olgu sunumu - nefrom.org · olgu sunumu ankara Üniversitesi tıp fakültesi Çocuk romatoloji...
TRANSCRIPT
-
Dr.Semanur ÖZDEL
OLGU SUNUMU
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Romatoloji Bilim Dalı
Ocak 2016
-
Olgu
5,5 aylık kız, Ankara
Başvuru tarihi: 03/11/2015
Yakınma:Tekrarlayan ateş
-
Öykü
Postnatal 24.saat ateş
DMYenidoğan YB sevk
21 gün yatış
AFR yüksek
IV Vanko-meronem
cipro-triflucan
Haftada bir,39ºC ↑3 gün süren ateş
Kan kx(-)İdrar kx(-)BOS kx(-)
-
Öykü
22 günlük• 1 kez 38,5 ºC ateş
2 aylık
• Aşı sonrası
• 3 gün, 39ºC ↑ ateş
2,5 aylık • 2 haftada bir, 39ºC ↑, 3 gün süren ateş
-
Öykü
Ateş 1.gün
Huzursuzluk
1-2 kez fışkırır kusma
Yatağa yatmak istememe
DM’e başvuru
İmmünoloji-Romatoloji danışımı
Ig’ler :N
Lenfosit alt grup analizi:N
Metabolik tetkikler: s
MEFV gen analizi: M680I/-
-
Öykü
4 aylıkken başlayan
Ateşli dönemlerde belirgin
Kollarda flexör yüzeylerde ve boyun altında
Egzematöz döküntüler
-
Öykü
03/11/2015 5,5 aylık
2 gündür ateş, öksürük, burun akıntısı
AÜTF enfeksiyon başvurusu
03-10/11/2015 arasında yatış
Romatoloji danışımı
-
Olgu
Özgeçmiş:
Postnatal 24.saatinde ateş, 21 gün DM’de yatış
Soygeçmiş:Akraba evliliği yok
Kardeş: 4 y kız SS (kreşten sonra çok sık grip)
Özellik yok
-
Fizik Muayene
VA:6,5 kg (10P)
BOY:63 cm (50-75.P)
Ateş: 39 KTA: 160/dk TA:90/NBZ
Genel durumu orta, ajite ve huzursuz
OF:Hiperemik, aftöz lezyonu yok
Boyun altında, her iki kol antekübital flexör yüzeylerde
egzematöz döküntüler
Tüm vücut cilt kuru
Sağ submandibular 1 adet mm’lik LAP
HSM yok
-
Laboratuar
Hbg/dL
WBCX10˄9/L
PLTX10˄9/L
ESRmm/saat(0-20)
CRPmg/L(0-5)
03.11.15 7,4 61,000 879,000 52 143
BUN Kre T.Prot Albümin ALT AST LDH ÜA
03.11.15 5 0,19 7 4,4 12 32 471 3,1
-
Laboratuar
Boğaz/İdrar/kan kültürü EBV/CMV/HBV/HIV
03.11.15 Negatif Negatif
C3(0,56-1,35)
C4(0,1-0,25)
ANA Anti-dsDNA(0-40)
IgA IgM IgG
03.11.15 1,1 0,2 (-) 25,9 0,214 0,791 8,1
MEFV gen analizi: M680I/- (DM)
-
Görüntüleme
EKO:Normal
Transfontanel USG: Normal
Abdomen USG: Normal (HSM yok, LAP yok)
Göz muayenesi: Papil ödem yok, korneal tutulum yok,
üveit açısından değerlendirilememiştir (yaş küçük)
Hematoloji konsültasyonu: PY değerlendirmesi:atipik hücre yok
-
İzlem
Ateş 39ºC ↑
Ateş↑ Döküntü
-
WBC X10˄9/L
Hbg/dL
PLTX10˄9/L
CRP(0-5)
26.06.151 günlükAteş
23,100 12,5 333,000 50
04.07.159 günlükAteş
22,300 11,5 399,000 306
10.07.1515 günlükAteş
25,550 10,5 394,000 216
15.07.15Ateş yok
14,900 11,6 261,000 34,1
17.07.1522 günlükAteş yok
1,2
11.09.1575 günlükAteş
30,500 9,3 600,000 177
02.10.15Ateş yok
11,400 8,8 540,000 2,1
-
Laboratuar
Ateşliyken
• 27.10.15 (DM)
• İç standardın 1/4 katı kadar mevaloniklakton
• 04.11.15 (AÜTF)
• İç standardın 2/3 katı kadar mevaloniklakton
• IgD
-
Ateş atakları (PN 1.gün)
AFR yüksekliği, anemi, trombositoz
Egzematöz döküntüler (4 aylık)
Kusma
Ajitasyon ve huzursuzluk
Gözlerde kızarıklık
Mevalonikasitüri
Genetik:+/+
HIDS
-
Kolşisin
Ataklar aynı şekilde devam
Anakinra
İzlem
-
Mevalonat kinaz eksikliği hastalığı (MKD)
HIDS(Hiperimünglobulin D Sendromu)
-
MKD
MVA
Ağır Form
Mevalonat kinazaktivitesi yok
Mentalretardasyon
Büyüme-gelişme geriliği
Dismorfizm
Nörolojik semptomlar
HIDS
Hafif Form
Mevalonat kinaz aktivitesi %1,8-28
İlk vaka 1984
Gen 1999
Nat Genet -1999
-
HIDS
Nadir
Herediter otoinflamatuar sendrom (OR)
Sıklıkla Hollanda/Fransa
MVK geni 12q24 (80 mutasyon)
Patofizyolojisi ?
Tipik ataklarda proinflamatuar sitokin artışı
IL-1, IL-6 ve TNF-alfa artışı
Ann Hum Genet 2015
-
Ort.başlangıç yaşı: 4 ay (1 gün-20 y)
% 60’ında ilk atak İlk 6 ay
% 92’si < 5 yaş
Geç tanı (ort:10 yıl)
Yaş ↑ atak sıklığı ↓
Pediatrics-2011
HIDS
-
HIDS-Patogenez
Sterol biyosentez yolunda mevalonat fosforilasyonu olmaz
-
HIDS-Genetik
En sık görülen 4 mutasyon (%70)
V377I (%50)
I268T (%15)
H20P/N (%5)
P167L (%2,5)
%1,5 H380R, R215Q, W188X
-
Bebeklik döneminde başlayan
Ataklarla seyreder
Fiziksel stres
Emosyonel stres Atakları tetikleyebilir
Aşı
% 63 hastada ilk atak aşı sonrası
Curr Rheumatol Rep-2010
HIDS-Klinik
-
Rekürren ateş
LAP
GİS tutulumu (karın ağrısı,
ishal, kusma)
Myalji/artralji
Splenomegali
Deri döküntüsü
Aftöz ülser
Baş ağrısı
2-8 haftada bir3-7 gün
Ataklarda AFR↑
Curr Rheumatol Rep-2010
HIDS-Atak
-
HIDS-Klinik
Tipik atak: prodromal semptomlarla başlar
Baş ağrısı, halsizlik
Ani ateş 40 ºC
Soğuk terleme (2/3 hasta)
Pediatrics-2011Curr Rheumatol Rep -2010
Medicine-2008
-
LAP/Splenomegali
LAP: % 71 (en sık eşlik eden bulgu)
Ağrılı
Özellikle servikal bölge
Axiller ve inguinal LAP daha nadir
Splenomegali: %63
Pediatrics-2011
-
GİS
İshal: %69
Karın ağrısı: % 63
Akut abdomen
Apendektomi
Abdominal yapışıklıklar (tekrarlayan steril
peritonit)
Kusma
Pediatrics-2011Curr Rheumatol Rep -2010
Medicine-2008
-
Eklem
Artralji: % 67
Artrit: % 50
Özellikle periferik büyük eklemler
MCP / PİP
Pediatrics-2011Curr Rheumatol Rep -2010
Medicine-2008
-
Cilt
Cilt bulguları (%67)
Makülopapüler raş
Ürtikeryal raş
Purpura
Eritema nodozum
Oral aft (%50)
Pediatrics-2011Curr Rheumatol Rep -2010
Medicine-2008
-
HIDS-Laboratuar
ATAKLARDA
ESR, CRP, BK ↑ (%100)
Ağır hastalarda Atak arası ↑
IgD ↑
%22 normal -özellikle < 1 yaş
IgA ↑ (Ig D ↑ ile)
%64 Ig A yüksek
Mevalonik asit ↑
Rheumotology (Oxford)-2007
-
Laboratuar
Ig D ↑ ↑
Mevalonik asit ↑ ↑
Rheumotology (Oxford)-2007
HIDS’e spesifik değil
Ig D yüksekliği
Diğer otoinflamatuar hastalıklar
(TRAPS, AAA)
Enfekiyonlar
Maligniteler
İdrarda mevalonik asit yüksekliği
Diğer metabolik hastalıklar
Serebrotendinozus ksantomatozis
Abetalipoproteinemi
-
Laboratuar-Ig D
Rheumotology (Oxford)-2007
Paris, prospektif
Serum Ig D HİDS tanısındaki yeri
n=144 Klinik olarak HİDS
MVK geni (klinik ve IgD düzeyine bakmaksızın)
(IgD’ye bakılmayan ve MVA fenotipi olan hastalar dışlanmış)
n= 50
Sensitivite : 0,79 (0,63-0,95)
Spesifite : 0,27 (0,1-0,22)
PPV : 0,50 NPV: 0,58
MVK mutasyonu olan 5 hastada IgD düzeyi normal
Mutasyon +/+ Mutasyon yok Total
Yüksek Ig D 19 19 38
Normal Ig D 5 7 12
Total 24 26 50
-
Laboratuar-Mevalonik asit
JIMD Reports-2015
Sensitivite: % 92
Spesifite: % 90
PPV : % 71 NPV: % 98
Mutasyon +/+ Mutasyon yok Total
Yüksek mevalonik asit
12 5 17
Normal mevalonik asit
1 43 44
Total 13 48 61
MKD’de normal mevalonik asit çok olası değil
Ama tamamen de dışlamaz
Hollanda, tek merkez, n=61
-
Tanı KriterleriTekrarlayan ateş atakları (> 6 ay, 3-7 gün)
+
1/4 kriter
1. Kardeşlerde genetik olarak gösterilmiş HİDS
2. Serum Ig D yüksekliği (>100 IU/L)
3. Aşılama sonrası ilk atak
4. Atak sırasında 3/6 kriter
Servikal LAP
Karın ağrısı
Kusma veya ishal
Artralji veya artrit (periferik büyük eklemlerde)
Aftöz ülser
Cilt lezyonuMedicine-2008
Textbook Pediatric Rheumotology 7.Edition-2016
Genel konsensus
MVK: 2 mutasyon+/-
Atakta idrar mevalonik asit ↑
-
Ciddi/Tekrarlayan bakteriyel enfeksiyonlar
Pnömokok sepsisi, meningokok sepsisi
Otoimmün sitopeni/Trombositopeni
Hipogammaglobulinemi
MAS (%6)
Fatal iskemik stroke/serebral hemoraji (erişkin)
Kresentik GN/MPGN
Amiloidoz (%2,9)
Komplikasyonlar
Medicine-2008Pediatrics-2011
-
1. Azatiopürin
2. Kolşisin
3. Dapson
4. Siklosporin/Takrolimus
5. Metotreksat
6. Montelukast
7. Salazoprin, ranitidin, Ig’ler
8. Parasetamol
9. NSAİİ
10. KS’ler
Yanıt ᴓ
Atak süresi ↓
Çelişkili çalışmalar?
HIDS-Tedavi
Eur J Pediatr-2015Ann Rheum Dis-2015
-
HMG-CoA redüktaz inhibitörü
Teorik olarak etkili
MVK yolunu bloke eder
Mevalonat sentezi ↓
Erişkin HİDS (n=6) simvastatin Kısmi yanıt (n=5)
Pediatrik MVA (n=2) lovastatin Alevlenme
HIDS-Statinler
Clin Pharmacol Ther-2004Medicine-2008 Pediatrics-2011
-
Anakinra
Kanakinumab
Etanercept
Adalimumab
Tocilizumab
HIDS-Biyolojikler
-
n=2 MA (devamlı anakinra 1-2 mg/kg/gün)1 hasta parsiyel remisyon
1 hasta cevap yok
n=9 HİDS (1 mg/kg/gün 5-7 gün veya 100 mg/gün)
1 hasta Devamlı tedavi Tam remisyon
7 ay sonra yan etki atak sırasında
8 hasta Atak sırasında anakinra
12 atağın 8’inde >% 50 atak süresi ↓
Ann Rheum Dis-2011
-
Etki Yok Kısmi cevap İyi cevap Yan Etki
Statin (n=8) 8 0 0 0
Kolşisin (n=10) 8 1 1 0
Anakinra (n=11) 2 3 6 2
Kanakinumab (n=3) 0 1 2 0
Etanercept (n=9) 5 2 2 0
Adalimumab (n=3) 1 1 1 0
Bazı hastalar 1’den fazla tedavi almıştır
n=50 (K=29, E=21)Hastalık başlangıcı median:4 ay (1 gün-20 yaş)
%60’ında yakınma ilk 6 ayda
Pediatrics-2011
-
n=67 (K=35, E=32)
Hastalık başlangıcı median:0,44 y (00-11,5)
58’inde 2 mutasyon
9’unda 1 mutasyon
Etki Yok Kısmi cevap Tam cevap
NSAİİ (n=39) 9 25 5
KS (n=33) 3 22 8
Anakinra (n=27) 3 18 6 (%22) % 89 etkin
Kanakinumab (n=11) 0 0 11
Etanercept (n=17) 6 10 1 (%6) %65 etkin
Ann Rheum Dis-2013
-
13 y kız
Yakınma başlangıcı: Bebeklik dönemi
Ateş, baş ağrısı, ağız ülseri, artralji, karın ağrısı, servikal LAP
Gen analizi:V377I/H380R
Kolşisin ve oral STR Yanıt yok
9 hafta etanercept+ataklarda anakinra (5 gün)
Atak süresi uzamış Yanıt yok
2 haftada bir atak, okula gidemiyor
TCZ 8 mg/kg 4 haftada bir
Tam remisyon (1 yıl)
J Clin Rheumatol-2014
-
Biyolojikler
Etki Yok Kısmi cevap Tam cevap Yan Etki
Anakinra (n=21)(4 hasta atak sırasında)
1 15 4 1 (semptomlarda kötüleşme)TCZ ile tam iyileşme
Kanakinumab (n=5) 0 3 2 0
Etanercept (n=16)(4 hastada etki?)
4 5 3 0
Adalimumab (n=1) 1 0 0 0
İnfliximab (n=2) 0 2 0 0
Bazı hastalar 1’den fazla tedavi almıştır
n=33
-
HIDS-Tedavi
NSAİİ (3C,%100) Atak şiddetini azaltabilir
Kısa süreli KS (3C, %100) Atak şiddetini azaltabilir
Kolşisin/Statin (3C, %100) Etkili değil, önerilmiyor
Kısa süreli IL-1 blokörleri(2B, C, %100)
Atakları sonlandırabilirSTR yan etkilerini azaltır
Sık ataklarda ve/veyaSubklinik inflamasyonda(2B-3, D, %93,3)
Ana tedavi: IL-1 blokajı veya etanerceptKS etkisi az
IL-1 blokörüne yanıtsız veya tolere edemiyorsa diğer IL-1 blokörüne geçilebilir veya IL-6 blokörü/etanercepte geçilebilirTam tersi de geçerlidir (4, D, %100)
Seçili olgularda KİT (dirençli-ağır olgularda) (3, D, %100)
Ann Rheum Dis-2015
-
Sadece otoinflamatuar bir hastalık değil
Multisistemik hastalık
İmmünyetmezlik!
Son söz
Pediatrics-2011
-
TEŞEKKÜRLER