sepsis süresince santral sinir sistemi (sss) ve immun sistem etkileşimi
DESCRIPTION
Sepsis süresince Santral Sinir Sistemi (SSS) ve immun sistem etkileşimi. SSS İnfeksiyonun gelişimi süresince yayılan patojene karşı konağın immün cevabını yönetir Böylece dış tehditleri hızlı algılayarak konak savunma sistemini harekete geçirir İmmün sistem: - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Sepsis süresince Santral Sinir Sistemi (SSS) ve immun sistem etkileşimi
• SSS• İnfeksiyonun gelişimi süresince yayılan patojene karşı
konağın immün cevabını yönetir• Böylece dış tehditleri hızlı algılayarak konak savunma
sistemini harekete geçirir • İmmün sistem:
• mikroorganizmalar gibi (virus, bakteri, mantar vs) potansiyel olarak tehlikeli yabancı mikroskopik ajanların varlığın belirlemesine rağmen,
• SSS • makroskopik tehditler veya görülebilir tehditleri belirler
Sepsis süresince Santral Sinir Sistemi (SSS) ve immun sistem etkileşimi
• Son 20-30 yıldaki çalışmalar
• SSS’inin immün sistemden sinyalleri algıladığı ve SSS’den
karşı mesajlar ile immün sistem fonksiyonunu
düzenlediğini gösterir
• Her iki sistem arasında bu iki yönlü sinyal yolları
• sepsisi de içine alan farklı inflamatuvar hastalıklarda
• her bir sistemin etkinliğini en uygun hale getirir
• SSS ve immün sistemi bağlayan her iki yol:
• otonomik sinir sistemi ve
• nöroimmünendokrin aks (hipotalamo-pitiuter-adrenokortikal yol
(HPA) ile yönlendirilen)
• Böylece, Otnom sisnir sistemi (OSS) ve HPA’nın her ikisinin
aktivasyonu sepsisin patogenezinde önemli bir rol oynar.
• Sepsis süresince, sitokinlerin yoğun salınımı OSS ve HPA
akslarının her ikisinin normal fonksiyonlarını etkileyebilir
Sepsiste HPA aksi
• TNF-, IL-1 ve gp 130 sitokin ailesinin farklı sitokinleri (ör IL-6
ve lösemi inhibitör faktör =LIF):
• Lokal parakin/otokrin düzenleyici etki sağlayarak HPA aksını
etkileyebilir (hormon salınması üzerine etki)
• Böylece konağın immünolojik durumu etkilenir ve sepsis süresince
immünolojik cevap bozulur
• İnflamatuvar sitokinler hipotalamusu etkileyerek,
• eikosanoidler benzeri maddeler kan beyin bariyerinin (BBB) perivasküler
hücrelerini aktive eder ve inflamatuvar sitokinler salınır
• Bu inflamatuvar sitokinler
• hipotalamusda kortikotropin relasing hormon (CRH) veya
arjinin vazopresin (AVP) ve pitiutar bezde ACTH ın
ekspresyonunu indükler
• Böylece pitiuter bezden salınan ACTH ve -MSH
• anti inflamatuvar sitokin IL-10 un salınımını artırır
– doğal immun hücrelerin inflamatuvar aktivitesini
inhibe eder
Sepsiste HPA aksi
• ACTH, β-endorfin, PGE2, IL-6, C3sedArg ve IL-10
• Lokal dokularda inflamatuvar sitokinler olarak rol oynar
• Sistemik dolaşımda anti-inflamatuvar etki gösterir:
• Sepsis süresince yoğun olarak sitimule edilen immün
cevabın yükünü azaltabilir
• HPA aksının aracılık ettiği sistemik anti-inflamatuvar cevap
septisemi süresince etkili immünolojik defans için gereklidir.
Sepsiste HPA aksi
• HPA aksının• anti-inflamatuvar etkisi: sepsis veya sistemik inflamasyonun hayvan
modellerinde
• santral kompansatuvar anti-inflamatuvar cevap sendromununun
(CARS) önemi çalışılmıştır
Sepsiste HPA aksi
• İmmün sistem HPA aksini aktive eder:
– Direkt olarak glukokortikoidler salınır
• Besedovsky ve ark tarafından
– HPA aks ve doğal immün hücrelerin aktivasyonu ile salınan
inflamatuvar sitokinler arasında etkileşim gösterilmiştir
– IL-β glikokortikoidlerin salınımını uyarır ve karşı etki oluşur (IL-β ve
glukokortikoid salınımının feedback inhibisyon mekanizmalarına sahip)
Sepsiste HPA aksi
• Glikokortikoidlerin salınımı:
– Th1 den Th2’ye sitokin kayışına neden olur [ ör inflamatuvar immün
cevaptan (TNF-α, IL-1 and IL-6) anti inflamatuvar cevaba (IL-10 and IL-
4)]
• Glikokortikoidler sepsis ile ilgili mortalite için farklı immün
hücrelerin aktivitesini de inhibe eder
Sepsis süresince sempatik sinir sistemi (SNS) ve immün sistemin etkileşimi
• SNS veya torakolomber sistem beyin kökünün nükleuslarından
kökenini alır ve torasik ve lomber spinal sinirler boyunca SSS den
ayrılır (preganglionik efferent sinir liflerinin orijin alanıdır)
• Sempatik preganglionik liflerin çoğu spinal kordun her bir
yanında yatan paravertebral zincirlerde lokalize olan
ganglionlarda sonlanır,
• Geri kalan sempatik preganglionik lifler ise vertebranın önünde
oturan, paravertebral ganglionlarda sonlanır
• Bu ganglionlardaki sempatiklerin çoğu,
postganglionik sempatik sinir lifleri ile organları
inerve eder (kalp, akciğer, intestinal, kan damarları,
ve ter bezleri)
• SNS bütün lenfoid organları inerve eder
• SNS ürünleri olan katekolaminler (ör NE ve E)
immün sistemin belli kollarını düzenler
• Normal bireylerde katekolaminler (CA) homeostazı yönetir
• Belli infeksiyonlar süresince bu homeostatik düzey bozulur
• CA seviyesi artar:
• HPA aksından glikokortikoidlerin salınımını artırır
• İnflamatuvar sitokinler (ör, TNF-α, IL-1 and IL-6)
– HPA aksi ve SNS’nin her ikisini aktive eden kapasiteye sahiptir.
Sepsis süresince sempatik sinir sistemi (SNP) ve immün sistemin etkileşimi
• SNP
• primer (timus ve kemik iliği) kadar
sekonder (dalak, lenf nodu ve mukoza ile ilişkili lenfoid
doku=MALT) lenfoid organları da inerve eder
• GİS ile ilişkili lenfoid doku (GALT), bronş ile ilişkili lenfoid
doku (BALT) da SNS ile inerve edilir ve peptiderjik
inervasyon alır
Sepsis süresince sempatik sinir sistemi (SNP) ve immün sistemin etkileşimi
• Lenfoid organların noradrenerjik inervasyonu bölgeseldir:
• T hücresi, makrofajlar ve plazma hücrelerinin zonlarını
yoğun olarak inerve ederler,
• Gelişiyor olan veya immatür B hücrelerinin nodüler ve
follüküler alanları zayıf olarak inerve olur
• Böylece sepsis süresince SNS nin stimulasyonu immün sistemi
önemli olarak etkileyebilir
– majör hedef hücreler
• immatür veye matür T hücreleri,
• makrofajları,
• mast hücrelerini,
• antikor meydana getiren plazma hücrelerini ve enterokromafin
hücreleri içine alır
Sepsis süresince sempatik sisnir sistemi (SNP) ve inflamatuvar sitokinler
• Sepsis süresince
– inflamatuvar sitokinlerin sistemik sirkülasyonda seviyesi artar
ve CRH bağlı yol ile SNS ve HPA aksının her ikisi de aktive olur
• Böylece, hipotalamusta, periferal dolaşımda ve SSS de NE
seviyesinde artma
– splenik sinirlerde SNS in uzun süren aktivasyonuna ve dalakta NE’nin
turnoverında artışına yol açabilir
• Dalakta NE’nin salınımı artar
• Ekzajere olan sepsis:
– organda nöroinflamatuvar hasara aracılık eder
• Böylece HPA aksı gibi, SNS lenfoid organ ve SNS arasında uzun
feedback halkasına dahil olur
• SNS in afferent yolu sirkülasyon yoluyla veya vagus sinirinin afferntleri
yoluyla
• stres sisteminin santral komponentlerini uyarır ( bu olay sistemik
sitokinler yoluyla yönetilir )
• Ancak, bu halkanın eferent siklusu
– SNS, onun lenfoid organalar projeksiyonlarını içerir
• ve sempatik sinir terminallerinden bu organlara NE salınır
Sepsis süresince sempatik sinir sistemi (SNP) ve inflamatuvar sitokinler
• Şiddetli sepisi ile ilgili MODS da
– GİS’den NE salınır (NE düzeyi sepsis süresince dolaşımda yaklaşık 20
nM a artar ve LPS ve inflamatuvar sitokinlerle ileri düzeyde
artmaktadır)
– Kuffer hücrelerinde eksprese edilen 2-adrenoreseptörlerine bağlanır
ve aktive eder
– hepatik makrofajlardan ( ör Kupffer hücreleri) inflamatuvar
sitokinlerin salınmasında artış olur
• SNS in aktivasyonu enterik NE seviyelerini artırır (sirkülasyona girmesi ile
sirkulatuvar CA nın sistemik anti-inflamatuvar etkisi gölgelenir)
• 2-adrenoreseptörlere (Gi ve Go-protein coupled receptors)
NE inin bağlanması
– intrasellüler cAMP’yi azaltır,
– K+ iyon kanallarını açar ve
– sepsis süresince doğal immün hücrelerin aktivasyonu ve
nöronların hiper polarizasyonuna neden olur
• İnflamatuvar mediatörler yoğun olarak salınır
– voltaj girişi olan kanallar inhibe olur,
• Sepsis de CA nın plazma seviyesi artar ve
• NE’nin düzeyi yükselir
– sepsisin geç safhası kadar erken dönemde de artığı
gözlenmiştir ( Sepsiste NE de asıl arıtışın major kaynağın
GİS’)
• Bu çalışmacılar enterektomiden sonra sistemik NE seviyesinin
sepsis süresince %51 e kadar azaldığı bulunmuştur
Sepsis süresince sempatik sinir sistemi (SNP) ve inflamatuvar sitokinler
• Tyrozin hidroksilaz (TH) seviyesi GİS de artar
– ve sepsisde tirozini DOPA’ya çevirir ( ör esas olarak enterik
sinir sisteminin myenterik pleksusunda=Auerbach)
– Daha sonra DOPA dopamin β-hidroksilaz (DBH) ile NE
çevrilir,
• böylece GİS de artan TH ve DBH in aktivitesi, sepsis süresince
GİS de NE sentezinin artmasından sorumludur.
Sepsis süresince sempatik sinir sistemi (SNP) ve inflamatuvar sitokinler
• Presinaptik sinir terminallerinde lokalize olan
nöroveziküllerden NE salınımının artması
– S. NARE (soluble N-etilmalemid sensitiv faktör attachment
protein reseptör) ailesi proteinleri, ör Syntaxin 1A nın
seviyelerine bağlıdır
• fazla salınırsa NE veziküllerine bağlanır ve presinaptik
sinir terminalinden artan NE salınmasına neden olur
• Ancak, syntaxin 1A
– presinaptik plazma membranlarında NE transporter (NET)
varlığında
• NE uptake’ini inhibe edebilir
• Presinaptik plazma sitoplazma içine NE uptakei
– NE sinyallerinin sonlandırılmasının %90 fazlasından
sorumludur
• Böylece, syntaxin 1A ve NET in her ikisi de lokal olarak NE
salınmasını kontrol eder
• Salınan NE 2-adrenoseptörlere bağlandıktan sonra bu iki
proteinin modülasyonu ile NE daha ileri salınımı inhibe eder.
• Fakat sepsiste bu mekanizmaların her ikisinde de denetim
kalkmış olur (Sepsis süresince salınan NE de bir artmaya
neden olarak, syntaxin 1A seviyesi artıyorken NET in enterik
seviyesi azalır )
Sepsisde SNS mediatörleri ve doğal immün cevap
• Farklı doğal immun hücreler ( ör, makrofajlar,
monositler, nötrofiller, dentritik hücreler vb) NE için
spesifik reseptörleri ifade ederler:
– 1) adrenerjik reseptörler ve
– 2) β adrenerjik reseptörler (Ars).
– β -ARs daha ileri olarak β1, β2 ve β3 subtiplere ayrıldığı,
– -ARs iki tip 1 ve 2 alt gruba ayrılır.
• Sepsis süresince dolaşımda NE nin yükselen seviyesi 2-AR
reseptörlerine bağlanarak makrofajları uyarır
– TNF- nın yüksek düzeylerde salınmasını sağlar
• Dolaşımda NE nin daha yüksek seviyeleri
– TNF- seviyelerinin oluşumunun artması ile sepsisin
gelişmesine yol açabilir, (MODS ve sonuç olarak hastaların
ölümüne yol açabilen)
• -Ars normal şartlar altında :
– Periferal kan monositlerini (PBMC) ör lenfositler,
monositler, nötrofiller üzerine ekspresyon oluşturmaz
• Fakat ekspresyonları sepsis veya poliartiküler juvenil romatoid
artrit gibi belli şartlar altında
– alveoler makrofajlar,
– peritoneal makrofajlar veya Kupffer hücreleri gibi, belli
lenfoid kompartımanları uyarabilir
• Böylece, sepsisli veya poliartikuler JRA li hastaların PBMC 1
reseptör uyarılmasına cevap verir ve
– IL-6 nın oluşumunun artmasına yol açar,
• Ancak, β-AR agonistleri
– Anti inflamatuvar sitokin IL-10 nun salınım uyarırken,
makrofajlardan IL-1 ve TNF-α nın salınımını inhibe eder,
• böylece sepsisin tedavisinde gelecekte nöroimmünomodülatör
terapotik ajanların rolünün olabileceğini gösterir
Sepsisde SNS mediatörleri ve doğal immün cevap
• Doğal immun hücreler (ör makrofajlar, monositler, nötrofiller ve dentritik
hücreler) tarafından
– farklı inflamatuvar Th1 sitokinlerin (TNF-α, IL-1, IL-6, 1L-12, IFN-γ ) oluşumu ve
salınımı sepsisin patogenezinde önemli bir rol oynar
• Katekolaminler
– β-ARs ve seçici olarak ta monositler veya makrofajlar ve dentritik hücreler
üzerinede eksprese edilen β2-ARs bağlanarak ve uyararak Th1 immun cevabı
inhibe eder
• NE ve epinefrin ve β2-AR agonistleri cAMP-PKA bağlı olarak LPS ile
uyarılan insan veya fare monositler veya makrofajlarından IL-10 anti
inflamatuvar sitokinin oluşumunu uyarır
• Makrofaj inflamatuvar protein- α (MIP-1α) lökositler,
nötrofiller, monositler/makrofajlar için kemoatraktant olarak
rol alır
– ve potansiyel olarak sepsisin patogenezi süresince TNF-α, IL-1 ve IL-
6’yı sekrete etmek üzere bu hücreleri aktive eder.
• MIP-1α sepsis ile ilişkili olan akut akciğer hasarı ve
mortaliteye yol açan akciğer alveol içine nötrofil infiltrasyonu
ve kapiller sızıntıya da katkı sağlar
• Hasko ve ark,
– Ekjojen ve endojen CA lerin β-AR aracılı mekanizmalar ile MIP-1α nın
oluşumunu inhibe ettiğini göstermiştir.
• Makrofajarda eksprese edilen α2-adrenoreseptörlerine
bağlanan NE TNF-α nın oluşumunu indükleyerek sepsisi
kötüleştirir
• Böylece CA ların β-AR aracılı immunomodületör etkisi sepsisli
hastada fayda sağlayabilir
Bakteriyel sepsis (inflamatuvar sitokinlerde artma)
NE seviyesinde artış
Β2 reseptör agonistleri
Β2 adrenoreseptörler NE nin bağlanması
Adenil siklaz aktivasyonu
İntrasellüler cAMP de artış
NF-κB inhibisyonu ve CREB uyarılması
Sistemik inflamasyonda azalma
Aratan yaşam
2-adrenoseptörler antagonistleriÖr. BRL -44408 malatYohimbine
2-adrenoseptörlere NE nin bağlanması
Nöronların hiperpolarizasyonu ve
doğal immün hücrelerin hiper aktivasyonu
Sepsisin şiddetinde artma
MODS
Artan mortalite
Doğal immün hücreler
Sepsise dahil olmaktadır
β-adrenoseptörlerUyarılmakta
adrenoreseptör Uyarılması
1. Makrofajlar2. Nötrofiller
3. Dentritik hücreler
4. NK hücreleri
β1 ve β2 adrenoseptörlerNE veya E uyarılmasıMakrofajlar ve nötrofillerin her ikisi tarafından TNF-, IL-1, IL-2 ve MIP-1 oluşumunda azalma, β2 adrenoseptör uyarılması IL-10 ve IL-6 seviyesini artırırkencAMP up regüle olur, protein kinaz A aktive olurNFκB inhibisyonu ile TNF-, IL-1, IL-2, IL-6 azalırINF- azalır ve IL-12 azalır
1 uyarılması TNF- seviyesinde azalma2 uyarılması TNF- seviyesinde artma
NANA
Sepsis süresince inflamatuvar cevap ve parasempatik sinir sistemi
• Parasempatik sinir sistemi (PNS) vagus sinirinin afferent ve
efferent köklerinin her ikisinde etkileyerek bölgesel seviyede
sepsis süresince inflamatuvar cevabı düzenler
• Vagus siniri (10.kranial) sensoriyal (afferent) ve motor
fibrillerin (efferent) her ikisinde sahip
• Motor vagus sinirleri medulla oblongata dan orijin alır ve
visseral organları inerve eder
• Afferent sinir fibrilleri tarafından periferal akut inflamasyon
(ör sepsis süresince) algılanır,
– Bu algılanış parasempatik ganglionlarda olan paraganglia hücrelerinde
eksprese edilen, IL-1 reseptörleri ile aracılık edilmektedir.
• Vagus siniri
– Dentritik hücreler, makrofajlar veya diğer immün hücrelerden salınan
immünolojik uyarılar,
– Veya vagus sinirinin afferent uçlarını aktive eden, vagus siniri
paraganglionlarında lokalize olan kemoreseptif hücreler yoluyla
indirekt olarak aktive olabilirler
Sepsis süresince inflamatuvar cevap ve parasempatik sinir sistemi
• Sitokin sinyallerinin vagus siniri aracılığı ile beyine taşınması
– İnflamatuvar immün cevabın gücüne ve büyüklüğüne bağlıdır
• Sepsis süresince sistemik dolaşımda ve beyinde (esas olarak
hipotalamusta) IL-1 in aşırı miktarlarda oluşması
– PNS uyarılması ile konağın nöroimmün cevabını indükler
• Buna ventromedial hipotalamus ve paraventriküler
nükleusların (PVN) dahil olmasıyla
– ateş, hipofaji, HPA aksının uyarılması ilave olabilir
• Böylece IL-1 seviyesinin artması ile
– IL-1 kan beyin bariyeri yoluyla difüze olarak proksimal
beyin alanlarının rol oynar
– Serebral vasküler yapı üzerinde nitrik oksid gibi diğer
inflamatuvar sitokinlerin oluşumunu uyarabilir
• Ancak, sepsis süresince IL-1 in bu inflamatuvar etkisi
– PNS in aktivasyonuna yol açarak karşı bir rol oynamaktadır
• Vagus sinir liflerinden asetil kolinin salınımına neden
olarak
– aşırı inflamatuvar immün cevabı kontrol etmek için
fedbak mekanizmaların başlamasına yol açar
Sepsis süresince inflamatuvar cevap ve parasempatik sinir sistemi
• Efferent vagus sinirleri dahil olduğu mekanizmalarla
inflamatuvar immün cevabı inhibe eder (sistemik inflamasyon
veya sepsis ):
– sinyallerin aracılık ettiği efferent sinir fibrilleri arasındaki etkileşim ve
– retikuloendotelyal sistemde lokalize olan inflamatuvar sitokinleri
oluşturan hücreler ve makrofajlar üzerinde eksprese olan nikotinik
asetil kolin reseptörleri (nAch) aracılığı ile
• Endotokseminin rat modelinde Borovikova ve ark motor
vagus sinirlerinin elektriksel uyarılmasının
– şiddetli hipotansiyon ve septik şokun atenue olduğunu, serum ve
hepatik TNF-α seviyelerinin azaldığını fakat antiinflamatuvar
sitokinlerin sistemik düzeylerinin değişmediğini göstermişlerdir
• Vagus siniri aracılı anti inflamatuvar etki
– İnflamatuvar sitokin seviyelerini inhibe edilmesi yanı sıra
antiinflamatuvar sitokinlerin seviyelerinin (IL-10) düzenlenmesi ile
meydana gelir
• Farklı inflamasyon şartlarında elektriksel efferent vagus sinir
uyarısı ile
– anti TNF, anti-şok ve anti hipotansif etkiler gözlenmiştir
Sepsiste kolinerjik veya asetilkolin yolunun anti-inflamatuvar etkisi
• Asetilkolin (Ach) primer parasempatik veya vagus sinir
nörotransmitteridir.
• Ach:
– sepsisin patogenezine dahil olan inflamatuvar sitokinleri meydana
getiren makrofajlar ve diğer doğal immün hücreler de ( ör endotel
hücreleri, dentritik hücreler, keratonositler ve lenfositler) eksprese
edilen, nikotinik veya muskarinik kolinerjik reseptörlere bağlanarak rol
oynar
• Kolinerjik reseptörlere Ach ın bağlaması sonucu
– Sepsis süresince doğal immün hücrelerden inflamatuvar sitokinlerin
aşırı salınmasını sınırlayan bir intrasellüler sinyal iletir
• Sepsiste makrofajlarda major kolinerjik reseptör nikotinik
AchR (α7nAchR) nin 7 alt birimi önemli rol oynar.
• Vagus siniri cerrahi olarak alınan veya α7nAchR nın genetik
olarak eksik olduğu deney hayvanları,
– LPS veya endotoksinle uyarıldığı zaman kontrol edilemeyen
inflamatuvar sitokinler salınır
• α7nAchR nin devre dışı olduğu hastalarda vagus siniri
uyarıldığı zaman, inflamatuvar sitokin salınımı kontrol
edilemez
• Vagus sinirinin uyarılması sonucu α7nAchR aracılı yolla
– endotoksemik hayvanların dalağında TNF- nın ekzajere düzeyi azalır
• Açık olarak, Ach ın indüksiyonunun vagus sinirini uyararak
antiinflamatuvar bir etkiye yol açtığını gösterir
α7nAchR aracılı immün modülasyonun möleküler mekanizması
• Doğal immün hücreler üzerindeki (makrofaj ve dendritik
hücrler gibi) α7nAchR aktivasyonu
– Sepsisin gelişmesinde NF-κB’nin aracılık ettiği sinyalleri sınırlayarak
inflamatuvar immün cevabı inhibe eder.
• Nikotinler makrofajlar üzerindeki α7nAchR uyararak sepsis
süresince
– inflamtuvar hücrelerde nükleusa inflamatuvar transkripsiyonel faktör
NF-κB nin translokasyonunu inhibe eder.
• Vagus sinirinin uyarılması nikotinik reseptöre bağlı tarzda hemorajik şok
süresince hepatik NF-κB aktivasyonunu da baskılar
• NF-κB nin nikotin aracılı süpresyonu ve makrofajlar tarafından
inflamatuvar sitokinlerin salınımı Janus ile ilişkili olan kinaz (JAK)/sinyal
iletici ve transkripsiyon aktivatör (STAT) veya JAK/STAT yolunun
aktivasyonu ile aracılık etmektedir
• α7nAchR ye nikotinin bağlanması JAK2 yi aktive eder ve sonuç olarak
STAT3 fosforile olur ve sitokin sinyal 3 (SOCS3) sinyal mekanizmasının
süpresyonu
• Fosforile olan STAT3 nükleusa transloke olur ve TNF-, Makrofaj
inflamatuvar protein2 (MIF-2) ve IL-6 regülasyonu azalır
• Ancak, vagus siniri aracılı antiinflamatuvar yol STAT3 defisitli farelerin
uyarılmasında aktive olmaz
• NF-κB nin inhibisyonu ile birlikte, α7nAchRs yoluyla aktivasyona aracılık
eden nikotin tedavisi
– sepsis patogenezine dahil olan inflamasyonun geç inflamatuvar
mediatörü, yüksek mobiliteli grup box 1 (HMGB1) in salınımını inhibe
eder
Sepsis ve muskarinik asetilkolin reseptörleri
• Muskarinik asetilkolin reseptörleri sepsisin süresince
kolinerjik anti-inflamtuvar yol ve sepsis patogenezinde önemli
bir rol oynayan G-protein çifti reseptörlerinin bir ailesidir.
• Karaciğerde glikojen sentezinin vagus sinir aracılı kontrolü,
Bezold-Jarish kardiovasküler refleks ve ekzokrin pankreatik
sekresyonların regülasyonu
– Merkezi olarak beyin Muskarinik reseptörler ile düzenlenmektedir
• Beyin muskarinik reseptörleri merkezi olarak
– vagus sinirinin immünomodülatör etkisinin düzenlenmesine de katılır
• MI muskarinik reseptör agonisti (ör McN-A-343) doza bağlı
tarzda sepsis süresince inflamatuvar immün cevabı inhibe
eder
• Selektif antagonistler ile M2 asetilkolin otoreseptörlerinin
presinaptik inhibisyonu merkezi kolinerjik taşınımı aktive eder
• M2 reseptör antagonistleri (ör methoetramine)
– farklı beyin bölgelerinde Ach salınımını artırır ve Ach aracılı uyarılma
ile indirekt olarak inflamatuvar cevap azalır
• Pavlov ve ark M2 reseptör antagonsiti methoetraminin doza bağlı bir
tarzda sistemik dolaşımda TNF- düzeyini azalttığını göstermiştir.
• Böylece, Muskarinik reseptör M1 agonisti ve M2 reseptör antagonsitleri
sepsisin tedavisinde gelecekte nöroimmünomodülatör ajan olarak
kullanılabilir
BeyinM1 agonist cevabı
Kolinerjik beyin ağıDorsal motor nükleus (DMN)(CNI-1493 ün DMN ye bağlanmasI)
Sepsisİnflamatuvar
sitokinler Afferent vagus siniri
Efferent vagus siniri
Ach
Kalp hızı oranında artma
1. JAK’/STAT3 yolunun uyarılması2. SOCS3 yolunun uyarılması3. NF-kB yolunun inhibisyonu
HMGB1, TNF, MIP2, IL-1 ve IL-6 nın inhibisyonu
Artmış yaşam
Makrofajlardaki 7nA chR ye Ach ın bağlanmasıNikotin 7nA chR
Sepsisin tedavisi için nöroimmun aks modülasyonunun terapötik anlamı
• Tıp bilimi ve moleküler tekniklerdeki ilerleme sepsisin
nöroimmünopatogenezini anlamamıza yardımcı olmuştur.
• Buda bilim adamlarını sepsisin tedavisinde yeni yaklaşımlar
için umutlandırmıştır.
• CNI-1493 tetravalant guanylhidrazin dir.
– P38 mitojen ile aktive olan protein kinazın fosforilasyonunun inhibitör
etkisinden dolayı anti-inflamatuvar bir ajan olarak geliştirilmiştir.
• CNI-1493 ün intraserebroventriküler uygulanmasının endotoksemile ile
oluşturulan şokta etkili olarak serum TNF- seviyesinin azaldığı
gösterilmiştir. Benzer sonuçlar intravenöz uygulandığında da bulunmuştur.
• Ancak, CNI-1493 ün anti-TNF etkisi bu bileşik bilateral vagotomi uygulan
ratlara uygulandığı zaman önemli olarak azalmıştır. CNI-1493 ün
antiinflamatuvar etkisi vagus sinirinin aniinflamatuvar etkisini artışına neden
olur.
• Böylece CNI-1493 vagus siniri aracılı antikolinerjik antiinflamatuvar yolun
uyarılması ile antiinflamtuvar etki ortaya çıkar
• CNI-1493 nin antiinflamatuvar etkisi ve vagus sinirinin stimulasyonu için
tam reseptör aracılı yolun sorumluluğu araştırılmamıştır
• Ancak iki potansiyel mekanizma sepsis süresince CNI-1493 nin koruyucu
etkisi ileri sürülmüştür:
– 1) vagusun dorsal motor nukleusunda vagus siniri preganglionik
nöronlarında reseptörlerin direkt uyarılması,
– 2) vagus sinirinin indirekt aktivasyonunu takiben santral otonomik ağ,
hipotalamusta lokalize olan daha yüksek olan ön beyin yapılarının
dahil olduğu daha kompleks mekanizmalar yoluyla sinyal oluşturur
• α7nAchR in bağlanması ve uyarması ile nikotin kolinerjik antiinflamatuvar
yolu stimule eder ve HMGB1 in salnımı inhibe eder ve Ach aracılı
antiinflamatuvar etkiyi stimule eder
• Bundan dolayı gelecekte α7nAchR agonistleri sepsisin tedavisi için daha iyi
bir terapötik ajan olabilir
• Son zamanlarda Pavlov ve ark α7nAchR agonisti GTS-21 doza bağlı artan
bir tarzda
– endotoksemi ve şiddetli sepsisli farelerde serum TNF- seviylerini,
HMGB1 salınımını ve NFkB aktiasyonunu inhibe ederek yaşamı
artırdığı gösterilmiştir
• Neostigmin veya fiysotigmin ile kolinesteraz aktivitesinin inhibisyonu
murin modelli farelerde sepsisli ilgili mortaliteyi önemli olarak azaltmıştır
(kolinerjik antiinflamatuvar yolu aktive ederek ve dolaşan inflamatuvar
sitokinlerin seviyesini (TNF-α, IL-1β ve IL-6 ) ve akciğer alveolünde nötrofil
infiltrasyonunu önemli olarak azaltarak)
• Önceki çalışmalar yüksek yağlı diyetin alınmasının kolinerjik
antiinflamatuvar sinyal yolunun aktive edebileceğini göstermiştir.
Çalışmaları yüksek yağlı diyetin hemorajik şoklu ratlarda dolaşımda TNF-α
ve IL-6 seviyelerinin azaldığı fakat bunun vagotomililerde olamdığını
göstermiştir
• Bu çalışma “V. Kumar, A. Sharma. Is neuroimmunomodulation a future therapeutic approach for sepsis? International Immunopharmacology, 2010;10:9–17” isimli çalışmadan yararlanılarak hazırlanmıştır
• Nikotinik reseptör antagonsitlerinin uygulanması
(chlorisondamine) TNF-α ve IL-6 yüksek yağlı diyetle
indüklenen süpresyonunu inhibe eder.
• Böylece yüksek yağlı diyet kolinerjik antiinflamatuvar yolu
stimule etmek için bir potansiyel’e de sahiptir.
• Böylece, nütrisyonel manüplasyon sepsise yaklaşımda diğer
tedavilerle birlikte deneysel bir yaklaşım olabilir.