T.C.

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ 2.SINIF GÜZ DÖNEMİ

SAĞLIKLI YAŞAM VE HEMŞİRELİK MODÜL MÜFREDATI

2017-2018

Kayseri

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ 2017-2018 ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ

SAĞLIKLI YAŞAM VE HEMŞİRELİK MODÜL VII, VIII, IX MÜFREDATI

YAZAR GRUBUProf. Dr. Sultan TAŞÇI

Prof. Dr. Mürüvvet BAŞERDoç. Dr. Meral BAYAT

Doç. Dr. Handan ZİNCİRDoç. Dr. Emine ERDEMDoç. Dr. Salime MUCUK

Yrd. Doç. Dr. Songül GÖRİŞYrd. Doç. Dr. Tülay ÖZKAN

Yrd. Doç. Dr. Pınar TEKİNSOY KARTIN Yrd. Doç. Dr. Evrim BAYRAKTAR

Yrd. Doç. Dr. Özlem CEYHANYrd.Doç.Dr. Nuray ŞİMŞEKYrd.Doç.Dr. Öznur TOSUN

Yrd.Doç.Dr.Sevil BİÇERÖğr. Gör. Dr. Betül ÖZEN

Öğr. Gör.Dr. Ülkü ÖZDEMİRArş. Gör. Dr. Filiz ÖZKAN

Arş. Gör. Yeliz SÜRMEArş. Gör. Yağmur SEZER EFE

Arş. Gör. Sevda KORKUT BAYINDIRArş. Gör. İlker YILMAZ

Arş. Gör. Hatice YÜCELER KAÇMAZArş. Gör. Züleyha KILIÇArş. Gör. Mahmut EVLİ

Arş. Gör. Yurdagül GÜNAYDINArş. Gör. Maksude YILDIRIM

Arş. Gör. Özlem KAPLANArş. Gör.Gülseren MARAŞ

Arş. Gör.Ayser DÖNERArş. Gör.Aysun ÇİDEM

1

E.Ü. SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ GÜZ DÖNEMİ SAĞLIKLI YAŞAM VE HEMŞİRELİK MODÜL VII, ÜNİTE 13

Ünite Konuları:

Sağlık ve hemşirelik hizmetlerinin yönetim ve organizasyonu Yönetimle ilgili kavramlar ve yönetim süreci Normal yenidoğan dönemi Genetik geçişler ve yenidoğan taramaları Kişilik gelişimi ve kişilik bozuklukları Genç ve orta erişkinlik dönemi Görüşme Farmakokinetik İlaç ve farmakoloji İlaçların veriliş yolları ve farmasötik şekiller İlaçların etkisini değiştiren faktörler İlaçların etki mekanizmaları İlaç etkileşimleri İlaçların istenmeyen etkileri İlaç istemi Lokal ilaç uygulamaları Hasta kabulü ve taburculuk Hasta hakları ve etik vakalar Mesane kateterizasyonu İş sağlığı hemşireliği İş doyumu ve tükenmişlik Hasta ve Çalışan Güvenliği Akılcı İlaç Kullanımı

Ünite Genel Hedefleri:

Hemşireliği ilgilendiren yasaları açıklayabilme Normal yenidoğanın tanımı yapabilme Normal yenidoğana özel uygulamaları yapabilme Genetik hastalıkları sınıflandırabilme Kişilik bozukluklarını tanımlayabilme Genç ve orta erişkinliğin psiko-sosyal gelişim özelliklerini (evlilik – boşanma) açıklayabilme Genel görüşme ilkelerini sıralayabilme

2

Farmakokinetik etkenlerin ilaçların etkisinde yapabileceği değişiklikleri açıklayabilme İlaçların etkisini değiştiren faktörleri sıralayabilme İlaçların etki mekanizmalarını açıklayabilme İlaçların etki mekanizmalarını ve ilaç etkileşimlerini açıklayabilme Hasta kabul ve taburculuk sürecinin aşamalarını sıralayabilme Hasta hakları ve etik kavramını açıklayabilme İş sağlığı hemşireliğini açıklayabilme İş doyumu ve tükenmişlik kavramlarını açıklayabilme Hasta ve çalışan güvenliği ilkelerini sayabilme Akılcı ilaç kullanımını açıklayabilme

Ünite Değerlendirilmesi: Sınav

ERÜ. SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ GÜZ DÖNEMİ SAĞLIKLI YAŞAM VE HEMŞİRELİK MODÜL VII, ÜNİTE 8

3

KONULAR HEDEFLER ÖĞRETİM METODLARI/KAYNAKLAR ANA BİLİM DALISağlık ve Hemşirelik

Hizmetlerinin Yönetim ve

Organizasyonu

Yönetimle İlgili Kavramlar Ve

Yönetim Süreci

- Yönetim ve hemşirelik yönetimine ilişkin temel

kavramları tanımlayabilme

- Hemşirelik hizmetleri yönetimi felsefesini ve

standartlarını açıklayabilme

- Türkiye ve diğer ülkelerdeki sağlık ve hemşirelik

hizmetlerinin örgütlenmesini ve işleyişini

açıklayabilme

- Sağlık hizmetleri yönetiminde esas alınan yasal

düzenlemeleri ve hemşirelik mevzuatını kavrayarak

uygulama alanındaki durumu değerlendirebilme

Öğretim Yöntemleri

Beyin Fırtınası

Anlatma

Soru-Cevap

Tartışma

Grup Çalışması

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. Gülten Uyar, Hemşirelik Hizmetleri Yönetim El

Kitabı,Vehbi Koç Vakfı Yayınları,2000.

2. Cemil Sözen, Hemşirelikte Yönetim, Palme

yayıncılık, 2007.

Normal Yenidoğan Dönemi

- Normal yenidoğanın tanımı

- Yenidoğanın apgar skoru

değerlendirme kriterleri

- Ekstrauterin yaşama uyum

aşamaları

- Normal yenidoğanı

değerlendirmede kullanılan genel

ölçümler (boy, kilo, baş, göğüs

- Normal yenidoğanın tanımı yapabilme

- Yenidoğanın apgar skoru değerlendirme kriterlerini

sayabilme,

- Yenidoğanın normal solunum değerini söyleyebilme

- Yenidoğanın normal kalp atım hızını söyleyebilme

- Yenidoğanın kas tonüsünün nasıl

değerlendirileceğini açıklayabilme

- Yenidoğanın renginin nasıl değerlendirileceğini

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Soru-cevap

Demostrasyon

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları

Hemşireliği AD

4

ve kol çevresi)

- Yenidoğanın derisine ilişkin

özellikler

- Yenidoğanın başına ilişkin

özellikler

- Yenidoğanın abdomenine ilişkin

özellikler

- Yenidoğanın göğsüne ilişkin

özellikler

- Yenidoğanın genital organlarına

ilişkin özellikler

- Yenidoğanın ekstremitelerine

ilişkin özellikler

- Yenidoğanda sistem

değerlendirmeleri

(kardiyovasküler, hematolojik,

solunum, gastrointestinal, üriner,

otoimmün, kas-iskelet, sinir

sistemleri)

- Yenidoğanda değerlendirilmesi

gereken refleksler

- Yenidoğanda duyu organlarının

gelişimi ve değerlendirilmesi

(görme, işitme, tat alma,

dokunma ve koku alma)

açıklayabilme

- Yenidoğanın refleksinin nasıl değerlendirileceğini

açıklayabilme

- Ekstrauterin yaşama uyum aşamalarından 1. reaktif

dönemi açıklayabilme

- Ekstrauterin yaşama uyum aşamalarından

nonreaktif dönemi açıklayabilme

- Ekstrauterin yaşama uyum aşamalarından 2. reaktif

dönemi açıklayabilme

- Normal yenidoğanı değerlendirmede kullanılan

genel ölçümleri sıralayabilme

- Yenidoğanın normal kilo değerini söyleyebilme

- Yenidoğanın normal boy değerini söyleyebilme

- Yenidoğanın normal baş çevresi değerini

söyleyebilme

- Yenidoğanın normal göğüs çevresi değerini

söyleyebilme

- Yenidoğanın normal kol çevresi değerini

söyleyebilme

- Yenidoğanın derisine ilişkin özellikleri sayabilme

- Yenidoğanın başına ilişkin özellikleri sayabilme

- Yenidoğanın abdomenine ilişkin özelliklerin nasıl

değerlendirildiğini açıklayabilme

- Yenidoğanın göğsüne ilişkin özellikleri sayabilme

- Yenidoğanın genital organlarına ilişkin özellikleri

Mezura

Tartı aleti

Kaynaklar

1. Çavuşoğlu H. Çocuk Sağlığı Hemşireliği Cilt I-II,

Genişletilmiş 11. Baskı, Sistem Ofset Basımevi,

Ankara, 2013.

2.Potts NL, Mandleco BL. Pediatric Nursing: Caring

for Children and Their Families. 2nd Ed. Delmar

Thomson Learning Inc., Albany, 2006.

3.Hockenberry MJ, Wilson D. Wong’s Nursing Care

of Infant and Children. 8th Ed, Mosby Elsevier

Inc., St. Louis-Missouri, 2007.

4.Conk Z, Başbakkal Z, Bal Yılmaz H, Bolışık B (Eds).

Pediatri Hemşireliği. Akademisyen Tıp Kitabevi,

Ankara, 2013.

5.Törüner EK, Büyükgönenç L. Çocuk Sağlığı Temel

Hemşirelik Yaklaşımları. Göktuğ Yayıncılık,

Amasya, 2012.

6.Dağoğlu T, Görak G (Eds). Temel Neonatoloji ve

Hemşirelik İlkeleri. Yenilenmiş 2. Baskı, Nobel Tıp

Kitabevleri, İstanbul, 2008.

7. Okumuş N, Zenciroğlu A (Çev. Eds). Bir Bakışta

Neonatoloji. Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara,

2013.

8. Okumuş N, Zenciroğlu A (Çev. Eds). Yenidoğan

5

- Yenidoğanın doğum odasındaki

hemşirelik bakımı girişimleri

- Yenidoğanın solunumunun

sağlanması ve sürdürülmesinde

yapılaması gerekenler

- Yenidoğanda vücut ısısının

düzenlemesinde yapılması

gerekenler

- Yenidoğanda enfeksiyon ve

travmanın önlenmesinde

yapılması gerekenler

- Yenidoğanın banyosunun

özellikleri

- Yenidoğanın giyim özellikleri

- Yenidoğanın beslenme

özellikleri

- Yenidoğanın aile etkileşim

özellikleri

sayabilme

- Yenidoğanın ekstremitelerine ilişkin özellikleri

sayabilme,

- Yenidoğanın kardiyovasküler sistem özelliklerini

sayabilme

- Yenidoğanın hematolojik sistem özelliklerini

sayabilme

- Yenidoğanın solunum sistemi özelliklerini sayabilme

- Yenidoğanın gastrointestinal sistem özelliklerini

sayabilme

- Yenidoğanın üriner sistem özelliklerini sayabilme

- Yenidoğanın otoimmün sistem özelliklerini

sayabilme

- Yenidoğanın kas-iskelet sistem özelliklerini

sayabilme

- Yenidoğanın sinir sistemi özelliklerini sayabilme

- Yenidoğanda değerlendirilmesi gereken refleksleri

sayabilme

- Yenidoğanın görmesine ilişkin özelliklerini

açıklayabilme

- Yenidoğanın işitmesine ilişkin özellikleri

açıklayabilme

- Yenidoğanın tat almasına ilişkin özellikleri

açıklayabilme

- Yenidoğanın koku almasına ilişkin özellikleri

Muayenesi: Kanıta Dayalı Bir Rehber.

Neonatoloji. Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara,

2014.

9.Canbulat Şahiner N, Açıkgöz A, Demirgöz Bal M

(Çev Eds). Çocuk Hemşireliği Klinik Uygulama

Becerileri Kitabı. Nobel Akademik Yayıncılık,

Ankara, 2014.

10. Akçay T (Çev. Eds). Nelson Pediatri. Nobel Tıp

Kitabevi, İstanbul, 2015.

11.İnternette konu ile ilgili kaynaklar

6

açıklayabilme

- Yenidoğanın dokunma duyusuna ilişkin özellikleri

açıklayabilme

- Yenidoğanın doğum odasındaki hemşirelik bakım

girişimlerini sıralayabilme

- Yenidoğanın solunumunun sağlanması ve

sürdürülmesinde yapılaması gerekenleri

açıklayabilme

- Yenidoğanda vücut ısısının düzenlemesinde

yapılması gerekenleri açıklayabilme

- Yenidoğanda enfeksiyon ve travmanın

önlenmesinde yapılması gerekenleri açıklayabilme

- Yenidoğanın banyosunun özelliklerini sıralayabilme

- Yenidoğanın giyim özelliklerini sıralayabilme

- Yenidoğanın beslenme özelliklerini sıralayabilme

- Yenidoğanın aile etkileşim özelliklerini sıralayabilme

Normal Yenidoğana Özel

Uygulamalar

- Normal yenidoğana özel uygulamaları yapabilme

(fizik muayenesi, apgar değerlendirmesi v.b)

Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları

Hemşireliği AD

Genetik Geçişler ve Yenidoğan

Taramaları

- Genetik ile ilgili temel kavramlar

- İnsan vücudunda bulunan

kromozomların özellikleri

- Genetik hastalıkların

- Genetik ile ilgili temel kavramları tanımlayabilme

- İnsan vücudunda bulunan kromozomların sayısını

ve dağılımını söyleyebilme

- Genetik hastalıkları sınıflandırabilme

- Kromozom anomalilerinde kromozomlarda ortaya

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları

Hemşireliği AD

7

sınıflandırılması

- Genetik geçişler ve yenidoğan

taramaları

- Kromozom anomalilerinin

tipleri ve özellikleri

- Down sendromunun tipleri ve

özellikleri

- Down sendromundaki aile

eğitimi

- Down sendromunda genetik

danışmanlık

- Tek gen bozuklukları

- Otosomal dominant

hastalıkların özellikleri

- Otosomal resesif hastalıkların

özellikleri

- X e bağlı dominant hastalıların

özellikleri

- X e bağlı resesif hastalıkların

özellikleri

- Fenilketanürinin erken

tanısında yapılması gerekenler

- Genetik bozukluklara ilişkin

yapılabilecek testler ve özellikleri

- Genetik danışmanlıkta

çıkan değişimleri ifade edebilme

- Kromozom anomalilerinin tiplerini tanımlayabilme

- Down sendromunun tiplerini sayabilme

- Down sendromunun özelliklerini açıklayabilme

- Down sendromundaki aile eğitim konularını ve

içeriklerini açıklayabilme

- Down sendromundaki genetik danışmanlığı

açıklayabilme

- Tek gen bozukluklarını sayabilme

- Otosomal dominant hastalıkları tanımlayabilme

- Otosomal dominant hastalıkların özelliklerini

sayabilme

- Otosomal dominant hastalıklara örnek verebilme

- Otosomal resesif hastalıkları tanımlayabilme

- Otosomal resesif hastalıkların özelliklerini

sayabilme

- Otosomal resesif hastalıklara örnek verebilme

- X e bağlı kalıtımı tanımlayabilme

- X e bağlı kalıtımın tiplerini sayabilme

- X e bağlı dominant hastalıkları tanımlayabilme

- X e bağlı dominant hastalıkların özelliklerini

sayabilme

- X e bağlı dominant hastalıklara örnek verebilme

- X e bağlı resesif hastalıkları tanımlayabilme

İnternet

Bilgisayar

Yazı tahtası

Projektör

Kaynaklar

1. Çavuşoğlu H. Çocuk Sağlığı Hemşireliği Cilt I-II,

Genişletilmiş 11. Baskı, Sistem Ofset Basımevi,

Ankara, 2013.

2.Potts NL, Mandleco BL. Pediatric Nursing: Caring

for Children and Their Families. 2nd Ed. Delmar

Thomson Learning Inc., Albany, 2006.

3.Hockenberry MJ, Wilson D. Wong’s Nursing Care

of Infant and Children. 8th Ed, Mosby Elsevier

Inc., St. Louis-Missouri, 2007.

4.Conk Z, Başbakkal Z, Bal Yılmaz H, Bolışık B (Eds).

Pediatri Hemşireliği. Akademisyen Tıp Kitabevi,

Ankara, 2013.

5.Törüner EK, Büyükgönenç L. Çocuk Sağlığı Temel

Hemşirelik Yaklaşımları. Göktuğ Yayıncılık,

Amasya, 2012.

6.Dağoğlu T, Görak G (Eds). Temel Neonatoloji ve

Hemşirelik İlkeleri. Yenilenmiş 2. Baskı, Nobel Tıp

Kitabevleri, İstanbul, 2008.

7. Okumuş N, Zenciroğlu A (Çev. Eds). Bir Bakışta

Neonatoloji. Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara,

8

yapılması gerekenleri

- Genetik bozukluklara ilişkin

hemşirenin rolü

- X e bağlı resesif hastalıkların özelliklerini sayabilme

- X e bağlı resesif hastalıklara örnek verebilme

- Fenilketanüriyi tanımlayabilme

- Fenilketanürinin bulgularını sayabilme

- Fenilketanürinin erken tanısında yapılması

gerekenleri söyleyebilme

- Genetik bozukluklara ilişkin yapılabilecek testleri

sayabilme

- Genetik bozukluklara ilişkin yapılabilecek testlerin

özelliklerini açıklayabilme

- Genetik danışmanlıkta yapılması gerekenleri

açıklayabilme

-Genetik bozukluklara ilişkin hemşirenin rolünü

açıklayabilme

2013.

8. Okumuş N, Zenciroğlu A (Çev. Eds). Yenidoğan

Muayenesi: Kanıta Dayalı Bir Rehber.

Neonatoloji. Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara,

2014.

9. Akçay T (Çev. Eds). Nelson Pediatri. Nobel Tıp

Kitabevi, İstanbul, 2015.

10.İnternette konu ile ilgili kaynaklar

Kişilik Gelişimi ve Kişilik

Bozuklukları

- Kişilik gelişimini tanımlayabilme

- Kişilik bozukluklarını tanımlayabilme

- Kişilik bozukluklarında görülen ortak özellikleri

açıklayabilme

- Kişilik bozukluklarının etiyolojisini açıklayabilme

-Kişilik bozukluklarının epidemiyolojisini

açıklayabilme

- Kişilik bozukluklarında genel tedavi yaklaşımlarını

sıralayabilme

- Kişilik bozukluklarında hemşirelik yaklaşımlarını

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. Cüceloğlu D (2000) Yeniden İnsan İnsana, Remzi

Ruh Sağlığı ve

Hastalıkları

Hemşireliği AD

9

sıralayabilme Kitabevi, İstanbul

2. Varcarolis EM (1998) Foundations of Psychiatric

Mental Health Nursing, 3. edition, Philadelphia,

WB.Saunders Company.

3. Cüceloğlu D. İnsan ve Davranışı, Psikolojinin

Temel Kavramları, Remzi Kitabevi, 22. Basım, 2011-

İstanbul

4. Yiğit R. Çocukluk Dönemlerinde Büyüme

Gelişme, Sistem ofset Bas. Yay. San. Tic. Ltd. Şti.,

2009-Ankara

5. Çam 0, Engin E. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları

Hemşireliği Bakım Sanatı, İstanbul Tıp Kitabevi,

2014-İstanbul

Genç, Orta ve Erişkinlik Dönemi

- Erişkinlik dönemlerine göre

fiziksel, psiko-sosyal ve cinsel

özelikleri

- Erişkinlik dönemin sağlık

sorunları

- Erişkinlik dönemlerinde sağlık

taramaları

- Erişkinlik döneminde

bağışıklama

- Erişkinlik dönemlerinde sağlıklı

yaşam tarzı

- Genç, orta ve erişkinliğinin tanımını yapabilme

- Erişkinlik dönemlerine göre fiziksel özelikleri

açıklayabilme

- Erişkinlik dönemlerine göre psiko-sosyal özelikleri

açıklayabilme

- Erişkinlik dönemlerine göre cinsel sorunları

söyleyebilme

- Erişkinlik dönemin sağlık sorunlarını sayabilme

- Erişkinlik dönemlerinde sağlık taramalarını

açıklayabilme

- Erişkinlik döneminde bağışıklaşmayı söyleyebilme

- Erişkinlik dönemlerinde sağlıklı yaşam tarzını

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Grup çalışması

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. Bilen M. Sağlıklı İnsan İlişkileri,5. Baskı,Armoni

Halk Sağlığı ve

Hastalıkları

Hemşireliği AD

10

- Evlilik

- Sağlıklı ve sağlıksız evlilikler

- Yeni kurulan ailedeki sorunlar

- Evlilik öncesi sağlık danışmanlığı

- Gebelik ve evlilik ilişkisi

- Boşanma ve sebepleri

- Emeklilik dönemine hazırlık

açıklayabilme

- Sağlıklı ve sağlıksız evlilikler söyleyebilme

- Yeni kurulan ailedeki sorunlar açıklayabilme

- Evlilik öncesi sağlık danışmanlığının önemini

açıklayabilme

- Gebelik ve evlilik ilişkisini açıklayabilme

- Boşanma sebeplerini açıklayabilme

- Emeklilik dönemine hazırlığın önemini söyleyebilme

LTD Şirketi, Ankara

2.Öztürk Y. Ve Günay O. (2011) Yetişkin Sağlığı ,

Halk Sağlığı Genel Bilgiler, Erciyes Üniversiyesi

yayınları No:172,Kayseri

3. Erci B. (2009) Erkek sağlığı, Halk Sağlığı

Hemşireliği,Göktuğ Basım.

4.Önal E. Evlilik Öncesi Danışmanlık ve Genetik

Danışma.

ET:11.12.2010.ww.publichealth.pitt.edu/supercour

se/SupercoursePPT/17011-18001/17431.ppt

5. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Kitapları

6. Öztürk O (2007) Ruh Sağlığı ve

Bozuklukları, 7. Basım, Medikomat Basım, Ankara.

Görüşme

- Görüşmenin tanımı

- Görüşmenin önemi

- Görüşmenin amacı

- Görüşmede amaç

belirlenmesinin önemi

- Görüşmede zaman

belirlenmesinin önemi

- Görüşme süreci (görüşmeye

hazırlık, görüşmeye başlama,

sürdürme, sonlandırma

basamakları )

- Görüşmenin tanımını yapabilme

- Görüşmenin önemini açıklayabilme

- Görüşmenin amacını açıklayabilme

- Görüşme amacını yazabilme

- Görüşmede amaç belirlenmesinin önemini

açıklayabilme

- Görüşmenin başlatılmasında dikkat edilecek ilkeleri

sıralayabilme

- Görüşmenin sürdürülmesinde dikkat edilecek

ilkeleri sıralayabilme

- Görüşmenin sonlandırılmasında dikkat edilecek

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. Terakye G (1998) Hasta- Hemşire İlişkileri,

Zirve Ofset, Ankara

2. Çam 0, Engin E. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları

Ruh Sağlığı ve

Hastalıkları

Hemşireliği AD

11

- İyi bir görüşmecide bulunması

gereken özellikler

- Görüşmeyi etkileyen faktörler

ilkeleri sıralayabilme

- Görüşmenin değerlendirme basamağının ilkelerini

sıralayabilme

- Örnek bir görüşme yapabilme

- Görüşmecide bulunması gereken özellikleri

sıralayabilme

- Görüşmeyi etkileyen faktörleri sıralayabilme

- Görüşme raporu yazma ilkelerini sıralayabilme

- Örnek görüşme raporu hazırlayabilme

Hemşireliği Bakım Sanatı, İstanbul Tıp Kitabevi,

2014-İstanbul

İlaç ve Farmakoloji

İlaçların Veriliş Yolları ve

Farmasötik Şekiller

- İlacı, ilacın adlarını, ilaç etkisinin temel özelliklerini

(seçicilik, etkinin geçiciliği, etkinin doza bağlı olması)

açıklayabilme

- İlaçların elde edildiği kaynakları açıklayabilme, yeni

ilaç geliştirme sürecini açıklayabilme

- Farmakoloji ve alt dallarını açıklayabilme

- İlaçların lokal ve sistemik (oral, sublingual, rektal,

paranteral gibi) uygulama yollarını, hangi

durumlarda hangi yolun tercih edildiğini ve bu

yolların üstünlüklerini ve sakıncalarını açıklayabilme

- İlaç uygulaması sırasında dikkat edilmesi gereken

hususları açıklayabilme

- Farmasötik şekilleri (tablet, kapsül, ampül, krem vb)

ve bunların kullanım özelliklerini açıklayabilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Soru-cevap

Tartışma

Grup çalışması

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. Türkiye İlaç Kılavuzu, Turgut Yayıncılık ve Ticaret

A.Ş.

2. Katzung & Trevor Farmakoloji, A. Gökhan Akkan

ve ark. Nobel Tıp Kitabevi

3. Lippincott Farmakoloji, Güneş Tıp Kitabevi

4. Renkli Farmakoloji Atlası, Atila Bozkurt ve ark.

Farmakoloji AD

12

Palme Yayıncılık

5. Süzer Farmakoloji, Öner Süzer, Klinisyen Tıp

Kitabevleri

6. Mosbys Crash Course Farmakoloji, Hakan S. Orer

ve ark. Güneş Tıp Kitabevi

7. BRS Farmakoloji, Sami Selçuk

Biricik, Nobel Tıp Kitabevi

Farmakokinetik

İlaçların Etkisini

Değiştiren Faktörler

- Absorpsiyon (emilim) terimini açıklayabilme

- Distribüsyon (dağılım) terimini açıklayabilme

- Biyotransformasyon (metabolizma)

terimini açıklayabilme

- Ekskresyon (itrah) terimini açıklayabilme

- Biyoeşdeğerlik terimini açıklayabilme

- Biyoyararlanım terimini açıklayabilme

- Ön-ilaç terimini açıklayabilme

- Enzim indüksiyonu-inhibisyonu

terimini açıklayabilme

- Enterohepatik siklus terimlerini açıklayabilme

- Farmakokinetik etkenlerin ilaçların etkisinde

yapabileceği değişiklikleri açıklayabilme

- Suni itrah yöntemleri ve zehirlenme tedavisindeki

önemini açıklayabilme

- Vücut yapısı, ağırlık, yaş, cinsiyet, patolojik durum,

veriliş zamanı, genetik özellikler, gibi faktörlerin ilaç

etkisinde nasıl değişiklikler yapabileceğini

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Soru-cevap

Grup çalışması

Tartışma

Araçlar

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1.Türkiye İlaç Kılavuzu, Turgut Yayıncılık ve Ticaret

A.Ş.

2.Katzung & Trevor Farmakoloji, A. Gökhan

Akkan...., Nobel Tıp Kitabevi

3.Lippincott Farmakoloji, Güneş Tıp Kitabevi

4.Renkli Farmakoloji Atlası, Atila Bozkurt...., Palme

Yayıncılık

5.Süzer Farmakoloji, Öner Süzer, Klinisyen Tıp

Farmakoloji AD

13

açıklayabilme

- İlaç dozlarının hesaplanmasında göz önüne alınacak

kriterleri sıralayabilme

- İdeal ağırlığın doz hesaplanmasında kullanımını

açıklayabilme

- Tolerans terimini açıklayabilme

- Taşiflaksi kavramlarını açıklayabilme

Kitabevleri

6.Mosbys Crash Course Farmakoloji, Hakan S.

Orer..., Güneş Tıp Kitabevi

7.BRS Farmakoloji, Sami Selçukbiricik, Nobel Tıp

Kitabevi

İlaçların Etki Mekanizmaları

( doz-cevap ilişkisi)

İlaç Etkileşimleri

İlaçların İstenmeyen Etkileri

- İlaçların etki mekanizmalarını açıklayabilme

- Etki ya da yanıt çeşitlerini (dereceli yanıt ve hep ya

da hiç tarzında yanıt) açıklayabilme

- Doz-yanıt eğrisini açıklayabilme

- Tedavi indeksini açıklayabilme

- Agonist ve antagonist kavramlarını açıklayabilme

- Etkileşim tanımını açıklayabilme

- Geçimsizlik tanımını açıklayabilme

- Kimyasal antagonizma tanımını açıklayabilme

- Fizyolojik antagonizma tanımını açıklayabilme

- Farmakolojik antagonizma tanımını açıklayabilme

- Sinerjizma tanımını açıklayabilme

- Sumasyon tanımını açıklayabilme

-Potansiyalizasyon tanımını açıklayabilme

- Farmakokinetik etkileşim tanımlarını açıklayabilme

- İstenmeyen etki (yan etki, toksik etki) kavramlarını

tanımlayabilme,

Öğretim Yöntemleri

Anlatım

Soru-.cevap

Araçlar

Tepegöz

Projeksiyon

Kaynaklar

1. Türkiye İlaç Kılavuzu, Turgut Yayıncılık ve Ticaret

A.Ş.

2.Katzung & Trevor Farmakoloji, A. Gökhan

Akkan...., Nobel Tıp Kitabevi

3.Lippincott Farmakoloji, Güneş Tıp Kitabevi

4.Renkli Farmakoloji Atlası, Atila Bozkurt...., Palme

Yayıncılık

5.Süzer Farmakoloji, Öner Süzer, Klinisyen Tıp

Kitabevleri

6.Mosbys Crash Course Farmakoloji, Hakan S.

Farmakoloji AD

14

- Toksik etkilerin sınıflandırılmasını sayabilme

- İlaçların toksik etkilerinin daha sık görüldüğü

organları tanımlayabilme

- İlaç seçimimde “yarar/zarar riski” oranını

açıklayabilme

Orer..., Güneş Tıp Kitabevi

7.BRS Farmakoloji, Sami Selçukbiricik, Nobel Tıp

Kitabevi

İlaç İstemi

-İstem çeşitleri

-İlaç kartı

-İlaç hatalarının önlenmesi

- İlaç istem formunu tanımlayabilme

- Bir istemde bulunması gereken bilgileri

sıralayabilme

- İlaç istem çeşitlerini sıralayabilme

- Uzun süreli ilaç istemini açıklayabilme

- Lüzumu halinde(LH)ilaç istemini açıklayabilme

- Bir defaya mahsus ilaç istemini açıklayabilme

- Acil ilaç istemini açıklayabilme

- Sözel olarak ilaç isteminde yapılması gerekenleri

açıklayabilme

- Bir ilaç kartında olması gereken bilgileri

sıralayabilme

- İlaç kartı hazırlayabilme

- İlaç uygulamasında genel olarak sekiz doğru ilkesini

sıralayabilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatım

Soru.-cevap

Demonstrasyon

Koçluk

Araçlar

Tepegöz

Projeksiyon

İlaç Kartı

Kaynaklar

1. Ay F ve ark. Temel Hemşirelik-Kavramlar, İlkeler,

Uygulamalar. İstanbul Medikal Yayıncılık, İstanbul,

2007.

2. Aydın T ve ark. Teknik Uygulama Becerileri

Öğrenim Rehberi. Erciyes Atatürk Sağlık Yüksek

Okulu Yayınları, Geçit Ofset Matbaa, Kayseri, 2003.

3.Çavuşoğlu, H. Çocuk Sağlığı Hemşireliği II.

Hürbilek Matbaacılık, Ankara, 2004.

4.Potts NL, Mandleco BL, Pediatric Nursing: Caring

Hemşirelik Esasları

AD

15

for Children and Their Families. Delmar Thomson

Learning Inc., Albany, 2002.

5.Aştı TA, Karadağ A.(2012). Hemşirelik Esasları.

Hemşirelik Bilim ve Sanatı, Akademi Yayıncılık,

İstanbul.

6.Potter PA. Ve Perry AG. (2005). Fundamentals of

Nursing. Mosby Year Book, Inc, Philadelphia.

7.Potter P. (2011). Klinik Uygulama Becerileri ve

Yöntemleri. Aşti TA, Karadağ A (Çev. Edt.) Nobel

Kitabevi,

8.Lynn P. (2015). Kilinik Hemşirelik Becerileri.

Bektaş H. (Çev. Edt.) Nobel Kitabevi,

Lokal İlaç Uygulamaları - Kulağa ilaç uygulama ilkelerini sıralayabilme

- Öğrenim rehberine uygun olarak kulağa ilaç

uygulayabilme

- Göze ilaç uygulama ilkelerini sıralayabilme

- Göze irrigasyon uygulama ilkelerini sıralayabilme

- Öğrenim rehberine uygun olarak göze ilaç

uygulayabilme

- Buruna ilaç uygulama ilkelerini sıralayabilme

- Öğrenim rehberine uygun olarak buruna ilaç

uygulayabilme

- Cilde ilaç uygulama ilkelerini sıralayabilme

- Öğrenim rehberine uygun olarak cilde ilaç

uygulayabilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatım

Soru cevap

Demonstrasyon

Koçluk

Araçlar

Tepegöz

Projeksiyon

Göz damlası

Kulak damlası

Krem

Burun damlası

Hemşirelik Esasları

AD

16

- Vajinaya ilaç uygulama ilkelerini sıralayabilme

- Öğrenim rehberine uygun olarak vajinaya ilaç

uygulayabilme

- Rektuma ilaç uygulama ilkelerini sıralayabilme

- Öğrenim rehberine uygun olarak rektuma ilaç

uygulayabilme

Libalax

Vajinal krem

Kaynaklar

1.Erciyes Atatürk Sağlık Yüksek Okulu Yayınları

(2003) Teknik Uygulama Becerileri Öğrenim

Rehberi, Geçit Ofset Matbaa, Kayseri.

2.Çavuşoğlu, H., Çocuk Sağlığı Hemşireliği II.,

Hürbilek Matbaacılık, Ankara, 2004.

3.Potts.,NL., Mandleco, BL., Pediatric Nursing:

Caring for Children and Their Families, Delmar

Thomson Learning Inc., Albany, 2002.

4.Ay F, Ertem Ü, ve ark., Temel Hemşirelik, Medikal

Yayıncılık, İstanbul,2007

5.Aştı TA, Karadağ A.(2012). Hemşirelik Esasları.

Hemşirelik Bilim ve Sanatı, Akademi Yayıncılık,

İstanbul.

6.Potter PA. ve Perry AG. (2005). Fundamentals of

Nursing. Mosby Year Book, Inc, Philadelphia.

7.Potter P. (2011). Klinik Uygulama Becerileri ve

Yöntemleri. Aşti TA, Karadağ A (Çev. Edt.) Nobel

Kitabevi,

8.Lynn P. (2015). Kilinik Hemşirelik Becerileri.

Bektaş H. (Çev. Edt.) Nobel Kitabevi,

Hasta Kabulü ve Taburculuk -Hasta kabulünü tanımlayabilme Öğretim Yöntemleri Hemşirelik Esasları

17

-Hasta kabul çeşitlerini sayabilme

-Hasta kabulünde tıbbi ekibin sorumluluklarını

söyleyebilme,

Hasta taburculuğunu tanımlayabilme

-Hasta taburculuk işlemlerini gerçekleştirebilme

-Hastaya hastalığına özgü taburculuk planı

hazırlayabilme

-Taburculuk eğitimi yapabilme

-Hastanın taburcu edilme türlerini sayabilme

Anlatım

Soru.-cevap

Demonstrasyon

Koçluk

Araçlar

Tepegöz

Projeksiyon

İlaç Kartı

Kaynaklar

1. Ay F ve ark. Temel Hemşirelik-Kavramlar, İlkeler,

Uygulamalar. İstanbul Medikal Yayıncılık, İstanbul,

2007.

2. Aydın T ve ark. Teknik Uygulama Becerileri

Öğrenim Rehberi. Erciyes Atatürk Sağlık Yüksek

Okulu Yayınları, Geçit Ofset Matbaa, Kayseri, 2003.

3.Çavuşoğlu, H. Çocuk Sağlığı Hemşireliği II.

Hürbilek Matbaacılık, Ankara, 2004.

4.Potts NL, Mandleco BL, Pediatric Nursing: Caring

for Children and Their Families. Delmar Thomson

Learning Inc., Albany, 2002.

5.Aştı TA, Karadağ A.(2012). Hemşirelik Esasları.

Hemşirelik Bilim ve Sanatı, Akademi Yayıncılık,

İstanbul.

6.Potter PA. Ve Perry AG. (2005). Fundamentals of

AD

18

Nursing. Mosby Year Book, Inc, Philadelphia.

7.Potter P. (2011). Klinik Uygulama Becerileri ve

Yöntemleri. Aşti TA, Karadağ A (Çev. Edt.) Nobel

Kitabevi,

Hasta Hakları ve Etik Vakalar - Hak kavramını açıklayabilme

- Hak sahibi kavramını açıklayabilme

- Hasta haklarının tarihsel gelişimini açıklayabilme

- Türkiye’deki hasta haklarının tarihsel gelişimini

açıklayabilme

- Hasta hakkı kavramını açıklayabilme

- Hasta haklarının ilkelerini sıralayabilme

- Hasta haklarının amaçlarını sayabilme

- Tıbbi bakım hakkını açıklayabilme

- Bilgilendirme hakkını açıklayabilme

- Onam hakkını açıklayabilme

- Mahremiyet ve özel hayata saygı hakkını

açıklayabilme

- Tıbbi araştırmalarda hasta haklarını açıklayabilme

- Başvuru ve sağlık hizmeti verenlerin sorumluluğu

hakkını açıklayabilme

- Vakalara göre etik sorumluluğu açıklayabilme

-Vakalar ile hasta hakları arasındaki ilişkiyi

açıklayabilme

Öğretim Yöntemleri

Soru- Cevap

Vaka Tartışması

Grup Çalışması

Araç-Gereç-Materyal

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1.Burkhardt MA, Nathaniel AK. Çev Ed. Alpar ŞE,

Bahçecik N, Karabacak Ü. Çağdaş Hemşirelikte Etik.

3. Baskı İstanbul Kitabevi.İstanbul, 2013.

2.Önal G. Hasta haklarının anatomisi. Acıbadem

Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2012; 3(1): 7-

14.

3.Zaybak A, Eşer İ, Günay E ve ark. Bir Üniversite

hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma

tutumunun incelenmesi. İ.Ü.F.N. Hem. Derg, 2012;

20 (2): 104-111

4.Burkhardt MA, Nathaniel AK. Çev Ed. Alpar ŞE,

Bahçecik N, Karabacak Ü. Çağdaş Hemşirelikte Etik.

Halk Sağlığı

Hemşireliği AD

19

3. Baskı İstanbul Kitabevi.İstanbul, 2013.

5.Önal G. Hasta haklarının anatomisi. Acıbadem

Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2012; 3(1): 7-

14.

6.Zaybak A, Eşer İ, Günay E ve ark. Bir Üniversite

hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma

tutumunun incelenmesi. İ.Ü.F.N. Hem. Derg, 2012;

20 (2): 104-111.

Tükenmişlik ve İş Doyumu -İş doyumu kavramını tanımlayabilme

-İş doyumu kavramın ilişkin yaygın kuramları

sıralayabilme

-İş doyumu kavramın ilişkin gereksinim kuramını

açıklayabilme

-İş doyumu kavramın ilişkin var oluş, büyüme

kuramları açıklayabilme

-Genel olarak iş doyumu etkileyen bireysel özellikleri

sıralayabilme

-Genel olarak iş doyumu etkileyen çevresel özellikleri

sıralayabilme

-Hemşirelikte iş doyumu etkileyen etmenleri

açıklayabilme

-İş doyumsuzluğunun bireysel sonuçlarını

açıklayabilme

-İş doyumsuzluğunun örgütsel sonuçlarını

Öğretim Yöntemleri

Beyin Fırtınası

Anlatma

Soru-Cevap

Tartışma

Grup Çalışması

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1.Gülten Uyar,Yönetim El Kitabı,1996.

2.Hemşirelik Hizmetleri Yönetim El Kitabı,Vehbi Koç

Vakfı Yayınları,1996

Hemşirelikte

Yönetim AD

20

açıklayabilme

-Tükenme kavramını tanımlayabilme

-Tükenmişlik sendromu kavramını tanımlayabilme

-Tükenmişlik nedenlerini sıralayabilme

-Hemşirelerde tükenmişlik nedenlerini açıklayabilme

-Tükenmişlik belirtilerini sıralayabilme

-Duygusal tükenmenin belirtilerini sıralayabilme

-Fiziksel tükenmenin belirtilerini sıralayabilme

-Zihinsel tükenmenin belirtilerini sıralayabilme

-Tükenmişlik sendromunun gelişmesini etkileyen

durumlar arasındaki ilişkiyi açıklayabilme

-Tükenmişlik evrelerini sıralayabilme

-Tükenmişlik evrelerini açıklayabilme

-Tükenmişlik sendromu ile etkili baş etme yollarını

sıralayabilme

Mesane Kateterizasyonu

- Steril idrar örneği alma

- Mesane İrrigasyonu

- Mesane Egzersizi

- Mesane kateterizasyonunu tanımlayabilme

- Mesane kateterizasyonunda kullanılan kateterin

özelliklerini sayabilme

- Mesane kateterizasyonunun tiplerini sayabilme

- Mesane kateterizasyonunun uygulanış amaçlarını

sayabilme

- Mesane kateteri takarken uygulanması gereken

işlem basamaklarını öğrenim rehberine göre

sayabilme

- Mesane kateteri takarken uygulanması gereken

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Bilgisayar

Projektör

Yazı tahtası

Hemşirelik Esasları

AD

21

işlem basamaklarını öğrenim rehberine göre

gösterebilme

- Mesane kateterizasyonunun komlikasyonlarını

sayabilme

- Kalıcı mesane kateteri olan hastanın bakımında

dikkat edilmesi gereken ilkeleri sayabilme

- Kalıcı mesane kateterinin çıkarılması işleminde

uygulanan basamakları öğrenim rehberine göre

sayabilme

- Kondom kateter uygulamasını açıklayabilme

- Kondom kateterini takarken uygulanması gereken

işlem basamaklarını sayabilme

- Kondom kateterini takarken uygulanması gereken

işlem basamaklarını gösterebilme

- Steril idrar örneği almayı açıklayabilme

- Steril idrar örneği alırken uygulanması gereken

işlem basamaklarını sayabilme

- Steril idrar örneği alırken uygulanması gereken

işlem basamaklarını gösterebilme

- Mesane irrigasyon tiplerini sayabilme

- Mesane irrigasyon tiplerini açıklayabilme

- Mesane irrigasyonu sırasında dikkat edilmesi

gereken durumları sayabilme

- Mesane irrigasyonunu gösterebilme

Kaynaklar

1. Akdemir N, Birol L, İç Hastalıkları Ve Hemşirelik

Bakımı, Genişletilmiş

2. Baskı, Sistem Ofset, Ankara, 2004

2. Yazıcı H, Hamuryudan V, Sonsuz A. Cerrahpaşa İç

Hastalıkları. Açbay Ö. Kalsiyum Metabolizması ve

Metabolik Kemik Hastalıkları. ss: 1167-1175,

İstanbul, 2005

3. Berkow R (Çev.Pekus R.M).The Merck Manuel.

Merk Yayıncılık 14. Baskı, cilt Yasavul Ü.Hacettepe

İç Hastalıkları Kitabı ,ss: 673-695, İstanbul, 1982

4. Yasavul Ü.Hacettepe İç Hastalıkları Kitabı

Hacettepe Üniversitesi Yayınları 2004

5. Erdil F, Elbaş Özhan N.Cerrahi Hastalıkları

Hemşireliği, IV. Baskı Ankara, 2001

6.Potter P. (2011). Klinik Uygulama Becerileri ve

Yöntemleri. Aşti TA, Karadağ A (Çev. Edt.) Nobel

Kitabevi,

7. Lynn P. (2015). Kilinik Hemşirelik Becerileri.

Bektaş H. (Çev. Edt.) Nobel Kitabevi,

8.Ay F, Ertem Ü, ve ark., Temel Hemşirelik,Medikal

Yayıncılık, İstanbul,2007

9. Aşti T, Karadağ A. Hemşirelik Esasları İstanbul ,

2012

22

- Mesane jimnastiğini açıklayabilme

- Mesane jimnastiğinde uygulanması gereken işlem

basamaklarını öğrenim rehberine göre sayabilme

- Mesane jimnastiğinde uygulanması gereken işlem

basamaklarını öğrenim rehberine göre gösterebilme

- Mesane irrigasyonunu tanımlayabilme

İş sağlığı hemşireliği

- İş-meslek tanımları

- İş güvenliğini tanımlayabilme

- İş güvenliğinin amaçlarını sıralayabilme

- İş güvenliğindeki sağlık hizmetlerini

basamaklandırabilme

- Meslek hastalıkları yönünden riskli durumları

açıklayabilme

- Meslek hastalıklarının epidemiyolojik özelliklerini

açıklayabilme

- Meslek hastalıklarından korunma yollarını

açıklayabilme

- Meslek hastalıklarından korunmada alınacak

önlemleri sıralayabilme

- İş kazasını tanımlayabilme

- İş kazalarının nedenlerini açıklayabilme

- İş kazalarının epidemiyolojik özelliklerini

açıklayabilme

- İş kazalarından korunma yollarını açıklayabilme

- İş yeri hemşiresinin görevlerini sıralayabilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Grup çalışması

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1.Emiroğlu N. Yıldız A., İş Yeri Hemşireliği, Teknik

Rapor No:6, Halk Sağlığı Kurumu Derneği, Sağlık Ve

Sosyal Yardım Vakfı.

2.Meslek Hastalıkları ve İş Kazaları Sempozyumu

Bildiriler, 28 Nisan- 1 Mayıs 2004, İstanbul

3.İş Sağlığı Hemşireliği Ders Notları

4.Centel T., İş Sağlığı Ve İş Güvenliği Mevzuatı,

Hanlar Matbaacılık, İstanbul 2000

5.Bilir N., Genel Çevre Sağlığı Bilgisi (İş Sağlığı),

Halk Sağlığı

Hemşireliği AD

23

- Ergonominin tanımını yapabilme

- Ergonominin amaçlarını sıralayabilme

- Ülkemizde en çok karşılaşılan iş sağlığı sorunları

neler olduğunu açıklayabilme

Hatipoğlu Yayınları, 1. Baskı, Şubat 1995 Ankara

6.Bilir N., Yıldız A. Tükiye’de İş Sağlığı Konusuna

Tarihsel Bakış, Hacettepe Halk Sağlığı Vakfı,

Ağustos 1998

7.Çevre Ve İşçi Sağlığı, İş Güvenliği Ders Notları,

Türk İş Yayınları No.190, Ankara 1995

8.http://www.tisk.org.tr/diger_sayilar.asp

9.http://isggm.calisma.gov.tr/docs/yayinlar/

yayinlar.asp

10. İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği

http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?

MevzuatKod=7.5.16924&MevzuatIliski=0&sourceX

mlSearch

11. 19 Nisan 2011 Hemşirelik Yönetmeliğinde

Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Resmi

Gazate)

Hasta ve Çalışan Güvenliği - Hasta güvenliği ve hasta güvenliği kültürü

kavramlarını tanımlayabilme,

-Hasta güvenliğinin önemi ve amaçlarını

açıklayabilme,

-Hasta güvenliğinin tarihsel gelişimini açıklayabilme,

-Hastaneler için belirlenen uluslararası hasta

güvenliği hedeflerini açıklayabilme,

-Hasta güvenliğini olumsuz etkileyen faktörleri

açıklayabilme,

Öğretim Yöntemleri- Anlatım- Soru cevap

Araç-Gereç-Materyal- İnternet

Kaynaklar1.Hasta Ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik. https://www.tkhk.gov.tr/Dosyalar/38518e718fcb4d76a34da3d615770c56.pdf2.T.C Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu “Hasta Hakları ve Hasta Güvenliği” Ankara. 2016

Hemşirelikte Yönetim AD

24

-Tıbbi hata türlerini açıklayabilme,

-Hasta güvenliği ihlallerinin sonuçlarını

açıklayabilme,

-Hemşirelerin hasta güvenliği kültüründeki yerini

açıklayabilme,

3.Sayek F. TTB Raporları/Kitapları, “Hasta Güvenliği: Türkiye ve Dünya’’ Türk Tabipleri Birliği Yayınları, Ankara ,20114.Baykal Ü, Şahin HN, Altuntaş S. Hasta Güvenliği Tutum Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması. Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi 2010;7 (1):39-46.5.Akalın HE. Yoğun bakım ünitelerinde hasta güvenliği. Yoğun Bakım Dergisi 2005;5(3):141-1466.Akgün S, Al-Assaf AF. Sağlık kuruluşunda hasta güvenliği anlayışını nasıl oluşturabiliriz? Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi. 2007; 3 : 42-47.7.Gökdoğan F, Yorgun S. Sağlık hizmetlerinde hasta güvenliği ve hemşireler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2010; 13: 2.53

Akılcı İlaç Kullanımı -Uygun olmayan ilaç kullanım şekillerini sayabilme,-Uygun olmayan ilaç kullanımına neden olan faktörleri açıklayabilme,-Uygun olmayan ilaç kullanımının etkilerini sayabilme,-Akılcı ilaç kullanımını tanımlayabilme,-Akılcı ilaç kullanım ilkelerini sayabilme,-Akılcı ilaç kullanım ilkelerini açıklayabilme,-Akılcı ilaç kullanımı için özel olan grupları açıklayabilme,-Sağlık hizmeti sunanların ve hizmet alanların akılcı ilaç kullanımındaki rollerini açıklayabilme,-Akılcı ilaç kullanımı konusunda dünyadaki ve ülkemizdeki durumu açıklayabilme,

-İlaç kullanımında dikkat edilmesi gerekenleri

sayabilme

Öğretim Yöntemleri- -Anlatım- -Soru cevap

Araç-Gereç-Materyal- İnternet

Kaynaklar1.Akıcı A. Akılcı İlaç Kullanımının Genel İlkeleri ve Türkiye'deki Güncel Durum, Türkiye Klinikleri J Pharmacol-Special Topics 2015;3(1):1-10.2.Akılcı İlaç Kullanımı nedir? http://www.tuked.org/CKeditor/Images/Doz_Ak%C4%B1lc%C4%B1Ilac.pdf3.Topluma Yönelik Akılcı İlaç Kullanımı, T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, 2013, http://www.tki.gov.tr/Dosyalar/Dosya/akilciilackul.pdf4.Akılcı İlaç Kullanımı Ulusal Eylem Planı 2014-2017, http://www.akilciilac.gov.tr/wp-content/uploads/2014/11/aik-ulusal-eylem-plani.pdf5.Aksoy M, Alkan A, İşli F. Türkiye Akılcı İlaç

Hemşirelik Esasları AD

25

Kullanımı Bülteni, 2015,6.https://www.titck.gov.tr/PortalAdmin/Uploads/Titck/Contents/Documents/6da4e9a668067.pdf

E.Ü. SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ GÜZ DÖNEMİ SAĞLIKLI YAŞAM VE HEMŞİRELİK MODÜL VII, ÜNİTE 14

Ünite Konuları: İleri yetişkinlik dönemi, yaşlanma sürecinin fizyolojik boyutu Menapoz Andropoz Osteoporoz Yaşlılıkta beslenme Yaşlılıkta görülebilecek psikososyal sorunlar Yaşlı sağlığı

26

Yaşlılıkta verilen hizmetler İleri yaş döneminde sağlık eğitimi İleri yaş dönemindeki bireylerde risk faktörleri Evde bakım Ölüm

Ünite Genel Hedefleri:

Menapoz ve menapozal dönemde ortaya çıkabilecek fiziksel ve ruhsal problemleri açıklayabilme Yaşlanma sürecinin fizyolojik özelliklerini açıklayabilme Türk toplumunda yaşlının konumu, yaşlı bireyin bakımında yaşanan sorunları açıklayabilme Yaşlılık sürecince beslenme ilkelerini sıralayabilme Evde bakım kavramını açıklayabilme Ölüm kavramını açıklayabilme

Ünite Değerlendirilmesi: Sınav

ERÜ. SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ GÜZ DÖNEMİ SAĞLIKLI YAŞAM VE HEMŞİRELİK MODÜL VII, ÜNİTE 14

KONULAR HEDEFLER ÖĞRETİM METODLARI/KAYNAKLAR ANA BİLİM DALI İleri Yetişkinlik Dönemi ve

Yaşlanma Sürecinin Fizyolojik

Boyutu

- Yaşlılığı tanımlayabilme

- Türkiye ve Dünya’daki yaşlı nüfus oranı arasındaki

farkı açıklayabilme

- Yaş dönemlerinin sınıflamasını DSÖ’ye göre

sayabilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

İç Hastalıkları

Hemşireliği AD

27

- Yaşlılıkta görülen duyusal değişiklikleri

tanımlayabilme

- Yaşlılıkta periferal sinir sisteminde görülen

değişimleri tanımlayabilme

- Yaşlılıkta merkezi sinir sisteminde görülen

değişimleri tanımlayabilme

- Yaşlılıkta kas-iskelet sisteminde görülen

değişiklikleri tanımlayabilme

- Yaşlılıkta solunum sisteminde görülen değişiklikleri

tanımlayabilme

- Yaşlılıkta gastrointestinal sisteminde görülen

değişiklikleri tanımlayabilme

- Yaşlılıkta kardiyovasküler sisteminde görülen

değişiklikleri tanımlayabilme

- Yaşlılıkta üriner istemde görülen değişimleri

tanımlayabilme

- Yaşlılıkta endokrin sistemde görülen değişimleri

tanımlayabilme

- Yaşlılıkta cinsel fonksiyonlarda görülen değişimleri

tanımlayabilme

- Yaşlılıkta hemopoetik sistemde görülen değişimleri

tanımlayabilme

- Yaşlı bireylerde ruhsal açıdan görülen değişiklikleri

sıralayabilme

- Yaşlılıkta sistemlere özgü fizyolojik sorunları

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. Karadakovan A, Aslan Eti F. (Ed.) Dahili ve Cerrahi

Hastalıklarda Bakım. Nobel Kitabevi, Adana, 2010.

2.Kutsal Y.G (Ed.) Temel Geriatri. Güneş Tıp

Kitabevleri, Ankara, 2007.

3. Karadakovan A: Yaşlı Sağlığı ve Bakım,

Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara, 2014

4. İnternet

28

sıralayabilme

- Yaşlı bireyin sistemlere göre nasıl değerlendirilmesi

gerektiğini açıklayabilme

Menapoz - Klimakteriumu tanımlayabilme

- Klimakteriumun dönemlerini sayabilme

- Premenopozal dönemde görülen değişiklikleri

sıralayabilme

- Menopozu tanımlayabilme

- Menopoz döneminin özelliklerini açıklayabilme

- Menopoz döneminin birey için anlamını

tartışabilme

- Menopoz döneminde ortaya çıkabilecek psiko-

sosyal sorunların nedenlerini sayabilme

- Menopoz döneminde ortaya çıkabilecek psiko-

sosyal sorunların çözüm yollarını tartışabilme

- Menopoz döneminde ortaya çıkabilecek fizyolojik

sağlık sorunların nedenlerini sayabilme

-Menopoz döneminde ortaya çıkabilecek fizyolojik

sağlık sorunlarının tedavisini söyleyebilme

- Postmenopozal dönemde görülen değişiklikleri

sıralayabilme

- Menopoz dönemindeki bireyin yaşam kalitesini

artırıcı sağlık önlemlerini sayabilme

- Menopoz dönemindeki kadının sağlık sorunlarının

çözümlenmesinde hemşirelik yaklaşımlarını

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

Projektör

Yazı tahtası

İnternet

Kaynaklar

1. Lale Taşkın. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği.

Genişletilmiş 13. Baskı, Akademisyen Tıp

Kitabevi. 2015, Ankara.

2. Ahsen Şirin, Oya Kavlak. Kadın Sağlığı. Nobel Tıp

Kitabevi. 2015, İstanbul.

3. Nezihe Kızılkaya Beji. Hemşire ve Ebelere

Yönelik Kadın Sağlığı ve Hastalıkları. Nobel Tıp

Kitabevi. 2015, İstanbul.

4. Anahit Coşkun. Kadın Sağlığı ve Hastalıkları

Hemşireliği El Kitabı. Güncellenmiş 2. Baskı, Koç

Üniversitesi Yayınları, 2013, İstanbul.

5. Mürüvvet Başer (Editör), Sultan Taşcı (Editör).

Kanıta Dayalı Rehberleriyle Tamamlayıcı ve

Doğum Kadın

Sağlığı ve

Hastalıkları

Hemşireliği AD

29

söyleyebilme Destekleyici Uygulamalar. Akademisyen Tıp

Kitabevi, 2015. Ankara.

Andropoz - Andropozu tanımlayabilme

- Andropoz nedenlerini sayabilme

- Andropzun birey üzerindeki fiziksel etkilerini

sayabilme

- Andropzun birey üzerindeki ruhsal etkilerini

sayabilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

Projektör

İnternet

Kaynaklar

1.Üroloji ve endokrinoloji kitapları

Üroloji AD

Osteoporoz - Osteoporozu tanımlayabilme

- Osteoporozun hangi kemikleri etkilediğini

açıklayabilme

- Osteoporozun sınıflamasını yapabilme

- Osteoporozun belirtilerini sıralayabilme

- Osteoporozun tanılamasını açıklayabilme

- Osteoporozun tedavisini açıklayabilme

- Osteoporozdan korunmak için yapılacakları

açıklayabilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Bilgisayar

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. Karahan A. Güven S. Yaşlılıkta Evde Bakım. Geriatri

(5):4; 155-159, 2002.

İç Hastalıkları

Hemşireliği AD

30

2. Karadakovan A, Aslan Eti F. (Ed.) Dahili ve Cerrahi

Hastalıklarda Bakım. Nobel Kitabevi, Adana, 2010.

3. Akdemir N, Birol L. İç Hastalıkları ve Hemşirelik

Bakımı. Genişletilmiş 2. Baskı, Sistem Ofset, Ankara,

2004.

4. İliçin G, Biberoğlu K, Süleymanlar G, Ünal S.(Ed.) İç

Hastalıkları. Güneş Kitabevi, Ankara, 2003.

5. Yazıcı H, Hamuryudan V, Sonsuz A. Cerrahpaşa İç

Hastalıkları. İstanbul Medikal Yayıncılık, İstanbul,

2005.

7. Uçan O, Taşcı S, Ovayolu N. Osteoporozda risk

faktörleri ve korunmanın önemi. Fırat Üniversitesi

Sağlık Hizmetleri Dergisi 2007; 2 (6): 73-86.

8. Yasavul Ü. Hacettepe İç Hastalıkları Kitabı.

Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara, 2004.

9. Habermann TM, Ghosh AK. (Ed.) Mayo Clinic

Internal Medicine. Ünal S.Demir A.U. (Çev.Ed.) Güneş

Tıp Kitabevleri, Ankara, 2009.

Yaşlılıkta Beslenme

- Yaşlıların beslenme

durumunun değerlendirilmesi

- Yaşlıların enerji ve besin

öğeleri gereksinimi

- Yaşlanma ile ilişkili

hastalıklarda beslenme

- Yaşlıların beslenme durumunu değerlendirebilme

- Yaşlıların enerji ve besin öğeleri gereksinimini

açıklayabilme

- Yaşlanma ile ilişkili hastalıklarda beslenmenin nasıl

olması gerektiğini açıklayabilme

- Yaşlılar için;besinlerin hazırlanmasında, dikkat

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

Projektör

Beslenme ve

Diyetetik AD

31

- Yaşlılara için; besinlerin

hazırlanması, pişirilmesi ve

saklanması kuralları

edilmesi gereken kuralları açıklayabilme

- Yaşlılar için;besinlerin pişirilmesinde dikkat edilmesi

gereken kuralları açıklayabilme

- Yaşlılar için;besinlerin saklanmasında dikkat

edilmesi gereken kuralları açıklayabilme

Yazı tahtası

İnternet

Kaynaklar

1.Ayşe Baysal, Genel Beslenme Kitabı, Hatipoğlu

Yayınevi, Ankara

2.Türkiye’ye Özgü Beslenme Rehberi, Sağlık Bakanlığı

Yayınları

Yaşlılık Döneminin

Psikososyal Özellikleri

-Yaşlılıkta görülebilecek

psikososyal sorunlar

- Boş yuva sendromu

- Boş yuva sendromunun

nedenleri ve birey üzerindeki

etkileri

- Yalnızlık

- Yalnızlık tanımları

- Gelişim dönemlerine göre

yalnızlık

- Yalnızlığın gelişimini

etkileyen faktörler

- Yalnızlığı hazırlayıcı faktörler

- Yalnızlığı ortaya çıkarıcı

faktörler

- Yaşlılık döneminin psiko-sosyal özelliklerini

sıralayabilme

-Yaşlılıkta görülebilecek psiko-sosyal sorunları

sıralayabilme

- Yalnızlığı tanımlayabilme

- Gelişim dönemlerine göre yalnızlığı açıklayabilme

- Yalnızlığın gelişimini etkileyen faktörleri

sıralayabilme

- Yalnızlığı hazırlayıcı faktörleri açıklayabilme

- Yalnızlığı ortaya çıkarıcı faktörleri açıklayabilme

- Yalnızlığın belirtilerini sıralayabilme

- Yalnızlıkla baş etmenin yollarını açıklayabilme

-Yaşlılıkta yalnızlığın nedenlerini açıklayabilme

- Yalnızlıkta hemşirenin rolünü açıklayabilme

- Boş yuva sendromunun nedenlerini açıklayabilme

- Boş yuva sendromunun birey üzerindeki etkilerini

açıklayabilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Grup çalışması

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1.Öz F (2010 ) Sağlık Alanında Temel Kavramlar,

Mattek Matbaacılık, Ankara

2.Güleç C, Köroğlu E (1998) Psikiyatri Temel Kitabı.

cilt 1, Hekimler Yayın Birliği, Ankara.

3. Öztürk O (2007) Ruh Sağlığı ve Bozuklukları 7.

Basım Medikomat Basım, Ankara

4. Öz F .Yaşamın Son Evresi: Yaşlılık Psikososyal

Halk Sağlığı

Hemşireliği AD

32

- Yalnızlığın belirtileri

- Yalnızlıkla baş etme

- Yaşlılıkta yalnızlık

- Yalnızlıkta hemşirenin rolü

- Güçsüzlük ve çaresizlik

- Güç tanımları

- Güç çeşitleri

- Gücün özellikleri

- Güç kaynakları

- Güçle ilgili risk faktörleri

- Kişisel faktörler

- Psikolojik ve fizyolojik

faktörler

- Çevresel faktörler

- Çaresizlik

- Çaresizlik ve güç arasındaki

ilişki

- Öğrenilmiş çaresizlik

- Yaşlılıkta güçsüzlük

- Yaşlılıkta güçsüzlüğü

etkileyen faktörler

- Ümitsizlik

- Ümit kavramının tanımı

- Ümitsizliğe neden olan

durumlar

- Gücü tanımlayabilme

- Güç çeşitlerini sıralayabilme

- Gücün özelliklerini sayabilme

- Güç kaynaklarını sıralayabilme

-Güçle ilişkili kavramları açıklayabilme

- Çaresizliği tanımlayabilme

- Çaresizlik ve güç arasındaki ilişkiyi açıklayabilme

- Öğrenilmiş çaresizliği açıklayabilme

- Yaşlılıkta güçsüzlüğü tanımlayabilme

-Güçsüzlükle ilgili kavramları açıklayabilme

- Yaşlılıkta güçsüzlüğü etkileyen faktörleri

sıralayabilme

- Güçsüzlükte hemşirenin rolünü açıklayabilme

- Ümit kavramını tanımlayabilme

- Ümitsizlik kavramını tanımlayabilme

- Ümitsizliğe neden olan durumları sıralayabilme

-Ümitsizlik açısından riskli grupları tanımlayabilme

- Ümitsizliğin tanımlayıcı özelliklerini sıralayabilme

- Ümitsizlik boyutlarını sıralayabilme

- Ümitsizlikte hemşirelik yaklaşımını sıralayabilme

- Yaşlılıkta ümitsizliği tanımlayabilme

- Yaşlılıkta ümitsizliğe neden olan faktörleri

sıralayabilme

-Ümitsizlik sonucunda oluşan ruhsal sorunları

Açıdan Gözden Geçirme. Kriz Dergisi 10(2): 17-28

5. Yumurtacı A.Demografik değişim: Psiko-Sosyal ve

Sosyo-Ekonomik Boyutları ile Yaşlılık. Ya l ov a S o s y

a l Bi l i m l e r D e rg isi. Sayı: 6 / Nisan 2013 - Ekim

2013

6.MZ Danış. Türkiye’de Yaşlı Nüfusun Yalnızlık ve

Yoksulluk Durumları ve Sosyal Hizmet Uygulamaları

Açısından Bazı Çıkarımlar. Toplum ve Sosyal Hizmet.

20( 1);2009

33

- Ümitsizliğin tanımlayıcı

özellikleri

- Ümitsizliği etkileyen

faktörler

- Yaşlılık ve ümitsizlik

- Ümitsizlikte hemşirenin rolü

açıklayabilme

- Ümitsizlikte hemşirenin rolünü açıklayabilme

Yaşlı Sağlığı

- Türk toplumunda yaşlının

konumu ve ileri yaş

dönemindeki bireylere

yaklaşım

- Yaşlı bireyin bakımında

yaşanan sorunlar

- Yaşlı istismarı/ihmalinin

nedenleri

- Yaşlıya yönelik

istismar/ihmal açısından risk

grupları

- Yaşlıya yönelik

istismar/ihmalin

önlenmesindeki genel

yaklaşımlar

- Yaşlıya yönelik

istismar/ihmal konusunda

- Türk toplumunda yaşlı bireyin nasıl algılandığını fark

edebilme

- Yaşlı bireyin bakımında yaşanan sorunları sayabilme

- Yaşlı istismarı/ihmalinin nedenlerini açıklayabilme

- Yaşlıya yönelik istismar/ihmal açısından risk

gruplarını sayabilme

- Yaşlıya yönelik istismar/ihmalin önlenmesindeki

genel yaklaşımları açıklayabilme

- Yaşlıya yönelik istismar/ihmal konusunda

uygulanılacak stratejileri sayabilme

- Yaşlı bireye yönelik olumsuz algıların bireyi nasıl

etkilediğini açıklayabilme

- Türk toplumunda yaşlı bireye yönelik olumsuz

algıların nasıl değiştirilebileceğini tartışabilme

- Yaşlı bireyin öz bakımında yaşanan sorunları ve

nedenlerini sıralayabilme

- Yaşlı bireyin bakımında yaşanan sorunlara yönelik

çözüm yollarını açıklayabilme

Öğretim Yöntemleri

Soru-cevap

Gözlem

Grup tartışması

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1.Jan Reed, Charlotte Calrke and Macfarlane Ed:

Ayfer Karadkovan, Yaşlı Bakımı Hemşireliği, 1. Basım

Mart 2015

2.Ed. Erci B. Halk Sağlığı Hemşireliği, İçinde: Yaşlı

Sağlığı, 2009, s: 133-135

3.Ed. Karadakovan A, Aslan FE. Dahili ve Cerrahi

Hastalıklarda Bakım. İçinde: Yaşlılık ve Bakım. 2011,

s: 119-126.

4.Akdemir N. BostanoğluH. Yurtsever S, ve ark.

Halk Sağlığı

Hemşireliği AD

34

uygulanılacak stratejiler

- İleri yaş dönemindeki

bireylerde risk faktörleri

- Yaşlı bireyin bakımında yaşanan sorunlara yönelik

yeni çözümler açıklayabilme

- Yaşlı bireyler için sosyal desteğin önemini

kavrayabilme

- Yaşlı bireyleri, erken tanı için yönlendirebilme

- Yaşlı bireyin CS/ÜS sağlığının korunması ve

sürdürülmesinde sağlık eğitiminin önemini

açıklayabilme

- Bu dönemde risk faktörlerinin neler olduğunu

sayabilmeli

- İleri yaş dönemi bireylerde CS/ÜS risk faktörlerini

saptayabilmeli

- Risk faktörlerinin azaltılmasına yönelik girişimlerde

bulunabilme

- Yaşlı bakım kurumlarını erken tanı politikaları

oluşturmada yönlendirebilmeli

- Yaşlı bireylerin genito-üriner sistem kanserleri

epidemiyolojisini söyleyebilme

Yatağa bağımlı hastaların evde yaşadıkları sağlık

sorunlarına yönelik evde bakım hizmet

gerkesinimleri. Dicle Tıp Dergisi, 2011; 38 (1): 57-65.

5.Samancıoğlu S, Karadakovan A. Yaşlı sağlığının

korunması ve geliştirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri

Dergisi, 2010; Cilt:5, Sayı:13 s. 125-141.

6.Savaş S, Akçiçek F. Kapsamlı Geriatrik

Değerlendirme. Ege Tıp Dergisi, 2010;49 (3): 19-30.

7.Kıssal A, Beşer A. Yaşlı istismar ve ihmalinin

değerlendirilmesi. TAF TAF Preventive Medicine

Bulletin, 2009;8(4): 357-354.

8.Yücel N. (Ed.) Demanslı Yıllara Değer Katan

Aktiviteler (Ergoterapi aktiviteleri, Uğraş Terapisi

Aktiviteleri, Rehabilitasyon Aktiviteleri. Birinci Basım,

İBB Basımevi, İstanbul, 2009.

9.http://www.ibb.gov.tr/sites/

SaglikVeSosyalHizmetler/yayinlarimiz/

PublishingImages/Demansl%C4%B1%20Y

%C4%B1llara%20De%C4%9Fer%20katan

%20Aktiviteler.pdf

Dünyada ve Türkiye’de

Yaşlılara Verilen Hizmetler

- Yaşlının evde bakımı

- İleri yaş dönemindeki

bireylerde risk faktörleri

- Yaşlılıkta verilen hizmetler açıklayabilme

- Dünyada yaşlılara verilen hizmetleri sayabilme

- Türkiye’de yaşlılara verilen hizmetler sayabilme

- Yaşlının evde bakımının tanımını yapabilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Halk Sağlığı

Hemşireliği AD

35

- İleri yaş döneminde sağlık

eğitimi ve sağlık eğitimine

yönelik materyal hazırlığı

- Evde bakım ekip üyelerini sayabilme

- Evde bakım hemşireliğinin uygulama standartlarını

sayabilme

- Evde bakım hemşiresinin işlevlerini sayabilme

- Evde bakım hizmeti veren kuruluş tiplerini

sıralayabilme

- Evde bakımın olumlu/ olumsuz yönlerini

sıralayabilme

- Evde bakımda dikkat edilmesi gerekenleri

sıralayabilme

- İleri yaş döneminde ki bireylerde risk faktörlerini

sayabilme

- Yaşlı bireylerde eğitim konularını sayabilmesi

- Yaşlı bireyin sağlık eğitiminde tarama

programlarının, öz-bakım ve egzersizin önemini

bilme

- Yaşlı bireye sağlık eğitimi planlayabilme

- Yaşlı bireye sağlık eğitimi yapabilme

- Yaşlı bireye özgü sağlık eğitimine yönelik uygun

materyal hazırlayabilme

Araç-Gereç-Materyal

Projektör

Yazı tahtası

İnternet

Kaynaklar

1. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. Türkiye’de

Yaşlıların Durumu Ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı

Uygulama Programı. Ankara, 2012.

http://www.eyh.gov.tr/upload/Node/8638/files/Tur

kiye_de_Yaslilarin_Durumu_ve_Yaslanma_Ulusal_Eyl

em_Plani_Uygulama_Programi___.docx

2. T.C. Devlet Planlama Teşkilatı, Türkiyede Yaşlıların

durumu ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı. Sosyal

Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, 2007.

3. Samancıoğlu S, Karadakovan A. Yaşlı sağlığının

korunması ve geliştirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri

Dergisi, 2010; Cilt:5, Sayı:13 s. 125-141.

4. Ed. Erci B. Halk Sağlığı Hemşireliği, İçinde: Evde

Bakımda Halk Sağlığı Hemşireliği, 2009, s: 53-63

5. Erdil F. Yaşlanan toplum ve yaşlının evde bakımı. s:

127-134.

http://www.e-kutuphane.teb.org.tr/pdf/tebakademi

/geriatri_2009/23.pdf

6. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri. Genel

36

Müdürlüğü. Yaşlı Sağlığı Modülleri. Ankara, 2011,

7. Jan Reed, Charlotte Calrke and Macfarlane Ed:

Ayfer Karadkovan, Yaşlı Bakımı Hemşireliği, 1. Basım

Mart 2015

Yaşlı Sağlığı Kurum ziyareti Halk Sağlığı

Hemşireliği AD

Kurum ziyareti

değerlendirmesi

Halk Sağlığı

Hemşireliği AD

Evde Bakım - Evde bakımın tanımını yapabilme

- Evde bakım ekibi üyelerini sıralayabilme

- Evde bakım hemşiresinin işlevlerini sıralayabilme

- Evde bakım hizmeti veren kuruluş tiplerini

sıralayabilme

- Evde bakım hizmeti verilen alanları sıralayabilme

- Evde bakımın olumlu yönlerini sıralayabilme

- Evde bakımın olumsuz yönlerini sıralayabilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Soru-cevap

Tartışma

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. I. Ulusal Evde Bakım Kongresi Kitabı, İstanbul, 24-

26 Eylül 1998.

2.R.G. Tarihi: 10.03.2005 R.G. Sayısı:25751, Evde

Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik

[online], TC. Sağlık Bakanlığı, www. saglik.gov.tr,

[24.11.2005].

3.R.G. Tarihi: 13.09.2005 R.G. Sayısı: 25935. Evde

Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Tebliğ [online],

Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları

Hemşireliği AD

37

TC. Sağlık Bakanlığı, www. saglik.gov.tr, [24.11.2005].

4. Sağlık Alanı Sertifikalı Eğitim Standartları- Evde

Sağlık Hizmetleri Hemşireliği. Standart No: SASES-11

Tarih:23.03.2015. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri

Genel Müdürlüğü Eğitim ve Sertifikasyon Hizmetleri

Daire Başkanlığı. Ankara Erişim Tarihi: 23.06.2016

5.Uluslararası Onkolojide Evde Bakım Toplantısı

Kitabı, İstanbul, 7-10 Ekim 2004.

6. Hitchcock JE. et al. Community Health Nursing

Caring in Action, Delmar Publishers, Albany, 1999.

7. Potts NL, Mandleco BL. Pediatric Nursing: Caring

for Children and Their Families, Delmar Thomson

Learning Inc., Albany, 2007.

8. Erdem E. Kanserli Çocuğu Olan Ailelere Evde

Verilen Hemşirelik Hizmetlerinin Değerlendirilmesi,

Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği AD Doktora

Tezi, Ankara, 2006.

9. Karadakovan A, Aslan Eti F. (Ed.) Dahili ve Cerrahi

Hastalıklarda Bakım. Nobel Tıp Kitabevi, Adana,

2010.

10. Cimete G. Evde bakım hemşireliği. Türk Yoğun

Bakım Derneği Dergisi 2008; 6(4): 47-53.

11. Sezer A, Demirbaş H, Kadıoğlu H. Evde Bakım

Hemşireliği: Mesleki Yetkinlikler ve Eğitim

38

Standartları. F.N. Hem. Derg 2015; 23(2): 160-165.

12. Ersoy S, Yıldırım Y, Şenuzun Aykar F, Fadıloğlu Ç.

Hemşirelikte İnovatif Alan: Evde Bakımda

Telehemşirelik ve Telesağlık. ACU Sağlık Bil Derg

2015; 4:194-201.

13 http://www.evdebakim.org.tr Evde Bakım

Derneği

Ölüm - Kayıp kavramını tanımlama

- Ölüm kavramını tanımlama

- Ölüme bakış açılarını tartışma

- Kübler Ross’a göre kayıba ve ölüme verilen

tepkilerin aşamalarını sıralama

- Yadsıma ve yalıtma (inkar ve izolasyon) aşamasını

tanımlama

- Yadsıma ve yalıtma (inkar ve izolasyon) aşamasında

yapılması gerekenleri açıklama

- Öfke aşamasını tanımlama

- Öfke aşamasında yapılması gerekenleri açıklama

- Pazarlık aşamasını tanımlama

- Pazarlık aşamasında yapılması gerekenleri açıklama

- Depresyon aşamasını tanımlama

- Depresyon aşamasında yapılması gerekenleri

açıklama

- Kabullenme aşamasını tanımlama

Öğretim yöntemleri

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. Öz F. Sağlık alanında Temel Kavramlar. Mattek

Matbaacılık Bas. Yay. Tic. Ltd. Şti., yenilenmiş 2. bs.

2010, Ankara ss.225-258.

2. Çavuşoğlu H.., Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları

Hemşireliği, Cilt 1, Genişletilmiş 11. baskı,2013,

Sistem Ofset Basımevi Tic. Ltd. Şti, ss. 133-146.

3-Cimete G., Yaşam Sonu Bakım, Nobel Tıp

Kitabevleri, 2 bs, 2002, İstanbul.

Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları

Hemşireliği AD

39

- Kabullenme aşamasında yapılması gerekenleri

açıklama

- Yas sürecini tanımlama

- Yas sürecinin aşamalarını söyleme

- Normal yas sürecinde görülen tepkileri açıklama

- Komplikasyonlu yas/ patolojik kederi açıklama

- Komplikasyonlu yasın belirtilerini açıklayabilme

- Yas sürecinin aşamalarında bireye yapılacak yardımı

açıklama

- Çocuklarda kayba karşı gösterilen ilk tepkileri

sayma

- Çocuklarda en sık karşılaşılan yas tepkilerini sayma

ve açıklama

- Yaş gruplarına göre ölüm kavramının algılanışını

açıklama

- Gelişim dönemlerine göre çocuklarda yası ele

almada önemli noktaları açıklama

- Ebeveyn kaybında yapılması gerekenleri açıklama

- Terminal dönemde hasta ve ailesine bakımı

tartışma

40

ERÜ. SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ GÜZ DÖNEMİ SAĞLIKLI YAŞAM VE HEMŞİRELİK MODÜLVIII, ÜNİTE 15

Ünite Konuları:

Hemşirelik süreci ve GYA Enjeksiyon uygulama teknikleri İlaç verilme yolları Parenteral beslenme (TPN) Hemşirelik Sürecinde Bilişim Uygulamalarının Kullanımı

Ünitenin Genel Hedefleri:

Hemşirelik sürecini açıklayabilme İlaç verilme yollarını sayabilme Enjeksiyon uygulama tekniklerini açıklayabilme Parenteral beslenmeyi açıklayabilme (TPN) Hemşirelik sürecinde bilişim uygulamalarının kullanımının önemini açıklayabilme

41

Ünite Değerlendirilmesi : Sınav Uygulama Notu

ERÜ. SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ GÜZ DÖNEMİ SAĞLIKLI YAŞAM VE HEMŞİRELİK MODÜLVIII ,ÜNİTE 15

KONU HEDEF ÖĞRETİM METODLARI/KAYNAKLAR ANA BİLİM DALIHemşirelik Süreci ve GYA - Hemşirelik sürecinin tanımını yapabilme

- Hemşirelik sürecinin aşamalarını sıralayabilme

- Hemşirelik sürecinde veri toplama yöntemlerini

sıralayabilme

- Hemşirelik sürecinde veri toplamada en sık kullanılan

modelleri sıralayabilme

- Hemşirelik tanısının tanımını yapabilme

- Hemşirelik tanı tiplerini sıralayabilme ve örneklendirme

- Tanılama aşamasının basamaklarını sıralayabilme

- Planlama aşamasının basamaklarını sıralayabilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatma

Soru-cevap

Tartışma

Araçlar

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. 1.Birol, L., (2013) Hemşirelik Süreci, 10.

Hemşirelik Esasları AD

42

- Planlama aşamasında belirlenen hedeflerin özelliklerini

sıralayabilme

- Planlama aşamasında hemşirelik girişimleri belirlenirken

dikkat edilecek noktaları sıralayabilme

- Uygulama aşamasında tutulan kayıtların yararlarını

sıralayabilme

- Değerlendirme aşamasının amaçlarını sıralayabilme

- Değerlendirme sonucunda hedeflere ulaşılamamasının

nedenlerini sıralayabilme

- NANDA’ya göre veri toplayabilme

- NANDA’ya göre hemşirelik tanılarını koyabilme

Baskı, Berke Ofset Matbacılık, İzmir,.

2. 2.Ay FA.(Eds), Temel Hemşirelik Kavramlar,

İlkeler, Uygulamalar, Gözden Geçirilmiş 2.

Baskı, İstanbul Medikal Yayıncılık, İstanbul,

2008.

3. Erdemir F.(Çev), Hemşirelik Tanıları El Kitabı,

Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2005.

4. Aştı TA, Karadağ A.(2012). Hemşirelik

Esasları. Hemşirelik Bilim ve Sanatı, Akademi

Yayıncılık, İstanbul.

5. Karadokovan A, Aslan FE.(2011).

6. Dahiliye ve Cerrahi Hastalıklarda Hemşirelik

Bakımı.Nobel Kitabevi.Adana.

7. Potter PA. ve Perry AG. (2005).

Fundamentals of Nursing. Mosby Year Book,

Inc, Philadelphia.

8. Sabuncu N, Ay FA (2010). Klinik Beceriler

Sağlığın Değerlendirilmesi, Hasta Bakımı ve

Takibi. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul.

9. Potter P. (2011). Klinik Uygulama Becerileri

ve Yöntemleri. Aşti TA, Karadağ A (Çev. Edt.)

Nobel Kitabevi,

10. Lynn P. (2015). Kilinik Hemşirelik Becerileri.

Bektaş H. (Çev. Edt.) Nobel Kitabevi,

Enjeksiyon Uygulama - Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak IM ilaç uygulama Öğretim Yöntemleri Hemşirelik Esasları AD

43

Teknikleri

- İntradermal ilaç

uygulanması

- IM ilaç uygulanması

- Subkütan ilaç uygulanması

(IM, SC enjeksiyon

uygulamaları,

flakondan ilaç çekme

ampul kırma ve ilaç çekme)

bölgelerini sayabilme

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak IM ilaç uygulama

bölgelerini kendi üzerinde gösterebilme

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak öğrenim

rehberine uygun olarak IM ilaç uygulayabilme

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak SC ilaç uygulama

bölgelerini sayabilme

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak SC ilaç uygulama

bölgelerini kendi üzerinde gösterebilme

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak öğrenim

rehberine uygun olarak SC ilaç uygulayabilme

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak ID ilaç uygulama

bölgelerini sayabilme

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak ID ilaç uygulama

bölgelerini kendi üzerinde gösterebilme

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak öğrenim

rehberine uygun olarak ID ilaç uygulayabilme

Anlatım

Soru cevap

Demonstrasyon

Araçlar

Projeksiyon

Anatomik model

Kaynaklar

1.Erciyes Atatürk Sağlık Yüksek Okulu Yayınları

(2003) Teknik Uygulama Becerileri Öğrenim

Rehberi, Geçit Ofset Matbaa, Kayseri.

2. Çavuşoğlu, H., Çocuk Sağlığı Hemşireliği II.,

Sistem Ofset, Ankara, 2013.

3.Ay F, Ertem Ü, ve ark., Temel

Hemşirelik,Medikal Yayıncılık, İstanbul,2007

4. Aşti T, Karadağ A. Hemşirelik Esasları İstanbul ,

2012

5. Potter P. (2011). Klinik Uygulama Becerileri ve

Yöntemleri. Aşti TA, Karadağ A (Çev. Edt.) Nobel

Kitabevi,

6. Lynn P. (2015). Kilinik Hemşirelik Becerileri.

Bektaş H. (Çev. Edt.) Nobel Kitabevi,

İlaç verilmesi

- IV ilaç verilmesi

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak IV ilaç uygulama

bölgelerini sayabilme

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak IV ilaç uygulama

Öğretim Yöntemleri

Anlatım

Hemşirelik Esasları AD

44

- IV sıvı takibi

(intraket takma,

mai seti takma,

puşe ilaç yapma,

drogmat kullanımı,

perfüzyon pompası)

- TPN

bölgelerini kendi üzerinde gösterebilme

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak öğrenim

rehberine uygun olarak IV ilaç uygulayabilme

- Öğrenim rehberine uygun olarak sıvı takibi (izlemi)

yapabilme

- Öğrenim rehberine uygun olarak IV infüzyon mayisi

takabilme

- Pediatrik mayileri hazırlayabilme

- IV infüzyonda damla sayısını hesaplayabilme

- IV puşe (hazne ve üçlü musluktan )şeklinde ilaç verme

tekniğini uygulayabilme

- IV mayiyi infüzyon pompasıyla ayarlayabilme

- IV ilaç verilmesinin yan etkilerini sayabilme

- TPN açıklayabilme

- TPN solüsyonlarını sıralayabilme

- TPN komplikasyonlarını sıralayabilme

Soru cevap

Demonstrasyon

Araçlar

Projeksiyon

Anatomik model

Kaynaklar

1.Erciyes Atatürk Sağlık Yüksek Okulu Yayınları

(2003) Teknik Uygulama Becerileri Öğrenim

Rehberi, Geçit Ofset Matbaa, Kayseri.

2.Çavuşoğlu, H., Çocuk Sağlığı Hemşireliği II.,

Sistem Ofset, Ankara, 2013.

3.Ay F, Ertem Ü, ve ark., Temel

Hemşirelik,Medikal Yayıncılık, İstanbul,2007

4. .Aşti T, Karadağ A. Hemşirelik Esasları

İstanbul ,2012

5.Potter P. (2011). Klinik Uygulama Becerileri ve

Yöntemleri. Aşti TA, Karadağ A (Çev. Edt.) Nobel

Kitabevi,

6. Lynn P. (2015). Kilinik Hemşirelik Becerileri.

Bektaş H. (Çev. Edt.) Nobel Kitabevi,

7.Karadakovan A, Aslan FE. (2013) Dahili ve

Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Akademisyen

Kitabevi, Geliştirilmiş 3. Baskı.

Kan alma - Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak venöz kan için

uygun bölgeleri belirleyebilme

Öğretim Yöntemleri Hemşirelik Esasları AD

45

- Yaş dönemi özelliklerini dikkate alarak venöz kan almak

için gerekli malzemeleri sayabilme

-Öğrenim rehberine uygun olarak venöz kan alma

becerisini uugulayabilme

Anlatım

Soru cevap

Demonstrasyon

Araçlar

Projeksiyon

Anatomik model

Kaynaklar

1.Erciyes Atatürk Sağlık Yüksek Okulu Yayınları

(2003) Teknik Uygulama Becerileri Öğrenim

Rehberi, Geçit Ofset Matbaa, Kayseri.

2. Sabuncu N, Ay FA (2010). Klinik Beceriler

Sağlığın Değerlendirilmesi, Hasta Bakımı ve

Takibi. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul.

3.Lynn P. (2015). Kilinik Hemşirelik Becerileri.

Bektaş H. (Çev. Edt.) Nobel Kitabevi

4. Potter P. (2011). Klinik Uygulama Becerileri ve

Yöntemleri. Aşti TA, Karadağ A (Çev. Edt.) Nobel

Kitabevi

5. Aştı TA, Karadağ A.(2012). Hemşirelik Esasları.

Hemşirelik Bilim ve Sanatı, Akademi Yayıncılık,

İstanbul.

Hemşirelik Sürecinde Bilişim Uygulamalarının Kullanımı

-Hemşirelikte bilişim uygulamalarının önemini açıklayabilme-Hemşirelikte bilişim uygulamalarını açıklayabilme-Hemşirelik bakımında kullanılan bilişim uygulama örneklerini açıklayabilme

Öğretim Yöntemleri- Anlatım- Soru cevap

Araç-Gereç-Materyal- İnternet

Hemşirelikte Yönetim AD

46

Kaynaklar1.Bilgiç Ş, Şendir M. Hemşirelikte Bilişim.

Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi 2014; 3(1): 24-28

2.Özkul Özel H, Özdemir Ürkmez D, Demiray S,

Cebeci Z. Hemşirelik Bilişimi ve Hastane Bilgi

Yönetimi Sistemi. Okmeydanı Tıp Dergisi

30(3):158-160

3.Atabek Aştı T. Bakım Teknolojisinde yenilikler.

http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/egt/pdf/b

akim_teknolojisi_yenilikler.pdf

ERÜ. SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ GÜZ DÖNEMİ SAĞLIKLI YAŞAM VE HEMŞİRELİK MODÜL IX, ÜNİTE 16

Ünite Konuları:

İlaç dozu ayarlama Solunum sistemine özgü hemşirelik uygulamaları Su ve besinlerle bulaşan hastalıklar ve özellikleri GİS uygulamaları Öz-Bakım Yaşam kalitesi

Ünitenin Genel Hedefleri:

İlaç dozu ayarlayabilme Derin solunum ve öksürük egzersizlerini uygulama becerileri öğrenim rehberine göre yapabilme Gastrointestinal sistem uygulamalarında kullanılan tüp çeşitlerini sıralayabilme

47

Tifonun bulaşma yollarını sıralayabilme Öz bakımın tanımını yapabilme Yaşam kalitesinin tanımını yapabilme

Ünite Değerlendirilmesi :

Sınav Uygulama Notu

ERÜ. SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ GÜZ DÖNEMİ SAĞLIKLI YAŞAM VE HEMŞİRELİK MODÜL IX, ÜNİTE 16KONU HEDEF ÖĞRETİM METODLARI/KAYNAKLAR ANA BİLİM DALIİlaç Dozu Ayarlama

- Oral ve parenteral ilaç dozu

ayarlama

- Güvenli doz aralığı

- m2 ve kiloya göre ilaç

hesaplama

- Çocuklardaki Farmakokineti

- İlaç dozunu m2 ye göre hesaplayabilme

- İlaç dozunu kg göre hesaplayabilme

- 1 ml = 1cc=10 dzy olduğunu ifade edebilme

- 1cc= 20 damla olduğunu ifade edebilme

- İlaç isteminde verilen dozu (oral ilaçlarda)

hesaplayabilme

- İlaç isteminde verilen dozu (parenteral ilaçlarda)

hesaplayabilme

- İlaç isteminde verilen dozun güvenli doz aralığında

olup olmadığını hesaplayabilme (m2 ve kg göre)

Öğretim Yöntemleri

Anlatım

Soru cevap

Demonstrasyon

Koçluk

Araçlar

İnternet

Projeksiyon

Yazı tahtası

Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları Hemşireliği

AD

48

- Doz aralığının (terapötik kan düzeyini korumak için)

önemini açıklayabilme

- Doz ayarlamada (oral) kullanılan malzemelerin

ölçülerini bilme

- Pediatrik oral ilaç dozunu hazırlarken ilacı uygun

dozda sulandırabilme

- Pediatrik oral ilaç dozunu doğru ayarlayabilme

- Pediatrik dozda parenteral ilacı hazırlarken toz

hacmini dikkate alarak flakonu uygun dozda

sulandırabilme

- Pediatrik dozda parenteral ilacı hazırlarken ampulü

uygun dozda sulandırabilme

- Flakondan parenteral ilacı doğru dozda

ayarlayabilme/çekebilme

- Ampulden parenteral ilacı doğru dozda

ayarlayabilme/çekebilme

- Çocuğa oral ilaç verirken yaş dönemi özelliklerini

dikkate alarak yaklaşımda bulunabilme

- Çocuklardaki farmakokineti sürecindeki farklılıkları

ifade edebilme

Enjektör

Flakon

Ampul

Kaynaklar

2. Ay FA(Eds). Temel Hemşirelik Kavramlar, İlkeler,

Uygulamalar. Gözden Geçirilmiş 2. Baskı,

İstanbul Medikal Yayıncılık, İstanbul, 2008.

3. Teknik Uygulama Becerileri Öğrenim Rehberi,

Erciyes Atatürk Sağlık Yüksek Okulu Yayınları,

Geçit Ofset Matbaa, Kayseri, 2003.

4. Dağoğlu T, Görak G (Eds). Temel Neonatoloji ve

Hemşirelik İlkeleri. Yenilenmiş 2. Baskı, Nobel Tıp

Kitabevleri, İstanbul, 2008.

5. Çavuşoğlu H. Çocuk Sağlığı Hemşireliği Cilt I-II,

Genişletilmiş 11. Baskı, Sistem Ofset Basımevi,

Ankara, 2013.

6. Potts NL, Mandleco BL. Pediatric Nursing: Caring

for Children and Their Families. 2nd Ed. Delmar

Thomson Learning Inc., Albany, 2006.

7. Hockenberry MJ, Wilson D. Wong’s Nursing

Care of Infant and Children. 8th Ed, Mosby

Elsevier Inc., St. Louis-Missouri, 2007.

8. Conk Z, Başbakkal Z, Bal Yılmaz H, Bolışık B

(Eds). Pediatri Hemşireliği. Akademisyen Tıp

49

Kitabevi, Ankara, 2013.

9. Törüner EK, Büyükgönenç L. Çocuk Sağlığı Temel

Hemşirelik Yaklaşımları. Göktuğ Yayıncılık,

Amasya, 2012.

10. Aşti TA, Karadağ A, Hemşirelik Esasları

Hemşirelik Bilimi ve Sanatı, Akademi Basım ve

Yayıncılık, İstanbul, 2012.

11. Canbulat Şahiner N, açıkgöz A, Demirgöz Bal

M (Çev Eds). Çocuk Hemşireliği Klinik Uygulama

Becerileri Kitabı. Nobel Akademik Yayıncılık,

Ankara, 2014. 12. Aygin D, Cengiz H. İlaç uygulama hataları ve

hemşirenin sorumluluğu. Ş.E.E.A.H. Tıp Bülteni

2011; 45: 110-114

13. Kılıçarslan-Törüner E, Erdemir F. Pediatrik

hastalarda ilaç uygulama hatalarının önlenmesi.

Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi

Hemşirelik Dergisi 2010; 17: 63- 67

14. Bülbül A, Kunt A, Selalmaz M, Sözeri Ş, Uslu S,

Nuhoğlu A. Çocuk hemşirelerinin ilaç uygulama

ve hazırlama bilgi durumunun değerlendirilmesi.

Türk Ped Arş 2014; 49: 333-9

Solunum Sistemine Özgü

Hemşirelik Uygulamaları

- Nebülizatör ile ilaç uygulama becerileri öğrenim

rehberine göre yapabilme/yaptırabilme

Öğretim yöntemleri

Anlatım

Hemşirelik Esasları AD

50

- İnhaler ilaç uygulamasını uygulama becerileri

öğrenim rehberine göre yapabilme

- Derin solunum ve öksürük egzersizlerini uygulama

becerileri öğrenim rehberine göre yapabilme

- Postüral drenajı uygulama becerileri öğrenim

rehberine göre yapabilme

- Oksijen uygulamasında çocukların farklılıklarını

sayabilme

- Çocuklarda postüral drenajı uygulama becerileri

öğrenim rehberine göre yapabilme

- Balgam örneği almayı açıklayabilme

- Nazal kanül ile uygulama becerileri öğrenim

rehberine göre oksijen verme yöntemini yapabilme

- Nazal kateter ile uygulama becerileri öğrenim

rehberine göre oksijen verme yöntemini yapabilme

-Yüz maskesi ile uygulama becerileri öğrenim

rehberine göre oksijen verme yöntemini yapabilme

- Buhar uygulamasını uygulama becerileri öğrenim

rehberine göre yapabilme

- Aspirasyonu uygulama becerileri öğrenim rehberine

göre yapabilme

- Aspirasyon uygulamasında çocukların farklılıklarını

sayabilme

- Mekanik ventilasyonun kullanıldığı durumları

açıklayabilme

Soru cevap

Tartışma

Beyin Fırtınası

Uygulama

Araç-Gereç-Materyal

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1.Karadakovan A, Aslan Eti F. (Ed.) Dahili ve Cerrahi

Hastalıklarda Bakım. Nobel Tıp Kitabevi, Adana,

2010.

2. Ay F ve ark. Temel Hemşirelik-Kavramlar, İlkeler,

Uygulamalar. İstanbul Medikal Yayıncılık, İstanbul,

2007.

3. Aydın T ve ark. Teknik Uygulama Becerileri

Öğrenim Rehberi. Erciyes Atatürk Sağlık Yüksek

Okulu Yayınları, Geçit Ofset Matbaa, Kayseri, 2003.

4. Çavuşoğlu H. Çocuk Sağlığı Hemşireliği, Cilt 2,

Hürbilek Matbaacılık, Ankara, 2010.

5. Aşti TA, Karadağ A. Hemşirelik Esasları , Pasifik

Ofset, İstanbul, 2012

6. Potter P. (2011). Klinik Uygulama Becerileri ve

Yöntemleri. Aşti TA, Karadağ A (Çev. Edt.) Nobel

Kitabevi,

7. Lynn P. (2015). Kilinik Hemşirelik Becerileri.

51

- Göğüs tüpü bakımını açıklayabilme

- Trakeostomi bakımını uygulama becerileri öğrenim

rehberine göre yapabilme

- CPAB’ı tanımlayabilme

- CPAB’ın kullandığı durumları açıklayabilme

-BPAB’ı açıklayabilme

-BPAB’ın kullanıldığı durumları açıklayabilme

Bektaş H. (Çev. Edt.) Nobel Kitabevi,

- Su ve Besinlerle Bulaşan

Hastalıklar ve Özellikleri

- Tifo

- Paratifo

- Botilusmus

- Salmonella

- Amipli- Basilli Dizanteri

- Kolera

- Enfeksiyöz hepatit

- Brusellozis

- Poliomyelit

- Tifonun etkenini söyleyebilme

- Tifonun epidemiyolojisini açıklayabilme

- Tifonun bulaşma yollarını sıralayabilme

-Tifo hastalığının inkübasyon süresini söyleyebilme

- Tifonun belirti bulgularını sayabilme

- Tifonun tedavisini açıklayabilme

- Tifonun komplikasyonlarını açıklayabilme

-Tifonun kaynağına yönelik önlemleri sıralayabilme

-Tifonun bulaşma yoluna yönelik önlemleri

sıralayabilme

-Tifoda sağlam kişiye yönelik önlemleri açıklayabilme

- Paratifonun etkenini söyleyebilme

- Paratifonun epidemiyolojisini açıklayabilme

- Paratifo hastalığının inkübasyon süresini

söyleyebilme

- Paratifonun belirti ve bulgularını sayabilme

- Botilusmusun etkenini söyleyebilme

Öğretim Yöntemleri

Anlatım

Soru cevap

Tartışma

Grup çalışması

Role-Play

Araç-Gereç-Materyal

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. Berkow R. (Ed.) The Merck Manuel. Pekus R.M.

(Çev.Ed.) Merk Yayıncılık, 14. Baskı, İstanbul, 2002.

2. Karna G, Akalın E. (Ed.) İnfeksiyon Hastalıkları.

Güneş Kitapevi, Ankara, 1993.

3. Doğanay M, Ünal S. (Ed.) Hastane Enfeksiyonları.

Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara 2003.

Halk Sağlığı Hemşireliği

AD

52

-Botilusmusun epidemiyolojisini açıklayabilme

-Botilusmusun bulaşma yollarını sıralayabilme

-Botilusmus hastalığının inkübasyon süresini

söyleyebilme

-Botilusmusun belirti ve bulgularını sayabilme

- Botilusmusun tedavisini açıklayabilme

-Botilusmusun komplikasyonlarını açıklayabilme

-Botilusmusun kaynağına yönelik önlemleri

sıralayabilme

-Botilusmusun bulaşma yoluna yönelik önlemleri

sıralayabilme

-Botilusmusda sağlam kişiye yönelik önlemleri

açıklayabilme

-Salmonellanın etkenini söyleyebilme

-Salmonellanın bulaşma yollarını sıralayabilme

-Salmonella hastalığının inkübasyon süresini

söyleyebilme

-Salmonellanın belirti ve bulgularını sayabilme

- Salmonellanın tedavi ilkelerini sıralayabilme

- Amipli dizanterinin etkenini söyleyebilme

-Amipli dizanterinin bulaşma yollarını sıralayabilme

-Amipli dizanteri hastalığının inkübasyon süresini

söyleyebilme

-Amipli dizanterinin tedavi ilkelerini sıralayabilme

.

53

- Koleranın etkenini söyleyebilme

- Koleranın epidemiyolojisini açıklayabilme

- Koleranın bulaşma yollarını sıralayabilme

-Kolera hastalığının inkübasyon süresini

söyleyebilme

-Koleranın belirti ve bulgularını sayabilme

-Koleranın tedavi ilkelerini sıralayabilme

-Koleranın komplikasyonlarını açıklayabilme

-Koleranın kaynağına yönelik önlemleri sıralayabilme

-Koleranın bulaşma yoluna yönelik önlemleri

sıralayabilme

-Kolerada sağlam kişiye yönelik önlemleri

açıklayabilme

- Enfeksiyöz hepatitin etkenini söyleyebilme

-Enfeksiyöz hepatitin epidemiyolojisini açıklayabilme

-Enfeksiyöz hepatitin bulaşma yollarını sıralayabilme

-Enfeksiyöz hepatit hastalığının inkübasyon süresini

söyleyebilme

-Enfeksiyöz hepatitin tedavi ilkelerini sıralayabilme

-Enfeksiyöz hepatitin komplikasyonlarını

açıklayabilme

- Brusellozisin etkenini söyleyebilme

- Brusellozisin epidemiyolojisini açıklayabilme

- Brusellozisin bulaşma yollarını sıralayabilme

-Brusellozis hastalığının inkübasyon süresini

54

söyleyebilme

- Brusellozisin belirti ve bulgularını sayabilme

- Brusellozisin tedavi ilkelerini sıralayabilme

-Brusellozisin komplikasyonlarını açıklayabilme

-Brusellozisin kaynağına yönelik önlemleri

sıralayabilme

-Brusellozisi bulaşma yoluna yönelik önlemleri

sıralayabilme

-Brusellozisde sağlam kişiye yönelik önlemleri

açıklayabilme

- Poliomyelitin etkenini söyleyebilme

-Poliomyelitin epidemiyolojisini açıklayabilme

-Poliomyelitin bulaşma yollarını sıralayabilme

-Poliomyelit hastalığının inkübasyon süresini

söyleyebilme

-Poliomyelitin belirti ve bulgularını sayabilme

- Poliomyelitin tedavi ilkelerini sıralayabilme

-Poliomyelitin komplikasyonlarını açıklayabilme

-Poliomyelitin kaynağına yönelik önlemleri

sıralayabilme

-Poliomyelitin bulaşma yoluna yönelik önlemleri

sıralayabilme

- Poliomyelitde sağlam kişiye yönelik önlemleri

açıklayabilme

Gastrointestinal Sistem - Gastrointestinal sistem uygulamalarında kullanılan Öğretim Yöntemleri Hemşirelik Esasları AD

55

Uygulamaları tüp çeşitlerini sıralayabilme

- Tüplerin uygulanması ve bakımını açıklayabilme

- Tüplerin çıkarılmasında temel ilkeleri açıklayabilme

- Lavman tiplerini tanımlayabilme

- Lavman uygulama işlem basmaklarını öğrenim

rehberine göre sayabilme

- Lavman uygulama işlem basmaklarını gösterebilme

- Kolostomi ve ileostominin tanımını yapabilme

- Kolostomi ve ileostominin endikasyonlarını

sıralayabilme

- Kolostomi açılan hastanın duygusal tepkilerini

açıklayabilme

- Kolostomi uygulama işlem basamaklarını öğrenim

rehberine göre sayabilme

- Kolostomi uygulamada işlem basamaklarını

gösterebilme

- Kolostomili hastanın bakımında karşılaşılan

problemleri açıklayabilme

-NG uygulama basamaklarını sıralayabilme

-NG besleme ilkelerini sıralayabilme

-NG beslemenin komplikasyonlarını sıralayabilme

Anlatım

Soru.-cevap

Demonstrasyon

Koçluk

Araçlar

Projeksiyon

Kaynaklar

1. Ay F, Ertem Ü, Özcan N,Güneş B ve ark, “ Temel

Hemşirelik-Kavramlar, İlkeler, uygulamalar”

İstanbul Medikal Yayıncılık, 2007

2. Erciyes Atatürk Sağlık Yüksek Okulu Yayınları

Teknik Uygulama Becerileri Öğrenim Rehberi, Geçit

Ofset Matbaa, Kayseri, 2003.

3.Aştı TA, Karadağ A.(2012). Hemşirelik Esasları.

Hemşirelik Bilim ve Sanatı, Akademi Yayıncılık,

İstanbul.

4. Potter PA. ve Perry AG. (2005). Fundamentals of

Nursing. Mosby Year Book, Inc, Philadelphia.

5.Karadakovan A, Aslan FE. (2013) Dahili ve Cerrahi

Hastalıklarda Bakım. Akademisyen Kitabevi,

Geliştirilmiş 3. Baskı.

6. Potter P. (2011). Klinik Uygulama Becerileri ve

Yöntemleri. Aşti TA, Karadağ A (Çev. Edt.) Nobel

56

Kitabevi,

7. Lynn P. (2015). Kilinik Hemşirelik Becerileri.

Bektaş H. (Çev. Edt.) Nobel Kitabevi,

Özbakım Kavramı - Öz bakımın tanımını yapabilme (Orem ve Levin’e

göre)

- Öz bakımın gereksinimlerini sıralayabilme

- Öz bakımın gereksinimlerini açıklayabilme

- Gelişimsel öz bakım gereksinimlerini etkileyen

faktörleri sıralayabilme

- Öz bakım gücünün tanımını yapabilme

- Öz bakım gücünü kullanabilmesi için bireyin sahip

olması gereken özellikleri sıralayabilme

- Öz bakımın nitelik ve niceliğini etkileyen temel

durumsal faktörleri sıralayabilme

- Bireyin öz bakım gereksiniminin karşılanması için

kullanılan hemşirelik sistemlerini sıralayabilme

- Bireyin öz bakım gereksiniminin karşılanması için

kullanılan hemşirelik sistemlerini açıklayabilme

- Bireyin öz bakım gereksiniminin karşılanması için

kullanılan hemşirelik sistemlerindeki girişim

şekillerini sıralayabilme

Öğretim Yöntemleri

Beyin Fırtınası

Anlatma

Soru-Cevap

Tartışma

Araçlar

İnternet

Projektör

Yazı Tahtası

Kaynaklar

1.Velioğlu P. Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar.

Alaş Ofset, İstanbul, 1999

2.Birol L. Hemşirelik Süreci. 9. Baskı, Etki

Matbaacılık, İzmir, 2009.

3. Altay N, Çavuşoğlu H. Using Orem's self care ‐model for asthmatic adolescents. Journal for

Specialists in Pediatric Nursing 2013; 18:233-242.

4. Avdal EÜ, Kızılcı S. Diyabet ve özbakım eksikliği

hemşirelik teorisinin kavram analizi. DEUHYO ED

2010, 3: 164-168.

5.Öztürk C, Karataş H. Orem’in öz bakım yetersizlik

kuramı ve posttravmatik epilepside hemşirelik

Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları Hemşireliği

AD

57

bakımı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik

Yüksekokulu Dergisi 2008; 11(2): 85-91.

6.Bal Özkaptan B. Kronik Obstrüktif Akciğer

Hastalığı Olan Bireylere Öz-Bakım Modeline Göre

Verilen Hemşirelik Bakımının Öz-Etkililik Üzerine

Etkisi. İç Hastalıkları Hemşireliği AD Doktora Tezi,

Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü,

Ankara, 2013.

7.Bal Özkaptan B, Kapucu S. Home nursing care

with the self-care model improves self-efficacy of

patients with chronic obstructive pulmonary

disease. Japan Journal of Nursing Science 2016.

doi:10.1111/jjns.12118

8.Kütük B. Kemoterapi Uygulanan Kanserli

Hastalarda Özbakımın Değerlendirilmesi.

Hemşirelik AD Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Bilim

Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul,

2016 9. Samancıoğlu S, Özel F, Esen A. Orem’in öz bakım

teorisine göre sistemik lupus eritematozuslu

hastanın bakımı. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi,

2010, 5:85-101.

10. Uzunçakmak T, Ergenlerde Öz Bakım Eğitiminin

Öz Bakım Gücüne Etkisi, Erciyes Üniversitesi

58

Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik AD, Yüksek

Lisans Tezi, Kayseri, 2012.

11. Ertekin PŞ, Demirel G. Huzurevinde yaşayan

orta yaş ve yaşlı bireylerde günlük yaşam

aktiviteleri, öz-bakım gücü ve yaşam doyumunun

incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi

2016; 9: 39-52.

Yaşam Kalitesi - Yaşam kalitesinin tanımını yapabilme

- Yaşam kalitesinin boyutlarını sıralayabilme

- Yaşam kalitesinin boyutlarını açıklayabilme

- Yaşam kalitesini etkileyen faktörleri sıralayabilme

Öğretim Yöntemleri

Beyin fırtınası

Anlatma

Tartışma

Soru-cevap

Araçlar

İnternet

Projektör

Yazı tahtası

Kaynaklar

1. Cerrahi Bakım ve Yaşam Kalitesi

Sempozyumu Kitabı, 04 mayıs 2012 Manisa

http://www.saykad.net/wp-content/uploads/

2012/05/

cerrahi_bakim_yk_sempozyum_kitabi_2012.pdf

2.Taş F, Yılmaz HB. Pediatrik onkoloji hastalarında

yaşam kalitesi kavramı. Türk Onkoloji Dergisi

Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları Hemşireliği

AD

59

2008;23(2):104-107

3.3. Ulusal Sağlıkta Yaşam Kalitesi Kongresi Kitabı,

25-27 Mart 2010 İzmir

http://www.saykad.net/wp-content/uploads/

2012/11/3_SYK_Kongre_Kitabi.pdf

4.4. Ulusal Sağlıkta Yaşam Kalitesi Kongresi Kitabı,

04-06 Nisan 2013 İzmir

http://kongre.saykad.net/wp-content/uploads/2

013/05/SAYKAD_2013_kongre_kitabi.pdf

5.Eser S, Saatli G, Eser E, Baydur H, Fidaner C.

Yaşlılar için dünya sağlık örgütü yaşam kalitesi

modülü WHOQOL-OLD: Türkiye alan çalışması

Türkçe sürüm geçerlilik ve güvenilirlik sonuçları.

Türk Psikiyatri Dergisi 2010; 21(1): 37-48.

6.Şahin N, Öztop DB, Yılmaz S, Altun H. Tip 1

Diyabetes Mellitus tanılı ergenlerde

psikopatoloji, yaşam kalitesi ve ebeveyn

tutumlarının değerlendirilmesi. Arch

Neuropsychiatr 2015; 52: 133-8

7.Karabuğa-Yakar H, Pınar R. Kanserli hastalara

bakım veren aile üyelerinin yaşam kalitesi ve

yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin

değerlendirilmesi. Hemşirelikte Araştırma

Geliştirme Dergisi, 2013, 15(2), 1-16

8.Çalışkan T, Duran S, Karadaş A, Ergün S, Tekir Ö.

60

Kanser hastalarının yaşam kalitesi ve sosyal

destek düzeylerinin değerlendirilmesi. KÜ Tıp Fak

Derg 2015; 17(1): 27-36

9.Özbay Y, İlhan T. Kronik hastalığı olan çocuklarda

yaşam kalitesi ve başa çıkma: Yarı-deneysel bir

çalışma. The Journal of Academic Social Science

Studies 2013; 6(8): 945-962.

10.Karakoç Kumsar A, taşkın Yılmaz F. Kronik

hastalıklarda yaşam kalitesine genel bakış.

Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi

Dergisi 2014; 2 (2): 62-70.

11.Bozkurt N, Bozkurt Aİ. Astımda semptom

kontrolü ve yaşam kalitesi ilişkisi, Dicle Medical

Journal 2015; 42 (2): 208-213.

12.Gümüş S, Kelekçi S, Yolbaşı İ, Gürkan F. Astımlı

çocukların yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi.

J Clin Anal Med 2012; 3(2): 178-81

13.Demir Ş. Özer Z. Kardiyovasküler hastalıklarda

yaşam kalitesinin

değerlendirilmesi. MN Cardiol 2014;21:182-191

14.Öztürk C, Ayar D. Tip 1 Diabetes Mellitus’lu

çocuklarda yaşam kalitesi ve önemi. DEUHYO ED

2013,6 (2), 99-101

15.Kurt AS, Savaşer S. Kanserli adölesanların yaşam

kalitesi düzeyine Re-Mission video oyununun

61

etkisi. Türk Onkoloji Dergisi 2013; 28(2):51-58

16.Aras D, Uskun E. Hemşirelerin çalışma ortamı

riskleri ve yaşam kalitesi ile ilişkisi. Tıp

Araştırmaları Dergisi 2015; 13(2): 62-69

17. Üneri Ö, Memik NÇ. Concept of quality of life in

children and review inventories about quality of

life. Turk J Child Adolescent Ment Health 2007;

14: 48-56

18. Yılmaz F, Çağlayan Ç. Yaşlılarda sağlıklı yaşam

tarzının yaşam kalitesi üzerine etkileri. Türk Aile

Hek Derg 2016; 20: 129-140

19. Sönmez B, Kasım İ. Diabetes mellitus’lu

hastaların anksiyete, depresyon durumları ve

yaşam kalitesi düzeyleri. Türk Aile Hek Derg

2013; 17: 119-124

20. Gelin D, Ulus B. Hastanede kemoterapi alan

hastaların yaşam kalitesi ve bunu etkileyen

faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri

Dergisi 2015; 6: 31-35. Türk Nöroloji Dergisi

2014; 20 (özel sayı)

62