scriptores - forgotten books

500

Upload: khangminh22

Post on 16-Mar-2023

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

RER U M BRITANNICARUM MEDII jEVI

SCRIPTORES,

CHRON I C L ES AND MEMORIALS OF GREAT BRITAIN

AND IRELAND

DURING

THE M IDDLE AGES.

THE CHRONICLES AND MEMORIALS

GREA T BRITA I N AND IRELA ND

DURING THEMIDDLEAGES.

rU nnrsmmn'

r THE AUTHORI TY orm MAJESTY’S TREASURY,UNDERTHE

D IRECT ION or THE MA STERox THEROLL S .

O N the 26th of January 1857, the Masterof the Rollssubmitted to the Treasury a proposal for the publication

of materials for the History of this C ountry from the

Invasion of the Romans to the Reign of Henry VIII .

T he M aster of the Ro lls suggested that these materialsshould be selected forpublication under competent editorswithout reference to periodical or chronological arrange

ment, without mutilation or abridgment, preference beinggiven, in the first instance, to such materials as weremostscarce and valuable.

He proposed that each chronicle orhistorical documentto be edited should be treated in the same way as if the

editorwere engaged on an Editio Princeps ; and for this

purpose the most correct text should be formed from an

accurate collation of the best M S S .

T o render the work more generally useful, the M aster

of the Rolls suggested that the editor should give an

account of the M SS . employed by him, of their age and

theirpeculiarities ; that he should add to the work a brief

account of the life and times of the author, and any

remarks necessary to explain the chronology ; butno other

note or commentwas to be allowed, except what might be

necessary to establish the correctness of the text.

a 2

The works to be published in octavo, separately, as

they were finished ; the whole responsibility of the task

resting Upon the editors, who were to be chosen by the

Masterof theRolls with the sanction of the Treasury .

The Lords of Her M ajesty’

s Treasury, after a carefulconsideration of the subject, expressed theiropinion in a

Treasury M inute, dated February 9, 1857, that the planrecommended by the M aster of the Rolls was well

calculated for the accomplishment of this importantnational object, in an effectual and satisfactory manner,within a reasonable time, and provided proper attention be

paid to economy, in making the detailed arrangements,without unnecessary expense.

They expressed their approbation of the proposal that

each chronicle and historical document should be edited

in such a manner as to represent with all possible correct

ness the text of each writer, derived from a collation of the

best M SS ., and that no notes should be added, except

such as were illustrative of the various readings. Theysuggested, however, that the preface to each work should

contain, in addition to the particulars proposed by the

M aster of the Rolls, a biographical account of the author,so far as authentic materials existed for that purpose, and

an estimate of his historical credibility and value.

Roll: H ome,

D ecember 1857.

OH RO N I O A

JO HANNI S DE OXENEDE'

S.

ED I T ED

S IR ‘

HENRY ELLI S, K.H. , S.A.

PUBLISHED B Y THEAUTHORITY OI"THE LORDS COMM ISSIONERS OFm m asn's

TREASURY. UNDERm DIRECTION OF THEMASTER THEROLLS .

L O N D O NBROWN ,

GREEN , LONGMAN S, a ROBERT S .

P REFA C E.

No Manuscript of the Chronicle of John de Oxenedes

but that which forms the text of the volume beforethe reader is at present known, nor have any particulars reached us as to the personal origin or history

Th e Title of the Cottonian manusc 1 tan s

at the head of the Chronicle, an

Oxen edas as its author, is not m

of the middle e

however,in his e of the t an ton

printed in 1 696, gives it as it stands, with the name

of J ohn de Oxenedes as that of the author. The

work is cited as his by Wharton in the Anglia

Sacra , as well as by B ishop Tanner in the NotitiaMonastica ; and B ishop Tanner has expressly given

him a place as the author of this Chronicle in his

Bibliotheca Britannico-Hibernics . Wherever this Chronicle has been quoted, it has been referred to as the

production of John de Oxenedes.

That the writer was a monk of the Abbey of St.

Benet H olme is obvious, not only from the partienlars enumerated throughout his history regarding the

Abbey its elf, the progressive rise of its buildings,

iv PREFACE

and theseries of its abbots and their characters, but

more especially fi'om a. passage

’ in which the minute

circumstances are detailed attending King Edwardthe First’s grant in the year 1 286, in confirmation

to St. B enet Holme of all its previous charters of en

dowment. Again, the writer’

s exultation, as regarded

his abbey, at the favourable issue of a suit relatingto the manor of Swantone in 1289 ;

9and in the

very last page but one of his work, where the manor

of Ludham Ferding was claimed in a suit for the

king, under the advice of one Robert de Rose ; but

upon the production of Edward the Confessor’

s char

ter and the passage of the Domesday Survey in

which the manor was entered as belonging to the

abbey , the claim made before the lords justicesbecame invalidated. These confirm the connexion of

the author with the Abbey of St. B enet. The monksays in the summary of his satisfaction . Et sic

et cto B enedicto protegente,

whim est M‘

remancnte manerio praadicto in statu

be us de suo maligno plane

lace from which our chronicler is

11666 .§Obtained his name, is a village

situated about ten miles from the Holme, though it

appears never to have had any connexion with the

abbey, nor is its name mentioned in any of the

abbey’

s Cartularies. We have proof that the estate

of Oxnead has continued to be the property of

private families from the time of the Saxons to the

present hour. The presumption can only be that

John de Oxenedes received the additional appellationto his christian name, like a large portion of our best

p . 267 . p. 273 .

PREFACE.

Chroniclers, from the town or village of his birth.

Adam de N eteshirde, one of the abbots of St. B enet

H olme, who lived but at a short distance .from our

author’

s time, received his name from N eteshirde, one

of the manors belonging to the monastery , and of

which he probably was a native.

W e have now to describe the Chronicle itself, as

placed before the reader.

The fac-simile which stands at the Opening of the

presen t volume sufficient]y indicates the age and con

dition of the manuscript which has supplied the text.

The writing is in the smallest character of its period ;the age, that of the very opening of the fourteenth

century. It is written upon vellum, in small pages,arranged upon a larger one, like columns, varying as

to number upon the quarto page ; in most instances

containing six, in others eight, and two of them con

ta ining twelve of the smaller pages upon the quarto.

The total number of the quarto pages is thirty-nineof the smaller pages or columns, two hundred and

The early history of the Monastery of St. B enet,

to the year 1 275 inclusive, precedes the general his

tory which forms the Work,like a detached tract.

I t is written on small pages, in the manner of the

history itself, upon the two sides of a single separatedleaf ; and in the hand unquestionably of the same

scribe. Many of its details are essential to portionsof the History ; it has, therefore, received its placeas an accompaniment

,and forms the first article in

the Appendix to the present volume.

Among some mutilated Scraps which have beenselected within the last few years from the remains

of the Cottonian fire, some immrfect fragments havebeen found, in which one or two historical events are

b 4

vi ensu es .

noticed relating to St. Benet Holme, and which

have led to the conclusion that these fragments must

once have.formed a volume belonging to the Abbey .

They are also upon vellum,in a hand nearly con

temporary with our present Chronicle, and are nowbound with it in the same Book of the Cottonian

Collection. These fragments form the second article

in the Appendix to the present volume.

We now come to the contents of John de Oxenedes’

Chronicle.

It was the practice from the settlement of Englandafter the Norman Conquest, as well as in the

countries immediately neighbouring, for persons of

leisure, both in the greater and lesser abbeys and

monasteries, to collect Annals relating as well to

previous times as to their own . Brevity and com

pression were at first the chief features of these

chronicles but in our own country , about or soon

after the time of Henry the First, more extended

narratives appear, which, in many instances, led to

the more elaborate composition of H istory. Few,

however, of these annalists aspired to the character of

original writers. They took the most approved texts

of their times as their foundation, added somethingof their own ,

and abridged or omitted what theythought less interesting, inserting such new facts as

they relied upon with confidence, or which fell witliin

the scOpe of their own personal knowledge, or related

to the circumstances or localities of the religioushouses to which they belonged or had reference. Such

Registers of events, moreover, were expected, fromauthority , to be preserved in our

.

monastic esta

blishments. When Edward the First, as John de

Oxenedes relates, claimed to he the superior lord of

Scotland, he sent for certain religions of the Englishmonasteries to meet him at Norham with their

PREFACE. vii

Chronicles.

’ Knighton, in his Compilatio de Eventibus Anglia ,

”enumerates the chronicles which were

produced on this very occas ion .

” Edward and his

council are stated to have examined them,and upon

their evidence it became clear to all, both the

English of the council and the Scotch claimantsthemselves, that the Jus supremum of that countrywas his right. The deed of settlement also

,then

drawn up, vesting the superiority in King Edward,(accompanied by a deed of seisin delivered on the

part of the several competitors for that crown ,) werefinally sent to the Abbey of St. Edmund, as well as

to various other abbeys, with the king’

s order for the

in sertion of them in their Chronicles. The instru

ments here referred to appear in the manuscripts and

chronicles of various monasteries, in some of them in

Latin, and in others in the French language. John

de Oxenedes, who appears to have obtained them

from the Abbey of St. Edmund,s has given them in

Latin.

After H orsa and Hengist’

s arrival, John de Oxe

nedes’

history, with slight notices of Ofi'

a and St.

Alban,Ingleis and Ina

,passes, (probably on account

of the confused story which the heptarchic portion of

our history afl'

ords,) to the reign of Alfred, where his

Narrative substantially begins . H e gives Alfred’

s

pedigree in the style of sacred genealogy ,and finally

considers him as the first monarch of‘

the whole of

See p . 278. fi'om St. Edmund’s, and monks

Twysd. Scriptures. See also substituted for them by Cannte,

Thorn. col. 1 962. the latter, twelve in number, wereThere seems to have been a transferred together with their

very early connexion between the books and ecclesiastical ornaments,monastery of the Holme and from St. Benet

s to begin the new

St. Edmund’s B ury.

When an clerks were ejected

viii ensu es.

England ; possibly as the first of our monarchs who

received papal consecration. He enumerates Alfred’

s

actions and character in a few sentences, and particularly mentions his monastic foundations at Athelneyand Shaftesbury .

From this time the course of his history, however

short the form in which the facts may be stated, goes

on unbroken .

Edgar is another of our sovereigns of whom the

Author atomto give a particularly favourable notice,

as one whose great deeds deserve proportionate ad

mira tion from the reader.

It may be proper in the next place to say some

thing of the sources from which John de Oxenedes

drew different portions of his history .

In reference to the story of the Emperor Henrythe Third, his sister, and the clerk, in the time of

Hardecnut, he says : Ista invenies in libro W. de

Malmcs birie.

”l In p. 47, under the year 1 128, he

notices the Chronicle of Hugh de St. Victor : Huons

que magister Hugo de Sanoto Victore Chronica sua

scripsit. In p. 55, recording the death of Eustace,

the son of king Stephen, he says . De hoc Polyorations Carnotensis, libro vj. c

apitulo xxvii. and

in the same page, as will again be mentioned, herefers to the Veteres Historise H ibernienses .

Subsequent to the period of the Norman Conquesthe follows the general thread of Roger de Wendover

s

text as an outline, using similar but more condensed

language, interspersing new facts and passages in particular parts, and at greater length in the reigns of

Richard the First, John, and Henry the Third ; and

to the end of his Chronicle in these latter reigns en

SeeW . Malmesb. edit. Hardy, lib. 11. 190, p. 828.

PREFACE. ix

larging the deta ils , difl’

ering, nevertheless, in various in

stances from Wendover’

s text. A remarkable exampleoccurs under the year 1 102, when archbishop Anselm,

in the Council held at London , caused the marriage of

ecclesiastics to be prohibited. Wendover says : In hoc

Concilio sacerdotes concubinarios excommunicavit,nisi eas do caetero amoverent.

”Oxenedes

difference

in his text is material . He says : Anselmus archiepi

scopus Cantuariensis celebravit Concilium Londoniis,in quo prohibuitm ores sacerdotibus Anglorum, axntea.

Tum pmhibitas. The proof of this , if required, maybe seen even in the Domesday Survey , where, in the

account of L incoln ,i. 336, weer S iuuardi presby

teri occurs ; and again in the second volume, in the

notice of Elafelda , in Norfolk,fol. 1 95, where it is

said,hoc manerium accepit Almarus cwm wears sua

anteqnam esset episcOpus.

His account of the death of Richard the First is peculiarly deserving of attention . It is nearly identical

with the account given by Ra lph de Coggeshale in

his Chronicon Anglicanum ab anno M lxvi. ad

preserved in the eighteenth volume of the Recueil

des H istorians dos Gaules et de la France, of Dom.

Bouquet, p. 85, with no mention either of B ertram

dc Gnrdun or Peter Bazil or John Sabrez as the

cross-bow man who discharged the shaft, but simplyas quidam armatus.

” l

With Matthew Paris’

s history he was well acquainted.

In p. 1 84 he finishes a reflection upon the incidents

which brought the twenty-fifth half century of the

Christian era to its completion, with the words : S i

quis ea inspicere desiderat, quzerat in chronicis

domini Matthrei Parisiensis apud Sanctum A lbanum

A contemporary anonymous be found in Labbe’s B ibliotheca

account ofRichard’s death is also to MSS. tom. ii. p. 302.

x PREFACE.

in anno scilicet M .ccl. Hic enim terminavit preedictus Matthaeus Parisiacensis monachus Sancti

Albani Chronica sua. In a subsequent page, speaking of the council held by Otto, the pope

s legate, he

says : In hoc quoque Concilio privavit omnes illos

beneficus suis ecclesiasticis qui successerant patribus

suis immediate. Czetera autem qure in hoc Conciliostatuit in Chronicis Sancti Albani scribuntur.

H e refers again to Matthew Paris (p. 2l 7) in rela

tion to a document De Vita atMoribus Tafl arorum,

of the bulk of a. Psalter,in a manner as if Matthew

Paris’

s history was laid open to inspection at St.

Alban ’

s ; quod qui inspicere desiderat apud SanctumAlbanum in libro Additamentorum poterit reperire.

There are several passages in John de Oxenedes’

history to which it may not be improper to draw thereader

s particular attention .

The ravages of the Northern Pirates upon everypart of the English coast in the tenth and eleventh

centuries afford the first pas sage on which the editor

of the present volume would make a short remark.

Even at this day large boards of the Coins of our

Saxon monarchs, from the time of Edgar, it is to be

particularly observed, to that of King Edward the

Confessor, are found buried in Denmark, Norway, andSweden .

M . BrorEmil H ildebrand, in a quarto volume printedat Stockholm in 1 81 7, of considerable thickness

,has

given a Catalogue of those at present preserved in the

Royal Collection at Stockholm ; a. similar though less

extensive catalogue of S axon coins,ranging through

the same period, preserved in the Museum of the

Royal Academy of Upsala , was published there in a

thinner quarto in 1 846, by P rof. J. H . SchrOder.

H ildebrand. in remarking upon the Swedish RoyalCollection, observes that Anglo-Saxon coins have been

xii PREFACE.

hear of no finds of coins in Sweden or Denmark of

or belonging to the Norman princes.

l

Themaderwill notbe displeased

to have a few short extracts laid

before him in a Note item the

Chronicon Rofl’

ense,”a chronicle

Cottonian MS . Nero D . 11. fol. 89.

These detail the ravages of the

Northmen upon the coasts and over

the whole of England between the

years 993 and 1010, through the

exact period of timc in which these

very coins are conceived to have

been placed in interment.

A n. 993 . De gravi tributo

Dania soluto. Suanus rex Danc

rum et Anlafus rex Norwegen

sium in die nativitatis beats)

Londoniss advehuntur, quemmcxacriter invadentes cam subjugaradisponnnt, sed a civibus cummagno sacrumdetrimento repulsi,ad Essexite, Cantim, Suthsaxonim,et Suthamptoniua provincias furorem suum convertentes ens spoli

averunt, et oa sis populis graviter

contriverunt. Tune rex Ethelredns consilio snorum dedit eis

pensioncm de tots A nglia collec“tam xvi. millis libraran ut a

rapinis et cmdibus hominum in

nocentium cessarent. Tune rex

Ethelredus ElfegumW inton. epi

scopum et ducem Ethelwardumad regem A nlafum destinavit,

quem ad villam regiam ubi rex

Ethelredus tune erst, paciflce

perducentes et ad ejus petitionemsacro fonte intingnentes, ab epi

scopo confirmati fecerunt. Quemrex in filium adoptionis susoi

ravit, ct deinde,restate superveni

ente, ad suam patrian pacifice

A .D . 997 . Defuncto Sygsro

W ellensi pontifice, A lfwinus suc

cessit. Eodem anno septentrio

a Danis igne et ferro cum co di

A.D . 999. P sgsnorum exerci

sunt. Unde ad Rofl’

ensem urbem

runt. Contra quos Cantuarienses

dictum inieruut. Sed hinc inde

multis interfectis Dani tandemvictoriam reporterunt. Contra

gens parumvel nihil profecit.

AD . 1000. Classis Dsnorum

petivit. Quo audito Ethelredusrex A nglorum interim Monies

Anno Mi. Memoratus P aganorum exercitus de Normannia rediens Exonicnsem urbem obsedit.

Sed civibus viriliter resistentibus

recesserunt. Contra qucs Devo

nienses, Sumersetenses, Dorsetenses, congregati in loco qui

P enho dicitur certamen cum hos

multa ex Anglin illata struge

gani ad Vectam Insulam cumumdirigentes, illam totem cumvici

ensu es . xiii

The extreme cruelty with which the Jews were

by Oxenedes in successive pages of his Chronicle.

Usury and the clipping of the current money were

the chief charges against this unhappy people. The

persecution of themwas marvellous—M ost incredible ;but the statements of our chronicles on this pointfiilly supported by the numerous entries of fines and

punishments regularly entered against them in our

public Records.

The earliest mention of the Jews in England whichcan be relied upon, is that inserted in the Canonical

Excerptions published by Ecgbriht, archbishop of York,

in the year 740 ; chronicled under that year byJohnson in his Ecclesias tical Canons . That theywere here in the early Norman time seems unquestionable. In the reign of Henry the Second the strongpersecution of them probably began, followed, as it

was, by the massacre of them at the coronation of

Richard the First. John, as we know by his letter

to the mayor and barons of London, printed by Tovey ,except as far as his own persona l extortions might go,

nis provincus, nullo obsistente,

Anno Miiij. Johannes sedit

in cathedrs Romans annis v. quo

utique anno D ani exarserunt

crudelitste inaudita. A nglism

tocamsicut locusts co-Operientes,

omnia spoliantes, homines neci

tn deutes, nec fuit inventus quiz

at

Anno Mx . Novas Danorum

exercitus apud Gypeswicumveni

ens in die Dominica: Ascensionis

pra dis idem vscsbat ct rapinis .

Congregati sunt contra cum ad

regis, C avy, et Eadwy, et

W lferus consules, et multi cumeis bellstores. Sed A nglis fugumnon meditantibus. Turketillus,

patre D anus, fngam primus incepit. U nde Dani, victoriamadepti, East A nglian et Graute

brege cum paludibus pem gsn

tes rapinis queque sibi obvia et

incendiis devastabant. Dein

versus Occidentem divertentes,

provincias Huntendonensem, B e

defordensem, Bukingehamensemdepopulatione misere contrive

m t.”

xiv PREFACE.

was favourable to them ; but the odium they were

popularly held in continued unabated till their expul

sion in 1 290.

There is a curious passage relating to them preservedin one of the Hargrave Manuscripts in the British

Museum,

l formerly copied from a volume, once the

Cottonian MS . Otho B . ill , but of which the fire of

1 731 left but some poor fragments . It states that in

the third year of Edward the Second a few Jewsendeavoured to feel their way toward a return to

England : Anno Domini 1 310, et regni regis tertio,

ut dictum est. Eodem anno, circiter festum Sancti

Johannis B aptistaa, sex Judmi venerunt Londoniam

cc quod voluerunt impetrare licentiam a regs in An

glia commorare. Unus comm fuit medicus.

”That

the application was unsuccessful there can be no

doubt. The occurrence, as far as the present editor

has been able to discover, is unnoticed in any other

In the account of the reconcil iation beween KingStephen and Duke Henry at Wallingford, in 1 1 53

after the death of Eustace, Oxenedes makes particular

mention of St. Patrick’

s purgatory , and especially of

the entry into it of one S ir Owen,a knight of King

Stephen ’

s army. Concordia itaqua facts , miles qui

dam, Ocnus nomine, qui sub rege Stephano multisannis militaverat, in Purgatorio Sancti P atricii vivus

intravit. De hoc quoque Purgatorio et ejus origins

at vita tradunt Veteres H istories Hybernienses.

The chronicles here alluded to are, no doubt, those

which have since been embodied into what is called

the Annals of Ireland, translated from the original

Irish of the Four Masters ; published in 1 846 by

MS . Hargrave, 1 79, fol. 295 .

PREFACE. xv

Owen C onnellan, Esq ,with annotations by Philip

MacD ermott, Esq ,and the tran slator

,

”in a large

quarto volume.

The Purgatory of St. Patrick Was a Cave in an

island of the lake of Lough Dirgh, in Donegal, in the

diocese of C logher, where, according to popish doctrine,souls were purged from carnal impurities before theywere received in to heaven. It is mentioned by several

of our chrouiclers, and especially by Gimldus Cambrensis . This island, it is said, was of great wildness,

and of remarkable physical character,

containlng

caverns from which strange evaporations issued, and

was considered even to be the abode of demons.

At the end of the fifteenth century the Purgatoryof St. Patrick fell into disgrace. A monk of Eymstadt,in Holland, undertook a pilgrimage to Lough Dirgh ;when he arrived at the lake

,he applied to the prior

of a neighbouring monastery who had the charge of

it,who referred him to the bishop of Clogher who

demanded a certain sum of money which the bishopsaid was due to him from every pilgrim who sought

the cave . The monk pleaded his poverty and the

bishop at last grudgingly gave his licence. The monksubsequently made complaint to the Holy See at

Rome, when Alexander the S ixth ordered the destruo

tion of the Purgatory , which was carried into effect

upon St. Patrick’

s day, A D . 1477.

The Cave, however, or another for it, was subse

quently renewed, and pilgrimages are still continued

to it at a certain period of the year by devotees

from all parts of Ireland,and many from England

and Scotland. The annual number of late years has

been estimMed by one writer at from ten to fifteen

thousand persons. Much relating to it may be read

in Gough’

s edition of Camden’

s Britannia , and more

exten sively in St. Patrick’

s Purgatory , an Essay on

the Legends of Purgatory , Hell, and Paradise current

xvi PREFACE.

in the Middle Ages, by Thomas Wright, Esq. 8vc.

Lond. 1

A more immediate illustration, however, of this notice

by John de Oxenedes will be found in a very curious

Purgatorio Sancti Patricii tempore regis Stepham,

written by Henry , a monk of Saltrey in Huntingdon

shire, addressed to the abbot de Sartis ; the second

division of which is devoted to the visit of KingStephen ’

s knight, Sir Owen . Other MSS . of this

narrative exist in our libraries, one or two as old

as John de Oxenedes’

own time.

relating to S t. Patrick’s Purgatory . It is clear that

become famous through Europe. In a patent of

Edward the Third, A D . 1 358, the king gives testi

monials to two foreigners, one a noble Hungarian ,the other a Lombard , Nicholas de Beccarus, of their

having faithfully performed this pilgrimage ; and still

later, in 1397, King Richard the Second granted a

safe conduct to visit this place to Raymond, Viscountof Perilhus, knight of Rhodes and chamberlain of the

king of France, with twenty men and thirty horses.

l

and Sir William Lisle on this subject, which is thus

given by Lord Berners

On the Friday, in the morning, Sir WilliamLyslc and I rode together, and on the way I de

manded of bym if he had been with the kynge inthe voyage into Irelande. He answered me Yes.

Then I demaunded of bym the maner of the Hole

that is in Irelande,called Suyut Patryke

s Purga

SeeRymer, Fe d , vol. iii. part iv. p. 135.

Qa

qa

qa

PREFACE. xvii

torie ; if it were trew that was sayde of it or not ?

Then he seyde, that of a suretie such a hole there

was, and that he hymselfe and another knyght of

Englands badde ben there whyle the kings lays in

Dunelyn , and sayd howe they entred into the hoole

and were closed in at the som e goynge downs , and

abode there all nyght, and the nexts mornyngissued out agayne at the son risyng. Then I de

maunded if he had any suche strange sightes or

vysions as were spoken of ? Than he sayd, howe

that when he and his felowe were cutred and pastthe gate that was called the Purgatorie of St.

Patryke, and that they ware discended and gone

downs three or four paces, discending downs as

into a cellar, a certayne hoote vapure rose agaynst

them, and stroke so into their beades, that theywere fayne to syt downs on the steeres, which are

of stone ; and after they had sytte there a season,

they had great desyre to slepe, and so fell saleps ,and slepte there all nyght. Then I demaunded,that if in their slepe they knews where they were,or what vysions they had ? He answered me, that

in slepyng they entred into great ymaginacyons

and in marvelous dremes, otherwyse than they were

wont to have in their chambres ; and in the

mornynge they issued out, and within 9 shorts

season clone forgets their dremes and visyons,

wherfore he sayde he thought all that mater was

but a fantasy . Than I lefte spekyng any further

of that mater, bycause I wolde fayne have

knowen of bym what was done in the voyage in

Irelands.

” 1

In the reign of Henry the Second two periods of

Lord Bernen ’Froisssrt, Utterson

’s edit , vol. 11. p. 61 1.

xviii PREFACE.

coin age are mentioned, not only by John de Oxenedes,but by most of our historians, in the briefest manner.

Of the first, under the year 1 1 58, it is said Novamoneta fabricate est in Anglia .

” l Of the second,

under the year 1 1 80,“ Nova monsta fabricate. est.” 2

Benedict, abbot of Peterborough, who lived at the

time, is the only writer who gives a rather more ex

tended notice of this last coinage. He says : Eodemanno, scilicst ab Incarnations Domini 1 180, Henricus

rsx Anglia fscit in Anglia novam monetam fieri, st

pm cepit quod a festo S ancti Martini non caperetur

alia monsta in Anglia quam illa nova vstus nam

que moneta corrupta fuit, st rex monetarios redsmit

id est ad rsdsmptiouem coégit.”The coins of former

sovereigns were entirely withdrawn from circulation.

The type of the first of these coinages there can

be no doubt was that of the great hoard found at

Tealby , in Lincolnshire, in the year 1 8 1 3, describedby the late Taylor Combs, Esq., in the Archaeologia

of the Society of Antiquaries.

The second type is equally unquestionable. Its oh

verse representing the full portrait of the king, bearing a sceptre of pearls in his right hand, wi th a

chaplet of pearls instead of a crown upon his head ,

and moreover a short cross within a circle on the

reverse, a reverse which all our Chronicles state to

have been so reprobated by King H enry the Third

when he issued his coinage of 1 247, and extended

the cross on the reverse to the outer edge.

Henry the Second, it will be remembered, publiclylaid aside his crown immediately after his second

coronation at Worcester,in the year 1 1 58.

The coinage of 1 1 80,therefore, might fairly repte

sent him in the aged appearance depicted upon this

p. 57.

3p. 68.

xx PREFACE.

Henry , the son of K ing John, the title of Henry the

Third.

John de Oxenedes writes upon this point with

which relates to or bears the name of Henry the

Third, the small numeral iii. is placed above Hen

riens for which in the printed text the numberhas been placed -after the name.

It was in the year 1 1 70 that Henry the Second

caused his eldest son,Henry , to be associated with

him upon the throne ; it was on the fourth of the

Ides of July that year, though contrary to the pope’

s

prohibition, an d without the archbishop of Canter

bury’

s sanction, that his son was crowned at West

minster by the archbish0p of York. By some he

appears to have been called Henry the younger, byothers Henry the Third. In the following year

Henry, the father, under the good ofi ces of the kingof France, became reconciled to Becket, butwith little

success as far as his own good fortune was concerned.

The moment B ecket returned from exile he pro

nounced an anathema upon all who had given their

aid to the younger king’

s coronation after Becket’smurder, however, release was given to the interdict.

Several of our Chroniclers mention a second corona

tion of the younger king in 1 1 72 or 1 173 ; but

neither Wendover nor Oxenedes, nor several other of

our historians, notice it. Such coronation, however,stands recorded. It is said. to have taken place at

Winchester, when the younger Henry’

s queen came to

England, and that he received the crown on that

occasion from the archbishop of Rousn who performedthe ceremony .

In the Chronologie Augustinensis Cant , printed

p. 137.

PREFACE xxi

Twysden’

s Scriptores, he is called Rex junior,

qui fuit rsx transmarinus.

” 1

Knighton, in another page of Twysdsn’

s Scriptorss, tells us that William, king of Scotland

, at

the coronation of the son—at the first coronation, no

doubt—did homage to him as H enry the Third

Item W illielmus rex Scotise fecit homagium regi

Henrico tertio filio regis Henrici sscundi in coro

nations sua, st iterum Henrico patri anno regni sui

viwsimo,sicut patet in quadam conventions inter

cos inde facts .

” 9

Henry the younger subsequently went into rebellion,

and seduced his brothers to join him ; and though a

temporary reconciliation of a promising kind took placebetween father and son in 1 1 76, it became but of shortcontinuance, and the junior king continued in hostilityto his father to the time of his own death in 1 1 83.

During the period that the son participated in his

father’

s throne he was everywhere recognized as juniorking ; but to what extent his power reached as to ex

ercising the prerogative of royalty in granting charters

The older of the Chartulariss of Waltham Abbeypreserved in the Harleian collection of manuscriptspresents us with several charters, in which H enry ,

the son of Henry , is designated by his brotherRichard and by his mother queen Eleanor, as Henrythe Third.

It was in the year 1 177 that H enry the Second

changed the religious house of Waltham from a col

legs of a dean and eleven secular canons to an Abbeyof regular canons of the order of St. Austin. Amongthe several charters of security in confirmation of the

Twysd. col. 2258. MS . Harl. 39 1 .

Ibid. 001. 2470.

xxii PBEFAOE.

abbey’

s change of its inhabitants, there is certain lyone from Henry the younger, in which he calls himself simply Henricus, Dei gratis. rex Anglia , dux

Normannim st comes Andegavim, regis Henrici

filius.”Dated from Argenton.

A charter of Richard the First, however, after he

came to the throne, confirms its possessions to the

a

patre nostro pro salute sua et snorum condita , st

a rage Han/mica tertio, fratre metro confirmata.

Queen Eleanor also, in another charter granted by

her in‘ Richard’

s time ds mutations Canonicorum,

says it is necessary strictly to observe ea qum con

dita sunt a venerabili princips regs Henrico ss

cundo, domino mso, pro salute sua st snorum,st a

regs Hem tertio, et a regs Ricardo prime,filiis meis.

A charter fi‘

cm the Henry at present acknowledgedin our histories as the rea l Henry the Third, to the

same Monastery , in another part of the same volums ,is headed by a rubric : Confirmatio regis Henrici

tertii, scilicst filii regis Jchennis, de possessionibus.

There can be no doubt but that for the purpose of

this very distinction, H enry the Third,upon most of

the coins which he struck for currency in his reign,

used the numeral III . or the word tertius,”upon

the larger portion , in addition to his name as king ;a practice not followed by subsequent sovereigns till

late in the reign of Henry the Seventh. Oxenedes,

in p. 137 , decides, at least for his own history , that

H enry the younger having died within the period of

his father’

s life, the title of Henry the Third could be

alone appropriate to H enry the son of John.

H ow prevalent the consideration of this point musthave been at the time, as to the numeral which it

was right should be adopted for the new king, we

PREFACE. xxiii

may gather from the Chronicle of Hayles, a MS . of

the period,1 where he is named as Henry the Fourth ;Anno D omini Millesimo CC . sexto decimo. Coronatio

H enrici Q UART! filii regis Jchennis.

The Annalee Abbatim de B ermondsey ,

” 9under the

year 1 183, noticing Henry the younger’

s death, say

Et sodem anno obiit Henricus rsx tertius, vivente

adhuc patrs suo, st regnavit trsdecim anuos. Iste

Henricus rsx non annumeratur in numero regum,

so quod injuriose coronatus sit a Rogero, Ebor. epi

800p0 , dum Thomas Cantuarisns is archiepiscopus pro

justitia exularet.”

The irregularity of his coronation seems to have

been the most generally received doubt whether Henry,the son of H enry , could properly be placed in the list

of succession of our kings .

The reader will find a singular memorandum in

John de Oxenedes’

Chronicle, under the year 1 234, in

relation to a change which appears to have beenma de, although so advanced in his reign, in the computation of King Henry the Third

s regnal year

Anno gratiss MccxxxiiijO, qui est annus rsgni

regis Henrici II I . xviij'lfl. Nota hic ordinem anno

rum rsgni regis Henrici mutatum,scilicet ut non

computetur pro ann o tsmpus regni sui primitivum,

scilicet a festo apostolorum Simonis at Judae usqus

ad Natale.

The calculation of the regnal years of our kings,

both to our chroniclers and our judicial records . The

year of reign was usually computed from the day of

coronation and where the date began, as in the case

of King John, from a moveable feast, the confusion

us. Hat 3 ms. B ar]. 23 1.

xxiv PREFACE.

became of so great extent that the wonder arises whyit had not been attended to and altered even at that

early period. Mr. Hardy , in his Introduction to the

Description of the Close Rolls, says King John didnot assume the regal dignity and prerogatives until

he had been crowned, although his brother Richardhad been dead upwards of seven weeks before the

coronation took place. Richard the first died on the

6th of April 1 199. King John was crowned on

the 27th of the following May, which was Ascen

sion day, and his regnal year was computed from

one Ascension day to the next consequently some

of the years exhibit an increase of seven weeks

more than others, owing to the day of his coronar

tion being that of a moveable feast, which of course

sometimes fell earlier or later, as Easter happened.

The acknowledged hereditary descent of the crown

of England might of itself have been expected to put

an end to so perplexing a practice. Some of our later

sovereigns, however, unquestionably saw the inconve

nience. In the Open ing of the accounts for Cornwall in

the Chancellor’

s roll of the 21st Henry Vth the date

is given :“ A fes to Sancti Michaelis

,anno xiij., dicti

nuper regis usqus xxm diem Martii proxime sequentem quo die idem nuper rex obiit st przedictus H .

filius incepit regnare.

In a manuscript of Enrolments also, of the time

of Henry the Eighth, MS . Egerton, Mus. Brit , 986,there is one evidently intended for the use of the

clerks as a direction for them in marking the regnal

years : Rex Hen . VI I I . incepit regnare a xxjm0 dieAprilis, quo die rex H . VI I . chii

The dates of epochs fixed upon for regnal years

appear, upon investigation, to be quite as irregular

and as uncertain in other countries as in our own ;so far, to a certain extent, accounting for the dis

agreements or even contrarieties occasionally found in

PREFACE. X XV

the works of the chroniclers of most of the countries

of Europe.

On the eve of St. Edmund, 1242, John de Oxenedeschronicles an occurrence which continued to be an

occasiona l nuisance almost to our own time, namely,the inun dation of Westminster Hall by the river

Thames at spring-tides. At the flood immediately

referred to he says boats could swim in the Hall

It is not a little remarkable that an inconvenience

such as this , in the hall of the king’

s palace, should

have continued till late in the eighteenth century .

In the year 1 727, a day of spring-tide was unwit

tingly fixed upon by proclamation for celebrating the

coronation of King George the Second and his queen ;it being omitted from recollection that the banqueton such occasion would be held in Westminster H all.

The day fixed,October the 4th, was obliged to be

altered by another proclamation, and the ceremonial

of the coronation changed in consequence to the 1 1 thof the same month.

John de Oxenedes, as well as the rest of the chro

niclers contemporary with him,has been particularly

careful in noticing the great change in the reverse

type of the silver coinage of H enry the Third in the

year 1 247 . This is, in truth,the only date which we

have of a coinage of Henry the Third.

John de Walingforde, Matthew Paris, and John

de Oxenedes, each in the margins of the respectivemanuscripts of their chronicles ,

x have given an out

line drawing of the coin , all three evidently from

different specimens. John de Oxenedes is of the re

xxvi PREFACE.

verse only ,

l without inscription. John de Walingforde

and Matthew Paris give representations of both sides

of the coin .

The great feature of change in this coinage stood

in the type of the reverse. The coins of the kings

immediately preceding H enry the Third presentedupon their reverse a small cross extending no further

than the inner circle. On the reverse of the new

coins the cross was a double one, consisting of

two limbs stretching to the outside of the circle

which contained the legend, more effectually to pre

vent clipping. The circle,the letters, and the por

trait on the obverse,extending also every way to

the extremity of the circumference, the coin could not

in any way be diminished without its loss beingat once perceived.

” The proclamation of the daycommanded that no clipped money should be current.

All pieces so diminished were to be received bythe exchangers simply for the weight of silver theyproduced.

The double cross upon the new coins was intended,

moreover, to facilitate the correct division of the pennyinto halfpence and farthings . Henry the First is said

in the latter part of his reign to have coined such

smaller pieces in their own form but none have ever

appeared. J. de Oxenedes notices those which were

subsequently struck as separate coins by king Edwardthe First in 1 280.

Buding, in his Annals of the Coinage of GreatBritain

,

” 3says the first regular Trial of the Pix took

See the margin of p. 1 78. parts decem usqus ad limbumThe Chronicon Rofi

'

ense is ejue duplicia extenderentnr ut

minute upon this point. Provi quadritariam dividi possit comsum set at non alterato legali petenterhoc modo.

ponders vel literata superscrip Vol. i. p. 70, edit. 1840.

tione, crucis brachia in alters

xxviii PREFACE.

Edward the Firs t, and of the exact weight in most

instances as mentioned by John de O xenedes as well

as by other contemporary chron iclers. Two specimens

occur in the cabinet of the British Museum,one of

them weighing 77 grains, a small piece out of the

edge ; the other 80 grains.

A specimen was sold some years ago at the sale of

S ir Roger Twysden’

s coins, which weighed 83 grains .

Three specimens at the sale of Mr. Dodsley Cutf’

s

coins,two of them weighing 80 and one 86} grains ;

one in the Catalogue of the Pembroke S ale is stated

to have weighed 92 grains . These discrepancies in

weight have rendered it probable that some of the

specimens here noticed must have been Pattern pieces ;but there can be no doubt of the generality being thepieces alluded to in John de Oxenedes

text. These

Denarii magni were probably of too large an

amount of value at the time for the ordinary pur

poses of life ; no other groats appeari ng in the series

of our coinage till those came out which were struck

at Calais by King Edward the Third, seventy-three

years afterwards.

John de Oxenedes, like Matthew Pari s,chronicles

the arrival of the first elephant in England in 1 255,

presented to Henry the Third by the king of France.

Matthew Paris made a drawing of this animal, the

original of which is still to be seen in the Cottonian

MS , Nero D . 1 and a drawing of it also appears inthe chronicle of John de W alingforde. It arrived at

Sandwich, and was conveyed to the Tower of London,

where the sheriffs\had been directed by the king

s

precept to build a house for it, forty feet in length and

twenty in breadth , taking care to let the building havesufficient strength to be fit for any other purpose.

1

Madox , l l ist. Excheq. 4to. Lond. 1 769 , i. 377 .

PRErACE xxix

The an imal itself was ten feet in height to the topof the back,

and was ten years old. He lived to the

41 st of H enry the Third, in which year it appearsupon the Chancellor

s roll that for the maintenance of

the elephant and his keeper,from Michaelmas to St.

Valentine’s day, immediately before the animal died,the charge came to no less than 1 6l. 13s. l d.

‘ His

keeper was named John Gooch.

There is a subject slightly touched upon by Oxenedesunder the year 1 277, which seems to deserve inquiry .

He relates the fact of the great king of the Tartars,

called the Mogul, sending a mission of six of the

greater persons of his court, with an interpreter,soliciting King Edward the First to join in a new

Crusade.

About the same time a mission is stated to have

been sent upon the same errand to the king of France,in hope that both sovereigns would join the Mogul.

Documents, it may be presumed, are somewhere to

be found affording further particulars in regard to

this mission and the conferences arising from it. It

was slightly touched upon in the eighth volume of the

Archmological Journal by the late Mr. Hudson, but

the editor of the present volume is not aware that

this subject has received further elucidation.

Under the year 1 280 Oxenedes chronicles a second

friendly mission from the Mogul to the king of

England.

As events drew nearer to his own time, John de

Oxenedse’ Narratives of particular occurrences become

more lengthened.

The barons’ war with Henry the Third is given at

xxx PREFACE.

considerable length, with a detail of the battls of Lewes

An other remarkable narrative will be found in what

relates to the conquest of Wales from the last of the

Llewellins in 1282. The details are of a cruel cha

racter, but highly descriptive, and singularly so of the

state of feeling of our metropolis when the citizens

came out to meet Llewellin’

s head with home and

trumpets. Llewellin’

s conduct, under the incitement of

his people, was treacherous ; especially viewed through

the impression of the day, when the Osculum Pacis”

had passed between him and Edward, and was supposed to have sealed a continuous alliance.

The present editor, in the course of his researches,

found upon the Chancellor’s roll of the 19th ofEdward

the First a. minute detail of this War, which provedthe ruin of Llewellin, preserved in theWardrobe accountsof that year, including the sums raised, and from

whence, for the prosecution of it, as well as a particular account of the expenditure throughout the wholeof the campaign . The sums raised amounted to no

less than one hundred and two thousand six hundred

and twenty-one pounds and fourpence. The cost of

the war is put down at eighty thousand two hun

dred and forty-eight pounds ten shillings and a half

penny . The whole will be found in the AppendixNum. IV.,

and is an interesting document.

John de Oxenedes and his fellow chroniclers havecarefully noted a last attempt of the people of South

Wales,under Rhys ap Meredyth, in 1 292, to rescue

their country . He says : Interfecto Reso Mereduci

filio, qui sibi magna parts Suth-W alensium favente

regi Anglia rsbellis extitsrat, et corpore ejue in

quatuor partibus membratim diviso in rebellium

terrorem ad quatuor principales civitates Anglia

transmisso, tota Wallia siluit ; nec inventus est ibi

dem qui regi Anglia audeat de ca tero rebellare.

PREFACE. xxxi

The Chronicon Rofi‘

ense,already mentioned as con

tained in the same volume with Oxenedes’

Chronicle,

gives a still more moving detail of Rhys ap Meredith’

s

punishment Rees a Meredith W alensium potentissimus fidelissimus plius regi, postea Anglorum

sa vissimus persecutor, qui dum latuerat intermontes

Wallia st speluncas, captus a regis fidelibus apudBerewicum,

in confinio Scotia est adductus, ibique

secundum sua demerita est punitus. Suscepit namque

punitionem duplicem, proditorie st latronis, quaretractus ad caudas equorum

, suspendia psriit, hiis

diebus .

A contemporary representation,in the margin of the

Manuscript,expla ins the first portion of this

ment graphica lly a punishment so constantly stated by

John de Oxenedes , in preceding parts of his Chronicle,

to have been inflicted upon the Jews , as well as pre

viously upon David, the brother of Llewellyn .

In Judge B lackstone’

s Com

mentaries, edit. Oxf. 1 785, vol. iv,

p. 92, we are reminded that this

was anciently the first part of the

pun ishment of high treason : That

the offender be drawn to the

gallows, and not be carried or

walk ; though usually (by con

nivance, at length ripened by

humanity into law), a sledge or

hurdle is allowed, to preserve

the ofi‘

ender from the extreme

torment of being dragged on the

ground orpavement.”

xxx ii PREFACE.

After all the passages, however, which have beencommented upon, a very remarkable feature of John

de Oxenedes’

Chronicle is to be found in his minute

accounts of some of the frightful Inundations of the

Sea upon the coast-line of Norfolk which occurred

during his own time ; none so lengthened or so

forcibly described as his detail of the overwhelmingflood of 1287.

The great alteration which took place in the Nor

folk coast at an early period has long been one of

the most embarrassing of puzzles. No one has beenable to say accurately when the great encroachments

of the sea in some places, and its retirement leavingdry land in others, took place.

All that is now mead ow from Yarmouth to the

bridges over the Yare, called Harford bridges, whichdivide the jurisdiction of the county of the city of

Norwich from that of the county of Norfolk,was

once entire Estuary . Ships came to Norwich, and

the Roman galleys to Caistor. Sweyn, Oxenedes says,

in the year 978, cum m 'vibue multis venit ad

NORWICUM st sum pra datus est.

” Ralph Guader, earlof Norfolk and Suffolk, we are told, fled by shippingfrom Norwich castle to Denmark in 1078. Wood

ward’

s Geological map of Norfolk, 4to., Norw. 1 833,

gives the most perfect idea of the estuary and waters

from Yarmouth to the spot already named.

The late Miss Anna Gurney, then living at NorthEs pps, took a deep interest in the history of the

changes of the Norfolk coast. Her brother, HudsonGurney ,

Esq. has kindly communicated to the editor

of the present Chronicle some extracts which his

sister mad e from a rare and interesting volume, en

titled The North Frisian Chronicle of M . Anthony

Heinrich, pastor of the island Mohr,in Ford

strand,

”an enlarged edition of which was printed

at S chleswig in 1 668 . The seventh chapter of this

work On the Dykes of North Friesland, and the

PREFACE. xxxiii

Injuries of Waterfloods, contains, probably , the

most numerous and the most frightful series of terriblefloods which can be found in the annals of anycountry ; extending in regard to Friezeland, from

A.D. 1020 to A.D . 1 362.

In the year 1 251 John de Oxenedes says : Mare

horribiliter fluctuans st tumens limites transit con

sustos, ulteriora littora vendicando .

”Matthew

Paris has recorded in addition what Oxenedes omitted,that

,at the same time, Friezeland was inundated,

the flood covering the face of that country for the

distance of about seven days’ journey . Heinrich has

omitted any mention of this flood in his list.Heinrich . however, particularly records that on the

14th December 1 287 there was a flood which covered

all Friezeland, exactly coinciding with John de Ox

suedes anno gratia when the wind and

violence of the sea carried away houses in Yarmouth,Dunwich, Ipswich, and Marshland, mense Decembri

,

ciclo decennovali xv.,septimo kalendae Januam ,

luna viijo.

It must have been at'

an unfortunate moment forNorfolk when the force of the sea, probably drivenby the wind in an unusual direction, made the

greatest of the changes referred to upon our eastern

coast. The period was probably within some few

years after the Norman conquest, since shipping, itis acknowledged, came up to Norwich as late as the

year 1 078. Woodward,in the tract already quoted,

says : S ince the Conquest the villages of Shipden ,

Keswick, Clare, W impwell, Eccles, and Nsee, or the

greater part of them, have been washed away .

The remains of Eccles church are still to be seen

buried, as it were, within the Marram hills.

The annals of Inundation, as recorded in our an

cient Chronicles , deserve more notice than has hitherto

been bestowed upon them. The consideration of them

xxxiv

might, in various instances, bear upon the action of

the sea and rivers in other parts of England.

John de Oxenedee’

Chronicle finishes abruptly in

the middle of a sentence, in which the preferment of

Robert de W inchelsey from the archdeaconry of Mid

dlesex to the archbishoprick of Canterbury is announcedin the year 1 293.

It closes, not from any injury or casual imperfec

tion, but apparently from the scribe’s discontinuanceof his labour ; the verso of the same quarto leaf beingleft blank as for the continuation of the Chronicle.

That the manuscript is not the author’

s Original,but a transcript, may be inferred from numerous faults

occurring in the Copy, such as are seen in the text of

most of our manuscri pt Chronicles which have beenthe work of transcribers, and which the compilers of

them would not themselves have committed.

Where such have occurred in the presentwork, theyhave been compared with passages in other Chronicles,

and have been noticed in the margins of the respectivePages

HENRY

NOTE. The abbreviations in the notes are a s followsB . C .,

B artholomew Cotton ; R. W ., Roger of Wendover ;

H . H .,H enry of Huntingdon M . P ., M atthew P an

'

s

W . M ., William of M a lmesbmy .

PREFACETO ADDITIONAL MATTER.

THE Newcastle MS . is a small folio, in the hand

writing of the fourteenth century, bound in wood,

consisting of 200 vellum leaves, in double columns, in

good preservation. It was at one time the propertyof William Herbert of Cheshunt. It then passed intothe possession of Mr. Townley . On the dispersion of

his collection it was bought by Triphook the bookseller, and sold to S ir G. Page Turner, at whose sale

in 1 828 it was purchased for the late Duke of New

castle. It contains

l Geoffrey of Monmouth’

s History of Bri tain .

2. A short description of Englan d, the kingdomsof the Heptarchy ,

the different bishopricks and

shires, and a list of B enedictine monas teries in

the province of Canterbury .

3. A Chronicle of St. Benet Holme from the In

carnation to the year 1 294, continued by the

canons of H ickling Priory to the year 1503.

4. The Chronicle of John of Oxenedes .

Of these articles the second and third will be found

in the additional matter, page 412 ; and the readerwillobserve that the third article is a complete MS . of

the Chronicle of which a fragment only was publishedby S ir Henry Ellis in the Appendix .

It is worth observing that whilst the Newcastle

MS . is evidently derived from an independent source,

it faithfully follows the Cottonian MS . in all its errors,

and adds upwards of a hundred and fifty verbal onesof its own . But in the Newcas tle MS . there are

PREFACE TO ADDITIONAL MATTER. X XXV I ]

two passages of considerable length, the first com

mancing with the words, Willelmus dictus bastardus,” l

and the second commencing, Multi Valentium sunt

interfecti,” 9

neither of which is to be found in the

Cotton ian . Besides these variations there are others,8

which, though merely verbal, are sufficiently numerous

to strengthen the belief that the Newcastle MS . was

not transcribed from the Cottonian , but that both havea common origina l Otherwise it is impossible to

account for the frequent identity of their errors.

Tha t the Newcastle MS . belonged to St. Benet

Holme, and is the transcript of a scribe of that monastery, is clear from the care with which the succession

of abbots has been recorded. The same inference isstrengthened by the list of B enedictine houses in the

matter B . It remained at St. Benet till the year

1294, for up to that year the lesser Chronicle is

throughout in the same handwriting as the MS . It

must h ave passed shortly after into the hands of the

canons of Hickling, a priory of Augustinians in Norfolk, who continued the narrative to the year 1 503.

That these canons had access to some other MS . of

John of Oxenedes may be inferred fi'

om the corrections

with which they have interspersed the Newcas tle MS .

throughout, and the passages they have here and

there supplied. But the most interesting and most

important features they have added to it are the

notes to be found in the margin of the lesser Chronicle,down to the yea r 1294, and the continuation of the

Chronicle after that year to its close. The formerare marked H . ; the latter have no distinguishingmark, as they are altogether due to the industry of

the canons of H ickling.

A dditional matterA .

Page 407 . AdditionalmatterB .

xxviii PRErACE TO ADDITIONAL ru 'rrER.

St. Osith (Chich, Essex), and to Hickling, whose

canons, as we learn from a note written by one of

them on the margin of the Chronicle of John of

Oxenedes, received instruction in the mle of St.

Augustine from four canons of St. Osith, sent for

that purpose to the priory. In this note we have

probably the settlement Of the‘

doubt whether H ickling was founded by Theobald de Valentin or byWilliam Albini, second Earl of Arundel. It says ,

Hoc anno mclxxxvffl dominus Theobaldus ds Valeynes

instituit canonicos regulates apud Hickling, sub

Alexandro priors .

”An d in the Chronicle under the

same year occurs this item, Fundata est ecclem'

a

sancti Augustini de Hykelyngg, to which the Hick

ling scri be adds, cui pra fuit Alexander primus

prior.

”The foundation and appointment Of canons

being thus nearly contemporary acts, they were pro

bably both performed by the same person.

The succession of priors is continued from Alexander

to the election and instal lation of Robert, the twentysecond prior, with whom the lesser Chronicle closes.

Brief as is that portion of it which relates to Hickling,

it sufi ces to record some interesting particulars in thehistory of the priory ; the labours of its priors, theeffects of the mortat Of 1313 on its inmates, when

the number Of canons was reduced by the prevailingmortality to two, the relaxation of discipline after the

fall of the belfry in 1400, and the good services of

the servants of the priory in attacking and routingcertain Flemish pirates who, in 1437, made a descent

on the coast of Norfolk and burned Waxham.

Page 433, note.

Tanner’s Notitia Monastica, page 351

CHRONICA JOHANNIS DE OXENEDES.

A PRIN C IP IO Mundi usque ad Diluvium anni duo

millin ducenti st x1a duo, a Diluvio usque ad Abraham, an n i nongenti xla duo, ab Abraham usque ad

Moysen anni sexcenti et xl , a Moyse usque ad

David, anni quingenti, et a David usque ad Nabugodonos or anni quingenti sexaginta novem ; ab Adam

nemque usque ad transmigrationem Babylonia computantur quatuor millia septingenti septuaginta novem

,

et a transmigrations B abylonia usque ad Christum,

quingen ti sexaginta tree. Colliguntur ergo ab Adam

usque ad Passionem Domini nostri Jhssu Christi quinquewillia d ucenti viginti octo. A P assions Christi peracti

Prima mundi a tes ab Adam usque ad Noe ; se

cunda, a Nos usque ad Abraham ; tertia , ab Abraham usqus ad David ; quarta, a David usque ad

Daniclem ; quinta, usque ad Jchannem Baptistamsexta, usque ad Diem Judicii.

Per-actis itaque a nativitate Domini cccciflxleix annis,

A D.449.

de Germania partibus populus in manu valida , scilicet

Hora et H engist, B ritanniam quas i defensura, re autemquasi expugnatura st possessura, advenit. Quo

“A P assions autemChristi per ejus anni cunt octingenti trigiutaueti aunt anni septingenti nona unus.

”—Nm iuc.

giuta sex ; ab I ncumaticueuutemb A

449.

King Arthur.

CHRON ICA

dimensiones, difiicile est, propter eorundem confusiones

elucidare regulorum, tum propter scrum divers as

a tates,metas , victories

,vicissitudinarias occupationes ,

a ltematim attemptantes diversis temporibus, et suc

cessionee directas et indirectas .

Pra termissis igitur regibus multis magnificis , utpote

Arturo bellipotente ac fortissimo, qui multa sibi regnasubjugavit, et Romanorum imperatorem Lucium cum

toto exercitu suo devicerat, et monstra qua dam potenter contriverat —Ofl

'

a strenuissimo ac Deo amicissimo ,

qui divinitus triumphan te de B oemredo et quatuor nothis regulis, sibi fere totam Angliam,

excepto uno

angulo, armis edomans subjugavit, et pro tanti nobilissanguin is effusions

,ut se D omino nostro Jhesu Christo

conciliaret, nobilem ecclesiam beato Albano, Anglorumprothomartyro, ut pra dictum est

,quem divino oraculo

pra monitus de terra levavit, magnifice fundavit, glo

riose ditavit, libertatibus et possessionibus non min i

mis ampliavit-Ingleis st Ins— quorum Ins

, cum pO

tentissimus regum Anglia esset, relicto regno, peregrinusRomam profectus est, ibique feliciter peregrinans , tan

dem ad ca lcetem mansionem felicius conscendit ;

Ingleis tanta fuit probitatis ut universam Angliam

ex australi parts Humbra , qua pluribus regibus

eatenus divisa subjacuerat suo subjugavit imperi o, et

ita primus omnium Monarchus diceretur insuper sub

silentio pra termissis tam regibus sanctis quam regibus

aliis, propter multiloquium inutile, quod auditoribus

fastidium generare consuevit, ad tempora illustrissimi,

fecundissimi, et sapientissimi, qui alterum Salomonemrepresentavit, descendamus.

H ic rex pacificus, Anglorum decus , Regum gemma ,virtutum exemplar Eluredus ,’ primus prothomonarcha

fuit Anglia ,et price a Leone papa sacra unctionis

attentp tantea] query attemptatas.2 Emtedus, MS .

A .D . 872.

H is children.

CHRON ICA

sxutus regno, cum paucissimis familiarium snorum in

sylvis ac paludibus delitesceret, ac suam suorumque

vitam piscium captura transigeret. Solebat vero

postea,in tempora feliciora reductus

,casus suos jo

cunda hilarique comitate familiaribus exponere, qualiterque per beati Cuthberti meritum eos evaserit,

lsicut

plerumque mortalibus, ut eos illa juvet meminisse

qua olim horruerint excspisse. Suscepit itaque ex

Egelwitha ,“uxors sua, Egelwitham et Edwardum qui

post so regnavit Ethelfledam, qua nupta fuitEthel

redo, comiti Merciorum ; Ethelwardum literatissimum ;

IElfledam ct Elwinam virginee. Licet, ut quidem a iunt,

leges inter arma sileant, ills inter fremitus armorum

leges tulit, quibus sui et divino cultui st disciplinamilitari assuescerunt. Et quia occasions barbarorum

etiam indigena in rapinas anhelaverant, adeo ut

nulli tutus commeatus esset sine armorum pra sidio,

centuries , quas diecut hundres 3 st decurias quas vocant

thethingas, instituit, ut omnis Anglus, legaliter dun

tax at vivens, haberet et centuriam st decimam ;

quod si quis alicujus delicti insimularetur, statim

ex centuria st decima exhiberet qui sum vadarentur

qui vero hujusmodi non reperiret, severitatem legum

horreret. S i quis autem reus , vel ante vadationsm

vel post, transfugeret, omnes ex centuria vel decima

mulctam‘regis incurrerent. Hoc commento pacern in

fudit provincia ,ut etiam per publicos aggeres, ubi

semita in quadrivium finduntur,

armillas aureas juberet suspendi, qua viantium aviditatem riderent,

dum non esset qui eas abriperet. Eleemosinis intentusprivilegia ecclesiamm roboravit, st trans mare

Romam,st ad Sanctum Thomam in Indiam munera

eraser-it] invasit, MS . Egelfla d, Edward, Ethelgeovu,

E lfthryth, and E thelward.

Ealhswitha, Flor.W igorn.,who cc. hundred“ .

gives A lfred five children, vim, mulcwm] multam, M8.

JOHANNIS DE OXENEDES.

misit. Leges christianissimas et scripsit et pervulgavit, A .D . 872.

in quibus fides ejus et devotio in Deum, solicitudo in flmé'lfmsubditos , misericordia in pauperes, justitia [circa omnes‘]

“ fl":

cunctis legentibus patet. [Exten t] parabola 9etiam ejus

plurimum habentee a dificationis, venustatis , jocunditatis, st nobilitatis. In restaurandis ecclesiis quasimpis manus everterat, in reparandis, ditandis , ornandis

3

desudabat. Inter qua duo monasteria construx it,Pounds two

unum in loco ubi aliquando latuit, qui Ethelingee

dicitur, in domo cujusdam bubulci alterum fa minis,in civitate, qua Cetebr‘s dicitur, amplis ditavit poe

sessionibus. Sane de annuo censu qui ei pendebatur

sic ordinavit, ut tertia pars bellatorum deputaretur

stipendiis, tertia pars in mercedem et victum operarns

cederetur, tertia vero pars rsgiis muneribus , qua tam

divitibus quam pauperibus largit i consueverat, serva

Cum igitur regnasset annis xxix . st mensibus vjde terreno regno ad ca leste regnum transcendit, v

kalendas N ovembris.

Anno Dominica Incarnationis nongentisimo primo, Egm rd tho

Edwardus, filiue ejue, cognomento Senior, regnum Op

tinuit ; scientia literarum patre inferior, sed re[gali]tate 7 incomparabilior. Regni nemque fines dilatavit,

urbes n ovas condidit, dirutae renovavit. Impiissimam

Dacomm gentem, quam pater ejus non expulerat,

rebellavit,8sibi multis contrariam prceliis vel penitus

fugavit,

'

vel misera servitute compressit, st totem

insula faciem in antiques pulchritudinis speciem re

formavit. Nobile monasterium Wyntonia fundavit.

Aib . Ric-v. Twysd. .Scrip t. 355. Compare with R. W .

Extant parabola ejue, &c. re[golt'

]ta ts] regni potestate,W . M .

a Monasteriifl , ibid . rebellavit] rebellantem sibi.a B M W ] A thelney. A ilr. Riev. Twycd. S crip t 356.

1 m ay ] S hafleabury. contrariam] contritam, ibid.

A.D. 924.

w .m .

Edmund Atne

CHRONICA

Genuit ex nobilissima fa mina n yua, filium primoge

nitum Ethelstanum ex regina Edgiva , Edwynum,

Edmundum, Edredum, et quatuor filias, quarum primaEdburga dicitur, in Dei sponsam eligitur et consecratur.

Al ters ab Othone Romanorum imperatore in mattimonium sumitur. Tertia[m] rex Francorum Carolus de

sponsavit. Quartam rex Norbambria in matrimonium

sortitur. Cum denique regnas set feliciter annis xxmj0r,universa carnis viam ingressus, in codem monasterio

quiescit quod et pater ejus et ipse redditibus ampliavit

immensis.

Anno Dominica Incarnationis nongentesimo xxiiijO,Ethelstanus, filius Edwardi, electus rex in Merce,

et sacratus apud K ingestone, qui regno quidem parumvix it, sed belli gestis non parum splenduit qui a for

tissimis lacessiri, sed bello nunquam potuit vinci.

Quinque reges in loco 3 bell i occubuerunt gladns per

cussi, duces septem ; absque numero ceciderunt S coti.

N on fuit bellum hac in tellure majus patratum,nec

ca des tanta pra cessit istam, postquam hic 5 venerunt

Angli et Saxones [Britones] pulsuri, clari martis fabri,

Walenses vicerunt,reges fugaverunt, regna susceperunt.

Athelstanus autem rex,cum regnasset sexdecim

7ann is

,

mortuus est.

Anno Dominica Incarnationis o nongentesimo xl°,

Edmundus, frater Ethelstani, successit in regnum,

N orhmnbria ] Northumbria .

M erce] Mercia.

Thispassage has been unintel

ligibly abridged . In Cotton it runs

thus A nno Domini dccccxlv. et

maximum apud a esberich

contra Ad d ; regem Hibernia ,

qui venit in auxilium Scotorum

et Dacornm convemnfium in ‘

ii‘

Anglia in quo hello v. rages

occubuemnt ducesque vii .

regis A nlavi R. W .

and Florence place the battle of

Brnnenberg under the year 937 .

pa tra tum] paratum, MS.

5 hie] hue, EH .

S axon s] Britones pulsati, ibid.

au dacim] xi 1i1. B . C .

JOHANN18 DE OXENEDES.

a tate circiter xviij. armorum, tenuitque regnum

annis vj. et semis. B acos omnes et Normannos penitus exstirpavit, et ab urbibus infidelitate remota Dei

gratia , fidei fulgorem restituit. Purgatoque in super ab

alien igenis regno, et sibi in omni pace subjecto, monas teriorum et ecclesiamm maxime curam habuit.

Cons ilioque sancti Dunstani et statuenda statuit, et

corrigenda correxit. Cum igitur sub tanto patreAnglia magis quam regs pace magna gloriaque floreret,immatura ejus morte, quam, exactis in regno sex

9

annis et w“ mensibus, nefanda proditione incurrit,

subito timore et dolore emarcuit.

Anno D ominica Incarnationis nongentesimo xlvj°,3

A .D. 940.

AD .“ 8.

IEdredus , tertius ex filiis Edwardi, regnum suscipiens, M

rexit a nnis ix. et dimidio, ejus magnanimitas a patreet fra tribus non degenerans hanc summam dedit.

Northanhimbros et Scotos ad sacramentum sua fide

litatis adactos, et moz fidifragos, pene ex hominibus

delevit. H ie rex eximius,cum super partes Anglia

solus rex diceretur et esset, fatis exigentibus, hominem

exuit.

Anno D ominica Incamationis nongentesimo lv0, L D. 955.

Edwina s , filius regis [Edmundi superioris,

regnoM W)“

potitus , tenuit annis quatuor. H ic petulans et

luxuriosus non laudabiliter5 infulam regni tenuit, cum6

in principio regni sui omnia prospera et la tabunda

IsteEadmundns D acos qui ha A charter of the latter, dated 947,

bitabantversusHambre etPaganos is in the Cod. Diplom. Angl. Sax.

hello vic it [ et v. urbes cepit] sci ii. p. 273 . Note to R. W .

lioet Linco lniam,Leycestn am, B . C . places his death in the

etDeno

t8th year of his reign .

t pa ganos extxrpan

Z’

mjnque religibbis restituit.laudabiliter] non illandabiliter,

B . C .

H H .

3sex ] quinque, MS . Cum in principio regni sui de

S imeon of D urham and Ethel centissime floreret, prospera et la

wm d place the death of Eadmund tabunda exordia mom immaturaand the succession ofEndred in 948 . perrupit.

” Ibid.

A D . 955.

qui-lit?“

Monasteries of

CHRONICA

florerent exordia, mors immatura pra rupit. C um

enim defunctus ab immundis spiritibus traheretur a d

supplicium, quidam da monum mortem ejus, quasi ds

infelicitate persecutoria sancti Dunstani, eidem sancto

nunciavit. Qui mox resolutus in lachrimas tamdiu

misericordem Jesum pro so supplicans st plorans pro

cubait, clause a damonibus veniam,quam sanctus

petiit, Optineret. Defuncto igitur regs Edwino, fra ter

ejue Edgarus successit in regnum.

Anno Dominica Incarnationis nongentssimo lix °,

Edgarus honor ac delicia Anglorum,filius Edmundi ,

frater Edwyni, juvenculus annorum sexdecim, regnum

adipiscens Anglorum, qui beatum Dunstanum abbatem

ab Edwino regs fratre suo, justitia causa exulatum,

et trans mars in monasterio, quod B landinum dicitur,

exilii tempora manentsm,ab exilic revocavit, ac de

functo episcopo K inewaldo Wygorniensis episcOpatum

ei dedit ab 0done archiepiscopo consecrato. I ste

Edgarus cunctis pra decessoribus suis felicior, nulli

sanctitate inferior, omnibus morum suavitate pra

stantior. Tanta in verbis, in vultu,in moribus in

terioris indicia pra fersbat, ut cooperante gratia Dei

tota ei insula sins sanguine manus daret, et ad sub

dendum se ei Scotia, Cumbria, Wallia, libens accur

reret. In nativitate ejus, beatus Dunstanus ange los

concinnentes audivit, Pax Anglorum ecclesia hujus

pueri qui [nunc8

] natus est tempora.

”Denique per

Angliam quadraginta constitui fecit monasteria, et alia

monaohis, alia virgin ibus, deputavit. Glastingsberiam,

quod pater ejus inchoavsrat, ipss perfecit. Abendone,Burc,

‘ Tornay ,

‘s Ramesey , st in Wiltons monasteriumvirginum magno studio condidit. W intonia ecclesiamin novo

monasterio, quam W r ejus incepit, ipse

Rico. Twyad. Script. 359.

JORANN18 DE OXENEDES .

perfecit et dedicari fecit. Exultabat rex beatissi A .D . 959.

mus suis temporibus, ordinem suum rerum omnium

invenisss naturam, cumhomines Deo, terra bomini,ca lum terra , justitia fructu, asr temperie debitum

Dons, etiam in hac vita, bonorum opsrum mercede

domvsrit, cum aliquando ad maximam ejus festivi

tatem rages, comites, multarumqus provinciarum pro

oeres convenissent, quadam die jasait naves parari,

orationis obtentu, navigio peters. Cum itaque comi

tibus et satrapie naves plurimas delegasset, ipss cum Bowed by eight

octo autem remos regibus totidem collatis, ipee in

sane non potest cum quanta gloria , cum quibus

divitiis celebrata est illa festivitas , cum viderentur

etiam ipsa clementa ojus nutui deservire. Sed nihil in

tsrrenis a tsmum,nihil in caducis stabile, nihil in

mortalibus immortals . Translate igitur ad ca lestia

regna regs Edgaro, in regno terreno filius ejussuccessit, Edwardus, qui injuste ab impiis interfectus,tum ob vita sanctitatem, tum ob nscis acerbitatem

,

Sancti et nomen st meritum,Deo donante, promeruit.

Anno Dominica Incarnationis nongentssimo septua M ) ,m.

gesimo v0 , Edwardus, filius Edgari Pacifici, de priors 5.1a

the

famine. natus, patri successit in regnum. Hic tribusannis et dimidio potestate potitus est. Sanctus vero

Dunstanus et wa teri episcopi consentanei illum regali

culmine sublimamnt, contra voluntatem noverca , qua

vixdum parvulum decem armorumEthelfridum, filium

suum, provehere conabatur. Ex tune, malitia hominum

pullulan te, felicitas regni immutata est. Tunc visa

est cometes, qui'

vel pestem provincialium vel regni Comet.

A .D . 975.

Synod of K irtlingtou, and accident at Calne.

Ethelred.

mutationem portendsrs pro vero asssveratur. N00mora , secuta est arvi sterilitas

,hominum fames, st

mors jumentorum. At mulier novercali odio imperiumdolum ruminans

,ut nsc non regnum filio suo, Ethel

redo, deesset, insidias privigno suo struers non cessavit,

quas hoc modo consummavit. Edwardus dis quad am

venations lassus , per domum noverca vertebatur, propter laborem siti anhelus ; comitss, quocunqus casus

tulerat, canes sequebantur. Andito quod noverca sua

st puer, parvulus frater suns, illio habitarsnt, equoconcito illuc conscendit solus

,nihil propter innocen

tiam metuens, aliorumqus animos ex suo ponderans .

Tunc illa, muliebri blanditia adventantem allicisns , sibifecit intendsrs , et post libata basia porrectum poculumavide haurientem, per satellitem sica transfodit. Q uovulnere saucius cum quantis poterat anima reliqun s

sonipedem movisset ad suos reverti,uno pede lapsus ,

altero per devia tractus, nudante cruore indicia inte

ritus sic ’ so qua rentibus dedit.

Anno D ominica Incarnationis dcccclxxn ,

it in

Estanglia apud villam qua dicitur K irtilling3 maxima

synodus celebratur. Dehinc apud Calns dum a lia

synodus celebrarstur, totius Anglia majores natu,

qui ibidem congregati fuerant, excepto sanoto Dun

stano,de solario corruerunt. Quorum quidam mortui

sunt ; quidam vero mortis periculum vix evaserunt.

Anno dcccclxxviij0 , rex Anglorum, Edwardus,

jussu noverca sua , ut pra dictum est, Alfricha regina ,

occults cultro perfossus, in loco qui Corvesgate dicitur,

a servis suis injuste perimitur, et apud Warham, non

regio more, sspelitur. Cujus frater, Ethelredus, filiusEdgari Pacifici, clito cgregius , moribus elegans, pulchervultu et decorus aspectu, post Paschalem festivitatem

S ic] Sua mortis,R. W .K irtiaing] Kyrtlingtune,671rou.

MS .

A D . 978.

Ailwin found:

Greatness ofEdp r

's character.

CHRONICA

terra komini, coelum tsrra ,justitia fructu, aer

temperie debitum pra staret oflicium. Edeluoldus,vero, egregius pra sul, a dificator sepium fuit, avertsns

ssmitas in[iqui]tatis st plantans radices caritatis.

Ipss ubiqus ssminator optimi consilii fuit. Cujusmonitis 1 rex Ed[garus] novellas plantationes et

arbusta teneritudinis Deo gratissima instituit. Cujusetiam consilio Ailwinus, consul ejusdem regis, abbatiam

Ramssia in insula pulcherrima in mediis paludibus

fixit, in loco ama nissimo. Est autem palus illa, ds

qua loquimur, latissima st visu decora , multis fluviis

decurrentibus irrigata, multis lacubus magnis st parvisdepicta , multis etiam silvis florida et insulis. Intra

quam sunt ecclesia Elyensis, abbatis Ramesiensis ,abbatia Chaterich , abbatia Tomegia ,

abbatia Crulan

dia , sed juxta cam sunt abbatis .Burgsnsis, prioratosSpalding, ecclesia sancti Ivonia super Usam fluvium

Huntedunia ,ecclesia sancti Egidii super Grentam

fluvium Cantebrigia ,ecclesia Sancta Trinitatis in

Thetfordia .

Edgarus Pacificus, rex magnificus, regnum Anglia

ca lesti quedam pace composuit, multarum linguarum

gentes unius fa deris legs conjunxit. Unum ei cum

Salomons vocabulum fuit, ut Pacificus , quod Salomon

interpretatur, communi omnium voce diceretur. Famavero et nomen ejus clarissimum terris universis di

latabatur amplissime, st veniebant extranei viders

gloriam ejus et audirs doctrinam oris illins. In hoc

tsmen pseeavit,’

quod paganos eos, qui in hac patriasub eo degebant, nimio firmavit, et sxtraneos huc

adductos, plus a quo diligens, valde corroboravit. Nibilnamque in rebus humanis perfectissimum est. Ejustempore nunquam exsrcitus advenarum venit in

Angliam. Cujus dominio reges st principes diversarum

1 multis] integritas, MS .

JOHANNIS DE OXENEDES .

termrum sunt subjecti. Cujus potentia Scoti 001111 A ll 978

dedere. Q ui cum regnasset xvj. annis st ijbus mensibus

,feliciter vivens feliciter obiit. Ncc potuit male

mori, qui bene vivebat, qui tot bona perennia brevi

tempore statuerat. De cujus lauds componuntur versus

Auctor Opum,vindex scelerum,

largitor bonorum,

Sceptriger Edgarus regna supema petit.Hie alter S alomon ,

legum pater, orbita pacis ;Quod caruit bellis, claruit inde magis .

Tsmpla Deo, tomplis monachos, monachis dedit agros,N equitia lapsum justitia que locum.

Novit enim regno verum perquirere falso,

Immensum modico, perpetuumque brevi.

Tra nslato igitur ad regna ca lestia regs Edgaro, inregno terreno filius ejus successit, Edwardus . Qinjuste interfecto, frater ejue Edelredus

,filius Edgari Ethan

-cd.

st Alfrida,secunda femina , omine sinistro in regnum

success it Anglorum, et a sanoto Dunstano Cantuari

ensi archiepiscopo aliisque Anglia episcOpis in regem

ungitur et consecratur. Qui a beato Dunstano talefifmti’fifitfertur accepisse oraculum Quoniam Angli in san red

'

s coronation

guinem fratria tui, regis sanctissimi, conspiraverunt,non deficiet ab eis sanguis st gladius, donec, superveniens populus ignota lingua ,

vos in exterminium

st in ultimam redigat servitutem. Novissime tamenvisitabit eos Dominus.

E0 tempore 1sanctus Edelwoldus episcOpus , pater

monachorum et sldus Anglorum, Domini visionem,

quam semmr Optaverat, adeptus est. Nec longs post 1

sanctus Dunstanus archiepiscopus, a mundi tenebriatransivit ad ca li gloriam. H is ergo o

duobus luminari “ M 111” °1

bus Anglorum genti subtractis, caruit Anglia lorica 11”

sua protectionis, et vindicta Dei prameditata desolata m

A .D . 934, R. W.2 A .D .

A .D . 979.

n ofDane

Incursions from

Massacre oftheDanes.

CHRONICA

patuit. Inde iterum Dominus ad iram provocatus,

quod facere paraverat non distulit.

1 Veneruntque Daci

ex multis partibus, et operuerunt Angliam sicut nubesca li. Rex autem Edelredus dedit eis x . millia libras ,at a rapinis et ca ds cessarent. Hoc autem malum

usque in hodiemum dism durat. Regibus namque

nostris modo persolvimus ex consuetudine, quod B acis

persolvebatur ex inefi'

abili terrors .

Tempore bujne regis, Sweyn, vir fortissimus , cni

Deus regnum Anglia destinabat, cum navibus multis

venit ad N orwicum st sum pra datus est.“1

Anno Dominica Incarnationis nongentesimo lxxix 0

Ethelredus, filius Edgari Pacifici et Al freda , secunda

femina ,regnum adeptus , obsedit potius quam rex it

xxxvij. Ejus vita cursus,sa vus in principio

,

miser in medic,turpis st miserabilis in ex itu. Igna

viam ejus pra dixit sanctus Dunstanus, fa de exemploammonitus. N am cum pusiolus esset, [st] in fonts baptismi mergeretur, circumstantibus episcopie alvi pro

fluvio interpollavit. Quare ills turbatus,inquit, per

Deum st matrem ejue, ignavus homo erit.” Regnante

igitur regs Ethelredo, Daci supervenientes magnamterra partem igns ferroque vastaverunt.

Tune 3 rex,missis nuntiis in Northmanniam,

Emmam

filiam ducis Ricardi accepit in uxorem,cum jam de

filia Thoreti, nobilissimi comitis Anglici, suscepisset

filium,Edmundum nomine

,cognomento Yreneside

,

propter fortitudinem ejus. De pra dicta Emma sus

cepit duos filios,Elfredum et Edwardum postea

sanctum, de quibus postea dicemus.

Tune rex ,fortius solito

,omnes per Angliam Dacos

una dis,un aque hora , missis epistolis, jussit interfici .

1 Ethelredus rex pra dictus epi This event is out of its place.

scopatnm B oucestria crudeliter B . C . places it after themassacre of

dean-exit, unde Dominus ad iram the Danes. S ee below.

Anno mii. B . C.

JOHANNIS DE OXENEDES .

Quod D aci trans mare audientes, in furorem versi,

ducs Suan o , cum innumerabili exercitu Angliam in

trantes,1 difl

'

usi sun t per provincias et dispersi, non

ordini, non sexui, non a tati‘

parcentes nec ab eccle

siarum vel monasteriorum sacris et sanctuariis manus

sacrilegas continentes. Quibus cum rex strenuissimus

Ethelredus sa pius restitissst, proditione tamsu snorum

factus inferior,Emmam reginam cum parvulis suis

Northmanniam misit, quos ipss postmodum, exutus

regno, secutus est. Suanne ‘1vero Dacus, vel subita

morte pra ventus, vel a sanoto Edmundo invisibilipa ns percussus, obiit. Revocatus ab Anglia Ethel

redus regni in fulis reinduitur, st iterum contra Dacos

virtute potens erigitur.

3 Contra quem Cnut, filius dictiSuani, rex Decorum, paternum odium exercsre non

desiit. [Ethelredus igitur rex , cum laboriosissime sed

strenuissime regnasset xxx“ annis st viijto, obiit, et

apud Londonism sepultas est, Edmundum filium suum

relinquens ha redem, cognomento Ferreum-latus, An

AJ) . 1015.

glice Yrm de De cujus mirabili fortitudine quic Edmund Ironquid dicerem minus esset. Unde oh invincibile robur

aid

corporis, Yrema de id est Ferrei-lateris, nomen accepit.

Erat iste Edmundus non ex Emma Normannicanatus, sed ex quedam nobilissima fa mina Angligena,

Thoreti comitis filia . Sagitta igitur Edmundi nun

quam abiit retrorsum, st gladius ejus non est reversus

inanis. Contra hostes leonina feritatis, erga suos co

lambina simplicitatis, quo nemo fortior sed nemosuavior, quo nullus audacior sed quo nullus cautior

,

quo in adversis nemo securior sed quo in prosperienemo temperantior. Porro Daci, et qui a regs defs

cerant Angli, Ouatam sibi in regem elsgerunt, sed Oanute.

strenuissimus rex Edmundus cum exercita suo, sicut

leo rugiens , regiones plurimas, quas occupavsrat Cnutus,

1 Anno mx iii . B . C .

1 Anne mx iiii. B . C .

CHRONICA

A .D . 1016. in deditionem, nullo obstante, recapit. Verum quo

tiens cum cc pugnaverit, quotiens ejaa fuderit exer

citam,quotiens vocatam a transmarinis partibus vali

dam manum, cum paucis, immo pa ne solus, prorsns

prostravsrit, quotiens nefandam illam gentsm exter

minasset st in nichilum redegisset, nisi quidam pro

ditor esset, Edricus nomine, nimium esset huic Operiinserere ; cum non dico meus sed et Virgilianus, vel

etiam Homericus,1sub tali materia sensus deficeret.

Sa pissime convenientibus cum magno exercitu utria

que in pugnam regibus, vel Edmundus semper vicit

vel nullus . Nonnunquam quippe a mane usque ad

vesperam1 martio campo cerbantes, cum Cnut mul

titudine, [viribus1] pra staret Edmundus, irruentibus

tenebris ca sis utrimque innumerabilibus, sine Victoria

recedebant, ad similem ludum'

eundem [que11] exitum

die crastina reversuri. Perta sus 1 itaque exercitus

uterque, cum viderentur octidis vires Edmundo, nu

merus ex partibus [transmarinis 11] accrescere Cnutoni,

qui et hoc ipsum sibi timens as tute machinaba

tur,11utriusque partis proceres ad colloquium cogent.

Inter quos [cum11] quidam ea terie major natu

surrexisset, dari sibi silentium postulavit : Cupio,”

inquit, O viri cordati, his periculis nostris pra bsre

aux ilium ac consilium, qui quidem vobis sapientiaminor sum, sed, ut ha raga et hi cani testantur,

a tate superior. Periculosa res agitur, mala patimur,

psjora cernimus, pessima formidamus. Anglia quondam multis regibus subjecta et divitiis abundavit.

Quare, rogo, non duobus sufi cit, quod tot regibus

satis fuit ? Cur insensati uscis periculum totisns

incurrimus Ha c et multa alia dicente, et ad plura

se proferente vel profsrrs se parante, totue populus ei

1 HM S] Homerus, MS . hoe ip sum] ibid. Et ipsi, MS .

The M S. inserts pro. astute] ibid. Astucie, MS .

A ilr. Rice. Twysd. Scrip t. machiaaba tur] ibid. Machins

a im ] ibid. Exercitam, MS . banter, MS .

Ferram ] ibid. P ercussus, MS . quad] qui, MS .

JOHANNIS DE OXEN-ES .

verbum obcludit, vociferans et dicsns, Fuguent soli, A .D . 1016 .

qui soli cupiunt dominari aut pugnent aut componant.

”P lacuit sententia regibus.

1 Positi igitur

reges in insula , qua Oneleie appellatur, duellum ince

perunt. Telis igitur et lanceis utrinque fractis , super

arma omn ium armorum pra stantissima rem gladiis

egsrunt. Audiebat 9 et videbat horribiles tinnitus et

igneas collisiones populus uterque cum clamore et

gemitu. Tandem vigor incomparabilis Edmundi fn lminare ca pit, cui Cnut magno vigore resistens st tamen

sibi timene, inquit, Juvenum omnium fortissime ! qua

necessitas est alterum nostrum regnandi causa pe

rire ? S imne fratres adoptivi, regnumque partiamur,ireperemusque, ego in tuis rebus, tuque in meis .

Hactenus regni tui cupidus, nunc virorum fortissime,

tui certs3 ipsius cupidior sum : quem

,

‘non dico

regno Anglorum, sed universo utique orbi, video

pra ferendum. Mihi Dacia cessit,mih i succubuit

Norvvegia, mihi rex Swanorum menus dedit ; do

minus sum Scotia ; utinam et tu mei cupidus sis ,

ut ego tecum in Anglia , tu mecum in Dacia regues .

Quid plura ? Cessit Edmunda s verbis, qui non cesse

rat gladiis . Depositis itaque armis,in oscula ruunt

,

utroque exercita exultante, st pra gaudio lacrymante,reversique ad suos, modum amicitia pacisque pra scri

bunt ; e t sic cum gaudio ad sua quisque revertitur.

His ita que gestis, quidam proditor partis Danica

volens se gratum Cnutoni pra stare, regi Edmundomolitur insidias, nec opportunum quo regem occi

deret locum inveniens , nefandissimum ac turpissimum

insidiaram excogitat genus . Sub purgatoria namque

domo ses e occultans, regem ad requisite. natura nuda M ], of 3 d.

tum inter ca landa percussit ; relictoque ferro, scelesmm“ lronside.

1 Regibus ] omnibus,R. W . tui certs] cui ten-m, MS .

Audicbat] A udiehant ct vide

bant, MS . quem] quoniam,MS .

B 4

A .D . lol 6.

H is family.

CHRON ICA

tissimus ac torpissimus homicide confugit, stansque

ants Cnatonem dix it, Salve, rex solus. Sciscitanti

cur sum tali salutatione dignesset, rem retulit. Cui

rex Quoniam,

”inquit, me tali obsequio gratifi

candam putasti, sustollam caput tuum super omnes

proceres Anglia jussitque abscidi caput ejue st in

sublimiori porta Londoniamm suspendi . S ic periit

Edmundus Yrensside, rex strenuissimus , cum anno

uno laboriosissime regnassst, st sepultus est in Glas

tinbury , cum avo suo Edgaro.

Volens deinde Cnut tam fratres Edmundi, qui in

N orthmanniam exulabant, quam filios Edmundi par

vulos,Edmundum st Edwardum,

spe regni penitus

privare, unds quotquot ds regis semine repsrit vel

regno pepulit vel occidit. At parvulos Edmundi

ferire pra pudore metuens, ad regem Swanorum sos

interficiendos transmisit. Rex vero Swanorum pue

rorum nobilium missratus a rumnam,

ad Ungariorum

regem eos destinavit mittendos . Quos ipss benignesuscepit, ben ignius fovit, benignissime in filios adop

tavit. Sed paulo post,Edmundus de temporalibus

ad a tems transfertur, Edwardus sospitate st prosperitate perfruitur. Dedit rex U ngariorum Edwardofiliam germani Henrici imperatoris in matrimonium

scilicet Agatham sororem regina , de qua suscepit

Margaretam,reginam Scotia

,et Edwardum. Ista

fuit mater Matildis, bona rsgina Anglia . Fratres

autemEdmundi Yreneside ex Emma,et Elfreda s st

Edwardus,toto tempore quo Cnut vixit

,in Nor

mannia tutas fovere latebras . Edwardus filius Edmundi gsnuit de Agatha uxors sua Edmundum st

Edgarum Etheling, at dues filias, Margaretam et

Christinam. Rex Cnuth duxit Emmam relictam

De Anglia solvitur tributum lxxij. m. librarum, st ds

Londonia x millia d. librarum. Angli st Dani de

legs [Edgari regis tenenda concordes efi'

scti sunt.

Onnuts in Nor

Gaunte’rdivision

ot his kingdom

CHRON ICA

W illelmus Nothus (id est,Bastardus) filius ejue, in

puerili a tate futurus rex Anglia . Qm dum esset sub

tutela regis Francorum, tota Normannia fiscus regalia

erat.

N orregani1regem suum Olavum propter simplici

tatem re3puerunt, et Cnutum regem Anglia st Dacia ,

propter done, sibi regem constituunt.

Cautas Norregam ‘1

petiit, st Olavum regem illorum

inde expulit.

Cnutus rex dedit privilegium sancto Edmundo,quod sic incipit : In nomine Poliarehi .

Cnutus comitsm Hacun cum Gunilda uxors sua ex

Sanctus Olavus rex ,fil ius Haraldi regis Norwegia ,

martyrizatur a N orwegensibus.

Cnutus, Romam pergens, exactiones multas minuit

in via,st slemosinam, qua vocatur Rome-sect, ecclesia

Romana perenniter ab Anglia percipiendam,as signavit.

Egelnothus archiepiscopus Cantuarisnsis consecrat

bas ilicam sancti Edmundi.

Herlswynus, dc milite monacha s , ecclesiam B ecei

construxit de cujus collegio Lanfrancus st Anselma s,

archiepiscopi, st alii insignes, processerunt.

Athsh'icus Lincolniensis 3 episcOpus obiit. Sepultesest Rameseye.

Cnutus rex Anglorum. ants suum obitum, super

Norganos Swanum filium suum constituit ; super Dance“ h H ardscnutum filium suum, Emma regina filium

, re

Hls death, “mil , andy

general

gem collocavit ; super Anglos, H aroldum filium ex

Elgifa Hantunensi procreatum.

Anno Dominica Incarnationis mxvg . Cnuto regnare

ca pit, st viginti annis rsgnavit. Injuste quidem regnum ingressus, sed magna civilitate st fortitudine

JOHANNIS DE OXENEDES.

vitam componens. Genuit duos filios,H araldum de

Aluina D an ica ; postea duxit Emmam, ducis Normannorum filiam,

uxorem Ethslrsdi regis superioris , deque suscepit filium nomine H ardecnut. Cum igitur

regnasset xx . annis,vivsre destitit, pridis idus Novem

bris : apud Scafla sbiriam 1vita decessit, st Wyntonia

in veteri monasterio satis honorifice tumulatur. N on

multo tamen post inter H aroldum st H ardecnutumregnum Anglia dividitur. De cujus regis potentiapanes sunt psrstringsnda. Nec enim ants sum tanta

magnitudinis rex fuerat in Anglia . Erat namquedominus totias D acia , totius Anglia ,

totia s Norwsgiasimul st Scotia . Fecit quoque per Angliam mirabilemcsnsum reddi, scilicet lxxij. mills librarum,

pra ter xv.

11

1L librarum, ques Londonisnsss reddidsrunt. Enimvero extra numsrum bellorum, quibus maxims splenduit,tria gess it eleganter st magnifies : primum quod fili

am suam Imperatori Romano cum inefl'

abilibus divitiis

maritavit ; secundum,quod Romam pergens, omnes

males exactionss in via, qua per Galliam Romamtendit,

q'

ua vocantur tolonca vel transverse, da ta

pscunia sua, diminui fecit usque ad medietatem ; ter

tium,quod cum maximo florsrst vigors imperii, sedile

suum in litore maria, cum ascenderst, statui ja sait.

A.O . 1035.

Dixit autem mari ascendsnti : Tu msa ditionis His address to

es, st term in qua aedeo msa est, nee fuit qui im

puns mso rssisterst imperio. Impero ergo tibi ne

in tsrram meam escendas, nsc vestes vel membradominatoris tui madefacsrs pra sumas . Mars vero

do more conscendens, psdes regis st orare sins revs

rsntia madefscit. Rex igitur resilisns, ait : Sciant

omnes habitatorss orbis, vanam st frivolem rsgum

ssss potentiam,nee regum qusmpiam dignum nomine

,

1 Scafla biriam] Shaflesbury . Sic. Q ua per Gallias tendene

invenit, B . C .

1xi. MS ., but see ante, p. 18 fuit] est, B . G

t e sea.

A .D. 1035.

Harold 1 .

Death ofR0 0. 11 .Duke of Norm.

Division of thekingdomwithHu dscnut.

xxxvjo.Alfred and Edward . sons of

Ethelred , visitEngland.

xxxi .

alone.

Death ofAbp .

Ethelnoth .

N ormandy .

xxxix°.

Hardecnut K. ofDenmark.

CHRONICA

pra ter Eam, cujus nutui ceslum, tsrra, mars , lsgibus

obediunt a tsrnis. Rex igitur Cnutus nunquampostea coronam aursam csrvici sua imposuit, sed super

imagin em Domini qua crueifix i 1 srat posa it eam in

a tsmum,in landsm Dei Regis magni.

Haraldus filius ejus patri successit in regnum. H ie

sxulavit Emmem novercam suam. Cum igitur reg

nassst annis quatuor st mensibus iiij obiit, st sepultusest apud Westmonasterium.

Obiit Robertus dux Normannia , qui rsliquit filium

W illslmum B astard de H srlsva concubina.

2

Inter pra dictum Haroldum, qui ss dixit filium Cnuti

st dicta Alfgiua , st Hardecnutum regnum Anglia

postmodum dividitur.

Alfredus stEdwardus , filii Ethelredi regis, venerunt

de Normann ia in Angliam, ad sua matris colloquium ;

sed Alfrsdus a comite Godwyno exca catur, st in monas

terium Elysnss mittitur, ubi post breve tempus Obiit.Edwarda s frater ejus, consilio matris sua

, cito N or

manniam rsdiit.

H araldus rsgnat per totem Angliam, H ardscnuto

pen ita s abjscto. Sed st Emma regina, mater ejus , deAnglia in Flandriam expellitur, qua srat noverca

H araldi regis pra dicti.

Ethslnothus Cantuarisnsis archiepiscOpus obnt.

$1 Suc

cessit si Edeine, regis capsllanus. Normannia fiscus

rsgalis srat, Willelmo domino ejusdem in custodia

regis Francorum sxistsnte.

Hardecnut rex Danorum Flandriam devsetus , matremsuam Emmam visitavit, qua etiam srat filia Ricardiconsulis , st mater Edwardi, filii Ethelredi regis .

1 m ifim‘

] cruci afi xa, H. H .

3 Florence places this under the2 See this ante, under the year year 1038 .

1026 ; Robert died before Canute,anno Knuti xv.

, B . C.

JOHANN18 DE OXENEDES .

His 1est qui Saracsnos domuit, ut iiijor scrum A D 1039

rsgss lebetem carnium ad coquinam ejue vehsrent.

Hie etiam vidit clericum equitan tsm dorso sancti

monialis sororia sua , st n s mulierem ulterius inequitst,

modeste corripisndo admonuit. Sororsm suam abbatissam constituit dicen s, Cave ns clericum amplius

squitars patiaris .

Clericum etiam rsdarguit similiter,episcopatum dedit. S imiliter clerico cantori. Ab

alio etiam episcopatum pro fistula datum, abstulit.

Hie etiam audivit da monsm in die Pentecostes pro

seditious insultantem. Ista invenies in libro W. de

Hareldas rex obnt. Successit Hardscnut, frater ex 15933

111

do

;patre, qui Gunnildam sororem suam H enrico impe W i t

retori nuptam misit, Qua ,adulterii aceusata post

modicum, puerulum sturni sui custodsm ad mona

chiam applicuit,2

qui adversarium hominem giganteum

dcvicit. H eraldus rex Londonns in W estmonastsrio

sspelitur. H ardscnutus in regem lsvatus graviter

a seen fratris sui Alfrsdi super dsfimctum fratrem

ulciscitur. Caput enim defun cti regis H araldi de

terra ex tractum, postea in gronnam,deinde in Tami

sem fluvium projici jussit.

Edwardus frater H ardscnuti venit ds Normanma Ehdward bherofHardc

in Angliam,st a fratre suo rscipitur. gazed?“ to

Hardecnut rex obiit vj° idus Junn , sepultusque Death and cm.

sst W in tonia . Tanta fuisse largitatis sum asseritur,m”°1

at1 pren dia regalia quatuor in die vieibus omni curia

sea fas erst apponi, mallens a vocatis apposite feronla

dimitti, quam a non vocatis apponsnda feronla reposci.

Proceres igitur Anglorum jam Decorum dominio

liberati, hilares pro Aluredo primogenito filio Ethel

1 Sc. the emperor Henry III .

1 Sic, ad monomachigm appo

Between th is and the preceding suit,” W . M .

sentence something has been 1 Ut prendia iiij. vieibus in dieomitted. B ut the MS . reads as omni e curia sua prandentibus

faceret apponi,”B . C .

A .D . 1042.

Alfred, son of

EthelrethsrrivesinEngland.

tEarl Godw

tin's

rescheryPrince Alfredand his Norman

Edward , son ofEthelred . sentfor h orn Normandy .

A.D . 1m.

Crowned hS deins an

His character.

CHRONICA

redi, ut regni diademate sublimstur, nuncios mittunt. 1

I lls cum multis ex coa vis commilitantibus a Northmannia sscum duxit in Angliam. Godwinus , cum esset

consul fortissimus st proditor sa vissimus , pra cogitavit

se Edwardo minori st simpliciori posse2 filiam suam

dare in reginam. Intimavit igitur proceribus Anglia

Alursdum nimiam copiam Normannorum sscum ed

duxisss ; terras Anglorum sis promisisss . Capti sunt

igitur st ligati Normann i qui venerant cum A lursdo,

et cum ordine sedersnt, novem semper excapitati sunt,

st decimus remans it. Cum autem omnes interfecti

esssnt nisi decima pars, nimium visum est tot superssss

,feceruntqus decimam decimat i, st sic paucissimi

a

svaserunt. Alursdum vero septum duxsnmt in H ely,

st oculos ejus srusrunt, st sic crudeli morte mortuus

est. Miseruntque pro Edwardo juniors in Northmanniam nuncios st chaides , mandantes si quodpaucissimos Normannorum sscum adducsret, st sum

in regem fidelissims stabilirent. Paruit Edwardus,st cum paucis venit in Angliam, st ab omni clero st

populo cum maxima exultations suscipitur, st ab

archiepiscopis st episcopis in regem ungitur st eon

seeratur.

Edwardus, filius Ethelrsdi,

archiepiscopis ElsioDorobornsnsi, st Elfrico Eboreeensi, aliisque fers

totius Anglia episcOpis , primo die Pascha , scilicet

iijo nonas Aprilis, ungitur in regem Wyntonia . Sus

septo regno, mensit in sodsm xxiv. annis non

plsnis. E0 regnante, nullus tumultus domesticus qui

non cito comprimsretur, nullum bellum forinsecum,

omnia domi forisqus quiets , omnia tranquilla. Dux

itqus filiam Godwini consulis fortissimi, nomins Edisvam,

‘sororem regis Haroldi futuri, ambulavitq%

ants, in the reign of Harold.

posse] post as, MS .

JOHANNIS DE OXENEDES .

in ms pa tris 1 sui Edgari : homo mansustus st pins, A D 1044

et magis pace quam annis regnum protegens. B ehebs t

animam ira victorem, contemptorsm avaritia , expertem

avaritia vel superbia . Q ui cum pacsm tam a suis

quam ab extransis optinuisset, st vicinis regibus st

principibus gratus st amabilis sx titisset, dirigit nun

cios ad Romanum Imperatorem,rogans ut nepotem

suum, filium scilicetEdmundi Yrsnsside defuncti,’ sibirsgni

3 futurum ha rsdsm mittere dignarstur. Im

pers tor autem regis nuncios gratantsr sxcipisns , non

parvo tempore summo cum honors detinuit. Tandem,

paratis n avibus st omnibus qua navigaturis necessaria

videbantur illatis,Edwardum cum uxors sua Agatha ,

germani sui filia, liberisqus ejue Edgaro Etheling, segu Atheling.

Margareta st Christina , cum magna gleria ac divitiis,

sicut rex petierat, ed Angliam mittit. Qui prosperocursu in Angliam veniens, tam regem quam populumsuo la tifieavit adventu. Sed post paucos dies dictusEdwardus vita diseedsns, gaudium in luctum, risum

inutavit in lachrymae.

Prime anno regni regis Edwardi , Gregorius papa Gregory VI

obiit Clemens papa. Roma corpus Pallantis cumlucerna ardents invenitur.

6

Uvius primus abbas sancti Edmundi ob11t. Sue Lcofstan, abb. s.

cessit Lsofstanus monachas, qui srat unus ex illis xiijmona chis quos Cnutus rex ab ecclesia sancti B enedicti

do Hulmo transtulsrat ad villam B etrichsswrds , modo

sancti Edmundi.

Rex Edwardus dux it filiam Godwini comitis , Edi

as . avi. 9 He was deposed in 1046, Cle1 dcfia cti] debiti, MS . ment II . succeeding him on the

regni] regnum, MS . 25th December of that year.

1 Anne gratia 1057,R.W . ; 1054,

R C. See p ost, under the year

1056.

R. W . places this under the

year 1037 .

A .D-1045. them, quasi in uxorem, sororem Haraldi regis futuri ;

qua intacta a regs permansit.1

Clemens papa.

Magnus sancti Olavi filius, fugate Sweyn do Nor

regis , subjugat sibi Daoism.

Damesus I I . POPO papa, qui et' Damm ‘

s

W estm. Abbey Rex Edwardus fundavit monasterium in occidentalifounded “ parts Londonia '

in honors beati Petri.Bellum apud Waleedune inter regem H enricum

Francia st Normannos, quia nolebant W illelmum

ducem in dominum recipsre quos dux strenus visit.

Terra motus sxtitit magnus per Angliam kalendas

Maii. Mortalitae hominum st animalium secuta est,

st ignis aerius, vulgo dictus silvaticus , quibusdam in

locis, villas st segetes multes concremavit ; unde fames

psrvalida st psnuria omnium bonorum orisbatur.

Leo papa factus est cxlv.

15 Iste est Leo qui

novum canticum de sancto Gregorio fecit. Leo papa.dedicavit ecclesiam sancti Rsmigii Remis, ubi st con

cilium postea tenuit, ubi U lf spiscopus , qui nescishat

oi'

fieium suum,nisi pretium dedissst, deponitur.

l Obiit Edeine Dorobsrnensis archiepiscopus , cui RoEdsi, Abp . cant.

gmfiggmfif bertus Londomsns1s eplscopus, genere Normannus,

Lend. success1t. n 1 relatum est quod Godwmus gener

suus proditurus sum esset.

Edwardus rex absolvit An glos a gravi tribute, id

est xxxviij° [millia ] librarum, xxxviijo anno ex

que pater suus rex Ethslrsdus primitus Danicis id

soldariis solvi mandarat.

W illiamD . of Rex Edwardus W illelmum comitsm B astard NorNormandy

’s

visit to England. manma , ad se m Angham vsmentsm cum magno

‘s as married in mxliv. ac‘ s es elected towards the end

cording to B .W . ; in the preceding of 1048, and enthroned on the 1 2th

year, according to B . C . of February 1049.1 Enthroned 1 7 July 1 048. S ic.

1 Walesdune] Val de Duns .

CHRONICA

A .D . 1056 . Edwardus Edmundi regis filius venit in Angliam,sed

cite post obiit.

1

Laudabilis comes Leofricus cha t. Iste cum Godgiva

uxore sue. fundavit ecclesiam Coventrsnssm st sancta

Maria Stews ,11st Leonsnse, st W onloconsnss 11 ca no

bium, st plura elia , et amplis possessionibus ea dita

vsrunt. Ista Godiva pra dicta, nomine perpetuo digna ,multa probitate viguit st lauds.

r. 111. O

Stephanus papa obnt,‘

post quem B enedictus pap

a

sci smaticus, 1n prox imo ejic1endus. Iste misit pelkumStigando, Cantuarisnsi archiepiscopo.

Nicholaus papa sflicitur 1 st Bensdictus ejicitur.

Aldredus , Wygornisnsis spiscopus, constituit eccle

siam sancti Petri in Glavorna , st W lstanum fecit ibi

lixo.

P . Nicholas 11.

Death (

liv

iwardh

Sywardus, comes N orthanbumbria , profluvio ventrisE"! 1 Pl: um.

o o a

bra“? mon turus, arman se fee1t tanquam pugnaturus, no

more pseudum st vaccarum morsretur st sic armatus

ut militam fortissimus , honorifics spiritum exhalavit.11

Henricus, rex Franeorum,obiit ; cui successit Phi

H ci I . K . Fr.m a y P h ilip 1 . hppus fihus ejus .

The writings of Bersngarius Turonensis Roma in generali Concilio

condiiiiiifiii coram Nicholao papa convincitur, st ejus scripta

Sanctus rex 1E[dwardus] dedit ecclesia sancti Be

nedicti ds Hulmo scelesias, possession ss, st libertates ,

tam libers sicut ipse in proprio dominio tenuit 7 possidendes .

Nicholaus papa obut, cui successit Alexander, quime.

P 'mam” 11 .libros Berengarii combussit, st verum corpus in altari

1 See ante under the year 1044.

1 March 29, 1 058 .

Com. Linc. Tami . N atil.

M onast. I .inc. L1-.riii.F10' Wagon

Leominster and Wenlock.

1 tenuit] tenet,MS .

JOHANNIS DE OXENEDES .

fore vsraciter dix it, st quod ab omni Christiano fids A .D . 106 1

liter ems credendum asssvsravit.

W lfstanus, W ygornisnsis ecclesia prior, in episcOpum lxij‘.

ejusdem ecclesia consecratur,quia officium spiscopalsm o, it“ .

Stigando interdictum fuerst a domino papa .

Regnante Philippe,filio Henrici regis Francorum

,(

If110n

sub

Willelmus dux Normannorum subjugavit sibi Ceno

Harelda s comes, transisns in Flandriam, tempsstate lxiirHarold

'a visit to

compelhtur m pottum. Quem septum comes Fontiene Flanders .

reddidit W illshno duci Normanma H araldus juravitWillelmo ss filiam ejue ducturum, st regnum Anglia

post mortem regis Edwardi sibi 1 ssrvaturum. Initia

dolorum ha s . Nam cum rsdirst in Angliam muneri

bus honoratus, perjur n cr1m1ms1rsus est.

Rex W alenorum Griflinus a suis intsrficitur, st 11 1111“

Head ofGriffin,

caput ejue caputqus avi ejus cum ornatura comiti 0

311 .1:a r

scnt

Hara ldo qua mex ills 1 sgi Edwai do ds -to

tulit. Rex vsro E terrain regis oceisi duobus fratri

bus suis B eleothgsnto st Ruwallano ea. conditions

concessit, ut fideles semper sxistersnt quod, st per

sacramentum st obsidibus datis, confirmavsrunt.

Rex Edwardus monas terium beati Petri,quod con

t

shew-wa d endows

struxsrat, amplis possessionibus ditavit. St.mPgtlia‘

i'nestm.

Leofstanus abbas Sancti Edmundi ob11t. Suce sssit 1m

Baldewinus msdicus [Edwardi regis, monachus san cti som

gdmfifiii‘

eff

Dionysii Francia ,natus

b’

Agelwinus Dunslmsnsis episwpus ossa beati Oswini lwine. B p .

regis st martyris apud Tynsmutam ds tumulo in ohr

liiiei

'iho

'

131

119 11

scrinium cum magno honors lsvavit.“ R O M"

Anglorum decus, pia memoria ,Edwardus, regis Death of Bdw.

Ethslredi filius, dum vixit honor st gloria Anglorum,

dum moritur eorundem ruina, postquam regnum tenu

isset xxiij.

11annos st menses vj. st dies xx ,

Indictions

1 A d opus W illelmi, B . C 43 .1

xxxiij., MS .

1cria im

'

s] crimen, MS.

A .D . 1065.

His character.

CHRON ICA

quarto, st in Natali Domini curiam suam, prout potuitLondonns tsnuissst

, ac ecclesiam Sancti Pstri West

monastsrn ,quam ipss a fundamentis construxerat, cum

magna gloria dedicari fecissst, in vigilia Epiphania ,

fsria v8, pro rsgno temporali commutavit a tsmum.

Defunctus igitur, in crastino sepulta s est in ecclesia

Westmonestorii, anno gratia do quo quidamversificator versus

Ann e millsno sexagene quoque ssno

Anglorum meta flammas sensors eomota .

In hoe denique regs, linsa regum Anglia defocit,

qua a1

prime W estsaxonum regs ex Anglia1

quingentis

st septuaginta uno annis non logitur interrupts ,

pra ter paucos Danes, qui , peccatis exigentibus gentis

Anglorum, aliquamdiu regnavorunt. H oe autem do

regs sanctissimo non est taesndum,quod nsc propriam

aliquando la serit carnis munditiam,nsc alicujus pudi

citiam mulisris . Habuit tamen reginam Godwini

comitis filiam,

nomine Egivam,in cujus pectore

omnium liberalium artium repositum srat magis

terium. H ans quoque rex ut conjugsm ita tractavit ,

quod use there removit, nee earn more virili carnalitsr

cognovit. D efuneto, ut dictum est, regs [Edwardo

senete, fluctuabant proceres regni quem sibi regem

pra ficsrsnt st rsctorem. Quidam vsro W illshno

Northmannorum duci, quidam comiti H araldo, filio

Godwin i, favebant, quidam vero favsbant Edgaro

Etheling, filio [Edwardi filii Edmundi Yrsnesido .

Sed H araldus, vir callidus st astutus, intelligsns quod[noeuit semper] difi

'

erre peratis,”in die Epiphania

,

qua rex [Edwardus sepultus est, oxtorta fids a majoribus Aaglia , capiti proprio diadsma imposuit. Au

disns igitur W illelmus dux Normannorum nullum do

R. W . inserts Cerdico.

1 Anglia] Anglia,R.W .

JOHANNIS DE OXENEDES .

rsgio semine, sed Haroldum, consobrini sui regnum A-D-1065~

regis Edwardi invasisss , quod eidom jurs consangui

nitatis st antiqua inter ipsum st Edwardum conven

tionis,sed st ipsius Haroldi cum sacramento sponsionis ,

justius dobeba tm , contracto a partibus tranemarinis

cum innumerabili exercitu in Angliam venit, st Dei W illiamD . of

judicio ipsum H araldum rsgno st vita privavit. Cer

nsnsque Edged-us Etheling res Anglorum undiqus Eslsar”

Age

lmiperturba ti, ascensa nevi

, cum matro st sororibus rsvertim

in patriam,in qua natus fuers t, conabatur. Sod, orta

in mari tempsstate, in Scotiam applicare compsllitur.

Has occa s ions actnm est,ut Margareta regis Maculini

1

nuptiis trad sretur. Cujus laudabilsm vitam st mortem

preciosissimam,libsr inde sditus insinuat. Soror sjus

Christina in Christi sponsam benedieitur. Corpus vsro

Hara ldi a pud Waltham sopultus est, in ecclesia quam Harold interred

ipss ex p reprio construxorat.

Anne gratia mlxvj, dux Normannorum W illelmus,O mani: of

post occas ionom‘1 H araldi regis, urbsm Londoniamm W illiam

adiens, in die Nat1V 1tat1s Domim,ab Aldrsdo D oro

bonensi archiepiscOpo rsgni diadsma suscepit. D sinde

hemagiis a. magnatibus cum fidelitatis juramento obsi

dibusquo accoptis, in rsgno confirmatus, omnibusquo

qui ad regnum aspiravorant foetus est terrori. C ivi

ta tibusque dispositis st castellis, prepriisqus ministris

impositis , ad Normanmam cum obsidibus Anglicis st Hem

ap?to Nor

thesauris innumoris navigavit. Quibus incarceratis,st

]m

sub sa lva custodia dispositis ac doputatis, ad Angham

denuo preperavit, ubi commilitouibus suis Normannis,

qui in belle H estingsnsi patriam sscum subjugavsrant,terras A nglorum st possessionss, ipsis exPulsis, manu Confiscates and

distribuit smusa ti. Et modicum id quod sis rsman505211123di

'

iixoserat sub jugo posuit perpetua servitutis. Undo nobi

n

1 Sic, MS ., cc. Eboraeensi.1 w h en ] oocisionsm, B . C .

A .D . 1066.

H is religiouscharacter.

H is sons.

W ill. Conq.

's

eldest son.

lxvijmB attle Abbevfounded by Willhm.

H is journey toNormandy .

CHRON ICA

liores de regno indignati, quidam ad regem Sootorum

confugerunt, quidam loca deserts. et nemorosa petierun t,

ubi diu feralem ducentes vitam,Normannis vald e

infesti fuerunt. In primis Dei famulis W illelmu s

humilis fuit, subjectis facilis, in rebelles inexorabil is

erat. Religionem Christianam,quantum saecularis po

terat, ita frequentabat, ut quotidie missaa assisteret,

quotidie matutinos et vespertinos hymnos audiret.

Monasteria duo construxerat, unum in Anglia apudHas tingum, alterum in Normann ia . Filios habuitRobertum

,Ricardum,

W illelmum Rufum,H enricum

Clericum. Posteriores duo post patrem successive in

Anglia regnavere. Robertus, cognomento Ourthos e,

patre adhuc vivente, Normanniam sibi negari segre

ferens,in Italiam obstinatus abiit, ut filia B onefac ii

marchionis sumpta ,patri partibus illis adjutus adver

saretur.

l Quare quia genitoris benedictions [et] haered itate frustratus, Anglia post mortem ejus caruit, comi

tatu Normannim vix retento . Ea quoque post ix .

anuos fratri suo Willelmo pro pecunia inaudita d i

missa,

’ Asiaticam (id est H ierosolimitanam) expeditionemcum ca teris Christianis aggressus est. Inde transactis

iiij. annis,clarus militias gestis, regressus Normanniae

sine difiicultate se immersit.

8 Commissum est bellummense Septembri,

‘ in festivitate sancti Calix ti,5ubi

H arelda s est interfectus.

Rex W illelmus B astard pro defunctis suis con

struxit abbatiam in loco ubi bellum commissum est

inter H araldum et ipsum, et eam nomine B elli vocavit.

Rex W illelmus N ormanniam rediit, ducens secum

Dorobornensem archiepiscopum Stigandum, comites et

barones nonnullos,necnon et obsides Anglicos . I llis

vero in custodia ibidem deputatis, rediit in Angliam,

cui importabile tributum imposuit. Erat enim sapiens

JOHANNIS DE OXENE'

DES .

sed as tuta s,locuples sed cupidus, gloriosus sed fama A D . 106

deditus et laudi. l

Duo papa in Roma crea ti sunt ; id est episcOpus

Parmens is, qui expulsus est, st episcopus ds Luca , qui

papa permans it.Matildis, filia B aldswini comitis Flandrensis

,uxorMatilda Q. of

regis W illelmi, consecratur in reginam Anglia die crow'

nedml

Pentecostes ; qua dedit W erksntone sanoto Edmundo.

Claret Turonsns l s B ersngarius, qui prius male ssn mm rius or

tiebat de S acramento Altaris.

Hoc tempore inventum est in Wallia sspulchrumwflulchrs 0

51Walgani

,

e

qui fuit nepos Arthuri ex sorore, supra ripam orK .W 135.

cw

maris,longitudine xiiij. pedum.

Fames fuit in Anglia tam valida ut homines hu

manam carnem comedersnt ; tempestatum st tonitruum

pestilentia , nsc hominum multitudin i nec animalium

aut pesotum, pspercit.

Genera ls Concilium celebtatur apud Wyntoniam,lxx°

“bi degradatur S tigandus, archiepiscopus, in octavis 30

281111

20 : W in

Pascba .

Ab 'pdegm

siffimd

Rex W illelmus monasteria totius Anglia perscrutari, W illiamdespoilsthemonasteries.

st pecuniam,quam ditiores An glia in sis deposuerant,

auferri, et ad a rarium suum jussit deferri.

ZEgslmerus, frater Stigandi, Estanglorum episcopus, Aylmer, B p . or

degradatur ; pro quo Arfastus, nations Romanus, regis depzi‘red“ it

-

umcapsllanus., ordinatur. Iste transtulit sedem de H eng The 809 ”moved

to et'l‘h ford.ham ad The[t]fords .

Lanfrancus Cadomensis 3 abbas, Stigando deposito, 1a nrn nc electodArchbishop of

in dis Assumpt1on1s in archiepiscopum Cantuarisnssm Canterbury

est electus,st mcx in dis sancti Johanms oonsecratur.

Baldewinus, abbas sancti Edmundi , pergens Romam,lxxi°

sxemptionem a papa Alexandro impetrat ; quem domi orSt.Edm.

nus papa in presbyterum ordinavit, st curam delegavit

animarurn ,deditque si virgam st annulum

, st a ltars

lamb] lauds , M S .

3 Cadomens z’

s] Cardoniensis.M S .

Wa lga n i] W'

lstani, MS .

C 4

CHRONICA

ex lapide porphyritico, in honors sancta Maria st

sancti jEdmundi ab ipso consecratum. Super quod hiversus scribuntur

Dat, sacrat,hoc nobis B aldswino, pater orbis,

P ontificum sidus, Alsxanderqus secundus .

9: mo. La

nfrancus vero pro pallio Romam veniens, a papa

Englantis

illldcr ma st1mab1l1ter honoratur. 0 113118 tempore per totammm “

Angliam religio quamplurimum aucta est, in novorum

monasteriorum a difications .

Rex W illelmus Scotism intravit, cui occurrit rex

0

12333wm’

Scotia ; homagium sidem fecit. Revsrtents illo dsmm“ mK

m°f

Scotia , ds Sancto Cuthberto, utrum esset sanctus, te

Visit,Dam“ , in mere explorat e volens , statim in somni s territus,his “ mm

a Dunslmo nosta summa sub velocitate recessit.

gem-e taxation.H is temporibus injusta thelonea st pessima con

sustudines pullulaverunt.

ln ilj". Obiit papa Alexander. W illelmus rex Cenomanniam

films?1; sibi subjugat, W alliamqus reversus inde in suam domi

ducss LeMans. nationem accspit.

H ildebrandus, qui st Gregorius, Romanus archidiaHfldebmnd conus, papa est oonsecratus P

Dem, 0,mm, Edith , regina Anglorum, H araldi regis germana, obn tQ‘ m" Sepulta est juxta corpus viri sui, Edwardi regis, apud

W estmonastsrium.

Comes Waldsvus 3 a regs Willelmo injuste occiditur ;

cujus corpus apud Cruland sepslitur : qui consenserat

Radulpho comiti Norfolcia cogitanti prodsre regem.

Cui proceres regni viriliter obsistentss, naves introien s

apud Northwyc recessit in Daciam.

mum 13, W illelmus rex omnibus Normannia consulibus for

tior fuit : omnibus Anglia regibus potentior fuit

1085 .

CHRON ICA

A .D . 1034,licet Clemens, qui st Wybsrtus, archiepiscopus Ra ven

[nen]sis, ct Odo episcopus H ostiensis dictus UrbanusH .,quem sanior pars sequitur.

The K ing ac Rex W. magnam thesauri copiam quocunqus modo,quires transm

s1vs Justs , swe m]usts , cauale sxqu1s1tls , adqmsw 1t.

lzu v. Rex W illelmus tribus capellanis suis tres episcopatusRewards his

dedit, Mauricio Londonisnssm, Roberto Castrenssm,et

Willelmo, defuncto Arfasto, The[t]fordensem.

l

ln xvj. Rex W illelmus fecit describi totam Angliam st omnes

possessiones ejus ; st omnia, in cartis scripts st inter

thesauros rsposita , usque hodis servantur.

Translatio sancti Nicholai a Mirrea ad B arum in

Apulia.W illelmus

,rex Anglia , cum jam xxi. annis regnasset,

st Domini voluntatem justam super gentem AnglorumNormanni complessent, nsc jam vix aliquie princeps deprogen ie Anglorum esset in Anglia , sed omnes ad ser

vitutem st ad mosrorsm essent redas ti, ita etiam ut

Anglicus vocari esset opprobrium hujus auctor2 vin

dicta , W illelmus B astardus, vitam tsrminavit.

a Normanniam

,licst invitus, Roberto Curthose, primogenito suo

,

AngliamWillelmo Rufo, possessiones matsrnas Henrico ,

delegavit. Vinctos suos omnes educi st solvi, thesauros

omnes efi'

erri st ecclesiis dispergi pra cepit. Ordinatis

ergo bens rebus, viij. idus Septembris decessit, ann o

[regni], ut dictum est, xxj°

comitatus quinquagesimoij°

,vita Dominica Incarnationis MLX X X VI I .

B uried at Oren. Corpus ejus sollempni curatu per S equanam Cardomumdelatum ibi magna rsverentia ordinatorum et la icorum

m, m wmmn post pauca humi trad itum. Willelmus vsro, filius ejus ,mg?m” pergens apud Wyntoniam thesaurum patris sui

, secun

dum ejus imperium,divisit. Erant autem in thesauris

R. W . places this under the MS .

year 1087 . A nno regni sui vigesimo ss3auctor] autem,M S . cundo, R. W .

3 m’

lam terminam'

t] determinavit. Quinquagesimo 110110 , R. W .

JOHANNIS DE OXENEDPB .

lllius 1x . m. librarum argenti, excepto auro st gsmmis, A .D . 1087.

st vasis et pa llsis . Deditqus quibusdamIecclssn s x .

marcas auri, quibusdam vj., st unicuiqus ecclesia illins

villa v. solidos, et misit in unumquemque comitatum c.

libras , dividendum pauperibus . Patris etiam sepultu gidtgmo

tmb.

ram, procesen tsmporis , ingenti congsrie auri st argenti,

cum splendors gemmarum,perspicue adornavit.

W illelmus Rufus patri successit in regnum ; a Lan gpmigp$2,

franco Cantuarisnsi archiepiscopo, in die sanctorum Abp u ntru e.

Cosma et D amiani, coronatur ; veruntamsn nobilesregni fers omnes, non sine perjurio in W illelmum

regem jam coronatum bella moventes, st Robertum,

fratrsm ejus primogenitum, in regnum adoptantes, insuis quisque provincns debacchatur. Rex vero W illel

mus contra Robertum fratrsm suum,Normannorum

ducem, ducsns exercitum, castella sancti Walerici et

Albemarlia cepit, sed, anno slapso, solertia amicorum

in concordiam convenerunt.

Tempore sub isto Robertus de Mulbreo, comes North Bob. do now

umbrensis,ecclesiam beati Aswyni

2 de Thinsmutha,i’

ho PM“

?

jamdudum desolatam,restauravit, st mona chos de sanoto

nemo“ h'

Albano, per P aulum abbatsm ejusdem ecclesia , ibi

instituit.

Rex vero novus curiam suam ad Natale tenuit apudLondonias ; qui a Lanfranco archiepiscopo consecratus

fuit in regem.

Urbanus papa consecratur.

Urh

l

l

x

l

x

lm

Fore omnes comites st proceres Anglia moliebantm Conspiracy omio

regem W illelmum prodsre, sed nihil profecerunt. Multi a"0bmm i

proditorum regis in ex ilium propulsi sunt,quorum

terms rex suis fidelibus distribuit.

Lanfi'

ancus archiepiscopus Cantuarisnsis ix. kalsndss lu rk .

Junii 3 migravit ad Dominum. H ic inter ca tera bona ili-31?

Of I'm.

ra tituit ecclesia Cantuarisnsi xxv. maneria .

quibusdam] inter quibusdam,2 S o. Oswaldi .

l Junii] Aprilis, B . C

A .D . 1089.

Death ofEtheld ,

tabbo of

S t.“B enet Holme.

K. promises rstormof tho law.

t o.

B ribes the KingofFrance.

xcj.Ifiath ofB aronganus .

The K . forgetshis promise.

xcij.Ivo of Chartres.

Malcolm, K . ofBooth, slain.

xciu.

Anselm, Abp . ofCanterbury.

Falling starsseen.

The sea ofTh etford transferredto Norwich.

Anselm.

xcv0

Transl. of

CHRON ICA

Ethelwoldus abbas (iij.) sancti B enedicti de Hulme

obiit xviij° kalendae Decembris, cui successit Radulphus

abbas ejusdem loci.

Terra motus sxtitit per Angliam permax imus circa

horam diei tertiam.

Rex promisit se pravas leges emendaturum, st in

domo Domini pacem positurum.

Rex W illelmus, regem Francorum Philippum, per

pecuniam occults transmissam,ab obsidione cujusdam

sui castri in Normannia abire fecit.His dishna B erengarias Turonensis, quondam here

siarcha , in bona confessions obiit. Hic dixit non

verum esso corpus sacramentum altaris, sed postea

pa nituit.

Rex , promissi sui immsmor, psjor solito efi'

ectus est.

I vo, Camotensis episcopus, Excep tion “ ecclesiasti ~

ca'mm regulam n scripsitMalcolm rex Scotia Angliam pra dans, ex improvise

est intorceptus ct interfectus.

Rex W illelmus dedit archiepiscopatum CantuarisnsemAnselmc abbati Becci. Thomas , Eboracsnsis archie

piscopus , cum ca teris episcOpis consecravit Anselmum

abbatsm in archiepiscopum.

l

Stella visa sunt de coelo cadsre, ita spissa quodmirum erat.

H erbertus, quondam prior Fescanni, st postea abbasRamesia ,

emit2 episcopatumThe[t]fordia ,sed postmodum

facti pa nituit, st transtt sedem ad Norwycensem.

Anselmus, archiepiscopus, recessit ab Anglia , non

fersns potestatem regis.

Translatio sancti {Edmundi st transitus sancti8 .Ed

1

131

31111

,Death ofWlstani, Wygorniensis episcopi.

and mxciiii. as that of the transferof the see to Norwich. R. W .

places both events under the year

mxciv.

Anno gratia mxcu, B . C . , but

B . W . mxciii.

B . C . gives mxci. as the year

in which 11e obtained the see,

JOHANN18 DE OXENEDES.

Motio Roberti Curthoss st aliorum crucssignatorum A .D . 1095.

versus Jerusa lem.

W t

Fundamen tum ecclesia Norwicensis positum est a Foundation ofH 017 Tnrinity,

domino H erberto, e]usdem loci episcopo. Norwich.

Baldswinus, abbas sancti Edmundi, obnt.

An tiochia capta est iij° nonas Junii.

Principium Ordinis Cisterciensis .

Rex populos Anglia psssimis sxactionibus st trims extor

Jsrusalsm a Christiania capitur, idus Jvlii.“ Gods

fridas in regem Jerusalsm sligitur.

Urbanus papa moritur. Paschalis in papa conse Paschal n . P .

zelz.

Jerusalem taken .

Godfrey king .

Mare proprium litus cum damno sgreditur.

Clemens papa, qui st Wybsrtus, obiit.mti’

W illelmus rex Rufus, postquam gloriose curiam suam M .c.

ad Natale apud Gloverniam,ad Pascha apud W into M W

niam, s t apud Londonise in Pentecosten, tenuit, cum

venetum pergeret, a W altero Tyre], in Nova Forests ,servo intendente

,inscisnter lethali arundine in cords

percussus , sine vocia emiss[ione vitam cru]delem miserofine terminavit.

Ejue quoque mortem signs plurima pra venerunt. 111 character.

Jure autem in medio totius injustitia sua pra rsptus

occubuit, qui supra hominem [ferns] erat,’ et consilio psrversorum hominum quicquid mali poterat, id semperagsbat ; st suis nequam, aliis nequior, sibi nequissi

mus, subjectos omnes continuis geldis st taliagiis

vexabat, vicinos guerris st sxactionibus assiduis

provocabat, nec respirare poterat Anglia sub ipsomissrabilitsr suffocate. Ipss namqus, et qui ei famula

Eodem anno (mxcv.) motio occiditar for pra reptus occu

magna gentium fit versus Jeru ba it;”

and qui ultra modum

salem. B . C . ; mxcvi, R. W . inter homines ferns erst” for

Quarto idus A prilis, B . C . qui supra hominem erst.”

‘ Bmmpton has : “ inter ferns

A .D . 1 100.

l nterred atW inchestor.

Henry promisesreformof thelaws.

Confirms hispromises by acharter.

CHRON ICA

bantur, omnia rapisbant, omnia conterebant st subver

tebant adulteria violenter st impune committebant ;quicquid fraudis st nsquitia antea non erat his tem

poribus pullulavit. Invisus namque rex nequissimus

Deo et populo, dis qua obiit in proprio tenebat archie

piscopatum Cantuarisnssm, episcOpatum Wyntoniensem

st episcopatum Sarssbirisnsem, cum xij. abbatiis , quasaut vendsbat, aut ad firmam dabat, aut in manu sua

tenebat. Nee luxuria soclus exercebat occults , sed ex

impudentia coram sole. Quid plura ? Quicquidl Deo

Deumqus diligentibus placebat, hoe regi regemque dili

gentibus displicebat. Sspultus apud Wyntoniam ; in

cujus sepultura lacryma pra gaudio locum non habsbant. D sfuncto igitur regs Willelmo, cum magnats s

regni ignorarsnt quid actnm esset ds Roberto fratreejus , timusrunt diu sins regimins vacillare.

H enrica s, fratrum ultimus st sapientissimus , congre

gato Londoniis clero et universo populo, promisit

emsnda tionem legum, quibus oppressa fusrat Anglia

tempore patris sui et fratris naper defimcti, ita ut

illum in regem susciperent. Ad ha s clero respon

dents st magnatibus cunctis,quod si animo volenti

ipsis vellet concedere omnes libertates qua fuerun t

tempore regis Edwardi , ipsum in regem consecrarsnt,

illo 2 se id facturum afiirmante,

’consecraverunt sum in

regem.

H enricus rex , filius W illelmi regis Bastardi,

natu

tertius, Roberto Curthoss absente, in regem Anglorum,

a Mauricio, Londonisnsi episcopo, coronatus est, in die

Assumptionis B eata Maria , favsnte clero et omn i

populo ; et cum fusrat diademate insignitus , libertateain regno ad exaltationem sancta Crucis ct pacempopuli tenendas concessit, st carta sua confirmavit.

Q uicquid] omnibus, M S . mante, R. W .

2 £110] ills. MS . A d exaltationem ecclesia , B . C3afi rmante] cumjuramento affir and B . W .

JCHANN 18 DE OXENEDES .

Iste, die con secrationis sua , dedit Roberto, filio comiti A .D . 1 100 ,

Ca tria , abbatiam sancti Edmundi, sine elections con Qgg’

gmfif’w b

ventus ejusdem loci. Ed“

Dux Robertus Curthose, frater regis, explete magni W owl-mmreturns fromMr

niam, in qua jam per quinqusnnium fusrat demoratus,ubi cum la titia st honors susceptus est.

Defuncto papa Urbano,1 Paschalis sedit annis x.m m 11 .

Obnt Thomas , Eboracsnsis archiepiscopus . mflif'Abs.

Inter Cantuaria st Eborum archiepiscopos orta estmum s“ between Ab f

dmsensio, qua durat. sonn ond

pi o‘

ik.

Henricus rex duxit 3 Matildem, filiamMalcolini regis M oi ,

Scotia st sancta Margareta regina , filia Edwardi, figfiyu

m “

in uxorem. Erat enim [i11a , licet genere sublimis,

scilicet regis Edwardi ex fratre Edmundo abneptis,

modica [tamen domina supsllectilis utroqus [tune4

]parents pupilla ; cujus pater [Edmundus Ferrsum-latus

fuit, qui fuit Ethelredi filii Edgari.

H enricus, Romanum imperium adsptus, imperavit Hem, 1v.Emp .

annis l.‘s

Anselmus, archiepiscopus Cantuarisnsis, celebravit 11m .

concilium Londoniis, in quo prohibuit uxores sacerdo grind in Low

tihua A nglorum,antea non prohibitas . Quod quibusdam

mundiss imum visum est, quibusdam periculosum,ne

dum munditias viribus majores appetersnt, [in] immunditias horribiles ad Christiani nominis dedecus

inciderent. In illo autem Concilio multi abbates qui

adquisierant abbatias suas sicut Deus noluit, amiserunt

eas sicut D sus voluit, de quorum numero erat abbas Abbot of so.sancti Edmundi, cui rex dsderat abbatiam,

invitomm"4°

July 29 , 109 9 . W .M.

Elected A ugust 13, 1099 . xxxv., MS .

3 B . 0 , p laces this under the pre Concubinarios excommunicavit,vious year. R.w.

A .D . l 102.

Solarcircles.

D ispute between c . I .

and Anselm.

Mciv.

Sec ofThetfordtransferred toNorwich.

St. Cuthbert.

K. Henry takesRobert prisoner,

Canons-Regularintroduced at

Salisbury and

Southwark.

Robert condemncd .

Mom.

The K ing and

Anselmrecon

oiled .

PriorN orman

Church , Lond.,

forAustin Ca

nous .

Henry abandons

the question of

investiture.

CHRON ICA

conventu, st plures alii in abbatias ‘ vi regia int1uai,

ut de Ramesia et Burch.

Visi sunt iiijf"circuli in circuitu solis, vj. idus Junii,

a vj usque ad horam nonam.

Schisma oritur inter regem Henricum st Anselmum

archiepiscopum propter vestures ecclesiamm Anselmus

Romam profectus plures abbates secum dux it.

Sedes episcopalis a The[t]fordia ad Norwicum trans

lata est.

3

Anselmo archiepiscopo interdictum set no rsdirst

in Angliam,

Corpus sancti Cuthberti, cum capite sancti O swaldi,

incorruptum invenitur.

Fundata est ecclesia sancta Fidis de Horsham a

Roberto filio Walteri.

Corpus sancti Cuthberti translatum est.

Rex H enricus mare transit.

Dua plena luna visa sunt in ca lo.

Rex Henricus Robertum fratrsm suum in prcelio

campestri apud Archebrai in Normannia cepit, s t

incarceratum tandem luce oculorum privavit.

Eodem tempore constitutus est Ordo Canonicorum

apud Saresbyriam, st in ecclesia sancta Maria dc

Suuerch.

Damnatus est igitur dux Robertus, qui magis

elegit desidia deservire, quam Domino regum in H is

rusalem desudare.

Rex Henricus st An selmus Cantuarisnsis archiepi

scopus concordati sunt.

Eodem anno Normannus prior fundavit ecclesiam

Christi Londonn s, st sub ordine sancti Augustini

canonicos ibidem constituit.

Factus est generalis conventus episcoporum, abbatum,

st magnatum Anglia Londonn s,in palatio regis,

abbatia ] abbatiis, MS . See ante, note p. 38 .

2 tres, B . C . Thsnerchsbray, B . C .

CHRONICA

Sanctus Godricus apud Finkehale vitam inchoavit

11srsmeticam,quam 1x . sunos laudabiliter continuavit.

Henricus imperator Romam vsniens, Paschalem pa

pam in custodia posuit, sed postmodum concessit ei

privilegium de inva titura ecclesiarum.

l

Celebratum est Concilium Lateransnse a papa Pasmund i Of chali, in quo cassatum est privilegium a papa , per

violentiam,imperatori concessum, quia in so continetur

quod slectus canonice a clero st populo a nemine

consecratur, nisi prius a regs investiatur, quod est

contra Sanctum Spiritum st canonicam institu

Maxi.

tionem.

Mcxflj. Civitas Wygornia , cum principali ecclesia, combu

St. Bernard. B eatus B ernardus abbas Cisterciensis, annos natus

plius quam xxx . sub abbate Stephano, jugum Christi

collo suscepit, anno a constitutions domus C isterciensis

Mcxiv

Dedicatur ecclesia Christi Cantuaria .

'1‘l1e nobles m m. Rex H enricus fecit omnes sua potestatis magnates“my Wflu‘m'

fidelitatsm jurare filio suo W illhslmo, quem peperat ei

Matildis, filia regis Anglia , in imperatricem conse

Radulphus, Rofensis episcopus, in archiepiscopum

Cantuarisnsem eligitur.

Csstria cum principali monasterio eomburitur.

Thamisa exsiccate est, st mare per x ij. miliaria in

alvo Tamisa se subtraxit.

Consecratur Radulphus, Cantuarisnsis archiepiscopus.

Eodem anno orta est dissentio inter archiepiscOpos

R.W . places this underthe year right of investiture to the em

1 1 12 . The sentence has been so peror. S ee the next sentence .

abbreviated as to convey an incorrect C sstria ] Cicestria,Flor.Wa'

gora

mea ning. The pope conceded the and Heminyburgh.

JOHANNIS DE OXENEDES .

Cantuaria s t Eboraci, qua ,procurante regs Henrico A .D . 1 1 1 5.

ad honorem Cantuarisnsis ecclesia est sapita .

Alvoldus, prior sancti Nicasii ds Mollent, factus est

abbas sancti Edmundi.Rex H enricus cum regina , st multis episcOpis et Mm j,

regni magnatibus, die Innocentium,interfuit dedicationi 21

0

111233

0“ 3"

ecclesia sancti Albani, quam dedicavit archiepiscopus

Rotomagsnsis G‘rodefridus .

l

In Italia qua dam villa de proprio loco per terra Ma vij.

motum penitus transponitur, quia sodsm anno tonitrua , figfimmke

grandines, et elementorum perturbationss erant, luna

existents sanguinea.

Ivo, Camotens is spiscopus, obnt.

Defuneto papa Paschali, Gelasius antipapa sedem11m in.

mvasit, st ortum est schisma magnum ; tandem successit Gem“ ! IL

Matildis regina fundavit hospitals Sancti Egidu The hosp ital of

Londoniis, anno quo viam un iverses carn is ingressa est.

t' es'

Eodem anno incepit Ordo Templariorum, qui tanta Od e, of

paupertatis erat primo, ut duo fratres unum equum

squitarent, quod hodierna die ad humilitatem 9exci

tandam in sigillo sculpitur Tsmplariorum.

Calixtus papa. Concussum est bellnm nimis crusn Mexix.

tum inter reges Franeorum st Anglorum in quofi zz?"

hostes regis H enrici capti incarcerantur. Rex Henricus “u h “ d‘

gloriose triumphans, Rotomagumque [re]versus cum

magno tripudio est receptus.

B erbertus , Norwicensis episcopus primus, obnt xj. Death of Herbert, firs f

kalendae August1 . Norwich?B”

Calixtus papa venit in Normanniam ad regem Hen Calixtus 1 1.visits Normandy .

Willelmus et Ricardas, filii regis Henrici, filia ejue Men ,

as neptis, Ricardus comes Csstrsnsis, st multi de fa fifix

mldm“

milia regis, in mari perierunt, vij. kalendae Decembris,

Galfridus, B . C Robertas 3 humilita tem] humanitntem, MS .

Lincolniensis artistes.B W

CHRON ICA

A .D . 1 120. cum filia regis, et nepta, st fore omnes sepultura ca

ruerunt, quos in tranquillo mari mors absorbuit eme

ritos

Cum Normannigena ,Gallis clare superatis

Anglica regna petunt, obstitit ipse DeusN am fragilis torvum dum percurrit mars cymba ,Intulit ex cito nubila dense mari.

Dumque vagi a sco rapiuntur tramite nauta ,

Ruperunt imas abdita saxa rates.

S ic mare dum superans tabulata per ultima sepsit,

Mersit regs satos, occidit orbis honos.

” l

ggn

fi iggbgf Richerus abbas sancti Benedicti obnt : success it

Conradus abbas vj‘m

Rex Henricus duxit Adeliciam, filiam Godefridi ducis

Lovann ia , qua a Radulpho, Cantuarisnsi archiepiscopo,coronata est.

Everard ,made Everardus , regis capellanus, factus est episcopusB ' °rN°m °lL Norwycensis.

Anselm, ab. of Anselmus, nepos sancti Anselmi, Cantuarisnsis archiS i 'Edm’

episcopi, apostolica ssdis legatus, factus est abbassancti Edmundi .

Mcxxij. Radulphus, Cantuarisnsis archiepiscopus, obnt ; suc

E}; SFCMCM bW 1’

cessit W illelmus de Curboyl, prior sancta Osytha .

33321331 “ C ivitas Glovern ia cum principali ecclesia de novo

eomburitur.

Calixtus papa Roma tenuit Concilium, pra sentibus

cceis episcopie, xvj0 kalendas Aprilis. Calixtus papaMauricium, quem imperator H enricus papam constituit,

cepit et monachavit.

Abp . of Cant. W illelmus Cantuarisnsis archiepiscopus Romam pro"0 “ t° Rom“ pallio petiit, comitente Anselmo abbate.

The MS . has, in the first line, the sixth , reperiunt for rupe

dum for cum,

”and “ Galli clari

”rant; and, in the seventh, stre

for Gallis clare ; in the second, puit for supernans.”S eeEm p

A nglia”for “ Anglican

"in the tan, Twysd. S crip t. 1013 .

third,“ fragili

” for “ fragilis ; in

JORANNIS DE OXENEDES .

Calixtus papa obnt ; cui successit H onorius. A .D . 1 124.

Henricus imperator obut ; cui successit Lotharius . Honorinsil i

Johannes de Crema, presbyter cardinalis, Concilium Council orLon

celebravit Londonl ls .

Mon starii totius Anglia principales, deprehsnsi jussu Mcxxv.

regis H enrici, simul Wyntonia congregati amputatis thedextris st abscissis testiculis, cruciantur, et monsta mu

tatur.

Impera t1 lx , defuncto marito, ad petrem suum in Matilda returns

Normanmam rediit.

M N m “

Apud Gesich sanguis de fonts manavit per sex Mcxxvi.

Primates Anglia juraverunt fidelitatem imperatrici Foal?

sworn to

Matilda tanquam ha redi f“

Obiit C onrad us, abbas sancti B enedicti do Hulmo. W illiusn Bisseth,

Succesmt W illelm%, cognomento Basseth. Holme

Galfridus,comes Andegavia dictus P launtegeneste, m em

o

rial o,duxit Impsratricsm. Iste fuit filius Fulconis comitis “ Waf

fl es

Andegavia .

Abba tia do Fontibus cospit a dificari st monachis Fountains

Cisterciensis Ordinis inhabitari.

Rex fecit omnes milites Anglia ad justum modum v iii

erines suos recidi, quia prius longitudine capillorumcum fa emin is certabant.

Hucusque magister Hugo de sanoto Victors Chronica 3113“

13183“

H on orius , papa, obnt.” Successit Innocentius.

mm"

Phil ippus , rex Francorum,in novitate regni sui,

equo precipitatus, obiit.Defuncto papa Honorio, Romani , in duo divisi, els Mom

geran t duos , Gregorium et Petrum filium Leonie, RO - PaCO

MM forthe

B . 0. places this underthe year 25 R. W . under the year

1 126.

B . C. places this underthe year3 February 14, 1 180.

CHRONICA

A .B . I 1 30.Petrus vocabatur Anacletus . Unde quidam vsrsifi

cator

Romam Petrus habst, totum Gregorius orbsm.

Innocent 11 Innocentius vero, quamvis ab Anglorum et Francorum regibus , simul et ab Imperatore, valde juvaretur,nunquam tamen quiets rexit sedem eccles ia in vita

ggfigfmrgggft Anacleti : quo dsfuncto, Innocentius papa pass apo

stolica fruitur dignitate, qui dedicavit ecclesiam Christi

Cantuaria ,iiij0 nonas Maii.

mm Lodovvycus,l filius Lodowyci regis Francorum,

abLouis, son ofLouis W Innocentio papa consecratus est. Eodem anno Inno

centine papa Obiit.2

Henricus 3.

primus episcopus Elyensis obnt.

Mcm ii. Rex Henrlcus feelt novum episcOpatum apud K ar

lsolam, ponens ibi primum spiscopum Ethelwlfum, quimam “

ibi canonicos constituit regula tes .

S

ign}i

i£ 1131” Henricus, filius imperatricis, natus est, ex patre

Gelfrido Plantegenest.

Abp . Cant P l pal W illelmus Cantuari snsis archiepiscopus legationemLegato.

1mpetravlt ln Angham.

Mcxu iij. Robertus Curthose, frater Henrici regis, obnt incunhm

careers .

fiqglmn

sygoes to Rex Henricus extremo tran sfretavit in Normanniam

,

st manum sancti Jacobi misit Radingum.

mnfifl fi y

M atildis imperatrix pepsrit filium,quem vocavit

son of Matilda. Galfridum.

Robertus Curthose apud Gloverniam sepultus est.

Obiit W illelmus B asseth, abbas sancti Benedicti de

Hulm0 .

°

Mm “ Rex Henricus moratus in Normanniam, obut Lsonas,Death ofHenry I .

R. W ., who places this under 3 B ervena, see ante p. 43.

the year 1 130. extreme] postremo, B . C .

This is wrong. Innocent died 5 A later hand in the M S . has

on the 24th of September, 1 143 . added. cui successit Anselmas.

JOHANNIS DE OXENEDES .

id est in insula l Leonum, cum gloriose regnasset annis A .D . 1 135.

xxxv. mensibus iiijor disbus [iiij.] minus, prima dis De

cembris. Tandem deportatum est corpus ejus ad Radin Buried atReadgum, ubi ipss sibi sepulturam elsgerat. Nam ipss illam

ms

ecclesiam a fundamentis construxerat, ditaverat, et pos

sessionibus ampliaverat. Defimcto igitur regs H enrico,

libera,ut in mortuo solent, judicia populi deprome

bant : alii enim tribus vehementer irradiasse splendoribus asserebant — sapientia ; summa V ictoria

, (quiaexceptis aliis ques egregie gssserat, regem Francorum

legs belli superaverat) ; divitiis, quia longs praadeoessores

Hic ve1 o est annus qui comprehendit scriptorem,Observation inregard of s

annus xxxv regni invictissimi regis Anglorum Hen year

rici, annus Lxrx ab adventu N ormannorum gentis

in Angliam,annus ab adventu Anglorum in Angham

Deum,ab adventu Britannorum in Angliam 11.11.00v

annus ab initio mundi V .M.CCCXVII . annus gratiss

Eodem anno Stephanus, nepos dioti regis Henrici I .Malian-

Lnephew

ex sorore Athala, quamvis sacramentum fidelitatis im

peratrici de rsgno Anglia jurasset, diadsma domini

regis D eum temptans ,’ invasit.

Congregatis igitur Londonns regni magnatibus, His coronalion .

meliorationem legum promisit, juxta. voluntatem et

arbitrium singulorum. W illelmus, Cantuarisnsis archi

episcopus, qui primus sacramentum fscerat imperatrici,Stephanum in regem consecravit ac coronavit ; omnes

enim tam prassules quam comites et barones, qui im P313“

orthe

peratrici fidelitatem juraverant, consensum Stephanopmbuerunt. Coronations itaque complete, primo juravit quod, defunctis episcopie, non retineret ecclesias

in manu sua , sed canonics electos continuo investiret.

Silva, B . C . and R. W . D eumtemp tans] tamen ternptans,3 Diebus quatuor, B . C . 63 .

D «1

CHRONICA

A .D . 1 135 ,Secundo vovit, quod nullius clerici vel la1

ci silvas in

main sua retineret, sicut feoerat prssdscessor suus,

rex Henricus. Tertio vovit, quod D anegelds, id est

ds qualibet hida terras duos solidos, quos anteces

sores sui accipiebant, in teternum condonarst. Haze

et alia se servaturum juravit : sed nihil horum, qum

Deo promiserat, observavit.

St. Paul’sburnt. Combusta est ecclesia sancti Pauli Londonn s, ab

igns accenso ad pontem.

l

W illelmus Cantuarisnsis archiepiscOpus obnt. Suc

cessit Theobaldus abbas B eccensis .

Rex Stephanus apud Brantonam venatnm venit, st

ibi do forestie procerum snorum st vena tionibus westum

fecit,“st votum, quod Deo voverat st populo, violavit.

gig 331

m: Matildus imperatrix filium pepsrit, quem vocavit

W illelmum.

Rex Stephanus transivit in Normanniam fugiente 11Stephen V isits

gawk facie ejus oomite Andegavensi ; concordiam cum regs

homage to Louis Franoorum composuit, et filius ejus, Eustachius, homa

gium si ds N ormanma fecit.

3g“ °f 1m “ Rex Francorum Lodowycus, cognomento Grossus ,

obiit. Successit filius ejus Lodowycus.

Lotarius imperator Romanorum obnt. Conradus

adeptus imperium, annis xv.

a imperavit.

Death ofWm.,

Mcm viii Rex Stephanus sxercitum grandem promovit inStephen ravagesScotland Scotism, st australes partes Scotias igns cremavrt.

Exarsit vero tanta rabies procerum contra sum,ut

fsrs ab omnibus quereretur.

gheohald.Aimof Theobaldus B eocensis abbas in Cantuarisnsem ar

chiepiscopum oonsecratur, st a papa Innocentio pa l

lium suscepit.

Rex Stephanus Scotism hostilitsr ingressus, Henri

oum, fil ium regis, obsidem secum ducsns in Angliam.

oleslamDanorum, B . C .

CHRONICA

A.D . 1 140. peratrix a multis in dominam recipitur. Destructa

gfi’

gfi‘ t’he"pr"

est Wyntonia , et captus est R. comes Glovsrniie, pro

5123233“

cujus liberations rex Stephanus dimittitur.

Cslestinus papa .

l

TheEarl ofComes Robertus obsides quosdam in Normanniam

Glove takes duxit, ut comes Andegavensis eos custodiret. QuiNormandy . tradidit ei Henricum primogenitum suum,

ut cum ipsoad Angliam transfrstaret.

afghfii

': Cum rex Anglorum, Stephanus, apud Wyntoniam

Castellum quoddam firmaret, supervenit hostium suo

rum innumerabilis multitudo, et illum in fugam

coegsrunt.

Matildis imperatrix obsessa in castello Oxoniw,

regem Stephanum delusit, st inde mirabiliter evasit, et

apud W alingforde salvata. est, et castellum Oxonise

regi Stephano traditum est.

Mum. W illelmus Wyntoniensis episcOpus in media xl' LonCouncil held atLondon b the dorms necessan um celebrawt Conc1hum,

regs pre sents ,in.

[et] episcopis st magnatibus regni : ubi constitutum

est ne aliquie, qui ecclesiam vel cmmeterium violavsrit,

vel in clericum aut virum religiosum manus injsceritviolentas, ab alio quam ab ipso Papa 9 posait absolvi.Item statutum est

, ut atatra in campis, cum ipsis

agricolis, talem pacem habeant in agris qualsm habsrent in coemetsrio si extitissent. Et excommun ies

verunt omnes qui contra hoc decretum venirent,

candelis accensis .

fiefiiif’aiii‘” Rex Stephanus cepit W illelmum de Mandevilla ,

megfififii

gmunde reddidit si turrim Londonia , cum castellis de“ d Plesky Waldens et de P lesiz, anteqnam a vinculis solveretur.

Qui carens possessionibus paternis , invasit abbatiam

Ramssiensem, atque, monachie expulsis, raptores inmisit.

{Etifi flig‘ili i Obiit papa Innocentius}

scui successit C slestinus ,

6

Celestine II . was not elected till I et'

] regi, R. W .

September 26, 1 143 .i

I

I

September 24, 1 143.

September 26, 1 143 .

2 The MS

. inserts non.

S c . Galfi'idum, see infra .

JOHANNIS DE OXENEDES .

qui ssdeba t mensibus v. ; cui successit Lucius,l

qui AD . 1 142.

ssdeba t mensibus xj. et disbus xiij.”‘d I‘m“ 11°

Obiit Lucius papa, cui successit Eugenius ,3 mona Mezlin.

chus Clareva llensis, qui ssdebat annis viii., mensibus iiij ,Emmi“ 111

st disbus xxj.Robertus Marmiun , qui e monasterio Coventrensi Death ofRobert

castellum feeerat, ante ipsum monasterium solus per

emptus est. Et Galfridus de Mandevilla, qui castrum Death “ Geoffrey

de ecclesia Ramesensi feeerat, a quodam vilissimo pe

dite solus sagitta percussus occubuit, ante ipsam

Rex Franeim ivit Hisrusalem.

Puer W illelmus erueifixus est a Judmis apud Nor A boyrgimiig’ed

No e ywyeum ix . ka lendas Martii pro quo facts Judm1 theJews

district1 sunt.

Rex Anglorum Stephanus cepit Ranulfum comitsmSte

”a"phen sci

Csstrim ad se paeifiee vsnientem,st sum in careers 6

1:19am ! of

tenuit quousque redderet s i castellum Lincolnim, cum

meteris qum sum fusrant dition is et sic rex apudLincolniam coronam sollempniter portavit.

Eugen ius , papa , Remis Concilium celebravit pro ne “w“

gotio Terms Sanctm.

Eborardus episcopus Norwyeensl s Fontsneio vitam Death ofEve

finivit.

5 Successit W illelmus Turbe.

m ’ B p'NM "

Imperator Conradus regem Franeorum eireumvenit. 1 1mm,

Eugsmus papa, vemsns Per1s1ue, solemniter est mu.

Translatus est sanctus Etheuwaldus episcopus, viij. Mcxlviij

kalendas D ecembris.

March 12, 1 144. and Chartres . That ofRheims was3 Pebmgry 25, 1 145. held A .D . 1 148 . S ee below.

February 27 , 1 145.

The Councils held in this year0 . places thxs under the year

on the Crusades were at Vezslay

CHRONICA

A .D . 1 148. Willelmus Turbo in Norwyeensem episcOpum conse

cratur.

M01 11! Galfridus P [l]antegenssts obut, st sepultus est Cs

h'cy P lantagenet. noman

ggfifillbbey Fundata est abbatia ds Sybetona a W illshno de

Cheneye, filio Walteri de Cam.

Sanctus B ernardus abbas Claravallensis floruit.

HemM

g-

mwHenricus filius Galfridi Plaunteeeneste suscepit

01 Nos dueatum Normannim ; 1 qui fecit homagium Lodowyeo

regi Francorum. H ie faetus est dux Normannim et

comes Andegaviae.

fifr‘

i‘m‘

f°f 3“ Reliquim sancti B irini st aliorum sanctorum apud

Wyntoniam sunt translates.

Conradus imperator diem elausit extremum ; successit

ei Frederieus nepos ejus.

Dux Normannorum Henricus duxit Alianoram

quondam reginam Franeim, st sie faetus est (1111 :

Aquitanim st comes Pietavim, qui prius fusrat duxNormannorum.

2

Cistercianabbeys In capitulo C isterciensi statutum est ne de cmtero

aliquam novam eonstitusrent abbatiam, quia numerus

abbatiarum illius Ordinis usque ad quingentas excrevit.

H enricus dux Normannorum venit in Angliam.

Eugenius papa obiit successit Anastasius,“

qui se a

debat anno uno, mensibus quatuor, st diebus xxiiijm‘

.

M l! of 8i Ber B eatus B ernardus, C laravallensis emnobii primusabbas , almorum lx . circiter pater monachorum

,annis

circiter 1xiij. explens, xii . kalendae Septembris inter

filiorum manus obdormivit in Domino, sodsm anno

quo sanctus papa Eugenius.

Eustachius filius regis Stephani, dum smviret in

ecclesiam sancti Edmundi, regis et martyris, ipsa die

R.W . places this underthe year This is more fhlly repeated

1 149, and the death of Geoffrey below.

(see above) under the year 1 1 50.

2 R.w. adds act consul Ande

“ 7 7 8’"53 °

gavorum. Elected July 9, 1 1 53.

A.D. 1 151.

Desth or

commtion ofour:

Thomas a Becket.

B irth ofPrinceHenry.

CHRONICA

religiosus, st nations Anglus, de territorio sancti Albani

procreatus.

Rex Anglorum Stephanus, miles egregius st ments

pnssimus, viij . kalendae Novembris diem clausit extre

mum, st in monasterio ds Faversham traditur ss

pulturm.

Dux Normannorum,Henricus, andito de morte regis

nuncio veridico, in An gham veniens, cum magno cleri

st populi tripudio exesptus est ; st xiiij. kalendaeJanuarii, dis Dominica , apud Westmonas tsrium ab

omnibus rex acclamatus, et a Theobaldo, Cantuariensi

archiepiscopo, in regem consecratus. Qui continue

cospit in jus proprium revocare urbes, eastslla , et

villas, qum ad eoronam spectabant, alienigenas omnes

de rsgno expellendo .

Thomas, Cantuarisnsis arehidiaeonus, factus est regis

Cancellarius .

l

Sanctus anaehorita W ilfricus migravit ad Dominum.

Rex Henricus I I . magnificus, fuit filius Matildis

qum prius fuerst imperatrix Romanorum, et posteacomitissa Andegavsnsis, cujus mater fuit 9 Matildis

,

regina Anglorum, ux or Henrici I et filia sanetmMargaretm, Seotorum reginm, qum fuit filia Edwardi ,quam genuit ex Agatha , sorors Henrici imperatoris .

[Edwardus fuit filius Edmundi Yrenesids,cujus pater

rex Ethelredus, cujus pater Edgarus paeificus, cujus

pater Edmundus, cujus pater Edwardus senior

,

cujus [pater] nobilis rex Alfrsdus prothomonareaAnglim; st sic ascendendo usque ad Adam primumhominem.

Alienors regina pepsrit filium, quem vocavit Hen

rieum.

a

R. W . places this under the R.W . places this underthe yearfollowing year. 1 155.

2fuit] fucmt, B . C .

JOHANN18 DE OXENED I‘B .

Fredericus coronatur in imperatorem ab Adriano AD . 1 154.

Versus

Explicit Anglorum series Britonumqus priorum,

Attigit H enrici qum tempora, paeis amiei,Regnum in hac gents Stephano prius ante tenenteEdits. quam breviter ut pateat leviter.

Rex H enricus II . fecit jurare fidelitatsm filiis suis Fa lter

dc rsgno Anglim, Willelmo scilicst et Henrico.

Marius sancti Jaeobi restituta est Radingo.

Th“ hm"3"

Alienors pepsrit filiam regi, quam vocavit Matildem.

M “ “ M

In pago Parisiacensi monasteria Argentollo reperta 30mm°f“ mi-“fit

es t tunica ineonsutilis Salvatoris, ut dicitur : a vulgo 00

23393 1;usque hodi s creditur et prsedieatur.

W illelmus primogenitus regis Henrici I I .

{amigon

sepulta s est apud Radingum. ofHenry 11.

Rex H enricus I I . magnam paravit sxpeditionem, ita

ut duo milites de 9 tota Anglia tertium invenirent admm“

Wales

expugnandumWalenses per terram et permare. Tan

dem W a lensibus ad libitum subjeetis, cum triumpho

Regina Alianora pepsrit regi Henrico II . apud B irth ofRichard.

Oxenford filium, quem vocavit Rieardum.

Rex H enricus II . in dis Nat1v1tati s Dominicm,apud

Hmugl

l

vh

iihWygorniam coronatus est, ubi, post celebrationsm di being c

zwned atl‘

vinorum,cororam super altars posuit, nee ultra samhis crown i151

Alianora regina pepsrit filium, quem vocavitgina Gcofl

'

reyI'll.

Galfridum.

Nova monsta fabricata est in Anglia.

lower down.

CHRONICA

A D 1 158. Thomas regis cancellarius ivit Parisina, MaigaretamA”Emma,

regis Francorum filiam,Henrico, filio regis, in conju

forPrinceHenry gem aecspturus .

Rex Anglorum Henricus, a regs Francorum invitatus ,venit Parisius, st receptus est in palatio regis, regs

Francorum, cum regina soa, in claustro Canonicorum

beatm Marim hospitante.

Adriano papa defuneto, oritur schisma inter duos,

Alexandrum scilicet st Octavianum.

‘ Nam immratorcum clero suo receperat Octavianum ;

1sed a regibus

Francorum st Anglorum consensq est in Alsxandrum,

qui st papatum obtinuit.

11131

13150 of Pr Celebratuma est matrimonium inter Henricum filium

regis Anglim et filiam regis Francim.

H ok Maria abbatissa de Rumssya, filia regis Stephani ,da . of nupsit Matheo comiti B ononim, ex qua sustulit dues

Cm“ orno“ .

filias, propter quod peccatum Thomas, regis cancellarius,losne. qui eontrarius [fuit] huic contractui illicito, multa s

passus est comitis insidias.

Rex H enricus s a Tholosa reversus, Margaretam filiam

regis Francorum,quam in 3118. custodia habebat,

H enrico filio suo desponsari fecit, st castellum de

Gisors reespit.

Sch ismin the

H ols].

mt“:fl}? ecclesim legatus, obiit ; cui successit venerabilis Thomas,fl iersaw cancellarius regis Anglim, optimus sanetm scelesim Dei

dispensator, licet de palatic seeulari habitu assumptus,seculum tamen omnino despiciens.

Lodowyeus, rex Francorum, st Henricus , rex AngloBcconciliation ofH enn

’ 1 1 . and rum,armatorum cepus und1que congregatis, cum jam

m“campestre proslium inter cos imminsrs putaretur subitoamiei sunt efi

'

eeti.

1 ho

B . sOctamanum] 0‘ omarium, Oricus] In R. W . the order of these

2comment] confbssum, MS .

passages is reversed .

CHRONICA

A .D . 1 164. observandas domino n i et hmredibus suis bona fide

inperpetuum.

ABct-kotrepeats. His ita gestis, Thomas , Cantuarisnsis archiepiscopus,

in as reversus, cum leges 1111u et omnibus Christifidelibus detestandas conesssisset, et sas observers juramento firmasset, seipsum graviter afl ix it, suSpendens

se ab altaris oflicio donsc a summo Pontifics meruit

devotus absolvi.H is night. B eatus Thomas Cantuarisnsis archiepiscopus a Nor

hamtona injuriatus a regs recessit, st exilium subiit, st

in Pontiniacensi monasterio a domino papa Alexaudroconils commendatar. Rex prmcepit omnia bona archiepiscopi

et suorum confiscari, st totem ejus cognationem exilic

aseribi sin s delectu conditionis, sexus,aut mtatis .

Dedicata est ecclesia de Redingis ,l

prmsente regs et

episcopie x. Cleriei flagitiosi curia : traduntur.

Mclxv. Alienors regina regi Henrico I I . pepsrit filiam, quam

fifgdfiffim,

vocavit Jchannam.

Contra archiepiscopum beatum Thomam profeeti suntad papam archiepiscopus Eborancensis, Londonisnsis,Cycestrsnsis, Wygorninensis, Luxoviensis, Sagiens is

episcopi, cum aliis multis.

Matilda.mar. to Matildis, filia regis An glim,duci Saxonim maritatur.

m D

i,“

Beatus Thomas , archiepiscopus, observatores consue

gfémfifl tudinum iniquarum Anglim excommunicavit.

Alianora regina pepsrit regi Henrico I I . filium,quem

vocavit Johannem sins terra .

Lodowyeus, rex Francorum,Thomam Cantuarisnsem

archiepiscopum, cui jam per biennium monaehi 3 P on

tiniaeensss omnem exhibusrant humanitatem, Senonas

secum dux it, st apud sanctam Columbam ei per annos

iiijol'

sufiieientiam in expensis invenit.

ab archiepiscopo Thoma , B . C . , birth ofJoan.

who places this before the preceding1110t men I MS

paragraph.

2 R. W . places this before the Sesame] Senonis, MS .

JOHANNIS DE OXENEDI‘B .

Eodem anno ad subvsntionem Terrm Sanctm de 1 166.

unaquaqus earnests terrm totius Anglim quatuor de T“ in “id °f the

natii concessi sunt et collecti.

Quidam pravi dogmatis disseminata es apud Oxoniam Dis-0

3mmor

tracti sunt in judicium, prmsents regs et episcopis ;maOxford

qui, a fide catholics devii st in examine superati,sxpulsi sunt a rsgno Anglim.

Matildis imperatrix Obiit. fifiiWh»

Regm Francorum st Anglim facti sunt discordes W arbetweennee and

ends Ca lvus-mons suwensus est a Normannis , st in England.

illius rei ultionem rex Francorum villam Andeleaci

combussit, qui ipsa dis plusquam mills ds suis amisit.

Henricus dux Saxonim genuit de Matilda filia B irth ofOtho,

regis Henrici I I .

‘ Othonsm, postea ducem et imperatorem.

Rex Anglorum Henricus I I . motus est in iramH

Mclxviii.

contra papam Alexandrum, so quod primatum regnigift-TmmAnglim Thomas Cantuarisnsi archiepiscopo concessit.

na

Alexander papa litteras misit ad regem Anglorum letter

comminatorias pro reconciliations beati Thomm.

Thomas Cantuarisnsis archiepiscopus Alanum deW ad es-

oNevilla excommunicavit, quia W illelmum, capellanum Neville.

suum, vinculis tenuit irretitum.

Conanus, comes Minoris Britannim, dum in fata de glam

.

Earl of

csderet, ex sorore regis Scottorum,nomine Constantia

,

filiam rsliquit hmredem, quam rex Anglorum Galfrido

filio suo nupait, et sic populum terrm illins sibi con

eiliavit ; de qua Galfridus genuit Al ianoram st Arthu

Willelmus abbas sancti Benedicti de Hulmo obnt

ordine x]. cui successit Thomas .

Thomas , Cantuarisnsis archiepiscopus, Gilbertum 3m m“ .

Londoniensem spiscopum, solemniter excommunicavit. Bp, of

‘ This is a mistake ; see post, iHenrici III MS .

A.D. 1 186.

discordes ] concordes , MS . A .D . 1 169 , R. W .

A .D . 1 169.

Eleanor, Q. of

Castillo.

Mcln .

Henry holds hisCourt at Nantes.

Gilbert, B p . orLondon.

Death ofGodric, the Hermit.

Coronation of

Prince Henry.

CHRONICA

Alianora, filia regis Anglim,Aldefonso, regi Castellm,

nupsit.

Legati a latere domini Papm mittuntur ad refor

mandam pacem inter regem st Thomam, Cantuarisnsem

archiepiscopum sed rex noluit alique rations com

poners cum archiepiscopo, nisi salvis sibi consuetu

dinibus iniquis regni sui st dignitatibus, quod etiam

ipsis legatis quasi nefas videbatur ; unde, infecto

negotio, revsrtsbantur.

Rex H enricus I I . in Natali tenuit curiam suam

apud urbem Nanetsnsem, prmsentibus episcopia et ba

ronibus Minoris Britannim, ubi fidelitatem omnes juravsrunt sibi et filio suo Gelfrido.

Absolvitur Londonisnsis episcopus.

Sanctus Godricus venerabilis hersmita , cum annos

1x . in heremo apud Finkehale strenus peregisset, morboconfeetus st senio, x ij. kalendae Junn migravit ad

Dominum. Sepultus est in oratorio suo, ants altars

sancti Jobannis B aptistm, cujus sepulchrum usquehodiemum diem coruscat miraculis gloriosum.

Idibus Julii eonvenerunt ad mandatum regis apudW estmonastsrium Rogerus Eboraeensis archiepiscopus

st omnes sufi'

ragsnei Cantuarisnsis ecclesim episcopi, adcoronationem Henrici, filii regis Henrici I I qui coro

natus solemniter a Rogero, Eborac snsi archiepiscopo,contra prohibitionem domini papm, qui littsras prm

dicto archiepiscopo et aliis regni episcOpis, prmdietam

coronationem ab ipsis fisri prohibsntes, direxit.

Ad instantiam domini papm,ac regis Francim,

humili

prece, concordati sunt rex H enricus I I . st beatusThomas Cantuarisnsis archiepiscopus .

Venerabilis Thomas, Cantuarisnsis archiepiscopus st

apostoliem ssdis legatus , circa festum sancti Andreas

apostoli, rediit in Angliam,

let cum honors in suam

receptus est sedem, litteras domini papm secum deferens,

R.W . places a Becket’s return underthe previous year.

A .D . 1 1 71 .

u dors to thePope.

Rocket's tomb.

CHRON ICA

ecclesiae prorsus exposuit, st humiliter se suscepturum

quicquid in sum foret statuendum salubriter compromisit.2 Misit ergo nuncios ad dominum papam, qui

sum excusarent, et ejus innocentiam allegarent, quosnec dominus papa videra volait, nec ad pedss vel ad

osculum admitters dignabatur.

libus domino papa; suggersntibus, quod 1 1dem 11 1111011 11.

regs Anglorum acceperant in mandatis,ut jurarent

regem Anglorum papa; et ejus cardinalium judiciostaturum, ac per omnia pariturum sicut nuncii regis

petierunt, ita juraverunt, et interdicti sententiam de

clinaverunt. S ic et nuncu archiepiscOpi Eboracensis st

aliorum episcoporum Anglim fecerunt.

Eadem die dominus papa excommunicavit scelera

tissimos interfectores beati Thomas, et omnes qui eis

auxilium, consilium, vel consensum prasbuerunt, et

omnes qui 008 in term sua reciperent vel foverent.

Interfectores vero fuerunt milites iiijor, W illelmus deTraci, Reginaldus filius Ursi, Hugo de Morvilla , et

Ricardus Brito.

Eodem anno, circa solemn itatem Paschalem, Domi

nus noster Jhssu Christus gloriosissimi confessoris et

martyris sui Thoma , Cantuariensis archiepiscopi, vitamlaudabilsm crebris cmpit irradiare miraculis, ut qui pro

tuenda libertate periclitantis ecclesiae suam suorumque

proscriptionem tot annis patienter sustinuit, dignum

phum. De sepulchro vero martyria gloriosi nullus in

fide accsdsns recedit vacuus , quacunque sit infirmitats

gravatus. Nam restituitur ibi claudo gressus , surdo

Vita. mortui5, et non solum utriusque sexus homines,verum etiam aves st animalia de morte reparantur ad

vitam

1[met] 59mg, M S , compromisit] compromittit, MS .

JCHANN IS DE OXENEDES .

Eodem a nno rex Henricus rediens in Angliam,V isi A .D . 1 17 1 .

tavit H enricum Wyntoniensem episcOpum, jam in

extremis agentem, qui em do morte sancti Thomas m.

dirissime increpans, multa ipsum praadix it adversa ed 1,

passurum . Episcopus vero plenus dierum migravit ad

Rex H enricus I I . H iberniam hostiliter intravit, ubi he

archiep iscopi et reguli ipsum in dominum et regem i13 1} f

wd

receperunt, st si fidelitatem juraverunt.Rogerus, archiepisc0pus Eboracenms, prsestito sacra $335We

?mento quod ante coronationem novi regis literas prob1restored by th

bitionis a. domino papa nequaquam susceperat, et quodmortem sancti Thoma nec verbo, nec scripto, nec factoprocuraverat,

lad oflicii sui plenitudinem est restitutus .

Quis moritur? Presul. Cur pro grege.

Qualiter? ense.

Quando ? natali. Quis locus ? ara Dei.”

In nocte N atalis Domini tonitrua audits. sunt gene 1 1111311

331

3ralia. in Anglia , H ibernia, Wallia et Gallia .

Gilbertus Londonisnsis episcopus, praastito sacra film’n

rzmwmento quod mortem beati Thomas nee verbo use to his see

scripto scienter procuravit, sic suo officio est restitutus.

Rex H enricus I I . promisit ad mandatum legatorum The Kéon

qgepro

ss dataram tantam pecuniam unde octi milites ad Papal a n tes.

defensionem Terrae Sancta possent sustentari per

annum. Promisit etiam quod clericis et laicis utri

usque sexus, qui pro beato martyrs de regno exierant,

cum pace sua recipere omnia bona , et libers redire

licebit. Promisit etiam multa alia in remissions

Rex H enricus I I . Johann i, filio suo, filiam HubertiM aggi?

de Moriana in sponsam accepit.

betrothed

The MS . inserts et sic .

CHRON IOA

A .D . 1 1 78. Henricus juvenis, regis Henrici I I . filius, in consilio

you “.”be“ ,

shiens impiorum,animum suum a patre divertit, et ad

socerum suum regem Francorum, secessit. Quo facto,

Ricardus dux Aquitania st Galfridus comes B ritannia

fratrem potius elegerunt sequi quam patrem. Finn tundiqus conjurationes, rapinas et incendia , et, sic ut

creditur,in ultionem beati Thoma suscitavit Deus

viscera regis Henrici contra sum, id est, filios suos ,

qui ipsum usque ad mortem persecuti sunt.

”W N W ” °f Leycestria subversa st combusta est, jussu regis .

Mclxxiv. Rex H enricus veniens in Angliam beatum Thomam

3111

1

: gratia orationis petiit, orationibus et Vigiliis st jejunnsTha n“

deditus , usque in dism tertium ab alimentis abstinuit.

Unde beatum martyrem sibi reddens placabilem, [indulgentiam] dari sibi postulabat.

l

W illiam K . or Rex Scotia ,W illelmus

,se reddidit regi Anglia .

dera. Ipsa die rex,filius suns

,navibus, quas congregaverat

in'

ad transfretandum in Angliam,ut sam sibi subjugaret,

Henry t e

youn frus d1381pat1s pemtus et fere submersis, coactus est a dm

Galliam redire. H oc beneficium pra stitit Deus regi

H enrico I I . pro satisfactions quam fecerat beatoThoma ,

et ejusdem Sancti intercessione. Omnes enim

inimicos en08 pro voto superavit, st in Anglia omnibussuperatis st pacificatis, in Normanniam transfretavit,

ducens secum regem Scottorum et comitsm Leycestria

et Hugonem, quos in Vinculis retinebat.

Richard.Prior Ricardus, prior Dorobornsnsis,’ consecratur in archie

Canterbury. pisc0pum Cantuarisnsem a domino papa,a quo pallium

recipiens, a Roma rediens primatum Anglia reportavit.

Ab obsidione Rotomagi rex Henricus I I . regem

Francorum, et filium ejus Henricum juniorem,fugavit.

W illelmus primus , comes Arundelia filius fundatoris

de Wymundham, obnt.

Carelessly abridged fromR.W . regem Scotia , W illelmum, in

who has, utter manna sass,”&c .

2 Prioren Dovernensem, B .W .

CHRON ICA

A D 1 1 78 Revelations divina inventus est sanctus AmphibalusMm‘me

martyr, qui sanctum Albanum ad fidem Christi”mum"

convertit.

Mclxxix. Rex Francorum, Lodowycus, beatum Thomam devotusLouis 171 1. visitsBecket

s tomb. orationis gratia. visitavit ; cui rex An glorum cum omni

honors festinanter occurrit, et quicquid honoris ab

aliquo excogitari potuit vel impendi, tam ipsi quamsuis comitibus est impensum. Centum vini modios

rex Francorum annuatim in perpetuum Parisius

solvendos ob reverentiam gloriosi martyris in usus

collegii Cantuarisnsis convertit. Rex An g]orum

Henricus I I . gazas totius regni sui, [et] quicquid ipse

vel antecessores ejus in divitiis congesserant, regi

Francorum et suis exposuit, sed rex Francorum qua

dam xeniola parva a rege Anglorum in signum

dilectionis accepit, et sic ad Gallias transfretavit.

51111111 Philippus, Lodowyci filius, in regem Francorum con

m m'

secratur,in festivitate Omnium Sanctorum.

Mclm . Confa deratio facts. est inter regem Francorum Phil

mg ? ”ippum et regem Anglorum H enricum I I .

coinage.

Nova monsta fabricata est.

Success ion of Factum est periculum gravissimum in mari a festostorms at sea.

sancti Michaelis usque ad festum sancti Andrea ,in quo

innumerabiles viri ac mulieres submersi sunt,

Alexander papa, postquam cathedramRomanam xxi . l

annis rex isset, Obiit ; cui successit Lucius papa, sedens

annis iiijor

Encroachment“ Mare litus egreditur vij. idus Januarn , villas etthe sea.

hommes quamplures, oves et boves mnumeras demsr

sit.

Dux Saxonum Henricus,et gener regis, ab imperatore

Henry'3 muni

flcs ncs to Henry , in exilium pulsus, venit in Normanmam ad regem,Duke of Saxonyand his family.

ducens secum ducissam et duos filios ejue, H enricum

et Othonsm, cui rex munificentia regal i per iij. annos

in omnibus necessariis abundautism exhibuit.

sari ] xu., MS .

JOHANNIS DE OXENEDES.

Henricus I H .,

lrex juvenis, in fiore juventutis sua , A .D . 1 183 .

cum annum a tatis sua xx2

complevisset s medio

subtractus est ; qui contra patrem suum rebellavera t,the younger.

ry

absque liberia mortuus est.Mcln 11

Ricardus , Cantuarisnsis archiepiscopus, diem clausit Death orRigiextremum.

Locus sanctimonialibus de Bungeys V ij. idus Augusti Foundation of

concessus est, st in sodsm per Johannem episcopumconstitutes sunt, pra sidente Anastasia priorissa.

Obiit Lucius papa.

Tunbertus ,’ Mediolanensis archiepiscoPus , creatus est

papa, vocatus Urbanus I II . mm 111

Heraclius , patriarchs , veniens in Angliam regi elec flaw “?

that,“

tionem de se factum,in regem Jerusalem

, publicavit. toEnelm'

d.

Sed rex,consilio magnatum snorum

,regnum Jerusalem

recusavit. Patriarcha, spe frustratus, ad propria re

msavit. Mcln xvj.

Thomas abbas sancti B enedicti de Hulmo obnt.5

131323

;

Obiit Matildis venerabilis, filia regis Anglorum Dani: tilli

gfm

Henrici, uxor Henrici imperatorie, et mater Henrici

II. Anglorum regis. Unde super ejus epitaphium

Ortu magna, viro major, sed maxims. pattu,H ic jacet Henrici filia , sponsa , parens.

Regss Francia et Anglia susceperunt 5?Mortuo Urbano papa, Gregorius successit, qui, cum “ 0 “10 m

ys

ssdisset duobus mensibus , obiit, st Clemens 11 1 . suc muff}:

Radulphus, prior Rama ye, factus est abbas sancti Bl ighhelmAbbot or

Benedicti de Hulmo.

Ricardus comes Pictavensis , cum audisset calamitatem Richard. 111 1-1 of

Terra Sancta et ds captions crucis et regis Jerusalem,the cross.

Henricus MS . S c. Hubertus .

2 vigesimum octavum, R. W . Sc. crucem.

CHRONICA

A .D . 1 137 ,non expectata a licuj11s pra dicatione vel patris sui con

silio ac voluntate, prime9 inter proceres tranmnarinos

signaculum Crucis suscepit.

Mclxn fi ii Frederieus imperator crucem Christi suscepit. Rexnd the of Francorum

,Philippus, rex Anglorum, Henricus, et

plures alii nobiles crucem Domini suscipientes exem

ths cross. plum aliis potissimum pra buerunt. Unds innume

The colours ofthe crosses wornby each nation.

Mclxn ix.

homage to theK ing of France.

Beat!) ofHenry

rabiles promiscui sexus crucem Domini animcsius sus

ceperunt. Provisum est insuper ut omnes de regno

Francia cruces rubeas , et ds Anglia emcee albas, et

Flandrenses emcee virides habsrent.

Accessit his djebus,ad Terra Sancta magnum impe

dimentum,discordia

, qua nuper, post susceptam crucem,

inter regem Francorum et comitsm Ricardum P ista

vensem ex una parts , et Henricum I I . regem Anglia

[surrexit] st alters : tandem pro bono pacis in Normann iam 3

ad colloquium convenientes, discordes ab

invieem recesserunt.

Comes Ricardus palam fecit homagium regi Franco

rum de toto tenemento patris sui quod ad regnum

Francia pertinebat, salvo patri tenemento quamdiu

Viveret, et salva fide quam patri debebat.Rex Francorum quatuor cas tella regis Anglia cepit,

ipsumque a Cenomannia urbs fugavit. In illa

fuga

Rex H enricus, sub quo sanctus Thomas passus est,

disbus v.,apud Chinonem,

5

gravi tactus incommodo

poris,maledixit diei in qua natus fusrat, et sic, in

amaritudine spiritus 5 et vita ta dio, infra triduum in

ac] ant,R. W . In ista fuga multi W allensium

1prima] primus, ibid.

interfecti, equi , 1111131111.

et ener

3 Th MS inserts convenerunt.van, cum sms ascensorlbnsmlss

erabiliter perierunt.

This sentence is incomplete in Chinonem] Thum cm, B . C .

tt s. In B . C . it runs thus In mgafis posimRW .

CHRON ICA

A .D . 1 139, annos xvi. l a there patris separata sub custodia tene

batur, statuendi in regno qua vellet a filio potestatemaccepit. Q ua , accepts potestate, omnes captivos per

Accession of Angliam a earceribus liberavit. Dux igitur RicardusRichard I .1n Angkam vemt, et ommbus ad coronationem suam

pra paratis, ab archiepiscopo Cantuarisnsi, Rotomagensi

[st] Trevirensi, in ecclesia Westmonaster ucum solempni

processions reeipitur, habsns spiscopum a dextris et

alium a sinistris, eoram Dec 9 et populo, propositissacrosanctis Evangeliis cum plurimcrum Sanctorum t e

liquiis , juravit, quod pacem et honorem ac reverentiam

omnibus disbus vita sua portabit9 Dec et saneta Ec

olesia st ejus ordinatis .

‘ Ha c et alia plura juravit.

Deinde coronatus , et missa et omnibus rite [s t]solempniter peraetis , dioti episcopi reduxerunt sum

coronatum,

sceptrum in dextra , Virgem regalem in

sinistra, bajulantem.

Coronatus est magnifies iii. nonas Septembris.

p ersecution of Huie coronationi multi Juda orum interfuerunt, conthe Jewe.

tra prohi bitlonem reg1s, unde magnam persecutionem

passi sunt per totum annum.

Uniformity of Omnia commercia rerum vena lium per totum regnum

rfibfmm“

constitute sun t unius ponderis et mensura .

Rex Ricardus monachis Cistereisnsibus ad Capitulumgenerals convenientibus singulia annis C . mareas ar

genti contulit, et charts sua confirmavit.

Fills the vacant Rex Ricardus ecclesiis vacantibus pastores concessit,

videlicet, Gaufi'ido, fratt i suo, arehiepiscopatum Ebora

censem Godefrido de Luci episcOpatum Wyntoniensem,

Huberto W alteri Saresbiriensem, et Willelmo de

Longo-Campo Eliensem.

TheHOLYM fld N un eii regis Francorum venerunt in Angliam,pose

tulants s ut peregrin ationem Terra Sancta simul expe

dirent.

xvii] xv11 ., B . C .

3

portabit] portaret, B . C .

2 D eo] clero, R. W . ordina lis] ordinarn s, B . C .

JCHANN IS DE OXENEDES .

Eodem a nno rex Seotorum apud Cantuariam fecit A .D . 1 189 .

homagium regi Anglia ,Ricardo, de jure suo in Anglia m

“ 03;

“ wife,

et rex Ricardus reddidit si Be[r]wic et cas tellum de bm “ “ a 30"

Rokesburc : ct pro hae redemptions cas trorum, et

quiets. clamatione1 fidelitatis st liganeia dedit regi An

glorum x. mi llis marcas argenti.

Eodem anno rex, Ricardus , dedit Johanm fratri suo1glu

t

lclmrd ’

s libeit to John

comita tus de Sumersete st Dorcestria . Dedit etiam and leaner

Alianora , matri sua , dotarium consuetum st, in eu[g]mentum, terras multas et honoree.

Eodem anno, rex ,a. Cantuaria recedens, dimisit cus Le

aves certain

todes rsgn i Anglia , H . Dunelmensem spiscopum,et dime of the

Wills]mum, Elyenssm, eancellarium suum, st pluresm

alios ; sed inter ca tetos praminebant episc0pus Dunsl

mensis et W illelmus Elyensis . Episcopus vero Dunel

mensis habuit justiciariam a. flumine Humbra usquead mare Scoticum. Elyensis obtinuit justieiariam a

flumine pra dieto usque ad mare Gellicum unde epi

scopus Dunelmensis et cancellarius in paueis erant

unan imes . Eodem anno decima pars rerum ad sub

ventionem Terra Sancta in Anglia detur.

Per idem tempus rex publicari fecit quod amisit 10 “ “1°Gm “

sigillum suum unds oportuit ut multi3ad ipsum trans

fretarent et ejt1a voluntatem facerent, ut scripts. sua

prius signata. novo sigillo signarentur.

Anno gratia rex Anglorum,Ricardus. The Kill of

Post Natale habitum est colloquium inter reges Fran to

comm et Anglorum ad vadum sancti Rsmigii, ubi d

inter cos convenitur qucd iter Hierosolimitanum simul,

ducente Domino,exPedirent.

Multi Juda i per Angliam interfecti sunt. gu sh” °fa “

Duo reges Francorum et Anglorum eonvenerunt

apud Vizeliacum,ubi corpus beata Maria Magdalena

requiescit, et ibi moram per duos dies fecerunt. Rex

The MS . inserts ct.”

I multi] mullos, MS .

CHRON ICA

vero Anglia Ricardus ibi peram st baculum sancti

Jacobi accepit. Deinde reges, propter multitudinem

hominum, ab invieem sunt divisi. N on enim potera t

locus unus cos continere. Unde rex Francorum versus

Remensem 1eivitatem iter arripuit, et rex Anglorum

Ricardus versus Messansm.

Q. Eleanor1o1 Eodem tempore Alianora regina, filii sui iter proselows Richard.

cuturs , et transitum faciens per montem Jam et per

Italia plans, tandem ad filium pervsnit. Cum igitur

navig'ium regis Anglia per mare multis fatigatum

periculis, [st] cum versus U lixebonam velificarent,

invas it navigium tempestas valida, st dum omnes ad

Lesaad orSt Dominum clsmarent, beatus Thomas, CantuarisnsisThomas a B ecket.

archiepiscopus, per tres V ices apparult,’ dicens, Nokte

terreri ; ego, enim,et beatus martyr Edmundus st

sanctus confessor Nieholaus, constituti sumus a

Domino hujus navigli mgis Anglia defensores.

N on multo post, rex Francorum, Philippus, apudMssssnsm applicuit. Ricardus vero rex supervenien s

ingressum civitatis habere non potuit, quia Francinon permiserunt, sed, armati muros ascendents s, portasdefenders laborabant Q uo facto, rex Ricardus exer

citui suo jussit ad arms convolare,sibi et suis in

gle ssum, hostibus invitis, pra parare. Q ui illico, jussisregn a obtemperantss, valvas invaserunt [st] multis ex

Franeigsnis interfeetis, violenter intravsrunt. QuodThe 11 . of France cum ad sures regis Francorum factum pervenisset mag

ut bungmoegiyf

'11am adversus regem Anglorum in animo concepit

3

m neiledindignationsm, quam postea nunquam deposuit quamdiu

supervixit. Verumtsmsn sodsm die colloquium ha

bentes pacifieum, nu]lam omnino de rebus gestis men

3321156339 out Anno gratia Rex Anglorum Ricardus .

forJerusalem. Post Natale habitum est colloquium inter reges Fran

Remensem] Januaensem,R.W .

3concep it] concipiens, MS .

B . C . inserts eis.

A .D . 1 19 1 .

Captures Acre.

CHRON ICA

B aruth, immensis referts. divitiis, qua obsessis infra

urbem Acon paganis erat opem s llatura . Institutis

igitur in memento temporis regis Ricardi ad bellnm

agminibus, gallearum cursu nudique fit assultus accr

rimus. Tandem quidam remigii3 mergendi sub equis

arts eruditus, natans sub latice aecsssit ad 1 1avsm, ct

sam quantocius terebro perforavit. Qua perforata. regiquod fecerat declaravit. Deinde aqua subintrans, omnia.

navis tabulata transcendit, et hominihus, qui prius in

propugnaculis eonfidebant, epem evadendi prorsus

ademit. Quorum rex Ricardus M .ccc°° in marl mer

gers pra cepit, st ducentos vivos reservari jussit. Cum

igitur spolia navis omnia eollegisset, ad portum Aehon

appropinquavit. Vi. idus Junii, regs Ricardo portum

strepitus cornieinum"horribilis, litors repleverunt Terra

per circuitum resonabat quod factum, Christianos ad

pugnam snimavit st Saracenis terrorem incussit. Tune

rex Ricardus, animi sui generositstem omnibus exponens, famelico exercitui victualia largiter ministravit.

Sujugata tandem civitate, rex Francorum ad propriaredire disposuit. Anxiebatur supra modum so quoduniverse, qua in exercitu Christianorum fiebant, regi

Ricardo ascribebantur. Pretendens igitur rex Francorum a ris inopiam et paupertatem,

dixit se ibi

diutius immorari non posse. Quod cum rex magnifieus

Ricardus cognovisset, promisit se regi Francorum com

mun ics turum [omnium6] in sure, argento, victualiumque

congregations , quicquid7 in equis, armis , et navibus

possedit,“ medietatsm its videlicet ut inimicos ; simul

de Terra Sancta disperdsre laborarent. Sed rex Francorum reditum suum immutabiliter ordinavit, ct jura

I ns titutis] Instructis,R.W .

5comicinum] cornituum, MS .

cursu] concursu, ibid. R.W .

3remigii] rsmigium, ibid . quicquid] quw,

1'

bid.

mergers] submergi, ibid. l possedit] possideret, ibid.

JOHANNIS DE OXENEDES .

toria cautions pra stita, ne tetrem regis Anglia vel A .D . 1 19 1 .

principum qui cum so, scilicet regs Ricardo, ibidemremaneban t, violenter invaderet, recessit.

H is ita gestis, rex Ricardus ad obsidendum et ex K inge p

Richard ’

8

pugnandum maritimss cl Vitates de portis A ehon , figi

tentoria jussit, speetante e vicino exercitu Saladini, ubi

duo millis sexcentos Ssraeenorum damnaverat capitalisententia . S icque, Deo volente, actnm est, ut omnis

ills regio maritima capta a Christicolis inhabitaretul .ve

:31

:rldi

emRegs igitur Ricardo Achon reverse, dedit Henrico,max-y .Earl of

pagne. and

cogna to suo, regnum H ierusalem, et Guidoni,quondam Omens

“fis

t-53111

regi, insulam C ipri.Anno gratia Mexelj

o rex Ricardus ante Pentecosten N eeDamm

post [mortem] marchisii Darum adiit, ultimum caste]

lum Christianitatis versus B abiloniam quod quinquedisbus obsidens armata manu cepit, atque obsessos 2

gravi pretio redemptos sbire permis it.

Post hanc Victoriam convenit ad regem dux Bur TheDuke ofBur

kundy joins K .

gundia cum exercitu Francorum, cui in Pascha pra ec Richard

denti xxx . millis bisanciorum dederat, ut esset cum cc

ad expugnandum inimieos Christi. Consilioque inter

cos habito ,statuerunt Hierosolimam adire. Cumque

rex cum universo exercitu devenisset ad CastellumErnaldi et B etenoble juxta Emaus, ecce Bedewyni quise regi obligaverant nunciant maximam multitudinem

a Babilonia versus Hierosolimam tenders , cum vij. milibus camelorum diversis cpibus onustorum

, [et] hane5 K . Richard takesseven thousand

multitudinem strenuissimi quique d e exercitu Saladiniml: Inde?e

conducebant ; quibus cum rex processisset cum paucisobviam, juxta Rubeam-eisternam omnes prostravit,

camelos cum universis cpibus diripiens , exercitui

suo manu larga distribuit. Deinde [ad] pra fatum

M arc/11°

36 ] elevenisset] pervenisset, R. W .

teft-rrato. S ee B etenoble] B ethonople, ibid.

5 The M S . inserts autem.

CHRONICA

A .D . 1 192 . cas tellum regreditur, custodia tamen militum in sin

gulis civitatibus eollocata . Rex Ricardus cum universa

pra da sus ad Castellum-Ernaldi reversus, quod ab

H ierusalem tribus distst 'milibus , singulos potentes

diligenter ammonet, ut Hierosolimam adeant et obsideant dum tanta copia omnium rerum, Vietualium et

animalium ad subvehendum onera eis suppetit, reme

morans quanta beneficia eis ubique in sus peregrinatione divine. clementis contulerit.

A Syrian mm Super ha c omn ia regem snimaverat qua dam muliercommunicateswith Richard ; rellglosa , Syra genere, ln c1V1tate H ierusalem degens ,

qua regi omnia civitatis mandaverat secrets , et

quomedo omnes S araceni timidi contra ejue adventum

efi'

eeti sint st an imo consternantur,1st quod omnes

porta civitatis contra sum serata essent pra ter portamsends him Sancti Stephani ad squilonarem partem urbis, juxtathe key of S t.Ste hcn

s Gate quod exereltum suum collocare suadebst, mi ttensat t 0 north s ideof Jerusalem. quandam elevem reg1, ex qua portam reserare posset.

Cumque jam omnes unan imiter H ierusalem obsidere

deerevissent, dux B urgundia cum Fratribus Templi etcum Francigenis concilium iniens, s proposito revocs tus

est ; qui asserebant ducem cum omnibus Francismaximam ofi

ensam domini regis Philippi ineursurum,

si per corum subventionem de tanta et tam famosa

civitate rex Ricardus triumphasset ; sed nee aliquelauds 1 V ictoria ipsi duci vel Francigenis aseriberetur,

si tanta urbs esperetur ab eis.

£110 Duke (

bfribed

Iterum 11nuncii a duce ad Saladinum diriguntur.

Jaill‘

fi . Qusdam autem nocte, regs in cas tris commorants apudpra fatum castellum, et dues cum suis apud B eronable 1

existente, explorator regis, Junis5nomine, audivit soni

tum gradientium camelorum st hominum de ments

1 constemantur] consternati,R.W. a able] B ethonoble, i'

br'

d.

1 lauds] laudis, ibid.

I terum] interim, ibid.1 Junta]

A .D . 1 1 92.

King Richardand the Hermit.

CHRON ICA

arripuit ;1sed non multo post, divino percussus judicio,

menteque alienatus, morte miserabili vitam terminavit.

Rex vero Ricardus cernene eos versus Aehon tenders ,

celeriter custodibus civitatis mandavit ut neminem

scrum intrare permitterent civitatem. At illi tentoria

sus extra urbem fixerunt. Osmens vero rex exerci

tum suum nimis ex so quod aceiderat fuisse turbatum,

et ex discessu aliorum valde minoratum pavidumque

efl'

setum, castra ab se loco die sequenti amovit, ac

ducem subseeutus est,

S imiliter extra urbem Aehon

fixis tentoriis .

Noete vero pra eedenti3 quidam religiosus ad regem

venerat, et mandatum cujusdsm heremita sd sum

detulerat, qui regi, ex parte Dei mandavit ut ad sum

V isendum properaret. Rex autem nocte consurgens ,

assumptis secum D . sociis, ad sanctum virum perven it.

H ie vero per longum tempus apud 3 Samuelem in

quodam monte manserat, ac spiritu prophetia polle~bat. Qui a dis ills qua crux Domin ica capta est

st terra amissa, nihil n isi herbas st rad ices comedera t,

nee ullo tegmine utebatur, capillis tantummodo et barbs .

prolixa Operiebs tur. Quem rex diutius admirando

intuens, seiscitabatur quid vellet. Ille vero ex sdventu

regis gsvisus regem in oratorium adduxit, eruensque

lapidem de muro lapideo , crucem ligneam et cubita lem

de muro extraxit et regi devote porrexit, asserens

absque dubio hane crucem de ligno Domini fuisse.

Regi etiam inter alis pra dixit quod nequaquam hac

vice terram illam optineret quanquam1ubiqus egisset,

et ut eertius dietis ejus rex fidem accommodaret,as serebat seipsum ab hoe sa culo die septimo migrarturum. Quem rex secum ad castra addux it, ut dic

T he words which follow down 1

precedenti] sequenti, R. Wto terminsvit are wrongly inter

3 R. W . inserts sanctum.

polated here. The fact is stated 1qua nquam] quamque, M S . R.

hereafter. W . inserts strenuissime.”

JOHANN IS DE OXENEDFS .

torum ejus comprobaret veritatem, et, sicut pra dix it, A.D . 1 192.

die septimo ab hae luce subtractus est.

Regs autem apud Ptolomsidam cum fesso exercitu,

vix per triduum quiescente, atque de celeri ejue reditu

providente, assunt fiebiles nuncii a Jcps usque ad

regem directi, nunciantes 1 universum exercitum Jopetiobsedisse

,civitatemque celeriter fore capiendam,

omnes

que milites et servos quos ob custodiam ibi colloeaverat

cruciandos , nisi celeri subventione obsessis pra sidiumforet.

11Q uo audito, omnis Christianorum exercitus

graviter ingemuit, valdeque perterritus est. RexRicardus vero de tali timore valde animo conster

natus , ducem Burgundia , ofi'

ensum tum per se tum

per alios , ad pacem et concordiam revocare studuit,atque obnix ius rogavit ut tanta calamitati

,sliquod

subsidium terat. Quorum preces dux audire dedig £110 Duke ofurgundy inflex

nans,

s orumque 1mportuna postulatlone acquiescere iblenolens, nocte iter cum suis versus Cyprum arripuit.

Que dum pervsniret,3confestim divino judicio terribiliterHis death.

percussus menteque alienatus, vitam miserabili mortetermin avit. Rex autem illieo, et qua dam pars exercitus

sui,rostratas naves conscendunt

,ac vela ventis com

mittunt sed naves, vi ventorum ac sa vitia fluctuum

in eontrarium retorta ,versus Cyprum diutius impel

luntur. Quod Videntes qui in term. remanserant nimio

dolore ac timers perculsi regem latenter repatriaresuspicantur. Rex vero, et qui cum so erant

,contra

rabiem ventorum violento remigio a quora ex oblique

sulcantes,cum tribus tantum navibus tertia die

,aurora

jam rutilante, in portu Jopensi applieuerunt. Saladi Jenn taken

nus vero interim urbem crebris assultibus jam ceperat,atque omnes infirmos ac vulneratos qui ibidem pm

1 Nuntiantes Saladinum cum fon t] feret, ibid.

universo exercitu suo Jo n oba R. W .

ppspercents

-st] pervemsset, 16d .

CHRON ICA

A.D . 1 199. lassitudine substiterant, peremerat. M ilites et sudar

ciores quique,1 quos rex ibidem ob custodiam civitatis

posuerat, urbem deserentes, in castellum ssse receperunt, ac inter es [de] reddendo castello tractaverunt,

3

antequam per ss sultum violenter caperentur. Quod et

celeriter feeissent, nisi a Patriarchs , qui inter utrumque

exercitum libers progrediebatur, pra munirentur as se

rens3

exercitum Saladini devovisse 1 omnes fore occi

dendes in ultions amicorum et parentum suorum quosrex Ricardus pluribus jam in locis immiserieorditer

detrunesverat, etiam si liberam abeundi licentiam a.

Saladino aceepissent. Ob hoe,in magno mortis discri

mine constituti, ha sitabant quid agerent, hostium

numerositatem atque ferocitatem,suorumque paucitstem,

attendentes. Cumque ab hostibus ita undiqus obsiderentur, graviterque sxpugnarentur, jam omnia spes eis

evadendi sublata fuisset, eemunt, illueescente aurora,

tres naves cum signo crucis ac regis Ricardi ad por

tum celeriter applicare. Unde animequiores facti et

audaciores, viriliter se intuentur. Rex autem,ex gravi

conflietu obsidentium pariter et obsessorum intelligens

munitionem civitatis nondum fore 1captam, illico cum

suis armatus de nsvi agili ss ltu prosilivit, atque inter

medias hostium catervas, velut lee furibundus, a dex

tris et a sinistris prosternsns, audaeter se ingessit.

Cujus subitaneum impetum1

non ferentes, rsputanta

ilium numerosiorem adduxisse exercitum,

ab obai

dione celeri gradu difi'

ugiunt, mutuo se ad fugam

cohortantes et adventum regis inopinatum adinvicem

nuneiantes . Unde factum est ut a fuga cohiberi non

313111

3.ow n poterant, donec Ramulam ingrederentur civitatem, Sa la

dino in surru suo rapido cursu pra currente. Rex au

1quique] quinque,R.W .

The MS . inserts per.

A .D . 1 192.

Advance of the

CHRONICA

randis elamoribus mugiunt, animasque cum sanguine

ruotando ad Tartara emittunt.

1 Bra ibant 3 semperarbslss tarii in hac congressione potissimum laudandi,

quorum incomparabili virtute, hostilis impetus preci

pue repellebatur, audacia. atque ferocitss paulatim de

ponebatur.

3 N am dum scrum spicula sibi quisquecautius pra cavebat, assilientis hostis congressionem

incircumspectius evitare 1 poterat.

In hoe autem belli certamine quantum virtus regis

enituerit, quantumque snorum probitas claruerit, quot

que millis hostium prostraverit, et quot millia de bellofugaverit, incredibile rslatu esse videtur, nisi virtus

divine. accendatur. Quis enim unquam crederet lxxx ‘“

milites contra 1x 15 duo millia fere per totum diei spa

tium its insuperabiliter potuisse congredi, tot insul

tuum ictibus impeti, tot jaculis lanceari, ut non solum

illa si evaderent, sed nec de prima station s sus per

unius pedis spatium,retrocederent, quin etiam adver

sarios undiqus prostsmerent, la tamque st inopinstam

Victoriam,fugatis hostibus, reportsrent, nisi divina

virtute eredantur5 fuisse subnixi, celestique protectionssufi

'

ulti ? Denique illi qui in urbe JOpen ob custodiam

remanserant, regis suorumque invincibilem fortitudi

nem admirando attendentes, de urbs audacter prorum

punt [st] hostes a tergo invadunt. Quorum subitaneainvas ions , regisque ac snorum indefessa congressione,hostes compulsi, cum magna sui confusions suorumque

amissione fugiendo terga vertunt, ac in cavernis ct

sntris delituerunt.

Interea nuncistur 5exercitui quem 7

spud Ptoloma‘idam rex reliquerat, apud Jopen ab inimicis undiqus

1 emittuat] remittunt,R. W .1evitare] evitari, MS .

1 P rc ibant] R. W . ; pra lisbsnt,1creda s tur] crederentur,R. W .

1nuncia tur] nunciantur, MS .

deponebatur] sternebatnr,R.W .

1quem] qua , MS .

JCHANN IS DE OXENEDES .

conclusum, nec aliquo pacto posse svadere nisi coslitus l A l l 1 192.

ei subvsniatur. Tune mcsror et luctus omnium,vox

una plangentium,timor st tremor occupat omnes,

a

fugam omnes meditantur. Concurrunt tamen undiqus

strenui milites, simul colloquuntur, exercitus, si forts

aliquid ereptionis subsidium regi conferrs esset possibile.

Ca saream itaque unanimiter proficiscuntur, sed ibidempm timore hostium substitsrunt, ulterius progredi non

audsntes . Eis autem ibidem subsistentibus , nunciata 5

est inopin ata regis V ictoria , ex qua relations immensalmtitia perfusi

,laudum prasconia d smptori omnium

In disbus autem canicularibus scilicst Ad VinculaSancti Petri, has c belli congressio facta est.

Post ha nc incredibilsm regis Ricardi vistoriam, cum Pestilence at

idem rex apud JOpen morarstur per vij‘3m

ebdomadas0pm

quidam pestifer morbus ex seris corruptione provenisns

ipsum regem omnes[que] fsrs suos perniciose invasit,st quotquot ex has morbi contagious perculsi sunt

citius in terisrunt, excepto regs , Domino s i sospitatem

tribuen te.

Cern ens itaque rex Ricardus thesaurum suum,quodmoun d resolves

large. manu nimis inconsulte militibus distribuerat,

wreturn home’

paulatim deficsre, sxercitumqus Francorum et alieni

ganaram quem multis sumPtibus datis jam per ann um

conduxera t sscumqus rstinusrat,mortuo duce Burgun

dize, velle repatriare, necnon st exercitum proprium

partim hostili congrsssione partimqus pestifera. tegritadin e

, paulatim minorari, hostilem vsro exercitum

de die in diem augmentari, Fratrum Templi st Hos

pitalitatis necnon st principum qui cum so erant usus

cch‘

m] celerius, R. W . R. W . has convenerunt tamenviri strenuissimi exercitas simul

2a] ct, MS ’

colloquentss, si forte ,"&c.

R. W . inserts ita ut. nuncia ta ] nunciatnm, MS .

A .D. 1 1 92.

shipwreck.

CHRON ICA

consilio,

ad horam repatriare disposuit, ut iterum

multiplicato numero tam militum quam pecuniarum

fortins st instructius ad obsidendum H ierosolimam

rsgredsretur, juratoria super hoc prwstita cautions .

H is autem omnibus id infortunium,secundum quos

dam, potissimum accessit, quod nunciabatur ei quodComes Jchannes

,frater ejus , quem in Anglia reli

quers t, sibi Angliam subjugare molisbatur ; quod se

velle facsrs rei postmodum probavit eventus. Et

quia tanti principia tantiqus exercitus discsssio non

absque ibidem rsmansntium gravi periculo tsrraeque

subjugatse dispendio fisri potuit, treuges inter Chris

tianos atque paganos, utriusque exercitus petitions et

consilio, acceptas sunt a Pascha subsequenti usque ad

trium ann orum curriculum.

Tempore sibi autumn ali presparatis navibus , omni

busque rite dispositis, rex Ricardus atque domina

B erengaria cum sorore regis Johann a. regina Siciliaa,

necnon st proceres cum exercitu mare Mediterransum

transfretaverunt. Quibus abeuntibus, justo Dei judicio licst nobis occulto, illico subortas sunt insolitm

tempestates, st mari navigantibus, psrsscutionibus illicoin terram applicantibus, nonnulli naufragium perpessi

sunt ; quidam in litors,navibus confractis amissisque

Opibus , nudi vix evassrunt ; pauci vero ad destinatum

salutis portum applicusrunt. H i autem qui maria

evasere psricula , hostiles aciss ubiqus rspererunt contra

sos in tsrra consurgers , a quibus immiserieorditer

capiuntur, dispoliantur, as gravi redsmptionis debitononnulli afi igun tur nullus subterfugisndi locus tutus

relictus est, quasi tellus st mare contra fugitivos Dei

conjurassent. Undo satis conjici potuit ipsorum re

ditum nsquaquam Deo fore acceptum, peregrinationsnondum sxpleta qui ipsos, post modicum tempus

, in

R. W . has st in term applicantibus illuc pen ccntiones.

CHRONICA

A .D . 1 192. comparaverat ; quorum unum dum esset in navi in

annulo aureo includens, annulum illum domino castelli

per dictum nuncium transmisit. Percunctatus vero

nuncius a domino loci illins, quinam essent qui con

ductum petebant, rs spondit peregrinos esse a H ieroso

lima redeuntss . Deinde nomina scrum requisivit

attentius. Unus,inquit, eorum appellatur Balde

wynus de Betun , alter vero dicitur Hugo mercator,

qui etiam vobis annulum transmisit.”At dominus

illud diutius intuitus, Non ,

”inquit, Hugo, sed rex

Ricardus appellatur, st subintulit, licst ipss jaravime omnes peregrinos de partibus illis adventantes

comprehensurum,nee aliquid munus ab eis accep

turum ; tamen pro dignitate muneris st mittentis

domini qui ms ignotum ita honoravit, et munus

missum remitto, st liberam abeundi licentiam con

cedo.

” Rsversus itaque nuncius,

omnia his s regi

intimavit. At ill i, valde trementes, media nocte,

comparatis equis, de villa prasdicta occults exeunt,

sicqus per tsrram illam diutius libers proficiscuntur ;sed dominus ills latenter post sos exploratorem ad

fratrsm suum transmisit, ut regem in terram suam

comprehenderet. Ubi cum rex advenisset, st urbem,

in qua1 frater pm dicti domini morabatar, fuisset

ingressus , statim ills , accersito ad se quodam fidissimohomine suo, Rogero nomine, Normannico genere,

qui cum so per'

xx . annos extitsrat, et neptem suam

ei tradiderat,’prmcepit si ut domos ubi peregrini

hospitabantur diligenter perscrutaretur, si forts regem

per loquelam vel per aliquid signum explorers posss t,promittens as s i medietatem urbis daturum si regem

intercipere posset. At ills singulorum hospitia in

quirsns st discutiens, tandem reperit regem ; quo

diutius dissimulante quid erat, tandem importunitate

qua ] quam, MS .

JORANN IS DE OXENEDES .

precum s t lacrymarum pii inquisitoris compulsus, con A .D . 1 192.

fitetur quod erat ; qui statim cum lacrymis fugam

latenter eripere adhortatur,equum psroptimum regi

tradsns. Postsa autem ad dominum suum revertens,

dicit frivolum esse quod audisrat de regis adventu,

sed esse B a ldewynum de Betun st comites ejus , deperegrina tion s redeuntss. At ills furibundus, jussitomnes comprehendi ; rex autem, latenter de urbsegrediens cum Willelmo de Stagno st quodam pueroqui lingnam Tsutonicam intelligsbat, per tres dies stEscapes.

noctes sine cibo profectus est. l Deinde, famis in°

sdia 2

urgente, ad quandam villam nomine S inanan 3 in

Austria props Danubium divsrtitur, ubi tunc temporis

ad cumulum omnium malorum dux Amstriaa morabatur. Puer vero regis ad sscambium vsniens , cum

plures bysantios proferret, nimisque curia litsr ac pom

pociter se haberet, a civibus illico comprehensus est,

ac, requisitus quisnam esset, servientem cujusdamditissimi mercatoris se esse respondit, qui post tri

duum ad urbem illam esset ventura s. Sicque tunc

ab s is dimissus , ad secretum regis hospitium clanculo

rsgreditur, fugamque quantocius cohortatur, denun

eiaus regi qua; sibi accidsrant. Sed rex post n imiam

maris vexationem in pm dicta urbs per a liquot diesrequisscere cupisns, dum prasfa tus puer sa pins pro

smendis necessariis ad forum publicum rsgreditur,

accidit sum semel, dis Sancti Thomas Apostoli, chiro

thecas domini regis sub zona sscum incautius gestasse ;

quas magistratus urbis intuentss, puerumque iterum

apprehendentes , dirissims torqusnt, varns poenis st

cruciatibus afliciunt, vulnera. infligunt, lingnam abs

tractam amputare minantur, nisi citius rei vsritatem

confiteatur. Puer autem intolerabili cruciatu com

in via pet-mansit,R. W . S inanan] Gynatiam, R. W .

Sic M S . fame urgente, M . P . m et] erat, ibid.

CHRONICA

pulsus, ut se res habuit eisdeminnotescit.l At illi

continuo haac omnia duci annunciantes , hospitium

regis circumvallant, et, ut se spouts reddat, acritsr

insistunt. Rex autem ad tumultuantium vocum 9 bar

bariem velut impsrtsrritus mancus, suamqus defeu

sionis probitatsm non apud tot barbaros pmvalere

ssntiens, jubet ducem adesss pm sentsm,ipsi soli se

redditurum promittsns. Duci autem illico adventanti,

rex aliquantulum obviam processit, sequs ei cum

gladio tradidit. Dux autem,lmtissimus sfl

'

ectus, secum

regem honorifics deduxit, quem domui strenuissimis

militibus suis custodisndum tradidit, qui die noctuque

strictis ensibus arctissime sum ubiqus custodirent.

Quod miserabile infortunium, non absque omnipotentis

Dei judicio, licst nobis occulto, cvenisse arbitrandum

est ; sivs pro ipsius regis lubriew wtatis srratis 3 cas

tigandis, sive pro subditorum snorum peccatis fsriendis ,

vel ut detestabilis malitia, regem in tali casu pro

sequsntium, per universum orhem divulgata , finds .

relinqueret posteris suis tanti facinoris canteria, qui

tantum regem tanta virtute ac potentia prtsditum,

atque de tam laboriosa. peregrinatione redsuntem,

tanta oppressions ac ca lamitate afl ixsrunt, at postmodum intollerabili rsdemptionis debito regnum sjuscontriverunt. Nam quas gens, rogo, nsfaria st a

Christiana fidsi lsgibus aliens. in tanto princips as

in tali casu comprehenso, graviora vel sasviora vellet

unquam exercuisse judicia ? Etiam si in manibus ipsius

Saladini per simile infortun ium decidissst, contra

quem idem a. finibus terns ,relicto regno nuper adepto,

relicto. patris , parcntibus as amicis, dimicaturus

numque ejus tolerabilioris redsmptionis jugo gravasset,

inaotcacit] intimavit,R. W . utdetestabilis] nter detestabili,vocum] vocem, MS .

erratic] em tibus, MS .

A .D . 1 198 .

H e accuses him.

CHRON ICA.

coram omnibus accusavit. In primis, scilicet, quod perconsilium st auxilium ejus , regnum Scilicia atqueAppullia quod ei jure ha reditario debsbatur, dsfunctoregs Willelmo, amiserat, pro quo adipiscsndo exerci

tum permax imum data infinita pecun ia , conduxerat ;

cum idem rex sibi auxilium fore pra stiturum fideliter

spopondissst, ut regnum idem a. Tancredo optineret.

B eindo causatur ds imperatore Cypri, qui si aflinitateconjunctus fusrat, quod sum injuste ab imperio de

posuerat, et tsrram ejus cum thesauris violenter inva

ssrat, et insulam cuidam alieno vendiderat. Post

modum vsro regem accusat ds morte marchisii de

Monts fsrrato, quod scilicet per ejus proditionsm atquemachinationem ab H ausasis 9 persmptus sit, quos etiam

miserat ad perimendum regem Gallia , dominum suum,

cui nullam fidelitatem in communi s crum peregrination ssicut juramenti sacramento inter utrosqus confirmatum

est,

sxhibuerat. Deinde conqueritur, signum ducis

Austria ,consanguinei

~

sui, ob ejus contemptum in

cloacam apud Joppen pra cipitaverit, st Tsutonicos

suos in term. ills Hisrosolimitana verbis opprobriosis

et factis ubiqus dshonsstavsrit. Super his st hujusmodi calumniis

,rex ab imperatore conventus con

festim,

’ in msdio stans cum duce Austria , qui pro so

tunc plurimum lacrymabatur,contra. singulas objec

tionss ita luculsnter s t argumentose peroravit, ut 0 1n

nibus admirationi ac venerationi habsretur, ita ut nulla

suspicio ds his in quibus accusabatur in cordibus

corum ulterius rssidsrst.

‘ N am objsctorum5vsritatsm

st ordinem quibusdam veridicis assertionibus st pro

babili argumentatione ita in lucem propalavit, ut

omnes falsas suspicionss, quibus impetsbatur, omni

modis cassarst st gestorum vsritatsm non reticerst.

S c. S icilian.

i res iden t] remuneret.R. W .

2 Hann a'

s] As sissinis, R. W . objectorm ] dictorum, ibid.

TheMS . inserts “ idem rex.l R.W . inserts allegationibus.

JOHANNIS DE OXENEDES .

Proditionem temen ,

lvel alicujus principis machina A .D . 1 193 .

tionsm, constanter defendsbat, asssrsns se semper fore

paratum ad purgandam innocentiam suam super tali

objections , prout curia Imperatorie adjudicavsrit.

Cumque diutius coram Impsratore st principibus dis

trictia ims,

’2ut erat 3 facundissimus, allegassst, surrexit

Imperator,st regs ad se accersito, osculatus est sum,

deinceps blande, lenitsrqus , cum so alloqusns. Ab illo

ergo die scapit imperator regem vehementer bonorare

st familiariter cum so agers . Deinde mediantibus

amicis hinc inde utrisque partibus ds redemptionsregis diutius tractatum est. Tandem ad hoc psr

ventum est, ut pro redemptions sua darst cl.‘ millia Agrees tomya

hundred an

marcas a rgent1 ad pondus Cholonensmm. Cumquethom nd

super hoc imperatori st regi conveniret, pra stitum

m agno, nu

est ab episcopis st ducibus ac comitibus juramentum[dis A postolorum] Petri st Pauli

,ut quamcitius peou

niam pra nominatam rex solvisset, illico liber ad regnum proprium regrsdsrstur.

Perlata autem in Anglia hujus concordia sententia.

a regis cancellario, qui literas domini regis st 5 bullamaursam impsratoris sscum detulit, continuo exivit Contributions

11Englanded1ctum a Justimarus reg1s, ut omnes

, sp1s cop1, cler101,to pay 11.

comita st barones , qua libst etiam abbatia sive prioratus

, quartam partem reddituum snorum ad redsmptionsm regis conferrsnt ; quinstiam ad illud Opus calicesargsnteos sustulerunt.

Johannes , Norwycsnsis spiscopus , per totam suam

dioca im dimidium pretii de calicibus sumpsit, st

dimidium de proprio suo a llevavit. Cistereisnsis etiam

Ordo, qui hactenus exactions st hujusmodi consue

tudine liber extitsrat, lanam suam ad redsmptionsm

tamen] quoque, R.W .,who adds era t] est, M S .

centum st quadraginta millis.dich ictin in e] dil ertissime. at] in, MS .

A .D . 1 193.

Death of Saladin.

Prince John’

s

The K ing otFrance tries to

lease and returntoEngland.

CHRONICA

regis contulit. Nulla denique ecclesia, nullus ordo ,

nullus sexus,nullus gradus pra termissus est, qui ad

redsmptionsm regis [non] cogsretur.

st totum illins ann i circulum insolita tempestates, inundationes aquarum ter seu quater in quolibet mense ,

horrida. tonitrua , hysmalia fulgura st coruscationes ,

frugum st fructuum infertilitats s .

Eodem ann o circa x1“ , Soldanus, qui tanta mala

Christianis intulerat, divine. animadversions percus

regnum Salad inus 1 frater sjus statim arripuit. Fue

runtque cum so st sub so dlii Saladini, contra quosfilii Norad in i, quos Salad inus ds regno patris scrum

sxpulerat, cum multudine Persarum ascendsrunt.

Regs autem,Ricardo, apud Imperatorem detento

,

comes Johannes, frater ejus, qui filiam comitia Glou

cestria dux srat in uxorem,andito fratrie infortunio

,

atque ds regressions fratris difi dens, fa dus amicitia

iniit cum regs Philippo Francorum st sinistro usus

consilio, in Anglia. pro fratre coronari voluit sed

laudabili virtute impsditus est.

Rex autem,Philippus

,inimicitias contra regem Ri

cardum ubiqus sxsrcsns, Normanniam cum maximo

exercitu aggrsditur, non ordini,non sexui, nec a tati

parcens . N am plurima cas tella , partim'

proditione, par

tim expugnando, sibi subjugavit ; Rotomagum etiam

obsedit, sed laudabili comitis Leycestria probitate st

civium ejusdem urbis, cum snorum amissione st con

fusions ab obsidione compulsus est.

Anno gratia Mcxciiij° rex Ricardus, maxims jam

parts rsdemptionis sua persoluta, datisque pluribusobsidibus pro relique parts qua restabat psrsolvenda ,

S aladinus] Saphadinus,R.W .

3 R.W . inserts Anglorum.

R. W . inserts septem.

CHRONICA

seipsos cum suis in voluntate st miseratione regis

ponentes. Quorum quosdam in carcsrem rstrusit, quosdam digno pretio redsmit, pecuniam singulorum in

tali necessitate avide sitiens. Nse mirum quia enim

thesauros proprios multis in locis jam sxpenderat,

cosque partim in diutina peregrinations partim pro

sua redemptions omnino evacuavsrat, necesse erat ut

aliorum pecunias avidins exquireret. Dua quidem

pra cipus causa sum vehementer urgsban t, ut, scilicst,

obsides pro se datos srga Imperatorem rsdimsret,

st

ut exercitum cOpiosum contra regem Gallia , qui ter

ram suam incendiis ac rapinis undiqus deves taba t,

confestim conducerst. Q uapropter si,

avidins quamregiam majestatsm decuit

, pecuniam a. subditis exqui

rebat, tali casu ignoscsndum potius erat, st tantis

angustiis afi icti regis pie compatisndum, quam aliquidregia necessitati derogandum.

Subactis igitur in Anglia omnibus in brevi adver

sariis,rex Ricardus in octabis Pascha apud Wyn

toniam consilio procerum suorum, licst aliquantulum

rsnitens, coronam portavit, archiepiscopo Cantuarisn si,

Huberto W altero, missam cslsbrants , qui anno pra

Coronation or tsrito a H ierosolima. regrediens in archiepiscopum est

consecratus . S [t]atim post ha c apud Portesmue

nevem ascendit, st in Normann iam applicuit, st apudBrus nocte illa quievit.

Gemena autem comes Johannes se nsquaquam fratri

suo posse resisters, laudabili usus consilio, regi in

Normanniam applicanti supplex occurrit, sequs ad

pedes ejue humiliter cum quibusdam militibus prostravit,miserationem fratrie cum multis lacbrymis implorens,seque in multis accusans st insipientiam confitsns. A t

vero rex fraterna calamitati misericorditsr compassus

non se a lachrymis cohibere potuit, sjusque temeraria

quidem] siquidem, MS .

JOHANN 18 DE OXENEDES .

pra sumptioni condonavit,fratremqus in terra pro AJD . 1 194.

stratum erexit, st in benignitatis gratiam recepit, sed

tamen terms ejus ablates nsquaquam si continuo

restituit. Moxque ambo militari caterva stipati,hostiles acies sa pins invadunt, obvios quo

'

sque adver

sarios prosternunt, castella. ac terras a regs Galliaoccupatas paulatim ,

capiunt, tsrramque adversariorum

rapinis st incendiis devas tant. Regsm vero Francomm a Vsrnolio

,deinde a finibus

'1\1ronia cum summo.

Victoria fugavsrunt sicqus in Picteviam transientes

cas tellum de Tailsbur st terram omnium advsrsariorum

snorum invadunt.

Anno gratia Mcxcv°C slestinus papa ducem Aus

038mtria Limpoldum nominatim excommunicavit, et omnes Ifgemon

imghin genere qui in regem Ricardum

lst suos menus in ofAustria.

jscsrant violentas , tsrramqus ducis anathemate inno

datam ecclesiastico supponens interdicto, ob injuriamregi Ricardo repatrianti st ob retentionem obsidum

quam ipss dux intulsrat.

His pra fato duci ab episcopo Vsmonensi denunci gem of the11110 ofAustria.

ans, dum 1dem dux mandat1 apostohcl aspernator

existers t, perousse. est terra illins anno pra cedsnti

sterilitate inaudita , fame st pests . Danubius etiam in

quadam parts terra ejus plus solito inundans , inopinato eventu

, x . millia hominum submersit. Sed quiain omnibus his plagis non est aversus furor Dueis

,

immo adhuc plurimos chaides pro injusta redemptionsregis accipiens, cosque in arcta custodia deponens , ad

ultimum ipss divino judicio terribiliter percussus est.

Ipso cum proceribus suis natale Domini cum max ims.

pompa st gloria cslsbrants , die sancti Stephani cum

lusum equitandi9

psrgeret, comitantibus suis sociis,

equus cui dux insidebat mole nimis ofl'

snsus, corruit,

sedentisque pedem cum tibia insanabiliter contrivit.

in regs Ricardo,MS . I equitandi] equitando lusum,R.W .

G 4

CHRONICA

A .D . 1 195. Nam tibia. cum pede protinus quadam nigredine intu

Invasion of

mescsns , nullo medicorum cathaplasmate ssdari potuit,

dux diutius ferre non valsns,pedem a. oture truncari

fecit, ipso dolabram interim tenente, ea terie omnibus

pra nimio horrors st miserabili domini sui miseratione

hoc facere rsnuentibus. Sed nec sic evasit doloris

cruciatus. Nam statim femur, cum reliquo corporeigns execrabili depescebatur. Tandem vero agnoscens

impistatis sua culpam,quam in regem, st in obsides

regis Ricardi , maliciose exercuerat, suadeutibus epi

scopis qui ad srant, chaides absolvit, st residuum pe

de regis redemptions,quod nondum sxpeuderat,

se redditurum sp0pondit, atque ecclesiastica censura

recsperunt, atque ita vita decessit. Cujus corpus diutius inhumatum jacuit, eo quod filius ejue mandate.patris exequi nollst. Tandem ab amicis compulsus ,

obsides absolvit, st repatriendi licentiam concessit

Qui cum maximo labors atque inedia latenter ad pro

pria sunt reversi. Telis igitur ultio in ducem suosque

divinitus processit.

Circa dies istos Rex de Marosh cum xxx . legnlis

potentissimis, quem mirabilem mundi, id est Mira

Mumelin nomiuant, st cum universo exercitu suo in

H ispanism applicuit, habebatqus in exercita suo sex

adventu, tota Christianitas contremuit conturbata, devastabat enim incendiis provincias , st, rapinis depopu

lens , nec parcebat dignitati nec ordini.

Anno gratia Mcxcvi°. Tempore sub sodsm im

marserum argsnti de redemptions regis Ricardi ad

turibula per totum orhem in ordine illo faciends

Sed abbates tam ipsum imperatorem quam domum

CHRONICA

A .D . 1 197. tempore in custodia sue detinuerat. Pro his st bujne

Dthe

rd betweenngs ofEng

modi malis ments st corpore vehementer afi ictus , in

dolore st tristitia diem clausit extremum.

Inexorabilis discordia jampridem inter regem

land and France. Anglia st regem Gallia exorta , nsquaquam potuit

ullo pacis fa dere terminari,aut aliquid colloquio inter

sos habito sedari, quin utriusque exercitus provincias ,ferro, flammis devastaret

,rapinis indulgsret, urbes ,

castella,scclssiasque solotenus sverteret ; in tantum ut

terra absque habitatore relicts , st cultoribus evacu ate ,

solitudinis speciem multis in Iocis pra ferre videretur.

Nse defuit tanta impietati divina ultionis animad

versio, qua utriusque principis ten -as fame st pests ex

nimia asris intemperie per v13 annos dirissims flagel

larst. In Gallicanis tamen partibus major fames st

calamitas esse videbatur. In utrisque vero exercitibus

similis pugna dissimilis pugna causa geri videbatur,

cum terras, ques rex Francorum partim dolo partim

quorundam proditione subjugaverat, partim subitauea

invas ions , nemine defendente, injuste pra occupaverat,rex Anglorum de captivitate rsgrsdiens nitebatur

enferre st de manibus violentis invasoris violenter ex

torquers . Unds st in omni fsrs decsrtatione sue

prosperior si fortune arridebat, st optatum decertationis

tropha um la tus reportabat. Ex quo, enim, liber ab

i1upsrators rsdiit non solum oblate castella absqueGisorcio st quibusdam alije recuperavit, verum etiam

st multo plura quam amissrat castella , assultu st chei

dione sibi subegit.H is temporibus surrexit quidam pra diator egregius

in Francia, qui usuram maxims conshatur extirpate.

Nomen ejue Fulco fuit. Hic destinavit in Angliam

abbatsm de Flai ad deponsnda tempora sommero n

disbus Dominicis.

JOHANNIS DE oxENEDES .

Anno gratia McxcviijO, rex Ricardus comitsm A .D . 1 199.

Regs Anglorum procurante, Otho, nepos ejue,in $xcma rs.

regem Alemannia coronatus est. gfiifihflng of

Favors Innocentii, papa tertii, exortum est in ItaliaM g,“novum genus pra dicatorum, qui Jacobita voluerunt

appellari. Isti in victu st vestitu satis tenues, aurum

st argentum vel aliud quid proprium non possidsntes,

ibaut per civitates st castslla. verbum evangelii pra

dicentes . Multiplicati suut autem in brevi per orhem

universum ; habitantes 9 in urbibus st civitatibus , nihil

ds crastino cogitantes.

Dominus papa regi Anglorum dedit in mandatis Hubert, Arch

quatinus statim, visie litteris, sub posna interdicti, archiepiscOpum Cantuarisnssm,

Hubertum,ab omeio justi

Cometa per xv. dies mense Novembri per diem oomnt.

apparuit, interitum regis Ricardi prodigialiter, ut

s innt, pra figuraus, sicut st hyemalia horrenda toni

trua , qua in orestino Sancti Thoma apostoli audita

suut.

Anno gratia Mcxcix", S [t]atutis treugis inte i Truce between

K . Richard andregem Francorum et regem Anglorum,

rex Ricardus illamK ins of

circa tempus quadragesimale, habits inter utrumque

regem colloquio de pacis reformations , tandem treuga

inter sos usque ad quoddam tempus septa sunt. Exhas autem occas ions rex Ricardus, nactus opportuui

tatem,movit privatum exercitum,

vsxilla st arma in

quadragesima contra vicecomitem Lemovicsnsem, qui

tempore hostilitatis contra regem dominum suum rs

bellavsrat, st foedus amicitia cum regs Philippo pepi

gsrat. Cumque terram vicecomitis ferro st flammin

devastars t, utpote ab armis infra id tempus sacrum

feriari nescisns, tandem venit apud Chalichepetol, tur

R. W . places this under the R.W . inserts “ deni ct scpteni

simul.”

Chains.

He is wounded

CHRON ICA

rimque obsedit, st atrociter per tres dies expuguavit,

pra cipiens fossoribus suis ut turrim subfoderent atque

subfossa submsrent, quod postmodum factum est. In

turri vero pra dicta non srent alicujus militia vel

defeusionis viri, nisi quidam ex famulis vicecomitis,

qui frustra pra stolabantur aux ilium domini sui, non

a stimantes regem fore pra sentem qui sos obssderat,

sed aliquem fore ex familia regis. Hos igitur rex ipss

cum arcubalistis ita aggressus est, dum ca tsri circum

fodsreut, ut vix aliquis anderst circa propugnacula

turrie apparers , aut eal quolibet modo defenders .

Attamen aliquotiens lapides psrgrandes ds summis

prOpugnaculis pra cipitabant cum magno impetu deor

sum rusntes,circumstantes tsrrificabant, sed fossarios

poterant minime prosternere, nec ab inceptis impsdirs,quia consuetis ingeniis suis undiqus srent protesti .Itaqua die tertia advsspsrante, in orestino videlicet

Annunciationis B eata Maria , cum rex post prandiuminermis

,excepto capsllo ferreo, cum suis ad turrim

coufidenter accessissst, ac obsessos telis et segittis

more solito impetsret, secs , quidam armatus, qui fere

per diem illam totem ante prandium in quodam pro

pugnaculo turrie pra dicta astiterat. atque omnia tela

ferrea ,sartagine Opposite, illa sus sxceperat, omnssque

obsidentes diligenter exploraverat, interim subitoadvaniens tetsndit arcubalistam atque quoddam qua

rellum violenter direxit ad regem, ipso inspicients st

acclamante, psrcussitque regem super humerum sinis

trum juxta colli spondylum,

’3sicqus arcuato vulnere

telum dilapsum est deorsum,ac lateri sinistro immer

sum, dum rex se non satis incurvarst sub quadrato

scuto quod ants sum pra ferebatur. Pro quo vulnere

inflicto, rex audacitate semper pra dicabilis, nulls.

cord is suspiria , nullam plangentis vocem smittebat,nullam tristitiam in vultu aut in gestu tune ad pra

ea ] sam, M S . I 3spondylum) spondilia, MS.

A.D. 1 199.

H is character.

CHRONICA

in Ralmis juxta petrem suum,regio honors, ab epi

scopo Lincolniensi hamatum est.

In primordio vero rsgni sui,ob sxcsllsntis animi

batur. N am cum in rsgni solio sublimatus esset, satis

modeste intendit, justis postulatiouibus libentsr annuit,

spiscopatus vacantes, necnon abbatias propriis pastoribusorbatas , continuo dedit, omnibus jura sue. repromisit.

A multis accepts pecunia reddidit. Cartes etiam atque

privilegiates libertates renovavit, ab un iversis tamen

pecunies pro hujusmodi negotiis captantsr accipiens , ed

conficiendum illud iter H ierosolimitanum, quod iter,

relicto regno nuper adepto, cum summa devotions

arripuit ; arreptum, cum magno divitierum apparatu et

studuit. Quem Dominus in illa. expeditions itinerisubiqus custodiens, sanum st incolumsm contra. spem

omnium ad regnum proprium rsduxit ; regnumque, in

magna parts contritum,restituit, inimicos suos contra

sum insurgentes ubiqus conterrens st humilians, illum

vero divine miseratio ubique extollens st sxaltans .

Sed heu,proh dolor in honors positus st regno

restitutus , adjutricem Dei manum non intellsxit, ersp

tori suo dignas gratiarum ac tiones non impendit,vitiorum anfractus ex juvenili impetu contractos per

successions maturioris a tatis minime corrigere studuit.

Tanta autem ferocitatis ac protsrvitatis procesen tem

poris sxtitit, ut omnes virtutes ques in regni primcldio ostentavsrat nimia ssveritate obfuscaret. Ita ut

quoslibet de negotiis suis sum interpsllautss, minacioculo transfigeret, proterva ac feroci voce reverberarst, leoninam feritatem in vultu atque in gestu prateuderet, nisi pro libitu suo pecuniis st promissistumidum anim11m delinire satagerent. In triclinio vero

cum private familia positus, satis afi'

abilis st blandus

JOHANNIS DE OXENEDES.

exhaurire, its at vir aliquie pra dives jus ha reditatis

regum afi ixit, non parcsns ulli gradui aut ordini

tam potestetis sa cularis quam ecclesiastica dignitatis.

Accessit autem ed totius mali cumulum jux ta ejusvita termiuum prioris sigilli sui renovatio, quo sxnt

edictum per totum ejue regnum ut omnes carta ,cou

impra sione roboraverat, irrita forent, nec alicujuslibertatis vigorem cptinsrent, nisi posteriori sigillo roborereutur. In quibus reuovandis, st iterum comparandis, innumerabilis pecunia congeste. est. Nec sic, tamen ,

illa miserabilia ac insatiabilis vorago cupiditatis ali

quatenus ex congestis potuit exsaturari, quin quotidieexcogitaret cum omni molimiue doli, quomodo singu

lorum pecuniam emungeret, thesaurisque suis coacer

vando inferrst. Nulla enim meminit a tes , uec aliquehistoriaram tradit auctoritas, quemquam regum pra ce

a regno suo exegisse ac escapisse pecuniam, sicuti Rexiste sxsgit et sibi coacsrvari infra illud quinquennium1i ds captivitate rediit, quamvis in has parts ali

quantulum sxcusari, possit. N am idcirco tantam pecu

niam congessit ut potentes homines regis Gallia sibiconciliaret, ut nepotem suum ad imperium provehsret,

suo imperio subjugaret. Sed ecce regem jam minesin subditos st rebelles spirantem, ingentique animo

potestatis] potentia, MS .

A .D . 1 199 .

CHBON10A

A .D . 1 199. pemurrentem, acceptumque tempus posuitcntia dissi

mulantern, ultio divine rspsntina. animadversione

atrocitsr prostravit, malieque suis actibus tsrminum

jam olim pra fixum missricorditer imposuit. Corpusvero suum ad Fontem Ebreudi secus pedes patris sui ,

cujus proditorsm se confitsbatur,sepsliri jubens, ecclesia

Rotomagensi cor suum inexpugnabile Isgavit ; apud

cipiens, ha c pro munera Pictavsnsibus concessit propter rationem pra dictum assignavit. Botomagensibus,propter scrum fidelitatem, cor suum pro exsnnio trans

tulit. Pictavensibus propter uotam proditionsm

stercora sue rsliquit. H is itaque dietis, tumors ad

cor ejue subito penetrants,‘ viij., idus Aprilis , dis

Martis, vir martio operi deditus, apud eastrum pra

dictum spiritum exhalavit. Sepultus est ed FontemEbraudi, sicut ipss edhuc vivens ordinevsrat. Unds

A Chaluz occidit rex,rsgni cardo, Ricardus

H is ferus, his humilis, his agnus, his leopardus .

C asus crit"lucis Chaluz per sa cula nomen

N on intellectum fuerst,sed nominis omen

N on patuit, res clause fuit sed luce cad ente

Prodiit in lucem, pro cesu lucis adepta .

P ictavus exta ducis sspelit, tellusqus Chalucis ;

Corpus det claudi sub marmors Fontis-Ebraudi,

N sustria, tuque tegis cor inexpugnabile regis .

Sic loca per trina se sparsit tanta ruina,

Nec fuit hoc ftmus cui sufiicsret locus unus.

Regnavit autem rex Ricardus satis laboriose novem

annis st vlj. mensibus ac xx“i disbus, si recto com

putes a dis coronationis sua ,scilicst a tertio nonas

John acknow

CHRONICA

rum experti suut, qui curiam domini regis in negotus

frequentabant.

Regs Ricardo ab has luce subtracto , successit Comes

Johannes , frater ejus, in duca tum st in regnum.

Nam audits. morts fratrie sui cujus curiam panlo ante

reliquerat propter expensarum penuriam, st pro qui

busdam simultatibus inter sos subortis , statim Chium

castellum adiit, ubi thesaurus regius servabatur,

traditoqus sibi castello st thesauro a. Roberto dc

Turneham,mcx alia caste]1a et civitates Normaunia ,

nullo sibi resistents , occupavit. S ic communi procerumelections et civium acclamations in octabis Pescha

apud Rotbomagum Dux Normannia efi'

ectus est.

Brittones autem nscsm regis Ricardi audisntes, cou

silio et aux ilio frsti regis Philippi, occupavsrtmt cc

mitatum Andegavia et Csnommannicam civitatem, a

civibus patria sxcspti. Qui unanimiter contra ducem

rebellantss, omnim0dis coneti suut principem tetra

illins con stitusrc Arthurum puerum, dominum suum,

filium scilicet Galfridi, comitis Britonum, qui erat

natu secundus post regem Ricardum.

Dux vero Johannes Csnomanniam postea combussit,atque exercitum contra Andegavenses misit ; sed rex

Philippus, a. parts altera Normanniam invad sns, non

sinebat ducem contra Britones diutius congredi.

Exercitibus autem transmarinis ita ed invicem con

grsdisntibus, dux Johannes continuo Hubsrtum, Can

tuarisnsem archispiscopum, et W illelmum Marsscellum

direxit in Angliam ed pecsm suam ibidem denun ci

andam, st custodisndam, uua cum Gelfrido, filio Petri,

justiciario,lst aliis optimetibus regni . Qui fecerunt

omnes jurare fidelitatsm comiti Johann i. Comes vero

Johannss cum privatis suis latenter in Angliam ap

plicuit, atque a proceribus totius Anglia peeifice

justicitm'

o] justiciarn,MS .

JOHANNI S DE OXENEDES .

susceptus. Statim die Ascensionis Dominica a domino A .D . 1 199.

Huberto , Cantuariensi archiepiscopo, apud Westmonas

terium, cum maxims civium pompa , in regem corona.

tus est.

Deinde triplici involutus est sacramento, quodoa

His coronation

sanctum ecclesiam st ejus ordinatos diligerst st hono-m

raret, atque sam ab incursiouibus malignantium

defenderet ; st quod leges iniques, si qua essent, de

strueret, et bones subrogaret, st rectam justitiam in

rsgno sxerceret.

Expletis omnibus, st homagus acceptis, beatumAlbanum, orationis gratia, petiit devotus, st sic brevissimam in Anglia moram faciens, in Normanniam

Eodem tempore rex Francorum Arthurum, comitsmArthur

o

qge

awBritannia , cingulo militari donavit,

l in crastino A s- K.

sumptionis Beata Maria , st idem Arthurus fecit

incontinenti homagium regi Francorum ds Ande

gavia, Pictavis , Turonica , Cenomannie, Britannia , st

Normannie. Et rex Francorum promisit Arthuro

fidele auxilium suum ad ha s omnia perquirsnda.

Deinde reges sa pe dioti convenerunt ad colloquium Proposed treaty .

inter Butanantum et Wailun,ubi rex Francia petiit

ad opus suum totum Vegesinum,id est quicquid

coutinetur inter forestem de Liuns et Secanam, ex uua

parts , st riueres de Andeli st Techs 9 ex alters , dicens

quod Galfridus P lantegsneste, avus ejus, dederat idemLodov ico Grosso pro auxilio suo habsndo contra regem

Philippum’ Postulavit insuper, ad Opus Arthuri, omnes

terras pra nominatas , sed rex Johannss concedere no

luit,nec debuit st sic, soluto colloquio, discordes ab

invieem recesserunt.

Otho, rex Alemannorum,ab Innocentio papa st Otho xv.,um

Romanis omnibus slectus est,et ad Romanum imps

douacit] decomvit, B . C . Sc. Stephanum.

Tat-lac] Bethe R.W .

CHRONICA

A .D . 1900. rium admissus. Deinde ad msmoriam revocens quodper regem Ricardum ad tantum 1 fuers t promotus

honorem, regi Johanni significavit ut ipss difl'

sret

cum regs Francorum amicabiliter componere, quia ,

Deo volente, ipss in brevi succursum sibi talem

providebit, quelem imperialem deest cslsitudinsm

providers.Eodem tempore episcOpus B elvacsnsis, qui per bien

nium sub crudelissima. carceris custodia detentus fuerst,

pro sex millibus marcis argsnti, ad pondus sterlin

gorum numsrs tis regi Johanni satisfecit. Quo festo ,juravit episcopus memoretus quod nunquam in vita

sue contra Christianos arms gestaret.

Auno gratia MecO, post tediosam utriusque regis

exercitus fatigstionem, post plurima de formanda pacecolloquia, tandem inter se duo reges, de duali ad w ill

cem concordia tractantes, hujusmodi pacis formulam

composuerunt ; scilicet, quod Lodowycus, bona indolis

puer, filius regis Francorum st ha res, duceret in uxo

rem filiam Aldsfonsi,regis Castella ,

neptem regis

Johannis ; st rex Johannes darst Lodowico, cum neptesue, nomine B lanca , in maritagio, omnia castella. qua

idem Philippus ceperat in Normannia , de quibussaisitus fuit die qua validissimus rex Ricardus dm ssit

,

scilicet Vernonem,P asci st Yusri, st Novanciut, civi

tatem quoque Ebroicarum cum toto comitatu, st

Alvemam st B erri. Concessit etiam rex Johannes

quod si sine ha rede de prima uxors decesserit, quodfilius regis Francia behes t homagium Hugonis de

(1q st comitatum Albemarlia post decessum regis

Quod si neptis regis Anglia sine prols decesssrit,

pra dicta homagia et totum pra dictum maritagium

revsrtsretur ad rectum ha rsdsm regis Anglia . Pra

tersa rex Johannes dedit regi Philippo xxx . millia

1 team ] tantum,MS.

CHRONICA

archiepiscopis, summissis loculo cervicibus super humeros humiliter, deporteretur, mirabile dictu accidit quod,[cum] cerei in exitu civitstis ante corpus fuissent

sccensi, per iiij. dietas jugitsr arserunt, licet tempusex aeris intemperie multociens 1 vento st pluvie es set

turbulentum nude non est dubium quin Dominusan ima ipsius lucem pra paravit

3a ternam, qui pro

ejue corporis venerations non permisit lumen temporale extingui. Obiit autem anno gratia Mcc° decimo

quinto kalendae Decembrie. Vixerst in episcopatn

ty$131

"Anno Domini Mcc° primo, rex Anglia , Johannes,

celebravit Natale Domini apud Gildsford, ubi multa 1

festive distribuit indumsnts . Deinde in Norhamhumbriem profectus , maximam pecunia summam a. com

provincialibus extorsit. Reversusque cum regina sus, in

N ormanniam applicusrunt, st reges Francorum et

Anglorum ad colloquium convenerunt, st ita. pacifice

convenit inter sos, st per scripts confirmatum quodsi rex Francorum pacsm in aliquo pra locutorum

5vio

laverit, barones de regno Francia ,quos rex fide

jussores invenerst, soluti essent a fidelitate ejus , et

venirent ad regem Anglia ad impugnandum regem

Francorum. Eodem modo factum est ex parte regis

gone! for the Circa dies istos, ad instantiamdomini Innocentnoly M d.

0 o o

papa ,data est x13 pars ommum rsdd1tuum ecclesmrnm

ad subventionem Terra Sancta ; st tam magnates quam

plebeii, qui crucis signaculum deposuerant, districtioue

apostolica. resumers sunt compulsi.Romme be Anno Domini MccijO, habitum est colloquium intertween the

reges Francorum st Anglia , ubi rex Francorum, contra

1 The t

1a cct tin-balm ] turbulentur,

1pre locutorm ] pra locutam, R.

JOHANN IS DE OXENEDES .

regem Anglia mortali armatus odio, pra cepit indig A .D . 1202.

neuter quatinus incontinenti redderet Arthuro ds

Britonia universes terras ques tsnebat in partibustransmurinis ; sed rex Anglorum se minime facturum

respondit. Die sequenti rex Francorum irruit in ces £11

3;o

gatellum de Butanaunt, et illud solo tenus subvertit.

v

at 1git

hgivers !

Deinde in menu forti cepit castella ds Liuns, de Radepunt,

1st alie quemplurima . Deinde rex Francorum

tredens Arthuro milites ducentos de regno Francorum,

qui cum illo hostiliter irent in P ictaviam,ut bellicis

incursionibus regiones illas Arthuro subjugarsnt. Illis

autem pomposo tumultu progredientibus, nuntiatum

a t eis reginam Alianoram1 in cestello quod M irabellum

dicitur, paucorum stipatam pra sidio commorari ; qui

communi omnium deliberations furoris sui impetum

illuc convertsntes, eastrum obsidione vallaverunt. Oh

sidione igitur in orhem turrie disposita , venerunt ibi

in aux ilium Arthuri omnes P ictavia primates st mili

tes nobiliorss, st pra cipue Hugo de B rus,’

comes

Marchia , qui regi Anglorum publicus erat in imicus ,propter Ysabellam reginam ; quo audito, rex Anglo

rum, Johannes , cum festinatione in menu potenti a d

eastrum pra fatum perveuit. Quod cum Francigena

cum P ictavensibus cognovissent, exierunt obviam regi.

Sed,cum dispositis ecisbus hinc inde concurrisssnt,

rex superbie scrum conatibus viriliter resistens, omnes

in fugam coegit, atque tam pernici equorum cursu

fugientibus institit inimicis, ut una cum illis castellum

intraret. Fectus a t conflictus durissimus, sed virtute

Anglorum laudabili in brevi finitus . N am in illo

couflictu capti sunt cc. milites de regno Francorum, st

1 Castellum de d epunt per cessit,” R. W .

dies octc obsedit, sed, regs Anglo1 A lianoram] A lienor,MS .

rum snperveuiente, confusus rs 1 B rits] Brunus, R. W .

H 4

A .D . 1 202.

at

The report ofPrince Arthur’sca pture reachesthe K. of France.

Advice ofJohn’

s

C ouncillors respecting P .

Arth

CHRON ICA

cum ipso Arthuro omnes Pictavensiu'

m st An dsgaveu

sium nobiliorss, ita quod nec unus pes ex omnibusevasit, qui posset redire st casum aliis indicsre. Ar

thurus vero apud Feleciam sub vigilanti custodia te

mensit.

Rex autem, Philippus, obsederat diutius castellum

de Arches . Cumque in proximo spsraret se captu

rum esse cas tellum lugubris rumor de captions Ar

thuri st ca tsrorum qui srent cum so,ad sum concito

perveniens, rsmovit sum ab obsidione ills repatriavitque in Franciam,

nimis animo consternatus ex in

fortunio quod suis accidit. Cementes autem consilium

regis Johann is quod multas strages st ssditiones

facsreut ubiqus B ritones Arthuro domino suo, st quodnulls firms pacis concordia posset fieri, Arthuro superstits , suggesserunt regi quatinus pra cipsret ut nobilisadolescens oculis st gsnitalibus privarstur, st sic

dsiuceps ad principandum inutilis redderetur ; ut vel

sic pars adverse ab in sania sedula expugnationis con

quissceret, st regi se subdsret. Exacerbatus itaque

indefessa congressione adversariorum st minis eonmdem

st improperiis lacessitus, pra cepit tandem in ire a c

furore tribus suis ssrvientibus quatinus ad Falesiem

quautocius pergsrent, atque hoc opus detestabileperpetrarent. Duo vero ex ssrvientibus tam execrabile

opus in tam nobili adolescents committers detesten tes,a curia regis difi

ugsrunt. Tertius vero ed castellumvenit

,in quo puer regius a domino Huberto de Burgo,

regis camerario, diligenter custodisbatur, triplicesannulos circa psdes habsns . Qui cum mandatum regis

Huberto detulissst, sxortus est fletus st planctus intermilites qui custodisbant illum utpote nimia missratione

super nobili adolescents permoti. Arthurus autemdiram avunculi sui sententiam super se datum cognoscens, atque de salute propris omnino diffidens

,

totus efiuxus [est] in leerymas et lamentsbiles que

John’

s luxury.

CHRONICA

Ad tales igitur rumores Britones, non animis sedati,

sed magis magisque exacerbati, ferocius quam prius,ubi poterant debaccheti suut, jurantes quod nunquamdeinceps ab expugnations regis Anglia couquiescsrsnt,

qui tam detestabile facinus in dominum suum st ne

potem proprium exercsre pra sumpsissst. S icque fac

tum est ut necesss erat iterum pra dicare Arthurum

adhuc viventem et incolumsm,quem ubiqus diffs

mavsrant mortuum,ut vel sic efi

'

srata Britonum

ferocites aliquantulum mitigaretur. Quod cum regi

intimatum fuisset,nsquaquam si displicuit quod man

datum ejue expletiim non esset. Dicebent etiam

quidem militum domino regi nsquaquam ulterius

milites se inventurum qui castella sue custodirent,

si tam infaustum judicium se domino Arthuro nep oti

suo exercsre pra sumpsisset. N am si contingeret

aliquos deinceps capi milites a regs Francia ,vel ab

adversariis suis, similsm statim absque missratione

sortirentur vindictam.

Anno gratia Arthurus a Phalesia usqueRotomagum perducitur, st in turri Rotomagsns i retruditur sub custodia Roberti de Vetsri Poute. Tandem,

sscreto extinctus, nusquam comparuit.

Rex autem Gallia ,Philippus, cum Bri tonibus ia

stantsr regi Anglia mendaverunt, quetinus trad eret

s is Arthurum nepotem suum,acceptis pro so obsidibus

,

in mandatis mines feroces adjicisntes. Q uo abnuente ,

iterum rex Philippus invadit castella Normanniaatque inter alia cepit insulam de Andeli cum castello ,

st vallem de Ruis .

Rex vero Johannes celebravit Nstale Domini apud

Cadouum in Normann is,ubi

, postpositis incursionibus

bellicis, cum regina epulabatur octidis splendide, som

nosque matutinales usque ad prandii horam protrax it.

Rex vero Francorum,magno congregato exercitu,

cepit plurima castella super regem Anglia ,quorum

qua dam solo tenus complanavit, fortiora integra reser

JOHANNIS DE OXENEDES .

vavit. Vsnientibus itaque nuncus ad regem Anglo

rum, st dicentibus, Rex Francorum terram vestram

hostiliter ingressus est, cepit jam illa st illa castella ,s t castellanos vestros candis equorum turpiter alli

gatos abducit rex Johannes tale dedit responsum ;

S inite illum facers : quicquid modo rapit, ego una

die rscupsrabo.

S ic uec isti nsc alii sibi similisdenuntisn tss , aliud 1

potuerunt habere ab so re

sponsum. Comites et barones Anglia , qui ei setenus

adha serant, ta lia audientes, sjusque des idiam intelli

genta , impetrata licentia ad propria remearunt.

Deficiente igitur in Normannia st in omnibus terris

transmarinis omnimoda defensione, rex Francorum per

diversas regiones libers st sine contradictions dis

currens , cas tella sub sua potestate reespit.

Vidsns rex Johannes defectum suum seseque omni 3:11:11

nmy!“1mlitari subsidio destitutum,

in Angliam veniens,

maximum pecuniam a viris religiosis st magnatibns

regni extorsit. Cepit etia m ab omnibus ssptiman i

partem omnium mobilium snorum. H abuitque huj11srapina executores , in ecclesiasticis rebus Hubertum

,

Cantua risns em archiepiscoPum,in laicis Galfridum

lilium Petri, justiciarium, qui in executions jam dicta

nulli pspsrcerunt.

Rex vero Francorum,cum regem Anglia a partibus Tu

g015on;e

transmarinis recessisse cognovisset, venit in fortitudine for eitire8

n

or

gravi ad singulas civitates st castella , osteudens civibus the several townsan castles to

et castellanis es a domino suo fore derelictos : un cle place themselvet hic pre

emicabiliter supplicavit ut ipsum in dominum reci tectie

on.

percut, dum alium non habsrent quod si 9 hoc gra

tantsr facere noluissent, affirmavit cum juramento

quod omnes patibulo suspenderet aut vivos decoriaret.3

i so sos hostiliter snb'

u1 MS . inserts 1100 .

p J go

2 1 1 Si

CHRONICA

A .D . 120i. Tandem post multas hinc inde disceptatioues , coneenscrunt unanimiter ut darent obsides regi Francorum

maa

ge

:13° 8

pro unius anni induciis ; quibus evolutis, si s regsear.

Anglia succursum non habsrent, 1psum demosps m

dominum recognoscersnt st hsbersnt. H is ita gestis

rex Francorum ed propria remeavit.

gm, 0 1 3 00110 An no gratia McciiijO , exercitus regis Francomm

qui jam fsre per annum castellum de Rups -Andelieei

obssderat.

1 Rogerus,11 Cestrens is constebularius , vir

magnificus et bellicosus, Francigenis eastrum intrare

volsntibus , ingressum fortiter denegebat. Sed tandem

victu deficients , maluit armis quam fame mori. Ipss

st commilitonss sui armati ad equos convolantes de

castro exisumt, et multis ex obstantibus interfeetis,

cum diflicultate magna capti suut Q uo festo, omnes

castellani de region ibus transmarims cum civibus,

nuncios regi Anglia direxerunt, denunc1entes sub qua

essent angustia constituti, st quod tempus instabat

induciarum, quo oportebat sos civitates st castelle

regi Francorum redders, vel obsides quos illi dederant

,

H is rep ly. ad psrdendum traders . Quibus rex Jchannes rs spondit

st per nuncios signavit omnibus, ut nullum omn ino ab

ipso sx'

pectarent auxilium, sed facsrsnt singuli quod

sibi melius videbatur. S ic omnimode. cousola tione

cum succursu,deficiente, tota Normannia, Turonics ,

Andegevia , et P ictavis, cum civitatibus st castellis

,

pra ter Rupe]lam,Toarz, et N iorz 1 castella , suut in

regis Francorum dominium devoluta .

fix.”orBeani Johannes rex construxit quandam abbatiam in Nova

Forests , qua vocatur B ellus Locus, st conventum xxx“1

monachorum fecit adduci de domo Cistereisnsi.

1 The sentence is imperfect. R.

1 R. W . inserts vero.

W . continues it thus per subfos

CHRON ICA

A .D . 1907. Eodem anno Otho, imperator, venit in Angliam,s t

31151115

1113

1 “acceptis a regs v. millibus marcsrum argsnti, repa

Friars Minor. Sub istis disbus fratres, qui appellati suut Minores ,

subito emsrgentes terra in replevsrunt.

Circumstances Roma cassata suut 1 slectiones episcopi Norwicensisattendins th

gl

amof s t subpn on s Cantuari a ,st 111 archi splscopatum Can

mamltbp of tuariensem, promotus est, st consecratus, magister

Stephanus do Langetone. Cause hujus cessatiouis

fuit z—mortuo Huberto, quondam Cantuarisnsi archi

episcopo,st Johanne N orwycensi electo, a regs et son

ventu Cantuarisnsi,transmissi suut Romam monach i

Cantuarisnses numero xv.,ad confirmationsm pra dicti

Johannis N orwycensis episcopi in Cantuarisnssm

archiepiscoPum. Fuit autem provisum a regs s t

conventu Cantuaria ,quod si electionem festem de

pra dicto Johanne episcopo tanquam minus canonicam

quoquo modo infirmari contingeret st cassari a domino

papa ,eundem iterum eligerent. Ob quam causam

,

tamen, scripssrunt domino papa patentibus litteris suis

rex st conventus Cantuaria , quod ratum hsbersn t

quicquid idem monachi in pra sentia sus super negotio

Cantuarisns is ecclesia decemerent 1 faciendum,promit

tentes 1 se coussntirs in illum quemcunque idemmonachi eligerent in archiepiscoPum Centuarisnsem.

Contigit autem electionem de pra dicto Johanne epi

scopo cassari. Quo fes to, pra fati monachi pra dictas

litteras regis st conventus sui porrigeutes dominopapa ,

ut jam liberam vocem habsrent sligendi aliumarchiepiscOpum quam pra dictum Norwycensem, elusa

regis intentions, per convenientius factum

,elegerun t

magistrum S tephanum de Langetone, Romans-3 ecclesia

JOHANNI S DE OXENEDES.

cardinalem. Dominus autem papa , inspsctis litteris A.D. I207.

regis et conventus Cantuaria rati-habitationis supernegotio ecclesia Cantuarisnsis, gratantsr admisit elec

tionsm illam do jam dicto magistro S tephano, nec

tamen sam confirmavit, quousque ex“

abundanti regiumsuper has postularet assensnm

,semel et iterum nuncus

destinatis ad illum. Cum autem rex1

viderstur

domino papa prius in illam per rati-hsbitationis

littorea sues conssusisss, pra dictam slectionem do magi

stro Stephano in octavie Pascha confirmavit, st eun

dem S tephanum sequenti die sancta Trinitatis in

archiepiscopum Cantuarisnsem consecravit. Rex vsro

audiens hoc, indignatus ultionis manum in monaehos

Cantuaria extendit, so quod a lium quam N orwicensem

in archiepiscopum elsgissent, mittensque Cantuaria

ducentos viros armatos,sjscit st expulsit ab Anglis

inde mons clios,

scilicst lxiiij"

, quibusdam valetu

dinarns ,scilicst x iij. in ipsa ecclesia derelictis,

st substitutis quibusdam monachis Rofensibus et do

sancto Augustino et de Faversham, ed ministrandum

in ecclesia Cantuaria per pra ceptum regis, st omnia

bona ecclesia Cantuarisnsis confiscantur, st tradidit

custod iam ecclesia Fulconi do Cantalupo,viro crudeli,

qui dissiperet exteriors . Jussit autem thesaurum

ecclesia , qui erat in libris st vas is sursis st argsnteis

et aliis ornamentis scclssiasticis, vsnundari, st omnia

bone,uh icunqus invents essent

,tam archiepiscopatus

quam monachorum, distrshi pra cepit st vendi,st lusos

succidi. Omnes etiam cOguatos monachorum st adines

fecit incarcerari, donec pecuniam pro redemptions sue

pra starsnt.

K alendas Octobris natus est regi Johanm filius B irth ofHenry

apud W yntoniam, quem vocavit Henricum 11j

Papa Innocentius literas misit regi Johanm humili

ter exorans ut Stephanum reciperet in archiepiscopum

The MS . inserts pra fata electioni consentirc.

A .D . 1207.

B irth ofRichard,90 11 ofJohn.

CHRONICA

consecratum; sed rex Johannes ad papam nuncios

direxit, cum literie comminatoriis, in quibus expresse

arguebat sum,quod, 1 elections Norwiceusi turpiter ex

pulse,1 Stephanum quondam sibi ignotum,

st in rsgno

Francorum inter hostes suos diutissime conversatum,

fscerat in archiepiscopum consecrari.

Anno gratia Mccviiij°

,Isabelle. regina pepsrit

regi Johanni filium, quem vocavit Ricardum.

Philippus Dunelmensis, st Galfridus Cestrensis,

chlorent.

Londonisnsis, Elyensis, atqus Wygornisnsis , episcopi,ex injnuoto sibi delegationis omeio, regem Johannem

adeuntes, mandatumque sibi apostolicum per ordinem

exponsntes, humiliter leerymisque profusis supplicabant

quatinus, Deum pra oculis habsns , archiepiscopum st

monachos ad ecclesiam suam revocaret, honorarst, st

diligsret, st scandalum interdicti evitare curaret. Rexvsro quas i in furiam versus, jurans per dentes Dei

quod si ipsi vel alii quicnnque, ensu temerario terms

sues interdicto supponsrent, ipss incontinenti universos

Anglia pra latos, clericos, et ordinatos ad papamwitterst, st omnia. scrum bona confiscs ret. Recedentesigitur episcopi memorati, cum fructum pa nitentia in

regs non invenerunt, in quadragesima ssquents excommunicationem 1

sibi a. summo pontifics demendatamsxsequi non verentss , prima dis Luna in Passions

Domini, qua tnnc contigit ix.

‘ kalendae Aprilis, sub

generali interdicto pra dicti episcopi totem Angliam ia

cluserunt. Cessavsrunt itaque in Anglia omnia eccle

siastica sacraments , pra tsr solummodo confessionsm st

viaticum in ultima necessitate, st baptisma parvulorum.

1 Cotton has “sum quod ; the 1

em mmunica tionen ] executio

MS. has dc.

”nem, M S.

1 d'

R.MS . has ct after “expulsa.

0011110» W

A.D . 1208.

CHRONICA

Rex Anglorum Romem misit, st 89 satisfacturnm

a mt, per omnia Deo st sancta ecclesia , domino papa

Indulgence toConventualchurches .

The Welsh andLondoners dohomage.

O xford abandoued.

Norwich

spopondit sed promissum non tenuit.

Auno gratia Mccix 0 , indultum est ecclesns con

ventualibus semel in ebdomada celebrate divine. AlbiMonachi has privabantur indulgentia , quia in principisinterdicti

, papa inconsulto, celebrars pra sumpscrunt.

Rex Johannes pra cepit per forestss totius Anglia

sepes comburere st fossata complanare, da tis frugibus

circumquaque bestiis ad devorandum.

Deinde cepit nova homagia de omnibus libers te

nentibus per totem Angliam,tam de clericis quam de

laicis,liberum tenementum habsntibus

,st etiam ds

pueris xij. ennorum, totius regni .

W alenses apud W destoke venientes, regi homagiumfecerunt ibidem Londonisnsss etiam

,sine ulla excep

tions,divitss st paupores , hoc idem fecsrimt.

Per idem tempus clorions quidam apud Oxonia in

mulierem quandam casu interfecit, quem cum mor

tuam deprehsndisset, per fugsm sibi consuluit. Cives

sccurreutes cosperuut qua rere homicidam illum in

hospitio suo quod cum tribus clericis sociis 1 locavera t,

st facti rsum non invenisntes, cspsrunt tres socios me

morates, de homicidio penitus nescios, st in carcsrsm

retruserunt. Deinde, regs jubente. in contemptum

ecclesiastica libertatis extra villain educti snapeudio

perisrunt. Quod cum factum fuissst, recesserunt ab

Oxonia ad tria millia clsricorum,tam magistri quam

clerici,’1 ita quod uec unus ex omni universitate re

mensit.

Galfridus , archidiaconus N orwy ceusis, ad scs ccerium

regis intendens negotns regis, ca pit secretins cum

sociis suis sermocinari de sententia in regem late,

dioons non esse tutum viris beneficistis in obsequio

1 R. 11V. inserts suis. cleria ] discipuli, R.

JOHANNIS DE OXENEDES .

regis excommunicati ulterius immorari. Et, his dietis, A .D . 1209.

ad preprio non licentiates recessit. Quo postea per

ministros regis capto, caps indutus plumbea,l tam vic

tualium psnuria , quam ipsius capa pondsrositate com

presene,migravit ad Dominum.

Auno gratia Mccx0 , capti suut Juda 1 per totem {fixation of

Angliam utriusque sexus, st incarcerati, st pa nis gravissimis sfllicti, ut de pecunia sus. regis facersnt vo

Rex Johannes, in Wallia copioso exercitu congregato, The King leadsprofectus est in Hybsrniam. Cumque venisset ad

mIrelan

"m

Dublinensem civitatem,occurrerunt ei ibidem plus

quam viginti reguli terra illins, qui omnes, timore

maxim0 perterriti, homagium st fidelitatem fecerunt.

Hugonem de Lsci expulit, st totem Hybornism in'

de

ditionem s ccspit : fecitqus ibidem constituere leges

Anglicanas, ponens ibi Johannem de Gri,

’spiscopum

Norwycensem, justiciarium, qui denarios terra illins ad

pondus numismatis Anglia fecit febricari, et tam obo

lum quam quadrsutem rotundum fieri fecit.

Rex Johannes uxoremW illelmi de Breuss,Matildem,mm, a,

cum filio suo st uxore filii sui, cepit, st in castello deBm '

Wymdshoris1sub arcta custodia deputavit, ubi, sodom

regs jubents, fame perierunt.

Rex Johannes gravissimum tallagium imposuit superTallagc uomnes abbates st domus rsligiosorum,

‘omn ino Dei ti1

”new“ mm

more postposito, st maxims Cistereisnses immisericor

(liter oppressit. De quibus, Cistereisnses,

5exceptis ali ls ,

millia marcas argsnti, vollent nollent,in hoc tal

legio regi persolverunt,‘1 ita quod a quibusdam sorum

domibus quicquid habsrent tulit, st a propriis domibusegressi alimoniam peters mendicando compulsi suut.

1p lumbed ] ferrea, B . C .

t a Super omnes abbatias domorum religiosorum,

”B . 0 .

S C ‘ Gray.1 C istercim er] C istereisnsibus,

1 Wynd elwris ] W indlsshores, R. MS .

1

peraolvm nt] persolvent,

CHRON ICA

A 1210.H oc anno res inaudita contigit, scilicst monachi Cis

The Jews and tsrcienses st Juda i, necessitate compulsi, hostiatim sibimendicebant victualia . N am super omnem substantiamJuda orum tulerat idem rex ,

st ditiores ex sis erctis

sime incarcerari fecit, ut sic ab eis, si quam pecuniam

habsrent absconditam, sxtorqusret. Sex autem‘

ex sis

qui ca teris dicebantur ditiores , dextros oculos erui

fecit, st tandem ex siedem duos suspendi jussit ; a liorum vero non min imum multitudin em, qui quod em

plius darent non habebant,de Anglia ejscit.

The King ex Rex Johannes, so quod ecclesia rebellis esset,nee,

mmmun'cmd ’

multoties commonitus,contumacia cervicem deponerst,

a domino papa sxcommunicationis sententia condem

natur, st talis, die dominica proxima post festum

Omnium Sanctorum,a. Romonai archiepiscopo st ojus

suffrageneis publice denunciatur, st sis in Anglia

multiplicantur a rumna,manente interdicto st ecclesia

conculceta , sxnlantibus episcopia, statu regni st ecclesia

de die in dism vsrgente in deterius .

Auno gratia Mcci ,rex Johannes fuit ad Nstale

Domini apud Eboracum, ubi fuerunt omnes magnates

Anglia communicantes ei. Q uo tempore magno con

gregato exercitu, profectus est in Walliam,

ubi in

fortitudine gravi Wallia interiors psrlustran s, ed Suan

dunam usque, obvia sibi qua que contersndo, psnetravit.

Regss omnes st nobiles sine contradictions subjugavit,[et] de subjections inposterum obsides xxviij. suscepit.

Pandulfus , sancta Romana sedis subdiaconus, st

frater Durandus, venerunt in Angliam ad reformandam

pscsm inter regnum st sacerdotium,missi a domino

papa, sed diabolico instinctu pra psditi, infecto negotio

redienmt. Rex iterum clsricorum horrea invadit,

portus quoque marinos districtius obsedit ; solus abbasde Morgan ad capitulum Cisterciense abirs psrmittitur

xil. generals .

An no gratia Mccx1j0, rex Johannes celebravit

{5 111-01 Natale Domini apud Windeshores, st in xl

1“sequents

turns to France.

CHRONICA

Dum rex Johannes, cum inhumera armatorum oOpia

circa maritima regis Francorum praestolarstur sdven

tum,applicusrunt duo fratres Templi, st dixerunt

regi : M issi sumus ad ts,O rex ,

ex parts Pandulfi,

subdiaconi domini papa , qui pro utilitate vestra st

regni vobiscum cupit habere colloquium ; pmponst

tibi quandam 1 formam, qua possis Deo st ecclesiis

reconciliari,licet a regno

2 fueris ahjudicatus et sen

tentialiter condemnatus.

” Venit tandem Pandulfus

ad regem, st locutus est cum so, inter casters. dicens

Reverters ad cor tuum,ne supergaudsant de ts ini

mici tui, cavsns ne [ts]3 in talem diflicultatem [ih

duces ]9 ds qua volens expedira non valsas.

”Tandem

persuasionibus Pandulfi adquievit, st pacis formam

non sine dolore concessit. Juravit etiam, tactis

sacrosanctis Evangeliis, in prmsentia P andulfi,se

judicio scclssias pariturum,st, cum so, xvj. Comites

st Barones in animam ipsius regis.‘ S ic rex Jo

hannes regnum st coronam regni in manus Innocentii

papm rssignavit, et carta sua confirmavit, st homagium

omnibus videntibus , papa} fecit. Cartam vsro prasdictam sigillo regio signatam, circumstantibus pluribusepiscopis Anglia) , comitibus st baronibus, cum plebis

maxima multitudine, rex tradidit magistro Pandulfo

ad legendam. Quam publice psrlsctam aocspit rex ,

st flex is genibus optulit super altars beati Pauli, st

juravit super textum Evangelii, qui dicitur Trenchs

barbe, ibidem positum,se firmiter st fideliter tenorsm

illins 08 ?t observaturum.

His ita gestis, P andulfus cum carta regis transfre

tavit ad Gallias,viij. millia libras argsnti sscum

R. W . inserts pacis.

"quad , si forte facti pmniteret, ipsi

2regna] regni,M S . sum, pro possibilitate, ad satisfie

Supplied fromR.W . tionem compellerent.”

The sentence is unfinished. R. Something probably omitted

W . has after “regis

”the words, here.

JOHANNIS DE OXENEDES .

gersns , ut archiepiscopo ' monachisque Cantuaria , ac A .D . 1213 .

w teris causa interdicti sxulantibus, in parts restitu

Cum autem tenor cartamm st pm fatw pacis forma The exiledillis omnibus placuisset, persuas it diligente1 Pandulfu

“ Lops

ut pacifice redirent in Angliam episcopi supradicti, re

siduum restitutionis illico percepturi. Deinde regem

Francorum admonere scapit, qui jam paratus erat in

manu violenta ad Angliam transfretare, ut desisteret

a proposito st ad propria remearet. Cum igitur hoc

audisset rex Francorum,iratus valde, dixit se jam in

paratu navium,victualium,

’3st armorum,

plusquam 1xa

millis libras expendiese, et ex pros cepto domini papss

in rsmissionem omnium peccatorum laborem pm fatum

Sic itaque, Pandulfo mediants , ascenderunt naves

S . Cantuarisnsis archiepiscopus, W. Londonisnsis, E.

Eliensis,H . Lincolniensis, et E. H srfordensis episcopi,

cum clericis st la icis, causa interdicti sxulantibus, et

apud D overam applicantss, ad regem venerunt. Cum

autem rex adventum sorum cognovisset, venit obviamipsis, st viso archiepiscopo st episcopie, cecidit pronus

in torram,obsecrans ut do so as regno Anglim,

miseri

oordiam habsrent. Videntes archiepiscOpus et episcopi John absolved bytantam regis humilitatem, de tsrra levavsrunt sum

he Bump“

ducentos ad ostium ecclesia; cathedralis, st, sieut mos

est,illum absolverunt. In has absolutions juravit quod B is oath .

sanctam ecclesiam st ejus ordinatos a diligeret, st leges

sancti Edwardi'

regis renovaret,‘et iniquas destrueret,

st bonas in regno faceret observari ab omnibus.

Pmnituit tandem regem Anglorum graviter, quod ad 13h?mispon to

pra dicta; pacis consensum inclinaretur. U nds misit

ad Miramumelin,regem magnum Afi

'

ricss, Marochise, st

R. W . inserts et episcopie.

” 3ordinatos] ordinarios, B . C .

victua lim ] victualia, M S . renovaret] revocaret,R. W .

I

The interdicttsk

CHRONICA

A .D . 1213 . Hispania ,signans sidem quod se et regnum suum

on off.

libentsr redderet, st sidem dederet, st deditum tonerst

ab ipso, si placeret ei,sub tributo. Rex Miramumelin

nunciis cum indignations rsspondit, dioens : Nunquamlegi vel audivi quod aliquie rex , tam prosperum

regnum possidens subjectum st obediens, suum sic

vellet spouts pessumdars principatum, ut ds liberofaceret tributarium, de suo alienum, de felici missrum.

Quin immo de multis audivi qui multi sanguinis

effusions sibi libertatem, quod laudabile fuit,

comparaverunt modo scio quod dominus vestsr

missr, desss, st imbellis, quo nullus vilior, est, qui

de libero servus fieri desiderat; qui vsre missr est

nulliqus miserabilia.

”S icque nuntios reoedentes, nec

Ex tune rex Johannes cogitavit regnum Anglim st

dominationem Hybernim papm subjicere. Unds in

ecclesia sancti Pauli, Londonias , coronam cum regnie

Anglia st Hybsrniw, in manus papm resignavit, et

carts , qua prius de com signata fustat st Pandulfo

tradita , tune auro bullata est at Nicholao legato ad

in Pictaviam, ubi plurima castella inimicorum suorum

potenter subjugavit.

N icholaus, Tuscalensis episcopus, st apostolises sedis

legatus, in die apostolorum Petri st Pauli, in ecclesia

cathedrali Londoniis, sententiam interdicti solenniter

relaxavit, postquam duraverat annis sex, mensibus

totam terram exhilaravit.

The MS . inserts profiuvio. qua] qui, MS .

zcampus

-acmeat] comparavit,MS . mambo] nuntii,MS .

A .D . 1215.

Bitswaltsrfortheirmilitary

B arons st

Magus Charts .

The Kius noes tothe Isle ofW ight.

Sends Pandnlphto Romc.

CHRONICA

cum istis iniquis sxaction ibus regnum non sxigunt i’”

Juravitque, furibundus horribilitsr, se nunquam illas

concessurum. Quod cum magnates cognovisssnt, con

stitusrunt Robertum, filium W alteri, principsm militias

suis , appellantes sum Marsscallum exercitus Dei st

ecclesiis sanctzs ct sic ad arma convolantss . versus

N orhamtone aciss ordinates direxerunt, st illico

castrum obsidione vallavsrunt. Sed nsc9

profecerunt.

Deinde clam st festinanter versus Londonias pro

perantes, per portam ds Alegats intravcrunt. Portas

extunc, assignatis suis custodibus,vigilsntsr observa

bant. Suspensum est Scsccarium st Placita .

’ Nnllusinventus est vicecomitum

, qui regi respondsret, aut

obediret. Rex autem, se serneus jam fsrs ab omnibusderelictum

,mandavit magnstibus quod, pro bono pac is

st regni sui exalta tions, concederst sis libertatss quss

pstsbant. Sta tusrunt diem ut vsniret contra sos ad

colloquium,in pratum mter Stanes st Wyndls

shores , xv° die Junii.

Quo cum pervenisssnt, rex baronibus postulate.concessit st carts sus conscripsit ; similiter de libertatibus foresta . Rex autem omnibus st singulis

secretum vultum st jocundum sxhibens, assersns se

sapientsr st feliciter omnia consummssss , cum tsmen

his contraria cogitassst, prout sequentia declarabunt.

Et sic,soluto colloquio, baronss cum cartis suis

,spe

vans rsfocillsti,“ad urbem Londonia remsarunt.

Rex vero, nocte ills sins quiets quiescens, ants

lucem ad Vsctam insulam latenter confugit. Misit ad

curiam Romanam Pandulfum cum aliis nunc1 ls, multi

plici promisso corruptis, ut baronum propositum

exigum] postulant, R. W . censum daret vel in aliquo obedi

nec] nihil, B . C . ret.” R. W .

3 Cessavernnt placita Scsccamet vice comitatuum perAngliam

quia nullus inventus est qui regi3refocillatz] refocillata , MS.

sscretum] serenum, B . C .

JORANNIS DE OXENEDES .

irritarsnt. Misit etiam ad omnia finitima regna A .D . 1215.

ultramarina cum sigillo suo propter militare pra

sidium, ut hominss suos naturales confundsrst. Misit

etiam ad omnes castellanos suos, pra cipiens singulia

ut cas tella sus omni Vietualium st armorum genere

cum pra sidio militari communirent. Simili modo

multa s ds Quinque Portubus sibi incurvavit snervatos.

Eodem anno cslebratum est Concilium generals

Lstsrsn snss a domino papa Innocentio. Cassata est Council of Late

per dominum papam carts ds libertatibus regni

Anglia concesss?

Committitur eastrum Rofi'

enss ad custodisndum33383?t

Willelmo ds Albineto . Cum etiam rex innumerabilium

trum illud cum ipsis militibus, qui se in ipso rscepe

rant, obsidione rspsntins vallavit ; chassai vero hostes

insurgentes viriliter repellentes innumerabiles comm

ad csrcsrs transmiserunt. Vensruntqus ex Brabancia,

Flandria, st Lousnia, Walterus de Buc, Gimrdus ds

Soccingi st Godescals . Pra ter istos venit Hugo de Hugh dc Boves.

suborta tempestate horribili, submersus psmt cum tota

familia sus . Cum autem obsidio castri Rofsnsis tribusfore mensibus [duravers t], ipsi inclusi de turri sxsuntessees regi pra sentaverunt.

B odam anno papa ds regno Anglia solicitus, de quomBarons excom

dominus do novo sfi'

sctus erat, baronss excommunicavit. in

he Pope.

by

C irca dies istos Symon ds Langstone in archiepisco

pum Ebors censsm sligitur, sed quoniam fratrsm sjushabuit sxosum [rex] cessationsm procuravit. Novusenim papalia vasssllus in omnibus meruit favorsbiliter

R. W . inserts literas.”

the Fourth Council of Lateran was

These events are impmperly held in the following November.

placed together. Magus charts was

annulled by the pope in August ;S occzngc

'

] Socei nni , R.W .

A .D . 1215.

Suspension cfB ishua sub eisdem, Stephanus, Cantuarisnsis archie

S ntephe Langton. piscopus, suspensus est ab grasau ecclesia st divi

and othercastles.

Dsuphin ofPra ise fortheir

Arrival ofLouis.

Receives thehomagi

umof the

NorfolkandSuffolk.

norum celebrations, so quod barones Anglia per dio

cssim suam denunciare noluit publice sxcommunicatos.

Rex igitur Jchannes valde depopulatur partss aquilonarias : cepit multa castella ; nobiles ct insolas st

variis st inauditis poenarum gsnsribus afl'

ectos trucu

lsnter spoliavit. Multum acceptans tyrannidem Fal

cacii, dedit si eastrum ds B edsford, et nobilemmulierem

Margarstam do Ripariis .

Anno gratia Mccxvj rex Johannes cepit Castra

de Belvsro,de Fskingehsm,

de Sauus, st multa slia .

H is dishna facts est denunciatio excommunicationis

quam dominus papa in consilio Lateranensi publicefecit in omnes infestantes Jchannem regem Anglia .

B arones vero nominatim st in specie excommunicati

sunt. U nds, in srcto positi, Lodowycum, primogenitumregis Francia ,

in regem elegerunt.

Lodowycus in Angliam venions cum ingenti gaudio

Londoniis recsptus est, cepitqus homagia st fidelitatem

ab omnibus comitibus, W arennia , Harundelia , Ssrum,

st baronibus ac civibus. Cesssrunt igitur in potssta

tsm Lodowy ci omnes provincia australes,pra ter sols

castslla do Dovsra st de Wyndlsshores, et orientales

partss Anglia .

Eodem anno Alexander rex Scotia fecit homagium

Lodowyco. Sed iboto,ut dictum est, homagio, tristis

ad propria remeavit.

Eustachius ds Vesci occiditur.

Proditio st superbia Francorum per quondam nobilem

virum de regno Francia detects est.

Rex Jchannes in fortitudine gravi provincias ds

Suthfolc st Northfolc misers contrivit emictions . Deinde

B . C . has “ fecit homagium est ; et tristis ad propria remeLodowyco, sed lists, at dictum avit.

CHRONICA.

A .D . 1216.Summi Jndieia tribunal. Construxit namque abbatiam

Coronation ofHenry 111.

do B ello Loco, Cistereisnsis Ordinis, st, moriturus,domui de Crokestonc cum cords suo tsrram x . librarum legavit st, quod per sa cula ascribsndum est si

ad laudsm, quosdam Gra cia philosophos, cum magno

fastu ad curiam suam in vita sus vsnientss, qui se

cundum comm assertiones fidsm Catholics in in multis

voluerunt corrigsrs , rspulsit, nec mutite psrmittebat.

Ista sunt terra quas rex Johannes smisit, scilicst

tionibus st varii s injuri i s st peijurns, qua facsre non

cessavit. Prima fuit ducatus Normannia ,comitatus

Eolismi, comitatus Cenomann ia , id est Lsmsnia ,

Andsgavis , P ictavis , Lemonica , id est Lsmorin, Alusr

nia , Angolisma , scilicst archiepiscopatus . Ha s autem

omnis quandoqus stant regis Johsnnis. Demum An

gliam st Hyberniam tributo supposuit, ad reddendum,

ipss st successorss sui, summo pontifici Romanorumannuatim mills msrcas ds regno Anglia st Hybernia

impsrpetuum,scilicet in festo sancti Michaelis quin

gentss, st ad Pascha quingsntas , scilicst septingentas

pro regno Anglia ,st cccall pro regno Hybsrnia ; qui

nihil horum revocavit usqus ad dism mortis sua .

H enricus filius sjus , anno a tatis sua decima, in dis

apostolorum Symonis st Juda primo magnifies coro

natus est, a qua coronations anni regni sui computsn

tur. I sta coronatio facts fuit anno gratia

a Stephano Can tuarisnsi archiepiscopo ’xvj. kalcndas

phen archbishop of Canterburywas then atRome on the subject

R. W . has Petrus , W intoni

ensis episcopus, coronam posait

super caput et unxit sum in

regem to which Mr. Coxe ap

pends this note Henry’s own

account of the coronation is given

in his letters to the justiciary of

Ireland, still preserved in the

C loseRolls, Fe d. i. p. 145. S te

of his suspension. In the letters

jus'

t mentioned Henry says, thathe was crowned by the cardinal

and bishops then present.”The

date in the text is wrong ; the feast

of SS . S imon and Jude falls on the

28th of O ctober.

JOHANNIS DE OXENEDES .

Junn , quando, ex edicto regis , omnes pra ter ordinatos A .D . 1216.

N umerus Francorum concaptivorum in mari,cum

lvioto83

the

0 O o o o mu 0

Eustachi o monacho, anno gratia MOCCOXV IJO

. D ie sancti

mari. W illelmus de Barens, comes de Navsrit, st

W illelmus de Psssi, st multi alii nobiles, cum x . de

majoribus Francia , st vjn st v milites, st vijxx ssr

vientss bens armati, st xxxiijm srcubalistari i , st V ij.

centum peditss ; omnes pra dicti vivi capti sunt, st

plusqua in mills oceisi suut, st plusquam mills submersi

sunt.

De prima coronations Henrici Tertii, filii regis The Hem

Johann is, a quo computantur anni coronationis ejusdem Henrici dictus Tertius, quia sicut intitulatur in

chronicis, historiis, scriptis, st cartie, non rations nu

merali, sed rations rsgia dignitatis sivs dominationis

verbi gratia , si numsretur primus Hemione,fil ius

scilicst W illelmi Conqua storis, deinde H enricus, filius

Galfridi Plantageneste comitis Andsgavia st Matildis

impsratricis, postea filius ejusdem Henrici, qui specio

sus st junior rex dicebatur, deinde ipss H enricus,de

quo modo agitur, crit profesto quartus. Pra termitti

tur autem in stipite rsgum regnantium Henricus

dictus speciosus st junior rex, quia nsc rite coronatus

est st contra libertatem ecclesia Cantuarisnsis st

voluntatem archiepiscopi sancti Thoma , tunc viventis

st contradicsntis, st quia nunquam regnavit. Mortuus

est enim, adhuc patre vivente. Rations igitur rsgnsntium justs rex Henricus Tertius nuncupatus est.

Defuncto, ut dictum est, regs Jchanne, convenerunt Henry declared

apud Glovernism in vigilis apostolorum Symonis stmot Glou

Juda ,in pra sentis Walonis apostolica sedis legati,

N ame -saj Numerum. MS . This account of the battle is out of its

place. See past.

A .D . 121 6.

His Coronation.

Hubert dc Burg.

W illiamD’Al

biney.

CHRON ICA

Petrus Wyntoniensis, Jocelinus Estoniensis, st Sylvester Wygorniensis episcopi

,comites Csstria ,

l de Ps

nebroc, de Ferrariis, cum al iis pluribus abbatibus,

prioribus st turba multa niinis,2ut H enricum, primo

genitum regis Jobsnnis, in regem Anglia feliciter

In orestino pra paratis omnibus ad coronationem

spectantibus, legatus suprsdietus, associatis sibi episcopisst comitibus memoratis

,duxit sum ad ecclesiam eon

ventualem cum processions solemni, [ad] regem accla

mandum. Deinde juravit quod honorem, pacem,ac

rsversntism portaret Deo st Ecclesia saneta , st ejueordinatis,

’omnibus disbus vita sua , s t alia multa

qua in eoronationibus solsbant reges jurare.

Coronatus est Henricus iij. anno a tatis sua

decimo, in die apostolorum Symonis st Juda . Regiigitur Henrico coronato, quem gratia juventutis st

innocentia cunctis reddidit amabilem,venusta facies

cum flava ca sario singulia fsvorsbilem,st ssrmo ma

turus universis venerabilem,nobiles regni eertstim

convolando promptius adha ssrunt.

Cumque Lodowycus se baronss, qui adhuc cum

ipso stantes in obsidione eastri ds Dovera , de morts

regis Johannis certifiearentur, invasit omnes fallax

la titia , quasi regnum Anglia jam sibi subjugasssnt.Sed constantia, probita te ac felicitate Huberti do

Burgo, constabularius sjus castelli, eonfisus, recessit.

S ed postea castslla de Harford st de B ercham 5oh

sidione vsllavit st cepit.Redsmptus eat a careers st liberatus pro vj. millibus

marcarum W illelmus de Albinsto, qui, facto homagio

1 Comes Leycsstria , B . C H arford] Hertford .

Comes Cestrensis, B . W .3

2nimio] i M8 .

B en /1am] Berkhsmpstesd .

ordina tis] ordinariis, B . o. millia. MS .

CHRON ICA

A .D . 1217. convenerunt. Congregati, recensiti sunt milites coco“,

balistarii cefil', servientes , equites quoque innumere

biles . H i omnes, cum eonfsssionibus st corporis st

sanguinis Domini nostri Jhesu Christi perceptions, essecontra hostilium incursionum periculs muniebant. Lo

gatus vsro ipsum Lodowycum nominatim, st chines

complices suos st fautores, excommunicavit, st omnes

regi adha rsntes absolvit, st benedixit illis.

Barones st Francigsna in civitate existentes tantam

ex corum multitudine concspersnt fiduciam st

tatem,ut desuper s dvsntu reg

-alium saunas dedsrsnt

st caehinnos, non eessantes eastrum spiculis impetsre

st petrari i s flagellsre. Obserstis igitur portis st cus

todibus adhibitis , omnes se ad defensionem pra psrs

bant. At regales missrunt Fs leasium, cum agmins suo

toto cui pra erat, et cum balistariis omnibus, qui

portam civitatis saltsm unam exercitui patsfsesrsnt.

Tandem moles exercitus totino regni, jsnuis civitatis

licet cum diflicultate eonfractis, civitatem ingrediens

andactor prorupit in hostes . Vidsres igitur ex ictibus

gladiorum ignsas prosilire seintillas st, ad modum

tonitrui vel terra motus, totem tsrram rsboars ex

congressu eonfligsntium. Irruit pars regalium in comi

tsm P srticensem,circumdans sum

,st vorsum est in

Death orthe ipsum pondus belli . Sed demum hortabantur Anglici0mm °f Pcwhc‘

ut se redderet, ut vivus svadsre posset. At ills per

cerebrum Dei juravit, quod s licui Anglico se nunquamredderet. Cujus quidam Anglicus oeularium galea

perfodit st cerebrum sfi'

udit, st corrusns nsc vocem

edidit, nee Deum invoesvit. Quid plute i Capti sunt

comites st baronss [ex] capitaneie 5 xvj. et milites

ceec“ pra ter servientes innumsros. Comes Pertiesnsis,

concepera s t] conceperat, M S . oeularium] oscularinm, M S .

dcdercnt] dederunt, MS. red cap ita nsis] capitaneos, M S .

derent, B . C . cccc“] coco

“, MS . ; treeenti R.

Vidercs] V idons, his .

JOEANNIS DE OXENEDES .

st duo a lii nobiles ex regno Francorum,sspulti sunt A .D . 121 7 .

ignobiliter in quodam pomario hospitalis. Facts est

autem hujus belli congressio xiiij. kalsndas Junii, dieSabbati in ebdomada Pentecostes .

Eodem anno papa Innocentius, qui vere stuporDeath of P0Innocent I I .

mundi erst st immuts tor lsa onli, qui priusquam

mutabiliter ststit cum bsronibus , et postquam regem

Anglia subpsditavit st regnum sibi subegerst, st

regem Francorum, quem contra ipsum exaeuerat, st

baronss quos srsxers t, dessruerat, viam univsrsa carnis

ingressus est.3

Lodowyeus ad patrsm suum misit pro subsidio Tbg’n glnmilitari. Rex autem nuntiis tristis rsspondit, Quid father form ih

sibi vult istud ? vivit adhuc W illelmus, magnus ills

marescallus 2”

st est responsum,Immo.

”Et rex ,

Non est timendum igitur ds filio.

”Unds dictus

Willelmus notsm proditionis contrsxit. D is igitur3051

31

332353:sancti Bartholoma i classis Francorum Eustachio mona migk

mfie

mwheeho, viro flagitiossimo, eommissa est. H abusrunt 1gitur

chin

ns ves magnas quater viginti, st plures de minori

bus , cum gs leis . Angli, de hoe pra muniti, habusrunt

vix xl‘ naves,sed bens munites .

Cum autem Hubertus ds Burgo, qui in eastro ds

Dovere summus custos [fuit] ab alto speculans, de ad

ventu tam formidabili certifiearetur, advocavit Lueam

caps llanum suum, st confessus est, [st] acceptis disci

plinis, sess viatico sa lutari pra mun ivit, deinde lsoninam

indusns audseiam. Erant autem nutui ejus omnes

naves attendentes st vsxilla. Episcopi vsro absolvsbsnt

sos,st bensdicsntss .

‘s Ascendsntss naves st velificantes,

perrexerunt itaque audaetsr obliquando draeenam, qua

vulgariter dicitur lof,”

as si vellent adire Calssiam.

Sed Angli, maris periti, subito, cum se seivissent ven

in itia tor] imitator, M S . autem] enim, B . C .

Wen-mam] prius qnasLM S .

besed' m

July 1 6 or 17 , 1216 . iw“ lmd mmt B -C

A .D . 1217.

Particulars of

Eustachius isput to death.

CHRONICA

tum exhausisse, vorsa dracsna ex transverso, vento sibijam secundo, insecuti aunt hostes s laeritsr. Et cum

sttigissent puppos adversariorum,injeetis uncis st an

okorie, attrsxsrunt sas ad so violenter. Hubertus vsro

do Burs imam magnum navsm,in qua multa vidit

vexilla., attigit, st atraetam agili saltu intravit, st qui

cum ipso orant l securibus psraeutis illico pra scidsrunt

rudentes st antennas volum sustinsntos, st cecidit

volum expansum super Frances adinstar retis superaviculas irretitss. Habuerunt pra tsrea Angli naves

st gs leas ferro rostrs tos, quibus ns ves adversantiumperforantes, muitos in momonto submerssrunt. Calcem

vivam in pulvorem redactam in altum projieientes,oculos Francorum sxca caverunt. Fit inter partes gravissimus conflictus ; sed tandem pars Francorum erat

penitus infirmats. Angli, Domino auctors , ad votum

triumphantes, naves hostium funibus colligats s, post so

ad tetremtrahebant, Videntes igitur magnates ibidemsxpeetantes inepinatam Dei virtutsm st victoriam

miraculosam Domini glorificantes, sxierunt Anglia oh

viam, st Gallos careeribus intrussrunt. Inter ca torce

autem de sentina cujnedam navis extractus est diu

qua situs Eustachius monachus, proditor regis Anglia

st pirate nequissimus, st sic pra do pra ds factus pro

vita st msmbris suis ina stimabilsm obtulit pecuniaquantitatem. Quem quidam Anglus

9arripiens trueu

lenter, ait : Nunquam do ea tsro s liquem amplius

decipios,”

et, odueto gladio, caput ejue amputsvit.

Cum autem hujus rsi eventus ad notitiam Lodowyci

pervenissst, multo pra eordialius doluit quam de infor

Mareseallus igitur, regis st rsgni gubernator, congre

gavit exercitum grandsm nimis, obseditque Londonise

M . P . inserts inn-antes quant Richardus, fil. regis Johannis,ceins .

nothus. R. W .

A .D . 1917.

Death ofW illiamB . Mus solini.

St.Elizabeth oi

Henry’

s second

CHRONICA

Rex Henricus proprium sigillum obtinuit.

Anno gratia Mccxjx0 , rex Henricus i i i , i i ijo regni

sui anno, fuit ad Nstale apud Wyntonism.

W illelmus magnus marescallus in fats decessit ;

honorifice tumiilatus, tali meruit epitaphic intitulari.

Sum quem Saturnum sibi sensit Hybernia, SolemAnglia , Mercurium Normannia, Gallic. Martem.

Sancta Elysabsth, regis Hungaria filia, miraculis

dora it.

Lodowyeus, filius regis Francorum,ab obsidione

Tholosa civitatis confusus recessit.

Symon comes Montis Fortis, miles strenuissimus,ants portam civitatis, lapide de potreria omisso in

eapits percussus, subito in multorum dolore sxpiravit.

De quo quidam Anglicus hoe eomposuit epitaphium

Dantur item fato casusque cadunt iterato,

S imone sublato, Mai-equo, Parisqus, Cato.

Alter Mars fuit quia bellicosus, a lter Paris quiaformosus, alter Cato quia bonis moribus adornatus .

Frater sjuedem S imonis in obsidione cujusdam Castrisuper lapidis ietu obiit.Anne gratia McexxO, rex Henricus iii , regni sui

anno v°, fuit ad Natale apud Merlebergs , adhuc sub

custodia P . Wyntoniensis episcopi, eonstitutus ; quo

anno coronatus est idem rex apud Westmonastsrium

die Psntecostes a Stephano Cantuarisnsi archiepiscopo,pra sente clero st populo totius reg ni

,xvi° kalendae

Junii, anno rsgni sui v°, in cujus rsi testimonium

Londc'

nii'

s] Londinas,MS. item] 11dem,1'

bid.

JOHANNIS DE OXENEDE .

exi it edictum st pra ceptum jocunditatis, ut quilibet A .D . 1220.

pra ter ordinatos ssrtis florum utsrentur.

ad colloquium apud Eboracum rex Henricus st rexthe K ’ °fm

Scottorum Alexander, ubi inter sos trsetatum est de

matrimonio contrahendo inter eundem regem Scottorumst Jchannam sororem regis Henrici.

Eodem anno corpus beati Thoma martyria levatumM mof

ab gloriosa memoria Stephano Cantuarisnsi archie

apostolorum Petri st Pauli, octavo dis scilicst anniver

sario Henrici regis , sub quo passus est idem martyr

pra sentibus regs H enrico, cum archiepiscopis, episcopie,abbatibus, comitibus, st prioribus st magnatibus, tam

transmarinis quam eismarinis, innumerabilibus. N ee

a t visa in term. ista tam celebris vel tam gloriosa

translatio, ubi tot diversarum nationum vensrsbilss

Eodem anno Deo devotus rex Henricus ca pit inchoars M ym i.

at

fabricam nova Capella sancta Maria apud West-W” M

monasterium, pra dicto regs sxistsnte fundatore st

patrono, st primum lapidem operis in fundamento

disponente, sabbato sancto Pentecostes.

Anno gratia Mecxxj0. rex Henricus, anno rsgni sui

vj°, tenuit Natals Domini apud Oxoniam.

Willelmus do Forr,’volsns pacem rsgni p

erturbare, W illiamdoParr.ad castellum do B ihsm porrexit, ubi viris armatismto m

n il.Christina held

Habuitque hujus factionis inesntorss quos guerra prahabita fecorst eonsuetudinarios, st consuetudo sub

necessitate ligavit. Falcasium, Pbilippum in Arce,‘

1 W m lap idem] primi lapidei, collocatis] collectis. ibid.

“ 3~ 4 Phili umMarc ibid.

‘WillelmusquoquodoForet,R.W .

pp

A .D . 1291 .

Albemarle

M ofl am a theK. of Scotian

Hubert doBurghmarries Mar

Blots in London.

CHRON ICA

Petrum do Mal a Lacu,

lct alios multos, qui clam

Convsnsrunt igitur magnates regni cum regs apud

Westmonastsrium, super hoe st aliis negotiis trac

Cum autem rex ,feria quarts post Purificationem beata

Maria ,castellum do B iham eunsis militaribus circum

ubi caput declinarent ; qui, aliud refugium non habentes ,

sxierunt omnes do ruins eastelli, st sese regi pra senta

verunt, sexto idus Februarii.

Venit postea comes de Alba-marla sub conductu

archiepiseOpi Eboracsnsi ad regem, st magnatibus inter

mediantibus cum regs pacificatus est.

P andulfus Norwycensis slectus, csssante legations in

Anglia , Romain revsrtitur.

Rex Henricus dedit Alexandre, regi Scotia , Jchan

,L nam sororem suam in uxorem, qua desponsate est

apud Eboracum.

Hubertus de Burgo sororem regis Scotia , nomineMargaretam, duxit in uxorem.

W illelmus do Albin sto, tertius comes Arundelia ,

rediens a Dsmieta obiit kalendae Februarii, cujuscorpus Thomas , quidam monachus de sancto Albano

,

qui cum so ibidem fuerst, in Angliam asportavit, s t

in ecclesia do W imundham honorifics tumulavit.

Rex Henricus cepit do qualibet camcata torra duos

Norwyconsem consecratur. Rex H enricus, anno rsgn i

sui vij0 , fuit ad Natale Domini apud Wyntoniam.

Contigit sodsm anno die sancti Jseobi quod ex quo

dam luetamins spud Londonism tanta orta dissensio

Petrumdo Male-locus, B .W .

A .D . 1228.

M iracle.

Death of Philip

CHRONICA

scopus evidenter ostsndit, idem rex difi'

ugers non

potuit quin hoc faserst, cum in recessu Lodowyci ab

Anglia juravsrit, et tota nobilitas regni cum so, quodlibertates prwscriptas omnes observarent, st omnibustradsrent observandas. Rex vsro, incontinenti habitosuper hos, consilio, misit litteras suas ad singulos

vicecomites suos, ut per xij. milites vel legales

homines uniuscujusqus comita tus per sacramentum

facsrsnt inquiri quaa fuerunt libertates in Anglia

tempore avi sui regis Henrici, st factum inquisitionem

apud Londonias mittersnt ad regem quinto desim0

dis post Pascha .

Eodem tempore prorupit olsum lucidissimum apud

Eboracum do tumba beati W ills lmi, ejusdem occlesise

archiepiscOpi.

B odom tempore Philippus, rex Francorum, dism

clausit extremum.

Ipsius chitu divulgato, rex H enricus misit archiepi

scopum Cantuarisnsem Stephanum cum tribus episcopiast cum aliis magnatibus ad Lodowicum filium defuncti

regis, jam in regem Francorum coronatum, constanter

exigens ut redderst sibi Normanniam, cum aliis terris

transmarinis ad jus suum spectantibus, sicut juraverat in recesan suo ab Anglia, quando pax facts .

fusrat inter ipsos, consentientibus hinc st inde mag

Ad haec Lodowycus respondens, dixit se Nor

manniam et terms alias justs possidsrs , sicut ostendereparatus esset in curia sua, si rex Anglias ad sam

venire voluerit ibidemque in omnibus juri pariturus.D ix it etiam quod juramentum in Anglia factum ex

parts regis Anglorum violatum fuerst, dum imprisii

sui, qui apud L incolniam capti fuerant, ad gravem

redsmptionsm sunt compulsi. De libertatibus regni,

quis in recessu suo magnatibus sunt concessm, modo

nequiores per totum regnum sunt constitutes, st

quod magis tyrannicum fuit, quondam nobilem

JOHANNIS DE OXENEDES .

civem Londonize, so quod profsssus est so amicum A.D. 1223.

meum fuisse, suspendio damnavit. Dum igitur in

pectore mso vitalis spiritus palpaverit, postulatapacti tran sgressor non possidebit. Dignus enim est

repelli st conculcari, qui, jurs postposito, suos

prosequitur st conculcat.” Quod audientes nuncii

ad propria sunt reversi, regi Anglim quod audierant

relaturi.

Eodem anno murmuratio magna orta est inter mag Munpurl orthenobili against

nates regm contra Hubertum do Burgo Justlclan um,nubesdo

quia so supra so gerens ,”a quis coulis magnates non

Bmh'

nespicisbat, st quia non tantum diatim possessionessuas accumulabat, verum etiam animum regis exaspe

rabat contra illos. Accessit ad majoris odii incen

tivum adventus nunciorum regis quos Romam miostat,qui bullam domini papa archiepiscopis Anglia; st

comm sufi 'aganeis, qu e

3 ta lsm continebat sententiam,

detulerunt : videlicet, quod dominus papa regem AngliaaThe P0 ad.

plenae mtatia adjudicabat, ut dc caetero negotia regni f n land to

idem rex principaliter cum suis domesticis ordinaret.°tm1

Significavit etiam dominus papa in littoria supradictis

sxecutoribus praslibatis, quod auctoritate apostolica denunciarent comitibus, baronibus, militibus, st omn ibusaliis , qui custodias habebant castrorum, honorum, vil

lamm, quae ad regis dominium spectabant, ut con

tinu o,visia littorie, illas regi redderent ; undo pars

maxima , quorum cords. concupiscentia allsxit, hujusmodi prsecepta indigns fsrsns, bellum suscitare disponsns

,convenit in unum, st conspirations facta suprar

dictas occasiones przstendebat,5ut pacem regni psr

turbarst, undo qua dam pars resigners rennit, quaedamsupers edit, quzsdam vsro obsdit.

nqui, MS . contincbat] continebant, ibid.

2 The M S . inserts qm. 5pra tendcba t] pmtendsbant,ibid.

que ] qui, MS .

A .D . 1994.

Miracles at

Chester and his

Fawkes amerced

CHRONICA

Apud Bomholm crebruerunt divina miracula, ad

gloriam st honorem Dominica Crucis.

Anno Domini Mccxxiiijo rex H enricus, anno regni sui

ix°

,ad Natale tenuit curiam suum apud Norhamtone.

Comes Csstria , cum suis conSpiratoribus, apud Leyosstriam festum suum tenuit, tumens st minans am

pullas contra regem H enricum, justiciarium exagge

rans pro custodiis castrorum ac terrarum, quas rex

sxigsbat ab illo. Nec mora,archiepiscopus sollemnes

nuncios misit ad Legecsstriam ad comitsm Csstria ,

firmitsr denun cians quod nisi in orestino resignarst

in manus regis omnia. castella st honores ad cotonam

spectantes, ipss et omnes episcopi ipsum st omnes

complicss suos nominatim oxcommunicarent, sicut eis

a domina papa fusrat demandatum. Comes vsro cum

proprium armatorum defectum9[conspsxisset] vsreba

tur recalcitrare,st sxcommunicationem ex alters parts

formidabat, [nudoa] salubri usus consilio, venit apud

Norhamptons ad regem, que tune cum regs pacifica

tus est.

B odom tempore convenerunt ad colloquium apudNorhamtone rex st archiepiscopi, episcopi, cum comi

tibne st baronibus, et alija magnatibus regni. Nempetune tsmporis fuerunt apud Dunstapliam justiciarii, quosItinerantes vocamus , ubi Falcasius, inter alios,

cecidit in missricordia regis de triginta partibus literarum 5

st amplius do nova disseisins,do quibus singulis

in centum libris srga regem debuerat condemnari .

Hoe cum Fal casio fusrat intimatum,iratus est

valde, jussit militibus suis ut justiciarios pra fatos

saperont st apud eastrum do Bedeford carcsrali

This sentence has been one made] ubi, MS .

lessly abridged . The words withinTheMS .mum .

870

hi hbrackets are supplied from R. W .

reg1 w c

to complete the sense.R“ W ‘ omits.

3 defoctm ] dofectu, MS .

5 S ic .

CHRONICA

1225 rogus petitionibus, licet magnum postulasset, obtsmpe

Death ofHugh

rarent, si illis diu petites libertatea st sa pe concesses

omni cavillations remota concedere voluisset. Annuit

itaque rex , cartisqus protinus conscriptis et regis

sigillo munitie ad singulos Anglia comitatus carta

sigillata diriguntur et ad provinciales illas , qua in

forestis sunt constituta , qua carta sunt directa , una

scilicet de libertatibus communibus, et alters do liber

tatibus foresta ; st sic, soluto consilio, delata sunt

carta singula ad singulos comitatus, ubi, ex regis

mandato, literatorio interposito juramento, ab omnibus

Eodem anno in die Purificationis beata Maria

Ricardus frater regis Anglia donatus est cingulo

militari, et x . nobiles cum so, qui ad ejus sunt obse

quium deputati ; qui postea vernali tempore a regs

cum Willelmo comits Saresbiriensi et Philippo ds A l

bineto 3 militibusqus id “

,in Wasconiam missus , apud

Burdegalim est appulsus, [ubi omnes ipsum gaudsn

ter suscipientes regi Anglia per ipsum subjectionemfecerunt.

Dedit itaque s idem Ricardo 5 ante rscessum suum

comitatum Cornubia cum tota Pictavis , unde ab cm

nibua comes P ictavia vocabatur.

Militia magna , quam rex Francorum misit contra

Ricardum fratrsm regis Anglia in succursum P icta

vsnsium, confusi vincuntur, capiuntur, st interti

Eodem anno obnt Hugo B igod comes OrientaliumAnglorum.

Anno gratia Mccxxvjo rex Henricus I II ., annoxxvj

cm “ h adregni sui xj

°

,fuit ad Natale apud Vl'yntoniam ; solem

provinciala ] provincias, R. W . 116i] qui, M S., and in B . C .

dona tes] decorates. B . C .s u B edoret itaque eidom rex

Philippe deA lhineio, B .W . ante,”are. B . C.

JOEANN IS DE OXENEDES .

nitats perfects , profectus est rex apud Msrlsbsrgam, A .D . 1223,

ubi gravi infirmitate corruptus per multos dies ds gamer:

borough.

Otto, domini papa Nunc1us,in primis petnt ab The p

omnibus ecclesiis cathedralibus duas pra bondas exhi 3.aberi, unam de portions episcopi st alteram ds capitulo ;et de ca nobiis ubi sunt diversa portiones abbatia st

conventus, a conventibus quantum pertinst ad unum

monachum, st ab abbate tantundem.

Magister Otto Romam invitus redut qui injunx it Otho returns toStephano archiepiscopo sicut erat in littoria Domini

mm

papa sxprsssum, ut, convocatis regs et omnibus regni

pra latis , responsum scrum super negotio pro quo idem

Otto missus fuerst domino papa transmitters non

Stephanus Cantuarisnsis archiepi300pus convocatis

ad Concilium regs st pra latis, recitat i fecit literas de

beneficiis confersndis. Rex itaque super hoc habits

consilio diligenti, tam magnatum quam pra latorum,

nsquaquam consens it. Et sic, consilio soluto, concessa

est omnibus licentia recsdsndi.

Obiit P andulfus Norwycensis episcopus, cui successit Death of Pa ;Thomas ds B lumvilla .

Beatus Franciscus in civitate Assisii, do qua ortus st.

est,

apud sanctam Mariam do Portiuncula ubi etiam

ordinem Fratrum Minorum ipss inchoaverat, migravit

ad Chn'

stum,iiijo nonas Octobris. De quo versus

S anctus Franciscus Romans spectus in urbsD ia ssrit voluerum sermonis semine vita .

Anno gratia Mccxxv130, celebravit rex H enricus m il"

d,II I .,

anno regni sui xijO, festum natalis Domini apud hh°cl1iirhn

§tmn

etReadin

Radingum. Deinde rex Londonias venions causatus 1111111111115.”horthe

1 m itten ] transmittsnte,MS . B lumvifla] B lundvilla, R. W .

Also a fifteenthof theirmove

CHRONICA

est cives Londonisnsss quod in prajudicium suum de

dsrunt Lodowyco jam defuncto in rscsssu suo ab

Anglia v. millia mamas argsnti. Undo compulsi sunt

ipsi cives pecuniam momoratam psrsolvsrs. Cepit

pra tersa ab eis quintam docimam partem omnium

bonorum mobilium snorum st totino substantia sua ,

sicut oi prius fuerst ab Anglia tota concessum.

De burgsnsibus autem Northamtonia 1cepit mills

et ducentos libras pra ter quintam decimam quam gs

nsralitsr sxtorsit ab Anglia. Compuls i sunt etiam

viri religiosi st clerici hanc quintam decimam dams

omnium bonorum suorum, tam [rsrum] ecclesiastica

rum quam laicarum.

Eodem tempore mense Februam rsx apud Oxo

niam congrsgato consilio denunciavit omnibus so

legitima esse a tatis, ut do ca tsro solutus a custodia

rsgia negotio. ipss principalitsr ordinarst. Tandem

in sodom consilio idem rex fecit cancellars omnes

cartas do provinciis omnibus regni Anglia , tam do

libertatibus foresta quam do communibus libertatibus,

[pretendens quod] sorta illa concessa fuerant st

libertates scripta st signata dum ipss erat ut dixit

sub custodia, nec sui corporis aut sigilli aliquam ha

buit potestatem, undo viribus carers debuit quod sins

rations fusrat usurpatum. Facts est autem super hisin consilio ingona murmuratio, st omnes in justiciariumhujus perturbatiom

'

s causam refundunt st auctoremipsum affirmant. Unds nomen Huhsrti sxosum factumest omnibus, st imprecabantur omnes ejus confusionsmst mortem.

Do Burgensibus autem et The MS . has postquam,”but

Norhamtunensihus,”R. W . the passage has been incorrectly

The M S . inserts ad. abridged fromR. W ., who has thecommunibua] omnibus, MS . words above introduced.

CHRONICA

A .D. 1333,diutius distulisset, ipsum excommunicavit, st latem

sententiam per apestolicas literas in diversis mundi

partibus publicari pra cepit. Imperator vsro Frederica ssicut papa per littoras sues sententiam fecerat publicari ita scripsit univers is regibus st principibus

christiania conquerens sententiem in sum injuriosefuisse latem. In conclusions hec adjscit, sxhertan s

omnes orbis principee l ut centre incomparabilem

Remana curia avaritiam st iniquitetsm sibi prospi

cient, quia, tune 3 tua res agitur, paries cum proxi

mus erdst.

Death of Stephen S tephanus Cantuarisnsis archiepiscopus pra latorumm”O O O O C 0

bar: mter omnes ecc1dentales men to celebernmus, v1j . 1dus

Julii dism clausit extremum.

Imperator Fredericus in Terrem Sanctem vsniens

negotium crucis Christi magnifies promevit, st prepositum psrsgrinerum quemmurimum approbavit.

rhoWandering Fama fleruit do Johenne Cortephila quem Anenias

baptizavit, et qui indixit Christum crucifigsndum.

Anne gratia MccxxixO, rex Henricus I I I., anno

mm? regni sui xmj0

, tenuit curiam suam apud Oxoniam,

emerge? ubi venit ad sum archiepiscopus Burdsgalsnsis missusW "

a megnatibus Wasconia , Aquitania ,st Pictavia .

Venerant etiam st alii nunc11 solsmnes do Normannia ,quorum omnium unum erat negotium,

ut videlicet

ex parts magnatum regionum pra dictarum regem

selicitersnt studiess quod ad parts s illas in proprie

persona venire dignarstur ; denunciantos ei, quoduniversi 5 sum equis st armis vsnirsnt et

°

populustotius regionis cum illo starent usqus ad capitis expositiensm, ut revocare posset jura sue amisse st ha redi

tetes dissipates . Rex autem, [qui] adhuc nimia erat

ritorios.

print-ipss] princeps, MS . Joha nns] Joseph,R. W .

sibi] esse, MS . 3 W .

'

nserts “ed 3

.

The MS . inserts “ selute.

" B ’ cum

JOHANNIS DE OXENEDES .

serous simpliciteto, e justiciario suo Huberto quem A .D . 1 229.

unicum habuit consilierium consilium qua rons , n ihil

aliud eccopit nisi ut negotium difi'

srret donsc firmius

certificaretur st hora felicior arrideret. Nunoii vsro

aliquod non hebontes in rssponsis dolentes ad proprie

Circe iates dies Hubsrtus do Burgo justiciarius Hubert«11313

1

3711

Anglia gledio eccinctus est e regs ed cemitatum Kent.Cantia .

Circe dies istos papa Gregorius nimio molests fersns 31

q n

qued Imperator Fredericus spreto papali consilio ma ng ro

excommunicetus ad Tsrram Sanctem transierat, decrsvit

sum quem contumacsm indixit ab imperiali cuhnine

pra cipitare. Tandem constituit principsm totino mi

litia sua Johennem do Eroina quandoque regem Jero

solimitanum et cellsgit pecuniam magnam in diversis

mundi partibus stipendiariis distribuendem. Sed ha s

et alia multa. st veria imperatori domino in Terra

Sancta jam potenter militanti nunciabantur.

Magus . discordia inter scholares st cives Parisiis “ 1between

erte est, ita qued unus do magistris femosis in civitate21m°

efmp$ §

non remansit. Unds versus

En morimur strati, ca ci, mersi, spoliati,

Mentula legati nos fecit iste pati.”

Eodem tempers cessata elections W alteri monachi Richerd , bi11hoCantuarisnsis Ricardus Lincolniensis ecclesia cancsl

larius in archiepiscepum Centuariensem constituitur.

Eodem tempers Dominus Jhssus Christus, humiliumJerusalem.

consolator, civitatem sanctum Jerusalsm st tsrram

totem populo Christiano, st specialiter imperatoriFrederico, rsstituit.Fredericus imperator ingressas senetem civitatem,

patriarcha cum episcopis st aliis Domini fidelibus,

mundificevit templum Domini cum aliis locis sanctis

eblusntes pavimentum st paristes aqua benedicte, st

agentes processiones in hympnis st centicis, reconcilia

CHRON ICA

A .D . 1230. vorunt Deo loca sancta diuturnis infidelium sordibus

profenate. Magister vsro W eltsrus frater quidam do

ordine Pra dioetorum Anglicus nations , qui a domino

papa oflicium pra dicatienis in exercitu Christi susce

psrat, celebravit divine in ecclesns suburbanis, quiaquamdiu imperator [qui] excommunicatus fuerst intra

urbis meenia moram focit, nullus sidem missam cele

brars pra samsit.

H is ergo Deo dispensante ordinatis , imperator ut

vestigia Christi plenius aderarst, disposuit psdos adire

loce sancta tsrra illius st pra cipue in laneis st

jejunio flumsn Jerdanis in que Christus baptizatus

wig gle?“ fuerst. Antiquq autem scismetum seminatorium

Hel p itellcrs. procurante Sathana incola Terra Sancta , sancti sci

licst Templarii et Hospitalarii, invidentes magnificis

factis impsratoris , ex odio papali 3 sibi comua assumpserunt. Volentss igitur ha s omnia. sibi escribi signi

ficeverunt subdole st proditiose nimio Soldano B abilonia qued imperator proposait adire flumsn Jerdanis

que beatus Johannes Christum baptizavit, adoreturus

humiliter psdes, jejunus st in laneis, st ibidem possetimperatorem vel capers vel truciders, addentes quedipss circumvenit Soldanum ipsum in treugarum forms ,quia non jam imperator erat sed excommunicatus st

jam ab imperio dejectus. Qued cum Soldanus audire

abhorruissst detestatus est Christianorum versutiem,

invidiam, st proditionsm, st maxims comm qui vide

bantur crucem signatam bajulare. Inspectis litteris ,

post diligentem deliberationom misit dictam epistolem

cum signo adha renti imperatori, st omnem dolum

pra locutum denunciavit sidem. Gaudsbat5 igitur impsrator st gratias Deo agebat st Soldano qued laquees

M dela‘

um] infidelibus, MS . tw een signature) cruco signe

tum, ibid.2 Aettquum] Antique, zbad.gaudebat] gaudens, ibidagebat] egous, ibid.

A .D . 1230.

the

perer.

his

CHRONICA

in sore facts. est nubium densitas st opace solis

obumbratie, ita ut vix secius aecium in ecclesia viders

aut cognoscsrs velerst. Ex ills. euta. nubium col

lisions exivit tanta coruscatie, ut tote ecclesia intus

ignee viderstur, nsc defuit fa tor intolerabilis, adeo ut

omnes extingui pertimescsrent.

Imperators Frederico bens prosperante quoseunquedo proditoribus suis comprehondit, vel vivos excoriari

vel patibulis fecit suspendi. Johannes do Breines, qui

ipsius impsratoris post papam hostis erat capitalis

fugit ed Gallias.

Rex H enricus tran sfreteturus in Britanniam maxi

mum a viris rsligiesis sxtorsit pecunia quantitatsm.

C ives etiam Londonisnsss ad redemptionem gravissi

mam sunt compulsi,” scilicst ad tertiam partem om

nium catellorum snorum. Rex igitur transfrstevit in

Britenn iem, qui a comits ejusdem loci st omnibusnobilibus rsversntor suscipitur, ac homagia eidom

fecerunt st fidelitatem jurevsrunt.Rex inde progrediens in P ictaviam,

obsedit eastrum

Mirabellum, st laudabili Anglorum virtute potenter

occupavit.

Pacificeti sunt Papa st Imperator.

Pacificetus est rex Francorum, procurante regina,thug-

mm ; and cum suis magnetibus, undo pars regis Anglorum non

mediecriter est snervata .

Return orthex. B eindo rex rediit ad Angham,pauper st inglorius.

In abridging from W endover tote cum turri emineutissims

Oxenedes has omitted the following super cepite omniummore vide

passege, which comes after cog retur.

noscsre valet-st.”and is necessary

2 R. W . has not the words that

to the sense. A dmireutibus cunc fellow, but has instead Jude i

tis et dism judicii suspectum he. etiam tertiem partsm rerum sus

bentibus , facts est ropente tonitrui rum omnium,vollent nellont, per

adeo horribilis super ecclesiam solvorunt.”

concussio, ut ipsa ecclesia fabrics laudabih'

] laudebiliter, MS.

JOHANNIS DE OXENEDES .

Comes de Glovsrnia. st do Clare, Gilbertus, 1100 A D . 1230 .

anno obiit. Death ofGilbert.E. ofGlouc. and

P est recessum regis ex partibus treuemanms, comesTheEarl of

Csstria et ali i milites Anglia cum serum exercitu, no Chpster

’s ex

dosidos V idorontur, fecerunt squitatienem per Andeeonw 0“

gaviam st csperunt castellum Gumisr,l

st novum

eastrum super Sartem ; st Normanniam hostiliter in

grossi, csperunt eastrum P initursum 9et V illam com

busserunt. Ita qued viderentur plus fecisse regs

absents quam so pra sente.

Facts. est eclipsis luna x. kalendae Decembris. Eclipse.

Anne gratia Mccxxi , anno regni regis Henrici m i.

II I . xi . tenuit curiam suam apud Lamehipem.

3 mm ’

B eindo Dex cepit scutagium,scilicst do quolibet scuto

tres marcas.

D iscordia magna orta est mter regem st ereh1ep1 W in

fieldAbp . ofCunt.

Ricardus comes Comubia despensevit YsebellamRichard ,R. er

comitissem Glovsrnia , st nuptiis Vix expletl s frater the Countessm

otGloucester.

ejnadem comitissa Comes do P snbroc W illelmus new, ofmuR or

Merescallus obiit st apud Novum Templum Londonia hmufi '

juxta petrem suum est sepultus.

Ricardus Cantuarisnsis arehispiscepus 11 Rome Death of the

rediens obiit.Anne gra

tia Mccxxx 1j°, anno regni regis Henrici 56m

holds

III . xn ,ipss tenuit curiam suam apud W intoniam. cheater.

In illis dishna rex petiit auxilmm per totam Angliamtoks an Aid for

sibi dari, tam a clericis quam a laicis. Tandem quad his he te.emOf

ragesima pars omnium bonorum concessa fuit regi

ad solutionem debitorum suorum.

Per idem tempus Hubertus do Burgo amovstur a HubertdoBurghremoved from

Gautier] Guncier, R. W ., to theFrench translatorreeds Gon

which Mr. Coxe appends this note nerd.

The reviser of our MS . has 2 P initurmm] Punthursou,RAV.

marked the word for correction 3 Lamehipam] Lemheiam, ibid.

L 4

A .D . 1282.

The scoot

Visita tion

TheK. celebratesChristmas atWorcester.

Edmund ofAh

thunders.

CHRONICA

justiciarie sue, cui successit Stephanus do Segrave,

miles st literatus.

Rex valde turbatus contra Eubertum do Burgo

exegit ab so instanter ratiocinium do thesauris suis,

st do tempore patris sui st do one tempore, et de

1“ 1 et de st do multis et variis ratiociniis .

Tandem Hubertus multifermiter accusatus ita queddo Vita psriclitarstur st thesaurus suus distraheretur ;

sed denique rex ad misericordiam flectitur. Concessit

Huberto omnes terras ques ex done patris sui vel ex

tempore suo pessidsbat

Jchannes prior Cantuarisnsis in archiepiscopum sli

gitur st cessatur. Jchannes B lundus post sum eligitur

st cassetur.

Visitatio facte est per dominum Papam super vires

roligiesos per universum orhem.

H enrici xviijm,idem rex tenuit curiam suam ad Natals

apud W igorniam ubi do consilio P . episcopi W intoniensis

, omnes fore naturales curia sua ministros a suis

removit ofliciis st P ictevensss sxtreneos in comm

ministsms subrogavit.

Cassate elections Johannis Elundi slectus est magis

tsr Edmundus ds Abondons in archiepiscopum C an

tuarisnsem.

Per consilium P . Wintoniensis episcopi turbatur

regnum.

Quoddam nobile hospitals Oxonn s constituitur a

regs non procul a ponte orientali

Tonitrue horribilia audits. aunt in medic hyemis in

triste pra segium.

Anne gratia Mccxxxiiij0, qui est annus regni regis

ratiocis iis] retiocinstiom'

bus,

B . C. inserts “ct aliis reddid Eadmundum, ecclesia Sares

has.” us.

A .D . 1234.

H is inheritance

W estminster.

Death ofH 11W ol B p . 0

Lincoln.

tests succeeds .

TheEm rer

marries

CHRONICA

knlendas M11 11 . Omnes proscripti propter Maresca llum

ad pacsm regis sunt reversi, st Hubertus ds B urg'

o

st omnes exules alii, procurante s ancto Edmundo

Cantuarisnsi archiepiscopo.

Rex reddidit Gilberto Maresca llo ha rsditatsm suam.

Anne gratia Mccxxxv°

,rex Henricus I I I., anno

rsgni sui xix°, ad Natale tenuit curiam suam apud

Westmonastsrium.

Eodem tempore obnt Huge do Welles Lincolniensis

epiSCOpus omnium religiosorum mallens, cui successit

magistsr Robertas Grosssteste.

Imperator Fredsricus duxit in uxorem Ysebellamsabslle,

the K ing’

s sister. sororem reg1s Ang]1a .

Deal-stalebrought intoCompendiumbyGreg. 1x.

Robt. FitzWelter.

Christmas atW inchester.

Parliament atLondon.

His temporibus Gregorius papa IX “

,V idens Decre

telium ta diosam prolixitatem, sub quodam Compen

die ens elegantsr abbrevietas st collectas , solem

niter st authentice per totius mundi latitudinsm legi

pra cepit st divulgari. Reymundus , frater de Ordine

Pra dicatorum, summam quan dam perutilem confecit.

Obiit Robertus filius Walteri.

Anno D omini Mccxxxj°

, rex Henricus, anno regni

sui xx “

, tenuit curiam suam ad Natale apud Wyntomam.

Rex Henricus desponsavit Alianoram filiem comitia

Juda i privilegium protection is a papa impstraverunt,no pro exactions pecunia male traetarsntur.

Thomas Norwycensis epiSCOpus migravit a sa culo,

dictus do B lumvilla , xxj°

kalendas Septembris.

Anne gratia Mccxxxv1j°, rex Henricus, anno regni

sui xxj°

, tenuit curiam suam ad Natale apud W igorniam.

Magnum Parliamentum habitum est Londoniis in

ectevis Epiphania , in quo rex exigebat tricesimam

partem omnium bonorum ad thesaurarium suum re

B . C . places this before the previous passage.

JOHANNIS DE OXENEDES .

steurandum, st rex ,

vultu serene st spontanea voluntate A .D . 1237.

promisit libertates Magna Carta extunc inviolabiliter

observers . Fscit etiam in publice innevare senten

tiam quem prius tulerat Stephanus archiepiscopus

cum aliis episcopia Anglia in omnes V iolatorss dicta

Carta . U nds factum est ut omnium corda in hocgan

glia

festo plenius inclinaret st concessa est ei xxx pars,

sicut pstierat.

Magister Otto venit legatus m Angliam ad petitio fi

’fiffl

pg‘Otto.

nem regis H enrici. Convecavitqus omnes pra lates Lame.

Anglia , archiepiscOpes, episcopes, abbates, priores, tam b

sub conventus sui quam capitull, st suo nomine literas

precuratoria s deferentes , ut quicquid in consilio statueret

Legatus, utrob1que return habsretur.

In hoe quoque Concilio privavit omnes illes beneficiis suis scclssiasticis qui successerant patribus suis

immediate. Ca tera autem qua in hec consilio statuit

in chronicis sancti Albani scribuntur.

ArchispiscOpus Edmundus multis lecessitus injurns CEfflmund..Abp of

goes to

transfrstevit, volens a summo Pontifics recipere cen Bome'

seletienem st do quibusdam dubiis casibus certifica

tionem.

Obiit abbas Sampson sancti Benedicti do Hulmo, cui Death of ebb.

psen, of S t.successit Robertus prior sancti Benedicti Ramesye in Ben. 11o ehn

The Council heldh im.

Tranent annus iste procellosus st turbidus 111 acre, Condition of the

hominibus flagitiosus et multorum sanitati iniquus,ye"

Terra Sancta ,Yta1ia ,

Alemannia , Francia ,Anglia ,

st Scotia ,martius st tribulsntus .

Anne gratia Mccxxxviij°

, anno regni regis Henrici u n due ,

xx ijo, tenuit idem rex curiam suam ad Natale Londeuils.

Symon do Menteforti desponsavit sororem regis.

B . C . has tam sub conventus sui vel capitull, quem suo nomine

literas,” &c .

A.D . 1288.

Death of the Q.

of Scotland

Edmund. Abp .

of Cent, returnsfromRome.

Attornpt to murder ths K ing.

Margaret B iset.

B irth of 11do Montefdi

l

try

Btorminess of

n xlx°.

King holds hisCourt atW inchestor.

The bishocpric

of Nervi

tion of the

CHRONICA

Natus est imperatrici filius, st vocatus est Hen

ricus.

Tune temporis Johanna , soror regis Anglorum et

regina Scotia ,dism clausit extremum.

Rsvertitur sanctus Edmundus a curia Romans ;venit in Angliam inglorius, tristis, st depaupsratus.

Quidam facinorosus volens regem jugula‘

re nocte pro

funda forens cultsllum, quo regem enecaret, per fenes

tram thalamum intravit, et diligenter qua sivit ubi

rex esset. H ec videns qua dam mulier Deo devote

qua tune cantabat psalterium,sicut do more selebat,

illum sicarium extracto cults llo regem qua rentem,voce

magne st terribili clamavit, st edvocatis ministris

captus est ills latre truculsntus. Mulieris nomen erat

Margarete B iset. Distractus est ills miser st mem

bratim detruncetus , missa suut quatuor membre ad

quatuor angulos terra Anglia , ut miserum spectaculum

intuentibus herrersm incuterst.

Otto legatus omnes abbates Nigri Ordinis do Angliaauctoritete papali citavit ut scram so apparerent in

ectevis sancti Martini Londoniis, do stetutis qua

dominus papa ordinavit studiess de Ordine Monastico

reformando.

Natus est Symoni do Montsforti filius ex uxors sue

Al ianora , st vocetur Henricus.

Trensiit annus iste turbidus st precellesus, fructibus

st frugibus abundans.

Anne gratia Mccxxxix°, regni regis H enrici xx iij°

,

idem rex tenuit curiam suam apud Wyntoniam.

Sub eisdem disbus ces satus est slectus Norwycensis,scilicst Symon prior ejusdem domus, quia central-ins

habebatur volunteti regis, st W illelmus de Ralespiscopum eligitur.

Excommunicatur Fredsrieus imperator.

W illelmus do B agels, B .C .

CHRONICA

A.D . 1240. silentio sub tali modo, no quis revsleret mysterium id

sub pa ne excommunicationis per dimidium anni.

B irth orthe Regina Alienora pepsrit filiam quem vocavit Mar

gag-13331 of D ie sancti Rsmign dedicate est ecclesia sancti Pauli

Londoniis ab ipsius loci episcopo Rogero, pra sente

regs st legato stmultis episCOpis s o regni magnatibus

ad quam dedicatienem annuatim devote vsnisntibus

concessa es t venia. xiiijor

ennorum,qued legati st omnes

episcopi confirmaverunt.

B eatus Edmundus Cantuarisnsis archiepiscopus xvi.

kalendas Decembris apud Pontiniacum migravit ad

Dominum.

Delete est corona spines Christi in Franciem.

Thoma broughtto Prim

a Temporibus sub elsdsm florusrunt ln Alemenms

xhntfiiflwh

fame st miraculis sancto. Elisabeth st sancto. H ilde

St.Edmund. garis , st in Francis apud Pontin iacum beetus Edmundus confessor Cantuarisnsis archiepiscopus .

Condition of the Transiit annus iSte Anglia inimicus , universaliyw ‘

ecclesia adversarius,

orientalibus st occidentalibus

nocivus sutumnus madidus st laboriesus.

xii. Anne gratia Mccxli°,regni regis Henrici xxVO ,

Christ 1bratedat

s

We

cg 1dem rex tenuit cun am suam ad Nstale apud West

Legatus a. domino papa irrefragabiliter revocatus,

iter arripuit transalpinum cum jam morem in Anglia

protraxissst trisnnalem.

ami

ci

tia“ Crux sancto in Franciam depertatur. Rex igitur

Frames. Francia Deo devotissimus ut hanc st alias preciosas1333

130

0

111“reliquias honorifice cellocaret, quandnm incomparabilem

tiltiili

hiiifi3;

Monachi Cantuarisnsis ecclesia ,obtento a domino

Canterbury. papa absolutionis bensficio ex sententia qua ligaverat

n eundem conventum archiepiscopus beatus Edmundus,B enefacium

,nations Provincialem ortu gsnsrosum,

in

petrem st pastorem sibi elegerunt.

Archbishop.

JOHANN IS DE OXENEDFB .

Menachi Wyntonienses in multis oppress ionibus A .D . 1241.

constituti, W illelmumde Rals l Norwycensem spiecepum in spiscopum Wyntoniensem postularunt, qui

dixit episcopatum Norwycensem non posse suflicere ad

fsrrurem equorum suorum.

Capti sunt ex pra cepto Frederici impsratoris in TheEmperor

mari pra lati versus coneiliumvenientes,inter ques $313 3:

erat O tto qui aliquando legatus in Anglia extitsrat eu.

“innsm3

Omnes pra lati, papa mandante, vocati,Et tres legati vsniunt huc usqus ligati.

Treuga septa sunt per comitsm Ricerdum interTruce between

Seldansm B abilonia st Christianos. In forms autem ili:8

01313311111 .“ d

treugamm reddita suut prisones Francorum qui captifuerant apud Gezam.

Dis igitur inventionis Sancta Crucis comes Ricardus 53131131111?

8

naves ascendit, st in S icilia in Portu de Trapes pres port orTrapeui.

pore applicuit. Cite vsro occurrit Imperator faciensComiti inauditos honoree, st locutus est cum imperatries sorore sue, qucd multum desideraverat.

Rex H enricus I I I . fecit fabricare unum nobilissi He

emmrdm a

no for

mum feretrum ex sure purissime st gemmis preciesis, g1

;"357i?“ of

in que ants operis perfectionem expendit plusquame. millia marcarum, ad reponsndum honorifice reliquiasgloriosi cenfsssoris st regis Edwardi.

Eodem tempore orta est discordia inter regem stpoem between

spiscopum3 Norwyoensem postulatum ad episcopatum or

unme t

and B p ’

Wintonienssm, so qued postulationi do so facta 3con

Obnt papa Gregorius IX “. g

seth ofres IX.

I pso anno dis sancta Fidei passes est sol eclipsim. Eoppa .

B a le] Regcle, B . C .

AD . 1241.

Celestine IV.

S tate ofweatherthrough theyour.

Bulk Basset, B p.

of London.

xiijChristmas solo

The K ingmeets

Earl B ic ard .

King crosseswith theE. ofCornwall to theutinent.

Marsh.

Henry arrivesinGascony .

CHRONICA

Eh'

gitur in papam magisterGelfridus Medielan snsis,l

vir scientia pra ditus sed annosus. Undo cum jamvix xvij. disbus sedissot, pramatura morts pra occu

Transn t annus iste frugifer satis st fructifsr. Ve

rumtemen ab An nunciatione beata Maria usque ad

festum apostelorumSymonis stJuda , ariditas continua

st a stus incemparabilis paludes prefundas st stagna

amplissima desiccarunt, fluvios exhausorunt.

Fulco B asseth decenus Eboracens is, eminens tam

genere quam scientia , eligitur in spiscopum Londoni

snsem.

Anne gratia MccxlijO, regni regis Henrici I II .

xxvj° idem rex tenuit curiam suam ad Natale apud

Westmonastsrium.

Comiti Ricardo applicanti kalendae Februaru occur

rit rex geudenter.

Commisse rsgno Anglia archiepiscopo Eboracensi,rex tranfretavit, idus Meii, cum repletis numismate

desideratissimo stet lingorum xxx . sedis, comitantibus

regina sue st fratre sue comits Ricardo st do nobilitats Anglican s Vijtem comitibus st circiter trscentis

W illelmus do Marisco qui quandoqus do maximisHybernia censsbatur, exul st exlex st fugitivus ao

clamabatur. Q ui rspagulum sibi faciens non longs a

Bristoldo pra dis st rapinis intendsbet ; sed tandem

captus, cum socns suis, 1gnom1moss morti est addictus.

Cadaver vsro sjus in iiijor partss divisem per Angliammissum, st quodlibet ad unam maximerum civitatummembrum transmissum,

intuentibus incussit horrorsm.

Divulgato per totam Franciam qued rex Anglia

hostiliter cum exercitu Wasconiam jam ad mandatumcomitis do Marchia cum maximo thesauro intrasset

,

A .D . 1242.

Innocent IV.

Renews the sontence ofexcommunics tion sg tthe Emperor.

toCanterbury andW inchester son

The bisho o

ofNan d

Richard marriesS inchia.

Death ofHubertdo B urgh.

Characteristicsofthe your.

MasterMartin.

CHRONICA

tifor, Anglis damnosus, imperio turbulentus, ecclesia

in imicus, in hysmo procellosus, a stats aridus st valde

a stuosus.

Anno gratia MccxliijO, rsgni regis Henrici III.

xxvijO, idem rex tenuit curiam suam ad Ns tale apudBurdegalim.

S inebaldus cardinalis nations Januonsis croatus est

in papam, postquam vacaverat sedes per annum et ix.

menses , ot vocatus est Innocentius IV . ; et statim

confirmavit sententiam in Imperatorem latam a pra

docsssors suo, undo imporatoris ira in odium est

converse .

Rex redut a W asconia in Angliam.

Confirmantur 1 a papa Bonefacius in archiepiscopum

Cantuarisnsom st W illelmus do Ralo NorwyoensisepiscOpus in spiscopum Wyntonia , invito regs.

Walterus ds Suthfoud eligitur in spiscopum Nor

wyconsem.

’3

Comes Ricarda s desponsavit S inchiam sororem re

gina Anglia dis sancti Clomsntis apud Westmonas

teriam cum honors maximo .

Obiit Hubertus do Burgo, comes Cantia .

Transiit annus iste ecclesia periculosus, imperioflagitiosus, regi et regno Anglia damnosus ot pro

broene, Ytaliois adversarius , Germannia turbulentus,

Hyspania prosliosus, Templariis ot H ospitallariis cis

matis ot scandali gonerativ us.

Anno gratia MccxliiijO , regni regis Henrici I II .,

xxviijm,idem rex fuit ad Natals apud W aling

'forde

conviva comitis Ricardi fratrie sui.

Novus papa , dominus Innocentius IV misit in

Angliemmagistrum Martinum ad colligendam pecuniam

in auxilium domin i papa ,a domino regs benigne

concessam.

Confirmantur] confirmatur,MS . 1244, and has Suthfeld for Suth

B . C. places this under the year feud.

JOHANNIS DE OXENEDES .

D ominus rex fecit omnes terras quas habuerunt A .D . 1244.

Normann i in Anglia in manu sua soisiri.l

Grifinus filius Loolini qui in turri Londonia cap 3 31213213.tivus tonebatur, facta longa rests do linthsaminibus,dum voluisset descenders , rupto funo corruit st sic

fractis cervicibus misorabilitsr sxpiravit.

Eodem tempore rex seniori usus consilio spiscopum The B p . ofW in

Wyntonisnsom a partibus tran smarinis amicabiliter

revocavit, gratiam suam st ablatorum restitutionem

pollicondo.

Convsnorunt 9 apud Londonias, regia submonitione Henry summons

convocati, omnes magnatos Anglia , archiepiscopi, epi egi“ at Lo“

scopi, abbates, priores. In quo consilio petiit dominus

Rex ore proprio auxilium sibi fisri pecuniam. Et

res ponsum fuit quod quia charts. libertatum ques do

minus rex olim concesssrat pro cujus conversations

ed ictum juraverat nondum sxtitit obsorvata , et

aux ilia totisns concessa st soluta domino regi ad

nullum profectum pervonerunt, postulabant instanter

sibi fiori sertum 3regni justiciarium,

per quem status

regni solidaretur ut solebat ; quia per defectum can

cellarii brevia contra justitiam crobro fuerunt concessa.

P romisit autem rex humiliter ha s et she. so per scrum

considera tionem benigne emondaturum. Datus igitur

fuit dies in tres septimanae, ut interim rex oxcessus suos

corrigoret ot magnates ojus voluntati obtomperaront.

Interim misit dominus Frederica s, imperator, nunciumM ission lrom the

suum regi Anglia st baronagio, magistrum Walterummm '

d o Ocra ,5 litteras imperiales doforentem, querum

summa talis est : Supplicamus , ammonomus, ot

prohibomus no in damnum nostrum ot vestrum

aliquid P apa contribuatis .

scisin'

j sas siri, MS . justiciarium] justiciarius .M S .

Conm erunl] convonetat, M S .

11

cerium] corms.M S .

Oca , B ' C '

A .D . 1244.

Arrival of theCount of P landcrs .

Crutched Friarscome toEngland .

Condition of the

ye.“

Q. delivered of ason.Edmund.

TheEmperorn excommu

Pulk’s interview

with Martin .

CHRONICA

Sub siedem disbus applicuit comes Flandria Thomascum 0. militibus ot cc. ssrvientibus, in succursum regis

Anglia S cotism oxpugnars proponens . Rex cum

exercitu copi050 versus Scotism proficiscitur.

B odom tempore venerant Crucifori, scilicet novi reli

giosi, post fratres do Monte Carmeli.Transiit annus iste frugifor et fructifer, Terra

Anno gratia Mccxl°v°, regni regis Henrici I I I .

xxixO , idem rex tenuit curiam suam ad Natals Londoniis.

D is sancti Marcelli pepsrit Alienors regina An glia

filium,ot sic regs jubents quia postulavorat sum 9.

beato Edmundo regs st martyrs , vocatum est nomen

ejus Edmundus .

Tsmpors sub sodom fecit papa excommunicari

Frodsricum Imperatorem per totam Franciam s t

Rex Henricus I I I . fecit per singulos Anglia comi

tatus summam reddituum Romanorum st virorum

Ytalicorum,st invents. est summa sxcedens x11] millis

marcas mori rsdditus, exceptio his qua do multorum

pra latorum cameris rooipiunt pra miis st donatis, ad

plus ascondisss quam reddituum summam quam domi

nus rox do toto regno percipere consuevit.

Fulco filius W arini, ox parts universitatis rsgn i

regs consontionte sod tacite mittitur ad magistrum

Martinum apud Novum Templum Londoniis ; qui torvooculo sum rospicions, sic ipsum afl

atus est : Fugostatim,

exi ab Anglia ! Cui Martinus Quismihi hoc mandat ? An tu hoc ox teipso babes 2”

Cui Fulco : Hoc tibi mandat per me [multitudo

p ropoum ] proponentis, MS. B . C . inserts cito.

The MS . adds citrs,"B . C .

has aveto .

” B . C .

A .D . Cives Londonisnsss componuntur dare domino regi

mills marcas argenti.

Per idem tempus B onofacius, Cantuarisnsis archi

episcOpus impotravit a domino papa Innocentio litterassub tali forms : Innocentius , etc. Venerabilibus

fratribus episcopie, st dilectis filiis abbatibus, priori

siarum pra latis, otc.,

l infra . Damus venerabili fratrinostro Herfordensi episcopo in mandatis, ut ipss persoptonnium st non ultra, omnium beneficiorum sccls

siasticorum qua deinceps in civitate, dia cesi, st

provincia Cantuaria vacabunt primi anni provontus

[habes t] usqus ad decem millium marcarum sum

mam.

”In hujus mandati principio, quia novum

fuit st grave, omnes Anglia pra lati ot clerici obstu

pusrunt supra quod diei potost.Modio quadragesima edicto regio convocata convenit

ad Parliamentum regni totalis nobilitas , tam pra latorum

bile a curia Roman s incossanter illis irrogatum.

Provisum est in sodom parliamento, ut adhuc scriberetur domino papa ofiicacitsr ut ab Oppressionibus

cessaret consuetis. Scripsenmt igitur per so Episcopi.scripssrunt Abbates st Priores, scripssrunt Comites st

Barones, scripsit etiam ipss rex , ita ut omnium scriptacorda forina poterant omolliro. Scriptum a t simili

modo Cardinalibus sod omnes litus arabant.

Sub istorum diorum curriculo dominus rex literas

suas misit prohibitorias pra latis Anglia , no domino

papa tallagium contribueront. Dominus vsro papaha s omnia contomnons scripsit in 00a ut sibiscilicst contributio indistanter solverotur. Undo angustiaundiqus pra latos circumdsderunt ot imwsitum regi

silentium in quo confidebant no immutiret.

eta ] ct, MS .

JOHANNIS DE OXENEDES.

Waltsrus Karlon episcOpus episcOpatum suum ro A .D . 1246 .

signat, habitum et ordinem suscipit Fratrum Pra Baffifif’mg,

dicatorum apud Oxoniam.

a” 0m"

Dominus papa ex pra toritis assumons audaciam The Pope’s tin

solito imperiosius pra latis Anglia domandavit ut in“ m“ m“

Anglia omnes beneficiati in suis bsnoficns rosidentiam

faeisntes tortiam partsm omnium bonorum snorum

domino papa per triennium confort ent, non facientes

res identiam dimidiam, multis adjoctis dirissimis ac

canonised.

Trans i it annus iste frugifer st fructifor, Terra Sancta cmd nion of theformidolosus, sancta Ecclesia nocivus , Imperio advsr

sarius, regibus Francorum st Anglorum dopra datorius,

Anno gratia Mccxln , regni regis Henrici 111 . 011q

1111i idem rex fuit ad Natals apud Wyntoniam.

Quidam Francorum nobili ss1m1'

contra dominum Con-p iracy“ list thePops.

papam ot Romanam cun am, m pon culum umversahsecclesia ot fidei Christiana , detestabilem fecerunt con

spirationom.

Duo fratres do Ordine Fratrum Minor-um mittunturW ay-ea t

in Angliam, do pra cepto domini papa ad negotium the Pepe.

suum do subventions pecuniari eidom facienda .

Eodem tempore promises. est domino papa contributio Contributionremised to the

x3. milhum marcarum, exceptis oxempt1s . ope.

Factus est terra motus per diverse loca Anglia . Btu-thank e

Fredericus fecit omnes magnates do Calabria st TheEmperor'

Venonmt in Angliam tres fratros regis Hem-icimmghmuterini

,Guido do Limzun,

’ W illelmus de Valencia, cometoEnglandEthelmarus clericus.

Liseni, B . c.

CHRONICA

A .D . 1247 .

Multi nobiles do Anglia cruce signantur, scilicst

Certain nobles orepiscopus Wygorniensis, W illelmus do Longa Spats ,“ m‘h"

et Galfridus do Luci, cum aliis multis.

Transl. of st. Translatas est beatus Edmundus, Cantuarisnsis ar

chiepiscopus st confessor vij. idus Julii, quo die

translatum est corpus beati Wlstani episcopi et son

fossoris .

ordie for Eodem anno monsta lican a ro tor sui materiamW arnmdesiderabilom

o

dotostabfl

l

ingcircumcgsiofio intolerabiliter

cospit detoriorari. Unds dominus rex ca pit do romediocogitaro. Invonta est igitur novi cunei impressio,scilicst talis ut manonto materia st ponders crucis

brachia oxtendersntur duplicia . In cuj11s denarii

rotunditato si quid do cruce illa fuisset violatum, pro

rotonso haberotur, st inacceptabilis . Alters. vsro

denarii pars pristinam rotinet impressionem.

Sanguis Christi allatus est et da tus ecclesia W est

monastsrii, dis Sancti Edwardi regis, a regs H enrico.

erg?“ Dominus rex fratres suos uterinos ogregie ditavit.

dition of the Transiit annus iste frugibus et fructibus uborrimus ,Anglia nocivus, Wallia exterminator, Terra S ancta

inimicus, Ecclesia spoliator, Ytalia truculsntus, Alo

mannia turbulentus.

Anno gratia MccxlviijO, regni regis Henrici x xxgidem rex tenuit curiam suam ad Natale Domini apud

Noble“ 13 “ “1° Eodem tempore multi nobiles cruce signantur.

Celebrato festo sancti Edwardi, jussit dominus rex

denunciari st acclamari quod constituit novas nun

dinas libero exorcori apud Westmonastsrium,a festo

Sancti memorati usque in quindecim dies completos,aliis nundinis civitatis Londonia et mercaturis sus

pensis.

by Eodem anno,mare

,ex vehementi agitations ventorum,

viij. kalendas Decembrie, solitos per magnum spatiumtorminos oxcodons sibi finitimos damna intulit irre

W estminster

CHRONICA

A .D . 1249 . versitas foret scholarium, scholas licite sxercerent ; st

ad hoc mansiones pra paravorunt.

14013531: Circa idem tempus archiepiscopus Cantuarisnsis re

Roms. di lt a curia Romans , magna siquidom armatus potestats visitandi scilicst Ordinem Monasticum et pra

cipus apud Monasteria exempts .

The edictmeo Circa idem tempus abbates Nigri Ordinis, malentesvisitati per so quam per alium visitatorem, convene

runt apud B ermundeshsys die sancti Calixti papasuper reformetions ordinis sancti B enedicti diligenter

tractatum habituri.

B odom tempore dominus rex exhilaratur do rumo

ribus, qui do Terra Sancta suut allati ad ipsum do

captions Damista .

W alterde Kira,

Concessit gratiam suam et acceptavit slectionem do

Waltero do K ircham ad episcopatum Dunelmensem

Relic. Fratres Pra dlcatoreo sibi acquisierunt quondam pe

tram albi marmoris, in qua. vestigium humani pedis,videlicet ut a multis creditar ot dicitur Salvatoris,

quasi in cera molli impressum,apparebat, quam asse

runt Terra Sancta incola fuisse vestigium in ca lum

Domini ascendentis, ut per tale signum memoriam dis

cipulis relinquorot, quoniam ibi ipsum ultimo videbant

Dominus autem rex idem passum ecclesia W estmo

nas tsrii contulit.

Tempore sub sodom quidam homuncio a tatis habsns

armorum xviiij. statura fuit vix"tripedalis, nomine

Johannes, quem quasi prodigium regina secum dux it.

1gentler

-lll eeh di Fluxit annus iste minus fructifer

,frugifer tamen

on of the year.

abundantsr, curia Romana inimicus, Ecclesia turbu

lontue, Terra Sancta suspectus, Fran cia , Anglia ,

Ytalia , st Gormania dopra dator immisericors.

Anno gratia M0010 , regni regis Henrici III .

xxi iij0, idem rex tenuit curiam suam ad Natale

D unelmensem] Episcopatus Dunelmensis,MS .

JOHANN IS DE OXENEDES.

apud Wyntoniam, st in crastino comedit cum episcopo A .D . 1250,

ejusdem civitatis Willelmo.

Comitissa Comubia ,nomine S inchia

, pepsrit [filium] 3;

comiti Ricardo fratri regis H enn c1 apud B erkamstede, livexed eta son.

et vocatum est nomen ojus Edmundus.

Citantur coram episcopo Lincolniensi Roberto apud The bishop ofLegocestrs omnes viri religiosi ditionis sua , ut occls mlmio

li

l

isa

:;1hll

‘e

sias et rodditus do quibus iidom assensum capituli stdim

super hoc instrumenta testimonium evidons perhiben

tia non habsrent, in suam revocaret potestatem.

Temporo sub sodom rex Anglia cruce signatur st

multi nobiles cum eo.

B odom anno Franci in castrie commorantes juxta Proceedi or

Damietam impetum fecerunt in hostes qui Vias et 111m1153

I t

convallos obsidentes victualia arcobant. Prima vsro

die C inemm exercitui Christiano prospere occidit,sed

in crastino in idipsum rovertentes ac redeuntes dete

riorem calculum roportaverunt. Vorumtamon Soldanus

B abilonia regem Francorum formidans, pacem obtulit

honestissimam, ut videlicet Terra S an cta st qua cunqus

aliquando Christianorum fuerant, Christianis restitu

orontur ot multa. alia ad commodum ot honorem

Christisnorum prosocutura, ad qua superbis Francorum

minime potuit inclinari, nisi dictus Soldanus Cayrum,

ot B abiloniam, st A loxandriam Christianis resignarot.

Cum autem nobiles Saracenorum superbiam Francorum audissent nullatonus acquieverunt. Extunc igitur

moritis eorum oxigentibus cospit Francorum conditio

non mediocriter deteriorari.

Temporibus sub eisdem regina Francia domina TheEarl oforuvall.

B lanch ia tot ot tantos congessit honores in comitsm

Ricardum st in sos qui in comitatu ejus orant ut

omnes V identes st audiontes morito poterant admirari.

Et Lugdunum venienti occurrit fore tota cun a mili:

irew ard ] revocavit, MS .

2 restituersnmr] restitusrctur,MS.

A.D. 1250

The armof St.

storm and inunODD.

Punishment ofthe Jews.

his opponents.

CHRONICA.

Papalis, ot ipeslserene vultu illi applaudens st ipsum

ad mensem invitavit ot cospulabantur immediate inectevis Pascha , sedem die qua captus est rex Francorum.

Anne sodsm monachi Pontiniacsnses ausu toms

rarie brachium beati Edmundi Cantuariensis archi

In disbus illis mugierunt tonitrua, fulgura muros

turrium ot robora maximo dissipavorunt, et inunda

tiones pluviales vias invise reddidsrunt.

Dishna sub siedem tota pecunia quam habuerunt

Juda i ab siadem est extorts quia do falsitato

tarum, sigillorum, st monsta crebre convinci, pro

batum est ipsos fuisse atque manifostum.

Archiopiscopus Bonefacius Cantuarisnsis Londonise

Pauli st ad ecclesiam Sancta Trinitatis Visitaturus

non admittorstur, excommunicavit decanum et ca tetos

omnes.

Die sancti K enelmi comits Ricardo existents Lon

doniis venit ad sum nuncius quidam tristis ot festi

nus rumorum st litorarum bajulus totorrimarum hujussententia tenorsm continentium, videlicet totus exor

citus Christianus in Terra Sancta consta ns ex exercitu

regis Francorum et quorundam Anglorum, Templari

orum, Hespitalariorum,Thutonicorum, et fratrum sancti

Lazari, confusus, crucis hostibus triumphantibus, deDesth otW imamvictus occubuit. Dominus Willelmus do Longs S pats

K. orFrance

Robert,Count ofArtols, drowned.

in belle poremptus est ; Damieta restituta est Sara

cenis ; sed et dominus rex Francorum, qued numquam

antsa evensrat, a Saracenis captus est. Undo tota

Franeia, immo etiam tota Christianitas , induit dolerom,

st cum diflidentia confusienem, cujus infertunii causa

comes Atrabonsis Robertus infelix st superbus frater

z Atrabm is] A trahensi. B . c. A ttrabatensis, 00min . Flor. Wig.

A .D . 125o.dinem hoc volumine scribi nsqueunt, in Libre Vita

The Christian011 .

l uminary of the

no

The King keeps

a convent at

or

titulo indelebili suis prefecto meritis annotantur.

Complete igitur hoc anno fluxorunt a tempore gratiaxx"i quinque quinquagsna armorum id est mi lls ducenti

st Notandum autem est et non leviter attendsndum

qued in nulls xxiiijm'

quinquagsnarum antecedentium

tot evonerunt mirabilia, tot novitates insolita , sicut in

has ultima quinquagona, scilicst vicesima quinta. S i

quis oa inspicere desiderat qua rat in Chrouieis domini

Matha i Parisiaoensis apud sanctum Albanum, in anno

scilicst MOccOIO. H ie enim tsrminavit pra dictus

Matha us Parisiaconsis, monachus sancti A lban i, Chro

nica sus .

Creditar qued non peterit vacaro significations quedin hec ultimo anno elementa insolitum ot irregulare

passe sunt dotrimentum. Ignis, quia. nuper transects

nocte Natalie Domin i fulgur qued est ign is terribiliter

emicuit contra [om]no cursum consuetum ; aer, quia

innaturalis tonitrua st intompsstuosus rebeavit mare,

quia solitos motus transgredisns lees contermina devas

taV it tsrra , quia in Anglia, st maxims in Ciltra , con

tig[erun]t pluros terra motus. Fluxorunt itaque ab

Incarnationo Domini xx l-i et V‘l“ armorum quinquagena .

Nso est visum que anno jubilee, id est quinquagesime,oelebrarstur suo loco proprio, videlicet vj°. kalendae

Aprilis, nisi hec anno jubilee.

Anne gratia MccliO, regni regis Henrici III .

xxx°v°, fuit idem rex ad Natale Domini apud Wyntoniam qui nulls distribuit regalia indumentn, contra

suam st omnium antecessorum suorum consuetu

dinom,forte solicitus st parcus pro psrsgrinatieno.

Ysabella. comitissa Arundolia fundavit quondamdemum apud Marham,

non procul a. Len, in qua insti

tuit prime ssnctimonialss ultramarinas.

JOHANNIS DE OXENEDE .

Ethslmarus frater regis uterinus confirmatus est in

Innocentius papa recessit a Lugdunis, procurans medis

quibus poterat omnibus no quis in Imperatorem amplia spromoveretur, ut ds ca tsro, nullo contradicente, sola

curia Romans dominarotur, qua jam doluit qued W illolmus do Helondia do imperio subarrhans regnum

Alemania sibi jam subjugavorat, Frethsrice dominatereecclesia Romana defuncto, quem etiammortuum iterate

dominus papa ad terrorem cum suis fautoribus terribi

liter excommunicavit.

Eodem anno, procurants Diabolo, congregati et con

ot armontorum in rsgno Francorum usqus ad ducenta

millia ot amplino, UniversalemEcclesiam non mediecriter

perturbantss. Universitatem autem Aurelianensom in

vadsntos et tandem dissipantes, libres clsricorum com

burontes, multos contomptis pra latis ot ecclesia clsvibus

gladio poremomnt, st spoliates quamplurimes in Ligerim

submorserunt, st fugiontium libres et omnia rapuorunt

st combusserunt. Tandem apud Bucerim duos ac

magistro serum comprehenso et perempto cum Burde

galim pervenissent rosistents eis comits Legecestria

Simon e do Montoforti, custode tune do Wasconia , cum

incelis tax-1a , dispersi sunt ipsi pastores vieti st confusi,

et extunc ovanuit illorum conatus st fortitude. Dux

autem illorum creditar fuisse ills impostor, tunc puer,qui jam peractis xl. st amplius annis infantium catervs s

processiena liter ambulantes et cantsntss in subversio

nem ecclesia convecavit ot usqus ad mars perduxit

Eodem anno comes Ricardus fecit solemniter nimis

eccles iam do Hales quam sumptibus propriis fundavsrat

l Winch es] W illelmum, MS. contomp tis) contentis,MS .

a bort i on ] subursntu.MS .

A .D . 125 1.

Ethelmsrconfirmed B ishop ofW inchester.

DepartureofPOps InnocentfromLyons.

Insurrection ofthe French

Thor attacktheUniversity ofOrleans.

ThemomofHales feu ed.

M ONICA

A.D . 1251. ot ibidem menaches Oistercisnsis Ordinis collocaverat,

dedicari, prout in mari periclitano Deo vovsrat pro ejussuorumque liberations . In cujus constructions plusquam decem millia marcss exposuerat. Superbiontibus

Saracensis ot oonfa deratis sibi invieem, Christianoruml

conditio in Terra Sancta non mediecriter set 9 inclinata

ImperiumRomanum qued a multis annis ante ChristiIncarnationom sumpsit exordium st V iguit oontinuatum,

procurante Curia Romans ut sols dominarotur suspen

ditur dosporatum, quinimmo pa nituit sam W illelmumdo H olandis in regnum Alemannia sublimasse, qui jamsic videbater arrham sumpsisse in Imperium.

Death or111 Mandatum regis Castolla regi Anglia ut per eumphonso ofCastile.

vomrot peregrmaturus st juvamen aocopturus . Sed

sedem tempore idem rex Al defonsus in fats decessit,omnibus Christianis deplorandus. Damiets a S araoenis 3

no Christian i sam cupiant itsrum et capiant solo oom

gmxbot or Abbas C luniacensis venit in Angliam, monachorumsuorum Visitator st pecun ia ssdulus investigator.

simon doMonte Rodiit in Angliam comes Legooostria Simon do

£3333“

Monteforti adducens secum tertium fratrem regis

Guidonem nomine.

{gsn

sgztion of Mars horribiliter fiuctans et tumens limites transut

consuetos, ulteriore littora vendicando.

Rex Scottorum Alexander I I I . desponsavit Marga

retam filiam regis Anglia apud Eboracum,puer

pusllam, qui tamen ab sedem regs balteo cingitur

militari st committitur custodia Roberti do Ros,proviso tamen scripto ot assonsu utriusque partis no

dormirent simul usqus ad iiij°lr

annos completes.

shnon do Monte Archispiscopus Burdogalsnsis et alii magnates Was

mmconia vsniunt Londonise accusantos constantor Simo

TheMS . inserts sibi invieem. The MS . inserts solotenus.”

a t] cum, MS .

A.D . 1252.

Summary of the

Buflhloes sent toEarlRichard.

The cl of

CHRONICA

Tranent annus iste frugifsr st fructifer, domino papaot curiae Romanas laboriosus, Franciae et Anglim sub

spe pendula suspiciosus, Scotia cujus rex puer sxtitit

Anno gratias Mcclii°,

regni regis Henrici I II .0

xxxvi°, idem rex fuit ad Natale Domini apud Eboracum.

Cui rex Scotia post matrimonium magnifies completum

fecit homagium rations tenementi quod in Anglia

tenet. Et cum super hoc conveniretur, rex Soothe [ut]rations regni Scotia fas erst homagium et liganciam

domino regi Anglias, respondit rex Scotia) quod pacifico illuc venerat, ut videlicet mediante copula matrimoniali ipsi confoederaretur. Rex autem Angliaa, cum

hasc st alia audissot, nolens tam seronum festum ali

qua perturbations obnubilars st tam juvenem regem

ct juniorem sponsum molestare, omnia sub silentio

praeterirs dissimulavit.

Missi sunt Comiti Ricardo fmtri regis de partibustransmarinis bubali. Est autem bubalus genus jumenti,bovi consimile, ad onera portanda vel trabende aptiasimum, crocodilo inimicissimum,

undis amicum,mag

nis cornibus communitum, undo B emardus phi1080phus

Ossibus extruitur Elephas , dorsoqus Camolus,Surgit st in Bubalo cornua frontis honor.

In crastino autem 3sancti Gregorn , mutato aoris

colors , cauma cum ariditats omnia. torruit virentia , do

11octibus calor perdurans, muscas, culices, st pulice8, et

casters. detriments generavit.

Beneficiati in dimcesim Lincolniaa, persuadonto efii

caci admonitions episcopi Lincolniensis Roberti, ut ad

solu s] noluit, MS . follow that above which records3 m ile] cocodrillo, MS the storm at W indsor. See the

Probably this sentence should preceding page.

JOHANNIS DE OXENEDES .

gradum sacerdotn volsntes aut nolentes promove A .D . 1252.

pentur.

Bodom anno ad Pascha fecit dominus rex convocat i TheKing pledgesLondoniis omnes magnates Anglim Cruse signatos, utEde

mfiguwfl

t

d?infra quindenam Paschas ibidem convenirsnt [st] supernegotio Tom S anctae, cujus honor onormiter

vacillare

videbatur, diligenter contrsctarent. Tandem rex passagium suum juravit a. dis sancti Jchaunia Baptistas insequens trienn ium, nisi morts vel gravi infirmitats ‘ vel

Adhuc hoc parliaments non terminato, rex inexora

bilis factus est omni potenti, broves inducias debitoribus suis non concessit. Sed suos naturales homines

immiserieorditer coarctans sins alicujus discretionis “llama

considerations , factus est hinc avidas st alienigen to

amator et Anglorum depaupsrator.

Confsrtur Wasconia Edwardo primogenito regis,wa s

“Giwi

;”quod cum comes Ricardus cognovisset, iratus valde hi olde-t non

incontinenti tam ments quam corpore a curia 9re

Festo sancti Edwardi convenerunt ex edicto regio Grant oftithes

totius regni magnates ; protulit in medium dominusmail ing.

to

rex papa lo mandatum, omnibus regni aemulatoribus

exosum st detestabile, quod videlicet contulsrat papatotam regni decimationem per triennium a. rsgia

viatica persgrinationis, non socundum mstimationom

ecclesiarum pristinarum sod secundum watimationem

novam ad inquisitionom strictissimam st voluntatem

rogiorum satellitum, qui astute nimis ad damnum

Ecclesia ina stimabile st servitutom perpetuam, suis

primum propriis et rsgiis smolumontis inhiarent.

Rex sxtorsit xx . marcas auri a Londonisnsibus. Themfig

tom

Insuper ooegit Londonisnsss ut suis nundinis, quas §mthefern

? “

A .D . 1252.

The fairof

The reply 0! the

CHRONICA

apud Westmonas tsrium constituit, in festo sanct

Edwardi in laasionem nundinarum Elysnsium per xv.

dies duraturis, vollent nollsnt suis in civitate fonostris

clausis interessent.‘ Nse popercit eisdem propterhyemalis intemperiei inclementiam, lutum, pluviam,

st

loci insptitudinom, quin tentoriis suis stare cogerentur.

Rex ad dictum festum sancti Edwardi, no vide

rentur quidammagnates qui illuc convenerant inanitor

fuisse convocati, districts tractatum suscitavit quidagendum sit do terra sua Wasconite quam comes Lo

gecostrim Simon videbatur non mediocriter in magnum

ipsius regis damnum perturbasse. Et dum super hisinter omnes anceps penderet sententia , rex in sales

sermonis aux ilium pecuniare ac militare redivivo

spiritu instantissime fiagitavit sibi peregrinaturo im

psndi ac pro salute communi Christo militaturo. Ad

hoc communitor rssponderunt quod corum responsio a

praelatorum rosponsione dependebat, neco

voluerunt ab

assertions discrepantes sequestrari, st sic cum magna

indignations objurgantes ad propria romearunt.

Convocatis ergo denuo, dominus rex optimatibus

suis, qui prout tectum est suo impetui primo res ti

toraut, convenit sos do negotio W asconim quid agen

dum. Cui Magnetos rssponderunt : S i comes Lege

costriae Simon ” regi rebelles odomars studuerit,non

mirandum nec dolendum,maximo cum ipsi Was

conionses infames sunt, eo quod to dominum suum

ad ipsos confidenter confugientem prodidsrunt, st

multiformitor dopauporavorunt, undo inglorius st

pauper, non sins Anglorum damno et Opprobrio,

romea sti. Restant autem tres anni et dimidium, ut

ipss Comes secundum tuam cartam,term ipsius

custodiam obtinoat.

” Verum non placuit domino

regi quod ipsi sic comitem sxcusantos ipsum sic justi

CQ

iam-essent] lnteresse, MS.’

S im ] Scilicet, MS .

A .D . 1252.

B a th of Q ueenB lanche.

arms0 c

in England.

P I“ WW .

nullum penitus lmtificavit. Reducsbant enim ad memo

qualitsr regnum multiplicitor dopauperassst st sccls

siam nunc xi. millia marcarum et nuper vj. millis

Domino. B lanchia mater regis Francorum dominica

prima. adventus Domini obut.

sio quod episcopus Lincolniensis super hoc stupsfactus

fecit a suis clericis diligenter computeri et considerari

alionorum provontus in Anglia, et inventum est st

vsraciter computatum quod iste papa pmsens , videlicet

verat quam omnes ejus prwdocessores a tempore papatus

ipsum in Anglia, quos ecclesia Romans ditaverat, ad

vsro regis merus non ad ejus partem tertiam com

B odom anno rex comperions quod discordia magnatum ortea sunt propter warennes corum fecit accla

mari

quod qui watenuam l1abero dosiderarent loquersntur

cum so inde, et data pecunia benigne exaudirentur.

Quod st quidam fecerunt et sic deperiit jus multorum

per antiquas cartas sis concessum, confirmatum, et

Undo abbas et conventus do W ardona ad damnum

corum, a regs donata pecunia warennam timpstrarunt.

Sod W. do Bollocampo, Vidons so fuisse in hoc dero

gatum, poondoe corum cepit st afi ixit, fratrosque comm

custodes trucidavit, vulneravit monachos, st laicos

anem ia] am dere, MS . pram iis] prmconia, MS.

JOHANNIS DE OXENEDES .

Transnt annus isto frugifer st fructibus mediocriter A .D . 1252 .

focundus, posts pseudum mortifera truculsntus , omni 823

mm of th e

hominum generi turbulentus ; cujus utique perturbationis inter orientales, captio regis Francorum causa

fuisse feliciter perhibetur, sieut os projoctum in medic

sanum protorvorum, quod cum quilibet nititur approhondero a lter in alterum surgendo

2nititur pra ter

venire st soso mutuo pro osse rodendo corrodunt noc

corroditur. Imperium quasi ratis sins gubernaculo

periclitatur, Francis. suis rectoribus spoliate et ami is,

Anglia ab alionigonis conculcata st multis dominis

protervis inclinata , suique regis sincera dilections vi

duata, extremis subjacons conditionibus , inconsolabiliter

contabuit desperate, et, quod gravissimum est, dietim

inter ecclesiam et populum odium vsnsnosum suscipit

incrementum.

Anno gratia Mccliij regni regis Henrici

1dem rex fuit ad Nstale Domini apud Wyntoniamgaudia Dominica Nativitatis celebravit magnifies . Regiitaque pransuro festo Nstalis memorati

,cives Wyn

toniensos missrunt nobilissimum oxonium in esculsntis

et poculentis quod potuit etiam intuentes in admira

tionsm commovoro. Rex autem pro gratiarum actioni

bus ipsos ad decontas marcas in brevi porsolvsnda sobligavit. Natus enim ibi extitsrat, st Natelem solsm

nitatem in lugubrsm eis convertit lamentationom.

Eodem tempore venerunt nuncii domini regis st A brotherof the

quorundam magnatum nunciantos quod quidam fraterwig?”do Ordine Pra dicatorum,

dum pra dicas sot Mediolani,

pro assertions voritatis ab eisdem intersmptus est.

Retulsrunt insuper quod Romani elegerunt sibi novumsenatorem,

civem B ononiensem,nomine Brancaleonem

,

virum justum,rigidum, jurisque poritum. Stabilitus igi

tur est senator trionnalis contra statutum urbis Roma , st

ad hoc sacramentum cum obsidibus ab omnibus rscepit.

feliciter] infeliciter, M . P . surgendo] insurgcndo , ibicl.N

A .D . 1253.

, the

b

e

sti s m"rtone of the

toK ing

"s

ch ief cooks todeath.

Albertus returnsto Rome.

The J drivenfromFrance.

CHRONICA

Dis'

Circumcisionis Galfridus ds Limazum frater

domini regis uterinus levi do causa irascens contrauW ‘

quendam do pra c1pms regis cocis, Roger nomine, apudGuldeforde irruit in ipsum cum suis ministris, eundem

inhumane nimis tractavit,ligavit, pluribus locis vul

neravit, nudum suspendit, st caput suum depilavit ;

ita scilicst quod singulos singillatim pilos capillorumradicitus avelli jussit, ut quot haberet pilos tot passio‘

nibua torquorstur. B eindo cum maximo cruciatu ex

spiravit. Ricardus vsro magister cocorum super hac

injuria querimoniam coram regs reponens nil nisi

sannas roportavit.

In octavis Epiphania habitum est colloquium Lon

donns ubi congregati fuerunt archiepiscOpus Cantua

risnsis ot omnes episcopi Cantuarisnsis provincia , regs

apud Wynd]eshores existente,de concessions contribu

tionis diligenter et diu tractatum habuerunt ; tandem

ad hoc inclin avoruntl si rex a consuetis injuriis st

oppressionibus quibus ecclesiam Oppresssrat, prout multotiens promisorat ot per cartam suam concesserat,

cessare adhuc vellet st piis suorum naturalium consiliis

coussntirs . Ad quod rex favorabiliter respondit quodproviderent et secrets scribersnt cum summa deliberations articulos ofi

'

onsionis, et ipss omnia omendanda ad

plenum emendaret.

Magister Albertus circa. festum sanctum Mauri cumsuum proprium negotium fructuose porfocissst st dosi

derium domini papa plenius comiti Ricardo exposuisset

sins sorta spe recessit.

Juda i a Francis fugati sunt. Rex Anglia pra

cepit no quis Juda us carnes in x10, vel quarts vel

ssxta feria, comodorot.

The MS. inserts at.” The assentirent contributionem, ct

sentence is imperfect. M . P . has, efi cax auxilium pra stanent ct

afier inclinaverunt,"quod non in ultroneum, si rex,

”&c.

tantam ac talem, ssd in aliquam

A .D . 1253 .

The K ing‘

s anger

in consequence.

H e levies a fineupon the City .

TheKingrepeatshis oath to go

ChartertoWal

PrinceEdwardand the sisterofthe K ing orCastils.

Excommunlcation pronounced

nst those

the Church andthe two charters .

CHRON ICA

baculati turpiter fugerunt ; qui dilacerati et cruenta ti

querimoniam regi lugubrsm reposuerunt. Rex inde

iratus libsrtatsm Londonia sarcians mills marcas

proinde ut pacs‘

gauderent sxtorsit.

Tempore eodem rex ,Spiritu ductus repentino,

juravit super feretrum sancti Edwardi so in instan

tibna disbus vernis transfretaturum et beatum Edmundum Cantuariensem archiepiscopum Pontiniaci

peregre aditurum ; sed postea , cum omnia. pararentur,saniori consilio usus impetus tanta temeritatis subito

qucd pra sumpserat revocavit et remansit.

Rex benigne concessit,donavit, ot confirmavit

abbati et convontui do Waltham ut quotiescunque

domus do Waltham, Abbate cedente vel decedents ,

vacaret, pastors viduata conventus libero bona domus

pro sua voluntate disponerent st plenam habsrent tam

do baronia quam do bonis ejus, sine alique regis

usurpations,disponendi facultatem.

D ishna illis prolocutum estmatrimonium inter filium

regis Anglia Edwardum et sororem regis Castella .

Idus Man in majori aula W estmonastsrii sub pra

sentia domini regis H enrici I II ., et dominorum”8m

comitia Ricardi,fratris sui

,st R. comitia Northfolchia

et Suthfolchia ,Maroscalli H . comitis H erforensis , H .

comitis Oxonia ,J. comitis Warwic, et aliorum mag

natum regni Anglia . N os, Bonefacius, divina misera

tione Cantuarisnsis archiepiscopus, totius Anglia

primes , F. Londonisnsis episcOpus, H . Elyens is, RLincolniensis, W. Wygomensis , W. Norwycensis, P .

Herfordonsis, .W . S aresbirisnsis, W. Dunelmensis, R.

Oxonionsis,‘ S . Carleolenensis, W. Batonensis, L.

Rofenensis, T. Menevonsis, episcopi, pontificalibus

induti, candelis accensis,in transgressores libertatum

ecclesiasticarum, et liberaram consuetudinum regni

S c. Exonicnsis.

JOHANNIS DE OXENEDES .

Anglia , ot pra cipue earum qua continentur in A .D . 1253.

Carts. Libertatum regni et Carta do Foresta ex

communicationis sententiam sollemuitsr tulimus sub

forma Cartarum. Prolataquo fuit in medium cad-ta.

patris sui, sod non in prOpatulo, in qua concessit

msra volunta te liberas electiones omnium pra latorum

Anglia , quam cartam fecit communitas regni a papaconfirmari st sub sadem bulls communiri.

Bodom anno papa argumontoss nimis intondons vm tiouompecuniamm extorsioni , injunx it per visitatores episco on “

1331pos monachis N 1gri Ordinis per Franciam

ut qua dam regula’ impsrtinontia ot ad quam nullus

tenetur obligatus, sub pa ns. oxcommunicationis obsorvarent, quod est absurdum st omni rationi contra

rium. Mona chi vsro Francia ad curiam nuntios suos

destinantes, qui datis iii'

or millis marcarum Turonen

sium hujus tyrannidis impetum composcuorunt.

Rex transfrotare paratus ad W asconiam commisit The K . goes to

custodiam regni comiti Ricardo fratri suo tradita sibim y

virga in signum rogiminis, ut si quid oriretur in

regno sinistra perturbationis , ipss subortam potentercompeaceret.

In cras tino Assumptionis applicuit dominus rex

apud Burdogalim.

In festo sancta Katerina regina Alianora pepsrito

Thefifidih-

m a

filiam, ot vocata est Katerina.

Transiit annus iste fructuosus, fructifsr, papa st Summary of the

papal i curia arctus et angular-is. Incoperunt enim

y

hoc a nno contradictionss contra papam a Christie.

nitate et maxims ab episcopo Lincolniensi.Auno gratia MccliiijO, regni regis Henrici xxxviijflm

T119 3“km“1°

idem rex tenuit curiam suam in W asconia apud m“M

13Gm “?

Carelessly abridged fromM . P ., la sancti B enedicti impertinsntes,who has, ut (visitatores) cogerent nec suutdo rcgula substantia ,quos

eos sub puma excommunicationis 11dem monachi nunquam tcnerc

observarequosdamarticulos regu consueverunt, ncc voverunt."

A .D . 1254.

Gives Grascony ,Ireland , andW ales toEdward.

Assembly of thenobles convened

6the Q . and B .

chard.

Fresh exactionsfrom the Jews.

the state of the

Tt ofFr.

re turns from,the

Holy h n

cum magnatibus suis celebravit.

Eodem tempore dominus rex concessit filio suo

st honorem Csstria st Bristoldia .

In quindena Pascha magnates Anglia ex mandato

Londonns convenerunt mandato regis do auxilio

pecuniari rssponsuri, qui omnes st singuli rsspon

derunt quod dominus rex tantum ot totisns sos

inanitor vexavit st depauperavit quod vix poterant

respirars diversis angariis ot angustiis fatigati.

Cum igitur regina transfretari pararotur cum filiis

suis Edwardo stEdmundo st familia nobili in dusetu

B . Cantuarisnsis archiepiscopi, apud Portesmuthe vento

prospere versus W asconiam ascendit, pridio idus Junii

applicuit apud Burdogalim.

Exactum fuit a Juda ia ex parte domini regis plusquam dare posssnt sins ulla misericordia sub pa ns

damnationis st exilii.

Eodem tempore compertum est certis ratiocim1s

regem extraxisss do regno Anglia st in expensis

inutilibus consumpsisse vigesies st sopties centum

millis librarum et amplius, exceptis torris st rod

ditibus quos inconsultius alienigonis9st prorsus regno

nocituris distribuerat, st xxx . millia marcas fratribus

suis,exceptis gardis, terris, st redditibus.

D is Sancta Margareta convenit Oxonns omnia gene

ralitor Anglorum un iversitas auctoritato comitis Ricardi, ut ibi do arduis regni negotiis tractarent. Etquia intollerabilitor opprimitur Anglia adventu alieni

genarum, spsrabatur ibidem remedium do prudentumconsilio inveniri, nec est ibi inde a liquid actum.

C irca idem tempus venit rex Francorum do Terra.

Sancta st pacificavit id veredictum discidium quod

B essarum] B esaceam,M at.P ar. l 2 alias iga tis] indigenis, MS .

A .D . 1254.

Summary of theyear.

Henry arrives at

fromthe elews.

CHRONICA

vasis pretiosis, nobili facts oblations matris sua cor

pus transtulit in ecclesiam.

Tha nsiit annus iste satis fructifsr ac fructuosus, a

modio autumni usque ad tempus vernale continue

proeellosus, ita ut multi promiscui sexus fluctibus perierunt, st tor tonitrua in hiemis modio mugiobant.

Anno gratia Meclv°

,regni regis Henrici III.

expectans ventum prosperum. Erat autem dies Natalis

Dis dominica proxima sequents, vento st mari

favontibus, dominus rex nevem ascendens applieuit

comes Richardus frater ojus st alii nobiles exceperunt

sum cum gaudio, st munera preciosa sidem optulerunt.

Londonisnsss oecurrorunt regi adventanti et ei C.

ennio non reputans sod tanquam pensum debitum, nec

civium devotionem nee exennium commondavit, immo

nsc grates repsndoro vol exiles voluit, sod quasi in

spondit : Non grates eis refere quia quod afi'

orunt

mihi debetur, sed faciant mihi aliquid gratuitum, et

merito gratiarum persolvam rstributionem. Ipsi igitur regis voluntatem satisfacore cupisntss, quoddam w e

do protio ducentarum librarum sidem denuo opta lo

runt, st tune grates sis rstulit, sod non serene ut de

cuit vultu acceptavit. Post paucos igitur dies pro

quodam clerico do careers slapso, rex contra cives

movons qua stionsm oxsgit ab sis tria millia marcarum,

so quod carcerem cautius non custodisbant.

Juda is licet multotions depauperatis exigit cummagna instantia viij. millia marcas sub pa na sus

pendii. Comes vsro Ricardas non minimam pecun iam

JOHANNIS DE OXENEDES .

domin o regi commodavit undo Juda orum suscepit A .D . 1255.

Tempore sub sodsm transvoctus est in Angliam{in tglppohant

elephas st venit Londonise ; nunquam croditur elephas swans.

In quindena Pascha convenerunt Londonns omnes W entM dat London, in

nobiles Anglia ubi ut plura paucis perstringamug , whichgo

wns

?“

niaro sibi oxhibsri, scilicst ut do baronns quas priusexceperat in auxilio decima sibi ooua ssa tortius dena

rius sibi concederetur, quod esset manifestum regni

sxactionss ma roribus sauciabantur. Tandem in hoe

universitatis quod negotium dilationem caperot usquead festum sancti Michaelis, ut st ipsi fidelitatem regis

observations totisns premissa st totisns rsdempta

corda corum ad ipsum eonvorterst, st ipsi, in quantum

inter tot pressures Deo favents reformaret.

Per sosdom dies in quocunqus comitatu Anglia st Thei‘ohemepgr

e

usynode st ubiqus ubi multi hominum convsnsrant

,m om‘

s

acclamatum est in propatulo ut Magna Carta regis

Johann is st quam iste rex pra sons Henricus I I I .,

filius ejus totisns tenors juraverit, inviolabiliter sub

TheMS . inserts ut,

A .D. 1255.

Eclipse.

11 ofW arln

Trucewith the

msut.

CHRONICA

observarstur, st delata est sententia publice pulsatiscampanis st candelis accensis in omnes ejusdem vio

latores. Et ut status corporum supraea lestium statui

Obut nobilis baro Warinus do Muntchsnsil, cujustestamentum ad 00. millia marcas dicitur ascondisss .

C apta sunt treuga septennales inter Soldanum

Babilonia st Christianos in Terra. Sancta , so quodSoldanus d asconus Soldanum B abilonia expugnavit.

B odom tempore Juda i Lincolnienses puerum unum

rapuerunt in opprobrium Christi crucifixi diu flagella

vorunt postea crucifixerunt. Sed postea, pro iniquitate

sua , matre-

[contra] ipsos do morts pueri appellationemsuam coram regs prosequents , Deus ultionum Domi

nus dignam pro meritis reddidit rstributionem. N am,

dis sancti Clementis ipsis iratus non clomons permisit

quod xviij. do ditioribus et majoribus civitatis Lin

coln ia vilissimo per civitatem Londonia fuerunt ad

caudas equorum attrasti st postea suspensi, st in turri

Londonia fuerunt detonti usque ad 1x 5 octo, simile

judicium pro causa simili expectantes. Unus autem,

qui malefactorum fuit principalis per quem omnes alii

fuerunt accusati, in civitate Lincolnia ad caudam

equinam est dotractus, membra cujus in iiij01‘

parts s

sunt divisa et ad iiij°? portas ejusdem civitatis sunt

appense, ut tam ejus quam ca tsrorum enormitatem ad

memoriam ssmpitsmam enarrars posait omnia ecclesia

sanctorun .

Dominus papa Alexander destinavit ad partss Anglicanas magistrum Rustan dum do W asconia. subdiaconum

suum dans domino B . Cantuariensi archiepiscopo,P .

H erfordonsi episcopo,et sidem Rustando [potestatem]

colligendi decimas do Anglia , Scotia,Hybernia , st

Wallia ad opus domini papa , non obstantibus aliquibus

literis [vel] aliquibus indulgentiis, sub quacunquo

A .D .

Condition of the

W inchester.

Eclipse of thesun.

te nue

Rustand’s sermen.

CHRONICA

quibusdam non, obligata sunt fsrs omnes domus l

religiosorum per Angliam constituta ad summam ccc.

marcarum sine mandate convontuum st procuratione.

Unds pra lati st oeclesiarum rectores super tam facto

proditorie et injurioso usque ad mortem dolusnmt.

Archispiscopus vsro Cantuarisnsis velut nauta navi

periclitante relicts vel pastor 2 grego totihue lupin is

exposito, in partibus transmarinis latitabat.

militanti damnosus, Anglia depra datus, Terra Sancta

pestifer et virulentus .

An ne gratia Mcclvjo, regni regis H enrici I I I . 1110,

tenuit idem rex Nstale Domini apud Wyntoniam ubi

frater ejus slectus invenit ei cum magnis donativis

omnia

adhuc agerentur, iij0. kalendas Januar11 sol passus est

eclipsim. Postea congregati sunt Londonns episcopiAnglia et archidiaconi et alii pra lati multi ut ro

sponsum daront magistro Rustaude, cui cum magister

Leonardus verbs. pro un iversitats facorot st inter

ea ters diceret omnes scclssias esso domini papa jux taqued dicitur omnia sunt principis, st addidi[t] idemLeonardus, tuitions non fruitions , as si diceret defen

siono non dispersions cui cum respondisset Rustandusdixit : Diciano ha c pro to solo aut ut sindicus pro~

curator universitatis ha s dicis 1” Et cum circum

spiceret Leonardus expectans quis pro ecclesia loquerotur, omnes tacuorunt. Magister vsro Rustandus

, ex

eorum silentio procacior canesllario suo dixit : Scribenomen talia audentis dicere. Quicunqus insupercontradicere pra sumit papa singulariter pro so 10

quatur st scribatur quid quis loquatur.

Circa idem tempus magister Rustandus pra dicavit

in capitulo sancti Edmundi, st in fine dixit “ Amici,

domus] domos, MS . p aper] papa, ibid.

p astor] pastors, ibid.

JOHANNIS DE OXENEDES .

scitote qued tensmini tali domini papa mercatori, A .D . 12511.

et nomins vit sum in secsntis marcis infra mensem

solvendis, ques si non solveritis, sciatis vos oxtunc

fore oxcommunicatos.

” Eodem tempore missa sunt The“ragga?!

littera domini papa abbati sancti Albani st conventui Convent of St.

ejusdem loci ut infra quindenam Pascha solveront

merca toribus domini papa quingentas marcas in quibustonebantur. S i non solvsront oxtunc esset conventus

ab ofiicio divino suspensus et Abbas nominatim excom

municatus. Et simili modo tantundem vol 111ssecundum postulantium arbitrium st voluntatem et

auctoritatem apostolicam ad opus regis, ita qued vide

bantur in subversionom regni st ecclesia confoedsrsti.

Sed et dominus papa decimam regi eoncessam per tri

snnium usqus in quinquennium ex sus munificentia

concess it.

H is vsro disbus ecclesia Anglicans supra modum sa teorthe

unclique vexabatur et oeclesiarum restores arctsbantur,

Emu"Chm n'

rex adversabatur, papa pecunia inhiabat. Rustandusnuntius domini papa homo litteratus et efiicax ad

nocendum, stimulabat. U surarii, qui dicti sunt mer

catores , ad abradsndum per fas et nefas pecuniam

sitiebant.

Archiepiscopus Cantuarisnsis in partibus remetia et smaqe

cc

fnttq;

ultramarinis commorans, gregem suum rictibus lupo bury. and its

rum deroliquit. Usura qua in utroqus testamentomm mm

prohibetur, jam quas i licitem a Romani pontificis

usurariis quos mercatores dicunt sxercetur, do alia

collects pecunia nimis argumentosa do cruce signatis

vivis ac defunctis tractatus difi'

usus ac specialis ex

Idus Man dimissi suut liberi quater xx . st xi. 516 1200 of the

Juda i qui infames fuerunt do crucifixione sancti Eu

gonis pusri Lincolnia muneribus ut dicitur interve

nientibus liberati.Abba tes Cistereisnsis Ordinis post Pascha auctoritato Rustaud and

papali Londoniis congregati, Rustando responsuri doh°0mm

A .D . 1256. exactions pecunia . Qui rssponderunt qued sine as

sonsu gonoralis capituli uihil omnino faeeront, st

concessa sunt illis inducia usque in quindenam postfestem sancti Mattha i.

Circa dism sancti Dunstani prohibuit rex portusclosed. no aliquis episcopus pra latus , religiosus, vel miles aut

clsricus transfrstaret.

Device tomine Eodem tempore oxut edictum regium per totum

marcam auri regi numeraret.

fixtu

res“

?son or Menfredus filius Imporatoris Frotherici triumphat

Zi

p

recovers ad votum do advorssn is suis papahbus captis et son

tritis,recuperet quicquid in Apulia papa Innocentius

IV . adquisivit pecunia fuss infinitato.

gn

awingPW Obhgantur 1nv1t1 Ft 1gnar1 pra let1 Anglia ,

Angli

11 cans etiam eccles1s m summa sem tuts conculcata ad

solutionom infinite compsllitur. Cujus summs omnium

corda in admirationem poterat provocare. Hujus quo

quo injuriosa sxtorsionis machinator fuit illo proditor,

The Bp . ofHere episcopus H ortt'

orderisis,l papa st regs consentientibus ,

ford theirbe

W et . st qued prom1ssum per tn enmum oxtend1tur ad qmn

quennium. Noc tamen Carts Magus , pro cujus obser

vations concodsbatur pecunia pra dicta, observabatur.

Contomptis sancta ecclesia clavibus, rex sententiam

solemniter Londonns latam non verotur,magister

Rustandus domini papa clericus nations W asconiensis

bujne psstis rigidus executor pra latos Anglia coegit

falsum eonfiteri st jurare qued pecunia memorata perspiscopum H ertfordenssm obligate, converse est in

commodum oeclesiarum suarem.

Eligitur comes Comubia Ricardus, frater domini

regis, in regem Alemannia , st rex cum gaudio con

A .D. 1256.

Death ofWill

lAlbhot of St. lm?

CHRONICA

cursum impsdut st ipso in profundo ioderont, ex11t

quod est inauditum fulgur rapacissimum do torra st

quosdam corum interfeeit, quosdam insanabiliter con

trivit. Denigrati sunt st usti dioti fossores ut vide

rentur ox inferno prorupisse, st ita civitatem porterruit, quia hoc in Westchep svenit, st omnes pra

horrors contremuerunt.

Dominus W illelmus I II . abbas sancti B enedicti do

olms . Hulmo dism clausit extremum xj. kalendas Ma ii cui

of the

lvii’ .Christmas heldat London.

Abbots of the

11g te grantaid.

againstEdward.

successit Adam ds N etsshirds monachus sjusdem loci

in abbatsm, qui rscepit benedictionom suam apudHevingham a domino W altero Norwicensi episcOpo

xj. kalendae Augusti, anno regni regis Henrici III .

x10 .

Transiit annus iste admodum procsllesus, ita ut

segstes denigrata st putrefacta in autumno petierunt,

et cito summa frumenti pro dimidia mares vendsretur,

licet cepioso crescentes pramonstrarentur ; st EcclesiaSancta plusquam alio tempore post conversionsm

mus , Scotia st Wallia flagitiosissimus, clero st populodamnatissimus.

A nne gratia Mcclv1j0, regni regis Henrici I I I . x li°

,

idem rex Nstale Domini tenuit Londoniis.

Citantur omnes abbates Cistereisnsis ordinis ut

coram regs apparsant parati juvare 9 regem auxilio

pecuniari in festo sancti H illam . Quibus ad regem

omnibus venisntibus procuran te Abbe cardinali papa

scribit regi pro eisdem, sed rex hoc non accepts t nec

idso floctitur ut parcat inchoatis .

Wallenses intollerabilitsr oppressi a ballivis regis,

pra cipue tamen a Gilfrido do Ia ngsloya , moverunt

guerram cruentissimam contra Edwardum regis primo

genitum novum dominum suum, dicentes qued nulli

Fuit ad N ., M . P . juvare] jurare, MS .

JCHANNIS DE OXENEDES .

tsnentur obedire nisi domino suo regi Anglia pristine, A .D3 1257.

nsc opprimi volobant novis lsgibus importabilibus, st

prosperatum est epus martium in manibus comm.

Eodem tompore electas est in abbatsm sancti Ed Simon“ g

o Lat?

mundi Symon do Luton, prior ojusdem ecclesia .

Apud Catchy, ad tumbem sancta Margareta sororis M iraclsssa

ttmob

sancti Edmundi archiepiscopi, ca psruut miracula corr am t.

In medic quadragesima factum est parliamentum “ mu m held

generalissimum ubi rex instanter oxsgit pecuniam adM 111 0 d”

Apulia infin itam, videlicet c. millis marcarum ot posteax1. millia marcarum st postea x1. at i. millis marcarum

, et ha c omnis postulavit urgenter sxhibsri sibiants festem sancti Michaelis . Quod cum abhorrerontauditores, nsc valorent nec voluenmt regio desiderio

satisfacsre, rsspondentos qued ad comm pra sidium

Aleman nia vsnsrtmt Londonise ad consolandum otRichard.

animan dum comitsm Ricardum no pusillanimis esset

Recasait ad Pascha dictus archiepiscopus st trans who proceed to

fretans in Gallias adventum comitia Ricardi in

comes Glovsrnia st dominus J. Mansol ad sxploranda

Qui renunciavsrunt qued bens st secure pots tat illuctransmigrare. Cum igitur per multos dies apud

cendit st cum so uxor sus domina S incia. Tandem

conjuga'et] confugerent, MS .

0

A .D . 1257.

His coronation

Death ofWalterB ishop ofNWish.

CHRONICA

H olandiam applicuorunt st inde conductu comitem st

summo gaudio st honors coronatus est in regem

Interfuenmt dicta fostivitatis celebrationi archi

episcopi st episcopi x ., ducss et comitss xx , st tria

millia secundum a stimationom ordinis militaris. De

aliis porsonis utriusque sexus ct conditionis nulla fuit

a stimatio, st obstupuerunt Alemanni quoniam nun

quam tam solemns festum convivals pra videntes.

Rodem tempore dum spiscoporum procurator Reten

admonitionsm impetraret ut rex errores suos corri

gsrst, episcopi Anglia snorvati obtulerunt regi ut

pra dictum est indigenti L. millia marcas st duo millia

ad expenses , non animati exsmfio Cisterciensi qui

protorvitati st avaritia regis, non curvantss genus

Baal , contradicents s rosistebant.’ In hoc vestigium

beati Thoma martyria psdetsntim consoqusntes, nee

morem episcopi Rofsnsis apud curiam Romanum

pro ipsis fidelitsr dimicavit.

Eodem anno dis sancti Dunstani obnt Weltsrus

episcopus Norwyeensis, cujus loco slectus est in

episcOpum magister Symon do Wautons, domini . regis

Eodem anno statutum estRoma ut quilibet exemptus in abbatsm slectus Romam adest persona liter.

Summoniti sunt omnes qui regi servitium debebant

curvantss] curantes, MS . resistebas t] resistendo,M8.

A .D . 1257 .

The North and

Richard to be

tempest.

CHRONICA

summus

comitia st circiter x1. armatos ibidem captes truei

davit. Q ue audito rex Londoniis commorans st ab

infirmitats sua jam cenvalescens, iter suum versus

Walliam iracundus maturavit. Wallenses vsro, lucs

olarius Videntes rem egi pro capite, cenfosderati aunt

contorminis terris, et additus est illis Grifinus do

Brundsfeldo, quidam videlicet do nobilioribus Wallia

genere st possessionibus ac terris.

Eeden tempore rex Hispania ,audions qued comes

Richardus in regem Alomannorum vel Romanorum jamesset cteatus, iratus est valde assersns qued prius ad

Francorum, qui Anglos non consuevit diligere, susci

tavit novo regi Ricardo inimicos in capits videlicet

archiepiscopum Treverensem, et corrupit ducem

Levannia ut non staret firmiter cum dicto regs

Universitas Parisiensis, tum propter tsmms messuum,

tum propter earitiem bladi, tum propter fratrum Pra

Eodem anno infra. octaves sancti Benedicti luna

existents in coitu tanta ca pit pluviarum inundatio

terms infundero ut pontibus, domibus, ac molendinis

dissipatis, via fuerunt invia , fa ns tabofacta, segetes

quoque penitus peritura . Unds statutum est in

capitulo sancti Albani, ut congregate numeroso fide

lium multitudins , celebrate jejunio in sollomni pro

cessions conventus, dsfsrrent1 martyrem Albanum ad

Sanctsm Mariam do Pratis, sieut in tali periculo

ris/errant] deferunt, MS .

JOHANN18 DE OXENEDES.

consuevit. Que facto statim cessavit tempestas, ot A .D . 1257.

sic, licet sore, salvate est frugum et fructuum in

Eodem tempers dominus rex apud Costriam venit, The K ing atChester.

ubi morem protrahit otiosam, probrosam st sumptuosam.

contra Wallensss, ut quasi vas figuli ipsos eontsrerst

irrsstaurabilitsr missranda intornecions circumssptos.

l

qui supra modum Wallensos oppressit, qui cogebantur

queruli curiam regis adire st ibidem inutilitsr eom

morari donsc nudi revertersntur negotio ipsorum

tamen infocto. Interim Wallenses non dormitavsruntnec ments consterneti sunt, sed viriliter so contra

regaled restitsrunt, licet rex Hybomonsss et Scottos

In festo beati Petri, Bonefacius, Cantuarisnsis archi-5mm

n themum

spiscopus, convocavit episcopes st archidiaconos sua gimpprovineia , ut diligenter controctarent do multiplicioppressione Anglicana Ecclesia ,

st expositi suut srti.

culi in modio, st recensiti injuriosi st intollerabilos

[Oppressionos] qua contra. libertatsm ecclesia orti sunt

iste archiepiscopus indueret audaciam beati Thoma

C irca festum Exaltationis sancta Crucis cum carn

circm ep tos] circumspectos, MS .

CHRONICA

A .D. 1257. issent rex et exercitus ejus omnil genere Vietualium,

detrimentum [sustinerunt] idem rex licet invitus

pecunia de thesauro regis Alemannia Ricardi, ita. ut

videretur Anglia . argenti penitus exhausts ,”

ct per

per xviij. annos octidis posset exPendere cc. marcas,

qui penitus in uno anno exhaustus est. Deficiente

igitur numismate, blado et quolibet genere fructuumcmpit Anglia miserabiliter egere et omigi.Contulit etiam pmdictus rex Alemannia Ricardus

nemora. sus vendi ct quaaque alia fuerunt in Anglia.

potuit quod totum pecuniam suam in avaritia Ale

Eodem anno rex H ispanise postulavit a. rege Anglimsibi efficax prmstari auxilium contra. inimicos suos

quorum maximus fuit occupator regni sui Comes

Ricardus fi'ater ejus, quia. ad hoc tensbatur idem rex

Anglise secundum tenorsm cartw noper inter eos

confectae pro Wasconia. Cui rex Anglim respondit

Inhonestum mihi foret fratrem meum regem novum

et auxilio indigentem expugnare ; sed et tu mihi

potius potenter succurrere et auxiliari ut fratris mei

hostes , qui et mei sunt,valeamus edomare et sic

succrevit discordia. inter eosdem. Significavitque rex

Hispanim regi Alemannia Ricardo ut a. regno sederst,

quia. in so jus non habuit. Ad quod rex Alemanniae

omni] omnium, MS . et hauata ] inu hsusta, ibid.

A .D. 1858.

Alexander I II.,K. of Scotland.

B p . ofreturns

Rome.

TheWelsh seizes csstlo upon theborder.

Nuncium vero fuit ut si quo honesto modo fieri

posset inter hos reges excellentissimos perpetua paxfirmaretur, et regi Anglim sua jura, et si non omnia

morans propter festivitatem sancti Edwardi ut ibideminteresset, audivit quod Johannes de Avennis qui

valde contrarius regi A lemannise extitit, et episcopus

Treverensis sidem reg1 1mmw1s3 1mus obierunt.

Rex Francorum dedit regi Navernim filiam suam.

Igitur liquet quod tres regina prodierunt a comite et

comitissa Provincia —Francia , scilicet, Anglise, et

regina ,scilicet Scotia ct Navernim. Ipso quoque

tempore re

'

x Scotiae jam adolescens alienigenis con

hominibus, adhmrere. Quod comperieutes sui opti

mates noluerunt quomodolibet ut vestigia regis Anglo

rum sequeretur, et ipsius regis et regime, qui similiteralienos indigcnis pmponebant, in quibus castris detine

bant et nolentes vel volentes regni dispositioni

Sub siadem djebus rediit a curia Romans. EpiscopusElyensis a domino P apa consecratus, obmurmurantearchiepiscopo Cantuarisnsi, et cum cc abbas sancti

Edmundi Symon de Lovetone a Papa confirmatus, et

eosdem rex, quos prius reprobaverat, acceptavit.His disbus W allenses de pace penitus et de mise

ricordia Domini regis desperantes et inexorabiliter

Edwardum odientes quoddam eastrum Edwardi in

confinio Wallise situm in quo nuper idem Edwardmcum hominibus armatis munimen posuerat victua le

00piosum, circumseptum occuparunt et omnes quot

quot invenerant decapitarunt et eastrum solotenus

complanaverunt.

inclinabant] in quibus camis'

inclinsbsnt. Sic in MS .

JOHANNIS DE OXENEDES .

Per idem tempus Dominus rex, tyrannico fretus A .D . 1258.

consilio, contra. cives Londonise gravissimam movens” mm0 by

qua stionsm in sedecim articulis eosdem palam accu {130

32mm °f

savit. Quorum primum et gravissimum fuit quoddicti cives quando eis pmceptum fuit ex generali

collects civitatis fideliter et sine fraude facienda ,

ditiores pauperiores opprimebant, sibique parcentes

crumenas pauperum vacuarunt et proprias imprsegnarunt.

Eodem quoque tsmpore usuraa pestis caorcina clam Increase or

subrepens et furtim ignaros illaqueans, adeo ut

domos religiosos Anglim universos illaqueavit, ut non

esset aliqua conventualis vel cathedralis vel etiam

paupercula domus, quae non tot debitis fuerit irretita,

ut adequietatione aliquo tempore faciends desperaretur.

Dominica. in Passions consecratus est a Cantuariensi S lmon dowu

archiepiscopo Magister Symon de Wautone 9 in Nor 23121 .

p' of Nor

wycensem episcopum, quse dies dominica fuit vj° idus

Martii, st in dominica Palmsrum sequente celebravit

festum suum.

continet litterse quantum continere croditur unum tiifiin,population,Psalterium, dc vita et moribus Tartarorum ad Comitem

ac0 °

Icgecestrim Simonem de Monteforti et de commfortitudine et guerra et de adquisitionibus, quod quiinspicere ded derat apud Sanctum Albanum in libroAdditamentorum poterit reperire. Numerus autem

corum d icitur ascendere ad quadragies centena millis ,et diviseront exercitum suum in quatuor partss qua

rum qua libet pars continet decies centena millis ;unde Orientalium principes quamplures, Soldani scilicstet Admiralii atque alii

excellentes tam reges quamalii optimates, se Tartaris subdiderunt, quia corum

M ia-1] mpfi is.MS

W alton, v. p. 28 1 . Wsntone. M at. P ar.

armati, ut ante dictum est, fortes bellatores ascendit

ad quadragies centum millis . Undo tune demum so

scilicet quod image Machometi ot fanum cum tota

civitate fulgure contrita perierunt, ot adhuc serpit

ascendento, qui1etiam in altos montos peremit ascon

dentos.

scarcity of food. Penuria omnium bonorum hoc anno sequitur anni

prmcodentis inundationem nam quartarium fi'umonti,quod raro inveniebatur ad xv. solidos, et etiam usquexx. solidos vendebatur. Undo tanta famos facts. est,

ut paupores herbas et cortices, carnem oquinam,vel

qued deterius est, comoderent. Innumorahilos voro

Eclipse. Eclipsis lunso facts. est iiijto kalendae Jum1.In anno allig? Dclvj

° mense

Omnia farris genera copiose terris data per pluviamautumnalem pone sunt perditaScutagium x1. solidorum Anglia est positum propter

exercitum perductum in Walliam, et notandum quodpost coronationem istius regis undecies positum est

scutagium his temporibus subscriptis

In recessu Lodowyci ij. marcas , secundo anno regni

regis H enrici I II .

solidos, anno v°.

lJ. marcas , anno vijij. marcas , ann o viij

°.

6

1qui] et, MS . Sic, an imwrfoct sentence.

inundatiom ] fertilitatem,B . C .5

See the summary of the precedingAuno v111., Comm. F10'

year.

deflect-uat] deficerent, MS . Auno viii. ibid.

A .D . 1261 . Troeis, patriarcham Jorusalom,iiijf'0 kalendas Septem

Urban IV. bris, et dictus est Urbanus 1111 .

Death of Sin

Canonln tlon or Urbanus Papa canonizavit beatum Rica rdum, CicosR1chard, B p . orChichester. transom ep1scOpum, ot const1tu1t solommzan d1em

depositiom'

s ojus iij°nonas Aprilis.

Gn by ,Obiit Thomas do Greby .

Henry soes Anno gratia Mcclxijo Henricus I II . rex Anglia

heM 19 ill transfrotavit in Gallias iiij°“ kalendas Augusti, et

veniens Parisius post non multum tempus infirmabaturcum tota fero familia sua ubi pluros etiam magnates

mortui sunt, roliqui voro mortem vix evaserunt. Inde

rodions per Campaniam in Flandriam, transfrotavit in

Angliam vigilis. sancti Thoma apostoli, ot apud Cantuariam Natale Domini celebravit.

$ 3.35}n Ricardus Comes Glovernia obnt xi. kalendas

Augusti.

{pan tomime Mirandum accidit in Cicilia. Quidam senex cummself eric

theEmperor barba prohxa apparu1t dwons so fore Frothericumquondam Imperatorem. In postea convictus igns

crematus est.

Anno gratia McclxiijO, ignis succensus in furore

comeram Regia, minorem aulam, espollam, et alias

domos consumpsit apud Westmonastsrium V ij idus

Februarii.

ggxgifiem Orta est dissensio inter regem ot barones, eo quod

and the 3 3m ”rex , consilio regina et quorundam aliorum, ot maximo

alienigonarum,absolvi impetravit a domino Papa ab

observations Statutorum Oxonia provisorum et a

Undo missis pra donibus a baronibus per universamAngliam omnia bona regina et consiliariorum regis,quorum instinctu dictam absolutionem impetravit,nullo habito respectu ordinis aut dignitatis, dopra

by the Barons.

1 111111 , B .c.

JOHANNIS DE OXENEDES .

dabant. Nam spiscopum Herefordensom ab ecclesia 11 1 1 1263.

abstractum incarcerabant. Episcopus Norwycensis nisi

ad sancti Edmundi libertates citius confugisset praTmfififnfi

oidium, nusquam tutum sibi invonissot auxilium.

l

Tunc enim in conspoctu baronum valde pretiosa fuit

libertas sancti Edmundi. Romanorum bona uhicunqus ,ipsis ab Anglia oxpulsis, diripiobant, et ecclesias eorum

vel conforobant, aut cui volebant tradebant, ot similiter

do alienigenis facicbant.

Anne gratia Mcclxiiij0 , anno regni regis Henrici The 1151110 or

(I II .) x lviij. die Martis proxima post festum sanctorum

Nerei ot Achillei rex Henricus cum [Edwardo filio

suo, exercitu pormaximo congregato ot die a regs

pra dicto statuto, convenit apud Lewes uterque exor

citus, regis scilicst st baronum quorum princepsdominus Symon do Monteforti sxtitit.

Rex voro quamplurimos bone armatos extra Villam

juxta summitatem montis magni ad insidiandum do

mini S imonis do Montoforti ot sui exercitus adventum

jussit constitui, ut si quemquam ox suis futurum per

ciperont, hoc eidom statim nunciarunt. Qui secundum

mandatum regis constituti fuerant, ac die Martis et

noctis sequentis custodiontos vigilias cum nihil V idis

sent, gravati per vigilis ad regem rodiorant, qui

etiam unum insidiatorem post so roliquerant. Illis

autem reoodentibus, Dei disponente gratia, qui relictus

super humum, demum non 0ptinons pra ter quondamdumum.

Hoe facto supervenit dominus Symon cum exercitu

suo st in itinere insidiatorem prospicisns, ut canto

caperot illum circumdari jussit undiqus ; qui etiam

expergefactus et intuona exercitum sciens so morti

aux ilium] asilam, B . C .

A .D . 1264.

DeMontefort's

address to his

The advance ofthe King.

CHRONICA

proximum, compulsus est misericordiam peters. Utrumobtinuit non audeo assorere, verumtamen quod factumfuerst st quaro ibi latitaverat penitus enarrabat.

omnes cum gaudio. Cumque accossissent ad mentis

deseonsum qui est juxta Lowos, intuentos ca nobii

ot totus exercitus pariter descendobat cum eo.

illis, cords contrito ot humiliato Fratres moi dileotissimi pares ac subditi bellum hodis pro statu

regni Anglia , ad honorem Dei et beata Maria ,

omniumquo sanctorum ac matris ecclesia , unaque

pro fide nostra observanda sumus intraturi. Oremus

Regsm omnium ut si sibi placuerit quod jam

S in autem sui sumus, corpus st animam sibi commendamus.

ceciderunt in tsrram, ad modum crucis oxtsndorunt

Domino, da. nobis desiderium nostrum ad honoremtui nominis cum summa. Victoria .

Surgentibus illis ab orations tres cunoos vel acios

constituit dominus Symon do sus. familia ut si quisque ox suis do hello pra timore mortis recoderst,

nullatonus per sos superstes remearet.

Tune illi descendontos ad pra lium sancta militia

ribus ut Villam do Lewes succonderent per circuitum,

unum veniondi ad bellum domino regi ac suis per

sumorentur, aut in aqua merergentur, aut ad bellumlicet inviti procederont fostinanter.

B enique regs armato cum suo exercitu tanta

CHRONICA

A .D . 1264.In prim0 pra dicti belli impetu, cum dominus zEd

P rineeEdward's'

wardus regis primogenitus V idorst Londonisn sss in

tho Lon armis domini S imonis do Montoforti quos odio

habuerat, cum magno animi furore relicto inter

hostium manus regs patre suo cum paucis comitibus

fugientos a pra lio secundum quod pra doctil fuenmt

a domino Symons , soritor persocutus est.

Interim rex cum suis complicibus a baronibus

capitur ot custodia man cipatur. Fugatis igitur Londo

nionsibus cum dominus Edwardus fessus ot fatigatus

ad exercitum rsdirst comprehensus est.

Comes voro Warennia st dominus Hugo B igod a

hello fugiontos cum pluribus nobiliummare transisrunt

Postea doderunt obsides, dominus rex filium suum

on

do Montofort.

qui remansorunt cum pluribus aliis in custodia domini

Symonis per annum st amplius.

Cause orthewar Causa hujus belli ha s fuit. Mortuo regs Johanns ,

Ysabolla. regina uxor regis Johannis st mater Henrici

regis Anglia nupsit Hugoni lo Brun comiti do Marchia

filios quorum nomina sunt ha s , scilicet primogenitus

W illelmus do Valence, Guido st Galfridus do Lyssni,

Anglia consuevorunt ; 11am Henricus rex vocabatur

Henricus do Wyncostria, id est W intonia ; W ilcestria

id est W igornia. Post pra dictos Ysabella regina

pepsrit Hugonsm lo Brun cognomen habsns a patre,et juniorem omnium Aymerum spiscopum Wyntonia .

Hos fratres suos uterinos dilexit rex Anglia Henricus

ultra modum pra bons sis possessionss, rsdditus, st

terms , aurum st argentum, st quicquid ab Angligsnis

posset quoquo modo auferrs . Undo naturales homines

quasi oxha redati ot magnates Anglia valde condolu

JOHANNIS DE OXENEDES.

erant. Tanta enim auctoritatis erant st potestatis A .D . 1264.

ut nullus Anglicus aliquod jus haboro aut breve

contra sos adquirsro posset. Et non solum propriispatentibus donatis plurima tribuit seipsum dopaupe

agsrentur rogaverunt multis precibus Anglici domi

num Symonem do Monteforti comitem Lsycostria qui

sororem regis dosponsavorat ut sis consilium st

auxilium pra staret in consulendo regi no tbssauros

suos incauto oxpenderot, alionigsnas ab Anglia fuga

ret, naturalss homines Anglia diligeret, consustudines

malas auferrot ac oxtirparet, libertates ot jura antiqua

Quorum precibus victus dominus Symon quamvis

multum renitorotur tandem tamen crebris comm potinon

esso constantiam, ac morem fore Anglorum cum in

ducorsnt aliquem in broccam hunc dimitts ndo facorontcandam.

Habito igitur Parliamento Oxonns regs ibi oxistents Barnu m °f

cum suis consilieriis comitum ot baronum non minima0

multitudine, statute a proceribus Anglia proviso. inmodio sunt prolata ot a regs fratribusquo ojus, filus,st omnibus Anglia magnatibus irrefragabilitor ser

vanda sunt concessa st in scriptis redacta as a regs

st omnibus aliis sigillis roborata , st sic universi ro

disrunt ad propria .

Postea poonituit regem suggestions regina et parsn 53°magma

tum snorum sou alienigonarum illud juramentum absolv from11

fecisso, dicontium illum regem non esso qui pro volun

tats non posset servos habsre. Et statutum orat

Oxonia quod regnum Anglia do torra propria gubernatoros haberet. Ea propter donariis missis pra dictusrex a domino Papa a pra dicto juramento so petiit

absolvi, qui absolvons sum statuts prohibuit Oxonia

provias .

A .D . 1 264.

CHRONICA

Tunc cosporunt fleetore magnates tetina Anglia Cer

313 23133 00 ,

nsns hoc dominus Symon do Montoforti transfrstevit in

The nobilitysend forhim

The Baronsdemand theo co 0

the Statutes .

Franciam st mensit in ha rsditatsm suam. Rex voro

abstulit qua orant Anglorum, pra bens ea more solito

alisnigenis. Anglia igitur magnates , valde contristati,

missrunt pro domino Symons do Montofort rogantes

sum multis precibus eis venire in auxilium. Qui victus

iterum oorum precibus venit in Angliam dioons so

esse Cruco signatum ot tam libentsr velle mori inter

males Christianos pugnando pro libertate torra st

sancta ecclesia quam inter Paganos .

Accosserunt igitur ed regem baronss Anglia rogan

tos sum toners statute Oxonia . Qui rospondens so

The Kingpleadsabsolutum esso a juramento, filios ac fratres st omnes

the Pope s absolution. amicos suos absolutos, ot sta tute Oxonia so nsquaquam

ssrvaturum qua a domino Papa fuerant prohibits , ac

omnes ea tenentes fore excommunicatos affirmebat.

Magnetos in incepto proposito constanter porsistentss,

statuto die amorie a regs intorrogavit sos idem rex si

They refertheir vollent ponere so in judicio regis Francia . I llis annuo

King ofFrance.

The Barons renounce their

of

entibus rex Francia accepts pecunia a regs Anglorum

corruptus judicavit omnia statute Oxonia provias

Dominus Symon do Montefort st alu magnatosAnglia congregati apud W intoniam providerunt st

scripssrunt sadsm statute qua providerant Oxonia ,

constanter postulantes a regs ea sorvari.

Tune rex ultra modum iratus diflidavit sos. Il li

hoc audisntos rsddidorunt regi homagia sue, ot ex

illa die incepit guerra per totem Angliam inter regem

In illis disbus plurimi nobiles ad sancti Edmundilibertatis pra sidium confugorunt. Tune enim in con

See this passage before, A .D . 1263 .

CHRONICA

A .D - 1265 autem ad eum,baronibus relectis, multi nobiles

Anglia ,undo magno exercitu collecte persoquobatur

continue dominum S imensm do Mentoforti qui cum

regs Henrico, qui adhuc in custodia ojus orat, do loco

ad locum per Angliam fugiebat, mittens literas per

Angliam pro servitio domino regi debito, ac sperans

so majorem exercitum colligero, sed venientes ad

auxilium ejus dominus Edwsrdus perturbavit. Mise

rat etiam dominus S im0n filium suum Symonem st

dominum W illelmum do Monte Canisii et alies cum

sis in partss Nerfi'

elchia et Sufl'

olchia ad auxilium

qua rondum. Qui rovertentes versus Evesham sicut

eis mandavit pornoctavorunt in prieratu do Konilwrde

,ubi ills nocte venit dominus Edwardus cum

D0 l l ontefort"Johanno do Wallibus ot multis aliis, qui cepit demi

num W illelmum do Monte Canisii ot alies secies

sues in leotis suis . S imon voro do Montsforti juvenis,

audiens tumultum, relicto stratu seminudus fugit in

Pridie ergo ante statutum dism belli venit dominus

QaMontefort Symon do Menteferti, senior

,cum regs in V illam do

a vos stEvesEvesham, putebat omm mvemro 1b1 1n crestine fihum

suum sicut oi mendeveret cum magno auxilio. Nosciebat enim qued oi contigers t.

Illucesconto die belli surrexit vir strenuissimus

dominus Symon do Mentefert et qui cum so erant,

pra occupantos faciom Domini in confessions ot missam

audientos pra ceperunt divina sacraments . Q ue facto,armantes so sxierunt in campum. Quidam autem qu1

orant cum domino Symons V identes exercitum domini

zEdW srdi magnum et fortem consuluorunt ei declinaro

a pra lie imminento quoad usqus majere exercitu cen

gregato socurius cum hostibus posset inire dimicsndi

certamen,st pra cipue hoc ei suggorentos qued filius

ejus Symon quem ad aux ilium qua rondum perAngliam

miserat, quid do so agerotur ignersret. Qui respondit

JOHANNIS DE OXENEDES.

dioons so nusquam fugore quamvis as set in mortis A , 1255,

d1scnmm°

9 , et qui nollsnt secum venire revertersntur

sine dilations.

Cumque rolinquentos villam veniront in campum st M b ofDeMentefort.

ebV1aront 1li1s plura vsxi lla st pluros exerc1tuum cune1,

prespiciens vir stronuissimus dominus S imon interro

est, D omini Edwardi ; ot rursum.

“ Cujus illo cui

dictum est, Comitis Glovernia qui dixit, etiam

Prediteris video mo hodis meriturum.

” Et appropin

qusntes invieem congressi sunt. Dominus Symon do

Mentoferti ot filius ejus Henricus ac dominus HugoDispensator impetum faciontos in hesh s strenuissimo

pugnando exercitum adversariorum ponetraverunt, et a

dextris atque sinistris multorum corpora prestraverunt ;

ac iterum atque iterum roternantes eundem fecerunt.

Ubicunque voro deminus S imon porcussit aut inter

fecit aut prestravit sou plagammortalem dedit. Supertali militia pugnante pro patris detur lequendi materia.

Cujus ictus horribiles non fuit aliquie qui audobat ac

condoro donsc omnis exercitus oum vallarot in girum,

its ut equus que insedorst nusquam posset transits .

Et adhuc viriliter dofendebat so quousque equus ojusa poditibus

leccisus sub ipso caderet. Et adhuc pedestris

glorieso pugnavit, seipsum defendendo donsc inimici

ejus do equis suis descendorent ac ipsum vilissimo con

culcetum armis suis expeliaront et sic eum nudumecciderunt. Qui tam violenter st igneminieso tractatusnunquam aliquid . verbum locutus est quamvis dieoront

ei,Traditor, roddo to.

” Non rsspondit, sed in ultimo

spiritu constitutus, dixit Diou mersi,”

ot sic spiri

Igitur interfeetis ut dictum est domino Symons et

peditibus] peditis, MS.

CHRONICA

A .D . 1 265. ojus filie Henrico, dominequo Hugono D isponsatero, cumpluribus eisdem adha rontibus aut captis sut fugatis,

rex Henricus rsgno suo recoptus est, pristine statui

Flight orthe Sorer domini regis Henrici, uxor scilicst domini“gsmm"

S . do Mentoforti, qua tenuorst contra regiam potesDover castle tatem cas tellum Doveria , per censtabularium pra dictiswmndemd '

cas telli predita ab Anglia est fugata , et statim illud

castellum, cum ca teris Anglia ,redditum est regi,

30

620

11

11

31

; K onilwortho tantummode excepto qued contra regis

potestatem longo tempore defensum est, donsc obsi

dente regs , Vietualibus deficientibus, famoque cogente,

Its surrender. obsessi illud reddoront regi, intorpesite tali conditions

ut vitam et membrs eis concoderet qued ipss cen

gleMS‘nltffert H is its so habentibus cum dominus Symon do

euirindefse

f Montoferti juvenis cum quibusdam sibi adha ron

tibus lateret in insulis discurrondo per leca inserts,

mandavit ei dominus Edwardus ut ad pacem suam

veniret premittens oi bone. Qui cum veniret ad sumand is committed fecit sum dominus Edwardus cemprebendi st in Turn

'

to theTower.Londoma 111 arcta custodi a recludi preponons sum

perpetualitor incarcerars .

QueenEleanor Alianora domini Henrici III . regis An glia ux or streturns from

regma, qua ants bellum do Lewes fugeret 111 Franmam,

reverse est in Angliam.

Ottobon. the Octebenus legatus domini P apa venit in Angliam,

qui fore per triennium in sedem merabatur multam

pecuniam ab omnibus oxterquende, porsonis tamenextorh ons religiosis et clericis sxtitit gravissimus, nulli dignitati

persons ; decimas omnium bonorum snorum, per termi

num pra dictum ab eis exigebat, et illas aut Papa ,

aut Regi, vol cui vellet, assignabat.

The Rex Hom'icus tenuit Parliamentum suum in queenem1os m’

s

exha rodawt omnes qu1 contra sum arms gostavorant

Exha redati igitur simul congregati per plura loss

A .D . 1266.

S iege and surrenderof theCastle ofKenilw h.

ts

cal

profits forthree

years.

CHRONICA

Citrs festum Sancti Johannis B aptista ,rex eastrum

do K enilwrtho obsedit. B eindo legatus, admonitions

pra missa, obsessos cum complicibus excemnmnicavit.

Obsessi rogalibus viriliter resistorunt, noonon plurima

gravamina eisdem intulorunt. Tandem treuga inter

regem et obsesses capta orant, a festo Sancti Martini

usque in x1“ dies sequentos, in que Spatio multi docastre, potu venonati inficisti mortui sunt. Deficiobant

etiam eis Vietualia , noc dofectus comm alique signo

regalibus patebat. Erant etiam inter sos quidam rega

libus favontes et consilium sorum ecultis signis prepslsntes siedem,

ita tamen ut nunquam prout vellent ot

poterant oxiro contra rogales valebant. Qui tandem do

proditione convicti suspensi erant in castre. VigiliaSancta Lucia eastrum do K onilwerdo regi redditum

est.

Interim rex, pra sente legato et circumoxistentibus

qusmpluribus magnatibus st pra latis Anglia indul

gentiam domini papa estendit, in qua continobs tur

qued dominus papa decimas omnium ecclesiasticorum

provontuum Anglia , sscundum verum valerem, per

triennium regi concessit, exceptio bonis Hospitalariorum,

Templariorum,et Cistereisnsium. Pra torea tempore

trougarum olesti fuerunt xij . magnates, tam clorici

quam laici, qui do exha rodatis captis in belle, captivisst ebsessis, sic previdebant ; videlicet qued sliqui care

rent terris suis per annum, alii per biennium, non

nulli per triennium, porplurimi per quadriennium,

plorique per quinquennium, et ultimi per septennium,

darentquo singuli regi infra tri ennium valerom torra

sorum per septennium. Et si possont infra dictos tres

annos tertiam partem dicta taxationis solvers, pessidorent tortiam partem torra sorum si totum persol

TheC intx'

nuator ofFlor.Wigorn. dicta pecunia , dimidiam postemhere adds : S i dimidiam partem torra sorum.

JOHANN IS DE OXENEDES .

vissent, totam tsrram suam recuperarent. Et si infra A .D . 1266.

dictes tres annos tetum non porselvissont oxha redati

perpetuo romanerent. Secundum hanc lsgom magnates

qui spud K onelworde ante bellum Eveshamia , st in

belle do Evesham capti fuerant, et obsessi in castre

do K enilwerdo libero abire permissi sunt.Quinte idus Augusti oxha redati, qui ut dictum est5

6 116

02123tin silvis 1atitabent, insulam Elyensem cents ingredi m ien orthe

entes csperunt, quam episcepus in pra sentia regis

antes pra sumpsit custodisndam. Sed casu accidents

sic inde recessit et insulam suspendit. Isti totam

patriam in girum depradavorunt, sed ultre precodentes and subsso

xvij“ kalendae Janusru V illam Norwycsnsom Vi cope Nomi

“mainplunder

runt, soptios viginti curribus ot aurigis ut dicebatur

onustis st secum abductis.

Anne gratia Mcclxv130,

regis Henrici I II . anno The 140833mlj°, octave idus Februam. videlicet dominica post 2tPm'ifieatienom,

venit rex Henricus apud San ctum

Edmundum, ot die sequenti Octebenus legatus venit

ibidem cunctis pra latis ot proceribus regni ex utroqus

edicto ad locum pra libatum cenvocetis, legato siquidom

Sancti Petri in cathedra ibidem concilium cslsbrants,

exha rodatos insulam Elyonsem occupantes cum complicibus et fauteribus ammonitionibus pra missis publiceexcommunicavit, regs ibidem pra sento ,

nisi infra quindenam sequentom regis paci so supponorent. Nectoautem prexima soqusnte, quidam occulti rumores loga

tum et sues vehementer torrentes, ipsum in crastinum

quas i in opinsto iter versus Lendonias arriporo fecerunt.

Que (11s etiam dominus 1 ex oppidum beati martyrisThemK ingrrq

M un di relinquens2apud Cant

ebrigiam cum exercitu brides.md

thence to the Islesue castrametsvit, ibique totum jejunium x1“ m insula ofElr

B . C . places the taking of Ely Centim eter of Florence has : 1 m.

and the plunder of Norwich before curribus et aurigis.

the surrender of Kenilworth. The 3 M °cc

°lxviii° in themargin.

CHRONICA

A sb . 1267.

est ut dicta ebsidie frustraretur. Undo G. comes Gle

Vernia , vigilis Palmarum, Londonise ingressus cum

ventibus, continue occupavit, qui etiam legato in Turri

existenti exitum versus civitatem omnino pra clusit.

Qued rex mex comperions , ebsidienem insula rolin

quons per octaves Pascha apud Stratferd so rscepit,

Londonise obsessurus . Que comes sancti Pauli, comes

Belenia , ot comes do Gysnos, cum magno apparatu

venerunt 9 auxilium regi pro viribus pra stituri.

sea orGlou Dum ha c agorontur quibusdam curieso intervenion

1mmtibus do pace inter sos reformanda tractavorunt, ot

citra festum Sancti Jehanms Baptista pax inter sos

refermsta est,comits in pra sentia legati super altars

Sancti Pauli jurants so arms contra dominum suum

regem, nisi so defendendo, nunquam pertatumm. Lon

donionsibus comiti feventibus, vitam et mombra rex

concessit, aliis dicto comiti auxilium forentibus secun

dum dictum do K onilwertho in pass recoptis.

His peractis, rex Londonise ingressus est xiiij.kalendas Julii, nullo exceptis civibus ultra triduum

in urbs remansnto.

Thewe ormy Edwardus domini regis primogenitus, quibusdam

insulanis ipsum ducentibus, Vo idus Julii insulam

Elyensem intravit, cui statim insula roddite est ipsis

in forms dioti do K onilwertho pacem accipientibus .

Anne gratia Mcclxviij° regis Anglia Henrici

I I I . lij°, quartedocimo kalendas Septembris dominus

p a th ofAdm ,abbas Adam Sancti B enedicti do Hulme vir bonamemoria cum xij. annis rexissot strenuissims gregem

sibi commissum ac nevum presbyterium ecclesia sua

pra dicta censtruxisset st multis commodis eidom pre

B . C . places the siege of Ely The MS . inserts “ in.

before the surrender of K enilworth .

A .D . 1269 .

CHRONICA

Edmundus filius regis Henrici filiam ot ha rsdsmEdmund mm“ comitis Aubormarlia dux it in uxorem, domino regsthe da. of theB . ofAlbemarle. patre sue apud Westmenas terium nuptias cslsbrants,

quinte idus Aprilis.

Discord between Orts est discerdia inter dominum Edwardum rePrinceEdwardand theE. ofGloucester.

Attempt topoison theE.

ofGloucester.

The K in transfers theEod

fOof

St.Edward s

new shrine.

tienni tenth

PrinceEdwardand theE. ofG uccstorrs

Compact between PrinceEdward and theK. ofFrance.

surrendered to

Henrici primogenitum et Gilbortum semitom Gle

vernia , eb nimiam ameris familiaritatem quam idom

Edwardus erga uxorem dioti comitis dicebatur habore

Comes Glovernia cepit quomdam apud Cardif qui

ipsum venone meliebatur extinguore.

Rex Henricus transtulit SanctumEdwardum regem

ot cenfesserem in novum presbyterium qued sibi oporomirifice pra paraverat, ipsum in nove loco rscendens

die antiqua trensls tienis ejusdem.

Box exegit docimsm clsri etiam do quarto anno,

contra. quam quia. episcopi neluerunt ab universitate

clsri appellatum est.

Dominus Edwardus ot Comes Glovernia multis

magnatibus intorvenientibus in osculum pacis so

rocoporunt.

Dominus Edwardus filius regis transfretans ad

celloquondum cum regs Francia super negotio eun di

ad Terram Sanctam, sic fenmt inter sos pactumfuisse

,videlicet ut rex Francia accommodaret domino

Edwardo millia marcas cunctis torris domini Edwardi

transmarin is regi Francia obligatio, quam summam

pecunia nisi infra triennium porselvoret dicta torra

[Edwardi perpetuo regi Francia remanerent. Et quiauna cum regs Francia preficiscorotur in Terram

Sanctam eidom regi quasi unus do prepms baron ibus

fidelitor obtomperaturus, super que filium suum H on

ricum nomine eidom misit obsidem. Q ui statim qua

Civitas do Nucbers roddita fuit K srele regi Cilicia

vigilis sancti B artholoma i, in qua orant neci tradita

iij. millia Seracenerum relique multitudine in civitate

sub tribute remanento.

JOEANNIS DE OXEN-ES.

Justiciarii itinerantes in Nertfelc ot Suthfelc fuerunt, A .D . 1269.

scilicst Nicholsus do v'l‘

urs} Hem-ions do Menteforti, st1113 112 1311ao‘n

gin Nart. and

Anne gratia Mcclxx O, regis Henrici I I I . anno

liiij vigilis ot die Palmarum convoniontibus Christianis

st Paganis inter Aehon st Saphran oa sis prime ecto

admiratis,anoonon paganerum octodocim aciobus, non

sine maxims suorum amissione, Victoria tamen petitisunt P agani. Ca si suut Christiani usque ad interne

cienom, et hoe per seditienem Templariorum, ubi etiam

cecidit fies militia , frater Johannes do Merlauo do M °f

arripuit versus Terrsm Sanctam, Q ui die Sanctim”“w 1101,

torraneo .

In ectevis sancti Johannis, Jehsnnes comes Waron John. B . ofWar

nia insultum faciens in dominum Alanum do Is Tucho

sencti Laurentn dism oleosit extremum. Filius ojus

A lianora uxor dommi Edwardl dem reg1s pnme ggfisn

mgd orageniti, pepsrit filiam apud Wyndlosheres quam vocavit daughter.

Death ofRoger

comes Norfolc ot Suthfelc maroscallus Anglia spudCuhahe, sepultusquo est apud Theferdo-Monachorum

vigilis translatienis sancti Benedicti, qui sine prels

docsdons, successorom habuit in ha reditate ot digni

Tun ] Tutti. Card in. Flor. Tasha] la Suche. Contin.Flor.

Wlhamtene] W ihamton, £613 .

1ante] ad , ib1

'

d.

admit-ntis] smmiratis,sc.Ameers. 1 Justicianw] Justiciarie, ibid.

CHRONICA

A .D . l 270.

defuncti.

PrinceEdward Edwardos regis Anglia primogenitus, Henricus do

Alemannia,

ca teriquo An glia magnates nonnulli, in

crastine sancti Leurontii apud Dovere navigio so com

die sancti Michaolis mare censoondenmt Moditorranoum

st una cum Francia et Sicilia regibus, nennullis etiam

singular-um illarum nationum proceribus , a recto do

vientos itinere Afrisem tendentes tsrram regis Tunisia ,

Arrives st Tunis. ubi sits est fam03issims civitas ills Cartaginonsis ia

travorunt, ibique cum regs supradicte pagano compenontes, treugas cum se inierunt quindecennalss.

Dominus autem Edwardus ab Africa. rediens in

Sicilia aliquamdiu cemmerhtus est.

Death ofLouis In illo itinere obiit Ledewycus rex Francia rolin

quons Philippum filium suum st ha redem, sepultusquo

est apud Sanctum D ienysium.

Death ef Bonl Bonefacius Cantuarisnsis archiepiscopus obut xv.

Canterbury . kalendas Augusti apud Baleys castellum suum in Pro

Cui rex ejusque premogenitus penitus so epposue

Romanam.

out?Guido do Menteforti duxit in uxorem Viterbu filiam

ot ha rsdsm comitis Ruboi,a die sancti Leurentii.

“ W Facts est eclipsis luna nocte primum dism Octobris

(“ tWlter Anne gratia Mcclxi ,

regni regis Henrici I II .

orseihhiiry .

panno lv°

,in ectevi s Epiphania obiit W alterus do

Levile episcepus Saresbirionsis, cui successit Robertus

he died “ in srce S . Helen

CHRONICA

A .D . 127 1. gonito in partibus agens Acconensibus in summumPontificom est slectus, dictusquo est Gregorius deci

mus. Ante cujus slectionem vocavit ssdso Apostolicaannis duohuo. mensibus ix , hobdemadibus tribus, disbus

Death ofPhilip Vigilia Omnium Sanctorum dominus Philippus Bas

of Anne gratia Mcclxx ijO, regis Anglia Henrici l o

regni sui anno, vigilis sancti Cuthberti Theebaldus

Leedionsis archidiaconus genere Placentinus nuper in

ConsocrstlenGregory I th.

ad summum sacerdotium est provectas st in cathedra

summi Pentifisatus solemniter est cathedretus, dic

wkam Ricardus Alemannia rex iiij° nonas Aprilis apud

Borhamstodo dism clausit extremum, sepultusquo est

spud monasterium do Hales qued ipss a fundamentis

censtruxit et heneribus pluribus ditavit, cujus exoquiasolemniter ibidem suut celebrata idibus Aprilis.Die Apostelerum Petri st Pauli apud Nerwycum

conventu ad primam existento subito fulminio ictu

versus aquilenom percussa est ecclesia tun-is princi

Thunders tormat Norwich .

nulli lapidos ovulai ad loca remotiera violenter sunt

transporteti, qued quidem non sine prodigio un i

versis sancta matris ecclesia filiis stuponde liquetcentigisse.

tmare! betw

gsn

th em I s s s

mien orNor msultus nonnullos m Pn oratum sa pius factos,

post januas conventus ab sorum amulis violenter cen

statim pest conventus refoctienom ad sanctum mattem

suam Ecclesiam accessorunt, ejusdem sancta matris filii

sap ius] sa penumcro. Contin Flor. Wigern.

JOHANNIS DE em EDES .

spurcissimi, tota videlicet cemmimitas civitatis Nerwyci A .D . 1272.

numero ut creditor xxxij. millia strenuissimo arma

torum, qui una cum civitatis mulioribus ignsm per

less diverse prieratus appenentes, ecclesiam tetumquo

prieratum, pra ter tria vel quatuor a dificia inter ea ters Con ion

vix numeranda eporo tamen lapidoo sod nec hec poni the priory.

tus excepto, in cineree rodigorunt. Mensebes voro fore

omnes fugarunt. De serum quoquo ssrvientibus tri

ginta vel so circa diversis supplicierum goneribus, [st]hos in gremio materno, neci tradidsrunt. 11108 a gre

mie sedem, tanquam a matris abstractos uboribus, st

ante tribunal propriom adductes, nulli parcentes a tati

aut ordini eadem sententia damnaverunt. Omnia etiam

pretiose, tsm in thesaurario, vestiarie, rofectuario, quametiam in sa toris ecclesia illins eflicinis ot almariela

,

ea. minutim cenfringentes ot depra dantos aspertaverunt.

Menachi vsro unus pest alium clam fugientos, vix vita

comits , recessorunt.

gregatus, in dictum facinus perpetrantos omnes etiam

favors , aux ilie, aut consilio siedem tune sentientos,

tes, pulsatis campanis, ascensio luminarus, sententiam

excommunicatienis publice st solemniter tulonmt. Quaquidem sententia, hebito Londoniis episceperum Anglia

consilio, die sancti Luca ab eisdem renovate est ot

soribus refundondum, motus dominus rex °versus partss

Nerwycenses die san cti Egidii apud Sanctum Edmundum accessit, ibidemque super negotio msmorato cen

magnates. More igitur ibidem per xi. dies facts , die

1ep iscopus] episcopi, us.

CHRONIC-A

A .D . 1272. sanctorum Prethi et Jacinthi versus Nerwycum pro

den foresees

V indicta do tanto scelere capionda iter arripuit ; qui

morem ibidem per dies xiij. faciens, vindicta do tanto

mulier do tanta multitudine, reliquorum marsupus a

curialibus omunctis, quidam quidem per vices civitatis

supplicie pa nes luerunt ca tsrorum.

Edmundus do Alemannia comes Cornubia duxit

in uxorem Margaretam sororem Gilberti comitis Glevernia in crastino Sancta Fidei, qui una cum H enrico

Romans pro beneficie confirmstienis sua obtinonde

constitutus , animadvortens so propter a mnles sibi vohomontor infestes in negotio sue minime preficore

immo si staret, qued in nominis sui verecundia redun

daret non modica. cassaturum so fore, cessit olectieni

subrogavit.

da orum in villa Londonia fratribus do Pconitontia cen

tulit Jhesu Christi ; qui quidem locus ad majoremJuda orum cenfusienom a quedam ad hec vocate dedi

Folieis memoria Henricus I II . rex Anglia filius

regis Jehannis , cum rsgnassot annis lvi. , disbus xxix ,die

sancti Edmundi Cantuarisnsis archiopiscepi, Edward s

Westmenasterium V ita terminum fecit, qui die sancti

Edmundi regis st martyria prexime sequento honesta

CHRONICA

A .D . 1273.de Alemann ia, pra stite sacramente qued ejus neci non

censonsisset, so oxcusavit.

The Pew ts Dominus Papa concessit domino E. decimam em

thftfienth of tlii

dnium provontuum ecclesiasticorum,

tam tomporaliumChurch revenues.

quam spiritualium, do une anno et ejus fratri do alie

in rocompensationem oxpensarum factsrum in Tom

Sancta. Ad cujus negotii oxecutionem magister Reymundus do Negerns prior sancti Caprasii Agonnensis

venit in Angliam. Unds conventus san cti Edmundi

finem fecit pro docimis omnium bonorum suorum do

une anno in communi cum abbate do une anno, pro

c. libris,ot similiter, pro socunde anno, abbate l.

marcis st convento c. marcis do ipss pecunia con

tribuente, addita. insuper decima spiritualium ad

conventum s pectantium do prime anno, sod non do

secund0 .

Adamdo Ch il Adam quondam slectus Cantuaria Angliam redienslenden returnsto England. prleratm sue est restitutus .

1 Quidam malignus spiritus in page Rethemagonsi illvilla qua Trebbleville dicitur multos terruit, pari stesmalleis prout sudiebatur et estia pulsande, st lequebstur humans voce, sed non videbatur, st vesabatur

prout ipss dixit W illelmus Ardens. Froquontabst

autem demum cujusdsm beni hominis , cui multa l malainferrebet ot similiter uxori st familia sua , nec

aspersiene. Imme quande cenjurabsnt sum sacerdotes

in nomine Domini ut recoderst, respensavit : Nonrecedam imm0 , si veluero, omnes vos oscidam.

Ego bone nevi crucem st aquam benedictam,non

timeo. Conversabatur autem idem spiritus innerie et dome supradictis, a festo Omn ium Sanctorum

usque pest Purificatienom, ot multos sormenos lascivos

stulte] nulls, MS. The Continuum of Florence of Wom ter has

multa.

JOHANNIS DE OXENEDES.

ot scurrilos protulit. Tandem ante lxx° recessit dicens A .D . “ 73.

so roversurum in Pascha, qued non fecit.

D ominus Papa venit Lugdunum xj. kalendae Do The Pepe at

combris.

Domino Edwardo natus est filius spud B sunam in

Guassenia, nocte subsequento dism Sancti Clementis,quem do nomine regis H ispania sancti Jacobi et

Portugalonsis, Aldephensum nominavit.

Rodolphus comes Hauokosburgonsis slectus est in ga ng.

B abs

rogom Alemannia .

Anne gratia Mcclxx iiij., dominus papa celebravit counts orlqom.

Concilium Lugdunis Gallia ,

l qued quidem duravit a

festo Apostelerum Philippi ot Jacobi usque xvj° kalen

das Augusti. In que Concilio concessa fuerunt

decima in subsidium Terra Sancta ab omnibus porsonis scclssias ticis cujuscunqno conditionis, status, aut

ordinis, do omnibus redditibus, fructibus, st proventiba s scclssiasticis. Ad istud Concilium convenerunt

episcopi d. , abbates alii pra lati mills .

Obiit Adam do Chylendeno, prior st quondam slectusm 3233

D ominus Henricus domini Edwardl filius apudWestmonastsrium x iij. kalendas Novombris sepultus .

Pac ificata discordia inter dominum Edwardum regis gam e

“s ad the

Anglia primogenitum et comitissam Flandria dudum Fl‘zn

ddors recon

habita , idem dominus Edwardus in crastine sancti

Petri-ad -Vincula spud Deveram applicuit in Angliam,

qui die san cti Magni martyria prexim0 sequents apudWestmonastsrium a Roberto Csntuarionsi archiepi

scope in regem Anglia solemniter, una cum regina

uxore sus , est coronatus.

Circa festum sancti Johannis use of Arabic numera ls in John deBaptism,

”B . C . TheCentimeter Oxenedes

’Cis-mick. The reading

ofFlorence of W orcester as in the is confirmed by Richard, Analyse dotext. Cand les, tom. ii. p. 215, Soixsntes2 This is the only instanceof the (let Abbot.

CHRONICA

A D 1274 In curia regis Fran cia foris judicatus est rex An

mg mmfe'

glia do tota torra Limocia , ot Provincia V ice comi

gd “ my? tissa ejusdem Provincia adjudicate.

K of 06 Rex Francia duxit in uxorem filiam ducis Bra.

bantia ,

lsorore regis ejusdem V ice verse. eidom duci

in matrimonium conjuncta .

B esth ofAvellna, Obiit Avolina uxor domini Edmundi regis Henrici

Albemarle. filii, comitissa Aubermarlia .

Anne gratia Mcclxxvo, A lianora regina Anglia

pepsrit filiam apud Wyndlosoros quam vocavit Mar

Msrgareta regina Scotia et B eatrix semitises Bri

tannia , filia regis H enrici,dism clausorlmt extremum.

and Q. Dominus rex st regina fuorlmt apud Sanctumm Edmundum poregrinatienis causa xv. kalendae Maii

prout in torra vovorunt Jerosehmltan a. Qui dominusrex , consilio suo hec approbante, pest munimenterumecclesia sancti Edmundi inspectienom liberam visus

faciendi do mensuris ot ponderibus absque alique ministrorum snorum intoresse ejusdem loci conventui

concessit facultetom.

Death ofJohn,Obiit Johannes, Hersferdensis episcepus , cui suc

cessit magister Thomas do Cantilupe ejusdem loci

canonicus.

my of the Deposits est capslla sancti Edmundi apud sanctum

Edmundum, st in sedem loco capella sancta Maria

est constructs , ubi sub torra inventi fuerunt muri

cujusdsm votoris ecclesia rotunda , qua quidem multelatier fuit quam capella et ita constructs qued alters

capella quasi in modio ojus fuerst ; et croditur illam

fuisse qua ad opus sancti Edmundi prime fuit con

B rabantiae] Burgundia , Con burial of Henry, Edward’

s sen.

S ee ante p . 245.

The Contimtator of Florence fuerunt] venerant, Cash'

s .Flor

places this immediately after the W1gem.

CHRONICA

A.D. 1275. statu quo fuit die quo rex,pater regis Edwardi, vivus

fuit et mortuus.Ba stion of Gravis et intolerabilis facta est oxactio super docitenth-by ordororthe Council ormis in Concilio Lugdunonsi concessis. Do nulla enim

rum collectoros ; immo secremonto corporalitor pra stito

ad verum omnium provontuum suorum valerom eis

ore proprio insinuandum omnes fore ot singulos com

pellebant. Undo taxatio portionis abbatis ot conventus

San cti Edmundi fuit ij. millie, ccccxxi. mama , viij.solidi, et ij donarii,

let hoc per sacramentum quinque

monecbomm ad b00 spocialitor juratorum.

Decima‘

abbatis et conventus sancti Benedicti do

Hulme in ills taxationo fuit l“ libra .

filmm Ejecti sunt Juda i a Csntobrigia per reginam ma

trem n ew

pluros do monachis interfecerunt.

Death ol chufl. Abbas Ricardus ecclesia sancti B enedicti do Hulme

vi° idus Junii diem clausit extremum, cui successit

Nicholaus do Walloshem prior ejuedem domus.

Anno gratia McclxxviO, regis Edwardi post

do l loa coronationem ojusdem tertio, dominus Aymericus do

m meum Monteforti, una cum sorore sua Alienera Liwolino

principi Wallia maritenda, per mare Walliam tendon

tes 9 insidiante illis quedam milite dicto Thoma Archidiacono, capti sunt ot domini regis custodia man

GW M L

Gregonus X papa , qul decimas 1mposu1t, decima d1e

The Continuator of Flor. W i libh rum”as that paid by the

gore. gives ccxli. mere. iii. sol. abbot.

u the portion of the tenth mada m] tendons, MS.paid by the convent ; and centum

JOHANNIS DE OXENEDE .

mensibus iiii“ , diebus xix . Successit Petrus, Hostionsis A .D . 1276.

episcepus, do Ordine Pra dicatorum, dictusque est

Innocentius quintus, qui dominica prima x1“ con

secretas vigilis. sancti Jchennis Baptista dofungitur.

Successit Octobonus, tituli sancti Adriani diaconus

octaves Assumptionis boata Maria defuncto, successit

eidom Petrus do Spineto Tusculanus episcopus natione

Hyspanus vigilis. exaltetionis Sancta Crucis, dictusquo

Magna pars Cantebrigia una cum ecclesia sancti peed

Benedicti igne consumpts est.

In itinere Just1ciar10rum apud Turrim Londonia Execution of

M ichaelus Tovi quidam de majoribus civitatis sus

penons est.Edmundus comes Lancastn a domim regis frater s

wor

admto 1116Q. or

Alianora regina poperit filiam quam vocavit Beren Q .

“ 3dElezn

grdell

(laughtor.

sancti Botulphi, domino rogo ot regina una cum aliis

Anglia magnatibus nonnullis estantibus, cum magna

Collecta est medietas quindecima anno superi0 1 i flA moiety

co

orthe

domino regi concessa . iecmim

Facts. est eclipsis luna universalis nocte sancti Eclipse.

Clementis , lune. per duarum fore horerum spatium in

summa obscuritate ita quod vix aliquid sui reliquit

vestigium perduran te.

et'

Mortalites ovium hoc anno incepit in Lindeseya Mortality among

t per pluros durans annos, per totem fore AngliamMm

Anno gratia Mcclxxwy , regni regis Edwardi M l“ I“ ,

sent tounderthe

1pm ] proxime, Conan. Flor. Amistuke for “Johannes XX .

Visors .

CHRONICA

A.D . 11177. iiij°, idem rex Anglia exercitum copiosum misit inE“ ! °fLima “ Walliam cui pra fuit Henricus do Laci comes Lincol

nia . Ipso voro rex , exercitu versus Walliam proficiscente,

ad partos interim Sufi'

olcia et Norfolcia declinans apud

fig; fife!” Norwycum Pescha celebravit

, per loca maritima Suf

folcia et Essexia Londinum reversurus ; qui , statim postReturnln to

fifitfié’

fwaz.

“ festum sancti Jchenma B aptista totum fore Anglia

militiam secum duxit in W alliam.

the A magno Tartarorum rogo qui dicitur Moal ab

Kins orEnsh nd orientalibus videlicet mundi partibus , circa festum

Pas cha directi suut ad regem Anglia sex 11 cu

solemnes do majoribus toties gentis illius cum suo

interprote oxcusantes illorum regem quod, rege Angliain partibus nuper Acononsibus agente, [eidom] non

occurrit, insuper et ab eodem contra Crucifixi inimicos

paganos scilicst auxilium flegitantes .

Death orJohn Dominus papa V i. idus Maii apud V itorbum diem

clausit extremum ; a quo die vacavit Sedes usque ad

diem sancta Katerina ; quo quidem die dominusmm“ m. Johannos Gaietanus

,tituli Sancti Nicholai-in-Carcere

Tulliano diaconus cardinalis in summum pontificem est

eloctus, dictusquo est N icholaus tertius.

Soldanus B abiloma habens in exercitu totem pone“ 1° militiam totius impem sui olectam

,circa xvi. kal endas

Augusti inter Armeniam et fluvium Eufraten occur

rons exercitui.

Tartarorum cum universis copus suis

fore usque ad intemocionem ca sus est. In quo con

fiictu do Agarenis xlij. millie et do Tartarorum mul

titudine xv. millie hominem usque ad internecionom

ca sa sunt.

M omFecta est pluvia magna et intollerabilis vio idus

Octobris continuata pluvia per duos dies ot unam

noctom. Cujus quidem pluvia immoderentiam ta nta

socuta est aquarum inundatio quod homines per loca,boves

,et oves, et alia qua dam pecora campi tompostato

nocturna intercipiondo submersit, domos etiam, muros,

AD . 1278.

tTl ughmtEnland im npriso

CHRONICA

Rex ot regina venerunt apud Sanctum Edmundumdie sancti Clemontis tendentes versus Norwycum ed

dodicstienom ecclesia fsctam iiij° kalendae Decembris,existente ibidem tune cum rege maxims magnatum

Anglia multitudine.

Omnes Juda i Anglia cujuscunquo conditionis, a tatis,

eut sexus, in octavia sancti Martini subito capti sunt

ot per diverse Anglia castells salva sunt deputaticustodia . Quibus sic retentis

, sorumque interim

diligenter scrutatis demicilierum ponetralibus, invents

sunt apud pleresque retensienis monota signs atqueinstrumenta , facts ipsius evidentissims . Capti sunt etiamsubito per totam Angliem omnes aurifsbri ot monotarii

ministri in crastino sancti Nicholei atque sub salve de

puts ti9custodia ac eorum demicilia diligenter perscru

ts ta. Jexta mandatum igitur regium, que nulli quan

tum ad hoc pepercit libertati, ducti sunt Londonism V .

aurifabri atque iij. alii do V illa Sancti Edmundi per

manum tamen ba llivi V illa supradicta in dicta libertatis ut plorisquo videbatur, la sienom. Quod cum

domlno regi innotuisset, omnes pra dictes jussitromitti, judicium ibidem, prout moruerunt, sivo benum

sivo malum ibidem subituros.

Tsrtari regnum occupant Jeroselymitanum.

Rex Edwardus jussit ut omnes hsbontos xx . libratas

torra militaribus accingerentur.

Anne gratia McclxxixO, dominus rex cepit scuta

gium pro oxpoditiono Wallia , positis x l. solidis super

Alianora regina Anglia vigilis sancti Gregom

apud W indlosherem filiam poporit, quam vocavit

Mariam.

The Centimeterof Florence of deputa ti] positi, Cash‘

s . Flor.W orcester omits st,

”and has Wigem.

monsta for monetsrii.”

JOHANN IS DE OXENE ES .

Rex omnes Juda es ot quosdam Christianos, do ro A .D . 1279.

tensurs aut alie. moneta falsatione convictos, fecit Punishmegrofor

s11spendi. Unde Londonia eolx. ot V ij . Juda 1 mortis coin

judicium subierunt. Quidam autem relegati, quidametiam oorum perpetuo sunt carceri adjudics ti, ot qui

dam in Anglia remanserunt. Escambiateros quoqueout menu capi permisit aut salva per loos sus deputavit custodia ; qui, redemptione facts

,liberi permissi

sunt shire. In illins discussionis examine accossorunt

spud Sanetum Edmundum domini Jehs nnos do Coho

ham ot W altorus do Holiun , missi a domino roge ot

contra libertates ecclesia rem agentes antes inauditsm Infringement or

nulli munimento papa li regalive deferentes, do auri

fabris V illa ot aliis indictatis, vol per suspicienom

aroststis, apud la Gildohallo justitism ulterius tonno

runt, et smercismonts inde preveniontia regio fisco

adduxenmt ; ipsum etiam sacristam ad redemptionom

c. marcarum compulorunt.

Csssata postuls tieno 9 do R. Bumell B athenien31 ot John dePoocham

Wollonsi opiscepo facts , dominus papa arehiopiscopa Csntzlébbp

.

of

tum Cantuaria contulit fratri Jobaum do Pocchsm

do ordine Minorum.

Symon abbas Sancti Edmundi V°

idus Aprilis diemmilhfo

§81mem

clausit extremum, cui successit Johannes do North Edmund ’

a.

wolde ejusdem loci monachus et hostilarius ’ interior,afio

damh

;

qui assonsu regio celeriter impotrsto statim pro confir

matienis ot benedictionis sua beneficie censoquondo

curiam ediit Romanum,habens potestatem ebligandi

conventum quibuscunquo croditeribus ad summam d.

Dominus papa contulit erohiepiscopatum Dublinia Abp . ofDublin.

fratri Jehs nni do Derlingtono do Ordine Pra dicatorum,

qui gravis exiterst viris roligiosis in taxationo dic

tarum decimarum domini papa .

1 mama.) vindictis, MS .

1 heatilariw] hostilis, M8.

Thems. inserts “ facts .

A .D . 1279. Mortuo Symons abbate San cti Edmundi dominusThe K in takesthe “ mg, of rex tam portlonem conventus quam beremsm occupan t,

qued quidem hectenus fuit inauditum. Q ua conventusm “ portie nee prece nec protio ab ejus msnibus potuit

extorquori, sod omnia facts suflicienti exhibitione

conventui, talliatisque ad opus regium homagiis mane

rierum conventus tsm infra V illem Sancti Edmundi

quam extra, per manum Johsnnis do B orowich regis

attornati, sunt disposita .

new, of the Regina H ispania ,domins Pentivi, mater Alienera

mm “ “ the"regina Anglia , vita terminum fecit. Rex igitur An

1533 11 glia circa principium Man facturus homagium regi

Francia pro comitatu Pentivi matris Alienera regina

Anglia qui oum rations regina uxoris sua ,fil ia ot

ha redis regina supradicta jam dofuncta , contingobat,

transfrotavit. H abito igitur Ambisnensi Francia Psr

lismonto, convoniontibus quoquo ibidem Francia atqueAnglia regibus noonon regionis utriusque plorisquo

som en .magnatibus, rex Anglia quiotam

9clsmavit Norman

zg‘

ggmdglfimnism regi Francia in perpetuum,

rocopturus tamen

annuatim do scsccario Rothomagi in sempiternum xxx .

millia 3 libres Parisiacas . Recepit etiam pro quiets

clementis supradicte, Ageneis, Limozin ,Porigez, atque

Seinteyno, ot his factis Angliam reversus est.

Johannes archiepiscopus Cantuaria convocatis cunctis

jurisdictionis sua episcopis, die sancti Jacobi apostoliconcilium suum spud Roding celebravit.

ifled Apud N erthsmptensm die Sancta Crucis aderata“t puor quidam a Juda is crucifixus est

,ipse tamen puero

non tune penitus interfecto. Cujus quidem rei pra~

textu multi do Juda is statim pest Pascha Londoniaequis distrs cti et suspensi sunt.

Newcoinage. Facts est mutatio moneta in Anglia quadrante

wick theKing’s

Read ing.

The Centime ter ofFlorence of Wigom.

W orcester omits the words matris xxx . libras Parisiscenses, B . C.

A lienera regina Anglim.

quietest] quiets , Cos tin. Flor.

CHRONICA

A .D . u se. Esthonia et W ellensis episcopus, cujus postulationo incuria Romans cesssta dominus Papa liberam contra

spem conventui Wyntonia oligendi concessit facul

tatem. Elogorunt igitur magistrum Ricardum do More,

ojusdem loci archidiaconum.

Eclipse. Facts es t eclipsis luna universalis nocte sancti

Edwardi regis et martyris, luns per duerum fore

hersrum spatium colors infects sanguinee.

Ricardus abbas Westmonasterii regis Anglia factus

est thesaurerius.

Sanctus Eugo Lincolniensis episcopus dio ssncta

Fidei Virginia 11. Jehanne Cantuaria archiepiscopo, in

pra sentis regis Anglia alierumquo magnatum, solem

nitor est translatus .

Great rain tnd In crastino sancti Petri ed Vinculs ot die nocteque

sequentibus facts est tanta pluvia inundatio, tsnteque

socuts est aquarum vohemontia,qued homines et

mulieros, senes cum juniorihus ot pecors campi, melondins , pentos , demos, ot arbores, submersit, fa ns ot

blade per loos plorsque esportsvit.

Mission fromthe Regi Anglia a magno Tartarorum roge nuncu smiX i °"h°

cabiliter sunt directi.

$ 313 1?!e

Inhibitum est no quis ultra diom Assumptionis do

roucy forbidden. veteri moneta nogotiarotur. Facti sunt novi obolirotundi.

Tot fulgurs tantaque tonitrua audits sunt per plura

loos Anglia vigilis sancti Martini qued domos et

arbores prostraverunt, et multiplici sdmiratione Viden

tes torruorunt.

A useenth or A clero Anglia concessa est regi quintedocime

aw e d bonorum spiritus lium secundum taxationom W alteri,

quondam Nerwyci epi scopi, per tres annos.

Magnus rex Nerwagia vita torminum fecit.

U ndocimo kalendas Septembris in Castro Suusno ‘

Trans]. of thebody erst. Hugh.

N icholas II I.

Castro Sarisno, Cas h'

s . Flor. Vigor-11.

JOHANNIS DE OXENEDES .

in fats decessit Nichelss papa, vscavitque sodos men A.D. use.

Ou tta-its thepstum Nerwym, videlicet Nerfolchi sm in fine istius d1oeeoe

Nos-wicanni, et Sufi

'

elchism in principio subsequentis.

Dominus rex celebravit Natale Domini spud Burguma “gale

in Norfolchia . a mentum-r.

pra dictus visitsvit demum sancti B enedicti do Hulm0 , of st. Benetdie sancti N ichols i ot die Conceptionis sancta Maria ,

publice in capitulo coram omnibus, tam clericis quam

Anne gratia Mcclxxxi", dominus rex moram fecit The“ (K ingin

in Norfolchism usque post festum Purificationis.

Facts est eclipsis luna universalis nonas Ma x-tu. Eclipse.

Symon do Turons sancta Cecilia presbyter cardi Martin 111 .

nalis in summum pontificom est slectus, dictusquo

est Martinus tertius.

Facts est eclipsis luna pridio kalendas Septembris,Eclipse.luns per tempus non modicum in colors cinereo por

manente.

Hom'icus Leedionsis episcepus in Alemannia, dig nelr

drry.Ba

the!)

nitate episcopali, se qued proletarius extitsrat, in ul dongcitime Concilio Lugdunensi spoliatus, (sexaginta e

et unum, ut dicebatur, filios ot filiss genuerat) viij.

Impetrsts est a domino regs do nevo sopsrstio inter the

bone abbatis ot conventus Sancti Edmundi its qued abbot horn those

Johannes, MS . TheMS . inserts non.

R -t

A .D . 1281 .

CHRONICA

Dominus rex celebravit Natale Domini spud Wy

Jorusalom,ubi per multa acts tempers propter

satum.

ris inter dominum regem An glia st ipsum dudum

initi,

‘pra varicstor una cum David germane suo

eidom domino regi fit rebellis. Castrorum igitur domini

regis in Wallis st in Marchia vigilis Palmarum qua

dam subvertens, qua dam succendens, aliisqus onermibus

intendono, fidelium domini regis multitudinem cepiosam

intorfocit, atque domino Regsm do Clifford, utpote

dilueulo in lscto suo roperto, secum in Walliam ab

ducto cum pra ds non medics ad propris ropodavit.

Undo deminus rex in ultionem injuriarum sibi illstarum exercitum dirigens in Walliam in subsidium

guerra sua sub mutui specie s singulia civitatibus

suis et burgis, noonon a civitatibus et burgis virorum

religiosorum sou occlosis sticerum,in sua guerra cepit

subsidium. Ad cujus quidem rei executionommissus est

per totam Angliam deminus Johannes do Kyrkoby, archidiaconus Coventria , qui a Londonia viij. millia marcarum mode pra dicto cepit contributionom. Visits tis

igitur prime doGememuts et Norwyco burgis st burgensibus, socoptisquo e. Gomomuts mills marcis et a Nor

zEdmundum ubi burgensibus ad quingentas marcastsxstis, servientum ipsius curia monsohorum taxatio

nem ut a burgensibus qued nunquam hectenus conti

acts ] recounts, Contin. Flor. initi] inibi, Ca tlin. Flu . V i

cau s am] cu m ,MS .

A.D . 1282.

Pirates infestthe cos t at

The of tbc

Boldsn prlsonsr.

CHRONICA

conduxerunt. Q ue facte, collistrigie suo tote illius diei

residue illud dofixerunt advesperasconto voro die ad

Turrim Londonia est dopertatum st in excelss trabotransfixum. Corpus voro principis truncum

1et laco

Pirata quidam do Sellsndis ot Hollandia circa Gor

nomutsm et Donowicum tyrannidom oxercontos pirati

nes trucidabsnt navesquo nonnullas cum contentis se

cum abduxerunt.

Ricardus archidisconus Wyntonia , dudum loci ejusdem slectus, in manum summi Pontificis resignavit

slectionem do ipso factam ad episcepetum ecclesia

memorata ; quem statim dominus papa eontuht ms

gistro Johsnni do Printoyso archidiacono Oxoniensi.‘s

Rex Tsrtarorum uns cum H ospitalsribus cum Sol

dsno dimicavit ; in que conflictu, oa sis paganis, captus

est ipss Soldanus et spud Babiloniam srctiori custodia

commondstus.M ordeum ed Alisn0ra regina Anglia apud Rothelsn filiam pepsrit,

quam vocavit Elysabetham.

Ysebells comitissa Anmdolia dism clausit extro

mum apud Msrham. In ecclesia sanctimonialium femi

Denth orTherm Magister Thomas do Cantilupe episcepus H orofordia

in curia Romans defungitur, qui se qued archiepisco

mansm appollsvit.

h ut-11111] truncum et lacerum,Flor. Wigors . Johanni do a teiss,B . 0 0

quoseunque] quemque, B . C.

Ric. do InMoren.—A 1191. S aar.

S C . Exemensi.

i. 815. Elysabefltms ] Walkinismm,

P rinzeyse Punteyse, Cas h'

s .

JCHANNIS DE OXENEDFS .

Hertmsnnus filius regis Alemannia qui filiam regis A .D . 1282.

Anglia fuorat desponssturus, incauto super glaciomM b ofUM

torcsptus sufi'

ocstus est.

Anne gratia Mcclxxxiij totius Anglia commu A subsidy.

nitas tricesimum denarimn omnium mobilium snorum

in subsidium guerra sua , oquitetura, armature, the

ssuro in garderobe duntaxst exceptio, domino regi

concessorunt. In cujus pecunia contributions allocari

fecit rex totam pecuniam anno pra codonto sub mutui

specie vol colors ubicunque recoptsm.

I dem rex dominica in media xla totum thesaurum The Kingdomini papa do docimis in subsidium Terra Sancta £23322tconcessum, per diverse lees Anglia depositum, serruris

l t° a” P°p°'

disruptis, cepit, abduxit, st juxta sua vollmtstis arbitrium do eodem disposuit.

Pest mortem Liwolini principis Wallia ejusdem The conquest of

fratre Davide fugs lapse, ca terisque Wallonsibus omni“ I“ “ m’lm '

bus tsm nobilibus quam ignobilibus domini regis

voluntati ultre so committcntibus , idem rex totam

Walliam usque ad mars Hybomicum,universis castellis

et munitionibus sibi contraditis , subjugavit, logos An

glios a imposuit, atque justiciaries, sliosquo ministros,spud Costriam cellocsvit.

Iuteros David,

”omni exercitu suo destitutus perDavid captured

incertas sedos vsgsbundus st srrsns, tandem ad quam W ith °n° N"

dam cesulsm repaussndi gratis , ad sui confusienem

divortons per sliquos do exercitu regio circumventus

cum uno do filiis suis st aliis decem captus, atque

ceram regs vigilis sancti Albani est adductus ; cujus

sen uric] secure, MS . ; serruris, scaccsrnque ministros apud Cos .

Cas h'

s . Flor. Wigom. triam,

”&c.

The Continua tor of Florence ih MS . inserts cum.

sorts, ad pacis custodian ibidem rcp aucandi] delitescendi, Con

constituit; scaccsriumqueWallia , tin. Flor. Wigom.

Gn omes

A.D . use. pra cepto in castelle Csstria arotiori custodia a t com

Condam ed to Igitur in Parliamento generali die Sabbati in crastineM l“

sancti Loedogari1spud Selepism habita , David frater

cipo post mortem fratris sui gesserat, in ipsa do

regis curia pra sidonte in judicio auctoritato regis

The sentence jeststis la sions , ac sacrilegio convictus, corporis detraeuponmm’

tieni atque suspensieni, capitis detruncstioni , combastieni, atque mombrerum adjudicstus est dissoctioni.

Cujus caput Londonia , corpus voro per quatuor partssdissectum Wyncestriam,

Northsmptoniam, Cestriam,

propter frequentem oeclesiarum combustionom ad

adjudicsta Cum que etiam senescallus ejusdemMabed in super proditione convictus, equis distrsctus

st suspendie demum est intoremptus.

Petrus rex Arsgonia in torris S icilia , Calabria st

Apulia rations uxoris sua utpote filia Manfredi filii

Frederici quondam Romanorum imperatoris, qui ipsiustorris seysitus obiit et vestitus, [jus] sibi vindicsnsha reditarium,

ipsarum terrsrum proceres tum promissistum donis sibi allicions

,cuncterum terrerum magnatum

memoratsrum essonsu st fevers omnia castells st

munitiones K aroli regis Sicilia arts sivo dole uns die

occupavit, viros inventos trucidsvit, thesauros sibi sp

destruxit, terresque illas Karole regs expulso pra

occupens filium suum manu imperatoris Constantino

nomine factis potins quamnomine (6 till .”ibid.

A.D. 1284.

Philipmarriesthe heiressNavarro.

Vlsitstlon ofLincoln.

S t. Peter-t

eels

TheAb ofCant.Visits t emonastery ofFly .

Idem Philippus duxit in uxorem ha rsdsm regni

Navaria .

Johannes, Cantuaria archiepiscopus, visitavit episco

ad Passionen Domini anno sequents.

Apostolo[rum] cum pra cipuis st principelibus iconibus

In ecclesia do Ateuhus Londonia quidam do Lon

donia Laurens dictes per quosdam maligna mentis

homines do civitate supradicte vulnorstus, domumquo

in trabe ecclesia lequeo est suspensus. Super que rex

Anglia ,non modicum conturbatus, quosdsm tamen

Dominus rex celebravit Natale Domini Bristollis.Anne gratia Mcclxxv , Johannes Cantuaria sr

Dominus rex Anglia uns cum regina st tribus filisbus

soluturus A'ldmundo,11cum magns devotions ibi accessit,

iter in crastino versus Norfolchiam arripiens ubi morem

per totam traxit x1"“ soqusntom. Et dum ibidemmorsm fscorst tots communitas villa Gypvici spud ipsumregem super diversis facinoribus accuss ta st in magno.parts convicts, in msxims pecunia summs est con

dium annum per divorss Anglia loos caroorali sunt

custodia deputati.

1umditquc] exceditque, MS . x . ksl. Martii, a unt

'

s . Flor.

ct] sod, Contia . Flor. Wigors . Wigon .

JOHANNIS DE OXENEDES.

Philippus rex Francia circa mediam z lmm exercitum A .D . 1235.

contra regem movit Aragonia , qui tsm do terrestri stmall-ibi?“An son.

consumptis thesauriqus sui non medics parts amissa

st ab amulio suis occupata, tandem spud civitatem

Parpolonam' dysenteria incemmedo Viam universa Phuip

’a death.

carnis ingressus est. Corpus voro ojus spud Sanctum

vita terminum fecit ; cui successit Jacobus de'Scabellis s1M “ 1“

sancta Maria in Cosmidun diaconus cardinalis, dictus

quo est Honorius IV.

Dominus rex Anglia cepit scutagium xl. solidorum,XL

super scutum pro exercitu Wallia ultimo pra terito. cessionngw

Idom rex cum capito sancti David, qui st Dowy , oertain“ m m

st aliis roliquiis secum spportatis‘a Wallia , a Turri

Londonia usque ad Westmonastsrium solomnom fecit

Dues luna viij. idus Maii apparuonmt.Twomoon

In Sufi'

elchia scios bollatrices in s ore appsruerunt.

H abite parliamento apud Westmenasterium in festo Parliament at

sancti Johs nnis, dominus rex multa ordinavit st pub“ 1mm “

licari fecit statute, inter qua nonnulla, ut pluribusvidetur, sunt ordinate jurisdictienom ecclesiasticsm in

magma sui parts evacuatura .

I lls trufstor qui so Fredericum neminsvit super Punishment orha rsol

O

aliisquo criminibus convictus, pra sentibus srchi 0 1°

t isl

ilir’

n

miii}

episcopia et episcopis Toutonicis quibusdam, pridio idus"0 1

Julii ignibus traditus est, incondiequo consumptus .

Maria filia regis Anglia die Nstivitatis beata MW »da 0 1 KR wd . tak th

Maria spud Ambrosboro in sanctimonialem est volsta."11m

?“0

1 P atrolman ] P ampeianamp oaa Séabcllis] Sabolle, t

bid.

apporta tis] spportsns, MS .

P arisia n]1‘evacuatura] ovecuetsm, ibid.

A .D . 1285.

amtonia , sub justiciarns dominis Johanne do Vallibus,Willelmo do Ssham, Jehsnne do Motinghsm, Rogsre

Ss lomene do Rofi‘

e,‘ Roberto do Redinge, Ricardo do

B eylund,‘ Waltete do Stirshesle,

“ot aliis.

Dominus rex celebravit Natale Domini spud Exoniam in Devonia .

Anne gratia Mcclxxxvio, facts est Itinorstio Jna

ticiariorum in comitatu Norfolcia apud Nerwycum in

crastino sancti Hyllsrii sub justiciariis dominis Salo

mone do R06 1justiciarie capitali, Roberto do Red

dinges, plecitsntibus super brovis nova dissoisina , do

morts sntocessorum, do jure, st aliis ; Ricardo do

Beylundo,‘ Waltero do Styrkeole,

‘placitsntibus do

corona W altero do Oppeton st Thoma do Sudingdon

placentibus do brevi Q ue warranto ; in cujus discussionsplorique muniments non hsbontes, libertates et liberas

consuetudines do quibus per longum tempus retroectumfuorsnt seysiti sins rocuperatieno amiserunt. Ista

itinorstie gravis sxtitit patria , de qua non modica

fiseo regio adquiritur pecunia, noonon st episcopo

nocivs st damnosa. 1110 in tempers ecclesia Angli

cans suo csruit privilegio, quonism clsrus dijudicstura laicali pepulo, qui selobst s orum delicts punire ;[its ut] cameralem custodiam per sosdom [laiceles]compulsi sunt [clorici] subire.

Confirmation of Bodom anno circa Epiphaniam dominus rex Anglia

$ 3331 ogrmEdwardes inspectis cartis so libertatibus a regibus

Facts ] est, Contin.Flor.mgom.«1 S lyrkede] Satchels, ibid.

Luneday] Loved”.ibid

1 An imperfect sentence The

Roy'

s] Recestria, 55111° words supplied are without antho

1 BMW ] Royland, ibid. rity, but forthe fact sec B .C.

A .D. 1286.

CHRONICA

Alianora mater regis Anglia mense Julio apud

posuit.

wluamdo War Dominus W illelmus do Warenne filius ct ha resroa m

The Ki cele

ln the I1110 ofO leron.

Destructivestorms.

Death ofHonorius IV.

Fresh opsion of taJews.

domini Johannis do Warenne comitis Sutheria in

tomeamento apud Croindene a suis a mulis , ut dice

batur, mense Decembri interceptus st crudeliter inter

emptus est.

Dominus rex apud insulam dc Olimn NataleDomin i celebravit.

Dominica tam venti vehementia quam maris violentis.

apud Gememutam,Donewycum, Gypeswycum et alia

diversa loca An glia ,aliarumque regionum mari conti

guarum,prostrata sunt a dificia , et pra cipue in ills.

parts Anglia qua Metelandia vocatur tota fore patris .

tollerabilis aquis intercepts est et necata

In crastino octavarum Epiphania ants auroram

subita coruscationes apud Sanctum Edmundum apparentes Videntes non modicum terruerunt. In eodem

tompostato iterum mare orupit omnia , replsns sibifinitima.

Dominus papa feria quarts in septimana Palmarum,

in crastino Annunciationis dominica apud sanctum

Petrum Roma in fata decessit, sepultusquo est ibidemdie Veneris Parasceve sequents , et vocavit sedes men

sibus xi , disbus xxiij.Juda i per totam Angliam cujuscumque a tatis ant

sexus die Veneris in crastino Apostolorum Philippi stJacobi secura sunt custodia mancipati. Qui tandem

dominum regem do 11 13. millia libris ei solvendis cer

tificantes ad propria quiqus redierunt.

pa tria ] provincia, Contin. Flor. S ic, qy. innumerabilis.

Wiyorn.

JOHANN IS DE OXENEDES .

W illelmus episcopus Norwyci prima die luna xl ad A .D . 1as7.

regem in Gwasconia commorantem transfietavit, cumThe B ishop ofNorwich cc -m

quo pro so at clero suo mills marcas sinavit prom“ “ m“ w

amerciamentis in itinere justiciariorum factis.

Tertio kalendas Augusti inter ecclesia Romana et

Francorum ex una parts , et Imperatoris Constantino

exercitus innumerabilis in mari factus est conflictus,

in quo Gra cis cum parts sua triumphantibus,’ do

totius exercitus nobilioribus captis atque rsliquis cru

deliter jugulatis, victoria parti cessit adversariorum.

Magna Suth-Wallensium pars duos quodam Reso h as?in

Mereduci filio regi Anglia fit rebellis. Qui tandemnon absque tam nobilium quam ignobilium strage

magno. do gento Anglia facta [post] aliasque expenses

inutiles, damna multimoda st pericula non modicum

penitus ignorabatur.

’ Et sic ipso Reso tanquam nus

quam comparente, exercituque Anglicano ad propris.

redeunte, siluit torra et quievit.

Facts. est eclipsis luna universalis nocte sanctorum Total nounce of

In prima hebdomads x1” magnum infortunium ac

cidit regi Anglia cum esset in partibus Wasconia

dum staret in quodam solario pluribus nobilium sibiastantibus fundus solarii sub comm pedibus , pro

funditato viginti quatuor pedum, repente corruit, et

corruentes quosdam contrivit, nonnullos illa sos rsliquit,

aliorum tibias et crura confregit, tres milites ruendo

interfecit, os quoddam circa guttur regis quod canola

The Continuator of Florence The Continuator of Florence

has “ mirabilis and places exer has “ Anglorum for A nglia .

citus before ex alters."

and aliaqus for aliasque.

”The

The Continua tor of Florence word post is introduced with

incerts nonnullis.”

Accident to theKing inGascony.

A .D . 1287.

D‘

tion of the sea.

H ickling.

nuncupatur, contritum et oenfmctum est, super regem

cecidit quidam miles do Wasconia , cujus femur cen

fractum est.

Eodem anno mense Decembri cycle docsnnovennli

xv., septimo kalendae Januarii, luna viiij3 , mare tamventorum vehementia quam importuna st tumida

ejusdem violentia, ca pit densa caligins perturbari st

perturbatum fines solitos per littora plans. onm ingenti

impetu orumpore, occupans villas, agree st ca ters

leca suis terminis adjacentia, noonon partss inundans

quas nulla a tas seculis retroactis so mominit pra vidisse a

quis marinis irrigatas. Nam circa mediam

noctom in suo accossu ogredions viros ct mulioros in

stratis suis cum lactentibus in cunabulis dormiontes,

genera etiam omnia jumentorum st pisses aquarum

dulcium sufl'

ocavit vel submersit, domos cum universis

suis contentis a fundamontis radicitus ovulsas cum

Multi aquis circumvallati qua rebant locum rsfugu ot

dum ascendoront arbores frigots dissoluti aquis sunt

intercepti et cadendo submersi. Unds aocidit in villa

do Hyckelinggo nevies viginti diversi sexus ot a tatis

aquis pra dictis interire. In priorate canonicorum

ojusdem villa pra dicta inundatio magnum altars

serum altitudine unius pedis ot amplius est supergressa. Canonici omnes duobus tantum ibi relictis

navigio confugerunt, qui due eques ac res alias quasab aquis rapere poterant, in serum dormitorio quedest in volts. salvaverunt. Et non solum in pra dicta

damnosa fit hominum periclitatio, cum pra dicta

venisse.

Abbatia vsro sancti Benedicti do Hulmo voluti

punctus in magna circumferentia fiumine stetit circum

vallata, do qua diei posset illa Prophetic, Abiosesvallavit me ot polagus eperuit caput meum

A .D . 1288.

Conflict betweenthe Duke doB rabant shdthe Abp . ol

dCo 101mCount

Owas”Gelares.

Fire at the fairof St. Boto lph.

Eclipse of themoon.

High price ofcom in Norfolk.

King celeChrlstmss stOlcren.

Death ofW illiamdo

CHRONICA

thedra in summum pentificem est slectus, dictusquo

est Nicholaus IV .

Pridie nonas Junn habite conflictu inter ducem

Brabantia ox una parts ot archiepiscOpum C olonia

st comitem do Gelre ox alters , utriusque etiam partisprocerum ca se multitudine copiosa , archiepisc0pus

Celenia ot comes do Gelrs capiuntur st in custodia

ducis Brabantia rotruduntur, sicqus Brabantini optatapetiti sunt Victoria .

Maxims pars nundinarum sancti B etulphi una cum

Jacobi igne.

consumpts est.

W illelmus N erwyci episcepus ultimo dis mensisAugusti apud Terlinggs manerium suum in Essexiadism clausit extremum, qui Nerwycum delatus pridio

idus Septembris ibidem est sepultes, cui successit

magister Radulphus do Walpol, archidia cenus Elyensis ,dis sancti Martini slectus st dominica media x1° in

anno subsequenti a Jebsens Cantuarisnsi archiepiscopoCantuaria est consecratus .

Quinte idus Octobris facts est eclipsis luna pens

ad aurora exertum.

l

Hoe anno quarterium frumenti circa Pentecostem

vendobatur pro tribus solidis, st quartorium hordei

pro xxxii‘“ donariis. Quin carius 2 vendobatur in Norfelchis , scilicst circa festum Sancti Michaelis quarterium

Dominus rex N atalém Domini apud Olirim in

Gwasconia celebravit.a

prior Sancta Trinitatis Norwyci V110 idus Hertii vita

exortum] cxitum, MS . Apud Belegsrde, in tom2 S ic. B iernensi,

” Coach'

s . FIor. Wigon s.

JOHANNIS DE OXENEDES .

tsrminum fecit ; cui successit Henricus do Lakenham u ) . 1239 ,

ejusdem loci sacrista .

D ominus rex cum 9regina quarto a transmigra The “

M mtienis sua anno pridio idus Au

gusti apud Deveram nslsnd.

applicuit in Angliam, mereque in Cantia. ot posteain Essexia aliquantulum protracts die sancti Lam

borti ad sanctam accessit Edmundum,in crestine

parts s Nerfolcia petiturus et Sanctam Mariam apud

peragratis apud Burgum in Nerfolcia morem fecit

per v. dies. Que ibidem existento una cum regina

ceram dominis Ricardo do Helsbroks st RobertoMeleth, Justiciar11s essignatis, st domino Hugene do

Cressingham, summo sonoscallo, ac Jobaum do P onts Isa-1131133

111011

”onand

vice sena calle domina regina , super tenure. et libsr13° tempmine

tats man erii abbatia sancti B enedicti do Swantons tone

psr x1l . liberos et legales homines facts est inquisitie

ad ecclesiam do Aylosham. Qui secundum sacramentum

suum aflirmaverunt dicentes qued nunquam aliquieabbas sancti B enedicti do Hulmo sectam ad curiam

do Aylosham noc aliquie tsnentium snorum fecit nsc

facet s debuit, que audito, tempsstes persecutorum in

has parts sedate est. Rex voro recedons inde per The King1353"to

insulam Elyensom navigio procedsns Londoniamque and thence ti)”

tendons, dism translationis San cti Edwardi apud West-L0

monasterium solemniter celebravit.

D ominus Thomas do Wylaund capitalis regis justi Thomss do

ciarius in banco regio inferiori super receptations3

querundam do suis qui quondam nuper interfocorant

indictatus st per inquisitionem convictus st so gratia

regis committers formidans, Fratribus Minoribus apudSanctum [Edmundum commorantibus so contulit, ubi

B . 0 . places this under the pre recep ta tions] retentatione, Con

vieus year. tin. Flor. Wigorn.

cum] et, MS .

CHRONICA

A .D . 1289. regs pra cipients per aliquot dies a patris diligenter

custoditus cum minus sporabatur habitum suscepit

eorundem. Que audito rex quondam do suis cel

latoralibus militem una cum tote comitatu ad dictam

custodiam socurius firmandam destinavit. Tandemqus

dictus dominus Thomas, pest duorum mensium obsi

dionem,disporsis prime per leca fratribus fore universis

ipso habitu relicto st sa culari assumpte exivit et ad

regem ad ductus in turri Londonia salve dopenitur

custodisndus .

Charles Dominus a K arelum rinci m do Is Murse

as.

p Pa P Pa

mavit, st ipsius diadsmats dis Pentecostes solemniter

3113130050

13“

Rex rsminiscens querimoniarum do Justiciams Ansummon

Parliament.

Tripoli taken by Civitas Tripolitena cum universis urbibus st viculisthe Saracens and

Christmas oelo Dominus rex Natale Domini apud Westmonastebrsted stWa t

n um selommtsr celebrav1t.

Anne gratia Mccc , habits Parliamento apudWestmonastsrium et a dis Circumcisionis Domini usque

divsrserum Justiciarierum transgressienibus ibidem vsn

ciam ofiicie ametis, diversa a domino regs st ejus

Themes do Waylaund ,omn ibus bonis suis mebilibus

st immobilibus sompitsmo cenfiscstus absque sps reme

S ic and in Cash'

s .Floa wmm 2 ip sius] ipsum, Cas h’

s . Flor.

A .D . 1 290

CHRON ICA

tsnemsntis non mediecriter adquisitis, sibi ablatis, st

in dominicis regis retentis, spiritualibus sibi duntaxatconcessis, libsr a carcerali custodia omnino solutus

The newJusticesw e “ mm“

Demmus rex justlclan os ques subrogavit ad sacra

Gllbsrt do Claremarries Joan ofActs.

Sell fight.

The Kingorders the bodyof his fathertobe removed.

TheDukeof

Prince Mngu st.

mentum pra standum compt qued non ds ca toro

pensiones a viris religiosis vol feodum a quequam

diurna aut oxsnnie rsfectuali tentummode exceptis.

Gilbertus do Clare comes Glovernia duxit in uxorem

eminem Johsnnam,dictam do Acre quia apud Aconem

nets est, filiem regis Anglia ultimo dis mensis Aprilisapud Westmonastsrium.

Eodem die in mari Mannorico juxta Sanctum

Mathsum inter B aionenses, Quinque P ertsnses et

Gurnomutenses ex una parts, st Flandrensium navi

gium ex alters , exortum est navale bellum sa vissimum

ubi do Frandrsnsium multitudine permaxima , tum

aqua tum igne injocto, tum etiam armis jugulate ,

navibus etiam serum plorisquo submersis, aliquibus

vsro cencromatis, aliisqus sub l fuga pra sidio censulon

tibus, victoria petite a t pars adverse.

Dominus rex regem Henricum petrem suum apudWestmonastsrium intumulatum,

nocte dominica A s

consienis subito st inopinsto smoveri fecit st in loco

excelsiors juxta Sanctum [Edwardum collocari.

Rogerus B igod comes Nerfolcia st merescallus

Anglia treduxit Aliciam, filiam Johann is do Aveynes,

Jehannos,filius st ha res W alteri ducis Brebeneia ,

patre sue cum infinite procerum multitudine pra sente,Margaretam filiam regis Anglia vlj

° a idus Julii apudWestmonastsrium solemniter desponsavit.

sub] sibi, Cas h'

s . I Yor. Wigner-n. vj. ibid.

Woltorf] Jchennis, ibid.

JOHAN NIS DE OXENEDES .

W illelmus Elyonsis slectus ix° kalendas Decembris A .D . 1290.

in sacerdetem erdins tus, prime die mensis Octobris,apud Ely in ecclesia beata Maria parochiali a

domino Jehanne Cantuaria archiepiscopo cum solem 3"nitato pra cipue in spiscopumElyonsom est consecratus.

In cujus solemnitstis crastine celebravit ibidem cen

neis suis et aljie do clero ibidem convoniontibus. In

que cencilie concessa est domino regi a clero decima Council ormy.

omnium bonorum spiritualium per annum unum. Its

tamen ut non colligatur decima. ista an te festum sancti

Michaelis anno proxime venture. Accepte a totius

Anglia cemmunitato omnium bonorum tomporalium

quindocima.

Dominus rex omnes cujuscumque sexus sut a tetia £2313w

per universam Angliam habitantes Juda es absque spe

rsmeandi perpetuo damnavit ox ilio. Ds tots voro ills

Juda orum turba , cujus numerus omnibus a mineri

usque ad sonierem computatis orat xvii. millia quin

genti st undecim Juda i, certo egressienis dis statute

non remansit unus qui promisso vel blandimento ad

fidem convertoretur Christiansm.

H oe anno pluviarum inundationes frequenter exti General condition orthe your.

torunt st max1me 1n a sts te st autumno, undo fa ns

in pratis collects in mejeri parts psrierunt. Autum

nus voro tardus st sumptuosus, sols cs lorem nsturalem

inferioribus non ministrants, undo segstibus virentibus

et pisis semper florentibus plm'ibus per Angliam in

locis st maxims in Suthfolchia.

l Autumnus, usque ad

festum Omnium Sanctorum perduravit.

Dominus papa concessit abbati Clun iacensi ad rofer Pa concession

to he abbot of

matlonsm status monastern su1 per V1. annos vices1 0mm .

mam omnium spiritualium bonorum do omnibus abbatiis, priorstibus et cellis citra mars vel ultra, noonon

Sic MS . The sense of the passageis incomplete.

A .D . 1290.

Death ofQueenElm o

The fifteenthcollected.

6 th dsl~

of a sen.

State of Scotland11 n the death

o Alsxaudsr-III .

Controverespecting hesuccession to the

CHRON ICA

et de psrsonis universis ab eisdem bsneficiatis sua

jurisdictieni spectantibus.

Alian ora domini regis censors st ux or iiij. kalendaeDecembris apud H erdoby in comitatu Lincolniensi

vita torminum fecit, sepultsque est apud Westme

nastsrium cum apparatu celebri et sumptuoso xvj°

kalendae Januaru Que facte dominus rex versus

Ayisriggs hersmitorium comitis Cemubia NataleDominicum colebraturus divertit.

Annus iste regi Anglia ob justiciariorum et clsri

corum suorum pecuniariam rodemptionem in principiolucrativus , ob duerum filiarum suerum deepensatienem,

in modio jocundus, ob regina censortis sua mortem

in fine lugubris.

Anne gratia MccxciO, Edwerdi regis decime none,

collects est quindecima superius regi concessa.

Facts est eclipsis luna xv° kalendae Martii.

Sexte idus Fobruarii Londonia circa. horam primamsubito st inopins to intenuit do sa le Dominus tam

violenter et acerbs qued eudientium [corda] mirabilitersunt perterrita.

Jehanna comitissa Glevemia domini regis Anglia

filis die Veneris iiij° nonas Ms ii apud Wynchocumbes pepsrit filium suum primogenitum quem vocavit

Gilbertum.

Mortuo totaliter st consumpta tam semine quamsanguine Alexandri regis Scotia ultimo defuncti, ca perunt quidem in rsgno S cotia jus sibi ha rediteriumvindicare. Quod considerans rex Anglia supremumejusdem regni jus asseruit sibi cempeters , ad quedluculenter doclarandum apud Norhem in Msrchia

Scotia eccedens vires religiosos do nonnullis Anglia

monssteriis cum chronicis suis cenvocavit ibidem.

Quibus diligenter ceram tote consilio suo inspectis ,scrutatis , st censidoratis, universis patuit st singulis

regni Scotia jus supremum ad ipsum specters et per

tinoro debers. Qua omnia cum cerammajoribus Scotia

A.D . 129 1 . dominorum Johannis do B elielis et Roberti do Bruysst Jehannis do Hastinggs st aliorum qui inferius

nominsntur. Do quorum jurs discutiendo essignatus

est partibus dies apud B srwyk, in crastino Sancta Tri

nitstis proxime venture, ceram domino regs Anglia

aliisqus suis fidelibus ibidem sibi occursuris. H is ita

gestis Florentius comes Hoyllandia , Robertus do Bruys

dominus do Valle Anandi, Jehannes de B aliol dominusdo Ga lswsya , Jehannes do Hestinggi dominus ds

Bergevsny, Johannes Comin dominus do Badnoughe,

Patricius do Dumber comes Marchia , Johannes do

Vesey pro patre suo, Nichelaus 1 do S oules stW illelmus

do Ros, in quibus vol in quorum alique jus regni

Scotia quia core credshatur, do juris sou juriumtionibus et allegatienibus contra dism sibi super-ins

pra fixumdoliboraturi ad propris redierunt. Unds domi

nus rex considerans st psrpendens per tenorsm chroui

carum virorum religiosorum jus suum in rsgno Scotia

non modicum fuisse declaratum, volens hujnemedifacti sui rsiqus gesta memoriam perpetuis temporibusfore duraturam,

majoribus Anglia domibus scripsit in

has forms :

Edwardus Dei gratia rex Anglia ,dominus Ybernia ,

ot dux Aquitania ,dilectis sibi in Christe abbati et

conventui do Sancto Edmundo salutsm. Mittimus

vobis sub sigillo sceccarii nostri, pra sentibus appense

transcripts quarundam literarumqua in tha auraris‘nestre. resident, tenorsm qui sequitur continentes .

Omnibus pra sentss literas visuris vel audituris

Florentine comes Hollandia ,Robertus do Bruy s dominus do Valle Anandi, Johannss do B aliol dominus do

Gawya, Johannos do Hestingo dominus do B er

gewya, Johannes Cumin dominus do Badenouch, Pa

tricius do Dunbar comes Marchia ,Johennss do Vesey

pro patre suo,N icholaus do Soules st W illelmus

N icholaus] Ricardus, Contiu. Flor. Wigonu.

JOHANN IS DE OXENEDm.

do Ros, salutom in Domino. Cum nos intelligimus A .D . 129 1 .

habers jus in rsgno Scotia st illud jus demonstrars ,vindicare ac verificare ceram illo qui majorem potestatem

, jurisdictienom et rationem haberet discutisndi st examinandi jus nostmm, st nobilis princepsdominus Edwardus Dei gratia rex Anglia nos infer

msvsrit per bones st sufiiciontss rationes qued eidom

pertin sat superiorem regni Scotia eptin srs domi

nationem st cognitionom pra dicta torra Scotia ,st

cognitionom eudisndi, discutiendi, discsrnendi et

jus nostrum tsrminandi, nos do nostrs propris

voluntate, sins ulla vi vel alique districtionis com

pulsione, velumus, favsmus, et cencedimus reci

pere jus ceram illo tanquam ceram Domino supremotorra Scotia . Et volumus nihilominus s o premittimus qued ratum habebimus et firmiter tonebimus

factum suum, st qued illo irnportabit 3 regnum Scotia ,

cui in as s pra sentis justitia dederit eptinsrs . In

cujus rei testimonium huic pra senti scripto sigilla

nostrs apposuimus. Acts st data apud Norham dis

Martis proxime pest Ascensionem Domini, anno gratiaMcc

°

nonsgesime prime.

Omnibus pra sentss literas visuris vel audituris,

Florentine comes H ollandia , Robertus do Bruys

dominus do Valle Dansndi,Johannss do B alyol

dominus do Gaways , Jehannes do Hastings dominus

do B agwoys , Johannes Cumin dominus do B adenoch,

Patricius do Dunbar comes Marchia , Johannes do

Vesey pro patre suo, N icholaus3 do Soules ot W il

lelmus do Ros, salutsm in Domino. Cum nos do

nostrs bona voluntate et communi assensu, sine

Trio. An.

A.D . 1291.

CHRONICA

ulls districtioue, favsrimus st concesserimus 1 illustriprincipi domino Edwardo Dei gratia regi Anglia

qued ills tanquam dominus supremus regni Scotia

possit audire, discuters ac terminaro nostras calum

vsrificaro pro jurs nostro in rsgno Scotia , st ceram

ipse justitiam recepturi, tanquam ceram domino

supreme torra pra dicta , promittsntss nihilominus

qued factum suum firmum et stabile habebimus, et

qued ills importabit3regnum torra Scotia , cui jus

titia ceram ipse dederit pessidors. Sod quia 3pra

dictus rex Anglia non potest talom rocognitienis

modum facsrs , nee sins judicio complore, nsc judisium debst esse sins executions, nec executionsm

debito mode sins possessions potest ipss fs csrs prahabita st seisins do sedem torra pra dicta est cas

tellorum, volumus, favemus, st cencedimus, quedills, tanquam deminus supremus ad res pra dictas

psrficiendss, habeat seisinam do tota torra Scotia st

esstellerum.

“ Tamon ut justitia fiat st performotur

exigontibus, ts liter ut anteqnam rex habes t seisinam

pra dictam faciat exigentibus st custodibus st regionis

Scotia communitati firmam et bonam securitatsm st

suflioientsm ad roversionem ejusdem regni faciendam

st castellorum,cum tots rogalitats, dignitate, domi

natione, libertatibus consuetudinsriis, justis logibus,consuetudinibus, possessionibus st onmimedis pra

dioti regni psrtinsntiis in sodsm ststu que extits

runt quando seisins sidem fusrat commends ts ac

fl

fifi

qui judicio rsgslitatis jus rsgni importsbit, salvo

concmm’

mus] concessimus,N ic. cum autem, ibid.

Trio. A n.

3 importabit] obtinebit, ibid. imso. et.

pembit, MS. Castellis, N ic. As .

Taxation of the

Severity ofthewinter.

A newCrusadc.

CHRONICA

Anne gratia Mccxc1j0, a vigilis Natalis Domini

usque ad dism sancti S ilvestris , utrobiqus tamen ex

clusive, sol, lune, st stella non comparuorunt, nix,

grande, glaciss, pluvia ,vsntusve, non extiterunt, quin

potius, utinam folici suspicio, omnia pariter elementa.

quasi quedam lethali sepits vinculo conquieverunt.

Pest Epiphaniam Domini facts est taxatio spirituslium bonorum qua sxcsssit omnes tsxatienes ants

factss . Qua expedite statim dirigun tur clorici ab epi

scopis Lincolniensi stW intenisnsi, princips libus decima

collocteribus sou execteribus, electi, per omnes episco

patus Anglia ad temporalis clsri texendum. Quorumdue in episcopa tu Norwyci fuerunt taxatoros, magistriscilicst Ricardus ds Sancta Frideswyde. archidiecenus

Bukohsmia , st Robertus Luterel canonicus Ssrum,

qui viros religiosos tam pra latos quam sues singules

obedientiaries super voro valors omnium bonorumsuorum mobilium st immebilium ts ctis sacrosanctis

Evangeliis ad sacramentum corporaliter pra standum

cempulsrunt ; taxations nihilominus facts per a stima

tionom rocterum, vicariorum, capellanerum, et ple

bsiorum ad hoc vocstorum, quorum denique veredictis

st a stimationibus sigilletim consideratis, auctoritato

propris singules pro libito singulerum auxerunt per

tienes .

Mouse Februam hyoms sxtitit asperrims . Fedem

tempers voro incipiente, arbor qua vecs tur laurus viri

dose [propter] continuam viriditstsm, rscentivo odors

grate, qua virtute sus calculum frangit, surdo data

subvsnit st fulmen non motuit, foliis marcidis, st tan

quam uredine psrcussis, general iter arida miren tibus

nonnullis apparuit.

Dominus papa misit per totam Christianitstem ad

censulondum elerum super certis remediis recuperatienis Terra Sancta st qualiter melius ac citius

inimici Crucis Christi pessent impugnsri. Unds cen

vocs to clero J. Cantuaria archiepiscopus suos suffra

JOHANN IS DE OXENEDES .

gansos super responsis oneravit, sufi'

rsgenei suos srchi A .D . 1292.

discenos consuluerunt, archidiaceni clero sua jurisdictienis injunxsrunt. Quorum quidam responsum tale

doderunt, Torrem Sanctam facile non posse rscupsrsri

sins gladiis, spirituali st materiali.”

Unds injungendi sint omnes et singuli ad orationes devotes pro

rscupsratione Terra Sancta faciends s, st Imperator

sligsndus est, cujus 1 gladio materiali st exercitu inimici

fidei Christiana efiicscius pessint impugnari st Terra

Sancta debito ststu conservsri.

Pri die nonas Aprilis obiit Nicholaus IV. papa , qui N icholas Iv. ob.

sed it annis iiijor, mense i. , hebdomads i., st disbus vi.,

sepultusquo estRoma spud Sanctsm Mariam Majoremvs cavitqus sedes ann is ijbus, mensibus v., disbus v11j .,

Cardinalibus invieem dissidentibus et bella crebremutuo 3 sxercsntibus .

Celebrate Paschali solomnitats spud Westmonas

tsrium versus Sanctum Edmundum rex arripuit itersuum, ubi translatienem sancti Martyria una cum i.

archiepisc0po, ij. episcopie, st ix . comitibus, quorumduo orant transmarini comes Flandria st comes H ol

landia , solemniter celebravit. Demum apud Sanctam

Mariam do Walsyngham vets soluturus accessit, que

ibidem existento ceram Justiciarus principalibus domin i regis, dominis G. do Thorondune st R. Ealesunapud Nerwycum interim ssdsntibus, Roberto Rose proregs placitum prosequents , per veredictum xii. liberumst legalium hominum Deum pra eculis habsntium,

consideratis st palam lectis charts sancti Edwardi unacum confirmationibus rogum Anglia ,

necnon cum

transcripto inquisitionis tenomenterum Anglia tsm

Domesdoy, in que centinsbantur ha c verbs : Sanctus

Benedictus tenet Ludham Fording semper, etc.

jus

The MS . inserts securius." 3 mutuo] unite, MS .

CHRONICA

A .D . 1292. regium super manerio do Ludham omnino est cassa

tum, st sic Deo volents st san cto Benedicto protogents , sctum est ut rsmansnts manerio pra dicto in

statu pristine pra dictus Robertus do one maligno

plans deficerst proposito.

Interfecto Reso Mereduci filio qui sibi magna partsSuth-Walsnsium favonts regi Anglia rebellis exti

tsrat,ot corpors ojus in quatuor partibus membratim

tates Anglia transmisse, tota Wallia sileit, use in

ventus est ibidem qui regi Anglia audsat do ca tsro

rebellare .

g‘mfiffi‘ifif" Dominus Robertus Esthonia et Wallensis episcepus

regis Anglia cancellsrius obiit.

Pro manerio do Grengeuils judicialiter amisso abbassancti B enedicti in manerio do Weds props Lsnnam,

cum omnibus psrtinsntiis, per regem est soysitu‘

s equivelouter.

Election ofJohn Post morosam deliberationem habitam milites pra

iie

.533811131233. dioti in quorum arbitrio psndebat regis Scotia slectie

sssensu unanime,regs Anglia morem apud B orwyk

interim diutinsm faciente finemqus rsi ibidem pra stolento, in crestino sancti Martini dominum Johannsm

do B aliolis, quem srbitrabantur regis sanguini jam de

functi esse prepinquierem,in regem Scotia elegerunt.

Qui, die sancti Andrsa in regem coronatus , apudto Novum Cestrum super Tynsm die sancti Stephanin. prexime sequents domino Edwardo regi Anglia pro

rsgno totius Scotia homagium fecit sub his verbisDomino mi, domino Edwards , Dei gratia rex An

glia st supremo domino totino regni Scotia , ego

Johsnnss do B aliolis rex Scotia dovenio homo vos

tsr ligius do tote rsgno Scotia cum psrtinsntiis

st jurs ha rsditarie tenors debeo et clamse pro me st

ha redibus meis regibus Scotia do vobis ot ha re

dibus vsstris regibus Anglia ; st fidsm sou lega li

292 APPENDIX.

Schetssham st Grengvile ; Codrione dedit Thueyt ;

Herwaldus, sacerdos , dedit Wychingham ; H amundus

filius Wlfrici dedit Hardele ; Edgyuo Swanna hsls dedit

Thurgertons ; W lfricus laicus dedit Rechem ; Radulfus

comes dedit B evetene. Omnia pra dicta propriis voce

bulis expressa , st plura alie non nominate, ad majorem

futurorum securitstsm pessidenda, in menus Sancti

Edwardi regis, filii Edslredi, filii Edgari regis, sunt

rsddita ; qui tanquam bonus patronus st defensor

Sancta Ecclesia non solum ca tsrorum collate pra dicta

ecclesia Sancti Benedicti do Hulmo, st monachis

ibidem Deo ssrvientibus, resignsts redonavit, verumetiam ds suo preprio largissimo augmentsvit, dedit, st

charts sus confirmevit. Quem donationem tam libersconcessit possideri, st quiets imperpstuum quem liberoipsomet in dominicis torris suis et olemosyn is co

rona sua pertinentibus tenuit, cum omnibus liberta

tibne ot liberis consuetudinibus qua in charts sua

continentur. Ditavit etiam pra dictam ecclesiam ps

trona tu st advocations xxxj. oeclesiarum, qua singilla

tim in charts pra dicta exprimuntur. Hans donationem

ac cherta sua confirmstionsm contulit Elaine primeabbati monesterii Sancti B enedicti do Hulmo et son

frstribus suis,‘

anno gratia Mxlvjo, ejusdem regis

regni iij°, ad munimentum st tuitionom ecclesia sua ,

Eujus abbatis tempore ecclesia Hulmensis lapidos,

antes lutes , qua tempore Cnuti regis a fundamentis

in honors sancti B enedicti abbatis fusrat inchoate, inconstrusndi prosecutions opus non segnitor continuatur

inceptum. Qui, postquam ecclesiam sibi creditam et

gregem sibi commissum curs pastorali strenuissimoprimus roxerst

,ix . kalendae Januarii eodem sanoto

regs supradicte regnante o munde tellitur.

Post cujus decessum successit Thurstsnus, vir vita

laudabilis st gregis sui pester egregius, operis incepti

promoter solicitus, st oificinorum monesterii sui a di

APPENDIX . 293

ficator indefessus. Sed postquam laudabilsm in hoe

sa cule psrogers t vitam, vita cursum feliciter termi

navit nonas Octobris, anno Dominica Incarnationis

MlxiiijO , regnante regs sancto supradicte. Hic tumulatur ants a ltars sancti Michsolis, super cujus tumulumhi versus sculpuntur

Abbas mausoleo Thurstanus pausst in isto,Qui fuit egregius pastor gregis, ipse secundus.

B ujne ca nebii decus sibi gaudia coeli

Dot, cujus oxsquies cslsbravimus, a qus dolentes ,Nonis Octobris, cui Christus miseroatur.

Post quem suscepitElwoldus regimen abbatia sencti

Benedicti, vir in omnibus agendis prudens et hones

tus. Hie, qued alii pra dscesseres sui morts pra repti

in a dificandum imperfectum reliquerant et construsn

dum non piger oporsrius ad consummationsm pro posseperduxit, ecclesiam videlicet cum campsnario orien

ta li , occidentali imperfecto a modio post so relicto.

Huie etiam s regs H araldo marina committebatur

custod ia, que de cause a Willelmo Conqua store posteanon parvs sustinuit discrimina . H ie per iiij°? regum

tempora in sue vixit abbatia, sancti scilicst Edwardi,Haroldi Proditorie, W illelmi Conqua steris, st W illelmi

Rufi fil ii ojus . In cujus regni anno iij° mense Dc

cembri, xviij° kalendas ejusdem,anno Incarnationis

Dominica Mlxxxixo, vita terminum fecit.

Cui successit d ulfus I ., quartus pra dicti loci

abbas, genere Normannus ut puta tur, cujus gesta non

recoluntur ; sed qued bonus sxtiterit st in via pra

decessorum snorum ambulaverit supponitur. H ie

temporibus duorum rogum,W illelmi Rufi ct H enrici I .,

ecclesiam H olmonsom rexit. Qui anno Incarnationis

Dominica Mc'

, regis H enrici I . anno j°, ij° nonas

Octobris, dism clausit extremum.

Cui successit Richorus, vus abbas Hulmens is coonebu,

Hie constituit famulos ca nobii, prioria ct obedien

294 APPENDIX .

tiariorum, libsrationss st stipendis ab abbate percipere.Hie etiam campanarium oceidsntais quod abbasElwoldus impsrfsetum rs liquit, ad finsm per

-festum

psrduxit. Insuper st duas majores fundi fecit cam

panes. H ie ad neptem suam euidam nobili maritimdam,

tsrram de B ollssby cum psrtinsntiis ab eccles ia.

Sancti B enedicti alienavit. Q ui postquam abbatiam

suam ut voluit disposuerat, anno Dominica Incarna

tionis Mcxv ,Henrici I . regni regis Anglia m 0

,

xiiij° kalendas Februarii, legem mortis passus est.

Cui successit Conradus monachus st saerista Sancta

Trinitatis Cantuarisnsis, vir sanctus st sapiens , ae

regis Henrici I . confes ses Hie casuiam sancti Dun

stani st bensdictionsrium sjuedem st aliam cesulam

rubsam cum ca liee quam ipse Sanctus propriis manibusfabrieavit, secum apud San ctum Bensdictum detulit,

qua hsetsnus cum honors ibidem conservantur. Qui

postquam domum sibi creditam st gregem sibi com

missum dum bens inehoaverat st xviij ebdomadibus

roxerst,morts pra veniente occubuit. H ie constituit

tria. mandate cotidie tribus pa.[u]peribus fisri. Obiit

anno Incernationis Dominica MexxvijO, rsgni regis

Henrici xxvij0 , xiiijo kalendas Msrtii.

Successit ei W illelmus cognomento B asset substantia

monas terii sui aliquantulum dilapidator. Hie fso

favit antecessorsm P etri de Al tobosco st fecit sum de

fsodo ssnsseallum st tsrram de W axtonssbam euidam,

ac tsrram de Earletons Fourhowe alteri ha rsditarie

dedit. Qui postquam pra latia culmen tsnusrat annis

vij., Dominica Inca -nationis anno Mem iiijO, rsgni

regis Henrici I . lazxxiiij0 vita tsrminum fecit.

Successit sidem Hugo nepos Stephani regis Anglia ,

miles strenuus . Q ui aliquando in bsllo vulneratus, ds

vita desperatus apud Tyrum monachilsm suscepit

habitum. Qui convs lssesns de infirmitate stetit per

aliquod tempus in sedem religions, st postea rsge

avunculo suo agents factus est abbas Sancti Benedicti

296 APPEND IX .

ac alia domui sua necessaria fecit. Qui obnt iij. idus

mosia , vir in temporalibus ot spiritualibus providus stdiserotus. Hie alteram claustri partsm dimidium, in

firmarium cum capsllo. ot claustro ojusdem, a. fundamen

tis construxit. Ecclesiam, rofoctorium, domitorium,

capitulum, infirmarinm st ca teras oflicinas plumbo

nonas

in albis eolsbratur. Cujus corpus successor suus, abbas

Post cujus mortem Johannss Sancti Edmundi

monachus slectus est. H ie susceptam a regs Sancti

Benedicti baroniam dimidium annum ot amplius guberb

nabat, et lampadem ants altars Sancta Maria jugitsrnocte diequo ardero constituit. Qui ante susceptam ab

episcopo benedictionem morts pra veniente pra reptus

est. Pia memoria pra dictus abbas Radulfus Incarnationis Dominica anno Mcex0, regni regis Johannisxj° obiit, qui etiam toto tempore regis Ricardi abbassxtitit a quo ehartarum ecclesia sua confirmationem

Mortuo Johanno electo Incarnationis Dominica anno

Mccxiiij° successit Reginaldus monachus Sancti Beno

st temporalibus, et diserstus . Hie magnam aulam

hospitii a difieavit quam plumbo eo-operiri fecit st

ecclesiam do Ludham a. Pandulfo Norwycensi electo inproprios usus impetravit. Plum etiam a dificia lapideast lignea, tam infra septa. monasterii quam extra, fa

bricari studuit. ac amndine eo-operuit sou exterius per

APPENDIX . 297

do Battwyke, Hovotono, Schoposham, Tybonham et de

H orningge, qua prius fuerant omnibus patsot

st sertis circumclusit. Mansrium

etiam do Swantons conjuneta in pasture compatriotarum non sine magno. angustia ot expensis a com

foliei luetamino penitus segregavit. Hoeham quoquefigulorum, qua a. manibus monachorum longo tem

poro sxtitit translata, potentialitor st viriliter revo

cavit. Hie disperse viriliter revocavit st rovocata

tiline adquisivit. Qui dum vixit tot st tantis octibus

bonis pollsbat ut ojus felices virtutss msns non suppetit oxeogitaro nee lingua sufiicit oxplanaro. Q ui

postquam demum sibi creditam stgregem sibi com

missum strenuissimo roxsrat annis xvj. foliei fine vitamterminavit ; successitquo oi

Sampson prior ejusdem loci, vir simplex, saneta

do sa cularibus actibus parvipsndens opsri pictures inquo peritus erat so totum dedit. Hie successor abbatis n inaldi fuit qui anno Dominica Incarnationis

Mccxxix 0 , regni regis Henrici I I I . anno x iijo obiit.H ie etiam Sampson postquam feliciter in pra latia sua.

viij. annis st parum amplius vixsrat, vj° kalendas Juniivita torminum fecit, Incarnationis Dominica anno

MccxxxvijO , regni regis Henrici I I I . xxj0 .

Successitquo oi Robertus prior Sancti Benedicti

Ramesia , vir prudsns in negotiis sa cularibus, dapsilis, ot pompoons. Hie invenit silvam do Swantons

integram ot a pra doeess oribus suis omni vastationo

remota consorvatam,ex qua venditions frequentissimo

facts , non modicam suo tempore rscepit pecunia quantitatem. Hie ad ecclesia sua ornamentum contt

298 APPENDIX .

iii. eappas do pallio, quarum j . Indica auro st argsnto

brudata , st ij. polvss argsnteas ponderis ejuedem st

magnitudinis, ae j . turibulum argenteum et desu

ratum non parvi pretii. Hujus tempore falsorum st

malivolorum hominum sacramentali pt urio, ecclesia

Sancti B enedicti patronatu oeclesiarum do Lu nmssso

st Scothowo querum posterior in proprios usus ha

bobatur impostsrum privatur. Hie etiam cameram

lapidsam ad orientalsm partem ecclesia cum capsllo.

construxit ac pistrinum a fimdamentis fabricavit.

H ie obiit ij. idus Augusti, Dominica Incarnationis

anno Meel ,rsgni regis Henrici I II .

Iste Textum antiquum magnum argento deaurato co

Oporiri, imaginibus, gsmmisque pretiosis circumornari

fecit.

Quo mortuo successit W illelmus do Ringgefeldsdictus, Sancti Benedicti monachus aliquantulum pomposus ac lauds cupidus. H ie do exemptiono domus sua

vaeationis tempore a regs Henrico II I . in spe positos,

sed morts pra veniente ab incepto negotio est inlpsdi

tus. Q ui vo anno pra lationis sua ,xj° kalendas Maii,

Incarnationis Domin ica anno Mcclvjo, regni regis

Henri ci I I I . anno z10,vita terminum fecit.

Cui successit Adam do Noteshirde dictus, vir omnino

pra dscessoribus suis lauds dignior. Q ui suscepto pastorali regimino omnia omnibus factus omnium so moribus

eoaptabat. Erat enim vultu hilaris ot amabilis, st sor

mone jocundus ac rationabilis, necnon st omni morum

honestete compositus . H ie secundo ann o pra lationis

sua fundamentum novi presbytsm viij° idus Maii jseit,st propria manu primum lapidem benedicendo posuit.

H ie etiam toto eonamino ab ecclesia sua. disperse re

vocavit st revocata indemn itor consorvavit. In rebusnamque sa cularibus in suis agendis prudens erat st

providus , in probis viris convivandis dapsilis st liberalis, st in faeultatibus domus sua diSponondis discre

tus,‘

st erga subditorum snorum animus Deo lucrandras

APPENDIX.

defoctus supplens ad perfoetam operis consumma

tionem honorifice psrduxit. Hie j . cappam do palliobrudatam rsliquit ecclesia Qui septimo sua pra

lationis anno, Incarnationis Dominica Mcclxv ,

regni regis Edwardi filii regis Henrici I II . anno ij°,vj° idus Junii in senectuto bona. obiit cedem anno

quo magno altari jam constructo, die illationis Sancti

Benedicti qua est ij . nonas Decembris , in pra dicta

novo presbiterio in honors Sancti Benedicti missam

solemniter celebravit. Que dsfuncto successit Nieholausdo Swthwalssham do prioro in abbatsm electus.

NUM. I I .

Rema ins of a Chron icle in a handwriting of the

Thirteenth Cen tury recently found among the

Fragments of the Cottonian Fire, which fromcerta in. Entries appears formerly to have be

longed to the Abbey of S t. Benet H olme, and is

now included in the Volume of the CottonianMSS . which contain8 the Chron icle of John dc

Oxenedes .

Indictions XII.

Augusto xlijo duxit etiam

viij. kalendae

avit Domini nostri Jhssu Christi. Octavianusrimo annis Rom

patre Octaviano Senators tuum genus

APPENDIX . 801

ab ipso mense Julii s neposejus filius totum mundum in unum redsgit

usque id verbum vulgus

Qui imperavit annis xv.

mortuus est in Campania. Qui post

LINUS (I .) natione Tuscus sedit annis msn

sibus dishna xiij. H ie constituit ut [mu]lier

Post Claudium Christianorum.

H ie tempore Pstn Imporavit annis

Iste pessimus Romanorum imperium msonetum detraxit magistratum soro

tuique aliis por

secutionom.

APPENDIX .

Cletus (I .) nations Rom X I. msns.

Gk vllj.

ur et

pa

crueifigorunt, in oxitum

Cont

Symon qui st filium Cophe Jorusalsm

on . . areh

elxvij.

APPENDIX .

quam modo cellones st ma

Qui postquam imperavsrat annis XX I .

Marcus Antonius veru fratres

EX tune incep urb Rom.

res habere. H ii ambovorunt. H ae quoque tompostato psrsocutio

Christianos distillavit st continuo fames magna

secuta est qua multas provincias visitavit, maximsYtaliam per omnem ori entem, Illiricum, Ytaliam,

Galliam, bella forvebant. Sed, mortuo Aurelio Com

modo, Marcus Aurelius psrsocutionem tompsravit. Flo

ruorunt per idem tempus Egisippus historiographus

et Theodotion intorpres. Hujus tempore Viginus papaelerum composuit st gradus distribuit. Pius I . papaqui angelo nuntiatur ut Paseha die dominico cele

brstur. Sothsr I ., qui constituit ut monaeha volum

p Commodus Aurelius filius Marci cum socio Lucio

Aurelio imperavit tempore Sothori st Elouthsrii papa

Imperatoris flagitia urbis poena scouts. est nem capitelium ita fulmine percussum est

,ut bibliothecam

coneromarst Rome faeta est quas i[csl]ebrato concilio Cos

lestino secundum quantum est

contingst

APPENDIX . 305

sm m

es . bapt .

papa. H ie consus

celebraretur

ent.

Severus imperator. Hie nature so multis

Samcsnos co . et . .

superavit et ins Britanniam magis prosliis ex

eepit quoque in Christianos porsecutionsm ex .

Floruit hiis etiam temporibus SymaeusClemens Alexandrinus ot Pat us sto

Phi] Ca saronsis. Polic

Baehius Christiani episcopi insigneLeonidas quoquo pater Origenis

post quem Alexander tempore

Diogenes in Alexandria st

laruit. Hae quoquo tom

postato

. nus cum utilia

Post quem

cclxx .

APPEND IX .

Hujus diobus[conci]lium est eongrsgatum in quo pra fatus papa

M0 ris prosbytero an h

ms res qui

a barbaris occupates, porieula st gravis pra lie ad

Ha rosis Manicha orum

Probo successit Carus tempore Marconi Papa . Iste

do Persis triumphevit.

Caro successit Diocletianus

tempore Marconi et Eusebn papa ann is XX iij.Floruit sanctus Paulus primus hersmitaHus disbus Amandus st Ebaudus in Gallia , collectsrusticorum menu periculosos tumultus excitavsrunt,

ad quos Diocletianus coorcondos Maximianum ErculiumCa sarem factum destinavit st facile rusticam manum

militari virtute compescit. In ipso autemitinere Thebeslogio uno loco Agenno sub pra fato Maximiano li

bentsr pro Christo occubuit. Denique

subito persecutionis turbo ineropuit. Qua persecutio

anim forvore non cessavit. Denique hac tompos

tats

A Man mmno.

foetus est Sanctus Albanus prothomartyr Anglia

temple idolorum cl

APPEND IX .

generationi pra terita pro

Valentin cum fratre Valento tempore lib00d !”

Christianos porsequi a Paganis non p

Valentinimart be

xre a beato Ambrtempore

bus in sedem Symeeclm vlj. Macedo

persecutions forvsnte multi monachi

Valentinianus junior imperavit. Hujus temporefloruit sanctus Ambrosius. Que dofuneto, imperavitTheodosius magnus. Ca lesti Theodosio successit

Arehadius cum Hono[rio]. Hujus tempore Luciano

phani prothomartyris. Hus quoque dishna floruit

rissimus, etc.

Quadringontosimus. Ecclesiasticos scriptorcs a

Innocentius papa constituit jejunars sabbate. Dona

nseavit, quem viij. jugs. boum vix ad locum incendi

coeevw. Arehadio summt Honorius.

APPENDIX . 309

Inventio corporis sancti Stephani sociorumque ojus.

Z osimus papa constituit benedictionom cerei in

Pascha

Primus rex

Secundus

Primus adventus Anglorum in Britanniam,quorum

principes fuerunt Horse st Hongist.

Hillerius papa .

Simplieius papa .

Leoni successit Zenon imperator.

Claruorunt sancti confessores Remigius

Felix papa .

Q uingentesimus.

Transitus beati Benedicti patris

Anestasio

APPENDIX .

Justino successit Tyberius imperator.

Pelagius papa .

Sanctus Gregorius .

Soxcentosimo.

Sanctus M . papa misit pallium Augustine

Mauricio successit Phoeas imperator.

Obiit sanctus Gregorius papaSabin papa.

a Phoca imperatorePantheon Roma .

Phoca i successit Er

Dsodatus papa .

Honorius papa.

Severinus papa .

Theodorus papa.

Dagobortus rsX Francorum.

Martinus papa.

Eraclius imperator.

Decxn iiij.

Dea lt.

Dccexn vj.

Deeexlvii.

APPENDIX .

Sanctus Bede elaruit.

Gregorius papa. Obnt sanctus Bede presbyter.

Stephanus papa .

Constantinus papa.

Stephanus papaIn regni

Saxon p

Fuldsnsis.

Swithunus in spiscopum W intoniensom conseeratur.

Denis Angliam erudelitsr pra dantibus S . Edmun

dus Estenglorum rex occisus est. Ea tompostato

interfectus est Sunemennus cum fratribus suis, primusinhahitater loci Sancti B enedicti do Hulme.

Johannes vilj . papa.

Mar[t]inus iii. papa .

‘ H ie misit Elfredo regi Angliapartem crucis Christi.

Sic,MS.

APPENDIX . 313

Stephanus papa.

Bonefacius papa . Stephanus papa

Nongontesimus. Decca. Obnt JEdfi'odus tetina

Anglia ; cui succefi t Edwardus filius

Loo papa .

Leo papa .

Stephanus papa.

Johannes papa .

Stephanus papa. {Ethela successit Edmundus frater ejus.

Martinus papa.

Dceecxlvj. Mortuo Edmundo, successit Ed

Mortuo [Edredo

Mortuo Edwyne, successit Edgarus Paeificus.

Sc. Agapetus.

l la vlj.

APPENDIX .

Edgarus rex Paeifieus obnt

Sanctus Ed oeciditur.

Etholrodus in regem Anglia coronatur.

Stephanus papa .

Mar[t]inus papa .

Agapius papa .

Inventio sencti Yvonis et sociorum sjus.

Edelrodus rex dux it Emmam filiam Ricardi ducis

Octavianus papa . Johannes papa. Daci pra dati

Susin rex Decorum navigio venit Norwycum.

Cantuarisnsem suscepit.

Sanctus Edmundus Londonns plaustro vohitur.

Sanctus Elfsgus e Denis

Sanctus Edmundus abbasObiit Suen rex Decorum st Anglorum.

Ethelrsdus rex obiit et Londoniis sspelitur.

us.totius regni Anglia

Henricus rex apud SanctumEdmundummonachos

Agap ius] Agapstus, but the Octavianus, MS .

316 APPmiDIX .

monetam torra nostra st provideant qualitor meliusfisri valeat, st qued fiat do bone argsnto st quedsit legalis st ad commodum regni, salve nobisfirms nostre approbate ct antiqua.

”Convenientibus

igitur apud Westmonastsrium pra dicta dis Mercurii

dietis majors et civibus Londonia juxta formam

pra dicti brevis, elegerunt ex so X ij . do discretioribusdicta civitatis, videlicet Micheel Tovy, tune majoremLondonia , N ieholeum B at ot W illelmum Vitalein tune

vicecomites Londonia ,Adam do B asinges, Thomam do

Dunslmo, Johannem do Gisorz, Stephanum Bukorsl,

Laurentium do Frowiko, Johannsm Adrianum, Radulfum Hardol, Radulfum Rabi , Radulfum Spieiarium,

Hamo do Castellis, Johannom lo M inur, Odonem

Fabrum,ad pra dictam examinetionem faeisndem. Qui

Xv.

l in fidelitets qua tsnentur domino regi una cum

xiij. aurifrabris jurati, videlicet, Thoma do Stanss,

Ricardo Bonaventure, Roberto Pentecosto , Bartholoma oIlgor, Ricardo Abel, Johanns Fiz, Ricardo Lo Bachelor,Reginaldo Le Neir, Thoma do W imbum s, Adam do

Stanes, P stro do Bristolle, Thoma Rosemuds , st Potro

do Stendono, in pra sentis domini regis , comitis Cornu

bia fra trie domini regis, Willelmi do Heuerhulls ejusdemdomini regis thesaurar n, Edwardi do Westmonas tsrio,Willelmo Herdsl, tune custodis cambii Lendini st

Cantuaria , Radulfi do Ely , baronum do Sceccario, st

aliorum fidelium domini regis tune ibidem pra sentium,

dictam examinationem, quem assaiam vocant, in hune

modum fseorimt ; scilicet, sumpta ceram pra dictis

omnibus una libre pluriss nova moneta st nova

incisionis , st in igns posits purgature st examina te ot

extracts. st in stetsra posits , inventum est quod non

decideba{n]t do libra nis i vj. denarii, undo secundum con

suetudinsm regni Anglia bona fusrat st legalis, et a

singulis approbate. De veteri autem moneta similiter

.t o.] xiii , us .

APPENDIX . 317

sumpta una libra pluries st modo pramisso in igns

missa st pondsrate, decidobant do libra per examina

tionom pra dietem X . denarii, undo videbatur omnibusqued non orat bona nee legalis ; et idso provisum est

ab omnibus st concessum,qued qui do ca tsro velint

ad cambium domini regis veterem monetam cambiro,

denarios, so quod totidem denarn deciderunt do librailla moneta ; out in elections illins qui cambiro volusrithujus monetam sit

, quod monsta sue per ignsm ex

aminotur, vel quod dot X . donarios pro qualibet libraultra firmam pra dietam, sic[ut

'

| pra dictum est. Etno futuris temporibus posset fraus fiori do legali

moneta rsgni, do consilio pra dictorum omnium pro

utilitate roipublica facts. sunt duo assaia, pondus utrius

que X . solidorum, quorum unum est do puro argsnto, st

aliud do argsnto ad cujus exemplar debst fieri moneta ,

in thesauro domin i regis apud Westmonastsrium sub

sigillo majoris Londonia .

Consimiliter facts suut plura assaia in forms pra

dicta, dicto conio lsignata per diverse loca ubi srigitur

cambium liberate ; scilicst apud Londinum duo

ponders X 1. denariorum,unum videlicet purum ad

argentum cognoscondum, ot aliud ed moneten ; apudCantuariam duo ojusdem forma ; apud Sanctum

Edmundum, Norwicum, Oxoniam, Northemtonam,

Lincolnian , Wintoniam, Gloucostriam,Exoniem, et

Eboracum, Ironcestsr, et eodem medo.

Postmodum voro mandatum est ex parte domini

regis, majoribus, pra positis,’et ba llivis pra dictarum

villarum in quibus fieri debst moneta extra civitatibus

Londonia st Cantuaria , qued singeli in villis suis

rum iiij. monetarios, totidem custodss euneorum, duos

l WM ] Propositis.MS

318 APPEND IX .

assaiatores et unum clericum, proviso quod tales sint

ot tam idonei qued do fes to illorum tota villa reependset, st qued illes per littorea sues sigillo communi

cambu domini regis pra sentent. Qui majoros, prapositi, st ballivi, audito mandate d omini regis, st in

bujno elections in forms. pra dicta precodentes, homines

ad oflicia pra dicta electos, cum litteris suis patentibus,in quibus nomina sorum clsricorum continentur et

qui sint in thesaurario pra dictis baronibus pra sen

tavorint,

lqui sacraments. comm nominatim do omni

moda fideliteto in ofiiciis suis faciendis admittentes

us continetur, in oflieiis suis sub

Custodes

Johannes Aurifebor.

Petrus do Wormhol.

Clorieus Robertus Poterel.

Lincolnia .

B icardes do Ponto.

W illelmus Brand.

Jchannes do Luda .

N icholaus Cupping.

Hugo S ilvester.

Willelmus Prior.

Jordanus Drapparius.

W altorus Coleman.

Robertus do la Dons .

Norwicum.

W ills]mus do Gangy .

Custodes Philippus filius RobertiAdam do Stanfords .

Willelmus filius Johannis.

Robertus do Ardera s.

Robertus filius Nieholai.Hugo hlina Johannis .

Selepesbiria.

Monster-ii Ricardus Pride.

N icholaus hlina Ivonia.

Laurentius Cox loco Hugouis

Petrus filius Clementis.

Custodes Robertus filius Johannis.

Thomas Aurifaber.

W illelmus filius Hugonis.

Clericus N icholaus filius N ieholai do

Clemens Clericus.

Alexander do Stanes.

Robertus Pocok.

Custodes

Monster-ii

Custodes

Clericus

Custodes

APPEND IX . 321

Johannos Robochild.

S imon Canon.

Johannes Hentslowo.

Nicholaus dos Estonfi.

C ervesina Gris.

Hugo lo Bus.

Stephanus ls Rus.

Radulfus Fardein.

W alterus W itbred.

Rogerius lo Norais.

l‘l'

orwieum.

l

Hugo ls Brunham.

Jaeobus Cocus.

W illelmus do Hapssburgo.

Johannes Bartolomous.

W illelmus do Chalvern.

Robertus Wonge.

‘ Nerwich is givcn on the prs a wnd pu am hy md d so in ths

ceding page. Probably this entry succeeding one, p. 325, but not in

should be Norhnmpton, which is this.

mentioned in the list (page 31 7,

X !

322 APPENDIX .

Assalatoros Martinus Averre.

Henricus Aurifabor.

Eboracum.

Monotarii Johannos do Selsby .

Alanus filius . Sansonis.

Geremias do Bodegato.

Custodes

donel.

Clerici

Johannes do Boltono.

Robertus do Chiley .

W illelmus do Thiperun.

Custodes

W illelmus filius Ivonio.

Alexander lo Clerk.

Henricus ls Taliurs .

Adam Gerald.

W illelmus filius Ivonis.

Henricus Spari.

Ricardus Grusoy .

Andreas do Soboby .

Petrus do Camee, ex parteregis

324 APPEND IX .

Ricardus Senior.

Ricardus Junior.

Ingaunus do Senete Mare.

Henricus Langbord.

Elyas do Aby.

Custodes Jacobus lo Clerk.

W illelmus Sonare.

Clorions Willelmus do Bruges.

Custodes

Assaiatores Ricardus do Westmole.

Adam Clericus.

qued in thesaurario domini regis sent

duo assays , unum do moneta et aliud do argsnto

pure, sub sigillo majoris Londonia , pondus utriusqueX . solidorum. Item dominus comes Cornubia habst

unum assaium do pure argsnto ponderis decem soli

Novum Cestrum.

B ogorius filius W illelmi.

Johannos do Pepsds .

Henricus do Karlel.

Adam do B laksdone.

Thomas do Merlberge.

Thomas Terand.

Johannes W ithelarde.

AP PENDIX . 325

Liberate assaiorum per diverse loca tam do monsta

quam do argsnto examinate, scilicet apud Londinum,

unum do monsta et aliud do argsnto pure, signata

cunoo apposite in theseurario, pondus utriusque xl.

donariorum.

Apud Cantuariam eodem mode.

A ud Sanctum Eedmundum eodem modo.

Apud Norwicum eodem modo.

Apud Oxoniam sodsm mode.

A ud Norhamtonam sodom modo.

A ud Lincolniam eodem modo.

Apud W incestriam sodom mode .

A ud Gloucestriam sodom modo.

A ud Exoniam eodem modo.

Apud Eboracum sodom mod0 .

A ud Salopesbiriam sodsm mod0 .

Apud Wallingfords sodsm modo.

Apud Karlel sodsm modo.

Apud Wiltons eodem modo.

Apud Herefords eodem mode.

A ud Bristoue eodem modo.

Apud Novum Cestrum sodsm modo.

Apud Irencestor eodem modo.

Irencestcr] Iniencester, MS .

326 APPEND IX .

Nun IV.

garderoba regis, do Recep tis et Misis in

in Ra/mis P almarnm, ann o as, usque festwn

Thoma dc Gummys whibitwm permama s ValteriLe Lwnge clorici sui p ost mortem suam.

IDEM reddit competem do m lncli, receptis do

thoseurario regis per idem M pus, viz., per menus

fratria Ricardi abbatis Westmonasterii, tune theseurarii

fot 013.

Et do Imc c X iijli vj' viijd recoptis do eodem the

esurario do tempore fratrie Josephi do Chauncy, do

quibus magister Thomas do Beko tune custos ejusdem

gardoroba prius so oneravit.

Et do cocc xlli Xj'B viijd ob. reesptis do Potro do Is

Mere constabulario Bristolli do exitibus balliva sua

per idem tempus.

Et do lix 1i vj<l rsceptis do Adinotto cissone,

pro penn is rsman sntium pannorum, vsteribus tapetis

et aliis diversis rebus do rsmansntibus garderoba ven

ditis sidem Adinotto per Egidium do Audenard per

idem tempus.Et do xIi receptis do firma civitatis Londonia per

menus Wilhelmi Mazero per idem tempus.

328 APPENDIX .

menus pra dicti W. do Psrtone X X . st per menus

magistri W. do Luda oci.

Somsre et Dore do exitibus eorundem eomitatuum

per menus pra dicti W.

Et do xxx li receptis do Jobenno do Sancto Lando

vicecomite Sumers. do sxitibus ojusdem comitatus per

menus ejusdem W. do Pertone.

Et do xxx li receptis do Jobenne do Lokyntono vice

comite Gloucestria do exitibus ejusdem comitatus per

Suri’. st Sussei . do exitibus eorundem eomitatuum, per

menus ejusdem W. per idem tempus.

Et do 0 .xxxii vj° viijd receptis do Thoma do

Normanvill do oxitibus escaoteria ultra Trentam per

menus sjnadem W. per idem tempus.

Et do xviijli receptis do exitibus episcopatus Wyn

tonia per menus W. do Hamoltono et W. do Saneto

Clare per idem tempus.

Et do iiijM li. receptis do episcepatu Herefordia per

menus W. do Rodmarke, mediante G. Pauncofot.

Et do 1x8 receptis do sxitibus balliva castri Lin

colnia ann is viij. st xj. , per menus Walteri Beke

constabularii ejuedem eestri.

Et do Dc.lxxviijli xvjfl receptis do sxitibus cambnLondonia per menus Gregorii do Rok

. st Ofdand

do Podio qui requirantur super eundem in London. in

hoe rotulo xix . Et do Dc'ciiijifl iijli x' ixd do exitibus

cambii Novi Castri super Tynem per menus Hegel doWyko et sociorum suorum.

Et do (3.xxix li iiij° v‘i receptis do Potro do la Mere,

balliva Bristoti. annis x. st X i.

Et do lxxviijli xjfl ijd receptis do Philippe do

Wylughby do oxitibus Juda orum anno V ij. ot viij.Et do 0.1li receptis do eodem Philippe do eisdem

APPENDIX 329

exitibus, per menus Thoma do Pammswortho anno

Et do 0 .xli receptis do Ricardo do Holobroke seniori

quarundam terrarum regis, per menus ejusdem Thoma

anno v.

Et [do] x lijll viijd receptis do eodem Thoma do

coriis bovinis per ipsum emptio ot postea venditio.

Et do lxxijIi receptis do oxitibus diversarum ballivarum ium Wallia per idem tempus, sieut con

tinetur in rotulo do particulis quem idem magister

Et do ixli iijll iiijd receptis do Philippe do Alboni

tico milite pro quadam parts vasorum argsnti qua

fuerunt David filii Griffini, oi vondita per idem

tempus.

Et do X lIi receptis do vj. navibus smptis ad con

struetionom pontis do Anglossy, st postea venditis

Et do iiijli iijll iiijd recept. do catallis Brudetti lo

Et do 1xa receptis do catallis Johannis molen

dinam fugitivi per menus Radulphi do Middeltone.

Et do m lccci iijli restitutio regi per Cadien

sem spiscopum do illis v9“ 111 marcis ques rex

misoret per eundem spiscopum anno xj. ad Alfonsum

regem Ispania do done suo in guerra sue ot qui fuit

morts pra ventus ante adventum ipsius episcopi.Et do xxxv l ' j<rregi rostitutis per Johannom

d o Candowre, do donariis quos idem Johannos priusrocoporat ad Operationes regis do Conowoy .

Et do (iceIi xvjd restitutis regi do donarus priusliberatis diversis militibus st clericis ob defectum

quorundam psditum qui vadia non rocoporunt.

Et do cccx xxiijli vj' viijd receptis do magistroThoma Bsko do denariis oi prius mutuatis in garde

roba regis, sicut apparst in compotis ejnadem magistri Thoma do anno viij.

330 APPEND IX

Et do I) li receptis do quintadocima comitatusSa10pia per B ogonom do K nouille per menus Ricardido B osco.

Et do XX Ij . mill. Deoccx vjli v9 vd receptis do eus

tuma lenerum et coriorum,do quibus liberata fuerunt

pro jocalibus emptis per ipsos mercatores tam P arisiis

do quibus magister Thomas oxonorat so per eandem

smptionom in compote one do sedem garderobe annis

Vij. ot viij., ot inde so prius non oneravit ; ot

Ml.o.lviijli xiij“ iiijd, do quibus liberata fuerunt per

eosdem mercatores Thoma do Pampeworth superexpensis hospitis Al ph. filii regis per diversas vices

do tempore magistri Thoma Beko ; undo idem

Thomas do Pampeworth. rscepit compotum in sedem

garderobe, sieut pra dictus magisterW. do Lude rscepit.

Et M10 0111 K ij“ iiijd ob. qua liberata fuerunt in sedem

garderobe per eosdem mercatores tempore sjuedemmagistri Thoma , do quibus tribus particulis pra dictusmagister Thomas so prius non onerevit.

Et do coe xlvijli receptis do Roberto do Bracy ot

Ricardo do B erefordo collocteribus tricesima comitatus

Wygornia per menus W. do Pertone.

Et do coccx vli receptis do siadem collocteribus do

sedem tricesime per menus magistri W. do Lude.

Et do Dc.lxxvli xiijls iiijd receptis do Thoma do Asshost Rogero do Stoke collocteribus tricesima in comitate

Wari'

. per menus W. do Pertone.

Et do D.xvijli iiij° receptis do Johanne do Dyggeby

ot P . do Lsycostria collocteribus tricosima in comitatu

Lsycostria per menus ojuedem W. do Pertone.

Et do 000.16 i Xiijfl receptis do eisdem do sedem

tricesime per menus W. do Lude.

Et do Deli receptis do Rogero do Burghs collectors

XX X e in comitatu Herofordia per menus W. do

Pertone.

Et do on receptis do Rogero do Lokyntono collectors

332 APPEND IX

Et do VIjm 00.10 :v vd receptis do Philippe do

Wylughby, G. do Rokosl st Nich. do Ocham collee

do quibus per men us Hamonis do la Logh st per

menus mercatorum Luk'

Mc exxxvli vd.

Et do xvj. mill. n xxiijli vijll vjd receptis a diversis

do subsidio regi facto in guerra sua Wallia versus

Lowlinum filium Grifi ni, sieut continetur in rotulo do

particulis computatis in sedem summa X xi jm receptis

do Jobenno do Lagham pro bona voluntate regis

habenda .

Et do Mluc ccc lixli ij' d receptis do finibus opi

scoporum, ebbatum, priorum,baronum, st aliorum di

versorum, pro servitio suo in sxorcitibus Wallia annis

X . st xj.

vini do rocta prise apud Londonism, Sanctum B o

tulphum,Gippewyeum, Sandwycum, et Jomomutham,

venditio annis x ., xj., st zij. per Matha um do Colum

bar’

camerario st captorum vinorum regis.

Et do xliijli xiiijlll viijd receptis in grease do quibus

dam vinie do rocta prise do xviij. navibus x. navieulis

applicantibus ad portus Novi Castri super Tynam,

Hull , ot annis x .,xj., ot xij.

Et do mumlnce xxxvli xiijfl ix‘l receptis do

IIMleciiijxx X . doliis iij. pipis do vino regis emptio st

postea venditis per pra dictum Metha um et alies, per

idom tempus.

Et do xlvjli dim. more do vj. doliis mollis venditis

per 1 . do Aule do Maydonstan in partibus do An

Et do n iece lxiijli vi ixd do v. mill. Dec.l quarter.

vj. buss. frumenti, st farina frumenti,ce iiijn xiij.

hordsi, m c c xvj quarter. evena ; xxx. quarter. et

quarter. fabarum do instauro prius smptis et venditio

diversis in sedem guerra per idem tempus.

APPENDIX . 333

Et do cccx xxli va VIId do pans fernste in frumentoregis, ot vendite diversis , per idem tempus.

lxix. careosis boum, carnibus ct piscibus do rs

tibus in stem regis apud Rothsi. defort regi do Car

in Ij. equis do Gargano debilibus venditio per idem

tempus.Summa totius recepti e. IJ. mili Dc.xxj1i iiijd

In theseurario nihil.

Rothelan, Anglesiam, Montsm Gomeri, West W alliam,

st in partibus North Wallia ,ot quidem missi fuerunt

per regem ad diverse loca in siedem partibus in

guerra pra dicta pro vediis suis ab viij. die Aprilis

vices ot tempora , X VIj. mill. 1)c.iiijlmvjli xiiij'. sicut

continetur in rotulo do particulis, quem idem magister

istentium cum regina consorte regis dum perhondinavit

apud Rotholan ot Caernarvan post regem.

Et Iterio Boehardo eonducendi B ascules tam milites

Baptista anno X . usque dism Venoris in festo

Sancti Edmundi regis st martyria, proxime sequents,

m lcccxxx iiijli xv'md, do quibus idem Items adhuc

rodditurus est compotum in sedem garderobe.

334 APPENDIX .

quartum dism Augusti, anno xj., mnmlice iiiju iijli

Et in vadiis diversorum ssrvientium regis ad anna

balistariorum equitum morem faeientes cum regs in

guerra pra dicta , a vj. die Decembrie, anno xj. usqueultimum dism Octobris, anno eodem Dococlxxixli xvij',

Et in vadiis divorsorum balistariorum lancoatorum,

et sagittariorum poditum, cum vadiis constabulariorumot vinotarum siedem intondontium in guerra pra dicta

per divorsos vices ot tempora, quorum quidam moremfecerunt circa regem apud Cestriem, Rotholan , st alie

Anglosia , Crukyn, West Wallia ,Montos Cormei‘, Hops,

Tynby st alie diverse loce per divorsos vices st

tempore, xxiiij mill. Dccx xx li ix |l iijd, sieut continetur

in rotulo do particulis quem idem magister W.

Et in diversis navibus omptis ad quondam pontom

rum ad saedom doputatorum, st vadia ot stipendianeuter-um xl. navium do Quinque Portubus per diver

nautarum do Quinque Portubus in que debout facero

Et in emptions quorundam doxtrariorum cursoriorum

pro regs st suis militibus, st emptions aliorum equo

divorsorum cariagiorum regis, tam per mare quam per

guerram sustinsndam, st in aliis nocessams expensis

ad sandem per menus divorsorum, v. mill. coco.XX ijIi

xiiij'l ixd. Item continetur in rotulo do particulis

336 APPENDIX

Et abbati do Aborconeway in plenam satisfactionsm

oxtonta quam rex ei faeore tensbatur pro situ ab

batia sua do Conoweys, in quo rex do nevo con

Et W illielmo do Pertono ad operationss eastrorumot villarum in Wallis , mill. 0 .i dim. III., do quibusidem W illielmus respondit infra st in residue.

Et eidom Willielmo ad saedom operationos per

idem magister W. onsratur supra. Do quibus idem

W. do Pertono respondit in residue.

Et sidem W illielmo ad saedom oporationos do

menus Thoma

do Normanuillo tune oscaotoris ibidem,00. II I.

,do quibus

magister W. oneratur in compote one do sedem

garderobe in R. xiij. R. comp., ut supra, ccIi receptisdo exitibus oscaeteria per menus ipsius Thoma .

Et magistro Ricardo do Abyndono ad Operationes

castrorumWallia tam per gerdsrobem quam permenus

mercatorum do Luk’

per divorsos vices, m lc.xxxvli

vi° viijd, do quibus idem Magister R. debst reependers st respondit in dorso rotuli.

Et magistro Waltero do Not. clerico ad consimilss

idem magister respondit st respondit infra

Summa misarum iiijn x. mill. cc.xlviijIi xll ob. Etdebst xij. mill. coe lxxijli x' iijd ob. Et respondit

in compote suo do sedem garderobe do anno xvj.

smi te ] extents in rot.

I D EX .

INDEX .

Alexander I L, pope : 28.

orders B ereugarius’

s works to be

burnt, 28.

death of. 34.

holds a council at Tours, 59.

reconciled with the emperorFredericL, 67,

Alexander IV pope, succeeds, 199 .

asks forthe prayers of ecclesiastics in

favour of the church, 201 .

sendsRustaud deW asconia toEnglandto collect the tithes of England,Scotland, Ireland, and W ales, 202.

his letters to the abbot and convent of

St. A lban’s, 205.

his death, 219.

king of Scotland, knighted , 127.

does homage to Louis the dauphin as

king ofEngland, 134.

interview of, with king Henry III. to

treat of a marriage with Johannathe king

's sister, 145.

themarriage takes place atYork, 146.

king of Scotland, marriage of, 186.

youthihl conduct of; 216.

Alfonsus, rex Hispania , 329.

Anglim,”2.

his lineage, 3 Pref vn.

anointed and crowned by pope Leo

IV . , 3 .

his ofl'

spring, 4.

character and literary works, 4, 5.

thunded twomonasteries, 5.

his death. 5.

Alfied andEdward, sons of kingE thelred,

come to England fromNormandy tosee theirmother, 22.

earl Godwin’

s treachery to himand to

his Norman followers, 24.

34-1

of theirrevenues, 192.

Alkeby, 291 .

A lphage, St., body of, removed to Canterbury, 19.

A lphonso, son of Edward I ., birth of; in

Gascony, 245.

death of, and intermentatWestminster,263 .

Alphonso, king of Castile, message of, to

the king ofEngland, 186.

A ltobosco, P etrus de, 294.

A luiua Danica, 21 .

A lnuin, church of St. Edmund built by,1 9.

Alwold, prior of St. N icasius de M ollent,

made abbot of St. Edmunds , 45 .

Mary, daughter of king Edward L,takes the veil at Amesbury, 265.

Eleanor, queen of Henry III . , also

takes the veil there, 268.

Amphibalus, St., discovery of the relics of.

68

Amuudeham.W alter de, one of the commissioners for settling the condict

A .D . 129 1 , 279.

Anacletus, 48.

Anastasia, first prioress of the nunnery of

B ungays in Sufl'

olk, 69.

Anastasius pops, 55.

Audeliaci villa”burnt, 61 .

Anglesey , recepta de navibus emptis ad

constructionem pontis de, et postea

venditis,"329.

Anglesia, 333, 334.

Anglesimpens,”334.

Anjou, province of, abandoned by kingJohn, A .D . 1204, 1 18.

made archbishop of Canterbury, 38.

leaves England, 38.

holds a council at London, at which

the marriage of ecclesiastics is for

bidden, 41 .

discord between the king and Anselm,

42.

344

B arnswell, injury to the. tower of thechurch of, and to the refectory of

St. Edmund’a by a tempest, 27 1 .

with the production of king Henry

I.'s charter of liberties, and their

oath, 13 1 .

meeting of the, at Bu ckley, 13 1.

choose Robert Fitzwalter for their

military chief, 132.

remove to London, 132.

Paudulfus sent by kingJohn to Rome

to aid in counteracting them, 1 32.

excommunicated by the pope, 133 .

nominatim et in specie,”who

choose Louis the dauphin of Fr-ance

to be king in the roomof John,

134.

the king in relation to the statute of

Oxford , 220.

foreigners, 220.

renounce theirallegiance, 226,

make all whom they take prisoners

the statutes of Oxford, 227.

Baruth, 79.

B asinges, A damde, 3 16 .

B asset, Bulk, dean ofYork,made bishop ofLondon, 1 70.

succeeds to the abbey of St. Benet

Holme, 47 .

death of, 48.

B astwyke, 29 1 .

appropriation of the church of, 299.

B at, Nicholas , 3 16.

Conqueror, A .D . 1068, 3 15.

Baud, Rebattus de, vicecomes Northampt ,327.

INDEX.

of St. Matthew, of the Bayonuoia,

the seamen of the Cinque Ports

and the men of Yarmouth united,

against the Flemings. 276.

Bu ss, near Riel in Gascony, Christmas

A .D . 1254, 197 .

Beatrix, countess of Bretagne. death at,

246.

founded by king John, 1 18, 136.

kingRichard I. , 99.

Becket, Thomas k arehdeacon of Q atar

the Confeu or, 59.

his regret for aceeding to the“ Con

his flighg the conflscation of his goods,

and the banishment of him and his

kindred, 6( .

56.

goes to Paris to negotiate a marriageforprince Henry, son of Henry IL.

58.

his distress at the marriage of the

abbess of Romsey, daughter of

king Stephen, with Matthew, earl

of Boulogne, 58.

made archbishop of Canterbury, 58.

protected by Louis VIE , king of

France, 60.

excommunicatas Alan de Neville forimprisoningoncet his chaplains, 61 .

excommunicates Gilbert, bishop of

London, 6 1 .

his reconciliation with the king, and

return fromexile, 62.

350

Celestine III ., pope

for laying hands on kingRichard

L, 97.

his remonsM nce to king Richard I .

upon the capture of the archbishop

ofB eauvais,with theking’

sreply, 99.

his death, 99.

Normandy, 29, 34.

Chalichepetol, 102.

Chalvern, W illelmus de, 321 .

Charles, king of the French, marries a

daughter of king Edward the el

Charles king of Sicily, crowned by the

pope, 274.

Charters, Great, and of the liberties of the

granted, 133.

pope Innocent declares the charter of

liberties void, 133 .

both charters acceded to by king

Henry III. , 1 51 , 1 52.

cancelled in a council at Oxford by

king Henry II I ., 154.

religious and others to whom charters

had been granted, compelled to

secure such under the new seal, 1 55 .

Charters of liberties and forests, violators

of the, excommunicated, 196.

Chartres,meeting of the kings of France

and England at, A .D . 1254, 199.

Chaterich, abbey of, 12.

Chauncey, fl'

aterJosephua de, 326.

Cheneye, W illiam de, the founderof Sybe

ton, 54.

city of, with the principal monasteryburnt, 44.

king Henry III . at, 213 .

David, the brother of L lewellyn, the

last reigning prince of W ales, im

prisoned in the castle of; 262.

Chester,Ralph, earl of, seized and impri

aoued by king Stephen, 53.

INDEX .

Chester, the earl of

with his companions in conspiracy

de Rupe Audeliaci,”taken pri

soner, 1 1 8.

Chesterfield, the disinherited defeated at,

23 1

Chichester, Richard, bishop of, canoniza

the, 183.

Chinon, king John, on succeeding to the

kingdom, seizes his brother's trea

sure at, 108.

castle of, surrendered to the Fremh

king, 1 19 .

tery of, founded by prior Norman,42.

Christian rera, reflection on the cemplefion

of the twenty-fifth half-century of

the, 184.

takes the veil, 3 1 .

Christina, daughterof theking ofNorway,21 5.

Christoforus papa, 3 13 .

Chronica Sancti Albani, 165.

Chronicle, remains of a, recovered floor

the fragments of the Cottonian fire.

Appendix No. 2.

Leicester, A .D . 1224, 1 50.

the archbishop of York demands of

him the immediate surrenderof the

honours and castles held by himof

the crown , 1 50.

comes to Northampton, and is reconciled to the king, 150.

his expedition to Anjou, 1 5 1.

succeeds to the archbishoprickof Can

tetbury, 238,

.

foregoes his election, 242.

returns to England and resumes hisformerpriorship at Canterbury, 244.

his death, 245.

Chilay, Robertas de, 322.

360

Fiai, abbot of, sent to England to procure

100.

Flanders, arrival of the count of, in aid of

the king against the Scots, 1 74.

with princeEdward, afterward kingEdward I ., 245.

Fleming, Johannes ls, 3 19.

the crown of Scotland. A.D . 1291 ,

280.

Fontevrand, king Henry III . at, 199.

order of king John to burn badges

and fill ditches throughout the

forests of England, with h as pastnrage forcattle, 124.

charterof the, granted by king John,

1 32.

disturbs the peace of thekingdom, 145.

seizes the castle of B iham, 145.

brought to the king by the archbishopofYork and pardoned, 146.

Fountains abbey, building of, begun, for

monks of the Cistercian order, 47.

France

agents from, cometo invite association

in a journey to the Holy Land, t.

Richard I ., 72.

king of, prepares fior war with kingJohn, 126.

disclosure of intended treachery on

the part 0: 134.

crown of thorns brought to, 1 68.

pope Innocent IV .,1 77.

cens, 182.

Jews driven fi'om, 1 94.

king of, returns born the Holy Land,

198.

fi anceis, recept. de catallis Bendetti de,

suspensi,"329.

Francois Ricardas is, 3 19 .

crowned by popeAdrian IV 57.

INDEX.

67.

takes the emu , 70.

Frederic emperor ofGermany

conflrmcdby pope InnocentlV , 1 72.

England andFranoeby the pope, l 74.

deposed at a general council, 1 75.

forces the noble of Calahria and

Apulia to swear fealty to his son

Henry, 177 .

death of, A .D . 1250, 183 .

an impostorarises torepresenthim,263.

the imposter punished, 265.

upon theUniversity of Orleans, 185.

Opposed by Simon de M ontefort, 185 .

fate of their leader, 185.

Friars Minor, 120.

two sent to England by pope InnocentIV ., to obtainmoney be him, 177.

IX. , 155, 1 56.

arrives in the Holy Land, and ad

vances the crusade, 156.

Jerusalem and thewhole of the HolyLand restored to him, 1 57 .

his entry into and reconciliatitm of

the city, 157, 158.

return of, from the Holy l a nd, and

recovery of his power, 159.

marries Isabella, sisterof king HenryIIL , 1 64.

has a son named Henry, 166.

seizes several prelates at sea, going to

a council, amongst them the legato

Otto, 1 69.

ing grants of, 192.

French fleet, under the guidance of the

notice ofvictory over, 137.

details ofthe defeat, m , 142.

Reach king, peacebetween, and his barons.1 60.

French shepherds

INDEX .

Friars Preachers and Minorites preach

the taking of the cross, 1 79.

Friars Preachers receive a stone of white

ing the impression of a foot, said to

be that of our Saviour, given by the

king to the church of Westminster,180.

a brother of the orderofimurdered at

ldflan, 198.

in controversy with the University of

Fromund, Robertas. 321 .

Frost, great, in 1205, and its efl'

ect on the

succeeding summer, 1 19.

another severe h ost, 163.

Frouville, story of disturbance at, by a

malignant spirit calling himself

W illelmus ardens,”243.

Frowike, Laurentius de, 3 1 6.

Fuldensis abbas, 3 12.

Fulk, earl of A njou, father of Geofl'

rey

(Plantagenet) , 47Fun eral, lay brethren of, slaymany of the

Gaietanus, John, elected pope by the

name of Nicholas I II., 250.

Galdintone, B adulphus de, vicecomes B ed.

et B uk., 327.

Gallima barbaris occupata ,

”306.

Gamoc, P etrus de, 322.

Gangy ,W illelmus de, 320.

Gerald, Adam, 322 .

Gardens, English , note of the particular

failure of the, in 1283 and two pre

ceding years, 263.

Garments, custom of giving at Christmas

emitted by king Henry III., A .D .

361

Germany, a pretenderarises in. represent

ing himself as Frederick who

had died A .D . 1250, 263.

Gesich, flow ofblood de fonts”at, for six

days, 47.

Gilbert, bishop ofLondon

absolution of, 62.

restored to his see, 65.

Giles. St., superGrantham, church of, 12.

Giles, St., London, hospital of, founded ,

45.

Gisors, castle of, 58.

Gisors , Johannes de, 3 16.

Glastonbury abbey, foundation of, com

pioted by kingEdgar, 8.

Gloucester, city of :

burnt a second time, 46 .

abbey of St. Peterat, 28.

taken fl'omRichard, earl of Cornwall,and given by king Henry to his

eldest son, prince Edward, 189.

accident to the king and nobles in,

A .D . 1287, 269, 270.

Gaytone, Alanna de, 319 .

Gelasius anti-papa,”45.

Geldres, count de, conflict of the duke dcBrabant and the archbishop of

Cologne with, 272.

Geofl’

rey ofMilan elected pope, 1 70.

Geofl‘

rey (Plantagenet) , earl ofAnjou,marries the empress Matilda, 47 .

Geoffrey , son of the empress Matilda, birthof, 48.

Geoffrey, son of king Henry birth of,

57 .

made archbishop ofYork by his halfbrother, kingRichard L , 72.

refuses consent to king John’

s tax of

a tenth upontali goods, A .D . 1206,

and flies fromEngland, 1 19 .

Geofl'

rey, bishop of Chester, death of; 122.

Geofl‘

rey, archdeacon of Norwicb, the

king’s treatment of, 124.

Gerardinus,mercator de Luk, 33 1.

Gerbereie, eastrum de. 35.

364 rs nnx.

Helina , Walter de, sent with John de

Cobeham by the king to St. Ed

mund’s in relation to the mint

privileges of the abbey, 253 .

Haugham, the See of theEast Angles re

moved from, to Thetford, 33 .

Hengharn, Ralph de, C . J.

“ de bsnco

superiori,”flue inflicted upon,

275.

Henricus ls Caih, 321 .

at his accession assembles the clergy

and people at London, and promisesreform of the laws, 40.

his promises accepted, 40.

crowned by Maurice, bishop of Lon

don, 40.

confirms his promises by a charter, 40.

marriesMatilda, daughterofMalcolm,

king of Scotland, 40.

crosses the sea, 42.

reconciliation of, with archbishop

Anselm, 42.

hanging made by him the punishment

makes his nobles swear fealty to his

son W illiam, 44

with his queen, at the dedication of

the church of St. Alban, 45.

war of, with France, 45.

enters Rouen in triumph , 45 .

his sonsW illiam andRichard drowned

in theirreturn from Normandy, 45,46.

death of his first queen, 45.

marries Adelicia, daughterofGodfrey,duke of Louvain, 46.

his punishment of the moneyers of

England, 47.

his regulation forthe soldiery in regard

to thewearing of theirhair, 47.

goes to Normandy sends the hand of

St. James to Reading, 48.

death of,“ in insula Leonum,

”in

Normandy, 48, 49.

brought for interment to Readingabbey, 49.

his dissatisfiction with the pope on

account of Becket, 6 1 .

the p0pe’

s reply, 6 1

warwith the king ofFrance, 61 .

celebrates Christmas at Nantes, A .D .

coronation of his eldest son by Roger,archbishop ofYork, 62.

general oprmon of his character, 49

charter of liberties granted by, pro

daood and sworn to by the barons

at St. Edmundsbury in the time of

king John, 13 1.

Henry Fits Ernpress, aflerwards Henryson of Geofl

'

rey P lantagenet

born, 48.

becomes duke of Normandy, and does

homage toLouis,king ofFrance, 54.

has also the earldom of Anjou, 54.

marries Eleanor, formerly queen of

Fia nce, and becomes duke of

Aquitaine and earl of P oictou, 54.

comes to England, 54.

arriveswith a strongmilitary force, 55

his agreementwith king Stephen. 55 .

England, 56.

fealty sworn to his sons W illiam and

Henry, 57.

expedition of, against W ales, 57.

again crowned at Worcester, A .D .

1 157, then lays his crown aside, 57 .

his English coinages, 57, 68 ; Pref:

goes with his queen to Paris, his

reception, 58.

reconciliation between him and Louis

VIII ., 58.

present at the trmslation of the re

mains of king Edward the Coa

fessorby abp. Becket, 59.

recognizes at Clarendon the customsand liberties of England as esta

INDEX .

Jerasalem—cont.

bishops of W inchester and ExetergofiomEngland to , 1 55.

the bishop of S idon celebrates mass at,A .D . 1282,where it had long ceased

to be performed , ass.

Jerusalem and the Holy 14 nd

restored to the emperorRoderic, 157.

persecution of the, 72, 73 ; P ref. xiii.their capture throughout England,125.

continued persecution of then , 126.

they apply to the pope for protection

from exactions, 164.

driven domRance, 194.forbidden to eat flesh in Lent, 194.

cruelty of, to a boy at Lincoln, and

their punishment in consequence,

202.

regulations enacted for them in their

dealings, A.D . 1275, 247 .

of whatever condition, age, or sex,

seized throughout England in one

day, and placed in prison, 252.

punishment both of Jews and Chris

tians who had been concerned in

clippingor falsifying the coin of the

realm, 253 .

another boy crucified by them at

Northampton, 254.

land, 268.

final expulsion of the Jews, 277.

vii. etviii. Edw. I ., 328 .

Joan, daughterofking Henry H ., birth of,60.

Joan, countess ofGloucester, delivered of a

son named Gilbert, 278.

Joan of Acre, daughterofkingEdward I .

married to Gilbert de Clare, earl of

Gloucester, 276.

delivered of a son named Gilbert, 278.

Jocelinus, bishop ofBath, 123, 138.

proposal for hermarriage with A lex

themarriage celebrated at York, 146 .

Johannes papa, 3 10, 3 1 1 , 3 12, 3 13, 3 14.

Johannes Aurifiiber, 3 18, 321 .

Johannes lilius Simonis, 3 19.

Johannes dlius Roger-i le parmentarias,

820.

Johannes et Paulus, 307.

John, kingbirth of, 60.

betrothed to the daughter of Hubert

his brother king Richard's liberality

to him, 73 .

conspires against his brother, 86 .

crown defeated, 94.

king Richard pursues John's adhe

rents, and takes Nottingham castle,

95.

John’s submission, and return to his

brother’s favour, but without the

restoration of his lands, 96.

Normandy .“ well as in the king

dom ofEngland, 108.

Fits-Piers, and others, 108 .

arrives in England , and is peaceablyreceived by the nobles , 109.

his coronation and triple oath, 109 .

shrine, and then returns to Nor

mandy, 109.

108 .

chosen duke of Normandy at Rouen ,

by acclamation, 108 .

burns the city of Cenomannia, and

sends an army aga inst the Ange

vins, 108.

entrusts the adminisn-aticn of the

government of England ad interim,

to Hubert, archbishop of Canter

376 mnsx.

of Ostia, and a cardinal, by the p0pe,251 .

death of, supposed by poison, 265.

Kyrkeby, John de, made bishop of Ely,2670

Kyrkeby, W illiam de, prior of the HolyTrinity at Norwich , death of, 272,

273.

Lacy,Edmund de, birth of, 239.

receives knighthood, 242.

commands an army sent to Wale ,

A .D . 1277, 250.

Lagham, Johannes de, 332.

Lakenham, Henry de, elected prior of the

Holy Trinity atNorwich, 273.

Lamehipam, [se. Lambetham] court held

at, 161 .

Lammesse, 29 1 .church of, 298.

Lammesse and Scothowo,monastery of St.

B enet Holme. deprived of the pa

tronage of the churches of, 298.

Landed property , the acquisition of, for

bidden to religious persons, 254.

elected archbishop of Canterbury upon

the deposition of Stigand, 33 .

increase of monasteries in England inhis time, 34.

crowns king W illiamRufus.37.his death, 37.

his means to the church of Canterbury, 37.

Langbord, Henricus, 324.

13 3 89,W alterus 325 dedicates the church of St. Ba nish !1 5 089170 : Gm ! de, 208 atRheims, 26.

an oppressorof theWelsh, 213. his death, 27.

Langetone, S immrdc, chosen archbishop of

York, 133 .

Ia ngton, Stephen de, circumstancu stu rd

ing his election to be archbishop of

Canterbury, 120, 121.

pope Innocent sends letters to king

John forthe admid on of hirn to the

see, with the substance of king

John’s reply, 122.

returns fromRome, 127.crowns king Henry III., 1 36 .

holds a council upon the pope’s de

mand, through the legato Otto,

respecting certain patronage, and

receives refusal, 1 53.

death of, 166.

Letford, castle of, surrendered to kingHenry III., 139.

Lathegf", Johannes de, viceccma Eborum,

327.

La Ville, Walter de, bishop of Salisbury,

death of, 238.

Laurel (bay tree) , particular notice of the,

A .D . 1292, 284.

Laurence,murder of a citizen so named in

the church of St.Marp le-Bow,

264.

Laware, Jacobus, 324.

Le Clerk, Jacobus, 324.

Ingates a lata-e sent to England to bring

about a reconciliation between kingHenry II . and B ecket, 62.

Legh, Hamo de la, 332.

Leicester, 18 1

town of, burnt by orda' of Henry IL,

66.

theearl of Chester and his courpanicns

in conspiracy keep their festival of

Christmas at, A .D . 1224, 150.

Len, town of, 23 1 .

Le Noir,Reginaldus le, 316.

Leo imperator, 3 1 1 .

Leo papa, 3 13 .

Leo IX ., pope

888

Quinque Fortnumvadia ct stipendia nau

tarum,

”834.

Q uintain, contest atthe, between the youths

of London and others of the court,

Rabi , Radulfus, 3 1 6.Radulfus comes gives land at Hoveton

to St. B enet Holme, t. king Canute,292.

Radulfus (first of the name), abbot of St.Remt Holme, 88.

believed to have been 8 Norman, 293.Rudolphus, prior of St. B enedict Ramsey

made abbot of St. B enet Holme, 69.

extended notice of, 296.

covers the moth of the several build

ings of the abbey with lead, 296.

Rule,W illiam demade bishop ofNorwich, 1 66.the monks of W inchester desire to

have him for the bishop of their

diocese, 1 69.

his estimate of the value of his bishop

discord between the king and him inconsequence of the request of the

monks ofW inchester, 1 69.

confirmed, contrary to the king’

swish,in the bishoprick of W inchester,l 72.

having fied abroad, is recalled to the

king's favour, 173.

death of, l 83.

Ralph, earl ofNorfolk. 34.

Ralph [de Turbine], bishop of Rochestersucceeds to the archbishOprickof Can

INDEX .

Ralph [dc Tubing—coat.his election , 44.

consecration, 44, 45.

hand of St. James restored to, 57.

dedication of the abbey church of, 60.

moued to appear at, before Rustan

dus, 205.

Recepta a diversis dc subsidio regi facts

in guerra sus W allia: versus Leweli

numfilium Grimni,” 3264338.Redham, 29 1 .

Redinge, Robert de, justice itinerant, 266.

Redinge,Robert de, a friar preacher, apo

founded by kingEdgar, 8, 12, 52.

the abbot of, nominated by king

Henry L, ordered to be removed,

the abbey deprived of the fairof St.

Ives, 187.

Randewrthe, 29 l .Randulfns anrifiber, 82l

Reading, royal celebration of Christmas

at, 53.

abbot of St. Benet Holme, builder

of the great hall of the abbey,

296.

his furtherexertions for the benefit of

his monastery, 297

his death, 159.

Regual year, change in the computation ofthe, 1. Henry III. , P ref. xxiii.

Religions houses

king John, especially those of the

C istercians, 125.

great debts of those of England, I.

Henry III. , 21 7.

religions persons florbidden to acquire

landed property, 255.

Rsmigius confessor, 809.

392 m ax.

Robertas dlius Nicholai, 820. Rus, Hugo le, 821 .Roccstria, Salomon de, 266. S eeROE Rus, Stephanus is, 321.

Russelle, B oga-us, 324.

Rochester, bishop of, 210.

Rochester castle, siege of; t. king John, sent to England by the pope for the

183 . collection of tythes, 202.

Rodmarke, W . de, 328.

Rodnlphus, earl ofHapsburgh, chosen kingof A lmaine, 245 .

justice itinerant, 266.

fined, 275.

Roger, archbishop ofYorkwho had been excommunicated by the

pope in consequence of the corona

tion ofHenry the younger, released

from the interdict, 65.

Roger, bishop ofLondon, 168.Roget

-ins ls mercer, 823 .

Rogerius filius W illielmi, 824.

B oksele, G. de. 828, 332.

Roma, 304.

Romans and Italians, inquiry ordered as tothe amount of rents in England received by, t. Henry III ., 1 74.

council held at, 46.

fall of a portion of the church of St.

Peterat, 264.

Romescot, 20.

Ros, W illiamde, one of the claimants forthe crown of Scotland, A .D . 129 1,

280.

Rosemude, Thomas, 3 16.

Rothelan, 833.

et Sufi ,

”327.

Roxburgh restored to the king of Scots bykingRichard I . , 73 .

Rubeus, the count,makes oath that he had

no concern in the death of Henry of

A lmaine, 243, 244.

Rubeus P etrus. 167, 168.

B um“ , W alterus, 8 18.

Runnymede, king John agrees to meet the

barons at, 132.

also to release king Heurl L on

going to the Holy Land, 208.

the prelates of England am ble to

make reply to him, 204.

preaches at St. Edmundsbnry, 204,

205.

moned to appear before him at

Reading, 205, 206.tyranny of, over the prolata , 206.

Ruwallan,brotherofGrifl n,kingofW ales,

29.

Sabians papa, 3 10.

Saham,W illelmus de,justice itinerant, 266.

kingEdward L’s generosity to, 275.

the, to receive the Holy Cross, 168.

the church of, 42.

tus, perBogonemde Knouille,”sac

Saltrey , Henry monk of, his Nan 'atio de

Purgatorio S. P atricii,” P ref: xvi.

Sumpwa , prior of St. B enet Holme, afie

wards elected abbot, 159. 165, 297

299 .

Saladin

takes Joppa, 8 1 .

flight of,with his army afterRichard l .had raised the siege, 82, 83.

returns with his army to file siege, 88.

again defeated by king Richard, 83 .

death of, 87, 94.

396 INDEX .

from the emperor Frederic in the

Holy Land, 158.

Temple, Ncv , interment of W illiam Ma

reschal at, 144.

Temple, O ld, at Paris, reception of Henry

III . at the palace of the, when to

turning h'omGascony in 1254, 199 .

Tenths, erection of, by order of the coun

cil ofLyons, 248.

Testaments xii. patriarcharum,

”1 71 .

head of Harold I . thrown into the, 23.

failure of water in, A .D . 1 1 14, 44.

waterof, exceeds its usual limits, 1 7 1 .

Thebes Legio, 806.

Theobald, abbot of Bec

made archbishop of Canterbury, 50.

crowns King Henry H ., 56.

death of, 58.

Theobaldus Leodiensis

elected pope, taking the name of

Gregory L ,289 , 240.

his consecration, 240.

Theodorus, Magnus, 308.

Theodorus papa, 8 10.

Theodotion interpres, 804.

Theokebir, Nicholaus de, 8 19.

church of theHoly Trin ity at, 12.

see of theEast Angles removed to, 88 .

Arfastus , bishop of, 86.

W illiam, bishop of, 86.

bishoprick of, purchased by Herbert,

who had been prior ofEmm a 38.

transferof the see to Norwich, 88.

Thiparum, W illelmus de, 822.

Thirne, 291 .

Thomas aurifaber, 820.

Thomas, St., of Canterbury ; translation

ofhis remains fromthe crypt of the

cathedral, 145. S ee Becket.

Thomas. archbishop of York, death of;A .D . 1 100, 41 .

Thomas, abbot of St. Benet Holme, 6 1

his death, 69.

Thorney, abbey, founded by king Edgar,8, 12.

Thunder

heard throughout England, Ireland,W ales, and France, on Christian

night, A .D , 1 172, 65.

dreadful, 162.

thunders and great inundations, l .

gm t thunder-storm at London, A .D.

1290, 278.

Thurb, aurifaber, 321 .

Thurgurtone, 292.

Thurnham, Stephen de, seneschal ofAnjou,seized byRichard, son ofHeury II , 7 1.

Thurstan, abbot of Glastonbury, outrage

perpetrated by, upon hismonks, 85.

Thurstan, abbot of St. Benet Holme,292.

epitaph inscribed upon his tomb,293.

Tidmers, Johannes de. collector tricesi

mm in com. Norfl'

. et Sufii , t. Ed

ward L,

”83 1 .

Tinctor, Philippus, 828 .

T ithes of England, Scotland, lreland” and

W ales

Itustand de W asconia sent to Englandby the pope for the collection of

the, 203 .

Tours , castle of, among those abandoned

by king John, A .D. 1204, 1 18 .

Torand , Thomas, 824.

Toulouse, abandonment of the siege of, byLouis the dauphin, 144.

Tours, council of, A .D . 1 168 , 59 .

Tovi, Michael, a citizen of London, execu

tion of, 249 .

Tovy, M ichael, mayor of London, 8 1 6.

Traci,W illiam do, one of themurderers ofB ecket, 64.

Treachery, disclosure of intended, on the

part of France, 134.

Trenchebarbe,”

textus Evangela qui

dicitur, 128.

Trcves, death of the bishop of, A .D. 1258,

2 I6.

Tripoli taken by the Saracens and de

stroyed, 274.

Trivalli, fortress of, king Richard L’s

prison, 9 1.

400

W illiam, duke ofNormandy—coat.despoils the Englishmonasteries of the

treasure which the richer English

had deposited in them, 88 .

goes to Scotland,where hereceives the

homage of the king, 84.

visits the shrine of St. Cuthbert, at

Durham, in returning home, 84.

again reduces Le Mans, 84.

aftertaking large sums ofmoney n'om

his character, 84, 85.

fights the battle of Gerbereie against

his sonRobert, 85.

of land in England, 85.

acquires treasure quocunqus modo,86.

gives three bishopricks to three of his

chaplains, 86.

forms the Domesday survey , A .D.

his testamentary disposal of his severalterritories and of his treasure, 86.

his death, 86.

burial at Gu n, 86.

great treasure of, 86, 87

W illiamRufus, kingwounded in the battleofGerbereie, 85.

distributes his father’s treasure, 86.

ornaments his father’s tomb, 87 .

coronation of,by archbishop Lanfranc,

87.

opposes his brotherRobert, 37.

conspiracy of the nobles against him,

87.

promises reform of the law, 88.

sends money secretly to the king of

France, 88.

forgets his promises, 88.

makes Anselm archbishop of Canter

bury, 88.

his extortions, 89.

death of, 89.

interred atWinchester, 40.

INDEX .

Williamand Richard sons of Heury I.

drowned on their return from Nor

mandy, 45, 46.

1288, 272, 273 .

William, bishop of Thetford, 86 .

W illiam, abbot of St. B euet Holme, bywhom the chapter house and dormitory of the monastery were emu

pleted, notices of; 61 , 208, 295, 299 .

W ilton, monastery of nuns founded at. bykins Edgar. 8.

W iltcnia, oficers of themint at, 82 HenryIII ., 328.

W inchecombe,Gilbertson ofJcan, countess

I ., born at, 278.

at, 24.

council of, 88.

king Richard I. crowned a second

royal celebrations of Christmas at,1 19, 144, 146, 152, 1 53, 161, 164,166, 177, 178, 180, 181,204, 254.

W illiam, son of Henry, duke ofNormandybirth of, 55.

his death, 57

W illiam, king of Scotland, surrenders himself to king Henry H ., 67.

W illiam [Corboyl] , archbishop of Canta

bury, seeks the papal legation in

England, 48.

William [de8 . MarisaEcclesia]bishop of London, 128.

return of, fromRome, 127 .

W illiam, St., archbishOp of York, flow of

bright oil fromhis tomb, 148.

William,bishop of Ely elect, ordained

priest atEly, in theparochial church

ofEly, 277

404 VARIOUS READINGS

Page 12, line 5 from tep , rea d namquefor ubique.

12, 10 from top , read ista for illa .

12, 1 1 from tep , rea d decorate.for decora .

12, 15 from top, omit abbatia Crnlandize, sed juxtaeam sun

P age 12, 18 from top , omit the words ecclesia S ancti

Egidii superGrentam fluvium.

P age 12, line 19 from top , after flaviam, amarginal note inserts

the words Croilandimetjuxta cam abbatie Huntingdonim.

P age 15, line 8 from tep , read puernlis for parvulis .

16, 10 from top , read utriusquefor utrisque.

17 , 12 from bottom, read cessaretfor cess crat.

18, 3 from tep , read tun efor our.

18, 12 from tep , rea d puerulos for parvulos .

18, 14 from top , read regiofor regis .

19, 6 from bottom, for primus read pater W illelmi

P age 19, 2 from bottom, omit W illelmus B astarda s ,and reject the full stop .

P age 20, line 16 from tep, read males formultas .

5 from bottom, read Anglicos for Anglos .

22, 1 1 from bottom, read regnavitfor regnat.

23, 7 from top , read equitemfor equitare.

23, 16 from top , read monarchiamformonachiam.

24, 5 from top , read juniori formineri .24, 13 from bottom, omit ab.

24, 4 from bottom, read exprimeretur for compri

P age 25, 3 and 4from top , omit expertem avaritiw.

25, 8 from bottom, a dd successit after Obiit.26, 13 from bottom, omit ct.

28, 13 from top , rea d construitfor constituit.29, 7 from bottom, read E lwynus forAgelwinns .

30, n 3 from top, read oonstrux it for construxerat, anda dd ac .

P age 32, 17 from top , read atfor quia .

36, 3 from bottom, after trad it um insert z—W illelmusdictus B astarda s dux N ormannorum tribus de cans is ad Angliamconquerendum mento stimulatus est et intrinsecus irritates .

P rime quia A lfrcdum cognatum suum Godwynus ct filii sui

dehonestaverant et percmerant. S coundo quia Robertum epi

scopum et Odonem consulem et omnes Frances Godwynus ct

filii sui arte sua ab An glia exulaverant. Tertio qued Ha

raldus in perjurium prolapsus regnum qued jura cognationis

suum esse debuerat sine alique jure invaserat et filiam ejus se

or THE NEWCASTLE MS . 405

dueturam in uxorem tactis sacrosanctis reliquns spOponderat.

W illemus 1g1tur contracto ’ a partibus transmarinis innunierabili exercita in Angliam venit, et Dei judicio ipsum Haral

dum rsgno simul ac vita privavit. De ejusdemW illelmi regis

potentissimi vita bona psrstringsnda. sent at male, at a bonis

samantar exemplo. et a malis diseatur eautela . W illelmusomnibus Normannimconsulibus fortior fuit, omnibus Anglorumregibus potentior fuit, omnibus pre decessoribus suis lauds dignior fuit.’ Erat autem sapiens sed astutas , locuples sed

cupidus , gloriosus sed fame deditus .

‘ Erat humilis Deo ser

vientibus , durus sibi resistentibus . Posuerat namque consules

et principes in carcerem, episcopes et abbate s possessionibus

suis privaverat, fratri preprio non pepercerat, nee erat qui

resisteret. Aui’

erebat etiam potentissimis auri et argsnti

milia, ad castella solus omnes fatigabat construenda . S i cer

vum caperent ant aprum oculos eis evellebat, nee erat qui

resisteret. Amavit tantum feras cum pater esset earum.

Unde in silvis venationum qumvocantur N ovesforest villas era

dicari, gentem extirpari , a ferisque fecit inhabitari. Cum autemraperet suis sua non pro aliqua necessitate sed pro nimiacupiditate, in intimis . cordium armabantur et tabescebant.

Ipse vero vili pendebat aeras eorum, sed oportebat omnibusobsequi regis nutui si amore ejus vel pecunia vel torris vel

vita vellent perira i . Ipsi quoque N ormannia ‘ hereditario

pervenerat, C enomanniam armis adquisierat, Britannian sibi

acclinem fecerat, Scotiam sibi subjugaverat, W alliamqus reve

rendus insulam receperat, super Angliam solus totan regna

verat, ita qued nec ibi una sola hida inerat quam nesciret

cujus esset et quid valeret. M isit etiam justiciaries suos per

unamquamque sciram, id est provincien Anglim, et inquirere

fecit per jusjurandum quot hide id est juga uni aratro sufli

ciant per annum in unaquaqus villa , et quot animalia . Fecit

etiam inquiri quid unaquaque urbs , castellum, vicus , villa ,

flumen, palus , S ilva, redderet per annum. Hmc autem omnia

in chartis scripta et ad regem delata so in thesauros reposita

contracto privavit] See this’Era t dedim] See the same

passage, page 3 1 , line 5 to 7. passage, page 82, last line, v ith the

Willelmus fuit] See the difl'

erenee of “e tbr “

autem,

same passage, page 34, 2ud line and the addition in the Cotton M S .

frombottom, with the difl'

erence of of et laudi after deditus.

"

W illelmus rex for W illelmus,” N ormannia ] Normannia , MS .

and Anglia: for A nglorum.

"

0 0 2

406 VARIOUS READINGS

usque hodie servantur. Hujus regis temporibus injustethelonea et pessimse consuetudines pullulaverunt.

1 Principes

omnes auri et argenti cupiditate caecati adeo erant ut id de

eis vere diei posset, Unde habeat nemo querit, sed Oportet

habere. Quanto magis loquebantur de recto , tanto major iiebatinjuria . Qui justiciarii vocabantur caput erant omnia injustitiaa. V ice-comites et praspositi , quorum erant omeium justitimct judieium, furibus et raptoribus atrociores erant, in omnibus

smvissimis smviores , nee erat cura quanta injuria pauperibusa prmpositis fieret. P acis autem tantus auctor fuit qued

puella aurO onusta regnum Anglim pertrans ire posset impune.

S i 3 aliquis quampiam quacumque de causa peremisset, genita

libus privabatur an nis .

’ Construxit autem abbatiam B elli digno

nomine sic vocatam pro defunctis suis in belle suo occum

bentibus . Aliam vero construxit apud C ahon in N ormannia ,

in qua ipse sepultus est. Uxor verO sua Matildis abbatiam

sanctimonialium ibidem construxit, in qua et ipsa sepulta est.

Quorum animabus misereatur Deus qui solus post mortem

medetur.

P age 38, line 3 from bottom, read pravitatemfor potestatem.

39, 10 from bottom, add iiij. nonas Augusti after terminavit.P age 40, line 5 from top , read in proprios usus for in proprio .

40 , 10 from top , rea d quicquid interlined before omniba s . (See note to text.)P age 44, line 2 from top , read xl . for 1x.

50, 6 from bottom, rea d quatoreturfor quercretur.

51 7 from bottom, read stringenefor stridens .

53, hues first and second , read seditfor ssdebat.

53, line 4 from top , read seditfor ssdebat.

53, 15 from top , read distracti for districti.61 , 3 item bottom, read xi . for xl .65 , 1 1 from bottom, insert et after procuravit.66 , 5 from bottom, read recuperavitfor reportavit.

67 , 7 from bottom, read censtruendam for consti

tuendem.

Hujus pullulavem t] See thesame passage, with the difl

'

erence of

His temporibus for Hujus regis

temporibus,”

at page 84, line 15

P aces annis] See the same

passage, omitting autem after

pacis,“

and inserting qued”

before sl aliquis,”at page 85, 1st

line.

S i] A ltered bymarginal note tosi aliquie aliquam vi Oppressimet

genitalibus ,”

408 VARIOUS READINGS

qui indignatus respondit, Tenete cum tilio meo . P ostea

contigit magnam discordiam oriri inter reges patrem et filium,

co qued venienti patri filius sedens non as surgcret, qua (10 re

indignatus rex pater tantaa irreverentim erga ipsum faetaa

causam interrogavit. Respondit filins rex, dicens , as non

didicisse filium regis coronatum et regime ceram filio comitisdebere consurgere, pater enim ejus erat filius comitia . Hoe

audito pater versus filium graviter ofl‘

ensus est, filius vero e

contra versus petrem arma sumpsit, cui adhe rebant quam

plurimi magnatum juxta patris pristinum pra ceptum. Unde

fiunt undique conjurationes , rapinte , et incendia , filiis patrem

usque ad mortem pcrsequentibus . Ea tempestate Hugo comes

N orfolchim, qui partem filii fovebat, civitatem N orwiei obsedit

quam capere nisi per ignem non valebat, cujus conflagrationc

combusta est eccles ia S ancti Trinitatis N orwiei anno Incarna

tionis Dominiem M .clxx°. P ostea filius regi patri reconciliatus

cum xiii . annis tum tempore reeognasset, tetatis sum vice

simo anno morte immature praareptuslest in bona devotione .

Series regum An glorum a prime super totan Anglian

regnante subscribitur. Inc regnavit xxxvii. annis , post

eum E thelardus xiv. annis , Huthrodus x 1 1 . ann is , S igbertus

x . annis , K ynewlf xxx . annis , B rithricus xvi. annis , Agebertus

xxv . annis et vi. mens ibus , H adewlf xviii. annis , E dba ldusfilius ejus i . anno, E thebertus frater ejus vi. annis , Athelrcdus

frater ojus v. annis , A lfredus frater corum xxx . annis .~ H ie

fuit rex sapiens qui primus omnium rogum totius B ritannim

diadsma suscepit a Leone papa . Edwardus fil ius ejue reg

navit xxiii. annis , Adelstanus filius ejus xiv. annis viii . bahde

mad is ct iii . diebus , IEdInundus frater ejus vii. annis et vi .

mensibus , Edwivus filius ejusdem iii . annis ct xxxvii . hebdo

Inad is , E dgarus frater ejue xvi . annis et viii. hebdomadis ,

E dwardus filius ejue martyr iii . annis et viii . mens ibus ,Athelrcdus frater ejus xxxviii . ann is , Edmunda s Ferroamlatus filius ejus i . anno , H ardecnut frater ejus ii. annis ,S anctus E dwardus frater ejus xxiii . annis , H arelda s xl .

hebdomadis , W illelmus B astard comes Normannorum xx i.

ann is v. hebdomadis minus , W illelmus Rufus filius ejus xiii .

annis et vi . hebdomadis , H enricus I . frater ejue xxiii . annis

xvi. hebdomadis et v. dicha s , S tephanus nepos eja a xix . annis

et parvum plus , H enricus II . nepos H enrici I . xxxiii. annis ct

vi. mensibus ct iii. hebdomad is .

prc rep tux] prmccptus , MS .

410 VARIOUS READINGS

P age 168, line 15 from bottom, omit regni regis .

172, 3 from bottom, rea d magnumforMartinum.

173, 3 from top , omit filius .

173, 14from bottom, read provenerant for pervene

12 from bottom, o mit Summa .

8 from top , read adducatumfordeducatum.

16 from top , read possetfor potest.12 from bottom, read profutura for prosecutors .

16 from top , read sed for

et.

8 from top , read quinquagesima for quin

6 from bottom, rea dubifor qui.10 from bottom, insert a before quo.

4 from bottom, omitRobertus .

10 from top , omit ratione regni S cotiaa.

8 from bottom, read sint for suut.

15 from bottom, read justificare for certificarc .

13 from bottom, omitfirst at.8 from top , read stimulantefor stimulates .

14 from top , read contra for circa .

3 from bottom, read Galfrido forGilfrido .

18 from tep , read diligenti for indigenti .3 from bottom, read atfor in .

8 from top , read innumerabilcm for immiserabilcm.

P age 215, 7 from top , read omnes for dominos .

218, 4 from bottom, read ix . for x.

218, last line , insert scuta after K erri .219, first line, insert gravissimum imponiturAnglis after

B ritannia .

P age 220, line 6 from top , read iv. for iij.221 , 5 from top , read spoeta for conspoctu.

221 , 2 from bottom, read capereturfor caperet.

223, 4 from bottom, rea d incognito for cognita .

223 , 3 from bottom, omit after pergebant, porrexitct qued faciendum decreverant diligenter. B ut the omission isan error.

P age 224, line 14 from bottom, read ei for ct.224, 9 from bottom, o mit id est W intonia , W il

cestria . This omission also is wrong .

P age 227 , line 11 from top , omit anno regni regis H enrici I I I . ,

xlix .

P age 228, 9 from bottom, read percepernnt for pra ceperunt.

412 CHRON ICA M INOR

ADDITIONAL MATTER.

CHRONICA M INOR SANCTI BENED IC I‘I DE HULuo.

Anglia quaa quondam dicebatur B ritannia insularum regina

merito a ph ilosoph ie nuncupatur. S ortitur autem hoe nomenB ritannia a quedam bellipotente B rute . Undo dicitur B ri

ta nnia qua si B rutann ia id est B rutus , enim cam super gigantc s

conquisivit at prime inhabitavit. Omn ium quoque insularamest temperatissima , sita namque est inter septentrioncm c t

occidentem, a quibus tempericm trahit gratissimam . H abet

ab occidente calorem, ab aquilone refrigerium, inter Galliam

ct H ybern iam locum occupans medium, quam beatus papa

Gregorius cuidam ante cum Anglos producenti, commendans

a it : B ene dicu ntur isti Angli quasi a ngeli, vultu nitent ut

angeli ; et vcre Anglia nuncupatnr, qum quas i cmlum

angelis‘

educat simillimos .

"D icitur insuper B ritannia

Anglia , ut volunt quidam, ab angulo , quia in quedam mundi

angulo sita esse d inoscitur. Est enim extra mundi S eptem

solida climata qum aunt in spatio superficici terrm habitabilis .

Sunt itaque proximiorcs austro Iudei, consequentur Maur

Ethiopes , deinde Egyptii , postea H ierosolimitani scilicet in

medic climate , deinde Grmei, postea Romani, deinde Franci .B ritann ia autem non est elima , insula enim est ct mari

circumdate . Anglia profecto ut procdictum est angelis

consimiles suos edueat habitatores . P rmsentibus namque die

bus prmstita decore corum virtute non est inventa ut credatur

alique natio qua) tam eopiose tamque reverentur Deo

famulet-ur sicut Angligena ut verina cmlicolis conformatur.

Anglia igitur insularam optima octingenta millia in longum,

ducenta voro in latum continens , at in circuitu tria millis

millium ct scxcentos habet. Est autem in deficienti fertil itati

ministrativa , omni genere metalli feeunda , camporum ct

collium prmpollenti culturm aptissima , diversarum frugum

ubertate opulcntissima , in nemoribus universis ferarum generi

bus abundantissima , et in omnibus inhabitantium necessariis

congruentissima . P orro incubus atque piscosis fiuviis est

irrigua . Sunt autem in co multa flumina qua: confluunt ad

angelic ] angelos, MS .

SANCTI BENEDICT I DE HULMO . 41 3

omnes partcs , id est ad orientem, occidentem, meridiem, ct

septentrionem. S unt tamen tria flumina cesterie prmclariora

fluminihus , Tamesis videlicet, S abrinm a cenou ct Rambri,

quas i tria brachia B ritannia extents. quibus transmarina

commercia ex universis nationibus eidem navigio feruntur.

Tres magna s insulas habet quarum una vergit contra Am ericas

et vocatnr W iht ; secunda sita est in umbiculo maris inter

Hyberniam et B ritannian , vocatnrqne nomen ejus Fnboni

amanay ; tertia sita est in extreme limits orbis B ritaxmiaa

ultra P ietos et vocatur Orkanie. S ic in proverbio antique

dicitur quando de judicibus vel regibus sermo fit, Judicabit

B ritanniam tribus insulis .

”B is denis etiam bisque quaternis

civibus oliIn decorata erat cum innumerabilibns promontoriis

ct innumeris castellis ex lapidibus et lateribus fabricatis , quo

rum quaadam disruptis mmniis in desertis locis squalescunt.

Q umdam vero adhuc integra‘ templa sanctorum cum turribus

perpulchra proceritato erecta continent in quibus religiosi

cmtus virorum ac mulierum obsequium Deo juxta Chris

tianam traditionem praestant. P ostremo quinque inhabitatur

populis , N ormannis scilicet, B ritannis , S axonibus , P ictis , et

S cottie , ex quibus B ritones Olim ante caateros a mari usque ad

mare doncc ultione divina propter ipsorum superbiam super

veniente P ietis et S axonibus cesserunt.

Quando Saxones Angliam sibi subjugaverunt reges septem

statuerunt qui reg nis nomina pro voluntate tribuerent. Primum

regnum fuit K ent, regnavitque in 00 prim“ H engistus . S e

eundnm fuit Suthsex , in quo sita est C icestre, ubi primusrcgnavit Ella . V enerant autem auxiliatores a patris. sna anno

tertio post mortem H engisti. Tertium regnum fuit W estsex

in quo prim0 regnavit C ertic . In cipit autem regnum istad

anno adventus Anglorum 1xxi°

, Arturus autem tune temporissuper un iversam Angliam potenter regnabat. Quartum regnumfuit Estsax ubi Urkewin primus rcgnabat. H ie primus ibidem

conversus est ad Dominum. I stad regnum non din duravit,sed aliis subjugatum est sub tributo . Quintum regnum fuit

N orthanimbrorum, ibi primus regnavit Ida . Regnum ita

que hoe incepit anno gratia: lvii°. Sextum regnum est

Orientalium An glorum, id est B etangle, in quO suut provineimN orthfolchia et S uthfolchia . H oe autem regnum tenuit primusOfi

'

a rex a quo reges orienta les reges Ufiingas appellant.

S eptimum regnum fuit M erciorum qued primus Cridda

obtinuit, in quo est Lincolnia , Legeccstria , N orhamtonia ,

integra ] integre, MS .

414, cnsomca M INOR

Huntedunia , W igornia , W arewic, Derchi, et alias quamplures

qua) postea succedunt. H oe regnum tenuit et multis regulis

conu'itis ampliavit magnificus triumphator rex Ofl'

a , qui con

temporaneus ct amicissimus fuit regi Francorum K arolo

magno . Ofl'

a rex vir religiosus fuit, transtulit namque Sancti

A lbani ossa in monasterium qued construxerat mnltisque

modis d itaverat. Deditque vicario beati P etri Romanm urbis

pontifici redditum statutum de singulis deminiis regni sui in

wtemum.

P rima provincia , id est sy [r]a Anglicana lingua , dicta est

K ent, in qua est archiepiscopatus Cantuaria! eccles ia nobilis

sima . Secunda Suthsex, in qua est episcopatus C irecestrim.

Tertia Suthamtune cum sua Hamptons syre, in qua est

episcopatus W intonia . Quarte N orsyre, quaa nunc B esire .

Quinta W ilitonc syre , in qua est episcopatus Sax-um. Sexta

N orsete . S eptima Suthsexe, in qua est episcopatus B atonize .

Octava Devenesyre, in qua est episcopatus Cyeestrie . N ona

C ornubia . Decima Esax, in qua est episcopatus Exoteri.Undecima M ildilsex, in qua est episcopatus Londonia . Duo

decima Suthfolchia . Tertia decima N erthfolchia , in qua est

episcopatus Norwici. Quarte decima C sn tobrigia , in qua est

episcopatus Elyens is . Quinta decima Lincolniensis , cujus epi

scopatus Lincolina , cui subjacent aliw septem, H erefordus ,

Leycestria , H amptone, Huntedone, B edeford , Bukinham et

Oxonia . V icesima tertia Gleucestria . V icesima quarts

W irecestria , ubi est episcopatus W igom im. V icesima quinte.S allopesbiri, ubi est episcopatus H erefordim. Vicesima sexta

C estresyre , ubi est episcopatus C icestrim. Vicesima septima

W arwich , in qua episcopatus C estrim. V icesima octave S tan

fi’

ord . V icesima nena , prima est Dercby , secunda N otingham,

tertia Eboracum, in qua est archiepiscopatus Eborac ens is ,

quarta N erthanimbrorum, cui pm est episcopus Dunemensis .

S ed ct in occidentalibus partibus B ritannia) , quaa dicitur

W allia , quatuor suut episcopatus . Primus apud S anctumDavid qui dicitur M enevcns is , secu ndus apud B angor, tertius

Lamccgan id est Lauder, quartus Sancti Asaph .

Abbatca N in Ordin is in P rovincia Cantua riw Mona choram.

Cantuaricnaea. Wintonz'

cnscs .

De Hyde .D S to A t'

o .0 anc ugus mDo C crtoseya .

De Faversham.

S a rcabiricmea .

C icestrensca. De Albondon .

Dc B elle.D° B adingg .

416

P rimes in P rovinc ia

Cautuariw.

De W oltone.

De M inori Malvernia .

CHRONICA MINOR

Herfordmses .

D e H erferd .

De K ylepet.

De Lemmenistrite cella .

Elyemes .

ConventrensesDe Ely .

De B romfeld .

De C oventrc . De N euwent.De K yrkeby .

De H avetolrum. N orwyccnses .

De U lverstone. De N orwico .

Abbatissw.

I n Ep is cop a tuRofi'

ensi . L incolnienses .

De Mallingge. De Godestewe.

Wa ntom’

en008De Evelstowe.

J De Sancta M aria de Pratis .

De S ancta M ari a Wmtomw.

3°Romseya . Elycnsps .

e Werewelle.

De Chastriz .

S aresbiriemes .

De W ittone .

Londome'nses .

De S eptonia . De B erkingge .

a

P riorz’

ssm P 'rom'

ncia Cantua ria .

De S enete S epulchre .

De Daventona .

De S capeye .

I n Ep iscop alu Roj'

en

De Hecham.

Cycestrenses .

De B uchesperche .

S ic M S . ; no other heading.

In a different hand is added,

xxvii .”

3 In another band the words

Wintonienses .

DeWitteneye.

S areebifienses .

De Ammesbiri .

De K ynatone.

De B romhale .

Dc Garingleye .

added and enclosed , et sic snnt

x i.”

This and the two following

places come under the general

heading. Davington and Sheppeyare in K ent.

sw an Bummer! DE HULMO . 4-1 7

B atheniemes .

D e B arewelle.

De Canigtone.

De Pollesle.

m olmemes .

D e Stratferd .

D e Stokes . De S ancta Helena .

D e Litolblenior. De Chestunte.

D e Marletune .

D e Markeeta .N orwicemes .

De S ancta Margareta . De Carrews .

De S anoto Egidio . De B ungeye .

De Huntingdeue . De Ridelingfeld.

D e S terfeld . De Theford .

De Fossa . De B lakeberge.

l

Dominus 3 noster Jsen Christus Deus et Dei filius conceptus 276 .

est viii . kalendas Aprilis feria sexta , Indictions xii°, anno

Cmsaris Augusti xlii°, anno mtatia S ancta) M arisa in

B ethleem Judmviii°. kalendas Jannerii dominica nocte nascitur

solaris circuli xvi°, luna decima .

Incamatienis Christi secundum D ienysium annus primus .

B . i . N atus est autem Christus anno ab origins mundi

v. m. cc . P ost‘ pa eri proxime oceisi sunt gratias Octaviani

Augusti xlii.

G. iii. Mortuo H erode, Christus refertur dc Egypto iii°

idus Jannerii.P ost nativitatem Domini nostri Jesu Christi Octavianus

Augustus imperavit annis xiv. Romanus genere, patre Octa

viano senators ,matemum genus abEnea ducens ,‘ Julii Caesaris

nepos ab Octene quoque filius , totum mundum in unam re

degit monarchiam. N ec vir tantus vitiis caruit, sed serviebat277

libidini usque ad probrum vulgus .

B . xii. Christus in temple doctores’audit et interrogat.

l “xxxviii.

”added in another

hand.

The marginal paging corre

sponds with that of the Cottonian

In the M S . what follows is a

continuation ofwhathas gonebefore,

the only indication of distinction

Eliemies .

De Suafham.

De Idelingtune.

De Sancta Radegunda .

Londoniam“ .

DeW ictham.

being a large initial D . enclosing a

figure with the right hand raised

in the act ofbenediction.

Post gratim. S ic MS .

5xiii ] ll l., MS .

5 ducens] durans .

declares] docton s M S .

418 CHRONICA MINOR

A . xiii . Judea in quatuor tetrarchies dividitur.

F. xv. Octavianus Augustus obiit, successit Tiberius , qui

imperavit ann is xvii. usque ad annum que passus est C hristua.

Fuit Octaviani privignus et gener neenoa adeptione filius ,

prudens ct formosus ac eloquens .

A . xix . Ovidius poets in exilio pem t.F. xx . P ontius P ilatus a Tiberio in Jadean mittitur. Iste

Tiberius tertio et vicesimo immrii sui anno, mtatis octogesimo

octave , cum immani ' furore insonte s noxiosque , suos par-iter

et extraneos puniret, resolutis militim artibus , ingenti gaudio

omnium mortuus est in C ampania qui post passienem Domini

imperavsrat annis quinque.

xxix. Johannes B aptista prmdicavit in deserto .

xxx . Christus baptizatur a Johanne et apo stolos elegit.

xxxu . Johannes B aptista decollatus est.

xxxiii. P assio Christi et resurrectio ejusdem.

xxxiv. Convertitur P aulus et S tephanus lapidatur.

xxxv. P etrus apud An tiochiam est cathedratus , tenuit

que sacerdotalem cathedram ibidem annis septem deinde

sedebat Roma: annis xxv.

E. xxxviii . Matha us in Judea prwdicans scripsit Evan

gelium.

D . xxxix . Obnt Tiberius , successit Ca ins imperator. Hie

tempore P etri imperavit annis tribus mens ibus x.

G. xlii. Obiit Ca ins , successit C laudius .

F . xl iii. M arcus et Lucas scripserunt Evangelia .

D . xliv. P etrus Rome cathedratus est papa factus .

C . xlv. Sanctus Jacobus apostolus ab Herede interficitur.

B xlvi . C lemens I . natione Romanus do regione Celio

Monte sedebat annis ix. mensibus ii. diebus x . H ic, quamvisa P etro esset electus , tamen coegit Linum et Glotum ante se

pontificare, et ita est ipse primus post Pottum per slectionem,

tertius vero per gradum.

D . 1. As sumptio Sancta Dei Genitricis mane.

A . In . L inus natione Tuscus sedebat annis xi. mens ibus iii.

diebus xiii. H ic constituit ut mulier velato capito intraret

ecclesiam pro divinis audiendis .

C . lvi . P ost C laudium successit N ero imperator. Prima per

secutio Christianorum. H ic tempore P etri imperavit annis xiv.

I ste pessimus Romanorum imperium minuit et senntumdestruxit ; matrem, sororem, magistrumque interfecit, et

Christiania primam intulit pcrsecutionem.

wo

ump

w

immam'

furore] in warm furorem, MS .

CHRONICA MINOR

figitur, Ignatius Roman bestiis traditur, Alexander papa

martyrio coronatur.

cxi. Judei diversis partibus cmdem volsntes sternuntur

verum P linius S ecundus orator et historiographus bienm

scripte migravit, scribens Christianos pra ter confessionem

Christi st honesta conventicula nihil Romania logibus con

trarium agsrs .

cxvi . H ie Germanniam ct tsrras Danubium, Tygrim, et

Eufratengentes in provincia redsgit.

cxviii. Tandem postquam imperavsrat annis xxv. et mensibus

vi., profiuvie ventris extinctus est.

en . Euaristus papa .

cxxi. Alexander papa constituit aquam aspersionis cum sale

bened icto in habitaculis hominum, [spargi] ct addidit in missa

passionem Domin i, id est Qui pridie quam pateretur,”&o .

cxxiv. S ixtus papa . Trajano succeditElus Adriana s imperator

temporibus Euaristi , Alexandri , et S ixti annis xxi . imperavit.

H ie fuitmusica s , geometricus , pictor, fictorque ex aere , faceta s ,

acer ad provocandum et respondendum seriis j000 , maleficus .

Verum Alexander papa quem superius sub Trajano secundum

B edam st quasdam histories scripsimus martyrizatum, in

martyrolegie sub Adriane legitur persmptus . H io Adrianne ,

edoctus per Quadratum st Aristidcm, scripsit Muciane pre

consuli Asim nemini licere Christianum sine criminis objectuct probations damnare. Judcos ultima cmde perdomuit ct

Jerosolimam remdificavit, et Elyam de suo nomine appellavit.

Cujus opere factum est ut loca sancta Dominican passionis

et resurrectionis , quondam extra urbem jacentia , nunc urbis

muro circumdentur. P rtecepit ne quis Judeus urbem intraret

Christiania tantum ea permisan. Floruit per idem tempus

Aquila orator et interprss . P acem omni tempore imperii sui

habuit. Facunda s Latino sermons et Greece eruditissimusfuit. Cui successit Antonius P ius .

H ans Jnatih a s philosophus benignum erga Christianos

reddidit, qui ita tranquilla s sxtitit ut merito P ius vocaretnr.

Erat enim carens gloria ct ostentatious . Ad hune l Indi ,

B actriani, et B ritann i legatos missrunt, justitia tanti imperatoris comperta . Floruit per idem tempus Ga lienus insignia

msdicus , Jnatiane martyr atque ph ilosophus . Hujus temporeThelespherus papa natione Greens constituit nt vi. hebdomadasante pascha jejunium cclebraretur, ct natalia Domini nocte

home] buc, MS .

smart BENEDICT : DE Hume. 421

missa eelebrareutur cum Gloria in excelsis , quam idem

ante missam lcantari constituit. I ste pra dictus Antonius

gener Adriani at in filium adeptatus iu omnibus sxtitit

gleriosus , erga Christiaues pius fuerst, wrarium epuleutum

rsliquit et rsmpublicam ampliavit. Fecit etiam columnam iu

urbs Romans ques adhuc sue nomine uuncupatur, quam modo

caloues et Malabrancimmaxima progenies in urbs tsnentur.

Cui postquam impsraverat annis x'xii . successit Marcus 230 ,

Aurelius Antonius cum fratre suo Lucie Vere, quem ascivit

ad partem imperii . Ex tune incepit urbs Romans. duos

imperatores habere. Hi ambo de P arthia triumphaverunt.

Hae quoque tempestate persecutio in Christianos distillavit, et

continue lues magna secuta est, qummultas provincias vastavit,maxims I taliam, et per omnem orientem Illiricum, Italiam,

Ga llium bella fervebant. S edmortuo Lucie Commode, Marcus

Aurelius psrsecutionem temperavit. Florueruut per idem

tempus H egssippus historiographus et Theodotion interprs s .

Hujus tempore Hyginus papa elerum composa it et gradus

distribuit.

clxxxii. P ius I . papa , qui ab augslo uunciatur ut pascha die

Deminico celebretur. Sether I . , qui constituit utmouacha velum

portaret.

clxxxvi. Commodus Aurelius filius Marci cum socie Lucie

Aurelio imperavit tempore Sotheri et Eleutherii papm annis

xiv. H ie luxurixe deditus plurimos senatorum occidit. Impe

reteria flagitia urbis pmua secuta est, nam cap itolium ita ful

mine percussum est at bibliethscam concremaret Romanum.

cxciv. His diebus facta est quzestio de pascha . Uude cele

brate coucilio apud C esaream P alestinzs , statutum est ut die

Dominico celebra[re]tur. P erro Commodus cunctis incommodusin domo vestali strangulatus interiit.

cxcix . Sotherus papa . H ie constituit ut nulls monacha pal

lam sacratam contingeret nee inceusum peneret iu sancta ec

clssia .

ccii. Eleutherius papa . Hie accspit epistolam a Lucio B rito

num rege ut Christianus efliceretur per ejus mandatum, st hoe

iterum formavit ut nulls esca a Christianis repudiaretur ques

rationalis st humans esset.

mz‘

mxm] missa, MS . Lucio] Aurelio, MS .

Antonina ] TheM S . has Mar Hyginus] V igumus, MS .

eus A ntonius Verus cum u'stre que ] qua, MS .

suo Aurelio Lucio .

"

D D 2

smart BENEDICTI DE HULMO . 425

procurationem provinciarum st ofiicium juris diceudi christianianon debere eommitti dieobat, utpote cui lsx propria uti gladio

vetuisset, undo publico pra cepit edicto ut aut sacrificarsnt aut

militia cederent. Verum quidam Catholici oifieium quamfidcm deserere maluerunt.ccclxi. His disbus Johannes et P aulus Roma martyrizantur.

Sed st apud S ebesten sepulchrum beati Johannis B aptista

mauibus pagauorum frangitur et reliquia ejus cremata et

pulveri admixta per agree sparguntur. Afl'

ueruut tamenChristiani qui qua dam ossa furtim subtraxere st Jerusalemisdevexerc . Quod Athanasius episcepus sub cavate sacrarii

ccclxx. Valentinianus cum fratre Valents tempore LiberiistDamasii papa imperavit. I ste Christianus fuit st Christianos 284

persequi a pan non permissus .

ccclxxiii. Obiit S anctus Hilarius episcepus Pictavia .

ccclxxiv. Valentiuiauo succedit Gratiauus cum Valents .

Corpora beatorum martyrum Gervasii st Prothasii Deo

rsvelauto a beato Ambrosio incorrupta iuveuiuutur tempore

et modestus , admodum literatus , parcus‘cibi, vini, st libidinis

victor. Hujus tempore floruit Jsronimus divina legis inter

pretos egregius . P orro sicut temporibus Constantini M agni

celebrata est prima sancta synodus in Nices contra Arium ;

ita Constantinopolini tempore Damasii papa ct Gratiaui

principis est denuo celebrata, scdeutibus in eadem synode cl .

patribus contra M acedonium ejusdem urbis episcepum qui

Christan 3creaturam esse asseruit.

ccclxxxviii. Que mortuo successit Valeus, qui pra cepit ut

menachi militarsnt, et nolsntss interficereutur. Qua persecutions ferveute multi monachi trucidantur.

cccxcii. Valentinianus junior imperavit. Hujus tempore

cccxcv. Theodosia successit Archadius cum Honorio . H ajustempore Luciano venerabili presbytere revelatum est corpus

beati Stephani protomartyris . H is quoque diebus floruit

st inter ecclesiasticos scriptores disertissimus .

porous] pacus,MS . Christum] sanctum, MS.1‘floruitj nota it, MS .

ame n BENEDICT ] DE Homo. 437

meoxcvn . Terramotus auditus est magnus per loos Angliaiii. kalendae Maii.

mccxcix . Prohibita est false moneta .

meccv. C anonizatio R. de H .

I .oocxii i. B ellum Scotia spud Stirueling .

meccxv. Magus multitudo fame psriit.mcocxix. Obiit Johannes prior octavus , cui successit vene

rsnda memoria Ricardus prior nonus qui ecclesiam fieri

fecit et tres partss claustri et pluros libros manibus propriisconsoripsit, cujus memoria in benedictione sit, Amen .

I .oocxxiii. Thomas de Lankaster decollatus est.

mcccxxv. Obiit Edwardus filius Edwardi primi, et coronaturrex Edwardus tertius , flos militia Christiana .

mcccxxvii . Combusta fuit domus ca nobii de B irey .

mcccxxxii . Undecimo kalendae Augusti natus est Thomas deUfl

'

ord , soilies t in festo Magdalena .

n .oooxxxiii. Quinto nonas Octobris natus est Walter de

Ufl'

ord . B ellum apud Derev ik.

mcoom viii. Tertio kalendae Junii natus est W illelmus de

mcccxliii . Undecimo kalendae Decembris natus est Johannes

de Ufl‘

ord .

mcccxliv. Quinto decimo kalendas Aprilis feria sexta conse

cratum est monasterium de Hykelinge.

l .cccxlix. Obiit venerabilis pater Ricarda s prior nouns ,

cui successit Johannes Netisherde prior decimus . Communismortalitas Angliam occupavit, in qua relicti sunt duntaxat duo

canonici in conventu de Hikoling vivente s , quorum unus

Johannes supradictus priorstum suscepit de H ikeling , qui

fecit fieri oapellam in occidentali parts ecclesia . Ante quem

electos fuit dominus S imon Wodewale, tune jacens in infir

maria , cui cum fratres advenissent quasi oonsolantes illumdixisseut illum electum esse ab omnibus in priorem : M ise

rator et miserioors Dominus vos omnes conservet in sancti

tate et justitia dichas vestris et conversus ad Deum

Notam fas mihi viam in qua ambulem, quia ad to levavi

animam msam ; eripe me do inimicis meis , Domine, ad te

confugi, dooe me, &0 . usque servus tuus , sum prior nonus .

Et ha s dioons spiritum reddidit Creatori. Et sio defunctis

omnibus fere fratribus , Johannes prior decimus electus est tune

Sed professus est suo socio at post modum ejus successori

Ricardo, et sic prior factus est.

mccclvi . Johannes rex Francia captus est.

u.ccclvii . Fundata est ecclesia de Ingham.

LONDON

Printed by 6 3 0 3 0 3 E. B ra s and Wmm u SrorrxswoonsPrinters to the Queen’

s mostExcellent Majesty.

ForHerMajesty’s Stationery Ofi ce.

STATUTES OF THE REALM,in very large folio. Vols. 1 to 1 1 (except

vols. 5 and including 2 vols. of Indices (1810 Editedby S ir T . E. T OML IN S, JOHN B AI 'I‘H B Y, JOHN CALEY, and

WM . ELL IOTT , Esqrs. P rice 313 . 6d . each .

fl,’ The A lphabetical and Chronological Indicesmay behad separately,

p rice 308. each .

VALORECCLESIA STIeUs, temp . H enry VI II , Auctoritate Regia in stitutus. Edited by JOHN CALEY, Esq.,

and the Rev. JO SEPH

HUN TER. Vols. 4 to 6, folio (1810, boards . P rice 253 . each.

The Introduction is also published in 8vo., cloth . P rice 23 . 6d .

ROTUL I Seorm IN Team LONDINs I ET IN D O IIO CAP ITULARI We s-r

IIONA sTs a IEN S I A sSEB VATI . 19 Edward I .—H enry V III . Edited

by DAVID M AOP HDnsON, JOHN OALEY, AND W . ILL IN GW ORTH ,

Esqrs., and the Rev. T . H . HORNE. 2 vols. folio (1814boards . P rice 428 .

FatDnnA, CoNVENTIONEs, L ITTERa , Ste. or, Rymer

’s Fa dera, A .D .

1066—139 1 . N ew Edition, Vol. 2, P art 2, and Vol. 3, P arts 1

and 2, folio (1821 Edited by JOHN CALIIY and Fu n.

H OLBROOK B , Esqrs. P rice 21 3 . each P art.

DucATU s LANCAsTma CALENDAB IU II IN QUI sITIONUII ros'r M ourns ,

850 . P art 3, Ducatus Lancastria . Calendar to the P leadings, Ste.

Henry VIL—P h . and M . ; and C alendar to P leadings, 1— 13

Elizabeth . P art 4, C alendar to P leadings to end of Elizabeth .

by R. J. H AaPna , JOHN CALEY, and W II. M INOH IN ,

Esqrs. P art 3 (or V ol. 2) (1827 price 313 . 6d . and

P art 4(or-Vol. boards, folio, p rice 218 .

CALENDARS or THE Pnoes nmNes m CHANonaY IN THEREIGN or

Q UEEN EL I Z ABETH, to which are prefixed examfles of earlier

proceedings in that Court fromRichard II . to Elizabeth, from the

originals in the Tower. Edited by JOHN B AYLEY, Esq. Vols . 2

and 3 (1830 boards, each, folio, price 213 .

P AB LIAI IDNTAar W s AND e s OF M IL ITARY SUMN ONs, togetherwith the Records and Muniments relating to the Suit and Servicedue and performed to the King

’s H igh Court of P arliament and

the Councils of theRealm. Edward I ., II . Edited by S irFRAN C I SP ALGHAVE. (1830 Vol. 2,D ivision 1 , Edward H .,

213 .

V ol. 2, Division 2, Vol. 2, Division 3, folio, boards, price 423 .

ROTUL I LITTIIaAnU II CLAU SAIIU I I IN Team LONDIN‘

ENSI AssnnvA'I-I .

2 vols. folio (1833 The firstvolume commences A .D . 1204

to 1224. The second volume 1224—1227. Edited by TH O IIA sD UFrUs HARDY, Esq. Together,p rice 813 . cloth or the volumesmay be had separately. Vol. 1 , price 638. cloth ; Vol. 2, cloth,

price 183.

THE GREAT ROLL S or THE P IPE FOR THE SECOND , THIRD , ANDFOURTH YEARS OE THE REIGN or KING HENRY THE SECOND ,

1 155—1 158. Edited by the Rev. JOSEPH H UNTER. 1 vol. royal

8vo. cloth. P rice 48 . 6d.

THE GREAT ROLL or THE P IPE FOR THE FIRST YEAR or THE

REIGN or KING RICHARD THE FIRST , 1 189—1 190. Edited bythe Rev. JO SEP H H UNTER. 1 vol. royal 8vo. cloth .

P rice 63 .

PROCEED INGS AND ORD INANCES or THE PRIvY COUNCIL or ENGL AND , commencin 10 Richard II .

-33 Henry V I II . Edited byS ir N HARRI S ICOLA S . 7 vols. royal 8vo. (1834 cloth

988 or any of the volumes may be had separately, cloth.

P rice 143 . each .

ROTULI L I TTERARUM P ATENT IUM IN T URRI LOND INENS I A SSERVA T I ,A .D . 1201 to 1216. Edited by TH OMAS DUFFUS H ARDY, Esq.

1 vol. folio cloth. P rice 318 . 6d .

“3 The Introduction is also published in 8vo., cloth . P rice 98 .

ROTUL I C URIA-3 REGIS . Rolls and Records -of the Court held beforethe King

’s Justiciars orJustices. 6 Richard I .—1 John. Edited

by S ir FRANC IS P ALGRAVE. 2 vols. royal 8vo. cloth.

P rice 288 .

ROTUL I NORMANNIE IN TURRI LONDINENSI ASSERVAT I , A .D . 1200

1205. A lso from 1417 to 1418. Edited by TH OM AS DUFFU S

HARDY,Esq. 1 vol. royal 8vo. cloth . P rice 123 . 6d .

ROTUL I DE ORLAT IS ET FINIRU S IN T URRI L ONDINENSI ASSERvAT I,

tempore Regia Johsnnis . Edited by THOMAS DUETUS HARDY,Esq. 1 vol. royal 8vo. cloth . P rice 188 .

EX CERP TA E RO TUL I S FINIUM IN TURRI LONDINENSI ASSERVATI S .

Henry III ., 1216—1272. Edited by CHARLES ROBERTS, Esq.

2 vols. royal 8vo. (1835, cloth,price 323 . or the volumesmay be had separately, Vol. 1 ,p rice 143 . Vol. 2, cloth, price

FINES SIVE PEDES FIN IUM SIVE FINALES CONCORDDE IN CURIA

DOM INI REGI S . 7Richard L—16 John (1 195 Edited bythe Rev. JO SEPH H UNTER. In Counties. 2 vols. royal 8vo .

(1835 together, cloth, p rice 1 13 . or the volumes may behad separately, Vol. 1 , p rice 83 . 6d . Vol. 2, cloth, price 23 . 6d.

A NCIENT KALENDARS AND INvENTORIES (THE) or THE TREASURYOF H IS MAJESTY’s EX CHEQ UER ; together with Documents illustrating the History of that Repository . Edited by S ir FRANCI SP ALGRAVE. 3 vols. royal 8vo . cloth. P rice 423 .

DO CUMEN T S AND RECORD S illustrating the H istory Of Scotland, and theTransactions between the Crowns of Scotland and England ;preserved in the Treasury of H er M ajesty

’s Exchequer. Edited

gymS ir FRANCI S P ALGRAVE. 1 vol. royal SW . cloth,e 183.

ROTULI CHARTARUM IN T URRI LOND INENSI A SSERvAT I , A .D . 1 199

1216. Ed ited by THOMAS D UFFU S HARDY, Esq. 1 vol. folio

cloth . P rice 303 .

REGI STRUM vulgariter nuncupatum The Record of Caernarvon,”e

eodice M S . Harleiano, 696, descriptum. Edited by S ir HENRYELL IS . 1 vol. folio cloth . P rice 31 3 . 6d.

ANC IENT LAW S AND IN ST ITUTES or ENGLAND ; comprising Laws

enacted under the A nglo Saxon Kings, from E thelbirht to Cnut,with an English Translation of the S axon ; the L aws called

Edward the Confessor’s the Laws ofW illiam the Conqueror, and

those ascribed to Henry the First ; also, M onuments EcclesiasticsAnglicans , from the 7th to the loth century and the Ancient

Latin Version of the Anglo Saxon Laws with a compendiousGlossary, Ste. Edited by BENJAM IN THORPE, Esq. 1 vol. folio

cloth . P rice 403 .

2 vols. royal 8vo. cloth. P rice 303.

A NC IENT LAws AND IN STITUTES orW ALES ; comprisingLaws supposedto be enacwd by Howel the Good modified by subsequent Regulutions under the N ativePrinces, prior to theConquest by Edwardthe First ; and anomalous Laws, consisting principally of Insti

tutions which, by the Statute ofRuddlan,were admitted to continuein force. W ith an English Translation of the W elsh Tex t. To

which are added a few Latin Transcripts, contain ing D igests of

the Welsh Laws, principally of the D imetian Code. W ithIndices and Glossary . Edited by ANEURIN OWEN , Esq. 1 vol.

folio cloth . P rice 443 .

2 vols. royal 8vo. cloth. P rice 363 .

ROTUL I DEL IRERATE AC DEM I SI S ET PRESTITI S, Ragnante Johanne.

Edited by THOMA S DUFFUS HARDY, Esq. 1 vol. royal 8vo.

cloth . P rice 63 .

DOCUMENTS ILLU STRATIVE orENGL ISH H ISTORY in the 13th and 14th

centuries, selected from the Records in the Exchequer. Editedby HENRY COLE, Esq. 1 vol. fcp. folio cloth. P rice

453 . 6d.

MODU S TENENDI PARLIAMENTUM . An An cient Treatise on the M ode

of holding the P arliament in England. Edited by TH OMAS

DUFFU S HARDY, Esq. 1 vol. 8vo. cloth. P rice 23 . 6d.

REP ORTS or THE PROCEED INGS or THERECORD COMM I SSIONERS, 1800to 1819, 2 vols., folio, boards. P rice 51. 58 . From 1819 to 1831

their proceedings have not been printed . A third volume of

Reports Of their Proceedings, 183 1 to 1837, folio, boards, 83.

3 vols. together, boards. P rice 51. 13s.

STATE PAPERS DURING THE REIGN or HENRY THEEIGHTH . 1 1 vols.

4to . (1830—1852) completing the work in its present form, with

I ndices of P ersons and P laces to the whole. Ri ce 51. 15s . 6d .

V ol. I . contains Domestic Correspondence.

V ols. II . 8: I II —Correspondence relating to Ireland.

V ols. IV . 8: V .—Correspondence relating to Scotland.

V o

és . VI . to X L—Correspondence between England and Foreign

ourts.

A ny Volume may be purchased separately, price 103 . 6d .

MONUMENTA HI STORICA BRITANNI CA, or, M aterials for the H istory of

B ritain from the earliest period. V ol. 1 , ex tending to the N ormanConquest. Prepared, and illustrated with N otes, by the late

HENRY PETRIE, Esq., Keeper of the Records in the T owerof London

,assisted by the Rev. JOHN SHARPE, Rector of C astle

Eaton, W ilts. Finally completed for publication, and with an

Introduction, by TH OMAS D UFFU S H ARDY, Esq., A ssistant Keeper

of Records. (P rinted by command of Her M ajesty .) Folio

Ri ce 428 .

HI STORICAL N OTES RELAT IVE To THE H I STORY or ENGLAN D ; embracing the P eriod from the A ccession of King Henry V II I . to

the Death of Q ueen Anne inclusive (1509 to Designed as

a B ook of instantReference for the purpose of ascertaining the

D ates of Events mentioned in H istory and in Manuscripts . The

N ame of every P erson and Event mentioned in H istory with in

the above period is placed inA lphabetical and Chronologica l Order,and the Authority from whence taken is given in each case,

whether from Printed H istory or from M anuscripts. B y F . S .

THOMAS,Esq., Secretary of the P ublic Record Ofllee. 3 vols . 8vo .

Price 408 .

CALENDARS OF STATEPAPERS.

[IMPERIAL 8vo. P rice 1 53 . each Volume.]

CALENDAR or STATEP A PERS , D OMESTIC SERIES, or THE REIGN S or

EDW ARD VI ., M ARY, EL IZ AB ET H ,

1547—1 580, preserved in the

S tate P aper Department of Her M ajesty’s P ublic Record Ofliec.

Edited by RO BERT LEMON , Esq., F.S .A. 1856 .

CALENDAR or STATE P APERS , DOMEST IC SERIES, ON THE REIGN or

JAMES I ., preserved in the S tate P aper Department of Her

Majesty’s P ublicRecord Office. Edited by MARY ANNEEVERETT

GREEN . 1857—1859.

Vol. I .—1603- 16 10.

V ol. II .—16 1 1—16 18.

V ol. I II .— 16 19—1623.

V ol. IV .— 1623—1625, with A ddenda.

C ALENDAR or STATE P APERS, D OMEST IC SERIES , or THE REIGN OF

C HARLES I ., preserved in the S tate P aper Department of Her

M ajesty’s P ublic Record Ofi cc. Edited by JOHN B RUCE, Esq.,

1858.

V ol. I .—1625—1626 .

V ol. II .—1627- 1628.

CALENDAR or THE STATE P APERS relating to SCOTLAND, preserved inthe State P aper Department of Her M ajesty

’s P ublic Record

Office. Ed ited by MARK HAM JOHN TH ORPE, Esq., of S t. Edmund

H all, Oxford. 1858.

Vol. I ., the Scottish Series, of the Reigns of Henry VIII ,

Edward VI ., Mary, Elizabeth, 1509—1589 .

V ol. H .,the Scottish Series, of theReign ofQ ueen Elizabeth,

1589- 1603 an A ppendix to the Scottish Series, 1543

1 592 ; and the S tate P apers relating to M ary Q ueen ofScots during her Detention in England, 1568—1587.

In the Press.

CALENDARor THE STATE P APERS RELAT ING To IRELAND , preserved in

the State P aperDepartment ofH erM ajesty’s Public Record Office.

Edited by H . C . HAM ILTON, Esq.

CALENDAR or STATE P APERS, DOHEST IC SERIES, or THEREIGN or

CHARLES I ., preserved in the State P aper Department of H er

M ajesty’s P ublic Oflice. Edited by JOHN BRUCE, Esq .,

V ol. III .

I 71. P rogress.

CALENDARor THESTATEPAPERS , DOHESTIC SERIES , on THEREIGN or

CH ARLES H ., preserved in the State P aper Department of H er

M ajesty’s Public Record Office. Edited by MARY ANNEEVERET T

GREEN.

10. MEMORIAL S or KING HENRY THE SEVENTH : B ernardi A ndree

Tholosatis de Vita Regia Henrici Septimi Hi storia ; necnon

alia qua dam ad eundem Regem spectantia. Edited by J.

GA IRDNER, Esq.

l l . MEMORIAL S or HENRY THE FIFTH . I .-Vita Henrici Q uin ti,

Roberto Redmanno auctors . 11 .—Versus Rhythmici in laudemRegia H enrici Q uinti. III .

—Elmhami Liber Metricus de

Henrico V. Edited by C . A . COLE, Esq.

12. M UN IMENTA GILDHALLIE LONDONIEN S IS ; Liber Albus, L iber

Custumarum, et L iber H orn, in archivis Gildhallm asserva ti .

Vol. I .,L iberA lbus. Edited by H . T . RILEY,Esq.,

M .A B ar

rister-at-Law.

13. CHRONICA JOHANN I S DE O XENEDES . Edited by Sir H .ELLI S, K .H .

In the Press .

THE REPRESSOR or OVER MUCH B LAMING or THE CLERGY. B yREGINALD PECOOK , sometime B ishop of Ch ichester. Edited byC . B ARINGTON, B .D .,

Fellow of St. John’s College, Cambridge.

RICARD I DE C IRENCESTRIA SPECULUM H ISTORIALE DEGEST IS REGU NANGLIE . (A .D . 447 Edited by J. E. B . MAYOR, M .A .

,

Fellow and A ssistant Tutor of St. John’

s College, Cambridge.

THEANGLo-SAx ON CHRONI CLE. Edited by B . THORPE, Esq.

LE LIVEEE DE REIS DE BRITTAN IE. Edited by J. GLOVER, M .A .,

Chaplain of Trinity College, C ambridge.

RECUEIL DES CRONIQUES ET ANCHIENNES I STORIES DE LA GRANTBRETAIGNE A PRESENT NOMME ENGLETERRE, par JEHAN DE

WAURIN . Edited by W . HARDY, Esq.

THEWARS or THEDANES IN IRELAND : written in the Irish language.

Edited by the Rev. Dr. TODD , L ibrarian of the University of

Dublin.

The O P U S TERTIUM and O P U S M INU S of ROGER B ACON .

Edited by the Rev. J. S . BREW ER, M .A Professor of EnglishLiterature, King

s College, London, and Reader at the Rolls.

B AB THOLOME I DE CO TTON, M ONACHI N ORW ICENSI S, H ISTORIA

ANGLICANA (A D . 449 Ed ited by H . R. LUARD , M .A . ,

Fellow and Assistant Tutor of Trinity College, Cambridge.

M UNIMENTA GI LDHALLAE LONDON IENSIS ; L iber A lbus, L iber Cus

tumarum, et L iber Horn, in archivis Gildhallmasservati. V ol. II .,

L iber Custumarum. Edited by H . T . RILEY, Esq M .A ., B ar

rister-at-Law.

TheB RUT Y TYWYSOGION , or, The Chronicle of the P rinces of W ales

and the ANNALES CAMRRI IE. Edited by the Rev. J. W ILL IAM S

AR ITHEL .

A COLLECTION OF ROYAL AND H I STORICAL LETTERS DURING THE

REIGN S or HENRY IV ., HENRY V ., AND HENRY V I . Edited bythe Rev. F. C . H INGESTON, M .A .,

of Exeter College, Oxford.

EULOGIUM (H ISTORIARUM SIVE TEM PORI S), Chronicon ab Orbs

condito usque ad Annum Domini 1366 a M onacho quodamM almesbiriensi exaratum. Vol. II . Edited by F. S . HAYDON ,Esq.

,B .A .

A CO LLECT ION OF P OL ITICAL P OEMS FROM THE A CCESS ION or

EDW ARD II I . To THE REIGN or HENRY VIII. Edited byT . WRIGH T , Esq.

, M .A .

CHRON ICON RADULP H I A RRAT IS COGGESHALEN SI S MAJU S . Edited bythe Rev. J. STEVENSON , M .A .

,of University College, Durham,

and V icar of Leighton B uzzard .

P OLYCHRON ICON RANULP H I H IGDENI, with Trevisa’

s Translation .

Edited by the Venerable Archdeacon HARDW ICK .

A COLLECTION OF SAGA S AND O THER H I STORI CAL DOC UMENT S relatingto the Settlements and Descents of the N orthmen on the B ritish

I sles. Ed ited by GEORGEW . DA SENT, Esq., D .C .L . Oxon .

DESCRIP T IVE CATALOGUE or MANU SCRIP TS RELAT ING TO THE EARL YH I STORY or GREAT B RI TAIN . Edited by T . DUFFU S HARDY, Esq.

In Progress .

H I STORIA M INOR M ATTHAH P ARI S . Edited by S ir F. M ADDEN, K .H . ,

Chief of the M S . Department of the B ritish Museum.

July 1859.