faalİyet raporu°yet-raporu-v7.pdf · 2018 yılı faaliyet raporu 6 i. genel bİlgİler ð î ì...

2018

T.C.

HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

MALİ SUÇLARI ARAŞTIRMA KURULU BAŞKANLIĞI

FAALİYET RAPORU

www.masak.gov.tr

i

İçindekiler Tablosu BAŞKANIN SUNUŞU ................................................................................................................................. 4

I. GENEL BİLGİLER ............................................................................................................................. 6

A. MİSYONUMUZ ............................................................................................................................... 7

B. VİZYONUMUZ ................................................................................................................................ 7

C. GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLAR ............................................................................................. 7

D. BAŞKANLIĞA İLİŞKİN BİLGİLER ....................................................................................................... 9

1. BAKANLIK İÇİNDEKİ YERİ .............................................................................................................. 9

2. ÖRGÜTSEL YAPI............................................................................................................................ 9

3. İNSAN KAYNAKLARI ................................................................................................................... 10

II. AMAÇ VE HEDEFLER .................................................................................................................... 14

A. BAŞKANLIĞIMIZIN AMAÇ VE HEDEFLERİ ..................................................................................... 14

B. BAŞKANLIĞIMIZIN TEMEL ÖNCELİKLERİ ...................................................................................... 14

III. FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER ................................................................. 16

A. MALİ BİLGİLER ............................................................................................................................. 16

B. PERFORMANS BİLGİLERİ .............................................................................................................. 18

1. BİLDİRİM VE İHBAR ALIMINA YÖNELİK FAALİYETLER ................................................................ 23

1.1. Şüpheli İşlem Bildirimleri ........................................................................................................ 23

1.2. Adli Talepler ve İhbarlar ......................................................................................................... 26

1.2.1. Adli Makamlar veya Kolluk Birimleri Tarafından Yapılan Araştırma Talepleri ................. 27

1.2.2. Diğer Bildirimler (Kurumsal ve Kişisel İhbarlar) .............................................................. 28

2. ANALİZ VE DEĞERLENDİRME FAALİYETLERİ .............................................................................. 29

2.1. Analiz ve Değerlendirmeler .................................................................................................... 29

2.2. 5271 Sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 128’inci Maddesi Kapsamında Yapılan

Çalışmalar ...................................................................................................................................... 32

2.3. İşlemlerin Ertelenmesi Nedeniyle Yapılan Çalışmalar ............................................................ 33

2.4. İstihbarat, Kolluk ve Adli Birimlerle İşbirliği ve Bilgi Paylaşımı ............................................... 33

3. AKLAMA SUÇU İNCELEME FAALİYETLERİ ................................................................................... 36

4. İDARİ TEDBİR FAALİYETLERİ ....................................................................................................... 38

4.1. Terör ve Terörizmin Finansmanına İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması Faaliyetleri .......... 38

4.1.1. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararlarında Listelenen Kişilere Ait Malvarlıklarının

Dondurulması ............................................................................................................................ 38

4.1.2. Yabancı Devletlerce Yapılan Taleplere İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması ................ 39

4.2. İşlemlerin Ertelenmesi Kapsamında Yapılan Faaliyetler ......................................................... 41

4.2.1. Bilişim Sistemleri Vasıtasıyla İşlenen İllegal Bahis ve Kumar Suçları ile Mücadele

Kapsamında Yapılan Çalışmalar ................................................................................................. 42

5. YÜKÜMLÜLÜK DENETİMİ FAALİYETLERİ .................................................................................... 44

2018 Yılı Faaliyet Raporu

ii

5.1. Yükümlülüklere Uyum Denetimleri ........................................................................................ 44

5.2. Yükümlülük İhlal İncelemeleri ve Kesilen İdari Para Cezaları ................................................. 45

5.3. Adli Cezalar ............................................................................................................................. 46

6. DÜZENLEME VE KOORDİNASYON FAALİYETLERİ ....................................................................... 48

6.1. Düzenleme Faaliyetleri ........................................................................................................... 48

6.1.1. 700 ve 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı

Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde

Kararnameler ............................................................................................................................. 48

6.1.2. 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ............... 48

6.2. Koordinasyon Kurulu Toplantıları ........................................................................................... 48

6.3. Diğer Faaliyetler ...................................................................................................................... 49

7. DIŞ İLİŞKİLERE YÖNELİK FAALİYETLER ........................................................................................ 51

7.1. Mali Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force - FATF) ile İlişkiler ............................. 51

7.2. Türkiye’nin FATF 4’üncü Tur Karşılıklı Değerlendirme Sürecine Hazırlanması ....................... 51

7.3. EGMONT Grubu Faaliyetleri ................................................................................................... 52

7.4. Muadil Kurumlarla İmzalanan Mutabakat Muhtıraları .......................................................... 52

7.5. Uluslararası Kuruluşlar Nezdinde Yürütülen Diğer Çalışmalar ............................................... 53

7.6. Başkanlığımızca İştirak Edilen Yurtdışı Toplantılar ................................................................. 54

7.7. Uluslararası Bilgi Paylaşımı ..................................................................................................... 55

8. EĞİTİM, BİLGİLENDİRME VE KAMUOYU DUYARLILIĞINI ARTIRMAYA YÖNELİK FAALİYETLER ... 56

8.1. Yükümlülere Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri ...................................................... 56

8.2. Uygulama ve Denetim Birimlerine Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri .................... 57

8.3. Personele Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri........................................................... 57

8.4. Diğer Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri ............................................................................... 57

8.5. Kamuoyunu Bilgilendirme Faaliyetleri .................................................................................... 58

9. BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM FAALİYETLERİ ....................................................................... 59

9.1. Bakım, İdame ve Profesyonel Destek Hizmetleri Projesi ........................................................ 59

9.2. ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi ............................................................................. 59

9.3. Yazılım Geliştirme Faaliyetleri ................................................................................................ 59

9.3.1. Bankacılık Veri Toplama ve İşleme Sistemi ...................................................................... 60

9.3.2. Aklama ve Terörün Finansmanı ile Mücadele Kapsamında Otomatik ŞİB Analiz Sistemi 60

9.3.3. Metin Analitiği Sistemi..................................................................................................... 60

9.3.4. Dış Kurum Entegrasyonları .............................................................................................. 60

9.3.5. İş Zekası Sistemleri........................................................................................................... 60

C. PERFORMANS SONUÇLARI .......................................................................................................... 61

1. PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU ........................................................................................ 61

www.masak.gov.tr

iii

2. PERFORMANS SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ................................................................ 67

3. PERFORMANS BİLGİ SİSTEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ............................................................ 67

IV. KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ ................................................... 68

V. SONUÇ ......................................................................................................................................... 69

İÇ KONTROL GÜVENCE BEYANI ............................................................................................................. 70

EKLER ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….71

TABLOLAR LİSTESİ .................................................................................................................................. 71

GRAFİKLER LİSTESİ ................................................................................................................................. 72

ŞEKİLLER LİSTESİ..................................................................................................................................... 72

HARİTALAR LİSTESİ ................................................................................................................................ 72

KISALTMALAR ........................................................................................................................................ 73


4

BAŞKANIN SUNUŞU

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı 10.07.2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmi Gazete’de

yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231’inci

maddesinde belirlenen görev ve yetkileri çerçevesinde suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi ve

terörün finansmanı ile mücadele görevlerini yürütmektedir.

Başkanlığımız, temel mali istihbarat birimi fonksiyonları olan aklama ve terörün finansmanı suçlarına

ilişkin toplanan verileri ve şüpheli işlem bildirimlerini analiz, değerlendirme ve ilgili birimlere sevk

faaliyetlerinin yanı sıra kolluk ve adli birimlerle işbirliği çerçevesinde bu birimlerden soruşturmalara

ilişkin gelen talepleri analiz ve değerlendirmeye tabi tutarak raporlama yapmaktadır. Bunun yanı sıra,

düzenleme ve koordinasyon, aklama suçu incelemeleri, yükümlülük denetimleri ve yükümlü grupları

ile uygulama birimlerinin eğitim ve bilgilendirilme faaliyetleri de yürütülmekte olup, söz konusu

faaliyetler 2018 yılında artan bir tempoda sürdürülmüştür.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla mücadelede merkezi idari kuruluş olarak görev

yapmakta olan Başkanlığımıza, 2018 yılında da ülkemizin bütün illeri ve hemen hemen tüm ilçelerinde

bulunan kolluk ve adli birimlerden söz konusu suçlarla ilgili yürütülen soruşturma dosyaları

çerçevesinde analiz ve değerlendirme talepleri gelmiştir. Bu durum, anılan suçlarla mücadelede

Başkanlığımızın kritik konumunu bir kez daha ortaya koymuştur.

Başkanlığımız, ülkemizin konjonktürel olarak içerisinden geçtiği büyük çaplı organize terör tehdidini

oluşturan FETÖ/PDY, PKK, DEAŞ gibi örgütlerle mücadeleye aktif olarak katkı vermeye 2018 yılında da

devam etmiştir. Bu çerçevede istihbarat birimleri, adli birimler ve kolluk kuvvetleri ile aktif işbirliği

içerisinde çalışmalarını sürdürmektedir. FETÖ/PDY, PKK ve DEAŞ başta olmak üzere bütün terör

örgütleriyle ilgili olarak, hem kolluk ve istihbarat birimlerimize mali istihbarat sağlanmakta, hem de

ülkemiz genelindeki savcılıklarımızın ve mahkemelerimizin soruşturma ve kovuşturmalar

kapsamındaki taleplerine ilişkin olarak bilgi teknolojilerinin imkânlarından da azami ölçüde istifade

edilerek gecikmeye mahal vermeksizin gerekli analiz ve değerlendirme çalışmaları mümkün olan en

kısa süre içerisinde tamamlanmaktadır.

Genel olarak mali istihbarat birimlerinin görevi, topladığı çeşitli verileri analiz ederek, suç gelirleri ve

terörün finansmanına ilişkin emareler bulduğunda bu hususları ilgili kolluk ve adli birimlere

aktarmaktır. Bu çerçevede verileri analiz etmek, büyük veri analizi, veri madenciliği ve öğrenen

makine kavramları öne çıkmaktadır.

Başkanlığımız bu gelişmelerin bilincinde olarak faaliyetlerini, teknolojinin tüm imkânlarından

faydalanarak gerçekleştiren aklayıcıların faaliyetlerinin bir veya birkaç adım önüne taşımak gayreti

içerisindedir. Bu açıdan, suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine yönelik faaliyetleri yeni kavramlar,

stratejiler ve teknik imkânlarla geliştirmek görevimizin ayrılmaz bir parçasını oluşturmaktadır.

Bu çalışmalar, aklama ve terörizmin finansmanı suçlarıyla mücadelenin de ötesinde gerek suç ve terör

örgütlerinin yapı ve eylemlerinin deşifre edilmesine gerekse bu suçlara ilişkin adli süreçlerde kolluk ve

adli birimlerimizin sağlıklı ve bilimsel delil toplama süreçlerine de ciddi anlamda destek

sağlamaktadır.

Aklama ve terörizmin finansmanı suçları ile hızlı ve etkili mücadele edebilmek amacıyla mevzuata

kazandırılan işlemlerin ertelenmesi müessesinden 2018 yılında da aktif olarak yararlanılmıştır. Bu

bağlamda, faaliyet raporumuzda da değindiğimiz üzere aklama ve terörün finansmanı ile bağlantılı

www.masak.gov.tr

5

kişiler hakkında gönderilen şüpheli işlem bildirimlerine istinaden, toplam değeri yaklaşık 800 milyon

Türk Lirası olan 35.649 finansal işlemin askıya alınmasına karar verilmiştir.

Toplumsal bir yaraya dönüşen ve ülkemiz için ağır ekonomik sonuçları olan illegal bahis ve kumar ile

mücadelede, Başkanlığımızca 2018 yılında da yoğun bir çalışma ortaya konulmuştur. Bu çalışmalar,

suçla mücadelede proaktif yaklaşımın, ilgili paydaş kurumlarla yakın işbirliğinin önemini net bir

şekilde ortaya koymuştur. Başkanlığımıza bu alanlarda önemli tecrübe kazandırmıştır.

Yükümlülerin 5549 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatla getirilen düzenlemelere uyum durumunun tespit

edilmesi, bilinç seviyelerinin ölçülmesi ve uyumsuz olanlara yönelik gerekli tedbirlerin alınması

kapsamında 2018 yılında Başkanlığımız tarafından denetim elemanları marifetiyle 59 yükümlülük

denetimi yapılmıştır.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede getirilen önleyici tedbirlerin

yükümlülerce uygulanması, aklama fiillerinin ortaya çıkarılması, engellenmesi ve finansal sistemin bu

suçların işlenmesinde araç olarak kullanılmasının önlenmesi açılarından yürütülen eğitim ve

farkındalığı artırıcı faaliyetlere 2018 yılında da büyük önem verilmiştir.

Ayrıca, Mali Eylem Görev Gücü tarafından gerçekleştirilecek olan 4. tur değerlendirme sürecine

hazırlık olarak Başkanlığımız koordinasyonunda ilgili kurumlarla işbirliği içerisinde yürütülen ulusal

risk değerlendirme çalışmaları bu yıl da titizlikle sürdürülmüştür. Bu kapsamda, ilgili kurumların da

katkılarıyla FATF metodolojisine riayet edilerek hazırlanan ülkemizin Ulusal Risk Değerlendirme

Raporu 03.12.2018 tarihinde FATF Sekretaryasına iletilmiştir.

Demokrasiyi askıya alma ve milli iradeyi yok saymaya yönelik ihanet odaklarının gerçekleştirdiği 15

Temmuz darbe girişimi sonrasında, öncesiyle kıyaslanamayacak şekilde artan iş yüküne rağmen,

beklentileri karşılayabilmek adına Başkanlığımız personelinin özverili çalışmalarıyla başarılı bir yıl

geride bırakılmıştır.

Bu vesileyle, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen faaliyetlere ilişkin

bilgilerin yer aldığı 2018 yılı Faaliyet Raporunun, kamuoyunu bilgilendirme görevimizi yerine getirme

anlamında başarılı olmasını diliyor, faaliyetlerde emeği geçen tüm çalışma arkadaşlarıma teşekkür

ediyorum.

Osman DERELİ Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanı


6

I. GENEL BİLGİLER

4208 sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun’un 19.11.1996 tarihinde yürürlüğe

girmesini müteakip 17.02.1997 tarihinde Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının faaliyete

geçmesi ile ülkemiz kara paranın aklanmasıyla mücadele eden ülkeler arasında yerini almıştır.

17.02.1997’de faaliyete geçen Başkanlığımız, doğrudan Hazine ve Maliye Bakanına bağlı olarak çalışan

idari nitelikte bir kurum olup, görev ve yetkileri ilk olarak 4208 sayılı Kanun’da düzenlenmiştir.

Aklama suçuyla mücadelede ulusal ve uluslararası standartlar ve ihtiyaçların değişmesi mevzuatın ve

uygulamanın revize edilmesini gerektirmiş, bu kapsamda anılan Kanun yerine 18.10.2006 tarihinde

yürürlüğe giren 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun aklama suçuyla

mücadele sistematiği içerisine terörizmin finansmanı suçuyla mücadeleyi de ekleyerek yürürlüğe

girmiştir. Böylelikle mezkûr Kanunla suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi

kapsamında veri toplamak, şüpheli işlem bildirimlerini almak, analiz etmek ve değerlendirmek

MASAK’ın görevleri arasına dâhil edilmiştir.

Başkanlığımızın görev ve yetkilerinin düzenlendiği 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi

Hakkında Kanun’un 19’uncu maddesi 09.07.2018 tarihli ve 30473 sayılı Mükerrer Resmî Gazete’de

yayımlanan 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve

Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin

15’inci maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının görev ve yetkileri hâlihazırda 10.07.2018 tarihli ve 30474

sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı

Kararnamesi’nin 231’inci maddesinde düzenlenmiştir.

Aklama ve terörizmin finansmanı suçları ile mücadelenin bastırıcı ve önleyici tedbirler olmak üzere iki

temel boyutu bulunmaktadır. Suç işlendikten sonra suçlunun ve suç gelirinin tespiti ile ilgili olarak

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen bastırıcı tedbirler; suçun ve suçu işleyenlerin tespit

edilmesini, soruşturulmasını, yargılanmasını ve cezalandırılmasını, aklamaya ve/veya terörizmin

finansmanına konu mal varlığı değerlerinin tespitini, takibini, el konulmasını ve müsaderesini

kapsamaktadır.

Suçun işlenmesini engellemeye yönelik önleyici tedbirler kapsamında düzenlenen, müşterinin

tanınması, şüpheli işlemlerin bildirimi, iç kontrol, iç denetim, risk yönetimi ve uyum görevlisi atanması

gibi yükümlülüklerin, yükümlüler tarafından etkin bir şekilde uygulanmasıyla suç fiillerinin

gerçekleştirilmeden ortaya çıkarılarak engellenmesi ve finansal sistemin bu suçların işlenmesinde araç

olarak kullanılmasının önlenmesi sağlanmaktadır.

Ülkemizde aklama ve terörün finansmanı suçları ile ilgili olarak temel önleyici tedbirlere 5549 sayılı

Kanun’da yer verilmiş olup, özellikle finansal ürün ve hizmetlerdeki çeşitlenmelerin doğal sonucu

olarak yeni aklama ve terörizmin finansmanı yöntemlerinin ortaya çıktığı göz önünde bulundurularak,

ilave ve detay düzenlemelerin yönetmelik, tebliğ gibi ikincil mevzuat düzenlemeleriyle yapılması,

gerekli olduğu durumlarda açıklayıcı rehberlerin yayınlanması öngörülmüştür.

www.masak.gov.tr

7

A. MİSYONUMUZ

Aklama ve terörün finansmanı suçlarının önlenmesi ve tespitine yönelik olarak; politika oluşturulması

ve düzenleme yapılmasına katkıda bulunmak, hızlı ve güvenilir bir şekilde bilgi toplamak ve analiz

etmek, araştırma ve inceleme yapmak, elde edilen bilgi ve sonuçları ilgili makamlara iletmektir.

B. VİZYONUMUZ

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla etkili bir şekilde mücadele ederek etkin bir

ekonomi ve güvenli bir toplum oluşmasına katkıda bulunan öncü bir kurum olmaktır.

C. GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLAR

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının görev ve yetkileri 10.07.2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi

Gazetede yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin

231’inci maddesinde düzenlenmiş olup, buna göre MASAK aşağıdaki temel hizmetleri yürütmektedir:

Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi amacıyla politika hazırlamak ve uygulama stratejileri

geliştirmek, bu amaçla kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak, ortak çalışmalar

yapmak, görüş ve bilgi alışverişinde bulunmak,

Belirlenen politikalar çerçevesinde mevzuat taslakları hazırlamak,

Suç gelirlerinin aklanması alanındaki gelişmeler ile aklama suçunun önlenmesi ve ortaya

çıkarılmasına yönelik yöntemler konusunda araştırmalar yapmak,

Suç gelirlerinin aklanmasını önlemek amacıyla sektörel çalışmalar yapmak, önlemler geliştirmek ve

uygulamayı izlemek,

Kamuoyu duyarlılığını ve desteğini artırmaya yönelik çalışmalar yapmak,

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının önlenmesi kapsamında veri toplamak, şüpheli

işlem bildirimlerini almak, analiz etmek ve değerlendirmek,

Değerlendirme sürecinde gerek duyulduğunda kolluk ve diğer birimlerden kendi görev alanlarında

inceleme ve araştırma yapılması talebinde bulunmak,

5549 sayılı Kanun kapsamına giren işlemler ile ilgili olarak, araştırma ve inceleme yapmak veya

yaptırmak.

Yapılan araştırma ve inceleme sonucunda aklama suçunun işlendiği hususunda olguların varlığının

tespiti halinde, Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre gerekli işlemler yapılmak üzere

Cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunmak,

Cumhuriyet savcıları tarafından intikal ettirilen konuları incelemek ve aklama suçunun tespitine

ilişkin talepleri yerine getirmek,

Aklama veya terörün finansmanı suçunun işlendiğine dair ciddi şüphelerin mevcut olması

durumunda konuyu ilgili Cumhuriyet savcılığına intikal ettirmek,

İlgili mevzuat kapsamında yükümlülük denetimi yapılmasını sağlamak,


8

Kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kuruluşlardan her türlü

bilgi ve belgeyi istemek,

Bilgi ve ihtisasına ihtiyaç duyulması halinde, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların

Başkanlık bünyesinde geçici olarak görevlendirilmelerini talep etmek,

Görev alanına giren konularda uluslararası ilişkileri yürütmek, görüş ve bilgi alışverişinde

bulunmak,

Yabancı ülkelerdeki muadil kurumlarla bilgi ve belge değişiminde bulunmak, bu amaçla uluslararası

antlaşma niteliğinde olmayan mutabakat muhtırası imzalamak,

Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Yukarıda yer verilen 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin

231’inci maddesi incelendiğinde Başkanlığımızın altı temel görevi olduğu görülecektir. Bu görevler,

analiz ve değerlendirme yapmak (mali istihbarat üretmek), aklama suçu incelemeleri ve yükümlülük

denetimleri yaptırmak, dış ilişkiler, veri toplama ve idari yaptırımlar olarak sıralanabilir.

Şekil 1- Başkanlığın Başlıca Görev Alanları

MA

SA

KG

öre

vle

ri

Analiz ve Değerlendirme

İnceleme

Yükümlülük Denetimi

Dış İlişkiler

Veri Toplama

İdari Yaptırımlar

www.masak.gov.tr

9

D. BAŞKANLIĞA İLİŞKİN BİLGİLER

1. BAKANLIK İÇİNDEKİ YERİ

MASAK’ın, Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 219’uncu

maddesinin birinci fıkrasının (i) bendiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde hizmet birimi olduğu;

mezkûr Kararnamenin 231’inci maddesinde de doğrudan Hazine ve Maliye Bakanına bağlı olarak

çalışacağı düzenlenmiştir.

2. ÖRGÜTSEL YAPI

Başkanlığımız hizmetlerini; Başkana bağlı Başkan Yardımcıları ve Daire Başkanları eliyle

yürütmektedir.

Mali istihbarat birimleri, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelenin temel

kurumlarından olup, bu mücadelede önemli fonksiyonlar üstlenmektedirler.

Mali Eylem Görev Gücü (FATF), 29. Tavsiyesinde; ülkelerden şüpheli işlem bildirimlerini alan, analiz

eden ve ilgili birimlere dağıtan ulusal merkezi bir makam oluşturmalarını istemektedir.

Bu çerçevede Türkiye’nin “Mali İstihbarat Birimi” (Financial Intelligence Unit- FIU) olarak kurulan

MASAK, temel FIU fonksiyonlarının yanı sıra düzenleyici, denetleyici ve eğitici bir rol de üstlenmiştir.

MASAK’ın organizasyon şeması Şekil 2’de gösterilmiştir.

Şekil 2- Başkanlığımızın Organizasyon Şeması

BAŞKAN

BAŞKAN YARDIMCILARI (2)

DAİRE BAŞKANLIKLARI (12)

VERİ DEĞERLENDİRME

VE BİLGİ PAYLAŞIMI DAİRE

BŞK.

ÖZEL YAPTIRIMLAR

DAİRE BŞK.

STRATEJİK ANALİZ DAİRE

BŞK.

ANALİZ VE DEĞERLENDİRME

DAİRE BŞK. (4)

DIŞ İLİŞKİLER DAİRE BŞK.

İNCELEME DAİRE BŞK.

BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE

İLETİŞİM DAİRE BŞK.

YÜKÜMLÜLÜK DAİRE BŞK.

MEVZUAT, EĞİTİM VE KURUMSAL

YÖNETİM DAİRE BŞK.


10

3. İNSAN KAYNAKLARI

MASAK’ta toplam 267 personel görev yapmaktadır. Personelin dağılımına ilişkin bilgilere aşağıdaki

tabloda yer verilmiştir.

Tablo 1- Yıllar İtibarıyla Personelin Dağılımı (2014-2018)

(*) Başkan, Başkan Yardımcısı, Daire Başkanı, Şube Müdürü (2 Vergi Müfettişi Şube Müdürlüğü görevini vekâleten, 1 Hazine ve Maliye Uzmanı Şube Müdürlüğü görevini görevlendirme ile yürütmektedir.)

(**)Hazine ve Maliye Uzmanı, Hazine ve Maliye Uzman Yardımcısı, Denetim Elemanı, Vergi Müfettişi, TÜİK Uzmanı

(***), Malmüdürü, Mütercim, Şef, Gelir Uzmanı, Gelir Uzman Yardımcısı, Defterdarlık Uzmanı, Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, Memur, Yardımcı Hizmetli, Dağıtıcı, Şoför.)

(****) 5549 sayılı Kanunun Ek Madde-1 kapsamında görevlendirilenler

(*****) 1 Daire Başkanı, 1 Hazine ve Maliye Uzmanı ve 1 Mühendis Kurul Dışında Geçici Görevli olup; 2 Hazine ve Maliye Uzmanı, 1 Hazine ve Maliye Uzman Yardımcısı ile 2 Vergi Müfettişi Aylıksız İzinde bulunmaktadır.

Grafik 1- Yıllar İtibarıyla Toplam Personel Sayısı (2014–2018)

219232

243

262 267

0

50

100

150

200

250

300

2014 2015 2016 2017 2018

Yıllar İdari

Personel (*)

Hazine ve

Maliye Uzmanı

Hazine ve

Maliye Uzman

Yrd.

Vergi Müfettişi

Meslek Personeli

(**)

Bilgi Teknolojileri

Personeli

Büro Personeli

(***)

Denetim Elemanı (****)

Toplam Personel (*****)

2014 20 70 38 4 112 14 63 10 219

2015 19 75 47 4 126 15 60 12 232

2016 20 52 61 25 138 16 64 5 243

2017 18 54 67 31 157 17 71 4 262

2018 18 70 50 31 152 26 72 0 267

www.masak.gov.tr

11

Unvanı Görev Yapan Personel Sayısı

Başkan 1

Başkan Yardımcısı 2

Daire Başkanı 10

Şube Müdürü 5

Meslek Personeli (*) 152

Bilgi Teknolojileri Personeli (**) 26

Büro Personeli (***) 62

Yardımcı Personel (****) 9

TOPLAM 267

Kadrolu Personel 129

MASAK’ ta Geçici Görevli Personel 129

Sözleşmeli Bilişim Personeli 8

Sözleşmeli Personel 1

TOPLAM 267

Aylıksız İzinli 5

Başka Birimde Geçici Görevli 3

FİİLİ ÇALIŞAN SAYISI 259

Tablo 2- Unvanlarına Göre Personel Sayıları (31.12.2018)

(*) Hazine ve Maliye Uzmanı, Hazine ve Maliye Uzman Yardımcısı, Vergi Müfettişi, TÜİK Uzmanı

(**) Mühendis, Sözleşmeli Bilişim Personeli, Sözleşmeli Çözümleyici-Sistem Programcısı, İstatistikçi, Programcı, Bilgisayar İşletmeni, Gelir Uzmanı

(***)Malmüdürü, Mütercim, Gelir Uzmanı, Gelir Uzman Yardımcısı, Defterdarlık Uzmanı, Şef, Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni, Memur, Dağıtıcı, Şoför, Yardımcı Hizmetli

(****) Dağıtıcı, Şoför, Yardımcı Hizmetli


12

Grafik 2- Personelin Unvan Bazında Yüzde Dağılımı (31.12.2018)

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığında görev yapan personelin yaş profiline göre dağılımı

aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Yaş Aralığı Sayısı

24-29 32

30-35 86

36-41 50

42-47 39

48-53 34

54-59 21

60-65 5

Toplam 267

Tablo 3- Personelin Yaş Profili (31.12.2018)

İdari Personel7%

Meslek Personeli57%

Bilgi Teknolojileri Personeli

10%

Büro Personeli23%

Yardımcı Personel3%

www.masak.gov.tr

13

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığında görev yapan personelin öğrenim durumu aşağıdaki

tabloda yer almaktadır.

Öğrenim Durumu Sayısı

Ortaokul 3

Lise 7

Ön Lisans 10

Lisans 212

Yüksek Lisans 32

Doktora 3

Toplam 267

Tablo 4- Personelin Öğrenimi Durumu (31.12.2018)

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığında görev yapan personelin Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi

(YDS) güncel düzeyi aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

YDS (A) Düzeyi YDS (B) Düzeyi YDS (C) Düzeyi

8 16 44

Tablo 5- Personelin YDS Düzeyi (31.12.2018)


14

II. AMAÇ VE HEDEFLER

A. BAŞKANLIĞIMIZIN AMAÇ VE HEDEFLERİ

Bakanlığımızın hazırladığı ve kamuoyuna duyurduğu 2018-2022 Stratejik Planında yer alan “Kayıt Dışı

Ekonomi ile Mücadele Etmek ve Mali Suçları Azaltmak” stratejik amacı kapsamında, MASAK’ın

stratejik hedefi “Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla ekonomik güvenliği esas alan

etkin bir mücadele yürütmek” olarak belirlenmiştir.

B. BAŞKANLIĞIMIZIN TEMEL ÖNCELİKLERİ

Başkanlığımız tarafından, stratejik amaç ve hedefe ulaşmak amacıyla 2019 yılında aşağıdaki

çalışmalara öncelik verilecektir:

Başkanlığımızın daha güçlü bir mali istihbarat birimi olabilmesi için günümüz ihtiyaçları

çerçevesinde yeniden yapılandırılmasını sağlamak.

Verilerin ilgili kurum ve kuruluşlardan daha güncel olarak alınmasını sağlamak.

Önceki yıllarda başlanan ve 2018 yılı itibarı ile de devam edilen yeni “elektronik şüpheli işlem

bildirim sistemi” uygulamasından alınan sonuçları değerlendirerek, veri tabanının güçlendirilmesi

hedefi yanında, yapılacak analiz, değerlendirme ve incelemeler açısından sonuç almaya yönelik

nitelikte şüpheli işlem bildirimlerinin (ŞİB) elde edilmesini gözetmek.

Terör, terörün finansmanı ve suç gelirlerinin aklanmasıyla mücadelede uygulanan önleyici tedbirler

kapsamında yığın veriler üzerinden stratejik analizler yaparak ilgili kurumlarla paylaşmak.

Ekonomik güvenliği esas alan genel analizler yaparak ilgili kurumları bilgilendirmek.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı suçlarına ilişkin alınan ihbar ve şüpheli işlem

bildirimlerinin analiz ve değerlendirme çalışmalarını mümkün olan en kısa sürede tamamlamak.

Başkanlığımıza gelen ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinde bahsi geçen ve risk teşkil edebilecek

konularda yığın verilerden yararlanarak ve sektörel analizlere tabi tutarak, suç gelirlerinin

aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede etkinliğin arttırılmasına katkı sağlamak. Bu

amaçla, başta bankalar olmak üzere gerçek ve tüzel kişilerden istenecek bilgi ve belgelerin analize

uygun şekilde standart formatta ve güvenli ortamda alınmasına ilişkin çalışmaları gerçekleştirmek.

Yükümlü gruplarına yönelik suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede

“önleyici tedbirler” olarak bilinen yükümlülükler konusunda eğitim faaliyetleri düzenleyerek,

yükümlülerin farkındalıklarını artırmak ve bu tedbirleri uygulamalarını sağlamak.

Yükümlü denetimlerinin devam eden denetim uygulamalarının yanı sıra uzaktan tarama ve

gözetleme teknikleriyle desteklenmesi ve yönlendirilmesine ilişkin çalışmalar yapmak.

www.masak.gov.tr

15

Yükümlülerin, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele kapsamında getirilen

yükümlülüklere uyum sağlamaları amacıyla, yükümlüler nezdinde yükümlülüklere uyum

denetimleri yapmak.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelenin etkin ve verimli bir şekilde

gelişmesi amacına uygun olarak, işbirliği ve eşgüdüm halinde olunan kolluk birimleri ile diğer ilgili

kurum ve kuruluşlarla etkin işbirliği içerisinde ve proaktif çalışmalar yürütmek.

Uluslararası işbirliğinin sağlanması amacıyla, yabancı ülke mali istihbarat birimleri ile istihbari

amaçlı bilgi değişimine imkân sağlayan mutabakat muhtıraları imzalamak.

Aklama ve terörizmin finansmanı suçları ile malvarlıklarına el konulması kapsamında adli

birimlerden gelecek raporlama taleplerini etkili bir şekilde yerine getirmek üzere kurumsal

kapasiteyi geliştirmek.

Aklama suçu incelemelerinde ve yükümlülük denetimlerinde etkinliği artırmaya ve hızlı sonuç

almaya yönelik çalışmalarda bulunmak.

Ulusal Risk Değerlendirmesi Projesi kapsamında aklama ve terörün finansmanı ile ilgili risklerin

tanımlanması, sınıflandırılması ve yönetimine ilişkin eylemlerin izlenmesi için gerekli kabiliyetleri

ihtiva edecek özel bir bilgi işlem sistemi bileşeni geliştirmek.

Ulusal Risk Değerlendirmesi Projesi kapsamında belirlenen risklerle mücadele amacıyla gerekli

tedbirleri almak ve uygulamak.


16

III. FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER

A. MALİ BİLGİLER

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığının son beş yıla ilişkin Genel Bütçe ile tahsis edilen ödenek ve

harcamaları gösterir tablo aşağıdaki gibidir.

Tablo 6- Bütçe Ödenek Tahsisi ve Giderlerinin Ekonomik Sınıflandırılması (2014-2018)

www.masak.gov.tr

17

Bütçe harcamalarının 31.12.2018 tarihi itibariyle bütçe ekonomik kodlarına göre dağılımı yukarıdaki şekildedir. Grafik 3’te görüldüğü üzere, giderler içinde en büyük kalem sermaye giderleri olup toplam giderler içindeki payı %47,26’dır. Diğer harcama kalemlerinin toplam giderlere oranı sırasıyla personel giderleri için %39,41, mal ve hizmet alımları için %5,98, sosyal güvenlik kurumlarına devlet pirimi giderleri için %5,64 ve cari transferler için %1,71 olarak gerçekleşmiştir. Cari transferler Türkiye’nin (FATF ile EGMONT) uluslararası kuruluşlara yaptığı yıllık üyelik aidatıdır.

Grafik 3- Harcamalarının Yüzde Dağılımı (2018)

Personel Giderleri

39,41%

Sosyal Güvenlik

Kurumlarına Devlet

Primi Giderleri

5,64%Mal ve Hizmet Alım

Giderleri

5,98%

Cari Transferler

1,71%

Sermaye Giderleri

47,26%


18

B. PERFORMANS BİLGİLERİ

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231’inci maddesi kapsamında suç gelirlerinin aklanması ve

terörün finansmanının önlenmesi amacıyla veri toplamak, toplanan verileri analiz etmek ve

değerlendirmek, araştırma ve inceleme yapmak ve elde edilen bilgi ve sonuçları ilgili makamlara

iletmekle görevli ve yetkilidir. 6415 sayılı Kanun kapsamında ise Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi

Kararları ile Yabancı Devlet taleplerine istinaden yürütülecek malvarlığı dondurma kararlarının

istihsali ve icrası süreçlerinde görevli ve yetkili kılınmıştır.

Veri toplama fonksiyonu ile ilgili olarak; 5549 sayılı Kanun ve bu Kanunla ilgili ikincil mevzuat

kapsamında yükümlüler, kendileri nezdinde gerçekleşen ya da aracılık ettikleri işlemlerden terörün

finansmanı veya suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerinin aklanması şüphesini taşıyanları MASAK’a

ŞİB olarak bildirmektedir.

Ayrıca suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçunun işlenip işlenmediğinin tespitine

yönelik olarak Cumhuriyet Savcılıkları ile Mahkemeler MASAK’tan adli talepte bulunabilmektedir.

Kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler de MASAK’a ihbarda bulunabilmektedir.

Başkanlığımız bu bildirimleri değerlendirirken 5549 sayılı Kanun ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı

Kararnamesi kapsamında yetkisinde bulunan kaynaklardan gerekli verileri de alarak analiz yapmakta,

bunun yanı sıra ihbar, ŞİB, adli talep gibi bildirimlerle ilişkisi olmamasına rağmen değişik veri setleri

üzerinde stratejik analizler yapmaktadır.

ŞİB, adli talep ve ihbarlarla ilgili olarak terörün finansmanı veya suçtan kaynaklanan mal varlığı

değerlerinin aklanması suçlarına ilişkin olarak Hazine ve Maliye Uzmanlarınca analiz ve değerlendirme

çalışmaları yapılırken; aklama suçuna ilişkin olarak ayrıca denetim elemanlarınca inceleme de

yapılmaktadır.

Başkanlığımızca aklama ve terörizmin finansmanı suçlarının önlenmesi kapsamında yapılan

çalışmalara aşağıda başlıklar halinde yer verilecektir. Bununla birlikte, Başkanlığımızın 2018 yılı

faaliyetlerine ilişkin genel bir değerlendirme yapılmasını temin amacıyla aklama ve terörizmin

finansmanı suçlarının önlenmesi kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlere ilişkin 2014-2018 yıllarına ait

bazı istatistiki bilgilere aşağıdaki tabloda ve grafiklerde yer verilmiştir.

www.masak.gov.tr

19

2014 2015 2016 2017 2018

İŞ YÜKÜ

Gelen Adli Talep ve İhbar Sayısı 622 642 6.640 27.209 23.194

Adli/Kolluk Talepleri 191 369 6.336 26.977 22.939

Diğer İhbarlar 431 273 304 232 255

Gelen Adli Talep ve İhbarlarda Geçen Kişi Sayısı

9.884 15.879 77.713 88.276 51.379

TAMAMLANAN İŞ

Düzenlenen Rapor Sayısı1 136 196 1.378 13.208 27.270

Düzenlenen Raporlarda Geçen Kişi Sayısı2 12.470 7.284 44.681 73.370 90.435

Düzenlenen Bilgi Notu 69 211 3.133 5.396 1.997

İstihbari Nitelikte Bilgi Paylaşımında Bulunulan Kişi Sayısı

2.726 7.724 95.077 24.804 214.987

BAŞKANLIĞIMIZ ADINA DİĞER KURUMLARA

YAPTIRILAN İŞLER

Sonuçlandırılan İnceleme Dosyası Sayısı 45 40 20 38 75

Sonuçlandırılan Yükümlülüklere Uyum Denetimi Sayısı

88 78 96 117 59

Tablo 7- Genel Performans Değerlendirilmesine Yönelik İstatistikler (2014-2018)

1 Düzenlenen analiz, değerlendirme ve mali tespit raporları ile CMK’nın 128’inci maddesi kapsamında hazırlanan raporların toplam sayısıdır.

2 Düzenlenen analiz, değerlendirme ve mali tespit raporları ile CMK’nın 128’inci maddesi kapsamında hazırlanan raporlarda geçen toplam kişi sayısıdır.


20

Grafik 4- Adli Talep ve İhbar Sayıları (2014-2018)

Grafik 5- Adli Talep ve İhbarlarda Geçen Kişi Sayısı (2014-2018)

622 642

6.640

27.209

23.194

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

2014 2015 2016 2017 2018

9.88415.879

77.713

88.276

51.379

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

2014 2015 2016 2017 2018

www.masak.gov.tr

21

Grafik 6- Düzenlenen Rapor Sayısı (2014-2018)

Grafik 7- Düzenlenen Raporlarda Geçen Kişi Sayısı (2014-2018)

136 1961.378

13.208

27.270

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

2014 2015 2016 2017 2018

12.4707.284

44.681

73.370

90.435

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

2014 2015 2016 2017 2018


22

Grafik 8- İstihbari Nitelikte Bilgi Paylaşımında Bulunulan Kişi Sayısı (2014-2018)

2.726 7.724

95.077

24.804

214.987

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

2014 2015 2016 2017 2018

www.masak.gov.tr

23

1. BİLDİRİM VE İHBAR ALIMINA YÖNELİK FAALİYETLER

5549 sayılı Kanun ve ilgili ikincil mevzuat uyarınca yükümlü olarak sayılan gerçek ve tüzel kişiler

tarafından gönderilen ŞİB’ler, adli veya kolluk makamlarınca gönderilen araştırma/rapor tanzim

talepleri, diğer kamu kurumlarınca Başkanlığımıza gönderilen teftiş veya soruşturma raporları ya da

gerçek ve özel tüzel kişiler tarafından Başkanlığımıza gönderilen ihbar mahiyetinde olan dilekçeler

gerek evrak olarak gerekse bildirim olarak sisteme kaydedilmektedir.

Başkanlığımız MASAK Entegre Mali İstihbarat Sistemine (EMİS) bildirim kaydı yapılan evraklar,

mahiyetine göre kurumsal talep, kurumsal ihbar veya kişisel ihbar olarak sınıflandırıldıktan sonra veri

teyit/veri işleme çalışmalarına tabi tutularak üzerlerinde analiz yapılmasını mümkün kılan sistematik

istihbari verilere dönüştürülmektedir.

BİLDİRİMLER 2014 2015 2016 2017 2018

Şüpheli İşlem Bildirimleri 36.483 74.221 139.210 176.411 222.743

Adli/Kolluk Talepleri 191 369 6.336 26.977 22.939

Diğer İhbarlar 431 273 304 232 255

Toplam 37.105 74.863 145.850 203.620 245.937

Tablo 8- Alınan Bildirimlerin Yıllara Göre Dağılımı (2014-2018)

1.1. Şüpheli İşlem Bildirimleri

5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ile bu Kanunun uygulanmasına

yönelik olarak yayımlanan ilgili ikincil mevzuat kapsamında “yükümlü" olarak sayılan gerçek ve tüzel

kişiler tarafından Başkanlığımıza standart bir form ile bildirilen şüpheli durumlar veya işlemler,

şüpheli işlem bildirimi olarak nazara alınmaktadır.

Başkanlığımıza gönderilen şüpheli işlem bildirimleri ekseriyetle elektronik ortamda (%99,7)

gönderilmekte olup, kara nakil vasıtalarının alım-satımı ile uğraşanlar (motorlu taşıt galerileri) veya

kıymetli maden, taş ve mücevher alım satımı yapanlar (kuyumcular) gibi kurumsal olmayan

yükümlüler ise posta yoluyla bildirimde bulunmaktadırlar.

Şüpheli işlem bildirimleri Başkanlığımızca gerek bağlantılarına göre olay/örgüt bazlı olarak gerekse

risk kriterlerine göre stratejik veya operasyonel amaçlı veri analizlerine tabi tutulmaktadır.

Şüpheli işlem bildirimlerinin yıllara göre sayıları Grafik 9’da, yükümlü gruplarına göre dağılımı ise

Tablo 9’da yer almaktadır.


24

Grafik 9- Şüpheli İşlem Bildirim Sayılarının Yıllara Göre Dağılımı (2014-2018)

Yükümlüler 2014 2015 2016 2017 2018

Bankalar 31.146 66.719 117.006 159.076 195.803

Faktoring Şirketleri 1.925 2.520 6.870 4.399 5.098

Ödeme Kuruluşları ile Elektronik Para Kuruluşları - - 703 3.382 13.796

Sigorta ve Emeklilik Şirketleri ile Sigorta ve Reasürans

Aracıları 693 451 1.980 1.487 735

Yetkili Müesseseler ile Kıymetli Maden Aracı

Kuruluşları 498 603 899 1.323 1.924

Kargo Şirketleri 194 424 845 693 948

Finansman Şirketleri 39 32 201 631 74

Sermaye Piyasası Aracı Kurumları 209 151 371 332 172

Finansal Kiralama Şirketleri 101 45 181 78 69

İş Makineleri Dâhil Her Türlü Deniz, Hava ve Kara Nakil

Vasıtalarının Alım-Satımı İle Uğraşanlar - 35 51 37 52

Serbest Muhasebeci ve Yeminli Mali Müşavirler - - - 14 1

Talih ve Bahis Oyunları Alanında Faaliyet Gösterenler - - - 4 5

Bağımsız Denetim Kuruluşları - - - 2 -

Noterler 1 - 2 1 -

Yatırım Ortaklıkları - - - 1 -

Kıymetli Maden, Taş ve Mücevher Alım Satımı Yapanlar - - - - 43

Varlık Yönetim Şirketleri - 1 - - -

Takas ve Saklama Hizmeti Veren Kuruluşlar - - 1 - 2

Portföy Yönetim Şirketleri - - - - 3

Diğer 1.677 3.240 3.460 4.951 4.018

Toplam 36.483 74.221 132.570 176.411 222.743

Tablo 9- Şüpheli İşlem Bildirimlerinin Yükümlü Gruplarına Göre Dağılımı (2014-2018)

36.483

74.221

139.210

176.411

222.743

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

2014 2015 2016 2017 2018

www.masak.gov.tr

25

2018 yılı içerisinde bankacılık, elektronik para/ödeme hizmetleri, efektif döviz veya kıymetli

maden/taş alım satımı işlemlerine yönelik sektörlerden gelen şüpheli işlem bildirimlerinde diğer

yıllara nazaran artış yaşanırken sermaye piyasası işlemleri, leasing-finansman işlemleri ile sigorta ve

emeklilik işlemlerine yönelik sektörlerden gelen şüpheli işlem bildirim sayılarında ise bir önceki yıla

kıyasla azalış yaşanmıştır.

Finansal Kuruluşlar 2014 2015 2016 2017 2018

Bankalar 33 34 34 32 34


Sigorta ve Emeklilik Şirketleri ile Sigorta ve Reasürans Aracıları

34 34 42 36 35

Faktöring Şirketleri 51 48 44 45 42

Finansal Kiralama Şirketleri 16 12 16 14 11

Finansman Şirketleri 5 7 8 9 8

Yetkili Müesseseler ile Kıymetli Maden Aracı Kuruluşları 12 18 25 20 24

Ödeme Kuruluşları ile Elektronik Para Kuruluşları - - 8 12 24

Takas ve Saklama Hizmeti Veren Kuruluşlar - - 1 - 1

Yatırım Ortaklıkları - - - 1 -

Portföy Yönetim Şirketleri - - - - 1

Toplam 181 178 216 203 212

Tablo 10- ŞİB Gönderen Finansal Kuruluş Sayısının Yıllara Göre Dağılımı (2014-2018)

2018 yılı içerisinde şüpheli işlem bildiriminde bulunan toplam 231 adet yükümlü gerçek veya tüzel

kişiden 212’si aynı zamanda finansal kuruluş sayılmakta olup Başkanlığımıza gönderilen şüpheli

işlem bildirimlerinin yaklaşık olarak %99,53’ü finansal kuruluş sayılan yükümlülere aittir.

Grafik 10- ŞİB Gönderen Finansal Kuruluşların Yıllara Göre Dağılımı (2014-2018)

181 178

216203

212

0

50

100

150

200

250

2014 2015 2016 2017 2018


26

1.2. Adli Talepler ve İhbarlar

Başkanlığımıza gönderilen ihbar dilekçeleri ile kurumsal araştırma/rapor tanzim talepleri, evrakı

gönderenin gerçek veya tüzel kişi, adli veya idari kurum oluşuna göre sınıflandırılarak işleme

alınmaktadır.

Başkanlığımız görev alanına girmediği anlaşılan ihbar, talep ve şikâyet dilekçeleri ise konularına ve

içeriğine göre ilgilisi olan kamu kurumlarına iletilmekte veya başvuru sahibine Başkanlığımızın görev

alanına girmediği hususunda bilgilendirme yapılmaktadır.

2014-2018 tarihleri arasında Başkanlığımıza gönderilen araştırma/rapor tanzim talebi ve ihbar sayıları

aşağıdaki tabloda yer almakta olup 2018 yılında toplam 23.194 adet araştırma/rapor tanzim talebi ve

ihbar alınmıştır.

Yıl 2014 2015 2016 2017 2018

Adli Talep ve İhbarlar 622 642 6.640 27.209 23.194

Tablo 11- Adli Talep ve İhbarların Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2014-2018)

Grafik 11- Adli Talep ve İhbarların Yıllara Göre Dağılımı (2014-2018)

2018 yılı içerisinde 22.317 adet terör veya terörizmin finansmanı konulu bildirim alınmış olup

bunların 22.018’i FETÖ/PDY terör örgütü ile aidiyeti, iltisakı veya irtibatı bulunması şüphesi ile

gönderilmiştir. Bu bildirimlere yapılan işlemlere yönelik bilgilere faaliyet raporumuzun ilerleyen

bölümlerinde detaylı olarak yer verilmektedir.

622 642

6.640

27.209

23.194

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

2014 2015 2016 2017 2018

www.masak.gov.tr

27

Bildirim Konusu 2018

Terör veya Terörizmin Finansmanı 22.317

Yasa Dışı Kumar-Bahis Oynamak/Oynatmak 253

Dolandırıcılık 123

Yolsuzluk 91

Tefecilik 67

Suç Gelirlerinin Aklanması 46

Şüpheli Para Hareketleri 46

İnsan Ticareti/Göçmen Kaçakçılığı 32

Hırsızlık/Yağma 30

Diğer 27

Uyuşturucu Madde Ticareti 24

Vergi Kaçırma/Vergi Kaçakçılığı 23

Sınırda Yakalanan Para ve Benzeri Değerler 22

Suç Örgütü Kurmak 22

Güveni Kötüye Kullanmak 19

Bilişim Suçları 18

Akaryakıt Kaçakçılığı 9

İhaleye Fesat Karıştırmak 9

Bankacılık Suçları 7

Kaynağı Belirsiz Kazançlar 3

Sermaye Piyasalarına İlişkin Suçlar 2

Sigara Kaçakçılığı 2

Sermaye Piyasası Mevzuatına Aykırılık 2

Toplam 23.194

Tablo 12- Adli Talep ve İhbarların Konularına Göre Dağılımı (2018)

1.2.1. Adli Makamlar veya Kolluk Birimleri Tarafından Yapılan Araştırma Talepleri

Cumhuriyet savcılıkları, mahkemeler veya Hâkimler ve Savcılar Kurulu gibi adli makamlar ile kolluk

birimleri tarafından suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı

suçları ile bu suçlara dayanak teşkil eden öncül suçların araştırılmasına ya da 5271 sayılı Ceza

Muhakemesi Kanunu’nun 128’inci maddesi kapsamında suçtan elde edilen değerlerin araştırılmasına

ilişkin talepler Faaliyet Raporumuzda adli talep olarak nitelendirilecektir. Başkanlığımıza intikal eden

adli veya kolluk araştırma taleplerinin yıllar itibarıyla dağılımına Tablo-13’te yer verilmiştir.

Adli Talepler 2014 2015 2016 2017 2018

Adli Makamlar 145 239 5.583 25.976 21.139

Kolluk Birimleri 46 130 753 1.001 1.800

Tablo 13- Adli Taleplerin Yıllara Göre Dağılımı (2014-2018)


28

Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere, FETÖ/PDY tarafından gerçekleştirilen

15 Temmuz kanlı darbe girişimi sonrasında 2016 ve 2017 yıllarında adli ve kolluk araşturma talebi

sayısında görülen ciddi artış eğilimi 2018 yılında da devam etmiştir. Başkanlığımıza 2018 yılında gelen

adli talep sayısı özellikle 2015 ve önceki yıllarda gerçekleşen sayılar ile karşılaştırılamayacak seviyede

yüksektir.

Başkanlığımıza gönderilen adli talepler ekseriyetle FETÖ/PDY terör örgütü ile aidiyeti, iltisakı veya

irtibatına yönelik araştırma yapılması ve rapor tanzimine ilişkin olup çoğunlukla Cumhuriyet

Başsavcılıkları tarafından gönderilmiştir.

1.2.2. Diğer Bildirimler (Kurumsal ve Kişisel İhbarlar)

Adli makamlar ve kolluk birimleri haricindeki diğer kamu kurum ve kuruluşlarının Başkanlığımız görev

alanına giren konularda Başkanlığımıza iletmiş oldukları yazılar, teftiş/soruşturma raporları ile özel

hukuk tüzel kişilerinin Başkanlığımıza gönderdiği dilekçelerden ihbar mahiyetini taşıyan ve

Başkanlığımız görev alanını ilgilendirdiği anlaşılanlar kurumsal ihbar adı altında işleme konulmaktadır.

Gerçek kişiler tarafından Başkanlığımıza gönderilen ihbar veya şikâyetlerden ihbar mahiyetinde olan

ve Başkanlığımız görev alanını ilgilendirdiği anlaşılanlar ise kişisel ihbar olarak işleme konulmaktadır.

Başkanlığımız görev alanına girmediği anlaşılan ihbar veya şikâyet dilekçeleri ise konularına ve

içeriğine göre ilgili kamu kurumlarına iletilmekte veya dilekçe sahibine Başkanlığımızın görev alanına

girmediği hususunda bilgilendirme yapılmaktadır.

Başkanlığımıza intikal eden kurumsal ve kişisel ihbarların yıllara göre dağılımına Tablo 14’te yer

verilmiştir.

Diğer Bildirimler 2014 2015 2016 2017 2018

Diğer Kamu Kurumları 76 88 163 138 194

Gerçek Kişiler 331 174 132 92 54

Özel Hukuk Tüzel Kişileri 19 11 9 1 6

Basın / Yurtdışı 5 0 0 1 1

Toplam 431 273 304 232 255

Tablo 14- Kurumsal ve Kişisel İhbarların Yıllara Göre Dağılımı (2014-2018)

www.masak.gov.tr

29

2. ANALİZ VE DEĞERLENDİRME FAALİYETLERİ

MASAK, terörün finansmanın ve suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi ve bu suçların tespitine

yönelik olarak analiz, değerlendirme çalışmalarını yapmakta olup, suç gelirlerinin aklanmasının tespiti

kapsamında ayrıca denetim birimleri aracılığıyla inceleme de yaptırmaktadır.

Analiz; 5549 sayılı Kanun kapsamında toplanan muhtelif veriler ile alınan ihbar ve bildirimlerin,

istatistiki ve analitik yöntemler kullanılarak; teknik araçlar yardımıyla işlenmesi suretiyle bunlardan

nitelikli mali istihbarat elde etmeye yönelik olarak yapılan çalışmalardır.

Değerlendirme; MASAK’ın nüfuz ettiği olaylar veya yapılan analizlere istinaden malvarlığına ve kişilere

yönelik olarak aklama ve terörizmin finansmanı suçuyla ilgili ciddi şüphe ve emarelerin ortaya

çıkarılmasına yönelik olarak yapılan çalışmalardır.

İnceleme; aklama suçunun işlendiği hususunda olguların varlığının tespitine yönelik olarak yapılan

çalışmalardır.

MASAK, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231’inci

maddesine göre, terörün finansmanı ve suç gelirlerinin aklanması suçlarıyla ilgili analiz ve

değerlendirme çalışmalarını Hazine ve Maliye Uzmanları vasıtasıyla yaparken, suçtan kaynaklanan

malvarlığı değerlerinin aklanması suçuyla ilgili incelemeleri ise denetim elemanları marifetiyle yerine

getirmektedir.

MASAK, bünyesinde yapılan analiz, değerlendirme ve inceleme çalışmaları, risk analizleri ve çeşitli

kaynaklara dayanarak başlatılabilmekte olup bunların başlıcaları; Cumhuriyet savcılıklarından gelen

talepler, kamu kurum veya kuruluşları ile yurt içindeki veya yurt dışındaki özel ya da tüzel kişilerden

alınan ihbarlar ile 5549 sayılı Kanun’a göre şüpheli işlemleri bildirmekle görevli olan yükümlülerce

intikal ettirilen şüpheli işlem bildirimleridir.

2.1. Analiz ve Değerlendirmeler

Analiz ve değerlendirme çalışmaları, aklama suçuna ilişkin analiz ve değerlendirme çalışmaları,

terörün finansmanı suçuna ilişkin analiz ve değerlendirme çalışmaları ve stratejik analiz ve

değerlendirme çalışmaları olarak üç temel kategoride yapılmaktadır. Yapılan analiz ve

değerlendirmenin yapılma gerekçesi hangi kategoride yapıldığını belirlemektedir. Analiz ve

değerlendirme sonuçları içeriğine göre ilgili savcılığa, incelemeye sevk edilebilmekte veya mali

analizlerde kullanılmak üzere veri tabanına kaydedilmektedir. Ayrıca sonuçların başka kurum veya

kuruluşların çalışmalarında kullanılmasına gerek olduğu düşünülen durumlarda, mali istihbarat olarak

ilgili birime iletilmektedir.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla mücadele mekanizmasında en önemli kurumsal

yapıların başında mali istihbarat birimleri gelmektedir. Mali istihbarat birimleri arasında işbirliği

yapılmasına yönelik olarak kurulan EGMONT Grubu mali istihbarat birimini; “Suçtan elde edildiğinden

şüphe duyulan gelirlere ve potansiyel terörün finansmanına veya karapara aklama ve terörün

finansmanı ile mücadele amacıyla ulusal mevzuat ve düzenlemelerin gerektirdiği mali bilgilere ilişkin

bildirimleri toplamak, (ulusal mevzuatın izin verdiği ölçüde bunları talep etmek), analiz etmek ve ilgili

makamlara sevk etmekle sorumlu merkezi ulusal birim” şeklinde tanımlamaktadır.

Günümüzde suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla mücadele eden her ülkede idari

yapısı, yeri, yetkisi değişse de “mali bilgileri alan, analiz eden, sonuçlarını ilgili birimlere dağıtan (mali

istihbarat fonksiyonu)” bir mali istihbarat birimi bulunmaktadır.


30

Özellikle gönderilen şüpheli işlem bildirimleri üzerinde olmak üzere yığın veriler üzerinden risk bazlı

yaklaşımlar çerçevesinde, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadeleye katkı

sağlayan mali istihbarat niteliği taşıyan bilgilere ulaşmak amacıyla stratejik analiz çalışmaları

gerçekleştirilmekte ve elde edilen analiz sonuçları kolluk ve diğer ilgili birimler ile paylaşılmaktadır.

MASAK’a intikal eden ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinden analiz çalışmalarına tabi tutulan ve

aklama ve terörün finansmanı suçları açısından nitelikli olduğu anlaşılanlar hakkında değerlendirme

dosyası açılmaktadır.

Bu kapsamda, Başkanlığımızda aklama ve terörün finansmanı suçlarına ilişkin açılan ve

sonuçlandırılan analiz ve değerlendirme dosyaları ile düzenlenen rapor sayılarına ilişkin istatistiki

bilgilere Tablo 15 ve Grafik 12’de yer verilmiştir.

Grafik 12- Analiz ve Değerlendirme Kapsamında Düzenlenen Rapor Sayısı (2014-2018)

3 Sonuçlandırılan dosya sayısı rapor sayısı olarak ifade edilmiştir.

80 118 839

11.541

25.247

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

2014 2015 2016 2017 2018

Yıl Analiz ve Değerlendirme

Kapsamındaki Açılan Dosya Sayısı

Analiz ve Değerlendirme Kapsamındaki

Sonuçlandırılan Dosya Sayısı

Düzenlenen Rapor Sayısı

2014 95 109 80

2015 161 149 118

2016 1.992 839 8393

2017 20.526 10.554 11.541

2018 20.445 23.893 25.247

Tablo 15- Yıllara Göre Açılan ve Sonuçlandırılan Analiz ve Değerlendirme Dosyaları ile Düzenlenen Rapor Sayıları (2014-

2018)

www.masak.gov.tr

31

2014-2018 yılları arasında sonuçlandırılan analiz ve değerlendirme dosyaları kapsamındaki suç türleri

aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Suç Türleri 2014 2015 2016 2017 2018

Terör ve Anayasal Düzene Karşı İşlenen Suçlar

32 77 817 10.522 23.810

Kumar/Bahis 2 2 3 15 53

Dolandırıcılık 4 5 4 3 5

Kaçakçılık 6 3 - 5 4

Uyuşturucu Kaçakçılığı 7 5 2 4 4

Bilişim Suçları - - - - 3

Şüpheli Para Hareketleri - - - - 3

Usulsüz Mali İşlemler 11 24 5 - 2

Piramit Satış - - - - 2

Tefecilik 9 9 2 - -

Diğer 38 24 6 5 7

Toplam Dosya Sayısı 109 149 839 10.554 23.893

Dosya Kapsamında İsmi Geçen Kişi Sayısı 11.833 6.271 42.697 69.461 85.229

Tablo 16- Sonuçlandırılan Analiz ve Değerlendirme Dosyalarının Konularına Göre Dağılımı ve Dosya Kapsamında Analize Tabi Tutulan Kişi Sayısı (2014-2018)

Grafik 13- Sonuçlandırılan Analiz ve Değerlendirme Dosyaları Kapsamında Analize Tabi Tutulan Kişi Sayısı (2014-2018)

2018 yılında stratejik analiz mahiyetinde gerçekleştirilen çalışmalarda ele alınan konulara ve

çalışmalar kapsamındaki kişi sayılarına ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

11.8336.271

42.697

69.461

85.229

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

2014 2015 2016 2017 2018


32

Suç Türü

2017 2018

Sonuçlandırılan

Dosya Sayısı Kişi Sayısı

Sonuçlandırılan

Dosya Sayısı Kişi Sayısı

Terör Suçları 2 504.955 7 469.725

Kumar/Bahis 3 13.866 - -

Göçmen Kaçakçılığı - - 1 5.180

Usulsüz Mali İşlemler - - 1 417

TOPLAM 5 518.821 9 475.322

Tablo 17- Stratejik Analiz Kapsamında Gerçekleştirilen Çalışmalara İlişkin İstatistikler (2018)

Yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucunda 2018 yılı içerisinde 59 kişi hakkında suç

duyurusunda bulunulmuştur. Yapılan suç duyurularına ilişkin ayrıntılı bilgilere işbu raporun 3’üncü

bölümde yer almaktadır.

2.2. 5271 Sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 128’inci Maddesi Kapsamında Yapılan Çalışmalar

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 128’inci maddesinde 21.02.2014 tarihli ve 6526 sayılı

Kanun ile yapılan değişiklikler neticesinde Mali Suçları Araştırma Kurulu taşınmaz, hak ve alacaklara el

koyma kararı alınması için “Suçtan Elde Edilen Değere İlişkin Rapor” alınacak kurumlar arasında

sayılmıştır. Söz konusu taleplere ilişkin mukayeseli tablo aşağıda yer almaktadır.

Yıl Açılan Dosya Sayısı Sonuçlandırılan

Dosya Sayısı

Düzenlenen Rapor

Sayısı

2014 70 62 56

2015 84 82 78

2016 229 117 123

2017 885 596 589

2018 830 1.123 1.121

Tablo 18- 5271 sayılı CMK’nın 128’ inci Maddesi Kapsamında Açılan ve Sonuçlandırılan Dosya Sayıları ile Düzenlenen Rapor Sayıları (2014-2018)

www.masak.gov.tr

33

Grafik 14- 5271 sayılı CMK’nın 128’inci Maddesi Kapsamında Düzenlenen Rapor Sayısı (2014-2018)

Yıl Sonuçlandırılan Dosyalarda Adı Geçen Kişi Sayısı

2014 637

2015 1.013

2016 1.984

2017 2.701

2018 4.213

Tablo 19- 5271 sayılı CMK'nın 128’inci Maddesi Kapsamında Sonuçlandırılan Dosyalarda Adı Geçen Kişi Sayısı (2014-2018)

2.3. İşlemlerin Ertelenmesi Nedeniyle Yapılan Çalışmalar

Ayrıntısına 4.2. numaralı bölümde yer verilen işlemlerin ertelenmesi çalışmaları kapsamında, finansal

işlemlerin Bakanlık Makamı onayı ile ertelenmesi üzerine Başkanlığımızca şüpheyi teyit etmek, işlemi

analiz etmek, analiz sonuçlarını yetkili makamlara intikal ettirmek amacıyla mali tespit raporları

düzenlenmektedir. 2018 yılında işlemlerin ertelenmesi çalışmaları kapsamında 993 kişi hakkında 902

adet mali tespit raporu tanzim edilmiştir.

2018 yılı içerisinde sonuçlandırılan işlemlerin ertelenmesi çalışmaları kapsamında düzenlenen mali

tespit raporlarının suç türleri itibariyle dağılımı aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Suç Türü Rapor Sayısı Kişi Sayısı

İllegal Bahis 855 893

Terör 45 56

Diğer 2 44

TOPLAM 902 993

Tablo 20-Düzenlenen Mali Tespit Raporlarının Suç Türleri İtibariyle Dağılımı (2018)

2.4. İstihbarat, Kolluk ve Adli Birimlerle İşbirliği ve Bilgi Paylaşımı

Yapılan analiz ve değerlendirme çalışmalarında veya analiz ve değerlendirme gerekmeksizin yapılan

çalışmalarda farklı kurumların görev alanlarına giren hususlarla karşılaşılması halinde, bu kurumlar da

bilgilendirilmektedir. Bu kapsamda 2018 yılı içerisinde analiz ve değerlendirme gerekmeksizin (bilgi

56 78123

589

1.121

0

200

400

600

800

1000

1200

2014 2015 2016 2017 2018


34

notu ve yazı ekinde CD) veya suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı suçlarına ilişkin

analiz ve değerlendirmeler sonucunda 214.987 kişi4 hakkında çeşitli kurumlara istihbari nitelikte

bilgilendirme yapılmıştır.

İçerik olarak aklama veya terörün finansmanıyla ilişkisi net olarak kurulamamasına rağmen 1 sayılı

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231’inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında veya

yetkili kurumlarca yapılan taleplere ilişkin analiz ve değerlendirme çalışmaları da aşağıdaki tabloya

dâhil edilerek verilmiştir.

Kurum Adı Kişi Sayısı

Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) 177.292

Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu 12.550

Adli Birimler 6.217

Milli İstihbarat Teşkilatı 5.124

Dışişleri Bakanlığı 4.756

Gelir İdaresi Başkanlığı 4.541

İçişleri Bakanlığı 3.505

Hakim ve Savcılar Kurulu 424

Jandarma Genel Komutanlığı 280

Vergi Denetim Kurulu 230

Ticaret Bakanlığı 35

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu 11

Sermaye Piyasası Kurulu 8

Kamu İhale Kurumu 5

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu 3

Milli Emlak Genel Müdürlüğü 3

Sosyal Güvenlik Kurumu 2

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 1

TOPLAM 214.987

Tablo 21- İstihbari Nitelikte Bilgi Paylaşımında Bulunan Kurumlar (2018)

Başkanlığımızca 2018 yılında yapılan bilgilendirme işlemlerinin konularına göre dağılımı ise Tablo

22’de gösterilmiştir.

Bilgilendirme Konusu Kişi Sayısı

Terör/Terörün Finansmanı/Anayasal Düzene Karşı Suçlar 208.817

Yasadışı Bahis/Kumar 3.720

Tefecilik 588

Yolsuzluk 410

4 Bir kişi hakkında birden fazla kuruma yapılan bilgi paylaşımlarını da içermektedir.

www.masak.gov.tr

35

Dolandırıcılık 268

Hırsızlık 208

Vergi Kaçakçılığı 189

Suç Gelirlerinin Aklanması 144

Suç Örgütü Kurmak 141

Şüpheli Para Transferleri 122

Diğer 97

İnsan Ticareti 92

Şahsi Hesabının Ticari Kullanımı 57

Haksız Kazanç Elde Edilmesi 28

Yüksek Tutarlı İşlemler 27

Kaçakçılık (Sigara, Akaryakıt, 5607 Sayılı Kanuna Muhalefet.) 27

Resmi veya Özel Belgede Sahtecilik 19

Uyuşturucu Kaçakçılığı 8

Silah Ticareti 7

Fuhuş 5

İhaleye Fesat Karıştırmak 4

Sınırda Yakalanan Para vb. Değerler 3

3628 Sayılı Kanuna Muhalefet 2

Şahsın Yetkili Makamlarca Aranması 2

Yetkisiz Ödeme Merkezi İşletme 2

Toplam 214.987

Tablo 22- İstihbari Bilgilendirme Konuları (2018)


36

3. AKLAMA SUÇU İNCELEME FAALİYETLERİ

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 282’nci maddesindeki suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerinin

aklanması suçu kapsamında yapılan analiz ve değerlendirmeler sonucunda daha ayrıntılı inceleme

yapılması gerektiği belirtilen dosyalar ile Başkanlıkça özelliği sebebiyle doğrudan incelemeye

gönderilmesi kararlaştırılan dosyalar, işin gerektirdiği uzmanlık ihtiyaçları da dikkate alınarak, 5549

sayılı Kanun’un 2’nci maddesinde belirtilen denetim elemanlarına incelenmek üzere sevk

edilmektedir. İnceleme dosyalarının yıllar itibarıyla seyri aşağıdaki tablo ve grafikte gösterilmiştir.

Yıl Bir Önceki Yıldan Devreden Dosya

Sayısı Açılan Dosya Sayısı

Sonuçlandırılan Dosya

Sayısı

2014 85 18 45

2015 58 40 40

2016 58 84 20

2017 122 87 38

2018 171 89 75

Tablo 23- Yıllara Göre Sonuçlandırılan Aklama Suçu İnceleme Dosyaları (2014-2018)

Grafik 15- Yıllara Göre Sonuçlandırılan Aklama Suçu İnceleme Dosyaları(2014-2018)

Başkanlığımızca 2014-2018 yılları arasında sonuçlandırılan inceleme dosyaları kapsamındaki kişi

sayıları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Yıl Sonuçlandırılan İnceleme Dosyalarında

Adı Geçen Kişi Sayısı

2014 3.188

2015 2.853

2016 1.431

2017 1.775

2018 3.554

Tablo 24- Sonuçlandırılan İnceleme Dosyalarında Adı Geçen Kişi Sayısı (2014-2018)

18

40

84 87 89

4540

20

38

75

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2014 2015 2016 2017 2018

Açılan İnceleme Dosya Sayısı Sonuçlandırılan Dosya Sayısı

www.masak.gov.tr

37

Başkanlığımızca denetim elemanları vasıtasıyla yürütülen aklama suçu incelemeleri sonucunda

yapılmış suç duyurularının yanında, Başkanlığımızda görevli Hazine ve Maliye Uzmanları tarafından

gerçekleştirilen analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucunda yapılmış suç duyuruları da

bulunmaktadır.

2018 yılında, Hazine ve Maliye Uzmanları tarafından yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları

sonucunda 59 kişi hakkında, denetim elemanları tarafından yapılan aklama suçu incelemeleri

sonucunda 220 kişi hakkında olmak üzere toplam 279 kişi hakkında suç duyurusunda bulunulmuştur.

Yıllar itibariyle karşılaştırmalı tablo aşağıdaki gibidir.

Yıl Analiz ve Değerlendirme Aklama Suçu İncelemesi Toplam Suç Duyurusu

2014 107 284 391

2015 323 125 448

2016 50 95 145

2017 10 193 203

2018 59 220 279

Tablo 25- Analiz ve Değerlendirme/Aklama Suçu İnceleme Dosyalarından Suç Duyurusu Yapılan Kişi Sayısı (2014-2018)

Grafik 16- Analiz ve Değerlendirme/Aklama Suçu İnceleme Dosyalarından Suç Duyurusu Yapılan Kişi Sayısı (2014-2018)

107

323

5010

59

284

125

95 193

220

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

2014 2015 2016 2017 2018

Analiz ve Değerlendirme Aklama Suçu İncelemesi


38

4. İDARİ TEDBİR FAALİYETLERİ

4.1. Terör ve Terörizmin Finansmanına İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması Faaliyetleri

4.1.1. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararlarında Listelenen Kişilere Ait Malvarlıklarının Dondurulması

Terörizmin son yıllarda ulaşmış olduğu uluslararası boyut göz önüne alınarak, başta Birleşmiş Milletler

olmak üzere Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu, Mali Eylem Görev

Gücü vb. uluslararası organizasyonlar tarafından bağlayıcı nitelikte ya da tavsiye niteliğinde birtakım

düzenlemeler oluşturulmaktadır. Birleşmiş Milletler, Kuruluş Şartı uyarınca sahip olduğu “ortak tedbir

ve yaptırımları belirleme yetkisi” çerçevesinde, ülkeler bakımından bağlayıcı niteliğe sahip terör ve

terörizmin finansmanının engellenmesi hakkında bir kısım Güvenlik Konseyi kararları almaktadır.

Bu kararlar çoğunlukla bazı terör örgütlerine veya teröristlere yönelik olmak üzere, bunlarla bağlantılı

olan kişi ve kuruluşların malvarlıklarının dondurulmasına ilişkin düzenlemeleri içermekte ve bu

konuda devletleri işbirliğine çağırmaktadır. Bu kararların başlıcaları 1267 (1999), 1988 (2011) ve 1989

(2011) sayılı kararlardır.

Anılan kararlarla El Kaide ve Taliban kaynaklı terörizme finansal destek sağlayan kişi ve kuruluşların

listesi belirlenerek, Birleşmiş Milletler üyesi devletlere bu listede yer alan kişi ya da kuruluşların

malvarlıklarının dondurulması yükümlülüğü getirilmektedir.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi bu kararların yanı sıra 17 Aralık 2015 tarihinde aldığı 2253 (2015)

sayılı kararı ile DEAŞ terör örgütü ve bu örgütle bağlantılı kişilerin hakkında da yaptırım uygulanması

amacıyla “1267/1989 El Kaide Yaptırımlar Komitesi”’nin ismini “1267/1989/2253 DEAŞ ve El Kaide

Yaptırımlar Komitesi”, “El Kaide Yaptırımlar Listesi” nin ismini ise “DEAŞ ve El Kaide Yaptırımlar

Listesi” olarak değiştirmiştir.

Birleşmiş Milletlerin yukarıda belirtilen kararlarının uygulanmasına ve terörizmin finansmanın

önlenmesi için malvarlığının dondurulmasına ilişkin usul ve esaslar 6415 sayılı Terörizmin

Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir. Söz konusu Kanunun 2 nci maddesine

göre malvarlığının dondurulması; malvarlığının ortadan kaldırılmasının, tüketilmesinin,

dönüştürülmesinin, transferinin, devir ve temlik edilmesinin ve sair tasarrufi işlemlerin önlenmesi

amacıyla, malvarlığı üzerindeki tasarruf yetkisinin kaldırılması veya kısıtlanmasını ifade etmektedir.

6415 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi kapsamında, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK)

“1267/1989/2253 ve 1988 sayılı kararları ve bu kararlara dayanılarak çıkarılan müteakip kararlar ile

listelenen kişi, kuruluş veya organizasyonların tasarrufunda bulunan malvarlığının dondurulması

kararları Cumhurbaşkanının5 Resmi Gazete'de yayımlanan kararlarıyla gecikmeksizin

uygulanmaktadır.

BMGK’nın bahis konusu kararlarıyla listelenen kişilere ait malvarlığının dondurulması süreci

ülkemizde, aşağıda belirtilen şekilde gerçekleşmektedir.

BMGK’nın 1267 (1999), 1988 (2011), 1989 (2011) ve 2253 (2015) sayılı kararları ve bu kararlara

dayanılarak çıkarılan müteakip kararlarıyla listelenen kişi, kuruluş veya organizasyonların Türkiye’deki

malvarlıklarının dondurulmasına ilişkin olarak 6415 sayılı Kanun’un 5’inci maddesi uyarınca

5 07.07.2018 tarih ve 30471 sayılı sayılı Resmi Gazete’de (ikinci mükerrer) yayımlanan 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 200’üncü maddesi ile “Bakanlar Kurulunun” ibaresi ile değiştirilmiştir.

www.masak.gov.tr

39

30.09.2013 tarih ve 2013/5428 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı alınmış ve söz konusu karar 10.10.2013

tarih ve 28791 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

BMGK tarafından DEAŞ/EL Kaide ve Taliban yaptırım listelerinde, kişilerin bilgilerinde güncelleme,

listeden çıkarma ve listelere yeni isimler ekleme şeklinde yapılan değişiklikler nedeniyle 30.09.2013

tarih ve 2013/5428 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki listede değişiklik yapmak üzere 2018 yılında 9

adet Bakanlar Kurulu ve Cumhurbaşkanı Kararı alınmış ve söz konusu kararlar Resmi Gazete’de

yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Şekil 3- BMGK Kararları Kapsamında Malvarlığının Dondurulması Süreci

Yıllar itibariyle Bakanlar Kurulu ve Cumhurbaşkanı Kararı ile 30.09.2013 tarih ve 2013/5428 sayılı

Bakanlar Kurulu Kararı eki listede yapılan değişikliklere ilişkin sayısal verilere aşağıdaki tabloda yer

verilmiştir.

Tablo 26- 6415 sayılı Kanunun 5’inci Maddesi Kapsamında Alınan Bakanlar Kurulu Kararları (2014-2018)

4.1.2. Yabancı Devletlerce Yapılan Taleplere İlişkin Malvarlıklarının Dondurulması

6415 sayılı Kanun’un 6’ncı maddesi kapsamında bir yabancı devlet hükümeti tarafından bir

kişi, kuruluş veya organizasyonun tasarrufunda bulunan malvarlığının dondurulmasına ilişkin

olarak Türkiye’den talepte bulunması halinde, Değerlendirme Komisyonunca değerlendirilen

6 Listelenmiş kişilere ilişkin BMGK tarafından ayırt edici bilgilerinde gerçekleştirilen güncellemeler için de Bakanlar Kurulu Kararı alınmaktadır.

Yıl

Malvarlığı Dondurma Kararı

Alınanlar

Malvarlığı Dondurma Kararı

Kaldırılanlar Bilgileri Güncellenenler6

Gerçek

Kişi

Tüzel Kişi/

Kuruluş/

Organizasyon

Gerçek

Kişi

Tüzel Kişi/

Kuruluş/

Organizasyon

Gerçek

Kişi

Tüzel Kişi/

Kuruluş/

Organizasyon

2014 27 10 16 1 46 2

2015 34 5 24 - 21 1

2016 20 1 7 - 22 -

2017 12 4 13 - 9 1

2018 9 3 1 - 4 1


40

talepler Cumhurbaşkanı7 tarafından karara bağlanmaktadır. Yabancı devlet talebi kapsamında

malvarlığının dondurulması süreci ülkemizde, aşağıda belirtilen şekilde gerçekleşmektedir.

Şekil 4- Yabancı Devlet Talebi Kapsamında Malvarlığının Dondurulması Süreci

Bir yabancı devlet hükümeti tarafından yapılan malvarlığı dondurma talebi üzerine talepler ile ilgili

olarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarından elde edilen bilgi, belge ile talebin gerekçesine ilişkin

değerlendirmeler ve Başkanlıkça yapılan mali araştırma sonuçları bir araştırma raporuna bağlanarak

Başkanlığımızca Değerlendirme Komisyonuna sunulmaktadır.

2017 ve 2018 yıllarında bir yabancı devlet hükümeti tarafından malvarlığının dondurulması talebi

üzerine alınan Bakanlar Kurulu Kararı veya Cumhurbaşkanı Kararı bulunmamaktadır.

Diğer yıllara ilişkin olarak yapılan yabancı devlet taleplerine ilişkin olarak istatistikler aşağıdaki gibidir.

Yıl Yabancı Devlet Talep

Sayısı

Malvarlığı Dondurma Kararı Alınanlar

Gerçek Kişi Tüzel Kişi

Kuruluş/ Organizasyon

2014 1 1 -

2015 2 7 7

2016 3 5 2

Tablo 27- Yabancı Devlet Taleplerine İstinaden Alınan Bakanlar Kurulu Kararlarına İlişkin İstatistikler (2014-2016)

6415 sayılı Kanun’un 12’nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca malvarlığının dondurulması kararlarının

yerine getirilmesinden Başkanlığımız sorumludur. Bu kapsamda, Bakanlar Kurulu veya

Cumhurbaşkanı tarafından alınan malvarlığı dondurma ve daha önce verilen dondurma kararını

kaldırma kararlarının icrası için ilgili kurum ve kuruluşlara teknik iletişim araçları da kullanılmak

suretiyle Başkanlığımızca ivedilikle bildirilmektedir.

7 07.07.2018 tarih ve 30471 sayılı sayılı Resmi Gazete’de (ikinci mükerrer) yayımlanan 700 sayılı Kanun Hükmünde

Kararname’nin 200’üncü maddesi ile “Bakanlar Kurulu” ibaresi ile değiştirilmiştir.

www.masak.gov.tr

41

4.2. İşlemlerin Ertelenmesi Kapsamında Yapılan Faaliyetler

5549 sayılı Kanun’a, 14.04.2016 tarih ve 6704 sayılı Kanun’un 20’nci maddesiyle eklenen 19/A

maddesi, 26.04.2016 tarihinde 29695 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Mezkur maddeye göre; yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılmaya teşebbüs edilen ya da

hâlihazırda devam eden işlemleri, işleme konu malvarlığının aklama veya terörün finansmanı suçu ile

ilişkili olduğuna dair şüphe bulunması üzerine; Başkanlıkça şüpheyi teyit etmek, işlemi analiz etmek

ya da gerekli görüldüğünde analiz sonuçlarını yetkili makamlara intikal ettirmek amacıyla yedi iş günü

süreyle askıya almaya veya bu işlemlerin aynı süreyle gerçekleşmesine izin vermemeye Hazine ve

Maliye Bakanı yetkili kılınmıştır.

Kanuni düzenlemeyi müteakip çıkarılan İşlemlerin Ertelenmesine Dair Yönetmelik 29.07.2016

tarihinde 29785 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğin; 4’üncü

maddesinde “Şüpheli işlem bildirimlerine istinaden işlemin ertelenmesi” başlığı altında yükümlülere,

5’inci maddesinde; “Başkanlıkça tespit edilen malvarlıklarına ilişkin işlemlerin ertelenmesi” başlığı

altında Başkanlığımızca re’sen yapılacak işlem ertelemelerine ve 6’ncı maddesinde; “Yurtdışı muadil

kurumlardan alınan talepler” başlığı altında mütekabiliyet ilkesi göz önünde bulundurularak işlem

ertelemelerine yönelik düzenlemeler yapılmıştır.

Başkanlığımız bünyesinde; 2016-2018 yıllarında işlemlerin ertelenmesine yönelik yapılan çalışmalara

ilişkin istatistiki veriler aşağıdaki tablolarda gösterilmektedir.

2016 2017 2018

Değerlendirilen Erteleme Talep Sayısı 2.790 9.785 45.388

Ertelenen İşlem Sayısı 961 8.220 35.469

Tablo 28- Erteleme İşlemlerine İlişkin Veriler (2016-2018)

ERTELENEN İŞLEMLERİN TOPLAM TUTARLARI8

Cinsi 2016 2017 2018

TL 106.760.615 371.471.091 474.601.808

Dolar 33.970.501 6.894.946 28.697.309

Avro 2.739.696 1.988.582 31.679.220

Sterlin 75.408 3.140 121.617

Kanada Doları - - 794.253

Avustralya Doları - - 71.973

Altın (Gr) 117.330 3.022 801

Gümüş (Gr) 10.231 - -

Hisse Senedi (₺) - 490.740 -

Tapu Devri (₺) - 4.800.000 -

Kiralık Kasa Ziyareti

(İşlem) - 13 3

Tablo 29-Erteleme Kararı Verilen İşlemlerin Tutarları (2016-2018)

8 “Hesabındaki tutarın tamamı çekilmek istenmektedir” vb. açıklamalarla tutar belirtilmeyen bildirimler dâhil edilmemiştir.


42

Bakanlık Makamı onayı ile ertelenmesine karar verilen işlemlerin 2018 yılı içerisinde suç türleri

itibariyle dağılımı aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Suç Türü Ertelenen

İşlem9 TL Dolar Avro Sterlin

Altın

(Gr)

Kanada

Doları

Avustralya

Doları

Aklama 54 896.650 4.786.794 5.323.528 - - 29.815 -

Bahis 33.852 367.070.482 1.629.654 7.141.268 76.182 300 - -

Dolandırıcılık 270 72.893.248 8.110.855 5.895.740 3.435 -

71.973

Kaçakçılık 54 1.367.659 8.575.723 3.626.634 42.000 - 650.227 -

Tefecilik 10 1.848.673 99.099 - - - - -

Terör ve Anayasal

Düzene Karşı İşlenen

Suçlar

112 29.921.924 3.458.940 3.877.640 - 501 - -

Vergi Kaçırma 23 603.172 2.036.244 5.814.410 - - 114.211 -

Tablo 30-Erteleme Kararı Verilen İşlemlerin Suç Türleri İtibariyle Dağılımı (2018)

4.2.1. Bilişim Sistemleri Vasıtasıyla İşlenen İllegal Bahis ve Kumar Suçları ile Mücadele Kapsamında Yapılan Çalışmalar

Başkanlığımız toplum ve ekonomi için büyük tehlike oluşturan illegal bahis ve kumar suçlarıyla

mücadele kapsamında 2017 yılı içerisinde Adalet ve İçişleri Bakanlıklarının da katkılarıyla öncelikle bu

mücadelenin en iyi şekilde sürdürülmesi amacıyla yasal boşlukların tespiti ve giderilmesine yönelik

çalışmalar yapmıştır. Bu suçlarla mücadelede en önemli hususun suç gelirlerinin faillerin eline

geçmesini önlemek ve bu suçlarda finansal sistemin kullanılmasının önüne geçmek amacıyla gerekli

yasal düzenlemeler üzerinde çalışılmıştır.

Bu çalışmalar neticesinde illegal bahis organizatörlerinin ortaya çıkarılabilmesine ve bu şahısların

kullandığı üçüncü kişilere ait hesaplara el konulabilmesine imkân tanıyan yasal düzenleme,

25.08.2017 tarih ve 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 23 üncü maddesi ile 7258 sayılı Futbol

ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Hakkında Kanun’un 5’inci maddesinde yapılan

değişiklikle yürürlüğe girmiştir.

Bu düzenlemeyle birlikte illegal bahis organizatörlerinin ortaya çıkarılmasına yönelik çalışmalara vakit

geçirilmeden başlanmıştır. Bu çalışmalar kapsamında illegal bahis organizatörlerin faaliyetlerini

sürdürürken üçüncü kişilere ve bu kişiler adına kurulan şirketlere ait banka hesaplarının kullandığı

tespit edilmiştir. Başkanlığımız tarafından yapılan profil analizi çalışması ile hem hesapları kullanılan

üçüncü kişilerin özellikleri hem de hesaplarda gerçekleştirilen işlem türleri ortaya konulmuştur.

Ortaya konulan illegal bahis işlem ve aracı profili sonuçları tüm bankalarla paylaşılarak bankaların

müşterini tanı ilkesi kapsamında bu tür müşterileri ve işlemleri izleme ve kontrolleri sağlanmıştır.

İllegal bahis organizatörlerin kullandığı üçüncü kişilere ait banka hesaplarında gerçekleşen aşağıdaki

tabloda ayrıntısına yer verilen toplam tutarı yaklaşık 420 milyon lira olan illegal bahse yönelik 33.852

işlem 5549 sayılı Kanun’un 19/A maddesi uyarınca Hazine ve Maliye Bakanı onayı ile yedi iş günü

süreyle ertelenmiştir.

9 Başkanlık tarafından tespit edilen ve bakiye bilgisi bulunmayan 1.094 adet işlem dikkate alınmamıştır.

www.masak.gov.tr

43

Cinsi Tutar

TL 367.070.482

Dolar 1.629.654

Avro 7.141.268

Sterlin 76.182

Altın (Gr) 300

Tablo 31-İllegal Bahis ile Mücadele Kapsamında Erteleme Kararı Verilen İşlemlerin Tutarları (2018)

İllegal bahis organizatörleri tarafından 2018 yılı içerisinde banka hesapları kullanılan 893 kişi hakkında

855 adet Mali Tespit Raporu tanzim edilerek adli makamlara intikal ettirilmiştir. Ayrıca banka

hesapları illegal bahis organizatörleri tarafından kullanılan 1.851 kişi hakkında düzenlenen 1.690 adet

bilgi notu da Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlar ile Mücadele Daire Başkanlığına ve ilgili denetim

birimlerine intikal ettirilmiştir.

Adli makamlara ve Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlar ile Mücadele Daire Başkanlığına intikal

ettirilen Mali Tespit Raporları ile bilgi notları uyarınca aşağıda tabloda ayrıntısı görüleceği üzere

mahkemeler tarafından 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 128’inci maddesi kapsamında

12.240 kişinin bankalar nezdindeki yaklaşık 223 milyon Türk Lirasına el koyma kararı verilmiştir.

Cinsi Tutar

TL 158.610.506

Amerikan Doları 1.962.955

Avro 8.731.169

Sterlin 1.464

Altın (Gr) 1.716

Avustralya Doları 2.788

Japon Yeni 1.000

Tablo 32- Adli Tedbir Tutarları (2018)


44

5. YÜKÜMLÜLÜK DENETİMİ FAALİYETLERİ

5.1. Yükümlülüklere Uyum Denetimleri

Yükümlülük denetimi faaliyetleri, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında

Kanun ve ilgili mevzuata göre münferiden veya bir denetim programı kapsamında yürütülmektedir.

Münferit yükümlülüklere uyum denetimleri kapsamında 8 yükümlü nezdinde yapılan yükümlülüklere

uyum denetimi ile programlı yükümlülüklere uyum denetimleri kapsamında 51 yükümlü nezdinde

yapılan yükümlülüklere uyum denetimi 2018 yılında tamamlanmıştır.

Başkanlığımızca 2014-2018 yılları arasında gerçekleştirilen yükümlülüklere uyum denetimlerine ilişkin

istatistiki bilgilere aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

Yükümlü Grubu Yıllara Göre Dağılımı

2014 2015 2016 2017 2018

Bankalar 23 11 11 24 6

Faktoring Şirketleri 7 9 3 5 2

Finansal Kiralama Şirketleri 2 2 5 4 -

Finansman Şirketleri 2 2 4 1 -

İş Makineleri Dahil Her Türlü Deniz,

Hava ve Kara Nakil Vasıtalarının Alım

Satımı ile Uğraşanlar

7 6 5 1 3

Kargo Şirketleri - 5 - 3 -

Kıymetli Maden, Taş veya Mücevher

Alım Satımı Yapanlar 6 5 7 12 14

Kıymetli Madenler Aracı Kuruluşları - 6 3 7 -

Portföy Yönetim Şirketleri 3 3 2 3 1


Sigorta ve Emeklilik Şirketleri 1210 8 3 3 9

Sigorta ve Reasürans Brokerleri 4 - 7 - -

Talih ve Bahis Oyunları Alanında

Faaliyet Gösterenler - - - 4 -

Tarihi Eser, Antika ve Sanat Eseri Alım

Satımı ile Uğraşanlar ve Müzayedecileri 2 5 - - -

Ticaret Amacıyla Taşınmaz Alım

Satımıyla Uğraşanlar ile Bu İşlemlere

Aracılık Edenler

- - 8 7 3

Varlık Yönetim Şirketleri - - - - 4

Yetkili Müesseseler 11 10 19 23 6

Noterler - - 4 2 -

Yatırım Ortaklıkları - - 2 1 3

Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci

Mali Müşavir ve Yeminli Mali

Müşavirler

- - 5 7 -

Bağımsız Denetim Kuruluşları - - - 4 -

Ödeme Kuruluşları - - - 1 2

10 2014 yılı Sigorta Acentelerinin verileri eklenmiştir.

www.masak.gov.tr

45

Elektronik Para Kuruluşları 2

Diğer 1 1 3 1 -

Toplam 88 78 96 117 59

Tablo 33- Gerçekleşen Yükümlülüklere Uyum Denetimlerinin Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2014-2018)

5.2. Yükümlülük İhlal İncelemeleri ve Kesilen İdari Para Cezaları

Yükümlülük ihlal incelemesi, uyum denetimi sırasında belirlenen veya MASAK Başkanlığına bildirilen

ya da Başkanlıkça tespit edilen yükümlülük ihlallerine ilişkin olarak 5549 sayılı Kanun’da sayılan

denetim elemanları vasıtasıyla gerçekleştirilen münferit bir denetimdir.

Söz konusu incelemeler sonucunda yükümlülüğe aykırı bir davranışla karşılaşılması halinde

yükümlülüğün türüne göre 5549 sayılı Kanun’un 132üncü maddesi ile Kabahatler Kanunu’na istinaden

idari para cezası veya Kanun’un 142üncü maddesine göre adli ceza uygulanmaktadır.

İdari para cezaları, Kanun’un 3, 6, 4’üncü maddesinin birinci fıkrası ve 9/A maddesinde yer alan kimlik

tespiti, devamlı bilgi verme, şüpheli işlem bildirimi ve elektronik tebligat yükümlülüklerinden

herhangi birini ihlal eden yükümlülere karşı uygulanmaktadır.

5549 sayılı Kanun’un 52inci maddesinde yer alan yükümlülüklere uyulmaması durumunda,

eksikliklerin giderilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması için yükümlülere Başkanlıkça 30 günden az

olmamak üzere süre verilmektedir. Verilen süre içinde eksikliklerini gidermeyen ve gerekli tedbirleri

almayan yükümlüler hakkında bahse konu madde uyarınca idari para cezası uygulanmaktadır.

2014-2018 yıllarında idari para cezası uygulanan yükümlü sayısı, yükümlülüğe aykırı fiiller ve

uygulanan idari para cezası tutarlarına ilişkin tablolara aşağıda yer verilmiştir.

Yıl 2014 2015 2016 2017 2018

Yükümlü Sayısı 49 47 75 51 41

Tablo 34- İdari Para Cezasına Konu Yükümlülerin Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2014-2018)

Yükümlülük İhlaline Konu Fiiller 2014 2015 2016 2017 2018

Kimlik Tespiti Yükümlülüğü 504 821 393 728 1.561

Şüpheli İşlem Bildirimi Yükümlülüğü 72 159 57 260 160

Eğitim, İç Denetim, Kontrol ve Risk Yönetim

Sistemleri ile Diğer Tedbirler Yükümlülüğü 1 7 - - -

Elektronik Tebligat - - 34 4 -

Toplam Fiil Sayısı 577 987 484 992 1.721

Tablo 35- İdari Para Cezasına Konu Fiillerin Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2014-2018)


46

Yıl 2014 2015 2016 2017 2018

Ceza Tutarı

(TL) 9.354.671 6.372.412 6.451.999 14.422.90811 18.008.832

Tablo 36- İdari Para Cezası Tutarlarının Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2014-2018)

Grafik 17- İdari Para Cezası Tutarlarının Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2014-2018)

5.3. Adli Cezalar

5549 sayılı Kanun’un 7 ve’8 inci maddeleri ile 4’üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; bilgi ve

belge verme, muhafaza ve ibraz ile şüpheli işlem bildiriminde bulunulduğunu yükümlülük denetimi ile

görevlendirilen denetim elemanları ile yargılama sırasında mahkemeler dışında, işleme taraf olanlar

dahil hiç kimseye açıklamama yükümlülüklerinden herhangi birini ihlal eden kişilere anılan Kanun’un

14 üncü maddesine istinaden adli ceza uygulanmaktadır.

Aklama ve terörün finansmanı suçları ile mücadelede önleyici tedbirler kapsamında düzenlenen

yükümlülüklerden kimlik tespiti ve şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğü gerek önleyici tedbirlerin

gerekse yükümlülük denetiminin temelini oluşturmaktadır. Bu nedenle, yükümlülük denetimlerinde

öncelik bu iki yükümlülüğe verilmektedir. Diğer taraftan, adli cezayı gerektiren fiiller denetimlerde

çok sıklıkla rastlanılabilecek türden fiiller değildir. Bu nedenle, hakkında adli ceza uygulanan kişi sayısı

idari para cezalarına göre düşüklük göstermektedir.

2018 yılında Başkanlığımız nezdinde yapılan bir inceleme kapsamında, muhafaza ve ibraz

yükümlülüğünü ihlal etmeleri nedeniyle iki kişi hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulmuştur.

Diğer taraftan 2014-2018 yılları arasında Başkanlığımızca savcılıklara yapılan suç duyurularına dosya

ve kişi bazında aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

11 2017 yılı Faaliyet Raporunda 14.341.648.-TL olarak verilen 2017 yılı idari para cezası tutarı 14.422.908 TL olarak

düzeltilmiştir.

9.354.671

6.372.412 6.451.999

14.422.908

18.008.832

0

2.000.000

4.000.000

6.000.000

8.000.000

10.000.000

12.000.000

14.000.000

16.000.000

18.000.000

20.000.000

2014 2015 2016 2017 2018

www.masak.gov.tr

47

Yıl 2014 2015 2016 2017 2018

Dosya Sayısı 1 3 3 6 1

Kişi Sayısı 3 14 3 8 2

Tablo 37- Savcılıklara Yapılan Suç Duyurularının Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2014-2018)


48

6. DÜZENLEME VE KOORDİNASYON FAALİYETLERİ

6.1. Düzenleme Faaliyetleri

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadeleye ilişkin mevzuat kapsamında 2018 yılında yapılan düzenleme faaliyetlerine ilişkin çalışmaların ayrıntılarına aşağıda yer verilmiştir .

6.1.1. 700 ve 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameler

2017 yılında Anayasada yapılan değişikliklere uyum sağlanması amacıyla 2018 yılında bir dizi

düzenleme yapılmış olup, bu düzenlemeler kapsamında Başkanlığımız çalışmalarının yürütülmesine

esas 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve 6415 sayılı Terörizmin

Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunda bazı değişikliklere yer verilmiştir.

Bu kapsamda 07.07. 2018 tarihli ve 30471 sayılı Mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan 700 sayılı

Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde

Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 200 üncü

maddesiyle, 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun bazı maddelerinde

geçen “Bakanlar Kurulu” ibareleri ile ilgili olarak değişiklik yapılmış olup “Değerlendirme

Komisyonu”nun teşkiline yönelik hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.

09.07.2018 tarihli ve 30473 sayılı Mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan 703 sayılı Anayasada Yapılan

Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik

Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 15’inci maddesi ile de 5549 sayılı Suç

Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un bazı maddelerinde geçen “Bakanlar Kurulu”

ibareleri ile ilgili olarak değişiklik yapılmış olup aynı Kanunun “Uluslararası bilgi değişimi” başlıklı 12’

nci, “Başkanlığın görev ve yetkileri” başlıklı 19’uncu, “Koordinasyon Kurulu” başlıklı 20’nci ve “Bildirim

ve bilgilerin değerlendirilmesi” başlıklı 21’inci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.

6.1.2. 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

700 ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerle 5549 ve 6415 sayılı Kanunların teşkilat, görev ve

yetkilere ilişkin bazı hükümlerinin yürürlükten kaldırılmasının akabinde 10.07.2018 tarihli ve 30474

sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı

Kararnamesi ile söz konusu kurumsal organlar görev ve yetkileri ile yeniden teşkil edilmiştir.

Bu kapsamda Başkanlığımızın görev ve yetkileri 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin “Mali

Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı” başlıklı 231’inci maddesinde düzenlenmiş olup, 5549 sayılı

Kanun’un 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile mülga 12, 19 ve 21’inci maddeleri Kararnamenin

231 inci maddesine dercolunmuştur. 5549 sayılı Kanun’un mülga 20’nci maddesi ise 1 sayılı

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 232’nci maddesinde “Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon

Kurulu” başlığı ile yeniden düzenlenmiştir.

6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 700 sayılı Kanun Hükmünde

Kararname ile mülga 9’uncu maddesinde yer alan “Malvarlığının Dondurulmasını Değerlendirme

Komisyonu” ise yine 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 521 ve 522/1-a maddeleri ile

kapsamında yeniden teşkil edilmiştir.

6.2. Koordinasyon Kurulu Toplantıları

5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 20’nci maddesine göre

Maliye Bakanlığı Müsteşarının başkanlığında, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanı, Gelir İdaresi

www.masak.gov.tr

49

Başkanı, Vergi Denetim Kurulu Başkanı, İçişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı, Adalet Bakanlığı

Kanunlar Genel Müdürü, Dışişleri Bakanlığı Ekonomik İşler Genel Müdürü, Hazine Kontrolörleri Kurulu

Başkanı, Sigorta Denetleme Kurulu Başkanı, Hazine Müsteşarlığı Malî Sektörle İlişkiler ve Kambiyo

Genel Müdürü, Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürü, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Rehberlik

ve Teftiş Başkanı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürü, Bankacılık Düzenleme ve

Denetleme Kurumu Başkan Yardımcısı, Sermaye Piyasası Kurulu Başkan Yardımcısı ve Türkiye

Cumhuriyet Merkez Bankası Başkan Yardımcısından oluşan Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon

Kurulu, 30.04.2018 tarihinde birinci olağan toplantısını gerçekleştirmiş olup, “Ulusal Risk

Değerlendirme Projesi” kapsamında 2016/22 sayılı Başbakanlık Genelgesiyle oluşturulan Proje

Yönlendirme Komitesi ile ortak gerçekleştirilen toplantıda aklama ve terörün finansmanı alanlarında

ulusal ve uluslararası gelişmeler ile kurumlar arası koordinasyonu gerektiren çalışmalar

değerlendirilmiştir.

09.07.2018 tarihli ve 30473 sayılı Mükerrer Resmî Gazete’de yayımlanan 703 sayılı Kanun Hükmünde

Kararname’nin 15 inci maddesi ile 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında

Kanun’un “Koordinasyon Kurulu” başlıklı 20’nci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

10.07.2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı

Kararnamesi’nin 232’nci maddesinde “Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulu” başlığı ile

yeniden düzenlenen ve Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısının başkanlığında, Gelir İdaresi Başkanı,

Vergi Denetim Kurulu Başkanı, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanı, Adalet Bakanlığı Hukuk ve

Mevzuat Genel Müdürü, Dışişleri Bakanlığı Ekonomik İşler Genel Müdürü, Hazine Kontrolörleri Kurulu

Başkanı, Sigorta Denetleme Kurulu Başkanı, Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Finansmanı Genel

Müdürü, Hazine ve Maliye Bakanlığı Sigortacılık Genel Müdürü, Ticaret Bakanlığı Rehberlik ve Teftiş

Başkanı, Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürü, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu

Başkan Yardımcısı, Sermaye Piyasası Kurulu Başkan Yardımcısı ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası

Başkan Yardımcısından müteşekkil Mali Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulu, 20.11.2018

tarihinde ikinci olağan toplantısını gerçekleştirmiş olup, yine 2016/22 sayılı Başbakanlık Genelgesiyle

oluşturulan Proje Yönlendirme Komitesi ile ortak gerçekleştirilen toplantıda “Ulusal Risk

Değerlendirme Projesi” kapsamında yürütülen ve kurumlar arası koordinasyonu gerektiren çalışmalar

değerlendirilmiştir.

6.3. Diğer Faaliyetler

2018 yılında Başkanlığımızca, 5549 sayılı Kanun ve ikincil mevzuatla ilgili olarak yükümlüler ile diğer

kurum ve kuruluşlardan gelen görüş taleplerinin karşılanması çalışmaları kapsamında, 53 adet görüş

talebi cevaplandırılmıştır. Ayrıca 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında Başkanlığımıza

intikal eden bilgi edinme başvurularının yerine getirilmesi ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin

çalışmaları kapsamında yöneltilen soru önergelerinin cevaplandırılmasına ilişkin çalışmalar

kapsamında, 2018 yılında 150 adet bilgi edinme başvurusu ve 7 adet soru önergesi

cevaplandırılmıştır.

Yıl Görüş

Talebi

Bilgi

Edinme

Başvurusu

Soru

Önergesi

2014 28 124 72

2015 40 89 25


50

2016 78 123 27

2017 80 174 14

2018 53 150 7

Tablo 38- Cevaplandırılan Görüş Talebi, Bilgi Edinme Başvurusu ve Soru Önergelerinin Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2014-2018)

Grafik 18- Cevaplandırılan Görüş Talebi, Bilgi Edinme Başvurusu ve Soru Önergelerinin Yıllar İtibarıyla Dağılımı (2014-2018)

2840

78 80

53

124

89

123

174

150

72

25 2714

7

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

2014 2015 2016 2017 2018

Görüş Talebi Bilgi Edinme Başvurusu Soru Önergesi

www.masak.gov.tr

51

7. DIŞ İLİŞKİLERE YÖNELİK FAALİYETLER

7.1. Mali Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force - FATF) ile İlişkiler

Suç gelirlerinin aklanması ile mücadele amacıyla 1989 yılında kurulan ve daha sonra faaliyet alanına

terör ve kitle imha silahlarının finansmanı ile mücadele de dâhil edilen FATF’ın Türkiye dâhil 36 ülke

ve 2 bölgesel kuruluş olmak üzere toplam 38 üyesi bulunmaktadır. Faaliyetlerini Paris’teki OECD

Merkezinde sürdüren FATF, üye ülkeleri yayımladığı standartlar ve bu standartlara göre oluşturulan

metodoloji kriterleri çerçevesinde değerlendirmektedir.

2014 yılından itibaren 4’üncü tur değerlendirme süreci başlamış olup bu kapsamda şu ana kadar

İspanya, Norveç, Avustralya, Belçika, Malezya, İsviçre, ABD, Singapur, Kanada, Avusturya, İtalya,

Danimarka, İrlanda, Meksika, Portekiz, İsveç, İzlanda, Birleşik Krallık ve İsrail’in 4’üncü Tur

Değerlendirme Raporları FATF Genel Kurulunda kabul edilmiştir. 4’üncü turda ülkeler, hem teknik

uyum açısından hem de uygulama etkililiği açısından değerlendirmeye tabi tutulmaktadır.

FATF tarafından kabul edilen takvime göre, ülkemizin FATF 4’üncü Tur Karşılıklı Değerlendirme süreci

2018 yılı Haziran ayında başlamış olup, Değerlendirme Raporu Ekim 2019 FATF Genel Kurulu’nda

görüşülecektir.

2018 yılında, FATF IV. Tur Karşılıklı Değerlendirmeleri kapsamında Başkanlığımızdan 2 Hazine ve

Maliye Uzmanı Birleşik Krallık ve Bahreyn ülkelerinin değerlendirilme süreçlerine, “Değerlendirmeci”

statüsünde iştirak etmişlerdir.

7.2. Türkiye’nin FATF 4’üncü Tur Karşılıklı Değerlendirme Sürecine Hazırlanması

Başbakanlık Makamının 21.10.2016 tarihli ve 29864 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan 2016/22 sayılı

Genelgesi uyarınca; Ülkemizin, Mali Eylem Görev Gücü (FATF) 4’üncü Tur Karşılıklı Değerlendirmesini

başarılı bir şekilde tamamlayabilmesi, ulusal mevzuatımızın FATF değerlendirmesine temel teşkil eden

müktesebata uyumunun gözden geçirilmesi ve tespit edilen eksikliklerin giderilmesini teminen gerekli

tedbirlerin alınması, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelenin daha etkin

yürütülmesi ve uluslararası yükümlülüklerimizin yerine getirilmesi amacıyla muhtelif kurumların

katkıları ile MASAK koordinatörlüğünde “Ulusal Risk Değerlendirme (URD) Projesi” ve “Eylem Planı”

hazırlanması kararlaştırılmıştır.

2018 yılının ilk yarısı boyunca proje paydaşı kurumlardan alınan çalışmalar da dikkate alınarak URD

raporu taslağını oluşturmaya yönelik çalışmalar Başkanlığımız koordinasyonunda yürütülmüş ve

hazırlanan Taslak Rapor 2018 yılının son çeyreğinde ilgili kurumların görüşlerine açılmıştır.

2018 yılında, ayrıca, mezkûr Başbakanlık Genelgesi uyarınca oluşturulan “Yönlendirme Komitesi”,

ikinci toplantısını Maliye Bakanlığı Müsteşarı Sayın H. Abdullah KAYA Başkanlığında 30.04.2018

tarihinde; üçüncü toplantısını ise Hazine ve Maliye Bakanlığı Bakan Yardımcısı Osman DİNÇBAŞ

Başkanlığında 20.11.2018 tarihinde gerçekleştirmiştir. İkinci toplantıda MASAK koordinasyonunda

çalışmaların ilgili kurumlarca zamanında tam olarak yapılması ve etkili işbirliğinin sağlanması

hususunda mutabakata varılmıştır. Üçüncü toplantıda ise ilgili kurumların katkılarıyla FATF

metodolojisine riayet edilerek nihai hale getirilen URD Raporunun FATF Sekretaryasına iletilmesi

kararı alınmıştır. Akabinde URD Raporu 03.12.2018 tarihinde FATF Sekretaryasına iletilmiştir.

2018 yılının üçüncü çeyreğinde ulusal mevzuatımızın FATF standartlarına uyum durumunu ortaya

koyan “Teknik Uyum Raporu” hazırlık çalışmaları yürütülmüş ve hazırlanan Rapor 12.10.2018

tarihinde FATF Sekretaryası ile paylaşılmıştır. Yine ülkemizin aklama ve terörün finansmanı ile


52

mücadele etkililiği ortaya koyan raporlar 19.11.2018, 30.11.2018 ve 07.12.2018 tarihlerinde FATF

Sekretaryası ile paylaşılmıştır.

7.3. EGMONT Grubu Faaliyetleri

Başkanlığımız, 1995 yılında kurulan ve temel amacı suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin

finansmanı ile mücadelede mali istihbarat birimleri arasındaki işbirliğini geliştirmek olan EGMONT

Grubuna 1998 yılında üye olmuştur. 2018 yılında Kongo Cumhuriyeti, Zambiya ve Benin’in mali

istihbarat birimlerinin de üyeliğe kabulüyle Grubun üye sayısı 159’a yükselmiştir. Azerbaycan mali

istihbarat biriminin yapısında meydana gelen değişiklik sebebiyle EGMONT Grubuna üyeliği

yenilenmiştir.

Başkanlığımızca, EGMONT Grubu çalışmaları yakından takip edilmekte olup bu çalışmalar nezdinde

yürütülen aşağıdaki projelere 2018 yılı içerisinde gerekli katkılar sağlanmıştır;

Terörizmin finansmanı ile mücadele kapsamında “Küçük Hücreler, Yalnız Aktörler” projesi,

İnsan ticareti ile mücadele projesi.

Diğer yandan, çeşitli ülke mali istihbarat birimlerince yapılan talep üzerine aşağıda belirtilen

konularda bilgi paylaşımında bulunulmuştur;

Faktoring şirketlerinde müşterini tanı prensibinin uygulanması,

Gerçek faydalanıcıya ilişkin kayıtların tutulması.

7.4. Muadil Kurumlarla İmzalanan Mutabakat Muhtıraları

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede hızlı ve etkin bilgi değişimi amacıyla 1

sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231 inci maddesinin

beşinci fıkrasına istinaden Başkanlığımızla muadil mali istihbarat birimleri arasında mutabakat

muhtıraları imzalanmaktadır. 2018 yılında Ekvator ve Özbekistan mali istihbarat birimleriyle

mutabakat muhtıraları imzalanmış olup bu yılsonu itibariyle imzalanan mutabakat muhtırası sayısı

52’ye ulaşmıştır. Bu kapsamda yıllara göre dağılımı şu şekildedir:

2006 (1) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti,

2007 (3) Endonezya, Portekiz, İsveç,

2008 (6) Moğolistan, Afganistan, Gürcistan, Arnavutluk, Suriye, Romanya,

2009 (4) Makedonya, Güney Kore, Hırvatistan, Bosna Hersek,

2010 (6) Japonya, Ukrayna, Norveç, Ürdün, Senegal, Lüksemburg,

2011 (6) Belarus, Birleşik Krallık, Kanada, Monako, Finlandiya, Avustralya,

2012 (8) ABD, Hollanda, Belçika, Polonya, Malezya, Kosova, Rusya, Filipinler,

2013 (7) G. Afrika, Almanya, Tunus, Türkmenistan, Danimarka, S. Arabistan, Fas,

2014 (2) Kazakistan, Bangladeş,

2015 (5) Azerbaycan, Arjantin, Kırgızistan, Tacikistan, Karadağ,

2017 (2) Katar, Pakistan.

www.masak.gov.tr

53

2018 (2) Ekvator, Özbekistan

Yukarıda belirtilenler dışında çeşitli ülkelerin mali istihbarat birimleriyle mutabakat muhtırası

imzalanması amacıyla karşılıklı görüşmeler sürdürülmektedir.

Harita 1 - Mutabakat Muhtırası İmzalanan Ülkeler Haritası

7.5. Uluslararası Kuruluşlar Nezdinde Yürütülen Diğer Çalışmalar

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede kapsamında Başkanlığımızca diğer

uluslararası kuruluşlar nezdinde yürütülen çalışmalar ve ülke katkılarımız aşağıda yer almaktadır:

198 Sayılı Suçtan Kaynaklanan Gelirlerin Aklanması, Araştırılması, El Konulması, Müsaderesi ve

Terörizmin Finansmanına İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi çerçevesinde düzenlenen, Taraf

Devletler Konferansı (C198-COP) 10’uncu toplantısı 30-31 Ekim 2018 tarihlerinde Fransa'nın

Strazburg şehrinde gerçekleştirilmiş olup, söz konusu toplantıya Adalet Bakanlığımız ile birlikte

katılım sağlanmıştır. Toplantıda deneme amaçlı uygulamaya konan yeni değerlendirme

mekanizması gereğince, aralarında ülkemizin de bulunduğu sözleşmeye taraf olan tüm ülkeler

sözleşmenin 11, 25 (2) ve 25 (3) hükümleri çerçevesinde değerlendirmeye tabi tutulmuştur. 2019

yılı için ülkelerin “Yurtiçindeki Şüpheli İşlemlerin Ertelenmesi” başlıklı 14’üncü madde ve

“Aklama Suçları” başlıklı 9’uncu maddenin üçüncü fıkrası çerçevesinde değerlendirmeye tabi

tutulması kararlaştırılmıştır.

“Uluslararası Ticari İşlerde Kamu Görevlilerine Verilen Rüşvetin Önlenmesi Sözleşmesi”

kapsamında OECD Rüşvetle Mücadele Çalışma Grubu’nun, koordinatör makam olan Adalet

Bakanlığımız aracılığıyla söz konusu Çalışma Grubu’na katkılar sağlanmıştır.

G20 gerek re’sen, gerekse de Başkanlar Zirvesi aracılığıyla FATF’a görev vermek suretiyle aklama

ve terörizmin finansmanı ile mücadele ile doğrudan ya da dolaylı olarak bağlantılı konulara

eğilmekte olup G20’nin 2018 yılı içerisinde gündemine aldığı başlıca hususlar şunlardır:

o Sanal varlıkların kötüye kullanılmasını önleme,

o Terörün Finansmanı ile mücadele

o Kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanı ile mücadele,


54

o Şeffaflığın artırılması ve gerçek faydalanıcı bilgisinin ulaşılabilirliği,

o Finansal teknolojiler, düzenleyici teknolojiler ve dijital kimlik üzerine çalışmalar,

Başkanlığımız, 2018 yılı içerisinde Avrupa Birliği (AB) ile müzakere sürecinde Katılım Öncesi

Stratejimizin bir unsuru olarak Avrupa Komisyonu tarafından yayımlanan İlerleme Raporlarının

hazırlanmasında 23 No.lu Yargı ve Temel Haklar ve 24 No.lu Adalet, Özgürlük ve Güvenlik fasılları

çerçevesinde, Avrupa Birliği Başkanlığı’nın çalışmalarına katkı sağlamıştır.

7.6. Başkanlığımızca İştirak Edilen Yurtdışı Toplantılar

2018 yılında Başkanlığımız tarafından katılım sağlanan başlıca uluslararası faaliyetler şunlardır:

• 2018 yılı Şubat, Haziran ve Ekim aylarında gerçekleştirilen FATF genel kurul ve çalışma grubu

toplantıları,

• EGMONT Grubu’nun mali istihbarat birim başkanları, çalışma grupları ve bölgesel grup

toplantıları,

• Avrasya Grubu’nun (EAG) genel kurul toplantısı,

• Avrupa Konseyi 198 Sayılı Sözleşmeye Taraf Devletler Konferansı 9’uncu toplantısı,

• Paris Paktı Uyuşturucu Ticareti Kaynaklı Yasadışı Finansal Hareketler Çalışma Grubu toplantısı,

• FATF dördüncü tur karşılıklı değerlendirmelerinde ülkemizden değerlendirmeci olarak

katılacak uzmanlara yönelik değerlendirmeci eğitimleri,

• DEAŞ ile Mücadele Çalışma Grubu (CIFG) toplantısı,

• Terörizmin finansmanında risk değerlendirilmesine ilişkin iyi uygulamaların tanımlanması

konulu BM Uzmanlar grubu toplantısı,

• Türkiye-Rusya Federasyonu terörle mücadele istişareleri konulu toplantı,

• Avrupa Konseyince düzenlenen "Siber suçlar ve internet yoluyla aklama konusunda mali

araştırma simülasyon egzersizleri” konulu çalıştay,

• EGMONT Grubu Mali İstihbarat Birimleri Mükemmeliyet ve Liderlik Merkezi (ECOFEL) kuruluş

projesi toplantısı,

• FATF ortak uzmanlar toplantısı,

• BM Uyuşturucu ve Suç Ofisinin "Sanal para birimi (Bitcoin)” konulu eğiticilerin eğitimi

çalışması,

• Suçtan elde edilen gelirin internet yoluyla aklanmasının önlenmesi konulu çalışma grubu

toplantısı,

• Terörizmle Mücadele Küresel Forumu (TMKF) Sekretaryasının TMKF sınır aşan organize

suçların terörizmle bağlantısı girişimi toplantısı,

• Birleşik Krallık’ın FATF 4’üncü Tur Karşılıklı değerlendirme sürecinde değerlendirici olarak

katılım çalışmaları,

• Sanal ve kripto para karşısında Akdeniz bölgesinde Euro'nun korunması için Topluluk Stratejisi

konulu toplantı.

www.masak.gov.tr

55

• Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanı ile Mücadele konulu Güney Kore’de

gerçekleştirilen FATF eğitimi.

7.7. Uluslararası Bilgi Paylaşımı

1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 231 inci maddesi

uyarınca; Başkanlığımızın, yabancı ülkelerdeki muadil kurumlarla (mali istihbarat birimleri) bilgi ve

belge değişiminde bulunma görev ve yetkisi bulunmaktadır. Bu kapsamda gerçekleştirilen bilgi

alışverişlerinde güvenli bir ağ olan ve EGMONT Grubu üyesi mali istihbarat birimlerinin bağlı olduğu

EGMONT Güvenli Ağı (ESW) kullanılmaktadır.

2018 yılında 79 ülkenin Başkanlığımız muadili mali istihbarat birimi tarafından Başkanlığımızdan 390

adet, Başkanlığımızca ise 62 ülkenin mali istihbarat biriminden 143 adet bilgi talebinde

bulunulmuştur. Bunun yanı sıra aynı yıl diğer mali istihbarat birimleri Başkanlığımızla, talebe bağlı

olmaksızın (spontane) 273 adet, Başkanlığımız da diğer mali istihbarat birimleriyle aynı şekilde 7 adet

spontane finansal istihbarat paylaşımında bulunmuştur.

2018 yılında en fazla Almanya, ABD, Birleşik Krallık, KKTC, Rusya, Hollanda ve Fransa mali istihbarat

birimleri ile bilgi paylaşımında bulunulmuştur. Yıllar itibariyle yurt dışı bilgi paylaşımlarına ilişkin tablo

ve grafik aşağıda gösterilmiştir;

Tablo 39- Yurt Dışı İstihbari Bilgi Paylaşımı Sayıları (2014-2018)

Grafik 19- Yıllar İtibariyle Yurt Dışı Bilgi Paylaşımları (2014-2018)

265

324

374

420390

91

250

45

124143

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

2014 2015 2016 2017 2018

Gelen Bilgi Talebi Giden Bilgi Talebi

Yıl

Gelen Bilgi Talepleri Giden Bilgi Talepleri

Gelen Bilgi Talebi Spontane Bilgi

Paylaşımı

Giden Bilgi Talebi Spontane Bilgi

Paylaşımı

2014 265 24 91 5

2015 324 236 250 41

2016 374 520 45 -

2017 420 259 124 50

2018 390 273 143 7


56

8. EĞİTİM, BİLGİLENDİRME VE KAMUOYU DUYARLILIĞINI ARTIRMAYA YÖNELİK FAALİYETLER

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede getirilen önleyici tedbirlerin

yükümlülerce uygulanması, aklama fiillerinin ortaya çıkarılarak engellenmesi ve finansal sistemin bu

suçların işlenmesinde araç olarak kullanılmasının önlenmesi açısından son derece önemlidir.

Bu nedenle Başkanlığımız, yükümlü çalışanlarının suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının

önlenmesi amacıyla getirilen yükümlülükler konusundaki farkındalıklarını artırmak ve bu tedbirleri

uygulamalarını sağlamak amacıyla yürüttüğü eğitim ve farkındalığı artırıcı faaliyetlerine büyük önem

vermektedir.

Bunun yanı sıra, Başkanlığımızca aklama ve terörün finansmanı ile mücadelede yer alan ilgili

düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile kolluk birimleri arasında işbirliği ve koordinasyonun

sağlanmasına yönelik çalışmalar ile denetim elemanlarına yönelik bilgilendirme faaliyetleri de

sürdürülmektedir.

Ayrıca, Başkanlığımız personelinin mesleki bilgi, beceri ve donanımlarının artırılması amacıyla

Başkanlığımızca düzenlenen eğitim programlarının yanı sıra Bakanlığımız ve dış kurumlarca

düzenlenen eğitim programlarına katılımı sağlanmaktadır.

8.1. Yükümlülere Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün

finansmanı suçlarıyla mücadelede önleyici

tedbirler kapsamında önemli

yükümlülükleri bulunan bankaların bu

konudaki farkındalıklarını artırmak ve

güncel konuları mütalaa etmek amacıyla,

Başkanlığımız ve Türkiye Bankalar Birliği

işbirliği ile 10-11 Mayıs 2018 tarihlerinde

düzenlenen “Türk Bankacılık Sektöründe

Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün

Finansmanı ile Mücadele Çalıştayı”na, üye

Bankaların üst düzey yöneticileri, uyum

görevlileri ile Bankacılık Düzenleme ve

Denetleme Kurulu, Borsa İstanbul A.Ş. ve

Maliye Bakanlığı temsilcilerinden oluşan

167 kişi iştirak etmiştir.

2018 yılı Aralık ayı içerisinde Finansal Kurumlar Birliği, Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları, Türkiye

Sigorta Birliği ve Sermaye Piyasası Aracı Kurumları Birliği’nden toplamda 352 katılımcının iştirak ettiği,

suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele süreçlerinin en önemli girdisini

oluşturan şüpheli işlem bildirimleri, müşterinin tanınmasına ilişkin esaslar kapsamında

gerçekleştirilen yükümlükler, yükümlülük denetimleri ve FATF 4. Tur Türkiye değerlendirmesi

hazırlıkları konularının ele alındığı 4 adet Çalıştay düzenlenmiştir.

www.masak.gov.tr

57

Gerçekleştirilen bu çalıştayların yanı

sıra, suç gelirlerinin aklanması ve

terörün finansmanı ile mücadelede

5549 sayılı Kanun ve ilgili ikincil

mevzuatla getirilen yükümlülükler

konusunda, yükümlü çalışanlarına

yönelik eğitim faaliyetlerimiz 2018

yılında da yoğun bir şekilde

sürdürülmüştür.

Bu kapsamda, Ankara, İstanbul ve

İzmir’de Başkanlığımız personeli

tarafından bankacılık, finansman,

faktoring ve finansal kiralama, ödeme ve elektronik para kuruluşu, serbest muhasebeci mali müşavir

ve yeminli mali müşavirlik alanlarında faaliyet gösteren yükümlülerin 321 çalışanına önleyici tedbirler

hakkında eğitim verilmiştir.

8.2. Uygulama ve Denetim Birimlerine Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri

Aklama ve terörün finansmanı ile mücadelede yer alan ilgili düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile

kolluk birimleri arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanmasına yönelik çalışmalar ile denetim

elemanlarına yönelik bilgilendirme faaliyetlerimiz her yıl olduğu gibi 2018 yılında da sürdürülmüştür.

Bu kapsamda, 26-27 Nisan 2018 ve 02-03 Mayıs 2018 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirilen “Aklama

Suçu İncelemelerinde Etkinlik Çalıştayı”na denetim birimlerinden toplam 117 katılımcı iştirak etmiştir.

Ayrıca, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı,

Hazine Kontrolörleri Kurulu ile Ticaret Bakanlığının çeşitli unvanlardaki 1.209 personeline yönelik

aklama ve terörün finansmanıyla mücadele konusunda eğitim verilmiştir.

8.3. Personele Yönelik Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri

Başkanlığımız personelinin, Bakanlığımız veya dış kurumlarca düzenlenen eğitim faaliyetlerine katılımı

sağlanmış olup, bu çerçevede 65 personelimiz 250 saatin üzerinde eğitim almıştır.

8.4. Diğer Eğitim ve Bilgilendirme Faaliyetleri

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) mali istihbarat birimi ile Özbekistan’dan gelen heyetler ile ülke

sınırlarını aşan boyutu bulunan aklama ve terörizmin finansmanı suçları ile mücadelede işbirliğine

yönelik çalışmalar yapılmıştır.


58

8.5. Kamuoyunu Bilgilendirme Faaliyetleri

Yükümlüler arasında önemli bir yere sahip olan ve

finansal kuruluş tanımı içinde yer alan faktoring

şirketleri, finansman şirketleri ile finansal kiralama

şirketlerine yönelik olarak hazırlanan ve bahsi geçen

kurumların yükümlülükleri ile mevzuata uyumuna

ilişkin rehber niteliği taşıyan “Aklama ve Terörün

Finansmanı Suçu ile Mücadelede Finansal Kurumların

Yükümlülükleri ve Mevzuata Uyum Rehberi” 2018 yılı

Kasım ayında 29 numaralı MASAK yayını olarak

yayımlanmıştır. Söz konusu yayın bahsi geçen yükümlü

grubu ile 2018 yılı Aralık ayında İstanbul’da yapılan

Çalıştay kapsamında ilgililerin kullanımına

sunulmuştur.

www.masak.gov.tr

59

9. BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM FAALİYETLERİ

MASAK Bilgi Sistemleri stratejik vizyonu, kurumsal ihtiyaçların analizi, yapılan analizler doğrultusunda faaliyetlerin projelendirilmesi ve projelendirilen faaliyetlerin modern yönetim teknikleriyle hayata geçirilmesi adımlarından oluşmaktadır. Söz konusu stratejik vizyon çalışmaları çerçevesinde, bilgi sistemleri faaliyetlerinin değişim mühendisliği anlayışı ile devamlı ele alınması, bilgi teknolojilerine ilişkin dünya mali istihbarat birimi örneklerinin değerlendirilmesi, Avrupa Birliği ve FATF müktesebatına ilişkin uluslararası tavsiye niteliğindeki uygulamaların dikkate alınması, diğer kamu idarelerindeki BT yapıları ile bu alandaki teknolojik ve akademik gelişmelerin irdelenmesi ve çalışmaların süreklilik arz edecek şekilde yürütülmesi büyük önem arz etmektedir. Faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde, öncelikle gereksinim analizi yapma, gerçekleştirilebilir hedeflere sahip somut iş planlarına dayalı olarak uygulama geliştirme, hizmet sunumunda yalın ve planlı olma, geliştirilen uygulamaları izleme ve değerlendirme, kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli biçimde kullanma hususları gözetilmekte ve stratejik yönetim modeli, bir iş yapma ve algılayış çerçevesi olarak kabul edilmektedir. Başkanlık Bilgi Teknolojileri ve İletişim Dairesinin daha etkin ve verimli hizmet sunabilmesi için yazılım geliştirme ile hazır yazılım, altyapı ve donanım ekipmanlarının bakım ve idame faaliyetleri gerçekleştirilmiş olup, ayrıca teknik personel sayısı artırılmıştır. Başkanlığımızın misyonuna paralel olarak sürdürülen BT faaliyetleri e-devlet temel değerleri çerçevesinde gerçekleştirilmekte olup, 2018 yılı içerisinde aşağıda yer alan mevcut projelerin idamesi ve geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülmüştür.

9.1. Bakım, İdame ve Profesyonel Destek Hizmetleri Projesi

Başkanlık bilgi sistemleri kesintisiz hizmet ilkesi ve modern teknolojik olanaklar çerçevesinde tesis edilmiş bir ana veri merkezi, iş sürekliliği merkezi ve felaket kurtarma merkezinden oluşmaktadır. Başkanlık bilgi teknolojileri altyapısı bilgi güvenliği politikaları çerçevesinde internet erişimine kapalı olan bir ağ ve internet erişimi sağlanan bir ağ olmak üzere iki izole sistemden oluşmaktadır. Bu çerçevede “2018 Yılı Yazılım Geliştirme Modernizasyon, Bakım, İdame ve Profesyonel Destek Projesi” ile veri tabanı ve veri depolama sistemi kapasitesi artırılmış, yazılım geliştirme, Başkanlık bilgi sistemleri bünyesinde yer alan donanım, ağ, güvenlik, hazır yazılım ve altyapı ekipmanlarının bakım idame işleri ile profesyonel destek hizmetleri temin edilmiştir.

9.2. ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi

2015 yılında bağımsız denetçiler tarafından denetlenerek ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi standardına uygunluk açısından denetime tabi tutularak bu konuda ilk sertifikasını alan Başkanlığımız, takip eden yıllarda olduğu gibi 2018 yılında da gözetleme denetimine tabi tutulmuş ve ISO 27001 standardına uygunluk açısından 19.03.2018 tarihinde yeniden sertifikalandırılmıştır.

9.3. Yazılım Geliştirme Faaliyetleri

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele faaliyetleri veri toplama, analiz etme ve ilgili birimlere dağıtma süreçlerinin bilgi teknolojilerinden, akıllı algoritmalardan ve kurum ihtiyaçlarına özel olarak geliştirilmiş yazılımlardan etkin ve yaygın şekilde istifade edilmesini gerektirmektedir. Bu kapsamda aşağıda belirtilen yazılım modüllerinin geliştirilmesi faaliyetleri ile bu yazılım sistemlerinin Başkanlığın mevcut yazılım sistemlerine entegrasyonu faaliyetleri yürütülmüştür.


60

9.3.1. Bankacılık Veri Toplama ve İşleme Sistemi

Başkanlık tarafından suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele süreçlerinde kullanılmak üzere Türkiye’deki tüm bankalardan gerçekleştirilen finansal işlemlere dair büyük hacimli veriler elde edilmektedir. Hacim ve çeşitlilik açısından yüksek seviyede olan bu verilerin kalite, güvenlik ve gizlilik prensipleri gözetilerek toplanması, ön işlemesi (eksiklik ve hataların tespiti ve bildirimi) ve saklanması kabiliyetlerini sağlayacak olan yazılımlar geliştirilmektedir.

9.3.2. Aklama ve Terörün Finansmanı ile Mücadele Kapsamında Otomatik ŞİB Analiz Sistemi

Başkanlık bünyesinde suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele kapsamında yürütülen faaliyetlerin varlıklar arasındaki ilişkilerin etkin bir şekilde tespit edilmesi, ortaya çıkarılması, görselleştirilmesi ve yorumlanması çok kritik önem arz eder hale gelmiştir. Bu nedenle analize konu varlıkların ilişkilerinin keşfedilmesi ve matematiksel yöntemler tatbik edilerek yorumlanması sürecini otomatik olarak gerçekleştirecek yazılım kabiliyetleri geliştirilerek test aşamasına geçilmiştir.

9.3.3. Metin Analitiği Sistemi

Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele faaliyetleri analiz edilen varlıkların (gerçek ve tüzel kişiler, bildirim ve dosya bağlantıları) hangi dosya ve bildirimlerde bulunduğu dikkate alınmasını gerektirmektedir. Bu ihtiyacı gidermek üzere modern matematiksel yaklaşımlar esas alınarak sorgulanacak kişinin hangi dosya ve bildirimler içerisinde yer aldığının olasılık hesapları ile gösterilmesi hedeflenmektedir.

9.3.4. Dış Kurum Entegrasyonları

Başkanlık nezdindeki mali istihbarat süreçlerinde yurtiçi ve yurtdışındaki muhtelif kamu kurumu, meslek örgütleri veya organizasyonlardan verilerin muhtelif metotlarla elde edilmesi, analiz edilmesi ve elde edilen sonuçların ilgili kanun uygulayıcı devlet organlarına iletilmesine dair faaliyetler yürütülmektedir. Bu faaliyetler birçok kurum ve kuruluş ile veri, bilgi ve belge paylaşımı için gerekli teknik altyapının tesis edilmesini gerektirmektedir. Halihazırda Başkanlık ile birçok kuruluş arasında oluşturulmuş entegrasyon mekanizmaları bulunmaktadır. Başkanlık tarafından ihtiyaç duyulacak yeni entegrasyon yapılarının oluşturulması için protokoller imzalanarak yazılımlar geliştirilmektedir. Ayrıca mevcut bulunan kurum entegrasyon yapılarında karşı kurumlardan kaynaklı değişiklikler yapılması halinde bu değişikliklerin sisteme entegrasyonu gerçekleştirilmektedir.

9.3.5. İş Zekası Sistemleri

Başkanlık bünyesinde suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadele kapsamında elde edilen verilerin bilgiye dönüşmesi için “İş Zekası” sistemleri üzerinde yapılan çalışmalar neticesinde, dinamik raporların alınması, uyarı mekanizmalarının oluşturulması sağlanmıştır.

www.masak.gov.tr

61

C. PERFORMANS SONUÇLARI

1. PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU

2018 yılı Maliye Bakanlığı Performans Programında yer alan Başkanlığımız performans göstergelerinin

gerçekleşme değerlerine ilişkin tablolar aşağıda yer almaktadır.


62

Tablo 40- Performans Sonuçları Tablosu (2018)

www.masak.gov.tr

63



64


www.masak.gov.tr

65



66


www.masak.gov.tr

67

2. PERFORMANS SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Tablo 45- Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi (2018)

Grafik 20- Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi (2018)

3. PERFORMANS BİLGİ SİSTEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

2018 yılı içerisinde Maliye SGB.net sistemi içerisinde yer alan performans bütçe izleme ve

değerlendirme modülüne Başkanlığımızın performans göstergelerinin gerçekleşme değerleri üçer

aylık dönemler itibariyle işlenmiştir.


68

IV. KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Başkanlığımızın faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi sırasında sahip olduğu güçlü alanlar, gelişmeye açık

alanlar ve fırsatlar ile karşı karşıya bulunduğu tehditlere ilişkin (GZFT Analizi) değerlendirmelere

aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.

Güçlü Alanlar

Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi amacıyla politika hazırlanması ve belirlenen politikalar çerçevesinde mevzuatın hazırlanması konusunda belirleyici ve düzenleyici rolünün bulunması

Yabancı ülkelerdeki muadil kurumlarla bilgi ve belge değişiminde bulunulmasını teminen, uluslararası antlaşma niteliğinde olmayan mutabakat muhtırası imzalama yetkisinin bulunması

Veri tabanında mevcut olan çok çeşitli verileri bir araya getirerek mali istihbarat bilgisi üretmesi

Tecrübeli yönetim kadrosunun bulunması

Nitelikli uzman personelin bulunması

Gelişmiş bilgi teknolojileri altyapısına sahip olması

Gelişmeye Açık Alanlar

Kendi personelini alma imkanının bulunmaması

Geçici personel istihdamı zorunluluğu

Verilerin güncelliğinde yaşanan aksaklıklar

Aklama suçu incelemesi ve yükümlülük denetimlerinin kurum dışı görevlendirmelerle yapılması

Fırsatlar

Kurumun görev alanına giren konularda artan iş hacmi kurumun yeniden yapılandırılması ihtiyacını ortaya çıkarması

Kurumun teknik altyapısının geliştirilmesi

Faaliyet alanının uluslararası dayanışmaya uygun olması

Başkanlık personeline eğitim olanaklarının sağlanması

Tehditler

Başkanlığımızca yapılan bilgi taleplerinin zamanında ve eksiksiz olarak karşılanmaması nedeniyle zaman kaybı

Kurumun görev alanına giren konularda artan iş hacmi kurum kapasitesinin üzerine çıkması

Kayıt dışılığın fazla olması nedeniyle aklama suçu incelemelerinin ve takibinin güçleşmesi

Komşu ülkelerdeki finansal istikrarsızlığın bu ülkelerin taraf olduğu finansal işlemlerin niteliğinin belirlenmesinde yaşanan güçlük

Suçun araştırılmasında birden fazla uzmanlık alanının bulunması nedeniyle, işbirliği ve eşgüdüm konusundaki güçlük

Tablo 46- GZFT Analizi

www.masak.gov.tr

69

V. SONUÇ

MASAK, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı ile mücadelede ülkemizin mali istihbarat

birimi olarak veri toplamak, analiz etmek ve ilgili birimlere sevk etmek fonksiyonlarının yanı sıra, 5549

sayılı Kanun ile kendisine verilen düzenleme, koordinasyon, denetim ve eğitim faaliyetlerini

sürdürmektedir. Başkanlığımız 2018 yılında da, 2018-2022 Maliye Bakanlığı Stratejik Planı ve 2018 Yılı

Performans Programında yer alan stratejik amaç ve hedefler doğrultusunda belirlenen öncelikli

faaliyetlerin tamamını yoğun bir çalışma temposunun ardından gerçekleştirmiştir.

Bulunduğumuz coğrafyada son yıllarda yaşanan gelişmeler ve ülkemizin içinden geçtiği durum, suç

gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede kolluk ve adli birimlerin yanı sıra

Başkanlığımızın da bu mücadelede önemli bir fonksiyon üstlendiği gerçeğini ortaya çıkarmıştır. Bu

husus 2018 yılında gerçekleştirilen ve bu Raporda da yer verilen ciddi oranda artan faaliyetlerimizle

açıkça ortaya konulmaktadır. Bu çerçevede suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile

daha etkin bir şekilde mücadele edilmesi amacıyla MASAK’ın kapasitesinin artırılması ve yeniden

yapılandırılması bariz bir gereksinim olarak önümüze çıkmaktadır.

Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede önleyici tedbirler çerçevesinde

5549 sayılı Kanun ve ilgili ikincil mevzuatla getirilen yükümlülükler konusunda yükümlü gruplarına

verilen eğitim faaliyetlerimiz 2018 yılında da sürdürülmüştür.

Yükümlü gruplarına yönelik olarak düzenlenen eğitim faaliyetleri ve çalıştaylar ile farkındalığın

arttırılmasının yanı sıra, şüpheli işlem bildirim formlarının sadeleştirilmesi, sektörel şüpheli işlem

bildirim rehberlerinin oluşturulması ve geliştirilmesi, elektronik şüpheli işlem bildirimi uygulamasının

yaygınlaştırılması neticesinde, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelede en

önemli girdimiz olan şüpheli işlem bildirim sayısı 2018 yılında 222.743 adede ulaşmıştır.

Bu kapsamda, Başkanlığımıza intikal eden ihbar ve şüpheli işlem bildirimlerinin analiz ve

değerlendirme çalışmaları 2018 yılında da yoğun bir şekilde sürdürülmüştür.

Başkanlığımızca, “Suç Gelirlerinin Aklanmasını ve Terörün Finansmanını Önlemek” stratejik hedefi

kapsamında, 2018 yılında gerçekleştirilen düzenleme ve koordinasyon, veri toplama, analiz ve

değerlendirme, inceleme, terör ve terörizmin finansmanına ilişkin malvarlıklarının dondurulması,

yükümlülük denetimi, dış ilişkiler, eğitim, bilgi teknolojileri ve iletişim faaliyetleri MASAK Faaliyet

Raporu’nun ilgili bölümlerinde tablo ve grafiklerle ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

Başkanlığımız tarafından, stratejik amaç ve hedefine ulaşılması amacıyla halen yürütülen ve 2019 yılı

için belirlenen öncelikli faaliyetlerin tamamının gerçekleştirilmesine yönelik çalışmalar aynı kararlılıkla

sürdürülecektir.


70

İÇ KONTROL GÜVENCE BEYANI

Harcama yetkilisi olarak yetkim dâhilinde;

Bu raporda yer alan bilgilerin güvenilir, tam ve doğru olduğunu beyan ederim.

Bu raporda açıklanan faaliyetler için idare bütçesinden harcama birimimize tahsis edilmiş kaynakların

etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanıldığını, görev ve yetki alanım çerçevesinde iç kontrol

sisteminin idari ve mali kararlar ile bunlara ilişkin işlemlerin yasallık ve düzenliliği hususunda yeterli

güvenceyi sağladığını ve harcama birimimizde süreç kontrolünün etkin olarak uygulandığını bildiririm.

Bu güvence, harcama yetkilisi olarak sahip olduğum bilgi ve değerlendirmeler, iç kontroller, iç denetçi

raporları ile Sayıştay raporları gibi bilgim dâhilindeki hususlara dayanmaktadır.

Burada raporlanmayan, idarenin menfaatlerine zarar veren herhangi bir husus hakkında bilgim

olmadığını beyan ederim.

ANKARA 31/ 01 /2019

Osman DERELİ Mali Suçları Araştırma Kurulu

Başkanı

www.masak.gov.tr

71

EKLER

TABLOLAR LİSTESİ TABLO 1- YILLAR İTİBARIYLA PERSONELİN DAĞILIMI (2014-2018) ........................................................................ 10 TABLO 2- UNVANLARINA GÖRE PERSONEL SAYILARI (31.12.2018) ...................................................................... 11 TABLO 3- PERSONELİN YAŞ PROFİLİ (31.12.2018) ................................................................................................. 12 TABLO 4- PERSONELİN ÖĞRENİMİ DURUMU (31.12.2018) ................................................................................. 13 TABLO 5- PERSONELİN YDS DÜZEYİ (31.12.2018) ................................................................................................ 13 TABLO 6- BÜTÇE ÖDENEK TAHSİSİ VE GİDERLERİNİN EKONOMİK SINIFLANDIRILMASI (2014-2018) ................... 16 TABLO 7- GENEL PERFORMANS DEĞERLENDİRİLMESİNE YÖNELİK İSTATİSTİKLER (2014-2018) ........................... 19 TABLO 8- ALINAN BİLDİRİMLERİN YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2014-2018)............................................................. 23 TABLO 9- ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMLERİNİN YÜKÜMLÜ GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI (2014-2018) ................... 24 TABLO 10- ŞİB GÖNDEREN FİNANSAL KURULUŞ SAYISININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2014-2018) ..................... 25 TABLO 11- ADLİ TALEP VE İHBARLARIN YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2014-2018) .............................................. 26 TABLO 12- ADLİ TALEP VE İHBARLARIN KONULARINA GÖRE DAĞILIMI (2018)..................................................... 27 TABLO 13- ADLİ TALEPLERİN YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2014-2018) .................................................................... 27 TABLO 14- KURUMSAL VE KİŞİSEL İHBARLARIN YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2014-2018)........................................ 28 TABLO 15- YILLARA GÖRE AÇILAN VE SONUÇLANDIRILAN ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DOSYALARI İLE

DÜZENLENEN RAPOR SAYILARI (2014-2018) ................................................................................................ 30 TABLO 16- SONUÇLANDIRILAN ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DOSYALARININ KONULARINA GÖRE DAĞILIMI VE

DOSYA KAPSAMINDA ANALİZE TABİ TUTULAN KİŞİ SAYISI (2014-2018) ...................................................... 31 TABLO 17- STRATEJİK ANALİZ KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN ÇALIŞMALARA İLİŞKİN İSTATİSTİKLER (2018) ... 32 TABLO 18- 5271 SAYILI CMK’NIN 128’ İNCİ MADDESİ KAPSAMINDA AÇILAN VE SONUÇLANDIRILAN DOSYA

SAYILARI İLE DÜZENLENEN RAPOR SAYILARI (2014-2018) ........................................................................... 32 TABLO 19- 5271 SAYILI CMK'NIN 128’İNCİ MADDESİ KAPSAMINDA SONUÇLANDIRILAN DOSYALARDA ADI GEÇEN

KİŞİ SAYISI (2014-2018) ................................................................................................................................ 33 TABLO 20-DÜZENLENEN MALİ TESPİT RAPORLARININ SUÇ TÜRLERİ İTİBARİYLE DAĞILIMI (2018) ...................... 33 TABLO 21- İSTİHBARİ NİTELİKTE BİLGİ PAYLAŞIMINDA BULUNAN KURUMLAR (2018) ......................................... 34 TABLO 22- İSTİHBARİ BİLGİLENDİRME KONULARI (2018) ..................................................................................... 35 TABLO 23- YILLARA GÖRE SONUÇLANDIRILAN AKLAMA SUÇU İNCELEME DOSYALARI (2014-2018) ................... 36 TABLO 24- SONUÇLANDIRILAN İNCELEME DOSYALARINDA ADI GEÇEN KİŞİ SAYISI (2014-2018) ......................... 36 TABLO 25- ANALİZ VE DEĞERLENDİRME/AKLAMA SUÇU İNCELEME DOSYALARINDAN SUÇ DUYURUSU YAPILAN

KİŞİ SAYISI (2014-2018) ................................................................................................................................ 37 TABLO 26- 6415 SAYILI KANUNUN 5’İNCİ MADDESİ KAPSAMINDA ALINAN BAKANLAR KURULU KARARLARI

(2014-2018) .................................................................................................................................................. 39 TABLO 27- YABANCI DEVLET TALEPLERİNE İSTİNADEN ALINAN BAKANLAR KURULU KARARLARINA İLİŞKİN

İSTATİSTİKLER (2014-2016)........................................................................................................................... 40 TABLO 28- ERTELEME İŞLEMLERİNE İLİŞKİN VERİLER (2016-2018) ....................................................................... 41 TABLO 29-ERTELEME KARARI VERİLEN İŞLEMLERİN TUTARLARI (2016-2018) ...................................................... 41 TABLO 30-ERTELEME KARARI VERİLEN İŞLEMLERİN SUÇ TÜRLERİ İTİBARİYLE DAĞILIMI (2018) .......................... 42 TABLO 31-İLLEGAL BAHİS İLE MÜCADELE KAPSAMINDA ERTELEME KARARI VERİLEN İŞLEMLERİN TUTARLARI

(2018) ........................................................................................................................................................... 43 TABLO 32- ADLİ TEDBİR TUTARLARI (2018) ........................................................................................................... 43 TABLO 33- GERÇEKLEŞEN YÜKÜMLÜLÜKLERE UYUM DENETİMLERİNİN YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2014-2018)

...................................................................................................................................................................... 45 TABLO 34- İDARİ PARA CEZASINA KONU YÜKÜMLÜLERİN YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2014-2018) ................. 45 TABLO 35- İDARİ PARA CEZASINA KONU FİİLLERİN YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2014-2018) ............................ 45 TABLO 36- İDARİ PARA CEZASI TUTARLARININ YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2014-2018) .................................. 46 TABLO 37- SAVCILIKLARA YAPILAN SUÇ DUYURULARININ YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2014-2018) ................. 47


72

TABLO 38- CEVAPLANDIRILAN GÖRÜŞ TALEBİ, BİLGİ EDİNME BAŞVURUSU VE SORU ÖNERGELERİNİN YILLAR

İTİBARIYLA DAĞILIMI (2014-2018) ............................................................................................................... 50 TABLO 39- YURT DIŞI İSTİHBARİ BİLGİ PAYLAŞIMI SAYILARI (2014-2018) ............................................................. 55 TABLO 40- PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU (2018) ....................................................................................... 62 TABLO 41- PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU (2018) ....................................................................................... 63 TABLO 42- PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU (2018) ....................................................................................... 64 TABLO 43- PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU (2018) ....................................................................................... 65 TABLO 44- PERFORMANS SONUÇLARI TABLOSU (2018) ....................................................................................... 66 TABLO 45- PERFORMANS SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ (2018) .............................................................. 67 TABLO 46- GZFT ANALİZİ ....................................................................................................................................... 68

GRAFİKLER LİSTESİ GRAFİK 1- YILLAR İTİBARIYLA TOPLAM PERSONEL SAYISI (2014–2018) ................................................................ 10 GRAFİK 2- PERSONELİN UNVAN BAZINDA YÜZDE DAĞILIMI (31.12.2018) ........................................................... 12 GRAFİK 3- HARCAMALARININ YÜZDE DAĞILIMI (2018) ........................................................................................ 17 GRAFİK 4- ADLİ TALEP VE İHBAR SAYILARI (2014-2018) ........................................................................................ 20 GRAFİK 5- ADLİ TALEP VE İHBARLARDA GEÇEN KİŞİ SAYISI (2014-2018) .............................................................. 20 GRAFİK 6- DÜZENLENEN RAPOR SAYISI (2014-2018) ............................................................................................ 21 GRAFİK 7- DÜZENLENEN RAPORLARDA GEÇEN KİŞİ SAYISI (2014-2018) .............................................................. 21 GRAFİK 8- İSTİHBARİ NİTELİKTE BİLGİ PAYLAŞIMINDA BULUNULAN KİŞİ SAYISI (2014-2018) .............................. 22 GRAFİK 9- ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİM SAYILARININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2014-2018) .................................... 24 GRAFİK 10- ŞİB GÖNDEREN FİNANSAL KURULUŞLARIN YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2014-2018) ........................... 25 GRAFİK 11- ADLİ TALEP VE İHBARLARIN YILLARA GÖRE DAĞILIMI (2014-2018) ................................................... 26 GRAFİK 12- ANALİZ VE DEĞERLENDİRME KAPSAMINDA DÜZENLENEN RAPOR SAYISI (2014-2018) .................... 30 GRAFİK 13- SONUÇLANDIRILAN ANALİZ VE DEĞERLENDİRME DOSYALARI KAPSAMINDA ANALİZE TABİ TUTULAN

KİŞİ SAYISI (2014-2018) ................................................................................................................................ 31 GRAFİK 14- 5271 SAYILI CMK’NIN 128’İNCİ MADDESİ KAPSAMINDA DÜZENLENEN RAPOR SAYISI (2014-2018) . 33 GRAFİK 15- YILLARA GÖRE SONUÇLANDIRILAN AKLAMA SUÇU İNCELEME DOSYALARI(2014-2018) ................... 36 GRAFİK 16- ANALİZ VE DEĞERLENDİRME/AKLAMA SUÇU İNCELEME DOSYALARINDAN SUÇ DUYURUSU YAPILAN

KİŞİ SAYISI (2014-2018) ................................................................................................................................ 37 GRAFİK 17- İDARİ PARA CEZASI TUTARLARININ YILLAR İTİBARIYLA DAĞILIMI (2014-2018) ................................. 46 GRAFİK 18- CEVAPLANDIRILAN GÖRÜŞ TALEBİ, BİLGİ EDİNME BAŞVURUSU VE SORU ÖNERGELERİNİN YILLAR

İTİBARIYLA DAĞILIMI (2014-2018) ............................................................................................................... 50 GRAFİK 19- YILLAR İTİBARİYLE YURT DIŞI BİLGİ PAYLAŞIMLARI (2014-2018) ........................................................ 55 GRAFİK 20- PERFORMANS SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ (2018) ............................................................. 67

ŞEKİLLER LİSTESİ ŞEKİL 1- BAŞKANLIĞIN BAŞLICA GÖREV ALANLARI.................................................................................................. 8 ŞEKİL 2- BAŞKANLIĞIMIZIN ORGANİZASYON ŞEMASI ............................................................................................. 9 ŞEKİL 3- BMGK KARARLARI KAPSAMINDA MALVARLIĞININ DONDURULMASI SÜRECİ ......................................... 39 ŞEKİL 4- YABANCI DEVLET TALEBİ KAPSAMINDA MALVARLIĞININ DONDURULMASI SÜRECİ .............................. 40

HARİTALAR LİSTESİ HARİTA 1 - MUTABAKAT MUHTIRASI İMZALANAN ÜLKELER HARİTASI ................................................................ 53

www.masak.gov.tr

73

KISALTMALAR

AB : Avrupa Birliği ABD : Amerika Birleşik Devletleri BM : Birleşmiş Milletler

BMGK : Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi

BT : Bilgi Teknolojileri

CMK : Ceza Muhakemesi Kanunu

DEAŞ : Devlet'ül Irak ve'ş Şam

EGMONT : Egmont Group(Egmont Grup)

EMİS : Entegre Mali İstihbarat Sistemi

FATF : Financial Action Task Force (Mali Eylem Görev Gücü) FETÖ/PDY : Fethullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması

FIU : Financial Intelligence Unit (Mali İstihbarat Birimi) YDS : Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı

MASAK : Mali Suçları Araştırma Kurulu OECD : Organisation for Economic Co-operation and Development (Ekonomik İşbirliği ve

Kalkınma Teşkilatı) SGB : Strateji Geliştirme Başkanlığı

ŞİB : Şüpheli İşlem Bildirimi

TL : Türk Lirası

URD : Ulusal Risk Değerlendirmesi

faalİyet raporu°yet-raporu-v7.pdf · 2018 yılı faaliyet raporu 6 i. genel bİlgİler ð î ì...

Documents