ek-3.doc · web viewiec, iso no tarih standardın adı en/hd tarih iec 60086-1 1993 primary...

Ön söz

- Bu tasarı, CENELEC tarafından kabul edilen EN 60086-5 (2000) esas alınarak TSE Elektrik Hazırlık Grubu'nca hazırlanmıştır.

TS 13-3 EN 60086-3Nisan 2004

ICS 29.220.10

PRİMER PİLLER - BÖLÜM 3: SAAT PİLLERİ

Primary batteries - Part 3: Watch batteries

Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.

Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını şükranla anarız.

Kalite Sistem Belgesiİmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.

TSEKKalite Uygunluk Markası (TSEK Markası)TSEK Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul edilen teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.

DİKKAT! TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir garanti söz konusu değildir.

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.

TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

ICS 29.220.10 TÜRK STANDARDI TS 13-3EN 60086-3/Nisan 2004

Ön söz Bu standard, CENELEC tarafından kabul edilen EN 60086-3 (1996) standardı esas alınarak TSE Elektrik

Hazırlık Grubu’nca TS 13 (1990)’nın revizyonu olarak hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu’nun 26 Nisan 2004 tarihli toplantısında Türk Standardı olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.

Bu standardın daha önce yayınlanmış bulunan baskıları geçersizdir.

TS 13 (1990)’nın revizyonu ile TS 13-1 EN 60086-1 (2004), TS 13-2 EN 60086-2 (2004), TS 13-3 EN 60086-3 (2004) standardları hazırlanmıştır.


İçindekiler

1 Kapsam..................................................................................................................................................... 12 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar............................................................................................13 Tarifler...................................................................................................................................................... 14 Mekanik özellikler.................................................................................................................................... 15 Elektriksel özellikler................................................................................................................................ 66 Gösteriliş.................................................................................................................................................. 67 İşaretleme................................................................................................................................................. 78 Deney yöntemleri..................................................................................................................................... 79 Gözle muayene ve kabul şartları..........................................................................................................13Ek ZA - Atıf yapılan uluslar arası standardlar ile bu standardlara karşılık gelen Avrupa standardları.............15


Primer piller - Bölüm 3: Saat pilleri

1 KapsamBu standard, saatler için primer pillerle ilgili boyutları, gösterilişi, deney yöntemlerini ve özellikleri kapsar. Birkaç durumda deney yönteminin bir listesi verilmiştir. Pilin elektriksel özelliklerini ve/veya performans bilgilerini sunarken, imalâtçı hangi deney yönteminin kullanıldığını belirtir. 2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlarBu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır. Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilen atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi halinde en son baskısı kullanılır.

EN, ISO, IEC Adı TS No1) Adıvb. No (İngilizce) (Türkçe)

IEC 60086-1(1996)

Primary battaries - Part 1: General TS 13-1EN 60086-1

Primer piller - Bölüm 1: Genel

IEC 60086-2(1994)

Primary battaries - Part 2: Physical and electrical specifications

TS 13-2EN 60086-2

Piller (Primer) - Bölüm 2: Fiziksel ve elektriksel özellikler

ISO 2859(1974)

Sampling procedures and tables for inspection by attributes

TS 2756-0 ISO 2859-0 TS 2756-1 TS 2756-2TS 2756-3TS 2756-4TS 2756-5 ISO 8422 TS 2756-6 ISO 8423TS 2756-7 ISO/TR 8550

Muayene ve Deney İçin Numune Alma Metotları

Not - İlâve kaynaklar Ek A'da verilmiştir.

3 TariflerIEC 60086’nın bu bölümünün amacı için, IEC 60086-1’de verilen tarifler uygulanır.

4 Mekanik özellikler

4.1 Boyutlar ve büyüklük kodlarıSaatler için primer pillerin boyutları ve toleransları Şekil 1, Çizelge 1 A ve Çizelge 1 B ile uyumlu olmalıdır. Pillerin boyutları Madde 8.2'ye uygun olarak deneyden geçirilmelidir.

1) TSE Notu: Atıf yapılan standardların TS numarası ve Türkçe adı 3. ve 4. kolonda verilmiştir.

0

http://www.tse.net.tr/Standart/Standart_Detay.asp?SorguListe=Normal&STDNO=12059&sira=7&siraNo=1





Boyutlar milimetre cinsindendir.

Şekil 1 - Boyutsal karakteristikler

1


Çizelge 1 A - Boyutlar ve büyüklük kodlarıBoyutlar milimetre cinsindendir.

Çap men küçük Yükseklik h

Kod 1)

10 12 14 16 20 21 25 26 27 30 31 32 36 42 54

Toleranslar

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Kod 1) d Tolerans -0,10 -0,15 -0,15 -0,18 -0,20 -0,20 -0,20 -0,20 -0,20 -0,25 -0,25 -0,25 -0,25 -0,25 -0,25

4 4,80

-0,151,65 2,15

5 5,80

-0,152,6 1,05 1,25 1,45 1,65 2,15 2,70

6 6,80

-0,153,0 1,05 1,25 1,45 1,65 2,15 2,60

7 7,90

-0,153,5 1,05 1,25 1,45 1,65 2,10 2,60 3,10 3,60

9 9,50

-0,154,5 1,05 1,25 1,45 1,65 2,05 2,70 3,60

11 11,60

-0,20 6,0 1,05 1,25 1,45 1,65 2,05 2,60 3,05 3,60 4,20 5,40

12 12,50

-0,25 4,0 1,20 1,60 2,00 2,50

1) Madde 6'ya bakınız.

Not - Yukarıdaki matristeki boş kutuların, çakışan toleranslar fikrinden dolayı, standardlaştırma için mevcut olması gerekli değildir.

2


Çizelge 1 B - Boyutlar ve büyüklük kodlarıBoyutlar milimetre cinsindendir.

3

Çap men küçük Yükseklik h

Kod 1)

12 16 20 25 30 32

Toleranslar

0 0 0 0 0 0

Kod 1) d Tolerans -0,10 -0,15 -0,15 -0,18 -0,20** -0,20**

16 160

-0,255,0 1,20 1,65 2,15

20 5200

-0,258,0 1,20 1,25 1,45 1,65 2,15

23 6230

-0,308,0 1,20 1,25 1,45 1,65 2,15

24 24,50

-0,308,0 1,20 1,25 1,45 1,65 2,10

1) Madde 6'ya bakınız.** Gelecekte azaltılacaktır. Not - Yukarıdaki matristeki boş kutuların, çakışan toleranslar fikrinden dolayı, standardlaştırma için mevcut olması gerekli değildir.


4.2 Bağlantı uçlarıNegatif temas noktası (-) : Negatif temas ucu (m boyutlu) Çizelge 1 A ve Çizelge 1 B'ye uygun olmalıdır. Bu kural iki kademeli negatif temas noktası olan pillere uygulanmaz.

Pozitif temas noktası (+) : Pilin silindirik biçimli yüzeyi pozitif bağlantı ucuna bağlı olmalıdır (IEC 60086-2'ye bakınız).

4.3 Negatif bağlantı ucunun izdüşümü (k1)k1 boyutu aşağıdaki gibi olmalıdır:

h ≤ 1.65 için k1 ≥ 0,02;1,6<h<2,5 için k1 ≥ 0,06;h ≥ 1.65 için k1 ≥ 0,08.

Negatif temas noktası pilin en yüksek noktası olmalıdır.

4.4 Negatif bağlantı ucunun şekli11,6 mm'ye eşit veya daha küçük çaplı piller için yer ihtiyacı 45º'lik bir açı ile sınırlandırılmalıdır (Şekil 2'ye bakınız).

Farklı h yükseklikleri için, a'nın en küçük değerleri Çizelge 2'de verilmiştir.

Şekil 2 - Negatif bağlantı ucunun biçimi

Çizelge 2 - a'nın en küçük emniyet değerleri Boyutlar milimetre cinsindendir.

h a en küçük1 < h ≤ 1,90 0,201,90 < h ≤ 3,10 0,353,60 ≤ h ≤ 4,20 0,705,40 ≤ h 0,90Not - Ocak 1992'den sonra standardlaştırılan yeni pillere, a en küçük kuralı uygulanmaz..4.5 Mekanik basınç dayanımıÇizelge 3'te belirtildiği gibi,1 mm çaplı çelik bir top vasıtasıyla her bir temas bölgesinin merkezine uygulanan bir F (N) kuvveti, pilin doğru çalışmasını engelleyecek hiç bir şekil bozulmasına neden olmamalı, yani deneyden sonra pil, Madde 8'de belirtilen deneyleri geçebilmelidir.

4


Çizelge 3 - Pil boyutlarına göre uygulanan F kuvveti

Pil boyutları Kuvvet F (N)

h mm < 3,0 ≥ 3,0

d mm

<7,9 5 10

≥ 7,9 10 10

4.6 Biçim bozulmasıPil boyutları, tarif edilen son-nokta gerilimine kadar boşalma dahil her zaman (taze, depolamada, vs.), ilgili belirtilmiş boyutlara uymalıdır.

Not - L,C,B ve G sistemlerde, pil bu gerilimin altına boşaltılırsa, pil yüksekliğinde 0,25 mm artış meydana gelebilir.

4.7 SızıntıTaze piller ve, eğer gerekliyse, Madde 8.3.6'ya göre deneyden geçirilmiş piller, Madde 8.5'te belirtildiği gibi muayene edilmelidir. Tolere edilen kusurlu pil sayısı için, imalâtçı ile müşteri arasında anlaşma sağlanmalıdır.

5 Elektriksel özellikler

5.1 Elektrokimyasal sistem, anma gerilimi, son-nokta gerilimi ve yüksüz çalışma gerilimiElektrokimyasal sistem, anma gerilimi, son-nokta gerilimi ve yüksüz çalışma gerilimi ile ilgili özellikler Çizelge 4'te verilmiştir.

Çizelge 4 - Tipik sistemler için temel elektriksel özellikler

Kodharfi

Pozitif elektrot Elektrolit Negatif elektrot

Anmagerilimi

Son-noktagerilimi

Yüksüz çalışma gerilimiEn büyük En küçük

L Manganez dioksit Alkali Çinko 1,5 1,0 1,65 1,50S Gümüş oksit (Ag2O) Alkali Çinko 1,55 1,2 1,63 1,57C Manganez dioksit Organik Lityum 3 2,0 3,70 3,00B Karbon monoflorür Organik Lityum 3 2,0 3,70 3,00G Bakır oksit Organik Lityum 1,5 1,2 2,30 1,70

5.2 Yüklü çalışma gerilimi, iç empedans ve iç dirençYüklü çalışma gerilimi, iç empedans ve iç direnç Madde 8.3'e göre ölçülmelidir. Sınır değerler için imalâtçı ile müşteri arasında anlaşma sağlanmalıdır.

Not - Yalnız iç direncin bilinmesi, horolojik uygulamalar için yeterli değildir.

5.3 KapasiteKapasite için, Madde 8.3.6'ya göre 20 ilâ 35 gün süren bir sürekli boşalma deneyi esas alınarak, imalâtçı ile müşteri arasında anlaşma sağlanmalıdır.

6 GösterilişBu standarda uymak özel amacıyla imal edilen saat pilleri, aşağıda gösterildiği gibi bir kodlu harfler ve sayılar sistemiyle gösterilmelidir. Ancak, W harfi, IEC 60086-3'e uygunluğu göstermek için kullanılır.

5


Örnek: S R 7 21 S W

Elektrokimyasal sistem:Çizelge 4'e göre kod harfi

Yuvarlak pil : (IEC 60086-1'e göre)

Boyut : Çap milimetre cinsinden

Boyut : Yükseklik milimetrenin onda biri cinsinden

Elektrolit :- S : Sodyum hidroksit NaOH (isteğe bağlı)- P : Potasyum hidroksit (isteğe bağlı)- Organik elektrolit : Boş

W harfi : IEC 60086-3'e uygunluk

7 İşaretlemePiller aşağıdaki bilgilerle işaretlenmelidir:a) Madde 6'ya göre gösteriliş,b) İmalâtçı veya tedarikçinin ismi veya ticarî markası,c) Bağlantı bileşeninin polaritesi (+),d) İki sembollü tarih veya imalât kodu:

Kod yılın son basamağı ve ayı gösteren bir sayıdan oluşur. Ekim, Kasım ve Aralık sırasıyla, O, Y, Z harfleriyle gösterilmelidir.

Örnek:01 : Ocak 1990,9Y : Kasım 1999,

e) Pilin son kullanma tarihi, sadece paket üzerinde belirtilebilir.İşaretleme elektriksel teması engellememelidir.

8 Deney yöntemleri

8.1 Numune almaNiteliklere göre deneyden geçirme gerektiğinde, seçilen numune alma plânı, Madde 8'in tüm kontrol ve ölçme yöntemleri için, ISO 2859'a uygun olmalıdır. Tek tek ele alınan parametreler ve kabul edilebilir kalite seviyesi (AQL) için, imalâtçı ile müşteri arasında anlaşma sağlanmalıdır.

8.2 Biçim ve boyutlar

8.2.1 Çap ve yükseklikÇap ve yükseklik, Çizelge 1 A ve Çizelge 1 B'de belirtilen tolerans kurallarına uymaya yeterli olacak doğrulukta bir kalibrasyonla kontrol edilmelidir.

Diğer benzer kontrol yöntemleri, eşit doğrulukta olmaları şartıyla kabul edilir.

8.2.2 Biçim özellikleriNegatif temas noktasının biçimi, optik izdüşüm (yöntem 1) veya Şekil 3'e göre açık ölçme aleti (yöntem 2) ile kontrol edilir.

Yöntem 1 veya yöntem 2'nin seçilmesi için, imalâtçı ile müşteri arasında anlaşma sağlanmalıdır.

6


Şekil 3 - Biçim özellikleri

8.3 Elektriksel özellikler

8.3.1 Eşdeğer devreBir pilin genel eşdeğer devresi, IEC 60086-1'deki Madde 2.11'de tarif edilmiştir.

Pil, devre elemanı olarak pillere ohmik olmayan bir davranış veren, kendi aralarında seri ve paralel olan kondansatör ve direnç kombinasyonuna seri olarak bağlı olan saf bir e.m.f. olarak modellenmelidir. Pil seçimi yapılırken, kullanılacak cihazın özellikleri dikkate alınmalıdır.Böyle boşalma şartlarını sağlayacak seçilmiş pillerin tarifi, imalâtçı ve müşteri tarafından gerçekleştirilmelidir.

Aşağıdaki maddelerde önerilen deneylerde, pilin saf ohmik olduğu, yüklü çalışma gerilimi Ucf 'nin t süreli bir boşalma darbesi sonunda, yani kapasitif reaktansın geçiş etkisinin önemli ölçüde zayıflatılmasından sonra, ölçülmesiyle doğrulanır (Şekil 4'e bakınız). Ölçme için gereken Δt süresi, t ile karşılaştırıldığında kısa olmalı ve ölçme cihazı bu kritere uygun olmalıdır.

Şekil 4 - Uc =f (t) eğrisi

8.3.2 CihazGerilim ölçümü için kullanılan cihaz aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır:- Doğruluk : ≤ 5 mV,- İç direnç : ≥ 10 MΩ,- Ölçme süresi : Madde 8.3.1'e bakınız.

7


8.3.3 Çevresel şartlarBaşkaca belirtilmedikçe, numune piller 20ºC ± 2ºC sıcaklıkta ve % 45 ile %70 arasında bir nispî nemde deneyden geçirilmelidir.

Piller, bazen sıcaklık değişimine maruz kalabilirler, bu nedenle deneylerin, bu seyrek ve istisnaî değişimleri dikkate almak için 0ºC ve -10ºC'ta gerçekleştirilmesi önerilir.

8.3.4 Yüksüz çalışma gerilimi Uco ve yüklü çalışma gerilimi UcfDevre prensibi

Şekil 5 - Devre prensibi

İlk ölçüm : Uco

Bu ölçüm gerçekleştirilirken anahtar açık bırakılmalıdır.

Sonraki ölçüm : Ucf

Deneyden geçirilen pil Rm yüküne bağlı olmalıdır. Anahtar Çizelge 5'e göre t süresiyle kapalı bırakılmalıdır.

Çizelge 5 - Ucf ölçümü için deney yöntemi

Deney yöntemi PW* pilleri Tüm diğer pillerRm Ω t Rm Ω t

A** 150 ± % 0,5 1 s ± % 5 1500 ± % 0,5 10 ms ± % 5B*** 150 ± % 0,5 0,5 ilâ 2 s 470 ± % 0,5 0,5 ilâ 2 sC**** 200 ± % 0,5 5 s ± % 5 2000 ± % 0,5 7,8 s ± % 5* Yüksek tepe değerli akımla uygulama.** A Yöntemi (önerilen deney) : Özel deney cihazı gerektirir.*** B yöntemi : A yöntemindeki deney cihazının olmaması durumunda kullanılır.**** C yöntemi : Yalnızca imalâtçı ve müşteri arasında anlaşma ile kullanılır.Not - Rm için deneyden geçirilen pilin bağlantı hatlarının direnci ve anahtarın temas direnci

dikkate alınmalıdır.

8.3.5 Ri iç direncinin hesaplanmasıİç direnç aşağıdaki biçimlerde belirlenebilir:- Hesaplamayla :

Uco - Ucf

Ri =Ucf / Rm

Not - Ucf / Rm bağıntısı, Rm boşalma direnci üzerinden akan akıma karşılık gelir (Madde 8.3.4'e bakınız).

- Ve/veya bir LCR metre ile.İç direncin değeri için imalâtçı ile müşteri arasında anlaşma sağlanmalıdır.

8


8.3.6 Kapasitenin ölçülmesiKapasiteyi ölçmenin iki yöntemi vardır :- Önerilen yöntem saat özellikleri için daha belirleyici olan A yöntemi'dir.- B yöntemi daha genel bir yöntemdir ve IEC 60086-1 ve IEC 60086-2'de belirtilmiştir.

Kapasite verilerini sunarken, imalâtçı hangi deney yönteminin kullanıldığını belirtmelidir.

8.3.6.1 A yöntemia) Devre prensibi

Şekil 6 - A yöntemi için devre prensibi

b) İşlemDeneyin süresi : Dirence boşalma süresi 30 güne yaklaşır.Rd direncinin değeri : Rezistif yükün değeri (Çizelge 7'de belirtilmiştir) haricî devrenin tüm parçalarını içermeli ve % ± 0,5 toleransla doğru olmalıdır.

c) Kapasitenin belirlenmesiYüksüz çalışma gerilimi U ve Yüklü çalışma gerilimi Ucf'nin ölçümleri, Rd'ye kalıcı olarak bağlı pil üzerinde, Çizelge 4'te tarif edilen son-nokta geriliminin altında ilk Ucf geçişine kadar, en az günde bir defa gerçekleştirilir.1) İlk ölçüm : U : Rd direnci Rm'den çok yüksek olarak, U , Uco'a yaklaşır. Ölçüm gerçekleştirilirken anahtar açık bırakılır.2) Sonraki ölçüm : Ucf : Deneyden geçirilen pil, Rm'ye bağlanır. Anahtar Çizelge 6'ya göre t süresi boyunca kapalı bırakılmalıdır. Çizelge 6 - Ucf ölçümü için A deney yöntemi

KOH elektrolitli piller Tüm diğer pillerRm Ω T Rm Ω t

150 ± % 0,5 1 s ± % 5 1500 ± % 0,5 10 ms ± % 5

Not - Rezistif yüklerin değeri (haricî devrenin tüm parçaları dahil) Çizelge 6 ve Çizelge 7'de belirtildiği gibi olmalıdır.

3) C kapasitesinin hesaplanması : Pilin kapasitesi, her bir ölçümden sonra aşağıdaki formülle hesaplanan Cp

kısmî kapasite miktarlarının toplanmasıyla elde edilir:

U x ti

Cp = Rd

Burada,

9


ti iki ölçme arasındaki süredir.

C = Σ Cp

Not - Boşalmanın sonunda, yeterli doğruluğu elde etmek için günde bir kaç ölçmenin yapılması önerilir.

8.3.6.2 B yöntemia) Devre prensibi

Şekil 7 - B yöntemi için devre prensibi

b) İşlem (Madde 8.3.6.1 b'ye bakınız)

c) Kapasitenin belirlenmesi : Deneyden geçen pilin yüksüz çalışma gerilimi, Çizelge 4'te tarif edilen son-nokta geriliminin altına ilk defa düştüğünde t süresi hesaplanır ve boşalma süresi olarak tanımlanır.

Ucf (ortalama)C = t

Rd

Burada,C kapasite,Ucf (ortalama), boşalma süresi (0 - t) sırasında Ucf'nin ortalama değeri,t boşalma süresidir.

8.3.7 A yönteminin kullanılması durumunda boşalma sırasında Ri iç direncinin hesaplanması (isteğe bağlı)U ve Ucf 'nin her ölçümünün gerçekleştirilmesinden sonra, Madde 8.3.6'da tarif edilen işleme göre, pilin iç direnci Ri'yi aşağıdaki formülle hesaplamak mümkündür:

U - Ucf

Ri =Ucf / Rm

8.4 Kapasite kalıcılığıKapasite kalıcılığı, verilen boşalma koşullarında taze piller ile 365 gün, 20 ºC ± 2 ºC'ta ve % 45 ile % 70 arasında bir nispî nemde depolanmış aynı partiden bir numunenin kapasiteleri arasındaki orandır.

Kapasite kalıcılığı oranı üzerinde imalâtçı ile müşteri arasında anlaşma sağlanmalıdır. En küçük değer, 12 aylık bir periyot için en az % 90 olmalıdır.

Kapasite ölçümü Madde 8.3.6'ya göre gerçekleştirilir.

Çizelge 7 - Boşalma direnci değerleri

Elektrokimyasal L S G Elektrokimyasal C B

10


sistemler içinharf kodu

sistemler içinharf kodu

Boyutlara görekod numarası

Boşalma direncik Ω

Boyutlara görekod numarası

Boşalma direncik Ω

510 1212512514 1216516 150521 100 1220 62527 68610 1225612614 120 1612616 100621 68 1616626 47710 1620 47712 100714 68 1625716 68721 47 2012726 33731 27 2016 30736 22754 15 2020 30910912 2025 15914916 47 2312920 33927 22 2316936 15

1110 2320 1511121114 23251116 391120 22 24121126 151130 15 24161136 151142 10 2420 151154 6,8

2425 15Not - Boş olan değerler gözden geçirilmektedir.

8.5 Sızıntıya karşı dayanıklılığın belirlenmesi için yöntemler

8.5.1 Önşartlandırma ve önceki muayeneMadde 8.5.2 ve Madde 8.5.3'teki deneylerin gerçekleştirilmesinden önce, piller Madde 9'da belirtilen kurallara göre bir gözle muayeneye tâbi tutulmalıdır.

Madde 8.5.2.1 ve Madde 8.5.2.2'deki deneyler için, piller, yükseltilmiş nemde yoğuşmadan sakınmak için, belirlenen sıcaklıkta (sırasıyla 40 ºC ve 45ºC), 2 saat süreyle önşartlandırılmalıdır.

11


8.5.2 Nemli ısı deneyi

8.5.2.1 Önerilen deneyPil Çizelge 8'de belirtilen şartlar altında depolanmalıdır:

Çizelge 8 - Önerilen deney için depolama şartları

SıcaklıkºC

Nispî nem%

Deney süresid

40 ± 2 90 ilâ 95 30 veya 90

Not - 30 günlük deney süresi hızlandırılmış rutin kalite kontrol deneyinde kullanılabilirken, 90 günlük deney süresi yeni pillerin nitelik deneyi için uygulanır.

8.5.2.2 İsteğe bağlı deneyİmalâtçı ile müşteri arasında anlaşma sağlanmasından sonra, aşağıdaki deney şartları seçilebilir:

Çizelge 9 - İsteğe bağlı deney için depolama şartları

SıcaklıkºC

Nispî nem%

Deney süresid

45 ± 2 90 ilâ 95 20 veya 60

Not - 20 günlük deney süresi hızlandırılmış rutin kalite kontrol deneyinde kullanılabilirken, 60 günlük deney süresi yeni pillerin nitelik deneyi için uygulanır.

8.5.3 Sıcaklık çevrimli deneyPil aşağıdaki tarifeye göre 150 sıcaklık çevrimine tâbi tutulmalıdır.

Şekil 8 - Sıcaklık çevrimli deney

Oda sıcaklığında nispî nem % 50 ilâ % 60 olmalıdır; sıcaklık değişimiyle sonradan değişecektir.

9 Gözle muayene ve kabul şartları

9.1 ÖnşartlandırmaÖnceki gözle muayeneyi gerçekleştirmeden önce veya Madde 8'de belirtilen deneylerden sonra, piller oda sıcaklığında ve % 50 ile % 60 arasında nispî nemde en az 24 saat depolanmalıdır.

Not 1 - Kural olarak, elektrolitin kristalleşmesinden sonra sızıntı gözlenmelidir. 24 saatlik depolama süresi gerekirse uzatılabilir.

2 - Bu deney, yeni veya kullanılmış pillere veya faklı deneylere tâbi tutulmuş pillere uygulanabilir.

9.2 BüyütmeGözle muayene 10 x ilâ 15 x büyütmede gerçekleştirilebilir. 15 x büyütme, küçük sızıntıları bulmak için gereklidir.

12


9.3 AydınlatmaGözle muayene, muayene edilecek pil yüzeyinde 900 Lx ilâ 1100 Lx'lük dağınık beyaz ışık altında gerçekleştirilmelidir.

9.4 Sızıntı seviyeleri ve sınıflandırmaSızıntı seviyeleri ve sınıflandırma Çizelge 10'da verilmiştir:

Çizelge 10 - Sızıntı seviyeleri ve sınıflandırma

Sızıntı seviyeleri TarifSınıflandırma Derece

Tuzlanma

S1Contanın yakınında, conta çapının % 10'undan daha azını etkileyen, 15 x büyütmeyle gözlenirken belirlenen küçük sızıntılar bulunur. Sızıntı çıplak gözle görülmez.

S2 Contanın yakınında hafif sızıntı izleri çıplak gözle görülür. 15 x büyütmede, bu sızıntıların conta çevresinin % 10'undan fazlasını etkilediği fark edilir.

S3 Contanın her iki tarafında bulutlar halinde yayılan sızıntılar çıplak gözle görülebilir ama düz negatif temas noktasına ulaşmazlar.

Bulutlar C1 Sızıntılar contanın her iki tarafında bulutlar halinde yayılır ancak düz negatif temas noktasının orta kısmına ulaşmaz.

C2 Sızıntılar düz negatif temas noktasının orta kısmına ulaşan bulutlar halinde yayılır.

SızıntılarL1 Elektrolitten gelen kristalleşmiş sıvının toplanması, düz negatif temas noktasının

tüm yüzeyini örten bulut yayılmasının bir bölümünde artar.

L2 Elektrolitten gelen kristalleşmiş sıvının toplanması, düz negatif temas noktasının tüm yüzeyini örten bulut yayılmasının bütününde artar.

9.5 Kabul şartlarıKabul edilebilir seviye gibi, kusurlu parçaların oranı için de, imalâtçı ile müşteri arasında anlaşma sağlanmalıdır.

S1'i aşan düzeyde taze piller, nitelendirmeye tâbi tutulmamalıdır.

Kabul kriterleri, Madde 8.5.2'ye göre deneyden geçirilmiş olan piller için daha az kısıtlayıcı olabilir.

Gerekliyse, fotoğrafik atıflar kullanılabilir.

13


Ek ZA

Atıf yapılan uluslar arası standardlar ile bu standardlara karşılık gelen Avrupa standardları

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır. Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilen atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi halinde ilgili standardın en son baskısı kullanılır.

Uluslar arası bir standardda, CENELEC tarafından (mod) ile gösterilen ortak değişiklikler yapıldığında, ilgili EN/HD uygulanır.

IEC, ISO No Tarih Standardın Adı EN/HD Tarih

IEC 60086-1 1993 Primary batteriesPart 1: General

EN 60086-11) 1999

A1 1994 - -IEC 60086-2 1994 Part 2: Spesification sheets - -ISO 2859 1974 Sampling procedures and tables for inspection

by attributes- -

1) EN 60086-1, IEC 60086-1'e yapılan Aralık 1993 tarihli düzeltmeleri kapsar.

14

ek-3.doc · web viewiec, iso no tarih standardın adı en/hd tarih iec 60086-1 1993 primary...

Documents