BEZPATNA GAZETA REGIONU BYDGOSKIEGO Jestemy te na facebook.com/pozabydgoszcz

www.pozabydgoszcz.pl

NR 38 | 13 MARCA 2015 | ISSN 2084-9117 | NAKAD 40.000 EGZ. SPECJALNY DODATEK BUDOWLANY STR.24-30

Diet wiat zna tysice. Jak wybra t, ktra jest dla nas najlepsza? Odpowied daje genetyka. Bo die-tetyka oparta na genetyce - to jest wreszcie to!Poznaj geny, ciesz si yciem

Jest lufa4

Marcin Lewandowski, zawodowy onierz, obecnie najszybszy redniodystansowiec Europy wierzy, e nadszed jego czas

Gmina Koronowo

17Podwrko z NIVEA przy Alejach Wolnoci?

Gmina Biae BotaUcz tajnikw akupunktury lekarzy i fizjoterapuetw 18

***

***

Gmina Dobrcz

16Zblia si 25. rocznica mierci wirtuoza z regionu

***

Gmina Nowa Wie WielkaAdam Manowski ma kolekcj ponad 120 hemw 19

***

Gmina Osielsko

14Sprawcy kradziey bankoma-tw nadal na wolnoci

pozabydgoszcz.pl 13 marca 2015 r.2 FELIETONstopka redakcyjna

Redakcja Poza BydgoszczZotoria, ul. 8 marca 28redakcja@pozatorun.pl

WydawcaGoldendorfRedaktor naczelnyRadosaw RzeszotekZastpca redaktora naczelnegoJacek Kiepiski (GSM 723 030 103)Redaktor wydaniaKinga Baranowska Dzia reportau i publicystykiMarcin Tokarz, Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385)Dzia informacyjnyTomasz Skory, ukasz Piecyk, Aleksan-dra Radzikowska, Micha CiechowskiKulturaukasz PiecykZdjciaAdam Zakrzewski, ukasz Piecyk, Maciej Pagaa

REKLAMAAleksandra Grzegorzewska (GSM 512 202 240), Agnieszka Korzeniewska (GSM 534 206 683),Magorzata Kramarz (GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292),reklama@pozabydgoszcz.pl

SkadStudio Poza BydgoszczDrukAgora S.A.

ISSN 2084-9017Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.

***Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego

1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e

dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez zgody wydawcy.

F E L I E T O N

Kltwaeligowskiego

Duch generaa Lucjana eli-gowskiego znowu kry nad Litw. Jego synny "bunt", a w konsekwencji rzekomo samowolne, bez zgody Pi-sudskiego, zajcie Wilna zna i pamita kady Litwin. To wtedy, w 1920 roku, nard ten straci zaufanie do Polski. Dzisiaj historia si powta-rza. W obliczu realnego za-groenia putinowsk wojn hybrydow wielu przywo-uje t posta. Wrd czci Polakw na Litwie pojawiaj si gosy, e chtnie widzie-liby u siebie polskie "zielone ludziki" kojarzone wanie z onierzami eligowskiego. Gosi to wprost Wileska Republika Ludowa planujca oderwanie Wilna od Litwy i przywrcenie go Polsce.

Litwie przygldam si od lat. Przygotowujc, z kole-gami, reportersk panoram tego spychanego cigle na margines kraju - "Pogo za Litw" - poznalimy litew-skie spojrzenie na trudne stosunki pomidzy naszymi pastwami. Jak gdzie mamy okazj je przedstawi - nie-

ktrzy bior nas za agentw Litwy. Bo przecie, w wia-domoci wikszoci naszego spoeczestwa, Litwa to tylko jaki niepowany kraik, licho zaludniony, "bo ich dziesi, he, he, razy mniej ni nas...", a w ogle przecie to wszyst-ko polskie. "Jestemy u sie-bie!" - dr si prowokacyjnie poznascy kibole na ulicach Wilna.

Dzi, w momencie, gdy Litwa szykuje si do realnej wojny i pomocy oczekuje take od Polski, ducha e-ligowskiego trzeba wskazy-wa palcem i nazywa po imieniu. Moe w obliczu wsplnego zagroenia doj-dzie do realnej i trwaej po-prawy relacji midzy naszy-mi pastwami, a powstajca wsplna jednostka wojskowa LITPOLUKRBRIG jest tego zwiastunem? Oby. Ale za-razem miejmy wiadomo, e niektrym "naszym" na Litwie onierze tej brygady kojarzy si bd z tak wy-czekiwanymi "zielonymi lu-dzikami". I wszystko znowu moe si zaptli...

JACEKKIEPISKI

pozabydgoszcz.pl13 marca 2015 r. 3REKLAMA

Brana poligraficzna to chyba nie jest atwy kawaek chleba, prawda?

Powiedziabym, e atwo mona si zadawi, bo wiele ze zlece to projekty do zre-alizowania w byskawicznym tempie. Chcc je sprawnie obsuy trzeba mie nowo-czesny i wydajny sprzt, ale z drugiej strony bardzo atwo przeinwestowa.

Udaje si?A czemu nie? W Polsce

mamy problem bylejako-ci w obsudze klienta. Wie-lokrotnie widuj tabliczki w stylu prosimy o przemylane zakupy, bo zwroty nie s mo-liwe albo po odejciu od kasy reklamacji nie uwzgldnia si. Niedotrzymywanie terminw czy jako poniej oczekiwa to kolejne kwestie. Dlaczego tak si dzieje? Jeeli jako i ceny s porwnywalne to wa-nie obsuga klienta moe by tym czynnikiem, ktry decy-duje o sukcesie.

To mona inaczej?

Oczywicie. Czsto syszy-my od ludzi o tym, e jeste-my sowni, e dotrzymujemy terminw a wbrew pozo-rom to wcale nie jest zjawisko powszechne w Polsce! Tym samym zaskarbilimy sobie sympati wielu klientw, kt-rzy z kolei polecaj nas swo-im zaprzyjanionym firmom. Jeli klient yczy sobie czego na wczoraj, to bez problemu si tego podejmiemy, jeli jest to realne. Nie rzucamy sw na wiatr. Zgodnie z naszym ha-sem kompleksowo na czas - czymy w sobie bowiem za-rwno drukarni, jak i studio projektowe. Nie bez przesady mwimy o tej kompleksowo-ci. Niebywa przewag daje nam to, e moemy naszym partnerom zaprojektowa druki. Dodatkowo nawet w gotowych, dostarczonych pli-kach czsto znajdujemy bdy i moemy je poprawi przed drukiem.

Zapewne z dnia na dzie fir-ma nie wyrobia sobie takiej marki.

Zdecydowanie to kawaek historii. Firma powstaa w 1999 roku. Wraz z wczesnym wsplnikiem zaczynalimy od biura na Starym Miecie w To-runiu i wynajtej hali w Elanie. Z perspektywy logistyki to by koszmar, ale na szczcie od dekady swoj siedzib mamy w Grbocinie. Obecnie firma zatrudnia 40 osb.

Jakie s rda powodzenia w tej brany?

To sprzenie zwrotne. Z jednej strony trzeba mie no-woczesny sprzt, ktry moe realizowa korzystnie zlecenia, z drugiej strony niezbdny jest

zesp sprawnych i zaangao-wanych ludzi, ktrzy bd po-trafili to w peni wykorzysta. W zeszym roku zainstalowa-limy now maszyn Heidel-berg 75XL to zdecydowanie najwysza pka w swojej kla-sie. W tej chwili dysponujemy dwiema maszynami formatu B2, wasn nawietlarni CTP oraz niele wyposaon intro-ligatorni z tym ju mona skutecznie powalczy na ryn-ku.

Praca po godzinach w nie-rzadko stresujcych warun-kach oraz zarzdzanie sporym zespoem. Jest w tym wszyst-

kim czas na ycie prywatne?Owszem. Poza czasem sp-

dzanym z rodzin raz w roku wyruszamy z kolegami na tzw. mskie wyprawy w mniej ob-legane turystycznie zaktki wiata. Zaliczylimy ju m. in. Albani, Kirgizj, Gruzj czy Uzbekistan. Taka wyprawa zazwyczaj zwieczona jest wy-daniem kalendarza ze zdjcia-mi zrobionymi w jej trakcie. Gdy mnie nie ma, nie boj si take o losy firmy. Ba, zdarzao si ju, e podczas mojej nie-obecnoci osigalimy rekor-dowe wyniki sprzeday, dlate-go pracownicy proponuj mi czstsze wyjazdy (miech).

Kompleksowo na czas

Poczenie sprawnej druyny pracowni-kw i nowoczesnego sprztu pozwala sprosta kademu wyzwaniu - mwi

Wojciech Zacki, prezes drukarni i studia graficznego ECHO

4 REGION pozabydgoszcz.pl 13 marca 2015 r.

Jego trenerem jest starszy brat - Tomasz. Biegom podpo-rzdkowali wszystko. Maj wiadomo, e o sukcesie de-cyduj niuanse. - Nie zdobywa medali ten, kto jest najbardziej utalentowany - mwi po finao-wym biegu HME w stolicy Czech Marcin Lewandowski. - Wygrywa najlepiej przygotowany do impre-zy docelowej. W wojsku nie bywa czsto. Reprezentuje jednak Siy Zbrojne RP bardzo godnie na caym wie-cie. Status zawodowego onierza umoliwia lekkoatletom pozyski-wanie rodkw na karier sporto-w. Szczeglnie na pocztkowym etapie jest to czsto jedyna droga staego finansowania treningw i startw. W igrzyskach wojsko-wych, ktre w tym roku odbd si w Korei, wystpi wielu czoo-wych zawodnikw polskiej "kr-lowej sportu". - Wiele wojsku zawdziczam - mwi wprost Marcin Lewandow-ski, zoty medalista Halowych Mistrzostw Europy w lekkiej atle-tyce w Pradze w biegu na 800 me-trw. - W Bydgoszczy stworzono mi dobre warunki do rozwoju ta-lentu, o czym zawsze pamitam.Zawodnik, jak i jego trener, s perfekcjonistami. Przed startem w Pradze woleli chucha na zim-ne. - Prosz nie przeszkadza przed startem moim zawodni-kom - mwi do dziennikarzy Tomasz Lewandowski, trener reprezentacji kraju w biegach, menader grupy Lewandowski Team. - Musz by w peni skon-centrowani, bo o pecha w zawo-

dach halowych nietrudno. Marcin, zawodnik bydgoskie-go Zawiszy, przekona si o tym bardzo bolenie kilka razy. - Pamitam, co czuem, gdy zdobyem w sportowej walce me-dal podczas HM w Sopocie rok temu, a dziesi minut po mini-ciu mety mi go odebrano przez dyskwalifikacj - mwi poruszo-ny do dzi tym faktem zawodnik. - Raz w czasie biegu postawiem stop poza lini. W niczym nie pomogo mi to przed finiszem. Takie s jednak reguy. Trzy lata temu w Stambule przewrci mnie w toku inny zawodnik w pfinale. Odebra jakiekolwiek nadzieje na medal. A lufa bya. Tak o swojej dobrej dyspozycji zwyk mwi modszy z braci Le-wandowskich. - Widziaam gorycz w jego oczach, gdy dowiedzia si o dyskwalifikacji przed dekoracj zwycizcw - mwi Irena Sze-wiska, najwybitniejsza polska lekkoatletka w historii, multime-dalistka Igrzysk Olimpijskich i mistrzostw wiata w biegach na 100, 200, 400 metrw, w sztafecie i skoku w dal. - Odrodzi si w Pradze jako wielki mistrz. Podczas wszystkich biegw w stolicy Czech od Marcina Lewan-dowskiego bia ogromna pew-no siebie. - Czuj si silny - mwi po pfinale. - Musz podyktowa jutro swoje warunki i wszystko bdzie dobrze. Odczaruj starty na hali Jak powiedzia, tak zrobi. W wielkim stylu, jako pierwszy, mi-n lini mety. Zdy si jeszcze

obejrze za siebie. Rywale byli daleko. - Staram si by nie tylko do-brym zawodnikiem, ale i dobrym czowiekiem - zdradza swoje y-ciowe credo mistrz Europy. - Sza-nuj moich rywali, bo wiem, ile pracy trzeba woy, eby biega na wiatowym poziomie. Kady medal przyjbym z pokor. W to nikt jednak "Lewemu" by nie uwierzy. Wida byo w jego oczach, e celuje w zoto. Zadedy-kowa je dwm najwaniejszym kobietom w swoim yciu - o-nie i crce. W kocu, zaraz po mistrzostwach, mg wreszcie wyjecha i odpocz z ukocha-n rodzin w Zakopanem. ycie sportowca pene jest bowiem sa-motnych wyjazdw. Lewandow-

ski trenuje czsto na obozach poza granicami naszego kraju. Gwnie w Afryce. Tam przygo-towuj si jego gwni rywale. Nie chce straci do nich nawet milimetra. - Marcina znam od dawna. To chopak urodzony do siga-nia po medale - mwi Krzysztof Wolsztyski, prezes Kujawsko--Pomorskiego Zwizku Lekkiej Atletyki. - Ma mocny charakter i wie do czego dy. Potrafi wszyst-ko podporzdkowa biegom. A wszyscy wiedz, jak ciko ry-walizuje si z Kenijczykami czy Etiopczykami na rednich i du-gich dystansach. wieo upieczony mistrz Euro-py jest wegetarianinem. Jak zdra-dza kiedy w wywiadach - nie

ortodoksyjnym. Czasami zdarza mu si zje miso. Rzadko. Ale reim pokarmowy przed HME wzmocni jeszcze bardziej. Od-stawi cakowicie frytki, chipsy, napoje gazowane, ktre niegdy dominoway w jego jadospisie. Way ju tylko 63 kilogramy. - Wiem, e eby wygrywa z najlepszymi na wiecie musz by perfekcjonist - mwi Marcin Le-wandowski. - Na mistrzostwach wiata w Pekinie bd w lepszej formie ni na hali. Chc sign po medal tej imprezy. A potem moe Igrzysk Olimpijskich. Jak Bg pozwoli. O zoto ME modli-em si kadego dnia. Wysucha moich prb.

Od piciu lat reprezentuje bydgoskiego Zawisz na arenie midzynarodowej. Zawodowy onierz, obecnie najszyb-szy redniodystansowiec Europy wie-

rzy, e nadszed jego czas

Tomasz Wicawski

Marcin Lewandowski, zoty medalista Halowych Mistrzostw Europy w lekkiej atletyce Fot. AGENCJAREPORTER

Jest lufa

5REGIONpozabydgoszcz.pl13 marca 2015 r.

Jechali na rozpoczcie sezo-nu motocyklowego na Jasn Gr. Du kolumn. Poroz-dzielani w mniejsze grupy, eby nie blokowa ruchu. Ona jechaa z naprzeciwka. Skrcaa w lewo. Nie ustpia pierwszestwa. Nie mieli szans w zderzeniu z jej hon-d. Byli trjk przyjaci. Zginli na miejscu. Pikny, soneczny, kwietniowy dzie. Samo poudnie. Idealna pogoda do jazdy. Nieograniczona niczym widoczno. ona Jacka, ktry prowadzi Triumpha, do dzi nie moe uwierzy w to, co si stao. - Mj m mia warsztat samo-chodowy - mwi nadal poruszo-na kobieta. - Mamy dwoje dzieci. By jedynym ywicielem rodziny. Wszystko si pozmieniao. Sta-ram si wychowa je jak umiem. Siedmioletnia crka przeya w tamtym okresie prawdziwy dra-mat. Jak miaam jej wytumaczy, e tata ju nie przeczyta jej bajki? Nie wrci. Dla wszystkich na miejscu zdarzenia byo oczywiste, e to kierujca hond kobieta popeni-a ogromny bd. ony zabitych motocyklistw zostay oskary-cielkami posikowymi. Nie mogy jednak uwierzy w to, co sysz w sdzie. Batalia do pierwsze-go wyroku Sdu Rejonowego w Bydgoszczy trwaa od 2012 roku. Trzy lata. - Ona pojawia si w sdzie

tylko jeden raz - mwi Monika, ona Jacka. - Stwierdzia, e nie bdzie skadaa wyjanie, bo od tego ma penomocnikw. Ci na wszelkie sposoby starali si dowodzi, e caa sytuacja spo-wodowana bya win naszych mw. Mieli jecha za szybko. Ale gdzie ona miaa oczy, jak nie zauwaya mijajcej jej kolumny motocykli? Adwokaci przedstawili eks-pertyz, ktra potwierdzaa ich lini obrony. Wskazywali te, e ich klientka kierujca hond zo-staa przestraszona przez samo-chd jadcy za ni, ktry mia zbliy si niebezpiecznie do jej

tylnego zderzaka. - Dobrze, e sdzia zwr-ci uwag, e interesowao j na drodze wszystko inne, tylko nie to, co dzieje si z przodu - mwi Monika. - Biegli sdowi przyznali racj nam. Dla wszystkich naocz-nych wiadkw zdarzenia sprawa te bya oczywista. Wtedy obrona zacza wyciga bdy procedu-ralne w postpowaniu przygo-towawczym, ze dziaanie policji i zacieranie ladw na miejscu zdarzenia. Tej kobiecie nawet prawa jazdy po dzi dzie nikt nie zatrzyma. Jedzi sobie dalej po drogach, jak gdyby nigdy nic. Jest zagroeniem dla innych.

Dla rodzin ofiar i przyjaci bul-wersujce jest rwnie to, e win-na caego zajcia, jak orzek w ubiegym tygodniu sd, wcale nie okazuje skruchy. - W aden sposb nie zechcia-a zadouczyni w cierpieniu onom i dzieciom ofiar - mwi przyjaciel Jacka, ktry zgin nie-opodal Stryszka. - Kady na dro-dze moe popeni bd. Ale eby szarga imi zmarych i ich obwi-nia za ca spraw? To taniec na grobach. Procesy cywilne przeciwko Marii O-H. ju trwaj. Wyrok z

pierwszej instancji nie przesdza jeszcze o ich skutecznoci.- Kara dwch lat wizienia jest surowa, ale adekwatna - mwi podczas odczytania wyroku s-dzia Jarosaw Cabecki. - Nie wi-da okolicznoci agodzcych w tej sprawie. Oskarona nie wyra-zia alu i skruchy, ani chci za-douczynienia rodzinom ofiar.Rodziny te maj o tej sprawie swoje zdanie. - Nie ma takiej kary, kt-ra byaby adekwatna - mwi ona Jacka. - Nikt nie zwrci mi umiechnitego, ciepego i ko-chajcego ma - ojca moich dzieci. W sprawiedliwo te nie wierz. Wszyscy w naszej okolicy wiedz, jak wana jest ta rodzina. M kobiety peni wan funkcj w bydgoskiej subie zdrowia. Zrobi wszystko, eby wybroni si w kolejnych instancjach. Nikt z nas nie ma zudze. Ostatnie trzy lata byy drog przez mk. Rodziny motocykli-stw wiedz, e to nie koniec. - Jeeli sprawa w pierwszej instancji tyle trwaa, to ile b-dzie jeszcze si cigna? - pyta, dzi samotna matka, Monika. - A kade posiedzenie rozdrapuje niezagojon ran. Na sali sdowej zawsze jestemy my. Winnej nie ma.

Taniec na grobachMaria O-H. uznana winn mierci trzech motocyklistw na drodze w kierunku Przyk. Po trzech

latach od wypadku usyszaa nieprawomocny wyrok dwch lat bezwzgldnego wizienia

Tomasz Wicawski

Miejsce tragicznego wypadku w trakcie akcji straakw Fot. MACIEJPAGAA

6 REGION pozabydgoszcz.pl 13 marca 2015 r.

Od kilkunastu lat wida utrzymujc si ten-dencj spadkow liczby ludnoci na terenie Bydgoszczy - mwi Monika Kilar, kierownik Referatu Udostpniania Informa-cji i Edukacji Statystycznej Gw-nego Urzdu Statystycznego w Bydgoszczy. - Dominujcym po-wodem tego zjawiska jest przesie-dlanie si znacznej liczby miesz-kacw miasta na tereny gmin ociennych. Proces migracji na szersz skal rozpocz si w 2000 roku i trwa do dzi. Z roku na rok coraz wicej osb przenosi si na przedmiecia, a nie bez znacze-nia dla statystyk pozostaje take znaczny spadek liczby urodze.

Od koca 2011 roku do po-cztku 2014 roku liczba miesz-kacw stolicy wojewdztwa zmniejszya si a o 3592 osb, co stanowi praktycznie poow liczby ludnoci gminy Dbrowa Chemiska. Podczas gdy w cen-trum powiatu saldo migracji od kilkunastu lat pozostaje ujemne, w powiecie bydgoskim w tym samym przedziale czasowym

przybyo 2887 mieszkacw. Naj-wikszy wzrost liczby ludnoci w okresie ostatnich dwch lat, z ktrych bydgoski GUS posiada pene statystyki, mia miejsce w gminie Biae Bota. W badanym okresie przybyo w niej a 1134 nowych mieszkacw.

- Na szybki i systematyczny rozwj naszej gminy maj wpyw dwa czynniki niezalene od na-szych dziaa: pierwszym jest po-oenie bardzo blisko Bydgoszczy, co gwarantuje szybki i wygodny dojazd do centrum miasta, a dru-gim s przystpne ceny dziaek - uwaa Mariusz Stewski, kie-rownik Referatu Inwestycji Urz-du Gminy w Biaych Botach. - S one czsto o kilkadziesit zotych na metr kwadratowy nisze ni na przykad w gminie Osielsko, dzi-ki czemu take osoby, ktre maj ograniczone fundusze, mog po-zwoli sobie na inwestycje u nas.

Urzdnik dodaje, e tym, co przyciga bydgoszczan do Bia-ych Bot, jest take rosnca atrakcyjno gminy, ktra coraz mniej ustpuje miastu pod wzgl-

dem udogodnie. - Mieszkacy naszej gminy

mog kupi tzw. sieciwk" na bydgoskie linie i dojeda do Biaych Bot komunikacj miej-sk na tych samych warunkach cenowych, jak bydgoszczanie podrujcy po terenie miasta. W ten sposb za niewielki koszt spora cz mieszkacw co-dziennie dojeda do pracy, szk czy uczelni. Z drugiej strony co-raz wicej bydgoszczan przyje-da do pracy do nas. Na naszych terenach rozwija si duo firm, powstaj zakady przemysowe i prnie dziaa budownictwo. Dziki temu wielu mieszkacw ma zapewnion prac na miejscu.

Znaczcy wzrost liczby miesz-kacw nastpi rwnie w Osiel-sku, gdzie od koca 2011 do pocztku 2014 roku liczba zamel-dowanych wzrosa z 11633 do 12278, czyli o 645 osb.

- Przyrost liczby ludnoci ob-serwowany jest na terenie caej gminy, take w mniejszych miej-scowociach - mwi Ewelina Milhausen, pracownik referatu

ds. obywatelskich Urzdu Gminy w Osielsku. - Jednak nadal naj-wicej mieszkacw przybywa w dwch najwikszych miejscowo-ciach Osielsku i Niemczu. To tutaj powstaj nowe inwestycje i buduj si nowe osiedla.

W tym samym okresie w Do-brczu przybyo 431 osb, w D-browie Chemiskiej 186, w No-wej Wsi Wielkiej 274, w Sicienku 142, Koronowie 85, a w Solcu Ku-jawskim 7 osb.

A jak Bydgoszcz radzi sobie z t ucieczk mieszkacw? Ana-liza wpyww do budetu miasta z tytuu podatku PIT wskazuje, e dochody te nie spadaj wraz z wypywem mieszkacw.

- By moe ma to zwizek z faktem, e cho wiele osb wy-prowadza si na tereny podmiej-skie, jednoczenie s one nadal

zameldowane w Bydgoszczy - tu-maczy Anna Strzelczyk-Frydrych z Biura Obsugi Mediw Urzdu Miasta w Bydgoszczy. - Na pewno spora cz z nich nadal pracuje w naszym miecie, czyli codziennie tu przyjedaj, czsto korzystaj z komunikacji, tu robi zakupy i zaatwiaj sprawy, tym samym wpywajc na dochody handlow-cw i usugodawcw.

Dodaje, e miasto podejmuje jednoczenie dziaania, aby zmi-nimalizowa ten odpyw miesz-kacw, takie jak program Zbu-duj swj dom w Bydgoszczy, inwestycje mieszkaniowe Byd-goskiego Towarzystwa Budow-nictwa Spoecznego czy program Bydgoska Karta Rodziny 3 Plus.

t.skory@pozabydgoszcz.pl

Miasto ucieka na wie

Proces wyludniania si orodkw miejskich w naszym regionie trwa od pitnastu lat. Wsie powiatu bydgoskiego coraz

bardziej si rozrastaj i... zaczynaj przypomina miastaTomasz Skory

Fot. TOMASZSKORY

Inkubator Smart Space wspiera startupy

Startup to innowacyjny biznes z obszaru nowych technolo-gii, gwnie zwizany z e-biz-nesem. Tworzy model biznesowy, ktrego nie byo na rynku. By ua-twi start takim biznesom i pomc im si rozwija, powstaj miejsca, w ktrych startupy mog si szyb-ko rozwija.

Takim miejscem w Toruniu jest Smart Space inkubator nowych technologii marki Exea mieszczcy si w Toruskim Parku Technolo-gicznym, ktry powsta w ramach projektu wspfinansowanego z Programu Operacyjnego Innowa-cyjna Gospodarka 2007-2013.

- Smart Space otworzylimy na pocztku lipca ubiegego roku wyjania ukasz Ozimek, dyrektor inkubatora Smart Space. W tej chwili pracuje u nas blisko sze-dziesiciu startupowcw, ktrzy cznie tworz ponad dwadziecia

projektw technologicznych. W inkubatorze pracuj zarw-

no kilkuosobowe zespoy, jak i po-jedynczy wolni strzelcy. Wszyscy jednak dziaaj w obszarze e-biz-nesu to warunek rozwija firm w Smart Space.

Co daje obecno w Smart Space? Inkubator Smart Space zapew-

nia nowoczesn i kreatywn prze-strze do pracy i rozwoju (cowor-king, biura dwu- i czteroosobowe, sale spotka), dostp do wiedzy, moliwo nawizywania nowych kontaktw oraz korzystanie z in-nowacyjnych narzdzi ICT.

Dziaajc w inkubatorze Smart Space, startup ma dostp do za-plecza technologicznego nowo-czesnego centrum przetwarzania danych Exea Data Center, ktrego inkubator jest czci.

Czonkowie spoecznoci in-

kubatora maj take okazj bra udzia w licznych wydarzeniach: specjalistycznych szkoleniach i warsztatach, ale take pierwszych w regionie edycjach globalnych konferencji jak Startup Weekend czy TEDx Toru.

- Przez ponad p roku dzia-alnoci inkubatora zorganizo-walimy ponad 50 wydarze,

i gocilimy kilka tysicy osb - przypomina ukasz Ozimek. - Prelegentami byli najlepsi specjali-ci w caej brany nowych techno-logii: inwestorzy, przedsibiorcy, eksperci.

Czy w Toruniu zbudujesz globalny startup?

Czy tworzenie startupu w To-runiu ma sens? Pokutuje przeko-nanie, e biznesy tego typu najle-piej robi w wikszych miastach. Dyrektor inkubatora Smart Space nie zgadza si z tym pogldem.

- Nie ma znaczenia, skd jeste - twierdzi dyrektor Smart Space. - Liczy si, co zrobisz. Na pocztku drogi, gdy trzeba minimalizowa koszty, mniejsze orodki takie jak np. Toru mog okaza si jeszcze bardziej cenne. Kluczow kwesti jest i tak odpowiednie rodowisko, a dziki duej aktywnoci inku-batora Smart Space udaje nam si z sukcesem rozwija spoeczno startupw w naszym regionie. Przykadem tego typu inicjatywy s na przykad comiesiczne spo-tkanie pod nazw OpenBETA, ktre regularnie odbywaj si w inkubatorze. Najblisze ju 25 marca. Czas na przyspieszenie ruszy

program SCALENa pocztku marca z inicjatywy inkubatora Smart Space powstaa kolejna moliwo rozwoju wa-snego biznesu i to w wymiarze glo-balnym. Rozpocza si rekrutacja do SCALE tak zwanego program akceleracji, czyli programu ktry intensywnie wspiera najlepsze po-mysy na e-biznes. - Celem programu SCALE jest wy-oni najciekawsze startupy o naj-wikszym potencjale biznesowym - tumaczy ukasz Ozimek. - Pi z nich zaprosimy na wyjtkowe pi-ciodniowe warsztaty z ekspertami i inwestorami, a najlepsze z nich maj szans zakwalifikowa si do drugiego etapu programu SCALE. To wie si z procznym dost-pem do szeregu biznesowych na-rzdzi (od monitoringu internetu po infrastruktur informatyczn nowoczesnego Exea Data Center), indywidualnymi sesjami z ponad trzydziestoma najlepszymi men-torami i ekspertami od e-bizne-su oraz moliwoci pozyskania 75.000 zotych inwestycji.Wicej informacji o inkubatorze Smart Space oraz programie ak-celeracji znale mona na www.smartspace.io

Inwestujemy w Wasz przyszo

7WYWIADpozabydgoszcz.pl13 marca 2015 r.

Czym si pan obecnie zajmuje? Znikn pan z gwnego nurtu polityki.

Knuj. Prowadz stronnictwo Przymierze dla Polski. Niestety, jestem na cenzurowanym w me-diach, wic trudno si przebi z programem czy spraw. Przyjli-my Program dla Polski, Kodeks Polityka i powoalimy do ycia Krajowy Orodek Stu-diw - Analiz (KOSA). Zawsze miaem ko-poty z mediami, bo byem niepoprawny politycznie i szedem pod prd.

Mino troch lat od pana obrony Polskie-go Cukru w Sejmie, a sysz, e nadal walczy pan o t spraw. To prawda?

Jestem konsekwentny. Fir-ma, ktra powstaa 13 lat temu (Krajowa Spka Cukrowa SA - przyp. red.), i wypyna na szerokie wody, jest obecnie nisz-czona przez Skarb Pastwa. Trze-ba temu przeciwdziaa i ocali Polski Cukier, jako przykad tego, e mona zrobi co porzdnie w naszym kraju.

Startujecie w wyborach parla-mentarnych?

Tak. Miaem szereg propo-zycji startu na prezydenta. W tragifarsie uczestniczy nie bd. Wystpuj w niej czeladnicy i ter-minatorzy. To przykre dla mnie - Polaka, e ten urzd jest tak potraktowany. Sytuacja w Polsce, mwic delikatnie, bardzo si

komplikuje. Protesty rolnicze wy-chodz poza bran, bo ten sektor dotyka wielu innych, w ktrych dzieje si le. Z tym bdzie pro-blem. Mj naczelny postulat, od wielu lat, to zakaz sprzeday zie-mi obcokrajowcom. W 2016 roku koczy si czas ochronny i wtedy nic nie bdzie jej bronio przed trafianiem w obce rce. Wiele lat wskazywa pan, e le

dzieje si w rolnictwie czy grnic-twie. Ma pan satysfakcj, e wy-chodzi obecnie na pana?

Ani troch, bo to znaczy, e dzieje si bardzo niedobrze. Nie chodzi tylko o to, ebymy, jako obywatele, upominali si o swo-je. Mwiem wielokrotnie, e bez rodzimej wytwrczoci material-nej, dziedzictwa intelektualnego

i upowszechnienia wasnoci prywatnej wrd Polakw nie ma ani suwerennoci, ani zamonoci. To przyznaj dzi wszyscy moi adwersarze. Sytuacja gospodarcza i poli-tyczna naszego kraju bdzie si pogarszaa.

Tylko naszego?

To krajobraz sytuacji eu-ropejskiej i wiatowej. Po

pierwsze, nie byo polityki wobec wschodu. Rosja, jeeli trzeba wy-mieni to imi, bya po rozpadzie ZSRR w pewnej prni. Gwnie za Jelcyna. Wtedy nastpowa rozbir tego kraju przez midzy-narodow finansier, korpora-cje. Siy, ktre s najtrwalsze w kadym systemie, czyli suby specjalnie, KGB czy jej mutacje, postanowiy przerwa ten stan. Przystawili pistolet do gowy Jel-

cynowi, mwic obrazowo, i za-proponowali przejcie na emery-tur. Nie mieli wyjcia, bo Rosja by obecnie nie istniaa. Oligar-chowie, ich rodziny i zachodni biznes rozparcelowywali ten kraj.

Co wtedy trzeba byo zrobi?

Naleao rozmawia z Puti-nem o miejscu Rosji w Europie i wiecie. Wyeliminowanie jej na margines nie wchodzi w gr. Pniej pojawi si pomys na polityk wschodni, ale znw, tylko w odniesieniu do Ukrainy. Mj pomys by taki, eby Rosja, UE i Ameryka dziaay razem. eby przeciwstawi si, moe nie konfrontacyjnie, ale chocia gospodarczo, Dalekiemu Wscho-dowi - Chinom i Indiom, a take coraz silniejszemu islamowi. Do dzi politycy euroatlantyccy nie dostrzegaj takiej moliwoci, nie umiej stworzy warunkw dla takiego porozumienia. Obama si do tego nie nadaje. W Europie i Polsce nikt tego nie rozumie. Zo-

staem sam.

W mediach pana nie ma, a na Forum Gospodarcze do Toru-nia zosta pan zaproszony. Jak to moliwe?

Mdrzy ludzie doceniaj moj pozycj polityczn, zasugi i po-gldy na wiat. Trzeba przeka-zywa mdrym ludziom mdre rzeczy. Dlatego 3 marca organi-zowaem w rolniczym miasteczku namiotowym przez siedzib rz-du konferencj o stanie Polskiego Cukru. Chc, poprzez dziaania polityczne i wybr wygodnych sobie osb na stanowiska kie-rownicze, unicestwi sukces tego przedsibiorstwa. Niedoczeka-nie. Rolnictwo jest w opakanym stanie. Ludzie popadli w niewol bankw. Zachcano ich do ku-powanie sprztu na kredyt, ktry jest ponad stan. Gospodarstwa powinny by rodzinne, a nie kor-poracyjne. Lud musi upomnie si o swoje.

KOSA na sztorc O sytuacji w rolnictwie, obronie Polskiego Cukru,

porozumieniu Europy, Ameryki i Rosji oraz modelu gospodarowania i ochronie polskiej ziemi, z Gabrielem

Janowskim, byym ministrem rolnictwa i gospodarki ywnocio-wej, posem i senatorem, rozmawia Tomasz Wicawski

Mj pomys by taki, eby Rosja, UE i Ameryka dziaay razem

8 pozabydgoszcz.pl 13 marca 2015 r.WYWIADPy wchodzi

wszdziePo kilku miesicach od wywiezienia

ostatnich ton wgla z terenu Skadw Wgla, o wieym powietrzu i haasie, z

Mari Potkowsk, sotysem Biaych Bot, rozmawia Tomasz Wicawski

al pastwu osawionych ju na cay kraj Skadw Wgla, ktre znikny par miesicy temu z Biaych Bot?Kamie spad nam z serca. Wal-czylimy o to przecie par do-brych lat. Odetchnlimy w ko-cu wieym powietrzem. Nikt z miejscowych ich tu nie chcia. Pomidzy domkami jednoro-dzinnymi takie co? Przecie to si w gowie nie miecio!Jak mieszkacy reagowali na s-siedztwo takiej iloci wgla?Oni dziaali w miejscu byej be-toniarni. W nocy rozupywali ten wgiel. To taka firma, jakich tro-ch w Polsce jest. Obiecywali w-giel najwyszej jakoci, a sprzeda-wali szmelc z kamieniami. Miao by blisko i tanio, a wszyscy, kt-rzy si na to skusili klli na czym wiat sta. No i ten py. Dosownie wchodzcy wszdzie.Ludzie protestowali. Co to dawa-o?Nic. Dookoa mieszkajcy ludzie mieli ogromne problemy. Nie mogli ani okien otworzy, ani

umy. A gdzie tu myle o wy-wieszeniu prania na zewntrz. Nieopodal mieszkaj pastwo z niepenosprawnym dzieckiem. Musieli wywozi je daleko do lasu na wzku, eby pooddycha wie-ym powietrzem. We wasnym ogrodzie nie byo mu to dane. Cigle walczylimy z t firm.Ich problemy prawne pastwa nie zmartwiy?Raczej ucieszyy. W kocu si std wynieli. Mam nadziej, e na amen. Mwiam jednemu przed-stawicielowi tej firmy, e kurz, a tu s chorzy ludzie. Zwracaam uwag, e nie dbaj o najblisze otoczenie i ssiadw. On mi na to odpowiedzia, e nie po to budo-wali si w terenie przemysowym, eby nie prowadzi dziaalnoci.To nielogiczne?Chwila, chwila. Gdy oni si tam pojawiali, to wcale nie by teren przemysowy. Ludzie normalnie tam dziaki kupowali pod zabu-dow jednorodzinn pod lasem. eby mie czyste, wiee powie-trze. Nikt nie przypuszcza, e po-

jawi si tam takie wistwo.Dawno si stamtd wynieli.Wgiel wyjecha dobrych kilka miesicy temu. Ile jeszcze przy tej swojej dziaalnoci drg zepsuli. Ale w kocu si wytargali. Jeszcze przed wyborami bya wjtowa chciaa mie wity spokj z nimi.Teraz wszystko wrcio do nor-my.Nie do koca. Tam by wspania-y staw, gdzie ludzie odpoczywali i chodzili owi rybki. Zasypali go jednak mieciami i rnym dziadostwem. Trzeba go wyczy-ci. Nie wiem, kto to bdzie ro-bi. Trzeba pyta o to w gminie i ochronie rodowiska.

Pamita pani okres, w ktrym ludzie protestowali pierwszy raz pod tym skadem?Jak dzi. Nigdy tak wielu ludzi w Biaych Botach nie dziaao ra-zem w imi jednej sprawy. Mody gwniarz stamtd mnie poucza, e maj prawo do tej dziaalnoci i nic nam do tego. Zapropono-waam mu, eby sam pooddy-cha tym powietrzem. Trzeba by czowiekiem, a nie besti patrzc tylko na pienidze.Podsumowanie dziaalnoci tej firmy w Biaych Botach wypada negatywnie?Oczywicie. Miejsce na tak dzia-alno byo wybrane bez sensu.Nic pozytywnego nie da si o

nich powiedzie?Nic.Ich problemy z prawem was mniej obchodz?Zdecydowanie. Chcielimy tylko, eby skoczy si ten haas, kurze-nie i kruszenie wgla w nocy. No i, eby si wynieli. Potem to po-lewali, udajc, e nic si nie dzie-je, ale tylko boto si z tego robio.Moe jestecie po prostu uprze-dzeni do takiej dziaalnoci?Absolutnie. W Jasiecu od wielu lat jest wietnie dziaajcy skad wgla. Zlokalizowany w lesie, z dala od zabudowa, blisko linii kolejowej. adnego problemu nie stwarza, a wgiel maj tam duo lepszy.

W Biaych Botach za tym widokiem nikt nie tskni... Fot. MACIEJPAGAA

Poznaj geny, ciesz si yciemDiet wiat zna tysice. Jak wybra t, ktra jest dla nas najlepsza? Odpowied

daje genetyka. Bo dietetyka oparta na genetyce - to jest wreszcie to!

www.dietetica.com.pl ysomice,

ul. Malinowa 3tel. 501-419-472

Znajd nas

Dlaczego niektrzy, cho licz kady gram tusz-czu na talerzu, tyj, a inni, spoywajcy tuszczu jeszcze wicej, zachowuj lini? Dlaczego dwie osoby ywic si identycznie, dbajc o zasady prawidowego ywienia, liczc wrcz kad kalori - zupenie inaczej reaguj na zdrowe po-dobno dla wszystkich i staran-nie przygotowane potrawy?

Metod prb i bdw mo-na cae ycie poszukiwa diety dla nas idealnej i... nigdy jej nie znale. A po drodze dopro-wadzi do rozregulowania or-ganizmu, zmuszanego znosi kolejne mody, ktrym si pod-damy: raz dieta bez wglowo-danw, potem dieta oparta na tuszczu, etap lekkiego misa, wegetariaskie prby, itd.

Brakuje czasu i cierpliwoci, by pozna zagadk najlepszego

dla nas sposobu ywienia. Chy-ba, e podejdziemy do sprawy naukowo. I tym wanie zajmu-je si nutrigenomika - rozwi-jajca si wanie dynamicznie nauka, bdca poczeniem biologii molekularnej, genetyki i nauki o ywieniu.

- Geny, odpowiednio za-pytane oczywicie, powiedz nam, jak szybko i w jaki spo-sb nasz organizm przetwarza konkretne poywienie - tuma-

czy profesor Ewa Stachowska z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, zaj-mujca si od lat nutrigeno-mik. - Najwaniejsze, o czym czsto zapominamy: kady z nas jest inny i inaczej reagu-je na przyjmowane skadniki pokarmowe. Czym wicej wie-my na ten temat, czym gbiej wchodzimy w genetyczne za-wioci naszych organizmw, tym coraz bardziej zaskakujce

odkrycia. Ale ju dzi moemy realnie pomc kademu i spra-wi, by yo mu si lepiej.

Profesor Ewa Stachowska opatentowaa metod prak-tycznego wykorzystania nutri-genomiki. Dziki niej potrafi stworzy model ywienia i zachowania najbardziej odpo-wiedni dla badanego.

W oparciu wanie o te na-ukowe metody dziaa firma Dietetica zaoona przez profesor Ew Stachowsk. Dietetica - majc central w Szczecinie - rozwija swoje punkty partnerskie w wielu miejscach Polski. Take w pod-toruskich ysomicach przy ul. Malinowej 3.

- Kady, przechodzc ab-solutnie bezbolesne badania poczone z wnikliwym wy-wiadem i pomiarem antropo-metrycznym, moe dowiedzie si o sobie rzeczy, ktrych si absolutnie nie spodziewa - za-pewnia Jadwiga Cackowska-Li-sik z firmy Dietetica-Partner. - Choby tego, e wyczenie z jadospisu jednego, ulubio-nego dotd i uznawanego po-wszechnie za zdrowy, produk-tu - moe zmieni jako jego ycia. Nagle przybywa nam

energii, moemy spojrze na wiat innym, ywszym, okiem! Niektrzy odbieraj to w kate-goriach cudu. A to po prostu nauka wykorzystana dla nasze-go dobra, zgodnie z hasem na-szej firmy: Poznaj geny, ciesz si yciem.

W kolejnych numerach Tylko Toru bdziemy wra-ca do tematu nutrigenomiki. Przedstawimy jej podstawy naukowe, zaprezentujemy r-nice pomidzy, zalecanymi dziki poznaniu naszych ge-nw, dietami. Pokaemy skutki uoenia korzystnego dla nas jadospisu i wybrania sposobu zachowa zgodnego z wiedz pync z tego tajemniczego, najcenniejszego i najbardziej intymnego rda, a take wykorzystania tej wiedzy w sporcie i w powrocie do coraz wikszej sprawnoci fizycznej.

Dietetica-Partner w yso-micach zaprasza na bezpatne konsultacje, pomiar masy ciaa urzdzeniem antropometrycz-nym Jawon Medical. To wstp do poznawania prawdziwych potrzeb naszych organizmw. Zapraszamy!

REKLAMA

Jadwiga Cackowska-Lisik zaprasza na bezpatne badania urzdze-niem antropometrycznym.

Fot. ADAMZAKRZEWSKI

9REGIONpozabydgoszcz.pl13 marca 2015 r.

Za dochodzenie prawdy spo-tkay j obelgi i zastrasze-nia. Dzisiaj okazuje si, e Liliana Durlik moe mie racj, twierdzc, e cz zabudowa na terenie remizy OSP w miejscowo-ci Czare to samowola budowla-na. Wjt od decyzji nadzoru bu-dowlanego si odwouje, a jak to nie pomoe - pjdzie do sdu. Pierwszy raz spraw opisali-my w czerwcu zeszego roku. Wtedy bowiem Liliana i Krzysz-tof Durlikowie powiadomili nas, e dobudowana cz remizy (wasno gminy), szambo oraz scena plenerowa powstay bez zgody inspektora nadzoru bu-dowlanego. W nowych pomieszczeniach remizy odbywaj si zebrania stray oraz imprezy okoliczno-ciowe organizowane przez wy-najmujcych obiekt. Urzd ma pozwolenie na rozbudow, ale pochodzi ono z 1970 roku. Spor-na cz powstaa, gdy wjtem by Zbigniew uczak (obecnie wicestarosta). - Remiza ma suy miesz-

kacom - tumaczy Radosaw Ciechacki, wjt gminy Dbrowa Chemiska. - Nie mamy zakazu korzystania z tego obiektu. Widz tu jedynie przekroczenie pozwo-lenia na budow. Ssiadujce z OSP maestwo widzi to zupenie inaczej. - Odkrylimy to przypadkiem, gdy zabieralimy si do prac bu-dowlanych na naszej dziace - mwi kobieta. - Moe i przy-mknlibymy oko na te nieciso-ci, ale nie w obliczu tego, jakie wtpliwe atrakcje zapewnili nam straacy. Durlikowie maj bowiem spo-r list zarzutw wobec mundu-rowych z OSP. Maestwo twier-dzi, e na ich dziace znalazy si mieci z remizy i kto wyla im za pot zawarto szamba. - Kiedy zdewastowali nam ogrodzenie wsplnie z biesiad-nikami z wesela organizowanego w remizie i po tym wszystkim udao nam si wymusi budow betonowego potu - mwi nam Krzysztof Durlik. - Wjtowi nie wierzymy, bo wiemy, e chcia nas

wykurzy z budynku gospodar-czego, ktry zamieszkiwalimy. Kto by pomyla, e mona zrobi to rodzinie z dwjk maych dzie-ci. Po naszej pierwsze publikacji Liliana Durlik zacza otrzymy-wa pogrki i guche telefony. Gdy odebraa poczenie od za-strzeonego numeru, usyszaa, e kto j zgwaci. Musiaa zmie-ni numer, a mimo to niepoko-jce sygnay docieray take na numer telefonu jej kilkuletniej crki. - Ta sprawa trafia ju na po-licj - mwi zastraszona kobieta. - Telefonami zaja si ju proku-ratura, wnoszc o udostpnienie bilingw od operatora. Pomijam ju spraw kamery zamontowa-nej na budynku remizy tak, e re-

jestrowaa ona nasz dziak. Bez problemu mona byo sprawdzi, czy kto jest u nas w domu. Tymczasem wojna admini-stracyjna trwa w najlepsze. Co uchwali powiatowy inspektor, to Durlikowie zaskaraj do instan-cji wojewdzkiej - twierdz, e wci jest to niezgodne z prawem. Tym samym ju kilka miesicy temu udao im si doprowadzi do rozbirki sceny plenerowej. Wtedy interweniowali przed-stawiciele nadzoru wojewdz-kiego, bo ich koledzy z niszej instancji dopucili si uchybie administracyjnych. W nadzorze budowlanym na decyzje czekaj dwie kolejne sprawy. Dotycz one wspomnianej dobudwki oraz szamba. W przypadku tego ostat-niego wjt kolejny raz musia po-

godzi si z porak w urzdzie powiatowym, gdy uznano je za samowol. - To jest skandal, eby urzd-nicy postanowili o likwidacji zainstalowanych ju mediw - oburza si zarzdca gminy. - Z szamba korzysta nie tylko stra, ale take biblioteka oraz wietlica. To dziaania na szkod mieszka-cw. Mam to zabetonowa? Wjt Radosaw Ciechacki od-woa si w imieniu gminy do wo-jewdzkiego inspektoratu kilka dni temu, wic decyzji moemy spodziewa si za ok. miesic. Dopiero wtedy ruszy postpowa-nie dotyczce projektw zamien-nych dla dobudowanej czci remizy. Jeli gmina przegra, wjt zapowiedzia, e prawdy docho-dzi bdzie przed sdem.

Szambo do likwidacji

Niedugo minie drugi rok od momentu, gdy mieszkacy miejscowoci Czare

wypowiedzieli wojn gminnym urzdnikom.

ukasz Piecyk

Liliana Durlik z mem wojn z gmin prowadz prawie dwa lata. Na razie jest 1:0 dla maestwa Fot. UKASZ PIECYK

10 pozabydgoszcz.pl 13 marca 2015 r.REPORTA

Jestemy tym, co jemy. Z bojani przed tym, czym moemy by, coraz cz-ciej zastanawiamy si nad swoj diet, a zdrowie bez dwch zda wci pozostaje drosze od pienidzy. W ku-jawsko-pomorskim projekt EKOAN zrzesza mionikw prawdziwych podw natury. Cz z nich pochodzi z regio-nu toruskiego i bydgoskiego. Jakoci, dbaoci o walory lecznicze i smakowe stawiaj czoa masowej produkcji na zasadzie modelu azjatyckiego - duo, szybko, nastpny. Mo-del eko zakada raczej - mao, powoli, jeszcze ten sam.

Mao, bo gospodarz doty-ka kadego plonu. Przez to szo powoli, ale dokadnie. Za zachowanie cierpliwoci natu-

ra odpaca si jakoci i dugo-trwa wieoci. Tak to wy-glda np. w piekarni Roberta Bielika z Nowej Wioski, ktry obudzi do ycia wymar re-ceptur chleba orkiszowego.

- To nie produkcja tamowa przekonuje 48-letni piekarz. Kady bochenek jest wzi-ty do rki. Z jednej strony to ograniczenie, z drugiej ludzie widz, e w wypiek woone jest serce i pasja.

Morwa zamiast insuliny Chleb na zakwasie prdzej

zostanie zjedzony ni sczer-stwieje. To luksus, a jednak cena wci odstrasza wik-szo konsumentw. Duy koszt ywnoci ekologicznej uwarunkowany jest skompli-

kowanym i czasochonnym procesem jej przetwrstwa.

- Robimy 2-3 wypieki w tygodniu z racji zakwaszania ciasta przez okres dwch dni - nakrela ukasz Ciela, wsp-zaoyciel piekarni interne-towej naZakwasie.pl, ktrej wyroby wdruj do klientw prosto z Ostromecka. - Tak dbay sposb przygotowania chleba wyrnia nas na rynku ywnoci ekologicznej. Za-kwaszanie eliminuje toksyny obecne w zbou. Kolejnym po-zytywem jest rozbijanie wi-za z kwasw chitynowych, co

przyczynia si do lepszej przy-swajalnoci mikroelementw. Poza tym chleb razowy regu-luje poziom cukru we krwi i pomaga odbudowa korzystn flor bakteryjn ukadu pokar-mowego. Jego spoywanie jest wrcz wskazane w czasie i po kuracji antybiotykowej oraz w przypadku problemw z grzy-bic.

Duej, a zarazem staran-niej przygotowywana ywno posiada niewtpliwe walory smakowe. wiadomo, e ich rdem jest naturalny proces, dodatkowo podnosi wraenia

konsumenta. - Jednym z moich popiso-

wych produktw jest ostro--sodka przystawka z jabek lub gruszek z dodatkiem chil-li - podkrela Jerzy Arseniuk, szkkarz z Grska, uprawia-jcy na swojej ziemi najwicej gatunkw cytrusw w Polsce. - Sodko pochodzi z doboru trzech rnych odmian owo-cw jaboni i gruszy poczo-nych z pigw lub pigwowcem. W ten sposb eliminujemy zbdn zawarto cukru i soli w przetworze - substancji w nadmiarze szkodliwych dla

Jedz, pij swoje

Z polityk przemysu spoywczego nie godz si na setki... przepisw. Te receptury zapewniaj dusze,

a w dodatku o wiele smaczniejsze ycie. Zdarzao si nawet, e byy

lekarstwem na raka Marcin Tokarz

Ostatnie piwo domowej roboty Kamila Zatyki zostao uhonorowane pierwszym miejscem na V Piwowarw Domowych. Toruskim Zlocie

Fot. ADAMZAKRZEWSKI

11pozabydgoszcz.pl13 marca 2015 r. REPORTA

zdrowia. Jestem cukrzykiem. Wczeniej leczyem si tylko zioami. Nawet teraz czcio-wo zastpuj insulin czstym piciem herbaty z morwy z do-datkiem derenia jadalnego. W ten sposb obniam te koszty kuracji.

Ja ci piwko, ty mi ser

W kwestiach leczniczych

ceny produktw ekologicznych wypadaj bardzo korzystnie w porwnaniu z ofert przemy-su farmakologicznego. Gorzej, jeli postanowimy zakupi go-towe przetwory naturalne w iloci zapewniajcej wyywie-

nie na miesic. Majc jednak w zanadrzu wasne produkty i bdc staym bywalcem "eko-kiermaszw", robienie zaku-pw generuje wrcz mieszne wydatki. Handel wymienny trwa tu w najlepsze.

- Pojawiam si na kadym Jarmarku Toruskim organi-zowanym przed Muzeum Et-nograficznym - wyznaje kie-rownik Sklepu piwnego, Kamil Zatyka, ktrego piwo wygrao w grudniu konkurs na V To-ruskim Zlocie Piwowarw Domowych w kategorii Ra-uchbier. - Swoje produkty wy-stawiaj tam pasjonaci - od se-rowara, po wyciskajcego olej

z rozmaitych rolin. W zamian za piwko wasnej roboty dosta-j sery, zioa, makarony, mk. Z targu wynosz od 5 do 10 ki-logramw produktw. Na yw-no wydaj w miesicu red-nio 50 z. Reszt mam z handlu wymiennego i wsppracy ze znajomymi "ekologami".

Gdyby nie fakt, e trzeba opaca podatki i rachunki, domowi przetwrcy mogliby uzna pienidz za zbdny. Ten jednak nieubaganie musi kr-y, aby gospodarka nie staa w miejscu. Im wicej w produk-tach spoywczych spulchnia-czy, konserwantw i sztucz-nych aromatw, tym szybciej

przebiega masowy proces prze-twrczy. Zdania "ekologw" o tym zjawisku s podzielone.

- Reim technologiczny jest taki, e duzi producen-ci nie maj wyboru - musz faszerowa produkty chemi - wskazuje Jzef Siadak z Lu-bicza Dolnego, specjalizujcy si w wytwrstwie musztard i chrzanw. - Ja i mi podobni nie stosujemy dodatkowych skad-nikw, bo przecie konserwu-jcych rodkw w naturze jest do.

Podobne, zdroworozsdko-we podejcie reprezentuje u-kasz Ciela prowadzcy piekar-ni internetow naZakwasie.pl. Jak sam przekonuje - jedynie stwarza konsumentom alter-natyw ywieniow. Bardziej

konserwatywny jest Jerzy Ar-seniuk z Grska.

- Wystarczy zerkn na skad - podpowiada domowy przetwrca. - Jeeli ma pan w owocu od 15 do 30 procent prawdziwego podu natury, a reszt stanowi wypeniacze, wzmacniacze smaku i aroma-tu, to nie ma w ogle o czym

mwi. Ja z tym walcz. Gdy widz produkt, ktry jest im-portowany z Zachodu i w Pol-sce przechodzi przez rne rce, traktuj go jak przedmiot oszustwa i zamachu na ludzkie zdrowie.

Grzybki kontra rak

Spoywanie sztucznie prze-

tworzonego jedzenia niesie ze sob ryzyko pniejszych do-legliwoci. Z kolei farmakolo-gia bywa na nie nieskuteczna. To bdne koo. Spoeczestwo funkcjonuje w przewiadcze-niu, e leczenie raka prdzej czy pniej jest rwnoznacz-ne z przyjmowaniem chemii. Nie bierze pod uwag, e ist-

nieje alternatywa w postaci regularnego i dugotrwaego po-dawania organizmo-wi witamin D3 i K2, najlepiej w jedzeniu ekologicznym.

- Mj 30-letni ko-lega usysza wyrok z ust lekarza - od 3 do 6 miesicy ycia - wspomina Kamil Zatyka. - Zoliwy nowotwr puc mia

nie mie litoci. Go postawi na zawzito i leczenie na wa-snych zasadach, take grzyba-mi Shitake. Odwiedzi swojego onkologa po niespena roku, a ten dozna szoku, gdy zobaczy wyniki bada. Po komrkach rakowych nie byo ladu.

m.tokarz@pozatorun.pl

Gdy widz produkt, ktry jest importowany z Zachodu i w Polsce przechodzi przez rne rce, traktuj go jak przedmiot oszustwa i zama-chu na ludzkie zdrowie.

12 pozatorun.pl 13 marca 2015 r.REKLAMA

Syszaem, e pierwszym i naj-waniejszym krokiem w walce z uzalenieniami jest zdanie sobie sprawy z tego, e mamy problem. Jak jednak rozpozna, e przekro-czylimy ju granic?

Niebezpieczestwo uzale-nienia od alkoholu pojawia si w chwili, kiedy czowiek zauwaa, e jego dziaanie przynosi mu ulg, uspokaja, osabia poczucie winy czy pobudza do dziaania. Jest wiele testw, ktre pomagaj okre-li prawdopodobiestwo uzale-nienia od alkoholu. Najprostszy z nich polega na odpowiedzi na zaledwie cztery pytania. Dwie twierdzce odpowiedzi mog oznacza problem. Jeeli wic czujemy si zaniepokojeni, warto zasign porady specjalisty. My, mimo i dziaamy jako prywatna placwka, wielu porad udzielamy bezpatnie mona do nas napi-sa, zadzwoni i skonsultowa si z terapeut.

Podejrzewam, e nie zawsze po pomoc zgaszaj si sami potrze-bujcy?

Osoby, ktre do nas przycho-dz to nie tylko uzalenieni, lecz take ci, ktrzy chc wiedzie wi-cej na ten temat, chc zapobiega w przyszoci takim problemom lub chc si poradzi, bo maj np. dorastajce dzieci. Nasza oferta obejmuje rwnie program do-stosowany specjalnie dla modzie-y do ich moliwoci, potrzeb i specyfiki wieku dojrzewania. Prowadzimy warsztaty i szkolenia z zakresu profilaktyki uzalenie

oraz pomocy osobom uzalenio-nym. Podjlimy te wspprac ze szkoami, dla ktrych stworzyli-my bezpatny punkt konsultacyj-no-informacyjny dla nauczycieli, rodzicw i uczniw. Prowadzimy te tzw. kursy reedukacyjne dla kierowcw, ktrzy stracili prawo jazdy prowadzc pod wpywem alkoholu.

Wikszoci osb, nawet tych, kt-re zday ju sobie spraw z pro-blemu, ciko jest chyba pokona wstyd, pomaszerowa do orodka i tak po prostu opowiedzie o tym, co je trapi...

Niewtpliwie ten kopot nale-y do tych bardziej wstydliwych. Std tak wany jest komfort klien-

ta, ktry zgasza si po pomoc. W naszym orodku wraz z kadr terapeutw dbamy o atmosfer za-ufania i bezpieczestwa. Borowi-kowa mieci si nie z przypadku w cichym, spokojnym miejscu na skraju Bydgoszczy. Jest to atut dla wszystkich oczekujcych dyskre-cji. Co rwnie istotne, klient moe sam dokona wyboru, do ktre-go z naszych terapeutw chce si uda i komu chce si zwierzy. Nie stosujemy zasady przypadko-woci.

A jak wyglda taka terapia? Jest jaka jedna sprawdzona metoda?

Do kadej osoby podchodzi-my indywidualnie, zarwno pla-nujc terminy spotka, jak i ca

terapi. Najwaniejsze s dla nas cele, z ktrymi przychodzi do nas klient, staramy si go wspiera na kadym etapie i wzmacnia jego osobiste kompetencje. Pracujemy oczywicie w okrelonym nurcie (gwnie poznawczo-behawioral-nym), natomiast nie ma uniwer-salnego rozwizania dla kadego ilu klientw, tyle terapii. Zdarza si, e proponujemy rwnie tera-pi krtkoterminow, ktrej zao-eniem jest przygotowanie stabil-nych fundamentw do zmiany.

O alkoholizmie mwi si, e jest nieuleczalny, a jedynym sposo-bem na radzenie sobie z nim jest cakowite zaprzestanie picia. Nie mona nauczy si utrzymywa

alkohol pod kontrol? Wszystko zaley od osoby, od

jej dowiadcze i predyspozycji. S osoby, ktre odkrywaj e al-kohol po prostu nie jest dla nich, sieje zbyt wielkie spustoszenie w ich yciu, dlatego decyduj si na cakowit abstynencj. S jednak osoby, ktre nie podjy jeszcze takiej decyzji gwnie mwi tu o tych modszych klientach. Ci-ko jest nastolatkowi dopuci do siebie myl, e ju nigdy w yciu nie wypije alkoholu. Dlatego de-cyduj si na prb, tzw. kontrolo-wanego picia. Z rnym skutkiem. Niemniej jednak nie odcinamy si od takiego podejcia, wspierajc rwnie tych, ktrzy jako cel nie postawili sobie cakowitej absty-nencji.

A co z innymi uywkami? Pro-wadz te Pastwo terapi uza-lenie od narkotykw. Czy taka terapia rni si od tej dla osb uzalenionych od alkoholu?

Oczywicie. Alkoholizm jest stanowczo najbardziej rozpo-wszechnionym zjawiskiem, na-tomiast zgaszaj si te do nas osoby, majce problem z innego rodzaju substancjami narkoty-ki, dopalacze, leki. Wychodzimy naprzeciw wszystkim, ktrzy do-wiadczaj trudnoci zwizanych z uzalenieniem. Jeli chodzi o terapi, to rozbienoci s niewiel-kie, poniewa kadym uzalenie-niem rzdz te same mechanizmy. To z nimi walczymy podczas tera-pii nie z klientami, czy substan-cjami.

Walczymy z mechanizmami Z Tomaszem Wachowiakiem, kierownikiem Orodka Terapii Uzalenie Borowikowa w Bydgoszczy,

rozmawiamy na temat pomocy osobom borykajcym si z problemem uzalenienia

13pozabydgoszcz.pl13 marca 2015 r. REGION

Petencie, rad sobie samKolejna wpadka rzdowego systemu. Tym razem cierpi i samorzdowi

urzdnicy, i zwykli obywatele

Gniot, beznadzieja, tragedia - takie okrelenia paday, gdy pytalimy urzdnikw o rdo, nowy system do reali-zacji spraw cywilnych. Oglno-polska aplikacja, ktra ruszya z pocztkiem marca, sprawia, e pracownikw Urzdw Stanu Cywilnego ogarnia szewska pasja. Czy jestemy wiadkami kolejnej klapy na miar podliczenia wyni-kw ostatnich wyborw samorz-dowych?

rdo docelowo ma zast-pi oprogramowania, z ktrych obecnie korzystaj urzdy. Do-tychczas kada jednostka dys-ponowaa rnymi aplikacjami, co uniemoliwiao stworzenie jednej bazy dla wszystkich gmin. Ministerstwo Spraw Wewntrz-nych postanowio to zmieni i za 290 mln zotych wdroyo nowy system z zaoenia usprawniajcy wydawanie dokumentw, np. do-wodw osobistych czy aktw zgo-nu. W zapomnienie maj take odej wycieczki na drugi koniec Polski po akt urodzenia. Caa ta droga ma zosta skrcona do kil-ku klikni i wymiany dokumen-tw w sposb cyfrowy.

- Prawda jest jednak taka, e nie moemy wykona wielu czyn-noci - ali si Anna Winiewska, kierownik USC w gminie Sicien-ko. Szkolenie, ktre nam za-pewniono, ograniczyo si tylko do obsugi systemu. Program si zawiesza. Jest strasznie.

MSW pozwolio, aby urzdy przez najblisze p roku korzy-stay take z dotychczasowych rozwiza. Co by si stao, gdyby urzdnikw skazano na rdo od razu?

- W niektrych sprawach odprawialibymy petentw z kwitkiem - dodaje urzdniczka z Sicienka. Sporo czasu zajmu-je nam zgaszanie si do innych urzdw z prob o dokumenty. My czekamy, petenci take. Niby taki postp, a jest jeszcze wicej biurokracji. Dotychczas do wyda-nia niektrych dokumentw bya potrzebna jedna strona. Teraz na-wet 9.

Urzdnicy z caej Polski przed wdroeniem aplikacji od-byli maksymalnie dwudniowe szkolenie. W pracy wspiera ich 170-stronicowy podrcznik w formie krok po kroku oraz tzw.

lokalny administrator systemu, czyli informatyk.

- Wdroenie tak skompliko-wanego systemu moe nie ze sob pocztkowo trudnoci i nie-dogodnoci - przyznaje Mago-

rzata Woniak rzecznik prasowy MSW. - Wikszo tak zoonych projektw potrzebuje czasu na ustabilizowanie, a uytkownicy na przyzwyczajenie si do niego.

Ministerstwo zapewnia, e do dyspozycji uytkownikw jest 25 telefonicznych konsultantw, a do 10 marca wykonano 778 000 akcji zwizanych z obsug oby-wateli.

Zdaniem Justyny ebrow-skiej-Dudek, kierowniczki USC w soleckim magistracie, potrzeba czasu, aby system dobrze dziaa, ale nie zmienia to faktu, e pro-blemy utrudniaj prac.

- rdo nie pracuje tak, jak powinno - przyznaje urzdnicz-ka. - Obywatele czekaj na za-atwienie sprawy, spiesz si, a wszystkie opnienia nie zale od nas. Dotychczas wydanie aktu zgonu zajmowao mi 10 minut. Od pocztku marca zdarzyo si, e wszystko trwao cztery razy duej. W starcie aplikacji nie zawioda tylko samo oprogramo-wanie. Wiele do yczenia mona mie take od strony organizacyj-nej.

- Na pewno zabrako komuni-

kacji midzy MSW a dostawcami dotychczasowych programw - twierdzi Krzysztof Tkaczyk, in-formatyk gminy Zawie Wielka. - Efektem s puste bazy czy te liczne bdy w danych obywa-teli. Widzimy take problemy z wydajnoci, ale, jak to mwi, pierwsze koty za poty.

Tomasz Popielarczyk z An-tyweb.pl wskazuje, e pienidze, jak w przypadku afery z PKW, nie byy powodem problemw.

- Biorc pod uwag ogromn kwot, jak pochona inwesty-cja, mona odnie wraenie, e nie ma moliwoci, aby dziaaa ona niepoprawnie przyznaje nasz ekspert. - Niestety proble-mem jest tutaj znw brak przy-szociowego mylenia. Pocztko-wo cay system mia nosi nazw ZMOKU i dziaa zupenie ina-czej. Na szybko przeksztacono go w rdo, gdzie fundamenty funkcjonowania byy odmienne, a zakupiony za 36 mln z sprzt

okazywa si bezuyteczny. Ta niegospodarno moe wynika po prostu z faktu, e nad zam-wieniami publicznymi tego typu nie czuwaj specjalici, ktrzy maj dowiadczenie w podob-nych projektach. Przynajmniej tak to wyglda. Miao by pik-nie, a wyszo jak zwykle.

Popielarczyk wskazuje, e wdroenie nie zostao poprze-dzone wyczerpujcymi testami. Pomocny mgby by take pilo-ta, czyli udostpnienie aplikacji okrelonej liczbie gmin. Wtedy mona by korygowa bdy na mniej grupie.

Tak si jednak nie stao. Pierwszy powany test dla sys-temu odbdzie si na pocztku kwietnia, gdy urzdy bd musia-y przygotowa raporty ze stanu wyborcw przy pomocy nowej aplikacji. Niewykluczone, e tym razem problemy pojawi si nie po wyborach, ale jeszcze miesic przed nimi.

ukasz Piecyk

System rdo pata figle urzdnikom. W przypadku niektrych spraw wykonanie operacji jest niemoliwe Fot. UKASZ PIECYK

Nad zamwienia-mi publicznymi tego typu nie czuwaj specjalici, ktrzy maj dowiadcze-nie w podobnych projek-tach.

14 pozabydgoszcz.pl 13 marca 2015 r.

wietlica w odowie zapra-sza na Turniej Tenisa Stoo-wego o Puchar Przewodni-czcego Rady Gminy Osielsko. Ju jutro (14 marca) o godz. 13 w budynku przy ul. Wierzbowej 6 mionicy ping-ponga spotkaj si podczas rozgrywek stanowicych rozgrzewk przed V Wiosennym Turniejem o Puchar Wjta Gmi-ny Osielsko. Podczas sobotnich zawodw uczestnicy zabawy

zmierz si ze sob w dwch ka-tegoriach: juniorw i seniorw. Na zwycizcw czeka pamitko-wy puchar, a najlepsi zawodnicy z odowa bd reprezentowa swoje soectwo jako druyna pod-czas wiosennych zmaga. O Turnieju o Puchar Wjta bdziemy jeszcze przypomina, a ju dzi zapraszamy wszystkich do kibicowania.

(TS)

Zmagania przy stole

Aresztowanie Artura G., mieszkaca gminy Si-cienko, nie zakoczyo ledztwa w sprawie szajki okra-dajcej bankomaty przy centrach handlowych w naszym regionie. Ponad miesic po prbie tego zuchwaego czynu w Osielsku, mieszkacy boj si, e akcje bd si powtarzay. Przez bez-karno przestpcw. Przypomnijmy, e prba kra-dziey bankomatu spod galerii miaa miejsce w nocy z niedzieli na poniedziaek 26 stycznia.

- W yciu bym nie podejrzewa-a, e galeria, ktra ma monito-ring i ochron bdzie akomym kskiem dla zodziei mwi pracownica cukierni w Galerii

Osielsko. - Mylaam, e w takich przypadkach wcza si alarm czy co takiego. Noc nie krci si tu wiele osb, bo to nie jest due miasto. Dlatego bandziory wybie-raj wanie takie miejscowoci. Policjanci zajmujcy si spra-w podkrelaj, e takich prb w naszym kraju jest coraz wicej. To pewnego rodzaju moda. Zodzie-je s take coraz lepiej przygoto-wani i wiedz, jak zaciera lady. Dlatego za wielki sukces uwaaj aresztowanie Artura G. podejrza-nego o dokonanie kradziey ban-

komatu w Bydgoszczy. - W o s i e l s k i e j sprawie nie mam, pki co, dobrych wiadomoci mwi Ma-ciej Dasz-kiewicz z z e s p o u prasowego K o m e n d y Wojewdz-kiej Policji

w Bydgoszczy. - Funkcjonariusze robi wszystko, eby namierzy sprawcw. Utrudnieniem w wyjanianiu sprawy jest fakt, e sprawcy zda-

rzenia, zanim na wyrw wyci-gnli bankomat ze ciany, uniesz-kodliwili kamery monitoringu. - Tego rodzaju prby kradzie-y nie s przypadkowe mwi Maciej Daszkiewicz. - Nie robi tego, zazwyczaj, wandale, ktrym si nudzi i dziaaj pod wpywem emocji, ale wyrachowane i dobrze obeznane z terenem osoby. Wcze-niej przeprowadzaj dokadny wywiad. Wiedz, gdzie kamery s, kto obiektu pilnuje i co zrobi z urzdzeniem, ktre ukradn. Wykrywalno tego rodzaju spraw jest bardzo niska. W Osiel-sku pienidze nie zginy, bo nie udao si zodziejom ich wydoby ze specjalnej kasety, ale zazwyczaj straty przy jednym urzdzeniu szacowane s na kilkaset tysicy zotych. Inna sprawa, e ludzie z du lekkoci podchodz do tego rodzaju wydarze. - Moich prywatnych pienidzy stamtd nie zabior mwi Ma-rek, mieszkaniec Osielska, ktre-

go spotykam przed galeri. - Bar-dziej bym si przejmowa, gdyby zaoyli jakie urzdzenie, ktre pozwala wybiera im pienidze z mojej karty. Banki biedne nie s. miaem si, gdy zobaczyem dziur po bankomacie w stycz-niu. Nie pochwalam, bo to zo-dziejstwo, ale dobrze, e nie mnie skubnli. Cz osb sugeruje, e ban-komaty zewntrzne s zym po-mysem. - Sami s sobie winni mwi Marta, mieszkanka Niemcza. - Przecie kade takie urzdzenie mogoby by w rodku za drzwia-mi otwieranymi za pomoc karty bankomatowej. Znacznie utrud-nioby to zadanie potencjalnym zodziejom. Albo w rodku, w ga-lerii. Po co komu w Osielsku ban-komat o godzinie 2 czy 3 w nocy? Przedstawiciele bankw zgod-nie podkrelaj, e zewntrzne bankomaty maj suy klientom i uatwia dostp do gotwki. Jest

ich w naszym kraju coraz wicej, eby nie trzeba byo do nich je-dzi kilka lub kilkanacie kilome-trw. Pojawiaj si wic w coraz mniejszych miejscowociach. Te same osoby, ktrym nie udao si wycign pienidzy z bankomatu w Osielsku podejrze-wane s o kradzie dwie godziny pniej bankomatu w Nowem. - Widziaam w telewizji, e w Warszawie adunek wybuchowy podoyli pod bankomat doda-je Marta. - Ciekawe kiedy i u nas posun si do tego? Trzeba lepiej chroni takie miejsca, bo jak kto przypadkiem zobaczy taki napad, to jeszcze przez przypadek w eb dostanie. Przypomnijmy, e Artur G. zosta aresztowany na trzy mie-sice. O rozwoju ledztwa w jego sprawie bdziemy informowali w kolejnych numerach Poza Byd-goszcz.

Kradziee doskonae?

Nowy bankomat EuroNet-u zamonto-wano przy Galerii Osielsko kilkanacie dni temu. Poprzedni zosta wyrwany

lin przyczepion do terenowego auta. Sprawcy nie zostali nadal wykryci

Tomasz Wicawski

W Osielsku i okolicznych miejscowociach mieszkacy zastanawiaj si kiedy dojdzie do kolejnej kradziey bankomatu

Fot. MACIEJ PAGAA

W soectwie Boenko-wo wybory wygraa Maria Wdziska. Z pani sotys kontaktowa si mona pod numerem tel. (52) 3818623. W obowizkach po-maga bd jej czonkowie rady soeckiej: Krystyna Hinz, Jolan-ta Alichniewicz, Dariusz Dziar-nowski i Pawe Roszak. W soectwie Jaruyn so-tysem pozostaa Danuta Szat-kowska-Rzepka. Z pani sotys kontaktowa si mona pod numerem tel. (52) 3240036, a w skad rady soeckiej weszli Pa-trycja Cichocka, Krzysztof Ki-towski i Piotr Siekierkowski. W soectwie Maksymiliano-wo sotysem ponownie wybrany zosta Czesaw Betyna, z ktrym kontaktowa si mona pod numerem tel. (52) 3818701. W pracy wspiera go bdzie nowo powoana rada soecka w ska-dzie: Maria Krygiel, Grzegorz Olszowy, Jan Kujawa, Konrad Chmielewski, Bronisaw Rosiak i Jerzy Ciesiski. Sotysem w Niemczu pozo-

staa Krystyna Lachowska, z ktr kontaktowa si mona pod numerem tel. (52) 3813619. W obowizkach pomaga bd jej czonkowie rady soeckiej: Tomasz Bakua, Ewa Augusty-niak, Magorzata Gsikowska, Zygmunt Pacholczyk, Karolina Krlikowska, Ewa Pekowska i Henryk Pikowski. W soectwie Niwy-Wilcze wybory kolejny raz wygra Ire-neusz Kraszkiewicz. Z sotysem kontaktowa si mona pod numerem tel. (52) 3813106. W skad rady soeckiej weszli: Wie-sawa Syrek-Gowacz, Pawe Ka-miski, Stanisaw Zieliski, Ja-kub Suszek i Marcin Zakowicz. W soectwie Osielsko soty-sem pozosta Konrad Cicha-ski, z ktrym kontaktowa si mona pod numerem tel. (52) 3813563. W obowizkach po-maga mu bd: Zbysaw Szy-dowski, Tadeusz Godzitkow-ski, Jan Harmoza, Krzysztof Lewandowski, Felicja Sikora, Kazimierz ukowski i Mirosaw Szymaski.

W soectwie odowo wy-bory wygra Stanisaw Mikul-ski. W sprawach zwizanych z yciem wsi z sotysem kontak-towa si mona pod numerem tel. 607414720. W skad rady soeckiej, ktra bdzie wspiera go podczas tej kadencji, weszli: Stefan Soitz, Stanisaw Heberlej, Piotr Brzeziski, Barnabo Kaba-tek i Mirosaw Nowak. Przypomnijmy, e sotysi korzystaj z ochrony prawnej przysugujcej funkcjonariu-szom publicznym, a do ich obo-wizkw naley, m.in. ubieganie si i gospodarowanie rodkami w ramach funduszw soeckich. Ponadto sotysi posiadaj kom-petencje przyjmowania zgosze oraz dostarczania koresponden-cji. To znaczy, e w razie nie-obecnoci adresata, pismo moe zosta dorczone sotysowi, je-eli zobowie si on przekaza t korespondencj adresatowi.

(TS)

Poznaj swojego sotysa5 marca w gminie Osielsko zakoczyy si wybory sotysw

i czonkw rad soeckich na kadencj 2015-2019.

Wczeniej przeprowadza-j dokadny wywiad. Wiedz, gdzie kamery s, kto obiektu pilnuje i co zrobi z urzdze-niem, ktre ukradn.

W ubiegym tygodniu podczas walnego ze-brania czonkw klubu dotychczasowy prezes Krzysztof Lewandowski zda sprawozdanie z dwch poprzednich kadencji, a Jacek Baumgart, przewodniczcy komisji rewizyjnej, przedstawi wyniki finansowe klubu za mi-nione lata. Podkrelono potrzeb zwikszenia iloci rodkw pozy-skiwanych z odpisu od podatku, zaznaczajc jednak, e z roku na rok rosn przychody klubu z ty-tuu darowizn. Jedynym kandydatem na to stanowisko by Tadeusz Godzit-kowski, byy hokeista, obecnie waciciel firmy GTG Marketing

i mieszkaniec gminy Osielsko. Po gosowaniu, w ktrym uczestni-cy zebrania poparli kandydatur przedsibiorcy, wybrano rwnie czonkw nowego zarzdu. W siedmioosobowym skadzie zna-leli si ukasz Biaek, Dariusz Jachowski, Robert Pochwaa, u-kasz Snopek, Anita Studziska i Pawe Winiarski. Na sam koniec zebrania czonkowie klubu zade-cydowali o podwyszeniu wyso-koci skadek czonkowskich o 10 zotych. Teraz wynosz one 30 z na miesic dla sekcji baseballu i 40 z na miesic dla sekcji pywa-nia.

(TS)

Nowe wadze DbwUKS Dby Osielsko maj nowego prezesa.

GMINA OSIELSKO

15pozabydgoszcz.pl13 marca 2015 r.

Jak wane jest jedzenie dla naszego zdrowia?

To co jemy, ma ogromne znaczenie dla naszego zdro-wia i samopoczucia. Za wie-le dolegliwoci odpowiadaj wszechobecne konserwanty, sztuczne barwniki, wypenia-cze i inne chemiczne skad-niki uywane powszechnie w produkcji masowej ywno-ci. Stosujc waciwie zbi-lansowan diet opart na naturalnych, zdrowych pro-duktach, mamy wicej ener-gii, pozytywnie patrzymy na wiat, pozbywamy si wielu dolegliwoci, a wic popra-wia si jako naszego ycia i moemy unikn wielu cho-rb cywilizacyjnych.

Co znajdziemy w pani skle-pie?

Staramy si, by w naszym sklepie znajdowa si szeroki wybr produktw ekologicz-nych, naturalnych, wegeta-riaskich, dla osb na diecie bezglutenowej, niskobia-kowej, dla diabetykw oraz suplementy diety i kosmety-ki naturalne. Przyjmujemy wszelkie sugestie od naszych

klientw i cigle wzbogaca-my asortyment. Trudno jest wymieni wszystkie produk-ty, ale na naszych pkach mona znale m.in. rnego rodzaju ekologiczne mki, kasze, otrby, musli, patki, makarony, rye, duy wybr soli, take niskosodowej oraz himalajskiej, zioa, herbat-ki zioowe, przyprawy bez sztucznych dodatkw, soki z owocw i warzyw kwa-szonych, syropy i konfitury, szeroki asortyment olejw i wiele innych.

W sklepie te s rzeczy z ku-jawsko-pomorskiego?

Promujemy take produk-ty regionalne. Do kadego wytwrcy jedziemy osobi-cie, rozmawiamy, poznaje-my proces produkcji, sma-kujemy produkty kocowe. Dlatego moemy z czystym sumieniem poleca naszym klientom oferowane w na-szym sklepie wyroby. Jeste-my w trakcie stara o kon-cesj, by mc zaoferowa naszym klientom wspaniae nalewki regionalne, miody pitne i cydr. Kada z nich ma

swoj histori i kada warta jest swojej ceny.

Ale ju niedugo wane wy-darzenia zwizane z kosme-tykami w pani sklepie.

Chciaabym zwrci uwa-g klientw na kosmetyki na-turalne. Nie wszyscy zdaj so-bie spraw jak istotny wpyw maj na nasz organizm. Substancje w nich zawarte przenikaj przez skr do naszego krwiobiegu i mog odywia lub szkodzi!!!! A przecie kosmetyki towa-rzysz nam cay czas - rano, w cigu dnia, wieczorem... Dlatego czytajmy etykiety, kupujmy z zaufanych r-de, nie sugerujmy si tylko i wycznie cen!!!! Chocia wiele kosmetykw renomo-wanych firm niestety take nie dba o zdrowie klientw. Dla mnie jest to niezwykle istotny temat, dlatego do mojego sklepu wybieram tylko sprawdzone produkty. W naszej ofercie znajdziecie zarwno kosmetyki poma-gajce w przypadku rne-go rodzaju dolegliwoci, jak rwnie po prostu naturalne,

zdrowe, pachnce...

Dlatego zaplanowaa pani pewn akcj. Mona dowie-dzie si czego wicej?

Pod hasem BD PIK-NA NA WIOSN chcemy zachci pastwa do wypr-bowania kosmetykw na-turalnych. W dniach 19-21 marca organizujemy w na-szym sklepie EKO-MAKTE Zdrowa ywno w Galerii Osielsko DNI Z MARK DR ORGANIC. Chcemy przedstawi nie tylko zna-komite produkty tej firmy, ale przede wszystkim zapo-zna z now lini kosmety-kw opart na elu ze luzu limaka. Wiem, dla wielu lu-dzi brzmi to egzotycznie, ale jest to wspaniay specyfik. Dr Organic Snail Gel to gboko nawilajcy, kojcy el, ktry wykorzystuje niesamowite dziaanie kosmetyczne Helix Aspersia Muller - substancji, ktr wydzielaj limaki, aby byskawicznie zregenero-wa uszkodzon muszl oraz tkank skrn. W zestawie-niu z aloesem oraz mieszan-k bioaktywnych skadni-

kw doskonale nawila oraz koi skr. el ten posiada waciwoci hamujce sta-rzenie si skry, wygadza zmarszczki oraz redukuje blizny. Jest wolny od jakich-kolwiek petrochemicznych substancji i dodatkw, ktre pozbawiaj skr jej natural-nego nawilenia i mogcych spowodowa uszkodzenia w dugim okresie takie jak pa-rabeny czy SLS.

Co czeka odwiedzajcych Galeri Osielsko w tych dniach?

Zapraszamy na bezpat-ne dermokosultacje, pod-czas ktrych bdzie mona sprawdzi swoj skr, do-bra najlepsze, najbardziej odpowiednie kosmetyki. Kady otrzyma prbki pro-duktw do wyprbowania w domowym zaciszu. Oczy-wicie bd take liczne nie-spodzianki midzy innymi konkursy z nagrodami i ra-baty. Zapraszamy napraw-d warto!

Bd pikna na wiosn!Z Magorzat Woniak, wacicielem sklepu ECO-MAKTE w Galerii Osielsko, rozmawiam

o zdrowej ywnoci, produktach ekologicznych i naturalnych kosmetykach

REKLAMA

16 pozabydgoszcz.pl 13 marca 2015 r.

Artysta urodzi si w Wu-dzynie w 1900 roku. Przez pierwsze lata swo-jego ycia mieszka w jednej z XIX-wiecznych chat, stojcych w wiosce po dzi dzie. Zmar w Bydgoszczy, gdzie obecnie mieszka jego syn Olaf. Wspo-mnienia o wybitnym wirtuozie wci s ywe. W soectwie, 7 kwietnia, zorganizowane zosta-n uroczyste obchody 25. rocz-nicy mierci sawnego miesz-kaca Wudzyna.

Szczepan Jankowski swoj histori wygra brajlem. Nie-widomy kompozytor w starych chatach zostawi po sobie mu-zyk, ktra rozbrzmiewa do dzi w sercach mieszkacw.

- Szczepana Jankowskiego wspominaj u nas wszyscy - mwi Klara Nowakowska, so-

tys Wudzyna. - Wci trwaj konsultacje, podczas ktrych dopracowujemy, wraz z przed-stawicielami Urzdu Gminy, szczegy obchodw. We wto-rek, 7 kwietnia, na pewno zo-stanie odprawiona uroczysta Msza wita. Mieszkacy nie zapomnieli take o pamitko-wej tablicy, ktra zawinie w stworzonej niedawno Izbie Pa-mici Wudzyna.

Szczepan Jankowski straci wzrok w wieku 9 lat, w wyniku odry. Aby ratowa syna, ojciec przyszego wirtuoza sprzeda kuni i wysa go do Gdaska. Podczas zabiegu wystpiy jed-nak komplikacje i dziecko ju nigdy nie odzyskao wzroku. Szczcie odnalaz wic w mu-zyce. Jako dorosy mczyzna grywa w jednym z bydgoskich

kociow.- Ojciec pracowa jako or-

ganista - mwi Olaf Jankowski, syn zmarego 25. lat temu ar-tysty. - Bdc osob niewido-m zapisywa nuty brajlem. W okresie drugiej wojny wiato-wej, grajc na mszy, wplata w wygrywane dwiki polskie pie-ni patriotyczne. Nuty i teksty polskich kompozytorw ukry-wa w organach. Mona byo za to straci ycie. Tak walczy z okupantem.

Niewidomy wirtuoz w wie-cie muzyki zdoby due uzna-nie. W Berlinie odebra dyplom za pierwsze miejsce w konkursie muzyki organowej. Nadano mu tytu Wirtuoza Organw. Kilka lat pniej uzyska stypendium Ministerstwa Wyzna Religij-nych i Owiecenia Publicznego.

Studia w Paryu uniemoliwi mu jednak wybuch II wojny wiatowej.

Podczas swojego ycia pro-pagowa muzyk kocieln. Swoj twrczoci uj za serce samego papiea Pawa VI, od ktrego otrzyma medal Pro Eccelesia et Pontifice.

- Ojciec skomponowa po-nad sto trzydzieci utworw, w tym cztery msze - dodaje syn kompozytora. - Wszystkie nuty zapisywa za pomoc alfabetu Braillea. Pozostawi po sobie muzyk i pikn histori.

Szczepan Jankowski na stae zamieszka w Bydgoszczy, gdzie gra w kociele pw. Najwit-szego Serca Pana Jezusa. W Wudzynie zostaa jednak jego rodzina. Dzi, jedna z ulic w soectwie nosi nazw muzyka.

Wkrtce w Izbie Pamici zawi-nie tablica, ktra przypomina bdzie starszym i modszym mieszkacom o ich historii. Ta wci jest ywa, chociaby poprzez liczne konkursy od-krywajce przeszo Wudzyna. I to wanie wirtuoz Jankowski staje si bohaterem opowieci i prac tworzonych przez uczniw miejscowej szkoy.

Szczepan Jankowski mio do muzyki pozostawi w sercu syna Olafa, ktry rwnie zasia-da przed organami znajdujcy-mi si w jednym z bydgoskich kociow. Podczas koncertw zdarzy si, e zagra utwr ojca, przekazujc wiernym niem hi-stori zapisan brajlem.

(MC)

Tablica w Izbie PamiciZblia si 25. rocznica mierci jednego z najwybitniejszych wirtuozw naszego regionu - Szczepana Jankowskiego

Olaf Jankowski dumnie prezentuje wyrnienie, ktrego jego ojciec otrzyma od papiea Pawa VI. W Wudzynie, gdzie urodzi si Szczepan Jankowski, wci stoj chaty pamitajce cae dziecistwo niewidomego muzyka

Fot. UKASZ PIECYK/NADESANE

Mieszkacy gminy Dobrcz nie mog narzeka na nud. Kilka dni temu, dziki warsztatom zorganizo-wanym w GOKu, mona byo nauczy si ciekawej techniki zdobniczej, zwanej "karczoch". We wtorek odbyo si spotkanie z okazji Dnia Kobiet, przed nami za kolejne interesujce wydarze-nia.

Na pocztku marca, w wie-tlicy wiejskiej w Kusowie odbyy si warsztaty dla pa z techniki zdobienia styropianowych figu-rek. Poprowadzia je dyrektor Orodka Kultury - Barbara Hip-narowicz.

- Metoda "karczocha" polega na zdobieniu figurek styropiano-wych tasiemkami poprzez skada-nie ich w trjkty i przyczepianie za pomoc szpilek - relacjonuje dyrektor. - W ten sposb powsta-y przepikne wielkanocne ba-ranki.

Jak zaznacza prowadzca warsztaty, najwicej trudnoci sprawio paniom wpinanie ma-ych szpilek, jednoczenie zacho-wujc odpowiednie odlegoci pomidzy kolejnymi warstwami. Po czterech godzinach pracy po-wstay pikne, witeczne ozdoby.

Do wit Wielkiej Nocy po-zostao jeszcze troch czasu. Gminny Orodek Kultury zapra-sza wic na podsumowanie oraz wystaw prac zgoszonych do konkursu palem i pisanek wiel-kanocnych. Odbdzie si ono 26 marca o godzinie 16.

- Tu po witach wracamy do pracy - zaznacza Barbara Hip-narowicz. - Do 8 kwietnia przyj-mowa bdziemy zgoszenia do konkursu fotograficznego "Moje Stronno". Ju dzi mog take zaprosi na organizowane w na-szym orodku spotkanie z okazji Dnia Inwalidy. Odbdzie si 12 kwietnia o godzinie 13 w naszej placwce.

Dwa tygodnie pniej, 29 kwietnia, Gminny Orodek Kul-tury w Dobrczu zaprasza na kon-cert operetkowy.

- Oprcz nadchodzcych wy-darze, codziennie zapraszamy do udziau w wielu zajciach ar-tystycznych i ruchowych - dodaje kobieta. - Wiosn warto woy wygodne buty i rozrusza si podczas taca towarzyskiego, Zumby czy aerobiku. Dla cierpli-wych oferujemy take prace mo-delarskie w nowej modelarni.

W gminie nie bd si nu-dzi take seniorzy, dla ktrych Orodek przygotowa callanetics - zestaw wicze poprawiajcych sprawno fizyczn. Warto przy-pomnie take o zbliajcych si spotkaniach Uniwersytetu Trze-ciego Wieku.

- To najblisze odbdzie si 24 marca 2015 roku - zdradza dyrek-tor GOKu w Dobrczu. - Kolejne wykady zorganizowane zostan zaraz po witach, czyli 14 i 28 kwietnia.

Zima prawie za nami, warto wic wybra si na ciekawe za-jcia ruchowe czy artystyczne, podczas ktrych mona rozwin swoje umiejtnoci. Mieszkacy gminy bd mieli okazj take posucha niesamowitego kon-certu operetkowego.

- Mionikw dobrego humo-ru i teatru zapraszamy w pitek, 13 marca do Zespou Szk Agro--Ekonomicznych w Karolewie, gdzie odbdzie si ju trzecia edycja "Kabaretonu", przygoto-wanego przez uczniw placwki i zaprzyjanione szkoy - podsu-mowuje Barbara Hipnarowicz.

(MC)

Rozrywka na wiosnGminny Orodek Kultury w Dobrczu szykuje dla mieszkacw wiele ciekawych wydarze

W pierwszy weekend mar-ca, na jeziorze Borw-no, ochotnicy z Dobrcza uczyli si ratowa osoby, pod ktry-mi zaama si ld. Z pomoc wasnej deski lodowej wyposaonej w wioso, bosak i kolce lodowe, a take przy po-mocy sprztu straakw z Jednostki Ratowniczo- Ganiczej z Bydgoszczy, testowali swoje umiejtnoci. Wrd straakw wiczya take kobieta - Mirosawa Starzec.

- Kursanci z Dobrcza w pierw-szym dniu odbyli zajcia teoretycz-ne, drugiego za zorganizowano wiczenia na jeziorze w Borwnie, z uyciem specjalistycznego sprztu - relacjonuje Janusz Fryckowski, Na-czelnik Jednostki Ochotniczej Stra-y Poarnej w Dobrczu. - Straacy, ubrani w specjalistyczne skafandry, musieli wyciga poszkodowanego pozoranta wypadku z wody. Dziaa-nia te przeprowadzone zostay w na-turalnych, realistycznych warunkach. Niska temperatura powietrza i wody, amicy si pod ratownikami cienki ld urzeczywistnia cae zdarzenie.

Wrd ochotnikw znajdowaa si jedna kobieta - Mirosawa Starzec, dla ktrej, mimo Dnia Kobiet, taryfy ulgowej nie byo. Wszyscy straacy zaliczy musieli teori oraz praktyk, by otrzyma zawiadczenie z zakresu

ratownictwa wodnego. - Gdy czowiek wpada pod ld,

nastpuje u niego szok termiczny spowodowany nisk temperatur wody - komentuje Naczelnik Jed-nostki OSP Dobrcz. - Do tego do-chodzi strach, ktry moliwo sa-modzielnego wydostania si z opresji sprowadza do minimum. W takiej sytuacji niezbdna jest osoba, ktra poda przedmiot - kij lub szal, aby po-mc poszkodowanemu.

Straacy z Ochotniczej Stray Poarnej w Dobrczu wpisani s do Krajowego Systemu Ratownictwa Ganiczego. Zakres ich dziaa nie ogranicza si tylko do podstawowych umiejtnoci ratowania ycia lub zdrowia, ale take tych wymagaj-cych wikszego nakadu siy, precyzji i odwagi.

- W szeroki wachlarz zada wpi-sane s czynnoci zwizane z ra-townictwem przeciwpowodziowym oraz nawodnym, czyli z powierzchni wody i lodu - podsumowuje Fryc-kowski. - Adekwatnie do liczby zada zwiksza si take zasb sprztu ra-towniczego, ktry musi posiada jed-nostka, a take zakres umiejtnoci pozwalajcych w bezpieczny sposb si nim posugiwa, by nie pomoc poszkodowanym.

(MC)

Oswoi przerbelNa jeziorze w Borwnie straacy szkolili si w ratowaniu ludzi spod lodu

GMINA DOBRCZ

17pozabydgoszcz.pl13 marca 2015 r.

1 kwietnia ruszy gosowa-nie, w ramach ktrego internauci zdecyduj, w ktrej miejscowoci firma kosmetyczna ufunduje budo-w nowoczesnego placu za-baw. W zabawie bior udzia podwrka z caej Polski, ale tylko czterdzieci z nich moe liczy w tym roku na wygran. Miejsce wybrane w Koronowie znajduje si przy ul. Aleje Wolnoci. Place za-baw NIVEA zostan wybu-dowane w lokalizacjach, kt-re zbior najwiksz liczb gosw internautw, dlatego zachcamy do wspierania ko-ronowskiego podwrka.

Od 1 do 30 kwietnia trwa bdzie pierwszy etap goso-

wania, majcy na celu wyo-nienie dwudziestu podw-rek, ktre wezm udzia w programie. 1 maja rozpocz-nie si druga tura, podczas ktrej internauci wybior kolejne dwadziecia podw-rek spord tych, ktre nie zakwalifikoway si za pierw-szym razem. W tym czasie kadego dnia za porednic-twem strony www.nivea.pl bdzie mona odda jeden gos na wybran lokalizacj.

Prace budowlane roz-poczn si na przeomie lip-ca i sierpnia, i zakocz si jeszcze w tym roku. Jest o co si stara, bo place bd kompleksowo wyposaone. Skada si bd, m.in. z ze-

stawu kaskada, tunelu typu krlicza norka, zadaszonej piaskownicy, hutawki typu waka, dwuosobowego ki-waka, gry balance", ska-kanki, pola do gry w klasy, hutawki wahadowej, zje-dalni, karuzeli i hutawki bocianie gniazdo. Plac zo-stanie ponadto wyposaony w elementy maej architektu-ry, takie jak kosze na mieci, awki i stojaki rowerowe.

Do tej pory w ramach ak-cji wybudowano w Polsce ju sto takich placw zabaw. Szczegy na stronie www.nivea.pl/podworko.

Gosuj na swoje podwrko!

Skwer przy Alejach Wolnoci w Koronowie bierze udzia w konkursie Podwrko z NIVEA. Od naszych gosw zaley, czy w tym miejscu powstanie nowoczesny plac zabaw

Wieloletni Plan In-westycyjny jest dokumentem pla-nistycznym, obejmujcym obszar gminy Koronowo i systematyzujcym potrze-by inwestycyjne jej miesz-kacw. Wadzom gminy zaley, by o jego ksztacie zadecydowali sami korono-wianie. W zwizku z tym mieszkacy gminy poprzez zoenie formularza mog zoy wasne propozycje do projektu WPI. Mona tego bdzie dokona do 15 maja 2015 r. Po zakoczeniu prac plan zostanie przyjty do realizacji na podstawie uchway Rady Miejskiej w Koronowie.

Elektroniczna wersja for-mularza dostpna jest na stronie www.koronowo.pl. Wypeniony i podpisany formularz naley przesa poczt na adres: Urzd Miej-ski w Koronowie, Plac Zwy-cistwa 1, 86-010 Koronowo (z dopiskiem na kopercie Propozycja do WPI), zo-y w wersji papierowej bez-porednio w Biurze Podaw-

czym przy Placu Zwycistwa 1 lub przesa drog elek-troniczn na adres: wpi@um.koronowo.pl, podajc w tytule maila: Propozycja do WPI.

Przypomnijmy, e w tym roku budet gminy wyniesie blisko 70 milionw zotych. Tradycyjnie najwicej rod-kw pochon inwestycje drogowe. W planach jest przebudowa drg z Wtel-na do Salna, z Wtelna do Bytkowic, z Koronowa do odowa oraz kilku ulic w Mkowarsku, Tryszczynie i Koronowie. W tym roku kontynuowane bd prace zwizane z uzbrojeniem te-renu pod park przemysowy w Koronowie, a OSP z Go-cieradza doczeka si kolej-nego kroku przy budowie remizy.

Szkoa w Mkowarsku wzbogaci si o sal gimna-styczn, w SP nr 2 w Koro-nowie zostanie wymieniona stolarka okienna a ZS we Wtelnie doczeka si moder-nizacji schodw oraz par-kingu.

Decyduj o inwestycjach

Koronowo przystpuje do prac nad nowym Wieloletnim Planem Inwestycyjnym na lata 2015-2025

Wizualizacja. UM KORONOWO

Tomasz SkoryTomasz Skory

GMINA KORONOWO

18 pozabydgoszcz.pl 13 marca 2015 r.

NZOZ Zdrowie w ochowie zach-ca do skorzystania z programu profilaktyki wczesnego wykrywania raka szyjki macicy.

Od poowy marca mgr poonictwa Beata Harczen-ko w ramach kontraktu z NFZ bdzie wykonywaa bezpatne badanie cytolo-giczne. Z badania skorzysta bd mogy kobiety ubezpie-czone, w wieku od 25 do 59

lat, ktre w cigu ostatnich 36 miesicy nie wykonyway badania cytologicznego i nie s leczone onkologicznie z powodu raka szyjki macicy.

Badania cytologiczne bd odbywa si w przy-chodni przy ul. Porzeczko-wej we wtorki w godz. od.14 do 16 i w rody od 9 do 11.

Rejestracja na badanie bezporednio u poonej pod nr tel. 601657535.

(TS)

Badania dla pa

Twoja pociecha lubi kopa pik? KS ochowo zaprasza na treningi.

Klub dziaajcy na te-renie gminy od dwunastu lat ogosi w marcu nabr modych pikarzy do nowej druyny "Przedszkolakw". Chopcy oraz dziewczyn-ki z rocznika 2009, a take modsze dzieci, mog si zapisywa na treningi pod

okiem Marka Sperskiego, wieloletniego trenera mo-dzieowego Zawiszy Byd-goszcz i posiadacza licencji UEFA A.

Treningi druyny malu-chw bd si odbyway na stadionie przy ul. Dbowej. Wicej informacji oraz za-pisy pod numerem telefonu 606 886 616.

(TS)

Pika dla dzieci

Modzieowy chr Sereno" pod batut Izabeli Winiewskiej oraz dziecicy chr Bambino" pod batut Agaty ejmo znala-zy si na licie grup biorcych udzia w tegorocznej edycji Oglnopolskiego Programu Rozwoju Chrw Szkolnych piewajca Polska. Program ten jest elementem projektu Akademia Chralna, realizo-wanego przez Narodowe Fo-rum Muzyki we Wrocawiu przy wspfinansowaniu ze rodkw Ministerstwa Kultu-ry i Dziedzictwa Narodowego. piewajca Polska wspie-ra rozwj chrw szkolnych przez dofinansowanie godzin lekcyjnych oraz opiek me-todyczn i merytoryczn nad

chrami i kierujcymi nimi pedagogami.

W ramach programu w szkole organizowane bd do-datkowe lekcje piewu, spo-tkania dyrygentw, warsztaty dla prowadzcych chry oraz przegldy wokalne.

W Bambino" piewaj dzieci z klas 1-3, w Sereno" uczniowie klas 4-6 i gimnazja-lici. Przypomnijmy, e zespo-y z ochowa nie pierwszy raz zostay wyrnione udziaem w tym programie. Miay oka-zj startowa w nim m.in. w ubiegym roku. Uczniowie na swoim koncie maj te wiele innych dokona. W 2012 roku

zdobyli I miejsce na XIII Wo-jewdzkim Konkursie Kold i Pastoraek pn. Graj dud-ka, graj Panu organizowany przez MDK nr 2 w Bydgoszczy. Wypiewali take I miejsce na IV Gminnym Konkursie Ko-ld i Pastoraek Hej kolda, kolda organizowanym przez Szko Podstawow w Biaych Botach.

Z kolei na IV Powiatowym Konkursie Kold i Pastoraek w Nakle oraz VIII Przegldzie Polskiej Pieni Patriotycznej i onierskiej w Mroczy zesp z ochowa zajmowa drugie miejsca.

ochowo piewaDwa chry z zespou szk im. Jana Pawa II w ochowie zakwalifikoway si do programu piewajca PolskaTomasz Skory

GMINA BIAE BOTA

Janusz Zerbst z Lisiego Ogo-na od dziecka interesowa si kultur Dalekiego Wschodu. Gdy kilkanacie lat temu pozna Henryka Dyczka, dyplomowane-go chiropraktyka i akupunkturzy-st z Przysieku, razem postanowi-li stworzy miejsce, w ktrym sw pasj mogliby zaraa innych. Tak powstaa Szkoa Akupunktu-ry Tradycyjnej w Bydgoszczy. - Pocztki nie byy atwe, bo jeszcze wtedy nikt u nas nie wie-dzia jak si za to zabra - wspo-mina Janusz Zerbst, dyrektor placwki. - Gdybymy chcieli ksztaci murarzy czy piekarzy to nie mielibymy problemw, bo podstawy programowe nauczania tych zawodw byy powszechnie znane. My za musielimy stwo-rzy wszystko od zera. Rozpisany przez nich program oparty zosta wic o formu na-uczania zaczerpnit z brytyjskie-go collegeu. To na wyspach bo-wiem Henryk Dyczek zdobywa umiejtnoci, ktre teraz przeka-zuje innym. - Akupunkturzyst nie zostaje si z dnia na dzie. Potrze-ba do tego duej wiedzy i prakty-ki, dlatego nauka trwa a trzy lata

- tumacz nauczyciele. - Przez pierwsze dwa lata nasi uczniowie poznaj anatomi. Najwikszy nacisk kadziemy na lokalizacj punktw, ktre si nakuwa. By osign efekt nie moemy ce-lowa na zasadzie mniej wicej tu. Licz si uamki milimetrw. Dlatego na pocztku uczymy si celowa w punkt za pomoc pi-saka. Dopiero na trzecim roku chwytamy za igy. Na pocztku wiczymy na sobie, a pniej na pacjentach. A na jakie dolegliwoci jest w stanie pomc akupunktura? Na to pytanie ciko da jednoznaczn odpowied, bo medycyna chi-ska nie klasyfikuje ich na takich zasadach, jak robi to zachodni lekarze. Akupunkturzyci tuma-cz, e skupiaj si na znalezieniu przyczyny problemu i usuniciu go za pomoc przeniesienia ener-gii do lub z danego organu. - Czowiek ma w sobie kana-y energetyczne, na ktre mona oddziaywa nakuwajc pewne punkty. Odpowiednia kombina-cja pomaga stymulowa przepyw energii w organizmie. Przykado-wo, jeeli mamy problemy z w-trob, mog one wynika z tego,

e jest jej za duo. Wtedy naszym zadaniem jest wyprowadzi z w-troby ten nadmiar energii. Janusz Zerbst podkrela, e akupunktura jest bezpieczniejsza od przyjmowania konwencjonal-nych lekw.- Bardziej mona sobie zaszko-dzi ykajc aspiryn ni podda-jc si zabiegowi akupunktury. Kady chemiczny lek posiada bo-wiem skutki uboczne, a tu moe-my sobie tylko pomc. S jednak przeciwwskazania i nie wszystkie choroby mona leczy w ten spo-sb. wiatowa Organizacja Zdro-wia wprowadzia ograniczenia, m.in. przy nowotworach i cho-robach, w ktrych organizm sam dla siebie zaczyna sprawia za-groenie. W takich przypadkach wzmacniajc organizm za pomo-c akupunktury sprawilibymy, e miaby on wicej si do walki z samym sob. Mimo, e zwolennicy konwen-cjonalnej medycyny wci pod-chodz z dystansem do oriental-nych praktyk, to wrd studentw Szkoy Akupunktury Tradycyjnej najwicej jest wanie lekarzy, fi-zjoterapeutw i osb zwizanych z bran medyczn.

- Dla wikszoci z nich to okazja na poszerzenie warsztatu pracy, ale zdarzaj si te osoby spoza brany, mielimy na przy-

kad historyka, dla ktrych aku-punktura staa si swego rodzaju sposobem na ycie.

(TS)

Sztuka trafiania w punkt

Jeszcze dziesi lat temu przecierali szlaki orientalnej medycy-nie w naszym regionie. Dzi pod ich okiem tajnikw akupunktu-

ry ucz si lekarze, fizjoterapeuci i osoby, dla ktrych technika ta staa si po prostu sposobem na ycie.

Uczniowie najpierw ucz si odnajdywa nakuwane punkty. Fot. ZBIORY SZKOY

19pozabydgoszcz.pl13 marca 2015 r.

Histori interesowa si od zawsze. Najbardziej pocigay go dzieje lot-nictwa, dlatego do dzi nie moe omin adnych podniebnych pokazw. Gdy w regionie zaczy zawizywa si pierwsze grupy rekonstrukcyjne, wpierw oglda wystpy kolegw, by z czasem sam zacz wystpowa, a p-niej organizowa te takie poka-zy. Adam Manowski najbardziej znany jest wanie jako rekon-struktor, ale ma jeszcze jedn nie-zwyk pasj - od przeszo dwu-dziestu lat kolekcjonuje hemy.

- Pierwszy hem dostaem w prezencie od kolegi, ktry wie-dzia, e interesuj si histori - wspomina mieszkaniec Brzozy. - By to bardzo popularny wzr 50, pierwszy polski hem wyprodu-kowany po II wojnie wiatowej. Nie by wiele warty, ale od niego si zaczo.

Prezent trafi na pk koo hemu straackiego, pamitki z czasw, gdy Adam Manowski dziaa w OSP, a brzozowianin zacz wertowa publikacje po-wicone wojskowym nakryciom gowy. Pierwsze ksiki sprowa-dza przez znajomych z zagranicy, a dzi wystarczy, e wczy kom-puter, by wiedzie wszystko czego potrzebuje.

- Udao mi si zdoby woj-skowy wykrywacz metalu, dziki ktremu sam zaczem szuka i zbiera kolejne hemy. Wymie-niaem si, kupowaem, restauro-waem, sprzedawaem i kupowa-em kolejne. Dzi mam w sumie okoo stu dwudziestu hemw i nie mam ju gdzie ich trzyma! - mieje si pasjonat historii.

Najcenniejsze egzemplarze z jego kolekcji zajy honorowe miejsca na pkach w przydo-mowym warsztacie. Znajdziemy tam, m.in. francuski hem arty-lerzysty z 1916 roku z oryginal-n wykadzin, brytyjski hem MK1 w pustynnym malowaniu wykorzystywany przez polskich onierzy w Afryce, czy hem wz. 26 noszony przez Polakw we Francji.

- Cz hemw jest przestrze-lonych, cz popkanych, ale nic z tym nie robi, bo to cz ich historii. Natomiast jak mog, to je konserwuj, by nie ulegy dal-szemu zniszczeniu. Czasem pod ktem wystaw je odmalowuj i daj wykadzin, by ludzie mogli zobaczy, jak kiedy to w orygi-nale wygldao.

Kolekcj hemw i innych militariw Adama Manowskiego mona byo zobaczy, m.in. w gimnazjum w Brzozie, na pikniku wojskowym na bydgoskim Okolu oraz w Biaych Botach z okazji Narodowego Dnia onierzy Wy-kltych. Cz kolekcji ostatnio byo mona zobaczy podczas inscenizacji w ramach obchodw rocznicy odsonicia Pomnika Powstania Wielkopolskiego w Brzozie.

- Od kiedy przeprowadziem si do Brzozy, zaczem intereso-wa si dziejami powstania roz-grywajcymi si na tych terenach - tumaczy Adam Manowski. - Znalazem nawet w okolicy tro-ch eksponatw pochodzcych z

tamtych czasw: hemy, pociski, bro, a take przedmioty co-dziennego uytku, takie jak frag-menty fajek, medaliony czy por-celanowe kubki. Utrzymywaem bliskie kontakty z Towarzystwem Pamici Powstania Wielkopol-skiego z Bydgoszczy i niedawno wraz ze znajomymi z Brzozy po-stanowilimy zorganizowa tutaj podobn dziaalno.

W tej chwili w TPPW w Brzo-zie dziaa okoo dwudziestu osb. Za swj cel towarzystwo stawia sobie kultywowanie pamici o wydarzeniach z przeomu lat 1918/19, poprzez organizowanie spotka i imprez o charakterze historycznym na terenie gminy.

- Pami o powstaniu zanika, marzy mi si wic, by tu w Brzo-zie powstaa Izba Tradycji - mwi prezes towarzystwa. - Na pewno trafiaby tam spora cz mojej kolekcji. Najwiksz satysfakcj sprawia mi bowiem, gdy mog pokazywa te zbiory innym.

t.skory@pozabydgoszcz.pl

Przestrzelonych nie atam

Adam Manowski, prezes Towarzystwa Pamici Powstania Wielkopolskiego z Brzozy, w swojej kolekcji ma przeszo

120 hemw i wiele innych militarnych pamitekTomasz Skory

Adam Manowski kolekcjonuje hemy od ponad 20 lat. Fot. TOMASZSKORY

GMINA NOWA WIE WIELKA

Co roku nad dzikie kpie-lisko nad jeziorem Jezu-ickim cigaj tysice mieszkacw regionu. Nie wszyscy jednak pozostawiaj po sobie porzdek. Pod koniec lata w otaczajcej akwen pusz-czy pitrz si mieci.

Dlatego kadej wiosny przed rozpoczciem sezonu kpielowego rowerzyci, bie-gacze, morsy, lenicy i urzd-nicy nakaniaj wszystkich sympatykw spdzania wol-nego czasu na onie przyrody, by wsplnie wysprzta pla i

otaczajcy j las. W tym roku ekipy porzd-

kowe spotkaj si w Pieckach w sobot 28 marca o godz. 12.. Na wszystkich, ktrzy zechc si wczy w akcj czeka bd worki i rkawiczki. Po wsplnym sprztaniu na czy-stej ju play zorganizowane zostanie ognisko, grill i po-czstunek kaw. Akcji sprz-tania lasu patronuj: Rowero-wa Brzoza, Bydgoskie Morsy, Brzoz