sosyal bİlgİler - pegem.net7).pdf · a) Öğretici tarih b) rivayetçi tarih c) araştırmacı...

10
KPSS 2016 Ö A B T SOSYAL BİLGİLER 2 9 . Eğitimde y ı l P e g e m A k a d e m i Sınav Komisyonu; 2015 KPSS’ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 40'ın üzerinde soruyu kolaylıkla çözebildiğini açıkladı. TARİH SORU BANKASI

Upload: others

Post on 19-Oct-2020

21 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: SOSYAL BİLGİLER - Pegem.Net7).pdf · A) Öğretici tarih B) Rivayetçi tarih C) Araştırmacı tarih D) Kronik tarih E) Sosyal tarih 4. Milletler kendi değerlerini, millî duygularını

KPSS2016

ÖABTSOSYAL BİLGİLER

29.Eğitimde

yıl

Pegem Akademi Sınav Komisyonu;

2015 KPSS’ye Pegem Yayınları

ile hazırlanan adayların,40'ın üzerinde soruyu

kolaylıkla çözebildiğini

açıkladı.

TARİHSORU BANKASI

Page 2: SOSYAL BİLGİLER - Pegem.Net7).pdf · A) Öğretici tarih B) Rivayetçi tarih C) Araştırmacı tarih D) Kronik tarih E) Sosyal tarih 4. Milletler kendi değerlerini, millî duygularını

Coşkun ÇEBİTÜRK

SOSYAL BİLGİLER 1. KİTAP TARİH SORU BANKASI

ISBN 978-605-318-206-1Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

© Pegem AkademiBu kitabın basım, yayın ve satış hakları

Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir.Anılan kurulusun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıtya da baska yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.

Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında

yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınlarısatın almamasını diliyoruz.

3. Baskı: 2015, Ankara

Yayın-Proje: Neslihan GürsoyDizgi-Grafik Tasarım: Kezban Öztürk

Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı

Baskı: Korza Yay. Basım San. Tic. A.Ş.Yenice Mah. No: 3 Esenboğa-Ankara

0312 342 22 08

Yayıncı Sertifika No: 14749Matbaa Sertifika No: 30233

İletişim

Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARAYayınevi 0312 430 67 50 - 430 67 51

Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08

Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60

İnternet: www.pegem.netE-ileti: [email protected]

Page 3: SOSYAL BİLGİLER - Pegem.Net7).pdf · A) Öğretici tarih B) Rivayetçi tarih C) Araştırmacı tarih D) Kronik tarih E) Sosyal tarih 4. Milletler kendi değerlerini, millî duygularını

ÖN SÖZ

Merhaba Sevgili Sosyal Bilgiler Öğretmeni Arkadaşlarım,

ÖABT, mesleğe geçiş sürecinin en önemli sınavlarından biri olup atanma puanının da önemli kısmını oluşturmaktadır. Taşıdığı önem sebebiyle, ÖABT üzerinde daha hassas ve titiz bir çalışma yürütüyoruz. Attığımız her “iyi” adımın sizleri mesleğinize biraz daha yaklaştırdığını biliyor ve bu bilinç içinde hareket ediyoruz.

Sosyal Bilgiler alanındaki en büyük sorun ÖABT’nin kapsamının sınırlandırılmamasıdır. Bu yönüyle ÖSYM tarafından tanımlanan Sosyal Bilgiler ÖABT kapsamı, sizleri alana hâkim olmakta zorlayabilir. Bu belirsizlik içinde 14 sorunun bulunduğu “tarih” dersi nasıl bir temel üzerinde yapılandırılmalı ve ne tür sorular çözerek sınava hazırlanmalı sorularına bu kitap iyi bir yanıt olacaktır.

2013 yılında uygulanmaya başlayan ÖABT doğal olarak KPSS Genel Kültür bölümünden daha derin bir içeriğe sahiptir.

Literatürü ise yeni yeni oturmaya başlamıştır. Bu yüzden akademik derinliğini yüksek tutmaya çalıştığımız eserimizdeki soruların çözümlü olması, Sosyal Bilgiler vizyonunuzun ve bilginizin genişlemesine önemli katkı sağlayacaktır.

Tüm umutlarınızın gerçek olması dileğiyle...

Coşkun ÇEBİTÜRK

Page 4: SOSYAL BİLGİLER - Pegem.Net7).pdf · A) Öğretici tarih B) Rivayetçi tarih C) Araştırmacı tarih D) Kronik tarih E) Sosyal tarih 4. Milletler kendi değerlerini, millî duygularını

v

İÇİNDEKİLER

ALAN BİLGİSİ

TARİH METODU

Tarih Metodu - I ...................................................................................3

Çözümler .............................................................................................................6

Tarih Metodu - II ...................................................................................8

Çözümler ..........................................................................................................11

Tarih Metodu - III ..............................................................................13

Çözümler ..........................................................................................................16

Tarih Metodu - IV ............................................................................18

Çözümler ..........................................................................................................21

ESKİ ÇAĞ TARİHİ

Eski Çağ Tarihi - I ............................................................................25

Çözümler ..........................................................................................................28

Eski Çağ Tarihi - II .........................................................................30

Çözümler ..........................................................................................................33

Eski Çağ Tarihi - III .......................................................................35

Çözümler ..........................................................................................................38

Eski Çağ Tarihi - IV .......................................................................40

Çözümler ..........................................................................................................43

Eski Çağ Tarihi - V .........................................................................45

Çözümler ..........................................................................................................48

Konu Tarama Testi - I ...............................................................50

Çözümler ..........................................................................................................53

Konu Tarama Testi - II .............................................................55

Çözümler ..........................................................................................................59

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ - I ......63

ÇÖZÜMLER ...............................................................................................66

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ - II ......68

ÇÖZÜMLER ...............................................................................................71

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ - III .73

ÇÖZÜMLER ...............................................................................................76

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ - IV....78

ÇÖZÜMLER ...............................................................................................81

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ - V ......83

ÇÖZÜMLER ...............................................................................................86

İSLAM TARİHİ

İSLAM TARİHİ - I ...........................................................................91

ÇÖZÜMLER ...............................................................................................94

İSLAM TARİHİ - II .......................................................................96

ÇÖZÜMLER ...............................................................................................99

İSLAM TARİHİ - III ...................................................................101

ÇÖZÜMLER ...........................................................................................104

İSLAM TARİHİ - IV .................................................................106

ÇÖZÜMLER ...........................................................................................109

TÜRK-İSLAM TARİHİ I .....................................................111

ÇÖZÜMLER ...........................................................................................114

TÜRK-İSLAM TARİHİ II .................................................116

ÇÖZÜMLER ...........................................................................................119

TÜRK-İSLAM TARİHİ III ...............................................121

ÇÖZÜMLER ...........................................................................................124

TÜRK-İSLAM TARİHİ IV ...............................................126

ÇÖZÜMLER ...........................................................................................130

TÜRK-İSLAM TARİHİ V .................................................132

ÇÖZÜMLER ...........................................................................................135

TÜRK DÜNYASI - (13. - 19. YÜZYIL) ..............137

Çözümler ......................................................................................................140

Page 5: SOSYAL BİLGİLER - Pegem.Net7).pdf · A) Öğretici tarih B) Rivayetçi tarih C) Araştırmacı tarih D) Kronik tarih E) Sosyal tarih 4. Milletler kendi değerlerini, millî duygularını

vi

OSMANLI TARİHİ

Beylikten Devlete - I .............................................................145

Çözümler ..................................................................................................148

Beylikten Devlete - II ...........................................................150

Çözümler ..................................................................................................153

Dünya Gücü: Osmanlı Devleti - I ............................155

Çözümler ..................................................................................................158

Dünya Gücü: Osmanlı Devleti - II .......................160

Çözümler ..................................................................................................163

Osmanlı Devleti Kültür ve Uygarlık Tarihi - I ...................................................................................................165

Çözümler ..................................................................................................168

Osmanlı Devleti Kültür ve Uygarlık Tarihi - II ...............................................................................................170

Çözümler ..................................................................................................173

Osmanlı Devleti Kültür ve Uygarlık Tarihi - III .............................................................................................175

Çözümler ..................................................................................................178

Osmanlı Devleti Kültür ve Uygarlık Tarihi - IV .............................................................................................180

Çözümler ..................................................................................................183

Arayış Yılları - I ..........................................................................185

Çözümler ..................................................................................................188

Arayış Yılları - II ........................................................................190

Çözümler ................................................................................................193

XVIII Yüzyılda Değişim ve Diplomasi - I ........................................................................................195

Çözümler ..................................................................................................198

XVIII Yüzyılda Değişim ve Diplomasi - II ......................................................................................200

Çözümler ..................................................................................................203

En Uzun Yüzyıl - I........................................................................205

Çözümler ..................................................................................................208

En Uzun Yüzyıl - II ...................................................................210

Çözümler ..................................................................................................213

Osmanlı Devleti'nde Yenileşme Hareketleri - I .................................................................................215

Çözümler ..................................................................................................218

Osmanlı Devleti'nde Yenileşme Hareketleri - II ...............................................................................220

Çözümler ..................................................................................................223

Osmanlı Devleti'nde Yenileşme Hareketleri - III .............................................................................225

Çözümler ..................................................................................................228

XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - I................................................................................................230

Çözümler ..................................................................................................233

XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - II .............................................................................................235

Çözümler ..................................................................................................238

TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARİHİ

Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - I .................243

Çözümler ..................................................................................................246

Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - II .............248

Çözümler ..................................................................................................251

Kurtuluş Savaşı Dönemi - I ............................................254

Çözümler ..................................................................................................257

Kurtuluş Savaşı Dönemi - II .........................................259

Çözümler ..................................................................................................263

Kurtuluş Savaşı Dönemi - III .......................................265

Çözümler ..................................................................................................268

Atatürk Dönemi Dış Politika - I ..........................270

Çözümler ..................................................................................................273

Atatürk Dönemi Dış Politika - II ........................275

Çözümler ..................................................................................................278

Atatürk Dönemi İç Olaylar - I ..................................280

Çözümler ..................................................................................................283

Page 6: SOSYAL BİLGİLER - Pegem.Net7).pdf · A) Öğretici tarih B) Rivayetçi tarih C) Araştırmacı tarih D) Kronik tarih E) Sosyal tarih 4. Milletler kendi değerlerini, millî duygularını

vii

Atatürk Dönemi İç Olaylar - II ................................285

Çözümler ..................................................................................................288

Atatürk İlke ve İnkılapları - I .....................................290

Çözümler ..................................................................................................293

Atatürk İlke ve İnkılapları - II ..................................295

Çözümler ..................................................................................................298

ORTAÇAĞ'DAN 20. YÜZYIL'A DÜNYA TARİHİ

Orta Çağ'dan 20. Yüzyıl'a Dünya Tarihi - I ...................................................................................................303

Çözümler ..................................................................................................306

Orta Çağ'dan 20. Yüzyıl'a Dünya Tarihi - II ...............................................................................................308

Çözümler ..................................................................................................311

Orta Çağ'dan 20. Yüzyıl'a Dünya Tarihi - III .............................................................................................313

Çözümler ..................................................................................................316

Orta Çağ'dan 20. Yüzyıl'a Dünya Tarihi - IV...............................................................................................318

Çözümler ..................................................................................................321

Orta Çağ'dan 20. Yüzyıl'a Dünya Tarihi - V .........................................................................323

Çözümler ..................................................................................................326

Orta Çağ'dan 20. Yüzyıla Uygarlık Tarihi Konu Tarama Testi - I .......................................................328

Çözümler ..................................................................................................331

Orta Çağ'dan 20. Yüzyıla Uygarlık Tarihi Konu Tarama Testi - II .....................................................333

Çözümler ..................................................................................................336

Orta Çağ'dan 20. Yüzyıla Uygarlık Tarihi Konu Tarama Testi - III ..................................................338

Çözümler ..................................................................................................341

XX. YÜZYIL TÜRK VE DÜNYA TARİHİ

XX. Yüzyıl Türk ve Dünya Tarihi - I ...................................................................................................345

Çözümler ..................................................................................................348

XX. Yüzyıl Türk ve Dünya Tarihi - II .................................................................................................350

Çözümler ..................................................................................................353

XX. Yüzyıl Türk ve Dünya Tarihi - III...............................................................................................355

Çözümler ..................................................................................................358

XX. Yüzyıl Türk ve Dünya Tarihi - IV .............................................................................................361

Çözümler ..................................................................................................365

Page 7: SOSYAL BİLGİLER - Pegem.Net7).pdf · A) Öğretici tarih B) Rivayetçi tarih C) Araştırmacı tarih D) Kronik tarih E) Sosyal tarih 4. Milletler kendi değerlerini, millî duygularını

TARİH METODU

Page 8: SOSYAL BİLGİLER - Pegem.Net7).pdf · A) Öğretici tarih B) Rivayetçi tarih C) Araştırmacı tarih D) Kronik tarih E) Sosyal tarih 4. Milletler kendi değerlerini, millî duygularını

3

1. Tarih biliminin gelişmesi için sosyoloji, ekono-mi, psikoloji vb. yardımcı bilimler ile işbirliğini öneren “Annales d’histoire économique et sociale” dergisinde faaliyetlerini sürdüren tarih bilim insanları arasında aşağıdakilerden hangisi bulunur?

A) Marc Bloch

B) Voltaire

C) Machiavelli

D) Edgar H. Carr

E) Emile Durkheim

2. İlk defa eski Yunan’da ortaya çıkmış tarih yazım tü-rüdür. Dilden dile aktarılan hatıralar, zamanla “epos” adı verilen şiirler şeklinde söylenmeye başlanmıştır. Bu şiirler, logograflar tarafından düzyazıya çevril-miştir.

Tanımı verilen tarih yazım türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şe’ni tarih

B) Kronik tarih

C) Hikâyeci tarih

D) Araştırmacı tarih

E) Sosyal tarih

3. Eski Yunanlı tarihçi Polybios (M.Ö. 20-M.S. 120): Kartacalılar ile Romalılar arasındaki savaşları incelerken, her iki devletin siyasi sistemlerine vurgu yaparak, Kartacalıların yenilgi sebeplerini ortaya koymaya çalışmıştır. Polybios, tarihi “devlet” mer-kezli olarak yazmıştır.

Polybios’un yazımına öncülük ettiği tarih yazıcı-lığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Öğretici tarih

B) Rivayetçi tarih

C) Araştırmacı tarih

D) Kronik tarih

E) Sosyal tarih

4. Milletler kendi değerlerini, millî duygularını yeni nesillere kazandırmak maksadıyla öğretici tarih yazımını öne çıkartmışlardır. Bu tür tarih yazımında kişiler, dinî ve millî değerler yüceltilir.

Öğretici tarih yazımına örnek eserler arasında aşağıdakilerden hangisi bulunmaz?

A) Siyer

B) Süleymanname

C) Gazavatname

D) Selimname

E) Fütüvvetname

5.

I. Tarihi bir olayı incelerken, gerçeğe “neden-na-sıl” sorularını sorarak uğraşmaya çalışmıştır.

II. Ortaya koyduğu yazım anlayışıyla modern tarih yazımında da etkili olmuştur.

III. İspanya’da ve Kuzey Afrika’da yaşamış, Kitabu’l-İber (İbretler Kitabı) ve Mukaddime adlı eserleriyle ünlüdür.

Özellikleri verilen sosyal bilim insanı aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) İbn Rüşd B) Ravendi C) Kındi

D) İbni Haldun E) Er Razi

6. Arkeolojik alanlarda höyük katlarını inceleyerek tarihe yardımcı sosyal bilim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Onomastik B) Metroloji C) Stratigrafi

D) Ekoloji E) Meskukat

7. Tarihte geçmiş döneme ait bir metni değiştirme-den kendi yazıldığı alfabeden başka alfabeye çe-virmeye verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Transfer

B) Tercüme

C) Mütercim

D) Transkript

E) Müstensih

TARİH METODU I

Page 9: SOSYAL BİLGİLER - Pegem.Net7).pdf · A) Öğretici tarih B) Rivayetçi tarih C) Araştırmacı tarih D) Kronik tarih E) Sosyal tarih 4. Milletler kendi değerlerini, millî duygularını

4

8. Osmanlı tarihinde “Ensab Cetvelleri”ni inceleye-rek tarihe yardımcı olan sosyal bilim dalı aşağı-dakilerden hangisidir?

A) Hidronimi

B) Şecere

C) Sicilografi

D) Arkeometri

E) Heraldik

9. Osmanlı Devleti’nde ilk çıkartılan ve Türkçe-Arapça yayın yapan gazete aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muhbir

B) Takvim-i Vekayi

C) Ceride-i Havadis

D) Vak’a-i Mısriyye

E) Tercüman-ı Hakikat

10. Her yıl devlet veya özel kurumlar tarafından yayım-lanan yıllıklarda, o yılki devlet görevlilerinin bilgileri-ne ve kurumlar hakkındaki temel bilgilere ulaşmak mümkündür.

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde tanımı verilen eser türüdür?

A) Münşeat Mecmuası B) Salname C) Müverrih

D) Surname E) Layiha

11. Arap alfabesiyle, sağdan sola yatık olarak yazı-lan ve harflerin kuyruklarının uzun tutulduğu yazı türüdür. Genelde şeyhülislamın ve ona bağlı kurum ve kişilerin kullandığı bu yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Rika B) Nesih C) Talik

D) Siyakat E) Tevki

12. İnsanlık tarihinin bilinen ilk tarih eserini yazan kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Polybius

B) Tukidides

C) Strabon

D) Herodotos

E) Hekataios

13. Aşağıdakilerden hangisi Türk tarihi hakkında araştırma yapan bir kişinin kullanabileceği söz-lük türü eserlerinden değildir?

A) Codex Cumanicus

B) Divân-ı Lugati’t-Türk

C) Muhakemetü’l-Lugateyn

D) İbni Mühennâ Lûgati

E) Mu’cemu’l-buldân

14. Orta Çağ İslam Dünyası’nda resmi ya da özel belgelerin suretlerinin toplandığı eserlere verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Münşi

B) Münşeat

C) Müste’men

D) Tevki

E) Düstur

Page 10: SOSYAL BİLGİLER - Pegem.Net7).pdf · A) Öğretici tarih B) Rivayetçi tarih C) Araştırmacı tarih D) Kronik tarih E) Sosyal tarih 4. Milletler kendi değerlerini, millî duygularını

5

15. İslam tarih yazıcılığının Anadolu’daki ilk temsil-cisi olarak kabul edilen Ravendi; “Râhat-üs-sudür ve âyet-üs-sürûr” isimli tarih eserini aşağıdaki Selçuklu hükümdarlarından hangisine sunmuş-tur?

A) Rükneddin Süleyman Şah

B) Alaaddin Keykubat

C) I. Gıyaseddin Keyhüsrev

D) II. Kılıçarslan

E) İzzettin Keykavus

16. Aşağıdakilerden hangisi Türk devlet teşkilatı, ahlak ve idare ile ilgili kaynakların yazarlarından biri değildir?

A) Nizamü’l Mülk

B) Yusuf Has Hacip

C) Ebû Nasr Fârâbi

D) İbrahim Müteferrika

E) İbni Bibi

17. Osmanlı Devleti’nde, memur kadrosu ihdas edilerek bu kadroya atanan şehnameci ve vakanüvisler ile tarih yazıcılığı yapılmıştır.

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde ilk şehna-meci ve vakanüvis birlikte verilmiştir?

A) Arifi Fethullah Çelebi – Mustafa Naima

B) Taşköprülüzade Ahmet – İbrahim Peçevi

C) Feridun Ahmet – Ahmet Cevdet Paşa

D) Raşid Mehmet – Sami Şakir Subhi

E) Süleyman İzzi – Mustafa Naima

18. Ahmet Cevdet Paşa, Osmanlı Devleti’nde hukuk ve tarih alanında çalışmalar yapmış bir bilim kültür insanıdır.

Aşağıdakilerden hangisi Ahmet Cevdet Paşa tarafından yazılmış eserlerden değildir?

A) Tezakir

B) Maruzat

C) Tarih-i Cevdet

D) Kısâs-ı Enbiyâ ve Tevârih-i Hulefâ

E) Netayic ül-Vukuat

19. Padişah çocuklarının doğum, sünnet ve düğün törenlerini anlatan edebî ve tarihî eserlere veri-len isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Surre Alayı

B) Surname

C) Sicilli Kavanini

D) Menakıbname

E) Tezkire

20. Aşağıdaki tarihe yardımcı bilim dalları ve araştır-ma alanları hakkındaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

A) Diplomatik - Belge bilimi

B) Meskukat - Para bilimi

C) Kronoloji - Takvim bilimi

D) Heraldik - Mühür bilimi

E) Şecere - Soykütüğü bilimi