kun - struktura naucnih revolucija

7/23/2019 Kun - Struktura Naucnih Revolucija

http://slidepdf.com/reader/full/kun-struktura-naucnih-revolucija 1/7

KUN – Struktura naučnih revolucija

Kun paradigmama naziva univerzalno prihvacena naucna dostignuca koja

nekoj zajednici prakticara na odredjeno vrijeme pruzaju model, probleme i

rjesenja. Slika nauke do sada je bila na osnovu proucavanja zavrsenih

naucnih dostignuca koja su zabiljezena kod klasika, u najnovije vrijeme i u

udzbenicima. Ako je nauka odredjeni skup cinjenica, teorija i metoda

sakupljenim u odredjenim tekstovima, onda su naucnici ljudi koji su se borili

sa uspjehom ili bez uspjeha da tome skupu pridodaju ovaj ili onaj element.

Naucni razvoj postaje postepeni proces kojim se ti elementi pojedinacno ili u

kombinaciji dodadju postepeno rastucem skladistu koje konstituise naucnu

tehniku i naucno znanje. storija nauke je disciplina koja hronoloski prati oba

ova sukcesivna ponasanja i prepreke koje su zaustavljale njihovu

akumulaciju. Naucnik treba da odredi sa jedne strane, kada i kada je

otkrivena svaka pojedinacna naucna cinjenica, zakon ili teorija. Sa druge

strane, mora da objasni smijesne greske mita i predrasude koje su sprjecavale

brzu akumulaciju onih sastojaka koji su cinili naucne tekstove. U razvijenim

naukama, odgovori na pitanja poput Koji elementi konstituisu univerzum,

cvrsto su ukljuceni u vaspitno upucivanje koje priprema i osposobljava

studenta za pro!esionalnu praksu. Kako je to vaspitanje istovremeno i strogo i

kruto, ovi elementi su duboko urezani u mozak naucnika. "lement proizvoljnosti je prisutan i on ima krupan uticaj na naucni razvoj.

N#$%A&NA NAUKA – aktivnost kojom vecina naucnika provodi svo svoje

vrijeme, sa pretpostavkom da naucna zajednica zna kakav je svijet koji nas

okruzuje. N#$%A&NA NAUKA – stoji na putu uvodjenju novina jer su one

nuzno subverzivne u odnosu na njene principe. Sve dok ti principi zadrzavaju

elemente '$#()#&*N#S+, sama priroda N#$%A&N#

S+$A()AN*A obezbjedjuje da novina ne ostane dugo suzbijena.

N#$%A&NA NAUKA zastrani, dogodi se da pro!esija ne moze vise da

izbjegne nepravilnosti koje podrivaju postojecu tradiciju naucne prakse, tada

pocinju neobicna istrazivanja koja pro!esiju vode u najmanju ruku novom

skupu principa na ovoj osnovi za upraznjavanje nauke. Neuobicajene epizode

u kojima se odvija preokret u pro!esionalnim opredjeljenjima u ovome su

ogledu znane kao NAU-N" $")#&U-*". #ve epizode koje slamaju

tradiciju su dopune N#$%A&N#* NAU- koja tu tradiciju cuva. Kun to

vezuje za Kopernika, Njutna, &avoaizeja i Ajnstajna. Svaka od tih naucnih

revolucija nuzno je vodila odbacivanju teorije koju je zajednica neko vrijeme

postovala a sve u korist druge teorije koja je nespojiva sa prvom.

Karakteristike koje iskrsavaju se mogu naci i proucavanjem mnogih drugih

epizoda koje nisu tako ocigledno revolucionarne kao hemijske ili Njutnovske

revolucije. 'risvajanje nove teorije zahtjeva rekonstrukciju prethodne teorije

kao preocjenjivanje prethodnih cinjenica, sto je $")#&U-#NA$AN

'$#-"S koji je rijetko kada u stanju da izvrsi pojedinac, a to se rijetko kada

desava preko noci. 'rincipi koji vladaju N#$%A&N#% NAUK#%

odredjuju ne samo koje vrste entiteta univerzum sadrzi vec i implikacije onih

koje ne sadrzi. storija je cisto deskriptivna disciplina. N#$%A&NA

NAUKA oznacava istrazivanje koje je cvrsto zasnovano na jednom ili vise

proslih naucnih dostignuca za koja neka odredjena naucna zajednica priznaje

za neko vrijeme, pruzaju osnov za njenu dalju praksu. 'A$A%" koje su

1



prihvacene, uporedjuje sa primjerima, posmatranjima i eksperimentima. #na

su pocela da budu popularna pocetkom /0.tog stoljeca. Aristotelova 1izika je

vrsila takvu !unkciju. #ni su mogli da de!inisu legitimnu metodu jednog

istrazivacke oblasti za sljedece generacije prakticara zato sto su im bile

zajednicke 2 3+N" KA$AK+"$S+K"4 njihovo dostignuce bilo je u

dovoljnoj mjeri bez prethodnog iskustva da bi imali trajnu grupu sljedbenika

iz rivalskih nacina naucne aktivnosti. A u isto vrijeme bilo su dovoljno

otvorene da bi ostavile razne vrste problema za rede!inisanu grupu prakticara

da ih rjesava. ostignuca koja posjeduju ove karakteristike, ubuduce cu zvati

'A$A%A%A – terminom koji je u bliskoj vezi sa terminom

N#$%A&NA NAUKA. 'A$A%" pruzaju modele iz kojih poticu

posebne koherentne tradicije naucnog istrazivanja. 'roucavanje

'A$A% predstavlja ono sta studente obicno priprema za clanstvo u

posebnoj naucnoj zajednici. #nda ce njegova buduca praksa rijetko izazivati

neka neslaganja oko !undamentalnih stvari. %oze da postoji naucno

istrazivanje bez paradigmi. 'reobrazaj 'A$A% !izicke optike

predstavljaju NAU-N" $")#&U-*". A uzastopni prelazak sa jedne na

drugu 'A$A%U putem revolucije jesu uobicajeni $A()#*

#3$A(A- N"K" NAUK". +aj obrazac N*" karakteristican za period prije

Njutna. 'rije /5. Stoljeca, zakljucci naucnika su bili cisti rezultat nihove

aktivnosti – to je bilo ensto ispod onoga sto je nauka. Nisu se mogli osloniti

ni na kakav zajednicki skup uvjerenja vec su svako svoje vjerovanje gradili

ponovo iz temelja. #ni su bili relativno slobodni. U odsustvu paradigme

nekog kandidata za paradigmu sve cinjenice koje bi mogle biti u vezi sa

razvojem date nauke izgledace podjednako relevantne. U tom prvom stupnju

razvoja nauke 6prije /5.st7 ocekivalo se da ce razilazenje izmedju razlicitih

zakljucaka nestati. +o nestajanje je uzrokovano trijum!om jedne od pre8

paradigmatickih skola, sa obzirom na svoja sopstvena karakteristicna

uvjerenja i predrasude naglasavala samo jedan poseban dio preglomazne, a

pocetne zalihe in!ormacija. a bi bila prihvacena kao 'A$A%A, teorija

mora da izgleda bolje od svojih onkurenata ali ne mora da objasni, a zapravo

nikada to ni ne cini, sve cinjenice sa kojima moze da se suoci. Nastanak

'A$A%" utice na strukturu one grupe naucnika koja se bavi tom

oblascu. $adi toga starije skole postepeno iscezavaju. scezavanje tih skole je

jednim dijelom uslovnjeno preobracanjem njihovih clanova u novu

paradigmu. Nova paradigma povlaci za sobom novu i krucu de!iniciju date

oblasti. #ni koji se ne mogu prilagoditi, moraju svoj rad da nastave u izolaciji

ili da se prikljuce nekoj drugoj grupi. Kada je naucnik u stanju da neku

paradigmu uzme kao sigurnu, njemu u njegovom radu nije potrebno da svoju

oblast ponovo iznova izgradjuje od prvih principa i da opravdava upotrebu

svakog novog uvedenog pojma. 'relasci u zrelije doba nisu bili istorijski

postepeni. 'aradigma predstavlja rad koji je ucinjen jednom zauvijek. U

gramatici, npr amo, amas amat , predstavlja paradigmu zbog toga sto izlaze

obrazac koji ce biti upotrebljen prilikom mijenjanja mnogih latinskih glagola,

npr laudo, laudas, laudat. Nauci, sa druge strane, 'A$A%A je rijetko

objekat za kopiranje, kao sto to moze da bude slucaj u gramatici. #na je

objekat dalje artikulacije i speci!ikacije pod novim uslovima. Normalno

naucno istrazivanje usmjereno je prema artikulaciji novih pojava koje vec

2



sama paradigma donosi. 'ostojanje odredjene paradigme postavlja onaj

problem koji treba rijesiti. 'roblemi artikulacije paradigme su istovremeno

teorijski i ekspirementalni. $ad u okviru jedne odredjene paradigme ne moze

da bude sproveden ni na koji drugi nacin vec napustanje paradigmi

predstavlja prestanak praktikovanja one nauke koju data paradigma de!inise.

+a napustanja predstavljaju one stubove oko kojih se vrsi naucna revolucija.

Najupadljivija crta problema N#$%A&N# S+$A()AN*A jeste koliko

su malo ti problemi usmjereni ka stvaranju krupnih noviteta, konceptualnih ili

pojavnih. $ezultati dobijeni u normalnom istrazivanju, vazni su naucnicima

ako ni zbog cega drugog, onda zbog toga sto doprinose preciznosti na koju

konkretna paradigma moze da se primjeni. *edna od stvari koje naucna

zajednica stice zajedno sa paradigmom jeste kriterij za biranje problema za

koje se kada se paradigma uzima kao istinita, moze pretpostavljati da imaju

rjesenja. 'roucavanje tradicija normalne nauke, otkriva mnoga dodatna

pravila, a ta pravila pruzaju dosta in!ormacija onim obavezujucim principima

koje naucnici izvode iz svojih paradigmi. okle god se postuju iskazi o

naucnim pojmovima i teorijama, takvi iskazi pomazu da se postave

(A#N"+K" i da se ozvanice prihvatljiva rjesenja. (A#N"+K" su ona

provjeravanja ostroumnosti u postizanju rjesenja. Naucnik mora da tezi da

razumije svijet i da uveca preciznost i obim znanja pomocu kojeg je taj svijet

bio uredjen. +o vezivanje sa jedne strane mora voditi naucnika ka pazljivom

proucavanju ili sopstvenom ili preko svojih kolega nekog aspekta prirode do

najsitnijih detalja. Ukoliko takvo proucavanje pokaze supljine ociglednog

nereda, onda to naucnika mora da izazove na nova usavrsavanja svoje

posmatracke tehnike ili na bolju artikulaciju svojih teorija. 'ostojanje ove

jake mreze vezivanja pojmovnih teorijskih instrumentalnih metodoloskih,

glavni je izvor one meta!ore koja povezuje normalnu nauku sa rjesavanjem

zagonetki. Kao izvor koherentnosti za tradicije normalnog istrazivanja je

zajednicko posredovanje 'A$A% a ne zajednicko posredovanje

'$A)&A, pretpostavki i tacaka gledista. 'ravila se izvode iz paradigmi, ali

paradigme mogu da vode istrazivanje i u odsustvu pravila. 'ostoji veza

izmedju pravila, paradigmi i normalne nauke. Naucnik izdvaja one posebne

tacke vezivanja kao prihvacena pravila. +emeljito istorijsko istrazivanje neke

date specijalnosti u neko dato vrijeme, iznosi na vidjelo skup kvazi

standardnih ilustracija koje se ponavljaju. +o su paradigme jedne zajednice

koje se otkrivaju u udzbenicima, predavanjima i labaratorijskim vjezbama.

'roucavajuci i sluzeci se njima u praksi, clanovi jedne zajednice uce svoj

zanat. storicar ce tako otkriti i poluzamraceni prostor koji otkriva dostignuca

koja su jos u sumnji, mada ce jezgro rijesenih problema i tehnika obicno biti

jasno. Uprkos nekim neodredjenostima jedne paradigme naucne zajednice,

mogu da se odrede relativno lako. Kada se zele odrediti zajednicki

posredovana pravila, istoricar mora na pocetku da uporedi paradigme jedne

odredjene zajednice kao i sa njenim tekucim istrazivackim izvjestajima.

Njegov cilj je da otkrije koje su eksplicitne i implicitne izdvojive elemente

clanovi te zajednice apstrahovali iz svojih opstih paradigmi i razvili kao

pravila u svom istrazivanju. +raganje za pravilima je ne samo teze i manje

zadovoljava od traganja za paradigmama. Ako koherentnost istrazivacke

tradicije treba razumjeti kroz pravila, neka speci!ikacija zajednicke osnove

3



odgovarajucem podrucju ipak je neophodna. &avoazije, %aksvel i Njutn se

mogu sloziti u svojoj identi!ikaciji jedne paradigme ali se ne mogu sloziti niti

ak pokusavaju da dodju do njene potpune interpretacije ili racionalizacije. (a

)itgenstajna, igre i stolovi i listovi predstavljaju prirodne posljedice od kojih

je svaka konstituisana mrezom poklapajucih i uzajamno isprepletenih

slicnosti. 'ostojanje takve mreze dovoljno objasnjava nas uspjeh u

identi!ikovanju naseg odgovarajuceg predmeta i aktivnosti. Naucnici rade na

osnovu modela kojeg su stekli skolovanjem i kojeg su stekli docnije

izlozenoscu literaturi, cesto nemajuci potrebe da znaju koje su karakteristike

ovim modelima dale status paradigmi naucne zajednice. 'aradigme mogu da

prethode, da vise vezuju ili da budu potpunije od bilo kakvog skupa pravila

istrazivanja koji se iz tih paradigmi bez dvosmislenosti moze apstrahovati.

'aradigme mogu da odrede normalnu nauku i bez intervencije pravila koje se

daju otkriti – ovo je sasvim teorijski stav. 'rvi razlog za to jeste teskoca pri

otkrivanju onih pravila koja su stajala u sonovi pojedinih normalno naucenih

tradicija. #va teskoca je skoro jednaka onoj sa kojom se susrece !ilozo! kada

pokusava da kaze sta je zajednicko za sve igre. Naucnici nikada ne uce

pojmove i teorije apstraktno i izolovano. Nova teorija uvijek se objavljuje

zajedno sa svojim primjenama na neko konkretno podrucje prirodnih pojava.

'roces ucenja jedne teorije zavisi od procesa ucenja jedne primjene

ukljucujuci prakticno rjesavanje problema, kako pomocu papira i olovke tako

i pomocu pomocnih elemenata u labaratoriji. Normalna nauka moze da

napreduje bez pravila samo toliko dugo koliko naucna zajednica moze da

prihvata bez prigovora jedna posebna problemska rjesenja koja su vec

postignuta. (a pre8paradigmaticki period, narocito u karakteristicne, teske i

duboke debate oko legitimnih metoda, problema, metoda i standarda rjesenja,

mada one vise sluze za de!inisanje skola nego dolazenja do saglasnosti.

Normalne nauke tokom perioda skoro ne postoje, one se javljaju uoci i tokom

naucnih revolucija – onih perioda kada su paradigme najprije pod napadom a

zatim postaju predmet pojave. $evolucije su male i velike, neke uticu samo

na clanove jedne podspecijalnosti i za takve grupe otkrice nove pojave moze

da bude revolucionarno. "ksplicitna pravila kada postoje obicno su

zajednicka veoma sirokoj grupi naucnika sto sa paradigmama ne mora da

bude slucaj. Npr kvantna mehnika je paradigma ali nije ista paradigma za sve

naucne zajednice, ona moze da odredi principe normalne nauke. Normalna

nauka je rjesavanje zagonetki koje smo ispitivali. Normalna nauka ne tezi

nikakvim cinjenickim novitetima, kada je uspjesna ne dolazi do njih.

Naucnici neprestano smisljaju radikalno nove teorije. $azlika izmedju

otkrivanja i smisljanja ili cinjenice i teorije je krajnje vjestacko. #tkrica nisu

izolovani dogadjaji vec epizode koje imaju svoje odredjeno trajanje sa

strukturom koja se po pravilu ponavlja. #tkrice pocinje sa pitanjem o

N"'$A)&N#S+, tj, sa uvidjanjem da priroda nekako narusava ona

ocekivanja koja paradigma koja vlada normalnom naukom podstice. +aj

proces se zavrsava tako da nepravilnost postane ono sto se ocekuje. ok

naucnik ne nauci da vidi prirodu na drugaciji nacin, nova cinjenica nije

naucna cinjenica. #tkrice nove vrste pojava nuzno predstavlja jedan slozen

dogadjaj, takav dogadjaj ukljucuje uvidjanje da nesto jeste i sta ono jeste.

'rimjer otkrica 9 zraka je obrazac slucajnog otkrica, a to se cesto desava.

4



$entgen ih je otkrio. #pazanje nepravilnosti od strane istrazivaca na sto ga

njegova paradigma nije bila pripremila je opazanje noviteta. #pazanje da

nesto nije bilo uredu je samo uvod u otkrice. Ni kiseonik ni 9 zraci nisu

nastali bez daljnjeg eksperimentisanja. : zrake nisu napravile nikakav

preokret u naucnoj teoriji kao sto je to uradilo otkrice kiseonika. 'aradigme

kojima se vodio $entgen nisu mogle biti upotrebljene za predvidjanje 9

zraka. Samo kada su eksperiment i probna teorija zajedno razvijeni u jednu

cjelinu, iskrsava otkrice a teorija postaje paradigma. Noviteti iskrsavaju na

podlozi ocekivanja. #tkrica nisu jedini izvor konstuktivnih promjena

paradigmi. Svijest o nepravilnosti igra ulogu u iskrsavanju novih vrsta

pojava. Nova teorija nastaje samo poslije ocitog neuspjeha pri rjesavanju

normalnim putem jednog problema. -ini se kao da je nova teorija neposredan

odgovor na krizu. (nacaj kriza – one ukazuju da je doslo do prilike za

izmjenu orudja naucnog istrazivanja. Kada dodje period krize, naucnici se ne

odricu paradigme koja ih je odvela u krizu. Kada je jednom postigla status

'A$A%", naucna teorija proglasava se nevazecom samo kada je tu na

raspolaganju i rivalski kandidat koji ce zauzeti njeno mjesto. Nikakav proces

koji je do sada otkriven istorijskim proucavanjem naucnog razvoja uopste ne

lici na metodoloski stereotip opovrgavanja i neposrednog uporedjivanja sa

prirodom. #dluka da se jedna paradigma odbaci je istovremeno i odluka da se

jedna druga paradigma prihvati. $asudjivanje koje tome vodi je poredjenje

obje paradigme sa prirodom kao i izmedju sebe. Normalna nauka se

neprestano bori da teoriju i cinjenicu dovede u blizu saglasnost. +a aktivnost

je provjeravanje i traganje za potvrdjivanjem ili opovrgavanjem. strazivanje

u toku krize lici na ono tokom pre8paradigmatickog perioda. #sim sto je kod

prvoga mjesto razlikovanja manje jasnije de!inisano. Sve krize zavrsavaju na

jedan od ; nacina4 /. 'onekada se normalna nauka pokaze e!ikasnom da rijesi

onaj problem koji je izazvao krizu, 2. zatim dati problem se moze odupirati i

radikalno novim prilazima, problem se ostavlja po strani za naprednije

generacije, ;. Nastaje novi kandidat za paradigmu nakon cega nastaje borba

za njegovo prihvatanje. 'relazak od jedne paradigme u krizu pa na novu je

nastajanje nove tradicije normalne nauke. 'relazak na novu paradigmu je

NAU-NA $")#&U-*A. Naucne revolucije su nekumulativne razvojne

epizode kojima je starija paradigma djelimicno ili potpuno zamijenjena

jednom novom koja je nespojiva sa starom. storijsko proucavanje promjena

paradigme se moze uporediti za evolucijom nauka. zbor izmedju rivalskih

paradigmi je izbor izmedju nespojivih nacina zivota u jednoj zajednici. Nova

pojava moze da iskrsne ne odrazavajuci se rusilacki na bilo koji dio

prethodne naucne prakse. Nova teorija moze prestati da bude teorija viseg

nivoa od onih koje su prije toga bile poznate. Nauka se razvija na

nekumulativan nacin a mogla se tako razvijati. %nogi ljudi vjerovali su da se

tako razvijala a mnogi jos uvijek smatraju da je to ideal kojem istorijski

razvoj ispoljava samo da nije bio poremecen ljudskom idiosinkrazijom.

lediste o nauci kao kumulativnom procesom blisko je sa preovladjujucom

epistemologijom koja usvaja da znanje predstavlja konstrukciju koju duh

postavlja neposredno na grube culne podatke. Normalno istrazivanje je

KU%U&A+)N# a ono duguje svoje sposobnosti naucnika da po pravilu

biraju probleme koji mogu da budu rijeseni konceptualnim i instrumentalnim

5



tehnikama koje su bliske vec postojecim. *edna zastarjela teorija moze da

seposmatrakao poseban slucaj svog savremenog sljedbenika, ona za te svrhe

mora da dozivi preobrazaj. $azlike izmedju sukcesivnih paradigmi su nuzne i

neuskladive. #ne se ne razlikuju samo po sustini jer nisu samo upravljene na

prirodu vec i na nauku koja ih je proizvela. #ne su izvor problema i rijesenja

koje se pihvataju od strane ma koje zrele naucne zajednice u ma bilo koje

vrijeme. 'rijem nove paradigme povlaci za sobom de!inisanje nove nauke.

#bjasnjenje pomocu misticnih kvaliteta bile su produkt starih naucnih

istrazivanja. 'aradigme se pokazuju kao konstitutivne za istrazivacku

aktivnost. #ne pruzaju naucnicima mapu i upustva za pravljenje mape.

$asprave o paradigmi ukljucuju sljedece pitanje – koje je probleme

znacajnije rijesiti. #ne su bitne i za prirodu. Naucnici tokom revolucije vide

nove stvari a kada sa uobicajenim instrumentima gledaju na mjesta na koja su

ranije gledali. 'romjene paradigme dovode do toga da naucnici drugacije vide

svijet svog naucnog angazmana. Naucnici poslije revolucije reaguju na novi

svijet. 'aradigme se ne mogu ispravljati pomocu normalne nauke. Umjest

toga, normalna nauka vodi jedino uvidjanju nepravilnosti i krizi a oni se

zavrsavaju gestalt prebacivanjem. Nastanak paradigmi veze se za bljeske

intuicije, one su zavisne od iskustva, prikupljaju velike dijelove iskustva i

pretvaraju ih u svezanj iskustava koje ce biti dio po dio povezane sa novom a

ne starom paradigmom. -ulno iskustvo je nepromjenjivo. +eorije su

covjekove interpretacije datih podataka. )ec tri vijeka, epistemolosko glediste

lezi u osnovi zapadne !ilozo!ije. 'ostoje razlozi zasto su se neke revolucije

prikazale skoro nevidljivim. #slanjanje na udzbenike bio je prvi pratilac

stvaranja paradigme na jednom polju nauke. Udzbenici moraju biti ponovo

napisani nakon jedne naucne revolucije. 'ostoji uporna tendencija da se

istorija nauke ucini linearnom ili kumulativnom, ona utice na naucnike koji se

osvrcu na svoje prethodno sopstveno istrazivanje. +o je tendencija udzbenika

i ona stoji u srcu epizoda naucnih revolucija – prelazak sa aristotelovske na

galilejevsku nauku i sa galilejevske na njutnovsku dinamiku. 'ogresne

konstrukcije cine revolucije nevidljivim. +ako se nauka ne razvija. +eorije

nastaju zajedno sa cinjenicama iz jedne revolucionarne pre!ormulacije

prethodne naucne tradicije gdje odnos izmedju nauke i prirode nije bio

sasvim isti. udzbenici su osnova za novu tradiciju normalne nauke. strazivac

je onaj koji rjesava zagonetke a ne onaj koji provjerava paradigme. *edna od

probabilistickih teorija zahtjeva da datu teoriju usporedimo sa njenim

prethodnicama a koje odgovaraju istom skupu posmatranih podataka. #ne

prikrivaju situaciju u pogledu veri!ikacije onoliko koliko je i rasvjetljavaju.

)eri!ikacija izvlaci aktualne alternative koje su najvitalnije u posebnoj

istorijskoj situaciji. 'opper porice postojanje veri!ikacione strukture. #n

potice opovrgavanje – testa zbog cijeg negativnog pristupa se opovrgava

vladajuca teorija. )eri!ikacija uspostavlja saglasnost cinjenice i teorije. Sve

istorijski znacajne teorije su se u vecoj ili manjoj mjeri slagale sa

cinjenicama. #ni sa novom paradigmom kazu da mogu da rijese probleme

koji su onu staru doveli do krize. 'rogres je rezervisan za nauke. a li neka

nauka napreduje zato sto je nauka ili je ona nauka zato sto napreduje< $ezltat

uspjesnog kreativnog rada je progres. Naucni progres se ne razlikuje od

progresa u drugim s!erama, npr, slikarstvu, ali odsustvo rivalskih skola u tim

6



drugim s!erama stavlja u prvi plan progres nauke koji se lakse vidi. Samo

postojanje nauke je rezultat selekcije paradigmi od strane jedne naucne

zajednice. Svaki sljedeci stupanj u razvoju naucnog znanja je bolji. +ermin

paradigma ima dva razlicita smisla4 /. #n je citava kostelacija uvjerenja,

tehnika, itd.. koje dijele clanovi jedne naucne zajednice, a 2. enotira jednu

vrsu elemenata u toj konstelaciji. Konkretno rjesenje zagonetki koje su

primjeri mogu da zamijene eksplicitna pravila kao osnovu za rjesenje

zagonetki druge nauke. #vo druge je dublje od prvog, vise !ilozo!ski.

7

kun - struktura naucnih revolucija

Documents