LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

81

TRKYEDE BLM TEKNOLOJS LE DEEN

SPOR GAZETECL

Selami ZSOY

z

Bu aratrmada, spor gazeteciliinde internet ve sosyal paylam siteleri gibi ortamlarn yaygn-

lamasyla yaanan deiim incelenmitir. Nitel aratrma ynetmeleriyle gerekletirilen a-

lmada, Trkiye genelinde yayn yapan 5 gazetenin spor servisi mdr ve 2 spor gazetesinin

yneticisi ile grme yaplmtr. alma verilerine derinlemesine mlakat yntemiyle eriil-

mitir. Katlmclarn grlerine gre okuyucular spor haberlerine, gazetelerin internet siteleri

ve tematik televizyon kanallar araclyla hzl bir ekilde ulatndan, gazeteler daha derin-

lemesine haberler yapmaya ynelmitir. Ancak en popler bran olan futbolda en fazla taraftar

olan Galatasaray, Fenerbahe ve Beiktala ilgili haberlere arlk veren gazetelerin zel haber

yapma imknlar azalmtr. ou kulp, muhabirlere kaplarn kapatm ya da snrlama ge-

tirmitir. Gazetelerin ounluu, birbirinin benzeri haberlerle yaynlanmaktadr. Aratrma ve

incelemeye dayal habercilik azalmtr. nternet, gazetelerin en nemli haber kaynaklarndan

biri haline gelmitir. Gazetelerin muhabir ihtiyac azalmtr. Bir sayfay hazrlamak iin bir

editr ve bilgisayar operatr yeterli olmaktadr. Ancak bununla birlikte internet siteleri, spor

gazetecilerine yeni i imknlar yaratmtr. nternetin yaygnlamasyla gazetelerin spor sayfa-

lar, daha hzl habercilik yapan yeni medya ile yarmakta zorlanmaktadr. nternet, dier alan-

larda olduu gibi spor haberciliine de kolaycl getirmi, bu da gazete ieriklerinin nitelik

olarak erozyona uramasna neden olmutur. Katlmclar, internetin getirdii kolaylklar kul-

lanmaktan memnunluk duyarken, haber ieriklerinin zayflamasndan yaknmtr.

Anahtar Szckler: Spor Gazetecilii, nternet, Sosyal Medya

Abstract: Sports Journalism in Turkey Undergoing Transformation Due To

Information Technology

This research investigates the change experienced in sports journalism caused by internet and

social media environments that have become widespread and popular. In the study that utilized

qualitative research methods, interviews were done with the sports desk managers of five

newspapers published in Turkey, the sports desk managers of two sport newspaper. The datas

were collected through interviews done in depth. When the readers have been able to reach the

developments more speedily through the internet sites of the newspapers and thematic TV

channels, newspapers have displayed a tendency to find more varied news in their fields.

However, the possibility to produce special news about Galatasaray, Fenerbahe and Beikta

with the highest number of fans in football; the most popular branch of sports, have decreased in

the newspapers that regularly prepare news about them. Many clubs have closed their doors to

journalists or put some limitations. Majority of the papers publish similar news. Journalism

Yrd. Do. Dr., Abant zzet Baysal niversitesi, selamio@gmail.com

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

82

related to research or investigation has substantially decreased. The necessity for journalists has

decreased in the newspapers. Internet has become one of the most important news resources for

the newspapers. It has become sufficient to have an editor and a computer operator to prepare a

page for publication. However, internet web sites have also created new employment

opportunities. The sports pages of the newspapers have difficulty keeping up with the media

that can produce news more speedily. Internet has created the concept of copying in journalism

that has caused erosion in the quality of news content in the papers. Sports journalists are

happy with the convenience internet has provided, however they also complain about the

weakness of the news content.

Key Words: Sports Journalism, Internet, Social Media

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

83

byk kayna tanmlamas yaplabilir. nter-

net, kendine zg olanaklarndan dolay, sade-

ce mevcut kitle iletiim aralarndan kan

enformasyonun yaylmasna imkn veren bir

ara olarak kalmam, ayn zamanda enfor-

masyonun yeniden retildii ve yeni biimler-

de sunulduu bir ortam haline gelmitir (a-

kr, 2007: 146). nternetle birlikte ortaya kan

yeni gelimelerle etkileimli olarak ses, hare-

ketli grnt, metin ve resim gibi ierikler ok

hzl ve kolay ekilde tanabilir duruma gel-

mitir. nternet bu yapsyla; kendisinden nce

icat edilen radyo, televizyon, gazete, dergi,

mektup, ksa mesaj, telefon, grntl telefon

gibi akla gelebilecek btn iletiim trlerini ve

aralarn bnyesinde barndrmaktadr. Dn-

yann en eski kitle iletiim ortamlarndan biri

olan gazetenin internete de tanmasyla in-

ternet gazetecilii gndeme gelmitir.

nternet Gazetecilii

1990l yllarn banda internet yaygnlarken

1993 ylnn Ocak aynda ABDde Wired Maga-

zine ile internet gazetecilii balamtr. 1994

yl sonunda internet zerinden haber yaync-

l yapan gazetelerin says 78 olmutur. Sanal

ortamda ilk yaynlanan gazete British Daily

Telegraphtr. 1995 ylnda The Washington Post,

Times, Mirror, Tribune gibi byk gazetelerin

de yer ald sekiz gazete, baskya hazr gazete

sayfalarn online olarak annda aktarmak

amacyla bir irket kurarak haber yayncln-

da sanal dnemi rgtsel olarak balatmlar-

dr. Ayn yl Avrupa'da da International Herald

Tribune ve Daily Mirror gibi gazeteler sanal

ortama tanmtr. Ksa bir sre sonra Trkiye

de bu gelimeye ayak uydurmutur. Trki-

yede 1993 ylnda Orta Dou Teknik niversi-

tesi (ODT) tarafndan ilk internet balants-

nn gerekletirilmesinin ardndan 1995 Tem-

muz aynda Aktel dergisi Trkiyede sanal

ortamda yaynlanan ilk yayn olmutur. Bunu

2 Aralk 1995 tarihinde Zaman gazetesi takip

etmitir (Mora, 2002: 114-115; Grcan, 1999:

32). Milliyet, 27 Kasm 1996 tarihinden itibaren

gazetenin tamamn dzenli olarak online

yaynlamaya balamtr. Hrriyet ve Sabah

gazetelerinin internet ortamna gei tarihi ise

1 Ocak 1997dir. Daha sonraki srete yurt

genelinde veya yerel lekte yayn yapan gaze-

teler, televizyonlar ve radyolar, kendi internet

sitelerini kurarak ieriklerini bu sitelere ta-

mlardr. Bu gelimelerin ardndan sadece

internet zerinde ierik yaynlayan internet

haber siteleri kurulmaya balamtr. Bilgisayar

sahibi insan says arttka internette yaynclk

yapmak cazip hale gelmitir.

2007 yl verilerine gre Trkiyede 25 haber

sitesinin genel sayfa ziyareti saysnn aylk

ortalamas 1.971.003.798, gn bana genel

sayfa tekil ziyareti says ortalamas ise

59.240.863tr. Haber sitelerinin yllk kazan

oranlar dier lkelere nazaran ok yksek

olmasa da yldan yla hzl bir ykseli grl-

mektedir. 2007 ylnda llmekte olan 25

haber sitesinin lmlerine gre yllk gelir

miktar toplam yaklak 9 milyon dolardr

(Mesti, 2007: 11).

Yeni teknoloji ile birlikte gelien internet gaze-

tecilii, hedef kitle iin birok nemli avantaj

getirmitir. Bunlarn arasnda; televizyon ve

gazetenin aksine daha dk maliyetle kuru-

labilmesi, yazl metinlerin yan sra sesli ve

grntl dosyalarn da yayna verilebilmesi,

yer ve zaman kstlamas olmad iin hem

hzl, hem de ayrntl haber yaplabilmesi,

okurun katlmc ve etkin olmas, habere bir-

den fazla kaynaktan ulaabilme olana, eski

saylara bir tklamayla ulaabilme ve haberleri

kolaylkla arivleme imkn saylabilir.

nternet sayesinde bilginin zgrl, iletii-

min hem bireysellemesi hem de kitleselleme-

siyle insanolunun birok klasik kural, al-

kanlklar, ritelleri kkl bir deiime ura-

mtr. nternet gazeteciliinin televizyon ka-

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

84

dar hzl ve gazete kadar kapsaml haber ver-

me zellii vardr. Televizyon ve gazetenin

eksik yanlarn tamamladndan daha fazla

tercih edilmesine neden olmaktadr. Ayrca i

yerinde internetten online medyay takip et-

mek daha kolay ve daha pratik gelmektedir

(Mora, 2002: 115). nternetin ortaya kyla

birlikte insanlar artk gnlk deil anlk yeni-

lenen gazeteler okumaktadr. stelik bu ileti-

im arac ile zaman ve mekn kavram da an-

lamn yitirmektedir. Gazete almay unutan,

alrken zaman bulamayan insanlar bilgisa-

yarda ilerini yaparken istedikleri gazetenin

web sayfasn dolaabilmekte, ksa srede

genel balklaryla gazeteyi tarayabilme imkn

bulabilmektedir (Ycedoan, 2002: 146).

Geleneksel kitle iletiim aralarndan gazete ve

televizyonun en can alc avantajlarn bnye-

sinde toplayan internet, okurlara hem en hz-

lsn, hem de daha fazlasn sunmaktadr.

Habere ulaabilmek iin televizyonun haber

bltenini ya da ertesi gn baslacak gazeteyi

bekleyen okur, artk gnn 24 saatinde diledi-

i habere, diledii kaynaktan ulaabilmektedir.

Widmanna gre internet gazetecilii her gaze-

tecilik gibi okurun eitli bilgi ve biraz da e-

lence ihtiyacn karlar. Salt bilgi iletmez, in-

terneti, dolaysyla iinde yaadmz dnyay

daha da saydamlatrr. nternette yayn yapan

gazeteci, kulland aracn tm imknlarndan

yararlandnda ok az bir gecikmeyle ya da

olayn gelitii anla e zamanl olarak haberi

hareketli grafikler, fotoraflar, orijinal sesler

eliinde iletebilir. Gnlk gazetelerin imkn-

lar, gazetecilik uygulamalarndaki klasik su-

nu biimleriyle snrldr. Bugn meydana

gelmi olaylara zorunlu olarak getirilen n

aklamalar okuyucuya bkknlk verir

(Widmann, 2002: 88, 89).

nternetin yaygnlamasyla birlikte yeni bir

okur kesimi de olumutur. nternetin

interaktif bir ortam olmasnn da etkisiyle

okur/ziyareti, dncesini ve tepkisini do-

rudan aracsz bir ekilde en ksa srede ilete-

bilmektedir. Okuyucular, haberlere ve yazlara

yorum gnderebilmekte ve dnceler zgr

bir ekilde tartlabilmektedir. Ayrca siteyi

ziyaret eden okurlar hakknda kolay bir ekil-

de bilgi sahibi olunabilmektedir. Anketler

vastasyla ziyaretilerin her hangi bir konuda-

ki grleri kolay bir ekilde renilebilmek-

tedir. Bylece okur/ziyareti yaynn dorudan

bir paras durumuna gelmektedir (akr,

2007: 141). Yaplan aratrmalara gre Trki-

yede yaynlanan gnlk gazetelerden internet

yaynna sahip olanlarn %83 son dakika

bal altnda gelien her olay annda izler

kitleye ulatrmaktadr. %18i izler kitlenin

haberlere yorum eklemesine imkn tanrken,

%27si siteye bilgi eklenmesine izin vermekte-

dir (Birsen, 2005: 109,110).

Spor Gazetecilii

Geleneksel kitle iletiim aralar olarak adlan-

drlan gazete, televizyon, radyo ve dergi iin;

siyaset, ekonomi, sanat, magazin gibi en nem-

li alt alanlardan biri de spordur. Gnmzde

spor habercilii geni kitlelere ulaan nemli

bir gazetecilik alan haline gelmitir. Sporla

aktif veya pasif olarak ilgilenen insanlarn tm

dnyada milyonlar bulmas, spor gazetecili-

inin yapsn ve ilevlerini etkilemitir.

Trkiyede gazetelerde ilk spor haberleri

Cumhuriyet ncesine uzanmaktadr. 1930l

yllarda ilk spor dergileri yaynlanmtr

(nuur, 1992: 223). Trkiyede birok gazete

1950li yllardan sonra spor haberleri iin ayr

bir birim kurarak, birden fazla sayfasn spor

haberlerine ayrmaya balamtr. 1960l ylla-

ra gelindiinde spor sayfalarna gsterilen ilgi,

gnlk gazeteler arasnda rekabete yol am-

tr. 1963 ylnda spora tam sayfa ayrmaya

balayan Hrriyet, 7 kiilik bir spor servisi

oluturmutur (Uzun, 2001: 85). Spor servisleri

arasnda ortaya kan rekabet, birok gazetenin

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

85

30-40 kiilik spor servisleri kurmalarna kadar

varmtr. Gnlk gazeteler, sonraki dnem-

lerde spor haberlerine ayrdklar sayfa saysn

arttrma yoluna gitmilerdir. 1970 ve 80li yl-

larda gazetelerin arka sayfalar spor haberleri-

ne ayrlm, birok spor branndan haberler

bu sayfalarda yer bulmutur. Ancak futbolun

poplaritesinin artmas ile 1990l yllardan

sonra gazetelerin drt byk kulp olarak

adlandrlan Galatasaray, Fenerbahe, Beikta

ve Trabzonsporun haberlerinin yer ald

futbol gazetelerine dnd grlmektedir.

Halkn byk ilgisi ile spor, geleneksel med-

yada olduu gibi internet zerinden yayn

yapan yeni medya iin de en nemli haber ve

yorum malzemelerinden biri haline gelmitir.

Trkiyede sadece internet zerinden haber

yayn yapan 100den fazla site vardr. Genel

haber veren bu sitelerin ieriinde sporla ilgili

haberler yer alrken, sadece sporla ilgili haber

veren 10 kadar site bulunmaktadr (sporx,

ajansspor, spor haberleri, sahadan, sporoku,

sper poligon, internetspor vb.).

Sosyal Medyada Spor

Kitlelerin ilgisini eken konularn banda

gelen spor olaylar, klasik ortamlarn yan sra

yeni nesil sosyal paylam siteleri araclyla

da kitlelere ular hale gelmitir. nternette

gnden gne yaygnlaan Facebook ve Twitter

gibi sosyal paylam siteleri, sporla ilgili haber-

lerin yaylmas iin youn kullanlan ortamla-

rn banda gelmektedir. Trkiyede internet

kullanclarnn %79.6s sosyal paylam ala-

rn kullanmaktadr. nternet kullanclarnn

en youn kullandklar sosyal paylam a ise

%72.4lk oranla Facebooktur (comscore.com,

2009). Trkiyede niversite rencileri ze-

rinde yaplan aratrmaya gre, rencilerin

%70inin Facebook yelii bulunmaktadr

(Gker et.al., 2010: 192).

Katlmclarn 140 karakterle snrl mesajlarn

yaynlayan ve kayt olan herkesin takip ede-

bildii Twitter ise taraftarlar, sporcular, antre-

nrler ve spor gazetecileri arasnda dorudan

iletiim frsat veren bir ortam oluturmakta-

dr. Dnyaca nl birok sporcunun Twitter

hesaplarnn milyonlarca izleyicisi bulunmak-

tadr. rnein Boston Celticsli basketbolcu

Shaquille ONeil 3,5 milyon, Real Madridli

Kaka 3 milyon, Bisikleti Lance Armstrong 2,8

milyon takipiye sahiptir. Twitter, hzl geli-

me grafiine ramen Trke srmnn ol-

mamas nedeniyle Trkiyede Facebookun

gerisinde kalmtr. Trkiyede Cumhurbaka-

n ve Babakan gibi ok sayda devlet adam,

siyaseti ve sporcunun Twitterda profil olu-

turmalar ve yaynladklar mesajlarn medya-

nn gndemine gelmesi, bu sosyal paylam

sitesinin ekiciliini arttrmaktadr.

Trkiyede de birok kulp, sporcu, teknik

adam ve ynetici, yeni yeni Twitterda hesap

oluturmakta ve saylar gnden gne artan

sporsever bu hesaplar takip etmektedir. Tr-

kiyede en yaygn spor dal olan futbolda Spor

Toto Sper Ligi kulplerinden Galatasaray ve

Trabzonspor, bunlardan ikisidir. Trabzonspor,

resmi Twitter sayfasnn aln resmi internet

sitesinde Mays 2010da yle duyurmutur

(Trabzonspor.org):

Dnyann her noktasnda taraftar bu-

lunan kulbmz yapt bu yenilikle

taraftarlarmza daha geni bir alanda

ve gncel ortamlarda iletiime geme-

yi planlad. Ayrca resmi web sitemiz-

de yer alan haberlerin altndaki linkler

sayesinde taraftarlarmz haberleri ki-

isel sayfalarnda da yaynlama frsat

bulacaklar.

Sosyal medyada sporla ilgili etkinlikleri spor-

severlere aktarma kapsam gittike genile-

mektedir. 3 Haziran 2011 tarihinde oynanan

Belika-Trkiye A Milli Futbol Msabakas

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

86

Trkiyede ilk defa Facebook zerinden canl

yaynlanan ma olmutur. nternette bir haber

sitesi de yneten televizyon programcs C-

neyt zdemir, bu karlama esnasnda yayn-

lad Twitter mesajlarnda, son dnemde

yaynclkta yaanan deiimi yle ifade et-

mektedir:

Mobiltv'den btn yaynlar cepten ya

da Ipad'den izliyorum, Ttnet milli ma-

Facebook'tan yaynlyor. Sim kartl

tv'ler yaylyor... Pek ok kii televiz-

yona bakarken Twittera gz atyor,

Facebook'a stat giriyor. Yaynclk

ok baka bir yere gidiyor.

AMA VE YNTEM

Bata internet olmak zere iletiim teknolojile-

rinin geliiminden en ok etkilenen alanlardan

biri medya olmutur. zellikle internet tabanl

aralarn yaygnlamasyla yaanan bu dei-

imin, medyann bir alt alan olan spor medya-

sn da kuatt ve bir dnme neden oldu-

u gzlenmektedir. Bu aratrmada, spor gaze-

teciliinde biliim teknolojileri ve internetin

kullanlmaya balanmasyla yaanan deiim

incelenmitir.

Nitel aratrma yntemleriyle gerekletirilen

bu aratrmada, Trkiye genelinde yayn ya-

pan gazetelerden, aratrmac tarafndan sei-

len 5 gazetenin spor servisi mdr ve 2 spor

gazetesinin genel yayn ynetmeni ile gr-

meler yaplmtr. Grmeler, aratrmac

tarafndan gazetelerin alma ofisleri ziyaret

edilerek gerekletirilmitir. Spor mdrleri ve

yaplan grmelerle ilgili bilgiler Tablo 1de

(100) verilmitir. Elde edilen grme verileri

deifre edildikten sonra aratrmac ve iletiim

alanndan bir akademisyenle birlikte kodlan-

m ve temalara ayrlmtr. Veriler elde edilen

temalara gre gruplandrlm ve sunulmu-

tur.

BULGULAR

Yaplan grmelerden elde edilen verilere

gre Trkiyedeki spor gazeteciliinde interne-

tin etkisiyle yaanan deiim 3 ana temada

toplanmtr. Bu ana temalar Habercilikteki

Deiim, Spor Servislerinin Yapsndaki De-

iim ve Yeni Medyada Spor Yayncl

olarak isimlendirilmitir.

Habercilikteki Deiim

Habercilikteki deiim ana temas altnda

oluturulan 5 tema ile ilgili gazetelerin spor

servisi yneticilerinin grleri Tablo 2de

(101) zetlenmitir.

Haber Hz

Teknolojik aralarn gelimesi ve internetin

yaygnlamasyla gazetecilikteki haber trafii

daha hzl bir ekilde ilemeye balamtr.

Biliim teknolojisi ve internetin gazetecilie

son 20 ylda byk bir hz getirdii gzlen-

mektedir. Gazetelerin spor servisi mdrleri,

yaanan bu hzl deiim karsnda gazetele-

rin spor sayfalarnn ayakta durabilmek iin

daha kapsaml ierikler retmesi gerektii

grndedir:

Hamitin Real Madride transferiyle il-

gili haber len 1-2 civarnda gerek-

leti, o anda eskidi. Onun iin gazete-

nin bu haberi farkl bir ekilde duyur-

mas lazm. Real Madrid Hamiti niye

transfer etti? Niye Real Madrid tane

Trk transfer ediyor? Gazete, bunu

farkl bir bak as ile sunmal. nter-

net, yazl medyann hep bir adm

nnde. nk o ans var (K1).

Gncellii de yakalyor internet. Gaze-

telerin ansszl da bu< Son dakika

gelimesi oluyor, televizyon veriyor,

internet veriyor, en son gazeteler veri-

yor. Bilinli bir internet takipisi kesim

olutu. Bu da gazeteleri etkiliyor (K6).

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

87

Beikta kulb, sabah erkenden in-

ternet araclyla bir aklama yap-

yor. leden sonra Fenerbahe yne-

tim olarak bu aklamaya bir cevap ve-

riyor. Saat 4te Fenerbahe bir akla-

ma daha yapyor. Gazetede saat 6-7ye

kadar tara sayfalarn yapyoruz. Ak-

am gelimeler oluyor. Eskiden Fener-

bahe bir aklama yaptnda Beikta

ynetiminin bundan ertesi gn haber-

dar olurdu. Ertesi gn cevabn verirdi.

Annda cevaplama yntemi, dedikodu

toplumunun yeni tezahr gibi. Tek-

nolojiyi kendi geleneklerimize gre

kullanyoruz (K5).

Ben bazen ok istiyorum, televizyoncu

olaym, interneti olaym. Bylece

annda verebilirim haberi. Hamitin

Real Madride transferini len -

renmitik. Akam 6da resmen ak-

land. Doru haberin abuk verilmesi

asndan gazete yava kalyor. Gazete

kitle iletiim aralarnn en yava. Bel-

li bir saate kadar haber yapabiliyorsun.

Ama internet yle deil. Gece 2de de

yazabilirsin. Mterisi onu bulur. H-

zmz artm durumda, ben bu ie ba-

ladmda 50-60la gidiyorduk, imdi

180leri buluyoruz (K4).

Gazeteci Ercment leyen, internetin yaygn-

lamasyla deien gazetecilik ortamn anlat-

t bir yazsnda Gazetecilie baladm

yllarda beni ok etkileyen, gn 24 saat nce-

sinden yaamakt. Her eyi 24 saat ncesinden

renebilmek keyifli bir ayrcalkt. imdi in-

ternet bu byy tm kullanclara salyor

(leyen, 2002: 73) szleriyle mesleki andan

yaanan dnm zetlemektedir.

Derinlemesine Haber ve Aratrma

nternet veya televizyon araclyla haberlerin

hedef kitleye annda ulatrlmas, gazeteleri,

ieriklerinde deiiklik yapmaya yneltmitir.

Gazetelerin dier blmleri gibi spor sayfalar

da okuyucularna daha derinlemesine haber ve

detay aktarmay hedeflemektedir. Ancak spor

servisi mdrleri gazetelerin spor sayfalarnda

son dnemde birbirine benzer haberlerle kt-

, aratrma ve incelemeye dayal haberciliin

azald ynnde yorumlar yapmtr:

Gazeteler daha fazla detaya ynelme-

ye balad. Tabi ki televizyonlar da ha-

ber veriyor, zel haber yakalamak da-

ha n plana kt. Yine i muhabire da-

yanyor. Ya da gazetenin iinden biri-

leri oturup sadan soldan detay top-

lamaya alacaklar. Okuyucunun in-

ternete kaymasn engellemek iin ga-

zetenin ayrntlara nem vermesi, gr-

sellere ynelmesi lazm. Yeni neslin

genlerin ilgisini eksin diye gazetede

grselleri daha fazla n plana kar-

maya alyoruz (K2).

Hzl gidiyoruz ama internet gazeteci-

liinin hzna ulama ansmz yok. Bi-

zim daha seici olmamz lazm. Daha

derinlemesine konular bulmamz

yazmamz lazm. Bobo Beiktala an-

laamad sadece bir haber bal.

Onun arka plann vermek gazetenin

iidir (K4).

Gazetecilerin temel ura alan haber retimi-

dir. Haber ise yeni olan bilgi ve yeni olaylara

ilikin bilgi anlamnda kullanlmaktadr. Ge

kalan haber, haber deildir deyiindeki ironi-

nin iaret ettii gibi haber kalitesi haberin ne

kadar hzl iletilebildiiyle edeerdir. Uydula-

rn haberleme amacyla kullanlmaya bala-

mas ve dijital teknolojinin medya sektrne

de girmesiyle haber retim ve datm alann-

da hz ok ileri boyutlara ulamtr. Dnyann

her yerinden annda, canl, grntl ve sesli

haber ve enformasyon aktarmak mmkn

hale gelmitir. Ancak bir yandan teknolojik

imknlar hzla geliirken, te yandan haber

yklerinin ieriinin, yani ierdii bilgi ve

enformasyonun ayn oranda gelimemesi de

eletiri konusudur (Cangz, 2009: 338). Spor

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

88

medyasnda da teknolojik gelimelere ramen

ieriklerin zayflad eletirisi gndemdedir.

K1, spor muhabirlerinin internete baml

habercilik yaptklarn, bu yzden aratrmac

gazetecilik anlaynn ortadan kalktn yle

savunmaktadr:

Muhabirler tembelleti. nternet ne su-

nuyorsa onu yle kabul edip sayfaya

koymak muhabirin kolayna geliyor.

Muhabirin aratrma gibi bir niyeti

amac olmuyor. nk stleri, mdr-

leri, yneticileri haber istiyorlar. O da

giriyor internete dmeye basyor,

doru mu deil mi onu aratrma

zahmetine girmeden internet yazyor-

sa dorudur diyor. Bence Trkiyede

bu meslein en byk tehlikesi, inter-

netin her verdiini oturup ziyafet sof-

rasndaki gibi yemektir. Neden yap-

lyor, doru mu? diye bir aratrma

yok. Son 5 -10 yldr dikkatimi eken

udur. Medyada haber aratrma ii ta-

rihe kart. Aratrma zevkli bir itir.

Kaynaklara gidersiniz, ktphaneye

gidersiniz, ama imdi gerek yok. Gaze-

teci, Googleda bulduunu, aratrma

sonucuymu gibi okuyucuya sunuyor.

Haberlerin doruluuyla ilgili okuyu-

cu ikyeti ok fazla oluyor bu yzden

(K1).

K4, gazetelerde haber saysnn artmasna

ramen dosya eklinde kapsaml haberlerin

yok olduunu vurgulamaktadr:

Rportaj azalyor, zel haberde ilerle-

me olduunu dnyorum. Transfer

haberi de zel haberdir, dosya haberci-

lii yok. Derinlemesine bir ariv al-

masna dayal aratrma inceleme tarz

haberler yok. Gazete haberleri abuk

abuk yaplyor. alan says fazlay-

ken o dnemde haber says daha az-

m. Haberlerin devamlar yer alrm.

Bir sayfada eskiden en fazla 6 haber

olurmu. Gnmzde bir spor sayfa-

snda en az 11 haber var. Toplamda 4

sayfada 44 haber oluyor, ksa haberler-

le toplam 50yi buluyor. Btn bu ha-

berleri abuk ekilde yapmanz lazm

(K4).

zel Haber

Bir gazeteyi dier gazetelerden ayran en

nemli zelliklerinden biri zel haberdir.

Yani kuruluun kendi elemanlaryla rettii,

ekillendirip okurlarna sunduu ve genellikle

dier gazetelerde olmayan haberlerdir. Bu

trden bir yaynclk da normal artlarda geni

ve tecrbeli bir kadroyu gerektirir (akr, 2007:

144). K7, gazetelerin spor sayfalarnda veya

spor gazetelerinde aratrma inceleme tarz

haberler ile dier gazetelerde olmayan zel

haberlerin son dnemde azaldn vurgula-

maktadr:

Aratrma tr zel haberler ve rpor-

tajlarn azald bir gerek. Haber kali-

tesinin ok dtne inanmyorum.

Bu kadar kstlamaya ramen ortam

rahatken bile aa be yukar ayn

tip haberlerin geldiine ahit olmu-

uzdur. Ama eskiden transfer dnem-

lerinde transfer haberleri ve rportaj

daha fazlayd (K7).

Gazetelerin spor blmlerinin en nemli haber

konular olan 3 byk kulbn, gazetelere

mesafeli yaklamalar, haberciler iin en byk

engeli oluturmaktadr. Byk kulplerin

yneticileri, gazetelere aklama yapmakta

isteksiz davranmakta, futbolcularn da gazete-

lere rportaj vermelerine de izin vermemekte-

dir. Gerekli aklamalar sadece kulbn inter-

net zerinden yayn yapan resmi sitesinden

yaplmaktadr. Spor mdrlerinin en ok ya-

knd konularn banda, spor kulplerinin

gazete muhabirlerine kapall gelmektedir: zel haber yapmak zorlat. Fenerbah-

e Bakan Aziz Yldrmla rportaj

yapmak istiyoruz ama kimseye rpor-

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

89

taj vermiyor. Ya Erturul zkk ya da

Uur Dndarn aramas lazm. Hibir

muhabirle bir araya gelmek istemez.

Belki hakl olabilir. Sonuta televizyo-

nu var. Dergisi var oraya konuuyor.

Kulpler kendi rnlerini pazarlyor-

lar. Gazetede takmn posterini yayn-

lamamza izin vermiyorlar. zin olma-

dan yapamyorsun. Mahkemeye ve-

rince kazanr. nk kendi rn ol-

duu iin kendi futbolcusunu izin al-

madan kullanamyorsun. Tantma ih-

tiyac olan Anadolu kulplerinde bu

sorun yaanmyor (K6).

Eskiden gerek muhabirlik vard spor

servislerinde. zel haber yapmak ok

zorlat. Televizyonlar tercih ediyor-

lar. Anadoluda yapabilirsin, ama s-

tanbul kulplerinde zor. Futbolcularla,

yneticilerle rportaj yapmak ok

zor< zin vermiyorlar. Kendi televiz-

yonlarna, kendi dergilerine konuu-

yorlar. Yaync kurulua konuuyorlar.

Ancak matan sonra ayakst yorum

yaptryorlar (K6).

K2, bir zeletiri yaparak kulplerin kaplar-

nn gazete muhabirlerine kapanmasnn ne-

denleri arasnda muhabirlerin zensizlii ol-

duunu ifade etmektedir.

Son 10 yllk srete kulpler gazeteye

olan fkelerini muhabirlerden kar-

maya balad, onlar antrenmana tesis-

lere sokmuyorlar. Muhabirler deer

gren kiiler olmaktan kt. Dolaysy-

la kulpte haber kalmaynca muha-

birlik kalitesi de giderek dmeye ba-

lad. Meslee balayan muhabirlii

tercih etmemeye balad. Yeni nesil,

muhabirlii bu iin pemergeleri

olarak grd. Ben niye yle bir

pemerge olaym diyerek baka alan-

lara yneldi. Bunda muhabirlerde de

su var. Klk kyafetlerine dikkat et-

mezler, gnlk kirli sakallarla ge-

zerler, bakann karsna kirli tirt-

lerle giderler. Burada hem kulplerde

de var, bizde de hata var. Bu 10-15 yl-

da bu hale geldik, dzelmesi iin bu

kadar sre lazm (K2).

Gazetecilikte Teknoloji Kullanm

Teknolojik gelimeler, gazetecilikte bir dnem

zorluklarla yaplan ileri, daha kolay yaplr

hale getirmitir. 1950li yllarda lke dzeyinde

datlan stanbul merkezli gazeteler gnde tek

bask yapmaktayd. Merkeze uzak yrelere

gazete bir iki gn sonra ulaabilirdi. 1960lara

doru baka illerde de bask merkezleri kuru-

larak ayn gazetenin oralarda da basks ya-

plmaya balanmtr. Bunu ayn gnde blge-

lere gre yeni deiik haberlerle birden fazla

bask dnemi izlemitir (Greli, 2002: 48). Ga-

zetelerin Anadolunun dier kelerine gecik-

meli gnderildii dnemlerden bugnlere

uzanan srete deien haber toplama yn-

temlerini spor servisi yneticileri yle aktar-

maktadr:

Gazetecilik o zaman gerek anlamda

daha iyi yaplyordu. Teknolojiyi kul-

lanma ansmz ok zayft. Bir gazete-

cinin en byk ihtiyac telefondur. Ce-

bimizde jetonlarla kartlarla gezerdik.

Yurt dna takm kamplarna gittii-

mizde bir kulbeyi belirlerdik, kul-

beden kmazdk nerdeyse. Acil iler-

de taze haberlerde en byk sknt o

oluyordu. Seyahatlerde fotoraf gn-

derme ii uaklarla yaplrd. O foto-

raflar da ancak ertesi gn kullanlabi-

lirdi. Sabah erken ua bulursak ak-

am ancak yerine ulard (K2).

Dijital fotoraf cihazlarnn gelimesi ve yay-

gnlamas da spor fotorafl alannda

nemli bir deiime neden olmutur. Spor

fotoraflar, ektikleri fotoraflar internet

tabanl iletiim aralaryla kolay ve hzl bir

ekilde gazete merkezlerine ulatrr hale gel-

mitir.

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

90

imdi muhabirler gazeteye gelmeden

haberleri iletiyorlar. Foto muhabirler

idmana gidip haberi ve fotoraf ora-

dan geiyor. Eskiden foto muhabiri

matan fotoraf ekerdi, devre arasn-

da araba giderdi onu almaya. Diadan

fotoraflara tek tek baklyordu, ok

gzel bir fotoraf karma ihtimali de

olabilir. imdi Trkiyede Avrupada

olmayan bir teknoloji var (K7).

Muhabirin alma koullar kolaylat.

Annda fotoraf gnderebiliyorlar,

annda iletiim kurabiliyorlar. Grsel

kalite de artt. Saniyede 15-20 kare fo-

toraf ekebiliyorlar. Kt fotoraflar

ayklayp seebiliyorlar. ektii resmi

ekranda rtlayabiliyorlar da (K2).

Teknoloji kullanmnn insan emeinin deeri-

ni drdne dair grler, btn i alanlar

iin sz konusudur. K3e gre, spor gazetecili-

inde teknoloji alanlar esir almakta ve

emei deersizletirmektedir:

Foto muhabiri kalenin arkasndan ek-

tii fotoraf bulunduu yerden ann-

da sayfaya gnderiyor. Cep telefonun-

dan bakp sayfaya gnderiyor. Top

ayaktaysa havaya kartabilmek mm-

kn. Transfer dneminde futbolcuya

fotorafta oynayarak forma giydirebi-

liyor. Transfer olan Trk futbolculara

Real Madrid formas giydirmiler. Da-

ha spanyaya gitmedi hibiri hlbuki.

Gnmz imkanlarn nceki dnemin

koullar ile karlatrdnz zaman

ortaya kan rnde yerle gk kadar

fark olmas lazm. Ama byle bir fark

yok. Teknik inanlmaz derece ilerlemi

olmasna ramen gazeteciyi esir alm

durumda. Emein deeri yok. Aslna

bakarsanz biri el dokumas, birisi ma-

kine hals (K3).

Muhabirlikte Eski Dnemler

nternet, haber-gazeteci-okur balamnda ge-

tirdii yeniliklerin yan sra yazl basna bir

takm avantajlar da salamtr. rnein dn-

yada olan gelimeler, yerinden kalkmadan

haber yapmak isteyen gazeteciler iin nemli

bir malzeme haline gelmitir. 1970li yllarda

yanna fotoraf makinesi alp yollara dmek

zorunda kalan; 1980lerde birinin telefon ko-

numasn bitirmesini bekleyip haber kayna-

n aramak iin sraya giren; 90larda ajanslarn

haberlerinin topland bilgisayar sistemleri

nnde haber arayan gazetecilerin yerini in-

ternet kullanabilenler almtr. Artk gazeteci-

ler haber kaynaklarna tek bir elektronik pos-

tayla ulaabilmekte, fotoraflar dahi internet

kanalyla elde etmektedir. Ayrca yaplan ha-

berler iin etkileimli ekilde kullanc tepkile-

rini alabilmek mmkn olmaktadr. Bylece

neyin doru neyin yanl olduunu grp

kendilerini olumlu ynde gelitirme frsat

yakalamaktadr. Ancak bu avantajlar basnn

doru bir ekilde kullanp kullanmad tart-

lmaktadr. Spor mdrleri, medyada yaa-

nan bu deiimin baz olumsuzluklar da be-

raberinde getirdiini vurgulamaktadr:

Haber toplamak zorlat. Fenerbah-

enin resmi sitesine koyduu veya bir

internet sitesindeki bir haberi gazeteye

bildirmenin muhabirlikle bir alakas

yok. Onu buradaki editrler bile ko-

laylkla gryorlar zaten. Haberden

kast iyi haberdir. Onu almak ok zor-

lat. Muhabir de ok fazla kalmad. yi

i yapan maddi manevi ok byk

avantaj salyor (K7).

Spor gazeteciliinde muhabirlik zor-

lat. Kulpler kendi televizyonlarn

kurdu. Kendi dergileri siteleri var ora-

dan kendi taraftarna ulayorlar. Fe-

nerbahede ok sorun yayoruz. Ku-

lpler iine kapand. Kendi kanaln-

dan, sitesinden yayn yapmay yeli-

yorlar. Bu da bizim iimizi zorlatr-

yor (K6).

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

91

Gazetelerin spor servisi mdrleri, muhabirlik

yaptklar dnemde teknolojik zorluklarla ilgili

yaadklarn aktarrken, gelien iletiim tekno-

lojisinin gazetecilii nasl kolaylatrdna da

yle rnek vermektedir:

imdi yazarlarmz yazlarn bilgisa-

yardan gnderiyor. Eskiden telefonla

gnderildiinde ok fazla emek harca-

nyordu. 2002de bir Trabzon - Fener-

bahe mana gittim. Orada niTS

adnda bir grup olumu. Kfre kar-

niversiteli Trabzonsporlular diyen

bir grup. Bunu telefonla gazeteye bil-

dirdim. Ertesi gn gazeteyi elime ald-

mda UniTS ifadesinin, Mnih

TS olarak km olduunu grdm

(K5).

O dnemde teknoloji ok geriydi. 20

sene nce Efesle birlikte bir ma iin

Kazakistann bakenti Alma Ataya

gitmitik. Geceleyin ma geecek tele-

fon yok, yazdrmak gerekiyor o da ya-

rm gnde oluyor. Ma oynanacak, te-

lefon yazdrmak zorundasnz. Teleks

vard bir tek. Teleks memuru da mesa-

isi bitince gidiyor. Biz de para verdik

tuttuk onu, oturttuk, teleksten yazdk

getik. Ama bunun iin ok uratk.

Keza fotoraf gemek iin byk tele-

foto denilen tamburlu makineler vard.

1 fotoraf 40 dakikada filan geerdik.

imdi 40 fotoraf 1 dakikada geiyo-

ruz nerdeyse. Zaman asndan ina-

nlmaz yarar oldu (K1).

Aratrma konusunda birka yabanc

dergiye balydk. Google diye bir ey

yoktu. Bilgi alma asndan skntla-

rmz vard (K2).

Spor Servislerinin Yapsndaki Deiim

Spor Servislerinin Yapsndaki Deiim ana

temas altnda oluturulan 3 tema ile ilgili ga-

zetelerin spor servisi yneticilerinin grleri

Tablo 3te (101) zetlenmitir.

Son 20 ylda teknolojideki gelimelerin de

etkisiyle gazetelerin spor sayfalarn hazrlayan

birimlerin yapsnda bir deiim yaand

gzlenmektedir. Gazetelerin spor servisi yne-

ticilerine gre, bu deiimin en ok ne kan

yn spor servislerinin alan saysndaki

azalmadr:

Spor servislerinde 50 kiinin olduu

dnemler geride kald. Gazeteler hep

kolayna kap eleman kartyor. Sen-

dika yok. Servisler eskiye gre daha az

(K5).

Yurt d muhabirleri ok fazlayd, on-

lardan yararlanyorduk. imdi yurt d-

muhabiri ok az. nsan faktr her

zaman nemlidir. Gazeteler iin bro

amann bedeli vardr. Olduka yekn

tutuyor. Bunlar son 10 ylda yok dene-

cek kadar azald. Bir dnemde Milliyet

gazetesinin servisinde 60-70 kii al-

rd. imdi 15 kiiyi gemez. Yazarlar-

la birlikte 25 kii var (K2).

Eskiden daha byk servislerde daha

kk iler yaplyordu. Burada al-

an bir gazeteci, sabah ie girdii za-

man fabrikada alan bir ii kadar

mesai ve emek sarf ediyor. Eskiden

gnde bir haber yazp kan insanlar

vard. Gazeteler modern ada birer

fabrikaya d-nt. Eskiden ben hatr-

lyorum, muhabirin Bugn benim ca-

nm skkn, Bugn Beik-tata bir

haber yok diye kk haberler verdi-

ini< imdi yle bir ey yapmak

mmkn deil. Profil ok deiti ve

geliti. Daha fazla insan girdi piyasa-

ya. nternettekiler de medya iindeyim

diyor (K7).

Eskisi gibi gazetelerin gl istihbarat

birimleri, dev yazar kadrolar yok. n-

ternetten her eyi takip edebilmek

mmkn. Eskiden birok dergi gelirdi

gazeteye spanyadan talyadan... Biri-

leri oturur bunlardan haber karrd.

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

92

Hepsine internetten girip ulaabiliyor-

sun (K6).

Teknolojinin gelimelerin gazetecilerin ileri

kolaylatrd bir ortamda K1, medya kuru-

lularnn sahiplerinin teknolojiye yatrm yap-

t oranda insana yatrm yapmadn sa-

vunmaktadr:

Medya patronlar getirdikleri teknoloji

ile bask saysn saatte 20 binden 80

bine kard, btn binay bilgisayarla

donatt, eitli haber ajanslarna abone

oldu, tabi byk yekn tuttu. Sonra-

snda ne kadar az adamla ve dk

maal adamla ii gtrrse iyi olur

dediler. Medyann erozyona urama-

snn nedeni bu (K1).

Btn gazete servisleri, muhabirler

bilgisayarlarlarla donatld. Ama so-

nuta o bilgisayar kullanann insan

olduu unutuldu. Gazetecilik bal ba-

na bir meslektir. Herkesin yapabile-

cei bir ey deildir. Biraz yeteneini-

zin olmas gerekir. Teknolojiye byle-

sine yatrm yapp kaliteye veya yete-

nee bakmadan herkesi gazeteci yap-

maya baladlar, byle olunca da ucuz

gazetecilik dnemi balad. Zaten bil-

gisayar o bilgiyi veriyor, o bilgiyi ald-

n srece yaparsn dedike bu mes-

lek erozyona uramaya balad. Spor

medyasnn tamamna baktnzda

kalite sorunuyla kar karya kalyor-

sunuz. Kulplerin en byk ikyeti

kalite sorunu. Bilgisayara ok gvenil-

di. Medya mecras bir sabun fabrikas

gibi zannedildi. Bir sabun fabrikasnda

200 ii alrken teknolojiyi getirirsi-

niz, 200 iinin yapt sabunu o alet

de yapar. Ama bir bilgisayar gazeteci-

nin yapt ii yapamaz. Bu fark med-

ya patronlar alglayamad. Sadece

teknoloji yatrm var, insan yatrm

ok geridedir (K1).

Teknolojinin ilerlemesi sporda en b-

yk darbeyi muhabirlie vurdu. Bir

dnem Milliyette 15 -20 muhabir var-

ken u anda 2 muhabir var.

Habertrkte 6 muhabir var (K2).

K4 ise gnmzde spor basnnda daha nite-

likli ve donanml gazetecilerin alr hale

geldiini ifade etmektedir:

Eskiden genel profil dkm, ok

yeterlilik aranmyormu. Spor servi-

sinde alanlar ya da gazetede al-

anlar akrabalarn getirirmi, hepsi

de alaylym. imdi dil bilen gen o-

cuklar var. Bunlar alp iyi yetitirmek

gerekiyor. Yeni kuak geliyor. Muha-

bir olarak grev yapan akll ocuklar

geliyorlar. Onlarn dil bilmeleri, tekno-

lojiden anlamalar servis olarak bizim

de kapasitemizi ykseltiyor. Eskiyle

karlatrrsak spor servislerinde al-

an says azald. Sabah gazetesinde ilk

greve baladmda iki gazetede (Sa-

bah ve Fotoma) 26 kii vard. imdi bir

gazetede 26 kiiyiz. Daha az ama daha

nitelikli insanla daha iyi i yapmaya

alyoruz (K4).

Grevlerdeki Deiiklikler

Teknolojinin etkisiyle gazete hazrlama yn-

temlerinde meydana gelen deiikliklerle bir-

likte spor servislerindeki alanlarn yapt

iler de farkllamtr. Gazetelerin genelindeki

dizgici, musahhih (dzeltmen), sayfa sekreteri

(sayfa plann yapan kii) ve redaktr gibi al-

anlarn yaptklar iler, bilgisayarlarn devreye

girmesiyle yava yava ortadan kalkmaya

balamtr. Grev alanlar teknoloji ile ortadan

kalkan kiiler, bilgisayar operatrl gibi

ilere gemitir. Birok gazetenin spor servi-

sinde, sayfann plan halinde izilmesi uygula-

masndan vazgeilmi, dorudan bilgisayar

program zerinde hazrlanr hale gelmitir.

K7, bir sayfann oluumunun nasl gerekleti-

ini yle anlatmaktadr:

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

93

Dizgici ve musahhih (dzeltmen) gibi

grevler neredeyse ortadan kalkt. Bi-

zim gazetede yazlanlar kontrol eden

bir grevli var yine. Ama herkes kendi

haberini yazd iin dizgici kalmad

(K3).

Her sayfann bir editr var. Operatr

sayfann izimi ve yapm ile ilgili al-

r. Editr de yaz ve haber ksmyla il-

gili. Sekreterlii ortadan kaldrdk.

Sayfay hem iz, hem at ayn ey. Ayr

kiilerin izip atmas emek ve zaman

kayb oluyor. Genelde bir editr iki

sayfa yapyor. Kutu haberleri yazan

yardmclar oluyor. Biz de kontrol

ediyoruz (K7).

K3 ise sayfalarn plan yaplarak sonradan bil-

gisayarda hazrlanmasnn daha salkl oldu-

unu vurgulamaktadr.

Bir bina yaparken nce plann yapar-

snz. Gazete sayfas hazrlarken de,

ncelikle bir plan yaplmas gerekmek-

tedir. Sayfa sekreteri bu ii yapmakta-

dr. Bizde hala sayfalar oluturulurken

plan yaplmaktadr (K3).

Yeni Kuak Gazeteciler

Teknolojik gelimeler, birok sektrde olduu

gibi gazetecilikte de alanlar yeniliklere ayak

uydurmaya zorlamaktadr. Teknolojinin en

fazla kullanld alanlardan biri olan spor

basnnda da eski kuak alanlarn teknoloji-

ye uyumu konusu gndemdedir.

Bilgisayar kullanmay bilmeyen, yaz-

sn telefonla veren yazarmz var hala.

Ayak uydurmaya alanlar da var.

Ipad alp iimizi kolaylatrmaya al-

an insan says ok fazla tabi. Tekno-

lojiden anlamayanlar azald (K7).

Eski kuak da adapte oldu. Teknoloji

yle bir ey ki kendisini iine ekiyor.

1987de ilk bilgisayarlar geldiinde

Caalolundaydk. Bilgisayarlar ba-

landnda ne yapacamz ardk

ama sonra daktilo gibi kullanmaya

baladk. Ondan sonra vazgeilmez

oldu (K1).

Ortam

Spor mdrlerine gre, stanbul merkezindeki

gazetelerin stanbulun tarihi ve merkezi bl-

gesi Caalolundan imdiki Baclar ve

Yenibosna civarndaki ok katl plazalara ta-

nmas da spor gazeteciliini etkilemitir. Spor

servisi yneticileri, gazetelerin spor servisleri-

nin hazrland ortamlarn da deitiini vur-

gulamaktadr.

Eskiden binalar byk deildi. Merdi-

vende karlap arprdn birileriyle.

u haberin yetimesi lazm. Dizgiye

gitmesi lazm, faksa gitmesi lazm di-

yen insanlarn kouturduu bir hava-

s vard gazetenin. Ama imdi her ey

bilgisayarla yaplyor, kimse yerinden

kalkmyor. Herkes kesinde, bilgisa-

yarn banda, bir sessizlik var. Birisi

biraz konutuu zaman hemen susa-

lm diye uyarlyor. Gazetede yaanan

o heyecan kayboldu. Bu ortamn de-

imesi sayfalara da yansd (K3).

Gazeteci eskiden halkla i ie yaard.

imdi ise byk plazalarda halktan

kopuk bir hayat sryor. Eskiden

Caalolundayken hayatn iindey-

dik. (K6).

Yeni Medyada Spor Yayncl

Yeni Medyada Spor Yayncl ana temas

altnda oluturulan 3 tema ile ilgili gazetelerin

spor servisi yneticilerinin grleri Tablo 4te

zetlenmitir.

Spor Haber Siteleri

Ezamanl habercilik olarak tanmlanan inter-

net gazetecilii, kullanclarna gelimelerden

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

94

annda ve istedii anda haber alma frsat

sunmaktadr. Gazeteler ise her sabah bir gn

ncesinin haberleri ile kmaktadr. Okuyucu-

ya bir gn ncesinin haberleriyle yaplan gn-

lk gazeteler ulamaktadr. Ama gn devam

etmekte, hayat srmekte ve haberler gelimek-

tedir. leden sonra akama doru kt gaze-

teler artk nceki gnn haberlerini barndrr

hale gelmektedir (leyen, 2002: 73).

Trkiyede internet zerinden sadece spor

haberleri yaynlayan 10dan fazla site bulun-

maktadr. Trkiyede internet ortamnda ya-

ynclk yapan kiiler, zellikle yazl ve grsel

basn kurulularnda alm kiilerdir. Trki-

yede 2001 ylnda yaanan ekonomik krizle-

rinden medya sektr de etkilenmi ve ok

sayda basn mensubu isiz kalmtr. siz

kalan gazetecilerin bir blm yeni bir mecra

olan internet yaynclna gemi, krizlerin

sonrasnda internet sitelerinde alan saysn-

da nemli bir art yaanmtr.

Henz gelime aamasnda olan siteler, gazete-

lerin spor mdrleri tarafndan geleneksel

spor medyasnn satlarn etkileyen bir unsur

olarak grlmekle birlikte ieriklerinin zayfl-

yla eletirilmektedir:

Gazeteler farkl haberleri uzun bir sre

iinde farkl ekilde duyurmak ister.

Hamitin Real Madride transferi b-

tn internet sitelerinde yer alr ama 4.

bir ismin transfer haberini gazetelerin

alma ans daha fazladr. Gazetelerin

Hamitle konuup rportaj yapma an-

s veya Real Madrid kulbnden detay

alma ans yksektir. nternet sitelerini

hazrlayan kadrolar, gazeteler kadar

gl deil (K1).

Spor sitelerinin bizi etkiledii ve alttan

adm adm geldikleri bir gerek. Ancak

sitelerdeki haberlerin %70i siteden

alnp oraya konulan haberler. Ancak

%30u kendi haberini kendisi yapyor.

Gazetede olan bir eyi alp sitesine ko-

yuyor. Ekstra bir haber koymuyorlar,

olan haberleri koyuyorlar. Byle olun-

ca da i gazete yapmaya dnyor.

nemli olan bunu sizin nasl yorum-

layacanz. Okuyucuya nasl du-

yuracanz ve mizanpaj nasl olutu-

racanz. Ama zamanla haberi onlar

gibi baka yerlerden kopyalayarak ve-

rirseniz bu gidi gazeteleri bitirebilir

bile (K7).

Spor sitelerinin ounluu gazeteler-

den alnt yaparak haber yapyorlar.

ok zel haber verecek kapasiteleri ve

kadrolar yok zaten. Eletiri anlamnda

sylemiyorum. Onlar iin nemli olan

gnlk spor medyasndaki haberleri

n plana kararak okuyucu ekmek.

Gnde bir tane zel haber yapmakta

bile zorlanrlar (K1).

Spor mdrlerine gre, internetten yayn ya-

pan spor sitelerinin ierikleri gvenilir deil ve

ou baka yerden ald haberleri, kaynan

belirtmeden yaynlyor:

nternet medyasnda gerek d yaz-

lar kyor. Bunlar grp hukuksal

yollara bavur-mak o kadar zor ki. Si-

teyi buluyorsun, sonra sahibini bul-

maya alyorsun. Baka ilerin varsa

aman deyip geiyorsun. nternet hzl

ama gvenilmez (K4).

Karlkl bir alveri var. Onlar biz-

den alyorlar, biz onlardan alyoruz.

nemli olan doru bilgiye ulamak.

Onlar gazetelerin ismini anmyor, ga-

zeteler de onlarn isimlerini anmyor.

Ortada bir emek var. En azndan is-

minden bahsetmek gerekiyor. O za-

man doru bilgiyi verenin ayrcal

olur (K4).

Rieflere gre internetin gnlk gazeteler a-

sndan bir tr ykc-bozucu teknoloji olabile-

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

95

ceine ynelik belirtiler bulunmaktadr. Eko-

nominin bir dalnn ticari yapsn temelden

deitirecek ve bir zamanlarn piyasa liderleri-

nin ortadan kalkmasyla sonulanabilecek

teknik deiiklie neden olabilecektir (Riefler,

2002: 101). Dier medya ortamlarnda tartlan

nternet, basl yayncl bitirir mi? tart-

mas, spor medyas iin de gncelliini koru-

maktadr. Gazetelerin spor mdrleri, basl

yayncln ilevinin bir sre daha sreceini

vurgulamaktadr:

nternet siteleri okuyucu iin daha

avantajl. Ancak bize rakip olmaz. Sa-

ylarnn artmas lazm. Ama bu ekip

ii. ahslarn yapabilecei iler deil

(K6).

nternet, gazeteleri zorda brakyor.

Zaten gelimeleri erkenden herkes -

reniyor. Gazetenin habere yorum kat-

mas gerekiyor. Hala konvansiyonel

gc var gazetenin. Gazete sfr nokta-

sndaki insan iin kyor. 5N 1K sor-

gusundan dolay herkesin bildiini

tekrar sunuyorsun. Futbol gibi herke-

sin hkim olduu bir alanda olay ha-

trlatyorsun. Nuri, Real Madride gi-

derken Hibir Trk futbolcusu Real

Madridde oynamamt diye hatrla-

tyorsun. 10 yl sonra o sayfay at-

nda o bilgiyi de alsn diye dn-

yorsun. Ama tarihe iz brakmak (K5).

nceleri radyo, sonra televizyonla sarslan

ama yklamayan geleneksel gazete, imdi de

internet tarafndan tehdit edilmektedir. stelik

de internet, radyo ve televizyondan daha farkl

bir ekilde gazeteye benzeyen bir ierik sunu-

mu ve bizzat kat gazetenin kendisi de inter-

net eriimli biimiyle kendi kendisini tehdit

eder hale gelmitir (Gezgin, 2003: 35-36). Tr-

kiye Gazetesi Spor Servisi Mdr Naci Ar-

kana gre de internet, gnmzde haber ie-

rikleri bakmndan basl yayncl tehdit

eden bir alternatiftir:

Zamanmzda gazeteler birbirleriyle

yarr ve habercilikte rekabet ederler-

di. Tercman gazetesinde alrken

her gn ie tedirgin giderdim. Bugn

hangi haberi atladk diye zerimizde

bir tedirginlik vard. Baka bir gazete-

de nemli bir haber var ve o haber bi-

zim gazetede yoksa o gn gazetecili-

imizin bittii gnd. Ancak gn-

mzde artk gazeteler birbirleriyle re-

kabet etmiyor. Gazeteler artk internet

sayfalaryla rekabet ediyor. Gazetele-

rin birinci rakibi internet sayfalar ol-

du. u anda ok nemli bir haberiniz

varsa, bunu en erken yarn sabah gaze-

tede grrsnz. Ama internet sitesi

annda haberi sayfalarna koyuyor.

Byle olunca sen de internette kan

haberi yarn sabah gazetene koymu

oluyorsun. Bunu u aamada geme-

mize imkan yok. nternet gazetecilii

hzla gelitike, zaman gelecek belki

elinize yazl bir gazete almayacaks-

nz, her eyi tabletten okuyacak hale

geleceksiniz (Arkan, 2011: 16).

Gazetelerin nternet Siteleri

Gerek yazl basn, gerekse grsel medya, ken-

di kulvarlarnda ilevlerini yerine getirirken,

internet yaynclna el atmlardr. Trki-

yede de yurt genelinde yayn yapan gazeteler,

televizyonlar ve radyolar ile yerel medyann

birou internet sitelerini kurmulardr. Bu

sitelerde basl gazete veya dergideki ieriin

dnda gn iinde yaanan gelimeler annda

okuyucuya duyurulmaktadr. Gazetelerin

sporla ilgili haberleri de ayr bir blm olarak

bu sitelerde yerini almaktadr.

Gazetelerin ounda internet yaynlar, basl

yaynlarn dnda farkl bir birim tarafndan

hazrlanmaktadr. Hrriyet bir dnem internet

sitesini 33 alan bulunan ayr bir irket kura-

rak Hrriyetim adyla yaynlamtr (Karaka,

2002: 76). Gazetelerin spor servisi mdrleri,

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

96

internet yaynlarnn kendi kontrollerinde

olmamasndan ikyeti olmaktadr:

Gazetelerin internet siteleri farkl bi-

rimler tarafndan yaplyor. Sitedeki

haberlerle spor servisinin bir ilgisi yok.

Hangi gazete ne yazarsa yazsn doru

ya da yanl sayfaya koyuyorlar. Do-

ru mu deil mi diye sormuyorlar bize

(K1).

nternet sitesi bizden bamsz. Gncel

gelimeleri oradan yazyorlar. Ayr bi-

rim olarak alyorlar. Oraya ok tk

var. Talepler kavga tr haberler ol-

duunda artyor. Bunu haberlere ekle-

nen yorumlardan anlayabiliyorsunuz.

Byle zamanlarda 1000 yorum oluyor.

Ama normal bir transfer haberinde an-

cak 300 yorum oluyor (K7).

Gazetenin internet sitesinin spor servi-

si ile ilikisi yok. Haberleri bizden alp

kendilerine gre deitiriyorlar. Her

gazetenin her haberini alyorlar. Yanl

haberi alp kocaman koyuyorlar. Onla-

rn yapt bir hata bizi de balyor.

Bizden alp kullanyorlar, aldklar yeri

yazmyorlar. nternette o hz ahlaki

baz deerleri ldryor (K4).

K7, gazetelerin internet sitelerinin, gazete tiraj-

larn olumsuz etkilediini ifade etmektedir:

Piyasada 60-70 tane benzer site var.

Gazete satlarn olumsuz etkiledii

kesin. nternete gelecein yatrm g-

zyle baklyor (K7).

Piyasada 60-70 tane benzer site var. Gazete

satlarn olumsuz etkiledii kesin. nternete

gelecein yatrm gzyle baklyor (K7).

Trkiyede st dzey spor kulpleri veya fe-

derasyon gibi ynetsel organizasyonlarn o-

unun resmi internet siteleri bulunmaktadr.

Bu sitelerde, organizasyonlar mesajlarn hedef

kitlelerine iletme ansna sahip olmaktadr.

Haber kaynan aracsz olarak hedef kitleyle

buluturan bu ortamlarn, geni kitlelere mesaj

ulatrma yeterlilii bulunmamaktadr. K7,

kulplerin resmi sitelerinin ieriklerinin haber

asndan taraftarn beklentilerine karlk ve-

recek nitelikte olmadn dnmektedir:

Kulp sitelerinden taraftarlarn mem-

nun olduunu dnmyorum. Biz

bu ma alacaz puandan baka bir

ey dnmyoruz ifadesinden ba-

ka bir ey yazmadn onlar da bili-

yorlar. Taraftar da buna ok fazla ba-

ylmyordur diye dnyorum. Bir

siteye girip 10 futbolcunun Fenerbah-

ede mutluyum diye aklamasn

okumak beni mutlu etmez. Deiik bir

eyler okumak isteyebilirim. Aalm

Fenerbahenin internet sitesini bir ta-

ne ilginizi ekebilecek bir haber oldu-

unu zannetmiyorum. yle bir haber

olabilir. Kombineler sata sunuldu.

Acaba alsam m diye dnrm. Si-

vas ma hazrlklar sryor. Orda

fazla bir emek sarf edildiini dn-

myorum. ok dz sade haberler.

Belki kulp ynetiminden de byle bir

talep oluyor olabilir. Ama onlar byle

devam ettii srece basn iin bir teh-

dit oluturmaz (K7).

Sosyal Paylam Alar

nternette gnden gne yaygnlaan Facebook

ve Twitter gibi sosyal paylam alar, sporla

ilgili haberlerin yaylmas iin youn kullan-

lan ortamlarn banda gelmektedir. Sosyal

paylam siteleri, spor gazetecilii iin de bir

haber kayna olurken bunlarn, yeni bir med-

ya olarak geleneksel basl aralara alternatif

hale gelecei tartlmaktadr. Gazetecilerin

spor servisi yneticileri, sosyal medyay yle

deerlendirmektedir:

Twitter u anda moda. Alex herkesi

bilgilendirmek iin mesajlarn yaz-

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

97

yor. Gazeteci kaplan gibi bekliyor, me-

saj kapp haber yapyor. lk balarda

Twitter ok moda deilken bilenler

azd, zel haber iin kullanlyordu.

imdi herkes biliyor, herkes alyor.

Twitterda kiinin kendi mesajlar ol-

duu iin yalan olma ihtimali sfr

(K1).

Bilgi salama asndan yardmc olu-

yor. Ancak Twitter ve Facebook gibi

sitelere girdiinizde bilgi kirlilii ola-

biliyor. Ben de Twitterdaym. Haber-

leri takip etmek iin giriyorum. Bakt-

nz zaman dier insanlarn yazd-

na bakarsanz Galatasarayn seneye

en az 200 oyuncu ile oynamas lazm.

Herkes de benim kaynam salam

diye giriyor. Bu da bilgi kirliliine yol

ayor (K2).

Sosyal alar bir taraftan haber alma

iini kolaylatrrken bir taraftan sat-

mza olumsuz etki yapyor. Bizim

ulatmz bilgilere okurlar da erii-

yor. Bunlarn gizlilii kalmyor (K6).

Bu gidiatla futbolculara Twitter yasa-

bekliyorum. Fenerbahe ynetimi

bir dnem futbolcularn internet sitele-

rini kapattrmt. Orda bir ey yazyor

ve bu sansasyon yaratyor diye (K7).

Twitter ve Facebook gibi sitelerin yurt

dnda sporcular tarafndan kullanm

daha yksek. Ama bizde yaygn deil

henz. Onun iin etkisi yok denecek

kadar az. Gelecekte belki daha da yay-

gnlar (K3).

TARTIMA VE SONU

Trkiyede dier gazetecilik alanlar gibi spor

gazetecilii de son yllarda birok adan de-

imitir. Grme yaplan gazetelerin spor

servisi mdrleri ve spor gazetesi mdrlerine

gre bu deiimin en byk nedeni, internetin

yeni bir mecra olarak devreye girmesi ve in-

ternet gazeteciliinin balamasdr.

Gazeteciliin dier alanlarnda olduu gibi

spor okuru da birok gelimeyi internetten

edinir hale gelmitir. Kolay eriilen ariv yap-

snn olmas, haberlerin gn iinde ska gn-

cellenmesi, okurun habere katkda bulunabil-

mesi, muhabire, editre ya da sitenin herhangi

bir sorumlusuna elektronik posta yoluyla eri-

ebilmesi, kendisi gibi dnen insanlarla

oluturulan tartma gruplarna katlabilmesi,

sohbet odalarnda tartabilmesi, okur anketle-

rine katlp sonucunu annda grebilmesi,

habere katkda bulunabilmesi, siteye mesajlar,

ilanlar, duyurular brakabilmesi gibi imknlar

(Birsen, 2005: 91) sporseverlerin de haberleri

geleneksel medya yerine internetten edinir

hale gelmesine neden olmutur.

Trkiyedeki spor haberi veren internet siteleri

zerinde yaplan bir aratrmada (evikel,

2007: 44) bu sitelerin nitelikli bir internet gaze-

tecilii anlayn hayata geiremedii ve gele-

neksel spor medyasnn alternatifi olamad

saptanmtr. Bu siteler internet gazeteciliini

dier gazetecilik formlarndan ayran ve gaze-

tecilik pratiinin daha kaliteli, ok sesli, de-

mokratik ve kullanc katlmna ak olarak

yaplabilmesini kolaylatran etkileim, hiper

metin ve oklu medya gibi temel zellikleri

laykyla ve etkin bir ekilde uygulayamamak-

tadr.

nternette yaynlanan haber siteleri gibi spor

haberi veren sitelerinin saysnn artmas ve

basl gazetelerin internet sayfalar, basl gaze-

teciliin tirajlarnda hissedilir bir de neden

olmutur. Yaplan bir aratrmaya gre (akr,

2007: 126) internet %48.64 orannda gazeteleri,

%9.86 orannda televizyonlar %1.78 orannda

radyolar ve %2.22 orannda dergileri etkile-

mitir. Spor servisi yneticilerine gre gazete-

ler, internetin hz karsnda geride kalm, bu

aklarn daha detayl ve kapsaml ierikler

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

98

hazrlamaya ynelerek gidermeye almlar-

dr.

nternet siteleri haberlerin hzl verilmesi ve

okuyucu ile etkileim kurulmas gibi avantajla-

r kullanarak okuyucu ekmeye almaktadr.

Ancak yaplan aratrmalar, Trkiyedeki spor

sitelerinin ok kaliteli bir internet gazetecilii

yapamadklarn gstermektedir. nternetteki

spor medyas, geleneksel medyaya haber kay-

na asndan baml olduka, spor medya-

sndaki sorunlar internete de sirayet edecek ve

bu ortamda yeniden retilecektir (evikel,

2007: 44). Aratrma sonularnn, spor servisi

mdrlerinin grleriyle rtt sylene-

bilir. zgn haberler retecek muhabir kadro-

larna yeterince sahip olamayan internet sitele-

ri, hz anlamnda birok avantajlara sahip

olurken, ierik olarak gazeteler ve gazetelerin

de en nemli haber kayna olan haber ajansla-

rna baml olduundan habercilikte basl

gazetelerin ok gerisindedir.

Gazeteler daha detayl ierikler hazrlayarak

internet karsnda cazibelerini kaybetmemeye

alrken, haber kaynaklarnn gnden gne

daha fazla internete bal olmas bir ksr dn-

gye neden olmaktadr. Ancak spor muhabir-

lerinin haberleri internetten alr hale gelmesi,

sayfalarn tekdze ve birbirine benzer haber-

lerle yaynlanmasna yol amaktadr. Bunda

Trkiyede spor medyasnn okuyucu talebi

nedeniyle iine hapsolduu bykler fe-

nomeninin etkisinin olduu sylenebilir. B-

yk kulpler, gerek d haberlerle gven

erozyonu ve saygnlk kaybna urayan gaze-

telere kar, internet zerinde kendi iletiim

ortamlarn oluturma yoluna gitmiler ve

kaplarn gazetecilere adeta kapatmlardr.

Biliim teknolojilerinde yaanan gelimeler,

spor alanndaki gazetecilii de etkilemi ve

spor sayfalar daha az elemanla hazrlanmaya

balamtr. Spor sayfalarnn hazrland

blmlerin veya spor gazetelerinin yaps ince-

lendiinde gazetelerin muhabir ihtiyacnn

azald grlmektedir. Gen gazetecilerin de

muhabirlie talebi azalmtr. Gazeteler tekno-

lojinin devreye girmesiyle daha az insan g-

cyle daha fazla i yapar hale gelmitir. Gaze-

telerin dier birimlerinde olduu gibi, sayfa

sekreteri, dzeltmen gibi grev alanlar nere-

deyse ortadan kalkmtr. Gazete sayfalarnn

hazrlanmas iin; grsel anlamda teknik d-

zenlemeleri yapan bir operatr ve yazlar

yazan bir editr yeterli olmaktadr.

Basl gazetecilikte alma alanlar daralrken

internet siteleri yeni bir sektr olmu ve spor

gazetecilerine yeni i imknlar yaratmtr.

zellikle 2000li yllarn banda yaanan eko-

nomik krizde medya kurulularnn darboaza

girmesiyle isiz kalan birok gazeteci, internet

yayncl sektrne gemitir. Spor mdrle-

ri, gazetelerin bal olduu irket sahiplerinin

teknolojiye nemli yatrmlar yaptklarn,

ancak ayn nemi insan emeine vermedikle-

rini vurgulamtr.

Facebook ve Twitter gibi popler sosyal payla-

m siteleri da spor haberlerinin dolamnda

nemli bir yer tutmaya balamtr. Taraftar

bloglar ve kulplerin/sporcularn Facebook ve

Twitter, muhabirler iin yeni haber kaynakla-

rndan biri haline gelmitir. Son 10 ylda blog

yazarl kavramnn gndeme gelmesiyle,

okuyucular internet ortamnda dncelerini

bakalaryla paylaacak ortamlar bulabilmek-

tedir.

Bu konuyla ilgili bundan sonra yaplacak ara-

trmalarda internet zerinden yayn yapan

sitelerin yneticileri ile grlerek, elde edile-

cek verilerle spor alannda yayn yapan yeni

iletiim ortamlar deerlendirilebilir. Biliim

teknolojilerinin gelimesiyle ortaya kan sos-

yal medyann, hedef kitle zerindeki etkileri

aratrlabilir.

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

99

KAYNAKLAR Arkan, N. (2011). Gazeteler Arasnda Haber Rekabeti Bitti. Cihan Haber, 40, 16-18.

Atabek, . (2003). Yeni letiim Teknolojileri ve Yerel Medya in Olanaklar, Yeni letiim Teknolojileri ve

Medya, IPS letiim Vakf Yaynlar, stanbul.

Birsen, H. (2005). Gren Nitelii Ve retim Sreci Asndan Haber Sitelerinin Basn Etii Kurallarn Uygu-

layabilme Yeterlilii: Trkiyede nternet zerinden Yaynlanan Haber Sitelerinin Editrleriyle Bir An-

ket almas. Eskiehir: Anadolu niversitesi letiim Fakltesi Yaynlar.

Cangz, . (2009). Habercilik/Gazetecilik Kltrn Oluturan Dinamikler ve Haber Yapma Srecine

Etkileri. Erkan Yksel (Edited by), Sihirli Aynann Srlar, Eskiehir: Anadolu niversitesi leti-

im Bilimleri Fakltesi Yaynlar. No: 70.

Comscore (2010, Kasm) Turkey has 7th Largest and Most Engaged Online Audience in Europe,

http://www.comscore.com/Press_Events/

Press_Releases/2009/5/Turkey_has_Seventh_Largest_Online_Audience_in_Europe

akr, H. (2007). Geleneksel Gazetecilik Karsnda nternet Gazetecilii. Erciyes niversitesi Sosyal Bilim-

ler Enstits Dergisi, 22, 123- 151.

evikel, T. (2007). nternette Spor Medyas: Spor Siteleri zerine Bir Deerlendirme. Bilgi Toplumuna

Doru, XII. Trkiyede nternet Konferans Bildirileri. 8-10 Kasm 2007.

Geray, H. Aydoan, A. (2009). Yeni letiim Teknolojileri ve Etik. Televizyon Haberciliinde Etik, Blent

apl ve Hakan Tuncel (Edited by), Ankara: Fersa Matbaaclk.

Gezgin, S. (2002). Geleneksel Basn ve nternet Gazetecilii. nternet anda Gazetecilik, Serhan Yedig-

Haim Akman (Edited by), stanbul: Siyah Beyaz Yaynlar.

Gkalp, E. (2004). Trkiyede Spor Basn Ve Milliyetilik Sylemi. Ankara niversitesi Sosyal Bilimler Ens-

tits, Baslmam Doktora Tezi.

Gker, G., Demir M., Doan A. (2010) Socialization and Sharing in The Network Society: An Emprical

Research on Facebook. E-journal of New World Sciences Academy, 5, 183-206.

Grcan, H.. (1999). Sanal Gazetecilik. Eskiehir: Anadolu niversitesi Basmevi.

nuur, N. (1992). Trk Basn Tarihi. stanbul: Trkiye Gazeteciler Cemiyeti Yayn.

leyen, E. (2002). Milliyet Nasl Hazrlanyor? Serkan Yedik ve Haim Akman (Edited by), nternet a-

nda Gazetecilik (73-75), stanbul: Siyah Beyaz Yaynlar.

Karaka, R. (2002). Hrriyet Deneyimi. Serkan Yedik ve Haim Akman (Edited by), nternet anda

Gazetecilik (76-78), stanbul: Siyah Beyaz Yaynlar.

Martyn, P.H. (2009). The Mojo in the Third Millennium. Journalism Practice, 3. 196215.

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

100

Medyatava (2011, Haziran). Spor Basnna Souzann Golleri Damgasn Vurdu.

http://www.medyatava.com/haber.asp?ID=81539.

Mesti, A. (2007). Trkiye Haber Siteleri Reklam Performans Durum Raporu 2007. Bilgi Toplumuna

Doru, XII. Trkiyede nternet Konferans Bildirileri. 8-10 Kasm 2007.

Mora, N. (2002). Szden nternete Gazetecilik. stanbul niversitesi letiim Fakltesi Dergisi, 15, 105-121.

zgen, M. (2002). Medya Etii. Serkan Yedik ve Haim Akman (Edited by), nternet anda Gazetecilik

(118-126), stanbul: Siyah Beyaz Yaynlar.

Riefler, K. (2002). Yeni Trendler. Serkan Yedik ve Haim Akman (Edited by), nternet anda Gazetecilik

(97-101), stanbul: Siyah Beyaz Yaynlar.

Timisi, N. (2003). Yeni letiim Teknolojileri ve Demokrasi. Ankara: Dost Yaynclk.

Trenli, N. (2005). Yeni Medya, Yeni letiim Ortam, Ankara: Bilim ve Sanat Yaynlar.

Tweeting Athletes (2011, Mart). http://www.tweeting-athletes.com/TopAthletes.cfm.

Uzun, R. (2001). Trkiyede Spor Basn 1980-2000, Yaynlanmam Doktora Tezi, Ankara niversitesi

Sosyal Bilimler Enstits, Ankara.

Widmann, J. (2002). Almanyadan Bir rnek. Serkan Yedik ve Haim Akman (Edited by), nternet an-

da Gazetecilik (87-94), stanbul: Siyah Beyaz Yaynlar.

Ycedoan, G. (2002). nternet Habercilii. stanbul niversitesi letiim Fakltesi Dergisi, 14, 143-158.

http://www.tweeting-athletes.com/TopAthletes.cfm (Mart 2011)

TABLOLAR VE EKLLER

Tablo 1 Grme Yaplan Gazetelerin Spor Servisi Mdrleri ve Yaplan Grmelerle lgili Bilgiler

Kod Ya Eitim Mesleki

Deneyim (Yl)

Grme Sresi Grme Yeri Grme Tarihi

K1 52 Lise 33 45 dakika stanbul Mays 2011

K2 47 Lise 29 50 dakika stanbul Mays 2011

K3 55 Lise 32 40 dakika stanbul Mays 2011

K4 42 Lise 22 35 dakika stanbul Mays 2011

K5 47 Lisans 22 35 dakika stanbul Mays 2011

K6 41 Master 18 40 dakika stanbul Mays 2011

K7 36 Lise 20 25 dakika stanbul Mays 2011

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

101

Tablo 2 Habercilikteki Deiim Temasyla lgili Gazetelerin Spor Servisi Yneticilerinin Grleri

Tema K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7

Haber hz nternet

daha

hzl

Gazete-

cilikte

hz artt

Hz dediko-

du iin kul-

lanlmaya

balad

nternet gncel-

lii yakalyor

Derinle-

mesine

haber ve

aratrma

Muha-

birler

tembel-

leti

Gazeteler

detaya y-

neldi

nceleme

tarz

haberler

yok

zel haber Kulpler

tesislerini

muhabirlere

kapatt

zel haber

yapmak

zorlat

Aratrma tr

zel haberler ve

rportajlar

azald

Gazeteci-

likte tek-

noloji

kullanm

Teknoloji

yokken gaze-

tecilik daha

iyiydi

Emek

de-

ersiz

leti

Trkiyede

gazetecilik

teknolojisi ok

geliti

Muhabir-

likte eski

dnemler

Haberi

ulatr-

mak ok

zordu

Bilgi kay-

naklar s-

nrlyd

Emek

ok

faz-

layd

Eskiden

muhabirlik

kolayd

Muhabirlik

nemliydi

Tablo 3 Spor Servislerinin Yapsndaki Deiim Temasyla lgili Gazetelerin Spor Servisi

Yneticilerinin Grleri

Tema K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7

Spor servis-

lerinin yap-

sndaki dei-

im

nsana

yatrm

yapl-

mad

Muha-

bir

says

azald

Gazete-

cilerin

nitelii

artt

Servisler-

de alan

says

azald

Sektre

fazla insan

girdi

Grevlerdeki

deiim

Dizgici ve

dzeltmen

kalmad

Sayfa sek-

reterlii

ortadan

kalkt

Yeni kuak

gazeteciler

Eski

kuak da

adapte

oldu

Teknoloji-

den anla-

mayanlar

azald

Ortam Heyecanl

ortam

kayboldu

Plazalar,

gazeteciyi

halktan

kopard

LETM FAKLTES DERGS / Trkiyede Biliim Teknolojisi le Deien Spor Gazetecilii

102

Tablo 4 Yeni Medyada Spor Yayncl Temasyla lgili Gazetelerin Spor Servisi Yneticilerinin

Grleri

Tema K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7

Spor haber

siteleri

nternet

sitelerinin

kadrolar

gl deil

Siteler hzl

ama gve-

nilmez

Gazetele-

ri zorda

brakyor

Gazetele-

re rakip

olamaz

Spor siteleri

gazeteleri

etkiliyor

Gazetele-

rin inter-

net siteleri

Gazeteden

bamsz

alyorlar

Yanl ha-

ber de kul-

lanyorlar

Sat olum-

suz etkiliyor

Sosyal

paylam

siteleri

Mesajlar

kaynan-

dan geldi-

inden

yalan olmaz

Bilgi

kirlilii-

ne yol

ayor

Yay-

gn

deil,

etkisi

az

Sat

olumsuz

etkiliyor

Kulpler

sporcular-

na yasak

koyabilir