onkolojide kanserli hastaya yaklasim
TRANSCRIPT
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
1/150
21.08.2011 1
ONKOLOJDE
KANSERL HASTAYA YAKLAIMA-TEMEL TANI YNTEMLER
KANSER TANIMI:Normal yaps deimi hcrelerin kontrolsz birekilde evre dokulardan daha hzl oalmasylaortaya kan bir hastalktr.-doku/organda yapsal ve fonksiyonel bozuklukSelim (benign ) tmrler > Ur (ilik)
Habis (malign) tmrler > Kanser
Malign: a) evre dokulara invazyonb) Uzak organlara metastaz
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
2/150
21.08.2011 2
ONKOLOJDE
KANSERL HASTAYA YAKLAIM
Kanserin tedavisinde ERKEN TANI nemlidir.
Hastann yks Fizik muayene lk deerlendirme leri tetkik >>>Laboratuar : -Grntleme yntemleri
-Endoskopiler-Sitoloji-Biyopsi-Histopatoloji
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
3/150
21.08.2011 3
ONKOLOJDE
KANSERL HASTAYA YAKLAIMKANSERDE ERKEN TANI
1- Uzun sre kapanmayan yaralar
2- Uzun (20 gn/1 ay) sren ksrk veya ses kskl3- Siil veya benlerin hzl bymesi, deiiklikgstermesi4-Devaml hazmszlk veya yutma zorluu5- Meme veya dier organlarda hissedilen ilikler
6- Beklenmeyen kanamalar7- Dklama alkanlnda deime( 8- Nedeni aklanamayan ate ve zayflama )
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
4/150
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
5/150
21.08.2011 5
ONKOLOJDE
KANSERL HASTAYA YAKLAIM GRNTLEM YNTEMLER
Direkt grafiler
Tomografiler Kontrastl grafiler
Bilgisayarl tomografiler(BT)
Magnetik rezonansgrntleme(MR)
Sintigrafiler
Ultrasonografiler Dopler sonografi Ekokardiyografi Bronkografi Kateterli kontrastl
grafiler
Termografiler PET(Pozitron emisyon Tomografisi)
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
6/150
21.08.2011 6
KANSERL HASTAYA
YAKLAIM ENDOSKOPLER st GS endoskopisi Rektoskopi Kolonoskopi Rektosigmoidoskopi ERCP Bronkoskopi
Artroskopi Sistoskopi Laparoskopi Torakoskopi
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
7/150
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
8/150
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
9/150
21.08.2011 9
KANSERL HASTAYA
YAKLAIM
TNM SSTEM
T: Primer tmr TX, T0, T1-4
N: Blgesel lenf nodu Nx, N0, N1-3 M: Uzak metastaz Mx, M0, M1
pTNM > cTNM
rTNM
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
10/150
21.08.2011 10
KANSERL HASTAYA
YAKLAIM
GRADELEME
G1: yi farkllam tmr G2: Orta farkllam tmr G3: Az farkllam tmr (Kt diferansiye) G4: Farkllamam tmr (Anaplastik)
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
11/150
21.08.2011 11
ONKOLOJDE
KANSERL HASTAYA YAKLAIM
BYOLOJK BELRLEYCLER(TMR MARKIRLARI)
Tedavi sonularn deerlendirmede Nksleri saptamada
Prognozu belirlemede
Hastaln yaygnln belirlemede kullanlr.
>>>Kesinlikle tan amacyla kullanlmaz !>>>Kesinlikle tarama testi olarak kullanlmaz!
>Hastaln takibinde nemlidirrnek :Akcier ca.Sigara
kincil korunma: Kanserin erken tehisi>rnek: Meme ca nn evre I ve II de tehisi ilekratif tedavi edilir, evre IV de prognoz ktdr,
palyatif tedavi edilebilir
ncl korunma: Tmrn en etkili yntemle
tedavisi >rnek:- Over ca.D
ebulking cerrahisi- M. Melanom 3-5 cm emniyet snrngzeten cerrahi rezeksiyon
- Meme ca.-Aksilla LN diseksiyonu
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
23/150
21.08.2011 23
ONKOLOJDE ACL SORUNLARA) AKUT NEFES DARLII (Adult Respiratory
Distress Syndrom=ARDS)
-Nonspesifik pulmoner reaksiyon-ok faktrl bir proes-Larinks ca.SEPSSPnmosistis cariniiPlevral svBron spazm
Kemik metastazlarKalp tamponadYaygn asitDiafragma elavasyonuAkcier elevasyonu
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
24/150
21.08.2011 24
ONKOLOJDE ACL SORUNLAR
B) TMR LZS SENDROMU (TLS)Kemoterapiye hassas byk tmrlerde (Bulky disease)
grlr.-Burkitt lenfoma-ALL-KML-Blastik kriz-KLL-Lenfomalar
-SCLC-Dier tmrlerKT, IFN, Tamoksifen, Steroid, intratekal Metotreksat
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
25/150
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
26/150
21.08.2011 26
ONKOLOJDE ACL SORUNLARTLS - TEDAV
Hidratasyon, min. 2400 cc mayi/24 saat
Allopurinol, 150-300 mg/gn oral, proflaksi
300-900 mg /gn oral, tedavide %5 Dextroz, inslin infzyonu
Kalsiyum glukonat i.v., acil-aritmi
Bbrek fonksiyonlarnn takibi, normaltutulmas
(LDH> 1500U/L)
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
27/150
21.08.2011 27
ONKOLOJDE ACL SORUNLARC)NTROPENK ATE
En sk grlen KT yan etkisi-Kemik iliinin basklanmasNtropeni>nfeksiyonlarnfeksiyon oda aratrlrKltrler alnr-Emprik antibiyotikler kullanlrSefalosporin+Aminoglikozid
>5 gn ate srerse-kinolon grubu ajan eklenir>7 gn ate srerse-Antifungal ajan eklenirreyen etkene, antibiyograma uygun antibiyotik verilir.
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
28/150
21.08.2011 28
ONKOLOJDE ACL SORUNLAR
NTROPENK ATE KLNKATE:
>38.5C ise kan kltrAtipik seyredebilir (Ate dahi olmayabilir)
nflamasyon bulgular grlmeyebilirAte dahi olmayabilirnfeksiyonlar dkmante edilir
GENEL TEDBRLER:-Hasta izolasyonu-Pimi gda alm
-Soyulabilen meyve-Hijyenik artlar gzetilir-Oda dezenfekte edilir-Ziyareti yasaklanr
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
29/150
21.08.2011 29
ONKOLOJDE ACL SORUNLARD) HPERKALSEM
En sk grlen endokrin acil sorundur
%80 kemik metastaz
%20 paraneoplastik sendrom-Multipl myelom
-Meme c a
-Akcier ca
-Renal cell ca-Sarkomlar
-Dierleri
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
30/150
21.08.2011 30
ONKOLOJDE ACL SORUNLAR
HPERKALSEM KLNK
-Poliri-Polidipsi
-Bulant-Kabzlk-Kilo kayb-Yorgunluk-Adale zayfl-Hiporefleksi-Psiik bozukluklar-Koma-Bbrek yetmezlii
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
31/150
21.08.2011 31
ONKOLOJDE ACL SORUNLAR
HPERKALSEM KLNK EKG
-Bradikardi
-T genilemesi
-VES, SVES-PR uzamas
-QT ksalmas
LABORATUVAR:*Serum Ca>12 mg/dl
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
32/150
21.08.2011 32
ONKOLOJDE ACL SORUNLARE) VENA KAVA SPEROR SENDROMU
(VCSS)
%75 Akcier ca
%15 Lenfoma
%10 Extragonadal testis tmrlerinadiren dier nedenler
selim oluumlar da neden olabilir
-Akcier grafisi p.a.-Toraks BT
-Histolojik tan
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
33/150
21.08.2011 33
ONKOLOJDE ACL SORUNLAR
VCSS-KLNK
-Yz demi
-Siyanoz
-Boyun demi-Kol demi
-Boyun venlerinde staz
-Nefes darl, ksrk
-Ba ars,ba dnmesi-uur bulankl
-Koma
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
34/150
21.08.2011 34
ONKOLOJDE ACL SORUNLAR
VCSS-KLNK
Acil nlem
ANTDEM TEDAVS
-Deksametazon8 mg i.v. Pue, balang 3x4 mg i.v./i.m., idame
-H Blokrleri, antiasit
-Loop diretikleri
Acil radyoterapi (RT) Primer hastaln tedavisi
-Tromboz tedavisi
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
35/150
21.08.2011 35
ONKOLOJDE ACL SORUNLARF) HPERVSKOZTE
*Paraprotein (gamopati) ile kan younluunundeimesi,*Hcresel elemanlarn art ile kan akkanlnndeimesi,
-M. Myelom-Waldenstrm hastal-Polisitemia Vera
-dier nedenlerIgG, IgA, IgMnkomplet ar zincirlerHafif zincirler
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
36/150
21.08.2011 36
ONKOLOJDE ACL SORUNLAR
HPERVSKOZTE KLNK
Kan viskositesi normalin 3 katna karsa semptomlarbalar.
Grme bozukluu Kanamalar Kramplar Nefes darl Baars uur bulankl, koma Kalp yetmezlii Bbrek yetmezlii
TEDAV:Plazmaferez
Esas hastaln tedavisi
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
37/150
21.08.2011 37
ONKOLOJDE ACL SORUNLAR
G) BEYIN METASTAZI
KBAS BULGULARI: A. Tan: -Primer beyin tm-SCLC
-NSCLC-Meme ca.-M.Melanom-Renal cell ca.-NHL-Sarkomlar-Dier
ANTDEM TEDAVS: Acil palyatif nlamaPrimer hastaln tedavisi
Tek lezyonun karlmas
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
38/150
21.08.2011 38
ONKOLOJDE ACL SORUNLARH) SPNAL KORD BASISI
- KOMPRESYON KIRII
-Vertebra metastazlar
Akcier ca.
Meme ca.Prostat ca.
M. Myelom
Renal cell ca.
SarkomlarLenfoma ve lsemiler
Dierleri
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
39/150
21.08.2011 39
ONKOLOJDE ACL SORUNLARKLNK
-Feller-Ar
-drar inkontinans-Dk inkontinansTEDAV
Antidem tedavisiRadyoterapiLaminektomi + RTStabilizasyonEsas hastaln tedavisi
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
40/150
21.08.2011 40
ONKOLOJDE ACL SORUNLAR
I) DER ACL SORUNLAR
-Patolojik krklar -Kanama diyatezi
-Kemik ars - Tromboembolik proes
-GS-Obstrksiyonu -Fil bacak-GS-Kanamas -Uygunsuz ADH sendromu
- GS-Mukozit -Asit, plevral mayi
-Hiperglisemi -Kalp tamponad
-Hipoglisemi -Paraneoplastik sendromlar-Tkanma sarl
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
41/150
21.08.2011 41
KEMOTERAP PRENSPLERTmr tedavisinin 3 temel unsurundan birisi
Baz tmrler iin primer tedavi
ou erikin tmrleri iin:-Adjuvan tedavi
-Neoadjuvan tedavi
-Palyatif tedavi
-Konkomitan tedavi-Simltane (e zamanl) tedavi
ounlukla sekuensiyel (ardk) tedavi olarak uygulanr
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
42/150
21.08.2011 42
KEMOTERAP PRENSPLER
A - KRATF ETKyileme> %80:
KoriyokarsinomBurkitt lenfoma, afrika tipi
ocuklarn testis tmrleriocuklarn hodgkin hastalocuklarn kemik sarkomlar
yileme>%50:ocukluk a ALL
ocukluk a yumuak doku sarkomlarHodgkin hastalNon-hodgkin lenfoma, high gradeTestis tmrleri
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
43/150
21.08.2011 43
KEMOTERAP PRENSPLER
B) PALYATF ETK
yileme
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
44/150
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
45/150
21.08.2011 45
KEMOTERAP PRENSPLERSPONTAN REGRESYON GSTEREN
TMRLER
-Malign melanom
-Renal hcreli karsinom
-Histiositozis X-Koriyokarsinom
-Baz lenfomalar
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
46/150
21.08.2011 46
KEMOTERAP PRENSPLER
PREMEDKASYON
Hidratasyon
Antiemetik uygulama
-Deksametazon 8 mg ve i.v.-Metoklopramid veya
-Seratonin reseptr antagonistleri
(ondonsetron, granisetron gibi)-H 2 reseptr blokrleri
-Antihistaminikler
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
47/150
21.08.2011 47
KEMOTERAP PRENSPLER
KT UYGULAMA EKLLER
orali.v: pue, ksa infuzyon, uzun inf.
i.m.s.c.i.tekali.plevrali.peritoneali.vezikalrejiyonel arterdenintratmraltopikal
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
48/150
21.08.2011 48
KEMOTERAP PRENSPLER
KEMOTERAP UYGULANII
Medikal onkoloji uzman order eder
Deneyimli hemireler uygular
KT, kapal kabinlerde hazrlanrYan etkiler izlenir ve nlem alnr
Ortaya kan yan etkiler ilenir
Uzun yan etkiler takip edilirHastann beslenmesi salanr
Semptomlar kontrol altnda tutulur
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
49/150
21.08.2011 49
KEMOTERAP PRENSPLERSTOSTATK AJANLARIN ETK
MEKANZMALARI-I
a-SKLUS SPESFK RNLER:Nitrozre grubu ajanlar (CCNU,BCNU)
Mekloretamin-G0-faz etkilenmez-G1,S, G2 ve M faz etkilenir
b- SKLUS NONSPESFK RNLER:Alkilleyici ajanlarAntrasiklin grubu ajanlarAktinomisin D-aktif blnen hcreler etkilenir-G0-faznda istirahat eden hcreler etkilenir
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
50/150
21.08.2011 50
KEMOTERAP PRENSPLERSTOSTATK AJANLARIN ETK
MEKANZMALARI-II
c- FAZ SPESFK RNLER Her bir faz ayr ayr etkilenir
1) S fazna spesifik ajanlar:Antimetabolitler2) G2 fazna spesifik ajanlar:
Antibiyotikler3) M fazna spesifik ajanlar:
Vinka alkaloidleriTaksoidlerPodofilin deriveleriTopoizomeraz inhibitrleri
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
51/150
21.08.2011 51
KEMOTERAP PRENSPLERSTOSTAT AJANLARIN SINIFLAMASI
A-ALKLLEYCLER
Busulfan ProkarbazinCarmustin SisplatinKlorombusil KarboplatinSiklofosfamidfosfamidLomustinMelfelanThiotepaDakarbazinStreptozosin
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
52/150
21.08.2011 52
KEMOTERAP PRENSPLER
B-ANTBYOTKLER
BleomisinDaktinomisinMitramisinMitomisin CAdriamisinEpirubisinDaunorubisinMitoksantron(Antrasiklinler)
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
53/150
21.08.2011 53
KEMOTERAP PRENSPLER
C-ANTMETABOLTLER
Sitozin Arabinozid (Ara- C)
5 Fluorourasil
6 MerkaptoprinMetotreksat
6 Thioguanin
HidroksireaGemsitabin
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
54/150
21.08.2011 54
KEMOTERAP PRENSPLER
D-BTK ALKALODLER1) Vinka alkaloidleri: 3)Taksoidler:
Vinkristin Dosetaksel(Taksotere)Vinblastin Paklitaksel (Taxol)
2) Podofilin deriveleri 4) Dierleri:Etoposid (Vepesid, VP 16) VindesinTenoposid (VM 26) Vinorelbin
rinotekanTopotekan(Topoizomeraz inhibitrleri)
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
55/150
21.08.2011 55
KEMOTERAP PRENSPLER
E-ENZMLER
L-Asparaginaz
F-DERLERSisplatin
Karboplatin
Prokarbazin
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
56/150
21.08.2011 56
KEMOTERAP PRENSPLER
KEMOTERAP NCES HAZIRLIK
-Hastann ruhsal hazrl
-Tedavi ncesi premedikasyon
-Tedavi ortamnn hazrlanmas-Ekibin hazr olmas
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
57/150
21.08.2011 57
KEMOTERAP PRENSPLERTEDAV NCES DKKAT EDLMES
GEREKEN HUSUSLAR-I
Beyaz kre > 4000/mm
Trombosit > 100000/mm
Karacier fonksiyon testi: NBbrek fonksiyon testi: N
Ate: N
nfeksiyon: BulunmamalCerrahi sorunlar olmamal
Radyoterapi sorunu olmamal
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
58/150
21.08.2011 58
KEMOTERAP PRENSPLERTEDAV NCES DKKAT EDLMES
GEREKEN HUSUSLAR-II
Bir evvelki tedavinin zerinden
>10 (15) gn gemeli
-Tek ajan nadiren kullanlr (5 FU)-Kombine KT protokolleri tercih edilir
-KT, hormonal tedavi ile kombine edilebilir
-KT, radyoterapi ile kombine edilebilir
-Genellikle bu tedaviler ardk olarak uygulanr-KT protokolleri baz durumlarda alterne olarak verilir
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
59/150
21.08.2011 59
KEMOTERAPNN YAN ETKLERHibir tedavi risksiz ve yan etkisiz deildir!
KT nin yan etkisi yksektir !!!_________________
-Uzman doktor indikasdyonu kor.-Uzman doktor order eder.
-Uzman tarafndan tarifesi verilir.
-Yan etkiler hasta ve yaknna izah edilir
-Yan etkiler gzlenir ve dkmante edilir.-Komplikasyonlara kar tedbir alnr.
-Ortaya kan sorunlar giderilir
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
60/150
21.08.2011 60
KEMOTERAPNN YAN ETKLERa) Genel yan etkilerb) Organlara olan yan etkilerc) kincil malignensi riski (mutasyon)d) Teratotoksisitee) nfertilitef) Ekstravazasyong) Ar
h) Kanamai) Trombozk) Anjina pektorisin agreve olmask) Dier yan etkiler
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
61/150
21.08.2011 61
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
KONTRENDKASYONLAR
Gebelik
Emzirme
Ntropenik ateAr enfeksiyon
Sepsis
Ar trombositopeni
Ar anemiAr organ yetmezlikleri
( Gebeliin 2., 3. Trimestirinde kullanlabilir)
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
62/150
21.08.2011 62
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
GENEL YAN ETKLERBulant ve kusmaSisplatinDeticene (DTIC) ve Aktinomisin D
Nitrozrea grubuSiklofosfamid ve fosfamidAdriamisinTaksoidlerMetotreksad
Ara-CProkarbazinEtoposidBleomisin5 FU
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
63/150
21.08.2011 63
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
BULANTI VE KUSMAKT ncesi premedikasyon gerekir
-Hidratasyon-Dexametazon 8 mg i.v.-AntiemetikMetoklopramidOndansetron ve benzerleri-Antihistaminik
-H2 blokrleriYan etki nedeniyle tedavi sonlanmas olabilir.Beslenme sorunu ortaya kabilir.
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
64/150
21.08.2011 64
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
TAH KAYBITmr kaeksisi (TNF)KT yan etkisiRT yan etkisiTmral obstrksiyonCerrahi sorunlarKaracier metastazBeyin metastaz
kter, remiHiperkalsemiiddetli arlar
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
65/150
21.08.2011 65
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
HASTANIN BESLENMESAntiemetik verilmesiArnn kesilmesitah ac gdalarSulu gda almVitamin preparatlarNazogastrik sondaGastroenterestomi
Parenteral beslenmez elementlerProgestin verilmesiPrimer hastaln tedavisi
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
66/150
21.08.2011 66
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
MUKOZT
-5 FU
-Metotreksat
-Sisplatin-Bleomisin
-Ara-C
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
67/150
21.08.2011 67
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
HEMORAJK SSTT
-Siklofosfamid
-fosfamid
Mesna verilmesiBol mayi
Mesane tahliyesi
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
68/150
21.08.2011 68
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
AKCER FBROZS
Bleomisin
Busulfan
NitrozreaKlorambusil
Deticene
Melfelan
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
69/150
21.08.2011 69
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
OTOTOKSSTE
Sisplatin
Karboplatin
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
70/150
21.08.2011 70
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
HPERPGMENTASYON
Bleomisin
Busulfan
Sisplatin5FU
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
71/150
21.08.2011 71
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
AIRI DUYARLILIKTaksoidler
-Paklitaksel (Taxol)
-Dosetaksel (Taxotere)
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
72/150
21.08.2011 72
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
ANAFLAKS
L- Asparaginaz % 5-40
Bleomisin % 2-10
Etoposid % 1-3Sisplatin % 5-20
Karboplatin % 5-10
Adriamisin % 1-2Daunorubisin (hzl inf.)
Metotreksat < %1
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
73/150
21.08.2011 73
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
PERFERK NROPATVNKA ALKALODLER
-Vinkristin
-VinblastinTAKSODLER
-Paklitaksel
-Dosetaksel
SSPLATNKARBOPLATN
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
74/150
21.08.2011 74
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
KARDYOMYOPATANTRASKLN GRUBU
-Adriamisin (Doksorubisin)
-Epirubisin-Mitoksantron
-Daunorubisin
-darubisin
5 FU-Anginal ary provoke eder
-Koroner arter spazm yapar
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
75/150
21.08.2011 75
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
VEZKAN ETKL STOSTATKLERAdriamisinDaunorubisindarubisin
Aktinomisin DNitrojen mustardMitomisin CVinkristin
VinblastinVindesinVinorelbin
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
76/150
21.08.2011 76
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
BBREK TOKSSTES
Sisplatin
Metotreksat (Yksek doz)
fosfamidMitramisin
Streptozotosin
Amfoterisin B (Antifungal)
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
77/150
21.08.2011 77
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
SANTRAL SNR SSTEM
fosfamid
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
78/150
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
79/150
21.08.2011 79
KEMOTERAPNN YAN ETKLERKARACER FONKSYON BOZUKLUU
YAPAN AJANLAR
5 FU (Bil.>5 mg/dl verilmez)
Metotreksat (Bil.>3 mg/dl - %75)
Mitoksantron (Bil.>3 mg/dl - %75)Adriamisin vb (Bil.>1.5mg - %50)
Adriamisin (Bil.>3mg/dl - verilmez!)
Vinka-Alkaloidleri (Bil.>1.5mg/dl - %50)Vinka-Alkaloidleri (Bil.>3mg/dl Verilmez)
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
80/150
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
81/150
21.08.2011 81
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
BBREK YETMEZLKreatinin klirensi (ml/dk) Doz %
>60 10015-60 50-75
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
82/150
21.08.2011 82
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
KT TOKSSTES (I)WHO ya gre 0,1,2,3 ve 4. Derece
-Hematolojik-GS
-Renal-Pulmoner-Kardiyak-Deri ve -Sa dklmesi-Oto toksisite
-Ate ve -nfeksiyon-Ar-Laboratuvar parametreleri
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
83/150
21.08.2011 83
KEMOTERAPNN YAN ETKLER
KT TOKSSTES (II)Hemoglobin Beyaz kre
0: >11 g/dl >4000/mmI: 9,5-10,9 3000-3900
II: 8,0-9,4 2000-2900III: 6,5-7,9 1000-1900IV:
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
84/150
21.08.2011 84
PARANEOPLASTK SENDROMLARHormonlarn tmr ve metastazlar tarafndan ektopik olaraksentezlenmesi ve endokrin yolla bunlarn neden olduu kliniktablo
KRTERLER:1. Kanda hormon seviyesinin ykselmesi, sirkadiyen ritminbozulmas2. Tmr dokusunda yksek konsantrasyonda hormon tespiti3. Tmr giri ve kndan alnan rneklerde hormon seviyeleriarasnda anlaml fark bulunmas
4. Tmrn cerrahi yolla karlmas veya dier yntemlerletedavisinden sonra endokrinolojik semptomlarn ortadankalkmas5. Tmr ekstresinin hayvan deneylerinde hormonal aktivitegstermesi
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
85/150
21.08.2011 85
PARANEOPLASTK SENDROMLAR
PARANEOPLASTK SENDROM ETKEN HORMONLAR
Cushing sendromu ACTH, CRH, POMCUygunsuz ADH sendromu ADHOsteoartropati Vazoaktif maddeler
Jinekomasti, galaktore, puberte prekoks Prolaktin, LH, h-CGHipertroidi TSHHiperkalsemi Parathormon,
kolekalsiferol, TGF-alfa, TGF-beta, PG E2, IL-1Hipoglisemi nslin, inslin benzeri
byme faktrleri (IF-1, IF-2)_____________________
Bir tmr birden fazla hormon retebilir ve klinik tablo karabilir.Ektopik retilen hormonlarn yaplar farkl olabileceinden klinik
tablo tamamlanmam olabilir, belirti ve bulgular silik olabilir.Tmr tans konmadan, tmrn kendisi belirti vermeden
paraneoplastik sendrom ortaya kabilir.
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
86/150
21.08.2011 86
PARANEOPLASTK SENDROMLAR
PARANEOPLASTK CUSHNG SENDROMU I
Ektopik retilen -ACTH (Adrenokortikotropik hormon)-POMC (Proopiomelanocortin)-CRF (Kortikotropik releasing faktr)
-MSH (Melanosit stimle edici hormon)-Big-ACTH (Bir prohormon)bu hormonlar klinik tablonun nedenini oluturur.-Aydede yz-Gvde yalanmas ve -Ense kalnl
-Diabetes mellitus ve -Hipertansiyon-Osteoporoz-Stria rubra ve -HirsutizmVakalarn %50 de semptom bulunmaz
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
87/150
21.08.2011 87
PARANEOPLASTK SENDROMLAR
PARANEOPLASTK CUSHNG SENDROMU II-TANI
Cushingoid yapGlukoz tolerans bozukKan ekeri yksekdem varHipertansiyonHiperpigmentasyon
Adale zayfl
AYIRICI TANI-Deksametazon supresyon testi negatif-Gnlk sirkadiyen ritmin olmamas
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
88/150
21.08.2011 88
PARANEOPLASTK SENDROMLAR
PARANEOPLASTK CUSHNG SENDROMU III
Ektopik hormon reten tmrler
-Akcier ca.(zellikle kk hcreli akcier kanseri(%22)
-Timoma
-Pankreas ca.
-Troid ca.
-Srrenal kkenli tmrler>>>llen ACTH dzeyi ile semptomlar paralellikgstermeyebilir.
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
89/150
21.08.2011 89
PARANEOPLASTK SENDROMLAR
HPERTROFK OSTEOARTROPAT
-Kronik iltihabi akcier ve karacier hastalklar-Akcier tmrleri-Plevral mezotelyoma>>>Vazoaktif doku hormanlar
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
90/150
21.08.2011 90
PARANEOPLASTK SENDROMLAR
UYGUNSUZ ADH SENDROMU I
Ar ADH retilmesine bal su tutulmas(SU NTOKSKASYONU)
Hipervolemi-Akcier kanseri-Pankreas kanseri-M. Melanom-Beyin tmrleri
Ba ars- ba dnmesiBulant-kusmaOryantasyon bozukluuEpileptik nbetler, koma
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
91/150
21.08.2011 91
PARANEOPLASTK SENDROMLAR
UYGUNSUZ ADH SENDROMU IISerum:
-Hiponatremi-Hipokloremi
-Hipoosmolarite (700 mosmol/l)Sodyum filtrasyonu artar Bbrek ve adrenal fonksiyonlar: N>Tmrn metastatik dneminde kar
Prognoz kt
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
92/150
21.08.2011 92
PARANEOPLASTK SENDROMLAR
UYGUNSUZ ADH SENDROMU IIIAyrc Tan: -Tbc
-Santral sinir sistemi bass-Akut intermittan porfiria
TEDAV:___________________________________________-Tmr rezeksiyonu-Kemoterapi/Radyoterapi-Su kstlamas (ar susuzluk hissi)-Lithium tuzu verilmesi
-Demeclocyclin verilmesiNOT: Vinkristin,Siklofosfamid,Morfin ile Clofibrat,Slfonilre grubu ilalar ve
Barbiturat bu sendroma yol aabilir.
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
93/150
21.08.2011 93
PARANEOPLASTK SENDROMLAR
PARANEOPLASTK HPERKALSEM I
TMRLER
* Multipl myelom* Akcier ca.* Bbrek tm.* Over ca.
* Pankreas ca.* Dier kemik metastaz yapan tmrler
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
94/150
21.08.2011 94
PARANEOPLASTK SENDROMLAR
PARANEOPLASTK HPERKALSEM II
KLNK:-Poliri-Polidipsi-Dehidratasyon-Kusma-leus EKG: QT ksalmas-Adinami, hiporefleksi-Hafza kayb, koma
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
95/150
21.08.2011 95
PARANEOPLASTK SENDROMLARPARANEOPLASTK HPERKALSEM III
AYIRICI TANI
-Primer/tersiyer hiperparatroidizm
-Hipertroidi
-Sarkoidoz-Vitamin D intoksikasyonu
-St-alkali sendromu
-Addison hastal
-Tmrn kemik metastazlar-Multipl myelom
O S S O
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
96/150
21.08.2011 96
PARANEOPLASTK SENDROMLARPARANEOPLASTK HPERKALSEM IV
NEDEN VE TEDAV
Ektopik retilen:* Parathormon* Parathormon benzeri maddeler* TGF-alfa, TGF-beta* PGE2* Kolekalsiferol* IL-1 (Osteoklastik aktiviteyi artrr)
TEDAV:Tmr rezeksiyonuMedikal tedavi
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
97/150
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
98/150
21.08.2011 98
AKCER KANSERNDE GRLEN
PARANEOPLASTK SENDROMLARRenal:
-Glomerulonefrit-Nefrotik sendrom
Hematolojik:-Anemi ve -Polisitemi-Eozinofili
-Lkoeritroblastik kan tablosu-Trombositopenik purpura-Koaglopati ve -Tromboemboli
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
99/150
21.08.2011 99
AKCER KANSERNDE GRLEN
PARANEOPLASTK SENDROMLARNrolojik:
-Lambert-Eaton sendromu
-Periferik nropati-Visseral nropati
-Serebral ensefalopati
-Grme kayb-Nekrozitan myelopati
-Polinropati
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
100/150
21.08.2011 100
AKCER KANSERNDE GRLEN
PARANEOPLASTK SENDROMLAREndokrinolojik:
-Cushing sendromu
-Jinekomasti-Galaktore-Hipertansiyon-Akromegali
-Hipertroidi-Karsinoid sendrom
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
101/150
21.08.2011 101
AKCER KANSERNDE GRLEN
PARANEOPLASTK SENDROMLAR(devam)
-Hiperkalsemi
-Hiponatremi-Hiperglisemi
-Hipoglisemi
-Hipofosfatemi-Hiporisemi
-Uygunsuz ADH sendromu
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
102/150
21.08.2011 102
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS
A- ONKOLOJK ARI
B- GENEL DESTEK TEDAVS
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
103/150
21.08.2011 103
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI Ar nemli bir semptomdur. Ar, hastann yaam kalitesini bozar.
Ar, baka sorunlara yol aan bir faktrdr:-itah kayb,
-beslenme sorunu ve kilo kayb,
-uyku bozukluu, -kendi ahsi iini yapamama ve bakasna
baml olma,
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
104/150
21.08.2011 104
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI -bulantnn artmas, -hastann kendini iyi hissetmemesi,
-hastann dzelemeyeceini dnmesi, -intihar dnce ve giriimleri gibi. * Ar, metastatik olmayan dnemde %15,
metastatik evrede %33,
terminal dnemde %60-90 orannda grlr. * Kanser hastalarnn %50-80inde hastaln her
hangi bir dneminde kronik ar vardr.
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
105/150
21.08.2011 105
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI Ar hastay etkileyen ve yaam kalitesini
kstlayan bir komplikasyondur.
Ar nedeniyle analjezik kullanm had safhayakar. Hastalarn %25i ars hafifletilemeden
kaybedilir. Tmrl hasta ar ile yaamamaldr. Ar mmkn olan en ksa srede ortadan
kaldrlmaldr. Bunun iin ncelikle arnn nedeni
aratrlmaldr.
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
106/150
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
107/150
21.08.2011 107
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI ARININ ZELLKLER 2:
-Arnn zamanlamas (gece, gndz, yemekten
sonra, a karna, srt st yatnca), -Arnn karakteri (yanc, kesici, vurucu, knt,
delici, kuak tarz, uyutmayan, kola veya srta
yaylan ar gibi),
-Arnn non-steroid analjeziklere cevap veripvermemesi gibi zellikleri belirlenmelidir.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
108/150
21.08.2011 108
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI ARI OLUUMU : Arnn nasl ortaya kt sorusunu sormak, baarl bir
tedavi yapabilmek iin arttr.
Ar, belirli rezeptrlerin (rnek: Nozizeptr) irritasyonusonucu ortaya kar. Arnn %75i nozizeptr etkileimi ile olur. Nozizeptrler, ounlukla kemik ve yumuak dokuda
bulunur.
Sinir tutulumu, bass veya irritasyonu arya neden olur. Sinir kk, plexus veya periferik sinirler etkilenmi
olabilir.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
109/150
21.08.2011 109
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI Bununla ilgili fiziksel bulgular vardr. Aferent sinir tutulumu ar nedeni olabilir. Aferent sinirlerin ars tipik olarak vcut periferine projekte edilerek
alglanr (Dermatomlar).
Deaferensiyasyon arsnda, aferent sinirlerin merkezi sinir sitemineilettii ar basklayc faktrlerin ortadan kalkmas (belirli siniriletimleri zaafa urar) ile ortaya kar.
Herpes zoster ars, deaferensiyasyon arsna tipik bir rnektir.
Herpes zoster, hipostezi blgesinde ac veren bir arya yol aar.
Parankimatz organ ve ii bo organ tutulumlar da arya yol aar.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
110/150
21.08.2011 110
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI TMR ARI NEDENLER :
>%80 tmre bal,
%15-20 tedaviye bal, %10 tmr ve tedavisinden bamsz.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
111/150
21.08.2011 111
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI ARI TPLER : a)Akut ar: Akut arda ounlukla objektif fiziksel deiikler vardr
ve otonom sinir sistemi aktive olur.
Bu durumda hastann ikayet ettii subjektif semptomlarakar tedavi eden hekim hastada objektif bulularsaptayabilir.
Hekimin objektive edebildii bulgular:
-karn arsnda rebaund ve karn duvar hassasiyetipozitiflii, -kemik arsnda perkzyon pozitiflii,
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
112/150
21.08.2011 112
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI -nabz saysnn artmas, -kan basncnn artmas, -ter boanmas, -kot metastaznda derin nefes almada ar, -ar olan blgede saptanan ilik gibi. Akut arda, sebep olan mekanizma bilinir ve bu
patolojik durum ortadan kaldrlnca (operasyon,
radyoterapi gibi) ar iyileir. Nedene ynelik tedavi seilecek yntemdir ve
baar getirir.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
113/150
21.08.2011 113
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI b)Kronik ar: Kanser hastalarnn %10 kadarnda grlr. Kronik ar haftalar ve aylardr var olan bir patolojik durumdur. Ac ekilmesi, arnn dinmemesi karakteristiktir. Otonom sinir sistemi bu duruma adapte olmutur ve bulgu vermez. Subjektif semptomlar objektive eden fiziksel bulgular yoktur. Kronik ar psikoljik ve sosyal deiikliklere yol amtr. Hayat tarz deimitir. Kronik arda nedene ynelik tedavi yetersiz kalr.
Deiik tedavi denemelerinin baarszl anamnezde tipiktir.
Kronik ary baar ile tedavi edebilmek iin onun yol atpsikolojik ve sosyal etkileri de ortadan kaldrmak gerekir.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
114/150
21.08.2011 114
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI ARININ SINIFLAMASI : 1-Nozizeptiv ar: (Kemik ars, yumuak doku ars), 2-Nropatik ar: (Sinir bass, sinir zedelenmesine bal ar), 3-Visseral ar: (i bo organlarn gerilimi, tkanmas, mukoza ve duvar
tutulumuna bal ar), 4-Deaferensiyasyon ars: (Tmrn sinir infiltrasyonu ile ortaya kar).
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
115/150
21.08.2011 115
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI ARININ TR : Arnn tr mmknse belirlenmeye allmaldr. NOZZEPTF ARI Kemik, yumuak doku arlar nozizeptif ar trndendir. Lokalizasyonu iyi, fakat knt ve delici tarzda bir ardr. VSSERAL ARI organlarn ars bu trden bir ardr.
Derinde hissedilen, basnla birlikte olan bir ardr. Dermatomla seyri mmkndr.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
116/150
21.08.2011 116
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI KOLKLER i bo organlarn arsdr. Kolik tarznda ar, kramplarla seyreder. NROPATK ARI Tmrn sinir invazyonunda veya bassnda
grlr. Kalc zellikte ve vurucu karakterinde bir ardr. Beraberinde parastezi, disastezi olabilir. Yanc zellikte ve scak basmas ile birlikte
olabilir.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
117/150
21.08.2011 117
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI PSKOSOMATK ARI Tm vcut ars eklinde ifade edilir. Ar yer deitirir ve lokalize edilemez. Alatc ve yok edici olarak vasflandrlan bir ardr. SEMPATK ARI Isy yanl alglayan bir ardr. Yanc tarzda, scak basmas ile birlikte olabilen bir ardr.
Ar vcut hareketlerinden bamszdr. Son dnemlerde ciltte trofik bozukluklar ortaya kabilir.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
118/150
21.08.2011 118
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI TANI : Ar durumunda aadaki parametreler dikkate alnr: ntensite: Vizel analog skala ile deerlendirilir.
Lokalizasyon: Ar yeri, segmenti ve yaylm emas. Kalite zellii: Yanc, batc, delici, knt, kolik tarz gibi.
Geliim: Sresi, ritmi, frekuensi kaydedilir. lgili sistemler: Kemik, yumuak doku, deri, karn, ba,
gvde, srt gibi.
Etiyoloji: Harekete baml ortaya k, s ile art,istirahatte azalmas, yrme ile gemesi, ne eilincehafiflemesi gibi.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
119/150
21.08.2011 119
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI ZEL ARI TPLER (2): 1-Kemik ars: Ar patofizyolojisi:
Nozizeptre tmrn veya metastazn bass Nozizeptivar nflamasyon, prostaglandin E, bradikinin, madde P,
potasyum, pH deerleri ile ortaya konabilir. Ar karakteristii:
yi lokalize edilir. Kalitesi, batc ve delici zelliktedir. Palpasyon ve perkzyon ile ar artar ve lokalize edilir. Ar hareketle ve zorlaynca artar, istirahatte azalr.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
120/150
21.08.2011 120
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI ZEL TANI Laboratuar: nflamasyon bulgular, alkalen fosfataz art, kalsiyum art gibi. Grntleme yntemleri: Direkt grafi, kemik sintigrafisi, BT. zel tedavi: lokal tedavi ameliyat, radyoterapidir.
WHOya gre medikal tedavi: non-steroidal antiflogistikler etkilidir : -diklofenak: Voltaren 50-100 mg oral 8 saat ara ile (maksimal 200 mg), -ibuprofen: Profen fort 200-800 mg 4-12 saat ara ileoral (maksimal 1600 mg), -metamizol: Novalgin 500-1000 mg 4-6 saat ara ile oral (maksimal 5 gr), -parasetamol: Parol 500-1000 mg 4-6 saat ara ile oral (maksimal 5 gr), -asetilsalisilik asit (ASS): Aspirin 500-1000 mg 4-6 saat ara ile oral (mak. 5 gr), Adjuvan steroidal tedavi: -dekzametazon: Dekort (tmr demi zlr). Bifosfonatlar: -pamidronat: Aredia, ve dierleri
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
121/150
21.08.2011 121
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI 2-Yumuak doku ars: Ar patofizyolojisi: Nozizeptre tmrn veya metastazn bass Nozizeptiv ar nflamasyon, prostaglandin E, bradikinin, madde P, potasyum, pH deerleri ile ortaya konabilir. Ar karakteristii:
Kalitesi, batc ve delici zelliktedir.
ounlukla lokal inflamasyon bulgular vardr. Bas ile ar ortaya kar ve iyi lokalize olur. Kzarma, ilik vardr.
zel tan: Laboratuar: nflamasyon bulgular vardr. Grntleme yntemleri: BT ve zellikle MR tmr gsterir ve lokalize eder. MR ile komu doku ve organ ilikileri iyi saptanr. zel tedavi: Lokal cerrahi ve radyoterapidir. WHOya gre medikal tedavi yaplr. Fiziksel tedavi denenebilir. Kas geveticiler yararl olur.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
122/150
21.08.2011 122
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI 3-Nropatik ar: Ar patofizyolojisi: Aferenslerde ar zel kodlanr. Ar eii spinal iletide
der. Ar karakteristii: Kalitesi, yanc, vurucu, batc ve spontan bir ardr. Hiperalgezi ve allodiin ile birliktedir. Harekete bal deildir. Nrolojik defisitlerle birlikte olabilir. zel tan: zel bir laboratuar bulgusu yoktur. BT ve MRda sinir ve plexus bass/invazyonu gsterilir. zel tedavi: Lokal radyoterapidir. Erken invazyonda ganglioner opiat anestezisi yararldr. Sistemik tedavi: Baarl deildir. Adjuvan: Karbamazepin: Tegrotol, Amitriptilin: Laroxyl, Saroten, Dekzametazon: Dekort.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
123/150
21.08.2011 123
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI 4-Visseral ar: Ar patofizyolojisi: Mekanik veya kimyasal nozizeptrlerin etkilenmesi ile ar ortaya kar. Aferent sinirler ve sempatik sinirler birlikte etkilenir.
Spinal konvergenz olup dermatomlardaki somatik aferenzlerin etkilenmesi. Ar karakteristii: Knt bir ardr. Kt lokalize edilir. Hareketle ar azalr. i bo organa bal arda kramp-kolik tarznda ar olur.
Vcut periferine Head Dermatom zonlar erevesinde projeksiyon vardr.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
124/150
21.08.2011 124
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI zel tan: Basnn klinik bulgular, Bozulmu peristaltizm, organ obstrksiyonu, subileus, ileus, Laboratuar: nflamasyon bulgular olabilir. Grntleme yntemleri: USG, BT ve MRda tmr invazyonu bulgular grlr. zel tedavi: leusta cerrahi palyatif giriim yaplr. Ganglium blokaji (Pankreas kanserinde ganglion zliakum bloke edilir). Sistemik tedavi WHOya gre yaplr. Adjuvan: Amitriptilin: Saroten, Kolik arlarda metamizol: Novalgin, Butyl-scopolamin: Buscopan 10 mg her 6-8 saate bir oral verilir.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
125/150
21.08.2011 125
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI TEDAV : Ar tedavi prensipleri aaya karlmtr: *Ar kmasn beklemeden belirlenmi saatlerde
ilacn alnmas nemlidir. *Kiiye zel doz belirlenmesi arttr. *Hasta hi ar hissetmeyecek ekilde yeterli doz
verilmelidir.
*Mmknse oral ila uygulamas tercih edilir. *Yan etkiye kar profilaksi kanlmazdr (bulant
ve kabzlk profilaksisi gibi).
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
126/150
21.08.2011 126
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI *Belli dnemlerde ar iddeti ve karakteri tekrar
belirlenir. *Tedavi etkinlii belli aralklarla gzden geirilir. *Lzumu halinde parenteral uygulama (yutma
zorluu, bulant ve kusma hali, ishal gibi) *Ayrca transdermal, subktan, epidural,
intratekal, intraventrikler, liak ganglionblokaj, tutulan sinirin uyuturulmas,intralezyoner uygulamalar yaplabilir.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
127/150
21.08.2011 127
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI WHOya gre basamak tedavisi : Basamak I: Non-steroidal anti-
inflamatuarlar (anti-flogistikler) +Adjuvanlar Basamak II: Hafif opiodlar + Adjuvanlar Basamak III: Kuvvetli opiodlar +
Adjuvanlar Basamak IV: nvaziv yntemler
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
128/150
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
129/150
21.08.2011 129
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI TABLO 1: WHO NUN BASAMAK TEDAVS Analjezikler Doz (mg) Doz aral (saat) Azami doz (mg) Birinci basamak
Parasetamol 500-1000 4-6 6000 Diklofenak 25-50 4-8 200-300 Diklofenak retard 100 8-12 200-300 Ibuprofen 300-400 4-8 2400 Metamizol 500-1000 4-6 6000 Asetilsalisilik asit 2000 4-6 6000
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
130/150
21.08.2011 130
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI kinci basamak
Parasetamol + Kodein 1-2 tablet 4-6 12 tablet Diklofenak + Kodein fosfat 1-2 tablet 6-8 5 tablet Dihidrokodein retard 60-120 8-12 240 Tramadol 50-100 2-4 600 Tramadol retard 100 8-12 600 Dekstropropoksifen 150 8-12 600 Tilidin + Nalokson 50-100 2-4 400
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
131/150
21.08.2011 131
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI nc basamak
Buprenorfin 1-3 tablet 6-8 20 tablet Morfin sulfat retard 10-200 8-12 yok
MST 30 (balang) 8-12 2000
Drdnc basamak
Basamak 3 n srekli verilmesi (rnek: infzyon pompas
ile, transdermal uygulama ile) Not: Bu analjeziklere her basamakta periferik veya santral
etkili adjuvan (nroleptik gibi) tedaviler eklenebilir.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
132/150
21.08.2011 132
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI Basamak II: Hafif opioidler: Etki: Morfin rezeptr zerinden etkilidirler. -agonistleri olarak etkili olur.
Etki derecesi: Morfin=1, dihidrokodin=0.3,dekstropropoksifen=0.07dir.
Hepatik metabolize olur. Yan etki:
Doza bal:Kabzlk, bulant-kusma, rtiker, miozis, kanbasncnda dme, bradikardi, idrar retensiyonu, sedasyon,tremor, halsinasyon, solunum depresyonu.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
133/150
21.08.2011 133
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI TABLO 2: HAFF OPOD TEDAVS ETKEN MADDE- LA DOZ- ETK SRES
UYGULAMA- MAKSMAL DOZ Kodein 30-130 mg 4 saat oral 240 mg
Dihidrokodin 60-120 mg 8 saat oral 360 mgDekstropropoksifen 150-300 mg 8-12 saat 600 mgPentazocinFortral25-50 mg4-6 saat oral
Tilidin +Naloxon 50-100 mg4-6 saat 400 mgTramadol 50-100 mg 8 saat oral 600 mg
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
134/150
21.08.2011 134
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI Basamak III: Kuvvetli opioidler: Etki: Morfin rezeptr zerinden etkilidirler. -agonistleri olarak etkili olur. Etki derecesi: Morfin=1, buprenorfin=20, fentanil=100dr.
Hepatik metabolize olur. Yan etki: Doza bal:Kabzlk, bulant-kusma, rtiker, miozis, kan basncnda
dme, bradikardi, idrar retensiyonu, sedasyon, tremor, halsinasyon,solunum depresyonu.
Antidot: Doz am ve solunum depresyonunda kullanlr. Naloxon 0.4 mg iv, 3-5 dakika ara ile tekrarlanr (solunum uzun sre
stabil hale gelene kadar).
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
135/150
21.08.2011 135
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI TABLO3: KUVVETL OPODLER ETKEN MADDELA DOZ ETK
SRESUYGULAMAMAKSMAL DOZ /Gn
Morfin sulfat retardMST,Vendal >10 mg8-12 saat oral -Snr yok Buprenorfin Temgesic >0.2 mg4-8 saat oral 3.5 mg Morfin hidroklorr MSI, Morfin hidroklorid 2 mg/saat 4
saat iv,im -Ar kesilene kadar
Petidin Dolantin, Aldolan 5-150 mg 8-12 saat i.
m.
-Arkesilene kadar Fentanil Durogesic 20-100 mg 72 saat transdermal 600 mg
Levometadon L-Polamidon 2.5-5 mg 6-8 saat
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
136/150
21.08.2011 136
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARI TABLO 4: ADJUVAN ANALJEZK TEDAV ETKEN MADDE- LA -DOZ -NDKASYON Amitriptilin Saroten25-75 mg/gn Nropatik ar
Karbamazepin Tegretol600-1200 mg/gn Nropatik ar Dekzametazon Dekort3-6 x 4-8 mg/gn KBAS, sinir
bass, kemik metastaz Pamidronat Aredia 30-90 mg iv/3-4 hafta kemik metastaz
Adjuvan tedavi olarak psikofarmaka kullanlabilir ve birok hastada gereklidir.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
137/150
21.08.2011 137
KANSER HASTASINDA DESTEK
TEDAVS - ONKOLOJK ARISedatif etkili nroleptikler: Oxazepam: Adrumbran,
Prometazin: Atosil, Levomepromazin: Neurocil, Antidepressiv etkili psikofarmaka: Amitritilin: Laroxyl, Saroten,
Klomipramin: Anafranil, Imipramin: Tofranil.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
138/150
21.08.2011 138
KANSER HASTASINDA DESTEKTEDAVS -
ONKOLOJK ARI Basamak IV: nvaziv yntemler: 1-Operasyon, 2-Anestetik yntemler.
Cerrahi yntemler: Ameliyat ile sinir bass ortadan kaldrlabilir. Genel cerrahlar obstrksiyonu bertaraf ederek ar nedenini ortadan
kaldrr. Ortopedik yntemlerle kemik krklar stabilize edilir. Beyin cerrahlar vertebra kmesini ortadan kaldrp hastay mobilize
edebilir. Kordotomi, uygun indikasyonda %90 baarl bir yntemdir.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
139/150
21.08.2011 139
NS S S N STEDAVS -
ONKOLOJK ARI Anestetik yntemler: Sempatik blokaj,
liak blokaj, Epidural kateter yolu ile analjezik ve morfin
uygulamas,
Kateter ile plexus blokaj, Ventrikle kateter yerletirerek santral arkontrol.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
140/150
21.08.2011 140
TEDAVS -ONKOLOJK ARI
ADJUVAN TEDAV: Reaktif depresyonun birlikte olduu ar: -Antidepressif tedavi: Tofranil 1 x 25 mg tbl , gerektiinde 3 x 25 mg
veya 1 x 75 mg,
Ludiomil 3 x 25 mg tbl Halloperidol (Haldol) 3 x 0.5 mg veya 3 x 1 mg, Laroxil 1 x 10 mg tbl, gerektiinde 3 x 10 mg
veya 1 x 25 mg, Dier antidepresanlar (Psikiatrinin nerisi
dorultusunda). -Sinir bassnn neden olduu ar: Medikal antidem tedavisi
(Dekzametazon 4 x 0.75 mg tbl, veya 4 x 4 mg ampl i.v. )
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
141/150
21.08.2011 141
TEDAVS -ONKOLOJK ARI
-Beyin demine bal ba ars: Medikal antidemtedavisi ve kraniyal radyoterapi.
-Kemik ars: Non-steroid analjezikler, bifosfanatlar,radyoterapi ve ortopedik giriimler.
-Aralkl sokucu tarzda ar: Antiepileptikler (rnek:Tegretol 2 x 200 mg, gereinde 4 x 200 mg).
-Spastik, kramp tarz ar: Adale gevetici tbl veya ampulverilmesi (rnek: Baklofen 3 x 5 mg veya
3 x 25 mg tbl). -Visseral ar: Spazm zc ajanlar (Doladamon P
tbl/ampul veya Buscopan tbl gibi). -Tek tarafl ekstremite ars: Kordotomi.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
142/150
21.08.2011 142
TEDAVS - ONKOLOJK ARI
DER TEDAV YNTEMLER : a)Beyin cerrahisi: Radikotomi, rizotomi, ak kordotomi
(anterolateral ve spinotalamik), perktan kordotomi,
komissorotomi ve beyin ventrikllerine analjezikuygulamas iin kateter yerletirilmesi gibi, b)Sempatik blokaj (Giriimsel Radyoloji), c)Pleksus liakusun blokaj, d)Sinir blokajlar, e)Evde analjezik uygulamasnn organize edilmesi, f)Psikolojik tedavi (hasta ve yaknlarnn).
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
143/150
21.08.2011 143
TEDAVS - ONKOLOJK ARI
TEDAV BAARISIZLII : -Yetersiz doz, -kinci basamakta opoidlerin gereinden yksek dozda
verilmesi, -ki kuvvetli opoidin kombinasyonu (rnek: Morfin ile parsiyel morfin antagonisti bir ajann kombine edilmesi,
-Ar analizinin yetersiz yaplmas sonucu uygunsuz artedavisi giriimi.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
144/150
21.08.2011 144
KANSER HASTASINDA DESTEKTEDAVS GENEL DESTEK TEDAVS
BESLENME:
* Parenteral,
* Nazogastrik sonda, * Gastrostomi,
* Enterostomi,
* Total parenteral besleme (TPN)
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
145/150
21.08.2011 145
KANSER HASTASINDA DESTEKTEDAVS - GENEL DESTEK TEDAVS
KAN TRANSFZYONU
* Tam kan,
* Eritrosit sspansiyonu, * Trombosit sspansiyonu,
* Demir replasman,
* Eritropoetin tedavisi.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
146/150
21.08.2011 146
TEDAVS - GENEL DESTEK TEDAVS
PSKOLOJK SORUNLAR:
* Uyku bozukluu,
* Anksiyete, * Depresyon,
* Deliriyum,
* ntihar dncesi.
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
147/150
21.08.2011 147
TEDAVS - GENEL DESTEK TEDAVS
MUKOZT:
* Profilaksi,
* Tedavi. Az ve Di bakm
Gargara
Lokal anastetikler RT ve KT
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
148/150
21.08.2011 148
TEDAVS - GENEL DESTEK TEDAVS
DARE:
Kemoterapi
Radyoterapi Diet
Parenteral besleme
Loperamid Antibiyotik
KANSER HASTASINDA DESTEK
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
149/150
21.08.2011 149
TEDAVS - GENEL DESTEK TEDAVS
OBSTRKSYON:
* Cerrahi tedavi
* Dekompresyon (NG-sondas) * Rektal lavman
SCOTTISH INTERCOLLEGIATE
-
8/6/2019 Onkolojide Kanserli Hastaya Yaklasim
150/150
GUIDELINES NETWORK (SIGN)
tarafndan yaplan bilimsel kantlarn kalite snflamas (quality ofevidence)
DZEY BLMSEL KANIT TP____________I a Randomize kontroll almalarn meta-analizi
I b En az bir randomize kontroll alma
II a En az bir iyi dizayn edilmi randomize olmayan kontroll alma
II b En az bir eksperimental alma
III yi dizayn edilmi deneysel olmayan deskriptif alma( mukayese almalar, korelasyon almalar, kohort, vaka takdimleri)
IV ( I III dzeyinde bilimsel kant yoksa) uzman komite raporlar saygn