sylabusy - chemia i stopień 2012/13 tom ii

Chemia

Studia

I stopnia

Tom II Spis treści

1. Sylabusy do modułów przedmiotowych specjalnościowych: ......................................... 2

1.1. specjalność: analityka chemiczna .......................................................................... 2

1.2. specjalność: chemia kosmetyczna ....................................................................... 32

1.3. specjalność: chemia farmaceutyczna ................................................................... 69

2. Pytania na egzamin licencjacki z zakresu specjalności ............................................... 92

2

Analityka

chemiczna

3

Sylabus przedmiotu / modułu kształcenia

Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Chemia nieorganiczna II

Nazwa w języku angielskim: Inorganic chemistry II

Język wykładowy: Polski

Kierunek studiów, dla którego przedmiot jest oferowany: Chemia

Jednostka realizująca: Instytut Chemii – Katedra Chemii Nieorganicznej

Rodzaj przedmiotu/modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny): obowiązkowy

Poziom modułu kształcenia (np. pierwszego lub drugiego stopnia): pierwszego stopnia

Rok studiów: drugi

Semestr: trzeci

Liczba punktów ECTS: 8

Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: Dr Danuta Kroczewska

Symbol efektu

Efekty kształcenia Symbol efektu kierunkowego

WIEDZA

NII_W01 Student wykazuje się znajomością współczesnej chemii nieorganicznej i tendencji jej rozwoju.

K_W01,K_W02,

NII_W02 Zna podstawowe metody wyodrębniania, oczyszczania i identyfikacji pierwiastków oraz rozumie ich ograniczenia.

K_W01, K_W02, K_W03

NII_W03 Zna i rozumie pojęcia związane z naturą wiązań chemicznych w związkach nieorganicznych.

K_W01, K_W02, K_W03

NII_W04 Zna i rozumie podstawowe relacje wiążące właściwości chemiczne oraz fizykochemiczne związków nieorganicznych z ich strukturą.

K_W01, K_W02, K_W03

NII_W05 Zna podstawowe zastosowania związków nieorganicznych wynikające z ich właściwości chemicznych i/lub fizykochemicznych.

K_W01, K_W02, K_W03

UMIEJĘTNOŚCI

NII_U01 Potrafi scharakteryzować występowanie, metody wyodrębniania, oczyszczania i właściwości metali.

K_U01, K_U02, K_U12, K_U13

NII_U02 Potrafi określić podstawowe właściwości i reaktywność związków nieorganicznych pierwiastków grup przejściowych oraz określić zależności między ich strukturą a reaktywnością.

K_U01, K_U02, K_U03, K_U05, K_U06, K_U07

NII_U03 Zna rolę pierwiastków i ich związków nieorganicznych w środowisku oraz sposoby usuwania pierwiastków i związków toksycznych.

K_U01, K_U02, K_U12, K_U13

NII_U04 Potrafi zapisać i wyjaśnić równania podstawowych reakcji chemicznych związków nieorganicznych z zastosowaniem poprawnej symboliki, terminologii i nomenklatury chemicznej.

K_U01, K_U03, K_U04, K_U18, K_U19

NII_U05 Wykazuje się znajomością budowy związków kompleksowych i ich właściwości.

K_U01, K_U05, K_U06, K_U07, K_U10, K_U18,

NII_U06 Potrafi zaplanować i wykonać podstawowe eksperymenty mające na celu identyfikację pierwiastków i związków nieorganicznych oraz potrafi dokonać charakterystyki produktów przeprowadzonych reakcji.

K_U14, K_U16, K_U17, K_U19,

NII_U07 Potrafi zastosować wyniki badań fizykochemicznych do charakteryzacji i analizy pierwiastków i związków nieorganicznych

K_U14, K_U19, K_U20

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

NII_K01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia. K_K01, K_K02

NII_K02 Potrafi pracować w zespole i rozumie znaczenie uczciwości intelektualnej i wkładu działań własnych i innych osób

K_K04, K_K05,

NII_K03 Potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień współczesnej chemii nieorganicznej.

K_K05, K_K07

4

Forma i typy zajęć: wykład (30 godz.), ćwiczenia (15 godz.), laboratorium (45 godz.)

Wymagania wstępne i dodatkowe:

Znajomość podstaw chemii, chemii analitycznej I i chemii nieorganicznej I, w zakresie przyjętych w standardach kształcenia dla tych przedmiotów.

Treści modułu kształcenia:

1. Systematyczna chemia pierwiastków d- i f-elektronowych. 2. Relacje właściwości pierwiastków a ich położenie w układzie okresowym. 3. Ogólna charakterystyka metali. Występowanie w przyrodzie, minerały. 4. Metody wyodrębniania metali z rud. Elektroliza soli stopionych. Szereg elektrochemiczny metali. 5. Reakcje charakterystyczne metali d- i f-elektronowych. 6. Właściwości katalityczne. Korozja. Charakterystyka stopów, związków międzymetalicznych. Związki

niestechiometryczne. Defekty w sieci. 7. Związki koordynacyjne – budowa, izomeria, nomenklatura i otrzymywanie. 8. Wiązania w związkach koordynacyjnych. Ewolucja poglądów. 9. Właściwości magnetyczne i spektroskopowe pierwiastków i ich związków. 10. Równowagi chemiczne w układach złożonych. 11. Reaktywność związków nieorganicznych w aspekcie termodynamicznym i kinetycznym. 12. Reakcje redoks. Spektrofotometryczne oznaczanie jonów metali. 13. Rozdzielanie kationów wybranych metali z zastosowaniem prostych metod analitycznych (ekstrakcji,

chromatografii jonowymiennej). 14. Zastosowania metali i ich związków w analityce chemicznej i technice. 15. Elementy chemii bionieorganicznej.

Literatura podstawowa:

1. A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, wydanie piąte zmienione i poprawione, PWN, Warszawa 2002. 2. M.J. Sienko, R.A. Plane, Chemia. Podstawy i zastosowania, Wydanie pierwsze, WN-T, Warszawa 1980; C.

Różycki; wydanie piąte poprawione, WN-T, Warszawa 1999, tłumaczenie z języka angielskiego T. Stańczuk-Różycka,

3. B. Kurzak, K. Kurzak, Chemia nieorganiczna. Ćwiczenia laboratoryjne. Wyd. Akademii Podlaskiej, Siedlce, 2006.

4. J.D. Lee, Zwięzła chemia nieorganiczna, wydanie piąte poprawione, PWN, Warszawa 1999; tłumaczenie z języka angielskiego J. Kuryłowicz;

5. F.A. Cotton, G. Wilkinson, P.L. Gaus, Chemia nieorganiczna. Podstawy, PWN, Warszawa 1995; tłumaczenie z języka angielskiego J. Kuryłowicz;

6. R. Sołoniewicz, Pierwiastki chemiczne grup głównych, Seria Współczesna Chemia Nieorganiczna, WN-T, Warszawa 1989.

7. A. Bartecki, Barwa związków metali, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1993. 8. A. Bartecki, Chemia pierwiastków przejściowych, Wydanie drugie rozszerzone, Oficyna Wydawnicza

Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1996.

Literatura dodatkowa:

1. L. Pauling, P. Pauling, Chemia, WN-T, Warszawa 1997.

2. J. Minczewski, Marczenko Z., Chemia analityczna, tom 1-3, PWN, Warszawa 1997.

3. Z.S. Szmal, Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, wydanie VII poprawione i unowocześnione, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996.

4. A. Berthiller, Chromatografia i jej zastosowanie, PWN, Warszawa 1975.

5. B. Tremillon, Jonity w procesach rozdzielczych, PWN, Warszawa 1970.

6. J. Inczedy, Równowagi kompleksowania w chemii analitycznej, PWN, Warszawa 1978.

7. A. Hulanicki, Reakcje kwasów i zasad w chemii analitycznej, PWN, Warszawa 1980.

8. H.S. Rossotti, F.J.C. Rossotti, Równowagi jonowe, PWN, Warszawa 1983.

9. A. Kabata-Pendias, H. Pendias, Biogeochemia pierwiastków śladowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1999.

Planowane formy/działania/metody dydaktyczne:

Wspomagany technikami multimedialnymi wykład, ćwiczenia audytoryjne, słowna metoda problemowa, dyskusja, eksperyment laboratoryjny, pomiar z obliczeniami.

5

Sposoby weryfikacji efektów kształcenia osiąganych przez studenta:

Sprawdzenie efektów NII_W01, NII_W02, NII_W04, NII_U01, NII_U04, NII_U06, NII_U07, NII_K01, NII_K02 oraz NII_K03 nastąpi podczas kolokwiów wejściowych oraz działowych w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych a także na podstawie analizy sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Efekty NII_W03 - NII_W05 oraz NII_U01 - NII_U05 sprawdzane będą podczas kolokwiów działowych na ćwiczeniach. Całość efektów kształcenia będzie sprawdzana na egzaminie końcowym.

Forma i warunki zaliczenia:

Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu: Warunkiem zaliczenia Laboratorium z chemii nieorganicznej jest

1. Zaliczenie kolokwiów wejściowych związanych z każdym ćwiczeniem. 2. Wykonanie wszystkich ćwiczeń przewidzianych programem Laboratorium. 3. Zaliczenie sprawozdań z wszystkich ćwiczeń. 4. Zaliczenie dwóch kolokwiów działowych z treści przedmiotowych Laboratorium.

Warunkiem zaliczenia Ćwiczeń z chemii nieorganicznej jest 1. Zaliczenie kolokwiów wejściowych związanych z każdym ćwiczeniem. 2. Zaliczenie dwóch kolokwiów działowych z treści przedmiotowych Ćwiczeń.

Zaliczenie Laboratorium i Ćwiczeń jest warunkiem koniecznym umożliwiającym przystąpienie do pisemnego egzaminu z treści wykładowych przedmiotu. Uzyskuje je student po zdobyciu > 50% punktów. W przypadku niezaliczenia jednego (lub obu) kolokwiów działowych przewidziane jest, bezpośrednio przed sesją zimową, jednorazowe kolokwium poprawkowe uwzględniające całość treści programowych związanych odpowiednio z Laboratorium i Ćwiczeniami. Dwa kolejne kolokwia poprawkowe będą miały miejsce w trakcie sesji egzaminacyjnej, odpowiednio przed drugim i trzecim terminem końcowego egzaminu pisemnego. Niezaliczenie kolokwiów wejściowych do ćwiczeń laboratoryjnych oraz niewykonanie ćwiczeń w przewidzianym terminie uniemożliwia podejście do kolokwiów działowych i egzaminu a tym samym jest przyczyną niezaliczenia przedmiotu.

Kolokwia wejściowe do ćwiczeń, oceniane w skali 0; 0,5 i 1 p, mogą się przyczynić do podwyższenia oceny końcowej z ćwiczeń. Uzyskanie dwóch ocen bardzo dobrych z zaliczeń z Laboratorium i Ćwiczeń (zdobycie > 90% punktów) może być podstawą zwolnienia studenta ze zdawania egzaminu równoznaczne z wpisaniem oceny bardzo dobrej.

Obejmujący treści wykładowe pisemny egzamin końcowy z przedmiotu (50 pytań punktowanych po 1 punkcie każde) będzie oceniany zgodnie z poniższą tabelą.

Przedział punktacji 25 > 25 > 30 > 35 > 40 > 45

Ocena 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0

Ocena końcowa z modułu obliczana jest następująco: 0,5 Oegz.+0,25 Olabor.+0,25 Oćw.

Bilans punktów ECTS:

Aktywność Obciążenie studenta

Udział w ćwiczeniach laboratoryjnych 45 godz.

Samodzielne przygotowanie się do ćwiczeń laboratoryjnych + opracowanie wyników wykonanych ćwiczeń w formie sprawozdań + przygotowanie się do kolokwiów działowych

30 godz.

Udział w ćwiczeniach 15 godz.

Samodzielne przygotowanie się do ćwiczeń i kolokwiów działowych

25 godz.

Udział w wykładach 30 godz.

Udział w konsultacjach z przedmiotu 15 godz.

Przygotowanie się do egzaminu końcowego 40 godz.

Sumaryczne obciążenie pracą studenta 200 godz.

Punkty ECTS za przedmiot 8 ECTS

6


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Elektroanaliza

Nazwa w języku angielskim: Electroanalysis

Język wykładowy: polski

Kierunek studiów, dla którego przedmiot jest oferowany: chemia

Jednostka realizująca: Instytut Chemii



Rok studiów: drugi

Semestr: czwarty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: Prof. dr hab. Andrzej Kapturkiewicz

Symbol efektu


WIEDZA

EA_W01 Student zna i rozumie reguły opisujące przepływ stałego i zmiennego prądu elektrycznego przez bierne i czynne elementy elektryczne.

K_W04

EA_W02 Zna i rozumie podstawowe pojęcia związane z procesami fizycznymi i chemicznymi wywołanymi przepływem prądu elektrycznego.

K_W03

EA_W03 Zna i rozumie podstawowe procesy elektrodowe zachodzące z udziałem związków nieorganicznych oraz organicznych wraz z przykładami najważniejszych procesów o znaczeniu praktycznym.

K_W03

EA_W04 Zna i rozumie podstawowe metody oraz techniki pomiarów elektrochemicznych zarówno w kontekście badań analitycznych jak i fizykochemicznej charakteryzacji związków i procesów chemicznych.

K_W06, K_W12

EA_W05 Zna i rozumie ograniczenia pomiarów elektrochemicznych wraz z ich wpływem na otrzymywane w takich pomiarach wyniki.

K_W10, K_W12

UMIEJĘTNOŚCI

EA_U01 Potrafi w sposób zrozumiały opisać przepływ stałego i zmiennego prądu elektrycznego przez bierne i czynne elementy elektryczne.

K_U03, K_U04

EA_U02 Potrafi w sposób zrozumiały przedstawić podstawy fizyczne wiążące się z procesami fizycznymi i chemicznymi wywołanymi przepływem prądu elektrycznego.

K_U08

EA_U03 Potrafi wykorzystać wyniki pomiarów elektrochemicznych w fizykochemicznej analizie badanych układów.

K_U20

EA_U04 Potrafi w sposób zrozumiały przedstawić poprawne rozumowanie wiążące właściwości elektrochemiczne z naturą związków chemicznych.

K_U03, K_U04 K_U05, K_U06

EA_U05 Potrafi w sposób zrozumiały przedstawić poprawne rozumowania wiążące procesy transportu masy oraz ładunku z sumarycznymi procesami zachodzącymi na elektrodach.

K_U08


EA_K01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia. K_K01, K_K02

EA_K02 Potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień oddziaływania prądu elektrycznego z materią.

K_K06, K_K06

Forma i typy zajęć: wykład (30 godz.), laboratorium (30 godz.)


7

Znajomość matematyki, fizyki oraz chemii ogólnej w zakresach przyjętych w standardów kształcenia dla tych przedmiotów.


1. Bierne i czynne elementy elektryczne. 2. Ogniwa i półogniwa elektrochemiczne. Reakcje elektrochemiczne. 3. Procesy transportu masy. Procesy przeniesienia ładunku. 4. Procesy elektrodowe stowarzyszone z reakcjami chemicznym. 5. Metodyka eksperymentów elektrochemicznych. 6. Klasyfikacja elektrod:

Elektrody stałe. Kapiąca elektroda rtęciowa. Wirująca elektroda dyskowa. Mikroelektrody. Właściwości granicy faz elektroda/roztwór.

7. Bezprądowe metody elektroanalityczne. Potencjometria. Konduktometria. Dielektrometria.

8. Metody elektroanalityczne z przepływem prądu: Amperometria, Kulometria, Elektrograwimetria. Woltamperometria, Woltamperometria cykliczna, Woltamperometria cykliczna z zatężaniem. Metody zmienno-prądowe i zmienno-napięciowe.

9. Inne metody badania reakcji elektrodowych. 10. Elektrochemia związków organicznych. 11. Elektrochemia związków nieorganicznych. 12. Procesy elektrochemiczne o znaczeniu przemysłowym.


1. J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna, Tom 3, PWN, Warszawa 2005.

2. R. Kocjan, Chemia analityczna II, PZWL, Warszawa, 2004.

3. A. Kisza, Elektrochemia I-Jonika WNT, Warszawa 2001

4. A. Kisza, Elektrochemia II-Elektrodyka, WNT, Warszawa 2001

5. A. Cygański, Podstawy metod elektroanalitycznych, WNT, Warszawa, 1999.

6. Z. Galus, Teoretyczne podstawy elektroanalizy chemicznej, PWN, Warszawa, 1987.


1. A.J. Bard, L.R. Faulkner, Electrochemical Methods, Fundamentals and Applications, John Wiley & Sons, New York, 2001.

2. C.G. Zoski, Handbook of Electrochemistry, Elsevier, Amsterdam, 2007.

3. C.M.A. Brett, A.M.O. Brett, Electrochemistry, Principles, Methods, and Applications. Oxford University Press Inc., New York, 1993.

4. J. Wang, Analytical Electrochemistry, VCH, Weinheim, 2001.

5. F. Scholtz, Electroanalytical Methods, Guide to Experiments and Applications, Springer, Heidelberg, 2010.

6. D.T. Sawyer, Electrochemistry for chemists, Wiley, New York, 1995.


Wspomagany technikami multimedialnymi wykład, ćwiczenia laboratoryjne


Efekty EA_W02, EA_W04, EA_W05, EA_U03, EA_K01 oraz EA_K02 sprawdzane będą podczas kolokwiów wejściowych oraz działowych w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych. Efekty EA_W01 - EA_W05 oraz EA_U01 - EA_U05 sprawdzane będą podczas kolokwiów działowych z treści wykładowych. Całość efektów kształcenia będzie sprawdzana na końcowym kolokwium pisemnym zaliczającym przedmiot.


8

Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu:

Warunkiem zaliczenia Laboratorium z analizy instrumentalnej II jest

5. Zaliczenie kolokwiów wejściowych związanych z każdym ćwiczeniem

6. Wykonanie wszystkich ćwiczeń przewidzianych programem Laboratorium

7. Zaliczenie sprawozdań z wszystkich ćwiczeń

8. Zaliczenie kolokwiów działowych z treści przedmiotowych Laboratorium.

Zaliczenie Laboratorium jest warunkiem koniecznym umożliwiającym przystąpienie do końcowego kolokwium z treści wykładowych przedmiotu. W przypadku niezaliczenia jednego (lub obu) kolokwiów działowych przewidziane jest, bezpośrednio przed sesją letnią, jednorazowe kolokwium poprawkowe uwzględniająca całość treści programowych związanych z Laboratorium. Dwa kolejne kolokwia poprawkowe będą miały miejsce w trakcie sesji egzaminacyjnej, odpowiednio przed pierwszym i drugim terminem kolokwium zaliczającego całość przedmiotu.

Obejmujący treści wykładowe pisemne kolokwium końcowe z przedmiotu (10 pytań punktowanych po 2 punkty każde) będzie oceniane zgodnie z poniższą tabela. Zaliczenie dwóch kolokwiów działowych obejmujących materiał wykładu nie jest warunkiem koniecznym umożliwiającym przystąpienie do końcowego kolokwium zaliczającego przedmiot, może być natomiast podstawą do zwolnienia studenta z jego zdawania (pod warunkiem zaliczenia Laboratorium przed rozpoczęciem sesji letniej).

Przedział punktacji < 10 > 10 > 12 > 14 > 16 > 18

Ocena 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0




Samodzielne przygotowanie się do ćwiczeń laboratoryjnych + opracowanie sprawozdań z wykonanych ćwiczeń

60 godz.

Samodzielne przygotowanie się do kolokwiów działowych związanych z treściami laboratoryjnymi

25 godz.


Samodzielne przygotowanie się do kolokwiów działowych związanych z treściami wykładowymi

20 godz.

Przygotowanie się do egzaminu końcowego i egzamin 35 godz.



9


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Chemia organiczna II

Nazwa w języku angielskim: Organic Chemistry II

Język wykładowy: Język polski


Jednostka realizująca: Zakład Chemii Organicznej Katedry Chemii Organicznej i Stosowanej Instytutu Chemii UPH



Rok studiów: trzeci

Semestr: piąty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: Prof. dr hab. Andrzej Rykowski

Symbol efektu


WIEDZA

Wm01

Zna terminologię biocząsteczek: węglowodanów, aminokwasów, białek, peptydów, enzymów, kwasów tłuszczowych, lipidów złożonych, kwasów nukleinowych DNA i RNA oraz wybranych terminów z chemii supramolekularnej i kombinatoryjnej.

K_W02 K_W04

Wm02 Ma podstawową wiedzę o typach biocząsteczek prostych i biopolimerów oraz ich funkcje w organizmie.

K_W04 K_W06

Wk03 Potrafi przeprowadzić syntezę biocząsteczek i napisać reakcje prostych układów

K_W06

Wm04 Zna zasady budowy oraz działania podstawowych przyrządów mających zastosowanie w badaniach chemicznych

K_W12 K_W05

UMIEJĘTNOŚCI

Um01 Potrafi analizować wyniki przeprowadzonych doświadczeń i pomiarów stałych fizycznych

K_U03, K_U14 K_U17

Um02 Potrafi prawidłowo przeprowadzić analizę związków organicznych i ich mieszanin z zastosowaniem metod klasycznych i spektroskopowych

K_U01, K_U07 K_U018, K_U019


Km01 Ma świadomość konieczności doskonalenia swojej wiedzy w związku z rozwojem nauki

K_K01

Km02 Potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień chemicznych K_K07

Forma i typy zajęć: Wykład konwencjonalny wspomagany środkami audiowizualnymi, ćwiczenia audytoryjne i słowna metoda problemowa, eksperyment laboratoryjny.


Strategia syntezy związków naturalnych oraz analiza związków organicznych metodami klasycznymi i spektroskopowymi.


10

1. Sposoby identyfikacji związków organicznych i ich mieszanin metodami klasycznymi i przy użyciu metod spektroskopowych.

2. Budowa i stereochemia węglowodanów. Synteza i podstawowe reakcje monosacharydów.

3. Budowa disacharydów i polisacharydów. Wiązania glikozydowe. Fragmenty glikozydowe różnicujące grupy krwi.

4. Budowa i stereochemia aminokwasów. Podstawowe reakcje aminokwasów i ich synteza. Elektroforeza.

5. Synteza peptydów metodą laboratoryjną i Merriefielda. Metody sekwencjonowania peptydów. Wybrane peptydy biologicznie czynne, insulina.

6. Kwasy nukleinowe, nukleozydy i nukleotydy. Struktura DNA. Komplementarność zasad. Metoda syntezy fragmentu DNA.

7. Kwasy nukleinowe i dziedziczenie. Replikacja, transkrypcja i translacja. RNA w syntezie białka.

8. Lipidy: budowa i występowanie wosków, glicerydów i fosfolipidów. Terpeny i prostaglandyny. Steroidy: hormony płciowe i związki biologicznie czynne. Stereochemia steroidów.

9. Podstawy chemii medycznej.

10. Rola struktury wiodącej w projektowaniu leków.

11. Strategia wieloetapowych syntez.

12. Analiza retrosyntetyczna.

13. Taktyka syntezy organicznej. Synteza iteracyjna i kombinatoryjna.

14. Grupy ochronne i ich rola w syntezie organicznej.

15. Elementy chemii supramolekularnej.


1. J. Mc Murry, Chemia organiczna, t. 4-5, PWN 2005 r.

2. J. Clayden, N. Greeves, S. Warren, P. Wotheres, Chemia organiczna t. 1-4, WNT, Warszawa 2010.


1. A. Vogel, Preparatyka Organiczna, WNT 2006 r.

2. R. B. Silverman, Chemia organiczna w projektowaniu leków, WNT 2004 r.


Wykład problemowy z wykorzystaniem środków audiowizualnych. Ćwiczenia audytoryjne połączone ze sprawdzaniem zakresu opanowanej wiedzy. Ćwiczenia laboratoryjne dotyczące identyfikacji związków organicznych i ich mieszanin metodami klasycznymi i spektroskopowymi.


Efekty Wm04, Um01, Um02 i Km02 będą sprawdzane na trzech kolokwiach w ramach laboratorium. Efekty Wm01, Wm02, Wk03 i Km01 będą sprawdzane na dwóch kolokwiach z ćwiczeń oraz egzaminie pisemnym.


Egzamin pisemny 60 pkt. : 54 pkt. – 5.0; 48.6 pkt. – 4.5; 42.6 pkt. – 4.0; 36.6 pkt. – 3.5; 30.6 pkt. – 3.0. Dwa kolokwia sprawdzające z ćwiczeń każde po 20 pkt.: 36.4 pkt. – 5.0; 32.4 pkt. – 4.5; 28.4 pkt. – 4.0; 24.4 – 3.5; 20.4 – 3.0 Laboratorium – określenie struktury 3 związków prostych oraz składników mieszaniny przy użyciu metod chemicznych i spektroskopowych. Zaliczenie 3 kolokwiów i napisanie 2 sprawozdań z analizy związków organicznych. Punktacja: I kolokwium 6 pkt., II 10 pkt., III 10 pkt.; 2 sprawozdania po 2 punkty, łącznie 30 pkt. Ocena: 16-18 pkt. – 3; 18.5-21.5 pkt. -4.0; 24.5-27.0 pkt. – 4.5; 27.5-30.0 pkt. 5.0. Oceny z modułu (laboratorium, ćwiczenia, egzamin) stanowią formę zaliczenia. Poprawa oceny: jednorazowa poprawa oceny z kolokwiów w semestrze; dwie poprawy oceny z kolokwiów w trakcie sesji egzaminacyjnej przed drugim i trzecim terminem egzaminu. Poprawa oceny z egzaminu w drugim i trzecim terminie w sesji.



Obecność na wykładzie 30 godzin

Obecność na ćwiczeniach 15 godzin

11

Obecność w laboratorium 60 godzin

Konsultacje 15 godzin

Przygotowanie do laboratorium 25 godzin

Przygotowanie do ćwiczeń i kolokwiów 25 godzin

Przygotowanie do egzaminu 30 godzin



12


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Podstawy fizykochemicznych metod analitycznych

Nazwa w języku angielskim: Physicochemical methods of analysis

Język wykładowy: język polski


Jednostka realizująca: Instytut Chemii, Katedra Chemii Fizycznej




Semestr: piąty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: dr Karol Wnorowski

Symbol efektu

Efekty kształcenia Symbol efektu kierunkowego/specjalnościowego WIEDZA

Wk01

Zna i rozumie podstawowe pojęcia i prawa z zakresu: kinetyki formalnej, katalizy (homogenicznej i heterogenicznej), adsorpcji, napięcia powierzchniowego, lepkości, koloidów, metod badawczych stosowanych do wyznaczania kinetyki reakcji szybkich.

K_W02, K_W04

Wk02 Zna opis matematyczno-fizyczny poznanych zjawisk i reakcji chemicznych. K_W10

Wk03 Zna metody i aparaturę służącą do wyznaczania: izoterm adsorpcji, napięcia powierzchniowego, lepkości cieczy, właściwości koloidów oraz parametrów kinetycznych.

K_W12, Ws05

UMIEJĘTNOŚCI

Uk01 Potrafi bezpiecznie i właściwie merytorycznie przeprowadzić eksperyment w zakresie treści przedmiotu.

K_U14, Ws06

Uk02 Potrafi prawidłowo analizować i interpretować zależności doświadczalne. K_U14, K_U17, Us01

Uk03 Posiada umiejętność merytorycznego rozwiązywania obliczeniowych problemów fizykochemicznych.

K_U10

Uk04 Posiada umiejętność powiązania różnych procesów fizykochemicznych w środowisku.

K_U12


Kk01 Ma świadomość konieczności ciągłego poszerzania zakresu swojej wiedzy w związku z rozwojem nauki i techniki.

K_K01 Ks01

Kk02 Potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień chemicznych. K_K07

Forma i typy zajęć: Wykład, ćwiczenia rachunkowe, laboratorium


Opanowany materiał z wcześniej realizowanych przedmiotów: fizyka, matematyka, chemia kwantowa, chemia fizyczna I.


13

1. Kinetyka formalna

Reakcje złożone (odwracalne, następcze, równoległe, łańcuchowe) i ich kinetyka, teoria zderzeń aktywnych, kompleksu aktywnego, teoria stanu stacjonarnego, wpływ temperatury na szybkość reakcji (równanie Arrheniusa), interpretacja fizyczna parametrów równania Arrheniusa, kataliza homogeniczna i heterogeniczna, mechanizmy reakcji chemicznych.

2. Zjawisko adsorpcji

Zjawisko adsorpcji. Zjawiska na granicy faz ciało stałe-gaz lub ciało stałe-ciecz. Podstawowe pojęcia adsorpcji. Adsorpcja na granicy faz ciecz-gaz, równanie Gibbsa, substancje powierzchniowo czynne. Rodzaje adsorpcji, cechy charakterystyczne adsorpcji fizycznej i chemicznej. Izoterma adsorpcji Brunnauera-Emmeta-Tellera (BET). Izoterma adsorpcji Langmuira. Adsorpcja z roztworów (równanie Freundlicha). Adsorpcja jonowymienna. Zastosowania adsorpcji. Znaczenie adsorpcji w katalizie heterogenicznej.

3. Ciecze

Charakterystyka stanu ciekłego, siły oddziaływania między cząsteczkami cieczy, ciśnienie wewnętrzne. Przepływ cieczy i ich rodzaje. Prawo przepływu Newtona. Układy newtonowskie i nie newtonowskie, lepkość cieczy i gazów, zależność lepkości od temperatury, metody wyznaczania lepkości, napięcie powierzchniowe, parachora, zależność napięcia powierzchniowego od temperatury, metody wyznaczania napięcia powierzchniowego, napięcie międzyfazowe i zwilżalność. Refrakcja (właściwa i molowa), refrachora, typy refraktometrów.

4. Koloidy

Pojęcie stanu koloidalnego. Rodzaje układów koloidowych, podział koloidów, koloidy liofobowe i liofilowe. Metody otrzymywania układów koloidalnych (dyspersyjne, kondensacyjne), metody oczyszczania koloidów (dializa, elektrodializa). Koagulacja roztworów koloidalnych. Właściwości optyczne układów koloidalnych (efekt Tyndalla). Właściwości elektryczne układów koloidalnych: elektroforeza i elektroosmoza, potencjał elektrokinetyczny. Rola koloidów w biologicznym funkcjonowaniu organizmów żywych, w tym i człowieka.

5. Mechanizmy i kinetyka reakcji szybkich

Reakcje szybkie, metody badania reakcji szybkich (fotoliza błyskowa, radioliza impulsowa, spektroskopia kinetyczna itp.), metody inicjowania reakcji i detekcji produktów (produktów przejściowych, rodników), określanie mechanizmu reakcji.


1. K. Pigoń, Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna, PWN, Warszawa 2006.

2. P. W. Atkins, Chemia fizyczna, PWN, Warszawa 2001.

3. P. W. Atkins, C. A. Trapp, M. P. Cady, C. Giunta, Chemia fizyczna. Zbiór zadań z rozwiązaniami, PWN, Warszawa 2001.

4. P. W. Atkins, Podstawy chemii fizycznej, PWN, Warszawa 1999.

5. J. Ościk, Adsorpcja, PWN, Warszawa 1983.

6. A. W. Adamson, Zadania z chemii fizycznej, PWN, Warszawa 1978.

7. R. Brdička, Podstawy chemii fizycznej, PWN, Warszawa 1970.


1. A. G. Whittaker, A. R. Mount, M. R. Heal, Chemia fizyczna. Krótkie wykłady, PWN, Warszawa 2006.

2. E. T. Dutkiewicz, Fizykochemia powierzchni, WNT, Warszawa 1998.

3. G. M. Barrow, Chemia fizyczna, PWN, 1978.

4. K. Schwetlick, Kinetyczne metody badania mechanizmów reakcji, PWN, Warszawa 1975.

5. E. W. Kisielewa, G. S. Karietnikow, J. W. Kudriaszow, Zbiór zadań z chemii fizycznej, PWN, Warszawa 1971.


Wykład problemowy z wykorzystaniem środków audiowizualnych.

Ćwiczenia rachunkowe: słowna metoda problemowa, ćwiczenia pisemne, interpretacja wykresów, sprawdzenie zakresu opanowanej wiedzy na dwóch kolokwiach.

Laboratorium: laboratoryjna metoda problemowa, eksperyment laboratoryjny, pomiar z obliczeniami, kształtowanie umiejętności zastosowania wiedzy teoretycznej.

Laboratoryjna metoda problemowa, eksperyment laboratoryjny, pomiar z obliczeniami.


14

Efekty Wk01, Wk03, Uk01, Uk02 oraz Kk02 sprawdzane będą na dwóch kolokwiach działowych i kolokwiach wejściowych w ramach laboratorium. Na egzaminie ustnym sprawdzane będą efekty Wk01, Wk02, Wk04 i Kk01. Efekty Wk02 i Uk03 sprawdzane będą na kolokwiach z ćwiczeń rachunkowych.


Egzamin ustny składa się z odpowiedzi na trzy zagadnienia z zestawu wylosowanego przed egzaminatorem. Za odpowiedź na każde pytanie student otrzymuje ocenę w skali od 2 do 5. Ostateczna ocena jest średnią trzech ocen cząstkowych. Zakres egzaminu obejmuje treści przekazane na wykładzie oraz zawarte w literaturze wskazanej przez prowadzącego. Ćwiczenia rachunkowe: dwa kolokwia sprawdzające każde po 20pkt (w sumie 40pkt). Punktacja: 40pkt-36.4pkt - 5.0; 36.0 pkt-32.4pkt - 4.5; 32.0pkt-28.4pkt - 4.0; 28.0pkt-24.4pkt - 3.5; 24 pkt-20.4pkt - 3.0. Laboratorium: wykonanie dziesięciu ćwiczeń laboratoryjnych, zaliczenie 2 kolokwiów działowych, 10 kolokwiów wejściowych i 10 sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Sposób zaliczenia laboratorium jest punktowany w następujący sposób: - 2 kolokwia działowe po 15pkt (razem 30pkt), - 10 kolokwiów wejściowych po 2pkt (razem 20pkt), - 10 sprawozdań po 1pkt (razem 10pkt) - w sumie 60pkt. Oceny: 60.0pkt – 54.6pkt - 5.0; 54.0pkt – 48.6pkt - 4.5; 48.0pkt – 42.6pkt - 4.0; 42.0pkt – 36.6pkt - 3.5; 36.0pkt – 30.6pkt - 3.0. Trzy oceny z modułu stanowią oceny z trzech przedstawionych form zaliczenia: egzaminu, ćwiczeń rachunkowych i laboratorium. Poprawy: Ćwiczenia rachunkowe: dwie poprawy każdego z kolokwiów, pierwsza poza zajęciami w semestrze, druga obejmująca jedno lub dwa kolokwia na koniec semestru. Laboratorium: dwie poprawy kolokwiów działowych, dwie poprawy kolokwium wejściowego. Dwie poprawy kolokwiów w sesji egzaminacyjnej z ćwiczeń rachunkowych i laboratorium.



Udział w wykładach 30 godzin

Udział w ćwiczeniach 30 godzin

Udział w laboratorium 60 godzin

Przygotowanie do ćwiczeń rachunkowych i kolokwiów 25 godzin

Przygotowanie do laboratorium i opis ćwiczeń 25 godzin

Przygotowanie do egzaminu i obecność na egzaminie 30 godzin

Sumaryczne obciążenie pracą studenta 200 godzin

Liczba punktów za przedmiot 8 ECTS

15


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Toksykologia

Nazwa w języku angielskim: Toxicology


Kierunek studiów, dla którego przedmiot jest oferowany: chemia - specjalność analityka chemiczna

Jednostka realizująca: Instytut Chemii - Katedra Chemii Organicznej i Stosowanej




Semestr: piąty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: dr Eliza Guzik

Symbol efektu


WTA01 Rozumie powiązania toksykologii jako nauki interdyscyplinarnej z chemią. Ws01, Ws02

WTA02 Zna toksykologię w stopniu umożliwiającym pracę zgodnie z zasadami BHP. Ws06

UMIEJĘTNOŚCI

UTA01 Potrafi zaproponować metodę badawczą w celu określenia potencjalnej toksyczności związków chemicznych.

Us03

UTA02 Potrafi samodzielnie wyciągać i formułować wnioski na temat potencjalnego działania toksycznego związków chemicznych.

Us03


KTA01 Rozumie potrzebą pogłębiania wiedzy na temat związków chemicznych, które oprócz właściwości wykorzystywanych w różnych dziedzinach mogą być szkodliwe.

Ks01

KTA02 Jest rzetelny w swojej pracy, przekazuje swoją wiedzę i doświadczenie w celu zminimalizowania działania toksycznego różnych związków chemicznych na organizmy żywe i środowisko.

Ks03

Forma i typy zajęć: wykład, laboratorium


Znajomość podstaw anatomii, biochemii, chemii organicznej i nieorganicznej.


16

Zagadnienia z zakresu toksykologii ogólnej: Podstawowe pojęcia - trucizna, dawka, zatrucie itd. Czynniki warunkujące toksyczność - budowa chemiczna związku i właściwości fizykochemiczne. Losy trucizny w organizmie. Mechanizmy działania toksycznego. Drogi wnikania substancji toksycznych. Zagadnienia z zakresu toksykologii szczegółowej: Toksyczność metali, niemetali i połączeń nieorganicznych. Toksyczność rozpuszczalników organicznych. Wybrane zagadnienia z toksykologii środowiska. Toksykologia uzależnień. Uzależnienie lekowe. Toksykologiczny aspekt dopingu. Toksyczne działanie wybranych grup leków. Szacowanie ryzyka zdrowotnego w warunkach narażenia środowiskowego na działanie substancji chemicznych


1. W. Seńczuk, Toksykologia, PZWL 2002

2. W.Seńczuk, Toksykologia Współczesna, PZWL 2005


1. B.J.Alloway, D.C.Ayres, Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska, PWN 1999

2. A.Zejc, M. Gorczyca, Chemia Leków, PZWL Warszawa 1999

3. A.Kurnakowska, Ekologia, PWN 1997


Wykład z wykorzystaniem multimediów. Ćwiczenia laboratoryjne, z wykorzystaniem aparatury pomiarowej. Konsultacje w formie dyskusji.


Zaliczenie ćwiczeń: 1. Obecność na ćwiczeniach obowiązkowa. 2. Zaliczenie testu składającego się z 30 pytań zamkniętych.

Zaliczenie wykładów: Zaliczenie testu składającego się z 30 pytań zamkniętych.


Warunkiem zaliczenia na ocenę jest uzyskanie minimum 31 pkt. z 60 możliwych (30 pkt. z ćwiczeń i 30 pkt. z wykładów). Skala ocen: 0 - 30 pkt. 2 31 - 36 pkt. 3 37 - 42 pkt. 3,5 43 - 48 pkt. 4 49 - 54 pkt. 4,5 55 - 60 pkt. 5 Poprawy: Jeden termin poprawkowy kolokwiów z wykładów i ćwiczeń do końca trwania zajęć dydaktycznych w semestrze. Jeden termin poprawkowy w sesji poprawkowej.



Udział studenta w wykładach 15 godzin

Udział studenta w laboratorium 15 godzin

Udział studenta w konsultacjach 10 godzin

17

Przygotowanie do testu końcowego z wykładów 5 godzin

Przygotowanie do testu końcowego z ćwiczeń laboratoryjnych

5 godzin


Punkty ECTS za moduł kształcenia 1

18


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Metody radioizotopowe w analizie chemicznej

Nazwa w języku angielskim: Nuclear chemistry methods in the analytical chemistry

Język wykładowy: Polski



Rodzaj przedmiotu/modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny): specjalizacyjny:- analityka chemiczna



Semestr: piąty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: dr hab. Krzysztof Wojciechowski

Symbol efektu


WIEDZA

W_01 Student zna i rozumienie podstawowe pojęcia i prawa chemii jądrowej i fizyki jądrowej.

K_W04,

W_02 Zna i rozumie w jaki sposób powstaje promieniowanie jonizujące.. K_W04, K_W07

W_03 Zna i rozumie podstawowe prawa i mechanizmy kinetyki rozpadów promieniotwórczych

K_W04, K_W07

W_04 Zna podstawowe własności promieniowania alfa, beta i gamma oraz metody i techniki ich detekcji.

K_W04, K_W07, K_W12

W_05 Zna biologiczne skutki oddziaływania promieniowania jądrowego, metody ich określania oraz normy i zasady ochrony radiologicznej.

K_W04, K_W07, K_W13

W_06 Zna podstawowe metody radioizotopowe i jądrowe stosowane w analizie chemicznej i innych działach nauki i techniki.

K_W07,

W_07 Zna podstawy fizyczne procesów rozszczepienia jądra atomowego i wykorzystania go w energetyce jądrowej.

K_W04, K_W07

UMIEJĘTNOŚCI

U_01 Student potrafi określać właściwości substancji promieniotwórczych oraz ich powiązanie z zastosowaniem i wpływem na środowisko naturalne.

K_U01, K_U02, K_U23

U_02 Nabycie umiejętności stosowania zintegrowanej wiedzy na temat zastosowań metod radioizotopowych w analizie chemicznej i medycznej.

K_U16, K_U23

U_03 Umiejętność praktycznych wykonywania pomiarów promieniowania jądrowego i określania na tej podstawie jego własności fizykochemicznych..

K_U14, K_U19


K_01 Zna ograniczenia własnej wiedzy chemicznej i rozumie potrzebę dalszego jej poszerzania.

K_K01, K_K02, K_K07

K_02 Rozwija dociekliwość i precyzję podczas pracy doświadczalnej i teoretycznej K_K04, K_K07

Forma i typy zajęć: Wykład (30 godz.), laboratorium (15 godz.)


Zaliczenie kursów z następujących przedmiotów realizowanych zgodnie ze standardami i przyjętymi sylabusami: Podstawy Chemii, Fizyka, Chemia Fizyczna.


19

Wykłady:

1. Budowa jądra atomowego. Energie jąder, siły jądrowe.

2. Modele struktury jądra atomowego.

3. Kinetyka rozpadow promieniotwórczych.

4. Samorzutne przemiany jądrowe: rozpad alfa, rozpad beta, przemiana gamma, samorzutne rozszczepienie jądra.

5.Reakcje jądrowe i ich bilans energetyczny, przekrój czynny i mechanizm.

6. Mechanizmy oddziaływania cząstek alfa, beta oraz promieniowania gamma z materią.

7. Metody detekcji promieniowania jądrowego oraz metody wyznaczania aktywności źródeł promieniotwórczych. Statystyka w pomiarach aktywności.

8. Podstawy dozymetria promieniowania jonizującego. oraz podstawowe pojęcia i normy ochrony radiologicznej.

9.Biologiczne skutki oddziaływania promieniowania jądrowego.

10. Wykorzystanie reakcji rozszczepienia jądra atomowego w nauce i technice. Podstawy energetyki jądrowej oraz jej zalety i wady.

11. Zastosowanie izotopów promieniotwórczych i promieniowania jądrowego w chemii analitycznej, biologii, medycynie i przemyśle.

Laboratorium

1. Zapoznanie się z zasadami wykonywania pomiarów promieniowania za pomocą liczników Geigera-Mullera i scyntylacyjnych.

2. Badanie własności absorpcyjnych promieniowania alfa, beta i gamma.

3. Wyznaczanie półokresów zaniku radioizotopów sztucznych i naturalnych..


1. J. Sobkowski, M. Jelińska-Kazimierczuk, „Chemia Jądrowa”, wyd. Adamaton, 2006

2. „Człowiek i promieniowanie jonizujące” pr. z. red. A.Z. Hrynkiewicz, PWN 2001.

3. A. A. Czerwiński, „Energia jądrowa i promieniotwórczość", wyd. Pazdro, 1998

4. W. Szymański „Chemia jądrowa” wyd. PWN , 1996


1. Jones, P. Atkins, „Chemia ogólna”, PWN, Warszawa 2004

2. B.Dziunikowski „Zastosowanie izotopów promieniotwórczych” Wydawnictwo AG-H Kraków

3. J.Sobkowski (red.) „Zastosowanie nuklidów promieniotwórczych w chemii” PWN Warszawa 1989


Wykład z wykorzystaniem technik multimedialnych, laboratoryjna metoda problemowa.


Efekty W_01 -W_07 oraz U_01-U_04 sprawdzane będą w trakcie egzaminu pisemnego. Efekt U_05 sprawdzany będzie w czasie ćwiczeń laboratoryjnych i na podstawie sprawozdań z wykonanych ćwiczeń.


Laboratorium Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych - na podstawie złożonych sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Sprawozdania są oceniane w skali od 0 do 5 punktów. Student może uzyskać maksimum 15 pkt za sprawzdania. Minimalna ilość punktów konieczna do zaliczenia ćwiczeń - 8 pkt. Egzamin Kurs kończy się egzaminem pisemnym. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń, na co najmniej 8 pkt. Egzamin składa się z 10 zadań testowych (10 pkt.) i 5 zadań otwartych (15 pkt.) - maksimum 25 punktów Egzamin jest zdany, jeśli student uzyskał, co najmniej 13,0 pkt. Ocena końcowa kursu: Punkty uzyskane z ćwiczeń i egzaminu są sumowane Student maksymalnie może uzyskać 15 pkt. z ćwiczeń i 25 pkt. z egzaminu. Punkty dodatkowe za obecność na wykładach (doliczane tylko w I terminie egzaminu): 3 pkt za wszystkie obecności; 2 pkt. za 1 nieobecność; 1 pkt za 2 nieobecności.

20

Student ma prawo do dwóch terminów egzaminu poprawkowego. Przeliczanie punktów na ocenę końcową kursu: Ocena dostateczna 20,5 - 23,5 pkt Ocena dst + 24,0 - 27,5.0 pkt. Ocena dobra 28,0 - 31,5 pkt. Ocena dobra + 32,0 - 35,5 pkt. Ocena bardzo dobra > 35,5 pkt.





Przygotowanie sprawozdań z ćwiczeń laboratoryjnych 5 godz.


Przygotowanie się do egzaminu i obecność na egzaminie 20 godz.



21


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Chromatografia I

Nazwa w języku angielskim: Chromatography I







Semestr: piąty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: dr Ewa Olszewska

Symbol efektu


WIEDZA

Wm01 Zna podstawową nomenklaturę chromatograficzną. K_W01

Wm02 Zna podstawy teorii procesu chromatograficznego. K_W02, K_W04,

Wm03 Zna zastosowania metod chromatograficznych w analizie chemicznej jakościowej i ilościowej.

K_W01, K_W03, K_W04

Wm04 Zna podstawowe techniki chromatograficzne oraz ich zastosowanie. K_W01, K_W03

UMIEJĘTNOŚCI

Um01 Potrafi dokonać pomiarów wielkości uzyskiwanych w analizie chromatograficznej i je zinterpretować.

K_U01

Um02 Potrafi dobrać odpowiedni układ chromatograficzny do rozdziału mieszaniny. K_U02

Um03 Posiada umiejętność samodzielnej organizacji pracy w laboratorium. K_U03

Um04 Posiada umiejętności interpretacji wyników analiz uzyskanych metodami chromatograficznymi.

K_U04


Km01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia. K_K01

Km02 Potrafi samodzielnie wyszukać niezbędne informacje w literaturze. K_K02

Km03 Potrafi pracować zespołowo. K_K03

Forma i typy zajęć: wykłady (15 godz.), ćwiczenia (60 godz.), konsultacje (30 godz.)


1. wiedza z chemii ogólnej, organicznej i fizycznej

2. znajomość i umiejętności posługiwania się obliczeniami chemicznymi

3. podstawowa wiedza ze statystyki


22

1. Definicje, pojęcia i nazewnictwo chromatograficzne. 2. Parametry retencji: czas retencji, objętość retencji, współczynnik retencji, współczynnik selektywności, rozdzielczość, wysokość równoważna półce teoretycznej, sprawność kolumny. 3. Podstawy teoretyczne procesu chromatograficznego (chromatografia adsorpcyjna, podziałowa, jonowymienna, wykluczenia, teoria półek, teoria poszerzenia pasm). 4. Podział technik chromatograficznych (chromatografia bibułowa, cienkowarstwowa, cieczowa, gazowa). 5. Budowa i rodzaje kolumn chromatograficznych. 6. Chromatografia jako metoda analityczna jakościowa i ilościowa. 7. Chromatografia preparatywna. 8. Budowa i zasada działania chromatografu gazowego. 9. Budowa i zasada działania chromatografu HPLC. 10. Zastosowanie chromatografii. 11. Obliczenia rachunkowe. 12. Metody derywatyzacji w chromatografii. 13. Sposoby przygotowania próbki do analizy metodą chromatograficzną.


1) Z. Witkiewicz, Podstawy chromatografii, WNT, Warszawa 2000

2) Z. Witkiewicz, J. Hetper, Chromatografia gazowa, WNT, Warszawa 2007


1) J. McMurry, Chemia Organiczna, PWN, Warszawa 2005

2) P.W. Atkins, Podstawy chemii fizycznej, PWN, Warszawa 2001


Wykład tradycyjny wspomagany technikami multimedialnymi. Ćwiczenia laboratoryjne z wykorzystaniem aparatury do chromatografii cieczowej HPLC firmy Shimadzu oraz chromatografii gazowej GC/MS firmy Shimadzu. Harmonogram laboratoryjny na podstawie istniejącego, wydanego przez wydawnictwo UP-H skryptu.


Efekty wiedzy i umiejętności sprawdzane będą w formie pisemnych kolokwiów przed każdymi zajęciami laboratoryjnymi a także poprzez wykonane przez studenta sprawozdania z tych laboratoriów. Weryfikacja efektów kształcenia osiąganych przez studenta w zakresie wiedzy będzie ponadto przeprowadzona w połowie listopada na pierwszym kolokwium oraz na drugim kolokwium w połowie stycznia.

Sposób oceniania:

5 pkt – kolokwium przed ćwiczeniami laboratoryjnymi;

5 pkt – sprawozdanie z ćwiczeń;

20 pkt – kolokwium.


Uzyskanie zaliczenia przedmiotu jest możliwe po spełnieniu poniższych warunków:

1. co najwyżej dwie usprawiedliwione nieobecności na ćwiczeniach,

2. zaliczenie dwóch kolokwiów poprzez uzyskanie co najmniej 21 punktów,

3. zdanie kolokwium przed wykonaniem ćwiczenia i uzyskanie co najmniej 15 punktów,

4. wykonanie 6 ćwiczeń i zaliczenie sprawozdań z tych ćwiczeń na co najmniej 15 punktów,

5. uzyskanie łącznie co najmniej 51 % ze wszystkich form zaliczenia.

Sposób uzyskania punktów:

1. pierwsze kolokwium: 20 pkt

2. drugie kolokwium: 20 pkt

3. kolokwia wejściowe przed ćwiczeniami: 30 pkt

4. sprawozdania z ćwiczeń: 30 pkt

5. sumarycznie max. liczba punktów: 100

23





Samodzielne przygotowanie do ćwiczeń 10 godz.


Samodzielne przygotowanie się do kolokwium 10 godz.

Opracowanie sprawozdań 10 godz.


Punkty ECTS za przedmiot 4

24


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Procesy proekologiczne

Nazwa w języku angielskim: Proecological chemical processes



Jednostka realizująca: Katedra Chemii Organicznej i Stosowanej


Poziom modułu kształcenia (np. pierwszego lub drugiego stopnia): Pierwszy stopień

Rok studiów: Trzeci rok

Semestr: Semestr piąty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: Dr hab. Teodozja Marianna Lipińska

Symbol efektu


WIEDZA

Wk01 zna i rozumie podstawową rolę chemii w kształtowaniu zróważonego rozwoju cywilizacyjnegoie.

K_W02, K_W03

Wk02 ma wiedzę dotyczącą obiegu węgla w przyrodzie i możliwości ograniczenia emisji dwutlenku węgla i szkodliwych gazów przez stosowanie odnawialnych źródeł energii i surowców dla przemysłu chemicznego

K_W05, K_W07, K_W08

Wk03 zna budowę materiałów tworzących biomasę i rozumie, że mogą one być użyte jako odnawialne źródła energii i surowce do wytwarzania chemikali

K_W03, K_W07

Wk04 ma podstawową wiedzę dotyczącą nowych materiałów i technologii proekologicznych

K_W13

UMIEJĘTNOŚCI

Uk01 ma nowoczesną wiedzę dotyczącą stosowania materiałów i technologii proekologicznych w życiu codziennym i w przemyśle

K_W12, K_U14, K_U17, K_U19

Uk02 potrafi ocenić materiały, w tym polimery i odpady komunalne pod względem skierowania ich do odpowiednich metod recyklingu materiałowego lub energetycznego

K_U07, K_U14, K_U16, K_U17, K_U18


Kk01 ma świadomość konieczności doskonalenia swojej wiedzy w związku z rozwojem proekologicznych metod w chemii laboratoryjnej i przemysłowej

K_K01, K_K02, K_K03

Kk02 potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień dotyczących proekologicznych aspektów nowych metod i modyfikowanych procesów technologicznych i biotechnologicznych

K_K07

Forma i typy zajęć: Wykład konwencjonalny wspomagany środkami audiowizualnymi, korzystanie z literatury oryginalnej: czasopismo Green Chemistry (RSC- dostęp elektroniczny)


Wymagania wstępne: znajomość podstawowych zagadnień teoretycznych z chemii ogólnej, nieorganicznej, organicznej i analitycznej.


25

1.Zagrożenia dla środowiska spowodowane intensywnym rozwojem przemysłu na bazie kopalin - definicja i założenia koncepcji zrównoważonego rozwoju cywilizacyjnego

2. Trend Zielona Chemia (Green Chemistry) - misja nauk chemicznych w nowej proekologicznej koncepcji badań, projektowania, produkcji i eksploatacji wyrobów chemicznych

3. Wydajność atomowa - miernik oceny proekologicznego prowadzenia syntez chemicznych

4. Surowce odnawialne jako zmagazynowana współcześnie energia słoneczna - obieg i bilans węgla i energii w przyrodzie – możliwości wprowadzania gospodarki bezemisyjnej. 5. Zadania i problemy rozwiązywane przez chemików analityków w kontroli zapobiegającej zanieczyszczeniom środowiska. Szybkie metody wykrywania narkotyków. 6. Klasyfikacja i ocena proekologicznych źródeł energii.

7. Biomasa. Koncepcje biorafinerii i klastrów technologicznych.

8. Biopaliwa pierwszej generacji. Biogaz

9. Skład surowcowy odpadów komunalnych - segregacja i możliwości recyklingu. 10. Kompleksowy przerób biomasy odpadowej - perspektywy otrzymywania biopaliw drugiej generacji

11. Rodzaje polimerów syntetycznych - możliwości i ograniczenia recyklingu odpadów.

12.Typy polimerów biodegradowalnych i biokompatybilnych.

13.Toksyczność rozpuszczalników organicznych. Nowe media reakcyjne: ciecze jonowe i płyny nadkrytyczne.

14.Sposoby zmniejszania toksyczności produktów pirotechnicznych.

15.Zastosowania mikrofal w analityce i w syntezie chemicznej oraz w przemyśle i w technice.


1) B. Burczyk, Zielona Chemia Zarys, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 2006.

2) B. Marciniec, Misja nauk chemicznych, Wydawnictwo PAN, 2011

3) D Sęk, A. Włochowicz, Chemia polimerów i polimery biodegradowalne, Wydawnictwo Poltechniki Łódziej Filii w Bielsku-Białej, 1999

4) J. Kijeński, A. K. Błędzki, R. Jeziórska, Odzysk i recykling materiałów polimerowycH, PWN 2011.

5) W. M. Lewandowski, Proekologiczne odnawialne źródła energii, WNT 2007


1) 1. P. T. Anastas, J. C. Warner, Green Chemistry: Theory and Practice, Oxford University Press, New York, 1998.

2) Witryna Green Chemistry, U.S. Environmental Protection Agency: http://www.epa.gov/greenchemistry/.

3) Green Chemistry Network, University of York, UK: http://www.chemsoc.org/networks/gcn/ 5) Ekoportal: http://www.ekoportal.eu/strona_glowna/ 6) Czasopismo: Green Chemistry (RSC), dostępne z portalu UPH


Wykład problemowy z wykorzystaniem środków audiowizualnych., sprawdzanie zakresu opanowanej wiedzy na kolokwium końcowym poza zajęciami. Zadanie literaturowe polega na wybraniu artykułu z wylosowanego zeszytu anglojęzycznego czasopisma Green Chemistry i napisaniu streszczenia w języku polskim


Efekty Wk01 - Wk04 i Uk1, Uk01 Uk02 sprawdzane będą na kolokwium przeprowadzonym poza zajęciami. Efekty Kk01 i Kk02 i sprawdzane będą jako zadanie literaturowe.


Sprawdzian pisemny z wiedzy przekazanej na wykładzie - 30 pkt, Zadanie literaturowe polegające na korzystaniu z anglojęzycznego czasopisma Green Chemistry (RSC), dostępnego w bazie elektronicznej biblioteki uczelnianej - 10 pkt, W sumie 40 pkt. Punktacja: 40.0 - 36.4pkt - 5.0; 36.3 - 32.4 pkt - 4.5; 32.3 - 28.4pkt - 4.0; 28..3 - 24.4pkt - 3.5; 24.3 - 20.4pkt - 3.0. Poprawy: Możliwa poprawa sprawdzianu pisemnego i korekta zadania literaturowego.



wykład 15godz

26

przygotowanie do zaliczenia sprawdzianu 15 godz

Obciążenie pracą studenta 30 godz

Łączna liczba punktów ECTS za przedmiot 1

27


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Spektroskopia związków organicznych

Nazwa w języku angielskim: Spectroscopy of organic compounds



Jednostka realizująca: Instytut Chemii, Katedra Chemii Organicznej i Stosowanej, Zakład Chemii Organicznej




Semestr: szósty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: Robert Kawęcki

Symbol efektu


WIEDZA

Wm01 Podstawowa wiedza z zakresu spektroskopii UV/VIS, IR, NMR oraz spektrometrii mas.

K_W03, K_W04

Wm02 Zna zakresy stosowania w/w metod oraz sposoby przygotowania próbek. K_W12

Wm03

Zna zakresy absorpcji grup funkcyjnych w UV i IR. Zna zakresy przesunięć chemicznych 1H i 13C NMR głównych klas związków organicznych. Zna zasady rozszczepień spinowo-spinowych. Zna podstawowe zasady fragmentacji w MS.

K_W03

Wm04 Zna istniejące bazy danych spektroskopowych on-line. K_W08

UMIEJĘTNOŚCI

Um01 Potrafi dobrać odpowiednią metodę spektroskopową do danego problemu. K_U16

Um02 Potrafi przygotować próbkę do pomiarów. K_U17

Um03 Potrafi zidentyfikować główne grupy funkcyjne i podstawniki związków organicznych z widm UV, IR, NMR. Potrafi określić masę cząsteczkową substancji z widm MS.

K_U07; K_U18; K_U19


Km01 Umie wykorzystać dostępne bazy danych spektroskopowych on-line. K_K01

Km02 Ma świadomość konieczności doskonalenia swojej wiedzy w związku z rozwojem nauki

K_K01

Forma i typy zajęć: Zajęcia praktyczne w laboratorium


Znajomość podstaw spektroskopii molekularnej. Wymagane zaliczenie wykładu „Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych”


Przygotowanie próbek w spektroskopii IR, pasma absorpcji w IR grup funkcyjnych. Przygotowanie próbki (wzorce i rozpuszczalniki) w spektroskopii NMR, zakresy przesunięć chemicznych 1H i 13C związków organicznych, czynniki wpływające na przesunięcie chemiczne, sprzężenia spinowo-spinowe. Parametry spektralne. Metoda jonizacji EI MS. Wpływ budowy związków na fragmentację, piki izotopowe. Dostępne bazy danych spektroskopowych w literaturze i internecie.

28


1. Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych - red. W. Zieliński, A. Rajca, WNT, 2000. 2. Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych - Silverstein R. M., Webster F. X., Kiemle D. J. PWN, 2007.


1. Chemia Organiczna, J. McMurry, PWN.


Zajęcia praktyczne w laboratorium NMR, IR i MS.

Sposoby weryfikacji określonych efektów kształcenia osiaganych przez studenta:

Ocena pisemnych opisów ćwiczeń. Kolokwia wejściowe.


Laboratorium zaliczane jest na podstawie zaliczenia kolokwiów wejściowych i oceny pisemnych opisów ćwiczeń.



Przygotowanie do ćwiczeń i kolokwiów wejściowych 17

Zajęcia na laboratorium 30

Opracowanie wyników 18

Napisanie sprawozdań 18

Udział w konsultacjach 17

Sumaryczne obciążenie pracą studenta: 100


29


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Chromatografia II

Nazwa w języku angielskim: Chromatography II



Jednostka realizująca: Instytut Chemii – Zakład Chemii Analitycznej




Semestr: szósty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: dr hab. Bronisław K. Głód

Symbol efektu


WIEDZA

Ch2_W01 Student zna i rozumie reguły opisujące przebieg procesu chromatograficznego oraz podział technik chromatograficznych.

K_W02 K_W07

Ch2_W02 Zna i rozumie mechanizm retencji oraz parametry retencji i zależności między nimi.

K_W04 K_W10

UMIEJĘTNOŚCI

Ch2_W03 Zna i rozumie budowę aparatury chromatograficznej, w szcególności różnych systemów detekcyjnych, oraz obróbkę danych.

K_W04 K_W12

Ch2-W04 Zna i rozumie podstawowe elementy układu chromatograficznego wpływajace na rozdzielanie.

K_W03 K_W07

Ch2_W05 Zna i rozumie fizykochemiczne podstawy oddziaływania próbki z fazą stacjonarną i/lub ruchomą i ich wpływ na retencję.

K_W02 K_W04

Ch2_U01 Potrafi w sposób zrozumiały opisać przebieg procesu chromatograficznego. K_U01 K_U23

Ch2_U02 Potrafi w sposób zrozumiały przedstawić podstawy fizykochemiczne i termodynamiczne retencji chromatograficznej.

K_U10 K_U11

Ch2_U03 Potrafi wykorzystać wyniki pomiarów chromatograficznych w analizie raz badaniach fizykochemicznych.

K_U20

Ch2_U04 Potrafi w sposób zrozumiały przedstawić poprawne rozumowanie wiążące właściwości chromatograficzne z naturą związków chemicznych.

K_U03 K_U04 K_U05 K_U06

Ch2_U05 Potrafi w sposób zrozumiały przedstawić poprawne rozumowania wiążące procesy transportu masy oraz ładunku z procesami zachodzącymi na złożu chromatograficznym.

K_U08


Ch2_K01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia. K_K01 K_K02

Ch2_K02 Potrafi formułować opinie na temat podstawowych typów oddziaływań

występujących w procesie chromatograficznym. K_K06 K_K07

Forma i typy zajęć: wykład (30 godz.)


Znajomość matematyki, fizyki oraz chemii ogólnej i analitycznej w zakresach przyjętych w standardów kształcenia dla tych przedmiotów.

30


1. PODSTAWY PROCESU 1.1. Definicja chromatografii, jej znaczenie, rys historyczny 1.2. Mechanizm procesu 2. PODZIAŁ TECHNIK CHROMATOGRAFICZNYCH 3. MECHANIZM RETENCJI 3.1. Teoria półki chromatograficznej 3.2. Równanie bilansu masy 3.3. Opis empiryczny 3.4. Asymetria rozmycia próbki 4. PARAMETRY RETENCJI I ZALEŻNOŚCI MIĘDZY NIMI 5. DETEKCJA 6. BUDOWA APARATURY 7. OBRÓBKA DANYCH 8. ELEMENTY UKŁADU WPŁYWAJĄCE NA ROZDZIELANIE 8.1. Faza ruchoma i charakterystyka rozpuszczalników 8.2. Złoże i faza stacjonarna 8.3. Kolumna 8.4. Próbka 9. PODSTAWOWE UKŁADY CHROMATOGRAFICZNE 9.1. Fazy proste i odwrócone 9.2. Układ ciecz-ciało stałe i ciecz-ciecz 9.3. Adsorbcja i podział 9.4. Wykluczanie steryczne 9.5. Pary jonowe 9.6. Chromatografia jonowa, jonowo-wymienna i wykluczania jonowego 9.7. Zastosowanie związków inkluzyjnych w HPLC 10. TECHNIKI ŁĄCZONE 11. TECHNIKI POKREWNE 11.1. Chromatografia płynowa (wstanie nadrytycznym) 11.2. Elektroforeza kapilarna 11.3. Ekstrakcja na fazie stałej


1) B.K. Głód, P.Piszcz, Wysokosprawna chromatografia cieczowa: Podstawy teoretyczne, Wyd. AP, Siedlce 2007;

2) Z. Witkiewicz, Podstawy chromatografii, WNT, W-wa 2005. 3) D. Kealey, P.J. Haines, Chemia analityczna, PWN, W-wa 2005; 4) R. Kocjan, Chemia analityczna I, PZWL, W-wa 2004.


1) D. Kealey, P.J. Haines, Chemia analityczna, PWN, W-wa 2005; 2) R. Kocjan, Chemia analityczna I, PZWL, W-wa 2004.


Wspomagany technikami multimedialnymi wykład


Całość efektów kształcenia będzie sprawdzana na końcowym kolokwium pisemnym zaliczającym przedmiot


Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu jest zdanie egzaminu. 10 pytań punktowanych po 1 punkcie każde będzie oceniane zgodnie z poniższą Tabelą:

Przedział punktacji/ocena: <5 ndst, > 5 dost, > 6 dost+, >7 db, > 8 db+, >9 bdb.




31




32

Chemia

kosmetyczna

33


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Metale i niemetale w chemii kosmetycznej

Nazwa w języku angielskim: Metals and non-metals in chemistry of cosmetics






Rok studiów: drugi

Semestr: trzeci



Symbol efektu


WIEDZA

MN_W01 Student wykazuje się znajomością współczesnej chemii nieorganicznej i tendencji jej rozwoju.

K_W01,K_W02,

MN_W02 Zna podstawowe metody wyodrębniania, oczyszczania i identyfikacji pierwiastków oraz rozumie ich ograniczenia.

K_W01, K_W02, K_W03

MN_W03 Zna i rozumie pojęcia związane z naturą wiązań chemicznych w związkach nieorganicznych.

K_W01, K_W02, K_W03

MN_W04 Zna i rozumie podstawowe relacje wiążące właściwości chemiczne oraz fizykochemiczne związków nieorganicznych z ich strukturą.

K_W01, K_W02, K_W03

MN_W05 Zna podstawowe zastosowania związków nieorganicznych wynikające z ich właściwości chemicznych i/lub fizykochemicznych.

K_W01, K_W02, K_W03

UMIEJĘTNOŚCI

MN_U01 Potrafi scharakteryzować występowanie, metody wyodrębniania, oczyszczania i właściwości metali.

K_U01, K_U02, K_U12, K_U13

MN_U02 Potrafi określić podstawowe właściwości i reaktywność związków nieorganicznych pierwiastków grup przejściowych oraz określić zależności między ich strukturą a reaktywnością.

K_U01, K_U02, K_U03, K_U05, K_U06, K_U07

MN_U03 Zna rolę pierwiastków i ich związków nieorganicznych w środowisku oraz sposoby usuwania pierwiastków i związków toksycznych.

K_U01, K_U02, K_U12, K_U13

MN_U04 Potrafi zapisać i wyjaśnić równania podstawowych reakcji chemicznych związków nieorganicznych z zastosowaniem poprawnej symboliki, terminologii i nomenklatury chemicznej.

K_U01, K_U03, K_U04, K_U18, K_U19

MN_U05 Wykazuje się znajomością budowy związków kompleksowych i ich właściwości.

K_U01, K_U05, K_U06, K_U07, K_U10, K_U18,

MN_U06 Potrafi zaplanować i wykonać podstawowe eksperymenty mające na celu identyfikację pierwiastków i związków nieorganicznych oraz potrafi dokonać charakterystyki produktów przeprowadzonych reakcji.

K_U14, K_U16, K_U17, K_U19,

MN_U07 Potrafi zastosować wyniki badań fizykochemicznych do charakteryzacji i analizy pierwiastków i związków nieorganicznych

K_U14, K_U19, K_U20


MN_K01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia. K_K01, K_K02

MN_K02 Potrafi pracować w zespole i rozumie znaczenie uczciwości intelektualnej i wkładu działań własnych i innych osób

K_K04, K_K05,

MN_K03 Potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień współczesnej chemii nieorganicznej.

K_K05, K_K07

34





16. Systematyczna chemia pierwiastków d- i f-elektronowych.

17. Relacje właściwości pierwiastków a ich położenie w układzie okresowym.

18. Ogólna charakterystyka metali. Występowanie w przyrodzie, minerały. Elementy nanotechnologii.

19. Metody wyodrębniania metali z rud. Elektroliza soli stopionych. Szereg elektrochemiczny metali.

20. Reakcje charakterystyczne metali d- i f-elektronowych.

21. Właściwości katalityczne. Korozja. Charakterystyka stopów, związków międzymetalicznych. Związki niestechiometryczne. Defekty w sieci.

22. Związki koordynacyjne – budowa, izomeria, nomenklatura i otrzymywanie.

23. Wiązania w związkach koordynacyjnych. Ewolucja poglądów.

24. Właściwości magnetyczne i spektroskopowe pierwiastków i ich związków.

25. Równowagi chemiczne w układach złożonych.

26. Reaktywność związków nieorganicznych w aspekcie termodynamicznym i kinetycznym.

27. Reakcje redoks. Spektrofotometryczne oznaczanie jonów metali.

28. Rozdzielanie kationów wybranych metali z zastosowaniem prostych metod analitycznych (ekstrakcji, chromatografii jonowymiennej).

29. Zastosowania metali i ich związków w wyrobach kosmetycznych.

30. Elementy chemii bionieorganicznej.


1. A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, wydanie piąte zmienione i poprawione, PWN, Warszawa 2002.

2. M.J. Sienko, R.A. Plane, Chemia. Podstawy i zastosowania, Wydanie pierwsze, WN-T, Warszawa 1980; C. Różycki; wydanie piąte poprawione, WN-T, Warszawa 1999, tłumaczenie z języka angielskiego T. Stańczuk-Różycka,





7. A. Bartecki, Barwa związków metali, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1993.

8. A. Bartecki, Chemia pierwiastków przejściowych, Wydanie drugie rozszerzone, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1996.


1. L. Pauling, P. Pauling, Chemia, WN-T, Warszawa 1997.

2. J. Minczewski, Marczenko Z., Chemia analityczna, tom 1-3, PWN, Warszawa 1997.

3. Z.S. Szmal, Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, wydanie VII poprawione i unowocześnione, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996.

4. A. Berthiller, Chromatografia i jej zastosowanie, PWN, Warszawa 1975.

5. B. Tremillon, Jonity w procesach rozdzielczych, PWN, Warszawa 1970.

6. J. Inczedy, Równowagi kompleksowania w chemii analitycznej, PWN, Warszawa 1978.

7. M. Molski, Chemia piękna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2009.

8. W. Malinka, Zarys chemii kosmetycznej, Volumed, Wrocław, 1999.


35



Sprawdzenie efektów MN_W01, MN_W02, MN_W04, MN_U01, MN_U04, MN_U06, MN_U07, MN_K01, MN_K02 oraz MN_K03 nastąpi podczas kolokwiów wejściowych oraz działowych w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych a także na podstawie analizy sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Efekty MN_W03 - MN_W05 oraz MN_U01 - MN_U05 sprawdzane będą podczas kolokwiów działowych na ćwiczeniach. Całość efektów kształcenia będzie sprawdzana na egzaminie końcowym.


Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu: Warunkiem zaliczenia Laboratorium z Metali i niemetali w chemii kosmetycznej jest 1. Zaliczenie kolokwiów wejściowych związanych z każdym ćwiczeniem. 2. Wykonanie wszystkich ćwiczeń przewidzianych programem Laboratorium. 3. Zaliczenie sprawozdań z wszystkich ćwiczeń. 4. Zaliczenie dwóch kolokwiów działowych z treści przedmiotowych Laboratorium. Warunkiem zaliczenia Ćwiczeń z Metali i niemetali jest 1. Zaliczenie kolokwiów wejściowych związanych z każdym ćwiczeniem. 2. Zaliczenie dwóch kolokwiów działowych z treści przedmiotowych Ćwiczeń. Zaliczenie Laboratorium i Ćwiczeń jest warunkiem koniecznym umożliwiającym przystąpienie do pisemnego egzaminu z treści wykładowych przedmiotu. Uzyskuje je student po zdobyciu > 50% punktów. W przypadku niezaliczenia jednego (lub obu) kolokwiów działowych przewidziane jest, bezpośrednio przed sesją zimową, jednorazowe kolokwium poprawkowe uwzględniające całość treści programowych związanych odpowiednio z Laboratorium i Ćwiczeniami. Dwa kolejne kolokwia poprawkowe będą miały miejsce w trakcie sesji egzaminacyjnej, odpowiednio przed drugim i trzecim terminem końcowego egzaminu pisemnego. Niezaliczenie kolokwiów wejściowych do ćwiczeń laboratoryjnych oraz niewykonanie ćwiczeń w przewidzianym terminie uniemożliwia podejście do kolokwiów działowych i egzaminu a tym samym jest przyczyną niezaliczenia przedmiotu. Kolokwia wejściowe do ćwiczeń, oceniane w skali 0; 0,5 i 1 p, mogą się przyczynić do podwyższenia oceny końcowej z ćwiczeń. Uzyskanie dwóch ocen bardzo dobrych z zaliczeń z Laboratorium i Ćwiczeń (zdobycie > 90% punktów) może być podstawą zwolnienia studenta ze zdawania egzaminu równoznaczne z wpisaniem oceny bardzo dobrej. Obejmujący treści wykładowe pisemny egzamin końcowy z przedmiotu (50 pytań punktowanych po 1 punkcie każde) będzie oceniany zgodnie z poniższą tabelą.


Ocena 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0






30 godz.



25 godz.






36


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Surowce i składniki kosmetyczne

Nazwa w języku angielskim: Cosmetics raw materials & components






Rok studiów: drugi

Semestr: czwarty



Symbol efektu

Efekty kształcenia Symbol efektu specjalnościowego

WIEDZA

Su_W01 Zna i rozumie miejsce chemii kosmetycznej i przemysłu kosmetycznego oraz tendencji ich rozwoju.

Ws01

Su_W02 Zna podstawowe metody wyodrębniania, oczyszczania i identyfikacji wybranych surowców kosmetycznych oraz rozumie ograniczenia tych metod.

Ws02

Su_W03 Zna i rozumie podstawowe relacje wiążące właściwości chemiczne oraz fizykochemiczne związków z ich aktywnością biologiczną.

Ws03

Su_W04 Zna podstawowe kryteria klasyfikacji związków chemicznych jako surowców kosmetycznych.

Ws05

UMIEJĘTNOŚCI

Su_U01 Potrafi scharakteryzować występowanie, metody wyodrębniania i oczyszczania najważniejszych naturalnych surowców kosmetycznych.

Us01, Us02,

Su_U02 Potrafi określić podstawowe właściwości chemiczne i kosmetologiczne związków oraz ich zastosowania w wyrobach kosmetycznych

Us02

Su_U03 Potrafi zastosować wyniki badań fizykochemicznych do charakterystyki, analizy i oceny wybranych surowców.

Us02

Su_U04 Potrafi korzystać z fachowych źródeł i opracowań oraz posługiwać się specjalistyczną terminologią

Us01


Su_K01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia w kontekście dynamicznego rozwoju branży.

Ks01

Su_K02 Zna branżową literaturę, potrafi do niej dotrzeć oraz korzystać – także w językach obcych.

Ks02

Su_K03 Potrafi formułować opinie na temat zastosowań zagadnień współczesnej chemii w przemyśle kosmetycznym.

Ks03, Ks04

Su_K04 Potrafi przedstawić w prosty sposób ale z zachowaniem fachowej terminologii zagadnienia specjalistyczne

Ks03



Znajomość podstaw chemii, chemii analitycznej, chemii nieorganicznej i podstaw chemii organicznej w zakresie przyjętym w standardach kształcenia dla tych przedmiotów.

37


1. Polskie i europejskie normy analityczne i mikrobiologiczne dotyczące surowców kosmetycznych.

2. Podział i charakterystyka surowców kosmetycznych nieorganicznych, organicznych, naturalnych, syntetycznych, roślinnych i zwierzęcych.

3. Charakterystyka substancji czynnych w aspekcie ich właściwości fizykochemicznych: hydrofilowość-lipofilowość związków a ich zastosowanie.

4. Substancje przeciwdrobnoustrojowe w wyrobach kosmetycznych: przykłady, mechanizmy działania, normy stosowania.

5. Woda – technologia oczyszczania, destylacja, pozyskiwanie wody plejstoceńskiej, oligoceńskiej, termalnej. Twardość wody i metody jej oznaczania i usuwania.

6. Substancje barwne w kosmetyce. Barwniki i pigmenty.

7. Zioła stosowane w kosmetyce: poznanie składu chemicznego oraz działania leczniczego i kosmetycznego. Poznanie norm dotyczących czystości i warunków przetwarzania surowców zielarskich

8. Charakterystyka, pozyskiwanie tłuszczów do celów kosmetycznych i badanie ich właściwości.

9. Substancje zagęszczające w wyrobach kosmetycznych. Elementy reologii.

10. Otrzymywanie lecytyny i badanie jej właściwości. Woski kosmetyczne

11. Substancje zapachowe – charakterystyka. Ekstrakcja olejków zapachowych z roślin.

12. Koloidy w chemii kosmetycznej. Otrzymywanie siarki koloidalnej.

13. Otrzymywanie tlenków żelaza. Badanie właściwości bieli tytanowej i innych tlenków metali.


9. Wybrane polskie i europejskie normy.

10. K. Jędrzejczak, B. Kowalczyk, B. Balcer, Rośliny kosmetyczne, Wydawnictwo Śląskiej Akademii Medycznej, Katowice, 2006.

11. M. Molski, Chemia piękna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2009.


13. A. Marzec, Chemia kosmetyków – surowce, półprodukty, preparatyka wyrobów, Dom Organizatora, Toruń, 2001.

14. M. Dziankowski, Chemia surowców kosmetycznych, Zakład Wydawnictw CRS, Warszawa 1975.

15. R. Czerpak, A. Jabłoński –Trypuć, Kompendium ze składników i surowców kosmetycznych, Wyższa Szkoła Kosmetologii w Białymstoku, 2006.

16. J. Arct, O kosmetykach praktycznie, WN-T, Warszawa, 1987.

17. J. Arct, K. Pytkowska, K. Barska, K. Kifert, A. Pauwels, Leksykon Surowców Kosmetycznych, Wyd. WSzZKiPZ, Warszawa, 2010.

18. Praca zbiorowa pod red. B. Stanisz i I. Musialskiej, Metody badania jakości surowców i produktów kosmetycznych, UM im. K. Marcinkowskiego, Poznań, 2009.

19. E. Fink, Kosmetyka. Przewodnik po substancjach czynnych i pomocniczych, MedPharm,Polska, Wrocław, 2007.

20. Farmakopea polska (aktualne wydanie).


10. J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna, wydanie ósme, tom 1, PWN, Warszawa 2001.

11. J. Marcinkiewicz-Salmonowiczowa, Zarys chemii i technologii kosmetyków, Politechnika Gdańska, Gdańsk 1995.

12. J. Ogonowski, A. Tomaszkiewicz-Potępa, Związki powierzchniowo czynne, Politechnika Krakowska, Kraków, 1999.

13. B. Klepaczko-Filipiak, J. Łoin, Pracownia chemiczna. Analiza techniczna. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1998.

14. A. Cygański, Chemiczne metody analizy ilościowej, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1992.

15. E. Gomółka, A. Szaynok, Chemia wody i powietrza, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1997.

38

16. H. Elbanowska, J. Zerbe, J. Siepak, Fizyczno-chemiczne badanie wód, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1999.

17. Wiadomości Polskiego Towarzystwa Kosmetologów (wybrane artykuły).

18. Polish Journal of Cosmetology (wybrane artykuły).


Wspomagany technikami multimedialnymi wykład, słowna metoda problemowa, dyskusja, eksperyment laboratoryjny, pomiar z obliczeniami.


Sprawdzenie efektów SU_W01, SU_W02, SU_W04, SU_U01, SU_U02, SU_U03, SU_K01, SU_K02 oraz SU_K03 nastąpi podczas kolokwiów wejściowych oraz działowych w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych a także na podstawie analizy sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Efekty SU_W03 oraz SU_W03 a także SU_U01 i SU_U02 sprawdzane będą podczas kolokwium na wykładzie. Efekty SU_U02, SU_U04, SU_K02, SU_K03 oraz SU_K04 zostaną sprawdzone na podstawie prezentacji dotyczącej analizy składu wybranego preparatu.



Warunkiem zaliczenia Laboratorium z surowców i składników kosmetycznych jest:

9. Zaliczenie kolokwiów wejściowych związanych z każdym ćwiczeniem.

10. Wykonanie wszystkich ćwiczeń przewidzianych programem Laboratorium (10 punktów).

11. Zaliczenie sprawozdań z wszystkich ćwiczeń.

12. Zaliczenie dwóch kolokwiów działowych z treści przedmiotowych Laboratorium (2 x 10 punktów).

Warunkiem zaliczenia Wykładów z surowców i składników kosmetycznych jest:

3. Analiza składu wybranego preparatu kosmetycznego i przedstawienie jej w formie prezentacji (10 punktów).

4. Zaliczenie pisemnego kolokwium z treści przedmiotowych Wykładu (10 punktów).

Niezaliczenie kolokwiów wejściowych do ćwiczeń laboratoryjnych oraz niewykonanie ćwiczeń w przewidzianym terminie uniemożliwia podejście do kolokwiów działowych a tym samym jest przyczyną niezaliczenia przedmiotu.

Kolokwia wejściowe do ćwiczeń, oceniane w skali 0; 0,5 i 1 p, mogą się przyczynić do podwyższenia oceny końcowej z laboratorium.

Ocena końcowa z przedmiotu wynika z sumy zdobytych punktów w ciągu całego semestru zgodnie z poniższym zestawieniem:


Ocena 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0



Udział w ćwiczeniach laboratoryjnych i kolokwiach działowych

30 godz.


50 godz.


Udział w konsultacjach i kolokwiach 15 godz.



39


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Mikrobiologia

Nazwa w języku angielskim: Microbiology



Jednostka realizująca: Instytut Biologii, Zakład Mikrobiologii


Poziom modułu kształcenia (np. pierwszego lub drugiego stopnia): Pierwszego stopnia

Rok studiów: drugi

Semestr: czwarty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: dr hab. Barbara Kot

Symbol efektu


WIEDZA

WM_01 Zna budowę i metabolizm drobnoustrojów. K_W05

WM_02 Zna działanie czynników chemicznych i fizycznych na drobnoustroje. K_W02, K_W04

K_W05

WM_03 Potrafi scharakteryzować drobnoustroje chorobotwórcze. K_W05, K_W08

WM_04 Potrafi wymienić drobnoustroje fizjologiczne organizmu człowieka. K_W05, K_W07

WM_05 Potrafi wymienić drobnoustroje występujące w glebie i w wodzie. K_W05, K_W08

UMIEJĘTNOŚCI

UM_01 Umie korzystać z podstawowych technik badawczych stosowanych w analizie mikrobiologicznej.

K_U12, K_U15 K_U19

UM_02 Umie przeprowadzić pomiary mikrobiologicznej czystości wody i powietrza. K_U15, K_U17

K_U19

UM_03 Potrafi analizować i przedstawić uzyskane wyniki. K_U17


KM_01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę samodzielnego kształcenia.

K_K01

KM_02 Potrafi samodzielnie wyszukiwać informacje w literaturze mikrobiologicznej polskiej i anglojęzycznej.

K_K03

KM_03 Potrafi przedstawić rolę drobnoustrojów w krążeniu materii i energii. K_K02

Forma i typy zajęć: Wykład (15 godzin) i ćwiczenia laboratoryjne (15 godzin)


Podstawy chemii, podstawy fizyki i biochemii


40

Koncepcja gatunku bakteryjnego. Morfologia i budowa komórki bakteryjnej.

Wpływ czynników środowiskowych (fizycznych i chemicznych) na drobnoustroje. Metabolizm drobnoustrojów: chemolitotrofy, fotolitoautotrofy, chemoorganoheterotrofy, szlaki heterotroficzne, szlaki biosyntetyczne. Fizjologiczna flora organizmu człowieka.

Drobnoustroje chorobotwórcze: ziarniaki, pałeczki, laseczki, prątki; czynniki wirulencji drobnoustrojów i mechanizmy ich działania. Środowiska życia bakterii (ekosystemy lądowe, wodne, środowiska skrajne). Udział i rola bakterii w krążeniu materii i energii. Mikrobiologiczne zanieczyszczenie powietrza


1. Kunicki - Goldfinger W., Życie bakterii, PWN, 1999.

2. Różalski A., Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1996.

3. Nicklin J., Graeme-Cook K., Killington R., Krótkie wykłady – Mikrobiologia, PWN, 2004.

4. Szewczyk E.M., Diagnostyka bakteriologiczna, PWN, 2005.

5. Schlegel H. Mikrobiologia ogólna, PWN, 1996.

6. Virella G., Mikrobiologia i choroby zakaźne, Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wrocław 2000 7.Błaszczyk M.K., Mikrobiologia środowisk, PWN, 2010.


1. Salyers A., Whitt D., Mikrobiologia – Różnorodność, chorobotwórczość i środowisko, PWN, 2003.

2. Baj J., Markiewicz Z., Biologia molekularna bakterii, PWN, 2006.


Wykład: tradycyjny z użyciem środków audiowizualnych.

Ćwiczenia laboratoryjne: słowna metoda problemowa, eksperyment modelowy, eksperyment laboratoryjny.


Efekty WMf_01, WMf_02, WMf_03, WMf_04, WMf_05 sprawdzane będą w ramach kolokwiów kontrolnych. Efekty UMf_01, Umf_02 i UMf_03 sprawdzane będą w ramach wykonywanych ćwiczeń laboratoryjnych.


Warunki uzyskania zaliczenia kursu: 1. Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych - co najwyżej dwie nieusprawiedliwione nieobecności na ćwiczeniach, - uzyskanie minimum oceny 3.0 z kolokwium kontrolnego punktowanego od 0 do 10 punktów i ocenianego według skali: 5.5 - 6.0 pkt. - 3.0; 6.5 - 7.0 pkt. - 3.5; 7.5 - 8.0 pkt. - 4.0; 8.5 - 9.0 pkt. - 4.5; 9.5 - 10.0 pkt.- 5.0. 2. Zaliczenie wykładu: uzyskanie minimum oceny 3.0 z kolokwium kontrolnego punktowanego od 0 do 10 punktów i ocenianego według skali: 5.5 - 6.0 pkt. - 3.0; 6.5 - 7.0 pkt. - 3.5; 7.5 - 8.0 pkt. - 4.0; 8.5 - 9.0 pkt. - 4.5; 9.5 - 10.0 pkt.- 5.0. Ocena końcowa jest średnią z ocen uzyskanych z kolokwiów kontrolnych w ramach ćwiczeń i wykładów.




Udział w zajęciach laboratoryjnych 15 godzin

Przygotowanie do zajęć laboratoryjnych 10 godzin

Przygotowanie do zaliczenia wykładu 10 godzin



41


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Organiczne związki naturalne w chemii kosmetycznej

Nazwa w języku angielskim: Natural organic compounds in cosmetic chemistry





Poziom modułu kształcenia (np. pierwszego lub drugiego stopnia): I stopnia

Rok studiów: Trzeci

Semestr: Piąty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: Dr hab. Danuta Branowska

Symbol efektu


WIEDZA

Worg01

zna terminologię: biocząsteczek węglowodany, aminokwasy, białka, peptydy, enzymy, kwasy tłuszczowe, lipidy złożone, kwasy nukleinowe DNA i RNA oraz związki supramolekularne, chemia kombinatoryczna, chemia medyczna i retosynteza.

K_W02, K_W04 K_W03

Worg02 ma podstawową wiedzę o typach biocząsteczek prostych i biopolimerów oraz ich funkcje w organizmie

K_W04 K_W06

Worg03 potrafi przeprowadzić syntezę biocząsteczek i napisać reakcje prostych ukladów

K_W06

Worg04 zna zasady budowy oraz działanie podstawowych przyrządów mających zastosowanie w badanich chemicznych

K_W12 K_W07

UMIEJĘTNOŚCI

Uorg01 potrafi analizować wyniki przeprowadzonych doświadczeń, pomiarów danych fizykochemicznych

K_U14, K_U17

Uorg02 potrafi prawidłowo przeprowadzić analizę zwązków organicznych i ich mieszanin z zastosowaniem metod klasycznych i spektroskopowych

K_U07; K_U18; K_U19 K_U05

Uorg03 Potrafi napisać poprawnie schemat reakcji chemicznych K_W06


Korg01 ma świadomość konieczności doskonalenia swojej wiedzy w związku z rozwojem nauki

K_K01 K_K01

Korg02 potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień chemicznych K_K07

Forma i typy zajęć: Wykład konwencjonalny wspomagany środkami audiowizualnymi, ćwiczenia audytoryjne i słowna metoda problemowa oraz eksperyment laboratoryjny


Znajomość syntezy związków organicznych, strategia syntezy i ich przemiany w organizmie, podstawy metod spektroskopowych


42

1.Zasady identyfikacji związków organicznych i ich mieszanin metodami klasycznymi i spektroskopowymi. Funkcje związków organicznych w przyrodzie.

2. Budowa i stereochemia węglowodanów. Podstawowe reakcje monosacharydów i ich synteza.

3. Budowa disacharydów i polisacharydów, wiązanie glikozydowe, tworzenia glikozydów. Fragmenty oligosacharydowe różnicujące grupy krwi.Zastosowanie węglowodanów w chemii kosmetycznej.

4. Budowa i stereochemia aminokwasów. Podstawowe reakcje aminokwasów i ich synteza, Elektroforeza.

5. Synteza peptydów metodą laboratoryjną i Merriefielda. Metody sekwencjonowania peptydów. Wybrane peptydy biologicznei czynne, glutation, oksytocyna, insulina. Zastosowanie aminokwasów, peptydów, białek w kosmetyce (kolagen, keratyna).

6. Kwasy nukleinowe, nukleozydy i nukleotydy. Metoda syntezy DNA. Struktura DNA i komplementarne parowanie zasad w DNA.

7. Kwasy nukleinowe i dziedziczenie. Struktura RNA. Replikacja, transkrypcja, translacja.

8. Stereoidy: hormony płciowe, stereoidy syntetyczne. Stereochemia stereoidów. Biosynteza cholesterolu.

9. Lipidy: budowa i wystepowanie wosków, glicerydów, fosfolipidów, sfingozydów.

10. Budowa błon biologicznych, transport przez błony biologiczne.

11. Budowa i synteza wybranych witamin. Chemia organiczna szlaków metabolicznych. Katabolizm tluszczów, węglowodanów, białek.

12. Strategia wieloetapowych syntez, analiza retrosyntetyczna. Związek docelowy, syntony, zmiana polaryzacji.

13. Chemia supramolekularna: otrzymywanie, struktura i właściwości związków supramolekularnych, rozpoznanie molekularne typu gość-gospodarz. Receptory fotochemiczne.

14. Projektowanie związków biologicznie czynnych. Związki naturalne jako substancje wiodące. Zależność między strukturą związku i jego aktywnością biologiczną.

15. Enzymy: cechy charakterystyczne reakcji enzymatycznych. Wykorzystanie enzymów w syntezie związków organicznych.


1) J. Clayden, N. Greeves, S. Warren, P. Wotheres, Chemia organiczna t.1-4, WNT, Warszawa, 2010.

2) J. McMurry, Chemia Organiczna, t. 1-4, PWN, 2005.

3) M. Molski, Chemia piękna, PWN, 2009.

4) J. M. Berg,J. L. Tymoczko, L. Stryer, Biochemia, PWN, 2005


1) A. Vogel, Preparatyka organiczna, WNT, 2006.

2) A. Kołodziejczyk, Naturalne związki organiczne, PWN, 2003.

3) P. Moszczyński, R. Pyć, Biochemia witamin, cz. I i II, PWN, Warszawa-Łódź, 1999

4) H. Puzanowska-Tarasiewicz, A. Z. Wilczewska, Podstawy chemii kosmetycznej, Wyższa Szkoła Kosmetologii i Ochrony Zdrowia w Białymstoku, Białystok 2006.


Wykład problemowy z wykorzystaniem środków audiowizualnych. Ćwiczenia: słowna metoda problemowa, sprawdzanie zakresu opanowanej wiedzy w dwóch kolokwiach. Laboratorium umiejętnośc identyfikacji prostych związków organicznych i ich mieszanin metodami klasycznymi oraz spektroskopowymi.


Efekty Worg04, Uorg01, Uorg02 oraz Korg02 sprawdzane będą na trzech kolokwiach w ramach laboratorium. Efekty Worg01 – Worg03 i Uorg03, Korg01 sprawdzane będą na dwóch kolokwiach z ćwiczeń oraz egzaminie pisemnym.


Egzamin pisemny - 60 pkt. Punktacja jest następująca: 54.6pkt - 5.0; 48.6pkt - 4.5; 42.6 - 4.0; 36.6pkt - 3.5; 30.6pkt -3.0 ćwiczenia dwa kolokwia sprawdzające wiadomości poza ćwiczeniami każde po 20 pkt w sumie 40pkt. Punktacja: 36.4pkt - 5.0; 32.4pkt - 4.5; 28.4pkt - 4.0; 24.4pkt - 3.5; 20.4pkt - 3.0. Laboratorium: określenie struktury 3 związków prostych organicznych, określenie struktury składników mieszaniny przy użyciu metod chemicznych i spektroskopowych. Zaliczenie 3 kolokwiów i napisanie sprawozdań z analizy związków organicznych. Sposób zaliczenia laboratorium jest punktowany w następujący sposób: 6 pkt – I kolokwium

43

10 pkt – II kolokwium 10 pkt – III kolokwium, 2 sprawozdania po 2 pkt w sumie 30 pkt Oceny: 16 pkt – 18 pkt- 3; 18.5 pkt – 21 pkt - 3.5; 21.5 pkt – 24.0 pkt - 4,0; 24,5 pkt – 27.0 pkt - 4.5; 27.5 pkt – 30.0 pkt - 5,0. Trzy oceny z przedmiotów form stanowią średnią z modułu. Z czego 60% stanowi ocena z egzaminu i po 20% oceny z seminarium i laboratorium. Poprawy: Jednorazowa poprawa każdego kolokwium w trakcie zajęć w semestrze. Dwie poprawy obu kolokwiów w sesji egzaminacyjnej, odpowiednio przed drugim i trzecim terminem egzaminu pisemnego.



Wykład 30 godz

Seminarium 15 godz

Laboratorium 60 godz

Przygotowanie do laboratorium i kolokwiów 20 godz

Przygotowanie do seminarium i kolokwiów 15 godz

Przygotowanie sprawozdań z laboratorium 15 godz

Przygotowanie do egzaminu i obecność na egzaminie 30 godz

Konsultacje 15 godz

Sumaryczne obciążenie pracą studenta 200 godz


44


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Chemia fizyczna II

Nazwa w języku angielskim: Physical Chemistry II



Jednostka realizująca: Instytut Chemii, Katedra Chemii Fizycznej, Zakład Kinetyki Chemicznej




Semestr: piąty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: dr hab. Wiesława Barszczewska

Symbol efektu


WIEDZA

Wk01 Zna i rozumie podstawowe pojęcia i prawa z zakresu: kinetyki formalnej, katalizy ze szczególnym uwzględnieniem katalizy enzymatycznej, adsorpcji, stanu ciekłego i koloidów.

K_W02, K_W04


Wk03 Zna metody i aparaturę służącą do wyznaczania parametrów kinetycznych, napięcia powierzchniowego, lepkości cieczy, izoterm adsorpcji.

K_W12

UMIEJĘTNOŚCI


K_U14

Uk02 Potrafi prawidłowo analizować i interpretować zależności doświadczalne. K_U14, K_U17


K_U10

Uk04 Posiada umiejętność powiązania różnych procesów fizykochemicznych w środowisku.

K_U12


Kk01 Ma świadomość konieczności ciągłego poszerzania zakresu swojej wiedzy w związku z rozwojem nauki.

K_K01

Kk02 Potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień chemicznych. K_K07

Forma i typy zajęć: wykład (30 godzin), ćwiczenia rachunkowe (30 godzin),laboratorium (60 godzin)




45

1. Kinetyka formalna Reakcje złożone (odwracalne, następcze, równoległe, łańcuchowe) i ich kinetyka, teoria zderzeń aktywnych, kompleksu aktywnego, teoria stanu stacjonarnego, wpływ temperatury na szybkość reakcji (równanie Arrheniusa), interpretacja fizyczna parametrów równania Arrheniusa, kataliza homo- i heterogeniczna, enzymy, kinetyka reakcji enzymatycznych, mechanizmy reakcji chemicznych. 2.Zjawisko adsorpcji. Zjawisko adsorpcji. Zjawiska na granicy faz ciało stałe-gaz lub ciało stałe-ciecz. Podstawowe pojęcia adsorpcji. Adsorpcja na granicy faz ciecz-gaz, równanie Gibbsa, substancje powierzchniowo czynne. Flotacja. Rodzaje adsorpcji, cechy charakterystyczne adsorpcji fizycznej i chemicznej. Izotermy adsorpcji Brunnauera-Emmeta-Tellera (BET). Izotermy adsorpcji Langmuira. Adsorocja z roztworów równanie Freundlicha. Adsorpcja jonowymienna. Zastosowania adsorpcji. Znaczenie adsorpcji w katalizie heterogenicznej. 3.Ciecze Charakterystyka stanu ciekłego, siły oddziaływania między cząsteczkami cieczy, ciśnienie wewnętrzne. Przepływ cieczy i ich rodzaje. Prawo przepływu Newtona. Układy newtonowskie i nie newtonowskie, lepkość cieczy, zależność lepkości od temperatury, metody wyznaczania lepkości, napięcie powierzchniowe, parachora i refrachora, zależność napięcia powierzchniowego od temperatury, metody wyznaczania napięcia powierzchniowego, napięcie międzyfazowe i zwilżalność. 4. Koloidy Pojęcie stanu koloidalnego. Rodzaje układów koloidowych, podział koloidów, koloidy liofobowe i liofilowe. Metody otrzymywania układów koloidalnych, metody dyspersyjne, metody kondensacyjne, metody oczyszczania koloidów. Koagulacja roztworów koloidalnych. Właściwości optyczne układów koloidowych, efekt Tyndalla. Właściwości elektryczne układów koloidowych: elektroforeza i elektroosmoza, potencjał elektrokinetyczny. Koloidy, które odgrywają dużą rolę w biologicznym funkcjonowania organizmów żywych a w tym i człowieka.


1. P. W. Atkins, Chemia fizyczna, PWN 2001 2. P. W. Atkins, Podstawy chemii fizycznej, PWN 1999. 3. R. Brdička, Podstawy chemii fizycznej; PWN, Warszawa 1970 4. K. Pigoń i Z. Ruziewicz, Chemia fizyczna, PWN 2006 5. P. W. Atkins, C. A. Trapp, M. P. Cady, C. Giunta, Chemia fizyczna. Zbiór zadań z rozwiązaniami, PWN, Warszawa 2001


1. J. Ościk, Adsorpcja, PWN, Warszawa 1983 2. Schwetlick K., Kinetyczne metody badania mechanizmów reakcji; PWN, Warszawa 1975 3. A. W. Adamson, Zadania z chemii fizycznej, PWN, Warszawa 1978.


Wykład problemowy z wykorzystaniem środków audiowizualnych. Ćwiczenia rachunkowe: słowna metoda problemowa, ćwiczenia pisemne, interpretacja wykresów, sprawdzenie zakresu opanowanej wiedzy na dwóch kolokwiach. Laboratorium: laboratoryjna metoda problemowa, eksperyment laboratoryjny, pomiar z obliczeniami, kształtowanie umiejętności zastosowania wiedzy teoretycznej.


Efekty Wk01, Wk03, Uk01, Uk02 oraz Kk02 sprawdzane będą na dwóch kolokwiach działowych i kolokwiach wejściowych w ramach laboratorium. Na egzaminie ustnym sprawdzane będą efekty Wk01, Wk02, Wk04 i Kk01. Efekty Wk02 i Uk03 sprawdzane będą na dwóch kolokwiach z ćwiczeń rachunkowych.


Egzamin ustny składa się z odpowiedzi na trzy zagadnienia z zestawu wylosowanego przed egzaminatorem. Za odpowiedź na każde pytanie student otrzymuje ocenę w skali od 2 do 5.Ostateczna ocena jest sumą trzech ocen cząstkowych. Zakres egzaminu obejmuje treści przekazane na wykładzie oraz zawarte w literaturze wskazanej przez prowadzącego. Ćwiczenia rachunkowe: dwa kolokwia sprawdzające każde po 20 pkt w sumie 40pkt. Punktacja: 40pkt-36.4pkt - 5.0; 36.0 pkt-32.4pkt - 4.5; 32.0pkt-28.4pkt - 4.0; 28.0pkt-24.4pkt - 3.5; 24 pkt-20.4pkt - 3.0. Laboratorium: wykonanie dziesięciu ćwiczeń laboratoryjnych, zaliczenie 2 kolokwiów działowych, 10 kolokwiów wejściowych i 10 sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Sposób zaliczenia laboratorium jest punktowany w następujący sposób: 15 pkt – I kolokwium działowe 15 pkt – II kolokwium działowe 10 kolokwiów wejściowych po 2 pkt i 10 sprawozdań po 1 pkt w sumie 60 pkt Oceny: 60 pkt – 54.6 pkt- 5; 54 pkt – 48.6 pkt - 4.5; 48.0 pkt – 42.6 pkt - 4,0; 42.0 pkt – 36.6 pkt - 3.5; 36.0 pkt – 30.6 pkt - 3.0. Trzy oceny z modułu stanowią oceny z trzech przedstawionych form zaliczenia: egzaminu, ćwiczeń rachunkowych

46

i laboratorium. Poprawy: Ćwiczenia rachunkowe: dwie poprawy każdego z kolokwiów, pierwsza poza zajęciami w semestrze, druga obejmująca jedno lub dwa kolokwia na koniec semestru. Laboratorium: dwie poprawy kolokwiów działowych, dwie poprawa kolokwium wejściowego. Dwie poprawy kolokwiów w sesji egzaminacyjnej z ćwiczeń rachunkowych i laboratorium.







Przygotowanie do laboratorium i opracowanie sprawozdań

25 godzin




47


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Toksykologia wyrobów kosmetycznych

Nazwa w języku angielskim: Toxicology of cosmetic products







Semestr: piąty



Symbol efektu


WTK01 Dostrzega aspekt toksykologiczny dotyczący chemii kosmetycznej. Ws01

WTK02 Zna wybrane zagadnienia z anatomii, fizjologii, biochemii, umożliwiające zrozumienia mechanizmów działania toksycznego wyrobów kosmetycznych.

Ws03

UMIEJĘTNOŚCI

UTK01 Potrafi przewidywać działanie toksyczne wyrobów kosmetycznych analizuje budowę chemiczną i właściwości fizyczne.

Us03

UTK02 Potrafi wybrać metodę analityczną służącą do badania kosmetyków pod kątem ich ewentualnej toksyczności.

Us05


KTK01 Zdaje sobie sprawę z dynamicznego rozwoju zarówno kosmetologii i toksykologii i widzi potrzebę ciągłego pogłębiania wiedzy z obydwu dyscyplin.

Ks01

KTK02 Rozumie potrzebę zwracania uwagi laikom na możliwość wystąpienia działania toksycznego kosmetyków w przypadku ich nieprawidłowego stosowania.

Ks03



Znajomość podstaw anatomii, biochemii, chemii organicznej i nieorganicznej, mikrobiologii.


48

Zagadnienia z zakresu toksykologii ogólnej: Podstawowe pojęcia - trucizna, dawka, zatrucie itd. Czynniki warunkujące toksyczność - budowa chemiczna związku i właściwości fizykochemiczne. Losy trucizny w organizmie. Mechanizmy działania toksycznego. Drogi wnikania substancji toksycznych ze szczególnym zwróceniem uwagi na wchłanianie przez skórę. Zagadnienia z zakresu toksykologii szczegółowej: Toksyczność metali, niemetali i połączeń nieorganicznych. Toksyczność rozpuszczalników organicznych. Wybrane zagadnienia z toksykologii środowiska. Toksykologia uzależnień. Działanie toksyczne kosmetyków. Ocena toksykologiczna surowców kosmetycznych. Ocena bezpieczeństwa wyrobów kosmetycznych. Badanie kosmetyków pod kątem stabilności chemicznej, fizycznej i mikrobiologicznej. Rozwiązania prawne dotyczące substancji niedozwolonych do stosowania w kosmetykach.


1. W. Seńczuk, Toksykologia, PZWL 2002 2. W.Seńczuk, Toksykologia Współczesna, PZWL 2005 3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12.06.2002 r. w sprawie ustalenia listy substancji niedozwolonych do stosowania w kosmetykach, listy substancji dozwolonych do stosowania w kosmetykach wyłącznie w ograniczonych ilościach, w zakresie i warunkach stosowania, listy barwników, substancji konserwujących i promieniochronnych dozwolonych do stosowania w kosmetykach oraz znaku graficznego wskazującego na umieszczenie dodatkowych informacji. Dz.U. RP, z dnia 12.06.2002 r. nr 105, poz.934 i Dz.U. RP, 2004 nr 201 poz.2064 Ustawa o kosmetykach z dnia 30.03.2001 r. Dz.U. RP z dnia 11.05.2001 r. nr 42 poz. 473 z kolejnymi zmianami.


1. B.J.Alloway, D.C.Ayres, Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska, PWN 1999 2. A.Kurnakowska, Ekologia, PWN 1997




Zaliczenie ćwiczeń: 1. Obecność na ćwiczeniach obowiązkowa. 2. Zaliczenie testu składającego się z 30 pytań zamkniętych. Zaliczenie wykładów: Zaliczenie testu składającego się z 30 pytań zamkniętych.


Warunkiem zaliczenia na ocenę jest uzyskanie minimum 31 pkt. z 60 możliwych (30 pkt. z ćwiczeń i 30 pkt. z wykładów). Skala ocen: 0 - 30 pkt. 2 31 - 36 pkt. 3 37 - 42 pkt. 3,5 43 - 48 pkt. 4 49 - 54 pkt. 4,5 55 - 60 pkt. 5 Poprawy: Jeden termin poprawkowy z wykładów i ćwiczeń do końca trwania zajęć dydaktycznych w semestrze. Jeden termin poprawkowy w sesji poprawkowej.




49





5 godzin



50


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Kosmetologia i farmakologia skóry

Nazwa w języku angielskim: Skin cosmetology and pharmacology







Semestr: piąty



Symbol efektu


WIEDZA

KF_W01 Zna elementy budowy skóry i jej przydatków. Ws03

KF_W02 Zna i rozumie zjawiska i procesy biochemiczne leżące u podstaw przenikania substancji aktywnych przez skórę.

Ws03

KF_W03 Zna rolę substancji aktywnych w prawidłowym funkcjonowaniu skóry i jej przydatków.

Ws03, Ws05

UMIEJĘTNOŚCI

KF_U01 Potrafi wyjaśnić za pomocą poznanych praw chemicznych zagadnienia związane z przenikaniem substancji aktywnych przez skórę.

Us02

KF_U02 Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę dotyczącą surowców i preparatów kosmetycznych i umie powiązać ją z procesami, na których opiera się kosmetyka pielęgnacyjno-zachowawcza.

Us02

KF_U03 Potrafi przedstawić podstawowe zagadnienia z zakresu anatomii i fizjologii skóry z zastosowaniem poprawnej terminologii i nomenklatury kosmetologiczno-medycznej.

Us01


KF_K01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia w kontekście dynamicznego rozwoju badań w zakresie kosmetologii.

Ks01

KF_K02 Zna źródła branżowej literatury, potrafi do nich dotrzeć oraz korzystać – także w językach obcych.

Ks02



Znajomość biologii i mikrobiologii w zakresie przyjętym w standardach kształcenia dla tych przedmiotów.


51

1. Definicja zdrowia. Czynniki determinujące stan zdrowia i ich zmiana w czasie. 2. Anatomia i fizjologia skóry. Granica skórno-naskórkowa. Budowa i rola warstwy rogowej. 3. Płaszcz hydrolipidowy. Typy skóry. 4. Przenikanie przez skórę. Tkanka podskórna. Cellulit. 5. Gruczoły wydzielnicze skóry (pot, zapach, wabienie owadów). 6. Reakcja skóry na promieniowanie UV. Mechanizm opalania. Fototypy skóry. 7. Skóra dziecka. Skóra kobiety a skóra mężczyzny. 8. Nawilżanie skóry. Starzenie się skóry. Czynniki wpływające na starzenie się skóry. Rola wolnych rodników. 9. Higiena włosów i paznokci. Budowa płytki paznokciowej. 10. Budowa, barwa, siwienie włosów. Typy włosów. Cykl włosowy. 11. Budowa błony śluzowej jamy ustnej. Szkliwo. Parodontoza. Etiologia próchnicy.


1. M-C. Martini, Kosmetologia i farmakologia skóry, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2007.

2. M. Zawadzki, R. Szafraniec, E. Murawska-Ciałowicz, Fizjologia człowieka - podręcznik dla studentów wydziałów kosmetologii, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006, wyd. 1

3. E. Murawska-Ciałowicz, M. Zawadzki, Higiena - podręcznik dla studentów wydziałów kosmetologii, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2005, wyd. 1

4. Praca zbiorowa pod red. J.T. Marcinkowskiego, Podstawy higieny, Volumed, Wrocław, 1997.

5. I. B. Peters, Kosmetyka – podręcznik do nauki zawodu – poradnik, REA, Warszawa, 2002.


1. C. Korczak, Higiena. Podręcznik dla szkół medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1998. 2. A. Michajlik, W. Ramotowski, Anatomia i fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa,

2003, wyd. 5 3. Bogusław K. Gołąb, Władysław Z. Traczyk, Anatomia i fizjologia człowieka, Ośrodek Doradztwa i Szkolenia

''TUR'', Łódź 1997, wyd. 1 4. B. Jaroszewska, Kosmetologia-podręcznik, Wydawnictwo Atena, Warszawa 2001. 5. K. Dołowy, A.Szewczyk, S. Pikuła, Błony biologiczne, Śląsk, Katowice-Warszawa 2003, wydanie I.


Wspomagany technikami multimedialnymi wykład, słowna metoda problemowa, dyskusja.


Sprawdzenie efektów KF_W01, KF_W02, KF_W03, KF_U01, KF_U02, KF_U03, KF_K01, KF_K02 nastąpi podczas pisemnego kolokwium z treści wykładu.


Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu: Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest:

13. Uczestnictwo w wykładach. 14. Zaliczenie pisemnego kolokwium z treści przedmiotowych wykładu (20 punktów).

Ocena końcowa z przedmiotu wynika z sumy zdobytych punktów zgodnie z poniższym zestawieniem:


Ocena 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0




Przygotowanie do kolokwium 5 godz.

Udział w konsultacjach i kolokwium 5 godz.



52


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Preparatyka kosmetyczna

Nazwa w języku angielskim: Cosmetics’ preparation







Semestr: piąty



Symbol efektu


WIEDZA

PK_W01 Zna i rozumie różnice między preparatyką laboratoryjną i produkcją na skalę przemysłową.

Ws01

PK_W02 Zna i rozumie zjawiska i procesy fizykochemiczne leżące u podstaw preparatyki kosmetycznej.

Ws02

PK_W03 Zna podstawowe kategorie produktów kosmetycznych i kryteria klasyfikacji. Ws04

PK_W04 Zna podstawowe zasady konstrukcji receptury kosmetycznej. Ws06

UMIEJĘTNOŚCI

PK_U01 Posiada wprawę manualną w preparatyce. Us03, Us04

PK_U02 Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę dotyczącą surowców kosmetycznych i umie powiązać ją z procesami wytwarzania gotowych preparatów

Us02

PK_U03 Potrafi przeanalizować i zaproponować recepturę z zastosowaniem poprawnej symboliki, terminologii i nomenklatury chemicznej i specjalistycznej.

Us01,Us03


PK_K01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia w kontekście dynamicznego rozwoju branży.

Ks01

PK_K02 Zna źródła branżowej literatury, potrafi do nich dotrzeć oraz korzystać – także w językach obcych.

Ks02



Znajomość podstaw chemii, chemii analitycznej, chemii nieorganicznej i organicznej oraz surowców kosmetycznych w zakresie przyjętych w standardach kształcenia dla tych przedmiotów.

53


1. Sprzęt i techniki stosowane w preparatyce.

2. Podstawowe procesy w technologii kosmetyków: suszenie i adjustacja surowców zielarskich; technologia

galenowa (ekstrakcja, destylacja, wyciskanie); emulgowanie, zagęszczanie.

3. Mieszanie i rozdrabnianie w procesach produkcji kosmetyków; Urządzenia do mieszania, rozdrabniania,

ogrzewania, schładzania.

4. Technologia łączenia faz i wprowadzania dodatków: konserwantów, antyutleniaczy, środków

zapachowych i barwiących;

5. Skład chemiczny różnych kategorii produktów kosmetycznych: kremy, mleczka i emulsje; środki myjące

– mydła, żele pod prysznic, szampony, płyny do kąpieli, preparaty do higieny jamy ustnej; pudry i

zasypki; preparaty „kolorowe”: farby do włosów, środki do makijażu, pomadki, błyszczyki, lakiery do

paznokci; maseczki kosmetyczne, maści; środki do opalania (kremy z filtrem, olejki, preparaty

samoopalające, preparaty rozjaśniające); preparaty chemii gospodarczej;

6. Tworzenie kompozycji zapachowych: Procesy i etapy;

7. Preparatyka laboratoryjna wybranych kategorii wyrobów kosmetycznych:

otrzymywanie emulsji O/W i W/O;

otrzymywanie szamponu;

otrzymywanie mydła;

preparatyka toników, żeli i peelingów,

preparatyka wyrobów kosmetyki kolorowej;

otrzymywanie liposomów i zamykanie substancji czynnych w liposomach;


1. W. S. Brud, R. Glinka, Technologia kosmetyków, Oficyna Wydawnicza, Łódź, 2001.

2. R. Glinka, Receptura kosmetyczna, Oficyna Wydawnicza, Łódź, 2003.

3. M. Mrukot, Receptariusz kosmetyczny, Małopolska Wyższa Szkoła Zawodowa, Kraków, 2004.



6. Wiadomości Polskiego Towarzystwa Kosmetologów (wybrane artykuły)

7. Polish Journal of Cosmetology (wybrane artykuły)




2. R. T. Morrison, R. N. Boyd, Chemia organiczna, wydanie czwarte, PWN, Warszawa 1996.

3. J. Marcinkiewicz-Salmonowiczowa, Zarys chemii i technologii kosmetyków, Politechnika Gdańska, Gdańsk 1995.

4. J. Ogonowski, A. Tomaszkiewicz-Potępa, Związki powierzchniowo czynne, Politechnika Krakowska, Kraków, 1999.




Sprawdzenie efektów PK_W01, PK_W02, PK_W03, PK_W04, PK_U01, PK_U02, PK_U03, PK_K01, PK_K02 nastąpi podczas kolokwiów wejściowych oraz działowego w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych a także na podstawie analizy i oceny sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Efekty PK_W01, PK_W02, PK_W03 oraz PK_U03 sprawdzane będą podczas kolokwium z treści wykładu.

54



Warunkiem zaliczenia Laboratorium z preparatyki kosmetycznej jest:


2. Wykonanie wszystkich ćwiczeń przewidzianych programem Laboratorium (5 punktów).


4. Zaliczenie kolokwium działowego z treści przedmiotowych Laboratorium (10 punktów).

Warunkiem zaliczenia Wykładów z preparatyki kosmetycznej jest zaliczenie pisemnego kolokwium z treści przedmiotowych Wykładu (10 punktów).

Niezaliczenie kolokwiów wejściowych do ćwiczeń laboratoryjnych oraz niewykonanie ćwiczeń w przewidzianym terminie uniemożliwia podejście do kolokwium działowego a tym samym jest przyczyną niezaliczenia przedmiotu.



Przedział punktacji 12,5 > 12,5 > 15 > 17,5 > 20 > 22,5

Ocena 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0



Udział w ćwiczeniach laboratoryjnych i kolokwium działowym

15 godz.

Samodzielne przygotowanie się do ćwiczeń laboratoryjnych + opracowanie wyników wykonanych ćwiczeń w formie sprawozdań + przygotowanie się do kolokwiów

15 godz.





55


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Chromatografia w chemii kosmetycznej

Nazwa w języku angielskim: Chromatography in Chemistry of Cosmetic







Semestr: piąty



Symbol efektu


WIEDZA




K_W01, K_W03, K_W04


UMIEJĘTNOŚCI


K_U01




K_U04











56












Sposób oceniania:





Uzyskanie zaliczenia przedmiotu jest możliwe po spełnieniu poniższych warunków: 1. co najwyżej dwie usprawiedliwione nieobecności na ćwiczeniach, 2. zaliczenie dwóch kolokwiów poprzez uzyskanie co najmniej 21 punktów, 3. zdanie kolokwium przed wykonaniem ćwiczenia i uzyskanie co najmniej 15 punktów, 4. wykonanie 6 ćwiczeń i zaliczenie sprawozdań z tych ćwiczeń na co najmniej 15 punktów, 5. uzyskanie łącznie co najmniej 51 % ze wszystkich form zaliczenia. Sposób uzyskania punktów: 1. pierwsze kolokwium: 20 pkt 2. drugie kolokwium: 20 pkt 3. kolokwia wejściowe przed ćwiczeniami: 30 pkt 4. sprawozdania z ćwiczeń: 30 pkt 5. sumarycznie max. liczba punktów: 100

57











58


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Podstawy prawne wytwarzania i stosowania wyrobów kosmetycznych

Nazwa w języku angielskim: Legislative norms in cosmetics’ production and practice







Semestr: szósty



Symbol efektu


WIEDZA

PP_W01 Posiada wiadomości dotyczące aspektów prawnych produkcji i dystrybucji kosmetyków.

Ws04

PP_W02 Zna obowiązujące polskie i europejskie akty prawne oraz sposoby pozyskiwania aktów prawnych i ich nowelizacji

Ws04

PP_W03 Zna kategorie substancji warunkowo dozwolonych i niedozwolonych do produkcji kosmetyków

Ws04 , Ws05

UMIEJĘTNOŚCI

PP_U01 Potrafi wyszukać odpowiednie akty prawne i rozróżnić podstawowe pojęcia dotyczące prawa polskiego i europejskiego.

Us01

PP_U02 Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę dotyczącą surowców kosmetycznych oraz preparatów i umie określić ich klasyfikację w kontekście obowiązujących przepisów.

Us02

PP_U03 Potrafi przeanalizować i zinterpretować najważniejsze akty prawne z zastosowaniem poprawnej specjalistycznej symboliki, terminologii i nomenklatury.

Us01


PP_K01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia w kontekście dynamicznych zmian zarówno branży przemysłu jak i podstaw prawnych.

Ks01



Znajomość treści z przedmiotu: Wiedza o Społeczeństwie z zakresu szkoły ponadgimnazjalnej,


59

1. Akty prawne produkcji, dystrybucji i stosowania wyrobów kosmetycznych, pielęgnacyjnych i chemii

gospodarczej.

2. Źródła prawa i aktów prawnych.

3. Prawo polskie a prawo Unii Europejskiej.

4. Normy analityczne i mikrobiologiczne obowiązujące w przemyśle kosmetycznym.

5. Ustawy o kosmetykach i ich nowelizacje.

6. Rozporządzenia i inne załączniki.

7. Rozróżnienie kategorii kosmetyk – lek. Pojęcie kosmeceutyku.

8. Etykiety opakowań kosmetyków – treści informacyjne i marketingowe.

9. Metody stosowane do badania skuteczności działania kosmetyków.

10. Substancje niedozwolone i dozwolone w ograniczonym zakresie do stosowania w kosmetykach – regulacje

prawne.


1. H. Gertig, Regulacje prawne w kosmetyce, Uniwersytet Medyczny im Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań, 2007.

2. B. Kurzępa, Ustawa o kosmetykach z komentarzem, Dom Organizatora, Toruń, 2009. 3. E. Starzyk, P. Zachwieja, Ustawodawstwo kosmetyczne w Polsce i Unii Europejskiej, Wyd. WSzZKiPZ,

Warszawa, 2010.


1. Wybrane Dzienniki ustaw, np.: Dz. U. Nr 42, poz. 473; Nowelizacje z 13.03.2003 Dz. U. Nr 73 poz. 659, z 30.10.2003 Dz. U. Nr 208 poz. 2019 oraz z 27.08.2004 Dz. U. Nr 213 poz. 2158; Dz. U. Nr 125, poz. 1168; Dz.

2. Wiadomości Polskiego Towarzystwa Kosmetologów (wybrane artykuły) 3. Polish Journal of Cosmetology (wybrane artykuły)


Wspomagany technikami multimedialnymi wykład, słowna metoda problemowa, dyskusja.


Sprawdzenie efektów PP_W01, PP_W02, PP_W03, PP_U01, PP_U02, PP_U03 i PP_K01 nastąpi podczas pisemnego kolokwium z treści wykładu.



Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest:

1. Uczestnictwo w wykładach.

2. Zaliczenie pisemnego kolokwium z treści przedmiotowych wykładu (20 punktów).

Ocena końcowa z przedmiotu wynika z sumy zdobytych punktów zgodnie z poniższym zestawieniem:


Ocena 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0




Przygotowanie do kolokwium 15 godz.




60


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Metody analityczne w przemyśle kosmetycznym

Nazwa w języku angielskim: Analytical methods in the industry of the cosmetics







Semestr: szósty



Symbol efektu


WIEDZA

MA_W01 Zna i rozumie podstawy teoretyczne metod analitycznych stosowanych w laboratoriach przemysłowych.

Ws02, Ws04

MA _W02 Zna podstawowe metody stosowane do badania skuteczności działania preparatów kosmetycznych.

Ws02, Ws07

MA _W03 Zna specjalistyczne urządzenia stosowane do analizy działania preparatów kosmetycznych i rozumie zasadę ich działania.

Ws08

MA _W04 Zna i rozumie specjalistyczną terminologię opisującą skuteczność działania preparatów kosmetycznych.

Ws04

UMIEJĘTNOŚCI

MA_U01 Potrafi korzystać z polskich i europejskich norm branżowych. Us01, Ks02

MA_U02 Potrafi dobrać odpowiednią metodę analityczną do rozwiązania nakreślonego problemu z dziedziny analizy surowców i produktów kosmetycznych.

Us05

MA_U03 Potrafi przeprowadzać praktycznie oznaczenia stosowane w laboratoriach przemysłowych oraz interpretować otrzymane wyniki.

Us05

MA_U04 Potrafi prezentować wyniki eksperymentu i uzasadniać płynące z nich wnioski Us05


MA_K01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia w kontekście dynamicznego rozwoju zarówno metod analitycznych jak i postępu w przemyśle.

Ks01

MA_K02 Zna branżową literaturę, potrafi do niej dotrzeć oraz korzystać – także w językach obcych.

Ks02

MA_K03 Potrafi formułować opinie na temat zastosowań zagadnień współczesnej nauki w przemyśle kosmetycznym i przedstawiać je w prosty ale poprawny sposób.

Ks03, Ks04



Znajomość podstaw chemii, chemii analitycznej, chemii nieorganicznej, fizycznej i organicznej oraz surowców kosmetycznych i preparatyki kosmetycznej w zakresie przyjętych w standardach kształcenia dla tych przedmiotów.

61


1. Polskie i europejskie normy analityczne.

2. Przegląd metod analitycznych stosowanych w laboratoriach przemysłowych ze szczególnym uwzględnieniem

przemysłu kosmetycznego i chemii gospodarczej.

3. Podstawy teoretyczne metod analitycznych.

4. Urządzenia stosowane do badania działania różnych grup preparatów kosmetycznych w laboratoriach

specjalistycznych i ich zasady działania.

5. Zastosowanie wybranych metod analitycznych do oznaczania zawartości substancji chelatujących w

związkach powierzchniowo czynnych.

6. Oznaczanie alkaliczności i zawartości alkaliów żrących w wyrobach chemii gospodarczej.

7. Oznaczanie trwałości związków powierzchniowo czynnych w twardej wodzie.

8. Oznaczanie zawartości kationowych i anionowych środków powierzchniowo czynnych.

9. Badania sensoryczne, charakterystyka grup panelowych, sposoby przedstawiania wyników badań panelowych.



2. R. Glinka, W. Brud, Technologia kosmetyków, MA Oficyna Wydawnicza, Łódź 2001.

3. M. Mrukot – Kosmetologia Receptariusz. Kraków 2006.

4. J. Gawęcka, T. Jędryka, Analiza Sensoryczna. Wybrane metody i przykłady zastosowań Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 2001


6. Praca zbiorowa pod red. B. Stanisz i I. Musialskiej, Metody badania jakości surowców i produktów kosmetycznych, UM im. K. Marcinkowskiego, Poznań, 2009.


8. Wiadomości Polskiego Towarzystwa Kosmetologów (wybrane artykuły)

9. Polish Journal of Cosmetology (wybrane artykuły)




3. A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.


5. R. T. Morrison, R. N. Boyd, Chemia organiczna, wydanie czwarte, PWN, Warszawa 1996.

6. A. Cygański, Chemiczne metody analizy ilościowej, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1992.

7. T. Lipiec, Z. S. Szmal, Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1996.

8. E. Gomółka, A. Szaynok, Chemia wody i powietrza, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1997.

9. H. Elbanowska, J. Zerbe, J. Siepak, Fizyczno-chemiczne badanie wód, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1999.




62

Sprawdzenie efektów MA_W01, MA_W02, MA_W04, MA_U01-MA_U04, MA_K01, MA_K02 oraz MA_K03 nastąpi podczas kolokwiów wejściowych oraz działowego w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych a także na podstawie analizy i oceny sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Efekty MA_W03 - MA_W04 oraz MA_U01 - MA_U04 sprawdzane będą podczas kolokwium z materiału prezentowanego na wykładzie.



Warunkiem zaliczenia Laboratorium z Metod analitycznych w chemii kosmetycznej jest:


2. Wykonanie wszystkich ćwiczeń przewidzianych programem Laboratorium oraz zaliczenie sprawozdań (10 punktów).

3. Zaliczenie kolokwium działowego z treści przedmiotowych Laboratorium (10 punktów).

Warunkiem zaliczenia Wykładów z preparatyki kosmetycznej jest zaliczenie pisemnego kolokwium z treści przedmiotowych Wykładu (10 punktów).

Niezaliczenie kolokwiów wejściowych do ćwiczeń laboratoryjnych oraz niewykonanie ćwiczeń w przewidzianym terminie uniemożliwia podejście do kolokwium działowego a tym samym jest przyczyną niezaliczenia przedmiotu.




Ocena 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0



Udział w ćwiczeniach laboratoryjnych i kolokwiach działowych

30 godz.


40 godz.


Udział w konsultacjach i kolokwiach 15 godz.



63

Chemia

Farmaceutyczna

64


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Chemia nieorganiczna leków

Nazwa w języku angielskim: Inorganic chemistry of pharmaceutics






Rok studiów: drugi

Semestr: trzeci



Symbol efektu


WIEDZA

NL_W01 Student wykazuje się znajomością współczesnej chemii nieorganicznej i tendencji jej rozwoju.

K_W01, K_W02,

NL_W02 Zna podstawowe metody wyodrębniania, oczyszczania i identyfikacji pierwiastków oraz rozumie ich ograniczenia.

K_W01, K_W02, K_W03

NL_W03 Zna i rozumie pojęcia związane z naturą wiązań chemicznych w związkach nieorganicznych.

K_W01, K_W02, K_W03

NL_W04 Zna i rozumie podstawowe relacje wiążące właściwości chemiczne oraz fizykochemiczne związków nieorganicznych z ich strukturą.

K_W01, K_W02, K_W03

NL_W05 Zna podstawowe zastosowania związków nieorganicznych w wyrobach przemysłu farmaceutycznego i rozumie ich relacje z właściwościami chemicznymi i/lub fizykochemicznymi.

K_W01, K_W02, K_W03

UMIEJĘTNOŚCI

NL_U01 Potrafi scharakteryzować występowanie, metody wyodrębniania, oczyszczania i właściwości metali.

K_U01, K_U02, K_U12, K_U13

NL_U02 Potrafi określić podstawowe właściwości i reaktywność związków nieorganicznych pierwiastków grup przejściowych oraz określić zależności między ich strukturą a reaktywnością.

K_U01, K_U02, K_U03, K_U05, K_U06, K_U07

NL_U03 Zna rolę pierwiastków i ich związków nieorganicznych w środowisku oraz sposoby usuwania pierwiastków i związków toksycznych.

K_U01, K_U02, K_U12, K_U13

NL_U04 Potrafi zapisać i wyjaśnić równania podstawowych reakcji chemicznych związków nieorganicznych z zastosowaniem poprawnej symboliki, terminologii i nomenklatury chemicznej.

K_U01, K_U03, K_U04, K_U18,

K_U19

NL_U05 Wykazuje się znajomością budowy związków kompleksowych i ich właściwości. K_U01, K_U05, K_U06, K_U07, K_U10, K_U18,

NL_U06 Potrafi zaplanować i wykonać podstawowe eksperymenty mające na celu identyfikację pierwiastków i związków nieorganicznych oraz potrafi dokonać charakterystyki produktów przeprowadzonych reakcji.

K_U14, K_U16, K_U17, K_U19,

NL_U07 Potrafi zastosować wyniki badań fizykochemicznych do charakteryzacji i analizy pierwiastków i związków nieorganicznych

K_U14, K_U19, K_U20


NL_K01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia. K_K01, K_K02

NL_K02 Potrafi pracować w zespole i rozumie znaczenie uczciwości intelektualnej i wkładu działań własnych i innych osób

K_K04, K_K05,

65

NL_K03 Potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień współczesnej chemii nieorganicznej i jej wkładu w rozwój przemysłu chemicznego.

K_K05, K_K07





1. Systematyczna chemia pierwiastków d- i f-elektronowych. 2. Relacje właściwości pierwiastków a ich położenie w układzie okresowym. 3. Ogólna charakterystyka metali. Występowanie w przyrodzie, minerały. 4. Metody wyodrębniania metali z rud. Elektroliza soli stopionych. Szereg elektrochemiczny metali. 5. Reakcje charakterystyczne metali d- i f-elektronowych. 6. Właściwości katalityczne. Korozja. Charakterystyka stopów, związków międzymetalicznych. Związki

niestechiometryczne. Defekty w sieci. 7. Związki koordynacyjne – budowa, izomeria, nomenklatura i otrzymywanie. 8. Wiązania w związkach koordynacyjnych. Ewolucja poglądów. 9. Właściwości magnetyczne i spektroskopowe pierwiastków i ich związków. 10. Równowagi chemiczne w układach złożonych. 11. Reaktywność związków nieorganicznych w aspekcie termodynamicznym i kinetycznym. 12. Reakcje redoks. Spektrofotometryczne oznaczanie jonów metali. 13. Rozdzielanie kationów wybranych metali z zastosowaniem prostych metod analitycznych (ekstrakcji,

chromatografii jonowymiennej). 14. Zastosowania metali i ich związków w przemyśle farmaceutycznym. 15. Elementy chemii bionieorganicznej i toksykologii.


1. A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, wydanie piąte zmienione i poprawione, PWN, Warszawa 2002.

2. M.J. Sienko, R.A. Plane, Chemia. Podstawy i zastosowania, Wydanie pierwsze, WN-T, Warszawa 1980; C. Różycki; wydanie piąte poprawione, WN-T, Warszawa 1999, tłumaczenie z języka angielskiego T. Stańczuk-Różycka,





7. A. Bartecki, Barwa związków metali, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1993.

8. A. Bartecki, Chemia pierwiastków przejściowych, Wydanie drugie rozszerzone, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1996.


1. L. Pauling, P. Pauling, Chemia, WN-T, Warszawa 1997. 2. J. Minczewski, Marczenko Z., Chemia analityczna, tom 1-3, PWN, Warszawa 1997. 3. Z.S. Szmal, Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, wydanie VII poprawione i

unowocześnione, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1996. 4. A. Berthiller, Chromatografia i jej zastosowanie, PWN, Warszawa 1975. 5. B. Tremillon, Jonity w procesach rozdzielczych, PWN, Warszawa 1970. 6. J. Inczedy, Równowagi kompleksowania w chemii analitycznej, PWN, Warszawa 1978. 7. G. Patrick, Chemia leków. Krótkie wykłady, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2004r. 8. G. Patrick, Chemia medyczna. Podstawowe zagadnienia. WN-T, Warszawa, 2003r.



66


Sprawdzenie efektów NL_W01, NL_W02, NL_W04, NL_U01, NL_U04, NL_U06, NL_U07, NL_K01, NL_K02 oraz NL_K03 nastąpi podczas kolokwiów wejściowych oraz działowych w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych a także na podstawie analizy sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Efekty NL_W03 - NL_W05 oraz NL_U01 - NL_U05 sprawdzane będą podczas kolokwiów działowych na ćwiczeniach. Całość efektów kształcenia będzie sprawdzana na egzaminie końcowym.



Warunkiem zaliczenia Laboratorium z chemii nieorganicznej jest


4. Wykonanie wszystkich ćwiczeń przewidzianych programem Laboratorium.


6. Zaliczenie dwóch kolokwiów działowych z treści przedmiotowych Laboratorium.

Warunkiem zaliczenia Ćwiczeń z chemii nieorganicznej jest


6. Zaliczenie dwóch kolokwiów działowych z treści przedmiotowych Ćwiczeń.

Zaliczenie Laboratorium i Ćwiczeń jest warunkiem koniecznym umożliwiającym przystąpienie do pisemnego egzaminu z treści wykładowych przedmiotu. Uzyskuje je student po zdobyciu > 50% punktów. W przypadku niezaliczenia jednego (lub obu) kolokwiów działowych przewidziane jest, bezpośrednio przed sesją zimową, jednorazowe kolokwium poprawkowe uwzględniające całość treści programowych związanych odpowiednio z Laboratorium i Ćwiczeniami. Dwa kolejne kolokwia poprawkowe będą miały miejsce w trakcie sesji egzaminacyjnej, odpowiednio przed drugim i trzecim terminem końcowego egzaminu pisemnego. Niezaliczenie kolokwiów wejściowych do ćwiczeń laboratoryjnych oraz niewykonanie ćwiczeń w przewidzianym terminie uniemożliwia podejście do kolokwiów działowych i egzaminu a tym samym jest przyczyną niezaliczenia przedmiotu.

Kolokwia wejściowe do ćwiczeń, oceniane w skali 0; 0,5 i 1 p, mogą się przyczynić do podwyższenia oceny końcowej z ćwiczeń. Uzyskanie dwóch ocen bardzo dobrych z zaliczeń z Laboratorium i Ćwiczeń (zdobycie > 90% punktów) może być podstawą zwolnienia studenta ze zdawania egzaminu równoznaczne z wpisaniem oceny bardzo dobrej.

Obejmujący treści wykładowe pisemny egzamin końcowy z przedmiotu (50 pytań punktowanych po 1 punkcie każde) będzie oceniany zgodnie z poniższą tabelą.


Ocena 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0






30 godz.



25 godz.






67


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Podstawy anatomii i fizjologii

Nazwa w języku angielskim: Basic anatomy and physiology


Kierunek studiów, dla którego przedmiot jest oferowany: Chemia specjalność chemia farmaceutyczna

Jednostka realizująca: Instytut Biologii, Katedra Zoologii



Rok studiów: drugi

Semestr: czwarty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: Izabela Janiuk

Efekty kształcenia Symbol Odniesienie do efektów kierunkowych

(wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne)

K_W02 Zna podstawowe pojęcia anatomiczne i fizjologiczne

K_W05

K_W02 Ma wiedzę o rodzajach i funkcji tkanek K_W05

K_W02 Zna topografię układów K_W05

K_W02 Opisuje anatomię i czynności narządów układu ruchu

K_W05

K_W02

Opisuje i wyjaśnia anatomię i fizjologię układu: krążenia; oddechowego; trawiennego; moczopłciowego; nerwowego oraz dokrewnego

K_W05, K_U015

K_W02 Zna anatomię i czynność skóry oraz narządów zmysłu

K_W05

Forma i typy zajęć: Wykład wykład informacyjny, problemowy, konwersatoryjny

Wymagania wstępne i dodatkowe: Znajomość podstawowych pojęć z zakresu fizjologii człowieka

Treści modułu kształcenia: 1. Anatomia jako nauka biologiczna. Cele i zadania anatomii. Metody badań w anatomii. Anatomia jako nauka praktyczna. Historia anatomii. Plan budowy ciała ludzkiego. 2. Anatomia układu ruchu. Cz. I: czaszka. Kości czaszki. Czaszka jako całość.

68

3. Anatomia układu ruchu. Cz. II: szkielet pozaczaszkowy. Połączenia kości. Anatomia wybranych stawów. 4. Anatomia układu ruchu. Cz. III: wybrane elementy miologii. Budowa i czynność mięśni szkieletowych. 5. Anatomia i fizjologia układu krwionośnego i limfatycznego. Zasady utrzymania homeostazy w zakresie ciśnienia tętniczego krwi. 6. Budowa i funkcje szpiku kostnego. Proliferacja i różnicowanie się komórek macierzystych. 7. Anatomia i fizjologia układu oddechowego. Zasady wymiany gazowej w płucach i tkankach. 8. Anatomia i fizjologia układu pokarmowego. Regulacja pracy gruczołów trawiennych. 9. Anatomia i fizjologia układu moczowego. 10. Anatomia narządów płciowych. Fizjologia rozrodu. 11. Anatomia i fizjologia układu nerwowego ośrodkowego. Neuromediatory, układy czynnościowe. 12. Anatomiczne podłoże wyższych czynności nerwowych. 13. Anatomia układu nerwowego obwodowego. Przewodnictwo nerwowo-mięśniowe. 14. Anatomia powłoki wspólnej i narządów zmysłów. Fizjologiczne funkcje skóry. Anatomiczne podłoże słyszenia, widzenia, poczucia równowagi. 15. Anatomia i fizjologia układu dokrewnego.

Literatura podstawowa/dodatkowa: Literatura podstawowa: Gołąb B., Traczyk Z.: Anatomia i fizjologia człowieka. Wyd. TUR, Łódź 1997 Michajlik A., Ramotowski W.: Anatomia i fizjologia człowieka., PZWL Warszawa, 1994. Zabel M.: Histologia. Elsevier Urban& Partner. Wrocław, 2000. McMinn i in. Atlas anatomii człowieka. Wydawnictwo Slovart Bratislava, 1994. Sylwanowicz W.: Mały atlas anatomiczny. PZWL, Warszawa 1990 Aleksandrowicz R.: Mały atlas anatomiczny. PZWL, Warszawa 2004 Traczyk W.: Fizjologia człowieka w zarysie. PZWL, Warszawa 2004 Literatura dodatkowa: Sokołowska-Pituchowa J.: Anatomia człowieka. PZWL, Warszawa 2005.

Planowane formy/działania/metody dydaktyczne: Wykład z użyciem środków audiowizualnych.

Sposoby weryfikacji określonych efektów kształcenia osiąganych przez studenta:

Zaliczenie. Weryfikacja efektów kształcenia w zakresie zdobytej wiedzy w formie pisemnej - test.

Forma i sposób zaliczenia (wraz z kryteriami oceniania):

Sposób oceniania za każdy dział tematyczny: - Podział ciała (topograficzny i na układy narządów) – 1,0 - Anatomia układu ruchu - 1,0 - Anatomia i fizjologia układu krwionośnego i limfatycznego - 1,0 - Anatomia i fizjologia układu oddechowego - 1,0 - Anatomia i fizjologia układu trawiennego - 1,0 - Morfologia i fizjologia układu moczopłciowego - 1,0 - Morfologia układu centralnego i obwodowego układu nerwowego - 1,0 - Anatomia i fizjologia układu dokrewnego - 1,0 - Fizjologia skóry - 1,0 - Anatomiczne podłoże słuchu, wzroku, równowagi - 1,0 Ocena końcowa stanowi średnią arytmetyczną z wymienionych działów tematycznych (uzyskanych podczas zaliczenia końcowego) Oceny: 6 pkt. – 3,0; 7pkt. – 3,5; 8 pkt. – 4,0; 9 pkt. – 4,5; 10 pkt. – 5,0.

Bilans punktów ECTS: Łączna liczba punktów ECTS za przedmiot 4. Obciążenie pracą studenta 70godz.: wykład 30godz., konsultacje 15 godz., przygotowanie do zaliczenia - 25godz

69


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Mikrobiologia farmaceutyczna

Nazwa w języku angielskim: Pharmaceutical microbiology



Jednostka realizująca: Instytut Biologii, Zakład Mikrobiologii



Rok studiów: drugi

Semestr: czwarty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: dr hab. Barbara Kot

Symbol efektu


WIEDZA

WMf_01 Zna budowę i metabolizm drobnoustrojów. K_W05

WMf_02 Zna działanie czynników chemicznych i fizycznych na drobnoustroje. K_W02, K_W04

K_W05, K_W07

WMf_03 Potrafi scharakteryzować drobnoustroje uwzględniane w badaniach czystości mikrobiologicznej leków.

K_W05, K_W08 K_W13

WMf_04 Potrafi wskazać metody badań jałowości leków, materiałów medycznych oraz przestrzeni pracy.

K_W05, K_W06 K_W07

WMf_05 Potrafi wyjaśnić zasady dobrej praktyki wytwarzania leków jałowych i niejałowych.

K_W01, K_W02 K_W05, K_W08

UMIEJĘTNOŚCI

UMf_01 Potrafi korzystać z podstawowych technik badawczych stosowanych w analizie mikrobiologicznej.

K_U12, K_U15 K_U19

UMf_02 Potrafi przeprowadzić pomiary mikrobiologicznej czystości leków, materiałów medycznych oraz przestrzeni pracy.

K_U15, K_U17 K_U19

Umf_03 Umie dokonać analizy i przedstawić uzyskane wyniki. K_U17


KMf_01 Zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę samodzielnego kształcenia.

K_K01

KMf_02 Potrafi samodzielnie wyszukiwać informacje w literaturze mikrobiologicznej polskiej i anglojęzycznej.

K_K03

KMf_03 Potrafi pracować zespołowo; rozumie konieczność systematycznej oceny mikrobiologicznej wytwarzanych leków.

K_K04

Forma i typy zajęć: Wykład (15 godzin) i ćwiczenia laboratoryjne (30 godzin)


Podstawy chemii, podstawy fizyki i biochemii


70

Koncepcja gatunku bakteryjnego. Morfologia i budowa komórki bakteryjnej.

Wpływ czynników środowiskowych (fizycznych i chemicznych) na drobnoustroje. Metabolizm mikroorganizmów: chemolitotrofy, fotolitoautotrofy, chemoorganoheterotrofy, szlaki heterotroficzne, szlaki biosyntetyczne.

Charakterystyka bakterii uwzględnianych w badaniach czystości mikrobiologicznej leków: rodzaj Staphylococcus, rodzaj Streptococcus, rodzaj Pseudomonas, rodzina Enterobacteriaceae, rodzaj Clostridium.

Mikrobiologiczne badanie przestrzeni pracy. Mikrobiologiczna jakość preparatów farmaceutycznych.

Badanie czystości mikrobiologicznej leków. Dobra praktyka wytwarzania leków jałowych i niejałowych. Metody badań środków dezynfekcyjnych, antyseptycznych, środków konserwujących.


1. Parnowska W., Mikrobiologia farmaceutyczna, Problemy produkcji i kontroli leków, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1998.

2. Woźniak W., Mikrobiologiczne metody badania leków i materiałów biologicznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1973.

3. Kunicki - Goldfinger W., Życie bakterii, PWN, 1999.

4. Różalski A., Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1996.

5. Nicklin J., Graeme-Cook K., Killington R., Krótkie wykłady – Mikrobiologia, PWN, 2004.

6. Szewczyk E.M., Diagnostyka bakteriologiczna, PWN, 2005.

7. Schlegel H. Mikrobiologia ogólna, PWN, 1996.

9. Virella G., Mikrobiologia i choroby zakaźne, Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wrocław 2000


1. Salyers A., Whitt D., Mikrobiologia – Różnorodność, chorobotwórczość i środowisko, PWN, 2003.

2. Kędzia W., Diagnostyka mikrobiologiczna w medycynie, PZWL, 1990.

3. Baj J., Markiewicz Z., Biologia molekularna bakterii, PWN, 2006.


Wykład: tradycyjny z użyciem środków audiowizualnych.

Ćwiczenia laboratoryjne: słowna metoda problemowa, eksperyment modelowy, eksperyment laboratoryjny.


Efekty WMf_01, WMf_02, WMf_03, WMf_04, WMf_05 sprawdzane będą w ramach kolokwiów kontrolnych. Efekty UMf_01, Umf_02 i UMf_03 sprawdzane będą w ramach wykonywanych ćwiczeń laboratoryjnych.


Warunki uzyskania zaliczenia kursu: 1. Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych - co najwyżej dwie nieusprawiedliwione nieobecności na ćwiczeniach, - uzyskanie minimum oceny 3.0 z kolokwium kontrolnego punktowanego od 0 do 10 punktów i ocenianego według skali: 5.5 - 6.0 pkt. - 3.0; 6.5 - 7.0 pkt. - 3.5; 7.5 - 8.0 pkt. - 4.0; 8.5 - 9.0 pkt. - 4.5; 9.5 - 10.0 pkt.- 5.0. 2. Zaliczenie wykładu: uzyskanie minimum oceny 3.0 z kolokwium kontrolnego punktowanego od 0 do 10 punktów i ocenianego według skali: 5.5 - 6.0 pkt. - 3.0; 6.5 - 7.0 pkt. - 3.5; 7.5 - 8.0 pkt. - 4.0; 8.5 - 9.0 pkt. - 4.5; 9.5 - 10.0 pkt.- 5.0. Ocena końcowa jest średnią z ocen uzyskanych z kolokwiów kontrolnych w ramach ćwiczeń i wykładów.




Udział w zajęciach laboratoryjnych 30 godzin

Przygotowanie do zajęć laboratoryjnych i kolokwium 10 godzin

Przygotowanie do kolokwium zaliczeniowego z wykładu 20 godzin



71


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Chemia biomolekuł i biopolimerów

Nazwa w języku angielskim: Chemistry of biomolecules and biopolymers





Poziom modułu kształcenia (np. pierwszego lub drugiego stopnia): pierwszy stopień


Semestr: piąty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: Prof. UPH dr hab. Teodozja Lipińska

Symbol efektu


WIEDZA

Wk01

zna typy, pochodzenie biogenetyczne i terminologię prostych biomolekuł: węglowodanów, aminokwasów, nukleotydów, lipidów i fosfolipidów praz biopolimerów: peptydw, polisacharydów, kwasów nukleinowych DNA i RNA, lipidów złożonych Potrafi nazwać syntetyczne i naturalne polimery (w tym polmery biodegradowalne) i układy supramolekularne. Zna założenia i pojęcia retrosyntezy i syntezy asymetrycznej.

K_W02, K_W03

Wk02

ma podstawową wiedzę o biosyntezie różnych typów biomolekuł prostych i biopolimerów: węglowodanów, aminokwasów, kwasów tłuszczowych, terpenów, białek oraz ich roli w organizmach żywych; potrafi zidentyfikować te podstawowe biomolekuły i biopolimery w materiałach naturalnych takich mięso, mleko, materiał roślinny, tłuszcze, kauczuk.

K_W05, K_W07, K_W08

Wk03 potrafi zapisać procesy przekształceń biomolekuł prostych i biopolimerów zachodzące w przyrodzie i napisać reakcje syntezy prostych ukladów możliwe do przeprowadzenia w laboratorium

K_W03, K_W07

Wk04 zna zasady budowy oraz działanie podstawowych przyrządów mających zastosowanie w badanich chemicznych biomolekuł prostych i biopolimerów

K_W13

UMIEJĘTNOŚCI

Uk01 umie rozróżnić w przyrodzie podstawowe typy biocząsteczek i biomolekuł, rozumie drogi ich powstawania i rolę jaką odgrywają.

K_U12, K_U14, K_U17, K_U19

Uk02 potrafi prawidłowo przeprowadzić analizę związków organicznych i ich mieszanin z zastosowaniem metod klasycznych i spektroskopowych

K_U07, K_U14, K_U16, K_U17, K_U18

Uk03 potrafi analizować wyniki przeprowadzonych doświadczeń, pomiarów danych fizykochemicznych

K_U20


Kk01

ma świadomość konieczności doskonalenia swojej wiedzy w związku z rozwojem trendu zielona chemia zakładającego coraz szersze przetwarzanie biomasy dla otrzymywania znanych i nowych związków chemicznych w tym także leków.

K_K01, K_K02, K_K03

Kk02 potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień chemicznych dotyczących korzystania z biomolekuł i biopolimerów

K_K07

Forma i typy zajęć: Wykład konwencjonalny wspomagany środkami audiowizualnymi, ćwiczenia audytoryjne i słowna metoda problemowa oraz eksperyment laboratoryjny


72

Wymagania wstępne: znajomość podstawowych zagadnień teoretycznych z chemii organicznej oraz umiejętność praktyczna posługiwania się podstawowym sprzętem laboratoryjnym i prowadzenia podstawowych operacji i syntez z użyciem związków organicznych. Wymagania dodatkowe: wiedza z podstaw zastosowania metod spektroskopowych do identyfikacji związków organicznych.


1.Procedura klasyczna identyfikacji związków organicznych i ich mieszanin metodami klasycznymi. zastosowanie metod spektroskopowych. .

2. Przedstawienie prostych związków organicznych naturalnych i syntetycznych, węglowodorów i ich pochodnych, jako czynnych biologicznie i stosowanych w farmacji i w kosmetyce

3. Fotosynteza: magazynoewanie energii słonecznej. Budowa i stereochemia węglowodanów prostych szeregu D, formy otwarte i glikozydowe.

4. Reaktywność monosacharydów: mutarotacja a właściwości redukujące. Podstawowe procesy laboratoryjnego przekształcenia monosacharydów.

5. Budowa disacharydów i polisacharydów. Fragmenty oligosacharydowe różnicujące grupy krwi. Przekształcenia glukozy do innych biomolekuł prostych (węglowadany, aminokwasy, tłuszcze) i do biopolimerów (białek, celulozy, skrobii). Funkcje tych biomolekuł w przyrodzie i sposoby wykorzystania w gospodarce człowieka (zielona chemia) 6. Budowa i stereochemia aminokwasów. Właściwości kwasowao-zasadowe i podstawowereakcje analityczne aminokwasów. Elektroforeza.

7. Syntezy chemiczne α-amonokwasów, rozdział enancjomerów, synteza asymertyczna.

8. Peptydy: struktura, reguły syntezy zwykłej i procedura syntezy metodą Merriefielda. Metody określania sekwencji aminokwasowej peptydów. Wybrane peptydy biologicznei czynne, glutation, oksytocyna, insulina. Struktura i rodzaje białek.

9. Lipidy: budowa i występowanie wosków, glicerydów, fosfolipidów, sfingozydów. Biosynteza kwasów tłuszczowych - magazynpwanie energii w organizmie.

10. Biosynteza terpenów, kauczuku i cholesterrolu. Stereoidy: hormony płciowe, stereoidy syntetyczne. Budowa błon biologicznych, transport przez błony biologiczne, mechanizm działania mydeł i detergentów.

11. Kwasy nukleinowe: budowa nukleotydów i polimerów DNA i RNA , rola wiązań wodorowych.

12. Funkcje biologiczne kwasów nukleinowych: replikacja, transkrypcja, translacja. Fenomen dziedziczenia. Biosynteza i synteza DNA na nośniku stałym, sekwencjonowanie, klonowanie metodą PCR.

13. Strategie retrosyntetyczne planowania złożonych syntez - reguły przeprowadzania analizy retrosyntetycznej.: związek docelowy, syntony i równoważniki syntetyczne, metody odwracania polaryzacji wiązań.

14.Typy związków supramolekularnych, metody syntezy i właściwości. Rozpoznanie molekularne typu gość-gospodarz. Procesy przeniesienia międzyfazowego.Cyklodekstryny.

15. Podstawowe typy polimerów syntetycznych; polimery biodegradowalne i biokompatybilne


1. J. Clayden, N. Greeves, S. Warren, P. Wotheres, Chemia organiczna t.1-4, WNT, Warszawa, 2010.

2. J. McMurry, Chemia Organiczna, t. 1-5, PWN, 2005.

3. G. L. Patrick, Chemia medyczna WNT 2003.

4. J. M. Berg,J. L. Tymoczko, L. Stryer, Biochemia, PWN, 2005

5. J. Skarżewski, Wprowadzenie do syntezy organicznej, PWN,1999


1. I. Vogel. Preparatyka Organiczna, WN-T 2006

2. R. M. Silverstein, F. X. Webster, D. J. Kremle, Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych, PWN, 2007.


Wykład problemowy z wykorzystaniem środków audiowizualnych. Ćwiczenia: słowna metoda problemowa, sprawdzanie zakresu opanowanej wiedzy w dwóch kolokwiach. Laboratorium umiejętność identyfikacji prostych związków organicznych i ich mieszanin metodami klasycznymi oraz spektroskopowymi.


Efekty Wk04, Uk01, Uk02 sprawdzane będą na trzech kolokwiach w ramach laboratorium. Efekty Wk01 – Wk03 i Kk01 sprawdzane będą na dwóch kolokwiach z ćwiczeń oraz na egzaminie pisemnym.

73


Egzamin pisemny - 60 pkt. Punktacja jest następująca: 54.6pkt - 5.0; 48.6pkt - 4.5; 42.6 - 4.0; 36.6pkt - 3.5; 30.6pkt -3.0 Ćwiczenia dwa kolokwia sprawdzające wiadomości poza ćwiczeniami każde po 20 pkt w sumie 40pkt. Punktacja: 36.4pkt - 5.0; 32.4pkt - 4.5; 28.4pkt - 4.0; 24.4pkt - 3.5; 20.4pkt - 3.0. Laboratorium: określenie struktury: 2 związki organiczne proste, 1 związek wielofunkcyjny biologicznie aktywny, mieszanina dwuskładnikowa -rozdział i określenie struktury przy użyciu metod chemicznych i spektroskopowych. Zaliczenie 3 kolokwiów i napisanie sprawozdań z analizy związków organicznych. Sposób zaliczenia laboratorium jest punktowany w następujący sposób: 6 pkt – I kolokwium 10 pkt – II kolokwium 10 pkt – III kolokwium, 2 sprawozdania po 2 pkt w sumie 30 pkt Oceny: 16 pkt – 18 pkt- 3; 18.5 pkt – 21 pkt - 3.5; 21.5 pkt – 24.0 pkt - 4,0; 24,5 pkt – 27.0 pkt - 4.5; 27.5 pkt – 30.0 pkt - 5,0. Trzy oceny z modułu stanowią oceny z trzech przedstawionych form zaliczenia: egzaminu, seminarium i laboratorium



wykład 30 godzin

ćwiczenia 15 godzin

laboratorium 60 godzin

konsultacje 15 godzin

przygotowanie do kolokwiów na laboratorium i opis eksperymentów

25 godzin

przygotowanie do ćwiczeń i kolokwiów 2 godzin 5

przygotowanie do egzaminu i obecność na egzaminie 30 godzin

Sumaryczne obciążenie studenta pracą 200 godzin


74


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Chemia fizyczna w farmacji

Nazwa w języku angielskim: Physical Chemistry in Pharmacy



Jednostka realizująca: Instytut Chemii, Katedra Chemii Fizycznej, Zakład Kinetyki Chemicznej




Semestr: piąty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: dr hab. Wiesława Barszczewska

Symbol efektu


WIEDZA

Wk01 Zna i rozumie podstawowe pojęcia i prawa z zakresu: kinetyki formalnej i farmakokinetyki, adsorpcji, stanu ciekłego oraz układów dyspersyjnych.

K_W02, K_W04


Wk03 Zna metody i aparaturę służącą do wyznaczania parametrów kinetycznych, napięcia powierzchniowego, lepkości cieczy, izoterm adsorpcji.

K_W12

UMIEJĘTNOŚCI


K_U14

Uk02 Potrafi prawidłowo analizować i interpretować zależności doświadczalne. K_U14, K_U17


K_U10

Uk04 Posiada umiejętności rozumienia i opisu zjawisk spontanicznych w przyrodzie oraz dynamiki procesu tj. np. losu leku w organizmie.

K_U12


Kk01 Ma świadomość konieczności ciągłego poszerzania zakresu swojej wiedzy w związku z rozwojem nauk farmaceutycznych.

K_K01

Kk02 Potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień fizykochemicznych w farmacji.

K_K07

Forma i typy zajęć: wykład (30 godzin), ćwiczenia rachunkowe (30 godzin),laboratorium (60 godzin)




75

1.Kinetyka chemiczna Reakcje złożone i ich kinetyka, teoria zderzeń aktywnych, kompleksu aktywnego, wpływ temperatury na szybkość reakcji (równanie Arrheniusa), interpretacja fizyczna parametrów równania Arrheniusa, kataliza homo- i heterogeniczna, kinetyka reakcji enzymatycznych wg modelu Michaelisa-Menten. Procesy kinetyczne w układach biologicznych. 2. Elementy farmakokinetyki. Losy leku w organizmie – wchłanianie, dystrybucja, eliminacja. Parametry farmakokinetyczne i ich charakterystyka (dostępność biologiczna, objętość dystrybucji, klirens, biologiczny okres półtrwania). Modele kompartmentowe. Kinetyka zmian stężenia leku w organizmie po podaniu dożylnym – model jednokompartmentowy. Metody badań trwałości leków. Szybkości rozpuszczania leków – kinetyka i metody. Praktyczne aspekty farmakokinetyki. Podstawy terapeutycznego monitorowania leków. 3.Ciecze i ich właściwości. Charakterystyka stanu ciekłego, siły oddziaływania między cząsteczkami cieczy. Przepływ cieczy i ich rodzaje, ciecze niutonowskie i nieniutonowskie, płyn w stanie nadkrytycznym, lepkość cieczy, zależność lepkości od temperatury, metody wyznaczania lepkości, napięcie powierzchniowe, parachora i refrachora, zależność napięcia powierzchniowego od temperatury, metody wyznaczania napięcia powierzchniowego. 4. Adsorpcja. Adsorbent, adsorbat, powierzchnia właściwa adsorbenta. Adsorpcja gazów. Adsorpcja na granic ciecz-gaz. Adsorpcja fizyczna i chemiczna, teoria adsorpcji Langmuira, BET, rodzaje izoterm adsorpcji, niektóre przyczyny adsorpcji, niektóre zastosowania adsorpcji. 5. Układy dyspersyjne. Układy dyspersyjne, rodzaje układów dyspersyjnych, układ koloidalny -rodzaje, struktura, trwałość. Właściwości kinetyczne układów koloidalnych, równowaga membranowa, właściwości mechaniczne, optyczne i elektryczne koloidów. Koagulacja i peptyzacja. Koloidy ochronne. Punkt izoelektryczny koloidów. Koloidy asocjacyjne. Właściwości charakterystyczne koloidów liofobowych i liofilowych. Podział układów koloidalnych. Metody otrzymywania układów koloidalnych. Metody oczyszczania układów koloidalnych. Lepkość i masa cząsteczkowa koloidów. Układy dyspersyjne stosowane w farmacji.


1. P. W. Atkins, Chemia fizyczna, PWN 2001 2. Farmacja fizyczna – podręcznik dla studentów farmacji i analityki medycznej (red. T.W. Hermann ); Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999 3. R.E Notari, Wstęp do biofarmacji i farmakokinetyki, PZWL, 1978 4. A. Danek, Chemia fizyczna – podręcznik dla studentów farmacji.; PZWL, Warszawa 1982 5. P. W. Atkins, C. A. Trapp, M. P. Cady, C. Giunta, Chemia fizyczna. Zbiór zadań z rozwiązaniami, PWN, Warszawa 2001


1. J. Ościk, Adsorpcja, PWN, Warszawa 1983 2. K. Schwetlick , Kinetyczne metody badania mechanizmów reakcji; PWN, Warszawa 1975 3. L. Sobczyk, A. Kisza , Chemia fizyczna dla przyrodników; PWN, Warszawa 1975.


Wykład problemowy z wykorzystaniem środków audiowizualnych. Ćwiczenia rachunkowe: słowna metoda problemowa, ćwiczenia pisemne, interpretacja wykresów, sprawdzenie zakresu opanowanej wiedzy na dwóch kolokwiach. Laboratorium: laboratoryjna metoda problemowa, eksperyment laboratoryjny, pomiar z obliczeniami, kształtowanie umiejętności zastosowania wiedzy teoretycznej.


Efekty Wk01, Wk03, Uk01, Uk02 oraz Kk02 sprawdzane będą na dwóch kolokwiach działowych i kolokwiach wejściowych w ramach laboratorium. Na egzaminie ustnym sprawdzane będą efekty Wk01, Wk02, Wk04 i Kk01. Efekty Wk02 i Uk03 sprawdzane będą na kolokwiach z ćwiczeń rachunkowych.


Egzamin ustny składa się z odpowiedzi na trzy zagadnienia z zestawu wylosowanego przed egzaminatorem. Za odpowiedź na każde pytanie student otrzymuje ocenę w skali od 2 do 5.Ostateczna ocena jest sumą trzech ocen cząstkowych. Zakres egzaminu obejmuje treści przekazane na wykładzie oraz zawarte w literaturze wskazanej przez prowadzącego. Ćwiczenia rachunkowe: dwa kolokwia sprawdzające każde po 20 pkt w sumie 40pkt. Punktacja: 40pkt-36.4pkt - 5.0; 36.0 pkt-32.4pkt - 4.5; 32.0pkt-28.4pkt - 4.0; 28.0pkt-24.4pkt - 3.5; 24 pkt-20.4pkt - 3.0. Laboratorium: wykonanie dziesięciu ćwiczeń laboratoryjnych, zaliczenie 2 kolokwiów działowych, 10 kolokwiów wejściowych i 10 sprawozdań z wykonanych ćwiczeń. Sposób zaliczenia laboratorium jest punktowany w następujący sposób: 15 pkt – I kolokwium działowe

76

15 pkt – II kolokwium działowe 10 kolokwiów wejściowych po 2 pkt i 10 sprawozdań po 1 pkt w sumie 60 pkt Oceny: 60 pkt – 54.6 pkt- 5; 54 pkt – 48.6 pkt - 4.5; 48.0 pkt – 42.6 pkt - 4,0; 42.0 pkt – 36.6 pkt - 3.5; 36.0 pkt – 30.6 pkt - 3.0. Trzy oceny z modułu stanowią oceny z trzech przedstawionych form zaliczenia: egzaminu, ćwiczeń rachunkowych i laboratorium. Poprawy: Ćwiczenia rachunkowe: dwie poprawy każdego z kolokwiów, pierwsza poza zajęciami w semestrze, druga obejmująca jedno lub dwa kolokwia na koniec semestru. Laboratorium: dwie poprawy kolokwiów działowych, dwie poprawa kolokwium wejściowego. Dwie poprawy kolokwiów w sesji egzaminacyjnej z ćwiczeń rachunkowych i laboratorium.







Przygotowanie do laboratorium i opis ćwiczeń 25 godzin




77


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Toksykologia

Nazwa w języku angielskim: Toxicology


Kierunek studiów, dla którego przedmiot jest oferowany: chemia - specjalność farmaceutyczna





Semestr: piąty



Symbol efektu


WTF01 Rozumie powiązania toksykologii jako nauki interdyscyplinarnej z chemią. Ws01, Ws02

WTF02 Zna toksykologię w stopniu umożliwiającym pracę zgodnie z zasadami BHP. Ws06

UMIEJĘTNOŚCI

UTF01 Potrafi zaproponować metodę badawczą w celu określenia potencjalnej toksyczności związków chemicznych.

Us03

UTF02 Potrafi samodzielnie wyciągać i formułować wnioski na temat potencjalnego działania toksycznego związków chemicznych.

Us03


KTF01 Rozumie potrzebą pogłębiania wiedzy na temat związków chemicznych, które oprócz właściwości wykorzystywanych w różnych dziedzinach mogą być szkodliwe.

Ks01

KTF02 Jest rzetelny w swojej pracy, przekazuje swoją wiedzę i doświadczenie w celu zminimalizowania działania toksycznego różnych związków chemicznych na organizmy żywe i środowisko.

Ks03





78

Zagadnienia z zakresu toksykologii ogólnej: Podstawowe pojęcia - trucizna, dawka, zatrucie itd. Czynniki warunkujące toksyczność - budowa chemiczna związku i właściwości fizykochemiczne. Losy trucizny w organizmie. Mechanizmy działania toksycznego. Drogi wnikania substancji toksycznych. Zagadnienia z zakresu toksykologii szczegółowej. Toksyczność metali, niemetali i połączeń nieorganicznych. Toksyczność rozpuszczalników organicznych. Wybrane zagadnienia z toksykologii środowiska. Toksykologia uzależnień. Uzależnienie lekowe. Toksykologiczny aspekt dopingu. Toksyczne działanie wybranych grup leków. Szacowanie ryzyka zdrowotnego w warunkach narażenia środowiskowego na działanie substancji chemicznych.


1. W. Seńczuk, Toksykologia, PZWL 2002 2. W. Seńczuk, Toksykologia Współczesna, PZWL 2005


1. B.J.Alloway, D.C.Ayres, Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska, PWN 1999 2. A.Zejc, M. Gorczyca, Chemia Leków, PZWL Warszawa 1999 3. A.Kurnakowska, Ekologia, PWN 1997




Zaliczenie ćwiczeń: 1. Obecność na ćwiczeniach obowiązkowa. 2. Zaliczenie testu składającego się z 30 pytań zamkniętych.

Zaliczenie wykładów: Zaliczenie testu składającego się z 30 pytań zamkniętych.


Warunkiem zaliczenia na ocenę jest uzyskanie minimum 31 pkt. z 60 możliwych (30 pkt. z ćwiczeń i 30 pkt. z wykładów). Skala ocen: 0 - 30 pkt. 2 31 - 36 pkt. 3 37 - 42 pkt. 3,5 43 - 48 pkt. 4 49 - 54 pkt. 4,5 55 - 60 pkt. 5 Poprawy: Jeden termin poprawkowy kolokwiów z wykładów i ćwiczeń do końca trwania zajęć dydaktycznych w semestrze. Jeden termin poprawkowy w sesji poprawkowej.








5 godzin



79


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Chromatograficzne metody analityczne

Nazwa w języku angielskim: Chromatographic Analytical Methods







Semestr: piąty



Symbol efektu


WIEDZA




K_W01, K_W03, K_W04


UMIEJĘTNOŚCI


K_U01




K_U04











80












Sposób oceniania:





Uzyskanie zaliczenia przedmiotu jest możliwe po spełnieniu poniższych warunków: 1. co najwyżej dwie usprawiedliwione nieobecności na ćwiczeniach, 2. zaliczenie dwóch kolokwiów poprzez uzyskanie co najmniej 21 punktów, 3. zdanie kolokwium przed wykonaniem ćwiczenia i uzyskanie co najmniej 15 punktów, 4. wykonanie 6 ćwiczeń i zaliczenie sprawozdań z tych ćwiczeń na co najmniej 15 punktów, 5. uzyskanie łącznie co najmniej 51 % ze wszystkich form zaliczenia. Sposób uzyskania punktów: 1. pierwsze kolokwium: 20 pkt 2. drugie kolokwium: 20 pkt 3. kolokwia wejściowe przed ćwiczeniami: 30 pkt 4. sprawozdania z ćwiczeń: 30 pkt 5. sumarycznie max. liczba punktów: 100





81







82


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Farmakologia

Nazwa w języku angielskim: Farmacology







Semestr: szósty



Symbol efektu


WIEDZA

WF01 zna podstawowe pojęcia z biochemii, anatomii i fizjologii, umożliwiające opis oraz interpretację procesów zachodzących w organizmie człowieka

Ws05

WF02 zna podstawowe grupy leków w układzie farmakologicznym Ws07


KF01 potrafi wyrażać opinię dotyczącą roli chemików w poszukiwaniu nowych leków

Ks01

KF02 potrafi w sposób interesujący przedstawić związek pomiędzy chemią farmaceutyczną i farmakologią

Ks03

Forma i typy zajęć: wykład




Farmakologia ogólna - podstawowe pojęcia Farmakokinetyka i Farmakodynamika Farmakologia bólu: narkotyczne i nienarkotyczne leki przeciwbólowe Leki stosowane w schorzeniach układu pokarmowego: leki wpływające na wydzielanie soku żołądkowego, leki przeciwwymiotne, przeczyszczające, przeciwbiegunkowe, leki przeciwrobacze Farmakologia chorób infekcyjnych: antybiotyki, sulfonamidy, pochodne nitrofuranu, nitroimidazolu, chinolony, leki przeciwgrzybicze, leki przeciwwirusowe Farmakologia układu nerwowego: leki psychotropowe, leki przeciwpadaczkowe, leki stosowane w chorobie Alzheimera Farmakologia układu krążenia


1. A.Danysz, W. Buczko, Kompendium farmakologii i farmakoterapii, Elsevier URBAN & PARTNER Wrocław 2008

2. M.J.Neal, Farmakologia w zarysie, PZWL Warszawa 2005


83

1. W. Kostowski, Z.S.Herman, Farmakologia podstawy farmakoterapii, PZWL Warszawa 2006

2. A.Zejc, M. Gorczyca, Chemia Leków, PZWL Warszawa 1999

3. 3. G.L.Patrick, Chemia Medyczna, WNT Warszawa 2003


Wykład z wykorzystaniem multimediów. Konsultacje w formie dyskusji.


Zaliczenie na ocenę na podstawie testu składającego się z trzydziestu pytań zamkniętych.


Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie minimum 16 pkt. z 30 możliwych do uzyskania z testu końcowego. Skala ocen: 0 - 15 pkt. 2 16 - 18 pkt. 3 19 - 21 pkt. 3,5 22 - 24 pkt. 4 25 - 27 pkt. 4,5 28 - 30 pkt. 5 Poprawy: Jeden termin poprawkowy do końca zajęć dydaktycznych w semestrze. Jeden termin poprawkowy w sesji poprawkowej.





Uzupełnienie wiedzy w czytelni 10 godzin

Przygotowanie do testu końcowego 10 godzin



84


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Podstawy biotechnologii farmaceutycznej

Nazwa w języku angielskim: Introduction to Pharmaceutical Biotechnology





Poziom modułu kształcenia (np. pierwszego lub drugiego stopnia): Pierwszy stopień

Rok studiów: Trzeci rok

Semestr: Semestr szósty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: Dr Justyna Ławecka

Symbol efektu


Wk01 Zna podstawowe techniki spektroskopowe do określania struktury i czystości leków

Ws04

Wk02 Dostrzega potrzebę pogłębienia wiedzy w zakresie biotechnologii i biotechnologii farmaceutycznej

Ws05

Wk03 Zna sposoby wytwarzania biotechnologicznych produktów farmaceutycznych i ich analizę przy pomocy dostępnych programów i baz danych

Us07

UMIEJĘTNOŚCI

Uk01 Potrafi zidentyfikować produkty farmaceutyczne wytwarzane biotechnologiczne pod względem analizy chemicznej

Us02

Uk02 Potrafi formułować pytania, służące pogłębieniu własnego zrozumienia danego tematu oraz odnalezienia brakujących lub błędnych elementów rozumowania w zakresie biotechnologii farmaceutycznej

Us01


Kk01 Rozumie potrzebę popularnego i interesującego przedstawiania laikom wybranych problemów i osiągnięć biotechnologii farmaceutycznej oraz formułować opinie na temat często kontrowersyjnych zagadnień, np. GMO

Ks03

Kk02 Ma świadomość konieczności doskonalenia swojej wiedzy w związku z rozwojem biotechnologii farmaceutycznej

Ks01

Forma i typy zajęć: Wykład konwencjonalny wspomagany środkami audiowizualnymi, korzystanie z literatury anglojęzycznej


Podstawowa wiedza z biologii i biochemii: Podział komórek, podstawowe funkcje i główne struktury. Informacja genetyczna i ekspresja genów. DNA i RNA jako nośniki informacji genetycznej. Procesy replikacji, transkrypcji i translacji


85

1. Podział biotechnologii, rys historyczny biotechnologii farmaceutycznej.

2. Wymogi technologiczne i sposoby wytwarzania biotechnologicznych produktów farmaceutycznych. Hodowla i kontrola przebiegu bioprocesu.

3. Kontrola leków: spektroskopia NMR, spektroskopia masowa i wysokociśnieniowa chromatografia ciśnieniowa. Sekwencjonowanie DNA i białek.

4. Podstawy i znaczenie terapii genowej. Wektory w terapii genowej i jej bezpieczeństwo. Nowe strategie przeciwnowotworowe.

5. Szczepionki: nowoczesne metody szczepień. Produkcja szczepionek.

6. Farmakoinformatyka i genomika. Poszukiwanie homologii w bazach danych. Modelowanie cząsteczkowe substancji leczniczych.

7. Przykłady preparatów otrzymywanych metodami technologii genowej.

8. Transgeniczne zwierzęta i rośliny. Kontrowersje związane z GMO. Stanowisko Komitetu Biotechnologii PAN w sprawie GMO.

9. Patentowanie i dopuszczenie leków biotechnologicznych do obrotu.

10. Obowiązujące akty prawne (polskie oraz UE) dotyczące biotechnologii.


1. Biotechnologia farmaceutyczna / pod red. Olivera Kaysera i Rainera H. Mullera ; [aut. Torsten Blunk et al.] ; z niem. tł. Katarzyna Kieć-Kononowicz i Tadeusz Kononowicz. - Warszawa : Wydawnictwo Lekarskie PZWL, cop. 2003.

2. Podstawy biotechnologii farmaceutycznej / Oliver Kayser ; przekł. Katarzyna Kieć-Kononowicz, Tadeusz Kononowicz. - Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, cop. 2006.

3. Biotechnologia molekularna : modyfikacje genetyczne, postępy, problemy / Jerzy Buchowicz. - Wyd. 2, zm. - Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009.


1. Biotechnologia w ochronie środowiska / Ewa Klimiuk, Maria Łebkowska. - Wyd. 1, 3 dodr. - Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.

2. Biotechnologia żywności / praca zbiorowa pod red. Włodzimierza Bednarskiego, Arnolda Repsa ; aut. Marek Adamczak [i in.]. - Warszawa : Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 2001.

Literatura anglojęzyczna

1. Pharmaceutical Biotechnology: Concepts and Applications / Gary Walsh: Wiley 2007.

2. Pharmaceutical Biotechnology, Drug Discovery and Clinical Applications / O. Kayser and R.H. Muller: Wiley-VCH 2004.


Wykład problemowy z wykorzystaniem środków audiowizualnych, sprawdzanie zakresu opanowanej wiedzy w ramach egzaminu ustnego poza zajęciami. Zadanie literaturowe polega na wybraniu artykułu z anglojęzycznego czasopisma i napisaniu streszczenia w języku polskim.


Efekty Wk01 - Wk03 i Kk01 Kk02 sprawdzane będą na kolokwium przeprowadzonym pod koniec zajęć. Efekty Uk01 i Uk02 podczas wykonywania zadania literaturowego.


Zaliczenie ustne z wiedzy przekazanej na wykładzie - 30 pkt,

Zadanie literaturowe polegające na korzystaniu z anglojęzycznego czasopisma dostępnego w bazie elektronicznej biblioteki uczelnianej - 10 pkt,

W sumie 40 pkt. Punktacja: 40.0 – 36.4 pkt - 5.0; 36.3 - 32.4 pkt - 4.5; 32.3 – 28.4 pkt - 4.0; 28..3 – 24.4 pkt - 3.5; 24.3 – 20.4 pkt - 3.0.

Poprawy:

Możliwa poprawa zaliczenia ustnego i korekta zadania literaturowego



86

Wykład 15 godz.

Konsultacje 10 godz.

Praca studenta własna nad zadaniem literaturowym i nad przygotowaniem do sprawdzianu

25 godz.

Obciążenie pracą studenta 50 godz.

Liczba punktów ECTS za przedmiot 2

87


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Formy leków

Nazwa w języku angielskim: Forms of medicines


Kierunek studiów, dla którego przedmiot jest oferowany: chemia - specjalność chemia farmaceutyczna





Semestr: szósty



Symbol efektu


WIEDZA

FLW01 Rozumie znaczenie chemii w kontekście przygotowania różnych form leków. K_W01

FLW02 Zna wybrane zagadnienia a zakresu anatomii i fizjologii i potrafi wykorzystać tę wiedzę w celu wskazania odpowiedniej formy leku.

K_W04

UMIEJĘTNOŚCI

FLU01 Umie wykonać wybrane formy leków metodami tradycyjnymi i przy użyciu nowoczesnych urządzeń.

K_U18

FLU02 Potrafi dyskutować na temat roli chemików w rozwoju technologii postaci leku. K_U23


FLK01 Rozumie potrzebą przejrzystego i interesującego przedstawienia laikom problemów związanych z zastosowaniem różnych form leków.

K_K06

FLK02 Potrafi dyskutować na temat roli chemików w rozwoju technologii postaci leku. K_K07

Forma i typy zajęć: Laboratorium


Znajomość podstaw anatomii i fizjologii, chemii organicznej i nieorganicznej.


Wybrane postacie leków: Proszki, tabletki, kapsułki. Maści i kremy - podstawowe rodzaje podłoży maściowych. Różne metody wykonywania. Czopki i gałki. Roztwory lecznicze. Syropy. Mikstury. Niezgodności recepturowe.


1. S. Janicki, A. Fiebig, M. Sznitowska, Farmacja stosowana, PZWL 2008 2. L. Krówczyński, Ćwiczenia z receptury, Collegium Medicum UJ Kraków 1996

3. R. Jachowicz, Receptura apteczna, PZWL 2008


1. K. H. Bauer, K. H. Frömming, C. Führer, Technologia postaci leku z elementami biofarmacji, MedPharm Polska 2012

88

2. R. Jachowicz, Farmacja Praktyczna, PZWL 2010

3. Farmakopea Polska VI, VIII, IX


Ćwiczenia laboratoryjne z wykorzystaniem tradycyjnych utensyliów recepturowych oraz nowoczesnej aparatury, poprzedzone krótkim wykładem wprowadzającym.

Konsultacje w formie dyskusji.


Zaliczenie ćwiczeń: 1. Obecność na ćwiczeniach obowiązkowa.

2. Zaliczenie testu składającego się z 30 pytań zamkniętych.


Warunkiem zaliczenia na ocenę jest uzyskanie minimum 16 pkt. z 30 możliwych. Skala ocen: 0 - 15 pkt. 2 16 - 18 pkt. 3 19 - 21 pkt. 3,5 22 - 24 pkt. 4 25 - 27 pkt. 4,5 28 - 30 pkt. 5 Poprawy: Jeden termin poprawkowy do końca trwania zajęć dydaktycznych w semestrze. Jeden termin poprawkowy w sesji poprawkowej.







89


Nazwa przedmiotu/modułu kształcenia: Chemia medyczna

Nazwa w języku angielskim: Medicinal Chemistry







Semestr: szósty


Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu: Dr hab. Teodozja M. Lipińska prof. UPH

Symbol efektu


Wk01 ma wiedzę z historycznego postępu chemii medycznej i różnych dróg pozyskiwania substancji leczniczych

Ws01, Ws02

Wk02 ma wiedzę na temat dróg przemian metabolicznych i mechanizmów działania podstawowych farmaceutyków

Ws03, Ws05

Wk03 ma wiedzę z zakresu metodologii poszukiwania i testowania nowych leków K_W06, Ws05

Wk04 ma wiedzę na temat metodologii analizy zależności pomiędzy strukturą i właściwościami fizykochemicznymi a aktywnością biologiczną grup leków

K_W12, Us03, Ws04,

UMIEJĘTNOŚCI

Uk01 potrafi analizować wyniki eksperymentów w zakresie syntezy i oznaczeń analitycznych substancji leczniczych

K_U14, K_U17, K_U08, K_U11, Us05

UK02 potrafi korzystać z baz danych i programów do analizy struktura-właściwości fizykochemiczne-aktywność lecznicza grup istniejących i potencjalnych leków

K_U14


Kk01 potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień chemii medycznej

Ks03

Kk02 ma świadomość konieczności pogłębiania swojej wiedzy w związku z rozwojem nauki i w razie pracy zawodowej lub naukowej w węższym obszarze chemii medycznej

Ks01

Forma i typy zajęć:

Wykład: konwencjonalny z użyciem środków audiowizualnych, eksperymenty laboratoryjne dotyczące otrzymywania i badania substancji leczniczych, korzystanie z profesjonalnych programów komputerowych do analizy QSAR i modelowania molekularnego


Wymagania wstępne; podstawowa wiedza z przedmiotów chemicznych i biologicznych oraz z biochemii.


90

1.Rys historyczny chemii medycznej od pradziejów do chwili obecnej. Geneza odkrycia i zastosowania chininy i aspiryny.; 2. Współczesne metody pozyskiwania leków i badania ich aktywności - penicylinya, insulina i taksol - pierwotne substancje aktywne i metody modyfikacji struktury.; 3. Drogi podawania różnych grup substancji aktywnych a metabolizm I i II fazy - sposoby wydalania z organizmu, niszczenie komórek obcych a ingerencje lecznicze w organiżmie człowieka; 4. Mechanizmy działania chemioterapeutyków i leków farmakokinetycznych na chemiczne obiekty docelowe: (tłuszcze. białka, węglowodany, kwasy nukleinowe); 5.Leki jako inhybitory i aktywatory enzymów - mechanizmy i miejsca działania, przykłady; 6. Aktywność biologiczna jako wynik oddziaływania z receptorami - mechanizmy i przykłady; 7. Metody i możliwości prowadzenia chemioterapii chorób nowotworowych bazujące na etiologii ich powstawania i rozwoju; 8. Metodologia zwalczania chorób wywoływanych przez bakterie, wirusy, grzyby, pierwotniaki, pasożyty; 9. Metody poszukiwania nowych leków, struktura wiodąca, farmakofor, grupy leków, chemia kombinatoryczna - biblioteki potencjalnych leków - droga leku od pomysłu do wdrożenia;; 10. Wpływ budowy stereochemicznej na aktywność leków: leki jako racematy i aktywne stereoizomery. Sposoby pozyskiwania leków czystych optycznie; 11. Ilościowa zależnośc między budową a działaniem (QSAR); metody korelacji parametrów fizykochemicznych z aktywnością biologiczną; 12. Projektowanie leków z wykorzystaniem modelowania molekularnego.; 13. Konwencjonalne formy lekow i formy leków przyszłości; 14. Nowoczesne systemy farmaceutyczne; 15. Stabilność i niestabilność form leków. Kompatybilność i niekompatybilność składników leku – przyczyny.

.


1. R. B. Silverman, Chemia organiczna w projektowaniu leków, WNT 2004.

2. G. Patrick, Chemia leków, krótkie wykłady, PWN 2001.

3. G. L. Patric, Chemia medyczna, Podstawowe zagadnienia, WNT 2003.

4. M. Zając, E. Pawełczyk, Chemia Leków, AM Poznań 2006.

5. Gawroński, K. Gawrońska, K. Kacprzak, M. Kwint, Współczesna synteza organiczna, PWN 2004.

6. K. Kacprzak. K. Gawrońska, Chemia kosmetyczna, ćwiczenia laboratoryjne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2008.

7. P. Kafarski, P. Wieczorek Ćwiczenia laboratoryjne z chemii bioorganicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego 1997.


1. A, Zejc, M, Gorczyca, Chemia leków. Podręcznik dla studentów farmacji i farmaceutów, PZWL, 2004.

2. M. Molski, Chemia piękna, PWN 2009


Wykład: konwencjonalny z użyciem środków audiowizualnych - problemowe przedstawianie omawianych zagadnień, eksperymenty laboratoryjne dotyczące otrzymywania i badania substancji i leczniczych i gotowych form leków, korzystanie z profesjonalnych programów komputerowych do analizy QSAR i modelowania molekularnego.


Efekty Wk1- Wk04, Uk02 oraz Kk01 sprawdzane będą na egzaminie Efekty Uk01 i Uk03 i Kk02 sprawdzane będą w ramach ćwiczeń laboratoryjnych i związanego z nimi sprawdzianu końcowego


Egzamin pisemny - 60 pkt. Punktacja jest następująca: 60.0 54.6pkt - 5.0; 54,5- 48.6pkt - 4.5; 42.5- 42,6 - 4.0; 42.5 - 36.6pkt - 3.5; 3235,5 - 0.6pkt -3.0 Laboratorium: Studenci wykonują indywidualnie ćwiczenia eksperymentalne z 5 działów: 1) Synteza i badanie czystości składników leków, 2) wyodrębnianie substancji biologicznie czynnych z materiałów naturalnych, 3). analiza ilościowa substancji leczniczych wg Farmakopei V, 4) identyfikacja substancji aktywnej w lekach (tabletkach ze znanych grup farmaceutycznych: benzodiazepiny, beta-blokery, niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne), 5) chemiczna analiza kamieni moczowych wg standardowej, dostępnej komercyjnie procedury stosowanej do celów analizy medycznej oraz 6) ćwiczenia teoretyczno-obliczeniowe z analizy QSAR i modelowania molekularnego przy użyciu programów komputerowych i dostępnych baz danych. Laboratorium: Punktacja z wykonywania ćwiczeń i opracowania wyników 6 x 5 punkty = 30 punkty, kolokwium końcowe - 30 punkty, Łącznie 60 punkty Oceny: 60.0 54.6pkt - 5.0; 54,5- 48.6pkt - 4.5; 42.5- 42,6 - 4.0; 42.5 - 36.6pkt - 3.5; 3235,5 - 0.6pkt -3.0 Dwie oceny z modułu stanowią oceny z dwóch przedstawionych form zaliczenia; egzaminu i laboratorium. Poprawy: Jednorazowa poprawa kolokwium z laboratorium w trakcie zajęć w semestrze. Dwie poprawy w sesji

91

egzaminacyjnej, odpowiednio przed drugim i trzecim terminem egzaminu pisemnego.



wykład 30 godz

laboratorium 45 godz

przygotowanie do egzaminu 20 godz

przygotowanie do pracowni i zaliczenie procedur wykonywania (konsultacje)

15 godz.

opracowanie wyników, wyszukiwanie danych literaturowych i pisanie sprawozdań

15 godz.

przygotowanie do kolokwium końcowego z laboratorium 5 godz

Obciążenie pracą studenta 130 godzin


92

Pytania na egzamin licencjacki z zakresu specjalności

Analityka chemiczna

1. Od czego zależy skok krzywej miareczkowanie kompleksometrycznego? Czy skok krzywej miareczkowania roztworu niklu(II) roztworem EDTA prowadzonego przy pH = 10.0 w obecności amoniaku jest większy od skoku krzywej otrzymanej w jego nieobecności amoniaku?

2. Metoda Mohra oznaczania chlorków może być stosowana jeśli pH roztworu zawiera się między 6,5 ÷ 10,3. Zapisz równania reakcji, które powodują niemożność stosowania tej metody przy pH wynoszącym: a) 2,5 b) 12,5.

3. Przed oznaczaniem żelaza na drodze miareczkowania roztworu Fe(II) roztworem KMnO4 dodaje się do roztworu różne substancje. Jakie to substancje i jaką rolę spełniają? Zapisz odpowiednie równania reakcji.

4. Miareczkowano roztworem EDTA roztwór cynku (II) zawierającym oprócz tej soli azotan sodu i amoniak. Od stężeń, których z wymienionych niżej substancji (jonów) zależy skok krzywej miareczkowania? Naszkicuj krzywą tego miareczkowania. (i) azotanu sodu; (ii) amoniaku; (iii) cynku; (iv) [H

+].

5. Podaj i omów wpływ (i) pH roztworu, (ii) ligandu tworzącego trwalszy kompleks z formą utlenioną (niż z formą zredukowaną) pary redoks na potencjał redoks.

6. Miareczkowano manganometrycznie Fe2+

w obecności fosforanów przy pH = 0.1 i pH = 0.5. W którym przypadku skok krzywej miareczkowania będzie większy i dlaczego?

7. Jony Ca2+

i Mg2+

tworzą z EDTA kompleksy, których bezwarunkowe stałe trwałości równe są odpowiednio 10

9.3 i 10

8.7. Czy różnica logarytmów warunkowych stałych trwałości kompleksów wapnia i magnezu z

EDTA przy pH=12 będzie wyższa, niższa czy równa 0.6? Odpowiedź uzasadnij. 8. Wodorotlenek miedzi rozpuszczono w (i) wodzie, (ii) roztworze siarczanu miedzi, (iii) azotanu potasu, (iv)

amoniaku. Uszereguj stosowane rozpuszczalniki wg wzrastającej rozpuszczalności w nich wodorotlenku miedzi. Odpowiedź uzasadnij.

9. Zapisz równania opisujące zależność warunkowej stałej trwałości kompleksu ML3 od bezwarunkowej stałej trwałości tego kompleksu. Zdefiniuj pojęcia.

10. Dlaczego jony Cu2+

w wyniku działania tioacetamidu wytrącają się w postaci siarczku przy pH bliskim zero, podczas gdy jony Zn

2+ wytrącić można gdy pH roztworu jest znacznie wyższe? Odpowiedź uzasadnij.

11. Co jest podstawą rozdzielenia siarczków grupy IIIa i IIIb? W jaki sposób dokonuje się rozdziału i dlaczego stosowana mieszanina nie może zawierać wodorotlenku sodu?

12. Omów wpływ pH na strącanie siarczków metali (w oparciu o analizę kationów III i IV grupy analitycznej i właściwości siarkowodoru).

13. Od czego i w jaki sposób zależy rozpuszczalność soli trudnorozpuszcalnych? 14. Podaj podział metod elektroanalitycznych. 15. Co to jest elektroda? Omów pojęcia elektrod, doskonale polaryzowalnej i doskonale odwracalnej oraz ich

znaczenie w elektroanalizie. 16. Co to jest elektroda? Omów pojęcia elektrod, odwracalnej i nieodwracalnej, pierwszego, drugiego i

trzeciego rodzaju, redoks. 17. Scharakteryzuj wygląd oraz metody otrzymywania widma atomowego i cząsteczkowego. 18. Przejścia elektronowe wymagają znacznej energii, większej niż dostarczanej przez światło widzialne.

Wyjaśnij dlaczego więc roztwory wodne soli miedzi są barwne. 19. Aby nastąpił przepływ prądu przez elektrolit potrzebne są dwie elektrody. Dlaczego więc większość

pomiarów elektrochemicznych wykonuje się w układzie trójelektrodowym? 20. Kiedy obserwowane jest frontalne rozmycie próbki rozdzielanej w układzie faz odwróconych? 21. Omów wpływ temperatury na rozdział chromatograficzny. 22. Omów wpływ dodatku metanolu do wody na retencję kwasu propionowego w układzie faz odwróconych. 23. Jaka jest korelacja między progiem wykrywalności, a czułością pomiaru? 24. Podaj warunki doboru eluentu do detekcji pośredniej w chromatografii jonowej. 25. Potencjał formalny układu Fe(III)/Fe(II) w roztworze o pH = 0 jest równy: (i) 760 mV w roztworze kwasu

siarkowego, (ii) 580 mV w roztworze kwasu siarkowego i ortofosforowego, (iii) 1080 mV w roztworze kwasu siarkowego i fenantroliny. Co sądzisz o wartościach stałych kompleksowania Fe(III) i Fe(II) z fosforanem i fenantroliną? Odpowiedź uzasadnij.

26. Czym się różni stopień dysocjacji od stałej dysocjacji, czym się różni iloczyn jonowy wody od stałej dysocjacji wody?

27. Przez jakie podstawowe parametry powinien być opisany każdy wynik analityczny? 28. Czym różni się (punktu widzenia użytkownika) chromatografia gazowa od chromatografii cieczowej? 29. Jakie znasz i jakie są warunki doboru detektorów do analizy ciągłej w zastrzyku (FIA) i HPLC? 30. Co to jest stan tripletowy i w jakich technikach analitycznych mamy z nim do czynienia? 31. Jaki jest stosunek długości fali wzbudzenia i emisji we fluorescencji i w spektroskopii Ramana? 32. Podaj różnice między polarografią i woltametrią. 33. Czym różni się fluorescencja od fosforescencji?

93

34. Jakie energie są potrzebne do wzbudzenia jądra w NMR i jak się one przyczyniają do możliwości analitycznych tej techniki?

35. Podaj podstawowe różnice między NMR, a EPR? 36. Porównaj efekt Zemana i EPR. 37. Jakimi technikami analitycznymi można oznaczać wolne rodniki? 38. Porównaj pułapkę jonową i analizator kwadrupolowy w MS. 39. Czy za pomocą elektroforezy można oznaczać związki neutralne? 40. Dlaczego w elektroforezie kapilarnej kapilara powinna być bardzo dokładnie termostatowana? 41. Kiedy dochodzi do wytworzenia światła spolaryzowanego lub zmiany parametrów go opisujących? 42. Opisz krótko technikę MALDI-TOF. 43. Jakie są podstawowe różnice między spektroskopią emisji atomowej, a rentgenowską fluorescencją

atomową? 44. Zgodnie z modelem atomu Bohra przejścia elektronowe następują przy ściśle określonej energii. Wobec

tego prążki w emisyjnej spektroskopii atomowej powinny być nieskończenie wąskie. Dlaczego więc ich szerokości są znaczne?

45. Zgodnie z modelem atomu Bohra przejścia elektronowe następują przy ściśle określonej energii. Dlaczego więc w spektroskopii UV obserwujemy widmo ciągłe?

46. Czy za pomocą chromatografii gazowej można oznaczać ciecze i/lub ciała stałe? 47. Co jest miarą polarności rozpuszczalników w chromatografii cieczowej? 48. Czym różni się stała podziału od współczynnika podziału w chromatografii? 49. W jakim kierunku przebiegają reakcje w roztworze (reguła Le Chateliera i Brauna)? 50. Czym się różnią związki metaloorganiczne od organicznych kompleksów metali? Omów dwa rodzaje

stałych trwałości kompleksów.

94

CHEMIA KOSMETYCZNA

1. Budowa cząsteczki i właściwości związków powierzchniowo czynnych. Wpływ temperatury i stężenia detergentu na jego właściwości powierzchniowe.

2. Podział związków powierzchniowo czynnych. Kryteria podziału oraz przykłady związków i ich zastosowanie w wyrobach kosmetycznych.

3. Budowa cząsteczki mydła. Podział mydeł ze względu na rodzaj kationu. Podobieństwa i różnice między mydłami i detergentami.

4. Charakterystyka procesu biodegradacji środków powierzchniowo czynnych. 5. Charakterystyka emulsji: definicja, podział i otrzymywanie. 6. Rola, mechanizm działania, dobór i przykłady emulgatorów kosmetycznych. 7. Niestabilność emulsji: objawy, sposoby badania oraz mechanizmy stabilizacji. 8. Rola silikonów w preparatach kosmetycznych. 9. Budowa liposomu i jego powinowactwo do struktury naskórka. Metody i surowce do otrzymywania

liposomów. 10. Budowa cząsteczki, reakcje charakterystyczne i występowanie lecytyny. Lecytyna jako surowiec

kosmetyczny. 11. Oddziaływanie promieniowania słonecznego na skórę. Naturalne mechanizmy obronne organizmu

przed promieniowaniem. 12. Mechanizm ochrony przed promieniowaniem. Związki stosowane jako filtry UV. 13. Definicje i sposoby wyznaczania współczynników ochrony przed promieniowaniem słonecznym. 14. Konserwanty wyrobów kosmetycznych: charakterystyka i czynniki fizykochemiczne decydujące o

aktywności związków chemicznych jako środków konserwujących. 15. Mechanizmy antyseptycznego działania związków chemicznych z grupy alkoholi, aldehydów, kwasów i

związków rtęci. 16. Rola i mechanizm działania siarki w preparatach kosmetycznych. 17. Rola witaminy A w kosmetykach. Formy chemiczne, w jakich jest stosowana. 18. Funkcje witaminy E w kosmetykach. 19. Funkcje witaminy C w kosmetykach. 20. Antyoksydanty stosowane w wyrobach kosmetycznych – rola i przykłady. 21. Hydrokoloidy w wyrobach kosmetycznych. Rola, mechanizm działania i przykłady. 22. Emolienty w wyrobach kosmetycznych. Rola, mechanizm działania i przykłady. 23. Działanie ochronne składników natłuszczających – mechanizm i przykłady substancji. 24. Charakterystyka skwalenu i jego pochodnych. 25. Tłuszcze kosmetyczne. Podział, zastosowanie i rola w wyrobach. 26. Substancje zapachowe – grupy funkcyjne odpowiedzialne za zapach, warunki stosowania w kosmetyce. 27. Metody pozyskiwania, formy i przykłady zapachowych surowców roślinnych. 28. Mechanizm trwałej ondulacji. Substancje stosowane do ondulacji włosów i ich rola. 29. Składniki preparatów do pielęgnacji jamy ustnej – ich rola i mechanizm działania. Wymagania stawiane

pastom do zębów. 30. Barwienie włosów – rodzaje, mechanizm i substancje odpowiedzialne za uzyskanie barwy. 31. Sole kąpielowe - składniki i ich rola w wyrobie. Równania odpowiednich reakcji. 32. Mechanizm wywoływania sztucznej opalenizny. Równania odpowiednich reakcji. 33. Mechanizm powstawania naturalnej opalenizny oraz jego zaburzenia. 34. Pigmenty w wyrobach kosmetycznych. Wymagania, jakie muszą spełniać oraz przykłady. 35. Pigmenty perłowe i interferencyjne stosowane w kosmetyce – mechanizm powstawania efektów oraz

przykłady. 36. Glin i jego związki w kosmetyce. 37. Fosforany i fosfoniany w wyrobach kosmetycznych w kontekście zanieczyszczenia środowiska. 38. Budowa skóry. Bariera warstwy rogowej. 39. Sposoby przenikania substancji aktywnych przez skórę. Prawo Fick’a. 40. Proces starzenia się skóry: mechanizm i przyczyny. 41. Ditlenek tytanu – właściwości, metody otrzymywania i zastosowanie w wyrobach kosmetycznych. 42. Elementy kompozycji zapachowych i ich konstrukcja dla różnych produktów, np. perfum szamponu,

mydła. 43. Regulacje prawne i organizacje międzynarodowe zajmujące się różnymi aspektami produkcji, handlu i

stosowania substancji zapachowych. 44. Definicja kosmetyku. Akty prawne związane z Ustawą o Kosmetykach i Dyrektywą Kosmetyczną. 45. Analiza sensoryczna – metody i zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. 46. Ocena działania preparatów kosmetycznych na skórę: metody i stosowane urządzenia. 47. Rodzaje opakowań stosowanych w przemyśle kosmetycznym (materiały, rodzaj i trwałość nadruku,

bezpieczeństwo, koszt produkcji, utylizacja). 48. Procedury mycia i dezynfekcji pomieszczeń i linii technologicznych do produkcji emulsji kosmetycznych

o różnej barwie i lepkości. Strefa martwa. 49. Rodzaje mieszadeł stosowanych w procesach produkcji kosmetyków. Kryteria doboru mieszadła do

właściwości produktu.

95

50. Charakterystyka systemów GMP i ISO. Podobieństwa i różnice.

96

Chemia farmaceutyczna 1. Droga farmaceutyku od pomysłu do apteki. 2. Typy docelowych obiektów działania leków w organizmie. 3. Rola enzymów w czynności biologicznej farmaceutyku. 4. Podział receptorów i ich funkcje w działaniu leków. 5. Rola białek strukturalnych i transportowych oraz węglowodanów w aktywności leku. 6. Jakie kierunki i mechanizmy działania leków opierają się na oddziaływaniu z DNA ? 7. Wpływ substancji lipidowych organizmu na kierunek działania leków 8. Czynniki strukturalne leków odpowiadające za ich wchłanianie i dystrybucję w organizmie. 9. Etapy i sposoby metabolizowania substancji organicznych w organizmie. 10. Struktura wiodąca i jej rola w projektowaniu leków. 11. Sposoby testowania aktywności potencjalnych leków 12. Przykłady leków semisyntetycznych 13. Podać przykłady substancji stereoizomerycznych o zróżnicowanej aktywności farmakologicznej 14. Sposoby pozyskiwania leków czystych enancjomerycznie. 15. Omówić metodologię syntez równoległych i kombinatorycznych. 16. Metody QSAR i ich charakterystyka 17. Źródła danych strukturalnych do modelowania molekularnego nowych leków. 18. Jakie modyfikacje struktury zakłada się w metodologii projektowania leków zorientowanych na obiekt

działania ? 19. Znaczie trwałości leków dla działania leczniczego i toksycznego 20. Wpływ metodologii otrzymywania leku na przydatność terapeutyczną – zasada dobrej praktyki

przemysłowej i farmaceutycznej, czystość chemiczna i mikrobiologiczna. 21. Metody kontroli tożsamości i jakości leków. 22. Badania kliniczne leków. 23. Podać przykłady leków pozyskiwanych z surowców naturalnych 24. Antybiotyki - podział i kierunki działania 25. Alkaloidy, podział biogenetyczny i strukturalny – najważniejsze leki z tej grupy. 26. Omówić rolę wiązań wodorowych w chemii leków. 27. Zdefiniować i zilustrować pojęcia: bioizostery, interkslatory DNA, agonista i antagonista receptora,

synergizm leków. 28. Etiologia chorób nowotworowych – nowe metody chemioterapii i terapia fotodynamiczna. 29. Rola witamin, hormonów, autakoidów i immunoregulatorów w funkcjonowaniu organizmu i w

farmakologii. 30. Metody wykrywania narkotyków: testy i analizy laboratoryjne. 31. Zależność działania toksycznego od budowy chemicznej i właściwości fizykochemicznych związku. 32. Ksenobiotyki z punktu widzenia toksykologii i farmakologii. 33. Leki przeciwbólowe opioidowe i nieopioidowe. 34. Najważniejsze grupy leków stosowanych w infekcjach wirusowych i spowodowanych grzybami

chorobotwórczymi. 35. Leki nasenne, uspokajające, przeciwdepresyjne-zależność siły i czasu działania od budowy chemicznej. 36. Systemy terapeutyczne. 37. Stałe formy leków. 38. Różne techniki wykonywania maści i czopków. 39. Formy recepturowe leków roślinnych. 40. Toksykologiczny aspekt dopingu. Leki stosowane w dopingu krótko i długotrwałym. 41. Toksykologia uzależnień .Podstawowe typy toksykomanii. Uzależnienie lekowe. 42. Stosowanie odtrutek specyficznych i niespecyficznych przy zatruciu lekami, metalami ciężkimi i innymi

substancjami toksycznymi. 43. Grupy leków stosowanych w schorzeniach układu krążenia. 44. Leki stosowane w chorobach wrzodowych układu pokarmowego. 45. Leki wykrztuśne i przeciwkaszlowe, syntetyczne i pochodzenia naturalnego. 46. Toksyczne działanie metali i niemetali. 47. Intereakcje leków z alkoholem etylowym w organizmie człowieka. 48. Biotechnologiczne metody otrzymywania leków i preparatów farmaceutycznych 49. Metody wytwarzania szczepionek 50. Nowoczesny sposób wytwarzaniu insuliny

sylabusy - chemia i stopień 2012/13 tom ii

Documents