ULUSLARARASI SEMPOZYUM ÇAĞRI METNİ

Türkiye’de ve Dünyada Yerel-Geleneksel Peynirler: Kars Kaşarı Coğrafi İşareti Sempozyumu 15-17 Temmuz 2016 / Kafkas Üniversitesi, Kars, TürkiyeÇağrı Yapan: Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği, Ekomüze Zavot

Peynircilik sadece sütün saklanmasına ve bozulmadan daha uzun süreli tüketilmesine imkân veren bir zanaat değildir. Bu zanaat sayesinde dünyanın birçok bölgesinde, farklı coğrafi ve iklimsel özelliklere sahip yerlerde birbirinden apayrı kültürel tekniklerle birbirinden lezzetli mikrobiyolojik yaşam formları üretilebilmektedir.

Peynircilik, ekolojik döngüden biyolojik çeşitliliğe, ineklerin hayatlarından bakterinin yaşamına, endüstriyel tekniklerden geleneksel bilgiye, siyasi haritalardan kültürün sınırlarına, mülkiyet ilişkilerinden doğal kaynak yönetimine, besin değerlerinden gıdanın kimliğine, meralardan mandıralara, süpermarketlerden yerel pazarlara ve dayanışmacı turizme kadar birçok konuyla yakından ilgilidir. Bu sempozyum, en genel olarak peynircilikle alakalı gıda zincirlerini ve tedarik ilişkilerini bütün karmaşıklığıyla tartışmaya açmayı hedeflemektedir. Türkiye’de ve dünyada yerel-geleneksel peynirlerin endüstriyel peynirlerden farklarını konuşmak, coğrafi işaret korumasının yerel peynirleri, yöresel lezzeti, geleneğin bilgisini, kırsal toplulukları korumada ve idame ettirebilmede sunduğu imkânları ya da sınırları tartışmak sempozyumun amaçları arasında yer almaktadır.

Aşağıda belirtilen ancak bunlarla sınırlı olmayan temalarda bildiri özetinizi sunmanız için sizi davet ediyoruz:

Bu temalar ışığında Kars Kaşarı’nın ve dünyadaki diğer peynirlerin sahip olduğu coğrafi işaretin peynircilik sektörünün bileşenleri ve bilim insanları için ne anlama geldiğini tartışacağız. Bu işaretlerin üreticiler arasındaörgütlenme ve dayanışma geliştirmesi için izlenebilecek yolları birlikte değerlendireceğiz.

• Bir zanaat olarak peynircilik: Dünü, bugünü...• Peynir ve peynircilikte değişen yerel ve geleneksel tanımları• Peynirciliğin diğer tarım ve hayvancılık pratikleriyle ilişkileri• Peynirciliğin kültürel aidiyetlerin oluşumunda rolü• Peynir, süt ve et tüketimini şekillendiren gelişmeler• Geleneksel üretimde mera hayvancılığının önemi• Peyniri üreticiden tüketiciye ulaştıran geleneksel tedarik zincirleri ve gelişen yeni alternatif ağlar• Coğrafi işaret koruması ve peynircilikteki önemi• Yerel -geleneksel peynirlerin ayırt edici özelliklerinin bilimsel olarak belirlenmesi ve kayıt altına alınması

BİLDİRİ ÖZETLERİNİN TEKLİFİ

Bildiri özetlerinizi (300-500 kelime) en geç 30 Nisan 2016 tarihine kadar karspeynirciliksempozyumu@gmail.com adresine elektronik posta ile gönderiniz. Bildiri özetinizle birlikte isminizi, iletişim bilgilerinizi (e-mail ve telefon), çalıştığınız kurum ve kısa bir biyografinizi eklemeyi unutmayız. Daha fazla bilgi için lütfen konferans web-sitesini https://karspeynirciliksempozyumu.wordpress.com/ ziyaret ediniz, ya da Derya Nizam (dniz1191@uni.sydney.edu.au) ya da Fatih Tatari (mtatari@ucdavis.edu ) ile iletişime geçiniz. Seçilen bildiriler sempozyum kitapçığında basılacaktır. Bildiriler Türkçe veya İngilizce sunulacaktır. Eş zamanlı çeviri yapılacaktır. Sempozyuma katılım ücretsizdir fakat tüm katılımcıların kayıt yaptırması gerekmektedir.

TAKVİM

Bildiri özetlerinin gönderimi için son tarih: 30 Nisan 2016

Seçilen bildirilerin duyurulması: 30 Mayıs 2016

Tam metinlerin gönderilmesi için son tarih: 15 Haziran 2016

Sempozyum programının duyurulması: 20 Haziran 2016

Kayıt yaptırmak için son tarih: 30 Haziran 2016

ANA KONUŞMACILAR

PROF. DR.ARTUN ÜNSAL: Fransa Üniversitesi’nde 1970 yılında siyaset bilimi alanında doktorasını tamamladı. Hacettepe, Ankara, Boğaziçi ve Galatasaray Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak dersler vermiştir. Bir dönem Le Monde ve Journal de Geneve gazetelerinin Türkiye temsilciliklerini, Hürriyet Gazetesi’nin de Paris temsilciliğini yapmıştır. Ulusal ve uluslararası medya organları için yemek ve mutfak kültürü üzerine belgeseller ve makaleler hazırladı. Ünsal’ın yayınlanan ondan fazla kitabından bir tanesi “Süt Uyuyunca” isimli eserdir. 1997’de yayınlanan bu eser peynirin Anadolu’daki tarihsel gelişimini, yöre yöre peynir çeşitlerini, yerel üretim tekniklerini ve bu peynirlerle yapılan Türk mutfağına özgü yemek ve tatlıları keyifli bir dil ile anlatmaktadır.

ANDREAS BIGLER: İsviçre’nin Arni köyünde 37 yıl boyunca Emmental peyniri üretmiş bir ustadır. Emmental Peynir Üretici Birliği’nde başkan olarak görevini sürdürmektedir. Arni köyü, bir zamanlar Kars ve Ardahan’da bulunmuş ve yöre insanına gravyer yapımını öğreten David Moser’in doğum yeridir. Bigler, Alplerden Kafkaslara Kars Peynirciliğinin 150 yıllık Tarihi isimli sözlü tarih araştırmasına katkı sunan isimlerden biridir. İsviçre’nin Bern şehrinde bulunan David Moser’ın arşivlerinde yaptığı çalışmalar Kars peynirciliğinin tarihini aralamada çok değerli bilgiler ortaya çıkarmıştır.

İLHAN KOÇULU: Kars Boğatepe köyünde ailesinden miras aldığı peynir (gravyer, eski kaşar ve diğer yerel ürünler) üretimine devam etmektedir. Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği ve Slowfood Kars Birliği’nin kurucusudur. Türkiye’nin ilk peynir müzesi olan Ekomüze Zavot’un ve küresel ağlar kuran dayanışmacı turizm projesinin mimarıdır. Kars Bölgesi’nde Kavılca buğdayının ve diğer yerel bitkileri (aromatik, şifalı, yenilebilir, süs ve boyada kullanılan) kaybolmaktan kurtaran “kurutma atölyeleri” gibi projeleri hayata geçirmiştir. Sözlü tarih çalışmaları yürütmektedir. “Alplerden Kafkaslara, Kars Peynirciliğinin 150 Yıllık Tarihi” isimli araştırmanın proje koordinatörlüğünü üstlenmiştir.

PROF. DR. NEŞE ÖZGEN: Ege Üniversitesi’nde Sosyoloji Bölümü’nde tamamladığı doktora tezi ile 1993 yılında Yunus Nadi Sosyal Bilimler Ödülü kazanmıştır. “Sınır sosyolojisi” alanında ses getiren çalışmalar yürütmüş ve bu akademik alanın tüm dünyada tanınması ve gelişimine öncülük etmiştir. Yurt içi ve dışında birçok üniversite, kurumda, araştırmada yer almıştır. 2006-2009 yılları arasında Max Planck Institute for Social Antropology’de “Kafkasların Sınırları ve Vatandaşlık” projesinde araştırma ekibi içinde bulunmuş ve sonrasında da Ardahan ve Kars sınır bölgelerinde mülkiyet ve vatandaşlık üzerine saha çalışmaları yürütmüştür. “Toplumsal Hafızanın Hatırlama ve Unutma Biçimleri” ismiyle yayınlanan kitabı önemli eserlerinden sadece bir tanesidir.

PROF. DR. SONJA SRBINOVSKA: Keçi peyniri üretiminde sütlerinin işlenmesi üzerine yürüttüğü araştırma ile doktora derecesi kazanmıştır. Üsküp’de bulunan Ss. Cyril and Methodius Üniversitesi Tarımsal Bilimler ve Gıda Fakültesi’nde 1988 yılından bu yana profesör olarak çalışmaktadır. Üniversitede süt işleme bilimi, gıda kontrol sistemleri, gıda kalitesi ve güvenlik mevzuatları konularında ders vermektedir. Makedonya’da Tarım Bakanlığı, Gıda Kuruluşu, Standardizasyon Enstitüsüne, çiftçilere, birliklere ve sektörün diğer bileşenlerine akademik danışmanlık yapmaktadır. Süt işleme bilimi, gıda kalitesi ve güvenliği üzerine yetmişten fazla yayını ve makalesi bulunmaktadır.

DOÇ. DR. ZAFER YENAL: Binghamton Üniversitesi'nde sosyoloji alanında doktora eğitimini tamamladığı 2000 yılından beri Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Akademik ilgi alanları arasında tarihsel sosyoloji, küreselleşme ve kalkınma sosyolojisi, tarım sosyolojisi, tüketim çalışmaları ve yemek sosyolojisi bulunmaktadır. 2013 yılında Çağlar Keyder ile “Bildiğiniz Tarımın Sonu” isimli bir kitap yayınlamıştır. Kitap, tarımla ilgili sorunları ve kırsal yapıların dönüşümünü, metalaşma, köylünün mülksüzleşmesi ve siyaset bağlamında tartışmaktadır.

BİLİM KOMİTESİ

Yrd. Doç. Dr. Ahsen Aksoy, Kafkas Üniversitesi, TürkiyeProf. Dr. Artun Ünsal, Galatasaray Üniversitesi, TürkiyeDr. Anastasia P. Valavanidou, Ministry of Culture, YunanistanYrd. Doç. Dr. Asiye Çetinkaya, Kafkas Üniversitesi, TürkiyeYrd. Doç. Dr. Birsen Bulut Solak, Selçuk Üniversitesi, TürkiyeDr. Carlo Alberto Dondona, IRES-Piemonte Region, İtalyaÇare Olgun, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, TürkiyeYrd. Doç. Dr. Deniz Ünsal, İstanbul Bilgi Üniversitesi, TürkiyeDr. Derya Nizam, The University of Sydney, AvustralyaYrd. Doç. Dr. Esin Candan, Dokuz Eylül Üniversitesi, TürkiyeFatih Tatari, University of California Davis, AmerikaProf. Georgios Katsangelos, Aristotle University of Thessaloniki, YunanistanYrd. Doç. Dr. Güven Gülbaz, Kafkas Üniversitesi, TürkiyeYrd. Doç. Dr. Ufuk Kamber, Kafkas Üniversitesi, TürkiyeProf. Dr. Mitat Şahin, Kafkas Üniversitesi, TürkiyeDoç. Dr. Meryem Aydemir Atasever, Atatürk Üniversitesi, TürkiyeProf. Dr. Mustafa Atasever, Atatürk Üniversitesi, TürkiyeYrd. Doç. Dr. Mustafa Doğan, Batman Üniversitesi, TürkiyeProf. Dr. Neşe Bilgin, Boğaziçi Üniversitesi, TürkiyeProf. Dr. Neşe Özgen, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, TürkiyeOrkun Doğan, İstanbul Bilgi Üniversitesi, TürkiyeDr. Oscar Najavas, La Ponte-Ecomuseum, İspanyaOzan Torun, İstanbul Üniversitesi, TürkiyeProf. Dr. Özlem Öz, Boğaziçi Üniversitesi, TürkiyeProf. Peter Davis, Newcastle University, İngiltereDr. Pınar Nacak, İzmir Ticaret Borsası, TürkiyeDr. Rok Bavcar, Goriska Regional Museum, SlovakyaDr. Sergio Lira, University of Leicester, İngiltereProf. Dr. Sonja Srbinovska, Ss. Cyril and Methodius University, MakedonyaProf. Dr. Tayfun Özkaya, Ege Üniversitesi, TürkiyeUrsula Heinzelmann, Oxford Symposium on Food and Cookery, AlmanyaProf. Dr. Yahya Kemal Avşar, Mustafa Kemal Üniversitesi, TürkiyeDoç. Dr. Zafer Yenal, Boğaziçi Üniversitesi, TürkiyeYrd. Doç. Dr. Zühre Aksoy, Boğaziçi Üniversitesi, Türkiye

ORGANİZASYON KOMİTESİ

Derya NizamFatih TatariGamze İneceliİlhan KoçuluMitat ŞahinMustafa DoğanŞaduman Karaca

BOĞATEĞE ÇEVRE VE YAŞAN DERNEĞİ

İlhan Koçulu

Boğatepe Çevre ve Yaşam Derneği 2002 yılında doğal ve toplumsal kaynaklar üzerinden köy yaşamını destekleme projeleri geliştirmek üzere kurulmuştur. Kırsaldaki yalnızlığın ve büyük kentlerin çekiciliğinin yarattığı göçü engellemek, yerel potansiyeller üzerinden toplumsal bilinç ve farkındalık yaratmak, geleneği sahiplenmek ve aidiyet duygularını geliştirmek amacıyla on yılı aşkın süredir faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu kapsamda, yerel tohumların ekiminin yaygınlaştırılması; örtü altı yeşillik ve sebze yetiştiriciliğinin desteklenmesi; yenebilir, aromatik ve faydalı bitkilerin yetiştiriciliği, toplanması, kurutulması ve muhafazası ile kullanımı üzerine eğitimler düzenlenmiştir. “Dayanışmacı turizm” başlıklı kültürel tur gruplarının köylerde konaklamaları sağlamıştır. Kafkas Üniversitesi ile birlikte Kars kaşarının coğrafi işaretinin alınması; Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın desteği ile Ekomüze Zavot Peynircilik Müzesi’nin kurulması gibi çalışmaları ve projeleri hayata geçirmiştir. Tarih Vakfı ekibinin desteği ve Serhat Kalkınma Ajansı’nın sağladığı mali destek ile Kars’ın doğal ve beşeri kültürü ile yöre peynirciliğinin tarihi üzerine yürüttüğü proje “Alplerden Kafkaslara Kars Peynirciliğinin 150 Yıllık Tarihi”ismiyle İstanbul ve Kars’ta Nisan ve Mayıs 2015 tarihlerinde düzenlenen sergiler ve yayınlanan kitap ile ölümsüz birer kaynağa dönüşmüştür.

SPONSORLAR