enfeksİyon hastaliklari
DESCRIPTION
ENFEKSİYON HASTALIKLARI. http://hastaneciyiz.blogspot.com. Sağlık. Slayt. Arşivi:. DÖKÜNTÜ. İnfeksiyon hastalıklarının bir belirtisi olarak deride beliren kırmızı renkteki lezyonlara ekzantem M ukozada görülen değişikliklere ise enantem. Ekzantemler. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
DÖKÜNTÜ İnfeksiyon hastalıklarının bir belirtisi
olarak deride beliren kırmızı renkteki lezyonlara ekzantem
Mukozada görülen değişikliklere ise enantem
Ekzantemler
Maküli: Kapiller dilatasyon sonucu oluşan, cam bagetle basınca solan, deriden farklı renkteki kırmızı lezyon
Papül; Kapiller dilatasyon ve damar dışına sızan serum nedeniyle deriden kabarık nodüler kırmızı bir lezyondur. Cam bagetle basınca genellikle solar ama seruma eritrositlerde sızar ise solmaz.
Vezikül; Epidermisin alt tabakaları ve dermiste sıvı birikimi sonucunda deriden kabarık, içinde berrak sıvı bulunan lezyona
Püstül; Aynı vezikül gibi deriden hafif kabarık ama epidermis ile dermis arasında pürülan sıvı bulunan lezyondur. Sıvının rengi bulanıktır.
Eritem; Derinin yaygın veya lokalize kızarıklığına denir, eritema marjinatum(RA)
Purpura; (peteşi veya ekimoz) Epidermis altında küçük kanama
odaklarına peteşi Yaygın kanama alanına ise ekimoz Eritema nodosum; hafif pembe
renkli, palpasyonla orta sertlikte nodüler lezyondur.
NBA tanımlaması, Fizik muayenede, öyküsünde ve 7 gün
hastaneye yatış süresince laboratuvar incelemeleri ile tanısı konulamayan,
7 gün veya daha uzun süre 38 derecenin üzerinde seyreden ateş
Atipik seyirli infeksiyon Bağ dokusu hastalıkları Neoplazmlar
Bakteriyel infeksiyonlar iki grupta toplanır
Birinci Grupta (NBA) Tüberküloz Atipik mikobakteriler Tifo Brusella Tularemi Spiroket hastalıkları Hepatit virusları Sitomegalovirus ve Epstein-Barr virüs
İkinci grupta Fokal infeksiyonlar Endokardit Karaciğer veya intraabdominal
abseler, Sinüzit Mastoidit Pyelonefrit veya Perinefrik apse Osteomyelit Pnömoni
BAKTERİYEMİ
Bakteriyemi, kanda pozitif kan kültürüyle gösterilen canlı bakteri bulunmasıdır.
Primer Sekonder
Primer kan enfeksiyonu tanısı kriterleri
Kan kültüründen izole edilen patojen, başka bir bölgedeki enfeksiyonla ilişkili olmamalıdır.
İzole edilen organizmanın deriden kontamine olma olasılığı varsa, hastanın ateşi (>38ºC), titremesi veya hipotansiyonu olması ve şu kriterlerden birinin karşılanması gereklidir:
(a)organizma ayrı zamanlarda alınan iki kan kültüründe üremelidir;
(b)Yaygın deri kontaminasyonu yapan organizma, intravasküler katateri bulunan bir hastadan bir kez izole edilmelidir.
Kanda antijen testi pozitif ve sorumlu organizma başka bir bölgedeki enfeksiyonla ilişkili değil.
12 aydan küçük bebeklerde yukarıdaki kriterlerden biriyle şunlardan birinin olması:
Ateş (>38ºC), Hipotermi (<37ºC); Apne Bradikardi.
Bakteriyemi saptanan hastalarda odağın belirlenmesine çalışılmalıdır.
Hastanede yatan hastalarda öncelikle intravasküler kataterler ve iv sıvılar araştırılmalı
İntravenöz kateterlerde enfeksiyon riskini arttıran faktörler
Alt ekstremitenin kateterizasyonu, El yerine bilekten takılması, üç günden uzun süre kalması, Kateter hammaddesi olarak teflon yerine
polivinil klorid veya polietilen kullanılması
Santral venöz kateterlerin, internal juguler venden takılması, subklaviyan yerleşimli katetere göre daha sık bakteriyemi
Arteriyel kateterlerde kateter bölgesinin kolonizasyonu ve 4 günden uzun süre kalması bakteriyemi riskini arttırır.
Primer kan enfeksiyonunda kandan izole edilen bakteriler
KNS %31 S. aureus %16 Enterokoklar %9 E coli %5 C. Albicans %5
K. pneumonia %5 Enterobakter sp.
%4 Diğerleri %25
Toplum kaynaklı bakteremilerde E.coli (özellikle ürosepsis), Pnomokoklar, Meningokok, MSSA............ en sık etkenlerdir.
Diş fırçalama sonrası kana karışan viridans streptokoklar, enfektif endokardit vakalarının %75'inden sorumludur.
IV ilaç bağımlılığı ve nosokomiyal girişimler de geçici bakteriyemi yoluyla endokardite neden olabilir.
Bakteriyemi-Özel hasta grupları
Yanık’ta en sık P aeruginosa
HIV’de katetere bağlı bakterieminin en sık nedeni S. aureus
Kanserlilerde barsaktaki bakterilerin translokasyonu nedeniyle gram negatif patojenler öne çıkar.
Özel hasta grupları
Dializ hastalarında katetere bağlı sepsisin en sık nedeni Gr negatif
Splenektomili hastalar H influenzae, N meningitidis, ve S. pneumoniae
Septik abortus veya pelvik enfeksiyon mikst aerobik veya anaerobik enfeksiyon ..............düşünülmelidir.
İv ilaç bağımlıları, Stafilokok Gram (-) basiller
Şok, intravasküler hemoliz ve sarılık varlığında klostridyal bakteriyemi
İntraabdominal sepsis, Anaeroblar, özellikle B. fragilis önemli rol oynar.
Kapak bozuklukları olanlarda bakteriyemi sonrası endokardit riski
İmmün yetmezlikli hastalar nosokomiyal
patojenler ve mantar enfeksiyonu
Capnocytophagia canimorsus bakteriemisi, köpek ısırığından sonra ortaya çıkabilir ve özellikle splenektomili hastalarda virulandır.
Sepsis İnfeksiyona karşı aşırı sistemik enflamatuar
yanıt
SİRS Enfeksiyöz yada enfeksiyöz olmayan çeşitli
uyaranlara karşı gelişen akut fizyolojik cevaplar serisidir.
Sistemik inflamatuar cevap sendromu (SIRS): Enfeksiyöz ya da enfeksiyöz olmayan
çeşitli uyaranlara karşı gelişen akut fizyolojik cevaplar serisi
tanısı konulması için aşağıdaki kriterlerden iki veya daha fazlası bulunmalıdır:
36ºC'den düşük veya 38ºC'den yüksek ateş.
Nabız >90 /dak.
SIRS Solunum hızının dakikada 20'den fazla
olması PaCO2'nin 32 mmHg'den az olmasıyla
karakterize hiperventilasyon. Beyaz küre sayımının 4000/mm3'den
az veya 12.000/mm3'den fazla olması veya immatür polimorfonüklear lökositlerin oranının %10'dan fazla olması.
SIRS
Enfeksiyonla oluşursa sepsis
Bir yaş altı çocuklarda bu bulgular yanında
hipotermi Apne Bradikardi gibi bulgularda sepsisi
akla getirmeli
Sepsis Septik şok, yeterli sıvı replasmanına
rağmen hipotansiyonla seyreden sepsistir.
Bakteri ya da endotoksinin dolaşıma girmesiyle sitokin TNF ve IL-1 sentezi
Ateş, 30-90 dakika sonra ortaya çıkar. Bu nedenle kan kültürleri ateş zirveye
çıkmadan alınmalıdır.
Sepsis riskini arttıran konakçıya ait faktörler
Çok ileri ya da küçük yaş Altta yatan çok sayıda ya da ağır hastalık Malnutrisyon İmmün yetmezlik, özellikle nötropeni Deri bütünlüğünün bozulması(örn. yanık)
Sepsis Deri Meningokoksemide maküler, peteşiyal,
purpurik veya ekimotik lezyonlar
Yaygın gonokokal enfeksiyonda parmak ve parmak uçları gibi distal ekstremitelerde peteşi, purpura, hemorajik ya da papüler lezyonlar
Sepsis Deri Stafilokokal bakteriyemi, deri döküntüleri
(meningokoksemiye benzer) Pseudomonas bakteriyemisinde, ektima
gangrenosum Aeromonas hidrophila da benzer lezyon
Sepsis Deri
Kandidemilerde deriden kabarık, ayrı ayrı pembe-kırmızı deri nodülleri
Bakteriyel endokardit splinter hemorajiler ve osler nodülleri
İmmün yetmezlikli, yara enfeksiyonu olan ya da hemolizle seyreden klostridyal sepsis vakalarında sarılık
Sepsis Laboratuvar En az 2-3 adet kan kültürü alınmalı Mantarlar için özel besiyerleri Gram boyama ve kültür Antibiyotik tedavisi
Sepsis tedavi
Hastanın vital bulguları monitorize edilmelidir.
Şok mevcutsa öncelikle tedavi Destekleyici tedavi
Sepsis Tedavi Volüm replasmanı Septik şok tedavisinde kolloid daha
üstün Oksijen desteği pH 7.0-7.1'e kadar düşmüşse
bikarbonat
Sepsis Tedavi
Kültür sonuçları çıkıncaya kadar erken antibiyotik tedavisi mortaliteyi azaltır.
IV bakterisidal ajanlar tercih edilmelidir Antibiyotikler kombinasyon halinde
kullanılabilir Özellikle P. aeruginosa ve enterokok
Sepsis Tedavi
Gram negatif bakterilerin etken olduğu düşünülüyorsa, (genellikle bir beta laktam ve aminoglikozit) kombinasyonu
Bu ikili kombinasyonun üçüncü kuşak bir sefalosporin ya da karbapenemle monoterapiye üstünlüğü gösterilememiştir
Sepsis Tedavi
MRSA ve nosokomiyal gram(-) basiller vankomisin+aminoglikozit (± piperasilin)
P. aeruginosa bakteriemisinde tam doz aminoglikozit +antipseudomonal penisilin
Sellülit Hospitalizasyon nedeni olan başlıca deri ve yumuşak doku enfeksiyonudur.
Diğer pyodermalar arasında impetigo follikülit fronkül karbonkül Pyodermalar çoğunlukla S. aureus
İMPETİGO İmpetigo, yüz ve ekstremite gibi açık
bölgelerde görülen yüzeyel vezikülopüstüler deri enfeksiyonu
Grup A streptokoklar S. aureus
Predispozan Grup A streptokoklar ve S. aureus
taşıyıcılığı, Minör travmalar, Kişisel hijyen kötülüğü, Nemli hava Kalabalık yaşam şartları
İmpetigo
Vezikülopüstüler lezyonlar açılır ve bal rengi krutlarla kaplanır.
S. aureus ve Grup A streptokokların neden olduğu impetigolar klinik olarak birbirinden ayrılamaz.
Lokal lenfadenopati
İmpetigo Grup A streptokoklara bağlı olarak
nadiren, ülseratif bir form (ektima) Bullöz impetigo, S. aureus'a bağlı
olarak daha çok yenidoğanlar ve küçük çocuklarda görülür.
İmpetigo
İmpetigo tedavisinde ilk tercih penisilin olmasına karşın
S. aureus suşlarının hemen tamamı beta-laktamaz ürettiğinden eritromisin, dikloksasilin ve topikal mupirosin kullanılabilir.
Tedavide ilk seçenek genellikle günde dört doz eritromisin ya da günde üç kez topikal mupirosin
FOLLİKÜLİT Follikülit, kıl folliküllerinin lokal
enfeksiyonudur. S. aureus (en sık) P. aeruginosa Kandida
Follikülit
risk faktörleri arasında Burunda S. aureus taşıyıcılığı, P. aeruginosa ile kontamine yüzme
havuzlarında bulunma Antibiyotik ve kortikosteroid kullanımı
(kandida folliküliti)
Follikülit
Tekrarlayan follikülitler görülebilir. Nadiren follikülit fronküle ilerleyebilir. Sistemik tedavi yararlı değildir. S. aureus taşıyıcılarında mupirosin
pomad uygulanması
FRONKÜLOZ VE KARBONKÜL
Genellikle folliküliti takiben bir saç follikülünü tutan inflamatuar bir nodüldür.
Karbonkül subkutan dokuda bir veya birden çok apse topluluğudur.
Her iki durumda da en sık S. aureus Deri, yüz, aksilla ve gluteal bölge gibi
sürtünme ve terlemeye maruz kalan alanlarda görülür.
Fronküloz ve Karbonkül Şişmanlık Kortikosteroid tedavisi öyküsü Nötrofil fonksiyon bozukluğu
predispozan
Fronküloz ve Karbonkül
Fronküloz, genellikle kendiliğinden drene olan ağrılı nodüler lezyon
Fronkülozda sistemik semptomlar nadir görülür.
Ateş gibi sistemik semptomlar daha derin bir enfeksiyon olan karbonkülde beklenir.
Fronkül ilerleyerek karbonküle dönüşebilir.
Fronküloz ve Karbonkül Yüz ve ağız kenarındaki fronküller venöz
drenaj yolları nedeniyle kavernöz sinüs trombozu
Bakteriyemi ve metastatik enfeksiyonlar
Fronküloz ve Karbonkül Antibiyotik tedavisi, S. aureus'a
yönelik Dikloksasilin ilk tercih olabilir. Penisiline allerjik hastalarda sefaleksin
veya klindamisin Nasal S. aureus taşıyıcılığı topikal
mupirosin, düşük doz klindamisin veya rifampisin +dikloksasilin ile tedavi
Deri ve fascianın nekrotizan enfeksiyonları, fulminan doku hasarı ve sistemik toksisite ile birlikte yüksek mortaliteye yol açar.
Nekrotizan sellülit
Klostridya sellüliti Klostridya harici anaerobik sellülit
(diyabet)
Meleney sinerjistik gangreni (post op, S.aureus+strep)
Sinerjistik nekrotizan sellülit
Nekrotizan sellülit Klostridya sellüliti, çoğunlukla
Clostridium perfiringes'e bağlı gelişir travma ya da cerrahi Fasya ve derin kaslar tutulmazken,
hemen her zaman deride gaz bulunur. Myonekroza göre daha az sistemik
toksisiteye neden olmasına karşın cerrahi debridman gerektirir.
Nekrotizan sellülit
Klostridya harici anaerobik sellülit, mikst anaerobik ve aerobik organizmaların neden olduğu dokuda gaz oluşumu izlenen bir sellülit tipidir.
Hastalar genellikle diabetiktir. Enfeksiyon pis kokulu olup, cerrahi
ekplorasyon ile myonekroz ve nekrotizan fasciit'ten ayrılır.
Nekrotizan sellülit
Meleney sinerjistik gangreni, Postoperatif hastalarda
Yavaş yavaş genişleyen bir ülserasyon S.aureus + mikroaerofilik streptokok Cerrahi debridman ve antibiyotik
Nekrotizan sellülit
Sinerjistik nekrotizan sellülit: Bacaklarda ve perinede
Diabet risk faktörü Aerobik ve anaerobik
Nekrotizan fasciit Nekrotizan fasciit, subkutan dokunun
derin yerleşimli bir enfeksiyonudur. Fascia ve yağ dokusunda ilerleyici
hasara yol açar ancak deri korunur. İki klinik tipi mevcuttur:
Tip I
Aerobik + anaerobik (mikst) Cerrahi işlemlerden sonra görülen Diabet ve periferik vasküler hastalık
bilinen risk faktörleridir.
Tip II Nekrotizan fasiit
Streptococcus pyogenes Her yaş grubunda ve altta yatan bir
hastalığı olmayan kişilerde de görülebilir.
Künt travma, varisella aşısı, iv ilaç bağımlılığı, laserasyonlar, cerrahi girişimler, doğum ve hasta kişiyle temas
Ludwig anjini Yüz ve boyundaki fascia aralıklarının
nekrotizan fasciiti Fusobakteri ve streptokoklar Çoğu vakada dental girişim Mikst aerobik ve anaerobik Yüz ve mediastene yayılabilir.
Fournier gangreni Perineal bölgede GIS ya da üretral mukozanın delici
yaralanmaları sonrası oluşan agresif seyirli bir enfeksiyondur.
Ani ve şiddetli bir ağrı ile başlayıp, ön karın duvarı, gluteal kaslar, skrotum ve penise hızla yayılım
Nekrotizan deri ve fascia enfeksiyonlarının tedavisi
Erken ve agresif cerrahi ile nekrotik dokunun debridmanı
Antibiyotik tedavisi Destekleyici önlemler
Nekrotizan deri ve fascia enfeksiyonları tedavisi
Tip I nekrotizan fasciit hastalarında, ve Fournier gangreninde antibiyotik tedavisi gram boyama, kültür
Ampirik tedavide, ampisilin ya da SAM ve klindamisin (metranidazol) kombinasyonu
Nekrotizan deri ve fascia enfeksiyonları tedavisi
Daha önce antiyotik kullanımı ya da hospitalizasyon öyküsü varsa gram negatif etki spektrumu genişletilmelidir.
Bunun için ampisilin yerine piperasilin-sulbaktam ya da tikarsilin-klavulanik asit kullanılması ile gerçekleştirilebilir.
Nekrotizan deri ve fascia enfeksiyonları tedavisi Servikal nekrotizan fasciit ve Ludwig
anjini fusobakteri ve streptokoklar Penisilin veya klindamisin Şok mevcutsa destekleyici tedavi İntravenöz immunoglobulin tedavisiyle
streptokokal toksinler ve bazı klostridyal toksinler bloke edilebilir.
KEMİK VE EKLEM HASTALIKLARI
Kemik (osteomyelit) ile eklemlerin (septik artrit) infeksiyonları genellikle bakteriyel
Osteomyelit her yaşta ortaya çıkabilir ama sıklıkla 3-12 yaşlar arasındaki çocuklarda görülür ve erkekleri (2 kat)
Kemik infeksiyonları hematojen yayılımla ya da yakın infeksiyon odağından doğrudan yayılım
Osteomyelit Çocuklarda osteomyelit sıklıkla
bakteriyeminin sonucudur Özellikle uzun kemiklerin metafizleri
olmak üzere hızlı büyüyen kemiklerde gözükür.
Osteomyelit Osteomyelit sıklıkla travma sonrasında
oluşur infeksiyona zemin hazırlayan lokal kemik
zedelenmeleri alanlarında Bir yaşın altındaki çocuklarda septik artrite
neden olur.
Osteomyelit Staphylococcus aureus en sık H. influenzae tip b Grup B (yenidoğanda) Diğer streptokoklar Anaerobik mikroorganizmalar Gram negatif enterik bakteriler M. tuberculosis
Osteomyelit
zemin hazırlayan diğer etkenler Fronkül Su çiçeğinin infekte lezyonları İnfekte yanıklar Uzamış intravenöz ya da santral
parenteral beslenme İntravenöz ilaç kullanımı Travma
Osteomyelit
Orak hücreli anemi ve diğer hemoglobinopatiler
Staphylococcus aureus (en sık) Salmonella S. pneumoniae
osteomyelit Köpek ya da kedi ısırığına ikincil
osteomyelitler pasteurella multocida
Pseudomonas osteomyeliti Sıklıkla ayağın delici yaralarından sonra
(ince tabanlı lastik ayakkabı giyenlerde) intravenöz ilaç bağımlılığında
Osteomyelit
Lökositoz bulunabilir. Sedimentasyon genellikle yükselmiştir
ve tedaviyi izlemede çok yararlıdır. Kan kültürleri (%60 pozitiftir) Sellülit aspirasyon kültürleri Periost aralığının tanısal aspirasyonu
Osteomyelit Osteomyelitte iv antibiyotik tedavisine
başlama kararı, kemik aspirasyonunun Gram boyanması sonucuna, kan kültürleri raporlarına ve beraberindeki hastalığa dayanmalıdır
Başlangıç tedavisinde penisilinaz üreten stafilokok ve MRSA düşünülmelidir.
Osteomyelit
Orak hücreli anemisi Salmonella, S.aureus (sefotaksim, seftriakson).
Yara kontaminasyonu ya da intravenöz ilaç bağımlılığı öyküsü olanlarda gr negatif organizmalar
Osteomyelit
Küçük çocuklarda H.influenza Seftriakson, sefotaksim, ampisilin
/sulbactam
Bağışıklığı kırılmış olan hastalarda ya da uzun süre parenteral beslenme uygulananlar
Candida, Aspergillus ve Rhizopus potansiyel patojenler (amfotericin B).
Osteomyelit
iv tedaviye yanıt genellikle 48 saatte Cerrahi drenaj gerekebilir
erken dönemde cerrahi drenaj Sekestrum varsa, Hastalık kronik ya da atipikse, Kalça eklemi tutulmuşsa ya da Omurilik basısı
Osteomyelit
Antibiyotik parenteral 4-6 hafta ya da daha uzun süre
Oral antibiyotikler ancak intravenöz tedaviye olumlu yanıttan sonra etkili
Osteomyelit
Osteomyelitin yetersiz ya da gecikmiş tedavisi genellikle
Kronik abse oluşumu Sinüs kanalından drenaj Patolojik kırıklar Ortopedik deformitelere Amiloidoz
Septik Artrit
En sık yaşamın ilk iki yılında ve adölesan döneminde görülür.
Septik artrit küçük çocuklarda; bakterinin hematojen yayılımı, çevreleyen yumuşak dokulardan bulaşma yoluyla yayılımı ve osteomiyelitin epifizden eklem boşluğu içine yakın yayılımı ile ortaya çıkar.
Septik Artrit
S aureus en sık 2-4 yaşlar en sık H. influenzae tip b Bunu stafilokok, streptokok, pnömokok ve
meningokok izler.
Eklem efüzyonu H.influenzae tip b Meningokok sepsisi ve menenjiti
Septik Artrit Meningokok artriti, sepsis yada menenjit
yokluğunda da oluşabilir. Yaygın gonokoksik infeksiyonla beraber
olan gonokoksik artrit adölesan dönemdeki poliartritin ya da monoartriküler artritin en sık nedenidir.
Endemik bölgelerde Lyme artriti
Septik Artrit
Çocukluk çağında septik artrit en sık
Kalça eklemi, Diz eklemi
Akut septik artritte sıklıkla tek eklem tutulur (diz, kalça, ayak bileği, omuz, dirsek, bilek).
Septik Artrit Lökositoz ve sedimantasyon hızı
artışı Süpüratif artritin hızlı tanısındaki
seçenek artrosentez
H. influenzae %85’inde kan ve/veya eklem kültürleri pozitiftir.
Septik Artrit Parenteral antimikrobiyal ilaçlar
başlıca tedavi uygulaması Cerrahi girişimler özel durumlarda
Septik Artrit S. aureus’un neden olduğu kalça ya
da omuz piyonejik artritinde hemen cerrahi drenaj gerekir.
Bununla birlikte dizin artrosentezler ve uygun parenteral antibiyotikler
Septik artrit Eklem sıvısının gram boyamasına göre
yenidoğanda ampirik olarak Stafilokoklar grup B streptokoklar aerobik Gram negatif çomaklara
sefalosporinler(seftriakson, sefotaksim)
Septik Artrit Kültür sonuçları öğrenilene kadar 3 ay 4 yaş arası çocuklara S.aureus ve
H.influenza tip b’ye karşı etkili antibiyotikler Seftriakson ya da ampisilin/sulbaktam
S.aureus için iv metisilin (nafsilin, oksasilin)
MRSA’ya vankomisin Gonokoksik artritte seftriakson seçilir
Yenidoğan Dönemi Sonrası Akut Bakteriyel Menenjit
Menenjit, leptomenikslerin inflamasyonu
Bakteri, virus ya da nadiren mantar ile oluşmasına karşın, bakteriyel menenjit çocuklarda septiseminin sık görülen bir komplikasyonudur ve acil tedavi gerektirir.
İki ay ile 12 yaş arasındaki çocuklarda bakteriyel menenjit etkeni sıklıkla
S.pneumonia N.meningitidis H.influenza tip b
H.influenza ile infeksiyon her yaşta olabilir, ama 4 yaş öncesinde daha sıktır.
Beş yaşın üzerinde S.pneumonia N.meningitidis
Ventriküler-peritoneal şantla S.epidermidis Korinebakteri
Açık nöral tüp defektli S. aureus Enterik bakteriler
T hücre defekti Cryptococcus neoformans L. monocytogenes
Sinüs kırığına bağlı BOS sızıntısı Pnömokok menenjiti
Delici kafa travması Stafilokoksik menenjit
Bakteriyel menenjit kış ve ilkbaharda sık
Erkeklerde kızlardan daha fazla En sık 2 ay ile 2 yaş arasında Nazofarengeal taşıyıcı ile yakın
temas H.influenza tip b infeksiyonu Meningokok infeksiyonu geçirenler
Deri ile meninks arasında doğrudan ilişki olduğu için, mikroorganizmler dermoid sinüs alanından ya da meningomyelosel yolu ile
Kafatasının ya da omurganın osteomiyeliti de menenjit yapabilir.
Orak hücreli anemisi olan ya da dalağı olmayan çocuklarda S. pneumonia menenjiti
Kompleman eksikliği bazı çocuklarda Neisseria sepsisine ve menenjite eğilim
inflamatuvar yanıt kan beyin bariyerinin geçirgenliğini arttırır
serebral ödeme, KİBAS ve koagülasyon sisteminin aktivasyonuna yol açarak lokal tromboz ve infarkt oluşturur.
Artmış BOS proteini Azalmış BOS glukozu
Hızlı başlangıç (<1 gün) S.pneumoniae ya da N. meningitidis
Subakut başlangıç H.influenza (2 - 3 gün).
Küçük çocuklarda, Belirtileri çok az olabilir Yalnızca irritabilite, huzursuzluk ile
iştahsızlık Ateş genellikle vardır.
Meninks inflamasyonuna baş ağrısı, irritabilite, bulantı, kusma, ense sertliği, letarji ve bazen fotofobi eşlik eder.
Daha büyük çocukta bilinç bulanıklığı olabilir, sırt ağrısından yakınabilir ve genellikle Kernig ve Brudzinski belirtileri gösterir.
Nöbet ve koma ortaya çıkabilir.
Kafa içi basınç artışı sıktır (başağrısı ve diplopi)
Fontanel kabarıklığı bulunabilir. Pitozis, altıncı sinir felci ve apne, artmış
kafa içi basıncının ve beyin herniasyonun sık görülen belirtileri olabilirken
Fontanel kabarıklığı genellikle herniasyonla beraber değildir.
Fontanel kabarıklığı dışında artmış kafa içi basıncı belirtileri yoksa LP yapılmalıdır.
LP yerinde infeksiyon, kitle lezyonu şüphesi ve hastanın durumunun çok değişken olması LP kaçınmanın diğer nedenleridir.
Menenjit
BOS incelemesi Beyaz hücre sayımı, dağılımı, Protein ve glukoz düzeyleri Gram boyama Kültürler Bakteriyel menenjitli hastalarda Gram
boyama %90 yararlı olmaktadır.
Lateks aglütinasyon test H.influenza tip b, S. pnemoniae, ve N.
meningitidis bakteriyel menenjitlerin hasta önceden antibiyotikle tedavi edilmiş olsa bile tanısını koydurabilir.
Ek tanı testlerinde kan kültürleri (%50-90 hastada pozitiftir), tam kan sayımı ve orak hücre tarama testi yer alır.
Tüberküloz menenjit, mantar menenjiti, aseptik menenjit, spiroket infeksiyonu (sifiliz, Lyme hastalığı), beyin apsesi, ensefalit, kayalık dağlar humması, intrakranial ya da spinal epidural apseler, embolili bakteriyel endokardit, subdural ampiyem (tromboflebitli ya da tromboflebitsiz), subaraknoid kanama ve beyin tümörleri bakteriyel menenjiti taklit edebilir.
Bakteriyel Menenjit Tedavisi SSS hasarını azaltma BOS’a geçebilen uygun ab verilmesi Serebral ve sistemik dolaşımın
sürekliliğini sağlama H. influenzae menenjiti şüphesi olan
hastalarda antimikrobiyal tedavi öncesinde dexametazon
Etiyolojisi bilinmeyen bakteriyel menenjitte sefotaksim ya da seftriakson
Duyarlı S.pneumoniae ya da meningokok için penisilin G
Sefotaksim, seftriakson ve vankomisin genellikle penicilline dirençli pnömokoklar
İki aydan küçük bebekler için L. monocytogenes olasılığına karşı sefotaksim (ya da seftriakson) tedavisine ampisilin eklenmelidir.
H. influenza tip b ile olan infeksiyonlarda subdural efüzyonlar sık
H.influenza tip b menenjitli ya da meningokok menenjitli çocuklara nazofaringeal taşıyıcı olma durumunu ortadan kaldırmak için rifampin
H. influenza tip b ve N. meningitidis infeksiyonu olan bireyler ile temas halindeki ailelerin rifampin ile kemoproflaksisi
Risk altındaki bireylere N.meningitidise karşı aşı ya da antibiyotik proflaksisi ve bütün çocuklara H. İnfluenza aşısı
Uygun antibiyotik tedavisi ile dahi çocuklardaki bakteriyel menenjitte mortalite oranı yüksektir (H.influenza %8, meningokok %15, pnömokok %25).
Hastalığı geçirenlerin %35’inde (özellikle pnömokok infeksiyonu) sıklık sırasına göre sağırlık, nöbet, öğrenme bozukluğu, körlük, parezi, ataksi ya da hidrosefali gibi sekel kalabilmektedir.
Kötü prognoz; Küçük yaş ab tedavi öncesindeki
hastalık sürecinin uzun olması
Pnömokok, GNB BOS’da çok miktarda
organizma ve/veya bakteri antijeni
Geç-başlayan nöbetler Koma varlığına
Şok Gr ile bakterilerin
görülmesi ile birlikte lökosit olmaması
İmmünitenin kırılması
Akut Aseptik Menenjit meninkslerin akut inflamasyonu Birçok etkeni olan ve sık görülen bir hastalık BOS genellikle lenfositik pleositoz, Normal glukoz, hafif yükselmiş protein
düzeyi Gram boyama ya da kültürde bakteriyel
mikroorganizma bulunmaması
Akut aseptik menenjit
Tüm aseptik olgularının yaklaşık %85’inin nedeni Enteroviruslar (en sık nedeni) ve coxsackie B5 ile echo virus (4, 6, 9, 11)
HIV, varicella, EBV, lenfositik koriomenenjit, kızamık, kızamıkçık kabakulak, polio kuduz, influenza, parainfluenza, HSV
Akut Aseptik Menenjit Çeşitli viruslara karşı postinfeksiyöz
reaksiyonlar kadar Mikoplazma Klamidya Çeşitli mantar Protozoa ve diğer parazitler
Akut Aseptik Menenjit
Kısmen ya da uygunsuz tedavi edilmiş bakteriyel hastalık
Tüberküloz Paramenengial infeksiyonlar Toksoplazma Kawasaki hastalığıdır.
Akut aseptik menenjit
Daha az neden olanlar leptospiroz TMP-SXT Sifiliz IVIG Kriptokokkozis NSAİD Lyme hastalığı Kayalık Dağlar humması Malignite Kafa içi kanaması
Akut aseptik menenjit Büyük çocuklarda ilk özellik şiddetli
başağrısı; bebeklerde ise huzursuzluk
Ateş, bulantı ve kusma ile birlikte ense sertliği, fotofobi ve retrobulber ağrı gibi diğer nörolojik yakınmalara sık rastlanabilir, ancak konvulsiyonlar nadirdir.
Ekovirus/koksakivirus...... ekzantemler
Kabakulakta....... parotitis ya da orşit
CMV, HIV, EBV....... lap ya da HSM
Kayalık dağlar hummasında..... peteşiler
BOS mikrolitrede birkaç taneden birkaç bine kadar hücre içerir
Hastalığın erken döneminde polimorfonükleer hücre, ilerledikçe ise lenfosit ya da mononükleer hücre egemenliği gelişir.
Labaratuvar boyamada hiç organizma görülmez
protein seviyesi, normal ile hafif yüksek BOS’da glukoz konsantrasyonu normaldir;
Aseptik viral menenjit
Aseptik viral menenjit genellikle benign kendiliğinden düzelen bir hastalıktır
Küçük bebeklerde ya da bakteriyel menenjit olasılığına karşı akut hastalanan çocuklarda hospitalizasyon gerekir. .
Herpes simpleksle oluşan aseptik menenjit dışında viral menenjitte tedavi destekleyicidir.
Herpes simpleksden ya da komplike herpes zosterden kaynaklanan meningoensefalit asiklovir
Lyme hastalığı yüksek doz parenteral seftriakson ile tedavi edilmelidir
ENSEFALİT Ensefalit, beyin parankiminin genellikle
akut gelişen, postinfeksiyöz ensefalomiyelit, Kronik dejeneratif hastalık yavaş virus infeksiyonu şeklinde de
olabilen Ensefalit diffüz ya da lokal olabilir
Ensefalit
Genellikle beynin viruslarla doğrudan, hematojen ya da sinirsel (periferik ya da kraniyal) yolla infeksiyonu sonucu mg
Epidemik mevsimlerde (yaz ya da sonbahar) arbovirus ve enteroviruslar
HSV Sporadik ensefalitin en sık nedeni olan
HSV, yenidoğanlarda (HSV tip II > I). da sık bir ensefalit etkenidir.
Tüm herpes ensefalitlerinin %95’inin etkeni HSV1
Temporal-temporofrontal Asiklovir ile mortalite %70den %20ye iner
Ensefalitin diğer nedenleri
Varisella kabakulak kızamık HBV kızamıkçık LCMV
adenovirus RSV parainfluenza influenza
Serebellar ataksi sıklıkla su çiçeği virusu
Postinfek. allerjik demiyelinizan ensefalit ya aşılamayı ya da bir virus infeksiyonunu izler ve otoimmun
HIV çocuklarda ensefalitin giderek artan bir nedenidir.
Ensefalit
HSV infeksiyonları yenidoğan dönemi dışındaki olguların yaklaşık %10’unu
Yenidoğan bebeklerde aktif birincil infeksiyonu olan anneden doğumda
Yetişkinlerde birincil bir infeksiyon latent virusun yeniden aktivasyonu ile
Yavaş viral hastalıklar infeksiyondan aylar-yıllar sonra, bunama, bilişsel zayıflama, kişilik değişiklikleri ile ortaya çıkar;
HIV Kızamık Kızamık aşısı ile ilgili (SSPE) HSV (Mollaret menenjiti) JC papovavirus (progresif multifokal
lökoensefalopati).
Ensefalit Belirti ve semptomlar aseptik
menenjitteki gibidir. Başağrısı ve ateşe konfüzyon,
deliryum, irritabilite, halüsinasyonlar, bellek kaybı, hırçınlık, koma, nöbetler (fokal olabilir), ataksi ve artmış kafa içi basınç artışı belirtileri eşlik eder.
Ensefalit Mikoplasma Tüberküloz Sifiliz leptospirozis Riketsiya Kawasaki hastalığı, Lyme hastalığı, Kedi tırmığı hastalığı Borreliozis
Ensefalitle ilişkili olan parazit
Toxoplasma gondii Tripanosomiyazis Sistiserkozis (taenia solium) Sıtma
Cryptococcus hastalıkları ensefalit şeklinde ortaya çıkabilir ve HIV infeksiyonu olan büyük çocuklarda sıktır.
Malignite Sarkoidoz Birincil SSS ya da sistemik vaskülitler,
infeksiyöz olmayan ensefaliter hastalık nedenleridir.
Ensefalit Virus ensefalitlerinde BOS incelemesi
nadiren normal bulgular verebilir. Bulgular sıklıkla aseptik menenjit
bulguları gibidir. HSV’de eritrositlerde artış görülürken Proteinde olağanüstü artış ve glukozda
azalma tüberküloz ya da kriptokok infeksiyonlarını düşündürür.
Kriptokok hastalığının tanısı Indian ink ve BOS’ta kriptokok antijeni saptanması
EEG, BT görüntüleme ve MRI özgül olmayabilir ama HSV infeksiyonunda bu yöntemlerle temporal lobda bir odak
Biyopsi olguların %40-50 kadarında tanıyı destekler.
fokal nörolojik bulguları olan hastalarda ya da SSS lenfoması ile toksoplasmozis (her ikiside tedavi edilebilir) beyin biyopsisi kesin tanı için gerekli olabilir.
Nazofarenks, rektum ve BOS viral kültürleri bazen yardımcı olur.
Viral ensefalit olgularının birçoğunda özgül antikorlardaki yükselmeyi saptamak için plazmanın serolojisi
HSV tedavisinde asiklovir tercih edilir. HİV infeksiyonları zidovudine M.pneumonia infeksiyonları doksisiklin,
erytromisin ya da azithromycin ve klaritromisin gibi yeni makrolidler
Artmış kafa içi basıncını azaltmak ve kardiyopulmoner işlevlerin bozulmamasını sağlamak için destekleyici tedavi
Ensefalit
Çocukların çoğu major sekel olmadan düzelirler.
HSV, kuduz M. pneumonia’nın daha kötü bir
prognoz gösterirler.
Otitis Media En çok 6 ay ile 2 yaş arasındaki sağlıklı
çocuk grubunda olmak üzere, yarık damak ve Down sendromu gibi yüksek riskli çocuklarda
Otitis media, erkek çocuklarda, sosyoekonomik durumu kötü olan, hazır formül mamalar ile beslenenlerde ve kış aylarında daha sık
Otitis media
Pnömokoklar H.influenza (%10 kadarı tip b) Moraxella catarrhalis A grubu streptokoklar Çocukluk çağında en sık etken
streptococcus pnömoniae
Hastaların %20-25 kadarında viruslar RSV CMV Rhinovirus
Otitis media ile birlikte aynı tarafta konjuktivit tiplendirilemeyen H.influenza ile ilişkilidir.
Otitis media başlangıçta özgül bir patojen tespit edilmeden tedavi edilmeli
Amoksisilin, trimetoprim-sulfametaksazol, sefaklor ve eritromisin
Beta laktamaz üreten bakteriler
Otitis medianın komplikasyonları
işitme kaybı kronik efüzyon kolesteatoma oluşması (keratinize
epitelyal büyüme) petrozit mastoidit
Akut mastoidit
Kr olgularda S.aureus P.aeruginosa Anaerobik bakteriler
Tedavi sistemik antibiyotik ya da hastalık apse oluşumuna doğru gitmiş ise drenajdır.
Burun Akıntısı (Rinore)
İnfeksiyöz, allerjik ya da mekanik olayların ortak bir bulgusudur.
İnfeksiyöz rinit PMNL içeren mukopürülan akıntı ile beraberdir ve
Rhinovirus (en sık) RSV
Sinüzit
Genellikle soğuk algınlığı ile allerjik rinitin komplikasyonu
Siyanotik kalp hastalığı Kistik fibrozis İmmünoglobulin eksikliği HİV infeksiyonu
Akut sinüzite yol açan bakteriler, Pnömokoklar
H.influenza
M.catarrhalis
Anaerobik bakteriler
Streptokoklar
Stafilokoklar Nozokomiyal sinüzite
Klebsiella
Pseudomonas
Nötropenik, bağışıklığı baskılanmış Aspergillus Zygomycetes
Sorumlu olan bakteriyi saptamak için nazal mukozadan alınan kültürler yararlı olmaz.
Orbital Selülit İnfekte sinüsün duvarından bakteri
yayılmasını takiben görülen bir sinüzit komplikasyonu
Etmoid sinüzit tipik olarak orbita ile etmoid sinüsü ayıran ince bir kemik yapı olan lamina papyracea üzerinden yayılır.
Orbitanın ekstraoküler yapılarının infeksiyonu şöyle bir sıra ile gelişim gösterir:
1- İnflamatuvar bir ödem 2- Orbital sellülit 3- Subperiostal apse 4- Orbital apse 5-Kavernöz sinüs trombozu (başağrısı,
III., IV., V. ve VI. kraniyal sinirlerin tutulumu).
Farenjit ya da Faringotonsillit
Pediatrik infeksiyonların en sık görülenlerinden
İnflamasyonun farenksle ilişkili görülmesi pek olağan değildir, ancak tonsillerin daha belirgin katılımı halinde tonsillit terimi kullanılır.
Üç yaşın altındaki çocuklarda farenjitin nedeni sıklıkla viral
Grup A streptokoklar 5 yaş üzerinde daha sık görülür
Adolesan dönemde Mikoplazma Gonokoklar Arcanobacterium haemolyticum
Rekürren tonsillofarenjit
S.aureus H.influenzae Branhamella catarrhalis Bacteroides spp. BETA_LAKTAMAZ ÜRETİMİ
Viral patojenler Rhinovirüs Coronavirus Adenovirus Parainfluenza virus İnfluenza virus (epidemi) Enteroviruslar EBV CMV HSV
Bakteriyel etkenler arasında en baskın olan AGBHS
C ya da G grubu streptokoklar (kontamine olmuş süt, dondurma ile epidemi)
Corynebacterium diphteria Tularemi Toksoplazmozis Gonore
Boğaz muayenesinde eritem, eksüda, damakta peteşiler, büyümüş tonsiller ve bazen anterior servikal lenfadenopati
Veziküller ve ülserasyon, HSV ile coxsackie virusları (herpangina);
Yumuşak damakta peteşi kızamık, kızamıkçık, EBV, AGBHS
Eşlik eden konjonktivit adeno virus
Kardit ya da nöropati ile ya da tek başına olan gri-beyaz psödomembran ile birlikte belirgin servikal şişliğin varlığı (boğa boynu)……….. difteri etkenini
Maküler döküntünün varlığı AGBHS (kızıl) daha az sıklıkta A. haemolyticum
Streptokok farenjiti Streptokok farenjiti boğaz kültürü ya
da hızlı streptakok antijeni tespit kitleri ile tanınabilir.
Tam kan sayımı ve heterofil antikor testi, EMN tanısı için kullanılabilirken
Soğuk aglutininler mikoplazma
Mononükleozu olan hastaların %25’inde streptekoksik farenjit görülebilir.
Tedavi Mycoplasma ya da A. haemolyticum
eritromisin Peritonsiller apseler başlangıçta yüksek
doz penisilin ve drenaj ile tedavi Apselerin rezolüsyonunu takiben
tonsillektomi Retrofarengeal apselerde....... oksasilin Ludwig anjini..... yüksek doz penisilin