suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının Önlenmesine İlişkin “kurum...

61
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları” T.C. Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı Sigorta ve Emeklilik Şirketleri İçin Rehber

Upload: loan

Post on 11-Jan-2016

66 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

T.C. Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı. Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”. Sigorta ve Emeklilik Şirketleri İçin Rehber. 01.10.2008-01.12.2008. 01.03.2009. ATAMA. Uyum Görevlisi. AJANDA. Uyum Programı. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin

“Kurum Politikaları”

T.C.Maliye Bakanlığı

Mali Suçları Araştırma KuruluBaşkanlığı

Sigorta ve Emeklilik Şirketleri İçin Rehber

Page 2: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Uyum Görevlisi

ATAMA

01.03.2009

Uyum Programı

Kurum Politikaları

01.10.2008-01.12.2008

AJANDA

Page 3: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Uyum Programı

Kurum Politikave

Prosedürleri

İzlemeve

KontrolEğitim

Risk Yönetimi

Uyum Birimi

İç Denetim

Uyum Görevlisi

Page 4: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Kurum Politikasının Oluşturulması

Page 5: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Kurum Politikası

Page 6: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Kurum Politikası

•Uyum Yönetmeliği, kurum politikasının yazılı olmasını şart koşmaktadır.•Ancak yazılı olmak dışında başka bir şekil şartı konulmamıştır.• Kurum politikaları MASAK’a gönderilecektir. Kurum politikalarında sonradan yapılan değişiklikler de ayrıca bildirilecektir. •Kurum politikası ilgili tüm sigorta çalışanlarına imzaları alınarak tebliğ edilecektir.

Page 7: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Kurum Politikası

Kurum politikası, uyum programı kapsamında sigorta şirketi tarafından alınacak tedbirlerin tamamını açıklayan yazılı metindir…

Page 8: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Kurum politikası

AMAÇ:• Yükümlülüklere Uyum• Müşteri, işlem ve hizmetlerin risk temelli

bir yaklaşımla değerlendirilmesi• Kurum çalışanlarının bilinçlendirilmesi

StratejiKontrolÖnlemİşleyiş kurallarıSorumluluklar

Risklerin azaltılması amacıyla…

Belirlenir

Page 9: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Kurum Politikası Hangi Bölümlerden Oluşur ?

• Kurum politikası asgari olarak şu dört bölümü içermek zorundadır:

• Risk yönetimi• İzleme ve kontrol• İç denetim• Eğitim

ABC Sigorta A.Ş. Kurum Politikası

YAZILI

DÖKÜMAN

Yönetim Kurulu Yetki Devredilen

Üyeler İmzalayabilir !

Yönetim Kurulu

Page 10: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Risk Yönetimi Bölümü

Bu bölümde;• Tedbirler Yönetmeliğinin “Müşterinin Tanınmasına İlişkin

Esaslar” Bölümüne uygun olacak şekilde hazırlanacak Müşteri Kabul Politikası,

• En az; müşteri, hizmet ve ülke risklerini kapsayacak şekilde sigorta şirketi tarafından tanımlanan riskler (Risk Tanımlaması),

• Risk derecelendirme, sınıflandırma yöntemleri,• Riskin azaltılması ve önlenmesine yönelik olarak alınacak

tedbirler ve nasıl uygulanacağı, (Yüksek risk grubuna uygulanacak tedbirler),

• Risk tanımlama ve değerlendirme yöntemlerinin, risk derecelendirmesi ve sınıflandırma yöntemlerinin, örnek olaylar ya da gerçekleşen işlemler üzerinden geriye dönük olarak tutarlılıklarının ve etkinliklerinin sorgulanması, varılan sonuçlara ve gelişen koşullara göre yeniden değerlendirilmesi ve güncellenmesine yönelik tedbirler

Mutlaka yer almalıdır.

Uyum Yönetmeliği Md. 12 ila

13

Page 11: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

İzleme Kontrol Bölümü

Bu bölümde;• Tespit edilen eksikliklerin ilgili birimlere raporlanması ile ilgili

hususlar,• Yüksek risk grubundaki müşteri ve işlemlerin izlenmesi ve

kontrolü,• Riskli ülkelerle gerçekleştirilen işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,• Karmaşık ve olağandışı işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,• Yükümlünün, risk politikasına göre belirleyeceği bir tutarın

üzerindeki işlemlerin, müşteri profili ile uyumlu olup olmadığının örnekleme yöntemi ile kontrolü,

• Birlikte ele alındıklarında, kimlik tespiti yapılmasını gerektiren tutarı aşan bağlantılı işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,

• Müşteriler hakkında elektronik ortamda yahut yazılı olarak muhafaza edilmesi gereken bilgi ve belgeler ile elektronik transfer mesajlarında yer verilmesi zorunlu bilgilerin kontrolü ve eksikliklerin tamamlatılması ve bunların güncellenmesi,

• Müşteri tarafından yürütülen işlemin; müşterinin, işine, risk profiline ve fon kaynaklarına dair bilgiler ile uyumlu olup olmadığının iş ilişkisi süresince devamlı olarak izlenmesi,

• Yüz yüze olmayan işlemler yapılmasını mümkün kılan sistemler kullanılarak gerçekleştirilen işlemlerin kontrolü,

• Yeni sunulan ürünler ve teknolojik gelişmeler nedeniyle suiistimale açık hale gelebilecek hizmetlerin risk odaklı kontrolü,

İle ilgili hususlar mutlaka yer almalıdır.

Uyum Yönetmeliği Md. 14 ila

15

Page 12: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Eğitim BölümüBu bölümde;• Eğitim faaliyetlerinin işleyişi,• Gerçekleştirilmesinden hangi

birimlerin sorumlu olacağı,• Eğitim faaliyetlerine katılacak

personel,• Eğiticilerin belirlenmesi, yetiştirilmesi• Eğitim yöntemleri

İle ilgili hususlar mutlaka yer almalıdır.

Uyum Yönetmeliği Md. 21 ila

25

Page 13: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

İç Denetim Bölümü

Bu bölümde;• Uyum programının bütününün

etkinliği ve yeterliğinin denetlenmesi,

• Aksaklıkların yönetim kuruluna raporlanması

ile ilgili hususlar mutlaka yer almalıdır.

Uyum Yönetmeliği Md. 26 ila

28

Page 14: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Kurum prosedürleri

• İşleyiş kurallarından sorumlu olanlar• Risk limitlerine göre işlemlerin

onaylanması, gerçekleştirilmesi, raporlanması ve izlenmesinden sorumlu olanlar

İş Akış Şeması Yazılı Belge

İŞLEV

SEL G

ÖR

EV

AY

RIM

I

Uyum Görevlisi Yönetim Kurulu

Page 15: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Kurum Prosedürleri

•Kurum prosedürleri, kurum politikasında çerçevesi çizilerek belirlenen tedbir ve önlemlerin kimler ya da hangi birimler tarafından nasıl uygulanacağını belirleyen iş akış şemalarıdır. •Prosedürler doğrudan personel ismi belirtilerek ya da birim departman belirtilerek hazırlanabilir. •Kurum prosedürlerinin MASAK’a gönderilmesi zorunlu değildir. Ancak politika belgesinde uyum programının bileşenlerine ilişkin olarak bahsedilen hususlar ancak prosedürler okununca anlaşılabiliyor ise, prosedürler de MASAK’a gönderilebilir!

Page 16: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Kurum politikaları kapsamında oluşturulacak belgeler; sigorta şirketi personeli (uygulayıcılar)tarafından kolayca anlaşılabilecek düzeyde olmalıdır.

Page 17: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

• Politika belgelerinin kamuoyuna açıklanması, muhabir ilişkisine girilecek olan finansal kuruluşlara verilmesi, gibi sebeplerden dolayı, bunların genel hususları içeren özet belgeler olmasına ihtiyaç duyulabilmektedir.

• Uyum Yönetmeliğine göre hazırlanacak kurum politika belgesi de bu şekilde hazırlanabilir…

• Politika ve prosedürlerle ilgili detay içeren hususlara alt belgelerde yer verilerek bu alt belgelere ana kurum politikası belgesi içinde referans verilebilir ya da eke konulabilir.

• Bu belgelerde değişiklik yapılması için uyum görevlisine yetki verilebilir.

• Kurum politika ve prosedürleri ve bunlardaki değişiklikler yetki devredilen yönetim kurulu üyesi tarafından da onaylanabilir.

Yönetim Kurulu

Page 18: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

• Sigorta şirketinin risk yönetimi ve izleme, kontrol faaliyetleri ile ilgili olarak, gizlilik ya da diğer gerekçelerle Kurum politikasında ya da prosedürlerinde yer verilemeyen hususlar, ayrı bir belge ile de MASAK’a iletilebilir….

Page 19: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Kurum Politikanızı Oluşturmadan Önce

Yapmanız Gerekenler !

Page 20: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

• Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik (R.G. 16.09.2008-26999, Yürürlük 01.03.2009)

• Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik (R.G. 09.01.2008-26751)

• MASAK Genel Tebliği Sıra No: 5,6,7

MEVZUAT

Mevzuatı dikkatle okuyunu

z!

Page 21: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Uyum Programı Hakkında Yönetmelik

• Uyum programının bileşenleri olan risk yönetimi, izleme-kontrol, eğitim ve iç denetim faaliyetlerinin kapsamı ve çeşitliliğine karar verilmesi her sigorta şirketinin kendi inisiyatifine bırakılmıştır….

• Sigorta şirketleri bu belirlemeyi yaparken….

• gibi kriterleri göz önüne alacaklardır…

İş hacmive

işletme büyüklüğüİşlemlerin niteliği

ANCAK !

Page 22: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Uyum Programı Hakkında Yönetmelik

Asgari Unsurl

ara Dikkat!

Yönetmelik, her bir bileşen için asgari düzeyde uyulması gereken kriterler belirlemiştir.Örneğin, sigorta şirkletiniz ne kadar küçük ölçekli olsa da risk yönetim faaliyetleriniz en azından ;•Müşteri riski, hizmet riski ve ülke riskini esas alan risk tanımlama, derecelendirme, sınıflandırma ve değerlendirme yöntemlerinin geliştirilmesi,•Hizmetlerin, işlemlerin ve müşterilerin risklere göre derecelendirilmesi ve sınıflandırılması,•Riskli müşteri, işlem veya hizmetlerin izlenmesinin ve kontrol edilmesinin sağlanması; ilgili birimleri uyaracak şekilde rapor edilmesi; işlemin üst makamın onayı ile gerçekleştirilmesi ve gerektiğinde denetlenmesi için uygun işleyiş ve kontrol kurallarının geliştirilmesi,•Risk tanımlama ve değerlendirme yöntemlerinin, risk derecelendirmesi ve sınıflandırma yöntemlerinin, örnek olaylar ya da gerçekleşen işlemler üzerinden geriye dönük olarak tutarlılıklarının ve etkinliklerinin sorgulanması, varılan sonuçlara ve gelişen koşullara göre yeniden değerlendirilmesi ve güncellenmesi,•Risk kapsamına giren konulara ilişkin ulusal mevzuat ve uluslararası kuruluşlarca getirilen tavsiye, ilke, standart ve rehberlerin takip edilerek gerekli geliştirme çalışmalarının yapılması,•Risk izleme ve değerlendirme sonuçlarının düzenli aralıklarla yönetim kuruluna raporlanması,(Uyum Yön. Md.12)

faaliyetlerini mutlaka kapsamalıdır!

Page 23: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Tedbirler Yönetmeliği

"Müşterinin Tanınmasına İlişkin Esaslar" başlıklı üçüncü bölümünde yer alan yükümlülükleri inceleyin!

•Kimlik tespiti (Md 5-16)•Gerçek faydalanıcının tanınması ve tüzel kişilere özel dikkat gösterilmesi (Md17)•Özel dikkat gerektiren işlemler (Md 18)•Müşteri durumunun ve işlemlerin izlenmesi (Md19)•Teknolojik risklere karşı tedbir alınması (Md 20)•Üçüncü tarafa güven (Md 21)•İşlemin reddi ve iş ilişkisinin sona erdirilmesi (Md 22)•Muhabirlik ilişkisi (Md 23)•Elektronik transferler (Md 24)•Riskli ülkelerle ilişkiler (Md 25)

Bu Yükümlülüklere Uygun Olacak ŞekildeMüşteri Kabul Politikası ve Müşteri Takip Politikası Oluşturmanız

Gerekecek

Page 24: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

• Ayrıca MASAK 6 Nolu Tebliğde yer alan, genel ve sektörel mahiyetteki (sigorta sektörüne yönelik) şüpheli işlem tiplerini inceleyin.

Tedbirler Yönetmeliği

Şüpheli İşlem Bildirimine İlişkin Esaslar” başlıklı bölümü inceleyin.

Aracı kurumunuzun aklama ve terörün finansmanıbakımından ne gibi risklerle karşı karşıya kalabileceği

Konusunda “RİSK BAZLI YAKLAŞIM” oluşturun

Page 25: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Uluslararası Uygulamalar

• FATF Tavsiyeleri• FATF “Risk Bazlı

Yaklaşım Rehberleri”• Yabancı sigorta

şirketi uygulamaları• Diğer uluslararası

tavsiye, ilke, standart ve anlaşmalar

Kanuna ve Yönetmeliklere aykırı olmamak şartıyla uluslararası uygulamalardan yararlanın

Page 26: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Uyum Görevlisi

Yönetim Kurulu

Diğer Birimler

• Politika ve prosedürlerin oluşturulması sürecinde, risk yönetimi, iç kontrol, teftiş kurulu başta olmak üzere ilgili diğer tüm birimlerin katılımını sağlayın.

Page 27: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Kurum politikası, uyum programı bileşenlerinin her birisini tek belge içerisinde tanımlayan yazılı bir çerçeve metindir…

Kurum politikasını yazabilmek için uyum programının diğer tüm bileşenlerine ilişkin faaliyetleri belirlemiş olmanız gerekir!

•Risk Yönetimi

•İzleme-Kontrol

•Eğitim

•İç Denetim

Uyum programı bileşenlerinin tamamı RİSK BAZLI YAKLAŞIM ile oluşturulmalıdır.

Page 28: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Uyum Programının Bileşenleri

Page 29: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Risk Yönetimive

İzleme Kontrol Faaliyetleri

Page 30: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Yönetmeliğe göre risk…

Sigorta şirketlerinin sundukları hizmetlerden, suç gelirlerinin aklanması veya terörün finansmanı amacıyla yararlanılması ya da sigorta şirketlerinin Kanun ve Kanun uyarınca çıkarılan yönetmelik ve tebliğlerle getirilen yükümlülüklere tam olarak uymamaları gibi nedenlerle sigorta şirketlerinin ya da çalışanlarının maruz kalabilecekleri mali ya da itibari zarar ihtimalini ifade eder.

Yasal Risk

İtibar Riski

Operasyonel Risk

Page 31: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

• Müşteri Riski• Hizmet Riski• Ülke Riski

Riskler

Uyum Yönetmeliğine göre, üç risk unsurunu mutlaka değerlendirmenize dahil etmelisiniz !

Yönetmelikte tanımlanan risklerden başka riskunsurlarını da kendi inisiyatifinizle belirleyebilirsiniz…

Page 32: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Müşteri Riski

Müşterinin FaaliyetKolu

Yoğun Nakit Kullanımı

Yüksek Değerli MalAlım/Satımı

Uluslararası Fon Transferi

Müşterinin Kendisiveya

Hesabına Hareket Edenler

Page 33: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Hizmet Riski

Yüz yüze yapılmayanişlemler

Özel Bankacılık Benzeri

Muhabir Bankacılık Benzeri

Gelişen Teknolojiler KullanılarakSunulacak Yeni Ürünler

Page 34: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Ülke Riski

Maliye BakanlığıncaDuyurulan Ülkeler

Aklama ve terörün finansmanının önlenmesi konusunda yeterli düzenlemelere sahip olmayan, bu suçlarla mücadele konusunda yeterli düzeyde işbirliği yapmayan veya yetkili uluslararası kuruluşlarca riskli kabul edilen ülkelerden

VatandaşŞirket

Mali Kuruluşlar

Page 35: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Tedbirler Yönetmeliğine göre risk değerlendirmenize dahil etmek zorunda olduğunuz başka şeyler de var !

Page 36: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Teknolojik Riskler

• Özel dikkat

• Yakından izleme

• Tutar ve işlem sayısı limitleri belirleme

Yüz yüze yapılmayanişlemler

Gelişen Teknolojiler KullanılarakSunulacak Yeni Ürünler

Page 37: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Müşteri durumunun ve işlemlerin izlenmesi

Göstergeler:• Mesleği,• İş geçmişi,• Mali durumu,• Hesapları,• Ticari

faaliyetleri• Yerleşik olduğu

ülke,• Diğer

MüşterininRisk Profili

Yüksek Risk

Devamlı Takip

Bilgi, Belge ve KayıtlarıGüncelleme

Risk Yönetim Sistemi

Page 38: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Risk Yönetimi ve İzleme-Kontrol Faaliyetleri, her sigorta şirketinin kendi işletme büyüklüğüne göre belirleyeceği faaliyetlerdir. Ancak Yönetmelikte yer alan asgari şartları karşılayabilmek için risk yönetim sürecinizin şablondaki unsurları kapsayıp kapsamadığını kontrol edin!

Page 39: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Risk Yönetimi Akış Şablonu

MüşterininTanınmasına

İlişkin Esaslar

•Müşteri Riski•Hizmet Riski•Ülke Riski

Risklerin tanımlanması

Risk sınıflandırması

Karar Verme

(Değerlendirme)

İzleme-Kontrol

Yüksek Riski Azaltma, Yok Etme

Performans Değerlendirmesi

Öncelik Sıralaması

(Derecelendirme)

Gelişmelerin ve Yeni Ürünlerin İzlenmesi

•İşletme Büyüklüğü•İş Hacmi•İşlemlerin Niteliği

Page 40: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

ABC Sigorta A.Ş.Risk Yönetimi Sistemi

Örnek Uygulaması

Bu bölümde yer verilen hususlar,tamamen ÖRNEK mahiyetindedir!Bu bölümde yer verilen hususlar,tamamen ÖRNEK mahiyetindedir!

Page 41: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Müşteri Kabul Politikası

Tedbirler Yönetmeliğinin Müşterinin Tanınmasına İlişkin Esaslar Bölümünde yer alan yükümlülüklere uygun olacak şekilde müşteri kabul kriterlerinizi belirleyin.

1) Kimlik Tespitia) Gerçek kişilerde kimlik tespitib) Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişilerde kimlik tespitic) Dernek ve vakıflarda kimlik tespitid) Sendika ve konfederasyonlarda kimlik tespitie) Siyasi partilerde kimlik tespitif) Yurt dışında yerleşik tüzel kişilerde kimlik tespitig) Tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde kimlik tespitih) Kamu kurumlarında kimlik tespitiı) Başkası adına hareket edenlerde kimlik tespitii) Müteakip işlemlerde kimlik tespitij)Gerçek faydalanıcının kimlik tespiti

2) Teyide Esas Belgelerin Gerçekliğinin Kontrol Edilmesi

3) Üçüncü Tarafa Güven

4)Müşteri Tanımaya İlişkin Basitleştirilmiş Tedbirler

Müşteri Kabul Politikası, risk yönetimi politikasının ilk belirleyeceğiniz unsuru olmalıdır! Belirlediğiniz risk sınıflandırmasına göre müşteri kabul politikanızı şekillendirebilirsiniz.

1. Kimlik tespiti yapamadığınız veya iş ilişkisinin amacı hakkında yeterli bilgi edinemediğiniz durumlarda iş ilişkisini başlatmayın ve sizden talep edilen işlemi gerçekleştirmeyin,

2. Daha önce elde ettiğiniz kimlik bilgilerinin yeterliliği ve doğruluğu konusunda şüphe duyulması nedeniyle yapılması gereken kimlik tespit ve teyidinin yapılamadığı durumda iş ilişkisini sona erdirin,

3. İsimsiz veya hayali isimlere poliçe yapmayın!

Page 42: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Müşteri Kabul Politikası

Tedbirler Yönetmeliği ve MASAK 5 Sıra Nolu Tebliğine göre, elementer, sağlık,hayat ve bireysel emeklilik sigortaları sürekli iş ilişkisi kapsamında değildir. Bu durumda;

1. Elementer ve sağlık sigortalarında poliçe kesme aşamasında prim tutarı 20.000.-TL ve üzeri değil ise kimlik tespiti yapılmayacaktır. Poliçe kesme aşamasında kimlik tespiti yapılmayan poliçelerin hasar, iştira, ikraz ya da iptal gibi ödemeleri 20.000.-TL ve üzeri ise kimlik tespiti yapılacaktır.

2. Hayat sigortalarında; bir yıl içinde ödenecek prim tutarı toplamı 2.000.-TL veya tek primli olup prim tutarı 5.000.- TL veya üzerinde olduğunda kimlik tespiti yapılacaktır. Prim tutarı bu sınırlara ulaşmayan poliçelerde ise yine hasar, iştira, ikraz ya da iptal gibi ödemeler 20.000.-TL ve üzeri ise kimlik tespiti yapılacaktır.

3. Bireysel emeklilik poliçelerinde de ise kimlik tespiti, Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasındaki bilgilerin, teyit belgelerine gerek olmaksızın, alınması suretiyle yapılır. Ancak hasar, iştira, ikraz ya da iptal gibi ödemeler 20.000.-TL ve üzeri ise kimlik tespiti yapılacaktır. Bireysel emeklilik poliçelerinde Tedbirler Yönetmeliğinin 17 nci maddesinde geçen gerçek faydalanıcının tanınması ve tüzel kişilere özel dikkat gösterilmesi ile 19 uncu maddesinde geçen müşterinin durumunun ve işlemlerin izlenmesi yükümlülüklerinin uygulanması zorunluluğu bulunmamaktadır.

Müşteri Kabul Politikanızı bu zorunlu kimlik tespit limitlerine göre şekillendirin!

• Kimlik tespiti gerektiren işlemlere risk açısından konsantrasyon sağlayın.

• Sigortalıya ödeme yapılan iptal, iştira, ikraz ve hasar gibi işlemlere risk bazlı konsantrasyon sağlayın.

• Müşteri riskini göz önünde bulundurarak müşterinin profili ile ödediği primlere göre bir risk algılaması oluşturun.

• Müşteri riskini esas alarak belirlediğiniz risk kriterler ile müşteri kabul politikasını uyumlu hale getirin.

Page 43: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

• Internet• Call Center• Başkası adına/hesabına yapılan işlemler• Yeni sunulacak ürünler

Risk Tanımlaması-Sınıflandırması(Yönetmeliğe Göre Asgari Bulunması Gereken Sınıflar)

Riskli İşlemler/Hizmetler

• Yüksek nakit kullanılan sektörlerde faaliyet gösterenler

• Yüksek değerde mal alım satımı ile uğraşanlar

• Uluslararası fon transferine imkan veren işleri yapanlar

• Aklama ve terörün finansmanı suçları ile ilgisi olabilecek müşteriler

• Şüpheli işlem tiplerine benzer nitelikte işlemler yapan müşteriler

• Yüksek değerde servet unsurlarını sigortalayan müşteriler

Riskli Müşteriler

Riskli Ülkeler

• Bakanlıkça duyurulan ülkeler

Page 44: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Risk Tanımlaması-Sınıflandırması

•Yönetmelikte belirtilen asgari sınıflar haricinde, sigorta şirketinin kendi ihtiyacına göre yeni risk sınıfları da oluşturabilirsiniz...•Mevcut risk sınıflarını, sigorta şirketinizin özeline göre daha spesifikleştirmelisiniz…(Yüksek nakit kullanımı yapılan sektörleri ya da uluslararası fon transferine imkan veren sektörleri tek tek belirlemek gibi..)•Basında adı geçen isimler, diğer açık kaynaklardan öğrenilen isimler, kamu kurumları ve özellikle MASAK tarafından haklarında bilgi istenen isimlerden oluşan izleme listeleri oluşturabilirsiniz.•Açık kaynaklardan araştırmalar yaparak, Bakanlıkça belirlenen ülkeler haricindeki ülkeleri, ya da bazı coğrafi bölgeleri de işlem türüne ya da müşteriye göre riskli bölgeler olarak belirleyebilirsiniz.

Page 45: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

İhracat Kredi Sigortaları

Kıymet Nakliyat Sigortaları

Emtea Nakliyat Sigortaları

Yangın/Kar Kaybı Sigortaları

Tekne Sigortaları

Mutabakatlı Kıymet Takdir Raporlu Yüksek

Teminatlı Sigortalar

Yüksek Primli Hayat ve Yatırım Sigortaları

Makul Olmayan İptal, İştira ve İkrazlar

Sahte Hasarlar

Riskli Olabilecek Hizmetlerinize Müşteri Risk

Profili bakımından özen gösterin! Yüksek

riske ilişkin tedbirleri alınÖ

RNEK

TİR

Page 46: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Öncelik Sıralaması-Derecelendirme• Müşterinin faaliyet gösterdiği iş kolu riskli müşteri grubunda ise

müşteri 25 puan almaktadır.• Müşteri riskli ülkeler ile çalışıyor ise 45 puan almaktadır.• Müşterinin adı izleme listelerinde geçiyor ise 60 puan almaktadır.• Emtea ve kıymet nakliyat sigortaları, ihracat kredi sigortaları, 40

puan almaktadır.• Tekne sigortaları 40 puan almaktadır. • Tüzel kişi işletmelerine yapılan yangın ve yangına bağlı kar kaybı

sigortaları 40 puan almaktadır.• 50.000.-TL üzerindeki ; tarihi eser, antika, ziynet eşyası, değerli

kağıtlar v.b’ye ilişkin sigorta teminatları 60 puan almaktadır.• 200.000 TL üzerindeki hasar ödemeleri 60 puan almaktadır. • 100.000 USD üzerindeki tek primli hayat poliçeleri 60 puan

almaktadır.• Sahte olduğundan şüphelenilen hasarlar 60 puan almaktadır.• 100.000 TL’nin üzerindeki müşterinin ödediği toplam prim tutarının

altında kalan ve müşterinin zarar etmesine yol açan iptal ve iştira talepleri 60 puan almaktadır.

• Poliçe teminatı 100.000 TL üzerinde ise işlem 60 puan almaktadır.

Kabul edilebilir risk sınırı60 Puan !

Karar Verme/DeğerlendirmeÖRN

EKTİ

R

Page 47: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

•Risk derecelendirmesi ve sınıflandırmasını örnekte yapılan şekilde skorlama ile yapabilirsiniz. Ancak işletme büyüklüğü ve işlem hacminize göre başka sınıflandırma yöntemleri de kullanabilirsiniz. (A Risk Grubu, B Risk Grubu, C Risk Grubu ve Risksiz Müşteri gibi…Ya da Yüksek Risk Grubu, Orta Risk Grubu, Düşük Risk Grubu gibi…•Derecelendirme ve sınıflandırma için bilgisayar yazılımı veya diğer yardımcı programlar kullanmak ya da bu işlemler için ne kadar personel ayrılacağı, gibi hususlar tamamen işlem hacmi ve işletme büyüklüğünüze göre karar vereceğiniz hususlardır…•Kabul edilebilecek risk sınırının ne olması gerektiği de kurmuş olduğunuz sistematiğe göre tamamen sizin karar vereceğiniz bir konudur. Örneğin bizim örneğimizdeki 60 puanlık risk baremi müşterilerin %90’ını ve işlemlerin de %95’ini yüksek risk grubunda gösteriyorsa..Bu baremin değiştirlmesi gerekmektedir. Zira bu kadar işlem ve müşterinin takip ve kontrol edilmesi mümkün olmayacak ve risk yönetim sistemi etkinliğini kaybedecektir.!

Page 48: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Azaltma, Yok EtmeYüksek Risk Grubuna Uygulanacak Tedbirler

• Müşterinin faaliyet gösterdiği iş kolu, riskli müşteri grubunda ise bunlar ile iş ilişkisi tesisi müdür onayı ile olur.

• 60 puan alan müşteri ve işlemler müdür onayından geçirilir.

• İzleme listelerinde adı geçen müşteriler ile iş ilişkisi tesisi için uyum görevlisinden görüş alınır.

• 60 ve üstü puan alan işlemler ve müşteriler bölge ya da acente tarafından izlenir, kontrol edilir. Anormal durumlar uyum görevlisine bildirilir.

• 75 puan üzeri alan işlemler ve müşteriler uyum görevlisi tarafından izlenir ve kontrol edilir.

• 60 ve üstü puan alan müşteri ve işlemlerin amacı ve işleme konu malvarlığının kaynağı hakkında müşteri temsilcileri tarafından mümkün olduğu ölçüde ilave bilgi ve belge edinilir. Bu bilgiler teyit edilir.

• Yeni çıkarılacak ürünler için uyum görevlisinin görüşü alınır.

ÖRN

EKTİ

R

Page 49: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Yüksek risk grubundaki müşterilere uygulanacak riski azaltma ve önleme tedbirleri, en asgari düzeyde Uyum Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinde sayılan tedbirler ile Tedbirler Yönetmeliğinin 18,19 ve 20 nci maddelerinde sayılan tedbirleri mutlaka kapsamalıdır.

•Karmaşık ve olağandışı büyüklükteki işlemler

•Makul ekonomik ve hukuki amacı olmayan işlemler

•Müşteri durumunun ve işlemlerinin izlenmesi (Yüksek Risk Grubunun)

•Teknolojik riskler (Yakından izlemek, tutar ve işlem sayısı limiti belirlemek)

Page 50: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

İzleme, Kontrol

• Yüksek risk grubundaki (60 Puan Üzeri) müşteri ve işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,

• İzleme listeleri oluşturulması• Hasar taleplerinin risk sınıflandırmasına göre

örnekleme yolu ile kontrolü• Kimlik tespiti yapılmasını gerektiren

işlemlerin izlenmesi ve kontrolü, (ŞİB ve Belge Eksikliği)

• Elektronik ortamda yahut yazılı olarak muhafaza edilmesi gereken bilgi ve belgelerin sistemde ve şube arşivlerinde kontrolü

• Acente ve diğer alternatif dağıtım kanallarının yaptığı poliçelerin risk sınıflandırmasına göre kontrolü Ö

RNEK

TİR

Page 51: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

İzleme-kontrol faaliyetleriniz, asgari düzeyde Uyum Yönetmeliğinin 15 inci maddesinde sayılan faaliyetleri kapsamalıdır!

•İzleme-kontrol faaliyetleri uyum görevlisi ve uyum birimi tarafından yapılabileceği gibi, iç kontrol birimi tarafından da yapılabilir.

•İzleme-kontrol çalışmaları otomatik ya da manuel yapılabilir.

•İzleme-kontrol çalışmalarında örnekleme yöntemleri kullanılabilir.

•İzleme-kontrol çalışmaları belirli periyotlarla tekrarlanmalıdır.

•Tespit edilen aksaklıklar giderilmelidir.

•İzleme-kontrol çalışmaları ile şüpheli işlemlerin tespit edilmesi amaçlanmalıdır.

•Müşteri sayısı ya da işlem sayısı çok düşük olan sigorta şirketlerinde işlemler uyum görevlisi ya da iç kontrol birimi tarafından anında kontrol edilebilir.

Page 52: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Performans Değerlendirmesi/Güncelleme

• Belirlenen risk derecelendirme ve sınıflandırma modellerinin etkinliği test edilmelidir. Gelişmelere göre ya da etkinliğine göre risk sınıfları ya da kabul edilebilir risk limitleri güncellenmelidir.

• Sigorta şirketinizce yapılan şüpheli işlem bildirimleri, işlem ve müşteri bakımından risk kriterlerine göre kontrol edilmelidir. Eğer yapılan şüpheli işlem bildirimleri çoğunlukla düşük risk grubundan geliyor ise, risk derecelendirme ve sınıflandırmanızda bir sorun var demektir.

• Yeni sunulacak ürünlere ilişkin işleyiş mutlaka risk derecelendirmesi ve sınıflandırması bakımından kontrol edilmelidir.

• Güncel gelişmelere göre de risk belirlemelerinizi değiştirmeniz gerekebilir.

• Mevzuat değişiklikleri takip edilmelidir.

Page 53: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Uyum Görevlisi

İç DenetimDiğer Birimlerin

Önerileri

Performans Değerlendirmesi/Güncelleme

Uyum Yönetmeliği, risk yönetimi faaliyetlerinin etkinliği ve yeterliliğinin denetiminin teftiş kurulları tarafından yapılmasını öngörmektedir. Ancak uyum görevlisi ve ilgili diğer birimlerin de performans değerlendirmesi ve güncelleme faaliyetlerine katkılarının sağlanması gerekir

Page 54: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

İç Denetim

Page 55: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

İç Denetim

• Uyum programının bütünlüğünün etkinliği ve yeterliliği

• Yıllık olarak• Risk temelli yaklaşımile denetlenir

Hata, eksiklik ve suiistimallerYönetim kuruluna raporlanır Uyum

Programı

Yönetim Kurulu

Page 56: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

İç Denetim

Denetim Kapsamı

• İzleme ve kontrol çalışmaları sonucunda belirlenen aksaklıklar ve risk içeren işlemler denetim kapsamına dahil edilir.

• Denetlenecek birimler ile işlemler belirlenirken yükümlünün işletme büyüklüğü ve işlem hacmi göz önünde bulundurulur.

• Yükümlü tarafından gerçekleştirilen işlemlerin tamamını temsil edebilecek nicelik ve nitelikte birim ve işlem denetlenir.

Page 57: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Uyum Yönetmeliği, iç denetim faaliyetlerinin sigorta şirketlerinin iç denetim birimleri tarafından yapılmasını öngörmektedir. Uyum programının denetlenmesi hususu kurum politika ve prosedürleri ile iç denetim birimlerinin görev tanımına dahil edilmeli, eğitim programları tasarlanırken iç denetçiler de kapsama alınmalıdır. İç denetim birimi yaptığı denetimlere ilişkin olarak düzenleyeceği raporları yönetim kuruluna sunmalı, yönetim kurulu tarafından tespit edilen aksaklıkların giderilmesi için gerekli tedbirler almalıdır.

Page 58: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Eğitim

Page 59: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

EğitimEğitim Politikası• Eğitim faaliyetlerinin

işleyişi,• Gerçekleştirilmesinden

kimlerin sorumlu olacağı,

• Personelin ve eğiticilerin belirlenmesi, yetiştirilmesi,

• Eğitim yöntemleri

Uyum GörevlisiProgramYönetim Kurulu

Page 60: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Eğitim

• İş büyüklüğü• İşlem hacmi• Değişen koşullar• Ölçme-değerlendirme• Periyodik tekrar• Seminer• Panel• Çalışma grupları• İnterner, intranet,

extranet

Yükümlülükler

Kurum Politikası

Prosedürler

Kurum Kültürü

Sorumluluklar

RBY

Personel

Page 61: Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin “Kurum Politikaları”

Teşekkürler….

T.C.Maliye Bakanlığı

Mali Suçları Araştırma KuruluMaliye Bakanlığı, N Blok

Dikmen Cad. 06100Dikmen/ANKARA

Tel : +90 (312) 415 38 01Fax : +90 (312) 415 25 35 - 415 25 36

Web Sitesi: http://www.masak.gov.trE-posta : [email protected] : [email protected]