hıv enf ve aids(fazlası için )

99
KEAH ACİL TIP KLİNİĞİ DR. ERKMAN SANRI

Upload: wwwtipfakultesi-org

Post on 24-Jul-2015

487 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

Page 1: Hıv enf ve aids(fazlası için )

KEAH ACİL TIP KLİNİĞİ

DR. ERKMAN SANRI

Page 2: Hıv enf ve aids(fazlası için )

HIV ile enfekte kişiler acil servislere; tüm organ/sistemleri ilgilendirebilen çok geniş spektrumlu klinik tablolar ile başvurmaktadırlar.

İhbarı mecburidir. Ancak kimliklerin gizli tutulması ve ihbarların 1994 yılındaki Sağlık Bakanlığı genelgesinde belirtildiği gibi kodlama sistemine göre yapılması gerekir.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 2

Page 3: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Epidemiyoloji: Aralık 2007 itibari ile 25 milyon kişi HIV ilişkili

enfeksiyonlardan öldü

33.2 milyon kişi HIV+/AİDS yaşıyor

Daha çok fakir ülkelerde; hastalığı önlemede kaynak azlığı, tedaviye ulaşım zorluğu..

Prevelans en çok sahara altı/orta ve güney afrika: 22.5 milyon

Epideminin en hızlı büyüdüğü yer: orta asya, batı avrupa; 1995te 30.000 2004te ise 1.4 milyon

2010 da enfeksiyondan ölen hastaların >%35inden HIV sorumlu olacak(The Joint United Nations Programme on AIDS)

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 3

Page 4: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Epidemiyoloji: Amerika’da CDC(Centers for Disease Control and

Prevention) nin çalışmalarına göre;

1.1 milyon yaşayan HIV+

Her yıl 56000 yeni HIV+

1996-1999 arasında hastalığın mortalitesi >%70 azalmış olmasına rağmen, son yıllarda bu azalma hızında gerileme gözükmekte

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 4

Page 5: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Epidemiyoloji: Risk faktörleri:

Homoseksüellik ve biseksüellik

Uyuşturucu(enjeksiyon)

Heterosexuel ilişki

1985ten önce kan tx almış olmak

Maternal HIV enfeksiyonu

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 5

Page 6: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Epidemiyoloji: Homoseksüel ve biseksüel erkeklerde edinilmiş HIV

enfeksiyonu 2004-2007 arasında %26 artış göstermiş

Aynı periodda yeni tanı HIV erkeklerde %9, kadınlarda %14 artış gösterdi.

Son yıllarda en çok artış; kadınlarda, zencilerde, ve güney eyalet vatandaşlarında gözlenmiştir.

2005 te 25-44 yaş aralığındaki zenci erkekelerin en sık 4. ve zenci kadınların en sık 3. ölüm sebebi: HIV/AİDS

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 6

Page 7: Hıv enf ve aids(fazlası için )

HIV ile enfekte kişilerin acil servisleri kullanımı artmıştır. :

Demografik dağılım

HIV ile ilişkili enfeksiyonlar

2003 te yapılan bir çalışmada amerikada şehir içi acil servise başvuran hastalarda rastgele yapılan testlerde hastalığın seroprevelansı; %2-14.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 7

Page 8: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 8

Page 9: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 9

Page 10: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Epidemiyoloji:

Türkiye’ de yeterli eğitimin olmaması ve eğitim programlarının yeterli etkinlikte olmaması nedenleri ile AIDS büyük bir sorun olmaya başlamıştır.

Haziran 2000 T.C. Sağlık Bakanlığı verilerine göre 1067 kişi AIDS ‘li olarak bildirilmiştir.( Gerçek rakamların daha fazla olduğu düşünülüyor)

En sık 15-49 yaş arasında bildirilmiştir.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 10

Page 11: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Epidemiyoloji:

Turizm sektörünün gelişmesi, yurtdışında çalışan Türk vatandaşların çokluğu,damar içi madde kullanımının giderek artması vakalarda artmanın nedenleri arasındadı.

Türkiye’de % 71,5 erkek, % 28,5 kadın olduğu gözlenmektedir.

En fazla İstanbul, Ankara ve İzmir’de bildirilmektedir.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 11

Page 12: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 12

Page 13: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Geçiş yolları: Cinsel yolla

Kan ve kan ürünleri ile

Anneden bebeğe

Sağlık personeline

Enjektör ve diğer aletlerle bulaş

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 13

Page 14: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Cinsel yolla bulaş en önemlisidir.Semen veya kanla temasa neden olabilecek her türlü cinsel temasta bulaş riski bulunmaktadır.

Korunmasız cinsel temasta virüsün enfekte erkekten kadına bulaş riski enfekte kadından erkeğe riskinden fazladır.

Anal ilişki ve mukozal bütünlüğü bozan genital ülserlerle seyreden diğer hastalıklar riski artırır.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 14

Page 15: Hıv enf ve aids(fazlası için )

AIDS, kişilerarası normal temaslarla, kapı kollarından, yatak çarşaflarından, havlulardan, paradan, sabundan, ortak kullanılan banyo, sauna, kaplıcalar ve plajlardan bulaşmaz.

AIDS ter, idrar ve dışkı ile yayılmaz

Sivrisinekler, AIDS bulaştırmaz.

AIDS virüsü taşıyan bir kimsenin kullandığı iğnenin, herhangi bir nedenle paylaşılması virüsü bulaştırır.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 15

Page 16: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Cinsel ilişki sırasında doğru prezervatif kullanımı, AIDS’in bulaşmasını önlemede önemli !...

Gebelikte AIDS virüsü taşıyan bir anneden, bebeğine virüs bulaşması olasılığı vardır.

Hastalık belirtileri görülmeden, yıllar süren virüs bulaştırma devri vardır. AIDS virüsü taşıdığından şüphelenilen kişinin, hastalık belirtileri çıkmasını beklemeden test yaptırması gerekir.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 16

Page 17: Hıv enf ve aids(fazlası için )

o Hastalığın vajinal yolla erkekten kadına bulaşma riski % 20, kadından erkeğe bulaşma riski % 12 dir.

Anal ilişki riski çok arttırır. Erkek erkeğe anal ilişkide risk pasif kişide % 27,aktif olanda % 5

Bulaşma riski olan kişide başka bir cinsel hastalığın olması riski 100 misli arttırır.

ABD de vakaların % 3 ünü kan nakli yapılanlar oluşturur.

AIDS bebeğe diğer mikroorganizmaların aksine bebek anne karnındaykende geçebilir. Süt emzirmede % 14-30 oranında bulaş nedenidir.

n

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 17

Page 18: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Patofizyoloji: HIV; Lentivirus ailesinden, sitopatik retrovirus. Enfekte hücreyi öldürür ssRNA taşır CD4 T lenfositlere saldırır Reverse transkriptaz (RNA’dan DNA) HIV proteaz (Viral proteinlerden fonksiyonel enzim)

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 18

Page 19: Hıv enf ve aids(fazlası için )

HIV virion;

Santral RNA

Reverse transkriptaz

Core protein

Lipid çift katmanlı zarf

Transmembran proteinleri gp41 ve gp120 ile T lenfositleri tanır ve bağlanır

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 19

Page 20: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Oldukça labil ve kolay nötrolize olur;

%50 etanol %35 izopropil alkol %0.3 hidrojen peroksid 1/10 sulandırılmış çamaşırsuyu.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 20

Page 21: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Patofizyoloji: HIV-1 ve HIV-2 adlı sitopatik retroviruslar etkendir.

Dünya üzerinde yaygın olarak bulunan tip HIV-1’dir.

HIV-2 de aynı immun sendromu yapar ama sadece batı afrika ve nadiren amerikada var.

Branch ve ekibinin çalışmaları sonucu tespit edilen, VPAC1 adı verilen proteine, HIV taşıyan hücrelerin tamamının yüzeyinde rastlandı ve hücreye virüsün bulaşmasına bu proteinin yardımcı olduğu ortaya çıktı. Uzmanlar, VPAC1 proteinin az bulunduğu hücrelerde HIV’e rastlanmadığını bildirdiler.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 21

Page 22: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Patofizyoloji: HIV virion’u; santral RNA molekülü ve etrafı protein ve

lipidle kaplı bir zar ile çevrili revers transkriptaz’dan oluşur

Daha çok immun sistem hücrelerine saldırır CD4 T hücreleri en sık Viral RNA RT kullanarak konak DNAsına kendi

genomunu yazdırır ve artık bu konağın/enfekte hücrenin kalıcı genomudur

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 22

Page 23: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Hangi sıvılarda bulunur?

Tükürük, idrar, BOS, göz yaşı, alveolar sıvı, sinovial sıvı, amniotik sıvı..

Hangi sıvılar ile bulaşır?

Semen, vajinal sekresyon, kan/kan ürünleri, anne sütü..

Şu ana kadar sıradan temas ile bulaş sadece 1 kez tanımlanmış. Florida da 1 diş hekimi 6 hastasına bulaştırmış.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 23

Page 24: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Risk grupları:

Kondom kullanımının olmayışı

Çok eşlilik

Homoseksüellik.

Kan hastaları.

İlaç bağımılıları

Anneden bulaş.

Sağlık çalışanları.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 24

Page 25: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Evre CD4 # Klinik manifestasyonları

Akut Enfeksiyon/

Akut retroviral snd

Normal EM-benzeri sendrom

Asemptomatik Enfeksiyon

>500 Asemptomatik veya persistan jeneralize LAP, aseptik menenjit, miyopati, Guillain-Barré sendromu

Erken Semptomatik 200-500

Pamukçuk, kandida özofajiti, bakterial pnömoni, herpes zoster, oral saçlı lökoplaki, B-hücre lenfoması, Hodgkin Hastalığı, ITP, Kaposi sarkomu, TBC

Geç Semptomatik Enfeksiyon (AIDS)

<200 Oportunistik enfeksiyon ve maligniteler

Son dönem hastalık <50 Dissemine CMV veya M. avium kompleksi

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 25

Page 26: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Nezleden ayırt edilemez

Farkedilmesi zor %75 atlanır

Hastaların %50-90’ı bu evreden geçer

Temas ile semptom başlangıcı arası = 2-4 hafta Ateş, Boğaz ağrısı, Yorgunluk, Miyaljiler, Kilo kaybı.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 26

Page 27: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Antiretroviral Tx’ye başlamak için en uygun zaman

HIV Ab serolojik testleri genellikle (-)

HIV RNA kantitatif ölçümü gerekir

Yüksek HIV RNA viremisi ve CD4 hücre sayısında belirgin düşüş ile tanı konabilir

Akut semptomlar 2 hafta sürer

Klinik düzelme ile beraber HIV RNA düzeyleri geriler, CD4 hücre sayısı normale döner

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 27

Page 28: Hıv enf ve aids(fazlası için )

HIV’e belirgin Ab cevabı ve serokonversiyon 3-8 haftada olur

11 ay kadar uzamış olgu bildirilmiş

Persistan jeneralize LAP dışında normal FM

LAP : inguinal nodlar dışında birbirini takip etmeyen en az iki bölgede

Tedavi almayan(HAART) erişkinde temas-AIDS ortalama süresi: 8.23 yıl, <5 yaş: 1.97 yıl

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 28

Page 29: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Hastalık evresinin en değerli belirteçleri Viral yük

CD4 sayısı

B2 mikroglobulin konsantrasyonları

HIV Ab düşük titreleri

Düşük Hb değerleri

En önemlileri

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 29

Page 30: Hıv enf ve aids(fazlası için )

HIV enfeksiyonuyla beraber bulunma olasılığı daha fazla olan ancak AIDS belirteç durumlarından olmayan kliniği içerir Pamukçuk

Persistan vulvovajinal kandidiyazis

Periferal nöropati

Rekürren herpes zoster

ITP

CD4 hücre sayısı <500

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 30

Page 31: Hıv enf ve aids(fazlası için )

CDC nin tanımına göre: CD4 hücre sayısı <200 veya Belirteç durumlardan birinin bulunması

AIDS tanısından sonra sağkalım süresi = 16-24 ay

Antiretroviral Tx, opp enf Tx sağkalımı uzatır

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 31

Page 32: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 32

Page 33: Hıv enf ve aids(fazlası için )

CD4 hücre sayısı <50

Dissemine CMV

Dissemine M. avium kompleksi

Ortalama sağkalım = 12-18 ay

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 33

Page 34: Hıv enf ve aids(fazlası için )

HIV tanısında kullanılan testler; ELİSA (Enzyme-linked immunosorbent assay) (spes %99, sens

%98.5)

Western Blot (sens ve spec %100)

Direk HIV tespit testleri P24 Antijen tayin testleri (%100) PCR (>%99) Virus tip 1 RNA tayini (%95) Virus kültürü (%95-100)

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 34

Page 35: Hıv enf ve aids(fazlası için )

HIV Testi Endikasyonları:

HIV enfeksiyonu için risk grubuna girenler

Homoseksüel erkekler

Damar içi uyuşturucu kullananlar

HIV risk grubunda cinsel partneri olanlar

hayat kadınları ve erkekleri

HIV enfeksiyonu bulguları olanlar

1978-1985 yılları arasında kan ve kan ürünleri alanlar

Diğer cinsel temasla bulaşan hastalığı olanlar

HIV risk grubunda yer alan doğurganlık çağındaki kadınlar

HIV ile temas riski olan sağlık çalışanları

HIV(+) ve yüksek riskli anneden doğan bebekler

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 35

Page 36: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Laboratuvar Bulguları Lökosit azlığı

Lenfosit azlığı

Trombosit azlığı,Anemi

Hızlı sedimentasyon

Yardımcı / baskılayıcı (T4/T8) lenfosit oranında azalma (normal değer 2/1)

T- yardımcı lenfositlerin mutlak sayısında azalma (<400/mm3)

Serumda immünoglobülin artışı

Deri testlerinde negatif veya zayıf cevap (trikofiton, candida, kabakulak, tetanoz, tüberkülin deri testlerine)

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 36

Page 37: Hıv enf ve aids(fazlası için )

HIV infeksiyonlarının tedavisinde Antiretroviral tedavi

Fırsatçı hastalıkların tedavisi

HIV Enfeksiyonunda antiretroviral tedavi kararı CD4 T-cell sayısı , HIV-1 RNA düzeyine göre karar verilir.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 37

Page 38: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Durum 1: CD4 sayısı< 500/mm3 veya Viral yük > 5.000-10.000

kopya/ml . Tedavi edilir.

Durum 2: CD4 sayısı< 500/mm3 .Viral yük > 50-<5000 kopya/ml

Tedavi önerilir

Durum 3: CD4 sayısı> 500/mm3 , Viral yük > 50-<5000 kopya/ml

Tedavi önerilir

Durum 4: CD4 sayısı> 500/mm3 , Viral yük tespit edilemiyor

Tedavi önerilmez, takip önerilir

Durum 5: Akut enfeksiyon aşaması, Minimum 2 yıl süreyle tedavi

önerilir

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 38

Page 39: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Nükleozid revers transkriptaz inhibitörleri

(NRTI'lar, nükleozid analoglar olarak da adlandırılmaktadır) NRTI'lar, HIV'in kendisini kopyalamak için kullandığı maddelerden biri olan revers transkriptaz işlemiyle karışarak HIV virüsünün yeniden oluşmasını önler.

Zidovudine(AZT)

Lamivudine(3TC)

Zidovudine+Lamivudine(AZT+3TC)

Abacavir

Zalsitabin(ddC)

Stavudin(d4T)

Didanozin(ddl)

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 39

Page 40: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Nükleozid olmayan revers transkriptaz inhibitörleri

(NNRTI)

NRTI'lar da olduğu gibi, NNRTI'lar da revers transkriptaza etki eder

Amprenavir

nevirapin

delavirdin

efavirenz

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 40

Page 41: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Proteaz inhibitörleri (PI)

Proteaz inhibitörleri, HIV'in kendisini kopyalamak ve enzim üretmek için kullandığı proteazı inhibe ederek etki eder

sakinavir,

ritonavir,

İndinavir

nelfinavir

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 41

Page 42: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Daha önce tedavi almamış hastalarda önerilen tedavi rejimleriİlaç Rejimi İlacın Sınıfı Doz ve Veriliş Şekli1.İndinavir+Zidovudine+Lamuvidine

PI NRTI800 mg 8saattebir300+150 mg 12saatte bir

2.Nelfinavir+Zidovudine+Llamuvidine

PI NRTI5x250 mg300+150mg 12 saatte bir

3.Efavirenz ilavetenDidanosine +StavudineveyaZidovudine+Llamuvidine

NNRT3x200 mg2x200mg40 mg300+150mg 12 saatte bir

Didanosine +Stavudine veyaZidovudine+Llamuvidine

NRTINRTINRTI

2x200 mg40 mg300+150 mg 12saatte birDR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011

42

Page 43: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Tablo III.Tedavi başarısızlığında kullanılabilecek rejimler:İlaç Rejimi İlacın Sınıfı Doz ve Veriliş Şekli1.Birinci tabloda belirtilen rejimlerden birinde 2 yeni NRTIdeğiştirilmesi2. Ritonavir+Saquinavir+2 yeni NRTI

PIPI

400 mg 12 saatte bir

2x200 mg

3. Ritonavir+İndinavir+2 yeni NRTI

PIPI

100 veya 200 mg 12saatte bir

2x400 mg

4.Amprenavir+Efavirenz+2 yeni NRTI

PINNRTI

1200 12 saatte bir

200 8saatte bir

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 43

Page 44: Hıv enf ve aids(fazlası için )

FUZEON T-20 (roche)

•Antiretroviral

•‘Enfuvirtide’

•füzyon inhibitorü

•Mart 2003te FDA onayı aldı

•Piyasadaki diğer antivirallerin aksine, HIV’in hücreye girişini önlüyor

Hasta başınına yıllık ilaç maliyeti : >20.000 dollar

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 44

Page 45: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Nabız oksimetresi

AKG

Balgam kültürü

Gram boyama

Aside rezistan boyama

Kan kültürü

PAAC grafisi Pulmoner radyolojik bulgular etkeni belirlemede

özellikle önemli

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 45

Page 46: Hıv enf ve aids(fazlası için )

HIV hastalarının en sık AS başvuru nedenleri

Öksürük, hemoptizi, nefes darlığı, göğüs ağrısı gibi non-spesifik

En sık etkenler; Toplum kökenli pnömoniler PCP Mycobacterium tuberculosis (MTB) CMV Cryptococcus neoformans Histoplasma capsulatum Neoplaziler

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 46

Page 47: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Yeni başlangıçlı hastalık ve hipoksi varsa yatış verilir

Bilinen pulmoner tutulumu olanlarda ise hasta durumu ve takibe gelip gelmeyeceğine göre karar verilir

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 47

Page 48: Hıv enf ve aids(fazlası için )

AIDS hastalarında en sık görülen opportünistik enfeksiyon PCP

Aids’lerin tanısı konabilen en sık ölüm nedeni

HIV ile enfekte hastaların %70’i hastalığın bir döneminde PCP geçirir

PCP sıklıkla AIDS tanısını koyduran enfeksiyondur Ateş Öksürük-nonprodüktif Nefes darlığı

PAAC Diffüz interstisyel infiltratlar %80 (+)

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 48

Page 49: Hıv enf ve aids(fazlası için )

LDH artmış

AKG Hipoksemi P(A-a) artmış

Başka şekilde açıklanamayan hipoksi varlığında PCP düşünülmeli

Yatırılmalı BAL(bronkoalveoler lavaj), balgamın monoklonal

antikorlar ile immünfloresan tetkiki Biyopsi, Kültür

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 49

Page 50: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Genel populasyonun 200-500 katı daha sıktır

PCP CD4#<200 olmadan görülmezken,

MTB CD4# 200-500 arasındayken bile görülebilir Hemoptizili öksürük Gece terlemeleri Uzamış geçmeyen ateş Kilo kaybı İştahsızlık

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 50

Page 51: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Klasik üst lob tutulumu ve kaviter lezyonlar nadirdir

AIDS hastalarında PPD (-)’liği sık görülür

Gerçek tanı için balgam boyaması ve kültürü ile konulsa da bazen bronkoskopi ve biyopsi gerekebilir

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 51

Page 52: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 52

Page 53: Hıv enf ve aids(fazlası için )

HIV-enfekte hastalardaki en sık pulmoner enfeksiyon bakteriyal pnömonilerdir

En sık etkenler; Streptococcus pneumoniae

Haemophilus influenzae

Staphylococcus aureus

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 53

Page 54: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Bulgular; Prodüktif öksürük

Lökositoz

PAAC grf’de fokal infiltrat varlığı

Tedavi ampirik olarak yapılır

Gram boyama ve kültür ile tanı konur

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 54

Page 55: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 55

Page 56: Hıv enf ve aids(fazlası için )

AİDSli hastaların%90ında gelişir

AS’e sık geliş sebepleri; Nöbet

Bilinç bulanıklığı

Başağrısı

Meningismus

Fokal nörolojik defisit

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 56

Page 57: Hıv enf ve aids(fazlası için )

AS’de ilk yapılması gerekenler Tam NM

Kraniyal BT-> (-) ise kontrast BT/MRI

Lomber Ponksiyon – LP (açılış-kapanış basınçları, hücre sayısı, glukoz, protein, gram boyama, hint boyası ile boyama, bakterial fungal ve viral kültür, tokzoplazma ve kriptokok antijeni, koksidioidomikoz titresi)

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 57

Page 58: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Nörolojik durum değişikliği olan tüm hastalar AS değerlendirme sonucu ne olursa olsun YATIRILMALIDIR

Nörolojik semptomların en sık sebepleri; AIDS demansı

Tokzoplazma

Kriptokokkus neoformans

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 58

Page 59: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Aids li hastaların %10-15

BBT:kortikal atrofi ve ventriküler genişleme

%50-70 vakada BOSta protein artmış

Progresif, Belli belirsiz son dönem hafıza kayıpları, Algı defektleri

Şunlarla karışabilir; Depresyon Anksiyete Madde bağımlılığı

Giderek bilinç değişiklikleri artar, afazi ve motor problemler oluşur

AIDS demans hastası AS her geldiğinde diğer SSS hastalıkları ekarte edilmelidir DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011

59

Page 60: Hıv enf ve aids(fazlası için )

AIDS hastalarında fokal ensefalitin en sık sebebi tokzoplazma. Başağrısı Ateş Fokal nörolojik defisitler Bilinç bulanıklığı Nöbet

Tanıyı koyma yada ekarte etmede T. Gondii kan serolojisi yararlı değil

BOS serolojisi daha iyi, ancak yanlış (-)

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 60

Page 61: Hıv enf ve aids(fazlası için )

(1) Kontrastsız BT – AS’de ilk yapılacak tetkik

Bazal ganglia’larda olma eğiliminde multpl subkortikal lezyonlar

Şüpheli ise

(2) Kontrastlı BT

Ödem ile çevrili halka şeklinde yapılar

(3) MRI daha sens ancak AS’de endikasyonu yok

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 61

Page 62: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 62

Page 63: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Kontrastlı BT’de halka şekli; Lenfoma

Fungal enfeksiyonlar

Serebral TBC

Tokzoplazma

!!! AS’de bunların ayırıcı tanısı mümkün değildir !!!

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 63

Page 64: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Tokzoplazma şüphesi olan hastalar Yatırılmalı

Primetamin

Sülfadiyazin

Folinik asit - hematolojik toksisiteyi azaltmak

Steroidler – ödemi azaltmak için

Tedaviye yanıt yoksa Beyin Biyopsisi yapılır

Profilakside TMP-SMX çift doz

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 64

Page 65: Hıv enf ve aids(fazlası için )

AIDS hastalarının %10’unda görülür

Fokal serebral lezyonlar

Diffüz meningoensefalit yapabilir

En sık başvuru şikayetleri

Ateş

Başağrısı

Bulantı

Bilinç bulanıklığı

Fokal nörolojik defisitler

Menegismus nadir DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011

65

Page 66: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Tanı’da

görüntüleme genelde normal

BOS’da kriptokokkal antijen ile organizmanın tesbiti (%100)

açılış basıncı >25cm H2O ise çıkış/kapanış basıncı <20cm H2O ve açılış basıncının %50si kadar geriletilmeli

Kültür (%95-100)

Hint boyasıyla boyama (%60-80)

Serum kriptokokkal antijen

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 66

Page 67: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 67

Page 68: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Diğer nadir SSS enfeksiyonları Bakteriyal menenjit

Histoplazmozis

CMV

Progresif multifokal lökoensefalopati

HSV

Nörosifiliz

SSS lenfoması

SVO

Metabolik ensefalopatiler

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 68

Page 69: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Ensık görülen periferik sinir sistemi hastalığı:

HIV nöropatisi – Ayaklarda ağrı

Nortriptilin(TCA) gibi ağrı düzenleyici ajanlar HIV demansı olan hastada deliryuma yol açabilir

Ağır vakalarda narkotik analjezikler

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 69

Page 70: Hıv enf ve aids(fazlası için )

AİDSli hastaların %5 inde

En sık retina mikrovasküleritesi ve retinada ‘cotton wool spot’ görüntüsü (HT,DM): sinir hasarı göstergesi

Aids li hastada en sık ve en ciddi oftalmolojik fırsatçı enfeksiyon CMV

CMV : görme alanında azalma, skotom, kırmızı göz, gözde ağrı, fotofobi..

Oftalmoskop ile bakı: iç kısmında hemoraji olan beyaz perivasküler lezyonlar

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 70

Page 71: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 71

Page 72: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 72

Page 73: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 73

Page 74: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 74

Page 75: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 75

Page 76: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Hastaların %50’si hastalıklarının bir döneminde GIS semptomlarla gelirler

En sık; Diyare

Odinofaji

Karın ağrısı

Kanama

görülür.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 76

Page 77: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Diyare

AIDS hastalarının %50-%90’ında

Enterik patojenler ve daha az virülan suşlar ile

AS değerlendirmesinde; Gaytanın lökosit, yumurta ve parazit için

mikroskopik olarak incelenmesi Asit-fast olarak boyanması(İsospora,

Crptosporidium, Cyclospora) Gayta kültürü yapılır

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011

77

Page 78: Hıv enf ve aids(fazlası için )

AIDS’de sık diyare etkenleri

Şigella

Salmonella

EAEC

Kampilobakter

Parazitler Giardia Kriptosporidyum İzospora belli

CMV

MAI kompleksi

Antibiyotik tedavisi DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011

78

Page 79: Hıv enf ve aids(fazlası için )

AS’de

Sıvı ve elektrolit replasmanı

Toksik görünümde olmayan ve oral sıvı alabilen hastalar ayaktan plk. takibine gelebilirler

Antibiyotik gerektirmeyen, ancak ağır ishali olanlarda Kaopektin

Psyllium(karnıyarık otu)

Difenoksilat HCl + Atropin (Lomotil)

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 79

Page 80: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Oral lezyonlar sık görülür ve genellikle malnütrisyona işaret ederler

Oral kandida (pamukçuk)

Özellikle dil ve bukkal mukozada. Eritemli zeminden kolayca kaldırılabilen plaklar. FM ile saçlı lökoplakiden ayrımı zor. KCl ile mikroskopisi kesin tanı. Çoğu lezyon ayaktan tedavi edilebilir. Klotrimazol ve nistatin süsp günde 5 kez yeterli. Ağır ve rezistan vakalarda oral flukanazol.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 80

Page 81: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 81

Page 82: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 82

Page 83: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Oral saçlı lökoplaki – yapışkan, beyaz, kalın, dilin yan duvarlarında genellikle

Tedavisi; Asiklovir

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 83

Page 84: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Herpes simpleks – veziküler lezyonlar

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 84

Page 85: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Özofagus tutulumu yapan etkenler Kandida CMV HSV

Özofajit – pamukçuk olan ve CD4 < 100 olanlarda Odinofaji Disfaji

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 85

Page 86: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Kserozis

Seboreik egzema

Kaşıntı

Büllöz impetigo

Ektima

Follikülit

Yumuşatıcılar

Topikal steroidler

S. aureus,

standart Tx

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 86

Page 87: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Kaposi sarkomu

Homoseksüel erkeklerde daha sık

Ağrısız, tabandan yüksek, birleşme eğilimi göstermeyen siyah-mor papul veya nodüller

Yüz, göğüs, genitaller, oral kavite de sık

İç organlarda dahi görülebilir

Mortalite ve morbiditesi düşük

Lokal lezyonlara kryoterapi ve radyasyon

Yaygın hastalığa KT (vinkristin, vinblastin, doksorubisin)

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011

87

Page 88: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 88

Page 89: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 89

Page 90: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 90

Page 91: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 91

Page 92: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 92

Page 93: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 93

Page 94: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 94

Page 95: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 95

Page 96: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 96

Page 97: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 97

Page 98: Hıv enf ve aids(fazlası için )

Basiller anjiomatosis; İlk kez 1983 yılında Stoler ve arkadaşları tarafından tanımlanan, genellikle HIV pozitif hastalarda görülen bartonella grubu mikroorganizmaların etken olduğu, bakteriyel bir enfeksiyondur. Hastalık sadece deriye lokalize kalabildiği gibi mukozaları, lenf bezlerini, karaciğer ve dalak gibi iç organları etkileyerek sistemik bulgulara neden olabilmektedir. Bu enfeksiyon her ne kadar sıklıkla HIV pozitif hastalarda görülürse de kronik lenfositik lösemi, kemoterapötik ajan veya sistemik steroid kullanımı gibi immün sistemin baskılandığı durumlarda ve nadir olarak immün sistemi normal kişilerde de görülebilmektedir.

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 98

Page 99: Hıv enf ve aids(fazlası için )

DR. ERKMAN SANRI - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 99