sienx zorpc nyei jauv - wordpress.com · sienx zorpc nyei jauv. biux mengh waac naaiv ginc kauv...

39
© Zeuz, Gueix-Zunh 1 Sienx Zorpc Nyei Jauv Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo Iu-Mienh loz-hnoi zangc mienv, ih zanc sienx liuz Yesu ziouc dorh mienv nyei leiz daaih caux jienv Yesu nyei leiz juangc jienv longc fai zorpc jienv longc fai sienx. Mbuo hnangv naaiv zoux se maiv horpc weic zuqc loz-hnoi Tin-Hungh hnangv naaiv nor, gorngv mbuox Tin-Hungh nyei baeqc fingx I^saa^laa^en Mienh, “Yie se Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, dongh dorh meih mbuo cuotv I^yipv Deic-Bung zuqc zoux nouh nyei deic-bung wuov dauh. “Cuotv liuz yie, maiv dungx zangc ganh dauh zienh. “Maiv dungx weic ganh zoux haaix nyungc miuc-fangx. Maiv gunv yiem gu'nguaaic lungh, yiem ga'ndiev ndau, fai yiem ndau-ndiev nyei wuom gu'nyuoz haaix nyungc nyei fangx. Maiv dungx gueic njiec baaix naaiv deix miuc-mienv yaac maiv dungx zangc, weic zuqc yie, Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, nzaeng jienv meih mbuo. Yie oix dingc nzorng yie wuov deix mienh nyei zuiz, dingc taux ninh mbuo nyei buo biei doic zeiv-fun. (Cuotv I^Yipv 20:1-5). Dorh mienv nyei leiz daaih caux Tin-Hungh nyei leiz zorpc jienv longc se maiv horpc, mbuo haaix dauh hnangv naaiv nor zoux nor, mbuo maiv haih duqv Tin-Hungh zoux ziouv gunv mbuo aqv. Yesu yaac fih hnangv nyei njaaux maiv dungx dorh loz-leiz daaih caux siang-leiz zorpc jienv longc. Ninh gorngv, “Maiv maaih haaix dauh longc siang-ndie mbiev loz-lui. Siang-ndie haih soqv bun mbiev nyei dorngx jaa huv hlo. “Yaac maiv maaih haaix dauh zorqv siang- a'ngunc diuv dapv loz-ndopv-mbuoqc. Dapv nor, diuv nyei qiex zungx, mbuoqc ziouc mbaaix aqv. Mbuoqc huv nzengc, diuv yaac cuotv nzengc mi'aqv. Siang-diuv oix zuqc dapv siang-mbuoqc. Hnangv naaic, liemh diuv liemh mbuoqc cingx daaih maiv haih waaic.” (Matv^taai 9:16-17). Yiem 2 Ko^lin^to 5:17 gorngv, “Haaix dauh caux Giduc juangc maengc ziangh,wuov dauh benx siang-zeix daaih nyei mienh. Loz nyei nyungc-nyungc jiex nzengc, yietc zungv benx siang nyei daaih aqv”Yiem Lomaa 12:2 gorngv, “Baamh mienh zoux sic maiv horpc Tin-Hungh, maiv dungx zuotc ninh mbuo nyei nyungc zoux. Oix zuqc bun Tin- Hungh goiv nzengc meih mbuo nyei hnyouv caux hnamv nyei jauv, duqv siang-nyungc zeiv. Hnangv naaic meih mbuo haih hiuv duqv Tin-Hungh nyei za'eix, haaix nyungc se longx nyei, Tin-Hungh a'hneiv nyei, dunh yunh nyei za'eix.” Yiem Cuotv ^I^yipv 20:3 gorngv, Cuotv liuz yie, (Tin-Hungh) maiv dungx zangc ganh dauh zienh.” Hnangv naaiv mbuo gengh maiv horpc dorh haaix nyungc mienv nyei jauv daaih caux Tin-Hungh nyei jauv zorpc longc fai zorpc jienv zoux. Da’yietv Ginc Mienh Sienx Zorpc Nyei Jauv 1. Nyungc zeiv sienx zorpc nyei jauv: Eix-leiz se zorqv sienx Yesu nyei jauv daaih zorpc jienv sienx mienv nyei jauv daaih longc, daaih zoux, daaih sienx. Zoux bun sienx Yesu nyei jauv maiv ganh nyungc fai maiv lengc yietc deix. Mbuo Iu-Mienh gauh camv jiex se dorh sienx mienv nyei jauv daaih zorpc jienv sienx Tin-Hungh nyei jauv zoux fai sienx, bun cing zoux nyei ei-leiz se maiv zeiz Giduc nyei) Weic sienx zorpc zoux bun sienx Yesu nyei jauv maiv lengc, mbuo zoux nyei, hnamv nyei jauv se mienv nyei fiem-fingx dorh daaih tiuv hnangv, maiv zeiz zien leiz nyei jauv fai siang nyei fiem-fingx. 2. Nyungc zeiv yiem Ging-Sou: Ziepc Diuh Leiz-latc, da’yietv diuh Ziouv gorngv “Cuotv liuz yie, maiv dungx zangc ganh dauh zienh.” (Cuotv^I^yipv 20:1) Naaiv se bun cing fai biux mengh gorngv mbuo maiv horpc zuqc dorh sienx Tin-Hungh nyei jauv daaih zorpc sienx zienh nyei jauv fai sienx mienv nyei jauv. Mose heuc I^saa^la^en Mienh maiv dungx zoux Tin-Hungh youx haic caux gamh nziev haic nyei sic (Nzamc Leiz Latc 18:9-15) Tin-Hungh oix I^saa^laa^en mienh maiv dungx zorpc, ninh

Upload: others

Post on 30-Dec-2019

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 1

Sienx Zorpc Nyei Jauv Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo Iu-Mienh loz-hnoi zangc mienv, ih zanc sienx liuz Yesu ziouc dorh mienv nyei leiz daaih caux jienv Yesu nyei leiz juangc jienv longc fai zorpc jienv longc fai sienx. Mbuo hnangv naaiv zoux se maiv horpc weic zuqc loz-hnoi Tin-Hungh hnangv naaiv nor, gorngv mbuox Tin-Hungh nyei baeqc fingx I^saa^laa^en Mienh, “Yie se Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, dongh dorh meih mbuo cuotv I^yipv Deic-Bung zuqc zoux nouh nyei deic-bung wuov dauh. “Cuotv liuz yie, maiv dungx zangc ganh dauh zienh. “Maiv dungx weic ganh zoux haaix nyungc miuc-fangx. Maiv gunv yiem gu'nguaaic lungh, yiem ga'ndiev ndau, fai yiem ndau-ndiev nyei wuom gu'nyuoz haaix nyungc nyei fangx. Maiv dungx gueic njiec baaix naaiv deix miuc-mienv yaac maiv dungx zangc, weic zuqc yie, Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, nzaeng jienv meih mbuo. Yie oix dingc nzorng yie wuov deix mienh nyei zuiz, dingc taux ninh mbuo nyei buo biei doic zeiv-fun. (Cuotv I^Yipv 20:1-5). Dorh mienv nyei leiz daaih caux Tin-Hungh nyei leiz zorpc jienv longc se maiv horpc, mbuo haaix dauh hnangv naaiv nor zoux nor, mbuo maiv haih duqv Tin-Hungh zoux ziouv gunv mbuo aqv. Yesu yaac fih hnangv nyei njaaux maiv dungx dorh loz-leiz daaih caux siang-leiz zorpc jienv longc. Ninh gorngv, “Maiv maaih haaix dauh longc siang-ndie mbiev loz-lui. Siang-ndie haih soqv bun mbiev nyei dorngx jaa huv hlo. “Yaac maiv maaih haaix dauh zorqv siang-a'ngunc diuv dapv loz-ndopv-mbuoqc. Dapv nor, diuv nyei qiex zungx, mbuoqc ziouc mbaaix aqv. Mbuoqc huv nzengc, diuv yaac cuotv nzengc mi'aqv. Siang-diuv oix zuqc dapv siang-mbuoqc. Hnangv naaic, liemh diuv liemh mbuoqc cingx daaih maiv haih waaic.” (Matv^taai 9:16-17). Yiem 2 Ko^lin^to 5:17 gorngv, “Haaix dauh caux Giduc juangc maengc ziangh,wuov dauh benx siang-zeix daaih nyei mienh. Loz nyei nyungc-nyungc jiex nzengc, yietc zungv benx siang nyei daaih aqv”Yiem Lomaa 12:2 gorngv, “Baamh mienh zoux sic maiv horpc Tin-Hungh, maiv dungx zuotc ninh mbuo nyei nyungc zoux. Oix zuqc bun Tin-Hungh goiv nzengc meih mbuo nyei hnyouv caux hnamv nyei jauv, duqv siang-nyungc zeiv. Hnangv naaic meih mbuo haih hiuv duqv Tin-Hungh nyei za'eix, haaix nyungc se longx nyei, Tin-Hungh a'hneiv nyei, dunh yunh nyei za'eix.” Yiem Cuotv ^I^yipv 20:3 gorngv, “Cuotv liuz yie, (Tin-Hungh) maiv dungx zangc ganh dauh zienh.” Hnangv naaiv mbuo gengh maiv horpc dorh haaix nyungc mienv nyei jauv daaih caux Tin-Hungh nyei jauv zorpc longc fai zorpc jienv zoux. Da’yietv Ginc Mienh Sienx Zorpc Nyei Jauv 1. Nyungc zeiv sienx zorpc nyei jauv: Eix-leiz se zorqv sienx Yesu nyei jauv daaih zorpc jienv sienx mienv nyei jauv daaih longc, daaih zoux, daaih sienx. Zoux bun sienx Yesu nyei jauv maiv ganh nyungc fai maiv lengc yietc deix. Mbuo Iu-Mienh gauh camv jiex se dorh sienx mienv nyei jauv daaih zorpc jienv sienx Tin-Hungh nyei jauv zoux fai sienx, bun cing zoux nyei ei-leiz se maiv zeiz Giduc nyei) Weic sienx zorpc zoux bun sienx Yesu nyei jauv maiv lengc, mbuo zoux nyei, hnamv nyei jauv se mienv nyei fiem-fingx dorh daaih tiuv hnangv, maiv zeiz zien leiz nyei jauv fai siang nyei fiem-fingx. 2. Nyungc zeiv yiem Ging-Sou: Ziepc Diuh Leiz-latc, da’yietv diuh Ziouv gorngv “Cuotv liuz yie, maiv dungx zangc ganh dauh zienh.” (Cuotv^I^yipv 20:1) Naaiv se bun cing fai biux mengh gorngv mbuo maiv horpc zuqc dorh sienx Tin-Hungh nyei jauv daaih zorpc sienx zienh nyei jauv fai sienx mienv nyei jauv. Mose heuc I^saa^la^en Mienh maiv dungx zoux Tin-Hungh youx haic caux gamh nziev haic nyei sic (Nzamc Leiz Latc 18:9-15) Tin-Hungh oix I^saa^laa^en mienh maiv dungx zorpc, ninh

Page 2: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 2

mbuo lengc nyei, maiv caux yiem wuov deix deic-bung nyei mienh zoux haaix nyungc zorpc, zoux sic maiv maaih dorngx nqemh nyei mienh. Maiv gunv Tin-Hungh ndongc wuov donv, mv baac I^saa^laa^en Mienh yaac maiv muangx, maiv daan maiv muangx hnangv corc aengx dorh sienx mienv nyei jauv daaih zorpc jienv zoux zorpc jienv longc. Naaiv se dongh I^saa^laa^en Mienh bun nzaanx mingh nyei ziangh hoc, se dongh Ye^lo^mbo^am dorh I^saa^laa^en Mienh (10 fingx) baamz zuiz, ninh zoux i dauh jiem-ngongh dorn yaac ceix zangc zienh nyei biauv, orn ziex nyungc mienh zoux sai mienh maiv gunv ninh mbuo maiv zeiz lewi mienh mangc (1 Hungh Douh 12:25-33) Ninh mbuo zoux nyei mv daaih hnangv ih jaax nyei sienx Tin-Hungh nyei mienh zoux nyei sic nor, ninh mbuo gorngv ninh mbuo se sienx Tin-Hungh nyei mienh, mv baac hnamv nyei jauv, gorngv nyei waac, zoux nyei sic se mienv nyei fiem-fingx caux mienv nyei leiz-fingx, weic naaiv Tin-Hungh ziouc dingc ninh mbuo nyei zuiz, Tin-Hungh yaac maiv ceix fuqv bun ninh mbuo aqv. 3. Weic haaix nyungc mienh sienx zorpc: Weic haaix nyungc mienh sienx zorpc (mienv caux Tin-hungh) nyei jauv? Da’yietv, mienh maiv bieqc hnyouv taux zien leiz nyei jauv fai zien kuv fienx nyei jauv. Maiv hiuv duqv ninh mbuo sienx nyei, maiv duqv yiem hmuangx cuotv njang (1 Bide 1:9), weic zuqc maiv bieqc hnyouv taux Giduc, maiv hiuv duqv ninh nyei qaqv, buatc deix baav louh-louh wuov hnangv fai mbioz-mbioz wuov hnangv, maiv buatc Tin-Hungh nyei zien njang-laangh. Da’nyeic, maiv haih dorh Ging-Sou daaih longc yiem ninh mbuo nyei maengc fai longc maiv horpc Ging-Sou nyei jauv, hnoi-hnoi buangh zuqc sic nyei ziangh hoc maiv hiuv duqv hnangv haaix nor bun-jaev sic fai mbenc sic, ziouc jangx taux zangc mienv nyei ziangh hoc, ziouc zorqv mienv nyei jauv mbienv daaih longc mbienv daaih zoux aqv. Se gorngv haaix zanc yietv buangh zuqc sic nor ziouc hnamv taux loz hnoi mienv nyei jauv aqv, weic zuqc loz-fiem-fingx maiv duqv tiuv fai goiv yienc, weic zuqc maiv hiuv duqv gorngv “caux Tin-Hungh juangc maengc ziangh se maaih haaix nyungc eix-leiz. Se gorngv loz nyei nyungc nyungc jiex nzengc nor, se weic zuqc sienx nyei ziangh hoc, maiv hiuv duqv taux zien leiz nyei kuv fienx, fai zieqv maiv duqv gorngv ganh se benx zuiz-mienh cingx qiemx zuqc njoux Ziouv. Sienx se weic oix biaux ndutv mienv fai laaix jomc kouv ga’naaiv daaih zangc fai fiou maiv jiex mienv cingx zuqc sienx, fai laaix maaih la’nyauv sic fai kuonx hnyouv nyei sic caux gamh nziez mienv haih daaih gau fai muoqv, se maiv duqv benx zoix yungz jiex nyei mienh. Naaiv nyungc Giduc Mienh, haaix zanc yaac gamh nziez jienv mienv yiem, mbeix-mbeix maiv benx yaac gamh nziez, m’zing ndiuc yaac gamh nziex, weic zuqc ninh mbuo maiv gaengh duqv zoix yungz jiex. Da’faam, mienh zorqv mienv nyei jauv daaih zorpc jienv sienx Tin-hungh nyei jauv sienx, se weic zuqc ninh mbuo dorh sienx mienv nyei leiz daaih tiuv Tin-Hungh nyei leiz, (nyungc zeiv se hnangv: mienh dorh ziepc nzangc jaax daaih ndiux jang weic nqaeqv mienv diqv zangc mienv nyei ziangh hoc, nyaev mbu^liqv nqaeqv pi borkv mienv nor, zoux leiz-baaix diqv houv nyunc, daux gaux diqv mbouv guaax, doqc Ging-Sou diqv jouh cim caux mangc cim nyei jauv, cuotv seix hnoi zoux-leiz baaix weic diqv heuc wuonh ndoh suix nyei jauv, fongc horc gu’nguaaz diqv tim mienv-kuv), Ging-Sou laaic duqv hnangv fatv-sou nor…fai maaih qaqv nyei sou. Zinh ndaangc mbeix buatc nor se mienv box, ih zanc nor daaix Tin-Hungh box, naiv deix sienx zorpc nyei fiem-fingx fai zoux nyei jauv, se bun cing gorngv mienh maiv gaengh bieqc hnyouv taux Tin-Hungh nyei zien leiz nyei jauv, fai caux Tin-Hungh juangc maengc ziangh nyei jauv maaih haaix nyungc eix-leiz, fai benx siang-zeix daaih nyei mienh. Da^feix, mienh sienx zorpc mienv nyei leiz-fingx, se weic zuqc mienh maiv zaah mangc Ging-Sou njaaux nyei jauv, yaac maiv dorh Ging-Sou nyei waac daaih longc yiem ninh mbuo nyei maengc caux zoux nyei sic, ninh mbuo zoux nyei, hnamv nyei jauv, yietc zungv se ei jienv sienx mienv fai zangc mienv nyei ziangh hoc zoux jiex daaih nyei jauv hnangv, maiv maaih yietc nyungc ei Ging-Sou njaaux nyei jauv zoux. Weic naaiv cingx daaih maaih ziex dor sienx Yesu nyei mienh maiv gunv sienx daaih ndongc haaix lauh, yaac corc maiv gaengh duqv zoix yungz jiex, nnh mbuo maiv maaih Ging-Sou nyei waac yiem ninh mbuo nyei maengc, maiv daan mbuoqc naaiv hnangv, ninh mbuo yaac maiv duqv Yesu zoux Ziouv gunv ninh mbuo, cingx daaih ziex dor sienx Yesu nyei mienh corc zuqc zuiz ndoh jienv ninh mbuo nyei. Naaiv deix jauv se hnangv yiem Bide sou gorngv nor, “Se gorngv mienh hiuv duqv mbuo nyei Njoux Ziouv Yesu Giduc ziouc biaux ndutv baamh gen nyei waaic sic mv baac nqa'haav aengx zuqc naaiv deix waaic sic nzenc zuqc, hingh ninh mbuo, wuov deix mienh setv mueiz gauh kouv jiex

Page 3: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 3

zinh ndaangc maiv gaengh hiuv duqv Yesu Giduc nyei ziangh hoc. Se gorngv ninh mbuo yietc liuz maiv hiuv zoux horpc nyei jauv, se gauh longx hiuv liuz mv baac aengx huin nqaang guangc jiu bun ninh mbuo wuov diuh cing-nzengc lingc. Naaiv deix waac-beiv za'gengh doix naaiv deix mienh zoux nyei sic. Maaih joux waac gorngv, ‘‘Juv aengx daaux nqaang nyanc ninh lov cuotv nyei ga'naaiv.’’ Aengx maaih joux gorngv, ‘‘Tengx dungz nzaaux liuz sin, dungz aengx mingh guoqv njaangh.’’ (2 Bide 2:20-22) 4. Sienx Tin-Hungh longx nyei nyungc zeiv: Sienx Tin-Hungh longx nyei mienh nyei nyungc zeiv se hnangv deix mienh zuangx maah oix biouv maiv daic nor, taux juangv nyei ziangh hoc, zuqc bouh bieqc biauv fai gomv jienv, lengc jeiv nyei goux, weic zuqc maah oix biouv maiv haih diev maiv duqv juangv, maiv haih yiem naaiv nyungc lungh qiex. Mv baac se gorngv maah oix biouv yiem Taih Guoqv nor, gengh longx yaac ziangh biouv weic zuqc yiem duqv horpc lungh qiex nyei dorngx. Sienx Tin-Hungh yaac hnangv naaic, oix sienx duqv horpc, haih ziangh biouv oix zuqc maaih nie longx, maaih lungh qiex longx, biouv cingx ziangh (hoqc Ging-Sou, daux gaux, hoqc hiuv duqv taux sienx Yesu nyei eix-leiz) se weic zuqc sienx gau mienv sienx guenx mingh, hnangv maah oix biouv yiem Taih Guoqc nor yiem guenx yaac siouc guenx wuov nyei lungh qiex mingh, mv baac sienx Tin-Hungh se hnangv zuangx maah oix biouv yiem Meiv Guoqv juangv nyei dorngx nor, zuqc lengc jeiv nyei faix fim nyei goux, zaah mangc, goiv yienc fiem fingx. Da’yietv, mienh sienx zorpc leiz-fingx se weic zuqc jiu baang maiv dorh sienx nyei mienh mingh horpc nyei jauv bun ninh mbuo haih waangc siangx (Gong-zoh 2:42; 46-47), se sueih mienh ei jienv mienv nyei fiem-fingx caux ninh mbuo nyei hnyouv hnamv nyei jauv zoux hnangv. Kungx juangc jienv hoqc Ging-Sou, juangc jienv daux gaux, fai nyanc ga’naaiv hnangv. Mbuo horpc zuqc bun Ging-sou gunv mbuo nyei maengc, hoqc liuz oix zuqc ei jienv zoux “kungx sienx hnangv maiv ei jienv zoux se maiv lamh longc” (Yaagorpc 2:17,20). Da’nyeic, mienh sienx zorpc weic zuotc sienx ndaangc wuov deix mienh. Maaih deix mienh sienx Yesu se zuotc mienh sienx hnangv maiv zeiz ei Ging-Sou njaaux nyei jauv, ganh maiv oix zaah mangc maiv oix hoqc taux zien leiz nyei jauv, sienx liuz yaac maiv oix hoqc hiuv, zuotc jienv mienh zoux nyei nyungc fai ei-leiz zoux hnangv. Se hnangv zangc mienv nyei ziangh hoc zoux nor, taux leiz-baaix hnoi zoux leiz-baaix yaac ei leiz zoux, ei leiz mingh hnangv, hnyouv maiv yiem baaix zangc Tin-Hungh nyei jauv, laaix duqv gorngv ei jienv leiz zoux aeqv gaux aqv. Se gorngv mbuo nyei maengc maiv duqv bun Tin-Hungh tengx goiv tengx zorc nor, mbuo maiv haih duqv benx zoix yungz jiex nyei mienh, yaac maiv haih hlo yiem njoux en nyei doz. Naaiv nyungc mienh se haaix nyungc yaac gan mienh hnangv, gan mienh sienx bangc mienh nyei sienx fim, ganh maiv maaih haaix nyungc gorn-ndoqv, ei Tin-Hungh mangc naaiv nyungc mienh se jomc haic njang sin civ liv nyei yiem hnangv (Laauc Yaangh 3:14-18). Maiv daan mbuoqc naaiv hnangv, se gorngv dorh nyei mienh sienx dorngc fai njaaux dorngc nor ninh mbuo yaac sienx dorngc aqv, loz hnoi mienh maaih joux waac-beiv gorngv yietc-mou yietc-setv se gorngv zuqc naaiv nyungc mienh, nyungc zeiv se hnangv maaih dauh maa oix njaaux ninh nyei sieqv zouv lai-hngaangx. Ninh njaaux ninh nyei sieqv wuonh dungz-zuih nzaaih orv zoux daaih hnangv domh dungz-jangh nor. Liuz ninh zorqv i bung dungz-zuih gaatv guangc mingh liuz cingx wuonh. (Wuonh liuz cingx gaatv yietc-kuaaiv yietv-kuaaiv daaih fapv jienv njuov nyanc). Ninh nyei sieqv naaic ninh nyei maa, “Maa aac, meih zoux haaix nyungc gaatv i maengx dungz-zuih ndaangc liuz cingx wuonh?” Ninh nyei maa dau, “yie maiv hiuv weic haaix diuc zuqc gaatv lorqc, daaix oix bun nzauv-mueix bieqc orv gu’nyuoz mv’bei, yie buatc meih nyei gux zoux, yie cing daaih zuotc jienv ninh zoux hnangv. Oix hiuv nor heuc mingh naaic gaax meih nyei gux maah.” Naaiv dauh sieqv ziouc longc douc waac finx heuc mingh naaic ninh nyei gux, Ninh nyei gux dau ninh yaac hnangv ninh nyei maa nor, “yie maiv hiuv weic haaix nyungc mv baac yie buatc yie nyei maa zoux yie zuotc jienv ninh hnangv, oix hiuv duqv zien nor heuc mingh naaic meih nyei gux taaix maah.” Wuov dauh sieqv ziouc aengx heuc mingh naaic ninh nyei gux-taaix, gux-taaix aah, “yie nyei maa njaaux yie wuonh dungz-zuih nzaih ninh heuc yie gaatv i maengx guangc mingh, yie naaic gaax ninh weic haaix diuc oix zuqc gatv guangc, ninh maiv hiuv duqv, ninh gorngv ninh zuotc ninh nyei maa daaih, yie heuc mingh naaic aac gux mv baac ninh gorngv ninh zuotc yiem meih daaih oix hiuv nor heuc mingh naaic meih norh”.

Page 4: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 4

Ninh nyei gux-taaix jatv jienv gorngv mbuox ninh weic haaix nyungc ninh gaatv i bung dungz-zuih, “yie gaatv se weic zuqc yie nyei caeng faix haic dapv maiv njiec, yie cingx daaih gaatv, gaatv liuz nangv deix cingx daaih dapv duqv njiec caeng.” Naaiv diuh waac-fangx, gengh! kuv jatv haic, yaac gorngv duqv zien haic mbuox mbuo, mbuo sienx Yesu nyei mienh maaih camv haic yaac hnangv naaiv nor sienx, hnangv naaiv nor zoux hnangv, zuotc sienx ndaangc nyei mienh zoux nyei sic, sienx nyei jauv hnangv, ganh maiv oix zaah lorz mangc gaax zoux nyei jauv se yiem haaix daaih se weic haaix nyungc, hnangv haaix nor, maaih haaix nyungc eix-leiz. Fih hnangv nyei mbuo dauh dauh sienx Yesu nyei mienh horpc hoqc hiuv yaac zaah mangc taux mbuo sienx nyei jauv hnangv haaix nor zoux cingx daaih horpc cingx daaih zuqc, se hnangv naaiv dauh sieqv nor, zimh lorz ziouc hiuv duqv zien gorn-baengx yiem haaix daaih, mbuo weic haaix nyungc zoux liuz mbuo cingx daaih haih sienx duqv zuqc zien leiz, mbuo cingx haih maaih wuonv nyei gorn-ndoqv. Mbuo cingx daaih haih hiuv maiv sienx zorpc leiz-fingx caux zoux nyei sic, se gorngv mbuo oix hiuv duqv Ging-sou caux hiuv duqv mbuo mienh nyei fiem-fingx fai eix-leiz. Mbuo oix zuqc hoqc taux biaa nyungc dongh mienh zanc-zanc sienx zorpc fai bieqc hnyouv dorngc taux Ging-sou njaaux nyei jauv yiem naaiv buonv sou dorn. Da’nyeic Ginc Fongc Horpc Gu’nguaaz Nyei Jauv 1. Mbuo Iu-Mienh hnamv caux zoux nyei jauv: Zinh ndaangc mienh maiv gaengc sienx Tin-Hungh nyei ziangh hoc, sienx mienv mienh duqv gu’nguaaz daaih nor zuqc dorh mingh tim mienv, ih zanc sienx liuz Tin-Hungh nor tiuv daaih dorh mingh “tim” Tin-Hungh aqv. Nzauh heix gu’nguaaz butv baengc fai maiv maaih haaix dauh goux gu’nguaaz nyei lingh wuonh fai maengc. 2. Jiex gorn fongc horc gu’nguaaz: Maaih norm zunh kuv fienx (evangelical) nyei jiu-baang fong horc gu’nguaaz se weic Catholic dorh gu’nguaaz jiex leiz. Evangelical nyei jiu baang maiv tengx gu’nguaaz jiex leiz, mv baac dorh fongc horc, ninh mbuo nyei hnamv se gorngv laengz jienv dorh naaiv dauh gu’nguaaz gan longx Tin-Hungh. Se gorngv gu’nguaaz hlo deix nor, ninh mbuo ganh oix zuqc sienx Tin-Hungh. Sienx liuz Tin-Hungh cingx haih jiex wuom nyei leiz. (Gong Zoh 2:38; 22:16; 1 Bide 3:21). Mv baac maaih deix sienx Giduc nyei Iu-Mienh nyei hnamv se gorngv “tim” liuz Tin-Hungh fai fongc horc liuz nor, gu’nguaaz m’daaih benx sienx Yesu mienh mi’aqv fai duqv njoux aqv. Weic zuqc gu’nguaaz tim mienv m’daaih caux ninh mbuo juangc mienv mi’aqv, ih zanc sienx Tin-Hungh mv baac fih hnangv nyei mv bei. Naiv nyungc hnamv, fai fiem-fingx fai zoux nyei jauv gengh pien go haic Ging-Sou njaaux nyei jauv. 3. Maaih haaix dauh haih tengx fongc horc ganh dauh? :Mbuo maiv maaih haaix dauh haih tengx fongc horc ganh dauh bun Tin-Hungh (gu’nguaaz fai domh mienh). Dauh dauh mienh ganh oix zuqc ginv fongc horc ninh ganh nyei maengc bun Tin-Hungh fai ginv sienx kaux Tin-Hungh. Se gorngv mbuo haih fongc horc gu’nguaaz nor, liemh maiv sienx nyei nqox faix auv fai die maa, fu’jueiv caux jienv fongc horc yaac duqv aqv. Mv baac maiv haih hnangv naaic. Hnangv sienx Yesu nor, maiv maaih mienh haih tengx ganh dauh sienx fai tengx ganh dauh fongc horc. Dauh dauh mienh ganh oix zuqc sienx, oix zuqc fongc horc ganh bun Tin-Hungh, maiv maaih mienh haih tengx meih fongc horc meih. M’ daaih hnangv sienx nyei auv maiv haih fongc horc maiv sienx nyei nqox, maiv sienx nyei die maa fai fu’jueiv. Sienx nyei mienh maiv haih tengx fongc horc gu’nguaaz. (Hnangv Ging-sou gorngv nor, “haaix dauh heuc Ziouv nyei mbuox wuov dauh ziouc duqv njoux” Lomaa 10:13), hnangv naaiv mbuo dauh dauh mienh oix duqv njoux se mbuo ganh oix zuqc heuc Ziouv nyei mbuox, nyungc zeiv se hnangv mienh ndortv wuom fai ndortv kuotv mingh nor, naaiv dauh mienh haiz ninh qiemx zuqc mienh njoux ninh, ninh ganh oix zuqc heuc lorz mienh tengx ninh, se gorngv ninh maiv heuc mienh maiv hiuv duqv ninh qiemx mienh tengx ninh. Mbuo sienx Yesu nyei jauv se hnangv naaiv, mbuo zieqv duqv mbuo ganh qiemx zuqc mienh tengx mbuo, njoux mbuo nyei maengc, mbuo cingx goiv hnyouv daaih lorz Tin-Hungh sienx kaux Yesu, se maiv zeiz mbuo ei leiz zoux. Aengx maaih nyungc eix-leiz se mbuo mienh nyanc hnangv nor, dauh dauh mienh oix duqv lai-hnaangx yungz ninh nyei maengc fai buonh sin, se ninh ganh oix zuqc nyanc, se ninh maiv nyanc maiv maaih haaix dauh tengx ninh haih

Page 5: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 5

beuv, maiv bun dorh hnaangx fai haaix nyungc mingh dapv ninh nyei nzuih ninh yaac maiv napv nor, maiv haih tengx ninh duqv longx aqv,sienx Yesu nyei jauv se hnangv naaic, dauh dauh ganh oix zuqc zipv, oix zuqc heuc Yesu tengx ninh, njoux ninh hnangv. 4. Ging-Sou gorngv taux mienh fongc horc gu’nguaaz nyei jauv Han^naa caux Saa^mu^en: Maaih mienh longc ninh mbuo zoux nyungc zeiv gorngv dorh gu’nguaaz fongc horc. Yiem 1 Saa^mu^en 1:5 wuov gorngv Han^naa se maiv haih maaih gu’nguaaz, ninh daux gaux tov Tin-Hungh, yaac laengz gorngv se gorngv Tin-Hungh bun ninh maaih gu’nguaaz nor ninh laengz bun Tin-Hungh longc ninh nyei gu’nguaaz zoux Tin-Hungh nyei gong (11). Tin-Hungh dau ninh nyei daux gaux waac bun ninh maaih Saa^mu^en. Saa^mu^en cuotv seix daaih duqv 2-3 hnyaangx nyei dorngx ninh dorh mingh Shilo caux domh sai mienh zoux Tin-Hungh nyei gong yiem zangc Tin-Hungh nyei biauv. Yiem naaic mingh ninh buatc ninh nyei dorn yietc hnyaangx yietc nzunc hnangv (2:18-19) Saa^mu^en maiv caux ninh nyei domh mienh yiem…naaiv se maiv zeiz gorngv ih jaax nyei fongc horc gu’nguaaz, se maiv hnangv mbuo Iiu-Mienh zoux nyei eix-leiz fai hnamv nyei jauv. Mbuo kungx gorngv tim mienv-kuv fai gorngv tim Tin-Hungh, mbuo nyei hnamv gorngv faaux mbuox yiem mienh-houz daan fai yiem Tin-Hungh nyei ziangh maengc daan hnangv, se maiv zeiz gorngv fongc horc gu’nguaaz. Fongc horc nyei jauv se bun mingh maiv zorqv nzuonx aqv, se hnangv mbuo fongc horc zinh nyaanh nyei jauv nor, bun mingh weic longc zoux Tin-Hungh nyei gong, se maiv zeiz bieqc mbuox fai faaux mbuox mienh houz daan. Maa^li^yaa caux Yesu: Maaih mienh longcYesu nyei nyungc zeiv gorngv oix zuqc fongc horc gu’nguaaz, weic zuqc Maa^li^yaa mbuo dorh Yesu mingh fongc horc “Yesu cuotv seix daaih buangv hietc hnoi wuov hnoi, taux ziangh hoc tengx ninh jiex gaatv nyei leiz, (Lugaa 2:21) “ei jienv Mose nyei Leiz, maa^li^yaa saax uix nyei hnoi-nyieqc taux fai buangv (40 hnoi duqv dorn, 80 hnoi duqv sieqv Mangc Lewi 12:1-4), Yosepv caux Maa^li^yaa ziouc dorh Ye^su mingh Ye^lu^saa^lem Zingh fungx bun Tin-Hungh, ei Ziouv nyei leiz fiev jienv gorngv “haaix dauh yungz duqv daauh dauh dorn oix zuqc fungx bun Ziouv” (Lugaa 2:22-23 mangc Cuotv^i^yipv. 13:2). Se gorngv haaix dauh maiv zeiz Lewi Mienh cuotv seix daaih zuqc dorh daaih fongc horc bun Ziouv, yiem Saauv Mienh 18:15-16 gorngv, “dorh daaih fongc horc bun Ziouv, liemh mienh liemh saeng-kuv, da’faanh daauh toi benx meih nyei mi’aqv. Mv baac zuangx mienh nyei daauh dauh dorn zungv oix zuqc zuoqc. Maaih uix nyei saengv kuv nyei dauh dauh dorn yaac oix zuqc zuoqc.. Buangv hlaax oix zuqc zuoqc oix zuqc weic yietc dauh cuotv yietc lungz faam-zinh (5 shekel) ziux singx dinc dingc daaih nyei hniev daauh.”) Yo^sepv caux Maa^li^yaa se ei Mose nyei leiz zoux (Lugaa 2:27). Naaiv yiemc Ging-Sou gengh hungh heic gau bieqc hnyouv se gorngv mbuo hiuv duqv Loz-Ngaengc Waac, naaiv yiemc Ging-Sou se maiv zeiz zoux nyungc zeiv gorngv oix zuqc fongc horc gu’nguaaz, se gorngv oix dorh naaiv daaih longc zoux nyungc zeiv nor, oix zuqc ei nzengc Mose nyei leiz zoux, jiez gatv nyei leiz, saax uix, caux zuoqc. Se gorngv zaah mangc Ging-Sou nyei mienh, mbuo ziouc hiuv duqv gorngv mbuo se maiv zeiz Janx-Iiu Mienh, mbuo yaac maiv yiem Leiz-Latc ga’ndiev weic mbuo sienx Yesu duqv bungx nqoi mingh, maiv zuqc zoux naaiv deix jauv aqv. Sienx Giduc nyei mienh, lengc jeiv dorh jiu baang mienh gengh oix zuqc zaah longx Ging-Sou yaac oix zuqc dorh daaih longc duqv horpc ninh nyei eix-leiz. 5. Mbuo oix zuqc hnangv haaix nor zoux?: Se gorngv mbuo gengh maaih hnyouv ziepc zuoqc nyei gan longx Tin-Hungh, mbuo gengh oix zuqc ei Yo^han 14:21-24 gorngv, “Haaix dauh hnamv Tin-Hungh ziouc ei jienv ninh njaaux nyei waac zoux.” Yaac hnangv Yaagorpc 2:17,20 gorngv wuov nor, “Kungx sienx hnangv maiv ei jienv zoux se maiv lamh longc.” Weic zuqc mbuo sienx Yesu Giduc mbuo duqv caux ninh juangc maengc ziangh, mbuo benx siang zeix daaih nyei mienh. Loz nyei nyungc nyungc jiex nzengc, yietc zungv benx siang nyei daaih aqv…naaiv yietc zungv Tin-Hungh ganh zoux (2 Ko^lin^to 5:17-18) “Baamh mienh zoux nyei sic maiv horpc Tin-Hungh, mbuo maiv dungx zuotc ninh mbuo nyei nyungc zoux. Oix zuqc bun Tin-Hungh goiv nzengc meih mbuo nyei hnyouv caux hnamv nyei jauv, duqv siang-nyungc zeiv. Hnangv naaic meih mbuo haih hiuv duqv Tin-Hungh nyei za’eix, haaix nyungc se longx nyei, Tin-Hungh a’hneiv nyei, dunh yunh nyei za’eix” (Lomaa 12:2).

Page 6: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 6

Mbuo Iu-Mienh, lengc jeiv nyei sienx Tin-Hungh nyei mienh, maiv dungx dorh sienx mienv nyei jauv daaih zorpc sienx Tin-Hungh nyei jauv zoux. Maaih ziex dor mienh sienx liuz Yesu corc aengx ei jienv loz hnoi zangc mienv nyei jauv zoux, ninh mbuo hnamv fai zoux nyei eix-leiz, se zuotc jienv loz-hnoi zangc mienv nyei jauv zoux weic tiuv daaih longc, tiuv daaih gorngv dorh gu’nguaaz mingh tim Tin-Hungh. Ging-Sou mengh mengh nyei gorngv jienv, oix zuqc simv nzengc mienv nyei jauv (2 Ko^lin^to 6:14-17;I^saa^yaa 52:11). Sienx Tin-Hungh nyei mienh oix zuqc guangc nzengc mienv nyei jauv fai mienv nyei fiem-fingx, eix-leiz caux zoux nyei nyungc-nyungc sic, maiv gungv yiem mbuo hnamv nyei jauv caux gorngv nyei waac, caux zoux nyei eix-leiz. Hoqc hiuv Ging-Sou nyei jauv se tengx mbuo haih duqv hingh jiex naaiv deix sic, weic zuqc zien leiz nyei jauv se haih bungx nqoi mbuo (Yo^han 8:32). Mbuo dauh dauh mienh duqv njoux se weic mbuo sienx kaux Yesu Giduc, se maiv zeiz weic mbuo nyei domh mienh dorh mbuo mingh tim mienv-kuv fai tim Tin-Hungh nyei jauv.

Da’faam Ginc Dorng Jaa Nyei Jauv Mbuo baamh mienh, pouh tong nyei mienh sienx gorngv, “Dorng jaa” nyei jauv se ei mbuo dauh dauh mienh nyei hnyouv nyunc, sieqv dorn horh saeng buangh zuqc doic, ei mbuo nyei mueic-zing buatc naamh congh nyouz nyunc, mbuo ziouc longc aqv, longc jienv nyei ziangh hoc, nyungc-nyungc longx nyei se juangc yiem taux mbuo nyei seix jiex, se gorngv haaix zanc maaih sic cuotv ziouc bun nqoi doic, ganh aengx mingh lorz siang nyei. Lorz cai doic yaac maiv zuqc ginv fai hnamv taux gorngv oix zuqc longc haaix nyungc mienh, sueih binc mbuo nyei hnyouv fai ziux mbuo nyei mueic-zing buatc nyunc duqv hnangv, mbuo ziouc longc aqv, maiv hnamv taux hoz nqaang nyei jauv oix hnangv haaix nor, maiv gunv Giduc Mienh fai sienx ganh nyungc zongh zei nyei mienh yaac fih hnangv nyei. Weic naaiv, maaih ziex dor mienh dorng jaa daaih maaih sic, hoic ninh mbuo nyei seix, weic zuqc maiv duqv mbenc ndaangc, yaac maiv hnamv taux dorng jaa se benx longc jienv nyei jauv, cingx daaih maaih sic. Hnangv naaiv, oix bun mbuo mangc gaax Tin-Hungh nyei waac hnangv haaix nor njaaux taux mbuo baamh mienh yiem dorng jaa nyei jauv. A. Zangv Cing-Nzengc Nyei Jauv Weic zangv cing-nzengc nyei jauv se benx yietc nyungc longc jienv haic nyei leiz yiem Giduc nyei congh mengh leiz, mbuo Giduc Mienh mouz dauh maiv gunv gox lunx, maiv gunv m’jangc mienh fai m’sieqv mienh, oix zuqc zangv cing-nzengc nyei jauv yiem Jiu bang caux ganh nyei cai-doix gu’nyuoz. Sienx Yesu nyei mienh dauh dauh yaac zoux muoz-doic, juangc dauh Die, Tin-Hungh, yaac benx juangc biauv yiem nyei mienh. Hnangv naaic, mbuo cingx daaih maiv horpc zuqc zoux maiv lunx horngc nyei sic nziaauc sieqv, nziaauc dorn, hienx auv, hienx nqox nyei jauv, maiv dungx weic naaiv nyungc sic zoux dorngc, fai ziqc zuiz mbuo nyei gorx-youz doic. Ging-Sou gorngv, “Tin-Hungh nyei eix se hnangv naaiv. Ninh oix meih mbuo zoux cing-nzengc, simv nqoi nziaauc sieqv nziaauc dorn nyei sic. Dauh dauh mienh oix zuqc hiuv duqv cing-nzengc nyei za'eix longc auv, taaih auv. Maiv dungx sueih ganh nyei hnyouv hanc zoux, hnangv maiv sienx Tin-Hungh wuov deix mienh zoux nor. Hnangv naaic, yiem naaiv deix sic, haaix dauh maiv dungx zoux dorngc fai ziqc zuiz ninh nyei gorx-youz. Naaiv deix waac zinh ndaangc yie mbuox jiex meih mbuo, yaac hniev-hniev nyei kuinx meih mbuo, weic zuqc haaix dauh zoux naaiv deix sic, wuov dauh ziouc zuqc Tin-Hungh dingc zuiz aqv. Tin-Hungh heuc mbuo daaih maiv zeiz weic zoux maiv cing-nzengc nyei. Ninh oix mbuo zoux cing-nzengc nyei. Hnangv naaic, haaix dauh nqemh naaiv deix njaaux nyei waac, wuov dauh maiv zeiz nqemh baamh mienh se nqemh Tin-Hungh, dongh ceix Singx Lingh bun meih mbuo wuov dauh.” (1 Te^saa^lo^ni^gaa 4:3-8). “Dauh dauh oix zuqc taaih dorng jaa nyei leiz, kungx longc ganh nyei auv nqox juangc coux bueix weic zuqc Tin-Hungh oix dingc yietc zungv nziaauc sieqv nziaauc dorn hienx auv hienx nqox nyei mienh nyei zuiz.” (Hipv^lu 13:4). “Ih zanc yie oix gorngv dongh zinh ndaangc meih mbuo fiev naaic wuov deix jauv-louc. M'jangc dorn maiv longc auv se longx nyei. Mv baac weic zuqc maaih hienx nyei sic camv, dauh dauh m'jangc dorn cingx daaih oix zuqc maaih ninh ganh nyei auv. Dauh dauh m'sieqv dorn oix zuqc maaih ninh ganh nyei nqox. Maiv dungx laanh zaanc laanh. Nqox oix zuqc nyunc ei ninh nyei auv, auv yaac oix zuqc nyunc ei ninh nyei nqox. Weic zuqc auv ganh maiv maaih leiz gunv ganh nyei sin, se ninh nyei nqox gunv. Fih hnangv nyei, nqox ganh yaac maiv maaih leiz gunv ganh nyei sin, se ninh nyei auv gunv. Maiv dungx laanh zaanc laanh maiv

Page 7: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 7

juangc coux bueix, cuotv liuz i hmuangv dongh hnyouv dingc maiv juangc bueix i ziex hnoi weic longc ziangh hoc daux gaux. Jiex liuz naaiv deix. ziangh hoc oix zuqc aengx juangc coux bueix. Nzauh heix ganh gunv maiv duqv ganh ziouc zuqc Saadaan nduov meih baamz zuiz. (1 Ko^lin^to 7:1-5). Weic zangv cing-nzengc nyei jauv, Ging-Sou gorngv, “Hnangv naaic, yiem naaiv deix sic, haaix dauh maiv dungx zoux dorngc fai ziqc zuiz ninh nyei gorx-youz. Naaiv deix waac zinh ndaangc yie mbuox jiex meih mbuo, yaac hniev-hniev nyei kuinx meih mbuo, weic zuqc haaix dauh zoux naaiv deix sic, wuov dauh ziouc zuqc Tin-Hungh dingc zuiz aqv.” (1 Te^saa^lo^ni^kaa 3:6). Tin-Hungh nyei lingc gorngv, “Maiv dungx mueic jieqv mienh nyei jaa-dingh. Maiv dungx mueic jieqv mienh nyei auv, mienh nyei nqox, mienh nyei nouh gauv nouh beiz, mienh nyei ngongh fai lorh fai ninh maaih nyei haaix nyungc ga’naaiv.” (Cuotv I^yipv 20:17). Weic zangv cing-nzengc nyei jauv, Ziouv Yesu gorngv, “Haaix dauh buatc dauh m'sieqv dorn yaac haiz hanc, se dorngx yiem hnyouv hienx liuz aqv. Hnangv naaic, se gorngv meih nyei mbiaauc bung m'zing nduov meih zoux zuiz, oix zuqc gueix guangc. Meih nyei sin waaic fangx corc gauh longx jiex meih nyei ziangh sin zuqc ndortv deic nyuoqc. Gorngv hnangv meih nyei mbiaauc jieqv buoz bun meih baamz zuiz, oix zuqc hngaqv guangc. Zoqc jieqv buoz corc gauh longx meih nyei ziangh sin zuqc ndortv deic nyuoqc.” (Matv^taai 5:28-30). Weic zangv cing-nzengc nyei jauv, yiem mbuo Giduc Mienh gu’nyuoz, mbuo maiv horpc zuqc ceux buang-liouh nyei sic, yaac maiv horpc zuqc gorngv haaix nyungc pa’li paix laaix nyei waac, se hnangv, kanv tien, gorngv waac-zaanc, caux maiv lomh longc nyei haaix nyungc waac. Dauh dauh Giduc Mienh oix zuqc hiuv duqv gunv goux ganh nyei buonh sin caux ganh nyei hmuangv doic, yaac oix zuqc zangv dorng-jaa nyei leiz. Maiv dungx sueih ganh nyei hnyouv hanc zoux maiv cing-nzengc nyei sic. Ging-Sou gorngv, haaix nyungc maiv cing-nzengc se maiv haih duqv bieqc Tin-Hungh nyei guoqv.(1 Ko^lin^to 6:9-11). Mienh leih auv, leih nqox nyei jauv se weic laaix cai-doix laanh maiv ziepc zuoqc bun laanh nyei jauv, Yesu nuqv nzuonx Tin-Hungh zeix lungh zeix ndau nyei ziangh hoc bun mienh mangc, dongh Tin-Hungh zeix daaih nyei ziangh hoc, mienh maiv leih auv leih nqox, mienh leih auv leih nqox nyei ziangh hoc se yiem Moses nyei lungh ndiev, se laaix mienh hnyouv ngaengc, laanh maiv mbuoqc laanh, laanh maiv ziouc laanh oix leih doic, Tin-Hungh cingx daaih mbuox Mose mbuox nqox oix zuqc bun zeiv leih cai sou ninh nyei auv, bun cing ninh nyei auv benx bungx nqox nyei mienh mi’aqv, se maiv zeiz gorngv Tin-Hungh bun leiz mienh guangc auv, guangc nqox, fai leih auv, leih nqox. Mv baac dongh mienh oix leih auv, leih nqox wuov deix nor, ninh mbuo dorh naaiv joux waac daaih longc, dongh gorngv “bun zeiv leih cai sou auv liuz, ziouc heuc auv mingh aqv.” B. Dorng Jaa Nyei Jauv Haaix dauh duqv auv ziangh horngh se longx haic aqv, ninh se duqv zipv Tin-Hungh ceix bun nyei fuqv (Congh Mengh Sou 18:22), Baulo fin-saeng duqv fiev fienx daaih bun Ti^mo^tai gorngv, “Weic naaiv yie oix lunx wuov deix auv-guaav aengx longc nqox, yungz fu’jueiv, zaangv longx jaa, bun mbuo nyei win-wangv maiv maaih dorngx daanh (1 Ti^mo^tai 5:14). Ei naaiv deix Ging-Sou njaaux nyei waac, mbuo hiuv duqv dorng jaa nyei jauv gengh horpc Ziouv nyei eix nyei. Weic zuqc dorng jaa nyei jauv se Tin-Hungh ganh mbenc daaih (Tin-Deic Douh 2:18), Tin-Hungh oix bun mbuo dorng jaa zoux mienh seix, yaac zaangv longx jaa-dingh se horpc Ziouv nyei za’eix nyei, mv baac se gorngv dorng jaa daaih yaac maiv zaangv jaa-dingh, aengx mingh ceux buang-liouh sic nor, Tin-Hungh oix dingc zuiz (Hipv^lu 13:4). Dorng jaa nyei dauh dauh mienh , nqox caux auv oix zuqc maaih horpc fim dongh eix nyei juangc yiem juangc nyanc, laanh oix zuqc bieqc hnyouv laanh, nqox oix zuqc bieqc hnyouv auv (1 Bide 3:7), naaiv nyungc jauv se gengh horpc haic, weic zuqc Tin-Hungh zeix mbuo baamh mienh daaih, yaac maaih m’jangc m’sieqv, bun mbuo haih maaih auv maaih nqox gapv jienv benx cai-doix, se benx longx haic nyei jauv, maiv daan mbuoqc naaiv hnangv, Tin-Hungh corc aengx buang waac mbuo baamh mienh gorngv, “Oix zuqc ziangh naamh yungz nyouz hiaangx daaih buangv lungh ndiev gunv nzengc nyungc-nyungc Tin-Hungh zeix daaih nyei ga’naaiv.” (Tin-Deic Douh 1:26-28).

Page 8: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 8

Dorng jaa nyei jauv se oix zuqc maaih gitv huon ndaangc, cingx haih funx benx cai-doix, ei mbuo Giduc Mienh nyei leiz-fingx, se gorngv haaix dauh maiv gitv huon gapv benx cai-doix, hienx ndaangc nor, se maiv horpc aqv, yaac dorngc Tin-Hungh nyei cing-nzengc leiz mi’aqv. Se gorngv haaix dauh dorn caux sieqv buangh zuqc doic yaac naamh congh nyouz nyunc oix dorng jaa nor, oix zuqc mingh mbuox jiu-baang fin-saeng fai jiu-baang mienh gox tengx gitv huon mbenc hnaangx gapv benx cai-doix ndaangc, liuz cingx daaih maaih leiz juangc coux bueix. Tin-Hungh maiv iqv congh mbuo haaix dauh baamh mienh ceux buang-liouh nyei jauv, fai nziaauc sieqv, nziaauc dorn, hienx auv, hienx nqox nyei jauv (Hipv^lu 13:4). Weic zaangv cing-nzengc nyei jauv, cingx daaih mbuo dauh dauh oix zuqc dorng jaa yaac oix zuqc maaih ganh nyei auv, ganh nyei nqox, dorng jaa nyei dauh dauh mienh oix zuqc zunv hnyouv, yaac ziepc zuoqv hnyouv bun ganh nyei cai-doix, laanh yaac oix zuqc nyunc ei laanh. Ging-Sou njaaux taux zaangv cing-nzengc nyei jauv se hnangv naaiv, “Mv baac weic zuqc maaih hienx nyei sic camv, dauh dauh m'jangc dorn cingx daaih oix zuqc maaih ninh ganh nyei auv. Dauh dauh m'sieqv dorn oix zuqc maaih ninh ganh nyei nqox. Maiv dungx laanh zaanc laanh. Nqox oix zuqc nyunc ei ninh nyei auv, auv yaac oix zuqc nyunc ei ninh nyei nqox. Weic zuqc auv ganh maiv maaih leiz gunv ganh nyei sin, se ninh nyei nqox gunv. Fih hnangv nyei, nqox ganh yaac maiv maaih leiz gunv ganh nyei sin, se ninh nyei auv gunv. Maiv dungx laanh zaanc laanh maiv juangc coux bueix, cuotv liuz i hmuangv dongh hnyouv dingc maiv juangc bueix i ziex hnoi weic longc ziangh hoc daux gaux. Jiex liuz naaiv deix ziangh hoc oix zuqc aengx juangc coux bueix. Nzauh heix ganh gunv maiv duqv ganh ziouc zuqc Saadaan nduov meih baamz zuiz” (1 Ko^lin^to 7:2-5). Weic maiv oix bun maaih hienx auv hienx nqox nyei sic, Ging-Sou cingx daaih gorngv heuc dorng jaa nyei mienh dauh dauh laanh oix zuqc nyunc ei laanh, “Nqox oix zuqc nyunc ei ninh nyei auv, auv yaac oix zuqc nyunc ei ninh nyei nqox. Weic zuqc auv ganh maiv maaih leiz gunv ganh nyei sin, se ninh nyei nqox gunv. Fih hnangv nyei, nqox ganh yaac maiv maaih leiz gunv ganh nyei sin, se ninh nyei auv gunv. Maiv dungx laanh zaanc laanh maiv juangc coux bueix, cuotv liuz i hmuangv dongh hnyouv dingc maiv juangc bueix i ziex hnoi weic longc ziangh hoc daux gaux. Jiex liuz naaiv deix ziangh hoc oix zuqc aengx juangc coux bueix. Nzauh heix ganh gunv maiv duqv ganh ziouc zuqc Saadaan nduov meih baamz zuiz” (1 Ko^lin^to 7:3-5). Naaiv gengh zien nyei, se gorngv haaix dauh dorng jaa nyei mienh maiv ei jienv naaiv deix njaaux nyei waac zoux nor, wuov dauh ziouc maaih sic cuotv yiem ninh nyei cai-doix aqv. C. Lorz Cai-Doix Nyei Jauv Dorng jaa se maiv zeiz zoux a’nziaauc, oix longc yoc longc, oix guangc yoc guangc, zoux cai-doic nyei jauv, se dingc ziangx daaih juangc yiem weic yietc liuz yietc seix taux daic cingx bun nqoi doic, m’sieqv dorn zoux jienv auv, ziouc maaih diuh leiz gunv jienv, oix zuqc mbuoqc nqox (E^fe^so 5:22), nqox yaac oix zuqc hnamv ganh nyei auv (E^fe^so 5:25), weic zuqc mbuo lomh nzoih taaih Giduc nyei mienh (E^fe^so 5:21). Dorng jaa nyei dauh dauh mienh se maaih dorng jaa nyei leiz gunv jienv mbuo nyei, se gorngv haaix dauh dorng liuz jaa aengx mingh ceux buang-liouh nyei sic, wuov dauh ziouc dorngc dorng jaa nyei leiz, yaac zuqc ndaam mengh benx hienx auv hienx nqoi nyei mienh, mv daan mbuoqc naaiv hnangv, nqa’haav yaac zuqc Tin-Hungh dingc zuiz (Hipv^lu 13:4). Hnangv naaiv, se gorngv nqox auv corc ziangh jienv nyei ziangh hoc, mbuo maiv maaih leiz aengx mingh lorz ganh dauh, mv baac se gorngv nqox fai auv daic mingh nor, mbuo ziouc maiv zuqc dorng jaa nyei leiz gunv mbuo aqv, mbuo oix longc haaix dauh zoux auv, zoux nqox yaac duqv, mv baac oix zuqc longc lomh nzoih sienx Giduc nyei mienh hnangv, Ging-Sou yaac hnangv naaiv nor gorngv, “Se gorngv nqox corc ziangh jienv nyei ziangh hoc, auv maaih dorng jaa nyei leiz ndoh jienv. Mv baac nqox daic mi'aqv nor, auv maiv zuqc dorng jaa nyei leiz ndoh aqv. Sueih binc longc haaix dauh zoux nqox yaac duqv, da'faanh sienx Ziouv Yesu nyei mienh hnangv. Mv baac ei yie mangc, se gorngv ninh maiv longc nqox nor, ninh gauh maaih njien-youh. Yie yaac hnamv daaih yie maaih Tin-Hungh nyei Singx Lingh. (1 Ko^lin^to 7:39-40). Ei jienv naaiv deix Ging-Sou nyei waac nor, se gorngv nqox daic mi’aqv nor, naaic dauh m’sieqv dorn ziouc maiv zuqc dorng jaa nyei leiz gunv ninh aqv, ninh se aengx benx danh sin mienh mi’aqv, naaic dauh auv-guaav ziouc benx bungx nqox nyei mienh mi’aqv, hnangv naaic, se gorngv ninh oix caux haaix dauh m’jangc dorn dorng jaa gitv huon yaac duqv, daanh faanh sienx Yesu nyei mienh hnangv. Sienx Yesu nyei m’sieqv dorn horpc zuqc longc sienx Yesu nyei m’jangc dorn hnangv, sienx Yesu nyei m’juangc dorn yaac fih hnangv nyei, oix longc auv, oix zuqc lorz sienx Yesu nyei m’sieqv dorn longc, Giduc Mienh maiv horpc longc maiv sienx nyei mienh, fai caux maiv sienx nyei mienh dorng jaa. Ging-Sou gorngv, “Sienx nyei mienh caux maiv sienx

Page 9: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 9

nyei mienh maiv dungx jiu doic. Kuv sic caux waaic sic, hnangv haaix nor haih jiu tong? Njang caux hmuangx hnangv haaix nor haih juangc yiem? Giduc caux Mbe^li^an hnangv haaix nor haih da’goih? Sienx nyei mienh caux maiv sienx nyei mienx maaih haaix nyungc juangc jienv nyei buonc? Tin-Hungh nyei singx dinc caux miuc-mienv hnangv haaix nor haih doix dongh? Weic zuqc yie mbuo zoux ziangh jienv nyei Tin-Hungh nyei singx dinc” ( 2 Ko^lin^to 6:14-16). Hnangv naaiv, maaih yietc nyungc jauv bun mbuo hiuv duqv taux hnangv haaix nor zoux duqv horpc Tin-Hungh nyei hnyouv, se sienx Yesu nyei mienh ndaauh sorng gitv puix nyei jauv, fai lorz cai-doix nyei jauv, se oix zuqc lorz lomh nzoih sienx Yesu nyei mienh, longc lomh nzoih sienx Yesu nyei mienh se benx yietc nyungc jauv zoux horpc Tin-Hungh nyei hnyouv. Se gorngv haaix dauh hnamv taux oix dorng jaa, ninh oix ndaauh sorng gitv nyeic, dorn fai sieqv, ninh ganh oix zuqc daux gaux jouh Tin-Hungh bun ninh haih lorz duqv dongh horpc Tin-Hungh nyei za’eix nyei mienh. Se gorngv maaih haaix dauh hoh saeng sieqv dorn i dauh oix dorng jaa gitv huon zoux cing-jaa, mv baac yaac maiv hiuv duqv zoux horpc Tin-Hungh nyei hnyouv nor, gamh nziex ninh mbuo yiem seix zaangc maiv haih zipv maiv duqv Tin-Hungh nyei fuqv. Maiv dungx bun haaix dauh dorn fai sieqv caux doix bueix fai juangc jienv yiem ndaangc, dongh maiv gaengh gitv huon nyei ziangh hoc, yaac maiv dungx hnamv caux doic yiem ndaangc seix mangc gaax, haih caux doic duqv fai maiv duqv. Zoux naaiv nyungc sic, se dorngc nziaauc dorn, nziaauc sieqv nyei leiz mi’aqv. Tin-Hungh funx naaiv nyungc sic se benx zuiz. Sienx Yesu nyei mienh oix zuqc zaangv cing-nzengc nyei jauv yiem mbuo ndaauh sorng gitv nyeic nyei ziangh hoc, maiv dungx ei mbuo nyei hnyouv hienx ndaangc nqa’haav cingx daaih longc, hnangv naaiv nor zoux se maiv horpc, Ging-Sou gorngv, “Tin-Hungh nyei eix se hnangv naaiv. Ninh oix meih mbuo zoux cing-nzengc, simv nqoi nziaauc sieqv nziaauc dorn nyei sic”(1 Te^saa^lo^ni^gaa 4:3). Sienx Yesu nyei mienh ndaauh sorng, fai lorz cai-doix, se weic hnamv benx cing-nzengc nyei jauv, dorng jaa zoux mienh seix yiem naaiv seix zaangc, maiv zeiz gorngv dorh daaih seix mangc ndaangc. Mbuo oix zuqc bungx hnyouv bun Tin-Hungh, yiem naaiv seix zaangc ndaauh sorng gitv nyeic nyei jauv se gengh longc jienv haic, oix zuqc daux gaux tov Tin-Hungh tengx mbuo mbenc cai-doix, lorz cai-doix horpc nyei, tov bun yietc liuz kungx buangh longx nyei jauv hnangv, yaac tengx mbuo haih duqv zoux horpc Tin-Hungh. Sieqv-dorn hoh saeng haih duqv benx cai-doix se Tin-Hungh ganh tengx dingc daaih ginv daaih, bun ninh mbuo zoux cai-doix, ninh mbuo hnamv nyei jauv, caux zoux nyei sic, dongh diuc hnyouv, fai maiv dongh Tin-Hungh yaac hiuv nyei lorqc. Mv baac Tin-Hungh yaac maiv nqoi nzuih bun ninh mbuo weic seix ndaangc, nqa’haav cingx daaih gitv huon, seix mangc nyei sic, eix-leiz se maiv bungx hnyouv, fai maiv sienx Tin-Hungh Ninh mbenc ziangx bun mbuo nyei jauv, caux Ninh ceix en nyei fuqv. Yiem Tin-Hungh wuov daaih, se yietc zungv longx nyei, dunh yunh nyei hnangv, weic zuqc Tin-Hungh zoux Ziouv yaac zeix maanc muotc cuotv, Tin-Hungh yaac oix bun longx jiex nyei ga’naaiv mbuo, se gorngv mbuo tov Ninh, yaac bungx hnyouv bun Ninh tengx mbuo liuc leiz mbuo nyei jauv nor. Ging-Sou hnangv naaiv gorngv, “Biauv caux jaa-dingh ga’naaiv se domh mienh mbenc daaih bun, mv baac auv guai, auv ziangh horngh se Tin-Hungh ceix bun mbuo.” (Congh Mengh Sou 19:14). Haaix dauh lorz duqv auv, yaac lorz duqv longx nyei ga’naaiv, Tin-Hungh yaac ceix fuqv bun ninh ( Congh Mengh Sou 18:22). Yiem naaiv deix Ging-Sou nyei waac mbuox mbuo, auv ziangh horngh nyei se Tin-Hungh ceix bun nyei fuqv, fai benx Tin-Hungh nyei fuqv, se gorngv haaix dauh hoh saeng oix duqv auv ziangh horngh, fai oix longc auv ziangh horngh, ninh oix zuqc zoux horpc Tin-Hungh, yiem seix zangc, ninh oix zuqc zaangv cing-nzengc nyei jauv, yaac muangx Tin-Hungh nyei waac, tov Tin-Hungh tengx ninh lorz, ninh ziouc oix duqv auv zinagh horngh. M’sieqv dorn yaac fih hnangv nyei, se gorngv oix duqv nqox ziangh horngh nor, ganh oix zuqc muangx Tin-Hungh nyei waac, yaac goux longx ganh nyei buonh sin, maiv dungx zoux laanc zinc, fai zoux ganh zaanc. Dorng jaa nyei jauv se dingc ziangx hnyouv juangc yiem taux daic nyei hnoi, m’sieqv dorn zoux jienv auv, se maaih yietc diuh zoux auv nyei leiz gunv jienv, se oix zuqc mbuoqc nqox, mv baac se kungx dongh nqox ziangh jienv nyei ziangh hoc hnangv (E^fe^so 5:22; Ko^lo^si 3:18), se gorngv nqox daic mi’aqv nor, auv ziouc maiv zuqc dorng jaa nyei leiz gunv aqv (Lomaa 7:1-6). Hnangv naaiv, se gorngv nqox daic mi’aqv, auv oix longc haaix dauh zoux nqox yaac duqv, danh fanh longc lomh nzoih sienx Yesu nyei mienh hnangv, yiem 1 Ko^lin^to 7:39 Baulo fin-saeng hnangv naaiv nor njaaux. “Se gorngv nqox corc ziangh jienv nyei ziangh hoc, auv maaih dorng jaa nyei leiz ndoh

Page 10: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 10

jienv. Mv baac nqox daic mi’aqv nor, auv maiv zuqc dorng jaa nyei leiz ndoh aqv. Sueih binc longc haaix dauh zoux nqox yaac duqv, da’faanh sienx Ziouv Yesu nyei mienh hnangv.” Sienx Yesu nyei m’sieqv dorn, horpc zuqc longc sienx Yesu nyei m’jangc dorn hnangv. Sienx Yesu nyei m’jangc dorn, yaac horpc zuqc lorz sienx Yesu nyei m’sieqv dorn daaih zoux cai-doix. Baulo fin-saeng gorngv, “Sienx nyei mienh caux maiv sienx nyei mienh maiv dungx jiu doic. Kuv sic caux waaic sic, hnangv haaix nor haih jiu tong? Njang caux hmuangx hnangv haaix nor haih juangc yiem? Giduc caux Mbe^li^an hnangv haaix nor haih da’goih? Sienx nyei mienh caux maiv sienx nyei mienh maaih haaix nyungc juangc jienv nyei buonc? Tin-Hungh nyei singx dinc caux miuc-mienv hnangv haaix nor haih doix dongh? Weic zuqc yie mbuo zoux ziangh jienv nyei Tin-Hungh nyei singx dinc.”(2 Ko^lin^to 6:14-16). Hnangv naaiv, mbuo oix zuqc bieqc hnyouv gorngv, sienx Yesu nyei mienh ndaauh sorng gitv nyeic (fai lorz cai-doix) nyei jauv se oix zuqc lorz lomh nzoih sienx Tin-Hungh nyei mienh hnangv. Se gorngv mbuo oix zoux horpc Tin-Hungh nyei hnyouv nor, mbuo kungx oix zuqc longc lomh nzoih sienx kaux Tin-Hungh nyei mienh, auv nqox yaac laanh oix zuqc mbuoqc laanh. Se gorngv mbuo sienx Yesu nyei mienh, maaih haaix dauh dorn fai sieqv oix ndaauh sorng gitv nyeic nor, ninh ganh oix zuqc daux gaux tov Tin-Hungh tengx ninh haih lorz duqv horpc Tin-Hungh nyei za’eix. Se gorngv haaix dauh sienx Yesu nyei mienh, dorn sieqv oix dorng jaa mv baac, maiv hiuv duqv zoux horpc fai maiv oix zoux horpc Tin-Hungh nyei hnyouv nor, ninh mbuo dorng jaa daaih yaac maiv haih duqv zipv Tin-Hungh nyei fuqv. Maiv dungx bun dorn caux sieqv juangc jienv yiem ndaangc, fai caux doic juangc jienv yiem ndaangc seix mangc gaax, haih caux duqv doic njiec fai maiv duqv, hnangv naaiv nor zoux se maiv horpc, naaiv se dorngc nziaauc sieqv nziaauc dorn nyei leiz mi’aqv. Zoux naaiv nyungc sic se Tin-Hungh maiv a’hneiv aqv, nqa’haav dorng-jaa gitv huon liuz yaac maiv haih duqv zipv Tin-Hungh nyei en aqv. Sienx Yesu mienh ndaauh sorng gitv nyeic, se weic hnamv benx cing-nzengc mienh, zoux mienh seix yiem naaiv seix zaangc, maiv zeiz gorngv mbuo dorh daaih seix mangc ndaangc, mbuo oix zuqc bungx hnyouv Tin-Hungh. D. Tin-Hungh Liepc Dorng Jaa Nyei Jauv: Da’yietv nyungc se Tin-Hungh oix maaih mienh hiaangx daaih buangv nzengc lungh ndiev. (Tin-Deic Douh 1:26-28). Da’nyeic nyungc se kungx Aa^ndaam ganh yiem hnangv Tin-Hungh buatc maiv horpc, weic zuqc mv maaih mienh tengx Aa^ndaam. Tin-Hungh tengx Aa^ndaam orn jaa weic oix bun maaih mienh tengx ninh, mbienz ninh, caux ninh zoux doic (Tin-Deic Douh 2:2-18-25 = Genesis 2:18-25). Weic naaiv Tin-Hungh gapv daaih nyei cai-doix mienh maiv dungx aengx caeqv doic( Matv^taai 19:4-6; Maako 10:6-9 ). E. Tin-Hungh Gapv Daaih Nyei Cai-Doix: Yesu dau, “Meih mbuo maiv doqc jiex naaiv douc Ging-Sou fai? ‘Zinh ndaangc Tin-Hungh zeix lungh zeix ndau wuov zanc, ninh zeix mienh daaih benx m’jangc m’sieqv.” Tin-Hungh yaac gorngv, ‘Weic naaiv m’jangc dorn dorng jaa, leih ninh nyei diex maac, caux jienv ninh nyei auv benx yietc dauh mi’aqv. Ninh mbuo ziouc maiv zeiz i dauh aqv. Benx yietc dauh hnangv. Hnangv naaic, Tin-Hungh gapv daaih nyei cai-doix, mienh maiv dungx caeqv nqoi.” (Matv^taai 19:4-6). 1. Tin-Hungh Maiv Iv Congh Mienh Leih Cai-Doix (Maa^laa^ki 2:14-16): a. Tin-Hungh nzorng haic mienh leih cai nyei jauv 16ys. b. Tin-Hungh gapv daaih nyei cai-doix mienh maiv dungx caeqv nqoi (Matv^taai 19:6; 1 Ko^lin^to 7:10-11).

Page 11: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 11

2. Leih Cai-Doix Nyei Leiz a. Ceux buang-liouh jauv (sic) Matv^taai 5:31-32;19:9;Lugaa 16:18. b. Maiv sienx wuov dauh oix guangc sienx wuov dauh 1 Ko^lin^to 7:15. c. Longc maiv sienx nyei mienh caux jienv baaix mienv E^saa^laa 10:10-44. d. Weic fu’jueiv caux hmuangv doic nyei jauv maaih sic. 3. Dorng Jaa Nyei Leiz: a. Hnamv oix zuqc liuc leiz ziux goux = Love takes responsibility to care for. b. Hnamv oix zuqc liuc leiz taan bun njiec=Love takes responsibility to provide for. c. Hnamv oix zuqc maaih taaih ginx nyei jauv = Love shows respect. d. Hnamv oix zuqc maaih ziepc zuoqv hnyouv = Love is honorable. 4. Nqox Nyei Gong: a. Zoux beiv dorh hmuangv doic. b. Ziux goux hmuangv doic. c. Oix zuqc nzie hmuangv doic. d. Nqox oix zuqc hnamv ganh nyei auv. 5. Auv Nyei Gong: a. Auv se nqox nyei borng-buoz mienh = Wife is husband's helper. b. Auv se nqox nyei mbienz-doic mienh = Wife is husband's companionship. c. Auv oix zuqc mbuoqc nqox = Wife is submits to husband. d. Auv oix zuqc taaih nqox = Wife must respect her husband. F. Auv Nqox Oix Zuqc Laanh Hnamv Laanh: Mienh naaic Yesu. “Haaix diuh leiz-latc gauh longc jienv jiex?”Yesu dau. “Hnamv Tin-Hungh yaac hnamv mienh se gauh jienv jiex. Maiv maaih haaix diuh leiz-latc gauh longc jienv jiex naaiv deix i diuh leiz.” Matv^taai 22:36-40 Ninh ziouc naaic gaax Yesu. “Fin-saeng aac, yietc zungv Leiz-Latc, haaix diuh gauh longc jienv jiex?” Yesu dau,“Oix zuqc longc nzengc hnyouv, longc nzengc za’eix, longc nzengc cong-mengh hnamv Ziouv, meih nyei Tin-Hungh.” Naaiv se hlo jiex, gauh longc jienv jiex nyei leiz aqv. Da’nyeic diuh yaac fih hnangv nyei, “Oix zuqc hnamv mienh hnangv hnamv ganh nor.” Mose nyei Leiz-Latc caux zuangx Douh Waac Mienh njaaux nyei yietc zungv longc naaiv deix i diuh leiz zoux gorn.” Yesu aengx gorngv, “Meih mbuo oix mienh hnangv haaix nor zoux bun meih mbuo, meih mbuo yaac oix zuqc hnangv wuov nor zoux bun mienh.” (Lugaa 6:31). Laanh hnamv laanh nyei jauv yiem Gikc Waac se maaih buo joux waac longc jienv haic. Da’yietv joux waac se gorngv, “Eros” naaiv joux waac nyei eix-leiz se gorngv taux cai-doix nyei hnamv. Naaiv nyungc hnamv se laanh hnamv laanh, laanh mbuoqc laanh, laanh yaac nyunc ei laanh (1 Ko^lin^to 7:1-5). Yiem Janx Gikc waac, “Eros” eix-leiz se dongh bun mienh nyei hnyouv hnamv taux oix dorng jaa, fai maaih hnyouv hnamv oix dorng jaa nyei jauv, se maaih hnyouv hnamv taux oix zoux auv, zoux nqox nyei jauv, fai hnamv oix maaih fu’jueiv nyei jauv. Naaiv nyungc jauv se Tin-Hungh bun mbuo daaih weic douc buonv haih hiaangx daaih buangv lungh ndiev (Tin-Deic Douh 1:27-28). Se gorngv Tin-Hungh mv bun naaiv nyungc hnamv mbuo nor, mbuo baamh mienh maiv haih hiaangx daaih buangh lungh ndiev. Cai-doic nyei hnamv se ganh nyungc, maiv hnangv hnamv fu’jueiv, hnamv mienh, hnamv muoz-doic nyei jauv. Ging-sou yaac gorngv, cai-doix oix zuqc laanh hnamv laanh, laanh oix zuqc nyunc ei laanh. Se gorngv, laanh maiv nyunc ei laanh nor, ziouc maaih maiv cing-nzengc nyei sic cuotv aqv (1 Ko^lin^to 7:3-5). Yiem naaiv nyungc jauv Ziouv Yesu gorngv, mienh maiv maaih leiz, leih auv, leih nqox. Mienh leih auv, leih nqox se laaix maaih hienx nyei jauv. Hnangv naaiv, se gorngv haiv dauh leih auv, leih nqox se zoux bun dongh yiem njiec wuov dauh maiv cing-nzengc, weic zuqc ninh nyei nqox zoux hoic ninh benx hienx nqox nyei mienh (Matv^taai 5:31-32).

Page 12: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 12

Cai-doix laanh hnamv laanh se longc jienv haic. Se gorngv fu’jueiv buatc diex maac laanh hnamv laanh nor, muoz doic yaac oix laanh hnamv laanh fih hnangv nyei. Ninh nyei hnyouv yaac nqaai, hiuv duqv diex maac laanh hnamv laanh, yaac oix hnamv ninh mbuo fu’jueiv. Se gorngv fu’jueiv buatc domh mienh, diex maac kungx nzaengc jaax, mborqv jaax hnangv nor, fu’jueiv yaac oix zuotc jienv, ei jienv diex maac nyei nyungc zeiv nzaengc jaax, mborqv jaax. Yiem 1 Ko^lin^to 7:3-5 gorngv, “Maiv dungx laanh zaanc laanh. Nqox oix zuqc nyunc ei ninh nyei auv, auv yaac oix zuqc nyunc ei ninh nyei nqox. Weic zuqc auv ganh maiv maaih leiz gunv ganh nyei sin, se ninh nyei nqox gunv. Fih hnangv nyei, nqox ganh yaac maiv maaih leiz gunv ganh nyei sin, se ninh nyei auv gunv. Maiv dungx laanh zaanc laanh maiv juangc coux bueix, cuotv liuz I hmuangv dongh hnyouv dingc maiv juangc bueix I ziex hnoi weic longc ziangh hoc daux gaux. Jiex liuz naaiv deix ziangh hoc oix zuqc aengx juangc coux bueix. Nzauh heix ganh gunv maiv duqv ganh ziouc zuqc Saadaan nduov meih baamz zuiz.” Da’nyeic joux Gikc waac gorngv hnamv, se heuc “Phileo” ninh nyei eix-leiz se dongh mbuo hnamv hmuangv doic, hnamv mienh, hnamv muoz wuov nyungc hnamv. Naaiv nyungc hnamv ninh mbuo heuc muoz doic nyei hnamv. Hnangv mbuo hnamv mienh muoz cien-ceqv nyei jauv, mbuo mienh gorngv gorx-youz doic nyei hnamv. Naaiv nyungc hnamv se laanh korh lienh laanh, laanh hnamv laanh, laanh tengx laanh nyei jauv. Da’faam joux hnamv yiem Gikc waac se, heuc “Agape” eix-leiz se hnangv Tin-Hungh hnamv mbuo baamh mienh wuov nyungc hnamv. Naaiv nyungc hnamv Tin-Hungh oix mbuo dauh dauh mienh maaih naaiv nyungc hnamv. Naaiv nyungc hnamv se mbuo maiv douh duqv mienh nyei haaix nyungc ga’naaiv. Naaiv nyungc hnamv se maaih hnyouv korh lienh mienh,mienh mv hnamv mbuo mv baac mbuo yaac hnamv mienh fih hnangv nyei. Naaiv nyungc hnamv se yiem Ging-sou (1 Ko^lin^to 13:4-8; Yo^han 3:16; Yo^han 15:12-13; Yo^han 13:34-35; 1 Yo^han 4:7-12). Ziouv Yesu gorngv heuc laanh hnamv laanh wuov nyungc hnamv se dongh naaiv “Agape” nyei hnamv. Naaiv nyungc hnamv se maiv douh ganh duqv longx, maiv ceng-hlo, maiv zoux maux, maiv mueic jieqv mienh nyei haaix nyungc. Naaiv nyungc hnamv se maaih hnyouv korh lienh mienh, maaih hnyouv oix zoux longx bun mienh, maaih hnyouv oix tengx mienh. Se gorngv mbuo nyei cai-doix maaih naaiv nyungc “agape” nyei hnamv nor mbuo maaih horpc fim dongh eix nyei jauv camv faaux. Mbuo yaac mv maaih la’nyauv nyei jauv camv. Se hnangv yiem 1 Ko^lin^to 13:4-8, Baulo fin-saeng gorngv nor, se gorngv mbuo hnamv mienh nor: 1. Mbuo ziouc zoux duqv hnyouv ndaauv bun mienh. 2. Mbuo yaac zoux longx bun mienh. 3. Mbuo yaac maiv mueic jieqv mienh nyei ga’naaiv. 4. Mbuo yaac maiv ceng-hlo. 5. Mbuo yaac maiv zoux maux. 6. Mbuo yaac maiv zoux maiv zieqv leiz nyei jauv. 7. Mbuo yaac maiv douh ganh duqv longx. 8. Mbuo yaac maiv qiex jiez siepv. 9. Mbuo yaac maiv jangx mienh zoux dorngc nyei sic. 10. Mbuo yaac maiv a’hneiv waaic nyei sic. 11. Mbuo ziouc diev duqv nyungc-nyungc sic. 12. Mbuo yaac zanc-zanc maaih noic.

Page 13: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 13

H.Ging-Sou Njaaux Taux Cai-Doix Horh Norh Nyei Jauv: Ging-Sou zanc-zanc njaaux taux cai-doix horh norh horh kix nyei jauv. Ging-Sou gorngv, se gorngv auv hnamv nqox nor oix zuqc mbuoqc nqox, yaac taaih nqox, yaac muangx nqox, yaac zoux cing-nzaengc bun nqox. Ging-Sou njaaux taux nqox gorngv, se gorngv nqox hnamv auv oix zuqc korh lienh auv, oix zuqc taaih auv, oix zuqc zoux longx bun auv. Ging-Sou yaac gorngv waac-beiv, se gorngv nqox hnamv auv oix zuqc hnangv Giduc hnamv Jiu Baang nor. Auv hnamv nqox yaac oix zuqc hnangv Jiu Baang hnamv Gidic nor, mbuoqc ganh nyei nqox. (E^fe^so 5:21-31; Ko^lo^si 3:19-20). “Meih mbuo oix zuqc laanh mbuoqc laanh, laanh hnamv laanh weic zuqc meih mbuo lomh nzoih taaih Giduc nyei mienh.” (E^fe^so 5:21). Congh Mengh Waac 14:1 gorngv, “Congh mengh nyei m’sieqv dorn ceix ninh nyei biauv faaux. Hngongx nyei m’sieqv dorn, se longc ninh ganh nyei buoz caeqv ninh ganh nyei biauv waaic.” Cai-doix horpc fim nyei jauv se longc jienv haic bun mbuo Giduc mienh nyei biauv zong. Da’ yietv nyungc longc jienv nyei jauv se, se gorngv mbuo cai-doix mv horpc fim nor, mbuo daux gaux Tin-Hungh mv zipv mbuo nyei waac (1 Bide 3:7). Yesu gorngv, se gorngv mbuo maaih hnyouv oix fongc horc ga’naaiv bun Tin-Hungh, mv baac mbuo nyei hnyouv corc nouz jienv, nzorng jienv mienh nyei nor, Tin-Hungh mv zipv mbuo nyei ga’naaiv aqv. Mbuo oix zuqc mingh caux wuov dauh zoux horpc ndaangc cingx daaih haih fongc horc ga’naaiv bun Tin-Hungh (Matv^taai 5:21-24). Da’nyeic nyungc longc jienv nyei jauv se, se gorngv mbuo domh mienh haiv zanc yaac mborqv jaax, nzaeng jaax nor, mbuo nyei fu’jueiv yaac oix zuotc jienv mborqv jaax nzaeng jaax. Mbuo njaaux ninh mbuo zoux longx nyei jauv, ninh mbuo yaac mv muangx mbuo. Weic naaiv mbuo zoux die, zoux maa nyei mienh oix zuqc horc fim dongh eix dongh diuc hnyouv laanh oix zuqc zoux longx bun laanh, laanh yaac oix zuqc hnamv laanh. Weic zuqc mbuo yietc zungv se zoux Tin-Hungh hnamv haic nyei naamh nyuoz oix zuqc zuotc ninh nyei nyungc zoux. Yiem mbuo zoux nyei nyungc-nyungc sic oix zuqc hnamv mienh hnangv Giduc hnamv mbuo nor, weic mbuo siev maengc, hnangv zorqv ndaang nyei ga’naaiv fongc fongc ziec bun Tin-Hungh nor.” (E^fe^so 5:1-2). Hnangv naaiv, “Muo oix zuqc laanh mbuoqc laanh weic zuqc mbuo lomh nzoih taaih Giduc nyei mienh. Zoux auv nyei mienh oix zuqc mbuoqc ganh nyei nqox hnangv mbuoqc Ziouv Yesu wuov nor. Zoux nqox nyei mienh yaac oix zuqc hnamv ganh nyei auv hnangv Giduc hnamv jiu-baang wuov nor. (E^fe^so 5:21-22,25). Da’faam nyungc longc jienv nyei jauv yiem cai-doix gu’nyuoz se oix zuqc maaih hnyouv nyiemc ganh zoux fai. “Oix zuqc zanc-zanc nyiemc ganh zoux faix, longc suonc hnyouv, longc noic, zoux hnyouv ndaauv, laanh hnamv laanh. Oix zuqc longc hnyouv laanh caux laanh baengh orn nyei yiem weic beu jienv Singx Lingh ceix bun nyei horpc fim dongh eix nyei hnyouv.” (E^fe^so 4:2-3).“Oix zuqc guangc nqoi ganh nyei loz-maengc, dongh zinh ndaangc mbuo mv gaengh sienx Tin-Hungh wuov nyungc maengc. Wuov nyungc loz-maengc se kungx nduov mbuo ei ganh nyei hnyouv nyunc zoux, manc-manc ziouc waaic nzengc mi ‘ aqv. (E^fe^so 4:22). Weic naaiv, “Maiv dungx bun mbuo nyei nzuih gorngv cuotv maiv benx nyei waac. Oix zuqc gorngv haih tengx mienh nyei waac hnangv, dongh haih ceix mienh puix ninh mbuo qiemx zuqc nyei wuov nyungc waac, bun muangx nyei mienh duqv longx. Yaac maiv dungx bun Tin-Hungh nyei Singx Lingh nzauh. Tin-Hungh bun Singx Lingh mbuo, se hnangv nqaapv jienv yienx nor, zuov Tin-Hungh zuoqc mbuo nzuonx nyei hnoi-nyieqc taux. Oix zuqc guangc im nyei hnyouv, maiv dungx nouz mienh, maiv dungx qiex jiez, maiv dungx nauz-nauc nyei nzaeng jaax, maiv dungx gorngv doqc mienh. Yaac oix zuqc guangc nzengc nyungc-nyungc nzorng mienh nyei sic. Daaux nzuonx, laanh oix zuqc zoux longx bun laanh, laanh korh lienh laanh, yaac oix zuqc guangc laanh zoux dorngc laanh nyei sic hnangv Tin-Hungh longc Giduc guangc mbuo nyei zuiz wuov nor.” (E^fe^so 4:29-32). Da’feix nyungc cai-doix horpc fim nyei jauv se oix zuqc maaih guangc zuiz nyei jauv, laanh oix zuqc guangc bun laanh dongh mbuo zoux dorngc nyei jauv. Maiv gunv mienh baac-baac zoux fai capv-bouc zoux dorngc nyei jauv. Se gorngv mbuo gorngv guangc mienh zoux dorngc nyei jauv, mbuo duqv laengz liuz fai dingc liuz, laengz guangc nor, mbuo gengh oix zuqc guangc. Guangc zuiz bun mienh nyei jauv se mv zeiz nzuih gorngv hnangv, mv baac oix zuqc za’gengh zoux. Se gorngv mbuo guangc mienh nyei zuiz nor, jiex liuz maaih haaix nyungc mbuo mv aengx paan daaih gorngv aqv. Mbuo mienh mv maaih horpc fim se laaix mbuo mv maaih guangc zuiz nyei jauv. Maiv gunv i hmuangv gu’nyuoz fai caux deic-bung mienh yaac fih hnangv nyei. Maaih deix ziangh hoc mienh zoux dorngc mbuo nyei jauv jiex daaih duqv nyic ziepc, faah ziepc hnyaangx aqv mv baac aengx mingh ndaam porng wetv daaih wuov gorngv, hnangv naaiv se mv zeiz Tin-Hungh nyei mienh. Ziouv

Page 14: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 14

Yesu gorngv, “Se gorngv mienh dorngc meih mbuo, meih mbuo yaac guangc bun ninh mbuo nor, meih mbuo nyei tin-dorngh Diex yaac guangc meih mbuo nyei zuiz. Mv baac mienh dorngc meih mbuo, meih mbuo yaac maiv guangc nor, meih mbuo nyei Zangc Diex yaac maiv guangc meih mbuo nyei zuiz.” (Matv^taai 6:14-15). Guangc zuiz nyei jauv se mv zeiz gorngv guangc nzunc aeqv gaux aqv. Se yietc seix mienh oix zuqc guangc. Bide aengx daaih naaic gaax Yesu. “Ziouv aac, se gorngv yie nyei gorx-youz zanc-zanc dorngc yie, yie oix zuqc guangc mbu’ziex nzunc bun ninh? Siec nzunc gaux aqv?”Yesu dau, “Yie maiv zeiz gorngv guangc siec nzunc hnangv. Oix zuqc guangc siec nzunc nyei cietv ziepc. Weic zuqc Tin-Hngh zoux Ziouv gunv mienh se hnangv naaiv. Maaih dauh hungh diex oix caux ninh nyei bou funx zaeqv. Funx jienv zaeqv wuov zanc, mienh dorh dauh bou bieqc daaih. Wuov dauh bou qiemx hungh diex ziex baeqv waanc norm zinh, yaac maiv maaih nyaanh jaauv. Hungh diex ziouc heuc mienh dorh wuov dauh bou mingh maaic bun mienh zoux nouh. Liemh ninh nyei auv-jueiv caux ninh maaih nyei yietc zungv ga’naaiv dorh mingh maaic nzengc daaih jaauv sung zaeqv. “Wuov dauh bou ziouc gueic njiec hungh diex nyei nza’hmien njiec qaqv tov. Tov ziouv sie yie, zuov yie lorz duqv daaih, yie gengh oix zuqc jaauv taux sung nzengc.’ Hungh diex korh lienh haic wuov dauh bou ziouc guangc nzengc ninh nyei zaeqv, bungx ninh nzuonx mi’aqv. Naaic dauh bou cuotv mingh yaac buangh zuqc dauh zoux bou doic. Naaiv dauh bou qiemx ninh i ziex norm zinh hnangv, mv baac ninh liemh zeih goh jienv naaiv dauh nyei jaang yaac gorngv, ‘Gaanv jaauv meih qiemx yie nyei zaeqv.’ Wuov dauh zoux bou doic ziouc gueic njiec qaqv tov ninh. ‘Tov meih sie yie, yie gengh jaauv nyei lorqc.’ Mv baac wuov dauh bou maiv kuangv, yaac dorh ninh mingh wuonx jienv loh zuov ninh jaauv sung zaeqv. Aengx maaih deix lomh nzoih zoux bou doic buatc naaiv deix sic cuotv, haiz hnyouv maiv longx yietc deix ziouc mingh mbuox nzengc hungh diex. Hungh diex ziouc heuc wuov dauh bou bieqc daaih. Ninh gorngv, ‘Meih naaic dauh waaic haic nyei nouh gauv aah! Weic zuqc meih tov yie hnangv, yie ziouc guangc nzengc yietc zungv meih qiemx yie nyei zaeqv. Meih horpc zuqc korh lienh meih nyei zoux bou doic hnangv yie korh lienh meih nor saa.’ Hungh diex qiex jiez! Haic ziouc heuc gunv loh nyei jien dorh naaiv dauh bou mingh zeix taux ninh jaauv sung zaeqv.”Yesu aengx gorngv setv mueiz waac. “Se gorngv meih mbuo mouz dauh mienh maiv longc hnyouv guangc gorx-youz zoux dorngc meih mbuo nyei sic, yie nyei tin-dorngh Diex yaac fih hnangv nyei maiv guangc bun meih mbuo.” (Matv^taai 18:21-35). J. Leih Cai-Doix Nyei Leiz: Yiem naaiv seix zaangc ndaauh sorng gitv nyeic nyei jauv se gengh jienv haic, oix zuqc daux gaux tov Tin-Hungh tengx mbuo mbenc cai-doix horpc nyei, tov bun yietc liuz kungx buangh longx nyei jauv hnangv, haih duqv zoux horpc Tin-Hungh. Dorn caux sieqv haih duqv benx cai-doix se Tin-Hungh ganh ginv daaih bun ninh mbuo, ninh mbuo haaix dauh nyei hnyouv hnangv haaix nor, dongh diuc hnyouv fai maiv dongh diuc hnyouv nyei jauv, Tin-Hungh yaac hiuv nyei. Mbuo Giduc Mienh, gitv liuz huon, dorng liuz jaa aengx haih leih duqv doic nyei fai? Se gorngv leih nor, oix zuqc hnangv haaix nor zoux? Ging-Sou gorngv maaih norm hnoi nor, “Maaih deix Faa^li^si Mienh daaih seix Yesu ziouc naaic, “Maiv gunv nqox weic haaix nyungc gorn-baengx leih ninh nyei auv, se horpc mbuo nyei leiz fai?” Yesu dau, “Meih mbuo maiv doqc jiex naaiv douc Ging-Sou fai? ‘Zinh ndaangc Tin-Hungh zeix lungh zeix ndau wuov zanc, ninh zeix cuotv mienh daaih benx m'jangc m'sieqv.’ Tin-Hungh yaac gorngv, ‘Weic naaiv m'jangc dorn dorng jaa, leih ninh nyei diex maac, caux jienv ninh nyei auv benx yietc dauh mi'aqv.’ Ninh mbuo ziouc maiv zeiz i dauh aqv. Benx yietc dauh hnangv. Hnangv naaic, Tin-Hungh gapv daaih nyei cai-doix, mienh maiv dungx caeqv nqoi.” Faa^li^si Mienh aengx naaic Yesu, “Wuov nyungc, Mose weic haaix diuc mbuox nqox bun zeiv leih cai sou ninh nyei auv ziouc heuc auv mingh aqv?” Yesu dau, “Se laaix meih mbuo hnyouv ngaengc haic Mose cingx daaih bun meih mbuo haih leih duqv meih mbuo nyei auv. Mv baac zinh ndaangc, zeix lungh zeix ndau wuov zanc, maiv zeiz hnangv naaic nor. Yie mbuox meih mbuo, haaix dauh leih ninh nyei auv, yaac maiv zeiz laaix ninh nyei auv hienx nqox nor, aengx mingh longc siang-auv, ninh se hienx auv hnangv.” (Matv^taai 19:3-9). Hnangv naaiv, mbuo hiuv duqv leih auv, leih nqox nyei jauv se maiv zeiz Tin-Hungh nyei za’eix, Yesu yaac maiv iv congh mienh leih auv leih nqox nyei jauv. Mienh leih auv, leih nqox nyei jauv se weic laaix cai-doix laanh maiv ziepc zuoqc hnyouv bun laanh nyei jauv, Yesu nuqv nzuonx Tin-Hungh zeix lungh zeix ndau nyei ziangh hoc bun mienh mangc, dongh Tin-Hungh zeix daaih nyei ziangh hoc, maiv maaih leih auv leih nqox nyei jauv, mienh leih auv leih nqox nyei ziangh hoc se yiem Moses nyei

Page 15: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 15

lungh ndiev, se laaix mienh hnyouv ngaengc, laanh maiv mbuoqc laanh, laanh maiv ziouc laanh oix leih doic, Tin-Hungh cingx daaih mbuox Mose mbuox nqox oix zuqc bun zeiv leih cai sou ninh nyei auv, bun cing ninh nyei auv benx bungx nqox nyei mienh mi’aqv, se maiv zeiz gorngv Tin-Hungh bun leiz mienh guangc auv, guangc nqox, fai leih auv, leih nqox. Mv baac dongh mienh oix leih auv, leih nqox wuov deix nor, ninh mbuo dorh naaiv joux waac daaih longc, dongh gorngv “bun zeiv leih cai sou auv liuz, ziouc heuc auv mingh aqv. Yesu fih hnangv nyei borqv jienv gorngv, “Haaix dauh leih auv, yaac maiv zeiz laaix ninh nyei auv hienx nqox nor, aengx mingh longc siang-auv, ninh se hienx auv nyei mienh hnangv.” (Matv^taai 19:9). Ei jienv Yesu gorngv nyei waac nor, dongh oix leih auv, leih nqox nyei mienh se weic oix mingh hienx ganh dauh m’sieqv dorn fai m’jangc dorn hnangv, maiv zei aeqv, ninh maiv horpc zuqc leih ninh nyei auv fai ninh nyei nqox. Ziouv Yesu aengx gorngv, “Haaix dauh leih ninh nyei auv oix zuqc fiev zeiv leih cai sou bun jienv ninh.’ Mv baac ih zanc yie mbuox meih mbuo, haaix dauh leih ninh nyei auv yaac maiv zeiz laaix ninh nyei auv hienx nqox, wuov dauh auv aengx longc ganh dauh zoux nqox, wuov dauh auv ziouc hienx nqox mi'aqv. Ninh nyei loz-nqox hoic ninh zoux hienx nqox nyei mienh. Haaix dauh longc wuov dauh auv-leih yaac hienx auv aqv.” (Matv^taai 5:31-32). Ei Mose fiev nyei leiz-latc sou njaaux nyei jauv nor, se gorngv haaix dauh auv fai nqox maiv ziepc zuoqc hnyouv bun ninh nyei nqox fai auv, mingh hienx ganh dauh, yaac maiv laengz guangc ninh zoux waaic nyei jauv nor, dongh ninh nyei auv fai nqox maiv zoux waaic wuov dauh ziouc maaih leiz leih duqv ninh nyei auv fai nqox aqv, mv baac oix zuqc bun zeiv leih cai sou ninh nyei auv. Mv baac Ziouv Yesu aengx gorngv, “Mv baac ih zanc yie mbuox meih mbuo, haaix dauh leih ninh nyei auv yaac maiv zeiz laaix ninh nyei auv hienx nqox, wuov dauh auv aengx longc ganh dauh zoux nqox, wuov dauh auv ziouc hienx nqox mi'aqv. Ninh nyei loz-nqox hoic ninh zoux hienx nqox nyei mienh. Haaix dauh longc wuov dauh auv-leih yaac hienx auv aqv.” (Matv^taai 5:31-32). Ei jienv Ziouv Yesu njaaux nyei waac nor, se gorngv maiv zeiz auv fai nqox mingh hienx ganh dauh mienh nor, haaix dauh leih ninh nyei auv fai nqox se ninh zoux hoic ninh nyei auv fai nqox benx hienx auv hienx nqox nyei mienh, naaiv se dorngc hienx auv hienx nqox nyei leiz. Weic zuqc dongh oix leih wuov dauh zoux hoic dongh maiv oix leih wuov dauh benx hienx auv hienx nqox nyei mienh, hnangv naaiv zoux yietc zungv yaac zoux dorngc aqv.Hnangv naaic, se gorngv haaix dauh m’sieqv dorn fai m’jangc dorn, guangc ninh nyei nqox fai ninh nyei auv mingh, aengx mingh longc ganh dauh siang-nqox fai siang-auv, wuov dauh ziouc dorngc hienx nqox hienx auv nyei leih aqv. Se gorngv dorngc hienx auv, hienx nqox nyei leiz nor, ziouc maiv duqv siouc Tin-Hungh nyei guoqv nyei buonc (Hipv^lu 13:4; 1 Ko^lin^to 6:9-11; Laauc Yaangh 21:27). Se gorngv haaix dauh m’jangc dorn fai m’sieqv dorn guangc ninh nyei auv fai nqox mingh, aengx mingh longc ganh dauh siang-auv fai siang-nqox nor, ninh yaac zoux dorngc hienx auv hienx nqox nyei leiz. Hnangv naaic, leih auv leih nqox nyei jauv, se maaih camv-nyungc nyei, mv baac longc jienv nyei jauv se maaih yietc nyungc hnangv, se gorngv nqox fai auv mingh hienx sieqv hienx auv fai hienx dorn hienx nqox nor, dongh maiv zoux wuov dauh ziouc maaih leiz leih duqv dongh zoux waaic wuov dauh aqv. Mv baac, ninh ganh se maiv haih aengx longc ganh dauh siang-auv fai siang-nqox, se gorngv ninh longc nor, ninh se zoux dorngc hienx auv hienx nqox nyei leiz. Maaih nduqc nyungc jauv hnangv, bun ninh maiv dorngc hienx auv hienx nqox nyei leiz se, ninh oix zuqc aengx longc ninh nyei loz-auv fai loz-nqox, ninh cingx daaih maiv dorngc hienx auv hienx nqox nyei leiz. Baulo fin-saeng gorngv, Ziouv hatc maiv bun mienh leih auv leih nqox nyei jauv, ninh gorngv, “Yie aengx maaih joux waac hatc dorng jaa nyei mienh. Naaiv deix waac maiv zeiz yie ganh gorngv nyei waac, se Ziouv hatc nyei waac. Auv maiv dungx leih guangc nqox. Mv baac se gorngv leih nor, ninh oix zuqc daan sin yiem. Maiv zei aeqv, oix zuqc aengx longc loz-nqox. Nqox yaac maiv dungx leih guangc ninh nyei auv.”( 1 Ko^lin^to 7:10-11). Aengx maaih yietc nyungc jauv haih leih duqv cai-doix, se hnangv longc ga’nyiec maengx mienh, dongh maiv zeiz sienx Giduc nyei mienh, wuov dauh maiv laengz sienx mv baac oix longc, laengz caux sienx wuov dauh yiem. Mv baac nqa’haav ninh ziouc maiv oix caux sienx wuov dauh yiem, yaac maiv bun sienx wuov dauh mingh zoux leiz-baaix lorz Tin-Hungh, yaac laaix naaiv nyungc jauv zoux bun dongh sienx wuov dauh maaih sic camv nor, sueih binc ninh mingh aqv, sienx wuov dauh ziouc maiv zuqc diev jienv yiem. Baulo fin-saeng hnangv naaiv nor gorngv, “Se gorngv maaih Giduc Mienh m'sieqv dorn, ninh nyei nqox yaac maiv sienx, mv baac nqox laengz caux ninh yiem, ninh maiv dungx leih ninh

Page 16: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 16

nyei nqox aqv. Nqox maiv sienx mv baac weic zuqc ninh nyei auv sienx, Tin-Hungh ziouc zipv ninh nyei nqox. Auv maiv sienx mv baac weic zuqc nqox sienx, Tin-Hungh ziouc zipv ninh nyei auv. Maiv zei aeqv, ninh mbuo nyei fu'jueiv se hnangv maiv sienx nyei mienh nyei fu'jueiv nor, mv baac ih zanc benx Tin-Hungh nyei. Maiv gunv auv fai nqox, se gorngv maiv sienx Yesu wuov dauh oix leih sienx nyei wuov dauh, sueih ninh mingh aqv. Buangh zuqc naaiv nyungc sic nor aeqv, sienx Yesu wuov dauh auv fai nqox ziouc maiv zuqc aapv ganh diev jienv yiem, weic zuqc Tin-Hungh heuc mbuo baengh orn nyei yiem.” (1 Ko^lin^to 7:13-15). “Se gorngv mienh longc jienv auv, nqa'haav haiz maiv horpc hnyouv ninh nyei auv weic zuqc buatc ninh nyei auv zoux sic maiv ziangh horngh, nqox ziouc fiev leih cai sou bun jienv ninh yaac heuc ninh cuotv biauv mingh aqv. Se gorngv auv cuotv biauv mingh aengx longc ganh dauh nqox, da'nyeic dauh nqox yaac maiv hnamv ninh aengx fiev leih cai sou bun ninh ziouc heuc ninh mingh mi'aqv, fai da'nyeic dauh nqox daic mi'aqv, daauh dauh nqox, dongh zunc ninh biaux wuov dauh, aengx longc ninh zoux auv maiv duqv aqv, weic zuqc wuov dauh auv maaih uix. Ziux Ziouv mangc, naaiv se gamh nziev haic, youx haic nyei sic. Maiv dungx bun Ziouv, meih mbuo nyei Tin-Hungh, jiu bun meih mbuo nzipc nyei deic-bung zuqc maaih zuiz.” (Nzamc Leiz-Latc 24:1-4) Nzutv zunv waac taux leih cai nyei jauv. Ei mbuo duqv hoqc jiex daaih nyei Ging-Sou waac gorngv taux leih cai nyei jauv, se kungx maaih i nyungc jauv bun mienh haih leih duqv cai-doix hnangv: (1) Nyungc se hnangv cai-doix maaih dauh maiv ziepc zuoqv hnyouv, se hnangv auv fai nqox mingh hienx auv fai hienx nqox zoux waaic sic, yaac maiv muangx haaix dauh horh kuinx sai njaaux nyei waac, ninh yaac maiv maaih hnyouv zoux longx nyei jauv nor, dongh yiem longx nyanc longx zoux horpc wuov dauh maiv maaih baengh orn hnyouv nor, ninh maaih leiz haih leih duqv dongh zoux waaic sic wuov dauh nyei (Nzamc Leiz-Latc 24:1-4; Matv^taai 5:31-32; Matv^taai 19:3-6). (2) Nyungc se hnangv maaih dauh sienx Ziouv nyei mienh maaih dauh maiv sienx Ziouv nyei mienh longc doic daaih, mv baac nqa’haav dongh maiv sienx wuov dauh maiv oix longc sienx wuov dauh, ninh oix guangc fai oix biaux, fai oix leih, yaac maiv oix caux sienx wuov dauh yiem aqv nor, dongh sienx wuov dauh sueih ninh mingh aqv (1 Ko^lin^to 7:13-15; E^saa^laa 10:11-19). K. Dorng Jauv Nyei Jauv: Dorng jaa nyei jauv se Giduc Mienh oix zuqc lorz Giduc mienh ganh longc, maiv gunv m’jangc fai m’sieqv yaac fih hnangv nyei, weic zuqc maaih miemh camv nyei laaix maiv muangx Tin-Hungh nyei waac longc ga’nyiec maengx nyei mienh ziouc maaih la’nyauv sic cuotv yiem ninh mbuo nyei cai-doix gu’nyuoz maiv gunv loz hnoi I^saa^en Mienh fai ih jaa hnoi nyei Giduc Mienh yaac fih hnangv nyei. Dongh maiv muangx Tin-Hungh nyei waac wuov deix mienh dorng jaa daaih maiv maaih baengh orn njien-youh. Maiv daan mbuoqc naaiv, ninh mbuo yaac maiv haih duqv zipv Tin-Hungh nyei en. Mbuo hoqc taux sienx Yesu nyei mienh dorh zinh ndaangc ninh mbuo sienx mienv nyei jauv daaih zorpc sienx Tin-Hungh nyei jauv. Da’nyeic nyungc mienh sienx zorpc nyei jauv se yiem dorng jaa nyei jauv. Ging-Sou mengh mengh nyei gorngv dorng jaa se yietc dauh m’jangc caux yietc dauh m’sieqv, dorng jaa se weic yietc seix. (Yiem Tin-Deic Douh 2:24 gorngv, “Weic naaiv m'jangc dorn dorng jaa, leih ninh nyei diex maac, caux jienv ninh nyei auv benx yietc dauh mi'aqv”). Tin-Hungh zeix Aa^ndam caux Haa^waa biux mengh ninh nyei mouz deic taux dorng jaa nyei jauv se yietc dorn caux yietc dauh sieqv gapv benx cai-doic weic juangc yietc liuz taux daic cingx leih doic. Weic zuqc Tin-Hungh maiv zeix i dauh m’sieqv dorn bun Aa^ndam, fai i dauh m’jangc dorn bun Haa^waa. Da’yietv, dorng jaa se Tin-hungh ganh liepc daaih (Tin-deic douc 2:22-24), maiv zeiz baamh mienh nyei za’eix cuotv daaih, weic naaiv oix zuqc longc Ziouv nyei waac zoux ciqc cunx gorn-ndoqv dorh jauv; Da’nyeic, dorng jaa se kungx yietc dauh m’jangc longc yietc dauh m’sieqv hnangv, weic zuqc Tin-Hungh bun nduqc dauh auv Aa^ndam hnangv; Da’faam, dorng jaa se m’jangc dorn longc m’sieqv dorn, fai m’sieqv dorn longc m’jangc dorn hnangv, se maiv zeiz m’jangc longc m’jangc, m’sieqv longc m’sieqv. Se gorngv haaix dauh iqv mienh maaih leiz m’jangc longc m’jangc, m’sieqv longc m’sieqv nor dorngc Tin-Hungh nyei leiz aqv, wuov yaac nqa’haav zuqc Tin-Hungh dingc zuiz. Da’feix, m’jangc dorn caux m’sieqv dorn dorng jaa i dauh gapv benx yietc dauh. M’jangc dorn yaac zuqc leih ninh nyei diex maac mingh caux ninh nyei auv gapv jienv benx cai benx doic weic yietc seix; Da’hmz, zoux nqox nyei mienh se zoux auv nyei m’nqorngv, weic zuqc Aa’ndam se zeix ndangc Haa^waa nqa’haav zeix (1 Ko^lin^to 11:8-9; 1 Ti^mo^tai 2:13), Haa^waa yaac zeix daaih weic tengx ninh nyei nqox. Weic zuqc Tin-hungh hnangv naaic nor dingc

Page 17: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 17

daaih bun nqox zoux auv nyei m’nqorngv se maiv zeiz gorngv nqox se zoux ziouv mv baac weic bun maaih yietv maaih nyeic nyei yiem biauv zong. Tin-Hungh bun nqox zoux m’nqorngv nyei eix-leiz se weic hnamv, weic zoux bieiv dorh hmuangv doic, mbuo hoqc taux dorng jaa nyei jauv se weic oix tengx ceix dorng jaa nyei mienh, fai oix orn jaa nyei mienh, se maiv zeiz weic oix gorngv hoic dongh leiz cai doix liuz nyei mienh fai dorngc liuz jiex daaih nyei sic. 1 Yo^han 1:9 gorngv “Se gorngv mbuo nyiemc mbuo nyei zuiz, Tin-Hungh se ziepc zuoqv nyei, baengh fim nyei, ziouc guangc mbuo nyei zuiz caux mbuo zoux nyei yietc zungv waaic sic, fioux mbuo cing-nzengc daaih.” Tin-Hungh ninh nzorng haic leih cai doix nyei jauv mv baac ninh corc hnamv leih cai doix nyei mienh nyei. Hnangv jae nyei jaaux zin liuz, maiv haih aengx dorh nzuonx hnangv loz nyei benx jae jaaux nzunc aqv. Weic zuqc leih cai doix se camv jienv mingh, maiv gunv sienx nyei mienh fai maiv sienx nyei mienh yaac leih camv jienv ming. Maiv daan naaiv hnangv, ih zanc maaih mienh camv nyei ndaam mengh benx Giduc nyei mienh, mv baac ninh mbuo zoux nyei sic se hnangv zinh ndaangc maiv sienx nyei ziangh hoc nor camv jienv faaux, bueix sieqv bueix dorn, caux hienx auv hienx nqox caux jienv doic yiem maiv dorng jaa, weic maiv oix maaih ngaengc waac. Yiem Meiv Guoqv deic bung nor, se gorngv maiv dorng jaa caux jienv yiem duqv nyaanh gauh camv deix, cuotv nzou-zinh fai tax yaac gauh heng. Mv baac sienx Giduc nyei mienh maiv horpc zuqc hnangv naaic zoux, weic zuqc Ging-Sou mengh nyei gorngv mbuo se benx baamh gen nzauv caux baamh gen nyei njang (Matv^taai 5:13-26). Hnangv gorngv jiex daaih wuov nor, maaih sienx nyei mienh zorqv sienx Yesu nyei jauv-louc zorpc maiv sienx nyei jauv zoux. Zoux bun sienx Yesu nyei jauv maiv ganh nyungc fai lengc, sienx nyei mienh yaac maiv ganh nyungc fai lengc. Fi’h hnangv nyei sienx caux maiv sienx nyei mienh zoux nyei sic yietc deix yaac maiv pioux. Zoux gau mienh zungv zieqv maiv duqv fai samx maiv cuotv gorngv haaix dauh Giduc mienh haaix dauh zangc mienv mienh aqv. Maaih ziex kang Ging-Sou donv taux sienx zorpc nyei jauv, Tin-Hungh oix sienx ninh nyei mienh zangc ninh ganh nduqc dauh hnangv (Cuotv^I^yipv 20:1). Sienx Yesu nyei mienh maaih ziex nyungc jauv zoux bun ninh mbuo sienx zorpc. Da’yietv nyungc jauv se ninh mbuo maiv hiuv duqv Ging-Sou njaaux nyei waac. Da’nyeic nyungc se weic mienh maiv ziepc zuoqv hnyouv sienx Tin-Hungh, eix-leiz se maiv oix zoux ei Ging-Sou njaaux nyei waac. Da’faam nyungc se weic mienv nyei gorn-ndoqv fai mienv nyei nzungh ndo haic. Da’feix nyungc se weic maiv bieqc hnyouv Ging-Sou njaaux nyei waac. Da’hnmz nyungc se weic njaaux nyei mienh oix longc mengh dauh mengh hoc nyei jauv, maiv njaaux zien Ging-Sou nyei waac bun mienh. Da’luoqc nyungc se weic njaaux nyei mienh ganh yaac zoux waaic sic nyei jauv nyei.

1. Zangv cing-nzengc nyei jauv: Ging-Sou mengh mengh nyei gorngv mbuox mbuo laanh laanh Giduc Mienh oix zuqc hnangv haaix nor yiem hnangv haaix nor zoux goux ganh nyei buonh sin cing nzengc. Yiem Ko^lo^si. 3:5-10 “Weic naaiv oix zuqc mietc nzengc meih mbuo nyei sin zangc hanc oix zoux nyei nyungc-nyungc waaic sic. Oix zuqc guangc nziaauc sieqv nziaauc dorn nyei sic, zoux maiv cing-nzengc nyei, maiv luonx horngc nyei, maaih hnyouv zoux waaic nyei, mauv ga’naaiv nyei sic. (Mauv ga’naaiv se hnangv baaix miuh fangx nor.) 6 Laaix naaiv deic sic Tin-Hungh oix bun maiv muangx ninh nyei waac wuov deix zuqc ninh nouz jienv. 7 Zinh ndaangc meih mbuo yaac hnangv naaiv nor zoux, dongh meih mbuo bun naaiv nyungc sic gunv meih mbuo wuov zanc. 8 Mv baac ih zanc meih mbuo oix zuqc guangc naaiv deic yietv zungv sic. Maiv dungz nouz mienh, qiex jiez, nzorng mienh. Maiv dungz gorngv doqc mienh fai longc meih mbuo nyei zuih baengh gorngv haaix nyungc waac-cou. 9 Laanh maiv dungx gorngv-baeqc nduov laanh, weic zuqc meih mbuo guangc meih mbuo nyei loz-maengc caux loz-maengc zoux nyei sic, 10 aengx duqv* siang-maengc. Naaiv nyungc siang-maengc, zeix maanc muotc nyei Tin-Hungh zanc-zanc zeix daaih siang nyei, gunv zoux gunv zuangv ninh nyei fangx zeiv weic bun meih mbuo haih hiuv nzengc ninh ganh. Maiv gaengh sienx Tin-Hungh nyei ziangh hoc, mbuo bun mienv gunv, sueih ganh nyei sin hanc zoux waaic sic. Sienx liuz Yesu nyei mienh, mbuo benx siang zeiz daaih nyei mienh, loz nyei nyungc-nyungc jiez nzengc fai gorngv mbuo maiv haih aengx zoux jienv zuiz mingh “mbuo hiuv duqv maiv maaih haaix dauh Tin-Hungh nyei naamh nyouz zanc-zanc baamz jienv zuiz mingh, weic zuqc Tin-Hungh nyei Dorn beu jienv ninh…” (1 Yo^han 5:18) Hnangv Lomaa sou 6:1 gorngv nor, se gorngv mbuo caux Giduc juangc maengc ziangh fai sienx Yesu nyei mienh “mbuo corc oix baamz jienv zuiz mingh Tin-Hungh cingx daaih haih ceix en camv jienv faaux fai?” Yiem 6:2 gorngv, “Zungv maiv

Page 18: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 18

zeiz (fai maiv horpc hnangv naaic nor hnamv) ei zoux zuiz nyei jauv mbuo zungv daic mi’aqv. Wuov nyungc mbuo hnangv haaix nor haih zoux jienv zuiz mingh?” Giduc mienh gengh maiv haih baamz jienv zuiz mingh. 2. Tin-Hungh Orn Dorng Jaa nyei jauv: Tin^deic douh 2:18 gorngv, “Ziouv Tin-Hungh aengx gorngv, nduqc laanh mienh ganh yiem hnangv se maiv horpc. Yie aengx oix zeix dauh daaih puix ninh, caux ninh zoux doic tengx ninh.” 3. Oix zuqc taaih dorng jaa nyei leiz: “Dauh dauh oix zuqc taaih dorng jaa nyei leiz, kungx longc ganh nyei auv nqox juangc coux bueix weic zuqc Tin-Hungh oix dingc yietc zungv nziaauc sieqv nziaauc dorn hienx auv hienx nqox nyei mienh nyei zuiz.” (Hipv^lu 13:4) 4. Dorng jaa se yiem naaiv norm baamh gen hnangv: “Daic mingh nyei mienh nangh daaih wuov zanc, ninh mbuo ziouc hnangv yiem Tin-dorngh nyei fin-mienh nor, maiv longc auv longc nqox.” (Matv^tai 22:30; Maako 12:25) 5. Maiv dungx caux maiv sienx nyei mienh juangc ndiangx-gaaz ndaam: “Sienx nyei mienh caux maiv sienx nyei mienh maiv dungx juangc ndiangx- gaaz ndaam. Kuv sic caux waaic sic, hnangv haaix nor haih jiu tong? Njang caux hmuangx hnangv haaix nor haih juangc yiem? Giduc caux Mbe^li^an hnangv haaix nor haih da’goih? Sienx nyei caux maiv sienx nyei mienh maaih haaix nyungc juangc jienv nyei buonc? Tin-Hungh nyei singx dinc caux miuc mienv hnangv haaix nor haih doih dongh? Weic zuqc yie mbuo zoux ziangh jienv nyei Tin-Hungh nyei singx dinc. Hnangv Tin-Hungh gorngv wuov nor, Yie oix caux yie nyei baeqc fingx yiem, oix yiem ninh mbuo mbu’ndongx. Yie oix zoux ninh mbuo nyei Tin-Hungh ninh mbuo yaac oix zoux yie nyei baeqc fingx.” (2 Ko^lin^to 6:14-16) Mangc (Lewi 19:19; Nzamc Leiz-Latc 22:10 “Maiv dungx longc ngongh caux lorh juangc ndiangx gaaz ndaam laih ndau.” Nzamc Leiz-Latc 7:3 “ Maiv dungx caux ninh mbuo jouh cien, bungx meih mbuo nyei sieqv bun ninh nyei dorn longc fai lorz ninh mbuo nyei sieqv bun meih mbuo nyei dorn longc” Maiv dungx longc maiv sienx Tin-Hungh nyei auv/nqox. Zienh zien sienx Giduc nyei mienh horpc zuqc longc Giduc mienh hnangv. 6. Yesu njaaux taux leih cai-doix nyei leiz Matv^tai 19:1-12: “Zinh ndaangc Tin-Hungh zeix lungh zeix ndau wuov zanc, ninh zeix cuotv mienh daaih benx m’jangc m’sieqv…weic naaiv m’jangc dorn dorng jaa leih ninh nyei diex maac, caux jienv ninh nyei auv benx yietc dauh mi’aqv. Ninh mbuo ziouc benx yietc dauh…Tin-Hungh gapv daaih nyei cai-doix, mienh maiv dungx caeqv nqoi….Mose bun leih cai sou se laaix mienh hnyouv ngaengc (maiv dungx zuotc maiv sienx Tin-hungh nyei I^saa^laa^en mienh, hnyouv ngaengc…maiv sienx zuqc daic yiem deic bung huaang. Matv^tai 5:28-32 (hienx auv hienx nqox) Meih mbuo haiz jiex loz-hnoi njaaux mienh naaiv deix waac, Maiv dungx hienx auv hienx nqox. Mv baac ih zanc yie mbuox meih mbuo, haaix dauh buatc dauh m’sieqv dorn yaac haiz hanc, se dorngx yiem hnyouv hienx liuz aqv” Hienx auv hienx nqox maiv zeiz ziouc bun leih duqv aqv. (Mal. 2:16; Matt. 19:1-12; Mark 10:1-12; Deut. 24:2-4; Matt. 5:28-32; Matt. 1:18-19) 7. Oix zuqc zoux cing-nzengc: Sienx Giduc nyei mienh weic Yesu daic yiem ziepc nzangc jaax maaiz mbuo yaac zuoqc mbuo longc ninh ganh nyei nziaamv. Ninh nyei nziaamv nzaaux mbuo benx cing-nzengc nyei mienh. Weic naaiv mbuo zuqc gunv jienv mbuo nyei sin, maiv haih aengx bun zuiz gunv nzunc. Zien zien nyei sienx nyei mienh gengh zuqc gunv jienv ganh nyei buonh sin. Weic zuqc naaiv deix ging-sou gorngv: 1 Ko^lin^to 6:9-11 “Meih mbuo maiv hiuv fai? Zoux waaic sic nyei mienh maiv duqv yiem Tin-Hungh nyei guoqv. Maiv dungx nduov ganh oc. Da'faanh zoux maiv luonx horngc nyei sic, baaix miuc-fangx, hienx auv hienx nqox, baamz dongh So^ndom Zingh nyei mienh baamz wuov nyungc zuiz, 10 luv mienh, mauv ga'naaiv, hopv diuv nquin, gorngv doqc mienh fai zoux zaqc, naaiv nyungc mienh maiv duqv yiem Tin-Hungh nyei guoqv. 11 Zinh ndaangc meih mbuo yaac maaih deix zoux naaiv nyungc mienh. Mv baac ih zanc meih mbuo kaux Ziouv Yesu Giduc caux mbuo nyei Tin-Hungh nyei Singx Lingh ziouc duqv nzaaux nzengc meih mbuo nyei zuiz, bun meih mbuo benx Tin-Hungh nyei cing-nzengc mienh, yaac duqv caux Tin-Hungh horpc hnyouv daaih.”

Page 19: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 19

Gaa^la^tie 5:19-21 “Mienh ei ganh nyei hnyouv hanc zoux se buatc duqv mengh nyei hnangv naaiv. Mienh nziaauc sieqv nziaauc dorn, zoux maiv cing-nzengc, zoux maiv luonx horngc nyei sic, 20 baaix miuc-fangx, bungx faatv, laanh nzorng laanh benx win-wangv, nzaeng jaax mborqv jaax, mueic jieqv, qiex jiez, nzaeng zoux hlo, bun nqoi zoux ziex guanh, 21 hanc mienh, diuv nquin, gapv zunv zoux waaic sic lo haaix. Naaiv deix waac yie gorngv mbuox jiex meih mbuo nyei, ih zanc yie aengx gorngv nzunc. Haaix dauh zoux naaiv nyungc sic maiv haih duqv Tin-Hungh zoux Ziouv gunv ninh mbuo.” 2 Ko^lin^to 12:21 “Yie aengx nzauh heix taux meih mbuo naaic yie nyei Tin-Hungh oix bun yie yiem meih mbuo nyei nza'hmien zuqc nyaiv. Yie oix zuqc nzauh mienh camv weic zuqc zinh ndaangc ninh mbuo baamz zuiz yaac taux ih zanc maiv gaengh goiv hnyouv guangc ninh mbuo zoux nyei maiv luonx horngc, hienx sieqv hienx dorn, maiv cing-nzengc nyei sic.” E^fe^so. 5:5 “Meih mbuo oix zuqc hiuv dingc, haaix dauh nziaauc sieqv nziaauc dorn, fai zoux maiv cing-nzengc nyei sic, fai mauv ga'naaiv, (weic zuqc mauv ga'naaiv se dorngx baaix miuc-fangx) wuov dauh yietc liuz zungv maiv maaih buonc yiem Tin-Hungh caux Giduc nyei guoqv.” 1 Te^saa^lo^ni^gaa 4:3 “Tin-Hungh nyei eix se hnangv naaiv. Ninh oix meih mbuo zoux cing-nzengc, simv nqoi nziaauc sieqv nziaauc dorn nyei sic” 1 Bide 4:3-45 “Jiex daaih nyei ziangh hoc meih mbuo zoux hnangv maiv sienx nyei mienh oix zoux nyei sic gaux aqv. Wuov zanc kungx sueih ganh nyei hnyouv zoux orqv sic, hanc sieqv, hopv diuv nquin, gapv zunv doic hopv diuv ceux lunc, yaac zoux nyaiv haic maiv benx nyei sic baaix miuc-fangx. 4 Maiv sienx nyei mienh hnamv maiv mengh baeqc meih mbuo ih zanc maiv mingh caux ninh mbuo ceux lunc zoux waaic sic, ninh mbuo ziouc gorngv doqc meih mbuo. 5 Mv baac maaih hnoi ninh mbuo oix zuqc gorngv mengh ninh mbuo zoux nyei sic mbuox Tin-Hungh, dongh liuc leiz ziangx siemv ziangh jienv nyei mienh caux daic mingh nyei mienh wuov dauh.” Laauc Yaangh 2:14 ‘Mv baac maaih ziex diuc yie oix gorngv meih. Yiem naaic maaih deix mienh gan Mbaa^laam njaaux nyei leiz. Loz-hnoi Mbaa^laam njaaux Mbaa^laakv dorh I^saa^laa^en Mienh baamz zuiz nduov ninh mbuo nyanc ziec jiex bun miuc-mienv nyei ga'naaiv yaac nduov ninh mbuo nziaauc sieqv nziaauc dorn.Maiv sienx Tin-Hungh nyei ziangh hoc, oix zoux haaix nyungc yaac sueih mbuo, weic zuqc mienv nyei hungh gunv mbuo bun mbuo zoux doic-dekc Tin-Hungh. Ih zanc sienx liuz Tin-Hungh mbuo zuqc zoux doic-diuc Tin-Hungh. Zoux maiv luonx horngc nyei sic nyei mienh maiv duqv buatc Tin-Hungh nyei guoqv (1 Ko^lin^to 6:9-11) Dorngc liuz jiex daaih se gorngv nyiemc yaac guangc maiv zoux jienv mingh nor Tin-Hungh yaac guangc nyei…mv baac maiv dungx aengx zoux jienv mingh.

Da’ faam Ginc Sienx Zorpc Nyei Jauv Se Jiex Wuom Nyei Leiz Maaih mienh camv nyei naaic taux sienx liuz Yesu, maiv jiex wuom nyei leiz se duqv njoux nyei fai? Bun yie nor, maiv zeiz gorngv haih duqv njoux nyei fai? Se jiex leiz naaic maaih haaix nyungc eix- leiz? Weic haaix nyungc mbuo oix zuqc jiex leiz? Jiez leiz se nyei jauv yiem Janx Gikc waac gorngv, “Mbatv^taai^Nzongh” se fan benx mbuo nyei waac gorngv jiex wuom nyei leiz. Ninh mbuo longc naaiv joux waac gorngv taux camv nyungc eix-leiz nyei. Eix-leiz se ziemx njiec, hnangv mbuo ziemx (ndie nor) fai ziemx-saax. Yiem Yo^han 3:23 gorngv Yo^han tengx mienh jiex wuom nyei leiz, ninh yiem Ai^non mungv…weic zuqc wuov norm dorngx maaih wuom camv nyei…” Weic zuqc ninh zuqc ziemx mienh muotv njiec wuom mingh. (Hnangv Nyomc ndie nor! Ndie-baeqc nyomc benx ndie-jieqv mi’aqv, weic mbuo ziemx njiec yietc zungv liuz cuotv daaih maiv hnangv loz nor aqv. Bun ndie nor se ndie-baeqc nyomc benx ndie-jieqv, mv baa bun mbuo nor, horpc zuqc ndie-jieqv nyomc benx ndie-baeqc. Maiv gunv gorngv mbuo hiuv duqv naaic se ndie baeqc, mv baac ih zanc buatc jieqv mi’aqv), gorngv taux Singx Lingh tengx jiez leiz, mbuo sienx Giduc wuov zanc mbuo dauh dauh “…zungv juangc nduqc dauh Singx Lingh jiex leiz benx yietc norm sin. Yietc zungv yaac duqv

Page 20: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 20

juangc nduqc dauh Singx-Lingh hopv.” (1 Ko^lin^to 12:13). Dongh mbuo sienx wuov zanc Singx Lingh tengx mbuo jiez leiz bun mbuo benx yietc norm sin caux Giduc juangc maengc ziangh weic ninh zoux sin nyei m’ngorngv. (1 Ko^lin^to 12:27). Wuov nyungc mbuo zoux haaix nyungc oix zuqc aengx jiex wuom nyei leiz? Yo^han tengx mienh jiex wuom nyei leiz maaih haaix nyungc eiz-leiz? Matv^tai 3:1-6 Ziangh hoc taux, tengx mienh jiex wuom nyei leiz wuov dauh Yo^han mingh wuov Yu^ndie Deic-Bung-Huaang zunh doz. 2 Ninh gorngv, “Oix zuqc goiv hnyouv guangc meih mbuo nyei zuiz, weic zuqc Tin-Hungh daaih zoux Ziouv gunv mienh nyei ziangh hoc taux fatv aqv.” 3 Tin-Hungh nyei douc waac mienh, I^saa^yaa, gorngv nyei wuov dauh mienh se dongh naaiv dauh Yo^han aqv. I^saa^yaa gorngv,“Maaih dauh mienh yiem deic-bung-huaang heuc jienv gorngv,‘Oix zuqc liuc leiz jauv zipv Ziouv. Wuov diuh jauv oix zuqc koi zaqc nyei.’” 4 Yo^han zuqv nyei lui-houx se longc lorh torh biei ndatv daaih yaac sai jienv ndopv-houx-hlaang. Ninh nyanc nyei ga'naaiv se jopv-nyeic caux lomc nyei mueiz-dorngh. 5 Mienh yiem Ye^lu^saa^lem Zingh caux Yu^ndie Saengv caux Jor^ndaen Ndaaih hlen, horngc zangc nyei dorngx, cuotv mingh Lorz Yo^han. 6 Ninh mbuo nyiemc ninh mbuo nyei zuiz, Yo^han ziouc yiem wuov Jor^ndaen Ndaaih tengx ninh mbuo jiex wuom nyei leiz. 11 “Yie longc wuom tengx meih mbuo jiex leiz bun cing meih mbuo goiv hnyouv guangc zuiz. Mv baac yie daaih ndaangc, aengx maaih dauh nqa'haav daaih. Ninh zoux gauh hlo yie. Yie zungv maiv puix tengx ninh hnengx heh. Ninh oix longc Singx Lingh yaac longc douz tengx meih mbuo jiex leiz.Yo^han tengx mienh longc wuom jiex wuov deix mienh biux mengh gorngv ninh mbuo goiv hnyouv guangc zuiz nyei mienh. Yiem Mat^tai 3:11 ““Yie longc wuom tengx meih mbuo jiex leiz bun cing meih mbuo goiv hnyouv guangc zuiz. Mv baac yie daaih ndaangc, aengx maaih dauh nqa'haav daaih. Ninh zoux gauh hlo yie. Yie zungv maiv puix tengx ninh hnengx heh. Ninh oix longc Singx Lingh yaac longc douz tengx meih mbuo jiex leiz”

Jiez leix Yiem Gong zoh sou: Gong zoh 13:24 “Yesu maiv gaengh cuotv daaih zunh doz wuov zanc, Yo^han zunh mbuox zuangx I^saa^laa^en mienh ninh mbuo oix zuqc goiv hnyouv guangc zuiz jiex wuom nyei leiz.” Gong-zoh 22:16 gorng, “ih zanc meih zoux haaix nyungc ngaih? Jiez sin daaih dengv Yesu nyei mbuox jiex wuom nyei liez, nzaaux nzengc meih nyei zuiz” Mbuo jiex leiz weic mbuo sienx Yesu, weic zuqc Yesu se zoux “Tin-Hungh nyei Ba’gi Yungh dorn, dongh teix (zorqv) baamh mienh nyei zuiz wuov dauh” (Yo^han 1:29). Yiem Gong-zoh 10:44-48 mbuo buatc Ko^ne^li^atc mbuo nyei hmuangv doic sienx Yesu duqv zipv Singx Lingh, liuz ziouc jiex wuom nyei leiz. “Bide gorngv, “naaiv deix mienh zipv singx lingh hnangv yie mbuo nor. Wuov nyungc maaih haaix dauh haih laanh jienv maiv bun ninh mbuo jiex wuom nyei leiz? Ninh ziouc hatc ninh mbuo oix zuqc dengv Yesu nyei mbuo jiex leiz.. Wuov deix mienh aengx tov Bide caux ninh mbuo yiem I ziex hnoi” Singx lingh tengx jiex leiz bun cing gorngv ninh mbuo se sienx nyei mienh. (1 Ko^lin^to 12:13; E^fe^so 1:13-14). Yiem Gong-zoh 19:3-5 tengh mbuo bieqc hnyouv taux Yo^han nyei jiex leiz jauv. Baulo taux E^fe^so zingh buatc deix mienh “Baulo naaic, “Wuov nyungc meih mbuo jiex haaix nyungc leiz? Ninh mbuo dauh, yie mbuo jiex Yo^han nyei leiz.” Baulo gorngv, Yo^han tengx mienh jiex wuov nyungc wuom nyei leiz se bun cing mienh goiv hnyouv guangc zuiz. Mv baac Yo^han zunh mbuox I^saa^laa^en mienh ninh daaih ndaangc, aengx maaih dauh nqa’haav daaih. Mienh oix zuqc sienx wuov dauh, se dongh Yesu aqv. Dongh meih sienx wuov zanc, Singx lingh jiex gorn yiem meih nyei hnyouv. Maiv zeix sienx liuz cingx zipv singx lingh. Se gorngv kungx mangc naaiv deix Ging-Sou hnangv nor, se hnangv deix gorngv oix zuqc jiex leiz cingx duqv njoux nor. Maako 16:16; Yo^han 3:5; Gong-Zoh 2:38; Lomaa 6:4 caux 1 Bide 3:21 hnangv deix gorngv oix zuqc jiex leiz cingx duqv njoux nor. Mv baac mbuo oix zuqc dorh Ging-Sou daaih porv Ging-Sou ganh caux oix zuqc mangc ninh nyei korn^taetv nyei waac. Maako 16:16. Se gorngv kungx doqc naaiv yiemc Ging-Sou nyei waac hnangv nor, laaix duqv gorngv kungx sienx caux jiez wuom nyei leiz hnangv ziouc duqv njoux aqv. “Haaix dauh sienx yaac jiex wuom nyei leiz, wuov dauh ziouc duqv njoux aqv. Haaix dauh maiv sienx wuov dauh zuqc dingc zuiz.” Naiv se maaih haaix nyungc ei leiz? Se gorngv mbuo hiuv duqv janx Gikc waac longx (fai fiev Ging-Sou nyei waac nor), hungh heic nyei. Weic zuqc haaix dauh sienx Singx Lingh tengx jiex leiz benx Giduc nyei sin. Mbuo mangc maah, haaix dauh maiv sienx wuov dauh zuqc dingc zuiz, maiv zeiz gorngv maiv jiex leiz. Mv baac jiex leiz nyei jauv se benx yietc nyungc gong dongh dauh dauh sienx nyei mienh horpc zuqc jiex leiz weic zuqc naaiv se benx muangx Ziouv nyei waac nyei jauv.

Page 21: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 21

Ziouv gorngv, “Weic naaiv, meih mbuo oix zuqc mingh njaaux maanc fingx mienh zoux yie nyei sai-gorx. Oix zuqc dengv Die, Dorn caux Singx Lingh nyei mbuox tengx ninh mbuo jiex wuom nyei leiz, yaac njaaux ninh mbuo ei nzengc yie mbuox meih mbuo zoux nyei nyungc-nyungc. Jangx jienv oc. Yie yietc liuz caux meih mbuo yiem taux baamh gen (Matv^taai 28:19-20). Yo^han 3:5. Oix zuqc yiem wuom caux Singx lingh yungz Yesu dau, “yie gorngv zien mbuo meih. Haaix dauh maiv yiem wuom caux Singx lingh ganh siang yungz jiex maiv duqv bieqc Tin-Hungh nyei guoqv. Se gorngv bieqc hnyouv taux E^se^ken 36:27, Tin-Hungh laengz oix tengx ninh mbuo nzaaux nzengc hnyouv caux bun Singx Lingh. Yiu^tai Mienh longc wuom nzaaux (Yo^han 2:6; 3:25) mv baac sienx Giduc nyei menh mbuo nyei zuiz duqv nzaaux nzengc se weic Giduc nyei nziaamv (Hipv^lu 13:12; 2:11; I^saa^yaa 1:18; 3:5). Aengx maaih nyei mbuo duqv njoux se weic sienx kaux Tin-Hungh se maiv zeiz weic jiex wuom nyei leiz ( Yo^han 3:16; Lomaa 10:9-10; E^fe^so 2:8-9). Gong-zoh 2:38. Pen^te^kortv wuov hnoi, Bide zunh doz…gorngv mbuox ninh mbuo Yesu zoux nyei gong…mv baac ninh mbuo zorqv Yesu daix mingh…ninh mbuo naaic Bide, yie mbuo oix zuqc hnangv haaix nor zoux cingx duqv njoux? Bide dau, “Meih mbuo dauh dauh oix zuqc goiv hnyouv guangc zuiz,dengv Yesu nyei mbuox jiex wuom nyei leiz weic duqv Tin-Hungh guangc meih mbuo nyei zuiz. Meih mbuo ziouc duqv zipv Tin-hungh ceix bun nyei singx Lingh.” Mbuo doqc da’nyeic zaang, mangc faaux mangc njiec nor, mbuo hiuv duqv nyei yiem 21 yiemc gorngv “wuov zanc haaix dauh heuc Ziouv nyei mbuox wuov dauh ziouc duqv njoux.” Duqv njoux liuz jiex wuom nyei leiz bun cing zoux zorng-nzengc gorngv mbuo gengh goiv hnyouv mi’aqv. (Goiv hnyouv guangc zuiz, se goiv hnyouv caux zoux nyei sic bun cing maengc maiv doix zinh-ndaangc wuov nor. Maiv daan yienc hnyouv yienc eix hnangv, yaac zuqc yienc hnamv nyei jauv taux Yesu Giduc) Yiem Siang-Ngaengc Waac gorngv taux hnangv haaix nor duqv njoux (lingh wuonh). Gengh longc jienv haic gorngv taux hnangv haaix nor duqv njoux nyei jauv. Se gorngv dauh dauh mienh duqv njoux mv baac maiv zuqc zoux fih hnangv nor fungc hiuv duqv gorngv haaix dauh duqv njoux. Laengz zingh Tin-Hungh maiv hnangv naaic nor. Doic-doic mienh duqv njoux se fih hnangv nyei weic sienx Tin-Hungh. Siangh Ngaengc Waac maaih camv-norm dorngx gorngv taux hnangv haaix nor duqv njoux nyei jauv. Yaac maaih camv-yiemc Ging-Sou gorngv kungx sienx hnangv ziouc duqv njoux. Yiemc yiemc Ging-Sou yaac gorngv oix zuqc goiv hnyouv guangc zuiz. Njoux en nyei jauv nyungc zeiv se hnangv naaiv nor, Ging-Sou gorngv taux mienh hnangv haaix nor duqv njoux nyei jauv: Maako 1:15 Ninh gorngv, “Ziangh hoc taux aqv. Tin-Hungh Zoux Ziouv gunv mienh nyei hnoi fatv aqv. Meih mbuo oix zuqc goiv hnyouv guangc zuiz sienx kuv fienx.” Yo^han 1:12 “Mv baac zipv ninh yaac sienx kaux ninh wuov deix, ninh bun maaih leiz benx Tin-Hungh nyei naamh nyouz.”

Yo^han 3:16 “Tin-Hungh ndongc naaic hnamv lungh ndiev mienh cingx zorqv ninh nyei ndoqc Dorn ceix bun ninh mbuo. Haaix dauh sienx kaux Tin-Hungh nyei Dorn maiv zuqc mietc mv baac duqv yietc liuz nyei maengc. Yo^han 3:36 “Haaix dauh sienx kaux Tin-Hungh nyei Dorn, wuov dauh maaih yietc liuz nyei maengc. Mv baac haaix dauh maiv muangx Tin-Hungh nyei Dorn nyei waac nor, maiv haih duqv yietc liuz nyei maengc yaac zuqc Tin-Hungh zanc-zanc dingc jienv ninh nyei zuiz.”

Yo^han 5:24 “Yie gorngv zien mbuox meih mbuo, haaix dauh muangx yie nyei waac yaac sienx kaux paaiv yie daaih wuov dauh, ziouc duqv yietc liuz nyei maengc, yaac maiv zuqc dingc zuiz. Ninh biaux ndutv daic nyei jauv duqv ziangh maengc.

Page 22: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 22

Yo^han 6:40 “Weic zuqc yie nyei Die nyei eix se hnangv naaiv. Haaix dauh buatc ninh nyei Dorn, yaac sienx kaux ninh nyei Dorn, wuov deix mienh ziouc duqv yietc liuz nyei maengc. Taux nqa'haav laai wuov hnoi yie yaac oix bun ninh mbuo nangh daaih.” Yo^han 11:25-26 “Yesu gorngv mbuox ninh, “Yie se dongh bun mienh nangh daaih maaih maengc ziangh wuov dauh. Haaix dauh sienx yie, maiv gunv ninh daic mingh, ninh aengx oix nangh daaih. 26 Haaix dauh ziangh jienv yaac sienx yie, wuov dauh yietc liuz maiv daic. Naaiv meih sienx nyei fai?” Yo^han 20:31 “Fiev jienv naaiv deix se weic bun meih mbuo sienx Yesu zoux Giduc yaac zoux Tin-Hungh nyei Dorn. Weic zuqc meih mbuo sienx ninh, meih mbuo ziouc duqv yietc liuz nyei maengc.” Gong-zoh 2:37-38 “Zuangx mienh haiz liuz naaiv deix waac, ziouc haiz hnyouv mun haic, hnangv ga'naaiv baqv jienv mba'nziu nor. Ninh mbuo naaic gaax Bide caux yietc zungv gong-zoh, “Gorx-youz aah, yie mbuo oix zuqc hnangv haaix nor zoux?” 38 Bide dau, “Meih mbuo dauh dauh oix zuqc goiv hnyouv guangc zuiz, dengv Yesu nyei mbuox jiex wuom nyei leiz weic duqv Tin-Hungh guangc meih mbuo nyei zuiz. Meih mbuo ziouc duqv zipv Tin-Hungh ceix bun nyei Singx Lingh.” Gong-zoh 3:19 “Weic naaiv, meih mbuo oix zuqc goiv hnyouv nzuonx daaih lorz Tin-Hungh, bun ninh sortv guangc meih mbuo nyei zuiz.” Gong-zoh 16:31 Baulo mbuo dau, ‘‘Oix zuqc sienx kaux Ziouv Yesu, meih caux meih nyei yietc biauv mienh ziouc duqv njoux aqv.’’ Gong-zoh 19:4 Baulo gorngv, ‘‘Yo^han tengx mienh jiex wuov nyungc wuom nyei leiz se bun cing mienh goiv hnyouv guangc zuiz. Mv baac Yo^han zunh mbuox I^saa^laa^en Mienh ninh daaih ndaangc, aengx maaih dauh nqa'haav daaih. Mienh oix zuqc sienx wuov dauh, se dongh Yesu aqv.’’ Lomaa 3:22 “Weic zuqc mienh sienx kaux Yesu Giduc, Tin-Hungh cingx bun dauh dauh sienx ninh wuov deix duqv caux ninh horpc hnyouv. Yaac maiv maaih haaix dauh ganh nyungc” Lomaa 4:3 “Ging-Sou gorngv, “Apc^laa^ham sienx Tin-Hungh. Weic zuqc ninh sienx, Tin-Hungh ziouc funx Apc^laa^ham caux ninh horpc hnyouv mi'aqv.” Lomaa 10:9 “Se gorngv meih nyei nzuih nyiemc, “Yesu zoux Ziouv,” meih yaac longc hnyouv sienx Yesu daic mingh Tin-Hungh bun ninh aengx nangh daaih, meih ziouc duqv njoux aqv.” Gaa^laa^tia 3:6 “Hnamv mangc gaax Apc^laa^ham! Hnangv Ging-Sou gorngv nor, “Ninh sienx Tin-Hungh, Tin-Hungh ziouc funx Apc^laa^ham caux ninh horpc hnyouv.” Gaa^laa^tia 3:22 “Mv baac Ging-Sou gorngv lungh ndiev mienh zuqc zuiz nyei qaqv gunv weic bun sienx Yesu Giduc wuov deix haih duqv Tin-Hungh laengz ceix bun nyei. Ninh mbuo duqv daaih se weic ninh mbuo sienx E^fe^so 2:8-9 “Se laaix Tin-Hungh nyei en meih mbuo cingx duqv njoux weic zuqc meih mbuo sienx ninh. Se maiv zeiz meih mbuo ganh zoux nyei, se Tin-Hungh ceix bun nyei zingh nyeic. 9 Mienh duqv njoux se maiv zeiz kaux ganh zoux nyei sic, weic maiv bun haaix dauh haih bungx waac-maux. 1 Ti^mo^tai 1:16 “Mv baac Tin-Hungh korh lienh yie, weic bun Giduc Yesu yiem yie bun cing ninh maaih nyei nyungc-nyungc noic. Hnangv naaic, maiv gunv yie zoux gauh waaic jiex nyei zuiz-mienh, naaiv zoux nyungc zeiv bun nqa'haav hingv oix sienx, zipv duqv yietc liuz nyei maengc wuov deix mienh.

Page 23: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 23

Yaagorpc 2:23 “Hnangv naaic Ging-Sou nyei waac cuotv daaih doix diuc nzengc. Ging-Sou gorngv, “Apc^laa^ham sienx Tin-Hungh. Weic ninh sienx, Tin-Hungh ziouc funx ninh zoux duqv horpc Tin-Hungh Nyei hnyouv.” Apc^laa^ham ziouc duqv mengh zoux Tin-Hungh nyei loh gaeng doic 1 Bide 1:9 “Weic zuqc meih mbuo nyei lingh wuonh duqv njoux. Naaiv se weic meih mbuo nyei sienx fim.

Yo^han 5:24 “Yie gorngv zien mbuox meih mbuo, haaix dauh muangx yie nyei waac yaac sienx kaux paaiv yie daaih wuov dauh, ziouc duqv yietc liuz nyei maengc, yaac maiv zuqc dingc zuiz. Ninh biaux ndutv daic nyei jauv duqv ziangh maengc. Ei jienv naaiv douc Ging-Sou njaaux nyei jauv nor, Tin-Hungh nyei lingc se oix mbuo sienx kaux ninh nyei Dorn, Yesu Giduc yaac oix zuqc laanh hnamv laanh hnangv ninh heuc mbuo zoux nor.Yiem Ging-sou, lengc jeiv nyei yiem Gong-Zoh sou, mienh camv sienx liuz Yesu ziouc jiex leiz aqv. Se gorngv mbuo saamx mangc nor, se dauh dauh Yesu nyei mienh, se gorngv gengh sienx nor ninh ziouc oix jiex wuom nyei leiz aqv. Jiex wuom nyei leiz se bun cing mienh sienx ziangh zienx fai ziangh sienx nyei jauv (beiv mangc Gong-Zoh 8:26-40, 9:18, 10:47-48, 16:15-33, 19:3-5, 22:16). Kungx jiez wuom nyei leiz hnangv mv baac maiv gengh sienx nor se zoux maiv cuotv haaix nyungc. Jiex wuom nyei leiz horpc zuqc biux mengh gorngv gu’nyuoz hnyouv yienc mi’aqv. Yietc dauh mienh nyei nyungc zeiv gorngv kungx jiez wuom nyei leiz hnangv mv baac maiv gengh sienx se Zoux faatv wuov dauh Si^mon (Gong-Zoh 8:9-25) yaac sienx…jiez wuom nyei leiz (ys13)..buatc gong-zoh mbuo maan jienv mienh yaac buatc Tin-Hungh zoux nyei gong…dorh nyaanh daaih oix maaiz (ys. 18) Bide gorngv, laaix ninh hnamv oix longc zinh nyaanh maaiz duqv Tin-Hungh nyei zingh nyeic, meih caux meih nyei zinh nyaanh yietc zungv zuqc mietv (ys.20) ninh caux gong-zoh mbuo maaih maaih buonc gong… Hnyouv maiv zingx fai yienc…ys.21 Oix zuqc goiv hnyouv guangc nzengc naaiv nyungc waaic haic nyei eix (ys.22)…naiv bun cing gorngv ninh maiv gaengh goiv hnyouv, buatc mienh jiez caux jienv mienh zoux hnangv. Wuov nyungc aeqv, sienx liuz maiv jiez leiz duqv njoux nyei fai? Duqv nyei, mv baac sienx nyei mienh se gorngv maaih qiangx nor oix zuqc jiez leiz bun cing gorngv gu’nyuoz yienc mi’aqv. Jiez leiz se gorngv daic weic ganh mi’aqv mv baac ziangh weic Tin-Hungh hnangv aqv. Ziepc nzangc jaax wuov dauh janx zaqc maiv jiez leiz weic maiv maaih qiangx mv baac duqv njoux weic ninh sienx Yesu Giduc(Lugaa 23:42-43). Da’ feix Ginc Sienx Zorpc Nyei Se Yiem Mienh Butv Baengc

Yiem Yaagorpc 5:13-18 gorngv, “ Yiem meih mbuo gu'nyuoz haaix dauh maaih kuonx naanh fai? Wuov dauh oix zuqc daux gaux. Haaix dauh maaih orn-lorqc fai? Oix zuqc baaux ceng Tin-Hungh nyei nzung. 14 Meih mbuo haaix dauh butv baengc fai? Oix.zuqc heuc jiu-baang nyei mienh gox daaih tengx daux gaux yaac dengv Ziouv Yesu nyei mbuox zorqv youh hietv jienv ninh nyei sin. 15 Daux gaux wuov zanc oix zuqc longc sienx fim, wuov dauh nyei baengc ziouc longx aqv. Se gorngv ninh baamz zuiz, Tin-Hungh yaac guangc ninh nyei zuiz. 16 Hnangv naaiv meih mbuo laanh oix zuqc nyiemc zuiz bun laanh, laanh oix zuqc tengx laanh daux gaux. Meih mbuo nyei baengc ziouc longx mi'aqv. Kuv mienh daux gaux, ninh daux gaux nyei waac maaih qaqv yaac lingh haic. 17 E^li^yaa se yietc dauh baamh mienh, maaih fiem-fingx hnangv mbuo nor. Ninh longc hnyouv njiec qaqv daux gaux tov Tin-Hungh maiv dungx bun lungh duih mbiungc. Lungh ziouc maiv duih mbiungc buo hnyangx-bienx. 18 E^li^yaa aengx daux gaux, lungh ziouc duih mbiungc. Ndau yaac cuotv gaeng-zuangx aqv.

Page 24: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 24

A. Zangc Mienv Mienh Sienx Nyei Jauv 1). Nyungc-nyungc se maaih mienv nyei, maiv longx fai ni, buangh zuqc sic fai ni…naaic se laaic mienv hoic fai muoqc aqv. (camv nyei gengh zien nor se weic ganh maiv oix ndamh dorng ganh zoux nyei sic liuz bienv bun mienv…gorngv laaix mienv muoqv) 2). Sienx mienv nyei mienh zanc zanc gamh nziex zoux dorngc mienv. Weic zuqc zoux dorngc nor gengh zuqc mienv muoqv fai hoic aqv (se gorngv dorngc mienv nor gengh zuqc mienv hoic fai jauv win zoux bun butv baengc, zoux haaix nyungc yaac maiv wangc, ganh maaih buonh sin nyei jauv nyauv.) Yie gengh mbuoqc horngc gau, ninh mbuo ndongc naaic gamh nziex mienv…mv baac zoux liuz zuiz fai waaic sic, maiv oix ndamh dorng, mv baac dorh mingh bienv bun mienv fai guaix mienv yaac maiv gamh nziex aqv) 3). Sienx mienv nyei mienh gamh nziex jienv mienv yiem. Ninh mbuo laaix duqv nyungc nyungc ninh mbuo duqv buangh fai duqv zipv se weic ninh mbuo hnangv haaix nor caux ninh mbuo nyei mienv maiv horpc fai zoux haaix nyungc dorngc ninh mbuo nyei mienv. (mienv gengh muonc gau…zoux deix haaix nyungc yaac mbuoqc maiv duqv aqv) 4). Maiv longx fai maaih haaix nyungc jauv nyauv nor ziouc mbouv fai naaic mienv mangc gaax ninh mbuo zoux haaix nyungc dorngc liuz aeqv oix zuqc longc haaix nyungc ziec mienv cingx daaih a’hneiv ninh mbuo maiv zoux hoic ninh mbuo. 5). Mbouv cuotv liuz, mienv oix longc haaix nyungc yaac dorh mingh ziec…ziec liuz maiv longx aengx zaah mangc gaax aengx dorngc ganh dauh mienv nyei fai…fai mienv aengx oix longx haaix nyungc gauh longx deix ziec. 6). Maiv gunv buonh sin baengc fai haaix nyungc yaac baac…laic duqv mienv…hnangv. 7). Mbuo mangc mienh gorngv zangc mienv…houv mienv tengx zorc baengc, zoux sa’eix, lorz gong, doqc sou, lorz auv/nqox naaiv deix yietc zungv se gorngv hnamv taux ganh nyei nza’hmien buonc nyei sic hnangv…zien nor se zunc maiv zeiz zangc. (zangc wuov joux waac nyei eix-leiz se weic zuqc zangc nyei puix duqv, maiv zeiz gorngv oix zuqc zoux haaix nyungc longx nyei bun zangc nyei mienh), se gorngv mbuo gengh zangc nor, mbuo maiv zeiz weic oix duqv ga’naaiv fai fuqv cingx zangc, mbuo zangc weic zuqc zangc wuov dauh se puix duqv mbuo zangc ninh. Giduc Mienh zangc Tin-Hungh, se weic ninh puix duqv mbuo zangc, weic zuqc mbuo duqv njoux se weic ninh nyei en hnangv. B. Giduc Mienh Sienx Zorpc Mienv Nyei Jauv: Dorh zinh ndaangc sienx mienv nyei fiem fingx caux zoux nyei eix-leiz daaih zorpc jienv sienx Tin-Hungh nyei jauv longc. Se gorngv haaix zanc maaih mienh maiv longx nor, ninh hnamv daaih daaix ninh zoux haaix nyungc jauv dorngc mv bei, oix zuqc heuc jiu baang daaih zoux norm leiz baaix (hnangv sienx mienv nyei ziangh hoc nor oix zuqc mbouv mangc gaax), zoux liuz “leiz-baaix” maiv longx nor aengx zoux nzunc. Nyungc zeiv maaih camv nyei, maaih mienh mingh yungz gu’nguaaz oix zuqc zoux norm leiz-baaix (hnangv sienx mienv mienh houv nyunc) nor, oix mingh paaix sin, oix zuqc zoux norm leiz-baaix houv jienv…yungz liuz gu’nguaaz fai paaix liuz sin nzuonx daaih oix zuqc zoux norm leiz-baaix hnangv jauv dangh nyunc nor). Sienx Yesu nyei mienh maiv gorngv cuotv gorngv naaic se nyunc mv baac eix-leiz se yietc mou yietc sietv. Gox aqv maaih mienh gox baengc, oix zuqc heuc jiu baang daaih tengx nyanc donx siqc-nyetc hnyaangx zoux norm leiz-baaix tov Tin-Hungh tengx goux jienv mingh nqa’haav hingv, naaiv se (hnangv heuc wuonh ndoh suix nor). Cuotv seix hnoi daix dungz maiv dorngc lorqc, mv baac maiv horpc zoux ei sienx mienv nyie ziangh hoc. Maaiz duqv biauv oix zuqc zoux norm leiz baaix zunc dangh fong-muonh fai mienv cingx bieqc biauv. Zien nyei yiem maanc sic oix zuqc laengz zingh Tin-Hungh, duqv biauv yaac horpc zuqc laengz zingh Tin-Hungh nyei, mv baac laengz zingh Tin-Hungh caux zoux norm “leiz baaix” se maiv fih hnangv.

Page 25: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 25

Ei Ging-Sou njaaux nyei jauv, se gorngv loz nyei nyungc-nyungc maiv yienc, maiv jiex nzengc nor, maiv haih benx siang-zeix daaih nyei mienh. Zoux nyei yietc mou yietc setv mienv nyei jauv mv baac ih zanh maiv gorngv mienv nyei, tiuv mingh gorngv Tin-Hungh nyei.

C. Giduc Mienh Sienx Butv Baengc Nyei Jauv: 1). Butv baengc nyei jauv se weic zuiz nyei gorn. Se weic Aa^ndaam caux Haa^waa zaux nyei zuiz, mbuo dauh dauh maaih zuiz. (maiv gunv gan longx Tin-Hungh nyei mienh yaac butv fih hnangv nyei. Loz-hnoi Hungh Diex Hezekiah yaac butv (2 Hungh Douh 20), Laa^saa^latv, Yesu nyei doic yaac butv (John 11:1); Bide nyei maa diev yaac butv juangv (Matv^taai. 8:14). 2). Butv baengc se maiv zeiz gorngv nzunc-nzunc laaix mbuo zoux nyei zuiz. Nzunc baav se gengh zeiz nyei, laaix zuiz mbuo cingx zuqc butv baengc, weic zuqc Tin-Hungh dingc mbuo zoux nyei zuiz. Mv baac fih hnangv nyei maiv zeiz nzunc-zunc butv baengc se Tin-Hungh dingc zuiz. (hnangv Yopv nyei doic nor, laaic duqv Yopv zoux zuiz cingx daaih zuqc buangh zuqc baengc, maaih mienh camv nyei sienx longx yaac maaih sienx fim mv baac maaih baengc yiem jienv sin kouv) D. Mbuo Butv Baengc Se Weic Ziex Diuc Jauv: 1). Maaih deix se hnyaangx jeiv gox daaih, butv mienh gox baengc, maaih deix butv wuon-baengc, maiv gunv meih oix fai maiv oix, meih jaa gox jienv faaux jaa maaih baengc camv jienv mingh…zaih daangh nziouv zanc hnangv. 2). Maaih deix weic laaix zoux zuiz ziouc zuqc dingc zuiz, zoux zuiz butv nyei baengc se hnangv AID nyei baengc fai Loz-hnoi mbuo Iu-Mienh gorngv butv huv-nyaangh cingh corng baengc nor, yaac hoic ganh, maaih ziex nyungc baengc ganh zoux hoic ganh daic nziouv. 3). Weic mienv zoux hoic, Job nyei jauv bun cing mbuo hiuv duqv gorngv mienv haih hoic ninh (Yopv 1-2), Baulo yaac maaih m’zing nyei baengc, weic bun ninh zanc-zanc bangc kaux Ziouv. E. Se gorngv Sienx Yesu nyei mienh butv baengc oix zuqc hnangv haaix nor zoux? (1). Ganh oix zuqc nyiemc zuiz yaac oix zuqc guangc nzengc yietc zungv zoux zuiz nyei jauv. Zaah mangc gaax ganh nyei maengc mangc gaax butv baengc se weic ganh zoux nyei zuiz hoic ganh fai. (2).Sienx wuonv Tin-Hungh yaac daux gaux tov Ziouv zorc. Yaac heuc jiu baang mienh gox mingh tengx daux gaux dengv Ziouv Yesu nyei mbuox (Yaagorpc 5:14) (3). Bungx hnyouv sienx kaux Tin-Hungh, yaac bungx laangc nyei bangc ninh, maiv dungx zoux hnyouv mbungh mbienv. (4). Mingh lorz ndie-sai, weic zuqc Tin-Hungh bun ninh mbuo maaih cong-mengh hiuv duqv baengc nyei jauv. F. Sienx Tin-Hungh Nyei Mienh Butv Baengc Nyei Jauv Guangc nzengc mienv nyei fiem-fingx caux eix leiz, zoux nyungc nyungc ei Ging-Sou njaaux nyei jauv, maiv dungx zoux hnangv zinh ndangc maiv sienx nyei ziangh hoc. Weic Ging-Sou gorngv mengh nyei gorngv, “Haaix dauh caux Giduc juangc maengc ziangh, wuov dauh benx siang-zeix daaih nyei mienh. Loz nyei nyungc nyungc jiex nzengc, yietc zungv benx siang nyei daaih aqv.” (2 Ko^lin^to 5:17) “Baamh mienh (ndam mengh sienx caux maiv sienx nyei) zoux nyei sic maiv horpc Tin-Hungh, maiv dugnx zuotc ninh mbuo nyei nyungc zoux. Oix zuqc bun Tin-Hungh goiv nzengc meih mbuo nyei hnyouv caux hnamv nyei jauv, duqv siang nyungc zeiv, Hnangv naaic meih mbuo haih hiuv duqv Tin-hungh nyei za’eix, haaix nyungc se longx nyei, Tin-Hungh a’hneiv nyei, dunh yunh nyei za’eix. (Lomaa. 12:2).

Page 26: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 26

Maiv gunv fu’jueiv cuotv seix yaac laengz zingh weic Tin-Hungh nyei fuqv, dorng jaa yaac weic Tin-Hungh nyei en, jiex leiz weic muangx ninh nyei waac zoux ei, butv baengc yaac kaux ninh zoux domh ndie sai, nzuonx seix yaac weic duqv caux ninh yietc liuz yiem. Se gorngv mbuo ei jienv Ziouv njaaux nyei waac zoux, mbuo za’gengh zoux ninh nyei sai’gorx. “Meih mbuo ziouc hiuv duqv zien leiz, zien leiz yaac oix bungx nqoi meih mbuo.”(Yo^han 8:32). Yesu gorngv, ninh se zien jauv, zien leiz, zien maengc (Yo^han 14:6), Singx lingh oix dorh mbuo gan longc zien leiz (Yo^han 16:13), Yesu gorngv haaix dauh guei zien leiz ziouc muangx ninh nyei waac (Yo^han 18:37) Butv baengc se weic ziex diuc jauv, sienx nyei mienh oix zuqc zaah mangc gaax ninh mbuo zoux haaix nyungc zuiz hoic zuqc ganh fai niv. Maiv zeiz nzunc-nzunc butv baengc se weic zuiz. Sienx Giduc Mienh maiv dungx hnangv sienx mienv nyei ziangh hoc, zanc-zanc gamh nziex zoux dorngc mienv. Weic zuqc zoux dorngc nor gengh zuqc mienv muoqv fai hoic aqv. Ih zanc maiv longx nor laic duqv zoux dorngc Tin-Hungh mv bei. Ziouc jangx taux loz jauv, maiv longx lorz mienh daaih mbouv lorz sipv-mienv mienh daaih tengx sipv mienv, sienx liuz Tin-Hungh aeqv tiuv mbuox heuc, ih zanc maiv longx nor lorz mienh daaih zoux norm, i norm leiz baaix, laaic duqv zoux leiz baaix se hnangv sipv mienv nor, zoux jauv liuz nor sung fai longx aqv wuov nyungc hnamv. Sienx Giduc nyei mienh zaah mangc Ging-sou hiuv duqv dingc nyei gorngv, mbuo maiv zuqc ziec Tin-Hungh, weic zuqc Yesu zoux mbuo nyei ziec, ninh ziec nzunc dorngx yietc liuz (Hipv^lu 9:12, 26). Sienx Tin-Hungh mienh maiv longx se jiex gorn zaah mangc gaax ganh nyei maengc, guangc dongh hiuv duqv zoux zuiz nyei jauv. Zaah mangc ganh nyei maengc mangc gaax butv baengc se weic ganh zoux nyei zuiz hoic ganh fai. Zaah mangc liuz, se gorngv laaix zoux zuiz butv daaih nyei baengc nor, oix zuqc nyiemc zuiz, yaac goiv hnyouv guangc zuiz, tov Tin-Hungh tengx zorc. Yaac heuc jiu baang mienh gox mingh tengx daux gaux dengv Ziouv Yesu nyei mbuox (Yaagorpc 5:14). Bungx hnyouv bun Tin-Hungh tengx zorc, maiv dungx zoux hnyouv mbungh mbienv, sienx deix maiv sienx deix nyei zoux. Cuotv liuz daux gaux nyei jauv, yaac oix zuqc mingh lorz ndie sai, weic zuqc Tin-Hungh bun ninh mbuo maaih cong-mengh haih hiuv duqv baengc nyei jauv. Sienx Tin-Hungh nyei mienh oix zuqc jangx jienv gorngv, ninh mbuo ganh se benx sai mienh (1 Bide 2:9), Yesu se zoux mbuo nyei domh sai mienh, ninh ganh longc ninh nyei nziaamv zoux ziec nyei ga’naaiv mietc nzengc zuiz (Hipv^lu 9:22,26;10:10). Weic naiv mbuo sienx Giduc nyei mienh dauh dauh “haih bungx laangc nyei bieqc Cing-Nzengc jiex wuov norm Dorngx. Yesu koi nqoi siang-jauv…(Hipv^lu 10:19-20). Maiv dungx dorh mienv nyei fiem fingx fai eix-leiz daaih zorpc sienx Tin-hungh nyei jauv, Giduc Mienh maiv zuqc lorz mienh daaih tengx zoux leiz-baaix hnangv zinh ndaangc lorz-hnoi nor, oix zuqc mingh lorz mienh daaih tengx mbuo sipv mienv. Weic zuqc mbuo dauh dauh sienx Yesu nyei mienh haih daux gaux tov Tin-Hungh duqv nzengc, maiv gunv mbuo benx haaix nyungc mienh, m’jangc fai m’sieqv, domh mienh fai fu’jueiv, mbuo dauh dauh haih daux gaux caux Tin-Hungh gorngv waac duqv. Mbuo maiv qiemx zuqc hnangv loz-hnoi nor oix zuqc mingh lorz sipv mienv mienh daaih tengx mbuo sipv mienv, lorz mienh daaih tengx mbuo daux gaux aqv. Sic se hnangv naaiv, maaih ziex dor Yesu Mienh lueic fai maiv oix daux gaux, zuov jienv sic taux dorngh nyei ziangh hoc hoc, ziouc mingh lorz Jiu Baang mienh gox daaih tengx ninh mbuo daux gaux tov Tin-Hungh hnangv, ninh mbuo ganh maiv daux gaux. Se gorngv haaix dauh Yesu Mienh hnangv naaiv nor hnamv, hnangv naaiv nor zoux nor, ninh maiv zuqc hnamv gorngv, ninh haih duqv zipv Tin-Hungh nyei haaix nyungc baengh orn, mbuo dauh dauh haih caux Tin-Hungh jiu tong weic Yesu nyei nziaamv. Zunh doz mienh oix zuqc njaaux bun sienx nyei mienh hiuv duqv bungx nqoi nyei jauv, bun sienx nyei mienh bangc Tin-Hungh maiv zeiz bangc zunh doz mienh. (Maaih deix zunh doz mienh zoux sic hnangv sipv mienv mienh nor, oix mienh bangc ninh mbuo…zoux daaih hnangv jangx kungx ninh mbuo ganh hnangv haih daux gaux caux Tin-Hungh haih jiu tong duqv hnangv nor, naaiv nyungc fiem-fingx caux zoux nyei jauv se maiv horpc, benx mienv nyei jauv, maaih deix zunh doz mienh fai dorh jiu baang nyei mienh njaaux jiu baang doic tengx janx-daic tov zuiz, fai tov janx-daic guangc zuiz bun ninh mbuo, hnangv naaiv zoux se maiv horpc, naaiv se benx mienv nyei njaaux muonh jauv, se maiv zeiz Tin-Hungh nyei leiz. Dauh dauh sienx Yesu nyei oix zuqc guangc nzengc nyungc-nyungc mienv nyei jauv. Naaiv deix jauv gengh maiv tengx maiv hiuv Ging-sou fai siang sienx nyei mienh), mbuo oix zuqc zanc-zanc jangx jienv, zunh doz mienh nyei mouz deic se oix bun jiu baang nitv fatv Tin-Hungh “Longc ziepc zuoqv nyei hnyouv sienx wuonv” (Hipv^lu 10:22-25).

Page 27: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 27

Se gorngv mbuo maiv ziepc zuoqv hnyouv njaaux zien Tin-Hungh nyei waac nor, taux mbuo buangh Ziouv Yesu nyei hnoi, mbuo ganh oix zuqc ndaam-dorng mbuo zoux nyei gong( Yaagorpc 3:1; Matv^taai 18:6-7,21-22; Maako 9:42; Lugaa 17:1-2; 20:47; Matv^taai 23:1-33). Maiv gunv maaih deix maiv zeiz mbuo baac-baac zoux nduov mienh, mv baac se gorngv mbuo, maiv ei Ging-Sou njaaux nyei jauv zoux fai mbuo maiv faix fim zoux nor, mbuo yaac fih hnangv nyei zuqc dingc zuiz. Nyungc zeiv se gorngv mbuo njaaux mienh baaix janx daic fai gueic jienv tengx janx-daic tov zuiz, naaiv deix jauv yietc zungv se dorngc Tin-Hungh jauv. Mbuo Giduc Mienh cih maanc maiv dungx baaix mienh caux baaix mienv, naaiv deix dorngc Tin-Hungh (Cuotv I^yipv 20:4-6). Da’hmz Ginc Sienx Zorpc Taux Daic Nyei Jauv “Yie ziangh jienv se ziangh weic Giduc, Daic mingh cor duqv gauh longx.” (Fi^lipv^poi 1:21) A. Daic Nyei Jauv Bun Giduc Mienh 1). Duqv siang sin (Matv^tai 22:30; 1 Ko^lin^to 15:42-44 “Daic mingh nyei mienh nangh daaih se hnangv naaiv aqv. Biopv nyei sin haih huv nyei. Daic mingh aengx nangh daaih nyei sin maiv haih huv aqv. 43 Zuqc biopv nyei sin se aqc mangc. Nangh daaih nyei sin se nzueic nyei. Zuqc biopv nyei sin se mau. Nangh daaih nyei sin se henv. 44 Zuqc biopv nyei sin se orv sin. Nangh daaih nyei sin se Singx Lingh bun maaih maengc nyei sin.” 2). Duqv siang-biauv caux Yesu yiem(Yo^han 14:1-Yesu aengx gorngv, “Maiv dungx hnyouv huaang hnyouv nzauh. Oix zuqc sienx kaux Tin-Hungh yaac sienx kaux yie. 2 Yie nyei Die nyei biauv maaih yiem nyei dorngx camv nyei. Se gorngv maiv maaih yie zungv mbuox meih mbuo aqv. Yie yaac mingh liuc leiz dorngx bun meih mbuo yiem. 3 Yie mingh liuc leiz ziangx dorngx bun meih mbuo yiem, yie aengx daaih dorh meih mbuo mingh caux yie yiem wuov. Yie yiem haaix meih mbuo ziouc caux yie yiem wuov. 4 Yie oix mingh nyei dorngx wuov diuh jauv, meih mbuo yaac hiuv nyei.”) Maiv gunv mbuo baamh gen nyei biauv ndongc haaix longx, ndongc haaix nzueic, maiv haih beiv taux Tin-dorngh nyei biauv. Baulo gorngv mengh nyei zuov maiv duqv taux naaiv norm ziangh hoc mingh yiem aqv (Fi^lipv^poi 1:23).

3). Duqv zingh nyeic (Laauc yaangh 22:12 Yesu gorngv, “Mangc maah! Yie oix daaih siepv aqv. Yie oix dorh jienv yie nyei zingh nyeic daaih ei gorqc mienh zoux nyei sic winh bun ninh mbuo) 4). Maiv zuqc mun maiv zuqc nyiemv (Laauc Yaangh 12:12, 21:4 Ninh oix sortv ninh mbuo nyei m'zing diemv-diemv wuom-mueic. Yangh naaiv jiex maiv maaih haaix dauh daic, maiv maaih haaix dauh nzauh, maiv maaih haaix dauh nyiemv yaac maiv maaih haaix dauh mun, weic zuqc loz nyei yietc zungv jiex nzengc. B. Daic Nyei Jauv Bun Maiv Sienx Nyei Mienh 1). Mienh daic se longc jienv haic, maiv daan bun taux daic wuov dauh hnangv ninh nyei yietc zungv hmuangv doic caux jienv. Weic haaix nyungc maiv sienx Yesu nyei mienh, zoux duqv ndongc wuov longc jienv bun taux daic wuov dauh mienh? Mienh liuc leiz fai zoux gorngv longc jienv nyei jauv bun daic wuov dauh weic ninh mbuo sienx gorngv, se gorngv oix maaih njienh youh baengh orn nor oix zuqc liuc leiz janx-daic nyei sei longx nyei. Weic zuqc daic mingh nyei mienh corc haih caux ninh mbuo jiu tong. Se gorngv ninh mbuo liuc leiz longx, daic mingh wuov dauh oix cui ninh mbuo, maiv liuc leiz longx daic mingh wuov dauh oix hoic ninh mbuo .

2). Maiv sienx Yesu nyei mienh sienx gorngv, daic mingh nyei mienh corc maaih qaqv daaih ceix fai hoic ziangh jienv nyei mienh. Duqv ceix fai duqv hoic se yiem mienh hnangv haaix nor liuc leiz ninh mbuo nyei sei fai liuc leiz daic mingh wuov dauh.

Page 28: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 28

3). Maiv sienx nyei mienh yaac sienx gorngv, daic mingh nyei mienh nyei lingh wuonh duqv longx fai maiv duqv longx se yiem ziangh jienv nyei mienh hnangv haaix nor fungx ninh mbuo fai tengx ninh mbuo zoux sin… 4). Maiv sienx nyei mienh sienx gorngv, zeiv-fun oix duqv longx nor oix zuqc liuc leiz longx fai fiou longx janx-daic nyei sei caux wuonh, se gorngv janx-daic duqv longx nor, mbuo yaac duqv longx aqv, se gorngv mbuo maiv fiou longx nor, ninh kouv daaih maiv cui mbuo, weic zuqc ninh maiv nyanc maiv yiem nyei dorngx nor, ninh ziouc nzuonx daaih zoux hoic zeiv-fun. Mbuo maaih deix Giduc Mienh corc hnangv naaiv sienx nyei, tengx janx-daic daux gaux tov Tin-Hungh liuc leiz dorngx caux nyanc hopv bun janx-daic fai dauh mingh wuov dauh mienh. Maaih deix tengx janx-daic tov fuqv, maaih deix tengx janx-daic tov zuiz, hnangv naaiv zoux se za’gengh maiv horpc aqv. C. Ging-Sou Hnangv Haaix Nor Gorngv Taux Daic Nyei Jauv Yesu zorqv nyungc zeiv, bun mangc taux daic mingh nyei mienh hnangv haaix nor. Yesu gorngv, 19 “Maaih dauh domh butv-zoih mienh zuqv ciouh zuqv dunc nyei lui-houx hnangv. Hnoi-hnoi nyanc orv hopv diuv njien-youh haic. 20 “Aengx maaih dauh ndortv naanc mienh, mbuox heuc Laa^saa^latv, butv faang butv laaix buangv nzengc yietc sin. Mienh zanc-zanc dorh ninh mingh taux wuov dauh butv-zoih mienh nyei gaengh ndaangc 21 zuov hnaangx-hmeiv-ndortv nyanc. Juv yaac daaih mbiec ninh nyei faang. 22 “Zoux gau, naaiv dauh ndortv naanc mienh daic mi'aqv. Fin-mienh dorh ninh mingh caux ninh nyei ong-taaix-ngaeqv Apc^laa^ham yiem. “Butv-zoih mienh yaac daic mi'aqv, biopv jienv. 23 Ninh mingh yiem yiemh gen zuqc diev mun diev kouv. Ninh ziouc cau hmien buatc Apc^laa^ham yiem go nyei, yaac buatc Laa^saa^latv caux Apc^laa^ham yiem wuov. 24 Ninh ziouc heuc Apc^laa^ham, ‘Ong aah! Tov korh lienh yie, mbuox Laa^saa^latv daaih longc buoz-ndoqv coqv wuom daaih ndiepv yie nyei mbietc laangh deix, weic zuqc yiem naaiv douz buov jienv yie mun haic kouv haic.’ 25 “Apc^laa^ham dau ninh, ‘Fun aac, meih oix zuqc jangx taux meih yiem yaangh seix wuov zanc meih nyungc-nyungc yaac duqv longx haic. Laa^saa^latv yaac kungx duqv waaic nyei hnangv. Ih zanc Laa^saa^latv duqv longx, njien-youh haic aqv. Daaux nzuonx meih ih zanc zuqc siouc kouv. 26 Corc aengx maaih nyungc. Maaih diuh domh zuonx maanc zungx ndo nqaeqv jienv. Haaix dauh yiem naaiv bung oix jiex meih mbuo wuov bung, jiex maiv duqv. Haaix dauh yiem wuov bung oix jiex yie mbuo naaiv bung yaac jiex maiv duqv.’ 27 “Butv-zoih mienh aengx gorngv, ‘Ong aac, wuov nyungc tov meih paaiv Laa^saa^latv mingh taux yie nyei die nyei biauv. 28 Yie corc maaih biaa muoz-dorn yiem wuov. Tov bun Laa^saa^latv mingh kuinx ninh mbuo maiv dungx daaih naaiv siouc kouv nyei dorngx.’ 29 “Apc^laa^ham dau, ‘Ninh mbuo zungv maaih Mose caux Tin-Hungh nyei Douc Waac Mienh nyei Sou niaa. Meih nyei muoz-doic oix zuqc muangx ninh mbuo nyei waac.’ 30 “Butv-zoih mienh aengx dau Apc^laa^ham, ‘Ong aac, mbuoqc naaiv maiv gaux. Se gorngv maaih dauh mienh daic mingh aengx nangh daaih mingh taux yie nyei muoz-doic wuov, muoz-doic zungv oix goiv hnyouv guangc zuiz.’ 31 “Apc^laa^ham gorngv, ‘Se gorngv ninh mbuo maiv muangx Mose caux Tin-Hungh nyei Douc Waac Mienh nyei waac nor, maiv gunv maaih dauh mienh daic mingh aengx nangh daaih, ninh mbuo yaac maiv muangx lorqc.’” (Lugaa 16:19). D. Giduc Mienh Hnangv Haaix Nor Fungx Zong Nyei Jauv 1).Sienx Yesu mienh nyei mouz deic se oix simv nqoi, zoux nyei nyungc maiv dungx zoux zorpc mienv nyei jauv, simv nqoi zoux ei sienx mienv nyei ziangh hoc nyei eix-leiz. Zoux ei Ging-Sou, zoux horpc Tin-Hungh nyei eix. Bun sienx nyei mienh zoux nyei maaih lengc jeiv nyei weic mbuo benx Yesu nyei mienh. 2). Oix zuqc yienc jiex daaih zoux ei Ging-Sou, maiv dungx zoux zuangv zinh ndaangc sienx mienv nyei fiem fingx. Giduc mienh haih yienc, weic hiuv Ging-sou hnangv haaix nor njaaux taux daic nyei mienh, daic nyei jauv. Oix zuqc hiuv duqv gorngv mbuo sienx nyei, caux zoux weic maiv sienx dorngc fai zorpc mienv nyei jauv.

Page 29: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 29

3). Oix zuqc hoqc hiuv taux Ging-Sou njaaux nyei jauv taux Tin-Hungh nyei qaqv, hatc maaz, caux hingh jiex mienv. Weic zuiz, Tin-Hungh dingc daaih dauh dauh maaih hnoi zuqc daic. Hepv^lu sou 9:27 gorngv, “dauh dauh mienh zungv maaih nzunc daic, nqa’haav zuqc Tin-Hungh siemv zuiz.” Mbuo se nie benx daaih, sin yaac nzuonx nie (Tin Deic Douh 2:7), Lingh wuonh Tin-Hungh bun daaih, sienx ninh nyei aengx nzuonx ninh wuov (Gorngv Seix Zangc 12:7). 4).Daic mingh nyei mienh maiv haih nzuonx daaih hoic ziangh jienv nyei mienh, weic zuqc maiv sienx nyei mienh daic mingh lingh wuonh fai wuonh mbaeqv mingh yiem yiemh gen maaih douz-kouv nqaeqv jienv, ninh maiv haih nzuonx daaih lorz nyanc fai ceix mienh aqv (Lugaa 16:22-26). Sienx nyei mienh lingh wuonh mingh orn-lorqc nyei dorngx fai yiem orn-lorqc nyei dorngx, maiv oix nzuonx daaih haaix dauh aqv (Lugaa 16:27-31). 5). Tin-Hungh hatc dingc mienh nyei zuiz weic mienh zangc daic nyei mienh (1 Saa^mu^en 28:5-25; 31:1-10). Haaix zanc maaih mienh guei seix nyei ziangh hoc, mbuo mingh mangc se weic orn, hnyouv, mingh daux gaux, mingh nunz, weic ziangh jienv nyei wuov deix hmuangv doic hnangv. Se maiv zeiz mingh weic tengx daic mingh wuov dauh tov zuiz, fai baaix ninh, fai zangc, fai tengx ninh koi jauv, fai tengx fov fuqv tov loqc, daic mingh nyei mingh maiv haih tengx haaix nyungc, fai bun haaix nyungc haiv dauh. Ziangh jienv nyei mienh yaac maiv haih bun haaix nyungc daic mingh nyei mienh, mbuo maiv sienx gorngv aengx longc haaix nyungc, fai nyanc haaix nyungc ga’naaiv aqv. Sienx Yesu nyei mienh biopv sei nyei jauv se maaih zoux leiz-baaix baaux nzung, doqc Ging-Sou nyei jauv se weic tengx orn hmuangv doic nyei hnyouv, caux weic hnamv nyei jauv, se maiv zeix weic tengx janx-daic zoux sin fai koi jauv bun janx-daic mingh. Maaih deix sienx Yesu nyei mienh laaic zoux mienh nzuonx sei zoux leiz-baaix, baaux nzung, doqc Ging-Sou nyei jauv se benx tengx janx-daic naauc douh daangh. Ninh mbuo laaic duqv hnangv loz-hnoi zangc mienv nyei ziangh hoc nor tengx janx-daic naauc douh daangh. Se gorngv haaix dauh Giduc Mienh hnangv naaiv nor hnamv, hnangv naaiv nor sienx nor se dorngc aqv. Sienx Yesu nyei mienh daic se benx maaih lamh nyei jauv. Mbuo sienx gorngv naaiv dauh (daic nyei mienh) se maaih lamh hnamv (weic zuqc ninh mingh orn-loqc nyei dorngx), ninh nyei hmuangv doic yaac maaih lamh hnamv, weic zuqc ninh mbuo aengx haih duqv buangh ninh yiem wuov Tin-Dorngh. Daic nyei mienh se hnangv suiv mingh siang-biaauv nor hnangv…maiv lauh sienx Yesu wuov deix hmuangv doic yaac aengx duqv buatc ninh, yaac aengx duqv caux ninh juangc nzunc biauv. Daic se maiv zeiz jomc, mv baac jiex gorn…1 Te^saa^lo^ni^gaa 4:13 “Zuangx gorx youz aac, yie mbuo oix meih mbuo zien-zien nyei hiuv duqv daic mingh nyei mienh hnangv haaix nor, weic bun meih mbuo maiv zuqc nzauh hnangv wuov deix maiv lamh hnamv nyei mienh nzauh” Yaagorpc sou yaac gorngv, “se gorngv sin maiv maaih qiex, mienh ziouc daic mi’aqv. Bun mbuo hiuv cing nyei gorngv daic naaiv se lingh wuonh leih sin, se hnangv mbuo mienh deic-liuz yiem gau, taux ziangh hoc, mbuo nzuonx mbuo nyei biauv wuov nor, se gorngv haaix zanc mbuo nzuonx biauv nor, mbuo ziouc guangc mbuo nyei deic-liuz aqv, Ging-Sou yaac hnangv naaiv nor gorngv, “Mbuo hiuv duqv mbuo yiem jienv naaiv norm baamh gen nyei ndopv-liuh, dongh mbuo nyei sin, zuqc caeqv wuov zanc, yiem wuov tin-dorngh Tin-Hungh oix bun norm maiv zeiz mienh zoux daaih nyei biauv mbuo yiem, se yietc liuz nyei biauv. Ih zanc mbuo yiem jienv naaiv norm sin njunh jienv yiem, aqc duqv zuov maiv taux duqv yiem tin-dorngh nyei biauv. Yiem jienv tin-dorngh nyei biauv se hnangv zuqv jienv lui-houx nor, ziouc maiv zuqc laengh gaengv yiem. Mbuo corc yiem naaiv norm ndopv-liuh kouv haic, njunh jienv yiem. Naaiv maiv zeiz mbuo oix guangc baamh gen nyei sin, mv baac oix duqv tin-dorngh nyei sin. Haih daic nyei sin ziouc tiuv benx yietc liuz nyei sin. Tin-Hungh ganh liuc leiz ziangx mbuo, oix bun mbuo hnangv naaiv goiv yienc. Ninh yaac bun Singx Lingh mbuo weic zoux dingc-zinh beu jienv nqa'haav oix duqv nyei nyungc-nyungc. Weic naaiv mbuo bungx dingc hnyouv aqv. Mbuo hiuv duqv, da'faanh mbuo nyei sin corc zoux mbuo nyei biauv, mbuo leih Ziouv nyei biauv aqv. Mbuo yiem naaiv seix zangc kaux sienx fim, maiv zeiz kaux mbuo mangc duqv buatc nyei. Mbuo bungx dingc hnyouv yaac gauh oix leih naaiv norm sin mingh caux Ziouv yiem. Gauh camv jiex, maiv gunv mbuo yiem naaiv seix zangc nyei sin fai yiem tin-dorngh nyei sin, mbuo oix zoux horpc Ziouv nyei hnyouv. Weic zuqc mbuo yietc zungv oix zuqc yiem Giduc nyei nza'hmien bun ninh siemv. Ziux dauh dauh mienh yiem baamh gen nyei sin zoux nyei longx fai ciouv, Giduc ziouc winh bun ninh mbuo.” (2 Ko^lin^to 5:1-10).

Page 30: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 30

Mbuo nyei lingh wuonh maiv haih daic. Yo^han 11:26, haaix dauh ziangh jienv yaac sienx yie, wuov dauh yietc liuz maiv daic". 2 Cor.5:8 gorngv mbuox mbuo “bungx ding hnyouv leih naaiv norm sin ziouc duqv caux Tin-Hungh yiem". Gaeng-zuangx ei cun-ciou cuotv duqv horpc mv baac daic nyei jauv maiv ei cun-ciou, daic nyei jauv haih bun taux dauh-dauh mienh yiem norm-norm ziangh hoc caux norm-norm dorngx. Mbuo dauh dauh mienh maiv maaih haaix dauh hiuv duqv mbuo haih ziangh duqv ndongc haaix lauh. Weic naiv sienx Giduc nyei oix zuqc mbenc ziangx norm norm ziangh hoc. Weic sienx Yesu nyei mienh caux Giduc juangc maengc ziangh, yaac benx siang-zeix daaih nyei mienh. Loz nyei nyungc-nyungc jiex nzengc, yietc zungv benx siang nyei daaih aqv. (2 Ko^lin^to 5:17) Yaac weic mbuo maiv horpc zuqc zuotv baamh mienh (ndaam mengh sienx caux maiv sienx nyei) zoux nyei sic dongh maiv horpc Tin-Hungh nyei nyungc zoux. Daux nzuonx mbuo oix zuqc bun Tin-Hungh goiv nzengc mbuo nyei hnyouv caux hnamv nyei jauv, duqv siang nyungc zeiv, Hnangv naaic mbuo haih hiuv duqv Tin-hungh nyei za’eix, haaix nyungc se longx nyei, Tin-Hungh a’hneiv nyei, dunh yunh nyei za’eix (Lomaa 12:2). Giduc Mienh maiv horpc zuqc zuotc maiv sienx nyei mienh zoux nyei sic fai nyungc zeiv, maiv zeiz gorngv gorngv buatc maiv sienx nyei mangc cim mbuo yaac mangc, buatc maiv sienx nyei mienh tengx janx-daic tov zuiz,tov fuqv tov loqc, caux janx-daic gorngv waac, baaix janx-daic, mbuo yaac zuotc jienv zoux aqv. Ging-Sou gorngv, baamh mienh zoux sic maiv horpc Tin-Hungh mbuo maiv dungx zuotc ninh mbuo nyei nyungc zoux. Mbuo oix zuqc guangc nzengc nyungc-nyungc mienv nyei fiem-fingx caux eix-leiz, yaac oix zuqc zoux nyungc-nyungc ei Ging-Sou caux zuotc Ging-Sou njaaux nyei jauv, maiv gunv fu’jueiv cuotv seix yaac horpc zuqc laengz zingh Tin-Hungh, maiv zuqc fongc horc, fai gorngv (tim Tin-Hungh fai hnangv maaih deix mienh gorngv tim mienv-kuv), sienx liuz Tin-Hungh aqv, duqv guh nguaaz daaih corc maiv oix laengz zingh Tin-Hungh, corc gorngv dorh guh nguaaz mingh church youc gorngv heuc fin-saeng tengx (tim mienv-kuv), ei naaiv deix waac nor, fin-saeng se maiv zeiz zoux Tin-Hungh nyei douc waac mienh, se zoux mienv nyei sai-mienh, se gorngv fin-saeng corc haih tengx mienh tim mienv-kuv nyei nor, weic maiv maaih haaix dauh haih fongc horqc ganh dauh bun Tin-Hungh, maaih gu’nguaaz se weic Tin-Hungh nyei fuqv hnangv. Haih duqv dorng jaa yaac weic Tin-Hungh nyei en, zuqc goux ganh zoux cing nzengc maiv dungx zoux maiv luonx horngc nyei sic. Sienx liuz Yesu, weic muangx ninh nyei waac, jiex leiz. Se gorngv butv baengc yaac kaux Ziouv zoux domh ndie sai, nzuonx seix se duqv gauh longx, yaac weic duqv caux Tin-Hungh yietc liuz yiem.Giduc mienh oix zuqc tiuv, oix zuqc zorc, naaiv joux waac, mbuo Maiv horpc gorngv dorh mbuo nyei guh nguaaz mingh leiz-baaix dorngh heuc fin-saeng fai dorh jiu baang nyei tengx mbuo tim mienv-kuv mbuo nyei guh nguaaz Tin-Hungh. Mbuo nyei Tin- Hungh, Ninh yaac maiv zeiz mienv, zoux fin-saeng nyei mienh yaac maiv zeiz mienv nyei sai-mienh. Mbuo maiv horpc zoux hnangv naaiv nor gorngv, hnangv nor zoux. Mbuo Giduc Mienh zoux camv nyei zoux dorngc caux sienx dorngc zorpc mienv mienh nyei jauv se maaih hnangv naaiv: (1). Sienx dorngc. Laaic duqv Ging-Sou benx cim-sou, laaic duqv ziepc njaaux haih tengx nqaeqv duqv mienv, laaic duqv doqc Ging-Sou nyei jauv hnnangv jouh cim nor. Laaic duqv daux gaux se hnangv mbouv guaax nor, laaic zoux leiz-baaix se hnangv houv nyunc, fai buov siex-sou nor. (2). Laaic dorngc. Laaic duqv fongc horc guh nguaaz nyei jauv se hnangv tim mienv-kuv nor, laaic duqv fongc horc guh nguaaz se hnangv zangc mienv nyei ziangh hoc, heuc mienv fai cingv mienv tengx goux guh nguaaz. Laaic duqv sienx liuz Tin-Hungh aengx haih longc caux zoux mienv nyei jauv corc duqv nyei. (3). Hnamv dorngc.Laaic duqv sienx Tin-Hungh mv baac hnangv sienx mienv wuov zoux. Bieqc hnyouv dorngc. laaic duqv gorngv sienx liuz Tin-Hungh corc aengx haih mangc cim, mangc ninh saeng, jouh cim, zoux fatv duqv nyei. (4). Maiv oix ei Ging-Sou njaaux nyei jauv zoux. Ndaam mengh sienx Tin-Hungh, mv baac maiv ei Tin-Hungh nyei waac njaaux nyei jauv zoux. (5). Longc dorngc Ging-Sou nyei waac. Ging-Sou gorngv taux loz-hnoi nyei mienh hopv diuv, longc auv camv, laaic duqv ninh mbuo yaac haih zoux duqv, longc duqv nyei. (6). Njaaux nyei mienh njaaux dorngc Ging-Sou. Njaaux nyei mienh maaih deix gorngv hopv diuv se hopv duqv nyei, danh fanh maiv hopv nquin hnangv. Maaih deix gorngv nyanc sipv jiex mienv nyei ga’naaiv se nyanc duqv nyei. Weic zuqc Yesu gorngv nyanc bieqc nzuih nyei ga’naaiv mv haih zoux bun mienh maaih uix.

Page 31: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 31

Da’luoqc Ginc Haaix Nyungc Giduc Mienh Horpc Zoux Caux Maiv HorpcNyei Jauv Etv^ditc (“Ethics”) se maaih eix leiz “ taux haaix nyungc mbuo maaih leiz zoux fai maiv maaih leiz zoux,” hnangv naaic Christian Ethics se maaih eix leiz “Mbuo Giduc Mienh maaih leiz zoux fai maiv maaih leiz zoux nyei jauv.” Weic zuqc mbuo sienx Tin-Hungh, yaac sienx ninh hinc bun mbuo nyei leiz yiem Ging-Sou, hnangv naaic haaix nyungc sienx Ninh nyei mienh horpc zoux fai maiv horpc zoux se oix zuqc longc Ninh jiu bun mbuo nyei leiz Ging-Sou zoux gorn-ndoqv. Tin-Hungh maiv duqv zaanv ninh ganh hinc bun mbuo buatc ninh yiem Ging-sou, yaac hinc ninh ganh yiem maanc muotc dongh ninh zeix daaih wuov. (Lomaa 1:19-20; 2:12-14). Mbuo Giduc Mienh se dongh zieqv duqv Tin-Hungh nyei mienh, yaac hiuv duqv ninh zeix mbuo daaih zuangv ninh ganh nyei fangx zeiv, mbuo cingx daaih longc leiz doix ninh nyei hnyouv, ei ninh bun daaih yiem Ging-Sou. A. Ethics naaiv joux waac mienh camv hnangv haaix nor longc Baamh mienh funx haaix nyungc zuqc fai dorngc, horpc fai maiv horpc, se maiv fih hnangv, fin mbuo oix hoqc mbuo Giduc Mienh nyei Ethics daaih mangc gaax ganh jauv mienh hnangv haaix nor hnamv, hnangv haaix nor sienx. B. M’nziex Haih Horpc (Might Is Right) Haaix jauv mienh zoux hlo, maaih hatc maaz gunv wuov jauv mienh nyei leiz se zuqc. (horpc) (Thrasymechus Greek philosopher) “baengh fim se yiem gauh henv wuov jauv mienh gorngv” *Naaiv Jauv Mienh Mau Nyei Dorngx(This Group’s Weak Point Is) (1) Maaih hatc maaz nyei mienh maiv dauh dauh longx, yaac maiv dauh dauh (kuv mienh), maaih hatc maaz longx caux maaih hatc maaz maiv fih hnangv. (2) Loh hnoi Nero hungh, Stalin, caux Hitler, orqv yaac waaic gau, gunv jienv baeqc fingx zoux waaic. C. Baamh Mienh Liepc Daaih Nyei Leiz (Moral Are Mores) “Haaix nyungc horpc fai maiv horpc se yiem wuov jauv mienh ganh juangc jienv liepc daaih, juangc jienv longc,” se gorngv wuov fingx fai wuov jauv mienh gorngv horpc fai zuqc aqv nor se weic zuqc aqv (Community demands are the ethical commands.) hnangv naaic naaiv jauv mienh sienx maiv maaih haaix nyungc leiz puix duqv nzengc yietc zungv lungh ndiev mienh. Camv nyungc mienh maaih camv nyungc leiz, yaac maaih camv-nyungc hnamv.

Naaiv Jauv Mienh Mau nyei dorngx (This Group’s Weak Point Is) (1) Se gorngv naaiv jauv mienh buatc naaiv nyungc horpc, wuov jauv mienh buatc ganh nyungc horpc hnangv haaix nor haih bun camv jauv mienh juangc jienv yiem? (2) Maaih New Guinea Mienh taaih mbienv hnyouv bun doic, Baec miuh wuov fingx mienh taaih caa siev daaih zoux auv. Eskimo janx taaih dorh auv caux kaeqv mienh bueix nyei leiz, Jim Jones wuov jauv mienh nyunc nyanc ndie laengc daic naaic yaac maiv benx kuv leiz mi’aqv. (3) Maiv maaih haaix nyungc leiz haih bun jauv jauv mienh longc duqv zuqc nzengc. C. Baamh Mienh Ganh Ndoqc Hlau (Man Is The Measure) Protagoras Greek philosopher gorngv “Men is the measure of all things” “horpc fai dorngc se wuov laanh mienh ganh nyei hnyouv ndorqc ” ninh haiz ninh ganh zoux daaih hopc nyei nor m’daaih horpc aqv, mv zei nor yie haiz horpc nyei meih yaac gorngv maiv horpc, meih buatc horpc yie yaac maiv nyunc duqv.

Naaiv Jauv Mienh Mau Nyei Dorngx (This Group’s Weak Point Is) (1) Ziex dauh maaih hnyouv oix zoux puix ninh mbuo nyei eix haic maiv ziangx naaic benx hopc nyei leiz nzengc, hnangv daix mienh, jaauv sioh, longc auv dorn, pienx mienh duqv nyaanh, longx weic ganh se douh ganh hnangv. (2) Zoux bun nyungc nyungc benx sic jeiv nyei jauv hnangv caux doic maiv njiec, yaac maiv zuqc puix doic.

Page 32: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 32

D. Ei Baamh Mienh Doic Jiex Doic Nyei Leiz-Fingx Dingc Horpc Fai Mv Horpc (The Human Race Is The Basis of Right) Naaiv jauv mienh sienx gorngv “haaix nyungc horpc zoux maiv horpc zoux se yiem yietc doic, yietc doic, nyei mienh ganh ndorqc” wuov doic mienh ganh maaih wuov doic mienh nyei bouc zuqc fai dorngc, beiv hnangv zoux nouh nyei jauv, buov ziec guh nguaaz bun zienh, zinh ndaangc wuov doic mienh taaih mv baac Ih zanc funx maiv horpc

Naaiv Jauv Mienh Mau Nyei Dorngx (This Group’s Weak Point Is ) (1) Hnangv naaiv nqa’haav hingv lungh ndiev mienh waaic jienv mingh mbuo yaac oix zuqc laengz nyunc zoux puix jienv mingh. (2) Yaac maiv haih dorh loh hnoi nyei jauv daaih njaaux ih jaa hnoi nyei mienh E.Horpc Nyei Jauv Se Yiem Mbu’ndongc (Right Is Moderation) Ei jienv Aristotle sienx gorngv mbuo zoux haaix nyungc mbuo zoux yiem bu’ndongx wuonc nyei dorngx nor horpc aqv, maiv dungx zoux longx jiex ndaangc, maiv dungx zoux waaic jiex ndaangc, maiv dungx jienv jiex ndaangc, yaac maiv dungx fong jiex ndaangc. .

Naaiv Jauv Mienh Mau Nyei Dongx (This Group’s Weak Point Is) (1) Se gorngv mbuo hiuv duqv haaix nyungc longx jiex horpc zuqc zoux jiex, mv baac mbuo oix zuqc zanv jienv zoux yiem mbu’ndongx wuonc mingh hnangv fai? Beiv hnangv baeqv nyei sic (imergencies) goux ganh nyei sic(self-defense) mborqv jaax nyei jauv, zoux mbu’ndongx wuonc maiv hingh, tengx maiv duqv. (2) Yaac yiem naaiv lungh ndiev nyei jauv maiv maaih haaix dauh haih lorz duqv buatc zien mbu’ndongx wuonc nyei dorngx, lengc jeiv nyei hnangv hnamv mienh nyei jauv, fai laengz zingh mienh nyei jauv, fai a’hneiv nyei jauv. F.Horpc Nyei Jauv Se Dongh Mbuo Zoux Mbuo Haiz A’hneiv Nyei Jauv (Right Is what Bring Pleasures) Haaix nyungc zoux liuz bun mbuo ganh buangv hnyouv buangv eix fai longx hnyouv nor wuov nyungc se horpc aqv. Haaix nyungc zoux liuz bun mbuo zuqc mun fai hoic mbuo nor wuov nyungc maiv benx fai dorngc aqv.

Naaiv Jauv Mienh Mau Nyei Dorngx Se (This Group’s Weak Point Is) (1) Maiv nyungc nyungc longx nyei jauv bun mbuo duqv a’hneiv, yaac maiv nyungc zoux bun mbuo mun se waaic nyei sic. Maaih ziex nyungc zoux bun mbuo ganh duqv longx mv baac hoic zuqc ganh dauh. Maaih ziex nyungc kouv nyei hoic mbuo mun nyei mv baac tengx duqv mienh, yaac maaih lumh longc. (2) Dorh haaix norm dorngx nyei a’hneiv daaih ndorqc? Sin nyei oix fai? Hnyouv nyei a’hneiv fai? Fai lingh wuonh nyei a’hneiv? Minc zinh nyei a’hneiv fai? Douh nqa’haav hingv nyei a’hneiv? Naaiv seix mienh nyei duqv longx fai? dieh seix? Mbuo ganh a’hneiv hnangv fai? Ganh dauh a’hneiv fai? Ganh Fingx Mienh ahneiv?

G. Horpc Leiz Fai Longx Nyei Jauv Se Dongh Mienh Camv Oix Nyei Jauv(Right Is The Greatest Good For The Greatest Numbers) Naaiv jauv mienh sienx gorngv “haaix nyungc zoux cuotv daaih longx jiex tengx duqv mienh camv jiex nor wuov nyungc se zuqc aqv. Fai horpc zoux aqv.”

Naaiv Jauv Mienh Mau Nyei Dorngx Se (This Group’s Weak Point Is) (1) Zoux bun gauh camv nyei mienh ki zuqc zoqc wuov bung. Zoux bun baengh fim nyei jauv mau. (2) Bun maiv nqoi camv zoqc caux longx waaic.(quantitatively or qualitatively) H. Longx Nyei Jauv Se Dongh Ei Tin-Hungh Nyei Eix Zoux Nyei Jauv (Good Is What God Wills) Naaiv jauv mienh biux mengh gorngv longx nyei jauv se dongh ei jienv Tin-hungh nyei eix zoux nyei jauv. Haaix nyungc dongh mbuo zoux ei jienv Tin-Hungh nyei za,eix nor wuov nyungc se horpc fai zuqc aqv. Se gorngv Tin-Hungh maiv a’hneiv fai Tin-Hungh funx benx waaic, naaic se waaic aqv. Naaiv jauv se dongh mbuo Giduc Mienh wuov jauv aqv. Naaiv se dongh mbuo sien Tin-Hungh nyei mienh sienx nyei jauv caux zoux nyei sic.

Page 33: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 33

I. Giduc Mienh Horpc Zoux Caux Maiv Horpc Zoux Nyei Jauv (A Christian View of Ethics) Jiex daaih mbuo duqv gorngv taux camv jauv mienh funx gorngv haaix nyungc longx fai waaic nyei jauv miaqv. Mbuo Giduc mienh se duqv yiem zuqc longx jiex nyei dorngx haih duqv bieqc hnyouv taux mbuo nyei leiz haaix nyungc horpc zoux fai maiv horpc zoux nyei jauv, mbuo Giduc Mienh nyei leiz se yiem Ging-Sou gu’nyuoz. J. Christian Ethics Is Based on God’s Will (Giduc mienh nyei leiz se ei Tin-Hungh nyei eix) Giduc mienh nyei leiz se ei Tin-Hungh duqv paaiv njiec daaih bun mbuo nyei leiz. horpc zoux nyei jauv se dongh Tin-Hungh paaiv mbuo zoux nyei jauv. Naaiv deix leiz se yiem ninh yietc liuz maiv goiv yienc nyei waac. Naaiv se dongh Tin-Hungh nyei waac Ging-Sou aqv. Tin-Hungh nyei eix se dongh Tin-Hungh ganh nyei waac, se dongh gorngv, “Meih mbuo oix zuqc cing-nzengc, weic zuqc yie se cing-nzengc nyei” (Lewi 11:45). “Meih mbuo oix zuqc dunh yunh hnangv meih mbuo nyei Tin-dorngh Diex nor dunh yunh” (Matv^taai 5:48). “Tin-Hungh maiv haih gorngv baeqc” (Hipv^lu 6:18), mbuo yaac maiv kuv gorngv baeqc. “Tin-Hungh zoux hnamv mienh nyei gorn” (Tin-Hungh se dongh hnamv) (1Yohan 4:16). Yesu yaac aengx gorngv “Oix zuqc hnamv mienh hnangv hnamv ganh nor” (Matv^tai 22:39). K. Christians Ethics Is Absolute (Giduc Mienh Nyei Leiz Dingc Miaqv) Se gorngv Tin-Hungh cing-nzengc nyei fangx zeiv maiv haih goiv yienc “weic zuqc yie se Tin-Hungh maiv maaih goiv yienc” (Maa^laa^ki 3:6) “Ninh yietc liuz maiv goiv yienc” (Yaagorpc 1:17) mbuo Giduc Mienh nyei leiz yiem ninh cingx-nzengc nyei fangx zeiv jiu njiec bun mbuo yaac maiv haih goiv yienc, dingc nyei maiv gunv yiem haix longc, longc caux haaix dauh mienh, fai haaix fingx mienh, haaix jauv mienh, fai haaix doic mienh, yaac fih hnangv nyei longc, beiv hnangv zinh ndaangc Mose Tin-Hungh paaiv maiv bun daix mienh (Tin Deih Douh 9:6) Taux Mose nyei ziangh hoc daix mienh yaac dorngc nyei, (Cuotv I^yipv 20:13) taux Siang-Naengc buv (Lomaa sou 13:9), yaac gorngv maiv dungx daix mienh. Hnangv naaic maiv kuv daix mienh se longc maiv gunv yiem haaix doic mienh, haaix fingx mienh fai haaix norm dorngx. Weic zuqc Tin-Hungh zeix baamh mienh daaih zuangv Tin-Hungh. (Tin Deic Douh. 1:27;9:6), naaiv yaac maaih eix leiz liemh zuangv ninh cing-nzengc nyei fangx zeiv (Ko^lo^si 3:10) “zeix maanc muotc nyei Tin-Hungh zanc-zanc zeix daaih siang nyei, gunv zoux gunv zuangv ninh nyei fangx zeiv weic bun meih mbuo haih hiuv duqv nzengc ninh ganh” “Zangc Diex zeix daaih zuangv ninh ganh yaac hnangv ninh ganh.” (Yaagorpc 3:9), haaix nyungc yaac zeix daaih, doix Tin-Hungh, hnangv Tin-Hungh nor cing-nzengc nyei fangx zeiv se dingc miaqv maiv goiv yienc (absolute). Beiv cing-nzengc (holiness), baengh fim, (justice) Hnamv mienh, (love) Zien nyei jauv (truthfulness) caux ninh korh lienh mienh nyei jauv (merciful) L. Christian Ethics Base on God’s Revelation (Giduc Mienh nyei leiz yiem Tin-Hungh hinc ninh ganh bun mbuo hiuv) (1) Giduc mienh nyei leiz se yiem Tin-Hungh paaiv mbuo, yaac hinc ninh ganh bun mbuo hiuv duqv ninh. (2) Hinc bun mbuo hiuv duqv ninh yiem ninh zeix daaih nyei maanc muotc (Lomaa 1:19-20; 2:12-15; Singx Nzung

19:1-6). (3) Yaac lengc jeiv nyei hinc yiem Ging-sou (Lomaa 2:18; 3:2; Singx nzung 19:7-14). (4) Hinc ninh ganh yiem maanc muotc, se bun cing ninh jiu leiz bun zuangx lungh ndiev mienh, lengc jeiv nyei hinc yiem Ging-sou se weic koi ninh nyei za’eix dongh ninh oix bun sienx ninh nyei mienh zoux ei ninh. (5) Maiv gunv ganh fingx mienh maiv maaih leiz-latc sou, mv baac ninh mbuo hiuv duqv longx ciouv, se weic zuqc ninh mbuo yaac maaih hnyouv taaih longx nyei jauv, yaac maiv nyunc waaic nyei sic, weic zuqc Tin-Hungh duqv fiev Ninh nyei leiz yiem jienv ninh mbuo nyei hnyouv nyei (Lomaa 2:14-16;Hipv^lu 8:10-11;Ye^le^mie 31:33; 2 Ko^lin^to 3:3). M. Christian Ethics Is Prescriptive (Giduc Mienh nyei leiz Tin-Hungh jaa-ndaangc dingc daaih bun mbuo) Mbuo cing-nzengc nyei leiz se yiem cing-nzengc nyei Tin-Hungh bun daaih. Se gorngv maiv maaih cing-nzengc wuov dauh jiu leiz bun mbuo mbuo maiv haih maaih cing-nzengc nyei leiz, mbuo Giduc Mienh maiv haih lorz buatc leiz nyei bouc yiem mbuo ganh Giduc Mienh, mbuo nyei bouc se yiem Ging-Sou dongh jiu bun mbuo Giduc Mienh (Christians do not find their ethical duties in the standard of Christians but in the standard for Christians—The Bible)

Page 34: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 34

N. Giduc mienh fai Jiu-bang buangh nyei jauv (Christian or Church) Ih jaa hnoi lungh ndiev goiv yienc, waaic nyei jauv hiangx jienv faaux, zoux bun Tin-Hungh nyei jiu-bang Giduc mienh buangv aqc nyei jauv, caux la’nyauv nyei sic camv jienv mingh, bun sienx nyei mienh maiv hungh heic zangv zien leiz, yangh horpc Tin-Hungh nyei jauv. Saadaan yaac daav za’eix zoux hoic mbuo jiu-bang, hnangv Ging-Sou gorngv nor, “Mv baac yie nzauh heix Haa^waa hnangv haaix nor zuqc naang longc guv guaix nyei sic nduov, meih mbuo yaac hnangv wuov nor haih zuqc nduov. Meih mbuo nyei hnyouv ziouc pien miaqv. Maiv cing-nzengc maiv ziepc zuoqv nyei gan Giduc” (1 Ko^li^to 11:30). Yiem naaiv jiex mingh mbuo gorngv taux Giduc Mienh haih maaih nqangx zuqc nduov nyei jauv weic zuotc baamh gen nyei nyungc zeiv. O. Zorqv Guh nguaaz Guangc (Abortion) Maaih 3 jauv mienh funx maiv gaengh yungz nyei guh nguaaz (guh nguaaz yiem maa nyei sin) maiv fih hnangv. Naaiv deix 3 jauv se sienx hnangv naaiv: (1) Sienx gorngv maiv gaengh yungz nyei guh nguaaz maiv gaengh benx yietc dauh mienh, fai benx nyungc ga’naaiv gauh aiv mienh. (Subhuman) naaiv jauv mienh sienx gorngv oix zorqv guh nguaaz guangc haaix zanc yaac duqv. (2) Sienx gorngv maiv gaengh yungz nyei guh nguaaz benx buangv yietc dauh mienh miaqv. (Full human) Naaiv jauv mienh doi-dekc zorqv guh nguaaz guangc nyei jauv. Funx gorngv zorqv guh guaax guangc nyei se weih daix yietc dauh mienh. Maiv gunv guh nguaaz yiem maa nyei sin haih hoic maa nyei maengc mv baac maiv zic duqv daix guh guaax. Maaih ganh nyungc jauv cuotv gauh longx zorqv maengc. (3) Sienx gorngv maiv gaengv yungz nyei guh nguaaz dieh hnoi benx mienh (potentially human) naaiv jauv mienh sienx gorngv oix zuqc mangc sic samx sic, se gorngv maaih jauv horpc zuqc zorqv guh nguaaz guangc maa maaih leiz zorqv duqv nyei. P. America Nyei Leiz bun Mienh zorqv guh nguaaz guangc (American Law Allow Abortion) Yiem 1973 America bun leiz mienh haih zorqv guh nguaaz guangc. Se gorngv maaih jauv longc jienv oix zuqc zorqv. Yiem 1989 bun haaix dauh oix zorqv guh nguaaz guangc yaac duqv mv baac oix zuqc ei zorqv guh nguaaz guangc nyei leiz. Q. Da’yietv jauv : Oix zorqv guh nguaaz guangc haaix zanc yaac duqv (Fetus Is Subhuman) Ninh mbuo longc Ging-sou dengv ninh mbuo zoux nyei sic: (1) Baamh mienh jiex gorn maaih ziangh maengc yiem ninh mbuo tauv qiex nyei ziangh hoc (Tin Deic Douh 1:27) (2) “Se gorngv Tin-Hungh zorqv mbuo tauv nyei qiex nzuonx, mbuo se kungx benx nie hnangv” (Yopv 34:14-15), zinh ndaangc maengx mienh maiv gaengh tauv qiex nyei ziangh hoc se maiv gaengh maaih ziangh maengc. (3) Weic zuqc lingh wuonh yiem yie daaih, yie bun qiex mienh tauv (I^saa^yaa 57:16) (4) “Wuov dauh guh nguaaz waaic mingh gauh longx, cuotv daaih maiv buangv hnyouv buangv eix baamh gen nyei ga’naaiv ” (Congh Mengh Waac 6:3-5) (5)Yesu gorngv Yiu^ndaa maiv dungx cuotv seix daaih gauh longx (Matv^taai 26:24), hnangv naaic dauh baav guh nguaaz zorqv guangc mingh maiv dungx bun ninh cuotv seix se gauh longx. (6) Maiv gaeng yungz nyei guh nguaaz maiv gaeng zieqv duqv longx ciouv (Self-consciousness) weih maiv gaeng benx mienh. (7) Maiv gaeng cuotv seix nyei gu’nguaaz maiv gaeng maaih ninh ganh nyei maengc, ninh corc oix zuqc bangc maa nyei maengc tengx ninh cingx haih duqv ziangh jienv, (physical dependence) hnangv naaic maa maaih leiz zorqv guangc duqv.

Page 35: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 35

(8) Weic njoux maa nyei maengc (safety of the mother) se gorngv wuov dauh guh nguaaz haih hoic maa nyei maengc nor zorqv guangc. Nqoi eix bun zorqv guh nguaaz guangc nyei leiz yietc hnyangx njoux cuotv ziex cin dauh maa. (9) Weic maiv bun guh nguaaz cuotv seix daaih zuqc zoux doqc fai guangc jienv maiv dorh longx (abuse and neglect) ninh mbuo gorngv se maiv maaih hnyouv oix longc guh nguaaz mv baac ca’bouc cuotv seix daaih, domh mienh maiv hnamv haih zoux doqc wuov dauh guh ngaaz, fai guangc jienv maiv dorh benx. Zorqv guangc mingh gauh longx. 10) Waaic fangx nyei guh nguaaz.(deformity) Zoux haaix nyungc bun waaic fangx nyei guh nguaaz cuotv seix? Zoux haaix nyungc mienh oix zuqc liuc leiz waaic fangx nyei guh nguaaz? (11) Dauh dauh mienh maaih ganh nyei gorqv-zeic leiz zangv goux ganh nyei sic jeiv nyei jauv (privacy law protection), ei jienv America nyei domh leiz (constitution) m’sieqv dorn maaih leiz gunv ninh nyei sin. Beiv hnangv mbuo maaih leiz maiv bun mbuo maiv oix nyei mienh daaih yiem mbuo nyei biauv, mbuo yaac maaih leiz maiv bun guh nguaaz dongh mbuo maiv oix wuov gu’nguaaz daaih yiem mbuo nyei sin. (12) Zuqc caa maaih daaih nyei guh nguaaz. (rape) pro-choice wuov jauv gorngv maiv kuh aapv m’sieqv dorn bun ninh oix maaih dongh ninh maiv dingc hnyouv maaih daaih nyei guh nguaaz. Hnangv naaic ninh zuqc caa maaih daaih nyei guh nguaaz dorngc leiz, yaac hoic ninh nyei hnyouv.

R. Ging-Sou Hnangv Haiv Gorngv Taux Naaiv Jauv Mienh Hnamv Nyei Jauv Tauv qiex maiv haih funx benx ziangh maengc jiex gorn. (Breath is not the beginning of humanness) se gorngv maaih qiex tauv jienv kungx haih funx gorngv mienh hnangv. Wuov nyungc mbuo dingh tauv qiex dangh baav ziouc maiv funx benx mienh aqv. Ging-sou gorngv mengh nyei mbuo dingh tauv qiex liuz corc ziangh benx baamh mienh nyei. (Fi^lip^poi 1:23; 2 Ko^lin^to 5:6-8; Laauc yaangh 6:9) Ging-sou yaac gorngv taux mienh nyei maengc yiem ndaangc tauv qiex, dongh yiem maa nyei sin wuov zanc yaac maaih maengc aqv. “Yiem maa nyei ga’sie wuov zanc zungv maaih jienv zuiz” (Singx nzung 51:5b) “Ninh maaih jienv wuov norm sin se Singx Lingh bun ninh maaih daaih” (Matv taai 1:20) ei ndie sai nyei jauv, yaac maaih ziex dauh mienh dingh tauv qiex nqa’haav ninh mbuo longc machine zoux bun ninh aengx tauv qiex daaih. Ging-Sou oix mbuo gorngv tauv qiex se jiex gorn mienh maengc, ninh njaaux Tin-Hungh hnangv haaix nor bun maengc daauh dauh mienh. Baamh mienh nyei maengc se yiem Tin-Hungh daaih. Ging-sou yaac mbuo gorngv guh nguaaz yiem maa nyei sin se maaih maengc nyei, mbuo zungv haiz yaac hiuv ninh ninh ziangh jenv nyei ninh haih tinx nyei. Aa^ndaam nyei jauv maiv haih dorh daaih beiv duqv guh nguaaz yiem maa nyei sin (ga’sie.). (1) Weic zuqc Tin-Hungh lengc jeiv nyei zeix daauh doix mienh, ninh longc nie nanv daaih, cingx biomv qiex bun ninh maaih maengc. Ninh maiv duqv hnangv guh nguaaz nor yiem maa nyei sin maaih daaih. Yaac duqv yungz cuotv hnangv ganh dauh guh nguaaz. (2) Tin-Hungh nanv ninh daaih bun ninh tauv qiex wuov zanc ninh ziouc benx domh mienh aqv. Hnangv naaic zuov taux fu’jueiv benx domh mienh cingx funx benx mienh fai? (3) Yiem Yopv 34:14-15 gorngv taux Tin-Hungh maaih leiz zorqv mbuo nyei maengc. Maiv duqv gorngv maengc se yiem tauv qiex jiex gorn. Zien nyei daauh doix mienh nyei maengc caux qiex se Tin-Hungh bun ninh mbuo tauv, mv baac nqa’haav Tin-Hungh yaac bun mienh yiem m’jangc dorn, caux m’sieqv dorn nyei ngim duqv maengc daaih. (fertilization or conception) (Tin Deic Douh 4:1). (4) Tauv qiex cingx funx benx mienh, wuov nyungc saengv kuv hieh zoih yaac tauv qiex nyei, yaac funx benx mienh aqv fai?.

Page 36: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 36

Benx mienh nyei eix-leiz se maiv qiemx zuqc gorngv oix zuqc maaih congh mengh (knowledge is not necessary to humanness), Congh mengh sou 6:3-4 gorngv taux guh nguaaz cuotv seix daaih maiv gaengh hiuv haaix nyungc. Hnangv yiem hmuangx nyei dorngx. Naaiv maiv maaih eix-leiz gorngv ninh mbuo maiv gaengh benx mienh. Naaiv se gorngv taux ninh mbuo maiv gaengh maaih nqangx duqv longc baamh gen nyei ga’naaiv fai hiuv duqv mauv ga’naaiv nyei jauv hnangv. Se gorngv maaih cong-mengh nyei mienh cingx funx benx mienh nor. Ngongx nyei mienh yaac maiv weih benx mienh aqv.

S. Maaih ganh nyungc jauv dau (subhuman) naaiv jauv mienh Benx baamh mienh maiv zeiz gorngv oix zuqc hiuv duqv longx fai ciouv cingx weih benx baamh mienh. (Self-consciousness is not necessary to humanness). Se gorngv hnangv naaic funx, dongh m’njormh mingh nyei mienh, fai butv baengc kouv meih mingh maiv hiuv haaix nyungc nyei mienh ziouc maiv funx ninh mbuo benx mienh aqv. dongh cuotv seix daaih nyei guh nguaaz yietc hnyangx faaux maengx cingx hiuv duqv longx ciouv. Hnangv naaic yaac weih daix guangc duqv nyei? Yiem maa nyei sin nyei guh nguaaz, maiv zeix juangc maa nyei maengc hnangv, ninh se maaih ninh ganh nyei maengc nyei. (An embryo is not an extension of the mother), naaiv yaac ei jienv scientific nyei jauv zaah cuotv daaih, yiem maa nyei sin nyei guh nguaaz (embryo) ninh maaih ninh ganh nyei maengc, maaih ninh nyei saeng (sex). Yiem nyim kuv jang jiex gorn zorpc daaih zungv benx dorn fai sieqv miaqv, zungv maaih 1 buonc benx dorn. Ninh nyei maa benx m’sieqv. Nyim zorpc liuz duqv 40 hnoi guh ngaaz jiex gorn maaih ganh nyei m’nqorngv-famv. Nyim zorpc liuz i ziex norm leih baaix ziouc maaih ninh ganh nyei nziaamv, (ninh ganh nyei nziaamv se ganh jauv maiv juangc ninh nyei maa nyei, yaac maaih ganh nyei buonh sin, gu’nguaaz maiv gaengh cuotv seix nyei ziangh hoc se kungx juangc maa nyanc hopv caux oxygen hnangv. Yaac beiv hnangv mienh baeqc longc janx jieqv nqox yaac duqv guh nguaaz daaih jieqv ganh nyungc setv nor. Bun mienh zorqv guh nguaaz guangc nyei leiz maiv haih njoux maa nyei maengc. (legalized abortion does not save lives). Zinh ndaangc maengx America bun leiz mienh zorqv guh nguaaz guangc, ninh mbuo gorngv naaic leiz haih njoux cuotv 1 hnyaangx ziex cin dauh maa nyei maengc. Zien zien 1973 cuotv leiz maaih 45 dauh maa daic hnangv. Yiem ninh mbuo cuotv leiz daaih 1 hnyaangx maaih 1.5 millions dauh gu’nguaaz zuqc zorqv guangc. Maa daic weic maaih guh nguaaz maiv horpc, kungx maaih 1 dauh nyei 10,000 dauh hnangv, (1/100 of 1%) mv baac zorqv guh nguaaz guangc buangv 100 %, se gorngv maiv gaengh yungz guh nguaaz benx yietc norm maengc, zic duqv daix 1.5 million dauh guh nguaaz weic njoux 45 dauh maa nyei fai? Zorqv gu’nguaaz guangc maiv haih tengx dangv zoux doqc fu’jueiv nyei jauv (Abortion does not avoid child abuse) gu’nguaaz yaac yietc dauh mienh, hnangv naaic zorqv gu’ nguaaz guangc yaac benx waaic jiex nyei zoux doqc fu’jueiv (child abuse.). Yiem 1973 wuov hnyaangx cuotv leiz bun mienh zorqv guh nguaaz guangc liuz taux 1982 wuov hnyaangx, zoux doqc fu’jueiv nyei jauv zungv corc gauh camv faaux 500%. Maaih janx zoux research cuotv daaih gorngv 91% nyei domh mienh zoux doqc fu’jueiv, se dongh die maa ganh oix maaih daaih nyei fu’jueiv. Maiv maaih leiz zorqv waaic fangx nyei guh nguaaz guangc. (deformity is no justification for abortion) Se gorngv maiv gaengh yungz nyei gu’nguaaz benx dauh mienh miaqv, mbuo zorqv waaic fangx nyei guh nguaaz guangc. Se maaih zuiz maiv gauh heng daix cuotv seix daaih nyei gu’nguaaz (infanticide) caux zoux bun baengc kouv nyei mienh daic (euthanasia) maiv maaih haaix dauh waaic fangx nyei mienh nqoi eix bun mienh zorqv waaic fangx nyei gu’nguaaz guangc. Gu’nguaaz maiv gaengh yungz, mbuo laaic ninh waaic fangx mbuo ziouc daix ninh se maiv horpc. Ninh horpc zuqc duqv mienh hnamv, korh lienh ninh, maiv zeiz daix ninh.

Page 37: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 37

T. Goux mbuo sic jeiv nyei leiz se maiv za’gengh zien (Privacy right are not absolute) weic zuqc mbuo maiv maaih leiz zangv sic jeiv nyei jauv siangx oix zuqc daix ganh dauh. Taaih zorqv gu’nguaaz guangc nyei mienh gorngv nqemh mienh zoux cun hoic gu’nguaaz, wuov nyungc zoux haaix nyungc ninh mbuo yoc oix daix maiv gaengh yungz nyei gu’nguaaz?. Se gorngv zaangv mbuo nyei sic jeiv nyei jauv (privacy right) beiv taux mbuo maaih leiz maiv bun kaeqv mienh daaih yiem mbuo nyei biauv la’nyauv mbuo, mbuo yaac maaih leiz maiv bun mbuo maiv oix longc nyei fu’jueiv daaih nyauv mbuo nyei maengc. Ziouc zorqv guangc, wuov nyungc mbuo maaih leiz cingv kaeqv mienh bieqc biauv daaih liuz zoux hoic, fai daix kaeqv mienh nyei fai? Weic zuqc 99 % nyei mienh maaih sin, se ganh oix mingh lorz daaih fai (mingh caux m’jangc dorn bueix duqv daaih.) Mienh caa maaih daaih nyei gu’nguaaz liemh maiv taux 1%. Zuqc caa maaih daaih nyei gu’nguaaz yaac maiv haih bun mbuo kuh zorqv guangc (Rape is not justification for abortion): (1) Dingc maiv zuqc dongh zoux dongc caa mienh wuov dauh nyei zuiz. (2) Weic korh lienh zuqc caa nyei mienh(sympathy for the rape victim) ziouc mingh daix gu’nguaaz za’gengh maaih korh lienh nyei hnyouv nyei fai? (3) Zorqv gu’nguaaz guangc maiv haic caa mienh nyei jauv zoqc njiec, cuotv aengx zoux ganh nyungc waaic sic jaa tipv jienv hnangv. (4) Maaih dauh baav mienh zuqc caa maiv cuotv leiz nqoi nzuih bun yietc zungv maaih gu’nguaaz nyei mienh zorqv gu’nguaaz guangc hnangv saanx paaiv nor(Roe court permitted) (5) Zuqc caa nyei mienh se gorngv mingh lorz ndie sai hingh ninh mbuo maaih ndie zoux bun maiv gaengh zuqc maaih gu’nguaaz duqv nyei. Zuqc caa nyei mienh haih maaih gu’nguaaz taux duqv 1 % hnangv weic m’sieqv dorn maiv oix cingx maaih gu’nguaaz aqc nyei. Dongh maaih gu’nguaaz wuov deix mienh gauh camv zungv oix lliouh guh nguaaz nyei. Se gorngv gengh maiv oix longc, maaih ziex cin mienh zuov jienv hlorpv guh nguaaz, zoux haaix nyungc maiv bun hlorpv. U. Da’nyeic jauv: Nyungc Baav Jauv Haih Zorqv Guh nguaaz Guangc Duqv Nyei Maiv gaengh yungz nyei guh nguaaz maiv gaengh benx mienh, nqa’haav cingx benx mienh (Fetus Is Potentially Human) Naaiv jauv mienh sienx gorngv : (1) Mbuo benx yietc dauh baamh mienh maiv zeiz yietc zanc benx, manc-manc benx jienv daaih (Human personality develops gradually)

(2) Benx dauh baamh mienh camv jienv faaux juangc jienv buonh sin hlo jienv faaux nyei (Human development is interconnected with physical development).

(3) Beiv ganh nyungc ziangh nyei ga’naaiv (The analogy with other living things), se hnangv diangx nyei biouv ngim nqa’haav cingx benx diangx, jae jaux maiv gaengh benx jae, nqa’haav cingx benx jae. (4) Nzaeng taux America nyei leiz. (The legal argument) Ninh mbuo gorngv domh leiz (Constitution) funx gorngv maiv gaengh yungz nyei gu’nguaaz maiv gaengh benx yietc dauh mienh nzoih nzengc.

V. Dau naaiv nyungc sienx fim nyei mienh (Answer to this kind faith) (1) Ziangh benx yietc dauh mienh caux fangx zeiv eix leiz se ganh nyungc maiv fih hnangv (Personality differs from personhood), mienh yiem sin se benx mienh miaqv, mv baac ninh nyei eix-leiz se manc-mac tiuv jienv mingh. Ei ninh duqv zuotc, duqv horqc hiuv, bun Tin-Hungh goiv yienc daaih.

(2) Hnyouv maiv zuqc dongh jauv caux sin tiuv, fai maiv juangc jienv sin. (The soul does not have to change with the body)

Page 38: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 38

(3) Liemh ndiangx nyei biouv-nyim caux yiem sin nyei gu’nguaaz yietc zungv maaih maengc nyei maiv zeiz nqa’haav cingx benx maengc. (Neither an acorn nor an embryo is a potential life) (4) Leiz beu jienv maiv gaengh yungz nyei guh nguaaz nyei. (The unborn are constitutionally protected.)

X. D. Maiv Kuh Zorqv Gu’nguaaz Guangc (No Abortion) Naaiv jauv mienh sienx gorngv gu’nguaaz yiem sin zungv benx mienh miaqv (The belife of the Fetus Is Fully Human) hnangv naaic haaix dauh zorqv gu’nguaaz guangc se weih zorqv mienh maengc. Naaiv jauv yaac maaih Ging-sou nyei waac, caux ganh nyungc horqc hiuv taux mienh nyei maengc nyei congh maengc leiz dengv. Ging -Sou dengv taux maiv gaengh yungz nyei gu’nguaaz benx buangv baamh mienh miaqv (Fetus is Full Human): (1) Maiv gaengh yungz nyei gu’nguaaz. Ging-sou yaac heuc “Fu’jueiv” (children), juangc joux waac “gu’nguaaz lunx” (infants) “fu’jueiv lunx” (young children) (Lugaa 1:41, 44; 2:12,16; Cuotv I^yipv sou 2122 nzunc baav zungv juangc heuc “domh mienh” wuov joux waac. (1 Hungh Douh Sou 3:17) (2) Maiv gaengh yungz nyei gu’nguaaz yaac Tin-Hungh zeix daaih (Singx-nzung 139:13) hnangv Tin-Hung zeix Aa^ndaam, Haa^ Waa zuangv ninh nyei fangx zeiv wuov nor. (3) Ging-Sou maaih leiz beu maiv gaengh yungz nyei gu’nguaaz, haaix dauh zoux bun ninh mbuo mun fai daic yaac zuqc dingc zuiz fih ndongc zoux bun domh mienh. (Coutv I^yipv 21:22; Tin-deic douh 9:6) (4) Yesu benx dauh baamh mienh dongh ninh maaih yiem jienv maa (Maa^li^yaa) nyei sin wuov zanc aqv. (Lugaa 1:26-27; Matv 1:20-21) (5) Dongh Ging-Sou gorngv zuangv Tin-Hungh nyei fangx zeiv.(Tin Deic Douh 1:27), naaiv joux waac bun cing liemh “m’jangc caux m’sieqv”. Yiem scientific yaac zaah cuotv gorngv yiem maa caux die nyei nyim zorpc ziangx wuov zanc ziouc hiuv duqv benx mjangc fai m’sieqv aqv. (6) Tin-Hungh yaac heuc fai ginv mienh dongh maiv gaengh yungz wuov zanc. (Tin Deic Douh 25:22-23; Domh Jien 13:2-7; I^saa^yaa 49:1,5; Gaa^laa^tie 1:15) Naaiv deix Ging-Sou se bun mbuo hiuv dingc gorngv maiv gaengh yungz nyei gu’nguaaz se Tin-Hungh funx benx yietc dauh mienh fai yietc norm maengc hnangv cuotv seix daaih nyei mienh nor, yaac hnangv Tin-Hungh nyei fangx zeiv nyim jiex zorpc daaih wuov zanc aqv. Tin-Hungh mangc se maaih jaa-zinh, yaac bun leiz beu jienv maiv gaengh yungz nyei gu’nguaaz nyei maengc nyei, daix daic se maiv duqv. Y. Ganh nyungc horqc hiuv nyei jauv yaac dengv (Fetus Is Full Human) Scientific nyei jauv dengv gorngv maiv gaengh yungz nyei gu’nguaaz benx mienh miaqv. ndie sai maaih jauv haih mangc duqv hiuv yiem m’jangc nyei nyim caux m’sieqv nyei kuqv jang jiex gorn zorpc ziangx wuov zanc. Yiem ninh mbuo saauv mangc (chromosomes) m’jangc dorn nyei nyim maaih 23 (chromosomes), m’sieqv dorn nyei jaux maaih 46 (chromosomes). Yietv zorpc jienv ziouc saauv duqv 46 (chromosomes), ndongc mbuo domh mienh nyei 46 chromosome fih hnangv nyei. Dongh tipv nqa’haav yiem nyim zorpc mingh taux daic se wuom, lai hnaangx, caux oxygen. Yiem 1981 wuov hnyaangx US. Congressional heuc zuangx lungh diev nyei scientific daaih porv bun ninh mbuo hiuv taux maengc yiem haaix jiex gorn. Ninh mbuo dingc hiuv gorngv maengc yiem nyim zorpc wuov zanc jiex gorn. Gu’nguaaz yiem maa nyei sin hlo nyei jauv yaac bun mbuo hiuv duqv gorngv ninh mbuo benx yietc dauh baamh mienh, benx yietc diuh maengc mi’aqv.

Page 39: Sienx Zorpc Nyei Jauv - WordPress.com · Sienx Zorpc Nyei Jauv. Biux Mengh Waac Naaiv ginc kauv hoqc nyei jauv se gorngv taux mienh sienx zorpc nyei jauv, weic zuqc mbuo IuMienh loz-

© Zeuz, Gueix-Zunh 39

(1) Maaih daauh norm hlaax nyei gu’nguaaz –ziangh nyei jauv: Nyim zorpc baamh mienh nyei fangx zeiv yiem zoih nzengc mi’aqc. Nitv jienv maa nyei gu’nguaaz mbuoqc yietc norm leiz-baaix (one week), mba’nziu nyei orv yaac haih dongz, buo norm leiz-baaix (three weeks) Jiex gorn buatc buoz, buoz-seih jaang, zaux cuotv. (2) Maaih da’nyeic norm hlaax – gu’nguaaz hlo nyei jauv: Jiex gorn mangc duqv buatc gu’nguaaz nyei m’nqorngv famv (40-42 hnoi). Jiex gorn buatc ninh nyei mba’zorng, m’nzing, m’normh, buoz ndoqv, ninh nyei mba’nziu dongz pouh tong nyei, yaac maaih ganh nyei nziaamv. Ninh nyei mbungv-qorng jiex gorn hlo jienv faaux. Maaih ninh ganh nyei (buoz-zunc fai buoz-ndoqc-yienx (fingerprints).Se gorngv mbuo hlua zuqc ninh nyei zuqc meix ninh haih dau mbuo. Ninh nyei sin nyei nyungc-nyungc cuotv nzoih nzengc mi’aqv. (3) Maaih da’faam hlaax nyei gu’nguaaz –dongz nyei jauv : Ninh haih naqv, haih yangh ninh nyei m’nzing, yaac haih ziouh wuom aqv. Ninh longc ninh nyei buoz nanv, ninh nyei mbietc yaac haih dongz. Ninh zungv haih sorqv buoz-ndoqv nyeiz. Ninh haih hiuv duqv mun yiem ninh nyei organic, 8 mingh lorz 13 norm leiz-baaix (8 to 13 weeks). (4) Maaih da’feix hlaax nyei gu’nguaaz –hlo: Ninh hlo faaux 6 gouv. Yaac hniev ndaamh buonc yungz daaih nyei gu’nguaaz. Ninh hlo ndaauv faaux taux 8-10 inches. Ninh yaac haih haiz maa nyei qiex aqv. (5) Maaih da’hmz hlaax: Ninh ndopv jiex gorn hoz jienv faaux, mba’biei buoz-ndoqv-nquaiz cuotv.Ninh haih beiz-bei. Ninh zungv haih heuc, maaih qiex, se gorngv maaih nzaaux tengx nor mbuo zungv haih haiz nyei. Yaac haih yiem duqv ga’nyiec maa nyei sin aqv. Ninh zungv haih mbenc jienv cuotv seix nyei ziangh hoc aqv. Ei jienv naaiv yiem maa nyei sin nyei gu’ nguaaz zungv benx mienh mi’aqv. Ninh mbuo maiv zeiz lai, maiv zeiz saengh kuv, yaac maiv zeiz gaeng, se benx yietc dauh mienh mi’aqv. (6)Zuangx mienh laengz gorngv maiv gaengh yungz nyei gu’nguaaz se benx mienh mi’aqv: Zuangx lungh ndiev mienh dongh maiv nzaeng taux oix zorqv gu’nguaaz guangc nyei mienh. Yietc zungv laengz gorngv yiem maa nyei sin nyei gu’nguaaz se benx yietc dauh mienh, benx yietc norm maengc. Zoux haaix nyungc maiv gaengh yungz nyei maaz, dungz, juv, mbuo youc haih heuc maaz dorn, juv ndorn, dungz dorn. Mv baac taux mbuo ganh mienh mbuo youc maiv laengz benx mienh dorn? youc siev duqv daix nyei?. Nzutv Nor. Yiem America Deic Bung yietc hnoi daix 4000 faaux maengx nyei gu’nguaaz, (20 seconds yietc dauh) maiv gunv mbuo oix lorz waac daaih porv bun mbuo ganh zuqc, fai hnyouv kuv yiem, yaac maiv haih tengx biaux ndutv maiv zuqc Tin-Hungh dingc zuiz. Ih hnoi mbuo yaac hoqc dorng naaiv aqv, yiem meih nyei sienx fim caux meih ziepc zuoqv nyei laangh fim, meih hnamv daaih mbuo benx Yesu nyei mienh, yaac benx hiuv leiz nyei mienh, meih hnamv daaih meih oix zuqc hnangv haaix nor bun-dunx fai bun-jaev naaiv deix sic?. Yiem meih nyei hnamv meih hnamv daaih benx jienv nyei jauv fai benx pouh tong nyei jauv? Ziux meih hiuv nyei jauv, meih hnamv daaih mbuo oix zuqc hnangv haaix nor zoux, weic tengx dieh dauh?