technika, technologia i infrastruktura logistyczna

TECHNIKA, TECHNOLOGIAI INFRASTRUKTURA LOGISTYCZNA

PIOTR LUBIŃSKIPolitechnika Poznańska

Wydział Inżynierii Zarządzaniaul. Strzelecka 11 pok.312

[email protected]

http://www.fem.put.poznan.pl/

WIADOMOŚCI WSTĘPNE

LITERATURA: Fijałkowski Janusz Transport wewnętrzny w systemach logistycznych Wyd. Politechniki Warszawskiej 2003 (tylko czytelnia – 1

egzemplarz) Polański Alojzy Mechanizacja wewnętrznego transportu PWN W-wa 1978 (Wilda?) Wojciechowski Krystyn Transport wewnątrzzakładowy Wyd. PP 1979


Korzeniowski A., Skrzypek M., Szyszka G. Opakowania w systemach logistycznych Wyd. ILiM 2001 Pr. zbiorowa Zarządzanie gospodarką magazynową Wyd. PWE 1997 Mat. dydaktyczne ILiM Zarządzanie transportem Wyd. ILiM 1994 Rybarczyk R. Środki transportu bliskiego i magazynowania Wyd. PP 2009 (Księgarnie)


Korzeń Zb. Logistyczne systemy transportu bliskiego i

magazynowania tom 1 i 2 Wyd. ILiM 1998 Fechner I. Centra logistyczne cel-realizacja-przyszłość Wyd. ILiM Poznań 2004 Dzieło zbiorowe Poradnik techniczny Mechanik tom IV i V PWT W-wa 1957 (!) Katalogi branżowe (np. PROMAG S.A.)


Otoczenie współczesnego przedsiębiorstwa

- rosnąca konkurencja - niepewność zamówień (co będziemy produkować?) - nowych - realizowanych obecnie - niepewność terminów (kiedy będziemy produkować?) - niepewność ogólna (czy cokolwiek będziemy produkować?) - brak zamówień – niepewność odbiorcy „czy będzie klient?” - nadprodukcja - cena minimalna (wymagania - jakość maksymalna Klientów) - sytuacja ekonomiczna ostatecznego odbiorcy - zagrożenie bezrobociem / brak fachowców - brak stabilności (w tym: na jakim etapie kryzysu jesteśmy?) - zachwiana hierarchia wartości - brak zaufania do rządu - drogie i trudne w uzyskaniu kredyty – spadek konsumpcji


Charakterystyka przedsiębiorstwa

- nadmiar mocy produkcyjnych / nadmiar zamówień- zobowiązania i kredyty do spłacenia, podatki…- niewspółczesna technologia i struktura produkcyjna - niewydolny system zarządzania i sterowania- zbyt duże zatrudnienie (administracja) / brak fachowców na produkcji- ogromna bezwładność systemu (+ duża niestabilność otoczenia)- długie czasy realizacji zlecenia produkcyjnego - rozbudowane struktury - przepływ kompletnego zlecenia (zakupy - produkcja - montaż -

sprzedaż)- rozbudowany system magazynowy (liczne i duże magazyny) / długie

terminy realizacji zamówień (niedotrzymywanie obietnic jako nowy standard)

WIADOMOŚCI WSTĘPNECharakterystyka Klienta

- wierny klient – abstrakcyjne pojecie stosowane w teorii marketingu

- ciągłe poszukiwanie okazji tanich zakupów (np. internet)

- wysokie wymagania jakościowe jako nowy standard

- wysokie wymagania terminowe (krótkie cykle dostaw)

- dominująca postawa dużych przedsiębiorstw (często grup przedsiębiorstw)

- dążenie do niezobowiązujących ustaleń (zamiast szczegółowych kontraktów)

- ceny – równanie do najniższych

- wymagania rzetelności (często przy własnej arogancji)

- duża liczba drobnych zleceń zastępuje duże zlecenia


Co zrobić, aby …przetrwać?

- restrukturyzacja: - podział na samodzielne jednostki biznesu - zintensyfikowanie wysiłków (gospodarność) - możliwość likwidacji deficytowych obszarów - wprowadzenie nowych koncepcji zarządzania / sterowania: - JiT – technika i strategia - MRP II (o ile jest czas, finanse i MRP) - kanban – odwrócenie tradycyjnej koncepcji (istotna wada: stabilny, powtarzalny asortyment)

- przejęcia i fuzje (oraz inne „zrzeszenia”)

- wspólne inwestowanie (często konkurentów)

PODSTAWOWE DEFINICJE

Infrastruktura – podstawowe urządzenia i instytucje świadczące usługi niezbędne do funkcjonowania działu gospodarki i zapewniające odpowiednie warunki bytu ludności

Bankowość Marketing ZarządzanieFinanse Ekonomia - Słownik ekonomiczny

Infrastruktura procesów logistycznych – środki techniczne wykorzystywane w procesach fizycznego przepływu i magazynowania produktów oraz w procesach informacyjnych logistyki, sposoby ich użycia i systemy ich wykorzystania

Skowronek Cz., Saryusz-Wolski Zdz. Logistyka w przedsiębiorstwie, PWE 1999 s.63

PODSTAWOWE DEFINICJE

Infrastruktura logistyczna (jako element zasobów) – drogi lądowe (drogi i linie kolejowe) i wodne, porty lotnicze i morskie oraz sieci telekomunikacyjne znajdujące się na terenie kraju; infrastruktura logistyczna jest w części własnością państwa, w części należy do jej użytkowników (przedsiębiorstw)

Materiały dydaktyczne PP, Fertsch M.

Technologia – całokształt wiedzy dotyczącej konkretnej metody wytworzenia jakiegoś dobra lub uzyskania określonego efektu

przemysłowego lub usługowego; inne znaczenie, technologie to produkty działalności inżynieryjnej

Wiele produktów wymaga zastosowania lub może być wytworzonych w różnych technologiach (np. aparat fotograficzny tradycyjny i cyfrowy), a o ich wyborze decyduje wiele czynników technicznych, ekonomicznych, społecznych czy kulturowych, jak np. koszt, czas, obwarowania prawne, bezpieczeństwo, wygoda itp.

Wikipedia(?!)

Technika - ...

PROJEKTOWANIE

PROJEKTOWANIE - metody

Metody prowadzenia prac projektowych w zakresie organizacji gospodarki transportowej

- wybór najwłaściwszej technologii przemieszczenia ładunków oraz ustalenie rodzaju transportu do specyfiki przedsiębiorstwa

- pełne zharmonizowanie wykonawstwa operacji produkcyjnych i pomocniczych z przebiegiem wyrobu przez stanowiska robocze, oddziały, wydziały itp.

- dostosowanie środków transportowych i pomocniczych urządzeń transportowych do danego wyrobu

- dostosowanie pomieszczeń do potrzeb transportu i składowania + wykres Sankeya

- właściwe ustawienie maszyn i urządzeń uwzględniając konieczność (patrz kolejny slajd)

PROJEKTOWANIE - metodyMetody prowadzenia prac projektowych w zakresie organizacji gospodarki transportowej

właściwe ustawienie maszyn i urządzeń uwzględniając konieczność:

a. zmniejszenia wielkości przemieszczeń ładunków przez stworzenie (gdzie jest to możliwe) ciągów technologicznych lub skrócenie odległości pomiędzy stanowiskami mającymi duże powiązanie technologiczne

b. dogodnego dostępu środków transportowych do stanowisk roboczych i miejsc składowania

c. zastosowanie pomiędzy stanowiskami środków ułatwiających transport bliski

d. dokładnego ustalenia nakładów na utrzymanie gospodarki transportowej i kosztów przemieszczania jednostki ładunku (szt., kg…), co pozwala na uwzględnienie kryterium ekono-micznego przy wyborze techniki przemieszczania ładunków

PROJEKTOWANIE - metody

Metody prowadzenia prac projektowych w zakresie organizacji gospodarki transportowej

Czynniki kształtujące rozwiązania organizacyjne transportu wewnętrznego:

- stopień różnorodności przewożonych ładunków- stan skupienia ładunków- kształt, ilość, ciężar ładunku- typ i wielkość produkcji- rozmieszczenie magazynów i wydziałów

przedsiębiorstwa oraz rozmieszczenie maszyn i urządzeń w wydziale

- częstotliwość dostaw materiałowych- konstrukcja budynku

PROJEKTOWANIE - metodyMetody prowadzenia prac projektowych w zakresie

organizacji gospodarki transportowej

Rozwiązania organizacyjne dla zapewnienia prawidłowej organizacji transportu:

- maksymalne ograniczenie liczby manipulacji transportowych- skracanie dróg transportowych- zapewnienie jednokierunkowości przepływu ładunków- zabezpieczenie przed cofaniem się ładunków po tej samej linii

i przed krzyżowaniem się linii transportowych- zapewnienie koordynacji procesu transportu z procesem

technologicznym- skłanianie do stosowania właściwych środków transportowych- zapewnienie elastyczności transportu, dzięki czemu zmiana

asortymentu i rozmiarów produkcji nie stwarzałaby konieczności wprowadzenia radykalnych zmian w organizacji transportu

STRUKTURY

Struktura zasobów w procesach logistycznychInfrastruktura logistyczna

liniowa:drogi i ich elementy (mosty, tunele, nasypy..)- lądowe (utwardzone i nieutwardzone)- linie kolejowe (zamknięte i otwarte)- szlaki wodne (śródlądowe i morskie)sieci telekomunikacyjne- kablowe- bezkablowe (zazwyczaj modułowe)

punktowa:porty

- lotnicze- morskie i wodne śródlądowe- kolejowe centra przeładunkowebudynki i budowle specjalne towarzyszące drogom śluzy, podnośnie, stacje zasilające sieci elektroenergetyczne, stacje paliwowe, parkingi, terminale poboru opłat, centra obróbki informacji , stacje przekaźnikowe…)

Struktura zasobów w procesach logistycznych

Środki transportu

pojazdy (bez napędu, z napędem ręcznym, z napędem mechanicznym...)

lądowe (drogowe, szynowe, specjalne)

wodne (z napędem i bez napędu własnego, wypornościowe i ślizgowe..)

transport powietrzny (samoloty, helikoptery)

specjalne (poduszkowce, latające łodzie, sterowce, wiatrakowce..)

przenośniki (bardzo wiele rozwiązań konstrukcyjnych)

rurociągi (rodzaj przenośnika - ciśnieniowe i grawitacyjne, ciecze, materiały sypkie)

lokalne wieloetapowe

Struktura zasobów w procesach logistycznych

Jednostki ładunkowe

- ładunki uformowane zazwyczaj z pojedynczych produktów lub opakowań jednostkowych

- zabezpieczone przed przypadkowym rozformowaniem

- przystosowane do manipulacji i transportu

- przystosowane do piętrzenia i składowania

- formowane zazwyczaj w oparciu o standardowe opakowania (wymiary)

- sprawnie i jednoznacznie identyfikowalne

TRANSPORT DALEKI

TRANSPORT DALEKI

Zestawienie podstawowych rodzajów transportu

DROGOWY KOLEJOWY WODNY LOTNICZY RUROCIĄG

PRĘDKOŚĆkm/godz.

wysoka(malejąca)

0-95

wysoka

0-80

niska

0-35

bardzowysoka0-960

zależna odczynnika0-8-900

CZĘSTOTLIWOŚĆ

bardzowysoka

ograniczona wysoka ograniczona warunek pracy ciągłej

NIEZAWODNOŚĆ

wysoka(malejąca)

wysoka wysoka(w Polsce

ograniczona)

bardzo wysoka

bardzowysoka

DOSTĘPNOŚĆ bardzowysoka

średnia niska(w Polsce

bardzo niska)

ograniczona wedługpotrzeb

KOSZTtonokilometry

wysoki średni niski bardzowysoki

niski

OBCIĄŻENIEŚRODOWISKA

bardzowysokie

średnie bardzoniskie

bardzowysokie

niskie

TRANSPORT DALEKISzacunkowy udział procentowy głównych rodzajów

transportu towarowego w całości przewozów w wybranych państwach

DROGOWY KOLEJOWY WODNYŚRÓDLĄDOWY

BELGIA 64 16 20FRANCJA 85 11 4

HOLANDIA 59 3 38NIEMCY 81 11 8POLSKA 70 29 0,4

WIELKA BRYTANIA 85 13 2WŁOCHY 95 5 0

TRANSPORT DALEKI

Wybór rodzaju środka transportu

Podczas wyboru środka transportu należy uwzględnić nie tylko - prędkość - niezawodność - koszt ale również inne informacje z obszarów: - klient- produkt- przedsiębiorstwo - otoczenie

TRANSPORT DALEKI Wybór rodzaju środka transportu Klient

Położenie geograficznegdzie znajdują się Odbiorcy usługi transportowej?

Cechy punktu dostawyograniczony dostęp; przez czas lub/i ciężar

Wielkość zamówieniawielkość pojedynczej dostawy, powtarzalność i regularność dostaw

Dostępność ładunków powrotnychmożliwość ograniczenia kosztów pustych przebiegów

Wymagany poziom obsługiw ciągu 24 godzin czy w ciągu tygodnia

Moralność płatnicza odbiorcyewentualne przedpłaty lub kredytowanie odbiorcy, ryzyko utraty środka transportu lub/i towarów

TRANSPORT DALEKI Wybór rodzaju środka transportu

Produkt

Wielkość/kształtpojemność pojazdu, charakterystyka drogi (mosty, tunele, zakręty…

Waganośność pojazdu, nośność drogi

Wartośćwymagane/dostępne zabezpieczenia

Kruchośćpakowanie/ostrożność w transporcie i przeładunkach

Starzenie się/utrata wartościograniczony okres trwałości

Zagrożeniasubstancje toksyczne, wybuchowe, promieniotwórcze…

TRANSPORT DALEKI Wybór rodzaju środka transportu

Przedsiębiorstwo

Położenie miejsc wytwarzaniagdzie znajduje się produkcja

Położenie magazynówgdzie są magazynowane materiały i produkty

Centra rynkowegdzie realizowana jest sprzedaż

Rozproszenie rynku i polityka segmentacji Istniejący system dostaw

jakie systemy są już wdrożone, jaka jest ich przydatność

TRANSPORT DALEKI Wybór rodzaju środka transportu Otoczenie

Infrastrukturadostępność dróg, kanałów, bocznic kolejowych, urządzeń przeładunkowych…

Dostępność metod dystrybucjiistniejące systemy i doki przeładunkowe…

Uwarunkowania prawne i podatkowezachęty i ograniczenia

Dostępność siły roboczej i kapitału, wiedza specjalistów, wsparcie finansowe

Technologiajaką technologią dysponuje odbiorca (np. przeładunek)

Warunki klimatyczneróżnicowanie zastosowania paliw w różnych strefach klimatycznych; systemy ogrzewania i klimatyzacji pojazdów (w tym przestrzeni ładunkowej)

TRANSPORT BLISKI

(WEWNĘTRZNY)

TRANSPORT BLISKI / WEWNĘTRZNYwiadomości wstępne

Transport wewnętrzny to przemieszczanie, pakowanie i magazynowanie materiałów w każdej postaci w obszarze zakładu;dzięki tym czynnością tworzone są w materiale walory użytkowe w sensie miejsca i czasu.

Technologia transportu wewnętrznego to sposób realizacji programu transportu i magazynowania wynikającego z zadania logistycznego w zakładzie

TRANSPORT BLISKI / WEWNĘTRZNYwiadomości wstępne

Technologia transportu wewnętrznego uwzględnia relacje zachodzące pomiędzy:

strumieniami ładunków opisanymi ze względu na przedmiot, ilość, punkty nadani i odbioru, czas dysponowany i miejsca buforowania (odpowiedzi: co, ile, skąd, dokąd i kiedy?)

strumieniami informacji związanych z przepływem materiałów wydajnościami elementów układu transportowo-

magazynowego (odpowiedzi: jak i za ile?) jednostkowymi kosztami eksploatacyjnymi

zastosowanych środków zakładem i otoczeniem

TRANSPORT BLISKI / WEWNĘTRZNYurządzenia transportowe

Dźwignice dźwigniki: zębatkowe, śrubowe , hydrauliczne i

pneumatyczne cięgniki: przyciągarki ręczne, wyciągarki, przeciągarki,

wyciągi suwnice: lekkiego/średniego udźwigu, typu ciężkiego,

o budowie specjalnej żurawie: stałe, przejezdne, dźwignice specjalne: wspornice, obrotnice, wywrotnice,

przesuwnice, bramownice, dźwignice linowe, suwnice masztowe z widłowym uchwytem, suwnice bramowe kontenerowe

dźwignice złożone: suwnica bramowa i żuraw natorowy, suwnica pomostowa i żuraw podwieszany


Wózki i wozy wózki (transport bliski)

torowe Jezdniowe

wozy (transport daleki) doczepne beznapędowe z napędem mechanicznym i nieruchomą platformą z uchylną skrzynią – samowyładowcze z uchwytem widłowym okraczające – przedsiębierne specjalne naczepy kontenerowe


Przenośniki cięgnowe: taśmowe, członowe, koleje linowe bezcięgnowe: grawitacyjne (ślizgi), wałkowe,

rolkowe, wstrząsowe, śrubowe (spirala Archimedesa, wyrzutniki, wózkowe montażowe

przemieszczające za pomocą czynnika pośredniego: hydrauliczne, pneumatyczne

przenośniki złożone: wałkowo-łańcuchowe, śrubowo-taśmowe, kubełkowo-taśmowe, zgarniakowo-śrubowo-pneumatyczny, zgarniakowo-taśmowy

TRANSPORT BLISKI / WEWNĘTRZNY

(PLIK FOTO)

ELEMENTY ŚRODKÓW

TRANSPORTU

TRANSPORTelementy składowe środków transportu

Cięgna nośne liny

włókienne (naturalne i syntetyczne) stalowe

łańcuchy ogniwowe sworzniowe (Galla)

pasy płaskie wężowe

zawiesia linowe łańcuchowe pasowe


Krążki i koła linowe krążki linowe krążek stały i wielokrążek linowy zacisk samohamowny kabestan

Krążki i koła łańcuchowe gniazdowe koła łańcuchowe uzębione koła łańcuchowe


Haki i inne uchwyty haki jednorożne /dwurożne zblocza hakowe i porzeczka hakowa chwytaki linowe

kleszcze zaciskowe chwytaki łupinowe

chwytaki magnetyczne i elektromagnetyczne

Bębny cięgnowe gładkie rowkowane


Zapadki zębatkowa/cierna

Zabezpieczenia kołkowe/sworzniowe cierne/sprężynowe

Szyny i koła jezdne szyny zwykłe i ze stopą koła jezdne

z jednym/dwoma obrzeżami/bez obrzeży czynne i bierne średnica koła jezdnego


Sprzęgła stałe i sterowane suche i mokre mechaniczne, hydrodynamiczne, elektromagnetyczne,

zespoły sprzęgieł (tarczowe+kłowe).. sztywne

tulejowe tarczowe stożkowe kłowe

podatne elastyczne (guma, poli..) kierunkowe (bendix) zabezpieczające (kołek, stożek..)

przeguby napędowe (równobieżne, różnobieżne)


Przekładnie mechaniczne

dźwigniowe jednostronne dwustronne

zębate listwa-koło koło-koło

cierne suche mokre

hydrauliczne/pneumatyczne


Źródła mocy/momentu obrotowego elektryczne

prądu stałego prądu zmiennego

spalinowe/cieplne paliwo stałe paliwo ciekłe paliwo gazowe

hybrydowe i inne (np. wiatrowe) odzyskiwanie energii kinetycznej

sprężone powietrze akumulatory i kondensatory


Siłowniki czynnik roboczy

dźwignia mechaniczna płyn hydrauliczny sprężone powietrze/próżnia pole elektryczne/magnetyczne

rodzaj ruchu liniowy obrotowy jednokierunkowy i dwukierunkowy


Hamulce elementy wykonawcze:

klockowe taśmowe szczękowe tarczowe bębnowo-tarczowe (klinowe) inne- „NIE-cierne” (elektryczne, hydrauliczne..)

systemy sterujące: mechaniczne hydrauliczne pneumatyczne elektryczne


Łożyska wzdłużne , poprzeczne, sworznie (trzpieniowe i kulowe) wymagające smarowania i samosmarowne

(tworzywa, guma-woda, stopy łożyskowe..) ślizgowe (naprawiane często lepsze od nowych) toczne

jedno i wielorzędowe kulkowe, stożkowe, baryłkowe.. precyzyjne, w wykonaniu normalnym, wzmocnione.. parametry łożysk (wymiary, nośność, prędkość obrotowa..)

tuleje metalowo gumowe – tańsza alternatywa łożysk?

Technika, technologia i infrastruktura

logistyczna

UJĘCIE SYSTEMOWE

Technika, technologia i infrastruktura logistyczna

UJĘCIE SYSTEMOWE

SYSTEMY LOGISTYCZNE

INFORMATYCZNE TRANSPORTU BLISKIEGO MAGAZYNOWANIA TRANSPORTU DALEKIEGO

Dziękując za uwagę..

..życzę Państwu wielu Sukcesów

technika, technologia i infrastruktura logistyczna

Documents