iм - forgotten books
TRANSCRIPT
i ì‘
'
V N ‘ E R SAAPCLSTOT LOGLCAM
'
P ROCEM I V M.
A efi h u m ana: v a le
î;a
l
c (c ienti: Sam ocinalì : G uf
i-
t
:
. rario i : ,Logos ip'
enom e…:
Grmc u m q u odiiiitinè reddiruIo nat (ormona l i . .verbu m LMmm .Si vr f eienrî ei f eu ‘W àr5 (
“
er i
moc ina li s arrenderti: Log ica nonc it propri u m u om…f acu ltatis,
?u o loqu îm u r .cogîm u r ,g
radu m q u am aggredim u r ex plicahdam ,
rfiere plu rim is h inc inde u bortis f edefi nomen comm u ne Cu b f e
d u bi;s c ircam ru ram , c irca obic compreh : ndem q u am l îbct f a
&u m ,c î rc aLogîcz a rrribu ta. Pl u c u iramrn re&è,ordîm tè , f ùeme;
ra ex h is in d u bi u m vocad f'
o u icèloqu ì docentcm vr Gram -r
lent, fed a liq u a ex tra 90W ou er, ?
aracam Rethoricm Pea:
{i am Qatari, con f u c, u fi flgnt q ,u n : m a…(cientìa rationah
’
s
a&u rî fi atîm di ligerrti u s de relr Logica iam def ignat f cienrî arn
q u is,haec lc u iorip a lamo pront i: h ana ,cu iu s ex planarionî acc ingî =tere Opere prx tî u m du x îm u s —lfi .mu r,qu x qu e merito dicimr inter
.m iram nomen ,di f finirionem ,dì d ,:eli u as (c icoria tationa u s , qu iau î lîonem ex ificu riam vrili {Regali i u rediri ic rationem m im em Logicx . ;nîfim do.eì me ia , q u ibu s pof sî t
t errò Sco m verirarî s attingere .
.Hînc d'
tu r Logica f acu lta :p mfwib:m inklh é
'
t‘u i mod…inda
I nomini s origo arten gandi
dendnfi t Log ica idem i u s rogu lisinfim&ÀùciIiùs,atqu e
com
a P l arrmiu m.
commodiu s cognof cînzu s mo fi é ,è ‘fi fi l error: proceda: vr cu mdu m
‘
i cî‘
endî i u x ta î à (ll-13 : am'
docet iyflog'
î fm u m vrrcd u s -fir,p l iùs in f ra ex poircm u s. debere conltare ex trib u s term i .
n is fic ,vel a l iter di ipo li ti 3 in m o
‘
.
D [ VI S I O. do,& figu ra . Vtcns el'
t , q u g u‘
qmodi rega la : appl ica :
Dî a idì f u r L ogica in tari:ma trr ìam, x
‘
t cu m i u x taLogi .natu rale
-
m ,.cft a rrifi cn: prx l
'
criptaSvl logi fm u s conficia iem .N atu ra lis efl '
vià qadnatu t itu'
r a'
dhod vc i i l lu d cou vinral r
'
terpallet intellef î u : ad confi cìn u c endu m . Scd q u ia de his iteru mdu m ex pr ìncip ìj : lam ine natu r a no. ex prof ef fo in itizu endu s eli f ermoti : a l ì,u a rdf fin ìtiwxà ,ii ìh jfi onefl è in (eq u entibu s à m a iori eoru mdìj è u j zu . in f u nr enim nobis, feu in pro n u nc ex ph natione abfi incnofl ro intel le6m q u mdam vnî ami s;
u er f a lia princ ipia ,’
q u rc fl'
atim eu i 5‘
D i u îdit'
u r tandem Logicadentcr cognof c im a s ,& ex qu ibu s i n paru am ,&magnam i l la , q u ì
fi c eu idenrer cogiriti3 pOlf u m u s , tu b nom ine D i a lettica: tradidi».
n u l li u s a rris fpe&ara c u ltu ra a li m u $ con fidemr;modu m f c iendi
q u amm comparare.norîriam ve c x parte Fòrmx ,natu ram v.g . f y l«W IR hs tqu enatu ra i is vi s ih logi!m i abli rafiendo abeo , q u odtel lefi u sad fic di f c u rrendu m e
‘
x propo ii ri0nes ex qu ibu s f y l loi lli sprintipl js iu mine natu rae rio lfin u ;Co u l
‘
ter, fimvera: ,vel f a l
tisdicitu r Logiea mmra lh .Arti :e ,rrecd î a riaz a u t contingen rcs.
f ic îa lis efi f acil itarîî aborjt f ompara Logica
‘
magna c onfidc rar m e u
a r ti:,W an/fi lib4/è u e r :g u du m f c iendi« ex parte materia ,
Ii : dir,-igt“
: intdùf ìflm ad W '
difi q u ibu s f c i lié èt‘
, u a l ibu s de
n ìmdw r , dìoidm rl u m , beat con f iare pro o ric hibu s f ydmn . D i x im u s eam cfl
‘
efl uàfl itm [ la gi fm u s, vrfit emo rriì rar i u u s,tem , qu in nbn1inè în iò‘eb arti fi ac proind
’ò docce c in imodi pro
c i a lis :, f c u Qu ae'
eiì am;‘
non f am pofitioncs debere: enfe u c cel
'
l‘
a
a ( i u s , i qi ràm habitu s cieli ame: tia$ im rh ediata s. rHu i u fm od ì
ex qu os iam orini r f een’
dîùi1 Logica man na f eu m agna pars
fio Logica: in ad na lcm h abi Logica‘. c ii
’
q u a: in prx l‘
enti tra
tu a lerm A&u a i isefi ralleé î îoafl u fi ditu r i n v arios tra&atu s f eu
gra‘
bu r intalh fl zir '
qnwli î oncs d ifi ribu î ru r vel u t. i n
ria Log in …Hah iru aliàe fi f aàìîi ìm artes integrantes nam qu i (int
adw ìlìé î o: aé îw elid‘
nd af .” iibri , fm tra&atu s integrantesLo-v
D i u îdîtw*3 . L'
o
'
gica in‘
do: gicam paru am eommq u e c x
cemem ,6c v tentem D ocens c it. pianario, iàtis iam con iiat ex D ia
le£i îca,cu î u s ex pli‘
eatlonem
mirsim u s.
g
3
i.ogî ci mag? ,qrrali‘
gentriesentî s_Cc i lie
‘e'
rrario
namintegrantes vantragh z
.
u s, la -ntì .lì iarcrrrxy ,perrdet ex a&a ergo
q u ibu sagiru rde
ente rar,
rogm.d; —nonn a pre po irrionu m q u a; l u ni:
v niu eria l ibu s . prx dicabrlrbu s, de m ateria dcrnon
li r:ltioni s haberi
a nalogia.praedicam cntigdem
o u neq u l t fine f u pradi&is q u zcfl io
f i rarione .& ieienria L'
u lLl S pam n r,
bu s, iì u err,a&aribu s.
t ion is ratio ex difiis«cl iciru r: c
u menim fin is Lo g ica:magna mdc TI A am a o,
n i ou iira rio , q u w f y llogî.f n } u s cn l '
x (’a—MW.}
f aciens f c ire,opporrer.praî tc r nq
ririam ipfin s fc ienti
m…tradere 6 X3 flmtiam L0gicx p l u
:
q u ales ,debeant efic&
09059Q u bm pofi'
em u s‘
eu ince.
nes , .ex .qu ibi i s con°°Edì rfit: r p —a f ed,1n re adeò per{ ic u a ,vn&
demòn li i at iowr iciemîeLgCfl Cl'
Ci Nc l'
,a lrtra ratio (hpe : negari
tu r, i llazenim,“ di x imn s, debeu t q u ipè neq u itnaru ram in m ed ia.
eli‘
e pr0po firi0ncs neeeiiar ia .
Cf r3;s non def fi cere,non (a lu m q u a:
f enriales {Sc per f e , tales (ed vt i ta neceliàt ia (u nt, vr f ine eis finis
conflict q u a: {i nt.propo f itlom s. ngilo modopo f sit obrineri ve
nec'
eif ai i x efl‘
enria les .8c—per f e ru m u a: neceiiaria dicu ntu r
ta les omnes il li tra£i atu sre u i n ia me
’
js =eis'
commedî u mfr u ntu r : ergo ration
abi lira di l ri 4 ac il i u s finis obtineru r y t‘rot a f…
h a ir u t Log ic a in tra il aru s prre tes
: ad plu ra f olmnwf ecu ndu m
vr con f ier.qu ae qu idneceflària defi inata: con u îm
m pofirio li t neccfi
‘
a rizi , a flenria.
c u or (ed ad i1dqn ircu da s—rcj cn…
f e tal îs deber cogno f ct ties . q u aru m ex iticntia'
eu idens
q u ai pracdica‘
ra imbezmt per f c c é eli,necelf aria .eit,f alcim f ccdndù
ne x ioncm cu m f u bic £i i s qu odgu idLogica , q u a: modu m l
'
cien .
a cqu i : cògno i
'
c i , ni ti rebu s fi u gu i fen 3 dq u irendi'
f c ienbi as tra
i is ad fimp r: dieari xegta reda£ti ss dir :megad ezgonon ordii Lo
idqtrewbtin'
eri v ndn Mine gieàm mx i li er : ù d r ad hoe.
n otitia eoru m qu a fi xpli crcer, qu od iw rriini necefl'
a‘
r i u s .eii di f‘
coru m q u a: f ec u u du mq u id eu rf u s , pcrwi l ii'
qu e’
zmodns di
eonu eniu nt ideii ,v ni u ocòt u m , f erendi in vtm qu e errare po
tafi : ox ifi in ergo arsdiri n s ra
tionem ,Vti ind err0rc di rar jr:ciî f cu rrratr: h ace efi:Logica e rgo
4in
'
u ention:m perdi feipiintm :
«torqu e m on is Logica pro rem
por um varierare (nam rrah ir ori
ginem . Per infiafionem qu idemin Adam o c
àt
c
ri i llam à D ec in
i u iam (ficu t . rel iq u as f c ienrias)accepir. Per in u entionem a u temf ci cnriam adq u irir q u i prOpri;ingen iimarronu i lo ex rerlori ii itu s dif c ipl in x f u bf idio ”
eam cò .
p arce qu atenu s ex comà u n ibu spri nci s ad a liqm s .pei u s (ibiignoras
'
veritates progreditu r
ma ns ex hoc tibi v iam adpi u resi n—eadem m ateria demonii ran
'
da3
eonci u fiones.i’n di ic iplinam ha
bern ri c ientiu qu ando rati o -na
ru ra lis ex‘
teriori adi…-M3 giilri
f u bfidio‘
peru èn i0'
ad ? ! cogn itid è
t em veriratis u'
Logicamhabèri;R u mbtiiaeri per di fc i pl i u hnt
'
to .
nidiana f irmar+ex perien'
rla i cu t,
-o rig,incnì habu iflb. rrì Adau w còe
mn s nam anreqm fi y;ii lirx i ii ì fl t
«kntu r abhifloric is Do&mqs.qfi—1;05ieam ad ic ioirtias q u ibtrs
m mp:mii ci , .mngcime'arccfl fav
riam optimepercaiiebant. Cu ri:hoc a u tem f iat , qu od nom u ll i d:Logica Optim è meri ti in u ent0.
ru m titu lo fim inlî gn iti vel qu iaparti s Logicx f u eru m in iì a u raro .
res , vei qu ia Logic am homi n u minc u ria oblivioni. f erè tra di ta…eoeperu nt
'
Eé pa ra : c eam l'
u i s l u
c u brationîbnà —iil u fimndo. Him:i nu entores recen fenru r f oph ìfi i .
cmZeno di ifin irionis So crates,dini fion i
‘
s Fi ato pr.: diemu cnrwn ini 'Arehìras ,
'
a rt is f y li ogizandiiKr i&òtè les q u i…ma Logi cam.
ab inmrmt ris f c: rèbat*
mendis in veteri olbph is,e x pu rggmdo, lau ream.pr op
‘e ru e
n ti t‘inu c fi toei s .
Vì ìl z'
tm vden
‘
iq u e £ ogkaz:elarè
’
c dgno fcec qùl lnri ru a a t.
renderir.eneorn ia ,qn u s aDatri<com
mendata n. i riq u i1mt e u im inngu ereR!: tli 0r ichm fine I: ogicà;Pom
fimqu e lrî iior iarm , u ec honed
gica efit;Logicte ex pertem .nec:
i u ris pru dentia: nee Medicina: :
po lli: efl'
e pa reic ipem : ad …Sw mSCripmr fei irgrei
fi igehti a in nonm lvi*nèceiiar iawp eil
'
e r
‘I“
era
Ai
pien i i am & reddi r: r id ;.qu ode£hu ptimu m i ami f simu m,vo
rofl è* cogno cam'
u s hom iriem
q u e'
, D enmq u e . Qu od fi a liq u ì
j eeptemà .gfm , fedabu f awLp dU
2rt.r.Qodfitobief iaminater .0‘
c:
i
°
gic2 ex eceanti1r nequ e enim ,
tell e D . A u g. lib. contra Crei
c on . eap. pro tereà ro Patria
non eil a rm an u s m i es qu ianonnu l li contra l’an-i am a rm a
f u m &mnt imò n ia Logica:
abu u s in u ri libu s rccis can i l
l is in (anam D o&:-inam in f u rgir,
ex crcenda c it L6gica nam ex
D .H eron imo ih per£ zech ielemz
Qg ìl ràd it: be: per u er/òr u m
dog‘ma î am efl bac arte f abw tìtu r
ìnflar incmdìj in einen : f a illa
gae l i/òlm'
tu r ,
Nter ea q u : i n i f a'
Logica: f ronte a rr
g i foleu r vr: eidem honorem ,
amoremq u e c oncil ient fia ee
fiant pl u ra q u a: diligenti u s bi
v indicanr ex amerr. Hu i u fmodi
firntm ateria obie&u m modu s
procedendi , fimpliciras,òcnecef
fi tas,cirda qu as tot f u nt a u thoru rn‘
plac ita vr nih i l pof sit'
decemi ,niii r i u iio cettamine firm-it eon
q u i firu m .
A RT IC; I.
Login .
Ende: omnino refolu
tio f eq u enriu m di f fi'
t u itatu m notitia obie&i Lo
ch,
îm, dequ o (ciè:
ria tra&ar,nih il c irca…u n perd ic erti: di f fin ire: idc irco compeillm a r ante omn ia de obiefl o Lo.
gica: infl itu ere f ermonetn .
°
5.
0tandu m efi r. obie& u m
‘
(c ienti : efi'
e
rem ,qn azobi;citu r f c ientim, vrabi f a contemplmda . Inte r obiem f u biefl u m f cien
‘
riz a l i
D i u idi tu r obîe&u m inb
'
ema le m ateria le : f orma -rke iì qu od attìqgìta r per f è , m a q
‘
. te riale qu od a ttìvg imr ra tione‘
d terr'
ru Vt color eli obie£i u m
f ormd e enrica vili u ae qu ia
per fe v i emr 'c orpu s vero c it
obie&u m m ateriale qu ia v idetu r ratione a lteri u s nempeco
loris. Obie&u m f orma le'
MindLeli form ale qn d, a li u d ell f orin a
legno. l’orma i; qu od efi qu od f f
A 3
6 a .
'
Pròemiafirltìrg
‘
itu r per dependmî&îrf m ab
nitaria: detenmnatìm . Formale
ì e£ ?am, vtpo/n'
tatting it vnde coior ef i obie&u m f orma le q u _ad
potenti :: v ifi u e,qu i a non videtu r
per accidens , f ed per f e depen
denrer tamen à l u ce per qu amv ltiino, complere redditu rv ifibl l is : l u x vero ef i obiefl u m f or .
ma le qu o. p0tenti az v i i î u a: q u ial llam v lrimo completu r viEîa.
i litas colori s.
5-Ru rl
'
u s obie€tu m f ormale , ali u d—
eii ade q u arn a l i u daq u a m d i
per ]: ratione
wim m i cra omnid'
atgìagwl tu r in
d i par : obiefi 1'
f orobied u m f ormale.
Obie6tu m f orma le adx q u aru mf cienriac pl u ribu s folet nominibu s n u
,h c u pari ;dleimr en im qb.
:
icfl u rn attribu tionis°
obie&u n l
per f e, prima ri u m , (pecificatiu r'
i l'
a ttribu tìon ir qu idem qu ia q u ide>q u id in f c ientla trafi atu c il li atrribu i rn r,c u m omnia roprer ip.
‘
f u m pien i: imeil i con ii
gerentu r ppa‘f cy qu ia =q riòd l
'
ei en—r
tia: obi;c iaru r…i l li *non accidi t,f ed per le conu enit noh enim…
atringi rnr ratione va lic u rii s adeldentis , , l
'
cd immediate ratione ?
Qu i . Pt’înl wìrw: qu i a ipi i u s con :-i
templario eil fini s per te primointenru s à icienria Spcq
'
fimtìu m qu ia abipl
‘
o def u miru r f pec ies vn iras diii inà io f c ien .
tire. Vnde, vt aliq u od li t obiettaf orm a le adx qu atu m merito f ol enr tres eonditiones a is ignari .Prim a ,vt f u hre continear om nia;
q u a: in i lla f cientia confideranru r,proindequ e de om nibu s debet
predicati in re&o ,vel in obliqu o,v t q u ia in Theologia obie£ i u mf orm a le adeq u atîr eli D eu s ,
.q u idqu id in ca tra&aru r , vel ei
‘
t De u s,vel artingitu r v t a liq u o modo
pertinens adD etrm.Seeu nda condirio eli q u od i l lin s cognirio
principa liter intendatirr a reientia .Terria , q u od i llam f cientiamà c :ttcris a li;s difi ingu ar.6 Obie6i u rn m ateriale etiam
efi du plex , a li u d denom inabi le àf orm a li a liu d non denominabi
le denom in'
abi lee lt q u al ita f éf ecìpìtf ormale, è 46ipf bdmominatu r , vr corpu s ef i obie&u m m a.
teria ledenom inabi le qu ia ret ip it in fe obie&u m f ormale poteu tia vi f i u z nempùeo lòn m ,
&coioratu m,à color: denomi
natu r non denominabi le q u o};i ujì non recrpit obìe5 u m f am fl f f a
j e a ti ìngìfl rr per'
ordìnemzad i llu d,
v t vmbra ,q u azin f e_c g lomra non
ef i , (edartingiru r i n direéì è , qu atenu s c itpri u atio l u ci s i u renfioris. Hand aliter in Logica in
reliqu is arribu s du plex efim ate-t
r°
ia fine obie&u m materiale,ah a denom inabi lis abarti s com-r
pofitione vi lapides. , Gc l igne,
qu :
qkzi ri £e'
recipi u nt‘eampofi tio
nem denom inanru r dom u s:
a lia pu rè di é gibi lis, vt a erari o
nesman u a les ipiiu sArri ci s ,qu rein l
‘
e non rec ipi u nt compo f i tra
nem , nec denaminanru r dom u s,
di igu nru r tamen ab arte ab
ipinconfideranru r q u atenu s dic u nt a rdinem ad artificia i
'
am
compa iiria nem .
N a tandu m c it f ecu nda in
mareria ,qirca“
q u am verf amrLa
gica ,pl u ra‘
concw ere, de qu ibu smerita du bitatu r q u a ratione adobieétu m Logic;pertineant v .
j . in bac di tiìmria ne anima l ratiom l: in u eu im u s voce: .ca nce
a bie&a, q u a: ru rq con ii era
ri pa llirnr iec u ndu m pra priasnamras ,vel prou tdiri bi lia inmodu m difl ini tia nis,ve , vt re&è oro
d inara in fl u x u dire&ioneLa »
gi cat.8 . Terrin notandu m eli c u i
[ 2
”a .
varietate
l icet ca n ijcere. N am ab obie&a m ateria li cenl
'
ent a llq u i ex
cl u dendas efl‘
e voces (i n ifica
ti nas. Gh ieé tu m vera a rm a le
ad confl itn u nr'
plu res in dirigi
itate a&u u m intelle&u s a lii\
in eoru m f ormali re&i tu dine,
qu : ea u iiitir in j e6ta neprafi'
en
tettone obiefl omm, Alij in ac:a
Ùitir.Qmid/itoòiri’knu ru i niah Logic;. 7tu a li co iria ne er am ab.
Îefl a d%iiam ì isan5u r '? ittrin i'ecèdi f pa ii ra . ordinata ali in f orm a li veritate a&u u m intellefl u s,a lii in f orm a raria n is ref u lran tein obie&is ex ca niideratione intelle&u s.
II.
Wee: 92
NOn conta din a : veces.'
vt (igni f icantes in(iru menra f c iendi efl
'
e mare:-iamdenom inabi le
'
m ab a rtific io Lo
gica , f ed eti‘
emateriam ,c i rca q u ìvetratu l lLogiea i
‘
a ltim (e…ria ex p ra pri;s & ;u an pu ri: e:lu bfidio Gram i
'
n. Senti u ntnabi fcu m Scan s
“
, ncbez.ArauPrado ,
oLince . N o’
mina les.halaz,@ ira s, Pater Lince S.
s N i llanu eu a ,8pin u ln, contra
Ca nimb.Ru bio , Su ar .ComptonCa leta n ,Arria a ,Hu rrada , Amiomn ,& a lia sR«f -
‘
i a Su l v t c larins percipi ata r in q u a (m i i: i u diccm u s ve s
,ram propoli ram conc lu fionem ,
adverrendu m ett f eu ex plicanî du m
, q u id nom ine vocu m o :
fig u°
fimntiwnM… skadfi fl :
tel ligani u s f eu qu id (ir voces.
n ifi care infl ru menra f c iendi ,na d ipfis ex emplis fiet man iii u m . In hac q
l
u ipè homin is3 ifl inirione m
'
a ra tiona le , ii a
Grammatica rages .q u idn i
A 5.
n ln li l7 o ri h u ( i n n n ln
Qefl . r$ mcmiafirifleet lym imi ? ref pondebin qu adlign ificat prind pi u m l
‘
entiendi;fleu r ly ra tiona le princ ipi u m
di f cu rrendi : : idem a u tem inte
rra gatian i Logic u s re f a ndebit,q u òd ly anim al figni can ibl
g;]ncipi u m l
'
entiendi per mo
u m,generi s f eu prx dicati cam
m u nis , in q u a convenir an imal
eu m a li is à le difl in&is ratio
nale nifi cat
flp;inc ipi u m di f
e u rren i v r di renriam can
trahen tem rationem comm unem an ima lis ad ta lem an ima lis
Fpec iem , , i mm in i s f c i lieèt , .ex
v tra q u e i l la prx dîcata , can li itu
W i i . ,
hac pra pa liriamGramma tic u s di
den iq u e de i lla voce
u a pra ter
.?3 i q u od diea fign ifimri
il l u d figni lìca ri perm
dicari qu a d dic itu rqu a d f u ;pm ir pro ea dem , pro
l irppa n ir h a nno . Pr ima ig i
tu r figu i ficnrio .da eeru r M i ram
m arîca nam i lla con verrà v a
cibu s ex v i f u :: prirn ari x impq
firianis : .de. Iecu nda au tem non.
c u rar Grammatica: f ed Logi;ca ad qu am fleu r f pe&at in ftram u ta f c iendi pra:para re
pari ter pettine: da cc re eam f e
c u nda riam ligni f ìcationem , q u a:
later in v a cibu s q u a ex v i :
a licu i u s impa li rioni s fec u ndaria:en endu m u r ad lig n
‘
ifica ndas res,Vt ex Logica: dined
'
ione a rtific ia s
‘
e conceptas qu omodo ti ic u nru r fign ificare in li r umenra
f c iendi q u am a do perrineread La gream , .v: imconcl u fi a u e:afl
”
er im u s: .
u . P rob. . r . ex Pfi i la ia pho yr. . de in terprx t. di fa s de f peeiebu s o ration is
voca l is , air : Or4 £ ìozm {gti ta r c.:
te m orm îfi arfl‘w ad or atoria n
tìaa, prc/enti : gfl p ropr ia contem
p lation ir : ergo D iale&ica i u x ta :Phi la l
'
a ph u m ex . p,ra prijs c o ntemplatu r a rari a nem v a ca lem..
en mriarivam . Faver pm u rea
Angec s Pra:ceptor r . . perîberm . le&. dicen s Signifi catia vocam q u e :fl immedia ta ip/ir .conceprìonìbm intellcé î u : per l ine:adpr incìpa lem ron/ìdrm tìqnem Lo
g in ; ergo n ificaria v a c u m , .
qu a n ifimn ru rn res vt imm a
iarè concepra: arrific iosè f pectat ad princ ipalem con fidentionem Logica . ergo. ta lem .
[ igni ficatia nem ex pra prr;sc a nflderat Logi ca non pu rè ex .
f u blîdia Grammatica: al ias f al
ro
neq u it ef f e er; f u blidi a Gram
matica: id qu ad Grammaricama mnina f u brerf u gir, len qu a d c ita m nina ex tra l im ites Gramma
tieze.
15 Dm iqa: ex hoc vrgetn r
ap riori .Ad (ci enti am per le ('
pe
&ar id de u o f c ientia plu res
pra prieta tes em a nii rat l'
edde
v a c ibns ,v r (i ni iì cantibns inli ru
m enta l'
eien i plu res proprietar
tes dem a niirat Logica vr vide
re li cet in inppa lì rione ampl ia
tione, refl ri&ia ne appel latia ne,a ppa iirione in q u amm ex pa ii
tia ne integra s abf u mm it libro: ,& q u a: [ u nt pra ria v u cnm , v t
fi g n ificantinm in ru menta (cien
d i ergo ad La gicam per le [‘
pe
fi ene. voces vr fig u ificantes infi ta (ciendi .
Bììrìer r. veces vt
fignificantes infl rum enta iciendi (n u t voces vrGgn ificantes rc s eo ma do a r:
dine q u a co ncipi u nt u r
trader: veces fignificantes rese
c omodo , ordine , q u o ca n
c ipinntnr ad {a lam perrinet)Grammaticam c u i incu mbie,m i nifl ra re va ces q u ibu s intelleé’rns c x prim at .q u idqn id ca n
c ipir ea m ado qu a concic i
p i t:erga tradere va cca vr (igni-jfienates inf immenta f c iendi adfoam perrinet Grammaticam.
r7 Ref } .di li ing.mai . ea maoda q u a ca neipi u ntn r abf a lntè,independenter à Logica: d i
re&ia ne, conc . mai . q u o conci
pina ru t a rtificia sè ex La giea
‘. dire&ione neg . m a i . di
iting. m in . q u o c a ncipi u nttir ahf olu rè, independenter à Log ica: dire&ia ne ca nced.m in . q u oarrific ia sè ca ncipinntm ex
'
Logica: di re&ia ne neg. m in .
ca n f eq .Voces i lla: an ima l national: figu ificant vr com ponu ntdi f
finitionem voca lem hom ini s. ea
przdi cata per m odu m generis ,&
di f f erenti :: v r q u oddam in
itr umenru m a rrific ia lomoda ignoti mani f eii arin u m de q u a are
tificia c u rarLog ica non Gram
m atica , c u i u sm u neris f a inm eli ,q u od voces congru e f e h abeant
qu oad genu s n u mernm ca
u m . Hime .in Logic am peccat,non in Grammaricam q u i v ida
f a s confl ru it f y l la gi i'
m os au t re
du ndantes confi cit dif fin itiones,du mmoda ea prof erar congru af erm a no.
18 Sed inflabir va ccs i lla:f ign ificant q u oddam infl ru mentu m f c iendi ex v i (
"
u m impa l‘
rtia «
N S .CX q u a ("
nnt ad i ll u d Ggp ificandam defl inatx ;ex impa lrti a <ne q u ipeh abet vox qu ad ha c,vel i llu d f ignifi cet f ed ad l
'
a lamGrammaricam f pe&at da cere,
qu a: fignificario ex vi (
'
n a: im ponionis correfpondcat vnicniqnev a ci :erga adeam [ a lam f pefi antva ccs i l le ,vr ligt fificanter.inf ira
mentu m qu adam i ciencli .
"
e . r.Q\ u odnain [itoBitf î u fn'
mm l'ìaleLogica .
“
19‘
Infl abìr traderea voe'
as
ad li gnificandas res vr ca nci
p i u ntu r ex direétione Ph i la i'
a
ph ia: non erriner ad Ph i la fo
phi am l'
e ad .Gr2mmati cam :
erga tradere voces fignificam
tes res v r conc ipi u ntn r ex rii
rec'
tione Logica: non pertinet
ad Logicam (ed ad Gramm ati
c am .
zo I nflahi : 3 . voces i llas ani
ma l rntìona lr eii‘
e î dif finitia nemv a ca lem hom in i s nef c ir pu rn sLog i cn s : tamen ta lis dif fin iti a v ocal is per l
'
e perrinet i u x tanos ad Logicam
'
: erga f i eame f i
'
e difi nirionem Voca lem h am in is ne(ci at pu ru s Gramm ati
cns pa terir ni h i lom itrn‘
s ea di ffin itia voca li s pertinere per f è adGrammari cam . Mai . coniiàt ex
ea q'
u od q u i nelc ir an anim a l,rationale fignificara per i llas
va cc s componanr eflènriammetaph i li cam hom in is a nir (ci .
re q u a d voces i l la: fignificentefi
'
enriam hom inis meraph i li -rcam , ae proinde , nec qu od f igu ifi ceri t gen u s &
‘
di f i‘
erentidmhom in is, i n q u oru rr
’
fl ìg u i f ìc atio
ne fl at per nos ef i‘
enria difi‘
ini-ì
ri a ni s voca lis Sed ru sLogic u s a e(c ir an ea pra: icara comonah r el
'
i‘
enti am meraphi ficamam ia i s h a c enim ipe&ar adPh iloi
‘
a plriam qu a: homini s natu raln
'
fpecu lat'
nrx r a .
a ! B en iqu e in abi s. Vo'
ces
i l las efi‘
e difi‘ìni ti a n em v a ca lernlle cagna f eit , q u i f cir,fignifieent principi u m
f entiendi mi f c u rrendiqu od princ i pi u m lentiendi f it:
pra diCatu *n commu ne ,*diren o
rrendi vero prx dicaru m perri -1c u lare : f ed qu od voces i li arfignifi centprincipi u m f enriendi
principi u m dif cu rrendi docet
Grammatica a li i s qu advn u m fi t prazdicatu m comm u
ne, a li u d partic u late, non docet:Logica [ed f u ppa nitu r ex Ph il a lopli ia pra di cata confl itùrî nn
homi ni s fpea rl: nte: erga adLaex nu llo capite attinet
diflînitio vocalis h ami
Refl . ad r. înii antiam , diding
'
. m ai or. ex v i ('
na: impofi .
tionis.primari x neg . mai or . l'
e
c u nda ri a: c a nced.m aior . dif i ing .m În a r . ex vi f u :: impafiri a n is rim ariz conced-tm ina rglf ecnn aria: , neg . m inor. & ca n
req Voces primò“
(nnt impa fita:ad fignificanda s ret abiol u rè ficnr ea s abl
'
olntè prima concîpim u : f ecu ndaria a u tem , ex
ca n f eiprenri ex tendu n tu r adfignifi efandas tes vr f ecnndis intentiou ibu 3 veli itas q u a rationeeascorteipit f ecu ndaria întelle&u 8
:
Priori impolitioni ca rrelpander“fign
'
ificati0 Grammatica i u x ta
qu am l y bom fignificatmm in hac propofitia ne,m ima ], l
‘
ea i nda: vera impm rrefpa ndet f igrî ificatia D ia leEica in x ta qu am ly bom n i fi ikar ibi hom inem per modu m
lbbie&i : lì r li cetbare f ecu nda f ignificario lit ex ereearu r in vo
i:9
l l o
e ibu s,qnastraditaGramm aric-
a,de
i lia tamen Grammatica non c u
rat,vrpa tèadGrammatica: finem
tion condu cente.
e ; Ada . inli anriam , coneefi‘
a
anteced. neg. conleq . Ph i lo f a
ph ia n ipe,vrpa tè ic ientia rea li s,
agit erebu s , v t in (e (nnt real i
ter ,ae roinde agitde e is vr ab
f ola te ignificabinbu s ,qu a ratia nefi gu ificau tn r er voces ex v i pria
m aria: impo Mon is , q u a fpefi at
a d 'Grammaticam at Logica ,
q u ia [cienti a rationa li s ag itde'
rebu s , non vr l'
u nt i n (e abf a lu
tè f ed vr f ecnnda intentia na
l i ter leoncepri s q u a mado n on
fi gu ificant voces res ex v i f u zgimpa u rionis p rimaria: ,
(ed ex
c a nf e u enti v i impa ii tionis{ecu n arize de q u a non c u rar
Gramma tica, Hino a lia: f c im tiz
voc ibu s agnnt de f u it a bie&i s,(ed non agu nr %
i plîs va eibns;
La ica au tem voeibu s agir,e va cibu s Gent propter ea u
dem refiex ionem artifi c i u m,
non l‘
a lu m agir cognitione (c ien
tifica de l u i s Obie&i 3 V°
t a l la:
f c ienriaz, veru m a-gitde i pla cogn itione f cienri lica q u a arringita bie&l .
Ad 3 . infiantiam di l’ring2m a ior.nel
'
d t,q u ond f u blìtn&u m ,
c a nced. ma ior. qu a nd f orm am‘
;
neg .maio r. ca ncella mi n . velneg . c a n fe vel di ll ing . ca n feq ,q u oad (u b ra&u m .de q u a non
eli litigi u m,am it. con fe n a adf ormam neg. ca nfeq . nit
{q
v oca lis f a rma lit;r f u ru pta conL.
Q4fl.x .Praeinìalisltti;in va cibns vt lignific: ntihnt
permodu m generi s di lî eremtia , u a: libet c u i u l
'
c u mqu efi cil la if tin itia h a c ita inna tef .c it regu lis D ia lettica: v tn u ll iu sartis adm inic u la i ndigeat. D u ma u tem in prax i
-conficienda eil a li
q u a pecu liari s dif finitia voc ali s,h ominis v . g. p la tes concu rru ntarres, f eu (c ienti : ad i llam confic iendam . Conc u rrit Ph ili ca dacens,qu adprincìp
iu m f endendi,
princ ipi u m i fcnrrcndi ( u nt
pra:di €ata m etaph ifi ca h om ini s,qu ibu s e: primèdis mi ni li rat vo .
ces Grammaticazl'
ed cu m dif fini atia hom in is f orm a l iter fitmpta,
i
non (let in i l lis prmdicatis abf a lure, fed vt artifi c ia sl: concep ds cr
'
ifecnnda intentia negeneris,& dif .
feré tiaz,qnod artifici u m adra iam(ped atLa gi cam rpariter adLagi.cam [ a lam f pe&ant voces i llg, vtfignificantcs î ll u d artifid fi ,dcq u afignificatia nen a nc nrat6 ramm a a
i l lam dif finitionem eonfi ckndi ,ae pra inde eis indiget Logi ca ,fed non indiget eis ad f orm amartific ia f am , eam lignificationem f econdù iam , de q u a eli liti
gi u m , lic u t nec i lla: Logica indi .
gent in h is f a rmai irer ,
'
qu x ad x
vnamqnamq u e lpe£i ant.H im ad v itim am . di lii ng;
m ai .qu i {citea abfo lntè ,neg.ma i;
q u i (cit ea vr Gant (nb fernandaintention: artificiof a generisdhièrentia: eonced. mai . di -
‘
w
lit obie8 u rn m trr .6 :f lRing:mi n .
flq u oad rationem lìrb
tirarti abf a l u tè , coneed.m ina r .qu ad rationem £or‘ma l:m pa ndic ati ca tfi m u nls pm ric u laris ,
q u ipè,qn azreteru ntu r in pra mi f sis ,fi abfol utè inlpic lannm, f u orfirbli raéra lec u
'
nde: imenrion is generis , di f
f ereu rize ae pra inde comm u nitatis ant
'
partico laritati s logicèf u m pta ru m : eq u o Col u ml
'
equ itu r,qrrod f u bltradzu m f oru x
‘
fi a rffi n iria ni s a bieù in a: perrinear. ad
ph i lica rrv , fi rbfi racì nmf a rma: di fiim
'
ti a ni s voc alis ad:Gramma riemn : a li ter inf ermtu r,
g;:od ad di f fi u i rfio ncm .i i la in ca n.
ienda rn .» in u tili£ p rdr ll rs. eli
‘
er
non (a la rmmareiia lc ,L0gica
z.
Confi rm .v. fi Lo ic a egerer
per f e de V.Qc ibu s , e l'
eîenriav oca lis f e u f ermoch ra lis ae
p ra inde non .dl f f erret àGramm aqu ia
agu nt de va cibns , anos f a rm a cina les dic u nru r:ca nleqnons eli £alf nm cnm .Logica (ir f c ien ria ratia na per hoe ab,
enn u mera
ris di i‘
ferat: er
g)o Log ica non : gr:u s.…rendi fr f ede
,voc r
v iderorA ri ftmelesdg'
ees, q u a dRerlra ricu s eli ad a lia s , La gi cn s
V=m i f c rania‘Gil î ì èt .
Rcrtèof ii
c u s agi : de voc ibu 3 , q u ibu s perfi nli o intenta obrineru r, La greu s
vera agirde ca ncepribu s,ar
gil ms
independenter à. vocibu s,a qpi .,tu t veri rarem .
1 8 Confi rm .z.fin is l ogtc i non
ef i in llru ere al ia s, fed ("
e ip f u m ,&
còparare (ibi m odu m retti: pr0n
cedendi in indagatja ne veriraris :
f ed ad hn nofi u'
em va ccs non f u ne
r4 9{ dfl .
v oeibu s, (edqu ia ha c a n nu a demou ii rarqu aten u s ligne inntmo
di lc iendi obieé'
i i u i , ideò in ha c,non in v a cibu s (l at ratio obie
£i i f a rmalis Logico .
3 r Ad r. :onfi m . di li ing.ma i .
13 agen t tam qu am de m ateria
prim a ria f eu m agis pri ncipa li;c a nced. m ai .ramq u am dem are
r ia f ec u nda ria f eu m inu s princi
pa li n eg . m a i . l u b eadem di
ttin&ia nem in .neg. ca n f eq .Hino
d i fi'
cru nrRetha ri cu s La gicu s
in fine per f e intenta nam c u mfi ni s per (e intcnru s à Rerhore f i t
peri nadere alia s agir per le prim a de va c ibu s ,q u aru m ordinatadi lpo f i tia ne fi nem con l
’
eqn i tu r:f in is a u tem pta ci u sLogi ca: eliea id a [c ienti ca m ad: ic iendi%di reù i a qne opg raria n u m i ntel le£tu s ideoq u e abhac princ i.
pa li m ateria , qu am di rigir dicirn r lcientia rati an ì ì i s c u m qu aramen fl a t
‘
, qu a d f em darìo exrendatnr ad direfl ionEr
'
trv ocn m,i n q u ibu s ve lu t in {i no pra tifi
a rrifi ci u m f plendet; t m c'
c in a agi: de p nl f u , vr deEgna l
'
anitati s qu am per l e i ntendi t.
‘
3 : A :! a . confirm. con f iar ex 5. IV .
di&i s , q na d fini s primm-insLa ir .
gic i ell in f imere le iplom na ri Tre: opera tion: : intelh fl u ‘ pertìta l ia s, cu m q u o tamen [tar qu odad a lior u m in li ru é tionem etiameXtendatu r. Hino Mag i co ma n(nnt abf a lu rè voce:
qu i a pa reti Logica h aberi per'
St còmu nis inter“'
Au ìi nu entionem fine vi la e x teriorig
’
fl o res ex pMagiii ri
‘
f u biidio vr ramen ha. apu dS.D . in principiopa li er . ibibeam : t commu ni ter habemr, = Logica g? Jermtz
’
a ra: iomrzr,fl on /o
lm
per d rlciplinam voces (u ntmao.x imenecefl
’
aria: c u m Logica litf eientia q u a: non f a lnm (c ienresf ac iat, f cd doceatda cere,vrexD .A u g . ca u li at l ib. de ordine
'
.
cap. 1 .N ec ex h a c in f erru r,q u od
pra di u erlî tare idioma tu ln d iner
lî ficetu r Logica , ad qu am per ac«eidens e h abetdi u erlìras vocu m rvox en im figni ficans plu ra din ifim in q u ocnmq u e idiom ate ea
f igni ficer ef i term inu s comm u :
ni s.
3 3 M id , q u o omn ia vrgcn ftu r.refp.q u a dl. a gica agir de voc ibu s .Vr de (ign i : m a di i
‘
c ien<fiobie&i u i qu em ei
'
l'
e obie£tu m
f orm a le Log ica polica c a nil i
bit vade non i u ntm ateria vor?
ces in qu ibu s rccipiaru r a rtific i u m q u a d per le intendi rconfidera t,ac pra inde non pertldnent ad Logicam ,vr.m areri a de-S
nom inabi lis, l'
ed pu redì rigibil iS,q u aten u s ad di re&i aùem intern
ram deferu i u nr . vtEgna qu aedamm mi f d i a
’
ri u a artifici) , q u a d Loica in a bi eé i is ad inu enit:$eddea c amplia s art
'
Zrt. t .Q&o.lnoinfirobiefl u mlm gu ia efl fi mmi na : ratron:m qu odefi commu n: om iba r arriba : [ ed
«B u m rarioni
3 5 Er probatnr hac ratione .
i l la: operatia nes pertinenr ad a b
i e&u m Logica: per m odu m m a
teria: dirigibi lì s abipf a , in qu ibu sintd lefl u s errare porcfi c irca in
n enti a nem teritaris (ed intelle&a s pa reti erra re intribu s o pera
tia n ibu s c i rca inu enria nem veri.
mris : erga tres oper nes intel
]e€tns pertinent ad ed nmLa
gica: permodu m m ater ia: dirigibi lir abipf a . Ma i . efi certa nam
m en u s Logi ca: efi di rig e re inr ellc&nm .ne erre: in ar
‘
tibn s ,q u ib u s qn x rit veri tatem erga i lla:
Operationes perrinenr ad obie…( tu m Logica: per modu m m ate
ri re di rigibi lis in qu ibu s intelle&u s erra re poteli c i rc
‘a î n u enria
nem v eritatis . Min . vero probern r i ntel lea u sp rocedens con f irsè , ina rdinate ,f al f o ,antm a lè , e
teli errare c irca in u enrionem e
t im is (ed ime l le&u s in primaopcrati a ne pa teli apprehendere
.con f u se,& in ordinare in f ec u nda pa reti ennnri a re f a ll
‘
o,in terria
p a teil inf erre m a lè : erga pa teiierrare in trîbns operaridnibu sc i rca innentiam m verirari s .Min .
…pra f em nda ,& rerti a arte pater,& qùoadpr imztm pra atu r patc li intelle&u s
\ea q u a: in u icem
dill in ntu r apprehendere indifi in? è ,& a rehendere vnnm ,
vrdiseasor em , f u b q u a nono
’Sdebet apprehcndî potefi enima
spreh endcre a n .m a l ,W om u m o
i em c u m rationa li v rdiceng
ordinem f u perio r i s ad plantam :
ergo po tefl intelle&u s in prima
operatio u e con f u se , irrordi
n ate procedere.:
3 6 Obi;c . x ,natu ra lis fim i lim
do obîe€ti neccfl u io c f t c on f or.
m is [ u o obic&o [ed q u zr libet
Operatio ìntel leéì u s cit n;mmlisf imi litùd0 f u i obie€ti ergo no,eefl
'
ario efi con fomxîs f u o obi ea o (ed rec
'
ì iru do opera tionu a;
intelle&u s confi lì it in h ac. con
f orm îtate ergo nu lla porca eflc
def e&u of a ac -
per conf equ ensnec di rigibi lis Logica , t era
patent,& m inor prim i f y i logi lm i
probat u r : i u ho: difl ingu nru rx gces à conceptibu s q u od,i lhe ad
placimm mi natu ral i: ct*Ggu ifi
3 7 eli ne
cefl‘
a;io,conf orm i s cu m obic&o»
c u i u s eli u aru ra lis Gm i lîmdo ,cò
c’
eòd,ma i .c u î u s deber ef f enatu ra
l rs fim ili tu do f u bdili îng . qu o: dprima rio contenta in
need. m a i .q u oad prat.
16
c ontenta ,n egQu é/?a
.min .& con ieq .N a hoc vel i llo refpe& u cognof£
tu r alis‘
fi'
rìi i li tu do a li en i u s i cm car, indigerdi re&ione Logica .
per el‘
:-
conf or mis i-l li c u iu s e&
naru ra ii s fim il i ru do ar non (‘
em
er eli conf orm i: il li .c u i u s debe.
ar c fi‘
c natu ra l’i s fimi l iru do f ed
a lteri qu od non repr;fcfitar5t, (i
r efi a c flet.Hoc a u tem verpe&n ratio
n ii inrcfl c&u s , qa x f i im i liru s
d inesn aru rnles o&îe&orii nò Gnr,f ont t
‘
aa f im i litu dines i l loru m
i n centiona lts ,veru m habet,fi ob
f eru esdif crimen difl in&ionis da
c reru m ,a i iq q u c h u i u tmodi q u a:i n fpecie, (en in prx dicati s per Iil am reprzientatî s vi rru nlirer f a :h ndamenraliter tantùm contip enru r . Demns e o intelle&u xhnon indigete dire ionc
‘
Logies ,
v rmedia {ped e hom inis hominem apprzhendar
'
(c u cognò fcarsvttamen i ll u m fic ,vel fl itcr,
3 8 Si dica : . Idee intel le&u ìneq u ir errare in cogn irione pra:dica toru m , q u ae p rimatiò rcprxf enri r f pec ies, q u i;: co nf orm atu r
immediate reprx fcnra rioni (pec ic i f pec ics non dc f ii c ir in re
prx fentatione ( u i obic&i f cd erliin cognizione a lian u n f orm a li»
ta tu m f ei: rcf pe&u u m conf orm atu r , vel reprze fentati oni f pe-éc ic i vel apprmhenfioni primo
m m pwd omm ,q u a ru m neu
t ra def fici rcpr1=fc ntatione f u io bic&i : ergo v el v aroq u e velneu tromodo pa reti errare.
3 9 Refiz, concefl’
a m ai. neg.m in . ii dc con f ormi ta tc q u a: a l it er fe h abcrenon o f siì ,fir(vr debcr)ù rmo Intefie&u s qu ipeinc u gnirione priîìh ria in n u l l…1>Otefl predi re opemri oncm , q u z( peci ci , q u a in f o
rmatu r , non fit«con fo rm a ta li : f pecies a lior îin on ef i prx dicatomm fimi lltu dof orma lis ,q u am i lloru m ,q u s (u ntf orm a liter in obi c&o c u i u s efi:f pec ics
: at in cognitì one a lioru mre fpc£ tu u m non con f ormataneceii
‘
a rio f pec iei , qu ia cu m h a:cn on nifi f u ndamenta lirer v ir
tu aliter cos continent non i ra
plc nè in f orm ar pro c is intcile
du m v r h ic non p.of sit m u l
roties de deficiar in eoru mattingentia . Et q u idem [ i inìelle& u s non pofl
‘
er non conf orma tiinh ac
‘fec:mda ri a f eu reflex : a t-1
tingenti a rc&it u
0pc u tionis,a u r fp
1 8
fi t i llis non com inci m a x îmè inf'
ententia eoru m ,qu i tcnen t,Logicà non efl
°
c neceflnriam fi mpiicîter addemonfi f andu m : at i ll
“
: perrinca radterti 3 m operationem :c
go a&u s pertinentcs ad terti u mOperationem [ u nt in de f c&ibil itern Cti f u bindequ e Logica prgccpt ismi nim è diri;ibiles.
46 Rejim. ommi f ì îs omnibu s,cx
q u o pro a liqu ibu s propofitionibu 5,
q u x f u n: l u m ino u atu re norm,non
indigear in“
tclle&u s dire&ioneLo
gicx ,non ideò pro fea tnda opera .
tioned&c&ione non indiget ,c u mali:c f u ppetant p mpofitioncs adcam 0 rationem fpe&antes ,q
u as
mgrè mc dirc&ionc artis intel cc
tu s co o fcetz& idem dic ad ex e'…
plu m afi'
u mptu m confirmario:u is:fi:ppètu nu enimplu ms—fy lingi fm i ,non i ta c iare concl u dcntcs ,
proq u ì bu s dire€tio Logica\defi
dcatu r:3 3 ;gb47 R neg.mi n. o 3
ti'
onem .amec .c irea il las rp 0: datt Etiant,ohìe&i dirc&è primari coghiri non potef terrate, .
eonce.anr'
.eircamas , qu oadattirr_
3:ntiam obie€
_ì ì n h m,w i{
mfrio cogniti an: . i :
‘
oet i t.,
per f c nomm% odqr:s qu ziìc
efi ,c non eil , qu od om u e'
totìefi m ai u s fixa pom ,qnz perrinì t ad
“
.
obie&u m îmarîò'
eog- J
nitu m non di e nomm , Blas :
proro firiont:s e e vni verf alcs, f or
m a cs cnrhego ricas , qng pertinen t ad oh’{ru m , vel
*ad imen : ioa
nes fecùg c . lo,vckcflcx ocog tiìn gn
04 xflio t’Promialis .
ex qu oru m ramé‘
cogniri o'
nc
det tu m i ilaru m di fpofitio adremiam plu rcs , conclu fiones tu mf olu tio pl u riu m foph i fmatu m ,q ucontra i lles pofi imropponi .
4 8 Adconf .tefp.difi .m a i . i lli ("
y l
logifmi nmr l u m ino natu ra noti
qu od i llationè , f u ppofi ta rc&a di fpo f ì tionc pra m iflì r u m ;conc.ma i
abfoln tè , u : g.m ai .qu ia li cet:fi tperfe not u
’
m f u ppofita m&a-difpo ii
tione pmm ifl‘
m‘
rbene in ferri con
f cq u ens,non ef i per Fono:ùm qu mmo
£o ad—
cou clu dcndu
figit: mod
fis
per &is imz fi m i
di fponî ndg n%gwu ada gx
f
e
z
di u m
fit aptu m ;imo vix . roèrcs dif
fic il i u s qu idpiam repu‘
tant‘
venicndi medi u m
bHe&ovm terMi Logi c:beu du mu r ammira ti : fi
‘
vì
D ig itized by Googl
i:odnamf it 9
f oru i i lezf cîl'
oble€tu in formaletm &u mJetttamen in potenti : ,nou v t
glcz. (u nt idh u m èta l'
c ic ndi ,nerm (it rc&u m .l'
cd vr <: x l liat,qu aÌpè di f finitio,ù hieéhem predicati , ne aà u s v irmtu m (
‘
u nt obrcf .n 'zd'
.
omn ia pol? rigibî lcs pru dentia ,non q u ia pro.
.
«intdif fifl î l'ifi lbî id qirx dicari po d ètia dicîtc t,q u omodo Gnrbene lg.
ni litbgcnere,&dif f er ci cndi ,lroc en im f or et otrol'
u m ,nq
cu'
m ex l‘
u n ef èé tia [in tdeterm inati
A'
R T. H . adr e&i f u dinem , u eq u cu nt ni l1bc
n e fieri;(ed u ia di&at q u omodoì csdifponèn fmt,vt ex ili ant h ic ,
Login . n u ì1c h&n s virtu ttì;fi v‘
e vtc x ili at
5s I .Opmmfoner înrdleflm
‘
vt Jin'
gr'
5île: non
D q u àm potentia , feu c d
paciras ad a&u a lem dire&xoncrn ,
re&itu dinem ,vndè per ord‘
memad hanc debe! di rigibìlitas cognofi
’
c i . D irc éìl o i itu r eli du plex a lia
a&iv1 ,'
a lia paÉi va :D ireé tio a&iva ,ell a&u s q u o ars dirigi rpropri ammareriam , a&u s v . g . q
‘
u o Logicadocet partes ena€rm diflin i tioni sdebere ef fe gen u s, difi
'
crenriamDìrc&luo pa lsiv u efi r e€ta porti on:di l
'
pofitio , à q u'
a totu m f orm a li ter
denominatu r re£ì‘
c confi ru £hrmu 7tc u m partes f y llogi f mi lita f u ntd if .
l i fqu e ad f u adendam ,
“
l'
eu cou vin
cendam veritatem .
zo @:ej ì .m ateria f u bic&ivè dirigibi lis fic
ex f c indi f erens ad refi iru dinem ,
ei u s cnrèti am .Hoc etiam modo
fi xntf u 6fef h’
v è dirigibiles opc tario
nes inrd leci u s,nam lrect apprehen
fio in fingu l.tri li t in le v el ita te
&a ,vr non po l'
sitm alefi eri , vel ita.
deli°
c£ì u olh , v t non pol'
sitbcnè fi c
ri , tamen in ordine ad a liam ope
ra tionem feu conceptu m porcii
x,
u nle, di f pon i , vel ben‘
e ad h u nc ,v el a li u m fi nem h ic ennn còcept u s m
'
md tea cdi l°
ponitu r ad reprgf cntì dzm difiî niti x>è m tu ram no
m in is fi coni u ngatu r cu m hoc
conceptu rm'
onale, m alc , ii con
i u ngatu r d i. hoc concepru iper
efi vtroq u c eli indi l’fcrcmcr cò i u n
gibi li s ergo eli m ateria ex f e be
ne, vel m alè di fpon ibil is,ac proin
d‘
e dirigibilis l'
u bieCtivè àLogic1 .
54. N ec h.ec dirigibi litas f u bîe&i
va tali u m opera tion u m eltp u rè lo:
gica ,& prgci iì va , f edphifica ,& vgl'
u pta eas operariones cadit,vt i
fi cè ex ili€ntes, ill a enim propo nio
{idem de a liys) aI:°
qm'
r homo di «(h a
phîficè f umpta , in re ell indi f ercns ,vt coniu ngatu r c u m a lia vti li
ad a li'
cn l'
u m a lic u i u s conclu lî onigca u f andu m poriùs q u am c u m om .
nino in vtili . Vnd°
enegan ru s , qu oddirigibi iitas f u bie&ivn ph ifi ca li t
ncecflà: io capacita: ad recipien
du m intrin l‘
ccè a u ifici u m vr al i
q u i in p rzel'
enti m inu s rcé iè (u ppo
n u nt a li i s operationes man u a les .
D on u fi cato ris non client pbi lî cèf u bie&ivè dirigibi les ab a rtedom ifi cntîva . Sol u m ergo req u iritu r aderu fin odi dir igibe capaci ta:
p hifica adre&itu dînem i u x radu m,& condirio nem materia:;vn
d‘
c f i hx c fi tmateria denom i nabi;l is rcqu iritu r capa ci tas adhabend u m in f e intrlnl
'
ecè a rtìfici u m ; iìvcrò lit pu rèdifi gibi lis , c x i tu t
capacitas ad habendu m i llu re
prx fentativè,c x trin f ccè ,f eu ef i‘
ef tivc q u a lrter eti
'
efii i v‘
e prgcisè ill u dhaben: operationcs m an u alesdom îfi caroris abarteph i li cè dirigibilcszdc q u o amplins l
'
eq u eu Ce.
5 [gira rdu m in concl u lì one no
gmn u s operationes vr dirigibiell
'
e obic&u m f orm ale Logic:e,nòloq u imne de.operazion ibu s ,vr obi c£i ivè di rigibi libu s nam c u mdir igibt obic&iva non Gr indifl
'
crenti a ad rcfi imdincm fedl‘
ol u m ad ex i lienriam i llins c u mipf a rcà itu dine idé tificatu r,nc pro
-4
ind n i l a li u d eîi operacione s eli‘
e
dir igibi les obietl iVè ,ac ef i'
e a_€tu te*
a&u d ire&as li gnatc ,de q u i abu s tamen fi rb ca coxrlî deratîonc:
u iddicendu m fit, fcqu ente-
còclu
one li 1tu em u s. Loqu im u r ergo
in prgicnti dc opcrafi on ibu s i ntellc
&ns vt f u bic&ivè dirigibi l ibu flq u as non el
'
l'
e obie&f r f orm a le
giete non erit i am di fi c i le l'
u ad
dere .
56.
P7-oàx orì c i u fi o. Obre&u mlf orm ale cu i u l
'
c u m q u c arti 3 el’: for
m a , q u am a rs primo & per l'
e in»
tcndîeintrodu cere in m ateri a feddirigibi li tas oporafi onu m no nclt
’
f o rma ,qu ì prim o, per'
l'
e invé dit
Logiczr introclnc ere in m atcria :et:go ea dirigibi litas non ef i obic&u
f ormaleLogi ez.Min .patecex eo .
f
Art. è. Qwrl n.fm [it chief fwn
qu od form a,q u am per l'
e primo in
tendir introdttcere Logica , eli fi la, .
q u i tandem medi;s f u is reg u lis in
trodu ci t (ed non introdu ci tme
di;s reg u lis dirigibi litatè nam bee
el i capaci ta eompetens natu ra li
ter,vt natu ral is proptietas , opera
tion ibu s independenter à Logicaergo di rigibi lita s non ef i f o rm a ,
q u am‘
per (e primo intendi : Logi
c s inrrod ncere…Ma i . a u tem prob.
obieé h'
ì f orm a le a rtis eli id qu odper le primo re fpici t
-zrs , ratione
c u i u sm era cdnlìderat: (ed h u i u l‘
.
m odi ettfomta qu am primo
per l'
e intendi:'
ars introdu cere i um arcrin:c rgo .
Cenfim . l .obieùm f orma
leLogica: non eli id, de q u o Logica»a c
'
t propter a li u d c u m obiefl’i'
:
f or ale li t fi nis ,pr0pter qu e mcxtera a tting u nt u r : l
‘
cd de di rigibil irate Operation u m agi t Logic:
p ropter a li u d,propter ca ru m f e i
li cet a&u a lem direc'
i ione m er
go dirigibi li tas operatio u u m non
d i obieCtu m form a le Logica . Pa
rctm in .ex co , nod Lo‘
ca agìrdeopera tion ibu s irigibii ib
l
u s ,w li u nd î rèii e , non cas dirigi r
'
, vr li nt
d irigibi les ;ergo de di rig ibilitnte
ag it propter a&u alem di rec'
tìo
n e m.
n li ru m en f :t f c ien
.
'
i —tnes , vt dir igibi le Prob.mzri .oblc
&u m f orm a le a rtis eli opu s q u odla lis ars c f fic it vr obic&u m amis
go hce in li ru menta l'
u nt obieé'
i u mforma le Logicx .
59° Dm
‘
qu e.N tl llî lt$ a rtî s efi Obqie&u m form a lem ateria.,vr ab a rtei rigibi li szcrg o Operationes intelle£i u s,vtdi rigibiles non l
'
u nt obic
&u m formaleLogica: An tec .proh .
h pides vt o rdinabi les in mdificio,non l
'
u nt obie€tu m fo rm ale a rtis
domificarivm ; nee l‘
u nrobie€tu mf orm a le a rris pingendl colores ve
hoe ,vel il lo m odo dil'
pon îbi les intabu ld .l
'
ed eadem eli ratio de reli
qu is a rribu s ergo n u lli u s arti : eliobie&u m f orma lema teria ,
'
vtdiri
60 Obz'
jde: .obié fl u m f orma,leLogi cg efi id,ra tion€ cu i u sLag!
1.
m ai . ratione cu i u s [ ? cu ndarìo arringit,neg .m ai . di :ting.m i n. qu iau i : lgi u xles ly qu mdicente rm
'
oném
Jet u nd:trim conccd. min . p h'
m4mtm
t,cg.min . con lbq . Potenti . c u rLog ica con lxderar
'
operation‘
cs i ntel:eci u s , reù
'
e qu idem rcl'
pé deres ,q u ia (
'
n u tdirigibilcs , feu dil} onibilesper m odu m diflî nition is di vi(ionis , argu mentationis caste
r u m l ì vlrerru s interrogaret c u r
Logieu s confiden t q u e
o
per modu m materieinltr u mentorù f c iendi lic poli irntdi l
'
poni , refpondcrcs;
q ai a fi nis àLogico intentu s eli a rte f aà u m f eu inli ru m entu m l
'
el f
dl,cu i u s ii tu &u'
ra talis m ateri a di ‘
rigibi lis def etvit vbi clarè con
ih r q u od dirigibilìtas eli mriotantu m fec u ndadomovens Logixc u m vr opera riones confiden t,fiqùidem m over dependen ter_ ab
a lia ratione priori ku prim ari a ,ab
'
int‘
trtrmenris videlic“
et l'
c icndi :
obîe&u m a u tem Portu ale al ic u i u s
f ac u ltatis eli tantu m id, r a tione
c u i u s prim ariò obie&a m areria lia
a trimgu htu r; u a ratione &fi ada rtem domi en ivam pertineant
l apides,& lîna , vt_ obieé
'
ta m ate
rh lia'
,q u ia rigibi lia non tamen
dirig ibi litas ted a tte&&u m do
m u s eli obie&u m f ormale ipli u s,qu ia i ll u de ft
_
ratio primaria ,q u are
a ttingit eam lapidu ru ditigibilit1
tem .
61. Obljcîe: : .Logica elh rs di a
reCtiva ergo operationes vt ditiff u neobie&u m
'
f oemale ii
fic u td l r'
etl lvu m ‘addirigibile:
.
obleé tu m.f orm a le di rigentisef i di
re&u ln zcrgoobieé tu m formale ar…tisdiret‘l i va: eli drrigibflei
‘
l‘
ùv: n iaobie&nm
'
f orma le’
potenti z v'
ma
non eli vif u m , fed.vi f ibi le u ec pota rtine intd lfi&i u x eli i ntel le&u m ,
(ed intelligibile ergo obieé i u u if or male a rtis dirc £i i u z n on d i di o »
re£ì u m ,f cddir igibi le.
'6 3 Cmrfirm . t . Logit2 ficu t &
q u e libet a lia f é im fi a , li :pponi tobic€tu m f orm ale : (edm nfi ipponi ro rationes inreilctì u s,v td ire&as , u ppònit a u tem eas v tdi rigibi ics : ergo non , ve di re&a: f ed.
v r di rigibiles (u nt obie6tnm f or
male illi u s. Cai.}im . i . operatiofnes i ntei le&u s '
v t dirigibiles (u ntobie&u m f orm ale a lic u i u s f eienri ar.non a iteri u : rfi fi Log
'
iczaergo .
D enîqw’
obie&u m f orm ale Med:ci rie , :eef i ars fi nn ina d i cor
p u 3'
,v t an abi lezergo obi e&u m°
for
m i le Logic2,q u eeli ars di
eli opera tio,vrdirigibi lis .64. Rejp. concef i
‘
o antet . neg.
con feq . Adm ins prob. difl ing.
m ai . ira comparantu r qu o.:d alìqu e
ponoed.mal . qu n dom k, neg .m a i .
conceii'
a‘
in in . neg . con feq . Sa l
vatu r qu ipeproportio in co qu odfica r m ateria a&u s di rigenti s efi:
o pera io vr a&u fi xbie&a dire
& loni itahabitu s di re&lvl ma t
r ia eli 0pemtio ttt l'
u bijdid irefl iòni qu esti 0 ieéìn m au «
m f òm alen u'
i hm citdi fcrimen
'
À rt. fit efi : Ramfi rmm't,Ùc.
.u s direfi hl u : intendebar effi cea
re.
6y Adr .prob. neg .confe
l ogica eli f ac u'
itas fe u a rs
-ie&i f a&iva ,inli r umentomm fei li
4:èt l'
eiendi arti s a u tem lic opera
tive.fen f attiva: obie&u m f orm a le
d i id ipl'
u m 0p u 5,qm d eliic it,ho:
ell enim : ab ca in tentu m, vr vidcre«d i in arnedomî ficati va atporc u
tin vifiita z,& i nrelìefi iva non (u n:
f acu ltares &&i u z‘iî toru m obie
&oru m ,fed f pec u latitra: eoru m , ae;
pro‘
indè non »lrabent ,pro obic&o
a liqu îdia lx ipli s f a'
&u m;fed ad ipl‘
a
rmrna6tn sprel'
u ppoliru m , abip‘
Gs fpecnl‘
abfl e.bîx hoc a u taem oritu r
a lia dif paritas proptergu am-i terfi
“
neg: conl'
eq . N am c u m vi l'
u m ,
verei‘
e (idem de.
'
inrelleé to avr—ta li)
lie pu ra: «den om inati o ex tdnfe.
c a ,qn atpro form a li non dil‘
ting u i
tu r abi (a vi f ione, liv i lùm ,vt-ttl
‘
e,
d iet .ogie&u m f orm ale potenti :
v ifivg‘
ipf a-v ifio eii
‘
et obic£i u mf òrma ic,qgod nequ itoli
°
e,cu m potenti
‘
a n eq u eat habere pro obie&o
l'
os a&u s,i‘
ed obie&z. qu e me.
is -a€tibu s attingit : at dire&u m ,'v r tale, non conli itn it u r for ma l i.
ter pa ipl‘
nm u &u m diri entem,
.per form m aba&u rigenteinm aterià introdu
A3
f a p c nit l'
u u m obie&u m f orm a le ,‘
ltf fiPgndte, pof si61b
'
rev'ex iflens ,co n
ced .m a iorrwex ercf tì° rx :]lem .neg .
m ai .& difi ing .min . non lì vppon iteas di rc&as poj u lbr
'
hter figmztr ,n eg .m in . ex era
'
rr, conred. m in .
neg .eon feq .qu ia a rtem f u i obi :91f a€tivam n eq u it pren der
e obre
€ifi ,vr ex crcitiî ex iii ens nec prov:
Gc i llam poreli f ecifica re fed.
-
provr ex i f tens po is biliter,&(igm .
tè ,q u'
a ratione ipf am pra cedi t fi
c u t arti: dom ifi cativz obie£i u m
fpec ifican s eli ipl'
a dom u s vtfign atc , pol
'
sibi liter ex i licns ,q u a
modo p mcedit artem ,fi hac fic
polierior,& opu s i ll iu s V! in ex er
c itio di re€ta feu Vt ex erci rè elli.fi ens
67 Ad.Operationes vtdirig ibiles, a n u lla' f cientia pofl
'
u nt qu art i °
pr0pter l'
e,
Tedpropter a&u a lem dire&i0nemae o inde non n iti l
‘
ecu ndariò
po u n t confiderari à f cientia , qu :eeru m .inrmd: rrefl itu dinem .
68 Ad moltr‘
ma n neg. anteced.
qu ia obie&u m Medic ina eli cd r:
p u s l‘
anàbi le obi‘
ed ivè ,c u ih s f orm a
eit iplà f ani ta s {ignaref u mpta ; decorpo re a u tem ,vt l
'
u biefi'
ivè î f anà£
bili a'
git m ateria
in q u a introdu ci t formam per’
e
intentam .
-69 Conf iar ex d
’Pr‘
ccrmìa lir.l u ceoperation u m re€titndo vr in ie€ta ,in hac qu ippfe rc&a reprgf
‘
u n.
ea lìlta t ratio obie&i f orm a li s i‘
pe ratione ear:u n intrin l‘
eca re&i tu duc ificantis Legi cam ,vcl po tins hoc c onf i li it: (ed oper ariones , vr red èc on vcnl at obie&is , syt rc&è di fpo reprglcntantes 1l
'
u n obie&a , nontiti s,(c u vr red e reprx f entatîs per ( u n t obie&u m f or male-Logica : ero peratio:ies;ideòpro ei u s refoln go v r ad u al ircr d iro&ze non l
‘
u n:
tione fi t. obic&nm f orm a leLogiew. Prob.m in . var i;s m edijs primò fic.
-5. IL Obie£iu m f orm a leLogicx lhnt in&ru m enta f c icndi difi n itio (c ili
ppcrmbnes i:;tcllef hu , dfl u dt
'
ter c èt.dìv ifio, a rgmn entatio : fedred.: nonfimtobt
'
rf lu mf om ale o pera tioncs, :tt nefl è reprzf entìî tesLogl€ l o n bic&a ,non li mt dif iî n ltio ,divì lî0,
a u t a rgu m entn tio ergo non fi nn:T:: Mag.ioan .à53 1105 obie&u m form a le Logica: ope
'
I hom .COID PÌUICW'
rationes vt re&‘
e reprazf cntante5
ÎCS,LÌDZC. Parra , Condin . Ma î lh t obieà t Prob.m in .& c laritati s gra
Moneta, f req u entiù5 Th0 tia li t lerm o de h is c òceptibu s .a r'
m i c‘ontra Prado ,Su arez,0vie nepra:fm rant
do Arri aga Pefi afid Carleton , pra:dicata di'
n iti va homin is
(Li)-iron Olc îm 3 1105 RK PrO qu os non ef fe hom inis dif finitioc u i u s i ntelligenzi a p rec isi: adver g crn prob. D i f fin itio hom ini sdid .
tendam eli , qu od opcrationes vr tu r ad conver rc n riam cu m hom i
a&m lirer diref ta: ,mi l a li u d ( um, nc , qu am libet en'
i in d iflî n itionem
q u am conceptu s tbrm ales l'
en dici ad c onvertentiam c u m l'
u n
m enta les , vt teQè reprel'
engantcs di li î nito demon lieat Logica fedobicc
'
ta. v. g.c onceptu s rcprx l'
en comepms form ale: non
ran tcs an im al rationa le por dicu ntu r ad convenentiam nee.
modu m generis , dif ferentî x i hî8 cu m i pl'
o hom ine nec cu m i ll i u senimm nceptibu r.confi imimr, feu conceptu ;homo nipenon eli ille
'
i pii [ u ntdi f tî u itio ,m ental is homi du plex conceptu s orm alis,nec pa .
nis , q u à negam u s idem de al iis riter conceptu s hom in is d i
j nfltu menti s fcicndî menta libu s) du plex concept u s;ergo e i u l’
modi
c li’
e obie&t nn f ormale Logicx o Et conceptu s non f u n:
p ra: _ter clarii'
sim u m D .Thom : te: fin itio.
liîmoni u m i nf ra pondèì an 7 : N ec «là convinci qu i
du m ,dem ra tione f a6ia -eòs conceptu s
n
7 : P rob. cond u fio ratione 3! form ales , iè u m enta lesnò eli‘
e di f
Operafl ones intd c Vt fini tionem obioe'
tir am de u a foi
tcr di recîtae (u nt operatio la docetnr aLogica debe:
nes,vt re€tè rcprgi'
cntantes (u a oh dici ad convertentram cu m di ffi
,.l’
d u s. Drin.it. .Artifici0ù eognitio
non: ina rionem en rinl'
ccanr ra rte4
Q.:fl .
i iiu d,qxodex ei u s -di…
lol u m pon it i u :gta f olntionem de-Ì in im:
lbnm io obie&or u m'
eli pta:c isèin . a u té prob.
“
rcfl zn '
eprea
f a€tl in obio&is fidu t vilio l'
oiam figninh artificîî ,qu od per*'
ei u lìn o -t
poni : denom inationem ex trinl‘
e.
c am v i li in pariere vilo : led ob
icc’
tu m lon n a le artis non efi ex :»
t rin feca denom inatio qu a mmeadi rettione , f eu a rtificiolì
«cognitionc pon it in obie&is Genenec obie6tu m pa tentia: vi ti ve eli
denom inatio ex tri nl'
em v i lî ,qn am
m edia ('
na v ilìone pon it in re vila :
di'
reprzf entationà n reprelentatu r
fed artifi ci u m ,q u odex Lagica: di- î
re&ione ref u ltat,reprazlentatu r percm conceptu nm repre leh ta ti0«
nem c
ago i mc cl’t pre cisi: 4
n u m arr
:e€tione rel u itat ac roin‘
e ea n6
ettta le artifici u m, n i lign u m c u nt'
lignato con f'
u ndas . Prob.m î n .arri«
ei j , qu od ex Lo”
cx
e rgo vel nu llo m odo l‘
u n: obie fiei u m .Logica le ditfi nitionis v . g,;&nm f orm aleLogica: inl i ru m enra eonli ri it in vniono dnotu u x per
!c icndi obiel i iva vel non con
fi itu nntu r in d ie tali u m per arti
fi ciolhn: cogni rionem ox trinle
eam . Sed. de hoc ampltu s in le
qu enribu s.
77 Secu ndìtpl’0b. i lla m in .pri
m i f y llogi f'
m i . Obic&u m form a le
Logica: elhartifid ,q u odex Lo
g iczedi re€tione re% tat;fed re€ta
reprzfenta tio obie&o ru m non eli
a rtifici u m qu od cx Logie: direa ione relè: ltat crgo ea re&a te
przelentati0 obic€toru m non eli
f orma qu am per le primò ref
piciat Logica ac proindè open»
rione: vr re&è repr:el'
entantes ob«
i c£i a , non (u n t obie£i u m (ba n a le
Logicz .Mai . ex emplo c u i u l'
cnm ,
q u e artis eli m an if elia obic& um
q u ippe f orma lea rtisrdom ificativz
efi artifici u m ill u d qu odex ei u s
dire£i ione relh ltat ; ratio ex di
&iseri , qu i a obie&nm f orma le ar
tis eli lonn a , qu am ars per lepr ia
m ò intendi : i ::rrodu cere in m are
fia,h u î u irnodi… cfi u tifid u m…
modu m genmi 5,& dl li’
erenti a: : .l'
ed}repr.e lcntatu r per conc eptu sma
ta les q u a:‘
f u n t difi‘în iti0 men a
mlis m io du omm per . modu m .
generis difi‘
erentia: , ,li en im
non r m lentarcr u r inte
m edia ilfiniri‘
one menta li
nem ei u l'
modi non . Cognol'
c5erefl
ergo .
78 @‘e licpropo lî ta—prg i.
oc c u pa ta m anet l'
ol u fi o AA . di l
cea ria m , q u od licet in concepti«
bu s inveniatu r pu rè tamqu am in
ligno id,qu od per ipl’
os repr:elcnraa
ru r,reprzefentatio ramen ,&modu s'
repre l'
enrandip ropriè lu bîe&i o'
v‘
e reperitu r in conceptibu s ac
proinde ipli s competie artifi
'
ciu m :
qu ia arrifi c i u m no neli res reprz«
[ventata led…reprx lèp tatio vel
modu s reprmlm tandi non en imreprelentatu r d a ritaS vel conti :
fio lcdconcept u s rcprx lentat, clp
tè a u t con f u se, in q u o modo te
Prmf entandi confil‘
tireoru m atti li
ltrnetedò lfi ‘l fii
Vtìtu r regu lis
lim i t lu n t obie&u m formale ar
tis:e go nec a&u s , qu ibu s Logicadocetdiflnire nec a&u s qu ibu svreu s regu lis a&u difi
‘î ni r, l u n i: ohie&nm f ormale Logiez . D erngle.
N on l'
ol u m a&u s qu ibu s Logica docet difiî nire veru m etiama&u s qu ibu s in ex ercitio difiinir,,indu cu nt Forman: in materia :ergol i a&u 5,q u ibu s ars indu cir f
'
ormam
inm ateria ,non (u nt obie&u m formale artis nee a&u s,q u ibu s i.oea docetdi f linire , nec qu ibu s
‘
dilfi nit l‘
u nt obic&u m .fiormale
Logicu b, antec . Ba ten u s per
primos ad u s indu citu r f orm a in
materia qu a tenu s reprx l'
cntant
q u id lit f ac iendu m Vt difiî nitiomen u lis confid atu r :fcdetiam ipl
‘
a
mèralisdif fin itio reprzlì :ntat qu idareat inobioà xs
tdu m r mo
dipl
pm difl‘ìni tioni s o ic&i u g°
c
a
$re
hendu nmr q u idq u id enim in
conceptibu 3 ,eli in 1s rcpnel'
enta
tivè :ergo etiam per ipl'
am
tioncm mentalem
gnam Logica
c ox:f ieit indu citnr in u n
l eti-1.11
Obie…f orma le .
refi i ru do q u : rel'
u ltar
refl ione i n propria m a teria fedoperationes intel le&u : l
‘
u ntpr0p: jam ateria , circa u i verlîamr Logim =er: o r
,
e&,
iru crea to…
ces,& Rethorica orarione!u Eidobie&u m forma le Ph ilo l
'
0phi 3 efire&iru do reperta in afl ibu s volu ntatis,Grammatica: , re€ti u rrlo re
perta in vocibns, Rethoriez ea,
u z reperitu r in m arione
0'
ca: obie&ii lbrm ale
tu reperta in operationi84. Ref } . diliing. m ai . qu a m
l'
u ltat in propria materia denominabili ,conced. m ateria puré dirigibi li , neg.ma i . di li ing.
m in .lu n tpropriam ateria , pu rè dirigibil i5, conced. ru in . denom ina
con f : Siemobieé iu m form ale a rtis m ificand!non eli palsi va dire&io a&ionu n tm an u a li u m ,q u ia ha: l
‘
u ntm ateria
pu rè dirigibili s in q u a form a ar
tific ia lis non rec ipitu r ,nec eli n ilitantu m fieri ita oh
ie&u m,Form ale Logica: non eli:
(si va dire&io operarionnm ,qu i:a non l
'
u ntm ateria denom inati
lis,in q u a li t, a u t tècipia t:xr arti fi
ei u mLogicale hoc enim i‘
ol u tl leli for
'
m al iter, proprie in obie
&is ,qu elola propriedenomina titu t di f n
‘
nitio div ilìo &C. Gent art- tifid tîm dom u s l
'
oi um recipitu r in
, l ignis;& la idîbu s,qu mlola dendo
m inantm om u s.
8 D ice: .C0ncepttts limtdifiÎ-J
n ido ly ilogi lm u s ergo lim.m aretia denomina an
teced.limt ex trinlèeè , rep:-
telen
Qtivè.conced,ancec.ìntrialeeè .&
.M , aritec . nou eu im lm«propriè
—di nitio fed via fign u m di liin itionis . Nec qu od
pri‘
e lu ne difiinitio mental is,£:modu s j ciendi menta lis ergo
proprie liane artef a€tu m Lo’
gical
pp
e
è.
M m con l°
e iru f qu i
à di&omlgm ndu rgqu i
‘—
%du
ad di&nmfimplicittmefi
'
e qu,ippepropriedi f
«fini tionem menta le proprie
n prc fentarioné difi inirion i : ,q u odn on ell pmpriè
î eli'
e difi nitionem ,
a u t.arref neh rm Logicale fed lig
86 N er i…valet,qu odea te
przl‘
entatio l'
en re£titu do Operafi on u
'
m eli ab. arte Logica li pre fc riptazlì d q u ;vis reCtitndo ab arte
przl'
cripta eli proprie artific iai is:
ago rali : re&itu do eli proprie ar
c ia lis ,ae proindè opera: iones liete&è reprzl
‘
entantes lirntartef a&u m . Infla u r qu ipperationibu s m a u u a libu s qu ann um&ìmdo in ordine ad confid endam domam pro tiè dirigitu r aba rte,ac pra i nde u bea con f idenrione eli: proprie artifi cia lis q u i: :indein ferna le ibi elle artifi c i u m ,
q u od ars intendi t indu oere. Vndeconeeli
'
amai . di lting.m in . di pro.
prie an i_fid a lis pro ietare deno
minazioni: ab arte‘
rigente , con
M . min . proprie qu ippedi rigir
87 Ad confirm. ne
g;qnoad4 .
ex em plu m min .N am hila lopl: ie_
mora lis oblc&u m formale ih n: ipla obied a v irtu r0m mora li u m ,l m
en: mo ra le obie&ivli ,cu ins cogn i ,
rione dir igir Phi lo lophinmoralis
vol u nterem.hr:ic oli endens,in q u ibu s obie&is lit bonitas,vr talia ohie&a amplex emr, in qu ibu smai itia , vrea fl i gh t.Et idem a li
‘
era i
du m eli de obic&o pm‘
dcntize‘
i l.
lu d lcfl icèt elic honn:n vr hicn u nc eligendu m l
'
en ipl‘
a obie&av irtu mm ,
. vt hic, nu nc amplex anda , qu a: l u b ratione veri arrin
git ru dentia , qu oru m olieri lio.
ne irigit a&u s vim :r6.lnkr Gram
mi liter fin is fe prif n"
o‘
intentu sàRethorica(rz
'
c efi a lia a rgu menî
o
ti pn…) efi perfin tie‘re-
‘i u dîeneem ;d u
°
s q u idemm etis petru snon rim
’
generttfi rt :i rritare reru m a li
'
ertattrm'
qu ànàex venu liate l
’
ermonis vo
f f à ,
" Î ‘
bitifl
obieflzf t f orma le
Cgincid,mmd dclkfinr'
s
a r;ig,eùobi:&fi f orma e arri5 : ledfi nis Logi ca: eli dirc&io pa l si và,l'
en reel iru do conceptu u m omnia
. dînantu r
Rrfi7. .qu odfi l per]? lu matu rxqopg ag oià
’h i vè
'
a!per u ccidetl s,fiîWlfl fi ùqu 0dLogica agi: per li:
,comepti u m.b02 eth per, le,& ex
.prqp'
rj j s pettiner adi…ogîcam con :
:eepggs .dirigere.lieu t per ii: perrinet
Mart…n ‘dom'
cfi e
au di di rigere ae.
Qtio;:e mu mmia : . u n
'
eteru m . fi . lv
igni-
p ro eodem , aepri
.mar iò n'
a i . a gita per [Ed e veritate
meritati;dî fpnfi fi ohc .q u am î n tee;to primariò attinglrLogical,seiw veritaszfognalis sv n
m inni:
po . Adcònfìm: . dili in .m ai . 6
u ris i nrrhrl'
ec u nve lùn md i aru s
.obie'
éì u m f ormale .c oi ncidu nt,:conoed: mai . :finis ex trinl
'
ecu s,
sternot neg .m ai . dili igg .nfi ti ,
finis ex trinlccns ,& remoru s;eò
c ed.m in. intrinf ecm , immedia
.m in .& oò l'
eq .Ars inf erion.
.q nzventenu s arti l u perioei »delerv
v it,q u atenu s c'
i,
ofi'
ench ih u menta;
q u ibu s invetu r,vel dirigntùrnr s l'
u
perior'
. ad liru'
m p reprimi : finem-obfi nendnrn;ta iis (inq u a rùì ai s inv i
'
crior'
habet p'
ro lino intrin l‘
eco
i m mediato inli rmi :enta uq u eela.
.borar line vero ex a—trinlè co .,&
‘
remoro finein ipl u m
pmpriu m, i n: rinfec u ns artis li : )
p erio ris : Sie ars pigxnenmr ia h abet
p ro fi ne i nn in lem im m ediv
to phann ac a,qu a: con fi dt prev
beeMedic inz ,eu i delefiv it l‘
u ni ta'
:
a u tem {qu aeeli propri u s ,& i ntrirul
‘
eens fi nisMedicina: eli finis rana.
t u mex ttin lé c u s , remòtu s a rti:
pigmentaric etiam finis intri n i
l'
eens f ra no fn&iva:'
eli . f rz:i u rmqu odelaborat,& c li
'
ett a rti Equ e l}tri c u i delervit regimen vero
Equ i eli finis c x trinlec u s. i lli u sd .ov
gi ca ergo habetpro fi nein f rin l‘
ec0
imi ru rnenta leicndàqu a: m iniltrat
l'
eim riw;qn ibu fq le n bianis dirigi e
t u t i ntelle&u s in f u is ov
perationih u :
ipl'
a a u tem leim t iaru m veritas "i l
r e lntelle& u s rea im precisi: efi
m ex rri nl'
ecu s .& remot u s ì llins.e
1:ogieg elt qu em Logica immedari a;relpici r,f ed immediatins rel
picitoperatione5,v: di re&as,q u am
q bi…q u îdcm medijs operatio-i
gibns _ reà edi lpoli ti 3 represen t obdil
‘
polî ra ergo opera
rianes & non obief l a l u nt finis
intr inleeu s. Logi n . . s i
ta r, Q:;9d Logica relpicir im i
media: u s in ex ec u tione opera
tiones, fecu s veroi n ,inrenfl bne,
q u od illu d f olu r'
n eli fin is - incr in
iec u s ,…q u od im naedariùs in’
intern
tione rel‘
pieiru e;qu a ra tione non
l'
u nt obie&u m arris domifi candia&ionesmm alos q u as immeda
tiùs in ex ecu tione fed dom u s,
nam in…intentione rei'
pigit imme°
ari u s ..
9 : Com ejKFiì i î$ em i l: f ecu s;rem0t u s nò attingitu r immedia.
ri ùs i nex ecu tione led in in tenti u o
ne led Logica attingit i u x ta la luri onem im u
'
: ediatiùs in ex ec u tio
ne 0peradones :ergo vel nu llo ru odo l u nefi nid ..ogicar,qnod pater el
‘
fi: f al i'
u m , vel non (u nt-fini s e::tri u =
l'
ec u s tantu m ,& remo tu s, vr nu m .
89'
di ì im u s , aeproi nde l‘
u n r fi n is
intrin l‘
ecns immediatu s Logi
ee. Ca:tera patent mai . prob.
tim ratione : q u ia fin isex trinlecu 3 ,rcmotu s arris i lle eli , qu em at
tingit arsmedia r‘
e occafioneCompra àfine…progin ro, nem prox i mi u s aliequ itu r :ergo n i$ remotu s non attingitu r cimmedi
’
a tiù3 inex ecu tione led i nintemione veln u l lomodo atri.n itu r . Tu m id ipfi :m parer ex emp is li :pra po l
'
siti5
Eh :ttmaca …q nippfe priùa in ex ecm j ieawrgemx , sìîmfl g :
‘
t . Q&0M fi u fiîefl rr1nfi n hak,@ a
tione confic i u ntu r qu amé'
gr
giaas.
compamru r tiii lqu e c.,mgg
f rm u m,qu am îiebiru m Equ i , ré ginmen ex ili atrfi niralqu enon inteu x7ditu r propter pharm aca , ledfecqm;,
verlo ph arma : intcndu ntu r
ter lan ita;em prii: s inrenram bent,
Eq u i regimen priùs intenditu r : f ed:in h is appoll u ini u s erèpl l: fi n
mori :àlte ergo nò a ttingitu r priu s‘
in ex ec u rione, led in intentione.
Vrgcfl n .% 0d eli Via ,& meo
di u m ad'
ex ecu tionem a lic u i u s,
nequ i teli°
e fin i s ex trin l'
ec u s re
moru s vt pater in al tionibu sm a .
n u alibu s q u enequ eu nt elle fin is
ex trin fecn s ,& remotu s telpeé tu a rris dom ificatìm , qu i a l
‘
u nt via
medi u m q u o ex eq u i tu r f orm am
dom u s inten tam l‘
ed'
i u x ta l'
u pta
di&a operationes y vr rec'
iè repra ,(eman u s l
'
u ntvia ,& medi u m, a o
Logica ex eq u itu r fe u i lmodu cit°
in obie&is Eormam artificio l‘
am :
ergo vef opera tiones non l'
u nr fi .
a i s e: trin fecm ,& renrqt u s,vel do;
&rina lu pra traddita ef i ommiad
fi li-
8 .
94 Rcfp. lò lu tionc data inter;fi gu endu m
'Ad replicantdîfl i‘ ng].m in . operariones, vr letu ttdu m lì:veras vr lpeeu lanney
'
obieàa ,mg. :n in . vt pra i l i
’
cefi ngenles f or.
m arr: rarionis i n obie£ i i s concedam in . & di li i ii g. coni
'
eq . nori firmfih is ex tri nl
'
ec u s 6
;&icè °fin tes o
gig,coneed.
ge
mon leq x t ablo l u tì
:
ve;
vt re&è (pecu lan teî Obi e&a
ac .cou fcq . Sfmr'
lr‘
ler ad' Îdi q u ù t eg …l e t a
3medinm ,& v ia,con
lu b a lia ra ti0ne,neg.
mai . & di ll ing . m in . vr reà'
e te
prc lcntantes,lecnndu m qu odre&arcprzlentatio eli fi&io ,le u efiî ci é
: la f orma: rationi s ooneed. con
ced. m i n. vrel i ablolu tè ver itas ,&
lbecn lario obie£ti ,neg. m in. l u b
ei ldem term inis dilhngu endo cò
l‘
eq .
qu oadprim am partem neg.
q u oa lec u ndam ,conleq .
9 Atl u s q u ippei lle idem dc
q noc u un qu e elio artificiosè attin;
genre obie&u m)a n°mel rn iomle,q u i
e ll di lfinitio menta li: hom inis
eli lignat‘
e lpec u latio eoru m predi
c aroru m con li iru entit‘
: hom iné ,e li ex ercite fi&io feu eli
'
orm atio
f ec u ndarnm intention u m generis,dif l
'
eré ti x ,q u a: lpecu iatu rmedioi l lo intelletîtu s;teacq u i attin.
gé do ea pardicata inm i‘
: di f finî .
tionis ,cas lem u das intentiou es for
m ar,& eas form ando attingit rec
t i: i lla pt: dicata ,vr j . lcqu e‘nte am
pli u s eonliabir. Sabea ratione, lirb
q u a eli ex erci tefi&io ,non ell fi nis
ex trinl‘
ec u s Logicm, led v ia ,&me
di u m q u o introdu d tu r formaLogica primò,& per le intenta;vra u tem eli lignatè ver u s vt elt
flgnatb lpecu iario i lloru m prendi
caroru m eli fi nis ex trìnlecu s,& re
motu s Logie; u z tamqu am infi ne intrin leco it in ca di lpoli
tione introdu £ia in obiefi is ,vr rec
tè attingnnru r l'
eim ti is & idema6tu s vr lormario fi li u s artifi cij
r
obieé'
tivi .ordinamr remotead fi
nem artific f orm ati fpec u latio
nce: leilicèt veritatis lieu : lo
Qr_é jiìoq u tio es terna formid0v
’
erbami in if eliat intem u m conceph tmbnncmanifelh nd
'
o verba f ormat,ipl
‘
aq u e vr prolatioVoc i: ell ratione vo
propter conceptu snem .
inc u lcar replica q u od nos ipfiaddu x im u s, defideranda el i patita:in omnibu s led in ordine ad id,pr0pter qu od addu c itu r :(àrfoda utem in illo non reneat limi li ter tioGr in: h u i u s vlrim :e fol u rionis,no uideòeli , qu ia fi c non po l
‘
sitcontin
gere,led ni a in a&ìonibu smannal ibu s a rt
'
c is non eli illa du plex tatio len f orm ali tas ,q u t eli in operationibu s intelle&u s ef ficienti:i licèt,& lpecu larionir. Eli tamenl'
emper veru m qu odficu t oper:tiones,q u ibu s ars dom ifi candi itt-n
du cit f orm am inmateria noi: l'
u n:
i llin s obie&u m ita non l‘
u n tobie
£hrm , f omtaleLogic;operationes
i ntelleé tu s ea ratione,q u a form ati !
artificiolam indu cu nr in obice
97 Obj ekt v itimo: Illu d eli
propriè obie&u m artis,qnodfi tex
d ire&ione artis in mater ia , qu amdirigir :
'
f ed nec obie&a fi u n t cx
dire&ionc Logic: nec l'
u nt cac
paci : errori s, a u t lalli tatis, ac pro«
indenec dirgi ia :ergo n u llo'
mo«
do l'
u nt obie&u m f ormale Logie
cz.
98 Confirm. r .Cognitio reflex :nonhabet pro obic&o obie€ru nt
cognirionisdire&zc,f ediplarn cognifiou a n direCtam : ledLogica ell
{Cleli a
3 4
’o.
I v.
ex emplo c u i u l'
v is a rtis,nec non cu -t‘
Logicab‘
r efi.
i u l‘vispotenti : fi nis con lh t.10 3 Sr
'
m‘
liter habemr ,fgnod ac
tu s qu ibu s in ex ercitio di n i u ntu e
g . du m homodit'
fi nimtà‘
Ph i lol’
oph ia e: direé i itmeLog
“ Td appettifi imèD î l10m .
c .c a&u s, inq u am ,ilie Ph ilolop iq lib. 4 .
c u s,Vt eli (ignare c u latio verita Em efi du plex f a‘
lìca msw ideî î î .6ftfinis ex tri teu s, remoru s m M WJ :EM m oni: dici:…Logi c; vt au tem efi in ex ercitioefi
‘
ormativu s l'
ecu ndzru m intention u m generis di f f erenti; eliobie&u m lecm darinm i llins di re&i0nis a é i i vaz, l
'
ep Logic;di rige…ris vrlignu m f c i licet ,& reprel
'
en
tario, indeq u e efi ìcientia intentiou
_
al is artifici;obiecì ivi qu od rimo per l
‘
e intendi; tora te ‘
Gio Logica : vnde l u bn u lla confi g
deratione fi at in operat ionibu s :
forma ,q u am primo;& per feLc i ,se int6di t.Cu m ergo in chied i:f orma Logica intenta , reliat adi mc ind: andmri an .ta lis f orm a
fi t ex trinlî cmc0gn itio v idelicet ar.tificiol
'
a ex trinleci:denomin ì s obieà a , vtplu rimi
“
ex tra f cholam D .,
l'
entit an tiùs fit cu sin iplis obi e is arti fic io
sè eli’orm aru m vr c u m_.Aùg .Ma
giliro l u li inent omnes ei u s D ilci
pu li cu m l u btili D oti .ex cms Schola .
r u de li! .
f u rm n'
o fim b'
m ,
«pi gq‘
da n non :‘
rrvcm'
u nfmrIn reru mM c
flmt. [ edconfiderafl‘
omm ratìm r'
: conf “.…;Ù‘ hw'
u fM fi ìb’
cìt a :: ra tiom d? pvoprìì [ u bx
‘
èdam l ogic: VbiD .Thom as ex q u o gen u s . d c—s
cies .h îrq u c fimnîa artefi fl a Logi
ca li : [ u nt concreta fecu ndo intenrioa aea , qu oru m f orma .efi fec u nv :
da.Jmeq;ìa ratio u î a în f u tÀDOd
roprî u m pbî l: u n»“
cz (mens ratîox
àxs : hoc ìclé af s
erit eòd u fiq'
s u : ea ex .
propu gîmmatgro
àD . bom…109 IV k AA . efihgìu m,z
all'
erenfi u mD .Thoxmm efl°
e inu l«
inbou gmèpofi‘
u n t vdîoì’
bì tî a ratio;n îs: Gm î lî ter pmefi dei pfi: &f fir
«
mari ,qpod norr înven î u u tm'in .req
—M M M W :ÈÉ Ì6Q>ÌÈè vr
n f ecì:c onìkmttes ltî ìlcèt
r: 116 6 Nonpro&fl qu î dcm . Tu m
q u ‘ia ìbî D : Th omas tradìt gene
le , &m îonl s 3'
Vt e x îpfi s'
werbis
patct gat t: l is dìvìfiodat per ens
tatìon13 , q u od efi talc bbì e£tivì: ,impotent»&i l i cètm lîter ex îflc1‘é ,
3
Pu oad vtramq u e pa ttern conclu
xo . Bl u d'
efi obîc é'
tu m
î…ogice q u odef t f orm a artefi €tî
Logîc 3 fi s ratione q u ippe f orm _a:
pen ìnetpcr fe artef a é h u n ad a r
tem , vr ex f u pradì&î s f atìs cou fi at:
f ed f orma artef aé tî Lo îca lîs efi
c u s tationìx vt contra i lkin& u m-ah omni ente rea li : ergo e
'
ns ra
ti ou îs fic contra dî fi‘
i nf tu m eftoh
ie&u m f a nn u le Logîcx . Prob.
m ia . a\
n efi à nLog ìca lia (u nt ge.
n u s cîes Tu bîe€tu m przdieà
tu m , Ffin îtîo,divì fie ,h îfi u e lim i& c ontra di ll i u &u m ab omni —en l ia Red f orma c onfijtu civa hote rc a f
’
rr nomì nc’
ì lli u s tu :tin tel lîgì a
'
i m ra rionì s,q u od n u l
lo modoGtQq realc. Time fi n de
ne'
s f ec u ndìs mn ar,“
qu od cas.î ?= J»- en f
venì t'
în rebu s
confidcra tls,‘
î Beit,q eas ed u li
deranc'
lo ì nvexfi t,& ex cogì tat f ed
deu omì nafi o —ex trîn feca cognon fic ex cogî tatu r nec fic ex eo.
gìm zî nvenì tu r t u m natu r2]îeer
t x -n&u r'
d hkex etiam f i -dc ea
non eogî aem u s . D tnì°
qw , a li js om°
m î f ì'
is dc cì u fin odì ì ntcntîon‘
ibu s
afi°
er itD .? homngq u odnon ìnvun i u ntu
'
r'
in reru m natu rn:at hi s her
m lnî su on fol u m denotatu r, q u òdnon
‘
inve u’
i u ntu r ex tra an im am ,
f ed qu od nefi latenu s ex‘
i fhmt rea liter a lìàs*li cetet abbl u t
°
e afl î rmà«
.t e'
,q u odì u telkfi u s h u manu s —8c
volu nta3'
nohdzntu r î n terùm na
modo efi ea s reale.
r u m , &Tu n‘
ilî u m ell cu s rati on î s
impotcns ex îf tere ac‘
p mid‘
e dlùî n&u m ente
'
p ro tbrm alie î‘
tvnî verf a le (edm iverlì le neq u î t da ri è. parte rei ,gn ld
2u ìd enim parte rei ex îfl it citngu late ergo forma confi î tu tlva
'
geì ieris«efi a liqu ‘id î mpotens ex ìf
‘
.
tcre à parte reî : o cu m de reli
$ì s a rtef a&î s par tt ra tio eoru m
eka lîqdî d dî ltîn é tu m"
ab‘
òmnièa 1te reali ,ne proî ndè ens ra .
tî oh ì$ ,ìi u od efi proptîè ,8c obie&i .vè ta le .
108 D ice: qu odgenu s Yu i
h isfirt'
tì lh , dan tu r pro form ali'
arte rei eoru mqu e form a fiveordm fitc Com pofitîo ,efl real i : ,
non gu ì dem i ntrinf eca ,f cdex tr ln.
Teca ,vt enim alia ot ì n am u s ,ge
n u s pro f ormali u il aî î u d eft,qu a m
Qatfl . :ProamiaÙf .f u se reptzl
‘
eu tàntè plu ra Zdi l'
sim il ia feu cog nita fi ne difi crentijs;f orma a u tem h u i u s concreti natym cogm
'
ra [mediflèrem jrefi cogn i l ìoi llam a ttingens fim —difi
‘
erem ip ,
q u am cognitiou em con f lat efl'
e
a liqu id rea le.
109 H : : f olu n'
o , Sc i lli u s do&: ina modo principi :: iac it ex q u ibu s tàm prazcifio obie&îva in f ral ib. 3 defi
'
en f a u da , q u àm confl itu
tio vni verlàlis ;necnon enti ra
tionis ex iitenria,& divifio, de qu ibu s lib. cu du m c it labetac
tentu r , vu d pl u ries nobis imngu anda vcmeq modo a u tem
rebiter îmì>u gnatu r . Gen u s pmf orm ali eil natu ra qu am intellectu s cognof
'
c it vt vazm potentem efl
"
e in m u ltis fednatu ra , qu iimd le&u s cognof c it,vt vnam
potentem cile inm u ltis,ell natu ra ,
q u a: ex parte obicfl i dicit;ro f or:m ali a liqu id im potcns ex ifi cre a
parte rei ac per con fcq u cns digitm s rationis omgmò dif i in(ì u m, ab5 f a co
’
gni xìone : ergo gen u s pro
orm ali no u di ca intri u f cca de
ncm inati0 cogniti fed cu s ratio
n isà cognitione dill in&u m . Min .
1 1detu r certa : qu ia ex m a pa rteu idq u ideil res cogn ita abintelleu ex pa rte obie&ì Fc tcnet ve
qu idobie&ivè dîfi in&u m à cognitione qu a ipfu m co no f cit : ergo
fi intel le&u 5 cogne cendo natu
ram generi cam eognof cît natu
ram vtv u am pa tente:-n t f
f e in pl u ribu s hgc v u ita s aptitu de ex parte obie€lî apparent , vt
Qu idcbic€tivì difi lné ì u m àcogni
none qu a c0gu 0f citttt : fedN ik,tas infimu ra c um cap clt: te ad eff eu du m in u lu ribu s cibvnitas
. £ ì a impotens ex iflere à1>arte rei ,c u m q u a v iy natu ra .crcata (it:
…a ggrte rei divi l'
a t mu ltiplexergo ta lî s natu ra fic co ita dici:c bîe&iv
‘
c pro formali îq u id im
p0tens ex i ilere pa rte rei10 Ma tu ri»pmò=T…qu ia ge-i
n u s,pro f am u li non d i mmm
cognita concepts . teprzi'
cntnu tì :pl u ra dilsim i î î a horrmqu e di f f é‘
reu tias nonexprimente f ed coufiandente,boc enim term ino colle&ivo conven it ;m m cognol
'
cens
c ivesper modu m co lle&ion is cò
porxem is pcpu l u m pl u ra cognofcit conceptu conf u u dente non
ex p;im ente eor u m'
difi‘
erentia 3tam en talis colle€iio fic . cognit3non ef i genu s : ergo . I$m qu ia ì utellcfi u s cogro l
’
cens… gunericnm ,t t ta lem , eogno fc î t in cacòfi î tu th '
2 f orm a lia generis,—m in i;
modi f u ntm itas ,& aptitu de add'
f eu du m iu plu ribu s ipec icbu s per
q u a v‘
no oreàLogici5d'
flî n itu rgeu u s: fed q u i cognof citnatu ra…genericam vr ta lem non :m itcogn i tionem ,q u a i lla nat u ra eosnol
'
ciru r,vtex periem ia pa tet non
d i en im illa cog nitio ,cogniti0 ro
flex a cogn ition is, fed . cogu itio dìrcc
'
ta ration is generici: anim a'
isergo ra lis cogn itio non eil for«
m a]îs vniras aptitu de mm ,
f ed ha: c bicfl ivè apparent , vu dìfi
q: . f h;abomn i eogn itione.
1 Conf irma .Cenu s pro fimnflli dici: rdge&um adfl xam&rim
3
‘
3ea enim . m
'
pcc &mnali va i, fi&ione l‘
eel u l‘
a ac pra inde ll‘ c
.verfa le,8c u u $,iî lpcri u s au rem, f o
,omn imf u i in ob
‘
Vt ta lc,dî d tcpo
r
t
î
tfi îtntivè -refpe£hî ;pe q ‘Cd°
f eu ordinm u d fibi Înf criom zf cd
an im a l
concipit i
3î i
s
dcm conc ipir an i
:ergo eu m ta lis
non fit àparte rei coneìpimr,nbM llc€tu ,a c f i el]
°
et r
x 1 N ec w ict,qu odfi na ri per mod um gener is adfibi in f eriora nil al iu d efi qu am ox
trini'
eca denom inado ordina ti
provenicns à cogni tione ipf u m at
«mi
ri, vtgenu s ad fibi in ferior-a efii u x ta fo lu tionem ipl
‘
mn cfl°
e co
g:n itu m ordi nate, f eu relatè ad inrioca
'
: f edcfl‘
e cognitu m a nimalrelatc ad i nferiom, non cit form:l i ter ipl
'
a cogn ifio ordina te, (èn -telate film cognof ccns, fèd relati0,
re peei u s qu em ta lis cogn ij ofingit in obieél ozcrgo confi imitu ru sper tefiaeà u m fi&u
'
m ,8t cone u cntcr,q u i f itens ration is .Pr0b.
m T…
in g&riora : f qd ,q u idq u id cfi rèprz.
,{cntativc in conceptu eli obiea i.ve,in re reprz fentata ergo .ly reh
zè ad in f erior-a eli obic&ivè in ani .m al i relati cogni to a c proîndqcx parteObicfl î apparet
gu i milgmd îc
fArf .…x .040M fl obief învzmatq iale,v c. 3 9
tibnis,proban t pm alenx f ormaconfi iru i ergo foi u tio efi nu lla .
Prob.:mtececl, Ti n: qu ia gen u a npom f u pcri l:s ,& .vn iìxer fa le confl imitu r per mfpe&mn ad in ferioraergo (i argu ment: fi &mprobant…q u odmlis reiìyo&u s«efi cu s-ratioa ls,p obam , q u od
=m nfi itntî tmm
[ a itante
confifi itc s . Mai, co u fi alsm nani germ i nu s
ma li ,vt à certa menf u ra de f u matu rzl
'
edq u odLogica (it ignobi liorali is f cienti is provenit ab ente rafi on i$,q u od rof pc€tu enti u m rea
linm alia s [cientias fpceifi cantiùmefi ignobil iu ! et
‘
o em raribn is eilobie&u m form In gicz .Eroh .
m in.ex D…Thoma zopu f c . $9 . :dî 9
etni e:… ìì'
ti 1'
efl e flebili/i i…(Sr u ccmfiù»m di [d m I cm
'
m ;
qu ia ta ma : haber en.
rim e,ta tu m w ìw e,(9°u m'
4 9 . M .
"
1
habet cfl'
c .bencm ò D u m intd l:&m àu òiùtè mmmc u s u nioni: {feu feconda…o
rarionh .qu z d i a mobb&ivèzcr
se abbi :nobillm
V.
8 :‘
ja’a obic&ii
form aleLogic:
efi: forma , q u a confl î tu u nmr ia
(tru mcnta Intendi : kd hmc f ormae fi a liq u là m k cogq î tio fc il ìc
‘
ct
o rd inatè a ttingcns ta lia î nfi r u mé( a ,& c a ex trh xccè dm om
‘
i nmmcr
go obìcéh u n f orm ale Logica: efi
c u s reale. Prob.min. Per candem
f ormam , per q u amìntc llc&u é .dìf o
fi nn: ,prcdicfl , a rtific iosè dî rigitobîca a ,obîc&a (u nt difi nita ,prs
dicam,fivè an ifi c’ioù fed
per f u am cognì tìoncm difl‘inî cwtcm ,pradî cantcm ,fixrè di rlgcntcmì ntc llc&u smddh u r forma l ita ' di f
fi nìcn: przdicms, fim dirîgcns ohi c&a ,vt cfi ltxm î fefi u m o per
candem mddnnmr u bican ifl‘ìni
m am ,vì£b ncm (C1Iî cè t ,per qu am
potenzia redditu r v idens pari;tcm ,parîcsdenominata : fe u con
fi ltu itu f v ifm za go per candé f or
m u m per q u am intellc&u s dirigit
a rti f ic ioù obìc&a obie&a denom î na n tu r . &confi itu u nmr artific iosì: dire&a .
11 1 Cwq'îrm. ex plîcaru r ,
git obîc&u m ,per c ì dcm f orm am;M c&î oncm (c î lî cèt
g;;qu am
latclllgî t abfolu tè obi: , oh
le&u m cf t f orm alità abfolntè iatellc&u m ,vt cx fc pate! ergo c u mo :dinatè cognofc ìt obîe&u m , pcmt andem f orm am cogfi :î licèt artìflc îo fam , perq u am ot .
dinatè attingit obieùu m 0b'
xc
&u m eil f ormal iter ordinat'
e cogn în
l
m u lì
‘gd infl r u mm
df
?îcndî f or
m a iter u m n ll alì u u nt qnàm.
obic&a vroîî inarè
b rmalî tcr per cognì tionem ca or
dîxm è a ttingcmcm .
l Cmfirm. x . Iatclk&u m di f
fi nî rc hom inem ni l învoku lt non .
dìd t, ìnncllc u i dî fiî nìt, ta gn idoncm ;c
àu a
'
t ha nn i
nem ,qnem iflî ni tzf ed nil
rd u m c&non rcalczengo n il invo«
W…m k,
I I !
‘
n ; Refin. conceflh'm a i ; neg .
min .Advrob.dîfi inggmdì ;oblc&a
ih mdifiìnî ta ,prmdìc nta fiv‘
e artì
fi cîosì: dirc&a v ialì ter :'
nficnl ,conceà ma î . f w nah
'
tcr, (9°complet} ,
.ma î .& concefl”
: min . neg. f u b
ca difiî n&îonc con fcq . A&ìo
nes (u n t in du plici difi'
ercntî n ;a lice
f a u tpu n : fpech latîvx ,qu x ideò ta.
lesdìcu ntu r,qu îa nil ponu m in ob
4 z. Pmarmùfis .a u t rc l
’
pcd u s fed cogn ixio :;mmans ran:
'
on.de cj]èanima l,non : cprxf cntar c î u fin odi rc f
'
pcfi u m . Tì rm
q u ì a,talî s rc fpc.& u s non fignifica tu r .
p: : Hlas voces c x prxm cntcs i u dî cî ii1wnta lc . T um q u ia cogn îtîo…a d ‘
o
fet &1f 3 , c u m ,rcprzefèntarct in oh
î c£ìo ordinem q u ì vcrè‘
non efi Inillozcrgo adh u c metapho rî co ìn
fl u x u non ga u dct i lla cognìtîo .
ad ali u d , qnod n 9 mai .difl îng .
fi p a ;u tî fi cî q ration îs y cq u jt f a l m in. non rcp razfcntat prîmarfo , @
vari . ( g. .-
jm dcrfii o (95
I 17 AJv’n'mam dining . G.
DICC m in . aà u s qn îgpè i lloneq u ì td i
'
: ,m i } ca u t‘
ans —pcr ìnflu pmdîcnns animal dc rationa lî fig-4
ay m maté , 6( prim 3 rîò. fo lùxh atti ngî t
fl u a megaplgorimm p ncg. anrcc. anim a lîtatcm q u em pra dîca t ìn
con fcq . lnfi u x'
u s q u îppè q u em pc; concreto rati0na lc .de-q u o
tit f orm a ra tioni s ,.y g f u a m fon ia il lam p; dicat c:: tcmm hoc m u q
tu : cx f llcntiam obî qagv cm; fi ll , n u s p;x i îcatîoa î s cx c xr'
cerî ncq u ìt,rcalî
,s cntîtfl ti u è , qe1ìa cqgn ìtîo a lt, qu ìn in ìpf o wcrc ìrìo rcprmf cm
cnzìtas real is . , f ed non înfi u x ì u è , tcntu r in ebî c£tî s rel}: c&u s ( ub
q u îa non commu n îc at c fg'
t fl u ì . iqfl i , & przdîcatî , qu os î t1rp non
cx ìficncî amf c: lcnx s ac ,pgphydè _
CR, h abent fic,nt«ceìmggq…x înoxi
infl u x u s ;gxìxgì l}_ensl toru l u r ex :QÎOM W Ò rM
p'
rx cì sè in co ,
‘
q u 0d forma qu a , minata ad î pkxm Ecm} tamen .
non cit,rcpra: f ème mr s e (i cflct. li t. mil ione, q u mprimarîò terminata :
q u idem argu mqntu m probat non ad nam rc m ,& (ccu ndarîo f cu_
cx
po f f'
c etiam chîmgrî cè apprchcn con fcqu tmì"
ad îpf am;h a f elpe
di in obk&o o rdin<llh gu cm i u re d u s illi m ion î s non rcf u h nnt cx
neq u it habc rc q u i a rc fpc&u î lli u s cogn îrîonc , q u a: Pr ima :-ibtermi
fiC Cl]ÎlDQI ÎCÈ,CORCCPÌÎ ÎdClfl‘ V f ng m“ 3 d ÎPFOS,bCIJCTQHÌ CITCX cog
get argu mentu m q u omodo f ei l‘
n ìtìonc , q u a: primariò. term inata !
c èt cx v i c0gn îtîonî s in re .infi u cn ad an imal , n rìona lc cx.
cono
t_
is ca u fctu w, qu odà pa x:;cxcì cfl ìz… f cq u entî , f en f ccu vdan o ad 1pfos.
mou heb a. P: : q u ockcgafl u ad pgimam m in.
'
n a @oJfi înfics prob. ,mcraphorî cu s confiftît în co, 1 3 th a
l i bi.…c
v
î u fdcm‘ mm.
er cognîtîìoa cm n'
a f'
entm : \or rob.neg. qu e am: qnia eogn î tîo
Bio inter il la obicf l?aPh1ter qu x u glia fignatè—fo lùu x a$ tn30t i
cjcm î :non dt
,ordo: m ent anîmalimu m rau onal u qu
‘:s u
. .ND lgmzed by GO(
Art. Qnd/wx fit 06‘
Î257ì4m 4 5
u nmwoxu u Hob-m ya W im ,
13 1 fih f e'
0116è6: îfi f m: la°
rcr ,
( sv ay ,
-mb °8HÉng l ni l î n-voî u ì u 10n reale {ìm hdnm :
'
d qu od
dg'
n'
vinm‘ìo còfi f c'
q . [ ca mdnm,ràu dd cgm
'
0m? "é x,l h c a f in: dif
f im'
édriy‘
‘COÙ'
CC&C f cq . D i ffi
:fi re hò xtvlbè ljx'
î'
v3 ì h om inem d'
u f
.Verìtu ì ch u nch tionl s y re i u dî fi nir! fi“
flmmtu r v ialîter in
fi cvî idem efi f onnmlîwr,q u î a î u x «
13 Hù:c fm ad x…còfi nmp rìncî .ta f u prà'
dìà a , a&io agentì s el‘
tfieri
:pal ìs argu m èri cqm c ll'
o anwc .ncg. lpfi u s termini .51vc rò diflìn îri , fe u
;onrcq . q u ia dblo l u ta c dgrxìdo t—efl
'
c dìfi ìnî tu m f u m attxr fo rmali
a&ns , gno intclk&u s {pec u la tt in
o bic&o,
'
q u od i n igro gmfiwgonì,tu r,ac pro indè ni l e x Vi mlî s cogn î tîoms adgu
’
i rit obîc&u m prgtcr
in fecam .denom inatiq nè cogniti at cogrdfl o arfi fieio l
'
a atti n
ir in obic&îs ordìncnn , q u i in ip3 non pr x f u ppon î tu r ac .proìndè
q u em in ipfis debe: eî u fmodì cogn it io elfi ccrc . N ec . cu m dìc l ru r ,
q u od infir u m cnta l'
c îcndi (u ntob«
v tordinatè cognita ly vtar contra in rcà o artificm , î noblidcfigm t denom inationcm q u o opcratîoncm : Et licèt homo ,
-c x u i u fm m ab ì pf 1-coèn î tîonc q u ì dif fi u î tu r, fit a li u id tea lc ,non
pro f ormali înnfiùì n éîtì ;nam t ogo etttamen in f a&o e e f orm a li
n irî o ,fi f u mztu r ,m fi&îo pfi c ì5è ter dì-fiî n ìtu m fi ne artifici o ra tiod ì vìa ,&m dî u m adtbrmam : t -
n î s;fi cu t lî cct lapîdcs ,& lìgna ,q u z'tifi c îo fam ,fi vr fpcc u la tìo , o(kfinî s co f npon ît ars dom î ficandî , lì nt a lìcx trî n fcc u s, rcmoru s î u x ta i a in q u id natu rale , neq u c u nt tamen c fdî&a zDefi nat ergo ordinem qu ì f c f orm alitt r ,òccomplete com poex parte o ie&omm fe tcnct rfi;a inmodu m dom u s fine form af abq u o rcpm f
'
cnt1rit u r, a rtific ia li .fi ciosè -cognofcxm
'wr.x 3 l d
ni l înv0hi î tm u ra le , f ecu ndu m id,—
qmddicn prq n fiù, conccdantecccì.id,m ex pm eab
- n éh,ncg. —‘
confnq
4 4 Q{Mfl . x'
.
tien i: G qu : ref u ltat (u ppo
n î t ia mconfl itp tmn obi&tmn f o n
m a le Logìcg. Pxob. m a l , Tùn;
q u in f orm a ration îs ref u lmt c x
cognitîonc term inata. ad obîc€ta
per modu m (npcrî orìs _j pt
°
c.
riorîs ergo (u pponîtobî,c€ta i amcogn in rcprqclèntgta pen n a ?du m (
'
u pcrîoris & int°
c rîoris f edhoc modo f u ntobîc a rcà è
artific iosì: dì l'
po lìm: ergo f u pponî t
obîe&a artì ficios‘
c dì fpo lî ta . Tîm:
q u ia f orm : ration îs l‘
u prpon î t opc
m tîoncs iam dircéh s ìdcit tefl‘
e
rcprc en nnte5 obic&a : ergo l'
u p
poni: obîc&a arrifi cìosc dî fpofim.
Pate: con feq . q u ia mediis obie£tìsa nificîosè dî fpofitî s dir îgfitu r opc:rationes intellc&u s;& au reo. prob.
opcm: îoncs vr. rc£tè rcprarf cntan
tes obî cé ì a (u n tca u f a f orm a: ratio
n îs : f cdcfi°
c&u s f u pponîr ( nam ca u
f am confi îm: am :ergo f orma ra
tionis f u pponî t opc : atîoncs iamdire&as .1 3 4…Confirm. Si u îs rc f u ltat ref
pc&u s ration îs in gno ad plac i
tu m ,f u pponit figu u m ad plac îmmconfi ìtu tt1m zcrgo fi q u i s ref u lta t
r::f'
peù u s ra : îonîs în obic6tî s w ific ìosè dì fpofitîs f u ppomt obîc&a
artifi c iosè dì fpo f î ta . Patel con f cq .
antec .proh .ex co ,q u od rc f pe&u 5
ration îs ,fi rcf u ltac,fix u it vocem
dcfi înàtam f c u . împo nam ad Ggn î ficandu m hoe .vel illu d kd vo xfic împofin cfi forma lìtcr u m
ad placitu m , c u m in im ione
confifi at, q u odvox (igni cet ho: ,vd î ll u d:crg0.
3 3 ”gener. f acq s doma:
f acere. figmcntu m po: îùswflmo
du s errandi ,& f a llcndî , q u ìm mmdu s f cicndì : fed Logic : efi moda :f c îcndi ,non cr;andi a u t f allendî :
ergo non efi t’
acu lta sdoccns f acerefigmcntu m : f cd fi dircà ìr .& lìgu :u àlu bcrct pro obiefl o *c ns ration îs
'
,
c il‘
ct fi cu lm doccm fi ccrc figméti u n ,cns (
‘
c i lî c‘
ct rationis nod nila li u defl ,q u àm q u oddam men
tu m : ergo dirc&c (igm : non
mfpicî t Logica vt obic€tam cm
x arionîs ,fed vel n u llo modo vd
pu re con f equ cntèr.1 3 6 I le/j». difi îng . m aî . f u p
fpo£
a i : obîc&a a rtìficîc sè difpo rra,
infimi , conccd. ma i . [ brm lìrìr ,(9
‘ ìn f ai loeflè , ncg . m a i .
d ifl îng .mîn .vrartìficî osè dî fpofi tz,
fi ?‘
f rtdlf tì f , in f af fo cflè , conced.m in . v izf irer,(9
°:’
n fim'
neg . m i u .
AJprima:»m in . prob. confi at cx
dî&îs f u prà ctcnîm fo rm a ta
4 î onis re f u lmt cx co‘
ti0u c : cr
m i mta prim ario , xgnatè abob
î e&a,& f cc u nda rio cx crcìtè ad
ìpfos ré fpc&u s f u perìorîs info.
rioris, qu ibu s for ma lità: denom îo
nanmr obîech artî f îcìo
‘
s
ìî1di fpo
î
fi
tu : à c î tîone î ùm v
lîtcr,8?%xî fieri dcq:opng
èlnantu r talia
ì u x ta îàm dida .
id: am dom u s, q u ì fpecu la adonotando,ditigittm id d&iòm s
'
ma
n u a lcs lta di fponé das;& dd lapides,*lìgm qu e ita cofiocanda,v: intentò.
c x ii‘
ta tdo mu s a rtific i u m ita q u i
m lt f y llo i l'
m u m (idem dc qno vi s'
a lia arte a&o Logico ) a rtifi c ìosèconficcm , ditigitu : per ipùm for
m am fy llogi iticam idea litcr pra:
concepti ,& f pc c u lativ ì: prgcognitì ad conîi ci é dii in c x crc itio .a rt€
=f : &u m fy llogill icfi medi,s opera
tionibu s rcél‘
c tcprx fc
n tì tibu s obic&a ,q u ntcnàs mcdh tu r priùs qu om odo term in i propofirionc5»dJ
'
ponî debeant , Vt intenti: ex î llatllogifi n i artific i u m :c înfin odiq u corm a artifi cio f a fic f pscu lativì
:
pm: : og nira przccdi t,vt fi nis l u trinf cc u s,& obie&fi ,ac proindî
:v : c a u
—fa (‘
pcc îfi ca ns tfi 91ÎSÎY3 opera ionzxm dite&ioncm ,tùm f c ipfam V!
'
in cx crc it.io cx i£benté tic‘
c t vncnî'
e«
&u s optmtionìi ip£1 s i f u bi'
equ atu r;1—fi c u t codé m odo pm ::di t f orm a
—do mu s tùm'
opera tione3 m ammicsvt dirc€t.zs ,tùm fe ipf
'
am VI: ex i lim‘
tem c x crch è;id cnim ,qnod prx c c-u
dit i u intentionc ,v1: fi ni s ca u f af p
°
cc ifican s q u am lìba artem cfl*
pofl ca in c x eq u tion c cfiì &u s opcr a tion u m ipti u 3 ami s, q u am fpcc i“Su t.
3 8 Ommî/ì x'
rmn a u tem in prim a
p trte di ftinà îo nis antcccd. q u ia nòdùm ettf ati: còpertmn q u omodo
‘
a Etìp agentis introdu ocns f orm am
ddu : braccdcn; f ormi introdu «
HimCram ,u n prx ccdentia f ci li cètfi li u sca u f a lî :ati s,an prgcedentia intelli
gentia: ita ,qu odca u l'
a li tx s f eu a tì io
ì ntc lligntu r priùs ,q u àm f orm a i a
trodu cta ; c alel'
nà io q u ip‘
e idemde ali is ;fi ion ibu s pra€ric is) non
ccn l'
emr completa , non intelleC'
ro
ca lore produ €to .Scdq u ia hgc l‘
pe
Gant ad phy ficam ad l ibros de
Generat .vbi latè agi mu s de priorita te ca u f a ru m , ideò pro nu nc Lo
gi ci q u oad prim u m pan em di f tin&ion is :mreccdens omm ittent.
I 3 9'
Adcon‘ùm . vel neg. antcc .
i u x ta
nam cx vi h u i u s con ne&i tu r c u mfigneto vtca in termino i lli u s viali s ordination is q u ì habet abim
pofi ti0ne ex rri‘
nf cca at obietta nòfimt f orma liter artifi ciosè direttan ifi per cam f orm am ,qn arfi opera-v
ti ones intelle&u s , v tdi rc&=e reprx .
fentant;hx c au té nequ i t ell'
e deno
minatio ex trin f'
cca nàrn c u m fi t
i ni il‘
tin é’
ta pro f orm a l i ab ipfis opc
ration xbf . xs denom inantibns n i l
alî u d rcpr.c f cntarent Operationes ,vr dire&cc ,q u am l
'
é ipf .ts;àu odq u ìfit, pater f a ti s ex die
'
ris .
140 Si d/'
M i .Q ]9dObî6&a , f e u
ms fia t rc&è mora liter dif pofit ae‘
,
E 3 ,te l
Q&4'fl . Î .) OMUÎJÎÎJ’.
m tg—arch Phi lofophîa: mo ra lis , non,
el i nliq u is rc l'
petì u : ra ti on is fed_ ,
pu ra denomi natio ex trin f cca = ergo
q u odobieé'
ta tî nt artifi gig s'
e di lbpl xu ,non ef i rc fpec
'
t u Logic:c a liqnîs
omo m tionis, ièdpu m denom ina
ti.o ex trin fcca . l’atet con f cq .q u ia fio
,
c u t obie&ùLogica: l'
u nt tes ,»t arti
fi cîosè dî l°
pofitx ,& direCtx , i ra oh
ì cti ù Phi lolbphi ,c ,m on l i s lìmt rcs,v tmora li rcr dire&x , & di l
'
pofi tx ,
N eg con leq . q u ì: direc’
tio
remm ,cfrrc a q u as verlhtu rl’h ilolo
ph ia m onth s, confitl î t in cò q u od
re;lî nt prmceptx vel proh ibitat,
q u x clenom inatio eli q u id c x trin lì:c u m ,& prgl
'
u ppofitu m ad f cic,m i .n
,
moral is di rc&ion é ,ac proi ndì: non
d i refpe&u s ,qnèfim dire€tione c ffi .
d at in obî e&is at dirc€tio reru m
c irca qu as verl'
atnr Logica , cò lî liir,
in ordine,qu i ci: non fit in obieù is,ref u ltat in i fisex direél ioneLogi
cz,x proin e ell ens rationi s .
14 : Adid,q u o argu mc u tùvrgc
tu r,difi ing .m ai . docens f acerefigmemi: nu lla:»haben:
nòc c f ._m
feg .figmcnciì ,ywu wn
tifi ca tis non llat;hoe a u n"
: refpe£h t
intellc&m moli ti nò a liter va lenti 3 .
;c rciperé’
veritaten é d i f allere,l‘
eàa priori ,qno poil
'
an t, m odo res di !"
gon cre ,y t abîpi‘
o perc ìp iàtu r;fient
a sfi w .vfi u m debì& cî yrospg
nemobbedì ;(nbcnimagu
proportione q u am lìImbea nt, q u a, tam en a v illa pa fi ln t
'
aaptiùs percìp,î , lh i f u i defer vit adm - i&è vîdy: ndu m,fine v lla per l
'
emin i
tione falfitatîb'.14 : D enia obi jci cs .lnfl u menta :
f cîendi , dcmonllra tio v . g. ca u l'
a nt
l'
cji tiam . f cd forma ration ìs neq u it.
ca u l‘
are lì ien ri ì c i : hge fi t al iq u idreale;ergo inll rrmenta f ciendi nòf ont f orma liter cntia ration i5.m
j.
dill ing .m a ì .a u lànt f c ientiì , oflìwe m a i .
di l l îng.m in…neqn it cau lin e l‘
eienti î .eficé h
'
r'
e.conced ,m in .olu'
ef l h è, neg.
min . con fcq ..Dem on ll ratio el li
du plex f orma lis,& obieeì iva : f orm a lis lìmt a c
'
tu s in telle& u s reprxf en tantee obiefl a artìficio :è di lî
pofita , qu i q u idem ea u f ant efl'
e6ti
v‘
e l‘
eiefl tiam i u x ta dicenda in lib;Poller .tales au tem a&u s . non eflhobrì,eth xm f orma le proba u im u s f n
pra : demonliratio obie£tìv a f u nt*
obied a per f o rm am ra tio
artitìtiosè dîfiaolî tdea u l
”
a nt l'
ci entirtm obici”…
14 3 Qu odfi die: s x . ,Licetobie
Q3 < dî fpofi ta per formamca u l
'
exi t l'
eientiam,non ramen cau
l'
ant il l u m ratione di fpo li tionigJe:Lratione v eritatis connex xomfsobîed imz,qu cnrealìs eli;hz q
u îpc l
m ill’
x omne admi ratìv nmdi ri/ì»'
le omne rar:°
onale efi admiran'
m .
nonea u l'
ant f c ientiam h u i u s con
d a lìon.î s crgò omne rafl'
male efi w'
fi-Z
bi le, q u ia fic , v el a liter dif pon u n
mr,fed ratione ven‘
tu ri s, qu a reali,
W ,,qgag egonnd i u W
Art. Q<aafî u ìn*fif 65lcf ì
'àn; [B)“ al itbr cu mfveri… ela den is;
poru xn Catìoxie . c omt1lenrig'
lapi
d1m ,& lignornm , Vt ratione tor.
m a li ,& ra tionea rtifi ci; ave condi :
gioni s ex aei a: vt «bedda ,
l igna i l lu m
f c ien tiam p'
er ibam veritatcnt ob.
ie&ivam vr pers ra tioneni
f orm ale’
m , per arrific io lìrm dif
golìtionem , x c per conditi onent
e x a€tam ,nd‘
canlìmdu m l‘
eien tiam‘
,
vtìne q u a dbietxtiam non ca u f a
ren t. Vì ldè ditting. amet—,cd. nodc :…f ant illa'
mwa rio m di lpofitìòz.n îs;vt ca u
{mdi eonced.anteced. vt tondin'
ohkvéqnìfit.e4dcitufi:…( leg;nfl tcoé d :
degn abl°
o1u te conleq .Q‘
1_ia i d,
'
q u od eil: conditio adzcm f n tdu nt‘
,
ett ratio f on n alis eonltintens arteh &a logkfl ia , qu am fi mtmu mm entn lciendi ,i n ci le a
'
rtef aà iòble&i f orma artisLogicalis;li
'
c u t dil'
polî tio artificiof a lapid u n1,& l ignor u m ;qu a: cit p .tta conditio ad protegendu m clkf ormac onll:imtiva dom u s in ell
’
e artefi&i ac proind
‘
e i ne f f e obieé’ci f ormails a rtis dom ifi candi n u lla q u i
pè a f s“
habet 3 rò obie£io forma lientitatorn natu ralem li1:e m at—
“eric,
f :cl .di f'
polition0m Ka rtificiolant,
47
f icti u m f orma le B ogi c c l‘t
tu rion î s q u od propr ie Obidé
‘
tivè c li tale q u i a lei lmcèt n'
u l lnm
a liadefl°
e habet, ni lî efl‘
c' obi cCtiv i:
À n imc llc& u f ed c u m non con'
verrantu r hr c du o 06:1{lnm fi rmd: le -Logica di cm rém
'
om'
s omne cm
rx :'
ow'
r efi obiaf l‘u i r‘f ar/nale l ogica?,:rellatpro co :riplcin
'
ento d0c'
lrinx*brclai tcr determ inare a ri qu a:li'
bet (bennda intentio ratioms de
qu a"
agi t Lo ic a comprghcnda-
t u r (u b obie o f ormali ; vel anTu bed pra:cisè é oin przhendantu rf ec u ndx intentiones di liin itionî5,«div ifionis & dcmonfimtionis, in
q u as f'
peeies“
dividitu r modu s (cièdi o bie€i ivns;ficqu emodu s f eien
'
di oli e&i vu s ,ptovt ea tri a com
pieé i itu
'
r f i t òbie&u rn 3 dgq u atmh
'
, f orm i le,& attri bu ;ionî s vt
f enti u nr Mag . i oann .aS. Thoma ,Mafi i u s,Parra, Linz: , PP.Carmel it. alij .
pl u m confic î u nr u r.îf ìw q u izplu
tradì: prìncîpì a'
di fpu tnndiy robabilirer in m ateria m i u sl ibct
163 Adcmfim . conccfl'
a mai.
neg. m in . ad tcfii rn oniùm D .
Thom;conf tat cxplî catio cx f u pra
dî&is;cu m enim Logica (ir infim
mcntu m f eicndi non ràm q u zrlmr
groprcr l
'
e q u àm propter a liàs
d ea th s, qu ibu s def ervir, vad‘
e il
li u s v f u s u endiru r przeipu è refpectu aliaram f c îcm ìaru m rc fpc&u
har u m docet D . Thomàs q u odLogî ca q u oadparrcm demonl
‘
tra
riva m non habet v f um propriè
,a&ivu m Fcìlî cèt,f od folamdod rigram qu i a inn a fenremiam
propu andam 9.»fcqn entc bofica pu dire€tivè ncz5l l‘
tìbàdmonlìm iom s a n u m id entitn !m ,ac pto îndè îpf a dì qu oad ho;vfirara pa fs îvè ; non tamen nega:.D . Thomas vf u rp a€tivu m Logi
ì a .proprîa m a teria , liccrralîsVf u s q u ia m inu s principa la , ibinonmem incrîr. A nàùtcm ox h ac
a ldoìtn1,®Mens-
, i n. Bsferves q u oèl
l ref pc&u Logîca:hoc c f tdî f g îmcn inrcr pa rtem dc
monfl ratî vam a lîa'
s parì c9‘
în
ordi ne ad a lias f g icntîa s, în ordi
ne ad q u as-
prgcîpnè a rrendîm r
vf u s Logic;u q u _od refi>c&u deù oh f&hrîoh u rh *a lîaf u :j f c îcntî aru ni Lògîèa f an
'
tùm potef th abcrc'
cp n'
cu rf u m in c f.—ru m form am ar
tifibîo f'
am m in ad hanc folùmdi rc&î vè conW rrar î u x ra fla timdì ccnòa;fi u zo fi f ep3 ,q u od n u llu s fit v fns a&î Ogier: in 1113 3 .Cu m au tem
'
In m ateri;s alî ar u mf c icntia rùtn Gan tdîf ca rfùsbî lcs, inarîvi ,a u t&Uaccs , prgòccc
'
u m dire$ m m 2d f ormam
M
d:'
occf iìvwLa?
cfl: g homodo dirc&ionk m a n u :
montiratìopetit per prqprias ga u ,f as principia procedere ,vndè,f olùdu bicamr, an forma artific io
f a , f u bq u a di fa ad in f orca »
darn .conclu fioacm’
fir c f f c&i vè
Logica ,vcl f olùm di tcé ìi vè;& df c pu rè dirc£fi vèà Log ica prob.
Phi lofbphia {v . g . c f ficir tiras de
m on ftrarion cs cf u oadmodu m eti ì
a rtifid ofixm : crgp Logicà adlam m odu m comm ons pu rè rii
rc £tivè concu rrir.l’rob.mi tcc .13biv
lo f0ph ia : fi î cfi t (in s domonlh afio«
nes q u o&d f u b’
i‘rm tiam ,g u oadpi l u
Cipi: (‘
c ilicèg feu pramifl’
as ,gu ibu gnirgn tu r.zergo…eti am q u oadrao v
y t0pr'
iam m atcr i am ‘
cx e. u cndodu m m*fi ficlof u m qu o ta les prz f cg u lns a ri is qùin nrs cnsì n
m ìmgdî fpoonntu r. Antcc ’raboom '
'
i nc &u …pl u fq u am dirc&i vè in
nîbu aconcedimr,& y ròb. conf cg»‘
fl u 3 t in c::swcrgo v t Phildf ophia
Modu s.gu î per f c u ond fi d tu r, fèd «per fires a éhrs:rp
l ìccr rcg‘
u‘
ias do
ref u ltat ad f… fitio u cm , ,m en lh—andi propri u m m ata
fi t principio agenteiPu
o
bfi a atiam: n i am ,f u fiî cit,q u 0dL0gic a a mm…f ed IROÙM UCW OÎUS -CWR fiYI N è concorra : omoi cx clu fo con
fmman tioé is, non'fit pcr fe
—fed
rc fdrar»ad pofitioncm (abitanti; 1 63 :dbîjeìe3 . 1’h ilo
'
fophia n c
dcmonftmrîonìs:ergo fi tabcockm «
q u id cflî ccre'
ièl qu od e tora lîter
pfi ndipîo , è qu o fit ‘f u biinm iadc g -
cx tra f pbzram f u ; vi rtu : s : fcd f or
moafimtioxfi sa d c pro i ndè fi tper ma : rfi fi cîofa demon itrnt’
ioriis’
ci{&v n phicmn ,per qu em
j rf u bfìau tla cmwfim innis.
D lgltlzed by Googl
'À rt. @omodoLogica,docenr,v vtenr,v c
n rioni5
Î0d ta ranto: ef i ex tra
P ilofopbkmfn ; cr:go taartificiòf a a cqu i: i:
”
ffic i à.
Phì101bph ià. .
°
169 Confirm. l . a&n s fideî
fi rm ata ,qu gdid tu r fides v iVa ,in«
volvrmr ordî u em ad obiccîtu m .
Chorî tatî s,tkcqixitfides fc (ola tales
a£tu s formaros d ia mi ne. infi u xm
$'
c&î î mcharitatî€ (ed afi n : Phi».
lo i'
oph ic i vr artific iòsè ordinati
involu u nt p rdìhcm ad obie€tu mz
Logiog : ergo‘ncqgir.l?hî lof oph h
fe .t ra lcs a&ùs cl icco: fine infl u
m c f f c&iVo Logim ;Cwfimr.z Sicl ogica prgb
‘
cr a li]; fd tm ì;s,&mLnifi rat in (iru mcn ta f cîcàdi fica ra rs f razno f aé tiva prmbcr &c
'm înif q
tr a t f raenu m arti E’
qu c'
f lri — f cd.ars
f rx x30fn&iVa cfi d t f ra:!mfl r, q u odm ini li rat,na n ars Equ cfl.ris c u i i l
l u d :n iùiflrat : rgo I::ogî ca cfi‘ìc ib
5
pru dentcr cx dqu cndì . f u nr intra
flahgram caru xn ,a cccdcntc l’mdcn
timdire&ionc,& fi ne v llo Pr u den
tiz conc u rf u‘
c f cé ì ìvosw
17 : Ad confirm. neg. canf a
lcm m a i . ca u i'
alìs enim d i , q u i :!
char itas , vtpotc vi rtu s pcrficicns
vol u nratem ,non ordina: aQu s vir
mmm oflcndcndo proponen
do Obic&ivè f cd împcllc ndo , è;
m ovendo f u bîc£i i vè q u od fine
conc u rf u cfi'
cCtivo fla re neq u ît at
Logica f cq u itu rmodu mmov èdì
i nid le& u s ,proponendo f cfl icèt.&
o fi chdcndo , hoc —modo o rdina:
obìc&a , q u i'
modu s lim ites dirce.
tionîs non c x ccdî t.17 : Ad neg.mai .
ly ficu t dicat,ritatcm in omn i
bùs , f ccùs fi'
càt fim illtu di
q‘u oadaliq u id, q u ondhpc . f ciliqè
q u od Logi ca pra:bcr infl i u mcntî
'
mfir u mcnra q u x‘
f c icntîwm ini (c icu di a lhs f d cnrtjs, & f rznof aa î :fi rnr , .n oru f ci: nria ,.c u i ou n lqi» va prx bcr criam - f rgqu m Eq u citr ir
inwfi ignrc ,dt demon&rarc«ad. f o a
km perrinetL0gîcam forma rationî 3 wrf a_
ru u darfo m da,ncg .
‘
m ln .qu in provtfi c:con dera ta cadiri nrm fphzram v i rtu tis Phitofo
ph ix adì u n6ta d imfl iomnam ra lis f orma rc f u lta t
Phì lé f09
dif crìren inan‘
tu r"
rtm bn° in m odo
ria nis non di per i: f a£i ibilî s f ed
per ref u lran ti3 m ad.: pOfi tÎO-vt
nem f cìlì : èr f u bih ntiazn&u s (bien
opî .u zî vi ,1»tfivîrrmgqnf r .qj èrrj iu fir opina tiva : et
'
la…genercnsr conc.
con feq: v refz'
c1'
a t‘
u f aflèxfirsppr'
natr'
v u s
neg . con feq . Logica docenso fiendit q u idem demon ii ra
'
ri v‘
e ,
q u id f i t &ex qu ibu s confi er f piopinati u u s h u i i1s
v fi xs a&ivu s efi conii…&io f y llogifin i Opim ti vi ex empli
c a u fì: f ormat} adoficnfioncm f u ar um regu la n tm ,weu m «dic it S;
Ìfog:'
finns efi "n°
m prina'
p'
s pm: proòxbf ilm vt ira
te'
, vel i : conficiendo. .fy liogifm u m @
“
ra frs genera: op:°
m'
mremî
q u qd totu m non .petin habitu m i
à docente_
di fi inéi u mv l :eri u è progrediens
pre fiet .
a f'
f en f'
u m ex.v
ru m‘probabili u m
f u s., 1n_ q u o opinio con f i f i it , non…
f icu t nec c iterei - o
.
titan: Logi ca: docentis f edc u in f ‘
o
dmn habitu s opina tiìvi nom i u et o .
g ica: in f ign iti ,11 in m ateria Login :;i ii f orm arnsdi f—
“
c u rti s acspro inde
n u lltwg&v{tts a&ivu s q u i ti tu lo
taiis pera : hybimm docentedif
19 3 H ino dd a . replicam di fi .m ai . di f pu tatio probabi lism m iem m:
°
a r:bnr qflènfi:r ad amm p.:rrmneg . mai :fii : rab
'
dflì nfit ,f î ta nn foi;:'
mrnfin'
oa rwcrirerìr còc .m a i . dif i .‘
m in.di fp u tatio prebabiii s cu m de'
(ermr'
nf
n'
one gflm edW M €gc
neratopin ionem .m nc,m in .fiw r.:
(9°c u ni f tln ìrxqmfin°onaw f .
…nerr. m in . con feq : nàm pri
m òmodo.?. u n pta , clifpu tatib r
babiUs.fblu nx i rrxpomgi nrnj u g:
QLM/Ìio i f ? ;wmàìlis .nem ex amen probabi$
l iratis vrrin i'
u e parti s q u o di fpo
n imr i u tell u s ad f cientinm
prq inde perdi ef f e vf u s s a im s
ex.erciri u t
'
n f eienri:e da crntis di f
pu tare probabi lita ;f ient caiet di f
ponens ad ignem produ c itu r abagente ef ficiente f orm am ign is.
Segu ndomodo f irm pra dicit alien-f
fi nn f orm idolof u pr f c ieu t—ieco
°
nà
trarià ac pf oindcp eq u i t;ef i'
c vflrs
illî u s . N ec D . Thom as'
docet a li.
u idh u ic fc l u tio'
ni conrrar ifi;nant
:cèt f gpè ratiomedio difc u rfh ro
babili declinerper a f i'
enf‘
u m frou
n‘
ridolofixm in,vnan gpartem, ref int
vltcri u sprobarc ,q u o ta.f trnpet
contingat,& q u odd u m ,continj g
f i t ta lis an‘
coru s v f irs a&ivu sl ogicgdoeenris,& non habitu s opinativi ,q u i d id : u rLogica vtEs,q u ra a liqu qc i prm i f i is ,vc l vira u ef ita ra
°
Lpogicaì .
A'R1T i V .
Yrrwn: l ggr'
cq rtf dcnn'
at (9'm i
Te m'
o::i modo procedam
,u s,prins determ i«
u s an Logica fit, f cientiaf u bq u a.
f c rrr,a l itate i lli‘
compera:ratio
_
l‘
c ien tig , &‘
pof ien dec idemr ,
qr cmcdo ci convm i at ratio artis.Sc ientia a f i u aigs , h abin- a lis di f
'
o
crim en infinnavi tm ì s in proem io ,
‘
qu oddificrhn en c'
c fili it in co ,q u od
f d é tia fl u ali sef i a f i n s f ciètigbabi
tu a lis,& f ci é tî a habitu ai i s efi habi
t u s ,a qu o procedi : f c iEti a
f‘
c iî tia habitu a lis efi . .hr£ lrm m m : ,
'Art. 4 .
-
‘
V,trèm Logica fit f a
'
wn'
a dn ?
16 Jie/p.-
coneef i°
a m ai . neg.
m in .Ad eiu s prob. di fi ing . antec .
kibi litas efi pa fs io entis abj'
afu re
fimpn‘
,neg . an;ec . ef i paf sio entisjweu mdrm m m i ,conced. antec .
di f iing .conf eq .qu ale f u eri t ens ,wtmm alterocm eem ,conced.confeq .
òfi’mèfw w ,neg .confe .Ens ab.
f of u tè f u mptu m ef i c u s e addito ,& prowdicit ordinem ad ef f e,f eu ex i fiere,& in hoc f en f
‘
a ens ra
tionî s non ef i f î tnpliei ter &;abf'
o
l u tè ens,c u m f oiìu n ex i li ar, f cc u n
du m q u id,& obieé i i u è .l ìn 3 vrcu maltero conu ex u m;ef i ens Vi refpic iens Pra:dicatu m q u od verineceflario aiiîrmetu r de ipf
'
o, in
h oc f en l'
u cu s ration is efi fimpii ci 4ter ens, q u ia pl u ra dc ipf
‘
o p"
u nt
W rc enxmti ari per propof î t nes
necefi arias,& zetema: veritaris v t
q u od f it ens.fi&u m , q u odeon f if i atin cognofci , q u odpo f sit f u bijc i ,prmdicar
'
i ,& a lia Hu i u i'
modi , q u odex prc f sèdocu itD .Thomas u zf i .
.z…dePotenti;art.: a d vbidocet
ea s dici du pliciter : o m'
a qnd
à'
u t’dìru r per dccem pr.edìcxmmra;alia
modo, qu od f tgm'
fitdt vernarem propo
fidonu m. P rimi modo(ìnq u it D .)non pmfl dm
'
a lìqm‘
dcn: tu'
/i in redi
qu i!pont: .
'
f ecu ìrdòmodopote/i dici rnrow x
‘
f lu d de: u n af firman'
u a prcpcfrio f ormaripote etiam [ i in re nihil
per qu em modu m pr:'
nm'
onex
67°neg…rfi oar: cu ria diru nru r .Cu m er
go f cibili tas f i t pa f sio entis u on in
prima , fed tn fecu nda"
aeceprio u e,fi t con f eq u ens q u od ens rarion isf i t veri f cibi le fi abfo lu t
‘
c non
fi t veri ens f i t f c ibi le f împlic iter,lic
‘
et abfol u tè f i t tantùm {ccu ndu mq u id c u s .
1 17 Er fi :'
njics .C0nnex io enris ratio u is cu m f u i : pa f sion ibu snon m inu s efi connex io ration ls, :ac pro
'
md‘
e connex io fi é i a ae ipf u m cu s rationis ergo fic u t prepter hoc, c u s rationis efi
'
ens’
f ecandu mqu id etiam connex io i llinsc u m l u is pa f sionibu s efi fec u ndmn
q u idconnex io : fed fc ibi iita 3 ef i ta«lis per nos ,qu alis ef i connex io er
go f cibil itas entis radonis ef i fec i:du m q u id f cibi li tas, conf eq u entèr
q u e ea s rationis non ef i f împl iciterf cibile.Seewdòin fi abis.Pa fsiones f i
nt) cu ris ration is f'
u nt q u idf ic u t ipfixm ensm ionis: f ed
inter ex trem a fi&a neq u it dariconnex io vera ,àc pra indè ,nec qu a .
f ìm plici ter fi t tali s ergo talis connex io non ef i f im lic iter talis l a
'
/la .
3 (&gliber c u ria in tantùmef i fimp1icirer connex a c*.1m f
‘
u is
paf'
siou ibu s in q u anrùmef i ca u f a ,à—
qu a'
veri dhnanamy af siones :
D lgmzed‘G ( )Og
7 Qigdfl . T’racmìa lir:t u t fia: f acili3 ì ntelleci u s
.ad
a ttingendu m obie6i u m f ecu nda .
t iu m .
Refiwmf . ad : .concef l'
o an
reced. di f i ing. con feq . non ef i ob
ieti u m f ec u nda rinm rcfi:ctiìu è adiwrc arringenrf .sm Logic.tfem v tr4h
'
r
4m'
ngentfd efi , coa ted. conf cq . w
drr:'
ngmtì4 intellet’
i u : efl , neg .conf'
eq .
Attingenti :t q u ippef c iem ifica en
ris rationis poreli con f iderari vtta lis attingemia vt attingentia
i n telle£i u s efi : vr talis attingentia
c ii ,non ex primi r dependentiam ab
ente rea li , q u ia dependere ab i llo,e f i qu id comm u ne omnibu s ad i
bu s intel leé i u s à fofo ente real i (‘
pe
c l f icaris;czteru m fecu nclu m com
m u nem rationem atttingentia: in
telleéi u s abi llo dependet, q…in
telle€i;u s attingentia non f oret n i
f i a l iqm modo cònotaret ens rea
le,c u i u s f’
pec ie5ef i f emper ca u f a ,&
o rig’b c u i u f
'
cu m qu e a£ i u s. Sicnt
a i i u s chari taris erga Petr u m non
d if i'
ertaba £i u charitatis erga l’a u
h m ,q u ia attingit Pottu m in ordi
nc ad '
Dcu m , in hoc enim pori u s
c onven i u nt il li du o a éins tamen
né i u s charitatis non f orvet f i Petrfi
non attingeretin Ordine adDeu m ,
à‘
qu o f o fo f pe’
c ifieatu r
c haritaris.5ed h x c f pe&ant ad lib.
Anim fl i ic u m ,vbi art. 3 proba
m u s ex pro f'
c fi'
o cu s ration is ef f e
obie6i u m tantùm f ec u nd1ri u m in
telleé i ns .
5 Ad dif ii ng . an
reced. Po f i de V ici ani di f fic u lta
tem i n attingenria obieéi i prim a
ti} lu bim nu l la relief: diflî cnhas iq
attingentia obieéi i fec u ndarijcini:dem habiru s ,conced. antec . in at
tingentia obie£i rprim a ri;potenti: ,non ef i di fi î cu ltas in attingentla .
ch ie£ti f'
ecu ndari;pa tentia: neg;ani ce. ln f ioq u e argu mentu m , u àmin via D . Thomaz per q u aml ibetdemon f irarxonem ita vinc itnr di ffic u ltas i f orm al is erga obie£i u fix
primariam habitu s vt al ia s habitu s non fit necef f
'
a ri u s vt eonf i abieart.6. tamen nori ita vincitu r perii lam di fi îcn ltas erga obie&ù primari u m intelleé in s, vt a li;habitu s ?
demonf irativ i non dentu r erga i l«
’
l u d,a liàs vn u s tantu m habitu s (ciè?tifi cns f u fiîeeret ad om nia f eibi lîqv
n u li'
a e f i ergo pariras q u oad .b.
oc»
inter obie£i u m primari u m potenrie,& habitu s. E ine intelleti u s
'
efi'
ma riò fpecu lativu s & tantùmec n ndarîò pra€i icn s in probabi
li f ententia plu ri u m neganti u ttldifi
°
erent ias per fe primo (pecu la
rivî per feprimo praCi iei pofl‘
:
v lli entitati competere c u m u
m en ev idens fi t in telleé i u m indi
gere pra:ter habi tu s fpecu la ti
vos,habiribu s q u ibu s permò determinetu r ada&u s005:
Adìd tandem q u o…gu mentnm vrgebatu r coneef lìm ai .neg . m in . Ad rob. di f i . mai .
am ei da t per ::m f orma: :'
nm'
n
g:: ens ration is neg. mai . per modu m termini er rrìn cei conccd.m ai :
Etdi f i ing‘
.mi n . . u s rationis ne u it
dare pwmodnmfi rma :'
mrrnf eex pec iem realem conced. min .per m
dm t'
cx tfi n[«î neg.min .
;,ol'i4
'
À rt. AnLogicafl: pra f î ica,vel [pim I.1l fì’d ? 8 3v u
'
rn;f u mîmr aboper: ex tm'
orr'
, adqu od fl onem îpf am q u a: î u x ta folu tîo
tion h.:bcr ordina »inb£ms [pecu lat n em efi Opu s) elf cîens : fedD .Tho
er°o pra€i ieu m f u m îtu r ab'
o re'm as nomine operis ex teriorîs in
o o o :ex rcrìori , ex tra u xtelieéi u m 1h l «tefhg u opu s , ad qu od h ab1tu 5 f
‘
pe
cet ex î fiente: fed pra x is efi Opu s à.'
cu f a u vu s non ordirîetnr f eu non
q u o f u m î tu r pm îi ien rn feu ratio d ìeatordn}em : ergo opu s,qnodef i
pra£i î cl :'
ergo pra x is ef i Opu s ex te‘
r i u s, opu s f'
cì lî cèr ex tra întelle£i fz,fi vedi ver f ìe abîntelle£ iu
pra x is,nbn'
efi opu sex ter i u s przedsè ,qu ia non el f c îtu r abhabitu diti
georg, (“
ed qu ia el ici tu t abalf a poTùm q u ia
'
prax is efi opu s contra dîtenda ah
'
l'
nielie£ iu
ii in é i u m ah'
fbec u h fl 0ne: fed qu odpm f sè"efi opu s foli u
'
s intelle&u sàfe u intra f pfìxm ,efi f ec u latîot
pra x is efi opu s ,q u o f i t alteri u s potenti;abintelfeéi u .
3 55 M e'
w ie: fi dicas qu odprax i; non
'
efi f o’
rxu a l fter fÌ:ficù‘
lado potef i tàmen c'
u m i lla i tî -4
cè°
eonc îdert ,m m eadem homin is
Corifi a‘
t . Spia ex tenflo adopu s f m
‘
t ab'
qu em :°nrellef iu m qj
'
rpreci u x ta D .Thon mm (1. M. dc
Veritat. art. 4 . er du m :ntef lectu s non fe ex ten agi opu s non
egtpra€i î cu s f ednon f‘
c ex tendîtad op u s,du m Opu s ,c î rca qu odverfàtu r don ef i opu s a_
lterî u x poten'
.
tig ab întelle£i u ergo folu m opu sa lteri u s potenti4; ab în tellefi u .
efi pmx îs àq u a intelie6i u s fit pm:.&i é u
,s .0m u ia con f iar ,pra: termi n;
fiybf‘
u nf ptam q u e fic prob. fe ex c
tendere ef i crm /é rmdm 5f‘
ed intel-ìle&u s ex tra f
'
e don tcndî t,du m non
56 ;Nm contra ef i_
! .j ex pf x -o verfàmr c î rea '0pu s qu od f i tOpu salt
'
eriu s otentî { ergo non ex -r
à q u o f nm î t u r ratî'
o pra éi îc î efi rendit a opu s, u m îd,c irca , qu odòpnsContra divî f fu m dbopere into» ve
'
rfa tu r, non ef i opu s a lteri u s porîo
'
tî , întra întelle6inm f°
cî lî cetma tend a . N ec d:ca‘
s gabddu m ime!nente: fedopu s; qu od precisi dî le£i u s non fi fi î t in eog nî tîonc obeîeu r ab AA . eppofitîs ex terî u 3 ' î&i î , f
'
edtran f î t vlterî u s addî rîgen
q u i a nba'
elîcìtu r ab habî tu dî dfi q u omodo cogn irîo fi t fixeìé da :rigente
‘
,é f i Opu s veri: interî u s, verè' f atis ex té dìtu r .N am contra ef i ,
3u î a
f‘
c il îcet —f ntrzt intelleé i u m maneu s:’ ìntelle€i u s ex tra f
‘
e non tendît, ùmgtgo non efi Opu s à q u o f u matu r tendît ad folam
.
e.
og,n î tîonem f ed}‘
atîo pra& îcî , ac pro f ndè non ef i d um pm: : ìsè git.r lglt tom odo fi t
pra x is. a de. Op u s fi sè ex te fi c ìenda co p u tto 9 fo lam
r î u s ref'
£i u h abi tu s î rîgen tis ef i tîonem ren ergo e igf .
f af c n on
Opu s ,aSîl u od habitu s f‘
pecn ih ri vu s tendît , ,du m
.Pm a sè dgîg l t ( l ‘—10 °
ord… s ha…biwa fd iieet (“
pec u la modo COSW °o
84 mefliq’
Pr é mialis.,1 5 Conm
‘
D u m £ol u tio ar dirigibi lis'
d f'
et opu s‘
f'
u f ii ciens de?f er it,q u od ipf
'
a cogni tio nom in are fimpiieiter operativu xxl .la tio ,veefi q u oddam opu sper ccr f eu pra£i i_c u m h abitu m di rigen,ms rogu las dixigibi le ef i prax is,vel r hoc i ntendit qu od f it adm o u m alic u i u s operi s ,& admo
d u m a lic u i u s,q u od fimili tu di narièfi t prax is;vef intendit,q u odfimpli
c i ter,& abf'
of u cè fitopu s,òcpgax is:Si pi im u m ,n on ef i ad rem prz f
‘
en
ti s litigi,; f'
ecu nfl
dam a u tem ef i f af
f u m : ergo fointio pen it u s ef i n u ll a.
Mì n .q u o ad pan em pate: nam
m in im i du bi tam u s q u od in îpfìsc u labi libu s e fi aliqu idper m c g
u m c u i u f'
di operis, v : doc u i t nosf u pra D .Thom as ,e : u o dedàx i
m u sLogicì e f fe [ec u n q u id,&
tem etiam f u f f_
î cetct ad f ic deno,m inandu m habitu m ipf am f
'
pec u «
Jationem elicienmm con feqnense fi f al f u m , aliàs n u lla efl
’
ct fe ientîa
p u rè (pec u lativa contra comm u
nem omn i u m acc'
ou em ergof al f u m ef i za rece ens. Prob. f e
q u ela .Ti m q u i a opu s l'
u f fic iens deanominare f implicitcr operativem.
a u t «pmi ii cam f acu ltatem ad ip ò( u m dirigentem , eadem , imòm a
i ori cu m propr ietate denom inabit;f i
_mplic itcr operati
ve/am ,a u t pra£i i
cam f ac u ltarem ipf‘
u m op u s ef ic ientem ,dc vt ita dieam ,pra éi icafl
-o
f im if î tu _dinariè a&ic am . tem , n ia ter u odw ii u odz.veropan em
pt'
r
ob. Opu s f impli le,C9'îllbod Zenim habitt
l:;di é ,c iter ta le mplic iter prax i s efi rigens ,qu i a itigi tad fivecu lationé zOpu s,q u ode fi finis f
'
cientiz fimpli f aeièdi ,efi operati vu s ,m agis opec ite: pra (i icx
: f'
ed f'
pec u ia tio vt di rativ u s et} : ip f'
e habit u s {pec u n iar igibi iis n ò efi opu s q u od fit finis
/ .nem elic iens .Ti m qu ia h abitu s di
(d enti : : f impliei ter pra é i icazzergo r c£ii vè operativu s, h abitu s ex e
n ce e fi opu s fi mpl ici ter ta le c u tivè o pcra tim s (u nt correlati
fimplicite r Opu s y a ,nim %d ipf'
u mf aci th abitu s ex ec
q u od ef i fi n is (d enti :: praéi iceefi q u em 3u od f aciendu m prefetibît
o pu s, qu odref pici t in telle&u $ vr
fiabitu s irigens:ergo f i di ri ens di
per ipf‘
u m operetu r,nò v tcontem mpi ici té r operatim s,& in f imp fetu r a lii s f
‘
emper f i liet in con p liciter pm€i ic u s etiam erit f im
templatione q u od ef i propri u mf c ientia: f
‘
pecu lmive,vt oòtra di fi in( l a: 31praci ica;fed f pec u i a i io vtdi
r igibi lis, ef i opu s,q u odrc f'
picit in
tellef i u s v tper ipf'
u m opu s eontempletu r fiq u idem ta le opu s efii pf
'
a contemp latio ;[ergo [pec u latio ,vrdirigibi lis,nò ef i opu s, qu odfi t fini s f
‘
cien tiepra éi ic _x .
1 59 D enigtu’, $i fpecu fatio YC
plic iter operativu s indepra£ii«c u s, habitu s f
'
pec u h tionem.ex c«,
q u ens . Tim tandem nàm pra£i i
c u m operativ u m idem Jona:u oad prefens apu dD . Thom a m
,
u pradî centcm P ra£ imu m ergo wel
opm rtiv u m, u oddiv iditu r contra@ec u «Im
'
wm: f e f i f emel fpeeu latio elifimpliciterOpu s,habi tu s ipf
‘
am eli o
c ions efi,f impf iqiter Opera tivu s: e:
go'
praé iî cu s,'
1Ik
6
65‘
Gi rl fh1ddrìgî t eb.1remplettrr.: e rgo di ri
gi r ad Opu s, q u odnon e f i contentpa tio
—l ed pt.: x iS. Prob. a u tec . Lo
gica dirigiqBh ìfof'
ophiam ,Y.?3 ;Và
:
h x c‘
h x ra x cgu lnsbogicg c itoà’
difi nitjbnem : e€iî c î1t d i f fin itiou em :
hominis: f'
edLogica'
per dif iî u itio-î
nem homin is non con f emplatu r :ergo non dirigir ,
:t eontempiew;.
" f l { to
6 Refi n ommifib antec .7dîBmg. co u f eq u ens di rigi i adopu s,
q u od non d i'
contempl: tio ipfiu :l ogia : a mi t. con fèqu cns alteri»:
Fim i : neg. conf eq. Opu s ,adq u oddirigirLogica ( u nt: obîe&a afi nmm f cien
'
tiam m vt ordinate di f‘
po fìta,atîi u 5v erbf q u os dir igi t,f u ntia fi u s a lioru m f
'
cientiaru m , q u ibu s
ta lia obief i a a ttingu nt &eq u ibu s ,a&ibas Logica noncontemplamr;
q .l i : non i n nt‘
eliciti abipfim ca ti-'
l
t-mn plantùt tamen ali;t (Ciencin ;
q u ia l'
u n i c'
a i u m ex ercitia cOn
een xplatiònes;vndè n u mq u am di
d git adaliq u id , q u od fìt ex tra gen u s 'contempintionis u od erat
need f ori u ùx ,vt>efietpra Nec
ex lm in feras q u od Logica non .
c ontemplet’u t qw
'
a ali u d efi , q u odnon contemplotu t per opu s ad
q u odd irigit, a lî u d qu od non contem eru a r.r n&in ,qu ibu s ad
me i opu s dirigit per a&u s
etiam q u ibu s tali s operis na tu ram*
docet primu m ef i ve ru m, 8Cpro
pri u m f cienti=e f'
petnlativè mini fterialis,q u azpr0p0er al ia rnm (blen
o e
marxòm f i:tu ta f i cu ndu m a u tem,
ef i c u mino f fl fh fn.
Omifi in m a u
u i a f erm o ef i dedi
Prob. enteced. lHodtf u fiì cît,‘
eicntiam f pea fl : ti
onis
deremodo compo fìfi vo
i u torio :f ed f'
c ient_
ia p u rè f'
pec u lari£
v: proeedit m odo ref olu torio;
non , comp0fî ti xf o ergo lic teu
deeè f'
u f’ficit vcnòn fi t f cientia p u :
rè fp: cn laìi vx ;mc toindi: vt fit
ientia pre£i ica . idemm er i
Scientia pu rè f'
pec u lativa fi f iit in
conta n ph tionct‘
obkéi i f ed
[denti: qu editigitgnomodcr
enim immediatedìfl at,q u ando ,&in q u ibu s mrcu :i f ihntgs vol u ntasdebcat applicare imellc&u m adf pcc u h fldu m vt: fpecu iftt
'
go lì: ho,od ia non vt f it vera intra f incamfpec u lationi s ,de qu a Vernate (
'
pe
ou l
:tiv
pPmdentia n
(
o
;:icu rat. N
ge: oc eq u ina: q u Logica
pr.1&ica q u ia aé i u s ;q u osdiriglt,dependent inTu i elicienti1 abapfi»
t at
àt
ài
àe
cgplt
àntatis.
'
N ì rà: al it
àc
‘
ìiàf i;
n cant ;alia q u i
:lîva ntu r à Logi ca ,
'
Vi dependentvol u ntatc
’
:Logica enim di€iat r ei
dik-
adiu em comm f'
pec u larî vam'
,
fi'
vè elicia nm f in debito tempore,f iv
‘
e non eli ciantu r ; (ivi: volu ntas:
;ppliu ns ad i llos f i t bondi : f ivòmonc f ia ,deq
ù
u
înon c u ratLu gl
«.
ca'
neu adip x x llo .modo atei
1 7 1 A l z….m mî fl'
o an
neg. con feq . N u m f i a rsnon f i t f i ri éi è opera ti va ;h abet per
q u id&: nn fl i terdi fi ingmtu r àf'
cièà
ti a ,e fi°
e f c i licetdim&i vam pet cer.
tas , determi natas reg u las q u oda ccidi tf
'
cien tie at pra îi ic'
u m , f i
non f i t f iri&è operativ u tn,non ba
betpci'
qu id diiiin9u tu r fpeeu
lfl ivomamdi : ?w ad‘
u odef i lati: »tale.C<q u e li ef i i;f
lf l'segitu qdo cu latîon is ,e f i haben —
pro lì).10 ne -ipf u M ef fpec u la ri ,qu od ef i f or male m u n u s .f eie u i ih
pu rè fpec u lati va:.Dm
'
qtn 951°
)fi Logica dìfl q—gìtd iflînkionem .
vp calem : ha c efio pu s ex temu m,z. ergo
'
dirigit0pu sex ternu m ,& confcq u enter efi pm.
i i ica . dirigirdiflìhi tionem vocalem ein: fim 014 9«riche: neg. mai .qnoa £fl
'
u sfignìfiari… …eomx d.mai . fed fe‘.c u ndu m. hanc diflinitio Voca l i:u on ef i opu s ex tetu u m . , f è dinternn um f oli u s inmlleàm , Vi idò»neg. codfeq .
f“
i
AR T. VI .
1 74 ;°W t
‘
m r u m comò1n u u i iam in ter AA.
Tententì:a q u od (denti :: habitu og.lis,de
aqìu a f
‘
o la loqu im u r ,c on f ì f l itin q u tate ex vi prioris demonfm tionismm:: permodem fem i+n is ,qu o ì ntel feéi u s redditu r f ac i lisad fini i les demon fi rationes confi«c né da5, qu a: f ad litas nom ine babit u s defignatnr s inq u i rim u s, an
imc f aci litas , fìv i hahì nu s f'
c ìentifi .
t u s fit.fim lex qu al itas. Nec di f'
putamm;f ed
pfhpponim u è Logi ca? ef}
f e vmm f cieu tiam . fecu nè am i‘
ped em athom am ,v u itate def u mpt:abvu o obieéio atribu tioni s , abi mo fineint: in
'
f'
eco adqu em onu
aes fd_entig traih tu s ref eru u tu h
wi .6 Jr:Logicaatenùs nil Logi
‘
ca "con fiden t…q : o :l non ordiner ad perfeti amn0titia un f u i obie6i
'
t,
attribu tloni :
c’
omparandam nec enim conce
dmtu r etiam def endeu tibu m
&ientiam e ff e compo f î tam q u al itatem plu res Logica: f
'
pccie d'
u i in
&x‘
. Htc igitu r vnitate f‘
pecifica.
[ u ppofita x ertimr in vtru m ,anLo
gica f i t compofi ta q u a litas ex plu
ribu s ln bitibu s,ita ,v t ali u s habi tu s
adq u i ratu r per prim am demon f ira
tionem , a li u s per f'
ec u ndam Gcdc rel i u is;vel an pe tiùs f i t vnicu sIndivì 1bi lis habi tu s , q u i adqu i f îms per prlmam demon firationemf u fiî cî at ad omnes fin las
(c ienti : conclu fî om s demo an
das .
Sr4tm‘
twr qon: lnf n .
leriq'
u ePP. Societap
tamen conclu fîonem prn et Thom i fi as omnes,
q u os inter PP .Complu ten f'
es l'
em
per connu merates volu m u s vt au ibu sA u gc licaDo£i rina m agn u mendoris incremètu m accepit,te
ncnt etiam Ru biu s,Caberu s,Vaz
q u ez, Va lentia , Salas q u os ref ert,8; l
‘
eq u itu r P. (&iròs dif pu t .Baci . 3 Prop u t i llam extprof ef
l
f oAngd î cu s Do£tor .q u x fi .
a rt . 4 . in corpore vbi ait: Hsbimsefiperf ef it
'
opotenti: ,omm'
s m emperf efl :
‘
oproporrz‘
om u rf u opa f etir'
br'
b'
i wd?
tienes Logieas : ergo f aci lita s ado mnes demonflrariones Logic: sd ì: finîplex nalitas ac pr
'
oi ndèLogica con diens in fi ci lirate adomnes fi m demonfi r= tiones. ef :\
fi mp1ex q u alitas.l’rob. min iHabi
tu s adq u ifi tu sper prim u m demonflra tioncm Logic am e(Fad omnes demonflrariones qu a!.com incntnr ( u b codem fpeeih cè
morivo : fedom nes demon ftratio
nes L<
:gicz còtinent u r Pu bcodem
fpccifi morivo ergo efi fi gi l î tas
ad omnes.
4 77 MLvidetu : certa ex eo .q u <>d
CDÎ L c.gî(a “R RD ? à d
H On v
A‘
It. .6èZnLaj ic4fi tfimfi/Mrqtmlims'
?'
n o‘
? M »: eil ‘t. I lleparticu la .
:rls propricts sdemou ilra tu t àLr »
iglca dedifi ì niti one q u af .elì gu ia-dam m odu s feiendi ,qxii a contem
M I'
u bforma lim a tivomodi [Eicm
,di :
'
crgo licèt—id q u od demonfi
m m zdc gt'
t0demou ltrat fit a liti id
'
pacticu lare,mof lvu m"tameu
emou lì ìmndi «efi modu s f ciendiIbc u u du m'n tiop em eomm u nem
’9
‘
ì,
ica non zittî u°
gfmt fiia'
obie£MÉib'
vu a commu u i ra tione f cìbi lism(ed q u x llbet atting it f u am obic
&‘
u m f u brati one ta lis (‘
ci i s , n ou ‘
rel'
u ltat’
ex cls .vu a”
lpecificè'
f cieu <
tia toralis .attingens«c hietl 'a f u l?
“
ratione eomm u u i'
f cibil ls ergo
(i ex habitibu s in q u oru m collectfi onedicu nt conf utere Log ic am;u iHbcr
'
.an ingî t [n u m . obie&u rin
.:ÈXPUCMM. L leèr du m in telle£tu s u btx atio u e ta li a modi Rien.
$ ttiqgît. hominem non‘folu u tat
c u s ;ratio
m en f om àf u moriva attingendîi ll u m elt
'
mtio e nti s ,
’qu x c it
t io f or’
mfl is'
i nml leéh xs in q u aomnia òbie&a abi [
'
o attafl a conWeu
'
i u erga clic£t du mLogi caa tting
‘
i t demoxxfi rati vh ptopìi eta&em
°difli u itiou i s :taiem modu m(cieu di attingat ,
'
attingi t tameni llu m (u b ratione f orm : l otiva‘m odi f
’
ciendi qu i ett obic&u m-a ttribu tlonisLogicae,8c in q u oo mn ia obic&a àLogicaa tm€tn cou
3 8 1 (Contr.:°
Habitu s Logi ca:dernq ra u s prOpr ictatem dif fin irioms non attingit i llu m i u Xta l
'
o
Ju tionem q u ia modu s l'
eiendi cit,f ed q u ia ta lis modu s f ci cndi , : 8Ci dem —de h ibitu erga divifionem ,
de h ab'
itu erga demonl'
tration em : ergo ex h isMbitîbu s nequ i trefifltare Logica q u a f it vna
f eientia f pecie cou f'
eqfxeu s efi:contra id
-
q u od f u pponi tu r, du m.de Gmpfl é i tate Logiez
‘
dl l'
pu ta‘tu r : ergo
*f ài f u m ef i a u tecedefl s.C x tera patent & prima con feq .
? rob. Phllofophh Lo
—1lli u 3 f edefi obi e&u m atti lbt1tio.
h i s l llî u s vt ell ratio atti ngeu dì
q u i dqu‘
id ‘Logica atting‘
ît hocoe u im eftpropri u m cu i u i
'
cu mqu è«obieà i
°
attri bu tionis ergo”
per [‘
e
i n'
c u mbit Logica: attingeremo
du m f cicndi , vtefi ratio attingen
g etidî didq u‘
idLogica atti u glt..Tîom (io: edEq u i libet c x habi tibns,:q u i
'dicu ntu r c ompou ere Logi'cam tendi;ad f u u m obi e&u m ,vt
tal is modu s f é icndi n u m u nu :
—àLogica atti ngitu r modu s cien—di ,Vt cif rari o ad ingendi q u idqu idl ogica attingit, fiq u idcm f empcra ttin
"
itu r ,q u ia rai ls modu s (”
cion
…di u b u a Ya lìtate neq u i tomn iaobi e
'
él a ogi ca‘
attu tì a Compre'
bendere ergo l icet du m'
Logica'
atti u gitdif fi u ifi onè licde a li is
f pecicbu 5) ralem modu m f cienfi
am gzt, u onmm en u fi u gi t illu m .
H q u i : .
Zn Logìm f ? pr .: cl/Ìr tufu tù
'
d?
M ii n ou £ir fimplex qu al ita s : cr
go difpari tas a f è îgna ta non obli at ,“ Logica fitfim lex q u ali tas .Mai .c x plicafi one i a confl abit c u men im h abitu s i t determinatio po;té tiz.neq u it habe te am plam adeorationem f orma lem fi c u t poten«‘i l Confe u entcr neq u it vn u scx î liens efl
'
e <?eterm inatu s adomne veru m , f ient potentia ,propterdi lparita tcm màioris ampl itu di ni spotentiaeExpr : babimen c x i flgensdebc t
in“
; 0bîc&a ,tef peà ueadè
’
ratio ,q u mii itar, vr oremia'
vn a ex i lhens eex tendat ad,
omn ia ,
mm ed ergofi in Logica refpec :t u obie&or u m , q u a: a ttingit mi l itat haec ratio,atfi ngendî f c il iect i ila [ u beadem ratione f or mali ,vn u sc x i lì ens habitu s O: ex tendet adom
ni a (‘
n a obîe&a . A l:?n conc l u fioni srobafl ones, u ibu s f u perioees rogorantu r , re ervam u s lib. de
Anim . q . 3 art. : dc vu itate f cient iar nm;revera enim non conci lia
gu r re£iè v u itas fpec ifica f c ientìzc u m pl u ri u m habitu am
compofi tiou e inte
g r….
portion ar i q u oad fimplicitatem
ergo ex qu o potent ia intelle&ivafi tfimplex qu a litas non l
‘
eqh itu r,
q u od Logica , q u a: el'
tperf eé tio iili u s , f i tGmplex q u alita5. Prob. an f
teoed. Species intell igibile5 habi
ms ,8c a&u s (u ntperf e&i0nes poté'
tia: inte lleù ivs z tam en in m a
Gmplî ci potentia intellcfi iva (u nt:
pl u res (becicsjmbitu È,& a £ ì u s
go perf e£l io perf èfi ibik non
ebent propofl ionatì‘
qu oad Gm
plic itatcm .
1 88 Confirm. Su bvu a fort'
na lîratione veri fpecificantc vnam pou cntiam intelleé
'
tivam continentu t
plu ra obie&a , u a: Gu t f ormaliacomparativead pec ies a€tu s ,habi tu 5.& (i Gu tm ater ialia rc l
'
pceti vè adpotentinm . $ im iliter i u trà
candem rationem f ormalem fl: iè
tia: [ u n tpl u ra obie&a ,q u az(int for
m ali a refpe&i vè adplu res ,8c diverf os : 6tu s, qu i a {cientia elici u ntu r,
fi fint m ateri a liter tan tu m di
verfit re fpe&u'
f cicntite zer o (“
u b
v u a ratione form a li modi d en—i i
poli'
u nt con tinu i plu ra obig&a ,
q u a: (int (am a lia refpefi î
vc ad
plu res habi tu s p arti ales , f au t
materiali : ref P°Q u Logicxo
: sg ReW &&is m e
94ant€é cd. Perfe&io perf e€tibilenon debent pro ortìonari q u oad.
fimplic i £at€m , u m nò'
adcfl rm'
o pré
pom’
om‘
s conccd.anteced. du m ddt’fl,
neg. anteced. con i'
eq u ent. Ratio q u are perf e&ibile oten tia fei
licet intelie&iva e m a eli ,
q u ia omn ia ('
na obie&a atti u git (u b
eadem ratione f ormali veri;ex hoc :
a u tem non fequ itu f ,q u od f i perf èctibi le citvnmn ,perf eà io illins non
fi t ni ii vu a , ita , v t plu ribu s habitibu s [
‘
pec iebu s, u &ibu s , tentia:
intellef tiva non pol‘
5itper c i , q u id
q u oadhoc non adef tratio proportion is c u m amplior fit ra tio f orm ah s p0tentig,q u 3 m ratio Forma-v
lis c u i u f c u mq u e (peciei a&u sh abitu s . Seq u itu r tamé ,q u odq u aec u m eperfe&io ex hi s vu a ex i f
teu s e ex tendat adea obîe€ta ,.q u m
refpe6tu ipfi u s cadanf u beadem .ra«
tione f orm ali ,ac proibde (eq u itu m.
q u odLogica a tingens omnia [‘
na
obie£ia (u beadem ratione f ormal i î
fi t fimplex q u alitas.zoo . Si dica: ergo (i a&u s
fpecies attingercnt pl u ra obie&a
f u beadem ratione f or mali vnica .
f pecies,& vn it u s a&u s adomnia i l
la f u fl‘î cerent.C‘
u rergo non fic cò
tingit, fedproffing u lis obieéi is fi n
lze“
es, u n li e aCtu s cdm
î iu
u nitîî'îl
ief îdetgat
t
l
i tgtu
?
a 91’ Rd? .cou ced. confe
‘
q .ldeò
q u evna fpecirs intellt&u sAngelic i f u f fic îens ef i adplu rima obie&aVtconveni u nr in a liqu an tione te
przi’
gu tabî lis,idem . dc; a ffi
bu s q u i poli‘
u nt f e: ex tendem : ada
omnia ca , qu e.
î2.
f°mm ‘
cadantfiabeadem ratione formalî ît.Cu r a u rm fpeeies,& aa u s plu s regu
lariter m u lti lieentu e pro'
obiec
toru m diver i tate qu am habitu s , ,
m u ltò pl u s q u am potentiasratio
f u m itu r ex di6tis c u m enim ma
io:: (i t amplitu do p0tenti'
g am
plior q u oq u e efi vn iverl‘
a «
l ior ei u s ratio form a lk,q u am ra tio .
c u i u f c u mq u e h abitu s h u i u s ta
tio f ormali$ ampliou , q u‘
am ratiof orma lià a&u s (bed d i : fpecies
enim abvu o obie£lò immi il‘
a eu m
ipf'
o commei‘
u ramr , ad u a ad?
q u atu r. c u m . obie€to per: mod um .
tendenti a&u alis . deter mi nata:…ac pro in è per modu m t
'
eendenri;m agis , limi tata q u am;tendentia .
per modu m prin'
eipiì,m i f acilitatu tis qu al î5efi tcnden
tî&
habitu s…z9z. Adconf i'm. neg.
(b i a in eo q u od (u h…»(mi : ratione?f o rm ali
'
veri ref e&ù potenti:/e. c
’
e
tineanru r pl u res bitds,u on (eq u i
tu r ex m a parte , qu od'
porenti a at»
tihgat f u a obie&m ( u b. eadem tak
tione form ali ,& ex ali2,qu odnon
fi'
t. vu a ,& Gmplex ;cu m habitu s nò
{int—partes. potentiae (eddeterm i
nati0nes complentes ipFa'
m . Sim i
liter dicim u s de a&ibu s rep &uf cicntîx ,c u m h u i u s non i
'
mr partes
a&u s fed ex ercitià q u ae.à f citntià.
elici u n ru r .$ i'
a u rem (u bvu a ratio
ne f orm a li .modi ? : iendî i elTent
plu res habitu s,cu xn h i efl‘
eu tpartes,in q u a i
-
u m colle&iou e confi iieret
I logîca fieretenu vna parta , q u od
Logica non eHet-
v u a (implex
perf eé iio, ,
cu m tamenex alia attin
€91»
mo Q\ u .efi . ? roemiah'
r:
c a obie&u m prima: demon lkrationi s tieterror gi rca o bieti u mkefida: nondu m debit
‘
e per a ltera mdem on f irationem applicatu m non
fc q u itu r necef sitas novi h abi tu s,f ed q u od prazex ifl ens debeat per .f ec u ndam demonftra tionem ad
,
h u i u s obie&u m a pplic ati.Videa
wr D . Thom as vbi ru pta , q u i ex
prefsis ferè verbis nofi tam fola tio
e li°
e vn u m n u mero habitam non
re&è robatu r ex v u itate f orm a li
obi i : ergo o‘
mnia hnq u e, _dk
&a a n ilins i imt ponderis ad f u adé v i
damconc lu iionemProb.min .vniv
ra s n u merica habitu s Gent cu
m al i obîc&i folùm in fert i per tonifeq u entiatu immediatam q u odLogica fi t vu a f c ientia fpeeie,_mediat
‘
e tamen eti am in fertu r vnitas
n u merica ilii u s,q u ia du o habitu s,
du o .aed dcntim [010 n u mero
di fti u &a nequ eu u t eil'
e in eodem
n u mero f u bre&o .
3 r :. M ima rr&ì q u idemmanrfolu tio plane f atemr q u od ratio
D . Thomz ab-
omn ibu s ei u s D if
c ipu lis in pu lenti progQfi:&inu fi a
li s ef i ad f ìaadend1m f impilcitatenìhabitu s , q u odeni m h anc probe!
m cdi atè ,no u proven ircx pra: f enti
ra rione, fed ex a l ia om n ino diver
f a ,q u aD .Thom as proba t du o a c;c identia folo n u mero dith n£ ta c u e
i u i'
c u mqne generis i în t , non po fi°
e
e f f e in eodom: Vr qu id ergo i u ex-n
pendenda h ac ratione ex m irare
obie&i f orm alis dcf u rrìpta inu ti«
liter in f u dam u s in q u z1iione , in
qm,mn vn ita s fpecifi ca vertiru r
iawtr u m , , fed nu merica g u ef i:
idem i u x ta fo_l u tionem c u m f im
plicitatei Etcerti: a lieu u m fa ti s eft
a .
_
D tThom ,, nod vbi ex -
prof ef f o
.W hattem .Vtcrcwrtafioos c 1;fc a laintrigc inu tili, ad f nnplieitareu z,fi ndendam .
106
ri : a lem q u i a ad hanc neeeil'
u m
eli ,q u od f ciens f ciat l'
e f a ire (bien
dora rioa em l°
u i l°
c i ti . In contra efiq u ia v el l
‘
o l u tio loq u i t u r de feienti a reflex a (ignara q .: a iig u atè
f c iat q u is l'
e (ci te ; vel de ex ercim ,
u a ex ercite l
'
eiat ratione
?c î tî , l'
e in ex erci é o (circ .
m u m [ i ne vi lo verimtis
mento d‘
ef ideratu r i lla f cientia re
flex a ,, vrdi re—‘
l a eogn itio fit q u oad
f u bf tantiam f c ientificà ideo enim
f c ientia i lla refiex a verà: a f fi rmat
tognitionem direCi am c lief c ienc.
Q‘fl v l'
e? f omnia lìì .n irio ev idàns , ex ercita . b6nitati©conf eq u e u tizr. cmn
.rotu m hoc
'
ip-ì’
(am Lògieam prx cedar ergo neoad a ll
‘
eu l l‘
eim tificu m nee adcog u ofcendam evidenter bon ita
tem con feqnentie ef i (implic ite:neeeflîfiria Logica .
"
Confirm. N on
m inu s depender a £tu s f c ienri fi
c u s Ph ilolbph iq xs ab habi tu Phi
lol“
opbi x qu i i llu m elicit. princi
paliter q u am . Logica qu ae di re
Cl i u‘
e tantùm , :n in i iietinlite r ill i
deferv it: fed a&u s fcienrifi cu s Phi -g
lofoph ieu s potef i‘
elici fine;babinatî fiCi ’q u ia ver
‘
e itàefi q u odCog Phi lo l'
ophiz ergo . fine habitu .
nido di reé’ta efi f cientifi ca non Logica…
converfo , ideo hx e eli f cientifi 3 3 1 Si dica ; q u od‘
i u prima.C3 ‘l u î a
eg°f f cien ti am refiex a xmz demon f iratione ge
i tà ell'
e a tm atnr,
ergo cogu i neratu t togu o fcitm'
: evidente:
tio dire€ta ef i f cienrifica indepeu bonitas con feq u entîefine Eogica
dea ter à ref lex a . s i {èeu nclu m , hoe ib i-mali non
°
tmn eìr;fi u e Logieli u od convinbu u t di feu rl
‘
u s ca —v irtu ali‘
s q u ia. rim a demon
f ac'
l i ; u mìm fine Logica a rtific ia ii :-arioef i ea ;q u a i booitas coq
n coanolc î t evidenter intelle£i u s f eq u cnti x .
dcm0nfi ramr cu m qu e
prgmrfl'
as efi'
e veras,, c u m veri concl u iìo Vitu i a l ircrf l'
e i pf a'
m î>tz’s
tareeoncl_u fioni s connex as , ideo cedat in prx mi f si5 fi t con feqnens,
'
q u e a li‘
entitu r conclu don i ergo q u odadconclu fi u nem prim a: de
eognof ci r evidenter ex ercit‘
e ra mou lirationis non deven itu r fine
ltionem i lli u s conel u lion is con a liq u al î‘
nc tidz;prx via bo’n itati:
f eq:xenter'
ex ercirè—
peicipit f e f cire ,
mu m . Contr.: efi “ . N am vn .
3 3 1 D em'
qne prob. . conc lu deprobaS,nî li perendo princi ia m,fio ex D .Thoma 9.Metaplri lî le&. eil
‘
e indi f pen f abi li ter req u i :tu m ,'
7 . di cente Porejl boma alz'
qu alircr q u od prim a demon l‘
tratio Logi
ex r'
n: in [a
'
enu'
z (9°wirm n'
: 4&u m, calis f lt ea ,in q u a figm tè i u f era tu t
u mqu am 545… pro conelu fip ne ipf a bqnitascon7 u
‘
rru tr‘
s qu o. a l‘
eq u emie, polle .abl'
olu tè
ra r : ex qu ibu s i ntelle£ i u m & regu l'
zfl ter fic ad
mentu m . ln d'
emou fi rati‘
o u c , qga cidit ineipere à demonfi rarimLogica geneea tu r , &m r fineLo u e a lic u i u s pmprietati 3 modî f cié
«
gica alfm l‘
u s {cienti5cu s cog di ‘
in Ycl. :bolienfifl;n
J 4*Q4fl
d iotisc onflat : ergo potati
ber veritas eu iu feu mq u e f c :eu tigdemon ii f a: i fineLogica artificia
l i .Confirrn . Si ne B ogie: artifi ciali
poteii f cientia q u : libct ex tendi ad
m u mconcl u ti one 111 demoniteaudan; ergo adom net. i’toh.zon
(eq. qu ia‘
non c it maior r atiòvntu s ,qu àm o mni u m .
3 55 Si dr'
e4r: don efi mziormtiode sma .gh i omnibu s divifivè.eil tamen maiorratio.Vt l
’
eex ec u
d at ad vnani ,qu am adomnes eoll e&ivè . Conm efi . Tu ne potentia,
q u : valet ad omnes a&u s (bmpros divilivè non y aiet adomnes
l'
u mpto: colle&ive nando e:
e lici é tia vri u s rcddltw ilior ada lternm vepate: in potentia deambu la tiva q u a aliqu is p0teftad
q u in e pa ii‘
u s non potei]: adlepre q u ia q u amwis i tà dille:(èprlm u s
‘
a q u into lien : qu intu srertî o , eòrin u atione ipra f ari
'
gatnt:
at intellef i u s v im demonil rarione
nonmrpefcit, fedreddii u i‘habîlior
ad alteram: ergOfi vaietfineLo
g ica ad om nes divl fivè demoni;.tra( iones —va
‘
insW i i : , v.alotzfmci lla adomne: c‘olie&i vè .
56 05:7c. Bt iì‘
lntellèàm ted”
;
darar habi lior eognitione m i u :v eritatis ad cogni tionem ai teti u e,fi at qu odno u pol
'
sitomne: veri.
tate: natu rales colleéi ivè f u
cognol‘
eere fi ne fpec‘
iali gratia,
q u as tamen diVi ii vè l'
u mptas po.
te[i line fpeci ali gratia cognofcere.S imi liter licet volu ntas poé
'
si e Gnr:f pecia ii gra tia vu rim vel alteru m
preceptu m ferva: e focu s n m
e cs divl fwc .nequ eu u ttamen lim!l ita fieri omnes collc vè .Confim .
4 : Aiiqu i: a&u sd i adeò di f fic ili.,Qt fi n! aria (ped a l: i ll u m non
:
£ofs lt voi u ntas,licèt fe lo
po fsit alios a&u s faci liora ellcere: Simi liter : al i u n ln f irm itaeell ita avis , d i
‘
lis cu rationi s,vt
i gpeMedl
l
cinz neq u eatc u m p u nes a iiz non,
mm :…o eL
eii‘
orîrî1ga ri plu res
philOf0 h ic: V…3 .
‘
ali g
q u a tamen erit cò di f ficili: nt
neq u eat lineLogi c: fieri .
57‘
Corfim .a Demonll ratio,nei fcientificze poli
'
u n t f ormari inm odi: h perf e€i iefiflogî fmo ru n;f ecandz.kfi fl i& m in q u ibu snon (latin: apparel : lms com
'
e‘;q u entia , ltdopu s eli ex pli catl one,
redu &ione admodosperi'
eci os:
a t imcpedu &io ex pl ica;
io fieri
,ne u it me i ca : er o a plu ra;
elegi on f iratgbges f eic%ni ficas eli
i mplic it“ neceiî ari a Logica .
3 58 Vrgernr. Si abi'
q u e Logica.
poil'
et“
ex tendi alia qnzvis f cientia
ad omnes f u n demoniirationes,
po il'
et line Logica intelledn s efi'
c
f aci li s circa di f pofitiomm iyila «
gi lii a rn tot da n oniirariones elfi
,eieu do reperendo reù
‘
e f y lio
g i li i cè difpofita5 : conf equ ens eli'
om u‘
i no f a lf u rn .Tm qu ia f aci litas
c irca f orrm m fy llogi ii icfi neq u it
m enim ifi " io?: abhabitu e
g
t r6 Qdfliwx .? f emialir;
q u i :. ai s efi fi niplitiÈer neceii
°
aria randi :ad hoc eli Lo‘
gica {implich iadoperanddm eu m arte: ca: reru m ’
rc r necellàrla : ergo ef i fimplî cire'rg,
pa reti fi ne Logi ca dari f acfl itas ad neceli'
atia ad perf e&ionem f cienuti i r: iu ln (y llogili icam cx erc é da u t ri ar u m accidentalem .
àbl'
ol u tè q u ia haec f aci li ta: non
dill ingn itu r abhabitu s il lins f eien‘
Q_YE ST 1O 1
tia: c u i u s dmn onfl ranoncs repek
ru ntu r qu i f aci li tans rima riò
a d elic ientiam fi raru m e moni
i'
tmtion u m , f acilitar lec u ndariò, [fpma de ente ratia<°
ex con fequ é tì ad di fpofitionem n is in comm u ni pro.,
f y llogii iicam q u a: ibi pria ef i Metaph ificx .c u i u s ell: age.
per q u odconi‘
tat ad 1 . m in… rede comm u ni rati one enti szq u ia:“
prob; tameartifici u m obieé i imm mo i
3 6 : Ad di f ciendi conrifl ttu e pro formaliLo
‘
gica ef i (impli ci ta necel'
aria ad (bbente ration is conf u evere Lo
f ac i lire r f cie.xj cificè procedendu m , ic i adpleniorem n u titiam (ccu n
n u lla f aCia l’
u ppoii tiou e f u ppo f î t0 ru m intenti0n u m q u as in (h i stamen q u od in :elleé i u r pl u res fi artef a&îs per l
'
econfiden tLogica ,
p e illa demonitrationes in mare entis rationkq u idditatem invefi ir ia v .g. Philolophiaeelieu erit,t as gare;q u ibu s nosm orem g u n
c u m i lla f aei liùs eli ceret‘
, di f i'
i tes ièqm tes l'
q.c i liter f ine illa eiicu it, po reli iam m u s.
c ii'
e f ac ilis fine i lia in ph iio f0phan g
do : li c u l: poit am q u i s a li ìaef ao A RT.
t u s eli m agnoî bore fine opeMa,
.g i ftri ad f orm andos can ti ere;, inv enieru r f ac ili;in eis eti
'
ormandis,nin indè in feratu r Ìu bfid.i u m ,dm N :
rime ,& dire6tionîsMagiiiri non ac en:: in ra tione feu
e ll‘
e neceii‘
ari u m ad abl'
olu tè [ aci t u s dependensaratione cmeru nt.
l iu s f cribendu nr . tripl icirerpote f i aliq u iddepender:
3 65 Vitima conclu f io;Lagz'
c‘ à rationc u &rct’
i i
efi finplx'
cìrer m ej ì tù adperfi f i‘ionm '
PÉ,& pc etqbîd
accid m Prob. nàm q u id abi ntelle€i u produ citu r v c
c u m c u i libet f cientia: ex propr io a&ns intel ligendh f abm'
i i u è depe n
m u neto i nc u mbat dema nda re…detq u idqu id in co redpiru r,&f u bh
ex clu dere errorem ,i pli u s efi pet . ie&atu r vt c cies intellegibik9,f e€tio acidentalis,q u od l
'
ei antu r in h abitu s fcientifìei;abkéi iv a v erò
v niverl‘
ali'
regu lx f a ciendi demou q u idqu id ei obi]eitu r , vel
fl ra tlon’
es ,&q u of vis def e€i u s vi cagnofcitu r. Veru m inte:
.Art. .À n dent,,r enti.: raticni :?
al ié i lm
habere el'
reru m natu ra
a l ia ,q u z nu ll u m a li u d ef f e pofi'
u nt‘
h abere pra ter i ll u d ell'
e cognitu m ,
{cu obie&iv u m . l nq u irim u s ergode ente ration is —in vitim a accept ione q u ia in a li;s aeeeption iBu s c u s rn ioni s°eli q u id
—rea le
modà tantu m—agîmes de e n
'
re ta u
tiÒnis Vtopponitu r-enti real i“, in
“
q u a confiderarîù acd oc u itD î hm
mas
non f i t
ie&u ,au iter di ffin itu rqaodram a»haber ej
'
e
oEef iì v ? in r'
ntellef iu , idd i , in (e n ih ilcfl ,& concipiru r ac i i e il
‘
er;vrHircogq rv u s,q u i n u it irtre cx i iicrc,& conmp
'
u u r ac ef i‘
et r
59 VOICC
Pic u s Mi randu l .Va lie l
'
Marie—u . Sp'
in u la a .q u iia ru m vngu em non di li ì t;q u i
i llu dpu rant'
co'
n f i fle'
re v‘
el«in de.nom in u tionc vel i naggregato e: ex trem iste u tia tamen comm u nis Ph ilofo
phor um ennr Atili . D .Tfiom a
a q u ibu s nobis «r ecedere-
non licet
ptob: Nomh xeemis ra tion is imreil‘gltu r q u od tantùm haberef f e obie
”
&iìfe in —inteiié f h i {ed danfi rr'
*
p l u ra ,q u ze tantu m h abent ef f e obo
icfi ì vè‘i n'
intelleéi u dm tu r‘
c u ria rationi s . Prob. r u in . Ea ,q u i
bu s repu gn ar ea i f iere,& conc iy i : n
t u t ab inte lle&u tantùm h abent
clio obì e£ i i x è i n intelit éi u zledpi u
ra dantu r h u i u lin odi ergo damn :
pl u ra ,q u ae tantu m h aben t ell'
e ob.
ie£i iv‘
e i n intellefi u . Prob. :n in . rem
pu gnatex if lereHireocervu m a l
teri: D eu m: ali i hh i u fmodi pev
a ims chirh er'
rca repu gu antiav
fi d he t , fimî i ià conci pi u r tu r ab
intel îe&u zergo N i com'
o f u f iìt iab
pro n u nc ,prazf d ndendo aba li;s ,in
q u ibu s circa
elfi cienti: : c u rrs rarion is
‘
,deq u ibu s in f ra :
4 1 Repngu a t,q u od aliq u id in re elf en on*ppfi î f poi sitconc ipi abin teliè&gi ergo repu gna nt…entia rationis
‘
. l’iiob. î ameesrep u gu
‘
a tttil iqi flè eonc ipird i ‘ai rì 'ela
icii u, q u a dpri u s non f u eri t in f en
f u : na q u od i fite non pOttf i c f l‘
c.
non f u i t pri u s iti f en l’
u c u m fen f u sfo iùm…f i ti cn libili iu rr iu
'
r re ex illentiu m ergo tepu gu at
t
cofi c ipi ab‘
i-zitelleéi u q u od in re efi'
e non po-î
teil .P rd: f2 .a ntèced.c u gnat .COfi
Cipi ab‘
in telleé i u q u od . c u m ente
real i non habet fim î lit’
u din'
è c u m: :i pofi ira b intelleî i i:v c ogno fcin i l: per f peeie
'
m'
entisr eai î S'
fed :
‘i“.
0d i u'
reneq u it ex i ii cie;non h .:
bet fi :n i!itirdii xem *c u n r ente rea li
3 a fl . 5D;enterealem .ldefi .qu 4pparc4tvcmreali: , conccd. conf cq . qu x fit wm,
reali: a gg . -conteg. imcllc&u s«enim q f firmat…dari i n xe.cam identitatcm gu a: (ibi =realis . appzrct,
gno?!gu idcm efi omnîno'
impof .i xbile,c u m idm titas q u a:
°vcrzeftt
_antu m agpn cmcr , ncg u cg : - in re
—cx ificrc.qu od l i
ta lis identitasy oncrctu r in re, ex i e
fi erct,& non x x ì f ìcret…h aec enimc lkn atu ra —inmofi ibi lîs, Vtfi cx ifl it,
i
c u m montradî&ionc :ex ifiat'
a c
pra inde q u _od fi pomatu y
'
im e;c x î
fi at, non -ex i ftat. Cmtcru m …non.
id;ò dicendg (u nt vegg»contradi
é tm ia: conditionalcs gu : c‘
irca”
i l xi
l u d tbrmant,
u r,v
ncc .gu x addu cu no.
t u r in argmngnto fi m;
&0rinc , c u mgarx ic u la fipropò iì tiou c .af fixmetu renim fic f ormati i u x ta D ìalc&icx
reg .daszb'
: f m;«mr in reJìs :
'
Jenrims .Nonfi pono'
d u r m re., ex :—
4
fi omra‘J: identims .ex ga lbu s p ega
.ti va d i: {alf a , cu m meget t‘
cq1ii .c x'
…h oc qu odponcretu r -in '
te qu od«c x iùcru , codeli f a lf u m n am …fi.c x eo ,q no% impof $lbile pops tu r inf c , fequ î ru r vnmm_q u c , ergo f alt
‘
u m;d i .no u f cqfl ,q u odex i ih t, fi g c
r u m fi t …etiam f cq u 1 ._q u od non
A R T.
R:'
pÎx'
ci dîvîict còmtm iter di
dividinu .
in c 13 rationis ratiocinatg,fcu cu l‘
nf u n arm a to i n te.& in cn: ration isrratiatin an tis,
"f eu fine f u ndu n cnto
zip re.
’Smu nflo diViditu r in priva.monem , negationcm telatin
nem . Tert‘
io vltimò divi dît u t‘
in primam ,s ic f cc u nìi amÎintcn i ioma n .
—D c f u î fi cicntia haru m di i ri .
Ìionu m ,cft nobis fig illatim a gen»du m .
«5. 21.
'
E'….Hiùîflonem
src6tani n on cIc fit’
fl incnt i ligùx , g u ibu s visti d i c m
nia er ni a ration iî efi"
: €hy xn crica ,- a c prointlè nùlhgnn Hafi …cns
'
ratib
ni s ratioc ina to: (u nt :Hcfi cc;Scrna ,Arf i aga ,0viedo ,<P . l ince , .
a liq ti i a u tem’
q u os f u pprcfl‘
o no
m i ne tc€ert'
R. Fran c'
i fcu s …A ifl wnf u s ,idem I
'
a ftincntc x òpp0 f u om 0
tivo c x i (tim antcs o rn riia c nì ia ta
tionis fi ngi c u m l'
andamento ì rr*
rc , &i deo n u llu m cfl'
c .chymc f i
.c u m f e
u rai ioni s ratioci nantis .
Commh nis tamen‘
fententia , cele-
'
b;i fq u c di ? i fio def u mpra cit D .
Thon a .
‘
6calìbi finge;…dc fcrcnda non d i .
68 i r conc'
l u fio: Ah‘
qn4 fiw:«qntî x rationî s cu m f u ndamcnto in re,
.q b'
qu d fine f m:ddmcnt0 in re, acprofnd?
mi la e]? pr.cz'
a£h 'rnm ratìom'
s dh "
? rqb.q u on,dreginvi
:tant'
inttliefitu m ,
'
Vteas cognof‘
eat
—cogni fi one per qu am‘
f ormarvt
cas : ation is erp fgpè _
fiten;1?O‘
4 o Qdfl : D. : enteratiònî: tergo negatio priva rio non d u n enim fingir rel: tiotmn di v i:i lm: c u ria r.: tionis . ni domini;ad creatu ra ,—ir. 1
‘
ciccio75 Rtfp. diii îng : : nte;cd.ef t
principi u m rea le generation ispriovano yr,
efl»pm cì x ì m m , conc .an
tcc .yrb90'
non en: concfpiru r dcfi eflètin hoc i
'
cc u ndo .
(cru f li .non î n primo ,pri qzu io eli en: .i u tionis. fl d
m io.& ncgatio ,vrmm0tioncs fer proprio c6cepsu rea lirarè q u odm x , f u n: a parte rei , mn .m ì4 conc .. negationcm r elazioni: n immt apma nfi:m à perte rei a mi: neg. ma i : . prebendere,ncj i c iîevreleria tu ne&neg .min . a ia etiam _coa ceptevt; f ingermem ionis , -qu od
- iir: neg…aliq u id po ii lx rcmoriones . tio.nou m in u s —cu m alias neg:iî x
'
nt privario negatio tenebra , iones concipi u , gfl°
ent . f orma:
Qu ippè etiam concepra admodu m poli ti" :
n îgrcdinis fin: Vt—nigrcdo .per ac 70 .D i tu r pii" : enti :: ra.…r
_e
_mdi& ià,efi privatio l u cis , deno rionis ,q u x non (int pr i va rio , nega.
minazione f u mpn ;nò ànigredinc , tio.a u trelax io : ergodivifio non d iadc u i u smodu m cgncipitu r fed à mlzq u ataJ
’tob.a nfiec. x .Vn iras vnb
r.émotionc l u cis q u a conc iy ime, verfa lis eli .vnica sr ation is : fd v u i
admodu m nigredinis . tu s vni u erf alis non cit negatio ano
76 D IGO! . Dmn intelle&a s = p: iu ario ,ciì ii : ali q u id.pofi ti u fi ,nce
I}Îfl tll t : pprein ndcmg nocl in re oli reintio ,ofi vn ì a sGr. -a liq u id abfncitreiàmm ,ae6clic : rei… f or h1tiì :crgof mbmn .Gn ngc iu s còmarens rationîs , q u odnon c itne cipiru r admodùcorpor i s,ti .: tm ta
gatio , fed reietio i u x ta i pi'
am d ivi tionis ni concrpiru r qu od non d ifionc :_n ,g u am in prx l
'
enti —
propag corpu s admodiì corporis, qu odnc;
mmu s :6c ramenmne gafi: s .relatio: q1ticefi’
e f ine aiiqu a .fifl im e:kd ilgnorm a—id :
q u od concipir adamo l u dens rationis, Qu od tfic c ai u s f it,du m.alteri u s, fedj d ad c u i u s nu n non efi privario,.negaùo a u t rela:du m concîpirncgarioncmMatic tio:ergo q u odprin s,? rob. 3 .Cu
ergo eps rationi s u ò lèmpa : cib f ingiru r, a irex—D eu s , a u tm om au
$îq u od conc ipitu r admodu m a lc .. rw s,datu r ibi f abii ì rizfiùa :&du mré ri u s, f edetiam eii id…adm in: , concipim u s vac u _
fi admodu m di,mgdu m «aliq u id mé fionù-rep ientin fpatino, dim! ibi
,77 R;fi neg .mn ì .,nàm foiùm dif dimcnlipncsfi à x ya c . e.mdeda ta :
tor relaxio r;tion îsc u m i ntelle&u & fiCta q u nmi ras in’
mcnficmbu scon ii iieps: ergo.a lia à reiatis in di
vì iionc fontenria n tion i s .
.decntìbu s
x 4 4'
. :M a . .I);m f 4tìcwì:ic um tantu m iii ia intelleà a c c;.
no i‘
cente ergo .
90 Pa ct eehf r,qu od ten ia hz:div i iio ends rarion is (i r adeq u ara :omne en im c u s r ationis,vc i efi p ima ,c fec u nda h eentio c u m velref u iretc x cognitione q u a
(primò
res concipiru r vel qu a con micrar nr l
'
ecu ndu m ipli convenienria cxv i prioris cognitionis per intellectu m .
A ? ;T. .I V..
M im
9 3 Year con
iifl it in'
catis,per u a:
q u iddirarivè difliî iî i,& c x i1iciitiac onii iì it in aa n ,—qno talia pradieata coni
‘
tiru u nmr ex tra cav.! s : in cu s
rarionis habet ('
u am .eli’
entiam ,q u cec oniiii it in cfl
'
e pu rè obie&inè mi ntelle&u cx iiicndam q u a nedu m po f
'
sibi li tcr, {ed afi n ex crc icì:
ponitnr i linde flì: obie&ivnmzc u m
en im qu idditate’
ends rationis
c u ianres cogno i'
cim u s iine vila
t ioneChoc .cxfim veru m ef i ipi'
n rn
cil'
€qnid abin tel
k&u ;tnnc n u ii i c i cx ificnfiii tribu im u s.prgtcrex trinf èci denom inarienè cog1f xtkd i verò in cx crc irio apprehèdim u s a ii nam rem , a liter ac
d i in re,tu ne m u : ad ex erci
4 iu m . cx ifl u ti:m i l lu d c il'
e pu rè
obie&ivu m ,. q u od era: pu repofsibileper ordinem adcognizio
ipf u m
MJÎ:m eu rarf om'
: poro}!ea rjìm ù m m
'
fimdamenrî .em ùfw,qu a direH-à è rc f oivimr du bi ti ,
omn‘
ia enci arm ionî s eomprehé die,five. q u a: f u ndatu r .prox imein al iq u o reali ,vt de prim is incé tionibu ;*rarion is dix im u s in art.pr= ced.fi vèq u a: f u ndanru r *in a liqu o ration is,wr i
'
ecu ndx i nten tionc&, prob. c xD .Thoma (: v docente :u ni cfi t cu s rarioni s ,q u ando a f in contideratu rzex qpoe iicitu r ratio probi :meritateconc i u lioni5q u o ad vrrîu i&panré . Ens ràtionis u it ex î iicrc ,n i ii du m a&u fi ngi ru r a i ntelle&u ,
t ii (i: c u s fi&u m eif entiai iterpendèsi n cfl
'
c,& conf ervari abaa n nu gente: f
'
cdperhoc q u od f u ndamenru rui llinsex i ii at,ipfirm cns rationisfimdatu m non fing iru r 4&u ab intellea u :c o nec ex iiUt.9rob.m in .afi ufingi a intelic&u n on (ia tfi ne afi n
'
coniidcrar i , cog nof ci ab intelle&u : fedper hoc,q u od fimdamcnnîiiat,non confideratu r,&c ognof cirnr ab = inreiiq&u »en s -
ra rionis f u nndatu m: nec fingi tu r .
95 .dcindÈ—f pccial itèrdeen,:t ibu s rationi5,q u x rox imè f u ndantu r in a l iq u ot cali . ration is G Liliens per cx iiicntiam cca lem f u i re:
lis fimdam é ti ex i
fiemr ea litcr :‘
implicnt in term iniscu s rationî s ex iiiensrea iirer a lia
c fl‘
et cu s rea le,& non rationi5: ergo
i mpiicat cns ration is ex i ilcns per .
ex i licntiam rea iem f u i (a ndamenti
Art. 4 . Artrm rativa};pofi it
rante .
rp ; _:Ref p diii ing.mai .Ca ci tas
rem i r°
mfimpru fle‘
ns‘
rationi s neg .
mai . w :s pofi:iu e co nced.mai .&dittingan hn n u iio irneike
‘
tu conii
dé mnte‘
ex ilii t m oin s wmon'
u
f m ;n cona d. pofirùoì .neg .m in .& con feq . x c iras rolu mcitc u s rarionisv r eo ncepra ae iiefi
'
et q*mdxm l
'
oma: po litiva
hoem o .lo non e x i.l it ni li intellefl …r eam confiderantea
a?rcmoti u ò
f u mt , & provr e& i m ac non
v il'
u s Were n mori u è ex iii itnu lloh rM .…ranm C&C…:provr iîe non cil ena rationis f ed: caiis renao { fe u priv8i io vi i
'
u s .
.N et: d inari:,prob3 tio oppofittu n
conviné'
rt qu ia eu mentia ration is(intm inim: enfi taf is ,f u iii c it,q u ode oru m f u ndamentu m *e x ifl at ,
“v'
t
d :ru r ab&ai u ta denominati o qu af azione Deu sdieitu r abibl«nè Eo- ru inas abe remo creatu raru m, ii. abmemo non cx ii
‘
tat'
abf o.itrtè re
, la tio dom ini ì f f ed ei u s f u nd…n
fi nn & i i u xi iit'er h omo denomi.mmf abl
‘
olu re czeu s à pam: rei ,q u ia àpa rte rei ex ili arabfolnè tn-e iras , (edei u s f .: ndamenru m Ycmorio f c ilicèt v i f u s . Et limi liter
—fign a ad placitu m abi‘
ol u rè denom in u tar n i ia per hocq u od f u n i amentu m
cx î‘h t.
“ 7,
A a T. V.
I nomini: erhimologiaS -armnda tu r certu nii;fi ,qm cl c u s ration is a(ola ratione , feu inteiieétu pofsit fieri ,cu midem fonct ens ration is aeens fa*
rationc :Aecipitu rergo in pratica ti ,vtdi fpu tatiotai (lt ioc u s .cns rationi s pro ente fi&o , obicCtiu è tan.tùm ex illente in aiiq u a potentia ,&i n a irim u s an f oi u s inteflc&u 5is i : i l lu d f ormare eu m enim,
in nobi s potède aeree intelle‘& u m ,,nimiru m
“
vo u ntas (cu i u s\ex rcrrii ,& interni de
\
his omn ibu s
du bita…hn f inì’
Ca u i‘
z efi°
e&iv x‘cntis ration is. velvni
'
eè intelle&u s
("
i Onclafio'
c fi comm u
nis inter Logicos,Metàpll ìfi
’eOS contra Scotu m,
Arriaga , Bon; Spel , OleinaÌ’rob. Potentia Qu a: non format
(ibi obic&u m,non efii ci t c atia ra) ionis , eu m f acetocu s rarionis fi t
:dxreeiî'
eobic&iv u m c i q u odnutc.i non eraten: (ed volu ntas nonf ormat tibi obic&u m :ergo
'
non c f
fi eit enti : rationis . Prob. in in . Po
teu tia f orm ans (ibi obic&u m red o
4 8'
enteratimir.=f edm inu ta:(:bi intentionnii rc
'
r'
rzi'
ens. Trim
q u ia fempcr f erme‘
obie&u m vr
i am (ibi propoii tu m ab intellef tu .
‘
Tim: q u ia rcddcre pf zi‘
ens inten
rionaiitcrobie_il u m eitj ii u d ad l
'
e
idé!nf iorraiiter tra u ere “intra
f c con‘
f i itu cre f cd‘Volu nta5 non
trabit rcs ad l‘
e, f ed pori u s Fc rtu r adrcs ,Vtq u oddam pondu s ,& inciinario in il ia: c Volu nta3 non form at fibi obi m ,
108 Conf irm . & expiich u u‘. P04
te'
nria ,”
ii al iqu ado attingi r a li«
q u id u ni ,fi ét om ni p r'
x i u pon it,non Facir, nonR>rmat eos ratio
n ia fedvolu ntas (i attîng ir ali
q u id'
fi fì u m fid ionen‘r preei
'
ngponit
'
, non f acit,cu m volr’
xnta3
f emper Fera'
tu r in obiefì uabD u eiic&u propo iitu m : ergo nonf ormat cns rationiìr.107 Ob:
'
je .Volu trtas lì !‘
pè (EbbedinarB eam creatu ris ,cìi crearn ras
a nteponrt D eo f u bordina»tio efi q u idfi&ii , cns rationis :cr
gof gp‘
e fo rmatVol u ntas i
‘
zpi: a trin i tres aliter acii :nt ih f c ergo l
'
a pe ci: c u ria rat ion i8. Prò .ant.Vbifi ras f x pèamat\
‘
tbonu m odî h rc bonu m‘
ndn
eli cu m (zep tenda! in bon umapparens : ergo iepe atù rgit res ,. u er
‘
u nr ln fe.
108"
Re . di iii ng . ma i . Vol u m'
ras repè ihbo dina u fi? r h È,'
f ea prol
f 6c u tì‘i è D é
u fl i cre:rtnris conced'
e
m a i . ni ai .& concefl'
e
n»’n : neg. conlcq . q u ia vol u ntas
i'
o‘
i u ii1‘
prof cqu it'
u r obicà a co of…
qu o propo'
fita ab
îm lle&ù vade fi ordo et! en: :
u n ioni: non effieîtu r vol u nmte f cda b intellc&u , eda s fo li.u sc
'
lt‘
ordinare fivè ordina: : proponere.
109 S:'
Jìcar . Ex co q u od voahmeas (Upponat fi€tu m Idem dc
q u o cnmqmc aho cmc m idn is i il u m ordìncm non foq u îtu r qu odi llu m non ct’ficî at crgo f o lu tìo cit
.
n u lla . Prob. antcc . N ihi l proh ibtt;q u od cns rarîonî s (cmd , item…»
fi ngatu r perdì vcri‘
os a&u s:cvgo n lhil roh î lm q u od vo l u nta s finge:
guimm. iam. fi&u m. ab. in telle
xo‘ an teced. co;(1volu nta s (il atpfi «eeîdm
à u m i ll u m a rm non ft q u im r qu od îHu m n0fl cfl’icî àt con
ced. :mtcc .°Ex co ,q u odBlu m f a p
ava nt ex modotenden
. i am fi&u m € am c . Em a
a i
g:
:i
;î am f ì £ìx
:ìm
.
et fvrmm &&u nttre:-u m rm fl î hm i
3 : m da tcddefi ì î rîî n f u pponìn- lu dfi 6tu m-
,qu am ionc cm mtîonî s—fi &mn àPc tro ,potcfi etiam Hom—àe fi ngî ,6c idem
’i ntellc é
’
tu s pote&.perm u m a&u m
’
fi ngere ons ratioîam pt f ali u m finx î t,qu ic
-kqu cntì ad u î accidit qu od c >
&u m ,prz f'
u ppona mr fi&u m zat vo
l u ntascx f u o cfl‘
cntîàl î modo rga
dendì—I‘
u ppon ìt i ll u mordîncm iamfi d u m cu m Gc ,8cnon al ìtgr,rcnda
in obic&u m , v : erat ab intellc€tu
pmpofi t um .
1 1 AJcwfim . di ftîng. antee .
Voliîms f
a? -attîhgl
‘
tn s a litc r,alì :
mg…ìj è f ae ac f u nt ln fc, u cg . an a
«ccd.
1 50
len : amaritu dincm: h u nw rìs dwr
leri ci ,q li agn&clìWeéì a, òi qu eimpenfi tu r .pa cipcm. .à flccdìacnqc îbì;iìm i iiter .vi f u s in c olìn lmLx .& in Yrîdcmtrann videu imi lî i 11 8
'
Vrgetar.°
Viflone exm iorit .:dinem eoloru nn ,gnzc ex :efiex io pcmipìm u s tenebu s c u m . vî f u gne i u c{smc vel a liter ,di fpofitz x ìbi pec hlceflè loeem ibi Incemtbmmtu e, lkqt veri eolores nò (int, nonefi
”
c.q u 0dcfi t encbmsperci pehoc eli ,ex inn in fecom ix tî tempe
'
rezfed,perceptio »tenebra ru m —e{t
tamento promananres, (i cu gcolo. f ormatio entis rationis,e u m tene«res natu ra lesperm anentts; idem brenihihfi u t,&pu eipî antu r ne (id idm u s dc .cu cv itatcbacu li ,c u i u : a llènm lîgu ì d .ergo, v iflone.cn g .
.vera {im i litu do f orxm nxr c x « ti a. : iofl £ ormm m cm ioùia[ zione f pecieru m _pe
'
rm edi u mt u o l 9 difting.mai . colo::bu u m im u fi llì ru m . .E: q u idem i n commu n?… ef ormh
'
qîttàm coloresXtidi$, g u àm c u 1u ita e u s,
rationis cona d. mai . m i
.tem bacu li rey rzf enm ipecu lu m è «te f u ad4mcm b’
=mgg. m ai . co lo:
a egionepd ìtu m…‘
qu in .propnem f or a u ter£ 0:nmu nìse&c olor ah—Jpec u lu m f onm tem ratiodis. . An .fln s
, ab'hzc vel i lla {pcdiecos
:a u tem ,6tq u amado cx hoc l ìm u fl : loris {icd ici: vnitatem trafi c .
.î melle6tm oceafionem v : f aklm u . :n is color f andamentafircr c omtî cu t a l ia ,ex gu ibu s przf cnsy e0 mmfi s f am omnes coi 0re3 .profl.de: du bimn .ezgpliczm u sc xy rotè lib conveniente: Smiles in hoc ,i n gu : fl . .q
‘u odcfi cfl
'
e colom ,î n noni l ta—7 a m a.
'
ti oais‘ însioî u itu r ac cong.
x‘; i n cii ima attingi
m u n i ell ens ra tion is (ed x if u s a l: t u r àvi f u ,6c ipt'
am pcdificar.
.t ingir colorem in comm u ni s-a go zo Adconfim . dîfi ing.anne
s tring i : f aeî te ns .eed. a tti ngî t v: (‘
eparata—
q u z f u qf :vifi u a m nînn&a per i
'
dm ?mm neg. amf pecificatu r à colone .in COU
'
I I
?JB Î:
. reced. q u a: fim: coni u n&a per m ir
f edgu a iibetpotè :ia attiog'
î t u m da n fixbdi:ii ng. f 4cì’
endo i‘
u m ca lé4
’
pecifica ti u u mzergo potentia ni ì fv pam îoncm neg . a nteced. attingen-v am in it coioeem i n commu nL da preciy
‘
c ;wwm alia non wma‘k
£ onfirm. orentia wi lî va a : : ingitv: .concect antec . ex colore & f apo«{epm ta q u z ixv re d
'
eparata n on .te rea i'
u er di li in&i s per acc i—4 u nt£edm ign&1 ,3 ttingî t enî m
‘
u i dem t oni u n&is percipi t v if u s cc
pomo colorem non atta&o f apo l orem ,oon percepto f apote, q u i efi .
f re;f i |n il îter cu m à longe vi de: a li e x tra fp'
lm am vi f u s ì n qu o n u lla.
q u odcorpu s percipi t i ll u def f e co‘
.d i 6680 q u e; =cfl'
et.fi color vr ('
e
lomtu m winM piat,m fizal .pa atu sà Tagoreobi}CCISCU} \Éfil lm
Di :-t.;.Anf siu s inte”: f lu rfizcì.xt cm x
Cu mau tem videt longe corpu s, nequ it eog,nof eere no:1;ens ,.
vé
m i u —j i : rem i fsò vì f . u s tjam ,
m îo cos‘
, neqmt tacere.
enna gano
nem coloris q u àm rationem ta o ms , eu m ens ratioms G: non cn:
l is coloris Vtramqu e codem mocogmmm vr cms , feo ac f i efl ct cms:
do conf a fo percîpiend0 . non f ed n u lla sr f en f u s mtem u s pot: fi
difce mendo in u o n u ll : ca cogq of ccre aouo
ems vr ens ergo
( tio fiq u tncc_ &io , au t prz nee f ormare enna rar10nis . Prob.
cilîo.2 mm .
.
Sola i lla potenti: q u e
u n id°
,q no argu mentu m . poreli d1fcemere inter ens
vrgetu r ,difi ing. mai . .Vìfiòne etc non CDS pptefi cognof eere. non
terlori percipîm'
ns pofirîw. tegebras >c ns vtea s ,. cu m cogno fcere non
ne .m a î :p egèti î ì ;qrwrm otî î e con cm»y tm kmih fq u e ex trem î di f
ced. m aior,.p ‘ereîgere
—
gofitiye tecreu o uem ; ex pof cat . fed . n u ll u s
nebras efi ,ea ,v îdcm , f eu a ere f en f u : : ntcrnu s . poteii di f cernerc
yer modu mnhîefl ìw î fi
‘
, oe inter non eas , liq een im eil;
modo ncq‘
u cu nt cîptàviru ;eas . £topfi u xp intelle&:w cu i u s fo .
perc ipu e .n
“
v non perdu s . ob:c&u m . elì c u s In q u an
pere lùcem , , ,hoc .
modo negati wmm s - ergomu llu 3 fen f u s in »
vo , feu indîmfi o tenebres'
attinge termxs .pO£clteogpof cere. non
te'
;non efi vito modo f ormare ,Vt. en3 . f
P rob.zx eademmm. 8cex
pliq: tu r probax ib p;x codcns.CogI l ! nolgere.nonem veem ,dtcognof
cere a°
dmodu m -ent13 negationcmomnîmodtlm : entimtis f ed n u ll u s f enf u s . inte mu s potef t cognofcered admodu m . emis omn i
os = modem: negatio u em entita : î sTu
‘
n q u im mnimod: negati0 en
titatìs cib em a : m:. m iofc u ngqge f ea rns f oiw f eofibîj i aab . in: : infeco: determined : Tu m
q u ia foins . ille potei} . cogoofeereadmodu n . enti: , omnìmodam
pneand: fpeéh nt adAu imaitîc u m z negazionem q u ì e umA& rîmh fi modm n u ltu rrw —ip m iverù lif sùn am : ratione“ : en
fi s f d rm : rî'
ens ration îs ,qu z con d s attingat'
, pogdl per connota
elu f io efi . contra , P : Su arez—
, R u fl ooem ad . ipfiim…eiùs —o ta
bi u m . An inga—
,Meflm ro , q u i £:ré î re : fed fo l u s imelle s - c ii .
bu s adhx renc e: nqihzis . n do, in modi f eeds aliqgis f cnf u s :
99% €559 .
Zn . .Znfl ln: intrlkfi ni f 4cìat m: n tionà? 177f ans non efi…n ea s aolo l : tù.ihd potei : o i lc u rmre inx cà D . Tu o .
e u m addito , in hoc f c il ice : loco,
v e l in hac temporis men f u ra ,vn
de f en l u s ,q ni h c 3 bf cn<,fi 4 € non
s i'
en s concipir vr pr .: fens , ens'
ru p i icite r ta le apprehend it,c .nn
c omparatione tamen materia li ,
ex,ereira ad h u nt locu m ,vel ad
h d d tem pu &q u od tomm eli om
n ino po f sibi le . Ex bi : ad prob.
f d'
p. q u od a&u imaginari u a: (o
l u m apprehm du ntu r acc identia
e x te rio r: m e ntis :m rei , q u a: vc
im ag inati u z obie&a na ll am di
con: repu gnantiam f ed po f
fi mt in ex terne im agine depin
i l icet przbeam occafionem
nte lle&u i eii‘
enti es m onti :
. nu ri penetranti vt ex vn aq u e
f ò rm et identi tk omnînò im
pof sibi iem .
t;: Ad 3 .prol . 3 nttc . terp. nil
impoi'
s ibile in przt‘
a ti5 ex empliscogno fci ,ni l fi ngi :Ca nis en im aggreditu r ,òc larrat in cam fig
'nram ,
gu fi : refert vmbra ,6c q u am con
fe . cognof cens ncicit di f cernere,q u id tu b ipf
'
a iatea t, vel non latear Oni: i im iliter eognoi
'
cens
pe llem Lu pi (ibi inf en fi , ei u s inim i c itiam per acii îmatinam apprehendit.8c f i c fi 1gît nef c iens direc tnere.an i l la figu ra fi t qu od apparet.8t idem de pa f i
'
eribu s ,q u i videntes in pi&u ra colorem , & fiu ra iri v u amm .eas impera nt, vrmminbu s aeeidentibu s dn&i ve
ra: m a : ra lentappetere.
1 3 3 05?ìtìn z.Sen f u s inter-nu sc x f u iaordination e ad intel le&u m coni u n&ione c u m illo
m an: r . p_ . q . 78. a rt. ergo ta
tione ei u f dem f u bordinati oni 3 ,
coni u nci ionis potei! ef tî cere
entia rationis . Prob, con f eq . l'
ùm
à pa rîmte ration is . I ùm qu ia di f
cnriias im portar ref pefi u s ration is
amecedenris ad con feq u en s è
conu eri'
o.
1 3 4 Re/p. q u od potentia inf er ior e: còîu n&ione,& l u bordi
n ation: ad {a periorem poteit
n idem q u am
ta lem co ni u h ci ion u n non na
berer,ex ter u m hoc debet intel li
i intra (nam i ph x mm .non ex tra
filam , f c u in eo , q u od eil pro
priu m pri u atî u è pa rentîz l‘
a pe
riori s v t ab inf eriori dill in&x ,
h oc enim non e ii‘
etpotentiam
f eriorem perfici fed deikwiaddi tionem perf e&ioni s ipf i
p u gnanris .D i iè u rf ns eigo ,qu i
cedimr a lic u i i‘
en f u i interno
m inis ex coni u n6i ione ad razio
nem di f c u rf u s materia lis per
ex erc itam comparationem vn i u s
f enfibi l is c u m a l io'
q u i di f cu ri‘
u s
non tranf cendic fphaara'
m (enfibi lita tis c u m non ett ipiat ordinem prx dicati i
'
nbie i i nm ,
nec anrecedenris ( fic pa tetTeca ncia: probationi) ad con feqn é s ,f ient dif c u ri
'
u s f o rmali te r ta l is ,
q u i eli propr i u s in :ei le£tu s v t.
amph u s efi endim u s q u a: fi . 8 . de
anim . arric . at percipere no n
, d i propri u m pri u u i u è i l
lî u s po:enti x cu i u s obiea u m"
.
c .i ens in q u antu m en:-
cu i
non ea s opponitu : q u o obi e
N (to
noni s modo cog u olcere obic
3 u m rcu era impol sibi lc , line pera li
‘
en i u m , ii u e per di ll'
en l'
u m ime
dependenter, (ino independenterab a l io inrc llc& 1
°.nàm hoc ipi
‘
o ,
q u od; tele imponibile q u p u i s
m odo cogno icaru r h abet tantùm c li c obie&i u e .in in :ei lc&u …
i pf u m ,cog u of ccntt. , in q u o c lic
p u rè obief tiu o confifiir en; rati oni $ .
146 Sal contra efl a . i l lu d ef f eobie6tln u m ,q u od tribu it intel le
& u s obie&o incapac i ex i ii cndi ,Vel eli ef f e obie£i iu nm m è ex
trin fec u m q u od eli e flgcog u itu m vel eli c li
‘
eobieéi i u u m in v
trin f ec u m , medio q u o obie£i i u e
a pparent i ntel lea u i ,& obi;ei atu ra c fi efl
‘
et ens: fi prim u m , non fi tens ration is,fi f ec u ndu m ,cogno f
c: tu r res a li ter ac efi in f e : er o
v,el f a lso concedimr Dr u m e
c cre c u ri a ration is , vel f alsò nc
gatu r ip f u m cognoi'
cere res,a li
cer ne (’
u n : in l'
e. Min. q u opatter
’
n c it certa : n am en‘
: Obie
d i u u m p u rè cu trin f ec u m , q u odeli ef l
‘
c eogn iru m ,eii denom inati o cx :r in fcca indi itinéi a à cog u itione: f ed h a:c eli c u s rea le non
ration is :ergo dare c lic obieti inù.pu rè ex trinf ec u m nod e f icogn itu m , non eii are a liq.u ode il
‘
e,q u od fi t c u s rationi s . Q.;ond
prob.obie&u m apparcre,obj ici ae (i elf et ens,cu m rene
ta no fi t e u s,efi apparere,& obic i a l iter ac eli in f e: ièd . cr cogn itionem reprmf entamr cognof citm,co.modo , qu o ohij.cir.
«Digirimfl gc? : stu : : cr o
.
co‘
gnoicittqr,ali ,:erae d ti a fe, ,
r apparst, &obijcinxr,atzficli c: cu s…
Si dìm: non requ in ,q u p dObîic. î stil rs y t.sn s [ed q u od .
Vi.
cu mq u e obijc igtu rconripg it c u m , pcr ku ne a&u m .
non rari/f it ch imera dj li'
cmît intel
l s f ì u i ab ipti u'
s c x i li enria Sala f iah;cc .pracocu pata n u nc: e x di&is5vx . enim in tellci i u 5 f ac ie: c u s ta -e
rionis :cogno f cendo al iq u od im
po f sibi le rcq u i.txt u r‘
, q u od tale
impo f s ibile h abent e x vl cogniyti on is efl
'
e obi ctì i u u m q u od cx
lì: non h abebar,& q u o obi;cia tu r'
intel leéì u i per ipf am cog u i
tîonem rcprx l'
cntetu r (cd non
e f f e obicfl iu u m p u rè c x trin f c .
c u m q u od e f i e fl'
e cogni ru m.lTim : q u ia eli al iqu id rea le. Tù:n
eli‘
e cogn itu m non obijt i .t u r,nec cognof citu r per ca ndemeognitionem ergo requ i ritnr,
q u od ex v i cognizi oni s h f beatnl iq u od efl
'
c intrinfec u m .q u o ap
parent obijcia ru r i ntel lc éi'
u i ,c u m tenera n u llu m in (e efl
‘
e h a :
beat : f ed appa rere obi;ci vt
h 1bens a liq u od el ie,q u od tent a
i n fe n u l lu m eii‘
e h aber,eil appnrere ,& obi;ci v r ,
c u s , q u od_in f e
n u l lo modo ef i ens :ergo t u ir i :tu r, qu od cu m in f e non Gr .ené,obijc iatu r vt c ns .Deìnde. N u l l u nien : ratiòni s
,d i q u idq u id cog
noi'
c iru r , daru r in re co modo ,
q u o cognof'
c itu r [ ed ex di&is
n u m . 144 .pcr i llu m &u m diff eri
[ u s ch imer a v.nicl
VI: Boh ex ilic pa r-‘i
7rh6.2n ÎnteÌ/tfimn is ,
”
cu m ex v i il l i u s t1abea r e i ie
o biecl i u u m în intel lcfitu D iu i u o
e rgo rails c ogmfi o .f ac it‘
i ll u d. î n
j l .dm z.Cogni ti u ,q u a nò c u s Cog o
n oiei ru r admodu m enris , .eti ic it
î u x ra l‘
ol u rionen: c u s r arioni s : f cd
c ogn idou e q u a D eu s eogu oi'
c it
c u s — ration is vr nobis I a c‘
tibi le,
c ognof ci tu r non ens :l'
dmodu m;
enti s :ergo cognirio i lla ef fici tens.ra tioni s . Prob. m in .Cogh itione
i lla cognof eitu r-en s vr ation is v r
ef i cognòf c:ibile'
Joli
eognoici bi le ad
'
m'
oj u m eu ri s: er
go'
ci enr ratiou is .fit v eneta -trou
c os .per i llam'
eogniri onem cog«
nol'
ci tu r non ens admodu m eu ris.
: = t5 r Raj a ca ncelli: m a'
i. neg .
min . q u am inf erta probatio non
eu incir;nam ex Vi'
i l li u s‘
î cogni
ri a ni s c u s rati0nî s haber in i ntel-l'
- le&u D i u i no efl‘
e obie€tiu u m f o
l u ni ex trini'
cc u m q u od eli eli'
e
cogniru m .i'
et u s tamen eli‘
: obie.L&i u u m intrin i
'
ec u m , in qu o con
o diu inaeli
‘
c*
obî cfi i u u m inrr inl
‘
ec u m enti : ratio
n is q u od c it‘ùfii ibi le à nobis,
c u m q u idqu id Deu s cognoi'
c ir,abesterno cognof c at: f ed non rerm inaru r noteremo ad elle obie&i u u m intrin fecu m ,q u od e
'
ns ra
tionis h abente x . f e, nec q u od habeat ex v i cogni tionis c reare ,
mi m h aec ab x rerno non ex i .i irt
ergo tè rm in 3 tu r ad elf i: obie€tin u m intrin l
'
ccnm ,q u od h aber c xv i ipii u 5co niri oni s D iu inaz.
1 53 R: p.diri iùv . mai . :erml :
i”
8;naru r ao ad c f l
'
c i ntrin le
c u m obie&i u u m pol : ibrleconced.
m a i . ad e l'
l'
e i n trih lec u m a f ie
neg. m ai. di ii ing. m in . qu oad
{'
c cu ndì artemzied non term ina
tu r ad e e intri n l'
em m ,qu odn’a
beat 48 14 e x v i c'
ognirion is c rea
ta: con: ed .min .g u od babear paf/:bî l im neg.m in.&con f eq .Eth zo
qu idem vera ( u n t loqu c u ilo dc
f ci emia neeé lla ria ,q u n Deu s cognof cit .ncceflariò ens rati on is v t
POIÎÎt (CXÎ fi l'flb‘
vr ex i lienri a , i l l: (cicori a a ttingir..ens rationis fi nn rùm , v el e x iiiens«e x v i cognirioni s c rear: ià rteti îi
.ah zrerno f u tu r: del (i m a u is,i am ex
'
i ii entis in m enf u ra zret
n irati s , deq u ibu s Theologi p.
q1
4
54 Al'
z. ir;flm timg di lling .
m ai .Cogn iti o, q u a non‘
u n. t a g:n o fc iru r a
‘dmodnm entis ./i : x v i
'
tu lir rognrtiom'
: habent MI E adm…du n: enti: ,
'
f aci t ens ku tionis .con-cedm l. fl in»: {u ppo at:: r b.:bmr
gl e “modu mm i : 11 mai . d i
N_4
m g .
J) ! 6 À n
D .Thomam
ens rarionis ell cognonc ibi lcad
m odu m enri s rea l is ergo i l l u d
cognof cit admodnm eu tis re;
: s.
157 Ile/p. neg . anrec . Ad ei u s
1 .prob. ref p .q u od n i l poreli intel
le&u s D iu in u s cogno icc re niti rao
tione i u i lpec ificari u i ,& per u rrti
bu tionem ad i llu d . l'
ec u s tamen
adm odu m i l li u s;fleu r creatu rao
c ogno l'
c it ra tion e D i u inm ellen
ti a: , in q u a V i tt - i a l iter contine u
rnr, (ed non cog u oi‘
c ir ea.s edmo
du m ( u a: elicnti x . Ad z.prob. di°
Qing . xm l . q u ia. : llu d cogno f c i
m u s per l ce iem enris rea li: ,h t
h m ,qu od , é o inad egu a
ta c q nccd.ma i .q u ia prerirì i ll u d
cognol-
‘
einnu s per f pec îem” enti:.
rea l i : u eg . ma i . di li in m in .
D eu s i ll u d con lc ir per pec iem
mfi'
u m ex ceden:em en
tî s rea lis conce.i .m in . ì .m !q a : î ,
ò dr/z‘
rzm trr»neg . m în .N o s Cogno ic im u s cognitio nc ra&ica ,
(u nt i cm di
ii .in ..l ioneri r ra tio nîs f or :m ndo ,òe
cog noi'
eendu e;:m ,a c ii eil‘
er,q u ia
cogno l'
r im u s per l‘
pec :es inada
q u a re repr.e lè n rantcs rem . fi cq u e
còc ipim u s di f rinci ionè inter a ni»
xm l ,& rnrionalc , inter di u ina at
tribu ta ,& a li .: h u in fmodi :ntDeu s
cognol‘
c ir, omn ia per £peciem ,&
lì non propriim , f ed a lien x m,ex
ced enrem ramen,& comprehen o
Gu am vnde iì cogno f c at dio
[ l in6ì io nes\
ration is nobis f a
£l a s —conceptu s admodu m
di li in il î on u m rea li u m. ipl°
e .ta«
m cn c a s non eil î c it.Ad ;.probr d ì
ll ing.ma i .cogno f c ir qrrx mmq u°
(u nt q u oc u m qu emodo rx par t :
obìré h'
cdgu olc îbi lia con : ed.ma î .
qu o€ u mq modot cx togmrìom
'
r neg .ma i. Sic u t dc opin
bi l ibu s c ogno f c îr D eu s ea efiì :cognd cibi l ia op inari u
‘
e , iplc tao
m en non cogno lc it ea op inati u è ;i ra cogno icir non enti :: e ii
‘
c cogno f c lb—i l îa admodu m cnrî s iplì:
tamen ea adm odu m entis non
cogn o lc i t .
rs 8 Oàq cm Deu s a g roc it pri u arionem : (ed cogn<fi
'
ct re
pri u arion°
cm e ll f orm a : : m s ra v
ri a n is ergo Dens c f fi tit enti:: ma
ri a ni s . Prob. m in . Cogn o lcer:
pri u srioncm tenebra : v . g . elida re i l lis ell
‘
e obie&inu m nod*
“iu re non habenr:e
‘
rgo efi e e.
ens—rafi a nis .
59v Conflr .a .Cogn oiecre ima’
po f 9ibi l’p po lî ri u a independa
rc r ab a lio inrellea u ei‘
t f àcerc en
tia»ratiou is : led Deu s eogno f citfplu ra impol sibi lia (i rin a iride-v
pendc u rc r ab i u re le&u creato:
ergo f a c ir entla ration is. Ma i .elEcerra= , u am ,
irn pofi ibi lia po :ìtiu £ea parte , q u ts
-»r
ben t habcre aliq u od ef l'
e intrf nle'l-l
cu m di din&u m cogn itiorre;qdfivero parte fi m: lmpof s
’bili i:ab a lia intel le&u in dependtfi rià,
‘
il lu d ell'
e obicfi i u u nl intrin f'
ed î:nec habent ln re,nc c in ,
: lio intelle£tu :ergo habent i l l u d tantù
*m
,itt
intel le6tu ,en cogno f cente,ac proinde ab ipl
‘
o fingiru r i ai e efi‘
e'
ia
prob. ni”in
tel le
i “ !
aninns Icn f u s tcfl imon ìn addu é ì ipro j ;gnj cam ex pl icare tu r led
q u i…Ctt’
ì'
heo ioglca,òc q u a: inc ig.q u x ù. 5. s x ptof c llo ddc u ci«
mr, idc o bmu ì tce R:/p .ex pi îcamdp n ni . Refp,
e&u s idx a les ca u
ab intellec'
tu dìu ìno neg .m a ì;f a nd.cm mta l ìte* còced .m a i .& d i l l ing.m î fi . tales ref
pea ns j u mptì ]arma lit: f l u n: : efpeCì u 5ra : ionî s c onccd.m ìnti f u ndamenta lìter neg. m in . cò
f eq .Fu ndnwenwm ml'î u m x e f peQ u a m ell di n ing enì
‘
em i; n on
Vtc u mq u c, f ed c a g u ita ve d i . :er
fimodè îm îtabî h s à c reatu ris,c u m q u e in: el leà u s D iu i n u s (icdi u en ìm od
‘
c im itabî lcm cognof
ca t e ll'
em iam f narn , prx bc t f u n
dm m tu m v: intd lc s crea
tu,s i ll u m f u prem am efl
'
cntîam in
glu tes di l'
tribu tam idu s conci
p i ae fi ngendo varios in i l la ref
pe&u s ad di u erf a f a£tìbî lî a fic
q ac &ndam é tfl i ter d'
g u ntu r ca u
Wi ret'
petì u s Deo ,non à rebu s,
q u ib u s f orm ante: .ca u 1antu r,
non Deo.
168 N e: w iet,q u odta les mef
petîtu s dîcu nzu r ibi 21D . Thom :
efi‘
e ab x terno in Deo , q u odfi u nt D eo per compara tîonem .
q u am f acit efl°
cntî x (u x ad re'
s.
N ì lìc u t vrdic an u c.q u oda .) mter
110 [ nm i n Deo pl u ra a ttribu m,
fixf fici t,q u od abmemo fi t f u nda.
m en tu m difi în&îoni s,q u a vr plu
ra conc îplu ntu r ita v rdieam r ,
q u od abzetem a (u m;in Deo pl ures ide: (Gu pl u res . refpe&m
Q:fl .z.fl s " in m ite : u tqu e mu leîpl îcîmm u vr se xwu a lc a,1u tìì c ît qu od f u ndamen
tùpl u ra lìta ti : R lì>eé ì u ù aba terno ex lltat. D E: ì f nr a u tem Den-3…comparans . efl
'
em î am l u am eda .res .a c a q u ia eam c oncîpiat c u mbabimdìng q u àm veri: non dic i : ,a d i l la s, led q u ia cogno f c it e amConnex am ,vereu era ci t c u m«re
bu s,q u a: e1tcomparazî o con nex i
n a , qzm perm od u m h abiwninî s
q u oad nos ex pl îc atu r. Sed de h i s
Pu nta in c it. locoTheologi .
ART..VI L
r a tioni x ì
ex 4 3 15513 : intel
lea ns q u idem fine
Apprehennm , qu idem indicazi u i ,
q u ida…di f c u rli u i ex bis 3 l1mt ved ,gl î;f a lfi , a l î j .tandem ab(olm i a li; com pa rativ i , iî u rcon u om i u i q u atenu s rem cu m ,
a l igna h abi tu d ine conc î pì u nt, în ?
q u i rigu r per q u o fnam ex î fl is fi at: .
,ens racion ìs q u am d î f nc u ltatcm
req u entibns concl u fion ìbu s bren i ter tet
‘
ol u em u s,
70 Sìtpr ìma ra s
tioms Ce ln pcr fit per cogn î do
nem eompa ratî u am Gu e comu :
ta ti u am . h a coxbm u n iter Th o <
w inz .Er prob, En s ration ìs tem e.
per fi t per a&u m cognolcen texu
vn u m c u m h abitu dîn c)
ad a lte
ru m : ergo (emper fi t per cogni
tîoncm com para: i u am . CoMeq.
pa te: e x did is, & a nteced . rob.
Semper fit eosmtîonì sper u m
Îl À .7.
‘
PU ;pmn afl am”
wtelké7ù,ìn ?
3110 non ene eoneìpx u :
u m ends : ergo f emper fic per
a & u m eop oll eneem mm:»mm
h i bîmdlne ad a lrer u m…E :pl ìcr
tw .Cu m îmel lefiì u t eoneîpìendo
p rin ado nem l u ci sadmodu m ni
.
g rc u î nî s f ac it en: mion î s ,nee ny
g eedî nemmee pr î .mtîon€m l u ego
a ble hn econci pîe.ìn his eni m ab”
f o l u tè conc îpîondì9 n u llmn fit
c u s rationis : ergo cont pei
ti onem lu cis com1m at ì u e ad nb
g rcdi nem ,òc adm odu m ì l ll u s ,ac
p roh1de comparaei u è in l'
enfl: ex .
p lieato ,
t7u Oàìj cin .Enx earîonîs ,qttod
fi t per a&fi *
comparazi u ft, ell rela-r
tio ra tionî s ,ordo f eil îeeerazion i :
a d aleeru m zl‘
ed non om ne ons ta
d oni: clì re latîo x aeîoms eu m
pes te: ìp lì m finelì>ecles entî s rawtionì s prin atlm nega tîo ergo
non om ne ea s ration î s per
a&lone m com pa raolm nr.
172 di ltîng .ma î En : r:
tîonìs q1rod ficper a£l u m come
pa ratiu mn .enì rela xî o f ecandìm efi .
f n ntîon î s neg . m 3 ì . w l [ n…J: ,veI/em ndùwdieì , fi u l tean f em
dm £a l ì& eoneed . moi"
. dining;
m i a . N on omn e ens melon i : el l
ec latì0 ration î& rela fio]:mndùmconcerd. mîn .
dzcìfi .n tran/tenda :
conlcq . Sic u t in re lado ne a li ,.
a li a relat îo el? przdieamem li s,l'
e<: u od u m el'
l'
c c u i u s ki licet temm e f f e ext in ordine ada liu d vr relatî o Pan is ad fio
li u h x totu m en im efl°
e Patri;
efi in oreflne ad lili u m , alia elb
ib{Ci an o l ra u l cc u d cnta lk;& [enu n
,
dùm d î cî . vt efiì: ( tu s a d…:
ad ca u f am , f ed;omm em: ettee&u u m. mm ett ordina ri a t cmtam;, ìm proporzione gu ad a m in
enrìbu om ìon î«9 c lk: “q lu ni
t u do qu e li trankerrden u lis cm
nibrm em îb u s m ìon is eomm u …n îs . lcî l lcee bobînrdo c&2d u u mad îmc l lef ì u m eas sa n l
‘
a u em ef «
fic iemc r, ad ene rea le , n ad'
can tan: q u a li ex emplmem ,ad
i u s imm: cond pùm mr vi s u »‘
h se x îgiìt temper fier i pa nfi l o
nem compm eî u am ;pr : terMmamm emmom ìonem, li u e h abi
tu dìnern eom f n=mem . ettra.
-lario
rarîon îs leemmdìtm»e'fi‘
e3 eu ìm ron"
:
eflîeelì ì'
fl ordine ad‘
term îm m .8c
q u a: confi îeu î t f pec îem q u and…eneîwacîo u i
’
s—ànega ioae, pria
v71 m ia/fly. Em mei? fior i per q u aml îbee
ex tri a s opera ionîbt n Inf el icProb. q u antu m ad fimplîe
cem appwhenlîoaem contra pi u »
ees e: l’eho h Soc ietarie
D .Th omz opu fcerl . 4 2. cap, z .
‘
docente , u f u ne fi : m r m ia
”i l . q u ndo ìnte.
’fa ‘î w a ît'
itu r ap
prcbc ndere q u od nonl e…t ergovr fiat em razionls
‘
, finfi ìeie apprehenfio.
‘
I'
ùm ra id u e . Sîmplhc i app;eh c u fidnc cogno fc îe inv
e
;)leà ns non ens admod
ui:x
g::e s e lì l îc1 0
ne’fite
r
r%spn t
l
i
t
:yîpnìs . lî îggîamea îd
eognof'
eie in tel ledtu s lìm pl îc î a pv'
prchenfionc q u od cogno fc ìe
de fi lo afi ìemando
A.
‘
t. t zl .: rl3 nttlr lmìacr/Îdiu în rré u r?,
:tm , efi tf iglex r
'
…x
ia rg3"
e,c.twto
wu'
wrfi lc in q,]iwdo a u t
P‘ci iw r lv. Vu iverla le l u eanl
‘
an
da mt ca l l°
.l qu pin es e1f c( lvu
df vc :fi parc/l ca:rj are vc
D eu s , c u i u s ca u la li tas ad om nia
. le ex tendit bol q u i. c u nCta
l'
u blu naria produ cxt. Vn iverl'
a le
i n reprx lentando eli . id qu od re
prefi n‘
dt plu ra v t l'
pec ies A ngeli ,ltr e vox homo. Vni vcrl
°
a le in
c li'
endo ,m t pra:dicdndo ell i nt
t a Pli i l0l'
0ph l l tti 7 .Md,taph i f le&.
apu d. D .
'
I hom am 1 3 . qu odplu ribm in ej è mmm efi vel i u x t.1 ipf u m Pe rlx ierm . le&. apu d D .
Thom . XO. qu od da
plu n'
bu s …tu »:di pr : dr
°
mri —cx q u ibu s locis cl it i
t u r comm u ni pla u l'
u rocepta lm:cv n
'
i vcrl'
alis c licado a u t pra:
dienndo d i f fin itio l'
eilie‘
et m u m.
i n mrdrr‘
s dem:drf s : ifl m u ltis ,vr ei u s denotc tu r vnivcrl
‘
a lî t—as in
c liendo ;dem u ltis vt ei u s ex pri
,maru r vni vefl
'
a litas in predicando qu a: non eàm limtdu o genera.vni verlîditatis qnàm vnnmi dem , Cu i u s ell
'
enti1 e li apti t .1doa d ell
'
endu m in m u li is c u i u s
pwprietas ell aptitu de vt predic eta r de m u ltis . Reliù is vn iver f a
li i I ca u lì nd ) ,dc qnoMetaphifim ,
vn iver l‘
nli in reprel'
entandc dcu o agi tD i x le&iea ,de l
'
olo vniver
?‘a li in eli cndo ,a u tpmdicàdo pmlens proeedirdi n ano .
Ex pyxm'
1fizvni vcr f a lis di ifi ninone a liqu a: colligu ntu r con
di t.îoncs req u ifita: .vt al iq u a na
tu ra denominctu r vnivcnàl is in
7 9 3
c :lì:ndo . q m ..u r t . t} u od li c vm
per î'
c é lè q u o: condi tio explica
t u e per—ly Wm»po l ltnm in u îttr.
n i tion r: vt co ntrapn litu m admn i c
ta q u od en im perl'
eé lè v:mm non
e ll m u ltiplex q u odam moco ,&
di verl‘
u m eli ; hac ratione nce
a:q u lvoca ,q u as in lola voce con
Vcn i u nt nec a naloga q u oru m
ratio comm u n is el l pan im en
de… partim diverla pollimt
e lle vni x mrl'
a lî a . An au tem ta lis per.
f edi : vni ras rationi s, q u a vn ivcrl'
a
le ell f orm a liter vn u m debeat cl
le intrinxl‘
eea , vel potins p u rè ex
trin fe'
ca , pendct cx dicendis c i rca
yr:cc ilìones obie£l i vas vel f orm a
les ex h is ,àm: ci rca elì î cie
°
nti am
vmverla li s'
cenda f u n t,dequ ibu s
poliea .
4. q m'
rr'
rzzr qu od natu ra fit
pc ten5 cil‘
c in m u lti s ita vr m u l
t ipli cetu r in i llis n am vn iverlfa leel i natu ra q u a: c u m
‘
in re lit a u t
po f s it' é lie °
ln ttliiplex f it m a per
i ntelle£h im abli rahcntem i llu m àd id
'
e renti ys q u ib u s fi t m u ltiplex :
-hac ratione natu ra D iv ina w i ver
l îtli $ Logî cenone ll ,q u i a l i c'
et vr.a
-fit in plu ribu s pef lo u is , non tamen
in plu ribu s D i;s. N ec‘
q u od
l ì v ni u erl'
a le ell natu ra perù-(tè
v na ex c lu dît l'
u i m u ltipllcmion é ,c um q u a pu gn atmu itas. N im vni
m s per l'
eé’
ta oppon im‘
r q u idem
tfi u ltiplicationi , l ic natu n v t in
in feriorih u smu ltiplî cata div ina ,
non ell vm non tamen oppon i
tu r m u ltiplicabi llta ti idelt,n a*n ra
vniverl'
al is d i natu ra m a po:<ns
h plm ibu sm u lfi pl ienri : l'
.c u t to
t u m
Q\mej l . .Devni u afi libùr .tu m perfe£iè vu i tnm non eli di lira&is agat, nam boe etiav iru m , eli tamm div ìlîbì lc f eu
potens dividi q u i a di vifio ell ,non divifibilitas q u : opponitu r
y nioni .dRegu m
‘
3 . u o natu ra.
Vniverl'
alis polsit ell'
e
qin m u ltis
?a identitatem realem cu m i llis,
deli ,per indentiratem ex c lu dèmm
rea lem f u i di lliné i ioncm'
ab illis;
q u od rcqu i litu m patet q u i a rc
q u iritu r q u od polsit elle ita in
m u ltis Vt polèit verè al fi rm ari de
i lli s , & n ihi l poteltverè a ffi im ari
de i llo cu m q u o non eli realiter
idem . N on rm requ iritu r q u odlit idem etiam per rationem cu m
i lli s , nam vniverf a le eli natu ra ,
q u a: rel‘
picitm u lta vr libi in ferio
ta , aliter non compara retu r ad i lla
v t vniverf ali s inter l'
u peri u s ante,& inferi u s al iq u am dillin6lionem
l'
a ltlm rationis intercedere a ccel
f u m eli .6 l fi r co»dr
°
rîm$ vs ex ipl'
a vu i
Verl‘
a li s dî fi‘în îtione elic itis
£ratl
‘
u pp0lì tk di v iditu r vnivcrlà
in elf e ndo in vn iverl‘
alcmèta
ph ilî cu m logicu m . Vn iver f a le
metaph î lic u m eli natu ra ahli ta
&a a di lièrentljs , Vt c u m homoconfideratu r ,non confiderati sdi f
f erentijs i ndiv idu a libu s , per . q u as
contrahitu r vt lit Petru s vel l’a u
l u s ;q u od vu i vcrf ale ideò dicit u r
(a lips omm i f sî s tim lis m etaph ili
cu m q u ia propri u m eliMetaphifica. res c
'
onfidcrare vt abllra6tas
abom nibu s difi'
erentijs l'
c u eo n
diti0nibu s qu ibu s individ mntu r,ica , vu ma folu mde iplis lic…ab
benta lis f c iendz,‘
gu ede lingu laribu s non da nmr fed agat de his ,u a: rebu s conven i u nt Vt abilmis q u ia ablira&is, cu i u m dl
eli vnitas competens natu ra: , q u i :Ali ngu iaribm abftrafl z. Vniverl
‘
a le logicu m non lolu m eli natura v u a , lcd in f u per releipienx plura , in q u ibu s poteli elle de u ibu s pr:rdicari porc lt u i refpeell l
’
ecu nda intentio re&ivat intelleCtu s ,vt vetè,& ordinat
'
e con
c ipiat icara reru m ac iadè ple5? ?m pertinens adggicam .
7 Sedv tm'
: viterne eonfi: li°
m inaru t vni verl‘
alis,vr homo, qu iv u iverl
'
a lis eli rel'
pe&u Petri ,Pa u li .
‘
Vn iverl'
a le fi mdamentali
ter, prox imè q u od ell idem
vn iverl‘
a le metapbil ic u m eli na
tu ra abllra£la abin f c riorib u s vt
homo eon lideratu s fine n u meri
ca indi vidu oru m diverfi tate .V u i
vcr fa le logicnm f orm a lita ’ di
n atu ra non folu tn confideratn li .
ne difièrcnti ìs (ed in li rper rel‘
pi .
ciens pofitivè pl u ra in feriore, vt
f>orensefl'
e i nillis predi cati de
i lli s .
8
du o
Devm'
u er ahi—ar.i u dc fc é i ibilcs . Tu ne [Fc lcd non
l —.mt 11cccli°
ariec indc l'
c6.ibiic 3
pro vt i u f n13 u la ribu s qt ia , q u id
q u id ell in l ingu la ri el l com in
ge u s de f eél ibile ergo dan tu rn .1tu r
'
a: vn i va l‘
a les entra l ì ngtzl :lr ia nb eis l
'
epa ratcc . ('
onfin p . I .
H.! C pr0polì tio bon o e]? tti/Ibi”:e l l actem& veri tati5 ergo ei u s obi eci u m ell a:ternvm lednih i l real iter identificamm c u m fi ngu laribu s eli x teru u m .ergo da tu r hom o
a b mm.
-mo à li ng u la rit real ittr‘
l e arstu s, & difl infi u s . Confirm . r. .
C Ic£l u m noll ri intellcé l u s q u i
potentia lpiritu a lì s ell , neq u i t ellea liq u idm ateria le l i c u tè converlo obicé
'
tu m pa tentia: m atcria lisnequ it elle a liq u id lpi rit u a le fedomne rea liter identificatu m c u mfi ngv laribu s m ateria lîbu s eli m a
teria le : ergo obic f . u m noli ri inte lleé
'
tu s q u ed ell v ni u cr lh le nc
q u it elle a liq u id identificate…c u m lir gu la rlbu sm a u ria li lzes a c
proinde da ru r vninerlale ab iplìsrealiter l
'
eparat um .
n H oc erat,f u ndamentu m
Platm1i s ;q u o m0tu 3 du m Hera
c liri Crati lll neganti u m f eientias deliri u m impu g t i n a li u dinc idi t. l l:jf . ergo dill i :
‘
g .m a
ieci a l‘
c i'
entian tm f u nt'
ncccll hri a ,indct
°
ed ibllìn qu o.:d con:;cw'
c
mm conccd. m a i . qu a d en°
/ler.
n'
.mzncg . m a i ;& hoc modo l ìmt
i u dct‘
efi ibi le5 natu ra: repertx*i n
l î u gu laribu s s c u m en inr u iciru r,onod homo necell
'
ario ell rî libil is non eli q u od u ccel ì
’
a
a ic ,a u tl'
emper ex iliat homo qu i
eli rilîm li s, f edq u od lî homo c x ?l lat,tî u m q u em l îr- c ri£ bi li°ex il l a t ,
q u od eli,r ccc l
'
larirm c lic n o n
ea i xlentiam ltcm in is , li dei u s co n -a
a c >. ionem crm rifibtl i . Ex his pdter ed 1 . confi rm . cbi c6rm en imi ll ins prope litic ni s el l zetem u n
q u o ad cc nncx ic r cm pre di ca ticrm (rbic f lo , idccq r e prc;olitigdic itu r eterna: r crizatis .
t l rfia l u‘
r . £ ci cntî x i ta l im ede vni u erla libu s v t n on dem :
f cien tia de l ingu la rîbu s q u ia l'
u n
g u laria f une contingen ti : delcd ibi lia , obic64m a u tem f c ientia* eli indef ef tibi le u ccel l
'
a
rirm lcd li loia necel‘
sita5 q u oadcoxzncx ioncm delidcratu r i ni cf zo f cientia , non eli c u r f cientiz i ra l
'
int de vni u er f allbns v ts
non l'
mtde ling u in ibu s ergo v e lc bic&u m lcit n txre d i u ccel l i:rim a etiam q u o ed cx
’llenti am ,
vel datu r l'
cicm ia de lir gv lg ribu s . _
Ca tera aten t,& m in . prt b c x eo
qr od wgu lari a h a i: u . t r.cccG-. u
ri am connex icm tn c n. m pl u r:bu s
pra d icatis ccm c xu nîbr s l'
eillcq ;i ll is q u a: l
‘
u n! propria.natu xaz, c u
i u s l'
nnt indi v idu a Petru s en imncccfi
'
ario co nr e£ : itr r crm f ilib…,admira tir o , a li i s ln .i u lìn o
di p roprieta ribu s hom in is ; connet
'
i i tu r pretcr'
ca vr li ngu lare Cl m .
hc e q1 0d li t i t'ditzidt l ltl qr cd
c cn l . et l a c m m ero a li is
etiam lu zi u lm c di ergol i le la ne..
—ce‘sitas qu oed. cou nc x icm m
'dc.
l ideratnr in obicfl o (d enti:: , non
e ll c u r f cientia non lit dcGngu la
r
'
Refiv. cm eefl ì n u i . m g .
m in .
'
Adprob. di&i u g . a u tcc .Si rx
ga leria habent n eecfi‘
ariam eon
nex iou cm'
ma u m
c u nn plu ribu s pm dicatis conced.
amee . M ione [m qn'
a fi 4g u la ri :f u bdi1i ing. habent necefl
‘
ari u'
n
conaex ionem e u m pl u ribu s per
qu papit efl'
enq'
4 aliqu o«
modoqu ad na: ex plicafii conc .antm .
&in! de ipfi;*b : re q;mad no:
m ov neg . n ntce . & coni'
aq .
Petru s q u idem neeefl‘
ariò t fl: adm ir .u i v u s c x remm hace e u m adm irati u o ,òt c u m a l i |s natu ra: pa f
fi on îbu s connex io non competit
Petro q u ia ta li f ed‘
q u ia homi n i ,non en im q u ia Petru s f ed q u ia
homo , efi admirati u u s ; vnde ii i
cet q u od demon iimmr à f c'
îen$
tia f eex tent etiam ad
ria participantia1mtu ram , non ta
m en demoniir atu r de fing u laribu s ve taliba s ideo de fi ngu «
la ribu s vr ta iibrs non d…tt u r f cienti a . Com er io a u tem eu m eo ,
q u od fi t indi u idn u m , c u m eo ,
q u od eoniiet h ac an ima eli eonncx io c .nn f a is confi itu titìi 3h on dem onflr ann u , f ed pera liqu on ado efl
'
entia indiaexmieatu r . Pr0px
’ietates a u temi ndi u i ì zn les qa x di f f erentiaml .1di u i 4 u alerxt afl*î,d î înt neq u etmtdc ipfà q u oad
'
nos demonflrati .Tùm -
q u ia di f ferenti a' indiu idu a
l is cit nobis ignora . Tìm q u ia i lla: a$c&ioncs non ità f u ne o
rimh u i u s Vt a li : c u mino £ ios innalza -
o non : reperizm tu r.'
vn
dCM PWKBFÌS;W :YO_$ o Yd
9rl‘. î Jeni itf f n};ètf af ìd in ì eÉm .’ *
f îv7'
Pa u l'
u s a liq u omodo notificemf ,non tamen pofi
'
u m u s i llas de'
l”e
trodemeni'
trare.
1 4.’Her qu idem vcr: omnîno
Tu mde indi u idu o ex erc itè (bmpto .Petro f ci lieet vel Pm lo fi ra
m en i u dì u îdu u m confideret u r f ignati: 66 in comm u n i vt ex pr i
m it u r hi s'Sz
'
ngnfdre P rim u 5fl.mtù perd i
concedi e ipi‘
o fit f eientia q u a: p u gu at eu m de
f e6tibi litate contingentia in
dîztid 1i fine f ì ng u la riS ex erei tè( u mpti in q u o (oloTen f a
. (ing ab
t e eli def eCi ibi le rc u era eriîm ,
q u idqu id (it de demon f traricne(iri&è ta li pl u ra con f i at
'
certòc on u en ire q u iddîtati i u di u
'
u i vt
à ratione îpe eifie'
a di&in& {per
q u a: certò f a itim’dii h
'
niti u è [ c iakm r efl
'
entia indi u idu i licet h x é
ivi“
: ità vari;s a qu i u oeis aec i
dentibu s [int poli ce in ex ereitio
con f u f a vc v i x *
po‘
i i it conîtare
q u id h ic Gemm e conveniat Pc-i
tro q u od a lteri c u m ino fimi ii in
his indi u idu o a cqu ent confi c
t; x; i nfles .8eientiz
ità agu ntde ne'
eeiihrip Vt f a ltin:x
connex io en remoru m fit need"
f aria : fei connex io ex tremor u m
non dif i ingu it u r abi pfis ex tremis :
crgo fi abmem o d.i tu r connex io
i nter hom inem v .g. rifibile ab
s terno dant u r ex trem a nempe
.h omo ,& ri fibi le.
16 eoneefl‘
a m ai .8iti i g g .
min . Connex io :'
u rrt'
nf ect ex tre
m ru m non difi1ngu itu r ab\O1 p t :
zoo 3 . d: Wiu er/Zzlibtu .
‘
l i tionczn vni aeri'
ak q u od vo.
e .i nt in c li'
eni o ni l a li u d ef i .
q u am ipf'
a fmgu i‘
ati : òc_cont
'
a f acognitio ca
‘
entrinfecè denominfans confixs
‘
e cognita f edfingularia ipf a p on finnr q u id m u m ,
f edpl u ra ,_Cc foiùm dic u ntu r vn u m .
ab vn itatc c x tr inf eca cognitioni;confia fz, c u i u s.v ri itas .e1t prreci sè vn iras in reprml
'
entando er
go f ol u m adm i rtitu r vn u m ,q u od‘
m m u m pra:cisè in reprx fentando ergo non in c li
'
cndo er
o non adm ittiru r vni u eri'
a le inc
‘
endo fiq u idem hoc. debet .°
ef
fe vnu m in c i linea cit
l'
i itu itu r f orm aliter[ ale in repre fenragdo non dî i
‘
tin°
gu itu r ab vni u erf'
ali in Teprarfen
$ ,m c u m nu ll i m
,
°
di itingu atu rfi )rrh aliter ab t o ,per , q u od forama iiter . conli itu iru r _ , f cd il" .
Iu d q u od AA. vocm t î v ni'
trer-v .
f ale in efi”
endo ,confi imifl xr {d rmaliter i u x ta ipfos per mpm fentariog . i ntegrale
‘
c u m torovu erf al r
nem eognî tioni5 conf u f£ u g , potètî ali .partef qlgc xmcgranw d i
eli vn i u,erfglîras in;r eprx f è nmn o partibu sFu bie€ti u rszergo f atf
u m citergo q u òddieimr .
vn i u erf aié in efi anteccdcn s .&ndo ,cii teu cra. in
’di f lînfl ‘
u m f or .1 5 Confirm;i lli voci bm cor
Él i alî t°f gb vnî l,
l crf alî gin reprefen( ando
'
. Eli crgo e oru m l'
ententin
reu era in… Èx1tenti aN O
*Comre Hu ic Voci itàmo
'
eorrel'
pondctxca parte obicCti vt à fig u ifi catione voeis difi in&u m aliq u id a flî rmabi lc de
.Pltwlbu 3 , c u m non vox ipfà fig.
‘
n ifi cans . , nec
"[ q
retu rn fit q u odzafl‘irm atu rdc Po
tro 6c 1’a u lo zfed fingu iari a if a non fimt a l iq u id afii rm abi leg::plu ribu s ergo q u od i ili voci
corrc fpondet c x pa rte obic&i vr
fignifi catione voeis diflin&nm «
non ( um fingu laria . Si diw , eor
R lî>ondere ex parte obic&l‘
nli'
u ld afi ì rm abiie de pl u ribu s non
c u ndu m f c totu m ,fed f cc u ndu maliq u amf u i panem , qu aeibi appa
mr ad inflar ror'
i u s
3 3. % Af/Ì. 3 .deWiller/alibùr.q ii .! poiens
‘
0x ifi ere parte tei ,
qvòadre'
mfi'
mfiddfl »: conbed. mai .
qwad rm m» fié qu a figm'
ficm r
neg . mai . conceti am in . di ll ing.
con l'
eq . er o tìgn ificat im media
t‘
e a liq u id 1ngu lare idd t alìqdîd,
qu odMakio: e]! fingnldre conced.
eot1i'
eq . qu odj'
ormalf rd obiec'
h'
aè
fingu l.tre beg. conf eq . Ex qu o ad
c onfi rm . d iii ing. mai . homo vt
figni fièatds per l ilam voeem pot
‘
elt ex i1teri: ly . Vtdiecnre rcm
nffic.:mr eoneed.ma i . cliccatenia
dim , [db u o ]!gm'
fia ru r ne‘
m'
aî .
Becom e a m in . neg. co q . Rcs
fi g nificata per ly ham ,poreli in
re ex itidre ,non tari î tmtpord .cjfi .
fi ere (u b mado foli tìu dihis Bc
obie&i
c x ercitu s Rab
3 : . obijd : : 3 .
"
Res figtfi ficata1 9 :OEò
‘
cx'
er :pcr ,term inam .C
m u nis :fignifi càr ,plu ra divifim,
v t ,conf iar . cx : ci u s «difiìnitiont ,
Qu am tradu nt D ialc&iei ,: ergo
: erm i u o'
e ommtflti ’non c orre!
pondet …ex parte c hie£ti a liq u id
.
'
Vn u m fedpl u ra .N eg. eonf cq . qu ia.v r ab
rc i f
ìdîent D ia
lle&icàs e
fi
x pon i
t u f ngn cage—
p u ra .
'
v i na .
- cit‘fi gnificarem u mf cetìmbiledeglu tibu : .
t cft
D ugmzed by Go
3 30—5m gi es. Vu u nt a f fitu n iì i
1°dc plu ribu s ZC“ toru m divi iibile i n plu ra (ed totu m ni l ali u dCR praeter partes ; c f go
«fig ni fic a
YC vn u m a f tî rm u bile de plu ribu qn il ali u d…c lt q u am .figni ficare
partes , .Iî u e pl u ra . eè. «cou cefl ì
m ai .dili i ng. m in .aoru m afl u .dc nila li u d ef i praeter pa rce ,
:
cou ccd.
m in . totu m poram'
deneg . m iu .
codfeq . Tommpotentialeef i”
ra
tio comm u ni s fobiea i u a diflin
&a fo rm ali ter à pa rtibu s q u as
e u m e ontinca t .in potentia , non
.per zc as*f ed 9er a liq u id di li iu
& lm obic&i u è’
a h -
e is c on i iitu i
m r vnde anim al non eonllitu ifl t
_
«
pcr homi u cm , Eq u u me efpi cit ,vr partes l
‘
u bicfi i u a5 f ed:pcr .v ivetrs fenfibi le q u od .il '
n
À iòu al i ‘.i ii u nìbi li dili ingu i tqg
. obieé i i u è a c p r0indè rale tot u m,à iiq u
'
rd za liu d”
cit ob
m a l iter p ra tee p artes : toru m v c ,
—rò a&u ac , fine phifi c u m ,n i l a….d i q u àmei u s partes , qu asa a n:tiner , qu ibu s a&u con fti ru imt,-
q u a ra tioneh omo anima
1 04m u m q u atcims cagu o î
‘
c itu r pra:
c hiné difiì rentî;s ,q u îbu 5in x c cfi’
dî u i f u m ,& con lèq u cntcr c x identi tatc Pctri ,& Pa u li cu m hom ine,
gu i idea prx ci sì: c [Lvn u s ,q u in con
îpitu r finediltîn f ì ì u o ,q u od in re
h abet, non l‘
eq u ì tu r identitas rca
l is,& pcrf c€ta Petri , Pa u li inter
&.Ai ìa plu ra pofi‘
cnto bî icì q u a:
tam en oppon nnî u 3 obì jcîcnmr în
a rt. fcqncmìb…xs,a q u oru m rcfohk
tion: pendeg.
‘
A n'
5r .
R adu s ni l aliu'
d f u or…qmm prx dîtatam
e
taphî fica f u pcrìora inf eriori
a l ìcu ì u'
s—rei , v . g. ratio filbflfl fi 4;c orporis , m
'
ma'
j s u n'
ana
Î i: etia m difiè rcntl x *indini
du glî v , per q u a omnia pmdìcn
ta a lia a li js (hperìora confl imìmr
l’ctms "qu aìqu c gràdu : dic u ntu t.
q u i a du m ca cogno f c im u s.q u afi
a f cm dim u s dc fcou dîm u s. Pro
ba u îm u s cos non ita difl î n ì vr
É pcriores denta r «a liter cpm-
ati
nb inf eriorìbu s modo î nqu ìrîrn u s
vm:m a ligna m inori diflin€tìonc
fecc;mntm àparce rei .
GP
Q:\ u efl . vpiu etf alié u f .“
g u u ntu rq u ando vnu mmin eth ktempu f u nt…a u tcm du o difi in&io«n u m genera h tdu bî tata,n cmpc difl in&io reali : rationî s : d ifi întio reali:—d l q u a: datu n in re an
tcccdcmcr ad operationcm intcla
{C&u 3 di lì in&ìo ratîonî s efi q u a:a parte
'
rei non dm n (ed per ra
fi oncm fingì ru r . Haze dîfl in&ìo ta
tionis,…alia efi rationì s ra tîocînantìs ,îdcf t finc —f u ndamento in re,
a lia c u m f .mdam<î ro in re;qu a dìcî ru r dìfl ìnà îo tation is ratìoc ît.c ,q u ar u m capofi x îoncm dedim u sru pta q u x fi . : .art.
3 7‘Su ppm minm efi r z.
'qu odinter d i ll ìn&ion em «cnlcm
dîltîn&îonem r ationî s hoc m o
do ex pì icatas non pomf t cx cogitari di :tîn&io media . Tu
‘
m: q u ì: .difl în éh o c& paf s îo cntìs : (cdda
ìlcx tamùm efi cm ,
—nîmì ru ru rca
& ratîonî s v t doc u î t Phi lofophzh
’
b. Metaph . diccn s on »:
e»: cj ? in re ne l in [ bla app—ehmflo
ne ergo du plcx tantùm efi di ltîn
&io, rcal is vidd î cc : rationìs.‘
Tù»: q u ia la ter e f fe a nte Opera.
tìonem întellc& u s non cfi'
c
ante 9peratîonc'
m‘
ìmc ilcfl u s non
datu rm cdî u m (ed imm ex pli
carîonem f u pu po f ìtam di ftin
&ìo rcalî s cfl ,q u s dar u r an te òpc
mtîou em intellc<&u s dìfi în&îo
radon îs q u a: non daru r anteopc
ratîone m imclleé tns : ergo
i lles lic ex plicaras non data : di
fi în&îomedi a . N ec cam in pna
.di&o fenf a afi‘
cru ît Sca tu s teneMa inero dî lìmt . ,
dt vnî u crf al,m u n . l l n
An'. : .An dmzr v u ;
3 8 Sr'g‘
pm dnm ef f 3 . q u od dì opcmt î g r cm'
îmd îcCr ‘ c'
cm*
c
fl infl îo rea lis q u a: daru r am'
c mir rgbu s c x can m prc px î a x
opcr.1tioncm i :ìtc lîc&t15 , f u bdî u ì m m i lî r c'
ì î u xtc
d î t'.tl’ in di1tin&ìoncm m alcm.cn în é nt c x m (
'
no D o&orc di
-fi mcî u am & dìltî n étio nc m rcq g u i gyadu s fi :pcrîorcs in fezio
.lcm moda lcm 'diùìn éì î o; rcalis rcs . p ofitcm ,tcxm n f cm cm îrm
t ntî'
tativa c itdi i ì ìn&i°q u a: verf a dc f cndvnt non 10h m Td u n ì!
tu r intcr rcm ,& rem q u mf o lcnt om nes , lèd& al ì;D D .ccmm v u i
cfl’
c nm .tu ò f'
cpa rabì les qu o pafi o. ter .
î £tîngu—.mt u r Pctn 13
°
, Pa u l u s, 9. i l .
Qòrpzl s rca.
l is moda lis c lkq u a: vcr f atu r ì n;cr N u lla damn f om vdi s m e
rem modu m c x q u ibu s m o am::cm :'
nn lf u ‘
m iam
din neq u ìt cx ì f ìcr fi ne rc , .bcnctamen rcs fine 111 do ,
‘
q u a ra tione dittiggu u n tu r Petru s ei u s
f cf sîo . Onc /îa ifl a . pafi îm3 9 Vi…ha :
,dfi ì
î
nfl î'
ones ab tradìtu r D .
'
l o
p m n ibu s comm u n itcr receptas,‘m a , qu .i veri’ìc anda yrccdî cam
a lî 1m nn cd'
xta tu s efi Su bti lis —D o CX f c comradîd oria dc cadcm î c,
&or , q u am mediam vòca : img; ad n u llnm a iì .u n rcc u n î t din indî .ì i u cl iou cm rc akm r ratio 650510111 } q ad dÎIÌÎHC
'
Î ÎOUCRX
n }s ,a on q . :ia-non fit dî f ì inél io rca mtìonìs$ v r a rtic . (cq , cov iìabit.
li s , p rovt difi iné ì ìo rea li; c it idem Coxxiìa t Ctî ì î ì l COdL À l1g€ lìac di tìn€tîo 51 parte (c i fed q u ì :. C0 Prgc
'
cpt . .x p .q . so .art. 3 adnon ct’c rca lî5 cm îtatj u a _
ku di. dîccntc : Gram , (7 d{tfèrm rùm À )!ru a li s cn
'
titatvm , (e d {or. gdo non «lu ni tr
m a limtzm î fi cq u a c'
lì mèdî a in «L'
ad, fl'd fi m » w : 71:mm ,
ter dî î ì înd ìoncm renlcm fic , qu : ra;zmgn dfl'
crmxt ]ca mc'
rm ton
ccpmm di:ì infi i0h cin . ra tio fi—î'
fl atfmxcm m/hw» : u c u —e rgo cl ifn is m m nec efi dî :ì în £ ì io x a tjo f u t u nt a‘l îa a&u a lî di i lî n£ì îonc ,qzmnis
. , q u ìs c:kdîfi ìn£ì ìo pan e. rei, inte“cc“
tu s confidcrazion u n pra:ncc r ll dh l ìné ì .o cfl rîmtwa c u m Ven ier.
non inté r entit arcs f ed inter î ìyr 4 1 Pròb. ì u f î xper concl u fio mo,
:n a lira tc5 c i «(dem r_c i vcrl
"
ctu n tione , qa a dîùîntì îo n u di : im
n pm pfl è dicm dam di pu gnat’
u r . D ì u fm&îo med ia cfl
fiizx é‘
tioncm Form a lcm cx m mm du plex f on n a lî ta s rca î ìtcr Edenre i d0ccnt Sen tî itx ;f ormdcm.q u î i tlfi c°
3ì a tlin
_n a lfi cr î u rc dìi l î
'
n
efi inte;c i u fd'
cn'
1 rei f orm :. lìra ( ì a f i d împl icnt dr plc x Foxm . lì
r.cs cv m rvm,rcì , q u î i nog1 bcr -g tu s rca lìtcr identifi cata , Form a
-fidoh 1tcllcfi t;s , f cdantà omncm. l ire‘
t in re dil xi ua a‘
ergocan
Q4 xfl . 3 . De«î u fi îo m edia; P rob. m in .
t‘
orm nlims ìn re Form a
u n…u ne'
n c it du plex f orm a l i
ras im in re di u inch Vt ratio f or
m a l i> ,òedi f fin i tî0 obla é‘
ti u a vùi u ;non (it in re ra tio . f ormalis
d' f ri r—iti o obî cc'
ì îv .1 a lter i u s ideò
en im aditr u ì tu r dìùind io bx c ve
pa nca cc nxttnbir ab Sco to i nter
d ams f onm lìrate3 c ì u f dem rei,anîm<dîtatem (c ì lî cet , ratione
li tatem q u ia m a non ell de con
cefatu dìk’
fi n î ti u o a lterî u s nee ta
tio f orm a lì s va in s efi ratio f orm alî s a lterì u s : (ed fi du plex i lla
f orm a li ta s ettrealiter identificata ,implica : qu od ratio f
°
orm a lîs
d itì in î tìo obìec'
t'
wa vn î u s non fit
in re ratio f orma lis , dî flî n itî o
obicfi iva akeri u s ergo im plî car,nod fit màliter îdentîficata
'
t f orm aliter in re di u înfl n.
Prob. m in . ldentificarî’
rca ì îter
f ommlimtes efi vnam f orm a lita
tem efi'
e in re a lteram fed form a
l ìtates ipfa: lim: ra tic ne5 f orma
les ditfi xx îtî q u c5 obîe£ì î u m f u i
lpfi u s Gu e vn î u s a lteri u s : ergo
impli ca: f orm a l itates rea lî ter idé
t'
rf ì carî q u în ratio t'
o rm a lîs , &
dì tìî n itî0 obîei ì iva -vn î u î fi t m
t io f orm a lis difiîn itiò obî e&ì
va a lteri u s .
Confirm . cx plî c am r n î n
ratio f orm a lî s dì t'
tî u î tî o obie
&î u a rationa lìta tî 5v .g. non.oil ra
tio f or ma ì is di f fin î tîo obie£ìi
va an im a lî tatis , an im a lkas ra .
tìona litas dîfi ingu u ntu r difi înéì îo
ne f orm a li : ergo fi ra tio f orm a
lis , difi ìnitio obie€tì va va in:
per intc ilccì vn1°
t2ntîzm non fmrad o t
'
orm ai i s & di f fimti0 obi ci
( i i va alte.- i u s tan'
tmn per in tellefl nm , & non in re, erit il la din ina io fo rm a lis inter vr mm q u e . Pnx cc con f cq . N om efièd u s eo m o
'
do dam x ,qa o daru r ca u l'
a f or f n:nlis i lli p s led c a u f a vel ratio difi inc
'
ì îon is tbrm a li s inter i llas f orm al itate
'
s ,ei l ,q u od meio ditfin irio vni u s non lit ratio, -
.l i$ n itio a lteri u s ergo li haec c.m f a , v elra tio in re non ei l di lì in£i io i llaf orm alis non erit in re, fed per i ntel led u m tgmùm . Tu ne ficimplicat q u od i lla du plex f orm a lita5 fit rea liter identifi cata ,fi…u e f it in re a ltera q u od m io
f orm ali : ditl î nitio obic&iVlm iu : non fit in re meio forma lis ,ditiîn irîo obie&iva alteri u s;c um
(vc grobatu m eli iplìe f orm a lita
tes lmt»rationes f o rm a les obic&iVa: f u i lofi u s ergo i ln plic at q u od.
i l la du plex {brm fl i ta s (i t rea li teridentifi cat3 ,& qu a d lit f orm a i t: :
in re di ll iné ì a .
4 3 Per qu am rationem_fi c com
fir matam ex pofitam prx c lu <
ditu r comm u n is c u afio con f ifiens
in co q u od ratio qh a re du plex
il la f ot:n al ita s d u l i ngu itnr f or
m a litcr in re efi q u ia ra tio f or
m nlis vn i u s non efi f orm a liter in
re ratio f o rm a l î s a lteri u s ; c x di f
cor f u a u tem f a&o l‘
o lùm col li
gî tu r ,
‘
q u od in re m tio f orm a li:
vni u s fi cidcntiee m ateriali
;er f ecùs Form a lî ter,ratio f or
ma lis a lteri u s vnde a liu d efi .
q u od identita: qu am conu ineit
08"
Qfi Î>ewimex ilic u 3 real iter—
,erg,o°
q u odlolu t
‘
e'
c1c in re‘
d i u : .i£ l u m ,
:: b‘o lu tc c li: di : lî n é i u m mad u r;
Ne in iqmmbì li ta s l'
u ad c t oppo«s
i itu m m m licèt lep .u a x i u ng:
u u m di u in i tiou is i u i ll.: rnm en
non co u lu ti t, no . i en im F::zt a l i
q u .1 ci ii tî nci a led.
q u ia i ìmt cl u i l ifl d fi . vn
c u m d i . u u €tione pu teli com
pon i f i a l iu nde fitconnex io c ll
'
entialis inter ex tro
m e d iu ì u é‘
tm v cpa te: {.I lî )8 om i lîfi s i u D i vi u is perfo u ie rca litcr
di .li u €tis c il°
enti a l iwr inter l'
e
co u u cx is Rell a: ergo , q u od dih i .1etio abfo l u tè rea ii s n il a li u dfi t q u am di .:indtio a&u ra lis i u
rc con fa ;u entc r non ef cvndci lla di :lir:fl io li t medi a fed abto l u tì: c it dicenda dil i in&i0 rea
4 8 Contu Q_j dqu î d (i t de
voce i ll .: d i plex f ori u a l î tas e llre di li in&a ,h x c exi
‘
u
po: it îo fine v ila :;ddito ell vera ,c u m di ll i u é l io i lla ablblu t
‘
e (i ': dii i in&io i l re ergo i lla dJPÌCXf a n n .1litas non ell a& u in re identifi care . Patct cou i
‘
eq . N am q u :edî i lî agu .mtu t , eo in (enti: i u qu od
'
u ti '1gu mm non iden tific 3 ntu r:erge il de i lla d u plici f orm ali tare e il: a
'
: lbl u rè veru m q u od ell:
in re di îl in&a c it nbl'
ol u tè
q u oq u e veru m q u od non eli ac
t u ' i u re idemi ficata . 13m: li : :l i v iteria : ell reali ter em i :
identi ficare abfol . u è ell ve
q u od ed a& u i n re identificàtn ,c u m identita: realìs eu ti:atin (i :
bf u l u tè :lcÎdltoWii:e rge) i lla d u plex tbn u alitnsmiis ef in u e ip
‘a ah l
'
n 'v f è x er ifi cctu r c i}aù u i l : 1
°
C Îtlt l î l l î ‘Cî d à . ò( non c i"
;g c
tu inze i : ìcn tlh c u tn
,t od mon i f‘
e .
i te i u . pu c atz
3 9 ( mrr 3 An i u za lit x , v t int e u i l .î t‘ é i a . illa dilti nfi iou e à ra
t iona litete ex i f i it reu liter èc on verto lìm ì litcp hoc cl i varamde ratìo u a limte : ergo vel di l l în
g u u tzt u r c ntitatific i u re anim a li :
m s ra ric na iitas ,'
Vel non di ll in
gùu ntu r in re form a liter . Antec .
eil cerru m nam q u od an ini a limsm re «ex ili ar fim i liter rational itas ti m cottom ell , q u àm in recx il tere ho : u incm ;:q u od a u temex i th t in re wr dili in€ta
'
in re
mtio u a litate parer ex ipf a (ententia q u am impu gnam u s a liàs i llttdi l i in éi io non c x î l
'
teret in re vt
a b Sca ti lii s propu gna u r . Cc nf eq . prob: D i u in£i ìo e u ritàtivn innc ra i ls e li , q u az
'
i n re '\zcr fa tu r i ater du o c u ria wea li a lî vè i ngadu as em i rates rea les Ted fi ani—e
m alici s vt in re diii i u éi a à ratio
nal ìrate converso ex i li ic
rea liter , a u im al îtas rational i
ras di li i xigu u u tu rx l i l l in&ione,qu xin re verf .1t u r in ter du as ca ritates rca1es , i nter an im a litatem
rationa li : atem —f ci iicet q u zc c am
rea liter ex î f ianr ( u nt entitatc:
a le; ergo . E rpb'
mtu r . Em;rea le
n i l a li u d eil q u am c u s ex :lieu : ,a u t porou s ex i l
'
rere real iterJ
u go
dî f tin&io q u e in re dat n u e:
du o ex trem a q u or u m u odli
bet vr in re di f finfi u m ab
:'
Cî 4
zro Yi îfl tt/alibl f ùcat : ergo non datu r u u u u n i u s,
u a: (i t in re a (na fing u lar im e
ltiné i a. A v'
.u pofl'
em u s ratio
ne; l u bî;cere , q u ibu s f u ndamen
ta oppoz…tz leu r: u rix intringeren
tu t ; lcd q u ia h a: (nnt iola nd a ,
q u as inter foi u eu da a rgu menra ,
opponem u s , ideo ab eis modo
l u perledem u s.
H I.
Sofv u ntu r a rp mmtt .
OB I/H: } DC \’l11
eadem i u re f orm a…
l irate non podìrnt ante operario
nem i u re l ief tu s verifica ri propo
fi tio u es ex f e comradié i oriaz: f ed.
de anima lim e rariom l irare
veri f iemm r propol itivone5 ex
t oneradi&oriar ergo a n ima li
tì s ,& rationa l ita;non (im : in pa r
te rei m a . & eadem f orma l iras.
Probu n i:r.n u te omne…operationem intel le fl u s veritiearu r de
m imalitare Perri , q u od c it ratio»
com en iendi c u m Eq u o ,& de ra .
tionel irare non a ll e ra tionem cò
u en iendi c u m Eq u o : fed e li‘
e
non elle m ionem con u enkndi
c u m Equ o ex f e ef i contradià o.
f i u m :ergo .
54. Ho: negra»t , q u od eli
toru m robu r o poti rx f entcntiz ,
di fol u endu m el ex prof e li‘
o i n ar
ric . leq u ente in q u o di lpu raru r ,
an detu r a part: rei inter pra:
cara identificare: a l iqu : capac it a;
aCtu tali: ad f u f cipienda i ndepen
dente: ab opera tione intellef i u spre d icare ex [e conrrad
'
ti or i a ;vnde ne idem oc iosè reperam u s ,v idea tu r ibi e i u s (o lo.io .Pm m c .
Relp . concefl‘
a m s i . neg. m iaen im prob.neg . m a i . nam f a i l u mc it q u od ra tiona litas non Gr à
parte rei ra tio con u en iendi l icer a pa rte rei (i r m io
,direc ta
u en :endi ;eadem en im in re( lic ata , fi non fin! perfeQe m i
ijs przdicari s (u nt in re (im i lia , di f ìm i liz, non ramen( u nt non lbnr lìm ilia i u q u b[olo eli contu d iéi io . E: arg i l:nmtu m q u idem in li nru r nam (id i
‘
: non efi'
e tale in re (u ader di li inci ionem in re ergo e l
‘
le ta le non eil‘
e ta le rea literin ader dili in6tionem rea lè ,q u odramen in le u tenti : Scori cit f a ltu m , q u i efl
'
eu riam di u i'
na rn f oa
l a dili in6i ione e : m mm rei diRi u gu ir à Pa reru itar: , a rm ta
m en ca ritas relat ion Patria f euPatern iras.nò comm u ni ceeu r real iter fi l io .ipfi rea l iter com u n ni .
cara entirat: abl'
olu ta ,eli eu tia icil icet D i u i u a .
5; Obìj rìer di f f ? tdifiî n itione di il ingmantu r ex nat u ra rei : (ed a n ima lira s ra
tio na li :a s difl'
eru nt di f fin itione :ergo di u ingu u u mr e x natu ra rei .
Min . eli certa nam anima liras
dit“
fin itu r n tio fmtiendì ratio
na litas ra tio;dilem malì . Mah ve
ro prob. r.D ifiìn irio ex plicar na
tu ram rei ergo q u ae difl'
e1u nt
ditii n i ti0ne , di ii‘
eru nt ex natu ra
rei . Prob. mai . difl'
er u u t
eli‘
en
I I ) :
ad dî fl înfl ionem concept…l u f
fi ci r dîtl in&io v i rtu a li : obie€l i ,atqu i u a lèd a lci licet i l li u s ad.pl u
ra v i c u i u s inrelle&u s nofi er
h abetFu ndam èt 'm vc u nam rem
in pl u res . di u idat f orma litatt 5.q u as di u enis e o u cepribu s conci
pia u q u a ratione i nmlleé'
tu s pet
f ef te mm c om prehendens vnico
î&u con ceptu eam cogu o f
c ir.Hînc conceptibi l ica s anim a lis
c ibi u te eadem actu conceptîbî lî*
ras c u m conceptibil ita te a ri a na
fi virma lite’
r. (it dìu erf a 'abu
i lla…59 Adîz.prab.ma iì i iifi iììgmtai .
Q=_tg: difi
'
et u nt'
eB'
em ia li rer difl'
e‘
ru nt in re /ì d<j ì ran f {[ Entîaìzter .
«ic q a te‘
top ced.maiJi el ml inl ita°
inad;q u al ì neg .ma i di li in.mim
% dfld .De'
fini::erfibl u sim j ; (u o di l ing. diffi n îfim /i
'
e…
adegu a ta t u m r : w ef ? in [ è conced. an
'cced. /t
'
inad4 qu a ta neg ,
antee. (u beadem di li infl ioneneg.confeq .
60 Si ìn(ln : Ergo (i hom o
ndzq u ate Gt diflîniendu s , debe :dif fini ri c u m ( u m fmgu larimte.cu m homo in t
_
e_non tit ho
n iti in fi ngu lax i con f eq u ens efif a l li1m a lia s de fingu la ribu s e l
'
'
f et di f fin itio ergo. Vel repu g
nat difiì nirio aq u atn rei .t1u od.
ef i ab“
f u rd .u n ve l do&r ina (Om
lu tion is eli difi ing. .
con feq . [ i homo l°
t difiì niendu s
ad x q u a te.ada qu a tione mm ìp/o 0:M in re , debet di f fi u i ri c u m ( u a
fi ngu laritatc conced.con fcq . adiqu atìon u u m ipj ò wt, com epto pre ti :
q u : difi‘
e‘
ru m difii ni :ione adeq u a fi g ) fi ngu la f ièa t,neg .con f eq .nec
ta difi'
cra u t efi'
entia litè;conc ed i
nfi n .ìnadx qu atîz,iì ib.di ll . difi'
er u nb
c fl°
entiafi téddàî ìm tja gl e'
ntìa lì'ra
ti?mi x conced.m in .mdì neg. m i u .
ooni'
eq .difi‘
erentia mtion .gli 3 ab
animali dicim: c lientia lis q u ia
eli inter prmdicara elientlalh ,nou
tamen q'
u ia ipii s x fi‘
cntia litet com
u enia t,a lia s in om ni (tatu con u e.
n iret;c0nu emr enim ipfi s a cc i'
dé
taliter,&pea intel le6i u m di u iden
tem vnam in te'—efl
‘
entìam in va
ria praedîca ra ,q z omn ia l‘
u p t rei
ex hoc f equ iw: ,qn nd de fingu latibu s vt e x erci te ex i iientibu sdtu g difli n itio , ly w diòente f la
tu m ,Vi c u i u s detu r d ifii n imiocet.de ipfi s, ex erci te c x !flenri$ u 3
’
detu r s nam ipf'
a lic e x erc ite ex i{fi en:ia ,& 9non qu ia ex ercite ex i(lern ia , habent connex ionem ne
cefl‘
a riam cu m pl u ribu s . q‘eìbu s
com in c fl’
entia in indi u id u o ,no
te f cir;l icèt,g u ia dif f erenti :: indiu id u ali s'eù nobi s ignora pro
‘
pt ietates indi u idu a les non làti s
ef f em ia lia , (i redu plicn i u è‘
v eti am nobis certa: à nobis reCte
di li in&a non lint ei c if enria lia ,
Ad prob. di_li ing . antec ed. D i f
fi nî u o rei nat u ra w concepta
2 dyffin ìmt: con u ertu ntu ; con
ced .anteced. rei natu ra 0: efi
if ?mir i non po f s int lingu laria ,
q u a: à comprehendente u tm
v nde ind ia idu ario penneet poi
f u nt ex a&î f s im e ditfini ri .
6a , Obìjn°
u 3 .Repu gn3 t com .
pod
i
pofitîoin retalis .q u azlit line e x
tremoru m di.lmci i a ne in re ta
l i , c u m compotî rio li t di ii i0&o.
ru m vn io :, f ed inter anima l ,
ratio a a le datu r compo lî tio . q u a:.i n re ed com po
'
.ì tio (eu q u : ett
compo .ìtio tea lî s : ergo a nimal ,
rationa le di5em : t di ll ihzi io
ne i n re ta li .fi u c rea li . Prob.m in .
Inter a nim al rationa le dam e
compofi rìo m et;ph i lî c& fe'
d cò
po .itio metaph inca eli real is ,a liàg
n on tepngnaret D eo . c u m ,còp_o
fi cio fi tta ,& per no ii ro‘
s co u ceptu
'
s , nm eli vnde D eo repu gner
ergo inter a nim a l .
da mr comp oficio rea lis.
d a Gou/i m . Contrah ibi le.8c
comrahens di ff emnt pa rce rei,
c u m telati u è opponam u r f ed
a nim a l tationa le comparamu r
v t conttah ibi le con trahcns.
c u m“
anima l contrahatu r per t::
riona le ergo difi'
eru nf rea liter.
Vrgetu r .N a tu rà h u man : efiO
rea li
ter emu m u nicabilis plu i ibas ,cu mrea liter eomm îmi cetu r pl u nbu g:
f ed fi ngu i a ritas non eli”
real it
comm u nicabil is pi u ribu s ,i’etre i .
ras en im — n u l li a lteri a Petro'
ef i
comm ln
m ana non efi -idem real iter c u m
( u a mingfiiàritace .
a;.
Raf fy . coaceil'
a m ai . neg.
min .Ad ci u f ptob. co ncefl'
a m ai .
neg m in . ni m . compo f ì zio meta
ph i i ica ext compo,f i tio inter prz
dica ca , q u oru m Vn u m c u m €.mf u n
'
dam ento in te conc ipit u r v r
q u id i u peti u s , & pmentia le ref
pe.îi u a lteti u s;cu m ta men i n re
a r;
D ig itized by Google
v : ru mq u e predicatu m Gt omn i .
no idem'
real iter ,q u od totu m fitbenefici o intel le&a s rem inadz»,
qùate coneipiem is. N : : gropte .
ta l is CompoGtio; non .tepu gnatD eo. c u i tppu gna t pra:bere f a n
o
damentu m .Vt a liqu od i l l in s pra:diea ru m eoneipi a tu r t: litet di3 inà
‘
l u m aba l ia , v t i l lu d i’
a (u o.
ca ncer: tu non inc ladar q u : no n
inc in fio detidet amr necell'
ariò adeampo fi tionem metaphi li cam;f u ndament
‘
u m enim h u iu l‘
mod idi;l in f i ioni s ell a l igna
'
f u biec’
ì î
potentia lita s ,q u re D eo rep u gnanSed de h oc
'
ex pro f efl'
o agcm u s
Ad confidrr_
l . di ii îngz ma i .
Conrrah ibi le cò : rah lbi l imte'
pbj.
/i ca .& contri benediti'
enjm pa to
te rei . conced.m ai . Conrràixibi lee antra bìh litate pu n? Lag ica
a nèg .
m a i .ani mal non'
eli rea l iteneo n
trah ibi le'
per di f eren t i as qu ianon datu t a n im a l in re ,fi u c rea
lim feorl'
v n a di f etÈnti lsnamram l’la rogicani tin s ,5u aiiî
eon feq u'
emer tenea s a ri natu
ram.q . u e rea liter vn : Ti t in pi ut ib i : e li ergo contrah ibi litas
( idem de,rela tione) i l la pu g
‘
e‘Lo
gica per ra…ionem q u a ienn t»intel le&u s v idens omni a a nim a
lia eli'
u imi lia in ra tione an im i
lis , apprehendit a nim a l v t q u idy nu m indifi
‘
emns ad p l u ra ,
c u m tenera an im a l fic i ndi ff e
ren s. & contrah ibi le non deru r à
pa rte rei .Si Mi n 1 . An im a l h a d i
contrahibi le per rationa le,v tip£i
I’ a ce
"4 Q‘fi°3 Dei mìu erfl liòm .
a ceîdat rationale.vnde\
in u en itu t
an ima l tea liter (eparamm à ta
tiona li i n tot i trati0na li u t‘
n ipe
c icbu s :'
ergo i ra e f i contrahibile
per ra tiona le. vt rea liter difl'
erat
ab i llo . Sì înfl n z. An ima l ita eli
conrrabibi le per rariona le,vr ta
tiona lims n u l lo modà {i t de ef
f entia anim a lita tis .Tùm q u ia an i
m a litas hom in i s ef i indi1tin&a c i
f enria liter ab -an i lu a lxm e Equ i,
q u od nequ it com poni c u m eo ,
q u od rationa liras (i t dee fl‘
enti:
an im a li rat‘îs. Tz‘
am q u ia ideo m a.
non ell m i u oc u m ,n ec gen u S.f edana logu m ad f na in f eriora q u iah a ru m d i ff e renzi a: lnntde efi
'
en
tia enti s;f ed anlm a l‘
non e li ana
logu m , icd vni u oc u m gen u sad f na î nf erior r , q u 0ru fn di f f e
renti;5con u ah itm ergo ira con
tr:rh itu r per rationale.v t‘
r'ationaà
l iras n u l lo modo f i t de eti‘
cntinan im al itatis .
‘
f i ne fl c : f ed q u od
n u l lomodo efi. de efie’
nri a a lte,
t i u se
,lin re d i;di f l inf i u ab iHo,
a liter a li°
q u o modo . i eli in re
eiier°de efl
‘
en ria ii li u s ergo i ra
contrah itu r anim a l per ratione
le, vr rationa le diti'
erat in re;fine
rea liter ab an im a li .
66 f ig/o. ad i l lnfianti am di.:
Ring.: nttc ì t ipfi md apbi/ùè ,
p u rg/l‘
u ì ton/ide a to acc ida r ratin
na le conced.an rec . v r ipli pbìfi cà,
prou tg:? in re acc idat'
rationa le
neg . ap tec .& con&q .q u h lo l u m
gu od ph i lî cè .& prom in re a cc i .
i t a lteri diningu itu r rea liter ab
i llo rCC'JS q zod îplì‘
pgx c i i l u è
i u mpto acc i u i r,a lias f u : deret i a
Ò|g ltlzed by Goog
i tmtia ,q u od mrionai i ras ef i enti 4!ta s ommno difl in£i a ab entitat:a nimal is . qu od oppo f ì ta {ententia repu tar f a l f u m . N ec in f erta
probatio d i ad tem q u ia a liasa n ima lh as difi ing u eretu r rea l iter:di llin&xone rei a re à n ationa litate c u m rea lis f eparatiom u tu a ,q u a l is eli i lla q u am probatioobi }cît,ve l rea lem di : i incî io u emrei rc fi xadeat.Ve l nu l lam . V ude
'
dîcend u m efi“
. q u od 31 pa rterei in u enitu t lì pa
'
raca à rationei itate an im a l i…Eq u i v .g . icd nòa liq u : anim aliras ,q u ac f i t rea li reeco mm u n is Eq u o , hom in i ,namà pa rte tei mon data r \
‘
na an imali ra: f ed plu res iì propter lim i l itu dincm pra beant f u ndamè
'
tu m,Vt conc îpiatm se li eli erm a
a n ima liras omn ibn s comm u nis.67 Ad : . înfl antiam difl îng .nn
tec . lta Vt rati0n a l ita s n u llo mo
do lit de c li‘
entia an im a liratispmt ì/ùcì ,@metapbì/i re
‘
confiden te còced. anree. phìfl : è ot efi in f ò
fi mp;a neg antec . N ec an im a li
ras homin is eli: cfl‘
entia liter ph ilie
‘
e , (ed tantu m merapbi iîc‘
e indiii in6ia ab ah im a litare Eq u i : neeens i
'
deo eli analog u m , q u ia di f
f erenria: (itde c inte li‘
entia phi fica , h x c enim ph i lîca identiras nòattend itu r à conceptu meraph i iîco rei prx cifi u è con fidera ta: ae
proinde non impedit v n i u oc a
tione…i llin s f ed —gu ia f u n t deefl
‘
em ia m etaph i f ì ca entis , nam
q u amis d i l’Ferenria iu b q u au is re
d u pl icatione e f i ens :qdod ecom
oetfo le habet indifl‘
erentijs contra
3 18. M .;—
“
D:W tf l fi l l îrendam.qu od in qu a :…Jegtu ,é neg: ru r de ipf a .Cztcr&patent .&f
pa fi na in dì u înùdj ì r u nt fi c… n ni. ex [ ola term inoru m eXpliintelligenti.: m in m , f agxé tu r, gaod c atione fit mgn î f efla nam tu ne
al iqu id po/: ìt a ffirnu r ì da smo,n przdî camm r ea lîrc r afi irmnmr dc
mga : u r dea lia .\î nde ira tene! prz«y
g iraru s Mag . c u m l u ribu s al i,:
Thomî fi ls n i l a limî nom ine-
di o
(tinfl ionis v irtu fl î5 i u re…enti
bu s , q u àm f u ndamentu m ifli a
&i onî s ra ri onî s r a rioci nztz. Te
nem prx reremofi ram c ond a
nem Higrtado, Arriagaa li i plu rimi
R
76 t coùcl u f î o rati one .
Tu nede a li qu o verificanmr prc
dîcat: conrradi&oria à par te rei ,c u m îdcmm et p rzdi cnrnm reql i ter afi rm am r,òc rea liter negatu r de li lo : f ed implicar in vm ,
eadem;e c apaoi ras ad h oc , v t
à parte r é i .(e u reaiî rer .idem prze
dîcaru m a f fi rnx etu r negeru r
realitcr de î pf a ergo im l îcat in
vna eadem re c apac i ta s adei u fin odî przedîcara conti
-edmo
r ia ac pra inde implicar difl im,Gio vi rtu a lis in ta li capac itate
confi lìens, Prob. min . Prx dic 3tùm ,g u odreaiî rer fi rmzru r de
f u bieé to ,realîrer idm tìficatu r eli
il lo .& y f x di catu m_ .
gu od rea li
te'
r neg2tu r de ('
u bie o , rea litcr
difl ingn îmr .ab i llo (ed implicat.q u od i dem pr.: cfi caru m rea
l iter idm ri fi cetu r rea lizer d‘
f tî ngu atu r'
ab v u o e odemq u e
( u bicato , f eu abvma ,eadé q u e re:
ergo impii cat in m a eadem
re q u ando res e fi t v:-al iter i l lu d
y rzdi catu m ,fi cm ac real îter n eg
g amede re,c u m res non e f i rea
l iter ra le pra:dîcatu m f ed efl'
e
ra liter i l lndp rzdîc aru m efi cu mi llo rea liter identifi cari
c ile reel î te r i ll u de fi ab“
i llo r ea
l iter di ll ingu î rergo przdîc atu m .
q u od real iter : f fi rmntnr, rea li .
rem egatu r de f u bîefi o , rea liter
Idenrìfieanu r,à xeali re rdifi ingmi
: u r àbî lio.
7 7 Corgflm .Propqfitîones cfi o
rmdî fl m î x non pofi u nt efl'
e tim u l verze: (ed propo lî riones con .
u adî&orî z ( u nt a f fi rm atio
n eg1rî om u f d€p rzedìm ti de cc
dem f u bie&o : eî go afiî rmario ,&n eg: rîoe i u fdem prz<fi cati de co .:
dem f u bie€io non pofi'
rmtd i'
: 66
«m i verx zf'
ed difi i nfl i o v i rtu alî s«c onfi fl it i nec .qn od dem a c c
demq u e f u biefl o , f eu re,vere a f .
fi rmeru r , v ereq u e n egetu r idem
p rx dicatu m . ae proî ndè con fifi it
i n capaeimte ,vr gfl i rm 3 tî o ,& ne
g atio eî u fdem prx di ca tî de eo;
d em f u bie&o (eu re fior finm lv erc z
_ergo impi icat ei u fmodi di
fl în£tîo vin u a ì î s.
78 D ice: : non’da ri c apaci ta
1em .Vt de re omoî no eadem v e
rificc nmr predicarec on rradî&o
ria .dari tamen capacîm em v t
v erificenru r de re f o lùrn rea l iter
re capac itar.ad hoc ,v t idem pf x eadem v i rtu al i:er tamen difi indicatu m rea liter a f firmetu r &a,q u îa ru ne caf a s f u bîe&u m nF
fi r
Qxfi . 3 . ynM/a lìé u ì .Verificanru r przdî cara cx le con
tradi é ioria ,f ci licet f u ndare non
fiandare di llin&ionem rationisl x
pb‘
cetxcr . Animalî tas ante opera
tionem intelle£i u 3 pa reti concipi
fine rationali tate nei : enim non
concipiatu r linè rationalitate ante
Operationem intelle£ l u s, pon°
e ta
men conc ipi fine i lla con u eni t ei
ante Operationem. lntellcé l u s fed
rational itas non el l. eoncepribili 3 .
fine rationalî tate ergo de eis ante
Operationè intelleéi u s verifi catu t
eil‘
e, non elle conceptibî les fine.
rationalitate.
97 Rcfi .di ll î ng .m a i . f u ndat di…fl in&ionèm ration is ab anim alita
tepm c ffiu eficmpmconccd.ma i x eali
ter finnpra neg . m a i . neg. i nhoc,
f en llrm in .qu ia etiam ration a litas
provr apartè’
rei f u ndar di l i ind io
nem ration is 51 le ipi'
n prgci li u è cò
fiderata , vnde candem di l lin&io.
nem ,q u am i imdat,m l non f u ndar
parte rei anima licas arationalira
te,fimdat,y el non l‘
u nda u rationa li«
ras è. le ipf a;tora namqu e. rea li tas .
f u nda tdin ìn f i i0nè . c u m tota pre-e
bea tocca lionè i ntel le'
i i u i vt eam
in pi u res f orm a litates dî u îdat N ec.
ex boe (eq u itu m q u od, rationa lita®
prx c ifi u e.
» f u mpta non Gt ra tiona
litas fed fo lu m f eqnitu r q u od
r on fitrati0nali tas prov: d i par
te rei ly non negante identi tatefi ì
rationis dill ingu itu n en im r atio
na litas praec ifl u è‘
f u mpta di li in
£tione ra tion is inle ipf a provt in
ven itu r'à parte rei Gent abani
m a lita te pl ovt eli a pa rte rei nam
l icet rationali'
tas przeili u e accept:
lit rationalitas qu aeell parte tei,non eli tam en rational i tasprovr
partetei ..
98 Ad explr'
cafl‘
onem mfp . qu 0d”
anteoperationè intelle£l u s ex erci
te,& efi'
eà i u e l u mptì , Gu e lrm ptìVt ex ercite. efi
‘îc ientem dil lin £tionè rationi s,anima litas ef t conceptibi lis fine rationa lîtate ,non tamen
ante operationean intellef i u s .obiee&i u è ,& ligna tè f u mpt
‘
an , fine vtfignatè involu entcm dili ind i0nen urationis;fleu r f npra diaim u sD emmafi‘î rm are pra dicata eontradi€lo«
ria de an im a li ,&rationali v ri fi vol
u entibu s l‘
a ltim (ignare . nol lrann
dh i in £i ionem ra tion is ,n0n de iptis :
prov t a parte rei :fi en im conc ipi i
tu r-
vt è. parteorei ,vn u m f ine…a ltero
neq u it concipi f ed dd îis in art
f cq . vbi i ternm ma teriam przf en
tis in ll an timattingem u s :
99 Ob:}cr°es l n a&u contri
tioni s ,q u i eli odi r-m pecca ti prop
ter D eu m ( nmm è di le£ i u tt ,r itu r ratio amorî s , &odî j
q u idem L‘
ei & edi t cca tiz .
f ed.amor terminatu r rea iter ad .
D eu m odi u m non , tm n ih a«
tu t rea liter ad D u m ergo cu m
f orma litas odi i amori s (i t in
i llo a éi u eadem rea lita5'
, de cao
dem rea li tatev erifi tatu r ro m ina
r i“
, & non term in a ti realiter ad !
D e u m . in . pro prima pa rte
e li certa "
pro z. prob. Odi u mdenom inar
-
odi0 habittm obie
&u m ad'
q u od rea li ter termi
natu r f ed D eu s non' denom
aru r c elio habitu s ab aCtn con
1
2 3 2. t Q\zgkì%fl l 3 :'
ci: i vnincr/blìb‘
kr
1 16 Ex plimmru inteileétu s cog« nof è itu r abi‘
oiu tt: ergo—Phnom
nol‘
cens hom inem In c cogn itione
m’
wal , rola ma nim a li tatè cx pre fsè
cogno fc ir,de i lla entixa te,alizxs eti i
c x vi ta lis cogn itioni s poteri :: a f fir
m are rationale:ergo ta lis cogni tio
ex prim it folì an im a litatem ergo
f o la an im al i : as eorrefponder pro
c x prefl°
o ex pa rte obk&i ,ac pre indeex parte obieà i etiam eli a lîgu a
fio .Prob.hzcc vltima eon ieq .
e&u m ex primere f u a cogu itione a liq u od prerdicatu m non di
i ll u dex prim cre entitati u è f ed te
pracl'
entatiu è ideli efi ex pre£sio
c rtion is in ef f e reprai'
entan ti5:
f e q u odcòpetit cdgnitioni in efl‘
e
reprx fentantis correfpondet ex
parteobie&i ergo fi . cogni rio illa
rolam an imal itatem exprimit, fola
anim a litas eorreiìaonc pro ex
prefi°
o ex parc obie&i . Recol’
àntu r
phos q u i (010 l u m ine nat u ralicognof c itD ei vn itatem (olo l u
m ine na tu ra li cognol'
c it abfolu tcTrini ta tem ,cu m l
’c rl
'
onaru m Trin itas fit f u mm è iden tificata c u mDc i vni tate Er 1e
'
u s c u m q u il iber cu i u f c u mq u e potentia:a€tu s vel omnes obie&i form alitates reali ter iden tifi ca ta s attingatabf olu tè ,vel mu ll am debet concedi ,qu odhom o porc ftViribu s natam: abfolu ted il igere De u m fineml'
u pematu ra lem cu m natu ra viribu s pof si t di ligere D eu m
nem nammlem vterq u e finis ,
fi t idem realiter'
Confe nena
Vtru mqu e ef i f ai f u m q u n u l
l u sTheologu s concedet ergo f ai
(u m efi antemdens .1 18 Po.-ob conci u fio .Animah ,
difi ingu i tm à rationa li difi in&io—à
di£ta tùm q u x fi . x .art.z.Tùm tota"
ne rationi s : fed ha c di ll in&iO cit..
f erequ a li . ratio
n is.r7 Vel eogno f
‘
eere,
con f u se rationalî tatem cognitio
ne,per qu am tota entitas hominis
t egno feimr hac ex prefsione.mimd
dtabf ol u te eogno f cere rationa li
n rem,vei non efi abfolu .tecogno f
cere ill am} Si hoc f ccu ndu m : ergo
an imali tas efi abfoh1tè cognin perfi lam cognitionem non d i ab
iblu tè cogn ita rati0nai ita5
obiefi i u a :ergo eu m difl in€tio em
infenf u ,inq u o efi difi in&io,fi tq u edam feparati0 , a u tpm cifi q ,daru r
inter anim al rationale przeifio ,
obie&i u a . Ma i .“
efi certa , &m in . q
prob. Ea difi in&io- ralìs efi , vt vi —r
ipfi u s an im al ration'
ale f int
plu ra obie£ia
ex parec c hic e
a io ration is
li:} e& vtvi ipfi u s reprazf ententu mab . intelletîìu a nim al ratio
nale. vt difi in&a, al iàs n u llo mo.
vt dif rin&a ,
@fl , 3 , Devniu e1f alièu : .
Vadì ra de»: h abetu r qu odper hoc , q u od anim al lit rea liter
ca gixitu m ,òc rad u n ele non Gt cognìm u y rea li ter non idco
identi ì ca tu r cam» d u obu s ex tre
m is rea l ise : di u inctis , q u ;iden tifi
catio' '
€ f l ti tà ti cream rep u g nar
f o l u m vc incaf abì lc q u id eam vc
m ra u a u r in Nl ì tt i0 Tri u i tas‘
na
q u o c li'
m tia identificata rca liter
m cogn i ti q u a
e c u m an im ali ip
pro m ateri a li
an im a l vt anim a l,
m alor(intcn f î u è fc ilicet)oppofitioconrradi&o
'
ria , inter q u 0m0dolh
Art. di:m rpwd/50obic f hiw?
n é non cognof'
cltu r cx v i a6tu s at
ti ngends an im al ,vr anim al .
!4-3 D ica : Ergo Vt f y llogi fm u s
rc&è cond u da t n u lla ex trem itas
dvbc tdi ftingu i nec per rationem a f a , i lle,
m cdio :c rgc’
vn iz [ u ltim cx prcm i l'
li s dc t coùli arc term in i s lynono
m is ,al itcr dilting u ptu r vrraq u c cx
trcm î tn: per rationè am cdio .con—O
f cq u cnsw cn itvri li: atcm a rti s f y lo
,
logitì ioc:ctgo f a ll
'
u m eli id,ex q u o
f cqa imr . Cz :era pa rent prim a
idem: ex [oi u tionc inf ertiKgìtìh xè ideò enim non Valet h ic
f y l log i fmns hoc «ma coy ndf cìrm ,
hoc m ind cj! rm'
mu le ergora iwali
"q u ia c u m nationa le di.
4z.; .Devniu erfizlibu f .non conveni i t qu od a lteri ex trem irati ratione f u i f orm al iter com
petit'
;aliàs dem ateri ali l'
e habet i lla
di va 1i tas,eu m m edi u m com tat
ex trem i tau i etiam vt identi fipe
c
a tx
c u m a lia , hoc eveni t in di fetti-fivo ,q u od, (i propri u m ra tionali s
Vt di ll infl i l‘
pecifi cadv‘
e ab a n i ma
l i ,non tamen redu plicativè,& pra:c isè ,q u ia dilh n&i cu m etiam li tdî l
‘
em li v u m rationale vr identcamm Cu m an im ali .
146 N ec argu m ntu m q u od ex
<ld lr u &ione artis f yllogi liiez delum ita r maiorem habet difi î c u l tatem in nolita l
‘
ententia ,q u am in
c ppoli ta , îmò a lio ex ti tu lo m aio
rem habetdiflì eu ltatem .Qag d habeatcandé diflî cu ltaté prob.in hocf y llogifin o lu em
'
maliw dar?n :
'
dmrer cognof oìmr , ha m'
m4b‘
w e]!m u
'
wu lìmS, ergorm on4h'
m: da ? (9°
n :'
d: arer cognofi z'
tu r pmm î l'
sa: [ u ntverze eon l
'
equ en s f a lf u m i u x tado&ri nì prx ei f ioni s f orma lis ,nàmex vi h u ins cogni tionism
'
mal clarecognorcitu r anima li tas,q ell ta
tiona litas ,& tamen rationa lita5,
tì abl'
olu t‘
e co of eatu r clarè noncogno f
'
ei tu r e o prx mil'
sa: f imt
i u x ta ipl'
os re&èÉ l‘polìtae ex pra:m ìlì is veris refl è dil
'
po li tî s in ferte»
x u r f a lf u m .q u od deli ru i tpr igc ipi fibon : confequ entix , ex q u o eze
tera dependent. Idem videxe licet
in hoc fy llogi l‘
mo . Petrù’
cj ? animale]! f ilm eflè rm
'
onalemifldaf fim oPetrîi'
animal ,n ga a f fimw :°
Ilfi'
([I? rmbna
m: ,nam pr.exn i ll'
ze (u nt vera: du man im al pracl
'
einditu r form a lir: r,conf equ cnspro eodem ealî u prx ci
(ioni s ta ll'
u m . Haber etiam ex aliatitu lom a iorem di f fi cu ltaté namnil apu d D iale&icos m agi s receptam ,q u am qu od non varietu r appellati0 vr. ly llogi fm i re£iè con
el u dant q u i defieéh xs variation isappellationi s in di fp u mcionibu sf requ ens , locùm iam non habet,nam (i qu odconvm itqu omodol i…bet , etiam in fen f u form al i alien iex trem e debet id ipl
'
u m còveni t'c
a lteri eo (olo titu lo ,q u odà parterei vtru mqu e ell idem rea liter , n il
‘
intererit, q u odargu m identi
ca ad f orm a lem conf cq u cnt: t
q u od varietu r a pellario vtn ihi
lomi u u s fvllog‘
m i re£ lè'
còelu dì t .r47 Adidrandem,qu c vrgeba tu t
argumentu m ,refp .q u od ame cog.
n irio u ern przl’
cindentem lhppon ii «
tu t anima l , rationale di llinfi a
fi xndam enralirer: , equ ina lenter ,
q u a ten u s eadem eu titas plu ribu s
eq u iv'
a ler q u oad va rios e€efl u S
prx llandos diverl‘
a m u nera
e x ercendz rationebu ia : a qu iValentia przbet mtclle£i u i nofi o
oeca f ionem vr eam en titatem in
plu res div idat f ormal itate3 v i c u
i u s divifion is. di li ih&ion is f arci ;
pere poreli ('
me cfi tradi é l ione pra:
dicata ex f e eontradià oria ,u ìu n de
iplis,vt a rtem ,neq u eu nn verifi
ca ri i u ipfis pa rte rei fi t'
f u n
damentu m ad dill ind ionem
confequ èter ad'
verîfi cationem ,di
fl in éi ione per in tellefi t'
l f a&a now
tamen req u iritu r q u od dill in £i io
a&u a lîs-prefi xpponatu r independe
ter à pra c ilio ne,fi xfiî ci ten im ,q u od
fl atper eam ,na mcà talî s eogn itào
t .
3 4 5 Qwfl . 3 .D ei mìu erfl liòu r.157 Canin». Da ta pr:eei iione ee ten u s ,& fine fimdnrrù ro;d ic i
f orma li animal pnei'
cùrditu r f or tu r rzc ifio . Ex qu a Laberetu r'
,
m ai ltet à rafi onali,& non pr:r l°
d n q u o ex v_i h u i u s cog nitionis ]2
d imr f orm ali ter l'
e ipf o : ledpm: preas ,v . g . pr= lcinderetu r f orma liò
e indi f brmaliter, nonm ic i u di“
terD ivina l u tl i tia à mi ier icordi af orm ali!“ f ontr a dicata ex f e cii Mm rarionale non appara re. per.tradi&oria tergo:s verificamu r, hanc cogn itionem animal (u f f -cit ?data pm ei lione forma li . vr dica tu ì rationa le pra f c i u di f or
5& Si dica: ,q u od anim al preF r ,n ih i l eerri u : qu àm q u odd nditu r f orm ali ter à l
'
e ipl'
o ,in l'
en'
per il lam cogn itionem ]«pia a nec
f u ,in q u o pr:el'
c indit u r à rarionali , i u fl itia nee m il‘
ericordia"
appain l
’
en f‘
u ,in qu o nò prgi'
cindi ru r à reant con feqnens ef i abf u rdu tn fif e ipl
'
o , nec à rati0na li przl‘
d ndit: ergo f all’
u m efi id.ex q u o l‘
eq u it u'a f
nà przl'
cindi f orm a liter a nim a l à 160 D cimlc 0bll :i t vrgenrer e). dilr ati0nali u i l a li u dei} , q u ì nodex &i55n ì i u x ta f o lu tion é tota entitas
vi .h u iu s cogn hion is ank» tota‘
appa ret anima l ex v i i llins ccg’ni -î
entitas ita apparent,vr nò pof si sdi . tion is non apparet rationalercere,rji m ionale, hoc nec de îpl
‘
o fed apparere, non appare te-l u nt
anima li pords dicere in v i i l liu s przdicata con tu dit'
lori a ergo où .
cognitioni sm im ! ae proinde in tota ilia entitas an imalis rationa lis «
eq l‘
enl'
u —…el iana—,ammal pro: f cindit
=«fi t m a , eadem dem a . , ea
f 9rma l iter f e_ipfo iimi li rer m enti ta te verifi cantu rprzdica
& iq u a n przf eindi f orm al ita ' —ta
à f'
e ipi'
o eli q u od cx .v i i lli u s Cad ipi'
as cogni riones rea literdi ll incognirion is ira appareat tota en & ass a ilinn o eadem.cognî tîon cmsti tas,vt pofsî s dicere de i lla , e]!a ni
-Mc 1'
ci licet am'
mal;qb'
a cogno f cî tu
M ho;au tem non folu m s
’
de,.ani x îhpmo Vel a li u d anim al v ilhmmali , , feci etiam de ratio
‘
nali pores longe. moveri q u in cognof eatu r
à cere in :vi r iili u s eogn iria u is _ amk hae_
'
cc n iri0ne,rationale vel
‘
hae
mal ae pra inde in co l‘
enf u n’
eo à i rmn'
ea cogni tio animal ta lis
a rionali ptml‘
eindis. eli ,Vtmedi a ea de tota entitateob
9. Fww .rjl . N am de eon ie£i i cogno i'
cas c iare anim a l ,& n 6
tepra“
cn i u i'
c u rnq u e pra ei liou i s eil eog;nof cas elare ra tiona le: fedtàm .
qu oditàgu odprgf cindimrm anear enti tas ,de a i ll u d ciare cognoù
aiiqu omodo;q u o onm ane—ar id, c is;q u am i ,q u od c la rc
àqu o pra f cindi r u r liàs qu id, & a d i idem rea liter c u m rati0nali ,
% k indî tu ri l î rgo fi in eod4;m°
q u od nom cogno l'
eis c iare ergo
ma net anim al u o m anet, media hac «cogni tione . cognof ciavel non manet rationa e vel ani c lare ,& non eogu o f eis ciarede ea»
ma l non przef cindit forma liter à dem redliter entitate
wm u .ixelgremfio formalis'
vng,
.Gnc ra tîom
%ùo conee obìeCtlvo m etaphi‘ fi co ration ale
identit3 tem v
f eremì js entî s,lìcet en imHg î r c u s vr ex prî
’
m îtm hac voce
èn: non intellîgat difi'
erentî as l‘
u b
f t:tntìm a ccîdentî s ,w a rgu men
tm‘n rc&e probat , f u nt tamen de
conceptu cbìe&ì u o cntî 5 l u bq u‘
u
c u mq u c redu plic :ttî one cogn ito
n ::m c u m q u a:i ìbet dìfi'
erea tìa in
q u antu m ta lì s eti am fit ens ne
qn î t'cns e f fe ex tra eonccptu m il
Iins ,nec dî tî'
é ren t î a q u aelîbet pc tefi
ef fe ex tra conce tu m entî s q u od
fi lbqna vîs con lì< cratione in f e în
d u di t . H ino dicimr ha c przc ìfio
penes ex plicùam ,é‘tmpb
'
cìtu m ,q u ìa'h’
cet ens vr ens dìfl’
ercntìas non
ex prî rn at;cas tam en Vt ens imbî v‘bìt,& l fl implicar q u a ratione‘
nec en s dic it cone : pru m v u ìvob
cu m , fed ana logu m,nce ex entc ,8cei u s diflè renrìa fi t còpofirlo m era
phi fi ca ,q u a îî s fi t ex gènere ,òcdî fL
&ren tîa , q u ìà*
tà lìs còìh pofitìd fit
ex du plici conceptn f è n’
prx gllca»
to,q u oru m vn u m non h abcar in fo
;fi u d,.vgl ligcladatt‘
ét ìdem dî è u -z a… …gc?
d Ci/Îé obie8 iu a ? 2 49*dtfm de D ivin is , q u ibu scompo ItÎOm etaph ìfica repu g nar,licet en im vmt non ex p1 mar
î ntellîgatnr fine ello ,a lì u d
tamen propter f u i i llîm î taric ncm
in clu dît.68 H ine cu m pa nca q u a il .
7 .de tran fcchdentî a an a logia…przwc ifiohe entî sdic itu r à nc lì rîs ,
qvod du m inteî lîgitu r ens rbi ia
tell îg,u ntu r in.plia'
rè f t [;P-am ia
aecîdcns ,nc n hc e î r tendu nr .qr c d
ibi a liq u o vero modo inrellìgan
tu r :a l î ter , fi îm plî c icè intel lîgt rc ,fi t verè ,& abf
°
ol u tc întell îgc re , q u ì
ltrm îne na tu ra li f‘
o lo derr. onttra t
D ei vn îmtem ,vere , eb'
c i u te în
tellìgerct cedem :.Ci u’
I tf r.ìtattnt ,
cvm in I'
entcnth'
I lacm i l i îca n u i
lu m precfica tu m dî n înu m pr:t icî no
dat prx cî fione ex c lr denrî s &,ex
Clu fi ab a lîo pr x dîcaro identified
to c u m îpfo .Smf u s ergo efi geod
f u bfl antî a ,& acciden s l u ntde cc n
ceptu metaph i lleo t ntis pro im a”
pìì cito, ira , Vl q u ac rm qm pra t i
fione vta ris, ens îmbîbat ea
riora ,8c 6ea non ex pr îm at e u m
enîm in f erìom fint metaph î lî x‘
ì:f orm a lî tcr enti a nequ c u nt efl
"
e
ex tra q u cm c u mqu c conceptttm ,
qu ì fit concepms enti: ; 3—i'.
î :‘
9 E t bis oonfl at fol u tî o‘
a rgu mentu m qu ì en im intellìgî g
prgeî fi u e en5'
hac oognî tione cm,
n u llo Vero m odo in tel]h_ j t prc
Em connotata in f eri
‘
oru m entìs,
cqu e‘
nnllo vero modo :iritoh ìgìt
m edi a ca'
cognijrîonefi :bltam î am
&_aeddens ;1eu t Heea u trm ma le
4
T
Dbft‘
ui è ì by Googlee
‘T
—Z
Y
17, “ I‘ll l vmai .
'
neg min . Ad cài u 3 prim an;,
prob.dî c u u u s;q u odm i…politi u aobic&i pro: ;ifipè atra é ti a nim al i
tatis v . g . con lj tit i nca renti x plura litat is V|: concepta per 1110410111 ,
f orm : atlic ientis pontine a nima l ,i ll u dq u e reddens po liti u e f pmn litcrmà in f e ,6cdl lfi zldifi. a dif erenri;s ,per qgas corrah icu r. \fin i& s vero negati va contini : in co g rodobimatu r, ipiti an im a l,no obiecl isd idc renti;s q u ibu &di u ef fificatu t;*
l itteac li lbl u m c llèt anim al fic .1t
in t'
entcntia oppofita con li ll î t ta li svni ras in eo ,q aod
‘
per t ogn it10nèapparear an ima l , non apparc antd i .terentizn. l’rior vn itas (ignare artiggitu ri& ex prim itu q h ac cognitionc Gvnu r,8t per vòcem f cc u ndrintentionis figu ifi c…ttnr l
’
ecnnzlt
m a l c u m vnita tc reall Intì lnfi:cfl;q u am cu… Crea def ampta abapparentîa (
‘
c i: repra:kntationeclara cognh .oa î s , poteî i n i l1i lom i
nu s appa retc , !c‘u ciare cogno fci
lmeprima m izar: non potefi'
.
appa rere f e u d are cognoid [ incl ec u nda .
177 Ad m ai .neg . 111in .nec in ferta proba tio i ll am fi sadet q u i a licet com po litioM etaphific a e x iga t e x tr
'
em a perr ationem dittincta ,non tam en po . .
t ell ralis co. mpo litio retu lmrc ex
«e x tremi sq u omo u o libcr pe r ra tio
n cm di lli n€tis;requ ir imr en im ta
i is ditl i nfl .io ,v r sma ra ti o obic é l i u ae li am 11011 incl u dat i u ( u o concept u m etaph i lico ,& nò f u f ficir, q u odi llam non ex prim at ,q u a ratione,n ec vnu mpra dica tu m D iv în u m ,
v ero c x ereitc‘
i'
o lu m cxrconlè. x i : (i ab a lio p enes cx pli t:itu m di
q aengi atriagirt1r per cogri'
i tion é ,q u aa nim i ,cc modo,a l
'
u pta q u pli .
1Lart.z. dii: imns attingi ref c€tmsf t1bic&i ,& predicati per i u slitiu mfignate cn u ntim s- ami r1i nl v . g. de
ll in& u m obieé l i u e , f noi tc ompofite & dirc&e a ctingim r t ioncm m et:mhi fi cam c u m i llo,
r ec en s c u m d ì fl ì 'rcnt'
i i s à n ibasf o lùm .pno c xprcfl ò pm:l
°
cî n'
t oh
178 I n: 3 Îf l‘f : i qR1tu r ,
‘
q u otih om inewnitas enim negati va non g î 2du s l itperiores & i nf eriores fou m confifl ici n ex elu fiont pl u ra lit a tis ,q u am in praè;i f ionc ab i lla , i itcr dll i ingvantnr ; non en
gii'
di
?u a: e x ercitc , i n concreto rcprxcntatu r per cogni t
'
i onem (ignarerepre f
'
enmntem Co lu m aniMa l;per‘
q‘Joa con li at ad176 Ad 1 .Confirm . refp.dif l
‘
mg .
m ai .Ma iorcm connèx ibnem in eflèm
'
, conccd;mai . In cj ?»obîeòh'
neg.m ai .& min . neg; con fcq .
fl eu r in fea tcnti a’
oppd lî t2,& lì m a
ln bear connex loncm d a l»
l a dii i inà ione ratiqrfi saà u—f ormzt a
ll ingziu nt u xa f t u à parte nei (fi nC
‘
ti one rea li fimplicitcr c u m fi n:
gradu s ab«eadem i ndi u i libi l i enti
tare prova 1ienreè in genere cau f a=
f orm a lis ; nec di l‘
tingu u n t nr a&u
f or ma liter à.parre rei difi i nf l ionc
media ,f c u f orma li ex n atu ra rei ,ve—ollendlm u s art. n. nec dill in&ìonc
v irtu ali ;t fit dili in£ i io a&u
c u i u s beneficio f u f cipiant part;rei
D ln l î lv n rl h v ( :n n o lv
fi ne/Ì. Dedi il i u gu itu r di ll i u €i ione f orma lie x natu ra rei : licet a li;contendant(a lam vniratcm negati vam pro
a
pu gna li’
c Su bt. D . in natu ra con
trad a .Conc l u fio tamen propoli tzt
prob.N atu ra provr in li ngu la ribu seli mu ltiplex ,& di u i l
‘
a ergo provt
in lìngu laribu s non d i v u a vnita o
te poli ti u a'
. Antec. patet,nam in
Petto Pa u lo (u nt du ; natu ra: ,
in creatisen im nequ i t vm , eadénatu ra cfl
'
c in pl u ribu s f u ppoliris,confeq .vero prob: Natu ra…efi
'
c
Vnam vni tate pontina ,
‘
eli natu
ram ex clu dcre f u i di u ifionem , cu .
vni tas pofiti u a di u ilionern'
ex clu
dat f ed natu ram u lti plex ,& di u if a non ex cl u dit di u ifionem
'
, liq u i
dem i llam habet: ergo [i provt infi ngu laiîbu _
s eli m u ltiplex di u rf a;prov r infingu la: ibm non d i m a
vni tatc pof i tiu a .
187 D ice: , q u odnat u ra in (latu cou rm£ii ou is eli di u i f a rea li ter ,
& n u m ericè ,eli tam en v u a fo rm a
liter qu ia di u ifio n u m erica nòn
oppon itu r vn itati f orm a li f ed l'
o
l u m vnitati reali nu meri ca: .
18 8 Sedcontra of ! 1 Illa Vnitasf orm ai is vere efi ta lis Si pa rte rei ,
vereq u c parte rei ex i li ir ergo clk
vniras reali s: ergo natu ra m a illa
v u i ratc pofitiva eli abf olu te v u a ,&
eadem natu ra rea liter: f ed v ltcri u s
c itabfol u tem u ltiplex rea litcr,c um
parte rei li t di u il‘
a di u i lione, q u a:
abf ol u re f aci t natu ram m u ltipli
cem rea lircr : ergo eli abf ol u t‘
e ea
dem rca liter natu ra m u ltiplex
n atu ra rea l i ter , con fcgu ens ef i f a l
f u n1,&mau if cfiìzimplicati:ergo
f a lf u m ell id ,ex
31u o l ì qnitu f .0nì ì
ni ac onf iant ex ia is'
in art. : .Com
tra ditiin&ionem mediam c u i u s
impu gnatîon ibu s lu ceq u oq u e i ru
p u gna tu r f'
ententia dc vnitate f oro
m a li n atu rx ,v tpoteq u a: ex di f l in&ionem edia ortu m rrah i-t.
18 9 Contra N a tu ram prou t:i n Perro ,& prou t in Pau lo fern are
i llazl'
am vn itatem f or ma lem , d i ,
qu od nat u ra prou t in Perro
prou t in l’a u la Gt na tu ra eadem
a liq u à identi rate verè , in re ta li ,aliter, vel vu i tas illa f orm alisnon
erit proprie vniras, vel non mane
bità parte rei illzf a in {tatu c on
tra£i ionis l'
ed'
repu gnat , q u od na
tu ra crea ta in plu ribu s f i t f u ppofi
ris reali ter dili in£tis q u od fi t
eadem'
natu ra identitate vere ,&
in re tali ergo repu gm r nodna
tu ra prou t in fing u larilpu s cru et i le
lacf'
am vniratem Form alcm : Min .
conf iac,ex eo , nod natu ram vera.
identitate ea u m e f f e in plu ribu s
rea liter dif tin&ls, e fi propri u m na
tu reD i u ine,q u azeadem ef i in tri :
bu s di u inisper fon is.'
1—90 N ec fitf fic‘
t'
t (i dicas , nod
natu ra B inina ef t'
eadem i n i u i
du a liter in tribu s Perfonîs natu ra.
vero hu m ana v .g. eli eadem f or
m aliter, fec u s tamen indi u idu a li .
ter,in Petro ,& Pau lo .
191 N am contra eli qu ia ia
diu idu ationes di u erf as‘
cu m n atu ra
identifi catas ipl‘
a m non di u erli f i
care realiter in ef fe natu ra: non
m in u s di f fic i le a parer ex cel
lens, qu ì q u od p u res per fonalira
tes cu m natu ra identifi cateipf am
60 Q£ .tfl . 3 DeM irror/izlibar:q u i a ens rationis non ell cx trenn
'
r
reale, au t rea liter ex ill ens li cqu e
antecedeu s negati vu m , q u od veri
fi catu r per non li 1ppoli tion î ex tro
m or.1m con feq u ens il
l u d afiî t ti i ativ ît Sim i liter non va
let;Lapis efl ,C9‘boma efi ,
Lapis non dr'
fl :'
ngnu ntu r in ratio»: acci
denti : ergo in u n ione accidenti: fim:idem q u ia cu m ab ipli s non pa rtic ipetu r ratio a ccidè
'
ris , veri ficatu r
non di li ingu i in ta li ratione,per nò
Cu ppofidonem illins ex q u o m ale
in f ertu r a f firmatio identitatis in ta
l i ratione'
atfi Petru s ell homo,l ‘a u lu l
‘
q u e ell homo, Petru s
Pa u lu s non c lient in re dili in€ti no
m ines,Petru s, Pa u lu s (per legitin1am conf eq u entiam ) e
‘
n‘
ent in re
vn u s homo Tu m: fic . Sed natu ra
h u m ana Petri ,& Pa u li ,vr f orm ali
ter in re .di ll ini i a à fingu laritatbbu s ,eli i u re, vr lorm a li ter in re
di liî n é i a‘
a fingu lari taribu s non
habet in re per q u id di ll ingu ntu t in Cil e natu ra: ergo a parterei eli eadem n atu ra h u m ana ,
identirate in re ta li identitatef c ilicet formal i q u a: lîc u t di ll inCl io f orm alrsmedia, ef i vere iden
(tiras à parte rei .i o 1 Ex la? habetu r, q u od parte
re i nò der u r vnira s f otm a lis dill in
Cra in re abvni tare n u m erica;ta lis
en im vn itas f orma lis ef fet vn itas ,q u a natu ra , vrà l
'
a a indlu id u ationedi li infl a ,ef l
°
cry na form a liter à par
te rei in omnibu s indi u idu is, aliternat u ra omni u m i ndi u idu orru n eli
m u ltiplex , di u il'
a realiter (cc u n
du m onu : cm f u i rationem provtà
ga rze rei ,ficq u e
‘
!1u llarh'
alian : naet i n re vnirarem , q u àm nu meri
c am ,q u a ga u det in ho c indi u idu o ,
dill infi a aba li a vnitate n u m'
erica,q u ag au det in ali o : f edprobatu rrteli mu llam dari v iriratcm q u a na i
tu ra fi t a parte rei v u a f orm a liter,vel po li ti u è ,vel megarinein omnibu s indi u idu is ergo non datu r à
parte rei vn iras f orm alis dillinfi :i n re abvnitate n u meri ca .
s o x Tertia conc lu l'
io . N arnm'
:garu contrac
'
h'
om'
s non di commu nî splrurì6u r nec pofirr
'
nì , nec néga n'
u ì conf e
?u en
‘
\
erqu e non datu r ‘
i'fl ÎW /ll lt f ammiter 4 parte rei . Conclu i hart: legi
time dedu c itu r ex pra cedentibu $,vnde brebiter probatu r primò
prob. q u oad partem . N at u r:
còm u nis pl u ribu s po li ti u è ell na
tu ra ,qu x in lì:m a ex illens pore&identificari c u m plu ribu s rea li ter
di li i t1&i5 (ednatu ra i n (tatu con
trac'
tron is non eli natu ra q u :e vna
ex i liens polèit idenri ficari c u m
pl u rib_ u s rea liter di fi in& is ery g
in (la'
tu contraéi ionis nOn eli coin
m u nis p l u ribu s poli ti u è .Min .prob
ex di&is. Tim: q u i a parte rei non
daru r natu ra m a Tim: qu i a aparte
rei nat u ra Petri v . g . ita ell natu ra
Petri ,v r non pol°
sit efl°
e nat u ra l’a u .
l i .Tùmq u ia in co , nod natu ra l'
er
v ans q m ninò i lle am vnitatè na
t u ra: comm u n icetu r plu ribu s rea
li ter dif tiné‘
ti s per identitatcm cu ni
i llis,confi iiit My lierinm ine ff abili:
Trini tati s ,in u a natu ra D in ina in
mu ltipli cara i en ifi catnr cii tribu s
perf onis realiter di ll in6tis q u odde
n u lla natu ra creata l‘as ell dicere,
M t
Art. 5 I n gu aqamfl 4 f u » derv wim im ?
,i o; Prob.deiodìCoxtctlu lb q u oadzi.parrem . N atu ra commu nis ne
gatine ell na tu ra cx lenu lli appr0priata ,ac proinde ell natu ra ,cu r ex .
lè —u on r ep u gnar identificati c u mpl u tib. u zled cx ditîtis corlat q u odn atu ra in (tatu contra&io u is elle
’
x f e(hoc ell , vt ling u la ritatedilii u &a ) appropria ta i u di u idu o
.c u î c x f e in ea dem l'
eu f u ) repu gnat identifica ti c u m pl u r ibu s er
go in ikatu c ontra&ion is non elicom m u ni spl u r ibu s megarine . Con
firm . n atu ra: Petr i rcp u gnat identi f ìcari c u m a li;s .à Petto , div
‘
i li neab iden titate c u m Petro rep u gnat:
.e'
ri'
am identific ati c u m a li;s°
in l'
en
f u cozn polî ro idenri ratis c u m Petro ergo repu gnar a bl
'
olu te identifi ca ti c u m pl u ribu s :Min .m u ll atznam in len l
'
u compo f ito i dentitati s c u m Petro ell Petru s , c u i ell
‘
en
tiali ter repu gnat identificati c u m 1Ha
a li js indi u idu is. Ma i . a u tem prob.c u i repu gnar dinidi ab identitatec u mPetro rep u g nar a liq u iddinifi n ì: ab identitate c u m Petro fed
.
na tu ra: P etri repu gn ar di u idi abi dentitate c u m :Petro ergo re
p u gnat identifi cati c u m a lijs din iltu è ab identi tate c u m Petro . Ex
Qu oproba'
n'
i m aner, q u odei u fin odi repu gn :tnti a con u en ît in re na
tu tz ex f e,vt dill infl a: fc i licet i Petreitate, n am repu gnantia ,v t nonidenrifi cetu r efi Pen-
citate nequ i tratione Petrei tatis conVeni re,vndev el ipfa natu ra fine vlla i n re dili in étione (vt ndsdici m u s ef i Perreitas ,vel li in redili ingu itu r, ipfi ,v t in redi ll in&z convenir tepu g.
f1 04. Ex hlrp of . manet tcrtia
pars concl u li onis,q u a: permodu mcoronarii in fertnr ex a liis nam,vnìverf a le f ormal iter ell nat u ra ,
qu e eadem ex i llcms idenn fi caru r c u m plu ribu s : fed probatu m eli , q u od n u lla natu ra inre v u a m ancu s po
'
tefl: identificatic u m pl u r ibu s natu ra prow i n{tatu con tra£l ion is d i natu ra provtin
'
re Gu è realiter f u mpta ergonatu ra provt in f i atu contrafi ionis , ac proinde natu ra vt à parte rei ex illens nequ it ell
°
e form a
li term i u er l‘
a lis. n d confi rm . cx
D . Thema 1 . pm . q u a li . 85. art.‘
a . ad a f f erente q u od denominatio vn i u erlal is c ompetit rebu s ta tione l
'
oli u s abli r3 &ionls intelle€tu alis non ergo con venirip f i s pr0u t in re.
B r'
jcicr t contra priO m sm c 0nc lu lionem . Vni tas f or ma lis e ll c aren
tia di u ifion ispenes principi :: f orm a lia f ed Petr u s P a u l u s a
parte rei carent di u i lionc penes
princ ipia f or malia)natu tz h u m a«
na: ergo a parte ;ei ( u nt vn u mf orm ali ter in namra h l m1an :t ac
percou l‘
eq u ens n atu ra h u m ana
Vtri u l'
ne d i a pa rte rei eadem’
f orm”
te r natu ra Prob. m
tr u s Pa u l u s à parte
d il lin é iidne f pec ifi‘
c a
enim dilì în é ì a: fpsec ie
‘
t’
lcd
3 ta
6 Qxfl . 3 D evnìu er/Ezliàu f .111 dil in€tioni s fpec i fica
:
efi ca
rea : ia dittin&i p nis penes princ ipiam ali a natu ra: i n h is q u ippè
con f ifi i t f pec ies rei :ergo Petr u s,Pa u lu s ca ren t di u ifionepenes principia f orin a lia .
1 06 Confirm. (Mia homoEq u u s à arte rei non f u nt e i u fdemlb
c
ciei , ilii ng u u ntu r rea liter f orm a literzergo f i Petru s Pa lu s
parte rein ou ("
u ntdî fhn&a: fpeeiei ,ày :irre rei f u orvoam f orma l iter.
ao7'
Eej r. eoneefi‘
a m ai . neg.
m in .Adei u s f u ob.di li ing.m a i . ea
rentà parte rei dittin&ione f peei
fi mdam enraliter , qu in 51 parte reinon datu r fpecies f orm aliter,c umfpec ies form a liter fit f ec u nda iareu rìo,q u azindependeu ter aboperatione i ntelle£tu s non daru r;datu r tamen fi mdamentalî rer f edc u m fm1damen taliter f u mpta ni la li u d fi t q u am fim i litu do natu
ra: h u i u s înd u idu i c u m natu ra alteri u s , ex h u i u s di u i f îonis carenti a rol u m in f erru r vnita s proporrion î s con form itaris , q u a: im
propri‘
e efi vn iras i u x ra notata in'
in i tio du bî i.108 a c cu i» dicitu r q u od
fica({u mpf a fivea
'
e fi mdm nralirer, earentia difi in&ion is fpecificm eficonce m in . fi1mpra [pede f arma s ca rcnria di u ifion is penes pri ncipi :lim f ubdii g.careu tdi li inà ione fpec îfic per negan
‘
anemficppofin
‘
per hoc f cilicer q u od (peciesf orma liter non daru r
'
a parre rei.conced…m:rî . per m
f iom°r , in 31
44 non fi'
cmnt neg . m a i .
Tu ne cwm carentia d i li in&xîon is
in a l iqu e ratione in ferr identitarem in illa c u m ei u f ìn odi ra tio
pm iciparu r abex trem is fi a u temnon i nrricipatu r ab ex trem is ca
rentia difi in&îon is non înFerr identitatem ,q u a rationedi x im u s nu m .
non va let, D eny non ell dz'
j?òxfl d fi nt îeiÌ: t ra f u rì ergoefl er
°
u f demfi7erier'
cu m
ill.: q u i a f c i iicetDeu s i n nu lla ef i‘
cie :Sim iliter ergo Ferr u m
a u l iì cu reté 51parte rei difi in&ione f pec ifi ctx feu non efl
'
c difi in&eec ieî ,n0n in fert,q u od a partereiar idem. in [f red e n ifi ma rfu n
f o'
rm a lia . Rep.q u od in eodcm f enf a ,in q u o ci carentia di f i in&ionîs
f pec ifica: efi carenti adi u ifioni spc.
nes i lla princ ipia scareu ti a en im difi in&ion is f pecifi ca: f u m pta ci:
fo rm aliter efi earentia di v i 1011Î8
genespr inc ìpi : form a li a m eraphice ,ve l prx c ifi u è confiderara ,q u ia{O lu m pr;ei f i u è f u mpra deu omî .
nanru r à fecu nda intentione (peeiei;vnde ficu t verificaru r , q u oàPetru s,& Pau lu s earent à parte reidifi io&ionc fpeeific a per nega
tionem f u ppofiti feî lìe‘
et n ia
nec v u iras , nec difl in&io in pe
eie f orm a liter ( um pta daru r àpar
te rei , ira verifi earu r, qu od cerc u rdi u ifionc penes prinèipî a form al ia prx cifi u è f u mpra q u ia provtfi c f u mpta non dantu r i lla pf x
d icata a pa rte rei Er fien t ver ificatu r q u od t arentdi ftî n&i0n
n e fpecifi ca , f u mpra fpecie fimda
n;cnral imr qu ia inparte rei fim:
1 64. @xfl . dc i
non lî nt idem realite r f'
orm a li ter
ergo q u od Petru s Pa u l u s non
fi nt à parte rei diltî né ì a: fpceicî , neca€tu a liter nec f u ndamen ta lirer,in f ert , nod aparte rei fint idemrea liter orm a liter . N ec . eon feq .
q u ae m a ni f'
èll e in f l atu r . am q u odHomo , & Eq u u s non (int par
te rei ei u f dem fpec iei n ce a&u a
Brer nec f u ndamentalî ter ,in f ert,
q u od non (int idem rea liter f orm a liter & ta
’men q u od Deu s,
creatu ra non (i nt a parte rei
di ll in é'
ta: fpec îei nec ae”
tu a lite'
r,
nec f u ndamentalî rer non infert,u od àpa rte rei [ i nt idem real iter
orm aliter . D cfi'
e&u s ergo con ii(tit in co q u od l
‘
aepè di x im u s,namc u m ratio . f pec iei a&u a lis ex
u a (ola poté ll în f erri identitasormal i3 ,non detu r fapa rte rei ,m ale co lligî ru r ex no ,q u oò Petr u s ,Pa u lin a parte rei non (int dilli nCra: fpeciei a&u alis (q u od verifi catu rper non fi u ppofi tionem (pec ici)q u odfint idem f orma liter à parte rei ,c u m al iàs ex non di f lin&ione in £i>ecie fimdamenta lì q u amPetru s, Pa u lu s 31 parte rei partic ipaot fo la vn itas proportion iscolligartxr .1 14. Sì irgflas .Hominem ,& Bq u t
'
inon efl
’
e 21pa rte rei ei u l'
dem fpeeieifi mdamenta l
'
in fert, qu od rea l irerf ormal iter diÈc
r.i tàparte rei : ergoPetr u m Î, Pan iam elle 51 parte reiei u l
‘
dem fpec xei fimdame_nra l is, înf ert,q u od a parte rei (i nt Idem rea
liter f orm aliter .a x Refin dîfl îng . anrcc
f ert q'
u od rea liter f orm ali ter
t'
erant à parte rei
prodzf conu —emen. (9°
conc .a ntcc .
' dificrcntìa fim:pt4 procarer.ri4 identitari: neg antec . d i
f ting .con feq .Ef f eei u l'
dem fpec ici
f u ndam enta lis in f err qu od a par
te re i Gu t idem rea liter form a li
tCì',wm'
rtrre mil:tu dìnù conu em‘
m;
tic conge .con f'
eq .w îmref dendraris
neg .co u feq . D u o cHe idem in (‘
pe
c ie f u ndamenta liter ru mora folu m
in f ertcli c idem improprie , Vn ît3 t:
f c i lic‘
et con f orm i tatî s, fim ilitu «
din is , q u a: impropri‘
e efi vn itascon f eq u enter ab oppof i to non efl
‘
e
ei u fdem f isec îei f u'
nd3 menra li s ex
f u ppofi ti0m: q u od ex trem a den
t u r , f ol u m in f ert q u od non (int
vn u m f orm aliter vn ita te l'
oli u s
di f convenienti az di f sim ili tu di
nis ,non vol tate identi tntî 3…1 16 Qu odfi
'
randem in f les_: er
go Petru s, Pa u lu s àparte
ltingu u ntu r rea liter f orm a li ta '
,
i ta ac rea liter f orm a liter diflè
ru m Petru s , B u cepha lu s fiq u’
i»
dem ex m aiori i lla vn itate ih rer
Ferru m , Pnu l u m ,n u lla eaten
tia di ll in&iou is proprie ra li s i n f er
tu t i u x ta fo lu tionem Refi n difl ing .
c on feq . di ltîngu u nt u r rea liter for:m a lirer,ita , [ u mprarm ìa :
‘
demìran'
s f n re f a lr‘
s'
, ? on'
Cèd.
con feq .fi mipraprodinerfitak‘, f8u”
dì SI.
-
: I.
milf tu dìfie neg. con feq . eli inter ee
tr am , Pa u l u m m a ior àîparte'
9c ifim il it udo , at non ef i à parte rei
ma ior vn itas proprie ta l îs‘
, find
identitas ità en im p0tefi‘add ì
qu ate p'
rodu c i & ann ihî lari Pe
u u s nec produ £lo nec annihi laro
D lg ltllp au î î oogl
z.66 Qxfiio—
3 JeWinerfi: libu s .re petit realem identitatem eu m
_fi u gu laritate, repu gnatqu e ipfi non
identificati c u m l'
u rg u laritate ac
pra inde ex (e ell natu ra m u ltiplex
reali ter.
n o Adcwfirmat. confi abî t plenè 5. f equ ente pro nome. rel
'
pond.
nod q u idq u id convenit natu ra:
?eeu ndu m l ‘e,rarione llatu s ,& prgcifionî s non con venit ei in om n i
f tatu ,& c i u fmodi eri vnitas negati
va ,v tper propolitionem a ffirm ati
v am en u nth ta de natu ra f eeu n
du m sè.1 1 r Com a 3 . eoncl u fionem
obi 3eles .N atu ra h u mana v . g . a&u
ex it‘
rit i nplu ribu s parte rei : e rgo
daru r in re natu ra potens ex ill ere
realiter in pl u ribu s, aeg oin‘
dè 0
fi ti recommu n is.M . con eq.(aba6tu ad potentiam valet con ife
q u entia ergo fi in reciau u natu raex i…iens rea liter in plu r ibu s daru r
in renatu ra pa ten tex i liere rea liter
in plu ribu s. P rob. 1 .eadem eon i'
eq.
A&u s tenda f u nt in eadem
genere: f e a& u s ex’i ltentiz in plu
r ib.1s ell rea lis :er o potèti.t ,€eu aptitu d0 a
'
d ellen u m in pl u ribu s.P rob. eadem eon l
'
eq. A&u s non
dellru ir, fedperfieit porcmiam ,vn
de intelle&io non dellru it, f ed per
fi ei t intelle&u m : led f l atu s contra
&ion is ell lta tu s in q u o natu ra re
elu eitu r ad aCtu m ex i f lendi in pi u
ribu s : ergo in (iam é ntraéi ionis
retînet natu ra apti tu dînem,wfi t in
pl u r ibu s.1 1 1 Confi rm; Sic u t natu ra de
terxr'
: înatu r per fingu lat‘î tfl em i ta.
m ateria determinantr,per forma:
[edm ateria determ inata per smaltif orm am ell: rea liter capax , vt habeat a lia s form as: ergo na tu ra de
term inata per vn am fi ngu la r itaté ,feu ad vn u m fing u la re ell rea litereapar ,vt fi u t in a li :s fineu la ribu s.1 r. E x bis f ormatu Î a rgu m cn v
mm pro l‘
u adendo u ni verl’
a li f or
m a liter …è parte rei . N atu ra en imvn î verl
'
alis f orm a li ter eli natu ra
vna , apta , vt (it in plu ribu s ;led
è. parte rei datu r natu ra v u a , apta ,vt (it in plu ribu s,vrex argamento prazcedente con ll atzergo 21 parterel daru r vniverl
'
a le f orm a li ter .
n deonfìrrg., ex D . Thema 1 .p .
6 art. 1 a f f erente, q u od obie
n nollri intel le&hs eil q u iddi
ras vniverf a lis (ed obie£lu m no
fi ri intelle&u s‘
data r à parte rei
ergo parte rei daru r natu ra v u i
vetf'
a li s. Vrgemr . D atu r aparte ( c i
partic u late;ergo vn iverùle nam
("
u ntm u tu o correlati va p arti eu .a<
vnive rl'
ale.
a 14. Ref p. a
h u m ana ,1ma i'
»re cx :]ìens , :td’
tl cx î f
tir in plu ribu s, neg . antec . N atu r:
h u m ana i u redr'
1zi a mu ltiple::
a£tu e1itl it in plu ri u s cooeed. an
o daru r in re
(9‘
w'
jù,potens e -î
x il'
tere i n pi u r ibu s,eonc .conlî Na
tu ra in re vm ,potens ex î llere in piu
albu s neg. con feq . q u ia vt natu ra,ef l
‘
et in (e po f sitivè comm u nis ne.
cef ihm erat q u od vm ex iliens in.
re,pofl'
et ef fe i n l u ribu s,mm fiocipfo .qu odin reEt m u ltiplex natu
ra ,non detu r in re natu ra plu ribu s
commu nis.
1 68 O\mefl . deWiner/Ìalibu r.non repu t ex erccri ,& l u n i lirer,fi ex i lren tia ex i li ir, ergo nò re u gnat, vrex illa t: Aba&u ergo a po
.
tentiam phifi ca mnon va let(‘
emptx
eoni'
eq u entia , vtparer in addu etisex emplis ex i llenti ao, inte lle&io
n is, va let tamen aba&u ad poten
tiam logieam ,& obiee'
ti u am , q u ia
(i res eli ,ergo non repu gnar ell"
e:ex
hoc au tem l'
olu m in f ertu r, q u od(i ,a parte rei ex ill it natu ra mu lti
plex , divi la in plu ribu s non te
pu gnar aparte rei tal i s natu ra m u l
riplex ,& divi l'
a ex i lic u s in lu ribu s,
non tam é int'
erru r ,q u od etu r vna
pa rte rei na tu ra real iter potens
efl'
e,fe u ex erceri per a&u m .ex îfleqdi in pl u ribu s.
1 8 Ad1 confiq. prob.dî f ì‘
tr
:î lm a i . A&u s,&potenti a logica ,feu:'
eé lr'
v 4 a&u s f u nt“
in ,eodem ge
n ere conced. m ai .
ria'
jìca ,[ cu f u b:‘
eé l'iv u neg. ma‘
.
q u ia c u m .a £tu s non temper argnat
potentiam phificam , hx c non erit,nee ei u l
'
dem nec diverlî generis
c u m i llo a £tu vt‘
potepotenti a def u bie&o non l
'
u pponente refp€&uta lis a&u s . N ec .cu m h ic a u di s po.
tentiam logicam,(9°obief lh u m,voei.
bu s his lntelligas porenti ì aliq u am
fi&4m vt ly logica folet f requ en te:
v ibrparî i n hoc tra&atu accipitd1:
en im pro non repu gnantia q u a:
q u ia imbibi ta f ormal i ter in ipi'
o
a £tu ,contrapoxfi tn r potenti :: phi li
ce.& fi lblt&lW;reali ter perf e&ibi
l i per a&u m à potentia dil’tinà u m ,
licet rails nò repu gnau t'
i a realis ,fir,Jî eu t a&u s,w m qu o eli forma li.ter identificata; in te q u ippedati: :
non repu gnanti a ,vtm u ltiplena tu ra fi t inp lu ribu s.
1 19 Ad 3 config. prob.
q u oda6l u smu l lam deli r u it _potenti a m n am fi a&u snon argnatpoten ti am ph ificam , i llam non def tru it,fiqu idem talispotentia nu m
q u am ex titit,porenria a u tem logica eli f orm a lirer ipfe a £l u s,q u ì ne
q u it l'
e ipf u mdeQru ere;ex jhne.a u
te_m m a le i nfertu r,q u odc u m .a é i lxex illendi
’
in,plu ribu s : retineatna
tu ra aptitu di nem phi f î eam v r
.in pl u tibns ;potentia enim q u o:n u mqu am p0tu itex iliere, nec re
tineri poni i t nee .defi ru i p era&u m,fieu tnec perfi di .1 3 0 x dconfirm.dtf iing .mai .8iz
c u t natu ra .detenm î natu r per finu lati tatè
’
,i ràmateri a, per f orm mmodoneg.m ai . Sic u t,
.( 9‘diw jòm ila , con
a lla m i n. n eg . c onroq . M ateri a
d ererm inatu r per l‘
orm am ,
‘
Vt per:al iq u idà l
'
e reali ter dittin&u ma q u o senti ras i ntfi nf
'
eea m aterie .
non depender v ode non m i ru ru ,
»q u od perfeverante entitate m ate
r ia: Pu bhac Forma , perf evemt reai is f u bie£tî va capac ita s m ateria:
c u m ei u s enti t1te identifi cata ada lias f ormas at natu ra rolu m per
rationem eonrrah itu r, determ i .
natu r ad f ingu lari tatem , eu m q u a.
« aliter identifieatu r q u a abla -o
.ta perit cotiras intrin f’
ec a natu ra: ;
vnderepu g mt,q u od naru ra determi nata per u ane fi u g u lari tatem adhoc individu u m habeat veram ca
in
’
zl rt, s .
_
bi qrìomfmfl .ttu c?etttr i»n iì vbj îrlit.zri1 3 SI
.
m u ra;repu gnet elli: in al iis individ ris non ta
m en repua u at i lli ex l
'
e feu ratio.
tte f u i fed,
ratione lingu la ritatis,
q u a determi natu r ergo r
m an ce i n re comm u nis (Pa l
tim negative. Refin vt (opra , nodfi ly ee]? den0tetpredicata pec i
a
fi ca n atu ra: conceptg pre cifi v‘
e alaritate anteced. eli veru m
ad rem fi a u tem denotetef fen riam namre,vt i n re ex i li it,eflzad rem ,fed ramen eli f al f u m , q u ia
pro u t in re, f eu rea liter cl‘
t ipf a fi n
gu la ritas, c u i ell'
e in aliomani felièmpu gnat,1 3 2 l
'v his con/lat
‘
fol u tlo ad arf
g:mentii intendens f u sdere qu odtu t vniverl
'
a le f orm ali ter aparterei proeedir en im cx h is, qu a: f a llì) fi:ppon it vera , c u m n atu ram
patte rei vnam non f u'
a
cedentes proba'
tiones .
ex D . Thoma rel'
p.q u odobie&u m‘
intenerit ell q u idditas vn ivefi'
a
i is, vn iveri
‘
a li r1te &ndamenra lirer
fi rm pta , f lam f u mptà formafi rer ,f o lrgm eli obieé
'
tmn particu laris actu s prgfeinden tis i mperfb&è eos ,
f e u q u idditatem ab hac vel illa
q u idl itate ,de q u o ex prof ell°
o agim u s lib. 3 .de anim a , nec nò poli ea
qu eli . 7 . art.*
v ftimo a liq u id arrin
gim u s ;ex u o a u tè
'
detu r volverale l
'
olu m ndamcntalirer partemi nil inf ertu r contra tonciu
2
neg . a u tec . con feq . q u ia co rre
lativ u m vni s erl'
a lis (b l u m eli pa rti
c u lare'
logicè q u od non datu r inre, q u ia con ll iru iru r per relbeéi u mad vn iver f ale, q u i re i
'
peétu s à parterei non ex ili it daru r tamen parti
cu la re ph ifieè q u odn i l el‘
t a li l u d,
qu am ipi'
nnatu ra individu a .
x v .
D ecem'
ru r w im (9°commu nita sf u r—e ]Ècmdmn f e.
Q)It q u arta eonclu lio :N am efi car:du m
efi v'
ta repo/iriva vode f an omdwn f e non efi
’
commmi; plm bu s
pofin'
vè. Conelu fio qu oad l‘
ecu n
dam pattern in fertu r ex prim a Vt
conitabir infra ,& q u oad .partem
prob. ex Angel ico Preeept.eap.
4 . de En te, cli'
cotia vbi tre habet
poflè r in plzm'
5rn prrrzfican'
: ed : il : ma
tu e l'
ec u ndu m f e vnam pol'
siti
ve, ell , q u od vn itas (i t po f‘
si tivè de
rationc ,idetl ,de efl°
cntia nath rarzer
1 3 Adi'
d qu o’
arnmià imh'
x go l u s tr i ) . Thomam na tu ra l
‘
e
vrgeru r ,dimng, am“ ;dara : à Pai c a ndu m f e non e li vn a poli tivè .
te rei
partic u late phi/ic? eòc . a ntee.
“
data: para: rei partic u late'
t.gk2 verbis clicka . Natu ra…&cu ndu mi i s Prob. 1 . ra tione ex his
f e
mo na tu al c:\
lglt di vifibil i.tarem , cu m -qnànti tati m inim i n a
t11ralis diq repu gnetzergo q u odali eni eompetit eflential iter,potell
per accidents & in aliqno (tatu ei
non
1 45 Refi n neg. a u ree. Ad ei u s
prob. ex natu ra habitu s delinn ptam di ll ing.. mai . . Habitu î cony e a itefl
’
entia lirer cfl'
ediflì ei lemo
b ilem ex af h'
v ì (9°radio.:b'
m eon
_ced. m a i .pmx ìmì ,(9
*
f ormalirer neg .
m ai . di ll ing…m in . Habi tu s 0
teii in a li qu o tlaru non cfl‘
e difl1eile m0bifls,prow
°
mì , f î f ormalì rer còccd. m ai . r4dr
'
eabi er (9° ex .: f lh ì ,neg. m in .& eon l
'
eq Habitu s c li en;ia conlìfl it i neo , q u od petat dirid u rare, q u a: ex i ntia non def i c iti lli ,eti :tm q u an o abex trin f eeo ,
per aeeidens,nec diri du rat,nec poma”dîùdu rare. Ada ltr-rm prob. ex
natu ra q u antitaris lbrmatam difi.ting.ma i . % m rita ri competireff earialirer ex igeu ri1 divi libilita tis{Mica neg.ma i. .ex ig
'
enti a di vin:…da…In: eonoed. m ai .d }Vmbi litas iliea eil capac it dbVtfionis. eparationi s rea li5p ar
.( i u m q u a capacitas in m in imon atu ra li non eli cu i repu gnar inpa rtesdividi f epa rari rea liter:,c x teru m
,
‘
eu m h u iu s
in co q u oddivee partes po f sineper intelle&u mdefignari qu ndi
À rr. In*
qùdndmfl u tu detu r.1u ziver/Izlirdr? 7 3v l f ibil itas , fiveei u s ex igentia ell
eli cntia qv.rantiratis.
1 46 D ìeer. —Sti t nod al iqu id
non eonveniat a lieni ee u ndu m l'
e,
& q u odei in al i no f latu conve‘
niats& li :n i liter l at, q u od aliq u idnon repu gner a lieni (
’
ecnndu m l'
e,
tamen c i in al iq u o (l am repu gnet : ergo (i at,qu oda liq u idconvon iat al ien i f ec u ndu m i i: q u odin a liq u o (lam i ll i non eonveniar.
1 47 Rrfi: .Concefl'
o u nter. .aad vrramq u e partem , neg . eon l
'
eq .
’
nam c u m liaru s h ic vel i lle,plu r1addat l
‘
u pta prx dia ta ef f em ialia ,
q u a: fois dicit natu ra feenndu m l'
e‘
,
potell ratione ('
u peradditi a liqu idconven i re vel repng u a re q u odn atu ra: f eeu ndnm f e ab omnibu sillis prazl
'
cmdcnti .nee . eonveni ar,nee repu gner : q u a ratione homo ,
c u i in lìngu lari convenir a lbedo,
repu gnar ef i‘
e in pl u ribu s, f eeu ndu m f a non eli a lbu s neerepu gn antiam habet eu m ef fe in plu ribu s ar fi q u odconvenir efl
‘
erttia‘l iter a lien i , in fl iq u o (tatu non
competeret, periretcli'
ca ria rel , v t
tu is predicaris efl'
entialibu s.delli tu ta
‘
.
24 8 Obqer'
es Adens poli tivu m rea le f eq u it_u r vn itas po f u ivarea lis ; (ednatu ra l
'
eeu ndu m l'
e. eliens pof itiv u m rea le ergo n atu ra
f eeu ndnn'
a fe'
ga u det vn i ra te pofiriv a rea li .Canf ìrm . Vn u m ex p redica
ti s cfl‘
enria libu s na tu rg eli vni tas
pofi ti va real is f ed natu ra l o
c u ndu m f e dic it om nia fimdic a ta efl
‘
entia lia ergo
vu i ratem;pofitlvan%realem .
Q4/Ì. 3 .DeWiu wfi libm.
‘
qvodfitdìm‘
fiz,& cx hoc m inim i: fnf crtu r ,q u odncccf lì rìo fitnon di vi
fin q u î n cx q u o non habcatnccc fs i
tatcm f eu non fionr;dîcamm ei u s
n cecfl‘
ari u m di vifio perpcram in
f ermr qu od f i t ei u s prmdìcatu mn eceflkrì u m non divìfio ,f cp gx clù
fiodivìfionis Vt confl at'
ex did is
N atu ram ergo f ccu ndu m f e non
e(I°
c diVì f am non clkidem ac nc
c cfl'
arî u mef fe, qu od non ,fitdîvî fà,
qu o {olomodo va lere: argu men
x u m efi tamen idem nc non cfl'
e
neccfl'
arìò diviî a,m ,fcdex hoc non
c ollîgî tu r alia prop_ofitìo qu am
a rgu mentu m intendi :-
vndc fi lyn on cada: etiam f u pm
prop0f ìtîo efi vcya ,fcd conlcqu cntia indè dcdu &a citm a la fi verb
cada: prx cî sè f u pra î[w
f cqu cntia citbona cdpr
c u i ni tîmr ,cfi (al fa .
1 56 Obija'
es contra vlgîm am
com lu figncm .@ dgonvcnh nz
t u rg fec u ndu m f c , in omni (hm : c i
conven ic : f edef f e vn u m ncgatì vè
,non conven irnatu ra in Ram con
tra&îon îs : ergo nam
Te non efi vna negat
N atu ra f cc u ndu in f c ng…individu o cf ta
gproprî ata : ergo vel
'
na
tu ra feci : u m f e efi pofi tìvc com
m u n is pl u ribu s,vcl n u llom odo eficomm u nis fecu ndiì f c .Prob.cò fcq .
Idcò nat u ra provt in întcî lc&u efi
po fsî tî vè comm u nis plu rib u s , qu ia.
provt in întellcfi u n u lli individu o
efi appropgìata ergo n u lli indivia
du o ef f e appropriati f ccnndfi fe ,vcl'
t i”…in nat u ra
va n co:mu m ît&tcm ,vd nu lla…;
dining. mai .…tgîloapajìn'
wì convenirnatu ra: f c: m.f e,c i conven ir in omni fi atu , cotlccd.m ai . qu od c i conven ir negau
‘
v ì , ncg. m ai . h u'
i u fmodi efi :vn irasnc ativa q u a: dic itu r natur:e f ccu n u m f c conveni rc ,non pe rhoc qu od a liq u odei u s przdicatu m cfi
°
cntiale l i t vn itas“
f edq u i an u ll u m ei u s pmdîcatnm cfl
‘
èntiale d i pl u ra litas, nam
‘
pet hoc pr a:c i5è qu od non dicat efi
‘
cntifl itc :
plu r|alitatcm dicitu r n atu r a m a
ncga : ivè . Sed obf cru , q u od licethoc in [it legitimè d edu& u m D . Thema dicente vbifi 1pra , qu odnatu ra i fta mc efiWM ,
nec Zu m , qu od idem d i ac
non îccrc plu ral itatcm nihi
lom in u s cu m natu ra*fccu ndmn
f c dica : prx dim ta efl'
cntia lia mc
taph ì f îca non \
q u omodocu m
q u e f ed ita fo litariè , nu de accepta , , ac G non ' cflì 'n t identifi cata cu m fingu laritatc ,
_
f it con fc
gneu s q u od li cèt [ gnam d ica:
przdicata cfl”
cntialia r x em°
rì ta
,m cn dic it fi amm pt:td fionisfolitu dînis f u b q u o concipi
1tu r,du m fo la , nu da cognoltnn( u r cfl
‘
cntia li a razion e h u i u s'
p‘
rznc ifionis efi ibi cx erckè,8c obic£ ti vè q u a:dam
= vniras ‘
ration is,
q u a: rc f‘
u ltat c x cognitionc at
te fignatc przdic ata cf
ia non a ttafl a lingu lari tate c u m q u a identificantu r;ì n x t: di&a !ùpra a r tìc u l . 4 .
n aza ram c fl‘
entia litcr eG
f e N a am -
“
negative , ,ni i a li u d
efi q u am non €fl'
c cfi'
cmiaiite;
J#. 4 . I nqu bnfl nfl atuPi u tcs,qu od non tam di conven it
”
e ci a liq u am vn îm cm {q u am nò
c onvenire ci plu ra lîta tem : cfl'
c vc
m'
vnaM .C)! partac fi2tu sf u bq u o (o;l a ,& n u da cfl
‘
entia confidcmt u r,c f ih aberc vnitatcm obiccftivam q u a
efi a liq u a fo rin à r&fl ò u is q u ;adfingu h rin non dc f ccndît, Ecm: necfi nta : folitndini s .
1 58 Si dica: ergo i am aliq u id
cmwcn itnatu ra: f cc u ndfi ('
e q u odnon conveni r ci in om n i itato, i lla.
fl : ilî cct v u i ta5 m ios is . Ref } . di f -1
ting . con f cq . f ec u ndam fc idc f t,: x
‘
vî pu dicator u m ej°
mrf alî u m neg .
c onf : f ccu ndu m (Î: idc&w im
fi ora: [ u bq u o confidcrì
m r pra:dicam cfl'
cn tî a li a co u ccd.c onfcq . q u ia Rams foliru din is non
d i pra:dicatu m cfl ì ntialc , f edm o
d u s ra c ifionis ibi c x c rei tu 5 , q u i
a d mgu iari a non dd'
ccndit. N ec
obfiat, q u od natu ra fcc u ndii f c prgf-c inditu r ab omn i pra dî cato tibi
a ccidenta li ac projndc nequ i t dic ere il lam »vnix ancxx x ,q u a: (ibi acci
«
d i : ,fic u t [laws foiitu din î s ad
q u cm vcon f'
cqu itu r . N è»:
t u ga (“
ccu ndu m f c neq u i t prmf cindln b eo , qnod fi t cogni ta fi cogn of
’
d fi t prfidicatu m i fi acciden.talc sita neqùit
'pigf chl abvn itatc ,
«q u x nccc f iario conf cq u itu r cogni zmi oncm , ma cognof cimr
'
, du mc u ndu m e ide£ì du m pradicata.c ii
'
entîa lia fo la ,& n u da aaringfi tu r'
.
:Prx f‘
cindìmr ergo natu ra i‘
c t iidu mabomni fibi accidental i tam
‘
q u à a prx dicato fignatc , cogn ito ,
- fi i [ignare l'
a la cfl'
entiglia appa ré t,.
'
nqgu c u nt tamen figna :c apparq
1 77
c ii'
cntial ia fo is , q ni n ibi'
vnitas at.
tingamr cx ercitè .
1 59 s i .
—Al terini : înfl cs . N atu ra ,
c u m i lia vnitatc ration is coMèq u
ta c x vi'
ii atu s prgci iîon is, d i mm
tu ra prom: in (ednatu
ta (‘
ccm du m fc non c f tnatu ra pro
Vt'in intelie&u zergo natu ra f ccan
dgm fc a ni lom odo dicit ma va itatcm . fidìr. ditti ng . m ai . efi natu
r1 prov: in int: licfl u ;]? cmx lu m,qu od
mmm in intella f iu
iliing . conf cq . cr
go natu ra f cc u ndu m fc , i°
dcfi , cfl'
cn «
u‘
ab‘
ter ,nu l lomodo dici f ti lam v u i
tetem conccd. coc q .f ccfidu m fe ,
ideii , ratione [ ima comitantf sfi>lc ,0ma i.: pr.:dx
'
mtu
N atu ra pro vzì n intellc&u di iî c rt
natu ra fc c u ndu m ['
e in co q u od
provt in int lc&u dicit fignatè
non foiam rei eii°
cnti am f edetiamibi
'
a acccidcmia rationis ,q u ibu s c f«
femia m i f u bti crnitu r, q u a ratione
figa ificatu r perhas voces, gem s,fpcà
c:'
es fimi lcs nat u ra vero f cc u n
du m ii: dicit fignatc foiep mdic 1
ta c fl'
cntia lia rei , q u a ratio ne iî gn i«
ficatu r per bge nom ina grim a: ia
tenfionis,anim l,bomo,òt hm i lia;fedc u m necefl
'
c fi t,q u oddu m (ola
n u da ca gnoi'
c u m u r prgdic ata mc
taph ifica atting u ntu r prgc i iivè à
fingu la ribu s c u m qu ibu s ( u nt in
identifica ta , ncccfi u m eli ibi
c x c? ccfl , è:, rc f u itarc V il i tatî: prgc i{ioni corrc fpòdcmò
'
u q tl t;tamen fig
na tè non ap£ca
;c
q
t intg_
r ::c i tgdi ca ta
cf sen alm, iT 3 q u o
i
Qu e/ì . 3 .*Devniàer/Zrh
'
5u r.afi
’
erenteni opu fc .s6. q u odv u i u er«
[ale efi wu nn vmt4tc
Opu f c .; fi>rmsle‘
Ptu°
u erf a«lù efi ì n anim , f î nonm relms , &
pro eodem era
mas -
abli ra f îti04
u em ,q u azeli a&u s in tel lecîtu s ,vni u erf aliratem s& v u itatem etiam
poni t in ipfa vni rate cogni rioni3 ,
q u a: habeteli'
e in anim a non in
f orma fi éta ,q u z ('
e teneat ex parte:reru m .
17 3 Refi n ex plicando D'
.
Thomaz«tei‘
timoni u m efi: vnu m
m irare eog î irionis conc .
f o rmali ter nrg. Eii enim vn u mvn itate —
ref u irante ‘i n obie€io ex
cogni tione natu ra: per modu mv n i u s , nò tamen ei
‘
tnnfi per i pùm,
m et eognitionem;hà ne eli‘
e m cnt€
D . Thom;ciare ex'
ipi‘
o mò i'
traùi
m u s arr.4…u ce non tota q u x fi .z.deente rationî s . JM teflìmovù
'
nm di‘
c im u .s q u odef fe f b'
rm a ie vrii u er
f allsdi in an ima nonf u bx'
e
6h'
u è.q u oiiter‘f u ntin ani ma cogrii
tiones ,q u ze ini pl'
a f u bie&antu r.Adteil imoni u m dii? con feq .
pro eo'
dom repu ta: a b a&ionem
p4fii u .zm vni u erf a ii ratem .conc .
c on fcq .abflra&ionem 46ii u 4m,neg cconfi q .Abf ira€iiio adi na ef i a&u s
'
Confim . Natu ra toolkirx fc indem natu ram Gngu lari fici: peru s;abltra&io pal
’
sina efi:vnitas ra apv‘
ntion isex coy xi rione przi'
ei ndentc taiiseftte f u lta u s vni u erl
’
aliras ergo q u an atu ra eli fm m aiiter vn i u erl
'
a
iis nen i a ad ina , fed iu pai'
si
EÎi °ab&ra&ione f òtmaliter eoni t.
o cies : ;N a‘
tu m u efl'
e'
vniverfaiem u n etaphificì> ef i enr-Î
trini'
eca deu onrî natio ergo noneli Forma li ter v u i u eri
'
aiis vnitare:
maria n i: obie&i u a .
'
fed vu ltare extrin l
'
eczt t ognition îs abiirahentis .‘
Prob. a ntee. Denom iu atio ex'
trin feea efi , qu a con enit f u bie&oabex trinf é cò : f ed s e itvn i ver
f a litas rei'
e&u naru rx eu m haec:
non fit'
a intrin feco vni u erf ali s :
e rgo eli denom inafi o ex trin i'
cca .
P rof:, antro. Natmam efl'
evabli'ra -r
&am à f i ngu ia i ibu s citdenomi na‘
tio ex u‘in feca m u m ni l al i u d fit ,
taphificè,efi efl‘
e abf ira&arn à_
fin v
g x laribu s :ergo i dem qu od pri u s .
P rob. 3 .
'
idem antec . N atu ram eii'
c
metaph'
i li cì v rii u erfi lem n on efi
q u i d f a1f u m ,& chy f n eticu m: et
eli denon i inari o ex rrinf eca .
'
Pro
Forma in tri ni'
mconli itu ens natu ram v ni u erf
‘
a lemeli f alf a ,& ehymerica ,c u m non Ge
vera ,& real i s: ergo fi natu ram efi'
e
m etaphi ficè vxii u eriìkm non t ft
q u id f all'
u m chymeri eu m
vni u er i'
alitas non eli form a ia
t rin l'
eea f ed ex triu ikca denom i«
8 Qefi . 3 DeWina r/îviié u s .ratione ptcdu &iorei ponar o mn ia rei conli itu tiva
f'
u bcx i l‘
tentia : f ed per abli ra6tio»
nem intelleei u s agen tis non ex ili it
vn itas,q u a eon f i itu itu r vn i u erl'
ale
metaphi f ìcu m ergo per talem
aCtionem non fi t vn i u erf‘
a lemeta
ph î licu m . Prob. m in . Per talem
a&ionem nec ex iii it nat u ra (u b
V u itate reali , nec (u b vni tate ta
tionis: ergo non ex i li it f u bvnirate
conf i iru eme vu i u erf'
a le. Anteced .
q u oad partem efi certu m nàmvni ras ration is nequ it ex i f iere ni iîex v i a&u s , q u i f i t cognitio c u m
ee entis rationi s f i t cognof'
ci fedabf tra&io intelle&u s agemis nonefi a6tu s qu i f it cogn itio ergo .
Qx_
9ad I . vero pan em prob.V u i
tas realis ef i vmtas n u merica ,
fi ngu iaris,fedper talem a&ionemnon ex ifì i t natu ra (
‘
u b vnitate n u
merica f i ngu lari eu m potins
per'
illam natu ra abiiraharu r a f ing u laribu s : ergo ex vi i l li u s a&io
D is non ex if'
ti t natu ra [hb vniratemu .
180 Si'
dice: q u od natu'
ra
ex i f iitex vi illins a&ionis iùb vni
tate rea li , non intrin l'
eea f ed extrin i
'
eea , q u a: efi denom inatio ex
ttin f'
eca def u mpta abfpecie.
: s : Canon /imam i u x ta&a h u c u fqu e;vn itas,q u a confl itu itu t vninerl
'
aie m etaphi li c u m ef ivn itas irttrin f
‘
eca , ex parte ob
ie&i renens , fed denom inatio
,ex trin f
‘
eca f u mpta abfpec ie non ef ih u i u lìn odi : ergo non ef i f orm aliter vnitas vn i u erf alis . Et qu idemnatu ra mpolka cognof ci vr imam
non eli denominati0\
extrinf'
epadef u m ta cogn itione a liter to
tu m f i etobieétu m f orma le log i
ca: in denom ination ibu s e x trinf è
eis,eadem enim ef i r‘a tio de deno
m inatione di re£ti m edia , cu i u fl i
bet generis fecu nda intendono,erit f an ?: denom inatio ex trin fec gaba&u dirigente def u mpta v i
torin s f i natu ram e f f e voam e f i:
denom inatio ex trinreca . c u m me‘
dia i lla vn itate fit pr;ci f'
a ab in f o.
riorìbu s ,vel preci f îo oifie&i u a u o rr
dabimr,vel ea confif ietpro forma
li in ipfo aan pref cindente qu o .
r u m q u odlibet a lien u m ef i 51 do
&tina Thom i f i ica qu am in ante .
cedentib'
u s fi rma u i m u s: ergo con
f'
equ enter ad do&rinam communiter receptam intra f cholam Ari
gel . Prx cept. fbf i îm ri
l u tio .
1 81 Confirm . obi e&u m l‘
O
prx fentattrm per i llam
n atu ra ,non m u ltiplex ,
obie&u m reprzf entatu m per ipecì cm non con li itu itu r f ò rm ali ter
per i am fpeci emzergo natu ra nò
con'
tu itu r Vna va itoto ex trinf'
e
ca prou eniente f ormali ter ab i
'
pe
cie:
1 8 3 Qu odfi propterhec ,al iter rationi nof lra: occ u rras di
cas q u od natu ra rcprgf'
cntata per
fpeciem efi vna vni rate r ationis,
qu a: vnitas licet f orm a liter & e x .
plici te neq u eat fieri line cognizio
n'
e ,v i rtu a li ter tamen poreli c an f a
r i per f peciem prx u iam q u ia ipe
c ies debet reprmf'
entare na ru ra.m
f u b ea m irate f u b.q u a eam po f
tea
59
m b logic;p
'
on îmr per ab um&loncnr ncgatì°
h m:Ad'
.probfm concr.1rì u m dla !
Lting.mzi
bu s a cc… mi…dem »f rù xf ol lcg.ma î sfi t con f!coli -
‘
r miameg . conleq . S cam evo albcdîncm ,vc l f d a fione'
dmcognoi
'
c u u m amrx l‘
ecu ndù q u odc fkn di : f u a;à propdotatu m ,q u odc lì cogno l
‘
cerc i llam compara rla
N propr ictatcs ,rlò rtg'
ùi rî tu ncp o
propu etates pr iù obl‘
olmè cognof a
camu f , fedfief fich } qu odm n: prié
mo cogna m h i pfo cm:-d d a
cognomcniì f nm… pamchvì 4 d illos…'
;f î taîm cflî l
gn u on
qu od in feriore abfo lu t og'
—a
no f can tgr vt natu ra, pof sfi‘tîi
c
illa
comparati;fed i'
u f ficit,qu od in îpfmcm cîoîo comparationî s cognof
'
a f
M u l‘
q u e ratio efivoam
‘
ex trem u m efi
oognoibìmdh h eru m ,fixflî eît q i dd
v n îm làl î@as de gna—‘
fola prol
cedit dvb î u m îy c u m - nmu ra i
'
ll
m l b 'rc dè…nc « te nfifl a ’.
tio i lloru m .
D ig itlzed by Google
94. d Ì. 3 Devnàter/Zzlibu x .vn i u crf al îtatcm . Tùm q u io. tìc u t vt fi t în plu r ibu s : f
'
cd rc fpcéì'
u s a da&u alî s przdicatîo f u pponî t pf x pl u ra l
‘
u ppon ìt aptitu dî ncm : d c fdî cabxlî tatcm ita pofl
'
c prgdî l'
endu m inpt3 ribu s , nam idco n acarì de m u lti s .!ì1pponî t pon
'
e c f t u ra rc fpìc'î t plu ra ,vt in q u ibu s p o
f c in m u ltis , f'
eu identi ficati c u m*tci ì cflc q u ia habct aptitu dìn c xn
m u ltìs zfeddu m fi1ppon ìtu r vnu m vt fi c î n il lis ergo vn i u c r fa le lo
potcds identifica rj c u m m'
u lti s, gî c u m f orm a l ìmr non‘
confi (l i t Inf u pponî tu r vn î u cr f a le lq g,î cu m , rc fpc£tu namrx adpl u ra , vt în q u î
qu _od primò r f c c itm u m bu s porell c fl'
e.
î q m u ltî s vt in e fi t .wau m de . 3 17 Confirm Rc latio a dm u ltiszergo. plu ra non con(h tu î t vnì u er f
'
a lc
3 1;‘
HighW im: vkîmg par logîc u m nec q u oatcn u s tel u rio
tis cond u fionîs fit mm if cfi a , rîgu efi , a lî às q u x v ìs relatio confl îx u cab cx clu fionc al îaru m partì u m . ret vn î u crf a lc logî c u m , n ccq u 3Tù»: q u ia ex di&îs vnìwerfmlc lo terms rv.-lario vn i u s ad:plu ra , a lîàs_
g eu m confifl î t f onn a lîtcr în rc f te lerie P an is adplnrc s fi lios con
p,c€tu q u o natu ra iam per ab &itu cret Patrcm logîcè vn ì u crf a;
fl ra&îoncm vma rcf’
pîcìt m a lta , 1cm ergo‘
vn’
u xerf a lc f logî c u m
v; term in u m“
ad qu em ; (ed h u î u f non com‘
h tu îtu r per rclatìonem ,
m odi eft ref pcé'
tu s a'
dplu ra , Vt în fe u rc!î>c€tu m'
ad pl u ra… Confirmniba s potefi ef fe Vnì u cr f
'
a lc logî c u m»prx dìcatu t
orm lìnc: î n rc fpefl u adpl u ra , vt dc înf erî orîbns ;fed rc la tî0 rarîo
i ll -
q u ibu s porcltef f e. D eniqae Vu i a is non prd catu r de"
in fer ìori d
verf al: in fign ìficando efi v nu m bu s f
: crgon on confi‘
mì î : vùì u ctf ao
rc fpîcîens pl u ra vt q u a: potcfl:'Î lc loglc u m .
fignìfi'
carc & vn ìu cda le in cam
f ando cfl vnu m ré fpìcî cn : plu m ,
v: q u ae pon it ta u f ar c ergo v u iverl
‘
alc in cfl'
cndo efi vn u m .rcC
pkìcns plu m’
in q u ibu s potdkefl
‘
c.
I l .
:Onf ra prim m con&u fioncm obîj
: c .Vn î u er f a lc b gì cu m“Jorma
'
1i tcrconfifi ithmpdtu dîncm nzrz,
96 3 DcVniner/ali6u x .‘
fi u gu laf is en'
et id q u o natu ra ref
pic iat indif f erenza pltxra ,8c fic red
dere na t u ram vnî u erf h lem .
3 Oc ìe5 d mîq u e cou
tra candem concl u fioncm . N am
mm cfl'
c apram ad c x htendu m —ia
lu ribu s ,c lt, i llam cfl'
c cogu of c îbî
cm In pl u ribu s : f ed per cogn itio
nes pof sìbi lcs confl ìtu itu r form ali
tcr cogno f'
cîbìl ìs in pl u rib u s :ergo
per cafdcm confl itu ir ug f orm ali
ter apra ad cx iflcadu m in pl u ribu s .
Mi u . Prob. Per cogn iti oncs a&u
cx ificmes cou fi î tu itu r natu ra a&u
cogn ita in pi u ribu s ergo per ca f
dem Vt pol‘
sîbîbs cò f tì tu ìtu r cogm f eîblks in pl u ribu s
3 3 Inprimis f alf a c f t mai . ar
g umeu tî ,qu ia natu ram cfi c . apramadcx il
‘
tcndu m in pl u ribu s rc f‘
picî t
grc a&u f cctmdo cfl
'
c a&u\i u plu ri
ns, u c u cfl‘
c a&u cogn itam î n plu
r ibu s , qu od rc fpîcìt pro afi n cogn6f cibìxi tas in plu ribu s vl:cri u 3
natu ra non ideo apt: efi ad—cfl'
cu
du m in pl u ribu s qu ia cognd fc i_bil is inpl u ribu s,f cd 1dco cqgno fc ibifi s,q u ia apta : non efi ergo idem
f orm al î tcr efi‘
c apram ad eif endu min pl u ribu s, ac efi
’
c cognof cìbî lom
i npl u ribu 3 .D c îndem inor efi abfol u tc f a l f a ,qu î a potenti a f orm aliter
confi î tu ta in cfi è cognofccntî scogn itîomm a&u alcm, nò efi or
ma litcr porcn3 cogno f ccre per cogn îtîoncm pof sîbì lcm fic etiam
probatio m i u . defic it fi cu îm
cmm î ttatu r amcc . non in ferta :
con feq .
3 1 4. Qm;re argu mentu m (oh m potcfih bcre—a l iqu am vim cx
fi l fa f t
àppofitionc,qu odvph crf
’
alt-i
tasfi t cu om ina tîo pu rè cx trînf c
ca c u m ìpf a cog nitîone pro: fo rma li identificata c x qu o intenditu t in f errc ,q u od c t q€tu d ifi crc vnam n atu ram in plu ribu s .n î lal i u dcfl ,q u am cx trìn f
'
cca denominario cogu ìta: în pl u r ibu s , in d i::aptam gd ef f cndu m in plu r ibu s Gc[ola dcnom ìnatìo cx trîn f cca dc:
{u mpta à cogn ìtîonepof sìbîì i , qu a
porcfi cognof cî ca‘
: in plu ribu s;
q u i:: abeadem f orma vt po f sìb'
r
bi li dcnom î u atu r rcs pofi lbitis,à
qu a ,Vt in a&u cx ifl cmc denom in atu r ed u cx crà tc ex îflens. ,
CgtC-o
m u ,c u m h u î u f ìn odî do&rina f atìsi n antcccdcnrîbu s rc îc&a abop
pofito procedam u s , ideo aptitu di«nem in form a cbîc&ì u a natu m ìn
n i u f cca confi itu îm u s;q u nr fi î u f ci ntrin i
'
ccc tenm în ansc qgni rìoncml icet ab hac efi
‘
c&î u c pm u cnî at..Vndeomm î flì m a î .dîfl în .m hml’ìrrt ogn îtîoncs po f sibî lesoonfl infi tu rcogno f cîbili s cx m
'
nficc in 17111rib\1$fi .
cu t albcdîncm cflc v‘
ìfibi lem ,fivurecx trìnf ccè f u matu r, confi îmîm
-per vî fionemy of èibî lvm ,àq u a cx i«(lentedenom ini tm vîfi
°
a c u m ta
men…abfolu tè fitvifibîh’
s intrin f'
coè.à ( u a c u titate,Vtconnotante vifio.
'
nem pof sîbìlcm
3 1 5 Contra pan em f ccnndz<òc lu fionis obngc îcs .Habitu do na
tu rze ad in feriore,“ adtcrm înu m,
—.à q u o f u it abflx a£ ì :i ‘
c ft habitu—<do na tu ra: ad in feriore vt adtcr<-m inu m ad q u em ergo vcl înkcu nda habitu dînc .non ;ougo
fl
x
it
97n fpici t:at cu m moms întclk£ì u rli s f eu tendeu tîa per mtîontm ta
lis non fit nccctTa rîo î nrèr du os
Com u rel iqu as eî u fdem.conelu fionî s partes obij cîes. I ff entîa citpcxf cfl iorproprietatibu 3 :f ed a£tu alis przdîcatîo u atu r; dci n f eriq rìbu : cit per f
'
cé'
tîor aptitudînc ad cfl
'
cndm n in pl u ribu s“
aprî tu dînc , vr pmdîcctu rdcplu ribu s : ergo i n : £tu al ì prgdîcatione
—confif titcfl'
cntia vni v u l'
alî 3 . I’rob.
m in . Prgdic4 tîo fi tmedio i u dicioafiî rmantc natu xé dc ’ìn f crîorîbu s
9 8
3 19 Cogîm . Vnnivcrùk:n on perrinet ad confidcrntîoncm
logica m q u atenu s c it a u t pote0:
e ll i: în m u ltis, hoc en im [pcà at ad
Mc taphî iîcu m f ed q u atcu u s mc
dio a rtificio logico prgdîca t u r,a u t pot prx dica ri dem u lti s er
go in praadîcsbì litnte còfi itî cefl‘
cn
tia‘
vn îvcr i‘
alî s logici f orm aliter.
È'
onfirm . (L13 u do u &u s font f u bordî natî f u f fi c it vm potentia ref
peau illor u m q u o d rm ab ca
dem potenti : intel le&î va procedw t apprchcnfio ,ì u ditî u m ,& di f
cu rf u s ,q u î a f u nt . a&u s f u bordînat i fed cx î lì erc in m u ltîs ,& m dîc ari dc m u ltî s f u nt afi u s fis ordî o
diin tî zergo prgdicabî llta s q u ;efi:
potendo. ad praedî carî de m u ltis,
non efi: ditì in f ta àp0teu tîa ad c f
f eu du m in m u ltis, q u a; efi c [l°
c nth
vn ìvcrf al îs ac proî ndè prx dî cah il itas non d i pr0priems vnîverf a lî s.
3 0 p. difl îng . m aî . cfl’
cn
tia In rebu sy ei‘
tperf c f ì î or,co u
c ed.mai . l am ila n: m fw neg .m a î .
n am in ph ific îsw09nî cta tes dim anantab cfl
‘
cntîa ,vndv. ncccfl'
an ò efi:-pc rf eù îor;in cntîbu s au tem f atic o
1115non dîc itu r eflè mìa'
id à q u oa ltera…d'
u n anet, fed.qu od pr”
imo
cflî cî : u r ab intelle£tt1 paimogmmco u vcu î t f u bî c€to vnde cfl
‘
cntia
non efi u eccfl‘
arìo perf e&îor.fl ducwj ì rm . neg . antcc . nam l icetefl
‘
e
i u m u lti s ,q u oadef fe in fe î n fpccttu m ,no u f pe£tct ad logicam ,q u o
’
a‘
d (“
cc u u dam mm eu întentîonem ,
q u a vc abih aùdm‘
;& v u‘
mmx rc fpî
ci tperm odu m (npcxìonîs ilkamu ].
04 .ejl . 3 .
5. I I I.
En ia c'
on'
cl u fio . Vu i
vcrf a1c logî cu m non
-firpcr cognî tîonem u btol u tam , f cd«per compar atîva rn mmm ncl i u.f efi om . Hege cond u fio ( ficu t
Mo cam
y a rativ: db(q u dqxì prc@u s an ifi a )m@h lo an î u g;ns
*… —mg3
ta pcrtinct cx pr'
o'
priom m : : a?!Logica…q u a: f u u m -
pm pri u tua rtifi c îmn in c i u fm odi adi u vcni tFcc u ndîs intenfi onîbu s proprim ic tî am ad .a lizm f ccu u dam i ntcntio x1em
'
prgdicabî tita'
tî s Ad'
z d‘on
firm . dili ing'
. m ai . n nd0'
afi u s :
f u n: fixbordìm ti cit eadem
potend a in rebu s :pbéfia s c onced.ma i da M f ÎM É , ÌÎÒgJTHDÎ .M ÎIX
q u andq potenfi zîefizmitìonis , q u ot
fi: criat .oogn itio u c swognc f centc srem -
per'
ordî u cm ad'
d i vn f u s a c ..
Ctu'
5,to t cr u n tpotenti : a m potem ia ci u fin odi u ò da u r ,nî fi cogtùtammra vt apm dbfi nc ,c i l
i u m aéhy n ;m mq u e èercognitio iu itionem , q u a natu ra cognofcîm r
bp mad efl'
cndu m îmm u ltis no n
cogno f ca tu r apta iid—pnzciica ri de
mu ltis per cogu ifi oncm qu a fit
potenti :x , vr e x ilim î u -m u kis m mfi tpotentia,vtpt: :dicc tu r dem u kris .
gl i
o
?de“ ,f u bi;cibilî s-pecj
in ti J? .ad man u m &f in?
dg. su mg…rîw cqu fli tvi su r î u ,
efi};wim… îsu l°gîCè P°t r_efi>c
Ctùyg;(u pex ioris aci tiu g u l aria ,vt adinterim l i cet i n d i e vu î verf alîs:n ctaphi lî cè conti iru atu r per
tra&iou em abi llis.A.l .prob.mm.
rcf p. neg, ma i . nia fi mm: :in te {epa rata à mgu larîbu sdice
re: i u,rc, fc u haberet realem ref pe:
Ctu m ad fingu l aria q u em rea em
refpe8tu m nequ it habere vt abftm
Cla,;refpe&u np a u tem : atio u is u e
q u it _hab;rq vl'
q u e qu o ab l a cche
mem f f 9 x'
imp . MwM m.lanomglùsqn c m i.heeenim—ènatq sah re…qu es…gen îcqvimrf u p»da ugcqtu m f ? h fi q a. r4riatù .ocg wman. u gnu h azc
“
ng u fi t nj f ì ,cx …Vi .eogu gtxo u gs atrimgeq tis ipf agn ,;va .
de concefl am ìn .neg .coq f cq .
3 8 Qg4rt4 condu fia. _Vnî <vsrfal.e I;
ogîc u n ieon .fitM ACHOnem at:mgeu tem u ngu ram eu m.
refpe&u ad inf erior: vt ad ten n in u m à qu o ab.flra&n f u it, Cou fta tdementeD .Thomgein t, f
'
qnt.di ft
q u ndi . art. 3 . vbi aî t;£ x boequ od :
'
nrdleflw: inteh'
git anìmd'
c c'
a&îoncm comparativam plwibu : f j ecîcbu s , mM;e;;m nrfo
fingatu r .dd prob. difi ing.a u tec
efi ;vna ,& rg
pu gpm conc . antee.pofiriv ì , u cg.au
tec .pri mi generis indiff erenti : f u f
fi cit ad vn ived'
a le metaphificu m ,
ad Vn iverf ale verb logieu m apti
tu do p’
of sitiva defidcraru r q u a:
f oi u tio cou fi at ex di&is 9. prece
3 3 7 ,
Arl confirm. ref expli
t ando D .Thom amzad e e abf tta
& u m ]? qm'
mrìmmedz'
u tì (9‘ cjì ovisab
‘
ofi clu jò intentio vniver f aliras,
neg . nu i . medz'
4tì ,m need. nfi i . f e
q u ita r enim ad d i'
: abli ra0,nm im
tcntio vnivcrf ali ratis,f cdmediante ,
nova cou fidctatiou e eomparat,h
va q u a: f ol u tio ,confi at etia mex
di€tf s in fimili antecedente
m ga te.-ris ergo genu s ( idem de
q u 01ibet vn ived'
ali .) fi tper a&u m.
q u o natu ra itttciligìtu t vt i n m u i
tis, non vt fe
rr ata à m u ltis .P4
m etiam conc u fia ex ('
u ra [tatu
ti s. Vni verfizle q u ippe t_per ac
«î
tu m , q u o a ttingitu r id,in q u o form a litcr confifi it f ed non confilkitformaliter vu iverf a le logìcu m inre fpe&u ,gu o natu ra. refpìeiatm u i«ta , vt qu ibu s eli: ab&raéta (ed Vtin q u ibu s p0te&cfl
'
e : ergo non fi t
per a&u m ,q u o cognof catu : ref pî
c iensm u lta Vt q u ibu s efi ahli ta
a s ,rodVt in n iba s pateli ef fe. Nec
05fi4 q u o pofito f u ndamento
(m in g: f ciiicèt ahfira&iou î sfingu laribps, qu :r takm abfi rac
s ra libu s , fecn s ratio .
e} .pctu u t vrfim , u ov
nanem.
ilD lfl lh 7 f>d h v ( Zo n a le
3 04" '
Qfiiffl .
ta prg&eetmtde Glbîd&0 : e;go.ip y tal;
gu o
°
modo&{ì’
mù equ e—m è
i ii : .prmJia twne l’ama: di home. xee.i enim,u 5!ex parte rei gog ..
praidicaru r homode Perro,w abi l_
i i u s ditf cte u ti .t individu a li pa c i
I°
u s ,1c pra inde Vt i'
u peri0t . telpecl uPetri . l‘atet confeq .dc antee. .ptob.
prx dica tu m in propoli
tiou e atiirmativa attribu xtu r f u bie»
f to eu m i llo co mpon imt e'
:
41110 tc f u ltzmt in l‘
u bicé to, prendi
caro ec latiou es ta li u m q u ibu s l'
e
m u tu o refpici u u t : fed hx c omn iano u eoh x reu t c u m eo q u odpts ?d icatu m non dicatu r de [ ubieé io.y t a liqu omodo à f u bie£to di lì inctu m : ergo lic dicitu r , f eu predicatu tdc f u biet
'
to,w a liqu omodo (‘
ci
l icet ab ipfo dil lîn&u m .@ d toboratu r c x D . Thema p. q . 1 3 .
a rt. u . ìn c . docet qu od in
propo/Mone qflirmm‘
w w c oppontct,
qu odf redica ru m f u bt’
cf lf u mjîgnifio
cent :demfi*cu ndu m rem 41:
'
qwmodo, (93
div crfim f econda»: nm'
onm po
? : u e
ìf
?bdiîH u ic verbdivevmp
u ecu mn rm'
oncm corre a
glu rx litasficbicat',0‘cdx
'
cafi ,(dameta m: vero ma
'
figm'
at Wellgfl zu P""ipjîtm rompofitlancm.
3 5: Obìjcz'
c: i u hac propof îtione Pa m iflbomo, homo a ttingi
'tu r ,Vt identifi catu s c u m Pe tro ,er«
go non atti u àitu r Vt comm u ni s
plu ribu s . Pate: cou fcq. q u i a nam-ì
identificata cu m Petro efi natax a dil
‘
tiu é ì a abea ,qu ecu m reliq u is
indi vidu i:.identifi t gergo non
eil eommu n îs i ll is .
3 s D :}ì .m ec.Homo “ fingi
tu t vt pre cisi : identificatu s cu m
Petronegom t. vt idcmif ic4ms,
u o f citu r afixr:m tu r eli,rea i‘i&
ideqtim homin ise um l’ctx o ,cùta ,
CÒP°f u îo fitdifl ìn&0nì mia .;
m:ccî
ìi:
rgìex treme
%x mo
.
C c'
_ m in i vr na ntf t%3nem ,t;t ex D
%Thom .vidi mîîî
q u mt.prox imè cit. .qrt. r
3 54. Obijcf es atu a c om e
mu u is dividitu r i_n in f erior? pe ;
eo“
tiones as co t itu ;
ldeît
ìl
ifica ta Ct?tî ì?igs t fe divi i'
u mnon d i ittm embri s i llomodo ,q u o
erat in fe…divifioaem :ergo n :;tu t: q u a: ance divìfig nemerat in
f e vu ivetf a iis , amî ttìt va iverf a lim:tem per cognitiou em repm f c u
tantcm eam,vt i4cu tifieatam cu m
3 55 D ifi .md. natu ra commu n;n is dividitu r adrem coggitam
materialitet pu m , cone .mai .
q u oad tem cognitam f ormali ta‘
(hmptam neg.m,a i. 8t cou eefl
‘
a tu i«»
nor. neg . confeq . natfl rzî contin i} ?nis materialiter (iu u p n efi n atan
fapartemi mu l tiplex ,v iv i l
'
a in
i nf erior ibu s;natu ra veto on u ali
ter eomm u u isefi m tu t: prov : oh
ic i i ivè pmei lh,& provt fi c non di
y iditu r,du m cognof'
citu r , vt iden
tifi a ta c u m eis;concipitu mru m
natu ra fic prx eif a ,modo campo fitivo vt ru per ior, vt detu 2m
'
mabl
ii s ,& vt pu n ibi iis in i nfetiq r3 tan
qu am in pa rtes f u bic&ivas , ac l‘
u b
inde ed gnofeith r—ta litct homn
identificatu s c u m Petro ,vt pof si:
tota eiu s n atu ra ptx dica ri de Pa u
l’
o.teta qu idcm f0tmaiitcr, qb
'
Zrt t.4npxzeì ii abîfi 3 05
Ì!É&iu è f ièètma teri a l iter jol u m'
p t:tdicetu tbi tu m ,q u zr ì dentificao
.t u t c u m Betto .—fit
3 56 …Dmìqae obà'
cìn . .In bbc »îd
gtòniple'
x o ,bìr bomp , ly bei m.am it.
:tit vu ittettàlitatem'
m tio'
ne‘
hzeo—‘
ceitazîs ex prei èè reptmf eu ta txo
per
ro nof u ca bia : ergo i u …h ac p f d A RT IC. I .“
$ofido u e, Petr u : e/t boma , ly boma-am ittît vn
'
i u etf a l itarem r a tione‘l ’ecreitatis a ptef s
‘
e :reprx fentu z*in f abie6to .
t
3 57 R:/fi.—q n od fi îly bìc
'h m‘
.f u m itu r in ‘
vi'
t erm in i rineomple d i…!:x i , eli: om ni u ò fingu h ris qu ia
y artes non ex e…ibl f u am ligmifieaciou em i ed indu u nt '
no. mes,qm s u om i imu s î u q u x f i .pren u m , eamq u e :fimplicem n i »eed. a rt. 1 .1 eq u it i .ad
'
vn i u etlale.:fl eatkmem i i *m n eu a cc
’
ipiru r, —debct hàbere przdi cdbi le,de q u o. agu ntî n pu lenti Logh i ,
-
v ida n'tu r ibi;ne a ùa agam u s. Nec w r
fm‘
f emxoefi“
iu-
(ri tm i
.
de»dicabi lipw
’f u b ra&0 ,
‘
id -de
n atu ra ,q u r deu mu i u ntu r pm dîea xn qu ia n ifieat ;eabi lismon eni m inq u ir itu r , a u
i tin&am e x m odo & oncipiendi matu ra ,-
q u zy rzdî cmtu rfi m tan
tùm q u inqu e;f ed a u fi at «q u inq u e‘
tnntùm intentiou cs -
pm dicabi li iì ,( LV L ST 1Q 1 V..
"a : vfl u e gpm dicabili a :f u my ta
‘
f a rm n—l itef ;
'
- î
D l powù'
u bìlih : in”
i3
'
Si: t one]u lîo. Prt ì ìmbfl î4
Jim: u atùm qu inq u e,ti imi tu m ,Ge=a u s Speé ies , D i f etem îat , Pro'
ptî u m A ccidens. ‘l t: om ne:
recentes ,“
q u i d i u ifionem mm"
indica ti :
e x a&i f sîm am . gwob.P rx dîca
bi l ia 'dîif et'qntvtnesdi u etf a sm o
—dos q u ibu s vni u ef fàli a m d!»‘
e a ntu t , f ev pre dic ati o u n: de
MCI ÎOÎ ÎbÙS} M l v
,
x vn i
3 06 in cofinnmnî.v n i u erf ali : pofih u c pra dica ri de ta :crgo tot qu otinf erioribu —5, f u n: tantu m q u io» przdicameu ta . f ùm q u ia tot. fo n t
q u e ergo pre dicabilia (u nt tan predicabi l ia q u od u ntmodip raztu m m in .Vu ioea fl icandi Ced tot (u m modi pm : -
t
f a!: fol u m pa reti pm dieari de d ican di , q u ot f u u t m odi 'elî end i»,inf eriorìbu s. Yel efl
‘
endai itm , ve l -ee pro indè q u ot [ u ne pre dic a :accideu mih er;G efl
'
eu tia litet,vel m enta , u z difièmn t pene: d i u eoVt tota efl
°
enda inf erior i : , fic —foso
tno os efl°
endize rgo tet [ u q tefi{
fyecies : vel. v : pars cfl'
entiz,vr pars ef feu riz. vel. Vt
porcminlis , eli gen u s , ve vt
pm a&u efi u efi“
di€t re u th zxî
'
g erò pr: dicemr-
aceidenta iiten .
.u ehpm dioa ru r,n acc idens fl u eu sab: e fîentia , ne.=efl
'
ax iòq u e debitu m f u bîe€t0:, efi . propri u m ,
wel vu aecideu rgxrè contingen
ten adu eniens : , ett aceidm s
eomm u u e ergo modi q u ibu sv u i u er f a lc potei} przedicari _
d.e
i nf erioribu s , , fixgc tantu m. q u inu e ,ICHiCÈI ,t Mgmw, u î [pa i n ,t0
-,prmdicabi lia , q u or f u nt p u dl c a .m enta.
5. A‘
d ei u s_xz.
prob. dining . m ai. tot [ u n t pa n
tes voinerf a li spm ma ter ia li q u o efi m; partes enti : coa ted. m ah
prof orm lì neg. m ai . conce [Ta
v u i—n
a erf a lis pro materiali ( u nt natlbitm. q u a denoxn inm : u a vu i u er f a»
les ,& has f ammnn efla tot q u ot
fitntpx zdicamema: pa n es au temvni u etf a lis pro f orma li [ u nt in »
. tentiones.przdîeabi l i u m-i f t:
ìfi nntia , ,w «f u n : tantu m qu inq u c , lieittzfi u t de:
4 . €matra hm e.em ctnfionw r
tat pofl ìmr argu m enta confid
qu o: poitea«di f ficu ltmem Ingemnt* in hoe, vd »i l lo pmdîcab
'
tli ;ne mmen 'mdem
'
x petau tu u wfo
l u nr oh ijgientn r q u : contra“
igf am di u irionem v idea tu r m agis
di refi è °m i i itu & Obijcic: ergo. : d prebendu m
vpra:dicabii ia efi'
e
p lu ra qnàm qu i nqu e…Tot [ u ntprx die
-zh ilimqu 0t (u nt predi camentn fed przdieament; f u n:decem er wmdicabi lià.Ma î .ptob. wn qu ia tot ( u ntp3 r.
tes v ni u er f a iis ac firniod.è przdicabi lia) q u ot f u ntp u tes omis:[ edpartes ends (fu nt f mdi camcns
tem rx dic :menmto: (
"
u ntm odi pm dic andi,u or f a u tmodì .efl ì nd i ..non ab
Iu tè f ed per mod u m [ u ter inris ini nf erio: i ,q u od qu inq u u zn :
tu mmodis : o u tingît.6. Obìj t
'i u a . Hzc prwdicagio»
Dm cfl bom on. pzx dîcmîo: vni
u erf a lî sg& fixperî ori sde in f er iori :
tatu emnon portinet ad;qu atu on
pr io ra-
predic abii î a ,cù nec efieu
tialis ,nec necefiìnri a Gt ral is primd ica tio nec v l:eriùs pertin et:ad
qu i ntu mi
prazdicabi le,c u m bu rn a»n itts v u ia tu r Deo per f c f u b«Jiantid it: t .qu o tn9dò
°
n0n v.n itu t
c u m fi: bio&o acc1dens commu-nc:ergo ali u d
‘
prgdìcabile, grz£'
3 c8
rem (010 nu mero;homo enim e linomen eo c u enta di .l l ingu erentn r (olo n u mero natu
ra: afihmptx .l icèt petf om litate5,
q u as in retì o im pomat ly per/ann,non difi
'
erren: fo lo n u mero.
10 Ad ìd ,,q u o argu mentu m .
vrgemr neg. antee. ad ei u s prob..cau fa lem mai: Non en im
prx ci sè confl imu nrdao diu erf a prr dieabi lia gen u s f e
‘
ci cs , q u îa. gen u s de lpeeie di%ewrentibu s fpecies vero de (olo .
n u mero difi in£i is przdiceru r;f ed.
q u i; genu s , prx dicamr in qnìd' im
complri ì vr par s potentia li : efi
f entifi n£criozu m (pecies au tem
prx dîca tu r in gu ìd. completò VC…
dicens f ci lieèt tot;tu
q u i modu s di u erf u s v aria t idemt itatem . cu m .m aiorem identi f
tatcm dienr tera efl‘
emin cu m
co u li itu to per lpf am qu àm.pa tsl ola cflemî x ; at q u od de plu ri
“
«bu s fpe.c ie vel (olo nu mero di f ;
f erenrîbu s przdiceru r : ”identitatem non . vn riat nec enim. ef f .
maior identiras . Ph i lof 0ph ize , .
q u mn-
albediu i s ellò . Ph ilof o
ph ia. [olo nu mero dili infl i5eonn enia: .. albedo vero eonu cni at .
f pecieetiam di f f é rentibn sSì dìca r. D inerlìtas ptzdio
cabi li u m def u m î tu r e‘
x di u erf i :atc term ini relatioenim - pm dieabi litati s t ft di u eda c u m. ter
m in u s eli ditterq f ed ten n i:
n u s.q u cm ref picit-difi
‘
emnri a f u b.
a lterna f c ilic‘
et , i n f crîora. €pecie
dili in f ì a eli di u er f u s ab eo,
qu em ttfpît it di ff erenti: infima,
pr.:dicabifibu s in cofinmnnì“
lci lic‘
ct in feriora (olo nu mero .
d il l inél a ergo pra:dicabi lia l u nedi f iinfi a .
di u er fìtas pra dicabi l iu m def u m izu r e x .
di u erfita re termi n i j orma lì s,Conced. ma i . warm/
“
am , neg . m ai .
( u b eadem dî fi î nfl ione mi n. n: .
go conf eq. Terminu s. f orma lidifi
'
ewndz ( u nt in ferio r: .vr f u bi;.c ibi lia in qu ale c lien tial itcr , i n .
bac ra tione in f n iora di f f erenti : :[ u ba lternzea àc infima: non di fl
‘
pru m: u od. a u tem pmdifl a . in f e .
mt f pec ies vel . indiv id u a , ,
d tdifi iné i io. pu rè. m ateria lis cò .
pa rati u è-ad modu m;pt:: dicabî li .
t'
atis difi‘
erentîe;& fic non f aei tdiu erf a:prx dit abî lf a ..
1 3; Oۓjriw p'
robandu m .
m dîcabîli a—efiî pnm iora ; q u a xn
q u in ne . .Totma dia dic itu r vm'
1
oppo torn a .. q u o t dic itu t. a lte
mrn . tefi eAf if i a .x ogie: cap.
f ed-vn i u erf a l‘
e ,&: pa: ticol are te u
f u per iu s,& in f a i u s ( u nt oppo fm :
ergo c u m in feri u s du obu s ti t u rn
m odis dicnmr ,né pè f ped es ,òc in .
di u îdu u m , f u peri u s u n q u e er it
tantùm du plex f ci lic. ge nu s
f peeies .Corgfi f m ..Toef u m pl pdi.
cabilia q u 0t l’
u nrpr itdicata f ed
Ati ll0t.ì t1 q u a tu or
tantu m n u merat prpd î cata'
, f c i l i
propr i u m;ergo q u atu or tantu m l
'
u nt'
prodîmbî l îfi .
u ,, Conf i rm. : .D i u erlî ta s pra
dicabi li u m (u m iru r ex di tzerfomodo predit ì di : fedd u o tantu m
f a u t modi prr dieandi lc i licèt
efitn
3 o
. tentibu s f peeie .teu
dicabi li : difi'
cru nr
difl in'
Cios , fei licèt, in q u id, in qu a le,necefl
'
ariò,& contingenter, com
p letè ,& incompier‘
e;( u nt pr:ete«re: omn ia przdkabi lia pro Form ati ef i
”
em izlircr vn i u er f…lia,
q u oden im efi“
emia lirer efi vn .:mapmm prx dica ri de m u ltis,ef îmti a liter efi vn u m apmm ef f e in
m u ltis : ergo q fi nqu e predi cabil ia difi
‘
em nt fpecie &de eis vniu er fa le pra:diczttu r ina u t
'
e'
prx dîce'u r vni u ocè de om
n ibu s ,prob.t io,q u am [impliciter pa rticipa nt in f erio r: m ia ocè prx dicnmr de i lli s f ed razio
nem vni u eri'
a lis partic ipant fim
p lic iter omn ia prx dîcabiî ia mm
q u odlibet ex i ll is ett (impli c ite:v n u m opi u m ef f e in mu lti s ergovn i u eri
'
a ie prx dxcam : vn iu ocè dei lli s . Q
5
-
34 : ormm mi: ratioex f olu o
tione o ie&îon u m maî0rem fi atim i u cem a cc ipi: t
10 Obìj'
cie: Modu s przdîcandi efl
‘
entia lker, m odu s pa e
picandi acciden: a l irm , non con
u eni u nt vn i u ocè (ed ex prx dic abî l ibns q u zdam prx dic anm t
‘
acc identa litcr, q u edam e(f : ntia .
.l iter : ergo pm dicabilia in na tione przdidabi li u m non con u en ifit
vniu oce ae f u bîndè va l u erf ale
%Qcfl .4.Dt pì : dìca£ilìbu s in commani .non e l l gen u s ad i lla . Prob.mai l
prx dicantu r efl°
emi a liwr ,
f u nzia i nf erioribu s per C:: q u z
verò pre dicantu r accidental i re r .f u nt in i l lis comin enter pe r
accidenszf ed mocfi: s efl‘
endì pe r
f e,& m odu s eiîendi per acciden s
non conu en i u m vn i u oce: ergonon eonu eni u n: vn iu ocè modu s
prx dicandi efi‘
entiali rcr . tu o -1
d u s pr.: die3 ndi accidenmli :er.‘Confirm . x .Ad f u blì a u tiam ,
accidens n il datu r comm u n :
vn i u oc u m : (ed qu aedam pmdh
eabi lia f u n : f u bfi antiz,& q u zda xl lf u n : aeoidemiazexgo n i l comma
ne vni u oeu m potefi dari ad cmn ia i l la . Corfi rrna t. z. Vnî u er f a lC
ef i vnu m mens idem ificafl c u m
m u ltiszle acc idens u equ i :\
iden
tificari fimplî cùer , fed tantu m f e- c u ndu m q u id . c u m m u ltis ergonon d i {impl ic ita a c
. pra inde,nee vni u ocèwn î u eda le .
n ei u s prob.
conceflî: moi.d1fl ing .m in .Modu sefl
‘
endi er f c modu s efl°
e u dî
per aeci c u s non conu eni u nt v u i
noce in tf mdo lab/ola» com*ed.
m in . ìn gfl'
mdopn modu m /u pn ior ì l
in ìnfi rìori neg . min . conf cq .
Eren im ef f e hom inè efi ef f e u m
pl îd ter,& per ie,efl'
e vero a lbu m
efi efl‘
e f ec u ndom qu id.& per ac
c idens ;w eru m a lbu m (impl i
c i:er.& don m inu 3 ,qn àm homo ,
eli porcns cfl‘
e permodu mrioris in i n f erior ibu s , q u iacon u enî t per Accidens, a:qapr u m ef fe in inf erioribu s, q u ibu s
eonu enic. per'
accidens ac i l
l u d,
a‘
r’
z.
f peciem compa rati u e ao india i
d u a ,vniq u e tribu it lecu ndam jntentiou em ge u e ris ,&a lteri
'
foc u n
Qu fl.4 .Depmdicabiltbas in comm i;l
'
u pcraddi rione f ecu ndarùm
tionu m ,prima f e habeat,vel u t c l‘
(entinl iter f ec u nda pofi er iù:dam intentionem f pec iei poflea. adu en iens (
"
e habea t acc idèta lire r ,abfl rahir ab i ll i s rationem com n u n efi neceli
'
u m ,q u od q u a: acc im u nem vni u efl a lis;in q u a conu en i u nt, h anc eomm u nem ra
ci onem v u i u u f fl is f u perioré' ad
i lla denom inar gen u s per a liam
f econdam. intentionem generei
ta tis f u peraddi ram priori interi
tieni vn iUerl'
a litaris vode q u od.
pri u s era t vn i u erf a le d i poli ce
denonwi u nri u c aceidenra liree
en u s, q u im fec u nda intentio po%crior acc idie pr iori fleu r l icèth omo li t homo ,& li t f pecies , eff cntî al irer tamen efi homo , ae
eidenta li ter efi . f pec ies , q u ia
cfida. iu rontio f pèciei aec idi r ipf i .Ex brr ìnfi fi u f u od l i
eèt omnia prx dkabî lio ifi‘
era nt
i n ter f e ,q u ia a lremm eli (pec ies
alter u m gen u s a lteru m . di ff erentia omnia tamen conu e
n i u u t in eo q u od (int q u zeda u tCpec
ics vn i u enf a lisfi ibipfo .v t lu b:
gc. cre contenta ,& Ge ipl'
u m gen u s prim u m przcdi
‘
e3 bl le q u od
pro f o rma li efi e iî enth l iter gen u s re larì: ad h anc ,& i llmn ipec iem libi in&riorem , eli accidenta lirc r denominati u e f pecies.reiatè ad vni u erl
'
ale lmò l'
econ
du m pracdienbi le f peeiei q u od
relarè ad indi u idu a c&°eilentia liter f pec ic s przdicabi lis ell. acc i
denr :xl iter f pec ies q u aedam vni
u er f a l is relatè ad ( u u m gm u s , fei
l icet v ni u erl'
a le.
q m‘u »a .qu odeu m in hac
denta l iter conu en î t ra : ioni f u por iori .con u eniar eti î in f u ioribu s
( u b i lla cou te ntis v . g . in caf u a r
efl bom a ,
ergoPetr u : e/r'
[h d :-:mmm ratio ['
pe
c ici ref pefl u hom in is , f econda .
intend o generis m f pefl u vni u e r
f a l is e l‘
: q u id acc idents!iter adu e
niens ip(is rati‘
ooe abll rafi ion is ,f u perioriratis ad [h a in feriora a c
proindè ad inferi ora non del'
cen .
den$ v
;p Infi r iw deni’
qu e , qu od in
h u i u l‘
mod i f econdis intètio u iba s
f i‘
u nt concreta przedica ri de. ab
tafl i s , .vn de bare propo litio d i
Vera ,/Pedeìù : efl [p ain q u ia ipabll raà fi (peeieitati s poteiì
ef fe. (hbllra él u m f ee u odx inten
tion is f peeiei f u peraddira: re la :è
ad vn i u erla le;& lim i l iter eil vera
h2 c ,gmen itu rfl j per ìu , n ia fe
da in rem io generi s ell u b…raà i'
r
denom ina tu m a f econda intext
tio u e f peeic i in ordine ad vni u e r
fi le.Ali a plu ra po fi'
u nr ex bi s co l
l igi pro plu rim is di lu é d
'
î s f oph ifi
mattbu s ,q u x ex reflex ione in in
fi n itu m h a ru m f cc u ndnr u m in .
tenti on_
u m f orma ti poflhn t , f ed
fi l ffi t î î li t dia z pro capta inc i
pia riam .
-ì Er bir ad a rg u mentu m f a
c il i se ll lbl u tio;mm di ll ing. mal.
c onrlnereru r :j/m tia h ter f u la genex e pr imo pr: dical> i li neg. m ai .
M iW a li l er ,é denanfina tru e con
ced.m a i .nam fleu r an im a l , q u od
p rzdieamr in q u id de pl u ribu s
d ifi‘
erenribu s f pec ie ell efi‘
cntia
l i ter an ima l (Omm - denom i
n ati u è eli gen u s (h b genere pri
m o prx dieabi li eonrenru m ; i ra
v n iu erla le . nod
d e pra:dica i l ions d i&erentibu s
[ peeie , ell‘
enti alitor efi v ni u erf a
le ,& f o l u m acc idenra litcr ell g:
n u s con tentam (hb genere pri
mo prx dica bi l i;vnde non inc on
v en it, q u od Fu peri u s . eontinea tu r
a ccidenta liter ( u b infleriorh ti c u en ec q u od idem l
'
eeu nd u m din er
f a s eomiderationcs, f euimenriones fit l u pori u s m&
r i u s ,vr pater ex pra norm is.[ rg/Ia : 1 .Q1ia…a n im a l ell
fùpefi n s ad hom inem , nec ac c i
ef l l u b hom ine cò
vn i u erf a le contine
b.prim o pra .
ad i l lu d .
gen u s, eli
dic abi lia ,3 ; proin
°
p tmd îc af
bile : f ed vr gen u s _ell in f er i u s ad
prim u m pr_azdic abi le ergo l'
e
re fpe&u ein fd ell f u per i u sin feriu s.
3 3 3 . Vnî u etfa lè acc identa littr efi geom.
—(ed gen u s ellvni u erf a le : u go vn i u erf a le ell neeidentalirer vn i u erfi le ergo vel
3 ’3non e: : efientia l îteevniu er f a le, s elnò ell acc idé ra litergen u s.om ìqu e;Spec i
es di u ili u x a lic u i u s generisnop ofiifint ad i u u icem przdica ri ,a lbu m en im non ell aeeidèra lireen igru m ,nee è contra : fed Gvniu erf a le efl
’
ct gen u s ad u inq u e
przdicnbi lia lpecies in i ii u a:
v n iu a r f a lis przdieareu ru r ad inn icam , genu s en im efl
°
et [pecieua l ign a f pecics cfl
'
etga u u s:ergov niu erfak,nec aecidenta li ter, efi
genu s .
3 4 li :/pu i ln f lànriam di fi .
anrce. ideo pra ia? q'
u ia anim a l
eil l'
u periu s ad hom inem nequ it
acc identa li : er l u b homine con
rinot i, neg . anreced.ldeo , è q ua"
m r m ima! ma [ i c-u nd: intm tìogenerì r contimnî u r fi lb con .
ced. anteced.Cm c ru m l icet vn i
u er f a le non eontintaru r [ cc u n
du m l'
e ( u b genere oonrin'
etu r
f abgenere f ec u nda intendo ge
neris ,à q u a vn iu eréa ledenom ina
tu r accidema l irer genu s,q .z0 c ir
ca pa reti vni u erl‘
a le contin u i ae
c identa li rer [ u bgenere…A4
/lm tia mterp. q u od vni u erf ale, ve
genu s ell Esperia : ad prim u m
prgdieabi le, ly v t dicente cond i
tionei n , vt v n i u e rl‘
a lira sGr l u per ior .non ramen d icente rem ,q u z
ell f u perior nam genereiu s non
eli res ,q u : e u l'
u perior, ha c enim
ell vn i u eri‘
a lira s pofirà generei
tatu n co u dition e : Gm i lirer vni
u erf a le‘
c conu c rlo ett in f eri u s ,W
genm ,l y v tdenotamo rem ,q u eefi
in f erior nam geneteita s à q u a
voi u er fale denominato: , efi flu “
COD
3 : 4 fi le/2.43 : predim5:libu r in commu nì.com in é tu r,Vt interior, f u b gcne nem inte r a lben inem , nigred
‘
ireprimo pra:dicabil i omn ia ge nem ,propter q u am in eodem f u bnera comprehendenre, vode non i ecto non c ohz rcnt.
eil idem ,nee eodé modo f u m 3 7 Obj cì u g.Genu s non n an ttu m q u od efi f u peri u s c eadir d ifi
'
etentias (ed vn i u er l‘
a ò
riu s. l e trankendit difi‘
c renrias , q u i : .
;5 ’Ad inflm tiam cooeed . d ifi‘
erentiz f u ne vn i u crl‘
a les : c c
rim am eon feq . f ed ex q u a non g o vn i u erl e n on e ii gen u s. R [p .
ertu r l'
ec u nda q u ia v ni u erf a le Q x_9d difl
‘
creu tia vni u s vn i u erl‘
a
ell vn i u eri'
aleeil’
enn a lirer per f e l is ab a lia ell ell‘
ent ia lite r , p erm etiplì im Gm u l e ll acc iden f e ip f am di f erenri a q u a v n u m .
ta li ter vni u erf a le per i ntentlo di ff er: a b a llo ell tamen a ce inem f u peradditam generi s. Sic u t d en :al irer per fec u ndam i n o
in (coreu tia'
eor u m q u i :enenr rentioncm f u pe radditam m inervn u m Pa rrem efl
‘
e a lteri fimî lem f a l is,q u u en u s i ntell o&u s er ac
per re larionem fim i limdin is di r u m ref lex u m comparati l m ea
(linc'
ì am àpa rern irate P a te r ett ti onem d if f erenti : ad (ibi inf e .
per (e &pera l i u d relatiu u s t ita r iora , zie ei tribu it f ec u ndamv ni u erfa le, qnod per f e ell vn i incentio u em vni u erla lis v a de
u erla le ,e ll eti am pe r f ec u ndam v u i u erth le non tra nFcendit di fi'
e
inrenrionem g eneri s ('
u peraddi r enriasp ax dicabi li u m ,w (u nt i itam ac proindè ace idenra lirer, loru m d ifi
'
erenti x ,q u ibu s inter l'
e
vn iu erf hl e. di f f .: ru nr.
3 6 M u ltimam i nflantiam d i Dmiqne .obij cin . Vni u erl'
1
fi log.ma i. $ peciesd i u i f iu azgene .le e ll acc idens q u intu m p redica
ris. li‘
/int /peeìer f u bflan î ìa l u non“
bi le ,c u m f i t acc idens r arim isze r
pofl'
u nt ad i nu i eem przdic ar i ,cà go non ell gen u s, D ìfl ìng, anteced.ced. ma i . Specie: accidentale: ,
vneg. tu t a cc idens =
q u intu m przdica
m a i . ? orentia qu i p'
p‘
e h abi tu s bi le , :m pa ra tiu èMhor, é » il l u d l u b
f u nr f pec ies di u i li u a: q u a li ta ti s ,& iré î u m,conc ed. anrec . romparafi aì
tamcn v na de a ltera prazdicaru r , a l bar , i ll u d vniwr/a le, nega nte
imelk&u s en im ell '(c ieù
ns . S im i ced. u am tiene colora tu m ett ao
l iter re latio If ondata in a é'
tione , :c idens h om ini s , e qu i , t'
a
l'
a ndata in vn itate (u nt f pcc ies m en ell ca‘
c u ria a lbi n ig ri i ra
reh tion is , &v na dea ltera pr wni u erl‘
a le eli a cci dens natu re
catu r vr c u m didiru r , vou s Pa . £ en li ti u ze. vel f pirima li s , ell:ter ell f im
'
i lis a lm -1 a lbu m an «amen de c lientiagenetem ,& mgr u mmò ideò, non ,predicanru r ad i nu icem q u ia (peeies (int di u i li u a: ei u fdem generis , f ed obfpecialem oppolitio
QYC£ SO
5 .D f ga n g/pacino indùf iélre0.renr,gu asd t acc idens q u a l :ncans
iu bieòì u m ex tra efientiam i i
l i u s .Hine (i gen u s compa res eu m,
proprio ,& acc idente ,i nu enies ab
l lis difi‘
erre per prx dieari in qu id,
q u ia tàm propri u m q u am acci
dens.dic u nt a li u ld,q u od eli ex
tra ellentiam lìi ied i , en u s vero
dic i tpartem c lienti: . lli u s . P ra:
diea ri a u re1n in q u idex partemo
di e ll predica ti «f u bllanri u è , per
m odu m f c i lieèt per (e &an ti s .&
i ta un per il l u d prx diearu m po f si
m u s re fpondu e q u x ll ioni qu id
efi ;vnde con u erfo pra:dieari ìn
qu a leex parte modi eil predicatiadieé
'
l iu e, leu per modu m'
a lteri
adiacenris,& i ca ,v tper i ll u d prgd .ca tu m po f sim u s ref pondere
q u z îl ioni q u a li : fl ! re: .H m {î ga za : c u m di f f erenti :
eompares ,-in u enies etiam ab ea
im arione prcdieabili s dili ingu i,
q u ia enu s .anim a l »v . g. pre d ica
tu rz'
q u id eri am ex pa rt e modi.
q u ia przdica ru r {u bRa nti u ìita v r interroganti q u id fi t homo,a u tequ u s. po f simu s zel
'
pomdere,afl anmrnî difi
‘
erentia vero.
fl ex parte rei pr: diearz pt::diceru r in q u iaen de cli
'
cotia f u biefl i , ex modon ih i lom inu s praedieandi pre d icatu f in qu a le,q u î a pre di catu r adie&i u è.& ita ,ve interroganti , q u a
_lls (i r homo, rei lè refpondeamqs,efi ra tionahr . Ex q u o col ligiru r,
q u odgenu s tam ex pan e rei ,q u iex parte modi prx diea: u r in qu id,
per qu od difi ingu itu r à pro.
prio acciden tequ e commu ni.
q u a: ràm ex pa rce rei qu ann c i
parte modi pra dia nru r» ùt q u a l e.à ditî
'
erentia ,qu x ex pa rtedi przdicatu r in q u a le,& fi ea:te re i przcdicemr in qu id,
5 Obìj cìn t . ad proli andu n x ,-q u odgen u s in comm u n i n ò o l
‘
fi t dif fi n i ri : $o l u m po rmi d'
i n i
ei .q u od confl a rgenere d i f f eren: ia : f ed (ola (pec ie s c on ll a t ge:nere,& difi
'
erenria :ergo ro la ip ec ies pa reti dif l
'
m i ri ae pra in de;n eq u i t difiìni ri gen u s. Confi rm .
Gene ra l'
u prema q u i a f u prem a ,
non pofl ixnt dif fi niri :‘
fed genu 8.v r -gen u s,
-
ell [h per i u s ad ('
u prem a
genera : ergom u lto m inu s p orell:d*f b
'
n iri gen u s ,v rg en u s .Corg/ima .bi genu s poll
'
erd i f finiri, dif fi ninetu r per ( e i pf u m , c u m q u zu isd ifl
‘
î n ieî o debea tca ntiere genere.difl’erenria: fed nequ it per l
'
e ip:f u m dif fini x‘i , q u i a di ffini tu m nondebu t —ing redi difi i ni: ionemzergo
fi eq u irdif tiniti.:s Re/p. conee
‘i'
sî s premi fsi5,d i lli ng.eonf eq . (o la (pe c ie5 qu e,&de/mtìa î iter , v el dmomìnah u c
‘
fi tdifi in i ri,conced. cò
5eq . q u : efl'
entia liter pra:c isè [itipec ies neg .cofi e .g
'
en u s a u teme ll denom inatiu
‘
e 3pecies fic
po‘
tefi di f fin iri (”
rent f p0ten i ri homo ,q u i denom im ri u è tantùm ell ipccle5.
7 Ad t .cmfim .re f p.Q‘
3 9dgenera f u prema pro m ateri a li , ide ll ,res ,q u azdenominant u r genera l u prema n eq u eu nr _
dl fnniri .
q u ia cu m (int f u prem a ,genere n6
cannant , at poflhn: difiî n‘
i ripro
or:
ad,genera (u pr
em a pro m ateria
l i , led folu m pro f o rm a li vnde
e x qu o genera l'
u prem a non pol
fi n: pr imo inm u ion a liter f u m g.
ta
en u s:, v tgenu s , f cil i cèt ("
ccu n
a…înte u tio generi s
di ffi n iri e Ad
c on u en ît,qnod gen u s ditfi n iatu r
per fe ipf u m ex encîù . li . non
debent difiin iri per le ipf u m x Ggnatè :Sien t cu m di f fini tu r per ami »
m ai , r r‘
gcn u s , an im a l ingredit u r
difiin itionem lignatè. genereiras
a u tem ani mal is non—ni ti conco
m iranrer in ex ereirio intran
di f iìnitionem .
Gbij cier : .contra ipiam di f :
fi nitionè .Gm era f u rem a predicanru r de di f f erenti u s genem ,vt
f nb(lanria predieamr de f pi ri tu ao .
l i ,& corpo rea ,q u z°
gen ero difi'
e'
mm :ergo gen u s non lo lu m pra
dicatu r . de di f i'
erentibm f ps ciesGenu s prgdicatu r etiam,
vr genu s .de ind î u îd u is q u ae [olo
n u mero difi‘
eru nt , .vr an ima l dePerro,& Pa u lo :e rgo idem squ od
'
pri u s.
9 (11nm a pm d icantu r de pl u r ibu s difiie.
rentibu s genere,vt o
dzj f rm rgm ,
neg .anr: c . wmj èrm:t@erienim,
& eorporeu m ("
u nt genera di u er f a
còpon riu è ad in&rior a , f u nevero
fpeci es l'
u bah erna: , t: t
tu t ad f u nm gen u s ,ne
(lantià , qvg predicatu
f u ne f ps c ies l u bi;c ibi l
efl‘
entia indi u id
10° D im .Dfitu r i ndiiaidu à;de q u ibu s gen u s predi caru n imm : diarè,indi u idu a f ci l ieèr mcompleta , f eueneriea ,vt efi anima l prgdieamre hoc , & i u onnima li ergo rer
m în u s, q u em imm edia te re f pieit
genu s,non f u netantu m f peei’
es .
r r Pn /olu tìorre,& ne eadem
du bia bi s ex am inentu n nora ,
q u od licet ganos,m im a l v .g .non
indi u idu eru r , n i li mediante i‘
pe
eie.i ntel leé i u s tamen pa reti con
c ipete an im a l vr indi u idu at um ,
q u io coneip iat di ii‘
erè tiam inter.
m od ifi f peeioi ;q u ia nee de e llen
ti a a n im a l is nee h u i u s an imali s,v rml is,ell a l iqu a di f f erenti :: ipeclfica, vode eadem indl u idu ario .
q u :e
: 3 Qefi.s .Degtmn j;trrî ,0 irxdùiilnr .q u a: indi u idu at ann u al med iante
lp ec ie . p0ref l concipi ve immen iaze a f f iciens ,& indiu idu a ns ani
ma ! q u a: ell do&rina D .Thomz
p pu f c .s5. dic: nrî s Jatrllrfl u r appr: bmdit f om m gma ìcam m ien
j irlem inbor iMi u ìdu o a rteqrwn d: .
i:mìamru “ f orm bon ìp ir , vel nl
Hoe [ u ppofi'
to
genu s przdicatu r de
gcneriqis ,a nima l v .g. de hoci l lo an imal i ,predicatione l
'
peeiei ,
q u ia ipropri u m f pec ie i eil q u od
p rzdmeru r dicendo rotam ericati am i l lins de q u o przdica ru r,a nima l a u tem dic it totam :efl
'
emtiam h u i u s a nima l i5;ita e nim cò
param : an ima l .ad hoc .. & i l lu danimal.,fip u t h omo ad h u nei llu m hominem . N : : 06ed, nodta li s fgeci
_es
.
comparatiu è ed or.,
& i l lu animal ,nece li f per ies f u bakorna ,nee infima;nam ratio
a ltern x ,v c l infima: con u enit f pe
gic i per ordine'
ad .indi u idu ataph i xicl: .c ompleta , f ec u s per or»
dinem ad i ncompleta per ordinem ramen ad i lla pra:dicaru r vt
f pec ies ,q u i a przdiea wr,v rdicensmmm il loru m efl
'
entiam in q u ol at q u idditas feeu ndi przdimbili s f pec iei .
1 3 Obîj rier D i f erentia Fab»
alterna p ra:dicmar de pl u ribu sdi f f : renribu s f pecie przdicatu r in qu id e u m pr.c diceru r e f
f entinlirer e rgo di f in irio con
u en it 3 li i3 à genere . Conflrm . Ge
nu s difl’
ert ab(“
ped e in modo pre»
dicandi : fed di f finirin non ex pli
cat d i ii'
eremi am generis à.rpeeiein m odo pra:d ieì d i,c u m per pf x
dica ti in qu idconu enlat .eu m (pee ie :ergo di f fin irio non eil bon uVegetu r;Gen u s pred ica tor de Ipoc iebu s ,vr f u bi;c îbi libu s f ed ipec ies , b u bijd bi los , [ olo n u merodif eru ntzergo non prx dieatu r de
p lu ribu sdifl erenribu s l'
pec ie.14 Refp .% ad di fi
'
erentia (hb
a lterna pred icatu r in q u ìd , efl'
en e
tia l iter ex parte rei prc diearz,e x
parte tamen modi predi ci dl pdi enra r in q u a le.dd x .ranfl rm . co
cef f am a i .neg mi n.nam diflî n irio
per ly przdicari in qu id deplw iba r
df èm atìbu r /èerìe ox l q u od
przdiceru r,« pars potenzi a li : eG
f entiaz,& non vt tota eiienria in
q u o confili irpropri u smodu sprgdicandl (pa id . N an a‘e;? nod
gen u s e li f econda f u bll anria .('
e
a u nda f u bilantia (ign ifiea t i u x ta
A ri1l .in eap.de (a bitanti : in q u ale
,u ìd,ac prò indè gen u s prgdieabl:
.me in qu ele q u id. N am - idé e l'
ee u w
da f u bf lantia dieirnr flgnificarein qu al: q u id qu ia in propofitîo
ne, inq u a l'
ec u nda i u bli anria di 4e—iru r de pr ima ,c u m f econda lu b»
fla u ti : fit prmdicaru m ,f e habet,Vt
daterm inario f u bie&i ,.hoc en im
eli propri u m predic a ti ,vt. prx di
c ati :q u od non obf lat,v t ipf a pre
diec ru r io q u id ,c u m,przdicetnr
f u b. rantiu è .
‘
15 Ad id ,.
q u e.v rgetu r a rgu
predica tu r def pec iebu s,v tfirbi;c lbi
libu > , ly «v tdirm i“: re: ,deq u ìbr u pre
dirai'u r , ne5.mai . di rmte conditio
W e
eq u entî îmnofi ri ,q u ibu s con ten;î u nt Seorî lìz a pu dMerînero ,cap .
;.dc genere,q u zfi . : . c u m q u ibu scl u fio fit.
negmm :
creto /i u t wcometa»:
Rdb.ratìone.'
D îfiî nîtu mf ormale qu od in dî f °
fi nî tîone generis ell id cu i u s .eF(emi : per a m
“
înnotef é î t,elhenimdi f finîfi o vvr a tio :p ìcam j
'
t
rei id efi , di f finîtî : f ed p er hancdif fin î cionem Col u m .ex plìcatu tetf entîa g eneteîtatî s e onnoraati:natu ram {in a a gcnereîn s ex er
cerne ergo ola gener€m s,, {c u '
f ec u ndni ntendo genereî tarî s connora ntî5m m mh :efi dîflî nku mf orm al e qu addi f fifl îtî oxî î s generis.Min. cnm ex elu fi u a fit f a c iae
ha nc f cn f u m lèmnde inlmtionì :
g[ mh‘
m ndllì u : diterì u :
ex plì u t vi mtim , h abet du aspartes grobandas o com: :alias f cntentîas ., qu od terios ef
f cntîam ,non,ex plîcet. D ì f fin îtî0
eneris -m fllom odo ex plî cat c l'
codam rei q u e f u bùern î tu r genereit:tî : ergo n u lî î u s a lter
'
i u s àf ec u nda intent-îone efl
'
entî am c x
plicar. Patet conf eq . c u m în hocconcreto genu s , u od (u pponîtu r
di ffi nîrî , dil a lia fit , q u àm ces,
qu a f u bflernî tu r f ecunda: i nten
u onî ,& îpf a f ecu nda intenrîo.An.
monfi llar, (eu q u i d lit
% fl j .Degex én j ì ecie,G: Ìmt
'
ìu f r1u o;reced.amcm prob. 11 am e: pl îc :flte ll
'
ea d am rei,q u .e f u bftem î tu r ge.necc ì tztî ett ex primere i n u o
u b‘fi ernîcu rgenere ìtatì :
n u llo modo ex pl icarq u id fin es ,
q u a: f u b&em îmr geh ereî cnf i {c i
q u em efi'
eéì u m ex erceu i n i l l :'
genereîtas ergo—n u l lomodo e x
plicaeefl‘
entî am x d gnz .f u bfi etnìtu r genereita f î .59 D ice: .q u od Vt
“
f u bî cau m .
f eu f u'
bfkacî u m im pon ente In mfi o Em u !eu m i pl
’
aCec u nda î ncen
tione, non requ rr î ru r qu oddi f f“m
'
f io ex prîm at dif finîtm'
è q u id
f it (u bîe&u m , f ed (u f fici :,q ib!
i n con f u fo'
importatu m .fi t id .d e
;q u ove l‘ìficatu t difi î nî xî o difi‘ìù i
110 a u tem g: nerî s fol u m verl fìcaf tu r pdc f u bf lra&o natu ra «eni m ,
non1'
eeu nda i ntendo efi q u :'
przdîcamrxde lm‘ih u s. Et idem
Idicendu m de iflî xfi tìpm :c u însli .
ibet concreti aeeî denmî is eadem
citenim ratio de cxfi u $lìhet dìfiî .
.n î tione, ad (ded iffin îtîone g ene-u-rî5.
1 0 D ?m…q u oddî f fidî f îon one x plîcat elf entîam I u bl
'
trafl i ab
Jolu tè f u mptî ,bene tam en Vt ( u b .
pedu t tîu e v r f u bfi at
(cenndz imentlog i nod ('
u fiî eh ,‘Vt Gt difl ìnîtu m qno d î f finìn o
n î s,c u m a l îàs fi t id pro qu o l'
u po
pon ît & deq u om rifim tu r dif fi
n îtìo .
Sed c ontra f o'
l u f î onfl n
-obfiu t . N am‘
i llmdq u odd t in re
a o dî f'
fin îcu tn a f î eu î u s dî fi în î tîo
Disdet per Ipfzm di f fin î tî g nem
u mo
diflî a icu r {ecandu m a l iq u idìqu oda : f e h aben , v r difi ìn é ì u m à f on,
tc u tîoncm non—efi 'diflî nh tì gbi’
na
q u oad z.pa rrem v ìdetu r : certze;ni
ell”
e di f fin î ru m f u bfi ra€tnm , pm »
eî sè ve( u b&h t f ormzc f ecfi du m
( &Qu m ,q u òh abctab, i lla ,cfiì ,dif x
fia ì rì p u rèm lm e f ormzm c'
pr
indè'
nn llomodo r atîone: ( u i : IcÒ
efl'
e dîfi înî tu m în re&ofim u l c u n;f orm a>e f ti ( u m per (e . ra tione
etîz'
i foi.d°
n ir i : et o Gpreci sè”
vt
fll bfl ansfia rmz dît‘Énim fiwb
‘
flmy&u m , îpf u m fim u lmu ml f a u ne
non efi in re&o dìf En î tu m .n :
3 z4 fig c/lis.Degenm ,jì ecie, indi u idaì lr egem
'
AA.oppom i ,q u od loc u n .
da intendo f it di f finiru m q u iaf ecu nda inrenrio non ett qu a
‘
p rx dieatu r de p l u r ib u s d ifi'
erem
r ibu 5—f pec ie w 3 0°
erit di f fin i ì
tio ergofi namm , vr (abita: ge
nereirati ,non przdicamr nat u ra
t u bih tgenereim i no n eihdl€i inimm . .
cere q u od
mmm ve f u bfi ans przdicatu r , lym: dicente. eondirionem , vepr:e
dicewr , non rem q u a przdiw a r. N am conmi eli q u indina tu ra fo lt ert q u a:
-
prx dieamr:
ergo îpfa . f o la »eii difiî nitu nzqu ad.
Pa re: con f cq .n:1m in xv AA. 0pv
pofitos ,Qu od non pra dic:atu n d
q u odnon oli —dìf fin itu m q u nd, ideo
q u e i u xn ipf'
os» fec u ndw intendo-non a el i dî f fih î tu m —
«
qu od q u it . i ì
c èew q:.a prx dieetnr teens—ta»
mm o : qn d :e vgo i i»f o la…na tu re-
vfl .qu z gi u dicat u rw aqu dx f bh
ipfia e ii di fin immw dx rgo dif iì*ta
°
m a n dno n e fi mmm redu p li;«
v ri'
nbfi an s, f ed f oiemmm:
l’
edf -n î i propri u m nammr ex p!)-l î òt ll fl fl conu enît
'
9 mm'
no per accidé<s ,& per a li u d,
wa:dica ri : ergo di f finitnm vefi : id.
q u od—nu llo »modo ex piîcamr pet
di f finitionem cu i dif fin itio
con u enî tomnîno . er acc idens,
pe r a l î u d;qu a ni l lfi u s. .
3 1 E )? bi: pm : iàm m i h . ii ia
princ ipa lis primi f yHogi i'
m i qu o
a .i id,qnod poh tiu è a f fi rm at, f ci
l icet q u od f eenndzr intendo f i t
id , ca i u s c f i'
ent iam ex pl icar di fiî.
nitio;nam illins efl‘
entiam . ex pl i
c at c u i u s efi'
ed u s f orm : !is; e x e
primim : ind i f finùione : f é d rz.
dic evi de p lù rih u s ,q u od :e x y m itu r in di&in itiom gene ris ett—
c f ..
&&u wf orma l is genereimt î s comnotata natu ea , .vn f u bicfi o , in qu ere x a cotu rn rgo d ifl
‘in irio generi s.
ex plicnt e f i‘
enriam genereimtis»id q u od videtu r ,
fit co iorantm , obied u m tam en
f orm a le q……f peei fieaci u u m Vi o
[ u s efi col on oonnota to - f u h ie:Go : ergo licet - id. qu od prendic ntu n de . infi: r io rih u s Gt gen u s,d i f tinitu m v tam en f orm a ie qx od,e d genereita s , oonnwaro f a h ie.
efi veru m ,q u iz t‘
u bie&u m coi o .
r is q u odd ic itu r coloratu m, u on
v idetu r u n ione…fi l i . fed m u onem iori s,oh iefl u m q u iwè ipec ihc acin u m debet an ing i
«r at iou e ( n i:
f edd i f tìn itio mom debet'
c'
o nu enirve di fiìnìtm r ati one a it
'
er iu s‘
, [ ed« tione {
'
n i'
—z-
ergo e u m pm diea rid e pi u ribu $ c on u en îar : m mm…-ea»ti one genereitatis genereiras
non u aru ra ,eii difiìn izu m f o rma
ieq u onkDq w»
probzeonelu fiocontraThom i i a s oppotîtu
‘
m f a »
tiemes : Per dif fin i tionem'
ooncro
t i log ic i (blmn v f nqead d i ffi n î u u‘
-q u od oomomha d im r (nb.obi o.
f o m1a lie qx orl h ogìm;:
f u hìefl o f mm a li »
gw i Logi co: Coia m,comit rehondizu efi zu nda i ntemio i nco ncreto,cm u me . f o ie
— fi t obiecì u m l b rmwie q u a.!L ogèog i u x rn Thomiflzs . ergo do
ck ( Mu ndi , i ntendo . inconu ez
g
t flnitttmin Ji/}î nitìonigeu grìsiefi diflî ìfl tu m f orma tc qu ad h u i u s
d îfi î u î tîonî s.E eplica tu r.Obîc&u mf or ni a io qu od Logica: c u i u s na
tu ram Logica in commu ni Co ufiderat,e ii f ec u nda inté tio incon
c reto : ergo ta lis confiden tionis
Logiez nim iru m in tra&ntu derzdicabil ibu s,obiqù u m f orma
e -
q u od eitn iis f ec u nde intentio,
scredicabilis f cii icèt. inconc rero:d di f fi nit u m qu od per hanc
reliq u ae ptzdî cabi li u m di f fin ie
t ie nes obieQu m ' f àema ie
q u od cati: eonfid‘
cràtîoni sl ogîce:
c rgd i ì m u dz intemie prs dicabi2l is inconcrero e li d if finitu m f or.m a le qu od ha ru m diflî iti tiou u m ,
q u ibu s pra:dicabii ia difli n inmu r,a c pro indè d iflî nimin f orm alema difl îniti onis t
'
al is przdicabi»
£ils
ègeneris f u i licèt ci! ‘
geu erei tae
"e’I L '
Ìì“
OBìj : in pro prim: f entcnti a .Co ìn po iì f u ù1
f u bii : ntia le dicens in re€t0mareri 3 m ,& f orù am cfi 1ì n
'
a‘
f im plic iter q u iddi u : vnic
'
a . di f finirio'
n:
di f fi u ibi ii s : ergo com po ii tu m ac
cidentale dic'
ens in i ca o f a h ieQ u m , qu od eii velu t m ateriaf on-m im , ef i Vrn
'
q u iddi ta: voie;di f@ni rione difiî nibi iis £ a cfi»ml imoCi u i lis plu riu m partii f u flìc 1t.vr ex eis ref u lrer comm . olitim .nc xu pèCi u î fa s, voie: is
tione di f iiniigile iimiiim
51 3vu i a ne Logic a pu tin…f y 110gi im i ref u lmt ly llogi i
‘
m'
u s va iea dif .
i n id onm dit‘
finibih'
s : wergo vizio
: ccidenta iis pan iam generis f u i”
fi ci t,v i e x eis reiu ltet totu m vn i
ca difiî ni tione diflin ibiie £ u fi mEt Ii p lu ribu :
’
con fiet q u idditr
: ibu s regimm . h abet ramen
fi nm : e enti am determ inatezza,omne q u ippeex i .iens-h abtt hancdeterminate e ii
‘
entiam non
a li :m , a l irer non poil°
er ex iflere:
f ed ga za is c lienti: determ in a
ta . poreli vnica determin a
difi ìnit ioned ifl in iri ergo agh ica difiî fl itione
3 5 i i: /p.ti .coni'
e u i :“
ar
1es compo i‘
iîig ( u bli hqntà c gu n:i ntra candem i ineam f u biim
tia: q u id incompieru m q u a
m m vn : per f e a&u aeu r Gmpl ic iter ab
'
a ii a compoiìtu m veroa o
c idenrzle dicit pa rtes qu a r u mq u x iibet eil em…completam ,
addi ii in&nm prc die: mentiiy ero
tin:n s,v ridè neq u i t ex eis m a per
f e N f u l;af c . N n.obefl ,q u od incò
-î
c reti sLogici s f u bie&u m , f eu [ u b
ih a&irpoteii pertinere ad idem
genu s Logieu m v.t c u m f u ra
vnu m fecu ndam intentionem n
da tu r a i i1 . Nm lieèt hoc ica (it,
q u a libetex i lli : intentionibu s e li:
id compieru m , cu i ecc idi:
conda intemio (npemeniens.
;6 Ad di ning .antea
ced.totu m iitic u tn m ica di f fi
ttîtione di i_
bi le , u t ii icè'
r ign el im : u l
rcé ?oord°
m ù f ìu i leu ,ò 'i f fwW 3
5,o
ART IC. l ll .
generi : ai
f ab hbiola . Ea au tem, de niba s genu s
predi catu r v el f u nt peci esd i u i
[mu x i llins , de q u ibu s du bimu 06e li pre d:eari gen u s,vr gen u s;vel( u nt indi u idu ageneri ca vr c u manima l pra diczt u tdeboc,& l i lo
anim ai i,de qu ibu s inart. r .bu î u r
q u mii . dm rminau im u s non
predicari genu s;vrgen u s f ed .Vt
f pec icm : 1tel f u nt indioidu a ( pec ifica compiera ,v rPerm i ,& Pa ul u s,& c irca h aec refi ar va iee com
periendu m an
de i llis,vtgenu oc onclu
fio.
I .
Roi . Dfi lli s :prx dicfatu r genu s , vr gen u s,
.de qu ibu s prx dic atu r , vr pars po
tentia lis e fl‘
entiz i lloru m (ed
anim a l 17. g.
°
pr3 die: tu r de Pe
tro Pau i o Vi pars potenti a ii seil
‘
enria: i l lomm ergo de i l lis
predicatu rgen u s ,wgen u s. Prob.
m in .anima l predicaru r de Perro,
po
tentia li s f peciei [ed ipec ies eil:tot: efi
'
enria in'
diu idu oru m ergo
rgd ic…:tu r de ind ioetro ,& Pa u lo vrpars potentiaèl i s efl
‘
eu ria: eoru m . Confin a . Anim al predicatu r de Petro Pa u .
lo ,v r f u perim ,& vni u oetrmzergovr vniu eri
'
a ie f ed non predica,t u rn : d i f f erenti : eoru m vt pro
p riu m;e vt ac'
cidens eu m noti
p rzdicetu r in qu ai: nec przdi ca .
t u t v r ecies,c u m a nima l n on ii i:tota em i: indiu idu omm: ergq‘
przdi catu r vtgen u s ,
5 Obîì cìe.t Va ins p ri di c: :
bi li: non .d i ni fi v a u s term inu s :
f ed terminu s relationi s generisf u nt f pec iesze rgo non indi u idu a .
.drfi i mai . non efi ni ti vou :
“ m inds ò pr ìm u't'
a q« concedm…: fi ù
'
h è ‘fi f mù'
e
rim .neg. m ai . con‘
ceii'
a m im
n eg. corf eq. q u ia eu m eo q u od£ped es (int( «minu s f orma li sî mmediaws r ei srion is generi s,fl a r,q u od i ndi a ido: (int term ino:
materia lis f eu f ec u ndu i u s
m edia n s ei u i'
dem .
54. Si dica : .D ifl'
er-
entia infimav .g .rerîonaie,defcendtt ac rru m;
Pa u lu m rnedin fpecie : rami
d i u erl'
o mo'
do przdie: tu r de (petc ie,
‘
gc de indimi id u’
isz‘
e rgo gea
n u s def ecnìlar ad indi u id u a me..
d iante f c it: , orerit di u er f o m d
do pra°
ca‘i indi u idu i s , ac de
f peciebu s.Rr/P.di iii ri mai . diif e»
1 entia‘
infima dei°
cen h medien te
i peciew: rem ino fibi egnel l eon
c cd.mai .wi termino inf n ìqrì qu a nr e]pìcìa tper m i…W ie n/a lì: neg.
—m a i.& conce ii‘
ami n .neg. con feq .
nam eu m di f erenth non {it v niu cr
3 3 1
nam genu s prx u i cam; dc mdin i
du is f pec:fi cis.fic u t de {peciebu s,d ic é s (ci i ic
‘
etex orcise (“
a lam par
m etaph i lî cnm efl‘
u u tizc ex
pw e rei ,ex modo tam é yrzdic i
di.& ex pa rte ei u s pro q u o ( u ppon it in re&o ,przdicatu r v: to
tu m pa tentia le .
58 Obij cìe: N everia prim;neq u i t pi zdk: ride compo fit0;
q u i a pan em , qu am coxùpofimmaddir.non con u ner ma teria a&u ,fed in potenda :
—f ed tot u m potend a le non cond u ct a&u difl
‘
cren
ti as q u as in f erior; f u peraddu u r,f ed f ol u m in potenria : ergo vt to
tu m orem ia ie neq u i r predica tide i erroribu s, Confi rm. Pm dîcamm in predidu ione af i n u a ri u tVera debe: efl
‘
e idem a&u c u m
(h b‘ieà o ergo debet h&u comi
nere q u idq u id cond u ct ( u bico
&u m : ergo genu s , vu ommoren ti : le , rîon eontinet a&u in
eriora , u equ î td<: ll l î; vexepra :
dÎCM‘I.
59 Rtjp. diùiax .mai .qu i a cò.
tin a ìnpotm tia rea li é » pbìfi'
u
pafi em ,q u zm f u peraddî tcompa ,
[imm c ooeed.mei . q u i:'
conti
net ìn’
pott u fi a fi lm Logi ca , oh .
i;&i u a , neg .ma i . iden im q u odin pa tem i: rea li cò,
ciner a lter u mdifl ingu imr rea lircr ab il lo , qu aci rca non tu be: identi tatu n re.
(*u ifi tam , i l : ven”: prmdicetu r de
1 lo : id a u tem q u od in potenti:tontàm Logica cominci a l: : ru m,
ef i idem rea l iter,
c u m i lio , f o laintercedentedi fi infl îone ratiou îs ,
qu a: non obltat, regl requ irimr,vo
Gu m nonp u dì u tu r per l ì dvfl vr-ima l ìt: r dedìf a mtìj 1.
ad i l lu d po i .—i r p er modu m pro:
dicati com pa ra ti;60 Ad confi rm . dîfl î ng . a n rt c
debe: eflc idem a&u c u m .
f u bieé io conced. : nree . obìeé î ì u è
neg .ameccd.q u i u c u m in propofl : ione prx dica u m vn iatu r c u mf u bie6to m odo compofiti u o ,poti u s debentefl
‘
e di ii in é i a per mtionem , apra tamen v t po f s in tad i u u icem medi a u f fi !-m ario ne.
Componi .& d Vi hoc c lar ins pe r .
e ipi atu : ,iiztertia concl u fio.
asc , q u : l'
u pidentita :cm
realem generis. c u m di$ erentiys ,nega identitatem in e f f e f orm al i ,& obîedti u o ,e f t ex prefl
‘
a conc l u
fio Ph i iof oph i l ib. Mer:5bfll
tex t. D .Th om t ibi le
necnon de ente, c li enti : cap.
a l ibi f zpè ,vndè eam f regne
xi u s ampie&nnmrAA . p::zf ertim.
Thom ifl u z.£ tprob.Geu ns n eq u it
eflì : de concepm f orma li difl'
e
x:emî ammzergo n eq u it przdico
ri per (e ,& f orm a lina de d if f e
pa tet, antectd
p rob.:ùm u i: ideò i u x ta Ph i lo
f oph u m î u ooo Cit. Eos non efi
gen u s, q u ia tran fceadit f orm i i 4
ver di&'
ere u tias .Tàm q u ia genu s ,8cdifi
'
crentin i ìm: portes meraph i i‘
cè c q lu po u è tes efl'
entiam f pecî fi
ei : fede iî entia n oqtî it met;ph i li;
u idu o ,q u o f a l u atu r, ve l nò laina
tu r ratio generis in vn ica lpec ie .
D im . Gen u s l'
e habet per
modu m partis porc u ria l is i u
complete ,—Sr perf e(i ibi l is .n proindè e ll
"
en ri a l irer petit di li'
e
pe u
ria s . u lha s perfic ia ru r.& eòp ea
tu r ,i e ne nos iplî di x im u s ge
nn : (e ha ere per modu m ma te
r ia:;ar f pec ies ell a£i u s ell‘
em ia l i
ter completu s .q u o c i rca ex v l f u lconceptu s ell
‘
eu tia l îs non peti t
difi'
erentias indi u ldu a les q u ibu s
dererm i u emr.Vln r i :ù.Comm u ni
ter receptu m eli apu d Log icos,
3nod lpec ies l
'
a lu atu r in vn îco in o
i u idu o , enu s vero non l'
a lu atu r
in vn ica pec ie a liq u : e f i ergo
di fpa ritas ai'
signanda inter genu s,&. f pecicm .
85 Re/p . q u od licetgenu s a li.
ter fi tdeterm inabili : contra
h ibi lis er di f i'
e ren : ia s (pec ificas,a l iter pec ies per d ifiì:rentia s i u .
d i u idu a les , vrmm u e tamen de.
bet e f f e pofizi u è ndifi'
e ren 3 ad
pl u ra ,al iter n u llu m ex i l lis pa te
rir denom ina ti f ecu nda i u teu
lnm co u l iderabu ntu r genu sf pec ies l
'
ec u ndu m pra dicata q u aa&u inc lu du nt , in q u o pa rì pall ìtc u rru nt q u oad t
'
a lu a ri in vn ica(pecie. v e l indi u idu o .De ra tionea u tem indi li
'
crcnris ad plu ra ell ,
qu od plu ra non repu gnent f a :nt po f sibi lh ; vnde q u od a li f ee
gen u s peta;plu rcs 1pec ies a liter
f pe c ies pl u ra indi u idu a non pmbat q u od vtr u mq u e non pera:
pl u ra .86 .dh
'
em a u tem confi liit iu '
eo q u od gen u s petit plu res (pe.
c ies ,w obti u ea t toram per feéi ionem ,c u i u s gen u s eli capa x su ì ge
n u s h aber per f ed ionem à diii'
eré
ti js l'
ec ific îs,c u mq u e omnes i llas
non'
abear i u vn ica f pecie , i u denon obtinet in i lla owoe l u perf e
&ion é m ,q u am poreli habere ex
q u o fi t,q u od gen u s lit velu t mate
ri a , q u : non l°
o l u m determ i mm!
per f orm am , f ed ab i l la perfi c im r : fpecles a u tem per di f f erenziaindimdu a les non perfic itn r , f eci l i
m iramr ,& coar£i atu r vade per
f e&ionè .cu iu s eli c apax , in q u ol ibet con ferm e ind l u îd u o E! in
hoc (c u li: veru m tener, q u od ge
nu s(qnozdper&é l îonem ,c u î u s efic apa x )non f a loacu r in v a iea ipe
‘
c ie ,c u m tamen in v u o indi u idu 0
{peeies f a l u eru r.87 E : bi: confla t ad replicam ,
obq u am ex citaram e li du bi u m ;
difi‘
erentia: enim accidu nt genericonfl itu : i u ì non Jetm iru tì u e
‘
ide li .gen u s nò confi iru iru r per di ff erentias efl
’em ia liter ramen efi ‘
qu id determinabi le &,eom
3 l '
É‘
i’i .Dè mdiau lu o.el l in rebu s ( in n—mina :
î l l l àté , ti 3 i î h ll $,àq u a‘
,rt à‘
prima-ma
’
dice ( u ni î ru r gen u s .’Ma i .e li certa : tu r ,fi ili: é tma tw a
nam concipi hominé , in qu antu m 91 D ì .r imm a u tem ho: e f f e ,
gn irm l,v rqu id potentia le,&vlto verùm i u rebu s tamu m ma teria
ti u s perfe f l ibi le per ratiòua lit: tè
'
, l lb u s,q u ia in«rebu s f pi ritu 3 libu s
“
u n‘
a lju d eli ,q u àm conc î pi_ habès genu s l u m ltu r'
ab ca ru m c rm :
pri u s eli'
e poremia le , & imperf e« t ialitare ph i îiea .q u zv ref pe u ra
fl u m,q u am a&u aie, erf eci u m : r u m f plritu a l i u‘
m eli cam…9180 prima radi : ndamen ria , v r ex (e non habens ex i ll en
r u m vni u s,ell pr ima radix ,& E.m ti am , f ed ex l‘
e in p u temim ad . i l
a;…cnmm a lrcfi u s .
' lam ;dî fi'
u cntîa vero f u n xittl r ab
g r. Mm: a‘
u tem =
p rob. N am earu m .m a iori —a&u a lirate q u a:
f u ndamentu m . rodi x e i u fm o'
di con lì lì it-o inf »m a iori accefi'
u ad.
conceprlbi litari s e li q u ia q u od ad u m —
pm u m : h oc eli . in perle
procedi : de potentia ad aa o u i , pa rricxpatl u ned i u i u z Jim
pr i u s per u enir ad acl u m im‘
perfe
p ::c itaris q u : ex vn i u erf a liori
prima modo Operandi nobis innorcG
rat io prdcedé ndi de‘
porem ia ad‘
c it.
aa i'
i eri m areriazer o materia ell 9gr Si di car. Su bflantia: (pi rir,ima radi x ,& fin amenmm v r tu a le: «corpo rea: non filmabent
otei le&u s cou c îpia r compoli matcriam comm u nem ;& 1 ame01mm ex i ll ì , .
vr h abens pri u s e f i'
e h abent gen u s comm u ne‘
fi‘
q u idè
poterl ti ale.& imperf eà u m , q u am co l locmru 1Î (u b ea dem predica
perf a&u m . Ex plira tu r : m ent!) ergo etiam i n rebu s cor
S'
c u r res f e h aber ade il‘
e , ope pòr'
eisgeu u s non f u rn itu“
r àma te=rar i , ira f e haben-ad
,intel ligi [ed r i a£ m/i rm. Gradu s generic
'
u s‘
prim a radix , à q u a l u ni iru r .q'
u od indi u idu a l îs [ u nt oppo liri {cd .
‘mareria fit priu s—[ u b e li
'
e imper gradu s indi u idu a lis li : :n îru r i u x ta
f ed o v .g.pri u s (i t f ab f o'
n u a feo. Tbom ilia s à m ateria : ergo hb ee.
m ih is , nam f u b .f orm a Embh
'
o non gcn u i cu s :
n i s , u b h ac pri u s , am ( u b 94. Ref i . di li ig . 1m i : Non hr.
f orma v i u enri s eli ip nu s m a re“
bent materiam comm u nem'
rix pu ra po‘
tenth l îras , m a x i rm dm rm eptm f om mlm: pomim a di:i antia ab a&u er f cfl o —Matisergo eiu l
'
dem potenti al ras radi! -’ronrrpl nm
e li ,J
Vt'
c0mpo li tu m intel ligatu r cori cel'
l‘
am in:neg.ebu f eìj î Ra“
:
h abens pri u s e ll‘
e imper f ea ilm , rio gene ris f u m itu r à porc u ria l i«
-
q u à ln'
pei f eci u m .Vu de D . Tho«. tare ph i liea , in q u a habenda cori’i n as ad‘
r ia it: '
u er.iùtAngel i s
WWH'
M WJ? ’qu od'
a u tem bee porc u rla lirasGr in v u ò .
3 4: Qdfl.5.Dtg u tttfi trié,i f indiu idao.’
f u bijc ibi lis eneri l u bfl antrx :
ramen non l%bi_;c iru r immediati:
generi l'
u bliantrx : ergo vel ipe
c ies f u bi;cibi lh non beni: difi iòimr ,vel diliin itio non debe: imc
Iligi de f u bie&ione immediata .
: oqu idu a enerica ponu nru r immedìa :ì [ u genere, v : germr efi , neg.
anteced. l u bgenere, 0: /prcìer :/t,eonced. anteced. ha:e enim pt::dî catîq à,
ha: m iam i efl anima l eli
pra:dicario f peciei i u x ra di&a inac r…Ad infl atiam , conce f sis p ra::n i i sis neg .
cò f eq .q u ia lic‘
et homo non f u bijc iaru r immedia ti: generi (abitanti:: l
'
u bi;cimr. tamen immedia .
tè anim a li , q u od efi ei u s genùs
prox im iì;nec enim etiru r , q u odc u icu mqu e generi ped e
’
s immediati: f u bîrci u u r.
10 1 Obt'
jd fl dîflî n îtm“
perÈceiem :ergo (per le: non de
bet’
f fin iri pergem mP: ob.con
.nam a li i s comm itterer u r c irc u u s,qu i in ditiìnition ibu s el
‘
: vitandu s…Rep.neg& o u leq .q u in pori u s cu m gen u s f pecies lin:eorreiati u a , debet vnu m difiî nirì
per al iu d (u n: en im correlati$va Gm u l natu ra , cognirione.vode parer di iiî ni ru r per £i li u m,
fi li u s per pan emmec i lle eli:c ircu l u s v i rio f u s,qncm refi itu dodi f fin irion i s debea r v irare .
101 Infl u bi : r .dî f finlti0 debfl ‘
e f f e no rio r difiînîro ergo (pec ies difiini ru r per genu s,& è conv erto , idem ell na ti u s , & igouri u s refpe€tu ei u f dcm. I ly? abir
c. I l .
Tradi tu r dz}‘
fin vtpne4
loco*
c u iu s libcr arris di f fin irid n
n is i icèr ponere f finirio u em ra .
li s pa rtis , v r eo l iigitu r ex A ri ii .in dif fin irio
ne lpeciei l icebir poner: loco
generis h u i u s di f fini rionem ,vn
de poteri: f pec :es diflî niri fic .3 p:rin (fl qu pan ìtu r
pom°
tu r jp nìer,q u o n i l abf u rdi u s.10 3 Re!p.neg con f eq .N am ex
q u o di f fi u i rio debeat eli”
e no .
ti o: ditfin î to ,ma le in f ertu r, q u od
q u a:liber pars przl'
ertim ex t: in
f eca , v r eli correlati u u m , fit 110
rior; fdl u m enim in f a ru r , q u od
ordo ad gen u s Gr, norior f pecie,ordo ad f pec iem l i t norio r ge
nere .°
Ad a /Ìantiam refp.Ari1lot…elle intelligendu m de pan e in.
trinl'
eca , loco c u i u s licè rponere
ra ils partisdifiî nirionem non de
parte ex trinl'
eca,
c u i u lmodi ettcorrelari u u m .
Ferien: vt pm dicabi
S Icm di f fin i u it Go
Porph i ri u s .Q,eph :dìm ta r de ph: .
r iba : dij èrmribu s n u mero in ca q u ad
q u id. Per ly pre l i rag'ì de pìzrr ibu r
conu en ît f pec ies c u m a li is prze
dieabi l lbu s , c u mqu e in om nibu s
f u bin :el ligatu r vniu erl'
a le c u i u s
groprieta s r ii p
rzdimbî l iras de
ent ex cl u di ratione f pec iei ,
q u a: eondirioncs non haben:re
3 48
go lì natu r:eA onceptu (pec ifieò natu rae rep u gnar m a
teria ,ex eodem concepru (pet itico natu ra: ell l
'
o lo n u mero im
Ange‘
i u s ex ("
u o còncepru l’
prc ifico elll u bl lanrià com pleta immare : ia.Hs i e1’gd ex (do conceptu fpec ifieo
'
ex c lbditm ateriam : fed ex cò
cepru ,ex qll o ex c lu di tm areriam ,
pu gnar c u m m u lripl icatione pu rè
mi metica q u a: ell‘
eu tial iter pen
deràm ateria ergo ex coneeprn
f p0cifico u gnat c u m m u ltiplicarione pu r
'
n u merica.
’H . l Sì di ra r t . q u od ex con
eeprn Fpecifico e x clu dir m ateria.f ed non e x cl u dit o mne a li u d
princ ipi u m m u lrigli ca rim i s,q u iaex concepto f pecifico non ex cl u o
'
di zindi ll°
etenti am ad plu ra f edeam adm ittit indi ff erenti a u temin q u antu m ta li repu gnare non
porc ll moltiplicati pe r pl u ra .
l a :. Com‘
r a efl. N am f o la tio
petit principi u m indi ff erenth menim ad pl u ra q u am ex do:.tr în:inconcu l
'
a D .Thomz,probat im o
p u gnati o repu gnanrem a f signat
pro a llo prine'
io moltipl icanon is am arc i
-ia ill iné'
to . v nd‘
e ea
dem imp u gnatione f u pra poli tarefi1tatu r. 1ndi li
‘
eren: ia enim ad
p ili ta (o lo n u mero di f i in6ta ne
q u it e f fe ex v i a li c u i u s conceptu s c u i u s efi re pu gnantia adi lla : [ed v i coneeprn: (peni
”c i eli
in natu ra Angelica ,replagu a‘
n rîa
ad plu ra f olo nu mero
c
ago v i conceptu s f pecifi c i non
indifi‘
eré tia ad i lla. Prob.m i u .
e x d ietls . Ex coceptu f pecific0t lfrepu gnanria c u m m ateria : ergo ,
egconeeprn f pec ifico e ll repov
'
ama nd a ad plu ra fo lo nu mero di“f tin&a. l’arercon feq i u r ta {enten
t—iam q u am c u m D .Thoma f op
ponim u s nam i u x ra eam hz:
c on fcqu enria e li in f al ibi li s, n;…g-n
n atma ter ia , ergo repezgna : m u ltipli.
ratiop u rè e rgo (1 ex co :
cepru etiam f ped figzo ell ver u m
antecedens ex eodexu etiam ell
veru m conf eq :en s a c proi ndè
adli r u i neq u it i ndi f f erenria f eu
non repu gnanria ad pl u ra ex con
cepru , ex q u o line aq u o te u g .
n antia cu m materia non ex c u di
r a ; E x impu gnarî oni :dd&rina confla r mu llam ell
'
e l‘
o
l u tiou em a lioru m dicenri i'
s ,q u odv t res fi t ph ilî cè m u ltiplicabi lis
(olo nu mero, re%u iritu r materia ,
f eens tamen v r logic i:mu lti
pl ic abi lit,lbn per ra ti onem . Nm
v r natu ra Angelica conc ipiatu r,’
vr vni u erl'
a l is , deber concipi ve
rea liter m u ltiplicabi i is i ntra eau
dem fpcciem nam debet concî <
pi v tp0tens ide1 tifica ri rea li :ee .
c u n plu ribu s rea l i n u mero dill in.
d is natu ra enim Angelica q u a:
Vera rea lî s natu ra ell ne u it
Vere aiiî rm a ri de i llis .cnm qu i u s
rea liter non idenrific 1tu r : er
deber conc ipi c u m materia u e
v rm a :c ria lis ,c u m i u x ta di&a
l u m ratione m aterie porch ell'
e
intra eandem ceiem res m u lti
pl icabi lis- f c du m coneipir u r
Angel u s'
matcria l is, iam non con
c i
u o indù/ilm:.: t c u s u mtn.f i a rg u atu rw ep ptg .p i u ra diu i u e re : con feq u em reddit
'
. f mìxm f cmwtjam .,q u am lu ppoJt. òdonou cou ncmtttr c u ntx om u it e
'
rgo eu àmcccdcu a.dt s}
'î s:ml fit “! “Cet D!Mè va leu r, -S) : onnx tìta r : ergo pra n ica : me.
f , ! beam», n g.; ver u m, q da Vtwm zaph î lîCi àngcl l pro…îpf u m com
.q u coc t} In n : imm , o u ic&î u c :l ltu u nt mctn.ph lricc in ( u a lpc _cieitnmic itìz.m u m abaiu to *
,pu gnn1t cu m fa l lim e . i llins cfl
(aq u c ntîn imm u ltîp ficg .
1 8 Cm f m efl .N ì fi l argu erc à 5il iras mmm Argc lî cac def eri.conc eptu l
'
pcclfico rea lî ter la m p :;u r vel c i c lpccic l u : pvt CUG!
40 .ma pro .»t c lkim c Ott argu c rc pl u ra litate,qu am req u irit vnìu et.à.m m n lpcc î fîca pr,ou t reperîmr . f 3 1itas.ind i u idu ata sa g . in Gabriele : .cr Q_god, propter
‘
hwc dio
go Lì lo l u m lic arg u mdo .illa con» mas .vct u m c,llfe q u od natu ra An
—leq u cm ia efi bom f ol u m h abet .g: lica neq u it-in l
°
u a fpec le przf ì
tepu gnam î u n c u m mu ltiplic‘
a .c indere (u ltim pro imp lic ito ta
tione p u rè n u merica naru ra An -dìcc vn lu s fingu la rit: tis ;cu m ta
-
ge lic : prou t in Gabriele f oc u s men fingu la rira tc îpf :;omh lno.
‘vc ro natu n Angelica : at hoc efi ,pr (a nda t , ,potefi conc ipi . .
Vt inl lien u m c u m ino à.(tntml tiaTh 03 ,dià'ercns adg l,u ra , ;ac (u bindè V
,!
mi u ica imo à'
q u antu nq u e f cn .vni u c r f a l is.mm ie c u m n u l lu s d u bin u erlr, 1 3 0 Comm efl .Q1h conceptd 3
q u od namrn .Angelica prgn : Indi; . f'
pec ific u sg înc lu dcns metaì hh îc:u îd -n ta nequ cat em: m u ltiplex : m i u ; tantu m lìng u latl-c rgq . :Ex pì ìcM . .Ve l natu ra…An tatis ci} conceptu s inc lu de…obie—
gc nicn (alu ls ,con&itu tl u ii meu » .&i u e+epu gn amînm adplu ra f ed
ph i lìc is pw u t in (”
u a f pec ie con …t u…obiceî wa inc} u fiq ne gepun eà itu r efl
’
entla litet efi eo q u od m mie adplu m non. ll at vp i u er
,{it m u m tantu m îndiu idu u m . vd .l i u s ,;ùmq u ia non (h t ob_le£n
non co'
nqc&izu r fi nou coane&i indi f f erenti: q u am mi u crf alitm…tu r 9c tgo iì a lis natu ra —fi t f o; f req u
'
u'ì t . tùm q u ia femper magre;
'
du rm( ì abx ieh v . g . hoc tam .e& obî c&itte,ex
,
ta li concep'
m repu g
per u c iden s,. òc al iter porn ir c u c e.nans termlnu s v ni u erla lim is
n ire , P0tl l î t en im fa ina c î u s f p: : ,m
,u ltiplex f ci llcèt indi u idu u m,
c iem etaé ltific a en'
e v ingl u ribu ;; 4 2m q u î :tfi obiec’
tî u e in;lu derer,ctg-u tentcath D .frhom x non a l le fi nò ex pliga re u ipf am [ingabhendM gin;ell ìgì , .q u àm pofi
'
et …t itatem ,nop cfi’
ety ni u er f a lis r f ed'
f u fi inerl dc u : tìbet natu ra m u te u m d tepu gnamî am ad,pi
'
ria lPì vfl'
gì e q u am u sm cx c lu dît vni u egl'
aliras
D eu s Vnî ca all igw ie i ndi u idu o. .fl at non m in u s radi x vn î u ; tan
4: u m .Mncn : blol u ccr poflct;i u c u m y lu rilgu ;D ‘
3 55'
Qtfl : j .mn getf iitcig a tietdiniiùobefl , peti t plu ra l u u l u l u u .t
, s tg_o u a
q u od in 1‘
pccie l'
u bliami a li .omu i impol> iblll u lcd.mxu rnAnge l in .
no i u u m tmi a l i repu g,ncnt plu m'
_neq u ir rc lpf cerc , vc interiora , ma
indi u idu : ,oricu r ex concopu : Ipec ifico nata n : 0mnl u 0 imma crial is .
t t 3 Alia v ia l'
u pta progo fî ia împa gnaru r do&rina lo!u tionis pr inc ipa l is , (i pri u s oh
'
er u es d u o, q u a: .v identu r onmi nò cert1 .
/ Pr imam
ef i , q u iddi u crl‘
u m e fl‘
e q u od ajkq u id cx a liq u o.capitc ,non regnet. ab eo, q u od l it pp l
'
gibi ie
prim u m enim jiztî ìc î t,q u od ex i i
io cnpi : c tcp. ignantia no u oris
tu r ,ad f'
ec u ndam vero ell necel’
ibm q u od porsint poni q u a ad,
ei u s eX ilieu : iam f cq u i rmu u r;q u ali ,homLl ex capite,; \i n
m alis.non rep u gnet _
h inn ibi l it3 5,hom inem tam c u
,hi u n ire,e li im
pofi îbile . î n u nd«me i ,q u od l ic ètrt l…l ti a ,q u a natu ra v era , rea lis,
re:p ic it.W inf eriore,i ì : opu s r3 tionis. re ierio fie
'
t‘
a ,
m edia tamen i l la neq u i t natu ra
ven ,8c rea lis . refi'
erri ad ind iani
du a fi€ta ;nam l'
ol u gu p,oteli «: c
vni u crlî;lis de
q u ibu s ,prx dicemr…pwdieu ionevcr1 : i
°
ednatu ra vera ,& rea lis ,nz
u it vere pra: .liceri de hadiu idu s26l i 3 : ergo neq u it ,vera , rea li :
naru ra, ref f en i relatione vni u er.
(a lis ad indi u idu a fiQa…li is gbieru ntis.
f olm ioimpu gnn u r .Et li repu g u ì ,
ti : pl u
t i u m indiu idu oru m non o ri u tu r
ex c6eeptu fpeeifieo nntu rze,plu
di u îdu a om u ipò im polsibil iazel'o
go ncq l i l rc fpiccrg..v t inf eri ore,p lu ra
u idm Angeli ca ergo neq u it eli'
e
f pcc i c s prztdjcabi lis ., i-ix c vi tinia;
cp u l'
eq t ct.pam tc rm imf s relerion is (pcciei f um ,plu ra indi l iana ,
ip{am pu n ic îg…ti u ;.iìrd repu g u ì :atern x i u lo .telatio u î s.msu gnu : Ur latio =crgq fi Ply .
ta indiu ldu a fi ngel im in, rg eandé _Cu r eicm l
'
u nt in:
pof sibi lia .im poi s ibi l is q u oq u e ell .natu rx Angel iqe ,
releria (pec id .
Mî u .a u tè'
, in q u à l°
o ll, ,c li .
di tì îc u i»tas ,prob. Natu raAnge l ic : nequ itetl
‘
e l‘
pecies prx dic;bi lis rgf p;fl ueoru m indi u idu bru m c u m q u i.bu s nequ it identifi ca ti , ac pro inde de q u ibu s p eq u it Verè prx cleafl
, cu m v u i u erf qle li t v u u m, potu
’s identificat i gu m m u lti s ,
prx dicaei de m u ltis :,l'
ed
real is namra ,q u a li s ef i natu ra An
gelica ,neqzrit identîficari eu m ind iu idu is impo isibi libu s de ip63 przdienri : ergo neq u it refplcere,Vt inf erior; im…pp (sibiiî a .
1 3 5 D i;u ;,qu od, term inu s
pfi mariu s relation is f peeiei a tei]:c li c v nieu m tantùm indi u i u u nj;fi ;amen ita rc fpicigtu r à natu re,vt non f e
,adx q u et eu m il lo.nam
hoc ipflm q u od indmidu u m ref .
pieint non f e : dîr q u ando eu m i i
go, reî pic it i llu d natu rarior eonfequ emer pa tent,
n tamen indi u idu a Angelica ino, qu antu md i ex f e,ad pl u ra ex
…;i u mo fl ai u cm l ìtas
rediru r inu ti l îs eo en im dtt:
bl u m pm feàsf i u dimtùr .di f fiQ}
:
le q u ia°vni u eî f alee ii «nu m
.
in
m u ltis dem u lti: ve L’ogici
omne: vu o one tradu nr,flt iìwpo ;
a ime v l :eri u s’
ea nm lra e f fe im»
commu nisdef edmr , dc q u zitio przi
'
en :‘
f îl:i nmii in l’îmà u N anxraAngelica«i u n : f o llu ion
'
em i ta ref pici& ihl u d vnieu m ind d u u m ,v i ndr:adzqoet cam i llo;ae proh 1dl3 ,
lv tqu an tu m eli e: le, velu t ex
tendi adplu ra.zlixer none'
ì it vniu erf : i is :ev
'
go i ll u d f y ni<: u m indinidu i
'
m on eli -ronn inu s ad'
: qu zù3m i : vni u orfalitatem : ergo re
fim tzi ifl ndi u idu a ,ex q u ibu s;i llo indi u idu o ,cé fiu nt term ina :adzq u atu s f orma li s lli u s tela iog ig, q u a libefi—enim rel
”
a io é li adf u it term in am f orma leìh adegotu im ;rga teii ar,q u od l
'
ol u tio e x
plicet,q u omodo illa a lia indiu ido: ,cfi ii:pponanru r impol
‘
sibi lia,iin
’
t infe: iora ,eì qu ibu s poisitnav
t u ra vm ,& real is ,'
q u i tu m ef i exf c.idenfi fioeris& fic intidirtio in diflî cùltatem è qu a f hgit.q u e;N atu n vera,& rea lis c ii(olo term ino vero real i ne
proiedè p0i'
sibi li eli ad:“
u n a ,
neniu it6nim eu m—'
impoi'
3i Dib'
u s
Dm n.
lîcètP1.u f4indi u idu : Aa
‘
gei ieg înt;ncandsql(
f
'
pceîem (int-.mpof s ihijîa non
u nt tamen . impol ìsibi lie e: c oncepza natu rd: acy roi u dè natu r_
à
ref orm: ad i lla ,y .r,ad terminu m ,
eu m'
q u 0poii‘
eb u songm eitex [eì dentifienri,ti al i s illa ' ex f e ipiis
Licet i ll:ilia ex cò
feeptu°
natu ra mtu ra=_ tamen e:
c oneeprn name:: cep u gnw idenmifien i : ogm .impof aihi libns er
-
gfi ifi a ,pi u ra (u nt er f e impoti lià ,nequ ir natu ra , u anmm di:
f e,idm cifieari eu m lis;Prob.àn;ee£ nd vero,
’
a: ecel i rep u gmate x fixo proprioeonceptd zidé1 ifieatio eu m :ente chimericoi mpof sibi li f ednatu ra Angel ic:ex eoneeptu natu ra: efi ea s v erìi ,ie : ie…ego ex conceptu natu ra
repu gnee'
Idea tifieu io eu m'
in :di u idtti$ *i li bò f $ih ifibfl à Ex plìm q
rm'
t à'
impò f sibi iim mentis ,
Îl n+ìl n m wM df ![Min pmiit:bififl 3 57. peàibllì: e: conceptu natu ra: , M a n 0 non pn pn
c onceptu s ip fe na tu ra: non diese:
l.mgols:hllkarem plu riu m,
’Jijcìfl D, TEOin q u a li , voi ca
î.rltu zlib. u eveatu ri,s art.9‘
,ad
iceme :fiky: bn: d brdo non probi
bd u v°) ebrrr [nb m i“…h a
a l n .
bu i a :
Argalì m p obibetw gl i in m u lti;
.: x boc,qaod efi M an in td i M ine
perfiwtd n tiom 7'
putx bor, qu od efl na tem i
p i in d iqu o j u bìafl o qu od pertinet
. d rationem indìa ìl u ì . Ex q u ibu s;elare eon lia: q u od .eoneepflh.f pccifieu s natu ra: Angelica; nu i
t
Ju nghabetest l'
e impedimenmm .
,Vt po f sit efl
'
e î n pl u ribu : , ied omne impedimentu fl : pro u eni;e ex
.toneeptu indi u idu i a q u o eu m,p rx l
'
eindat conceptu s . f peeifieu s.
y occfi [ u b indu ce: intentioncm.
‘Vnî u er felts.148 Confi rm. u e; eadem An
renae,ndtu ra :in50 is pofl'
e intelli e
gi vt in pl u ribu s ex i iìentem . q u it
M olligìt m tu qm n oia/î»ibn /imieip r ì bflr u .
‘î ìgmn'
ì fingeIar ì :q u amdofi rinam a if ert etiam
pro .natu ra Angelica opu le.cap. 5 dicens, gu ia M u mm Ange
iimn mM in wpgrfi n im AGM feeu ndu m l'
e. nonMha e-
,
la m m .
prim , i4eof or… :M i l ion e: cm
n u rm ,q u g ni/om iter ì,? ì1 , i ll i;w m i u at,
( 4 , Sedìn pr în ì l , e : reli imo; iis D .Thomaz tantu m babetu e.
qu od impedimentu m , Vt natu ra
u ge l iea li : i n m u lti s ,non or itu r
e: eo qegptu Ipeeiei ae proin4è
q u od ta lia eo_aeepru s ab impedì :-mente pea: feindit;ex u o non fe
q u i tu r.qu od e: .v i ta eonceg :
tm iìefimdamentu m , % coneipia-
t u r .vt politi u è POÎ CGS e li'
e in pi u
t iba s. oem przei lî o à rep::gnam
ei a plu riu m non efi f u fi eien s f u m
damen mmXdcoàd piendam@lu «t i u m po f sibi
-Rt: tempo@d u am G“
a lias i lla pi u ù ,abf o l u tè
°
W ;.nenr,v r probatu m efi .
l .; N u oèfle l 5, [inu ll u m eil impedimenru m y t
più” P°‘
coneeprndimento .
ea vefl cmm ,vreomparetu rgo poreli inte l lea u sta re ad i
x; «% Îdifl ingm fl fl bi nu il u m eli ;on: rn ià lmpedim
‘
encu m,eoneed,m i, vbi n u li u xh ed: per )
prolibi«
to, Ò fl'
n: l'
a ndamento n : per l e 05
ùfl : eommrare natu ram ad pi u .
ta , owin . mai . u n f u ndm tu ia
pam obì qfiî l , tlcg .m s i .Sieu aere a:
RO.A:
Qu e/“i q ìn.lmì.ln .
nen prc bet f u n u am em u m , v t cc . m enxu m , vt eo mpatetu r ad ph;c ipia tor (« u nd u m f e tenebra f u s,ita natu ram Angeliea_m ex con
( ( pi ù (pec i fieo na tu re…non elli:
fi ngu larern ,q u od-eli non bebere
im ped im ent u m przc i u u‘
e, u on e li:
f u u u am entu m 1u f ncieu s Vt con
c i pia tu r non u ngu la r is , (eu po'
“
l en s ell'
e in n’
x u ltih , nam ex vi i l
l i u s eoneeptu tam abimped im64
- to ,q u nm ab ex el u i îo u e impedi
m enti prx leind i t. tm u rqu m y a od
i l la pl u ra i'
em per mmanent im
po lsibî lia ,& l icet ex natu ra non
o r ia t u r im p0lsibi l ita 3 eoru m ex
i l la tam en o ri tu rr : p .rgnanti :l v:
identifi cetu r c u m ina i u idn is ex f e
i mpols ibì libm…i n Ge x v i ta lia
cox eepms non fit tu ndamen tu m .
vr comparetu n‘ad pl u ra i u d i u id u a
po lsibi l ia abf o l u tì: bene tamen.a u p l u ra poisibi l ia ex tal i e on
ceptu u at u . ex ta li eon”'
eep»
tu non rep u gnent:ergo .peec0m
p a ration_em ad pl u ra vt prx c isè
pol.ibi lia ex n li eonceptu po»
te ll natu ra Angelica eif e va iner.
f eliz. Wtcr i u : n atu ra abilra.îi a ab»fl ra&ione pu rè negati u a à l ing u
latitate eti f u ndam em u m pra x i :m u m vniu erl
’
a l itatis L0gi ea: vt
nos iplî prom:gnàu im u s q . (ed
vn i u erl‘
a l in s Logica c o u li u i u incompa raziou e .ad pla th ,& per ab.
drafi ionem .»nega ain:am conc ipîa
t u : natu ra vcpr;: eisì> non . h aben:impedimem u m
—ed plu ra ergo
n atu ram Angel ieam n on h abere'
ex conceptu _ u amrz .impedimeno u
wm oplu ra,eli l u fficiens f a…
pl u ra non repu gu i :ex cou ce natu ra: ita relpioir:n a u ra ,qu tu m e li ex le. i lla pl ura . Vt h ip a . a l iàs
,non repu gna.
rent.cmn ipli s identi fi ca reru reu t i cbem ifiearm eu m illo vnicoi u di u id u o , q u od h abet ergo poteli eadem re lat ione
'
rel'
pieere i idvd vn ieu m indiu id u u m i l la
pl u ra , G non repu gnarent fiemitdatu r de t
’
afl o poremia vi fi u a ,q u g. pro u t el i m odo , eadem m e
ti eu s.poli et r idereAngd u m ,lì c l<
f er co loratu s .\
153 R: /p. 3 d r. in li antiam neg .
anteced. Tùm q u ia pe r hoc qu odlînt po f s ibil ia
‘
e: ta lie oncepru , nò—de f in u nr efi
'
eo bl'
o lu t‘
e im’
po lsibi‘
l ia,& indi u idu a fid a , ad q u a: ipl’a
na tu ra ex coneeprn na tu ra: png.
nat com pa ra ti . 7ùm q u ia‘
repu g .
n ame proo mn i 'ca l'
u term ino prim acio re la tioni s , rep u gn at ablela te pe r hdc .q u od .
pi uta e: coneeprn natu ra: non repu g.
nent;non redditu r po l'
s ib'
i li: proa liqu o c nf u
‘ identité s c u mmlor fibu S.Tùm q
'
u ia l icet non rep ugnanì
f een s tam en 'non repu'
gr_ nns e'
:
a l iq u o tan eu m t apire, po f s lbi
le adh u e ex i l lo c apirò Qu od pa'
tete x em gi lo lapra—addu cî o ,8e
* (a l
ri s ma n i f eilo ;l ieèr en im «a l iq u idnon e ll
°
e«non (i n u lare abf ol u tè ,inf erntbene eli
'
e Éngu l are ,non el\
l'
e r amen ex a l iq u o tantu m*eapi
.
te non lingu iare ,non in f ert e lle e!i llo
ne fi…mj : non (fl
Ti t.; % :gtfichfir [periri’
ptì dn'
rà fifi…efi‘
: il lu d m in s non
«bato: rf iodî u idu a , poi
f ti nt u md'
rl;qu ì conceptrr
nì tu rg'
mater iali s eoru m v in f erò
mr po f sibì litas ,'
q u a ràtidne i u : ta
D .Thomam’©bif c ptt nemm $oti ? ell îvn inerf a lis f ecahdnm ra
tionem tantu m na tu ra vero ho
m ana dicir‘
ùr‘
ab ipl'
o vni u erfzs r
lb f cc u ndu mmem ;t‘
38c mrioné mEmu l . -4
A RT FCA,
LVL. -î .
3 “m ms emey
l iter;"
Pr imo‘
iirrenriona liter ac‘
ecptu m ef i eoncrètu in metephiì
fi eè eompofi ru m'ex nàr
‘
u rà fpe&
t ifi'
ca d i f f erenzia ind i u idu a l i;&eu ndo
o
in’t'
entio na liter {u mptu mefi co rn pofi ì u rn conflans
‘
ex 'in :
d ididu o primo intenrioiml iter
f u rnpto ,
'
Vt'
e:
d a i n ren'
tî0ne @'
ihlì iié îfi fi is'
ì d'
eiem ,vl5l f fi edièì fi i lis db#rlotu tti . t
u n “ m‘
u ta‘
178° Prim i inmmionaliter.
ibmpru m difii nitu r à D .…T.p. q . : [Mi ni/u m in j e, ò »
*dî8fi m a‘
q u aì ibet a lia lib. 10.
'meraph . leéh d noir div idio
’
fl djp v ltm°
w,nec f ormali ,‘
r'
m r u im ?“
'
Ii difl ìrm tx'
a idel'
l îndinîdu u mnon Zell di u î 1ibî lc in pa rtes (
”
u b
&ÎM S q u aru m Gngu ln: (intf u ni dî u î f u mL& fi t‘1it h6m0u idiru r V: ia
' “
15arrts
in Pe tru m Pa u lu m :,
-
q'
u oru m
qu ì libctefi lzoznc grzde
‘
non ne
ga t pofib diu idi' in pan ca ime
grantes vr Petru s eli dl u ifibi l îs
in
n ih i l efi Pettu s;& aq u a di u iditu r
i n ph re3&artes q u a ru m q u a li
b'
et,& fi aq u a non efi ramen
i l la'
prima aq u a q u ae'di u îditu
‘
r.
Q od fia l ìq u ì : boma efl .diu i fibi li s
i n portes fl ibi e&i u a s , vt in Pe
Pa u l u m q u oru m qu i lt
ber èfi a l iq u îs homo boe »tamen
Won‘
obli u re&iru dî ni°
cli ffi n itio
nîs ,qu a fi5lu rtr i fldî u—îdu u m deter
m inaru m di i'
lì u itu r, al ìqa i t bo
m non elì indî u idu u m determi
eollefi ìo proprieta tu m in"Mo n pc»
te in altero rcper ir ì non pu trfl q u a
difli nitlone deicr ibîtu r porif simè&ndi u idu u m l
'
u bfianriz pet f u ae
vrme l i u s innore fm .
au tem continent —u i '
dm ..
-l nnoibn s ly f orma‘
non accipieu r
pro f orma -Jed pro
q u a li rare in colore de comple°
x i'
onc ‘;fi
‘
g u m vero acg ipitu wprò
partî u m proportiou e , & v l inea
vero.
nan'
r. £ x pl ura (i nt ac»c idenri a
'
c omm u n î amme
respofi u nt“
in pl u ribu s reper i rl
i
eo
Qin . .D jfi u àione: :Lfl i rm fi.c mpm :.fa u mr.
Q_Y É SÈ'
l O v x.
Ex po/xi i: vni u erl
'
a libu s
q u ge rx diea nmr«'
i,
q u id,te&au t ex plica r q u e‘
predi-b
c a ntu rin qzu lczea (‘
u ntJigì remiu ,prd o
;priam,a wèidem ,înter q u g,qn î1 pI‘î -o
.m u m loc u m obtinet d Ei —eremiti ;
p rimo ven it ex am inanda .
A R. i' . *I .
cb’
u r'
fianc: difiîvrcnf t
'
x:
“
1 91. .'
j èrcnrin nilu om f orm a f acie:i6
,dili'
crre vn u m 3 3 a lio.ù flè nmcp ro3 riè l
‘
ec u nd um D . Thom am
ad gu r in a liqu o con,n c u i u nt di fco u u eni u nt i n olio,
(mm q u a: i n nu llo con u eni u'
nt, vt
8 °flm f u
grcm a, non cilii
'
: ru nt,fed
{u nt Prim diner l’
a 5vu de c o me di
.f i'
: rens eli di u erl‘
u m non tameuomnediu eri
‘
u m efi di ii°
ercu s
I 93 D iu fir Porph irî u s di f erenr iam h cm
'
nm u nem propri u m et
Qu is eli tecr
'
dè'
5[ep.mshile f .zcr‘
ens diflèm?.
‘wx u ?n —.4bdiu ,1:d idem ì f c ipfii , vr f c
dere f aci t . dilî’erzè homi nem ('
c
fi cntcm a non l‘
edema ,c l'
e ipfo.
N t (tante. D ifièrentia propria eliA ccidenr r
'
nfiparu bìle f acr'
cns v nu m dif[ m e 46alw
, vrna li c u m iras, vel cgr u leu s oe.demmcolor.D i if ercu tia
(
3
piopri fs i1n a cit,qrie wmnj fi c'
i'
rda'
jjbm
'
am‘
u lìrcr ab alia,vr rarionaliras,r q u am homo di f f er : abequ o .
$ria'
baiemembra comprehendnn
è u r l'
u bdu obu s in a lia di u i fione di
f f erenti: , q u i in przlènri ctiam a i:
.fignan Porpbl ri u s in cam , qu ef ac i: dxfl
°
mepn fi ,lhbq u o primomen«bro c ompreixe u di
'
ru r propriisima ,«t
'
in cam ,qu f acr‘
r per zmdé ?-I'
u bqu o m embro comprehcndfi tu r
c omm u ni s et propr ia , nam lic‘
et'
.lwzc . f aci aedifl‘
erre pr0priè ,non ta
u n'
e'
fimplic itce;fi c u t'
accidens ell:«propr ieem ,u ou tamen
°
d f u nf fim»
y lieiter .194. E !: qm
'
6u 3 confi u t, Ct ql.lOdAi u i lio fi t adequ a ta nod Gf:a na lo Hm f ecmdu m eo at :qu iaf ola i f f crentia prooril
'
5ima ettAimplici tct di ii
'
ereu ti a al ia: vero:tantùm
'
i'
cc u ndu m q u id cu m f a
t izi tdifi°
erre precisò fccu ndùq u ide rgo ratio &ii
’
ercnrize ,qu a: di u idi.t u r ,é ou u en it iìmpl icitcrm i mem
pra dî ìl"ercnt ia ,
'Ct v r;
,con il ittx it prx dicabi ledid’
crentig ,
di u idatu r c u i analogicein i llu tria°
pt0b.zn ii licet i lla tria fint fimpl ici
.ter,er v u im ce ptedic abi li a;ri ò rg:.
-mE(u n u fimpl'
î eiter rx dic'
aldi iod;fi ef cn tire, eu m f o la ifi
'
creu tra prg
,pri f sima przediectn r:‘
n qu ale gm'
d,
a lia: en im di f f erenti :: n u llo mo
gra di€a utu r erg o cti a
î
3 70 Qne/Ì. .6 Jfikrentmprppzìo dgrùknt: .i n ra tione tem;predicabi lis lola
propr i;l°
sima pertirict (implicite:adprx dicabilcdi ii
‘
crcu tiz.
r95 Q_nodamerà pmdi f l
-à' div ifio lit adu q u ara ,mrcr tx eo ,qu odn u lla efi di ii
'
crcntin;q u aznoi r f at iard ifi
‘
errc.ve l pdf fc,vei p accideu ì ,fimplicì teeKi licfl
'
—…ve {ec u nd u in
q u id :…Ted l'
u bhis . eomprx hcu du fi‘
:
tu t difi‘
crentin.cmn tn u n is ,propfim-a u tproprìl
‘
sim a emo n u lla eli di l'
.
f c rentî a'
qu a: non Fi l . comm u nis,
pmpria ant , ropril‘
Sima . Accedîtad ba:c ,q u o omnisq u a du bìmmr,adq u am c x il lis perrrineat ad a liq u am cx illis redu ci.tu r;nam propria pa f sio ,vtwfibi lìi x s,redu c imr ad
‘
di i’r'
ercnti am propri i ,l icetenim ei lîbiliras non i irfc ipî a!
magis min u s f u fcipc°
m ramen
m agis , m in u s non indi cator àPorph ido q u id necefl
'
ario ex at'
tfi,iedpu rè permi il
°
u m ,àconcepm diff a enri x propria: q u i c li entia l itcr
cou fii i iti'
ohxm in co q u od fit nc»
c idcns in fepombi le: D :flè rèmìa a u'
v
tem individu a lié redu citu r adpro
pril‘
sim arn ,q u ia f acit’
a l;fmi iìm plici .tt r,& oon&i ru it fpcciem non me.
raph iiieam ,f edph 15cam, prov:
à parte tci ..Sim‘
lfra di f f erenti: ,q u av u a Perl
'
ona difi‘
ert in div idis aba li a ,eli propri i
“
sima .nam per eam;v rner metaphi lî efi confl it u tiv u m ,
dific rt Paterà Fi lio lic‘
ct Pare:non fit .:lìnd àEi lio , f acere tamen
j là:d foij m eli propri u m di f fe rent
ri x …proprilèimm,qu meli difi°
eren f la
t’
pcc ificn a u t n atu ra: f ee ns i ll ins ,
q u e…tantu m eli di iî crentia periou alis.
r96 N ec contr.: c in imodi di v if ion is boni tag nrp bf iat .
'
qpod n . .
q u a difi°
crentia ,‘
1/tdif gtegan'
v u m 'W'
î ue li cohmmu nis,propria ,&propr im a ,n am rc fneé i u h om inis el i comfi l l i ll îà rClPCQII Cign i cfl: pro
p;3;, mp: £l u albi ef i propens ima . Nonobj ix r nam difi îereh tia
'
ea ì
dem ma u rinlircr porei l c lic con :
m u n is propria propri;m a e x
hoc enim lol u m lcq u i tu r q u odmcmbra
,dividentia non fim en ti ?“
tax iv‘
c diliin é i o, non tamen q u o dnon Gu t form a lî rer diii infl a , q u odf u fiì cir,vtdivi f îo
‘
f ì tbd nar97 D if crentùrm igitu r propri i
‘
.
am , iu : fola confl itu ir terti u m.
predica ile q u adriplicircr dif iî n îv it l"orphiri u s, i u x ta q u atu c r, u a:'
exercerm u nera habet enimd \?idcregcnu s,conflitu é rc f pec iem ,e!
”
i'
e ra tionem diiiîngu endi vn u m oba lto ell
'
c in l°
u er ra dia bilcmde pl u ribu s V u In primom uncrc diflî n itu r c f u 4pre M u r: f aP.:mt èn ,qu efinrf jîbcoa'n tgcw e
‘
: fi !bi°
ccu ndo verò,ell id,t’n
‘
qu ofpec fes cx .
c cdirgeu m;( ubtertîo efl ,qu a dificmninterfi
vfix grdn (nb,qu a rro den iqu e
dîfiîn îmrdificmntla; u e f rcdicmdeplrm
'
bu : d:[ ef mtìlmf j£m e in ca qu adqu ele , fi n in qu ale
'
qu ìd,’
Fu mm pate!lin l
‘
eu i îbil i ,qu odell dî fl‘
ercntia pro
pri l3 im : anhnol is : fcpar u ì enim ca ,
q u se f u nt i'
u beodctn genere v ive u—tîs c itqu o an im al ex ccdit vive-ns ,.
_eli infinper id qu o animal di f f er :.ab a li is vivem ibu s qàa: . an ima lia
non f u nt,& deniq tie°
eii°
prx dîcabiyle nrq u aleq u
'
ti dohomîne, Equ o,
qu i fget iedifieenmt…Sed
:‘
l ì f.
donatîm ìs;nam“
adx q u aù f u mprmf pccîcs inclu di : animali taté etiamu & cfl mda x onvmìcndî ,aoq difrendi .
J l 3 1zo :'
…Sx’en
'
u eopponas. n î}$
g rzdîcabì libu ?particu la dedz'
flè rmtibu s pecx
'
e v el nu mero intd l igîtu :r
dc'
fi°
ercntîbu s…intcr (e , . no u ab»
a liis : ergo pari ter iu . dìfiî nitioncndîfi
‘
erentî x .
fi mdamcntu m rc]arìonì q tem;pt: .
dicabi lis c it convcn îc mia pl u rî u'
m
in vm ratione fi c îcntc oa dìfi'
crre :
ab aliis , qu o f u ndamcnm . cx tcm
y rzdìcabî l u non a u dcnt
fola dîfl'
crcntja ba ir diper prx dîcarî dc lu ribtxs
tdìfl
‘
crcntîbns geci_t.ab al î;s .
m a li conten t…a u t. individu a ill;ru m fic@n î litcn. a dou la potcltgò fidctan ,vcl pcr ordiùcm ad (pt c .
eîcmhomin is,qnam aonfi ìmìz,vcl’
pero rdîn cm
q u a: [ u nt i nf u îou nal is fpccìci . In.
î rîm u s, an dìfi'
cmmì a Gt vni vera lis pa o rdine…ad f p;cîcm cx ipfi confi îtu tam ,c rolu m per ord î+
nem ad in f'
cx ìora f pcci c ì,iù go’
odu ‘
bio (it cu m m mm u n i f emem ia .
ta le,ef tf u ins , f a i u s confli
tu ìmr -
perpc
t;f pca u m …
ma
r
d (ibi in fe
rîom.Mina mi y eh .q u od nò cx
« ditu rà cfifi'
crèti a fcd ada:qgatu u
oùîìla ,noa rc f pît î tw diflèrcntìà;'
vt f x&i îùf c rì ns ,zat f pcclcs non u n
«W … th Jì d
Hwt. .An ràflb‘
tfl î idfitmiràfi lb,0 v.
m r cnmi]ia , nam-(pecies &difi‘
c f erentia: re i°
pef l u fpecic i ergo c ii;.
tentia di cu ntx1r :d conven entì anx v niverf a lis per o rdmenr ad
m q : ben i: valent ell hom o ergo
rationalis, converro : ergo dife
f err a ti: no‘
n re îpic it l‘
peei em ,vr ii
bî in f eriore…. Confirm? Vniveda lc.e f i vn u m in m u i ris,& de m u lris ,ae
eroî nde eon ii iru i ru rper refpeétu m
adpl u ra fed fp: cies,q u am confl io
t u ìtdifi'
erenria . tant u m ef i vna fi
ca r ip£l di f t'
ercnria : ergo non c onf
ti tu i tu r vni va fi l is per ordine…ad
1 05 Sr'
dì'
c43 , q u od fp: cie5 d i
v n : f onn aliter v i rtu a i iter tam en
eli m u ltiplex q u ia confi net in po«
nem i: pl u ra in fer inm ,in q 1;pote&
dividi . Cm efi . N mn . vn iverf à ié
c onfl iru it u r per ref"
e&u m adpl u raf orm a!irer : ergo (f f pecies non…eli
pl u ra f orma li ter ,di f erentia nOn e f i‘
v.niverf a lis per o rdinem a d fp:
c iem . Pru h . m t. tùm qu i a»v niver
fi le confl itni tu r per ordine…ad
plu ralirarè q u a nn’
n fe non haber:
£: d fo iqm pi u miitatem f orma lem
i n Fe non h abet , cu m q u odlibetùn ìver fa ln —Ii t virtu a lirer in pa q
tentiq plu ra , i n qu : div idi p‘
ote&:. ergo con fiitu i tu r pà f ef pe&u m ad
pl u r a f orm aiìter. Timr ch'
m q u iaton f tim itu r i? “ ref pe&u m adplura q u x refpieint…vr f u peri u s : fedv u i verf ì ie tantu m;e&fixperi u 5 ref
pe&u pl u ri u m qu a: fint pluèa f ormaiiger ergo idem qu od
prin?»106 Ob?jcîer l . D i f ferenti : efi
d em . Confirm. D i f f erenti : ct
cfl'
e vniw rf a lis per ordinem ter
m inii;qnem immediatì u s refpicit,fed immediatins refpicî t f ped em ,
q u àm in ferio ra fpeciei,eii nze ref
pic iat mediante il la : ergo ref pec
tu fpec iei .& non inf er ioru m i ll ins
efi vniverf aiis . Confirm. eademmodo , q u o prx dicatu m dic itu rdef u bieùo ,prazdicattrr de omn i eontento (u billo :ergo eadem modo,q u o di f ferenti : przdicatu r de (pee ie prx dieabitu r de inferior
'
1bu s—f
'
u b fpecic contentiszergo vel de inf erioribu s (peciei non predicae.v t vn
'
i u er f ai‘
xs ;vel 9: vni u erf alis
predicatu r de f ccie .
107 Ref i n iii ing,mnî . vefpet&t u c u i u s vrfi6ì ex ercet
m a n u s difi'
erenti x : conced.m ai .-re(peétu c u i u s , anfibi : tarli: neg .
.m a î. 8ca licata difi in”
one mi n.
n eg. con
fig. nam
m u nu s d‘
remix etiam refpefi uf peciei ,cu m tamen i llu d non ex er. cent per m odu m f u pcriori s , f eti4 is c u m ipfà fpceic neq u it‘
=e e .vniver f ai is per ordinem ad«i l lu m . Ex qu oad confi rmat.eo
.dem modo refpond. difi ing . m a
ior. debcr efi'
e vniverfo.iis per or
.dinem_ad termin u m ,q u em wr
fibi i :f m'
arem i mmediatî u s re f
it , conced. md a r: q u em v t
cqu lenr immedi a ti u 5 rc f pî
c it neg. m aior nam perordinern
ad term inu m nem difi'
erenti l .
mon re
îìe î r,vr (ib î n f cri0rcm ,n u
110ma oefl: f u pc ri0t , ac y roîn de
B 4 mc
M M W WMMpmù’icabilà'
efl'
é t ri f ìbilis :’
ergo i fl hOCÎ1ùdde.?
abefl'
e per rolam negationem nc
qu it'
accidens comm u ne difi'
c m
proprio . Refi n di li ing. antee. poreli
nega ri ri fibii iras de nom in.
non .pendem ab(o lu rimdo ram a f in non comem'
r: hrm '
m'
,
te “ M iani -d u f fc qu în îd€0
pmprietaresn dn‘
'fîn t na m etiam pbrcfl:
ablata divinirns . tbnomin negar i dc cli enti:: mer‘aph î li caCor
li rat: , eam Compex: ex igit efi°
entid vi , vtetiam ex a£i i u e ncger u r de,i etiam potef l vere nega ti
<: a”
u od n igred_
înem cx igar‘
,
ii'
no,'
no afi‘irmetu r Oppofitnm ,
idefl , orvnm efi“
€ albu m , in n u l lo
rzi u dî'
cat,efi ì nria: mt ta
ph ifica:
Èorvî ;de eli'
emia au tem m eta
il temperam ento , feeùs orta en ph iliea hom in i s nequ i t negari emi.
ei u s . przdicatia @eeificis , &qu a genda ri fibili‘
tatis“
, a u t conc ipi ho;
liter prope'
ih rn u pmdieatis fpeei mo f u b opp'
ofi ro’eontrarìè predi
'
.
finis neeefl'
a rio orfrnn ;& idemdî’
eato , q u irf meraiahi iicè defl ru anmcima s de bipeda litare qu a nee ia h0m inrs .oritu r grado fp
'
ecifieo hominis,cu m a1îys ab.hom ine convcnkfl , A. R W.
nee à grado generico aninra lis;c u m pl u ribu s an imalibu s non ob
i
petat fed orimr à tempera’
menì
î 0'
& di fpofitio ne organ ica , q u a & Ickm‘
comm u i
f u ne pfi nc ip'
n m ateria l ifl indivi o ne difiî ni u it itiAnand a . Hino abl
’
ol u te dicend: Borphid u s, p m: :fi mt accidentia comm u n ia
‘
, nam advertes
lie‘
erphif ic ì non-
,poll‘
u nt adell‘
e, qu od*ly é r non di aed piendu m
abeti”
e , po f iimt tam en metaphi li coprì iatiu è , rep u gnatenim q u odcè , ch iedi ne n egari de efi
‘
cntia, a cc idens ad fit f imnl'
deii'
r f edipf a n u taph ifi cè lilzi
'
a q u omodo deber acei i diiiixnci i’
u è. Ma l f in eEntelligîbnr;vr&atim coni iabî
‘
t ,
“
l’
y anfi r, f i ne lit aeeideris ,no delim i‘dfflî’ (l ‘
abefl'
e pOl i tnni in di f fifi i tu r fi xbi'
cfl trm , in qno l'
é nfl : di u na;«tione aoeid: ntis comm u ni 3
‘
. fl iiid inec n venî‘
ens non
Sr'
dz'
64 r eti ìim'
r îfibili’x congiì iu m oddifi î n iri
'
o trad1cas poteftneg: r i de efl
'
entia hom i m flperop
‘po n a
"
.
n ig,na mn f u ,q no D eu s=I? p
'
aran t zm; Adnan" .
r . qu odpan iò
w…w… , homoa a kfinu avu n u b anoò lr
c u n'
rm’
wm,dt dìu im fl, ibn : for
m : ,òcf u ppolitu m vel
f o lan rione
tionali modo locu m habet etiamin en tibu s rationia, im e qu ipecoritreta,gew [prc diou a r f orm am,
& f u bîtraà u m q u f teli'
c fe
pn abile a forma ac .q u aiìrea liter di li ìnéh
'
t : hce a u tem con
ties«Ex trem a ( u ppo-nu m ro eo
em ,predicatia d i vera re con
fi ngir, c u mprcdia tu r concretamdé concreto figu ific
'
enn f ovma9»
in eoàem l'
u bie ex ilientes nam
fi eoncreta ( nnt fi xb&anfi a lia , idenr
VCI £
D lgmzed by Goog le
cretama apififia defi u'
: abflmr‘lis,
prima pars rationeD . Thom x f c . 69. Ex trem a.
edi catia nis a rma ti u a: verzedeo
xt f u ppa nere pra eodem'
: f ed coe
aretu m phi f ic u m , òg'
e ins abfl ra é i iîneq u eu nt (u p
cponere pra eadem»
ergo vnu m altero p equ it verb
przdicar i . Pra li . m în . € 0neretu M‘
fi pponî tpro (appetito, vel f u bflra&a ,ei u s vero abli raà u m f u ppon it:
pro l'
a la f a rm a :…f cd in concretophi licis,f u ppa li tnm,li u e f u bfiraé h
’
x;di f f er: realiter à f u a f a rm a ergo»
ca ncretu m;8c abiira&u m non f epc
pon u n t: pro eadem .
13 7 E x qu o in f'
ertu r , qu odli x prgdieatia nes ,M a ira: efi homo,
-
‘
e oanverf a homo e}! bm m’
m, , i i
m il iterqu e hs e, a’b:doefl clbu m ,
bconverf a ,nlbmn efi albedo, f u tltpr:dicatiòne5 f a lk;gnia
—id , pra a a .
fnppon it vnu m ex trem u m ,
'
c
maliter abc o, pro q u o lapponiaai ìùdina xn licet in prima …plohomo anna
—.p er {irma fl to va
per h u m merla tu ra f u pîpa firnm tamen aditp c fic m u ltim
mm diti ìrremal iter immatu re abW ikio……PW"
'
Art.‘
siDeprdJicatîonièu lfadboerell at pra abi
'
rraà is generi»
cis l'
pecifi c is
ex aminate, nn .etiam in l‘
eu f u f a r
mali vere Prx diemtu r .. pro q u o
fit.Ten ia
gm :rìea v ey ì pr.dtcm win [mj u aria;.f ormali deJrfiraf l
'
tsfi ectfici i ,vndc lmprzdientia ne3m
'
m cj} 4m'
mgf f
m ,albedoe]? color, f u n: in lènl°
u f ots_
m al i vert . Prob. Prx dieatla con
«cd eneriei de fgecìfica ell in
[e nti : a nn ali ven . vt coneeditu gtbomnibu s vnde hc;prx glîcatio.
nes,homoej} 4w°
m4 l , a bwu efi colo?“m , (nnt vera in (
"
c u ra f am u li : ero.ga etiam in l
'
cnl'
u f ormali ell;vmpr,;dimtia abitn éki genetici defp: cîfico . Fwb. conf eq . Idea pri
m u m ettveru m, qu ia p mdìt u mngefi de conceptu q u idditati u a i
'
a
bic&i :d imc eadem ratio m i]ita t
i n abllm£l is, nì m animalims d‘
t de
cone u_ q u id.dita : ivo hu m anim
tis '
. tent mmnal -eil .de—ea qeepm
q u iddi tadwto hom ini$ze rgoh con»:c retnm :gem ricu m …miicztu ' inf en f a forma li de@e
pgifi ca , et
Fiam
: bl’tmà nm generic u m pm dicàu u
Wenl'
u f a n n ali dei'
peeifleq :
,14 3 Confirm…Ration is in qu a inferior;vnia a ce el
‘
.
fentialiter conveni u nr pa tefi dei l lis vorè & f
‘
a rmaliter prx dicarl (ed in :m im a lî rate caw n innt
vn ivoce glh u h lh er b…n itas,òc
Equ iniw : erga g nimalims vere,&f a rma literpa :dieatu t de immanitate ,& Eq u ini tate . l’rob. m in . nàm
i n primis ani ma litas eli de efl'
cm îa… tis Eqnînî catis dein
8 3de in anim alitate prx ci f i
'
a difi'
c .
rentì;s n u llam in m u a lìta tem hdd
bent h u m an itas, qu in itas: ergo
conven i u nt in anim fl itatc va iva
cè efi‘
entialicet .
Pam ex his qu od ab.IlmCta difi
‘
ercmh lia . verè itiien f u f orm ali prx dîcentu r de (pc
cîfic is“; nam hs e prx di;a tia ,bo«
mo efi m ìwab’
s efl. pr.: dica tio Vera i nti
‘
en f‘
n fa t mali ;erga efi ve
in in fen f a etiam f orm ali lu x e,
idea enim priefl vcr: in f en
tanìen identificatnr adeq u aìè eu mh u man im e e um ,an ìm al itas —i
’
m
lnm ,obie&ivè lit pa rs h u m=mita ti s — in re tamen ell: etiam ip _
f a ratiom l î tas ac pra inde efi in
re tota . h u mm h s .‘
Er qu onon i n
q u ad non fi t …vera in f em
2rt.t i‘:K :M ìfiohed ìgqfi ,w 3 89
M di ìu r:M‘
qu lz aafl u… en,—q u a
:
no tu n : infimbxe&o;q ,mì ef lod f
: ùtu f , in f a fi iee? owrd«0°
/f mt,'
bbmb’
;blì tth tM ìetib f u fi ,tit n u llo
v mdi tu nru r/‘
u bînf î agv tlmot: a lbf palmdrficbiefl odir u é f îtf ,é g
’m# etìw
Îfl /u bietî o, -Vt albu m ;*df ìe dtn ì4u e,
hè: in f abkfl a {u n t,h tt de'
v l lo d u m
tw —f u bî fdî ofl t Pe'
ttn s
tu .’Su
‘
bìefi bdn tali u d ell , i°
nbmiio*
nî s in qu a a liq u idex i li i r
'
per‘
mbdiî m a cc idenri s;a li u d attribu ti ònî 3 il lu d nem pe,de
"
q u a a litîu î d pf i dican u .Cfi -er
'
go a ir Ph i òiofih u s a liq u id cfi'
e,
v el non ef f e in f u biea o , loq u jtu rde ru bie&o i nh x f ìon î s loq u itu r
vera de (nbieà o an ribîirion i s,c u m a ll
'
erit,ali u idprg: dicari ,a u t
non pre dicati e f u bie&a .
n ? fig;eì ,q u z dieu ntnrde f u bie6f o ,& nò î
'
u ntm l'
u bie f i o
intel li it f u blian tia5'
vni u erl'
a les ,
h oc e'
.genera .& f pec ies predi'
c amemi f u bl‘
tantiz per ca qu a:
( u nt in f u bie&o ,& d'
e f u bie&o dic u ntn r lpecies’
aceidenti’
nm per ca u a: nec
[ u nt in f u bie6ta nec de ?hbie6i odicnntu r , i ntè lh gi t f u bfi î cia s par
«»
ti colare»: per c a tandem q u e in
f abi e&a fitnt,i'
ed de nu llo ( u bic
£to dieu m u r , in tel l igì t aceidè nti’
a
p adi cu laria .
t6 Cin à hanc diu ilî ohem ad
u erte primò;in ea qu antor contin eri di u ifi a nes :pfi ma .eor u m q u i
f u nt( in:el lige dire&è i n pre di cam emo .per q u od ex c l u des à din il'
a h u î u s din i lî on is omn ia incam .
pleta,v tm ateriam , f orm ìi,rentiasì in e
'
a,q u ic font in f òbl'
eé‘
tò,
ninino eltana loga , eùrn fit emi :i n aeeidens ,& f u btlnnri4m;î emmù m ru nvèyu t lu nn i a ea , ql xa! ni àcu orin de tu bieà o ,& ca q u : non'
di c u ritu r'
de f u bie£loz u .: di u i lioell: f u bie&i in ac èiden?la ,c fi fi tdin i lio entis in vn inc rf a lc ,
'
p a rtibu iad .fi :
-fi aeornm q u a dica ntne
de f u bief io.in ea q’
u m(u nt in (u bie£ta ea qu a: in f ubie&a non
l im‘
t;& h ace ell a cc idètis i n l'
u bic£ la ,c u m Gt di
”
u i lio vni u erl‘
a lls inf u bf lanelam ,& a cc idé s . a rta eli:confirm , u adè n u l lo dicu ntu r inea qm
'
: f it ih f fibie £i o ,& ea q u a. non 4u nt<in f u biì fiì o;&hzzc etiam
porcttdici acc identî s in l‘
u bieé'
ta ,cù-
n lit di u ifio fi ngu la ri s in f u b«
fi antiam .& acc idens.
17 Adu c”: z.qùod c îi dini fim;fi t res pa nibi lis in ea dem pred?c2memo ,dmî ,vel nò dici de ( u b:ie&o intel ligitu r q u i ddîmri u
'
e :
pre di cationes enim di teé l :e intu ìi dem przdicam en
‘
tu m l'
u n
din tinze;q u ar“
è «a e di x i t
f a ph u 5,ha c a lbii de nu l lo f u biecà
t'
o polle dici ,q u ia li cet po f sitdicide Petro ,nò
\
t3 m ì‘n q u iddh ati u è .8 Adm r te 3 .N otitiam h u i u s di ‘
n i li a piS p ra;req u î ri'
ad"prx di c x'
c u m fit (eri es predicaroru msqu or nm a lia f n nt l
'
u peri aal ia in f erior:
’neeé f l
‘
a r î u mfinir prem in ere na titiam eoru m ,
q u e dieu ntu r de l'
u bid i o , eo -v
rii q u : de l u bi e é i o non dicontu r.19 Regmîmq u as i n terrio capi
te traddi r Ari iiote lé s f u nt du x .
Prima e'
l'
t
q u ì!: port r .
pmdicamenri.,
JH
7
aiu i lîòno '
. il ?“in d i;tl ib Phi lo ibph u s c ap… h ui u s l ib. debem u s prx ru iq c rc gi oti t iam : .n logoru m c u m c irc i
prx ùtam di u ìfioncm non mo
dica Gr di f dw ltas in d ecem cn
do Gr u è vni u oe.r, Vel a na loga,,-iq f u pèr prx l
'
eu s, do&riq :t .fig
nece ll grj_a y ,
a lri è ad î ntelligé ti:Vu i u 0cortl rr: :zqu i u ocoru m,
qu oru m d ifi inirio u es dedim u s.
Npràa rci c . r.ex Arifl q tele.
C‘
1 3 Ana logia nomen efi Crmmm n ifieans propor;iou cm ,fi :nc :proport
’
ronal itzrcmeefi a u texrz,pr
°
oportio h abitu dop a ia : q u a nti ..
d al iam , v t G compares lim m ,
a d lineam : proportioml ita; vero e& babìMda ropo
*tio…vefi dica s ,î ra .i‘
e h a ere du odn im ad lex ,fi cu t l
'
e iii b‘
ént ig.:nor
'
addu o,»
And 'oga atrcnta‘
ren ifi .
garaper nomen,dif ìì n iu nru n n o.
ram m mm cqmprm u
fi g nf . ata , par ti:» e}? a dm : pa
gi n di ver,£c. D edu c iru r . h x c di f fi
n irio e: At i i‘
t, 4 . Metaph . cap.
;ex r. z.5t 7 . Mera pj_1. cap. tex t .
-
x s. £ r c omh r primo per camnna! a u
r fi om ipa‘
r i‘
ed'
anq ògà: :n logara,ideikgeg 11: f u bf u u t no
tn i u ib‘
u : .Conittt l'
ecu ndò;mmlo…ga u l
'
e'
media inter vnl u oc 3 ,
pu rè a q u i u oca .cìu n dc h is diu erfi u ta p ,&de i lli s p u tid pcnt va i,tatem .
m y Ana log ia d i u îdîtu r prìmòia
'
ph i lîcam , é c logicam : ana loga
ph i1ìca l u nt,gu orwmmmm com qm r ,é ra f ia/ìgn ìfimta efi rmplirì o
tèrmdm in q u ah tì r pa rticipant;v : an im al ,q u od nobi li a ri modoext in hom ine,qn i in Eq u o. Ana
ga logica l'
u tit , :5
m m é »_
ra£ ìo
fi mmùìm qu id ,f d ? " f ama».e! m a li,
m edia na : (u m itu r h a:cd îu ifioe x in d. m
‘
. q .
a rr .z.ad | . Ana loga ph iiì ca l‘
u n:
f ec u ndùm q u id ana loga (im .
pl iei tè r vn i u oca;wu de à D . Th .
vocanrm ana loga (ec u ndùm eil‘
e,
non f ecu noùm imcntioncrn ;;
q u ia imemio , f cù ratio :ignifica
przci la'
ab in f erioribu s omnino efi eu iem ;q u a etiam de ca u f a
dic u ntu r ph ilìc a non iogica ,
q u ia agu d‘
Logic u m .q u i con i u gio.
rat *rcs'
c u ùr p rzei fi u n : n u llarn.h abent diu erfi ta tem l ic
‘
et eam
h abeam q u oad Ph i ìcu m qu i rcscon fiden t v r a pa rte rei c x i llù u t.
D ic lm ru r a naloga ana logia ph i
Gca qu a libet pr x d icata l u perioo
ra p r :etcr f pec.iem infimam :q u îacùm f o l ecies imìm a pa rt ic i
peru r e q u a lit ab in f erior ibu s, .
(01: Bi t! efi vu i u oca m i u ocatio
nc owofi sa=amio'
.e ph i ljc x . Ex
i n f eres qt—»vr a l îq u a ta
fi;l oj cè ana loga, non inCC4
“… è ? m a u u.ò n lx l tl l ,.
3 9 3loc è rmwm ,q u odnon 5! m a nn
& f on s ad ri u oa ita (ebabont cor m ero .fcdm u ltiple x in i l lis:km a;
ad t Bam ad fi l ìosrfimdu qu od vw av non debeat dif fini rl
n omam , cor fòa: &‘
Ba rerl gn t
anab ga ptopq a îona li tatìs, vc laga idoan;u r ha c nomineW ar”—u{23 0 HM‘m ad‘vtrn propo:
tional iratem pofll: irweniri in m i,
u c cia nam ric u t le haber an imal
«h o
r atione anim
eq u u s vrn ìfifl ntu n han nom i ,
ne x idc,m 1…o Qu i
bn f c u mq u e .a liysp v t nom ine vni
noco dengnanru r ) non…[ u nt
lega-
proportional icatì s , fcd lim p
plici tùr vni u oca…s r .
’S u bdìmà i u r‘ an a logia pro
pdn îmfl li ratia, in ana logia…pro;po rtla na li ratîn
im pro
pria-A na loga proporriona l iraria
p mpriaa l u m ,q u iàmm ha fi gfl ifi cg.
n per mmm': onm ìh prop iì ,Ò abfi
q u a n nu />M a . f u na
òamm u mt.q u ibu a r ario
li ne : : , Sc dou w s con verti ta iq u e
metapho rs…Ana loga proporn e ,m l îtat i5 im proprrat i u nr , q rf a ndò
m io fign ifita ra per nomen con .
weni c m:i paopriè , &, a l iys meta .
phorî c‘
e : vt ridere tef pe&u di omnì $5& pm l î . Q
?. g r r .
f
Q_
lìamm fi fi( ìfi fl a Nbî n
, rmmerantu r pray-im m a nac
ru m «proporriqm litat is pro;
priàrpv lma rogu od ratio fign l h ca rai
pef nomefl lic ia omnil f u a intrlm
per a lreru m : qu ar ta q u od po lsldabltrabi con ceptu a, c is al iq u amodo comm u n is
A RT. IV.
Ol anda»: e)? qtmd cùnr.
. ana log ia Log ic a d a
qu a tanti:…efi fermo ,. in Cou ve
n ic u ria c u m di u erfitare i ll u d el!
ea u f a ana loghe q u oò é lbprinci
pl u m ,& ra tio ,obq u am ,
ra tioì‘
còù
m u oia pa rtic ipctu r ah—in f c rio? ibhù
w i n di u erlìtate y
3 4. Pr ima tM tlt.lflg :8d ddenti:: j afi9cicm
'r‘a afl
P—raedicatu m i llu d dic—if ùr
de: . s q u od imbibitu r in—fl ti ifi i9
difibrcr.tîq9 fi reru m'
rn f'
ttioru myira vr de il l is f orm a li ter pre dice
}
fierlm u a ntfl lu rf i c fle
ra tione :-Fola tmhf cend
_efl ii ìt
(u f fi t it '
, wt ratio‘
rrankeddèu s'
liz
pì rtim l eadcm ,-Ge partim
’dfùe‘
fi
f a rorgo—ibla i l la {u f fi c i: ;
‘
Vé ‘fi tana loga . Prob. anté
'
e . ratio î ral'
vf l…mn lis efi , vt ig ea edsgv c
a n ne
3ma io ria. convenienti .:
concedo min .intergfl u à neg. m in :
Iin s ,en im f ac it . in
pl u rib.g5 convertite…q ai a f zc i r eaconven ire nedùm in genere fed
etiam in dif f erenti;: non'
tamen
f ac ie adeò perf e6tè c on veni re;
q u ia c ima co ip(o q u od f a c iaecò:
y en ire: in dif f erenti“. f ac iar etiam
difl'
erre ,non f aeitfim'
lic it‘
er con .
Vcni re , f ed pa rrim di cm: , pa r
tim con veni re .
4 4. Ratio m etaph ificè
compo f i ra ,vr anima l non el l l u is
in ferioribu s ratio conven iendi ,& di fl
'
erendi : ergo m u lto m in u s
ta rio l'
imp lic i lsima , q u a lis eli ra c
ti o tranf cenden s. Re!p. u od ra tio
tran f cendcns etti non rt compo
(i ta ex genere difl'
erentia non
e il fimplex (ed acì u i nc l u dm ì .
i n f erioru m di u crfi ratc rn va de
non m,i row q u od f i t ratio co u ve
niendi ,& di ft'
ercndi potior i i u re ,
q u àm a nî m a l;q u od l icet (i t com
pofitu m ex genere . di f f erenzia ,ì n fdriom nn di u erùt1 3 nx aa n non
inc l u dlt.Obìj rîer a . Ver u m e fi «anf
ccndens refpe€tu f u oru m inFer ia
mm;& tamen non d i ana log u na ,P rob. m im
porc u riam ell'
e—vmm f pecifi
obze&u m eilè:°
v nu mgeneri 0 oCè : VCpeter rn vi f u . l‘n i u s obi e
9455È? .002W pf i ditl :ì entìtìela m c itco lor
'
;itt!Rat,efi
'
o vnam fim pl ic i rèr
e lleVn u m ana logîcè .& f cdùndùniu id
’
: l Vt en im'
potent i ::li t vn i u erf a l is ,
'
q u a ii se
& u s,‘
vo l u nfia s)
q u od omn ia oble&a , ad q u a: (e
ex tendi t conven ianr in m a ratio
ne , q u a (it prop u rriom l itèì ea;
de nOb
'
ijrìer 3 .î fl fc riora an im a
i îs c 0nven i u ntGin p lîc itè r in a n i
m a l i ergo in ente q u od cll'
de
eòceptu a nima l is. N eg. rou /eq .q u ia
l icet ons (i t de c onceptu a nim a :
lis,efl etiam de cònceptta rationai
l i s,& ca ,q u : conveninn tiî mplic i*
tèr in genere con ven i u nt lìmp l i «h
c ir‘
er i n eo q u odell de coneeprn.
geh eri s,n i f î fimu l lit de concepmd ifi
'
crenri x .
4 7 Sermide rq /ìo. D epen 4
dentia i n partic ipa nda r azione eo
m u n i eil f u f fickns c a u fla anale
g ix . Tradim r à D . Thom .q u i
pa rr.q . rg. art. 5. 3 . ex
dependentia creatu ra: à Deo in
rat ione entis in f ert,cns c f i‘
e ana lo
gu m ad De u m c rcatu ras ,
prob. Tu ne dependent inf erio r:
in pa rtic ipanda ra tione comm un
n i ,q u andò ratio comm u n is (ign i
fi ca ra pe r nom en ,h oc efi ,conc cp…tu s obieé
'
tivu s , i'
cc u ndùm f c pra
c i i'
se con1iderat: : s inven imr i n
vno dependentèr ab a ltero : (edcùm ratio fignifi cata per nom en
i nv en itu r in v no dependenter ab
a ltero , efl partim eadem pac
tim di u e ri'
a ,
°
se f u bindè a na loga
«go dependen fi : in rmiou e'
com
cca/2mbgia ? 3 9Îmu ni partic ipanda ett i u rnc
‘
rcns com e…—u s A mi fimplich èrc a u f a Tu m , a lteri l u c u ndùm
o q u id non d i
gu ia ratio , q u a: reper ita ? in m o il lis
“
vn iu ocè comm u n is . Maierependentèr ab a ltero non ell verò :pmba wr
'
q u od conu en ît
omninò di u er f'
a ,Vt de le pacer, va i
'
ra ti'
one habitu dinis ad i lrenec ell om ninò eadem in v u o… mm a lte
'
ri'
proptèrî f e
‘
con
ln a ltero . î à q u ia idem à f eipl
’
o u cn it v‘
u i fim plic h èr‘
afi è rinon dependet.Tùm
'
eti am n ia f ecu nda'
m q u id f ed ratio , q u aera tio , q u x fec u ndùm f e con de
? con u en ir vn i‘
depe: dentèr ab
ra ta inu eni tu r im ma ou m depm a l ia . conu en ît v u i ratione habi
dentia aba ltero ,non pa cof i prmf ra din is ad a lter um &? a lreri
di ndi a dependent ia f ab a ltero . con
u od°
a u te u'
x pra:i cindi nequ it à a l io .
pendenzi: zb a ltero , nec di a l
n erlî tate poteit omn inò prx f cin ex e
d i .cinn dependenti a diner[ì ratern
ell'
en tia l itèr incl u da t : ergo ra tio
x reperiru r in v u o dependen
$ abal tero eli pa rti rn eadem ,
Pi t t…d î u c rf aRatio connen i é s
&. a lreri’
f ec u m
ell vn i u 0ca ,
{ed
a n a ldgzn ac ratio q u :e r e'
r mr
i n v u o . depend_entèr ab
cpa ltero
oon u en ir v u i :împlic itè r, a lteri
f ec u ndùm q u id : erga non ef tvnì«
u oea .f cd a na loga .
‘
Ma ie r c rtcer»
q u i a , ea q u x non p u ricie
pant . lmxpl ic irèr» aì iq u fl n‘
ra tio
.nem non ( u n t idenr fi mp lici
tè : i n i l la ratione; hom o enhn'
&u s . hon e& vn u rm'
; &i nidd n
h plicir‘
er im rarione .Bom in is
vhìo q u i a°
p ort i eri Ji n»
ipli é itìzrrhorn o’
, fic u nv i rmg: lTùm»Qa ia ideoa u nr no n ef i va in
'
o
an i
m a liaî qu ia . f a n ita u £ o:: u en itfim plid tèr anim a li ., (cc u n
dùm q u id mcdîcxnae : ergo ratio
nen i t e ll i:
f an u m : er o qnod connenk v u i
ratione h 3 i itu din is ad a it’
ettmi ,a lteri pro tèr f e 'eon u enìt
Vn i f im‘
plic ir r ,”
a lter i l'
econ
du m q u id. Mii: . î? erò ob..
Rau
tio u x conu enî t v u i e
peodem_
tè r a a lrerd ;iei, à"
q u o a tet- d
pendetyco'
n u enit;pròptè‘
r ma , aiv ero q u od
'
au ala lté fo: =dcpendet
con u en î t ratione‘
altcri u s'
: ergoc onu en ît
“
vni £ h tki ne'
-hn ifi d fl
n is ad a lteru m a lregi —propi&f é .
“ ln s u”! n
a,b awd"; A&u s'
paoic7pnrrationem (im m u ne-n
'
a”
q u a lita tî8
adi pcndontèr'à pote nti : ta
m en taria“
u ai iràrisw î q ocè pt?—ca tu r de a er
.
Èd
'
ependcm î a v n i u s ab a ltero
pan ioìpandoi
‘
aatiofi c co m
m u
't .5.dn ratiocommu nis 599
Su arez, Vazq u ez Hni tado ,
'
L'
e -À
A RT IC. V. c ,A lphonms , pla tes ali'
,cò.
tra . Sc0tu m ,Mcrinero , Ly cLe rfi ,An laga , lq icrdo , P . LinceQgi ros.57 P r imu m f ententia: nolirz
fi l rilda t
gronmm eli a u thor i t
às
c
An
Ra nittm rtet ni ge’
c i.
azceproris u i . r. ve
P Gt c u s, &opqupi)
d fi t t?anf } i t. 8 rtîC. ai t É »? potefia ndere . Ena dic imr du plici tèr, add} e.tttanmmp0 nqodqwfi u adilrf
p ntic ipia lir‘
er ,& nomina li :èr :ens f rrmtìa additu r gmrrsì vd a rridrnl
a rticipla l iù r iirmptu m el l ,q u od j u birfl o s qu in qu e libet na ta n: j mg u ifi ca tu r per a rtic ipi u m v erbi tialite
‘
f em ergo ex D .Th . en:
j am, er,f u i; idem a incl u ditu r eiîenti al h èr in ix
nom ina l itèr di&u m eli idem, ai: q u e ipfn rn con i :
art. dicens I liad
qu odpr in ì radit ifl 4 one
5 Ra i ?… a liq u 3 m tranl'
cen m ,: u x'
iu in”… in am
dere di fi‘
eren tias ett ita inc lu di in
di f f erentij s, x rper i llam in re&o(sint qu iddita ti u è diflîn i ri : ad
oc a u tem m in ime req u iriru r,
ìnod (î vnu m conc ipitu r caprei
'
, eadem ex prc f sione concipia
rnr a lteru m , fed l'
u ffic itqu od coneeprn : ch ic £l i v u : vnina non po ffi t adzq u atè d ifl
‘ìniri Gu e a ltero .
Proced it di f fic u lta s prae fens dcente nom inalirèr di&o vrru ni ,&i licèt trani
'
cendat difi'
erentias,ita vrq u :elibet f orm iirèr ,& prccif sl u è f u mpra fi t c u s reale.
3 8 P rima ranch/ioni: ratioficinfl r u itn r : ens reale tran f cendit
ca ,gn ac f orma li tèr [ u nt en ti: feddifierentiz omnes ' font forma li
tèr enti a ergo ;: an fcendi r omnes dif iè rentiaa . Prob. m in. Ra
tion a l itas,v . g. fiorma lhè r confiderata hoc eil , vt
'
prx d iiat abanima li efi poi3 ibiliaens . Pa ter con feq . nam pf eu porca s ex iiiere em time
f orm a li: èr idem ergo fi ratione
l itas f orma litèr efi p of sibfl is, for
ma li :èr eil ens .Antec .veròprob.
poisibi le ef i q u od ex c l rdix
.
f u rm :
contradi£ioriu m f ed… ftas f orm a l ità;ex c indî: fitti l i ! C0
.
m di&ori u m : nt ì'
m u ratem ef go…è
;o°g
Q&zfl xì xfl eAntepo xaibi li5.M3 î . f ol u nn eget e x pl i .catione: nam of sibi le eil q u od
fincs ontradi ione potef l ex ilic
re5(ed.ex iat€rc u n: con :: adiéì io.
n e el l ex i ll es ex c l u l'
o comradi
&orio : ergo po f sibi le c it q u od
cx cl u di t [ n u m conmadi&0ri u m ;
idctl .cx tg iu s .q x iùentia f eq u itu :
ex c l u.
(îo pro prii contn di&ori;.
sò D im : rationa l îtacem non
efi‘
e f ormanti-:r polsibi leru . nec
impo (sibi lem (ed ab vcroq u e
prazl‘
c indcre ;‘
nec f orm a litè r ex .
e lu dere f u u m con rradi€tori u m,
hemp‘
e non rationa l irarem q u ia
f orma l iter f u mpra prql°
c indiru r à
prmdicatis,per q u a: non dif finitu r,non di ffiniru r per polfi bi le,
nec per impof sibi le nec per op
potirionemn m ( u o conrmdicl 0
ri o, f edper ta]iratem a u t deren
m inationem animali : .ad h om i
Mm .
60 Sedcontra An ima l f or .
m a litèr ex c lu dit non a nim al : c r
o rariona l ims f orm a l it'
er e x cl u
it non rationa lim em . AG ICC.
‘
admin imr à contra ri): meri
tò;qu ia q u od non ex c lu dir (n u m
contradi&ori u m non ell o f s ibi
lt , ell en im f epu gnan s i q u od
contradî&ori u m f u i fec u m com
(yer ex cl u do..em non animalis,edper vi u ens (c a lib
'
i le ;"n ec en:
di f nnitu r per recell‘
u m a n’lxi lo ,
f ed pe r porca s‘
ex i liere tamenlan im al fic ea s f onn a litèr ex c ludu n: n on an imal, & nih i l ergoet(i ra riona l iras non d îfiî niam r
pet ex c lu f i onem non rfi f ò fla lie,(ed per ta li: atent , a u t dererm înationem , c u m q u ia anima l t onni1 a it hom inent ,potu it f ormali rè r
'
;—e x cl u deve non rationalimtem .
Tu »: d im q u ia an im a l en:
. ideo f on u ah c‘
er ex c lu du m non
anim a l ,, n ih i l n ia cùm i lla;dî fi ìnitîo f mtbìl : fi t inade
gu ata ,& fimì lirèr i lla pote»: ex i
/lm rcfla nt a lia pra: di cara q u idditati u a per u a: pof sit a nima l,en: i cc rùm nadzq u ate di f fini
rl in: : q u a:m u m c itefi'
e ex c l u
fi v u m propr i i contradi&ori;;(edh ace ratio l
‘
e ta ta m i litar in ra
tiona l itare : er o ratioa a li ta s
m a lìtèr ex cl u i tnon ra tiona lim,‘
tem .
61 Contra Rariona liras f or
m a litèr ell vera radona litas er
go po f sibi li s . P rob. antee. Eli ra
riona lita s potiùs q u àm non m io
na !ìtasèergo ef i vera raziona l ita5.
Pater conf eq . N am rationa li ras
patimr a : an imal f orm a l itère ll. abitrahens à vera , f a l l‘
a non efi:
pofi ibi le,cùm fi t f orm a l itèr ens :ergo .e x elu dir f orm a liter (n u m
contradi&oriùm nexùpè non
an im al.Conkqnmtìa v eràprob.Tù»: q u ia
Ita opponiru r rationale non ra
riona li ac an im al non an ima li .Tim: qu ia aninu l non di f finizu r
po riùs rationa lita s .q u àm non ra
tiona litas . Antec .verò prob. Ra
t'
ona lita s f orma li :èr,e f t radon:as
goti u s gnam h înn
ibi l î ras : er
go a orti0rr ell f ormelî rèr ratio
na li tas potiùs q u am non raziona4
li tas .
6: Contra Rationali ras f orma
m ath er firmpta
Art. .Ju ratio“ M m : tu tinan on prx f c indi
mr à polì ibi li , imgo f sibili: cr
o derermî narè ell poifi bilis.Pro% o antcc . Tùm qu ia rationa lirfi
f orma liter,c ft determ inano an i
ma lis ad hom inem;(ed rcp u gnat
« term in is dererm lna :ioné an i
( 4.
'
Si è .
aliam q u am c u mqu e difi‘
eré riame ll e pof sibi lem vrq u a ,non ta ni cavrqu od;q u ia l icet li t confl itnti u apof sibi lis ,& id, q u o c u s ex c l u di tn on ens,non tamen ipfa eli in l
'
e
f ormalircr po f sibi lis , nec ipla inm a lis adh om inem ell
‘
e impoB i {e : il q u od ex c l u di t f orma literb i lem ,cùm rcpagnet req u i f i ru ma d a l iq u id pof : ibi le e f f e impo f sr
bi le: e rgo ration a l icr-s f orm a liter,«n on pra: f c indizu r, fed determ ina
t è e x c l u dît impof si bi litatem l u i .
Tim : q u ia f orma litati q u a: praxic inditu r a d u obu s , non repu gnarf orm a l iter coni u u gi c u m vcro
q u e-
, nam (i id repu gnare: , vn u m(a lten: ex i l lis ex c l u derer determ inarè , ac f u bindè c u m a ltero determ inati: coni u ngerctu r;(ed ra
t i ona li rati f orma liter f u m pta: reu gnatcor1i u ngi c u m
.
impol'
s ibif i q u ia ratio.ralita3 xmpoi'
sibih snon ell ta litas anim a l is ac f u bindè non ell: ra ti ona litas ergom a licer f u mpta non prx f cindita rà p o f
'
s ibi li im po l'
sibi li (edc on i u ng i u u c u m po f s ibi li .
_63 Coq
‘îmr. D i f f erenti: ehym oc rze dererm lna rè ell im po l
’
sibi lîs,cùm ratione i l li u s ipf g ebvm a : ra fit impolè ibi l îs: ergo dîfi
'
e
: enria entis rea lis dererm inarè elloCsibilis—,cfi ra tione i l li u s q u od.
iBercns rea le fi t pol3 ibi le. fi g:tu r : horn o per ratiom limtem dif ling u icu r abomni eo, q u od non
ell homo : ergo per ra rionfl iratem di f l ingu î ru r homo ab im .
pofs îbi llzcrgo rationaliml ire: ell poffibi lis.
non €03 .
65 Contra : Px du plici conceptu ,qu or u m n en te: efi f onn a lircrpof sibi li c, neqoit ref u lrare rcrtifi ,
gu od fit f orma liter polèibi le:orgonec cns,ncc mlitas, a u tdeterm i o
nario i l lins ad reale p f x fi&o f u n:f orma lizer pof
'
sibì lia ,nequ itex i ll is rel
‘
u ltaro ens rea le , q u od (i:f o rma li ter pof sibi le zergo f i nc eeng nec prx di&a determina rio£ mrpo f sibi l ia vt q u ad;ncc t z.o
e ri tpof si bile a liq u odeoru m .
66 Contra .D îfi'
crenria iu rtaf ola tionem , ef i f orma limr pof aibi li s vr qu a idell con fii ru ri u apof sibil is rma litcr p@gnat c u m eo q u od Gt impofi îhil is vr qu od. Patet c
-
onf eq . Nmq u od efl împof sibile vt ga ad r.:
q u it efl‘
e con : : iwti u u m pof'
sibi .l i s (ed6 di f f erenti .; f orm aliterf u mpra ell conn itu ti u a pof s ibi«;l is , pu gna t f orma l iter c u m co ,
q u odn on (ir c on f l iru tiu a poiribl lis ergo f orm a lircr l u m ptapu gnar c u m eo , q u od fi t impof .fibi l i s vt qu od. Tu ne fi c f ed
q u od pu gnar cu m eo q u od litimpofi ibile v r q u od non pn l
”
c indimr à impo f sibil i , [edderermîn atè eli vr q u od
'
bile-ali àsnon u : emnpof u
-Dpdgnm
efl'
=
Àm'
pid ia mèmki nbx mntiz fi t ens completam ,
fimplic it‘
ce non d i cm complemm;f ed ens .q u od non efi com
plet um non efi f im lic itèe ea s:
ergo a lbedo non e fimplieitèeens .Mai .eltcerta;q u ia a lbedoe llf oru m eon…l ieu ens a lbu m , ae l
'
u b
inde
paes ip fiu s :ergo non e“lim
plieit e cm completam . Minorverò prob.q u ia partes non reel
p î u nt fimpl îei&r denom inafl onom tori u s vade pa rs dom u snon eli timplicieèrdomu metgo.
n : Confi rm a . Efl°
e (imp lic i
tèe eli efl‘
e abf ol u tè5 (ed efi‘
e ala
bu m non eli e f f e abfo l u tè ergo
nò eli efl‘
q fimplic i tèe. Prob. m in .
q u od inc ipi tefle a lbu m . no n in o
c ipitefiè nec q u od defic it ell°
e
a lbu m , defin ite lîe ee :g o efl‘
e a i
bu m non eli efl‘
e ab(ol u tè eli'
e
n amqne abfo lmè nihì l a li u d efi ,
gnam efl
'
e (i nkaddiro,vel e f fe nneprolatu m .
n z E bi : deniqu ept‘ob.eom lu y
f a : Vn it3 3 pm pmt io na li s non efi
v n ita s lìmp l ic itèr;(ed £ublh mi a.
ac cidens (u nt tantùm vnu m
proportiona l iter zetgo non fa u t
v n u m Gmplich èr . Ma ie r eil eenta q u ia propa f tiona l i ta s inc lu di :
d i u erfi tatem e u m en im inter
q1mm or term ino: verfetnr ,«Be
confi ih t in*
eo ,qu od A . f e habet
aeàdens e il ens fecu ndùm qu id :ergo f olùm fi nt pré po rtiom li
term u m . P rob. m ,? q. N am . ez,
u or u m vnu m eli tele Gmplici
À: nlteru m ta le (ee u ndùm
q u id non habent vazm m m m
c omm u nem , .f ed conu en i u nt in
modo f e h abendi a d (ibi pro
pri a;h om o e n im gin u s ,'
pi éì u s
nam i-
em eomm u nen r h om in i s
m inime partic ipant . f ed conu e
n î u nr in eo;qu od lieu t homo v in u s con î
‘
tat ex veri smembri; ,Gc
p id u s ex app: re ntibm ergo l‘
u b
&antî a accidens tantùm f u n:vn u m pro on iona limr.
l i 0 ijom x .Ra ti0 enti: cò
p leti przel'
eind ît u e perf e&è àmo
dis q u ibu s'
di fl ingu u ntu r pezdi«
eamenm:ewo e li ratio vniu oca.
Pmb.antec.i î t ped ca tiones ( u n:
vom : Sabfl antia e}! .e»:
qu antita : efi m : [ed ve
me non e li‘
ent ,li n do enti s com
pleti à przdi£i is modi s non per l
eindeeeu i u e rgo.Prob.mm. deo .
pop u l: u acq u i : de u olîbet Cinefeoe pm dlea ri ,àu ia non pxzf èc inditu r abeo ru m dinerfitetezer.
go G ratio entis completi non
prz f c inderd u r :ih infe rio;u m diu eefieate.do i ltis non polle: pez
dicaei .x x4. N eg . a tta . adp rob. neg.
ad B .fieu tC. ed D . non pr.e fc im m in. : d c u iu s prob.di ll ing . antec.
di tu r perf e&è àd ifi'
erenti js nee
importa : mmmm con u n u nem
e x trem is , (ed con u enien tiam eo
r u m in modo le habendi ad pro..
pri05term inot M :
°
mw òpwb. N 5
l‘
u biianti1 cli ens fimpliciù :
Idee przeisè popvhu nequ it de
q u a l ibet pwdîca ri q u à non
przTcinditu rp«/aé ì é abeoru m diu et
i le e‘Éentia iplì u s;ita a qùa l ibetr e
m,q u od d i decfl
'
mtia i plî u s , c li:
i n lepatabi le: ergo lieu t n u l la ra
tio comm u n is poreli prx fc indi
abeo ,q u od eli de c li‘
ca ria iplì u t,
ka nee po :eli przel'
ci u di ab eo ,de
c u i u s cli'
ca ria eli i pf a .Con feq.pa
tet namprx ci lio eli l'
epatari o
q u zda rn obie&iu a.
'
r Sermdòprob.:onelafiot En:
rel“
peé i n f u oru m inf eriori:. non e&
v ni u ocu m ergo non prarf c indi
tu t erf e&è i d ili'
erentljs. Prob.
con eq .Q j,a concepru s perf e€tè
p rx ei lu s a u ilî'
crentijs eli omn inov n u s , a c per con f equ ens vn i
u o
c u s efi enimtota dru e'
rli ras pro
u eniat adif i’
erentl;s c onceptu s
perfe£i è prx cil'
u s a di&°
erentij 3 ,a n i lam a&u inel u dit di u erfitaté ,
a€h x,l'
ed in porc u tia ergo li enrn on i nelu di t a&u , f cd in potentiadi u erlim em inf erioru m non eficùr non lit vnî u oemn .
D ìm :Anim al eli'
e vni u o
nia eli perf e&è ra:ei
l'
u m à di erenri is , de&enditzq u alitèr ad inf eriora . Ti m n ia
nee di f f erenti: ( u nt de conc ptt:
an ima lis,nec an ima l eli de con
cepru i l lamm .Czternm ens'
non
e f i vn i u oc u m. Tx‘
nn q u i a licet li terfe&è pre ci l
'
u m ab in f erioriu s def ecadir in x q u a l
'
i rèt‘ di0erfimodè ad i l la . Tùnrq u ia l icetd i f erenciznon lin: de coneeprn
4 "fiend s .ipl u m tamen ensc&da conceptu dili
'
erentiaru m .
t;; : edconm t .Qx_ando rariq
comm u ni s non inc lu dit a&u di a,u erlitarem ,
in q u al is pfl tkîphtio iplì u s ab in ferioribes non
prou en ir ab eo,q u od ratio comm u ni s aan incl u dit , l
'
ed ab eo.
q u od codrinet in potenti: , nem
pè a diti‘
cremijs [bd inzq u a liras in pa rtic ipando c dicat u mcommu ne orta à di ren tijs nonimpedit i lli u s vni u ow ionem :
e o ex q u o ea s in: q u a litèr adin iora del
'
cendat non (equ i
tu r q u od»non lit vni u oc u m li
afi n diner litatem inf erioru m non
iùclndit.r 3 4 N e: bi ld dîeere: qu od cn3
‘
non incl u dit aCtu d i u erfi tarem ,
ex igir tamen delcendere c u m
pra: f ata di u erf i rat: . N on q u idem
m kt;qu ia animal , &gu zu ls ra.
tio generica“
petit el'
cenderec u m di u rrlirate ad inf eriora ;pe…tit enim contratti per dili
'
e ren.
ti as eli"
entia lirèr inzq u a les;& ra
men q u i a di u erlitatem afi n u ò°
n
continent ve tam vni u ocatio q
nem non am irnmt : ergo eos
di u erli ratem aan non inc lu dit,erit vn i u ocu m , ellò cu m predi&a di u erlitate petat defend er:ad inf eri….
t;; Contra : . Si ens ell deconcepto di ff erentiaru m dilî erenti :z (u ntde coneeprn entis ;G
q u idem di f f erenti :: don [ u nt a li-n
q u idex traneu m , l
'
u peraddi tu rn
cfl“
entiazentis;3 c l u bindè (u nt de
c li‘
cmi: enris er o li difi'
erentice
non
tfrpl iollmn cani.…per oppu li ta.coneed.mal. q u and mplirrmm,nc
gomai .p0tetl ergo còccptu s enîtis
°
eu m li t Vou s rec u ndu m qgîd,lmpl icite con ltiru i per oppoh ros
m odo: cil‘
endi per le cf f cndi«h a llo .
5 Ad a . :onflm .di li .m ai .c u mi ntel letl u s e.tcerru s dc v u o con .
.
ceptu ,& in cerru s de allo i lli cò
di tting u u u tu r obie&i u è’
vel m p :e c onc .m ai .f u bdi tli n . li vn u s r a lte
mm neq u u t di f atr i q u i itatia e,.conc .m ai . li vnu s per a lremm poFt
[ i t g ndd: ta ti u e à [fi n ìf i neg. mai;B u s ergo,& i lli u s i u f efl 0ra di ll inna u tu t obie&l u è ied imperfee;q u ia interi ora pofl
'
ant dif rinir!
per ens,& c u sper i l li u s i nteriora;eo enim ipl
'
o u od *l u bli au tiaacc idens lin: ormal iter .& diflin irinc toru m ene toru m eos. ef if orni a liter, & dif fi u iti u c fi lbll 3 ntia;& acc idens.
l i z.
0511'
65n Ani mal i ncl ud itu r q u iddlteti u e in in f erioribu s :& tamen perf e&è ab i ll is abli rah itu r : ergo l icet en: inc lu datu r q u idditati u e in in f erioribu 3 ,poterit ab il lis abli rah i
'
perfea è.C04fi rmatu r : malitla peccati f orma l irer eli c u s
'
&
btarnen porci
perf c&è przl'
cindi ca rergo etGdif erentiz entis line f orma l iterc u ria oteri : en: perf e£iè pr2 fc indi eis. Prob. m in. Vol u ntas di u ina perf c&è prz l
‘
cindit cmama litia, nam Vu l : entitatem ac
tu s peccami no li ,q g in adh u c im
pitt ite vel itei u smalitiam ergo
m u lto magis p u tefl'
t
per intel lectu a l pec£ema lici: .
Ref ) . q u od animal noni nc lu ditu r in in f erioribu s ada :
a te lu mptls ,c u m ln eoru m d i f -î
erenti;sm inime inc lu datu r,q u aabbo
n ada:
oc ell .a dlele
c indere)non poreli inml ligere entim em ,q u in l_a ltitn implic ire in
tel ligatm a litiam .ratiodil"
pnrira tit
[ lat-in eo ,q u od e: du nh u a inter le
di ll in£l i s q u oad implic iti . ex
plici tu m ,po:e:tvoom atting i aba liq u a pa tenti a , q u ia v llo mo
do atrio an: : a lremm ,
'
q u andovnu m el ex tra f pha:ram obie&i i lli u s potenti : ,
non a lte
ru m fet u s vero (i vrru mq u eintra l
'
phzram potenti : lit con .
tenru m cu m ergo entiras
ma li u a , q u : lola ra tione pene:
i mplic itu m u pllcitu na dill in
gu u ntu r lint du o conceptu s,u oru m altec nem mal i:l aq
EC,”
{nba
Th ?d u u m , au t
&0tcns pra:d icari de
i ndî u idu o , c u ria incomp leta,
nec f u m indi u idu u m ,proprie lo,q u endo,nec de. lndi u idu o pollina :
pre dicati…R: qaìritu n f atto q u od (il:
per le nam enti‘
a per accid
confl it: dinerli s q u idditaribu s ac
Fu binde non col locantu r in . v
med icamento (ed. pertinent addi u crf
'
a .
Tandem requ ititn r q u od id
q u od»
pon iru r in pra:dicamento,
l irg enu s,lpec ies ,au t indi u idu u m :
natia :c lli q u ia prx dicamenrnmell ordina rio eoru m ,q u ze (u bv u o
gen‘
exe ell“
enria l iter collocanrn ry.
&6447'.D eZM :prelkmm‘
eidenria in abllra&0 .&non :le;ci dentia in concreto,q u ia illa,a na l lla l
'
u n: entia per acc idens;cu npili a ,& non i l la , conllent d iu erl:s q u idditatibu s. D m ìqu e inof ere: d i ff erenti : : poni ad lame.
prx dkamenti , indi reci e q u ia'
c u m genera de eis non przdrcentu e el lentia litcr neq u it ex iplisconfic i leries przdicato mm e l
’
l'
entia l i u m ge nere [ npremo ad.
indi u idmma. .
I f .
ar, l‘
u b—
gencre tantu m co llocanru c
e ll‘
en tia lirer genera . l u ba lterna , vnì u oram .. com
difi'
e fl :tm , in camplex u m è : . adam»
rentia non f u bijei tu rgeneri eli‘
en q u a: : di u iclitu r ih decem predinia l
,ircn ergo.
t63 Ex h is inlières pr ìmà;ensnatio u is ad—.n u ll u m predicamern
tu m pen inc q u od:Dcm non
c li: in…prx dicamento (ed l'
u per
om nia predicatnen ta v r cau l'
a
i l lomm 3 cu m lli t ana log am ,
non poni l'
nbderenn inmo pra:di l
c am ento . f ed per omnia pru di°
camenta di u aga ri .4…eq adi à prat.
dîc‘
am emo nedu m c u ria com
p lc x a , vr homo a lbu s fed.eri am
incomplex a . vr complex e 1igni
f ì ca nru r- v .g…a nima l ra tiona le. 5.
enti.: incompleta , vt m a ter ia
f orm : pu n&u m , mode s u n io
n i : &‘
inh s renrize, pefl inere ad
pre dicamentu m rei ,qmm c om
p lent. redu &iu c.tantu m ind i
re&e 6.poni impn;dieameu to.aa
c am entamim iru m ,b: /abfl antim ,
q u antita rem , qu a fi tatern .n la tì snenr,‘oé fi onem pa, .riona n u bi fi rm i ,
qu ando l ta Ph i lolb
pb’
a s , n u i'
comm u nher Ph i lolo
ph i , imò;8t
pra: f ertîm D .A u gu ll inu s l ib.Ca
5.
.metaph i f . lea ione s . c a i u s l‘
81
165 Proì btar concl u lio .Prte
dic 3m cn ta (u nt prx dica ta
de pri ma l u b—:anria p,o ll'
u n r
el , ordinabi lia ih rer le per m o
du m f u perioris in f erio ris :
h u i u f'
modi pra*di
'
ca (u nt ran
tu m decem : e rgo p raedic amen
ta l u nt tantu m d ecem . Probatu n
deprima ( u bll an
, . Vcl przdica r_u c
ellen-l
3 rt.8.Jn enrM.eq diaiditar,0èi Eraseli
'
cntiai ir: r vel a u i u en .ai i xer ca u f ..m tina lem f ed tantu m c f
lì ell'
entia l itet eli f u bflm tia li fi c ienrem q u ia eau l'
a fina l is non
aeeidenra l itc r‘
. vel Vt q u id in can i : : a liq u id l'
eorlîm ab e ffi
trinlecu m l u bllantix n t l v r qu id c iente led eu m i l la ,’
q u a te
:del’
u mptu m ab intrin l’
eco vr n u s i llam m o u et , q u are n u l l u rn
inrrin lec u m , c i ll u d ell ref pe a fine looe f u nti tm'
pra ni ca
£tinu m , & ell relatio , vel ell ah tu m pen e: id,q u od tu mi tu r ab
f o l u mm . . eli gu antitnr li con ef fici ente.
(eq u itu t ma teriam vel qu a lit“ . 168 N ota r:rtio , eu m di
'
c ii u r
li teq u itu r ad f orm am : lì Vero qu antitatè'
(u mi à materia ,& q u a
eli . def u m ptu m abc i rrin feco;i l l i tatem à f orm a , deberc intel l igi
l u d ex cri n l”
eeu m vel ell oma dc radice à q u a pr im o -dim a
m enru m . l‘
u bllantia: eli babî nan: nam l icèt vtraq u e dimane:
vel princ ipin a : eli ar prox im e a f o rma , ve l'
a compe ti, . vel term in u s eli . pa/rio; to principi u m tamen rad ic a le .
l m enlu ra _el’r qu a ndo li q u antitatis eli mareria , q u a litatis
fi t m en lu ra du r an om s , ve l oh r, vero f orm a . .
(i fi t m cn l'
u ra . l'
u bli a nti : q u oad . 169… N ota 4 . (E od li'
cet po«t
e x ilienria rn ei u s in loco ablò teu tia re la tio relpic iant a lil u tè ,ve lfl tw , li .ti tmen lu m i l l i u s, . q u id ex trin fer, u m ,non nu merati .
tu r inter'
ea .q u ze. l u m u u tu r ab ex
trin leeo ,q u ia p0tentia , relatio
nOn de l u m u nt propri am deno
m inatronem à term ino ,Vel obie&o , li c u t ael io q u ando , habi
babi le md i le
v tu nru r Ph i l
cer ta q:: x d am genera di ll ribu txs ,
prom pte o rdina re in c i
liniendi s demon .rrandis , v_a
leant procedere : q u o'ei i ca im»
mol-a ri norm mcar in dlf ol irendis ma ter ia li i elt , & im perrinens,obic il i u u c u lis q u a . con tra eam . v: ca s prx di ca mcn ro .
M im i lolcnr &gpa lirari 3
relegg.
167 N ota inter prihc ipià .
ex trin leca , ì qu ibu s p_oceli pro..
u eni re‘
ra:dicat u m accidentale
prim a: bll :nriae.
m as l'
u bli antias lig:.ih c a ri , bac
4 !ì qu id f ec u nda s vero fig u ifica ri
in q u a le;q u ia , vcex plicat D .Tl m.
7 . m etaph if . le6t. 1 3 . prim a: l u b
fl anti x in pr0pofi tione tenent
l oc u m f u bicd i , materia: per
f e lia ntis i‘
ec u ndx vero ten—ent
l o c u m pra:dic2ti f orm a ;tor
m a a u tem dic itu r q u a litas m a
teri a.» q u i .: i l li adiacet ab
ea f ixbflcntam r . c etiam pro
pr ieta !»conu en î t I'
o l i f u bl‘
tam i az;n am e f l
'
c (u bic à u m cu m omn i
gropri cmre idc i l omnibu s f u
i;c i .v ltim atc f u b:l are f o.
l i pr im a: f u bfh nti x potefl con
u cni re;lign ifi cari v ero ,v r n ali
tatem eti'
cm i a lem h u in s u bî e .
& i tantùm conu en it f ec u ndx l‘
u b
&antix .
6 Q u i :: proprieta: Tu bfl anti : : efi q u od illi nihil rfl contra
r iam in telligm da ell h a c prode—contra rijs fi ri&è deicèt q u a /i d: codam gwe
r : m.: x ime‘
dìflant, ab: odmz/abf f ex pzll u nt: cu m en im
Î u b[tam ia non (it i n f u bie€to, nih i l porc f l ( u bf l antiam ex pc l lere l
'
u bie&o ac pra inde (u b(lamia: n ih il eli conu eri u rn li ri&è contrarietate a u tem la rge ,
prou t idem e il a c :oppolitio , pocef t f u bflantiz a l iq u id eFf c contrari u m v r i ni non igm s, & f orma ignis orm a aqu x .
Ht c proprietas non e li propriaru bli antia: q u a rto modo namcon u en ît f u bf taptiz q u antitati .
I
i n3 7 .n a proprietas ( u bi
—im .
ti x ell non /ù lnpere m.:g ir , (’7n m
m a ex c l u ditu r per h anc pro x
prietarem à l u bflanci a a u gmentu m intenlî u u m nempe au g
*
m entnm i l l u d à q u o f u bf ianti a denominatu r m agis f u bli an
.tia , non vero a u gmentu m ex -1
tm €u u m i llu d (c i l î cèt q u ol‘
u bf i antì 3 denominatu r m a ior :
q u a rc v n u s h omo ell m aior a l
tero , f ed non ell magis , homo
q u am a lter : q u od f i abAri ltot.
p rim a l'
u bflamia dici tu r magis
1‘
u bll antia q u am f econda ideoe ll q u ia prim a l
'
u bilancia pl u
ribu s l u bli n q u od ell f u bli a
re m agi s ex ten f i u è . , non q u i :
prim a li tm agi s fi xbfhantia intenfi u è . c etiam proprieta s c itc omm u n is f u bllantia: al :;s,nem pè q u anti tati,& rela tioni .
3 8 Sa rta v ltim 3 . f u bli àn
ti:: proprieta s eli eam j i. f a frrptì u am rantrw iorzmr ; q u a: p ro
prieta : l'
anè intelleé l a conu cn itomni (ol i l
'
u bllantîz. D eb: ta u tem intellig i privgo dc l
'
u bll anti a c reata l i
'
c‘
et enim D eo non
c on u eniat l'
u fc ipere contrari a,conu enî t tamen coc lo q u od tec lpît m 0tu s contra rios f c i l icèr,mocu m abOriente in 0ceiden s,motii abOccidente in Oriens,
q u i ( u nt contrari; conu en î t
e tiam Angelis,q u i rcc ip îu nt con
trariosmotu s intentionalc s.ncm°
pe am orem , &'
odi u m COD“ ?
n l: tandem f u bfi antîis co n °
a r‘
as [ nf c eb:h bu s , q u as,conf
g
fx P
re
u n is
co lo rati , vc l a lbi v el
ake ri u s f pec iei con tent: l’
u bco
lorato : ergo nec ab ente c rea
to q u od nom ina litcr l'
amptu m ( ideli q u oad efl
‘
entiam )c f lons in potentia à D eo q u i
per ellentiam e ll cm in a£i u
c x i li ens -
neq u it abl’rrabi ratio
I l .
Solvm tu r obir8 iomn
| .Sic u t op 0
' nitu r ca mpo n io
fifi plic itari rra dlfl in&i o -
op
poni : u r .vnirari fed non obfl an «
re v n i ratc rea li inter prordica ta
diu ina vn u m ab a ltero din in
gu im u s per ra tioncm zcrgo non
obtlanre dioine fim plic irarc.ltao
bit in Deo compo li tio per ra
: ionem : f ed tampofitio cx gc
nere d idi- renti : ef i u n.rationem : ergo ta li : compo ntioD eo non repu gnat n ih i l
'
c ru
pr oh i bet,q u od Deu s it: prodigame nto f u bli an ris col locem r.
4 7 Rejp .qu od dilìin&io op
pou l tu r vnirarl’
, fien t compofirioùmpli c i tati ,fi czrera (i nt pa ria ;atmatera in prz l
'
enti non (nntpa ria ,
q u ia di li in&io ra tion is interd iu ina attibu ta non eli di li in€ti o
per ex cl u fionem vn i u s , a con
ceptu f orm a li a lter i u s (ed elidi ll in&io pene! implic i tu mex pl ici ru m ideli per maî oreme x pref sionem vn ins u an: a lte ò.ri u s ad hoc datu r mdamen
tu m in D eo De i lc ilicèr eminentia
r:: tc r non
ex prc l sionem r u in s in conceptu alteriu s , po:entinl itatem .
ex clu fionem vni u s’
à coneeprn
a lteri u s v en u s q u ippe neq u it
acìn inc l u 5ere dl fi'
c rcmia5 , nec
difi'
erentia s e f f e dc coneeprn geo
neri s admitru nt L‘
og ic i cu m
q u e ex arte Dei , vrpotè infini
ti u s ptìlrî , f u ndamentu m
non li t ad hoc v r in co conci
p ia ru r voam Vt'
ex c lu dcn s a lre
r u m , vr *in porm tia ad i l lu d,
(i r coi1f cq u ens repu gnam D eo
compoln iou em ex genere ’
ci ir
n i: ad locu m q u antitati Cot-
pori;
Gh till'
r D .n0n compfl it. in imfl
‘
u Chrili i D i an u i s c la u lî s ad
oeu m, vbi eranrApo li oli , in
egreti‘
u à l'
epu lcto, lapide non re
Vol u to —Vti .q u antiza s Ch rili i D .c u m a liis qu antiraribm f u it penetrata ;q u are difl ien lras procedi:
de apti ru dine.fi u e ex igentia ho
r u m e lf'
c&nnm an f c i l icèt in e:
c li enti :: q u antita ti s co u fi li ar.
54. 7er tiàadvertè :certu m eff e , ex igc u tî am h o:
-
u m c fi‘
ecl u u m
ell'
e e f l‘
emiam q u antitatis. N
lomin u s c u m c li enti:: metapbyfi ca rei fit,<iu od primo i nte l l igitu r in ca ,& ra tione c u i u s «c ar rera
i l l i con u en i1e intelligu ntu r'
in
gu irim u s ,q u i5 fi t c x pr.em il sî s efe&ibu s , q u em primo q u anti ta :nollro m odo conci pieùdi radicar,& ra tionec u i u s reliq u 03 intellig iror ex igere;
55 vcomm u ni fq u e inSchola D .Tbomz conc lùlio . Re
tio f ormal it - q…ìtatì s inex ten[ione pa tina in ordine
Pro conel u lîoni s in telligentia notabis du o . Prima»: eli parte: ex
«
tendi‘
in ordine ad l‘
e , pe r boe.
u od u na p ars firex tra a liam :efe vero vnam pa ttern ex tra a li i ,n on ell vnam partem ef f e rea ll—
ter dirtin£h m ab -a lia .f ed c [i = v u i
p an em vn iri a lreri l‘
ec u ndu m ex*trem ita rem non f ec u ndamle toram . Ser…eli ;gu od par‘tes
_, q u as qu antira s ex tendi r , a l la:{u nt pa rtes lhbli antix ;a liz (u nt
P“…î pfi u s qu antitatis;en enl‘
io
a&u al is parti u m filbflàtltî à: in o r
dine ad (e neq u ic 1‘
e co n li itu trnu m ell
‘
entia le .q u antitati s Gu mfi t efi
'
ccl u s , q u i . de f a&o repara rtu r q u clxn i ll ia panis vidi
q u andtare. Con f i li it ergo ellen;tia u antit;tis i n e x te n lione aptitu inali - p u ti u m I u bli antî—e in
ordinead f e.vel in ex tcn fione act u al i a tti u m . ip lî u s —
q u au titatisin or ine: qd:Te q u o l u ppd fi tg .
P raia. r .»conelu lio.ex D . Th ema
3 . ibi : Ordo
pa rti am in toto f a ri/d itu r in ra tio:…gflé ntiaîi g u ita ti ta ti ;, tamqu am d ij ?
rmtìa em@ìtu f i ya igfl u : q u od a li
563R ario f ormalis q u antitatis
‘
e lf ,v el ctf ef tu s i lle, v el ex igenci a ef
f e&u s i l l iu s.q u em primo i ntell i
gim u s przilari à q u anti tate,& ra
rione c u i u s reliq u os comm u n i
c at ;h u iu fmodi eli ex ten lio pa r
ti u m in ordine ad l'
e ergo r a tio
f orma l is q u ami rati s e li ex
p arti u m in ordine ad : f e. Prob.
m in .q u m d prim :tm parten: ;intcr
f orm a les pri u s i ntel lig i
tu r is , oem f orma prx li at in or
dine a_
f e,q u am i ll i ,q u m in o r
d ine ad a lia '
n'
-ommu ni ca t ergointer ef i
'
eci n s,qu antim is pri u s i atelligitu r ex renlio parti u m in or
.d ine ad l'
e qu am efl‘
e&u s q u o s
commu nicar in o rdrne ad a l ia.
Sed reliq u i e f f ett u a q u antitati s
prx lì aneu r abca in ordine ad a lia :ex ten f io pa rtiln u in ordinei ntel ligiru r pri u s,q u àm rell
oq u i ef i'
eé l u sq u anti ta…»Ff 4. Qoiu i
E .R.qu 0d l'
u bilantia non ira h a;bet anteceden te: ad q u an i rarem
pa rtes vt h ed u m Gnr di :tim lz,
{ed etiam ex ren f x ,smr in o rdine
ad re,a u t in ordine ad loc u m . P .:
:etbmg: lùppo li rio c x di£i is in a r
tic . anteced.
‘
nam (u btlantia ne
q u i t h a_bere elf eti u m f orm a le":
qu antitat is antecedenter ad q u an
tu arcm: led ex tcnlio pa rtiam in .
ordine. ad fe .& in ordine ad lo
c u m ell e f f c t‘
tu 5 f ò:ma lis q u a nri
ra ris prim a e x tentio e f i'
é fl u s
prim ar i u s feconda eli'
e& u s (e .
c u nd .n i u s ,v r ex tu prdd i6l is con
l lat : ergo neu tram e x remionem:
potu ti h aben: l u bltam i'
a antece
deu ter ad q u a ntitarem69
tem , leu refi llenriam ad penetrao
tio u e m neq u i t h abere l'
u bl lantb
antecedentc r ad q u am itatem in t
ta adverf a rios ex i l l im antes impe
nctrabi l itatem e ll’
e efi'
e—i u m pr i
ma ri u m propri u m q u anti tatiS: (ed li lbbti : n tia haberet a ntei
eedaenter ad q u antitatem a rtes
ex reoia s haberer am ete enter
ad q. :an rita rem' im penerrabi li ta
tem : e rgo non h abet partes c x
ten las an re: .edenter ad
c x ren f a: reli li u m pen crrn ion i : ergo haben s
pa rtes ex :e nf as antecedenter aci
q u a,.titatem ell impenetrabi leantecede u rer ad q u antitatè
'
zl’m b…amec . Ti m q u ia partes ideo re.
l i li u nt pe u : tra rîoni q u ia non
[ u n t v u ite le roris f ed (ra ndomex rrrm irares q u od nih i l a li u den .qu am elleex reni ts. I ùmqu iz
4 4 3u n: igna qu are partes
'
qm nti ta tis
Qnt impenetrabi les.lî ra tio bu l u 3non el l ex :emìoem m ì
70 D ri n.it-…Si f u bttam ia (cpu :rm à q u amira xe potìer,vr
vcm ce«
dit oppo lì ra (ententxa , haber: ex
ten lìonem q u oad loc u m , i l la ha .
berer ex lc n inam dim entìonem ,
q u od eli‘
aperrè f a l i u m ;'
q u ia tri
na dimen lio lc i l le‘
er long1ru u o.
latitu do ,& profiand i tast non l u n:
f pec ies l'
u btlan . iz , l ed q u antita
ris . Faj e: etiam din ioi m tmu ra
te e ll‘
e s q u ali : v e l in x q u a li s;
q u od ell contra D'
.Th om .q u i 4.
contra g . cap . docet i ..bltan
tî am remora q u ani i rate , rem 1«
nere in di u ifibi lem ,& contra Ph i
lo loph u m ,q u i lo co fil pra ci tato ,
di f fin i u ir q u an : irarcm per c ini Lìbi lxtatcm=
, in p ra: lenzi'
c apite,
rationem a:q u a lis a u t i .eq u zlia
pr0pri lsim am e l'
l'
e q u ami i as u e«
m on ll ra u in l’j èr pr:eterea liga ra
ri'
,qu od ramen rcpu gnar.cù figu
ra ex tc nn inati’
on e relu lrer q u an
titati s. Po[ et demq u e col‘
ora f i;com prim i ,di latari , m inn i , a u ge
ri ,& id gen u s f e: cenra q u :e v i.
ris fl ioq u in Ph i lo f o hi s , q u ido€l riham Peripa rer am lim i«
ne f a l u tau erinr u m u i u a di ll'
o
nant .Sed de lioc . ber u nt in l ib.z.
de
7 : Ifi t /u ppo/î tì1. Aliq u i cen;r
(ent , f u btlantiam una ta’a lem ad
lxu e lu b q u a ntitate e x i wnrcmn u llas »babere pa rtes f u blla ntia
les = i u bf ramial iter dill incl a s . f ede'
fi'
e f u bàanria li ter timplicem ac
fiabinde té…b f ora qu anti tare,
o
—90WWMM: predire…slte
, , rommqu c l'
u n q u a libet pa rte a £i u ,q u a re f epa rabi llùt: f abli'
a u
q u antimtis . Hi ( u ntPP.Compl utenc in Logica d ifpu tatio ne
q u a:!l . in l ibris de Generar.d :lpu tat.5.à pl u
res pro fe ref eru ntAu thorcs ,q u osetiam ref c rt f eq u i tu r Mag.
Pa rm,bic d u b.q.. n u m . 17.
A l :} admirmnr f u blianria'
m ( u b
qu antita te babere partes enti ta
ttu è dill in&as , eas tamen i l li deneganr antecedenter ad q u andtarena . vel inde endenter ab ea
bi (u nt l oan . à Tboma, $oru sFlpndria,&
vArau jo.
Vb/l'antìa a f f e&a_q u anS tirate non ett ta ra ( u b
ta ta q u a ..rit1te tu ra ( u b q u a
liber pa rte, (ed praeter partes q u i .
titatrs habet propriae ( u bll anti a o
l iter.& entitati u è dill in&as,rario
nc q u amm im ell rota l u b rota
q u anti tate,Vt partes i lli u s (int ( u b
partibu s qu antitatir. Pmba h fr
mo . Su bfi antia pedi : n on dil i antia ca i ri s ergo ( u bttantia
hom inis abet partes e u titati u èdinin&as. P rob.antecedens . Su b
fl antia pedis eli rea li ter (epa
rabilis à l u b"
ftanth ca iri s ergo
f u bllanria pedi s non e l‘
u bll anria
c apiti s. Pater-c onl
'
eq . nam q u a:
rea li ter poli u nt l'
epara ri rea liter
di ll ing u nru r,
7 D ice: .W lîtfl '
poll‘
u nt‘
f epara ri po ll u nt. t haii ter di n in«
gu i;atnou lemper di llingu u u mr
ti a: pedis à f u bfi am la capirls no raa rgu te di lii n&ionem aòì u a lem ,
fed pmenrialem l iabll ìtì : pedi : à.fi lbllan tia capi ti s.
74. Contra f olationem i llam ,dla PP.Complu t. a u thorita re mn .:
oiram ad (olu m c tf u g iendamv im h u iu s argu menti e x cogira .
tam , ila t r . ex ieparabil ita rc ani
mz rational î s à m ateria , q u antid_tati : a re q
wa .
*
ta , u n i u s pa rti s q u ì
titatisa b a lter3 , & f u btilien ria:
nat u ra ,p u nbante f ficac iret , eu i
den t: r l’h ilo f bph i di ll in&ionem
rea lem a&u a lem anima: rati0na
l is àm arcr la ,q u m rirati s re q u ì
ta ,vn i u s parti s q u antitatis ab a l
te ra .& (fibfillentîa: à natu ra : ergo
[eparabi liras e li fignu m eu iden:
di li iu £l ionis rea
(li s a
%u al is inte:
ea , oil'
n u t e ara
7
qg
u x
gbfl at Rgpu gna t, idemfe ipf o rea liter le
’
para ri :ergo q u akparar i po il
'
a nt rea liter d i li ingù
tu r .Ob/f a t eater an ions
a&u di li i n&is ,c li indi u i xi i le;(ed
nod pbteil h abere partes res ine:eparatas, nò eli indi u i libile:ergo
q u od porc h h abere partes rea l lter l
'
e araras , non caret par tibu s
a £i u nu mm. Prob. m a i. ni idr o
pu n€l u m ell indi u i libi le q u ia
n u l las habet partes : e rgo .
75 O&flar 4 . Perm anente re.
neq u i rdefi cere q u od : il de c lien
tia i lli u s : (ed qu od identificatu r
eu m te;eiì de cl i‘
ca r‘
ia i lli u s : er
ge pe/m anch ne re, neq u it deli ce
te , a u t l‘
epara rî ,“
q u od c u m i lla
identif i catu r .
lid nùmùh y nì'
o
gnz per nu tritìo u em advenit d:nono.
u is eoru m diti c rentns ,vel eisde
il ru £l is;prim u m e li impo f sibi le,
n am vn u m ex rrem u m e li‘
ct
non ef l'
et a lternm;t f f ct,q u h idea
tificareru r c u m a ltero non ef fet,
q u ia d i ii'
erret aba ltero per difl'
e
renti am fi dic atu r f ec u ndu m ;ex trem a dell ru erentu r q u ia de
fieicnribu s eoru m difi'
erentî js ,defi cerent ipl
'
oru m con fl itu ti u a : er
go rea l irer di f l in&a nequ eu ntrea l iter identific a ri .
78 .Sacu ndi. probatu r concl ufi o tradita f ol u rio refittatu r
deli ru i , non dell rn i ,fi u e ex ille
re , non ex i liere non poii°
u nt
v er ificati de codem ; (ed porcildellru i , ac proindè .non ex illere
f u bll antia pedi s, , non deli r u f ta,f ed ex i li cnre f u bf l antia capitis :
ergo l u bli am ia pedis f abrianti a capi ti s non f u n : idem .
79 Conf im . Tu ne a liq u id dell ru itu r, c u m id . q u od era t , non
e x i li it: ergo c u m def i ru itu r l u b[ l ami a pedi s id, q u od erat f u bli ant ia pedis , non c x i :l i t: (ed ex iil it l
'
u b xa ntia capitis e rgo l'
u bli a ntia pedis non erat f u bflamiacapiti s .
80 Tertiàper n u tritionem adven ìr v i u en ri nona pa rs f u bli anti x ,q u a: f u ceedir loco i l li u s,q u z
per a é i ionem ca loris natu ra l isf a c…deperdite. tell e
de Generar. cap . D ,Tlgu ng
dia n e : v rraqu e liar i vnam rea liter in di u i f amin genere i u bllam iz . Q_
u ja du o
real irer inter (e dili inel a non
poli u nt tran li re in vnam fim»
p liccm caritatem n i f i per c_on
u erlionem vn i u s in a lteram vel
ra , q u oru m neu tru m in n u tr itio.
nc contingir;m prîm u m Tù»:
q u ia con u c r1io fi l a . efiet tran f u b
li an tiatio , q u az r vi ru s si gentis
nat u ra lis norr po f sibi li s . Tia n
q u ia in conu e'
rf ione tetm inu s
qu a ci
m am
riam a u tem natu ra liter definere
non pofiè ,cerri lsim a tenet Phi lo;
f ophia : Nec ]: nmdu m dici poteii .Tm , ria ,vt prox ime argu eba
m u s, i li inél iu u na vni u s ab a lte»
ro perrinet adm nll ru ti u a i l lins ,
q u are remora di ll in&ione rei ab
omn i eo, nod res non eli ,re_.s nol
efi ipi'
a , f a ltera .
8 Confi rm. q u ia repo na: ,
q u od res fit ipla ,& a ltera c ip.
at q u i ii c x : rem a rea liter di .
ll iu &a c li ent
q u a e et ipf a al tera à iq ipf u :ergo non pofl
‘
u nt d u o tra t}a In
fimplicem enrita tcm per ideati…
tatem vniu : rei cu m a ltera:
etiam , n ia implicar interm wu s ,
q u od etru s identified…“
} …nPa u lò. non all a rati o ne. n in
e
'
À rt.4i i n/u lfimtkmateriali: , .a 'cr
m c ,& In (ola di li ìn £ ì io…xc pro?u cnîemc abca con fìfl u diner
fims indî u id u omm (ed in di
ll î a éì îonc cnrìrari u a , l'
abitu a
ti ali prou cnî cmc f orma litcv
m ateria Vt pen modu m radi
c ì s connoracq u anth atcm;ncc in
pra: l'
cm ì pu tandu m c lkin scndc rcD i n. _Thom . di u : rfitu cnx pa r
tî u rn m ateria confi xtcrc in [o la
dî tì în f tîonc q u antî u ti u 3 (ed in .
Hifi in£ ì îonc c u tim î u : fixbfl antî a l i prou en îcntc à materia ,vu: per m odu m radici9 connomt qu antitatcm .…Màx imè c u mî n prx dî&o tefi îmonîo dica : S.Thom . qu od v t 'materia rec i»
pia : diner l’
as f o rma s pra: rc u ir î tu r dinerfita s pau lu m , q :;m:fi at . non îmcl lc&a . q u am îtatc :ctcn îm inmateria ante f orm amnu l lu m acc idens . intell îgî tu r înf cntcmj a D io.
—Th om . c r o D in .
Thom .ncq u îr întc ll îgì c q u amtirare a€ì u a l î (ed dc q u antitatc radica lh cr prx habitm in ma .
s e 4 3 mn/Zrm t. Refi . u dex cm ploru m non rcq u i ri tn r parita s in om n ibu s ;q u sre c u m S.D . atTerî r,contînc: î Co rp u sCh.: ìRi i u bqu a l ìbcr g
en e f pcc î cmmfi ca r nazu ra f u (lenti.: tor: efif u bq u afi bet pa rte dîmcnfi on u nxnom i :—…e na tam intel!îgît cfl
‘
c n
tî am f pec îfic am , intendi: parî ta tcm q u oad a liq u id (1185cad a liqu alcm m [tc rîj—ex pl icasaio nem ,qu z confi%ì nî n co;q u 0d,fi ca : tota cfl
‘
cnrî a fpccifica , ( u b.Rand : l
'
alm a: f u bqlfl lìb: t pan
447te qu anm atxs u a temm Cow.
pu s Chrî lti (“
al u nna f u bqu a lîbetlpccìcru m . Coll :g ìtu r h : c ex po1 mo , tùm ex 1110 termino M ::
ra q u i apu d D i u . Thom . idemf a:pè hgn ìfical: qu od ca
‘
ca n’
a, !ùmq u ia prx dî&u s loqu endì modu scon f or ma . cu m co qu o Angelic;Prg m pto: opu f c . dc m u m m lm m;cap.. 5. v ti tu x mm ai : : 2
‘
a
{amm igni : j nu m'u m tata ìitfi
tmc/04 M e {fl j u tqaz:lìb d pa ratojm: mater ie cm tota dz
'
/j€n ì i ìoigni : m i l:b: : eia : pm i
'
m a liat'.Vbì
_
qpm c loqu îm: dc cfl'
:m f a£pcc xh ca ,cu m ca fit, q u am c x fil icat rei difiini tic . Ca neva. erga .m eme x q u
‘
c m i lisam comm te
q u cntcm conc lwîoncm n
, gna repolt ì i lam opgp xzmnî u ; difi
'
o l“ azu r. .
V&fl'
l ntm materia li:antecedente: ad
q u an…arcm habet partes rea lixc r. inter f c dì fl în&as . Probamtg x D i u .Th tmr . z
—. qtrx ti . x
a mc . 4 . in corp. dia nte d
P1565‘" « 3° pa rte:* in tegra le:
:otî u s f u bfi anrî a: non f a n: in gcneve q u enfi ta u
'
g fed in generef nbitantîz . Pa ter con f qu ì: exf nhl lantin… : cc id non 5:
vma : per f : .CW W D -
"
fizb
4 43
m u x
l is în
dantu par
tes integra les : ergo data : dîfl înd io pa rtiu m in genere f u bfi a u
tia: pa rtes enim con ll itu u ntu r
per dîfl în&ionem ,& din ifi onemvn î u s ab a ltera;f cd vt [tatîm ex
pende ums neq u i t di ftî ntl io in
genere f u b&anti x procedere
q u antit2te : ergo f u bfi antî a ante
cedemc r aq q u a u tîm em haber.
partes inter. f ed îfi în&as .8 8 can du /ì a u ndone,
”
q u ae ex dî&îs prx cedenrî i l i u m
.e f fieacî ter con u înc i r. D itì înéì io
primi: prx dìcamenti: îa ntecedente: ao i llam
_per f e îp
f am :crgo nec dî ltîngu n u r ab a l ia
per q u enti: azem vtper ranonem
f orm a lem (ed anteceden ter ad
i lla mper (e ipf am . Promm m.u ì
h îvl potef ì cor…îtu i in genere l u b[teoria: per f omn m
g cc ia enta
km;at pa rtes f u blta ntl rr [ u n tper.
tes in pm prio genere l u bu anu ae,
fi qu îdem n u lla e tt In teg ra l u b.
llamî a tozî u s : ergo mm .: com .:
tu î tu r per q u a ntita tcm , neu per le
ip(am .
90 Qu od res vm .
î n f e,& î n [ u a enti tatc n on fi t a l
tera à nu llo —CXtr3 îp l .u n pp tefl:
partì u m f u bfl anti x non pro u cn îc f orm a lî terp rou en îf c = “ 8°Qu °d
f om u liter à q u antirarc :ergo ( u b hzec pa rs in fc Î"
fl a u ti: h abet ex (e partes d î ikî n- 1 noà fi t i lla ,à nu llo t nt……y am s
,&a s. Prob. antec. dîfl înfi îo [ u b
fl antîa lî s non pr0u en ìt f orm ali
ter ab accident; dî fl î u c'
tio para
f u bfiaa efi f u bfla u tî a lî s
e rgo non prou enî : f orm ante: àq u antitate . Teneg con feq . nam
q u antî tas efi acci dens m a ior
;fi _eu jdqns n am -
efi‘
e€tu s f or
gn a l'
3. f u b&antî a lî s nequ it c u m
_acc î enti identificati . Min . vero
tes f u bfi antîz
î ngu u ntu r, v : «ma non xît
ri a lî ter a ltera : h oc ell di .
ntu r î t: ,v rwraq u e fit. f u b
vn: non fi t î l la n u mero
a ltera : ergo di .
(abitanti : : efi
f u bflantîa lî s.
89 Confi rm. 4 .ldem ettconfl i
tu ti u u m rei i llins dî £ì în i tî‘
u u m =a r vna patsî'
jigbfl antìze non
confi itu îtu r per qu àqtît: ttm f ed
ru peradd îto potelkprou en i re.
Antec .prob.abeo , q u ooettm u ra
rem , f olu m porch-o u emre efi
’
e.
&u s f orm a l is ex trin f ec u s i…l ed
rem î n ( u n em irate non ed“
c a lte
tam , u c u d tefi‘
e6tu ; f onm l ìs ex
trìnl‘
ec u s e rgo . Probmgm . q u od.
rei con u en î rq u c ad înm u f ecz,
o n1nî ex trî u l'
eco f ec l u lb , non efi
efi'
ef l u s f orm a lìsj ll i c x 5rìn f ec u s :f ed res,q u x i n in i u n en ti ta
te non c ita ltera q u oad u bi i t u rin
f cca ,& f ec l u fo q u o libetc x m n l
co ,non e fi a ltera : e rgo rem in [ u a
c nrî tate non cfle'
a l teram n on
e ft efi‘
e&u s f orm a l î s i…eu rin
f eens.
9 1 Vrgetnr . Q u : tantu m di f
f e r u nt acc iden tal iter l u bu am iq l î .
ter, e f i’
en tîa lî ter ( u n: idem ,}ed
pa rtes f u bfi a ntî a: non ( u n t efl en
tialiter , ( u bu antia lite: id em
Cf
—Îi rt.ì .3fl r f u 5fidi:fi dmxtzfi : è: ,8fl‘
cf go non di5ct u u t tan tu m a cc i
dentaliter ergo to:a di tti n é tie
inter eas non ezt occidens : c ego
ton difl im1io inter eas non idea
tifica:p r c u m q u antita te q u a: citi
s cc îdeu s f ed c u m £ ibii antia aer
f u bindè partes: f u bfi antia: di f e
m u r l’e ipfis di non per qu anti…m .
92. Dm igzu . Su bli antia vni u s
parti: v . g . pedî s per u nam
m odem f orm am difl ing u i tttl'
r-ca ii tet abom ni eo , q u od«non
eli ipf a : fed non di li îogu i tu t per
q u anti: atem ,‘
V t per Formam , ab
ip f amet q u an : itanc , qu a u onefl:
f u blh nti a pedi s ergo u cc
u ita r per q u anti tatom ,*
Vt pet
rmam ,à f u bli a u tia a lteriu s par
ti s v . gr . f u bf tam ia capioi s ,
q ug pa tite : non d i f u bii anti :
pe is.
9 3 Terh'
oprobatu r conc iaGo:du lixbliamiz ta taks non ditkin
g u u ntu r per q u antitates , fed per
ipias v : ptzhabeu t q u ant i t:
te'
m t'
é rgo nec du a (abitanti :: par.:
t ia les dìfi ingu u ntu r per q u antita ;
tes an iaks , f ed per f e -lpf as , Vt
pm ahent au th ztem.
94 C n: . qu an: irates ta ta:
les f u ppon u nt, nou f a c: i u u tdi
f tin&ionem i nter f u bîe6ta , a lm irmn inter f u blim ti u to u lcs: ef :
go q u antî u tes parti ales f u pou na : , dc non f ac i u nt dini io
nem partia lem inter f u bie&anempe intei f u biizntizs parti :
95 Qu arta. Ex eppoiî u fentemia f cqu u nfl x: in comm it“:
ti : dcdu &a 5. pr:ccedtmi ex in . :
diu i lìbi limt: I u blbm tic 3 5 e
mm Gent D eu s de .
£ u chzriii ia contem atî
q u ìmtîtatctb pan is fine ( u bfi antiat
pan i: ita pofl‘
et defime?e q u antita rem panis i lliu s f u bii an
tiam con ferm a : tu ne ergo vd
pa rte s l'
u bih ntia: pani s qu a: du m
eram (u b q u m tîtate rea limr di
fl i ngu eb: u tu r con f cm anengm u
t u am di f i in&ionem v e l i l
am itterent ? Sì prim u m : e rgo di
fi îa6tio pa rti u rn non ptc u en i c
q u antitate f ormaliter c u m ibi
al igna u me f or : : di f tin&ìotameo n u l la ca
‘
ce q u anti ta : Si
fi ca : f ec u u du m : er o q u : pr i u s&eru at realiter dm u &a m odo
idem îfica u tu r rea ii tet ,6t ti D eu s,vt pofi
‘
er redderzer eas pti li i u a:
q u antitati ; q u a: modo rea liter
identificau tu r poli ce rea lize: di
[ Hagu etema : ;con fequ en5 l'
u bùì :neri neq u it:ergo.
l i l .
B ìj tîel Su bf iemia'
pro priori ad q u atttirarem non hab
'
et partes v u im .
n’
cc ba lze: pa u es u on
go non habet partes. Antcced.
u ad prim u m pan em proba
tu r f u bth ntia ‘
pt‘0
‘
prior i natu
tz ad q u : u tim em non h abet:
porre: vnita s f ecu ndam f e
u s m a : in codeu r Wand pro
6 3 170 :
t u s conu enire.
A RT IC. V.
{victim qu anri rì s incominu am , di f
cretam : continu a cli : Ca in! [m'
ma ni. Vr l ine: c u i u s partes c o
p u lnntu r a li u o indi u i iì bi li
m iram pu i li a: h inc
a f ficie nrc . D i f creta e f i cu i u : pa r…
te: n u llo tem ine com u n i copu la .
tzr . V: n u mer-u s, u i coatta: vnitatibu s ordinare e h abe u tibu uf ed non copu la is medio term ino comm u ni.r r : l in i/io efi eiiì n
—tia lis qu ia efl'
entia qu anti-nti :c it ex nen f i o pan iam dc q u an
.
tirare: prx f atx h abentdi tiin&amofi
‘
emiziitcr ex tenfiou cm . fi fi
'
u :praztc rc a .gencri s i u .f pcc ies l u ba lter u as q u ia q u a l iber ex i ili s in plu res a lia s (peciesfltb di
i . i .
Iu r'
di tar qu anti ta:contin u a in per
p rofimditatis . Vnde corpu sctr inam dimcnfi onem inc lu da ,inc lu di: Ii oeam f u
(perf iciem :
f u per£icies vero ,q u a: u ns di mE
fi ones , hoc efi , longitu dinem ,&i a titu dint:m inc l u di: , inc lu dir lìn eam ;l ia ea irero , q u z va ia mdimeniionern nempe lo itu
d inem , imporu mfimplex e ex
ore it u do ro ig,latiî dinî s
lo
o
n
%c profimdie1 14. Si mqair u , v rru m bcc
di u ifio f i t generis in f pcd esì l ì rfi
md. aflim1. Rotio ei: q u i; i lla
rimdincm non dic i : lea [ u l timsprotimdita
tem l'
ec u ndu m q u am.d iri
’
ert linea ,& Cu perfic ie l i
oct longiru do linea: i ::dîgea r cor.
porc ,vcphi ii ceex i u at,nq ntamert
v rfit longitu do di ii in&a ex
t enfio à la titu dine (npetfid ei
profi mdimre corpo ris.
r7 Ad x . : m . Re/à. qu odc orpu s a l iqu an o f u m îru r p ro
f u.bltanri a ma teria li a liq u ando
p ro m agnipu dine trin x dimenfion i a : primo modo. pou itu r l
'
u bge
nere f u bii antia: poflcrîori modo
(i c de corpore n u nc ioq u i .
m u r)c ll pec îes q u antitatis . Adcon/îm : . li x in co c ai
‘
o vna
f u perfi c ies rangit [ccu nd u m (etoram a lte ram Ih perfi cie ru ,ea ta
rione,q u a indi u i libi .is e f i (cc u n
du mp rofi xndimtem q u a ratione
ramen di u ifibil is efi iecu ndu m la
titu dinem a u t lateral irer i l lamnon tangit vna
_qu ippè a liam a r
c cret à ( u o loco .
on f eq .
non efi d i ii in&a ex tm lio,non ell di f l in&a f pecics q u antitatis : f ed vr f u perfic ie : contineat locaru rn non req u i riru rex renlîo difl intîta ab ex ten f i onr:
l u pertrc ie i : ergo (i locu s nih i l ettalru d , q u am u lt ima f u
'
perhc iescorporis continentis locatu m ,nòe l
‘
t f pecies q u antitati s difi iu ci a à:f u pc rfic ie .
19 D im : c u r ergoAri ilor. iri
p rzfenri cap.loc u m nu merar ia .
ter f pec ies q u anrira ti s. Re/p . q u iai n prae fenti non agir de qu antitate q u oad efl
'
enr ia l ia , (i c u t inm eta h i l . f ed d e q u antimte , v r
m en u ra“
, loc u s f orm a liter ,v r ta lis additFu pr:t f u perfickm ,
f pcci almn rationem m enfirrzc ,n am f u perfic ies f ecu nd am f e ,tantu m eli m en f u ra i ntrin f ec af u bli anrî x : f u pc rfi cics Vero vr lo
c u s ,c u m addar conti nen riam loc ari ,addit q u oqu e ellemen f u ra rne x trinl
’
ecam i l lins .n o % dntìtd : continu a (irc
eef siu a di u idiru r in du a s f pecrc s ,f c i licèt , i n m otu m tempu sm oms e l’r a f îm m f ì t ìn ::atm r ìa ;
idcli v ia tendentia mobi li s‘
ab v u o term ino ao a lteru m :tem
.pu s ve ro eli nnmm u mom :_/Z
\
u mdu m p n'
w po/Ìn ì u s idell‘
,m enf u ra q u a c en ificamn r deartibu s prioribu s polierioriu s motu s.
g r u In qu im , an motu s
tempu s (int vera: f pec îes q u antitatis ? N :gatì u a f enrentia e li exprefl
"
a D . Th om . l ib. metaph .
i dea a ll“
erit non n u me
rari ibi Ph ilof opho inter (peci es
q u anti tatis vode i pf i u s ratione
prob. f peciesq u anri tati : q u ite , idell , ex ren fz di u i libi les
per f e, li u eratione f u i .nop ratio.
Gg 4 ne
'
il u . 5°
.w pku firqdwihfi ? 253
p irln jnmtitatirm a w : CON GO}… rana u ic u nr i resm irata vr’
ordi .
m in. completis in proprio genera naros lu b vlrima ,vc lu r l u bfm ru z;ne 0 q u a racimte
’
-nu ll u s nu mer-os of »
conf eqtN u u weru s p
l i s compo nimr e x q u am irntrbu s
v tdi u i ti s d i feonri u u a ri s q u a:
ratione qu gl ibet efi vn ita s in di
n i .tbi iis ,& qu id irtcomplemm in
genere qu a ntitatisdî fcnetz: q u od
au rE ipi'
a: in- f'
e fi u t enrenf re,& en
ti a c a in l inee q u mi titatis:
comm en ter iai i fe ha lìer: ad:
eompo l'
itiooem nu meri lî cu t:
lu pta…di x imu zs, corpu s Fon na litut
v r rale comporrî ex. l in e îs f u
perfi ciebu s , v r iod î ui f ibi l i bu s
fi ipf .e im (e line a l ias\.d î u zi iibì
'
iesà
HM nm nmu s h abet f oam pea r
Ii a rcm‘
. e u c rri îonm »c u m ino di .
eu m eu im mn n èr u s re f u lret eri
din i lî rme contin u im is , addit [ u
en immon ell proprieras qnam itrris in commu n i f ed l
'
o l u m qatan
titatis conti n u a . I-Emr etiam inf er tm ,q u od
-cu m Ph i lolîoph a s a i:
in lib. r zo . qn odl
n u m c ru s efi'
plu r a qu a nta acc i'
piend u s eltdc n u mero pro m are
r i x l i f orma liter enim efi più res
vn itm m rdi narz (u b u ltima .
1 3 + Ad confi rm Ref p . q u odf cn a 'i u s non comporfi r u r f am :
1i ter ex teru arijs vt tal ibu s;q'
u ig vr:
ic amenta » dinaru n p: r fo ad compofitiou errta lter i u s .emh pro u t fi c fi tcnSCò
°
p lc tn rn’
nd a l:e: i u s confi iu rtio è
nem nti nim rt ordina ru mzcompon itu r er go f ena
'
ri u 5 ex (ex vn itatibu s , q u z
‘ fontmateria du pitornati
"
; vr pr ir tc inden :îbu s f u i
coordiw lmie fiùr v lrima
$1î a du m ai îcpr
'
r'
à u ccefi‘
nr'
ru msî u n î tîm , vd cou d îrf ovm îm .
h ic-(ci lîcèn vel il le occu lu s vel
î .tc dcrcm rîmtc ,ca f u q 10 defic inta lren it1 ga tte rei dan n v trîm c
vn î tas non . q u ia deu x a ì îqq î ch'
qu od de term inate Gt u ltim vn î
tas (ed q u ia du u r a liqu id.
, qu oddî sî u n£ ì ìm , fixrc cofl dî ciom w tir
v hîmzvn itas , q u ì a c x îl l î s tribu s,vnî ra tîbu s zl îqqm v agc f u
'
m pcam mcu u ccdcrc men h rî u s;Fed. vm . v c l a ltc mdebe: : c lî q u as
conc l u dere , x l îbcr. ex th y
9056… q în'
d îammr nu i
merando ah-a f î i3 .r rir ecc r: u hm é
v lrîm a . Ifi nc v l: ìma W fi rcr
vnî ras dann îndepeqct: ma:b fn
tc ll cfl u , q u î dîc ì nì zn u n x zu s n uxh eram .v ltîmz vero m : : zfl îrc r,
idd t .q u od tmc Vm'
zas potin sq u a h y 3 1
'
à‘
,fit v1rîmà . depend“ ab
m M n… re.
3 6« M dùm m tw
ft
8
559 {Q:fl .-
.adk…M —
pa dgm dflp era@m
'
e: qm mm‘
x ? Ret'
p. q u od q u an: icu i s in pm i'
cfl tl qu ia HC,
o p tio cfi l'
pcci cs q u an :îm is non zgebatdc q u an: im c p _
c r modu mramen l
'
pccinl is & .à cztc ri s di mcn lîmz .6c o rario in ratione
Rin&a;pfi ma pa npatct.m ore :mcn f'
u rz dif crt . à .nna t'
to , qu iatio,vt ei u sdiffini tionc con ftat, mamotos (o la: menfi : tatm im a ;
eli n u meru s c iten im plu m mo. «om io a eromen fìm c du ration“tu sm om lis q u ibu fdam interru pt. =v n i u s cu i u f
‘
q u c m or…;q u an: vo‘.
tì : f ed nu ma u s vr fi dimn: :d l «.c cs HL: [mmm h tn xpor ì: la
vera (pecic : q u ontitotismrgm …m rion cmxma i ('
u nt c i u (“
dem (pc
Qnm : le::a tero pa rt: m & ic i c u m vm q u c f y llabm mt
probatu r q u ia om io non .ln botf pec ia lcm c x tcnfioncm ic rgo
mon c li cc ics q u antkatf s difl in&a aba liis;Antm d. prab.Ex mn(îo;orîu s non c&(pccì : lis,a u tdî ltîn&a ab cm cnfionc partitini . Gfi4
m u !acc ipîantu r : (ed partes oution î s fim u l f u mptz.non habentf pcc ia lcm c x : : nfi oncm -orgo nec
Oratio.habct 'f pcc ia icm c x tcnfionem prob. m in . Fan es on t îorfi s
fim u l (u m pta: ( u ntm oms di fere
ti Gu e interm pti ; a rg u i m om:
tcrn u i u s - f u nt tamen di u cr fz
(bcc iei i n ra tionem cof u m: cu m
alter pcs (inM ;'
la .
Ru in pu f entì recon(ctAti it.
gropricca-î
tes qu an :îrarî u Pr ima : non h :
bere Contrarî u m a na enim ab
.cedem f u bic&o a itcram non c x
&…a f u fc ipcrc ma
g i s,am m in u s, n c: : nim vou s n u
m c ru s M agis a u mcru s ,q u ama lter.ncqu c v na linca m agis linea;
q u am a lmra , l îcè r f it'
m aior q u am
altera : pomlì c nim c adcm q u anti
t a: ma iorcm (u f c ipczc ca cc n f i o«
d i f c rcti nonh abent (pacìa lcm co
tcnfioncm nam mota s {ccu ndu m h aben t u rcafionem con
tin u am ,moru s vero a t'
dit‘
crcti .
hobcnrcx rcnfioncm n u meri :c rgo
y a rtc s lim u l f…:mptc non habcatex rcnfiou cm f pcc ia lcm difl in&iab : x : : nfionc mmì crî
_. q u anti
tu is confi na : non c rgo c omiitu îc orario propti : m f pccicmu antita ri: à rc liqu is condi ftî n
i n Val : Ph i lo f opbu s i n me.
taphyfica , vbi dc qu i titat: q u oadiptî u s c f f cnri a lia cgit. non mem i
nit ora ionî s ,ncc c am inter q u an .
ti ratis f pccics n u ni c ra u î t'
: nu me.
n u it m u co cm in : : f pccics
nem fed neq u it in eadem pam:
f u bîcù i eli“
: magis . vel m in u s cx
tc u f a Tortia proprieta q u antita -1tis »c&. q u od ab c a rc s dicanmr
zqm lcs vel in: :qna le: hoc.’
a i : Ari lì . cfi'
c q u zntî tn î ma x imè:
propri u m . fi u c propri u m qu arto
3 9 Si op…adw fm primi
proyricn zcm magnu m ,òcpagv lì
ma :
Q&e/M.Detribu :Mmirprx'
dìcm tntn .
q u a d eli pu rè rc lpl cere,& ad tcr ta s,angdi l'
conu en…entiazvnde ° l'
u b:u m u m per m odu
°
m pu ri cen n i
n i , non a l iter dicere habimdinem in di ffinitione
'
a u tem rela
tionis tran f eendeu ta lis non peti
tu r,q u odct0tu m -i ll ins eli
'
e (it ad
a li u d;vnde nec pu rè ref pic it (ed
v_el depender vel eeprzl
'
entat,
u d vnit,nec temi i u u s pu rè re fpi
Gi tu r,(ed ref pic imr vteau l'
fl
recipit’
.vel v : lpec ìiieat.
3 D ì/a ìminantu r l'
eem do,in e o,q u od ce larie przdicarden
tabs teq u irit term inam ex i llen
tem : relati u : q u ippeprzdicam é
ta l ia ( u n t fim u l namra . cog u i
tione rela ti0 vero .
.
ttan f cenden
ta lis te rm in u m libi coex iltentem
non req u i ii : : vnde ex ill ir f c ientia
de Rola ,q u u zrel: rio rr: a icenden
ta li : efi ,Ko la non ex i lient° non
negam u s a liq u os re la : iones tran l'
cendenta les deiî .lem re term ino:
ooc x i lientes : intu izio e n im petit
obief i u n : pre f ens,& vn io ex tre
ma ex i llenti a : id ramen non e:
cob eeptu relation i : tranlcenden
tal is, l'
edex a l lis e apiribu s empo leu nt.
U’
4 Pergimu s iam a d di n ide u das relatione3 prx dieame uta les, nas polliwn u s d ìu idere rati one ndam é ti ,& ratione com
pa ration is inter ex trem e: ratione
{andamen ti primo diu i .it e a s i’bi
in fopbu s in tri a genera re la tio
n u m : M ad am : pr imi generi : [ u nti ll a: u n: lì mdantnr f u per vni
m em . nu mcr u m : perm itatemintel ligitu r con f ormit: s.a u r conu ententia: per ntu neru m di u ex li
hoc genere col locantu r relatio.
nes limi l‘
rtu din is di f sim i litu .
dinis , zqu alitntis inzq u a limdi u crhtati s. .
u n' Rtla l ìone: f em u dì generi:
’f u nt, q u xf f u ndan tu r f u per a&io.
nem .& pu lsionem ,ka u t (u p:
-
a po .
tentiam , line a é ì i u am Gu e pa l‘
si 4
nam determ ina ta a&ione,&pa f
4ìonew: reh ti0n e: inter Parrem ,
D om in u m ,
D i l‘
c ipu lu m
tione: tn tij ;gwa ix ( u nt qu a: f u ndantu r l u pta men l
'
u ram , men
f nr abi le;q u od non lnml ligiru rde
men l‘
u m q u antitati u a . f u per eam
enim potiu s f u ndamu r relatio
nes prim i g eneris nem pea qu a
li ta s,au t ina:qu a litzs;kddemene
( u ra perf ecì ioni s efl°
em ia lis hoc
eil de f peeifi : ati u o aq u o perf e
&îo ell‘
enti alis re i def u mitu r : vnde comprehendu nru r (u b hoc
ne re rela tiones potenti :
Éîbitu 5 ad, nbie£ ì a , vt reni'
n s adf en lî bi le;f c iemiazad f cibi le ,ne€
non relationes ex èplati ad ezem
pler,vte re atn rz ad Deu m .
196 Vbì dì/cm m inter relatio
nes i li a s earu m f u ndamental ,f u ndnmenta en im
,
f pec ifi cantu ea term i u is,hoe ell f c ientia à ic i
bi l i , f enf u s à f enfibil i , ipf a: tam en
reladones non f pec ificàrn r a ter
m i nis fedà fii
ndamenro per or :
dinem ad te rm inos ve l ca nna
m is term inis ratio eli q u ia
f pc c itìc ati u u m eli ca u f a m en
(m a rei f pceificamz,ac per con f e
qu ens pri u s i lla m m inu s a u tem
re
zn .7.dn ‘
rel1£ ìodj iing.rralil n .if m:dnìmu tagu a
‘ìofi .‘ nm iw e
,
’f , dga
ou in D ro a u tem non e;? a lza rn ;
”
4 7 3
:gu a lrtati5 q u .e t.m u a tu r prom inon in f u bll ..ntin, (ed in q u ì
id,id. q u od ìfl l l€ lì îttl fl in c ream , tirate de rc la tione patern ita
praeter id…q u o dc ontineru rh b n ifi : arione n om ini s rela
zini —eli fi ìndam enru m pro x i
mu m remotnm : ergo .timda
mentu m tam prox im u m , q u am
remoru m eri a li a res a lignìfica
:o nominis relatiu i ,nempe ab ipi'
a
relazione .
186 De inde q u x f i . 8 . de potent.a rt.z. inq tl î t .Yu èfl antìm m ,e
ta non potqflJdm tr'
fi'
mn [ ibi " latiamm , qu ia e fl drf jfizìta qd Ml: g: .°: e in qu a dìf ert ri/u àflm
*ìa D pi ,
73 4 mm i ì;€rsìi fl fi t , ].
u per cm
nia genera po:efl a lia [ ibi xdm tìfi‘
m
ed pl u r i u mmeiation u m x
pm
:lieamental iu nr fi rndamenrnm ef i:'
u bli anri a,vn f u ndam entu m iden
:i ratis f pec ifi c:u inter Petru m .
Pa u lu m di u erlitati s f pec ifi:.e in ter Petru m , & Eq u u m : e r
go p l u res relationes pre dica
menta les non i dentifi : antu r c u m
ì rnda rn en to . Id ip l'
u m repeti tal ibi
ad ibi .d t .&di li .
+.contra g :
cap. r+.
t87 D ìcm D : î bom .in bis
in pl,. ribu s loc is ,qu x pro l‘
e'
r ho.mi li a: a lleganr . d oc ere q
-tidem
re la ti onem . c li'
e acc idens i u lm .
tens di : ingn i a c al irer (“
u b
&anria ; ibi :amen -toq u i de reta
tion ib u s .q m edia ti: f u ndantu rin fi rbl i anùa .& illi conu en in n t ra .ti one a l ic u .
’u s acc ide.u is a bf0 lu ù
i n i lla ex iiiemia .v: de;eigtipfl t;
ris q u o: con u en ît (a bitanti :: ta
tione a lic u i u s acc ide ntis ablo i u ti ,nempe ratione atti0n is genera tiu e .De his enim v eru m eli q u oda ir D :T»h . in
a l ibi .n im iru m , inec f u bliantix ,
l’acero c u m ea compori ri0nema cc identîs.ad l
'
u bic&u m ,q u ia c u ma ii îo genen ri u a [ i nt
acc idenrin , re latio rq u ze c u m ei sidentifi cattrr,v ere inh x rer, difi ing u itu r à (nbfi antt.
t 8“8 ‘l“
olu tio lodge difl ar-à meme D .Thom . pr imo,q u iac ia re docet, omnem relationemdifl ingu : rea l iter l u bli antia a irenim» in difl ini lt. 4.. q . I
". a rt.
ad 3 . n u lla relatio a eli f u bi anti :in creanrri 3 . Semmlo qu i a in co,q u od ell di li ingu i à f u bli antid ,con ii iru i r dificrimen inter rt iatie nes o e: tas diu ina s er
go —comprehemlit nomi ne relatin n is creata: ea s etiam me in?
mediarè f ondantu r in . u bii amtia . Tm io , qu ia loco c ita to
'
ex
4 . contra g : a i: d in'
nobir ro
14 fi oner habent j e» depende”: “
gn i.eor u m efi a ? a d d ind) lrb e] ! /u bvi
m
f otxtìfl gìt Vbi relarioner'
n ab'a lii $acc idenribu s di lii ngu ir
», eam,
prom ab;a l iis acc identibns di
li.imi am, « doter-di f i
’err
'e tiri:
[ l ang—'
a gar-ramam S.Do&or lo
qu è s,de creatinne-pa iì i u : ,qu z efi
zh : relà1ìodifling rbi àfi mdm tnta? 475‘ionisnon eri eadem .Mzi e li eu i prin : efl
‘
cntia l is debet r o: : e i
:iens, tùm q u ia efi‘
ea u s prim a riu s pondere {ed efi'
e&u s propr i u s“
orma: efi ipii efl‘
enti a l is . Tè»: f ox maiimris relatin g ve: di li im
1u ia enritas €òrm ae nequ i t perf e g u ita r ab abf o ln ta
-
,eil ex a c i xi u m
rerare fine a liq u o efi'
c f tu Ponn a conti i ru endi‘
a&u . relamtn ne
i . a liasex i lierer,& non cx i iieret, ,u i t en im . a lî u d a f signa ri ergo
: u rn c ii'
e&u s f orm a lis fin ipf a f og: orma iim i'
relatim : eli efi'
enti a l:
m cdmmnnicam: fed non cqm przdifi nm ex é rc i l ih rn .
n u ni<:ato ef i‘
e&mpri m a rio nu i t 9 E x pìimtu r bo: eo ipi'
o,
u m pareti comm u n icare ef f e -v Qu od in hom ine in u enianru r hzì u m : ergo neq u it entitas f orm : d u e f orma l im es ,w ìwd , òerwtiaà
:x i iiere,defiente. ei u s eif e£i u pri na ledeber vtriq u e f eo: firn a f'
sigo
n ario… m r î a lî q u a denom ina io , line et"…
v ?*o rob…relatio qu o ad: f c&u s f orm n iis prima ri u s pm
ib
:ntitatctn e form al itas. relation \Z'
nde non (0!
>bied iu e di ii ini i a à f u ndamen Kmm i ebc t. eorrei’
pondere ani rn r
o: f ed f orma litati relati u ae obie l i. efiìré i u s f orn u i is cbn fi imendi3 î u e diii in£ìx àfiìndamenro , ef afi n homi nem f enfitiirn rn : f ed ra t
èntia liter; prim ario conu enî t: tioneli;vr di&ingu itu r ab anima
:x erei tiùm. com‘
ritu mdì afi tt t,e i i , ,debet efl
'
enx ie liwr corre f'
pom
amm : ergo . relazion i q u o ad en° dere efi
'
eé in s f orma l îs a f in conii ?
itaré eti ì nria liter conu enî tex er» mendî hom încm dîrcu rfi u u m ;er
i tiam con ii itn é di a&u relatu m . 0 co ipf o .qnod in Petro denta r
da i;y idetnc cert 3 , q u îà . li dat…” Ea: du a — f orm al itates—a lòedo, Ger :
, .qu a: (i t Iatùr,debet Vtriqite correfìiondee: i i $mon eon fiflens in ca ricati» re efl
'
enria l itefi p ropri 3«d
'
enomi »
ms ah io lu ti s fim u l. tìimpu‘
s [ed na tio …prowiùi‘
q u e- efi
‘
eé i u s f or”
n vero , é c rea l i'
o rdi ne m in s adltc r u m , tt latî n f o rm : !ite: non «
(i rea litas abt‘
o lu tm. ad fe, (edreal itas m f peé l i u m& ad:a li u d;
ed nea lirns abf o ln ta , ad le,ea l ira s re fpe£i îna ad ' a i i u dm t f ò rma-lita es ùitî ln obiefi î
e d i l} îné i x : ergo…re latio q u o ed ‘
nti tatem eil f orm alitan dî l ii hfi af u n damm to , q u od efi: encira s
bf o l u ta Mi n .vero, prob»…fB rm a
irati reta in : ex propr ia . ta rion&
.i li în é'
tx ab—abfo lu tn, a l“
v i s cHetu s f ormali : ptimnr in: bi peo:
m a li! prim a riùs : ergo n0mfi >lmn
deber : lbu i in i’
con e fpp ndere efi
f eCtu s fmm a lis conzl itu end i‘
Pe ‘
m im a £i‘
u . a lbu m f eci 'relarion ideber»efl
‘
em imliteneori ef pc>nderìef fe&u s f ò rm a li
'
s confl l'
ru endi Pc
tr u rn a&.n reh ru m : ergo defibien£
te hac denom iùatlone (ide efi’
eo
Ci u f orm a li; defic it;re lazio q u o
adenti tarern ergo (ì deficien te
pr aedifl a chenom iim ionc perf eu
neret f u ndameatu m reh tio q u o
ad. entita non eli: f orm al iru
i de ntificata f a i : : aliner: difi in&a
ab…0 PW5,
Jet.7.Anrel.: tìoJl/ìin‘g-
V‘l ì fimdamazto?leficitaliqu a enrira s ,am m od u s ,
479a lbedo v : ri u fq u e nam eo ( u .ù,
lcficiezztedenom inazione relati . . q u od Vttaq u e Gt a lbedo ,q u al îtasili.e verodenom inu iones in ar
,n;n ento rela ta: non ex ! u nt
orrel’
pondere f o rm a litati o ie
ii u e di ii infl x à prima ria rei
arma lita te f ed eidem- obid i i
e pof i‘
u nt correi pondere,a ddim
s lu m connotatione a lic u i u s re
u i [iti eo . q u od [ u nt ex erc iria
generis , con f eq u enter
habe…m ia. a d elî e&u m prin'
13
iu m. .
zo 3 .Obò
'
é ì ì ! Sim'
i litu dmu oru m—a iboru m eli relatio prg.
icamentafi s (edbare non con
[ l it in reipec'
ì u f u per addiro ips ,vt coex i ilentibn s.& albedin i :
rgo relatio prx di‘
tmn ental i s nò
(’t ref pe&u s rcu l iter [
'
u per addii s fi xndameùf o » term ina .
rob.min. : Sim i limdo du oru rrr.
lboru m confi l‘
tir in ca f orm a .er q u am x nu m a lbu m e f i fi c u t
[in ch Fed irrec forrn à . non = ett
: f pe6i u s i u per addim s ("
ed efi”
u plex albedo ('
e ipin fim u l Vtri'
ts
u e f u bkfl u m » alb u m . eon f i i»
JCfl S : : ergo fim i litu do none on(tie in. ref pefl n (npc; addiro .
’rob.mìn . Sim i limdo du omm
vrri u f qu ee.tvna f pecie :ergo204 Cary
‘ì rm . t .Relatio prx di o
cam enra lis di u erfi ta ri s inter ira -1
mineu r, e di f orm a li tet
eoru m .diti in i'
o r ar eoru m di e
ii in&io nih i l . inu ol u i'
t rx ter
ipf 0ru m entitates qu a: e ipfi $
di li ingnnntu r ergo . Confi rm z,
(h anritate: ei u l'
dem ex tehfio
n i : ex t: nfionem c andem habe.
renr,fi Deu s impediret ref u lra n
riam -m odi'
relatiu i . q u em Haberem , ,
fi m odu s ref u lraret : a rgofine re f u ltantia modi reiati u i
d iem: :eq u a les, ae f u bindorodata:
praedieamenra liter . Patereon i’
e
doentia . q u ia q u antitates eil‘
e
zequ ales, eli…f orm alirer i l la : na
beree andegnemenfionem .
105°
Re/pond. Qu od du o a lba ,fi n u ll u s eis ref peé tu s fitper addao
fi l l"
, (u nt fim i lia fondamenta li
ter, non f orm a liret .q u ià da tu r in
eis&ndamemùfi mi litu'
din ic i
l icèedu plex a lbedo -y non ramen
dann iti ei : f orm a , v i'
c ni ns vn iì
fi t f u n ile a lteri ;nam—d u plex . a l
kiedo denom inar Vtrnmqu e (u bie6i u m abio lu te a lbu m , voam
lbo ru m o e ft f orma liter albedo '
q u odqu e a u tem ex « i ll is
tri u i‘
q u e (ed albedo v rriu i‘
qneon CR ref pe&u s f u per additu _
s .
nohn ea lbis fim u l fmn ptis: ergoreedifl a fim i litu do . non eli refe6i u s f u pe r
'
:idd itn s du obu s a lis lîm u i ' f u mptîh Maì .pro li .inx1 Ar i0.8 .metaph . cap . 5 Simil ia'
meq u or u m qu a lita: efl ona f ed»
nitas q u ali tati s du plicis a lbi efi
in eo, q u od e} gi à a lbu mbaò
'
et a lter u m,norrdenominat a l
bedo , f ed rea l i : habita do adaitetane , v rrîq e ai bedini
_fi npt r
addita :‘
p3’0b3
tiònem nèg;eriarn m in .na fi
e f f e a lbu m fica : e& a li u d ett
denom ina rio Gu e e€e£i u s f o r
ma li : realis ref pea ivu s, iî bf fig:
.‘ù J
u‘
t -
pponi ln u s ) dicat comparationem nò intentiona len u f edtea ism ac lu binde (ola f orma
rea liter rc i'
pef ti u a'
pa tens pra:
li a ri .
206 Ad probe: ìonem nc
m a i . ad proba: i0nem ref pon
Ph i lo fopl: u m e f f e inte l ligendu m
mon i i t’
en l‘
n f orma li ita Vt (i m i
l itu dinem ex pl îc u emtper f u nda
m enu : :n ; f ine ca u t'
am
m fi xl :a r non per f ormam in
q n .t eonfi lii t fic u te fi nm'
difiin io
t u r l’ater dicendo Pere r cit, qu i
gmfi t Fi li u n : \"bî tel…ttio Pater
n itatis ex po u i tn r per generationcm q u se. e il i l !*u s f .mdamen
tu m . non ret’
p& i nm pra:dica
m en ta lem in q u o f orm al iter
co u’l ii ir Pa rern itns.
Ad em:fi rwa f . princ i
pa lim rg u menri , neg nu i . q u odf c i iie èt reiatio di u en iratis interhom inem . eq u u m li : eo ru m
d i £i inci io ;nzu s hom o . & eq u u s
di ii ingnntu r f orm a liret per f orm as di u eri
'
a: rationis ref erùntu r .
vero relatione d i u erfimri s perh abitu dinem aCc idema lem fi xper
addîmm vndè difi in&îo non elif orm a liter rela tio d inerfi raris,f ed fu ndamentu m , c…1u lî: re la
tionis di u er f imtis c u i f o l u tioni
non param t‘
a u et, q u odD en di o
&ingniru r rea li :er .1 crea : u r i s nò
tamen relatione rea l : di o
u erfiratis non'
ergo dî itin€tiorea li : eli f o rma liter relatio rea
li s di u etfit: tis .
ros Ad confi rm. neg . eon
f aq. ad probatimtetn refpou d.
Q\ u .efl .s .Detribu s-primi: prediramentìr.(L M ‘J d u ce q u an: iratt : mqu a i e :h abent Si pa rte rei x q u a lem c x
tc n .îo'
ncm per rc la tio mm i u p c e
a dditu m : habent prx terea pe r l ì:—ip f a s c andem ex cenfionem fi m
d amenta liter.non ad u a liter (n o ne n im datu r 51 a rte re i v n i tas
a f hm l is di f i in à n u mer a l i
q u od l ì ab ei s D eu s n latîon em
f u pernddiram a n f erret.haberc nr
modo prx diéi o eandern e x
tenfionem non tamen haberen t
aeq u a l î tatem , q u ia a a litas no n
c onfi li ir f orm a lirer in eo q u o d
vna fi t v. g . v n i u s pa lm i a l
tera fi t vni u s pa lm i (ed inln b i
mdine q u : q u i : amb: f u t} :v n i u s pa lm i f e m u tu o rete:
c i u nt.
109 . In fl a : Pro priori a i
ref u ltantiam relati onis {u pera do
d itz: q u e libet a lbeclo eli tim ili s
a lter i in v irtu te produ cendi ae
e idens re la :i u u m eu m q u e libet
(i r f orma l iter,& prox im e pa tent:
p rodu cere ac c idens reia ti u u m ;
f ed ea tim i li ru do non < on f i itu i
t u r per acc idens relati u u tn . q u ia
n ec v i r: u s .nee re i: tio ca u f a: con
fi î tu itu r per eif e€tu s ergo e: fi
m ìl imdo eadem de r e liq u i s eli
ratio ) non eli a lbedini 111peraddira . Secu n i a fi D e u s ab v traq u e
a lbeciîn e tol leret omnem rela
tionern f nperadditam Vttaq u e
eff e: Gmi lis in co q u od neu tra
m'
odu m re lati u u jn h aberet ;e t
c a Qmî iî tu do n on efl‘
ct f on i a
menta l is (ed f orm a li : ergo fi
m i limdo f ormal is {iat fi ne m odo
f u peraddito .,Mìn . prob. tim il î :à
t
o
-eh ali : a la r i .» fpec ic i . Per q u a:
c oni i ar adv ttamq u c conf ;q .,pro
b arionem . I m =
1 1 1 I lfl .î bù l o t telatli'q
cern itati& habeccf pi o ,t l’t'
cù u
m ndado :iim ilitu dinemcu m
Parern ira re, debcbn relpicerc .vc
term inos f u bordinatos. relatî qrone
'
m îfi l ia rion is ,adqu am: '
prima
ria - i'
c f ertu r rcfcmndo [ u bic
&mn , a lia n'
s relazioncm pa rer
mi rati s ac non fic eos relpic ir,
c u ni di fbarate omnino f c h abei :
v . g. relpea u paternit1tis P erri fi é-l i u s ip:î u s Petri . Fa tem i“ :
11 ergo relario 'Pa ternitzris nonh abet pro efi ì :&u
—: femmdariozdùn om inarionem &milis c u m;alinPatc rnirace. c2°v ::o
—1. l" l vzflabîm ;Nemi, :da fi‘
no
l ario (im ilitu dinis vna n n è i ffix ateneée® f u premo relationis' à rc
arione 'Paternitatî 3 .di f f ert ramenen cre intermedio ita vt re f
ario fim i limdin is fondentevnim : relatio —Pzrcmita tiszA&i0nq , &
‘
fi c sma mincioE de l inea retati u 1 . non ef t
_.r,n
m en de lincz'
rc lati u a‘
a lrerins ,f ed eli diwcrfi generis .ab…alcera ;f ed q u ia a lbedo eli . a lteriu s generis relasione neq u ir. relgt ionem - idenrificare ergo .nec
telu rio Paterniraris ielationem fim i litu dî h i$ o 1 L
‘
.11
1 1 3 Con/fm “ e: co , q u od fiaterni tas e li pé r f e ipf : m tfini iis akeri .pa remiea tils di lsim il is a lteri rc là :îòni:d iu erf x ra t io
n i s v . g‘. fi liazioni c ru nt adm it
tenda: in D i u inis relationes, rea
n .…Afi m…é :,s,les di lsim i litu ditf i 3 dii ieru tarri s d ili in&m lelrim .
virî u oiimrv'
l
q u a nno—i llis nempe ,
‘à pacema, ta te fi li u ionc , f pin: tim ît £ìîes u & i pira tiortt p i f si u a
'
, .gwyvc rif sim
‘
c profitem u r:£ 0fl feqllcmeli contra comm u nem (eaten,( hmTheologot u m4 1 .8 ttn .fl
'
g0 f al lì-mx eibid,nx qu okgfl itfi fl
n .4. Re/fionl , ad r. i nli anriaitc once ii
'
a ma i. neg .min;nm u flfi j l li term in i fec u ndam fc iaflp e& i di f paratè f e habcànt (ea ts
-tamen in ordine
. .: day atcm i ttcu i u s term inu s
‘
prima rints[iu s £cc u ndatid : a l ia pa
tc rn its s , »q u c ctfi : ;fi r Pa u li efi:ggmen pa ernitas fi ca r p: :ernà
53 5,P.Ctrî . «Infloyw u g u rm h £…nam q u am f u botcfi n: tionem ha,bentabfo l u tè inter (e a&iogenox a;iu z elici ta Bw in , &wfi '
anc irc u s genitu s à Perr.o ?Er n ibile
M u s. ,enfi ras abf ol u t: ac
‘
tion is
èr;ti_u z. e licim è. Petru …q$ p f a…efi primariò . f u ndament u m f fi h fl o u is Paternirati s ad Frai:ci l
'
cu m genitu m àPetro , c ii fec u nda rio f u ndament0m irelatio
.ni u‘
imilìtu dini s ad adi ionem gop etqari u amelid tam à l’a u io.
;‘zzs
'
«44 3 »
& 9d f ient eadem enrizas«babixtp s Ph ilo foph ic i f u rgd prima 4
,r i,o relationcn v tcrth »
gcneriswdfimdfl '
: x —gconf l
g u enti {ecu ndu iò fx clàtio s..m s«primi generis. fl fimilitu rii ii i
zPhfle«…lf p gh ìoî l, dinetfin tis f d«fim
l i s. “E“ “
fi n .l Zaboni: n Ìa ià'
u m inetu rmi«B(iadìn?
A RT I C. VI I I .
4 3 ?a blol u mm , ié d rc lan u mfi
:
entre.
h t'
i u u nì enimm fi i .u i mr per : re't m ni: n la : ìop u dìm eatd
'
a itm ‘l ado ne1h : ergon la tioni s efl'
e rcav
M'
mgah l3 tm eliî enti , id nod
nat relationem , & i ,v i ,’
ren ra » :
tione c u i u s i liam termin u m 'n on
du bitam u s,id q u od term ina re
latiom m efl'
c a li d abl'
ol u u tm,
Vade i i tigi u m r u c itu r a d ratio
nem fm alem terminandi ;fleu r,l i cet id;q u oddenom inatu rGwiIe , ii t a li q u i d abl
'
ol u tu nr , a l bu mf ci licer,ni hi lomi nu s tamen
*
Tu pm
di x inmse li è aliqu id reiati u u m id,ca tionec u i u s eli f ormalita ' Gm i
l e. Et q u ia f u pra di u ifim u v rela
tiones in m u t u a! ,6t nonm u nias,d: Vtri fq u e p roc edi t d u bi u m,
q u od f eparatim decidem u s .
"7°
’
d l ta «Thom ifiz vn‘
o
vel a ltero dempt0. contra ScoVazqu ez Ov iedo,
Izq u ierdo,Hu n aj a ,‘
Te llez,Ca
preoi u m .& Soto.
2 3 t Etpt0b: tu rptimo ex-Au .
ge l .Przceptn ad
ibi Cm dieìtnr , q u od n inti u i
ad d î ì x d lebu bn ‘e, per ly a lìadtd figitu f correh fi nm qu od non efi .
pr ì :.
u_natu re ,/ed i md na: u ra ,ò cog
v itzm b at correlati u u m non cit
Trobs‘
tar ratione. Relation es m u tu a: habent i nter. fe oppo.
vfl tionern relatiu ammu tu am er.
go termi nu s Portu a li: v ni u s‘
rela
t ionis efi al tera relatio. Annecedeu s videtu r cermm;natu atee.
ni tas-
opponimr relati u è f i l ariou i ,& fi liati0 patemi ratimonenimTu m:Paternitas fi liatio relat io
nes Bi iparatae, vrp atern îra s &,
iim i li ru do cu m a lte rapaterni rare
t òpati u ntu r q u ippein codef abiaQo paremi tasy& fimil iru do c u ma lia ammi rare ;.pa terni tas vero,
fi stia e : propri is conceptié
bu s,& rati one f u n: op ofirionis incodé
'
f u bieà o non ce erenh c on‘
f eq u enti a vero probanxr,nnm opt
pofitio relation ise ii cu m ru oterm ino f ormal i ,ogponir elation: e f i tef ptcete :'e : relati onibu sm u tu
‘
is
poni tu r relati u e v na
t ermi nu s f orma li : —alw ins relat ioni s.Conflm otnr .3 i fl lt f e h abetrel
‘
.
pic : te i n patre,iti f e habet tergic i in fi lio , f ed parer rbi
‘
pici tfil i u m q u i : genem , ly q u iì fiì ibndim rati onem
'
fotmal fl ti (edTu ndamm ru m ergo fi li u s te f
pi c iru r à patre , q u ia c u l tu s , lyq u i :: non dicente rat onem f a tm d em, i
°
ed fi mdqmenru m : ergoratio f otmalis rem inandi in 54
ìi o
inon eli f u ndamentu m, fed t:
at 0.
'
Îl rt.8.2n om is relatielem inri u r adrelatìu u m?‘
D ice: tela tîo nò
rolu m opponitu r c u m tu o term i
noEorma li , f edm u lto m agi s c u m
correlarione ie tenente c x pa rte
termin i f orma i is ad f u ndamenw
tu m ipii u s : du e enim rc ladonc s,
v .g. rc latio Petri ad Fa u lem
relatio Pau li ad Pe: ru m Oppon u ma : fic u s v ia aMatrito in Cò
p lu tu m ,& v in aCompiu to iu Mao
.
tri tu m q u a: (m t ex diam etro
oppo ikz t
}\tin vna re fpìc iat a li i ,.
q u ia re fpìc u na ce:m ihos ex dia
metro c ppo&òsi mz f cii ieèt
tri tu tn ,& a lia Compiu t u m'
.
ago Std cmt m= ej i . Rc iztî u :
: mtu a ( u nt a ppofitam u tu o rela.
ti u è,oppoiitione f ci licet de l inea
relaria a ergt ru mq u e oppoiì
tu m f orma l i ter s u ta le efi in l inea
relati u a . Pa te! con feq . nam a iiàs
oppolirio inter il ia ex trema vel
non cii°
et relati u a ,vel f altim in l i
nea relariu a non efl‘
et a ppo ii tio(ed &ndamentu m iifim 3
i n (o lade l ine
latione
n itu r f u ndamen tu m m u tu o reo "
3 40 Co»fiìvn . ex plicatu r,ex
impu gna tione a lteri u s fo l u rion is .
Parer,& Fi liu s, f i pm ci fe confi derenru r,w gcnerans,& gen itu m ,nò
oppon iatu r tbrma i iter oppofi tionede linea telati u a;ii a u tem teniidera res Patrem Vt PatternFi linm , f oiu m vt en imm inn e
n itc s f orti: opp ttig nem re latiu am , f ed nonmm u am q u ia tan
tu m ex parte .vni u s ex tremi
481relatio , lì a u tem tru mqu c cbn tìderes,vtPa trem f orma lita
‘
, v :
Fi li u m ru nc inter ipios i nu enies
oppoiì rionem relatiu am mu tu i e
ergo oppoiitio relati u a m u tu a l'
o+
lam £a lu atu r du m ex trem u mvtru mq u e atrenditu r f orma lin a.v t relati t u m ergo vel relation
m u tu a non (u nt m u tu o oppofit:
re lati u e , vel opp0fiti0 vn i u s re la
tion is non ef i c u m f u ndament0
al teri u s , f ed f o lu m cu m a lia s:
iatione. Viter ia : se izti u a m u tu a
f orma lirer’Vt ta li : eppo
’
nu nmc
m u tu o relazia e;(edOppo iitio re
lata confi itit in refpeci u : ergo
relari u a m u tu a forma lita 'Vt ta i i :l
f em u tu o reipicî u nt , ac proinde
vn u m relati u u m fo rma iì ter vs ta
le term inat refpe&u m ai u erins re
latin i .24 : N e: ax m plm pro foin
tiomm addu &nm iu adet oppoiì «
tu m oppofitio en im m in s v i :
cu m a lia non confi itit in relpe&u
m in s ad a l iam ,c u na oppofitio ,
contr: r ietas moru u m fit przc i lì:
ratione terminoru m vr abipfismoribu s difl infl omm vnde ca
io : f r igu s non Op n u ntttr,
q u ia f rigefa éi iò,& ca le io op«
pon u ntu r f ed è conoexsò , bz
opponu nru r contrario) , u calo: ,gu s o ponu ntu t contrariè î&
Gm i l itt r v x .ieu motu s in du o ex
diametro oppoiî tzt loca opponfi
tu r,q u i a loci ra li inter i‘
: fi u mic
ne di ll ames ex diametro oppo
n u n‘
tu r°
a t 0pp06tio rc lationmfl
efi obpoti tio re f ed in a f eu q u ae
in xcfpcéi u Wade li efi
OP”
’Zrt.8.dnomnis n ìa lioterminetu r adrelatiu am?
qu a:ii .9.de pa renc.a rr. 8 . d icente :
Rela traa illa in q u .l mr non r/i eadem
f u ni f wa l na tu ra /ed altrm m ef f
prz'
ru natu r a li :” f ed rc !ari a ex .
parte term ini non eli prior na rn
m liter relatione ex pa rte f u nda
mem i ergo reiari u a , i n q u ibu s
non eli eadem ratio ref erendi ex
vtraqu e parte f c i licèt non m u
tu a non terminam u r ad relatiV u m .
a d; P rob. iniirper‘ratia ne .ii e
iar ia nes non m u tu a: non term i .
n anru r f onn alirer ad a li am rela
ti onem ,q u a: fi t relatio real is non
te rm inantnr f orma liter ad a liarn
relationem,q u ze li t relatio ratio
h is ergo non term inanru r f or
:n al ite r ad a liam rela ionè. Mai.v idetu r certi f sim a
'
, nam ex pa r
te tc rm in i noa eli relatio rea l is
erga non term inant u r ad relationem . qu ze Gt telatin rea li s. Min .
v ero prob. A a rte rei n u llo
inte l le £ i u con crante dantu r
h u i u iìn ad i relationes rea ies non
mu : u m;rela tia v . .B Vi rgini s inrationeMatri s a Chr iii u m D .&
te la tin creatu ra: ad D e u m . Vt ad
D om inu m , &Creatorem :ergo aparte rei .& n u llo inrel lec
'
tn con
fidcmnte. darn r term in u s f ormai i s ta li u nx reiarionu m . Pra b.con
(eq . imp licat.q u a d detu r relatia
fi ne (u o term ina (a nn a li erga iire la tiones illa: dantn r a parte rei,à pa rte rei dawr term in u s f a r
da ri rc ln ione_m .q u in a a n de
ru r .rel'
pcéì ns ada l ind: ergo qu i::
495u ctu r i ll u d a lin u term inans afi nta iem refpe&u mzerga q u ia detil t in co aci u id ratione cn indterm inar reipefii u m : fed i d,ra tqne
_
c u i u s term in at rel‘
pe&u m , eli.term inu s f orm a lis re lation i 3 : er
go im pl icat re la ti a fine (na tera
m ino f orma li ac per conicqnens.relationes h u i u fmodi inn:
parte rei relatio rarionis intermina non eli a parte rei , non
term inantu r f ormali ta ‘ad rela
tio'
nem raria nis .
164 D ice: q u od hn iu fmodi‘
relatia nes non m u tu a: remainan
rn r ad relatia nem , ien ad relatid
n u m rea le, non intrinl'
ecu m . (edex rrin fec u m , ad term inu m [ f c i l i..
c‘
er, v r ex trin i'
ec‘
e denam inatu m àrelatione term ina ta ad ipl u m ,
prou t li c enim eli ,& l'
: en rinl'
e
c‘
e. in l inea relati u a , v ade reiario
Mu grnirati sB .Vi rg inis term ina
tu r adCh riii u m , v r ex triniecè req
i atin‘
edenam inatnm ab ipl'
a .
za j Srdcontm $ .Relàrio rea.
l is ex ino c oncepto eli ad li u drea literze o impl icat.q ams
term in u s rma i is non dtfi'
erat'
rea liter ab i f a ieddenom ina tioex trin l
'
eca ipi'
a prou enien s nondi if ert rea l iter ab îpi
'
a vr per (e
e li m an i f eti u m : erga deriorni n aî
tia ex trin l'
eca ab i l'
a pronenien
°
s
non ell term in u s orm a li s i ll i u s.
Nn dica : , q u od erli rerm in u s f a r
ma l i s ipf i u s non cl iti c i-ar ao ipf a ,di f iì:rt ram é ab ipfa wrm inu s ,r1n iipf am tc rm inat, term inu s lc ih cèt
c a n il i :ntu s per e x trrn f ecam deno
m im tia ttem proneniemé s u i pi'
n.
N u m
495 tribu :1 66 Nm comm fl at impu g
natia przcedès .Te rmin u s f ormi ah'
s rc iaria n is per l e prima —term i
ner rei s ri a nem ., c u m terminu s
per i pf am conii im ms term iner
ra tione ipli u szcrgo vel relatio cx
Su o coneeprn q u idditati u o n on
e f i «d a iì u d, v.el rerm inu s f orm ai is
relationi s real is deber ef i‘
e di li ina u s rea l iter ab i pi
'
a . Prob. ca n
f cq .pe r ly adal i u d intel ligiru r carrela ri u u m f ormaliter , vr corre
l atin u m Vi ipfi AA. oppofiri i n
tèndnnt f ed li term i u u s f orma
li s non eli realiter di li intì u s.ca r.
re la: i u u m vr corre lati u u m non
e li rea litcrditi inci nm ,& G i l l u d,q u od e f i corr
'
elarinnm , fit rea liter dill inéi u m erga G term in u s
f ormal ieper f e pr im ò term inar,vel relatio non eli ex li ra conccp
«»
ceptu q u iddi rari u o ad a li u d velterminu s f ormalis relatia nis rea
i is debet e ff e rea lirer di f i in£i u sabipl
'
a .
3 67 Cmfi rm£ t ex plicaru r còtt s Th ami li as oppoliru m (enric ates . Ratio f ormalis referendi
,i nb
ieti tgn ad termin u m v . g . ratio
f orm ai is re&rendi f ciem iam ,no
f i ram (qnar referto: relatione nonm u tu a tertii generis)ad (n u m (
‘
c i
bi le,eti rea lizer dif i in&a à l‘
c ien .
tia ,q u ar ref er-
rnr per ipl'
am zer o
ratio f ormalis term inandi in c i
bi ii eli realiter di tti u &a à relatione f cientia: term inata ad ipfnm .
Antec . eli certu m c u m Th a mif i a: in bac parte oppofi ru m f en
tientes di :i in nane rea liter re la.
tianem prz camenta lem a f u b
ieti o ,& fi rndamento con f eq :
prob. Opporirio rea lis relati o n is ,vi c u i u s e f i a i a lì u d ,m agis e li c u n :
term ina q u i i pf am ter:n in a r.
q u am c u m f nbieà a a u t Gand a
menra . q u od ref ertu r per ipl‘
a m ,
i mo c u m hoc non ex plicar opp o
Gria nem , fed c u m i a ia term i n o ,
indequ e relario in D i u i n is,reta a
ta identitate c u m eo , qu ad ref er
tu r dili‘
crt rea l iter n ih i iom i
n u s term ina (ibi coa pp0lita ze r
go f i ha c non obli ante. ratio f a r
ma li s ref erendi f cienriam eli rea
li re: di f i in&a ai f cierrtir .c u m q u a
non oppon itu r ratio f orm u le
terminan di in f cibi li debe: e i l'
e
rea l iter di fi i n&a rela tion: tet?
m inata ad f cibi le,c u m qu a OPPO -l
nit u r f armai irer.
1 68 c5m : .Res q u e libetterm i4
nat relatia nè ra tione i llins f a r.
me,v i cu i u s rec ipitdenominari a
nè'
ex : rinfecam refpe&i : f ed hancdenam ination è e x rri u f
‘
ecam re f
pe&î.tec ipit res per (e ipsi ,& non
per f ormam e u riniecam erga
per le ipf am ,& non per es trin f e
cam relatia nem res q u e libet ter
m inat relarione.rn. Mai .e li c lara,
nam res q u a libet ref ertu r ad term in u m per f a rmam ,v i c u i u s ac
ti u è comm u n ient term ina de u o i.
m inationem ergo Gm ili rcsu a: libecterminat rela: ionem et
a rmam v i c u i u s recipit pa i
nè denam inationem . Min . vero
p :ob.Ratio f orma i is rccipi é di e
f eci u m f orm a: , ii u e intrin f'
cu m ,li ne ex tri u l
'
cc u m non e…ipl :tfa ima ,f ed capacitas f u bie€ti er
80
2n .8.1linm»im brirmwbinu r«
g o predi ca …d ena m ina rionem ,
u a: eli e f f ettu a fo rm a li s e x trirt
c u s relarion i s rec ipir term i
u n :"
p er le ipf'
u m . non per re l:
1 69 Coryîm u tm'. Vel rela tio
Matern itatis B . Vi rgini s term i
natu r ad gen itu m Vt denom in a
tam abipf a . ly a : dicente pra:di «
c ann u ;ertrr in lecu m ibi ex erc i
t u m vel dicenteOrationem f or
‘
m alem ,
’
vi c u iu s term in u s f ermi
m r f orm a li rer li prim u m , no:t
e li ad rem du bn.f‘
ec u ndu m 4 ero
e fi Omn’no f a i iu m tergo fo loti a
e x omni capire e fi nu lla . Min.
q u oad t .partem efi e u idens. N amf ic intellet
“
ta da&rina l'
ol u ri ou is ,nec in vrru m eli verribili s;
°
qu zliber enim
'
ati i o, u el habiru do ter
m inatu r ada ii u d,q u od in ipf a ter.m inatione denam inatu r ex trin
* f'
ecè ta le ab a&ione , vel habitud ine hoc enim ni l a li u d et} . q u i
q u od relati a remaineru r ad abl'
o
in rn\m ,q u od h abet concom itan
rer eam denom inationemq u id veria s;cnm impo lsibi le
q u od term inern r a€tio , a u r h abitndo ibi non lit c oncom itanter ex trinl
‘
ecà denaminario.
Qm ad pa rtu mprob. ra
tio f orm a lis term inandi figu arèle ttingim r ab h abi ru dine nmten u in u s habitu din is non? ieerf i t term inu s f orma li : i lli u s .qu àmVi cou fi iru ms per i l lam ied relatio n u l lo modo n ate ta li eliv ia , h abi tu do an t rolari a ad l
'
e
i l'
sm ergo n u llo moda f ertu r
gnatè in denaminationem ab
1297ipi n relarione in i i f i ia f ì 1m. Qex è
’
plo cu i u lv is actioni s ad a li u d
term inata: fit man i f e.li u s nec
en im d mominario intellcti r ellid , v i c u iu s o bie&u m t erm inar
intel le&ia ncm , nec y i denominari
'
a nis e x trin feca: vo i iri term i.
nat a liq u a rcs vol i: ionem .
z7o . Vrgrtw . Relatio u on de
na m im t f orm a l iter term in u mex rrin l
‘
ccè relatu m mntu ò ad ipf am ,conceptu s en imref eren
'
di in'
rela tione f en conceptu s adn u l l i- e x trin leca e li comm u ni cabil is,
q u a ratione di x it D . T homas
contra gent.cap. r dicentem A
rel ation: verà non ìn u rrritu r a liqu id
Jemmirmr i , q:m[ì ex !eri u s ex i/îmfie,
{:d inb.: rm re: ied v irerin s non de..
n om inar ipl‘
om terminantem ,h zecen im denom
‘
in'
a'
tio a cq u it'
n ire fa Fo rm a,qu ìn teimim ru r,-Gc
non term inar: erga fru l la prou eB it de .xam’n n io in term ino à re 4
la ria ne vi cu i u s term iner rela :rion em .
a 7 r 06*°
i rî rl : .D .Thamam
4 .dicentem c u mdlc lth r .q u od efi
‘
e rela ti u i eli ada li u d l
‘
e h abere per ly ad. a liu d.inrc ll îgiru r correlati u u m q u odnon eli pri u s.l
°
ed lim u l natu ra;fedom ne relatin u m efi: ad ali u d: er
ga om te relati u u m e fi ad ca rre
i ati u u m , ac pra inde nu l lu md i adabf
‘
olu tu m .
1 72 Refpon fi .ex i pl‘
a D . Tito.
m a addu &ol npra i n prob. con
c lu iionis ,q u a‘
d per ly a liad intell ig itu i cò : reiari u u m in relati u ism u mis, iit qa ibu s l
‘
o l is eli pademKk ta
? rt.É :3 vra nni: rqh tio'
«W ML…q tzbd
>in ibic itu t ab ipi'
s vx pu r u s debete f f e inter c u s -
‘
ens q u a:
terminu s ttau f ceu deu ta iem a u
tem prom ref pi6îmr ab ca per.
modu m c au (a: ,à q u a dependet.
4 79 Ohijci u 4 . Intet re lati o
àem i l li u s term inu m f orm: -e
Icmdatu t oppofi rio relati u 3 : er
go iq ttoq u e en i-emo debet te
periti r atio oppo iî donis relati
u :e f ed ratio oppoiitio u is rela ti
n a: efi reintiozergo debet ex pa‘
:
te v u i u i'
q u e ex trem i dari telu rid ,'
a c l'
u binde n u l l u m e li abf o lu tu m .
Confi rm. N on datu r op
p of i tio contra ria n i f i inter cou
t ra ria ,‘
n : c co u i ràdi&oì ia n iti i u
;er c ontradi&ori a : ergo nec rela
ti u àhi f i in ter intei°
rc latiba .
: s I Ro’p.c onceii
‘
a prima còi'
eq .
d ifi ing .min . i u b f u mptam ;(ed ra
t io oppoii riou is rela fi u z {ex p arte nitaria : ex tremi efi relatio ,con
c ed.mi u . ex parte v trì u /qa: neg.m in .q u ia c pp0(i tio relati u a ad: :
[ u beadem genere abea dem l u b
ie&oimu u o le ex peilant dc. h g ;
etiam m u t u o tibi contrar ia….
Oppofitio . ve: ò relati u a ef i iu nee
relatiou em ,& termi u nm , prou eu
u itqu e abeo qu od voam refpi
c iat , a ltetu m refpi ciamt . .e:
hoc enim pre ci sò ; om ni a lia
f ec lu f o’
oritu r incompofs ibi litasvn i u s c ii ah ero;at rei ici u on e itconcep ms .tfl ati u u s eremn inazè
gna re dat oppofitio relati u a ,q u iu
t inter relati u 1 .
8 Dm iqu e. ohiicin Reletin:.f u nt f im u l cogni tione i u x ta A ti it.h ic : f ed G rci a tio ten n ina retu r ad-
abio lu tu m ,n ou d iem Gm u l c0g.
—u i u ione q u ia a d cognoi'
ceu du
relationem f u fii ceret cognomereab(olu t u m term in i: ergo .
z84 Refp.0_u od relatio eli f i .m u ! c ogni txou e c u m term ino ,
. qu i : non poteii inteli igi fine ter
q u atè i'
u mpta nou confi ii it in co, …m iu o term in u s a u tem efi f i u minod du o f e m u tu o ref pi ci 3 nt, e x u oii ro modo còci piendi c u med in co q u od v n u m tef pic iat, .n lai iom ,q u ia videl icetnon po fa ltetu m refpic iatu t , q u a e c p. - iùm u s ,n a itD . Thom . cou c ipe4
p ofitio telati u a i n ad
p a rte va in s ex tremi _e re lazio ,&
i nadx qu a u‘. ex parte al teriu s
non mi rela io ,ifed tetm inu s relationis : otel} i:t term inu s teigo
ti on i s, ne relatione e x“
pa rte f u io pponi relati u è , q u ia l icet nonii i relafi o . termi u at relati o u em
u atè ,& ex . se terminam relationi s ni ti ru boppofica habi tu dine ad i l iam ,nou
in re Gt relati u u s (ed q u iau ia
fine relation: q u am termina:n on pomfi ex i liere.
I V.
’
ri edif iî u i ri f i m eo qu od q u aita s. c u m fi t acc idé s abl u i u tu m ,
non f i t per f e (enfibi le , noh i&nec s é
'
ru m nec connotat u m‘
e li
kibet per qu od i llam pof simu ae x plic a re .
3 B am nihi lom inu s difi î u iùicAfi ii .dicc u s;q : ta efi ;q u e qu a le:
placetdifiinitio comm u mrer Ph ilo(0ph is .ex cepti s a li
q u ibu s recentioribu 5 q u i eamm a h ipi ich er c a rpu nt. P r ima ,qu ineXpon it ignotu m per aeq u e ignotu m ;fi ni n:gm m a ntecedens q u ia
q u a le u n tins e f i n obi s q u am q u al itas .con crcwm enim , ii u e comofi tu m noti u s e.tabii raéì o a u t
orm a, vtdic itu r 7 . metaph . cap.vnde na tio: eil nobis f apie u s.
a l“ I u fi u ù q u em ex a peribu s dea
prebendimu s q u am ipi‘
n iapîe ut il î u fì îtîa qu am [ola memea fi
‘
eq u im u r.
4. Secu ndo eam def pi c iu nt,
q u ia cu m oiiea di f finiat A ti it.
q u a l: dicon o, q u ali :: {mt, qu e demmìnatìw ab bi ! Jirfi tu r ,nim i ru mà q u a li ratibu s, commirir c irc u lfi .
q u al itarem per q u a le, q u a le per
q u a litatem dif f in iens . Keip. q u od
no n commi i‘
sir c ircu lam q u ia
q u a le di f rini u it per q u a litatem .
oilq u am ,premifl’
a ea piicarionec leru m u a!ira :is q u alitatem
i pf am reddi ir noriorem difi‘in in i r ergo q u ai itatem ignoram perc É o&u m f ormaiem ei u s q u oadnosm agis u 0tu m ,nem pe per còc re mm : î pf u m vero qu i: , i
'
eu còc retu m difiî ni u i t per q u a li :a rem ,
gnzefi norior natu ra,& di u i1iou e,
g…itatr. Sedminu s re&e
non inq u irim u s, q u id non
q u a,li ta s
f,
ìf ed q u id
ti
in 1'
u .15 fpec ies reddita efi nori or.Licera u rem f i ne c ir
'
c u lo
ex plica te u oriora natu ra per u o .
ti a ra nobi s iter u m nof ioranobis per norio ra nat u ra .
5 I llam ten ia reijc l u nt tria
pari ratione po ii'
et q u anti ta s if
finiri q u a qu anti dìcbwu rz& a&io;
Qu a agra f er‘
dir im '
n ': (ed”agri tu r
ritas q u ia c x rera przdic3 menta*
( u n : per l'
e f eniibil ia , vt q u anti….
a u t d ieu nt ordinem ad a liq u ide x trin f
'
cc u tu q u od ad cani cog ,
n iti0nem innate po f sit vt a ch oto ta q u alitas vero nec efi perf eu iibi i is nec e x trin f cc u m cr
propria n&i o u e re fp ic it.6 A lia s di f fi ni tione5 q u a lita.
mism in u s aptas afi‘
eru nta iiqn i te.c entiores, mmm v u : e.i
a pa x intra onir,a remi/: iaf iom /Ici.
*Sed re1;c i'
ru r q u ia nec.
.c ou u eu it figu ra: , nec pote ntia ,
impotentia: nat u ral i , q u a: intendi tn on pofi
‘
u nt,u ec sem in i.
7 A ltera eli arci-im : cambia n
perfi fl ìonrm /u bflm tia in ex i/ìmda,‘
ou t oprr ando.Reiicitu r pariter, h im
q u ia v iti u m eii q u a litas non
perfi cir tùm , q u ia l u x a é ris c it
q u a iims perf eé'
i ioncm 'QÈi ÎS,n ec in ex i iiendo,nec in Operandocomplet.
Ah;di f fini u n t
[ irqnaÈtm?D îen î î 3 “1 efi q u e pri btu /a u le m abilir /ùbieî î o,per {145m o confideta tu t. /àbief i u m brn r
,’ve
'm ief c babe/.Vbi obf
'
er u a q u el iratomoii
'
e f aci iè ,vd di f fic i li: efi‘
e mo
i lem per (e.vel per a ccidens: i li ae ri per (e di f fici l i: mobi i i s,q u x ex
Rima°
f pd i é s’
q u a lita. n atu ra (h a peti t diffi ci le m oneti,tts eli q u ali :as . q u a e o q u odh abetc au iì s ii abi ies f u e
f u bieéi u m ('
e h abet aifi ci ru a p ermanenti z,i l la eli per acc idens
conu enienter, vel di iconu e u ienrer di f f ic i le mobil i s, q u a: nou'
ez na
ad pròpt iam natu ram . D i u iditu t t u ra (u a , i'
ed ratione i'
mbic a i in
in h abitu m ,& di fpo fi tionem : na q u o inu eni tu r,di f fi ci le paretimo
bitu s in pra: f cnti non accipitu r , _u eri ,q u a te iiat,q u od a liqu a qu a l i
vc e fi pa rtic ipi u m deriu n u m 46 tazli tdif poiî tio, babear m odi .babmdo q u a ra tione fi g u ifi cat h abi tu s vc viti u m fine error,
rem habitam nec v r c it nomen u a: c u m ca u ras li abiles l‘
u n: c on
fign ifican s i ndu mentu m a u t ema rion is non h abeant ratione
q u amc u mq u e rei di ipoiitionem , f u biefi i , i l ii u i'
q u e prann: di fpoii .
q u am a liq u iedicimr h oc ,vel t ioni s f a:pè Ermiter, q u aii im.
m odo (e°
h abere , f ed vc e il m obi lh er in hzrent (ia t e tiam,
nomen n î fican s i d,q u o r esbe. q u odq u a i i ra s (it h abitu s , nane,y ei ma le f ebabeti n ordine ad beatmodu m di f oiiti oa
'
i s,fl v i r .
te,vel in ordi ne ad a li u d.ta li : e li t u s recede'
s acqa li ta :q u z obp ra
p u ichriru do ,per q u am res in or nam dii'
po iì tiònè'
f u biefl i e: con
dine ad (e bene ('
e habet, f c ien n aria con f u erndi ne.f aci lè orelitia ,pet nam bene f e h abet in or d imou eri .D iii
‘
eru ntergoh a lms,di ne a operationem f c ientia & di f pofir
'
io non per m u i tu m , ve lu ippè non ref pi ci t operati onem p arma du ra re (ed perh oc .q u odf olu t è ,h oc enim eli propri u m efi namra
‘
i'
u a petere , v el non pe
potenti a: namralis,f ed Operano . tere perm anentiam .
nem re&am,& conu enkmem na 16 D i: v iGo beata ,c i .tu m f cienri s.Hà ìm: ergo i n hac fi t abi ntrin feeo i nam iis ibi l is eri taccepdoned ifii ni tu r: q u al ita : dzf h abitu s.R:/p.Eii è emi ne u rer h abi
f eilemobil i : àfi ì ìefl o,pn qm /inb mm ,& afi u na;a&u m . q u i a eli acirf i u m bene , m l ma le/ebah t. D if t u ali stendenria ad obie6tu m ,ha
po ii tio vero non acci pitu r in bitu m , n on qu ia (it o eratiu u s, id
pra f enti,n eii nomen c omm u ne e nim min ime teq u ir mr,eu m faom u i q u a lita ti, id efi ,v t ca pi u iras fi t habitu s,& operari u a nonc isè modu s ,& determ inatio (bb. fi t , i
'
cé q u i a ef i q u a li ras di f f ic ileii a ntiae. fed re c isi: vc eli condi cofi nenienter di fponitf tin&a abha itu ,&diflinitnr:Qw pr0pri u m f u bie&qa
.
rtliq'
nî17 Etfl inqam u . Vrru m habi
tu s,& di fpof ì tio di f i'
erant ecic i‘
c u m S. T
r .M io eii ,q u ia,vna ,& eadem f pec ies nox: po:c ibex [ e, ab intrin l
'
eco .p‘
etere Op s
poii ras condi rionea ;a t di fpo iìticr.e li q u al ita : ex f e ab in ti in l
'
eco
fl u é s;habitu s vero ex i’
e ,& ab in icrinieco per
'
manens ergo di f f ec u nt f pecie.
i s Oppm : habi tu sf c ienci:e , fm c c in idem f pec iei : ied.afi ns eli di fpolirio : ergo . l ì :/ponti .
a i i u s,& habi m sper ordi ne"
:
ad obie6i u m ihn t ei u i'
dem ibec ic i-,q u i a [ u beadem ratione f orm al i obied i u a rendano ad i ll u d.f edper ordi u è ad f u biefi u m di ff ertmt f
gec ie.; ia a&u s fl u enter,
mu ra i lirer bi ru : permanenter perflc ir i rl u d;a& u s enim to
c edit ex princip i}: fi rmi s f e perm od u m fi u x u s ,& v ia: -
,ac f u bindè.n u mabilirer habitu s ve ro , ro»
cediee x ei fdem , l'
ed per mo u m.
rem in i ,ac ru bindè perm anente: .
i n Oppm r z.0ppofi tu m i llim,
q u od conu en ît a l ieu i pee Se nec.
per ac c idé s porci! i lli con u eni re:f ed habîcu
'
r con u eni t per ac c idens .
pofi'
e fi ci le ° mo u eri ergo p.o lied i f fic i lemon eri non conu en î t penf e h abkn iJè /p . (&od po i
'
i'
e abl'
o
i u tè f aci li: mou e ri ,c ou u en it habitu i .& dif polition î, q u od ergo i
'
pe.
c i a li rer ,& -vt di f f erenti :: con u en ît
per le h .:bi tu i ,eii di ffic i le moneti.e : a&i u e:& ex na tu ra f u a,h oc a utem nec per acc idem poteiì
pofi iioni competere.
5. IV.
m ia ali a r
eli Logli-ica ,fi u e obie&i u a con
fi liens in non repu gnam ia ad ex i yfl endu m ,qu a ragione po f sibi le di«.
i
c iru r ell‘
e in potentia;a l ia e li Ph iGca, q u x n ibi l e.l a l i u d, q u am .v iereali s agendi ,liu e rea lis c apac itasrec ipiendi de h ac eli f erm o in
pr u d enti di f fi ri itt1r :a lita r per
pr ima ordina ta ad afl wnm a u t
Pdfi l‘
on m.Per hanc v lrimam pa rtic u lam denomcu r dili in&î o pomaria: à prima ten ia q u artaf pecie q u a lirati s , q u e vel n on ore.dinan tu r vel f al rim non ordi on a u ru r primo .& per l
'
e ad ati lonem , & pa i
'
s ionem : v u dc meri toD a tt . confl itu ri ch a ra&erem in genereci x .& non i ngen ere h abiru s ,q u iao rdinatu r ad
. po li e a ere , vel tec ipere, u on a u tem.
ne,vel ma le ag;ndi , vel recipien.di bene . .
a P re f ererì dicu mT homiii £d i f i ing u i efl
‘
entia l irer primam 585i'
ccàda m f pec iem q u alita tis, q u i ?.di ii
‘
cr u ntex finibu s,ad q u os—a h in f
cr inieco o rdinan tn r , prim a q u ippè (
'
pec ies rc(pic it per (‘
e pr imonatu ram ,eam bene,vel m a le difiponendo , iec u nda vero refpicit
per l'
e primo opera rionem
pa rsiou em abi o lu rè (u b ta °
tione indi f f erenti adm&°
ralin is ,& pa f sionis l l l l l l
’
q u a'
tu o r. l’ri
m a q u od a€i io lit f emper c oni u nci a m otu i l
'
ec u u da q u od inf em m eru m;terri t, qu od h abeatconrca ri u m q u a rta ,
»
q u od f u ic i«
pia tmag is. minu s d u a: prima
con u eni u u t a&im i pa f sion ira tione f u i poli eriores ratione
term in i.
3 7 % .mdodifl ini tu r àG il berto [ 51, 1q ex trmppr i .rr : !inqx fl u r id eli dererm inatio,
per .
qnam res dic u nt.rr eli
'
e f u ifl'
e, A RT IC. i i i .vel u tu ra: c li c tal i ve l ta li tem
pori s dur at ion : , Vr heri ,cra s ,ho
di .: ,r a li ,vel ta li ann o .Propr ietates
i l li u s ( u n tzea rere contrario non
f u f cipere m agi s vel m xn u s
POR pred
q u od q u ando [ s lu m c onu eniat modi (int a d prx dih is ,q u a
:
nata l‘
u nt incipere eil‘
e. c amenra con (ecu ti i n n u llo e :
Vbi efl cirgm:’crjptìopa i
'
si u a eis ( u nt determ inate contenta.
c orporis circ u nf cr i tion: a .? iaa Ca u e comm u niter enu m er3 xt:
loci prom im , ide li ererminat io rn r ni m i ru m :Oppofi ria, pm r ì: a r,
perq u am res di ci ru r cfl'
e in tati , [ i m 4 U,"tota l . - é ”m bai a :
v el ta li loco. Vivi ,vel e f i (peeiosi n lima , vel (u nt tot—(ped e: ei u s,
‘
q u ot di li anti re loca les , v rantetetto l
'
u ri u m deorf u m &C.
P roprierares l'
u n: ca rere cowrar io non l
‘
u l'
cipere m agis , antminu s.
3 9 Seq u i ru rfl tw , q u i eil ordi
natid poeti…in'
loro…, i dd i ei'
l'
e inloco li c vel (ic . v r l
‘
edens . i aeens,(la u s . Spec ies ei u s (
"
u nt l'
edere,c uba re,&c . Proprie mes ea dem , ac
pre cedenti : rx dica nxenti .Vòz.
40= Tan em habita t eli carpo
r i r,Ò’comm q u e r im : carpa : [matd m : nfi s , ide it,flpplictttiomel ci rc u mpoli tio vefi iu m ad corpu s,Vt
Ma . o
e l le ve ltîrnm ,eli°
c ar:n 1tu m. S r .
ci u habitu s (u nt i u x ta diu er ( i ratem ve ..i u m vr eli
'
e artm tu m ,
vel _togaru m proprietates , n o n
h abere contrari u m l’
u f cm agis min . :s , v t eq u ese li
'
e a rm a rior pedice ,& d ines m a
g is vell iws pa u pete. Se ri es c u i u f'
.
c u mq u e ex h is pre dicamenri s e :-i pec iebu s a lsignati 3 f ac i le .
c on -afi m
,eru r.
I
Oppo/i l ia eli repu gnanti; 42i .’
i nter j i : eli q u adr u ple:tontrnd fi ati.: pr ìu fiu a contrar i.:
dy reinf ì u a ,q u i a oppolî tio vel cit
i ntere ns,& non en s ,vei inter c u s ,en s;fi inter ens ,& non c u s v oi
ta liter vc ( u bieé i u m non deter
m inenr. Gc ef i conrradi&o : ia ,Jl el ta iirer 'Vt ( u bieéi u m tibi determ inent,& eri cpri u ati u a;(i ve
ro eli op c li tic inter c u s en s,
vel c li c ebet'
it.t vr en : c u s
iB l i i fe e x pellani à f u bie£i o,&
tu ne eli contraria vel ita vt
f e m u tu o refpic iau r eli rela
tin a.
i seli praecognita qu ia ad iu f ercndamterni palì ioncm lo lu m (
'
e habet dc
Q.tfl . o. D: Jm mj iratione.l'
u biccti. Confirm…D u mf c ientiademonli rat nominé efl
‘
e rilsibi lem ,
f ormaliprecognof ccre (ccu ndà pal”
… non demoniiratqu od daru rhomo(ionem vcrè cò u cnirc f u bic&o, Gu èba:c conu enimtia babear fine non
babea rca u fam, dc qu 0 vr demon(i ratio tcrtie
'
pal'
s ionis,non cu rar.
14 .Aflm‘
tz.Philofophu s ,qde (u bic&o deber pm (ci m
i l qu idfit.‘
Circa inte igenrìamu c pan i5nonku èdi inter no
u s dil sidiu m;q u ibu ldam camMa.oSoto affirmm tibu s ly anfit dccx poni de an cit pol
°
sibiliu tis,
ficu s ex rfbeu tiz ,ideli . (
ge
gè;Cio deber ci an lt
fibilc,non tamenm prx cognoi'
cidebe:an Gtex il
'
lcmsalijs a u tem cu mCaietano alf ermtibu s , qu oddc f u bie&òdeberet
'
nm przeogm &i au ex ii’t2t,
f eu an Et in… nanna , im, vrde
f u bl‘
ti s ex erciteril sibilitati,fedq u odhomodaru r, daru r lhblians rrl > ibi
tati (ed lta:c veritas abex ercita ex i
_
lienrìa hom i nis non dependetzergo .
Sed contra ohi/xde: Pli ilO lb
phu m afi‘
crentem bic cap. t. Q todde f u bic&o deberprec (
‘
ci q u idcfl , é
'
qu ia ell : ru per èl°3 .Th. lc f hL .An:cqu amf cìa tu r
potefl [ ciri propr iè dt coQu idfit;nonenti u menimnonfimt vndè
qu a/ì foan ell pren d qu .rfl imem è!eli . Ru rl
'
u s ipi'
ePhilol'
ophu stex r.&ait Qu errrem em qu idefl mbabmrì: qu adcli ,nibìl qu an n cfl .NeeValet commu nis ex pofitiode en cit
po l’
sibilitatis. Tù»: q u ia vr bene'
: advertitCaiet. hic . .Adf ccu ndu mdu bi ic
'
,
ly an ef i in littera Phi loi'
ophi D .
Th. accipitu rFemperpro s u di ex i(tem ine, hoc enim (omar efi , vtcòtra diu if u m adqu idefi,qu a ratione dix itD .Th. deDeo…poflbmu s f cire qu ìdfit, poflhmu s tamm perefi
'
e&u s demonlirare« li: .17 D iarndu m cfl [ ecu ndò Vi ha :
ex plrcentu r fcientia noli…ta qu oadlh i adq u rfitioné dtpendet aba&u ali ex erc ita ex ifi cntiambiè&i,ac proindean efi illiu s przl
'
npponiru r ad
qu idcfi .Sic prim u s ex pofi u iti’hi lc l0
phi,8cD .Tiro. au thoritztcs Ferraralib. 1.c0ntra gent.c cp.66. q u em ia udant, fequ u ntu rPrado Ma&iu s,Ru bio,& aliv.Proboru rbrebiter.N ò
pofl’
u mu s l‘
eir u tmm f u bie&i adqu i.rere,nifi media a iiqu a vel iu du &i0
ne,vel ex periemia,vel ialrimmano .
Art.z.Qg pmodoconcu rrat 51 5{d u m f u pponeu du m non ei
'
t mm q u andam vialem tendentiam imc:
q u am cm u m; x eru m reijc iendu meli Gc fine dif tin£tione traditu m,
tamqu am f ali'
u m. T:‘
cm q u ia pa f e&ic r cogni: io q u alis à f u ppontnti
bu s afierimr afl'
cni u s pezmiflemm .
non ordinata : ex [e nee efi propter
imperf e&iou m q u a iisdi eogc itio
com lu fionis. Taio: q u ia licet intelle
&u s ex principiis progrediatu r ad
eonelu fionem non tamen roptcr
hanc eogno l‘
eìt prineipia potins
propter perf e&iu spenetrmda princi.
pia cognoi‘
eit dedu cîtas ex illis
conc iu u ones . Tù». q u ia aliter in (ciè…
eia, qu am Deu s habet creamraru m,
in u a cognizio creatu raru m efi eon
d igio ,& eogu irio (u i eli principiu m,
cogniu o ( u i virtu ali…o rdinabitu r,ex it tamq u am propre: fi u em vir
tu alcm propter eo nu ionemcreatuxaru m idem à on iori dicendmn
eri: dc nof tra fcientia beata,u (a
t&apparet ef fe f all‘
ow.
57 Ne: vale: , q u odterminu s ad
qu emmoms efi finis, adq u emmotu s
ordinamr , eognirio conclu f ìou i3efi eeeminu s ad q u em motu s di fere
ti. Non va le: qu idem :Tùm q u ia hoc
folu m comi nci: meru m ipi‘
u m ordi
mri ad afl‘
enf u m conclu fionis q u i
eoneipiru r vt terminu s ad q u em iì:
c u s afi'
eu f u m przmiflì mm
apprehendimr vr tem1inu s àqu o
t u e lim f rigef a&io fit propter f ri
gs,qu od efi rermmu s adq u em ;ca
:mmm q u i eli termini» q u o
non eiì pr0pter&ig u s nee adhoc
per (e ordinatu r.
58 Ti m , verim ;qu ia f a lt'
o
termin u m qu o,& adqncm:d‘
t enim,
Vt.
adpra lensm ine: ipf a cogn itio
pu p en um
men
Tran/cat ergo q u od in alu s mou bu sdi!crcxis termin u s àq u o q u i di rermiu u s pu rè dereli€tu s non eau
f ans ordine…: per (e adad qu em : in tali a u temmemdif ere
ef tfinis ; (icu tGelc€tionem vòcares
finem intemi0ni3 fic u t u ofiraf alu s (
”
e let d1ei finis lu cama i iou isVerbi.
59 Qnm diflingu cndx av inter finem e]}èé ì
'm fintm enim gratia:
q u a difi in&ionc f u ppofita all'
emodu tn eli pm mfl
'
aru m c0gnitionemeff e proptercognitionem conclu f ìoms, tamqu am propter fincm ef fe&u m, comodo, u o obie£i u m feifieans dieitu r e e pro er
(gen c i
&iomm pou mia: qu i is e &u s
erit vel virtu alis vel f ormahs iu x t:Vtriu i
'
q u e eognitionis difi intionc‘m:
qu od aflì stu m confineex di&i$,eonfi abu : amplias cu m probemu s
(“PPODÎM difim u m cm: …cou d u fiooisefl’
cpropri u mC&
54 8
HLSomnib u c condî f m con lì antu - o…
pmpo ii tioncs,in qu ibu s am diflî nito.
a u . illiu s difi'
crcni ia vitini a przdicamr
dc dif rînito;a u : tandqm pa i'
sio predi
catu rdc (u o proprio f u bicCto.
140 om ilm hacu l’
qu c di&is°
n f crcs izmq u alita'mmparcm
'
u r adinviccm omnia przdicamcx pianata.
,fCÌIÌCCt, dc om i ,per j ì , é
'
[‘
ccù’
dam qu od
ìpj'
m zbocm im vitimam . c u m piu tescondititmcs req u ire: ef i infa ms adalia fic omneprzdicatu m [ c.
qu od ipf u m,tfi dc omni .&î pfl'
finonmmcn è convc o q u ia animalg li pra dicatu m per (e dc a nni.tcf p0&u hom in is ,& tamcn non d i
przdicatu m [ccu ndu m qu od ipf nm ,
c u m homin i,q u i3 tali, non convcnmanimal acc cùco ad convertendamdicam . Simili:crzfi pr: dicanii d: omni
I u mmatu r przci f sivè à przd:catodc
qnmi prioriihcè,& polierioii icè, tiieomneprgdicatu mper f cdi da…A :non è conversò na
'
m mloratu m efizdiw u m dc omni u homi£r
is,8c non c ittu m pc: (c.
”
l ì f it illu dtamùm.q uodhic cx IzmVitArifiot. dcomm fcilicètpol riol icè , tu nc idem efi dll: pmdicatfi J:
g u f u bfi u ppto fi ib illa m
przdica
14 : Siw enipredica…dc qu a propria patì ìo per
Qu e/i . 10. D: demoj lra tìone.o \ n
-i‘m :m mm : |G£ :lmî x Î: î Cfi ‘
l l l'
,
converto qgod per le dic îù ì‘
é ,ncccflàrio dc omni dlCltl lt erg oidem cit cfl
”
c prz…ixcamm dc omni
M crioril'
ticè3 c cii°
c pr
g…iicatiìpcr f c.42. [mò tm acccptionc qu od
c u mquc
pmdicm nmdc omni citprg.dicatu m per nò è co nvcrlozbmc:enim propo lii io m inml bom c it
propo f î tiomccfl'
aria dc pre dica .
to per ('
e , 8: ramen np n di de c om i,( fi bu iu fmod: in dire6tx propofi tiones non gqu ivalcan: vmvcrf ali ,n dinimas in dxf pu tat.i iim u l.q ;.art.
q u am prx ccdcns do€trina
da di ad propofizim cs dc
per/è dirc&as,&t ad illas in
q u ibu s modu s in dirc&u sin mu lo variarhabimdincm pre dicatiab f u bic&u m f i vè enim dicas bon oa]! r.:tionali : fivèm ìonalc c/ì bon oinnu lloy adassm m ides iu b
'
u u diu èfmfi cu : prgdiczu u m citper fc ita citdc omni pofi crioriii ieè.& còvcrf0.(E i plu m vciit,adcatCaict.hic cap.4.
14; TM » infmm‘ qu od licaporifs ima demon itxatio, f c ilicèt,h
cms .
ca u ùm dcmonlh‘
atu r deGi te ,pew pm n ifllxs,qu z (int ck: prgdicato f e.omdu m nodipf u m;tamen adomncmdemon&zationcm hoc non cx igitu r,f ed f u fiìcit
îu od propofi : ion<s (int
dc omni pol c rionfi icc , f cu fin: de
predicato perC: .
A RT. IV.
€9' qu omolex fitpropof nioiamo»
Art.4 . .Qg ìJ/ît…ioncdìflî 'tu m:di u tu t n amed» enu ml°
olu :ùef t qu od in co gcf a . q u ia nondata: mediu m, perq u od p ere, in qu o di ca u fa ,abaha ciu idcmp ins veritas probetu x;diciru rp
er/c no'
.ordmis dcpcu dcat (cc u s in gcnc:c, in
M , q u ia eiu s vcriràsRatim Plt€t imei [q u o non d i cau ta.
k& u i. V u oq u cmodo di i fifl itp;e;
l ?.h i io ibpho à-O.Th.hic ie&.4 .vt im
med ia ta fits non e]? cla raprior,vd,
q u a can : medio per qu od probctu r vt
p er (“
e nota lic u ponitu : ;u : jld ìm,Jntcllcfl is tem ine: noti: cognof ci
f u r . Sic u t enim inlet v ii iu iliz,aha (u nt
v ii îbilia per fc icilicèt qu : ratione
f u i h 3 tx nt lu ccm, vtSols alia lhntvi
fi bi lia pe;ali u d,vt ca om is , q u a: rc
,dgiu m lacem Sole in inter intelli
g i ilia.alia (u m veritates, icamanif e‘
fl g,vt (e is fine lu mini: , icu medio
p ro in tivo dili in£io (int certo cognof
'
c ibiics hz dicu ntu r vc: iratc:
îmnndiatz, pc: (c non : alis veri
: 46 .Adu em non cf i'
c idem
(fi yoccs propriè .vl'
u rpentu r) aliq u ideli;intgitivè v if u m, ac ef fe per f cno.
tu m golemq1rippè Lamm cc..
,;iypfi n ,
vjqcmps,& tamen per vet…cau iàm dg npplt;amgs zfeni
'
u s q u ip
Pè ,qu i in acqidcmibu s Gltit,rationcmignora: comm qu oru m imclic&u s.q u i adintima tranbt cau i
'
am n
da m nfi rs t. Si tsmm voca u x
fig;ificntioncm latins accipias dices
alias ei u fmodi veritates dk
lo, ant mmad'
P mceptorcmaecedatu r.
Yo_catu r etiammax ima, dignita , gf ath tm prologu iu m coqu 0ddu s veritasita y niq f c u
%u fq u q mm1i in(îdet Vt
hcq oppo nu m po f'
sit ore pro f crrq,mente tamen crederenon pctcf i y;
'
Arìi in intolk&u relìdcnthabi: u s , q u oru m brevi
przlmcmenodx ia clerids fict , c u mq u ibu s conveni3 t (denti: per m io .
atm ln bims , àqu ìh a dìfièttpcn eli
q u asdifiìnitionis partim las. Habîtu sergo imclk&u alh ,aliu 5 efi pa f c&u s,ah u s imperf c&u 3 . Perf c&u s ef i qu ii lf allibilitcr determina: . ìmc llcétu mad vetam obic&i co
gnirionem pro
ì u dcqu c cit virtu s intclk&u ali3 , cu im q u
'
xr fi lf u m (u b cfl'
c. Imper&€tnsdi .q u i non determina! imcllc&u minùlhbilimr ad veru m . fcd cx w ip(î u s cx pofitu s telinq u itu t f alfitati.109 »Su bhoc habìm, fi vè é ogu î
tione imp rfe&1 «Sinprchcndu mu ropinio,fide: ba……du bimtio, eri o".
Opinio tx D ‘Th. q u a lì . 3 .artic.
4.£ fl &:a nma u'
o :'
mellaébn circa vm
pa m. :m radìdM : cu m f im -idi»:
habilia pro qu olibet.Fides b… Divina cou ve
a licno tdì imonìo: ("
cddifi'
cru nt in co,
q u odDivina ett omnino ccm qu iaI itîmt teltimou io inf allibìii fidesve
cfi fa liìmti cx pofitu f'
ola Divîna '
eficerta Vtmqu c mmmD u him ìo«cù coghazìo Gu e a(Tmf u .E ner tandem citafi
‘
cnf u s q u o intelloans adhzrct f a lfo cx xfi imato vt
n o Hù itu s pcrf c&i , q u ì vim} .&nzlcs (u nt , alii .f u nt pm.
&ici . ali;(pecu lativi :Hi (u ntqu i».dina : cd
'
dividu ntu r inm em pru dentia…an efi (ca nratio&&ibìliu m pr u da .
gia efi rc6h m io agibili u m. Spec u lativa ru m vìrtu tu m a lia dic itu r l u men
din asdc u wnflxzz" .v& in [ dentin i
fi cacvcdcata mcdh tas pq cau fas ia
addamr (vr‘
a lìqu iJi : , cu m in co qu od perdcmonfi ràtionem a
_
dq u in fl r , (atis in f ì xmctu r,& cx iplh maeeria [ntis apparcua rtu : ddtingu i: habitu m lc icntia: ab
omnibu s habitibu s iu tptrfd h s, qu osou mu avìm u s cu m in omnibu s illisnon rcpcri:.tu t cernm q u a: ta li:& abfolu ì ì , fedyei fim: determina
'
qu otu flex /z'
tdenio:gflmtìo?'
tîou cs ad f alfi1m vt error , vc! non
Veru m , Vt opìnìo fide:
Q u od (i (u &incatu l: cvidcntiam fa l
tim cx a&ivam d i'
c dc ratione f cien
tig, adcfl'
c ccn imdinis dcbctadian
gi in dif fiu itiom m io evidenti: :
per iliu m d1(tingu ctu r pr0ptiè habitu s f cientia abhabitu fidci D ivinae,q u i licet (it c u mino ccrm ,dì tanica
incvidcns, obfcu ru s. Sedqu ia aliq u i etiam cx nofl ris l
'
u iì incnt.Theologiam efi
”
: vcrè f cientiam q u ii1 re.
manca! in patria conf cq u enrcr,
q u ia cv idcntiam cx iga ptqf c1tig'
gc u m Philofoph u s m di f finiti
'
5ncf cientia a&u ahs u u lhm f eccrit evi
viti u n s dif ii u ifion im pu rtic u h s:am habitu s fi 3 ci (i terms non
-569c u im u s afl
”
crcu tcs Logicam cfl'
c (i .mu l l
'
cicntiam am m f onn alit_cr
tamen v: ars prs fdndit à demon.
tione Co lu m rc!picir cfl‘ic icntiam
infi ru mcntoru m (c icndi.1 13 Vndè perdifi iu itinb:m cx .
pofitam habitu s (cicn u ficu s com»
imc: f c di ftin
9\ u afi .ro a D : dmonfi ratiwì .'
cit'
adpr… qu a ltronrm cu m
adbu c
rc[tct titu lu s ccrt'
n u diu is‘
q u o defi
ciemc'
,implicarafiqu cgfl xî bxtu m ia
mdle&aziom di‘
: i c1cnrram qu ia im-
plicar f cientia , q u a non (itvera virtu s
intello£tu ahs iu f allibiî
nario in: : llz6tu s ad veru m f ient im
p lica: vera virru s volu ntan s. ?u n q u is
inma l u m vri pofsit qu od mcgcs,
in princ ipio |“
u adendm
cds r x his'
q u c D .Thom . doc u
n . . 41… c u oi co'
,prx tct
plu nmòsTheologos.vnanimisT'
ho—
C
mi(taru m (cu renm . Ex qu ibu s iamclarè confint f cu reu ùam nolì ramef f e
* àfl‘
emi tu r prim ip u s (ed ru ne caf u s°
ccrritrido qu a afiènnru r prx mif sis,- non di inf al libxlis. c u mmorivu m,c
du bxtationcm\qu z f it pmdcns dc
a ppofito (irti cemru do, q u a: tant u m
cx clu ditdu bu ariou cm qu er. lit prudcns dc oppohto rcmancr intra l i
ncam cerriru din ismora iis :c rgocer
riru do , q u a ru ric c ai u s aficntiru r princip:js,di cerriru do pu rèmorahs {ed
ccrtitu do cond u fionu m clt'
derivataà ccmru dinc pra:mzfihru rn ergo lo
l u m Mentha : conclu lrombu s c u rò
mo ra lxtcr ac p mindè non alfm mu :
(cremificè .c u m l‘
cncnria cx noraris dc
crcd n pgincipia tradita fibî ab.dfl m é .
tbico, :ta Dofl rìna f am : credit prìu cèoidrm lata [ibi à D:o. Sedcx hoc intu litTheologiarn c
_
fl'
c vcrè'
(c icmiam,
etiam cx parte [ u bi in abf enfia(cienti: Bcatm ergo gx eadem iu x th
ipf u m inf ertor Mu ficam adhoc cx
parte (abit-a i ef f e vcrè fc iq ytiam in
ablcntia Aritmcthicz. Non mi…dependentmedia a fine qu am cou
c lu fiones a primis prmcipim (bd fine
Memnone formali vlrimi finis fta:rc&iru do a&u s erga media pm
in virtu tenatu rali cx i(im rc in pecca
tore:ergo. 3 .Omncs [cientiz n
dent àMetaphi u ca Logica t
f u baltcrmra: à l u bakcmambu s ;
tamcn finc Mctaph: lica Lu gia
dah tu r vom: f ciemm ergo. 4. N u llu sporcùcx ilì inm c cx iiic u tiam Roma:
ita non dk.qu ia cx miì imoniqplu rimotim m o……nc
î
c itiu 3 ic3 re, (cit illi us cx :itcntiamda
t i‘
: fed fic cognof cit princ ipia f u b
a lrcrnata in abf cntia f u baltcrnarfi is:
n r Covnyi‘
rmatna q u i evidente:
('
ci: le per mediu m Aritm fl hicz dc
mon&mlî c conclu f ioncm A f irme
thicam. liccrmcdij probativi non rccordcru r,h abct (cienziam
'dc co qu odconc lu fio Ari:mcrhicrc, qu a: citprin
cipiu m Mu ficz ,di vera ( implica ,
en im cognof ccrc evidenter aliqu id
non rcq u xrxmr ccn itu do aM lis, fed
f u fliCit c x igcn!iu ccrtitu dinis [ed
f c ienti a f u bakcrnataî n abl'
cntia (u b.
a ltcmaotis licet non fit crrta, ex igirgcn inidi acu i r petit enim cu m Gib
;lrcmantc coniu ngizcrgo. Mai . prob.
Ad ref p. comera. Au
thor.D . Thomaz 84dili ingm1in. rx ?
hoc intu litD . Thm .mmu n
tione, neg.min. tar6ciu‘
am abex em
plo fimili qu oadaliqu id,& non q u o
ad omnia con: .min. neg
. conii-q.Pofi qu nm enim D .Thom . in corpo
rc amc u li probavctai f cienrias l'
u ba lwrnaras fecondu m (e cfl
'
c feira rias,
nora principiaThm logirc l u mino f upcrioris fcientia: addu x it ex emplu mmu tica: qu a: credi: Arinnrrh irx . vtex emplo nero parere: q u omodoTheobgia innitatu r prindpirs credi .ris à Deo revch ntc f u pponcc s tam
norif simam di f ferend inte:
q u a credit Mu fica Arirm
q u a: di fides lmmau a;& fidcm
q u aTbcologia credit ;‘
rcvclanu i,:x di fides D ivina x cgnim c u mr inf allibilis , f u fiî cì€m efi vr prin
-cipia m clarionc manif efi ara ini?!ra l}t conc lu f ic nrm Veru m inf ailihilmerccrtam il la vero c u m lit lm;mana f ailibilis eli neq u it conduccrc acl inferrndam conc lu fioncmmetaphif icè commtu do (cicoria .
n .7 Ad rcfp. argu mmtu mfolùmprobare : qu odm c (tar rc&aelc&io c irca media f i ne intentiu nevlrimi finis ; ita parker fi at a liòn f u scm ns conc lu f ion is fine ccn iru dinr:
mc
finis(‘ no
do neq u it fl are ccrritu do mrraph ilîca cond u fio u is (inc cm imdinc cmn ino infall ibili fi ltim priu c ipioru n1.q u a fc habentprox imè. immediatè rcfpc&u conclu lionis.