ii stopień
TRANSCRIPT
Uniwersytet Medyczny
im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Wydział lekarski II
Kierunek dietetyka
II stopień
Przewodnik dydaktyczny
Poznań 2014 r.
2
Spis treści
1. Ogólne informacje o Uczelni
1.1 Rys historyczny …………………………………………………………..……………… 4
1.2 Strategia rozwoju kierunku …………………………………..……………..………..….. 5
2. Ważne informacje dla studentów
2.1 Adresy uczelniane ………………………………………………………………….…… 6
2.2 Adresy sal dydaktycznych ……………………………………….………………….....… 7
2.3 Formy zajęć dydaktycznych ………………………………….…………………...……... 8
2.4 Skala ocen ……………………………………………………………………………….. 8
2.5 Biblioteka ..………………………………………………………………………..…...… 9
3. Kierunek Dietetyka Wydziału Lekarskiego II
3.1 Ramowy Program nauczania …………………………………………………………… 10
3.2 Przedmioty obowiązkowe I rok
Demografia i epidemiologia żywieniowa ……………………………………..…… 13
Diagnostyka laboratoryjna ………………………………………………………… 18
Edukacja i poradnictwo żywieniowe …………………………………………….… 23
Farmakologia z elementami farmakoekonomiki ………………………………...… 29
Fizjologia żywienia człowieka …………………………………………………..… 33
Immunologia ……………………………………………………………………..… 36
Kosztorysowanie jadłospisów …………………………………………………...… 41
Leki roślinne i paraleki …………………………………………………………..… 45
Metodologia badań ………………………………………………………………… 47
Nutrigenomika …………………………………………………………………..…. 50
Patofizjologia kliniczna ……………………………………………………..……... 54
Produkcja potraw i towaroznawstwo …………………………………………….… 57
Socjologia ogólna z elementami socjologii zdrowia ………………………….…… 63
Wybrane zagadnienia z chirurgii i żywienie w chirurgii ………………………...… 66
Zarządzanie i marketing …………………………………………………………… 70
Żywienie kliniczne ………………………………………………………………… 73
Żywienie kobiet ciężarnych, karmiących i niemowląt …………………….…...….. 79
3.3 Przedmioty obowiązkowe II rok
Dietoprofilaktyka i leczenie dietetyczne chorób niezakaźnych i żywieniowo
zależnych …………………………………………………………………………... 84
Fizjoterapia i rehabilitacja …………………………………….…………………… 90
Jakość i bezpieczeństwo żywności ………………………………………………… 93
Obsługa programów komputerowych dla księgowości i dietetyki ………………… 97
Opieka paliatywna ………………………………………………………………... 100
Podstawy pielęgniarstwa ………………………………………………………… 104
Produkcja potraw i towaroznawstwa ………………………………..……………. 108
Przechowalnictwo żywności ……………………………………………………… 109
Psychologia kliniczna …………………………………………………………..… 113
Ustawodawstwo żywnościowo - żywieniowe i polityka wyżywienia ……………. 116
Wybrane zagadnienie z gastoenterologii ……………………………………….… 119
Zasady organizacji żywienia zbiorowego i żywienia w szpitalach …………….… 123
Zdrowie publiczne ……………………………………………………………...… 126
3.4 Praktyki wakacyjne …………………………………………………………………… 129
3
4
1. Ogólne informacje o Uczelni
1.1 Rys historyczny
W XIX wieku w Poznaniu podejmowano usilne starania o utworzenie Uniwersytetu. Powstał on
jednak dopiero w 1919 roku, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.
Pierwszym rektorem Uniwersytetu został prof. Heliodor Święcicki – znany polski ginekolog.
Nowy uniwersytet utworzył Wydziały: Filozoficzny, Prawny, Rolniczo-Leśny i Lekarski. Na
Wydziale Filozoficznym powstało Studium Farmaceutyczne, które przekształciło się wkrótce w
Oddział Farmaceutyczny.
Zajęcia na Wydziale Lekarskim rozpoczęły się w 1920 roku; pierwszym dziekanem Wydziału
został prof. Adam Wrzosek. W 1929 roku na Wydziale utworzono Katedrę i Klinikę
Stomatologiczną.
W okresie międzywojennym na Wydziale powstały – jako pierwsze i przez długi czas jedyne w
kraju – katedry, zakłady i kliniki: radiologii, ortopedii, fizyki medycznej, chemii fizjologicznej,
teorii wychowania fizycznego i higieny szkolnej. Ukształtowały się szkoły kliniczne: ortopedii i
rehabilitacji, chirurgii, pediatrii, chorób wewnętrznych, neurologii, okulistyki i otolaryngologii.
Oddział Farmaceutyczny należał do największych i najlepszych w kraju ze względu na swoje
osiągnięcia badawcze i dydaktyczne.
Podczas II wojny światowej Uniwersytet zamknięto. Wielu polskich profesorów z Uniwersytetu
Poznańskiego od 1940 roku kontynuowało nauczanie studentów na Tajnym Uniwersytecie Ziem
Zachodnich w Warszawie (dziekan Wydziału Lekarskiego – prof. Adam Wrzosek) i na polskim
Wydziale Lekarskim na Uniwersytecie w Edynburgu (dziekan prof. A. Jorasz).
Wraz z końcem wojny, w 1945 roku, ponownie uruchomiono studia na Uniwersytecie
Poznańskim.
W roku 1950 z Uniwersytetu wydzielono, jako samodzielną szkołę wyższą, Akademię Medyczną.
Miała ona Wydział Lekarski z Oddziałem Stomatologii oraz Wydział Farmaceutyczny. W 1975
roku utworzono Wydział Pielęgniarstwa, który obecnie nosi nazwę Wydział Nauk o Zdrowiu.
W roku 1979 na Wydziale Farmaceutycznym powstał Oddział Analityki Medycznej, natomiast w
1993 roku utworzono Wydział Lekarski II z Oddziałami Stomatologii, Kształcenia
Podyplomowego oraz Kształcenia w Języku Angielskim dla studentów z zagranicy.
W 1984 roku Uczelni nadano imię Karola Marcinkowskiego – zasłużonego w XIX wieku lekarza
poznańskiego, społecznika i organizatora Towarzystwa Pomocy Naukowej w Poznaniu.
W lutym 2007 roku Akademia Medyczna została przekształcona w Uniwersytet Medyczny im.
Karola Marcinkowskiego.
5
1.2 Strategia rozwoju kierunku
Strategia rozwoju kierunku Dietetyka jest realizowana wielokierunkowo w różnych obszarach: wysoki
poziom kształcenia w oparciu o kompetentną kadrę nauczycieli akademickich z różnych dziedzin nauk
medycznych (lekarze, dietetycy, chemicy, farmaceuci, psychologowie, biotechnolodzy), najnowszą
wiedzę oraz nowoczesne metody badawcze w nauce.
Celem osiągnięcia wysokiej jakości kształcenia na kierunku Dietetyka studenci mają możliwość
zapoznania się z uwarunkowaniami klinicznymi i patomechanicznymi wdrażania dietoterapii
i weryfikacji następstw dla ustroju stosowanej diety, realizowanych na bazie oddziału klinicznego
i poradni przyklinicznej (histopatologia, badania obrazowe, badania biochemiczne z oceną kliniczną
włącznie). Programy nauczania podlegają stałemu udoskonalaniu poprzez standaryzację zajęć,
wprowadzenie zajęć fakultatywnych oraz aktywizację studentów na zajęciach poprzez wprowadzenie
technik interaktywnych. Ponadto zwiększono wagę praktyk studenckich poprzez lepszą jej organizację
i weryfikację zdobytej podczas jej trwania wiedzy. Wszystkie działania służą przygotowaniu
absolwentów kierunku Dietetyka do praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy w zakresie
racjonalnego żywienia człowieka zdrowego jak również doboru diety w stanach chorobowych, w celach
profilaktycznych i edukacyjnych ludności. Postęp wiedzy o wpływie żywienia na rozwój chorób oraz
możliwości wspomagania procesu terapeutycznego poprzez odpowiednie modyfikowanie diety,
dostępność szerokiej gamy suplementów diety oraz sztucznych form żywienia (żywienie dojelitowe oraz
pozajelitowe) spowodował, że na rynku pracy pojawiło się zapotrzebowanie na wykwalifikowanych
specjalistów w tej dziedzinie. Dietetyk to tzw. inny zawód medyczny, dla którego głównymi miejscami
zatrudnienia są: placówki lecznictwa (szpitale wszystkich typów), lecznictwo ambulatoryjne, gabinety
dietetyczne poradni specjalistycznych, placówki służb społecznych, sanatoria, domy wczasowe, placówki
oświatowe, placówki żywienia zbiorowego, działy higieny żywności, zakłady przemysłu spożywczego,
zakłady produkujące wyposażenie i sprzęt gastronomiczny, firmy rzeczników patentowych, ośrodki
sportowe, instytuty kontroli żywności. Studenci poza przedmiotami obowiązkowymi mają do wyboru
także przedmioty fakultatywne, spośród których zobowiązani są wybrać określoną liczbę godzin, kierując
się własnymi zainteresowaniami. Ważnym aspektem jest również prężnie działające Studenckie Koło
Naukowe, którego członkowie uczestniczą w szeregu działań związanych z profilaktyką i edukacją
żywieniową. Wśród realizowanych zadań można wymienić: organizację i uczestnictwo
w międzynarodowym projekcie Nutrition Day, przeprowadzenie warsztatów dotyczących zasad
odżywiania w cukrzycy wśród członków poznańskiego Koła Polskiego Związku Niewidomych,
prowadzenie edukacji żywieniowej na temat profilaktyki osteoporozy w ramach akcji: "Kostek z klasą",
działalność naukową, w ramach której istnieje możliwości udziału w badaniach oraz tworzenia publikacji
(m. in. ocena stanu odżywienia i sposobu żywienia Seniorów zrzeszonych w jednym z poznańskich
klubów Seniora). Praca w ramach dietetycznej poradni studenckiej jest idealną możliwością ulepszania
własnego warsztatu i kształtowania umiejętności, co pozwoli na optymalne funkcjonowanie w zawodzie
Dietetyk już po ukończeniu studiów.
Studia dzienne, pierwszego stopnia - licencjat trwają 3 lata (6 semestrów). Studia dzienne, drugiego
stopnia - magisterskie trwają 2 lata (4 semestry) i stanowią uzupełnienie kształcenia pierwszego stopnia.
Studia na Dietetyce oparte są na Europejskim Systemie Punktów Kredytowych (ECTS), który umożliwia
uznanie okresu studiów odbywanych w innych uczelniach w kraju i zagranicą.
6
2. Ważne informacje dla studentów
2.1 Adresy uczelniane
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego Tel. c-la 61 854 60 00
w Poznaniu ul. Fredry 10, 61-701 Poznań www.ump.edu.pl
Rektor Tel. 61 854 62 28
prof. dr hab. Jacek Wysocki Fax 61 852 03 42
Prorektor ds. Klinicznych i Szkolenia Podyplomowego
prof. dr hab. Grzegorz Oszkinis Tel. 61 854 62 69, 28
Prorektor ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą Tel. 61 854 60 36
prof. dr hab. Jarosław Walkowiak Tel. 61 854 62 47, 28
Prorektor ds. Spraw Studenckich
prof. dr hab. Edmund Grześkowiak Tel. 61 854 62 07,28
Prorektor ds. Organizacji, Promocji i Rozwoju Uczelni Tel. 61 854 60 31
prof. dr hab. Andrzej Tykarski Tel. 61 854 62 28
Dziekan Wydziału Lekarskiego II Tel. 61 854 68 38
prof. dr hab. Zbigniew Krasiński [email protected]
Prodziekan ds. Biotechnologii, Dietetyki i Optometrii Tel. 61 854 72 09
prof. dr hab. Maria Iskra [email protected]
Kierownik Dziekanatu Wydziału Lekarskiego II Tel. 61 854 71 31
Mgr Barbara Chyczewska [email protected]
Dziekanat ds. Biotechnologii, Dietetyki i Optometrii:
ul. Bukowska 70, 60-812 Poznań
Kierunek Dietetyka Tel. 61 854 71 48
mgr Małgorzata Pazgrat [email protected]
Kierunek Biotechnologia Tel. 61 854 71 38
mgr Halina Nowak [email protected]
Kierunki Optometria i Protetyka Słuchu Tel. 61 854 74 29
Marcin Kmieć [email protected]
Dział Spraw Studenckich Tel. 61 854 62 07
mgr Dorota Knapska [email protected]
Sekcja Stypendialno - Bytowa dla Studentów Tel. 61 854 60 64
Ewa Jacewicz [email protected]
7
2.2 Adresy sal dydaktycznych
SALA ADRES ILOŚĆ
MIEJSC
SALE WYKŁADOWE
RÓŻYCKIEGO
Collegium Anatomicum
ul. Święcickiego 6
270
HOROSZKIEWICZA 109
HOYERA 177
NENCKIEGO 177
HRYNAKOWSKIEGO Collegium Chemicum
ul. Grunwaldzka 6 113
ŚWIĘCICKIEGO Ginekologiczno-Położniczy Szpital Kliniczny,
ul. Polna 33 304
ZEYLANDA Szpital Kliniczny im. H. Święcickiego
ul. Przybyszewskiego 49
194
RYDYGIERA 156
J. TOMASZEWSKIEJ Ortopedyczno--Rehabilitacyjny
Szpital Kliniczny
ul. 28 Czerwca 1956r.
200
CHROŚCIEJOWSKICH Szpital Kliniczny im. K. Jonschera
ul. Szpitalna 27/25 132
JEZIERSKIEGO Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego
ul. Długa ½ 70
202 Centrum Stomatologii
ul. Bukowska 70
100
205 80
1010
Centrum Biologii Medycznej
ul. Rokietnicka 8
200
2008 100
2009 100
3008 100
3009 100
SALE SEMINARYJNE
210
Centrum Stomatologii
ul. Bukowska 70
25
211 25
212 25
D.S. Eskulap sala nr 23
D.S. „Eskulap”
ul. Przybyszewskiego 39
38
D.S. Eskulap sala nr 24 48
D.S. Eskulap sala nr 25 50
404 Collegium Wrzoska
ul. Dąbrowskiego 79
40
407 22
8
408 30
413 24
105
Collegium Chmiela
ul. Święcickiego 4
70
106 40
107 40
109 40
1019
Centrum Biologii Medycznej
ul. Rokietnicka 8
50
2018 50
3018 50
1016
(komputerowa) 25
2015
(komputerowa) 25
3015
(komputerowa) 25
2.3 Formy zajęć dydaktycznych
W Uczelni występują następujące formy zajęć dydaktycznych: wykłady, seminaria, ćwiczenia i
konwersatoria.
Wykłady – zapoznają studentów z podstawowymi zagadnieniami nauczanej dyscypliny, mają
charakter teoretyczny. Prowadzi się je dla wszystkich studentów na danym roku.
Seminaria i konwersatoria – ich podstawą jest dyskusja dotycząca wybranych zagadnień.
Odbywają się one w grupach o liczebności ustalonej przez Dziekana.
Ćwiczenia – mają charakter praktyczny i sa zróżnicowane pod względem realizacji; ćwiczenia
kliniczne odbywają się w grupach 6-osobowych; ćwiczenia w przychodniach, gabinetach
lekarskich i laboratoriach analitycznych – w grupach 5-osobowych, a ćwiczenia laboratoryjne –
w grupach 12-osobowych
2.4 Skala ocen
Podczas zaliczeń i egzaminów stosuje się następującą skalę ocen:
- 5,0 bardzo dobry
- 4,5 ponad dobry
- 4,0 dobry
- 3,5 dość dobry
- 3,0 dostateczny
- 2,0 niedostateczny
9
2.5 Biblioteka
W ramach Systemu Biblioteczno-Informacyjnego Uczelni dostępne są zbiory Biblioteki Głównej
(Centrum Kongresowo-Dydaktyczne ul. Przybyszewskiego 37a) oraz bibliotek filialnych.
W czytelni ogólnej Biblioteki Głównej można korzystać ze skryptów, podręczników, atlasów,
słowników i encyklopedii. Dostępne są również komputerowe bazy źródłowe.
W skład księgozbiorów podręcznych, do których zapewniono wolny dostęp w czytelni naukowej
Biblioteki Głównej, wchodzą czasopisma bieżące i wydawnictwa informacyjne. W czytelni tej
można korzystać z elektronicznych źródeł informacji naukowej oraz z baz bibliograficznych
za pośrednictwem terminali komputerowych.
Wypożyczalnia miejscowa wypożycza na zewnątrz wydawnictwa zwarte, monografie,
podręczniki i skrypty.
O zborach Biblioteki informują katalogi tradycyjne, kartkowe oraz komputerowa baza
katalogowa w systemie HORIZON, dostępna również w Internecie.
10
3. Kierunek Dietetyka Wydziału Lekarskiego II
3.1 Ramowy Program Nauczania
I rok II stopnia
Przedmiot obowiązkowy
koordynator
Liczba godzin Punkty
ECTS
Forma
zaliczenia Wykł. Sem. Ćw./kat.
Demografia i epidemiologia żywieniowa
Dr n.med. Barbara Stawińska-Witoszyńska - 30 15 A 3 Egzamin
Diagnostyka laboratoryjna
Prof. dr hab. M. Iskra - 20 25 A 3 Zaliczenie
Edukacja i poradnictwo żywieniowe
Prof. dr hab. Bogna Wierusz-Wysocka - 25 35 C 3 Zaliczenie
Farmakologia z elementami farmakoekonomiki
Prof. dr hab. Elżbieta Nowakowska 10 20 - 2 Zaliczenie
Fizjologia żywienia człowieka
Dr hab. Hanna Krauss prof. UM 15 5 15 B 2 Egzamin
Immunologia
Prof. dr hab. Krzysztof Wiktorowicz 20 - 10 B 2 Zaliczenie
Kosztorysowanie jadłospisów
Dr n. ekon. Ryszard Orliński - 10 40 A 3 Zaliczenie
Leki roślinne i paraleki
Prof. dr hab. Gerard Nowak - 30 - 2 Zaliczenie
Metodologia badań
Prof. dr hab. Janusz Witowski 6 24 - 2 Zaliczenie
Nutrigenomika
Prof. dr hab. Krystyna Czyżewska - 30 - 2 Zaliczenie
Patofizjologia kliniczna
Prof. dr hab. Andrzej Bręborowicz 20 36 4 B 4 Egzamin
Praktyki studenckie (wakacyjne)
Dr n. o zdrow. Emilia Marcinkowska - - 140 8 Zaliczenie
Produkcja potraw i towaroznawstwo
Dr n. farm. Izabela Bolesławska 15 - 30 A 2 Zaliczenie
Seminarium magisterskie – pracownia
specjalistyczna - 75 - 5 Zaliczenie
Socjologia ogólna z elementami socjologii zdrowia
Prof. dr hab. Michał Musielak - 30 - 2 Zaliczenie
Wybrane zagadnienia z chirurgii i żywienie w chirurgii
Prof. dr hab. Michał Drews - 3 12 B 1 Zaliczenie
Zarządzanie i marketing
Prof. dr hab. Andrzej Tykarski 10 - 20 A 2 Zaliczenie
Żywienie kliniczne
Prof. dr hab. Marian Grzymisławski 10 20 60 B 5 Egzamin
Żywienie kobiet ciężarnych, karmiących i niemowląt
dr hab. Wiesław Markwitz prof. UM 30 40 10 A 5 Egzamin
Fakultety - 30 - 2 Zaliczenie
Łącznie: 136 426 416
60 980
11
II rok II stopnia
Przedmiot obowiązkowy
koordynator
Liczba godzin Punkty
ECTS
Forma
zaliczenia Wykł. Sem. Ćw./kat.
Dietoprofilaktyka i leczenie dietetyczne chorób
niezakaźnych i żywieniowo zależnych
Prof dr hab. Marian Grzymisławski
20 70 - 5 Egzamin
Fizjoterapia i rehabilitacja
Prof. dr hab. Włodzimierz Samborski - 15 - 1 Zaliczenie
Jakość i bezpieczeństwo żywności
Prof. dr hab. Julisz Przysławski 10 25 10 A 3 Egzamin
Obsługa programów komputerowych dla
księgowości i dietetyki
Dr n.ekon. Piotr Pagórski
- 15 - 1 Zaliczenie
Opieka paliatywna
Prof. dr hab. Katarzyna Łącka - 5 10 C 1 Zaliczenie
Podstawy pielęgniarstwa
Dr hab. Krystyna Jaracz - 5 10 B 1 Zaliczenie
Praktyki studenckie (wakacyjne)
Dr n. o zdrow. Emilia Marcinkowska - - 210 12 Zaliczenie
Produkcja potraw i towaroznawstwo
Dr n. farm. Izabela Bolesławska 15 - 30 A 3 Egzamin
Przechowalnictwo żywności
Prof. dr hab. Juliusz Przysławski 14 - 16 A 2 Zaliczenie
Psychologia kliniczna
Dr hab. Agnieszka Dobrowolska-Zachwieja prof. UM - 5 40 A 3 Zaliczenie
Seminarium magisterskie – pracownia
specjalistyczna - 225 - 15 Zaliczenie
Ustawodawstwo żywnościowo – żywieniowe i
polityka wyżywienia
Dr n. ekon. Ryszard Orliński
10 20 - 2 Egzamin
Wybrane zagadnienia z gastroenterologii
Dr hab. Agnieszka Dobrowolska-Zachwieja prof. UM - 5 25 C 2 Zaliczenie
Zasady organizacji żywienia zbiorowego i żywienia
w szpitalach
Dr n.ekon. Ryszard Orliński
10 15 35 A 4 Zaliczenie
Zdrowie publiczne
Mgr zdr publ. Ewa Wieja 10 - 20 A 2 Zaliczenie
Fakultety - 45 - 3 Zaliczenie
Łącznie: 89 450 406
60 945
3.2 Przedmioty obowiązkowe I rok
12
Sylabusy
przedmioty obowiązkowe
I rok
13
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopnia stacjonarne
Nazwa
przedmiotu
Demografia i Epidemiologia
żywieniowa Punkty ECTS 3
Jednostka
realizująca,
wydział
Zakład Epidemiologii, Katedry Medycyny Społecznej
Wydział Lekarski I
Koordynator
przedmiotu
dr n. med. Barbara
Stawińska-Witoszyńska Osoba/y zaliczająca/e
dr n. med. Barbara
Stawińska-Witoszyńska
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
II Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
-
ćwiczenia
15
seminaria
30
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
Przyswoić podstawowe zagadnienia z zakresu demografii i epidemiologii żywieniowej. Posługiwać
się metodami stosowanymi w Epidemiologii, zwłaszcza metodą opisową. Wykorzystać wiedzę z
zakresu wybranych elementów epidemiologii ogólnej- ocenić stan zdrowia młodej populacji w
oparciu o pozytywne mierniki w odniesieniu do posiadanych norm żywienia, prawidłowo obliczyć
współczynniki dotyczące występowania chorób zwłaszcza przenoszonych drogą pokarmową oraz
powstałych w wyniku zaniedbań dietetycznych, zgonów oraz analizować ich zmiany w czasie,
zaplanować badanie epidemiologiczne zgodnie z obowiązującym planem badania. Poznać ogniwa
łańcucha epidemicznego i możliwości zwalczania choroby zakaźnej poprzez działanie na
poszczególne jego ogniwa. Zdobyć wiedzy z zakresu epidemiologii wybranych chorób zakaźnych
(WZW, HIV/AIDS, czerwonka bakteryjna i dur brzuszny, zatrucia pokarmowe) i niezakaźnych
(choroby układu krążenia, nowotwory złośliwe, zaburzenia w odżywianiu), przeprowadzić
dochodzenie epidemiologiczne na przykładzie ogniska gromadnego zatrucia pokarmowego, ocenić
sytuację epidemiologiczną na podstawie źródeł w odniesieniu do wybranych chorób zakaźnych na
danym terenie. Zapoznać się z epidemiologią nowotworów i zagadnieniami odpowiedzialności za
zdrowie. Poznać znaczenie prawidłowego żywienia (skład i proporcje) w poszczególnych okresach
życia. Zapoznać się z metodami pomiarów wielkości spożycia oraz oceny stanu odżywienia
Treści
programowe
Wykłady
Ćwiczenia
1. 1. Podstawy demografii i epidemiologii
Definicje Epidemiologii, Epidemiologia żywienia; zastosowanie Epidemiologii; metody badań
epidemiologicznych ze szczególnym uwzględnieniem chorób niezakaźnych: skutków wadliwego
żywienia. Planowanie, organizacja, prowadzenie badań epidemiologicznych opisowych i
analitycznych; zmienność (doświadczalna) obserwowanych związków. Znaczenie danych
demograficznych w planowaniu badań epidemiologicznych oraz obliczeń zapotrzebowania
człowieka na energię; ocena stanu zdrowia. Pochodzenie składników żywnościowych. Rozmiary
niedożywienia na świecie w ocenach dokonywanych przez Organizację do spraw Wyżywienia i
Rolnictwa FHO. Rozmiary i Epidemiologia otyłości z uwzględnieniem grup demograficznych.
2. Podstawowe założenia metodologii badań dotyczących żywienia człowieka: pojęcie normy;
rodzaje norm; opracowanie norm z uwzględnieniem norm żywienia dla ludności Polski; pozytywne
mierniki zdrowia; negatywne mierniki zdrowia; zależność pomiędzy miernikami zdrowia
(wskaźników zdrowotnych); metody oceny rozwoju: fizyczne, metody oceny stanu żywienia,
metody oceny stanu odżywienia, metody oceny wielkości spożycia. Pomiar wielkości spożycia
żywności: metody oceny zasady budowania kwestionariusza do badań epidemiologicznych. Zasady
dobrej praktyki klinicznej. Rodzaje badań klinicznych I- IV fazy. Biomarkery. Znaczenie
prawidłowego żywienia w poszczególnych okresach życia: noworodek, niemowlę, wiek
przedszkolny, wiek szkolny, dorosły, wiek starczy
3. Zatrucia pokarmowe. Definicje, podział zatruć pokarmowych ze względu na przyczynę,
nośniki zatruć pokarmowych, źródło zakażenia, leczenie. Postępowanie w ognisku gromadnego
zatrucia pokarmowego, instrukcja Ministra Zdrowia w sprawie postępowania w przypadku zatruć
pokarmowych gromadnych. Dochodzenie epidemiologiczne na przykładzie ogniska zatrucia
14
pokarmowego- ćwiczenie praktyczne. Epidemiologia chorób zakaźnych przenoszonych drogą
pokarmową: durów brzusznych, durów rzekomych ABC, czerwonki. Łańcuch epidemiczny,
etiopatogeneza i sposoby profilaktyki w tych chorobach.
Seminaria
1. Epidemiologia zakażeń HIV i wirusowych zapaleń wątroby. Zakażenie HIV: czynnik
etiologiczny, drogi szerzenie się zakażeń HIV; okresy zakażenia HIV , rozpoznanie AIDS, choroby
wskaźnikowe testy diagnostyczne stosowane w diagnostyce zakażenia HIV, ryzyko zakażeń
zawodowych HIV, profilaktyka zakażeń HIV, sytuacja epidemiologiczna zakażeń HIV i
zachorowań na AIDS w Polsce i na świecie. Wirusowe zapalenia wątroby (typu A, B, C, D i E):
czynniki etiologiczne, główne drogi zakażenia, następstwa ostrego WZW typu B i C, możliwości
profilaktyki wybranych wirusowych zapaleń wątroby ( szczepienia obowiązkowe i zalecane).
2. Źródła i zasady zbierania danych o stanie zdrowia populacji. Pierwotne źródła informacji:
badania przesiewowe, badania epidemiologiczne (plan badania epidemiologicznego), test
diagnostyczny i jego cechy. Wtórne źródła informacji: statystyki zgonów, budowa i zasady
wypełniania dokumentacji medycznej- statystyki chorób, choroby podlegające obowiązkowemu
zgłoszeniu i rejestracji.
3. Łańcuch epidemiczny i jego ogniwa. Podział chorób zakaźnych w zależności od leczenia,
podstawowe pojęcia stosowane w epidemiologii zakaźnej, zaleczanie ogniska choroby zakaźnej:
likwidacja źródła, przecięcie dróg szerzenia się choroby (metody dezynfekcji, dezynsekcji,
deratyzacji), podniesienie odporności populacji. Szczepienia ochronne- ich miejsce w odporności
człowieka, rodzaje szczepionek, podział szczepień ochronnych na szczepienia obowiązkowe
według wieku i w grupach ryzyka oraz szczepienia zalecane prze Główny Inspektorat Sanitarny.
Epidemiologia gorączek krwotocznych.
4. Zaburzenia odżywiania- anoreksja, bulimia, nadwaga, otyłość i inne: epidemiologia, przyczyny,
etiopatogeneza. Bioterroryzm. Historia, rodzaje i cechy broni biologicznej, podział środków
biologicznych. Epidemiologia wąglika i ospy prawdziwej.
5. Epidemiologia chorób nowotworowych w Polsce. Definicja nowotworu, podziały
nowotworów, koncepcja nowotworu jako procesu długotrwałego, wczesne objawy chorób
nowotworowych. Zachorowalność i umieralność z powodu nowotworów złośliwych, trendy
umieralności, czynniki środowiskowe ze szczególnym uwzględnienie nieprawidłowego
odżywiania, porównanie tzw. pożywienia cywilizacyjnego z normami zdrowego odżywiania,
zalecenia dietetyczne zmniejszające ryzyko powstania nowotworów złośliwych, zalecenia
Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem, badania przesiewowe w chorobach nowotworowych.
6. Choroby układu krążenia w Polsce i na świecie. Bilansowanie składników pokarmowych w
zależności od: wieku, płci, wykonywanej pracy. Skutki nieprawidłowego odżywiania się
(zaburzenia fizjologii organizmu człowieka). Zaburzenia rozwojowe wobec nieprawidłowego
odżywiania na poszczególnych etapach rozwoju człowieka. Rozwój chorób serca jako powikłania
złego odżywiania. Przegląd podstawowych chorób układu sercowo - naczyniowego: miażdżyca
naczyń, nadciśnienie tętnicze, dusznica bolesna, zawał serca, cukrzyca. Ocena ryzyka zgonu z
powodu chorób serca przy pomocy skali SCORE.
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody podające – wykład;
Metody aktywizujące-seminarium, dyskusja dydaktyczna;
Metody eksponujące – pokaz, film;
Metody praktyczne -ćwiczenia rachunkowe
Forma
i warunki
zaliczenia
Obecność na wszystkich ćwiczeniach, a w razie nieobecności zaliczenie ustne danego tematu;
aktywny udział podczas ćwiczeń; egzamin pisemny
Literatura
podstawowa
1) Krzyżaniak A., Gałęcki J. SKRYPT Z EPIDEMIOLOGII DLA STUDENTÓW AM , wyd.
uczelniane Poznań 1999;
2) Jarosz M., Bułhak- Jachymczyk B.: NORMY ŻYWIENIA CZŁOWIEKA. PODSTAWY
PREWENCJI OTYŁOŚCI I CHORÓB NIEZAKAŹNYCH. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2008.
3) Jabłoński L. I Karwat. I.(red.) PODSTAWY EPIDEMIOLOGII OGÓLNEJ,
EPIDEMIOLOGIA CHORÓB ZAKAŹNYCH. Lublin 2002
15
Literatura
uzupełniająca
1) Jędrychowski W. PODSTAWY EPIDEMIOLOGII. Coll. Med. UJ Kraków 2002.
2) Magdzik W., Naruszewicz- Lesiuk D., Zieliński A. CHOROBY ZAKAŹNE I
PASOŻYTNICZE- EPIDEMIOLOGIA I PROFILAKTYKA. Bielsko- Biała 2004
3) Brzeziński Z., Szamotulska K.: EPIDEMIOLOGIA KLINICZNA. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa, 1997.
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna i potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę z zakresu
demografii oraz czynników ryzyka chorób żywieniowo
zależnych .
K_W02 OM2_W01
EW02 Zna zagadnienia dotyczące epidemiologii żywieniowej,
potrafi analizować i wyjaśnić związki pomiędzy
żywieniem a wskaźnikami stanu zdrowia, czynnikami
ryzyka rozwoju choroby i występowaniem chorób.
K_W08 OM1_W02
EW03
Zna i wdraża w codziennej praktyce badania sposobu
żywienia pojedynczych osób i grup i wykorzystuje je w
planowaniu i korygowaniu żywienia.
K_W09 OM1_W02
EW04
Zna podstawowe założenia i zadania zdrowia
publicznego. Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania
zdrowia oraz założenia i programy promocji zdrowia w
Polsce. Zna wzajemne relacje między żywnością,
żywieniem a zdrowiem i potrafi je wykorzystać w
praktyce.
K_W13 OM2_W04
EU01
Potrafi przeprowadzić wywiad żywieniowy i ocenić
sposób żywienia osoby badanej w oparciu o odpowiednie
kwestionariusze.
K_U05 OM2_U02
EU02 Potrafi ocenić efektywność opieki żywieniowej w
osiąganiu zamierzonych celów i modyfikować plan
opieki żywieniowej w zależności od potrzeb
K_U07 OM2_U02
EU03 Potrafi, w oparciu o badania przesiewowe rozpoznać
niedożywienie, przeprowadzić pełną ocenę stanu
odżywienia i określić rodzaj oraz stopień niedożywienia.
K_U09 OM2_U02
EU04 Zna zasady dietoprofilaktyki i potrafi zaplanować,
dostosowane do wieku postępowanie dietetyczne w celu
zapobiegania chorobom związanym z nieprawidłowym
odżywianiem i brakiem aktywności fizycznej.
K_U22 OM2_U04
EK01 Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy i
umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty.
K_K01 OM2_K01
EK02
Kontynuuje naukę przez całe życie zawodowe w celu
stałego uaktualniania wiedzy i umiejętności
zawodowych.
K_K02 OM2_K01
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach -
udział w ćwiczeniach 15h
udział w seminariach 30h
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 9h
przygotowanie do seminariów 15h
przygotowanie do kolokwiów -
przygotowanie do egzaminu 21h
inne -
Łącznie 90
Punkty ECTS za przedmiot 3
16
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
45 1,5
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 45 1,5
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01;EW02;
EW03; EW04
obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena aktywności studenta, ocena
umiejętności zrozumienia problemu i analizy
danych
Test wiedzy, test umiejętności
EU01,EU02;
EU03; EU04
obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zaangażowania w trakcie
wykonywania ćwiczeń, ocena umiejętności
zrozumienia problemu i analizy danych oraz
zastosowania odpowiednich metod
badawczych
Test wiedzy, test umiejętności
EK01; EK02 obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności w trakcie wykonywania
ćwiczeń, ocena umiejętności zrozumienia
problemu i analizy danych
Test wiedzy, test umiejętności
Data
opracowania
sylabusa
14.04 2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
Dr med. Małgorzata Krzywińska-Wiewiorowska
Dane jednostki
P.O. Kierownika Zakładu – dr n. med. Barbara Stawińska- Witoszyńska
Zakład Epidemiologii, Katedra Medycyny Społecznej
ul. Dąbrowskiego 79, 60-529 Poznań
Telefon (061) 8546822 e-mail: [email protected]
Prowadzący zajęcia: dr n. med. Barbara Stawińska- Witoszyńska, dr hab. n. med. Alicja
Krzyżaniak,
dr n. med. Jerzy Gałęcki, dr n. med. Małgorzata Krzywińska-Wiewiorowska
Regulamin zajęć dydaktycznych
1. Zajęcia z epidemiologii prowadzone są przez:
Zakład Epidemiologii – 60-529 Poznań, ul. Dąbrowskiego 79, III piętro, sala 301 lub 310
tel./fax (0-61) 854-68-22- sekretariat
e-mail: [email protected]
2. Cykl zajęć z przedmiotu obejmuje dla I roku SUM Dietetyka
6 x 5 godz. seminaria – 30 godz. dydaktycznych
3 x 5 godz. ćwiczeń – 15 godz. dydaktycznych
3. Tematy zajęć podawane są do informacji studentów w gablocie Zakładu Epidemiologii na
tydzień przed rozpoczęciem zajęć.
4. Ćwiczenia i seminaria są obowiązkowe.
Dopuszcza się jedną nieobecność nieusprawiedliwioną, pozostałe nieobecności na zajęciach
muszą być usprawiedliwione. Każdą, nawet usprawiedliwioną nieobecność na zajęciach
należy zaliczyć u asystenta prowadzącego.
5. Dwie nieusprawiedliwione nieobecności na ćwiczeniach i seminariach powodują, że student w
celu zaliczenia przedmiotu musi powtórzyć cały cykl dydaktyczny.
6. Warunkiem zaliczenia epidemiologii jest obecność na zajęciach, aktywny udział oraz
prawidłowe wykonanie ćwiczeń.
17
7. Termin egzaminu podawany jest z co najmniej dwutygodniowym wyprzedzeniem.
8. Zaliczenie przedmiotu – pisemna forma egzaminu po odbyciu ćwiczeń i seminariów. Wyniki
egzaminu podawane są w terminie do 7 dni w formie ustnej, indywidualnie lub staroście
grupy.
9. Obowiązujący do ćwiczeń i zaliczenia zakres materiału oraz piśmiennictwo podane są w
gablocie Zakładu Epidemiologii.
10. Sprawy nie ujęte w regulaminie można załatwiać z kierownikiem zakładu.
11. Osobą odpowiedzialną za przedmiot jest dr n. med. Barbara Stawińska-Witoszyńska
12. Opiekunem wszystkich grup studenckich kierunku Dietetyka jest dr med. Jerzy Gałęcki
Rozkład zajęć z godzinami:
Ćwiczenia z epidemiologii dla I Roku SUM kierunku Dietetyka odbywają się zgodnie z planem
zajęć w godzinach podanych przez Dziekanat Wydziału Lekarskiego II.
Grupy studenckie są zgodne z wykazem z Dziekanatu Wydziału Lekarskiego II, a terminy
prowadzenia zajęć z harmonogramem studiów dla I roku SUM.
18
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopnia
stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Diagnostyka laboratoryjna
Punkty ECTS 3
Jednostka
realizująca,
wydział
Zakład Biochemii Klinicznej i Diagnostyki Laboratoryjnej, Katedra Chemii i Biochemii
Klinicznej, WL II
Koordynator
przedmiotu Prof. dr hab. Maria Iskra Osoba/y zaliczająca/e Prof. dr hab. Maria Iskra
Rodzaj
przedmiotu
obowiązkowy
semestr
I Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
-
ćwiczenia
25
seminaria
20
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z podstawowymi badaniami laboratoryjnymi
przydatnymi w ocenie stanu zdrowia pacjenta oraz planowanie i monitorowanie postępowania
dietetycznego na podstawie wyników badań wykonywanych u pacjentów z chorobami
żywieniowo-zależnymi.
Treści
programowe
Seminaria/Ćwiczenia:
1. Wprowadzenie do diagnostyki laboratoryjnej.
- Rodzaje materiału do badań: krew tętnicza, żylna i
włośniczkowa, osocze, surowica, mocz, płyn mózgowo-rdzeniowy..
- Zasady pobierania i przechowywanie próbek do badań.
- Pojęcie wartości referencyjnej, nieprawidłowej oraz krytycznej.
- Przygotowanie pacjenta do badań, czynniki wpływające na wynik
badania laboratoryjnego.
2. Diagnostyka laboratoryjna dysglikemii
- Klasyfikacja hiperglikemii (cukrzyca, stany przedcukrzycowe.)
- Klasyfikacja hipoglikemii.
- Hiperinsulinemia: przyczyny i konsekwencje.
- Badania laboratoryjne diagnostyczne, przesiewowe oraz
do monitorowania dysglikemii.
- Profilaktyka i leczenie dietetyczne dysglikemii.
3. Diagnostyka laboratoryjna dyslipidemii
- Prawidłowy profil lipidowy. Interpretacja wyników
nieprawidłowych.
- Dyslipidemie wtórne i pierwotne.
- Profilaktyka i leczenie dietetyczne dyslipidemii.
4. Diaonostyka laboratoryjna otyłości i niedożywienia.
- Mechanizmy prowadzące do powstawania otyłości. .
- Kliniczne konsekwencje otyłości
- Wskaźniki antropometryczne.
- Wykładniki niedożywienia.
- Rola dietetyka w utrzymaniu prawidłowej masy ciała i odżywienia.
5. Diagnostyka laboratoryjna czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
- Czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych
modyfikowalne i niemodyfikowalne.
- Znaczenie stężenia hsCRP i homocysteiny
- Skala oceny ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
- Wpływ diety na ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
6. Gospodarka wodno-elektrolitowa i gospodarka kwasowo-zasadowa
- Przestrzenie płynowe organizmu ludzkiego.
- Stężenie elektrolitów w osoczu krwi.
19
- Zaburzenia gospodarki sodowej i potasowej: hiponatremia, hipernatremia, hipokalemia,
hiperkalemia.
- Zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej.
- Badanie gazometryczne i podstawy jego interpretacji.
- Wpływ diety na równowagę kwasowo-zasadowa i wodno-elektrolitową.
7. Diagnostyka laboratoryjna chorób układu pokarmowego.
- Testy laboratoryjne schorzeń przewodu pokarmowego najczęstszych schorzeń przewodu
pokarmowego
- Badania biochemiczne w diagnostyce chorób trzustki.
- Wykładniki funkcji wątroby.
8. Diagnostyka laboratoryjno-kliniczna chorób układu moczowego
- Badania laboratoryjne oceniające funkcję nerek i dróg moczowych.
- Wpływ diety na poszczególne parametry chorób ukł. moczowego.
- Dieta a choroby nerek.
9. Diagnostyka hematologiczna
- Morfologia krwi obwodowej.
- Markery metabolizmu żelaza
- Wpływ niedoborów żywieniowych na morfologię krwi obwodowej.
10. Onkologia
- Mechanizm powstania zmiany nowotworowej.
- Czynniki ryzyka rozwoju nowotworu.
- Wybrane markery nowotworowe stosowane w praktyce klinicznej
11. Metabolizmu kostny i czynniki wpływające na jego przebieg
- Główne biochemiczne składniki kości: wapń, fosfor.
- Hormonalna regulacja metabolizmu wapnia i fosforu.
- Czynniki ryzyka osteoporozy i osteomalacji.
- Rola diety w utrzymaniu homeostazy kostnej.
12. Odrębności w diagnostyce laboratoryjnej zależne od wieku i ciąży. Przypadki pacjentów-
podsumowanie.
- Odrębności wartości referencyjnych poszczególnych parametrów laboratoryjnych w zależności
od wieku, płci i u kobiet w ciąży.
Omówienie przypadków klinicznych.
Formy
i metody
dydaktyczne
1.Seminaria: środki audiowizualne, przypadki oraz dyskusja dydaktyczna.
2.Ćwiczenia: metody z wykorzystaniem komputera, pokaz oraz ćwiczenia laboratoryjne.
Forma
i warunki
zaliczenia
Zaliczenie przedmiotu w formie testu wielokrotnego wyboru z jedną odpowiedzią prawidłową
Literatura
podstawowa
1. Tomaszewki J.J.DIAGNOSTYKA LABORATORYJNA. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 2001.
2. Gertig H., Przesławski J. BROMATOLOGIA.ZARYS NAUKI O ŻYWNOŚCI
I ŻYWIENIU. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
3. Grzymisławski M., Gawęcki J. ŻYWIENIE CZŁOWIEKA ZDROWEGO
I CHOREGO. Wydawnictwo Naukowe PWN 2011.
Literatura
uzupełniająca
1. Dembińska-Kieć A. i wsp. DIAGNOSTYKA LABORATORYJNA Z ELEMENTAMI
BIOCHEMII KLINICZNEJ. Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner. Wrocław 2010
2. Ciborowska H., Rudnicka A. DIETETYKA. ZYWIENIE ZDROWEGO
I CHOREGO CZŁOWIEKA. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2010
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Wykazuje znajomość zmian organicznych,
czynnościowych i metabolicznych zachodzących w
ustroju pod wpływem choroby i towarzyszących jej
zaburzeń odżywiania.
K_W01 OM2_W01
EW02 Zna i potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę z zakresu K_W02 OM2_W01
20
demografii oraz czynników ryzyka chorób
żywieniowozależnych
EW03 Zna zasady fizjologii żywienia oraz biochemii klinicznej i
potrafi je wykorzystać w planowaniu żywienia.
K_W04 OM2_W01
EW04 Zna podstawy patofizjologii klinicznej i wpływ procesów
patologicznych a zwłaszcza zapalenia na metabolizm,
trawienie i wchłanianie składników odżywczych.
K_W01
K_W05
OM2_W01
EW05 Zna zagadnienia dotyczące epidemiologii żywieniowej,
potrafi analizować i wyjaśnić związki pomiędzy
żywieniem a wskaźnikami stanu zdrowia, czynnikami
ryzyka rozwoju choroby i występowaniem chorób.
K_W02
K_W04
K_W05
K_W08
OM1_W02
EW06 Zna i wdraża w codziennej praktyce badania sposobu
żywienia pojedynczych osób i grup i wykorzystuje je w
planowaniu i korygowaniu żywienia.
K_W09 OM1_W02
EW07 Potrafi zdefiniować i rozpoznać problemy żywieniowe
pacjenta i uwzględnić je w planowaniu odpowiedniego
postępowania dietetycznego.
K_W12 OM2_W03
EW08 Zna podstawowe założenia i zadania zdrowia publicznego.
Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia oraz
założenia i programy promocji zdrowia w Polsce. Zna
wzajemne relacje miedzy żywnością, żywieniem a
zdrowiem i potrafi je wykorzystać w praktyce.
K_W02
K_W13
OM2_W04
EU01 Potrafi opracować jasne i zrozumiałe materiały
edukacyjne dla pacjenta.
K_U02 OM2_U01
EU02 Potrafi prowadzić dokumentację podejmowanych
czynności zawodowych, chroni poufność i
bezpieczeństwo prowadzonej dokumentacji podczas
przechowywania, upowszechniania i niszczenia
K_U04 OM2_U01
EU03 Potrafi prowadzić poradnictwo żywieniowe oraz
zaplanować i prowadzić opiekę żywieniową nad
pacjentami w szpitalu i zapobiegać niedożywieniu
szpitalnemu.
K_U06
K_U10
OM2_U02
EU04 Potrafi ocenić efektywność opieki żywieniowej w
osiągnięciu zamierzonych celów i modyfikować plan
opieki żywieniowej w zależności od potrzeb
K_U07 OM2_U02
EU05 Potrafi zinterpretować wyniki podstawowych badań
laboratoryjnych i wykorzystać je w planowaniu i
monitorowaniu postępowania żywieniowego
K_U08 OM2_U02
EU06 Potrafi, w oparciu o badania przesiewowe rozpoznać
niedożywienie, przeprowadzić pełną ocenę stanu
odżywienia i określić rodzaj oraz stopień niedożywienia
K_U09 OM2_U02
EU07 Planuje żywienie w domu pacjentów wypisanych ze
szpitala.
K_U12 OM2_U02
EU08 Potrafi zaplanować i realizować kompleksowe
postępowanie obejmujące żywienie, aktywność fizyczną i
styl życia dla osób z nadwagą lub otyłością
K_U13 OM2_U03
EU09 Potrafi zaplanować żywienie kobiet w ciąży i w okresie
karmienia piersią oraz żywienie niemowląt zgodnie z
współczesną wiedzą w tym zakresie
K_U20 OM2_U03
EU10 Zna zasady dieto profilaktyki i potrafi zaplanować,
dostosowane do wieku postępowanie dietetyczne w celu
zapobiegania chorobom związanym z nieprawidłowym
odżywianiem i brakiem aktywności fizycznej
K_U22 OM2_U04
EK01 Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy i
umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty
K_K01 OM2_K01
EK02 Kontynuuje naukę przez całe życie zawodowe w celu
stałego uaktualniania wiedzy i umiejętności zawodowych.
K_K02 OM2_K01
21
EK03 Potrafi kierować zespołem realizującym zadania w
zakresie edukacji żywieniowej, oraz profilaktyki i leczenia
chorób żywieniowozależnych
K_K05 OM2_K02
EK04 Przestrzega tajemnicy zawodowej. Przestrzega praw
pacjenta, w tym prawa do rzetelnej informacji na temat
proponowanego postępowania żywieniowego.
K_K06 OM2_K03
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach -
udział w ćwiczeniach 25
udział w seminariach 20
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 25
przygotowanie do seminariów -
przygotowanie do kolokwiów 5
przygotowanie do egzaminu -
inne
Łącznie 75
Punkty ECTS za przedmiot 3
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
45 2
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 25 1
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01-EW08
EU03-EU11
obserwacja pracy studenta podczas zajęć
laboratoryjnych, ocena zdolności do
samodzielnej pracy oraz jego aktywności
podczas rozwiązywania przypadków z
uwzględnieniem wyników badań
laboratoryjnych i podczas dyskusji
kolokwium zaliczeniowe w formie testu z
uwzględnieniem przypadków
Data
opracowania
sylabusa
15.04.2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
dr n.med. Miłosława Zowczak-Drabarczyk
[email protected] tel: 618546590
Dane jednostki
Kierownik: prof. dr hab. Maria Iskra
Zakład Chemii Ogólnej, Katedra Chemii i Biochemii Klinicznej
ul. Grunwaldzka 6, 60-780 Poznań
tel.: 61 854 65 90/89; [email protected]
Strona internetowa: www.chembiochklin.ump.edu.pl
osoba kontaktowa: dr n. med. Miłosława Zowczak-Drabarczyk, tel. 61 854 65 90,
Regulamin zajęć
1. Zajęcia odbywają się w I semestrze I roku studiów w ilości 45 godzin. Seminaria (20 godzin) i
ćwiczenia laboratoryjne (25 godzin) odbywają się w piątki w godz. 8:00-10:15 (I grupa) oraz
10:30-12:45 (II grupa) w Zakładzie Biochemii Klinicznej i Diagnostyki Laboratoryjnej Katedry
Chemii i Biochemii Klinicznej UM, ul. Grunwaldzka 6, Collegium Chemicum.
2. Przed rozpoczęciem zajęć student otrzymuje program seminariów i ćwiczeń z zaleconą literaturą i
datami odbywania poszczególnych zajęć.
22
3. Zaliczanie zajęć: seminarium/ćwiczenie
3.1 Student przed każdymi zajęciami zobowiązany jest do zaznajomienia się z tematyką będącą
przedmiotem seminarium/ćwiczenia zgodnie z załączonym programem.
3.2 Student, który był nieobecny na dwóch zajęciach, po uprzednim okazaniu usprawiedliwienia
(zwolnienie lekarskie), ma prawo do odrobienia zajęć w formie opracowania tematu
wyznaczonego przez osobę odpowiedzialną za przedmiot.
4. Zasady organizacyjno-porządkowe
Przed rozpoczęciem zajęć studenci zapoznawani są z regulaminem BHP obowiązującym w
laboratorium diagnostycznym. Student powinien przynieść na zajęcia zeszyt do zaliczeń i odzież
ochronną (biały bawełniany fartuch do ćwiczeń laboratoryjnych).
5. Zasady zaliczania przedmiotu
5.1 Studenta obowiązuje przystąpienie do kolokwium zaliczeniowego w formie testu (10 pytań
testowych i 5 pytań opisowych), który obejmuje zagadnienia przedstawiane podczas
seminariów i ćwiczeń. Kryterium zaliczenia jest uzyskanie 60% poprawnych odpowiedzi.
Wyniki podawane są do wiadomości drogą elektroniczną przed upływem 5 dni roboczych od
dnia przeprowadzenia testu.
5.2 W przypadku niezaliczenia student może dwukrotnie poprawiać kolokwium w terminie
uzgodnionym z kierownikiem zakładu lub osobą przez niego upoważnioną.
23
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Edukacja i poradnictwo
żywieniowe Punkty ECTS 3
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii UM w Poznaniu
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu
Prof. dr hab. Bogna
Wierusz-Wysocka Osoba/y zaliczająca/e
Prof. dr hab. Bogna
Wierusz-Wysocka,
Rodzaj
przedmiotu Obowiązkowy
semestr
I Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
-
ćwiczenia
35
seminaria
25
Obszar
nauczania
OM2
Nauczanie przedmiotu obejmuje zagadnienia związane z żywieniem i edukacją. Podczas zajęć
omawiane są kwestie związane ze stosowaniem odpowiedniego sposobu żywienia u osób z
wybranymi jednostkami chorobowymi oraz z profilaktyką tychże chorób.
Cel kształcenia
-określenie roli dietetyka w zespole terapeutycznym
-określenie roli zaleceń dietetycznych w postępowaniu leczniczym
-określenie praktycznego zastosowania zasad zdrowego żywienia człowieka
-określenie produktów zalecanych i przeciwwskazanych w poszczególnych jednostkach
chorobowych
-zapoznanie się z rolą motywacji pacjenta w przestrzeganiu przez niego zasad zdrowego żywienia
-nauka prowadzenia edukacji i poradnictwa żywieniowego
-zapoznanie się z podstawami psychologicznymi komunikowania się z pacjentem i
przekazywania mu zaleceń
Treści
programowe
Wykłady
-
Ćwiczenia
1. Prowadzenie edukacji żywieniowej w wybranych jednostkach chorobowych
2. Współpraca z lekarzami i pielęgniarkami, psychologiem w procesie terapeutycznym
3. Edukacja i poradnictwo żywieniowe w procesie terapeutycznym osób z cukrzycą typu 1
4. Edukacja i poradnictwo żywieniowe w procesie terapeutycznym osób z cukrzycą typu 2
5. Praktyczne zastosowanie edukacji i poradnictwa żywieniowego u osób w wieku podeszłym, z
chorobami nerek i z chorobami układu sercowo-naczyniowego
6. Pomoce naukowe ułatwiające prowadzenie edukacji i poradnictwa żywieniowego.
7. Przedstawienie własnego programu żywieniowego
Seminaria
1. Co to jest edukacja żywieniowa i jaka jest jej rola we współczesnym świecie . Wpływ stylu
życia na zdrowie człowieka. Czynniki wpływające na styl życia człowieka. Psychologiczne
aspekty żywienia człowieka zdrowego i chorego. Uwarunkowania psychospołeczne
wpływające na edukację i poradnictwo żywieniowe.
2. Poradnictwo żywieniowe dla pacjentów z typem 1 cukrzycy z uwzględnieniem sposobu terapii
cukrzycy (metoda intensywnej czynnościowej insulinoterapii prowadzona za pomocą penów i
osobistej pompy insulinowej)
3. Poradnictwo żywieniowe dla pacjentów z typem 2 cukrzycy, otyłością, zaburzeniami
gospodarki lipidowej. Poradnictwo żywieniowe u kobiet z cukrzycą ciążową.
4. Poradnictwo żywieniowe dla pacjentów z chorobami nerek (ostrą i przewlekłą niewydolnością
nerek, zapaleniem kłębuszków nerkowych, infekcją dróg moczowych, zespołem
nerczycowym, kamicą nerkową, po przeszczepie nerki). Poradnictwo żywieniowe dla osób z
chorobami układu pokarmowego
Poradnictwo żywieniowe dla pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego
24
(nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością serca, chorobą niedokrwienną mięśnia sercowego-
także z zawałem mięśnia sercowego). Profilaktyka chorób układu krążenia. Żywienie
pacjentów po udarze mózgu. Żywienie pacjentów z wybranymi chorobami reumatoidalnymi.
5 . Interakcje wybranych leków z pożywieniem. Poradnictwo żywieniowe u osób w podeszłym
wieku.
Inne
1. Studenci uczestniczą w programach szkoleniowych dla pacjentów z typem 1 i 2 cukrzycy.
2. Studenci biorą czynny udział w szacowaniu posiłków pod kontem zawartości węglowodanów i
obliczaniu dawek insuliny.
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody podające: seminaria informacyjne.
Metody problemowe: seminaria problemowe, uczestnictwo w programach szkoleniowych dla
pacjentów
Metody aktywizujące: seminaria aktywizujące, metoda przypadków-indywidualna praca z
pacjentem pod okiem asystenta, metody sytuacyjne- symulacje przypadków medycznych
Metody eksponujące- prezentacje multimedialne, prezentacja pomocy naukowych ułatwiających
prowadzenie edukacji i poradnictwa żywieniowego
Metody programowe: indywidualna praca z programami ułatwiającymi ułożenie indywidualnego
planu żywieniowego oraz obliczanie wymienników węglowodanowych i białkowo-tłuszczowych
Metody praktyczne: ćwiczenia przy łóżku pacjenta mające na celu przekazanie praktycznej wiedzy
na temat prowadzenia edukacji i poradnictwa żywieniowego w poszczególnych jednostkach
klinicznych.
Forma
i warunki
zaliczenia
Seminaria: Obecność i aktywny udział w zajęciach oraz pozytywne zaliczenie testu kończącego.
Ćwiczenia: Obecność i aktywny udział w zajęciach, przedstawienie własnego programu
żywieniowego
Literatura
podstawowa
Gawęcki J., Hryniewiecki L., ŻYWIENIE CZŁOWIEKA. PODSTAWY NAUKI O ŻYWIENIU.
PWN, Warszawa 2008
Hasik J., Gawęcki J., ŻYWIENIE CZŁOWIEKA ZDROWEGO I CHOREGO. PWN, Warszawa
2009
Ciborowska H., Rudnicka A., DIETYKA. ŻYWIENIE ZDROWEGO I CHOREGO
CZLOWIEKA. PZWL, Warszawa 2009
Literatura
uzupełniająca
Zachwieja Z, LEKI I POŻYWIENIE – interakcje. MedPharm, Wrocław 2008
Wierusz-Wysocka B., Zozulińska-Ziółkiewicz D., Pisarczyk-Wiza D., Naskręt D
CHOROBY WEWNĘTRZNE. Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa, położnictwa i fizjoterapii.
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań
2008
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Wykazuje znajomość zmian organicznych,
czynnościowych i metabolicznych zachodzących w
ustroju pod wpływem choroby i towarzyszących jej
zaburzeń odżywiania.
K_W01 OM2_W01
EW02 Zna i potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę z zakresu
demografii oraz czynników ryzyka chorób
żywieniowozaleznych .
K_W02 OM2_W01
EW03 Zna podstawowe metody analizy jakości poszczególnych
grup produktów spożywczych i rozumie ich znaczenie.
K_W06 OM2_W01
EW04 Zna podstawy psychologii klinicznej i uwzględnia je
w codziennej pracy zawodowej w rozwiązywaniu
złożonych problemów zdrowotnych, socjalnych i
rodzinnych.
K_W07 OM2_W02
EW05 Zna zagadnienia dotyczące epidemiologii żywieniowej,
potrafi analizować i wyjaśnić związki pomiędzy
żywieniema wskaźnikami stanu zdrowia, czynnikami
ryzyka rozwoju choroby i występowaniem chorób.
K_W08
OM1_W02
25
EW06 Zna i wdraża w codziennej praktyce badania sposobu
żywienia pojedynczych osób i grup i wykorzystuje je w
planowaniu i korygowaniu żywienia.
K_W09
OM1_W02
EW07 Potrafi zdefiniować i rozpoznać problemy żywieniowe
pacjenta i uwzględnić je w planowaniu odpowiedniego
postępowania dietetycznego.
K_W12
OM2_W03
EW08 Zna podstawowe założenia i zadania zdrowia publicznego.
Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia oraz
założenia i programy promocji zdrowia w Polsce. Zna
wzajemne relacje między żywnością, żywieniem a
zdrowiem i potrafi je wykorzystać w praktyce.
K_W13 OM2_W04
EW09 Potrafi opracować plany żywienia indywidualnego i
zbiorowego dla pacjentów w szpitalu, domu pomocy
społecznej i innych ośrodkach zbiorowego żywienia.
K_W15 OM2_W04
EU01 Potrafi zaplanować i poprowadzić edukację żywieniową
indywidualna i grupową. Posiada rozbudowana
umiejętność przygotowania prac pisemnych i wystąpień
ustnych dotyczących zagadnień związanych z
poradnictwem dietetycznym i profilaktyką chorób
żywieniowo-zależnych w języku polskim i obcym.
K_U01 OM2_U01
EU02 Potrafi opracować jasne i zrozumiałe materiały
edukacyjne dla pacjenta
K_U02 OM2_U01
EU03 Potrafi opracować jasne i zrozumiałe instrukcje dla
personelu realizującego opiekę żywieniową.
K_U03 OM2_U01
EU04 Potrafi przeprowadzić wywiad żywieniowy i ocenić
sposób żywienia osoby badanej w oparciu o odpowiednie
kwestionariusze.
K_U05 OM2_U02
EU05 Potrafi prowadzić poradnictwo żywieniowe oraz
zaplanować i prowadzić opiekę żywieniową nad
pacjentami w szpitalu i zapobiegać niedożywieniu
szpitalnemu.
K_U06 OM2_U02
EU06 Potrafi zinterpretować wyniki podstawowych badań
laboratoryjnych i wykorzystać je w planowaniu i
monitorowaniu postępowania żywieniowego
K_U08 OM2_U02
EU07 Planuje żywienie w domu pacjentów wypisanych ze
szpitala.
K_U12 OM2_U02
EU08 Potrafi zaplanować i realizować kompleksowe
postępowanie obejmujące żywienie, aktywność fizyczną i
styl życia dla osób z nadwagą lub otyłością.
K_U13 OM2_U03
EU09 Potrafi określić wartość odżywczą pożywienia na
podstawie tabel wartości odżywczej produktów
spożywczych i typowych potraw, programów
komputerowych i zalecanych wielkości spożycia
(Recommende Dietary Allowances – RDA).
K_U17 OM2_U03
EU09 Zna zasady dietoprofilaktyki i potrafi zaplanować,
dostosowane do wieku postępowanie dietetyczne w celu
zapobiegania chorobom związanym z nieprawidłowym
odżywianiem i brakiem aktywności fizycznej.
K_U22 OM2_U04
EK01 Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy i
umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty.
K_K01 OM2_K01
EK02 Potrafi współpracować z przedstawicielami innych
zawodów medycznych i pracownikami administracji w
zespole przyjmując różne role w celu prowadzenia
edukacji żywieniowej i profilaktyki chorób żywieniowo-
zależnych w społeczności lokalnej.
K_K03 OM2_K02
EK03 Potrafi kierować zespołem realizującym zadania w
zakresie edukacji żywieniowej, oraz profilaktyki i leczenia
K_K05 OM2_K02
26
chorób żywieniowozależnych.
EK04 Przestrzega tajemnicy zawodowej. Przestrzega praw
pacjenta, w tym prawa do rzetelnej informacji na temat
proponowanego postępowania żywieniowego.
K_K06 OM2_K03
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach -
udział w ćwiczeniach 35
udział w seminariach 25
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 14
przygotowanie do seminariów 5
przygotowanie do kolokwiów 8
przygotowanie do egzaminu -
inne
Łącznie 89
Punkty ECTS za przedmiot 3
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
62 2
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 27 1
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01-EW08 ocena zdolności do samodzielnej pracy test sprawdzający poziom wiedzy i
umiejętności, EW09, EU01-
EU09, opracowanie indywidualnego programu
żywieniowego
przedstawienie indywidualnego programu
żywieniowego EK01-EK04 obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć
Data
opracowania
sylabusa
14.04.2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
Prof. dr hab. Bogna Wierusz-Wysocka
Dane jednostki
Kierownik jednostki: Prof. dr hab. n. med. Dorota Zozulińska - Ziółkiewicz
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego im. K.
Marcinkowskiego w Poznaniu
Adres jednostki: Szpital Miejski im. Franciszka Raszei, ul. Mickiewicza 2, 60-834 Poznań
Numer telefonu : 061 22 45 270
Numer faxu : 061 22 45 445
Adres e-mail: [email protected]
Strona internetowa: www.klinika.cukrzyca.pl
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr n. med. Anita Rogowicz – Frontczak
[email protected] tel. : 61 22 45 245
Regulamin zajęć
Zajęcia obejmują seminaria w wymiarze 25 godzin i ćwiczenia 35 godzin
Obecność studentów na zajęciach jest sprawdzana każdego dnia i odnotowywana na liście
obecności.
27
Możliwe jest opuszczenie jednego usprawiedliwionego dnia zajęć podczas trwania 7-dniowego
cyklu zajęć
Trzy spóźnienia na zajęcia powyżej 10 min. są traktowane jako nieobecność
W przypadku kolejnych nieobecności student zobowiązany jest odrobić przewidziane programem
zajęcia lub dodatkowo zaliczyć zakres materiału obowiązującego na opuszczonych przez niego
zajęciach.
Zaliczenie zajęć odbywa się ostatniego dnia ćwiczeń i jest przeprowadzane w formie testowej
I, V, VI i VII dnia zajęcia rozpoczynają się o godz. 8.45, II, III i IV dnia zajęcia rozpoczynają się
o godz. 8.00.
Cele kształcenia:
określenie roli dietetyka w zespole terapeutycznym
określenie roli zaleceń dietetycznych w postępowaniu leczniczym
określenie praktycznego zastosowania zasad zdrowego żywienia człowieka
określenie produktów zalecanych i przeciwwskazanych w poszczególnych jednostkach
chorobowych
zapoznanie się z rolą motywacji pacjenta w przestrzeganiu przez niego zasad zdrowego żywienia
nauka prowadzenia edukacji i poradnictwa żywieniowego
zapoznanie się z podstawami psychologicznymi komunikowania się z pacjentem i przekazywania
mu zaleceń
Opis przedmiotu :
Nauczanie przedmiotu obejmuje zagadnienia związane z żywieniem i edukacją. Podczas zajęć
omawiane są kwestie związane ze stosowaniem odpowiedniego sposobu żywienia u osób z
wybranymi jednostkami chorobowymi oraz z profilaktyką tychże chorób. W trakcie zajęć zwraca się
uwagę na praktyczne wykorzystanie przyswojonej wiedzy. Studenci uczestniczą w programach
szkoleniowych dla pacjentów z typem 1 i 2 cukrzycy. Biorą także udział w zajęciach związanych z
psychologicznymi aspektami edukacji i poradnictwa żywieniowego. Uczestnicy zajęć zdobywają
umiejętności zbierania wywiadu żywieniowego. Przygotowują również program żywienia dla
wybranego pacjenta.
Tematy wykładów, seminariów i ćwiczeń :
Seminaria:
- Co to jest edukacja żywieniowa i jaka jest jej rola we współczesnym świecie .
Wpływ stylu życia na zdrowie człowieka. Czynniki wpływające na styl życia człowieka.
- Poradnictwo żywieniowe dla pacjentów z typem 1 cukrzycy
- Poradnictwo żywieniowe dla pacjentów z typem 2 cukrzycy, otyłością, zaburzeniami gospodarki
lipidowej.
- Poradnictwo żywieniowe dla pacjentów z chorobami nerek (ostrą i przewlekłą niewydolnością
nerek, zapaleniem kłębuszków nerkowych, infekcją dróg moczowych, zespołem nerczycowym,
kamicą nerkową, po przeszczepie nerki)
- Poradnictwo żywieniowe dla pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego
(nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością serca, chorobą niedokrwienną mięśnia sercowego-
także z zawałem mięśnia sercowego). Profilaktyka chorób układu krążenia. Żywienie pacjentów
po udarze mózgu. Żywienie pacjentów z wybranymi chorobami reumatoidalnymi.
- Interakcje wybranych leków z pożywieniem
- Psychologiczne aspekty żywienia człowieka zdrowego i chorego. Uwarunkowania
psychospołeczne wpływające na edukację i poradnictwo żywieniowe.
28
Ćwiczenia:
- Prowadzenie edukacji żywieniowej w wybranych jednostkach chorobowych
- Współpraca z lekarzami i pielęgniarkami w procesie terapeutycznym
- Edukacja i poradnictwo żywieniowe w procesie terapeutycznym osób z cukrzycą typu 1
- Edukacja i poradnictwo żywieniowe w procesie terapeutycznym osób z cukrzycą typu 2
- Praktyczne zastosowanie edukacji i poradnictwa żywieniowego u osób w wieku podeszłym
- Pomoce naukowe ułatwiające prowadzenie edukacji i poradnictwa żywieniowego.
- Przedstawienie własnego programu żywieniowego
Zasady organizacyjno-porządkowe
Na zajęciach ćwiczeniowych obowiązuje biały fartuch z widocznym identyfikatorem osobowym
Materiały dydaktyczne są dostępne na Oddziale
Zalecana literatura:
1. Gawęcki J., Hryniewiecki L., ŻYWIENIE CZŁOWIEKA. PODSTAWY NAUKI O ŻYWIENIU.
PWN, Warszawa 2008
2. Hasik J., Gawęcki J., ŻYWIENIE CZŁOWIEKA ZDROWEGO I CHOREGO. PWN, Warszawa
2009
3. Ciborowska H., Rudnicka A., DIETYKA. ŻYWIENIE ZDROWEGO I CHOREGO
CZLOWIEKA. PZWL, Warszawa 2009
4. Zachwieja Z, LEKI I POŻYWIENIE – interakcje. MedPharm, Wrocław 2008
5. Wierusz-Wysocka B., Zozulińska-Ziółkiewicz D., Pisarczyk-Wiza D., Naskręt D
CHOROBY WEWNĘTRZNE. Podręcznik dla studentów pielęgniarstwa, położnictwa i fizjoterapii.
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań
2008
Zasady i forma zaliczenia przedmiotu:
Obecność i aktywny udział w zajęciach oraz pozytywne zaliczenie testu kończącego.
Studenckie koło naukowe: - przy Katedrze i Klinice Chorób Wewnętrznych i Diabetologii
Opiekun Koła: - dr hab. med. Aleksandra Araszkiewicz
Kontakt:
Numer telefonu: 612245312
Adres e-mail: [email protected]; [email protected];
29
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień
stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Farmakologia z elementami
farmakoekonomiki Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Zakład Farmakoekonomiki i Farmacji Społecznej
Wydział Farmaceutyczny
Koordynator
przedmiotu
Prof. dr hab. farm.
Elżbieta Nowakowska Osoba/y zaliczająca/e
Prof. dr hab. farm.
Elżbieta Nowakowska Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
Semestr
II Rodzaj zajęć
i liczba godzin
Wykłady
10
Ćwiczenia
-
Seminaria
20
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
Szybki rozwój wiedzy z zakresu farmakologii narzuca zwrócenie uwagi nie tylko na zasady
farmakoterapii wybranych jednostek chorobowych, ale na bezpieczne, również z punktu
stosowanych diet, leczenie. Jednym z celów nauczania będzie przedstawienie korzyści oraz ryzyka
farmakoterapii (również pod kątem działań niepożądanych m.in. wynikających z interakcji
żywność – lek) z uwzględnieniem współczesnego stanu wiedzy farmakologicznej.
Biorąc pod uwagę, że uboczne działania leków są często uwarunkowane zachodzącymi
interakcjami (lek i stosowana dieta), istotne będzie poszerzenie wykładów o zagadnienia z zakresu
farmakokinetyki, oraz o podstawy farmakoekonomiki, podczas których wskaże się na konieczność
stosowania analiz farmakoekonomicznych przy kalkulacji stosowanych diet w chorobach
najczęściej występujących, w tym w chorobach cywilizacyjnych.
Treści
programowe
Wykłady
1. Wprowadzenia do farmakologii ogólnej
2. Interakcje leków z żywnością, choroby polekowe. Czynniki farmakokinetyczne
i farmakodynamiczne odpowiedzialne za choroby polekowe
3. Choroby polekowe - czynniki farmakokinetyczne i farmakodynamiczne odpowiedzialne za
choroby polekowe
4. Farmakoterapia cukrzycy
5. Wprowadzenie do farmakoekonomiki
Ćwiczenia
-
Seminaria
1. Rodzaje odżywek białkowych oraz ich wpływ na zdrowie i organizm człowieka
2. Antybiotykoterapia
3. Choroby przewodu pokarmowego, środki odchudzające
4. Choroby neurodegeneracyjne
5. Farmakoterapia chorób trzustki i wątroby
6. Terapia hormonalna i antykoncepcja – zasady stosowania, działania niepożądane
7. Farmakoterapia i profilaktyka chorób cywilizacyjnych
8. Leki stosowane w zaburzeniach układu wewnątrzwydzielniczego
9. Suplementy diety i preparaty witaminowe
10. Medyczne bazy danych w pracy dietetyka – wykorzystanie w praktyce PUBMED jako
alternatywy dla baz danych typu Medline
Inne
-
Formy
i metody
dydaktyczne
Wykłady: informacyjny, problemowy i konwersatoryjny
Seminaria: dyskusja dydaktyczna, film, seminarium z wykorzystaniem komputera
Prezentacje multimedialne (wykłady, seminaria)
Forma
i warunki
Wykłady: egzamin pisemny – testowy (zaliczenie od 60%)
Seminaria: kolokwium w formie pisemno – testowej (zaliczenie od 50%), odpowiedź ustna
30
zaliczenia
Literatura
podstawowa
1. Rajtar-Cynke G.: FARMAKOLOGIA. PODRĘCZNIK DLA STUDENTÓW I
ABSOLWENTÓW WYDZIAŁÓW PIELĘGNIARSTWA I NAUK O ZDROWIU
AKADEMII MEDYCZNYCH. Czelej Lublin, 2014
2. Obuchowicz E., Małecki A., Kmieciak-Kołada K., Okopień B.: FARMAKOLOGIA DLA
STUDENTÓW I ABSOLWENTÓW KIERUNKÓW MEDYCZNYCH. Śląsk Sp. Z o.o. Wyd.
Naukowe Katowice 2011.
3. Nowakowska E. [red]: FARMAKOEKONOMIKA – praca zbiorowa. Dział Wydawnictw
Uczelnianych UMiKM, Poznań 2010.
Literatura
uzupełniająca
1. Mutscher E.: FARMAKOLOGIA I TOKSYKOLOGIA – red. W.Buczko, Urban, Wrocław
2013
2. Herman Z.S., Kmieciak-Kołady K.: FARMAKOLOGIA. PODRĘCZNIK DLA
STUDENTÓW PIELĘGNIARSTWA, KOMPENDIUM DLA STUDENTÓW WYDZIAŁÓW
LEKARSKICH I FARMACEUTÓW. Wydawnictwo Śląskiej Akademii Medycznej, Katowice
2001.
3. Katzung G et al. BASIC AND CLINICAL PHARMACOLOGY. The McGrew-Hill
Companies, Inc. Edition XII. 2012.
4. Kostowski W, Herman Z.: FARMAKOLOGIA - PODSTAWY FARMAKOTERAPII tom 1-2.
PZWL Warszawa 2007, Wyd.3.
5. Kostowski W.: FARMAKOLOGIA. PODSTAWY FARMAKOTERAPII. PODRĘCZNIK
DLA STUDENTÓW MEDYCYNY I LEKARZY. PZWL Warszawa 2013.
6. Nowakowska E. [red.]: POSTĘPY FARMAKOTERAPII – NOWE LEKI
PRZECIWDEPRESYJNE. Dział Wydawnictw Uczelnianych AMiKM, Poznań 2003.
7. Nowakowska E. [red.]: POSTĘPY FARMAKOTERAPII – NOWE LEKI
PRZECIWDEPRESYJNE – CZĘŚĆ II. Dział Wydawnictw Uczelnianych AMiKM, Poznań
2005.
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna podstawowe mechanizmy działania leków
stosowanych w wybranych schorzeniach
K_W01, K_W08 OM2_W01,
OM2_W02
EW02 Zna podstawowe pojęcia z zakresu farmakoekonomiki K_W14, K_W18 OM2_W04
EW03 Potrafi identyfikować lek z danej grupy terapeutycznej K_W02 OM2_W01 EW04 Posiada podstawowe wiadomości z ekonomii żywienia K_W05, K_W12 OM2_W01
OM2_W03 EU01 Umie rozpoznać niezamierzone skutki stosowania leków
(działania uboczne, toksyczne, interakcje leków z
żywnością)
K_U07,
K_U11
OM2_U02
EU02 Potrafi zidentyfikować zagrożenia dla zdrowia dzieci i
osób dorosłych wynikające ze stosowanej farmakoterapii K_U20, K_U21,
K_U22
OM2_U03
OM2_U04 EU03 Zna i potrafi w praktyce korzystać z baz danych dot.
żywienia i diet
K_U01,
K_U17 OM2_U01
OM2_U03 EU04 Poprawnie wskazuje zasady podawania omawianych grup
leków
K_U02 OM2_U01
EU05 Potrafi rozróżnić postacie leków i wybrać drogę podania
leku K_U02,
K_U10 OM2_U01
OM2_U02 EU06 Identyfikuje lekowo-ekonomiczne aspekty stosowanych
diet
K_U11,
K_U14, K_U15
OM2_U02
OM2_U03
EK01 Umiejętnie wskazuje zastosowanie leku w stanach
ostrych, przewlekłych i w chorobach cywilizacyjnych
K_K01,
K_K02, K_K06
OM2_K01
OM2_K03
EK02 Jest świadomy ograniczeń swojej wiedzy i umiejętności
oraz potrafi współpracować z przedstawicielami szeroko
rozumianej opieki zdrowotnej.
K_K02,
K_K03
K_K06
OM2_K01
OM2_K02
OM2_K03
Bilans nakładu Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 10
31
pracy studenta udział w ćwiczeniach -
udział w seminariach 20
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń -
przygotowanie do seminariów 10
przygotowanie do kolokwiów 5
przygotowanie do egzaminu 10
inne 4
Łącznie 59
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela 30 1
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym - -
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01-EW04 Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć –
kolokwia cząstkowe Egzamin teoretyczny testowy
EU01-EU06 Obserwacja i ocena zdolności do samodzielnej
pracy – kolokwia cząstkowe, odpowiedź
ustna, dyskusja problemowa
Egzamin teoretyczny testowy
EK01-EK02 Obserwacja studenta w trakcie zajęć Egzamin teoretyczny testowy – pytania otwarte,
problemowe
Data
opracowania
sylabusa
11.04.2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
dr n. farm. Krzysztof Kus,
[email protected], 061 8546920
mgr farm. Tomasz Zaprutko
[email protected], 061 8546920
Dane jednostki
- Kierownik jednostki: Prof. dr hab. Elżbieta Nowakowska
- Adres jednostki: Katedra i Zakład Farmakoekonomiki i Farmacji Społecznej, ul. Dąbrowskiego 79, 60-
529, Poznań
- mail: [email protected]
tel.: (61) 854-68-94
adres www: http://farmakoekonomika.ump.edu.pl/
- osoba odpowiedzialna za przedmiot: Prof. dr hab. Elżbieta Nowakowska;
tel.: (61) 854-68-94; mail: [email protected]
Tryb i warunki zaliczenia przedmiotu
Zajęcia odbywają się w formie wykładowej (10h – 5 spotkań) oraz seminaryjnej (20h – 10 potkań).
Podstawą zaliczenia zajęć jest obecność na seminariach i wykazanie się postępem, co najmniej na
poziomie dostatecznym w przyjętym systemie punktowym.
1. Studenci zobligowani są do przygotowania się na każde zajęcie seminaryjne. Odpowiedź ustna
oceniana jest w skali od 0 do 5 pkt. W przypadku wielokrotnej odpowiedzi ustnej oblicza się
średnią z uzyskanych punktów. W trakcie cyklu zajęć studenci napiszą dwa sprawdziany
pisemne oceniane w skali od 0 do 10 pkt., przy czym minimum zaliczenia cząstkowego
sprawdzianu wynosi 5 punktów. Uzyskane wyniki zostaną zsumowane. Student posiada
możliwość 2-krotnego poprawiania sprawdzianu pisemnego, z którego nie uzyskał zaliczenia w
terminie uzgodnionym z prowadzącym zajęcia.
32
2. Uzyskana suma punktów przekłada się na ocenę końcową:
A. Odpowiedź ustna max. 5 pkt.
B. Sprawdziany pisemne (2) max. 2 *10 pkt.
C. Suma punktów (A + B) daje końcową –
łączna punktację postępów max. 25 pkt.
3. Zasady usprawiedliwiania nieobecności:
a. obecność na wszystkich seminariach jest OBOWIĄZKOWA!!!
b. w przypadku choroby - tylko na podstawie właściwego wpisu - poświadczenia przez lekarza
zakładowego (akademickiego), przedstawionego na pierwszym seminarium, na którym
student jest obecny. Student jest zobowiązany do zapoznania się z materiałem na zasadach
wyznaczonych przez prowadzącego.
c. z innych ważnych powodów - na podstawie odpowiedniego dokumentu, z wyrażeniem
zgody przez władze uczelni (Rektora, Dziekana), względnie innych (np. wezwania
urzędowe, sądowe itp.). Student jest zobowiązany do zapoznania się z materiałem na
zasadach wyznaczonych przez prowadzącego.
d. dwa (2) spóźnienia liczy się jako jedną (1) nieobecność.
Kryteria zaliczenia seminariów:
Zaliczenie seminariów uzyskują ci studenci, którzy w łącznej punktacji posiadają minimum 15 pkt.
(suma punktów ze sprawdzianów pisemnych i odpowiedzi ustnych) oraz uregulowaną frekwencję na
zajęciach seminaryjnych (zgodnie z punktem 3. regulaminu). Jeżeli student nie uzyska zaliczenia może
podejść do sprawdzianu całościowego z seminariów z prawem jednokrotnego poprawiania (zaliczenie
minimum 60%).
33
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu
Fizjologia żywienia
człowieka Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Zakład Fizjologii,
Wydział Lekarski I
Koordynator
przedmiotu
dr hab. med.
Hanna Krauss prof. UM Osoba/y zaliczająca/e
dr hab. med.
Hanna Krauss prof. UM Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
Semestr
VII Rodzaj zajęć
i liczba godzin
Wykłady
15
Ćwiczenia
15
Seminaria
5
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
- poznanie wpływu sposobów żywienia na funkcje komórek organizmów żywych
- zrozumienie znaczenia zapoczątkowania przemian biochemicznych przez cząsteczki
spożywanego pokarmu i jego oddziaływanie na enzymy i hormony
- opanowanie umiejętności określenia roli składników odżywczych, witamin oraz makro-
i mikroelementów w żywieniu
- zrozumienie znaczenia codziennych pokarmów dla zdrowia i zapobiegania chorobom
- opanowanie samodzielnej interpretacji zależności między ryzykiem wystąpienia choroby
a rodzajem stosowanej diety
- poznanie i zrozumienie działania określonych pokarmów w sposób, który można przyrównać do
działania leków
- rozumienie znaczenia diety w przyspieszaniu lub hamowaniu procesów starzenia organizmu,
wpływu na stan fizyczny i psychiczny człowieka oraz poprawę pracy mózgu
- zapoznanie ze specyfiką żywienia człowieka w różnych okresach fizjologicznych
- zapoznanie ze specyfiką żywienia sportowców
- rozumienie powiązań odżywiania z dyscyplinami klinicznymi
Treści
programowe
Wykłady
1. Mechanizmy kontroli łaknienia
2. Fizjologia trawienia i wchłaniania węglowodanów
3. Fizjologia trawienia i wchłaniania białek
4. Fizjologia trawienia i wchłaniania tłuszczów
5. Tkanka tłuszczowa jako aktywny gruczoł endokrynny
6. Motoryka przewodu pokarmowego
7. Znaczenie układu pokarmowego w immunologii
Ćwiczenia
1. Żywienie sportowców. Postępowanie dietetyczne i korekta sposobu żywienia w zależności od
uprawianej dyscypliny sportowej (analiza przypadku, praca z programem komputerowym Dietetyk
2012).
2. Składniki odżywcze odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Odżywianie w warunkach stresu, stanie depresji sezonowej oraz w okresie migrenowych bólów
głowy (analiza przypadku).
3. Analiza dobowego spożycia wody na podstawie indywidualnych jadłospisów. Określanie
zawartości składników mineralnych zakwaszających i alkalizujących w wybranych produktach
spożywczych, ocena wpływu tych produktów na równowagę kwasowo-zasadową w organizmie
człowieka (praca z programem komputerowym Dietetyk 2012).
4. Ocena składu i jakości jadłospisów dostępnych w prasie kobiecej i/lub w broszurach dla
pacjentów udostępnianych w przychodniach/poradniach (praca z programem komputerowym
Dietetyk 2012).
5. Ocena zmian poziomu glukozy w określonych przedziałach czasowych dla wybranych
produktów spożywczych i po podaniu glukozy.
34
Seminaria
1. Programowanie metaboliczne i żywieniowe (związek pomiędzy żywieniem kobiety ciężarnej
i diety w okresie wczesnoniemowlęcym a ryzykiem wystąpienia chorób odległych; skutki
niedożywienia matek; ryzyko związane z nadmierną/zbyt niską podażą poszczególnych składników
pokarmowych w okresie wczesnoniemowlęcym).
2. Fizjologia odchudzania (zmiany zachodzące w organizmie pod wpływem redukcji masy ciała,
wpływ głodzenia na przebieg procesów metabolicznych).
Inne
-
Formy
i metody
dydaktyczne
wykład informacyjny, seminarium, dyskusja dydaktyczna, analiza przypadków, samodzielne
opracowywanie referatu tematycznego, kształcenie multimedialne
Forma
i warunki
zaliczenia
Ćwiczenia: obecność na wszystkich zajęciach i prawidłowe wykonanie prac w trakcie ćwiczeń
Zaliczenie przedmiotu: test jednokrotnego wyboru z treści wykładów, seminariów i ćwiczeń
Literatura
podstawowa
Keller JS.: PODSTAWY FIZJOLOGII ŻYWIENIA CZŁOWIEKA. Wydawnictwo SGGW,
Warszawa 2000.
Grzymisławski M., Gawęcki J. (red.): ŻYWIENIE CZŁOWIEKA ZDROWEGO I CHOREGO.
T.2. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
Literatura
uzupełniająca
Krauss H., Sosnowski P.: FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Z ELEMENTAMI PATOLOGII.
Wydawnictwo WSPiA, Poznań 2010.
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna i potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę z zakresu
czynników ryzyka chorób żywieniowozależnych.
K_W02 OM2_W01
EW02 Zna zasady fizjologii żywienia i potrafi je wykorzystać
w planowaniu żywienia.
K_W04 OM2_W01
EW03 Zna zagadnienia dotyczące związków pomiędzy
żywieniem a wskaźnikami stanu zdrowia, czynnikami
ryzyka rozwoju choroby i występowaniem chorób.
K_W08 OM1_W02
EW04 Zna i wdraża w codziennej praktyce badania sposobu
żywienia pojedynczych osób i grup i wykorzystuje je
w planowaniu i korygowaniu żywienia.
K_W09 OM1_W02
EU01 Posiada rozbudowaną umiejętność przygotowania prac
pisemnych i wystąpień ustnych dotyczących zagadnień
związanych z poradnictwem dietetycznym i profilaktyką
chorób żywieniowozależnych w języku polskim.
K_U01 OM2_U01
EU02 Potrafi modyfikować plan opieki żywieniowej
w zależności od potrzeb.
K_U07 OM2_U02
EU03 Potrafi określić wartość odżywczą pożywienia na
podstawie tabel wartości odżywczej produktów
spożywczych i typowych potraw oraz programu
komputerowego.
K_U17 OM2_U03
EU04 Potrafi zaplanować żywienie kobiet w ciąży i żywienie
niemowląt w oparciu o koncepcję programowania
żywieniowego.
K_U20 OM2_U03
EU05 Zna zasady dietoprofilaktyki i potrafi zaplanować,
dostosowane do wieku postępowanie dietetyczne w celu
zapobiegania chorobom związanym z nieprawidłowym
odżywianiem i brakiem aktywności fizycznej.
K_U22 OM2_U04
35
EK01 Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy
i umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty.
K_K01 OM2_K01
EK02 Kontynuuje naukę przez całe życie zawodowe w celu
stałego uaktualniania wiedzy i umiejętności zawodowych.
K_K02 OM2_K01
EK03 Jest przygotowany do pracy w poradni dietetycznej i do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywności
i żywienia.
K_K04 OM2_K02
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 15 h
udział w ćwiczeniach 15 h
udział w seminariach 5 h
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 10 h
przygotowanie do seminariów 3 h
przygotowanie do kolokwiów -
przygotowanie do egzaminu 10 h
inne -
Łącznie 58 h
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
35 1,2
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 23 0,8
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01, EW02,
EW03, EW04
Obserwacja aktywnego udziału w seminariach
i ćwiczeniach, weryfikacja merytoryczna
prezentacji/referatów tematycznych i
sprawozdań, dyskusja na seminariach i
ćwiczeniach na zadany temat, obserwacja
pracy studenta w trakcie zajęć Egzamin testowy z treści wykładów, seminariów
i ćwiczeń EU01, EU02,
EU03, EU04,
EU05
Ocena przygotowanych prezentacji/referatów
tematycznych i sprawozdań, ocena zdolności
do samodzielnej pracy, obserwacja pracy
studenta w trakcie zajęć
EK01, EK02,
EK03
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy
Data
opracowania
sylabusa
30.05.2014 r. Osoba
przygotowująca
sylabus
dr hab. med. Hanna Krauss prof. UM
E-mail: [email protected]; tel.: 61-8546540
mgr Emilia Korek
E-mail: [email protected]; tel.: 61-8546533
Dane jednostki
Kierownik: dr hab. med. Hanna Krauss prof. UM
Katedra i Zakład Fizjologii
ul. Święcickiego 6, 60-781 Poznań
tel.: 61 854 65 40; [email protected]
36
R E G U L A M I N zajęć z Fizjologii żywienia dla studentów Dietetyki SUM
1.Organizacja zajęć.
Zajęcia dydaktyczne z Fizjologii obejmują: wykłady i zajęcia kontrolowane (seminaria,
ćwiczenia i sprawdziany).
Zajęcia kontrolowane składają się z 9 tematów ( 2 seminaria, 7 ćwiczeń); w trakcie trwania ćwiczeń
Student zobowiązany jest do noszenia fartucha ochronnego.
2. Nieobecności: dopuszcza się maksymalnie 1 nieobecność na zajęciach kontrolowanych w ciągu
całego kursu fizjologii żywienia.
3. Zaliczanie zajęć.
Aby zaliczyć zajęcia z Fizjologii żywienia należy:
a/ wykazać się przygotowaniem teoretycznym do poszczególnych zajęć / zakres materiału znajduje
się na stronie internetowej Katedry Fizjologii/ ; rażący brak przygotowania = - 1 pkt/ zajęcie
b/ protokołować ćwiczenia w zeszycie
c/przystąpić do kolokwium zaliczeniowego obejmującego zagadnienia zrealizowane podczas
wszystkich zajęć kontrolowanych. Kolokwium zaliczeniowe (test) składa się z 30 pytań
UWAGA! Ujemne punkty, o których mowa wyżej zostaną odjęte od liczby punktów za test
d/ uzyskać minimum 18 punktów
4. Egzamin.
Egzamin składa się z 50 pytań, które obejmują tematykę zrealizowaną podczas kursu fizjologii
żywienia (wykłady, seminaria, ćwiczenia). Uzyskanie 30 punktów jest równoznaczne ze zdaniem
egzaminu
Studentowi przysługuje prawo do dwukrotnego poprawiania niezdanego egzaminu.
Poprawa egzaminu obejmuje całość materiału (tematy zajęć kontrolowanych oraz tematy wykładów).
5. Ponadto Studenta obowiązuje:
- regulamin studiów Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
- przestrzeganie przepisów BHP
- przestrzeganie ogólnie przyjętych form zachowania się
- uporządkowanie stanowiska pracy po zakończeniu zajęć
- poszanowanie sprzętu i wyposażenia sal dydaktycznych
- przestrzeganie zarządzeń Kierownika Katedry Fizjologii i Nauczycieli Akademickich
prowadzących zajęcia.
37
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i forma
studiów studia II stopnia stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Immunologia Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra Biologii i Ochrony Środowiska
Wydział Nauk o Zdrowiu
Koordynator
przedmiotu Prof. dr hab. Krzysztof Wiktorowicz
Osoba/y
zaliczająca/e
Prof. dr hab. Krzysztof
Wiktorowicz
Rodzaj
przedmiotu
obowiązkowy
semestr
II Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
20
ćwiczenia
10
seminaria
-
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
C1 Zapoznanie z budową i funkcją układu immunologicznego
C2 Uzyskanie wiedzy o mechanizmach odpowiedzi nieswoistej
C3 Przekazanie wiedzy o podstawowych mechanizmach odpowiedzi immunologicznej
C4 Zapoznanie z patomechanizmami nadwrażliwości.
C5 Nabycie umiejętności oceny znaczenia badań związanych z diagnostyką immunologiczną.
Treści
programowe
Wykłady
1. Podstawowe pojęcia immunologii. Komórki biorące udział w reakcjach immunologicznych/
Limfocyty, fagocyty, komórki prezentujące antygen. Mechanizmy odporności wrodzonej. Bariery
ochronne skóry i śluzówek. Czynniki humoralne odporności nieswoistej. Działanie interferonów.
Białka szoku termicznego.
2. Układ dopełniacza. Białka regulujące układ dopełniacza. Biologiczne funkcje dopełniacza.
Zjawiska patologiczne związane z układem dopełniacza.
3. Komórki fagocytujące. Chemotaksja. Chemokiny. Mechanizmy fagocytozy. Zabijanie zależne i
niezależne od tlenu. Rola tlenku azotu.
4. Antygeny. Hapteny. Przeciwciała heterofilne. Reakcja antygen-przeciwciało. Główny kompleks
antygenów zgodności tkankowej (MHC). Budowa antygenów zgodności tkankowej. Mechanizm
wiązania peptydów endo- i egzogennych. Biologiczne znaczenie polimorfizmu MHC.
5. Receptory antygenowe na powierzchni limfocytów. Receptory antygenowe limfocytów B.
Kodowanie immunoglobulin. Receptory antygenowe limfocytów T i ich kodowanie.
6. Indukcja odpowiedzi immunologicznej Aktywacja limfocytów. Prezentacja antygenu.
Cząsteczki powierzchniowe uczestniczące w oddziaływaniach międzykomórkowych. Transdukcja
sygnału. Cytokiny.
7. Odpowiedź typu humoralnego
Aktywacja i proliferacja limfocytów B. Mechanizmy regulujące odpowiedź humoralną. Pamięć
immunologiczna. Odpowiedź pierwotna i wtórna. Struktura i funkcja immunoglobulin. Klasy
immunoglobulin. Swoistość, powinowactwo, awidność. Idiotypia i allotypia. Przeciwciała
monoklonalne. Cząsteczki CD.
8. Mechanizmy odpowiedzi immunologicznej typu komórkowego. Nadwrażliwość typu późnego
(DTH) i cytotoksyczność limfocytów T. Indukcja reakcji, mechanizmy efektorowe i regulacja.
Cytokiny uczestniczące w reakcji. Apoptoza.
9. Tolerancja immunologiczna. Mechanizmy tolerancji. Delecja klonalna limfocytów.
Areaktywność limfocytów. Tolerancja mediowana przez limfocyty T. Rola komórek
prezentujących antygen w indukcji tolerancji.
10. Układ immunologiczny - funkcja i budowa. Krążenie limfocytów. Skóra jako narząd
immunologiczny. Utkanie limfatyczne błon śluzowych. Reakcje immunologiczne w układzie
pokarmowym. Mechanizmy nadwrażliwości, atopia. Reakcje alergiczne.
Ćwiczenia
1. Podstawowe badania laboratoryjne. Wykładniki odpowiedzi immunologicznej.
2. Nowoczesne techniki badania stanu odporności.
3. Metody laboratoryjne w alergologii.
Seminaria
38
Inne :
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody podające (wykład, opis)
Metody problemowe (metody aktywizujące, ćwiczenia)
Metody programowe (z wykorzystaniem komputera)
Praktyczne (zajęcia laboratoryjne, metoda prezentacji)
Forma
i warunki
zaliczenia
Warunkiem uzyskania zaliczenia jest aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach laboratoryjnych oraz
zaliczenie wejściówek. Opanowanie materiału z wykładów, ćwiczeń, oraz samokształcenia.
Zaliczenie z oceną – test wiedzy
Literatura
podstawowa
1. J. Gołąb, M. Jakóbisiak, W. Lasek, T. Stokłosa, IMMUNOLOGIA, Wyd. Naukowe PWN,
Warszawa, 2012
2 P.M. Lydyard, A. Whelan, M.W. Fanger, IMMUNOLOGIA. KRÓTKIE WYKŁADY,
Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009
Literatura
uzupełniająca
1. W. Ptak, M. Ptak, M. Szczepanik, PODSTAWY IMMUNOLOGII, Wyd. Lekarskie PZWL,
2009
2. W. Dyszkiewicz, M. Jemielity, K. Wiktorowicz (red)., TRANSPLANTOLOGIA W ZARYSIE.
Wyd. Ucz.UM w Poznaniu, 2007
3. D. Male, J. Brostoff, D.B. Roth, I Roitt, IMMUNOLOGIA, Urban & Partner, 2008
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna podstawowe pojęcia z zakresu immunologii. Rozumie
integracyjną funkcję układu immunologicznego K _W01 OM2_W01
EW02 Rozróżnia mechanizmy odpowiedzi wrodzonej i nabytej K_W03 OM2_W01
EW03
Zna składowe odpowiedzi nieswoistej K_W03
K_W05
OM2_W01
EW04 Zna mechanizmy odpowiedzi swoistej K_W03 OM2_W01
EU01 Potrafi określić cechy charakterystyczne odpowiedzi
immunologicznej w przewodzie pokarmowym
K_U08 OM2_U02
EU02 Zna specyfikę badań stanu odporności K_U08 OM2_U02
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 20
udział w ćwiczeniach 10
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń (wejściówek) 10
przygotowanie do seminariów -
przygotowanie do kolokwiów -
przygotowanie do zaliczenia przedmiotu 20
Inne
Łącznie 60
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
30 1
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 10 0,4
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01- EW04 test wiedzy
EU01 - EU02 obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć, test wiedzy
Data
opracowania
sylabusa
15.04.2014
Osoba
przygotowująca
sylabus Prof. dr hab. Krzysztof Wiktorowicz
39
Dane jednostki
KATEDRA BIOLOGII I OCHRONY ŚRODOWISKA (Wydział Nauk o Zdrowiu)
Kierownik : prof. dr hab. n. med. Krzysztof Wiktorowicz
Adres : ul. Rokietnicka 8, 60-806 Poznań, Centrum Biologii Medycznej
Telefon : 61 854 76 53; e-mail : [email protected]
Osoba kontaktowa dla studentów odpowiedzialna za przedmiot: prof. dr hab. n. med. Krzysztof
Wiktorowicz
Regulamin porządkowy - obowiązujący studentów w czasie zajęć w Katedrze Biologii i Ochrony
Środowiska
1. Ćwiczenia i seminaria należą do zajęć kontrolowanych i nawet usprawiedliwiona nieobecność nie
zwalnia studenta z obowiązku odrobienia opuszczonego zajęcia. Student, który nie zaliczył zajęć
winien je odrobić w innym terminie po uprzednim uzgodnieniu z asystentem.
2. W wyjątkowych przypadkach, za zgodą kierownika jednostki student, który opuścił ćwiczenie lub
seminarium, może je zaliczyć na podstawie pracy pisemnej. Temat pracy ustala prowadzący zajęcia.
Praca musi być dostarczona w wersji papierowej i elektronicznej, napisana w edytorze Word, bez
błędów literowych, gdyż podlegać będzie sprawdzeniu przez program antyplagiatowy. Praca z
błędami nie będzie przyjęta. W przypadku stwierdzenia plagiatu sprawa zostanie skierowania do
rzecznika dyscyplinarnego ds. studentów
3. Studenci odbywają ćwiczenia i seminaria w grupach oraz w czasie wyznaczonym rozkładem zajęć
przez właściwy Dziekanat. Uczestnictwo w zajęciach z inną grupą wymaga uprzedniego uzyskania
zgody prowadzącego zajęcia i akceptacji Kierownika Katedry.
4. Studenci są zobowiązani do aktywnego uczestnictwa w zajęciach. Brak przygotowania skutkuje
usunięciem z zajęć. Informacje o materiałach dydaktycznych koniecznych do przygotowania się do
zajęć znajdują się w syllabusach.
5. Prowadzący zajęcia może nie wpuścić na zajęcia osoby spóźnionej ponad 5 min.
6. Samowolne opuszczenie zajęć w trakcie ich trwania jest jednoznaczne z brakiem ich zaliczenia.
7. Spożywanie posiłków, picie płynów, żucie gumy, korzystanie z telefonów komórkowych,
nieuprawnione rozmowy i wszelkie inne zachowania zakłócające lub utrudniające prowadzenie
zajęć skutkują usunięciem z zajęć i brakiem ich zaliczenia. Nagrywanie, fotografowanie i
filmowanie w czasie zajęć jest możliwe tylko po uzyskaniu zgody prowadzącego.
8. Nie wolno chodzić po stołach. Nie wolno jeździć na taboretach wyposażonych w kółka, a także
należy uważać, aby nie podsunąć ich współuczestnikowi zajęć pod nogi.
9. Wpisy będą dokonywane w czasie tygodnia od ogłoszenia wyników. W przypadku nie uzyskania
wpisu w tym czasie, wpis będzie można uzyskać tylko w wyznaczonym dniu w miesiącu czerwcu.
10. W przypadku, kiedy student nie zgłasza się osobiście po wpis, indeksy do których należy dokonać
wpisu przynosi starosta grupy lub roku wraz z listą osób, które mu indeksy powierzyły.
11. Wszelkie wątpliwości związane ze stosowaniem niniejszego regulaminu należy zgłaszać
Kierownikowi Katedry.
Zasady organizacyjno-porządkowe:
1. Zaliczenie przedmiotu uwarunkowane jest: uzyskaniem zaliczenia wszystkich obowiązujących zajęć
oraz pozytywnym wynikiem kolokwium zaliczeniowego obejmującego wiadomości z wykładów,
ćwiczeń i seminariów.
2. Termin kolokwium zaliczeniowego na ocenę i termin egzaminu ustala starosta roku w sekretariacie
Katedry.
3. Wejście na egzaminy i zaliczenia możliwe jest po okazaniu indeksu.
4. Wyniki egzaminów i zaliczeń wpisywane są do Bazy Indeks w terminie siedmiodniowym. Żadne
informacje w tym zakresie nie będą udzielane telefonicznie.
5. Zasady zaliczania zajęć podane są w syllabusach oraz regulaminie studiów.
40
Szkolenie BHP i instruktaż stanowiskowy odbywa się na I ćwiczeniach,
przed rozpoczęciem zajęć.
Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujące na terenie
Katedry Biologii i Ochrony Środowiska
Przed przystąpieniem do ćwiczeń laboratoryjnych należy zapoznać się z przepisami
bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) w laboratorium oraz ściśle przestrzegać wskazań asystenta.
1. W pracowniach przebywać można tylko w odzieży ochronnej (fartuchu laboratoryjnym). W
razie konieczności należy używać okularów, rękawic itp. Nie wolno wnosić do laboratorium
okrycia wierzchniego.
2. W pracowniach nie wolno spożywać pokarmów i płynów, palić papierosów, żuć gumy, a także
prowadzić zbędnych rozmów.
3. Za utrzymanie czystości i porządku na sali podczas ćwiczeń odpowiedzialni są studenci. Podczas
pracy na stołach laboratoryjnych i pod wyciągami mogą znajdować się tylko przedmioty i zestawy
aparatury, sprzętu i odczynników niezbędne do wykonania określonego ćwiczenia, a także należący
do studenta skrypt i materiały do sporządzania notatek.
4. Prace z substancjami wydzielającymi trujące lub żrące pary oraz z truciznami (cyjanek, benzen,
stęż. kwas azotowy) należy przeprowadzać pod wyciągiem ze szczególną ostrożnością
Doświadczenia z takimi substancjami można wykonywać dopiero po porozumieniu się z asystentem
prowadzącym ćwiczenia.
5. Zaleca się szczególną ostrożność przy posługiwaniu się stężonymi kwasami (oznakowanie
czerwone) i zasadami (oznakowanie niebieskie), które powodują oparzenia. - W przypadku oparzenia skóry kwasem bądź zasadą, miejsca oparzone należy dokładnie spłukać
bieżącą wodą i przemyć 2-3% roztworem wodorowęglanu sodowego (po zadziałaniu kwasu) lub 1-
2% roztworem kwasu octowego lub cytrynowego (po zadziałaniu ługu) i przykryć gazą
higroskopijną.
- W przypadku dostania się kwasu lub zasady do ust należy przepłukać je dużą ilością wody, a
następnie odpowiednio rozcieńczonym roztworem wodorowęglanu sodowego (po zadziałaniu
kwasu) lub roztworem kwasu octowego (po zadziałaniu ługu).
- W przypadku połknięcia roztworu kwasu lub zasady należy natychmiast wypić dużą ilość mleka,
wody z surowym białkiem jaja lub oleju jadalnego i natychmiast zgłosić się do lekarza.
- W przypadku oparzenia oczu należy przepłukać je obficie wodą, wprowadzając strumień wody do
zewnętrznych kącików oczu, pod powieki i natychmiast zgłosić się do lekarza. ponieważ zmiany
powstające w rogówce i spojówce mogą już po kilku minutach osiągnąć takie rozmiary, że
uratowanie wzroku staje się niejednokrotnie bardzo trudne.
6. Prace z substancjami lotnymi, łatwopalnymi należy prowadzić z uwzględnieniem wszelkich
zasad bezpieczeństwa i zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Podczas pracy z
substancjami łatwopalnymi nie należy zapalać ognia. 7. W przypadku powstania pożaru natychmiast zgłosić ten fakt asystentowi. W razie zapalenia się
mieszaniny odczynników w probówce należy natychmiast umieścić ją w pojemniku z piaskiem. W
razie pożaru lub włączenia się sygnalizacji alarmowej należy spokojnie opuścić laboratorium
wyznaczonymi drogami ewakuacyjnymi. Zastosowanie środków gaszących (koc azbestowy,
odpowiednie gaśnice) należy do asystenta.
8. Po zakończeniu doświadczeń zawartość probówek należy usunąć do specjalnie w tym celu
przeznaczonych pojemników. Odpadów stałych, takich jak stłuczka szklana, bibuły, sączki, osady,
odpady biologiczne nie wolno wrzucać do zlewu, lecz tylko do odpowiednio oznakowanych
pojemników.
9. W przypadku doznania w czasie pracy obrażeń ciała, należy zastosować się do instrukcji BHP z
treścią której winien zapoznać się każdy student na początku roku akademickiego.
10. Każdy wypadek należy natychmiast zgłosić asystentowi prowadzącemu ćwiczenie.
11. Należy pamiętać, że:
- o powodzeniu przeprowadzonego doświadczenia decyduje dokładne i zgodne z metodyką, jego
wykonanie;
- trzeba oszczędzać odczynniki, prąd elektryczny oraz wodę;
- przed opuszczeniem pracowni trzeba uporządkować stanowisko pracy oraz starannie umyć ręce.
12. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości należy je bezzwłocznie zgłaszać asystentowi
prowadzącemu zajęcia.
41
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Kosztorysowanie
jadłospisów Punkty ECTS 3
Jednostka
realizująca,
wydział
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu dr Ryszard Orliński Osoba/y zaliczająca/e dr R. Orliński
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
II Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
-
ćwiczenia
40
seminaria
10
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
Celem kształcenia jest nauczenie studentów planowania jadłospisów długoterminowych,
bilansowania składników pokarmowych oraz kalkulacji kosztów żywienia zbiorowego
zamkniętego i otwartego
Treści
programowe
Wykłady
Ćwiczenia
1. Żywienie w szpitalach
2. Żywienie w sanatoriach, domach starców i domach opieki
3. Żywienie w żłobkach i przedszkolach
4. Żywienie w warunkach ekstremalnych
5. Koncepcje i filozofie żywienia
6. Żywienie na koloniach, obozach i szlakach turystycznych
7. Kosztorysowanie organizowanych imprez
8. Kosztorysowanie żywienia otwartego
Seminaria
1. Organizacja żywienia
2. Zalecenie żywieniowe
3. Zasady układania jadłospisów
4. Normy żywienia
5. Bilansowanie składników pokarmowych
6. Kalkulacja kosztów żywienia
7. Ocena jadłospisów
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody problemowe i praktyczne
Forma
i warunki
zaliczenia
zaliczenie seminariów i ćwiczeń
Literatura
podstawowa
Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu, red. J. Gawęcki, L. Hryniewiecki, T. 1. Wyd.
Nauk. PWN, Warszawa 2003.
Żywienie człowieka zdrowego i chorego, red. J. Hasik, J. Gawęcki:,T. 2. Wyd. Nauk. PWN,
Warszawa 2000.
I. Nadolna, H. Kunachowicz, K. Iwanow, Potrawy. Skład i wartość odżywcza. Prace IŻŻ 65,
Warszawa 1994.
H. Kunachowicz, I. Nadolna, B. Przygoda, K. Iwanow, Tabele wartości odżywczej produktów
spożywczych. Prace IŻŻ 85, Warszawa 1998.
Normy żywienia człowieka. Fizjologiczne podstawy, red. Ś. Ziemlański Wyd. Lek. PZWL,
Warszawa 2001.
42
Normy żywienia człowieka pod red. M.Jarosz, B.Bułhak-Jachymczak, Wyd. PZWL, Warszawa
2011 r.
Literatura
uzupełniająca
H. Gertig, Żywności a zdrowie. PZWL, Warszawa 1996. Dietetyka, red. J. Hasik, L. Hryniewiecki, M. Grzymisławski , Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 1999.
H.Młodecki, L. Piekarski, Zagadnienia zdrowotne żywności. Zarys bromatologii. Podręcznik dla
studentów farmacji. PZWL, Warszawa 1987.
Słownik terminów żywieniowych, red. H. Gertig, J. Gawęcki T. 3. Wyd. nauk. PWN, Warszawa
2001.
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna podstawowe zasady żywienia zbiorowego i
indywidualnego
K_W04 OM2_W01
EW02 Zna zasady doboru produktów spożywczych do
odpowiednich diet i warunków żywienia
K_W09
K_W12
OM2_W02
EW03 Zna zasady planowania i kalkulacji kosztów wyżywienia
w otwartych i zamkniętych zakładach żywienia
zbiorowego
K_W12
K_W15
OM2_W03
EU01 Potrafi prowadzić poradnictwo żywieniowe oraz
zaplanować i prowadzić opiekę żywieniową nad
pacjentami w szpitalu i zapobiegać niedożywieniu
szpitalnemu oraz kalkulować koszty żywienia
K_U06 OM2_W02
EU02 Potrafi zaplanować i realizować kompleksowe
postępowanie obejmujące żywienie, aktywność fizyczną i
styl życia dla osób z nadwagą lub otyłością oraz
kalkulować koszty żywienia
K_U13 OM2_W03
EU03 Potrafi zaplanować żywienie kobiet w ciąży i w okresie
karmienia piersią oraz żywienie niemowląt zgodnie z
współczesną wiedzą w tym zakresie oraz kalkulować
koszty żywienia
K_U20 OM2_W03
EK01 Potrafi współpracować z przedstawicielami innych
zawodów medycznych i pracownikami administracji w
zespole przyjmując różne role w celu prowadzenia
edukacji żywieniowej i profilaktyki chorób żywieniowo-
zależnych w społeczności lokalnej a także doradztwa
kosztowego żywienia
K_K02 OM2_K01
EK02 Jest przygotowany do pracy w poradni dietetycznej i do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywności i
żywienia. Potrafi myśleć i działać w sposób
przedsiębiorczy uwzględniając koszty żywienia.
K_K04 OM2_K02
EK03 Przestrzega tajemnicy zawodowej. Przestrzega praw
pacjenta, w tym prawa do rzetelnej informacji na temat
proponowanego postępowania żywieniowego.
K_K06 OM2_K03
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach
udział w ćwiczeniach 40
udział w seminariach 10
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 40
przygotowanie do seminariów 10
przygotowanie do kolokwiów
przygotowanie do egzaminu
Inne
Łącznie 100
43
Punkty ECTS za przedmiot 3
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela 50 1
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 80 2
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01, EW02,
EW03
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy Zaliczenie ćwiczeń
EU01, EU02,
EU03
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy Zaliczenie ćwiczeń
EK01, EK02,
EK03
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy Zaliczenie ćwiczeń
Data
opracowania
sylabusa
7.04.2014
Osoba
przygotowująca
sylabus
dr Ryszard Orliński
Dane adresowe jednostki
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Metabolicznych I Dietetyki
Adres : ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań,
Telefon : 61 869-13-14; Fax : 61 869-13-14
Kierownik Katedry i Kliniki: prof. dr hab. n. med. Marian Grzymisławski
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr n. ekon. Ryszard Orliński
Tel.: 601743747; Adres e-mail: [email protected]
Regulamin zajęć
I. Uczestnictwo w zajęciach
1. Przedmiot realizowany jest w postaci 10 godzin seminarium oraz 40 godzin ćwiczeń
(bloki ćwiczeniowe 8 x 5 godzin).
2. Zajęcia seminaryjne i ćwiczenia są obowiązkowe i odbywają się według ustalonego planu.
3. Dopuszcza się jedną nieobecności na seminarium bez konieczności odrabiania.
4. Wszystkie ćwiczenia muszą być zaliczone a w przypadku nieobecności odrobione.
5. Dopuszcza się spóźnienie na zajęcia do 15 min, spóźnienie powyżej może uniemożliwić
zrealizowanie ćwiczenia.
6. W przypadku niezaliczenia ćwiczeń student nie uzyska zaliczenia przedmiotu.
II. Zaliczenie przedmiotu
1. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zrealizowanie 8 projektów ćwiczeniowych.
2. Przedstawione przez studentów projekty oceniane są przez wykładowcę. Brak akceptacji
projektu przez wykładowcę oznacza konieczność skorygowania go stosownie do wytycznych
wykładowcy i ponownego przedstawienia wykładowcy.
Zasady organizacyjno-porządkowe
Materiały dydaktyczne udostępniane są studentom na seminariach. Na ostatnim seminarium
rozdzielane są tematy projektów na pierwsze ćwiczenia a kolejne projekty na kolejnych ćwiczeniach.
Projekty realizują dwuosobowe zespoły w ramach grup ćwiczeniowych. Projekty dotyczą jadłospisów
opracowanych według założeń wykładowcy, skalkulowane produktowo i kosztowo. Na ćwiczeniach
studenci powinni posiadać receptury posiłków i potraw oraz aktualne cenniki produktów
44
spożywczych. Dla potrzeb kalkulacji jadłospisów studenci mogą posługiwać się oprogramowaniem
komputerowym. Jadłospisy opracowywane są według wzoru określonego przez wykładowcę.
Zasady zaliczania zajęć
Ćwiczenia: zrealizowany projekt jadłospisu ustalonego dla danej grupy docelowej rozliczony
kalorycznie, składnikowo, produktowo i kosztowo – projekt ocenia wykładowca.
45
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopnia stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Leki roślinne i paraleki Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Zakład Naturalnych Surowców Leczniczych i Kosmetycznych
Wydział Farmaceutyczny
Koordynator
przedmiotu Prof. dr hab. Gerard Nowak Osoba/y zaliczająca/e
Dr Joanna Nawrot
Prof. dr hab. Gerard Nowak
Rodzaj
przedmiotu
Obowiązkowy Semestr
I Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
-
ćwiczenia
-
seminaria
30
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
Zapoznanie się z roślinami dostarczającymi surowców leczniczych. Poznanie związków
roślinnych odpowiedzialnych za działanie farmakologiczne. Student powinien umieć zastosować
surowce roślinne w określonych dolegliwościach, wiedzieć jakie terapia roślinna może przynieść
korzyści i skutki negatywne w postaci działań niepożądanych i interakcji z pożywieniem i lekami
syntetycznymi.
Treści
programowe
Wykłady
Ćwiczenia
Seminaria
Możliwości stosowania ziół we współczesnej medycynie
Metody pozyskiwania surowca roślinnego
Ważniejsze grupy związków czynnych i ich występowanie w surowcach roślinnych
Działanie farmakologiczne i ewentualne możliwości występowania efektów niepożądanych w
wyniku stosowania niektórych surowców roślinnych
Surowce roślinne i preparaty, stosowane w wybranych dolegliwościach i schorzeniach oraz
możliwości leczenia metodami naturalnymi przy stosowaniu apiterapii i aromaterapii
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Prezentacja wybranego tematu przez prowadzącego, aktywne uczestniczenie studentów w dyskusji
na wybrany temat zajęć poprzez inscenizacje sytuacyjne, zastosowanie różnych przypadków
wyboru leku roślinnego
Forma
i warunki
zaliczenia
Test zamknięty + indywidualna ocena składu złożonego leku roślinnego
Literatura
podstawowa Nowak Gerard (red.). Leki pochodzenia naturalnego. Wydawnictwo UMP. Poznań 2012
Literatura
uzupełniająca
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EWO1 Posiada podstawową wiedzę dotyczącą ziół – ich
zastosowania i możliwości działań niepożądanych
K_W13 OM2_W04
EU01 Potrafi zaordynować zestaw ziół w określonych
dolegliwościach z uwzględnieniem ryzyka interakcji z
K_U11 OM2_U02
46
pożywieniem
EK01 Posiada świadomość wagi podejmowania decyzji
dotyczących zdrowia pacjentów
K_K01 OM2_K01
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach -
udział w ćwiczeniach -
udział w seminariach 30
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń -
przygotowanie do seminariów 25
przygotowanie do kolokwiów 4
przygotowanie do egzaminu -
inne -
Łącznie 59
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
30 1
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 5 1
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EWO1
Ocena pracy studenta podczas zajęć Zaliczenie w formie testu EU01
EK01
Data
opracowania
sylabusa
2014-04-01 Osoba
przygotowująca
sylabus
Prof. dr hab. Gerard Nowak
Dane jednostki
Kierownik: prof. dr hab. Gerard Nowak
Katedra i Zakład Naturalnych Surowców Leczniczych i Kosmetycznych
ul. Mazowiecka 33, 60-623 Poznań
tel.: 61 848-04-75; [email protected]
Regulamin zajęć do Leków roślinnych i paraleków
1. Zajęcia odbywają się systemem seminaryjnym
2. Studenci przychodzą na zajęcia przygotowani z podanego wcześniej zagadnienia
3. Prowadzący zajęcia zadaje pytania indywidualnie z listy Studentów
4. Obowiązującą literaturą jest podręcznik: „Leki pochodzenia naturalnego” pod red. Gerarda
Nowaka – dostępny w Bibliotece UMP
5. Obecność na zajęciach obowiązkowa
6. Trzy i więcej usprawiedliwionych nieobecności powodują konieczność zdania określonej partii
materiału u osoby prowadzącej
7. Zajęcia kończą się zaliczeniem – test – 20 pytań. Należy uzyskać co najmniej 60% prawidłowych
odpowiedzi aby zaliczyć przedmiot
47
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopnia Stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Metodologia badań Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Zakład Patofizjologii UMP;
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu Prof. dr Janusz Witowski Osoba/y zaliczająca/e Prof. dr Janusz Witowski
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
VII Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
6
ćwiczenia
seminaria
24
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
Treści
programowe
Wykłady
Planowanie badań naukowych
Publikacja wyników badań naukowych
Ćwiczenia
Seminaria
Prezentacja wyników badań naukowych
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
• Metody podające (wykłady informacyjne)
• Metody aktywizujące (seminaria, dyskusje dydaktyczne)
Forma
i warunki
zaliczenia
Obowiązkowa obecność na seminariach, wykonanie analizy literatury przedmiotu, przygotowanie i
przedstawienie wyników przykładowej pracy naukowej z dziedziny dietetyki
Literatura
podstawowa
Literatura
uzupełniająca
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna i potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę z zakresu
demografii oraz czynników ryzyka chorób żywieniowo-
zależnych
K_W02 OM2_W01
EW02 Zna zagadnienia dotyczące epidemiologii żywieniowej,
potrafi analizować i wyjaśnić związki pomiędzy
żywieniem a wskaźnikami stanu zdrowia, czynnikami
ryzyka rozwoju choroby i występowaniem chorób.
K_W08 OM1_W02
EW03 Potrafi zaplanować i poprowadzić edukację żywieniową
indywidualna i grupową. Posiada rozbudowana
umiejętność przygotowania prac pisemnych i wystąpień
ustnych dotyczących zagadnień związanych z
poradnictwem dietetycznym i profilaktyką chorób
żywieniowo-zależnych w języku polskim i obcym.
K_U01 OM2_U01
EW04 Jest przygotowany do pracy w poradni dietetycznej i do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywności
K_K04 OM2_K02
48
i żywienia. Potrafi myśleć i działać w sposób
przedsiębiorczy.
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 6
udział w ćwiczeniach
udział w seminariach 24
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń
przygotowanie do seminariów 20
przygotowanie do kolokwiów
przygotowanie do egzaminu
inne
Łącznie 50
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela 30 1,7
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01-EW04 Obserwacja pracy studenta w trakcie
seminariów
Przygotowanie i przedstawienie wyników
przykładowej pracy naukowej z dziedziny
dietetyki
Data
opracowania
sylabusa
26.06.2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
Janusz Witowski
Dane jednostki:
Katedra i Zakład Patofizjologii
Centrum Biologii Medycznej
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Ul. Rokietnicka 8; 60-806 Poznań
http://www.patof.ump.edu.pl/
Kierownik:
Prof. dr hab. med. Andrzej Bręborowicz
Tel. (61)- 8547620; (61)-8547621
Email: [email protected]
Osoba odpowiedzialna za dydaktykę:
Prof. dr hab. med. Janusz Witowski
Tel. (61)-8547622
Email: [email protected]
Organizacja zajęć:
6 godz. wykładów; 24 godz. seminariów;
Zajęcia odbywają się wg planu opracowanego przez dziekanat WL-II w salach dydaktycznych
Katedry i Zakładu Patofizjologii w Centrum Biologii Medycznej;
Regulamin zajęć:
49
- Obecność na seminariach jest obowiązkowa; dopuszczalne jest opuszczenie 1 seminarium bez
odrabiania; w przypadku większej liczby nieobecności, konieczne jest zaliczenie zajęć u
prowadzącego seminarium;
- Obecność na wykładach nie jest obowiązkowa;
Zasady organizacyjno-porządkowe:
Szkolenie BHP odbywa się na początku zajęć; studenci są zobowiązani przestrzegać przepisów
obowiązujących na terenie Katedry i Zakładu Patofizjologii.
Obowiązujące materiały dydaktyczne:
Zasady zaliczenia przedmiotu:
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obecność na wszystkich seminariach oraz przygotowanie i
przedstawienie wyników przykładowej pracy naukowej z dziedziny dietetyki.
50
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Nutrigenomika Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Zakład Biologii Chorób Cywilizacyjnych, Katedra Chemii i Biochemii Klinicznej,
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu
Prof. dr hab. Krystyna
Czyżewska Osoba zaliczająca
Prof. dr hab. Krystyna
Czyżewska
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
II Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
-
ćwiczenia
-
seminaria
30
Obszar
nauczania
OM2
Cel kształcenia
Poznanie podstawowych mechanizmów dziedziczenia cech prawidłowych oraz genetycznego i
wieloczynnikowego podłoża niektórych chorób z uwzględnieniem zaburzeń farmako- i
ekogenetycznych;
Poznanie możliwości wykorzystywania wskazanych mechanizmów w profilaktyce, diagnostyce i
leczeniu ukierunkowanych na wykonywanie zawodu dietetyka;
Kształtowanie umiejętności przyczynowo -skutkowego analizowania zaburzeń genetycznych i
integrowania wiedzy z dziedziny nutrigenomiki z innymi dyscyplinami;
Treści
programowe
Wykłady
- Ćwiczenia
-
Seminaria
1. Nutrigenomika jako synteza genomiki, transkryptomiki, proteomiki, metabolomiki,
farmakogenomiki i epidemiologii;
2. Budowa genomu człowieka. Genetyczny polimorfizm człowieka i podstawy ekspresji genów
jako czynniki determinujące różną odpowiedź na składniki diety.
3. Kierunki działania podstawowych składników odżywczych na genom człowieka. Żywność
funkcjonalna i nutraceutyki;
4. Dieta jako czynnik zagrożenia lub zapobiegania wybranych chorób monogenowych oraz
zespołów złego wchłaniania;
5. Dieta jako czynnik zagrożenia lub zapobiegania wybranych chorób cywilizacyjnych (otyłości,
cukrzycy, nowotworów, osteoporozy, chorób układu krążenia) Inne
-
Formy
i metody
dydaktyczne
Wykład multimedialny z elementami konwersatorium, analiza przypadków, elementy dyskusji,
nauczanie problemowe, samodzielne opracowywanie referatu tematycznego;
Forma
i warunki
zaliczenia
Kolokwium pisemne z całości materiału, ocena przygotowania i wygłoszenia referatu
tematycznego;
Literatura
podstawowa
1. Bidlack W.R., Rodriguez R.L. NUTRITIONAL GENOMICS: THE IMPACT OF
DIETARYREGULATION OF GENE FUNCTION ON HUMAN DISEASE. CRC Press, Boca
Raton 2011.
2. Kaput J., Rodriguez R.L. NUTRITIONAL GENOMICS. DISCOVERING THE PATH TO
PERSONALIZED NUTRITION, John Wiley & Sons Press, New Jersey 2006.
3. Brigelius-Flohé R., Joost H. G. NUTRITIONAL GENOMICS. IMPACT ON HEALTH AND
DISEASE, WILEY-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA Press, Weinheim 2006.
Literatura
uzupełniająca
1. Grajek W. PRZECIWUTLENIACZE W ŻYWNOŚCI – ASPEKTY ZDROWOTNE,
TECHNOLOGICZNE, MOLEKULARNE I ANALITYCZNE. Wyd. Naukowo-Techniczne,
Warszawa 2007.
51
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01
Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
OM1_W01
EW02 Zna i potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia nauki o
dziedziczeniu oraz nauk o żywieniu.
K_W01 OM1_W01
EW03 Posiada ogólną znajomość struktury i funkcji nośników
informacji genetycznej.
K_W01 OM2_W01
EW04 Zna podstawowe definicje z zakresu nutrigenomiki oraz
przykłady genetycznych predyspozycji epigenetycznych
oddziaływań.
K_W01
K_W08 OM2_W01
EW05 Zna kierunki oddziaływania aktywnych składników diety
na genom człowieka.
K_W01 OM2_W01
EU01 Posiada wiedzę na temat wpływu diety na organizm
człowieka w kontekście prewencji lub rozwoju
określonych jednostek chorobowych.
K_W01
K_W08 OM12_U01
EU02 Posiada podstawową umiejętność przyczynowo-
skutkowego analizowania zaburzeń.
K_U01 OM2_U01
EU03 Posiada podstawową umiejętność poszukiwania i
przetwarzania nabytej wiedzy
K_U01 OM2_U01
EU04 Potrafi wskazać na działania profilaktyczne i edukacyjne
właściwe dla wybranych zaburzeń.
K_U02 OM2_U01
EU05 Posiada umiejętność pisemnego opracowania problemu. K_U01
K_U02
K_U04
OM2_U01
EK01 Potrafi integrować uzyskaną wiedzę i wyciągać wnioski. K_U01 OM2_K02
EK02 Potrafi współdziałać i pracować w zespole K_K03
K_K05 OM2_K02
EK03 Potrafi rozwiązywać podstawowe problemy związane z
określonym zaburzeniem
K_K04 OM2_K01
EK04 Rozumie potrzebę poszerzania wiedzy i uczenia się przez
całe życie.
K_K02 OM2_K02
EK05 Ma świadomość wagi problemów omawianego
przedmiotu.
K_K04 OM2_K01
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach -
udział w ćwiczeniach -
udział w seminariach 30
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń -
przygotowanie do seminariów 10
przygotowanie do kolokwiów 15
przygotowanie do egzaminu
inne 5
Łącznie 60
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
30 1
52
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 0 0
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01 – EW05
Opracowanie w formie pisemnej i
zaprezentowanie ustne referatu tematycznego
Sprawdzian pisemny z całości materiału
EU01 – EU03
EU05
Ocena aktywności w dyskusji oraz opracowania
w formie pisemnej i zaprezentowania ustnego
referatu tematycznego
Sprawdzian pisemny z całości materiału
EU04 Opracowanie w formie pisemnej referatu
tematycznego
Sprawdzian pisemny z całości materiału
EK01
EK03
EK05
Ocena aktywności w dyskusji oraz opracowania
w formie pisemnej i zaprezentowania ustnego
referatu tematycznego
Sprawdzian pisemny z całości materiału
EK02
EK04
Ocena aktywności w dyskusji Opracowania w formie pisemnej i
zaprezentowanie ustne referatu tematycznego
Data
opracowania
sylabusa
08.04.2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
Dr n. med. Teresa Grzelak
e-mail: [email protected]; tel. 61 8546476
Dane jednostki:
Kierownik jednostki: prof. dr hab. n. med. Krystyna Czyżewska; e-mail: [email protected]
Zakład Biologii Chorób Cywilizacyjnych, Katedra Chemii i Biochemii Klinicznej, Uniwersytet
Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Collegium Anatomicum; ul. Święcickiego 6; 60-781 Poznań
tel. (61) 854-64-75, (61) 854-64-76; fax (61) 854-64-77
Strona internetowa: www.zbcc.ump.edu.pl
Osoba kontaktowa: dr n. med. Teresa Grzelak; e-mail: [email protected]
Osoby prowadzące zajęcia: prof. dr hab. n. med. Krystyna Czyżewska, dr n. med. Teresa Grzelak,
mgr inż. Marta Kramkowska, mgr Marcelina Walczak,
Regulamin zajęć
1. Zajęcia z przedmiotu prowadzone są w semestrze letnim.
2. Przedmiot obejmuje 30 godzin zajęć seminaryjnych.
3. Podczas 10-ciu trzygodzinnych seminariów opracowanych jest pięć złożonych problemów.
4. W zajęciach mogą uczestniczyć studenci, którzy odbyli ogólne szkolenie BHP.
5. Obecność na zajęciach seminaryjnych jest obowiązkowa. W wyjątkowych sytuacjach
dopuszcza się usprawiedliwioną nieobecność na jednym zajęciu seminaryjnym.
6. W uzasadnionych sytuacjach dopuszczalne jest odrobienie zajęć seminaryjnych z inną grupą.
Zasady zaliczenia przedmiotu
1. Każdy student zobowiązany jest do przygotowania jednego wybranego tematu w formie
pisemnej i przedstawienia go na zajęciach. Niezbędną literaturę przekazuje osoba prowadząca
na pierwszych zajęciach.
2. Na ostatnich zajęciach przeprowadzane jest obowiązkowe kolokwium zaliczeniowe w formie
pisemnej (opisowej).
3. Podstawą zaliczenia przedmiotu są pozytywna ocena z kolokwium oraz aktywny udział w
zajęciach wraz z prezentacją referatu.
4. Próg zaliczenia kolokwium wynosi 60%.
53
5. Terminy poprawek w przypadku otrzymania ocen niedostatecznych z kolokwium
zaliczeniowego ustalane są z osobą prowadzącą zajęcia, w porozumieniu ze starostą roku.
Studentowi przysługuje prawo do dwukrotnej poprawy kolokwium zaliczeniowego.
6. Wyniki kolokwium zostaną podane w formie elektronicznej (tj. przesłane na adres e-mali
studentów) z wyszczególnianiem wyłącznie numerów indeksów studentów.
54
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopnia Stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Patofizjologia kliniczna Punkty ECTS 4
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Zakład Patofizjologii;
Wydział Lekarski II, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu
Koordynator
przedmiotu
Dr med. Dominika
Kanikowska Osoba/y zaliczająca/e Dr med. Dominika Kanikowska
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
2 Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
20
ćwiczenia
4
seminaria
36
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia Poznanie głównych mechanizmów leżących u podstaw powstawania chorób.
Treści
programowe
Wykłady
Patofizjologia nerki
Patofizjologia gospodarki wodno-elektrolitowej, kwasowo-zasadowej
Niewydolność układu krążenia, wstrząs
Zaburzenia gospodarki lipidowej, miażdżyca
Niewydolność układu oddechowego
Patofizjologia układu endokrynnego
Otyłość. Patofizjologia odżywiania
Patofizjologia układu nerwowego
Patofizjologia przewodu pokarmowego
Patofizjologia procesu starzenia Ćwiczenia
Patofizjologia układu endokrynnego
Otyłość. Patofizjologia odżywiania
Patofizjologia przewodu pokarmowego
Seminaria
Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej oraz kwasowo-zasadowej.
Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej.
Patofizjologia nerek.
Patofizjologia niedokrwistości
Patofizjologia układu krążenia.
Patofizjologia układu oddechowego.
Patofizjologia układu endokrynnego.
Patofizjologia układu pokarmowego. Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody podające (wykłady informacyjne),
Metody aktywizujące (seminaria, metoda przypadków, dyskusje dydaktyczne, ćwiczenia)
Forma
i warunki
zaliczenia
Obowiązkowa obecność na seminariach i ćwiczeniach, egzamin testowy
Literatura
podstawowa
Bullock J, Boyle J, Wang MB. Fizjologia. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2004
Bręborowicz A. Zarys patofizjologii narządowej. AM Poznań 2003
Damjanov I. Patofizjologia. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010
Literatura
uzupełniająca
55
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Wykazuje znajomość zmian organicznych,
czynnościowych i metabolicznych zachodzących w
ustroju pod wpływem choroby i towarzyszących jej
zaburzeń odżywiania.
K_W01 OM2_W01
EW01 Zna podstawy patofizjologii klinicznej i wpływ procesów
patologicznych a zwłaszcza zapalenia na metabolizm,
trawienie i wchłanianie składników odżywczych.
K_W05 OM2_W01
EU08 Potrafi zinterpretować wyniki podstawowych badań
laboratoryjnych i wykorzystać je w planowaniu i
monitorowaniu postępowania żywieniowego
K_U08 OM2_U02
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach
20
udział w ćwiczeniach
4
udział w seminariach
36
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń
2
przygotowanie do seminariów
18
przygotowanie do kolokwiów
przygotowanie do egzaminu
20
inne
Łącznie
100
Punkty ECTS za przedmiot
4
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
18
0.7
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 2 0.08
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
OM2_W01 Obserwacja pracy studenta w trakcie
seminariów i ćwiczeń Egzamin
Data
opracowania
sylabusa
27.06.2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
Dr med. Dominika Kanikowska
Dane jednostki:
Kierownik jednostki: Profesor dr hab. med. Andrzej Bręborowicz
Katedra i Zakład Patofizjologii
Centrum Biologii Medycznej
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Ul. Rokietnicka 8; 60-806 Poznań
Tel. (61)- 8547620; (61)-8547621
Email: [email protected]
Strona internetowa: http://www.patof.ump.edu.pl/
Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr med. Dominika Kanikowska
Tel. (61)-8547625; Email: [email protected] Organizacja zajęć:
56
1. 20h wykładów
2. 36h seminariów + 4h ćwiczeń
3. Wykłady, seminaria i zajęcia odbywają się wg planu opracowanego przez dziekanat WL-II
w salach dydaktycznych Katedry i Zakładu Patofizjologii w Centrum Biologii Medycznej.
4. Regulamin zajęć:
Obecność na seminariach i ćwiczeniach jest obowiązkowa; dopuszczalne jest
opuszczenie 1 dnia zajęć bez odrabiania; w przypadku większej liczby nieobecności,
konieczne jest zaliczenie ćwiczeń u prowadzącego zajęcia.
Obecność na wykładach nie jest obowiązkowa.
Studenci zobowiązani są do przygotowania się do zajęć w podanym zakresie tematycznym.
Zasady organizacyjno-porządkowe: 1. Szkolenie BHP odbywa się na początku zajęć; studenci są zobowiązani przestrzegać przepisów
obowiązujących na terenie Katedry i Zakładu Patofizjologii.
2. Obowiązujące materiały dydaktyczne:
Bullock J,Boyle J, Wang MB. Fizjologia. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2004
Bręborowicz A. Zarys patofizjologii narządowej. AM Poznań 2003
Damjanov I. Patofizjologia. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010
Zasady zaliczenia przedmiotu: Egzamin ma formę testową; do zdania egzaminu konieczne jest zdobycie ≥ 60% punktów;
terminy egzaminów ustalane są w porozumieniu ze starostą roku,; wyniki egzaminów podawane
są na stronie internetowej Katedry i Zakładu Patofizjologii, z zachowaniem ochrony danych
osobowych.
57
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów I stopień
stacjonarne
Nazwa
przedmiotu
Produkcja potraw i
towaroznawstwo Punkty ECTS 2 / 3
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Zakład Bromatologii,
Wydział Farmaceutyczny, UM w Poznaniu
Koordynator
przedmiotu
Dr n. farm.
Izabela Bolesławska Osoba/y zaliczająca/e
Dr n. farm.
Izabela Bolesławska
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
VIII / X Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
15 /15
ćwiczenia
30 / 30
seminaria
-
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami teoretycznymi i
praktycznymi dotyczącymi prowadzenia procesów technologicznych oraz analizą towaroznawczą
surowców i gotowych produktów, zapoznanie studentów z podstawami wiedzy na temat surowców
i technologii produkcji przetworów owocowych i warzywnych, koncentratów spożywczych,
słodyczy, napojów bezalkoholowych i alkoholowych, mieszanek mlecznych dla dzieci, żywności
specjalnej, probiotycznej oraz potraw różnych kuchni świata.
Celem kształcenia jest też zapoznanie studentów z zasadami projektowania technologicznego i
produkcyjnego zakładów przemysłu spożywczego oraz kontrolą tego procesu, podstawowymi
zagadnieniami z zakresu obsługi konsumenta oraz zagadnieniami związanymi z żywieniem
zbiorowym w żłobkach, przedszkolach i szpitalach.
Treści
programowe
Wykłady
1.Technologiczne, ekonomiczne i zdrowotne aspekty produkcji potraw. Wpływ obróbki cieplnej na
wartość odżywczą i właściwości organoleptyczne żywności. Dobór metod obróbki cieplnej do cech
jakościowych surowców. Kształtowanie cech jakościowych potraw poprzez dobór parametrów
cieplnych.
2. Elementy towaroznawstwa produktów spożywczych. Analiza sensoryczna w technologii potraw
(metody profilowe, skalowania i punktowa).
3. Produkcja podstawowych surowców owocowych i warzywnych, wymagania jakościowe,
podstawowy skład chemiczny. Obróbka wstępna. Technologia półproduktów (pulp, przecierów,
kremogenów, moszczów). Technologia zagęszczonych soków owocowych. Technologia soków,
nektarów i napojów. Technologia produktów pomidorowych. Technologia produktów słodzonych
(dżemy, marmolady, powidła, konfitury, galaretki). Owoce i warzywa o minimalnym stopniu
przetworzenia.
4.Charakterystyka, klasyfikacja koncentratów spożywczych. Charakterystyka podstawowych
surowców, technologia produkcji koncentratów: zup, przyprawowych, śniadaniowych, makaronów
instant oraz koncentratów napojów.
5. Słodycze. Definicja i podział. Podstawowe surowce wykorzystywane w produkcji słodyczy.
Wartość odżywcza oraz wpływ na zdrowie człowieka. Technologia produkcji.
6.Woda jako składnik organizmu człowieka. Woda jako składnik diety. Skład, klasyfikacja,
wykorzystanie.
7. Napoje bezalkoholowe zimne i gorące. Charakterystyka. Wartość odżywcza. Kawa i herbata.
Rodzaje, skład i wartość odżywcza. Metody parzenia kawy i herbaty. Zimne napoje bezalkoholowe
– skład, wartość odżywcza, technologia produkcji.
8. Napoje alkoholowe. Definicja, podział, ustawodawstwo. Charakterystyka i technologia
produkcji wybranych napojów alkoholowych. Gorzelnictwo rolnicze – wiadomości ogólne,
surowce gorzelnicze, proces fermentacji, destylacja spirytusu, rektyfikacja spirytusu. Technologia
drożdżownictwa.
58
9. Technologia wina i piwa. Obowiązujące ustawodawstwo, technologia produkcji win, choroby
win, rozlew win, charakterystyka wybranych typów win. Charakterystyka surowców
piwowarskich, technologia produkcji piwa, drożdże nastawne, fermentacja i leżakowanie, rozlew
piwa, metoda ciśnieniowa produkcji piwa.
10. Mieszanki mleczne dla dzieci. Charakterystyka, rodzaje. Zastosowanie w zależności od wieku i
stanu zdrowia dziecka.
11. Systematyka, charakterystyka, występowanie w środowisku naturalnym bakterii mlekowych.
Genetyka bakterii mlekowych. Wymagania dla probiotycznych szczepów bakterii mlekowych.
Zastosowanie bakterii mlekowych w przemyśle. Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki. Występowanie
bakterii mlekowych w mikroflorze przewodu pokarmowego człowieka. Wpływ bakterii
mlekowych na zdrowie człowieka.
12. Podstawowe rodzaje żywności specjalnej. Podstawowe przepisy prawa w zakresie żywności
specjalnej. Charakterystyka żywności niskokalorycznej, żywności typu light, dietetycznej,
funkcjonalnej, ekologicznej, wegetariańskiej oraz genetycznie modyfikowanej, żywności wygodnej
i minimalnie przetworzonej, żywności przeznaczonej dla dzieci, sportowców, ludzi chorych i
rekonwalescentów, żywności etnicznej.
13. Żywienie zbiorowe. Podstawowe zagadnienia z zakresu żywienia zbiorowego (szpitale,
przedszkola, żłobki, szkoły).
14. Kontrola procesu produkcyjnego, gospodarowanie energią i wodą. Przemysł spożywczy a
ochrona środowiska. aktualne wymogi prawne oraz zasady GMP i GHP w zakładach
gastronomicznych.
Ćwiczenia
1. Planowanie żywienia zbiorowego z wykorzystaniem programu komputerowego
2. Zaplanowanie przykładowej całodziennej racji pokarmowej w diecie wysokoenergetycznej z
wykorzystaniem programu komputerowego oraz przygotowanie potraw charakterystycznych dla
tego rodzaju diety.
3. Zaplanowanie przykładowej całodziennej racji pokarmowej w diecie lekkostrawnej z
wykorzystaniem programu komputerowego oraz przygotowanie potraw charakterystycznych dla
tego rodzaju diety.
4. Zaplanowanie przykładowej całodziennej racji pokarmowej w diecie wegeteriańskiej z
wykorzystaniem programu komputerowego oraz przygotowanie potraw charakterystycznych dla
tego rodzaju diety.
5. Ocena towaroznawcza oraz technologia produkcji potraw z kasz.
6. Ocena towaroznawcza mleka modyfikowanego, technologia produkcji potraw dla dzieci i
niemowląt
7. Technologia produkcji deserów niskoenergetycznych z zastosowaniem owoców sezonowych
oraz/lub możliwych do wykorzystania w diecie chorych na cukrzycę.
8. Technologia produkcji dodatków do potraw (kluski, makarony).
9. Ocena towaroznawcza oraz technologia produktów słodzonych (dżemy i konfitury wysoko- i
niskosłodzone). Technologia produkcji deserów zimnych i gorących.
10. Technologia produkcji zup i sosów.
11. Ocena towaroznawcza oraz technologia produkcji ciasteczek.
12. Ocena towaroznawcza oraz zastosowanie w produkcji gastronomicznej napojów
bezalkoholowych
13. Zaplanowanie oraz przygotowanie dietetycznych potraw kuchni świata - potrawy kuchni
japońskiej, chińskiej, greckiej.
Obsługa konsumenta
Seminaria
-
Inne
-
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody podające (wykład informacyjny, prelekcja)
Metody eksponujące (film, ekspozycja)
Metody praktyczne (ćwiczenia laboratoryjne, produkcyjne)
Forma
i warunki
zaliczenia
wykłady – egzamin testowy na koniec semestru;
ćwiczenia – zaliczenie; warunek zaliczenia – pozytywne oceny z kolokwiów cząstkowych;
59
Literatura
podstawowa
1. Flaczyk E., Górecka D., Korczak J. : Towaroznawstwo produktów spożywczych.
Wydawnictwo AR w Poznaniu, Wydanie I, Poznań. 2006.
2. Flis K., Procner A. : Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem. Część 1-3. WSiP,
Warszawa.2006.
3. Jargoń R. : Obsługa konsumenta. Część 1-2. WSiP, Warszawa.2000.
Literatura
uzupełniająca
1. Pijanowski E., Dłużewski M., Dłużewska A., Jarczyk A. : Ogólna technologii Żywności.
WNT, Wyd. 8, Warszawa 2004.
2. Praca zbiorowa pod red. A. Jarczyk, E. Dłużewska: Wybrane zagadnienia z ogólnej technologii
żywności. Wyd. SGGW Warszawa 1996.
3. Praca zbiorowa pod red. Mitek M., Słowiński, : Wybrane zagadnienia z technologii żywności,
Wyd. SGGW, Warszawa 2006.
4. Jarczyk A., Berdowski J.: Przetwórstwo owoców i warzyw cz. 1. WSiP, Warszawa 1999.
5. Jarczyk A., Berdowski J.: Przetwórstwo owoców i warzyw cz. 2. WSiP, Warszawa 1999.
6. Mitek. M, Słowiński M. (red.): Wybrane zagadnienia z technologii żywności – technologia
tłuszczów i koncentratów spożywczych. Wyd. SGGW, Warszawa 2006.
7. Świderski F. (red.) : Towaroznawstwo żywności przetworzonej. Wyd. SGGW, Warszawa
1988.
8. Molska I .: Zarys Mikrobiologii Mleczarskiej, PWRiL Warszawa 1993.
9. Wzorek W., Pogorzelski E. : Technologia winiarstwa owocowego i gronowego, SIGMA NOT,
1998.
10. Kunze W.: Technologia piwa i słodu, Piwochmiel, 1999.
11. Wyczański S.: Cukiernictwo. WSP Warszawa 1994.
12. Pijanowski E., Mrożewski S., Horubała A., Jarczyk A.: Technologia produktów owocowych i
warzywnych. WPLiS, T. 1, Warszawa; 1973.
13. Pijanowski E., Mrożewski S., Jarczyk A., Drzazga B., : Technologia produktów owocowych i
warzywnych. PWRIL, T. 2, 1976.
14. Bednarski W., Reps A.: „Biotechnologia żywności”. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne
2003.
Czasopisma branżowe
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
W1 Student posiada podstawowe informacje z zakresu
technologicznych, ekonomicznych i zdrowotnych
aspektów produkcji potraw oraz towaroznawstwa.
W2 Student zna podstawy oceny jakościowej i kulinarnej
surowców, półproduktów oraz sposoby ich przetwarzania
w gotowe potrawy; Potrafi dobrać metody obróbki
cieplnej do cech jakościowych surowców oraz kształtować
cechy jakościowe potraw poprzez dobór parametrów
cieplnych.
W3 Zna przepisy dotyczące urzędowej kontroli żywności
i przestrzega ich w pracy zawodowej
K_W17 OM2_W04
W4 Zna zasady Dobrej Praktyki Produkcyjnej i przestrzega
ich w pracy zawodowej K_W18 OM2_W04
W5 Zna System Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli
oraz ich znaczenie w podnoszeniu jakości produkcji
żywności.
K_W19 OM2_W04
U6 Potrafi przygotować i nadzorować wytwarzanie potraw
wchodzących w skład różnego rodzaju diet.
K_U14 OM2_U03
U7 W pracy zawodowej wykorzystuje wiedzę z dziedziny
towaroznawstwa, jakości i bezpieczeństwa żywności.
K_U15 OM2_U03
K8 Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy
i umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty.
K_K01 OM2_K01
K9 Kontynuuje naukę przez całe życie zawodowe w celu K_K02 OM2_K01
60
stałego uaktualniania wiedzy i umiejętności zawodowych. K10 Potrafi współpracować z przedstawicielami innych
zawodów medycznych i pracownikami administracji w
zespole przyjmując różne role w celu prowadzenia
edukacji żywieniowej i profilaktyki chorób żywieniowo-
zależnych w społeczności lokalnej.
K_K03 OM2_K02
K11 Jest przygotowany do pracy w poradni dietetycznej i do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywności
i żywienia. Potrafi myśleć i działać w sposób
przedsiębiorczy.
K_K04 OM2_K02
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 30x1h
udział w ćwiczeniach 60x1h
udział w seminariach -
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 15x2h
przygotowanie do seminariów -
przygotowanie do kolokwiów 15x2h
przygotowanie do egzaminu 1x20h
inne
Łącznie 180 h
Punkty ECTS za przedmiot 5
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
100 3
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 80 2
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
W1 Obserwacja pracy studenta
Egzamin teoretyczny
W2 Obserwacja pracy studenta
W3 Obserwacja pracy studenta
W4 Obserwacja pracy studenta
W5 Obserwacja pracy studenta
U6 Wejściówka.
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć;
Ocena zdolności do samodzielnej pracy;
Ocena umiejętności wykorzystania przez
studenta uzyskanej wiedzy teoretycznej w
praktyce – protokół z ćwiczeń
U7
K8
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć K9
K10
K11
Data
opracowania
sylabusa
15.05.2014r. Osoba
przygotowująca
sylabus
Dr n. farm. Izabela Bolesławska
61
Dane adresowe jednostki Kierownik: prof. dr hab. n. farm. Juliusz Przysławski
Katedra i Zakład Bromatologii
Ul. Marcelińska 42, 60-354 Poznań
Tel./Fax: 61 854 71 98
Adres e-mail: [email protected]
Koordynator przedmiotu: dr n. farm. Izabela Bolesławska
Regulamin z przedmiotu Produkcja potraw i towaroznawstwo obowiązujący studentów II roku
Dietetyki studia II stopnia w Katedrze i Zakładzie Bromatologii
1. W pracowni technologicznej student zobowiązany jest zorganizować pracę i stanowisko
pracy w sposób zabezpieczający przed zagrożeniami wypadkowymi oraz
oddziaływaniem czynników szkodliwych dla zdrowia.
2. Podstawowym obowiązkiem każdego studenta jest poznanie i przestrzeganie zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, a w szczególności jest zobowiązany:
a. znać przepisy i zasady BHP,
b. wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami BHP, c. stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek asystenta
prowadzącego zajęcia,
d. dbać o należyty stan narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład na stanowisku pracy,
e. używać czystej odzieży ochronnej (kitel), zasłonki ochraniającej kitel przez szybkim
zabrudzeniem, posiadać zabezpieczenie włosów, obuwie na płaskiej podeszwie oraz dwie
ściereczki bawełniane lub lniane,
f. szczególną uwagę zwracać na czystość rąk,
g. posiadać aktualną książeczkę zdrowia,
h. niezwłocznie zawiadomić osobę prowadzącą ćwiczenia o zauważonym zniszczeniu
sprzętu lub jego braku,
i. po zakończeniu ćwiczeń stanowisko pracy zostawić w idealnym porządku,
j. opuszczać pracownię technologiczną wyłącznie po zakończeniu czynności porządkowych
oraz uzyskaniu zgody prowadzącego,
k. przynosić do pracowni tylko najpotrzebniejsze rzeczy; szatnia jest obowiązkowa
(cennych rzeczy nie pozostawiać w szatni),
l. nie nosić w trakcie zajęć żadnej biżuterii,
m. odpowiada wspólnie z koleżankami i kolegami z grupy za stan pracowni i jej
wyposażenie.
3. Student zobowiązany jest odbywać ćwiczenia ze swoją grupą administracyjną zgodnie z
harmonogramem zajęć.
4. Zaliczenie z pracowni technologicznej otrzymuje student na podstawie pozytywnego zaliczenia
wejściówek i zadań praktycznych oraz obecności na zajęciach.
5. Zajęcia oceniane są następująco:
a. wejściówka – merytoryczne sprawdzenie wiadomości studenta – na ocenę; oceny
niedostateczne muszą być poprawione w ciągu 2 tygodni,
b. wykonanie zadania praktycznego – zaliczenie na podstawie protokołu z ćwiczeń.
6. Protokół ćwiczeń powinien zawierać:
a. temat,
b. opis przebiegu ćwiczenia w kolejności wykonywania,
c. wnioski do każdego z przeprowadzonych ćwiczeń,
d. podpis prowadzącego zajęcia.
Każdy protokół, na końcu zajęć, powinien być oddany prowadzącemu do sprawdzenia.
Poprawnie wykonany i podpisany protokół zostaje odnotowany w arkuszu ocen studenta.
7. Wszystkie ćwiczenia są obowiązkowe:
a. nieobecność nieusprawiedliwiona – o jej ewentualnym zaliczeniu decyduje Kierownik
Katedry i Zakładu Bromatologii na wniosek studenta, zaopiniowany przez prowadzącego
ćwiczenia,
62
b. nieobecność usprawiedliwiona – musi być odnotowana w Studenckiej Książeczce
Zdrowia, a ćwiczenia opuszczone muszą być odrobione, po wcześniejszym ustaleniu
terminu z prowadzącym ćwiczenia.
W czasie sesji studenci zadają całościowy (obejmujący I i II rok, studia II stopnia)
egzamin testowy z przedmiotu na platformie OLAT. W przypadku uzyskania oceny
niedostatecznej student ma prawo do dwóch egzaminów poprawkowych. Formę
egzaminu poprawkowego ustala Kierownik przedmiotu. Terminy ustalane są przez
Kierownika ze starostą roku. Studenci, którzy uzyskali średnią ocen z ćwiczeń (łącznie
na I i II roku, studia II stopnia) minimum 4,75 są zwolnieni z egzaminu końcowego.
Studenckie Koło Naukowe Bromatologii i Dietetyki
Adres strony www: www.kzb.ump.edu.pl
Opiekun: dr n. farm. Ilona Górna
Telefon kontaktowy: 61 854 72 04
e-mali kontaktowy: [email protected]
Opis działalności, kierunki badawcze:
Celem działalności Studenckiego Koła Naukowego Bromatologii i Dietetyki jest poszerzenie
wiedzy studentów z zakresu wartości odżywczej żywności, oceny sposobu żywienia i stanu
odżywienia różnych grup ludności ze szczególnym uwzględnieniem chorób dietozależnych.
W szczególności nacisk położony jest na zmiany wartości odżywczej żywności zachodzące pod
wpływem różnych procesów technologicznych z uwzględnieniem tych produktów przemian, które
obniżając wartość odżywczą produktu spożywczego jednocześnie zwiększają ryzyko wystąpienia w
przyszłości niektórych chorób.
W zakresie epidemiologii żywieniowej działalność Studenckiego Koła Naukowego Bromatologii
i Dietetyki koncentruje się wokół problematyki związanej z wpływem sposobu żywienia na
profilaktykę i/lub promocję takich chorób jak otyłość, niedokrwienna choroba serca, nadciśnienie
tętnicze czy cukrzyca typu 2.
63
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Socjologia ogólna z elementami
socjologii zdrowia Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra Nauk Społecznych, Pracownia Socjologii Zdrowia i Patologii Społecznych
Wydział Nauk o Zdrowiu
Koordynator
przedmiotu
Prof. dr hab.
Michał Musielak Osoba/y zaliczająca/e Dr hab. Adam Czabański
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
II Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
-
ćwiczenia
-
seminaria
30h
Obszar
nauczania
OM2; Związki socjologii i nauk medycznych. Relacje między jednostkami a grupami społecznymi
oraz procesy w nich zachodzące.
Cel kształcenia Wskazanie na podstawowe zależności funkcjonowania społeczeństwa jak również społeczno-
kulturowy wymiar zdrowia i choroby.
Treści program
- owe
Wykłady
Ćwiczenia
Seminaria
1. Socjologia jako jedna z nauk społecznych – wprowadzenie.
2. Struktura grupy społecznej – formy społeczne.
3. Przemiany rodziny na podstawie literatury przedmiotu.
4. Konformizm, nonkonformizm. Praca z tekstem- studium przypadku.
5. Praca zespołowa, role społeczne. Praca z tekstem.
6. Komunikacja interpersonalna – ćwiczenia, warsztaty.
7. Motywacja, kierowanie, przywództwo, piramida motywacji.
8. Konflikty- prezentacja multimedialna.
9. Niepełnosprawność, rola wolontariatu- film dot. Fundacji „Mam marzenie.”
10. Interwencja kryzysowa – odgrywanie ról z udziałem domniemanego klienta.
11. Projekcja filmu pt. „Pracownik socjalny”- dyskusja.
12. Stres, wypalenie zawodowe. Testy dot. Stresu i jego wpływu na zdrowie.
13. Kontrola społeczna – prezentacja multimedialna.
14. Coaching – prezentacja multimedialna.
15. Choroba jako rodzaj dewiacji społecznej – aspekty socjologiczne.
16. Zdrowie i choroba jako kategoria opisu położenia społecznego.
17. Problem medykalizacji społecznej.
18. Relacje lekarz-pacjent, odgrywanie roli chorego.
19. Promocja zdrowia – praca z tekstem.
20. Zaliczenie.
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody podające – prelekcja
Metody problemowe – wykład konwersatoryjny
Metody aktywizujące – metoda przypadków, metoda sytuacyjna, dyskusja dydaktyczna
Metody eksponujące – film
Metody praktyczne – symulacja, odgrywanie ról
Forma
i warunki
zaliczenia
Zaliczenie pisemne oraz oceniana jest również aktywność studentów na zajęciach
Literatura
podstawowa
1. Piątkowski W. W STRONĘ SOCJOLOGII ZDROWIA
2. Sokołowska M. SOCJOLOGIA MEDYCYNY
3. Aronson E. CZŁOWIEK ISTOTA SPOŁECZNA
64
Literatura
uzupełniająca
1. Goldman N. WSTĘP DO SOCJOLOGII
2. Szacka B. WPROWADZENIE DO SOCJOLOGII
3. GIDDENS A. SOCJOLOGIA
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna związki socjologii z innymi naukami społecznymi i
medycznymi w tym założenia i zadania zdrowia
publicznego
K_W13 OM2_WO4
EU01 Wie o społecznych i ekonomicznych uwarunkowaniach
zdrowia , propaguje promocję zdrowia K_U02 OM2_UO1
EU02 Potrafi prowadzić dokumentację w sposób
komunikatywny K_U04 OM2__UO1
EU03 Potrafi planować i propagować zdrowy styl życia K_U13 OM2_UO3
EK01 Posiada świadomość własnych ograniczeń K_KO1 OM2_KO1
EK02 Kontynuuje naukę przez całe życie zawodowe w celu
stałego uaktualniania wiedzy i umiejętności zawodowych.
K_KO2 OM2_KO1
EK03 Potrafi współpracować z przedstawicielami innych
zawodów medycznych i pracownikami administracji w
zespole przyjmując różne role w społeczności lokalnej.
K_K03 OM2_K02
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach
udział w ćwiczeniach
udział w seminariach 30h
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń
przygotowanie do seminariów 10h
przygotowanie do kolokwiów 5h
przygotowanie do egzaminu
inne
Łącznie 45h
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
30h 1
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym - -
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01 Obserwacja pracy studenta kolokwium
EU01-EU03
EK01-EK03
Ocena zdolności studenta do samodzielnej
pracy
Data
opracowania
sylabusa
02.06.2014r. Osoba
przygotowująca
sylabus
mgr Maria Kłodzińska-Berkau
REGULAMIN ZAJEĆ – brak
65
66
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu
Wybrane zagadnienia z chirurgii
i żywienie w chirurgii Punkty ECTS 1
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Onkologii Gastroenterologicznej
Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Koordynator
przedmiotu Prof. dr hab. Michał Drews Osoba/y zaliczająca/e
Dr n. med. Urszula
Skowrońska-Piekarska
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
I Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
- ćwiczenia
12 seminaria
3
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia Kształcenie w celu określenia roli i zadań dietetyka w zespole chirurgicznym oraz przygotowania
studentów do ich wypełniania w warunkach oddziału chirurgicznego
Treści
programowe
Wykłady
-
Ćwiczenia
1.Badania przesiewowe stanu odżywienia chorych chirurgicznych – rozpoznawanie chorych
niedożywionych i chorych z ryzykiem niedożywienia
2.Ocena ryzyka wystąpienia niedożywienia u chorych chirurgicznych, sposoby monitorowania tego
ryzyka i zapobiegania
3.Dokonywanie pełnej oceny stanu odżywienia chorych niedożywionych i chorych z ryzykiem
niedożywienia wytypowanych przez ocenę przesiewową
4.Analiza podstawowych badań laboratoryjnych w pełnej ocenie stanu odżywienia chorych
chirurgicznych
5.Proponowanie różnych sposobów leczenia żywieniowego u chorych chirurgicznych
niedożywionych, z ryzykiem niedożywienia oraz w przebiegu powikłań chirurgicznych
6.Zapoznanie się z formami żywienia dojelitowego w oddziale chirurgicznym i możliwościami ich
stosowania w zależności od etapu leczenia chirurgicznego i występujacych powikłań
7.Zapoznanie się z dietami przemysłowymi stosowanymi w dojelitowym leczeniu żywieniowym
chorych chirurgicznych
8.Ograniczenia żywieniowe po niektórych zabiegach chirurgicznych w obrębie przewodu
pokarmowego – zadania opracowania szczegółowych zaleceń dietetycznych po wypisaniu chorych
ze szpitala
9.Zapoznanie się z rolą żywienia dożylnego u chorych chirurgicznych – kwalifikacja chorych,
różne formy żywienia dożylnego, monitorowanie przebiegu i bezpieczeństwa stosowania.
10.Zapoznanie się z leczeniem żywieniowym w warunkach domowych.
11.Zaburzenia metaboliczne i ich wyrównywanie w nadwadze i otyłości.
12.Postępowanie chirurgiczne w powikłanej otyłości.
13.Leczenie żywieniowe chorych otyłych w okresie okołooperacyjnym.
Seminaria
1.Metabolizm chorych chirurgicznych – czy istnieje i jaki jest wpływ urazu (operacja, uraz,
zakażenie, oparzenie) na metabolizm człowieka.
2.Fizjologiczne podstawy żywienia dojelitowego – seminarium z aktywnym udziałem studentów.
3.Metaboliczne podstawy żywienia dożylnego.
4.Wpływ zabiegów operacyjnych w obrębie jamy brzusznej na funkcjonowanie przewodu
pokarmowego i możliwości doustnego odżywiania w okresie pooperacyjnym.
5.Żywienie dojelitowe w chirurgii i żywienie dojelitowe domowe – kwalifikacja, rodzaje dostępu
dojelitowego, rodzaje diet, sposoby podaży diet, monitorowanie efektywności i bezpieczeństwa.
6.Żywienie dożylne w chirurgii i żywienie dożylne domowe - kwalifikacja, rodzaje dostępu
dożylnego, rodzaje mieszanin żywieniowych dożylnych, sposoby podaży mieszanin,
monitorowanie efektywności i bezpieczeństwa.
67
Inne -
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody podające ( prelekcja ), problemowe ( wykład problemowy ), aktywizujace ( przypadki,
seminarium, dyskusja dydaktyczna ), eksponujace ( film, pokaz ), praktyczne ( pokaz, ćwiczenia
kliniczne )
Forma
i warunki
zaliczenia
Uczestnictwo w zajęciach
Kolokwium praktyczne – ocena stanu odżywienia pacjentów i opracowanie dla nich diety zalecanej
w okresie hospitalizacji i poszpitalnym
Literatura
podstawowa
1. Dietetyka i żywienie kliniczne. – podręcznik pod red. A. Payne, H. Barker. Elsevier, 2013, wyd.
I polskie, red. J. Chojnacki.
2. Chirurgia dla studentów medycyny. - podręcznik pod red. Jana Fibaka. wyd.II poprawione i
uzupełnione PZWL Warszawa 2002.
3. Podstawy żywienia klinicznego. - podręcznik pod red. Luboša Sobotki. PZWL Warszawa 2007.
Literatura
uzupełniająca
1. Dietetyka kliniczna. – podręcznik pod red. M. Width, T. Reinhard. Elsevier, 2014, wyd. I
polskie, red. J. Chojnacki, G. Klupińska.
2. Żywienie pozajelitowe i dojelitowe w chirurgii. - podręcznik po red. Bruno Szczygła i Jerzego
Sochy. PZWL Warszawa 1994.
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 wykazuje znajomość zmian organicznych,
czynnościowych i metabolicznych zachodzących w
ustroju pod wpływem choroby i towarzyszących jej
zaburzeń odżywiania
K_W01 OM2_W01
EW02 zna podstawy patofizjologii klinicznej i wpływ procesów
patologicznych a zwłaszcza zapalenia na metabolizm,
trawienie i wchłanianie składników odżywczych
K_W05 OM2_W01
EW03 zna zasady żywienia klinicznego obejmującego: żywienie
dojelitowe z wykorzystaniem diet przemysłowych w
zapobieganiu i leczeniu niedożywienia
K_W10 OM2_W03
EU01 potrafi ocenić efektywność opieki żywieniowej w
osiąganiu zamierzonych celów i modyfikować plan opieki
żywieniowej w zależności od potrzeb
K_U07 OM2_U02
EU02 potrafi zinterpretować wyniki podstawowych badań
laboratoryjnych i wykorzystać je w planowaniu i
monitorowaniu postępowania żywieniowego
K_U08 OM2_U02
EU03 potrafi, w oparciu o badania przesiewowe rozpoznać
niedożywienie, przeprowadzić pełną ocenę stanu
odżywienia i określić rodzaj oraz stopień niedożywienia
K_U09 OM2_U02
EU04 potrafi określić ryzyko niedożywienia szpitalnego i podjąć
odpowiednie działania zapobiegawcze działając wspólnie
z lekarzami i pielęgniarkami w ramach zespołu
terapeutycznego zapewniającego opiekę żywieniową nad
pacjentami
K_U10 OM2_U02
EU05 planuje żywienie w domu pacjentów wypisanych ze
szpitala
K_U12 OM2_U02
EK01 posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy i
umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty
K_K01 OM2_K01
EK02 jest przygotowany do pracy w poradni dietetycznej i do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywności i
żywienia. Potrafi myśleć i działać w sposób
przedsiębiorczy
K_K04 OM2_K02
EK03 przestrzega tajemnicy zawodowej. Przestrzega praw
pacjenta, w tym prawa do rzetelnej informacji na temat
proponowanego postępowania żywieniowego
K_K06 OM2_K03
68
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach „_”
udział w ćwiczeniach 12
udział w seminariach 3
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 6
przygotowanie do seminariów 6
przygotowanie do kolokwiów 3
przygotowanie do egzaminu „_”
inne „_”
Łącznie 30
Punkty ECTS za przedmiot 1
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
15 1/2
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 15 1/2
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01-EW02 Obserwacja pracy studenta kolokwium
EU01-EU05 Ocena zdolności i umiejętności studenta do
samodzielnej pracy z pacjentem
kolokwium praktyczne
EK01-EK03 Obserwacja pracy studenta ocena studenta
Data
opracowania
sylabusa
2014-04-30 Osoba
przygotowująca
sylabus
Dr n. med. Urszula Skowrońska-Piekarska
61-8691122; [email protected]
Dane jednostki:
Kierownik: prof. dr hab.med. Michał Drews
Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Onkologii Gastroenterologicznej
ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań
[email protected]; tel.: 61 618691275, 61-8691122
Strona internetowa: www.3chirurgia.ump.edu.pl
Koordynator przedmiotu: dr n. med. Urszula Skowrońska-Piekarska, tel. 61 8691276/53,
Regulamin zajęć 1. Zajęcia odbywają się w I semestrze I roku studiów w ilości 15 godzin. Seminaria ( 3 godziny, w
tym 3x1 godzinę ) i ćwiczenia kliniczne ( 12 godzin, w tym 3x4 godziny ) odbywają się w
Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Onkologii Gastroenterologicznej
UM, ul. Przybyszewskiego 49, Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego, parter, wejście C
lub E zgodnie z planem zajęć.
2. Przed rozpoczęciem zajęć student otrzymuje program seminariów i ćwiczeń z zaleconą literaturą i
datami odbywania poszczególnych zajęć.
3. Zaliczanie ćwiczeń
3.1. Zaliczenie ćwiczeń praktycznych odbywa się na podstawie przeprowadzonych ocen ( róznymi
metodami ) stanu odżywienia pacjentów oraz przygotowanych samodzielnie przez studentów
propozycji postepowania/leczenia żywieniowego.
3.2. Student może odpracować zajęcia, na których był nieobecny po uprzednim okazaniu
usprawiedliwienia (zwolnienie lekarskie) w miarę możliwości organizacyjnych jednostki i
przed ukończeniem cyklu zajęć.
69
4. Zasady organizacyjno-porządkowe
Student powinien przynieść na zajęcia zeszyt do zaliczeń i odzież ochronną (fartuch biały lekarski).
5. Zasady zaliczania zajęć 5.1. Studenta obowiązuje przystąpienie do kolokwium zaliczeniowego w formie testu
zawierającego pytania wielokrotnego wyboru. Kryterium zaliczenia jest uzyskanie 60%
poprawnych odpowiedzi. Wyniki podawane są do wiadomości drogą elektroniczną przed
upływem 5 dni roboczych od dnia przeprowadzenia testu.
5.2. W przypadku niezaliczenia student może dwukrotnie poprawiać kolokwium w terminie
uzgodnionym z osobą upoważnioną.
70
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Zarządzanie i marketing
Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Klinika Hipertensjologii, Angiologii i Chorób Wewnętrznych
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu
Prof. dr hab.
Andrzej Tykarski Osoba/y zaliczająca/e dr n med. Rafał Staszewski,
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
I Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
10
ćwiczenia
20
seminaria
-
Obszar
nauczania
Teoria i praktyka zarządzania. Zarządzanie praktyką dietetyczną. Kierowanie zespołami. Podstawy
marketingu. Marketing społeczny. Marketingowa koncepcja produktu w branży medycznej,
spożywczej i farmaceutycznej. Znak towarowy, opakowanie, marka. Ochrona znaku towarowego.
Reklama. Badania marketingowe
Cel kształcenia
Przedstawienie zagadnień wprowadzających do tematyki zarządzania i marketingu, w tym
wykorzystania narzędzi do zarządzania własną działalnością gospodarczą. Znajomość
podstawowych zasad i etapów budowania biznes planu. Nabycie umiejętności potrzebnych do
opracowywania strategii marketingu mix w obszarze produktów żywnościowych i usług ochrony
zdrowia, w tym dietetyki. Nabycie umiejętności wykorzystania narzędzie marketingowych w
sektorze publicznych, w tym w ramach realizowanych zadań profilaktyki zdrowotnej. Nabycie
wiedzy i umiejętności właściwego kształtowania relacji międzyludzkich w organizacji i kierowania
zespołem.
Treści
programowe
Wykłady
1. Podstawy zarządzania. Kierowanie ludźmi
2. Zarządzanie strategiczne. Narzędzia analityczne w budowaniu strategii
3. Rozwój koncepcji marketingowych. Marketing – mix. Marketing usług i jego specyfika w
obszarze dietetyki. Marka. Rola opakowania. Ochrona znaku towarowego
4. Marketing w sektorze publicznym. Promocja programów profilaktyki zdrowotnej. Reklama
społeczna.
5. Badania marketingowe w obszarze produktów żywnościowych i usług dietetycznych
6. Ochrona własności przemysłowej i prawa autorskiego. Prawo wspólnotowe i krajowe w
obszarze żywnościowym i żywieniowym.
Ćwiczenia
1. Planowanie działalności organizacji – analiza otoczenia, analiza SWOT, cele strategiczne i
operacyjne. Zasada SMART.
2. Marketing – mix dla organizacji poradnictwa dietetycznego
3. Pozycjonowanie produktów i usług. Strategie promocji
4. Biznes plan dla organizacji poradnictwa dietetycznego
5. Public relations w programach profilaktyki zdrowotnej
6. Zarządzanie personelem. Delegowanie uprawnień. Komunikacja w zespole pracowniczym.
Znaczenie komunikacji wewnętrznej w opiece zdrowotnej. Model FUO. Grupowe i
indywidualne podejmowanie decyzji
Seminaria
-
Inne
-
Formy
i metody
dydaktyczne
Wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny, metoda przypadków, gra dydaktyczna, dyskusja
dydaktyczna, seminarium
Forma
i warunki
zaliczenia
1. Obecność na ćwiczeniach;
2. Opracowanie w grupie biznes planu dla poradni dietetyki
3. Zaliczenie w formie testu
71
Literatura
podstawowa
1. Koźmiński A., Jemielniak D., ZARZĄDZANIE OD PODSTAW, Wolters Kluwer, Warszawa
2011
2. Nowatorska-Romaniak B., MARKETIG USŁUG ZDROWOTNYCH, Wolters Kluwer, 2012
Literatura
uzupełniająca
1. Kotler P., Lee N., MARKETING W SEKTORZE PUBLICZNYM, WAiP, Warszawa 2007
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna teorię i praktykę marketingu oraz zarządzania. Zna i
potrafi stosować uwarunkowania ekonomiczno-prawne
tworzenia i rozwoju form indywidualnej
przedsiębiorczości w zakresie świadczenia usług
związanych z poradnictwem dietetycznym.
K_W14 OM2_W04
EW02 Zna polskie i europejskie ustawodawstwo żywnościowo-
żywieniowe. Zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z
zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa
autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami
własności intelektualnej
K_W16 OM2_W04
EU01 Potrafi zaplanować i realizować kompleksowe
postępowanie obejmujące żywienie, aktywność fizyczną i
styl życia dla osób z nadwagą lub otyłością
K_U13 OM2_U03
EU02 W pracy zawodowej wykorzystuje wiedzę z dziedziny
towaroznawstwa, jakości i bezpieczeństwa żywności.
K_U15 OM2_U03
EK01 Potrafi współpracować z przedstawicielami innych
zawodów medycznych i pracownikami administracji w
zespole przyjmując różne role w celu prowadzenia
edukacji żywieniowej i profilaktyki chorób żywieniowo-
zależnych w społeczności lokalnej.
K_K03 OM2_K02
EK02 Jest przygotowany do pracy w poradni dietetycznej i do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywności i
żywienia. Potrafi myśleć i działać w sposób
przedsiębiorczy.
K_K04 OM2_K02
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 10
udział w ćwiczeniach 20
udział w seminariach -
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 15
przygotowanie do seminariów -
przygotowanie do kolokwiów 15
przygotowanie do egzaminu -
inne -
Łącznie 60
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
30 1
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 30 1
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01, EW02 obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć kolokwium
EU01, EU02 ocena zdolności do samodzielnej pracy Prezentacja studencka
72
EK01, EK02 obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć Prezentacja studencka
Data
opracowania
sylabusa
30.04.0214 Osoba
przygotowująca
sylabus
Rafał Staszewski,
Dane jednostki Kierownik Katedry i Zakładu: Prof. dr hab. Andrzej Tykarski
Katedra i Klinika Hipertensjologii, Angiologii i Chorób Wewnętrznych UM w Poznaniu
Ul. Długa ½, 61-848 Poznań
Tel./Fax: 61 854-90-90
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr Rafał Staszewski
Regulamin zajęć
1. Obecność na seminariach i ćwiczeniach jest obowiązkowa.
2. Dopuszcza się jedną nieobecność.
3. W przypadku większej liczby nieobecności na seminarium lub ćwiczeniu, student jest
zobligowany do zaliczenia obowiązującego materiału podczas konsultacji, w ciągu dwóch
tygodni od ustania przyczyny nieobecności. Po uzyskaniu zgody prowadzącego
poszczególne zajęcia można zaliczyć z inną grupą, jeśli jest taka możliwość
4. Obecność usprawiedliwiona (np. zwolnienie lekarskie) nie zwalnia od zaliczenia materiału.
5. Opuszczenie i nie zaliczenie trzech zajęć z przedmiotu i ich nie zaliczenie skutkuje
niedopuszczeniem do zaliczenia lubi/i egzaminu z przedmiotu.
6. Student ma prawo wyjaśniać swoje wątpliwości w trakcie prowadzonych zajęć, jak i podczas
konsultacji.
7. Prowadzący zajęcia ustalana na początku zajęć stały termin konsultacji, a także podaje
kontakt mailowy w przypadku konieczności ustalenia innego terminu konsultacji przez
studentów.
8. Programy zajęć i literatura przedmiotu zostaną przekazane na pierwszych zajęciach.
9. Zaliczenia przedmiotów dokonuje osoba prowadząca przedmioty.
10. Zaliczenie przedmiotu odbywa się na podstawie przygotowanej pracy studenckiej lub
prezentacji i testu wiedzy (test wyboru) a w przypadku egzaminu przedmiot dodatkowym
testem egzaminacyjnym (test wyboru wraz z pytaniami otwartymi).
11. Ustala się dwa terminy egzaminów, a wyniki egzaminu podawane są najpóźniej po dwóch
tygodniach od przeprowadzenia egzaminu .
12. Egzaminy poprawkowe składa się po przeprowadzeniu dwóch terminów egzaminacyjnych.
13. Student ma prawo wystąpić z wnioskiem o powtórny egzamin w celu poprawienia oceny
dostatecznej, dość dobrej lub dobrej. W takiej sytuacji wymagana jest co najmniej ocena
dobra uzyskana z zaliczeniowej pracy studenckiej.
14. W przypadku uzyskania zaliczenia na ocenę lub zdania egzaminu z przedmiotu, w innej niż
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu uczelni, student, o ile chce
zostać zwolniony z zajęć, lub egzaminu, zobowiązany jest do zgłoszenia się przed
rozpoczęciem zajęć do osoby prowadzącej zajęcia. Prowadzący zajęcia podejmuje decyzję o
zwolnieniu z zajęć i przepisaniu oceny na podstawie przedłożonego wpisu do indeksu oraz
programu zajęć. Zaliczenie przedmiotu i przepisanie oceny nie zwalnia studenta z
konieczności przedłożenia pracy zaliczeniowej.
15. Zgłoszenie się studenta z wnioskiem o przepisanie oceny dopiero po zakończeniu zajęć z
przedmiotu i nie uczęszczanie na zajęcia powoduje nie przepisanie oceny.
73
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Żywienie kliniczne Punkty ECTS 5
Jednostka
realizująca,
wydział
Klinika Chorób Wewnętrznych, Metabolicznych i Dietetyki
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu
prof. dr hab.
Marian Grzymisławski Osoba/y zaliczająca/e
prof. dr hab. Marian
Grzymisławski
dr n. med. Alina Kanikowska Rodzaj
przedmiotu
obowiązkowy semestr
I i II Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
10
ćwiczenia
20
seminaria
60
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
1. Zdobycie wiedzy o sposobach oceny stanu odżywienia pacjentów hospitalizowanych
2. Zdobycie wiedzy o metodach, rodzajach, zasadach stosowania i powikłaniach leczenia
żywieniowego dojelitowego i pozajelitowego
Treści
programowe
Wykłady
1. Przyczyny, sposoby oceny, przebieg i leczenie niedożywienia szpitalnego
2. Wskazania do leczenia żywieniowego
Ćwiczenia
1. Zasady przygotowania i planowania worka do żywienia pozajelitowego.
2. Monitorowanie żywienia dojelitowego i pozajelitowego.
3. Ocena sposobu żywienia oraz stanu odżywienia - omówienie metod stosowanych w ocenie
sposobu żywienia, wybór metody badania spożycia w zależności od celu, podstawowe
elementy wywiadu żywieniowego, metody oceny stanu odżywienia. Część praktyczna –
samodzielne konstruowanie wywiadu żywieniowego.
4. Dieta w chorobach górnego odcinka przewodu pokarmowego – omówienie żywienia
pacjentów z chorobami zębów, jamy ustnej i przełyku, w tym dieta o zmienionej konsystencji,
podstawy żywienia w chorobie refleksowej żołądkowo – przełykowej, chorobie wrzodowej;
opis przypadku – ustalenie zaleceń żywieniowych oraz tygodniowego jadłospisu dla pacjenta z
kilkoma współistniejącymi jednostkami chorobowymi.
5. Żywienie w ostrym i przewlekłym zapaleniu trzustki – omówienie celu leczenia żywieniowego
w nawiązaniu do występujących zaburzeń metabolicznych, wybór drogi podaży składników
odżywczych, dieta w okresie zdrowienia po OZT, żywienie pacjentów z PZT; opis przypadku
– ustalenie podaży makroskładników i innych składników odżywczych, przygotowanie
tygodniowego jadłospisu oraz zaleceń żywieniowych dla pacjenta.
6. HIV /AIDS – omówienie wpływu i konsekwencji żywieniowych wynikających z zakażenia
HIV, konsekwencje terapii antyretrowirusowej, zaburzenia żywieniowe u chorych na AIDS,
terapia żywieniowa; opis przypadku – przygotowanie zaleceń żywieniowych oraz
tygodniowego planu żywieniowego dla pacjenta zakażonego HIV.
7. Przewlekłe choroby nerek – omówienie podstawowych zagadnień – wskaźniki stosowane do
oceny funkcji nerek, postępowanie żywieniowe w zależności od stopnia przewlekłej choroby
nerek, zmiany stanu odżywienia, sposoby zwalniania progresji choroby; opis przypadku –
przygotowanie zaleceń żywieniowych oraz tygodniowego planu żywieniowego z
uwzględnieniem współistniejących chorób (np. nadciśnienie, niedokrwistość, cukrzyca).
8. Choroby neurodegeneracyjne, w tym choroba Parkinsona – omówienie wpływu choroby na
stan odżywienia oraz wymogi żywieniowe, rola wybranych składników odżywczych
w leczeniu żywieniowym, modyfikacje żywienia w zależności od rodzaju i stopnia nasilenia
dolegliwości; opis przypadku – ustalenie podaży energii i makroskładników, przygotowanie
zaleceń żywieniowych oraz diety o zmienionej konsystencji (papkowatej)
z wykorzystaniem doustnych preparatów odżywczych.
9. Zajęcia praktyczne na oddziale szpitalnym – opracowywanie zaleceń i przykładowych
74
jadłospisów dla pacjentów Kliniki Chorób Wewnętrznych, Metabolicznych i Dietetyki
z uwzględnieniem współwystępowania kilku jednostek chorobowych, samodzielne
przeprowadzanie wywiadów żywieniowych, edukacja pacjenta.
10. Oparzenia – zapoznanie z mechanizmem reakcji hipermetabolicznej, możliwymi sposobami
żywienia, znaczeniem wybranych składników odżywczych w leczeniu żywieniowym
pacjentów oparzonych; opis przypadku - szacowanie zapotrzebowania na energię
i makroskładniki z wykorzystaniem różnych metod, ustalanie drogi podawania żywienia,
analiza składu doustnych preparatów odżywczych pod kątem przydatności w leczeniu
żywieniowym pacjentów oparzonych, planowanie żywienia drogą doustną.
11. Dieta antyhistaminowa – omówienie podstawowych zagadnień dotyczących nietolerancji
histaminy – diagnostyka, objawy, leczenie, dieta (ustalanie zamienników dla produktów
zakazanych, praktyczne wskazówki odnośnie przygotowywania posiłków); opis przypadku –
przygotowanie zaleceń żywieniowych oraz tygodniowego planu żywieniowego.
12. Analiza złożonych przypadków klinicznych – ustalanie zaleceń żywieniowych
dla pacjentów z kilkoma współistniejącymi jednostkami chorobowymi.
Seminaria
1. Rodzaje odżywek i suplementów diety stosowanych w leczeniu żywieniowym drogą przewodu
pokarmowego
2. Rodzaje dostępów do przewodu pokarmowego i układu żylnego wymaganego do leczenia
żywieniowego
3. Powikłania leczenia żywieniowego
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody podające (Prezentacja multimedialna),problemowe (omówienie przypadków klinicznych),
programowane (wykorzystanie programów komputerowych), aktywizujące (dyskusja, referat)
Forma
i warunki
zaliczenia
Egzamin w formie testu jednokrotnego wyboru w systemie OLAT
Literatura
podstawowa
Sobotka Lubos, PODSTAWY ŻYWIENIA KLINICZNEGO, PZWL, Warszawa 2013
Literatura
uzupełniająca
Ciborowska Helena, Rudnicka Anna, DIETETYKA. ŻYWIENIE ZDROWEGO I CHOREGO
CZŁOWIEKA, PZWL, Warszawa 2009
Jarosz Mirosław, PRAKTYCZNY PODRĘCZNIK DIETETYKI, IŻiŻ, Warszawa 2010
Chojnacki Jan, DIETETYKA I ŻYWIENIE KLINICZNE, Elsevier, Wrocław 2013
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
Kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
E_W01 Wykazuje znajomość zmian organicznych,
czynnościowych i metabolicznych zachodzących w
ustroju pod wpływem choroby i towarzyszących jej
zaburzeń odżywiania.
K_W01 OM2_W01
E_W02 Zna podstawy immunologii klinicznej oraz wzajemne
związki występujące pomiędzy stanem odżywienia i
stanem odporności ustroju.
K_W03 OM2_W01
E_W03 Zna podstawy patofizjologii klinicznej i wpływ procesów
patologicznych a zwłaszcza zapalenia na metabolizm,
trawienie i wchłanianie składników odżywczych.
K_W05 OM2_W01
E_W04 Zna zasady żywienia klinicznego obejmującego: żywienie
dojelitowe z wykorzystaniem diet przemysłowych
w zapobieganiu i leczeniu niedożywienia.
K_W10 OM2_W03
E_W05 Zna podstawy żywienia pozajelitowego i może je
prowadzić pod kierunkiem lekarza przeszkolonego w tym
zakresie.
K_W11 OM2_W03
E_W06 Potrafi zdefiniować i rozpoznać problemy żywieniowe
pacjenta i uwzględnić je w planowaniu odpowiedniego
K_W12 OM2_W03
75
postępowania dietetycznego.
E_U01 Potrafi przeprowadzić wywiad żywieniowy i ocenić
sposób żywienia osoby badanej w oparciu o odpowiednie
kwestionariusze.
K_U05 OM2_U02
E_U02 Potrafi prowadzić poradnictwo żywieniowe oraz
zaplanować i prowadzić opiekę żywieniową nad
pacjentami w szpitalu i zapobiegać niedożywieniu
szpitalnemu.
K_U06 OM2_U02
E_U03 Potrafi ocenić efektywność opieki żywieniowej w
osiąganiu zamierzonych celów i modyfikować plan opieki
żywieniowej w zależności od potrzeb.
K_U07 OM2_U02
E_U04 Potrafi zinterpretować wyniki podstawowych badań
laboratoryjnych i wykorzystać je w planowaniu
i monitorowaniu postępowania żywieniowego.
K_U08 OM2_U02
E_U05 Potrafi, w oparciu o badania przesiewowe rozpoznać
niedożywienie, przeprowadzić pełną ocenę stanu
odżywienia i określić rodzaj oraz stopień niedożywienia.
K_UO9 OM2_U02
E_U06 Potrafi określić ryzyko niedożywienia szpitalnego i podjąć
odpowiednie działania zapobiegawcze działając wspólnie
z lekarzami i pielęgniarkami w ramach zespołu
terapeutycznego zapewniającego opiekę żywieniową nad
pacjentami.
K_UO10 OM2_U02
E_U07 Planuje żywienie w domu pacjentów wypisanych ze
szpitala.
K_UO12 OM2_U02
E_U08 Potrafi ustalić wskazania do wspomagania i/lub/ leczenia
żywieniowego z wykorzystaniem dostępnych w Polsce
diet przemysłowych, suplementów diety i żywności
specjalnego przeznaczenia żywieniowego w korygowaniu
zaburzeń odżywiania.
K_UO11 OM2_U02
Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy
i umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty.
K_K01 OM2_K01
E_K01 Kontynuuje naukę przez całe życie zawodowe w celu
stałego uaktualniania wiedzy i umiejętności zawodowych
K_K02 OM2_K01
E_K02 Przestrzega tajemnicy zawodowej. Przestrzega praw
pacjenta, w tym prawa do rzetelnej informacji na temat
proponowanego postępowania żywieniowego.
K_K06 OM2_K03
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 10
udział w ćwiczeniach 20
udział w seminariach 60
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 10
przygotowanie do seminariów 10
przygotowanie do kolokwiów 10
przygotowanie do egzaminu 20
Inne -
Łącznie 90
Punkty ECTS za przedmiot 5
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela 90 3
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 90 2
Metody weryfikacji efektu kształcenia
76
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01-EW06 Dyskusja praca w grupie Egzamin część teoretyczna
EU01-EU08 Dyskusja, ocena zdolności do pracy
samodzielnej
Egzamin część praktyczna
EK01-EK02 Obserwacja studentów, dyskusja Kolokwium, prezentacja ustna
Data
opracowania
sylabusa
02.04.2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
dr n. med. Alina Kanikowska
Dane jednostki
Kierownik Katedry i Zakładu: Prof. dr hab. Marian Grzymisławski, [email protected]
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Metabolicznych i Dietetyki
Ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań
Tel./Fax: 61 869 13 14; 61 869 1157
Strona internetowa: www.metabolika.ump.edu.pl
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: Prof. dr hab. Marian Grzymisławski
Osoba kontaktowa dla studentów: Dr n. med. Ewelina Swora-Cwynar, email:
Regulamin zajęć
I. Uczestnictwo w zajęciach - seminaria
1. Przedmiot realizowany jest w postaci 10 godzin wykładów oraz 40 godzin seminariów oraz
360 godzin ćwiczeń.
2. Wykłady, zajęcia seminaryjne oraz ćwiczenia są obowiązkowe i odbywają się według
ustalonego planu.
3. Dopuszcza się jedną nieobecność bez konieczności odrabiania zajęć.
4. Druga i trzecia nieobecność wymaga zaliczenia u asystentów prowadzących dane zajęcia.
5. Spóźnienie na zajęcia powyżej 15 min jest traktowane jak nieobecność.
6. W przypadku większej liczby nieobecności, student nie zostaje dopuszczony do egzaminu.
7. Student zobowiązany jest odbywać zajęcia zgodnie z grafikiem oraz ze swoja grupą
dziekańską. W wyjątkowych sytuacjach o zmianie grupy decyduje dziekanat przed
rozpoczęciem zajęć.
8. Każdy student jest zobowiązany przygotować dwie 20 minutowe prezentacje w programie
Power Point na wybrane przez asystenta prowadzącego zajęcia tematy. Tematy w danej
grupie nie mogą się powtarzać. Prezentacja musi zawierać tytuł, nazwisko i imię autora oraz
spis wykorzystanego piśmiennictwa.
9. Każdy student jest zobowiązany do aktywnego uczestniczenia w ćwiczeniach, na których
układa zalecenia dietetyczne w oparciu o dostarczone przez prowadzącego zajęcia asystenta
dane kliniczne pacjenta bądź diety po przeprowadzeniu badania podmiotowego i
przedmiotowego pacjentów z Oddziału Klinicznego chorób Wewnętrznych, Metabolicznych
i Dietetyki przy użyciu programu komputerowego Dietetyk. Praca studenta jest oceniana
przez asystenta prowadzącego ćwiczenia.
10. Podstawą zaliczenia przedmiotu jest obecność na wszystkich seminariach, przygotowanie i
zreferowanie 2 tematów wybranych z listy tematów oraz pozytywne zaliczenie testu na
ostatnim seminarium. Ocena końcowa z seminariów jest średnią ocen uzyskanych z
prezentacji oraz oceny z testu zaliczeniowego.
11. Uzyskanie zaliczenia seminariów jest podstawą do przystąpienia do egzaminu ogólnego z
przedmiotu.
II. Uczestnictwo w ćwiczeniach
1. W sali ćwiczeń student zobowiązany jest zorganizować pracę i stanowisko pracy w sposób
nie zagrażający wypadkami oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych dla zdrowia.
2. Podstawowym obowiązkiem każdego studenta jest przestrzeganie przepisów i zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, a w szczególności student jest zobowiązany:
- znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
77
- wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny
pracy,
- stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek asystenta
prowadzącego zajęcia,
- dbać o należyty stan sprzętu oraz o porządek i ład na stanowisku pracy,
- niezwłocznie zawiadomić osobę prowadzącą ćwiczenia o zauważonym zniszczeniu sprzętu
lub jego braku.
3. Student zobowiązany jest odbywać ćwiczenia zgodnie z grafikiem oraz ze swoją grupą
dziekańską.
4. Zaliczenie z ćwiczeń otrzymuje student na podstawie pozytywnego zaliczenia zadań
praktycznych oraz obecności na zajęciach.
5. Wszystkie ćwiczenia są obowiązkowe. Każda nieobecność musi być usprawiedliwiona
zwolnieniem lekarskim bądź innym dokumentem potwierdzającym konieczność
nieobecności na zajęciach (np. ksero aktu zgonu członka rodziny, potwierdzenie udziału w
konferencji):
nieobecność nieusprawiedliwiona – o jej ewentualnym zaliczeniu decyduje Kierownik
przedmiotu na wniosek studenta, zaopiniowany przez prowadzącego ćwiczenia,
nieobecność usprawiedliwiona - nie zwalnia studenta z obowiązku odrobienia
ćwiczenia w terminie uzgodnionym z przedstawicielem Katedry,
- odrabianie usprawiedliwionego ćwiczenia odbywa się dla wszystkich osób nieobecnych na
zajęciach, w jednym terminie ustalonym przez prowadzącego, po zakończeniu cyklu ćwiczeń z
przedmiotu.
Zaliczenie przedmiotu - Egzamin
1. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest obecność na zajęciach.
2. Do egzaminu student ma prawo przystąpić w trzech wyznaczonych terminach. Pierwszy termin
egzaminu jest obowiązkowy dla wszystkich studentów, którzy uzyskali zaliczenie z zajęć, termin
drugi i trzeci egzaminu jest terminem odpowiednio 1-wszej i 2-giej poprawki.
3. Podstawą do zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie co najmniej oceny dostatecznej
(60%) z egzaminu.
4. Niestawienie się na żadnym z ustalonych terminów lub nieuzyskanie wymaganej liczby punktów
z egzaminu jest równoznaczne z niezaliczeniem przedmiotu.
5. Przewiduje się pisemną formę egzaminu (test jednokrotnego wyboru) lub na platformie OLAT,
obejmującego materiał z wykładów, seminariów, ćwiczeń.
6. Egzamin – wykłady, seminaria, ćwiczenia: test jednokrotnego wyboru, warunek zaliczenia: co
najmniej 60% prawidłowych odpowiedzi, sposób podania wyników: informacja w Katedrze.
7. Zasady zaliczenia zajęć zgodnie z Regulaminem Studiów na rok akademicki 2014/2015
Wymagany procent Ocena
< 60 % niedostateczny
60 – 67 % dostateczny
68 – 75 % dość dobry
76 – 83 % dobry
84 – 91 % ponad dobry
92 – 100 % bardzo dobry
REGULAMIN PRACOWNI KOMPUTEROWEJ
Przepisy BHP obowiązujące podczas ćwiczeń z Żywienia Klinicznego
1. Pracownia komputerowa przeznaczona jest do realizacji zajęć dydaktycznych wymagających
wspomagania technikami komputerowymi z wykorzystaniem sieci komputerowej lokalnej i
Internetu
2. Użytkownicy zobowiązani są do przestrzegania zasad pracy, przepisów bhp i ppoż., ponoszą
również odpowiedzialność finansową za szkody materialne spowodowane z ich winy
78
3. Osoby prowadzące zajęcia odpowiedzialne są za porządek w pracowni i prawidłowe używanie
sprzętu oraz oprogramowania.
4. Zabrania się jakiejkolwiek ingerencji w konfigurację i pliki konfiguracyjne komputera.
5. Niedozwolona jest samodzielna instalacja (bez uzgodnienia z administratorem systemu)
oprogramowania.
6. Zabrania się nielegalnego kopiowania oprogramowania zgromadzonego w pracowni oraz
samodzielnego kasowania plików nie należących do użytkownika.
7. Niedozwolone jest wynoszenie i zmiana miejsca oprzyrządowania i sprzętu komputerowego.
8. Do pracowni nie mają wstępu osoby nieupoważnione.
9. Student zobowiązany jest:
Znać i przestrzegać przepisy bhp obowiązujące na danym stanowisku pracy oraz przy
wykonywaniu określonego zadania.
Uważnie słuchać i stosować się do wskazówek i zaleceń udzielanych przez prowadzącego
podczas instruktażu wstępnego, bieżącego i końcowego.
Przed przystąpieniem do pracy na maszynach lub innych stanowiskach pracy student
zobowiązany jest dokładnie zapoznać się z instrukcją obsługi danego stanowiska pracy.
Zwracać uwagę na wywieszone napisy ostrzegawcze w salach i ściśle się do nich stosować.
Uruchamiać urządzenia tylko na polecenie prowadzącego.
Utrzymywać w należytym porządku i bezpiecznym stanie przejścia na salach ćwiczeń i na
poszczególnych stanowiskach pracy.
Zgłaszać opiekunowi pracowni wszystkie usterki i nieprawidłowości w działaniu komputera
lub oprogramowania.
Każdy zaistniały podczas zajęć wypadek zgłaszać prowadzącemu.
Nie rozpoczynać i wykonywać prac, których nie zlecił prowadzący.
Nie pracować przy komputerze, do którego nie został wyznaczony.
Nie używać uszkodzonych urządzeń mogących grozić wypadkiem.
Nie wchodzić do pomieszczeń w których nie są prowadzone ćwiczenia.
Nie dotykać, dokręcać lub uruchamiać urządzenia elektrycznego bez zezwolenia
prowadzącego.
Okrycie wierzchnie zostawiać w szatni.
W pracowni nie spożywać posiłków.
79
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopnia stacjonarne
Nazwa
przedmiotu
Żywienie kobiet ciężarnych,
karmiących i niemowląt Punkty ECTS 5
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Klinika Perinatologii i Ginekologii UM im. K. Marcinkowskiego
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu
Dr hab.med.
Wiesław Markwitz Prof. UM Osoba/y zaliczająca/e
Dr hab.med.
Wiesław Markwitz Prof. UM
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
I/II Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
30 ćwiczenia
10 seminaria
40
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia Poznanie zasad żywienia klinicznego, żywienie kobiet ciężarnych, kobiet karmiących i niemowląt,
żywienie parenteralne noworodków, enteralne noworodków, edukacji żywieniowej
Treści
programowe
Wykłady
1. Fizjologia połogu. Laktacja.
2. Fizjologia ciąży i porodu.
3. Zasady prawidłowego odżywiania kobiet w okresie rozrodczym – rola hormonów
4. Zasady prawidłowego odżywiania kobiet w I, II i III trymestrze ciąży w oparciu o 10 zasad
zdrowego żywienia
5. Suplementacja w ciąży i połogu
6. Znaczenie pokarmu kobiecego w ochronie przed zakażeniami
7. Żywienie parenteralne noworodków
8. Żywienie enteralne noworodków
9. Choroby przewodu pokarmowego u noworodków
10. Wady wrodzone u noworodków w aspekcie żywienia enteralnego
Ćwiczenia
1. Praktycznego zasady odżywiania w niedokrwistości i chorobach hematologicznych (układanie
diet -ćwiczenia w oddziale)
2. Zasady odżywiania noworodek z ekstremalnie małą masą ciała (zasady przygotowywania
płynów)
3. Praktycznego zasady odżywiania w cukrzycy i chorobach endokrynologicznych (ćwiczenia w
oddziale)
4. Postępowanie w żółtaczkach okresu noworodkowego (ćwiczenia w oddziale)
5. Praktycznego zasady odżywiania w chorobach wątroby i przewodu pokarmowego (ćwiczenia
w oddziale)
6. Przygotowywanie diet eliminacyjnych w chorobach okresu noworodkowego (ćwiczenia w
oddziale)
7. Zasady żywienia po operacjach położniczych (ćwiczenia w oddziale i kuchni szpitalnej)
8. Zasady odżywiania w nadciśnieniu i chorobach układu krążenia u kobiet w okresie ciąży i
połogu
Seminaria
1. Niedokrwistość i choroby hematologiczne-zasady odżywiania kobiet w ciąży i połogu
2. Adaptacja noworodka do życia pozamacicznego
3. Cukrzyca -zasady odżywiania kobiet w ciąży i połogu
4. Organizacja żywienia parenteralnego w Klinice Neonatologii
5. Choroby wątroby i przewodu pokarmowego- zasady odżywiania kobiet w ciąży i połogu
6. Żółtaczki okresu noworodkowego
7. Zasady odżywiania po cięciu cesarskim i operacjach ginekologicznych
8. Choroby endokrynologiczne- zasady odżywiania kobiet w ciąży i połogu
9. Rola wody u kobiet w okresie rozrodczym
10. Nadciśnienie i choroby układu krążenia- zasady odżywiania kobiet w ciąży i połogu
11. Repetytorium – Neonatologia
80
12. Repetytorium - Perinatologii
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Zajęcia prowadzone będą w formie wykładów z prezentacją multimedialną, seminarium z
dyskusją oraz ćwiczeń mających na celu przygotowanie diet w wybranych jednostkach
chorobowych
Forma
i warunki
zaliczenia
Test po wykładach. Egzamin końcowy – testowy
Studentów obowiązuje aktywny udział w wykładach, seminariach i ćwiczeniach
Warunkiem przystąpienia do egzaminu końcowego jest, oprócz aktywności, obecność na
wszystkich zajęciach, zaliczenia testu po wykładach.
Literatura
podstawowa
Ciborowska H., Rudnicka A.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Warszawa
PZWL 2009
Szostak-Węgierek D., Cichocka A.: Żywienie kobiet w ciąży. Warszawa PZWL 2005
Sobotka L. Podstawy żywienia klinicznego. Warszawa PZWL 2008
Literatura
uzupełniająca
Jean T. Cox, Sharon T. Phelan. Bezpieczne odżywianie w czasie ciąży: obiektywna ocean ryzyka.
Ginekologia po Dyplomie. Styczeń 2010 Tom 12, Nr 1(65)
Co mogę jeść, panie doktorze? Bezpieczne odżywianie w czasie ciąży: obiektywna ocean ryzyka.
Ginekologia po Dyplomie. Marzec 2010 Tom 12, Nr 2(66)
Suplementacja witaminowa w czasie ciąży. Ginekologia po Dyplomie. Marzec 2010 Tom 12, Nr
2(66)
Zofia Wieczorek-Chełmińska. Diety niskoenergetyczne Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2010
Zofia Wieczorek-Chełmińska. Dietetyczna kuchnia wegetariańska Wydawnictwo Lekarskie PZWL
2009
Numer efektu
kształcenia
Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna zasady fizjologii żywienia oraz biochemii klinicznej
i potrafi je wykorzystać w planowaniu żywienia.
K_W04
OM2_W01
EW02 Zna podstawowe metody analizy jakości poszczególnych
grup produktów spożywczych i rozumie ich znaczenie.
K_W06 OM2_W01
EW03 Zna zagadnienia dotyczące epidemiologii żywieniowej,
potrafi analizować i wyjaśnić związki pomiędzy
żywieniem a wskaźnikami stanu zdrowia, czynnikami
ryzyka rozwoju choroby i występowaniem chorób.
K_W08
OM1_W02
EW04 Zna i wdraża w codziennej praktyce badania sposobu
żywienia pojedynczych osób i grup i wykorzystuje je
w planowaniu i korygowaniu żywienia.
K_W09
OM1_W02
EW05 Potrafi zdefiniować i rozpoznać problemy żywieniowe
pacjenta i uwzględnić je w planowaniu odpowiedniego
postępowania dietetycznego.
K_W12
OM2_W03
EW06 Potrafi opracować plany żywienia indywidualnego
i zbiorowego dla pacjentów w szpitalu, domu pomocy
społecznej i innych ośrodkach zbiorowego żywienia.
K_W15 OM2_W04
EU01 Potrafi zaplanować i poprowadzić edukację żywieniową
indywidualna i grupową. Posiada rozbudowana
umiejętność przygotowania prac pisemnych i wystąpień
ustnych dotyczących zagadnień związanych z
poradnictwem dietetycznym i profilaktyką chorób
żywieniowo-zależnych w języku polskim i obcym.
K_U01 OM2_U01
EU02 Potrafi przeprowadzić wywiad żywieniowy i ocenić
sposób żywienia osoby badanej w oparciu o odpowiednie
kwestionariusze.
K_U05 OM2_U02
EU03 Potrafi zinterpretować wyniki podstawowych badań
laboratoryjnych i wykorzystać je w planowaniu
i monitorowaniu postępowania żywieniowego
K_U08 OM2_U02
81
EU04 Potrafi zaplanować żywienie kobiet w ciąży i w okresie
karmienia piersią oraz żywienie niemowląt zgodnie z
współczesną wiedzą w tym zakresie.
K_U20 OM2_U03
EU05 Potrafi uzasadnić wpływ prawidłowego żywienia kobiet
w ciąży oraz karmienia piersią na rozwój fizyczny i
intelektualny dziecka.
K_U21 OM2_U03
EK01 Kontynuuje naukę przez całe życie zawodowe w celu
stałego uaktualniania wiedzy i umiejętności zawodowych.
K_K02 OM2_K01
EK02 Przestrzega tajemnicy zawodowej. Przestrzega praw
pacjenta, w tym prawa do rzetelnej informacji na temat
proponowanego postępowania żywieniowego.
K_K06 OM2_K03
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 30
udział w ćwiczeniach 10
udział w seminariach 40
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 10
przygotowanie do seminariów 10
przygotowanie do kolokwiów 10
przygotowanie do egzaminu 20
inne -
Łącznie 130
Punkty ECTS za przedmiot 5
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
80 4
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 20 1
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01-EW06 Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć Egzamin testowy - test jednokrotnego wyboru – 5
dystraktorów (test dopasowania odpowiedzi) EU01-EU05
EK01-EK02
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć i
ocena samodzielnej pracy studenta
Data
opracowania
sylabusa
24.04.2014r. Osoba
przygotowująca
sylabus
Dr hab.med. Wiesław Markwitz Prof. UM
61 8419 283 [email protected]
DANE JEDNOSTKI:
Klinika Perinatologii i Ginekologii UM Poznań w Ginekologiczno-Położniczym Szpitalu Klinicznym
Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę:
Adres: 60-535 Poznań, ul. Polna 33
Tel. /Fax: 8419-385, fax 8419-646
Strona www.gpsk.am.poznan.pl/dydaktyka
E-mail: [email protected]
Kierownik jednostki: Prof. dr hab. n. med. Grzegorz H.Bręborowicz – Kierownik Kliniki
Osoba odpowiedzialna za dydaktykę na Wydziale Lekarskim II (koordynator przedmiotu) :
Nazwisko: dr hab. n. med. Wiesław Markwitz prof. UM
Tel. kontaktowy: sekretariat Katedry i Kliniki Perinatologii i Ginekologii 61 8419 283
Możliwość kontaktu:
E-mail: [email protected]
82
Osoba zastępująca: dr med. Grzegorz Kruszyński
Kontakt: 61 8419 651
REGULAMIN ZAJĘĆ
1. Zajęcia w semestrze zimowym odbędą się w dniach 18-11-2014 – 10-02-2015 (wtorki godz. 08.00 –
10.15) w sali B231 Collegium Stomatollogicum.
2. Na zakończenie zajęć pierwszego semestru w ostatnim dniu przeprowadzony zostanie test
sprawdzający ( 20 pytań jednokrotnego wyboru, 5 dystraktorów ) z zakresu tematyki wykładów.
3. Warunkiem otrzymania zaliczenia w semestrze zimowym jest obecność na wykładach (zgodnie z
zasadami zawartymi w regulaminie studiów UM § 11 pkt.7) i uzyskanie minimum 12 pkt. z testu
zaliczeniowego.
4. Seminaria w semestrze letnim 40 godz. w salach seminaryjnych Pracowni Dydaktyki, Historii
Położnictwa i Ginekologii oraz w sali seminaryjnej Klinika Neonatologii GPSK UM
5. Ćwiczenia 10 godzin – Klinika Perinatologii i Ginekologii (oddział)oraz Klinika Neonatologii
(oddział)
6. Na ćwiczenia student powinien posiadać fartuch i obuwie na zmianę
7. Seminaria i ćwiczeniach odbywają się w dwóch podgrupach zgodnie z podziałem dokonanym przez
Dziekanat.
8. Warunkiem otrzymania zaliczenia jest obecność na wszystkich seminariach i ćwiczeniach (zgodnie z
zasadami zawartymi w regulaminie studiów UM § 11 pkt.7).Nieobecność spowodowaną chorobą
lub zdarzeniem losowym należy zgłosić telefonicznie w Pracowni Dydaktyki Historii Położnictwa i
Ginekologii bądź przez starostę grupy, a zwolnienie (lekarskie lub potwierdzenie zdarzenia)
przedłożyć po powrocie na zajęcia. Nieobecność usprawiedliwioną należy zaliczyć u koordynatora
przedmiotu po wcześniejszym umówieniu terminu w Pracowni Dydaktyki.
Studenci, którzy otrzymali zaliczenie mogą przystąpić do egzaminu końcowego testowego – 50
pytań jednokrotnego wyboru, 5 dystraktorów, czas pisania 50 min.
Do zdania egzaminu wymagane jest uzyskaniu 60% prawidłowych odpowiedzi.
Wyniki egzaminu zostają zamieszczone na stronie internetowej Pracowni i w gablocie przy
Pracowni Dydaktyki najpóźniej 3 dni po egzaminie.
9. Termin egzaminu – ostatni piątek zajęć Sala Wykładowa im. H. Święcickiego GPSK UM ul. Polna
33
Szkolenie BHP dla studentów Dietetyki w GPSK UM odbywa się w pierwszym dniu zajęć przed
seminariami.
LITERATURA:
PODSTAWOWA:
Ciborowska H., Rudnicka A.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Warszawa PZWL
2009
Szostak-Węgierek D., Cichocka A.: Żywienie kobiet w ciąży. Warszawa PZWL 2005
Sobotka L. Podstawy żywienia klinicznego. Warszawa PZWL 2008
UZUPEŁNIAJĄCA:
Jean T. Cox, Sharon T. Phelan. Bezpieczne odżywianie w czasie ciąży: obiektywna ocean ryzyka.
Ginekologia po Dyplomie. Styczeń 2010 Tom 12, Nr 1(65)
Co mogę jeść, panie doktorze? Bezpieczne odżywianie w czasie ciąży: obiektywna ocean ryzyka.
Ginekologia po Dyplomie. Marzec 2010 Tom 12, Nr 2(66)
Suplementacja witaminowa w czasie ciąży. Ginekologia po Dyplomie. Marzec 2010 Tom 12, Nr 2(66)
Zofia Wieczorek-Chełmińska. Diety niskoenergetyczne Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2010
Zofia Wieczorek-Chełmińska. Dietetyczna kuchnia wegetariańska Wydawnictwo Lekarskie PZWL
2009
83
Sylabusy
przedmioty obowiązkowe
II rok
84
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa przedmiotu
Dietoprofilaktyka i leczenie
dietetyczne chorób niezakaźnych
i żywieniowozależnych Punkty ECTS 5
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Metabolicznych i Dietetyki Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu Prof. dr hab.
Marian Grzymisławski Osoba/y zaliczająca/e
Prof. dr hab.
Marian Grzymisławski
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr III
Rodzaj zajęć
i liczba godzin Wykłady
20 ćwiczenia
seminaria
70
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
Przyswojenie wiedzy o jednostkach dieto zależnych oraz właściwego postępowania dietetycznego. Uzyskanie wiedzy w zakresie podstaw klinicznych (etiopatogenezy, epidemiologii,
symptomatologii, diagnostyki, leczenia i rokowania) wybranych jednostkach.
Zdobycie ogólnych informacji z zakresu edukacji i racjonalizacji sposobu żywienia społeczeństwa
oraz uświadomienie roli prawidłowego żywienia.
Wdrożenie metod i narzędzi służących do oceny stanu odżywienia. Zastosowanie w praktyce
metod służących do układania podstawowych diet dla wybranych jednostek dieto zależnych.
Treści
programowe
Wykłady 1. Zalecenia żywieniowe dla osób z chorobą trzewną. Objawy kliniczne, rozpoznanie oraz
monitorowanie celiakii.
2. Żywienie w chorobach nowotworowych - w okresie remisji, żywienie w zapobieganiu
chorobom nowotworowym
Ćwiczenia 1. Żywienie dzieci szkolnych – omówienie jednostki problemowej, sporządzenie zaleceń
dietetycznych dla w/w grupy, planowanie prawidłowego żywienia.
2. Żywienie młodzieży i studentów - omówienie zagrożeń danej grupy, sporządzenie zaleceń
dietetycznych dla w/w grupy, sporządzenie programu edukacyjnego.
3. Żywienie osób pracujących - omówienie i sporządzenie zaleceń dietetycznych i zestawów
żywieniowych dla w/w grupy ludności.
4. Żywienie osób podeszłym wieku - omówienie jednostek chorobowych, problemów i
niedogodności najczęściej spotykanych w tej grupie wiekowej, sporządzenie zaleceń
dietetycznych oraz zestawów żywieniowych dla osób starszych
5. Żywienie kobiet ciężarnych – omówienie zagrożeń chorobowych, sporządzenie zaleceń
dietetycznych, omówienie i zaplanowanie prawidłowego żywienia w/w grupy .
6. Żywienie kobiet karmiących – omówienie problemów i zagrożeń danej grupy, planowanie
długofalowy program edukacyjny w/w grupy.
7. Układanie diet w wybranych jednostkach, na podstawie kwestionariuszy pacjentów z Kliniki
Chorób Wewnętrznych, Metabolicznych i Dietetyki, praca z programem Dietetyk.
Seminaria 1. Żywienie w wybranych chorobach reumatologicznych (osteoporoza, rzs) - omówienie
jednostek chorobowych, sporządzenie zaleceń dietetycznych dla pacjenta z w/w
jednostką chorobową.
2. Otyłość. NASH (niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby). Zespół
metaboliczny. Przegląd diet stosowanych w otyłości. Specyficzne sposoby odżywiania
się (wegetarianizm, dieta śródziemnomorska, Andersona, Atkinsa, Budwig,
Cambridge, Diamondów, Haya, Montignac, optymalna Kwaśniewskiego,
makrobiotyczna, Zone, Portfolio, Dash, wg ADA, Weight Watchers, Ornish’a,
Dukana) oraz efekty metaboliczne wynikające ze stosowania w/w rodzajów diet
85
redukcyjnych.
3. Profilaktyka nowotworowa – omówienie diet i profilaktyki, edukacja rodziny.
4. Choroby cywilizacyjne – omówienie jednostek chorobowych, metody zapobiegania,
opracowanie programu edukacyjnego, sporządzenie zaleceń oraz przykładowej diety.
5. Zioła, przyprawy. Interakcje między żywnością, suplementami diety a lekami.
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
wykład informacyjny , dyskusja, prezentacja, studium przypadku, praca z programem
komputerowym, praca z ankietami
Forma
i warunki
zaliczenia
Test jednokrotnego wyboru – egzamin (w systemie OLAT)
Literatura
podstawowa
1. Helena Ciborowska, Anna Rudnicka DIETETYKA Wydawnictwo Lekarskie PZWL Wydanie
III uzupełnione 2. Jan Gawęcki, Lech Hryniewiecki. ŻYWIENIE CZŁOWIEKA.. Wydawnictwo Naukowe PWN
Warszawa 2006
3. Henryk Gertig, Juliusz Przysławski. BROMATOLOGIA – zarys nauki o żywności i żywieniu.
Literatura
uzupełniająca
1. Mirosław Jarosz, Jan Dzieniszewski. UWAŻAJ, CO JESZ, GDY ZAŻYWASZ LEKI. Instytut
Żywności i Żywienia . Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2007 2. Mirosław Jarosz, Logina Kłosiewicz-Latoszek. Instytut OTYŁOŚĆ. ZAPOBIEGANIE I
LECZENIE. Żywności i Żywienia . Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2006
3. Mirosław Jarosz. SUPLEMENTY DIETY A ZDROWIE. Instytut Żywności i Żywienia .
Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2008
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do obszarowych
efektów
kształcenia EW01 Wykazuje znajomość zmian organicznych,
czynnościowych i metabolicznych zachodzących w
ustroju pod wpływem choroby i towarzyszących jej
zaburzeń odżywiania.
K_W01 OM2_W01
EW02 Zna i potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę z zakresu
demografii oraz czynników ryzyka chorób
żywieniowozależnych.
K_W02 OM2_W01
EW03 Zna podstawowe metody analizy jakości poszczególnych
grup produktów spożywczych i rozumie ich znaczenie. K_W06 OM2_W01
EU01 Potrafi opracować jasne i zrozumiałe materiały
edukacyjne dla pacjenta. K_U02 OM2_U01
EU02 Potrafi przeprowadzić wywiad żywieniowy i ocenić
sposób żywienia osoby badanej w oparciu o odpowiednie
kwestionariusze.
K_U05 OM2_U01
EU03 Potrafi zaplanować i realizować kompleksowe
postępowanie obejmujące żywienie, aktywność fizyczną i
styl życia dla osób z nadwagą i otyłością.
K_U13 OM2_U03
EU04 Potrafi określić zmiany w wartości odżywczej surowców i
potraw w zależności od warunków i czasu
przechowywania oraz sposobu przetworzenia.
K_U16 OM2_U03
EU05 Zna zasady dieto profilaktyki i potrafi zaplanować,
dostosowane do wieku postępowanie dietetyczne w celu
zapobiegania chorobom związanym z nieprawidłowym
odżywianiem i brakiem aktywności fizycznej.
K_U22 OM2_U04
EK01 Jest przygotowany do pracy w poradni dietetycznej i do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywności i
żywienia. Potrafi myśleć i działać w sposób
przedsiębiorczy.
K_K04 OM2_K02
86
EK02 Przestrzega tajemnicy zawodowej. Przestrzega praw
pacjenta, w tym prawa do rzetelnej informacji na temat
proponowanego postępowania żywieniowego.
K_K06 OM2_K03
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin udział w wykładach 20h udział w ćwiczeniach - udział w seminariach 70h
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń - przygotowanie do seminariów 10h przygotowanie do kolokwiów 10h przygotowanie do egzaminu 10h inne -----
Łącznie 90h
Punkty ECTS za przedmiot 5
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela 90 3
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 70 2
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01-EW03 dyskusja, praca w grupie Kolokwium, prezentacja ustna, egzamin
teoretyczny (test na platformie OLAT) EU01-EU05 obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy Kolokwium, prezentacja ustna, egzamin
teoretyczny (test na platformie OLAT) EK01-EK02 obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy Kolokwium, egzamin teoretyczny (test na
platformie OLAT)
Data
opracowania
sylabusa 01.04.2014
Osoba
przygotowująca
sylabus
mgr Anna Królewska Tel. 61 8691314; [email protected]
Aktualne dane adresowe jednostki
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Metabolicznych i Dietetyki
Ul. Przybyszewskiego 49
60-355 Poznań
Tel./Fax: 61 869 13 14
Adres e-mail: [email protected]
Strona internetowa: www.metabolika.ump.edu.pl
Kierownik Katedry i Zakładu: Prof. dr hab. Marian Grzymisławski
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: Prof. dr hab. Marian Grzymisławski
Studenckie koło naukowe: opiekun – mgr Angelika Kargulewicz, kontakt tel.: 61 869
16 73 adres mailowy: [email protected]
Osoba kontaktowa dla studentów: Dr n. med. Ewelina Swora-Cwynar, email:
[email protected] , Tel. 61 869 1314, 61 869 1157
Regulamin zajęć
I. Uczestnictwo w zajęciach - seminaria
1. Przedmiot realizowany jest w postaci 20 godzin wykładów oraz 140 godzin seminariów i
konwersatoriów.
2. Wykłady, zajęcia seminaryjne oraz ćwiczenia są obowiązkowe i odbywają się według
ustalonego planu.
87
3. Dopuszcza się jedną nieobecność bez konieczności odrabiania zajęć.
4. Druga i trzecia nieobecność wymaga zaliczenia u asystentów prowadzących dane zajęcia.
5. Spóźnienie na zajęcia powyżej 15 min jest traktowane jak nieobecność.
6. W przypadku większej liczby nieobecności, student nie zostaje dopuszczony do
egzaminu.
7. Student zobowiązany jest odbywać zajęcia zgodnie z grafikiem oraz ze swoja grupą
dziekańską. W wyjątkowych sytuacjach o zmianie grupy decyduje dziekanat przed
rozpoczęciem zajęć.
8. Każdy student jest zobowiązany przygotować dwie 20 minutowe prezentacje w
programie Power Point na wybrane przez asystenta prowadzącego zajęcia tematy.
Tematy w danej grupie nie mogą się powtarzać. Prezentacja musi zawierać tytuł,
nazwisko i imię autora oraz spis wykorzystanego piśmiennictwa.
9. Każdy student jest zobowiązany do aktywnego uczestniczenia w ćwiczeniach, na których
układa zalecenia dietetyczne w oparciu o dostarczone przez prowadzącego zajęcia
asystenta dane kliniczne pacjenta bądź diety po przeprowadzeniu badania podmiotowego
i przedmiotowego pacjentów z Oddziału Klinicznego chorób Wewnętrznych,
Metabolicznych i Dietetyki przy użyciu programu komputerowego Dietetyk. Praca
studenta jest oceniana przez asystenta prowadzącego ćwiczenia.
10. Podstawą zaliczenia przedmiotu jest obecność na wszystkich seminariach, przygotowanie
i zreferowanie 2 tematów wybranych z listy tematów oraz pozytywne zaliczenie testu na
ostatnim seminarium. Ocena końcowa z seminariów jest średnią ocen uzyskanych z
prezentacji oraz oceny z testu zaliczeniowego.
11. Uzyskanie zaliczenia seminariów jest podstawą do przystąpienia do egzaminu ogólnego z
przedmiotu.
II. Uczestnictwo w ćwiczeniach
1. W sali ćwiczeń student zobowiązany jest zorganizować pracę i stanowisko pracy w
sposób nie zagrażający wypadkami oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych dla
zdrowia.
2. Podstawowym obowiązkiem każdego studenta jest przestrzeganie przepisów i zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, a w szczególności student jest zobowiązany: - znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
- wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy,
- stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek asystenta prowadzącego
zajęcia,
- dbać o należyty stan sprzętu oraz o porządek i ład na stanowisku pracy,
- niezwłocznie zawiadomić osobę prowadzącą ćwiczenia o zauważonym zniszczeniu sprzętu lub
jego braku.
3. Student zobowiązany jest odbywać ćwiczenia zgodnie z grafikiem oraz ze swoją grupą
dziekańską.
4. Zaliczenie z ćwiczeń otrzymuje student na podstawie pozytywnego zaliczenia zadań
praktycznych oraz obecności na zajęciach.
5. Wszystkie ćwiczenia są obowiązkowe. Każda nieobecność musi być usprawiedliwiona
zwolnieniem lekarskim bądź innym dokumentem potwierdzającym konieczność
nieobecności na zajęciach (np. ksero aktu zgonu członka rodziny, potwierdzenie udziału
w konferencji):
nieobecność nieusprawiedliwiona – o jej ewentualnym zaliczeniu decyduje
Kierownik przedmiotu na wniosek studenta, zaopiniowany przez prowadzącego
ćwiczenia,
nieobecność usprawiedliwiona - nie zwalnia studenta z obowiązku odrobienia
ćwiczenia w terminie uzgodnionym z przedstawicielem Katedry, - odrabianie usprawiedliwionego ćwiczenia odbywa się dla wszystkich osób nieobecnych na
zajęciach, w jednym terminie ustalonym przez prowadzącego, po zakończeniu cyklu ćwiczeń z
przedmiotu.
88
III. Zaliczenie przedmiotu - Egzamin
1. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest obecność na zajęciach.
2. Do egzaminu student ma prawo przystąpić w trzech wyznaczonych terminach. Pierwszy termin
egzaminu jest obowiązkowy dla wszystkich studentów, którzy uzyskali zaliczenie z zajęć, termin
drugi i trzeci egzaminu jest terminem odpowiednio 1-wszej i 2-giej poprawki.
4. Podstawą do zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie co najmniej oceny dostatecznej
(60%) z egzaminu.
5. Niestawienie się na żadnym z ustalonych terminów lub nieuzyskanie wymaganej liczby punktów z
egzaminu jest równoznaczne z niezaliczeniem przedmiotu.
6. Przewiduje się pisemną formę egzaminu (test jednokrotnego wyboru) lub na platformie OLAT,
obejmującego materiał z wykładów, seminariów, ćwiczeń.
7. Egzamin – wykłady, seminaria, ćwiczenia: test jednokrotnego wyboru, warunek zaliczenia: co
najmniej 60% prawidłowych odpowiedzi, sposób podania wyników: informacja w Katedrze.
8. Zasady zaliczenia zajęć zgodnie z Regulaminem Studiów na rok akademicki 2014/2015
Wymagany procent Ocena
< 60 % niedostateczny
60 – 67 % dostateczny
68 – 75 % dość dobry
76 – 83 % dobry
84 – 91 % ponad dobry
92 – 100 % bardzo dobry
IV. REGULAMIN PRACOWNI KOMPUTEROWEJ
Przepisy BHP obowiązujące podczas ćwiczeń z Żywienia Klinicznego
1. Pracownia komputerowa przeznaczona jest do realizacji zajęć dydaktycznych wymagających
wspomagania technikami komputerowymi z wykorzystaniem sieci komputerowej lokalnej i
Internetu
2. Użytkownicy zobowiązani są do przestrzegania zasad pracy, przepisów bhp i ppoż., ponoszą
również odpowiedzialność finansową za szkody materialne spowodowane z ich winy
3. Osoby prowadzące zajęcia odpowiedzialne są za porządek w pracowni i prawidłowe używanie
sprzętu oraz oprogramowania.
4. Zabrania się jakiejkolwiek ingerencji w konfigurację i pliki konfiguracyjne komputera.
5. Niedozwolona jest samodzielna instalacja (bez uzgodnienia z administratorem systemu)
oprogramowania.
6. Zabrania się nielegalnego kopiowania oprogramowania zgromadzonego w pracowni oraz
samodzielnego kasowania plików nie należących do użytkownika.
7. Niedozwolone jest wynoszenie i zmiana miejsca oprzyrządowania i sprzętu komputerowego.
8. Do pracowni nie mają wstępu osoby nieupoważnione.
9. Student zobowiązany jest:
Znać i przestrzegać przepisy bhp obowiązujące na danym stanowisku pracy oraz przy
wykonywaniu określonego zadania.
Uważnie słuchać i stosować się do wskazówek i zaleceń udzielanych przez
prowadzącego podczas instruktażu wstępnego, bieżącego i końcowego.
Przed przystąpieniem do pracy na maszynach lub innych stanowiskach pracy student
zobowiązany jest dokładnie zapoznać się z instrukcją obsługi danego stanowiska pracy.
Zwracać uwagę na wywieszone napisy ostrzegawcze w salach i ściśle się do nich
stosować.
Uruchamiać urządzenia tylko na polecenie prowadzącego.
Utrzymywać w należytym porządku i bezpiecznym stanie przejścia na salach ćwiczeń i
na poszczególnych stanowiskach pracy.
89
Zgłaszać opiekunowi pracowni wszystkie usterki i nieprawidłowości w działaniu
komputera lub oprogramowania.
Każdy zaistniały podczas zajęć wypadek zgłaszać prowadzącemu.
Nie rozpoczynać i wykonywać prac, których nie zlecił prowadzący.
Nie pracować przy komputerze, do którego nie został wyznaczony.
Nie używać uszkodzonych urządzeń mogących grozić wypadkiem.
Nie wchodzić do pomieszczeń w których nie są prowadzone ćwiczenia.
Nie dotykać, dokręcać lub uruchamiać urządzenia elektrycznego bez zezwolenia
prowadzącego.
Okrycie wierzchnie zostawiać w szatni.
W pracowni nie spożywać posiłków.
90
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Fizjoterapia i rehabilitacja Punkty ECTS 1
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra Reumatologii i Rehabilitacji,
Wydział Nauk o Zdrowiu
Koordynator
przedmiotu
Prof. dr hab.
Włodzimierz Samborski
Osoba/y zaliczająca/e mgr Ewa Barańska
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy semestr
III Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
-
ćwiczenia
-
seminaria
15
Obszar
nauczania
OM2
Cel kształcenia Zapoznanie studenta z podstawową wiedzą z dziedziny fizjoterapii.
Treści
programowe
Seminaria
1. Historia fizjoterapii; obszary, które obejmuje fizjoterapia. Cele fizjoterapii, podstawowa
terminologia w fizjoterapii.
2. Działy fizjoterapii, omówienie i przykłady.
3. Zabiegi fizjoterapeutyczne – działanie i wskazania.
4. Wybrane metody specjalne w fizjoterapii, omówienie i przykłady zastosowania.
5. Opis przypadków.
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody dydaktyczne: wykład informacyjny, wykład problemowy, dyskusja dydaktyczna, pokaz.
Środki dydaktyczne: prezentacja multimedialna, projektor multimedialny, laptop
Forma
i warunki
zaliczenia
Ocena aktywności na zajęciach; ocena przygotowanej prezentacji zaliczeniowej – opis przypadku;
końcowy pisemny test zaliczeniowy.
Literatura
podstawowa
1. Kiwerski J., Włodarczyk K.: Fizjoterapia ogólna, PZWL, Warszawa 2012.
2. Mika T., Kasprzak W.: Fizykoterapia, PZWL, Warszawa 2013.
3. Zembaty A.: Kinezyterapia tom I i II., Kasper, Kraków 2002/2003.
Literatura
uzupełniająca
1. Straburzyński G., Straburzyńska-Lupa A.: Medycyna Fizykalna, PZWL, Warszawa 2003.
2. Olszewski J.: Fizjoterapia w wybranych dziedzinach medycyny, PZWL, Warszawa 2011.
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna obszary działania i cele fizjoterapii oraz potrafi
wyjaśnić jej zastosowanie w wybranych schorzeniach, w
tym żywieniowozależnych.
K_W01,K_W02,
K_W05, K_W08
OM2_W01,
OM1_W02
EW02 Potrafi wymienić podstawowe rodzaje zabiegów
fizjoterapeutycznych oraz opisać ich działanie w
zależności od wybranych chorób, w tym
żywieniowozależnych.
K_W01,K_W02,
K_W05, K_W08
OM2_W01,
OM1_W02
EU01 Porównuje wybrane zabiegi fizjoterapeutyczne i ocenia
ich przydatność.
K_U11,K_U13,
K_U22
OM2_U02,OM2_
U03,OM2_U04
EU02 Wybiera metodę fizjoterapeutyczną w zależności od
dysfunkcji pacjenta i dowodzi trafności decyzji.
K_U13, K_U22 OM2_U03,OM2_
U04
EK01 Kształtuje swoją świadomość zawodową w odniesieniu do
problemów i potrzeb pacjenta.
K_K01, K_K02 OM2_K01
91
EK02 Rozwija zdolności komunikacji z pacjentem i jego
rodziną.
K_K04,K_K06 OM2_K02,OM2_
K03
EK03 Rozwija współpracę w zespole interdyscyplinarnym
odpowiedzialnym za terapię i opiekę nad pacjentem.
K_K03, K_K05 OM2_K02
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach -
udział w ćwiczeniach -
udział w seminariach 15
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń - przygotowanie do seminariów 5
przygotowanie do kolokwiów -
przygotowanie do egzaminu -
przygotowanie prezentacji zaliczeniowej/referatu 5
przygotowanie do zaliczenia pisemnego 5
Łącznie 30
Punkty ECTS za przedmiot 1
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
15 0,5
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 15 0,5
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01,EW02 obserwacja pracy studenta
w trakcie zajęć, aktywność na zajęciach
test wiedzy
EU01, EU02 obserwacja pracy studenta
w trakcie zajęć, aktywność na zajęciach
ocena umiejętności prezentacji i zawartości
merytorycznej przygotowanego referatu
EK01,EK02,
EK03
obserwacja pracy studenta
w trakcie zajęć, aktywność na zajęciach,
ocena zdolności do samodzielnej pracy
Data
opracowania
sylabusa
08.04.2014r. Osoba
przygotowująca
sylabus
mgr Ewa Barańska
Dane adresowe:
Kierownik jednostki: prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Samborski
Adres:
Katedra Reumatologii i Rehabilitacji
ul. 28 Czerwca 1956 nr 135/147; 61-545 Poznań
Wejście D, pokój 115/116
E-mail: [email protected]
Tel. (61) 8 310-244
Strona internetowa: http://www.fizjoterapia.ump.edu.pl/
Osoba kontaktowa: mgr Adrian Dudek
E-mail: [email protected]
(61) 8 310-244 (kontakt dla studentów).
92
Regulamin zajęć:
Rodzaj zajęć: seminaria
Liczba godzin i częstotliwość: 15 godzin seminaryjnych, 15 godzin samodzielnej nauki studenta;
łącznie 30 godzin
Dopuszczalne usprawiedliwione nieobecności i sposób ich odpracowania: dopuszcza się 10%
nieobecności, odpracowanie za pomocą referatu na wybrany przez prowadzącego temat
Wymagania wstępne: podstawowa wiedza z zakresu biologii, chemii, fizyki, anatomii i
fizjologii człowieka
Wymagania podczas zajęć: aktywność i czynny udział w zajęciach
Wymagania końcowe: ocena aktywności na zajęciach; ocena przygotowanej prezentacji
zaliczeniowej – opis przypadku; końcowy pisemny test zaliczeniowy
Zasady organizacyjno-porządkowe:
Materiały dydaktyczne: notatki własne
Zasady zaliczania zajęć:
Próg procentowy: 60%
Forma zaliczeń: ocena umiejętności prezentacji i zawartości merytorycznej przygotowanego
referatu oraz test wiedzy
Sposób podania wyników: strona internetowa katedry rehabilitacji i reumatologii, droga
mailowa
Studenckie koło naukowe:
Opiekun: dr Roksana Malak
Kontakt: Katarzyna Kosiorek
E-mail: [email protected]
Strona internetowa: http://www.fizjoterapia.ump.edu.pl/
93
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu
Jakość i bezpieczeństwo
żywności Punkty ECTS 3
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Zakład Bromatologii, Wydział Farmaceutyczny, UM w Poznaniu
Koordynator
przedmiotu
Juliusz Przysławski
Prof. dr hab. Osoba/y zaliczająca/e
Juliusz Przysławski
Prof. dr hab.
Rodzaj
przedmiotu
obowiązkowy
semestr
IV Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
10
ćwiczenia
10
seminaria
25
Obszar
nauczania
OM2
Cel kształcenia
Poznanie podstawowych metod kontroli żywności, zasad pobierania i przygotowywania prób z
partii produktu do analizy, obecności substancji antyodżywczych i naturalnych substancji
toksycznych w produktach żywnościowych, zagrożeń związanych ze stosowaniem substancji
dodatkowych, zanieczyszczeń biologicznych i chemicznych żywności, wpływu procesów
przetwórczych na jakość zdrowotną żywności.
Treści
programowe
Wykłady
Bezpieczeństwo żywności i żywienia – rys historyczny, współczesność – ustawodawstwo
żywnościowe
Nadzór nad jakością zdrowotną żywności i żywienia
Zasady pobierania próbek żywności do analizy
System Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli (HACCP)
Podstawy metodologii badań wartości odżywczej żywności
Żywność modyfikowana genetycznie (GMO)
Ćwiczenia
Ćwiczenia wyjazdowe organizowane dla całego roku do zakładów produkujących żywność.
Praktyczne zapoznanie się z cyklem produkcyjnym i systemami kontroli jakości produktów
spożywczych
Seminaria
Bezpieczeństwo żywności i żywienia w kontekście międzynarodowego handlu artykułami
spożywczymi
Substancje antyodżywcze żywności
Wpływ procesów chemicznych i fizycznych na żywność
Chemiczne zanieczyszczenia żywności
Przedmioty użytku kontaktujące się z żywnością
Nanotechnologia w przemyśle spożywczym – aspekty prawne i zdrowotne
Wprowadzanie nowego produktu na rynek – bezpieczeństwo i kontrola, odpowiedzialność karna,
sytuacja w Polsce i na świecie
Rozwój rynku dań gotowych – oczekiwania konsumentów – bezpieczeństwo
Dodawanie witamin i składników mineralnych do produktów spożywczych – aspekty prawne i
zdrowotne
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Wykłady – metody podające - 10 godzin w II semestrze – prezentacja multimedialna – charakter
interaktywny
Seminaria – metody eksponujące - 25 godzin w II semestrze – prezentacje multimedialne
asystentów i studentów, projekt, opis, dyskusja w grupie, rozwijanie kreatywności poprzez
interaktywny charakter zajęć
Ćwiczenia – metody praktyczne - 10 godzin w II semestrze – studenci uczestniczą w wycieczkach
do zakładów produkujących żywność gdzie zapoznają się z zasadami systemowego zarządzania
bezpieczeństwem zdrowotnym żywności.
94
Forma
i warunki
zaliczenia
Egzamin – test jednokrotnego wyboru w systemie OLAT
Literatura
podstawowa
1. Gertig H., Duda G.: Żywność a zdrowie i prawo, PZWL. Warszawa, 2004
2. Gawęcki J., Roszkowski W.: Żywienie człowieka a zdrowie publiczne, Wyd. Naukowe PWN,
Warszawa, 2009
Literatura
uzupełniająca
1. Przysławski J., (red) Ocena wartości odżywczej żywności, żywienia i stanu odżywienia.
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Poznań, 2009
2. Gawęcki J., Mossor-Pietraszewska T.: Kompendium wiedzy o żywności, żywieniu i zdrowiu.
Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2004
3. Sojkin B., Małecka M., Olejniczak T., Bakalarska M.: Konsument wobec innowacji
produktowych na rynku żywności. Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań,
2009
4. Nitecka E., Obiedziński M.: (red). Prawo żywnościowe Unii Europejskiej, Fundacja
Programów Pomocy dla Rolnictwa, Warszawa, 2000
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
W1 Zna przepisy dotyczące urzędowej kontroli żywności i
przestrzega ich w pracy zawodowej
K_W17 OM2_W04
W2 Zna zasady Dobrej Praktyki Produkcyjnej i przestrzega
ich w pracy zawodowej
K_W18 OM2_W04
W3 Zna System Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli i
ich znaczenie w podnoszeniu jakości produkcji żywności
K_W19 OM2_W04
U4 W pracy zawodowej potrafi wykorzystać wiedzę z
dziedziny towaroznawstwa , jakości i bezpieczeństwa
żywności
K_U15 OM2_U03
U5 Zna pojęcia żywności funkcjonalnej i genetycznie
modyfikowanej i potrafi wykorzystać tę wiedzę w
kontekście bezpieczeństwa żywnościowego
K_U19 OM2_U03
U6 Zna zasady pobierania próbek do badań żywności i potrafi
przygotować próbkę z partii produktu spożywczego
K7 Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy i
umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty.
K_K01 OM2_K01
K8 Kontynuuje naukę przez całe życie zawodowe w celu
stałego uaktualniania wiedzy i umiejętności zawodowych.
K_K02 OM2_K01
K9 Potrafi współpracować z przedstawicielami innych
zawodów medycznych i pracownikami administracji w
zespole przyjmując różne role w celu prowadzenia
edukacji żywieniowej i profilaktyki chorób żywieniowo-
zależnych w społeczności lokalnej.
K_K03 OM2_K02
K10 Jest przygotowany do pracy w poradni dietetycznej i do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywności i
żywienia. Potrafi myśleć i działać w sposób
przedsiębiorczy.
K_K04 OM2_K02
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 10 x 1h
udział w ćwiczeniach 10 x 1h
udział w seminariach 25 x 1h
Udział w konsultacjach 1 x 5h
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń -
95
przygotowanie do seminariów 25 x 1h
przygotowanie do kolokwiów 1 x 5h
przygotowanie do egzaminu 1 x 10h
Inne
Łącznie 90h
Punkty ECTS za przedmiot 3
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
50h 2
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 40h 1
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
W1
Obserwacja pracy studenta
Egzamin teoretyczny
W2
W3
U4 Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć
Ocena zdolności do samodzielnej pracy
Ocena umiejętności wykorzystania przez
studenta uzyskanej wiedzy teoretycznej w
praktyce – protokół z ćwiczeń
U5
U6
K7
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć K8
K9
K10
Data
opracowania
sylabusa
15.05.2014r. Osoba
przygotowująca
sylabus
Prof. dr hab. Juliusz Przysławski
Aktualne dane adresowe jednostki Kierownik: prof. dr hab. n. farm. Juliusz Przysławski
Katedra i Zakład Bromatologii
Ul. Marcelińska 42, 60-354 Poznań
Tel./Fax: 61 854 71 98
Adres e-mail: [email protected]
Koordynator ćwiczeń: dr n. farm. Ilona Górna
Regulamin z przedmiotu Jakość i bezpieczeństwo żywności obowiązujący studentów II roku
Dietetyki II stopnia w Katedrze i Zakładzie Bromatologii
Seminarium:
1. Zajęcia odbywają się w ramach cyklu seminariów zgodnie z harmonogramem oraz grupą dziekańską
wyznaczoną przez Dziekanat. Zmiana grupy możliwa jest jedynie na podstawie zgody udzielonej
przez Dziekana Wydziału Lekarskiego II. Jednorazowa zmiana godzin odbywania seminarium musi
zostać zgłoszona nauczycielowi prowadzącemu dane zajęcia, minimum tydzień wcześniej.
2. Obecność na wszystkich seminariach jest obowiązkowa. Każda nieobecność musi być
usprawiedliwiona zwolnieniem lekarskim bądź innym dokumentem potwierdzającym konieczność
nieobecności na zajęciach (np. ksero aktu zgonu członka rodziny, potwierdzenie udziału w
konferencji).
i. nieobecność nieusprawiedliwiona - jedynie spowodowana bardzo ważnymi przyczynami
– wymaga zaliczenia w formie pisemnego referatu na temat oraz według wytycznych
podanych przez prowadzącego zajęcia.
3. Studenci zobowiązani są przygotować 20 minutową prezentację w programie Power Point na
wybrany, z załączonej listy, temat. Tematy w danej grupie nie mogą się powtarzać.
96
Prezentacja musi zawierać tytuł, nazwisko i imię autora oraz spis wykorzystanego piśmiennictwa.
Prezentacje na zajęciach oceniane będą według poniższych wytycznych:
zgodność z tematem,
przygotowanie prezentacji,
przestawienie prezentacji,
umiejętność zaangażowania grupy w dyskusję,
inwencja i kreatywność podczas tworzenia prezentacji,
czas trwania prezentacji,
podanie zakresu bibliografii.
4. Temat musi zostać zreferowany w ustalonym terminie. Zmiany terminów należy uzgodnić z
prowadzącym zajęcia najpóźniej na ostatnich seminariach poprzedzających prezentację. W
przypadku, gdy student nie pojawi się na swojej zaplanowanej prezentacji wystawiona zostanie
ocena niedostateczna.
5. Prezentacje Power Point, 2-3 stronicowe streszczenia oraz własnoręcznie napisane oświadczenia o
samodzielnym wykonaniu pracy seminaryjnej i dysponowaniu prawami autorskimi wobec niej
powinny zostać dostarczone osobie prowadzącej zajęcia najpóźniej w dniu referowania pracy
seminaryjnej.
6. Podstawą zaliczenia przedmiotu jest obecność na wszystkich seminariach, przygotowanie i
zreferowanie tematu wybranego z listy tematów oraz pozytywne zaliczenie testu końcowego. Ocena
końcowa z seminarium jest średnią ocen uzyskanych z prezentacji oraz oceny z testu
zaliczeniowego.
Ćwiczenia:
1. Ćwiczenia realizowane są w formie ćwiczeń wyjazdowych do zakładów przemysłu spożywczego.
2. Do udziału w nich zobowiązani są wszyscy studenci zgodnie z harmonogramem zajęć.
3. Regulamin ćwiczeń obowiązuje przez cały czas trwania, to znaczy od momentu wyznaczonej zbiórki
aż do chwili zakończenia ćwiczeń.
4. Przed rozpoczęciem ćwiczeń wyjazdowych studenci zobowiązani są do zapoznania się z treścią
niniejszego regulaminu i poświadczenia tego faktu podpisem.
5. W trakcie zajęć studenci zobowiązani są do przestrzegania przepisów BHP, regulaminu zajęć oraz
regulaminu obowiązującego w danym zakładzie produkcyjnym. W poszczególnych zakładach
produkcyjnych mogą obowiązywać studentów dodatkowe zasady wynikające ze specyfiki danego
zakładu produkcyjnego.
6. Terminy ćwiczeń wyjazdowych ustala koordynator ćwiczeń w porozumieniu z Dyrektorami
zakładów przemysłu spożywczego.
7. Studenci najpóźniej 2 tygodnie przed ćwiczeniami są informowani o terminie, miejscu
i sposobie dojazdu do zakładu (dopuszcza się także termin 7 dni w przypadkach zależnych od
danego zakładu).
8. Studenci powinni zgłosić się w wyznaczonym miejscu i czasie oraz posiadać ze sobą legitymację
studencką, ważną książeczkę zdrowia do celów sanitarno-epidemiologicznych oraz odzież ochronną
i obuwie stosowne do zaplanowanych zajęć w zakładach spożywczych.
9. Studentów obowiązuje punktualność. Niestawienie się na czas w miejscu zbiórki lub samowolne
oddalenie się skutkuje nieobecnością na zajęciach.
10. Studenci podczas ćwiczeń wyjazdowych zobowiązani są do zbierania materiałów oraz ich
opracowania w formie protokołu z ćwiczeń wyjazdowych do danego zakładu przemysłu
spożywczego.
11. Wszystkie ćwiczenia są obowiązkowe. W przypadku nieobecności, każda musi być
usprawiedliwiona i odnotowana. Usprawiedliwienia przedstawiane są koordynatorowi ćwiczeń.
a) nieobecność usprawiedliwiona – nie zwalnia studenta z obowiązku odrobienia ćwiczenia. Dopuszcza
się zaliczenie w formie krótkiego referatu na temat podany przez prowadzącego,
b) nieusprawiedliwione opuszczenie ćwiczeń – powoduje niedopuszczenie do zaliczenia.
12. Zaliczenie ćwiczeń wyjazdowych odbywa się na podstawie obecności na ćwiczeniach oraz
przedstawionych protokołów.
13. W stosunku do studentów nie przestrzegających powyższego regulaminu stosuje się sankcje
przewidziane Regulaminem Studiów.
W czasie sesji studenci zdają całościowy egzamin testowy na platformie OLAT.
W przypadku uzyskania oceny niedostatecznej student ma prawo do dwóch egzaminów poprawkowych
97
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień Stacjonarne
Nazwa
przedmiotu
Obsługa programów
komputerowych dla
księgowości i dietetyki Punkty ECTS 1
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Zakład Organizacji i Zarzadzania w Opiece Zdrowotnej
Pracownia Finansów i Rachunkowości w Ochronie Zdrowia
Wydział Nauk o Zdrowiu
Koordynator
przedmiotu dr Piotr Pagórski Osoba/y zaliczająca/e dr Piotr Pagórski
Rodzaj
przedmiotu Obowiązkowy
semestr
III Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
-
ćwiczenia
15
seminaria
-
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
Przekazanie wiedzy w zakresie charakterystyki systemów informatycznych stosowanych w
procesie zarządzania zasobami ludzkimi w podmiocie leczniczym.
Przekazanie wiedzy o systemach informatycznych stosowanych w dietetyce.
Przekazanie wiedzy o systemach informatycznych stosowanych w ewidencji księgowej,
materiałowej i finansowej.
Wypracowanie umiejętności stosowania systemów informatycznych w procesie zarządzania
zasobami ludzkimi.
Wypracowanie umiejętności stosowania systemów informatycznych dla potrzeb dietetyki w
podmiocie leczniczym.
Wypracowanie umiejętności stosowania systemów informatycznych w ewidencji materiałowej i
finansowej.
Uświadomienie konieczności ciągłego doskonalenia wiedzy z zakresu stosowania systemów
informatycznych w rachunkowości i dietetyce.
Treści
programowe
Wykłady
Ćwiczenia
1. Cele oraz zakres zastosowania systemów informatycznych w obszarach kadrowo – płacowych.
2. Tworzenie baz danych o pracownikach.
3. Tworzenie bazy danych o otoczeniu podmiotu leczniczego.
4. Tworzenie bazy danych o systemie wynagrodzeń.
5. Wykonywanie podstawowych czynności obsługi programów informatycznych
wspomagających dietetykę
6. Wykorzystywanie systemów informatycznych w rachunkowości podmiotu leczniczego. Seminaria
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody aktywizujące – dyskusja, praca w zespołach.
Metody programowe – ćwiczenia rachunkowe z wykorzystaniem zestawów komputerowych.
Forma
i warunki
zaliczenia
Ocenianie formujące: wejściówki obejmujące obszary tematyczne, dyskusje.
Ocenianie podsumowujące: zadanie sprawdzające – test zaliczeniowy z wykorzystaniem zestawu
komputerowego, aktywność na zajęciach.
Literatura
podstawowa
Głowacka Maria Danuta, Mojs Ewa, Galicki Jan, Zarządzanie zakładem opieki zdrowotnej,
Wolters Kluwer business, Warszawa 2009 r.
Instrukcja stosowania SI SYMFONIA PŁACE, Warszawa 2007 r.
Instrukcja stosowania SI DIETETYKA, Warszawa 2011 r.
Literatura
uzupełniająca
Pocztowski A., Najlepsze praktyki zarządzania zasobami ludzkimi w Polsce, Oficyna
Ekonomiczna, Kraków 2002 r i następne.
98
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Posiada wiedzę w zakresie możliwości zastosowania
systemów informatycznych w zarzadzaniu podmiotem
leczniczym.
K_W14 OM2_W04
EW02 Rozumie znaczenie i zadania systemów informatycznych
wspomagających zarzadzanie zasobami ludzkimi
K_W14 OM2_W04
EW03 Zna zasady stosowania systemów informatycznych w
dietetyce.
K_W15 OM2_W04
EW04 Rozumie znaczenie systemów informatycznych
stosowanych w ewidencji księgowej.
K_W14 OM2_W04
EU01 Potrafi praktycznie zastosować systemy informatyczne w
wybranych dziedzinach zarządzania podmiotem
leczniczym ze szczególnym uwzględnieniem dietetyki.
K-U17 OM2_U03
EU02 Potrafi stosować systemy informatyczne w procesie
kalkulacji i ustalania jadłospisów i diet dla pacjentów
K-U17 OM2_U03
EK01 Rozumie potrzebę ciągłego zgłębiania wiedzy w zakresie
stosowania wybranych systemów informatycznych w
procesie zarządzania podmiotem leczniczym.
K_K03 OM2_K02
EK02 Potrafi efektywnie współpracować w zespole zadaniowym
w zakresie przygotowywania informacji niezbędnej w
procesach zarzadzania podmiotem leczniczym.
K_K03
K_K04
OM2_K02
OM2_K02
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach -
udział w ćwiczeniach 15
udział w seminariach -
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 10
przygotowanie do seminariów -
przygotowanie do kolokwiów 5
przygotowanie do egzaminu -
inne -
Łącznie 30
Punkty ECTS za przedmiot 1
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
15 1
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 15 -
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01 – EW04 Wejściówki obejmujące obszary tematyczne,
dyskusje.
Zadanie sprawdzające – test zaliczeniowy,
aktywność na zajęciach.
EU01 – EU02 Wejściówki obejmujące obszary tematyczne,
dyskusje i obserwacja pracy studenta w
trakcie zajęć.
Zadanie sprawdzające – test zaliczeniowy,
aktywność na zajęciach.
EK01 – EK02 Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć Aktywność na zajęciach.
Data opracowania
sylabusa
15-04-2014 Osoba przygotowująca
sylabus
Dr Piotr Pagórski
99
Dane jednostki:
Kierownik jednostki – dr hab. Maria Danuta Głowacka.
Katedra i Zakład Organizacji i Zarzadzania w Opiece Zdrowotnej, ul. Smoluchowskiego 11,
60-179 Poznań, tel. 8612250, [email protected].
Dane prowadzącego zajęcia dydaktyczne:
Dr Piotr Pagórski, Pracownia Finansów i Rachunkowości w Ochronie Zdrowia, 60-179 Poznań
Ul. Smoluchowskiego 11 pok. 204. Tel. 8612254 i 502 649 515, [email protected]
Regulamin zajęć:
1. Przedmiot obejmuje 15 godzin ćwiczeń i realizowany jest w dwóch grupach.
2. Zajęcia realizowane są w Sali komputerowej nr 06 ul. Smoluchowskiego 11, zaplanowanych
przez Dziekanat Wydziału Nauk o Zdrowiu.
3. Zajęcia są obowiązkowe, ewentualne nieobecność na 1 ćwiczeniu, skutkuje koniecznością
odrobienia zajęć z inną grupą ćwiczeniową.
4. Zajęcia wymagają aktywnej postawy studentów, szczególnie w ramach realizowanych zadań
ćwiczeniowych z wykorzystanie komputerów.
5. Zaliczenie przedmiotu odbywa się na ostatnich zajęciach.
Zasady organizacyjno-porządkowe:
1. Zajęcia realizowane są w sali komputerowej co wymaga zapoznania się na pierwszych
zajęciach z instrukcją bhp określającą zasady postępowania studenta w tego typu pracowni.
2. Nie obowiązuje studentów specjalny strój na zajęciach.
3. Student na kolejnych zajęciach ćwiczeniowych otrzymuje od prowadzącego powielone
algorytmy postępowania niezbędne do obsługi danego etapu obsługi rozpatrywanego systemu
informatycznego.
4. Na pierwszych zajęciach otrzymuje informacje na temat literatury podstawowej i
uzupełniającej, dostępnej także na wybranych stronach internetowych.
Zasady zaliczenia zajęć:
1. Zajęcia rozliczane są na ostatnich zajęciach ćwiczeniowych.
2. Obowiązuje zaliczenie z oceną.
3. Student w ramach kolokwium końcowego rozwiązuje samodzielnie z wykorzystanie zestawu
komputerowego zadanie związane z obsługą wybranego systemu informatycznego, które aby
zaliczyć musi wykonać w 51%
4. Wyniki zaliczenia zostaną podane na udostępnioną przez grupę studencką pocztę internetową.
5. Ewentualne poprawki zaliczenia odbywają się zgodnie z zasadami określonymi w
Regulaminie Studiów, podczas dyżurów prowadzącego zajęcia.
Informacje o studenckim kole naukowym:
Studenckie Koło Naukowe Menadżer Jakości
Opiekun dr inż. Iwona Nowakowska
Tel. – Przewodniczący Piotr Nowacki 649-555-653
100
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień Stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Opieka paliatywna Punkty ECTS 1
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Klinika Endokrynologii, Przemiany Materii i Ch. Wewnętrznych
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu
Prof. dr hab. med.
Katarzyna Łącka Osoba/y zaliczająca/e
Prof. dr hab. med.
Katarzyna Łącka
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
IV Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
-
ćwiczenia
10h
seminaria
5h
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
1. Poznanie zasad i organizacji opieki paliatywno-hospicyjnej
2. Rola dietetyka w opiece paliatywnej
3. Umiejętność opracowania zasad żywienia (diet) w leczeniu paliatywnym
4. Zapoznanie się z zasadami funkcjonowania oddziałów opieki paliatywnej
Treści
programowe
Wykłady – nie dotyczy
Ćwiczenia 1. Zapoznanie się z organizacją i zasadami działania hospicjum ze szczególnym uwzględnieniem
elementów rehabilitacji w opiece paliatywnej (wsparcie psychologiczne, fizjoterapia, zasady
żywienia - 5 godzin
2. leczenie żywieniowe u chorych znajdujących się w opiece paliatywnej w zależności od rodzaju
leczenia onkologicznego (radioterapia, chemioterapia, hormonoterapia) oraz od okresu leczenia
paliatywnego (okres przedterminalny, terminalny, umierania) – samodzielne opracowanie zaleceń
żywieniowych w formie prezentacji multimedialnej oraz dyskusja na w/w temat – 5 godzin
Seminaria
1. Opieka paliatywna jako dziedzina medycyny (podstawowe pojęcia, zasady, cele i organizacja
opieki paliatywnej, oraz jej jakość) – 1 h
2. Objawy kliniczne u pacjenta znajdującego się w leczeniu paliatywnym ze szczególnym
uwzględnieniem objawów ze strony przewodu pokarmowego – 1h
3. Psychospołeczne aspekty opieki paliatywnej – 1h
4. Miejsce dietetyka w skojarzonym leczeniu paliatywnym- 1h
5. Wytyczne i schematy postępowania w opiece paliatywnej – 1h
Inne nie dotyczy
Formy
i metody
dydaktyczne
1. Seminaria: wykład informacyjny, prezentacja multimedialna, dyskusja dydaktyczna
2. Ćwiczenia: rozmowy z pacjentami, metoda przypadków, symulacja, dyskusja dydaktyczna,
samodzielne przygotowanie przez studenta ( indywidualne lub w grupach 2 – osobowych)
zasad żywieniowych dla pacjenta w opiece paliatywnej w formie wykładu konwersatoryjnego
z wykorzystaniem komputera (prezentacja multimedialna)
Forma
i warunki
zaliczenia
1. Seminaria:
a. obowiązkowy udział w zajęciach, dopuszczalne jedno spóźnienie, jednak nie większe niż 15
min; spóźnienie większe niż 15 min traktowane jest jako nieobecność
b. program zajęć zgodny z planem
c. wymagana znajomość tematyki seminarium na sprawdzianie końcowym (test)
2. Ćwiczenia:
a. Obowiązkowy udział w zajęciach, dopuszczalne jedno spóźnienie, jednak nie większe niż 15
min; spóźnienie większe niż 15 min traktowane jest jako nieobecność
b. Nieobecność na zajęciach wymaga usprawiedliwienia i ich odrobienia
c. Program zajęć zgodny z planem
d. W trakcie zajęć z pacjentami obowiązuje biały fartuch
101
Formą zaliczenia przedmiotu jest: udział w zajęciach, przygotowanie i prezentacja (multimedialna)
zasad leczenia żywieniowego dla pacjenta w opiece paliatywnej, chemioterapii i radioterapii (do
wyboru) oraz zdanie sprawdzianu końcowego (test jednokrotnego wyboru składający z 15 pytań)
Literatura
podstawowa
„Podstawy opieki paliatywnej” red. Krystyna De Walden-Gałuszko, PZWL, W-Wa 2004
Literatura
uzupełniająca
„Praktyczny podręcznik dietetyki” M. Jarosz, Instytut Żywności i Żywienia, W-wa 2011
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01
EW02
EW03
EW04
EW05
Zna podstawy patofizjologii klinicznej i wpływ procesów
metabolicznych na metabolizm, trawienie i wchłanianie
składników odżywczych
Zna podstawy psychologii klinicznej i uwzględnia je w
codziennej pracy zawodowej w rozwiązywaniu złożonych
problemów zdrowotnych, rodzinnych
Zna zasady żywienia klinicznego obejmującego żywienie
dojelitowe z wykorzystaniem diet przemysłowych w
zapobieganiu i leczeniu niedożywienia nowotworowego
Zna podstawy żywienia pozajelitowe i może je prowadzić
pod kierunkiem lekarza przeszkolonego w tym zakresie
Potrafi zdefiniować i rozpoznać problemy żywieniowe
pacjenta i uwzględnić je w planowaniu odpowiedniego
postępowania dietetycznego
K_W05
K_W07
K_W10
K_W11
K_W12
OM2_W01
OM2_W02
OM2_W03
OM2_W03
OM2_W03
EU01
EU02
EU03
EU04
EU05
EU06
EU07
EU08
Potrafi zaplanować i poprowadzić edukację żywieniową
indywidualną i grupową. Posiada umiejętność
przygotowania prac pisemnych i wystąpień ustnych dot.
zagadnień związanych z poradnictwem dietetycznym w j.
polskim
Potrafi opracować jasne i zrozumiałe materiały
edukacyjne dla pacjenta
Potrafi opracować jasne i zrozumiałe instrukcje dla
personelu realizującego opiekę żywieniową
Potrafi prowadzić dokumentację podejmowanych
czynności zawodowych, chroni poufność i
bezpieczeństwo prowadzonej dokumentacji
Potrafi przeprowadzić wywiad żywieniowy i ocenić
sposób żywienia osoby badanej w oparciu o odpowiednie
kwestionariusze
Potrafi prowadzić poradnictwo żywieniowe oraz
zaplanować i prowadzić opiekę żywieniową nad
pacjentem w szpitalu i zapobiegać niedożywieniu
szpitalnemu
Potrafi ocenić efektywność opieki żywieniowej w
osiąganiu zamierzonych celów i modyfikować plan opieki
żywieniowej w zależności od potrzeb
Potrafi zinterpretować wyniki podstawowych badań
laboratoryjnych i wykorzystać je w planowaniu i
monitorowaniu postępowania żywieniowego
K_U01
K_U02
K_U03
K_U04
K_U05
K_U06
K_U07
K_U08
OM2_U01
OM2_U01
OM2_U01
OM2_U01
OM2_U02
OM2_U02
OM2_U02
OM2_U02
EK01
EK02
Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy i
umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty
Kontynuuje naukę przez całe życie zawodowe w celu
stałego uaktualniania wiedzy i umiejętności zawodowych
K_K01
K_K02
OM2_K01
OM2_K01
102
EK03
EK04
Potrafi współpracować z przedstawicielami innych
zawodów medycznych i pracownikami administracji w
zespole przyjmując różne role w celu prowadzenia
edukacji żywieniowej
Przestrzega tajemnicy zawodowej. Przestrzega praw
pacjenta, w tym prawa do rzetelnej informacji nt
proponowanego postępowania żywieniowego
K_K03
K_K06
OM2_K02
OM2_K03
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach -
udział w ćwiczeniach 10h
udział w seminariach 5h
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 5h
przygotowanie do seminariów 2h
przygotowanie do kolokwiów 5h
przygotowanie do egzaminu -
Inne – udział w konsultacjach 2h
Łącznie 29h
Punkty ECTS za przedmiot 1
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
17h 0.5
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 12h 0.5
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01-EW05
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć
Ocena zdolności do samodzielnej pracy
EU01-EU08 Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć
Ocena zdolności do samodzielnej pracy
Kolokwium
EK01-EK04 Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć
Ocena zdolności do samodzielnej pracy
Kolokwium
Data
opracowania
sylabusa
15.04.2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
Prof. Katarzyna Łącka
Dane adresowe jednostki
Katedra i Klinika Endokrynologii, Przemiany Materii i Chorób Wewnętrznych
Ul. Przybyszewskiego 49, 60355 Poznań
Tel: 61 8691330; fax: 61 8691682; emal: [email protected]
Kierownik: prof. dr hab. med. Marek Ruchała
Osoba odpowiedzialna za przedmiot:
Prof. dr hab. med. Katarzyna Łącka
tel: 618691323; 604905086; email: [email protected]
103
Regulamin zajęć
1. Zajęcia dydaktyczne obejmują: seminaria (5 godzin) oraz ćwiczenia (10godzin).
2. Zajęcia rozpoczynają się punktualnie zgodnie z programem.
3. Nieobecność na zajęciach, nawet jednorazowa, wymaga usprawiedliwienia i odrobienia w
uzgodnionej formie. Dopuszczalne jest jedno spóźnienie jednak nie większe niż 15 min.
4. Zaliczenia przedmiotu (zgodne z informacjami zawartymi w pkt. 4).
5. Głównym celem kształcenia jest zapoznanie się z zasadami i organizacją opieki paliatywno-
hospicyjnej; zdobycie umiejętności opracowania zasad żywienia w leczeniu paliatywnym
oraz w trakcie chemio- i radioterapii, a także zapoznanie się z miejscem i rola dietetyka w
skojarzonym leczeniu paliatywnym.
6. Tematyka seminarium:
- opieka paliatywna jako dziedzina medycyny (podstawowe pojęcia, zasady, cele, organizacja
opieki paliatywnej, jakość opieki paliatywnej) – 45min;
- objawy kliniczne u pacjenta znajdującego się w stałej opiece paliatywnej, ze szczególnym
uwzględnieniem objawów ze strony przewodu pokarmowego – 45min;
- psychospołeczne aspekty opieki paliatywnej – 45 min;
- miejsce dietetyka w skojarzonym leczeniu paliatywnym – 45 min;
- wytyczne i schematy postępowania w opiece paliatywnej – 45 min.
Zasady organizacyjno-porządkowe
rekomendowane posiadanie laptopa w trakcie ćwiczeń (przy opracowywaniu prezentacji
multimedialnych dot. zasad żywienia/ zaleceń dietetycznych w przypadku chemio- i radioterapii
oraz opieki paliatywnej)
Zasady zaliczania zajęć
Zaliczenie zajęć odbywa się w ostatnim dniu ćwiczeń na podstawie:
1. Obecności na zajęciach (seminaria i ćwiczenia zgodne z planem przedstawionym przez
Dziekanat);
2. Prezentacji multimedialnej przygotowanej w trakcie ćwiczeń w zespołach dwuosobowych
(tematy do wybory: zalecenia dietetyczne w trakcie chemio- i radioterapii oraz zalecenia
dietetyczne/ zasady żywienia w opiece paliatywnej);
3. Kolokwium (znajomość materiału prezentowana na zajęciach) w formie testu (15 pytań
jednokrotnego wyboru).
104
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku DIETETYKA
Poziom i tryb
studiów II STOPIEŃ STACJONARNE
Nazwa
przedmiotu Podstawy pielęgniarstwa Punkty ECTS 1
Jednostka
realizująca,
wydział
Zakład Pielęgniarstwa Neurologicznego i Psychiatrycznego
Wydział Nauk o Zdrowiu
Koordynator
przedmiotu Dr hab. Krystyna Jaracz Osoba/y zaliczająca/e Dr hab. Krystyna Jaracz
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
IV Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
10
seminaria
5
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
W wyniku procesu kształcenia student będzie posiadał wiedzę i umiejętności z zakresu podstaw
pielęgniarstwa z uwzględnieniem zasad opieki pielęgniarskiej i dietetycznej w przebiegu leczenia
schorzeń neurologicznych oraz urazu termicznego
Treści
programowe
Wykłady
Ćwiczenia
1. Specyfika żywienia pacjenta z dysfagią i innymi objawami neurologicznymi mającymi wpływ
na stan odżywienia
2. Specyfika żywienia pacjenta po rozległym urazie termicznym
Seminaria
1. Zasady żywienia pacjenta z zaburzeniami neurologicznymi
2. Diagnoza pielęgniarska i plan opieki nad pacjentem po udarze mózgu
3. Konsekwencje metaboliczne urazu termicznego
4. Zasady resuscytacji płynowej w oparzeniach
5. Terapia żywieniowa w oparzeniach
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Seminarium
metoda seminaryjna, dyskusja dydaktyczna, burza mózgów
Ćwiczenia
Metoda ćwiczeń klinicznych: udział pacjenta w zajęciach , pokaz z objaśnieniem, nauczanie przez
uczestnictwo w pracy, ćwiczenia utrwalające, dyskusja, samodzielna realizacja zadania
Metoda symulacyjna: pokaz czynności z objaśnieniem, ćwiczenia utrwalające, dyskusja,
samodzielna realizacja zadania
Case studies
Forma
i warunki
zaliczenia
Kolokwium
Literatura
podstawowa
1. Jaracz K., Kozubski W.: Pielęgniarstwo neurologiczne. PZWL, Warszawa 2008
2. Walewska E., Ścisło L.: Procedury pielęgniarskie w chirurgii. PZWL, Warszawa 2012
3. Orawczyk T.: Leczenie żywieniowe chorych oparzonych. PZWL, Warszawa 2007
Literatura
uzupełniająca
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
Odniesienie do
obszarowych
105
efektów
kształcenia
efektów
kształcenia
EW01 Potrafi zdefiniować i rozpoznać problemy żywieniowe
pacjentów z różnym stopniem dysfagii oraz z innymi
objawami neurologicznymi mającymi wpływ na stan
odżywienia i uwzględnić je w planowaniu odpowiedniego
postępowania dietetycznego
K_W01,
K_W10,
K_W12
OM2_W01
OM2_W03
EW02 Zna zasady dojelitowego i pozajelitowego leczenia
żywieniowego w ciężkich oparzeniach; w tym posiada
niezbędną wiedzę do zrozumienia konsekwencji
metabolicznych urazu termicznego, zasad resuscytacji
płynowej, sposobu obliczania zapotrzebowania na energię
i podstawowe składniki odżywcze
K_W01,
K_W10, K_W11
,
OM2_W01
OM2_W03
EU01 Potrafi rozpoznać problemy żywieniowe pacjenta z
różnym stopniem dysfagii oraz dostosować odpowiednie
postępowanie dietetyczne w celu zapobiegania i
korygowania zaburzeń odżywiania
K_U10, K_U11 OM2_U02
EU02 Potrafi określić ryzyko niedożywienia u pacjenta z
różnymi objawami neurologicznymi oraz podjąć działania
zapobiegawcze działając wspólnie z pielęgniarkami w
ramach zespołu terapeutycznego zapewniającego opiekę
żywieniową
K_U10, K_U11, OM2_U02
EU03 Planuje dojelitowe i pozajelitowe leczenie żywieniowe w
oparzeniach, w tym ocenia zapotrzebowanie na energię
oraz określa zapotrzebowanie na podstawowe składniki
odżywcze i płyny u pacjenta ciężko oparzonego
K_U10, K_U11 OM2_U02
EU04 Potrafi konstruować program edukacyjny w zakresie
przygotowania pacjenta/opiekuna do prowadzenia
żywienia dojelitowego oraz pozajelitowego w warunkach
domowych
K_U06, K_U11 OM2_U02
EK01 Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy i
umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty
K_K01 OM2_K01
EK02 Kontynuuje naukę przez całe życie zawodowe w celu
stałego uaktualniania wiedzy i umiejętności zawodowych
Jest przygotowany do pracy w szpitalu oraz do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywienia
K_K02
OM2_K01
EK03 Potrafi współpracować z przedstawicielami innych
zawodów medycznych i pracownikami administracji w
zespole przyjmując różne role w celu prowadzenia
edukacji żywieniowej i profilaktyki chorób żywieniowo-
zależnych w społeczności lokalnej
K_K03 OM2_K02
EK04 Jest przygotowany do pracy w poradni dietetycznej i do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywności i
żywienia. Potrafi myśleć i działać w sposób
przedsiębiorczy
K_K04 OM2_K02
EK05 Potrafi kierować zespołem realizującym zadania z zakresu
edukacji żywieniowej oraz profilaktyki i leczenia chorób
żywieniowo-zależnych
K_K05 OM2_K02
EK06
Przestrzega tajemnicy zawodowej. Przestrzega praw
pacjenta, w tym prawa do rzetelnej informacji na temat
proponowanego postępowania żywieniowego
K_K06 OM2_K03
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach
udział w ćwiczeniach 10
udział w seminariach 5
106
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 6
przygotowanie do seminariów 2
przygotowanie do kolokwiów 4
przygotowanie do egzaminu
inne
Łącznie 27
Punkty ECTS za przedmiot 1
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela 15 0,5
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 21 0,5
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01-EW02 Wejściówka Kolokwium
EU01-EU04 Wejściówka,
Obserwacja zdolności do samodzielnej pracy
Kolokwium
EK01-EK06 Obserwacja studenta w trakcie zajęć Kolokwium
Data
opracowania
sylabusa
09.04.2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
Dr hab. K. Jaracz
mgr. M. Wilkiewicz
mgr. A. Głowacka
Dane jednostki: Kierownik: Dr hab. Krystyna Jaracz
Katedra Pielęgniarstwa, Wydział Nauk o Zdrowiu
Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
adres: ul. Smoluchowskiego 11, 60-179 Poznań
adres e mailowy: [email protected]; telefon: 61 8612267
strona internetowa: www.katedrapiel.ump.edu.pl
Osoby prowadzące przedmiot:
*Mgr Marlena Wilkiewicz (ZPNiP)
tel: 61 8612267; e-mail: [email protected]
*Mgr Aleksandra Głowacka (PPP)
tel: 61 8546864; e-mail: [email protected]
Regulamin zajęć
1. Rodzaj zajęć: seminaria, ćwiczenia
2. Łączna liczba godzin: 15 godzin
Liczba godzin: seminarium: 5 godzin, ćwiczenia: 10 godzin
3. Obecność na zajęciach prowadzonych w formie seminariów oraz ćwiczeń jest obowiązkowa
wyznaczone terminy odbywania się ćwiczeń i seminariów są dniami zajęć obowiązkowych
dopuszcza się nieobecność studenta na jednych usprawiedliwionych zajęciach
nieobecność studenta może być usprawiedliwiona jedynie zwolnieniem lekarskim
w przypadku nieobecności na seminarium lub na ćwiczeniach student zobowiązany jest do
odrobienia opuszczonych zajęć w formie uzgodnionej z prowadzącym zajęcia
w przypadku większej ilości nieobecności bądź nieobecności nieusprawiedliwionej –
decyzję o sposobie zaliczenia zajęć podejmuje w indywidualnych przypadkach Kierownik
Katedry Pielęgniarstwa
4. Wymagania:
Wymagania wstępne:
107
Student przystępujący do zajęć prowadzonych w formie seminariów powinien posiadać
podstawową wiedzę z zakresu zasad żywienia w różnych stanach klinicznych
Student przystępujący do zajęć prowadzonych w formie ćwiczeń powinien wykazać się
znajomością wiedzy w zakresie obowiązujących seminariów
Wymagania podczas zajęć:
Student powinien wykazać się umiejętnością rozpoznania problemów żywieniowych u
pacjenta z dysfagią i innymi objawami neurologicznymi
Student powinien posiadać umiejętność planowania opieki żywieniowej u pacjenta po
urazie termicznym
W zakresie kompetencji społecznych student powinien wykazać się zaangażowaniem,
kulturą osobistą, umiejętnością nawiązania kontaktu z pacjentami i ich opiekunami
Wymagania końcowe:
Zaliczenie kolokwium u nauczyciela prowadzącego zajęcia
Zasady organizacyjno-porządkowe
Seminaria odbywają się zgodnie z planem zajęć w salach seminaryjnych ustalonych przez
Dziekanat
Ćwiczenia odbywają się zgodnie z planem podanym przez Dziekanat; dla poszczególnych
grup w :
- Oddziale Klinicznym Neurologii Szpitala Klinicznego
im. H. Święcickiego ul. Przybyszewskiego 49
5 godzin ćwiczeń dla każdej grupy
- Pracownia Praktycznej Nauki Zawodu
Collegium Stomatologicum ul. Bukowska 70
5 godzin ćwiczeń dla każdej grupy
Zajęcia rozpoczynają się informacjami na których obecność studentów jest obowiązkowa
Informacje dotyczą zasad zaliczania przedmiotu, kryteriów oceny osiągnięć studentów w
zakresie efektów kształcenia
Studenci zobowiązani są do przynoszenia na ćwiczenia własnej odzieży ochronnej (fartuch,
obuwie zmienne)
Zasady zaliczenia zajęć Podstawy pielęgniarstwa kończy się zaliczeniem bez oceny
Podstawą zaliczenia przedmiotu jest:
obecność na wszystkich zajęciach dydaktycznych przewidzianych w planie studiów
aktywne uczestnictwo w seminariach i ćwiczeniach
Kolokwium ustne u nauczyciela prowadzącego zajęcia
do Kolokwium mogą przystąpić osoby, które były obecne na wszystkich zajęciach lub
nieobecność mają usprawiedliwioną i odpracowaną
Kolokwium obejmuje materiał omawiany na zajęciach (seminariach, ćwiczeniach)
wyniki kolokwium są przedstawione w trakcie ostatnich zajęć
108
PRODUKACJA POTRAW I TOWAROZNAWSTWA
---- patrz strona 57, cd. materiału z I roku II stopnia
109
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Przechowalnictwo żywności Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Zakład Bromatologii,
Wydział Farmaceutyczny, UM w Poznaniu
Koordynator
przedmiotu Juliusz Przysławski
Prof. dr hab. Osoba/y zaliczająca/e
Juliusz Przysławski
Prof. dr hab. Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
VIII Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
14
ćwiczenia
16
seminaria
-
Obszar
nauczania OM2
Cel
kształcenia
Wykłady
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z: podstawową problematyką związaną z
przechowywaniem i utrwalaniem żywności, zmianami jakościowymi przechowywanej żywności,
metodami utrwalania żywności oraz zasadami przechowywania produktów spożywczych pochodzenia
roślinnego i zwierzęcego.
Ćwiczenia
Celem ćwiczeń laboratoryjnych jest zapoznanie się studentów: z metodami oceny zmian jakości
zboża i przetworów zbożowych podczas przechowywania, wpływem zmiennych warunków
przechowywania na jakość mięsa rozmrożonego, ze zmianami zachodzącymi w tłuszczach roślinnych
i zwierzęcych, jajach oraz mleku UHT podczas przechowywania w warunkach chłodniczych i w
podwyższonej temperaturze z dostępem światła.
Treści
programowe
Wykłady
1. Podstawy przechowalnictwa – magazynowanie produktów spożywczych
2. Przechowalnictwo warzyw i owoców
3. Przechowlanictwo produktów mięsnych
4. Przechowalnictwo mleka i produktów mlecznych
5. Przechowalnictwo produktów zamrożonych – lody
6. Zmiany zachodzące w produktach spożywczych w trakcie magazynowania
Ćwiczenia
1. Zmiany zachodzące podczas przechowywania zbóż
2. Zmiany zachodzące podczas przechowywania tłuszczów
3. Zmiany zachodzące w mleku UHT w czasie przechowywania oraz zmiany cech jakościowych
treści jaja w procesie starzenia
4. Zmiany zachodzące podczas przechowywania mięsa
Seminaria
-
Inne
-
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody:
- podające- WYKŁAD- prezentacja multimedialna z wykorzystaniem przykładowych fotografii
- praktyczne- PRZEDMIOTOWE ĆWICZENIA LABORATORYJNE- ćwiczenia praktyczne,
dyskusja, praca zespołowa
Forma
i warunki
zaliczenia
Obecność na ćwiczeniach – warunek zaliczenia: obecność obowiązkowa,
Protokół z ćwiczeń – sprawdzony przez prowadzącego
Kolokwium zaliczeniowe – test jednokrotnego wyboru obejmujący materiał ćwiczeniowy i
wykładowy, warunek zaliczenia: 51% poprawnych odpowiedzi
Literatura
podstawowa
1. Palich Piotr: „Podstawy technologii i przechowalnictwa żywności. Ćwiczenia”, wyd. Akademia
Morska w Gdyni, 2006
110
Literatura
uzupełniająca
1. Zin Marek (red.): „Utrwalanie i przechowywanie żywności”, wyd. Uniwersytet Rzeszowski, 2008
2. Świderski Franciszek: „Towaroznawstwo żywności przetworzonej”, Wyd. SGGW, 2003
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia W1 Student zna podstawowe metody analizy jakości
poszczególnych grup produktów spożywczych i rozumie ich
znaczenie
K_W06 OM2_W01
W2 Student zna podstawowe pojęcia stosowane w
przechowalnictwie żywności
- -
W3 Student zna metody służące do utrwalania żywności - -
W4 Student zna zasady i warunki przechowywania produktów
żywnościowych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego - -
U5 Student wykorzystuje w pracy zawodowej wiedzę z
dziedziny towaroznawstwa, jakości i bezpieczeństwa
żywności
K_U15 OM2_U03
U6 Student potrafi określić zmiany w wartości odżywczej
surowców i potraw w zależności od warunków i czasu
przechowywania oraz sposobu przetworzenia
K_U16 OM2_U03
U7 Student potrafi klasyfikować zmiany zachodzące w
przechowywanej żywności
- -
K8 Student jest przygotowany do prowadzenia badań
naukowych w dziedzinie żywności i żywienia. Potrafi
myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy.
K_K04 OM2_K02
K9 Jest przygotowany do pracy w poradni dietetycznej i do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywności i
żywienia. Potrafi myśleć i działać w sposób
przedsiębiorczy.
K_K04 OM2_K02
Bilans
nakładu
pracy
studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 7 x 2h udział w ćwiczeniach 4 x 4h udział w seminariach -
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 4 x 3h przygotowanie do seminariów - przygotowanie do kolokwiów 5 x 2h przygotowanie do egzaminu - Inne (konsultacje) -
Łącznie 52 h
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela 30h 1
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze
praktycznym 22h 1
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
W1
Obserwacja pracy studenta
Kolokwium zaliczeniowe
W2 W3
W4
U6 Obecność na zajęciach
111
U7 Aktywność na zajęciach
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć
Ocena zdolności do samodzielnej pracy
Ocena umiejętności wykorzystania przez
studenta uzyskanej wiedzy teoretycznej w
praktyce – protokół z ćwiczeń K8
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć K9
Data
opracowania
sylab
usa
15.05.2014r. Osoba
przygotowująca
sylabus Prof. dr n. farm. Juliusz Przysławski
Aktualne dane adresowe jednostki
Kierownik: prof. dr hab. n. farm. Juliusz Przysławski
Katedra i Zakład Bromatologii
Ul. Marcelińska 42, 60-354 Poznań
Tel./Fax: 61 854 71 98
Adres e-mail: [email protected]
Koordynator ćwiczeń: dr n. farm. Ilona Górna
Regulamin z przedmiotu Przechowalnictwo żywności obowiązujący studentów II roku Dietetyki
studia II stopnia w Katedrze i Zakładzie Bromatologii
1. W pracowni technologicznej student zobowiązany jest zorganizować pracę i stanowisko pracy w
sposób zabezpieczający przed zagrożeniami wypadkowymi oraz oddziaływaniem czynników
szkodliwych dla zdrowia.
2. Obowiązkiem każdego studenta jest:
a. poznanie i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
b. stosowanie się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek asystenta
prowadzącego zajęcia,
c. dbanie o należyty stan narzędzi i sprzętu oraz porządek i ład na stanowisku pracy,
d. używanie odzieży ochronnej (kitel), zabezpieczenie włosów,
e. niezwłoczne zawiadomienie osoby prowadzącej ćwiczenia o zauważonym zniszczeniu
sprzętu lub jego braku.
3. W przypadku doznanych w czasie pracy obrażeń ciała należy stosować się
do instrukcji „Pierwsza pomoc w nagłych przypadkach”. Z treścią tej instrukcji winien każdy
student zapoznać się na początku ćwiczeń.
4. Student zobowiązany jest odbywać ćwiczenia ze swoją grupą administracyjną zgodnie z
harmonogramem zajęć.
5. Zajęcia oceniane są zastępująco:
a. wykonanie zadania praktycznego,
b. sporządzenie protokołu z ćwiczeń.
6. Protokół powinien zawierać:
a. temat,
b. opis przebiegu ćwiczenia w kolejności wykonywania,
c. obliczenia i wnioski do każdego z przeprowadzonych ćwiczeń.
Każdy protokół, na końcu zajęć, powinien być oddany prowadzącemu do sprawdzenia.
Poprawnie wykonany i podpisany protokół zostaje odnotowany w arkuszu ocen studenta.
7. Wszystkie zajęcia są obowiązkowe. Każda nieobecność musi być usprawiedliwiona i
odnotowana. Usprawiedliwienia przedstawiane są koordynatorowi ćwiczeń.
a. nieobecność usprawiedliwiona – nie zwalnia studenta z obowiązku odrobienia ćwiczenia
w terminie uzgodnionym z przedstawicielem Katedry. W wyjątkowych przypadkach,
kiedy odrobienie zajęć jest niemożliwe, dopuszcza się zaliczenie w formie krótkiego
referatu na temat podany przez prowadzącego.
112
b. nieusprawiedliwione opuszczenie ćwiczeń – powoduje niedopuszczenie do zaliczenia
pracowni.
8. Zaliczenie ćwiczeń otrzymuje student na podstawie obecności na zajęciach, wykonania zadań
praktycznych i przedstawionych protokołów.
Zaliczenie końcowe przedmiotu – test zaliczeniowy obejmujący wykłady i ćwiczenia.
W przypadku nie uzyskania zaliczenia student ma prawo do dwóch poprawek ustnych. Terminy
ustalane są przez Kierownika Katedry ze starostą roku.
113
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku DIETETYKA
Poziom i tryb
studiów II STOPIEŃ STACJONARNE
Nazwa
przedmiotu PSYCHOLOGIA KLINICZNA Punkty ECTS 3
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Klinika Gastroenterologii, Żywienia Człowieka i Chorób Wewnętrznych,
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu
dr hab. A. Dobrowolska-
Zachwieja prof. UM Osoba/y zaliczająca/e
dr hab. A. Dobrowolska-
Zachwieja prof. UM
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
III Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
-
ćwiczenia
40
seminaria
5
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
Nabycie wiedzy dot. podstawowych pojęć z zakresu psychologii. Zrozumienie motywacji
zachowań ludzkich. Umiejętność nawiązania prawidłowego kontaktu z pacjentem. Ocena jakości
życia pacjenta w związku z chorobą i efektami leczenia.
Treści
programowe
Wykłady
Ćwiczenia
Zaburzenia psychosomatyczne, zależności somatopsychiczne. Odrębności psychologicznych,
sytuacji pacjentów w różnych działach medycyny. Rozmowa i obserwacja psychologiczna.
Kontakt z pacjentem zdrowym i chorym.
Seminaria
Przedmiot i zadania psychologii klinicznej, jej zastosowanie w sferach „pozapsychologicznych”.
Pojęcie normy psychologicznej i jej pomiar. Podstawowe pojęcia psychopatologii. Diagnoza
psychologiczna.
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Prezentacje, krótkie seminaria, rozwiązywanie problemów z udziałem pacjentem („psychodrama”).
Przedstawianie przypadków. Omówienie przypadków.
Forma
i warunki
zaliczenia
Obecność na zajęciach. Przygotowanie prezentacji na zadany temat. Aktywność na zajęciach.
Literatura
podstawowa
Psychologia kliniczna. Red. H. Sęk. PWN, 2010, t. 1 i 2.
Psychopatologia. D. L. Rosenham, M. E. P. Seligmann. PTP, 1994.
Jak rozmawiać z pacjentem. P. R. Mayerscough, M. Ford. GWP. 2001.
Literatura
uzupełniająca Wsparcie społeczne, stres i zdrowie. Red. H. Sęk, R. Cieślik
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna podstawy psychologii klinicznej i uwzględnia je w
codziennej pracy zawodowej w rozwiązywaniu złożonych
problemów zdrowotnych, socjalnych i rodzinnych.
K_W07 OM2_W02
EW02 Zna podstawowe założenia i zadania zdrowia publicznego.
Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia oraz
założenia i programy promocji zdrowia w Polsce. Zna
wzajemne relacje między żywnością, żywieniem a
zdrowiem i potrafi je wykorzystać w praktyce.
K_W13 OM2_W04
114
EU01 Potrafi opracować jasne i zrozumiałe materiały
edukacyjne dla pacjenta K_U02 OM2_U01
EU02 Zna zasady dietoprofilaktyki i potrafi zaplanować,
dostosowane do wieku postępowanie dietetyczne w celu
zapobiegania chorobom związanym z nieprawidłowym
odżywianiem i brakiem aktywności fizycznej.
K_U22 OM2_U04
EK01 Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy i
umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty.
K_K01 OM2_K01
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach -
udział w ćwiczeniach 40
udział w seminariach 5
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 5
przygotowanie do seminariów 2
przygotowanie do kolokwiów 3
przygotowanie do egzaminu -
inne -
Łącznie 55
Punkty ECTS za przedmiot 3
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela 45 1,5
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 45 1,5
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01; EW02;
EU01; EU02;
EK01
-obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć
-ocena zdolności do samodzielnej pracy
-ocena przygotowania prezentacji na zadany
temat
-obecność i aktywny udział w ćwiczeniach
-jakość przedstawienia prezentacji na zadany
temat
Data
opracowania
sylabusa
14-04-2014 r. Osoba
przygotowująca
sylabus
dr hab. A. Dobrowolska-Zachwieja prof. UM
mgr Danuta Węglewska
Dane adresowe:
Kierownik: prof. dr hab. med. Krzysztof Linke
Katedra i Klinika Gastroenterologii, Żywienia Człowieka i Chorób Wewnętrznych
60-355 – Poznań, ul. Przybyszewskiego 49
Osoba odpowiedzialna za zajęcia: prof. UM dr hab. med. Agnieszka Dobrowolska-Zachwieja
tel. 61 8691 526; 61 8691 343
e-mail: [email protected]
Regulamin zajęć:
Zajęcia obejmują 40 godzin ćwiczeń i 5 godzin seminarium, odbywają się co tydzień (przez 9
tygodni). Dopuszcza się nieobecność na jednych zajęciach. Warunkiem zaliczenia jest obecność
na przynajmniej ośmiu spotkaniach, aktywność na ćwiczeniach oraz przygotowanie prezentacji
na zadany temat.
115
Cele kształcenia:
Po zakończeniu kursu psychologii student powinien:
-znać podstawowe pojęcia z zakresu psychologii klinicznej i psychopatologii
-posiadać podstawową wiedzę z zakresu psychologii ogólnej i poznawczej
-rozumieć zależności psychosomatyczne i somatopsychiczne
-rozumieć istotę motywacji zachowań ludzkich i umieć zastosować tę wiedzę w praktyce
-posiadać umiejętność nawiązania kontaktu z pacjentem i znać prawidłowości procesu
komunikowania się.
Opis przedmiotu:
Przedmiot przypomina pojęcia wprowadzone podczas zajęć z psychologii na kursie licencjackim
oraz wprowadza nowe. Pokazuje zależności pomiędzy psyche i soma, zwraca uwagę na
motywację zachowań, uczy procesu komunikacji, zwraca uwagę na powiązania działań człowieka
z życiem w grupie (społecznej, rówieśniczej, rodzinie itp.)
.
116
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu
Ustawodawstwo
żywnościowo - żywieniowe i
polityka wyżywienia Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu dr Ryszard Orliński Osoba zaliczająca Dr R. Orliński
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
III Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
20
ćwiczenia
seminaria
10
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z prawodawstwem zewnętrznym dotyczącym
żywności i żywienia oraz polityką wyżywienia ludności
Treści
programowe
Wykłady
1. Polskie i europejskie prawo żywnościowe.
2. Codex Alimentarius.
3. Prawo żywnościowe jako gwarant bezpieczeństwa żywności i ochrony zdrowia konsumenta.
4. Nadzór i kontrola urzędowa żywności.
5. System Dobrej Praktyki Produkcyjnej.
6. System Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli.
7. Organizacja i kontrola jakości produkcji w przemyśle spożywczym.
8. Uregulowania prawne dotyczące pracy dietetyka.
9. Zatrudnianie dietetyków w Polsce i Europie.
10. Odpowiedzialność zawodowa dietetyków. Ochrona tytułu zawodowego.
Ćwiczenia
Seminaria
1. Znaczenie systemów nadzoru w podnoszeniu jakości produkcji żywności.
2. Polityka wyżywienia ludności.
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody problemowe i praktyczne
Forma
i warunki
zaliczenia
zaliczenie seminariów i egzamin testowy z przedmiotu
Literatura
podstawowa
1. Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 r.,
2. Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dnia 14 marca 1985 r.,
3. Ustawa o Inspekcji Weterynaryjnej z dnia 29 stycznia 2004 r.,
4. Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej
5. Ustawa z dnia 10 grudnia 2003 r. o kontroli weterynaryjnej w handlu,
6. Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych
Literatura
uzupełniająca
1. Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r.
2. Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r.
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
117
EW01 Zna polskie i europejskie ustawodawstwo żywnościowo-
żywieniowe. Zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z
zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa
autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami
własności intelektualnej
K_W16 OM2_W04
EW02 Zna przepisy dotyczące urzędowej kontroli żywności i
przestrzega ich w pracy zawodowej
K_W17 OM2_W04
EW03 Zna zasady Dobrej Praktyki Produkcyjnej i przestrzega
ich w pracy zawodowej.
K_W18 OM2_W04
EW04 Zna System Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli
oraz ich znaczenie w podnoszeniu jakości produkcji
żywności.
K_W19 OM2_W04
EU01 Potrafi opracować jasne i zrozumiałe instrukcje dla
personelu realizującego opiekę żywieniową.
K_U03 OM2_U01
EU02 Potrafi prowadzić dokumentację podejmowanych
czynności zawodowych, chroni poufność i
bezpieczeństwo prowadzonej dokumentacji podczas
przechowywania, upowszechniania i niszczenia.
K_U04 OM2_U01
EU03 Potrafi przygotować i nadzorować wytwarzanie potraw
wchodzących w skład różnego rodzaju diet.
K_U14 OM2_U03
EU04 W pracy zawodowej wykorzystuje wiedzę z dziedziny
towaroznawstwa, jakości i bezpieczeństwa żywności.
K_U15 OM2_U03
EK01 Kontynuuje naukę przez całe życie zawodowe w celu
stałego uaktualniania wiedzy i umiejętności zawodowych.
K_K02 OM2_K01
EK02 Potrafi współpracować z przedstawicielami innych
zawodów medycznych i pracownikami administracji w
zespole przyjmując różne role w celu prowadzenia
edukacji żywieniowej i profilaktyki chorób żywieniowo-
zależnych w społeczności lokalnej.
K_K03 OM2_K02
EK03 Potrafi kierować zespołem realizującym zadania w
zakresie edukacji żywieniowej, oraz profilaktyki i leczenia
chorób żywieniowozależnych.
K_K05 OM2_K02
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 20
udział w ćwiczeniach
udział w seminariach 10
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń
przygotowanie do seminariów 10
przygotowanie do kolokwiów
przygotowanie do egzaminu 20
Inne
Łącznie 60
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela 30 2
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01, EW02,
EW03, EW04 obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy Egzamin teoretyczny
118
EU01, EU02,
EU03, EU04
obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy Egzamin teoretyczny
EK01, EK02,
EK03
obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy Egzamin teoretyczny
Data
opracowania
sylabusa
7.04.2014
Osoba
przygotowująca
sylabus
dr Ryszard Orliński
Aktualne dane adresowe jednostki
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Metabolicznych i Dietetyki
Adres : ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań, ,
Telefon : 61 869-13-14; Fax : 61 869-13-14
Kierownik Katedry i Kliniki: prof. dr hab. n. med. Marian Grzymisławski
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr n. ekon. Ryszard Orliński
Tel.: 601743747; Adres e-mail: [email protected]
Regulamin zajęć
I. Uczestnictwo w zajęciach
1. Przedmiot realizowany jest w postaci 10 godzin wykładów oraz 20 godzin seminariów.
2. Zajęcia seminaryjne są obowiązkowe i odbywają się według ustalonego planu.
3. Dopuszcza się jedną nieobecności bez konieczności odrabiania zajęć.
4. Spóźnienie na zajęcia powyżej 15 min jest traktowane jak nieobecność.
5. W przypadku większej liczby nieobecności, student nie zostaje dopuszczony do
zaliczenia.
II. Zaliczenie przedmiotu
1.Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie seminariów.
2. Do egzaminu student ma prawo przystąpić trzykrotnie.
3. Zaliczenie seminariów odbywa się na zasadzie zaliczenia czynnego seminariów
(prezentacje na wskazane tematy seminaryjne).
4. Niestawienie się na seminarium i nie przygotowanie prezentacji na wskazane przez wykładowcę
tematy oznacza brak możliwości zdawania egzaminu.
III. Egzamin
1. Do egzaminu mogą przystąpić osoby, które uzyskały zaliczenie seminariów.
2. Przewiduje się pisemną formę egzaminu (test jednokrotnego wyboru) obejmującego
materiał z wykładów.
4. Do egzaminu student ma prawo przystąpić w trzech wyznaczonych terminach.
Zasady organizacyjno-porządkowe
Materiały dydaktyczne udostępniane są studentom przez osoby prowadzące wykłady. Na seminariach
prezentowane są przez studentów tematy zaproponowane przez wykładowcę.
Zasady zaliczania zajęć
Seminaria: prezentacja tematów wskazanych przez wykładowcę.
Przedmiot kończy się egzaminem testowym – 30 pytań w teście
119
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku DIETETYKA
Poziom i tryb
studiów II STOPIEŃ STACJONARNE
Nazwa
przedmiotu
WYBRANE ZAGADNIENIA
Z GASTROENTEROLOGII Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra i Klinika Gastroenterologii, Żywienia Człowieka i Chorób Wewnętrznych,
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu
dr hab. A. Dobrowolska-
Zachwieja prof. UM Osoba/y zaliczająca/e
dr hab. A. Dobrowolska-
Zachwieja prof. UM
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
IV Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
ćwiczenia
5
seminaria
25
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
Nabycie wiedzy dotyczącej podstawowych problemów gastroenterologicznych i jednostek
chorobowych w gastroenterologii. Umiejętność opracowania indywidualnej diety dla pacjentów z
jednostkami chorobowymi z dziedziny gastroenterologii
Treści
programowe
Wykłady
Ćwiczenia
Z zakresu jednostek chorobowych: zarzucanie żołądkowo-przełykowe, zapalenie błony śluzowej
żołądka, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, choroba trzewna (celiakia), zespół jelita
drażliwego z biegunką, zespół jelita drażliwego z zaparciami, uchyłkowatość jelita grubego,
wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, nowotwór jelita grubego,
kamica pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie trzustki, przewlekłe zapalenie trzustki, marskość
wątroby, Hemochormatoza. Wywiady medyczne i dietetyczne z pacjentami hospitalizowanymi w
Katedrze i Klinice Gastroenterologii oraz w poradni przy klinicznej ze schorzeniami przewodu
pokarmowego.
Seminaria
Zakresu jednostek chorobowych, diet w poszczególnych jednostkach chorobowych oraz
postępowania. Gastroenterologiczne jednostki chorobowe omawiane na seminariach: zarzucanie
żołądkowo-przełykowe, zapalenie błony śluzowej żołądka, choroba wrzodowa żołądka i
dwunastnicy, choroba trzewna (celiakia), zespół jelita drażliwego z biegunką, zespół jelita
drażliwego z zaparciami, uchyłkowatość jelita grubego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
choroba Leśniowskiego-Crohna, nowotwór jelita grubego, kamica pęcherzyka żółciowego, ostre
zapalenie trzustki, przewlekłe zapalenie trzustki, marskość wątroby, Hemochormatoza.
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta. Prezentacja multimedialna opracowanych
indywidualnie diet w poszczególnych jednostkach chorobowych przewodu pokarmowego
Forma
i warunki
zaliczenia
Zaliczenie ustne i praktyczne oraz prezentacja multimedialna dotycząca postępowania
dietetycznego w wybranych gastroenterologicznych jednostkach chorobowych
Literatura
podstawowa
Andrzej Szczeklik, „Choroby Wewnętrzne,” Medycyna Praktyczna. Kraków 2012
Literatura
uzupełniająca
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Wykazuje znajomość zmian organicznych, OM2_W01 K_W01
120
czynnościowych i metabolicznych zachodzących w
ustroju pod wpływem choroby i towarzyszących jej
zaburzeń odżywiania.
EW02 Zna podstawy patofizjologii klinicznej i wpływ procesów
patologicznych a zwłaszcza zapalenia na metabolizm,
trawienie i wchłanianie składników odżywczych.
OM2_W01 K_W05
EW03 Zna i wdraża w codziennej praktyce badania sposobu
żywienia pojedynczych osób i grup i wykorzystuje je w
planowaniu i korygowaniu żywienia.
OM1_W02 K_W09
EW04 Zna zasady żywienia klinicznego obejmującego: żywienie
dojelitowe z wykorzystaniem diet przemysłowych w
zapobieganiu i leczeniu niedożywienia.
OM2_W03 K_W10
EW05 Potrafi zdefiniować i rozpoznać problemy żywieniowe
pacjenta i uwzględnić je w planowaniu odpowiedniego
postępowania dietetycznego.
OM2_W03 K_W12
EU01 Potrafi zaplanować i poprowadzić edukację żywieniową
indywidualna i grupową. Posiada rozbudowana
umiejętność przygotowania prac pisemnych i wystąpień
ustnych dotyczących zagadnień związanych z
poradnictwem dietetycznym i profilaktyką chorób
żywieniowo-zależnych w języku polskim i obcym.
OM2_U01 K_U01
EU02 Potrafi przeprowadzić wywiad żywieniowy i ocenić
sposób żywienia osoby badanej w oparciu o odpowiednie
kwestionariusze.
OM2_U02 K_U05
EU03 Potrafi prowadzić poradnictwo żywieniowe oraz
zaplanować i prowadzić opiekę żywieniową nad
pacjentami w szpitalu i zapobiegać niedożywieniu
szpitalnemu.
OM2_U02 K_U06
EU04 Potrafi ocenić efektywność opieki żywieniowej w
osiąganiu zamierzonych celów i modyfikować plan opieki
żywieniowej w zależności od potrzeb
OM2_U02 K_U07
EU05 Potrafi zinterpretować wyniki podstawowych badań
laboratoryjnych i wykorzystać je w planowaniu i
monitorowaniu postępowania żywieniowego
OM2_U02 K_U08
EU06 Zna zasady dietoprofilaktyki i potrafi zaplanować,
dostosowane do wieku postępowanie dietetyczne w celu
zapobiegania chorobom związanym z nieprawidłowym
odżywianiem i brakiem aktywności fizycznej.
OM2_U04 K_U22
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach -
udział w ćwiczeniach 5
udział w seminariach 25
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 5
przygotowanie do seminariów 10
przygotowanie do kolokwiów 3
przygotowanie do egzaminu -
inne -
Łącznie 48
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela 30 1
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 10 1
121
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01-EW05;
EU01-EU06;
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy;
obserwacja pracy studenta z pacjentem
Zaliczenie praktyczne; Prezentacja multimedialna
Data
opracowania
sylabusa
14-04-2014 r. Osoba
przygotowująca
sylabus
dr hab. A. Dobrowolska-Zachwieja prof. UM
lek med. Marcin Kucharski
Aktualne dane adresowe jednostki:
Katedra i Klinika Gastroenterologii, Żywienia Człowieka i Chorób Wewnętrznych
ul. Przybyszewskiego 49, 60 -355 Poznań
Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof Linke
e-mail: [email protected]
Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: prof. dr hab. Agnieszka Dobrowolska-Zachwieja
Tel. 61 854 72 09 e-mail: [email protected], mgr Alina Baturo tel. 694 408 232
Regulamin zajęć:
- zajęcia w wymiarze 30 godzin prowadzone są w postaci ćwiczeń (25 godzin) i seminariów (5
godzin)
- studentów obowiązuje aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach i seminariach
- dopuszczalna jest jedna usprawiedliwiona nieobecność na zajęciach
Zaliczenie przedmiotu odbywa się na podstawie obecności na zajęciach oraz przygotowanej
prezentacji dotyczącej opisu przypadku
Studenckie koło naukowe – Studenckie Koło Naukowe Nutrigenetyki
Cel kształcenia:
- zapoznanie ze zmianami organicznymi, czynnościowymi i metabolicznymi zachodzącymi w
ustroju pod wpływem choroby i z towarzyszącymi im zaburzeniami odżywiania
-poznanie podstaw patofizjologii klinicznej i wpływu procesów patologicznych na metabolizm,
trawienie i wchłanianie składników odżywczych
-zapoznanie z żywieniem pacjentów w wybranych jednostkach chorób gastroenterologicznych
Opis przedmiotu:
Podstawy patofizjologii chorób układu pokarmowego. Zmiany organiczne, czynnościowe i
metaboliczne powstające pod wpływem choroby i towarzyszące im zaburzenia odżywiania.
Zasady żywienia klinicznego: żywienie dojelitowe z wykorzystaniem diet przemysłowych,
podstawy żywienia pozajelitowego. Ocena problemów żywieniowych pacjenta i planowanie
odpowiedniego postępowania dietetycznego. Prowadzenie wywiadu żywieniowego z pacjentem.
Planowanie opieki żywieniowej i zapobieganie niedożywieniu szpitalnemu. Wykorzystanie
wyników podstawowych badań laboratoryjnych w planowaniu i monitorowaniu postępowania
żywieniowego. Zasady dietoprofilaktyki, postępowanie dietetyczne w celu zapobiegania
chorobom związanym z nieprawidłowym odżywianiem i brakiem aktywności fizycznej.
122
Tematy ćwiczeń i seminariów:
Ćwiczenia: z zakresu jednostek chorobowych:
zarzucanie żołądkowo-przełykowe
zapalenie błony śluzowej żołądka
choroba wrzodowa żołądka dwunastnicy
choroba trzewna (celiakia)
zespół jelita drażliwego z zaparciami
zespół jelita drażliwego z biegunką
uchyłkowatość jelita grubego
wrzodziejące zapalenie jelita grubego
choroba Leśniowskiego-Crohna
nowotwór jelita grubego
kamica pęcherzyka żółciowego
ostre zapalenie trzustki
przewlekłe zapalenie trzustki
marskość wątroby
hemochromatoza
choroba Wilsona
Seminaria Z zakresu jednostek chorobowych i postępowania żywieniowego w każdej z nich.
Jednostki chorobowe omawiane w trakcie seminariów:
zarzucanie żołądkowo-przełykowe
zapalenie błony śluzowej żołądka
choroba wrzodowa żołądka dwunastnicy
choroba trzewna (celiakia)
zespół jelita drażliwego z zaparciami
zespół jelita drażliwego z biegunką
uchyłkowatość jelita grubego
wrzodziejące zapalenie jelita grubego
choroba Leśniowskiego-Crohna
nowotwór jelita grubego
kamica pęcherzyka żółciowego
ostre zapalenie trzustki
przewlekłe zapalenie trzustki
marskość wątroby
hemochromatoza
choroba Wilsona
Literatura obowiązująca i uzupełniająca:
Szczeklik A., Interna Szczeklika – Podręcznik Chorób Wewnętrznych 2013 , Medycyna
Praktyczna, Warszawa 2013
Hasik J., Hryniewiecki L., Grzymisławski M., Dietetyka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 1999
Hasik J., Gawęcki J., red. Żywienie człowieka zdrowego i chorego. T.2. Wyd. Nauk. PWN,
Warszawa 2010
123
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu
Zasady i organizacja
żywienia zbiorowego i
żywienia w szpitalach Punkty ECTS 4
Jednostka
realizująca,
wydział
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu dr Ryszard Orliński Osoba zaliczająca Dr R. Orliński
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
semestr
III Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
10
ćwiczenia
40
seminaria
15
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z zasadami i organizacją żywienia w otwartych i
zamkniętych zakładach żywienia zbiorowego
Treści
programowe
Wykłady
1. Organizacja i ekonomika żywienia zbiorowego z zachowaniem warunków bezpieczeństwa i
zasad zdrowego odżywiania
2. Organizacja żywienia i nadzór sanitarny w zakładach żywienia zbiorowego.
3. Organizacja działalności gastronomicznej.
4. Wymagania zdrowotne dotyczące personelu zakładów zbiorowego żywienia.
5. Organizacja i zasady żywienia w szpitalach.
6. Zespoły leczenia żywieniowego.
7. Ocena i monitorowanie stanu żywienia chorych przyjmowanych do leczenia szpitalnego.
8. Niedożywienie szpitalne.
9. Żywienie w szpitalach jako element leczenia.
10. Rola dietetyka w rozpoznaniu niedożywienia oraz zapobieganiu i leczeniu niedożywienia
szpitalnego.
Ćwiczenia
1. Wyposażenie techniczne i technologiczne oraz organizacja zakładów żywienia zbiorowego
2. Wykorzystanie produktów mięsnych w żywieniu zbiorowym i indywidualnym
3. Organizacja przygotowywania i serwowania potraw
4. Organizacja żywienia w zakładach zamkniętych
5. Organizacja pracy personelu w zakładach żywienia zbiorowego
6. Organizacja żywienia w warunkach szczególnych (konferencje, szkolenia itp.)
7. Organizacja dystrybucji potraw uzupełniających i dodatkowych
8. Organizacja żywienia cateringowego
Seminaria
1. Warunki organizacyjne prowadzenia działalności żywieniowej
2. Bezpieczne i zdrowe żywienie zbiorowe
3. Realizacja wymogów i standardów higienicznych
4. Wdrażanie zasad systemu HACCP
5. Podstawy prowadzenia dokumentacji systemu HACCP
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Metody problemowe i praktyczne
Forma
i warunki
zaliczenia
zaliczenie seminariów i ćwiczeń
124
Literatura
podstawowa
Technologia gastronomiczna z obsługą gości, cz. III, praca zbiorowa, Wyd. REA, Warszawa,
1999 r.,
Jargoń R., Obsługa konsumenta, cz. I i II, WSiP, Warszawa, 2000 r.,
Turlejska H., Pelzner U., Szponar L., Konecka – Matyjek E., Zasady racjonalneho żywienia,
ODDK Gdańsk, 2006.
Literatura
uzupełniająca
Dębski S., Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw, cz. 1, WSiP, Warszawa 1999 r.,
Ogrodowska B., Tradycje polskiego stołu, Sport i Turystyka MUZA SA, Warszawa 2012 r.,
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
EW01 Zna zasady fizjologii żywienia oraz biochemii klinicznej i
potrafi je wykorzystać w planowaniu żywienia
K_W04 OM1_W01
EW02 Potrafi zdefiniować i rozpoznać problemy żywieniowe
pacjenta i uwzględnić je w planowaniu odpowiedniego
postępowania dietetycznego.
K_W12 OM2_W03
EW03 Potrafi opracować plany żywienia indywidualnego i
zbiorowego dla pacjentów w szpitalu, domu pomocy
społecznej i innych ośrodkach zbiorowego żywienia
K_W15
OM2_W04
EU01 Potrafi prowadzić poradnictwo żywieniowe oraz
zaplanować i prowadzić opiekę żywieniową nad
pacjentami w szpitalu i zapobiegać niedożywieniu
szpitalnemu
K_U07
OM2_U02
EU02 Potrafi ocenić efektywność opieki żywieniowej w
osiąganiu zamierzonych celów i modyfikować plan opieki
żywieniowej w zależności od potrzeb
K_U07
OM2_U02
EU03 Potrafi przygotować i nadzorować wytwarzanie potraw
wchodzących w skład różnego rodzaju diet.
K_U14
OM2_U03
EK01 Posiada świadomość własnych ograniczeń i wie kiedy
zwrócić się do innych specjalistów.
K_K01 OM2_K01
EK02 Jest przygotowany do pracy w poradni dietetycznej i do
prowadzenia badań naukowych w dziedzinie żywności i
żywienia. Potrafi myśleć i działać w sposób
przedsiębiorczy
K_K04 OM2_K02
EK03 Potrafi kierować zespołem realizującym zadania w
zakresie edukacji żywieniowej, oraz profilaktyki i leczenia
chorób żywieniowozależnych.
K_K05 OM2_K02
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 10
udział w ćwiczeniach 40
udział w seminariach 15
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 40
przygotowanie do seminariów 15
przygotowanie do kolokwiów
przygotowanie do egzaminu
Inne
Łącznie 120
Punkty ECTS za przedmiot 4
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
65 2
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 80 2
125
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01, EW02,
EW03
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy
Zaliczenie seminariów i ćwiczeń
EU01, EU02,
EU03
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy
Zaliczenie seminariów i ćwiczeń
EK01, E02,
EK03
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć,
ocena zdolności do samodzielnej pracy
Zaliczenie seminariów i ćwiczeń
Data
opracowania
sylabusa
7.04.2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
dr Ryszard Orliński
Aktualne dane adresowe jednostki
Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Metabolicznych i Dietetyki
Adres : ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań, ,
Telefon : 61 869-13-14; Fax : 61 869-13-14
Kierownik Katedry i Kliniki: prof. dr hab. n. med. Marian Grzymisławski
Osoba odpowiedzialna za przedmiot: dr n. ekon. Ryszard Orliński
Tel.: 601743747; Adres e-mail: [email protected]
Regulamin zajęć
I. Uczestnictwo w zajęciach
1. Przedmiot realizowany jest w postaci 10 godzin wykładów, 15 seminarium oraz 35
godzin ćwiczeń (bloki ćwiczeniowe 7 x 5 godzin).
2. Zajęcia seminaryjne i ćwiczenia są obowiązkowe i odbywają się według ustalonego
planu.
3. Dopuszcza się jedną nieobecności na seminarium bez konieczności odrabiania.
4. Wszystkie ćwiczenia muszą być zaliczone a w przypadku nieobecności odrobione.
5. Dopuszcza się spóźnienie na zajęcia do 15 min, spóźnienie powyżej może
uniemożliwić zrealizowanie ćwiczenia.
6. W przypadku niezaliczenia ćwiczeń student nie uzyska zaliczenia przedmiotu.
II. Zaliczenie przedmiotu
1. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest czynne uczestniczenie w seminariach oraz
zrealizowanie 7 projektów ćwiczeniowych.
2. Przedstawione przez studentów projekty oceniane są przez wykładowcę. Brak
akceptacji projektu przez wykładowcę oznacza konieczność skorygowania go
stosownie do wytycznych wykładowcy i ponownego przedstawienia wykładowcy.
Zasady organizacyjno-porządkowe
Materiały dydaktyczne udostępniane są studentom na wykładach. Na ostatnim wykładzie
rozdzielane są tematy prezentacji seminaryjnych a na ostatnim seminarium projektów na pierwsze
ćwiczenia (kolejne projekty na kolejnych ćwiczeniach). Każdy student musi przygotować i
zaprezentować na seminarium co najmniej dwa tematy z organizacji żywienia oraz zrealizować
wszystkie projekty ćwiczeniowe. Projekty ćwiczeniowe dotyczą organizacji żywienia w
zamkniętych i otwartych zakładach żywienia zbiorowego. Projekty opracowywane są i
prezentowane na ćwiczeniach w postaci prezentacji multimedialnych według założeń
wykładowcy.
Zasady zaliczania zajęć
Seminaria: przygotowane i zaprezentowane co najmniej 2 tematy seminaryjne z zakresu
organizacji żywienia w zamkniętych i otwartych zakładach żywienia zbiorowego.
Ćwiczenia: zrealizowane, zaprezentowane i poddane dyskusji projekty z zakresu organizacji
żywienia w zamkniętych i otwartych zakładach żywienia zbiorowego według założeń
wykładowcy.
Zaliczenie seminariów i ćwiczeń oznacza zaliczenie przedmiotu.
126
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopnia stacjonarne
Nazwa
przedmiotu Zdrowie Publiczne Punkty ECTS 2
Jednostka
realizująca,
wydział
Katedra Profilaktyki Zdrowotnej;
Wydział Nauk o Zdrowiu; Uniwersytet Medyczny w Poznaniu
Koordynator
przedmiotu Lek med. mgr Ewa Wieja Osoba/y zaliczająca/e Ewa Wieja
Rodzaj
przedmiotu Obowiązkowy
semestr
1
Rodzaj zajęć
i liczba godzin
wykłady
10
ćwiczenia
20
seminaria
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia Zapoznanie studenta z zakresem wiedzy na temat zdrowia populacji – metod oceny, zależności od
różnych uwarunkowań, zasad budowania dostępu do zdrowia.
Treści
programowe
Wykłady
Zapoznanie z interdyscyplinarnym charakterem przedmiotu Zdrowie Publiczne.
Przekazanie wiedzy dotyczącej podstawowych pojęć i definicji z zakresu przedmiotu.
Prezentacja uwarunkowań i zależności między czynnikami wpływającymi na zdrowie jednostki i
społeczeństwa.
Przedstawienie zasad funkcjonowania systemu ochrony zdrowia.
Ćwiczenia
Zaznajomienie z metodami rozpoznawania potrzeb zdrowotnych i sposobów ich zabezpieczania na
poziomie jednostki i społeczeństwa.
Nabycie umiejętności analizowania sytuacji zdrowotnej w odniesieniu do różnych grup populacji.
Rozpoznanie poszczególnych dziedzin dla budowania zdrowia.
Wypracowanie umiejętności tworzenia programów pro-zdrowotnych.
Zaznajomienie z zasadami korzystania z usług zdrowotnych.
Seminaria
Inne
Formy
i metody
dydaktyczne
Wykład informacyjny, dyskusja dydaktyczna. Prezentacja multimedialna, zestawy ćwiczeń.
Forma
i warunki
zaliczenia
Wejściówki obejmujące obszar tematyczny zajęć.
Ocena umiejętności prezentacji i treści przygotowanego referatu ćwiczeniowego.
Pisemny test wiedzy.
Literatura
podstawowa
A. Czupryna, S Paździoch i wsp. Zdrowie Publiczne; Uniwersyteckie wydawnictwo Medyczne,
Kraków; Vesalius
B. T. B. Kulik; Zdrowie Publiczne; Lublin; Czelej.
Literatura
uzupełniająca
Zdrowie zdrowie dla wszystkich w XXI wieku; CSIOZ; Warszawa; Vesalius.
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
E_W01 Zna i potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę z zakresu
demografii oraz czynników ryzyka chorób
żywieniowozależnych
K_W02 OM2_W01
E_W02 Zna podstawowe założenia i zadania zdrowia publicznego. K_W13 OM2_W04
127
Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia oraz
założenia i programy promocji zdrowia w Polsce.
E_U01 Potrafi w oparciu o badania przesiewowe rozpoznać
niedożywienie.
K_U09 OM2_U02
E_K01 Posiada świadomość ograniczeń swojej wiedzy i
umiejętności. Wie kiedy skorzystać z porady innego
specjalisty.
K_K01 OM2_K01
E_K02 Potrafi współpracować z przedstawicielami innych
zawodów medycznych.
K_K03 OM2_K02
E_K03 Przestrzega tajemnicy zawodowej. Przestrzega praw
pacjenta, w tym prawa do rzetelnej informacji na tamat
proponowanego postępowania żywieniowego.
K_K06 OM2_K03
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach 10x1h
udział w ćwiczeniach 20x1h
udział w seminariach
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń 5x2h
przygotowanie do seminariów
przygotowanie do kolokwiów
przygotowanie do egzaminu 2x5
inne
Łącznie 50
Punkty ECTS za przedmiot 2
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
25 1
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 25 1
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
Wejściówka obejmujące obszar tematyczny
zajęć.
Test wiedzy.
EW01-EW02
EU01
EK01-EK03
Obserwacja pracy i aktywności studenta w
trakcie zajęć.
Data
opracowania
sylabusa
12. 07. 2014 rok Osoba
przygotowująca
sylabus
Ewa Wieja
Dane jednostki
Osobą odpowiedzialną za przedmiot Zdrowie Publiczne jest prof. dr hab. Jacek Wysocki,
kierownik Katedry Profilaktyki Zdrowotnej UM w Poznaniu.
Przedmiot (wykłady i ćwiczenia) prowadzi lek. med., mgr Ewa Wieja z Katedry Profilaktyki
Zdrowotnej. Zaliczenie dokonywane jest przez osobę prowadzącą.
Regulamin zajęć:
1. Przedmiot Zdrowie Publiczne prowadzony jest w ramach wykładów oraz ćwiczeń.
2. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa:
a) dopuszcza się usprawiedliwioną nieobecność (np. zwolnienie lekarskie) na jednych
ćwiczeniach w semestrze;
128
b) w przypadku usprawiedliwionej nieobecności student zobowiązany jest do odrobienia
opuszczonego ćwiczenia z inną grupą bądź w inny sposób wskazany przez osobę prowadzącą
ćwiczenia.
3. Obecność na wykładach nie jest obowiązkowa.
4. Do zaliczenia przedmiotu studenta obowiązuje zakres wiedzy przekazywany podczas ćwiczeń,
wykładów oraz z procesu samokształcenia.
5. Na każdym ćwiczeniu obowiązuje znajomość materiału z ćwiczenia bieżącego oraz z wszystkich
poprzednio odbytych ćwiczeń.
6. Na zaliczenie przedmiotu oraz ocenę końcową składają się oceny (wagowo):
a) aktywności na zajęciach (30 proc.);
b) z zaliczeń prac cząstkowych (50 proc.);
c) materiałów przygotowanych w ramach samokształcenia (20 proc.).
7. Aby zaliczyć przedmiot konieczne jest uzyskanie minimum 60 proc. punktacji.
8. Podczas ćwiczeń oraz wykładów obowiązuje zakaz korzystania z telefonów komórkowych.
129
3.4 Praktyki wakacyjne
WYDZIAŁ LEKARSKI II
Nazwa
kierunku Dietetyka
Poziom i tryb
studiów II stopień stacjonarne
Nazwa
przedmiotu
Praktyki studenckie
wakacyjne / zawodowe Punkty ECTS I rok – 8 ECTS; II rok – 12 ECTS;
Jednostka
realizująca,
wydział
Klinika Chorób Wewnętrznych, Metabolicznych i Dietetyki
Wydział Lekarski II
Koordynator
przedmiotu
Dr n. o zd.
Emilia Marcinkowska Osoba/y zaliczająca/e
Dr n. o zd.
Emilia Marcinkowska
Rodzaj
przedmiotu obowiązkowy
okres
wakacyjny Rodzaj zajęć
i liczba godzin
praktyka
wakacyjna
I rok 140 g
praktyka
wakacyjna
II rok 210 g
Obszar
nauczania OM2
Cel kształcenia
1. Opracowanie diety dostosowanej do zaburzeń metabolicznych wywołanych chorobą u
pacjentów w różnych grupach wiekowych.
2. Opracowanie programów edukacyjnych adresowanych do zdrowej populacji z
uwzględnieniem grupy docelowej: dzieci wiek przedszkolny, młodzież – szkoła podstawowa,
gimnazjum, osoby dorosłe.
3. Misja, cele i zakres działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Treści
programowe
Wykład
Seminarium
Ćwiczenia
Inne
1. Rola i zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
2. Urzędowa kontrola żywności w świetle aktualnego ustawodawstwa prawnego.
3. Zasady pobierania prób żywnościowych do badań.
4. System Dobrej Praktyki Produkcyjnej oraz System Zagrożeń i Krytycznych Punktów
Kontroli – ich znaczenie w podnoszeniu jakości produkcji żywności.
5. Zatrucia pokarmowe – dochodzenie epidemiologiczne.
6. Wymagania sanitarne stawiane kuchniom w szpitalach, żłobkach i szkołach.
7. Chemiczne i bakteriologiczne zanieczyszczenia wody pitnej oraz kryteria jej przydatności do
spożycia.
8. Mikrobiologia żywności – ogólne zalecenia i zasady badania żywności.
9. Badanie żywności w praktyce.
10. Problemy racjonalnego odżywiania realizowanych w ramach programów promocji zdrowia
Państwowej Inspekcji Sanitarnej województwa wielkopolskiego.
11. Projektowanie metod i form profilaktyki w prewencji chorób oraz kształtowanie
prawidłowych zachowań zdrowotnych w populacji.
12. Diagnozowanie potrzeb edukacyjnych potencjalnych odbiorców jako wieloetapowość
postępowania edukatora-dietetyka.
13. Kształtowanie postaw prozdrowotnych, modyfikacja poglądów, wartości i zachowań.
14. Interdyscyplinarne programy edukacji zdrowotnej w obszarze promocji zdrowia.
15. Programy edukacji zdrowotnej w grupie osób zdrowych i zagrożonych ryzykiem choroby.
Formy
i metody
dydaktyczne
metody aktywizujące (metoda przypadków, metoda sytuacyjna), metody eksponujące (pokaz),
metody programowane (z wykorzystaniem komputera), metody praktyczne (pokaz, rachunkowe,
produkcyjne, metoda projektów, symulacja)
Forma Obecność na zajęciach obowiązkowa sprawdzona z listą obecności. Zaliczenie na podstawie
130
i warunki
zaliczenia
obecności i aktywności na zajęciach.
Literatura
podstawowa
1. Sobotka L. Podstawy żywienie klinicznego. PZWL 2013
2. Gawęcki J, Hryniewiecki L. Żywienie Człowieka. PWN. Warszawa, 2006.
3. Gertig H, Przysławski J. Bromatologia-zarys nauki o żywności i żywieniu. PZWL. Warszawa,
2007.
4. Choroby wewnętrzne – kompendium. Szczeklik A. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna
2014/2015
Literatura
uzupełniająca
1. Ciborowska H, Rudnicka A. Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. PZWL.
Warszawa, 2012.
2. Praktyczny podręcznik dietetyki. Jarosz Mirosław, IŻiŻ 2010
3. Jarosz M. Praktyczny Podręcznik Dietetyki. IŻŻ. Warszawa, 2010.
4. Jarosz M, Dzieniszewski J. Uważaj, co jesz, gdy zażywasz leki. IŻŻ, PZWL. Warszawa, 2007
5. Jarosz M. Suplementy diety a zdrowie. IŻŻ, PZWL. Warszawa 2008.
6. Jarosz M, Respondek W. Nadciśnienie tętnicze. IŻŻ, PZWL. Warszawa, 2006.
Numer efektu
kształcenia Efekty kształcenia
Odniesienie do
kierunkowych
efektów
kształcenia
Odniesienie do
obszarowych
efektów
kształcenia
E_W01 Wykazuje znajomość zmian organicznych,
czynnościowych i metabolicznych zachodzących w
ustroju pod wpływem choroby i towarzyszących jej
zaburzeń odżywiania.
K_W01 OM2_W01
E_W02 Zna podstawy immunologii klinicznej oraz wzajemne
związki występujące pomiędzy stanem odżywienia i
stanem odporności ustroju.
K_W03 OM2_W01
E_W03 Zna podstawy patofizjologii klinicznej i wpływ procesów
patologicznych a zwłaszcza zapalenia na metabolizm,
trawienie i wchłanianie składników odżywczych.
K_W05 OM2_W01
E_W04 Zna zasady żywienia klinicznego obejmującego: żywienie
dojelitowe z wykorzystaniem diet przemysłowych
w zapobieganiu i leczeniu niedożywienia.
K_W10 OM2_W03
E_W05 Potrafi zdefiniować i rozpoznać problemy żywieniowe
pacjenta i uwzględnić je w planowaniu odpowiedniego
postępowania dietetycznego.
K_W12 OM2_W03
E_U01 Potrafi przeprowadzić wywiad żywieniowy i ocenić
sposób żywienia osoby badanej w oparciu o odpowiednie
kwestionariusze.
K_U05 OM2_U02
E_U02 Potrafi prowadzić poradnictwo żywieniowe oraz
zaplanować i prowadzić opiekę żywieniową nad
pacjentami w szpitalu
i zapobiegać niedożywieniu szpitalnemu.
K_U06 OM2_U02
E_U03 Potrafi ocenić efektywność opieki żywieniowej w
osiąganiu zamierzonych celów i modyfikować plan opieki
żywieniowej w zależności od potrzeb
K_U07 OM2_U02
E_U04 Potrafi zinterpretować wyniki podstawowych badań
laboratoryjnych i wykorzystać je w planowaniu
i monitorowaniu postępowania żywieniowego
K_U08 OM2_U02
E_U05 Potrafi, w oparciu o badania przesiewowe rozpoznać
niedożywienie, przeprowadzić pełną ocenę stanu
odżywienia
i określić rodzaj oraz stopień niedożywienia.
K_UO9 OM2_U02
E_U06 Potrafi określić ryzyko niedożywienia szpitalnego i podjąć
odpowiednie działania zapobiegawcze działając wspólnie
z lekarzami i pielęgniarkami w ramach zespołu
terapeutycznego zapewniającego opiekę żywieniową nad
K_UO10 OM2_U02
131
pacjentami.
E_K01 Przestrzega tajemnicy zawodowej. Przestrzega praw
pacjenta, w tym prawa do rzetelnej informacji na temat
proponowanego postępowania żywieniowego.
K_K06 OM2_K03
E_K02 Potrafi brać odpowiedzialność za działania własne i
właściwie organizować pracę własną. Potrafi myśleć i
działać w sposób przedsiębiorczy.
K_K08
OM2_K03
E_K03 Przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
ergonomii.
K_K09 OM2_K03
Bilans nakładu
pracy studenta
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim Liczba godzin
udział w wykładach
udział w ćwiczeniach
udział w seminariach
Samodzielna praca studenta
przygotowanie do ćwiczeń
przygotowanie do seminariów
przygotowanie do kolokwiów
przygotowanie do egzaminu
inne
Łącznie 350h
Punkty ECTS za przedmiot 20
Wskaźniki
ilościowe
godziny ECTS
Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi
bezpośredniego udziału nauczyciela
Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym 350 20
Metody weryfikacji efektu kształcenia
Numer efektu
kształcenia Formujące Podsumowujące
EW01; EW02,
EW03; EW04;
EW05
Obserwacja pracy studenta w trakcie zajęć Zaliczenie na podstawie obecności na zajęciach
EU01; EU02;
EU03; EU04
EU05; EU06
Dyskusja dydaktyczna Praca samodzielna -przedstawienie projektu
tygodniowych zaleceń dietetycznych
EK01 Ocena zdolności do samodzielnej pracy Ewaluacja praktyczna
Data
opracowania
sylabusa
27.10.2014 Osoba
przygotowująca
sylabus
Dr n. o zd. Emilia Marcinkowska
[email protected]; Tel. 505 018 045