วารสารบัณฑิตศึกษา - thaijo

เจาของ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

วตถประสงค

1. เพอเผยแพรบทความวจย และบทความวชาการทางดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตร ครศาสตร และสาขาอนๆ ทเกยวของของคณาจารย และนกศกษาระดบบณฑตศกษาทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย รวมถงผสนใจทวไป

2. เพอเปนสอกลางแลกเปลยนขาวสารขอมล ประสบการณ และผลงานวจยของบคลากรในสถาบนการศกษา

นโยบาย

1. บทความทน าเสนอเพอขอตพมพตองเปนบทความวจย หรอบทความวชาการ ซงอาจเขยนไดทงภาษาไทยหรอภาษาองกฤษ

2. บทความทจะไดรบการตพมพตองเขยนตามรปแบบทวารสารก าหนดเทานน 3. บทความทไดรบการตพมพตองผานกระบวนการพจารณากลนกรองโดยผทรงคณวฒใน

สาขาทเกยวของกอน และตองเปนบทความทยงไมเคยรบการตพมพเผยแพรมากอน หรออยระหวางการพจารณาจากวารสารอน ๆ หากตรวจสอบพบวามการจดพมพซ าซอนถอเปนความรบผดชอบของผนพนธแตเพยงผเดยว

4. บทความทตพมพเผยแพรทกบทความตองผานการพจารณาเหนชอบจากผทรงคณวฒ (Peer Review) ทมความเชยวชาญในสาขาทเกยวของจากภายในและ/หรอภายนอกมหาวทยาลย ไมนอยกวา 2 ทานตอหนงบทความ ซงผทรงคณวฒไมทราบชอผนพนธ และผนพนธไมทราบชอผทรงคณวฒ (Double-blinded Review) และผทรงคณวฒทพจารณาจะไมอยในสงกดเดยวกนกบผนพนธ

ก าหนดการเผยแพร

ปละ 3 ฉบบ (วารสารราย 4 เดอน) มกราคม-เมษายน พฤษภาคม-สงหาคม กนยายน-ธนวาคม

วารสารบณฑตศกษา Journal of Graduate Studies Valaya Alongkron Rajabhat University

ปท 14 ฉบบท 3 กนยายน-ธนวาคม 2563 Vol. 14 No. 3 September – December 2020 ISSN : 1905-9647

วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ Journal of Graduate Studies Valaya Alongkron Rajabhat University

คณะทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.สพจน ทรายแกว อธการบด รองศาสตราจารยศศนนท เศรษฐวฒนบด รองอธการบด รองศาสตราจารย ดร.กนตฤทย คลงพหล คณบดบณฑตวทยาลย

บรรณาธการ ผชวยศาสตราจารย ดร.ดนชา สลวงศ มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

กองบรรณาธการ ศาสตราจารย ดร.ไพฑรย สนลารตน มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ศาสตราจารย ดร.ดเรก ปทมสรวฒน สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร รองศาสตราจารย ดร.อทย เลาหวเชยร มหาวทยาลยรามค าแหง รองศาสตราจารย ดร.อสระ สวรรณบล มหาวทยาลยบรพา รองศาสตราจารย ดร.พรทพย เกยรานนท ขาราชการบ านาญ (วทยาลยเซนหลยส) รองศาสตราจารย ดร.สทธนนทน พรหมสวรรณ มหาวทยาลยกรงเทพ รองศาสตราจารย ดร.บงอร เสรรตน มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา รองศาสตราจารย ดร.ศจมาจ ณ วเชยร มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ รองศาสตราจารย ดร.ดวงกมล ไตรวจตรคณ จฬาลงกรณมหาวทยาลย รองศาสตราจารย ดร.มารต พฒผล มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ รองศาสตราจารย ดร.ชนะศก นชานนท มหาวทยาลยสวนดสต ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรธนกษ ศรโวหาร มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

ผประสานงานและเผยแพร นางสาวธดา โยธากล มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

ตดตอกองบรรณาธการ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ เลขท 1 หมท 20 กโลเมตรท 48 ถนนพหลโยธน ต าบลคลองหนง อ าเภอคลองหลวง จงหวดปทมธาน รหสไปรษณย 13180 โทรศพท/โทรสาร 02-529-1638, 02-529-4046 E-mail: [email protected] และ https://www.tci-thaijo.org/index.php/JournalGradVRU

พมพท ศนยเรยนรการผลตและจดการธรกจสงพมพดจตอล มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ เลขท 1 หมท 20 กโลเมตรท 48 ถนนพหลโยธน ต าบลคลองหนง อ าเภอคลองหลวง จงหวดปทมธาน รหสไปรษณย 13180

mailto:[email protected]%20และ

https://www.tci-thaijo.org/index.php/JournalGradVRU

บทบรรณาธการ

วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ปท 14 ฉบบท 3 เดอนกนยายน-ธนวาคม 2563 น ไดรวบรวมบทความวจย บทความวทยานพนธ และบทความวชาการ เพอเผยแพรและแลกเปลยนความรทางวชาการของคณาจารย บณฑตศกษา และผทรงคณวฒ ทงภายในและภายนอกมหาวทยาลยอยางตอเนอง

เนอหาสาระในวารสารฉบบนมจ านวน 19 เรอง ประกอบดวยบทความวจย จ านวน 16 เรอง และบทความวชาการ จ านวน 3 เรอง โดยทกบทความไดผานการกลนกรองจากผทรงคณวฒประจ าฉบบเปนทเรยบรอยแลว

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ หวงเปนอยางยงวาวารสารฉบบนจะเปนประโยชนทางวชาการส าหรบนกวชาการ นกวจย คณาจารย และนกศกษา

กองบรรณาธการ

รายชอผทรงคณวฒ (Readers) ประจ าวารสารปท 14 ฉบบท 3

รองศาสตราจารย ดร.สทธนนทน พรหมสวรรณ รองศาสตราจารย ดร.วไลลกษณ รตนเพยรธมมะ รองศาสตราจารย ดร.ทวศกด จนดานรกษ รองศาสตราจารย ดร.สชาวด เกษมณ รองศาสตราจารย ดร.จนตนา อมรสงวนสน รองศาสตราจารย ดร.พชรา พมพชาต รองศาสตราจารยวชราภรณ อาจหาญ ผชวยศาสตราจารย ดร.ธรธนกษ ศรโวหาร ผชวยศาสตราจารย ดร.ภศกด กลยาณมตร ผชวยศาสตราจารย ดร.ชาครต ศรทอง ผชวยศาสตราจารย ดร.ดรณศกด ตตยะลาภะ ผชวยศาสตราจารย ดร.ธตนนธ ชาญโกศล ผชวยศาสตราจารย ดร.น าทพย คาแร ผชวยศาสตราจารย ดร.ผกามาศ จรจารภทร ผชวยศาสตราจารย ดร.พชรา พมพชาต ผชวยศาสตราจารย ดร.ภญญาพชญ นาคภบาล ผชวยศาสตราจารย ดร.ระววรรณ วรรณวไชย ผชวยศาสตราจารย ดร.รชนวรรณ ต งภกด ผชวยศาสตราจารย ดร.ศกดชาย นาคนก ผชวยศาสตราจารย ดร.สภทรา คงเรอง ผชวยศาสตราจารย ดร.สวรรณา จยทอง ผชวยศาสตราจารย ดร.หทยรตน อวมนอย ผชวยศาสตราจารย ดร.อรอมา เจรญสข ผชวยศาสตราจารย ดร.อจศรา ประเสรฐสน ผชวยศาสตราจารย ดร.อทธพทธ สวทนพรกล ดร.อษณ มงคลพทกษสข ดร.ไพจตร สดวกการ ดร.ชตวฒน สวตถพงศ ดร.กาญจนา ทอแกว ดร.จนดา นาเจรญ ดร.ชนนทร สงวณภกด ดร.ดสตธร งามยง ดร.ธนธร วชรขจร

ดร.นพปฎล สวรรณทรพย ดร.พรพมล รอดเคราะห ดร.ภรด วชรสนธ ดร.มหาชาต อนทโชต ดร.รกษสน อครศวะเมฆ ดร.รญวรชญ พลศร ดร.เลอลกษณ โอทกานนท ดร.สวะโชต ศรสทธยากร ดร.สภชฌาน ศรเอยม

สารบญ

หนา บรรณาธการ............................................................................................................................................. ก รายนามผทรงคณวฒ................................................................................................................................ ค สารบญ..................................................................................................................................................... จ การพฒนาสมรรถนะบณฑตสาขาภาษาองกฤษภายใตการเรยนรจากประสบการณจรง กตตยา เกดปลง ฐตมา กมลเนตร พชญา ตยะรตนาชย และพชร ศรใส............................ 1 การวเคราะหสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย : กรณศกษากลมมหาวทยาลยราชภฏ

กลชาต พนธวรกล................................................................................................................. 12 การวเคราะหการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครอง : กรณศกษาเขตพนทภาคกลาง คนธรส ภาผล................................................................................................................................... 27 การศกษาความพงพอใจและการรบรของนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางมาทองเทยวในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา

ชวลย ณ ถลาง ผกามาศ ชยรตน เกรกกต ชยรตน และธนภม ปองเสงยม ………………….. 41 ผลการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษาทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมและความสามารถในการแกปญหา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

ณพฐอร บวฉน…..…………………………………………………………………………………………………….. 52 การศกษาองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสงเสรมทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย

ณฏฐรดา ไชยอครพงศ ฐตพร พชญกล และกนตฤทย คลงพหล..…………………………………. 65 รปแบบการสรางสรรคนาฏยศลปจากเทคนคมายากล นฏภรณ พลภกด และนราพงษ จรสศร………………………………………………………………………. 77 คณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย ผกาวรรณ นนทะเสน ขวญหญง ศรประเสรฐภาพ และอจศรา ประเสรฐสน….................... 91 สภาพปญหาการอนรกษพชสมนไพรพนบานของชมชนต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว

ผมหอม เชดโกทา……………………………………….…….….…………….......................................... 106 การวเคราะหสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของคร : กรณศกษาเขตพนทภาคกลาง เมษา นวลศร และกลชาต พนธวรกล.................................................................................... 115 ผลการใชนวตกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยพอแม ผปกครองเพอพฒนาทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวย

วไลพร เมฆไตรรตน และสชานาฏ ไชยวรรณะ...…............................................................... 134 กระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ศรณยพชร ศรเพญ................................................................................................................. 148 ปจจยความส าเรจทสงผลตอการพฒนาเมองอจฉรยะของสาธารณรฐประชาชนจน: กรณศกษา นครเซยงไฮ

สมตา เตมเพมพน อชกรณ วงศปรด และดนวศน เจรญ...…................................................. 165

หนา การศกษาการความแตกตางของลกษณะสวนบคคล และอทธพลของการรบรความเสยงเกยวกบการลงทนและพฤตกรรมความเสยงในการลงทนทมตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

สทธนนทน พรหมสวรรณ...................................................................................................... 180 การใหความหมายและการด ารงอตลกษณของนสตภาควชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

สพเชษฐ ตองออน และพทกษ ศรวงศ.………………..……………………………………………….……. 194 การพฒนากระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาคร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0

สรางค ธรรมโวหาร................................................…………………..……………………………………... 207 การจดการชนเรยนเดกปฐมวยในศตวรรษท 21 พนดา ชาตยาภา...…………..………………………………………………............................................... 223 แนวทางการจดการเรยนการสอนทสงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอยางมคณธรรมจรยธรรมส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา

พรพมล รอดเคราะห………………………………………………………………………………………………… 241 รปแบบการฝกอบรมผน าทองถนเกยวกบการประนอมขอพพาทของคนในชมชนทองถน พรรณ มวร ประเสรฐศกด มหม พชรพรรณ กลปวโรภาส และอาวธ ปะโมโท................... 261 ภาคผนวก................................................................................................................................................ 275 แบบฟอรมขอสงบทความเพอพจารณาลงวารสาร.................................................................. 277 รายละเอยดการเตรยมบทความ............................................................................................. 279 รปแบบการเขยนผลงานวจยตพมพในวารสารบณฑตศกษา................................................... 293 จรยธรรมในการตพมพ………………………………………………………………………………………………. 295 ขนตอนการด าเนนงานจดท าวารสารบณฑตศกษา………………………………………………………… 297

วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ปท 14 ฉบบท 3 กนยายน – ธนวาคม 2563

การพฒนาสมรรถนะบณฑตสาขาภาษาองกฤษภายใตการเรยนร จากประสบการณจรง

DEVELOPING COMPETENCIES OF GRADUATES THROUGH

WORK-BASED EDUCATION

กตตยา เกดปลง1 ฐตมา กมลเนตร2 พชญา ตยะรตนาชย3 และพชร ศรใส4

Kittiya Keadplang1 Thitima Kamolnate2 Pitchaya Tiyarattanachai3 and Patcharee Srisai4

1,2,3,4 หลกสตรศลปศาสตร สาขาวชาภาษาองกฤษเพอการสอสารทางธรกจ สถาบนการจดการปญญาภวฒน

จงหวดนนทบร 1,2,3,4 Faculty of Liberal Arts Communicative English for Business Panyapiwat Institute of

Management Nonthaburi Province E-mail: [email protected]

บทคดยอ

งานวจยเรองนมวตถประสงค 1) เพอศกษาความพงพอใจของผใชบณฑตทมตอบณฑตสาขาวชาภาษาองกฤษ 2) เพอศกษาความคาดหวงของผใชบณฑตสาขาภาษาองกฤษ และ 3) เพอเสนอแนวทางการพฒนาสมรรถนะของบณฑตสาขาวชาภาษาองกฤษ ภายใตแนวทางการเรยนการสอนแบบการเรยนรจากประสบการณจรงทตรงกบความตองการของตลาดแรงงาน ผใหขอมล เปนผประกอบการธรกจทเนนการใชภาษาองกฤษ ไดแก ธรกจการคาสมยใหม ธรกจสขภาพ และการแพทย ธรกจบรการดานการบน การโรงแรม และการทองเทยว กล มตวอยางประกอบดวย ผทรงคณวฒทมประสบการณและมความรความเชยวชาญธรกจภาคบรการทเนนการใชภาษาองกฤษ จ านวน 10 คน และผใชบณฑตและสถานประกอบการทเนนการใชภาษาองกฤษ จ านวน 300 คน โดยใชระเบยบวธการวจยและพฒนาแบบผสานวธ เครองมอในการวจยเชงปรมาณ ไดแก แบบสอบถามความพงพอใจ และความคาดหวงของผใชบณฑต การวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมทางสถต หาคาเฉลยเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และเครองมอในการวจยเชงคณภาพ ไดแก แบบสมภาษณผใหขอมลโดยวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ดวยวธการสนทนากลม นกวจยคดเลอกมา สนทนาโตตอบ แสดงความคดเหนในประเดนตาง ๆ ตามทนกวจยก าหนดขนตามวตถประสงคของการวจย วเคราะหขอมลดวยการวเคราะหเชงเนอหาโดยจดหมวดหมของขอมลทไดรบตามความคดเหนผใชบณฑตทมตอสมรรถนะบณฑต

ผลการศกษาพบวา 1) ผประกอบการธรกจทเนนภาษาองกฤษ มความพงพอใจใหสถานศกษาพฒนาสมรรถนะบณฑตสาขาภาษาองกฤษในทกษะตาง ๆ ไดแก การเขยนเปนดานทควรพฒนาเพมเตม โดยเฉพาะการเขยนทไมมรปแบบหรอแบบฟอรมก าหนด ซงตองอาศยความสามารถในการสรางสรรคเนอหาทตรงประเดน และตองค านงถงความถกตองตามหลกไวยากรณ รวมทงกาลเทศะ

Received: October 31, 2019 Revised: February 5, 2020 Accepted: February 6, 2020

mailto:[email protected]

Journal of Graduate Studies Valaya Alongkorn Rajabhat University Vol. 14 No. 3 (September – December 2020)

2

อกทงตองพฒนาความสามารถดานการแปล 2) ความคาดหวงของผใชบณฑตสาขาภาษาองกฤษ พบวาบณฑตสาขาควรเพมพนความรทางดานค าศพทภาษาองกฤษเฉพาะทาง ดานการแพทย ดานการขายสนคา และดานธรกจดานสขภาพ เนองจากความคาดหวงของผใชบณฑตเจาะจงไป ททกษะในการสอสารภาษาองกฤษเพอการใหบรการ การขาย และการเพมผลประกอบการ และ 3) แนวทางการพฒนาสมรรถนะของบณฑตใหตรงกบความตองการของตลาดแรงงาน สถาบนการศกษาควรพฒนาความสามารถในการเรยนรดานภาษาองกฤษธรกจ และหลกสตรควรใหความส าคญกบทกษะดานการเขยน โดยมงเนนการเขยนและดานการแปล และความสามารถดานการบรหารจดการ โดยเฉพาะทกษะในการแกไขปญหาเฉพาะหนาเปนสงจ าเปนอยางยง ค าส าคญ การเรยนรจากประสบการณจรง สมรรถนะ ธรกจภาคบรการ

ABSTRACT The study of developing proficiencies of graduates through work-based education purposes 1) to study the satisfaction of entrepreneurs toward graduates with English language programs, 2) to investigate the expectations of entrepreneurs toward graduates, and 3) to propose the guidelines for developing the graduate’s proficiency in the fields of business English through Work-based Education that meets the needs of labor market. The subject are business serviced entrepreneurs who emphasis English language such as modern trades, health and medical services, airline services, hospitality and tourism services. There are 10 experienced and knowledgeable experts in the service sector and 300 business-serviced entrepreneurs. This research uses mixed methods. The quantitative method used the questionnaires and the results were analyzed by using statistic program with mean score and standard deviation. The qualitative method used a focus group discussion in this study and the data was analyzed with content analysis.

The results of the study show that: 1) entrepreneurs need the institutions improve their English-language graduates' competencies such as writing and translation skills, especially focusing on creative writing which has no form or template. 2) the expectation of the entrepreneurs found that the graduates should have more knowledge in English for specific purposes; medical services, selling products, and health and wellness due to the entrepreneur’s expectation emphasises on communicative English for service, selling, and increasing sales. And, 3) the guideline of developing competencies of graduates according to labour market, educational institute should develop business English for graduates and the curriculum should


3

emphasis on writing and translation ability. Particularly, Management skills, immediate problem-solving skills are necessary.

Keywords Work-based Education, Competency, Business Service Sector ความส าคญของปญหา ประเทศไทยมนโยบายการพฒนาประเทศโดยใชเทคโนโลยและนวตกรรมในการขบเคลอนเพอสรางสงคมทมความมนคงและยงยน ตามนโยบายไทยแลนด 4.0 การพฒนาคนมบทบาทส าคญ ในการสงเสรมใหประเทศไทยมความเขมแขงทงทางดานเศรษฐกจและสงคม (Jones and Pimdee, Puncreobutr, 2017) การเรยนการสอนและการใชภาษาองกฤษในยค 4.0 ซงเปนการพฒนาในดานทนมนษยจงควรมคณภาพและมความรความสามารถ เพอเปนก าลงส าคญทจะสนบสนนใหไทยเปนประเทศทประชากรมรายไดสง มความเหลอมล าทางสงคมในระดบต า มการพฒนาทเปนมตรกบสงแวดลอม รวมถงเปนประเทศทมความสามารถในการแขงขนกบนานาชาต โดยเนนการใหความส าคญกบบคลากรตองเปนผทมความพรอมและสมรรถนะ (Srisa-arn, 2018) แผนยทธศาสตรในการพฒนาประเทศสความเปนอตสาหกรรมในยค 4.0 อาจกลาวไดวาสอดคลองกบสภาวการณการแขงขนของการคาและการลงทนระหวางประเทศ โดยเฉพาะการสนบสนนใหเกดการเพมความสามารถในการแขงขนของไทยในระดบสากล พรอมกนกบการสงเสรมการลงทนจากตางประเทศ จากสถตการยนขอลงทนจากตางประเทศทส ารวจโดยส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนแสดงใหเหนถงแนวโนมการขยายตวของการลงทนจากตางประเทศอยางตอเนองตงแตป พ .ศ. 2560 จนกระทงปจจบน (The Board of Investment of Thailand, 2018) จากสถานการณดงกลาว ภาษาองกฤษจงเปนสอกลางทมความส าคญทามกลางความเจรญกาวหนาของเทคโนโลยและสารสนเทศซงท าใหพรมแดนระหวางประเทศลดความส าคญลง เพราะภาษาองกฤษในฐานะภาษาสากลไมเพยงกอใหเกดความเขาใจความแตกตางทางเชอชาตและภาษา แตยงท าใหคนไทยสามารถเรยนรและปรบตวกบความเปลยนแปลงทเกดจากการพฒนาของเทคโนโลยและนวตกรรมใหม ๆ ในยคปจจบน (Pennycook, 2017; Riemer, 2002; Smith, 2015) ผลการศกษาคณสมบตของแรงงานในอตสาหกรรมยค 4.0 เนนย าใหเหนวาการสอสารดวยภาษาองกฤษเปนทกษะทมความส าคญ แมแตในประเทศทไมไดใชภาษาองกฤษเปนภาษาหลก แตประชากรกไดรบการสนบสนนใหพฒนาความสามารถดานภาษาองกฤษเพอสงเสรมใหเกดการคาการลงทนระหวางประเทศ (Hariharasudan & Kot, 2018; Kirschenbaum, 2012) ส าหรบตลาดแรงงานภายในประเทศ นอกจากน ผลการส ารวจบงชถงความคาดหวงเปนอนดบแรกวาควรใหแรงงานไทยพฒนาความสามารถดานภาษาองกฤษซงเปนทกษะทจ าเปน นอกเหนอจากทกษะวชาชพเฉพาะ (Bank of Thailand, 2014) เพอเตรยมความพรอมใหแกบคลากรในประเทศมทกษะขนสงขนและมความยงยน (Kirkpatrick, 2012; Prapphal, 2003)

รฐบาลไทยจงใหความส าคญกบภาษาองกฤษและมนโยบายสงเสรมการเรยนการสอนภาษาองกฤษ โดยก าหนดเปาหมายในการยกระดบความรความสามารถในการสอสารภาษาองกฤษ


4

ของนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐานภายใน 3 ป และก าหนดใหภาษาองกฤษและภาษาองกฤษ เพอวชาชพเปนสวนหนงของการเรยนการสอนในระดบอดมศกษา (Srisa-arn, 2018) อยางไรกด ผลการวดความสามารถดานภาษาองกฤษของไทยคอนขางต าและอยในระดบทไมสามารถสอสารได (National Institute of Educational Testing Service, 2014)

จากนโยบายไทยแลนด 4.0 ประกอบกบผลสมฤทธการเรยนการสอนภาษาองกฤษทกลาวถงขางตนท าใหเหนความจ าเปนในการประยกต ปรบปรง และพฒนาแนวทางการเรยนการสอนภาษาองกฤษ รวมถงการวดผลสมฤทธทมประสทธภาพทเหมาะสม เพอพฒนาความสามารถดานการสอสารภาษาองกฤษของผเรยนหรอบคคลากรในประเทศไดอยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด (Panyawong-Ngam, Tangthong, & Anunvrapong, 2015; Prapphal, 2008)

ในปจจบนงานวจยเกยวกบการเรยนการสอนภาษาองกฤษสวนมากจะมงเนนทการพฒนาทกษะ การฟง การพด การอาน และการเขยน (Flege, McCutcheon, & Smith, 1987; Jones & Pimdee, 2017; Poolsawad, Kanjanawasee, & Wudthayagorn, 2015; Sermsook, Liamnimit, & Pochakorn, 2017) แตยงมงานวจยจ านวนนอยทศกษาแนวทางการพฒนาความสามารถในการสอสารควบคกบการประสานงานความรวมมอทางธรกจการคา และทกษะความเปนสากลเพอเตรยมพรอมใหผเรยนสามารถแขงขนไดในตลาดแรงงาน (Evers, Rush, & Berdrow, 1998; Luke, 2018; Marginson, 2006) คณะผวจยจงมความสนใจศกษาการพฒนาสมรรถนะดานการสอสารภาษาองกฤษ โดยใชแนวทางการจดการเรยนการสอนแบบการเรยนรจากประสบการณจรง (Work-based Education or WBE) เพอเปนแนวทางในการสงเสรมใหผเรยนมความร ความสามารถ และทกษะ การสอสารทตรงกบความตองการของตลาดแรงงานทามกลางกระแสไหลเวยนของแรงงานคณภาพจากตางประเทศ (Boud & Solomon, 2001; Brockmann, Clarke, & Winch, 2008; Yao & van Ours, 2015) โจทยวจย/ปญหาวจย

1. ความพงพอใจของผใชบณฑตทมตอบณฑตสาขาวชาภาษาองกฤษควรมสมรรถนะอยางไร 2. ความคาดหวงของผใชบณฑตสาขาภาษาองกฤษตอทกษะการใชภาษาองกฤษเปนอยางไร 3. แนวทางการพฒนาสมรรถนะของบณฑตใหตรงกบความตองการของตลาดแรงงาน

เปนอยางไร วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาความพงพอใจของผใชบณฑตทมตอบณฑตสาขาวชาภาษาองกฤษ

2. เพอศกษาความคาดหวงของผใชบณฑตสาขาภาษาองกฤษ 3. เพอเสนอแนวทางการพฒนาสมรรถนะของบณฑตสาขาวชาภาษาองกฤษ ภายใตแนวทาง

การเรยนการสอนแบบการเรยนรจากประสบการณจรงทตรงกบความตองการของตลาดแรงงาน


5

วธด าเนนการวจย ในการวจยครงน ใชวธการวจยแบบผสมผสาน (Mixed Method Research) ระหวางการ

วจยเชงปรมาณและการวจยเชงคณภาพ พนทวจย ไดแก จงหวดกรงเทพฯ จงหวดจนทบร และจงหวดภเกต ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร แบบเจาะจง จงท าใหงานวจยไดกลมตวอยางซงเปนผใหขอมลในการเกบรวบรวมขอมลโดยแบงเปน 2 กลม ดงน

1) ผทรงคณวฒผทมประสบการณและมความรเกยวกบธรกจภาคบรการ ไดแก ธรกจโรงแรม ธรกจทองเทยว ธรกจสายการบน ธรกจโรงพยาบาล สขภาพและความงาม รวมถงธรกจการคาสมยใหม ธรกจบรการ ทใชภาษาองกฤษในการสอสาร จ านวน 10 คน โดยผวจยก าหนดกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling) โดยการวจยเชงคณภาพนพจารณาจากการตดสนใจของผวจยเอง โดยผทรงฯ มประสบการณการใชภาษาองกฤษมากกวา 10 ป และ

2) ผใชบณฑตและสถานประกอบการทเนนการใชภาษาองกฤษ จ านวน 300 คน โดยผวจยเลอกกลมตวอยางแบบงาย (Simple random sampling) ในการวจยเชงปรมาณ โดยใชวธจบสลากซงจบฉลากไดสถานประกอบการจาก 3 จงหวด ไดแก จงหวดกรงเทพฯ จงหวดจนทบร และจงหวดภเกต เครองมอในการวจย

1) แบบสมภาษณกงโครงสราง (Semi-structure Interview) เปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางปลายเปดเพอใชในการสมภาษณ

2) แบบการสนทนากลมยอย (Focus Group) เพอใชเกบขอมลจากผทรงคณวฒผทมประสบการณและ มความรเกยวกบธรกจภาคบรการ

3) แบบสอบถาม (Questionnaire) เพอใชเกบขอมลเชงสถตจากผใชบณฑตและสถานประกอบการทใชภาษาองกฤษ

4) กลองถายภาพนง สมดจดบนทก และเครองบนทกเสยง การสรางและตรวจสอบเครองมอในการวจย ผวจยสรางแบบสอบถามทด โดยหาคาดชน

ความเทยงตรงสอดคลองวตถประสงคและขอค าถาม (IOC) โดยขอค าถามทมคา IOC ตงแต 0.50-1.00 มคาความเทยงตรงใชไดพรอมทงหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถามโดยใชสตรสมประสทธแอลฟา (Coefficient) (Cronbach, 1951) โดยมคาความเชอมนของแบบสอบถามเทากบ 0.80 โดยแบบประเมนความพงพอใจทน าไปศกษากบกลมตวอยางมความนาเชอถอ การเกบรวบรวมขอมล ในการวจยชนนไดมการเกบรวบรวมขอมลทงการวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ ดงน 1) ขอมลโดยการทบทวนวรรณกรรมและเกบรวบรวมขอมลเบองตนจากเอกสาร ผลงานวจย วารสารวชาการทเกยวของกบการเรยนการสอนแบบ การเรยนรคกบการท างานจรงและโดยการสมภาษณเชงลกกลมผทรงคณวฒ ผทมประสบการณและมความรเกยวกบธรกจภาคบรการ 2) ศกษาการเกบรวบรวมขอมลโดยการเกบรวบรวมขอมลจากผใชบณฑตและสถานประกอบการทมความเกยวของกบภาคธรกจตาง ๆ ดวยการเลอกตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยอธบายวตถประสงคและวธการท าแบบสอบถามใหชดเจน เพอความสมบรณของ


6

ค าตอบทได และน าแบบสอบถามทมความสมบรณมาบนทกลงรหสโดยใชเครองมอการวจยตามความเหมาะสม การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ คณะผวจยไดใชวธการศกษาเชงพรรณนา (Descriptive Study) โดยใชสถตเชงพรรณนา ไดแก คาความถ (Frequencies) รอยละ (Percentage) คาเฉลย (Arithmetic Mean) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) โดยทการศกษาครงนผวจยไดก าหนดเกณฑการวดและท าการวเคราะหคาสถต

การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ คณะผวจยตรวจสอบความถกตองของขอมลทไดโดยใชวธการตรวจสอบขอมลแบบสามเสา (Data triangulation) คอ ดานขอมล ดานผวจย และดานการเกบรวบรวมขอมล และวเคราะหขอมลแบบอปนย (Analytical Induction) การน าเสนอผลการวเคราะหขอมล การน าเสนอขอมลไดน าเสนอขอมลแบบพรรณนาวเคราะห (Descriptive Analysis) ตามวตถประสงคของการวจยในครงน ผลการวจย

1) การพฒนาศกยภาพของบณฑตสาขาวชาภาษาองกฤษภายใตแนวทางการเรยนการสอนแบบการเรยนรจากประสบการณจรง ดงน การพฒนาศกยภาพบณฑตโดยการเรยนรผานประสบการณจรงตองค านงถงทกษะตาง ๆ ดงน ทกษะในดานการใชภาษาองกฤษ แบงออกเปน 6 ทกษะไดแก ดานความสามารถในการฟง พด อาน เขยน แปล และดานอวจนภาษา ทกษะดานความเขาใจ ทกษะดานการประสานงาน แบงออกเปน 2 ทกษะยอย ไดแก ความคลองแคลวในการท างานกบคนจน และความรวดเรวและความถกตองแมนย าในการท างานรวมกบผอน ทกษะดานบคลกภาพและการประสานงาน แบงออกเปน 3 ทกษะยอย คอ มนษยสมพนธ คดบวก และการประสานงาน ทกษะดานการบรหารจดการ แบงออกเปน 3 ทกษะยอย ไดแก ทกษะในการวางแผนอยางเปนระบบ ทกษะในการแกปญหาเฉพาะหนา และทกษะในการบรหารเวลา ทกษะดานภาษาองกฤษเฉพาะทาง แบงเปน 7 ทกษะยอย ไดแก ภาษาองกฤษเชงธรกจ ภาษาองกฤษเพอการขายสนคา ภาษาองกฤษเพอการบรการ ภาษาองกฤษเพอสขภาพและการแพทย ภาษาองกฤษเพอการสรางนวตกรรม ภาษาองกฤษเพอธรกจกบกระแสเทคโนโลยปญญาประดษฐ ภาษาองกฤษเพอธรกจในสงคมผสงวย

2) ความคาดหวงของผใชบณฑตสาขาภาษาองกฤษ พบวา บณฑตสาขาควรเพมพนความรทางดานค าศพทภาษาองกฤษเฉพาะทาง ดานการแพทย ดานการขายสนคา และดานธรกจดานสขภาพ เนองจากความคาดหวงของผใชบณฑตเจาะจงไปททกษะในการสอสารภาษาองกฤษเพอการใหบรการ การขาย และการเพมผลประกอบการ ดงตารางท 1


7

ตารางท 1 แสดงความตองการของผประกอบการ

ล าดบ ความตองการ คาเฉลย (x) แปลผล

1 ภาษาองกฤษเพอการบรการ 4.49 มากทสด 2 ภาษาองกฤษเพอธรกจ 4.41 มากทสด 3 ภาษาองกฤษเพอการขายสนคา 4.40 มากทสด 4 ภาษาองกฤษเพอสขภาพและการแพทย 4.22 มากทสด

5 ภาษาองกฤษเพอการสรางนวตกรรม 4.35 มากทสด

6 ภาษาองกฤษเพอธรกจกบกระแสเทคโนโลยปญญาประดษฐ 4.26 มากทสด 7 ภาษาองกฤษเพอธรกจในสงคมผสงวย 4.25 มากทสด

ผประกอบการมความตองการตอทกษะดานการใชภาษาองกฤษเพอการบรการ อยในระดบ

มากทสด โดยมคาสถตท 4.49 ความสามารถในการใชภาษาองกฤษเพอการบรการ ภาษาองกฤษ เพอธรกจท 4.41 และภาษาองกฤษเพอการขายสนคา 4.40 ตามล าดบ สรปผลของความตองการ ทผใชบณฑตมความตองการใหสถานศกษาเนนเรองของภาษาองกฤษเพอการบรการมากทสด

3) จากผลการวจยแนวทางการพฒนาสมรรถนะของบณฑตใหตรงกบความตองการ ของตลาดแรงงาน สถาบนการศกษาควรพฒนาสมรรถนะบณฑต จงมขอแนะน าสถานศกษาดงน

3.1) ความสามารถในการเรยนรดานภาษาองกฤษธรกจ และ หลกสตรควรใหความส าคญกบทกษะดานการเขยน โดยมงเนนการเขยน เนองจากทกษะการเขยนภาษาองกฤษมสวนส าคญในการสอสารหลากหลายโอกาส ทงการเขยนอเมลภายในแผนกหรอโตตอบกบลกคา รวมทงการเขยนผานสอโซเชยลมเดยตาง ๆ เชน เฟสบกและทวตเตอร นกศกษาทมาฝกปฏบตงานหรอบณฑตสาขาภาษาองกฤษเพอการสอสารทางธรกจตองวเคราะหระดบภาษาใหเหมาะสมกบสถานการณ อกทงการกรอกขอมลในเอกสารทางราชการ กลมตวอยางยงคาดหวงการพฒนาทกษะการเขยนภาษาองกฤษใหถกตองตามหลกไวยากรณและมความสละสลวย ในปจจบนบณฑตและนกศกษาทเคยมาฝกปฏบตงานมความสามารถใชภาษาองกฤษในการกรอกแบบฟอรมและสงอเมลทมขอความทก าหนดเปนรปแบบทแนนอนได แตกมความจ าเปนทจะตองฝกฝนการเขยนภาษาองกฤษในรปแบบทหลากหลายหรอเกดจากการสรางสรรคเนอความขนเองใหเหมาะสมตามแตละสถานการณ และดานการแปล เพอใหเขาใจ จบประเดน และโตตอบในบรบทตาง ๆ ได

3.2) ความสามารถดานการบรหารจดการ บณฑตสาขาภาษาองกฤษควรมความสามารถท างานหลายหนาท การท างานเชงรก ความสามารถในการวเคราะหกระบวนการท างานเพอการท างานทวองไวและส าเรจภายในระยะเวลาทก าหนด โดยเฉพาะทกษะในการแกไขปญหาเฉพาะหนาเปนสงจ าเปนอยางยง


8

อภปรายผล จากการศกษาแนวทางการพฒนาศกยภาพบณฑตภายใตแนวคดการเรยนรจากประสบการณจรงสามารถสรปตามวตถประสงคการวจยไดดงน

1) ผใชบณฑตจ านวนไมนอยยงไมมนใจในการใชภาษาองกฤษของบณฑตในการท างาน จงมความตองการ ใหหลกสตรมการสอนเพมเตมในทกษะการใชภาษาองกฤษ (Thanosawan, 2018) และสามารถท างานไดหลากหลาย และมความเปนนานาชาตมากขน ซงตรงกบความตองการของตลาดในปจจบนนประเทศไทยเปนประเทศทมนกทองเทยวมาทองเทยวเปนจ านวนมาก ธรกจบรการจงมความส าคญเชนกน สถานประกอบการมความคาดหวงใหบณฑตมความพรอมในดานบคลกภาพทมความเปนมออาชพ สามารถสรางความประทบใจ และความเชอมนแกนกทองเทยวไดโดยมภาษาองกฤษเปนหลก (Lertwannawit, Aurathai & Nak Gulid, 2019) หากหลกสตรมการเตรยมความพรอมตงแตเขาเรยนบณฑตทจบการศกษาจะมสมรรถนะทสงขน

สถานประกอบการเหนวาปจจบน การศกษาทกษะภาษาในดานการฟง พด อาน เขยน ท าไดดอยแลว แตไมสามารถน ามาใชไดจรง ดงนนจงเชอมนวาการทนกศกษาไดมโอกาสฝกงานควบคกบการเรยน สงผลใหบณฑตสามารถปรบตวและท างานไดจรง อกทงสามารถแกไขปญหาเฉพาะหนา และสามารถท างานรวมกบผอนไดอยางมออาชพ

จากขอมลทงหมดทท าการศกษาความพงพอใจและคาดหวงของสถานประกอบการตอบณฑต ทไดท าการน าเสนอขอมลมาในเบองตนนนสามารถสรปประเดนส าคญตามวตถประสงคการวจยไดดงน

1) คณลกษณะของบณฑตดานภาษาองกฤษเพอการสอสารทางธรกจตามความคาดหวงของสถานประกอบการ คอ เปนผทมทกษะในดานการใชภาษาองกฤษอยางดเยยม โดยเฉพาะการฟงและ การพดทวไปและธรกจ ตองเขาใจวฒนธรรมการท าธรกจเบองตน มทรรศนะคตเชงบวกและสรางสรรค ในการท างานรวมกบผอน และมทกษะในการแกปญหาเฉพาะหนา (McLean & Ransom, 2007)

2) ความพงพอใจของผใชบณฑตดานภาษาองกฤษเพอการสอสารทางธรกจ ผบรหารของสถานประกอบการมความพงพอใจนอยทสดดานความสามารถในการเขยนส าหรบตดตอสอสารทางธรกจ

3) เมอเปรยบเทยบความพงพอใจและความคาดหวงของกลมผใชบณฑตดานภาษาองกฤษเพอการสอสารทางธรกจ พบวา ความคาดหวงของผใชบณฑตเจาะจงไปททกษะในการสอสารภาษาองกฤษเพอใหบรการและทกษะดานการขาย นอกจากนน จากผลการส ารวจกลมผใชบณฑตยงใหความส าคญกบสภาพสงคมทเกยวของกบผสงวย และนโยบายการพฒนาประเทศยค 4.0 กลาวคอ อตราการเกดทลดลงอยางมาก สงผลใหประเทศไทยก าลงกาวเขาสสงคมผสงอาย (Aging Society) จากการเปลยนแปลงเปนสงคมผสงอาย ความคาดหวงของผใชบณฑตจงแสดงใหเหนแนวโนมการใหความส าคญกบการใชภาษาองกฤษธรกจทดแลและใหบรการดานสขภาพของผสงอาย รวมทงการใหความส าคญกบความสามารถในการสอสารภาษาองกฤษเพอน าไปใชในธรกจ (Runci, O'Connor & Redman, 2005) ทไดรบอทธพลจากนวตกรรมและเทคโนโลยปญญาประดษฐ

คณะผวจยสรปแนวทางในการพฒนาหลกสตรทเกยวของกบภาษาองกฤษในระดบอดมศกษา ในอนาคตหลกสตรทเกยวของควรมการเพมเตมการเรยนการสอนทมความตรงกบสายงานธรกจตาง ๆ มากขน และมการฝกประสบการณโดยการไดปฏบตจรง ปรบความรในหองเรยนใหสอดคลองกบการท างานจรง เพอใหสามารถน าความรในหองเรยน และการฝกปฏบตงานไปใชในการท างานจรง


9

ในอนาคตตอไป แนวทางในการพฒนาบคลากรดานภาษาองกฤษทตรงกบความตองการของตลาดแรงงาน โดยการใหมการฝกปฏบตงาน เพอใหมความรความเขาใจกอนการท างานจรง เพมความรและทกษะอน ๆ นอกเหนอจากทกษะดานภาษาองกฤษ ปลกฝงแนวคดในการท างานรวมกบผอน รวมถงการสงเสรมใหบคลากรมความสามารถและความเขาใจความเปลยนแปลง ทางสงคมและบทบาทของเทคโนโลยทมตอการด าเนนธรกจอกดวย ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการน าผลวจยไปใชประโยชน ดงน

1. ควรน าผลไปใชในการพฒนาหรอปรบปรงหลกสตรโดยเฉพาะดานภาษาองกฤษ เนองจากผลขอมลของแนวโนมธรกจบรการตาง ๆ มความจ าเปนทผเรยนจะตองไดรบการพฒนาสมรรถนะใหตรงกบตลาดแรงงานทเปลยนไป

2. ควรสงเสรมใหรายวชาภาษาองกฤษเชญวทยากรทมความเชยวชาญมาใหความรระหวางการเรยนการสอนเพอใหผเรยนมความรความเขาใจในศาสตรนนเพมยงขนไป รวมถงมการศกษาดงาน ฝกงานในองคกรทธรกจใชภาษาองกฤษเพอใหเกดการเรยนรจากประสบการณจรง

3. ควรรวบรวมองคความรการเรยนการสอนจากประสบการณจรงจดท าในรปแบบคมอหรอต าราเพอเปนองคความรและเปนการเผยแพรในการเรยนรจากประสบการณจรง (Work-based Education) ใหกบสถาบนการศกษาทงภาครฐและเอกชน กตตกรรมประกาศ

บทความวจยนไดรบทนสนบสนนทนวจยปงบประมาณ 2561 จากสถาบนการจดการปญญาภวฒนและขอขอบคณในความอนเคราะหสนบสนนการวจยจาก อาจารยจรวฒ สารฤทธ

References Bank of Thailand. (2014). praden setthakit nai rop pi 2557 [Economics Issue].

Retrieved from https://www.bot.or.th/Pages/PageNotFoundError.aspx?requestUrl=https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/EconomicConditions/AnnualRepor.

Boud, D. & Solomon, N. (2001). Work-based learning: a new higher education? McGraw-Hill Education (UK).

Brockmann, M., Clarke, L. & Winch, C. (2008). Knowledge, skills, competence: European divergences in vocational education and training (VET)—the English, German and Dutch cases. Oxford review of education, 34(5), 547-567.

Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika. 16(3), 297-334.

Evers, F. T., Rush, J. C. & Berdrow, I. (1998). The Bases of Competence. Skills for Lifelong Learning and Employability: ERIC.


10

Flege, J. E., McCutcheon, M. J. & Smith, S. C. (1987). The development of skill in producing word final English stops. The journal of the acoustical society of America. 82(2), 433-447.

Hariharasudan, A. & Kot, S. (2018). A Scoping Review on Digital English and Education 4.0 for Industry 4.0. Social Sciences. 7(11), 227.

Jones, C. & Pimdee, P. (2017). Innovative ideas: Thailand 4.0 and the fourth industrial revolution. Asian International Journal of Social Sciences. 17(1), 4-35.

Kirkpatrick, R. (2012). English education in Thailand: 2012. Asian EFL Journal. 61, 24-40. Kirschenbaum, M. (2012). What is digital humanities and what’s it doing in English

departments. Debates in the digital humanities. 3. Lertwannawit, Aurathai, and Nak Gulid. (2019). International tourists service quality

perception and behavioral loyalty toward medical tourism in bangkok metropolitan area. Journal of Applied Business Research (JABR). 27.6 (2011), 1-12.

Luke, A. (2018). Genres of power: Literacy education and the production of capital. In Critical Literacy, Schooling, and Social Justice (pp. 161-185): Routledge.

Marginson, S. (2006). Dynamics of national and global competition in higher education. Higher Education. 52(1), 1-39.

McLean, P. & Ransom, L. (2007). Building intercultural competencies: Implications for academic skills development. In teaching international students (pp. 57-74). Routledge.

National Institute of Educational Testing Service. (2014). khuan phatthana ʻarai nai yuk prathet Thai 4.0 [What should we develop in Thailand in the age of 4.0?]. Nursing Journal of the Ministry of Public Health. 1(2), 3-9.

Panyawong-Ngam, L., Tangthong, N., & Anunvrapong, P. (2015). A model to develop the English proficiency of engineering students at Rajamangala University of Technology Krungthep, Bangkok, Thailand. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 192, 77-82.

Pennycook, A. (2017). The cultural politics of English as an international language: Routledge.

Poolsawad, K., Kanjanawasee, S. & Wudthayagorn, J. (2015). Development of an English communicative competence diagnostic approach. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 191, 759-763.

Prapphal, K. (2003). English proficiency of Thai learners and directions of English teaching and learning in Thailand. Journal of Studies in the English Language. 1.


11

Prapphal, K. (2008). Issues and trends in language testing and assessment in Thailand. Language Testing. 25(1), 127-143.

Puncreobutr, V. (2017). The policy drive of Thailand 4.0. St. Theresa Journal of Humanities and Social Sciences, 3(1), 91-102.

Riemer, M. J. (2002). English and communication skills for the global engineer. Global J. of Engng. Educ. 6(1), 91-100.

Runci, S. J., O'Connor, D. W. & Redman, J. R. (2005). Language needs and service provision for older persons from culturally and linguistically diverse backgrounds in southeast Melbourne residential care facilities. Australasian Journal on Ageing. 24(3), 157-161.

Sermsook, K., Liamnimit, J. & Pochakorn, R. (2017). An Analysis of Errors in Written English Sentences: A Case Study of Thai EFL Students. English Language Teaching. 10(3), 101-110.

Smith, L. E. (2015). English as an international language: No room for linguistic chauvinism. Journal of English as a Lingua Franca. 4(1), 165.

Srisa-arn. (2018). kan rian kanson læ kanchai pha sa ʻAngkrit nai yuk 4.0 [Learning and Teaching English language in the age of 4.0]. Retrieved from https://www.wu.ac.th/th/news/14259.

Thanosawan, P. (2018). Higher Education Research: The Study of Problems and Challenges of the AEC for the Faculty of Education, Srinakahriwirot University. Contract. 20(231/2559).

The Board of Investment of Thailand. (2018). phap ruam setthakit [Economic overview]. Retrieved from https://www.boi.go.th/index.php?page=economic_overview.

Yao, Y., & van Ours, J. C. (2015). Language skills and labor market performance of immigrants in the Netherlands. Labour Economics. 34, 76-85.


การวเคราะหสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอน ในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย : กรณศกษากลมมหาวทยาลยราชภฏ

AN ANALYSIS OF EARLY CHILDHOOD STUDENTS TEACHERS’

COMPETENCIES CONCERNING LEARNING MANAGEMENT: A CASE STUDY OF RAJABHAT UNIVERSITIES

กลชาต พนธวรกล

Kullachat Pantuworakul

อาจารยประจ าสาขาวชาการศกษาปฐมวย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

Instructor in Early Childhood Education Program, Faculty of Education, Valaya Alongkorn Rajabhat University under the Royal Patronage, Pathum Thani

E-mail: [email protected]

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาระดบสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนร

ของนกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏ ใน 3 ดาน ไดแก ดานการจดการเรยนการสอน ดานการจดสภาพแวดลอม และดานการวดและประเมนผล และ 2) เปรยบเทยบสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอน ในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏ ทมระดบเกรดเฉลยแตกตางกน กลมตวอยางท ใชในการศกษาครงน ไดแก นกศกษาชนปท 5 สาขา วชาการศกษาปฐมวย คณะครศาสตรทก าลงปฏบตการสอนในสถานศกษา ปการศกษา 2561 จ านวนทงสน 385 คน เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแก แบบสอบถาม วเคราะหขอมลโดยการแจกแจงความถ หาคารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวดวยการทดสอบคาเอฟ

ผลการวจยพบวา 1) นกศกษามสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรในภาพรวมอย ในระดบสง ( X = 4.28, S.D. = 0.43) เมอพจารณารายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานการจดสภาพแวดลอม รองลงมา คอ ดานการวดและการประเมนผล และดานการจดการเรยนการสอน ตามล าดบ 2) ผลการเปรยบเทยบสมรรถนะของนกศกษา จ าแนกตามระดบเกรดเฉลย พบวา โดยภาพรวมนกศกษามสมรรถนะไมแตกตางกน ค าส าคญ สมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนร การศกษาปฐมวย

Received: September 9, 2019 Revised: February 5, 2020 Accepted: February 6, 2020


13

ABSTRACT The purpose of this research were to 1) study the levels of competencies related to the learning management of student teachers in early childhood education at Rajabhat-affiliated universities in 3 aspects: teaching and learning management, learning environment establishment, and assessment, and 2) compare the levels of competencies related to learning management of the student teachers in early childhood education at Rajabhat universities classified by the grade point average. The sample were 385 fifth-year early childhood program student teachers of the faculty of education who were teaching in school-based classrooms during the academic year B.E. 2561. The tools used in this particular research included questionnaires. The data were analyzed using descriptive statistics such as frequency, percentage, mean, standard deviation, and F-test for one-way analysis of variance.

The main findings of this particular can be shown as follows: 1) the student teachers’ level of competencies related to learning management as a whole was at a high level ( X = 4.28, S.D. = 0.43). When each aspect was considered individually, their competencies related to learning environment establishment was at the highest level, followed by those related to assessment and evaluation in education, and instruction, respectively. 2) A comparison of student teachers’ competencies classified by the grade point average revealed that all of them achieved the same competency level. Keywords Competencies Concerning Learning Management, Early Childhood Education ความส าคญของปญหา

ครเปนบคคลส าคญเปนอยางยงในการปฏรปการศกษา เปนกลไกส าคญในการพฒนาคณภาพผเรยน (Office of the Education Council, 2010) โดยเฉพาะครทสอนในระดบปฐมวยทมความส าคญเปนอยางยงในการพฒนาผเรยน ครปฐมวยจงจ าเปนตองมความเขาใจทถกตองในศาสตรทางการจดการศกษาปฐมวย และมความสามารถในการจดประสบการณการเรยนรทมงพฒนาเดกแบบองครวม โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคลของเดกเปนส าคญ (Ministry of Education, 2017a) โดยการจดการเรยนรของนกศกษาฝกประสบการณวชาชพครถอเปนเปาหมายส าคญอนดบแรกของการฝกประสบการณวชาชพครตามเกณฑมาตรฐานวชาชพครทครสภาไดก าหนดไว ซงการจะพฒนาใหนกศกษาฝกประสบการณวชาชพครใหมคณภาพนน (Jaruariyanon, 2014) นกศกษาครปฐมวยจ าเปนตองมความร ความเขาใจธรรมชาตของผเรยน หลกสตรการศกษาปฐมวย การจดท าแผนการจดประสบการณ การจดสภาพแวดลอมใหสอดคลองกบการจดประสบการณทไดวางแผนไว การผลตสอการเรยนการสอนในแตละหนวยการเรยนร และการท าวจยในชนเรยน (Early Childhood Education Program, Faculty of Education, Valaya Alongkorn Rajabhat University under


14

the Royal Patronage, 2019) ซงปจจบนการปฏรปการศกษาสวนใหญมจดมงหมายเพอพฒนาการจดการศกษาใหมประสทธภาพ มคณภาพมาตรฐานสามารถผลตก าลงคนทมคณภาพส าหรบยคของสงคมแหงการเรยนร ซงมหลายประเทศใหความสนใจเกยวกบการพฒนาวชาชพ โดยมการก าหนดสมรรถนะคร ซงเปนสงจ าเปนอยางยงตอการปฏบตงานในวชาชพครใหบรรลผลอยางมประสทธภาพและสงผลตอการขบเคลอนคณภาพของครในปจจบน (Dachakupt and Khaengkhan, 2008)

สมรรถนะครทจะใชในการประเมนการปฏบตงานของครและบคคลากรทางการศกษาแบงเปน 3 ดาน ดงน 1) สมรรถนะหลก (Core competency) ซงเปนสมรรถนะพนฐานส าคญทจะสงผลใหการปฏบตงานในหนาทประสบความส าเรจ ไดแก การมงผลสมฤทธ การบรการท ด การพฒนาตนเอง และการท างานเปนทม 2) สมรรถนะประจ าสายงาน (Functional competency) เปนสมรรถนะเฉพาะทเกยวกบการปฏบตงานของแตละต าแหนงสายงานคร ประกอบดวยสมรรถนะ 5 ดาน ไดแก การจดการเรยนร การพฒนาผเรยน การบรหารจดการชนเรยน การวเคราะหสงเคราะหและการวจยและการสรางความรวมมอกบชมชน และ 3) สมรรถนะดานวนย คณธรรมจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ เปนคณลกษณะรวมทครและบคลากรทางการศกษาจ าเปนตองยดถอเปนหลก ในการประพฤตปฏบตตน ไดแก คณลกษณะดานวนย การประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยา งทด การด ารงชวตอยางเหมาะสม ความรกและศรทธาในวชาชพ และความรบผดชอบในวชาชพ (National Institute for Development of Teachers, Faculty Staff and Educational Personnel, 2006)

United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) (2018) ไดก าหนดสมรรถนะครปฐมวยตามกรอบเอเชยตะวนออกเฉยงใต ประกอบดวย 1) เนอหา ความร วธสอน และการประเมนผล 2) การจดสภาพแวดลอมในการเรยนรทเออตอการเลยงด 3) สมรรถนะดานการมสวนรวมและการสรางความรวมมอ และ 4) การพฒนาในวชาชพครปฐมวยใหเกดความเชยวชาญในการปฏบตงานทเกยวของกบการศกษาปฐมวย แตสภาพการณปจจบนพบวาครมปญหาเกยวกบสมรรถนะดานการจดการเรยนร ทงขาดความร ความเขาใจในเรองจตวทยาและการเรยนรของเดกปฐมวย จดประสบการณการเรยนรดวยวธการทองจ าทขดตอพฒนาการและการเรยนรของเดกปฐมวย ไมสงเสรมใหเดกไดใชความคด เรงสอนใหเดกอานออกเขยนได คดค านวณได เกนความจ าเปน ไมใหอสระเดกในการแสดงออก (Office of the Education Council, 2007) ซงคณลกษณะทเปนปญหาดงกลาวของครปฐมวย จงท าใหครปฐมวยยงไมสามารถเปนผน าในการพฒนาเดกใหมทกษะในศตวรรษท 21 ได นอกจากน การจดการศกษาของไทยยงพฒนาไมถงขดทจะสรางคนใหมทกษะในการด าเนนชวตในศตวรรษท 21 ไดอยางเหมาะสม ดงนนครปฐมวยจงมความจ าเปนตองไดรบการพฒนาใหมสมรรถนะดานการจดการเรยนร เพอใหมความร ความเขาใจทถกตองตามหลกการการจดการเรยนรไดอยางถกตองเหมาะสม สอดคลองกบพฒนาการและการเรยนรของเดกปฐมวย ซงการพฒนาสมรรถนะการจดการเรยนรควรเรมตงแตการเปนนกศกษาครในสถาบนฝกหดคร เพอปลกฝงความร ทกษะ เจตคต น าไปสการเกดสมรรถนะเพอใหเปนครปฐมวยทมคณภาพ โดยเฉพาะกลมมหาวทยาลยราชภฏ ซงเปนแกนหลกของกลมผน าในการสรางบณฑตครในบรบทไทย

การศกษาเอกสาร ต ารา และงานวจยดงกลาว แสดงถงความส าคญของสมรรถนะ ของนกศกษาฝกประสบการณวชาชพคร โดยเฉพาะในกลมมหาวทยาลยราชภฏ รวมถงความส าคญของการจดการเรยนรของวชาชพครปฐมวย ผวจยจงมความสนใจศกษาวจยเกยวกบสมรรถนะ


15

เกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย โดยศกษาในบรบทของกลมมหาวทยาลยราชภฏใน 3 ดาน ไดแก ดานการจดการเรยนการสอน ดานการจดสภาพแวดลอม และดานการวดและประเมนผล เพอใหไดขอมลพนฐานส าหรบการพฒนาในการจดการเรยนรทชวยสงเสรมสมรรถนะนกศกษาครปฐมวย น าไปสการเปนครทมศกยภาพในการสงเสรมพฒนาการและการเรยนรของเดกไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ ตอบสนองตอความตองการของสถานศกษาในสงคมปจจบน และชวยยกระดบการจดการศกษาปฐมวยในประเทศไทย ใหมคณภาพตอไป โจทยวจย/ปญหาวจย 1. นกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏมระดบสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของ ใน 3 ดาน ไดแก ดานการจดการเรยน การสอน ดานการจดสภาพแวดลอม และดานการวดและประเมนผลเปนอยางไร 2. นกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏทมระดบเกรดเฉลยตางกน จะมสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรแตกตางกนหรอไม วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาระดบสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอน ในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏ ใน 3 ดาน ไดแก ดานการจดการเรยนการสอน ดานการจดสภาพแวดลอม และดานการวดและประเมนผล

2. เพอเปรยบเทยบสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอน ในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏ โดยจ าแนกตามระดบเกรดเฉลย

วธด าเนนการวจย

1. การศกษาขอมลเบองตน ผวจยศกษาขอมลเกยวกบสมรรถนะครปฐมวย สมรรถนะครและบคลากรทางการศกษา

แนวคดเกยวกบการจดการเรยนร จากต ารา เอกสาร และงานวจยทเกยวของ เพอสรางเปนกรอบแนวคดทางการวจย ดงเสนอในตารางท 1


16

ตารางท 1 กรอบแนวคดทางการวจย

สมรรถนะครปฐมวยทศกษา สมรรถนะหลก สมรรถนะยอย สมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย

1. ดานการจดการเรยนการสอน 1.1 การวางแผนการจดประสบการณ 1.2 การจดประสบการณการเรยนร 1.3 การใชและพฒนาสอนวตกรรมการเรยนร

2. ดานการจดสภาพแวดลอม 2.1 การจดสภาพแวดลอมทางกายภาพ 2.2 การจดสภาพแวดลอมทางบคคล 2.3 การสรางบรรยากาศทดในการเรยนร

3. ดานการวดและการประเมนผล 3.1 การสรางหรอเลอกใชเครองมอในการประเมนผลพฒนาการและการเรยนร 3.2 การประเมนพฒนาการและการเรยนร 3.3 การน าผลการประเมนไปใชในการพฒนาเดก

2. ประชากรและกลมตวอยาง

2.1 ประชากร ประชากรทใชในการวจย ไดแก นกศกษาชนปท 5 สาขาวชาการศกษาปฐมวย คณะครศาสตร ของมหาวทยาลยราชภฏทง 38 แหงทวประเทศ ทก าลงปฏบตการสอนในสถานศกษา ปการศกษา 2562 จ านวนทงสน 1,699 คน จ าแนกตามกลมภมภาค (Office of the Higher Education Commission, 2019)

2.2 กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกศกษาชนปท 5 สาขาวชาการศกษา

ปฐมวย คณะครศาสตร ของกลมมหาวทยาลยราชภฏ ทก าลงปฏบตการสอนในสถานศกษา ปการศกษา 2562 จ านวนทงสน 316 คน ซงก าหนดขนาดของกลมตวอยางโดยใชสตรของ Yamane (1973 cited in Kaemkate, 2009) เพอประมาณคาสดสวนประชากร ทระดบความเชอมน 95% ความคลาดเคลอน 5% แตเนองจากการวจยครงนใชเครองมอเปนแบบสอบถามซงการศกษากบกลมนกศกษา เพอเพมความมนใจในเรองของอตราการตอบกลบของแบบสอบถาม ทก าหนดคาทยอมรบไดไมต ากวารอยละ 80 (Kaemkate, 2009) ผวจยจงปรบขนาดกลมตวอยางเปน 385 คน จากนนผวจยใชวธการสมแบบหลายขนตอน (Muti - stage sampling) โดยมวธด าเนนการ ดงน

1) ผวจยสมมหาวทยาลยโดยใชวธการสมแบบแบงกลม (Cluster random sampling) จากมหาวทยาลยราชภฏ 5 กลมภมภาค โดยผวจยเชอวาพนฐานบรบทของมหาวทยาลยราชภฏทง 38 แหง มปรชญาทอยบนพนฐานเดยวกน และเปนกลมมหาวทยาลยทพฒนามาจากโรงเรยนฝกหดคร อกทงบรบทดานการจดการเรยนรกมรปแบบทใกลเคยงกน ดงนนถอไดวามความเปนเอกพนธ (Homogeneity) ระหวางมหาวทยาลย จงสามารถสมมหาวทยาลยแหงใดมาเปนกลม


17

ตวอยางกได ซงในขนตอนน ผวจยจงท าการสมกลมตวอยางมาจ านวนทงสน 5 กลม ไดแก กลมรตนโกสนทร กลมภาคกลาง กลมภาคใต กลมภาคเหนอ และกลมภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

2) ผวจยสมกลมมหาวทยาลยจากมหาวทยาลยทงหมด 5 กลม โดยวธการสมอยางงาย (Simple random sampling) ดวยวธการจบสลาก ไดมหาวทยาลยราชภฏจ านวนทงสน 8 แหง ไดแก 1) มหาวทยาลยราชภฏพระนคร 2) มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค 3) มหาวทยาลย ราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ 4) มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร 5) มหาวทยาลย ราชภฏเชยงใหม 6) มหาวทยาลยราชภฏภเกต 7) มหาวทยาลยราชภฏชยภม และ 8) มหาวทยาลยราชภฏบรมย 3) ผวจยไดสมนกศกษาชนปท 5 สาขาวชาการศกษาปฐมวย ทก าลงปฏบตการสอนในสถานศกษา ทไดมาจากการสมมหาวทยาลยราชภฏในขอท 2 รวมทงสน 385 คน เพอเปนตวแทนของมหาวทยาลยราชภฏทง 38 แหง ในการส ารวจดวยแบบสอบถาม

3. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมล ดงน

ขนตอนท 1 ผวจยตดตอประสานงานทางโทรศพทกบกลมมหาวทยาลยราชภฏ ทมนกศกษาเปนกลมตวอยางในเบองตน เพอท าความเขาใจในหลกการและการใหความยนยอม ในการเกบรวบรวมขอมลดวยความยนดจากทางมหาวทยาลย เพอสรางความมนใจและไววางใจจากกลมมหาวทยาลยและผประสานงาน อนจะสงผลตอคณภาพของการด าเนนการเกบรวบรวมขอมล

ขนตอนท 2 ผ ว จยท าหน งสอราชการจากคณะครศาสตร มหาวทยาลย ราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ถงคณบดคณะครศาสตรของกลมมหาวทยาลยราชภฏ ทผวจยสมไดทง 8 แหง เพอขอท าการเกบรวบรวมขอมลกบกลมตวอยางทเปนนกศกษาชนปท 5 สาขาวชาการศกษาปฐมวย ทก าลงฝกปฏบตการสอนในสถานศกษา

ขนตอนท 3 ผวจยจดเตรยมเอกสารตาง ๆ ทเกยวของกบการเกบรวบรวมขอมล และเดนทางไปเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง และมผชวยนกวจยในการเกบรวบรวมขอมลดวย เพอใหไดขอมลถกตองและครบถวน เนองจากกลมตวอยางนนกระจายอยตามภมภาคตาง ๆ ทวประเทศ โดยเอกสารทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน ประกอบดวย แบบสอบถามระดบสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏ และคมอการด าเนนการเกบรวบรวมขอมล

ขนตอนท 4 ผวจยใชระยะเวลาในการด าเนนการเกบรวบรวมขอมลประมาณ 45 วน หลงจากนนผวจยจะด าเนนการเกบรวบรวมเอกสารและตรวจสอบความถกตองของขอมล พบวา แบบสอบถามมความสมบรณทกฉบบ ซงผวจยไดรบแบบสอบถามกลบคนมาทงหมดจ านวน 373 ฉบบ คดเปนรอยละ 96.88 เปนคาทยอมรบได ซงไมต ากวารอยละ 80 (Kaemkate, 2009) จากนนเมอไดขอมลมากเพยงพอ ผวจยไดด าเนนการวเคราะหขอมลตอไป

4. เครองมอทใชในการวจยและการตรวจสอบคณภาพของเครองมอ 4.1 เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแก แบบสอบถามระดบสมรรถนะเกยวกบ

การจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏ ประกอบดวย


18

ตอนท 1 ขอมลพนฐานของนกศกษา มลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (checklist) และเตมค าตอบ จ านวน 4 ขอ

ตอนท 2 ระดบสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษา ครอบคลมสมรรถนะ 3 ดาน จ านวน 45 ขอ โดยมลกษณะเปนแบบมาตรประมาณคา 5 ระดบ

4.2 การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ ผวจยสรางแบบสอบถามตามขอบขายเนอหาในกรอบแนวคดการวจย แลวน า

แบบสอบถามทผวจยสรางขนเสนอตอผเชยวชาญดานเนอหา จ านวน 5 ทาน เพอท าการตรวจสอบความตรงเชงเนอหา และความเหมาะสมในการใชภาษา จากนนผวจยน าผลทไดมาค านวณคาความตรงเชงเนอหา พบวา ขอค าถามทกขอมคา IOC ตงแต 0.8 - 1.0 แสดงวามความตรงเชงเนอหาผานเกณฑทก าหนด และผวจยน าแบบสอบถามทผานการตรวจสอบความตรงเชงเนอหา มาปรบแกตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒ เพอปรบปรงแกไขขอค าถามใหมคณภาพมากขน กอนจะน าไปน ารองทดลองใชกบนกศกษาทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยางทใชในการวจยครงน จ านวน 70 คน คดเปนรอยละ 15 ของกลมตวอยาง จากนนไดน าขอมลทเกบรวบรวมไดไปวเคราะหหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม ไดคาความเชอมนเทากบ 0.98 5. การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลมขนตอนและวธด าเนนการ ดงน 5.1 ขอมลพนฐานของนกศกษา วเคราะหโดยการแจกแจงความถ และการหาคา

รอยละ น าเสนอขอมลในรปตารางประกอบความเรยง 5.2 ขอมลสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษา โดยค านวณคาเฉลย

และสวนเบยงเบนมาตรฐาน น าเสนอขอมลในรปตารางประกอบความเรยง 5.3 ขอมลเปรยบเทยบสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาจ าแนกตาม

ระดบเกรดเฉลย โดยค านวณคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวดวยการทดสอบคาเอฟ (F-test) น าเสนอขอมลในรปแบบตารางประกอบความเรยง

ผลการวจย

ผลการวจยเรอง การวเคราะหสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย: กรณศกษากลมมหาวทยาลยราชภฏ สรปผลไดดงน

1. ขอมลพนฐานของนกศกษา นกศกษาสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 97.30 มเกรดเฉลยสะสมอยระหวาง

3.01 - 3.50 คดเปนรอยละ 54.70 และสวนใหญปฏบตการสอนในโรงเรยนสงกดส านกงาน คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน คดเปนรอยละ 56.60

2. ผลการวเคราะหขอมลสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษา ผวจยวเคราะหขอมลการเปรยบเทยบสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษา

จ าแนกตามระดบเกรดเฉลย ดงแสดงในตารางท 2


19

ตารางท 2 ผลการวเคราะหคาเฉลยสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษา

สมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนร ระดบสมรรถนะของนกศกษา X S.D. ระดบ

1. ดานการจดการเรยนการสอน 1.1 การวางแผนการจดประสบการณ 1.2 การจดประสบการณการเรยนร 1.3 การใชและพฒนาสอนวตกรรมการเรยนร

4.21 4.26 4.18 4.17

0.48 0.49 0.53 0.72

สง สง สง สง

2. ดานการจดสภาพแวดลอม 2.1 การจดสภาพแวดลอมทางกายภาพ 2.2 การจดสภาพแวดลอมทางบคคล 2.3 การสรางบรรยากาศทดในการเรยนร

4.38 4.34 4.45 4.36

0.45 0.53 0.49 0.49


3. ดานการวดและการประเมนผล 3.1 การสรางหรอเลอกใชเครองมอในการประเมนผลพฒนาการและการเรยนร 3.2 การประเมนพฒนาการและการเรยนร 3.3 การน าผลการประเมนไปใชในการพฒนาเดก

4.24 4.24 4.24 4.25

0.52 0.64 0.56 0.57


เฉลยภาพรวมทง 3 ดาน 4.28 0.43 สง ตารางท 2 พบวา นกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย

ของกลมมหาวทยาลยราชภฏมสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรในภาพรวมอยในระดบสง โดยดานทมคาเฉลยสมรรถนะสงสด คอ ดานการจดสภาพแวดลอม รองลงมา คอ ดานการวดและการประเมนผล และดานการจดการเรยนการสอน ตามล าดบ และเมอพจารณารายดาน พบวา

1) ดานการจดการเรยนการสอน นกศกษามสมรรถนะดานการจดการเรยนการสอน ในภาพรวมอยในระดบสง โดยสมรรถนะยอยทมคาเฉลยสงทสด คอ การวางแผนการจดประสบการณ

2) ดานการจดสภาพแวดลอม นกศกษามสมรรถนะดานการจดสภาพแวดลอม ในภาพรวมอยในระดบสง โดยสมรรถนะยอยทมคาเฉลยสงทสด คอ การจดสภาพแวดลอมทางบคคล

3) ดานการวดและการประเมนผล นกศกษามสมรรถนะดานการวดและการประเมนผลในภาพรวมอยในระดบสง โดยสมรรถนะยอยทมคาเฉลยสงทสด คอ การน าผลการประเมนไปใช ในการพฒนาเดก

3. ผลการวเคราะหการเปรยบเทยบสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษา จ าแนกตามระดบเกรดเฉลย

ผวจยวเคราะหขอมลเพอเปรยบเทยบสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษา โดยจ าแนกตามระดบเกรดเฉลย ดงแสดงในตารางท 3 และตารางท 4


20

ตารางท 3 ผลการวเคราะหคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบสมรรถนะเกยวกบ การจดการเรยนรของนกศกษา จ าแนกตามระดบเกรดเฉลย

สมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนร ระดบเกรดเฉลย n X S.D. ระดบสมรรถนะ

1. ดานการจดการเรยนการสอน

2.51 - 3.00 76 4.11 0.44 สง 3.01 - 3.50 204 4.22 0.51 สง 3.51 - 4.00 93 4.25 0.46 สง

รวม 373 4.21 0.25 สง

2. ดานการจดสภาพแวดลอม

2.51 - 3.00 76 4.36 0.45 สง 3.01 - 3.50 204 4.37 0.45 สง 3.51 - 4.00 93 4.43 0.44 สง

รวม 373 4.38 0.45 สง

3. ดานการวดและการประเมนผล

2.51 - 3.00 76 4.07 0.51 สง 3.01 - 3.50 204 4.28 0.50 สง 3.51 - 4.00 93 4.30 0.52 สง

รวม 373 4.24 0.52 สง

รวม

2.51 - 3.00 76 4.18 0.42 สง 3.01 - 3.50 204 4.29 0.43 สง 3.51 - 4.00 93 4.33 0.44 สง

รวม 373 4.28 0.43 สง ตารางท 3 พบวา นกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของ

กลมมหาวทยาลยราชภฏมสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนร จ าแนกตามระดบเกรดเฉลย ในภาพรวมอยในระดบสง และเมอพจารณารายดาน พบวา นกศกษามสมรรถนะเกยวกบการจด การเรยนรอยในระดบสงทกดาน และมคาเฉลยคะแนนใกลเคยงกนในแตละระดบเกรดเฉลย โดยมคาเฉลยอยระหวาง 4.07, S.D. = 0.51 ถง 4.43, S.D. = 0.44


21

ตารางท 4 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบระดบเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษา จ าแนกตามระดบเกรดเฉลย

แหลงความแปรปรวน SS df MS F P ผลการทดสอบรายค

1. สมรรถนะการจดการเรยนรในภาพรวม 3 ดาน

ไมมความแตกตาง

ระหวางกลม 1.00 2 0.50 2.73 0.07 ภายในกลม 67.43 370 0.18

รวม 68.43 372 Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 0.00, df1 = 2, df2 = 370, P = 1.00 2. สมรรถนะดานการจดการเรยนการสอน



รวม 87.35 372 Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 0.65, df1 = 2, df2 = 370, P = 0.53 3. สมรรถนะดานการจดสภาพแวดลอม



รวม 73.83 372 Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 0.31, df1 = 2, df2 = 370, P = 0.73 4. สมรรถนะดานการวดและการประเมนผล

พบความแตกตาง 2 ค คอ กลมทมเกรดเฉลยระหวาง 3.01 - 3.50 > 2.51 - 3.00 และ 3.51 - 4.00 > 2.51 - 3.00

ระหวางกลม 2.93 2 1.46

5.65*

0.04

ภายในกลม 95.83 370 0.26 รวม 98.76 372

Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 0.00, df1 = 2 , df2 = 370 , P = 1.00 ทดสอบรายค โดยวธ

Bonferroni *มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ตารางท 4 ผลการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวดวยสถตทดสอบเอฟ (F-test) เพอเปรยบเทยบคาเฉลยคะแนนสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอน ในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏ จ าแนกตามระดบเกรดเฉลย พบวา โดยภาพรวมนกศกษาทมเกรดเฉลยในระดบตาง ๆ มสมรรถนะการจดการเรยนรไมแตกตางกน

เมอพจารณาเปนรายด าน พบวา นกศกษามสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนร ในดานการจดการเรยนการสอน และดานการจดสภาพแวดลอมไมแตกตางกน แตในดานการวดและ


22

การประเมนผล พบวา นกศกษามคาเฉลยสมรรถนะการจดการเรยนรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดงนนจงท าการทดสอบรายคดวยวธของ Bonferroni ซงผลการทดสอบ พบวา มคาเฉลยสมรรถนะการจดการเรยนรแตกตางกนจ านวน 2 ค ไดแก 1) นกศกษาทมระดบเกรดเฉลยอยระหวาง 3.01 - 3.50 มสมรรถนะดานการวดและประเมนผลสงกวานกศกษาทมระดบเกรดเฉลยอยระหวาง 2.51 - 3.00 และ 2) นกศกษาทมระดบเกรดเฉลยระหวาง 3.51 - 4.00 มสมรรถนะดานการวดและประเมนผลสงกวานกศกษาทมระดบเกรดเฉลยอยระหวาง 2.51 - 3.00

อภปรายผล

การวจยเรองการวเคราะหสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรของนกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย : กรณศกษากลมมหาวทยาลยราชภฏ สามารถอภปรายผลการวจยไดดงน

นกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย มสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรในภาพรวมอยในระดบสง และมสมรรถนะยอยทกดานอยในระดบสง สะทอนใหเหนวา ปจจยทมผลตอสมรรถนะของนกศกษามดวยกนหลายปจจย ไมวาจะเปน การพฒนาหลกสตรการเรยนการสอนของสาขาวชาการศกษาปฐมวย คณะครศาสตรของกลมมหาวทยาลยราชภฏทเนนการจดการเรยนรทเนนการลงมอปฏบต นกศกษาไดลงพนทในการปฏบตงานจรงตามวตถประสงคในการเปนสถาบนฝกหดครทเนนเพอการพฒนาทองถน และการใหบรการทางวชาการแกสงคม ทะนบ ารงศลปวฒนธรรม ผลตคร และสงเสรมวทยฐานะคร นอกจากนหลกสตรสาขาวชาการศกษาปฐมวย ยงเปนหลกสตรทเนนใหนกศกษาไดลงมอปฏบตทงกลมใหญ กลมยอย และรายบคคล เปนการฝกฝนทกษะตาง ๆ เพอรบมอกบสถานการณทหลากหลาย เนองจากการจดการเรยนส าหรบเดกปฐมวยนน จ าเปนตองสรางความคนเคยกบผเรยน การเขาใจในธรรมชาตและพฒนาการของเดกแตละคน รวมถงการจดการเรยนการสอนทมการบรณาการศาสตรตาง ๆ และมการผลตสอการเรยนรเชงรปธรรม เพอพฒนาเดกปฐมวย จากทกลาวมานกศกษาจงมประสบการณผานกระบวนการในการปฏบตจรง สการปฏบตงานในสถานศกษาไดอยางมคณภาพ สอดคลองกบหลกการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ โดยใหผเรยนมปฏสมพนธและมสวนรวมในการเรยน สามารถน าความรไปประยกตใชได โดยผสอนมบทบาทเปนผอ านวยความสะดวกจดประสบการณการเรยนรใหผเรยน ซงการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญจ าเปนตองจดใหสอดคลองกบความสนใจ ความสามารถและความถนดเนนการบรณาการความรในศาสตรสาขาตาง ๆ ใชหลากหลายวธการสอนหลากหลายแหลงความรสามารถพฒนาปญญาอยางหลากหลาย คอ พหปญญา รวมทงเนนการวดผลอยางหลากหลายวธ (Dachakupt, 2007) โดยผวจยไดแบงการน าเสนอออกเปนรายดาน มประเดนการอภปรายผลทงสน 3 ประเดน ดงน

1. ประเดนเกยวกบการจดการเรยนการสอน โดยผลการวจย พบวา นกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏมสมรรถนะดานการจดการเรยนการสอนในภาพรวมอยในระดบสง และมสมรรถนะอยในระดบสงทกสมรรถนะยอย ซงสมรรถนะยอยทมคาเฉลยระดบสง แตเปนสมรรถนะทมคาเฉลยต ากวาสมรรถนะยอยดานอน คอ การใชและพฒนาสอนวตกรรมการเรยนร ทเกยวของกบการใชเทคโนโลยและสอนวตกรรมไดเหมาะสมกบการ


23

เรยนรและพฒนาการของเดก การใชคอมพวเตอรในการผลตสอนวตกรรม รวมถงการใชสอนวตกรรมอยางคมคาตอประโยชนทไดรบ สะทอนใหเหนวา นกศกษามสมรรถนะเกยวกบใชและพฒนาสอนวตกรรมการเรยนรเปนอยางดระดบนง ซงถามการพฒนาเพมเตมเกยวกบความเขาใจเกยวกบหลกการเลอกใชและผลตสอทเหมาะสมกบเดกปฐมวย รวมถงการตระหนกถงการประยกตใชสอใหสอดคลองกบผเรยนและบรบททองถนได จะท าใหนกศกษาเกดสมรรถนะการใชสออยางคมคามากยงขน เพอลดการใชงบประมาณโดยไมจ าเปน ซงหลกการใชสอเทคโนโลยเพอพฒนาเดกปฐมวยควรมหลกในการเลอกทค านงถง ความเหมาะสม ความนาเชอถอ ความนาสนใจ ความสมดล เทคนค ราคา และหลกการใช ไดแก หลกความพรอม หลกการปฏบต หลกการก ากบดแล และหลกการประเมนผล โดยครเปนผจดเตรยม สงเสรมใหเดกไดลงมอปฏบตดวยตนเอง ซงการใชสออยางคมคาเปนสงทมความส าคญในการพฒนาสมรรถนะในประเดนน เนองจากเปนการสะทอนถงการพฒนาและเลอกใชสออยางยงยน โดยควรค านงถง ราคากบความคมคาตอประโยชนทไดรบ สามารถใชไดหลายครง ใชไดยาวนาน มความคงทน แขงแรง (Ruangrit, 2018)

2. ประเดนเกยวกบการจดสภาพแวดลอม โดยผลการวจย พบวา นกศกษาปฏบตการสอน ในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏมสมรรถนะดานการจดสภาพแวดลอมในภาพรวมอย ในระดบสง และมสมรรถนะอย ในระดบสงทกสมรรถนะยอย ซงสมรรถนะยอยทมคาเฉลยระดบสง แตเปนสมรรถนะทมคาเฉลยต ากวาสมรรถนะยอยดานอน คอ การจดสภาพแวดลอมทางกายภาพ สะทอนใหเหนวา การพฒนาสมรรถนะของนกศกษาในดานนนน นอกจากปจจยดานบคคลแลว ปจจยแวดลอมดานกายภาพกมผลตอสมรรถนะของนกศกษาเชนกน เนองจากโครงสรางอาคารทไมเออตอการตอการจดสภาพแวดลอมทเหมาะกบการเรยนรของเดกปฐมวยเทาทควร แตกยงสามารถจดมมประสบการณในหองเรยนไดอยในระดบด ซงถามการวางแผนทดสามารถพฒนาใหดยงขนได นอกจากนควรมการเปลยนหรอจดหาวสดอปกรณ เชน ชนวางของ เครองเลนตามมมตาง ๆ ฯลฯ อยางสม าเสมอ เพอใหนกศกษาไดพฒนาสมรรถนะไดอยางเตมศกยภาพ

นอกจากนปจจยทส าคญอกประการหนง คอ ความเขาใจทคลาดเคลอนของโรงเรยนในบางประเดน เชน ความเขาใจเกยวกบการเรยนรทเหมาะสมกบเดกปฐมวย น าไปสการจดสภาพแวดลอมเหมาะสมกบเดกปฐมวย สงผลตอการพฒนาสมรรถนะของนกศกษาในการจดสภาพแวดลอมท าไดอยในระดบสง ซงถาจะพฒนาใหนกศกษามสมรรถนะอยในระดบทสงมากนน สงทส าคญในการพฒนาเพอน าไปสการเปลยนแปลงน คอ ผมสวนเกยวของควรมการสรางความเขาใจรวมกนเกยวกบหลกการจดสภาพแวดลอมของเดกปฐมวยใน 2 ดาน ไดแก ดานภายนอกหองเรยน ควรมการจดอาคารสถานทและบรเวณโรงเรยนใหสะอาด ปลอดภย สวยงาม สรางบรรยากาศใหปลอดโปรง สบายใจ ใกลชดธรรมชาต และกลมกลนกบสภาพแวดลอมในชมชน มเครองเลนสนามทตงในต าแหนงทปลอดภย อยในสภาพด เครองเลนควรท าจากวสดธรรมชาตทหาไดงายในทองถน จดบรเวณส าหรบเลนใหมความหลากหลายทงในรมและกลางแจง มพนผวแตกตางกน เชน หญา ดน ปน ไม โดยค านงถงความปลอดภยและการดแลรกษา มสถานทประกอบอาหารเปนสดสวน สะอาด สวนดานภายในหองเรยนควรมอากาศถายเทสะดวก มแสงสวางเพยงพอและสม าเสมอทวหอง โตะเกาอมขนาดเหมาะสมกบวย น าหนกเบาใหเดกเคลอนยายไดโดยสะดวกเดกแตละคนม เครองใชสวนตวในการท าความสะอาด


24

รางกาย และเครองใชในการนอน โดยจดเกบเปนระเบยบ สวยงาม ใชวสดอปกรณในการตกแตงหองเรยนใหสวยงาม เลอกสรรวสดอปกรณและสอการเรยนรทมความสรางสรรค ทนทาน หลากหลายมาใชงาน โดยค านงถงความคมคาและความทนทาน มการจดระบบการวางวสดอปกรณใหเดกหยบใชไดโดยสะดวก มการตรวจสอบความสะอาด ความพรอมในการใชงานของวสดอปกรณและสออยางสม าเสมอ (Cate et al., 2006)

3. ประเดนเกยวกบการวดและการประเมนผล โดยผลการวจย พบวา นกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ของกลมมหาวทยาลยราชภฏมสมรรถนะดานการวดและการประเมนผลในภาพรวมอยในระดบสง และมสมรรถนะอยในระดบสงทกสมรรถนะยอย ซงประเดนยอยทมคาเฉลยเทากน 2 อนดบ คอ การประเมนพฒนาการและการเรยนร และการสรางหรอเลอกใชเครองมอในการประเมนผลพฒนาการและการเรยนร เนองจากการประเมนผลพฒนาการนนโรงเรยนจะมหนาทออกแบบเครองมอและวธการประเมนตามแนวทางของโรงเรยน และมครเปนผรบผดชอบโดยตรง สงผลใหนกศกษามโอกาสไดเรยนรกระบวนการประเมนพฒนาการการตามสภาพจรง และการสรางเครองมอในประเมนผลพฒนาการเดกดวยวธการทหลากหลายไดดในระดบนง ซงถาโรงเรยนเปดโอกาสใหนกศกษาไดรบการพฒนาสมรรถนะดานนเพมเตมอยางตอเนอง อาจอยในรปแบบของการมสวนรวมในการออกแบบเครองมอวดและประเมนผลในการจดประสบการณทสงเสรมการเรยนรใหแกเดกปฐมวย หรอใหนกศกษาได เลอกใชหรอการสรางเครองมอดวยตนเอง จะท าใหนกศกษาไดรบการพฒนาสมรรถนะดานนอยางเตมศกยภาพ และเกดประสทธภาพสงสดเนองจากการประเมนพฒนาการเปนสงทตองด าเนนควบคกบไปอยางเปนระบบและตอเนอง สอดคลองกบ Ministry of Education (2017b) เสนอวาการประเมนพฒนาการเดกปฐมวยเปนกระบวนการตอเนอง เพอน าขอมลการประเมนมาพจารณา ปรบปรง วางแผนการจดกจกรรมหรอประสบการณเพอสงเสรมใหเดกแตละคนไดรบการพฒนาตามเปาหมาย ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการน างานวจยไปใช 1.1 สถาบนฝกหดครและสถานศกษาควรสรางความเขาใจรวมกนเกยวกบรปแบบการ

ปฏบตงานใหมแนวทางทชดเจน เปนรปธรรม เพอพฒนาสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนร ของนกศกษาปฏบตการสอนในสถานศกษา สาขาวชาการศกษาปฐมวย ในการสงเสรมพฒนาการและ การเรยนรของเดกปฐมวยไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพสงสด

1.2 นกศกษาควรเขารวมกจกรรมหรอโครงการเพอพฒนาสมรรถนะเกยวกบการจดการเรยนรทง 3 ดาน ไดแก ดานการจดการเรยนการสอน การจดสภาพแวดลอม และการวดและ การประเมนผล โดยเฉพาะในดานทสมรรถนะต ากวาดานอน

2. ขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยครงตอไป 2.1 การวจยครงตอไปควรมการพฒนาโปรแกรมเพอพฒนาสมรรถนะของนกศกษา

ครปฐมวยในดานอน ๆ เพอเปนแนวทางในการยกระดบสมรรถนะของนกศกษาครปฐมวย


25

2.2 การศกษาครงนเปนการศกษาเฉพาะนกศกษาครปฐมวยชนปท 5 กลมมหาวทยาลยราชภฏ จงควรมการศกษาและเสนอแนวทางการพฒนาสมรรถนะของนกศกษาครปฐมวยในชนป อน ๆ และกลมมหาวทยาลยทมความแตกตางกนของบรบทเพอใหไดขอมลทครอบคลมมากขน

References

Cate, N. et al. (2006). ra ingan kanwichai rưang ka nphatthana rupbæp ka nchatkan rian kanson radap ʻanuban samrap satha n sưksa khong ʻongkon pokkhrong suan thongthin [Research Report titled: The development of a teaching and learning model in kindergarten for educational institutions of local administrative organizations]. n.p.

Dachakupt, P. (2007). thaksa ha C phưa kanphatthana nuai ka n rianru læ ka nchatkan rian kanson bæp burana kan [5C skills for develop Learning and teaching management integrated]. Bangkok: Chulalongkorn University Printing House.

Dachakupt, P. and Khaengkhan, P. (2008). samatthana khru læ næotha ng ka nphatthana khru nai sangkhom thi pli anplæ ng [Teacher competencies and guidelines for teacher development in a changing society]. Bangkok: Prikwarn Graphic.

Early Childhood Education Program, Faculty of Education, Valaya Alongkorn Rajabhat University under the Royal Patronage. (2019). laksut khru sattra bandit sa kha wichaka n sưksa pathommawai ( ha pi ) laksut prapprung Pho.So. songphanha roihoksip [Bachelor of education, Early childhood education (5 years), Revised curriculum year 2017]. Pathum Thani: Early Childhood Education Program, Faculty of Education, Valaya Alongkorn Rajabhat University under the Royal Patronage.

Jaruariyanon, W. (2014). rupbæp kanborihan chatka n kan fưk prasopkan wicha chi p khru phưa phatthana khunnaphap khru yuk mai [The model for management of teacher professional experience training to develop the modern teachers’ quality]. Journal of Education Studies. 42(2), 104-116.

Kaemkate, W. (2009). withi witthayaka n wichai thang phrưttikam sat [Research methodology in behavioral sciences]. Bangkok: Chulalongkorn University Printing House.

Ministry of Education. (2017a). laksut ka nsưksa pathommawai Phutthasakkarat songphanha roihoksip [Early childhood education curriculum in B.E. 2560]. Bangkok: Kurusapa Ladprao.


26

Ministry of Education. (2017b). chamnuan khara tchakan khru pathommawai nai sathan sưksa c hamnæk ta m phet [Number of early childhood teachers in schools classified by sex]. (Documents not published).

National Institute for Development of Teachers, Faculty Staff and Educational Personnel. (2006). kanpramœn samatthana khru læ bukkhalakon thangkan sưksa phưa chattham phæn phatthana tonʻeng (ID - PLAN) læ phæn phatthana khwam kaona thang wichachip (CAREER PLAN) [An assessment of teachers and educational personnel’s competencies for the development of ID-PLAN and CAREER PLAN]. Nakhon Pathom: Academic Department, Project for Development System of Teachers and Educational Personnel.

Office of the Education Council. (2007). nayoba i læ yutthasat ka nphatthana dek pathommawai ( su - ha pi ) raya yao Pho.So. so ngphanha roihasip - so ngphanha roihasipkao [Policies and strategies of development for young children (0-5 years), long term 2007-2016]. Bangkok: VTC Communication.

Office of the Education Council. (2010). raingan kanwichai rưang saphap panha læ næotha ng kæ panha ka nchatkan rian kanson thi song phon to ka nphatthana khunnaphap phu rian nai radap ka nsưksa naphưn than [Research Report titled: A problems and solutions to teaching and learning problems that affect the quality of learners development in basic education]. Bangkok: VTC Communication.

Office of the Higher Education Commission. (2019). chamnuan naksưksa chan pi thi ha sa kha wichaka n sưksa pathommawai klum mahawitthayalai ratchaphat thi kamlang patibatkan son nai satha n sưksa pika nsưksa so ngphanha roihoksipʻet [Number of 5th year students in Early Childhood Education Program Rajabhat University group currently teaching in academic year 2018]. (Documents not published).

Ruangrit, N. (2018). pramuan sara chut wicha ka nchai nawattakam sư læ theknoloyi phưa phatthana dek pathommawai dan ra ngkai nuai thi sa m [Course subject Information: The use of innovation, media and technology for the development of preschool children in physical aspect, unit 3]. Nonthaburi: Sukhothai Thammathirat Open University.

United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. (2018). Early Childhood Care and Education (ECCE) Teacher Competency Framework for Southeast Asia (SEA). Paris: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.


การวเคราะหการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครอง: กรณศกษาเขตพนทภาคกลาง

AN ANALYSIS OF PARENTS’ THAI WAY OF LIFE CHILD REARING:

A CASE STUDY OF THE CENTRAL REGION

คนธรส ภาผล Khantharot Papol

หลกสตรครศาสตรบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย ชอสถาบนมหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ

ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน Faculty of Education, Valaya Alongkorn Rajabhat University under the Royal Patronage,

Pathum Thani E-mail: [email protected]

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค 1) เพอศกษาการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทย ของผปกครอง และ 2) เพอเปรยบเทยบการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในภาคกลาง โดยจ าแนกเพศ ระดบการศกษา โดยกลมตวอยางทใชในการวจยครงนจ านวน 420 คน เครองมอทใชในการวจยครงน เปนแบบสอบถามการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทย ของผปกครองในการศกษาครงนวเคราะหขอมลโดยการวเคราะหคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน วเคราะหเนอหา การทดสอบคาทและการทดสอบคาเอฟ ดวยการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว

ผลการวจยพบวา 1) การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในภาพรวมอยในระดบปานกลาง (X = 2.12, S.D. = 0.19) เมอพจารณารายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยสงสด คอ การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบใสใจ รองลงมา การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบตามใจ การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบควบคม และการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบเพกเฉย ตามล าดบ 2) การเปรยบเทยบการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามว ถชวตไทยของผปกครองใน ภาคกลางโดยจ าแนกตามเพศและจ าแนกตามระดบการศกษา พบวา 2.1) การอบรมเลยงดตามวถชวตไทย จ าแนกตามเพศ พบวา ผปกครองเพศชายและเพศหญงมการอบรมเลยงดตามวถชวตไทย ในภาพรวมไมแตกตางกน 2.2) การอบรมเลยงดตามวถชวตไทย จ าแนกตามระดบการศกษา พบวา ผปกครองทมระดบการศกษาแตกตางกนมการอบรมเลยงดตามวถชวตไทยในภาพรวมไมแตกตางกน

Received: September 9, 2019 Revised: March 8, 2020 Accepted: March 12, 2020


28

ค าส าคญ การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทย ผปกครอง

ABSTRACT The purpose of this research were 1) to study of Thai way of life child rearing, and 2) to compare Thai way of life child rearing in the central region which classified by gender, educational level and occupation. The sample group in this research was 420 people. The instrument in this research was a questionnaire for Thai way of life child rearing by analyzing the average standard deviation Content analysis T-test and F-test with one-way analysis of variance.

The research found that: 1) The Child rearing in accordance with the Thai way of life of the parents in general was at a moderate level (X = 2.12, S.D. = 0.19). When considering each aspect, it was found that the highest mean was parenting. Early childhood education according to the Thai way of life in care-oriented style, followed by primary-care children in the Thai way of life in a care-based style. Parenting of young children in accordance with Thai ways of life in controlled parenting and parenting of young children in accordance with Thai ways of life in neglected parenting, respectively. 2) The result of comparing the parents’ Thai way of life child rearing in the central region which was classified by gender and educational levels found that 2.1) Parents’ Thai way of life child rearing according to Thai way of life weren’t different between male and female parents. 2.2) Parents’ Thai way of life child rearing according to Thai way of life weren’t different between educational levels. Keywords Thai Way of Life Child Rearing, Parents ความส าคญของปญหา พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ทรงมพระบรมราโชวาท พระราชทาน ในโอกาสปเดกสากลวนท 1 มกราคม 2522 ความดงน “...เดก เปนผทจะไดรบชวงทกสงทกอยางตอจากผใหญ ดงนน เดกทกคนจงสมควรและจ าเปนทจะตองไดรบการอบรมเลยงดอยางถกตองเหมาะสม ใหมศรทธามนคงในคณงามความด มความประพฤตเรยบรอย สจรต และมปญญา ฉลาดแจมใสในเหตผล...” การอบรมเลยงดสมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลท 9 และสมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ ดงทลาวณย โชตามระ (Chotamra, 2016) ไดกลาวถงในหนงสอ “สเจาฟา” กลาวไววา “เมอเสดจกลบจากโรงเรยนแลวกอนจะเสดจเขาบรรทมตอนหวค า สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพ


29

ยวรางกร จะตองเขาเฝาฯ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลท 9 และสมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถเพอรบพระบรมราโชวาทและทรงสวดมนตกอน” ทรงอนญาตใหทลกระหมอมทกพระองคทอดพระเนตรโทรทศนไดเฉพาะวนหยดเรยน และถาบรรทมนอยกวา 9 ชวโมง จะไมไดทอดพระเนตร เชน คนวนพฤหสบด หรอวนเสารตอนเยนจะตองบรรทมเรวมาก และเวลาดโทรทศนตองไมใชการนงดเฉย ๆ ในพระหตถของสมเดจเจาฟาทกพระองคจะตองมสมด ดนสอ ดนน ามน หรองานเลก ๆ ใด ๆ ใกลพระหตถเสมอ เพราะโปรดใหทรงขยน ไมใหเกยจครานนงเฉย โปรดใหทรงหางานท าไวเสมอแมจะเปนงานเลกนอยกตาม ในตอนเชาวนเสารและวนอาทตยนน พระบาทสมเดจ พระเจาอยหวรชกาลท 9 และสมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ มพระราชประสงคใหทลกระหมอมทกพระองคเสดจออกกลางแจงเพอใหไดรบอากาศและแสงแดดใหมากทสด และใหออกพระก าลง เชน ทรงฟตบอลหรอวายน าจนถงเวลาเสวย ถาเปนวนวาง ไมมแขกพเศษมาเฝาฯ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลท 9 และสมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ สมเดจ พระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกรฯ และทลกระหมอมฟาหญงอบลรตนฯ กจะไดทรงรวมเสวย พระกระยาหารกลางวน กบทลกระหมอมพอและสมเดจแม” จากทกลาวมาจะเหนไดการอบรมเลยงดในหนงสอ “สเจาฟา” ทรงใหความส าคญในการอบรมเลยงดทงกจวตรประจ าวน ดานรางกาย ดานอารมณและจตใจ ดานสงคม และดานสตปญญา ดงนนจะเหนไดวา การอบรมเลยงดนนมความส าคญอยางยงตอพฒนาการและศกยภาพ ของเดกปฐมวยทเปนรากฐานของการเจรญเตบโตและพฒนาการทสมบรณในอนาคต ดงท (Bandura, 1986) กลาววา การเลยนแบบจากตวแบบ (Model) จะสามารถถายทอดความคด การแสดงออก และการเรยนรทางสงคม โดยสามารถเรยนรผานสอตาง ๆ ไดอยางรวดเรว หากผสงเกตพฤตกรรมมความพงประสงคตอพฤตกรรมทสงเกตสงผลตอการเลยนแบบมากยงขน เมอเกดการเลยนแบบซ า ๆ จนเปนพฤตกรรมทสงผลตอทศนคต ความเชอ และพฤตกรรมทถาวรในทสดซงการเรยนรจากการเลยนแบบจากตวแบบ เปนกระบวนการทเกดขนอยางตอ เนอง โดยอาศยการสงเกตพฤตกรรม ของตวแบบ ปฏกรยาตาง ๆ ของตวแบบ สภาพแวดลอมของตวแบบ และความนาเชอถอของตวแบบ จะเหนไดวาการอบรมเลยงดมความส าคญ เปนกระบวนการทหลอหลอมพฤตกรรมตงแตวยเดกจนเปนบคลกภาพของบคคลนน ๆ สอดคลองกบค ากลาวโบราณทวา “รกววใหผก...รกลกใหต” จะเหนไดวา การเลยนแบบจากตวแบบนน สามารถถายทอดลงสพฤตกรรมและความคด ซงจะน าไปสกา รพฒนาบคลกภาพของผเลยนแบบได โดยพนธศกด ศกระฤกษ (Sukkrarerk, 2007) กลาวไววา “รกววใหผก หมายถงตองผกสมพนธ และรกลกใหต แปลวา ตองตสนทกบเขา ไมใชตองใชมอหรอไมตเนอหนงใหตองเจบตวหรอเจบใจ ธรรมชาตของมนษยเราทกคน คอ ใครกตามทเราอยใกลแลวมความสขสบายใจหรอสนกสนาน นนคอคนทเราอยากอยดวย เพราะฉะนน ถาพอแมเปนแหลงก าเนดความสขของลก ลกจะไมตดเพอนหรอแฟนทท าใหลกมความสขมากกวาเวลาอยบาน เครองมอทเราใชในการสรางความสขหรอทกขใหแกคนรอบขาง คอ การสอสาร” เปนสงทพอแมหรอผปกครองควรใหความส าคญในการอบรมเลยงดอยางใสใจแตไมกดดนหรอบงคบลก เลยงดดวยความรกใหลกมความสขเมอไดอยใกลชดพอแม ผปกครองจงมบทบาทและมความส าคญตอการอบรมเลยงดเดกปฐมวย ดงทระบไว ในเอกสารหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 (Ministry of Education, 2017) กลาววา


30

“การจดการศกษาปฐมวย มงพฒนาเดกบนพนฐานของการอบรมเลยงดควบคกบการใหการศกษา หรอการสงเสรมกระบวนการเรยนรทสนองตอธรรมชาตและการพฒนาเดกแตละคนตามวยครบทกดานของพฒนาการ การอบรมเลยงดเดกปฐมวย หมายรวมถงการดแลเอาใจใสเดกดวยความรกความอบอน ความเอออาทร การดแลสขภาพ โภชนาการและ ความปลอดภย และ การอบรมกลอมเกลาใหเดกมจตใจด มปฏสมพนธทดกบผอน มการด าเนนชวตทเหมาะสม และมทกษะชวต การมปฏสมพนธทดตอเดก การเปนแบบอยางทดใหแกเดก และการปฏบตตนของผใหญทดแลเดกทมงตอบสนองความตองการทงดานรางกายและจตใจของเดก โดยมงใหเดกมรางกายแขงแรง มสขภาพด อารมณแจมใส มความประพฤตด มวนย รจกควบคมตนเอง มความสมพนธทดกบผอน การอบรมเลยงดทมผลดตอพฒนาการของเดก คอ การทผใหญทแวดลอมเดกใหความรก ความอบอน การยอมรบความ คดเหนของเดก การใชเหตผลในการอบรมสงสอน ผใหญทดแลเดกจะตองเปนผทมความมนคงทางอารมณ และปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกเดก ใชการสรางวนยเชงบวกในการอบรมบมนสย ซงจะชวยให เดกเตบโต ขนเปนผทมความภาคภมใจในตนเอง ม เปาหมายชวต มวนยในตนเอง มสมพนธภาพทดตอผอน สามารถ จดการกบความเครยดและปญหาตาง ๆ ได การอบรมเลยงด จงเปนแนวคดส าคญทครอบครว และสถานศกษา หรอสถานพฒนาเดกปฐมวยตองปฏบตอยางสอดคลองตอเนองกน” (Ministry of Education, 2017) ซงแสดงใหเหนวาผปกครองมบทบาท ในการมสวนรวมในการจดการศกษาตามทก าหนดไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 เพอพฒนาผเรยนตามศกยภาพ สอดคลองกบแผนพฒนาการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560 – 2579 ยทธศาสตรท 3 การพฒนาศกยภาพคนทกชวงวยและการสรางสงคมแหงการเรยนรวา รฐมหนาทด าเนนการใหคนไทยทกคนไดรบการศกษาเพอพฒนาศกยภาพและ ความสามารถของแตละบคคลตามความถนด ความตองการและความสนใจ เพอใหมอาชพ เลยงตนเองและครอบครวไดและด ารงชวตอยในสงคมอยางมความสข โดยการใหการศกษาและการเรยนรทครอบคลมคนทกชวงวย ตงแตปฏสนธในครรภมารดาจนถงสนชวต การเตรยมความพรอม พอแมเมอตงครรภการเลยงดเดกตงแตแรกคลอดจนเขาสระบบการศกษา ซงการอบรมเลยงดเดกปฐมวยของผปกครองนนมหลากหลายแบบตามบรบทของสงคมนนโดยสงคมและวฒนธรรมไทยกมการอบรมเลยงดเดกตามวถชวตไทย เปนลกษณะวธการตาง ๆ ทผเลยงดเดก ดแลเดก อบรม สงสอนเดก การสรางสภาพแวดลอม สอ กจกรรมตาง การมปฏสมพนธกบเดก รวมทงการปฏบตตวของผดแลหรอผเลยงเดกตามความคด ความเชอ ตามวถชวตความเปนอยแบบวฒนธรรมไทย (Athawirat, et al., 1991) มการอบรมเลยงดเดกตามวถชวตไทย ไดแก การใหอสระเชงควบคม การควบคมเชงละเลย การยอมรบแบบไมแสดงออก การเปนแบบอยางการใหเดกสมพนธกบสงแวดลอมและรวมสถานการณแลวเกดการเรยนรตามธรรมชาต การใชพฤตกรรมทางวาจาอยางมากและแสดงเหตผลนอย การใชอ านาจในการอบรมเลยงด การไมคงเสนคงวา การมผดแลเลยงดเดกหลายคน และการตอบสนองของพอแมเปลยนแปลงไปตามวย วฒภาวะ และเพศของเดก จะเหนไดวาการอบรมเลยงดเดกของผปกครอง ตามท Rak Vigai (1997) กลาววาผปกครองเปนบคคลทมหนาทรบผดชอบเลยงด อบรมสงสอนใหเดกเปนคนด ตามหนาทของพอแมและผปกครองทดนน นอกจากจะใหการอบรมเลยงดแลวตองใหทงความรก ความเอาใจใส จดประสบการณและสงแวดลอมทชวยใหเดกไดเกดการเรยนรและพฒนาทงรางกาย


31

อารมณ สงคม และสตปญญา เพอใหเตบโตและสามารถเผชญความเปลยนแปลงของสงคมสามารถแกปญหาตาง ๆ และอยในสงคมไดอยางมความสข ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาถงการวเคราะหการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในกรณศกษาเขตพนทภาคกลาง เนองจากเขตพนทภาคกลางเปนพนทมบรบทความหลากหลายของเชอชาต การศกษาและการอบรมเลยงดเดกจงเปนเขตพนททผ วจยสนใจเพอศกษาแนวทางการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทย น าไปสการใหความรผปกครองในการอบรมเลยงดเดกเพอตดตามการเปลยนแปลงความเชอคานยมและการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตอไป โจทยวจย/ปญหาวจย 1. การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชว ตไทยของผปกครองในกรณศกษาเขตพนท ภาคกลางเปนอยางไร 2. ผปกครองในเขตพนทภาคกลางมการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถไทย จ าแนกตามเพศและระดบการศกษา แตกตางกนหรอไม วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในเขตพนทภาคกลาง

2. เพอเปรยบเทยบการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในเขตพนทภาคกลาง โดยจ าแนกตามเพศ และระดบการศกษา วธด าเนนการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย ประชากรทใชในการวจย ไดแก ผปกครองของเดกปฐมวยทศกษาอยในโรงเรยน สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ) ในเขตพนทภาคกลาง ประกอบดวย 21 จงหวด จ านวนทงสน 313,450 คน (Office of the Basic Education Commission, 2018) กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก ผปกครองของเดกปฐมวยทศกษาในโรงเรยน ทสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ) ในเขตพนทภาคกลาง ประกอบดวย 21 จงหวด โดยตามการแบงภมภาคทางภมศาสตร ผปกครองจ านวนทงสน 313,450 คน โดยใชสตร ของ Yamane (1973 cited in Kaemkate, 2008) เพอประมาณคาสดสวนประชากร ทระดบความเชอมน 95% ยอมใหคลาดเคลอนได 5% แตเนองจากการวจย ครงนใชเครองมอเปนแบบสอบถามในการศกษาการอบรมเลยงดเดกปฐมวยดานการศกษาปฐมวย เพอเพมความมนใจในเรองของอตราการตอบกลบของแบบสอบถาม ทก าหนดคาทยอมรบไดไมต ากวารอยละ 80 (Kaemkate, 2008) ผวจยจงปรบขนาดกลมตวอยางเปน 420 คน จากนนผวจยใชวธการสมอยางงาย (Simple random sampling) ดวยวธการจบฉลาก โดยผวจยจบสลากไดผปกครองของเดกปฐมวยทก าลงศกษาโรงเรยนทสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ) ในภาคกลาง ไดจงหวดละ 20 คน รวมทงสน 398 คน เพอเปนตวแทนของผปกครองของเดกปฐมวยทก าลงศกษาโรงเรยนท สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ) ประกอบดวย 21 จงหวด ประกอบดวย


32

พษณโลก สโขทย เพชรบรณ พจตร ก าแพงเพชร นครสวรรค ลพบร ชยนาท อทยธาน สงหบร อางทอง สระบร พระนครศรอยธยา สพรรณบร นครนายก ปทมธาน นนทบร นครปฐม สมทรปราการ สมทรสาคร และสมทรสงคราม 2. เครองมอในการวจยและการตรวจสอบคณภาพเครองมอ

เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบสอบถามความคดเหนของผปกครองในการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทย แบงออกเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 ขอมลพนฐานของผใหขอมล มลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (checklist) และเตมค าตอบ

ตอนท 2 แบบสอบถามความคดเหนของผปกครองในการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตาม วถชวตไทย ครอบคลมประเดน 4 แบบ จ านวนทงสน 48 ขอ มรายละเอยดดงน การเลยงด ของผปกครองแบบท 1 แบบเอาใจใส จ านวน 12 ขอ การเลยงดของผปกครองแบบท 2 แบบควบคม จ านวน 12 ขอ การเลยงดของผปกครองแบบท 3 แบบตามใจ จ านวน 12 ขอ และการเลยงด ของผปกครองแบบท 4 แบบเพกเฉย จ านวน 12 ขอ ซงแบบสอบถามนมลกษณะเปนแบบมาตรประมาณคา 3 ระดบ

การตรวจสอบคณภาพเครองมอ มรายละเอยดและวธด าเนนการ ดงน ผวจยน าแบบสอบถามความคดเหนของผปกครองเกยวกบการอบรมเลยงดเดกปฐมวย

ตามวถชวตไทย ทผวจยสรางขน เสนอตอผเชยวชาญดานเนอหา (Content expert) จ านวน 5 ทาน เพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา และตรวจสอบความเหมาะสมในการใชภาษา ซงผวจยน าผล ทไดมาค านวณคาความตรงเชงเนอหา พบวา ขอค าถามทกขอมคา IOC ตงแต 0.8-1.0 แสดงวามความตรงเชงเนอหาผานเกณฑทก าหนด และผวจยน าแบบสอบถามทผานการตรวจสอบเชงเนอหา มาปรบแกตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒ เพอปรบปรงแกไขขอค าถามใหมคณภาพมากขน กอนน าไปทดลองน ารองทดลองใชกบผปกครองของเดกปฐมวยทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยาง ทใชในการวจยครงน จ านวน 60 คน คดเปนรอยละ 15 ของกลมตวอยาง ทมล กษณะใกลเคยงกบประชากรทใชในการวจย จากนนน าขอมลทเกบรวบรวมไปวเคราะหหาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม ได คาความเชอมนเทากบ 0.96 3. การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลมขนตอนและวธด าเนนการ ดงน

ขนตอนทหนง ผวจยวเคราะหขอมลพนฐานของผปกครองของเดกปฐมวยทศกษา ในโรงเรยนทสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ) ในภาคกลาง วเคราะห โดยการแจกแจงความถ และหาคารอยละ น าเสนอผลการขอมลการวเคราะหในรปตารางประกอบ ความเรยง

ขนตอนทสอง ผ วจยว เคราะหขอมลการอบรมเลยงด เดกปฐมวยตามวถชวตไทย ของผปกครอง วเคราะหโดยใชคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน น าเสนอผลการขอมล การวเคราะหในรปตารางประกอบความเรยง

ขนตอนทสาม ผวจยวเคราะหเปรยบเทยบขอมลผปกครองของเดกปฐมวยในภาคกลาง โดยจ าแนกตามเพศ ระดบการศกษา และอาชพ วเคราะหขอมลโดยใชคาเฉลย และสวนเบยงเบน


33

มาตรฐาน สถต t-test for independent Sample และการทดสอบคาเอฟ (F-Test) น าเสนอผล การวเคราะหในรปแบบตารางประกอบความเรยง ผลการวจย ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลพนฐาน ผวจยไดวเคราะหขอมลพนฐานในการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครอง : กรณศกษาเขตพนทภาคกลาง พบวา ผปกครองของเดกปฐมวยทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปน เพศหญง คดเปนรอยละ 86.00 และสวนใหญจบการศกษาสงสดระดบมธยมศกษาคดเปน รอยละ 49.10 ตอนท 2 ผลการศกษาการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครอง : กรณศกษาเขตพนทภาคกลาง 2.1. ผลการศกษาขอมลภาพรวมของคาเฉลยคะแนนเกยวกบการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในเขตพนทภาคกลาง ซงผลการวเคราะหขอมล ดงตารางท 1 ดงน ตารางท 1 ผลการศกษาขอมลภาพรวมของคาเฉลยคะแนนเกยวกบการอบรมเลยงดเดกปฐมวย

ตามวถชวตไทยของผปกครองในเขตพนทภาคกลาง

ประเดน การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครอง X S.D. ระดบ

ดานการอบรมเลยงดแบบใสใจ 2.65 0.24 มาก ดานการอบรมเลยงดแบบการควบคม 1.89 0.33 ปานกลาง ดานการอบรมเลยงดแบบตามใจ 2.11 0.29 ปานกลาง ดานการอบรมเลยงดแบบเพกเฉย 1.82 0.28 ปานกลาง

รวม 2.12 0.19 ปานกลาง จากตารางท 1 พบวา ภาพรวมของคาเฉลยคะแนนเกยวกบการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในเขตพนทภาคกลาง มคาเฉลยการปฏบตหรอมพฤตกรรมในระดบ ปานกลาง (X = 2.12, S.D.= 0.19) เมอพจารณารายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยสงสด คอ การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบใสใจอยในระดบมาก ม (X = 2.56, S.D.= 0.24) โดยรองลงมา การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบตามใจอยในระดบปานกลาง (X = 2.11, S.D.= 0.29) การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบควบคมอยในระดบปานกลาง (X = 1.89, S.D.= 0.33) และการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบเพกเฉยอยในระดบปานกลาง (X = 1.82, S.D.= 0.28) ตามล าดบ 2.2 ผลการวเคราะหการเปรยบเทยบการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในภาคกลาง โดยจ าแนกเพศ และ ระดบการศกษา ซงผลการวเคราะหขอมลปรากฏ มดงน


34

ตารางท 2 ผลการวเคราะหการเปรยบเทยบการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในเขตพนทภาคกลาง จ าแนกตามเพศ

การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถ

ชวตไทยของผปกครอง เพศ

n (385 คน) X S.D. t p

ดานการอบรมเลยงดแบบใสใจ ชาย 54 2.57 0.25

-2.64* 0.01 หญง 331 2.66 0.23

ดานการอบรมเลยงด แบบควบคม

ชาย 54 1.90 0.38 0.17 0.88

หญง 331 1.89 0.32 ดานการอบรมเลยงด

แบบตามใจ ชาย 54 2.15 0.33

0.96 0.39 หญง 331 2.10 0.28

ดานการอบรมเลยงด แบบเพกเฉย

ชาย 54 1.86 0.27 1.11 0.27

หญง 331 1.82 0.28

รวม ชาย 54 2.12 0.23

0.02 0.98 หญง 331 2.12 0.18

*มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

จากตารางท 2 ผลการวเคราะหการเปรยบเทยบการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในเขตพนทภาคกลาง จ าแนกตามเพศ โดยใชสถตทดสอบทส าหรบกลมตวอยาง ทมอสระจากกน พบวา การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถไทยในภาพรวม ไมมความแตกตางกน แตเมอพจารณารายดาน พบวา การอบรมเลยงดแบบใสใจมความแตกตางกนอยางมนยส าคญ ทางสถตทระดบ .05 โดยผปกครองเพศหญงมการอบรมเลยงดแบบใสใจมากกวาผปกครองเพศชาย ตารางท 3 ผลการวเคราะหการเปรยบเทยบการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของ

ผปกครองในเขตพนทภาคกลาง จ าแนกตามระดบการศกษา

แหลงความแปรปรวน SS df MS F P ผลการทดสอบรายค

ดานการอบรมเลยงดแบบใสใจ

ระหวางกลม 2.73 2 1.37 27.63*

0.00

พบคทมความแตกตาง 2 ค คอ ผปกครองทจบการศกษาระดบอดมศกษา>ประถมศกษาและ ระดบอดมศกษา>มธยมศกษา

ภายในกลม 18.87 382 0.05

รวม 21.60 384

Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 2.30, df1 = 2, df2 = 382, P = .10 ทดสอบรายคดวยวธ Scheffe ดานการอบรมเลยงดแบบ

ควบคม

ระหวางกลม 1.37 2 0.68 6.57*

0.02

พบคทมความแตกตาง 1 ค คอ ผปกครองทจบการศกษาระดบมธยมศกษา>อดมศกษา

ภายในกลม 39.71 382 0.10 รวม 41.08 384

Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 33.50, df1 = 2, df2 = 382, P = .00 ทดสอบรายคดวยวธ Dunnett T3


35

ตารางท 3 (ตอ)

แหลงความแปรปรวน SS df MS F P ผลการทดสอบรายค ดานการอบรมเลยงดแบบ

ตามใจ

ระหวางกลม 0.02 2 0.01 0.13 0.88 ไมมความแตกตาง ภายในกลม 30.74 382 0.08

รวม 30.76 384 Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 0.81, df1 = 2, df2 = 382, P = .44

ดานการอบรมเลยงดแบบ

เพกเฉย

ระหวางกลม 2.22 2 1.11 15.16*

0.00

พบคทมความแตกตาง 2 ค คอ ผปกครองทจบการศกษาระดบประถมศกษา>อดมศกษา และ ระดบมธยมศกษา>อดมศกษา

ภายในกลม 27.92 382 0.07

รวม 30.14 384

Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 17.21, df1 = 2, df2 = 382, P = .00 ทดสอบรายคดวยวธ Dunnett T3

ภาพรวม 4 ดาน

ระหวางกลม 0.09 2 0.05 1.3 0.27 ไมมความแตกตาง ภายในกลม 13.82 382 0.03

รวม 13.91 384 Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 17.21, df1 = 2, df2 = 382, P = .00

*มนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตารางท 3 ผลการว เคราะหความแปรปรวนทางเดยว ดวยสถตทดสอบเอฟ เพอเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนพฤตกรรมเกยวกบการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในเขตพนทภาคกลาง จ าแนกตามระดบการศกษา พบวา โดยภาพรวมผปกครองมการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถไทย ไมมความแตกตางกน

เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ผปกครองทมระดบการศกษาแตกตางกน มคาเฉลยในการอบรมเลยงดแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จ านวน 3 ดาน ดงน

1. ดานการอบรมเลยงดแบบใสใจ พบวา ผปกครองทมระดบการศกษาแตกตางกน มคาเฉลยการอบรมเลยงดแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท .05 ดงนนจงท าการทดสอบรายคดวยวธของ Scheffe ซงผลการทดสอบ พบวา มคาเฉลยตางกนจ านวน 2 ค ไดแก 1) ผปกครองทจบการศกษาระดบอดมศกษาจะมการอบรมเลยงดแบบใสใจมากกวาผปกครองทมการศกษาระดบประถมศกษา และ 2) ผปกครองทจบการศกษาระดบอดมศกษาจะมการอบรมเลยงดแบบใสใจมากกวาผปกครอง ทมการศกษาระดบมธยมศกษา

2. ดานการอบรมเลยงดแบบควบคม พบวา ผปกครองทมระดบการศกษาแตกตางกน มคาเฉลยการอบรมเลยงดแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท .05 ดงนนจงท าการทดสอบรายคดวยวธของ Dunnett T3 ซงผลการทดสอบ พบวา มคาเฉลยตางกนจ านวน 1 ค ไดแก ผปกครองทจบ


36

การศกษาระดบมธยมศกษาจะมการอบรมเลยงดแบบควบคมมากกวาผปกครองท มการศกษาระดบอดมศกษา

3. ดานการอบรมเลยงดแบบเพกเฉย พบวา ผปกครองทมระดบการศกษาแตกตางกน มคาเฉลยการอบรมเลยงดแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท .05 ดงนนจงท าการทดสอบรายคดวยวธของ Dunnett T3 ซงผลการทดสอบ พบวา มคาเฉลยตางกนจ านวน 2 ค ไดแก 1) ผปกครอง ทจบการศกษาระดบประถมศกษาจะมการอบรมเลยงดแบบเพกเฉยมากกวาผปกครองทมการศกษาระดบอดมศกษา และ 2) ผปกครองทจบการศกษาระดบมธยมจะมการอบรมเลยงดแบบเพกเฉยมากกวาผปกครองทมการศกษาระดบอดมศกษา อภปรายผล ผลการวจยเรอง การวเคราะหการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครอง กรณศกษาเขตพนทภาคกลาง ผวจยไดแบงการอภปรายผลออกเปน 5 ประเดน ดงน 2.1 ผปกครองของเดกปฐมวยสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 86.00 สวนใหญ จบการศกษาสงสดระดบมธยมศกษา คดเปนรอยละ 49.10 และมอาชพคาขาย/ประกอบกจการสวนตวเปนสวนใหญ คดเปนรอยละ 71.40 โดยผลภาพรวมของคาเฉลยคะแนนเกยวกบการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองในภาคกลาง มคาเฉลยการปฏบตหรอมพฤตกรรมในระดบปานกลาง (X= 2.12 และ S.D. =0.19) เมอพจารณารายดาน พบวา การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบใสใจอย ในระดบมาก โดยคะแนนคาเฉลยคะแนนสงสด คอ (X = 2.65 และ S.D. =0.24) รองลงมา คอ การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบตามใจอยในระดบปานกลาง คอ (X= 2.11 และ S.D. =0.29) การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบควบคมอยในระดบปานกลาง คอ (X= 1.89 และ S.D. =0.33) และการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยดานการเลยงดแบบเพกเฉยอย ในระดบปานกลาง คอ (X= 1.82 และ S.D. =0.28) ตามล าดบ ซงสอดคลองกบ Center & Center (1992) กลาววา ผปกครองเปนผทมความส าคญทสดตอชวตของเดก ความรกและความอบอนจากผปกครองเปนความตองการของเดกทกคน ผปกครองจงเปนบคคลส าคญทมอทธพลตอการ เจรญเตบโตและการเรยนรของเดก Pestalozzi ไดกลาวถง ความส าคญของพอแม ผปกครองวา ความรก ของพอแมเปนพลงส าคญในการเจรญเตบโตของเดก ความรกทประกอบดวย เหตผลและความมงมนทจะปลกฝงสงทดงามใหแกเดกเปนบรรยากาศท สงเสรมการเรยนรอยางแทจรง ความรกทบรสทธและความสมพนธ ทอบอน กลมเกลยวกนในครอบครว เปนปจจยส าคญสาหรบเดกในการพฒนาความคด ความรสก ซงเปนรากฐานของชวตทสมบรณ มนคง 2.2 การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองดานการอบรมเลยงดแบบใสใจ การอบรมเลยงดจะใชเหตผลและการอบรมเลยงดจะสอนในทางทถกตองมเหตผล เขาใจพฒนากา รของเดก โดยการสอนจะไมใชอารมณคยกน มเทคโนโลยเขามาเสรมในการอบรมเลยงด การแสดงความรกในหลายรปแบบ การสอนลกในรปแบบตาง ๆ สอนใหเดกมเหตผล ใหความรกความอบอนดวยการกอด การสมผส ค าชม ดแลดวยความใสใจ ผปกครองมแนวทางการสอนลกทเปดโอกาสใหล กไดคดไดแสดงออก มการเจรจาใชเหตผล พรอมรบฟงเหตผลของลก เปดโอกาสใหลกไดแสดงความ


37

คดเหน ซงจะท าใหเดกมทกษะชวตและอยรวมกบผอนไดอยางมความสข สอดคลอง Baumrind (1967) ไดกลาววา การอบรมเลยงดแบบเอาใจใสการอบรมเลยงดทบดามารดาสนบสนนใหเดกมพฒนาการ ตามวฒภาวะของเดก โดยทบดามารดาจะอนญาต ให เดกม อสระตามควรแก วฒภาวะ แตในขณะ เดยวกนบดามารดาจะก าหนดขอบเขตพฤตกรรม ของเดก และก าหนดใหเดกเชอฟงและปฏบตตาม แนวทางทบดามารดาก าหนดไวอยางมเหตผล ถงแม บดามารดาจะมการเรยกรองสง แตในขณะเดยวกน กใหความรกความอบอนและใสใจตอเดก เปด โอกาสใหเดกเปนตวของตวเอง ร บ ฟ ง เหต ผลจาก เด ก และสนบสน น ให เ ด กม ส ว น ร ว ม ในการค ดต ดส น ใจ เ ร อ งต า ง ๆ ของครอบครว 2.3 การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองดานการอบรมเลยงดแบบควบคม การอบรมเลยงดจะควบคมทงพฤตกรรมและจตใจของเดก จงจะมการสรางกตกาในการควบคมพฤตกรรมของเดก และผปกครองมกใชเหตผลของตนเองในการตดสนใจทกครง และมกบงคบเดกใหแสดงพฤตกรรมทพงประสงค โดยไมเขาใจพฒนาการของเดก ผปกครองคดวาตนเองสามารถควบคมพฤตกรรมลกไดทกเรองเพอใหลกท าตามทผปกครองตองการ และผปกครองจะไมเปดใจรบฟงเหตผลจากเดก จนเดกเกดความไมเชอมนในตนเอง ไมกลาท า กลวท าไปแลวท าผดเพราะเดกไดรบแตค าสงจากผปกครองแลวท าตามเทานน ยงเทคโนโลยในยคปจจบนมสวนส าคญตอการอบรมเลยงดเดกผปกครองจงตองเลยงดแบบควบคมพฤตกรรมใหกบเดก สรางกตกา ขอตกลง เพอปองกนพฤตกรรมทไมพงประสงค โดยผปกครองควรเบยงเบนการใหเดกไดเลนโทรศพทดวยการท ากจกรรมอน ๆ ทเดกใหความสนใจรวมกนกบเดกจะชวยลดพฤตกรรมทดแทนการควบคมพฤตกรรมทจะสรางความกดดนใหกบเดก และควรใหเดกมสวนรวมในการสรางกตกา ขอตกลงดวย สอดคลอง Erikson (1978) ไดกลาวไววา เดกเปนวยทส าคญ และพรอมเรยนรสงแวดลอมรอบตวหาประสบการณและสภาพแวดลอมรอบตวเดกด เดกจะมองโลกในแงด มความเชอมนในตนเองในทางตรงกนขามหากประสบการณ และสภาพแวดลอมไมด ไมเออหรอสงเสรมตอการเรยนรของเดก เดกจะกลายเปนคนมองโลกในแงราย ไมไววางใจผ อน ขาดความเชอมนในตนเอง สงผลตอการพฒนาความเชอมนในตนเอ งแกเดก ซงความเชอมนดงกลาวนเปนสงส าคญของการพฒนาบคลกภาพ 2.4 การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองดานการอบรมเลยงดแบบตามใจ ครอบครวกเลยงแบบตามใจ จะตอบสนองตามความสนใจของเดก เพราะเดกเปนแกวตาดวงใจของผปกครอง และมอยคนเดยว และเปนการชดเชยเรองราวในอดตทผปกครองไมเคยไดรบ เมอถงเวลาทมความพรอมจงตอบสนองใหเดกเพอเดกจะไดไมรสกขาด โดยการลงโทษเปนสงทไมควรท ากบเดก ไมวาจะเปน ค าพด การต เพราะจะท าใหเดกกดดน และลดความรกทมตอผปกครอง ดงนนผปกครองควรอบรมเลยงดเดกอยางคงเสนคงวาของการอบรมเลยงด เปนตวอยางทดใหกบเดกในการเลยนแบบพฤตกรรม และการอบรมเลยงดควรมแนวทางเดยวกนทงครอบครวในการอบรมเลยงดเดก ไมใชพอแมเลยงวธหนง ปยาตายายอบรมเลยงอกวธหนง จะท า ใหเดกเกดความสบสนในการแสดงพฤตกรรมได และผปกครองไมควรตามใจใหเดกเลนโทรศพทเพอใหเดกสงบนง แตผปกครองควรเบยงเบนการใหเดกไดเลนโทรศพทดวยการท ากจกรรมอน ๆ ทเดกใหความสนใจรวมกนกบเดก สอดคลองอลเบรต แบนดรา (Bandura, 1986) ไดกลาวไววา เดกเกดการเรยนรจากการเรยนรจากการเลยนแบบตวแบบทมาจากบคคลทมชอเสยงมากกวาบคคลทไมมชอเสยง จากการเลยนแบบตว


38

แบบทมาจากบคคลทเปนเพศเดยวกบเดกมากกวาจะเปนเพศตรงขามกน จากการเลยนแบบตวแบบทเปนรางวล เชน เงน ชอเสยง สถานภาพทางเศรษฐกจสง จากพฤตกรรมของบคคลทถกลงโทษมแนวโนมทจะไมถกน ามาเลยนแบบ และจากการทเดกไดรบอทธพลจากตวแบบทมความคลายคลงกบเดก ไดแก อาย หรอ สถานภาพทางสงคม โดยการเลยนแบบจากตวแบบ จะเกดขนอยางตอเนอง โดยอาศยการสงเกตพฤตกรรมของตวแบบ การสงเกตการตอบสนองและปฏกรยาตาง ๆ ของตวแบบ สภาพแวดลอมของตวแบบ และความนาเชอถอของตวแบบไดการเรยนรของเดกปฐมวยจงเกดขน 2.5 การอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครองดานการอบรมเลยงดแบบเพกเฉย ซงสถานะของครอบครวตองท างานหาเชากนค า จงตองฝากลกไวกบญาตพนอง ปยา ตายาย และคณครทโรงเรยน บางครงพอแมมองวาการตเดกไมใชการแกปญหาทกอยาง แตญาตหรอผทเลยงดคดตางอาจท าใหเดกเกดความสบสน และสงผลตอพฤตกรรมของเดก โดยผปกครองมกใหเดกใชเวลากบโทรศพทมอถอมากกวาเพราะชวยใหเดกสงบนงไมซกชน รวมถงการผลกภาระการอบรมเลยงดลกไปในทางครหรอโรงเรยนเปนผการอบรมเลยงดเดกแทน เนองจากผปกครองมภาระหนาทในการหาเลยงครอบครว มปญหาชวต จงตองด าเนนชวตเพอแกปญหาของตนเอง สอดคลองกบ Maccoby & Martin (1986 cited in Bee, 1995) ไดกลาวไววา การอบรมเลยงดทสงผล เชงลบตอพฒนาการเดกไดมากทสด มกสงผลให เดกมพฤตกรรมตอตานสงคม ขาดทกษะทางสงคม ไมมเพอนและลมเหลวในการเรยน ดงนน การอบรมเลยงดส าคญทสด คอ ความรก แตความรกตองไปคกบกฎเกณฑ ภาษาองกฤษคอ love กบ law ตองไปคกน (Chareonasilp, 2017) เพราะถารกอยางเดยวมกน าไปสความรกทผดตามใจมากจนท าใหเสยเดก แตถามกฎเกณฑโดยปราศจากความรกมกจะน าไปสเผดจการอนน าไปสการเกบกดของเดก กอให เกดปญหาทางอารมณตอไปพอแมปรองดอง ครอบครวเปรยบเสมอนประเทศ พอแมเปรยบเสมอนรฐบาลทปกครองประเทศ รฐบาลนเปนรฐบาลผสมใหญสองพรรค คอ พรรคพอ พรรคแม ซงรฐบาลผสมทดตองมเอกภาพพอแม ไมทะเลาะกน ไมแตกแยก ประเทศชาตพง ครอบครวกเชนกนพอแมควรท าความเขาใจกนใหดในการทะเลาะเบาะแวงทวาไมจ าเปนตองใชก าลงกน การมสงครามเยนในบานกเปนอนตรายเชนกน การทครอบครวไมสงบจะรบกวนการฝกวนยของลก ความอบอนในบานกเสย ความภมใจในตนเองของเดกกจะไมด รวมทงเปนตวอยางทไมดส าหรบเดกในการแกปญหาอกดวย ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะในการน าไปใช เนองจากการวเคราะหการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามวถชวตไทยของผปกครอง

กรณศกษาเขตพนทภาคกลาง ผน าไปใชควรค านงถง ดงน 1. ผปกครองควรศกษาหลกการ แนวคดในการอบรมเลยงดเดกปฐมวยรวมถงพฒนาการ

ของเดกเพอเปนขอมลพนฐานในการอบรมเลยงด 2. ผปกครองควรใหความตระหนกถงการน าแนวทางหรอการอบรมเลยงดในดานตาง ๆ

สงผลอยางไรตอพฤตกรรมของเดก โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล


39

3. ผปกครองสามารถน าแนวทางไปปรบใชในการอบรมเลยงดเดกปฐมวยเพอสงเสรมพฒนาการของเดกไดอยางเหมาะสมกบวย โดยค านกถงสงแวดลอมและบรบทรอบตวเดกในแตละทองถนและแตละภมภาค ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 1. ควรมน าผลการศกษาในครงนไปจดอบรมใหกบผปกครองทมความสนใจในการอบรมเลยงดเดกปฐมวยตามคณลกษณะทพงประสงค 2. ควรมการศกษาการอบรมเลยงดเดกปฐมวยในภมภาคอน ๆ เพอน าผลมาเสนอแนะแนวทางในการอบรมเลยงดเดกไดครอบคลมทกบรบทในทองถน 3. ควรมรวมมอกบหนวยงานอน ๆ ทเกยวของเพอสนบสนนทงดานงบประมาณและความสะดวกในการเกบขอมลเชงลกตอไป

References Athawirat, S. et al. (1991). ka n ʻoprom li angdu dek ta m withi chi wit Thai [Parenting

children according to Thai way of life]. Bangkok: Chulalongkorn University. Bandura, A. (1986). Social Foundation of Thought and Action: A social cognitive

theory. Englewood Cliffs: Prentice–Hall. Baumrind, D. (1971). Current Patterns of Parental Authority. Developmental

Psychology Monongraphs. 4, 1-103. Bee, H. (1995). The growing child. New York: Harpa Collin Publishing. p.244, 37335. Canter, L. & Center, M. (1992). Lee Canter's Assertive Discipline: Positive Behavior

Management for Today's Classroom. United Kingdom. Chareonasilp, T. (2017). phæ n patibatka n ka n khapkhlư an c hut ne n chœ ng

nayo ba i ratthamontri wa ka n krasu ang sưksa thika n [Action plan for driving the focus on policy Minister of Education]. Retrieves from https://www.moe.go.th/moe/th/news/detail.

Chotamra, L. (2016). si chaofa [Si Chao Fah]. Bangkok: Kantana. Erikson, E. H. (1978). Experience in Science for Young Children. New York: A Division

of Litton Educational Publishing. Freud, S. (1856-1939). Group Psychology and the Analysis of the Ego Sigmund

Freud. New York: Bantam Books. Kaemkate, W. (2008). withi witthaya ka n wic hai tha ng phrưttikam sa ttra [Behavioral

Science Research Methodology]. Bangkok: Chulalongkorn University Printing House.

Ministry of Education. (2017). khu mư laksu t ka nsưksa pathommawai Phutthasakkara t 2560 [Course Guide Early Childhood Education 2017]. Bangkok: Kurusapa Ladprao.

https://www.moe.go.th/moe/th/news/detail


40

Office of the Basic Education Commission. (2018). satha n sưksa nai sangkat khe t phư nthi ka nsưksa naknga n khana kammaka n ka nsưksa naphư n tha n [Educational institutions under educational service areas Office of the Basic Education Commission]. Bangkok: Office of the Basic Education Commission.

Rakvigai, W. (1997). ka n ʻoprom li angdu dek pathommawai [Parenting young children]. Bangkok: Ton Aor Grammy.

Sukkrarerk, P. (2007). ka n ʻopromli angdu dek [Parenting of children]. Bangkok: Future Publishing.

3

TOWARD VISITING AYUTTHAYA HISTORICAL PARK,

PHRA NAKHON SI AYUTTHAYA PROVINCE

1 2 3 4

Chawalee Na Thalang1 Pakamas Chairatana2 Krirkkit Chairatana3 and Thanaphum Pongsangiam4

,2,3

4 ,2,3 Lecturer in Tourism and Hotel Management College of Management

Bangkok University of Phayao 4 Lecturer in Tourism and Hotel, Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi


1) 2)

3)

400

1)

2)

3) 2

Received: June 26, 2020 Revised: July 17, 2020 Accepted: July 17, 2020


42

ประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา ดานวถการด าเนนชวตเปนสงทบงบอกถงความเปนตวตนของบคคล ไลฟสไตล ทอาศยอย ปจจยภายนอก ดานความพรอมของจดหมายปลายทางเปนสงทมความส าคญอยางมาก ไดแก รานอาหาร โรงแรมทพก กจกรรมในแหลงทองเทยว รานขายของทระลก เสนทางการคมนาคม และปายบอกทางแหลงทองเทยว เปนตน

ค าส าคญ ความพงพอใจและการรบร อทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา

ABSTRACT The objectives of this quantitative research were to: 1) study tourist’s

satisfaction toward visiting Ayutthaya Historical Park in Phra Nakhon Si Ayutthaya Province, 2) study the perception of tourist visiting Ayutthaya a Historical Park in Phra Nakhon Si Ayutthaya Province, and 3) study Thai tourist’s decision making of visiting Ayutthaya Historical Park in Phra Nakhon Si Ayutthaya Province. The sample group consisted of 400 Thai tourists visiting Ayutthaya Historical Park. A questionnaire was applied as a research instrument. And the statistics used for data analysis were frequency, percentage, average, standard deviation.

The findings were as follows: 1) The satisfaction of tourists visiting Ayutthaya Historical Park are religious belief, being declared as a UNESCO World Heritage Site, a historical story, and Ayutthaya World Heritage Fair, 2) the perception of tourists visiting Ayutthaya Historical Park are reputation, religious belief, a favorable light, and historical and archaeological destination, and 3) the tourist’s decision making to visit Ayutthaya Historical Park are divided into 2 types of factor: internal and external factor. The first one consists of individual way of life, and lifestyle, and the another one is the destination readiness: restaurant, accommodation, souvenir shop, tourist activity, transportation route and travelling sign.

Keywords Satisfaction and Perception, Historical Park, Phra Nakhon Si Ayutthaya Province ความส าคญของปญหา

การทองเทยวถอเปนอตสาหกรรมทสรางรายไดใหกบประเทศไทยไดเปนอยางมาก เนองมาจากประเทศไทยนนมความหลากหลายทางดานทรพยากรการทองเทยว ซงในปจจบนน น การทองเทยวในประเทศไทยกไดมการขยายตวเปนอยางมาก การเจรญเตบโตของภาคธรกจการทองเทยวจงตองปรบตวใหทนกบยคสมย การพฒนาการทองเทยวกตองสรางความสมดลผานการตลาดเฉพาะกลม การสงเสรมวถไทยและการสรางความเชอมนของนกทองเทยวเปนสงทท าใหนกทองเทยว


43

เกดความมนใจในความปลอดภย รวมไปถงเปนประสบการณทดใหกบนกทองเทยว โดยประเดนดงกลาวนนไดก าหนดอยในยทธศาสตรของภาครฐทมงเนนการสรางเสรมภาพลกษณ คณภาพ และความปลอดภย ซงการพฒนาภาพลกษณและความเชอมนดานคณภาพนน จะมงเนนการสอสารคณคา และภาพลกษณของประเทศไทยใหเปนแหลงทองเทยวยอดนยมทมคณภาพสงตอนกทองเทยว การท าการตลาดเปาหมาย และสรางการรบรใหแกนกทองเทยวผานชองทางตาง ๆ คณะกรรมการนโยบายการทองเทยวแหงชาต (National Tourism Policy Committee, 2017)

ความโดดเดนของจงหวดพระนครศรอยธยา ในดานทรพยากรการทองเทยวเชงวฒนธรรม เนองจากการมอทยานประวตศาสตรทไดรบการขนทะเบยนเปนมรดกโลก จากองคการยเนสโก อทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาจงเปนสถานททเตมไปดวยโบราณสถานตาง ๆ ทสรางขนตงแตสมยอยธยา อดตราชธานทรงเรองของประเทศไทย ความรงเรองตลอด 417 ปของอาณาจกรอยธยานน ไดกอก าเนดอารยธรรมอนล าคา ไมวาจะเปนสถานทตาง ๆ ทยงคงหลงเหลอมาจนถงปจจบน แมจะเปนเพยงแคซากปรกหกพงทเกดขนจากผลของสงครามในอดต แตสถานทตาง ๆ เหลานนกยงคงทรงคณคาดวยความงามอนเปนเอกลกษณ พรอมทจะตอนรบนกทองเทยวผมาเยอนอยางไมขาดสาย ซงไดมการควบคมดแลจากกรมศลปากรในการขดแตงบรณะโบราณสถานเหลานตงแต พ.ศ. 2512 และไดประกาศขอบเขตโบราณสถานเมองพระนครศรอยธยาใน พ.ศ. 2519 โดยครอบคลมพนทรวม 1,810 ไร ทงนอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาไดรบการประกาศเปนมรดกโลก ทางวฒนธรรม จากองคการการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต (UNESCO) ในการประชมคณะกรรมการมรดกโลกสมยสามญ ครงท 15 ณ กรงคารเธจ ประเทศตนเซย เมอวนท 13 ธนวาคม พ.ศ. 2534 นบเปนมรดกโลกตามบญชในล าดบท 576 สโมสรศลปวฒนธรรม (Arts and Culture Club, 2017)

อทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา ขนทะเบยนเปนมรดกโลกจาก UNESCO จงท าใหชอเสยงของเมองเกาอยธยานน เปนทรจกอยางกวางขวางสงผลใหมนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตเดนทางมาทองเทยว ชนชมความงดงามของซากอารยธรรมท เคยเฟองฟในอดต เชน ในป พ.ศ. 2560 มนกทองเทยวเขามาทองเทยว จ านวน 1,637,181 คน และมนกทศนาจร จ านวน 5,994,376 คน สรางรายไดกวา 16,901.48 ลานบาท ส านกงานสถตแหงชาต (National Statistical Office, 2018) ซงสถตดงกลาวนน แสดงใหเหนวาจงหวดพระนครศรอยธยาเปนจงหวดทนกทองเทยวใหความสนใจ จงท าใหเกดการเดนทางเขามาทองเทยวเพมขน แสดงใหเหนวานกทองเทยวนนมการรบรเกยวกบภาพลกษณทางการทองเทยวของจงหวดพระนครศรอยธยา ซงอาจกลาวไดวาเปนผลพวงมาจากการทเทคโนโลยในปจจบนนนมประสทธภาพในการโฆษณาประชาสมพนธ และกระจายขอมลขาวสารของพนทไดอยางกวางขวางกวาในอดต จงท าใหนกทองเทยวตดสนใจเดนทางมาทองเทยวภายในจงหวดพระนครศรอยธยามากขน จงปฏเสธไมไดวาอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา ถอเปนปจจยหลกทไดสรางการรบรของการทองเทยวใหแกนกทองเทยว

อทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา เปนทรพยากรทางการทองเทยวทส าคญและเปน ทรจกในวงการการทองเทยว ตงอยไมไกลจากกรงเทพมหานครท าใหสามารถเดนทางเขาถงไดงาย จงมแนวโนมวาการทองเทยวจะเตบโตขนอยางตอเนอง และจากสถตของนกทองเทยวทสงขน ในชวงทผานมานน สามารถสรางรายไดและความเตบโตทางเศรษฐกจใหกบจงหวดพระนครศรอยธยา


44

เปนอยางมาก แตในขณะเดยวกนนน ถงแมวาอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาจะเปนสถานททองเทยวอนทรงคณคาทนกทองเทยวใหความสนใจเปนจ านวนมาก แตกเปนเรองทจ าเปนทจะใหนกทองเท ยวร สกถ ง มประสบการณทน าจดจ าในการมาทองเท ยวในอทยานประวตศาสตร พระนครศรอยธยา ซงจะเปนประสบการณทมคณคาในความรสกของนกทองเทยว อนจะน ามาซงการเทยวซ าในอนาคต รวมไปถงเกดความภกดในสถานททองเทยว โดยการน าประสบการณ ท ไดรบ บอกตอใหกบญาตหรอเพอน ซ งถอไดวาเปนการประชาสมพนธสถานททองเทยว โดยทหนวยงานทเกยวของไมตองลงทนในการสรางสอ แตจะเปนการประชาสมพนธทมคณภาพ เพราะการน าประสบการณทมคณคาไปบอกตอนน จะท าใหนกทองเทยว ทยงไมเคยเดนทางมาทองเทยวในอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา เกดการรบรทางการทองเทยวของพนท ทงย งกอใหเกดความรสกอยากทจะเดนทางมาทองเทยวของนกทองเทยวทยงไมเคยเดนทางมา เนองจากไดรบขอมลทเปนประสบการณ ผซงเคยมประสบการณในสถานททองเทยวนนมากอน ซงจะท าใหเกดความเตบโตทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมของประเทศตอไป

การศกษาครงน สามารถน าผลทไดจากการวจยมาพฒนาพนทแหลงทองเทยวอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา อกทงยงเปนแนวทางในการสรางการรบร ดานภาพลกษณ และการตดสนใจใหกบนกทองเทยวทตองการเดนทางทองเทยวในพนทอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา รวมไปถงการประชาสมพนธแหลงทองเทยวในพนทดงกลาวเปนทรจกอยางกวางขวางมากขน ซงจะเปนผลทท าใหการทองเทยวในอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา เปนพนทการทองเทยวอยางยงยน

โจทยวจย/ปญหาวจย

ความพงพอใจและการรบรของนกทองเทยวชาวไทยมผลตอการตดสนใจเดนทาง มาทองเทยวในพนทอทยานประวตศาสตรจงหวดพระนครศรอยธยาของนกทองเทยวชาวไทย เปนอยางไร

วตถประสงคการวจย

1. ศกษาความพงพอใจของนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางมาทองเทยว ในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา

2. ศกษาการรบรของนกทองเทยวชาวไทยท เดนทางมาทองเทยวในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา

3. ศกษาการตดสนใจการเดนทางมาทองเทยวของนกทองเทยวชาวไทยในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา วธด าเนนการวจย

ผวจยไดด าเนนการวจย และน าเสนอตามประเดนดงน พนทใชในการท าวจย ผวจยไดท าการศกษาในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวด

พระนครศรอยธยา


45

ประชากรและกลมตวอยาง ผวจยก าหนดประชากรและกลมตวอยางทใชในการศกษา คอ นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางทองเทยวในอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา จ านวน 400 คน แจกแบบสอบถามกบกลมตวอยาง คอ นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางทองเทยวในอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยาจ านวน 400 คน โดยการแจกแบบสอบถามแบบบงเอญ

เครองมอทใชในการวจยและการหาคณภาพเครองมอ คอ การวจยครงนคอการวจย เชงปรมาณ เครองมอทใชในการวจยคอ แบบสอบถาม ทงนเครองมอทใชในการศกษาไดผาน การตรวจสอบของผเชยวชาญ จ านวน 3 ทานเพอตรวจสอบความเทยงตรงของเนอหา สามารถน าไปใชวดไดตามความมงหมายของการวจย โดยมคาดชนความสอดคลอง 0.50 -1.00 โดยมขอเสนอแนะเลกนอย ผวจยไดท าการปรบปรงเพอใหมความสมบรณยงขน แบบสอบถามมคา ICO เทากบ 0.97

การวเคราะหขอมลและสถตทใช ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ขอบเขตดานเนอหา วตถประสงคในการวจย มรายละเอยด ดงน 1) ศกษาความพงพอใจของนกทองเทยวชาว

ไทยทเดนทางมาทองเทยวในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา 2) การรบร ของนกทองเท ยวชาวไทยท เดนทางมาทองเท ยวในพนท อทยานประวตศาสตร จ งหวดพระนครศรอยธยา 3) ศกษาการตดสนใจการเดนทางมาทองเทยวของนกทองเทยวชาวไทย ในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา

ขอบเขตดานเวลา ผวจยไดท าการศกษาวจยตงแตเดอนตลาคม 2562 ถงเดอนเมษายน 2563

ผลการวจย ตารางท 1 แสดงคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ความพงพอใจและการรบรของ

นกทองเทยวในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา

การรบรดานการทองเทยว X S.D. แปลผล 1. ทานรจกอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาในดานความเชอทาง

ศาสนา ดานภาพลกษณ 4.14 0.75 มาก

2. ทานรจกอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาจากสอในชวตประจ าวน เชน โทรทศน สงคมออนไลน สอสงพมพตาง ๆ

4.14 0.55 มาก

3. ทานรจกอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาจากทไดจดทะเบยนเปนมรดกโลกทางวฒนธรรม

4.03 0.58 มาก

4. ทานรจกอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาจากทานไดเคยศกษาเลาเรยนมาจากในอดต แหลงโบราณคด วด

3.98 0.70 มาก

5. ทานรจกอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาจากการจดงานประจ าป “ยอยศยงฟา”

3.87 0.89 มาก

รวม 4.03 0.46 มาก


46

จากตารางท 1 พบวา กลมตวอยางมระดบความพงพอใจกบการทองเทยวในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา โดยภาพรวมทเกดจากการรบรอยในระดบมาก (X = 4.03, S.D. = 0.46) เมอพจารณา เปนรายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยมากสงสดมอย 2 ขอ คอ รจกอทยานประวตศาสตร พระนครศรอยธยา จากสอทใชในชวตประจ าวน เชน โทรทศน สงคมออนไลน สอสงพมพตาง ๆ เปนตน (X = 4.14, S.D. = 0.75) และรจกอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา จากชอเสยงในดานความเชอทางศาสนา ภาพลกษณ (X = 4.14, S.D. = 0.55) รองลงมา คอ รจกอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาจากทได จดทะเบยนเปนมรดกโลกทางวฒนธรรม ( X = 4.03, S.D. = 0.58) รจกอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาจากทเคยศกษาเลาเรยนในอดต (X = 3.98, S.D. = 0.70) และนอยทสด คอ รจกอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาจากการจดงานประจ าป ยอยศยงฟา (X = 3.87, S.D. = 0.89) ตามล าดบ

ตารางท 2 แสดงคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) การตดสนใจเดนทางของนกทองเทยว

ทมาทองเทยวเชงประวตศาสตรในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา การตดสนใจเดนทางทองเทยวเชงประวตศาสตรของนกทองเทยว

ชาวไทยในพนทอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา X S.D. แปลผล

ปจจยภายใน วถการด าเนนชวต 4.18 0.43 มาก บคลกภาพ 4.17 0.40 มาก ความสนใจพเศษ 4.07 0.46 มาก แรงจงใจสวนบคคล 4.07 0.40 มาก ประสบการณทผานมา 4.05 0.55 มาก ทศนคต 3.97 0.45 มาก ความรทมอย 3.96 0.50 มาก สถานะทางเศรษฐกจ 3.93 0.54 มาก

รวม 4.05 0.33 มาก ปจจยภายนอก ความพรอมของจดหมายปลายทาง 4.16 0.44 มาก สอและแคมเปญสงเสรมการทองเทยว 3.95 0.47 มาก ค าบอกเลาจากบคคลอน 3.95 0.46 มาก โปรโมชนพเศษจากองคกรภาครฐในสงเสรมการทองเทยว 1.37 0.50 นอยทสด

รวม 3.70 0.30 มาก จากตารางท 2 พบวา กลมตวอยางของนกทองเทยวมระดบการตดสนใจเดนทางมาทองเทยว

เชงประวตศาสตร ของนกทองเทยวชาวไทยในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา ในภาพรวมอยใน ระดบมาก (X = 3.70, S.D. = 0.33) และเมอพจารณาเปนรายดาน โดยจ าแนก ตามตวแปรทไดศกษา ไดแก ปจจยภายในและปจจยภายนอก พบวา ปจจยภายใน ขอทมคาเฉลย


47

สงสด คอ ดานวถการด าเนนชวต (X = 4.18, S.D. = 0.43) รองลงมา ไดแก ดานบคลกภาพ (X = 4.17, S.D. = 0.40) ดานแรงจงใจสวนบคคล (X = 4.07, S.D. = 0.46) ดานความสนใจพเศษ (X = 4.07, S.D. = 0.40) ดานประสบการณทผานมา (X = 4.05, S.D. = 0.55) ดานทศนคต (X = 3.97, S.D. = 0.45) ดานความรทมอย (X = 3.96, S.D. = 0.50) และดานสถานะทางเศรษฐกจ (X = 3.93, S.D. = 0.54) ตามล าดบ ปจจยภายนอก ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ดานความพรอมของจดหมายปลายทาง (X = 4.16, S.D. = 0.44) รองลงมามอย 2 ขอ คอ ดานสอและแคมเปญสงเสรมการทองเทยว (X = 3.95, S.D. = 0.47) ดานค าบอกเลาจากบคคลอน (X = 3.95, S.D. = 0.46) และนอยทสด คอ ดานโปรโมชนพเศษจากองคกรภาครฐในสงเสรมการทองเทยว (X = 1.37, S.D. = 0.50) ตามล าดบ อภปรายผล

การศกษาพบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางมาทองเทยวในพนทอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาสวนใหญเปนเพศหญง อายระหวาง 25-29 ป และสวนใหญมสถานภาพโสด มการศกษาอย ในระดบปรญญาตรหรอเทยบเทา ประกอบอาชพเปนพนกงานบรษทเอกชน และมรายไดระหวาง 15 ,001-20,000 บาท ซงสอดคลองกบงานวจยของธาวษ ถนอมจตศ (Thanomchit, 2017) ทไดศกษาพฤตกรรมของนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางมาทองเทยวเมองมรดกโลกสโขทย พบวา นกทองเทยวชาวไทยสวนใหญเปนเพศหญง มอายระหวาง 16-35 ป และเกอบ รอยละ 50 มการศกษาอยในระดบปรญญาตรหรอเทยบเทา

ดานความพงพอใจทสงผลตอการตดสนใจเดนทางทองเทยวของนกทองเทยวชาวไทย ในพนทอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา ไดแก ความเชอทางศาสนา ไดจดทะเบยนเปน มรดกโลกทางวฒนธรรม เรองราวจากอดต การจดงานประจ าปยอยศยงฟา ภาพลกษณ เปนตน ซงอาจเปนผลมาจากการทนกทองเทยวเคยไดรบสารมาจากสอตาง ๆ ในอดตไมวาจะเปนการศกษาประวตศาสตรในบทเรยน สอโทรทศน สอบนพนทสงคมออนไลน จงท าใหนกทองเทยว เกดภาพจ าเกยวกบแหลงทองเทยว ซงสอดคลองกบงานวจยของ (Altinbasak and Yalçin, 2010) ทไดศกษาเรอง ภาพลกษณของพพธภณฑและเมองอสตนบล ประเทศตรก ผลการวจยพบวา นกทองเทยวรบรภาพลกษณของเมองอสตนบลวาเปนเมองทมความโดดเดน และมประวตศาสตรทมความผสมผสานกนระหวางวฒนธรรมแบบยโรปและเอเชย และนกทองเทยวมความชนชอบในสถานททองเทยวทมความเกยวของกบประวตศาสตรและความหลากหลายของวฒนธรรม เชน พพธภณฑ พระราชวง อนสาวรย เปนตน

ดานการรบรทสงผลตอการตดสนใจเดนทางทองเทยวของนกทองเทยวชาวไทย ในพนทอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา คอ จากชอเสยงในดานความเชอทางศาสนา ภาพลกษณ นกทองเทยวมองอทยานประวตศาสตรเปนจดหมายปลายทางทมลกษณะบงบอกถงลกษณะ ของทรพยากรทองเทยวในดานแหลงประวตศาสตร แหลงโบราณคด วด เปนตน ซงมความสอดคลองกบบรบทของพนท เนองจากการทอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาเปนแหลงทองเทย ว ทมคณคาในเชงประวตศาสตร โบราณคด อกทงยงมวดวาอารามหลายแหง ซงเปนสงทสามารถสรางประสบการณในการเดนทางทองเทยวไดเปนอยางด ไมวาจะเปนประสบการณดานการทองเทยว เพอศกษาประวตศาสตร ประสบการณดานการทองเทยวเพอชนชมศลปะของสถาปตยกรรมภายใน


48

โบราณสถานตาง ๆ รวมไปถงประสบการณในดานการทองเทยวเพอท าบญไหวพระตามอารามตาง ๆ เปนตน สอดคลองกบงานวจยของกตตมา แซโห (Saeho, 2017) ทไดศกษาเรองภาพลกษณ การทองเทยว ภาพลกษณคณภาพบรการ และคานยมในการทองเทยวทสงผลตอทศนคตการทองเทยวอยางยงยน: กรณศกษาทองเทยวไทยทางธรรมชาตของนกทองเทยวชาวไทยวยท างานในเขตกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา ปจจยทสงผลตอทศนคตการทองเทยวอยางยงยนของนกทองเทยวชาวไทยวยท างานในเขตกรงเทพมหานคร ไดแก ภาพลกษณการทองเทยวดานประสบการณ และความหลากหลายของแหลงทองเทยว นอกจากนยงพบวา ปจจยดานภาพลกษณทสงผลตอคานยมในการทองเทยวของนกทองเทยวชาวไทยวยท างานในเขตกรงเทพมหานคร คอ ภาพลกษณการทองเทยวดานการจดจ า ความหลากหลายของแหลงทองเทยวและสภาพแวดลอม ตลอดจนภาพลกษณคณภาพบรการทสามารถสมผสได ทงนยงสอดคลองกบงานวจยของคมสทธ เกยนวฒนา (Kianwathana, 2017) ทไดวจยเรอง การรบรของเยาวชนไทยตอภาพลกษณการทองเทยวเชงวฒนธรรมในจงหวดพระนครศรอยธยา ผลการวจยพบวา การรบรภาพลกษณทางการทองเทยวเชงวฒนธรรมในจงหวดพระนครศรอยธยานน ผตอบแบบสอบถามมการรบรในดานศลปวฒนธรรม และประวตศาสตร อยในระดบมากทสด ซงมปจจยดานบรรยากาศของสถานทเปนปจจยรองลงมา

ผลการศกษา การตดสนใจเดนทางมาทองเทยวของนกทองเทยวชาวไทยในพนทอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา

การศกษาการตดสนใจเดนทางทองเทยวอทยานประวตศาสตร จงหวดพระนครศรอยธยา ของนกทองเทยวชาวไทย ซงผวจยไดจ าแนกตามตวแปรทไดศกษา ไดแก ปจจยภายในและปจจยภายนอก

พบวา ปจจยภายใน นกทองเทยวสวนใหญตดสนใจเดนทางทองเทยวเชงประวตศาสตร ในพนทอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา เพราะปจจยดานวถการด าเนนชวตซงกลาวไดวา วถการด าเนนชวตของมนษยนนเปนสงทมความส าคญ เพราะเปนสงทบงบอกถงความเปนตวตนของบคคลนน ซงแตละบคคลกจะมไลฟสไตลทแตกตางกนออกไปตามแนวคด คานยม รวมไปถงสงแวดลอม และสงคมทบคคลนนอาศยอย ทงนอาจมผลสบเนองมาจากประสบการณในอดต ตลอดจนความชอบในบางสงบางอยาง สงผลใหบคคลนนแสดงออกในเชงพฤตกรรม หรอมหลกในการตดสนใจทเปนผลมาจากวธการด าเนนชวตของแตละคน วถการด าเนนชวต จงเปนอกปจจยหนงทส าคญ ทนกทองเทยวจะเลอกเดนทางทองเทยวในจดหมายปลายทางทเหมาะกบวถการด าเนนชวตของตนเองมากทสด สอดคลองกบงานวจยของ นรศา มจฉรยกล (Chariyakun, 2016) ทไดศกษาวจยเรองปจจยทสงผลตอการตดสนใจทองเทยวแบบอสระบนเกาะไตหวนของนกทองเทยวชาวไทย ผลการวจยพบวา เมอนกทองเทยวไดเดนทางไปทองเทยวทเกาะไตหวน แลวพบวาการเดนทางทองเทยวทเกาะไตหวนนน ตรงกบไลฟสไตลการทองเทยวของตน

พบวา ปจจยภายนอก นกทองเทยวสวนใหญตดสนใจเดนทางทองเทยวเชงประวตศาสตร ในพนทอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา เพราะปจจยดานความพรอมของจดหมายปลายทาง อาจกลาวไดวา ความพรอมของจดหมายปลายทางเปนสงทมความส าคญเปนอยางมากปจจยตาง ๆ ทบงบอก ถงความพรอมของจดหมายปลายทางนน จะสามารถท าใหนกทองเทยวตดสนใจในเบองตนไดทนท วาจดหมายปลายทางทสนใจนน เหมาะกบตวของนกทองเทยวเองหรอไม โดยความพรอมของ


49

จดหมายปลายทางในการทองเทยวมปจจยทจะตองค านงถงหลายดานดวยกน ไมวาจะเปนรานอาหาร โรงแรมทพก กจกรรมในพนทแหลงทองเทยว รานขายของทระลก รวมไปถงเสนทางทใชในการคมนาคม ตลอดจนปายบอกทางของแหลงทองเทยวและปจจยอน ๆ ทจะสามารถสงเสรม หรอตอบสนองความตองการของนกทองเทยวในระหวางทเดนทางทองเทยวในพนทจดหมายปลายทางนน ซงถาหากนกทองเทยวประเมนแลววาในจดหมายปลายทางนนมสงทสามารถตอบสนองความตองการใหกบตนเองได กอาจจะมความเปนไปไดสงทนกทองเทยวจะตดสนใจเลอกพนทนนเปนจดหมายปลายทางในการเดนทางทองเทยว ในขณะเดยวกน ถานกทองเทยวประเมนแลววาพนทนนไมสามารถตอบสนองความตองการของตนเองได นกทองเทยวกอาจตดสนใจโดยการไมเดนทางไปทองเทยวในจดหมายปลายทางนน ๆ ซงสอดคลองกบงานวจยของภทรธนกลย เตยไพบลย (Tuntphaibun, 2014) ทไดศกษาวจยเรอง ศกยภาพแหลงทองเทยวเชงนเวศ โดยชมชนบานหวนอนวด ต าบลแมทอม อ าเภอบางกล า จงหวดสงขลา ผลการวจยพบวา ปจจยทสงผลตอความส าเรจในการจดการทองเทยว โดยชมชนมากทสดคอปจจยดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ความเปนเอกลกษณเฉพาะถน วถชวต วฒนธรรมประเพณ และศลปะพนบานของชมชน รวมไปถงการไดรบความรวมมอจากองคกรภาคทเกยวของทงภายในและภายนอกชมชน ตลอดจนการจดการภายในชมชน ดานสงแวดลอม การจดการทรพยากรทงทางธรรมชาตและวฒนธรรม ซงสงเหลานไดแสดงใหเห นวา การทแหลงทองเทยวหรอจดหมายปลายทางมความพรอมในการรองรบนกทองเทยวทจะเดนทางมาทองเทยวนน ถอเปนปจจยทส าคญเปนอยางยงในการทจะท าใหพนทนน ๆ ประสบความส าเรจในดานการท าธรกจ ทเกยวของกบอตสาหกรรมการทองเทยว

ทงน ความพรอมของจดหมายปลายทางกมกจะเปนสงทมความสอดคลองกนกบวถการด าเนนชวตของนกทองเทยว กลาวคอ หากศกยภาพของแหลงทองเทยว หรอองคประกอบทบงบอกถงความพรอมของจดหมายปลายทางนนเปนไปในทศทางเดยวกนกบวถการด าเนนชวตของนกทองเทยวแลว กจะมความเปนไปไดสงทนกทองเทยวจะตดสนใจเลอกพนทนนเปนจดหมายปลายทางในการเดนทางทองเทยวในครงนน สอดคลองกบงานวจยของสทธสน นทศนเอก (Nithatake, 2018) ทไดศกษาเรอง รปแบบการด าเนนชวตและความพงพอใจของนกทองเทยวคณภาพจากทวปยโรปในพนทไทยแลนด รเวยรา จงหวดประจวบครขนธ ผลการวจยพบวา นกทองเทยวในกลม Social Cultural Explorer ใหความส าคญกบการพบปะผคนในพนทจดหมายปลายทาง อกท งยงมลกษณะนสยชอบคนหาประสบการณใหม ๆ มความสนใจในดานประวตศาสตรและวฒนธรรม

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการท าวจยครงน 1. อทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา ควรจดการและปรบภมทศนใหมความเหมาะสม สวยงาม เนองจากสถานททองเทยวโดยรวมนนสงผลตอการตดสนใจของนกทองเทยว แตในขณะเดยวกนกจะตองไมท าใหลกษณะทางภมศาสตรของพนทนนเปลยนไป เนองจากพนทภายในอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาเปนพนททมคณคาทางดานประวตศาสตร กอาจจะท าใหการเรยนรประวตศาสตรในบรบททมความเกยวเนองกบลกษณะทางภมศาสตรนนบดเบอนไป


50

2. หนวยงานทเกยวของในพนทอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา ควรมการจดกจกรรมรณรงคใหคนในทองถนมาท ากจกรรมรวมกน ซงอาจจะเปดเปนตลาดเกาในชวงวนหยดส ดสปดาห เพอสรางบรรยากาศภายในตลาดใหมความยอนยค อาจท าไดโดยการจดซมตาง ๆ การแตงตวดวยชดพนบานโบราณของพอคาแมคาภายในอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา ซงอาจจะเปนทางเลอกใหมในการเดนทางทองเทยวใหกบนกทองเทยว ขอเสนอแนะทน าไปใชในการวจยครงตอไป 1. หนวยงานภาครฐ ควรสงเสรมและประชาสมพนธ เพอสงเสรมการทองเทยว เนองจากสถานททองเทยวอาจสงผลตอการตดสนใจในการเดนทางมาทองเทยว มปจจยทตองค านงถง เชน รานอาหาร ทพก กจกรรมในพนทแหลงทองเทยว รานขายของทระลก การเดนทาง ตลอดจนปายบอกทางของแหลงทองเทยวและปจจยอนทสามารถสงเสรมการทองเทยว เพอตอบสนองความตองการของนกทองเทยวทเดนทางทองเทยวในพนทจดหมายปลายทางนน 2. หน วยงานท เ ก ยวข องควรม การจ ดก จกรรมในพ นท อ ทยานประว ต ศาสตร พระนครศรอยธยาทสามารถบงบอกถงความเปนตวตนของคนในสมยกอน เชน การแตงกายในยค ตาง ๆ เพอสรางบรรยากาศในพนทแหลงทองเทยวใหมความยอนยคนกทองเทยวไดถายรปภาย ในอทยานประวตศาสตร พระนครศรอยธยา

References Altinbasak and Yalçin. (2010). City image and museums: The case of lstanbul. Tourism

and Hospitality Research. 4(3), 241-251. Arts and Culture Club. (2017). ʻutthayan prawattisat Phra Nakhon Si ʻAyutthaya

[Historical Park Ayutthaya]. Retrieved from http://www.silpa-mag.com/cultre/article_16192.

Chariyakun, N. (2016). patchai thi song phon to ka ntatsinchai thongthieo bæ p ʻitsara bon ko Taiwan khong nakthongthieo cha o Thai [Factors affecting the decision to make independent travel on Taiwanese islands of Thai tourists]. Master of Business Administration Thammasat University, Bangkok.

Kianwathana, K. (2017). ka nrapru khong yaowachon Thai to pha plak ka nthongthieo chœng watthanatham nai changwat Phra Nakhon Si ʻAyutthaya [Acceptance of Thai youth towards cultural tourism image in Pornphon Nakhon Si Ayutthaya Province]. Culture trend. 18(33).

National Statistical Office. (2018). sarup sathanaka n thongthieo pha inai prathet penrai c hangwat Pho.So. songphanharoihasipsong - so ngphanha roihoksip [Summary of domestic tourism situation by province. (2012-2017)]. Retrieved from http://statbbi.nso.go.th.


51

National Tourism Policy Committee. (2017). phæ n phatthana kan thongthi eo chabap thi song (Pho.So. songphanharo ihoksip - so ngphanharoihoksipsi). [Tourism Development Plan No. 2 (2017-2021)]. Bangkok. Office of the War Veterans Organization of Publishing House.

Nithatake, S. (2018). rupbæ p kandamnœn chiwit læ khwamphưngpho chai khong nakthongthieo khunnapha p cha k thawip Yurop nai phưnthi thailæn riwi a ra c hangwat prachuap khiri khan [Lifestyle and satisfaction of quality tourists]. From Europe in the Thailand Riviera area, Prachuap Khiri Khan Province. Master of Business Administration Thammasat University, Bangkok.

Saeho, K. (2017). pha plak kantho ngthi eo pha plak khunnaphap borika n læ khaniyom nai kanthongthi eo thi song phon to thatsanakhati ka nthongthieo ya ng yangyưn: korani sưksa thongthieo Thai thang thammachat khong nakthongthi eo chao Thai wai tham ngan nai khet Krung Thep Maha Nakhon [Tourism image, Image of service quality And tourism values that affect sustainable tourism attitudes A case study of natural tourist attractions of working Thai tourists in Bangkok]. Master of Business Administration Bangkok University, Bangkok.

Thanomchit, T. (2017). phrưttikam kho ng naktho ngthieo chao Thai thi dœ nthang ma thongthieo mưang moradok lok sukhothai [Behavior of Thai tourists traveling to visit the World Heritage City of Sukhothai]. Phetchabun Rajabhat University, Phetchabun.

Tuntphaibun, P. (2014). sakkayaphap læng thongthieo chœng Niwet doi chumchon ban huano n wat tambon mæ thomʻamphœ ba ng klam c hangwat song khla [Ecotourism potential By Ban Hua Tan Temple Mae Tom Subdistrict, Bang Klam District, Songkhla Province]. Master of Science Prince of Songkla University, Songkhla.


ผลการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษาทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม และความสามารถในการแกปญหา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

EFFECTS OF STEM EDUCATION APPROACH ON CHEMISTRY

ACHIEVEMENT, PROBLEM SOLVING ABILITY OF GRADE 10 STUDENTS

ณพฐอร บวฉน Napattaorn Buachoon

สาขาวชาเคม มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

Chemistry Program Faculty of Science and Technology, Valaya Alongkorn Rajabhat University under the Royal Patronage Pathum thani Province


บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา และ 2) เปรยบเทยบความสามารถในการแกปญหากอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนร ตามแนวคดสะเตมศกษา กลมตวอยางในการวจยเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 ก าลงศกษา ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2562 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จ านวน 44 คน โดยใชเวลาในการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา 12 ชวโมง เครองมอทใชในการวจย ไดแก แผนการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษาทมขนตอนการเรยนรแบบสบเสาะหาความร เรอง การแยกสารประกอบ แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบวดความสามารถในการแกปญหา แบบบนทกภาคสนามและแบบสมภาษณ ซงด าเนนการทดลอง แบบกลมทดลองหนงกลม วดผลกอนและหลงการทดลอง ว เคราะหขอมลโดยหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบคาท ชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน ผลการวจยพบวา 1) นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษานกเรยน มคะแนนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ 2) นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาเคม ความสามารถในการแกปญหา หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตระดบ .01 ค าส าคญ สะเตมศกษา ความสามารถในการแกปญหา ผลสมฤทธทางการเรยน

Received: October 27, 2019 Revised: January 17, 2020 Accepted: January 24, 2020


53

ABSTRACT The objectives of this research were 1) to compare academic achievement in chemistry before and after taught with STEM education, and 2 ) to compare problem solving ability of students before and after taught with STEM education. The sample of this study was 44 Mathayom Suksa 4/1 students in the first semester of the academic year 2019 at the Demonstration School of Valaya Alongkorn Rajabhat University under the Royal Patronage. A duration of implementing SETM education was 1 2 hours. The research instruments were STEM education-based learning plan with inquisitive learning on compound separation, academic achievement test, problem-solving ability test, field note and interview. This study used one-group pretest - posttest design. Data were analyzed by determining mean, standard deviation, and Independent Sample T-Test. The results of this research: 1) after taught with STEM education, the sample’s posttest score was higher than pretest score with a statistical significance level of .01. And 2) after taught with STEM education, the sample’s academic achievement in chemistry and problem-solving ability was higher than before with a statistical significance level of .01. Keywords STEM Education, Problem Solving Ability, Achievement ความส าคญของปญหา ปจจบนวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดเจรญกาวหนาอยางรวดเรวตลอดเวลาอยางไมหยดยง มผลท าใหสงคมเกดการเปลยนแปลงอยางรวดเรว วทยาศาสตรและเทคโนโลยมบทบาทส าคญ ตอชวตความเปนอยของทกคนในสงคม ทงในดานความสะดวกสบายในทก ๆ ดาน เชน การสอสาร การขนสง การคมนาคม และยงมความส าคญตอการปรบปรงคณภาพชวตสวนบคคลและสงคมทกระดบ และนอกจากนวทยาศาสตรท าใหคนไดพฒนาวธคด ทงความคดเปนเหตเปนผลคดสรางสรรค คดวเคราะหวจารณ มทกษะทส าคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบ การทจะสรางความเขมแขงทางวทยาศาสตรใหกบบคคลในชาตไดนน คอ การจดการศกษา เพอเตรยมคนใหอยในสงคมวทยาศาสตรและเทคโนโลย ใหเปนทงผผลตและผบรโภคทมประสทธภาพ (The Institute for the Promotion of Teaching and Technology, 2003) การสอนวทยาศาสตรเพอการรวทยาศาสตรไมเหมอนกบการสอนเพอทเตรยมสรางนกวทยาศาสตร เนองจากการสอนเพอเตรยมสรางนกวทยาศาสตรนนเปนการสอนทผเรยนตองการรอยแลว ผเรยนกจะท าไดทกทางเพอสนองความอยากเรยนร การสอนวทยาศาสตรเพอใหทกคนรวทยาศาสตร ตองรวมถงการระบใหไดวาในชวตจรง และในบรบทของสงคมทใชชวตอยนนตองรวทยาศาสตรอะไรบาง เรองนสงคมหลายสวนอาจชวยบอกความตองการของแตละสวนได การเรยน


54

การสอนวทยาศาสตรในปจจบน ควรมงเนนใหผเรยนเกดการรวทยาศาสตร โดยจะตองมความเขาใจแนวคดทส าคญทางวทยาศาสตร และค าอธบายทางวทยาศาสตร ตลอดจนจดแขงและขอจ ากดของวทยาศาสตรในโลก และตระหนกถงความส าคญของวทยาศาสตรทมสวนรวมในสงคม การทสงเสรมใหผ เรยนเกดการร เรองทางวทยาศาสตร เพราะตองการใหความชดเจนกบความส าคญของวทยาศาสตรทเกยวของในบรบทของชวตจรง ไมใชความรวทยาศาสตรทผเรยนเรยนตามปกต ในโรงเรยน (Klaynil, Dejsri & Pramojnee, 2008) สะเตมศกษา (STEM Education) คอ การจดการเรยนรทมการบรณาการศาสตรเนอหาความรวทยาศาสตร เทคโนโลยและคณตศาสตรโดยผานกระบวนการทางวศวกรรมศาสตร โดยเนนใหผเรยนน าความรในภาคทฤษฎมาใชแกปญหาในชวตจรงทเกดขน สงผลใหผเรยนเหนความส าคญ ของความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย อนเปนสงส าคญทเปนความรและทกษะพนฐานในการด ารงชวตเพอการประกอบอาชพและพฒนาประเทศในอนาคต จดเรมตนของแนวคด STEM มาจากสหรฐอเมรกาทประสบปญหาเรอง ผลการทดสอบ PISA ของสหรฐอเมรกาทต ากวาหลายประเทศและสงผลตอขดความสามารถดานวทยาศาสตร และเทคโนโลย และวศวกรรม รฐบาลจงมนโยบายสงเสรมการศกษาโดยพฒนา STEM ขนมาเพอหวงวาจะชวยยกระดบผลการทดสอบ PISA ใหสงขน และจะเปนแนวทางหนงในการสงเสรมทกษะทจ าเปนส าหรบผเรยนในศตวรรษท 21 (Siripatthachai, 2013) สะเตมศกษานนเปนหลกสตรโดยการบรณาการการเรยนรวทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลยและกระบวนการทางวศวกรรมศาสตร เพอเนนการน าความรไปใชแกปญหาในการด าเนนชวต รวมทงเพอพฒนากระบวนการหรอผลผลตใหมทเปนประโยชนตอการด าเนนชวตและการประกอบอาชพในอนาคต อกทงวชาทงสเปนวชาทมความส าคญอยางมากกบการเพมขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจ การพฒนาคณภาพชวต และความมนคงของประเทศ ซงลวนเปนวชาทสงเสรมใหผเรยนไดมความรความสามารถทจะด ารงชวตไดอยางมคณภาพในโลก ศตวรรษท 21 นอกจากนยงเปนการบรณาการทสามารถจดสอนไดในทกระดบชนตงแตชนอนบาล-มธยม ศกษาตอนปลายโดยพบวา ในประเทศสหรฐอเมรกาไดก าหนดเปนนโยบายทางการศกษาใหแตละรฐน า STEM Education มาใชผลจากการศกษาพบวา ครผสอนใชวธการสอนแบบ จดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน วธการสอนแบบจดการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน และวธการสอนแบบจดการเรยนรโดยใชการออกแบบเปนฐาน ท าใหนกเรยนสามารถสรางสรรค พฒนาชนงานไดดและถาครผสอนสามารถใช STEM Education ในการสอนไดเรวเทาใด กจะยงเพมความสามารถและศกยภาพผเรยนไดมากขนเทานน ผลจากการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา (STEM Education) สงผลท าใหนกเรยนมความสามารถในการแกปญหาสงขน เนองจากการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา (STEM Education) เปดโอกาสใหนกเรยนระบปญหาทนกเรยนตามความสนใจของนกเรยนจากบรบทรอบ ๆ ตวนกเรยนท าใหนกเรยนสามารถเลอกวธแกปญหาตามความสามารถและความถนด นกเรยนคดวธการแกปญหา โดยใชความรทางวทยาศาสตรมาบรณาการกบความรทางดานเทคโนโลย วศวกรรมศาสตรและคณตศาสตรเปนพนฐานในการแกปญหา และเรยนรวธการแกปญหาไดอยางถกตอง


55

โจทยวจย/ปญหาวจย 1. การจดการเรยนการสอนตามแนวคดสะเตมศกษาเพอใหนกเรยนมผลสมฤทธทาง การเรยนดขนไดหรอไม 2. การจดการเรยนการสอนตามแนวคดสะเตมศกษาจะชวยใหนกเรยนมความสามารถในการแกปญหาสงขนหรอไม วตถประสงคการวจย 1. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา 2. เพอเปรยบเทยบความสามารถในการแกปญหากอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา วธด าเนนการวจย

1. ประชากร ประชากรทในการศกษาครงนเปนผเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จ านวน 3 หองเรยน ไดแก หอง ม.4/1 จ านวน 44 คน หอง ม.4/2 จ านวน 42 คน และหอง ม.4/3 จ านวน 43 คน ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2562 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ 2. กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 จ านวน 1 หองเรยน นกเรยนจ านวน 44 คน ซงเปนหองเรยนวทย-คณต ไดมาจากการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling) 3. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยม 2 แบบคอ เครองมอทใชในการจดการเรยนรและเครองมอทใช ในการเกบรวบรวมขอมล 3.1 เครองมอทใชในการจดการเรยนรคอ แผนการจดการเรยนรตามแนวคด สะเตมศกษา (STEM Education) เรอง การแยกสารประกอบทมขนตอนการเรยนร แบบสบเสาะหาความร 5 ขนตอน จ านวน 1 แผน ระยะเวลา 12 ชวโมง 3.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวย 3.2.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง การแยกสารประกอบเปนแบบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 40 ขอ 3.2.2 แบบวดความสามารถในการแกปญหา ซงใชกระบวนการคดแกปญหาตามขนตอนของ Weir (1974) มาสรางเปนแบบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 40 ขอ 3.3 แบบบนทกภาคสนาม 3.4 แบบสมภาษณนกเรยนเกยวกบการจดการเรยนร


56

4. การสรางเครองมอ 4.1 แผนการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา (STEM education) ซงผวจย

ได ด า56เนนการสรางตามขนตอน ดงน 4.1.1 ศกษาหลกการและท า56ความเขาใจวธการจดการเรยนรตามรปแบบ

การสบเสาะ หาความร 5 ขนตอน ดงน 1) ขนการสรางความสนใจ 2) ขนการส ารวจและคนหา 3) ขนการอธบาย และลงขอสรป 4) ขนการขยายความร และ 5) ขนการประเมน

4.1.2 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานของโรงเรยน ผลการเรยนรทคาดหวง ชวงชนท 4 (ม.4 - ม.6) มาตรฐานการเรยนรกลมสาระวทยาศาสตร

4.1.3 ศกษาและท าความเขาใจ ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานจากรายละเอยดในวชาเคม ชวงชนท 4 มาตรฐานรายวชาค าอธบาย รายวชา เนอหาและผลการเรยนรทคาดหวงทก าหนดไวในหลกสตร เรอง การแยกสารประกอบ

4.1.4 สรางแผนการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา (STEM Education) จ านวน 1 แผนเวลา 12 ชวโมง ซงแผนการจดการเรยนรประกอบดวย มาตรฐานการเรยนร สมรรถนะ ส าคญของผเรยน คณลกษณะอนพงประสงค จดประสงคการเรยนร สาระส าคญ สาระการเรยนร กจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5 ขนตอน ชนงาน สอและแหลงการเรยนร และการวดและ ประเมนผล

4.1.5 น าแผนการจดการเรยนรทผวจยสรางขนใหผเชยวชาญการสอนวชาวทยาศาสตรจ านวน 3 ทาน เพอพจารณาตรวจสอบความสอดคลององคประกอบตาง ๆ ภายในแผนการจดการเรยนรตามแบบประเมนทผวจยสรางขน โดยใชเกณฑการประเมนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ของ Likert (Likert Scale) จากนนน าความคดเหนของผเชยวชาญมาหาคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และแปลความหมาย

4.1.6 น าแผนการจดการเรยนรทมคาเฉลยรวมเทากบ 4.46 สวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 0.54 เมอเทยบกบเกณฑแลวอยในเกณฑทมความเหมาะสมมากไปใชกบกลมตวอยาง

4.2 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง การแยกสารประกอบเปนแบบทดสอบทผ วจยสรางขนตามจดประสงคและเนอหาวชา เปนแบบทดสอบแบบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 40 ขอโดยมขนตอนในการสรางดงน

4.2.1 ศกษาทฤษฎ วธสราง เทคนคการเขยนขอสอบแบบเลอกตอบ ศกษาแบบเรยน ศกษาคมอครวชาเคม เรอง การแยกสารประกอบ ชนมธยมศกษาปท 4 และศกษาเอกสารอน ๆ ทเกยวของ

4.2.2 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมแบบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก

4.2.3 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาเคมทสรางขน ใหผเชยวชาญการสอนวชาวทยาศาสตรจ านวน 3 ทาน เพอพจารณาตรวจสอบความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค เชงพฤตกรรม (Index of item objective Congruence: IOC) และ


57

ความถกตองดานภาษา ตวเลอก และการใชค าถาม แลวน ามาปรบปรงแกไขแลวคดเลอกขอสอบ ทมคาดชนความสอดคลองระหวาง 0.78-1.00

4.2.4 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมทไดไปทดลองใช (Try out) ครงท 1 กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5/1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏ วไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ทผานการเรยนวชาเคมเรองการแยกสารประกอบมาแลว

4.2.5 น าคะแนนทไดจากการทดสอบมาวเคราะหหาคาความยาก (p) และ คาอ านาจจ าแนก (r) แลวคดเลอกขอทมคาความยาก 0.32-0.79 คาอ านาจจ าแนกมคาตงแต 0.24 ขนไป

4.2.6 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมไปทดลองใช (Try out) คร งท 2 กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 /2 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏ วไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ทผานการเรยนวชาเคม เรองการแยกสารประกอบมาแลว จ านวน 40 ขอ ระยะเวลาท า57แบบทดสอบ 50 นาท

4.2.7 น าคะแนนมาวเคราะหเพอหาคาความเชอมนของแบบทดสอบทงฉบบ โดยใชสตร Kuder – Rechardson 20 (KR-20) ซงมคาเทากบ 0.94

4.2.7 น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรองการแยกสารประกอบจ านวน 40 ขอ ไปใชกบกลมตวอยางตอไป

4.3 แบบวดความสามารถในการแกปญหาตามขนตอนของ Weir (Weir, 1974) เปนแบบทดสอบแบบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 40 ขอ โดยมขนตอนในการสราง ดงน

4.3.1 ศกษาเอกสารเกยวกบความสามารถในการแกปญหา ทกษะการคดแกปญหาจากแหลงขอมลตาง ๆ

4.3.2 ศกษาแบบวดความสามารถในการแกปญหาจากผวจยทานอน ๆ เพอน ามาเปนแนวทางและประยกตใชในการออกขอสอบใหครอบคลมตามขนตอนกระบวนการในการแกปญหา

4.3.3 สรางแบบวดความสามารถในการแกปญหาเปนแบบทดสอบแบบปรนย เลอกตอบ 4 ตวเลอก โดยสรางสถานการณ 10 สถานการณ แตละสถานการณมค าถามจ านวน 4 ขอรวมทงหมด 40 ขอ แลวน าไปใหผเชยวชาญพจารณาตรวจสอบความถกตองเหมาะสม

4.3.4 ตรวจสอบความเทยงตรง (Validity) โดยน าแบบวดความสามารถในการแกปญหาทง 10 สถานการณ เสนอผ เชยวชาญดานการสอนวทยาศาสตรจ านวน 3 ทาน เพอตรวจสอบความสอดคลองระหวางขอสอบกบขนตอนในการคดแกปญหา (Index of Consistency: IC) แลวคดเลอกขอสอบทมคาดชนความสอดคลองระหวาง 0.65-1.00

4.3.5 น าแบบวดความสามารถในการแกปญหาทปรบปรงแกไขแลว ไปทดลองใช (Try out) ครงท 1 กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5/1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏ วไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

4.3.6 น าคะแนนทไดจากการทดสอบ มาวเคราะหหาคาความยาก (p) คาอ านาจจ าแนก (r) เปนรายขอ แลวคดเลอกขอทมคาความยากระหวาง 0.25-0.72 และคาอ านาจจ าแนกตงแต 0.25 ขนไป


58

4.3.7 น าแบบวดความสามารถในการแกปญหาทปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใช (Try out) ครงท 2 กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5/1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏ วไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

4.3.8 น าคะแนนมาวเคราะหเพอหาคาความเชอมนของแบบทดสอบทงฉบบ โดยใชสตร Kuder – Rechardson 20 (KR-20) ซงมคาเทากบ 0.92

4.3.9 น าแบบวดความสามารถในการแกปญหาจ านวน 40 ขอ ไปใชกบกลมตวอยางตอไป

4.4. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพ ผวจยไดด าเนนการสรางแบบ บนทกภาคสนาม และแบบสมภาษณนกเรยนเกยวกบการจดการเรยนร ซงมลกษณะดงน

4.4.1 แบบบนทกภาคสนาม 4.4.2 แบบสมภาษณนกเรยนเกยวกบการจดการเรยนร เปนชนดม

โครงสรางแบบปลายเปด ทเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงความคด และความรสกของตนเองทมตอการจดการเรยนร โดยใหผวจยสมภาษณนกเรยนแบบไมเปนทางการ ซงจะสมภาษณหลงการจดการเรยนรเสรจแตละครง การสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพดงกลาว มล าดบขนตอนในการสราง ดงน

4.4.2.1 ศกษาทฤษฎ และเอกสารเกยวกบการสรางแบบสมภาษณ 4.4.2.2 ก าหนดกรอบแนวคดและขอบขายพฤตกรรมทจะสงเกต/

สมภาษณ เพอใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย 4.4.2.3 สรางแบบสมภาษณนกเรยนเกยวกบการจดการเรยนร 4.4.2.4 น าเครองมอทสรางขนเพอใชเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพ

ไปใหผเชยวชาญตรวจสอบความถกตองดานเนอหาและการใชภาษา 4.4.2.5 ปรบปรงแกไขเครองมอท ใชในการเกบรวบรวมขอมล

เชงคณภาพตามค าแนะน าของผเชยวชาญ แลวน าไปใชเกบรวบรวมขอมลรวมกบ แผนการจดการเรยนรเพอใชสะทอนผลการจดการเรยนร

5. การเกบรวบรวมขอมล ในการวจยครงน ผวจยท าการทดลองและเกบรวบรวมขอมลในภาคเรยนท 1 ปการศกษา

2562 จ านวน 12 ชวโมง โดยด าเนนการเกบรวบรวมขอมล ดงน 5.1 ผวจยวเคราะหปญหาการจดการเรยนรวชาเคม เรอง การแยกสารประกอบจาก

การทไดสอบถามครและสมภาษณนกเรยนทเคยเรยนเรองนมาแลว 5.2 ปฐมนเทศ ชแจงวตถประสงคของการวจยใหนกเรยนกลมตวอยางทราบ และ

อธบายถงบทบาทหนาทของนกเรยนและผวจย 5.3 ผวจยท าการทดสอบกอนการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตม ดงน

5.3.1 นกเรยนท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง การแยกสารประกอบ จ านวน 40 ขอ โดยมระยะเวลาท าแบบทดสอบ 50 นาท

5.3.2 นกเรยนท าแบบวดความสามารถในการแกปญหาจ านวน 40 ขอ โดยม ระยะเวลาท าแบบทดสอบ 50 นาท แลวน าขอมลไปวเคราะหตอไป


59

5.4 ด าเนนการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตม 5.5 น าขอมลทไดจากแบบการบนทกภาคสนามและแบบสมภาษณนกเรยนเกยวกบ

การจดการเรยนร มาท าการวเคราะหเพอน าขอเสนอแนะไปเปนแนวทางในการพฒนากจกรรม การเรยนรใหมคณภาพ

5.6 เมอเสรจสนการจดการเรยนรแลวท าการทดสอบหลงการจดการเรยนรแลว 5.6.1 นกเรยนท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง การแยกสารประกอบ จ านวน 40 ขอ โดยมระยะเวลาท าแบบทดสอบ 50 นาท

5.6.2 นกเรยนท าแบบวดความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยน จ านวน 40 ขอ โดยมระยะเวลาท าแบบทดสอบ 50 นาท

5.7 ผวจยน าขอมลทไดจากคะแนนการท า59แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง การแยกสารประกอบ แบบวดความสามารถในการแกปญหา ดวยวธการทางสถต และเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพ

6. การวเคราะหขอมล ผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมจากเครองมอทใชในการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตม

ศกษา มาวเคราะหขอมลตามขนตอน ดงน 6.1 การวเคราะหขอมลของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง

การแยกสารประกอบ มวธการดงน 6.1.1 หาคาเฉลย (X) รอยละ และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของคะแนน

ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง การแยกสารประกอบ 6.1.2 ทดสอบเปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง การแยก

สารประกอบของนกเรยนกลมตวอยางกอนและหลงจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา โดยใชสถตการทดสอบทชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน (t-test dependent group)

6.2 วเคราะหขอมลของแบบวดความสามารถในการแกปญหา มวธการดงน 6.2.1 หาคาเฉลย (X) รอยละ และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของ

คะแนน ความสามารถในการแกปญหา 6.2.2 ทดสอบเปรยบเทยบคะแนนความสามารถในการแกปญหาของ

นกเรยนกลมตวอยางกอนและหลงจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา โดยใชสถตการทดสอบทชนดกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน

7. สถตทใชในการวจย คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาท (t-test dependent) ผลการวจย

ขอมลพนฐานของกลมตวอยาง นกเรยนกลมตวอยางเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลย

ราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จ านวนทงหมด 44 คน เปนหญง 25 คน คดเปน รอยละ 56.80 และ ชายจ านวน 19 คน คดเปนรอยละ 43.20 นกเรยนรอยละ 60 มภมล าเนาจงหวดปทมธาน และอกรอยละ 40 มภมล าเนาทจงหวดพระนครศรอยธยา ผปกครองของนกเรยนรอยละ


60

55 ประกอบอาชพธรกจสวนตว รอยละ 20 รบราชการ รอยละ 20 เปนพนกงานรฐวสาหกจ และรอยละ 5 ประกอบอาชพอน ๆ

ผลการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม ผวจยไดน าแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง การแยกสารประกอบใชกบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 กอนและหลงการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา จากนนน าแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม ตรวจคะแนนและท าการวเคราะหผลไดผลการวเคราะห ดงตารางท 1 ตารางท 1 คาสถตทดสอบทแบบกลมเดยวของคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม

การทดสอบ N �� S.D. t-test p-value กอนเรยน 44 20.21 5.01

7.128** .00 หลงเรยน 44 31.65 5.64

**p<.01

จากตารางท 1 พบวา คะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง การแยกสารประกอบของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา กอนเรยนมคาเฉลยเทากบ 20.21 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 5.01 หลงเรยนมคาเฉลยเทากบ 31.65 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 5.64 และเมอทดสอบความแตกตางของผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 ทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา มผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมหลงการจดการเรยนรสงกวากอนการจดการเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

ผลการศกษาความสามารถในการแกปญหา ผวจยไดน าผลคะแนนความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1

กอนและหลงการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา จากนนน าแบบวดความสามารถในการแกปญหามาตรวจคะแนน และท าการวเคราะหผลไดผลการวเคราะหดงตารางท 2 ตารางท 2 คาสถตทดสอบทแบบกลมเดยว ของคะแนนเฉลยความสามารถในการแกปญหา

การทดสอบ n �� S.D. t-test p-value กอนเรยน 44 20.46 0.63

5.921** .00 หลงเรยน 44 31.92 0.72

**p<.01


61

จากตารางท 2 พบวา คะแนนเฉลยความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 ทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษากอนเรยนมคาเฉลยเทากบ 20.46 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.63 หลงเรยนมคาเฉลยเทากบ 31.92 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.72 และเมอทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลย ความสามารถในการแกปญหา ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 ทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษามผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม เรอง การแยกสารประกอบหลงการจดการเรยนรสงกวากอนการจดการเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 อภปรายผล

จากการศกษาผลการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา (STEM Education) ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนเคม ความสามารถในการแกปญหาและความพงพอใจตอการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 สามารถอภปรายผลการศกษาไดดงน

1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมทจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา จากผลการศกษาพบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 ทไดรบการจดการเรยนรตาม

แนวคดสะเตมศกษา มคะแนนเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคม กอนไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษาเทากบ 20.21 จากคะแนนเตม 40 คะแนน และมคะแนนเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมหลงไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา เทากบ 31.65 จากคะแนนเตม 40 คะแนนนกเรยนมคะแนนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบงานวจยของ Rungluxsameesri (2008) ทไดศกษาผลการเรยน การสอนท เนนกระบวนการออกแบบทางวศวกรรมทมตอความสามารถในการแกปญหา เชงวทยาศาสตร และทกษะกระบวนการวทยาศาสตรขนผสมผสานของนกเรยนมธยมศกษาตอนตน ในโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ พบวา นกเรยนกลมทเรยนวทยาศาสตรโดยจดการเรยนการสอนท เนนกระบวนการออกแบบทางวศวกรรม มคะแนนความสามารถในการแกปญหาเชงวทยาศาสตร และคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ขนผสมผสานเฉลยสงกวากลมทเรยนดวยวธสอนแบบทวไปอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกเรยนกลมทเรยนวทยาศาสตรโดยจดการเรยนการสอนทเนนกระบวนการออกแบบทางวศวกรรมมคะแนนความสามารถในการแกปญหาเชงวทยาศาสตร และคะแนนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนผสมผสานเฉลยรอยละ 75.58 และ 83.90 ตามล าดบ ซงสงกวาเกณฑทก าหนด

จากการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษาท าใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนวชาเคมเพมขนซงสอดคลองกบงานวจยของ Saengpromsri (2015) ทศกษาการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนทกษะกระบวนการทาง วทยาศาสตรขนบรณาการและเจตคตตอการเรยนวชาเคมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการจดการเรยนรสะเตมศกษากบแบบปกต ผลการศกษาพบวานกเรยนท ไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษามผลสมฤทธทางการเรยนทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนบรณาการและเจตคตตอการเรยนวชาเคมหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญ ทางสถตทระดบ .01 ซงการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษาเปนการก าหนด


62

ขอบเขตเพอศกษาและหาแนวทางในแกปญหาโดยใชความรทางวทยาศาสตรมาชวยแกปญหา สะทอนความคดจากประสบการณจรงและการใชสอเทคโนโลยจนน าไปสการสรางชนงานขนมา 2. ความสามารถในการแกปญหาวชาเคมทจ ดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา จากผลการศกษาพบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 ทไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษามคะแนนความสามารถในการแกปญหากอนไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา (STEM Education) เทากบ 20.46 และมคะแนนเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนเคมหลงไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษา เทากบ 31.15 มคะแนนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบงานวจยของ Rugbida (2006) ศกษาความสามารถในการคดแกปญหาหลงไดรบการจดการเรยนรตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคม ผลการวจยพบวา นกเรยนมความสามารถในการคดแกปญหาหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทระดบ .01 โดยนกเรยนสามารถเสาะแสวงหาความรไดดวยตนเอง สามารถวางแผนแกปญหาไดอยางมล าดบขนตอนสามารถน าเสนอสงทตนคนพบใหผอนเขาใจได สามารถน าความรไปประยกตใชในชวตประจ าวนรจกการชวยเหลอซงกนและกนในการเรยนและการแกปญหา และเรยนรอยางมความสข และสอดคลองกบงานวจยของ Tanoorut (2010) ไดศกษาความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทไดรบการสอนแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร (Inquiry Cycle) ผลการวจยพบวา ดานความสามารถในการแกปญหามจ านวนนกเรยนทผานเกณฑ 12 คน คดเปนรอยละ 75.00 ซงเปนไปตามเกณฑทก าหนด คอ รอยละ 70 โดยการเรยนการสอนแบบสบเสาะน สงเสรมใหผเรยนแสดงความสามารถอยางเตมท การใชค าถามทจะชวยใหนกเรยน คดหาค าตอบท าใหนกเรยนคนพบดวยตนเอง ท าใหนกเรยนเกดความอยากรอยากเหน มความกระตอรอรนทจะสบเสาะหาค าตอบ เกดความเขาใจสาระการเรยนรอยางแทจรง ขอเสนอแนะ จากการศกษาคนควาครงน ผวจยเสนอแนะซงอาจจะเปนประโยชนตอการเรยนการสอนและ การศกษาคนควาตอไป 1. ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

1.1 กอนการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษาครผสอนควรมความรความเขาใจในการจดการเรยนร ตามแนวคดสะเตมศกษาและควรวางแผนการจดการเรยนรใหมประสทธภาพการด าเนนการจดการเรยนรตามขนตอนทวางแผนไว เพอใหการจดการเรยนรเปนไปอยางมประสทธภาพ

1.2 กอนการจดการเรยนรครผสอนควรชแจงท าความเขใจใหนกเรยนเขาใจรปแบบการจดการเรยนรใหนกเรยนเขาใจในบทบาทหนาทของตนเอง โดยครผสอนมหนาทคอยชแนะใหค าปรกษา

1.3 ครสอนควรแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบกอนการจดการเรยนร ในแตละคาบทกครง


63

2. ขอเสนอแนะในการศกษาคนควาครงตอไป 2.1 ควรศกษาพฒนาการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษากบนกเรยนในระดบ ชนอน และกลมสาระการเรยนรอน ๆ เพอศกษาผลทเกดขนกบนกเรยน 2.2 ควรมการศกษาผลการจดการเรยนรตามแนวคดสะเตมศกษากบตวแปรอน ๆ เชน ความคดสรางสรรค

References Klaynil, S., Dejsri, P. & Pramojnee, A. (2008). khwamru læ samatthana tha ng

witthayasa t samrap lok wan phrungni : ra ingan c hak ka npramœnphon nakrian nana chat PISA songphanhok [Science Knowledge and Competency for the World Tomorrow: PISA International Student Assessment Report]. Bangkok: The Institute for the Promotion of Teaching and Technology.

Rugbida, A. (2006). phon kho ng kanc hatkan ri anru ta m næ okhit witthayasa t theknoloyi læ sangkhom to phon samrit thangkan rian khwamsamat nai ka n khit kæ panha læ khwamphưngphochai khong nakrian chan matthayommasưksa pi thi ha [Effects of the Science, Technology and Society Approach on Achievement and Problem Solving Ability and Satisfaction of Mathayomsuksa Five Students]. Master’s thesis of Education in Science Education, Prince of Songkla University.

Rungluxsameesri, W. (2008). phon kho ng kan rian kanson thi ne n krabuanka n ʻok bæ p thang witsawakam thi mi to khwa msamat nai kan kæ panha chœ ng witthayasa t læ thaksa krabuankan thang witthayasa t khan phasomphasan khong nakrian chan matthayommasưksa ton ton nai rongri an sathit [Effects of instruction emphasizing engineering design process on scientific problem solving ability and integrated science process skills of lower secondary school students in demonstration schools]. Master’s thesis of Science, Chulalongkorn University.


64

Saengpromsri, P. (2015). ka npriapthiap phon samrit thangkan rian thaksa krabu ankan thang witthayasa t khan buranakan læ chetakhati to ka n rian wicha khemi khong nakrian chan matthayommasưksa pi thi ha thi dai rap kanchatka n rianru sa tem sưksa kap bæp pakati [Comparisons of learning achievement, integrated science process skills, and attitude towards chemistry learning for Matthayomsueksa 5 students between STEM education and conventional methods]. Master’s thesis of Science, Mahasarakham University.

Siripatthachai, P. (2013). STEM Education kap kanphatthana thaksa nai satawat thi 21 [STEM Education and 21st Century Skills Development]. Journal of executive. 2(2), 49-56.

Tanoorut, T. (2010). kansưksa khwamsama t nai ka n kæ panha læ phon samrit thangkan rian klum sara ka n rianru witthayasa t rưang sombat khong watsadu kho ng nakrian chan prathomsưksa pi thi ha thi dai rap kanso n bæ p wattachak kan sưpso ha khwam ru [The Study of Problem Solving Ability and Learning Achievement in Science Learning Substance titled “Material Characteristic,”of Pratomsuksa 5 Students Taugh by Inquiry Cycle.]. Master’s thesis of Education, Khon Kaen University.

The Institute for the Promotion of Teaching and Technology. (2003). kanc hat sara ka n rianru klum witthaya sa t laksut ka nsưksa naphưn than [Organizing learning topics in science, basic education curriculum]. Bangkok: The Institute for the Promotion of Teaching and Technology.

Weir, J. (1974). Problem Solving is every body’s Problem. The Science Teacher. 4 (April 1974), 16–18.


การศกษาองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสงเสรม ทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย

A STUDY OF THE COMPONENTS OF MUSICAL EXPERIEANTIAL MODEL

TO ENHANCE EXECUTIVE FUNCTION SKILLS FOR EARLY CHILDHOOD STUDENTS

ณฏฐรดา ไชยอครพงศ1 ฐตพร พชญกล2 และกนตฤทย คลงพหล3

Natrada Chaiakaraphong1 Thitiporn Pichayakul2 and Kanruthai Klangpahol3

1 หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ

ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน 2 ทปรกษาหลกงานวจย สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

จงหวดปทมธาน 2 ทปรกษารวมงานวจย สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

จงหวดปทมธาน 1 Doctor of Philosophy Student, Curriculum and Instruction Branch, Valaya Alongkorn Rajabhat

University under the Royal Patronage, Pathum Thani 2 Advisor of Research, Curriculum and Instruction Branch Valaya Alongkorn Rajabhat University

under the Royal Patronage, Pathum Thani 3 Co-Advisor of Research, Curriculum and Instruction Branch Valaya Alongkorn Rajabhat University

under the Royal Patronage, Pathum Thani E-mail: [email protected]

บทคดยอ บทความวจยนเปนสวนหนงของวจยเรอง การพฒนารปแบบการจดประสบการณดนตร ทสงเสรมทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย มวตถประสงคเพอวเคราะหองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสงเสรมทกษะการคดเพอจดการชวต สความส าเรจในเดกปฐมวย กลมตวอยาง คอ ผทรงคณวฒ จ านวน 7 ทาน โดยใชวธการเลอก แบบเจาะจง และเดกปฐมวย อาย 4-5 ป จงหวดนนทบร เขต 1 จ านวน 105 คน โดยใชวธการสมแบบหลายขนตอน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสมภาษณแบบมโครงสราง วเคราะหขอมล โดยใชการวเคราะหเนอหา และแบบประเมนทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย วเคราะหขอมลโดยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน ผลการวจยพบวา องคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสงเสรมทกษะ การคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย ม 5 องคประกอบ 1) หลกการ 2) วตถประสงค

Received: December 7, 2019 Revised: March 23, 2020 Accepted: March 25, 2020


66

3) สาระ 4) กระบวนการจดประสบการณดนตร 5) การวดและประเมนผล และผลการตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลองคประกอบของทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวยทพฒนาขนมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ โดยมคา Chi-square เทากบ 0.06 คาระดบนยส าคญ เทากบ 0.97 คาดชนรากก าลงสองเฉลยของความคลาดเคลอนในการประมาณ คา มคาเทากบ 0.00 คาดชนวดระดบความกลมกลม เทากบ 1.01 คาดชนวดระดบความกลมกลน ทปรบแกแลว เทากบ 1.03 คาดชนวดระดบความสอดคลองกลมกลนเปรยบเทยบ มคาเทากบ 1.00 ซงม 1 องคประกอบ (ตวแปรแฝง) และ 4 ตวแปรสงเกตได เรยงล าดบตามคาน าหนกองคประกอบ คอ ดานการวางแผนและจดระบบด าเนนการ ดานความจ าใชงาน ดานการยดหยนการคด และดานการยบยงชงใจ คดไตรตรอง มคาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.53, 0.44, 0.41, และ 0.24 ค าส าคญ รปแบบการจดประสบการณ ดนตร ทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจ ปฐมวย

ABSTRACT This research article was a part of the research entitled Development of Musical Experiential Model to Enhance Executive Functions for Early Childhood Students. The purpose of this research was to analyze of the components of musical experiential model to enhance executive functions for early childhood students. The samples were 7 professionals randomized by purposive sampling and 105 early childhood students who were 4-5 years old in Nonthaburi area 1 randomized by multistage random sampling. The research instruments were the in-depth structured interview form and the executive functions assessment form for early childhood students. For data analysis, this research was employed content analysis and confirmatory factor analysis. The research findings were the components of musical experiential model to enhance executive functions for early childhood students. It was consisted of 5 components; 1) principle, 2) objective, 3) matter, 4) music experience process, and 5) assessing and evaluating. The test of the congruence of the empirical data with the conceptual framework showed the following results; Chi-square = 0.06, p = 0.97, RMSEA = 0.00, GFI = 1.01, AGFI = 1.03, CFI = 1.00. There was 1 factor and 4 observed variables; planning and organizing, working memory, cognitive flexibility and inhibitory control. The factor loadings were 0.53, 0.44, 0.41, and 0.24, respectively. Keywords Experiential Model, Music, Executive Functions, Early Childhood


67

ความส าคญของปญหา โลกในยคปจจบนมการเจรญเตบโตและเปลยนแปลงอยางรวดเรว ทงทางดานเศรษฐกจ

สงคม วฒนธรรม การเมอง และเทคโนโลย เปนโลกยคโลกาภวตน เปนยคในศตวรรษท 21 เตมไปดวยพลวตโลกทสลบซบซอน รนแรง เตมไปดวยสงเราตาง ๆ มากมาย สงผลกระทบตอมนษย เปนบรบทททาทายตอการใชชวตของคนยคใหม เดกและเยาวชนซงถอเปนทรพยากรทมคณคา ในการพฒนาประเทศในอนาคต ตองไดรบผลกระทบอยางเลยงไมได และอาจสงผลใหไมสามารถประสบความส าเรจในชวตได ดงนนการสอนใหคดเปน เรยนรเปน แกปญหาเปน มความพรอม ในการรบมอกบความเปลยนแปลงทรวดเรวตงแตเยาววย จงเปนรากฐานส าคญในการพฒนาทรพยากรมนษย

จากสภาพปญหา การศกษาเปนปจจยส าคญในการพฒนาทรพยากรบคคลของประเทศชาต การพฒนาทกษะการคด ฝ กฝนการคดอย างสม า เสมอจะช วยยกระดบความสามารถ ในการคดใหสงขน เปนการวางรากฐานของการพฒนาทรพยากรมนษยใหมความพรอมรบมอกบ พลวตโลกทซบซอนมากขนเรอย ๆ ดงนนควรเรมปลกฝงการคดตงแตรากฐานของชวต นนกคอเดกปฐมวย เปนชวงวยส าคญในการเรยนร ซงการจะเปนคนสมบรณตองไดรบการเตมเตมตงแตเนน ๆ (Saifah, 2017) และจากจดหมายในหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 ส าหรบเดกอาย 3 - 6 ป ไดระบถงจดหมายของพฒนาการดานสตปญญาทเกยวของกบการคดไววา เดกมทกษะ การคด การใชภาษาสอสาร และการแสวงหาความรไดเหมาะสมกบวย และในมาตรฐานท 10 ก าหนดวา เดกปฐมวยตองมความสามารถในการคดทเปนพนฐานในการเรยนร (Ministry of Education, 2017)

ปจจบน ระบบการศกษาปฐมวยสวนใหญเนนการทองจ า และท าขอสอบ ไมสงเสรมการคดอยางรอบดาน และโดยเฉพาะในเดกปฐมวยทตองสอบเขาศกษาตอในระดบชนประถมศกษา วกฤตปฐมวยทถกเรงเรยน เขยน อาน เนนแตการพฒนาไอคว ไมเปดโอกาสใหส ารวจ ลงมอท า ขาดทกษะการคดวเคราะห ขาดการเรยนรทกษะชวต ไมมวนย ขาดความยบย งชงใจ ฯลฯ (Chutikul, 2017) การสงเสรมการคดของเดกปฐมวยยงไมไดผลเทาทควร หากเดกปฐมวยไมไดรบการพฒนาใหคดเปน ท าเปน แกปญหาเปน เรยนรเปน อยกบคนอนเปน พฤตกรรมทเปนปญหากจะเกดขน เชน พฤตกรรมกาวราวรนแรง พฤตกรรมดานการก ากบควบคมตนเอง โรคซน โรคสมาธสน ฯลฯ และปญหาเดกปฐมวยของไทยทไมควรมองขามในการจะพฒนาการมชวตทประสบผลส าเรจในอนาคต เนองจากเปนตวท านายคณภาพของเยาวชนไทยในอก 10 – 15 ป ขางหนาในดานผลการเรยนรระดบประเทศ น นก ค อ ท กษะการค ด เพ อจ ดการช ว ตส ค วามส า เ ร จ (Chutabhakdikul, Thanasetkorn, Lertawasdatrakul & Ruksee, 2017)

การพฒนาทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจ หรอ Executive Function Skills - EF เทากบการพฒนาสมอง มนษยเราไมไดเกดมาพรอมกบทกษะนในทนท แตเกดมาพรอมทจะพฒนา ขนอยกบการฝกฝนผานประสบการณตาง ๆ ผใหญจะตองเปนนงรานทด สรางความไววางใจใหเกดขนในใจเดก สรางบรรยากาศการเรยนรทด มพฤตกรรมเชงบวก และสงเสรมดวยประสบการณการเรยนรทหลากหลาย กจกรรมทางดนตร เปนกจกรรมททาทาย สนบสนนการท างานของ EF เพราะเดกจะไดเคลอนไหวตามจงหวะ ไดสรางสรรคค า และทาทางกบดนตร (Center on the Developing Child at Harvard University, 2015) และสอดคลองกบ Morton (2013) ทกลาววาดนตรเปนกจกรรมท


68

ทาทายและสนก เนนการควบคมตนเอง ไดเรยนรผานการลงมอท าหรอการเลน ดนตรชวยกระตน การท างานของสมอง เปนประสบการณเรยนรหนงทจะเปดโอกาสใหฝกคดดวยตนเอง การไดรบประสบการณตรงจากเสยงดนตรหรอจงหวะทไดยนนน รวมถงการไดสมผสเครองดนตรตาง ๆ เปนสงทกอรปการคดของเดก การฝกดนตรในเดกอาย 3 - 5 ป สงผลใหมการเปดพนทในสมองมากขน (Neville et al., 2008)

จากสภาพปญหาและความส าคญของทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวยดงกลาวขางตน ผวจยไดตระหนกและเหนวาเปนปญหาส าคญของประเทศทไมควรละเลย ดงนนจงท าใหผวจยมความสนใจทจะศกษา โดยผลทคาดวาจะไดรบ ท าใหครผสอนสามารถน าผล จากการศกษาไปใชในการพฒนารปแบบการจดประสบการณดนตร หรอพฒนาหลกสตรดนตร ทสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 เพอใหผ เรยนเกดทกษะการคด เพอจดการชวตสความส าเรจตอไป

โจทยวจย/ปญหาวจย องคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสงเสรมทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย มองคประกอบอะไรบาง และรายละเอยดแตละองคประกอบเปนอยางไร วตถประสงคการวจย เพอวเคราะหองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสงเสรมทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย วธด าเนนการวจย การศกษาองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสงเสรมทกษะการคด เพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย มวธด าเนนการวจยในลกษณะของการวจยและพฒนา (Research and Development: R & D) โดยใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพและเชงปรมาณ ซงประกอบดวย 2 ขนตอน โดยมรายละเอยดดงน ขนตอนท 1 ศกษาขอมลพนฐานเกยวกบองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตร กลมตวอยาง การวจยในขนตอนน กลมตวอยางคอ ผทรงคณวฒดานดนตร ดานทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจ ดานหลกสตรและการสอน และดานการจดการศกษาปฐมวย รวม 7 ทาน ซงไดมาจากการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เครองมอทใชในการวจยและการตรวจสอบคณภาพ 1. แบบวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ โดยก าหนดประเดนในการศกษาเกยวกบรปแบบการจดประสบการณ การจดประสบการณดนตรส าหรบเดกปฐมวย และทกษะการคด เพอจดการชวตสความส าเรจ และสรางตารางสงเคราะหแนวคดตาง ๆ ทไดศกษา 2. แบบสมภาษณแบบมโครงสราง จ านวน 29 ขอค าถามยอย ท าการตรวจสอบคณภาพโดยผเชยวชาญจ านวน 7 ทาน เพอตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยการค านวณ


69

คาดชนความสอดคลอง ( IOC) ผลการตรวจสอบความสอดคลองอย ระหวาง 0.57 - 1.00 ซงจากการวเคราะหพบวาขอค าถามทมคณภาพและใชได มจ านวน 26 ขอค าถาม การเกบรวบรวมขอมล ผวจยศกษาวเคราะหหลกการ แนวคดและทฤษฎจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอใหไดกรอบแนวคดขององคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตร และด าเนนการสมภาษณและบนทกการใหค าสมภาษณ โดยสมภาษณเปนรายบคคล เกยวกบความคดเหนทมตอองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตร 6 องคประกอบ ประกอบดวย 1) องคประกอบ ท 1 หลกการของรปแบบ 2) องคประกอบท 2 วตถประสงคของรปแบบ 3) องคประกอบท 3 สาระ 4) องคประกอบท 4 กระบวนการจดประสบการณดนตร 5) องคประกอบท 5 การวดและประเมนผล และ 6) องคประกอบท 6 ระบบสงคม การวเคราะหขอมล วเคราะหขอมลโดยการวเคราะหเนอหา (Content analysis) ขนตอนท 2 วเคราะหองคประกอบเชงยนยนของทกษะการคดเพอจดการชวต สความส าเรจในเดกปฐมวย ประชากร

เดกปฐมวยอาย 4-5 ป ทก าลงศกษาในระดบชนอนบาลปท 2 ปการศกษา 2562 โรงเรยนในสงกดส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนทมระดบปฐมวย จงหวดกรงเทพมหานครและปรมณฑล จ านวน 162,440 คน กลมตวอยาง เดกปฐมวยอาย 4-5 ป ทก าลงศกษาอยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2562 โรงเรยนในสงกดส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนทมระดบปฐมวย จงหวดนนทบร เขต 1 จ านวน 105 คน ซงไดมาจากการสมแบบหลายขนตอน (Multistage Random Sampling) มล าดบขนตอนดงน

ขนตอนท 1 ส มแบบแบงกล ม (Cluster Random Sampling) จากรายชอจ งหวด ในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล ซงมอย 6 จงหวด ไดแก กรงเทพมหานคร นครปฐม นนทบร ปทมธาน สมทรปราการ และสมทรสาคร มา 1 กลม ไดจงหวดนนทบร

ขนตอนท 2 สมแบบแบงชนภม (Stratified Random Sampling) จากเขตพนทการศกษาของจงหวดนนทบร เขต 1 และเขต 2 ไดเขต 1

ขนตอนท 3 สมอยางงาย (Simple Random Sampling) จากการจบฉลากรายชอโรงเรยน 8 โรงเรยน

ขนตอนท 4 สมแบบแบงกลม (Cluster Random Sampling) จากหองเรยน ไดอนบาล ปท 2/2 ของ 4 โรงเรยน

เครองมอทใชในการวจยและการตรวจสอบคณภาพ แบบประเมนทกษะการคดเพอจดการชวตส ความส า เรจในเดกปฐมวย 4 ดาน

31 ขอค าถาม ไดแก 1) ดานความจ าใชงาน ขอค าถาม 6 ขอ 2) ดานการยบยงชงใจ คดไตรตรอง ขอค าถาม 12 ขอ 3) ดานการยดหยนการคด ขอค าถาม 5 ขอ และ 4) ดานการวางแผนและจดระบบ


70

ด าเนนการ ขอค าถาม 8 ขอ โดยก าหนดเกณฑการใหคะแนนแบบรบรคสแบบแยกประเดน (Analytic Rubrics) และก าหนดระดบคะแนนในรบรคสเปน 4 ระดบ และมผลการตรวจสอบคณภาพ ดงน 1. การตรวจสอบคณภาพดานความตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยผเชยวชาญจ านวน 7 ทาน ตรวจสอบความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงค ( Index Item of Congruence: IOC) โดยมเกณฑพจารณาขอค าถามทมคณภาพและใชไดระหวาง 0.60-1.00 (Kanjanawasee, 2012) ซงจากการวเคราะหพบวาขอค าถามทมคณภาพและใชได มจ านวน 30 ขอ 2. การตรวจสอบดานความเชอมน (Reliability) ของแบบประเมนทงฉบบ โดยทดลอง น ารองใชกบเดกปฐมวยทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 20 คน และหาคาความเชอมนแบบวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค มคาเทากบ 0.97 ถอวามคาความเชอมนในระดบสง โดยมเกณฑในการพจารณาคอ มคามากกวา 0.70 (Nunnally, 1967) การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลตามกรอบการสมกลมตวอยางทก าหนดไว โดยใชระยะเวลาประมาณ 1 เดอน โดยใหครประจ าชนของแตละโรงเรยนเปนผประเมน และไดขอมล ครบทง 105 คน การวเคราะหขอมล 1. การวเคราะหคาสถตพนฐานของคะแนนทไดจากแบบประเมนทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย โดยใชสถตเชงบรรยาย (descriptive statistics) ไดแก คาความถ คารอยละ คาเฉลยเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความเบ และความโดง 2. การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis) เพอตรวจสอบความตรงตามโครงสรางของโมเดลองคประกอบจ านวน 4 ดาน โดยใชโปรแกรมส าเรจรปลสเรล (LISREL) เวอรชน 10.20 โดยมการประมาณคาพารามเตอร ดวยวธการประมาณคาความเปนไปไดสงสด (Maximum Likelihood: ML) เพอตรวจสอบความตรงตามโครงสราง ดวยการพจารณา ความสอดคลองของโมเดลตามสมการโครงสรางตามทฤษฎกบขอมลเชงประจกษ โดยพจารณาคาสถตวดระดบความสอดคลอง ไดแก คาสถตไคสแควร คาไคสแควรสมพทธ คาดชนวดระดบความกลมกลน (GFI) คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (AGFI) คาดชนวดระดบความสอดคลองกลมกลนเปรยบเทยบ (CFI) คาดชนรากก าลงสองเฉลยของเศษเหลอ (SRMR) คารากของคาเฉลยก าลงสอง ของความคลาดเคลอนโดยประมาณ (RMSEA) และเปรยบเทยบน าหนกความส าคญขององคประกอบกบขอมลเชงประจกษ เพอหาคาน าหนกองคประกอบ ทง 4 ดาน ตามเกณฑดชนความสอดคลองกลมกลนของโมเดล ผลการวจย การศกษาองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสงเสรมทกษะการคด เพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย ผวจยขอน าเสนอผลการวจย ดงน 1. ผลการศกษาขอมลพนฐานเกยวกบองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตร จากการวเคราะหหลกการ แนวคด ทฤษฎจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ และการสมภาษณผทรงคณวฒ สรปไดวา องคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสงเสรมทกษะการคด


71

เพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย ประกอบดวย 5 องคประกอบ คอ 1) หลกการ 2) วตถประสงค 3) สาระ 4) กระบวนการจดประสบการณดนตร และ 5) การวดและประเมนผล 2. ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจ ในเดกปฐมวย ไดจ าแนกตวแปรสงเกตได 4 ดาน ไดแก 1) ดานความจ าใชงาน 2) ดานการยบยงชงใจ คดไตรตรอง 3) ดานการยดหยนการคด และ 4) ดานการวางแผนและจดระบบด าเนนการ ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบหนงของโมเดลองคประกอบทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย ดงตารางท 1 ตารางท 1 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบหนงของโมเดลองคประกอบทกษะการคด เพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย

องคประกอบทกษะการคด เพอจดการชวตสความส าเรจ

น าหนกองคประกอบ

(b)

ความคลาดเคลอนมาตรฐาน

(S.E.)

คาทดสอบนยส าคญ

(t)

สมประสทธ การพยากรณ

(R2) 1. ดานความจ าใชงาน (WM) 0.44 0.05 9.48 0.60 2. ดานการยบยงชงใจ คดไตรตรอง (IC) 0.24 0.03 7.50 0.42 3. ดานการยดหยนการคด (CF) 0.41 0.04 9.98 0.64 4. ดานการวางแผนและจดระบบ ด าเนนการ (PO)

0.53 0.04 14.49 1.00

จากตารางท 1 พบว า ค าน าหนกองคประกอบ ( b) ม ค าต งแต 0.24 ถ ง 0.53

โดยองคประกอบดานการวางแผนและจดระบบด าเนนการ ดานความจ าใชงาน ดานการยดหยน การคด และดานการยบยงชงใจ คดไตรตรอง มคาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.53, 0.44, 0.41, 0.24 ตามล าดบ คาความคลาดเคลอนมาตรฐานในการวด (S.E) มคาตงแต 0.03 ถง 0.05 คาสถตทดสอบ (t-test) มคาตงแต 7.50 ถง 14.49 โดยมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ทกคา จากการพจารณารายดานพบวา ดานการวางแผนและจดระบบด าเนนการ มคาน าหนกองคประกอบมากทสด เทากบ 0.53 รองลงมาคอดานความจ าใชงาน ดานการยดหยนการคด และดานการยบยงชงใจ คดไตรตรอง มคาน าหนกองคประกอบนอยทสด เทากบ 0.24 คาสมประสทธการพยากรณ (R2) ของตวแปรทง 4 ตว มคาตงแต 0.42 ถง 1.00 อธบายไดวา องคประกอบดานการวางแผนและจดระบบด าเนนการ มคาผนแปรรวมกบองคประกอบทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจ ในเดกปฐมวย ไดถงรอยละ 100 รองลงมาคอ ดานการยดหยนการคด มคาผนแปรรวมกบองคประกอบทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย ไดรอยละ 64 ดานความจ าใชงานมคาผนแปรรวมกบองคประกอบทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย ไดรอยละ 60 และดานการยบยงชงใจ คดไตรตรอง มคาผนแปรรวมกบองคประกอบทกษะการคด เพ อจดการชว ตส ความส า เร จ ใน เดกปฐมวย ได ร อยละ 42 ซ งต ากว าทกองคประกอบ โมเดลองคประกอบของทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย แสดงไดดงภาพท 1


72

Chi-Square=0.06, df=2, p-value=0.97203, RMSEA=0.000

ภาพท 1 โมเดลองคประกอบของทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย

จากภาพท 1 ผลการวเคราะหตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลองคประกอบทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวยกบขอมลเชงประจกษ เมอน าคาน าหนกองคประกอบมาทดสอบนยส าคญดวยคาสถตไค-สแควร (Chi-Square: 2) มคาเทากบ 0.06 ทชนองศาแหงความอสระ 2 พบวา คาระดบนยส าคญทางสถต (p) เทากบ 0.97 ซงคามากกวาเกณฑการพจารณา คอ 0.05 และมคาไค-สแควรสมพนธ (2/df) มคาเทากบ 0.03 ซงมคานอยกวาเกณฑการพจารณา คอ 2.00 ซงสามารถแปลความหมายไดวา โมเดลมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ เมอพจารณาประกอบกบดชนความสอดคลองคาอน ๆ ไดแก คาดชนรากก าลงสองเฉลยของความคลาดเคลอนในการประมาณคา (RMSEA) มคาเทากบ 0.00 คาดชนวดระดบความกลมกลน (GFI) มค า เท ากบ 1.01 ค าดชน วดระดบความกลมกลนทปรบแกแล ว (AGFI) มค า เท ากบ 1.03 คาดชนรากของคาเฉลยก าลงสองของสวนทเหลอ (RMR) มคาเทากบ 0.00 คาดชนรากของคาเฉลยก าลงสองของสวนเหลอในรปคะแนนมาตรฐาน (SRMR) มคาเทากบ 0.00 คาดชนวดระดบ ความเหมาะสมองเกณฑ (NFI) มคาเทากบ 1.00 และคาดชนวดระดบความเหมาะสมไมองเกณฑ (NNFI) มคาเทากบ 1.02 และคาดชนวดระดบความกลมกลนเปรยบเทยบ (CFI) มคาเทากบ 1.00 คาทไดของดชนทกตวผานเกณฑทก าหนดไว แสดงวาโมเดลองคประกอบทกษะการคดเพอจดการชวต สความส าเรจ มความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ ดงตารางท 2


73

ตารางท 2 ผลการวเคราะหตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลองคประกอบทกษะการคด เพอจดการชวตสความส าเรจกบขอมลเชงประจกษ (n = 105)

คาสถต เกณฑ คาทได ความหมาย

1. คาChi-Square 2 > 0.05 0.06 √ โมเดลมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชง

ประจกษ

2. คา df ≠ 0 2 √ 2. คา p > 0.05 0.97 √

3. คา 2/df < 2.00 0.03 √

4. คา RMSEA < 0.07 0.00 √ 5. คา GFI > 0.95 1.01 √ 6. คา AGFI > 0.95 1.03 √ 7. คา RMR < 0.05 0.00 √ 8. คา SRMR < 0.08 0.00 √ 9. คา NFI > 0.95 1.00 √ 10. คา NNFI > 0.95 1.02 √ 11. คา CFI > 0.95 1.00 √

อภปรายผล การวจยครงนมวตถประสงคเพอวเคราะหองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสงเสรมทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย มประเดนทนาสนใจดงน 1. การศกษาขอมลพนฐาน ผวจยไดเรมตนพฒนาจากการศกษาแนวคด ทฤษฎ งานวจย ทงในประเทศและตางประเทศ ไดขอคนพบเกยวกบองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทประกอบดวย 6 องคประกอบ คอ หลกการ วตถประสงค สาระ กระบวนการจดประสบการณดนตร การวดและประเมนผล และระบบสงคม ซงเปนองคประกอบรปแบบการจดประสบการณดนตร ฉบบรางท 1 และจากการสมภาษณผทรงคณวฒ ท าใหไดขอมลพนฐานเพมเตม ในประเดนองคประกอบท 1 คอ หลกการ ควรประกอบดวยทฤษฎเพอรองรบรปแบบ ประเดนองคประกอบท 2 คอ วตถประสงค ทมงสงเสรมทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย ผวจยไดก าหนดนยามของทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจแตละดาน และก าหนดค าอธบายของพฤตกรรมบงชทง 30 พฤตกรรมบงช ผทรงคณวฒสวนใหญมความคดเหนวามความชดเจนและครอบคลม อาจเนองมาจากผวจยไดท าตารางสงเคราะหอยางละเอยด จงสามารถสกดออกมาไดอยางชดเจน ประเดนองคประกอบท 3 สาระ มความเหมาะสมกบพฒนาการของเดกปฐมวย การน าสาระ ทควรเรยนรในหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2560 มาบรณาการกบเนอหาดนตร เปนสงทเกดผลดตอผเรยน เดกปฐมวยจะไดเรยนรทงเนอหาดนตร และเนอหารอบตวเดกไปพรอม ๆ กน โดยใชกจกรรมดนตรเปนสงกระตนทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจ และสงส าคญทสดคอ เดกปฐมวยไดรบการพฒนาอยางเปนองครวม โดยผานการเรยนรจากเรองใกลตวเดกไปสเรองไกลตวเดก ประเดนองคประกอบท 4 คอ กระบวนการจดประสบการณดนตร 4 ขนตอน สงเสรมใหแกปญหาดวยการท างานเปนกลม เปนแรงจงใจใหเดกตองการทจะรวมกนท าใหส าเรจ โดยเฉพาะเนอหาดนตร


74

และสาระทควรเรยนรมาบรณาการ สงผลดตอทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจ การเลนดนตรเพยงอยางเดยว ทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจยอมไมเกดขน และความตอเนองของแตละขนตอนมความส าคญมาก สงทเดกไดคนพบการเรยนรดวยตนเองและสรางความร จากกระบวนการ ควรใหเดกไดทบทวน เพอจะชวยปลกฝงและสงเสรมทกษะการคดเพอจดการชวต สความส าเรจใหกบเดก ประเดนองคประกอบท 5 คอ การวดและประเมนผล ไดขอสงเกตเกยวกบการสงเกตทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจทเดกปฐมวยจะตองใชหลาย ๆ ดานในเวลาเดยวกน เปนความทาทายอยางมากของผสงเกตทจะตองมความเขาใจอยางลกซงเกยวกบพฤตกรรมของทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจ และในสวนของเกณฑการใหคะแนนมความชดเจนและละเอยด ดมาก ซงไดผานการตรวจสอบคณภาพและแกไขปรบปรงจากผเชยวชาญแลว นอกจากนยงพบอกวาการก าหนดเกณฑการใหคะแนนแบบแยกประเดน (Analytical Scoring Rubrics) ทผ วจย ไดพฒนาขนนนสอดคลองกบแนวคดของ Bargainnier (2003) ทกลาววาคณลกษณะของ Rubrics ทมคณภาพ ตองมความชดเจนของเกณฑการใหคะแนน (Clear Criteria) มความหลากหลาย ภาษาเขาใจงาย มความแตกตางของระดบคะแนน (Rich, descriptive language) มงเนนความสามารถ เชงบวก (Focus on positive attainment) มความแตกตางของการปฏบต ผลงานและความพยายาม (Differentiation of performance, product, and effort) มความเทยงตรง (Valid) และเชอถอได (Reliable) และประเดนองคประกอบท 6 คอ ระบบสงคม ผทรงคณวฒสวนใหญมความคดเหนวา การจดสภาพแวดลอมการเรยนรและการใหแรงเสรมมความจ าเปน และมคณประโยชนอยางมากตอการสงเสรมทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจใหกบเดกปฐมวย เปนมตส าคญของงานวจยชนน ควรน าไปไวในองคประกอบท 1 คอ หลกการ จากนนผวจยปรบปรงแกไขตามความคดเหนและขอเสนอแนะ ท าใหไดองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตร ฉบบรางท 2 ซงประกอบดวย 5 องคประกอบ คอ หลกการ วตถประสงค สาระ กระบวนการจดประสบการณดนตร และการวดและประเมนผล ซงสอดคลองกบ Joyce, Weil & Calhoun (2015) และ Khammani (2016) ทไดกลาวไววา รปแบบการจดประสบการณทดจะตองไดรบการพฒนาอยางเปนระบบ โดยมแนวคด ทฤษฎ ความเชอพนฐาน โดยทแตละองคประกอบมความสมพนธสอดคลองกน

2. การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของทกษะการคดเพอจดการชวตสความส า เรจในเดกปฐมวย ผลการวจยพบวา ทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจ ในเดกปฐมวย มองคประกอบ 4 ดาน ไดแก ดานความจ าใชงาน ดานการยบยงชงใจ คดไตรตรอง ดานการยดหยนการคด และดานการวางแผนและจดระบบด าเนนการ และคาดชนทกตวผานเกณฑการพจารณา แสดงวาโมเดลองคประกอบของทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวยมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ และเมอพจารณารายดาน พบวา ดานการวางแผนและจดระบบด าเนนการมคาผนแปรรวมกบองคประกอบทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจ ในเดกปฐมวย ไดถงรอยละ 100 รองลงมา คอ ดานการยดหยนการคด มคาผนแปรรวมกบองคประกอบทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย ไดรอยละ 64 ดานความจ า ใชงาน มคาผนแปรรวมกบองคประกอบทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย ไดรอยละ 60 และดานการยบยงชงใจ คดไตรตรอง มคาผนแปรรวมกบองคประกอบทกษะการคด เพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวย ไดรอยละ 42 จงอาจกลาวไดวาโมเดลองคประกอบ


75

ทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจทผวจยพฒนาขนมความตรงทสามารถน าไปใชวด และประเมนผลทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกปฐมวยได นอกจากนจากผลการวจย มความสอดคลองกบการศกษาวจยของ Diamond (2013) และแนวคดของ The Understood Team (2014-2020) ทกลาววา ทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจ 3 ดาน คอ ความจ าใชงาน การยบยงชงใจ คดไตรตรอง และการยดหยนการคด เกยวของกบการวางแผน ซงเปนทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจขนสง (A higher- order executive function) และยงสอดคลองกบการศกษาวจยของ Chutabhakdikul, Thanasetkorn, Lertawasdatrakul & Ruksee (2017) ทกลาววาทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในเดกเลก 2-6 ป ตองอาศยการวางแผนจดการ ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช 1. องคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสรางขน สามารถน าไปเปนแนวทางในการออกแบบการจดประสบการณดนตรเพอสงเสรมทกษะการคดเพอจดการชวต สความส าเรจในเดกปฐมวยได และควรสงเสรมทง 4 ดาน 2. สถานศกษาหรอหนวยงานตาง ๆ ทจดการศกษา หรออบรมเลยงดเดกปฐมวย สามารถน าแบบประเมนทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจทผวจยพฒนาขนไปใชในการประเมน เพอพฒนาและจดประสบการณการเรยนรใหกบเดกปฐมวยได ขอเสนอแนะเพอการวจยตอไป 1. ควรมการศกษาองคประกอบของรปแบบการจดประสบการณดนตรทสงเสรม ทกษะอน ๆ 2. ควรมการตรวจสอบความกลมกลนของโมเดลองคประกอบเชงยนยนของทกษะการคดเพอจดการชวตสความส าเรจในระดบชนอน ๆ

References Bargainnier, S. (2003). Fundamental of Rubrics. Retrieved from

https://www.webpages.uidaho.edu/ele/scholars/Practices/Evaluating_ Projects/Resources/Using_Rubrics.pdf.

Center on the Developing Child at Harvard University. (2015). Executive Function Activities for 3-to 5-year-olds. Retrieved from https://46y5eh11fhgw3ve3ytpwxt9r-wpengine.netdna-ssl.com/wp-content/uploads/2015/05/Executive-Function-Activities-for-3-to-5-year-olds.pdf.

Chutabhakdikul, N., Thanasetkorn, P., Lertawasdatrakul, O. & Ruksee, N. (2017). ka nphatthana læ ha kha ken mattratha n khrưangmư pramœn kan khit chœng boriha n nai dek pathommawai [Tool Development and Evaluation Criteria for Assessment of Executive Function in Early Childhood]. Retrieve from http://164.115.27.97/digital/items/show/9859?.

https://www.webpages.uidaho.edu/ele/scholars/Practices/Evaluating_Projects/Resources/Using_Rubrics.pdf

https://www.webpages.uidaho.edu/ele/scholars/Practices/Evaluating_Projects/Resources/Using_Rubrics.pdf

https://46y5eh11fhgw3ve3y/

https://46y5eh11fhgw3ve3ytpwxt9r-wpengine.netdna-ssl.com/wp-

https://46y5eh11fhgw3ve3ytpwxt9r-wpengine.netdna-ssl.com/wp-

http://164.115.27.97/digital/items/show/9859?


76

Chutikul, S. (2017). wikrit pathommawai krathop ʻana khot chat [The Effects of Early Childhood Education Crisis on Thailand’s Future]. Retrieved from https://www.khaosod.co.th/pr-news/news_547948.

Diamond, A. (2013). Executive Functions. Annual Review of Psychology. 64(2013), 135-168. Retrieved from https://www.annualreviews.org/doi/full/10.1146/annurev-psych-113011-143750.

Joyce, R. B., Weil, M. & Calhoun, E. (2015). Models of Teaching. 9th. The UnitedStates: Pearson.

Kanjanawasee, S. (2012). sathiti prayuk samrap kanwichai [Applied Statistics for Behavioral Research]. 6th. Bangkok: Department of Educational Research and Psychology, Faculty of Education, Chulalongkorn University Printing House.

Khammani, T. (2016). sa t ka nson: ʻongkhwamru phưa ka nchat krabuankan rianru thi mi prasitthiphap [Teaching Pedagogical: Knowledge for efficient learning process management]. 20th. Bangkok: Chulalongkorn University Press.

Ministry of Education. (2017). laksut ka nsưksa pathommawai (Pho.So. 2560) [Early Childhood Curriculum B.E. 2017]. Bangkok: The Agricultural Cooperative Federation of Thailand Limited Printing House.

Morton, J. B. (2013). Executive Functions. Retrieved from htto://www.child-encyclopedia.com/executive-functions/synthesis.

Neville, H., et al. (2008). Effects of Music Training on Brain and Cognitive Development in Under-Privileged 3- to 5-Year-Old Children: Preliminary Results. Retrieved from https://pdfs.semanticscholar.org/2c37/847ea43daee8d8fb1ec2e11db012410ce7e7.pdf.

Nunnally, J. (1967). Psychometric theory. New York: McGraw-Hill. Saifah, Y. (2017). saichai ka nsưksa “pathommawai” [Pay Attention to Education

“Early Childhood”]. Retrieved from https://www.chula.ac.th/cuinside/2335/. The Understood Team. (2014-2020). the 3 Areas of Executive Function. Retrieved from

https://www.understood.org/en/learning-thinking-differences/child-learning-disabilities/executive-functioning-issues/types-of-executive-function-skills.

https://www.khaosod.co.th/pr-news/news_547948

https://www.annualreviews.org/doi/full/10.1146/

https://pdfs.semanticscholar.org/2c37/847ea43daee

https://www.chula.ac.th/cuinside/2335/

https://www.understood.org/en/learning-thinking-differences/child-


รปแบบการสรางสรรคนาฏยศลปจากเทคนคมายากล

THE METHODS OF CREATING DRAMATIC ARTS DERIVED FROM MAGIC TRICKS

นฏภรณ พลภกด1 และนราพงษ จรสศร2

Nattaporn Poonpakdee1 and Naraphong Charassri2

1,2 หลกสตรศลปกรรมศาสตรดษฎบณฑต คณะศลปกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย กรงเทพมหานคร 1,2 Doctor of Fine and Applied Arts, Faculty of Fine and Applied Arts,

Chulalongkorn University, Bangkok E-mail: [email protected]

บทคดยอ บทความวจยเรองรปแบบการสรางสรรคนาฏยศลปจากเทคนคมายากลฉบบนเปนสวนหนง

ของวทยานพนธระดบดษฎบณฑต มวตถประสงคเพอหารปแบบการสรางสรรคผลงานทางดานนาฏยศลปซงไดรบแรงบนดาลใจมาจากเทคนคการแสดงมายากลทง 7 รปแบบ ไดแก 1) การปราก 2) การยายท 3) การเปลยนรป 4) การคนสภาพ 5) การทะลทะลวง 6) การตานกฎธรรมชาต 7) การอนตรธาน ผวจยใชระเบยบวธวจยแบบการวจยเชงคณภาพและการวจยเชงสรางสรรค โดยใชเครองมอในการวจยประกอบไปดวย การส ารวจขอมลเชงเอกสาร การสมภาษณ สอสารสนเทศ การส ารวจขอมลภาคสนาม การสมมนา เกณฑมาตรฐานศลปน และประสบการณของผวจย โดยน าขอมลทไดมาวเคราะห เพอหารปแบบในการสรางสรรคนาฏยศลปจากเทคนคมายากล ผลการวจยพบวา รปแบบการสรางสรรคครงนสามารถจ าแนกตามองคประกอบของนาฏยศลป 8 องคประกอบ ไดแก 1) การออกแบบบทการแสดงโดยแบงเปนทง 7 องกการแสดงตาม 7 รปแบบของเทคนค มายากล 2) การคดเลอกนกแสดงทมทกษะทางดานนาฏยศลปสมยใหม การแสดงมายากล และนกกฬายมนาสตก 3) การออกแบบลลานาฏยศลป โดยใชลลาการเคลอนไหวรางกายทใชประกอบ การแสดงมายากล ลลานาฏศลปสมยใหม ลลาบลเลต และลลาการเคลอนไหวในชวตประจ าวน 4) การออกแบบอปกรณประกอบการแสดง มการใชผาทมความยดหยนได เพอเปลยนรปรางใหเปนไปในลกษณะตาง ๆ มการใชฉากหลงขนาดใหญทใชผาตดเปนทางยาว เพอใหนกแสดงสามารถทะลผานไปได มการใชอปกรณกฬาแทรมโพลน เพอสอถงการลอยตวตานกฎธรรมชาต นอกจากนยงมการใชอปกรณประกอบการแสดงอน ๆ เชน กลองกระดาษ เกาอ กาน า หนงสอ เปนตน 5) การออกแบบเสยงและดนตรทใชประกอบการแสดง เปนเสยงทมาจากการบรรเลงสดโดยใช วงดนตรเชมเบอร 6) การออกแบบเครองแตงกาย มการใชเครองแตงกายในรปแบบสากลนยมทงนกแสดงชายและหญง เพอใหเกดความรสกถงมาตรฐานของการยอมรบในระดบสากล 7) การ

Received: January 31, 2020 Revised: April 23, 2020 Accepted: April 27, 2020


78

ออกแบบพนทแสดง ใชโรงละครในลกษณะของแบลค บอค เธยเตอร (Black Box Theatre) มพนทสเหลยม 8) การออกแบบแสง ใชแสงสอถงบรรยากาศของการแสดงมายากล เชน ความลกลบ การซอนเรน

ค าส าคญ

รปแบบการแสดง นาฏยศลปสรางสรรค เทคนคมายากล

ABSTRACT The current research article is a part of doctor of philosophy dissertation

aiming to explore the methods of creating dramatic arts derived from Magic Tricks. According to Magic Tricks application, seven techniques are defined as follows: 1) Appearance 2) Transposition 3) Transformation 4) Restoration 5) Penetration 6) Defiance of Natural including 7) Disappearance. The qualitative and creative research design were employed. In addition, the research instruments were relevant literature review, interview, information media, field trip, seminar, and artist’s standard criteria including the researcher’s experience. Due to the collected data, eight procedures for creating dramatic arts derived from Magic Tricks were analyzed and found: 1) Composing performance’s script inspired by Magic Tricks, 2) casting a group of actors who are good at modern dramatic-arts, magic-trick performance and gymnastics, 3) designing the styles of gestures and body movements for magic-trick performance adapted from modern dramatic-arts, daily-life actions and gymnastic gestures, 4)selecting performance's props, for examples spandex for Transformation performance, large cloth partition for Penetration performance including a trampoline, some paper boxes, a chair, a kettle and a book for Defiance of Natural performance, 5) designing sounds and selecting the band, namely Chamber Music, for performance's sound effect, 6) designing costumes in forms of formal attire, 7) arranging performing area at Black Box Theatre where is included with large square stage for conveniently moving props as well as 8) designing stage's lights to clearly convey the ideas of performance.

Keywords Methods of Creating Performance, Creative Dramatic Arts, Magic Tricks ความส าคญของปญหา มายากลเปนศาสตรทางศลปะการแสดง มประวตศาสตรการสบทอดทยาวนาน โดยมหลกฐานยอนไปถงยคโบราณในสมยอยป ราวกวา 4 ,500 ป ซงพบหลกฐานบนทกจากการขดคนส ารวจ นอกจากนยงมหลกฐานจากบนทกมายากลชด “ถวยและลกบอล” (Cups And Balls) ซงเปน


79

ชดการแสดงทยงคงเปนทนยมกนอยางแพรหลายในปจจบน (Chaiyuan, 1998) มายากล แบงออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ ไดแก 1) มายากลเวท (Stage Magic) คอ มายากลทแสดงกนบนเวท มดนตรประกอบ การจดแสงส อปกรณทใชในการแสดงตองมขนาดใหญพอทจะใหผชมทนงอยไกล ๆ มองเหนได การแสดงอาจแสดงโดยนกมายากลเพยงคนเดยว หรอมผชวย หรออาจจะมคนเตนร า (Dancer) ประกอบการแสดง (Prajongkitkoon, 2019) 2) มายากลระยะใกล (Close-Up Magic) คอ มายากลทแสดงไดทกทไมจ ากดเวลาและสถานท ไมจ าเปนตองมอปกรณราคาแพงหรออปกรณทตองประดษฐขนมาเปนพเศษ สามารถใชอปกรณรอบ ๆ ตว เชน หนงสอพมพ เหรยญเงน ธนบตร เชอก เปนตน (Itthi-awachakool, 2019) มายากลประเภทนผแสดงตองมทกษะและเทคนคในการแสดงสง มความรและความเขาใจในศลปะการแสดงมายากลเปนอยางด มการแสดงประกอบการพด และทส าคญ คอ ระยะหางระหวางผชมกบนกแสดงนนใกลกนมาก มความทาทายสง การแสดงจะมความยากกวาการแสดงมายากลบนเวท (Paiboonpun, 2019)

เทคนคของการแสดงมายากลแบงออกเปน 7 รปแบบ ดงน 1) การเนรมตหรอปรากฏ (Appearance) คอ การแสดงโดยเนรมต คน สตว หรอสงของใหปรากฏขนมา 2) การอนตรธาน (Disapperance) คอ การแสดงทท าใหสงของหรอสงมชวตหายไป หรอการท าใหคนหายไป 3) การยายทหรอสลบท (Transposition) คอ การสลบทจากทหน งให ไปปรากฏอกทหน ง 4) การเปลยนรป (Transformation) คอ การเปลยนใหสงหนงเปนอกสงหนง 5) การทะลทะลวงหรอสะเดาะ (Penetration) เปนการทะลผานสงของทมขนาดแขง หรอเปนการแยกสงมชวตทตด ในเครองพนธการหรอกญแจใหออกจากกนได 6) การคนสภาพ (Restoration) เปนการท าใหสงของหรอสงมชวตทแยกออกจากกนกลบมาคนสสภาพเดม 7) การตานกฎธรรมชาต (Defiance of Natural) เปนการแสดงทมรปแบบฝนตอกฎความเปนจรง ในธรรมชาต เชน การตานแรงดงดดของโลกในชดลอยตว เปนตน (Paiboonpun, 2002)

จากขอมลดงกลาวขางตนดวยความสนใจในศลปะการแสดงมายากล รวมถงประสบการณการแสดงของผวจยทเกยวของกบมายากล อกทงยงไมเคยมผใดท าการวจยงานสรางสรรคประเภทนมากอน ผวจยจงไดแรงบนดาลใจในการน าเทคนคมายากลทง 7 รปแบบ มาสรางสรรคผลงานนาฏยศลปในรปแบบนาฏยศลปสมยใหมและนาฏยศลปหลงสมยใหม โดยผวจยจะศกษาหารปแบบในการสรางสรรคนาฏยศลปจากเทคนคมายากล เพอใหไดมาซงรปแบบการแสดงทางดานนาฏยศลป เกดผลงานสรางสรรคทมรปแบบชดเจน มกระบวนการคดสรางสรรคทเปนระบบ อกทงยงสงเสรมและเปนแนวทางในการศกษาการสรางสรรคนาฏยศลปในรปแบบอนอกตอไปในอนาคต


บทความวจยเรองรปแบบการสรางสรรคนาฏยศลปจากเทคนคมายากลไดตงค าถามถงรปแบบการสรางสรรคผลงานนาฏยศลปจากเทคนคมายากลจะเปนอยางไรนน ผวจยไดตงค าถามถงสาระส าคญตามองคประกอบทางดานนาฏยศลป ดงตอไปน 1. การออกแบบบทการแสดง

2. การคดเลอกนกแสดง 3. การออกแบบลลานาฏยศลป


80

4. การออกแบบอปกรณประกอบการแสดง 5. การออกแบบเสยงและดนตรทใชประกอบการแสดง 6. การออกแบบเครองแตงกาย 7. การออกแบบพนทแสดง 8. การออกแบบแสง

วตถประสงคการวจย เพอคนหารปแบบการสรางสรรคผลงานนาฏยศลปจากเทคนคมายากล

วธด าเนนการวจย บทความวจยเรอง รปแบบการสรางสรรคนาฏยศลปจากเทคนคมายากล ผวจยศกษาองค

ความรทางดานมายากล นาฏยศลป มาสรางสรรคการแสดงโดยใชรปแบบการวจยเชงคณภาพ และการวจยเชงสรางสรรค ดงมรายละเอยดของการด าเนนการวจยดงน

1. เครองมอทใชในการวจย 1.1 ส ารวจขอมลเชงเอกสาร ผวจยไดศกษาขอมลจากหนงสอ ต ารา และบทความ

เชงวชาการ ในประเดนตาง ๆ ทเกยวของ ไดแก ววฒนาการของการแสดงมายากล รปแบบของการแสดงมายากล แนวคดและทฤษฎเกยวกบการสรางสรรคงานนาฏยศลปสรางสรรค

1.2 สมภาษณผทเกยวของกบงานวจย ผวจยไดแบงกลมผทเกยวของกบงานวจยไว 2 กลม อนไดแก กลมท 1 ผเชยวชาญดานมายากล กลมท 2 ผเชยวชาญดานการสรางสรรคนาฏยศลป โดยพจารณาเลอกประเภทการสมภาษณไวหลายแบบ ไดแก แบบสมภาษณรายบคคล แบบสมภาษณกลม รวมทงใชลกษณะแบบสมภาษณมโครงสรางและไมมโครงสราง

1.3 สอสารสนเทศ ผวจยไดพจารณาเลอกทเกยวของกบงานวจย อาท ภาพยนตร วดทศน อนเตอรเนต โดยศกษาในประเดนทน าเสนอเรองราวเกยวกบเทคนคมายากลและผลงานการสรางสรรคนาฏยศลป

1.4 ส ารวจขอมลภาคสนาม ผวจยศกษาขอมลเกยวกบเทคนคการแสดงมายากล โดยการลงพนทส ารวจขอมลจากนกมายากล โรงเรยนสอนมายากล สมาคมนกมายากลแหง ประเทศไทย ทงการสงเกตการณและการมสวนรวมฝกปฏบตและท าการแสดงมายากลในงานตาง ๆ

1.5 การสมมนา ผวจยไดเขารวมงานสมมนาและการประชมวชาการเกยวกบการสรางสรรคนาฏยศลป และงานมายากล เพอน าขอมลทไดรบจากการสมมนามาวเคราะหและสงเคราะหเพอใชในการสรางสรรคนาฏยศลปจากเทคนคมายากลใหมความถกตองและเหมาะสม

1.6 เกณฑมาตรฐานศลปน ผวจยไดใชผลงานการวจยในเรองเกณฑมาตรฐานศลปน เพอพฒนาคณสมบตของการสรางสรรคงานนาฏยศลป ทงสน 11 ประการ ไดแก 1) ผมจตวญญาณความเปนศลปน 2) การมประสบการณในการท างาน 3) เปนผมความสามารถทหลากหลาย 4) มความเปนผน าและเปนผบกเบก 5) มปรชญาในการท างาน 6) มความคดสรางสรรค 7) มรสนยม 8) มการถายทอดองคความร 9) เปนผหายาก 10) มจรรยาบรรณ 11) มความหลงใหล


81

2. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการเกบขอมลดวยตนเองจากการสมภาษณเชงลกจากกลมผใหขอมล 2 กลม ไดแก กลมท 1 ผเชยวชาญดานมายากล จ านวน 10 คน กลมท 2 กลมผเชยวชาญดานการสรางสรรคนาฏยศลป จ านวน 20 คน โดยใชค าถามการสมภาษณดวยค าถามปลายเปดและปลายปด อกทงการเขารวมสงเกตการณแบบมสวนรวมในการแสดง และการเขารวมสมมนาและประชมวชาการทเกยวของกบงานนาฏยศลป และมายากล

3. การวเคราะหขอมล ผวจยมกระบวนการวเคราะหขอมลจากการวเคราะหเนอหา วธการวเคราะหเอกสาร และบทสมภาษณ รวมกบการสงเกตการณภาคสนามและภาคปฏบต จากนนน ามาท าการวเคราะหวธการสรางสรรคผลงานนาฏยศลป โดยการสรางรปแบบการแสดง การออกแบบและการจดสรางองคประกอบของการแสดงนาฏยศลปอยางเหมาะสม ผลการวจย

จากการศกษารปแบบการสรางสรรคนาฏยศลปจากเทคนคมายากล ผวจยไดผลจากการวจย โดยแบงออกเปนองคประกอบของการสรางสรรคผลงานทางดานนาฏยศลป ทง 8 องคประกอบ ดงน

1. การออกแบบบทการแสดง ผวจยออกแบบบทการแสดงโดยไดแรงบนดาลใจจากเทคนคการแสดงมายากลทง 7 รปแบบ ผวจยจงน ามาวางโครงสรางของบทการแสดง โดยแบงองกการแสดงตามเทคนคมายากลเปน 7 องก ดงตอไปน องกท 1 การปรากฏ (Appearance) ผวจยไดใชแสง เพอแสดงถงการปรากฏตวของนกแสดงบนเวท องกท 2 การยายท (Transposition) ผวจยน าเสนอการยายทของกลมนกแสดงจากทหนงไปอกทหนง องกท 3 การเปลยนรป (Transformation) ผวจยใชผายดหยนเพอเปลยนรปทรงเปนลกษณะตาง ๆ องกท 4 การคนสภาพ (Restoration) ผวจยน าเสนอการกลบคนสสภาพเดม องกท 5 การทะลทะลวง (Penetration) ผวจยใชฉากหลงขนาดใหญทใชผาตดเปนทางยาวเพอใหนกแสดงสามารถทะลผานไปได องกท 6 การตานกฎธรรมชาต (Defiance of Natural) ผวจยใชอปกรณกฬาแทรมโพลน เพอสอถงการลอยตวตานกฎธรรมชาต และองกท 7 การอนตรธาน (Disapperance) ผวจยใชแสงใหนกแสดงหายไปจากสายตาผชม

2. การคดเลอกนกแสดง ผวจยไดคดเลอกนกแสดงทมทกษะความสามารถทหลากหลาย โดยแบงออกเปนลกษณะตาง ๆ ตามรปแบบของนาฏยศลป ดงตอไปน นาฏยศลปสมยใหม บลเลต การแสดงมายากล เพอแสดงถงลลาทมปรากฏในมายากล อกทงการใชนกแสดงทมทกษะยมนาสตก เพอใชกบอปกรณแทรมโพลน

3. การออกแบบลลานาฏยศลป การวจยครงนผวจยไดใหความส าคญกบการอธบายลลานาฏยศลป ดงนนผวจยจงไดแบงการอธบายลลานาฏยศลปตามองกการแสดงทง 7 องก ดงตอไปน


82

องกท 1 การปรากฏ ใชลลาการเคลอนไหวของแขนซาย แขนขวา เพอแสดงใหเหนลลาของการแสดงมายากล โดยการใชแสงไฟใหนกแสดงปรากฏขนมา

ภาพท 1 ลลาการเคลอนไหวทใชประกอบการแสดงมายากล ทมา : ผวจย

องกท 2 การยายท ใชลลาของเทคนคการยกนกแสดงใหอยในระดบตาง ๆ ในแบบของบลเลต และนาฏศลปสมยใหม (Modern Dance)

ภาพท 2 ลลานาฏศลปสมยใหม ทมา : ผวจย

องกท 3 การเปลยนรป ใชลลาลลานาฏศลปสมยใหม เพอใหนกแสดงเพอขยายผายด

อปกรณประกอบการแสดงในรปแบบตาง ๆ


83


องกท 4 การคนสภาพ ใชลลานาฏศลปสมยใหม ในการเคลอนไหวลลาการละลายตวคลาย

วตถทมขนาดแขงใหสลายตวแลวคนสภาพเปนวตถทมขนาดแขงตามรปแบบเดม



84

องกท 5 การทะลทะลวง ใชลลาการปรากฏตวและหายตวผานอปกรณประกอบ การแสดง ดวยลลาการเคลอนไหวในชวตประจ าวน (Everyday Movement)

ภาพท 5 ลลาการเคลอนไหวในชวตประจ าวน ทมา : ผวจย

องกท 6 การตานกฎธรรมชาต ใชลลาบลเลต และลลานกกฬายมนาสตก เพอแสดงบน

อปกรณแทรมโพลนแสดงใหเหนถงเทคนคการลอยตวตานแรงโนมถวง และใชลลาการเคลอนไหวในชวตประจ าวน (Everyday Movement) โดยถออปกรณประกอบการแสดง เชน กลองลง เกาอ กาน า หนงสอ เพอเหนถงเทคนคการลอยตวตานแรงโนมถวง

ภาพท 6 ลลาบลเลต, ลลายมนาสตก ทมา : ผวจย


85

องกท 7 การอนตรธาน ใชลลาการเคลอนไหวของลลาการแสดงมายากล และ การลดแสงเพอใหภาพหายไปจากผชม

ภาพท 7 ลลาการเคลอนไหวทใชประกอบการแสดงมายากล ทมา : ผวจย

4. การออกแบบอปกรณประกอบการแสดง ผวจยไดออกแบบอปกรณโดยค านงถงการ

แสดงความหมายเชงสญลกษณในงานนาฏยศลป ไดแก การใชผายดเพอใหนกแสดงเขาไปอยในผาเพอขยายผายดใหเปลยนรปในลกษณะตาง ๆ ซงปรากฏอยในองกท 3 การเปลยนรป อกทงมการใชฉากผาขนาดใหญเพอใหนกแสดงออกลลาทาทางการเคลอนไหวโดยใหทะลผานฉากไปได ซงปรากฏ อยในองกท 5 การทะลทะลวง นอกจากนมการใชอปกรณกฬาแทรมโพลน กลองลง เกาอ กาน า หนงสอ เพอสอถงการลอยตวตานกฎธรรมชาต ซงปรากฏอยใน องกท 6 การตานกฎธรรมชาต

5. การออกแบบเสยงและดนตรทใชประกอบการแสดง ผวจยออกแบบเสยงโดยใชวงดนตรเชมเบอร (Chamber Music) ประกอบการแสดง โดยใชเสยงสงเคราะหบรรเลงเทคนคการเปลยน ชนคเสยงในการเปลยนคย แนวท านองใชคอรดเมเจอร (Major Chord) ขบเคลอนท านอง ซงใหความรสกทแตกตางกนในแตละองกการแสดง เครองดนตรประกอบไปดวย เปยโนไฟฟา กลองแพดไฟฟา คลารเนต และราวเบล มาบรรเลงดนตรสด โดยการบรรเลงผสมวงและแยกบรรเลงเดยว เพอใหไดเสยงดนตรทสออารมณความรสกตามองกของการแสดงจากเทคนคมายากล ทง 7 องก นอกจากนยงใชเสยงจากถงพสาสตกเพอแทนเสยงของวตถทแตกสลาย และการเปลงเสยงรองของนกแสดง เพอสรางความสมจรงมากยงขน

6. การออกแบบเครองแตงกาย ผวจยออกแบบการแตงกาย โดยผวจยไดการออกแบบเครองแตงกายแบบสากลนยมทงนกแสดงชายและหญง เพอใหเกดความรสกถงมาตรฐานของการยอมรบในระดบสากล อกทงยงแสดงถงความนาเชอถอของนกมายากลในขณะท าการแสดง โดยไดค านงถงความสะดวกในการเคลอนไหวของนกแสดงทไมเปนอปสรรคระหวางปฏบตการแสดง


86

ภาพท 12 การแตงกายโดยใชสทแบบสากล ทมา : ผวจย

7. การออกแบบพนทแสดง ผวจยไดใชโรงละครในลกษณะของแบลค บอค เธยเตอร

(Black Box Theatre) เปนพนทในการน าเสนอผลงานสรางสรรคครงน ลกษณะของโรงละครเปน หองสเหลยมผนผาทมพนทวางเปลา มขนาดความกวาง ความลก สามารถน าอปกรณประกอบ การแสดง เชน ฉาก แทมโพรน เขาออกไดสะดวก รวมไปถงการออกแบบลลานาฏยศลปใหสามารถเขาออก และเคลอนไหวในทศทางตามตองการได อกทงสามารถจดวางต าแหนงผชมใหรบชมการแสดงไดเพยงดานเดยว

8. การออกแบบแสง ผวจยออกแบบแสงใหสอดคลองกบองกของการแสดงทง 7 องก เพอออกแบบแสงใหสออารมณความรสกตามเทคนคมายากลใหมความชดเจนมากขน ไดแก องกท 1 การปรากฏ ออกแบบแสงโดยการใชแสงจากมมบนเพอใหเกดภาพปรากฏสรางความมหศจรรย องกท 2 การยายท ออกแบบแสงโดยใชแสงเปดและดบเพอสอถงการยายทจากจดหนงไปอกจดหนง องกท 3 การเปลยนรป ออกแบบแสงโดยใชแสงสมวง สฟา สชมพ สองไปทผนผายด เพอเพมมตในการเคลอนไหว องกท 4 การคนสภาพ ออกแบบแสงโดยใชแสงสออารมณการแตกสลายโดยใชการลดทอนแสง และการรวมตวใชเทคนคการเพมแสงใหสวางขน องกท 5 การทะลทะลวง ออกแบบแสงโดยใหแสงผานทะลฉากผาเพอใหเหนการเคลอนไหวของนกแสดง องกท 6 การตาน กฎธรรมชาต ออกแบบแสงโดยใชแสงเนนความรสกมหศจรรย องกท 7 การอนตรธาน ออกแบบแสงโดยใหแสงปรากฏและหายไปจากสายตาผชม

อภปรายผล

รปแบบการสรางสรรคนาฏยศลปจากเทคนคมายากล ประกอบไปดวย 8 องคประกอบ ซงผวจยไดเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐานศลปน 11 ประการ ไดแก 1) มจตวญญาณความเปนศลปน 2) มประสบการณในการท างาน 3) มความหลากหลาย 4) มความเปนผน าและเปนผบกเบก 5) มปรชญาในการท างาน 6) มความคดสรางสรรค 7) มรสนยม 8) มการถายทอดองคความร 9) เปนผหายาก 10) มจรรยาบรรณ 11) มความหลงใหล (Wuthatit, 2019) เพอใหไดคณสมบต ของการสรางสรรคผลงานทางดานนาฏยศลป ดงตอไปน


87

องคประกอบท 1 การออกแบบบทการแสดง ผวจยไดน าเทคนคมายากลมาใชในการออกแบบบทการแสดงจากเทคนคการแสดงมายากลทง 7 รปแบบ โดยแบงออกเปน 7 องกการแสดง ผลทไดจากการสรางสรรคงานนาฏยศลป พบวาสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 4) มความเปนผน าและบกเบก กลาวคอผลงานสรางสรรคชดนยงไมเคยปรากฏทใดมากอน อกทงสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 6) มความคดสรางสรรค ผวจยไดน าประเดนของเทคนคมายากลซงยงไมเคยมปรากฏในนาฏยศลปชดใดมากอน น ามาออกแบบบทการแสดง นอกจากนสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 11) มความหลงใหล ผวจยเกดความหลงใหลในการแสดงมายากลไดใชเวลาไปกบการท างานเพอสรางประสบการณสวนตว ดงนนการออกแบบบทการแสดงตรงกบคณสมบตตามเกณฑมาตรฐานศลปน 4) มความเปนผน าและบกเบก 6) มความคดสรางสรรค 11) มความหลงใหล

องคประกอบท 2 การคดเลอกนกแสดง ผวจยไดคดเลอกนกแสดงทมความสามารถทหลากหลาย ผลทไดจากการสรางสรรคงานนาฏยศลป พบวาสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 1) ผมจตวญญาณความเปนศลปน เกดขนจากการคดเลอกนกแสดงทมความรและความเขาใจในทกษะการแสดงเปนอยางด จงสามารถถายทอดการแสดงออกมาไดอยางลกซง อกทงสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 2) มประสบการณในการท างาน ดานประสบการณทเกดขนของผวจยน ามาคดเลอกนกแสดงทมผลงานทางดานการแสดงเพอใหเหมาะสมกบบทการแสดงนน ๆ นอกจากนสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 3) มความหลากหลาย เนองจากผวจยคดเลอกนกแสดงทมทกษะความสามารถหลายรปแบบของการแสดง เชน นาฏยศลปสมยใหม บลเลต การแสดงมายากล และยมนาสตก ดงนนการคดเลอกนกแสดงตรงกบคณสมบตตามเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 1) มจตวญญาณความเปนศลปน 2) มประสบการณในการท างาน 3) มความหลากหลาย

องคประกอบท 3 การออกแบบลลานาฏยศลป ผวจยไดใหความส าคญในการออกแบบลลานาฏยศลปจากเทคนคมายากล ผลทไดจากการสรางสรรคงานนาฏยศลป พบวาสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 2) มประสบการณในการท างาน เนองจากงานวจยชนนเปนเรองเกยวกบเทคนคมายากล ฉะนนการใชลลาของมายากลจากการแสดงในอดตจนถงปจจบนท าใหเหนคณภาพของการน าประสบการณมาออกแบบลลานาฏยศลป อกทงสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 3) มความหลากหลาย โดยการใชลลาจากความหลากหลายรปแบบ ไดแก ลลาการเคลอนไหวรางกายทใชประกอบการแสดงมายากล ลลานาฏศลปสมยใหม ลลาบลเลต ลลายมนาสตก และลลาการเคลอนไหวในชวตประจ าวน นอกจากนสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 6) มความคดสรางสรรค ซงผวจยไดน าเทคนคมายากลมาออกแบบลลาทางดานนาฏยศลปทยงไมเคยปรากฏในงานสรางสรรคชนใดมากอน จงท าใหเกดเปนคณภาพทางดานความคดสรางสรรคในงานวจยชนน ดงนนการออกแบบลลานาฏยศลปตรงกบคณสมบตตามเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 2) มประสบการณในการท างาน 3) มความหลากหลาย 6) มความคดสรางสรรค

องคประกอบท 4 การออกแบบอปกรณประกอบการแสดง ผวจยออกแบบอปกรณประกอบการแสดงใหสอดคลองกบบทการแสดง ผลทไดจากการสรางสรรคงานนาฏยศลป พบวาสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 3) มความหลากหลาย โดยการคดเลอกอปกรณประกอบการแสดงทมลกษณะและประโยชนใชสอยตางกน ท าใหปรากฏเปนคณภาพของความหลากหลาย ทงนยงสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 6) มความคดสรางสรรค มการเลอกใชอปกรณผานรปแบบ


88

ทางดานสญลกษณเปนการเลอกใชอปกรณอยางเปนนามธรรม ท าใหเกดคณสมบตของความคดสรางสรรคในการเลอกใชอปกรณประกอบการแสดง นอกจากนสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 7) มรสนยม มการใชอปกรณประกอบการแสดงทเฉพาะเจาะจงดวยการใชผาเปนสวนประกอบท าใหเกดความกลมกลนมเอกภาพ กลายเปนรสนยมของผวจยในการเลอกวสดในอปกรณประกอบการแสดง ดงนนการเลอกใชอปกรณประกอบการแสดงตรงกบคณสมบตตามเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 3) มความหลากหลาย 6) มความคดสรางสรรค 7) มรสนยม

องคประกอบท 5 การออกแบบเสยงและดนตรทใชประกอบการแสดง ผวจยออกแบบเสยงและดนตรทใชประกอบการแสดงตามองกการแสดงของเทคนคมายากลทง 7 รปแบบ ผลทไดจากการสรางสรรคงานนาฏยศลป พบวาสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 3) มความหลากหลาย ผวจยเลอกใชเสยงทงเสยงสงเคราะหและเสยงดนตรสดท าใหเกดมตของความหลากหลายในงานวจยชนน อกทงสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 6) มความคดสรางสรรค ทปรากฏในงานวจยชนนสงเกตไดจากการใชเสยงจากเครองดนตรสงเคราะหบรรเลงดนตรสดประกอบกบบทการแสดงเพอสรางบรรยากาศตาง ๆ ในแตละฉากของการแสดง นอกจากนสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 11) มความหลงใหล โดยการใชเครองดนตรนอยชน เชน การใชเครองดนตร 4 ชนของวงแชมเบอร (Chamber Music) ท าใหเกดเสยงทมเอกภาพเฉพาะตว มาจากความหลงใหลในทฤษฎมนมอลลซม (Minimalism) ทางดานการใชเสยงประกอบการแสดง ดงนนการออกแบบเสยงและดนตรทใชประกอบการแสดงตรงกบคณสมบตตามเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 3) มความหลากหลาย 6) มความคดสรางสรรค 11) มความหลงใหล

องคประกอบท 6 การออกแบบเครองแตงกาย ผวจยออกแบบเครองแตงกายโดยการแตงกายแบบสากลนยม ผลทไดจากการสรางสรรคงานนาฏยศลป พบวาสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 2) มประสบการณในการท างาน การรบบทผแสดงประกอบในเวทมายากลอยางยาวนาน ท าใหเกดเปนประสบการณของผวจยทสามารถสงผานการออกแบบเสอผาประกอบการแสดงไปยงผลงานวจยชนน อกทงสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 7) มรสนยม ซงมการใชความเปนมาตรฐานของเสอผาในรปแบบมาตรฐานของสากลนยม ประกอบกบสทเครงขรมมเอกภาพเดยวกน ท าใหเกดเปนคณสมบตทางดานรสนยมในการเลอกเสอผาประกอบการแสดง นอกจากนสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 11) มความหลงใหล ความนยมชมชอบในการแสดงมายากลเกดเปนคณสมบตของความหลงใหลในรปแบบของการใชเสอผาประกอบการแสดงในแบบฉบบทเหนบนเวทการแสดงมายากล ซงไดปรากฏในผลงานวจยชนน ดงนนการออกแบบเครองแตงกายตรงกบคณสมบตตามเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 2) มประสบการณในการท างาน 7) มรสนยม 11) มความหลงใหล

องคประกอบท 7 การออกแบบพนทแสดง ผวจยใชพนทแสดงในลกษณะของโรงละครแบลค บอค เธยเตอร (Black Box Theatre) มาท าการแสดงในครงน ผลทไดจากการสรางสรรคงานนาฏยศลป พบวาสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 2) มประสบการณในการท างาน ผวจยไดรวมแสดงในพนทแสดงทมความหลากหลาย จงไดใชประสบการณของการรบรในการใชแนวทางของความไรขดจ ากด ของการออกแบบพนทโดยเลอกใชพนทแสดงอยางโรงละครแบลค บอค เธยเตอร (Black Box Theatre) ซงสามารถตอบสนองตอประโยชนใชสอยในครงน อกทงสอดคลองกบเกณฑ


89

มาตรฐานศลปนขอ 7) มรสนยม การใชโรงละครแบลค บอค เธยเตอร (Black Box Theatre) ทสามารถปรบเปลยนประโยชนใชสอยในการแสดงอยางไมมขดจ ากด ถอวาเปนรสนยมของผวจย ทจะสรางอสรภาพใหเกดกบการออกแบบพนทแสดง นอกจากนสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 11) มความหลงใหล ผวจยมความหลงใหลในความลกลบของมายากล ซงน ามาเลอกใชพนทแสดงทมความเรยบงายของโรงละครแบลค บอค เธยเตอร (Black Box Theatre) เพอเสรมใหความลกลบของมายากลเดนชดมากขน ดงนนการออกแบบพนทแสดงตรงกบคณสมบตตามเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 2) มประสบการณในการท างาน 7) มรสนยม 11) มความหลงใหล

องคประกอบท 8 การออกแบบแสง ผวจยออกแบบแสดงใหสออารมณความรสกตามเทคนคมายากลทง 7 รปแบบ ผลทไดจากการสรางสรรคงานนาฏยศลป พบวาสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 3) มความหลากหลาย ซงมาจากการเลอกใชแสงทสรางอารมณตาง ๆ โดยไมซ าแบบกนในแตละฉาก อกทงสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 6) มความคดสรางสรรค การใชแสงในครงนไมไดถกน ามาใชอยางตรงไปตรงมา เพอใหเหนบคคลและวตถบนเวทเพยงเทานน แตยงใชแสงในเชงสญลกษณ จงท าใหเกดเปนคณสมบตของความคดสรางสรรคในการใชแสง นอกจากนสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 7) มรสนยม การใชแสงทแสดงถงสญลกษณท าใหเกดเปนคณลกษณะของความเปนนามธรรมในผลงาน เทากบเปนการสรางรสนยมใหเกดขนในงานวจยชนน ดงนนการออกแบบแสดงตรงกบคณสมบตตามเกณฑมาตรฐานศลปนขอ 3) มความหลากหลาย 6) มความคดสรางสรรค 7) มรสนยม

ฉะนนผลจากการวจยรปแบบการสรางสรรคนาฏยศลป จากเทคนคมายากลทง 8 องคประกอบ พบวา มความสอดคลองกบเกณฑมาตรฐานศลปน จ านวน 7 ขอ ไดแก 1) มจตวญญาณความเปนศลปน 2) มประสบการณในการท างาน 3) มความหลากหลาย 4) มความเปนผน าและบกเบก 6) มความคดสรางสรรค 7) มรสนยม 11) มความเปนผน าและผบกเบก

ขอเสนอแนะ

การน าเสนอผลงานวจยฉบบนเปนการน าเทคนคการแสดงมายากลมาน าเสนอผานรปแบบการสรางสรรคนาฏยศลป โดยการบรณาการศาสตรหลายแขนง ทงทางดานนาฏยศลป ดานทศนศลป และดานดรยางคศลป เพอไดรปแบบการแสดงตามองคประกอบทางนาฏยศลป 8 องคประกอบ อกทงไดกระบวนการคดสรางสรรคทเปนระบบ วจยฉบบนสามารถน าไปพฒนาศกยภาพความคดสรางสรรคส าหรบบคคลทสนใจศกษาทางดานนาฏยศลปและดานอน ๆ ในอนาคตตอไปได

References

Chaiyuan, S. (1998). Konlamet Khletlap Maya kon Lem So ng [Magic Trick Techniques Volume 2 (2nd ed.)]. Bangkok: Europa Press Co., Ltd.

Itthi-awachakool, W. (2019, August 20). Interview by N. Poonpakdee [Tape recording]. Chulalongkorn University: Bangkok.

Paiboonpun, P. (2002). Ton Cho pkon [Magic Trick Lovers]. Bangkok: Ruenpanya Printing.


90

Paiboonpun, P. (2019, March 9). Interview by N. Poonpakdee [Tape recording]. Chulalongkorn University: Bangkok.

Prajongkitkoon, C. (2019, January 26). Interview by N. Poonpakdee [Tape recording]. Chulalongkorn University: Bangkok.

Wuthatit, W. (2019, September 21). Interview by N. Poonpakdee [Tape recording]. Chulalongkorn University: Bangkok.


คณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย

CHARACTERISTICS OF ADAPTIVE INTERNET USER

IN THAI ADOLESCENTS

ผกาวรรณ นนทะเสน1 ขวญหญง ศรประเสรฐภาพ2 และอจศรา ประเสรฐสน3

Pakawan Nantasen1 Khwanying Sriprasertpap2 and Ujsara Prasertsin3

1 นสตปรญญาเอก หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาจตวทยาประยกต มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

2 อาจารยประจ าส านกสอและเทคโนโลยการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 3 อาจารยประจ าส านกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

1 Doctoral Candidate, PH. D in Applied Psychology, Srinakharinwirot University 2 Lecturer, Center for Educational Media and Technology, Srinakharinwirot University

3 Lecturer, Educational and Psychological Test Bureau, Srinakharinwirot University Email: [email protected]

_____________________________________

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ในวยรนไทย ผวจยใชวธการเชงคณภาพโดยการสมภาษณเชงลกแบบกงโครงสรางกบกลมผใหขอมลหลก คดเลอกกลมตวอยางผใหขอมลหลกแบบเฉพาะเจาะจง รวมจ านวน 9 คน ไดแก ผเชยวชาญเกยวกบพฤตกรรมการใชอนเทอรเนต 3 คน วยรนทใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค 3 คน และวยรน ทตดอนเทอรเนต 3 คน ด าเนนการสมภาษณโดยใชองคประกอบของการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค เปนกรอบเบองตน แลวท าการวเคราะหขอมลเชงเนอหา ผลการวจยพบวา คณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทยม 7 คณลกษณะ ไดแก 1) การท ากจกรรม อยางสรางสรรค 2) การจดล าดบความส าคญของกจกรรม 3) การวางแผนการใชอยางเหมาะสม 4) การด าเนนงานกจกรรมตามแผน 5) การตดตามผลการท ากจกรรม 6) การใชกจกรรมอนเปนทางเลอก และ 7) การเปนแบบอยางทด จากผลการวจยท าใหเขาใจถงคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทยมากยงขน วยรนไทยสามารถน าไปประยกตใชเพอเสรมสรางคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตทสรางสรรคใหเกดขนในตนเอง หรอผมสวนเกยวของ เชน คร นกจตวทยา นกวชาการ จตแพทย สามารถน าไปปรบใชในการบ าบดรกษาหรอปองกนการตดอนเทอรเนตในวยรนไทยตอไป

ค าส าคญ อนเทอรเนต วยรนไทย คณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค

Received: January 23, 2020 Revised: March 18, 2019 Accepted: March 19, 2019



92

ABSTRACT This research aimed to study the characteristics of adaptive internet user in Thai adolescents. The researcher used semi-structured in-dept interviewing, a qualitative research method, with key informants. The sample used in this research included 3 experts on internet using behavior, 3 adolescents using the internet adaptively, and 3 adolescents with internet addiction selected by a purposive sampling technique. The adaptive usage of internet was used as a concept for interviewing. Qualitative data were analyzed through content analysis. Findings showed the 7 characteristics of adaptive internet user in Thai adolescents: 1) doing activities adaptively, 2) prioritizing activities, 3) planning for proper use, 4) doing activities as planned, 5) following up, 6) using other activities as alternatives, and 7) being a role model. The findings helped to understand more about the characteristics of adaptive internet user in Thai adolescents. Moreover, these could apply to build the characteristics of adaptive internet user within oneself. The specialists, such as teachers, psychologists, technical officers, and psychiatrists, could use these results with the treatment or prevent the internet addiction in Thai adolescents. Keywords

Internet, Thai Adolescents, Characteristics of Adaptive Internet User ความส าคญของปญหา

ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (Electronic Transactions Development Agency, 2019) ส ารวจพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตของคนไทยในป พ .ศ. 2561 พบวา คนไทยใชอนเทอรเนตเฉลยเปนเวลานานสงถง 10 ชวโมงตอวน โดยกจกรรมทนยมท า คอ การพดคยตดตอสอสาร การรบขอมลขาวสารตาง ๆ รวมไปถงกจกรรมเพอความบนเทง เชน การดหนง ฟงเพลง การเลนเกม เปนตน (Hootsuite, 2020) โดยเฉพาะผใชทอยในกลมวยรนทเปนนกเรยนนกศกษาพบวา มการใชเทคโนโลยโดยเฉพาะอนเตอรเนตมากเปนพเศษ ผลการส ารวจพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตของวยรนทเปนนกเรยนนกศกษาในประเทศไทย พบประเดนส าคญ ดงน 1) นกเรยนนกศกษาใชเวลาท ากจกรรมในอนเทอรเนตสงถง 8 ชวโมงในวนท างานหรอวนเรยนหนงสอ และ 8-9 ชวโมงในวนหยด โดยมแนวโนมเพมขนเรอย ๆ 2) นกเรยนนกศกษาสวนใหญใชอนเทอรเนตท ากจกรรมทไมเกยวของกบการเรยน 3) นกเรยนนกศกษาสวนใหญมการใชสมารทโฟนท ากจกรรมออนไลนในขณะเรยน 4) ผลกระทบจากการใชอนเทอรเนตอยางไมเหมาะสม ไดแก ท าใหขาดสมาธเนองจากมการใชอนเทอรเนตในขณะทมการเรยนการสอน หงดหงดกาวราวเมอถกจ ากดหรอควบคมการใชอนเทอรเนต ผลการเรยนและความสามารถในการเรยนลดลง ปลกตวเองจากสงคม สขภาพรางกายแยลง แตอยางไรกตาม ปฏเสธไมไดวาการใชอนเทอรเนตนนกกอใหเกดประโยชนอยางมากมายเชนกน อนเทอรเนตท าใหผคนทวโลกสามารถตดตอสอสารพดคยกนไดตลอดเวลา ทงยงประหยดเวลาและคาใชจาย นอกจากนอนเทอรเนตยงถกใชเปนแหลงคนควาหาขอมลทางวชาการ


93

ตลอดจนประโยชนทางธรกจ การบนเทง เปนตน ผคนลวนแตเชอมตอกนดวยเครอขายอนเทอรเนตทงสน หากผใชอนเทอรเนตสามารถเลอกใชอนเทอรเนตไดอยางเหมาะสมและสรางสรรคกจะกอให เกดประโยชนอยางมากมายเชนกน (Kitisri, Nokham & Phetcharat, 2017; Juinam & Chantaranamchoo, 2015) มขอสงเกตวา การใชอนเทอรเนตแบบใดจงจะเปนการใชอยางเหมาะสมและสรางสรรค รฐบาลไทยเองกเหนความส าคญเกยวกบเรองดงกลาว จงก าหนดใหการใชเทคโนโลยสารสนเทศอยางมประสทธภาพเปนคณลกษณะเบองตนของการเปนพลเมองในยคดจทล โดยสนบสนนใหประชาชนทกคนเสรมสรางศกยภาพการใชงานอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ชาญฉลาด ในทางทเปนประโยชนตอตนเองและสงคม (Sanguankaew, 2016)

พฤตกรรมการใชอนเทอรเนต (Internet Use Behavior) หมายถง การกระท าของบคคล ในทกลกษณะทเกยวของกบการท ากจกรรมผานเครอขายอนเทอรเนต (Zimbardo & Gerrig, 1999) จากการศกษาเอกสารทเกยวของพบวา กลมวยรนทเปนนกเรยนนกศกษามการใชงานอนเทอรเนตในปรมาณสงมากและมแนวโนมเพมขนทก ๆ ป โดยใชอนเทอรเนตในปรมาณทมากเกนไปในกจกรรมซงไมเกยวของกบการเรยน ไมสามารถควบคมพฤตกรรมการใชงานไดอยางเหมาะสม หมกมนอยกบอนเทอรเนตเปนเวลานาน จนเกดพฤตกรรมทเปนปญหาตามมาหลายดาน และอาจน าไปสการตดอนเทอรเนตในทสด ( Internet Addiction: IA) วยรนทตดอนเทอรเนตจะไดรบผลกระทบทไมด ทงดานรางกายและจตใจ เชน ภาวะอวน ปญหาการนอน ปญหาสายตา ปญหาสมาธและความจ า ภาวะซมเศรา พฤตกรรมกาวราว นอกจากนยงพบปญหาอน ๆ เชน ปญหาดานความสมพนธ ปญหาทางดานการเรยนการงาน ปญหาดานการเงน เปนตน ซง Calvo-Frances (2016) ไดกลาวไววา ผทมสวนเกยวของในสงคมจ าเปนตองตระหนกถงความส าคญของปญหาการใชอนเทอรเนตทไมเหมาะสมโดยเฉพาะในกลมนกเรยนนกศกษาทจะตองรเทาทนกระแสสงคมโลกทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว

Tzavela et al. (2015) ไดศกษาความแตกตางระหวางรปแบบของการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค (Adaptive Internet Use Patterns) กบรปแบบการใชอนเทอรเนตอยางไมสรางสรรค (Maladaptive Internet Use Patterns) ในวยรนยโรป จ านวน 124 คน กลมตวอยางมอายเฉลย 16 ป พบวา ผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคจะมระดบของการก ากบตนทดกวาเมอเทยบกบผใชอนเทอรเนตอยางไมสรางสรรค ในดานการเฝาตดตามดตนเอง (Self – Monitoring) การจ ากดการใชอนเทอรเนต (Limiting Of Use) การจดล าดบความส าคญการใชงาน (Prioritizing) การหากจกรรมอน ๆ เปนทางเลอก (Exploring) และการท าตามขอตกลง กตกา ทตนเองตงไว (Legitimizing Imposed Restrictions) อยางไรกตามค าวา “การใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค” ยงไมถกกลาวถงมากนก พบปรากฏในงานวจยของ Young (1996) แตไมไดกลาวถงรายละเอยดของการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคไวมากนก โดยประเมนจากแบบวดการตดอนเทอรเนตวาหากมอาการตามเกณฑไมเกน 2 ใน 8 ขอ ถอเปนการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ดงนน เพอใหเหมาะกบบรบทของการศกษาการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ผวจยจงใชแนวคดของ Tzavela มาเปนแนวทางในการท าความเขาใจคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย

ประเทศไทยมการศกษาวจยมากอนหนานแลวบาง เชน การรบสออนเทอรเนตอยางมวจารณญาณ การใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคและปลอดภย การใชอนเทอรเนตเชงสรางสรรค การใชเฟซบกดวยปญญา พฤตกรรมการใชสอสงคมออนไลนอยางรเทาทน แตอยางไรกตามแหลง


94

เอกสารทเกยวของกบการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคยงมคอนขางนอย จงจ าเปนตองศกษาแนวคดการตดอนเทอรเนตรวมดวย โดยในงานวจยนจะใชค าเรยก Adaptive Internet Use วา “การใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค” จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ (Davis, 2001; Young, 2007) พบวา มการวจยเกยวกบการบ าบดรกษาผตดอนเทอรเนตโดยใชวธการหลายรปแบบ ไดแก การรกษาดวยยาและการรกษาทางจตสงคม นอกจากแนวทางทไดกลาวมาขางตนแลว สงทจะชวยเปนปองกนการตดอนเทอรเนตได คอ การสรางคณลกษณะเชงบวกใหเกดขนในตวของผใชอนเทอรเนต เชน ความตระหนกรในการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคและปลอดภย การรเทาทนเกยวกบภยของอนเทอรเนต เปนการดงเอาขอดของอนเทอรเนตมาใชงานโดยไมกอใหเกดอนตรายตอตนเอง เปนการใชอนเทอรเนตเชงบวกอยางสรางสรรคและปลอดภย ใชอนเทอรเนตและเรยนรดวยความรบผดชอบมคณธรรม จรยธรรม และสรางสรรค (Sawandee, 2011)

การใชอนเทอรเนตนนหากสามารถใชงานอยางเหมาะสม จะกอใหเกดประโยชนไดมากมายทงตอตนเองและสงคม การจะลดหรอหยดพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตแตเพยงอยางเดยวนนคงไมใชทางออกของการแกไขปญหา สงส าคญคอจะท าอยางไรใหผใชอนเทอรเนตไดตระหนกรถงขอดขอเสยของอนเทอรเนต รจกเลอกใชงานอยางสรางสรรค สามารถควบคมตนเองใหใชงานไดอยางเหมาะสมเกดประโยชน จากทกลาวมาขางตน จงพอสรปไดวาหากผใชอนเทอรเนตสามารถเลอกใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ตระหนกรและควบคมตนเองอยางเหมาะสม กจะสงผลใหสามารถใชอนเทอรเนตไดอยางเกดประโยชนสงสดโดยไมกระทบตอตวเองและสงคม คณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคจงเปนตวแปรเชงบวกทจะชวยปองกนวยรนไทยจากการใชอนเทอรเนตไมเหมาะสมหรอการตดอนเทอรเนตได


วยรนไทยทเปนผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคมคณลกษณะอยางไร วตถประสงคการวจย

เพอศกษาคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย วธด าเนนการวจย 1. ประเภทของงานวจย

การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย ใชวธการวจยเชงคณภาพ โดยการสมภาษณเชงลกแบบกงโครงสราง 2. กลมผใหขอมล ผใหขอมลหลก (Key Informant) จ านวน 9 คน เปนผทมความรความเขาใจและสามารถใหขอมลเกยวกบคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ในวยรนไทยไดหลากหลายและลกซง แบงเปน 3 กลม คอ ผเชยวชาญทมประสบการณในการท างานเกยวของกบการแกไขปญหาพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตของวยรน จ านวน 3 คน ผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค จ านวน 3 คน และผทตดอนเทอรเนต จ านวน 3 คน ใชวธการเลอกผใหขอมลหลกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive


95

Sampling) รวมกบการคดกรองดวยแบบวดพฤตกรรมการตดอนเทอรเนต Young’s Diagnostic Questionnaire (YDQ) (Young, 1996) เกณฑการคดเลอกผใหขอมลหลกมรายละเอยด ดงน 2.1 วยรนทใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค มอายระหวาง 18-24 ป ก าลงศกษาระดบปรญญาตร สถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร โดยเปนผทรายงานตนเองวาสามารถใชอนเทอรเนตเพอวตถประสงคทเปนประโยชน เชน ดานวชาการ ดานการท าธรกจ เปนกจกรรม ทกอใหเกดประโยชนตอตนเองหรอสงคม สามารถใชอนเทอรเนตอยางปลอดภยตระหนกรถงอนตรายทจะเกดตอตนเองและสงคม สามารถจดล าดบความส าคญของการใชอนเทอรเนตและกจกรรมอน ๆ ในชวตประจ าวน สามารถควบคมตนเองในการใชงานอนเทอรเนตอยางเหมาะสมทงเนอหาและปรมาณ สามารถท าตามขอตกลง กตกา ทตนเองตงไวเกยวกบการใชอนเทอรเนต และสามารถสนบสนนใหผอนใชอนเทอรเนตอยางเหมาะสมปลอดภย ไดคะแนนการท าแบบวดการตดอนเทอรเนต (YDQ) ≤ 2 (Adaptive Internet User)

2.2 วยรนทตดอนเทอรเนต อายระหวาง 18 -24 ป ก าลงศกษาระดบปรญญาตร สถาบนอดมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร รายงานตนเองวาเปนผทใชอนเทอรเนตอยางไมเหมาะสมทงเนอหาและปรมาณ เปนผทใชอนเทอรเนตในการท ากจกรรมทไมเกยวของกบการเรยน การศกษาหาความร หรอการท างาน เชน เลนเกม โซเชยลเนตเวรค การดเวบลามกอนาจาร เลนพนนออนไลน เปนตน ไดคะแนนการท าแบบวดการตดอนเทอรเนต (YDQ) ≥ 5 (Pathological Internet Users)

2.3 ผเชยวชาญเกยวกบพฤตกรรมการใชอนเทอรเนต เปนผทมความรเกยวกบพฤตกรรมการใชอน เทอร เนตท ง ในเชงสรางสรรคและไมสร างสรรค มประสบการณท างานเก ยว ของกบวยรนทใชอนเทอรเนตอยางนอย 3 ป หรอมงานวจยทศกษาเกยวกบพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตของวยรนไมนอยกวา 2 เรอง โดยเปนผทสามารถถายทอดความร มมมอง หรอประสบการณเกยวกบวยรนทใชอนเทอรเนตไดเปนอยางด

3. ตวแปรทศกษา องคประกอบของการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ตามแนวคดของ Tzavela et al.

(2015) ประกอบดวย การเฝาตดตามดตนเอง การจ ากดการใชอนเทอรเนต การจดล าดบความส าคญการใชงาน การหากจกรรมอน ๆ เปนทางเลอกแทนการใชอนเทอรเนตอยางเดยว และการท าตามขอตกลง กตกา ทตนเองตงไว

4. เครองมอทใชวจย แบบสมภาษณกงโครงสรางมวตถประสงคเพอศกษาคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยาง

สรางสรรคในวยรนไทย ผวจยใชแนวค าถามการสมภาษณเชงลกแบบกงโครงสรางโดยทบทวนเอกสารและงานวจยท เกยวของกบรปแบบการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค และใชองคประกอบ ของ Tzavela et al. (2015) มาเปนกรอบเบองตนในการสมภาษณ

ตวอยางแนวค าถาม ไดแก “ค าวาสรางสรรคในมมมองของทานมความหมายอยางไร การใชอนเทอรเนตท ากจกรรมทเปนประโยชนในมมมองของทานเปนอยางไร การใชอนเทอรเนตอยางปลอดภยในมมมองของทานเปนอยางไร ทานเคยไดยนหรอรจกค าวาการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคหรอไม อยางไร บคคลทเปนผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคควรมคณลกษณะหรอพฤตกรรมอยางไร ชวยเลาเกยวกบพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตของทานในปจจบน ในบางครงททาน


96

ตระหนกวาการใชอนเทอรเนตของตวทานเองสงผลกระทบตอตวทานหรอบคคลรอบขาง ทานมวธการจดการอยางไร จากประสบการณของทานมวธการใดบางในการเสรมสรางพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค หากทานตองการแนะน าคนใกลตว เชน เพอน พนอง คนในครอบครวใหเปลยนแปลงพฤตกรรมเปนผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ทานจะท าอยางไรบาง ขอใหทานชวยยกตวอยางวธการเสรมสรางคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค” เปนตน

5. การเกบรวบรวมขอมล การวจยนไดรบการพจารณารบรองจรยธรรมการวจยจากคณะกรรมการส าหรบพจารณา

โครงการวจยทท าในมนษยของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ หมายเลขรบรอง SWUEC-G- 038/2562 กอนเกบรวมรวมขอมลผวจยด าเนนการศกษาแนวคดและทฤษฎรวมถงงานวจยทเกยวของกบคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค เพอใชเปนแนวทางในการสรางแนวค าถามสมภาษณ และน าประเดนค าถามทไดใหผทรงคณวฒ จ านวน 3 ทาน ตรวจสอบคณภาพในดานความเทยงตรงเชงเนอหา แลวจงน าไปสมภาษณผใหขอมลหลก ในการสมภาษณแตละครงจะใชวธจดบนทกและอดเทปสมภาษณผใหขอมลหลกจนครบ 9 คน จนไดขอมลทอมตว แลวจงตรวจสอบขอมลแบบสามเสา (Triangulation) ดานการเกบขอมล ตรวจสอบความนาเชอถอของขอมลโดยสงบทถอดความจากการสมภาษณใหผใหขอมลหลกตรวจสอบความถกตอง (Member Check)

6. การวเคราะหขอมล ผวจยใชการวเคราะหขอมลเชงคณภาพดวยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ตาม

ประเดนทก าหนดในแบบสมภาษณ โดยถอดเทปเสยงสมภาษณอยางละเอยดแบบค าตอค า (Verbatim) และฟงเสยงการสมภาษณซ าพรอมกบทบทวนบทถอดความเพอตรวจสอบความถกตองของขอมล โดยจดเตรยมขอมลเปนลกษณะแฟม และใหรหสส าหรบประเดนหลก (Theme) ตามองคประกอบของคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคตามแนวคดของ Tzavela et al. (2015) รวมกบการทบทวนเอกสาร พรอมทงใหมรหสขอมลอน ๆ ทแตกตางจากรหสทผวจยก าหนดไวลวงหนา ตามสงทคนพบจากการสมภาษณ จากนนน าขอสรปยอย ๆ มาเชอมโยงกน เพอหาขอสรปคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย โดยน าเสนอขอมลตออาจารยทปรกษา 2 ทาน และนกวจยทมประสบการณดานการวจยเชงคณภาพ 1 ทาน เพอตรวจสอบความถกตอง ของขอมล จากนนจงด าเนนการปรบแกไขตามขอเสนอแนะ ผลการวจย 1. ลกษณะทวไปของผใหขอมล ผใหขอมลหลกประกอบดวย จตแพทยเดกและวยรนซงมประสบการณท างานเกยวกบการบ าบดพฤตกรรมการตดอนเทอรเนต มประสบการณท างานในการเปนหวหนาโครงการน ารองการศกษาผลกระทบทางพฤตกรรมและคณภาพชวตจากการใชสอออนไลน อาจารยมหาวทยาลยซงมประสบการณการท างานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการตดอนเทอรเนตของวยรน นกจตวทยาโรงเรยนซงมประสบการณใหค าปรกษาแนะแนวแกนกเรยนทมปญหาพฤตกรรมเกยวกบการใชอนเทอรเนต นกศกษาทรายงานตนเองวาใชอนเทอรเนตเพอวตถประสงคทเปนประโยชน เปนผใชอนเทอรเนตอยางปลอดภย และนกศกษาทรายงานตนเองวาเปนผทใชอนเทอรเนตอยางไมเหมาะสม


97

ทงในดานปรมาณการใชงานและเนอหา เชน เลนเกม เลนโซเชยลเนตเวรค การดเวบลามกอนาจาร เลนพนนออนไลน เปนตน โดยผใหขอมลหลกทงหมดเปนเพศชาย จ านวน 5 ทาน และเพศหญง จ านวน 4 ทาน 2. คณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย

2.1 การท ากจกรรมอยางสรางสรรค (Doing Activities Adaptively) หมายถง บคคลท ากจกรรมในอนเทอรเนตผานกระบวนการคดพจารณาแลววา กจกรรมนนเปนกจกรรมทสรางสรรคกอใหเกดประโยชน ในดานตาง ๆ เชน การศกษา การท างาน การตดตอสอสาร หรอการบนเทง และไมกอใหเกดผลกระทบดานลบ หรออนตรายตอตนเอง ผอน หรอสงคม โดยไมใชอนเทอรเนตเปนชองทางในการละเมดสทธของผอน มวจารณญาณ สามารถแยกแยกแยะขาวสารขอมลในอนเทอรเนตได รจกการใชอนเทอรเนตอยางปลอดภย ปกปองขอมลสวนบคคลของตนเอง ดงทผใหขอมลกลาววา

ผใหขอมล 2 “การท าอะไรกตามผานอนเทอรเนตจะตองพงระลกเสมอวา นอกจากจะเปนกจกรรมทมประโยชนแลว กจกรรมนนจะตองไมสงผลเสยทงตอตวเอง ครอบครว เพอน คนรอบขางดวยเชน ขายของทไมดไมมคณภาพในอนเทอรเนต ตนเองไดประโยชนไดเงนแตท าราย คนอน หรอขายของละเมดลขสทธออนไลนท ารายสงคมแตตวเองไดเงนกไมเรยกวาเปนการใชอยางสรางสรรค ตองเปนกจกรรมทมประโยชนกอใหเกดการพฒนาตวเอง ไมละเมดสทธคนอน และตองระมดระวงเรองการเปดเผยขอมลสวนบคคล”

2.2 การจดล าดบความส าคญของกจกรรม (Prioritizing Activities) หมายถง บคคลสามารถจดล าดบ ความส าคญระหวางการท ากจกรรมตาง ๆ ในชวตจรงกบการท ากจกรรม ในอนเทอรเนตไดอยางเหมาะสม วาอะไรควรท ากอนท าหลง โดยใหความส าคญกบงานในชวตจรง เชน การเรยน การท างาน การตดตอสอสาร สมพนธภาพในชวตจรงมากกวาการท ากจกรรม ในอนเทอรเนต รวมไปถงการใชอนเทอรเนตอยางถกกาลเทศะ ดงทผใหขอมลกลาววา

ผใหขอมล 5 “ตวของผใชอนเทอรเนตเองจะตองรตวแยกแยะไดรวาตองท าอะไรกอนหลงจดล าดบวางานส าคญใดควรท ากอนแลวจงใชอนเทอรเนต เชน คณมการบานมรายงาน ตองท า หรอพรงนคณมสอบ แตถาคณยงนงเลนเกมอยโดยทคณกยงไมไดเตรยมตวสอบ ไมไดท างานทส าคญเลย นนแสดงวา คณไมสามารถจดล าดบไดวาอะไรควรท ากอนท าหลง พอคณไปเลอกใชอนเทอร เนตนนคอ ควบคมตนเองไดนอยแลว ไมตระหนกในตวเองวาตองมภาระหนาท ความรบผดชอบอะไรทรออยบาง แตส าหรบตวเองทมองวาใชอนเทอรเนตอยางเหมาะสม เพราะใหความส าคญกบงาน การเรยน ครอบครว มากอนเสมอ ตรงจดนคดวาเปนประเดนส าคญเลยแหละ”

2.3 การวางแผนการใชอยางเหมาะสม (Planning For Proper Use) หมายถง ในการจะท ากจกรรมใด ๆ โดยใชอนเทอรเนต บคคลมการคดและตดสนใจ โดยวางแนวปฏบตทก าหนดไวลวงหนาเกยวกบการใชอนเทอรเนตของตนเองเปนการวางแผนการใชงานอนเทอรเนตอยางเหมาะสม ไดแก การก าหนดวตถประสงค กจกรรมทจะท า ระยะเวลาในการใชงาน ตลอดจนสามารถคาดการณถงผลกระทบหรอสงทจะเกดขนตามมาจากการท ากจกรรมในอนเทอรเนตของตนเอง ดงทผใหขอมลกลาววา


98

ผใหขอมล 9 “ทบอกวาตองวางแผนเพราะตวผมเองนเลนเกมแลวตดมาก เลนทงวนทงคนแบบไมกนไมนอน ไมท าอยางอน การใชเนตแบบนคอไมด แตถาใชเปนคนนนจะตองวางแผน โอเค เกมไมใชเรองแยแตจะเลนเกมตองวางแผนวาจะเลนสกเทาไหร เลนสกถง 4 ทม แลวไปพกผอนเขานอน ไมใชเลนไปเรอย ๆ ไมวางแผนอะไรเลย หรอดเฟซบกทงวนทงคน”

2.4 การด าเนนงานกจกรรมตามแผน (Doing Activities as Planned) หมายถง เมอบคคลไดวางแผนหรอก าหนดแนวปฏบตไวลวงหนาเกยวกบการใชอนเทอรเนตของตนเองแลว เมอถงเวลาทตองท ากจกรรมจรงในอนเทอรเนต บคคลจะตองสามารถควบคมตนเองใหลงมอท าพฤตกรรมเพอใหเปนไปตามเปาหมาย กตกา ทตนเองไดวางแผนไว โดยมความตงใจแนวแน และสามารถควบคมตนเองใหด าเนนงานกจกรรมในอนเทอรเนตตามแผนทวางไวได ดงทผใหขอมลกลาววา

ผใหขอมล 6 “ถาใชงานอยางเหมาะสม หนคดวาปจจยส าคญคอตองหยดได จรง ๆ คดวาเลนเนตเหมอนตดยา ทเคยอานต ารามา เพราะลกษณะส าคญของคนทตดเนตคอคนใชไมเหมาะสม เปนขวตรงขามกนกบการใชอยางเหมาะสมสรางสรรค คอ เขาควบคมตวเองไมได หยดไมได ไมสามารถเอาตวเองออกจากสถานการณตรงนนมนเหมอนคนทตดยาเลกไมได ฉะนนคนทใชอยางสรางสรรคตวเคาเองจะตองท าไดคอเมอถงเวลาตองเลกเลนแลวตองไปท างานแลวตองไปไดทนท สามารถหยดการท ากจกรรมในอนเทอรเนต ไมวาจะ เกม โซเชยล หรออะไรตาง ๆ เพอไปท างานอนตามทวางแผนไว ถาหยดไมไดหงดหงด อารมณเสย นนแสดงวาไมใชการใชทเหมาะสมแลว”

2.5 การตดตามผลการท ากจกรรม (following up) หมายถง เมอบคคลไดลงมอท ากจกรรมในอนเทอรเนตตามแผนหรอแนวทางทตนไดวางไวแลว จะตองมการตดตามผลหรอประเมนพฤตกรรมของตนเอง วาเปนไปในทศทางใด สามารถบรรลวตถประสงคทตนเองก าหนดไวหรอไม โดยมการเตอนตนเองใหท าตามแผนเมอพฤตกรรมไมเปนไปตามทตงเปาหมายไว ดงทผใหขอมลกลาววา

ผใหขอมล 1 “การประเมนตวเองเหมอนกบวาถาเราวางแผนไวแตเราไมตระหนกวา เอะ เราก าลงท าอะไรอย แลวมนใชสงทเราคดไว ตงใจไวในตอนแรกมย แลวถามนไมใช หรอไมสอดคลอง เราจะตองสามารถเตอนตวเองไดโดยทไมตองมใครมาเตอน เชน ตวผมเองเปนหมอกจรงแตผมเปนคนเลนเกมนะ ฉะนนผมไมไดมองวาตวเองตดเกมเพราะผมรวาการเลนเกมของผมคอการคลายเครยด ผมจะคดเลยวาวนนจะเลนตอนไหน กชวโมง เลนพอสนก ๆ เมอไหรทเลนแลวเรมเครยด เลยเวลาไปเยอะ งวงนอน ผมจะแบบเอะ มนไมใชละ กจะสามารถกลบมาคมตนเองได ฉะนนมนคอการทเราเอะใจกบพฤตกรรมตวเอง”

2.6 การใชกจกรรมอนเปนทางเลอก (Using Other Activities as Alternatives) บคคลสามารถเลอกกจกรรมอนแทนการใชอนเทอรเนตแตเพยงอยางเดยว เชน การสรางสมพนธภาพกบเพอน คนในครอบครวในชวตจรงนอกเหนอจากการพดคยผานออนไลน หรอหางานอดเรกทนอกเหนอจากกจกรรมออนไลน หากจกรรมตาง ๆ เพอความบนเทง เชน การอานหนงสอ ท างานศลปะ เลนดนตร ทดแทนการท ากจกรรมผานอนเทอรเนต ดงทผใหขอมลกลาววา

ผใหขอมล 3 “คนทรจกท าใหสมดลคอคนทปรบตวได วยรนสมยนไมสามารถแยกออกจากอนเทอรเนตไดเลย เพราะการสอสารออนไลนเปนชองทางหลกไปแลวจะท าอะไรกออนไลน แตเราตองไมลมวาบางอยางท าออนไลนไมได หรอท าไดกไมด ครอบครวตองคยกนพบปะเจอหนากน


99

ขาวกน ไมใชคยไลนกนอยางเดยว เราตองมเพอนจรง ๆ ทไมใชเพอนคยในเกม ตองมอะไรอยางอนทจะท าดวย ไมใชทงหมดรอยเปอรเซนตยกไวในออนไลนหมด แบบนไมด”

2.7 การเปนแบบอยางทด (Being a Role Model) หมายถง บคคลรจกเลอกใชอนเทอรเนตในเชงสรางสรรค เปนผมความรเกยวกบการใชอนเทอรเนตทสรางสรรคปลอดภย โดยสามารถเปนแบบอยางทดในการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคแกผอน ตลอดจนสามารถตกเตอนเมอเหนผอนใชอนเทอรเนตอยางไมสรางสรรค หรอสามารถพดคยเชญชวนใหผอนเปนผใชอนเทอรเนตอยางเหมาะสมสรางสรรคเชนเดยวกนกบตน ดงทผใหขอมลกลาววา

ผใหขอมล 3 “ถาพดถงการใชทเหมาะสมเนนทตวเราคนเดยววา เราใชในกจกรรมทด ใชอยางควบคมตวเองได แตถาจะพดถงในแงของการใชอยางสรางสรรค คอ เปนผใชทสรางสรรค สงทผมคดวาตองมคอจะตองสามารถเปนแบบอยางทดใหคนอนได ไมใชเนนทตวเอง ตองสามารถบอกกลาวเพอนไดวาการใชทมนสรางสรรค ปลอดภย เหมาะสม เปนยงไง เปนแบบอยางทด ใหขอมลวาการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคเปนยงไง เชน เนอหาของเวบทผดกฎหมาย การใชงานอะไรทผดกฎหมาย การดาทอกนในอนเทอรเนต การ Bully ผอน อะไรทท าแลวผดกฎหมาย อะไรทท าแลวจะเกดโทษ และเมอเหนวาเพอนท าในสงทเรารวามนไมถกตองเกยวกบกจกรรมออนไลน กตองตกเตอน”

ผวจยจงสรปคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทยดงภาพประกอบ

ภาพท 1 คณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย อภปรายผล

ผวจยศกษาคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย พบวา การใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค หมายถง การใชงานกจกรรมตาง ๆ ผานอนเทอรเนต โดยวตถประสงคทเหมาะสม เปนประโยชนและปลอดภย เปนการใชทผานการคดพจารณาดวยปญญา ผใชสามารถควบคมตนเองทงในดานของความเหมาะสมของกจกรรม วตถประสงค ประเภทของกจกรรม

คณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ในวยรนไทย

(Characteristics of adaptive internet user)

การจดล าดบความส าคญของกจกรรม

การท ากจกรรม อยางสรางสรรค

การเปน แบบอยางทด

การใชกจกรรมอน เปนทางเลอก

การวางแผนการใชอยางเหมาะสม

การใชกจกรรมอน เปนทางเลอก

การตดตามผลการท ากจกรรม

การด าเนนงานกจกรรมตามแผน


100

ระยะเวลาการใชงาน เพอไมใหการใชงานอนเทอรเนตสงผลกระทบดานลบตอตนเองและสงคม คณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย ไดแก การท ากจกรรมอยางสรางสรรค การจดล าดบความส าคญของกจกรรม การวางแผนการใชอยางเหมาะสม การด าเนนงานกจกรรมตามแผน การตดตามผลการท ากจกรรม การใชกจกรรมอนเปนทางเลอก และการเปนแบบอยางทด

การท ากจกรรมอยางสรางสรรค (Doing Activities Adaptively) การจะเปนผ ใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคไดนน ประการแรกผใชจะตองมวจารณญาณ ใชสตปญญาคดพจารณาไดวากจกรรมนนเปนกจกรรมทสรางสรรคกอใหเกดประโยชนหรอสงผลเสยอยางไร จากการศกษาของ Janpipatpong (2016) เกยวกบการใชเฟซบกดวยปญญาวาเปนการท ากจกรรมทผานกระบวนการคดอยางมเหตผล ค านงถงประโยชนทแทจรงของเฟซบก ตระหนกถงความปลอดภย เปนการใชอยางถกกาลเทศะ และใชในปรมาณทเหมาะสม ถอเปนการใชดวยปญญา การทบคคลจะสามารถตดสนใจเลอกไดวาจะท ากจกรรมใดในอนเทอรเนตจงไมมงเพยงแตใชเทคโนโลยเพยงอยางเดยวแตควรใชเทคโนโลยใหอยภายใตปญญาเพอไมใหตกเปนทาสของเทคโนโลย (Phra Brahmagunabhorn, 1997) ผใชทจะสามารถเลอกท ากจกรรมในอนเทอรเนตไดอยางเหมาะสมและอยางสรางสรรค จะตองสามารถคดอยางมวจารณญาณ สอดคลองกบ Boonyapitruksagoon & Poonpol (2019) ทศกษาพฤตกรรมการใชสอสงคมออนไลนของนกศกษาปรญญาตรในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑลพบวา การใชสอสงคมออนไลนอยางมวจารณญาณสามารถท านายพฤตกรรมการใชสอสงคมออนไลนอยางรเทาทนไดถงรอยละ 30

การจดล าดบความส าคญของกจกรรม ( Prioritizing Activities) ปญหาในการใ ชอนเทอรเนตมกจะเกดขนจากการทผใชอนเทอรเนตไมแยกแยะวาสงใดส าคญกอนหลง ไมรตววาตนเองก าลงหมกมนอยกบการใชอนเทอรเนต การศกษาของ Brand, Young, & Laier (2014) ชใหเหนวาผทตดอนเทอรเนตนนมการเปลยนแปลงโครงสรางของสมองคลายกบผททตดยาเสพตด โดยเฉพาะในสมองสวนหนา (Prefrontal Cortex) ซงเกยวของกบการวางแผนและการจดล าดบความส าคญของเรองราวตาง ๆ ผทตดอนเทอรเนตนนอาจสญเสยความสามารถในการจดล าดบความส าคญของเรองราวหรอสงตาง ๆ แตผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคจะมความสามารถแยกแยะความส าคญของกจกรรมตาง ๆ ในชวตประจ าวนของตนเองไดในระดบสง รวาควรท ากจกรรมใดกอนหลงตามล าดบความส าคญ

การวางแผนการใชอยางเหมาะสม (Planning for Proper Use) ผทใชงานอนเทอรเนตอยางสรางสรรคจะมการคดและตดสนใจ โดยวางแนวปฏบตทก าหนดไวลวงหนาเกยวกบการใชอนเทอรเนตของตนเอง เปนการวางแผนการใชงานอนเทอรเนตอยางเหมาะสม ไดแก การก าหนดวตถประสงค กจกรรมทจะท า ระยะเวลาในการใชงาน ตลอดจนสามารถคาดการณถงผลกระทบหรอสงทจะเกดขนตามมาจากการท ากจกรรมในอนเทอรเนตของตนเอง ในทางตรงกนขาม Davis (2001) กลาวถงพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตอยางไมเหมาะสมแบบทวไปวาบคคลจะใชเวลาจ านวนมากไปกบกจกรรมในอนเทอรเนตโดยไมมวตถประสงคทชดเจน ใชไปเรอย ๆ ไมมจดมงหมาย ไมมการวางแผน สอดคลองกบ Tzavela et al. (2015) ทศกษาพบวาผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคจะมการวางแผนลวงหนาเกยวกบการใชอนเทอรเนตของตนเอง


101

การด าเนนงานกจกรรมตามแผน (Doing Activities as Planned) ผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคเมอถงเวลาทตองท ากจกรรมในอนเทอรเนต จะสามารถควบคมตนเองใหลงมอท าพฤตกรรมตามเปาหมาย กตกา ทตนเองไดวางแผนไว Young (1996) กลาวถงผใชอนเทอรเนต ในเชงตรงขามกบการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรควา เปนบคคลทไมสามารถควบคมหรอหยดการใชอนเทอรเนตของตนเองได แมจะรวาตนเองมหนาทส าคญอะไรทจะตองท า แตกไมสามารถจะควบคมตนเองใหท าตามแผนหรอสงทตนเองไดตงใจไว จนท าใหสงผลกระทบตอหนาท การท างาน กจวตรประจ าวน สอดคลองกบ Dreier et al. (2013) ทศกษารปแบบการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคและรปแบบของการใชอนเทอรเนตอยางไมสรางสรรค พบวา ลกษณะบางประการทท าใหผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคแตกตางจากผใชอนเทอรเนตอยางไมสรางสรรค คอความสามารถ ในการควบคมและก ากบความคด การกระท า และการเรยนรของตนเอง

การตดตามผลการท ากจกรรม (Following Up) ผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคสามารถตดตามผลหรอประเมนพฤตกรรมของตนเองทเกยวของกบการใชอนเทอรเนตวาเปนไปในทศทางใด บรรลวตถประสงคทตนเองก าหนดไวหรอไม หากไมสอดคลองหรอไมเปนไปตามแผนทก าหนดไวกสามารถเตอนตนเองได ในทางตรงกนขามผทตดอนเทอรเนตนนจะยงคงใชอนเทอรเนตตอไปเรอย ๆ เหมอนกบการตดสารเสพตด โดยแมจะตดตามดพฤตกรรมของตนเองหรอไดรบการสะทอนจากบคคลรอบขางเกยวกบพฤตกรรมของตนเอง และทราบวาพฤตกรรมดงกลาวกอใหเกดผลเสยอยางไร แตกไมสามารถเตอนตนเองใหท าพฤตกรรมทเหมาะสมได ดงจะเหนไดจากงานวจยของ Joyrod (2009) ทศกษาพฤตกรรมการรบสออนเทอรเนตอยางมวจารณญาณวา หมายถง การทบคคลใชอนเทอรเนตเพอท ากจกรรมตาง ๆ ดวยปญญา ปญญาในทนหมายถงปจจยภายในตนเองของบคคลทจะเตอนตนเอง สามารถควบคมตนเองในการใชอนเทอรเนตไดตามเปาหมายทตงใจไว

การใช ก จกรรมอ น เปนทาง เล อก ( Using Other Activities as Alternatives) ผ ใ ชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคเปนผทมความยดหยน มชองทางหรอทางเลอกทหลากหลายในการท ากจกรรมตาง ๆ ในชวตประจ าวน ไมหมกมนอยกบอนเทอรเนตเปนชองทางเดยว สามารถหาขอมลประกอบการเรยนหรอการท างานผานชองทางอนได มความสขกบการท ากจกรรมบนเทงหรอพกผอนหยอนใจในรปแบบอนโดยไมยดตดหรอพงพงอนเทอรเนตเพยงอยางเดยว สอดคลองกบการศกษาของ Tzavela et al. (2015) ทพบวาผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคจะสามารถหากจกรรมอน ๆ เปนทางเลอกแทนการใชอนเทอรเนตอยางเดยว และ Griffiths (2005) กลาวถง การใชเทคโนโลยทไมเหมาะสมวาผใชจะมการตดหรอหมกมนอยกบเกมหรออนเทอรเนตเพยงอยางเดยว จนท าใหความสนใจในกจกรรมสรางสรรคอน ๆ ลดนอยลง หลกเลยงการท ากจกรรมในชวตจรง

การเปนแบบอยางทด (Being A Role Model) ผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคจะตองมคณลกษณะส าคญทจ าเปนอยางหนงคอการเปนแบบอยางทด จากการวจยของ Sareerasart, Vanindananda & Suppareakchaisakul (2012) เกยวกบการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคและปลอดภย มประเดนทนาสนใจวาการสนบสนนใหเพอนใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคและปลอดภยมผลเกยวของกบเจตคตทดตอพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคและปลอดภย วยรนจะไดรบค าแนะน าเกยวกบการใชอนเทอรเนตจากเพอนวยเดยวกนเนองจากใชเวลาสวนใหญอยทโรงเรยนหรอสถานศกษา กลมเพอนจงมบทบาทส าคญในการถายทอดพฤตกรรมทเปนแบอยางทดแก


102

วยรน เพราะกลมเพอนสามารถตอบสนองความตองการบางอยาง รวมทงมอทธพลตอความคดและพฤตกรรมโดยการถายทอดทางสงคม ซ งสอดคลองกบ Thongkambunjong, Choochom, Intasuwan & Suppareakchaisakul (2011) ทศกษาพบวา พฤตกรรมตดสนทนาออนไลนไดรบอทธพลโดยตรงจากเพอน และ Joyrod (2009) พบวา กลมเพอนสามารถท านายพฤตกรรมการเปดรบสอสงคมออนไลนอยางมวจารณญาณของวยรนได

เนองจากผวจยศกษาคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทยโดยใชกรอบแนวคดการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ของ Tzavela et al. (2015) จ านวน 5 ดาน คอ การเฝาตดตามดตนเอง การจ ากดการใชอนเทอรเนต การจดล าดบความส าคญการใชงาน การหากจกรรมอน ๆ เปนทางเลอกแทนการใชอนเทอรเนต และการท าตามขอตกลง กตกา ทตนเองตงไว ผลการวจยพบวา คณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย 6 ดาน ไดแก การท ากจกรรมอยางสรางสรรค การจดล าดบความส าคญของกจกรรม การวางแผนใชอยางเหมาะสม การด าเนนงานกจกรรมตามแผน การตดตามผลการท ากจกรรม และการใชกจกรรมอนเปนทางเลอก มความสอดคลองกบแนวคดดงกลาว และพบคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ในวยรนไทยดานการเปนแบบอยางทดเพมขนมาจากแนวคดการใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคของ Tzavela et al. (2015) ซงอธบายไดวาคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคนอกจาก จะเนนทการใชอนเทอรเนตในการมงประโยชนสตนเองแลว แตการมงประโยชนไปยงผอนหรอการท าประโยชนดวยการเปนตวแบบทดแกผอน ถอวาเปนคณลกษณะจ าเปนทส าคญประการหนง ของการผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย สอดคลองกบกระทรวงวฒนธรรมทไดกลาวถงมารยาทในการใชอนเทอรเนตไววาในกรณทพบวาผอนท าผดพลาดหรอไมเหมาะสมและหากมโอกาสแนะน าคนเหลานน กควรจะชขอผดพลาดและใหค าแนะน าอยางสภาพ (Ministry of Culture, 2015) ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช 1.1 ผลการวจยครงนสามารถน ามาสรางแบบวดคณลกษณะของผใชอนเทอรเนต

อยางสรางสรรคในวยรนไทย ซงแบบวดทไดจะชวยใหผทมหนาทเกยวของกบการดแลคดกรองพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตของวยรนไทย น าไปใชประเมนคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทยไดอยางมประสทธภาพ

1.2 ความรเกยวกบคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทยสามารถชวยใหนกวชาการ คร นกจตวทยา จตแพทย หรอผทมสวนเกยวของ น าขอมลทไดไปใหความร บ าบดรกษา หรอจดกจกรรมตาง ๆ ทจะเปนการเสรมสรางคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคและปองกนการตดอนเทอรเนตในวยรนไทยตอไป

1.3 ผลการวจยครงนสามารถน ามาประยกตใชเปนแนวทางในการพฒนาโปรแกรมเสรมสรางคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค ในวยรนไทย เพอชวยเสรมสรางคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคและปองกนการตดอนเทอรเนตในวยรนไทยตอไป


103

2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 2.1 งานวจยนมขอจ ากดเนองจากเปนการศกษาดวยวธการเชงคณภาพเพยงวธการ

เดยว จงท าใหขอคนพบทไดอาจไมใชตวแทนทดของประชากรวยรนไทยทงหมด ในการวจยครงตอไปอาจท าการศกษาดวยวธวจยเชงปรมาณหรอศกษาเอกสารและวจยทเกยวของกบคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย เพอใหไดขอคนพบทมความหลากหลายมากยงขน

2.2 ผใหขอมลหลกในงานวจยนมจ านวน 9 คน โดยเปนผ เชยวชาญเกยวกบพฤตกรรมการใชอนเทอรเนต วยรนทใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรค และวยรนทตดอนเทอรเนต ในการวจยครงตอไปควรศกษาคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทยในผใหขอมลหลกกลมอน ๆ ทอาจเกยวของกบวยรน เชน คร ผปกครอง เปนตน

2.3 ในการวจยครงตอไปควรศกษาเพอสรางโปรแกรมหรอพฒนารปแบบการใหการปรกษาหรอการบ าบดเพอเสรมสรางคณลกษณะของผใชอนเทอรเนตอยางสรางสรรคในวยรนไทย

References

Boonyapitruksagoon, K. & Poonpol, P. (2019). patc hai thi kieokhong kap phrưttikam ka nchai sư sangkhom ʻonlai yang ru thao than khong naksưksa parinya tri nai khet Krung The p Maha Nakhon læ parimonthon [Factors related to using social media behavior and media literacy in universities in Bangkok metropolitan area]. Journal of Behavioral Science. 25(2), 39-59.

Brand, M., Young, K. S., & Laier, C. (2014). Prefrontal control and internet addiction: A theoretical model and review of neuropsychological and neuroimaging findings. Frontiers in Human Neuroscience. 8(375), 1-12.

Calvo-Frances, F. (2016). Internet abusive use questionnaire: Psychometric properties. Computers in Human Behavior. 59, 187-194.

Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model of pathological internet use. Computers in Human Behavior. 17(2), 187-195.

Dreier, M. et al. (2013). The development of adaptive and maladaptive patterns of internet use among European adolescents at risk for internet addictive behaviors: A grounded theory inquiry. European Psychiatry. 28(Suppl 1), 1.

Electronic Transactions Development Agency. (2019). Wai sai wai kao chalat runet [Internet for better life]. Retrieved from https://www.etda.or.th/ publishing-detail/internet-for-better-life-handbook.html.

Griffiths, M. (2005). A ‘components’ model of addiction within a biopsychosocial framework. Journal of Substance Use. 10(4), 191-197.

Hootsuite. (2020). Digital 2020 Thailand (January 2020) v01 [PowerPoint slides]. Retrieved from http://www.slideshare.net/DataReportal/digital-2020-thailand-january-2020-v01.


104

Janpipatpong, T. (2016). patchai phainai bukkhon læ saphapwæ tlom tha ng sangkhom thi ki eokhong kap phrưttikam kanchai fetbuk duai panya khong naksưksa parinya tri nai khet Krung Thep Maha Nakhon [Personal and social environmental factors related to intellectual Facebook consumption behavior of undergraduate students in Bangkok metropolis]. Master’s thesis. Srinakharinwiort University.

Joyrod, P. (2009). patchai thi mi phon to phrưttikamkan rap sư ʻintœnet yang mi wicharanayan khong nakrian chuang chan thi si nai khet Krung Thep Maha Nakhon [Factors affecting critical internet-consumption behavior of senior high school students in Bangkok]. Master’s thesis. Srinakharinwiort University.

Juinam, J. & Chantaranamchoo, N. (2015). phrưttikam læ phon c ha k kanchai khrưakhai thang sangkhom ʻonlai khong nakrian radap chan matthayommasưksa ton ton nai c hangwat sukhothai [The behaviors and effects of using social networks of the junior secondary school students in Sukhothai province]. Veridian E-Journal, Silpakorn University. 8(3), 84-95.

Kitisri, C., Nokham, R., & Phetcharat, K. (2017). phrưttikam kanchai sama tfon læ ka nrapru pha wa sukkhaphap khong naksưksa phayaba n [A smartphone using behavior and health status perception of nursing students]. Community Health Development Quarterly Khon Kaen University. 5(1), 19-34.

Ministry of Culture. (2015). marayat nai kanchai ʻinthœnet [Network etiquette]. Retrieved from https://www.m-culture.go.th/young/ewt_news.php?nid=353

Phra Brahmagunabhorn (P. A. Payutto). (1997). Khon Thai kap theknoloyi [Thai people and Technology]. Nakhon Pathom: Prayut Payutto.

Sanguankaew, W. (2016). Digital Citizens: phonlamưang dichithan [Digital Citizens]. Retrieved from https://www.stou.ac.th/study/sumrit/1-59(500)/page2-1-59(500).html.

Sareerasart, W., Vanindananda, N., & Suppareakchaisakul, N. (2012). patchai chœng sahet dan sathanakan thang sangkhom læ kanmi phumkhumkan thang chit thi kieokhong kap phrưttikam kanchai inthœnet yang sangsan læ plotphai khong nakrian ying radap matthayommasưksa nai rongrian thi khaoruam læ mai khaoruam khrongkan songsœm kanchai inthœnet yang sangsan læ plotphai [The relationships among social situations and psychological immunity to internet behavior focusing on safety and usefulness of female students in high schools with or without internet safety project]. Journal of Behavioral Science of Development. 4(1), 1-13.


105

Sawandee, P. (2011). kansưksa khwam tranak ruto ʻakanchai inthœnet yang sangsan læ plotphai khong nakrian chan prathomsưksa pi thi ha rongrian ban nong nam khun thi rian duai botrian khomphiutœ mantimidia rưang thaksa kanchai sư inthœnet [The study of awareness to using internet by creativity and safety of

Prathomsuksa 5 students, Nongnumkoon school by used the multimedia computer on using internet skill]. Independent study. Srinakharinwiort University.

Thongkambunjong, W., Choochom, O., Intasuwan, P., & Suppareakchaisakul, N. (2011). patchai chœng het læ phon khong phrưttikam tit ʻinthœnet kho ng nakrian matthayommasưksa nai khet Krung Thep Maha Nakhon [Causal factors and effect of internet dependency behavior of high school students in Bangkok metropolis]. Journal of Behavioral Science. 17(2), 103-119.

Tzavela, E. C. et al. (2015). Processes discriminating adaptive and maladaptive internet use among European adolescents highly engaged online. Journal of Adolescence. 40, 34-47.

Young, K. S. (1996). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. Cyber Psychology and Behavior. 1(3), 237-244.

Young, K. S. (2007). Cognitive behavior therapy with Internet addicts: Treatment outcomes and implications. Cyber Psychology and Behavior. 10(5), 671-679.

Zimbardo, P. G. & Gerrig, R. G. (1999). Psychology and life. 15th ed. New York: Longman.


สภาพปญหาการอนรกษพชสมนไพรพนบานของชมชนต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว

THE STATE PROBLEM OF LOCAL HERB CONSERVATION OF NONGSANAL

SUB-DISTRICT COMMUNITY, ARANYAPRATHET DISTRICT, SAKAEO PROVINCE

ผมหอม เชดโกทา

Pomhom Cherdgotha

หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาสงแวดลอมศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

Doctor of Philosophy Program in Environmental Studies, Valaya Alongkorn Rajabhat University under the Royal Patronage Pathum Thani Province


บทคดยอ งานวจยนมงศกษาสภาพปญหาการอนรกษพชสมนไพรพนบานเพอเพมมลคาการเชอมโยง

เครอขายตลาดของชมชน ในต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว กลมตวอยาง คอ ตวแทนชมชนและนกวจยชมชน ปราชญทองถน ประธานกลมตาง ๆ กลมผสงอาย กลมวสาหกจชมชน นายกองคการบรหารสวนต าบลหนองสงข ผอ านวยการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ เจาหนาทของรฐในองคการบรหารสวนต าบล รองนายกองคการบรหารสวนต าบลหนองสงข และสมาชกองคการบรหารสวนต าบลหนองสงข ผน าชมชนผใหญบาน รวมทงสนจ านวน 32 คน โดยเลอกแบบเจาะจงจากผทมสวนรวมทเกยวของกบการอนรกษพชสมนไพร เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณแบบมโครงสรางและไมมโครงสราง และประเดนค าถามในการประชม การเกบขอมลจากผน าชมชน ประชาชนทเปนตวแทนครวเรอนและกลมผสงอายในชมชน โดยการสมภาษณและการจดประชมกลม การวเคราะหขอมลโดยขอมลทงหมดถกน ามาจดหมวดหมและเปรยบเทยบความเหมอนความตาง เพอจดหมวดหมตามวตถประสงคการวจย ผลการวจยพบวา สภาพปญหาการอนรกษพชสมนไพรพนบานชมชนต าบลหนองสงข เกดจากคนในชมชนไมมการผสบทอดภมปญญาดานการใชสมนไพรพนบานจากบรรพบรษและไมมความรเรองสมนไพร ชนดของพชสมนไพร สรรพคณและการใชประโยชน ขาดผใหความรทมความรจรงและการสนบสนนการขยายพนธพชสมนไพรเพราะสมนไพรจะไดมาจากปาธรรมชาต แตชมชนมการบกรกมการตดไมท าลายปาอยางตอเนองมผลท าใหสมนไพรในชมชนลดนอยลงหรอบางชนดกสญ

Received: April 18, 2019 Revised: December 26, 2019 Accepted: January 8, 2020


107

หายไปและหายากขนจากปญหาดงกลาวพบวาชมชนตองการใหมการอบรมความรเรองสมนไพรและสรรพคณ และการใชประโยชนวธการปลกและเพมมลคาการเชอมเครอขายตลาดผซอสมนไพร ค าส าคญ สมนไพร การอนรกษพชสมนไพร ผกพนบาน

ABSTRACT The objective of this research were to study state problem of folk herbs conservation to increase add value on community network link in Nongsung Sub-District, Aranyaprathet, District, Sakaeo Province,data were communities representatives, communities researchers, local sages, group leaders, elder ages group, communities enterprise groups, health promotion hospital director, chief executive and members of sub district administration organization Nongsung and chief of village headman total 32 peoples. Purposive sampling from relevant participants preserving herbs The instruments consisted of unstructured and structured interview forms, meeting questions, data collection from community leaders, citizens representing households and community elder ages group by interviewed and group meeting, data analysis by group categorize compare the conformity and non-conformity to comply with the objective. This research found that the problem of herb conservation was not inheritance of knowledge folk herbs from ancestors. The traditional knowledge of folk herb was lost from communities and no propagation of herb because it was from forest. On the other hand, the deforestation from communities was occurred. Therefore, training course was needed from communities that consist of herb, utilization, and valuable the community market network. Keywords Herb, Herb Conservation, Vegetables ความส าคญของปญหา ในอดตผทมอาการเจบปวยมกจะตองพงพาการรกษาพยาบาลแบบดงเดมทมการเรยนร ตอกนมา คอ การรกษาดวยสมนไพร อาจเปนเพราะวาการคมนาคมในตอนนนยงไมสะดวก อกทงสถานบรการสาธารณสขอยหางไกลหรอมไมเพยงพอ ถงแมในปจจบนการแพทยแผนปจจบนจะมการพฒนามากขนหรอมสถานบรการสาธารณสขทเพยงพอ แตบคคลในทองถนกยงคงนยมใชพชสมนไพรในการรกษาโรคภยไขเจบ ควบคไปกบการรกษาโรคโดยแพทยแผนปจจบน การใชพชสมนไพรในสมยโบราณนนเหนการใชสบตอเนองกนมา ในการลองใชครงแรกบางครงกไดรบอนตรายบางครงกไดประโยชนเมอพชชนดใดมพษท าใหไดรบอนตรายหรอพชชนดใดมประโยชนกจะจดจ าเอาไวบอกเลาสบตอกนมาตงแต


108

บรรพบรษจนกระทงถงปจจบน การใชพชบางชนดไดน าเอาความเชอทางไสยศาสตร ความศกดสทธและอภนหารมาเกยวของดวย เชน พชทมกลบเลยงรปรางคลายบอลลนอยางพวกโทงเทงกใชรกษาโรคทเกดกบกระเพาะปสสาวะ พชทมสแดง เชน ฝาง ดอกค าฝอย ใชเปนยาบ ารงโลหต เปนตน พชสมนไพรทน ามาใชเปนยารกษาโรค บางครงกใชสวนตาง ๆ ของพชเพยงชนดเดยวหรอหลายชนดรวมกน ผทมความรความสามารถในการรกษาโรคโดย ใชพชสมนไพรกคอหมอยาพนบานซงไดรบการถายทอดความรมาจากบรรพบรษ หมอยาพนบานสวนใหญมกเปนผสงอาย ประกอบกบผทจะมาสบทอดความรกลดนอยลงทกท เพราะเดกและเยาวชนสมยใหมไมคอยใหความสนใจเกยวกบการใชพชสมนไพรเทาไรนก จงนากงวลวาความรอนมคาเหลานจะสญหายไปพรอมกบกาลเวลา (Sookho, 2008) พชสมนไพร เปนผลผลตจากธรรมชาต ทมนษยรจกน ามาใชเปนประโยชน เพอการรกษาโรคภยไขเจบตงแตโบราณกาลแลว เชน ในเอเชยกมหลกฐานแสดงวามนษยรจกใชพชสมนไพรมากกวา 6,000 ป แตหลงจากทความรดานวทยาศาสตร มการพฒนาเจรญกาวหนามากขน มการสงเคราะห และผลตยาจากสารเคม ในรปทใชประโยชนไดงาย สะดวกสบายในการใชมากกวาสมนไพร ท าใหความนยมใชยาสมนไพรลดลงมาเปนอนมาก เปนเหตใหความรวทยาการดานสมนไพรขาดการพฒนา ไมเจรญกาวหนาเทาทควร ในปจจบนทวโลกไดยอมรบแลววาผลทไดจากการสกดสมนไพร ใหคณประโยชนดกว ายา ท ได จากการส งเคราะหทางวทยาศาสตรประกอบกบในประเทศไทยเปนแหล งทรพยากรธรรมชาต อนอดมสมบรณ มพชตาง ๆ ทใชเปนสมนไพรไดอยางมากมายนบหมนชนด ยงขาดกแตเพยงการคนควาวจยในทางทเปนวทยาศาสตรมากขนเทานน โดยในหลายปทผานมาประเทศไทยตองสญเสยงบประมาณดานการสาธารณสขในแตละปเปนจ านวนมาก โดยเฉพาะอยางยงเสยไปกบการรกษาโรคดวยวธการทางการแพทยสมยใหม จากขอมลกระทรวงสาธารณสขในปงบประมาณ 2551 ชใหเหนวารฐบาลจ าเปนตองจดสรรงบประมาณใหกบกระทรวงสาธารณสขมมลคาถง 142,192 ลานบาท เนองจากเปนการรกษาแบบการแพทยแผนตะวนตกและตะวนออกจงตองสนเปลองงบประมาณไปกบเทคโนโลยสมยใหมทน าเขามา (Tangthong, 2007) พชสมนไพรหรอผกพนบานมประโยชนตอสขภาพ เชน จนทนผารางจด มะรม ใบบวบก วานหางจระเข ยานางเปนตน โดยเฉพาะในพนทภาคตะวนออกมการใชสมนไพรรกษาสขภาพอยางแพรหลาย เพราะมพชสมนไพรกระจายอยเตมพนท โดยเฉพาะอยางยงจงหวดสระแกว ประชาชนใชสมนไพร เพอสขภาพในวถชวตในรปของการรบประทานเปนอาหารและยาโดยการน ามาตมรบประทาน ใชทา ประคบ ต าแลวพอกแกฟกช า บวมเคลดขดยอก โดยมปราชญทองถนทเปนหมอยาพนบานเปนผรวบรวมตวยา สตรยา โดยหมอยาพนบานทยงคงหลงเหลออย (Intarathep, Sripuna and Cherdgotha, 2017) แตเนองจากในปจจบนชมชนสวนใหญไมใหความส าคญในการใชพชสมนไพรเพอเปนอาหารบ าบดโรค และคนรนหลงขาดความรความเขาใจในการรบประทานผกพนบานเปนยา รวมทงการอนรกษพชสมนไพรพนบาน ทงนประเทศไทยมววฒนาการแพทยแผนไทยและการใชสมนไพรเปนยาพนบาน สบเนองกนมานาน ในอดตมนษยรจกการน าเอาสมนไพรทอยในปามาใชเปนยารกษาความเจบปวดโรคภยตาง ๆ รวมถงการสงเสรมสขภาพอนามยท าใหมนษยมการด ารงชวตอยแบบพงพาธรรมชาต มความรอบรถงวธการใชสมนไพร และประโยชนของสมนไพร ต าบลหนองสงข อยทางทศเหนอของอ าเภออรญประเทศ อยหางจากอ าเภออรญประเทศ ประมาณ 14 กโลเมตร ต าบลหนองสงขมพนทเปนทราบและพนทราบสง ดนกรวดปนทราย


109

มทสาธารณะในต าบลเหมาะทจะเลยงสตว สภาพดนในสวนทเปนทราบเหมาะสมทจะท านา ท าสวน สวนทราบสงเหมาะทจะปลกพชไร ในพนทบางหมมแหลงน าเหมาะส าหรบการท าเกษตร ซงองคการบรหารสวนต าบลหนองสงข จงหวดสระแกว เปนอกหนวยงานหนงทใหความสนใจในการเกบรวบรวมขอมลพชสมนไพรตงแตวธการปลก การใชประโยชน และการอนรกษพชสมนไพรในทองถน แตอยางไรกตาม ในเบองตนของการทจะรวบขอมลพชสมนไพรตองท าการศกษาความตองการของชมชนในเขตองคการบรหารสวนต าบลหนองสงข เพอศกษาปญหาและความตองการในการอนรกษพชสมนไพร โดยการมสวนรวมของชมชน ดงนน คณะผวจยจงไดท าการศกษาการอนรกษพชสมนไพรพนบาน ของชมชนต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกวเพอใชเปนขอมลพนฐานในการจดท าแผนการบรหารจดการและขยายผลการพฒนาตนแบบการจดการการอนรกษพชสมนไพรพนบาน ของชมชนน าไปสการสรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจชมชน ในต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว โจทยวจย/ปญหาวจย

การอนรกษพชสมนไพรพนบานของชมชนต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว มสภาพปญหาอยางไร วตถประสงคการวจย

ศกษาสภาพปญหาการอนรกษพชสมนไพรโดยการมสวนรวมของชมชนในต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว วธด าเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยวจยเชงคณภาพ วธด าเนนการวจยผวจยไดด าเนนการในพนทต าบลหนองสงขและองคการบรหารสวนต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว ตามขนตอน ดงน 1. ประชากรและกลมตวอยางและการเลอกกลมตวอยาง

1.1 ประชากรในการวจย ไดแก ประชาชนทเปนครวเรอนในชมชนต าบลหนองสงข ผน าชมชน ตวแทนหนวยงานภาคในพนทและผบรหารองคการบรหารสวนต าบลหนองสงขจ านวน 6,803 คน

1.2 กลมเปาหมายของงานวจย แบงออกเปน 3 ขอดงน คอ 1.2.1 ตวแทนชมชน จ านวน 8 คน และนกวจยชมชนจากหมบานใน

ต าบลหนองสงข จ านวน 8 คน รวมทงสน 16 คน โดยเลอกแบบเจาะจงจากผทมสวนเกยวของกบการมสวนรวมในการอนรกษและพฒนาตนแบบการจดการในการอนรกษสมนไพรพนบานเพอเศรษฐกจและสงแวดลอมชมชนในต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว

1.2.2 ตวแทนของชมชนผมความรเรองสมนไพรพนบานจ านวน 4 กลม ไดแก ปราชญทองถน 2 คน ประธานกลมตาง ๆ จ านวน 3 คน กลมผสงอาย 5 คน กลมวสาหกจชมชน 5 คน รวมทงสน 15 คนเปนผใหขอมลเกยวกบการใชสมนไพรพนบานเพอการอนรกษและใชประโยชนคณคาของสมนไพรพนบานโดยการสมภาษณการถายภาพ สมภาษณภมปญญาทองถนทน


110

ทางสงคมภมปญญาวฒนธรรมและประเพณทองถนททรงคณคาน าไปสการพฒนาสมนไพรพนบาน เพอเศรษฐกจและสงแวดลอมชมชนในระบบนเวศชมชนต าบลหนองสงข

1.2.3 เจาหนาทของรฐในชมชน นายกและสมาชกองคการบรหารสวนต าบลหนองสงข ไดแก นายกองคการบรหารสวนต าบลหนองสงข 1 คน ผอ านวยการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ 1 คนเจาหนาทของรฐในองคการบรหารสวนต าบล 1 คน รองนายกองคการบรหารสวนต าบลหนองสงข 3 คน และสมาชกองคการบรหารสวนต าบลหนองสงข 3 คน ผน าชมชนผใหญบาน ทง 8 หมบาน ๆ ละ 1 คน จ านวน 8 คน รวมทงสนจ านวน 17 คน เพอก าหนดแนวทางโดยการประชมกลมเพอก าหนดแนวทางในการอนรกษความหลากหลายชวภาพของสมนไพร ท าใหเกดแนวทางพฒนาตนแบบการจดการในการอนรกษสมนไพรพนบานเพอเศรษฐกจชมชน ต าบลหนองสงข

2. เครองมอในการเกบขอมลวจยเชงคณภาพ ไดแก แบบสมภาษณแบบม โครงสรางและ ไมมโครงสราง พจารณาความเหมาะสมของขอความความสอดคลองของขอค าถามกบนยามทก าหนดไวและความเทยงตรง (Validity) แลวน ามาวเคราะหคาดชนความสอดคลอง (IOC: Item-objective Congruence) การคดเลอกขอค าถามผวจยด าเนนการโดยพจารณาเฉพาะขอท มคาดชนความสอดคลอง (IOC) มากกวาหรอเทากบ 0.50 ขนไป ผล คอ ทกขอไดคา IOC อยระหวาง 0.8-1.00 น าไปใชได ประเดนค าถามในการประชมการมสวนรวม เพอสมภาษณภมปญญาทองถนปญหา ในการอนรกษสมนไพรพนบานและใชประโยชนคณคาจากพชสมนไพร

3. วธการเกบรวบรวมขอมลศกษาแนวทางจากเอกสารงานวจยลงพนทเพอเกบขอมล โดยการประชมและการสมภาษณ ซงใชเครองมอชวยในการศกษาและเกบขอมล ไดแก แบบสมภาษณ การประชมกลมยอย เครองบนทกเสยง กลองถายภาพ

4. การวเคราะหขอมลโดยขอมลทงหมดถกน ามาจดหมวดหมและเปรยบเทยบความเหมอนความตาง เพอจดหมวดหมตามวตถประสงคการวจย ผลการวจย ผลการศกษาสภาพปญหาในการอนรกษพชสมนไพรโดยการมสวนรวมของชมชนต าบล หนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว พบวา ต าบลหนองสงขมสภาพพนทเปนทราบและพนทราบสง ดนกรวดปนทราย มทสาธารณะในต าบลเหมาะทจะเลยงสตว สภาพดนในสวนทเปนทราบเหมาะสมทจะท านา ท าสวน สวนทราบสงเหมาะทจะปลกพชไร ท าไรมน ไรออยเพราะจงหวดสระแกว มโรงงานน าตาลจงมการสนบสนนใหชมชนปลกออยกนเปนจ านวนมาก ชมชนจงไมใหความสนใจ ดานการปลกพชสมนไพร ซงตางจากเมอในอดตการสาธารณสขของประเทศยงไมเจรญเทาทควร เมอชาวบานมอาการเจบปวยจงใชพชสมนไพรในการรกษา โดยการเขาไปหาหมอยาทองถนใหชวยรกษาให หมอยาในอดตจงมความส าคญในชมชนมากดงนนปญหาการอนรกษพชสมนไพรพนบานของชมชน ใน ต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกว มปญหาดงตอไปน 1) ปญหาคนในครวเรอนออกไปประกอบอาชพนอกบานและทงใหผสงอายและเดกขาด การดแลเอาใจใส ผสงอายจงเปนโรคเบาหวานมากขน ท าใหขาดผสบทอดภมปญญาดานการใชสมนไพรพนบานจากบรรพบรษไมมความรเรองสมนไพร


111

2) ปญหาการบกรกตดไมท าลายปาอยางตอเนอง มผลท าใหสมนไพรลดนอยลงหรอบางชนด กสญหายไป เนองจากขาดความสมดลทางธรรมชาต สมนไพรในชมชนหายากขน เพราะสม นไพร จะไดมาจากปาธรรมชาต

3) ปญหาการขาดแคลนน าใชในการเกษตร อางเกบน าเดมไมสามารถกกเกบน าไดและ น าในหนองประจ าหมบานลดลงในฤดแลง น าเปนปจจยทส าคญทสดส าหรบการปลกพชสมนไพร ขาดแหลงน าสะอาดทเหมาะแกการปลกพชสมนไพรฝนแลงตกไมตรงตามฤดกาล เกดการแหงแลงขาดน าตองอาศยน าในแมน าล าคลอง หนองบง ค หรอน าบาดาล การใหน าตองมเพยงพอสม าเสมอ

4) ปญหาดานการปลกพชสมนไพรไมมผใหความรในการปลกพชสมนไพรทมความรจรงและสภาพของดนไมเหมาะสมกบการปลกสมนไพรเพราะระบบการระบายน าในดนไมดเทาทควร ดนแขงแนนทบ ท าใหรากของพชสมนไพรดดน าเพอไปเลยงล าตนรบน าไมเพยงพอ

5) ปญหาเรองดนเพอใชในการปลกสมนไพรมสวนส าคญ ดนในต าบลหนองสงขเปนดนทปนเปอนดวยสารพษเนองจากชมชนมอาชพท าไรมน ไรออย และดนเพอใชในการเพาะปลกมลกษณะเปนดนกรวดปนทรายท าใหรากของสมนไพรไมสามารถชอนไชหาอากาศไดด สมนไพรบางชนดมรากมากจงไมสามารถเกาะยดทรงล าตนได ท าใหโคนลมงาย ดนทเหมาะกบการปลกสมนไพรตองเปนดนทรวนซย

6) ปญหาการสนบสนนพนธพชสมนไพรและการขยายพนธเพราะไมมหนวยงานใดใหการสนบสนนใหความรเรองการเลอกสายพนธทเหมาะสมกบพนทและเปนทตองการของตลาด ยงไมมหนวยงานใดเขาไปใหการสนบสนนดานเครอขายการตลาด

ภาพท 1 การประชมกลมตวแทนเพอสรปปญหารวมกนระหวางผวจยและชมชน

ภาพท 2 ประชมและลงพนทส ารวจความหลากหลายของพชสมนไพรในชมชน


112

อภปรายผล ผลการศกษาสภาพปญหาชมชนต าบลหนองสงขในการอนรกษพชสมนไพร พบวา ต าบลหนองสงขมสภาพพนทเปนทราบและพนทราบสง ดนกรวดปนทราย สภาพดนไมเหมาะในการปลกพชสมนไพร เมอในอดตการสาธารณสขของประเทศยงไมเจรญเทาทควร เมอเวลาเจบปวยใชพชสมนไพร ในการรกษา โดยหมอยาทองถนรกษาให หมอยาในอดตจงมความส าคญในชมชนมากแตปจจบนชมชนสวนใหญประกอบอาชพรบจาง จงไมใหความสนใจพชสมนไพรเพราะขาดผสบทอดภมปญญาดานการใชสมนไพรพนบานจากบรรพบรษ ดงนน ชมชนจงไมมความรเรองสมนไพรและขาดผใหความรในการปลกพชสมนไพรทมความรจรงในพนทและโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลหนองสงข มระบบดแลสขภาพแผนปจจบนทเปนทางเลอก และยงมการบกรกท าลายปาอยางตอเนองท าใหพนทปาลดลง มผลท าใหสมนไพรลดนอยลงบางชนดสญหายไปยงไมมหนวยงานของรฐเขาสงเสรมใหความรแกชมชนในการปลกพชสมนไพรชนดทเปนทตองการของตลาดและสนบสนนดานเครอขายการตลาด เพอเพมรายไดใหกบชมชนน าไปสการสรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจชมชน ในต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกวซงสอดคลองกบงานวจยของ Atthasit (1992) กลาววา การยนยนวาแนวคดการอนรกษสมนไพรไทยอายวฒนะ มกรอบแนวคดทส าคญในการวเคราะหและท าอยางเขาใจวธการอนรกษสมนไพรไทยของประชาชนในชมชน ทมลกษณะเปนองครวมโดยม คนเปนศนยกลาง มงเนนไปทคนใหมสวนรวมในการอนรกษสมนไพร เปนวธการทเรมตนดวยการท าความเขาใจในการอนรกษ ซงในปจจบนชมชนต าบลเชยงใหม สวนใหญไดคนพบตนเองทมสวนรวม ในการอนรกษสมนไพร สามารถท าเปนอาชพในการผลตสมนไพร จนสามารถด ารงชวตอยไดอยางตอเนอง แมบางครอบครวทมลกหลานท างานภาคอตสาหกรรม แตกมบางสวนอาจกลบมาท าอาชพน เมอถงวยอนควรเพอใหสามารถอยรวมกบครอบครวอยางมความสขและสอดคลองกบ Soodchareon (2010) ไดศกษาการประเมนคณประโยชนผกและสมนไพรพนบานจงหวดสมทรสงคราม พบวา ผกและสมนไพร ทปลกในจงหวดสมทรสงครามไวเพอแปรรป ภาครฐจะเนนดานมาตรฐานการผลต สวนภาคประชาชนจะเนนการกลาวอางสรรพคณ และรปแบบผลตภณฑ ผกทองถนบางชนด เชนชะคราม มศกยภาพทสามารถแปรรปเปนอาหารเพอสขภาพได และพชทปลกไดในหลายพนท ในประเทศ เชน ยอ รางจด และพล ใหคณคาทางโภชนาการสงเชนกน เม อปลกในจงหวดสมทรสงครามและสอดคลองกบ ขอเสนอแนะ

ผลการวจย เรองสภาพการอนรกษพชสมนไพรพนบานของชมชนต าบลหนองสงข อ าเภออรญประเทศ จงหวดสระแกวผวจยขอเสนอแนะ ดงน

1. ขอเสนอแนะเกยวกบงานวจย 1.1 ควรมหนวยงานทเกยวของเขามามบทบาทส าคญในการอนรกษพชสมนไพร

พนบาน โดยก าหนดเปนนโยบายของการปกครองสวนทองถน 1.2 ควรมการด าเนนการอนรกษ โดยการเขามามสวนรวมของทกภาคสวนในชมชน เชน องคการบรหารสวนทองถน โรงเรยน วด โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล


113

1.3 มการสงเสรมสนบสนนใหชมชนเขามามสวนรวมในการอนรกษพชสมนไพร ทหายากในรปแบบของสวนสมนไพรอยางเปนระบบโดยความรวมมอระหวางภาครฐกบชมชน 2. ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 2.1 ควรด าเนนการวจยดานการขยายพนธสมนไพรส าหรบสมนไพรหายากและก าลง จะสญพนธ 2.2 ควรด าเนนการวจยดานพชผกสมนไพรพนบานในพนทของแตละชมชนในการอนรกษและขยายพนธ 2.3 ควรด าเนนการวจยเพอพฒนาผลตภณฑดานสมนไพรสรางมลคาใหกบสมนไพร โดยการจดการในระบบรฐวสาหกจชมชน กตตกรรมประกาศ บทความวจยนส าเรจไดดวยการสนบสนนทนวจยจากส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ประจ าปงบประมาณ 2561 และการสนบสนนของคณะผบรหาร มหาวทยาลย ราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ซงผวจยและคณะขอขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน สดทายน ขอขอบคณผมสวนรวมในบทความวจยทกทานทงทกลาวนามแลวและ ไมไดกลาวนามในทนและขอขอบพระคณคณาจารยและผมพระคณทเคยใหความรและประสบการณ ทางวชาการและงานวจย จนท าใหสามารถท าบทความวจยไดส าเรจเรยบรอยและเกดประโยชน ตอทองถนและวงวชาการไทย

Raferences Atthasit, R. (1992). khunnasombat læ phrưttikam kho ng mo phư nba n nai

chumchon [Qualifications and and behavior of the folk healer in communities]. Satharanasuk Satharanasuk Prithas.

Intarathep, S., Sripuna, S., & Cherdgotha, P. (2017). sapha p panha læ næ otha ng phatthana ka n thaitho t phu mpanya ka nchai samunphrai phư nba n nai ka nda rong chi wit thi pen mit kap singwæ tlom nai chumchon c hangwatsakæ o [State problem and development guidelines of knowledge transfer an environmentally friendly the use of folk herbs in life in Sakaew province communities: Valaya Alongkorn Ratchabhat University]. Research and Development Journal. 12(2), (May-August 2017).

Soodchareon, Y. (2010). kanpramœn khunnaprayot phak læ samunphrai phưnban changwat samut songkhram [Assessing benefits folk vegetables and herbs Samut Songkhram Province]. Faculty of Science and Technology.


114

Sookho, T. (2008). ka nsamruat phư t samunphrai thi cha o kari ang chai Na tambon ba n c han læ c hæ m lu ang ʻamphœ mæ chæ m changwat Chi ang Mai [Survey of medicinal plants used by Karen people at Ban Chan and Jam Luang Sub-districts, Mae Chaem District, Chiang Mai Province].

Suansunundha Rajabhat University. Tangthong, J. (2007). phư t samunphrai nai witthaya khe t ban ya ng no i [Herbs in

Ban Yangnoi Campus] Ubon Ratchathani: Rajabhat Ubon Ratchathani University.


การวเคราะหสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของคร : กรณศกษาเขตพนทภาคกลาง

ANALYSIS OF TEACHER’S ASSESSMENT COMPETENCY: A CASE STUDY OF THE CENTRAL REGION

เมษา นวลศร1 และกลชาต พนธวรกล2

Mesa Nuansri1 and Kullachat Pantuworakul2

1,2 คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

1,2 Faculty of Education, Valaya Alongkorn Rajabhat University under the Royal Patronage *corresponding author


บทคดยอ บทความวจยน มวตถประสงคเพอ 1) วเคราะหระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผล

ของคร สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ 2) เปรยบเทยบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐาน จ าแนกตาม เพศ ประสบการณในการสอน และขนาดสถานศกษา ตวอยาง คอ ครสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จ านวน 435 คน โดยใชวธการสมตวอยางแบบหลายขนตอน เครองมอวจยเปนแบบสอบถามชนดมาตร ประมาณคา 5 ระดบ มคาความเทยงแบบวธสมประสทธ แอลฟาของครอนบาคทงฉบบเทากบ 0.98 วเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงบรรยาย ไดแก คาความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ใชสถตเชงสรปอางอง ไดแก t-test ส าหรบสองกลมตวอยางทเปนอสระจากกน และ F-test ดวยการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว ผลการวจยพบวา 1) ครมระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผล โดยภาพรวมอยในระดบสง โดยสมรรถนะดานจรรยาบรรณในการประเมน มคาเฉลยสงสด รองลงมา ไดแก สมรรถนะดานการพฒนาการก าหนดเกรด และ สมรรถนะดานการบรหารการสอบ การใหคะแนน และการแปลความหมายคะแนน ตามล าดบ 2) ผลการเปรยบเทยบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครโดยภาพรวมเมอจ าแนกตามเพศ พบวา ไมมความแตกตางกน เมอจ าแนกตามประสบการณในการสอน พบวา โดยภาพรวมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ 0.05 จงท าการทดสอบรายคภายหลงดวยวธของ Dunnet T3 ซงพบวา มคาเฉลยแตกตางกน จ านวน 1 ค ไดแก ครทมประสบการณในชวง 11 – 20 ป มสมรรถนะดานการวดและประเมนผลสงกวา ครทมประสบการณอยในชวง 21 ป ขนไป และเมอจ าแนกตามขนาดของสถานศกษา พบวา โดยภาพรวมไมมความแตกตางกน

Received: September 9, 2019 Revised: December 9, 2019 Accepted: December 12, 2019



116

ค าส าคญ สมรรถนะดานการวดและประเมนผล จรรยาบรรณในการประเมน

ABSTRACT The purposes of this research article were to 1) analyze the level of teacher’s competency under the Office of Basic Education Commission, and 2) compare the teacher’s competency under the Office of Basic Education Commission by gender, experience in teaching and school size. Samples were 435 teachers under the Office of Basic Education Commission randomized by multi-stage random sampling. Research instrument was a 5-point scale with Cronbach’s alpha reliability of 0.98. Data were analyzed by descriptive statistics methods including frequency, percentage, means and standard deviation and by inferential statistics methods of t-test for independent samples and F-test for one – way Analysis of Variance: ANOVA. The research findings were as follows: 1) The teachers had a high level of assessment competency in overall by competency in assessing ethics with the highest mean scores, followed by competency in developing assessment methods, and competency in administering, scoring and grade interpretation, and, respectively. 2) The result of comparison the means of the teachers' assessment competencies when classified by gender showed no difference. When classified by teaching experience, it was found that the overall difference was statistically significant at the .05 level. The Dunnet T3 method was tested later. It was found that there were 1 pair of different means. Teachers with 11-20 years’ experience had higher assessment competency than teachers with more than 21 years of experience, and when classified by the size of the school, found that overall there is no difference. Keywords Assessment Competency, Assessing Ethics ความส าคญของปญหา

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 26 ซงไดก าหนดวา ใหสถานศกษาไดจดการประเมนผลผเรยน โดยพจารณาจากพฒนาการของผเรยน ความประพฤต การสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรม และการทดสอบควบคไปในกระบวนการเรยนการสอนตามความเหมาะสมของแตละระดบและรปแบบการศกษา (Office of the National Education Commission, 2002) ด งนน ครผ สอนจ งตองด า เนนการวดและประเมนผลใหไดแกนแทของศกยภาพและพฒนาการของผเรยน โดยใหค านงถงหลกการ ดงน (Tanpong, 2003) 1) เนนกระบวนการประเมนเพอพฒนาผเรยน และการประเมนเพอตดสนการเรยนใหมความครอบคลมทงดานความร ทกษะ และกระบวนการรวมทงคณธรรม จรยธรรม หรอคณลกษณะทพงประสงค 2) เนนการประเมนดวยวธการทหลากหลาย สอดคลองกบกระบวนการ


117

เรยนรทจดใหแกผเรยนเกดการเรยนรตามสภาพจรงหรอใกลเคยงกบสถานการณจรงทสะทอน ถงความรความสามารถและการปฏบตจรงของผ เรยนไดอยางชดเจน 3) เนนการบรณาการ การประเมนผลควบคไปกบการเรยนการสอนและกระบวนการเรยนรของผเรยน โดยการประเมนจากคณภาพของงานและกระบวนการท างานของผเรยน 4) เนนการใหผเรยนมสวนรวมในการก าหนดเกณฑการประเมน สงเสรมใหมการประเมนตนเอง ประเมนโดยเพอนหรอกลมเพอน และประเมนโดยผทมสวนเกยวของ และ 5) เนนการประเมนผเรยนดวยการพจารณาอยางครอบคลมจากพฒนาการของผเรยน ความประพฤต การสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรม และการทดสอบตามความเหมาะสม ดงนน จะเหนไดวา ครเปนบคคลทส าคญทสดในกระบวนการพฒนาการศกษาและการพฒนาการเรยนร ครจงเปนบคคลทมความหมายและเปนปจจยทส าคญตอคณภาพการศกษา ทงน เพราะคณภาพของผเรยนขนอยกบ “คร” (Samkoset, 2010; Pornsima, 2011) ดงนน มความจ าเปนทจะตองไดรบการยกระดบคณภาพทงระบบและตอเนองทงดานการผลต การพฒนา และการใชคร อนสงผลตอคณภาพของผเรยน ประชาชนและการพฒนาประเทศในทสด แนวคดเกยวกบสมรรถนะ หรอขดความสามารถในการท างาน เรมเกดขนในชวงตนของศตวรรษท 1970 โดยนกวชาการชอ David McClelland ซงไดศกษาวาเพราะเหตใดบคคลทท างานในต าแหนงเดยวกนจงมผลงานทแตกตางกน จงไดศกษาวจยโดยแยกบคคลทมผลการปฏบตงานดกบพอใชออกจากกน และจากผลการศกษาสรปไดวา บคคลทมผลการปฏบตงานดจะมลกษณะส าคญ ทเรยกวา “สมรรถนะ” (Akkaraboworn, 2006) ซง McClelland (1973) ไดใหค าจ ากดความของ “สมรรถนะ” ไววาเปนบคลกลกษณะทซอนอยภายในปจเจกบคคล ซงสามารถผลกดนใหบคคลนนสรางผลการปฏบตงานทดหรอตามเกณฑทก าหนดในงานทตนรบผดชอบ และไดอธบายเพมเตมวา สมรรถนะเปนสงทประกอบขนจากความร ทกษะ และเจตคตหรอแรงจงใจ ดงนน ครจงมความจ าเปนอยางยงทจะตองมสมรรถนะดานการวดและประเมนผลการเรยนรของผเรยน เพอใหกระบวนการทางการศกษามประสทธภาพมากทสด ผลการประเมนทไดมความตรง นาเชอถอ และสามารถน าไปใชประโยชนในกวาง หากวเคราะหสภาพปจจบนเกยวกบการวดและประเมนผล พบวา ยงคงเปนการใหนกเรยนท าขอสอบเลอกตอบทเนนความจ าเนนเนอหา เพอคนหาผลสมฤทธทแยกเปนสวน ๆ ซงเปนการจ ากดความคด และท าลายโอกาสของนกเรยนในการวางแผนทจะรเรมสงตาง ๆ (Prawanlapruek, 1995) นอกจากน The Secretariat of the Council of Education (2008) ยงไดศกษา พบวา ปญหาดานการวดและประเมนผลมสาเหตจากครขาดความมนใจในวธการปฏบตในการวดประเมนตามสภาพจรง โดยเฉพาะอยางยงเรองเกยวกบเทคนคการวดและวธประเมน ซง Wongwanit (2007) พบปญหาของการวดการปฏบตงาน ปญหาดานเครองมอในการวดผล และการพฒนาเครองมอเพอใชในการวดการปฏบตงาน จากสาเหตหลายประการ เชน ความรดานการวดผลยงมขดจ ากด และเครองมอทวดการปฏบตงานยงขาดคณภาพ ปญหาทเกยวของกบการวดกระบวนการกบการวดผลงาน ซงสภาพและปญหาการด าเนนงานตามแนวทางการวดและประเมนผลการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐาน และโดยเฉพาะโรงเรยนขนาดเลก มปญหาตดตอกนอยางตอเนอง ดงงานวจยของ Chankrub (2005) ไดศกษาสภาพและปญหาการวดและประเมนผลการเรยนตามแนวทางการปฏรปการศกษาของครโรงเรยนประถมศกษาอ าเภอนาทว พบวา มปญหาในการวดและประเมนผลตามสภาพจรงอยในระดบ


118

ปานกลาง ส าหรบ Kirima (2005) ไดศกษากระบวนการเรยนการสอนตามแนวทางปฏรปการศกษาของ ขาราชการครสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสราษฏรธาน โดยพบวา ครทมประสบการณ ในการปฏบตงานตางกน องคประกอบดานการวดและประเมนผลตามสภาพจรง แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นอกจากน หากพจารณาแนวทางการยกระดบคณภาพของคร ไทย ในระดบการศกษาขนพนฐาน พบวา ยทธศาสตรท 3 การพฒนาครใหเกดทกษะการจดการเรยนร เพอทกษะแหงศตวรรษท 21 โดยมมาตรการปฏรปวธการพฒนาครใหสอดคลองกบการเรยนรในศตวรรษ ท 21 โดยการสงเสรมการพฒนาตนเองของครอยางตอเนอง เชน การเขาประชม สมมนา ศกษาตอ ดงาน แลกเปลยนเรยนร คนควาหาความรดวยตนเอง รบการนเทศ โดยเฉพาะการเรยนรจากการปฏบตงานจนเกดความช านาญ อกทง มาตรการในการสงเสรมความรและการพฒนาครตามความตองการ โดยเนนวจยและพฒนานวตกรรมการเรยนร และการเรยนการสอนของครใหทนสมยและสอดคลองกบการเปลยนแปลงและความกาวหนาทางการศกษาและการเรยนรอยางตอเนอง แมวา ปจจบนจะมขอเสนอนโยบายการพฒนาครจากองคกรนโยบายทเกยวของมาแลวอยางตอเนองกตาม แตกยงตองการการเตมเตมในระบบและน าไปสการปฏบตใหมากข นอยางเปนรปธรรม โดยเฉพาะการพฒนาสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของคร นอกจากนพบวา จากการศกษางานวจยของนกวชาการหลายทานยงใหขอมลทสอดคลองกนวา ครมความตองการทจะเพมสมรรถนะดานการวดประเมนผลเปนล าดบแรก ๆ ดงเชน สวนหนงของงานวจยของ Choichareon & Nuansri (2015) ไดสงเคราะหความคดเหนของครจากขอค าถามปลายเปด พบวา ครไทยตองการพฒนาตนเองใน 5 ประเดนหลก ไดแก 1) ดานการวจยในชนเรยน 2) ดานการวดประเมนผลการเรยนร 3) ดานการจดการเรยนการสอน 4) การการใชสออปกรณ 5) ดานการมสวนรวมกบชมชน ซงจะเหนไดวา ครสวนใหญมความตองการทจะพฒนาตนเองในดานการวดและประเมนผล โดยผวจยไดเสนอแนะวา ควรสงเสรมใหครไทยมความรความเขาใจเกยวกบกระบวนการวดและประเมนผล เนองจากปจจบนครไทยบางสวนยงไมชดเจนในหลกการ จงอาจสงผลใหการประเมนผลผเรยนไมตรงตามสภาพจรงเทาทควร ดงนน ขนตอนแรกของการพฒนาสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครจงจ าเปน ทจะตองมสารสนเทศพนฐานเกยวกบรายละเอยดของสภาพการวดและประเมนผลของครกอน เพอจะไดน าไปก าหนดทศทางในการพฒนาครไดอยางตรงประเดนและเกดประสทธภาพสงสด ส าหรบงานวจยน ผวจยไดยดกรอบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครตาม National Council on Measurement in Education (1990) ซ งประกอบดวย 7 ดาน ไดแก 1) สมรรถนะดานการเลอกวธการวดและประเมนผล 2) สมรรถนะดานการพฒนาวธการวดและประเมนผล 3) สมรรถนะดานการบรหารการสอบ การใหคะแนน และการแปลความหมายคะแนน 4) สมรรถนะดานการใชผลการประเมน 5) สมรรถนะดานการพฒนาการก าหนดเกรด 6) สมรรถนะดานการสอสารผลการประเมน และ 7) สมรรถนะดานจรรยาบรรณในการประเมน โดยศ กษา ในบรบทของเขตพนภาคกลางเนองจากมทตงทางภมศาสตรทอยใจกลางของประเทศและแวดลอมดวยบรบททางดานสงคม และวฒนธรรมตามทตงทใกลชดกบภมภาคตาง ๆ จงเปนเหตผลทเลอกศกษาเฉพาะเขตพนทภาคกลาง อกทง การวจยทผานมาโดยเฉพาะในประเดนท เกยวกบการศกษาทงประสทธภาพในการจดการเรยนรตลอดจนการวดและประเมนผลมกมตวแปรส าคญทท าใหผลการวจยพบความแตกตางกน ทงตวแปรทเกยวของกบสวนบคคล เชน เพศ ประสบการณในการ


119

สอน หรอ บรบทของสถานศกษา เชน และขนาดของสถานศกษา ดงนน ผวจยจงน าตวแปรเหลานมาเปนตวแปรอสระส าหรบการวเคราะหขอมลเพอใหไดสารสนเทศทเปนประโยชนมากขน อกทง ผลการวจยนจะเปนประโยชนทส าคญอยางยงตอการพฒนาครใหมประสทธภาพและมความเปนครมออาชพมากยงขน โจทยวจย/ปญหาวจย

1. สมรรถนะดานการวดและประเมนผลของคร สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานอยในระดบใด

2. สมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐานแตกตางกนตาม เพศ ประสบการณในการสอน และขนาดสถานศกษาหรอไม อยางไร วตถประสงคการวจย 1. เพอวเคราะหสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของคร สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

2. เพอเปรยบเทยบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐาน จ าแนกตาม เพศ ประสบการณในการสอน และขนาดสถานศกษา วธด าเนนการวจย ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ครผสอนสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) ในเขตพนทภาคกลาง (22 จงหวด) ซงมครจ านวนทงสน 95,436 คน (Ministry of Education, 2019) กลมตวอยาง

ผวจยก าหนดขนาดตวอยางโดยใชโปรแกรม G*Power ซงเปนโปรแกรมทสรางจากสตรของ Cohen (1977) โดยผวจยก าหนดคาขนาดอทธพล (effect size) ในระดบปานกลาง (คา .50) คาระดบนยส าคญ เปน .05 และคาอ านาจการทดสอบ (power) เปน .95 จากผลการค านวณไดขนาดตวอยางทงหมด (total sample size) จ านวน 252 คน แตเนองจากการศกษากบกลมคร อาจารย จะมอตราการตอบกลบประมาณรอยละ 60 (Wiersma, 1991 cited in Wongwanit, 2005) อกทง เพอชดเชยแบบสอบถามทอาจไมสมบรณหรอไมไดรบการตอบกลบ ดงนน ผวจยจงปรบขนาด กลมตวอยางเปน 450 คน และด าเนนการใหไดมาซงกลมตวอยางโดยใชวธการสมแบบหลายขนตอน (multi-stage random sampling) โดยมรายละเอยดขนตอนการสมดงน

ขนท 1 สมจงหวด ภาคกลางซงมจ านวนทงหมด 22 จงหวด ผวจยสมจงหวดมา 10 จงหวด โดยใชวธการสมอยางงายดวยวธการจบสลาก

ขนท 2 สมโรงเรยน จาก 10 จงหวดทสมไดจากขนท 1 โดยผวจยสมจงหวดละ 3 โรงเรยน (ขนาดใหญ กลาง และเลก อยางละ 1 โรงเรยน) ซงจะไดโรงเรยนทงสนจ านวน 30 โรงเรยน


120

ขนท 3 สมคร ซงเปนผใหขอมลส าคญโรงเรยนละ 15 คน จาก 30 โรงเรยนทสม ไดจากขนท 2 ดงนน จะไดตวอยางครทงสน 450 คน

ผลจากการเกบขอมลจากตวอยางจ านวน 450 คน พบวา ไดรบแบบสอบถาม ทมความสมบรณในการตอบ กลบคนมาจ านวน 435 ชด คดเปนอตราการตอบกลบรอยละ 96.67 โดยมรายละเอยดของตวอยางทใชในการวจยดงตารางท 1 ตารางท 1 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางจ าแนกตามตวแปรเพศ ประสบการณในการสอน และ

ขนาดสถานศกษา

จากตารางท 1 พบวา กลมตวอยางในการวจยครงนมจ านวนทงสน 435 คน โดยกลมตวอยางสวนใหญเปนครเพศหญง คดเปนรอยละ 71.72 สวนใหญเปนครทมประสบการณในการสอนอยระหวาง 1-10 ป คดเปนรอยละ 75.63 นอกจากน พบวา ท างานอยในโรงเรยนขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาดใหญ ในจ านวนทใกลเคยงกน โดยแตละขนาดคดเปนประมาณรอยละ 33.00 การเกบและรวบรวมขอมล ในการเกบรวบรวมขอมลวจยครงน ผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมดวยแบบสอบถามทางไปรษณย โดยท าหนงสอขอความอนเคราะหเพอเกบรวบรวมขอมลวจยไปยงสถานศกษาทเปนตวอยางในการวจย และตดตามสอบถามทางโทรศพทส าหรบกรณทมการตอบกลบชา โดยใชเวลาในการเกบรวบรวมขอมลใหไดตามจ านวนทตองการ ใชระยะเวลาประมาณ 1 เดอน จากการสงแบบสอบถาม พบวา ไดแบบสอบถามทสมบรณผานการตอบแลว จ านวนทงสน 435 ชด คดเปนอตราการตอบกลบรอยละ 96.67 เครองมอทใชในการวจยและการตรวจสอบคณภาพ เครองมอทใชในการวจยในครงน เปนแบบสอบถามวดระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของคร จ านวน 1 ชด ทผวจยไดสรางและพฒนาขน โดยมลกษณะเปนแบบมาตรประมาณ

ตวแปร จ านวน (คน) รอยละ เพศ

ชาย 123 28.28 หญง 312 71.72

ประสบการณการสอน 1 - 10 ป 329 75.63

11 – 20 ป 65 14.94 21 ป ขนไป 41 9.43

ขนาดสถานศกษา เลก 145 33.33 กลาง 143 32.87 ใหญ 147 33.79 รวม 435 100.00


121

คา (rating scale) 5 ระดบ ประกอบดวย 7 ดาน ตามสมรรถนะดานการวดและประเมนผล ของ National Council on Measurement in Education (1990) ไดแก 1) สมรรถนะดานการเลอกวธการวดและประเมนผล 2) สมรรถนะดานการพฒนาวธการวดและประเมนผล 3) สมรรถนะดานการบรหารการสอบ การใหคะแนน และการแปลความหมายคะแนน 4) สมรรถนะดานการใช ผลการประเมน 5) สมรรถนะดานการพฒนาการก าหนดเกรด 6) สมรรถนะดานการสอสาร ผลการประเมน และ 7) สมรรถนะดานจรรยาบรรณในการประเมน โดยมขอค าถามดานละ 7 ขอ รวมทงสน 49 ขอ มผลการตรวจสอบคณภาพของเครองมอวจย ดงน 1. การตรวจสอบคณภาพดานความตรง โดยใหผเชยวชาญ จ านวน 5 คน ท าการตรวจสอบความสอดคลองระหวางนยามกบขอค าถาม แลวค านวณหาคา Index of Objective - Item of Congruence: IOC โดยมเกณฑพจารณาขอค าถามทมคณภาพและใชได คอ จะตองมคา IOC มากกวาหรอเทากบ .50 ขนไป (Kanjanawasee, 2005) ซงจากการวเคราะห พบวา คา IOC ทงฉบบมคาตงแต 0.80 - 1.00 ซงถอไดวาแบบวดมคณภาพดานความตรงเชงเนอหาทกขอ 2. การตรวจสอบคณภาพดานความเทยง โดยคาความเทยงแบบวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค มคาเทากบ .98 ซงถอวามคาความเทยงในระดบสง โดยมเกณฑในการพจารณา คอ มคามากกวา .70 ซงเปนทยอมรบในฐานะเกณฑขนต าส าหรบคาความเทยง (Nunnally, 1967) การวเคราะหขอมล

1. วเคราะหคาสถตพนฐานของกลมตวอยางโดยใชสถตพนฐาน ไดแก คาความถ รอยละ คาเฉลยเลขคณต และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

2. วเคราะหขอมลเกยวกบระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของคร ดวยการวเคราะหหาคาเฉลยเลขคณต และสวนเบยงเบนมาตรฐาน เปนรายขอและภาพรวม โดยใชเกณฑ ในการแปลผลตามแนวของเบส (Best, 1970) ดงน

4.50 – 5.00 หมายถง มสมรรถนะดานการวดและประเมนผล อยในระดบสงทสด 3.50 – 4.49 หมายถง มสมรรถนะดานการวดและประเมนผล อยในระดบสง 2.50 – 3.49 หมายถง มสมรรถนะดานการวดและประเมนผล อยในระดบปานกลาง 1.50 – 2.49 หมายถง มสมรรถนะดานการวดและประเมนผล อยในระดบต า 1.00 – 1.49 หมายถง มสมรรถนะดานการวดและประเมนผล อยในระดบต าทสด

3. วเคราะหเปรยบเทยบระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของคร จ าแนกตาม เพศ โดยใชสถตทดสอบทส าหรบกลมตวอยางสองกลมท เปนอสร ะตอกน (t-test for independent samples) และจ าแนกตามประสบการณในการสอน และขนาดโรงเรยน โดยใชสถตทดสอบ F (F-test) ดวยการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (one-way ANOVA) และหากพบความแตกตางจะท าการทดสอบรายคภายหลงดวยวธของ Scheffe ส าหรบกรณทสมรรถนะนนมความแปรปรวนเทากน และวธของ Dunnet T3 ส าหรบสมรรถนะทมความแปรปรวนตางกน ผลการวจย 1. ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (เพอตอบวตถประสงคขอท 1)


122

1.1 ผลวเคราะหขอมลเกยวกบระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) โดยภาพรวม ตารางท 2 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของคร

สงกด สพฐ. โดยภาพรวม (n=435)

ล าดบ สมรรถนะ X S.D. ระดบสมรรถนะ 1 สมรรถนะดานการเลอกวธการวดและประเมนผล 3.83 0.59 สง 2 สมรรถนะดานการพฒนาวธการวดและประเมนผล 3.79 0.54 สง 3 สมรรถนะดานการบรหารการสอบ การใหคะแนน และ

การแปลความหมายคะแนน 3.95 0.59 สง

4 สมรรถนะดานการใชผลการประเมน 3.80 0.61 สง 5 สมรรถนะดานการพฒนาการก าหนดเกรด 4.07 0.61 สง 6 สมรรถนะดานการสอสารผลการประเมน 3.81 0.68 สง 7 สมรรถนะดานจรรยาบรรณในการประเมน 4.23 0.62 สง

รวม 3.92 0.52 สง

จากตารางท 2 พบวา ครสงกด สพฐ. มระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผล โดยภาพรวมอยในระดบสง ( X =3.92, S.D. = 0.52) และเมอพจารณาเปนรายสมรรถนะ พบวา สมรรถนะดานจรรยาบรรณในการประเมน มคาเฉลยสงสด โดยมสมรรถนะอยในระดบสง (X =4.23, S.D. = 0.62) รองลงมา ไดแก สมรรถนะดานการพฒนาการก าหนดเกรด โดยมคาเฉลยอยในระดบสง ( X =4.07, S.D. = 0.61) และ สมรรถนะดานการบรหารการสอบ การใหคะแนน และการแปลความหมายคะแนน โดยมคาเฉลยอยในระดบสง ( X = 3.95, S.D. = 0.59) ตามล าดบ

2. ผลการวเคราะหขอมลเพอการเปรยบเทยบระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) จ าแนกตาม เพศ ประสบการณในการสอน และขนาดสถานศกษา (เพอตอบวตถประสงคขอท 2)


123

ตารางท 3 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดสพฐ. จ าแนกตามเพศ

สมรรถนะ เพศ n X S.D.

Levene's Test for Equality of Variances t p

F p สมรรถนะดานการเลอกวธการวดและประเมนผล

ชาย 123 3.87 0.69 24.99* .00 .77 .44

หญง 312 3.81 0.55 สมรรถนะดานการพฒนาวธการวดและประเมนผล

ชาย 123 3.78 0.63 9.08* .00 -.07 .94

หญง 312 3.79 0.51 สมรรถนะดานการบรหาร การสอบ การใหคะแนน ฯ

ชาย 123 3.92 0.64 1.18 .28 -.77 .44

หญง 312 3.97 0.58 สมรรถนะดานการใชผลการประเมน

ชาย 123 3.72 0.70 5.78* .02 -1.99 .06

หญง 312 3.84 0.57 สมรรถนะดานการพฒนาการก าหนดเกรด

ชาย 123 3.99 0.67 1.18 .28 -1.68 .09

หญง 312 4.10 0.58 สมรรถนะดานการสอสารผลการประเมน

ชาย 123 3.70 0.79 11.52* .00 -1.84 .07

หญง 312 3.85 0.62 สมรรถนะดานจรรยาบรรณในการประเมน

ชาย 123 4.23 0.73 6.28* .01 .03 .98

หญง 312 4.23 0.57

รวม ชาย 123 3.88 0.59

8.91* .00 -.94 .39 หญง 312 3.94 0.49

จากตารางท 3 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของคร

สงกด สพฐ. จ าแนกตามเพศ โดยใชสถตทดสอบทส าหรบสองกลมตวอยางทมอสระจากกน (t-test for independent samples) พบวา ไมมความแตกตางกนทงโดยภาพรวมและรายสมรรถนะ


124

ตารางท 4 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดสพฐ. จ าแนกตามประสบการณในการสอน

แหลงความแปรปรวน SS df MS F p ผลการทดสอบรายค สมรรถนะดานการเลอกวธการวดและประเมนผล


ระหวางกลม .74 2 .37 1.06 0.35 ภายในกลม 150.62 432 .35 รวม 151.36 434

Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 1.11, df1 = 2, df2 = 432, Sig. = .33

สมรรถนะดานการพฒนาวธการวดและประเมนผล พบความแตกตาง 1 ค คอ 11 – 20 ป > 21 ป ขน

ไป

ระหวางกลม 2.09 2 1.04 3.57* 0.03 ภายในกลม 126.05 432 .29 รวม 128.14 434

Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 2.80, df1 = 2, df2 = 432, Sig. = .06 ทดสอบรายคโดยวธ Scheffe

สมรรถนะดานการบรหาร การสอบ การใหคะแนน และการแปลความหมายคะแนน ไมมความแตกตาง แหลงความแปรปรวน SS df MS F p ผลการทดสอบรายค

ระหวางกลม 1.01 2 .51 1.44 0.24

ภายในกลม 152.23 432 .35 รวม 153.24 434


สมรรถนะดานการใชผลการประเมน


ระหวางกลม 1.65 2 .82 2.22 0.11 ภายในกลม 160.07 432 .37 รวม 161.71 434


สมรรถนะดานการพฒนาการก าหนดเกรด พบความแตกตาง 1 ค คอ

11 – 20 ป > 21 ป ขนไป


Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = .53, df1 = 2, df2 = 432, Sig. = .59 ทดสอบรายคโดยวธ Scheffe

สมรรถนะดานการสอสารผลการประเมน พบความแตกตาง 1 ค

คอ 11 – 20 ป > 21 ป ขน

ไป


Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = .1.33, df1 = 2, df2 = 432, Sig. = .27 ทดสอบรายคโดยวธ Scheffe


125

ตารางท 4 (ตอ) แหลงความแปรปรวน SS df MS F p ผลการทดสอบรายค สมรรถนะดานจรรยาบรรณในการประเมน พบความแตกตาง 1 ค

คอ 11 – 20 ป >21 ป ขนไป


Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 2.67, df1 = 2, df2 = 432, Sig. = .07 ทดสอบรายคโดยวธ Scheffe

สมรรถนะดานการวดและประเมนผล (ภาพรวม) พบความแตกตาง 1 ค

คอ 11 – 20 ป >21 ป ขนไป


Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 7.52, df1 = 2, df2 = 432, Sig. = .00 ทดสอบรายคโดยวธ Dunnet

T3


จากตารางท 4 ผลการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวดวยสถตทดสอบเอฟ (F-test) เพอเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกด สพฐ. จ าแนกตามประสบการณในการสอน พบวา โดยภาพรวมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 จงท าการทดสอบรายคภายหลงดวยวธของ Dunnet T3 ซงพบวา มคาเฉลยแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จ านวน 1 ค ไดแก ครทมประสบการณในชวง 11 – 20 ป มสมรรถนะดานการวดและประเมนผลสงกวา ครทมประสบการณอยในชวง 21 ป ขนไป

เมอพจารณาเปนรายสมรรถนะ พบวา ม 4 สมรรถนะ ไดแก 1) สมรรถนะดานการพฒนาวธการวดและประเมนผล 2) สมรรถนะดานการพฒนาการก าหนดเกรด 3) สมรรถนะดานการสอสารผลการประเมน และ 4) สมรรถนะดานจรรยาบรรณในการประเมน ทคาเฉลยของคะแนนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดงนน จงท าการทดสอบรายคภายหลงดวยวธของ Scheffe ซงผลการทดสอบ พบวา ทง 4 สมรรถนะดงกลาวใหผลการทดสอบในทางเดยวกน คอ มคาเฉลยของสมรรถนะแตกตางกนจ านวน 1 ค ไดแก ครทมประสบการณในชวง 11 – 20 ป มสมรรถนะสงกวาครทมประสบการณอยในชวง 21 ป ขนไป


126

ตารางท 5 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกด สพฐ. จ าแนกตามขนาดของสถานศกษา

แหลงความแปรปรวน SS df MS F p ผลการทดสอบรายค สมรรถนะดานการเลอกวธการวดและประเมนผล




สมรรถนะดานการพฒนาวธการวดและประเมนผล




สมรรถนะดานการบรหาร การสอบ การใหคะแนน และการแปลความหมายคะแนน




สมรรถนะดานการใชผลการประเมน

พบความแตกตาง 1 ค คอ

ขนาดใหญ > ขนาดเลก


Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 4.48, df1 = 2, df2 = 432, Sig. = .01 ทดสอบรายคโดยวธ Dunnet T3 สมรรถนะดานการพฒนาการก าหนดเกรด


ระหวางกลม 1.69 2 .84 2.27 0.10 ภายในกลม 159.87 432 .37

รวม 161.56 434 Test of Homogeneity of Variances Levene Statistic = 3.64, df1 = 2, df2 = 432, Sig. = .03

สมรรถนะดานการสอสารผลการประเมน





127

ตารางท 5 (ตอ) แหลงความแปรปรวน SS df MS F p ผลการทดสอบรายค สมรรถนะดานจรรยาบรรณในการประเมน




สมรรถนะดานการวดและประเมนผล (ภาพรวม)





จากตารางท 5 ผลการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวดวยสถตทดสอบเอฟ (F-test) เพอเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกด สพฐ. จ าแนกตามขนาดของสถานศกษา พบวา โดยภาพรวมไมมความแตกตางกน

เมอพจารณาเปนรายสมรรถนะ พบวา ม เพยง 1 สมรรถนะทพบความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก สมรรถนะดานการใชผลการประเมน ดงนน จงท าการทดสอบรายคภายหลงดวยวธของ Dunnet T3 ซงผลการทดสอบ พบวา มคาเฉลยของสมรรถนะแตกตางกนจ านวน 1 ค ไดแก โรงเรยนขนาดใหญมสมรรถนะดานการใชผลการประเมนสงกวาโรงเรยนขนาดเลก อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 อภปรายผล

1. จากผลการวจยทพบวา ครสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานมระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผล โดยภาพรวมอยในระดบสง ทงน อาจเนองมาจากครไดผานกระบวนการอบรมทเกยวของกบการวดและประเมนผลมาบอยครง หรอไดรบขอมลขาวสารทเกยวของกบการวดและประเมนผลจากชองทางตาง ๆ ทงสอส งพมพและออ นไลน อกท ง ผานกระบวนการผลตครดวยกระบวนการทมคณภาพจากคณะครศาสตร/ ศกษาศาสตรจากมหาวทยาลยตาง ๆ ดงนน สงผลใหครมระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนอยในระดบสง ซงสอดคลองกบการศกษาของ Sanram & Songwiwat (2012) พบวา ความคดเหนของครผสอน ทมตอสภาพการบรหารงานดานการวดและประเมนผลการเรยนรในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาบรรมย เขต 3 พบวา ทงโดยรวมและรายดานอยในระดบสง นอกจากน ยงสอดคลองกบ Bhuddima (2018) ซงไดท าการวจยเกยวกบการพฒนาสมรรถนะการสรางเครองมอวดและประเมนผลการศกษาของครผสอนโดยใชเทคนคการเสรมพลงอ านาจ โดยผลการวจย พบวา


128

ครผสอนมความรความเขาใจเกยวกบการวดและประเมนอยในระดบสง มเจตคตตอการสรางเครองมอวดและประเมนผลการศกษาอยในระดบด และ ครผสอนสามารถสรางเครองมอวดและประเมนผลการศกษาไดอยในระดบสง

2. ส าหรบผลการวเคราะหเปรยบเทยบระดบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐาน จ าแนกตามเพศ พบวา ไมมความแตกตางกนทงโดยภาพรวมและรายสมรรถนะ ทงนอาจเนองมาจาก ไมวาครเพศใดตางมโอกาสไดรบการพฒนาในทกมตของความเปนครมาในรปแบบเดยวกน ทงหลกสตรครศาสตร/ศกษาศาสตร มองคกรสภาพวชาชพคอย กบกบดแลและตดตามประเมนผลเกยวกบคณภาพของการผลตบณฑต นอกจากน การรบนโยบายจากหนวยงานตนสงกดซงตองมแนวทางส าหรบการปฏบตทเหมอนกน ดงนน จงอาจเปนเหตผล ทอธบายไดวาไมวาครเพศชาย หรอเพศหญงจงมสมรรถนะในการวดและประเมนผลไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบการศกษาของ Phanitpalinchai & Thanaphatchotiwat (2016) ซงไดศกษาสมรรถนะการจดการเรยนร ในศตวรรษท 21 ของนสตระดบปรญญาตร คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร โดยพบวา สมรรถนะดานการวดและประเมนผลการเรยนรมคาเฉลยอยในระดบมาก และ ไมแตกตางกนตามเพศของนกศกษาคร ซงผลการวจยดงกลาวนพอจะอธบายเชอมโยงมาสการอธบายสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครไดเชนกน

3. จากผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐาน จ าแนกตามประสบการณในการสอน พบวา โดยภาพรวมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ท ระดบ .05 โดยครทมประสบการณในชวง 11 – 20 ป มสมรรถนะดานการวดและประเมนผลสงกวาครทมประสบการณอยในชวง 21 ป ขนไป ทงน อาจเนองมาจากครทอยในชวงอาย 11 – 20 ป ซงถอไดวา เปนชวงอายของประสบการณในการสอนทอยในระดบกลาง ๆ ก าลงมความมงมนในการพฒนาตนเองในดานการท างานสงทงก าลงกายและก าลงใจ เชน การพฒนาตนเองเขาสวทยฐานะทสงขน ความมงมนตงใจหรอแร งขบทสง อกทง มแบบอยางจากครรนพทคอยใหก าลงใจ แนะน า และใหค าปรกษาเกยวกบการท างาน จนสงสมความร ทกษะ เจตคต และสามารถพฒนาจนเกดเปนสมรรถนะในทสด ซงสอดคลอง Kanjanawasee, et al. (2014) ซงไดอธบายเกยวกบสมรรถนะไววา สมรรถนะเกดจากความรทกษะ ความสามารถ (ability) และคณลกษณะ (attribute) ซงมอยในแตละบคคลทบรณาการขนมาเปนกลมพฤตกรรม จนเกดเปนความสามารถอนเดนชดทเพยงพอในการท างาน (action) ไดอยางมมาตรฐาน (standard) จนงานประสบความส าเรจ สมรรถนะของบคคลจงเปนสงทสงสมมาจากการศกษาหรอประสบการณและการฝากฝนจนเกดเปนลกษณะพฤตกรรมอนเดนชด และมความพรอมทจะปฏบตงานต าง ๆ ไดจนประสบผลส าเรจเปนอยางด

4. จากผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐาน จ าแนกตามขนาดของสถานศกษา พบวา โดยภาพรวมไมมความแตกตางกน และเมอพจารณาเปนรายสมรรถนะ พบวา มเพยง 1 สมรรถนะทพบความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก สมรรถนะดานการใชผลการประเมน โดยโรงเรยนขนาดใหญมสมรรถนะดานการใชผลการประเมนสงกวาโรงเรยนขนาดเลก ทงน อาจเนองมากจากโรงเรยนขนาดใหญอาจมความพรอมในดานตาง ๆ เชน คร สงอ านวยความสะดวก แหลงการเรยนร การไดรบสนบสนนจาก


129

ศษยเกา โอกาสทางดานการสรางเครอขายความรวมมอ เปนตน ตลอดจนโรงเรยนขนาดใหญมความตนตวในเรองของการแขงขนและการพฒนาสความมชอเสยงในดานตาง ๆ รวมถง ความคาดหวงของผปกครอง ดงนน ผลการประเมนทปรากฏออกมา ทงผลการประเมนระดบชาต ระดบนานาชาต หรอผลการประเมนจากหนวยงานทางการศกษาอน ๆ ทเกยวของ มกจะไดรบการน ามาวเคราะหและน ามาใชเพอมงสการพฒนาหรอยกระดบคณภาพผเรยนและโรงเรยนใหมคณภาพทสงขน สอดคลองกบผลการวจยของ Boonreun (2013) ซงไดศกษาปญหาและแนวทางการแกปญหาการบรหารงานวชาการของโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาชลบร เขต 3 จ าแนกตามขนาดโรงเรยน โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยโรงเรยนทมขนาดเลกมปญหาการบรหารงานวชาการมากกวาโรงเรยนขนาดกลางและขนาดใหญตามล าดบ และสอดคลองกบการศกษาของ Langkratok, Lomarak, & Poldetch (2018) ซ งไดศ กษาเปรยบเทยบปญหาการบรหารงานวดผลประเมนผลของโรงเรยน สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาบรรมย เขต 3 พบความแตกตางของปญหาการบรหารงานวดผลประเมนผลของโรงเรยนระหวางขนาดโรงเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ทงภาพรวมและรายดาน โดยโรงเรยนขนาดเลกมปญหามากกวาโรงเรยนขนาดกลางและขนาดใหญ นอกจากนผลการวจยนยงสอดคลองกบการศกษาของ Ronsiri (2007) ไดศกษาวจยเรอง การวเคราะหสภาพการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนมธยมศกษา ซงพบวา โรงเรยนขนาดใหญมการใชผลการประเมนผลการเรยนรมากทสด รองลงมาเปนโรงเรยนขนาดกลาง และโรงเรยนขนาดเลก ตามล าดบ

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช 1. จากผลการวจยทพบวา สมรรถนะดานการพฒนาวธการวดและประเมนผล มคะแนนคาเฉลยนอยทสดเมอเปรยบเทยบกบสมรรถนะดานการวดและประเมนผลทง 7 สมรรถนะ ถงแมวาทกสมรรถนะจะมคาเฉลยของคะแนนอยในระดบสง แตหากวเคราะหในเชงของการพฒนาครแลว หนวยงานทเกยวของอาจจะพจารณาเลอกสมรรถดานการพฒนาวธการวดและประเมนผล เ ปนประเดนส าคญทสดในการพฒนาคร เชน การจดอบรมเกยวกบการน าเครองมอวดผลทมอยมาดดแปลงใหเหมาะสมกบนกเรยนทสอน การสรางขอสอบเทยบเคยงกบขอสอบมาตรฐานทงระดบชาตและนานาชาต เชน O-NET, PISA และ TIMSS การออกแบบเครองมอวดพฤตกรรมการเรยนรของนกเรยนใหมความสอดคลองกบบรบทการเรยนการสอนในชนเรยน ตลอดจนการพฒนาความสามารถในการวเคราะหคณภาพขอสอบเปนรายขอ เชน คาความยาก คาอ านาจจ าแนก เปนตน 2. จากผลการวจยทพบวา สมรรถนะดานการใชผลการประเมน มคาเฉลยแตกตางกนตามขนาดของสถานศกษา โดย โรงเรยนขนาดใหญมสมรรถนะดานการใชผลการประเมนสงกวาโรงเรยนขนาดเลกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ประเดนนชใหเหนวา หากจะพฒนาคณภาพของการจดการศกษาของสถานศกษาขนาดเลก ผทมสวนเกยวของกบการพฒนาอาจน าประเดนของการใชผลการประเมนมาเปนประเดนหนงเพอชวยในการพฒนาครในสถานศกษาขนาดเลกได

3. จากผลการเปรยบเทยบคาเฉลยของคะแนนสมรรถนะดานการวดและประเมนผลของครสงกดส านกงานการศกษาขนพนฐาน จ าแนกตามประสบการณในการสอน พบวา โดยภาพรวมมความ


130

แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 โดยครทมประสบการณในชวง 11 – 20 ป มสมรรถนะดานการวดและประเมนผลสงกวาครทมประสบการณอยในชวง 21 ป ขนไป ดงนน ประเดนขอคนพบนแสดงใหเหนวาครทมประสบการณมาก ยงมความตองการจ าเปนในการพฒนาสมรรถนะดานการวดและประเมนผลอย ซงไมไดหมายความวาจะตองพฒนาเฉพาะครบรรจใหม หรอครทมประสบการณในการสอนนอยเทานน

ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป จากผลการวจย พบวา สมรรถนะดานการใชผลการประเมน มความแตกตางกนระหวาง

ขนาดของสถานศกษา โดยโรงเรยนขนาดใหญมสมรรถนะดานการใชผลการประเมนสงกวาโรงเรยนขนาดเลก ดงนน อาจจะเปนประเดนทนาสนใจในการศกษาทงเชงปรมาณและเชงคณภาพเพอใหไดรายละเอยดเชงลกเพออธบายสาเหตของปรากฏการณดงกลาวน อกทง ประเดนเรองการใชผลการประเมนเปนประเดนทนาสนใจและเปนประโยชนอยางมาก เนองจากการประเมนจะเกดประโยชนสงสดเมอมการน าผลการประเมนไปใช อนจะเปนการตอยอดเพอใหไดสารสนเทศในมตตาง ๆ เพอใชเปนฐานส าหรบการวางแนวทางการพฒนาสมรรถนะครตอไป

References Akkaraboworn, J. (2006). chit sa ng khon sa ng phonnga n [The mind creates people

to create work]. Bangkok: K. Polpim. Best, J. W. (1970). Research in Education. New Jersey: Prentice Hall, Inc. Bhuddima, B. (2018). ka nphatthana samatthana ka nsang khrư angmư wat læ

pramœ nphon ka nsưksa kho ng khru phu son do i chai theknik kan sœm phalang ʻamna t [The development of competencies in the construction of measurement tools and educational evaluation of teachers by using empowerment techniques]. Journal of Graduate Studies Network of Northern Rajabhat Universities. 8(14), 57-72.

Boonreun, P. (2013). panha læ næ otha ng ka n kæ panha ka nbo riha n nga n wicha ka n kho ng ro ngri an khaya i ʻo ka t tha ngka n sưksa [Problems and solutions for academic administration of the educational opportunity schools]. Master of Education Thesis in educational administration, Faculty of Education, Burapa University.

Chankrub, C. (2005). sapha p læ panha ka n wat læ pramœ nphon ka n ri an ta m næ otha ng kanpatiru ka nsưksa kho ng khru ro ngri an prathom sưksa na thawi [State and problems of educational measurement and evaluation according to the reform guidelines teacher education primary school, Na Thawi district]. Master of Education thesis in Curriculum and Instruction, Prince of Songkla University.


131

Choichareon, T. & Nuansri, M. (2015). ka n wikhro samatthana khong khru Thai tam kro p samatthana kho ng khru hæ ng ʻE chi a tawanʻok chi ang tai nai satawat thi yisipʻet : korani sưksa khe t phư nthi pha k klang [An analysis of Thai teacher competencies according to the competency framework of Southeast Asian teachers in the 21st century: a case study of the central region]. Journal of Graduate Studies Valaya Alongkorn Rajabhat University. 10(1), 142-154.

Cohen, J. (1977). Statistical power analysis for the behavioral sciences. San Diego, CA Academic. Press. Kanjanawasee, S. (2005). thritsadi ka nthotso p bæ p dangdœ m [Classical test

theory]. Bangkok: Chulalongkorn University. Kanjanawasee, S. et al. (2014). ka n wat læ pramœ n samatthana kho ng bukkhala ko n

wicha chi p [Measurement and evaluation of professional personnel competencies]. Journal of Social Sciences Research Year 2014. 1-24.

Kirima, N. (2005). sưksa krabuanka n ri an ka nso n ta m næ otha ng kanpatiru ka nsưksa kho ng kha ra tchaka n khru sangkat naknga n khe t phư nthi ka nsưksa sura ttha ni khe t so ng [Study the teaching and learning process in accordance with the educational reform guidelines of teacher civil service Under Surat Thani Educational Service Area Office 2]. Master of Education thesis in Management Studies, Thaksin University.

Langkratok, R., Lomarak, T. & Poldetch, S. (2018). panha læ næ otha ng ka nbo riha n nga n watphon pramœ nphon kho ng ro ngri an sangkat samnaknga n khe t phư nthi ka nsưksa prathom sưksa buri ram khe t sa m [Problems and guidelines for evaluation administration of schools under the Office of Buriram Primary Education Service Area 3]. Proceeding of The 2nd national and international conference Buriram Rajabhat University. 621 -630.

McClelland, C. D. (1973). Testing for Competence rather than for Intelligence. New Jersey: American Psychologist. Ministry of Education. (2019). khomun rongrian nai sangkat สพม. , สพป. phak klang

[Information of the schools, Central Region of Thailand]. Retrieved from http://eme1.obec.go.th/~eme62/schoolonfed.php.

National Council on Measurement in Education, American Federation of Teachers, National Education Association. (1990). Standards for teacher competence in Educational Assessment of Students. Washington, DC: n.p.

Nunnally, J. (1967). Psychometric theory. New York: McGraw-Hill.


132

Office of the National Education Commission. (2002). phraratchabanyat kansưksa hæng chat Pho.So. songphanharoisisipsong læ thi kækhai phœmtœm (chabap thi song) Pho.So. 2545 [National Education Act, 1999 and amended (No. 2) 2002]. Bangkok: Prigwan Graphic.

Pornsima, D. (2011). næ otha ng ka nphatthana wicha chi p khru [Professional development guidelines for teachers]. (Copy documents).

Prawanlapruek, S. (1995). ka npramœ nphon ka n ri an hai sotkhlo ng kap sapha p ching : ka nchai fæ m sasom nga n [Assessment of learning to align with authentic: use of portfolios]. Journal of Educational Measurement, 16(48), 31.

Phanitpalinchai, C. & Thanaphatchotiwat, S. (2016). ka nsưksa samatthana ka nc hatka n ri anru nai satawat thi yi sipʻet kho ng nisit radap parinya tri Khana Sưksa sa t maha witthaya lai Nare su an [A study of the 21st century learning management competency of undergraduate students, Faculty of Education Naresuan University]. 22(2), 25-37.

Ronsiri, S. (2007). ka n wikhro sapha p ka npramœ nphon ka n ri anru kho ng nakri an matthayommasưksa to n pla i [An analysis of state of learning evaluation of upper secondary school students]. Master of Education Thesis Educational Measurement and Evaluation Program, Chulalongkorn University.

Samkoset, W. (2010). kho sanœ tha ng lư ak rabop ka nsưksa thi mo som kap suk pha wa Khon Thai [Proposal of the educational system that is appropriate for the health of Thai people]. Bangkok: Pabpim.

Sanram, K. & Songwiwat, S. (2012). sapha p ka ndamnœ n nga n da n ka n wat læ pramœ nphon ka n ri anru kho ng ro ngri an nai sangkat samnaknga n khe t phư nthi ka nsưksa prathom sưksa buri ram khe t 3 [Operating conditions of learning measurement and evaluation of schools under Buriram Primary Education Service Area Office 3]. Master of Education thesis in Management Studies, Buriram Rajabhat University.

Tanpong, C. (2003). pramœ n phatthana ka n: miti mai hæ ng ka nphatthana sakkayapha p phu ri an [Assessment of development: a new dimension of student potential development]. Bangkok: Sodsri-Sawadiwong Foundation.

The Secretariat of the Council of Education. (2008). yutthasa t ka nphatthana khunnapha p ka nsưksa : rabi ap wa ra hæ ng cha t (Pho .So . so ngphanha roiha sipʻet - 2555) [trategies for educational quality development: National Agenda (2008-2012)]. Bangkok: Prikwangraphic.


133

Wongwanit, S. (2005). kanwichai pramœn khwamtongkan champen [Needs assessment research]. Bangkok: Chulalongkorn University.

Wongwanit, S. (2007). ka nwic hai patibatka n nai chan ri an [Classroom action research]. 15th ed. Bangkok: Chulalongkorn University.


ผลการใชนวตกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยพอแม ผปกครอง เพอพฒนาทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวย

THE EFFECTS OF THE 3R PROCESS OF READING ACTIVITY PACKAGES BY

THE PARENTS TO ENHANCE THE EXECUTIVE FUNCTIONS OF EARLY CHILDHOOD

วไลพร เมฆไตรรตน1 และสชานาฏ ไชยวรรณะ2

Walaiporn Mektrairat1 and Suchanad Chaiwanna2

1,2 อาจารยประจ าสาขาวชาการศกษาปฐมวย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค จงหวดนครสวรรค

1,2 Department of Early Childhood Education, Faculty Of Education, Nakhon Sawan Rajabhat University, Nakhon Sawan


บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) สรางและพฒนาชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ

3R โดยพอแม ผปกครองเพอพฒนาทกษะ EF (Executive Functions) ส าหรบเดกปฐมวย 2) ศกษาผลการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R และ 3) ศกษาความพงพอใจของพอแม ผปกครองทใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R กลมตวอยางทใชในการวจยครงนคอ พอแม ผปกครองของเดกปฐมวยทมอายระหวาง 3 - 6 ป ทก าลงศกษาอยโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครสวรรค เขต 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2562 โดยใชวธการสมตวอยางแบบหลายขนตอน จ านวน 100 คน แบงเปนกลมทดลอง 1 กลม จ านวน 50 คน และกลมควบคม 1 กลม จ านวน 50 คน และเดกปฐมวยทอยในความดแลของพอแม ผปกครองกลมตวอยางจ านวน 100 คน เครองมอทใชในการวจย ไดแก 1) คมอความรส าหรบพอแม ผปกครอง 2) คมอการใชชดกจกรรม 3) คมอปฏบตกจกรรม 4) แบบประเมนระดบทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวย และ 5) แบบประเมนความพงพอใจ วเคราะหขอมลโดยใช คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบท

ผลการวจยพบวา 1) ผลการประเมนประสทธภาพของชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R จากผเชยวชาญมคาเฉลยเทากบ 4.72 อยในระดบมากทสด 2) ผลการเปรยบเทยบระดบทกษะ EF ของเดกปฐมวยระหวางกลมทดลองและกลมควบคมพบวา หลงการจดกจกรรมเดกกลมทดลองมทกษะ EF สงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผลการเปรยบเทยบระดบทกษะ EF ของเดกปฐมวยกลมทดลองหลงใชชดกจกรรมสงกวากอนใชชดกจกรรม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และการเปรยบเทยบระดบทกษะ EF ใน 4 ระยะ ไดแก ระยะกอน การทดลอง ระหวางการทดลอง ครงท 1 ครงท 2 และหลงการทดลอง พบวา ทกษะ EF ของเดกเพม

Received: June 5, 2020 Revised: August 28, 2020 Accepted: August 31, 2020


135

สงขนตามล าดบ และ 3) ความพงพอใจของผปกครองตอการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด

ค าส าคญ

ชดกจกรรม การอานแบบกระบวนการ พอแม ผปกครอง ทกษะ EF เดกปฐมวย

ABSTRACT The objectives of this research were 1) to create and develop the 3R Process of

Reading Activity Packages by the Parents on the Executive Functions of Early Childhood, 2) to study the results of using the 3R Process of Reading Activity Packages, and 3) to study for the satisfaction of parents towards the 3R Process of Reading Activity Packages. The sample group were 100 parents and 100 early childhood aged 3 - 6 studying in school under Nakhon Sawan Primary Educational Service Area Office 2 in the second semester of the academic year 2019. Two groups of parents and children were multi-stage sampling with 50 of each in the control group and the experimental group. The research tools were knowledge handbook for parents, activity packages handbook, activity packages, evaluation form of children’s Executive Functions and the satisfactory questionnaires. Data were analyzed by mean, standard deviation, and t-test.

The result indicated that: 1) the 3R Process of Reading Activity Packages had been approved by experts and were suitable at the highest level with an average score of 4.72. 2) Children’s Executive Functions of the experimental group was higher than those in the control group, significance at .05 level. In the experimental group, children’s Executive Functions after using activity packages was significantly higher than before using activity packages at the level of .05 and children’s Executive Functions was higher respectively from phase 1 to phase 4 (before using activity packages, first time between using activity packages, second time between using activity packages and after using activity packages). And 3) the satisfaction of parents towards the 3R Process of Reading Activity Packages was at the highest level.

Keywords

Activity Packages, Process of Reading, Parents, Executive Function Skill, Early Childhood

ความส าคญของปญหา

การสรางคนรนใหมใหเปนผทคดเปน ท าเปน เรยนรเปน แกปญหาเปน อยกบคนอนเปน และมความสขเปน พรอมรบมอกบการเปลยนแปลงทเปนพลวตของโลกในศตวรรษท 21 และชวย


136

น าพาประเทศไปสประเทศไทยยค 4.0 ได จ าเปนตองมการวางรากฐานการพฒนามนษยโดยเรมตนจากเดกปฐมวย การพฒนาศกยภาพของเดกรนใหมจ าเปนตองมการพฒนาความสามารถทหลากหลายทไมใชเพยงความสามารถทางสตปญญา ดานการอาน การเขยน และการคดค านวณ แตในปจจบนนกจตวทยา นกสรรวทยา และแพทยไดท าการศกษาสมองและหาความสมพนธของสมองและพฤตกรรมในศาสตรทเรยกวา “ประสาทวทยาและจตวทยา” พบวา ความส าเรจดานการเรยนของเดกนนไมไดอาศยเพยงแคพฒนาการดานสตปญญาเพยงอยางเดยวเทานนแตยงตองอาศยทกษะดานอน ๆ รวมดวย (Anurutwong, 2012) ทกษะดานหนงทมความส าคญยงคอ ทกษะสมอง EF หรอ Executive Functions of the Brain สมองสวนนตงอยบรเวณสมองสวน Prefrontal Cortex ซงมบทบาทเสมอนศนยบญชาการของสมอง ควบคมการท างานของสมองหลายสวนใหท างานเชอมประสานกนท าใหประสบการณทคนเราไดรบผานทางประสาทสมผสตาง ๆ เขาสสมองเกดการน าไปวเคราะห แปลความหมาย และสรปเพอใหเกดการตดสนใจการตอบรบกบสถานการณนน ๆ (Hanmethi, et al., 2018)

วกฤตดานการพฒนาเดกปฐมวยประการหนงคอการจดการศกษาทไมสอดคลองกบพฒนาการและการท างานของสมอง (Chatsathian, Misomsan, & Chaikan, 2017) ซงจะเหนไดจากรายงานการส ารวจทกษะ EF ของเดกไทยวย 2 - 6 ป มคะแนนพฒนาการดานทกษะ EF โดยรวมลาชากวาเกณฑเฉลยเลกนอยไปจนถงลาชามากมประมาณเกอบ 30% ของเดกในแตละชวงอาย และเรมมปญหาพฤตกรรมดานทกษะ EF มากกวาเกณฑเฉลยเลกนอยจนถงมปญหาอยางชดเจนมมากกวา 30% ของเดกในชวงอายเดยวกน นบเปนปญหาส าคญของประเทศทไมควรมองขามเนองจากเปนตวท านายคณภาพของเยาวชนไทยในอก 10 - 15 ปขางหนาในดานผลการเรยนรระดบประเทศ อาชพการงานและรายไดของประชากรทจะเปนอปสรรคตอการทประเทศไทยจะกาวผานกบดกประเทศรายไดปานกลางไปได ทส าคญความบกพรองดานทกษะ EF ในวยเดกจะไมหายไปเองเมอโตขน หากปลอยปละละเลยไมรบแกไขตงแตวนน ปญหาสงคมตาง ๆ ทจะตามมาจะยงทวความรนแรงมากขนเรอย ๆ จนเยยวยาแกไขไมจบไมสน ซ ง เปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศในระยะยาว (Chuthaphakdikun, Setthakon, & Loetsadatrakun, 2017) ดงนนทกษะ EF นบเปนทกษะ ทจ าเปนยงทเดกปฐมวยควรไดรบการพฒนาและแกไขโดยเรงดวน เพราะการพฒนาทกษะ EF น ไมสามารถเกดขนไดเอง แตตองอาศยการบมเพาะ ปลกฝง และวางรากฐานดวยวธการทถกตองอยางตอเนองเปนระยะเวลาทยาวนาน การพฒนาทกษะ EF ในเดกปฐมวยนบเปนชวงเวลาทดทสดเพราะเปนชวงทสมองสวนหนาพฒนามากทสด (Hanmethi, 2016) การมทกษะ EF จะชวยใหเดกสามารถฟนฝาอปสรรคและลกขนสตอไปได การสงเสรมทกษะ EF ทกดานจะชวยใหเดกมทกษะการปรบตวและฟนตวหลงเหตการณวกฤตได ทกษะ EF จงเปนคณสมบตทชวยใหบคคลด าเนนชวตไดอยางมความสข (Greenberg, 2006) การพฒนาเดกใหมทกษะ EF ทด คงไมสามารถสรางไดภายในระยะเวลาอนสน แตตองคอย ๆ แทรกซมเขาไปเปนสวนหนงในการด าเนนชวตประจ าวนของเดก (Dawson & Guare, 2014) การจดการศกษาปฐมวยเปนการจดการศกษาทสอดคลองกบการพฒนาทกษะ EF ใหมความแขงแรง เนองจากมแนวการจดกจกรรมในลกษณะแบบการเรยนรแบบลงมอปฏบต (Active Learning) wผานการจดกจกรรมทหลากหลาย เชน การรองเพลง กจกรรมเคลอนไหว การเลนดนตร การเลน


137

อสระ การเลนละคร การเลนบทบาทสมมต การท างานบาน การไปทศนศกษา การอานนทาน และการอานในรปแบบตาง ๆ การอานเปนกจกรรมหนงของการพฒนาทางสตปญญาอนเปนประตสการเรยนรทเดกตองไดรบการพฒนา ไดแก การอานหนงสอภาพ การอานนทาน การอานอสระตามล าพง การอานรวมกน และการอานโดยมผชแนะ (Ministry of Education, 2017) การอานเปนวธการพนฐานทส าคญของการพฒนาทกษะ EF ของเดกปฐมวย กลาวคอการอานเปนกระบวนการสรางความเชอมโยงสมพนธเพอใหเกดความชดเจนวาในกระบวนการอานหนงสอหรอการอานนทานมทกษะ EF หลายดานพฒนาขนในสมองของเดก ไดแก การจดจอตงใจฟง (Attention) เดกตองยงใจตนจากการไปท ากจกรรมอยางอน (Inhibitory control) เดกไดคด รสกหรอจนตนาการไปตามเนอหาโดยน าขอมลใหมไปเชอมโยงกบขอมลเดมในสมอง (Working memory) หากขอมลใหมแตกตางไปจากขอมลเดม เดกอาจเกดการปรบเปลยนความคด (Cognitive flexibility) ยามทนงฟง ภาวะอารมณของเดกจะสงบ หรอไหลลนไปตามทองเรอง (Emotional control) บางครงเนอหาอาจพาใหเดกไดสะทอนคดกลบมาถงตนเอง (Self- monitoring) (Hanmethi, 2016) การอานจงเปนกจกรรมหนงทพอแม ผปกครองควรใหความใสใจ ดงตวอยางการสงเสรมใหพอแมผปกครองไดใชการอานส าหรบการเสรมสรางพฒนาการของเดกปฐมวยของคณะกรรมการบรหารหองสมดแหงชาต (National Library Board หรอ NLB) ของประเทศสงคโปร โดยมความเชอมนวาการสงเสรมการรหนงสอควรจะเรมตนตงแตครอบครว ประกอบกบรายงานการวจยทพบวา ความรวมมอเปนพนธมตรกบพอแม ผปกครอง และชวยปลกฝงใหเดกรกการอาน อกทงการอานยงเปนสวนหนงของการสานสมพนธทดในครอบครว (Mosen, 2012) แตผลการด าเนนการ พบวา พอแม ผปกครองยงขาดความรความเขาใจ อนเปนอปสรรคทส าคญยงตอการพฒนาทกษะ EF ของเดกปฐมวย ดงนนการจะสรางความร ความเขาใจในการพฒนาทกษะ EF ดงกลาวใหกบพอแม ผปกครองนน ควรมการอบรมใหเกดความร ความเขาใจ ตลอดจนมสอทเหมาะสม สะดวกตอการใชงาน เพอใหพอแม ผปกครองสามารถน าไปใชกบเดกปฐมวยไดทนท ซงลกษณะดงกลาวสอดคลองกบชดกจกรรม ซงเปนนวตกรรมการเรยนรรปแบบหนงทอาศยระบบสอประสม ทสอดคลองกบเนอหาและประสบการณโดยใชกจกรรมการเรยนรของกระบวนการอานทง 3 ขนตอน อนไดแก การเตรยมความพรอม การอาน และการสะทอนความคดทจะมาชวยพฒนาทกษะ EF ใหกบเดกตอไปได สาขาการศกษาปฐมวย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค มพนธกจในการท าหนาทพฒนาคร อาจารย และบคลากรทางการศกษาทงในและนอกมหาวทยาลยใหมศกยภาพสอดคลองกบความกาวหนาของวทยาการและความตองการของสงคม เพอน าไปพฒนาและสงเสรมการเรยนรใหแกเดกปฐมวย รวมทงวจยและพฒนาองคความรและการบรการทางวชาการ ดงประเดนยทธศาสตรการวจยของมหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค ระยะ 5 ป (พ.ศ. 2558-2562) ยทธศาสตรท 5 การยกระดบมหาวทยาลยให เปนมหาวทยาลยเพอการพฒนาทองถนทมคณภาพตามมาตรฐานสากล จากเหตผลขางตน ผวจยไดเลงเหนความส าคญของปญหา จงมความสนใจทจะพฒนานวตกรรมการอานแบบ 3 R โดยใหพอแม ผปกครองไดน าไปใชเพอพฒนาทกษะ EF ใหกบเดกปฐมวยซงเปนทกษะส าคญส าหรบเดกทจะเตบโตเปนก าลงส าคญในการพฒนาประเทศชาตตอไป


138

โจทยวจย/ปญหาวจย 1. ชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยพอแม ผปกครองเพอพฒนาทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวย มลกษณะอยางไร 2. ผลการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R เปนอยางไร 3. ความพงพอใจของพอแม ผปกครองทมตอการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R อยในระดบใด วตถประสงคการวจย 1. เพอสรางและพฒนาชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยพอแม ผปกครอง เพอพฒนาทกษะ EF (Executive Functions) ส าหรบเดกปฐมวย 2. เพอศกษาผลการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R ประกอบดวย 2.1 เปรยบเทยบระดบทกษะ EF ของเดกปฐมวยระหวางกลมทดลองและ กลมควบคม 2.2 เปรยบเทยบระดบทกษะ EF ของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมโดยใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R ใน 4 ระยะ ไดแก ระยะกอนการทดลอง ระหวางการทดลอง ครงท 1 ระหวางการทดลอง ครงท 2 และหลงการทดลอง 3. เพอศกษาความพงพอใจของพอแม ผปกครองทมตอการใชชดกจกรรมการอาน แบบกระบวนการ 3R วธด าเนนการวจย การวจยครงนใชกระบวนการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (PAR) ของผมสวนไดสวนเสยเพอเกบขอมล โดยใชเทคนค AIC และ PRA ส ารวจ สมภาษณเจาะลก การสงเกต การอบรม ออกแบบและพฒนารปแบบ และทดลองใชรปแบบตามแนวทางทได โดยมรายละเอยด ดงน 1. ประชากรและกลมตวอยาง 1.1 ประชากร ไดแก 1.1.1 พอแม ผปกครองเดกปฐมวย 3 - 6 ป โรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครสวรรค เขต 2 จ านวน 141 โรงเรยน ภาคเรยนท 1/2562 มจ านวน 4,555 คน 1.1.2 เดกปฐมวยอาย 3 - 6 ป ทก าลงศกษาอยในโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครสวรรค เขต 2 จ านวนทงสน 141 โรงเรยน ภาคเรยนท 1/2562 มจ านวน 4,555 คน 1.2 กลมตวอยาง ไดแก 1.2.1 พอแม ผปกครอง ในโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครสวรรค เขต 2 ผวจยก าหนดขนาดตวอยางประชากรของ Yamane ทระดบความเชอมน 95% และระดบความผดพลาดไมเกน 0.05 จากนนแบงสดสวนของตวอยางประชากร โดยใชวธการสมตวอยางแบบหลายขนตอน ดงน 1) สมจากขนาดโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพน


139

ทการศกษาประถมศกษานครสวรรค เขต 2 โดยใชกลมตวอยางเปนโรงเรยนขนาดกลาง จ านวน 2 โรงเรยน ไดแก โรงเรยนบานบรรมย และโรงเรยนบานศาลเจาไกตอ และขนาดใหญ จ านวน 2 โรงเรยน ไดแก โรงเรยนอนบาลลาดยาวและโรงเรยนอนบาลบรรพตพสย (วดสมเสยว) 2) สมพอแม ผปกครองเดกปฐมวยทมอายระหวาง 3 - 6 ป โดยการสมแบบกลม จากโรงเรยนขนาดกลาง ไดพอแม ผปกครองเดกโรงเรยนบานบรรมย จ านวน 25 คน เปนกลมทดลอง และพอแม ผปกครองเดกปฐมวยโรงเรยนบานศาลเจาไกตอ จ านวน 25 คน เปนกลมควบคม และโรงเรยน ขนาดใหญ ไดพอแมผปกครองโรงเรยนอนบาลลาดยาว จ านวน 25 คน เปนกลมทดลอง และพอแมผปกครอง โรงเรยนอนบาลบรรพตพสย (วดสมเสยว) จ านวน 25 คน เปนกลมควบคม รวม 100 คนเปนกลมควบคมจ านวน 50 คน และกลมทดลอง จ านวน 50 คน 1.2.2 เดกปฐมวยทเปนกลมตวอยางไดมาจากเดกปฐมวยทมอายระหวาง 3 - 6 ป ทอยในการดแลของพอแม ผปกครอง กลมตวอยาง รวม 100 คน เปนกลมทดลองจ านวน 50 คนและกลมควบคมจ านวน 50 คน 2. ตวแปรทใชในการวจย ประกอบดวย 2.1 ตวแปรอสระ คอ การจดกจกรรมโดยใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R 2.2 ตวแปรตาม คอ ผลการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R ประกอบดวย ระดบทกษะ EF 3 ดาน คอ ดานความจ าเพอใชงาน ดานการยงคดไตรตรอง และดานการยดหยนความคด และความพงพอใจของพอแม ผปกครองเดกปฐมวยทมตอการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R 3. เครองมอการวจย ประกอบดวย 3.1 คมอความรส าหรบพอแม ผปกครอง ใชเพอสรางความเขาใจในแนวทางการพฒนาทกษะ EF จากการใชการอานแบบกระบวนการ 3R ประกอบดวย 1) เอกสารคมอความรเกยวกบ ความส าคญของการสอนอานส าหรบเดกปฐมวย พฒนาการในการอานของเดกปฐมวย ความหมายและองคประกอบของทกษะ EF ในเดกปฐมวย หลกการ และกระบวนการการสอนเดกปฐมวยอานโดยพอแมผปกครอง และขนตอนการจดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3 R เพอพฒนาทกษะ EF และ 2) แผนพบความรเกยวกบทกษะ EF ของเดกปฐมวย ขนตอนการ เลานทาน/ค าคลองจอง การบรหารสมอง และการคนหาเพลงบรรเลงส าหรบจดกจกรรม 3.2 คมอการใชชดกจกรรมส าหรบพอแม ผปกครอง ประกอบดวย แนวคด ทฤษฎพนฐานในการสรางชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R หลกการ วตถประสงค สาระการเรยนร กระบวนการ/ขนตอนในการพฒนาทกษะ EF และแบบประเมนทกษะ EF 3.3 คมอปฏบตกจกรรมส าหรบพอแม ผปกครอง ประกอบดวย แผนการจดกจกรรม จ านวน 24 แผน ซงแผน 1 – 12 เปนค าคลองจอง และแผน 13 – 24 เปนนทาน แบบบนทกกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R (กลมทดลอง) และแบบบนทกการท ากจกรรมการอานแบบปกต (กลมควบคม) 3.4 แบบประเมนทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวย ผเชยวชาญท าการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา ประเมนความสอดคลองดวยดชนความสอดคลอง และน าไปหาคาความเทยงตรง ความเชอมน และคาอ านาจจ าแนก จากนนใหผปกครองไดใชประเมนทงกลมทดลองและกลมควบคม


140

ในชวงกอน ระหวาง และหลงการใชชดกจกรรมหรอกจกรรมตามแผนปกต เปนแบบตรวจสอบรายการจ านวน 20 ขอ ครอบคลมทกษะทง 3 ดาน ไดแก ความจ าเพอใชงาน การยงคดไตรตรอง และการยดหยนความคด โดยขอค าถามในแบบประเมนดดแปลงมาจากแบบประเมนทกษะ EF ในตางประเทศ (BRIEF: Behavior Rating Inventory of Executive Function) (Isquith, et al., 2018) ซงผลการประเมนความเหมาะสมจากผเชยวชาญอยในระดบมากทสด มคาเฉลยเทากบ 4.66 3.5 แบบประเมนความพงพอใจของผปกครองตอการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R เปนแบบมาตราสวนประมาณคา จ านวน 10 ขอ ประกอบดวย ดานเนอหา ดานการออกแบบหรอกระบวนการเรยนร และดานการประเมน 4. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดศกษาขอมลพนฐาน เอกสาร ต ารา และงานวจยทเกยวของ ไดแก แนวคดเกยวกบพฒนาการทางสตปญญาของเดกปฐมวย ทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวย การอานส าหรบเดกปฐมวย การเรยนรของผใหญ การมสวนรวมของผปกครองเดกปฐมวยและชดกจกรรม และมการสมภาษณผเชยวชาญดานการศกษาปฐมวย และพอแม ผปกครอง ดวยวธการสมภาษณเชงลก พบวา เดกอาย 3 – 6 ป มทกษะ EF ต ากวาเกณฑเฉลยซงทกษะ EF เปนทกษะทไมสามารถเกดขนไดดวยตวเดกเอง แตตองไดรบการฝกฝนอยางถกวธ การพฒนาทกษะ EF ผานกจกรรมการอาน โดยพอแม ผปกครอง นบเปนกจกรรมทนบเปนหวใจส าคญของการพฒนาทกษะ EF ของเดกปฐมวย เนองจากพอแม ผปกครองเปนผทมความใกลชดกบเดกแตพอแม ผปกครองยงขาดความรความเขาใจ อนเปนอปสรรคทส าคญยงตอการพฒนาทกษะ EF ของเดกปฐมวย ผวจยไดน าสงทไดจากการศกษามาก าหนดเปนแนวทางการสรางรปแบบนวตกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R ดงภาพท 1 ซงนวตกรรมดงกลาวอยในรปแบบของชดกจกรรมและน ามาออกแบบกจกรรมทสอดคลองกบรปแบบทก าหนด จากนนใหผเชยวชาญทางดานการศกษาปฐมวย จ านวน 3 ทาน ประเมนประสทธภาพของชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R ตรวจสอบความเหมาะสมและความสอดคลองของกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3 R น าขอเสนอแนะทไดมาปรบปรงแกไข กอนการน าไปทดลองใช ผวจยไดศกษาน ารองกบพอแม ผปกครองเดกปฐมวยทมอายระหวาง 3 - 6 ป ของโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครสวรรค เขต 2 คอ โรงเรยนขนาดกลาง ไดแก โรงเรยนบานบรรมย และโรงเรยนบานศาลเจาไกตอ โรงเรยนขนาดใหญ ไดแก โรงเรยนอนบาลลาดยาว และโรงเรยนอนบาลบรรพตพสย (วดสมเสยว) ทไมใชกลมตวอยางและกลมควบคมเปนเวลา 2 สปดาห โดยมการประชมวางแผนและสรางความเขาใจในกระบวนการโดยการบรรยายใหความรเกยวกบทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวย และกระบวนการ 3R พรอมฝกปฏบตทดลองท ากจกรรม ตามกระบวนการอาน 3R ตลอดจนชแจงการใชคมอ แบบบนทกและแนะน าเทคนคการเลานทาน หลงจากทดลองใช 2 สปดาหไดท าการสมภาษณการใชกจกรรมของผปกครองพบวา ค าคลองจองยงไมนาสนใจ เนองจากเปนรปแบบแผนเดยว ไมมภาพประกอบมากนก จงไมดงดดความสนใจของเดก นอกจากนคมอความรส าหรบพอแม ผปกครองเดกปฐมวย


141

ภาพท 1 รปแบบนวตกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยพอแม ผปกครอง เพอพฒนาทกษะ EF

(Executive Functions) ส าหรบเดกปฐมวย

กจกรรมการเรยนร

ประสบการณส าคญ เดกปฐมวยมความสามารถในการคด การตดสนใจ และการกระท า จนสงผลใหประสบความส าเรจ ผาน 3 ทกษะ ไดแก ความจ าเพอใชงาน การยงคดไตรตรอง การยดหยนความคด

การวดและประเมนผล ไดแก แบบบนทกกจกรรม แบบประเมนระดบทกษะ EF

จดมงหมาย เพอพฒนาความสามารถในการคด การตดสนใจ และการ

กระท าของเดกปฐมวย ใน 3 ทกษะ ดงน 1. ค ว า ม จ า เ พ อ ใ ช ง า น ( Working memory) ค อ ความสามารถในการจดจ าขอมลไวในใจและจดการกบขอมลเหลานน 2. การยงคดไตรตรอง (Inhibitory control) คอ ความสามารถในการควบคมความตองการของตนเองใหอย ในระดบทเหมาะสม 3. การยดหยนความคด (Shifting/ Cognitive flexibility) คอความสามารถในการเปลยนความคด ไมยดตดความคดเดยว รจกเปลยนมมมอง

รปแบบนวตกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยพอแม ผปกครอง เพอพฒนาทกษะ EF (Executive Functions) ส าหรบเดกปฐมวย

การพฒนา EF ในเดกปฐมวยนบเปนชวงเวลาทดทสดในการพฒนาทกษะ EF ดานตาง ๆ ใหกบเดก เพราะเปนชวงทสมองสวนหนาพฒนามากทสด (Hanmethi, 2016) การจดการศกษาปฐมวยเปนการจดการศกษาทสอดคลองกบการพฒนาทกษะ EF ใหมความแขงแรง เนองจากมแนวการจดกจกรรมในลกษณะแบบการเรยนรแบบลงมอปฏบต (Active Learning) ผานการจดกจกรรมทหลากหลาย เชน การอานนทาน การรองเพลง กจกรรมเคลอนไหว และดนตร การเลนอสระ การเลนละคร การเลนบทบาทสมมต การท างานบาน การไปทศนศกษา และการอานในรปแบบตาง ๆ

หลกการ


142

และคมอปฏบตกจกรรมส าหรบพอแม มรายละเอยดมากเกนไปไมเหมาะกบความสนใจ ของผปกครอง ซงผวจยไดน าผลทไดรบมาปรบปรงโดยน าค าคลองจองมาจดแบงเปนตอนและ เพมภาพประกอบแตละตอน เพอใหนาสนใจมากขน นอกจากนยงเพมแผนพบ คมอความรส าหรบผปกครองเพอใหงายตอการท าความเขาใจยงขน ผวจยมการเตรยมการกอนการทดลองใชชดกจกรรม ไดแก ตดตอประสานงานไปยงหนวยงานทเกยวของ ผวจยประชมและอบรมใหความรกบผปกครองและผทเกยวของในการท าวจย เชนเดยวกบกลมน ารอง โดยขอความรวมมอกบผปกครองในการท าวจย รวมถงชแจงรายละเอยด ประโยชนทจะไดรบจากการท างานวจย จดเตรยมชดกจกรรมและเครองมอในการทดลองใชชดกจกรรม จากนนทดลองใชชดกจกรรมกบกลมทดลอง และจดกจกรรมตามแผนปกตของหลกสตรสถานศกษากบกลมควบคม มการประเมนทกษะ EF ใน 4 ระยะ ไดแก กอนการทดลอง ระหวางการทดลองครงท 1 และ ครงท 2 และหลงการทดลอง เปนระยะเวลา 24 สปดาห ดงตารางท 1 และประเมนความพงพอใจของพอแม ผปกครองตอการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R ตารางท 1 การทดลองใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R

สปดาหท กจกรรมการทดลอง

1 ชแจงและท าความเขาใจกบพอแม ผปกครองในการน ากจกรรมตามชดกจกรรมไปใช กอนการทดลอง และท าการประเมนทกษะ EF ของเดกปฐมวยกอนการทดลอง

2 – 10 พอแม ผปกครองในกลมทดลองจดกจกรรมตามแนวทางของชดกจกรรม และพอแม ผปกครอง กลมควบคมจดกจกรรมตามแผนปกตของหลกสตรสถานศกษา

11 ท าการประเมนทกษะ EF ของเดกปฐมวยหลงการจดกจกรรม ครงท 1 กบเดกปฐมวยในกลมทดลองและกลมควบคม

12 – 20 พอแม ผปกครองในกลมทดลองจดกจกรรมตามแนวทางของชดกจกรรม และพอแม ผปกครองกลมควบคมจดกจกรรมตามแผนปกตของหลกสตรสถานศกษา

21 ท าการประเมนทกษะ EF ของเดกปฐมวยหลงการจดกจกรรม ครงท 2 กบเดกปฐมวยในกลมทดลองและกลมควบคม

22 – 23 พอแม ผปกครองในกลมทดลองจดกจกรรมตามแนวทางของชดกจกรรม และพอแม ผปกครองกลมควบคมจดกจกรรมตามแผนปกตของหลกสตรสถานศกษา

24 ท าการประเมนทกษะ EF ของเดกปฐมวย หลงการจดกจกรรมและประเมนความพงพอใจของพอแม ผปกครอง

ในสวนของการน ากจกรรมไปใชตามกระบวนการทง 3 ขนตอน ไดแก การเตรยมความ

พรอม การอาน และการสะทอนความคดนนไดก าหนดใหผปกครองใชเวลาหลงเลกเรยน โดยจะไมจ ากดชวงเวลาท ากจกรรม ซงพบวาผปกครองสวนใหญใชเวลาในการท ากจกรรม ชวงเวลาหลงรบประทานอาหารเยนจนถงกอนเขานอน และบางสวนใชชวงเวลาหลงจากกลบถงบานทนท หากเปนชวงวนหยดเสารอาทตย ผปกครองมกจะใชเวลาในชวงเชาท ากจกรรมรวมกบลก


143

5. การวเคราะหขอมล ผวจยด าเนนการวเคราะหขอมลโดยการวเคราะหหาคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน การ

ทดสอบท (Independent t – test และ dependent t – test)

ผลการวจย 1. ผลการประเมนประสทธภาพของชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R จากผเชยวชาญมคาเฉลยเทากบ 4.72 อยในระดบมากทสด นนคอชดกจกรรมทพฒนาขนมความเหมาะสมทจะน าไปใชพฒนาทกษะ EF ใหกบเดกปฐมวย ดงตารางท 2 ตารางท 2 ผลการประเมนประสทธภาพของชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R

รายการประเมน x S.D. ระดบความเหมาะสม

1. ความชดเจนในหลกการและเหตผลของการพฒนาชดกจกรรม 4.66 0.47 มากทสด

2. วตถประสงคมความสอดคลองกบหลกการและเหตผลของการพฒนาชดกจกรรม

4.33 0.47 มาก

3. มความเปนไปไดในการปฏบตจรง 4.66 0.47 มากทสด 4. กระบวนการเรยนการสอนทก าหนดไวในรปแบบการจดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R มความชดเจน

4.66 0.47 มากทสด

5. แตละขนตอนมการสอดคลองและตอเนองกน เพอน าไปสการพฒนาทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวย

5.00 0.00 มากทสด

6. การวดและประเมนผลมความชดเจนและน าไปสการปฏบต 5.00 0.00 มากทสด รวม 4.72 0.31 มากทสด

2. ผลการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R 2.1 ผลการเปรยบเทยบระดบทกษะ EF ของเดกปฐมวยระหวางกลมทดลอง และกลมควบคมพบวาหลงการจดกจกรรม เดกกลมทดลองมทกษะ EF สงกวากลมควบคม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดงตารางท 3 ตารางท 3 เปรยบเทยบระดบทกษะ EF ของเดกปฐมวยระหวางกลมทดลองและกลมควบคม

กลมเปาหมาย N x S.D. t Sig. กลมทดลอง 50 3.28 0.38

2.89* .00 กลมควบคม 50 2.41 0.62

*p < .05


144

2.2 ผลการเปรยบเทยบระดบทกษะ EF ของเดกปฐมวยกลมทดลองหลงใชชดกจกรรมสงกวากอนใชชดกจกรรมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และการเปรยบเทยบระดบทกษะ EF ใน 4 ระยะ ไดแก ระยะกอนการทดลอง ระหวางการทดลอง ครงท 1 ครงท 2 และหลงการทดลอง พบวา ทกษะ EF ของเดกเพมสงขนตามล าดบ ดงตารางท 4 และ ตารางท 5 ตารางท 4 เปรยบเทยบระดบทกษะ EF ของเดกปฐมวยในกลมทดลองกอนและหลงการทดลอง

กลมเปาหมาย N x S.D. t Sig. กอนทดลอง 50 2.43 0.59

1.64* .00 หลงทดลอง 50 3.28 0.38

*p < .05 ตารางท 5 เปรยบเทยบระดบทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวยกลมทดลอง ใน 4 ระยะ

กลมเปาหมาย N x S.D. กอนทดลอง 50 2.44 0.59

ระหวางทดลอง 1 50 2.45 0.61 ระหวางทดลอง 2 50 3.25 0.44

หลงทดลอง 50 3.28 0.38

3. ความพงพอใจของผปกครองตอการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R มคาเฉลยเทากบ 4.52 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.04 มความพงพอใจอยในระดบมากทสด ดงตารางท 6 ตารางท 6 ความพงพอใจของผปกครองตอการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R

ล าดบ รายการ x S.D. ระดบความพงพอใจ 1 ดานเนอหา 4.51 0.58 มากทสด 2 ดานการออกแบบหรอกระบวนการเรยนร 4.62 0.59 มากทสด 3 ดานการประเมน 4.45 0.50 มาก

รวม 4.52 0.04 มากทสด


145

อภปรายผล 1. การสรางชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยพอแม ผปกครอง เพอพฒนาทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวย ผวจยสงเคราะหความรจากแนวคดเกยวกบพฒนาการทางสตปญญาของเดกปฐมวย ทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวย การอานส าหรบเดกปฐมวย การเรยนรของผใหญ การมสวนรวมของผปกครองเดกปฐมวยและชดกจกรรม และแนวคดจากผเชยวชาญ มาสงเคราะหตามองคประกอบของรปแบบการจดการเรยนร ไดแก 1) ความเปนมาของรปแบบ 2) หลกการ 3) จดมงหมายของรปแบบการจดการเรยนร 4) กจกรรมการเรยนการสอน 5) การวดและประเมนผล ผานกระบวนการ / ขนตอน ดงน ขนท 1 การเตรยมความพรอม (R: Readiness) เดกฟงเพลงบรรเลง หรอกจกรรมบรหารสมอง เพอดงดดความสนใจ สรางความผอนคลาย และสรางสมาธใหมความพรอมตอการท ากจกรรมในขนตอไป ขนท 2 การอาน (R : Reading) ผปกครองแนะน า นทาน/ค าคลองจอง ไดแก ชอเรอง และผแตง จากนนผปกครองอาน นทาน/ค าคลองจอง ใหเดกฟง ขนท 3 การสะทอนความคด (R: Reflection) เดกตอบค าถาม เชน นทานทเลาเกยวกบเรองอะไร หนชอบตวละครใด เพราะเหตใด หนฟงแลวรสกอยางไร เพราะเหตใด หากเหตการณ เกดขนกบหน หนจะท าอยางไรเพราะเหตใด จากนนใหเดกวาดภาพเกยวกบนทาน / ค าคลองจองและเลาเรองจากภาพวาด โดยใหผปกครองชวยบนทกตามทเดกพด โดยผลการประเมนประสทธภาพของชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยพอแม ผปกครอง เพอพฒนาทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวยอยในระดบมากทสด สอดคลองกบศนยพฒนาเดก ของมหาวทยาลยฮาวารด (Center on the Developing Child, 2015) ทไดอธบายแนวการจดกจกรรมการคดเชงบรหารของสมองส าหรบเดกอาย 3 - 5 ป ไววาการคดเชงบรหารของสมอง มการพฒนาอยางรวดเรวในเดกทมอาย 3 - 5 ป ดงนนจงมความส าคญเปนอยางยงทจะตองหากจกรรมทเหมาะสมเพอพฒนาเดกแตละคน ซงการเลานทาน (Storytelling) เปนกจกรรมทเดกชอบ นอกจากนการสงเสรมเดกใหเลานทานของตวเอง ใหเดกเขยนเรองราวตาง ๆ ลงบนกระดาษ และอานใหเพอนฟง เดกสามารถวาดรป และสรางหนงสอของตวเอง เปนการทาทายความสนใจ ความจ า เพอน าไปใชงานของสมอง การควบคมตนเอง การคดไตรตรอง และการคดยดหยน 2. เดกทไดรบการจดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยพอแม ผปกครอง มทกษะ EF สงขน เนองจากผวจยไดวเคราะห สงเคราะห กระบวนการอานแบบ 3R ใหสอดคลองกบการพฒนาทกษะ EF ในเดกปฐมวยใน 3 ทกษะ ไดแก 1) ความจ าเพอใชงาน 2) การยงคดไตรตรอง และ 3) การยดหยนความคด นอกจากนการอานยงเปนหวใจส าคญในการพฒนาทกษะ EF ดงท Hanmethi (2016) กลาววา ในกระบวนการอานหนงสอ หรอการอานนทานมทกษะ EF หลายดานพฒนาขนในสมองของเดก ไดแก การจดจอตงใจฟง เดกตองยงใจตนจากการไปท ากจกรรมอยางอน เดกไดคด รสก หรอจนตนาการไปตามเนอหา โดยน าขอมลใหมไปเชอมโยงกบขอมลเดมในสมอง หาก


146

ขอมลใหมแตกตางไปจากขอมลเดม เดกอาจเกดการปรบเปลยนความคด ยามทนงฟง ภาวะอารมณของเดกจะสงบ หรอไหลลนไปตามทองเรอง บางครงเนอหาอาจพาใหเดกไดสะทอนคดกลบมาถงตนเอง ดงงานวจยทพบวา การมทกษะ EF มความสมพนธกบความสามารถในการอานออกเขยนไดในทางทด (Blair & Raver, 2015) อกทง ผปกครองยงใหความรวมมอในการจดกจกรรมอยางสม าเสมอ สอดคลองกบ Howard, Powell, Vasseleu, Johnstone, & Melhuish (2017) ทไดศกษาและวจยเกยวกบการเสรมสรางทกษะสมองของเดกปฐมวย ผานกจกรรมการเรยนรการอานรวมกน การท ากจกรรมการอานรวมกนชวยสงเสรมความจ าทดขน 3. ความพงพอใจของผปกครองตอการใชชดกจกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยในแตละดานทงดานเนอหา ดานการออกแบบหรอกระบวนการเรยนรและดานการประเมนมความพงพอใจอยในระดบมากถงมากทสด เนองจากมการจดอบรมใหความรพอแม ผปกครอง และจดเตรยมคมอทเขาใจงาย รวมถงมสออปกรณใหผปกครองครบครน ท าใหผปกครองน ากลบไปจดกจกรรมกบเดกทบานได ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะทวไป 1.1 ในการน านวตกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R ไปใชควรเนนย าผปกครองถงความตอเนองและความสม าเสมอในการจดกจกรรมใหกบเดก 1.2 ควรน านวตกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยพอแม ผปกครอง เพอพฒนาทกษะ EF (Executive Functions) ส าหรบเดกปฐมวย ไปใชกบสถานศกษา และศนยพฒนาเดกเลก 2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 2.1 ควรมการศกษาผลการใชนวตกรรมการอานแบบกระบวนการ 3R โดยพอแม ผปกครอง เพอพฒนาในทกษะอน ๆ เชนทกษะดานอารมณของเดกปฐมวยและการวจยพฒนาทกษะ EF ส าหรบเดกปฐมวยผานการสรางชมชนแหงการเรยนร (Professional Learning Community: PLC)

Reference

Anurutwong, U. (2012). thaksa khwa mkhit phatthana ya ngrai [How develop thinking skill?]. Bangkok: Inthanon Publishing Co.,Ltd.

Blair, C., & Raver, C. C. (2015). School readiness and self-regulation: A developmental psychobiological approach. Annual Review of Psychology, 66, 711-731.

Center on the Developing Child. (2015). Activities Guide: Enhancing and Practicing Executive Function Skills with Children from Infancy to Adolescence. Retrieve from https://developingchild.harvard.edu.


147

Chatsathian, C., Misomsan, K., & Chaikan, A. (2017). wikrit pathommawai læ

næ otha ng kæ khai [Early childhood crises and solutions]. Bangkok: pluspress.

Chuthaphakdikun, N., Settha kon, P., & Loetsadatrakun, O. (2017). ka nphatthana læ

ha kha ke n ma ttratha n khrư angmư pramœ n ka n khit chœ ng bo riha n nai dek pathommawai [Development and evaluation of standardized tools for assessing Executive Functions in Early childhood]. Bangkok: Institute of Molecular Biosciences Mahidol University.

Dawson, P., & Guare, R. (2014). Interventions to promote executive development in children and adolescents. In Handbook of executive functioning. Springer, NY. 427-443.

Greenberg, M. T. (2006). Promoting resilience in children and youth: Preventive interventions and their interface with neuroscience. Annals of the New York Academy of Sciences, 1094(1), 139-150.

Hanmethi, S. (2016). phatthana thaksa samo ng EF du ai ka n ʻa n [Develop Executive Functions by reading]. Bangkok: Ideol Digital Print.

Hanmethi, S., et al. (2018). phatthana thaksa samo ng EF Executive Functions nai

dek wai patisonthi sa m pi [Develop Executive Functions in children aged - 3 years]. Bangkok: Rakluke Learning Group.

Howard, S. J., Powell, T., Vasseleu, E., Johnstone, S., & Melhuish, E. (2017). Enhancing preschoolers’ executive functions through embedding cognitive activities in shared book reading. Educational Psychology Review, 29(1), 153-174.

Isquith, P. K., et al. (2018). BRIEF®: Behavior Rating Inventory of Executive Function® Psychological Assessment Resources, Inc.

Ministry of Education. (2017). laksu t ka nsưksa pathommawai Phutthasakkara t 2560 [Early Childhood Curriculum 2017]. Bangkok: The Agricultural Co-operative Federation of Thailand.

Mosen, S. (2012). fu mfak nakʻa n: ru ammư kap pho mæ phu pokkhro ng bom pho

nisai rak ka n ʻa n [Parent support reading practice]. In TK Conference on Reading 2012. Bangkok: TK Park.


กระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร

INHERITANCE PROCESS OF LI-KE KHMER FOLK ART PERFORMANCE SURIN PROVINCE

ศรณยพชร ศรเพญ

Sarunyaput Sripen

อาจารยพเศษ, ผชวยศาสตราจารย คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสรนทร Special instructor, Faculty of Humanities and Social Sciences, Surin Rajabhat University


บทคดยอ

การวจยครงน มวตถประสงค 1) เพอศกษาสภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบาน ลเกเขมร จงหวดสรนทร 2) เพอศกษาองคประกอบของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร 3) เพอศกษากระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร กลมตวอยาง 200 คน คอ ผร ผปฏบต ผใหขอมลทวไป ไดมาโดยการเลอกแบบเจาะจง การเกบรวบรวมขอมลดวยการส ารวจเบองตน สมภาษณ สงเกต ตรวจสอบขอมลแลวน าเสนอผลการวจย แบบพรรณนาวเคราะห ผลการวจยพบวา 1) สภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร มคณะลเกเขมรทท าการแสดงแบบด งเดมแทบจะสญหายไปหมดแลว เหลอเพยง 2 คณะ ชอ คณะโคกทมบนเทงศลป และคณะเสกสนทรศลป ปจจบนผแสดงมจ านวนลดลง ประกอบกบความนยมของประชาชนกนอยลงดวย ลกษณะการแสดงไดปรบเปลยนไป โดยเลยนแบบการแสดงลเกภาคกลาง 2) องคประกอบของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร พบวา ผแสดงแตงกาย งาย ๆ แบบชวตประจ าวน สวมกรองคอทมลกปดรอยเปนเสนหอยลงมา เครองประดบศรษะคลายเทรดและประดบดวยดอกไม ทาร าเปนการร าตบทงาย ๆ ไมนยมเคลอนตวไปทอน รองและเจรจาเอง เครองดนตร คอ ซออ ปใน กลองร ามะนา กลองยน และอาจจะเพมฉงฉาบ ฉากเปนรปภาพทองพระโรง เวทจะยกพนเวทจากพนดนขนสงประมาณ 1 เมตร 3) กระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร พบวา สบทอดดวยวธ บรรจเนอหาลเกเขมรไวในหลกสตรอดมศกษา จดอบรมสอนลเกเขมรตามทองถน จดท าหนงสอเกยวกบการแสดงลเกเขมร น าความรมาสบทเพลงทสรางสรรคเปนชดการแสดง ชอวา “เรอมลเกเขมร” จดท าเปนแผนวดทศน ประชาสมพนธทางโทรทศนและวทย นบวาเปนกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร

Received: October 3, 2019 Revised: June 5, 2020 Accepted: June 8, 2020


149

ค าส าคญ กระบวนการสบทอด ศลปะการแสดงพนบาน ลเกเขมร

ABSTRACT The objectives of this research were 1) to study the current state of Li-Ke Khmer folk art performance Surin Province, 2) to study the composition of Li-Ke Khmer folk art performance Surin Province, and 3) to study Inheritance process of Li-Ke Khmer folk art performance Surin Province. The sample group 200 people. Include, key informants, practitioners, general informants. Which obtained by purposive sampling. Data collection with a preliminary basic survey, interview, and observation. Check informantion then presenting the research results descriptive analysis. The research found that: 1) Current state of Li-Ke Khmer folk art performance Surin Province. There is a Li-ke Khmer group performing traditional performances which is almost all gone only 2 groups left name Coketombantheinsilp and Seksunthomsilp. Currently, the number of actors has decreased. In addition, the popularity of the people also decreased. The acting style has been changed by imitating the performance of the central Li-Ke. 2) Composition of Li-Ke Khmer folk art perfomances Surin Province. Found that. The actors dress easily in daily life. Wearing a neck straps with beads hanging in a strand. Head ornaments resemble to Therid and decorated with flowers. Dance is a simple dance. Not popular to move to other places. Sing and negotiate yourself. Musical instruments include Seo Wu, Bagpipes In, Tambourine drum, Drum stand, and Cymbals. The scene is a picture throne room. The stage will raise the stage from the ground about 1 meter high. 3) Inheritance process of Li-Ke Khmer folk art performance Surin Province. Found that. Interited by method. Packing content the Li-ke Khmer in higher education course. Organnize local Li-ke Khmer training. Make a book about the Li-ke Khmer. Bring knowledge to songs that are creative as a performance set called “Reum Li-ke Khmer” Prepared into a video disc. Public relation on television and radio. Considered as inheritance process of Li-Ke Khmer folk art performance Surin Province. Keywords Inheritance Process, Folk Art Performance, Li-ke Khmer ความส าคญของปญหา ลเกเขมรเปนการแสดงทเกดขนมาตงแตสมยโบราณ จนมผเรยกกลาวกนวา “ลเกเขมรโบราณ” ซงบรรพบรษไดสบทอดมา โดยการถายทอดตอกนมาจากคนรนหนงไปสคนอกรนหนงเปน


150

เวลาอนยาวนาน ในการทไดมการสบทอดกนมาชานานดงกลาว แสดงใหเหนถงวาลเกเขมรในจงหวดสรนทรตองมความส าคญตอวถชวตของประชาชนในจงหวดสรนทรอยางแนนอน ซงเหตหนงนนเปนเพราะวา บรรพบรษทานไดสอดแทรกเนอหาสาระอนเปนประโยชนตอประชาชนทกหมเหลาเอาไว ในการแสดง ไมวาจะเพศชาย เพศหญง หรอคนในวยเดก วยหนมสาว วยกลางคน ตลอดจนวยชรา ลวนแตสอนคตในเรองการด ารงชวตใหรถงผลการท าความด ผลของการท าความชว ตามหลกของพระพทธศาสนาทวาใหท าความด ละเวนความชว ท าจตใจใหผองใส สงตาง ๆ เหลานมกจะแฝงไวใน การแสดงลเกเขมรทงสน และยงนบวาเปนศลปะการแสดงพนบานหรอนาฏศลปพนบาน เพราะวาเปนการเคลอนไหวสวนตาง ๆ ของรางกาย โดยใหมทวงทลลางดงามตามลกษณะเฉพาะของแตละทองถน นอกจากนยงมดนตรพนบานบรรเลงเพลง มการขบรองดวยภาษาตามทองถนนนประกอบการแสดงและไดถายทอดสบตอกนมาชานานแลว ค าวา “ศลปะพนบาน” หมายถง ศลปะแขนงตาง ๆ เชน วรรณกรรม สถาปตยกรรม ประตมากรรม จตรกรรม นาฏศลป หตถกรรม ทชาวบานไดสรางสรรคขนจากการเรยนรและฝกปรอในครอบครวหรอในหมบาน เปนงานสรางสรรคของสงคมชาวบาน และไ ดพฒนาปรบปรงอยางตอเนองกนมาหลายชวคน (Royal Academy, 2013) ศลปะพนบานนนมก าเนดมาแตดงเดมทเกยวเนองกบกจกรรมตาง ๆ ซงมความผกพนกบชวตมนษย แสดงถงความเปนอยรวมถงการท ามาหากนตามวถชวตจรงของคนในชนบท ตอจากนนจงคอย ๆ พฒนาเปนเรองราวทไดเลยนแบบหรอจ าลองเหตการณในชวตจรง ดวยวธการอาศยสงแวดลอมเปนพนฐาน และขยายออกไปสทองถนใกลเคยงทคลายคลงกนท าใหเขาใจกนทางอาชพ ขนบธรรมเนยม ประเพณ และความเชอทางศาสนา เปนการถายทอดดวยการสงเกต การจดจ า การเลยนแบบ และการบอกเลา โดยไมไดมการจดบนทกไวเปนลายลกษณอกษร การแสดงมความเรยบงายและมเอกลกษณทเดนชดตามรปแบบของลกษณะลลาการเคลอนไหว ผทฟอนร านนมความอสระในการทจะปรบเปลยนทวงทลลาของ การเคลอนไหวได เพอใหสอดคลองกบทวงท านองเพลงพนบาน ความเชอถอตามธรรมเนยมประเพณอนเปนพฤตกรรมทแสดงออก เพอสนองความตองการของคนในสงคม จนเปนทยอมรบวาตนเองนนมสวนเปนเจาของท ท าใหเกดลกษณะเฉพาะของวฒนธรรมทองถนขน โดยไมมทาแมบทเปนแบบแผนอยางเหมอนของราชส านก เพราะเกดมาจากภมปญญาชาวบานทไดสรางสรรคขน ทงน าเสยงทจะ บงบอกถงส าเนยงในทองถน ท าใหไดรบเขาใจโดยทวกนในศลปะการแสดงพนบานแตละทองถน (Pongsapitch, 1997) การแสดงลเกเขมรนบวาเปนศลปะการแสดงบานพนบาน เพราะเกดขนจาก ภมปญญาชาวบานทบรรพบรษไดสรางสรรคขน และสบทอดกนมาจนถงทกวนน ปจจบนประเทศไทยเรามเทคโนโลยทางดานความบนเทงมากมายหลายชนด ซงจงหวดสรนทรเปนจงหวดหนงทไดรบผลกระทบอยางมาก เพราะเยาวชนรนใหมนน หนไปสนใจเทคโนโลยทางดานความบนเทงมากกวาความบนเทงทมแตโบราณ ดงเชน ลเกเขมร ซงมอปสรรคตอการรบงานแสดง และขณะนสถานการณของผทสบทอดการแสดงลเกเขมร สวนใหญมกจะมอายมาก และจ านวนกนอยลงมากแลว ผวจยไดเลงเหนถงคณคาตลอดถงความส าคญของลเกเขมร เนองจากวาลเกเขมรไดน าเรองราวเกยวของกบเหตการณตาง ๆ ทเกดขนอยในสงคมมาแสดง ไมวาจะเกดขนกบบคคล ครอบครว หรอประเทศชาต สะทอนใหเหนถงสภาพของความเปนอยรวมกนในสงคมอยางมสนตสข การชวยเหลอเกอกลกน การประกอบอาชพ ขนบธรรมเนยมประเพณ และความสขทเกดจากสถาบนครอบครว ความรกของพอ แม ลก มใหซงกนและกน ความสขความอบอนทมภายในครอบครว ถงแมวาบางเรองทน ามา


151

แสดงนนอาจจะแสดงออกถงความบาดหมาง ปญหาภายในครอบครว กจะแกไขปญหาดวยเหตผล ท าใหตอนจบของเรองจบดวยความเขาใจกน เรองราวตาง ๆ ทแสดงนน ไดมาจากการแสดงลเกเขมรแทบทงสน นบเปนภมปญญาของบรรพบรษทด โดยใหแนวคดในการอบรมบมนสยใหคนเปนคนดอยในศลธรรม ท าใหคนในสงคมนนอยรวมกนดวยความสงบมความสข จงควรสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมรนไวตอไป โดยเฉพาะจงหวดสรนทรเปนจงหวดทปรากฏใหเหนวา ยงมคณะลเกเขมรแบบดงเดมอยบาง ซงการแสดงลเกเขมรนมความส าคญและเปนประโยชนตอการศกษาวจยอยางยง จากขอมลขางตนดงกลาว สะทอนใหเหนถงความจ าเปนอยางเรงดวนทตองท าการศกษาเพราะเหตวาในขณะนผสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมรนนเหลอนอยเตมทน บรรพบรษทไดสบทอดหลายทานสวนใหญมอายมาก ท าใหทานไมสามารถแสดงไดอกตอไป จนตองยตการแสดงลง และบางทานกไดเสยชวตไปแลว นอกจากนสภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมรชนดนไดปรบเปลยนไปตามกระแสความนยมของสงคม ตลอดจนผวาจางท าการแสดงกนอยลงมากจนแทบจะไมมผวาจางแสดงเลย ท าใหคณะลเกเขมรหลายคณะจ าเปนตองปดคณะการแสดงลง ซงเปนท นาเสยดายอยางยงทศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร โดยเฉพาะจงหวดสรนทรซงเปน พนททมคณะ ลเกเขมรใกลจะหมดแลว และในทสดกอาจจะสญหายไป ดงนนผวจยไดเหนถงคณคาและความส าคญของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร จงท าการศกษาวจยเรอง “กระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร” กอนทเราจะขาดปราชญภมปญญาทางดานศลปะการแสดงพนบานลเกเขมรนไป โจทยวจย/ปญหาวจย 1. สภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร เปนอยางไร 2. องคประกอบของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร เปนอยางไร 3. กระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ท าไดอยางไรบาง วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาสภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร 2. เพอศกษาองคประกอบของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร 3. เพอศกษากระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร วธด าเนนการวจย วจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) เกบขอมลจากเอกสาร (Documentary) และภาคสนาม (Field study) ดวยการส ารวจเบองตน (Basic Survey) การสมภาษณ (Interview) และการสงเกต (Observation) น าขอมลทงหมดมาศกษาวเคราะห สรปอภปรายผล พนทศกษา เลอกพนทสนามแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ตามเหตผล คอ จงหวดสรนทรนนเปนจงหวดทมการแสดงลเกเขมรแบบโบราณทยงคงความดงเดม และไดสบทอดการแสดงมาตงแตครงสมยบรรพบรษ


152

ประชากรและกลมตวอยาง 1. ประชากร ไดแก คณะลเกเขมร หวหนาคณะ รองหวหนาคณะ ผแสดง ผอาวโส ปราชญนกวชาการ ผชม และประชาชนทวไป จ านวน 480 คน 2. กลมตวอยาง คดเลอกเจาะจง 2 คณะ คณะโคกทมบนเทงศลป คณะเสกสนทรศลป กลมตวอยางรวม 200 คน โดยแบงออกเปน 3 กลม คอ กลมผร 70 คน กลมผปฏบต 30 คน และกลมผใหขอมล 100 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ใช 3 แบบ 1) แบบส ารวจเบองตน (Basic Survey) 2) แบบสมภาษณ (Interview) 3) แบบสงเกต (Observation) การเกบรวบรวมขอมล 1. การเกบรวบรวมขอมลจากเอกสารทเกยวของกบการวจย รวมถงวฒนธรรม แนวคดทฤษฎทางสงคมวทยา มานษยวทยา โดยรวบรวมแยกเปนประเดน ๆ ไวตามเนอหา 2. การเกบขอมลจากภาคสนาม ดวยวธ คอ 1) ส ารวจเบองตน โดยขอความอนเคราะห จากส านกงานคณะกรรมการวฒนธรรม จงหวดสรนทร และประชาชนทรจกคณะลเกเขมร เกยวกบ ทอยคณะลเกเขมรและหมายเลขโทรศพททตดตอ 2) สมภาษณ โดยสมภาษณกลมผร ผปฏบต และผใหขอมลทวไป หวขอสมภาษณตามวตถประสงคการวจย 3) สงเกต โดยสงเกตถงสภาพปจจบนของการแสดงลเกเขมร วฒนธรรม เหตการณทวไปของคณะลเกเขมร จงหวดสรนทร การจดกระท าขอมล 1. น าขอมลทเกบรวบรวมไดจากเอกสารตาง ๆ มาศกษาอยางละเอยดพรอมกบจดระบบเปนหมวดหม ตามความมงหมายของวจยทก าหนดไว 2. น าขอมลทเกบรวบรวมไดจากภาคสนาม ดวยวธการส ารวจเบองตน การสมภาษณ และการสงเกต โดยจดบนทกและบนทกเสยง น ามาถอดความ แยกประเภท จดหมวดหม และสรปสาระส าคญตามประเดนความมงหมายทท าการศกษาวจย หากวามขอมลทจ าเปนตองตรวจสอบใหม กจะตองกลบไปเขาภาคสนามอกครงเพอความถกตอง 3. น าขอมลทเกบรวบรวมไดจากเอกสารและขอมลภาคสนามมารวบรวม แลวตรวจสอบความถกตองอยางสมบรณ และความนาเชอถอของขอมล โดยใชวธการตรวจสอบแบบสามเสา(Methodological Triangulation) ของ Denzin ดวยการน าขอมลไปใหแกผทเคยใหขอมลไดอาน หรอกลบไปสอบถามผทใหขอมลซ าอก การวเคราะหขอมล 1. การวเคราะหแบบอปนย (Analytic Induction) คอ สรางขอสรปจากขอมลรปธรรมหรอปรากฏการณทมองเหน ไดแก สภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร องคประกอบ ของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร และกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร ถาขอสรปยงไมไดตรวจสอบยนยนกถอเปนสมมตฐานชวคราว ถาไดรบการยนยนแลวกถอเปนขอสรป 2. การวเคราะหโดยการจ าแนกขอมล (Typological Analysis) คอ จ าแนกขอมลออกเปน ชนด ๆ (Typologies) ตามเหตการณ ใชแนวคด และทฤษฎ เปนแนวทางการวเคราะห การน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ตามความมงหมายของการวจย ดวยวธการพรรณนาวเคราะห (Descriptive Analysis) ผวจยจะเรมจากการเตรยมเนอหาใหครบถวนตามความมงหมาย


153

ของการวจย วางเคาโครงของการเขยนรายงาน แลวลงมอเขยน โดยเนนทความถกตอง รดกม ชดเจน มความตอเนอง เชอมโยงกน และมภาพประกอบเปนบางชวงบางตอน ผลการวจย 1. สภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร พบวา สภาพปจจบนของคณะลเกเขมรทท าการแสดงมสภาพ 2 ลกษณะ ไดแก สภาพแบบดงเดมหรอแบบโบราณ ซงแทบจะสญหายไปหมดแลว อกสภาพเปนแบบลกษณะประยกต เพราะการแสดงไดปรบเปลยนไปบาง โดยเลยนแบบการแสดงลเกภาคกลาง ทเหนไดชดเจน เชน การแตงกายทพถพถนมากยงขน โดยการปกเลอม ดน มก และกระจก ทงชดของผหญงและผชาย ภาษาทใชในการแสดงเปนภาษาไทย ภาคกลาง สวนภาษาเขมรจะใชพดเฉพาะผแสดงทเปนตวตลกเทานน เครองดนตรเพมกลองชดและกตาร เพอใหเสยงดงกระหมเกดความสนกสนาน นอกจากนยงปรบเวทใหมขนาดใหญขน พรอมกบใชแสงสเสยงมากขน การปรบเปลยนนมความมงหมายเพอใหทนกบกระแสความนยมของประชาชนรนใหม จงท าใหกลายมาเปนสภาพการแสดงลเกเขมรแบบประยกต เชน คณะราตรศลป คณะสมามางศลป และคณะกลวยหอม บรรจงศลป เปนตน ซงคณะกลวยหอม บรรจงศลปไดรบความนยมมาก แตถงอยางไรกตามสภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร กยงมลกษณะของการแสดงแบบดงเดมหรอแบบโบราณปรากฏอย ซงผวจยไดศกษาลเกเขมร คณะโคกทมบนเทงศลปและคณะเสกสนทรศลป เพราะยงคงรกษาสภาพการแสดงแบบดงเดมอย พบวา การแตงกายการแสดงลเกเขมรมลกษณะทเรยบงายแบบชาวบานซงอาจจะใชผาทสะทอนแสง ทรงผมปลอยยาวหรอรวบผมประดบดวยดอกไมหรอสวมเครองศรษะคลายเทรด สรางจากกระดาษสตาง ๆ แตงหนาสวยงามหรอแตงตามบทบาททไดรบ การเจรจาหรอบทจะใชภาษาเขมร ปจจบนคณะลเกเขมรยงรบจางการแสดงบางแตกหาชมยาก โดยผแสดงทง 2 คณะ แสดงรวมกน เนองจากผแสดงมจ านวนลดลง และดวยความแกชราทไมสามารถแสดงไดอก ประกอบกบความนยมกนอยลง ภาพท 1 สมภาษณ นายไพร เจาะด หวหนาคณะโคกทมบนเทงศลป ทมา : ผวจยถายภาพ (2018)


154

ภาพท 2 สมภาษณ นางสวบ เสาวลย หวหนาคณะเสกสนทรศลป ทมา : ผวจยถายภาพ (2018) 2. องคประกอบของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร พบวา การแสดงลเกเขมรมองคประกอบ ดงน 1) การแตงกายในการแสดงลเกเขมร ผชายจะแตงกายงาย ๆ แบบเสอผาทสวมใสในชวตประจ าวน สวมเสอแขนสน สวมกางเกงขายาว จะใชสอะไรกได แตตองสวมกรองคอทมลกปดหอยเปนเสนระยารอยลงมาจากกรองคอ และบางคนอาจจะสวมเครองประดบศรษะคลายเทรดท าดวยกระดาษ โดยประดบดวยเศษกระดาษชนเลก ๆ ทมสสดหรอสฉดฉาดปะตดกบเครองประดบเพอใหเกดความงาม สวนผหญงจะแตงงาย ๆ แบบเสอผาทสวมใสในชวตประจ าวน เชนเดยวกบผชาย โดยสวมเสอแขนสนหรอแขนยาว สวมผาถงสนประมาณเขาหรอยาวกรอมเทา ใชสอะไรกได สว มกรองคอทมลกปดหอยเปนเสนระยารอยลงมาจากกรองคอ และบางคนอาจสวมเครองประดบศรษะคลายเทรดท าดวยกระดาษ โดยจะประดบดวยเศษกระดาษชนเลก ๆ ทมสสดหรอสฉดฉาดปะตดกบเครองประดบ หรอประดบดวยดอกไม ทรงผมจะรดผมหรอปลอยผมกได 2) ทาร า ผชายและผหญงมลกษณะทเปนแบบธรรมชาต การร าจะใชทาตบท โดยผแสดงท าทาทางเองไดตามบทนน ๆ โดยมการตงมอยกแขนขนทเรยกวา การตงวงและการจบ มการเอยงตวไปทางซายและทางขวา โยกตวไปมาตามจงหวะ ย าเทาอยกบทเดม ไมนยมการเดนร าหรอไมเคลอนตวไปทางทศอน แตมกจะร าอยกบ ทเดม ไมวาจะยนร าหรอนงร า กไมนยมแปรแถวเปนรปตาง ๆ ในขณะทมการร า 3) ลกษณะการแสดง ผแสดงสามารถแสดงออกตามความรสกของตนองไดเลยไมตองเสแสรงหรอแตงเตม แสดงตามธรรมชาต นอกจากนผแสดงตองรองเอง เจรจาเองตามบทบาท และตองจ าบทเองไมมการบอกบท ซงจะใชภาษาเขมร 4) เครองดนตร ใชบรรเลงไมกชน ทส าคญ ไดแก ซออ ปใน กลองร ามะนา 3 ใบ กลองยน 1 ใบ และอาจเพมฉงฉาบในการบรรเลงดนตรดวยกได 5) ฉาก ใชผาดบวาดเปนรปภาพ ทองพระโรง ซงเปนฉากหลกทส าคญในการแสดงลเกเขมร มผาดบวาดเปนรปประตทางเขา-ออก ทงดานขางซายและดานขางขวา นอกจากนนยงมปายชอของคณะลเกเขมรซงเขยนลงในผาดบเชนกน 6) เวท สรางเวทดวยการยกพนเวทจากพนดนขนสงประมาณ 1 เมตร เพอใหคนดมองเหนการแสดงไดอยางชดเจน และยงตงเหลกกนดานหลงของเวท เพอเอาฉากมาขงใหตง นบวาเปนองคประกอบของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ซงเปนลกษณะตามแบบแผนทบรรพบรษทานก าหนดไว


155

ภาพท 3 การแตงกายของผแสดงชายและผแสดงหญงในการแสดงลเกเขมร ทมา : ผวจยถายภาพ (2018) ภาพท 4 ทาร าทงผชายและผหญง ทมา : ผวจยถายภาพ (2018) ภาพท 5 ลกษณะการแสดงลเกเขมร ทมา : ผวจยถายภาพ (2018)


156

ภาพท 6 เครองดนตรในการแสดงลเกเขมร ทมา : ผวจยถายภาพ (2018) ภาพท 7 ฉากและเวทในการแสดงลเกเขมร ทมา : ผวจยถายภาพ (2018) ภาพท 8 ปายชอคณะโคกทมบนเทงศลป ทมา : ผวจยถายภาพ (2018)


157

ภาพท 9 ปายชอคณะเสกสนทรศลป ทมา : ผวจยถายภาพ (2018) 3. กระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ผลการวจยพบวา ควรทจะมกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร เพราะลเกเขมรนนเปนการแสดงถงวถชวตความเปนอยของคนในสงคม สอนคนเปนคนด มความเชอใหท าดกจะไดรบผลด ดงนนจงมการถายทอดกนมาจากบรรพบรษ จากรนหนงไปสอกรนหนงตอ ๆ กนมาหลายชวคนแลวจนถงปจจบน นอกจากนยงนบวาเปนภมปญญาพนบานของบรรพบรษททานสามารถใหการแสดงลเกเขมร เปนตวแทนในการอบรมสงสอนมนษยใหเปนคนดอยในศลธรรม มความกตญญกตเวท เคารพผใหญ รจกทต าทสง ซอสตยสจรต มสมมาคารวะ เทดทนยดมนชาต ศาสนา พระมหากษตรย เปนตน สภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ขณะนมการปรบเปลยนไป โดยประยกตใหทนสมยกลายเปนการแสดงลเกเขมรประยกต ซงเปนทนยมของคนดรนใหม ท าใหลเกเขมรแบบดงเดมหรอแบบโบราณคอย ๆ เลอนหายไป ผแสดงทเคยแสดงลมหายตายจากไป บางคนแกชราลง ประกอบกบไมไดรบความนยมเหมอนแตกอน ผแสดงจงตองหนไปท าอาชพอน งานแสดงกลดนอยลงท าใหขาดรายไดและไมพอกบคาใชจายในชวตประจ าวน ภาพท 10 สมภาษณกลมผแสดงลเกเขมรคณะโคกทมบนเทงศลป ทมา : ผวจยถายภาพ (2018)


158

ภาพท 11 สมภาษณกลมผแสดงลเกเขมรคณะเสกสนทรศลป ทมา : ผวจยถายภาพ (2018) ดงนนจงเปนทนาเสยดายอยางยงทจะตองสญเสยศลปะการแสดงพนบานลเกเขมรแบบดงเดมไปแนนอน จงเปนการเรงดวนทจะตองมกระบวนการสบทอด เพอใหการแสดงลเกเขมรน ยงคงด ารงอยตอไปได ควรตองมกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ถาหากไมมการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมรไว ตอไปในอนาคตรนลกหลานกจะไมรจก การแสดงลเกเขมรหรออาจจะสญหายไปจากจงหวดสรนทร โดยเหนดวยกบกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร เปนอยางมาก หลงจากการรวบรวมขอมลทงจากเอกสาร จากการลงภาคสนาม และการประชมเชงปฏบตการ จงไดขอสรปการวจยกระบวนการ สบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ท าไดหลายวธ คอ บรรจเนอหาลเกเขมรไวในหลกสตรอดมศกษา จดการอบรมสอนลเกเขมรตามทองถน จดท าหนงสอทเกยวกบการแสดงลเกเขมร ควรสรางชดการแสดงทางนาฏศลปขนจากความรเกยวกบลเกเขมร ผวจยจงสรางสรรคชดการแสดงชอชด “เรอมลเกเขมร” โดยน าเอาองคความรทไดจากงานวจยและปรกษากบคณะลเกเขมร รวมถงสมภาษณผเชยวชาญการแสดงพนบาน น ามาสรางชดการแสดงนขน ซงในการประชมปฏบตการไดเสนอการแสดงชดนเพอขอความคดเหน ขอเสนอแนะใหเกดความสมบรณ และควรท าแผนวดทศทศน ประชาสมพนธทางโทรทศนวทย ทกลาวมาเปนกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร ภาพท 12 สมภาษณ นางส ารวม ดสม, นายโฆสต ดสม ผเชยวชาญการแสดงพนบาน จงหวดสรนทร ทมา : ผวจยถายภาพ (2018)


159

ภาพท 13 จดการอบรมสอนลเกเขมรตามทองถน ทมา : ผวจยถายภาพ (2018) ภาพท 14 ประชมเชงปฏบต กระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ทมา : ผวจยถายภาพ (2018) ภาพท 15 แสดงชด “เรอมลเกเขมร” ในงานประชมเชงปฏบต ทมา : ผวจยถายภาพ (2018) อภปรายผล 1. ประเดนการศกษาสภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร พบวา สภาพปจจบนมคณะลเกเขมรทท าการแสดงมสภาพแบงเปน 2 ลกษณะ ไดแก สภาพเปนแบบดงเดมหรอแบบโบราณ แทบจะสญหายไปหมดแลว เหลอเพยง 2 คณะ คอ คณะโคกทมบนเทงศลป กบคณะเสกสนทรศลป และอกสภาพเปนแบบลกษณะประยกต เพราะการแสดงนนไดปรบเปลยนไปโดยเลยนแบบการแสดงลเกภาคกลาง สอดคลองกบแนวคดทเกยวของในการผสมผสานทางวฒนธรรม


160

ตามแนวคดของ บญยงค เกศเทศ ไดกลาวไววา ธรรมชาตของวฒนธรรม โดยเฉพาะสงคมทมการคมนาคมตดตอกนอยางกวางขวางและรวดเรว การแลกเปลยนหรอผสมผสานทางวฒนธรรมน ไมจ ากดเฉพาะในทองถน (Kestes, 1993) ดงทไดมการปรบเปลยนการแสดงลเกเขมรไป เพราะมการผสมผสานทางวฒนธรรมเชนเดยวกน และสอดคลองกบทฤษฎนเวศวทยาวฒนธรรม ซงเปนทฤษฎในการปรบตวทางวฒนธรรมภายใตอทธพลของสภาพแวดลอมทางสงคมไดเปนอยางด นกมานษยวทยาชาวอเมรกน ไดอธบายแนวคดในทฤษฎนเวศวทยาวฒนธรรมเอาไววา นบเปนการศกษาทเกยวกบกระบวนการปรบตวของสงคมภายใตอทธพลของสงแวดลอม เนนเรองของววฒนาการหรอการเปลยนแปลงทางสงคม ซงเกดจากการทมการปรบตว (Adaption) ทางสงคม แนวความคดนจะมองสงคมในลกษณะทเปนพลวต หรอเปลยนแปลงอยตลอดเวลา การเปลยนแปลงเปนผลมาจากการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอม โดยมพนฐานทส าคญ ไดแก โครงสรางสงคมและลกษณะของสภาพแวดลอมธรรมชาต เปนเงอนไขหลกทก าหนดกระบวนการเปลยนแปลงรวมถงการปรบตวของสงคมวฒนธรรม (Santasombat, 1997) ดงท ศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร เกดสภาพทปรบเปลยนไป ตามสภาพแวดลอมทเปลยนไปดวย ซงเหนอยางชดเจน ไดแก การแตงกายทพถพถนมากยงขน โดยการใชปกเลอม ดน มก และกระจก ทงชดผหญงและชดผชาย ภาษาทใชใน การแสดงเปนภาษาไทยภาคกลาง สวนภาษาเขมรนนจะใชพดแตเฉพาะผแสดงทเปนตวตลกเทานน เครองดนตร ไดเพมกลองชดและกตารเขาไป เพอใหเสยงดงกระหมเกดความสนกสนาน นอกจากนยงปรบเวทใหมขนาดใหญขนพรอมกบใชแสงสเสยงมากขน สอดคลองกบทฤษฎการแพรกระจายทางวฒนธรรม ทฤษฎนกลาววา การแพรกระจายทางวฒนธรรมเกดขนไดจากปจจยตาง ๆ เปนตวกระตนและเปนแรงผลกทท าใหเกดการอพยพยายถนทอยของมนษย และน าความเชอทางวฒนธรรมตดตวไปเผยแพรในชมชนทองถนนน ๆ จงท าใหวฒนธรรมเกดการหลงไหล และมการผสมผสานใหเชอมโยง เขาดวยกนจนเปนวฒนธรรมทไดการยอมรบและเขมแขงทางสงคม (Wannasiri, 1997) ซงทฤษฎ การแพรกระจายทางวฒนธรรมน นบเปนการหาค าตอบในสภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ภายใตในระบบของสงคมทางวฒนธรรม ดงนจงท าใหการแสดงลเกเขมร ปรบเปลยนไปตามกระแสความนยมของสงคม จนกลายมาเปนสภาพการแสดงลเกเขมรแบบประยกต แตถงอยางไรกตาม สภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร กยงมลกษณะการแสดงแบบดงเดมหรอแบบโบราณปรากฏอย โดยศกษาจากคณะโคกทมบนเทงศลป และคณะ เสกสนทรศลป ซงทง 2 คณะ ยงคงรกษาสภาพการแสดงลเกเขมรแบบดงเดมไว ดวยการแตงกายทเรยบงายตามแบบชาวบาน หรออาจจะใชผาทสะทอนแสงบาง ทรงผมจะปลอยยาว หรอรวบผมประดบดวยดอกไม หรอสวมเครองศรษะคลายเทรดทสรางจากกระดาษสตาง ๆ แตงหนาสวยงามและแตงตามบทบาททไดรบ นอกจากนในการเจรจาหรอบทจะใชภาษาเขมร ซงปจจบนกยงรบจางใน การแสดงอยบางแตกหาชมยาก ผแสดงทง 2 คณะ รวมแสดงดวยกน เพราะเนองจากผแสดงมจ านวนลดลงมาก และดวยความแกชราทไมสามารถแสดงไดอก ประกอบกบความนยมของประชาชนนอยลงกวาแตกอน 2. ประเดนการศกษาองคประกอบของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร พบวา องคประกอบของลเกเขมรแบบดงเดมนน ประกอบไปดวย การแตงกายในการแสดงลเกเขมรผชายจะแตงงาย ๆ แบบเสอผาทสวมใสในชวตประจ าวน โดยสวมเสอแขนสน สวมกางเกงขายาวโดย


161

ใชสอะไรกได สวมกรองคอทมลกปดหอยเปนเสนระยารอยลงมาจากกรองคอ สวมเครองประดบศรษะคลายเทรด ทท าดวยกระดาษ ประดบดวยเศษกระดาษตดเปนชนเลก ๆ ทมสสดหรอสฉดฉาดปะตดกบเครองประดบศรษะ หรอประดบดวยดอกไม ผหญงจะแตงกายงาย ๆ แบบเสอผาทสวมใสในชวต ประจ าวน โดยสวมเสอแขนสนหรอแขนยาว สวมผาถงสนประมาณเขาหรออาจจะยาวกรอมเทาใชสอะไรกได สวมกรองคอทมลกปดหอยเปนเสนระยารอยลงมาจากกรองคอ ทรงผมจะรดผมหรอปลอยผมกได และอาจจะสวมเครองประดบศรษะคลายเทรดเชนเดยวกบผชาย ทท าดวยกระดาษตดเปนชนเลก ๆ ทมสสดหรอสฉดฉาดปะตดกบเครองประดบศรษะ หรอประดบดวยดอกไม ทาร าทงผชายและผหญงนนจะมลกษณะทเปนแบบธรรมชาต การร าจะใชทาตบท ผแสดงจะท าทาทางเองไดตามบท โดยมการตงมอยกแขนขนทเรยกวาการตงวงและการจบ มการเอยงศรษะหรอเอยงตวซายและขวา โยกตวไปมาตามจงหวะ ย าเทาอยกบทเดม ไมเดนร าหรอไมเคลอนตวไปทางทศอน มกจะร าอยกบทไมวาจะยนร าหรอนงร า ไมนยมในการแปรแถวเปนรปตาง ๆ ลกษณะการแสดงนน ผแสดงสามารถแสดงออกตามความรสกของตนองไดเลย ไมตองเสแสรงหรอแตงเตม ซงแสดงตามธรรมชาต ผแสดงจะตองรองเอง เจรจาเอง ตามบทบาท โดยตองจ าบทเองไมมการบอกบท ใชภาษาเขมร เครองดนตร ทใช ไดแก ซออ ปใน กลองร ามะนา 3 ใบ กลองยน 1 ใบ และอาจจะเพมฉงฉาบ ในการบรรเลงดนตรดวยกได ฉากทใชในการแสดง จะใชผาดบวาดเปนรปภาพทองพระโรง ซงเปนฉากหลกทส าคญใน การแสดง และวาดเปนรปประตทางเขา-ออก ทงดานซายและดานขวา นอกจากนยงมชอคณะเขยนลงบนผาดบเชนกน เวทจะสรางโดยการยกพนเวทสงประมาณ 1 เมตร เพอใหคนดมองเหนการแสดงไดอยางชดเจน และตงเหลกกนดานหลงของเวทเพอเอาฉากมาขงใหตง นบวาเปนองคประกอบของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร โดยเปนลกษณะตามแบบแผนทบรรพบรษไดก าหนดไว ซงสอดคลองกบทฤษฎสญลกษณสมพนธ เนนในเรองการกระท าระหวางกนของบคคลภายในสงคมทมผลอยางใดอยางหนงตอความคดบคคล (Wannasiri, 1997) เหมอนดงกบสงคมของกลมคนไทย ชอชาตเขมรทอยใน จงหวดสรนทร ซงมความผกพนและสมพนธกนมาตงแตบรรพบรษ จนสามารถสรางเปนระเบยบกฎเกณฑตาง ๆ ในการแสดงลเกเขมร การอยในสงคมท าใหสงคมมการจดระเบยบขนเปนวฒนธรรม ท าใหการแสดงลเกเขมรมการก าหนดกฎเกณฑตาง ๆ หรอแบบแผนของการแสดง จนกลายมาเปนองคประกอบของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร

3. ประเดนการศกษากระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร พบวา ควรมกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร เพราะวาลเกเขมรนนเปนการแสดงถงวถชวตความเปนอยของคนในสงคม สอนคนใหเปนคนด และมความเชอใหท าดกจะไดรบผลด สอดคลองกบแนวคดเกยวกบการเกดและคงอยของวฒนธรรม กลาววา วฒนธรรมพนบานนน ไดจากการรวมกนของกลมชนหรอสงคมของชาวบาน ซงเกดขนดวยความรความเขาใจ ความสามารถสรางสรรค ความพอใจ คานยมของวถชวตความเปนอยในสงคม (Saihoo, 1988) และตรงกบทฤษฎโครงสรางหนาท ซงเปนเรองทศกษาสมพนธภาพระหวางระบบยอยตาง ๆ ในโครงสรางหนาททงหลาย ท าใหเกดภาพรวมทางสงคม และยงทราบวาสงคมนนคงอยไดอยางไร (Samakkan, 1982) ดงทลเกเขมรไดมการถายทอดการแสดงมาจากบรรพบรษ สบทอดตอกนมาจากรนหนงไปอกรนหนงตอ ๆ กนมาหลายชวคน จนในปจจบนกยงรกษาเอาไว อาศยสงคมทคงอยของชาวไทยเขมร ซงยงสอดคลองกบแนวคดทเกยวกบการถายทอดและรบวฒนธรรมตามแนวคดของอมรา พงศาพชญ


162

กลาววา วฒนธรรมเปนสงทมนษยตองเรยนร และถายทอดวฒนธรรม เชน การท พอแมสอนใหลกไดรวาอะไรควร อะไรไมควร สอนใหลกไดรจกไหวผทมอายสงกวา ผนอยไมควรยนค าศรษะผใหญ เปนตน (Pongsapitch, 1997) การสอนในลกษณะน เปนการถายทอดระบบสญลกษณ ซงในการแสดงลเกเขมรนนปรากฏใหเหนเชนกน นอกจากนยงนบไดวา เปนภมปญญาพนบานของบรรพบรษททานสามารถท าใหการแสดงลเกเขมร เปนตวแทนในการอบรมสงสอนมนษยใหเปนคนดอยในศลธรรม มความกตญญกตเวท เคารพผใหญ รจกทต าทสง มความซอสตยสจรต มสมมาคารวะ เทดทนและยดมนในชาต ศาสนา พระมหากษตรย เปนตน สภาพปจจบนของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร นนขณะนไดมการปรบเปลยนไป โดยประยกตใหทนสมยกลายเปนการแสดงลเกเขมรประยกตไป ซงเปนทนยมของคนดรนใหม ท าใหลเกเขมรแบบด งเดมหรอแบบโบราณคอย ๆ เลอนหายไป ผแสดงทไดเคยแสดงกลมหายตายจากไปบาง บางคนกแกชราลง ประกอบกบไมไดรบความนยมเหมอนแตกอน ผแสดงจงตองหนไปท างานอาชพอน เพราะงานการแสดงลดนอยลงจงท าใหขาดรายไดไปมาก ไมพอกบคาใชจายในชวตประจ าวน ดงนนจงเปนทนาเสยดายอยางยงทจะตองสญเสยศลปะการแสดงพนบานลเกเขมรแบบด งเดมไปแนนอน จงเปนการเรงดวนทจะตองมกระบวนการสบทอด เพอใหการแสดงลเกเขมรนยงด ารงอยตอไป ซงถาหากไมมการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมรไว ตอไปในอนาคตรนลกหลานกจะไมรจกการแสดงลเกเขมรหรออาจจะสญหายไปจากจงหวดสรนทร สอดคลองกบแนวคดการอนรกษวฒนธรรม กลาวถง การอนรกษเชน งานบญประเพณ การละเลน การดนตร การฟอนร า เปนตน ในการสนบสนนทถกตองไมใช การไปเกณฑคน ใหมาเลนปละครงเพอการทองเทยว แตเปนการใหความส าคญและเหนคณคาอยางสม าเสมอ ตอเมอใหสงเหลานอยในบรบททางสงคมวฒนธรรมของชาวบาน แตสงทนาจะสนใจอนรกษมากทสดนนก คอ “ภมปญญาชาวบาน” และ “ปราชญชาวบาน” การอนรกษในทน หมายถง ใหการสงเสรมสนบสนนอยางถกวธ โดยใหผน าชาวบานมสวนรวมและมบทบาทส าคญ เพอการพฒนาทองถนในกระบวนการเรยนร การศกษา การอนรกษเชนนจงจะชวยใหชาวบานภมใจในมรดกทางวฒนธรรมของตน ซงไมไดจ ากดอยแตในเฉพาะสงคมเมองอกตอไป แตหากก าลงเผยแพรขยายออกไปสหมบานและชนบท แมขณะทสงคมในชนบทก าลงเปลยนแปลงอยางรวดเรวกตาม แตเคาโครงเดมนนกยงคงมอย ซงประเพณ วฒนธรรม ตลอดถงวถชวตทไดเปลยนแปลงไปเพยงบางสวนเทานน ยงสามารถทจะสบสานเขาถงกระบวนทศนของเดมได (Pongpit, 2020) เชนเดยวกบลเกเขมร ถงแมวาจะมการปรบเปลยนไปตามกระแสสงคมแตละยคสมยกตาม กไมอาจทจะลบลางวฒนธรรมของการแสดงลเกเขมรไดทงหมด เนองจากยงคงมการอนรกษวฒนธรรมของการแสดงลเกเขมรอยดงนนจงตองมกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร กระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ท าไดหลายวธ ไดแก บรรจเนอหาลเกเขมรไวในหลกสตรอดมศกษาจดการอบรมสอนลเกเขมรตามทองถน จดท าหนงสอทเกยวกบการแสดงลเกเขมร สรางชดการแสดงทางนาฏศลปขนโดยสรางสรรคจากองคความรเกยวกบลเกเขมร ซงสอดคลองกบทฤษฎสนทรยศาสตร เปนศาสตรทเกยวกบความงาม นบไดวาเปนความงามในธรรมชาต และสงทมนษยสรางขน รวมไปถงประสบการณ คณคาของความงาม และมาตรฐานในการวนจฉยวาอะไรงามและอะไรไมงาม ตลอดจนคนหาความหมายของความพงพอใจทางสนทรยะ ลกษณะวตถวสยและจตวสย ความงามธรรมชาตเปนแรงกระตน ท าใหเกดการสรางสรรคผลงานขน


163

(Tungchareon, 2009) ทฤษฎสนทรยศาสตรสามารถน ามาเปนแนวทางการสรางสรรค ท าใหเกดชดการแสดงขนชอวาชด “เรอมลเกเขมร” เพอน าไปสกระบวนการสบทอดแกชนรนหลง สงผลท าใหเหนถงคณคาและความส าคญของศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร นอกจากนแลวควรตองจดท าเปนแผนวดทศน ประชาสมพนธทางโทรทศนและวทย เพอใหเกดเปนกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ทยงยนตลอดไป ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใชประโยชน

1.1 องคกรและหนวยงานทางการศกษาตาง ๆ เชน กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม และสถานศกษา เปนตน สามารถน าผลการวจยไปใชประโยชนได ดงน

1.1.1 องคความรเกยวกบการกระบวนสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมรจงหวดสรนทร ไดรบการสบคนและรวบรวมเปนครงแรกในลกษณะของผลงานทางดานวชาการทเปนมาตรฐาน สามารถเผยแพรใหผสนใจ นสต นกศกษา นกวชาการ สามารถทจะน าองคความรนไปใช ในการอางองเชงวชาการได

1.1.2 นกศกษารวมถงผทเกยวของเลงเหนถงความส าคญของกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร น าไปใชใหเกดประโยชน เพอใหมการสงเสรมและสนบสนนไดมากยงขน

1.1.3 กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรมไดรปแบบกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร สามารถน าไปใชปฏบตได

1.1.4 สถาบนการศกษาทงภาครฐและภาคเอกชน ควรน าผลการวจยเลมนไปบรณาการกบการศกษาพนฐานวฒนธรรมหรอนาฏศลปพนเมอง เพอสบทอดการแสดงพนบานตอไป

1.1.5 การศกษาวจยเรองกระบวนการสบทอดศลปะการแสดงพนบานลเกเขมร จงหวดสรนทร ถอวาเปนเอกลกษณทางวฒนธรรมทส าคญของชาต แสดงถงภมปญญาของบรรพบรษทสบทอดมาแตโบราณมคณคายง ควรทจะไดรบการสงเสรมและสนบสนนจากองคกรและหนวยงานทางการศกษา เพอเกดประโยชนแกชนรนหลงสบไป

1.2 สอมวลชนทกแขนง ประกอบดวยหนงสอพมพ วทย และโทรทศน สามารถทจะไปเผยแพร โดยจดท าเปนสารคดเกยวกบการแสดงลเกเขมร น าเนอหาจากผลการวจยฉบบนเปนพนฐานในการตพมพ หรอออกอากาศใหประชาชนทวไปไดรจกในเรองนมากขน 2. ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

2.1 ควรศกษาวจยเกยวกบลเกเขมรทนอกเหนอจากพนทจงหวดสรนทร โดยศกษาในเขตพนทอน เพอจะไดองคความรทเพมขน

2.2 ควรศกษาเปรยบเทยบลเกเขมรในเขตพนทอน เพอศกษาในการหาขอมลในสวนทเหมอนกนและแตกตางกน

2.3 ควรศกษาวจยเชงปรมาณในเรองปญหาตาง ๆ ทเกยวของกบลเกเขมร 2.4 ควรบนทกการแสดงลเกเขมร เพอเปนมรดกภมปญญาใชส าหรบการศกษาตอไป


164

2.5 ควรเผยแพรการแสดงลเกเขมรทงในประเทศไทยและตางประเทศ เพอใหเปนทรจกกวางขวางออกไป

References

Kestes, B. (1993). watthanatham phaophan manut [Culture of Human Race]. Ubon Ratchathani: Yongsawat Printing.

Pongpit, S. (2020). phu mpanya cha oban kap ka nphatthana chumchon. lem nưng, so ng [Local Wisdom and Community Development (Vol. 1 and 2)]. Bangkok: Wisdom Foundation and Village Foundation.

Pongsapitch, A. (1997). sangkhom læ watthanatham (phim khrang thi hok) [Society and Culture (6th ed.)]. Bangkok: Chulalongkorn University Press.

Royal Academy. (2013). photc hana nukrom chabap banthittayasatha n Pho .So . so ngphanha roiha sipsi (phim khrang thi so ng) [Royal Institute Dictionary (2nd ed.)]. Bangkok: Nanmee Books Publications.

Saihoo, P. (1988). næ othang ka n songsœ m læ phœ iphræ watthanatham phư nba n Thai [The Methods for Promoting and Distributing Thai Local Culture]. Bangkok: Teachers’ Council of Thailand Printing, Ladprao.

Samakkan, S. (1982). withi ka n sưksa sangkhom manut kap tu a bæ p samrap sưksa sangkhom Thai [The Study of Human Society and A Model for Studying Thai Society]. Bangkok: National Institute of Development Administration.

Santasombat, Y. (1997). manut kap watthanatham (phim khrang thi sa m) [Human and Culture (3rd ed.)]. Bangkok: Thammasat University Press.

Tungchareon, W. (2009). sunthari yasat phư a chi wit (phim khrang thi so ng) [Aesthetics for Life (2nd ed.)]. Bangkok: E and IQ Publisher.

Wannasiri, P., N. (1997). ma nutsayawitthaya sangkhom læ watthanatham [Social Anthropology and Culture]. Bangkok: Thammasat University Press.


ปจจยความส าเรจทสงผลตอการพฒนาเมองอจฉรยะ ของสาธารณรฐประชาชนจน: กรณศกษา นครเซยงไฮ

DRIVERS INFLUENCING THE DEVELOPMENT OF SMART CITY

IN CHINA: CASE STUDY OF SHANGHAI CITY

สมตา เตมเพมพน1 อชกรณ วงศปรด2 และดนวศน เจรญ3

Samita Temphoemphoon1, Achakorn Wongpreedee2 and Danuvasin Charoen3

1 หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร

2 รองศาสตราจารยประจ าคณะรฐประศาสนศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร 3 รองศาสตราจารยประจ าคณะบรหารธรกจ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กรงเทพมหานคร

1 Doctor of Philosophy, Graduate School of Public Administration, National Institute of Development Administration, Bangkok

2 Assoc.Prof. Graduate School of Public Administration, National Institute of Development Administration, Bangkok

3 Assoc.Prof. Graduate School of Business Administration, National Institute of Development Administration, Bangkok

E-mail: [email protected], [email protected], [email protected]

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงค 1) เพอศกษาและรวบรวมสาระส าคญของแผนการพฒนาเมองอจฉรยะนครเซยงไฮระหวางป พ.ศ. 2554 – 2563 และ 2) เพอวเคราะหและสงเคราะหปจจยทสงผลตอความส าเรจในการพฒนาเมองอจฉรยะสาธารณรฐประชาชนจน : กรณศกษานครเซยงไฮ กลมตวอยางทใชในการวจยครงนประกอบดวยผทรงคณวฒและนกวชาการทมสวนเกยวของตอการบรหารจดการเมองอจฉรยะนครเซยงไฮทงจากหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน โดยกลมผใหขอมลส าคญถกคดเลอกดวยการเลอกแบบเจาะจงจ านวน 30 คน ผวจยใชแบบสอบถามเชงโครงสรางเปนเครองมอในการเกบขอมลและท าการวเคราะหขอมลเชงคณภาพดวยเทคนคการวเคราะหขอมล เชงพรรณนาและใชคาสถตรอยละส าหรบการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ผลการวจยพบวา 1) รฐบาลนครเซยงไฮไดก าหนดนโยบายยทธศาสตรในการพฒนา เมองอจฉรยะออกเปน 3 ชวงระหวางป พ.ศ. 2554-2563 โดยมประเดนทส าคญในการพฒนาคอ ก าหนดนโยบายเพอการพฒนาเมองอจฉรยะและสรางความรวมมอกบภาคสวนทเกยวของควบคกนไปกบการจดสรางโครงสรางพนฐานทจ าเปนทเปรยบเสมอนปจจยสนบสนนใหกลายเปนเมองอจฉรยะโดยสมบรณแบบ 2) ปจจยทสงผลตอการพฒนาเมองอจฉรยะนครเซยงไฮประกอบไปดวย การจดการ

Received: May 1, 2020 Revised: June 6, 2020 Accepted: June 16, 2020


166

ปกครองทด นโยบาย การจดการและองคกร ความรวมมอจากภาคเอกชน ความรวมมอจากชมชน เทคโนโลย และโครงสรางพนฐาน ค าส าคญ การพฒนาเมองอจฉรยะ ปจจยความส าเรจ สาธารณรฐประชาชนจน นครเซยงไฮ

ABSTRACT The objectives of the study were: 1) to study the smart city development plan 2011 – 2020 of Shanghai, and 2) to investigate factors that influenced the success of smart city development in Shanghai. The target groups of the study were experts and academics from public and private sectors who were involved with smart city development projects of Shanghai. The total number of key informants was 30 people. All of them were selected purposively for the study. The researchers applied questionnaires and semi-structured questions as the instrument to collect data. Content analysis and triangular analysis techniques were employed to analyze qualitative data. Percentage was utilized as a statistical tool to analyze quantitative data. The findings reveal that: 1) the Shanghai government has formulated policies and strategies for smart city development and has divided the development into 3 phases from 2011 - 2020. The main points were the adoption of smart city development plans, the promotion of stakeholder’s participation, and provisions of infrastructures for the city. 2) The important drivers stimulating the implementation of Shanghai smart city development projects were governance, related policies, organizational management techniques, private sector participation, community participation, technology, and city infrastructure. Keywords Smart City Development, Success Factors, China, Shanghai City ความส าคญของปญหา สถานการณการขยายตวของความเปนเมอง (Urbanization) ทเกดขนอยางรวดเรวและตอเนอง ท าใหความจ าเปนในการสรางเมองใหมความอจฉรยะมความจ าเปนมากยงขน จากงานศกษาขององคการสหประชาชาต พบวาปจจบนประชากรมากกวาครงหน งของโลกอาศยอยในเขตเมอง ซงคาดการณวาภายใน พ.ศ. 2593 อตราประชากรโลกทอาศยอยในเขตเมองจะเพมมากขนถง รอยละ 66 ของประชากรโลกทงหมด (United Nations, 2014) ซงสาธารณรฐประชาชนจนเปนประเทศทมขนาดของจ านวนประชากรท ใหญทสดในโลกและเปนอกหนงประเทศทมอตรา


167

การขยายตวของเมองอยางรวดเรว ดงจะเหนไดจากสดสวนประชากรทเขามาอาศยอยในเขตเมองเพมขนอยางตอเนอง โดยมการคาดการณวาในป พ.ศ. 2573 สดสวนประชากรทอาศยอย ในเขตเมองจะเพมขนมากกวารอยละ70 ของประชากรสาธารณรฐประชาชนจนทงหมด (SMCSTD, 2016a) ซงการขยายตวของเมองน าไปสสภาพปญหาส าคญหลายประการทงสภาพปญหาดานมลพษและปญหาดานอาชญากรรมเปนตน จากสถานการณดงกลาวการน าเอาแนวทางการบรหารจดการเมองทมประสทธภาพโดยเฉพาะอยางยงแนวคด “เมองอจฉรยะ” มาประยกตใชจงเปนแนวทางทส าคญมากแนวทางหนงทรฐบาลสาธารณรฐประชาชนจนใหความสนใจมาเปนระยะเวลากวาหนงทศวรรษ ซงแนวคดเรองเมองอจฉรยะจะเปนการประยกตใชเทคโนโลยสมยใหมเขามาใชในการขบเคลอนเศรษฐกจ สงคม การเมองและสงแวดลอม เพอการยกระดบคณภาพชวตของประชาชน รฐบาลจนไดรเรมน าเอาแนวคดเมองอจฉรยะไปประยกตใชตงแตป พ.ศ. 2553 หลงจากนนเพยง สามป หนวยงานภาครฐสาธารณรฐประชาชนจนกไดประกาศรายชอเมองอจฉรยะน ารองชดแรกจ านวน 90 แหงออกมา จนมาปจจบนจ านวนเมองอจฉรยะน ารองไดเพมมาเปน 500 แหงทวประเทศ มมลคาการลงทนโครงสรางพนฐานเพอรองรบเมองอจฉรยะมากกวา 1 ลานลานหยวน หรอ 5 ลานลานบาท ซงนบไดวามทงจ านวนและขนาดของเมองอจฉรยะมากเปนอนดบท 1 ของโลก (Deloitte, 2018) โดยในการผลกดนโครงการเมองอจฉรยะ รฐบาลสาธารณรฐประชาชนจนไดจดตงคณะท างาน National Standardization General Working Group On Smart City (SMCSTD) ซงหนวยงานนเปนองคกรอสระทประกอบดวยผทรงคณวฒจากองคกรทงภาครฐ เอกชน สถาบนวจยและสมาคมตางๆ โดยมภารกจทส าคญ คอ การระดมความคดจากผเชยวชาญหลากหลายวงการ เพอก าหนดขอบเขตการพฒนาเมองอจฉรยะทง 5 มตใหกบการพฒนาเมองอจฉรยะของจน ไดแก มาตรฐาน โครงการน ารอง แหลงเงนทน ทมเทคโนโลย และทรพยากรมนษย นอกจากน ในการสงเสรมใหหนวยงานภาครฐระดบทองถนประยกตใชหลกการเมองอจฉรยะในเชงปฏบตงานนน รฐบาลสาธารณรฐประชาชนจนยงไดมอบหมายใหคณะท างาน National Standardization General Working Group On Smart City (SMCSTD) จดท า “สมดปกขาววาดวยมาตรฐานการพฒนาเมองอจฉรยะของสาธารณรฐประชาชนจน” เพอเปนแนวทางและมาตรฐานส าหรบการปฏบตงานดานการพฒนาเมองอจฉรยะ (China Electronics Standardization Institute, 2013) นครเซยงไฮเปนเมองทมความส าคญทางเศรษฐกจโลกทมสดสวนผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) รอยละ 41 ของสาธารณรฐประชาชนจน (Shanghai Municipal People’s Government, 2019) และเปนหนงในเมองตนแบบทมการน าเอาแนวคดดานเมองอจฉรยะมาใชส าหรบการบรหารจดการเมองในทกๆดาน เชน การบรการสาธารณะออนไลน ยกระดบคณภาพดานการศกษา การพฒนาอตสาหกรรมอนเตอรเนตและระบบการจดการโครงขายคมนาคมไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนนนครเซยงไฮยงเปนเมองทมการลงทนดานเมองอจฉรยะเปนอนดบสองของสาธารณรฐประชาชนจน นครเซยงไฮไดรบการสนบสนนจากรฐบาลสวนกลาง โดยเฉพาะอยางยงการเปนศนยกลางแลกเปลยนขอมลการเงนนานาชาต ( International Financial Data Exchange Center) ในเขตเศรษฐกจสามเหลยมปากแมน าแยงซ (The Yangtze River Economic Zone) และเปนแหลงบมเพาะบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศขนสงทส าคญของสาธารณรฐประชาชนจน (SMCSTD, 2016b) ดงนน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาถงประสบการณในการน าเอาแนวคดดาน


168

เมองอจฉรยะมาปฏบตใหเกดขนจรงของนครเซยงไฮ ซงผลจากการวจยในครงนจะเปนประโยชนตอหนวยงานทเกยวของทจะน าเอาไปใชเพอการพฒนาเมองอจฉรยะของประเทศไทยใหมประสทธภาพและเปนประโยชนตอการสรางคณภาพชวตทดใหกบประชาชน โจทยวจย/ปญหาวจย รปแบบการการพฒนาเมองอจฉรยะของนครเซยงไฮระหวางป พ.ศ. 2554 – 2563 มสาระส าคญอยางไร และปจจยทสงผลตอความส าเรจในการพฒนาเมองอจฉรยะของนครเซยงไฮประกอบดวยอะไร วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาและรวบรวมสาระส าคญของแผนการพฒนาเมองอจฉรยะของนครเซยงไฮระหวางป พ.ศ. 2554 – 2563

2. เพอวเคราะหและสงเคราะหปจจยทสงผลตอความส าเรจในการพฒนาเมองอจฉรยะ ของนครเซยงไฮ วธด าเนนการวจย

การศกษานเปนการศกษาถงพฒนาการทางนโยบายเพอการเปนเมองอจฉรยะและปจจย ทสงผลตอความส าเรจในการด าเนนโครงการเมองอจฉรยะของนครเซยงไฮ โดยขอบเขตในการศกษา ในครงนจะแบงไดเปน

ขอบเขตในเชงพนท ผวจยไดท าการเลอกนครเซยงไฮเปนพนทในการศกษา เพราะนคร เซยงไฮเปนเมองทประสบความส าเรจเมองหนงในการน าเอาแนวคดเรองเมองอจฉรยะมาประยกตใช ซงกลาวไดวาเปนตวอยางทดในการศกษาทางดานการด าเนนโครงการเมองอจฉรยะ

ส าหรบขอบเขตของเนอหาในการศกษาจะเปนการศกษาถงพฒนาการแนวทางและนโยบายเพอการพฒนาเมองอจฉรยะ รวมทงการศกษาถงปจจยประเภทตาง ๆ ทสงผลตอการเปนเมองอจฉรยะของนครเซยงไฮสาธารณรฐประชาชนจนในชวงระหวางป พ.ศ. 2554-2563 ผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมลทงเชงคณภาพและเชงปรมาณเพอใหไดขอมลครบถวนทสามารถน ามาตอบวตถประสงคของการศกษาในครงน

การเกบขอมลเชงคณภาพ การเกบขอมลเชงคณภาพด าเนนการเกบขอมลจากหลายแหลงทงขอมลเอกสารวชาการ

รายงานการวจย ขอมลจากอนเตอรเนตทเกยวของกบประเดนนครเซยงไฮเมองอจฉรยะ รวมทงขอมลเอกสารเรองของระเบยบกฎหมายทเกยวของกบเมองอจฉรยะสาธารณรฐประชาชนจน ในระหวางป พ.ศ. 2554 – 2563 เชน แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมฉบบท 13 สาธารณรฐประชาชนจน (พ.ศ. 2559–2563), แผนยทธศาสตร “Made in China 2025” สาธารณรฐประชาชนจน, สมดปกขาววาดวยมาตรฐานการพฒนาเมองอจฉรยะสาธารณรฐประชาชนจน , Action Plan of Shanghai Municipality for Building Smart City ฉบบท 1 (พ.ศ. 2554-2556), Action Plan of Shanghai


169

Municipality for Building Smart City ฉบบท 2 (พ.ศ . 2557 -2559) และ Action Plan of Shanghai Municipality for Building Smart City ฉบบท 3 (พ.ศ. 2561-2563)

นอกจากนนผวจยไดท าการสมภาษณเชงลกกบผใหขอมลส าคญโดยมการใชแบบสอบถามเชงโครงสรางเปนเครองมอในการสมภาษณ โดยมประเดนค าถามทเกยวของกบพฒนาการทางนโยบายและปจจยทสงผลตอการด าเนนนโยบายดานเมองอจฉรยะ เชน การพฒนาเมองอจฉรยะในนครเซยงไฮทผานมาพบปจจยสงเสรม ปญหาและอปสรรคอยางไร เปนตน รวมทงผวจยไดใชวธการ ลงพนทจรงเพอสงเกตการณ (observation) และคนหาปจจยทเกยวของตอการสงเสรมการเปน เมองอจฉรยะของนครเซยงไฮ และไดท าการเขารวมกจกรรมทางดานการเปนเมองอจฉรยะทถกจดขน เชน มหกรรม Shanghai WAIC 2019, งานประชม Shanghai International Smart City Summit 2019 และสมมนา GovInsider Conference 2019 ณ สหประชาชาตประจ าประเทศไทย

การเกบขอมลเชงปรมาณ การเกบขอมลเชงปรมาณผวจยไดใชแบบสอบถาม (questionnaire) เปนเครองมอในการ

เกบขอมล โดยมประเดนค าถามทเกยวของกบปจจยทสงผลตอความส าเรจของการด าเนนนโยบายโดยมปจจยทเกยวของเชน ปจจยทางนโยบาย ปจจยดานความรวมมอจากเอกชน ปจจยดานและโครงสรางพนฐานเปนตน โดยผใหขอมลส าคญ (key informants) จะท าพจารณาวาปจจยตวใดมอทธพลตอความส าเรจของการด าเนนนโยบายดานการพฒนาเพอการเปนเมองอจฉรยะ

กลมตวอยาง การคดเลอกกลมตวอยางในการศกษา ผวจยไดท าการคดเลอกกลมตวอยางดวยวธการเลอก

ตวอยางแบบเจาะจง (purposive sampling) กบกลมตวแทนทมาจากหนวยงานทเกยวของ มจ านวนทงสน 30 คน โดยทง 30 คนจะเปนผใหขอมลส าคญทงเชงคณภาพและเชงปรมาณ และแบงออกเปน 2 กลมโดย

กลมทหนง ประกอบไปดวยเจาหนาทระดบสงภาครฐและผบรหารสถาบนวจยทเกยวของกบการด าเนนโครงการเพอน าไปสการเปนเมองอจฉรยะจ านวน 12 คน ไดแก รองผอ านวยการ รองหวหนาฝายความกาวหนาทางเทคนค หวหนาฝายสงเสรมดจตอล หวหนาฝายพฒนาแอพพลเคชนเทคโนโลยสารสนเทศ ส านกงานคณะกรรมการเศรษฐกจและเทคโนโลยสารสนเทศนครเซยงไฮ (Shanghai Municipal Commission of Economy and Informatization) และผอ านวยการ รองผอ านวยการ หวหนาฝายระดบสง และนกวจยอาวโสจากสถาบนวจยการพฒนาเมองอจฉรยะเซยงไฮผตง (Shanghai Pudong Smart City Research Institute) ศนยวจยอตสาหกรรมและอนเตอรเนตเซยงไฮ (Shanghai Industrial Internet Center) และศนยวจยการพฒนาเศรษฐกจและเทคโนโลยสารสนเทศนครเซยงไฮ (Shanghai Economy and Informatization Research Center)

กลมทสอง ประกอบไปดวย ผบรหารระดบสงจากหนวยงานภาคเอกชนทเกยวของกบการด าเนนโครงการเพอน าไปสการเปนเมองอจฉรยะจ านวน 18 คน ไดแก รองประธาน กรรมการผจดการ ผจดการอาวโส จากบรษท Shanghai Data Exchange (SDE) Co., Ltd., บรษท Shanghai Cloud Data Co., Ltd., บรษท DeepBlue Technology (Shanghai) Co. Ltd, บรษท Shanghai Shibei Hi-Tech Enterprise AI Experience Pavilion และบรษท Transwarp Technology (Shanghai) Co., Ltd.


170

การวเคราะหขอมล ส าหรบการวเคราะหขอมล ผวจยน าคาสถตรอยละมาใชในการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ

ทไดมาจากการผใหขอมลส าคญพจารณาวาปจจยตวใดมอทธพลหรอไมมอทธพลตอการด าเนนนโยบาย ส าหรบขอมลเชงคณภาพผวจยไดน าขอมลทไดจากการสมภาษณและขอมลเอกสารมาท าการวเคราะหเชงเนอหาและท าการพจารณาแบงแยกเปนประเดนหลกและประเดนรองทสอดคลองกบวตถประสงคทไดก าหนดไวและท าการน าเสนอดวยวธการพรรณนาวเคราะห นอกจากนนผวจยไดน าขอคนพบทไดมาท าการอภปรายผลเปรยบเทยบกบการศกษาและงานวจยของนกวชาการและหนวยงานอน ๆ ทเกยวของกบการพฒนาเมองอจฉรยะเพอใหไดขอสรปทเปนประโยชนตอการน าเอามาพฒนาเมองอจฉรยะในประเทศไทย ผลการวจย ผลการวจยอธบายตามวตถประสงคทไดก าหนดไวดงน

1. เพอศกษาและรวบรวมสาระส าคญของแผนการพฒนาเมองอจฉรยะของนครเซยงไฮระหวางป พ.ศ. 2554 – 2563

จากการศกษาเอกสารทงจากหนวยงานภาครฐและเอกชนรวมทงการสมภาษณผใหขอมลส าคญในประเดนทเกยวของกบแผนการด าเนนงานเพอการพฒนานครเซยงไฮเมองอจฉรยะ โดยผลการวจยพบวาในอดตนครเซยงไฮมโครงสรางเศรษฐกจดงเดมประเภทอตสาหกรรมหนกยกตวอยางเชน การผลตรถยนต ตอเรอและเครองจกร ตอมาเมอรฐบาลกลางตองการใหมการเปลยนแปลงระบบเศรษฐกจใหเปนแบบเศรษฐกจดจทล (digital economy) เพอสรางความไดเปรยบในการแขงขนในตลาดโลก จงท าใหนครเซยงไฮตองท าการปรบเปลยนโครงสรางเศรษฐกจประเภทอตสาหกรรมหนกมาเปนการพฒนาทางนวตกรรมทมมลคาหวงโซคณคาสงเชน การบรการสารสนเทศดานธรกจและงานวจย (Shanghai Sci-Tech Institute of Shanghai University, 2019)

ดงนนรฐบาลทองถนของนครเซยงไฮ ไดประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอ ทส าคญในการพฒนาเมองใหกลายเปนเมองอจฉรยะ นอกจากนนแลวนครเซยงไฮยงไดมการพฒนาและสรางระบบนเวศทางเทคโนโลย (tech ecosystem) ทมความโดดเดนจนสงผลใหกลายเปนหนงในเมองทาทส าคญของโลก นครเซยงไฮยงเปนศนยรวมบคลากรดานเทคโนโลย (tech talent hub) อนเนองมาจากความร ารวยทางทรพยากรเทคโนโลย (rich technology resources) ทงดานองคความรและทรพยากรมนษย

อกทงนครเซยงไฮยงมสถาบนการศกษาดานเทคโนโลยชนน ามากมาย เชน มหาวทยาลย Fudan, มหาวทยาลย Jiao Tong และสถาบนวจยดานเทคโนโลยสารสนเทศ อาท ศนยวจยอตสาหกรรมและอนเตอรเนตเซยงไฮ (Shanghai Industrial Internet Innovation Center) ซงเปนแหลงบมเพาะบคลากรผเชยวชาญและผประกอบการเกดใหมดานเทคโนโลย (Tech Startup) ทส าคญ จากการศกษาในครงนท าใหผวจยพบประเดนทส าคญประการหนงทวา “นครเซยงไฮ มกระบวนการสงสมทรพยากรทางดานเทคโนโลยและนวตกรรมมาเปนระยะเวลาทยาวนาน” ทงนเกดขนจากความมงมนของรฐบาลทองถนนครเซยงไฮทไดมการวางแผนเพอการสงเสรมในการพฒนาเมองอจฉรยะมาเปนระยะเวลาหลายทศวรรษ ซงแผนปฏบตการเพอการสงเสรมการเปนเมองอจฉรยะ


171

สามารถแบงออกไดเปน 3 ชวง ระหวางป พ.ศ. 2554 – 2563 (SHEITC, 2018) โดยจะถกน าเสนอในตารางท 1 และตารางท 2 ดงตอไปน ตารางท 1 หลกการ Shanghai Action Plan for Promoting Smart City Construction ระหวาง

ป พ.ศ. 2554-2563

แผนด าเนนงาน 3 ป (พ.ศ. 2554-2556)



- ยกระดบโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศ และพฒนาอยางเปนขนตอน - พฒนานวตกรรมและสรางคณภาพชวตทดกบประชาชน - สรางเอกลกษณทโดดเดน โครงการทมงเนน - เมองน ารอง - ภาครฐชน าและภาคเอกชนน าไปปฏบต

- ยดความตองการและประโยชนของประชาชนเปนหลกส าคญ - นวตกรรมแอปพลเคชนเปนกลไกขบเคลอน - เสรมความปลอดภย เพมการคมครอง - ภาครฐชน าและภาคเอกชนน าไปปฏบต

- พฒนาตามแผนฯ และปรบปรงจากประสบการณกอนหนา - รฐบาลกลางและทองถนรวมวางแผน ภาครฐและเอกชนรวมพฒนา - สงเสรมความรวมมอขามองคกรในการสรางและแบงปนรวมกน - เพมการลงทนโดยมนโยบายรฐสนบสนน

ทมา: Shanghai Municipal Commission of Economy and Informatization (2019) จากการศกษาแผนปฏบตการเพอการสงเสรมทง 3 ฉบบ พบวา ชวงระยะเรมตน (พ.ศ.

2554-2556) รฐบาลนครเซยงไฮใหความส าคญตอ “การวางรากฐานโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศ” และโครงการน ารองเมองทโดดเดน โดย Vasseur & Dunkels (2010) กลาววา ความพรอมในการใชงานและคณภาพของโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศเปนสงทส าคญยงส าหรบเมองอจฉรยะทท าใหเมองอจฉรยะจากทฤษฎกลายเปนเมองทมชวตและตวตนอยจรง ตอมาชวงระยะทสอง (พ.ศ. 2557-2559) รฐบาลนครเซยงไฮเรมใหความส าคญตอ “การบรหารจดการบรการสาธารณะโดยประชาชนเปนศนยกลาง” ซงสอดคลองกบหลกสากลในการใหบรการประชาชนสมยใหมทใหความส าคญตอความตองการของประชาชน (citizen centric) เปนหลก (British Standards Institution, 2014) และในระยะทสาม (พ.ศ. 2561-2563) รฐบาลมงผลกดนใหมการพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศของนครเซยงไฮใหกาวสตลาดระดบสากล อยางไรกตามในการพฒนาเมองอจฉรยะนครเซยงไฮทผานมาทงสามชวงจะพบวา รฐบาลนครเซยงไฮไดใหความส าคญตอรปแบบทวา “ภาครฐมบทบาทเปนผชน าและก าหนดกฎเกณฑและใหภาคเอกชนน าไปปฏบตดวยกลไกของตลาด” นอกจากน ยงสงเสรมใหมการรวมทนระหวางภาครฐและเอกชนในรปแบบของ “public-private partnership” (PPP) ส าหรบโครงสรางพนฐานทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ ซงในประเดนนเปนประเดนทส าคญทผใหขอมลส าคญไดแสดงทรรศนะไวและสอดคลองกบความจรงทวา “ภาคเอกชนจะมงบประมาณ ทรพยากรบคคลากรและมความคลองตวในการด าเนนงานเพอการพฒนาเมองอจฉรยะไดดกวาหนวยงานภาครฐ”


172

ตารางท 2 เปาหมายยทธศาสตรในการพฒนาเมองอจฉรยะนครเซยงไฮระหวางปพ.ศ. 2554-2563

ยทธศาสตร (ป 2554-2556) ยทธศาสตร (ป 2557-2559) ยทธศาสตร (ป 2561-2563) - การเปนเมองบรอดแบนด โครงขายไรสาย - ประสทธภาพขนตนของการรบรขอมล (information sensing) และการประยกตใชแบบอจฉรยะ (intelligence application) - อตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศยคใหมเปนเสาหลก - ความปลอดภยดานขอมลสารสนเทศทนาเชอถอสง

- ระดบการใชและประสทธภาพแอปพลเคชนเพมมากขน - ยกระดบบรการโครงสรางพนฐานขอมลสารสนเทศเมองรนใหม - นวตกรรมอตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศยคใหมเพมขน - ระบบความปลอดภยดานขอมลสารสนเทศทนาเชอถอสง

- Connection: สรางเครอขายการสอสารสารสนเทศความเรวสง - Hub: สรางเครอขายศนยแลกเปลยนขอมลสารสนเทศทมประสทธภาพ - Computing: สรางศนยแลกเปลยนทรพยากรขอมลสารสนเทศ - Sensing: สรางมาตรฐานแอปพลเคชนการรบรขอมลประสทธภาพสง

ทมา: Shanghai Municipal Commission of Economy and Informatization (2019)

จากตารางท 2 พบวา เปาหมายยทธศาสตรของเมองอจฉรยะนครเซยงไฮนนใหความส าคญ ในดานโครงสรางพนฐานเปนหลก รวมทงสงเสรมนวตกรรมอตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศยคใหม และระบบความปลอดภยดานขอมลสารสนเทศและการเปนผน าอตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศของโลก

ทงนในการด าเนนงานเมองอจฉรยะนครเซยงไฮ รฐบาลนครเซยงไฮไดน าเอาโครงการตาง ๆ มาใชเพอการพฒนาเมองประกอบดวย การใชเทคโนโลยในการบรหารจดการงานของภาครฐ และสงเสรมใหเกดปฏสมพนธระหวางภาครฐและภาคประชาชนในฐานะผรบบรการ เชน “Shanghai One Net E-Service” ทเปนแพลตฟอรมส าหรบบรการภาครฐออนไลน นอกจากนรฐบาลนครเซยงไฮยงใหความส าคญตอการใชเทคโนโลยในการพฒนาความสามารถของทรพยากรมนษยของเมองโดยเฉพาะในเรองของการพฒนาการศกษาใหกบเยาวชนคนรนใหมเพราะกลมคนเหลานจะเปนก าลงส าคญตอการพฒนาเมองในอนาคต

โครงการในการสรางแพลตฟอรมโครงขายการสอสารทเชอมตอขอมลจราจรตาง ๆ ระหวางเมองแบบเรยลไทม เพอเปนการลดจ านวนอบตเหตและการประหยดพลงงานในการเดนทาง ของประชาชน การพฒนาโปรแกรมออนไลนเพออ านวยความสะดวกสบายใหกบประชาชน ยกตวอยางเชน การบรการสขภาพออนไลน ต ารวจปญญาประดษฐ ระบบเครอขายตรวจสอบคณภาพสงแวดลอม และระบบพยากรณและเตอนภยคณภาพอากาศลวงหนา เปนตน นอกจากนนหนวยงานทเกยวของยงไดน าเอารปแบบของ E-Business, E-Commerce และ Smart Cluster มาใชในการสงเสรมภาคธรกจของเมองอกดวย

สรปจากการศกษาแผนการสงเสรมและเปาหมายทถกก าหนดไวเพอการพฒนาเมองอจฉรยะนครเซยงไฮ พบวา ในสวนของแผนงานจะเนนในเรองของการบรหารจดการ การมแผนงาน ทชดเจนจากภาครฐ รวมทงการเนนสรางความรวมมอในการด าเนนงานรวมกนระหวางภาครฐกบภาคเอกชน การสรางความรวมมอระหวางหนวยงานทเกยวของและการใหบรการทตอบสนอง


173

ตอความตองการทแทจรงของภาคประชาชนและชมชน แตอยางไรกตามเมอพจารณาถง เปาหมาย ในการพฒนา พบวานครเซยงไฮยงเนนในเรองของการจดการโครงสรางพนฐานทจ าเปนตอการพฒนาเมองทงในประเดนเรอง การยกระดบบรการโครงสรางพนฐานขอมลสารสนเทศเมองรนใหม การสรางนวตกรรมอตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศยคใหมเพมขน การสรางเครอขายการสอสารสารสนเทศ ความเรวสง การสรางเครอขายศนยแลกเปลยนขอมลสารสนเทศทมประสทธภาพ และการสรางศนยแลกเปลยนทรพยากรขอมลสารสนเทศ เปนตน ดงนนเมอพจารณาแลวในการพฒนาเพอการเปนเมองอจฉรยะจะมสองสวนทควบคกนไป คอ “การพฒนาตวแบบนโยบายและความรวมมอกบภาคสวนทเกยวของควบคกน” และ “การจดสรางโครงสรางพนฐานทจ าเปนทเปรยบเสมอนปจจยสนบสนนใหกลายเปนเมองอจฉรยะโดยสมบรณแบบ”

2. เพอวเคราะหและสงเคราะหปจจยทสงผลตอความส าเรจในการพฒนาเมองอจฉรยะของนครเซยงไฮ

ในการศกษาปจจยทน าไปสความส าเรจของการบรหารจดการเมองอจฉรยะนนมนกวชาการหลายทานไดท าการศกษาในบรบททแตกตางกน ส าหรบการศกษาในครงนผวจยไดท าการสมภาษณผใหขอมลส าคญทเปนผบรหารระดบสงจากหนวยงานภาครฐ สถาบนวจยและภาคเอกชนในประเดนทเกยวกบปจจยความส าเรจทสงผลตอการพฒนานครเซยงไฮเมองอจฉรยะ โดยผวจยไดน าปจจยความส าเรจทงหมด 7 ตวแปรใหผ ใหขอมลส าคญไดท าการพจารณาวาปจจยใดทมอทธพล ตอความส าเรจของการด าเนนนโยบายและแผนเพอการเปนเมองอจฉรยะของนครเซยงไฮซงผลจากการวเคราะหจะแสดงใหเหนในภาพท 1

ภาพท 1 รอยละความส าคญของปจจยทสงผลตอการพฒนานครเซยงไฮเมองอจฉรยะ จากภาพท 1 ประเดนเรองปจจยทสงผลตอการพฒนาเพอการเปนเมองอจฉรยะของ

นครเซยงไฮ หลงจากทผใหขอมลส าคญไดท าการพจารณาถงอทธพลของปจจยแตละตวทมผลตอ

96.67

96.67

93.33

9086.67

86.67

83.33

75

80

85

90

95

100การจดการปกครองทด

นโยบาย

การจดการและองคกร

ความรวมมอของเอกชน

ความรวมมอจากชมชน

เทคโนโลย

โครงสรางพนฐาน

รอยละ


174

การพฒนาฯแลว ผวจยไดน าเอาปจจยทง 7 ประการมาวเคราะหและท าการจดกลมปจจยออกใหมเปน 3 กลมเพอใหเหนภาพทชดเจนจากการศกษาโดยจะมสาระส าคญดงตอไปน

กลมทหนง “กลมปจจยทางดานการจดการของภาครฐ” ประกอบดวยปจจยยอยสามประการ คอ การจดการการปกครองทด การมนโยบายทเกยวของและการจดการองคกร โดยจากการแปรผลพบวารอยละ 96.67 ของผใหขอมลส าคญพจารณาวา “ปจจยดานการจดการปกครองทด” และ “ปจจยนโยบาย” มความส าคญตอการพฒนาเมองอจฉรยะ โดยรฐบาลทองถนนครเซยงไฮไดน าระบบการจดการปกครองแบบ ICTs-based ในการสรางประสทธภาพในการใหบรการสาธารณะแกประชาชน รวมทงมนโยบายเพอสงเสรมความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน (PPP) เพอเสรมสรางใหบรการสาธารณะทตรงตามความตองการของประชาชนรวมทงไดวางนโยบายและแผนเพอเปนการชน าทศทางในการพฒนาใหกบหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของไดน าไปใชในการพฒนา ส าหรบ “ปจจยการจดการและองคกร” เปนปจจยส าคญล าดบทสอง (รอยละ 93.33) โดยรฐบาลทองถนนครเซยงไฮไดมการก าหนดเปาหมายทชดเจนและมความเปนไปไดในการวดและประเมนผล นอกจากนนยงมการทบทวนแนวปฏบตทดทสดอยางสม าเสมอซงประเดนนเปนปจจยทองคกรตาง ๆตองน าไปปฏบตใหเกดขนอยางจรงจง

กลมทสอง “ความรวมมอจากภาคเอกชนและชมชน” ซงกลมปจจยนจะประกอบไปดวยปจจยยอยสองประการ คอ ปจจยดานความรวมมอจากภาคเอกชนและปจจยดานความรวมมอจากชมชน โดยทรอยละ 90 ของผใหขอมลส าคญพจารณาวาปจจยความรวมมอจากภาคเอกชนเปนตวแปรทส าคญทชวยสงเสรมและพฒนาการคดคนนวตกรรมทเปนประโยชนตอการพฒนาภาคธรกจและน าไปสการเปนเมองอจฉรยะโดยเฉพาะอยางยงรปแบบ PPP ซงในชวงระยะเวลาทผานมารฐบาลทองถนนครเซยงไฮไดท าการสงเสรมภาคเอกชน โดยเฉพาะธรกจเกดใหมทางดานเทคโนโลย (Tech Startup) ใหมบทบาทในการสรางระบบนเวศทางเทคโนโลย (Tech Ecosystem) ซงเปนหนงในกลไกทส าคญตอการขบเคลอนพฒนานครเซยงไฮเมองอจฉรยะ ส าหรบ“ปจจยความรวมมอจากชมชน” โดยรอยละ 86.67 ของผใหขอมลส าคญมองวาปจจยทางดานนมความส าคญเพราะวาการมสวนรวมของภาคพลเมองจะน าไปสการประเมนผลและปรบปรงบรการสาธารณะใหมประสทธภาพเพมมากขนซงทผานมารฐบาลทองถนนครเซยงไฮไดด าเนนแนวทางเพอลดความเหลอมล าในการเขาถงสอเทคโนโลยสารสนเทศและองคความรใหกบพลเมองของตนเอง

กลมปจจยสดทายจะประกอบไปดวยปจจยยอยสองประการกคอ “เทคโนโลยและโครงสรางพนฐาน” โดยผใหขอมลส าคญมองวาปจจยเทคโนโลย (รอยละ 86.67) และปจจยดานโครงสรางพนฐาน (รอยละ 83.33) มความส าคญตอการพฒนาเมองอจฉรยะ แมวากลมปจจยกลมนจะมระดบความส าคญทนอยกวากลมปจจยทางดานอน แตกจะพบวารอยละของความคดเหนยงอยในระดบทสงมากกวา 80 เปอรเซนต ซงในความเปนจรงอาจกลาวไดวาการพฒนาทางเทคโนโลย นวตกรรมและโครงสรางพนฐานทจ าเปนโดยเฉพาะโครงสรางพนฐานทางดาน ICTs เปนปจจยทส าคญอยางมากทชวยในการเตบโตของเมองในฐานะเมองอจฉรยะ ซงทผานมานครเซยงไฮไดมการวางแผนการพฒนาทางดานนมานานหลายทศวรรษดงทไดอธบายไวแลวขางตน ดงนนการพฒนาเทคโนโลยและการปรบปรงโครงสรางพนฐานกยงเปนปจจยทส าคญทหนวยงานทเกยวของตองใหการพจารณา


175

สรปจากผลการวเคราะหในเชงปรมาณ พบวา ผใหขอมลส าคญทงเจาหนาทภาครฐระดบสง ผแทนหนวยงานการวจย และผบรหารระดบสงของหนวยงานภาคเอกชนมความคดเหนวา “ปจจยดานนโยบาย การจดการปกครองทด และความเชยวชาญในการจดการและการบรหารองคกรของภาครฐเปนปจจยส าคญทสด” ในการขบเคลอนการและพฒนาเมองอจฉรยะจ าเปนทจะตองใหภาคเอกชนเขามามบทบาทในการขบเคลอนโครงการและการขยายความรวมมอไปยงภาคประชาชนและชมชนเปนสงทส าคญอยางมาก รวมทงจะตองมการใหบรการดานโครงสรางพนฐานระบบสารสนเทศและการพฒนาทางดานเทคโนโลยเพอเปนการรองรบการพฒนาเมองอจฉรยะในระยะยาว อภปรายผล

การบรหารจดการเมองในชวงระยะเวลาปจจบนแนวคดเรองเมองอจฉรยะเปนแนวคดทหลายประเทศในโลกน าไปประยกตใชทงในระดบชาตและในระดบทองถน จากการศกษาพฒนาการของการน าเอาแนวคดเมองอจฉรยะมาใชของนครเซยงไฮ ท าใหนกวจยไดทราบถงปจจยความส าเรจทมตอการด าเนนโครงการเมองอจฉรยะ ส าหรบแนวคดเมองอจฉรยะไมใชแคมตหรอการน าเอาความทนสมยของเทคโนโลยประเภทตาง ๆ มาประยกตใชในการพฒนา แตประเดนทส าคญและเปนปจจย ทสงผลตอความส าเรจจะเกยวของกบประเดนดานการก าหนดนโยบายทชดเจนของภาครฐ การมตวชวดทมการปรบปรงใหสอดคลองกบศกยภาพของแตละเมองและการสนบสนนการพฒนา โดยหนวยงานภาครฐ ซงงานของ Singnoi & Tassanai (2018) กลาววานโยบายของภาครฐจะ เปนปจจยทสรางผลกระทบโดยตรงตอสาธารณะและในการก าหนดนโยบายสาธารณะจะมความผกพนกบงบประมาณและทรพยากรในดานตาง ๆ เพอการพฒนา ดงนน การก าหนดนโยบายทชดเจนทางดานการพฒนาเมองอจฉรยะกจะชวยน าไปสการพฒนาเพอการเปนเมองไดอยางมประสทธภาพ

การบรหารจดการเมองอจฉรยะนอกจากบทบาททส าคญของหนวยงานภาครฐแลวการเปดโอกาสใหภาคเอกชนเขามามสวนรวมในการพฒนากเปนสงทส าคญอยางมากเพราะวาหนวยงานภาคเอกชนมความคลองตวในการด าเนนงานมากกวาหนวยงานภาครฐ ซงสอดคลองกบงานของ Hiranwong, Ratchatwetkul, Sethsomboon & Nualyai (n.d.) ทไดศกษารปแบบและการด าเนนโครงการดานเมองอจฉรยะของจงหวดขอนแกนและไดยกตวอยางของโครงการทไดรบประโยชนจากการลงทนของภาคเอกชนโดยมแนวคดทวา “ภาคเอกชนเขามามบทบาท ส าคญในการพฒนาทองถน โดยมรฐบาลทองถนใหการสนบสนน” ซงในประเดนนจะชวยลดขอจ ากดดานงบประมาณของหนวยงานภาครฐไดอยางมประสทธภาพ อยางไรกตามการใชรปแบบความรวมมอระหวางรฐและเอกชนตองมความระมดระวงในการด าเนนโครงการ เชน ปญหาเรองคณะกรรมการคดเลอกและคณะกรรมการก ากบดแลทอาจจะเออประโยชนตอเจาของโครงการทเปนเอกชนและอาจจะมปญหาในเรองความโปรงใส ความมประสทธภาพของการด าเนนโครงการและปญหาเรองคณภาพของการบรการเพราะหนวยงานเอกชนอาจใหความส าคญตอก าไรสงสดมากกวาการใหบรการแกประชาชน (Parliamentary Budget Office, 2016) นอกจากนนอกหนงประเดนทส าคญคอเรองของความเปนสวนตวและความลบของขอมลทตองพจารณาวาลกษณะกจกรรมประเภทใดทควรใหเอกชนเขามาด าเนนกจกรรมแทนหนวยงานภาครฐ


176

ประเดนเรองความรวมมอระหวางผมสวนไดสวนเสยทกภาคสวนทเกยวพนของเมอง Batagan (2011) ไดกลาววา การท างานรวมกนระหวางหนวยงานและชมชนตาง ๆ จะชวยสงเสรมการเตบโตทางเศรษฐกจและสงผลท าใหการบรการสาธารณะของเมองอจฉรยะมลกษณะทเปนรปแบบ “พลเมองเปนศนยกลางอยางแทจรง” และ Kourtit, Nijkamp & Arribas-Bel (2012) มองวา การบรหารจดการเมองอจฉรยะ เปนระบบการกบก าดแลเมองทมโครงสรางเชงรกและมความเปดกวาง มผทเกยวของจากหลายหลายภาคสวน เพอเพมประสทธภาพสงสดทางเศรษฐกจเชงสงคม (social economy) และนเวศวทยาของเมอง สวน Caragliu, Del Bo & Nijkamp (2011) มองวาเมองอจฉรยะตองมการลงทนในดานทนมนษยและทนทางสงคมทมลกษณะเปนการสรางความรวมมอกนระหวางบคคลและระหวางกลมตาง ๆ ในสงคม

ถงแมในการศกษาในครงน พบวา ประเดนทางดานเทคโนโลยและโครงสรางพนฐานยงไมใชประเดนทมความส าคญในล าดบตน ๆ จากมมมองของผใหขอมลส าคญ แตจากการศกษาถงนโยบายและการพฒนาของการเปนเมองอจฉรยะของนครเซยงไฮ พบวา สาธารณรฐประชาชนจนเปนประเทศทมการสะสมองคความรทางดานเทคโนโลยมาอยางยาวนาน นบตงแตนโยบายสงคมนยมอนมเอกลกษณแบบจนของเตง เสยวผง มการเปดประเทศเพอใหนกลงทนตางชาตน าเทคโนโลยสมยใหมเขามาและก าหนดใหวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนยทธศาสตรในการปฏรประบบเศรษฐกจและอตสาหกรรมจน และยทธศาสตรการฟนฟประเทศแหงชาตวาดวยการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Deng, 1978) การใชเทคโนโลยเปนกลยทธในการเปลยนผานระบบเศรษฐกจดจตอล รวมทงนโยบายยทธศาสตร “Made in China 2025” (State Council of the People's Republic of China, 2015) ซงมเปาหมายกลายเปนประเทศมหาอ านาจดานเทคโนโลยนวตกรรม อยางไรกตาม ในชวงแรกของการรเรมพฒนาเมองอจฉรยะจนนน บรษทขามชาตอาท IBM, Microsoft ฯลฯ เขามามบทบาทอยางมาก แตดวยการสนบสนนสงเสรมจากกระทรวงอตสาหกรรมและสารสนเทศจน ท าใหบรษทจนดานเทคโนโลยสารสนเทศหลายแหง เชน Huawei, China Telecom, China Mobile, Digital China, Tencent และอาลบาบาไดเขามาแทนทบทบาทของบรษทขามชาต และมสวนรวมในการก าหนดแผนยทธศาสตรและโครงการน ารองเมองอจฉรยะรวมกบภาครฐทงระดบสวนกลางและระดบทองถน ดงนนจงมการพงพงทางดานเทคโนโลยจากตางประเทศคอนขางต า ซงแตกตางจากประเทศไทยทยงไมมการพฒนาเทคโนโลยเปนของตนเอง ดงนน การใหความส าคญตอการพฒนาเทคโนโลยของไทยจงเปนประเดนทจ าเปนตอแผนการพฒนาเมองอจฉรยะของไทยในระยะยาว นอกจากนนในประเดนเรองการจดการบรการโครงสรางพนฐานเปนอกประเดนทส าคญดวยเชนเดยวกนโดยเฉพาะการใหบรการดานโครงสรางพนฐานทจ าเปน เชน การสอสารดวยระบบสญญาณไรสาย (wireless) และการจดท าฐานขอมล big data เปนตน ซงการใหความส าคญในเรองนจ าเปนอยางมากในชวงเรมตนการพฒนาเมองอจฉรยะของประเทศไทยโดยเฉพาะอยางยงในระดบทองถน ขอเสนอแนะ

ผลการศกษาพฒนาการเมองอจฉรยะของนครเซยงไฮในครงน ท าใหผวจยทราบถงปจจยขบเคลอนทเปนประโยชนตอการน ามาประยกตใชเพอการพฒนาเมองอจฉรยะใหเกดขนจรงไดใน


177

ประเทศไทยและเพอใหเกดประโยชนในเชงปฏบตการ ผวจยไดน าเสนอขอเสนอแนะทสามารถน าไปประยกตใชไดดงตอไปน

1. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย หนวยงานภาครฐทเกยวของจะตองมการก าหนดแผนงานนโยบายทชดเจนทเปนเสมอนเครองมอในการผลกดนใหเกดการพฒนาเมองอจฉรยะไดอยางเปนรปธรรมโดยมนโยบายทส าคญคอ

1.1 นโยบายเพอการสนบสนนการพฒนานวตกรรม เทคโนโลยและโครงสรางพนฐานทเกยวของเพอการสงเสรมการเปนเมองอจฉรยะในระยะยาว เพราะจะน าไปสความมประสทธภาพและเกดความตอเนองในการพฒนา

1.2 นโยบายเพอสงเสรมความรวมมอกบผมสวนไดสวนเสยในการพฒนาเมองอจฉรยะโดยเฉพาะอยางยงนโยบายดาน “ความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชน” เพราะหนวยงานภาคเอกชนมความพรอมและศกยภาพในการสงเสรมบทบาทของภาครฐในการน าเอาแนวคดเมองอจฉรยะไปปฏบตใหเกดขนจรง

1.3 นโยบายเพอการพฒนาบคลากรดานเทคโนโลยสานสนเทศในการผลตบคลากรเฉพาะทางเพอรองรบความตองการของการพฒนาเมองอจฉรยะทงในสวนองคกรภาครฐและภาคเอกชน โดยใหความส าคญตอสถาบนการศกษาและสถาบนวจยทเกยวของใหเขามามบทบาทตอการพฒนาบคลากรเฉพาะทาง ซงเปนรากฐานทส าคญตอการผลกดนใหเกดเมองอจฉรยะอยางแทจรงส าหรบประเทศไทย สงทส าคญอกประการหนง คอ ในการก าหนดแผนและนโยบายจะตองมเปาหมายและตวชวดทมความชดเจนและมความเปนไปได ทงในการวดและการประเมนผล รวมทงจะตองมการทบทวนแนวปฏบตอยางสม าเสมอเพอเปนการตรวจสอบและการพฒนาแผนงานนโยบายใหมประสทธภาพ

2. ขอเสนอแนะเชงวชาการ ในการศกษาครงน ผวจยใหความส าคญตอบทบาทของหนวยงานภาครฐในการพฒนาเมองอจฉรยะ แตไดมขอคนพบทส าคญอกประการหนง คอ ทงหนวยงานภาคเอกชนและภาคประชาชนเปนองคประกอบทมความส าคญตอความส าเรจของเมองอจฉรยะอยางมาก ดงนนผวจยจงมขอเสนอแนะทเกยวของตอการศกษาเพอการพฒนาเมองอจฉรยะในอนาคตดงตอไปน

2.1 การศกษาทเกยวของกบการสรางการมสวนรวมของประชาชนทมตอการพฒนาเมองอจฉรยะ เนองจากวาการกระตนใหเกดการมสวนรวมจากภาคประชาชนจะน าไปสการพฒนาเมองอจฉรยะทตอบสนองตอความตองการของประชาชนไดอยางแทจรง

2.2 การศกษาเพอถอดบทเรยนความส าเรจจากการด าเนนงานทางดานการพฒนาเมองอจฉรยะจากภาคเอกชน ท าใหทราบถงปจจยทสงผลตอการด าเนนงานโดยภาคเอกชน เพอเปนตวแบบทดส าหรบองคกรเอกชนทมความสนใจในการน าองคความรจากการศกษาไปประยกตใชใหเกดประโยชนในเชงพฒนาตอไปในอนาคต


178

References Batagan, L. (2011). Smart cities and sustainability models. Journal of Informatics

Economical. 15(3), 80-87. British Standards Institution. (2014). Smart city concept model: guide to

establishing a model for data interoperability. London: BSI Standards. Caragliu, A., Del Bo, C., & Nijkamp, P. (2011). Smart cities in Europe. Journal of Urban

Technology. 18(2), 65-82. China Electronics Standardization Institute. (2013). China smart city development

technology system framework. Beijing, China: National Information Center. Deloitte. (2018). Supercharging the smart city-Smarter people and better

governance. Retrieved from https://www2.deloitte.com/cn/zh/pages/about-deloitte/articles/prsuper-smart-city.html#.

Deng, X. (1978). Emancipating the mind, seeking truth from facts, and unite as one in looking to the future. Retrieved from http://www.china.org.cn/english/ features/dengxiaoping/104509.htm.

Hiranwong, P., Ratchatwetkul, W., Sethsomboon, P., & Nualyai, P. (n.d.). SMART CITY miti mai khong kanphatthana mưang Case Study: Kho n Kæ n moden [SMART CITY, a New Dimension of City Development Case Study: Khon Kaen Model]. Bank of Thailand. Retrieved from https://www.bot.or.th/Thai /MonetaryPolicy/RegionalEconomy/Documents/smart_city_KhonKaenModel.pdf.

Kourtit, K., Nijkamp, P., & Arribas, D. (2012). Smart cities in perspective – a comparative European study by means of self-organizing maps. Innovation: The European Journal of Social Science Research, 25(2), 229-246.

Parliamentary Budget Office. (2016). ka n wikhro ka n ruam thun rawang phak rat læ pha k ʻekkachon [Analysis of joint venture between government and private Sectors]. Secretariat of the Council Representatives of Bangkok. Retrieved from https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parbudget/ewt_dl_link.php?nid=247.

Shanghai Municipal Commission of Economy and Informatization. (2019). Shanghai Action Plan for Promoting Smart City Construction 2011-2020. Retrieved from http://www.shanghai.gov.cn/nw2/nw2314/nw3766/nw4915/index.html

Shanghai Municipal People’s Government. (2019). GDP of Shanghai City 2019. Retrieved from http://www.shanghai.gov.cn/nw2/nw2314/nw3766/nw3796/nw3801/u1aw461.html.

Shanghai Sci-Tech Institute of Shanghai University. (2019). USST innovation park. Retrieved from http://www.usstsp.com/.

https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parbudget/ewt_dl_link.php?nid=247

http://www.shanghai.gov.cn/nw2/nw2314/nw3766/nw3796/nw3801/u1aw461.html


179

SHEITC. (2018). 2018 Shanghai smart city development index report. Retrieved from http://sheitc.sh.gov.cn/cmsres/5e/5e0bd213155c40d89db5d7ecf75ec10d/519fea3 f586296451ad234da9d784663.pdf.

Singnoi, I. & Tassanai, R. (2018). nayobai satharana : kanborihan læ kanchatkan phak rat [Public Policy: Public Administration and Management]. Journal of Peace Studies Periscope MCU. (6). Retrieved from https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/download/116467/94919.

SMCSTD. (2016a). Construction and evaluation of new type smart city in China. Retrieved from https://www.wfeo.org/wp-content/uploads/wurc/China-smcconstruction&evaluation-515.pdf.

SMCSTD. (2016b). New China smart city standard system framework: Evaluation indicators for new smart cities report. Retrieved from http://www.smcstd.cn/ index/index!getthrnew1.action?id=40288123555c850e015 9007bc0bd067c.

State Council of the People's Republic of China. (2015). Made in China 2025. Retrieved from http://english.www.gov.cn/policies/latest_releases/2015/ 05/19/content_2814751 10703534.htm.

United Nations. (2014). World urbanization prospects: The 2014 revision (highlight). New York: Department of Economic and Social Affairs, United Nations.

Vasseur, J. P., & Dunkels, A. (2010). Interconnecting smart objects with ip: The next internet. Burlington, MA: Morgan Kaufmann.


การศกษาการความแตกตางของลกษณะสวนบคคล และอทธพลของการรบรความเสยงเกยวกบการลงทนและพฤตกรรมความเสยงในการลงทนทมตอการวางแผนการ

ลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานบรษทเอกชน ในเขตกรงเทพมหานคร

A STUDY OF INDIVIDUAL DIFFERENCES AND THE IMPACT OF PERCEIVED RISK INVESTMENT AND INVESTMENT RISK BEHAVIOR TOWARDS PRIVATE EMPLOYEES’ INVESTMENT PLANNING FOR SUPER SAVINGS FUND (SSF) IN

BANGKOK METROPOLITAN AREA

สทธนนทน พรหมสวรรณ

Suthinan Pomsuwan

รองศาสตราจารย ดร., บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ Assoc. Dr., Graduate School Bangkok University


บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษา 1) ความแตกตางของลกษณะสวนบคคลทมตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) 2) อทธพลของการรบรความเสยงเกยวกบการลงทนทมตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) และ 3) อทธพลของพฤตกรรมความเสยงในการลงทนทมตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร เกบรวบรวมขอมลใชแบบสอบถาม ตรวจสอบคณภาพดานเนอหาจากผทรงคณวฒ และวเคราะหความเชอมนไดคาความเชอมน 0.95 และทดสอบกบพนกงานองคกรธรกจเอกชน จ านวน 400 คน ในเขตกรงเทพมหานคร ทซอกองทน Super Savings Fund (SSF) โดยการท าการวเคราะหขอมลเชงพรรณนา ดวยคารอยละ และการวเคราะหขอมลเชงอนมาน ดวยการวเคราะหคาท การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว และการทดสอบความแตกตางเปนรายคเมอพบความแตกตาง และการวเคราะหการถดถอยเชงพหทระดบนยส าคญทางสถต 0.05 ผลการวจยพบวา ความแตกตางของลกษณะสวนบคคลมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) อยางมนยส าคญทางสถต 0.05 ยกเวน เพศ อทธพลของการรบรความเสยงเกยวกบการลงทนมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) อยางมนยส าคญทางสถต 0.05 และอทธพลของพฤตกรรมความเสยงในการลงทนมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) อยางมนยส าคญทางสถต 0.05 ยกเวน พฤตกรรมการหลกเลยงความเสยง

Received: June 4, 2020 Revised: July 9, 2020 Accepted: July 17, 2020


181

ค าส าคญ ลกษณะสวนบคคล การรบรความเสยงเกยวกบการลงทน พฤตกรรมความเสยงในการ

ลงทน การวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) พนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

ABSTRACT

The objectives of this study were to study: 1) the individual differences towards private employees’ investment planning for Super Savings Fund (SSF), 2) the impact of perceived risk investment towards private employees’ investment planning for Super Savings Fund (SSF), and 3) the impact of investment risk behavior towards private employees’ investment planning for Super Savings Fund (SSF) in Bangkok Metropolitan Area. The instrument was questionnaire, which was verified by the academic experts as well as tested the reliability test with value of 0.95. This questionnaire set was distributed to 400 private employees, who brought the Super Savings Fund (SSF) in Bangkok Metropolitan Area. The descriptive statistics was used to report the percentage and the inferential statistics was used to report t-test, one –way ANOVA with multiple comparisons and the multiple regression analysis with the statistically significant at the 0.05 level. The results found that the individual differences had effect private employees’ investment planning for Super Savings Fund (SSF) with the statistically significant at the 0.05 level; except gender. The impact of perceived risk investment had effect private employees’ investment planning for Super Savings Fund (SSF) with the statistically significant at the 0.05 level, and the impact of investment risk behavior had effect private employees’ investment planning for Super Savings Fund (SSF) with the statistically significant at the 0.05 level; except risk averse behavior. Keywords

Individual Differences, Perceived Risk Investment, Investment Risk Behavior, Investment Planning for Super Savings Fund (SSF), Private Employees in Bangkok Metropolitan Area ความส าคญของปญหา

การลงทนเปนความจ าเปนททก ๆ คนตองมการวางแผนในปจจบน อนเนองมาจากความ ไมแนนอนของชวตหลงเกษยณทตองอาศยเงนทไดจากการลงทนมาเพอท าใหชวตดขนหลงจาก ไมมเงนเดอนประจ าอกตอไป แตทงนการลงทนกมความเสยงทนกลงทนจะตองท าความเขาใจ ในการลงทนอยางระวดระวง ไมกอใหการสญเสยและความเสยงในการลงทน ทงนการวางแผนการเงน


182

ในปจจบนเพอการลงทนมความหลากหลาย โดยเฉพาะการลงทนในกองทนรวมทเปดโอกาสใหนกลงทนไดพจารณาตามความเหมาะสมและตามความตองการ และหากกลาวถงการกลมคนทมงส การวางแผนทางการเงน กลมพนกงานประจ าทมเงนเดอนกเปนกลมคนทมโอกาสการวางแผนทางการเงนเพอการออมและการลงทน เพอการเกษยณอายในอนาคต รวมถงไดประโยชนจากการลดหยอนภาษปลายป ดงนนการทพนกงานประจ าไดมโอกาสทจะวางแผนตงแตเรมเขามาเปนพนกงานในบรษทผลประโยชนทไดยอมสงผลโดยตรงหลงจากเกษยณ แตทงนพนกงานประจ าสวนใหญยงขาดความรความเขาใจในการวางแผนทางการเงน จงท าใหพนกงานประจ าบางสวนทเกษยณไดรบความยากล าบากในการด ารงชวต (Zheng, 1999; Keswani & Stolin, 2008) ส าหรบการวางแผนการทางการเงนในปจจบนจะเปนการวางแผนทางการเงนในรปแบบของการลงทนในกองทนรวมระยะยาว (Long Term Equity Fund: LTF) ซงเปนกองทนรวมทเนนลงทนในหน และกองทนรวมเพอการเลยงชพ (Retirement Mutual Fund: RMF) ซงเปนกองทนรวมประเภททสงเสรมใหเกดการออมเงนระยะยาวไวส าหรบใชจายยามเกษยณอาย ทงนการลงทนดงกลาวจะใหนกลงทนไดพจารณา โดยเฉพาะชวงปลายปเพอใหครอบคลมในการลดหยอนภาษและผลตอบแทนจากการลงทนในกองทนรวมทงสองกองทน แตทงนการลงทนตองมการพจารณาอยางรอบคอบเพอใหการลงทนเกดประโยชนสงสดตามทผลงทนตองการ ดงนนลกษณะของการลงทนของกองทนทงสองประเภทจงเปนเรองส าคญทตองท าความเขาใจอยางถองแท โดยกองทนรวมระยะยาว (Long Term Equity Fund: LTF) เมอลงทนแลวตองถอหนวยลงทนไวไมนอยกวา 7 ปปฏทน ถงจะไดรบสทธประโยชนทางภาษครบถวน และเงนคาซอหนวยลงทนสามารถน ามาหกลดหยอนภาษไดตามทจายจรง สงสดไมเกนรอยละ 15 ของรายไดทตองเสยภาษแตตองไมเกน 500,000 บาทตอป (Polkuamdee, 2018; Chantanusornsiri, 2018)

สวนกองทนรวมเพอการเลยงชพ (Retirement Mutual Fund: RMF) เหมาะสมกบผทตองการออมเงนเพอวยเกษยณ โดยเฉพาะคนทไมมสวสดการออมเงนเพอวยเกษยณมารองรบ หรอมสวสดการแตมความตองการออมเพอเพมความหลากหลายในการลงทน (Polkuamdee, 2018; Polkuamdee, Chantanusornsiri, & Sangwongwanich, 2018) แตทงนเมอวนท 3 ธนวาคม พ.ศ. 2562 ตามมตคณะรฐมนตร ไดประกาศการจดตงกองทนรวมเพอการออม (Super Savings Fund : SSF) ซงน ามาทดแทนกองทนรวมระยะยาว (Long Term Equity Fund: LTF) สามารถน ามาหกลดหยอนภาษเงนไดตงแต ป พ.ศ. 2563 – พ.ศ. 2567 โดยวตถประสงคของกองทนดงกลาวเปนการสงเสรมใหประชาชนทกกลมมวนยในการออมอยางตอเนอง โดยมงหวงทจะใหเรมตนออมระยะยาวตงแตเขาสวยท างาน และรจกวางแผนการเงนเพอน าไปสความมนคงทางรายไดเมอพนวยท างาน และสามารถน ามาลดหยอนภาษไดถงรอยละ 30 ของเงนได พงประเมนแตไม เกน 2 แสนบาท (The Nation/Thailand, 2019) จากประเดนของการปรบเปลยนการลงทนทนกลงทนไดมความคนชนเปนประจ าทกปในการลงทนตองมาปรบเปลยนในกองทนใหมทมาทดแทนของเกา ท าใหนกลงทนยอมมความรสกในความเสยงทเกดขน แมวามขอมลทเพยงพอทจะท าความเขาใจไดในมาตรการ ตาง ๆ ทหนวยงานทเกยวของไดน าเสนอ ในแงของลกษณะสวนบคคลทแตกตางกน การรบรความเสยงและพฤตกรรมในการลงทน จงมความจ าเปนทตองท าการศกษาเพอเปนขอมลส าหรบการบรหารจดการกองทนใหมนใหรอบคอบและสามารถเปนขอมลในการวางแผนของหนวยงานทเกยวของตอไป


183

โจทยวจย/ปญหาวจย 1. พนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ทมลกษณะสวนบคคลตางกนจะมการวาง

แผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ตางกนหรอไม อยางไร 2. พนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร มการรบรความเสยงตอการวางแผน

การลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) อยางไร 3. พนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร มพฤตกรรมความเสยงตอการวางแผน

การลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) อยางไร วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาความแตกตางของลกษณะสวนบคคลทมตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

2. เพอศกษาอทธพลของการรบรความเสยงเกยวกบการลงทนทมตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

3. เพอศกษาอทธพลของพฤตกรรมความเสยงในการลงทนทมตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร วธด าเนนการวจย

งานวจยนเปนงานวจยเชงส ารวจทศนคตในประเดนของการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร โดยกองทนดงกลาวขางตนเปนนโยบายและมาตรการของรฐบาลทไดน าเสนอแนวทางการออมแบบใหมใหกบผทมรายไดประจ าเพอน าไปสการออมและการลดหยอนภาษเงนได โดยแบบสอบถามม 4 สวน คอขอมลสวนบคคลของพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ขอมลการรบรความเสยงเกยวกบการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ขอมลพฤตกรรมความเสยงในการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) และขอมลการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

ทงนแบบสอบถามดงกลาวขางตนไดจดท าขนมาตามวตถประสงคของการวจยทง 3 ขอ และไดมการตรวจสอบความเปนมาตรฐานของเครองมอ โดยน าแบบสอบถามดงกลาวมาวเคราะหหาความถกตองของเนอหาไดคาระหวาง 0.67-1.00 และวเคราะหหาความนาเชอถอของแบบสอบถามจากตวอยางกบกลมตวอยาง จ านวน 30 คน กบพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ทก าลงมการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) และท าการวเคราะหคาความเชอมนของครอนบารค ไดคาความเชอมนทระดบ 0.825 และไดแบงเขตกรงเทพมหานคร ออกเปน 50 เขตปกครอง และจบสลากขนมา 5 เขต ไดเขตท เปนตวแทน ประกอบดวย เขตราชเทว เขตลาดพราว เขตพระโขนง เขตสาธร และเขตยานนาวา และด าเนนการแจกแบบสอบถามแบบไมใชหลกความนาจะเปน ดวยการเลอกหนวยตวอยางแบบโควตาเทา ๆ กน ทง 5 เขต ๆ ละ 80 คน รวมเปน 400 คน จากการค านวณตวอยางของตารางทาโร ยามาเนไมจ ากดจ านวนประชากร ทระดบความคลาดเคลอน ± 5 ไดตวอยางทงหมด 400 คน ท าการแจกแบบสอบเปนเวลา 1 เดอน ตงแต


184

วนท 1- 31 มกราคม 2563 ทงนการเกบรวมรวมแบบสอบถาม ไดแจกแบบสอบถามในยานธรกจส าคญทมประชากรทอยในเกณฑของการเปนตวอยางตามคณสมบตของการเปนพนกงานของบรษทเอกชนทตองยนเสยภาษรายไดประจ าป และมการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ไดขอมลจ านวนครบทงหมด 400 ชด และท าการวเคราะหขอมล ดวยสถตเชงพรรณนา ดวย คารอยละ และสถตเชงอนมานประกอบดวย การวเคราะหคาท การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว การทดสอบความแตกตางเปนรายคเมอพบความแตกตาง และการวเคราะหการถดถอย เชงพหทระดบนยส าคญทางสถต 0.05

ผลการวจย

ผลการวจยสามารถอธบายไดใน 2 ลกษณะ คอ ขอมลสถตเชงพรรณนาและขอมลสถต เชงอนมาน โดยขอมลสถตเชงพรรณนา พบกลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญงจ านวน 220 คน คดเปนรอยละ 55 มอาย ระหวาง 31-40 ป จ านวน 184 คน คดเปนรอยละ 46 มระดบการศกษาปรญญาตร จ านวน 222 คน คดเปนรอยละ 55.50 มประสบการณท างาน 1-5 ปจ านวน 165 คน คดเปนรอยละ 41.25 และมระดบรายไดตอเดอน ต ากวา หรอเทากบ 25,000 บาท จ านวน 148 คน คดเปนรอยละ 37 ผลการวเคราะหสถตเชงอนมาน ไดแก การวเคราะหสมมตฐานทง 3 ขอ โดยมรายละเอยดดงน

สมมตฐานขอท 1: ความแตกตางของลกษณะสวนบคคลมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ทแตกตางกน ตารางท 1 สถตเปรยบเทยบการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลม

พนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร จ าแนกตามขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามดานเพศ

เพศ N x t Sig.

1. ชาย 180 4.44 1.906 .054 2. หญง 220 4.60

*นยส าคญทางสถตท 0.05

จากตารางท 1 สรปไดวา ปจจยสวนบคคล ดานเพศ ทแตกตางกนมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ไมแตกตางกน


185

ตารางท 2 แสดงสถตเปรยบเทยบการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร จ าแนกตามขอมลสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามดาน อาย ระดบการศกษา ประสบการณท างาน และรายไดตอเดอน

ขอมลสวนบคคล จ านวน F Sig.

1. อาย 400 3. 365 .000* 2. ระดบการศกษา 400 2.491 .004* 3. ประสบการณท างาน 400 3.075 .000* 4. รายไดตอเดอน 400 3.275 .000*

*นยส าคญทางสถตท 0.05

จากตารางท 2 สรปไดวา ปจจยสวนบคคล ดานอาย ระดบการศกษาประสบการณท างาน และรายไดตอเดอน ทแตกตางกนมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ทแตกตางกนอยางมระดบนยส าคญ ทางสถต 0.05 ตารางท 3 แสดงสถตเปรยบเทยบของการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF)

ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร แยกเปนรายคของขอมลสวนบคคล ดานอาย ระดบการศกษา ประสบการณท างาน และรายไดตอเดอน

ขอมลสวนบคคล Sig. คทตาง

1. อาย .000* 20- 30 ป กบ 50-55 ป 2. ระดบการศกษา .000* ปรญญาตร กบ ปรญญาโท หรอสงกวา 3. ประสบการณ

ท างาน .000* 1-5 ป กบ 6 -10 ป

1-5 ป กบ 11 ปขนไป 4. รายไดตอเดอน .000* ต ากวา หรอเทากบ 25,000 บาท กบ 30,001- 40,000 บาท

ต ากวา หรอเทากบ 25,000 บาท กบ 40,001 บาท ขนไป *นยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 3 สรปไดวา ปจจยสวนบคคล ดานอาย แตกตางกน 1 ค คอ ระดบอาย

20-25 ป กบ 50-55 ป ระดบการศกษา แตกตางกน 1 ค คอ ระดบปรญญาตร กบ ปรญญาโท หรอสงกวา ประสบการณท างาน แตกตางกน 2 ค คอ 1-5 ป กบ 6-10 ป และ 1-5 ป กบ 11 ป ขนไป และรายไดตอเดอน แตกตางกน 2 ค คอ ต ากวา หรอเทากบ 25,000 บาท กบ 30,001-40,000 บาท และ ต ากวา หรอดทากบ 25,000 บาท กบ 40,001 บาทขนไป


186

สมมตฐานขอท 2: อทธพลของการรบรความเสยงเกยวกบการลงทนมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร

ตารางท 4 แสดงการทดสอบสมมตฐานขอท 2

การรบรเกยวกบการลงทน สมประสทธการถดถอย (Beta)

คา t Sig. (p -value)

1. การรบรตามอตวสยสวนตว .295 4.313 .000* 2. การรบรตามการเลอกสรร .211 3.147 .002* 3.การรบรตามระยะเวลาทก าหนด .202 2.812 .005* 4. การรบรตามขอสรปภาพโดยรวม .145 2.767 .006*

R2 = .594, F-Value =56.44, n=400, P-Value = 0.05*

ผลการวจยพบวาอทธพลของการรบรความเสยงเกยวกบการลงทนมตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร โดยรวมมอทธพลรอยละ 59.4 ประกอบดวย ดานการรบรตามอตวสยสวนตวรอยละ 29.5 ดานการรบรตามการเลอกสรร รอยละ 21.1 ดานการรบรตามระยะเวลาทก าหนด รอยละ 20.2 และดานการรบรตามขอสรปภาพโดยรวม รอยละ 14.5 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

สมมตฐานขอท 3: อทธพลของพฤตกรรมความเสยงในการลงทนมผลตอการวางแผนการ

ลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ตารางท 5 แสดงการทดสอบสมมตฐานขอท 3

พฤตกรรมความเสยงในการลงทน สมประสทธการถดถอย(Beta)

คา t Sig. (p -value)

1. พฤตกรรมการหลกเลยงความเสยง .098 1.311 .191 2. พฤตกรรมความชอบทจะเสยง .417 5.940 .000* 3. พฤตกรรมทไมสนใจความเสยง .211 2.925 .004*

R2 = .389, F-Value = 41.649, n=400, P-Value = 0.05*

ผลการวจยพบวาอทธพลของพฤตกรรมความเสยงในการลงทนมตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร โดยรวมมอทธพลรอยละ 38.9 ประกอบดวย ดานพฤตกรรมความชอบทจะเสยงรอยละ 41.7 และดานพฤตกรรมทไมสนใจความเสยง รอยละ 22.1 อยางมนยส าคญทางสถต 0.05 แตดานพฤตกรรม


187

การหลกเลยงความเสยงไมมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร อภปรายผล

การศกษาการความแตกตางของลกษณะสวนบคคล และอทธพลของการรบรความเสยงเกยวกบการลงทนและพฤตกรรมความเสยงในการลงทนทมตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร สามารถอภปรายผลไดดงน

ผลการวจยพบวา ปจจยสวนบคคลดานอาย ระดบการศกษา ประสบการณท างาน และรายไดตอเดอน ทแตกตางกนมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ทแตกตางกนอยางมระดบนยส าคญทางสถต 0.05 ยกเวน ดานเพศทแตกตางกนไมมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร จากผลการวจยดงกลาวสอดคลองกบการศกษาของ Kelly (1980) Pease & Pease (2001) Carver & Scheier (2004) Levy (2010) Aamodt (2010) Cascio (2015) Bateson (2017) ทกลาววาอาย เปนปจจยส าคญในการแสดงเหตผลและอารมณทมตอพฤตกรรมของชวงอายทมการเปลยนแปลง ต ลอดทงความสามารถของการท าความเขาใจในเนอหาและขาวสาร รวมถงการรบรตาง ๆ ไดมากนอยตางกนตามชวงอาย เพราะชวงอายจะผานการมประสบการณในชวตทสะสมและสงสมแตกตางกนและเปนตวบงชถงความสนใจในประเดนตาง ๆ เชน การวางแผนการด าเนนชวตในอนาคต เปนตน ดานระดบการศกษาทไดจากการเรยนรจากสถาบนการศกษาจะเปนประเดนส าคญในการไดองคความรทเปนเหตและผล ตลอดทงประสบการณทไดจากการปฏบต ท าใหสามารถใชเปนแนวทางในการด าเนนชวตในดานตาง ๆ ทงการท างาน การบรหารจดการแกไขปญหาหรอการวางแผนในแงมมตาง ๆ ไดอยางมเหตผล ซงแตละคนจะมความแตกตางกนตามระดบของการศกษาและวธการแกไขปญหา ดานประสบการณการท างานจะเปนสวนของการสะสมสงสมตามระยะเวลาทเกดขนกบตวบคคล ตามหลกการแลวผทมประสบการณการท างานสงมกจะมเวลาในการสะสมสงสมเวลาในการท างานเปนระยะเวลานาน แตทงนผทมประสบการณการท างานสงอาจจะไมตองใชเวลาในการสะสมสงสมเวลาในการท างานเปนระยะเวลากสามารถเปนไปได ซงขนอยกบการเรยนรและบคลกภาพของบคคลนน และดานรายไดของบคคลแสดงถงฐานะทางเศรษฐกจซงเปนองคประกอบทส าคญแสดงถงการมศกยภาพในการดแลตนเอง บงบอกถงอ านาจการใชจายในการบร โภคขาวสาร ผทมสถานภาพทางเศรษฐกจสงจะมโอกาสทดกวาในการแสวงหาสงทเปนประโยชนตอการดแลตนเอง ผทมสถานภาพทางเศรษฐกจต าอาจจะมการศกษานอย ท าใหมขอจ ากดในการรบร เรยนร ตลอดจนการแสวงหาความรและประสบการณในการดแลตนเอง รวมถงงานวจยของ Hila (2018) พบวา ในภาพรวมของการวางแผนทางการเงนเปนสงส าคญส าหรบการทพนกงานทอยในวยท างานจ าเปนตองใหความใสใจตอการวางแผนการเงนเพออนาคต เพราะวาในอนาคตอาจจะไมมเงนเดอนประจ า หรอความไมพรอมของรางกายในการท างานทจะหารายไดมาจนเจอตนเองและครอบครวได สอดคลองกบการศกษาของ Marcinkiewicz (2017) พบวา การวางแผนทางการเงนในอนาคต ปจจยทส าคญในการวางแผนเพอใหชวตหลงเกษยณมความสขและไมเดอดรอน การหารายไดเพมขนจาการท างานและใชเงน


188

เหลานนเขาสระบบการออมจะท าใหมความสขหลงเกษยณ แตทงนจะตองมวนยทางการเงนควบคไปดวย รวมถง Mansor และ Choon (2015) ระบวาขอมลสวนบคคลมบทบาทส าคญในการวางแผนส าหรบการกอนและหลงเกษยณของพนกงาน เนองจากปจจยสวนบคคลมความสมพนธทงทางดานความมนคงทงทางรางกายจากการมเงนคาใชจายในการรกษาพยาบาลและความมนคงทางเศรษฐกจในสวนของการลงทนทอาจจะเกดขนไดในอนาคต และงานวจยของ Woan-Ying & Lim (2011) รายงานวาขอมลสวนบคคลในเรองของสถานภาพทางสงคม อาย และระดบรายได มบทบาทส าคญทจะท าใหการวางแผนทางการเงนประสบความส าเรจ อนเนองมาจากปจจยดงกลาวเปนเปนตวก าหนดทศทางทางการบรหารการเงนสวนบคคล

แตทงน ผลการวจยพบวาปจจยสวนบคคล ดานเพศทแตกตางกนไมมผลตอการวางแผนการล งท นกอ งท น Super Savings Fund (SSF) ขอ งกล ม พน ก ง านขอ งบร ษ ท เ อกชน ใน เ ขตกรงเทพมหานคร อาจจะเปนระดบการใชสตปญญาทไมแตกตางกน (Kelly, 1980; Pease & Pease, 2001) ในการตดสนใจในการวางแผนทางการลงทนกองทนรวมเพอการออม (Super Savings Fund: SSF) ทมวตถประสงคเกยวกบการสงเสรมใหประชาชนทกกลมทงชายและหญง มวนยในการออมอยางตอเนอง โดยมงหวงทจะใหเรมตนออมระยะยาวตงแตเขาสวยท างาน และรจกวางแผนการเงนเพอน าไปสความมนคงทางรายไดเมอพนวยท างาน สามารถน ามาลดหยอนภาษไดถงรอยละ 30 ของเงนไดพงประเมนแตไมเกน 2 แสนบาท ไมก าหนดขนต าการลงทน และไมจ าเปนตองลงทนตอเนองทกป สามารถขายคนหนวยลงทนไดเมอถอมาแลวไมนอยกวา 10 ป นบจากวนทซอเงนไดจากการขายคน จะไดรบยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดาหากปฏบตตามเงอนไข ขอมลดงกลาวขางตนอาจจะเปนสวนทท าใหความคดเหนของกลมผลงทนทงชายและหญงมความเหนไมแตกตางกน (The Nation/Thailand, 2019)

ผลการวจยพบวา อทธพลของการรบรความเสยงเกยวกบการลงทนมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ประกอบดวย ดานการรบรตามอตวสยสวนตว ดานการรบรตามการเลอกสรร ดานการรบรตามระยะเวลาทก าหนด และดานการรบรตามขอสรปภาพโดยรวม จากผลการวจยสอดคลองกบการรบรความเสยงเกยวกบการลงทน ตามท Rescher (1983) Crockford (1986) Horcher (2005) Hopkin (2012) Bodie Kane & Marcus (2018) ไดสรปว าการรบรความเส ยงเก ยวกบการลงทนนน อาจกลาวไดวาการรบรความเสยงเกยวกบการลงทนเปนเรองของความตองการและแรงขบจากแรงจงใจในการท าใหเกดการรบรทางการลงทน ทงทางดานการรบรตามอตวสยสวนตว ดานการรบรตามการเลอกสรรดานการรบรตามระยะเวลาทก าหนด และดานการรบรในภาพรวม ส งเหลานมผลโดยตรงตอเจตคตและพฤตกรรม จากลกษณะของการรบรดงกลาวขางตนเปนประเดนส าคญเพอใชเปนแนวทางตอการวางแผนการลงทนของนกลงทน ทงทเปนการลงทนเพอประโยชนส าหรบตนเองหรอของหนวยงาน จากแนวคดดงกลาวขางตน สอดคลองกบการศกษาของ Sindhu and Kumar (2014) ทกลาววาอทธพลทมสวนเกยวของในการตดสนใจในการลงทนจะขนอยกบการรบรทตนเองมความรสกในเรองของการลงทนวาเปนสงทมความจ าเปน หากมโอกาสกจะมการตดสนใจทนทและพยายามสรรหาการลงทนทตนเองคดวาเหมาะสมกบความตองการของตนเองสงสด ในขณะท Hoffmann Post & Pennings (2013) กลาววาการลงทนของนกลงทนจะมกรอบเวลาของการลงทน


189

ทมความชดเจน เพราะการลงทนมความเสยงทเกดขนอยตลอดเวลา และสามารถเหนไดชดเจนในชวงวกฤต หรอ มการเปลยนแปลงทเกดขนทจะตองใหนกลงทนไดใชเวลาในการตดสนใจ รวมถงการประเมนในภาพรวมถงผลดผลเสยทอาจจะเกดขนในอนาคตอกดวย เปนในท านองเดยวกบการศกษาของ Antonides & Van Der Sar (1990) Walia & Kiran (2009) ทรวมกนกลาววาการวเคราะหคณสมบตของนกลงทนจ าเปนตองเขาใจในการทนกลงทนมการรบรในภาพรวมของการลงทนวามลกษณะอยางไร ซงสามารถรบรไดดในชวงเวลาวกฤตทตองมการตดสนใจอยางใดอยางหนง

ผลการวจยพบวา อทธพลของพฤตกรรมความเสยงในการลงทนมผลตอการวางแผน การลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร ประกอบดวย ดานพฤตกรรมความชอบทจะเสยง และดานพฤตกรรมทไมสนใจความเสยง แตดานพฤตกรรมการหลกเลยงความเสยงไมมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร จากผลการวจยสอดคลองกบพฤตกรรมความเสยงในการลงทนตามท Thaler (1993) Shefrin (2000) Nofsinger & Richard (2002) Pompian (2012) ไดมการสรปและอธบายเกยวกบพฤตกรรมของนกลงทนทมลกษณะแตกตางกนออกไป แตทงนหากน าพฤตกกรรมการลงทนเหลานมาสการวเคราะหและวางแผน เพอสามารถท าใหทราบทศทางของพฤตกรรม อาจสรปตามแนวคดพฤตกรรมทแสดงออกมา ในลกษณะทเรยกวา พฤตกรรมการหลกเลยงความเสยง ดานพฤตกรรมความชอบทจะเสยง และดานพฤตกรรมทไมสนใจความเสยง โดยพฤตกรรมการลงทนเปนไปตามแนวการปฏบตของนกลงทน ในปจจบน รวมถงงานวจยทสามารถน ามาเชอมโยงกบพฤตกรรมดงกลาว เชน งานวจยของ Joo และ Durri (2018) ทกลาวถงการแสดงพฤตกรรมการลงทนพฤตกรรมการหลกเลยงความเสยง ดานพฤตกรรมความชอบทจะเสยง และดานพฤตกรรมทไมสนใจความเสยง จะมทงขอดและขอเสย หากไมมการพจารณาใหรอบคอบอาจท าใหเกดปญหาในการลงทนขนมาได และสวนมากแลวนกลงทนจะมลกษณะของพฤตกรรมชอบทจะเสยงและไมสนใจความเสยง จากการศกษาของ Gervais Heaton & Odean (2011) Palomino & Sadrieh (2011) Broihanne Merli & Roger (2014) พบวา นกลงทนสวนมากแสดงความเกง หรอ อวดเกง มความเขาใจวาตนเองมความร ความสามารถ ในการตดสนใจลงทน หรอทเรยกวา มความมนใจแบบขาดสตในการไตรตรองวาทกการตดสนใจมความเสยงตลอดเวลา และตองมมมมองของการมทางเลอกในการตดสนใจในการลงทนหลากหลาย ไมประมาท หรอมองประเดนปญหาเปนเพยงขอมลแตปราศจาการวเคราะหและสงเคราะหกอนการตดสนใจในการลงทนแตละครง ดงนนการใหความส าคญในการพจารณาทงขอดและขอเสยไปพรอม ๆ กนของพฤตกรรมความชอบทจะเสยง และดานพฤตกรรมทไมสนใจความเสยงกจะท าใหทราบถงทศทางในการวางแผนทางการเงนเพอการลงทน ซงตองใหความส าคญกบการก าหนดเปาหมายทางการเงนของตนเอง การพฒนาแผนการเงนและกลยทธ เพอบรรลเปาหมายทก าหนด การจดท าการปฏบตตามแผนการเงนและกลยทธทก าหนดไว การพฒนาและปรบปรงแผนเปนระยะ ๆ ส าหรบชวงเวลาเพอทจะใชในการประสานงานและควบคมใหเปนไปตามการวางแผนทางการเงนทก าหนดไว การใชงบการเงนเปนตวประเมนผลการปฏบตงานเพอแกไขสงผด และการทบทวนเปาหมายและปรบปรงแผนและกลยทธทางการเงนใหเหมาะสมและสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลง


190

แตทงน ดานพฤตกรรมการหลกเลยงความเสยงไมมผลตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร โดยปกตแลว คนสวนมากจะหลกหนปญหา ถงแมวาจะมแนวทางในการปฏบตทชดเจนกตาม เชนเดยวกบการวางแผนการลงทนสามารถอธบายไดจากแนวคดของ Higgins (2000) Daniell & Sixl-Daniell (2006) Altfest (2007) Kapoor Dlabay & Hughes (2009) กลาววาการวางแผนการลงทนเปนสงทมความจ าเปนในสถานการณปจจบนทนกลงทนจะตองมการเตรยมความพรอมส าหรบ ตนเอง ครอบครวและการท าใหชวตหลงจากการเกษยณมความสข แตพฤตกรรมการหลกเลยงความเสยงจะไมสนใจในขอมลตาง ๆ เพอใชในการตดสนใจ และมกจะใหผอนตดสนใจ หรอวางแผนใหแทน ดงนนประสทธภาพในการวางแผนการลงทนกจะลดลง สอดคลองกบ Hershey Jacobs-Lawson และ Austin (2013) Lunceford (2017) ระบวาประสทธภาพในการวางแผนการลงทนส าหรบการเกษยณอายในอนาคต จ าเปนตองเรมตนการวางแผนกอนการเกษยณตงแตเรมการท างานในองคการ โดยการแบงเงนการลงทนในมตตาง ๆ ทกอใหเกดรายไดทมากขนและศกษาขอมลการการลงทนทองคกรของรฐใหสทธพเศษกบกลมคนทก าลงจะเกษยณเพอท าใหรายไดเพมมากขนและสามารถมเงนเกบหลงเกษยณในการใชจายหลงจากไมมรายไดจากกงานประจ าในอนาคต รวมถงพฤตกรรมการหลกเลยงความเสยงมกจะขาดกระบวนการการวางแผนการลงทนกอนจะเกษยณ สอดคลองกบ Wang & Shultz (2010) ทไดอธบายถงความส าคญของกระบวนการการลงทน การปฏบตตามขนตอนการลงทน และการใชขอเสนอแนะทไดจาการลงทน มาวางแผนการลงทนใหมประสทธภาพเพอใหมรายไดมากเพยงพอตอการด ารงชวตอยในอนาคต รวมถงสทธพเศษในการลดหยอนภาษทเกดขนกบผมรายไดประจ าและตองเสยภาษใหกบภาครฐ เพอน ามาลดหยอนภาษเงนได เปนตน นอกจากน พฤตกรรมการหลกเลยงความเสยงยงขาดการทบทวนในการวางแผนการลงทนวาการลงทนประเภทใดทมความเหมาะสมและมความเสยงทเหมาะสม ยอมรบได และท าใหมความพงพอใจ ตามท Bernheim (1992 ) Elder & Rudolph (1999 ) Greninger Hampton Kitt & Jacquet (2000) Hira Rock & Loibi (2009) Wang & Shultz (2010) กลาวไววาหากไมมในประเดนดงกลาวขางตน กอาจท าใหเกดปญหากบการวางแผนการลงทนได

ขอเสนอแนะ

1. ควรใหความส าคญกบคดเหนทแตกตางกนดานอาย ระดบการศกษาประสบการณท างาน และรายไดตอเดอนของนกลงทนทมตอการวางแผนการลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร วามสวนใดทกองทนจะน าเสนอเงอนไขทจงใจใหแตละกลมทแตกตางกนไดอยางเหมาะสม

2. ควรใหความส าคญกบพฤตกรรมการหลกเลยงความเสยงทไมมผลตอการวางแผน การลงทนกองทน Super Savings Fund (SSF) ของกลมพนกงานของบรษทเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร วาจะมวธการกระตนอยางไรใหเปนนกลงทนทใหความส าคญในเงอนไขของการวางแผนการลงทน

3. การใหความส าคญกบการน าเสนอเงอนไขทนาสนใจกบผลงทนใหมทมความประสงค ทจะวางแผนการลงทนในกองทน Super Savings Fund (SSF) ใหมจ านวนมากขนในอนาคต


191

References Aamodt, M. G. (2010). Industrial/organizational psychology: An applied approach.

(6th ed.). Belmont, CA: Wadsword. Altfest, L. (2007). Personal financial planning. New York: McGraw-Hill Higher

Education. Antonides, G., & Van Der Sar, N. L. (1990). Individual expectations, risk perception and

preferences in relation to investment decision making. Journal of Economic Psychology. 11(2), 227-245.

Bateson, P. (2017). Behavior, development and evolution. Cambridge, UK: Open Book Publishers.

Bernheim, B. D. (1992). Is the Baby Boom generation preparing adequately for retirement? New York: Merrill Lynch and Company.

Bodie, Z., Kane, A., & Marcus, A. J. (2018). Investments (SIE). N.P.: McGraw-Hill Education.

Broihanne, M.-H., Merli, M., & Roger, P. (2014). Overconfidence, risk perception and the risk-taking behavior of finance professionals. Finance Research Letters. 11(2), 64-73.

Carver, C., & Scheier, M. (2004). Perspectives on personality. (5th ed.). Boston: Pearson.

Cascio, W. F. (2015). Industrial–organizational psychology: Science and practice. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences. 879–884.

Chantanusornsiri, W. (2018). Renewal of LTF perks on the table. Retrieved from https://www.bangkokpost.com/business/1696448/renewal-of-ltf-perks-on-the-table.

Crockford, N. (1986). An introduction to risk management. (2nd ed.). Cambridge: Woodhead-Faulkner.

Daniell, M. H., & Sixl-Daniell, K. (2006). Wealth wisdom for everyone. Singapore: World Scientific Publishing.

Elder, H. W., & Rudolph, P. M. (1999). Does retirement planning affect the level of retirement satisfaction? Financial Services Review. 8, 117-127.

Gervais, S., Heaton, J. B., & Odean, T. (2011). Overconfidence, compensation contracts, and capital budgeting. The Journal of Finance. 66(5), 1735-1777.

Greninger, S. A., Hampton, V. L., Kitt, K. A., & Jacquet, S. (2000). Retirement planning guidelines: A delphi study of financial planners and educators. Financial Services Review. 9, 231-245.


192

Hershey, D. A., Jacobs-Lawson, J. M., & Austin, J. T. (2013). Effective financial planning for retirement. Oxford, NY: Oxford University Press.

Higgins, R. C. (2000). Analysis for financial management. N.P.: McGraw-Hill Hila, A. (2018). Early retirement and late retirement: Comparative analysis of 20

european countries. International Journal of Sociology. 48(3), 231-250. Hira, T. K., Rock, W. L., & Loibi, C. (2009). Determinants of retirement planning

behavior and differences by age. International Journal of Consumer studies. 33, 293-301.

Hoffmann, A. O., Post, T., & Pennings, J. M. (2013). Individual investor perceptions and behavior during the financial crisis. Journal of Banking & Finance. 37(1), 60-74.

Hopkin, P. (2012). Fundamentals of risk management. (2nd ed.). London: Kogan Page Horcher, K. A. (2005). Essentials of financial risk management. Hoboken, NJ: John

Wiley and Sons. Joo, B. A., & Durri, K. (2018). Impact of psychological traits on rationality of individual

investors. Theoretical Economics Letters. 8, 1973-1986. Kapoor, J. R., Dlabay, L. R., & Hughes, R. J. (2009). Personal finance. (9th ed.). New

York: McGraw-Hill Irwin. Kelly, G. A. (1980). Theory of personality: The psychology of personal constructs.

New York: N.P. Keswani, A., & Stolin, D. (2008). Which money is smart? Mutual fund buys and sells of

individual and institutional investors. Journal of Finance. 63(1), 85-118. Levy, P. E. (2010). Industrial/organizational psychology: Understanding the

workplace. (3rd ed.). New York: Worth Publishers. Lunceford, G. M. (2017). What is retirement in the 21st Century? Cleveland, OH:

Case Western Reserve University Press. Mansor, M. F., & Choon, C. (2015). Demographic factors associated with retirement

planning: A study of employees in Malaysian health sectors. Asian Social Science. 11(13), 108-119.

Marcinkiewicz, E. (2017). Factors affecting the development of voluntary pension schemes in CEE countries: A panel data analysis. Central European Economic Journal. 3(50), 26-40.

Nofsinger, R., & Richard, A. (2002). Individual investments behavior. New York: McGraw-Hill.

Palomino, F., & Sadrieh, A. (2011). Overconfidence and delegated portfolio management. Journal of Financial Intermediation. 20(2), 159-177.


193

Pease, A., & Pease, B. (2001). Why men don’t listen & women can’t read maps. Great Britain: Orion Publishing Group.

Polkuamdee, N. (2018). Asset managers discuss the considerations for LTF and RMF investment. Retrieved from https://www.bangkokpost.com/thailand/ special-reports/1554006/spoiled-for-choice

Polkuamdee, N., Chantanusornsiri, W., & Sangwongwanich, P. (2018). A prized tax deduction is set to expire, but a proposed substitute could diminish the impact. Retrieved from https://www.bangkokpost.com/business/ 1582322

Pompian, M. M. (2012). Behavioral finance and investor types: Managing behavior to make better investment decisions. N.P.: John Wiley & Sons.

Rescher, N. (1983). A Philosophical Introduction to the Theory of Risk Evaluation and Measurement. Washington, DC: University Press of America.

Shefrin, H. (2000). Beyond greed and fear: Understanding behavioral finance and the psychology of investing. Boston, USA: Harvard Business School Press.

Sindhu, K. P., & Kumar, R. S. (2014). Influence of risk perception of investors on investment decisions: An empirical analysis. Journal of Finance and Bank Management. 2(2), 15-25.

Thaler, R. (Editor). (1993). Advances in behavioral finance. New York: Russell Sage Foundation.

The Nation/Thailand. (2019). Market welcomes new tax incentives for long-term investment in mutual fund. Retrieved from https://www.nationthailand. Com/business/30379050.

Walia, N., & Kiran, R. (2009). An analysis of investor's risk perception towards mutual funds services. International Journal of business Management. 4(5), 106-120.

Wang, M., & Shultz, K. S. (2010). Employee retirement: A review and recommendation for future investigation. Journal of Manage. 36, 172–206.

Woan-Ying, T., & Lim, Y. S. (2011). Influence of investment experience and demographic factors on retirement planning intention. International Journal of Business and Management. 6(2), 15-20.

Zheng, L. (1999). Is money smart? A study of mutual fund investors' fund selection ability. Journal of Finance. 54(3), 901-933.


การใหความหมายและการด ารงอตลกษณของนสตภาควชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

MEANING AND MAINTENANCE OF IDENTITY PHYSICAL EDUCATION

STUDENTS FACULTY OF PHYSICAL EDUCATION, SRINAKHARINWIROT UNIVERSITY

สพเชษฐ ตองออน1 และพทกษ ศรวงศ2

Supichet Tong-on1, and Phitak Siriwong2

1นกวชาการศกษา ส านกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

2รองศาสตราจารย ดร. คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยศลปากร 1Educator, Education and Psychological Test Bureau, Srinakharinwirot University

2Associate Professor, Dr. Faculty of Management Science, Silpakorn University E-mail: [email protected], [email protected]

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาการใหความหมายและทมาของความหมาย อตลกษณของนสตสาขาวชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ และ 2) ศกษาการด ารงอตลกษณของนสตสาขาวชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ การวจยนเปนการวจยเชงคณภาพ การสรางทฤษฎฐานราก เกบรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณ ระดบลกการสงเกตและจดบนทก การวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ วเคราะหขอมล โดยวธแปลความและตความขอมล ผ ใหขอมลหลก คอ นสตภาควชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ จ านวน 18 คน ผลการศกษาพบวา 1) การใหความหมายของค าวา อตลกษณ ตามนยามของกลมผใหขอมลหลก หมายถง (1) ออนโยน แตไมออนแอ (2) ระเบยบวนย (3) ความซอสตย และ (4) ใหเกยรตซงกนและกน 2) การด ารงอตลกษณของนสตสาขาวชาพลศกษา คอ การมลกษณะทางจตใจทด เพราะมการอบรม สงสอนจากคร อาจารย และการเลนกฬาเปนประจ า จงเปนการหลอมรวมใหเกดการด ารงอตลกษณความเปนนสตภาควชาพลศกษา ค าส าคญ

อตลกษณ นสตภาควชาพลศกษา

Received: October 24, 2019 Revised: March 3, 2020 Accepted: March 5, 2020




195

ABSTRACT This research was aimed to 1) study the meaning and origin of the meaning, the identity of students in the Department of Physical Education, Faculty of Physical Education, Srinakharinwirot University, and 2) study the identity maintenance of students in Department of Physical Education, Faculty of Physical Education, Srinakharinwirot University. This research is qualitative research using the method of grounded theory, collecting data through in-depth interviews, observation and recording, document analysis, and related research. Data were analyzed by the interpretation method. And interpret the data the main informants were 18 students of the Department of Physical Education, Faculty of Physical Education, Srinakharinwirot University. 1) The results of this study found (1) Gentle but not weak. (2) Self-Discipline. ( 3 ) Honesty. ( 4 ) Respect for each other. 2) The identity maintenance of students in Physical Education Department is having good mental characteristics because there is training taught by teachers and students like to play sports on a regular basis. Therefore, it is a fusion to maintain the identity of students of the Department of Physical Education. Keywords Identity, Physical Education Students ความส าคญของปญหา ในปจจบนมหาวทยาลยหรอสถาบนการศกษาทมความพรอมในการเปดการเรยนการสอนในระดบอดมศกษาเพอสรางบณฑตเขาสวชาชพในสาขาตาง ๆ มหาวทยาลยหรอสถาบนการศกษาจะใหความรและความสามารถใหแกบณฑตเพอน าไปใชในการประกอบวชาชพในดานตาง ๆ โดยความรความสามารถนนเปนสงทจ าเปนมากส าหรบทก ๆ คน จงจ าเปนตองศกษาหาความรอยตลอดเวลาเพราะจะท าใหรเทาทนเหตการณตาง ๆ ทงดานเศรษฐกจ การเมอง สงคม และเทาทนกบสงทโลกไดทมการพฒนาเปลยนแปลงอยตลอดเวลาตลอดเวลา (Chareonwongsak, 1998; Suwanwela, 1997) เนองจากในปจจบนนระบบการศกษาในระดบอดมศกษาเรมมการเปลยนแปลง มสาขาเฉพาะขนมา ในแตละมหาวทยาลยหรอสถาบนการศกษา ประกอบกบไดมคมอประกนคณภาพภายใน ในระดบอดมศกษา ป 2557 องคประกอบท 3 เรอง นกศกษา ตวบงชท 3.1 การรบนสต ตวบงชท 3.2 การสงเสรมและพฒนานสต และตวบงชท 3.3 ผลทเกดกบนสต โดยก าหนดใหการด าเนนงานมความสอดคลองกบคณสมบตของนสตทก าหนดในหลกสตรหรอแตกตางกนไปแตละหลกสตร (Office of the Higher Education Commission, 2015) จงสงผลใหหลกสตรจ าเปนตองก าหนดอตลกษณของนสตของหลกสตรทชดเจน เพราะอตลกษณนนเปนสงทสะทอนถงคณภาพของบณฑต มหาวทยาลยหรอสถาบนการศกษาจงใหความส าคญเพอใหเกดการเปนอตลกษณทมหาวทยาลยหรอสถานศกษาก าหนดขน


196

อตลกษณ ตามรากศพทในภาษากรกนน หมายถง เครองหมายทบงบอกความแตกตาง แตความหมายทใชกนอยทวไปนน หมายถง กลมของลกษณะการ (Traits) ทแสดงใหเหนความแตกตางของบคคลหนงบคคลใดกบบคคลอน ๆ ทท าใหโดดเดนขนมา ค าวาอตลกษณ ยงมรากศพทมาจากภาษาลาตน ซงมความหมายสองประการ คอ ความเหมอน (the same) และมลกษณะเฉพาะ ทแตกตางกนออกไป (Similarity and difference) (Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre, 2004) อตลกษณของ Jenkins (2004) คอ การเปรยบเทยบระหวางบคคลหรอสงอนวา มความเหมอนหรอความแตกตาง ซงเปนสงทสรางขนและมลกษณะเปนพลวตอยตลอดเวลา โดยกระบวนการทางสงคม จงเกดการผสมผสานองคประกอบในทศทางทแตกตางกน สามารถสรางอตลกษณทหลากหลายไดในสถานการณทแตกตางกน (Fuangfoosakun, 2003) การทเราแสดงตนเองตอบคคลอนหรอตอสงคมนน เปนกระบวนการของการเลอกใชและการแสดงออกจะท าใหเรารจกตวตนของเรามากขนโดยผานระบบของการใชสญลกษณ (Symbol) เพราะสญลกษณท าใหบางสงบางอยางทมความหมายเปนทเขาใจรวมกน การแสดงออกทางพธกรรม ประเพณ วฒนธรรม ต านาน เรองเลา ประวตศาสตร และปรากฏการณทางสงคม เรยกวา อตลกษณทางสงคม (Chotchuang, 2011) การใหความหมายของคนหรอบางสงบางอยางทไมมลกษณะเฉพาะ คงอย ไมเปลยนแปลงแตจะใหความหมายตวตนของคนหรอสงนน ๆ เชน การแฝงนยเชงลบตอคนพการทสอผานกลว ธทางภาษาม 5 อตลกษณ คอ คนพการทมศกภาพแตไมใชบคคลเดยวกบคนทวไป คนพการ คอ คนทมความสามารถ แตมรางกายบกพรอง คนพการคอคนทสชวต แตมชวตทล าบาก คนพการ คอ คนทออนแอ และไมสามารถชวยเหลอตนเองไดจงมชวตไมด และคนพการ คอ คนทไมเทาเทยมคนทวไปจงตองใหความชวยเหลอ Khampha, Kingkham, & Yooyen (2015) การก าหนดอตลกษณจะเกดขนบนพนฐานกระบวนการคด เพราะอตลกษณตองมสงคมเขามาเกยวของ อตลกษณไมใชสงทมอยตามธรรมชาต หรอเกดขนลอย ๆ แตเกดขนมาในรปแบบภายในวฒนธรรม ในเวลาใดเวลาหนง ก าหนดโดยสงคมนน ๆ (Social Construct) และไมเปนสงทหยดนงแตจะเปนวงจรทเรยกวา “วงจรแหงวฒนธรรม” (Circuit of Culture) (Stuart & Paul, 1996) ภาพท 1 วงจรแหงวฒนธรรม ทมา: Stuart (1997)

1. การผลต (Production) 2. การบรโภค

(Consumption)

3. อตลกษณ (Identity) 4. กฎระเบยบ (Regulation)

5. ภาพตวแทน

(Representation)


197

จากภาพวงจรแหงวฒนธรรม แสดงใหเหนถงองคประกอบตาง ๆ ดงน 1) การผลต (Production) คอ การทบคคลใหความหมายและเปลยนแปลงความหมายจากการมปฏสมพนธทางสงคมในสถานการณและรปแบบทหลากหลาย 2) การบรโภค (Consumption) คอ การบรโภคทางวฒนธรรม ในการสรางภาพตวแทนซงจะมการหมนเวยน มอทธพลซงกนและกนในดาน สถานท อดมการณ เพศ และชนชน 3) อตลกษณ (Identity) คอการแสดงออกตอตนเองเกยวกบค าถามวา “เราเปนใคร” “เรารสกอยางไร” และ “เรารสกรวมกบกลมไหน” 4) กฎระเบยบ Regulation) คอ ความหมายในทางวฒนธรรมจะไมไดอยแตในความคด จะเปนการกอรปเปนระเบยบปฏบตในสงคม (Regulate Social Practice) มความส าคญและเกยวของกบการใชชวตประจ าวน 5) ภาพตวแทน (Representation) คอ การสรางความหมายผานภาษา ใชสญลกษณเพอการสอสารกบผอน ในสถานศกษา มการกลาวถงเรองของอตลกษณ ทสะทอนคณภาพของสถานศกษา ซงผทมบทบาท คอ ผบรหาร อาจารย บคลากรทางการศกษาทเกยวของ จงตองมแนวคดทสอดคลองกบวสยทศนของสถานศกษาในแตละแหง เพอใหเกดประโยชน คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เปนคณะพลศกษาแหงเดยวในประเทศไทย ทมงผลตบณฑตในกลมสาขาวชาทางดานพลศกษา สขศกษา นนทนาการ วทยาศาสตรการกฬา และสาธารณสข มหลกสตรทงในระดบปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก ซ งนสตทกหลกสตรของคณะพลศกษาไดรบการฝกฝ น ไดรบประสบการณวชาชพกบองคการ และหนวยงานทเกยวของ นสตไดรบการปลกฝงในเรองสมรรถนะหลกของนสตคณะพลศกษา มหาวทยาลย จงตองมบทบาทสรางนสตทมเอกลกษณเฉพาะตว และ มความสมพนธอนด เพอใหมสงทดในวนขางหนาและมคณภาพ นสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ มคณลกษณะเฉพาะในภาพรวมเรยกวา อตลกษณนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประกอบดวยคณลกษณะ 8 ประการ ไดแก 1) ใฝเรยนรตลอดชวต 2) คดเปนท าเปน 3) หนกเอาเบาส 4) รกาลเทศะ 5) เปยมจตส านกสาธารณะ 6) มทกษะสอสาร 7) ออนนอมถอมตน 8) งามดวยบคลก พรอมดวยศาสตรและศลป กลาวไดวามมมองอตลกษณของนสตสาขาวชาพลศกษาเปนความพยายามในการตอบค าถามถงความเปนตวตนของนสตทสมพนธอยกบบรบท ทงในเชงพนทและเวลา อตลกษณถกสรางขนภายใตความสมพนธกบบคคลทอยรอบ ๆ ตวเราไมใชเปนสงทเกดขนตามธรรมชาต ดงนนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาความเปนอตลกษณของสาขาวชาพลศกษา คณะพลศกษา มาวเคราะหซงน ามาในการใหความหมาย และการด ารงอตลกษณ นยามของนสตภายใตบรบททางสงคม และโครงสรางดงกลาว เปนประโยชนตอการพฒนาศกยภาพนสตเพราะสาขาวชานมทมหาวทยาลยแหงนแหงเดยวเทานน โจทยวจย/ปญหาวจย 1. การใหความหมายและทมาของความหมายอตลกษณของนสตสาขาวชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒใหความหมายและทมาอยางไร 2. การด ารงอตลกษณของนสตสาขาวชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เปนอยางไร


198

วตถประสงคการวจย 1. เพอศกษาการใหความหมายและทมาของความหมายอตลกษณของนสตสาขาวชา พลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2. เพอศกษาการด ารงอตลกษณของนสตสาขาวชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ ขอบเขตการวจย 1. ดานประชากรทศกษา เปนนสตระดบบณฑตศกษา สาขาวชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2. ดานเนอหา เปนการศกษาความหมายและการด ารงอตลกษณนสตสาขาวชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ วธการด าเนนวจย การวจยนใชเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) การวจยแนวปรากฏการณวทยา (Phenomenological Approach) ในการศกษาปรากฏการณ และประสบการณของมนษย (Holloway, 1997 cited in Podhisita, 2005) ปรากฏการณวทยาเปนปรชญาหรอทศนะตอภาวการณมอย ด ารงอย (existence) ของมนษย เพอศกษาปรากฏการณชวตทบคคลไดประสบมา (lived experience) ผวจยใชกระบวนทศนแบบการตความนยม และการสรางสรรคนยม ตามแนวทาง ของ Charmaz (2006) เพอคนหาความหมาย แนวคดเกยวกบอตลกษณ เพอน าไปสการสรางทฤษฎ ฐานรากจากขอมลเหลานตอไป เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยในครงนไดใชเครองมอ ประกอบดวยสมดจดบนทก แนวค าถามสมภาษณ และตวผวจยเอง 1. เครองมอชวยจดบนทก คอ สมดจดบนทก ปากกา เพอบนทกขอมลจากการสมภาษณผใหขอมล โดยในการจดบนทกผวจยไดจดรายละเอยดตาง ๆ ไดแก ชอ -สกลผใหขอมล อาย ชนป และไดบนทกสงทสงเกตไดจากการสมภาษณผใหขอมล เชน บรรยากาศในการสนทนา ลกษณะทาทางของผใหขอมล ซงรายละเอยดตาง ๆ เหลาน ผวจยจะตองน ารายละเอยดไปใชในการประกอบการวเคราะหขอมลดวย 2. เครองบนทกเสยง เพอใชบนทกระหวางการสมภาษณกบผใหขอมล เพอตรวจสอบความคลาดเคลอนของขอมล 3. แนวค าถามในการสมภาษณแบบเชงลก โดยใชกรอบประเดนทใชในการสนทนาโดยเนนการแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบอตลกษณของสาขาวชาพลศกษา ดวยความเปนกนเอง และจบความหมายจากสงทผใหขอมลวาในเรองทใหขอมลใหมานนสาระส าคญอยทไหน ประเดนของเรองทถามคออะไร และประเดนมความส าคญ หรอเกยวของอยางไรกบเนอหาทผสมภาษณสอบถาม (Podhisita, 2005) ซงลกษณะของค าถามแบบกวาง ๆ เพอกระตนใหคสนทนาเลาเรองตาง ๆ อยางม


199

เปาหมาย ผวจยศกษาเอกสาร และงานวจยทเกยวของในการสอบถาม เปนการสอบถามแบบไมมโครงสราง และรวบรวมประเดนใหมความเปนปรนยมากทสด และกอนน าไปใช น าแบบสอบถามไปทดสอบใชการสมภาษณ 4 คน และเอามาปรบปรงจงไดขอค าถามทตรงกบวตถประสงค (Chung & Runsheng, 2019) 4. ตวผวจย เปนเครองมอทมความส าคญในการเกบรวบรวมขอมลในครงน โดยวธการสงเกตเปนตวอยางทเดนชดทสด คณสมบตขอนอาจเปนทงจดแขงและขอจ ากดของวธน จดแขงอยทความยดหยน ท าใหนกวจยสามารถวนจฉยโดยหลกแหงเหตและผลตามความเหมาะสมกบแหลงขอมลและสถานการณสงแวดลอม (Podhisita, 2005) การตรวจสอบความนาเชอถอของขอมล ส าหรบการตรวจสอบความนาเชอถอของขอมล ผวจยใชการตรวจสอบภายนอก โดยใชวธทเรยกวา Triangulation (Podhisita, 2005) เปนการตรวจสอบวาขอมลทเกบรวบรวมนนถกตองหรอไม เปนการยนยนความนาเชอถอของขอมล โดยผวจยไดท าการศกษาหวขอเดยวกน แตใชขอมลตางชนดกน คอ ใชขอมลการสมภาษณมาตรวจสอบผลจากขอมลสนทนา เพอดวาขอมลนนเกดความชดเจน ไมมการเปลยนแปลงและไปในทศทางเดยวกน จนถงขอมลถงจดอมต ว หลงจากนนจงน าขอมลมาจดกระท าเพอใหไดขอสรป การจดกระท าและการวเคราะหขอมล ผวจยไดจดกระท า โดยแนวค าถามทใชในการสมภาษณมการตรวจสอบดานคณภาพ ดานตรงตามเนอหาทตองการ วเคราะหขอมลโดยรวบรวมขอมลทไดจากการสมภาษณจนถงจดอมตว (Theoretical Saturation) จากผใหขอมลดวยแลวถอดเสยงบนทกใหออกมาในรปแบบของขอความแบบค าตอค า (Verbatim) รวบรวมขอมลและวเคราะหขอมลควบคกนไป เพอน าไปสความเขาใจและเชอมโยงขอมลกบเนอหาทไดจากการจดบนทกและสมภาษณและคนหาความหมายทยงไมครบถวนไปสอบถามผใหขอมลอกครงหนง เพอตรวจสอบผลกระทบจากความคด ความรสก และความพรอมของตวผวจยตอการรวบรวมขอมล ซงขอสรปเชงทฤษฎทไดมานนจะน ามาเสนอในรปแบบของแบบแผน (Pattern) ทเรยกวา ทฤษฎฐานราก (Siriwong, 2004) จรยธรรมในการวจย เนองจากการวจยนเปนงานวจยเชงคณภาพทตองการไดแนวความคดการใหความหมาย การแสดงความคดเหนตออตลกษณของนสตสาขาวชาพลศกษา ผวจยจงตระหนกถงความออนไหว และจรยธรรม จงไดใหความส าคญโดยไดแจงและขออนญาตตอผ ใหขอมลหลกใหทราบถงวตถประสงคของการวจยและผลกระทบทอาจมตอตวผใหขอมลกอนการเกบรวบรวมขอมล (Informed consent) ผลการวจย 1. การใหความหมายของค าวา “อตลกษณ” ของนสตสาขาวชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ


200

จากการศกษาใหความหมายของค าวา “อตลกษณ” ผใหขอมลหลก ไดมการใหนยามความหมายแตกตางกน ตามสถานภาพทางสงคม การปลกฝงทไดรบการอบรมสงสอนจากครอบครว นสตสาขาวชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ไดใหความหมายดงน 1.1 ออนโยน แตไมออนแอ จากการศกษาพบวา นสตมความออนนอมถอมตน มสมมาคารวะ มความเคารพตอผสมภาษณ และมค าลงทายดวยค าวา “ครบ/คะ” ทกครงทนสตตอบค าถาม และจากการสมภาษณเกยวกบอตลกษณ นสตใหสมภาษณวา นสต ก ไดใหความหมายของออนโยนแตไมออนแอ คอ “ชวยเหลอคนทล าบาก เชน ชวยผสงวยขามถนนครบ” นสต ข ไดใหความหมายของออนโยนแตไมออนแอ คอ “ยอมรบผดในสงทกระท าโดยไมโยนความผดใหคนอน หรอกคอรบผดชอบในสงทไดท าครบ” นสต ค ไดใหความหมายของออนโยนแตไมออนแอ คอ “เคารพครอาจารยคะ” จากการสมภาษณความออนโยนสรปไดวา นสตตระหนกถง การชวยเหลอคนทล าบากเปนการมน าใจตอคนรอบขาง ท าใหมนสตเกดความสขจากการให และเหนคณคาในตวเอง การยอมรบผดชอบในสงทกระท า คอ การทนสตมองวา นสตมความยอมรบความผดพลาดทเกดจากเหตใด พรอมทจะแกไขปญหา ไมโยนความผดไปใหผอน เพอทจะแกไขเปนบทเรยนไมใหเกดความผดพลาดขนอก และการเคารพครอาจารย คอ การทนสตมองวา คร อาจารย คอ ผใหวชาความร ใหนสตเปนคนทมคณภาพในสงคม สงตาง ๆ ทนสตใหความหมายไวนน เปนสงทคนไทยไดรบการอบรมสนสอนเรยนร และเปนสงทปฏบตกนมาจนเปนเอกลกษณประการหนงของความเปนไทย 1.2 ความมระเบยบวนย จากการศกษาพบวา ความมระเบยบวนยเปนกระบวนการทมความส าคญ เพราะตองมการแบงเวลาในการเรยนและการฝกซอมกฬา เพอใหทง 2 อยางนควบคกนไป และหากวนไหนทไมสามารถเขาเรยนได นสตจะสอบถามอาจารยผสอน และเพอน ๆ ในหองวามงานอะไรทตองสง ซงสงเหลานแสดงใหเหนวานสตภาควชาพลศกษา ใหความหมายไววาความมระเบยบวนยเกดจากความตงใจ ทจะปฏบตหนาทดวยความพากเพยร ความละเอยดรอบคอบ ไมหลกเลยง ตรงตอเวลา มการวางแผนในการท างาน และยอมรบผลของการกระท าในการปฏบตหนาท ประกอบดวย 1.2.1 การมระเบยบวนยตอตนเอง คอ นสตภาควชาพลศกษา มความรบผดชอบ ในการแบงเวลาในการเรยน และการฝกซอมกฬา ใสใจตอการปฏบตหนาทนนคอการเรยน ไมละทงการเรยน ซงนสตจะมความพยายามท าทงเรยนการเรยน และกฬาควบคกนไปโดยไมมขาดตกบกพรองอยางใดอยางหนง ซงจะท าไดตองมระเบยบวนยตอตนเองสง 1.2.2 การมระเบยบวนยตอผอน คอ นสตภาควชาพลศกษาจะไมเกยงงานกนท า และฟงเหตผลของนสตดวยกน เพอใหงานสามารถส าเรจลลวงไปดวยด 1.2.3 การมระเบยบวนยตอสถาบน คอ นสตภาควชาพลศกษา เปนกฬาและเปนตวแทนของมหาวทยาลยไปแขงขน นสตจะมความอดทนอดกลน สามารถควบคมการกระท าของตนใหอยในขอบเขตทมหาวทยาลยยอมรบได โดยนสตใชสตปญญาในการควบคมตนเองใหอยในอ านาจของเหตผลได ซงการกระท าดงกลาว จะไมมการทะเลาะววาทในการแขงขนเพราะนสตรจกแพ รจกชนะ รจกอภย ท าใหมหาวทยาลยไมเสยชอเสยงในเหตการณดงกลาว


201

1.3 ความซอสตยตอตนเองและผอน จากการศกษาพบวานสตภาควชาพลศกษา มความซอสตยดานทางกายสจรต คอความตงใจในการกระท าสงตาง ๆ ใหอย ในระเบยบวนย ไมท ารายใคร เชน ในการแขงขนกฬา ตองเลนดวยไมมการโกง ไมมการตกตก ไมเอาเปรยบ เลนดวยความยตธรรม (Fair Play) หากเราชนะหรอแพ ดวยความซอสตย เราจะมความภาคภมใจในสงทเราท า สงเหลานจะเกดขนไดจากการทเราเลนกฬาบอย ๆ และเลนมานาน จนเกดเปนจตส านกในการเลนกฬา และวจสจรต คอ การพดดวยความจรง ไมพดใหรายคนอน ซงความซอสตยนนจะเกดจากทนสตเขาใจความหมาย แนวทางในการปฏบตตนเพราะสงเหลานจะเกดจากการเรยนร สะสมมาอยางเปนกระบวนการ 1.4 ใหเกยรตซงกนและกน จากการศกษาพบวา การใหเกยรตซงกนและกน ประกอบดวย 1.4.1 การเกรงใจตอเพอน ๆ เชน ชวยเพอนท างานสงอาจารยหากท างานเปนกลม ไมเอาเปรยบเพอน ๆ ในการท างานกลม ใหเกยรตผหญงเพราะในหองเรยนนสตทเปนผหญง เปนตน 1.4.2 การใหเกยรตกบอาจารย คอนสตนสตภาควชาพลศกษา กมมารยาทกบครอาจารยทสอน โดยนสตไมน าอาหารหรอเครองดมเขามารบประทานในหองเรยน และไมคยเสยงดงเวลานกวจยเขาไปสมภาษณ สรปไดวาการเรยนรพฤตกรรมของนสตภาควชาพลศกษา มาจากการเรยนร ไดจากประสบการณตรง และจากการสงเกต กลาวคอ นสตเหนวาพฤตกรรมไหนทกระท าแลวไดรบผลของการกระท าทเปนบวก จะท าใหนสตมแนวโนมทจะท านน และพฤตกรรมใดทกระท าแลวไดรบผลของการกระท าทเปนลบ นสตกจะหลกเลยงการกระท าดงกลาว 2. การด ารงอตลกษณของนสต 2.1 อตลกษณของนสตนเปนอตลกษณสวนบคคล (Personal Identity) ซงเปนสญลกษณในตวบคคลท าใหนสตมความเปนตวของตวเอง การสรางอตลกษณของนสตสาขาวชาพลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เกดจากจตส านกของนสตเอง และประสบการณทไดพบเจอ เนองจากนสตสาขาวชาพลศกษาเปนนกกฬาและชอบเลนกฬาเปน จงเกดการหลอมรวม ผสมกลมกลน ระหวางพฤตกรรมตาง ๆ ของนสต และคณลกษณะทางจตใจทนกกฬาพงม และมการอบรม สงสอน จากครอาจารย จงเกดการเปนเอกลกษณประการหนงความเปนไทยดวย 2.2 ปจจยทสงเสรมใหนสตมอตลกษณดงกลาว ไดแก กระบวนการดานความรกความอบอนภายในครอบครว ความสมบรณของรางกาย จตใจ การศกษา เปนตน สงตาง ๆ ท าใหอตลกษณของนสตไมแตกตางกนมาก และพฒนาความเปนตวของตวเอง สงผลตอการพฒนาในขนตอไป นสตมการศกษาจนถงระดบปรญญาตร แสดงใหเหนวานสตมการเรยนรอยตลอด มคร อาจารย บดามารดาคอยอบรมสงสอนตลอดเวลา และมการตดตอกบเพอนรวมเรยนอยตลอด เพราะมนษยเราเปนสตวสงคม ตองมการพงพาอาศยกน การทนสตไดเรยนร และพฒนาตนเองอยางสม าเสมอ กอใหเกดการฟนฟดานจตใจ ความร และมการคงอตลกษณของนสตในทเรยนไดอยางตอเนอง มการถายทอดสงด ๆ ระหวางนสตดวยกน สงเสรม และผลกดนใหเกดคณลกษณะของนสตทดงาม


202

อภปรายผล ผลการวเคราะหขอมลดวยการสมภาษณแบบเชงลกเกยวกบอตลกษณของนสตภาควชา พลศกษา คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ พบวา ผใหขอมลหลกใหขอสรปเชงทฤษฎ วาอตลกษณมความหมายประกอบดวย 1. ออนโยน แตไมออนแอ คอการรกษามารยาทอนดงานส าหรบสภาพชน มสมมาคารวะตอผใหญ มความออนนอมถอมตน มความเคารพครบาอาจารย มความเสยสละประโยชนสวนตว เพอสวนรวม มน าใจชวยเหลอผอน มความแขงแกรงแตไมออนแอ ไมแขงกระดาง ตรงไปตรงมาแตไมกาวราว ยอมรบผดดวยความจรงใจ ซงความหมายดงกลาวจะเหนวานสตภาควชาพลศกษาเปนนสตทเปนนกกฬาและชอบเลนกฬา ซงเปนองคประกอบคณลกษณะทางจตใจทนกกฬาพงม (Cox, 2012) ซงประโยชนของการเลนกฬาและการออกก าลงกายนนจะมประโยชนหลายดาน (Bunbut, 2012) เชน ดานจตใจ การออกก าลงกายจะชวยใหจตใจราเรง เบกบาน หากไดออกก าลงกายรวมกนหลาย ๆ คน เชนการเลนเปนทม จะท าใหเกดความเออเฟอ มเหตผล อดกลน สขม รอบคอบ และยตธรรม ดานสงคม สามารถปรบตวเขากบผอนได และจะมความรสกทเปนบวกกบตวเองซงจะสอดคลองกบงานวจยของ Gould, Dieffenbach, & Moffett (2002) พบวา นกกฬาทเปนแชมปในการแขงขนกฬามคณลกษณะทางจตใจทส าคญและน าไปสความส าเรจซงประกอบดวย ความเชอมนในตนเอง ความเขมแขงทางจตใจ ความฉลาดทางกฬา มจรยธรรม การยอมรบค าแนะน า การมองโลกในแงด และการปรบตวตอความสมบรณแบบ 2. มระเบยบวนย คอ การประพฤตตนเองตามกฎ ระเบยบ กตกา มความรบผดชอบ มการแบงเวลาเรยนและเวลาเลน ตรงตอเวลา ซงในการมระเบยบวนย จะเกยวของกบการเปนนกกฬา เนองจากนสตภาควชาพลศกษาเปนนกกฬาและชอบเลนกฬา จงจ าเปนตองมระเบยบวนย ซงสอดคลองกบการศกษาของ Shin, Park, & Kim (2012) เกยวกบผลของโปรแกรมการฝกจตใจ ของนกกฬายงปนคนพการของประเทศเกาหล ดวยการอธบายโปรแกรมการฝกจตใจโดยเนนใหความส าคญของการฝกจตใจ คอ การตงเปาหมาย การผอนคลาย การสรางความเชอมนในตนเอง และการสรางวนยในตนเอง 3. มความซอสตย คอ การไมคดโกง มความยตธรรม การประพฤตชอบ ถกตอง ไมท าความเดอดรอนใหแกผอน ไมเอาเปรยบผอน ซงความหมายของความซอสตยนเปนคณธรรมพนฐาน ในการเลนกฬา (McNamee, & Parry, 1998) คอ จะตองเปนการเลนโดยอาศยความยตธรรม (Fair Play) ซงการเลนทยตธรรมจะแสดงใหเหนถงการมความคด ความเขาใจทดในการแขงขนกฬา ซงจะสอดคลองกบแผนพฒนาการกฬาแหงชาต ฉบบท 6 พ .ศ . 2560 – พ .ศ .2564 (Ministry of Tourism & Sports, 2017) นกเรยนหรอเยาวชนรกฎและกตกาจนสามารถถงขนดกฬาเปนเลนกฬาไดมทศนคตทด มคณธรรม จรยธรรม มระเบยบวนย และมน าใจนกกฬา 4. ใหเกยรตซงกนและกน คอ มความสภาพ ออนนอม เหนอกเหนใจผอน ไมเหนแกตว เคารพผอน ยกยองชมเชยเมอเหนผอนท าด การมมารยาททางสงคม ซงจะสอดคลองกบงานวจย ของ Nonjuy, Pukdeewong, & Lincharearn (2017) เกยวกบรปแบบกจกรรมการเสรมสรางความมน าใจนกกฬาของนกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ทพบวา การใหเกยรตผอน เปนหนงในดานการเสรมสรางความมน าใจของนกกฬา


203

ขอสรปเชงทฤษฎจากผลการวจย จาการศกษาความหมายอตลกษณของนสตภาควชาพลศกษา คณะพละศกษา มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ เปนสงทเกดขนภายใตบรบท และชวงเวลาทงานวจยนศกษาเทานน ซงในการใหความหมายจะเกดขนเฉพาะชวงขณะหนง การใหความหมายอาจเปลยนไปถาบรบทและเวลาตางกน จากการใหความหมายขอสรปเชงทฤษฎจากผลการศกษาไดดงน 1. อตลกษณของนสตภาควชาพลศกษา คอ การทนสตมการเลนกฬา และเปนนกกฬา ท าใหนสตมจตส านกในดาน ความออนโยน แตไมออนแอ ความมระเบยบวนย ความซอสตย และการใหเกยรตซงกนและกน เนองจากองคประกอบคณลกษณะทางจตใจทนกกฬาพงม ประกอบดวย การมเจตคตทางบวก การตระหนกรตนเอง (Cox, 2012) มการยอมรบค าแนะน า มสมาธ มการตงเปาหมายและการเตรยมความพรอมในดานจตใจ (Smith, Schutz, Smoll, & Ptacek, 1995) สงทเกดขนนเกดจากการทนสตมการเรยนร มการศกษา และประสบการณ จงเกดพฤตกรรมดงกลาวทด 2. เมอใดกตามทนสตอยในสงแวดลอมทด พฤตกรรมตาง ๆ กจะสงเสรมใหมจตส านกทด การแสดงออกกจะมแตสงด ๆ 3. เมอใดกตามหากเยาวชนมการปลกฟงวนยในดานความออนโยน ความมระเบยบวนย ความซอสตย และการใหเกยรตซงกนและกน เมอนนเยาวชนจะมสงตาง ๆ เหลานและท าจนเปนนสย 4. การหลอมรวม ผสมกลมกลน ระหวางพฤตกรรมตาง ๆ ของนสต และคณลกษณะทางจตใจของนกกฬา การไดรบอบรมสงสอน จากคร อาจารย น ามาสอตลกษณของนสตในดานการแสดงออกถงพฤตกรรมทด และเปนการสรางนสตไปสสงคมในภายภาคหนาใหสงคมนาอยมากขน 5. ความออนนอม ความออนโยน ความมระเบยบวนยความซอสตย และการใหเกยรตซงกนและกน เปนองคประกอบของอตลกษณนสตภาควชาพลศกษา ภาพท 2 ภาพแสดงขอสรปเชงทฤษฎจากผลการศกษา

การด ารงอตลกษณ นสตสาขาพลศกษา คณะพลศกษา

ออนโยน แตไมออนแอ

มระเบยบวนย

ใหเกยรตซงกนและกน

มความซอสตย


204

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะจากการวจย 1. นสตภาควชาพลศกษาเปนนสตทสนใจในดานกฬาจงมพฤตกรรม และเจตคตทด ทางมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ควรปลกฝงใหคณะตาง ๆ สนใจกฬา เพอเปนจดเรมตนในการสรางจตส านกในหลาย ๆ ดานให เชน ดานการใหอภย รแพรชนะ การเลนเปนทม เปนตน 2. นสตภาควชาพลศกษามการกลาแสดงออกในทางทด คร อาจารยใหค าปรกษาทดแกนสต ผทมสวนเกยวของควรใหการสนบสนนความรในดานจรรยาบรรณเพมขนแกนสตดวย เนองจากนสตวชาพลศกษา เปนนสตทมจรรยาบรรณคอนขางสง เนองจากนสตทใหขอมลจะตอบค าถาม ไปในทศทางเดยวกน เพอกระตนใหนสตมจตส านกทสงขน เพอไดน าไปเปนแบบอยางทดตอไป ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 1) ควรมการวจยเปรยบเทยบอตลกษณของนสตคณะพลศกษา ในมหาวทยาลยอน ๆ เพอตรวจสอบดวา การทนสตทเลนกฬาและเปนนกกฬา จะมอตลกษณทเหมอนหรอแตกตางกนหรอไม เพอใหไดขอมลทครอบคลมมากขน 2) ควรมการพฒนาแบบวดอตลกษณนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ จากอตลกษณ 9 ประการในดานอน ๆ เพมเตม เนองจากอตลกษณนสตดานอนนนมหาวทยาลยยงมงเนนพฒนาใหเกดกบนสต จงควรจะมการสรางแบบวดอตลกษณในดานอนดวย

Reference Bunbut, C. (2012). kansang samatthaphap thang kaI [Physical fitness]. Bangkok:

Ramkhamhaeng university press. Chareonwongsak, K. (1998). Mahā witthayālai thīthāngyǣk: Čhutprakāi wisaithat

ʻudomsưksāthainaiʻ anākhot [The University at the Crossroads: Inspiring Future Thai Higher Education Vision]. Bangkok: success media.

Charmaz, K. (2006). Constructing grounded theory: A practical guide through qualitative analysis. London: Sage.

Chotchuang, S. (2011). Kānsưksā saphāp kānphattha nāʻ atlak læ ekkaluk khǭngsathānsưksā Sangkatsamnakngān khētphưnthī kānsưksā prathomsưksā phitsanulōk Khēt Nưng [A study of the conditions for the development of identity and identity of the school Under the Office of Primary Education Area Phitsanulok, Area 1]. Master’s thesis. Naresuan University.

Chung, Y. & Runsheng, S. (2019). The role Instagram in the UNESCO’s creative city of gastronomy: A case study of Macau. Tourism Management. 75(2019), 257-268.

Cox, R. (2012). Sport psychology: Concepts and applications. 7th Ed. New York: McGrew-Hill.

Fuangfoosakun, A. (2003). Atlak [Identity]. Bangkok: National Research council of Thailand.


205

Gould, D., Dieffenbach, K., & Moffett, A. (2002). Psychological characteristics and their development in Olympic champions. Journal of Applied Sport Psychology. 14(3), 172–204.

Jenkins, R. (2004). Social Identity. London, New York: Routledge. Khampha, N., Kingkham, V., & Yooyen, V. (2015). Atlak choengbūak fǣngnai choengloptǭ

Khonphikān: Khwāmsamphan rawāng phāsā kapʻ atlak khǭng khonphikān naisangkhom thai [Positive Identity with Negative Implications of the Disabled: The Relationship between Language and Identity of the Disabled in Thai Society]. Silpakorn University Journal. 35(1), 125-148.

McNamee, M. J., &. Parry, S. J. (1998). Ethics and Sport. New York: Routledge. Ministry of Tourism and Sports. (2017). Phǣnphatthanākānkīlāhǣngchāt

Chabapthī Hok (Phǭsǭ 2560 - 2564) [National Sports Development Plan No.6 (2560 - 2564)]. Bangkok: Office Printing Business. WVO Nationals.

Nonjuy, N., Pukdeewong, P., & Lincharearn, A. (2017). Rūp bǣp kitkamkān soemsang khwā mī nāmčhai nak kīlā khǭng naksưksā mahāwitthayālai thēknōlōyī rātmongkol lānnā [The Activities Model Sportsmanship Promotion of Rajamangala University of Technology Lanna Students]. The Golden Teak: Humanity and Social Science Journal. 23(3), 107 – 123.

Office of the Higher Education Commission. (2015). Khūmưkānprakan khunnaphāp phāinai radapʻudomsưksā chabappī kānsưksā [A Guide to Internal Quality Assurance in Higher Education, Academic Year 2014]. Retrieved from www.qa.psu.ac.th/document/58/iqa_2558.pdf.

Podhisita, C. (2005). Sāt læ sin hǣngkān wičhai choe ngkhunnaphāp [Science and art of quality research]. 5th ed. Bangkok: Amarin printing and publishing.

Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre, (2004). Wātkamʻatlak [Identity discourse]. Bangkok: O.S. Printing House.

Shin, T., Park, R., & Kim, D. (2012). The psychological intervention program for the disabled shooting athletes in Korea. International Journal of Business andSocial Science. 3(18), 8–15.

Siriwong, P. (2004). Tritdīthānrāk (Grounded Theory) Withī witthayā kānwičhai phưasāng tritdī naikān phatthanāprathed [Grounded Theory Research Methodology for Developing Theory in National Development]. SU.T Bulletin. 19(1), 13-21.

http://www.qa.psu.ac.th/document/58/iqa_2558.pdf


206

Smith, E. R., Schutz, W. R., Smoll, L. F., & Ptacek, J. (1995). Development and validation of a multidimensional measure of sport-specific psychological skills: The Athletic Coping Skills Inventory-28. Journal of Sport & Exercise Psychology. 17(4), 379-398.

Stuart, H. (1997). Representation: Cultural representation and signifying practices. London: SAGE Publication Ltd.

Stuart, H., & Paul, D. G. (1996). Question of cultural identity. (eds): London: SAGE Publications Ltd.

Suwanwela, C. (1997). Bonsēnthāng ʻudomsưksā [On the higher education path]. Bangkok: Chulalongkorn university press.


การพฒนากระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษา ครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0

THE DEVELOPMENT OF LEARNING MANAGEMENT PROCESS TO ENHANCE STUDENT TEACHER’S CHARACTERISTIC FOR CHANDRAKASEM RAJABHAT

UNIVERSITY IN THAI EDUCATION 4.0 ERA

สรางค ธรรมโวหาร Surang Tammawoharl

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม

Faculty of Education, Chandrakasem Rajabhat University E-mail: [email protected]

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) วเคราะหคณลกษณะความเปนครทตองการในยคการศกษาไทย 4.0 2) พฒนากระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาคร และ 3) ศกษาประสทธผลของกระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 กลมตวอยางเปนนกศกษาชนปท 3 จ านวน 72 คน และ 26 คน ลงทะเบยนในภาคเรยนท 1 และ 2 ปการศกษา 2561 ตามล าดบ ซงไดจากการสมแบบกลม ใชรปแบบการทดลองกลมเดยว ทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสมภาษณ แบบบนทกการสนทนากลม แผนการเรยนร แบบประเมนทกษะการสรางความรดวยตนเอง แบบประเมนทกษะการสะทอนความคด แบบประเมนทกษะพหภาษา แบบประเมนทกษะดจทล แบบประเมนทกษะการจดการเรยนรทสนกสนาน ซงมคาดชนความสอดคลองระหวาง 0.67-1.00 ขอสอบแบบเลอกตอบและแบบวดจตวญญาณความเปนคร มคาความเชอมนเทากบ 0.85 และ 0.83 ตามล าดบ การวเคราะหขอมล ใชการวเคราะหเนอหา คารอยละ คาเฉลย คาสมประสทธการกระจาย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบคาท

ผลจากการวจยพบวา 1) คณลกษณะความเปนครของนกศกษาคร ม 3 ดาน คอ ครเกง ครด มทกษะวชาชพ สอดคลองกบ CRU-Ed Model 2) กระบวนการจดการเรยนรท เสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 ประกอบดวย 3 ขน คอ ขนท 1 การวเคราะหผลการเรยนร ขนท 2 การจดการเรยนรม 8 ขนตอนยอย ไดแก 2.1) ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation) 2.2) ขนเราความสนใจ (Engagement) 2.3) ขนส ารวจและคนหา (Exploration) 2.4) ขนอธบายและสรป (Explanation) 2.5) ขนขยายความร (Elaboration) 2.6) ขนประเมนผล (Evaluation) 2.7) ขนน าความรไปใช (Extension) และ

Received: January 31, 2020 Revised: April 3, 2020 Accepted: April 7, 2020



208

2.8) ขนแสดงผลงาน (Exhibition) ขนท 3 สรปและประเมนผลและ 3) ประสทธผลของกระบวนการจดการเรยนรไดผลดงน 1) ดานครเกง คอ การสรางองคความรในเนอหาและการสะทอนผลการเรยนรของนกศกษาครหลงเรยนสงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2) ดานครด คอ มจตวญาณความเปนครหลงเรยนสงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ 3) ดานครมทกษะวชาชพ คอม การจดการเรยนรทล ายค ไดแก ทกษะดจทล ทกษะพหภาษา และมทกษะการจดการเรยนรทสนกสนานหลงเรยนสงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ค าส าคญ

กระบวนการจดการเรยนร คณลกษณะความเปนคร ยคการศกษาไทย 4.0

ABSTRACT The purposes of this research were 1) to analyze student teacher’s desirable characteristics in Thai education 4.0 era, 2) to develop learning management process that enhance teacher characteristics of students, and 3) to study the effectiveness of learning management process that enhance teacher characteristics of students. The sample were 72 and 26 students in the 3rd year registered in the 1st and 2nd semester of the academic year 2018 respectively, which were obtained by cluster random sampling. Using one group pretest-posttest design. The research instruments were interview form, group conversation record, learning plan, self- knowledge assessment form, reflective thinking skills assessment form, multilingual language assessment, digital skills assessment, fun learning management skills assessment which has a consistency index (IOC) of 0.67-1.00, multiple choice test has the reliability of 0.85 and the teacher spirit test has confidence values of 0.83. The data analysis used content analysis, percentage, mean, distribution coefficient, standard deviation and T-test. Research results found that: 1) the student teacher’s characteristic, there are 3 aspects namely smart teachers, good teachers with professional skills in line with the CRU- Ed Model. 2) The learning management process that enhances the teacher characteristics of students, Chandrakasem Rajabhat University in the Thai education 4.0 era. Consists of 3 steps: Step 1; Learning result analysis. Step 2; Learning management there are 8 sub-steps, namely 2.1) Checking prior knowledge (Elicitation) , 2.2) stimulating interest (Engagement), 2.3) surveying and searching (Exploration), 2.4) explanation and conclusion (Explanation) , 2. 5) knowledge expansion (Elaboration) , 2. 6) evaluation, 2.7) extension, and 2.8) exhibition. Step 3; Summary and evaluation. And 3) effectiveness of the learning management process are as follows: 1) the smart teacher is to create knowledge in the content and reflecting the learning outcomes of students after learning significantly higher at the level of .05. 2) The good teacher, the post-secondary


209

education teacher spirit increased significantly with the level of .05. 3) Regarding teachers have professional skills, which are cutting-edge learning management, such as digital skills, multilanguage skills, and having fun learning management skills after learning is significantly higher at the level of .05. Keywords Learning Management Process, Teacher Characteristics, Thai Education 4.0 Era ความส าคญของปญหา พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดชพระราชทานแกคณะอาจารย คร และนกเรยนโรงเรยนวงไกลกงวล วนท 8 มถนายน 2522 สรปไดวาครจะตองสอนใหนกเรยน มความร เปนคนด มความเพยร และตงใจท างาน ดงนนการผลตครทจะสอนใหนกเรยน มคณสมบตดงกลาวไดยอมตองใชเวลาและกระบวนการกลอมเกลาทเหมาะสมจากสถาบนการผลตครทมคณภาพ มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมเปนสถาบนอดมศกษาทกอตงมาเปนเวลา 80 ป ในป พ.ศ. 2563 โดยมพฒนาการบทบาทหนาทมาอยางตอเนอง นบตงแตป พ.ศ. 2435 จากโรงเรยนฝกหดอาจารยเปนวทยาลยครในป พ.ศ. 2518 ตอมา ในวนท 14 กมภาพนธ พ.ศ. 2535 ไดรบพระราชทานนามจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหวโดยใชชอ “สถาบนราชภฏ” และเปนมหาวทยาลยราชภฏในป พ.ศ. 2547 ซง มหาวทยาลยราชภฏเปนสถาบนอดมศกษาทมวตถประสงคช ดเจนดานการผลตคร และสงเสรมวทยฐานะคร โดยมหาวทยาลยราชภฏมการด าเนนงานตามมาตรา 8(5) คอ เสรมสรางความเขมแขงของวชาชพคร ผลตและพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมคณภาพและมาตรฐาน (Rajabhat University Act, 2004) เหมาะสมกบการเปนวชาชพชนสงประกอบกบ พระราโชบายของรชกาลท 10 ทรงใหมหาวทยาลยราชภฏเปนแกนน าในการพฒนาทองถนตลอดจนผลตและพฒนาคร สภามหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม (Chandrakasem Rajabhat University Council, 2017) จงก าหนดคณลกษณะความเปนครของนกศกษาในแผนยทธศาสตรของมหาวทยาลยใหสอดคลองกบการศกษาไทยยค 4.0 ซงการศกษา 4.0 คอ การศกษาเพอสรางคนใหพรอมทจะไปสรางนวตกรรม ผสรางนวตกรรมตองมกระบวนการทประกอบดวยการคดคนสงใหม ( Invention) และน ามาพฒนาใชประโยชนจงจะเปนนวตกรรม (Innovation) ดงนนครยค 4.0 จงตองจดการเรยนการสอนทเนนการคดสรางสรรค (Creative Learning) ทจะน าไปสการผลตนวตกรรม (Innovation) ดงนนจงตองเสรมสรางนกศกษาครใหมความรและสามารถจดการเรยนรให ผเรยนสนใจในเรองทจะเรยนรกอนเพอน าไปสความคดสรางสรรคและการสรางนวตกรรมตอไป ผวจยซงไดรบมอบหมายใหพฒนารปแบบของนกศกษาครจนทรเกษมในยค 4.0 ไดรปแบบของนกศกษาครจนทรเกษมเปน CRU-Ed Model และจากการประชมเรงดวนของมหาวทยาลยระหวางเดอนตลาคม ถงเดอนธนวาคม พ.ศ. 2560 สาขาวชาตาง ๆ ไดน าเสนอขอมลเกยวกบคณภาพของบณฑต พบวา ในระยะ 2 ปทผานมา นกศกษาครศาสตรบณฑต มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม มปญหาการสอบบรรจและการไดงานท า รวมทงคณสมบตยงไมสอดคลองกบ CRU-Ed Model ทก าหนดไว จงมความจ าเปนตองพฒนานกศกษาใหมศกยภาพเพมขน ดงนนจงควรพฒนาการผลตคร


210

ของมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม และกระบวนการทส าคญประการหนง คอ การพฒนานกศกษาคร ซงนอกจากจะก าหนดคณลกษณะของนกศกษาทมความโดดเดน เปนไปตามรปแบบของนกศกษาครจนทรเกษม เปน CRU-Ed Model ดงในการสนทนากลม เมอวนท 19 ตลาคม พ.ศ. 2560 แลวยงตองมยทธวธในการจดการเรยนรทเปนเลศเพอน าพาใหนกศกษามคณลกษณะความเปนครตามเปาหมายทก าหนดไว ผวจยจงไดท าการวจยเพอพฒนากระบวนการจดการเรยนรท เสรมสรางนกศกษา ครศาสตรบณฑต มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม ใหมคณลกษณะเหมาะสมกบความเปนคร ในยคการศกษาไทย 4.0 ตามรปแบบทก าหนดไว เพอใหสอดคลองกบความตองการของทองถน และสงคมตอไป โจทยวจย/ปญหาวจย 1. คณลกษณะความเปนคร ของนกศกษาคร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม ในยคการศกษาไทย 4.0 เปนอยางไร 2. กระบวนการจดการเรยนรท เสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 เปนอยางไร 3. กระบวนการจดการเรยนรท เสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 ทพฒนาขนไดผลอยางไร วตถประสงคการวจย 1. เพอวเคราะหคณลกษณะความเปนคร ของนกศกษาคร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 2. เพอพฒนากระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 3. เพอศกษาประสทธผลของกระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 วธด าเนนการวจย การวจย มวธการรวบรวมขอมล ดงขนตอนตอไปน ตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน ผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมลทคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม และโรงเรยนฝกประสบการณวชาชพคร ตงแตภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 เครองมอทใช ในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบสมภาษณกระบวนการจดการเรยนรในยคการศกษาไทย 4.0 และแบบบนทกการสนทนากลมนกศกษา ซงผวจยไดด าเนนการเกบขอมลรวมกบการคนควาเอกสารและงานวจยเกยวกบกระบวนการจดการเรยนรในยคการศกษาไทย 4.0 โดยด าเนนการดงน


211

1. สมภาษณผสอน จ านวน 9 คน ผทรงคณวฒ 5 คน และผอ านวยการ และรองผอ านวยการโรงเรยน จ านวน 5 คน และนกศกษา 18 คน โดยใชแบบสมภาษณและแบบบนทกการสนทนากลมรวบรวมขอมลและน ามาวเคราะหเนอหา 2. การเกบรวบรวมขอมลกระบวนการจดการเรยนร คณลกษณะความเปนคร และการศกษาไทย 4.0 จากเอกสาร หนงสอ ต ารา และงานวจยน าขอมลมาวเคราะหเนอหา 3. สงเคราะหกระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 ม 3 ขนตอน ตอนท 2 การพฒนานวตกรรมการสอน ผวจยสรางแผนการจดการเรยนร 8 แผนการเรยนร และแบบบนทกผลการสอนซงมกระบวนการจดการเรยนร 3 ขนตอน และเครองมอการเกบรวบรวมขอมลในการทดลองสอน ตงแตภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 ดงน 1. แบบประเมนครเกง ไดแก ขอสอบแบบเลอกตอบ หาคณภาพโดยหาคาความเชอมนได 0.85 และแบบประเมนทกษะการสรางความรดวยตนเอง 2. แบบประเมนครด คอ แบบประเมนจตวญญาณความเปนครหาคณภาพโดยหาคาความเชอมนได 0.83 3. แบบประเมนครมทกษะวชาชพ ไดแก แบบประเมนการสะทอนความคด แบบประเมนทกษะพหภาษา แบบประเมนทกษะดจทล แบบประเมนทกษะการจดการเรยนร และทกษะ การจดการเรยนรทสนก แบบประเมนในขอ 1 และ 3 หาคณภาพโดยใชคาดชนความสอดคลอง ( index of congruence: IOC) ไดคาระหวาง 0.67-1.00 ตอนท 3 การทดลองใช ผวจยไดเกบรวบรวมขอมล กอนและหลงจากเสรจสนการเรยนการสอน โดยใชขอสอบแบบเลอกตอบ สปดาหท 1 และ 15 สวนการประเมนทกษะตาง ๆ จากการใหงานในแตละแผนการเรยนร และเกบขอมลจากงานกลม ผลงานและการจดการเรยนรในชนเรยนของนกศกษาในภาคเรยนท 1 และ 2 ปการศกษา 2561 ประชากรและกลมตวอยางในการทดลอง กระบวนการจดการเรยนร ระยะท 1 และ 2 มรายละเอยด ดงน 1. การทดลองกระบวนการจดการเรยนร ระยะท 1 ประชากร เปนนกศกษาครศาสตรบณฑต ชน ปท 3 ทส งกดคณะศกษาศาสตร คณะวทยาศาสตร และคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร ทลงทะเบยนเรยนรายวชาการจดการเรยนรในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2561 กลมตวอยางม 3 กลม ท ไดมาจากการสมแบบกลม (cluster random sampling) ไดแก นกศกษาสาขาวชาคณตศาสตร จ านวน 31 คน สงกดคณะวทยาศาสตร สาขาวชาเทคโนโลย ทางการศกษาและคอมพวเตอรจ านวน 18 คน สงกดคณะศกษาศาสตร และสาขาวชาภาษาจน จ านวน 23 คน สงกดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร รวม 72 คน โดยผวจยเปนผสอนดวยตนเองทง 3 กลม


212

2. การทดลองกระบวนการจดการเรยนร ระยะท 2 ประชากร เปนน กศกษาครศาสตรบณฑต ช นปท 3 จ านวน 246 คนท ส งกด คณะศกษาศาสตร คณะวทยาศาสตร และคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร แตในแผนการเรยนมนกศกษาสาขาวชาพลศกษาเพยงสาขาเดยว จ านวน 2 กลม ทลงทะเบยนเรยนรายวชานตามแผน การเรยนเนองจากนกศกษาสวนใหญเรยนรายวชานในภาคเรยนท 1 กลมตวอยาง ไดมาจากการสมตวอยางแบบกลม (cluster random sampling) คอ นกศกษาชนปท 3 สาขาวชาพลศกษา สงกดคณะศกษาศาสตร จ านวน 26 คน ทลงทะเบยนเรยน ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา พ.ศ. 2561 รายวชาการจดการเรยนรทผวจยเปนผสอน ตอนท 4 การประเมนและปรบปรง ผวจยประเมนประสทธผลของการสอนจากขอสอบแบบเลอกตอบ แบบประเมนจตวญญาณความเปนคร แบบประเมนทกษะการสะทอนการคด ทกษะการสรางความร ทกษะดจทล ทกษะพหภาษา และทกษะการจดการเรยนร และน าขอมลจากแบบบนทกผลการสอน ในแตละแผนการเรยนรมาปรบปรงการจดการเรยนรในครงตอไปทงภาคเรยนท 1 และ 2 ปการศกษา 2561 ผวจยใชวธวเคราะหขอมล ดงน 1. ขอมลจากการสมภาษณกระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครในยคการศกษาไทย 4.0 แบบบนทกการสนทนากลม ใชการวเคราะหเนอหาเพอสรปวเคราะหคณลกษณะความเปนคร และการสรางและพฒนากระบวนการจดการเรยนร ขอมลจากแบบบนทกผลหลงการสอนใชในการพฒนาการสอนและกระบวนการจดการเรยนร 2. การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนทประเมนกอนเรยนและหลงเรยนตามกระบวนการจดการเรยนรทพฒนาขน และวเคราะหขอมลโดยใชคะแนนการพฒนามาวเคราะห หาคารอยละความเปลยนแปลง (Percent Change: PC) ของ Russell (2000)

PC = 100 (X2 – X1) / X1

3. การทดสอบความแตกตางระหวางกลมของคะแนนกอนเรยนและหลงเรยนใช Match paired t - test 4. การประเมนทกษะการสะทอนการคด ทกษะการสรางความร ทกษะดจตอล ทกษะพหภาษา ทกษะการจดการเรยนร และจตวญญาณความเปนคร แปลความหมายดงน คาเฉลย 1.00 - 1.50 ความหมาย มดานนนนอย 1.51 - 2.50 ความหมาย มดานนนคอนขางนอย 2.51 - 3.50 ความหมาย มดานนนปานกลาง 3.51 - 4.50 ความหมาย มดานนนมากหรอด 4.51 - 5.00 ความหมาย มดานนนมากทสดหรอดมาก


213

ผลการวจย จากการวจยไดขอสรปเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 สรป 2 ประเดน ดงน 1. ผลการวเคราะหคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 ครอบคลม 3 ดาน คอ ครเกง ครด มทกษะวชาชพซง สอดคลองกบ CRU-Ed Model ดงน C คอ ครเกง มาจาก Construction สามารถสรางองคความรได มความรในเนอหา R คอ ครเกง มาจาก Reflection สามารถสะทอนผลการเรยนรได มความรในเนอหา U คอ ครมทกษะวชาชพ มาจาก Ultramodern เปนผทล ายค ทนสมยในดานการจดการเรยนร มทกษะดจทล และทกษะพหภาษา E คอ ครมทกษะวชาชพ มาจาก Edutainment สามารถจดการเรยนรไดความรควบคความสนก d คอ ครด มาจาก Decency มจตวญญาณความเปนคร 2. ผลการพฒนากระบวนการจดการเรยนรท เสรมสรางคณลกษณะความเปนคร ของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 ไดขอสรปวากระบวนการจดการเรยนร ประกอบดวย 3 ขน คอ ขนท 1 การวเคราะหผลการเรยนร ขนท 2 การจด การเรยนร ม 8 ขนตอนยอย ไดแก ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation) ขนเราความสนใจ (Engagement) ขนส ารวจและคนหา (Exploration) ขนอธบายและสรป (Explanation) ขนขยายความร (Elaboration) ขนประเมนผล (Evaluation) ขนน าความรไปใช (Extension) และขนแสดงผลงาน (Exhibition) ขนท 3 สรปและประเมนผล และกระบวนการจดการเรยนรทพฒนา ขนจะเสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 ครอบคลม 3 ดานคอ ครเกง ครด มทกษะวชาชพ ตอนท 2 ประสทธผลของกระบวนการจดการเรยนร ไดผลดงน 1. ดานครเกง คอ ความรของนกศกษาหลงเรยนเพมขนอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 ดงน 1.1 ความรจากการสรางองคความรของนกศกษาโดยผลการท าขอสอบแบบเลอกตอบ กอนเรยนนกศกษามผลการเรยนระดบต า หลงเรยนผลการเรยนอยในระดบปานกลางเพมขนรอยละ 14.90 สวนการท ารายงาน การเขยนแผนการสอนจลภาคและการเขยนแผนการจดการเรยนรกอนไดรบค าแนะน าอยในระดบคอนขางนอยหลงไดรบค าแนะน าการท ารายงานและการเขยนแผนการจดการเรยนรอยในระดบดซงเพมขนรอยละ 31.60 และ 48.40 ตามล าดบสวนการเขยนแผนการสอนจลภาคดมากเพมขนรอยละ 56.20 1.2 ดานความรจากการสะทอนผลการเรยนรของนกศกษา กอนเรยนสะทอน ผลการเรยนรไดในระดบคอนขางนอย หลงเรยนการสะทอนผลการเรยนรอยในระดบดซงเพมขน รอยละ 37.80 ผลสรปดงตารางท 1


214

ตารางท 1 การเปรยบเทยบครเกง : ความรของนกศกษา

รายการ คะแนน N �� S.D. รอยละ เพมขน t df P 1. คะแนนขอสอบแบบเลอกตอบ

กอนเรยน 26 12.69 3.55 31.73 7.87 25 0.00 หลงเรยน 26 18.65 3.57 46.63 14.90

2. รายงาน กอนเรยน 26 2.42 0.50 48.40 15.96 25 0.00 หลงเรยน 26 4.00 0.00 80.00 31.60

3. แผนการสอนจลภาค

กอนเรยน 26 1.81 0.40 36.20 35.62 25 0.00 หลงเรยน 26 4.62 0.50 92.40 56.20

4. แผนการจดการเรยนร

กอนเรยน 26 1.85 0.46 37 24.52 25 0.00 หลงเรยน 26 4.27 0.45 85 48.40

5. การสะทอนผลการเรยนร

กอนเรยน 26 1.92 0.56 38.40 11.12 25 0.00 หลงเรยน 26 3.81 1.06 76.20 37.80

* นยส าคญทางสถตทระดบ .05 2. ดานครดคอมจตวญญาณความเปนครหลงการใชกระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยกอนเรยนและหลงเรยนนกศกษามจตวญญาณความเปนครระดบดซงเพมขนรอยละ 6.20 ดงตารางท 2 ตารางท 2 การเปรยบเทยบครด : จตวญญาณความเปนคร

คะแนน N �� S.D. รอยละ เพมขน t df P กอนเรยน 26 4.08 0.92 81.60 1.93 25 0.03 หลงเรยน 26 4.39 0.81 87.80 6.20

* นยส าคญทางสถตทระดบ .05 3. ดานครมทกษะวชาชพหลงการใชกระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครเพมขน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยทกษะพหภาษานกศกษามทกษะการใชภาษาจนเพมขนสงสด คอ รอยละ 30.80 รองลงมา คอ ภาษาไทยและภาษาองกฤษ รอยละ 22.40 และ 14.60 ตามล าดบสวนทกษะดจทลทกษะการจดการเรยนรและทกษะการจดการเรยนรทสนก กอนเรยนมผลการเรยนรระดบปานกลาง หลงเรยนผลอยในระดบดซงเพมขนรอยละ 26.40, 20.80 และ 19.20 ตามล าดบ ซงการจดการเรยนรทสนกเปนสวนหนงของทกษะการจดการเรยนร ดงตารางท 3


215

ตารางท 3 การเปรยบเทยบครมทกษะวชาชพ

รายการ คะแนน N �� S.D. รอยละ เพมขน t df P 1. ทกษะพหภาษา (ไทย)

กอนเรยน 26 3.00 0.00 60 17.46 25 0.00 หลงเรยน 26 4.12 0.33 82.40 22.40

2. ทกษะพหภาษา (องกฤษ)

กอนเรยน 26 2.00 0.00 40 4.50 25 0.00 หลงเรยน 26 2.73 0.83 54.60 14.60

3. ทกษะพหภาษา (จน)

กอนเรยน 26 1.19 0.40 23.80 10.31 25 0.00 หลงเรยน 26 2.73 0.96 54.60 30.80

4. ทกษะดจทล กอนเรยน 26 2.85 0.50 57 18.84 25 0.00 หลงเรยน 26 4.17 0.31 83.40 26.40

5. ทกษะการจด การเรยนร

กอนเรยน 26 2.78 0.22 55.60 19.69 25 0.00 หลงเรยน 26 3.82 0.17 76.40 20.80

6. ทกษะการจด การเรยนรทสนก

กอนเรยน 26 2.95 0.10 59.00 16.18 25 0.00 หลงเรยน 26 3.91 0.11 78.20 19.20

* นยส าคญทางสถตทระดบ .05 เรองการแตงกายนนในงานวจยนไมไดเกบขอมลในเชงปรมาณ แตเกบขอมลเชงคณภาพ พบวา นกศกษาแตงกายเรยบรอยสวยงามตามระเบยบ อภปรายผล การวจยเรอง การพฒนากระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 ผวจยอภปรายผล ดงน 1. คณลกษณะความเปนคร (teacher’s characteristic) ของนกศกษามหาวทยาลย ราชภฏจนทรเกษม (CRU-Ed Model) คอ ครเกง ครด มทกษะวชาชพ ดงมรายละเอยดตอไปน C คอ ครเกง มาจาก Construction สามารถสรางองคความรได มความรในเนอหาสอดคลองกบทฤษฎการเรยนรการสรางองคความร (constructivism) ซงเชอวาผเรยนสามารถสรางความรของตนเอง จากการมปฏสมพนธกบ สงแวดลอม (Gagnon & Collay, 2001) หากนกศกษาสามารถพฒนาความรจากการท าชนงานจะสอดคลองกบทฤษฎการเรยนรจากการสรางสรรคงาน (constructionism) ของแพเพรท (Papert, 1990) ทกลาววา การเรยนรเปนกระบวนการทเนนใหผเรยนสรางความรดวยตนเองจากการลงมอปฏบตหรอการกระท า แกปญหา การสราง ออกแบบผลตผลงาน โดยคดวางแผนมปฏสมพนธกบกลมเพอนจนเกดการเรยนรเอง R คอ ครเกง มาจาก Reflection สามารถสะทอนผลการเรยนรได ซงสอดคลองกบแนวคดของ วจารณ พานช (Panich, 2012) และสอดคลองกบการเรยนรดวยการสะทอนคด (Reflective Learning) ซงมรากฐานมาจากทฤษฎการเรยนรดวยการสรางองคความร (Constructivism) ผทจะประเมนการเรยนรของตนเองและผอนไดตองมความรในเรองทจะประเมนกอน จงเปนวธการท


216

ท าใหนกศกษาไดทบทวนและสะทอนการกระท าของตน (Reflective Practice) โดยสามารถแสดงออกไดทงการพดและการเขยน เพอใหเกดความเขาใจและเกดการเรยนรจากประสบการณ แสวงหาค าตอบโดยใชเหตผล แกไข ปญหา น าไปสการพฒนาปรบปรงตนเองและปรบปรงงานใหมประสทธภาพมากขน (Johns, 2004) U คอ ครมทกษะวชาชพ มาจาก Ultramodern เปนผทล ายค ทนสมย ผเปนครจงควรล ายคในดานการจดการเรยนร มทกษะดจทล และทกษะพหภาษาสอดคลองกบทกษะในศตวรรษท 21 นอกจากนนโยบายและแผนระดบชาต วาดวยการพฒนาดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม พ.ศ. 2561 – 2580 ไดสนบสนนใหการเรยนรและการใชดจทลเปนเครองมอในการพฒนาคร หลกสตร และสงเสรมการเรยนรดวยตนเอง ทกษะดจทลจงมความส าคญตองปลกฝงใหนกศกษาคร และทกษะดจทลมความหมายมากกวาทกษะทเกยวกบเทคโนโลย แตรวมถงประเดนตาง ๆ ทเกยวของกบจรยธรรม สงคม และการสะทอนกลบ ซงอยในการท างาน การเรยนร และการใชชวตประจ าวน (National Science and Technology Development Agency, 2018) สวนทกษะพหภาษานน เนองจากในศตวรรษท 21 การสอสารคมนาคมสะดวกมาก ท าใหพหภาษามความส าคญเพราะผเรยนอาจไมไดเตบโตขนมากบภาษาเพยงภาษาเดยว ความสามารถในหลายภาษาของคน คอ สงทเปนปกตธรรมดามาก ๆ โดยมปจจยส าคญ คอ สงแวดลอมรอบตว ซงท าใหใชชวตแบบพหภาษาได (Degener, 2018) จงเปนสงทครควรมทกษะน E คอ ครมทกษะวชาชพ มาจาก Edutainment สามารถจดการเรยนรไดความรควบคความสนกสอดคลองกบการศกษาควบคกบความบนเทง (edutainment education) ซงการสอนจะสอดแทรกไปในสาระและกจกรรมทครไดจดไปลวงหนาในรปของวสดการสอนตาง ๆ เชน เกม วดทศน เพลงคาราโอเกะ หองเรยนเสมอนจรง ภาพยนตร เปนตน (White, 2019) d คอ ครด มาจาก Decency ในงานวจยน คอ มจตวญญาณความเปนคร (teacher spirituality) ซงเปนหวใจส าคญของวชาชพครเพราะครมหนาทพฒนามนษยและเปนผเปดประตทางวญญาณ หรอความรใหแกศษย (Phuttathat, 2004) ทกประเดนด งกล าวขางตนสอดคลองกบสภามหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม (Chandrakasem Rajabhat University Council, 2017) ทก าหนดใหการพฒนาครจนทรเกษม 4.0 ใหมคณลกษณะทมความรดานเนอหาและการจดการเรยนร มจตวญญาณความเปนคร มทกษะทางดจทลและ มความสามารถในการสอสารดวยพหภาษา 2. กรอบการพฒนากระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 มหลกการและแนวคดทสนบสนนการวจย คอ กลมปญญานยม (cognitivism) เปนหลกและเสรมดวยทฤษฎกลมมนษยนยม (humanism) โดยน าทฤษฎการสรรคสรางความร (constructivism) ทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา (constructionism) และแนวคดทฤษฎความตองการพนฐานของมาสโลว (Maslow need theory) ทฤษฎของโรเจอร มาก าหนดเปนกระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในยคการศกษาไทย 4.0 ซงมขนตอนการเรยนร 3 ขนตอน ผลการวจยพบวา นกศกษาทกคนทผานการเรยนการสอนตามรปแบบมการเปลยนแปลงความร ทกษะและจตวญาณความเปนครเพมขน ซงแสดงวากระบวนการจดการเรยนรใน


217

แตละขนนนสามารถสงเสรมคณลกษณะความเปนครของนกศกษาครไดเพราะขนตอนการสอน 3 ขนตอนซงไดแก ขนท 1 การวเคราะหผลการเรยนรขนท 2 การจดการเรยนร และขนท 3 สรปและประเมนผล มรายละเอยดดงน 2.1 ขนท 1 การวเคราะหผลการเรยนร เปนกระบวนการทครอบคลมการจดการเรยนร ทกอนสอน ผสอนตองวเคราะหผลการเรยนรในแตละครงทสอนวา สงทจะพฒนาใหเกดขนกบนกศกษาซงไดแก ความร ทกษะในรายวชาและคณธรรม คานยมใดบางในการสอนรวมกบการพฒนาความสามารถในการสรางองคความร การสะทอนผลการเรยนร ทกษะดจทล ทกษะพหภาษา ทกษะการจดการเรยนรทสนก และ จตวญญาณความเปนคร ในหนวยการเรยนรใดบางทจะท าใหเมอเรยนไปครบ 1 ภาคเรยน นกศกษาจะไดมคณลกษณะความเปนครครบถวน การวเคราะหผลการเรยนรจะท าใหผสอนรจดประสงคในการเรยนรในภาพรวม ซงสอดคลองกบการจดระบบการเรยนการสอนของไทเลอร (Tyler, 1950) กลาสเซอร (Glasser, 1965) และคลอสเมยร (Klausmeier, 1985) ทก าหนดใหขนตอนแรก คอ การก าหนดจดประสงคของการสอน ซงงานวจยนท ามากกวาการก าหนดจดประสงคเพราะผวจยเพมเตมโครงรางผลการเรยนรและวธการเกบขอมลในขนนดวยท าใหสามารถเตรยมการไดวาแตละครงตองจดเตรยมสงใดไวลวงหนาบาง 2.2 ขนท 2 การจดการเรยนรม 8 ขนตอนยอยดงขางตน ชวยสงเสรมมาตรฐานครสภาไดเพราะก าหนดใหรายวชาการจดการเรยนรมสาระความรและสมรรถนะ ทนกศกษาครตองมความรทฤษฎและสามารถน าความรไปปฏบตได (Office of Secretary Teachers’ Council, 2018) ดงนนการจดการเรยนร จงไมเหมาะทจะใชวธสอนใดวธสอนหนงแตควรผสมผสานบรณาการใหนกศกษาไดใชความสามารถทงดานทฤษฎและการปฏบตไดอยางเหมาะสม การวจยครงนขนแสดงผลงานเปนขนตอนทโดดเดนมาก นกศกษาแสดงผลงานในรปการรายงานในชนเรยน การฝกทกษะจลภาคและสอนในชนเรยน การสอนและการสาธตทกษะจลภาคบนเวท การแสดงผลงานการเขยนแผนการจดการเรยนรในนทรรศการ ซงมพธกรเปนนกศกษา 2 คนพด 3 ภาษา คอ ภาษาไทย ภาษาจนและภาษาองกฤษ ซงจดปลายภาคเรยนทง 2 ภาคเรยน โดยมผทรงคณวฒมาสะทอนผลการเรยนรของนกศกษา ซงกจกรรมนนกศกษามความภาคภมใจมากทไดแสดงออกและเปนทยอมรบของอาจารยและเพอน จงสอดคลองกบความพนฐานของมาสโลว ซงเปนความตองการขนสงสดของมนษย 2.3 ขนท 3 สรปและประเมนผล เปนกระบวนการสดทายของผวจยในการสรปวา นกศกษามความรความสามารถตรงตามสมรรถนะของรายวชาหรอไม มเรองใดตองเสรมเตมเตมอกและประเมนระดบความสามารถของแตละกลมแตละคน เพอน าขอมลมาพฒนาการสอนตอไป ซงขอมลในขนตอนนจะไดจากการสงเกตพฤตกรรมการเรยนการตรวจรายงาน การตรวจแผนการจดการเรยนร การสนทนาซกถาม และน าผลทไดบนทกในแบบบนทกผลหลงการสอน จะเหนไดวากระบวนการจดการเรยนรนไมใชวธสอน เปนการผสมผสานวธการตาง ๆ ในการสอนแตละครงจะใชวธการอะไรกไดทมขนตอน 3 ขนและในขนการจดการเรยนรม 8 ขนตอน ทท าใหนกศกษาไดสรางองคความรดวยตนเอง โดยมอาจารยเปนผชวยเหลอแนะน าซงสอดคลองกบการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ (student center) ทบทบาทของผเรยน ตองเปนผคด ปฏบต และมสวนรวมในการเรยนร (active learning) ซงเปนการเรยนรในศตวรรษท 21 สอดคลอง


218

กบทศนา แขมมณ (Khammani, 2018) และพมพนธ เดชะคปต และคณะ (Dachakupt et al., 2017) 3. ประสทธผลของรปแบบการสอน พบวา หลงจากทนกศกษาไดมสวนรวมในกระบวนการเรยนรทผวจยไดพฒนาขน นกศกษามการเปลยนแปลง ดงน 3.1 ดานครเกง คอ ความรของนกศกษาหลงเรยนเพมขนสอดคลองกบงานวจยของ สจตรา ปนด (Pandee, 2016) ทความรของนกศกษาครเพมขน ผลทดขนดงกลาวมขอสนบสนน ดงน 3.1.1 ดานความรจากความสามารถในการสรางองคความรของนกศกษาหลงการใชกระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนคร พบวา ผลการเขยนแผนการสอนจลภาคเพมขนรอยละ 56.2 ซงเพมขนสงสด ซงงานนเปนงานกลมทนกศกษาท ารวมกน และน าไปสาธตบนเวทในการจดนทรรศการปลายภาคเรยน การท างานกลมจงเปนงานทมาจากความร ความคดเหนของนกศกษาหลายคน นอกจากนหากกลมใดไดรบคดเลอกน าเสนอบนเวทจงเปนความภาคภมใจ เนองจากเปนทยอมรบของเพอนตามทฤษฎความตองการพนฐานของมนษย (Maslow, 1962) เชนเดยวกบผลทไดรองลงมา คอ การเขยนแผนการเรยนรเพมขนรอยละ 48.40 แมงานนจะเปนงานเดยว หากใครไดรบคดเลอกน าเสนอบนเวทจงเปนความภาคภมใจ นอกจากนนกศกษารวาหวใจส าคญของรายวชานคอการเขยนแผนการเรยนร สวนผลการท ารายงานเพมขนรอยละ 31.6 ซงงานนเปนงานกลมทตองเรยบเรยงสงเคราะหสรปความร ซงเปนเนอหายอยของรายวชา และการท าขอสอบแบบเลอกตอบคะแนนเพมขนรอยละ 14.9 อาจเปนเพราะขอสอบเปนทฤษฎหรอหลกการขอความร ซงรายวชานมเนอหามากท าใหนกศกษาไมสามารถจ าและเขาใจประเดนปลกยอยไดทงหมด นอกจากนยงพบวาผทท าคะแนนสงจะท าขอสอบทเปนการคดขนสงได 3.1.2 ดานความรจากความสามารถในการสะทอนผลการเรยนรของนกศกษา หลงการใชกระบวนการจดการเรยนรท เสรมสรา งคณลกษณะความเปนครเพมขนในระดบด จากบนทกการเรยนรทไดสมภาษณนกศกษาตอบวา เปนเพราะนกศกษาไดรบค าแนะน าและเหนตวอยางจากผสอนแลวยงไดเหนตวอยางการสะทอนผลการเรยนรจากผสอนและผทรงคณวฒ 3 ทาน ทเชญมาสะทอนผลการเรยนรของนกศกษาในวนทจดนทรรศการและสาธตการสอน และการสะทอนผลการเรยนรของตนเองและเพอนท าใหนกศกษาตองหาความรเพมขน สอดคลองกบงานวจยของ รงฟา กตญาณสนต (Kittiyanusun, 2009) ทพบวาการสะทอนการเรยนร สงเสรมการเรยนรดวยตนเองของนสตคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา 3.2 ดานครด คอ มจตวญญาณความเปนคร กอนและหลงเรยน นกศกษามจตวญญาณความเปนครในระดบดโดยเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตเปนเพราะนอกจากผสอนสอดแทรกในการจดการเรยนร และเขยนในแผนการจดการเรยนรในหวขอคณลกษณะทพงประสงคดวย จงสรางความตระหนกใหนกศกษา นอกจากนสาขาพลศกษายงไดรบการอบรมและศกษาวดทศนเรองจตวญญาณความเปนครเพมเตม ซงนกศกษากลมตวอยางภาคเรยนแรกไมไดจดกจกรรมเพมเตมดงกลาวให นอกจากนในการเขยนแผนการเรยนร ในขอ 3.1.1 การเขยนแผนการเรยนรนนหวขอส าคญหวขอหนงในการเขยนแผนการจดการเรยนร คอ หวขอคณลกษณะทพงประสงคของนกเรยน ซงนกศกษาตองเขยนวาจะพฒนานกเรยนเรองอะไรบาง เชน ความมวนย ความซอสตย ความพอเพยง เปนตน และจะมวธการสอดแทรกคณธรรมเหลานอยางไรทสอดคลองกนในหวขอถดไป ดงนน นอกจากผวจย


219

จะสอนสอดแทรกคณธรรมและจตวญญาณความเปนครใหนกศกษาแลวยงสอนวธการสอดแทรกคณธรรม เพอใหนกศกษาน าไปใชเมอไปฝกสอนนกเรยนทโรงเรยนดวย 3.3 ดานครมทกษะวชาชพหลงการใชกระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครไดผลเพมขนมรายละเอยด ดงน 3.3.1 ทกษะดจทลเพมขนรอยละ 26.40 โดยกอนเรยนนกศกษามผลทกษะดจทลอยในระดบปานกลาง หลงเรยนผลอยในระดบด จากบนทกการเรยนรทไดสมภาษณนกศกษาพบวา มความตองการในการพฒนาวธการใชสอดจทลในการจดการเรยนรสอดคลองกบ พศทธภา เมธกล (Matekul, 2016) 3.3.2 ทกษะพหภาษานกศกษามทกษะการใชภาษาจนเพมขนสงสดรองลงมา คอ ภาษา ไทย และภาษาองกฤษตามล าดบ ซงสอดคลองกบ พรศร อปค า และยทธศกด ชนใจชน (Oupakham & Chuenchaichon, 2015) นอกจากนยงเปนเพราะในกระบวนการจดการเรยนร ผวจยไดเชญอาจารยภาษาองกฤษและภาษาจนมาจดกจกรรมเสรมนอกเวลาเรยนใหนกศกษาดวย 3.3.3 ทกษะการจดการเรยนรและทกษะการจดการเรยนรทสนกเพมขนรอยละ 20.80 และ 19.20 ซงการจดการเรยนรทสนกเปนสวนหนงของการจดการเรยนรและคะแนนทเพมขนมากเพราะเนองจากรายวชานเนนเรองการจดการเรยนร สวนเรองการแตงกายนน ในงานวจยนไมไดเกบขอมลในเชงปรมาณ แตเกบขอมลเชงคณภาพ พบวา นกศกษาแตงกายเรยบรอย สวยงามตามระเบยบ ซงเปนคณลกษณะทเปนจดเดนของนกศกษาครศาสตรบณฑตทอาจารยสวนใหญจะชนชมวา แตงตวเรยบรอย ดจากการแตงกายกรวา เปนนกศกษาครศาสตรบณฑตแนนอน กระบวนการจดการเรยนรจงเสรมสรางคณลกษณะความเปนครใหนกศกษาครครบทง 3 ดาน สอดคลองกบจดมงหมายทางการศกษาทมงพฒนาบคคลทงดานพทธพสย จตพสยและทกษะพสย (Bloom, 1956) การพฒนานกศกษาทง 3 ดานน หากใชกระบวนการจดการเรยนรในชนเรยนอยางเดยว บางเรองอาจท าไมได เชน ทกษะพหภาษา หรอการเรยนรเรองใหม ๆ ทในรายวชาทเรยนไปแลวอาจไมมหรอม แตไมทนตอเหตการณปจจบน จงควรมกจกรรมเสรมหลกสตรและกระบวนการฝกประสบการณวชาชพครทมประสทธภาพดวย ซงกจกรรมเสรมหลกสตรนจากการสมภาษณ ไพฑรย สนลารตน (Sinlalat, 2019) ไดเสนอแนะวาควรม 3 รปแบบ คอ 1) กจกรรมทนกศกษาคดคน และจดท าเองตามความตองการ โดยมอาจารยเปนทปรกษา 2) กจกรรมทอาจารยผสอนหรออาจารยประจ าหลกสตรจดใหเพอพฒนานกศกษา และ 3) กจกรรมทคณะหรอมหาวทยาลยจดท าขน ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช เนองจากการวจยน ใชไดผลดกบจ านวนนกศกษาในชนเรยนไมเกน 30 คน ตออาจารยผสอน 1 คน หากจะน ากระบวนการจดการเรยนรนไปใช ในกลมใหญ ควรมการเพมจ านวนผสอนทสามารถดแลการท ากจกรรมกลมอยางทวถงและผวจยใหเวลากบขนการตรวจสอบความรเดมของนกศกษา โดยผวจยน าผลการเรยนในรายวชาเดม ไดแก ภาษาองกฤษ และภาษาไทย มาศกษาและน ามาเปนคะแนนกอนเรยน ในขนส ารวจและคนหา ผวจยไดเขยนเอกสารชดแบบเรยนศกษาดวย


220

ตนเอง: รายวชาการจดการเรยนรเพอเสรมใหนกศกษาคนควาสรปเปนองคความรดวยตนเอง ขนอธบาย และ ขนขยายความร ผวจยไดใหเวลานอกเวลาเรยนกบนกศกษาเพมเตม โดยใหนกศกษาสงตรวจและแกไขงานนอกเวลาเรยน เชน การเขยนแผนจลภาคและแผนการจดการเรยนร รายงาน ฯลฯ ซงงานแตละงานแกไขคนละหลายครงและกจกรรมพหภาษาไดเชญอาจารยภาษาจนและภาษาองกฤษมาสอนเสรม ใหนกศกษานอกเวลาเรยน 2. ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไปมดงน 2.1 ผวจยพฒนากระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนคร ใชสอนนกศกษาหลกสตรครศาสตรบณฑต 5 ป ดงนน ควรท าการวจยทงหลกสตร 4 ปและ 5 ป เพอตดตามและประเมนคณลกษณะความเปนคร เมอนกศกษาไปฝกประสบการณวชาชพครในโรงเรยน หรอเมอจบการศกษาเพอศกษาพฒนาการทเพมขนตอไป 2.2 กระบวนการจดการเรยนรทเสรมสรางคณลกษณะความเปนครพฒนาเหมาะสมกบรายวชาชพคร ดงนนจงควรสงเสรมใหกลมรายวชาเอกท าวจยเนองจากวชาเอกแตละเอกมความแตกตางกนมาก การน ากระบวนการจดการเรยนรนไปปรบใหเหมาะสมเพมเตมจงควรสนบสนนตอไป 2.3 กระบวนการจดการเรยนรในการวจยครงนพฒนาเพอใชในรายวชาทจดการเรยนรในชนเรยนปกต แตการพฒนาใหนกศกษามคณลกษณะความเปนครใหฝงแนนทง 3 ดาน ตองใชกจกรรมเสรมหลกสตรและกระบวนการฝกประสบการณวชาชพครรวมดวย จงควรท าวจยเพอพฒนาเทคนคเฉพาะทเพมประสทธผลและสรางมลคาเพมทางการศกษา (value added in education) แกกจกรรมเสรมหลกสตรและกระบวนการฝกประสบการณวชาชพครดวย 2.4 ควรท าวจยเพอพฒนาอาจารยผสอนทกกลมวชาทสอนนกศกษาหลกสตรครศาสตรบณฑต ทงผสอนกลมวชาศกษาทวไป กลมวชาชพครและกลมวชาเอก

References Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of Education Objective. New York: David Mckay. Chandrakasem Rajabhat University Council. (2017). ka n prap yutthasa t

maha witthaya lai ra tchaphat c hanthra kase m su khwa mpen lœ t [Reprofiling of Chandrakasem Rajabhat University for excellence]. Bangkok: Chandrakasem Rajabhat University Press.

Dachakupt, P. et al. (2017). thaksa c het C kho ng khru 4.0 [Teachers’ 7c Skill 4.0 Era]. Bangkok: Chulalongkorn University Press.

Degener, J. (2018). Multilanguage. Retrieve from https://www.goethe.de/ins/th/ Multilanguage.

Gagnon, G. W. and Collay, M. (2001). Designing for learning. Six Elenmentsin Constructivist Classrooms. Thousand Oaks: Corwin Press Inc.

Glasser, R. (1965). Teaching Machine and Program Learning II. Pittsburg: University of Pittsburgh Press.

Johns, C. (2004). Becoming a reflective practitioner. Oxford: Blackwell.

https://www.goethe.de/ins/th/


221

Khammani, T. (2018). sa t ka nso n: ʻongkhwa mru phư a ka nc hat krabu ankan ri anru thi mi prasitthipha p [Science of teaching for learning Management Efficiency]. Bangkok: Chulalongkorn University Press.

Kittiyanusun, P. (2009). ka n songsœ m ka n ri anru du ai tonʻeng kho ng nisit : ka n sathon cha k krabuanka n wic hai patibatka n [Promoting Self - directed Learning of Student Teachers: Reflection Through Action Research]. Journal of education and Social Development. 5(1-2), 145 – 166.

Klausmeier, H. J. (1985). Educational psychology. (5th ed.) New York: Harper & Row. Maslow, A. H. (1962). Toward a psychology of being. New York: D Van Nostrand Co. Inc. Matekul, P. (2016). kanpramœn khwamtongkan champen nai kanphatthana karu

thaothan sư dichithan læ phrưttikam kanchai sư dichithan nai kanchatkan rianru kæ phu rian khong naksưksa wichachip khru [Need assessment for developing digital literacy and digital media utilization behavior for instruction of student teachers]. Doctoral dissertation. Srinakharinwirot University.

National Science and Technology Development Agency. (2018). ka n ru dichithan (Digital Literacy) [Digital literacy Learning]. Retrieved from https://www.nstda.or.th.

Office of Secretary Teachers’ Council. (2018). kho bangkhap khuru sapha wa du ai ma ttratha n wicha chi p tha ngka n sưksa Pho .So. so ngphanha roiha siphok [Teachers’ Council Rules for Educational Professional Standard B.E. 2013]. Retrieve from https://www. Ksp.or.th.

Oupakham, P., & Chuenchaichon, Y. (2015). ka nchai withi so n tam thritsadi kho n satrakchan nit sưm phư a songsœ m khwa msama t tha ngkan phu t pha sa ʻAngkrit kho ng nakri an sakha wicha ka n tho ngthi eo radap praka sani yabat wicha chi p [Implementation of Constructionism Learning Theory to Promote English Speaking Ability of Vocational Students Majoring in Tourism]. Lampang Rajabhat University Journal. 4(2), 115 – 123.

Pandee, P. (2016). ka nphatthana ru pbæ p ka n ri anru sa ngsan du ai panya phư a songsœ m khwa m sa ngsan samrap naksưksa khru [Development of Constructionist Learning Model to Promote Creativity for Teacher-College Students]. Doctoral dissertation. Silpakorn University.

Panich, V. (2012). withi sa ng ka n ri anru phư a sit nai satawat thi yi sipʻet mu nnithi sot si - sarit wong [Constructive learning way for disciple in 21 century. Sodsri-Saridwong Foundation]. Bangkok: Tathata Ltd. Press.

https://www.swu.ac.th/

https://www.nstda.or.th/

https://www/


222

Papert, S. (1990). An Introduction to the 5th Anniversary Collection. In Harel, I. (Ed.). Constructionist Learning: A 5th Anniversary Collection of Papers. Cambridge, MA: MIT Media Laboratory.

Phutthathat, P. (2004). tham samrap khru khambanya i phra the p wi sutthi Me thi (Phutthatha t Phikkhu) Na su an mo kkhaphala ra m ʻamphœ Chaiya changwat sura ttha ni wan thi si - yi sipka o Kanya yon Pho .So. so ngphanha roisi sipc het [Moral for teacher. Phathapvisuttimatee’s lecture. Mokaplaram garden. Surat tani. 4-29 september 2004]. Bangkok: Ministry of education.

Rajabhat University Act. (2004). Ra tchakitc ha nube ksa [Rachakidganubeksa]. 121(Spacial section 23), 2.

Russell, M. (2000). Summarizing Changes in Test Score: Shortcomings of Three Common Method Practical Assessment. Research and Evaluation. Retrieve from http://pareonline.net/getvn.asp?v=7&n=5.

Sinlalat, P. (2019, August, 23). Interview by Tammawoharl, S. [Tape recording]. Tyler, R. W. (1950). Basic Principles of Curriculum and Instruction. Chicago: The

University of Chicago press. White. R. (2019). Children’s Edutainment Center: Learning through Play. Retrieve

from https://www.whitehutchinson.com.

http://pareonline.net/getvn.asp?v=7&n=5

https://www.whitehutchinson.com/


การจดการชนเรยนเดกปฐมวยในศตวรรษท 21

EARLY CHILDHOOD CLASSROOM MANAGEMENT IN 21st CENTURY

พนดา ชาตยาภา Panida Chatayapha

หลกสตรครศาสตรบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย

มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน Bachelor of Education Program in Early Childhood Education

Valaya Alongkorn Rajabhat University under the Royal Patronage E-mail: [email protected]

บทคดยอ การจดการศกษาส าหรบเดกปฐมวยมความแตกตางจากการศกษาในระดบอน ๆ โดยเฉพาะ

การจดการในชนเรยนทสงผลตอการจดการเรยนร เนองจากการจดการชนเรยนเปนกระบวนการ ในการจดเตรยมสภาพหองเรยน วสดอปกรณ และกจกรรม รวมทงวธการในการปรบพฤตกรรม ของผเรยนเพอรกษาบรรยากาศในชนเรยน ชวยใหการเรยนการสอนด าเนนไปอยางราบรน ท าใหผเรยนเกดความรวมมอในกจกรรมการเรยนร การจดการชนเรยนส าหรบเดกปฐมวยจงมความหมายกวางนบตงแตการจดสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกหองเรยนทางดานกายภาพและจตภาพ ดานกายภาพไดแก การจดหองเรยนทสงเสรมการเรยนรอยางหลากหลาย การแบงพนทในหองเรยนใหมมมประสบการณ มพนทสวนตวของเดก พนทในการท ากจกรรมทงกลมใหญและกลมยอย มโตะเกาอขนาดเหมาะสมกบวยของเดกส าหรบการท ากจกรรมกลมหรอกจกรรมทไมควรใหเดกนงกบพน ผนงหองเรยนควรมปายนเทศเพอเปนเครองมอส าหรบชวยเสรมสรางการเรยนรใหกบเดก ในสวนดาน จตภาพเปนการสรางบรรยากาศทางดานจตใจ ใหเดกรสกสบายใจ มความอบอ น เปนกนเอง มความสมพนธอนดตอกน ตลอดจนมอสระในการกลาแสดงออกอยางมระเบยบวนย สรางความรสกใหเกดความสบายใจ ปราศจากความกลว มบรรยากาศของการสรางสรรค กระตนความสนใจใหเดกรวมกจกรรมการเรยนรอยางมความสข ชนเรยนของเดกปฐมวยจงเปรยบเสมอนบานหลงทสองของเดก เดกทกคนจะใชเวลาอยในหองเรยนเปนเวลานาน อทธพลของชนเรยนจงมมากพอทจะปลกฝงลกษณะของเดกใหเปนแบบทตองการได เชน มความเชอมนในตนเอง สามารถท างานรวมกบผอนได ชอบแสวงหาความรอยเสมอ มความรบผดชอบ มความสามารถในการคดวเคราะห ดงนนครปฐมวยจงควรใชเทคนคและวธการจดสภาพแวดลอมและบรรยากาศทงดานกายภาพและจตภาพใหมความเหมาะสม มบรรยากาศการเรยนรใหเกดความสขแกผเรยนซงเปนองคประกอบทส าคญในการสรางลกษณะนสยการใฝร นสยการรกการเรยนร การเปนคนดและมสขภาพจตทด สามารถปรบตวใหเขา

Received: May 14, 2020 Revised: September 17, 2020 Accepted: September 18, 2020


224

กบสภาพแวดลอมในปจจบนและการด ารงชวตอยในสงคมยคศตวรรษท 21 ทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวทงทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดอยางมความสข

ค าส าคญ การจดการชนเรยน เดกปฐมวย ศตวรรษท 21

ABSTRACT Early childhood learning management is different from other periods, especially,

classroom management which affects a child’s learning management. That is because classroom management involves preparing a physical atmosphere of a classroom, materials, and activities, including behavior modification in order to maintain the positive learning environment, to help a teacher manage learning better, and to participation from learners. Therefore, the definition of early childhood classroom management can include the management of both physical and mental learning environment. In terms of the physical one, it includes the classroom itself which supports learner’s diverse interest, the space divided for different learning purposes (for learning experience corner for personal matters, and for big and small group activities), the proper size tables and chairs for young learners when participating in group or standing activities, the walls decorated with bulletin boards as a tool to help kindergarteners learn. For the mentality, the young learners should feel that the managed classroom is comfortable, warm, friendly, interactive, as well as, safe enough to express themselves freely with disciplines. The learners themselves should also feel relieved, fearless, creative, and most importantly, happily curious to learn. Based on a number of hours a child spends in, a classroom, as a result, can be considered the second home for them and has a good influence to cultivate desirable characteristics such as self-confidence, cooperative skills, avidity for learning, responsibility, and critical thinking. To conclude, classroom management is the process of managing a class to be an efficient class, and as a result, to truly be effective for learners. Hence, early childhood teachers should apply techniques and how to manage a physical and mental classroom which is appropriate, can enhance learning environment with happiness which is an important component for creating learning curiosity and learner autonomy, as well as, for creating a good and mentally healthy person who can adjust to live their lives happily in the present world that is changing rapidly based on the advancement of science and technology or, as known as, 21st Century.


225

Keywords Classroom Management, Early Childhood, the 21st Century บทน า

ปจจบนการจดการศกษาระดบปฐมวยไดรบความสนใจมากขนจากเดม โดยเหนไดจาก รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2560 ซงระบใหรฐตองใหการศกษาปฐมวยกบเดกไทยทกคน ในหมวดท 5 หนาทของรฐ มาตราท 54 “รฐตองด าเนนการใหเดกทกคนไดรบการศกษาเปนเวลาสบสองป ตงแตกอนวยเรยนจนจบการศกษาภาคบงคบอยางมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย รฐตองด าเนนการใหเดกเลกไดรบการดแลและพฒนากอนเขารบการศกษา ตามวรรคหนงเพอพฒนารางกาย จตใจ วนย อารมณ สงคมและสตปญญาใหสมกบวย โดยสงเสรม และสนบสนนใหองคกรปกครองสวนทองถนและภาคเอกชนเขามามสวนรวมในการด าเนนการดวย ” (The Secretariat of The Senate, 2017) การก าหนดใหการศกษาปฐมวยเปนสวนส าคญในรฐธรรมนญเนองมาจากเดกในชวงปฐมวยเปนชวงทมความส าคญในการพฒนาใหเตบโตเปนผใหญทมความสมบรณทกดาน อกทงยงมงานวจยจ านวนไมนอยทชใหเหนวาการลงทนเพอพฒนาเดกปฐมวยใหผลตอบแทนตอสงคมทคมคาอยางยง ดงนนผวางนโยบายจงหนมาใหความส าคญกบการพฒนาเดกปฐมวย โดยมงเนนไปทการจดการเรยนรในระดบปฐมวยทมคณภาพโดยสงเสรมทงทกษะดานสตปญญาและทกษะดานบคลกภาพ (Kilenthong, 2017)

การจดการเรยนรใหมคณภาพในทกระดบชน ครผสอนจ าเปนตองมสมรรถนะของผประกอบวชาชพครตามมาตรฐานความร ในขอท 6 เรองการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน โดยก าหนดสมรรถนะส าคญ คอ สามารถจดท าแผนการเรยนรและน าไปสการปฏบตใหเกดผลจรง และสามารถสรางบรรยากาศการจดการชนเรยนใหผเรยนเกดการเรยนร จากสมรรถนะดงกลาวจะเหนถงความสมพนธของการจดการเรยนรและการจดการชนเรยน หากครมความสามารถในการจดการชนเรยนทดและเหมาะสมจะสงผลตอการจดการเรยนรอยางมประสทธภาพ ซงในปจจบนผ เขยนไดออกนเทศนกศกษาในโรงเรยนตาง ๆ พบวา มครปฐมวยจ านวนไมนอยทมความรความสามารถในทางวชาการเปนอยางด แตไมสามารถทจะควบคมชนเรยนและจดบรรยากาศทสงเสรมการเรยนรใหกบเดกได ครยงขาดเทคนคในการจดการชนเรยน มกใชวธการลงโทษเดกดวยความรนแรง ใชทาทางกรยาทไมเหมาะสมเพยงตองการใหหองเรยนเงยบสงบ หองเรยนของเดกจงไมมบรรยากาศการเรยนรทสนบสนนและกระตนความสนใจในการเรยนรและพฒนาความคดสรางสรรค ดงนนการจดการศกษาทกระดบในปจจบนจงมงไปยงประสทธภาพในการจดการชนเรยนของครเปนสงส าคญทสด โดยเฉพาะในระดบปฐมวยซงเปนชวงวยส าคญในการปพนฐานชวตทดใหกบเดก เนองจากเดกทกคนจะใชเวลาอยในหองเรยนเปนเวลานาน การจดการชนเรยนจงตองมกระบวนการในการจดเตรยมสภาพหองเรยน วสดอปกรณ และกจกรรม รวมทงวธการในการปรบพฤตกรรมของผเรยน เพอรกษาบรรยากาศในชนเรยน ชวยใหการเรยนการสอนด าเนนไปอยางราบรน ท าใหผเรยนเกดความรวมมอในกจกรรมการเรยนร อทธพลของชนเรยนจงมมากพอทจะปลกฝงคณลกษณะของเดกใหเปนแบบทตองการไดในยคสงคมศตวรรษท 21 เชน มความเปนตวของตวเอง สามารถท างานเปนหมคณะไดด แสวงหาความรอยเสมอ มความรบผดชอบ มความสามารถในการคดทกดาน ดงนน


226

เพอใหเดกมคณลกษณะนสยดงประสงค ผเปนครจงตองมความรความเขาใจและใหความส าคญกบการจดการชนเรยน และรหลกการในการจดบรรยากาศในชนเรยน เพอใหเกดบรรยากาศของการจดการเรยนรอยางมความสขสามารถพฒนาผเรยนใหมลกษณะตามทหลกสตรไดก าหนดไว และสอดคลองกบคณลกษณะของคนในศตวรรษท 21 การจดการชนเรยนจงเปนวธด าเนนการในชนเรยนใหอยในสภาพความพรอมทจะด าเนนการเรยนการสอนใหเปนไปอยางมประสทธภาพเพอใหเกดประสทธผลของผเรยนอยางแทจรง

สภาพปญหาของการจดการชนเรยนส าหรบเดกปฐมวย

ในปจจบนถงแมจะมงานวจยยนยนถงความส าคญของการพฒนาเดกปฐมวย ผทท างานเกยวของกบเดกปฐมวยหลายฝายไดพยายามศกษาคนควาเพอใหครปฐมวยไดมแนวทางในจดการเรยนรเพอสงเสรมพฒนาการเดก รวมทงการจดการชนเรยนซงถอวาเปนหวใจส าคญของการจดการเรยนรใหกบเดกปฐมวย การทครปฐมวยมเทคนควธการจดการชนเรยนทดจะสงผลใหครจดการเรยนรส าหรบเดกปฐมวยไดดตามไปดวย แตจากประสบการณของผเขยนในการออกนเทศนกศกษาในโรงเรยนอนบาล สงกดหนวยงานตาง ๆ พบวา ครในโรงเรยนอนบาลหลายแหงยงคงใชวธการจดการชนเรยนแบบเดม ๆ คอจะเนนการควบคมชนเรยนใหเดกอยในหองเรยนอยางสงบดวยวธการดหรอบางครงใชค าพดขมข ลงโทษเพอใหเดกเกดความกลว ครปฐมวยบางโรงเรยนจะควบคมเดกโดยการใหเดกนงเขยนตวอกษรตามรอยประโดยไมใหออกนอกเสนตามจ านวนหนา ทครก าหนด เดกจะตองนงเขยนใหเสรจตามเวลา ขณะทเดกเขยนครจะปลอยใหเดกท าเอง โดยครจะใชเวลาในขณะเดกท างานทครสงไปปฏบตธระสวนตวหรอออกไปนอกหอง เนองจากครเชอวา วธการดงกลาวจะท าใหเดกสงบและครจะไมตองเหนอยในการควบคมชนเรยน

จากทกลาวมาขางตนจงสะทอนใหเหนวาการจดการศกษาปฐมวยของประเทศไทยยงมปญหาอยางมากทงในเรองกระบวนการจดการเรยนรและปญหาการจดการชนเรยนส าหรบเดกปฐมวย ปญหาทสงผลกระทบตอการจดการชนเรยนของครปฐมวยอนเปนสวนส าคญในการจดการเรยนรส าหรบเดกปฐมวย มดวยกนหลายดาน ไดแก ปญหาดานนโยบายการจดการศกษาปฐมวย ปญหาดานผบรหารโรงเรยนระดบปฐมวย ปญหาดานการจดการเรยนรส าหรบเดกปฐมวย ปญหาครและบคลากรทท างานเกยวของกบเดกปฐมวย ปญหาดานการจดสภาพแวดลอมทสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย ปญหาทเกยวของกบเดกปฐมวย ปญหาดานผปกครองและชมชน จากปญหาดงกลาวอาจมสาเหตหลายประการ ผเขยนขอสรปสาเหตหลกทมความส าคญ ดงน สาเหตส าคญอนดบแรกคอ ปญหาดานนโยบายการจดการศกษาปฐมวยถงแมจะมพระราชบญญตการพฒนาเดก พ .ศ. 2562 แลวกตาม สาเหตเกดจากการไมใหความส าคญในเรองการพฒนาเดกปฐมวยอยางจรงจงของผบรหารประเทศทมกจะมงเนนเฉพาะเรองของเศรษฐกจ การเงน โดยไมค านงถงความส าคญของการพฒนาคนทตองเรมจากการพฒนาเดกในชวงปฐมวย ในปจจบนครไมจบการศกษาปฐมวย สวนใหญจะพบในโรงเรยนเอกชน ผบรหารมลกษณะการบรหารสถานศกษาเหมอนกบการท าธรกจโดยมงหวงผลก าไรกบการจดการศกษาในระดบปฐมวย การจางครทไมจบปรญญาตรดานการศกษาปฐมวย ท าใหครไมมความรดานการศกษาปฐมวยซงจะสงผลกระทบในการพฒนาเดกทกดาน ทงในดานการจดการเรยนร


227

การจดการชนเรยน การใชสออปกรณ การจดสภาพแวดลอมทสงเสรมการเรยนร รวมทงการประเมนพฒนาการเดกอยางถกตองเหมาะสม

จากสาเหตดงกลาวขางตนลวนมแนวทางแกไข หากผทเกยวของในการอบรมเลยงดเดกปฐมวย โดยเฉพาะอยางยงผเปนครปฐมวย เปนผทมความส าคญทสดในการจดการชนเรยนส าหรบเดก ตองสวมบทบาทความเปนผน าทมคณภาพ ทงทางดานระเบยบวนย และตองมความสามารถ ในการรกษาสภาวะทท าใหมการเกดการเรยนรขน ถาครขาดทกษะดานการจดการในชนเรยนกจะไมประสบผลส าเรจในอาชพการเปนครอนบาลทตองดแลชนเรยนของเดกวยทก าลงพฒนาความรความเขาใจ และทกษะทจ าเปนในการอยรวมกนในสงคมทมการเปลยนแปลงของโลกในยคศตวรรษท 21 ครปฐมวยจงตองศกษาท าความเขาใจลกษณะธรรมชาตของเดก กระบวนการจดการเรยนรส าหรบเดกปฐมวยทตองอาศยความรในการจดการชนเรยนเปนองคประกอบทมความส าคญจะท าใหปญหาดงกลาวไดรบการแกไขไปในทางทดขนตามล าดบ ความหมายและความส าคญของการจดการชนเรยนส าหรบเดกปฐมวย

นกการศกษาไดใหค าจ ากดความของการจดการในชนเรยนเดกปฐมวยไวหลากหลายความหมายดวยกน ซงพอสรปไดวาการจดการชนเรยนส าหรบเดกปฐมวยหมายถงกระบวนการตาง ๆ ทครวางแผนและเตรยมการลวงหนาแลวน ามาใชปฏบตตามความจ าเปน ไมวาจะเกยวของกบสภาพหองเรยน พฤตกรรมนกเรยนหรอการสอนของครโดยค านงถงความเหมาะสม สอดคลองกบพฒนา การรอบดานของเดก ทงนเพอท าใหหองเรยนหรอชนเรยนบรรลเปาหมายทางการเรยนนอกจากนทกษะตาง ๆ ของการจดการชนเรยนทเกยวของกบการจดหองเรยน การสรางขอตกลงในชนเรยน การตอบสนองการประพฤตของเดก การดแลเดกในขณะท ากจกรรม การเลอกรางวลและแรงเสรมทางบวกทางการปฏบตตามตารางกจกรรมประจ าวนเพอดแลเดกไดอยางเหมาะสม เดกเกดการเรยนรเตมตามศกยภาพจากสภาพแวดลอมทเอออ านวย (Bhulpat, Suwanmonkha, & Kulapichitr, 2004) สอดคลองกบ Schikedanz et al (1983 cited in Nilvichien, 1992) ไดกลาวไววาการจดการหองเรยน (Classroom Management) หมายถง ภาระหนาทตาง ๆ ของครทจะตองท า เชน การจดวางวสดอปกรณ การวางแผนการใชเวลา หรอจดตารางเวลาอยางเหมาะสม ซงจะตองเปนเครองสะทอนใหเหนความร ความเขาใจของครเกยวกบวธการเรยนของเดก และบทบาทคร ในทางปฏบตแลวเปาหมายของการจดการหองเรยนจะไมใชเพยงแคการควบคมพฤตกรรมเฉพาะอยางเทานน แตเปนการ “จดเตรยมและด ารงสภาพทนกเรยนใหความรวมมอในกจกรรมการเรยนรตาง ๆ”

การจดการชนเรยนจงเปนการชวยใหการเรยนรของผเรยนและการสอนของผสอนใหเอออ านวยตอการจดกจกรรมการเรยนการสอน ซงประกอบไปดวยการด าเนนการตาง ๆ ทเกยวของกบการจดสภาพแวดลอมในชนเรยน เพอกระตนสงเสรมบรรยากาศการเรยนรรวมถงการแกปญหาของเดก โดยมเปาหมายเพอใหเดกเกดการเรยนรตามจดประสงคของการเรยนการสอนตลอดจนบรรลผลตามเปาหมายของการศกษา การจดการชนเรยนจงมความส าคญอยางยง

Kuntirangkul (2008) ไดกลาววาการจดการชนเรยนมความส าคญดวยเหตผลหลายประการ คอ 1. การเรยนรจะเกดขนไมได ถามสงรบกวนในชนเรยนอยตลอดเวลาดวยปญหาทาง

พฤตกรรมของนกเรยน


228

2. นกเรยนทอยในชนเรยนทไมมระเบยบเรยบรอย สงแวดลอมในชนเรยนมเสยงดงและสงรบกวนหรอการจดการทนงไมเหมาะสมอาจเปนสาเหตใหเกดปญหาทางวนยไปสการแสดงพฤตกรรมทกาวราวหรอท าใหนกเรยนไมสามารถชวยเหลอตนเองไดสงผลใหนกเรยนไมสามารถเรยนรไดอยางเตมท

3. การก าหนดคณลกษณะพฤตกรรมทพงประสงคของนกเรยนไวลวงหนาจะมประโยชนอยางยงตอการจดการชนเรยน เพราะจะท าใหนกเรยนมแนวทางในการควบคมพฤตกรรมของตนเองโดยไมแสดงอาการหรอพฤตกรรมทจะเปนการรบกวนการเรยนของผอน

4. ชนเรยนทมการจดการกบพฤตกรรมของนกเรยนไดอยางเหมาะสม จะท าใหครสามารถด าเนนการสอนไดอยางเตมทโดยไมเสยเวลากบการแกปญหาพฤตกรรมของนกเรยน

5. การจดการชนเรยนใหนกเรยนมวนยในการเรยนรและการอยรวมกนดวยความเอออาทรโดยค านงถงกฎระเบยบของชนเรยนอยางตอเนอง นอกจากจะยงประโยชนตอการเรยนรแลวยงมผลระยะยาวคอเปนการปลกฝงลกษณะนสยเพอการเปนพลเมองดในอนาคตอกดวย

นอกจากน Boonpirom (2014) ไดกลาวถงความส าคญของการจดการชนเรยน (Importance of Classroom Management) ทมตอผเรยน ดงน

1. ชวยใหผเรยนไดเกดความอบอนในขณะทอยในชนเรยนและมความสขในขณะทมการเรยนการสอน

2. ชวยใหสงเสรมสนบสนนบรรยากาศแหงการเรยนรใหเกดประโยชนสงสด ทงในเวลาเรยนปกตและนอกเวลาเรยน

3. ชวยใหผเรยนและผสอนไดมปฏสมพนธระหวางกนระหวางกนตามธรรมชาตของรายวชานน ๆ

4. ชวยสงเสรมใหผเรยนไดตระหนกในเรองของวนยในชนเรยน 5. ชวยปองกนสงรบกวนทเปนสภาพแวดลอมภายนอกทมตอการเรยนการสอนและการท า

กจกรรมตาง ๆ ของผเรยน การจดการชนเรยนจงมความส าคญตอการจดการเรยนรในทกระดบชน โดยเฉพาะในระดบ

ปฐมวยเนองจากชวงอายทมความส าคญทสดและน าไปสการพฒนาไดเตมตามศกยภาพคอ ชวงปฐมวย อายตงแตแรกเกดจนถง 6 ปแรก เปนชวงทมความพรอมทจะเรยนร และรบประสบการณใหม เนองจากระบบประสาทและสมองก าลงเจรญเตบโตอยางรวดเรว ดงนนกระบวนการจดการเรยนรทครปฐมวยจะตองมระบบการจดการชนเรยนทด ทเหมาะสมกบพฒนาการเดกจงมความส าคญ เปนการชวยใหการเรยนรของเดกและการสอนของครปฐมวยไดเอออ านวยตอกจกรรมการเรยนการสอนซงประกอบไปดวยการด าเนนการตาง ๆ ทเกยวของกบการจดสภาพแวดลอมทงในชนเรยนและนอกชนเรยนเพอกระตน สงเสรมบรรยากาศการเรยนร รวมถงการแกไขปญหาพฤตกรรมของเดกโดยมเปาหมายเพอใหเดกปฐมวยเกดการเรยนรตามจดประสงคของการเรยนการสอนตลอดจนบรรลผลตามเปาหมายของการจดการศกษาในระดบปฐมวย การจดการชนเรยนของครปฐมวยจงตองพฒนาเดกใหมภมคมกน สอดคลองกบ Dachakupt (2015 cited in Chatayapha, 2017) ไดกลาววาบคคลทอยในศตวรรษท 21 จะตองมภมคมกนโดยมทกษะในดานตาง ๆ คอ ทกษะการแกปญหาอยาง


229

สรางสรรค ทกษะการคดอยางมวจารณญาณ ทกษะการท างานอยางรวมพลง ทกษะการสอสาร ทกษะการใชคอมพวเตอร ทกษะอาชพและทกษะการใชชวตในนวตกรรมขามชาต การจดการชนเรยนเดกปฐมวยในศตวรรษท 21 จากความส าคญของการจดการชนเรยนเดกปฐมวยดงกลาวขางตนจะเหนไดวามความสอดคลองกบการพฒนาเดกใหสามารถด ารงชวตอยในสภาพสงคมทมความกาวหนาทางเทคโนโลย มการเปลยนแปลงในเรองของเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และระบบขาวสารอยางหลากหลาย รวดเรว มการคนควาหาความรทลกซง ซบซอน อกทงรปแบบวถชวตใหมทเกดขนตลอดเวลา การพฒนาเดกปฐมวยใหสามารถด ารงชวตอยไดในศตวรรษท 21 จงเปนประเดนทผมสวนเก ยวของกบการศกษาปฐมวยพยายามตอสใหการจดการชนเรยนเปนไปตามหลกการและจดมงหมายของการจดการศกษาระดบปฐมวยทสงเสรมพฒนาการของเดกในแนวทางทถกตองและตองจดใหพรอมทจะท าใหเดกเกดทกษะในศตวรรษท 21 (21st Century skills) ซง Schrum and Levin (2009 cited in Klaisang, 2017) ไดน าเสนอการจดการเรยนการสอนทเนนทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 อนประกอบดวยความรและทกษะ 4 ดานหลก ไดแก

1. วชาหลก (Core subjects) ไดแก ภาษาองกฤษ การอาน ศลปะการใชภาษา คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาตางประเทศ หนาทพลเมอง การปกครอง เศรษฐศาสตร ศลปะ ประวตศาสตรและภมศาสตรเพอใหผเรยนไดเรยนรเนอหาทจ าเปน นอกจากนนยงมการเรยนรเพอตอบสนองเปาหมายการสรางคนใหมคณภาพ มคณคาเปนทยอมรบ สามารถท างานและใชชวตในศตวรรษท 21 ได (Century thems) จงตองรในลกษณะสหวทยาการ ( interdisciplinary) ไดแก Global awareness เศรษฐกจ การเงน การประกอบธรกจ หนาทพลเมอง สขภาพ และสงแวดลอม เปนตน

2. ทกษะอาชพและทกษะชวต (Life and Career Skills) ความรเพยงอยางเดยวอาจจะไมสามารถด ารงชวตไดอยางปกตสขจงจ าเปนตองมทกษะอาชพและทกษะชวตดวย ไดแก (1) การเขากบผอนและการปรบตว (Flexibility and Adaptability) (2) การรเรมและการน าตนเอง ( initiative and Self-direction) (3) การผลตผลงานและการยอมรบการตรวจสอบ (Productivity and Accountability และ (4) ภาวะผน าและความรบผดชอบ (Leadership and Responsibility)

3. ทกษะการเรยนรและนวตกรรม (Learning and Innovation Skills) การเรยนรตองเรยนกนตลอดชวตจงตองมการฝกฝนและพฒนาผเรยนใหเกดทกษะโดยเนนการเรยนรดวยการปฏบต (Learning by doing) เพอตอบสนองตอทกษะ ดงน (1) ความคดสรางสรรคและนวตกรรม (Creativity and Innovation) (2) การคดวจารณญาณและการแกปญหา (Critical thinking) และ (3) ทกษะการสอสารและการท างานรวมกน (Communication and Collaboration)

4. ทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย ( Information, Media and Technology Skills) คอความสามารถในการใชเทคโนโลยเพอพฒนาความรและทกษะแหงศตวรรษท 21 ในบรบทของการเรยนรเนอหา และทกษะทผเรยนจะไดรจกวธเรยนรการคดเชงวพากษ การแกปญหา การใชขอมลขาวสาร การสอสาร การผลตนวตกรรมและการท างานรวมกน


230

ทกษะในศตวรรษท 21 ดงกลาวขางตน จงเปนสงททกคนตองเรยนรตงแตชนอนบาลไปจนถงมหาวทยาลยและตลอดชวต และเปนทกษะทตองไดรบการพฒนาอยางตอเนองซงหมายความวาจะตองไดรบการปลกฝงตงแตวยเดกซงเปนวยแหงการเรยนร โดยทกษะทกดานสามารถเปนภมคมกนใหเดกปฐมวยด ารงชวตไดอยางมนคงปลอดภย การจดการชนเรยนส าหรบเดกปฐมวยทงทางดานกายภาพและจตภาพจงตองปพนฐานใหเดกมทกษะในศตวรรษท 21 ครบทกดาน

การจดการชนเรยนทางกายภาพ การจดการชนเรยนทางกายภาพเปนการจดสภาพแวดลอมทเปนวตถ จบตองไดทงภายใน

และภายนอกหองเรยนโดยครควรค านงถงสงทเออตอการเรยนรของเดก เปนการเรยนรผานประสาทสมผสทงหา มความเปนธรรมชาต องคการอนามยโลกแนะน าวาประชากรวยเดกจ าเปนตองมเวลาส าหรบกจกรรมทางกายมากทสด เดกควรมเวลาในการท ากจกรรมเคลอนไหว ออกแรงระดบปานกลางถงระดบหนกอยางนอย 60 นาท ทกวนเพอใหมพฒนาการเหมาะสมตามชวงวย การมกจกรรมทางกายอยางเหมาะสมและเพยงพอจะเปนบนไดในการกาวสการเรยนรทมประสทธภาพ ดงนนจงควรปรบโครงสรางพนฐานและสภาพแวดลอมของโรงเรยนใหเหมาะกบการมกจกรรมทางกายของเดก ไดแก เปลยนทางเทาและถนนในโรงเรยนใหมสสนดวยการทาสพนถนนใหเปนบนไดงวาดเปนเสนสซกแซกหรอเปนตาราง ส าหรบใหเดกไดวง กระโดด หรอเคลอนไหวรางกายในทาทางตาง ๆ รวมทงปรบปรงสวนและดแลสนามเดกเลนใหสะอาด สวยงาม พรอมใชงานอยเสมอ กจกรรมดงกลาวขางตน นอกจากจะเปนการเพมกจกรรมทางกายใหกบเดกแลว ยงชวยลดการใชเวลาอยกบหนาจออปกรณสอสารของเดกซงสงคมไทยก าลงเผชญปญหาอยในขณะนดวย (Choolers & Katewongsa, 2016) การจดสภาพแวดลอมทางกายภาพเปนการจดชนเรยนตามแนวคดเรองการตอบสนองความตองการพนฐานและการเรยนโดยการมปฏสมพนธกบสงแวดลอม การจดการชนเรยนจงมเปาหมายใหเดกอยรวมกนอยางมความสข ครจงตองค านงถงพนทของหองเรยน อปกรณของเลน สงของเครองใช การจราจรในหองเรยน รวมถงหองน าส าหรบเดก เพอตอบสนองการท ากจกรรมตาง ๆ อยางคลองตว และตอบสนองการท ากจกรรมหลากหลายลกษณะการจดการชนเรยน จงเนนในเรองของความสะอาด ความปลอดภย ความสะดวกท าใหเดกรสกคลองตว สดใส กระฉบกระเฉง ในหองเรยนทมลกษณะทางกายภาพทดคอ มการถายเทอากาศทด มอณหภมพอเหมาะ มแสงสวางเพยงพอ มความสงบทจะท ากจกรรมอยางสบายและมสมาธ มทใหเกบวสดอปกรณ ของใชและผลงานมทจดแสดงสารนทศนและปายนเทศในการสอสารขอมล แตละจดของพนทตองสะดวกในการเขาออก ครสามารถเขาไปดแลไดอยางทวถงในทกพนท (Punyarit, 1999) การจดสภาพแวดลอมทางกายภาพจงมอทธพลตอพฒนาการการเรยนรสงแวดลอมรอบตว พฒนาการทกดานของเดกจะพฒนาไดอยางรวดเรวตอเมอเดกไดมโอกาสตดตอสมพนธกบสงแวดลอม ทเหมาะสมทงภายในและภายนอกหองเรยน

1. สภาพแวดลอมภายในหองเรยน หมายถง การจดมมประสบการณตาง ๆ ในหองเรยนท ประกอบดวยสออปกรณในมมทมความเหมาะสมในเรองขนาด น าหนก ความหลากหลายของสอ จ านวนสอและของเลนทเพยงพอตอจ านวนเดก ซงภายในหองเรยนอาจแบงพนทสวนตวของเดกและคร เพออ านวยความสะดวกส าหรบเดกและคร ในสวนของเดกจะใชเปนพนทเกบเครองใชสวนตว พนทแสดงผลงาน เกบแฟมสะสมผลงาน สวนพนทของครจะเปนเพยงมมเลก ๆ ทเกบของใชสวนตวและเอกสารต าราของครเพยงเลกนอย โดยครจะตองแบงพนทสวนใหญใหเปนของเดกเพอใหเดกรสก


231

วาหองเรยนเปนของตน เดกจะอยในหองเรยนเหมอนอยทบาน มความสบายใจและมอสระ บรเวณพนทจดมมเลนหรอมมประสบการณสามารถจดไดตามความเหมาะสมโดยค านงถงสภาพของหองเรยน ควรแยกมมทใชเสยงดงและมมทตองการความสงบออกจากกน โดยครผสอนตอง ค านงถงประสบการณการเรยนรของเดกในมมประสบการณโดยการเตรยมสอ อปกรณใหสอดคลองกบรปแบบกจกรรม มความหลากหลาย เพยงพอ สะดวกในการน ามาใชและชวยสนบสนนใหผเรยน เกดการเรยนรตามจดประสงคทก าหนดและท าใหเดกไดเรยนรวชาหลกในลกษณะการบรณาการผานการเลนในมมประสบการณ ควรมพนทส าหรบจดกจกรรมกลมใหญ กลมยอย ตองก าหนดพนททสามารถท างานได ดวยตนเอง และการท างานกลม เดกจะไดเคลอนไหวอยางอสระ สามารถเปลยนกจกรรมไดอยาง สะดวกสบายโดยไมรบกวนผอน ในการจดมมประสบการณควรใหเดกมสวนรวมเพอฝกความเปนผน า ความรบผดชอบ ความคดสรางสรรค การแกปญหา การท างานรวมกบผอนและการปรบตวซงเปนทกษะชวตส าคญทเดกตองมในศตวรรษท 21

Raksakulthai (2011) ไดกลาวถงการจดมมประสบการณในหองเรยนเพอสงเสรมการเรยนรของเดกปฐมวย ดงน

1. มมบลอก เปนมมทจดเกบบลอกตน บลอกกลวง บลอกโตะ ซงมขนาดและรปราง แตกตางกน ขนอยกบวตถประสงคของการเลน เดกสามารถน ามาเลนตอประกอบเปนสงตาง ๆ ตาม จนตนาการและความคดสรางสรรคของตนเองได สรางพฒนาการเรองมตสมพนธทางคณตศาสตรได อยางด และควรมสอของเลนส าหรบกอสราง ของเลนทแยกออกและประกอบได หรอบรรจแลวเทออกมาได รวมทงภาพถายอาคารสถานท เชน ตกรปทรงตาง ๆ สนามบน เขอนกนน า เปนตน มมบลอก ควรจดใหอยหางจากมมทตองการความสงบ เชนมมหนงสอ เพราะเสยงทรบกวน จากการเลนตอไมบลอกอาจจะท าลายสมาธของเดก ๆ ทอยในมมหนงสอได นอกจากนมมบลอกควรจดใหอยหางจากทางเขา ออก เพราะนอกจากจะไปกดขวางทางแลวยงปองกนไมใหเกดอนตรายจากการ สะดดดวย และควรมชนวางของทจดเกบไมบลอกใหเปนระเบยบ มหมวดหม อยในระดบสายตาเด ก สามารถหยบออกมาเลนไดอยางสะดวกและปลอดภย สงส าคญควรสงเสรมลกษณะนสยความมวนย ใหกบเดกในการเกบคนเขาทหลงจากเลนเสรจแลว ครอาจตดภาพสญลกษณบลอกแตละประเภทไว ดานหนาเพอใหเดกสงเกตเปรยบเทยบรปรางของบลอกและจดวางไดถกตอง

2. มมบาน เปนมมทจดเพอใหเดกไดมโอกาสน าประสบการณทไดรบจากบานหรอชมชนมาเลนบทบาทสมมต มการเลนเลยนแบบบคคลตาง ๆ ตามจนตนาการของตนเอง เชน เลนเปนพอแม ใน มมบาน เลนเปนหมอ และคนไขในมมหมอ เปนพอคา แมคาในมมรานคา การเลนดงกลาวเปนการ ปลกฝงความส านกถงบทบาททางสงคมทไดพบเหนในชวตจรง มชดเครองครว อปกรณการท าอาหาร เมนอาหาร หนงสอ ต ารา เหมอนการด ารงชวตในบาน

3. มมหนงสอ ชนวางหนงสอประเภทตาง ๆ ทเหมาะสมกบวยของเดกในหองเรยน เชน นทานภาพ หนงสอสารคด นตยสารเดก สารานกรมเดก เปนตน ภายในมมควรมบรรยากาศทสบาย สงบและอบอน มบรรยากาศเชญชวนใหเดก ๆ เขามาอานหนงสอ ตลอดจนการจดอปกรณส าหรบการ เขยนดวย ควรมพนทส าหรบอานเปนกลม อานตามล าพง ทส าคญควรอยหางจากมมบาน มมบลอก และมมดนตร


232

4. มมวทยาศาสตร เปนมมทครควรจดรวมสงตาง ๆ ทมอยในธรรมชาตน ามาใหเดกส ารวจสงเกต ทดลองใหสามารถคนพบไดดวยตนเอง ซงเปนสงทจะชวยในการพฒนาทกษะและ กระบวนการทางวทยาศาสตรใหกบเดก มมวทยาศาสตรเปนมมทตองการความสงบ อาจจดไวใกลกบ มมหนงสอ ครควรจดแตงมมใหมความนาสนใจ โดยมสงเราตาง ๆ เขามาประกอบ จดวางในระดบทเดก สามารถหยบได และควรปรบเปลยนวสดอปกรณสม าเสมอ อาจจดอปกรณสอดคลองกบหนวยการจดการเรยนรของเดกเพอเปนการเพมเตมประสบการณหลงจากไดเรยนรในกจกรรมตาง ๆ

5. มมเลนน า เลนทราย การจดมมประสบการณทไมถาวร สามารถเคลอนทได จดไดทงใน หองเรยนและนอกหองเรยน มมนจะประกอบไปดวยกระบะทราย กระบะน า อปกรณส าหรบเลนน า เลนทราย ดน และอปกรณตก ตวง เท ของเลนทเดกน ามาทดลองการจมลอย พลว เสยม จอบและ ของเลนจ าลองตาง ๆ

6. มมดนตร เปนมมประสบการณทชวยสงเสรมพฒนาการทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญา กอใหเกดสนทรยภาพ ภายในมมประกอบดวย เครองดนตรทเปนทงของเลนและ ของจรง เชน กลอง ฉง ระนาด ขลย กรบ เครองเคาะจงหวะ เพอใหเดกไดฝกการใชประสาทสมผส ทางดานการฟง การจบจงหวะ การประดษฐเสยงตาง ๆ และแยกความแตกตางระหวางเสยงของดนตร แตละชนดได

7. มมสงเสรมภาษา เปนมมทสงเสรมทกษะทางดานภาษา การฟง การพด การอาน การเขยน การประสมค า ควรจดอปกรณใหเพยงพอกบเดกและจดวางใหหยบใชไดสะดวกประกอบดวย กระดาษชนดตาง ๆ ส ดนสอ ตรายาง ซองจดหมาย มบตรภาพเพอใชประกอบการเขยนสะสมใน ธนาคารค า ปายประกาศขาว ปฏทน สภาพอากาศ เปนตน

การจดมมประสบการณภายในหองเรยนซงเปนการจดสภาพแวดลอมทางกายภาพทครตองค านงถงพนทของหอง อปกรณของเลน สงของเครองใชทจ าเปนทเดกตองใช การจราจรในหองเรยน รวมถงหองน าส าหรบเดก พนทภายในหองเรยนทสามารถจดมมประสบการณไดควรมขนาดอยางนอย 7X7 ตารางเมตร เพอใหมพนทของแตละมมมากพอในการจดกจกรรมส าหรบเดกกลมละ 5–6 คน ในการออกแบบมมประสบการณภายในหองเรยนจะมความแตกตางกน ทงนขนอยกบความเชอในแนวคด ปรชญาและนวตกรรมทางการศกษาปฐมวยทแตกตางกน เชน โรงเรยนทจดการเรยนรตามแนวคด ไฮสโคป (High-Scope) ทเชอวาสภาพแวดลอมเปนเหมอนครคนท 3 และเปนสวนหนงของวงลอการเรยนร มสาระครอบคลม 3 เรอง ไดแก พนท สอ และการจดเกบ การจดสภาพแวดลอมในโรงเรยนไฮสโคปจงมพนททสงเสรมการเรยนรของเดก โดยจดแบงพนทภายในหองเรยน เปน 5 สวน คอ พนทเกบของใชสวนตวของเดก พนทกจกรรมกลมใหญ พนทกจกรรมกลมยอย พนทมมเลน พนทเกบของใชคร นอกจากพนทแลวยงมการเตรยมสอทหลากหลายทง 2 มต และ 3 มตทสะทอนวฒนธรรมทองถน เมอเดกหยบอปกรณมาเลนและท ากจกรรมเสรจ ครจะจดเวลาส าหรบการเกบของเลน มสญญาณเตอนกอนหมดเวลา ครจะชวยเดกเกบของเพอเปนแบบอยางทดใหกบเดก

การจดมมประสบการณภายในหองเรยนตามความเชอในแนวคดและปรชญายงมอก หลากหลายไดแก โรงเรยนทเนนการจดการเรยนรตามแนวคดวอลดอรฟ จะเนนบรรยากาศทเปน ธรรมชาต มแสงพอเหมาะและเสยงธรรมชาต เชน นกรอง ลมพด ใบไม ฝนตก เสยงดนตรและเพลง ทไพเราะ ออนโยนและความเงยบเปนสวนส าคญในการจดบรรยากาศเพอสงเสรมการเรยนรผานทง


233

จตใตส านกและจตส านกของเดกไดตลอดทงวน สวนในโรงเรยนทมการจดการเรยนรตามแบบเรกจโอ เอมเลย ซงมความเชอวาศลปะเปนหนทางส าคญทเดกสามารถสอความหมายใหกบผอยรอบขางใหเขาใจถงกระบวนการคด ตลอดจนจนตภาพของเดกตอขอมลความรทเดกรบรมา บรรยากาศ หองเรยนและการจดชนเรยนจะมงเนนการจดแสดงชนงานศลปะและบรรยากาศแนวศลปะท หลากหลาย

ในการจดมมประสบการณครควรบรณาการแนวทางตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ตามบรบทสงคมไทย เนนความเปนไทย ผสอนควรตองเรยนรบรบททางสงคมและวฒนธรรมของเดกทตนรบผดชอบ เพอสอดแทรกเขาไปในสภาพแวดลอมในชนเรยนใหเดกไดเรยนรวฒนธรรม โดยค านงถงความเปนไทยทมมรดกทางวฒนธรรมทงในดานภาษา มารยาท คณธรรมจรยธรรม ศลปวฒนธรรม ประเพณทงดงาม และขอส าคญคอหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเปนหลกคดในการด าเนนชวตทเนนความ พอประมาณ มเหตผล มภมคมกน การใชความรควบคคณธรรม การจดมมประสบการณในหองเรยนไมวาจะเปนความเชอตามแนวคดนวตกรรมใดกตาม ครปฐมวยควรเนนการจดสภาพแวดลอมในมมประสบการณทเออตอการเรยนรของเดก มความเหมาะสมกบวย ความตองการและความสนใจของเดก เพอสงเสรมพฒนาการทง 4 ดาน เปนการชวยสงเสรมใหเดกไดเรยนรดวยตนเอง มมในหองเรยนจงไมควรตายตวหรอจดเหมอนเดมโดยไมมการเปลยนแปลงควรใหเดกไดมสวนรวมในการเปลยนแปลงหองเรยน มการซกถามความคดเหนวาเราควรจะปรบเปลยนหองเรยนอยางไรและใครบางจะชวยครจดหาอปกรณเปนการเปดโอกาสใหเดกไดมสวนรวม มความรบผดชอบรวมกน สงเหลาลวนเปนการสงเสรมใหเดกไดพฒนาทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ทงสน

2. สภาพแวดลอมภายนอกหองเรยน หมายถง การจดสภาพแวดลอมภายในสถานศกษา การจดเครองเลนสนาม และอปกรณการเลน ใหเดกไดมด ลอด ไต โหน แกวงตว กระโดด กลง เพอสงเสรมใหเดกไดสมผส รบรผานกลามเนอและระบบการทรงตว บรเวณสนามเดกเลนควรมพนผวหลายประเภท เชน ดน หน ทราย กรวด พนหญาเพอกระตนประสาทสมผสใตเทาของเดก มพนทส าหรบขด เลนน า เลนทราย จดท าลายเสนบนพนโคงไปมา สง ต า ใหเดกไดเดนตอเทาฝกการทรงตว นอกจากนยงตองมบรเวณใหเดกไดใกลชดกบธรรมชาตเพราะธรรมชาตจะท าใหเดกเหนถงความสมพนธและการพงพาระหวางมนษยกบสงแวดลอม สรางความออนโยนใหเกดขนในตวเดก บรเวณธรรมชาต ไดแก สวนไมดอก ไมประดบ พชผกสวนครว สวนสมนไพร หากมสถานทไมมากพอ อาจปลกพชในกระบะหรอกระถาง สภาพแวดลอมนอกหองเรยน เปนการจดสภาพแวดลอมทมความส าคญไมนอยกวา สภาพแวดลอมภายในหองเรยน การจดสภาพแวดลอมภายนอกหองเรยนแยกออกเปน 2 สวน คอ ในรม หมายถงบรเวณนอกหองเรยนแตอยใตชายคา อาจเปนระเบยงหรอศาลา สวนกลางแจงหมายถง บรเวณนอกชายคาออกไป ไมไดหมายถงกลางแดด เพราะกจกรรมส าหรบเดกตองมรมเงา เชนใต ตนไม การจดแบงบรเวณและเนอทภายนอกชนเรยน อาจแบงได ดงน (Yimyong, 2001)

1. บรเวณเลนน า ธรรมชาตของเดกจะชอบเลนน า การเลนน านอกจากสรางความพอใจใหเดกแลวยงเปนการบรณาการประสบการณการเรยนรแกเดก เดกจะเรยนรสถานะของน าวาเปนของเหลวทสามารถเปลยนแปลงรปรางไดตามภาชนะ เมอน าถกผาจะท าใหเปยก เดกจะไดเรยนร


234

พนฐานทางคณตศาสตร เกยวกบปรมาตร การตวง การวด ครจงควรจดเตรยมอปกรณการเลนน าให สอดคลองกบพฒนาการ ความตองการ ความสนใจของเดก มการสรางกตกาขอตกลงทจะไมท าใหเดก เกดความคบของใจมากเกนไป อปกรณใสน าอาจเปนถงหรออางน าจดวางบนขาตงอยางมนคง มความสงพอทเดกจะยนเลนไดพอด

2. บอทราย บอทรายหรอกระบะทรายควรมขนาดใหญพอทเดกจะเขาไปเลนได ควรมขนาด 50-60 ตารางฟตเปนอยางนอย ควรมทกนบรเวณของบอเพอไมใหทรายหกเลอะเทอะ และจดท าทปดอยางมดชดเพอปองกนสงสกปรกหรอสตวเขาไปในบอทราย การเลนทรายของเดกจะ สงเสรมความคดสรางสรรคจนตนาการในการสราง การกอ เปนรปทรงตาง ๆ ดงนนครควรจดเตรยม อปกรณในการเลนกบทราย ไดแก พลวตกทราย เปลอกหอย ถงพลาสตก ชอนพลาสตก กงไม แบบ พมพรปรางตาง ๆ

3. เครองเลนสนาม เปนสงทควรตงไวขอบ ๆ สนามเพองายตอการดแล และเครองเลนแตละชนควรตงไวหางกนเพอปองกนอบตเหต เครองเลนสนามในปจจบนอาจท าเปนเครองเดยวทมขนาดใหญสามารถเลนไดครบทกอยางทงการแกวง มด ลอด ไต หรออาจเปนเครองเลนสนามทแยกชน ทส าคญไมวาจะเปนเครองเลนสนามแบบใดควรมการตดตงอยางระมดระวงและมการบ ารงรกษาอยางสม าเสมอ พนทในการตงเครองเลนสนามควรเปนพนดนหรอทรายเพอปองกนการบาดเจบเมอเดกตกลงมา เครองเลนสนามทสงเสรมกลามเนอใหญของเดก ประกอบดวยเครองเลนเหลาน ไดแก (Dachakupt, 1999) 1) กรงสตว (Jungle Gym) กรงสตวทอยกลางแจงควรท าจากทอเหลก ทงนเพอความแขงแรงทนทานและเพอใหเดกไดหอยโหน 2) ชงชา (Swing) ชงชาทปลอดภยอาจจะท าจากผาใบหรอใชยางรถยนตเกาผกตดกบเชอก การจดวางชงชาควรจดวางไวบรเวณทหางไกลจากเครองเลนอน ๆ เพอปองกนการเกด อบตเหต 3) มาหมน (Merry-Go-Round) มาหมนเปนเครองเลนทใหโอกาสเดกไดวงและผลกและพฒนาความสมพนธของมอและตา ซงเดกวยนยงไมสามารถควบคมกลามเนอไดด ดงนนการ เลนเครองเลนชนดนครจงควรดแลอยางใกลชดเพราะอาจเกดอนตรายได 4) กระดานส าหร บ เด นทรงต ว ควรม ขนาดกว าง 4-6 น ว หนา 1 น ว และยาว 8-12 นว เพอใหเดกควบคมรางกายใหอยในแนวตงตรง รกษาสมดล และควบคมทาทางของรางกาย 5) บนไดส าหรบปนปาย (Ladders) บนไดส าหรบใหเดกปนอาจท าจากเหลก เชอก หรอไมกไดแตควรมความเบาและแขงแรง สามารถใหเดกเคลอนไหวหรอลากไดงาย บนไดส าหรบปน ควรมความยาว 3-5 ฟต และกวาง 14 นว 6) ลกบอล (Balls) ลกบอลส าหรบเดกเลกควรมขนาดเบาทงขนาดใหญและเลก ลกบอลควรท าดวยยาง มเสนผาศนยกลางราว 8–24 นว บางทอาจใชถงถวเพอใหเดก รบ โยน 7) เชอกส าหรบกระโดด (Jump Ropes) เชอกส าหรบกระโดดควรมทงยาวและสน ส าหรบเดกทยงกระโดดไมได อาจใชเชอกวางเปนเสนโคงไปมา ใหเดกเดนเพอฝกการทรงตว และฝกทศทางการเดนของเดกได ครควรค านงถงความปลอดภยเนองจากเดกอาจสะดดเชอกหกลมได 8) เครองเลนทมลอ (Wheel toys) รถลากและจกรยานทมลกลอขนาด 12 นว และ 16 นว และรถตกดน ซงเดกสามารถเลนไดทงในหองและกลางแจงหรออาจน าไปเลนกบการเลนทรายได


235

9) เครองมอท าสวน (Tools for Gardening) ไดแก พลว จอบ เสยม บวรดน า ทตกดน ตกทราย อปกรณเหลานอาจน าไปเลนกบน าและทรายหรอเปนการเลนอสระเพอใหเดกไดใกลชดกบธรรมชาต

10) เครองเลนอน ๆ (Miscellaneous) ไดแกอปกรณเชน ลงไม กลองใสของ กลอง ส าหรบลาก เครองมองานชางไม บลอกส าหรบการสราง อปกรณดงกลาวควรมความปลอดภย ไมมตะป รอยแตกราวทขอบหรอเปนสนม พนผวไมหยาบ ครควรตรวจสอบอปกรณทกครงกอนน ามาใหเดกเลน

การจดสงแวดลอมภายนอกหองเรยนหรอการจดกจกรรมใหเดกไดเลนกลางแจงจะชวยสงเสรมพฒนาการของกลามเนอ ใหมความแขงแรงและเกดการประสานสมพนธจนเกดความ คลองแคลว นอกจากนยงสงเสรมพฒนาการดานอน ๆ ทง อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญาไดเปนอยางด ดงนนบทบาทครในขณะทเดกเลนอยภายนอกหองเลนครตองสรางกตกา ขอตกลง และดแลเดกอยางใกลชดเพอใหเดกไดเลนอยางปลอดภย มอสระในการเลอกเลน ไดผอนคลาย ไดคนพบและสงเกตธรรมชาต ท าใหเดกเกดการเรยนรการเปลยนแปลงของธรรมชาต ครสามารถสอดแทรกในเรองการอนรกษธรรมชาต การออกแบบสภาพแวดลอมภายนอกหองเรยนจงตองสอดคลองกบพฒนาการของเดกปฐมวยเพอใหเดกเกดการเรยนรทามกลางบรรยากาศทปลอดภยและทาทาย ในปจจบนมกพบวา โรงเรยนหลายแหงไมใหความส าคญกบสงทเดกจะเรยนรจากภายนอกหองเรยน เนองจากสภาพพนทไมเพยงพอ ตงอยชนดกบถนนมากเกนไป หรอบางโรงเรยนคดวาเปนการเพมภาระในการดแลเรองความปลอดภย เมอเปนเชนนโรงเรยนอนบาลหลายแหงจงไมสงเสรมใหเดกเรยนรนอกหองเรยน สงผลใหเดกขาดโอกาสในการรบรทงการสมผส การรบรผานกลามเนอใน รางกาย ระบบการทรงตวรวมทงการไดใกลชดกบธรรมชาตของเดกทจ าเปนจะตองไดรบการพฒนาในชวงปฐมวย นอกจากนการขาดความเอาใจใสของครเมอเดกออกมานอกหองเรยนถอวาเปนปญหาทส าคญอกประการหนง ซงในปจจบนพบวาครไมสนใจดแลเดกเมอเดกเลนเครองเลนสนามไมค านงถงความปลอดภย ปลอยเดกเลนกนเอง บางเวลาไมมครดแลในขณะเดกเลน สะทอนใหเหนวาครปฐมวยไมตระหนกถงบทบาทหนาทในการดแลและสงเสรมกระบวนการเรยนรของเดกทไดรบจากการเลนในสภาพแวดลอมนอกหองเรยนสงผลใหเดกเกดอนตรายจากการเลนนอกหองเรยนและขาดประสบการณการเรยนรท เดกควรไดรบทงการเรยนรอารมณ ความรสก การรบสมผสจาก สภาพแวดลอมภายนอกดวยประสาทสมผสทกดาน

การจดการชนเรยนทางกายภาพโดยการจดสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกหองเรยน ครปฐมวยควรจดบรรยากาศทง 2 ดานนใหเหมาะสม เพอกระตนใหเดกเกดการเรยนรและไดรบประสบการณตรงจากการไดเลน ไดท ากจกรรมรวมกน สงเสรมความเปนอสระ การตดสนใจ การแกปญหา ความคดรเรม สรางสรรค รจกการควบคมตนเอง รวมถงการคนพบจากการเลน นอกจากนยงมงเนนใหเดกมสขภาพกาย และสขภาพจตทด มความสขสน กสนานและปลอดภย การจดสภาพแวดลอมทเหมาะสมจงท าใหเดกไดมโอกาสแสวงหาความร ฝกการแกปญหาอยางสรางสรรค สภาพแวดลอมทางกายภาพทดยงสอไปถงความไววางใจ การยอมรบและความเชอมนไปยงเดก เพราะสภาพแวดลอมทดจะชวยกลอมเกลา ใหเดกมพฤตกรรมทางบวกและมวนยในตนเองซงพฤตกรรมของเดกดงกลาวคอทกษะพนฐานทจ าเปนของคนในศตวรรษท 21


236

การจดสภาพแวดลอมทางจตภาพ การจดสภาพแวดลอมทางจตภาพ เปนการจดการชนเรยนตามแนวคดเรองการเรยนรอยางมความสข มงเนนการสรางบรรยากาศในหองเรยนทจะเออใหการด าเนนกจกรรมเปนไปดวยความเรยบรอยไมมปญหาเกดขนท าใหเกดบรรยากาศทดในการอยรวมกนในชนเรยนท าใหเดกมพฤตกรรมทพงประสงค ซง Whitebread (2003 cited in Holadah, 2005) กลาววาบรรยากาศทจะท าใหเดกมพฤตกรรมทพงประสงคและเรยนรไดตามวตถประสงคทตงไวตองประกอบดวยปจจย 3 ประการ ดงน

2.1 สทธ (right) หมายถง สทธตาง ๆ ทเดกควรไดรบ ประกอบดวย สทธทจะอยในหองอยางปลอดภย สทธทจะกระท าสงตาง ๆ ในขอบเขตของตน สทธทจะสอสารกบบคคลรอบขาง สทธทจะเรยนรตามความสนใจและความตองการ สทธทจะเคลอนไหวหรอไปในทตาง ๆ ในหองเรยน และสทธทจะแกไขปญหาทเกดขน

2.2 กฎกตกา (rules) หมายถงขอตกลงรวมกนทจะชวยใหทกคนอยรวมกนอยางมความสขและสามารถควบคมตนเองได กฎกตกาในหองเรยนควรมลกษณะทไมมากเกนไป เขยนในทางบวก มความยดหยนไดเมอจ าเปน เดกทกคนในหองมสวนรวมในการก าหนดกตกา ขอตกลงครจะตอง มทาททอบอนใหความมนใจแกเดก สนบสนนใหเดกประสบความส าเรจในการท ากจกรรมต าง ๆ มสถานทใหเดกมความเปนสวนตว หรอเมอตองการอยตามล าพงหรอตองการความสงบ ใหอสระเดกในการสอสาร เคลอนไหว และท ากจกรรมตาง ๆ 2.3 ความรบผดชอบ (responsibilities) หมายถงการท าตามหนาททไดรบมอบหมายโดยไมตองมการตกเตอน ความรบผดชอบและสทธควรควบคกนไป เมอเดกมสทธกตองมหนาทรบผดชอบในเรองนน ๆ ดวยการจดสภาพแวดลอมทางจตภาพเปนการสรางบรรยากาศทางสงคมทเกดจากการปฏสมพนธระหวางบคคลทอยรวมกน คอครกบเดก เดกกบเดกหรอเดกกบบคคลทวไปในโรงเรยน มการอยรวมกนอยางมความสข ครใชการเสรมแรงทางบวก โดยการใหค าชม การสบตา การใชวาจาท สรางสรรคไพเราะจะท าใหเดกรสกรกทจะเรยนรและเกดการเรยนรไดโดยงาย การมปฏสมพนธทด ระหวางครกบเดก และเดกกบเดกในเชงบวกจะชวยใหเดกมความสขและสนกในการ เรยนร ดงนน บรรยากาศทางดานจตภาพจงขนอยกบบทบาทของครเปนส าคญ การสรางปฏสมพนธในหองเรยนม 3 ลกษณะ ดงน 1. ปฏสมพนธระหวางครกบเดก หมายถงทงครและเดกตางมความสมพนธอนดตอกน ครเปดโอกาส ใหเดกซกถาม ครใหความรกความเมตตา ความอบอน ใหความเปนกนเอง เดกมอสระทจะเลอกเลนหรอท ากจกรรมตามความสนใจ ท าใหเดกรสกวาตนเองมคณคาเกดการยอมรบนบถอตนเอง การสรางปฏสมพนธของครกบเดกอาจตองมทงบรรยากาศททาทาย กระตนใหเดกประสบความส าเรจ ในการท ากจกรรม ใชค าพดใหเดกรสกวาครเชอในความสามารถของเดก แมวาจะเปนงานทยาก ใหเดกรสกมอสระทจะท า ไมควรใหเดกรสกวาถกบงคบ นอกจากบรรยากาศททาทายครตองจดบรรยากาศในการสรางเสรมวนยเชงบวกซงไมไดอยภายใตการบงคบ ควบคม ครตองหลกเลยงการ ลงโทษและความรนแรงทงทางวาจา จตใจและรางกาย แตควรใชการฝกฝนพฤตกรรมทเหมาะสมอยางตอเนอง เพอใหเดกเกดกระบวนการควบคมภายในตนเองซงตองอาศยการสงสมประสบการณ เปนระยะเวลานานพอทจะท าใหเดกไดเรยนรทกษะการด าเนนชวตและฝกฝนการควบคมพฤตกรรมของตนเองใหสอดคลองกบสงคมและสงแวดลอมจนเกดเปนลกษณะนสยประจ าตว


237

2. ปฏสมพนธระหวางเดกกบเดก เดกปฐมวยมความตองการทจะพฒนาทกษะทางสงคม การวางแผนการจดสภาพแวดลอมทด ทงดานอาคาร หองเรยน ตลอดจนการจดกจกรรมตาง ๆ ทจดไว ในตารางกจกรรมประจ าวนจะชวยใหเดกเรยนรกฎการอยรวมกบผอน เรยนรการควบคมตนเอง พฒนาทจะรบรความรสกนกคดของผอนและเรยนรการกระท าของตนทมผลตอผอน การจดสภาพแวดลอมเพอใหเดกมปฏสมพนธระหวางเดก ครสามารถใชการสงเกตขนการเลนของเดกตาม พฒนาการทางสงคมทเดกเรมจากการเลนคนเดยวมาเปนการเลนสงเดยวกนแตตางคนตางเลนและพฒนามาเปนการเลนรวมกบผอนได 3. ปฏสมพนธระหวางเดกกบสอ สอมความส าคญตอการเรยนรของเดก เดกจะเรยนรจากสอดวยการใชประสาทสมผสทงหาทประกอบดวย ตา ห จมก ลนและกาย ดงนนสอทใชประกอบในการจดกจกรรมและสอในมมประสบการณควรเปนสอทสงเสรมพฒนาการทง 4 ดานของเดกอยางเหมาะสมกบวย การใหเดกไดมปฏสมพนธกบสอและเกดประโยชนสงสดตอการเรยนร ลกษณะของ สอควรมลกษณะเปนสอของจรง สอธรรมชาต สอทอยใกลตวเดก ปลอดภย ไมเปนอนตรายตอตวเดกเออใหเดกไดเรยนรผานประสาทสมผสทงหาและสะทอนวฒนธรรม สงคมทเดกอาศยอย โดยใหชมชนมสวนรวมในการจดกจกรรม เดกควรมสวนไดจดท า การจดปายนเทศ โดยมผลงานของเดกในหลาย รปแบบ มการปรบเปลยนใหทนตอเหตการณและเออตอการเรยนร

นอกจากการปฏสมพนธภายในโรงเรยนทง 3 ลกษณะดงกลาวขางตน ผเขยนเหนวาการมปฏสมพนธระหวางผใหญกบผใหญในทนหมายถงผบรหารโรงเรยน คร ผปกครอง ครผชวย เจาหนาท แมบาน คนสวนลวนเปนผทท างานอยในโรงเรยนมความสมพนธเกยวของกนในการท างานรวมกน แตละคนมหนาทความรบผดชอบแตกตางกน ดงนนผบรหารควรก าหนดรปแบบของบทบาท หนาท อยางชดเจนเพอใหมการตดตอสมพนธกนอยางราบรน เพราะเมอทกคนรหนาทบทบาทของตนเองและของผอนจะสงผลใหเกดความเขาใจซงกนและกน มปฏสมพนธทดตอกนและเปนแบบอยางทดใหกบเดกอกดวย

การจดสภาพแวดลอมทางจตภาพทดจะสงผลตอการเรยนรของเดกจะชวยใหเดกรสกปลอดภยขณะเดยวกนการเปนแบบอยางทดของครจะชวยสงเสรมใหเดกเลยนแบบพฤตกรรมทเหมาะสม ซงเปนการพฒนาตนเองโดยอาศยตนแบบทอยใกลชดอกดวย ครปฐมวยทเหนความส าคญในการพฒนาเดกปฐมวยทางดานอารมณ จตใจและสงคมจะตระหนกถงการจดกระบวนการเรยนรอยางเหมาะสม ท าใหเดกเกดความรสกทดตอตนเอง มความเปนมตร มพฤตกรรมสงคมเชงบวก ควบคมตนเองไดและสามารถปรบตวอยในทามกลางสงคมทมการเปลยนแปลงในศตวรรษท 21 ไดอยางมความสข ดงนนการจดบรรยากาศทมความเหมาะสมจงควรสงเสรมและเหนคณคาของเดกแตละคน ไมเปรยบเทยบเดก ไมสงเสรมการแขงขน แตควรแสดงใหเดกเหนวาเดกทกคนมความสามารถ มคณคาและควรไดรบการยอมรบ การจดบรรยากาศทท าใหเดกรสกปลอดภยและไววางใจจากการทครแสดงใหเดกเหนถง ความรก ความเอออาทร รบฟงความคดเหนของเดก ใหความสนใจอยางจรงใจจะท าใหเดกเกดความมนใจ เชอมนและมความสข


238

สรป การจดการชนเรยนทสงผลตอการเรยนรของเดกปฐมวยใหมทกษะการเรยนรในศตวรรษท

21 ทง 4 ดานหลก ไดแก (1) ความรทกษะในวชาหลก เปนการปพนฐานใหเดกปฐมวยไดเรยนรเนอหาทจ าเปนและตอบสนองตอเปาหมายในการพฒนาเดกใหเตบโตเปนผใหญทมคณภาพโดยบรณาการเนอหาผานการเลนในมมประสบการณและการจดกจกรรม 6 กจกรรมหลก (2) ทกษะอาชพและทกษะชวต ในการท างานรวมกบผอน การปรบตว การรเรม การน าตนเอง การมภาวะผน าและความรบผดชอบ (3) ทกษะการเรยนรและนวตกรรม โดยเนนการเรยนรดวยการลงมอปฏบตดวยตนเองท าใหเดกมความคดสรางสรรค คดวจารณญาณ การแกปญหา มทกษะสอสาร และ (4) ทกษะดานสารสนเทศคอความสามารถในการใชเทคโนโลยอยางรเทาทนเพอใหเกดประโยชน ในการสงเสรมทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ทง 4 ดานหลกนน ครปฐมวยจะตองมกระบวนการวางแผนและเตรยมการลวงหนาแลวน ามาปฏบต ไมวาจะเกยวของกบสภาพหองเรยน พฤตกรรมนกเรยนหรอการสอนของครโดยค านงถงความเหมาะสม สอดคลองกบพฒนาการรอบดานของเดก ทงนเพอท าใหหองเรยนหรอชนเรยนบรรลเปาหมายทางการเรยน การจดการชน เรยนจงเปนสวนส าคญในการจดการเรยนรส าหรบเดกปฐมวย ในปจจบนยงพบปญหาในการจดการชนเรยนเดกปฐมวยหลายดาน ไดแก ปญหาดานนโยบายการจดการศกษาปฐมวย ปญหาดานผบรหารโรงเรยนระดบปฐมวย ปญหาดานการจดการเรยนรส าหรบเดกปฐมวย ปญหาครและบคลากรทท างานเกยวของกบเดกปฐมวยปญหาดานการจดสภาพแวดลอมทสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย ปญหาทเกยวของกบเดกปฐมวย ปญหาดานผปกครองและชมชน ซงปญหาดงกลาวสงผลกระทบตอการพฒนาเดกในชวงปฐมวยทเปนรากฐานในการเตบโตเปนผใหญในอนาคตทามกลางการเปลยนแปลงของสงคมในศตวรรษท 21 ดงนนผมหนาทดแลเดกควรท าความเขาใจหลกการหรอแนวทางในการจดการชนเรยนส าหรบเดกปฐมวยใหเออตอการเรยนร ครจะตองมความเขาใจในลกษณะเฉพาะ ลกษณะการเรยนร รวมถงวธการเรยนรของเดกปฐมวยนนเกดจากการไดปฏสมพนธกบสงแวดลอมทงทางกายภาพ และการปฏสมพนธทางสงคม เมอเดกปฐมวยเขาสสถานศกษา สภาพแวดลอมของสถานศกษาจงมผลตอการเรยนรของเดก โดยเฉพาะสภาพแวดลอมในหองเรยน เนองจากเดกใชเวลาสวนใหญท ากจกรรมตาง ๆ กบสอวสด การท ากจกรรมตามล าพงกบการท ากจกรรมกบกลมเพอนและสถานการณตาง ๆ ทเดกจะตองปฏบตตามขอตกลงของหองเรยน ดงนนการจดการชนเรยนส าหรบเดกปฐมวย จงเปนการจดเตรยมสภาพแวดลอมทางกายภาพทงภายใน และภายนอกหองเรยน เปนบรรยากาศทางสภาพแวดลอมทมองเหนสมผสได ไดแกบรเวณโรงเรยนจดใหมตนไม ดอกไมหลากหลายส เพอท าใหเดกรสกสดชน แจมใส ไดเรยนรจากธรรมชาต จดใหมมมประสบการณการเรยนรทบรณาการเนอหาความรในวชาหลกโดยเปดโอกาสใหเดกไดเลอกเลนอยางเปนอสระ มปายนเทศเพอเสรมสรางสภาพแวดลอมกระตนการคด พนทบรเวณภายนอกและภายในหองเรยนตองมขนาดกวางเพยงพอกบการใหเดกไดเคลอนไหวรางกายหรอท ากจกรรมตาง ๆ หองเรยนควรสะอาดเปนระเบยบ มสถานทส าหรบจดแสดงผลงานของเดก นอกจากการจดการชนเรยนทมสภาพแวดลอมดานกายภาพแลว ครปฐมวยจะตองจดบรรยากาศทางจตภาพสงเสรมสภาพจตใจของเดกใหรสกด อยากมาโรงเรยน อยากท ากจกรรมรวมกบเพอน ครปฐมวยจงตองเปนบคคลส าคญในการสรางสภาพจตใจของเดก โดยการยอมรบในความแตกตางของเดกแตละคน ใหเดกรสกไววางใจ หลกเลยงการต าหน ถกลงโทษทงทางวาจาและ


239

ทางกาย มการเสรมแรงทางบวกใหก าลงใจเพอใหเกดบรรยากาศในการเรยนรทอบอน เปนอสระทาทายสอดคลองกบหลกการพฒนาเดกปฐมวยในการเตบโตเปนบคคลทมความสมบรณในทก ๆ ดาน

References Bhulpat, C., Suwanmonkha, S., & Kulapichitr, U. (2004). næotha ng kanchatkan chan

rian phưa dek pathommawai [Guidelines classroom management for early childhood]. Department of Curriculum and Instruction and Education Technology, Faculty of Education: Chulalongkorn University.

Boonpirom, S. (2014), kanborihan c hatkan nai ho ng rian. [Classroom management]. 1st ed. Bangkok: Triple.

Chatayapha, P. (2017). ka n khit wicharanayan khong naksưksa sa kha wichaka n sưksa pathommawai do i kanchatkan ri anru doi chai panha pen than [Development of Critical Thinking of Students in Early Childhood Education By managing learning by using problems as a base]. Journal of Graduate Studies Valaya Alongkorn Rajabhat University under Royal Patronage. 11(3), 119-131

Choolers, P., & Katewongsa, P. (2016). prasitthiphon khong tonbæp ka nlot phrưttikam nưai ning læ phrưttikam na cho nai wairun [The effectiveness of sedentary behavior and screen-time behavior reduction model for adolescents]. Academic Journal Bangkokthonburi University. 6(2), 124-137.

Dachakupt, Y. (1999). kanborihan læ kan nithet ka nsưksa pathommawai [Administration and Supervision of Early Childhood Education]. Bangkok: Choaphraya Printing House.

Holadah, A. (2005). ra ingan kanwichai rưang kanwic hai læ phatthana khwam phrom nai ka nchatkan sưksa pathommawai kho ng ʻongkan borihansuantambon [Research report subject Research and development of readiness in early childhood education management Of Subdistrict Administration Organization]. Department of Education Sukhothai Thammathirat Open University: Nonthaburi.

Kilenthong, W. (2017). sapha wa kansưksa Thai pi songphanharoihasippæ t / songphanha roihasipkao khwam c hampen kho ng kan khæ ngkhan læ ka rok ra cha yaʻam na c ho nai rabop ka nsưksa Thai [Thai educational conditions 2015-2016: The necessity of competition and decentralization in the Thai education system]. Bangkok: Century.


240

Klaisang, J. (2017). kanphalit læ chai sư ya ng pen rabop phưa kanrianru nai satawat thi yi sipʻet [Systematic production and use of media for learning in the 21th century]. 1st ed. Bangkok: Chulalongkorn University Press.

Kuntirangkul, S. (2008). ka nchatkan chan rian mưʻa chip [Classroom Management of Professional Teacher]. Journal Loie Rajabhat University. 1(2), 20-27.

Nilvichien, H. (1992). pathommawai sưksa : laksut læ næ o patibat [Early Childhood: Curriculum and Guidelines]. 1st ed. Bangkok: Odeon Store.

Punyarit, W. (1999). ka nchat saphapwæ tlom nai satha n sưksa dek pathommawai [Organizing the environment in Early Childhood School]. Faculty of Education Phranakorn Rajabhat University. Bangkok: Phranakorn Rajabhat University.

Raksakulthai, et al., (2011). sutyot theknik kanc hatkan rianru bæ p khru mư ʻa chip [The best learning management techniques for professional teachers]. Bangkok: Happy Learning.

The Secretariat of the Senate. (2017). ratthammanun hæ ng ratchaʻanac hak Thai Phutthasakkarat songphanharoihoksip [Constitution of the Kingdom of Thailand B.E. 2560]. Bangkok: Secretariat of the House of Representatives Publisher.

Yimyong, S. (2001). ka nsưksa ka nchat prasopkan radap ʻanuban sưksa khong khru pathommawai changwat Pathum Thani [A study preschool educational experience organizing of early childhood teachers in Pathumthani Province]. Thesis, Master of Education, Early Childhood Education Srinakharinwirot University Prasarnmit.


แนวทางการจดการเรยนการสอนทสงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

อยางมคณธรรมจรยธรรมส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา

INSTRUCTIONAL GUIDELINES TO ENHANCE THE USE OF INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY WITH MORALITY AND ETHICS FOR

ELEMENTARY STUDENTS

พรพมล รอดเคราะห Pornpimon Rodkroh

สาขาวชาการประถมศกษา ภาควชาหลกสตรและวธสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

Division of Elementary Education, Department of Curriculum and Instruction, Faculty of Education, Silpakorn University

E-mail [email protected]

บทคดยอ

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารนบเปนสงส าคญอยางหนงทเขามามบทบาทส าคญ ในการด ารงชวตของมนษย ทงทางดานการคมนาคม การสอสาร เศรษฐกจ รวมไปถงดานการศกษา ผลกระทบของความเจรญทางดานเทคโนโลยมผลท าใหเดกในวยตาง ๆ เขาถงเทคโนโลยไดงาย และรวดเรว ซงอาจจะสงผลเสยและเกดปญหาตาง ๆ ตามมาได โดยเฉพาะในเดกวยประถมศกษา ซงเปนวยทมความอยากรอยากเหน ชอบเรยนรจากการลงมอปฏบตตาง ๆ แตยงขาดซงประสบการณและขาดทกษะการคดอยางมวจารณญาณเทาทควร จงจ าเปนอยางยงทควรจะมการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมดานตาง ๆ ซงคณธรรมจรยธรรมจะชวยสงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหเหมาะสม ไดแก ความมวนย ความรบผดชอบ ความซอสตยสจรต ความอดทนอดกลน และความเมตตา บทความนจงมวตถประสงคเพอเสนอแนะแนวทางการจดการเรยนการสอนสงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทสอดคลองกบคณธรรมจรยธรรมทง 5 ดาน ทกลาวมาส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาในรปแบบการเรยนการสอนและกจกรรมตาง ๆ อยางเปนขนตอน เพอใหครและนกการศกษาทสนใจสามารถน าไปประยกตใชในชนเรยน อนจะสงผลใหผเรยนเกดการเรยนรและเขาใจการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอยางมคณธรรมจรยธรรม และเตบโตเปนแบบอยางและเปนพลเมองดจทลทดของโลกตอไป ค าส าคญ การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร คณธรรมจรยธรรม

Received: May 24, 2020 Revised: July 15, 2020 Accepted: July 19, 2020


242

ABSTRACT Information and communication technology is one of the important factors for human life including transportation, communication, economy, and education. The technological progress had influence children in many ages to access technology easily and rapidly which may cause negative effects and problems. Especially students in elementary level, they are curious, and enjoy learning by doing. However, they still lack experience and critical thinking skills. This is one of the main reasons why morality and ethics should be cultivated at these ages. Morality and ethics will help control the use of information and communication technology in an appropriate way, including discipline, responsibility, honesty, endurance and kindness. The article aims to present instructional guidelines to enhance the use of information and communication technology in harmony with 5 areas morality and ethics for elementary students. The instructional guidelines are presented step by step for teachers and educators can apply in their classroom. This will enhance students to gain knowledge and understand the use of Information and communication technology with morality and ethics. In additional, students will be educated as a good model and a quality digital citizen. Keywords The use of Information and Communication Technology, Morality and Ethics

บทน า

ในปจจบนความเจรญกาวหนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดพฒนาอยางรวดเรว เทคโนโลยสารสนเทศไดเขามามบทบาทในการพฒนาประเทศในดานตาง ๆ มากมาย ทงในดาน อตสาหกรรม เศรษฐกจ การคมนาคม การบรการ การศกษา รวมไปถงการสอสาร เทคโนโลยสารสนเทศจงนบวาเปนสงส าคญหนงทมอทธพลตอการด ารงชวตของประชนชนในการด าเนนกจกรรมตาง ๆ เพมขนในทกขณะ สงคมในปจจบนจงกลายเปนสงคมสารสนเทศ ( Information Society) หรอสงคมแหงการเรยนร ซงพบวามขอมลขาวสารเกดขนอยางมากมายในแตละวนในทวทกมมโลกและในทกวงการวชาชพ ผานชองทางการสอสารตาง ๆ ดงนนไมวาวยใด หรอบคคลใดสามารถรบขาวสารจากแหลงตาง ๆ ทเปนประโยชนและไมเปนประโยชนไดทงสน ซงบคคลทควรใหความส าคญอยางยงคงหนไมพนเดกในวยประถมศกษา ทเปนวยชอบส ารวจสงตาง ๆ รอบตว มความอยากรอยากเหน ชอบเรยนรจากการลงมอปฏบตตาง ๆ แตยงขาดซงประสบการณและขาดทกษะการคดอยางมวจารณญาณเทาทควร (Chalakbang, 1992) จะเหนไดวาในปจจบนสอกลายเปนแหลงเรยนรททรงอทธพลและยอดนยมของเดกอยางมาก สามารถถายทอดสงตาง ๆ สเดกโดยตรง และผลกระทบตามมาคอ เดกจะเสพสอทงทมเนอหาเหมาะสมและไมเหมาะสมเพราะขาดการคดอยางมวจารณญาณ โดยเฉพาะพฤตกรรมทางเพศ ความรนแรง และการบรโภคนยม ซงสงตาง ๆ แหลานจะสงผลเสยตอเดก ครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาตตอไป (Bonkham, 2018) ดงนนเพอใหเดกในวย


243

ประถมศกษาสามารถแยกแยะและรเทาทนสอ และน าสอไปใชอยางสรางสรรคจงจ าเปนอยางยงทจะตองปลกฝงคณธรรมจรยธรรมควบคไปดวย ดงความตอนหนงในพระราชด ารส พระราชทานแกคณะบคคลตาง ๆ ทเขาเฝาฯ ถวายชยมงคล เนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดสดาลย สวนจตรลดา พระราชวงดสต วนพธท 4 ธนวาคม 2539 วา “…เทคโนโลยชนสงน คนสวนมาก เดยวนกเขาใจ วามโทรทศน มดาวเทยม มเครองคอมพวเตอร แตวาเครองเหลาน หรอสงเหลานเปนสงทไมมชวต ดรปรางทาทางเหมอนมชวต แตอาจจะไมมชวต มสกมสได แตวาไมมสน คอสสนนนรวมแลวมนครบถวน และยงไมครบ ยงไมมจตใจ อาจจะท าใหคนทมจตใจออนเปลยนเปนคนละคนกได แตวาทจะอบรมโดยใชสอทกาวหนาทมเทคโนโลยสงนยากทสด ทจะอบรมบมนสยดวยเครองเหลาน ฉะนนไมมอะไรแทนคนสอนคน คนสอนคนนมทเขาใชดาวเทยม คนเดยวสอนไดเปนพน เปนหมนในคราวเดยวกน แตถายทอดความดนยาก ถาถายทอด จะวาไปอาจจะตองถายทอดตวตอตว ฉะนนการทมความกาวหนา เปลยนแปลงในประเทศในสงคมไทย กไมไดหมายความวา จะเปลยนแปลงในทางด นอกจากตองหาวธใหมการถายทอดโดยใชต ารา หรอใชหลกสตรทเหมาะสม ทท าใหคนเปนคน อนนกขอฝากความคดอนนไว เพราะวาเปนสงส าคญ ถาสกทจะใหมความรทางเทคโนโลยมากไมพอ ตองมความเปนคน คนด รวมความแลววา ตองอบรมบมนสยใหได กตองหาวธทจะท า…” จากความส าคญดงทกลาวมานนจงจ าเปนอยางยงทนอกจากจะสงเสรมการใชเทคโนโลยตาง ๆ ใหเดกในระดบประถมศกษาเพอใหกาวทนโลกแลว ควรจะมการปลกฝงความรและแนวทางการด าเนนชวตอยางมคณธรรมจรยธรรมควบคไปกบการใชเทคโนโลย เพอใหมองเหนคณคาของการมศลธรรมและจรยธรรมในดานตาง ๆ และน าไปสการเปลยนแปลงทศนคต คานยม ความเชอ และพฤตกรรมทงาม เปนการเตรยมความพรอมทงดานรางกาย อารมณ สงคมและสตปญญา ใหไดรจกใชชวต ทถกตองเหมาะสม ฝกการอยรวมกบผอนอยางเออเฟอเผอแผและแบงปน รกษสงแวดลอม มจตส านก และเหนคณคาของวฒนธรรม คานยม เอกลกษณของความเปนไทย เพอใหเตบโตเปนแบบอยางและเปนอนาคตของชาตและพลเมองดจทลทดของโลกตอไป เนอหา ความส าคญของการสงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอยางมคณธรรมจรยธรรมส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา การเปลยนแปลงอยางรวดเรวของโลกโลกาภวฒน ท าใหคนสวนใหญมงแสวงหาความสขและสรางอตลกษณสวนตวผานสอสงคมออนไลน เกดเปนวฒนธรรมยอยรวมสมยทหลากหลายในรปแบบการรวมกลมของบคคลทสนใจในเรองเดยวกน มการค านงถงประโยชนสวนตนและพวกพองของตนมากกวาประโยชนสวนรวม ขณะทภาคสวนตาง ๆ ไดมการสงเสรมใหมการรวมกลมท ากจกรรมตาง ๆ แตมการรวมในการท ากจกรรมเพอประโยชนของสวนรวมยงอยในระดบต า นอกจากนความสมพนธแบบเครอญาตทมความชวยเหลอเกอกลกน เออเฟอเผอแผเรมหมดไป พฤตกรรมการอยรวมกนของคนในครอบครวเปนแบบตางคนตางอย สมพนธภาพระหวางสมาชกในครอบครวมความเปราะบางจนน าไปสปญหาทางสงคมทเพมขน (Office of the National Economic and Social Development Board, 2011) ดงนนในการสรางความเจรญงอกงามของบคคล และสงคม คอการศกษาควบคกบการสรางเสรมคณธรรมจรยธรรม


244

เปาหมายส าคญของการศกษาระดบประถมศกษาคอการอานออก เขยนได คดค านวณได และสรางพนฐานดานวทยาศาสตร คณตศาสตร สงคมศาสตร ภมศาสตร ประวตศาสตร รวมถงเทคโนโลย ซงในสงคมยคใหมเปนยคแหงเทคโนโลย เดกทเกดในชวงนหรอเรยกวา เดกกลม Gen Alpha จะเตบโตมาดวยความเพยบพรอมของเทคโนโลยอยางเตมทตงแตวยเดก ท าใหเทคโนโลยสงผลตอทงพฤตกรรม การใชชวต และความคดของเดก เชน การเปลยนแปลงทรวดเรว การรายลอมไปดวยขอมล ขาวสาร และการเขาถงขาวสารขอมลทงายและสะดวก อกทงยงหลากหลายชองทาง จากการทเทคโนโลยมบทบาทกบสงคมและการด ารงชวตอยางมากนน เดกและเยาวชนจ านวนไมนอยทเขาถงขอมลหรอขาวสารตาง ๆ มากมายผานเทคโนโลยในหลาย ๆ รปแบบ ซงบางครงยงไมรเลยวามคณมโทษอยางไร และบางกใชอยางลองผดลองถก โดยเฉพาะเดกในวยประถมศกษาทยงขาดความรอบคอบ ขาดความระมดระวงในการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศตาง ๆ ขาดการพจารณาวาสงใดควรหรอไมควร นอกจากนจะพบวาเดกในวยประถมศกษาไมไดเปนเพยงผรบสารเทานน ยงเปนผรวมสรางเนอหาดจทล ไมวาจะเปนรปแบบการผลต ออกแบบ การเขยน การตพมพเผยแพร หรอแชรขอมลตาง ๆ ยกตวอยางเชน Mylon Mc Arthru เดกชายวย 8 ปทอาศยอยในมลรฐ Alberta ประเทศแคนนาดา ทรวมกนกบแมท าวดโอเผยแพรการตดผมเนองจากถกเพอนรงแกเพราะทรงผมทยาวและถกเปยตามวฒนธรรมของชนพนเมอง ผานทางเฟซบกวาดวยเรอง My hair is who I am พรอมทงอธบายการตดสนใจทจะตดผม โดยมเนอหาวา “การรงแกกนเปนเรองทไมด เราควรสอนเดกเกยวกบการไวผมยาว ทรงผมของฉนเปนเครองบงบอกวา ฉนเปนใคร มนเปนสวนหนงของวฒนธรรมฉน พรงนฉนจะไปตดผมยาวเพราะฉนโดนรงควานจากเดก ๆ พวกเธอไมควรมาก าหนดฉน ไมควรท ารายฉน ฉนไมใชคนออนแอ มนเปนเรองปกตทจะไวผมยาว ความหมายของการไวผมยาวตองไดรบการสอนเพอใหคนอนเขาใจถงวฒนธรรม และพวกเธอจ าเปนตองรบฟงดวย” และสงขอความไปยง เพอน ๆ และคร ซงหลกจากการแชรวดโอกมผรบชมจ านวนกวาลานครงและถกแชรตอออกไปกวาสองหมนครง และหลงจากนนเขากเรมใชเฟซบกเพจทชอวา Boys with Braids ซงเปนสอกลางทสรางความภาคภมใจใหกบหนมสาวชาวพนเมองเปนพนทในการแสดงความคดเหน ความรสก ความตนตว และหวงวาการเคลอนไหวนจะลดการรงแกเดกพนเมองได และในอกตวอยางคอ Janna Jihad หนนอยอาย 11 ป ชาวปาเลสไตน ซงเปนผสอขาวภาคสนามและผสอขาวสงครามทอายนอยทสด โดยเธอไดเผยแพร คลปวดโอเกยวกบเหตการณความไมสงบทเกดขนในบานเกดเธอเขตเวสแบงคทครอบครองโดยประเทศอสราเอลตงแตอายไดเพยง 7 ป โดยใชโทรศพทของแมเธอบนทกเหตการณและโพสตในเฟซบกภายใตชอ Janna Jihad (Werakultawan, 2018) จากตวอยางทงสองจะเหนไดวาเดกในวยประถมศกษาไมเปนพยงผรบสารเทานน แตยงสามารถเปนผสรางและสงสรางใหแกสงคมไดอกดวย ดงนนเพอใหสอดคลองกบการศกษาในวยประถมศกษาทเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และมคณธรรมจรยธรรม และวฒนธรรมในการด ารงชวตสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสขอนเปนความมงหมายของการศกษาทกลาวไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพทธศกราช 2542 การสงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอยางมคณธรรมจรยธรรมจงมความจ าเปนอยางยงทจะตองปลกฝงตงแตในวยเยาว ซงจะชวย


245

เปนเครองมอส าคญในการเสรมสรางพลงจากผใชเปนพลเมองดจทลทมอ านาจในการสรางสรรคและเปลยนแปลงโลกตอไปในอนาคต

แนวคดทฤษฎและหลกการเกยวกบการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมส าหรบนกเรยน ชนประถมศกษา

คณธรรมจรยธรรม นบเปนสงส าคญทท าใหประชาคมสงคมโลกอยกนอยางสนตและ มความสข การปลกฝงคณธรรมจรยธรรมใหเกดขนในบคคล โดยเฉพาะเดกในวยประถมศกษาจงเปนสงจ าเปนและเปนประโยชนตอมนษยชาต เพราะคณธรรมจรยธรรมจะเปนรากฐานของความประพฤต สวนผลตอความเปนผใหญทดในอนาคต ดงค ากวาทวา เดกดวนน คอผใหญทดในวนหนา ซงคณธรรม ตามความหมายของ Royal Institute (2003) หมายถง สภาพคณงามความด และ Buddhadasa Bhikkhu (2010) ไดใหอรรถาธบายค าวา คณธรรม เพมเตมไววา คณหมายถง คาทมอยในแตละสง ซงเปนทตงแหงความยดถอ เปนไปไดทงทางดและราย สวนธรรมมความหมาย 4 อยางคอ ธรรมชาต กฎของธรรมชาตทเรามหนาทตองเรยนร หนาทตามกฎของธรรมชาตเรามหนาทตองปฏบต และ ผลจากการปฏบตหนาทนนเรามหนาทตองใชมนอยางถกตอง สวนค าวาจรยธรรม ตามความหมายของ Royal Institute (2003) หมายถง ธรรมทเปนขอปฏบต และ Buddhadasa Bhikkhu (2010) ไดใหอรรถาธบายค าวา จรยธรรม เพมเตมไววา เปนสงทพงประพฤต จะตองประพฤต

ในการพฒนาคณธรรมจรยธรรมของมนษยนน Piaget (1997) ไดกลาววา เกดขนจากแรงจงใจในการปฏบตตนทสมพนธกบสงคม การพฒนาคณธรรมจรยธรรมจงจ าเปนตองพฒนาเหตผลเชงจรยธรรมตามระดบสตปญญาของแตละบคคล ซงแบงออกเปน 3 ขน ดงน

1. ขนกอนจรยธรรม (ตงแตแรกเกดจนถง 2 ป) เปนขนทยงไมมความสามารถในการรบรสงแวดลอม และระบบกฎเกณฑตาง ๆ ดงนนการกระท าจงเปนการตอบสนองความตองการ ของตนเองโดยไมค านงถงผอน

2. ขนเชอฟงค าสง (ระหวางอาย 2 – 8 ป) เปนขนทเดกสามารถรบรสภาพแวดลอม และบทบาทของตนเองตอผอนได รจกเกรงกลวผใหญ และเหนวาค าสงหรอกฎเกณฑเปนสงทตองปฏบตตามโดยไมสนใจผลทตามมา

3. ขนยดหลกแหงตน (ระหวางอาย 8 – 10 ป) เปนขนทเดกมพฒนาการทางดานสตปญญา สามารถใชความคดอยางมเหตผลและประสบการณประกอบการตดสนใจ สามารถประเมนความถกผดของผกระท า และตงกฎเกณฑตาง ๆ ในชวตของตนเองได ตอมา Kohlberg (2000) นกจตวทยาชาวอเมรกน ไดท าการศกษาทฤษฎพฒนาการทางจรยธรรมของ Piaget และไดพบวาสามารถแบงไดละเอยดขนเปน 3 ระดบ 6 ขน ทมความสมพนธตอเนองกน ดงน ระดบท 1 ระดบกอนกฎเกณฑ (Pre – Conventional Level) (อาย 2 – 10 ป) เปนระดบทเดกจะเลอกกระท าในสงทเปนประโยชนตอตนเอง โดยไมค านงถงผอน ซงสามารถแบงเปน 2 ขน คอ

ขนท 1 การถกลงโทษและเชอฟงค าสง (The Punishment and Obedience Orientation) (อาย 2 – 7 ป) เปนขนทเดกจะปฏบตตามผมอ านาจเหนอกวาตนเอง เพราะกลวการถกลงโทษ เชน ไมกลาท าโทรศพทตกเพราะกลวผปกครองจะต เปนตน


246

ขนท 2 การแสวงหารางวล (The Instrumental Relativist Orientation) (อาย 7 – 10 ป) เปนขนทเดกจะท าตามกฎเกณฑ เพราะตองการรางวลเปนสงตอบแทน เชน ท าดเพราะตองการค าชมหรอรางวล

ระดบท 2 ระดบตามกฎเกณฑ (Conventional Level) (อาย 10 – 16 ป) เปนระดบทเดกจะท าตามกฎเกณฑของกลม เพราะตองการเปนทยอมรบ และมกจะเลยนแบบหรอคลอยตามบคคลในกลมเพอปรบตวใหเขากบความตองการของสงคม โดยไมค านงถงผลทจะเกดขน ซงสามารถแบงเปน 2 ขน คอ ขนท 3 การท าตามความเหนชอบของผอน (The Enter Personal) (อาย 10 – 13 ป) เปนขนทเดกจะท าในสงทคดวาผอนจะเหนดวยและพอใจ เพอไดรบการยอมรบจากเพอนหรอกลมสงคม โดยจะท าตามกฎเกณฑตาง ๆ ของสงคมอยางเครงครด ขนท 4 การท าตามหนาทในสงคม (The Law and Order Orientation) (อาย 13 – 16 ป) เปนขนทเยาวชนจะเขาใจกฎเกณฑ บรรทดฐานของสงคม และยดถอวาตนเองมหนาทท าตามกฎเกณฑตาง ๆ ของสงคมอยางเครงครด ระดบท 3 ระดบเหนอกฎเกณฑ (Post Conventional Level) (อาย 16 ปขนไป) เปนระดบทเยาวชนจะตดสนขอขดแยงตาง ๆ ดวยการพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบ และพจารณา สงตาง ๆ อยางลกซงและกวางขวาง นอกเหนอจากกฎเกณฑของสงคม สามารถแบงเปน 2 ขน คอ ขนท 5 การท าตามกฎเกณฑและขอสญญา (Social Contract Legalistic Orientation) (อาย 16 ปขนไป) เปนขนทบคคลจะเหนความส าคญของคนหมมาก เกดการเคารพมตทมาจากการลงความเหน มเหตผล เคารพซงตนเอง ยดถอกฎเกณฑตาง ๆ โดยค านงถงประโยชนของสวนรวมเปนหลก ขนท 6 การยดจรยธรรมตามหลกสากล (The Universal Ethical Principle) เปนขนทบคคลจะยดหลกจรยธรรมสากลเปนแนวทางในการปฏบต ค านงถงประโยชนสวนร วม โดยไมขนกบวฒนธรรมเฉพาะหรอเพยงแคสงคมใดสงคมหนง

นอกจากน Chatsupakul (2004) ยงไดเสนอแนวทางการพฒนาคณธรรมจรยธรรมส าหรบเดกประถมศกษาตามทฤษฎการเรยนรทางปญญาเชงสงคมของแบนดรา ซงด าเนนการเปน 5 ขนตอน ดงน

1. การกระตนใหผเรยนเกดความสนใจและตงใจสงเกตตวแบบ 2. การเสนอตวแบบ ซงตวแบบตองมลกษณะเดน ไมซบซอนจนเกนไป เปนตวแบบทม

คณคา มประโยชน สามารถดงดดจตใจ และท าใหผสงเกตพอใจ 3. การชวยใหผ เรยนเกบจ าตวแบบโดยวธการตาง ๆ เชน การจดท าเปนรหสหรอ

โครงสรางใหจ าไดงาย การซกซอมลกษณะของตวแบบในความคด และซกซอมดวยการกระท า 4. การจงใจใหผเรยนปฏบต โดยการชวยใหผเรยนไดรบร เหนคณคา หรอเหนผลทนา

พงพอใจของการปฏบต รวมทงชวยใหผเรยนไดรบรความสามารถของตนเองและเรยนรวธการก ากบตนเอง


247

5. การลงมอกระท าหรอปฏบต โดยการชวยใหผเรยนไดลงมอ สงเกตการณกระท าของตนเอง มการใหขอมลปอนกลบ หรอขอมลยอนกลบ (Feedback) แกผเรยนเสมอ เพอใหผเรยนไดเทยบเคยงการกระท าของตนเองกบภาพตวแบบในแนวความคด

รวมถง Sattayatam (2014) ทไดเสนอแนะเกยวกบหลกการพฒนาคณธรรมจรยธรรมของเยาวชนไววา ควรมการสงเสรมวธการใหคนควาหาความรเอง ใหสงเกต ใหฟงค าถาม และตงค าถามเองเพอน าไปสจดทตองการ และใหตวอยางทดจากชวตจรง หรอเรองจรงในปจจบน จากเรองราว ในประวตศาสตร และจากวรรณคด เพอใหนกเรยนเหนในสงทดงามหรอบกพรองทควรแกไขอยางชดเจนรวมถงใหนกเรยนเรยนรจากการกระท าของตนเองเปนสวนใหญ โดยการหาขอเทจจรง การตรวจสอบ การประสบและพบปญหา การแกไขปญหา การสรปผลดวยตนเอง และครควรใชวธสอนทเปดโอกาสใหนกเรยนไดเปนผกระท า เปนผคด คนควา ทดลอง สรป เชน การท างานเปนกลม โดยการอภปรายรวมกน ใชบทบาทสมมต สถานการณจ าลอง การแสดงละครกรณศกษา เปนตน

จากแนวคดทฤษฎและหลกการเกยวกบการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมส าหรบนกเรยน ชนประถมศกษาทไดกลาวมานน จะเหนไดวาการพฒนาคณธรรมจรยธรรมจะเกดขนจากแรงจงใจ ในการปฏบตตนทสมพนธกบสงคม หากตองการพฒนาคณธรรมจรยธรรมจงจ าเปนตองพฒนาเหตผล เชงจรยธรรมตามระดบสตปญญาของแตละบคคลดวย ซงเดกในวยประถมศกษา (อาย 6 – 12 ป) จะเปนชวงวยทเราสามารถปลกฝงคณธรรมจรยธรรมไดจากการจดกจกรรมตาง ๆ เพอสรางเสรมประสบการณโดยคร ผปกครอง หรอผใกลชด เพอใหเกดการเรยนรและน าไปปรบใช

คณธรรมจรยธรรมทเกยวของกบการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา

การสงเสรมคณธรรมจรยธรรมของเดกไทยใหเปนคนดของสงคมเปนเรองทจ าเปน เพราะเปนพนฐานทส าคญของมนษยทกคน เปนสงส าคญในสงคมทเออใหเกดความสงบสขและความเจรญกาวหนา โดยเฉพาะในเรองของการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารดวยแลวยงมความจ าเปนอยางมาก เพอใหเทาทนกบความสามารถในการใชเทคโนโลย ซงเดกและเยาวชนควรเรยนรเรองคณธรรมจรยธรรมไปพรอมกนนบตงแตการเรมใชเทคโนโลย เพอชวยใหการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอนนเปยมไปดวยความรบผดชอบและความสามารถในจดการกบการใชของตนเองไดอยางปลอดภย ไมเบยดเบยน หรอท ารายผอน รวมถงรเทาทนตอสอและเทคโนโลย จากการสงเคราะหคณธรรมและจรยธรรมดานตาง ๆ พบวามคณธรรมและจรยธรรม 5 ดานทเกยวของโดยตรงทจะชวยใหใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาเปนไปอยางมประสทธภาพมากยงขน ไดแก

1. การมวนย (Discipline) วนย หมายถง การอยในระเบยบแบบแผน ขอบงคบปฏบต (Royal Institute,

2003) และ Phra Brahmagunabhorn (P. A. Payutto) (2008) ไดอธบายความหมายของค าวาวนยไวเพมเตมอกวา เปนการฝกใหความประพฤตและความเปนอยเปนระเบยบแบบแผน หรอการบงคบควบคมตนใหอยในระเบยบแบบแผน รวมทงการใชระเบยบแบบแผน กฎเกณฑ ขอบงคบตาง ๆ ทลงไวเปนหลกฐานหรอมาตรฐาน เปนเครองจดระเบยบความประพฤต ความเปนอยของคน และกจการของหมชนใหเรยบรอยดงาม ดงนนพนฐานสงคมจะมงคงหรอไมนน จะขนอยกบวนยของคนในสงคม


248

เพราะวนยสรางใหมนษยมความรบผดชอบ มระเบยบแบบแผน เปนคนด และสรางบคคลใหเปนคนเกง ดงนนการทนกเรยนระดบชนประถมศกษามวนยกจะสงผลใหการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนไปในทางทเหมาะสม ไมประพฤตผดพระราชบญญตวาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2560 หรอกฎหมาย เชน การเขาถงระบบขอมลของผอนโดยมชอบ การสงขอมลหรออเมลกอกวนผอน เปนตน

2. ความรบผดชอบ (Responsibility) ความรบผดชอบ หมายถง การรบรและตระหนกในหนาททไดรบมอบหมาย มความ

มงมนปรารถนาทจะท าใหหนาทใหส าเรจ ซงความรบผดชอบจะเปนองคประกอบส าคญในการด าเนนชวตและด าเนนงานตาง ๆ ใหเปนไปดวยความเรยบรอยด งาม บรรลเปาหมายทก าหนด ความรบผดชอบนนเปนสงทตองพฒนาใหเกดแกบคคล ซงสงคมใดทมคนมความรบผดชอบมาก กยอม มพลงสรางสรรคพฒนาตนเองและสงคมใหเจรญกาวหนาไดมาก (Phra Thammakittiwong, 2004) ดงนนการทนกเรยนระดบชนประถมศกษามความรบผดชอบกจะสงผลใหการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารนนเปนไปในทางทเปนประโยชน กลาวคอ สามารถใชเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสารเพอการเรยน การคนควาหาความร ตามทครไดหมอบหมายใหเสรจภายในเวลา หรอเพอการพฒนาตนมากกวาการเสยเวลาไปกบเรองไรสาระ มใชเวลาวางใหเปนประโยชนมากขน

3. ความซอสตยสจรต (Honesty) พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดชไดพระราชทานพระบรมราโชวาท

เนองในวนเดกแหงชาตประจ าป พ.ศ. 2531 ความในตอนหนงวา “...ความซอสตยสจรตเปนพนฐานของความดทกอยาง เดก ๆ จงตองฝกฝนอบรมใหเกดมขนในตนเอง เพอจกเตบโตขนเปนคนดมประโยชนและมชวตทสะอาดทเจรญมนคง...”(Ministry of Foreign Affairs, 2006) ซง Royal Institute (2003) ไดใหความหมายของค าวา ซอสตยไววา เปนประพฤตตรงและจรง ไมคดโกงไมหลอกลวง นอกจากน Phra Brahmagunabhorn (P. A. Payutto) (2008) ไดใหความหมายของความซอสตยสจรตไวอกวา หมายถง ความประพฤตด ประพฤตชอบทงกาย วาจา และใจ ไมคดทรยศ ไมคดโกงหรอหลอกลวงผอนท าใหผอนเดอดรอน ไมเอาเปรยบ กลนแกลง หรอหาประโยชนสวนตนในทางทมชอบ ดงนนการทนกเรยนระดบชนประถมศกษามความซอสตยสจรตกจะสงผลใหการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เปนไปในทางทเหมาะสม ไมประพฤตผดพระราชบญญตคอมพวเตอรหรอกฎหมาย ในการหลอกลวง การสรางขอมลเทจตาง ๆ รวมถงการไมใชเครองมอสอสารหรอเครองคอมพวเตอรของผอนกอนไดรบอนญาต ไมแอบอางหรอเอาขอมล ภาพ หรอสงทเปนลขสทธของคนอนมาเปนของตน

4. ความอดทนอดกลน (Endurance) ความอดทนอดกลน หรอในทางพระพทธศาสนา จะใชค าวา “ขนต” ซงหมายถง

ความเขมแขงของจตใจในการกระท าทกอยางดวยความตงใจ สม าเสมอเปนเวลานาน โดยไมยอทอตออปสรรคทงปวง รจกขมใจในเวลาทเผชญกบเหตการณทเยายวนเพอไมถล าลกลงไปในความชวรายหรอสงทกอใหเกดความเสยหาย (Phra Brahmagunabhorn (P. A. Payutto), 2008) นอกจากน Buddhadasa Bhikkhu (2010) ยงไดอรรถาธบายวามนษยตองมความอดทนอดกลนตอความความจ าเปนของชวต 4 อยางคอ 1) อดทนอดกลนตอความเปนไปตามธรรมชาต เชน ความรอน ความ


249

หนาว ลม แสงแดด ซงเปนสงทยากจะหลกเลยง 2) อดทนอดกลนตอความเจบปวย คอ การรจกอดทนอดกลนเพอไมใหเกดความทกขทรมานเพม หรออาจจะตองทนเจบเพอรกษาอาการ 3) อดทนอดกลนตอการอยรวมกน ซงมทงคนดและคนพาล การกระท าของคนเหลานอาจจะใชความอดทนอดกลน เพอไมใหลวงเกนผอนดวยการดาวากลาวทอ ดหมนดแคลน หรอท าราย 4) อดทนอดกลนตอกเลส หรอความอยากตาง ๆ เชน อยากดหนง อยากไดเสอผาสวย ๆ อยากดละคร อยากกนอาหารอรอย อยากไปเทยว อยากแสวงหากามอารมณ เปนตน ดงนนการทนกเรยนระดบชนประถมศกษามความอดทนอดกลนกจะสงผลใหการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนไปในทางทเหมาะสม กลาวคอ เมอมสงทไมดมากระทบจตใจระหวางใชงานเทคโนโลยสารสนเทศ กยงคงรกษาสภาพความสงบของจตใจ เพอน าพาตนใหพนจากปญหาและอปสรรคตาง ๆ ได จนน าไปสการบรรลเปาหมายของความส าเรจในหนาทการงานทตนรบผดชอบ รวมถงการอดทนตอความยากล าบาก ขยนหมนเพยร ท างานทยากล าบากดวยความตงใจ คนหาวธการแกปญหาได ยกตวอยางเชน เมอพบเจอขอความหรอรปภาพทเพอนสงมาใหไมเหมาะสมกไมตอบโตรนแรง หยาบคาย จนน าไปสการกลนแกลงกนบนโลกอนเทอรเนต หรอการยบยงชงใจไมใหอยากได อยากม อยากเปนตามเพ อนเมอเหนเพอนโพสตขอความหรอรปภาพตามสอออนไลนตาง ๆ เปนตน

5. ความเมตตา (Kindness) ความเมตา หมายถง ความปรารถนาใหผอนเปนสข มงหมายหรอมงหวงใหเปนสข

ทงตนเองและผอน มใชเพยงใหผใดผหนงเทานนทเปนสข ตองใหสขทกผทกฝาย (Somdet Phra Nyanasamvara, 2010) นอกจากน Buddhadasa Bhikkhu (2010) ยงไดกลาวถง ความเมตตาวาคอ ความเปนมตรอนแทจรง อนบรสทธ มใชเปนมตรเพอประโยชนทางวตถ ดงนนการทนกเรยนระดบชนประถมศกษามความเมตตากจะสงผลใหการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารนนเปนไปดวยความปรารถนาใหผอนมความสข ลดการทะเลาะเบาะแวง การโตตอบกนดวยขอความทรนแรง ใหอภยในความผดพลาดทเกดขน รวมถงใหความชวยเหลอเกอกลกน

แนวทางการจดการเรยนการสอนเพอสงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอยางมคณธรรมจรยธรรมส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา

ในการจดกจกรรมเพอสงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอยางมคณธรรมจรยธรรม ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษานน โดยทวไปมหลากหลายกจกรรมทจะสงเสรม ผลกดน และเปดโอกาสใหผเรยนไดใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอยางมคณธรรมจรยธรรม โดยจะขอยกตวอยางดงน

1. การจดการเรยนรโดยการอภปราย ซงเปนการสนทนาแลกเปลยนขอมล ความคดเหนและประสบการณซงกนและกนในกลมบคคลตงแต 2 คนขนไป ซงจ านวนทเหมาะสมทสด คอ กลมละ 4 – 6 คน โดยครผสอนมการเตรยมวตถประสงคและประเดนการอภปราย ซงการอภปรายแตละครงของนกเรยนชนประถมศกษาไมควรมประเดนมากเกนไป เพราะจะท าใหผเรยนอภปรายไดไมเตมท และในการอภปรายทดโดยทวไปควรมการก าหนดบทบาทหนาททจ าเปนในการอภปราย เชน ประธานหรอผน าในการอภปราย เลขานการผจดบนทกการอภปราย และผคอยจบเวลา เปนตน การท าใหการอภปรายเปนไปไดดวยดผสอนควรใหความรความเขาใจหรอค าแนะน ากบนกเรยน แตละกลมกอนการอภปราย โดยวตถประสงคหลกของการอภปรายคอ การใหผเรยนมโอกาสแสดง


250

ความคดเหนอยางทวถง และไดฟงความคดเหนทหลากหลาย อนจะชวยใหผเรยนเกดความคดทลกซง กอนการอภปรายจะจบลงควรมการสรปผลการอภปราย 3 – 5 นาทกอนหมดเวลา และเมอ การอภปรายสนสดลงทงหมด ผสอนตองเชอมโยงสงทผเรยนไดรวมกนคดกบบทเรยนทไดเรยนร ดวยการสรปบทเรยนอกครง

2. กจกรรมการสรางแผนผงความคด (Mind Mapping) หรอเรยกอกอยางหนงวา ความคดแบบกระจายออกจากศนยกลาง (Radiant Thinking) ผคดคนคอโทน บซาน (Tony Buzan) นกคดนกเขยนชาวองกฤษ ซงไดน าความรเรองของสมองมาปรบใชกบการเรยนรของเขาพฒนาเปนเทคนคน โดยกระบวนการ คอ สรางหวเรองหรอหวขออยตรงกลาง จากนนแตกความคดยอย ๆ ในรปแบบหวขอหลกออกไปรอบ ๆ หวเรองหรอหวขอนน ซงอาจจะท าในรปแบบของขอความหรอรปภาพกได เมอไดหวขอหรอหวเรองและหวขอหลกแลว ใหแตกความคดของหวขอหลกแตละหวขอยอยลงไปอกเรอย ๆ โดยใชจนตนาการและการเชอมโยงอยางเตมท และหากยงสามารถแตกความคดไดอกกแตกความคดของหวขอยอยในลกษณะหวขอยอยยอยเชนเดยวกนกบทกลาวมา จากนน แตงเตมสสน โดยมหลกการคอถาเปนเรองเดยวกนหรอเสนกงเดยวกนใหใชสเดยวกนตลอด เพอใหงายตอการจดจ าและเปนการแยกหวขอใหชดเจน นอกจากนนหากย งวาดภาพลงไปมากเทาไหร กจะยงชวยในเรองของการจดจ าไดด เพราะภาพเปนจะเปนตวกระตนจนตนาการและการท างาน ของสมองซกขวาได นอกจากนยงดงดดความสนใจไดโดยอตโนมต โดยกจกรรมนกจะชวยท าใหผเรยนอยกบกจกรรมไดนาน ไมเบอ และชวยใหผเรยนไดปลดปลอยความคดอยางมอสระ ซงเหมาะกบผเรยนวยประถมศกษาอยางมาก


251

ภาพท 1 ภาพตวอยางผงความคด (Mind Mapping) ทมา: Rodkroh (2015)

3. การจดการเร ยนร โดยใชปญหาเปนฐาน ( Problem-based learning: PBL) เปนการเรยนทเปนผลมาจากกระบวนการท างานทมงสรางความเขาใจและหาทางแกปญหา โดยตวปญหาจะเปนจดเรมของกระบวนการเรยนรซงปญหาเหลานควรมลกษณะคลมเครอ ไมชดเจน (ill-structured) ไมสามารถแกปญหาไดโดยงายและมค าตอบทถกตองหลายค าตอบ ซงผสอนอาจน าผเรยนไปเผชญสถานการณปญหาจรง หรออาจจดสภาพการณใหผเรยนไดเผชญปญหา หรอฝกกระบวนการคดวเคราะหปญหาและแกปญหาเปนกลม ซงจะชวยใหผเรยนเกดความเขาใจในปญหานนอยางชดเจน ไดเหนทางเลอกและวธการทหลากหลายในการแกปญหา รวมทงชวยใหผเรยนเกดความใฝรเกดทกษะกระบวนการคดและกระบวนการแกปญหาตาง ๆ (Barrows and Tamblyn,


252

1980; Arends, 1998; Khemmani, 2011) ลกษณะทส าคญของการเรยนโดยใชปญหาเปนฐาน คอ ผเรยนเปนศนยกลางของการเรยนรโดยจะเรยนเปนกลมขนาดเลก ครมบทบาทเปนผอ านวยความสะดวก ปญหาทใชเปนปญหาทมลกษณะคลมเครอไมชดเจน ปญหา 1 ปญหาอาจมค าตอบไดหลายค าตอบหรอแกปญหาไดหลายทางซงชวยกระตนใหเกดการเรยนร โดยผเรยนเปนคนแกปญหา โดยแสวงหาขอมลใหม ๆ ดวยตนเอง และการประเมนผลจะดจากความสามารถจรงในการปฏบต (Authentic assessment) กระบวนการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐานมขนตอนทส าคญ ๆ ดงน 1) การน าเสนอปญหา 2) ก าหนดกรอบการศกษา 3) รวบรวมขอมล 4) น าเสนอวธการแกไขปญหา และ 5) สรปและประเมนผลการแกปญหา (Arends, 1998) ซงประเดนส าคญในการเรยนการสอนระดบประถมศกษาโดยใชปญหาเปนฐาน คอ ผเรยนตองเผชญกบปญหาทไมมการเตรยมการลวงหนาหรอมความรเกยวกบเนอหาทเกยวของกบปญหานนมากอน โดยปญหาทผเรยนเผชญนนตองคลายคลงกบปญหาหรอสถานการณจรงทผเรยนจะตองเผชญในอนาคต ในการศกษาปญหาทเกดขนผเรยนตองใชเหตผล และประยกตใชความรอยางเหมาะสมของตนเอง ซงปญหาตองเปนตวกระตน ใหเกดการสรางการเรยนรในระหวางการอภปรายรวมกนในกระบวนการกลม และในระหวาง การแกปญหาผเรยนตองศกษาหาความรดวยตนเองและประยกตใชทกษะตาง ๆ ทม และการวดผลตองสอดคลองกบกระบวนการเรยนร สามารถวดไดทงเนอหาความร การแกปญหา และการท างานกลม (Rodkroh, 2017)

4. การแสดงบทบาทสมมต เปนกจกรรมทเปดโอกาสใหนกเรยนไดแสดงออกไดหลายทาง ทงการพดและการแสดงทาทาง โดยนกเรยนอาจจะไดแสดงบทบาทสมมตเปน คณพอคณแม ครอาจารย เพอน หรอบคคลอน ๆ ในสงคม เชน ต ารวจ แพทย เปนตนในการแสดงบทบาทสมมตควรจะมการแสดงทาทางตาง ๆ ใหสมบทบาททไดรบ เขน การใชงานคอมพวเตอร การใชงานโทรศพทมอถอ การเลนเกม ยน เดน นง นอน ตลอดจนการแสดงตาง ๆ ทอาจะไมใชเสยง การจดกจกรรมบทบาทสมมตในปจจบนสามารถแบงไดเปน 3 แบบ ดงน 1) การแสดงบทบาทสมมตทนท ทเรยนอย เชน การเรยนเรองผลของการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนเวลานาน เชน ใหนกเรยนท าทาแสบตา ปวดทอง นวลอก เปนตน 2) การแสดงบทบาทสมมตโดยก าหนดเรองราวไวลวงหนา เชน การเรยนเรองพระราชบญญตวาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2560 ในชวโมงตอไป ครอาจจะก าหนดใหมการจบกมผกระท าความผด นกเรยนอาจจะเสนอวา ใครจะเปนต ารวจ ใครจะเปนผกระท าความผด หรอใครจะเปนผเสยหาย จะท าผดพระราชบญญตดานใดบาง จากนนกมการก าหนดวาจะแสดงตอนใด อาจจะเปนการแสดงกอนเลกเรยน และมการก าหนดเวลา ในการแสดงไวดวยวาอาจจะคนละ 2 – 3 นาท หรอปรบเปลยนตามความเหมาะสม 3) การแสดงบทบาทเปนละคร ซงเปนการแสดงทคอยขาวยาวและมตวละครเยอะ แสดงบทบาทแบบการแสดงละคร โดยครก าหนดเรองไวลวงหนา ใหนกเรยนรวมกนเสนอวาใครจะแสดงเปนตวละครใดบาง มบทบาทอยางไร และจะตองมการฝกซอมใหตรงตามบทบาททก าหนดในเนอเรอง นอกจากนครควรการก าหนดเวลาในการแสดงดวย ซงไมควรนานเกนไปเพราะจะท าใหเบอหนายได และเมอการแสดงจบลง ควรมการพดสรปโดยผแสดงหรอผชมวาไดขอคดอะไรจากการแสดงครงน บทบาททแสดงเหมาะสมหรอไม ควรแกไขหรอปรบปรงอยางไร หรอมขอชนชมอะไรบาง ขอดของการจดกจกรรมการแสดงบทบาทสมมตนคอผเรยนเกดการเรยนรทลกซง เกดความเขาใจความรสกหรอพฤตกรรม


253

ของผอน และชวยพฒนาทกษะการแกปญหาเฉพาะหนา และการตดสนใจ สวนขอจ ากด คอ ใชเวลามาก และครผสอนตองมการเตรยมการลวงหนา และตองเตรยมการรบมอในการแกปญหาและ ปรบสถานการณเฉพาะหนาทเกดขนเพอใหผเรยนเกดการเรยนรมากทสด

5. การจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 5Es เปนการจดการเรยนรทเนนใหผเรยนคนควาหาความรดวยตนเอง โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร ประกอบไปดวยขนตอนท ส าคญ 5 ขน (The Institute for the Promotion of Teaching Science and Technology [IPST], 2007) ดงน 1) การสรางความสนใจ (Engagement) เปนการน าเขาสบทเรยนเพอกระตนใหผเรยนสรางค าถามหรอก าหนดประเดนทจะศกษา 2) การส ารวจและคนหา (Exploration) เปนการก าหนดแนวทางในการตงสมมตฐาน การลงมอปฏบต เพอรวบรวมขอมล จากเอกสารหรอแหลงขอมลตาง ๆ 3) ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) เปนการน าขอมลไปวเคราะห แปลผล สรปผล และน าเสนอผลในรปแบบตาง ๆ 4) ขนขยายความร (Elaboration) เปนขนน าความรทสรางขนมาเชอมโยงกบความรเดมหรอความคดใหม หรอน าขอสรปทไดมาใชในการอธบายเหตการณอน ๆ 5) ขนประเมนผล (Evaluation) เปนการประเมนผลจากการเรยนร ซงน าไปสการน าความรไปประยกตใช ซงเมอน ามาใชกบนกเรยนระดบชนประถมศกษาจะชวยใหผเรยนไดเรยนรผานการลงมอปฏบต เกดการเรยนรทงเนอหาหลก แนวคดทฤษฎ และหลกการตาง ๆ

6. การจดกจกรรมแบบศนยการเรยน เปนการจดกจกรรมทน าเรองของกระบวนการกลมมาใช ซงเปนการเรยนรผานการท างานรวมกน โดยการศกษาหาความรดวยตนเองจากศ นย การเรยนหรอมมความรทครไดจดเตรยมเนอหาหรอกจกรรมไว โดยแตละศนยจะมเนอหาสาระ ทจบในตวเอง เมอผเรยนศกษาในศนยการเรยนเสรจตามเวลาทก าหนดแลวกจะเวยนเขาศนยการเรยนอน ๆ สลบกนไปจนครบ ซงการจดกจกรรมแบบนผสอนจะมหนาทใหค าแนะน า และอ านวยความสะดวกเทานน ขนตอนการจดกจกรรมแบบศนยการเรยนมดงนน 1) แบงนกเรยนออกเปนกลม กลมละเทา ๆ กน คละความสามารถ (การคละความสามารถจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรรวมกนและชวยเหลอกน) 2) ใหแตละกลมเขาศนยการเรยน จากนนอานค าสงและศกษาหาความร ตามเนอหาหรอกจกรรมในการศนยการเรยนนน 3) เมอท างานเสรจเรยบรอยครบทงกลมใหเกบชดอปกรณตาง ๆ และจดวางในต าแหนงเดม 4) ยายไปศนยการเรยนอนตามทครก าหนด ซงอาจจะเรยงล าดบ 1 ไป 2, 2 ไป 3, 3 ไป 4 เปนตน 5) เมอท าครบทกศนยแลว ใหนกเรยนสงกระดาษค าตอบทคร 6) ครและนกเรยนรวมกนอภปรายและสรปผลการเรยนร

ตวอยางการจดการเรยนรโดยการอภปรายรวมกบการสรางแผนผงความคด เรองการใชสอสงคมออนไลน

ชวโมงท 1 1. ครถามค าถามกระตนความสนใจของนกเรยนวา ปจจบนนกเรยนใชอนเทอรเนตท า

อะไรบาง (แนวค าตอบ สบคนขอมล ท าการบานและรายงาน เลนเกม ดคลปวดโอ ฟงเพลง สอสารกบผอน เปนตน)

2. ครตงค าถามตอวา นกเรยนคดวาการอนเทอรเนตในการตดตอสอสารมประโยชนอยางไร (แนวค าตอบ สามารถตดตอสอสารไดสะดวกรวดเรว สามารถตดตอสอสารไดหลายรปแบบ เปนตน)


254

3. ครสมซกถามนกเรยนบางคนวา นกเรยนรจกหรอไดใชสอสงคมออนไลนแบบใดบาง (แนวค าตอบ ไลน เฟซบก ไปรษณยอเลกทรอนกส ทวตเตอร อนสตราแกรม เปนตน)

4. ครยกตวอยางขาวการใชสอสงคมออนไลนทกอใหเกดการกลนแกลงกนในโลกไซเบอรวา นกเรยนคนหนงไดเอารปเพอนทตนเองแอบถายไปลงในไลนกลม ซงเพอนทโดนแอบถายไมไดพอใจเพราะเปนภาพตอนท าหนาเผลอจงท าใหรปทออกมาดนาเกลยด และเพอนคนอน ๆ สงขอความลอเลยนมากมายในไลนกลม จงเกดความรสกอบอายและไมอยากไปโรงเรยน จนสดทายคดสนฆาตวตาย แตโชคดทผปกครองชวยไวไดทนจงรอดชวต

5. นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนเกยวกบขาวดงกลาวนเกดจากการขาดคณธรรมจรยธรรมใด (ความเมตตา ความมวนย ความอดทนอดกลน) และถาเหตการณเกดขนกบตวนกเรยนเอง นกเรยนจะรสกอยางไร

6. นกเรยนเลาประสบการณสวนตววาเคยใชสอสงคมออนไลนในการกลนแกลงเพอนในโลกไซเบอรหรอโดนเพอนกลนแกลงในสอสงคมออนไลนบางหรอไม อยางไร และชวยกนอภปราย

7. ครเลาเรองอน ๆ เพมเตมทเปนการใชสอสงคมออนไลนทกอใหเกดการกลนแกลงกน ในโลกไซเบอร เชน การแอบอางตวตนของผอนและสงขอความไปกลนแกลงหรอขมขเพอนทางสอสงคมออนไลนตาง ๆ ท าใหเพอนหวาดกลวและไมกลาไปโรงเรยน หรอไมมความสขในการใชชวตอยในโรงเรยน

8. ครแบงกลมใหนกเรยนชวยกนแสดงความคดเหนอภปรายเกยวกบเรองตอไปน และสงตวแทนมาเสนอแนวคดอภปรายแตละกลม

ท าไมจงเกดการกลนแกลงเพอนบนโลกไซเบอร ขาดคณธรรมใด (แนวค าตอบ ขาดวนย และความเมตตา)

ถานกเรยนถกเพอนกลนแกลงบนโลกไซเบอรจะท าอยางไร (แนวค าตอบ อดทนอดกลน)

ถานกเรยนพบการกลนแกลงบนโลกไซเบอร นกเรยนควรท าอยางไร 9. ครอธบายเพมเตมเกยวกบรปแบบการใชสอสงคมออนไลนทกอใหเกดการกลนแกลงกน

ในโลกไซเบอร เชน การคกคามทางเพศผานสอออนไลน การแบลกเมล การหลอกลวง การสรางกลมโซเชยลเพอโจมต เปนตน วธการจดการเมอถกกลนแกลงบนโลกไซเบอร เชน การอดทนอดกลน หยดตอบโต หรอการปดเครองมอสอสาร บลอก แจงใหครหรอผปกครองทราบ บนทกหลกฐานตาง ๆ และรายงานไปยงผใหบรการสอสงคมออนไลนนน ๆ

10. นกเรยนรวมกนสรปทกษะการรบมอกลนแกลงบนโลกไซเบอรตามหวขอทนกเรยนมความรและประสบการณทไดรบ

ชวโมงท 2 1. ครแบงกลมนกเรยนออกเปน 3 กลม ใหแตละกลมรวมกบอภปรายในเรองของการ

ปฏบตตนเกยวกบการใชสอสงคมออนไลนอยางมคณธรรมจรยธรรมเพอปองกนการกลนแกลงกนบนโลกไซเบอร

กลมท 1 การใชไลน กลมท 2 การใชเฟซบก กลมท 3 การใชอนสตราแกรม


255

2. นกเรยนแตละกลมชวยกนอภปรายแสดงความคดเหนเกยวกบการใชสอสงคมออนไลนอยางมคณธรรมจรยธรรม

3. ครแบงนกเรยนออกเปนกลม กลมละ 5 คน คละความสามารถ ใหนกเรยนแตละกลมรวมกนสรปการใชสอสงคมออนไลนอยางมคณธรรมจรยธรรมในรปแบบผงความคด ( Mind Mapping)

กจกรรมเสรม ใหนกเรยนศกษาตวอยางการใชสอสงคมออนไลนทกอใหเกดการกลนแกลงกนในโลกของ

ไซเบอรทพบในหนงสอพมพ หรออนเทอรเนต ตวอยางการจดกจกรรมโดยการแสดงบทบาทสมมต เรองความรบผดชอบ 1. ครตงค าถามถามนกเรยนวา หากครใหเวลา 15 นาท ในการใชอนเทอรเนต นกเรยนจะ

ใชอนเทอรเนตท าอะไรบาง 2. ครขออาสมครนกเรยนออกมาแสดงบทบาทสมมต จ านวน 10 คน โดยนกเรยนแบง

ออกเปน 2 กลม กลมละ 5 คน ซงกลมท 1 จะไดรบมอบหมายใหแสดงบทบาทสมมตททกคนในกลมชวยกนท ารายงาน โดยแบงงานกนท าผานเครองคอมพวเตอรจนเสรจ และไดรบค าชมเชยจากคร สวนกลมท 2 จะไดรบมอบหมายใหแสดงบทบาทสมมตททกคนในกลมตางใชเครองคอมพวเตอรเพอความบนเทง เชน เลนเกม ฟงเพลง ดคลปวดโอ เปนตน ไมมใครสนใจงานกลม สดทายท างานเสรจไมทนตามทครมอบหมาย และโดนครลงโทษ

3. นกเรยนรวมกนอภปรายหาสาเหตวาท าไมกลมท 1 จงประสบความส าเรจ แตกลมท 2 กลบลมเหลว (แนวค าตอบ กลมท 1 มความรบผดชอบ สวนกลมท 2 ขาดความรบผดชอบ)

4. ครอธบายความหมายของค าวา ความรบผดชอบ พรอมทงยกตวอยางเพมเตม เชน การใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการคนควาขอมลทเปนประโยชนเพอพฒนาทกษะตาง ๆ เมอท างานเสรจแลว ถอเปนความรบผดชอบตอตนเองอยางหนง การปฏบตตนเหมาะสมไมท าผดพระราชบญญตวาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2560 กเปนความรบผดชอบตอสงคม เปนตน

5. ครแบงนกเรยนออกเปน 2 กลมนกเรยนชาย และนกเรยนหญง ใหแขงขนกนเลนเกม “คดไว ไดคะแนน” โดยมกตกาการเลนเกมคอ ใหนกเรยนแขงขนกนออกไปเขยนตวอยางความรบผดชอบเกยวกบการใชเทคโนโลยสารสนเทศโดยสลบกนเขยนทละคน ภายในเวลา 3 นาท กลมทเขยนไดเยอะและถกตองกจะเปนฝายชนะ

6. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายและสรปเกยวกบการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอยางมความรบผดชอบ

ตวอยางการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน เรอง การใชอนเทอรเนตอยางมคณธรรม หางไกลจากอาชญากรรม

ขนน าเสนอปญหา 1. ครถามค าถามกระตนความสนใจของนกเรยนวา ปจจบนนกเรยนใชอนเทอรเนตท า

อะไรบาง (แนวค าตอบ สบคนขอมล ท าการบานและรายงาน เลนเกม ดคลปวดโอ ฟงเพลง สอสารกบผอน เปนตน)


256

2. ครตงค าถามตอวา ปญหาอาชญากรรมทางอนเตอรเนตมอะไรบาง และมวธการปองกนตวเองอยางไรบาง

ขนก าหนดกรอบการศกษา 3. ครยกตวอยางปญหาอาชญากรรมทางอนเทอรเนต โดยน าคลปวดโอมาใหนกเรยนด

(1 – 2 ตวอยาง) เชน การเผยแพรภาพลามกอนาจาร การสรางเวบไซตปลอมเพอหลอกลวงใหบรโภคสนคาและบรการ เปนตน

ขนรวบรวมขอมล 4. ครเปดโอกาสใหนกเรยนรวมกนสบคนข อมลเกยวกบปญหาอาชญากรรมทาง

อนเทอรเนตในรปแบบตาง ๆ จากหนงสอหรอเครองคอมพวเตอรเปนกลม 5. ครอธบายเพมเตมเกยวกบความหมายของอาชญากรรมทางอนเทอรเนต การกอ

อาชญากรรมทางอนเทอรเนต และแนวปฏบตตนเพอปองกนการเกดปญหาอาชญากรรมทางอนเทอรเนต ดงน

ความหมายของอาชญากรรมทางอนเทอรเนต คอ การกระท าทผดกฎหมาย โดยใชวธการทางอเลกทรอนกสเพอโจมตระบบคอมพวเตอรและขอมลทอยบนระบบ

การกออาชญากรรมทางอนเทอรเนต สามารถแบงออกเปน 6 ประเภทใหญ ๆ คอ การเงน การละเมดลขสทธ การเจาะระบบ การกอการรายทางคอมพวเตอร ภาพอนาจารทางออนไลน และการกลนแกลงทางอนเทอรเนต

ขนน าเสนอวธการแกปญหา 6. ครใหนกเรยนแตละกลมออกมาน าเสนอขอมลทรวมกนสบคนได ตามหวขอตอไปน

ตวอยางการกออาชญากรรมทางอนเทอรเนต คณธรรมจรยธรรมใดทพงมเพอปองกนภยอาชญากรรมทางอนเทอรเนต (ความ

มวนยและความรบผดชอบ) แนวทางการปองกนการเกดปญหาอาชญากรรมทางอนเทอรเนต

ขนสรปและประเมนผลการแกปญหา 7. ครและนกเรยนรวมกนสรปและอภปรายเกยวกบปญหาอาชญากรรมทางอนเทอรเนต

และแนวปฏบตตนเพอปองกนการเกดปญหาอาชญากรรมทางอนเทอรเนต ตวอยางการจดการเรยนรแบบศนยการเรยน เรองพระราชบญญตวาดวยการกระท าผด

เกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ.2560 (มาตรา 14 น าขอมลทผด พ.ร.บ. เขาสระบบคอมพวเตอร) 1. ครตงค าถามถามนกเรยนวารจกพระราชบญญตวาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2560 หรอไม และมไวท าอะไร

2. ครยกตวอยางการกระท าทผดตามพระราชบญญตวาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2560 ในมาตรา 14 เชน คลปเผยแพรขอมลหลอกลวง ภาพขอมลลามกในเฟซบก เปนตน จากนนตงค าถามถามนกเรยนวา

นกเรยนเคยกระท าดงทกลาวหรอไม นกเรยนคดวาการกระท าดงกลาวผดหรอไม


257

นกเรยนคดวาหากกระท าผดดงกลาวจะมโทษอยางไร 3. ครแบงนกเรยนออกเปนกลม กลมละ 5 คน คละความสามารถ ใหแตละกลมเรยนรจาก

ศนยการเรยนทครเตรยมไวซงมทงหมด 4 ศนยการเรยน คอ 1) การเผยแพรขอมลปลอม ทจรต หลอกลวง 2) การเผยแพรขอมลเทจ 3) การเผยแพรขอมลความผดเกยวกบความมนคงปลอดภย 4) การเผยแพรขอมลลามก ซงในแตละศนยการเรยนจะมเวลาใหผเรยนเรยนรศนยละ 10 นาท ซงผเรยนแตละกลมจะตองรวมกนวเคราะหวาขอมลทอยในศนยนนเปนการกระท าผดหรอไม และมโทษอยางไร จนครบทกศนยการเรยน

4. นกเรยนรวมกนอภปรายวาขอมลใดบางทเปนการกระท าผดตามพระราชบญญตวาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2560 ครและนกเรยนรวมกนเฉลยค าตอบ

5. ครตงค าถามถามนกเรยนวานกเรยนควรมคณธรรมจรยธรรมในขอใดจงจะไมท าผดตามพระราชบญญตวาดวยการกระท าผดเกยวกบคอมพวเตอร พ.ศ. 2560 (ความซอสตยและความมวนย)

6. ครและนกเรยนรวมกนสรปเรองการใชเทคโนโลยสารสนเทศอยางมวนยและความซอสตย

ตวอยางการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร (5E) เรอง การสรางสรรคงานอยางมคณธรรม ไมละเมดลขสทธ

ขนกระตนความสนใจ (Engagement) 1. ครน ารปตราสนคาหรอโลโกสนคาหลาย ๆ แบบทสรางจากโปรแกรม Microsoft Word

มาแสดงใหนกเรยนด เชน โลโกสบ โลโกอาหารหรอขนม จากนนตงค าถามถามนกเรยนวา เปนรปเกยวกบอะไร ใชท าอะไร

2. ครพดเพอกระตนความสนใจของนกเรยนวา รปทครแสดงใหนกเรยนดสรางจากโปรแกรมคอมพวเตอร ทเรยกวาโปรแกรม Microsoft Word

3. ครตงค าถามกระตนความคดนกเรยนวา หากครตองการใหนกเรยนออกแบบโลโกสนคาของโรงเรยน โดยโปรแกรม Microsoft Wordนกเรยนจะมวธการท าอยางไรบาง

ขนส ารวจและคนหา (Exploration) 4. ครใหนกเรยนศกษาและเรยนรขนตอนการสรางตราสนคาหรอโลโกสนคาจากคลปวดโอ

ทครเตรยมมา และจากหนงสอเรยน ขนอธบายความร (Explanation) 5. ครตงค าถามถามนกเรยนวา “หากนกเรยนคดไมออกวาจะออกแบบตราสนคาอยางไร

นกเรยนสามารถน าตราสนคาทมอยแลวมาเปนตราของตนเองไดหรอไม” 6. ครอธบายความรเพมเตมเกยวกบเรองลขสทธ วานกเรยนไมสามารถน าขอความหรอ

ภาพทมอยแลวของผอนมาใชในงานของตนเองได จากนนอธบายเพมเตมเกยวกบคณธรรมจรยธรรมเรองความซอสตยทนกเรยนตองยดถอในการสรางสรรคงานตาง ๆ รวมถงขนตอนการใชงานโปรแกรม Microsoft Word เพอออกแบบตราสนคา

ขนขยายความเขาใจ (Elaboration) 7. นกเรยนออกแบบตราสนคาตามแนวทางของตนเอง โดยมครคอยดแลอยางใกลชด


258

ขนประเมนผล (Evaluation) 8. ครสมนกเรยน 4 - 5 คน ออกมาแสดงผลงานหนาชนเรยน พรอมพดคยแลกเปลยน

ความคดเหนกบเพอนรวมชนวาผลงานทสรางเกดจากแรงบนดาลในเรองอะไร และมวธการสรางอยางไรใหสวยงาม

9. นกเรยนและคร รวมกนสรปขนตอนการใชงานโปรแกรม Microsoft Word ตงแตเปด-ปดโปรแกรม การสรางไฟลงาน การจดเกบ การเรยกใชไฟล ขนตอนการออกแบบตราสนคา รวมถงประโยชนคณธรรมจรยธรรมทควรยดถอในขณะทสรางผลงาน

สรป คณธรรมจรยธรรมเปนคณความดทควรยดถอปฏบตและเปนรากฐานของความประพฤตสงผลตอความสงบเรยบรอยในสงคม จงจ าเปนอยางยงทตองปลกฝงใหเกดขนตงแตในวยเยาว และโดยเฉพาะอยางยงกบคณธรรมจรยธรรมทเกยวของกบการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ซงถอเปนสวนส าคญในการด าเนนชวตประจ าวน ดงนนการจดการเรยนการเรยนการสอนทสงเสรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารอยางมคณธรรมจรยธรรมจงจ าเปนอยางยงในโรงเรยน ซงการจดกจกรรมตาง ๆ นนจะตองมความเหมาะสมกบวยและลกษณะของผเรยนในวยประถมศกษาและจะตองพฒนาใหผเรยนใหมความรความเขาใจ และเหนแบบอยางในสงทดงาม และตระหนกถงความส าคญและคณคาของคณธรรมจรยธรรม รวมถงสามารถน าไปประยกตใชในสถานการณตาง ๆ ได โดยมความเปนรปธรรมกอใหเกดผลการกระท า เหนคณคา และยดถอในคณธรรมจรยธรรม มากขน น าไปสการพฒนาตนและสงคมทสงบสขและสนตตอไป

References Arend, R. I. (1998). Resource handbook learning to teach. (4th ed.). Boston, MA:

McGraw-Hill. Barrows, H. S. and Tamblyn, R. M. (1980). Problem-based learning: An approach to

medical education. New York: Springer Publishing Company. Bonkham, P. (2018). dek yuk mairuthao than sưdichithan [Digital Media for new

generation children]. Retrieved fromhttp://wow.in.th/iC5b. Buddhadasa Bhikkhu. (2010). metta than kanhai mi phon penkhwam suk yang ying

[Kindness makes you happy]. Bangkok: Thammasapa. Chalakbang, W. (1992). chittawitthaya læ kan nænæo dek prathomsưksa

[Psychology and Guidance for elementary students]. Bangkok: O. S. Printing House. Chatsupakul, K. (2004). ka nsưksa læ ka nphatthana khunnatham læ chariyatham

khong dek læ yaowachon Thai (radap prathom sưksa) [A study and develop of morals and ethics in Thai children (Elementary)]. Bangkok: Srinakharinwirot University.


259

Khemmani, T. (2011). sat ka nson ʻongkhwamru phưa kanchat krabuankan rianru thi mi prasitthiphap [Teaching science: Knowledge for Organizing Effective Learning Processes]. Bangkok: Chulalongkorn Press.

Kohlberg, L. (2000). Development of Moral Character and Moral Ideology Review of Child Development Research. New York: Russell Sage Foundation.

Ministry of Foreign Affairs. (2006). tuayang bang to n khong phra rat damrat læ phra borom ra chowa t kho ng phra bat somdet phrachaoyuhu a thi song phraratchatha n nai warokat tang tang [The Royal speech of His Majesty King Bhumibol Adulyadej]. Retrieved from http://www.mfa. go.th/web/240.php.

Office of the National Economic and Social Development Board. (2011). phæn phatthana setthakit læ sangkhom hæng chat chabap thi sip Pho.So. songphanha roihasip 2554 [National Economic and Social Development Plan, 10th edition, 2007 – 2011]. Retrieved from http://www.nesdb.go.th/download/ article/article_20160323112418.pdf.

Phra Brahmagunabhorn (P. A. Payutto). (2008). phut tham chabap prapprung læ khayai khwam: matchena thamthetsana / matchimapatipatha rư kot thammachat læ khunkha samrap chiwit [Buddhist Dharma: The sermon/ Middle way or natural law and value for life]. Bangkok: Mahachulalongkorn rajavidyalaya University.

Phra Thammakittiwong. (2004). lakkan phatthana ton [Principles of self-development]. Retrieved from http://www.parliament.go.th/moral/hrdtric5.pdf.

Piaget, J. (1997). The Moral Judgment of the child. London: Routledge & Kegan Paul Ltd. Rodkroh, P. (2015). kanwichai læ phatthana kem dichithan kansưksa bæ p chai

panha pen than phư a sœmsang khwa msamat nai kan kæ panha nai wicha witthayasa t samrap nakrian prathom sưksa [Research and development of a problem-based learning digital game to enhance problem solving ability in science subject for elementary students]. Doctoral dissertation. Chulalongkorn University.

Rodkroh, P. (2017). kanchatkan ri anru radap prathom sưksa doi chai panha pen than. [Problem-based Learning for Elementary students]. Journal of Education Silpakorn University. 15(2), 15 – 28.

Royal Institute. (2003). photchananukrom chabap ra tchabandit sathan Pho.So. 2542. Bangkok: Nanmeebooks.

Sattayatam, P. (2014). kanson chariyatham samrap yaowachon [Teaching Ethics for Youth]. Bangkok: Chulalongkorn Press.


260

Somdet Phra Nyanasamvara. (2010). metta than ka nhai mi phon penkhwa m suk ya ng ying [Kindness makes you happy]. Bangkok: Thammasapa.

The Institute for the Promotion of Teaching Science and Technology. (IPST). (2007). rupbæ p kan rian kanso n thi phatthanakara buan ka n khit radap sung wicha chiwawitthaya radap chan matthayommasưksa ton plai [A teaching model for development of high level thinking processes in biology of upper secondary school students]. Retrieved from http://www.ipst.ac.th/biology/Bio-Articles/mag-content10.html

Werakultawan, S. (2018). thaothan sư ʻamna t nai mư phonlamư ang dichithan. [Media Literacy]. Bangkok: Wanida Press.


รปแบบการฝกอบรมผน าทองถนเกยวกบการประนอมขอพพาท ของคนในชมชนทองถน

LOCAL LEADERS TRAINING MODEL FOR CONCILIATION

IN LOCAL COMMUNITY

พรรณ มวร1 ประเสรฐศกด มหม2 พชรพรรณ กลปวโรภาส3 และอาวธ ปะโมโท4 Pannee Moore1, Prasertsak Meemoo2, Pacharapan Kulpawaropas3 and Awut Pameto4

1,4คณะครศาสตร สาขาวชาสงคมศกษา มหาวทยาลยราชภฏชยภม จงหวดชยภม

2งานบรการการศกษา มหาวทยาลยราชภฏชยภม จงหวดชยภม 3คณะครศาสตร หมวดวชาศกษาทวไป มหาวทยาลยราชภฏชยภม จงหวดชยภม

1,4Faculty of Education Social Studies Program Chaiyaphum Rajabhat University Chaiyaphum province 2Educational Service Section Chaiyaphum Rajabhat University Chaiyaphum province

3Faculty of Education General Education Chaiyaphum Rajabhat University Chaiyaphum province E-mail: [email protected]

บทคดยอ บทความนไดน าเสนอรปแบบการฝกอบรมผน าทองถนเกยวกบการประนอมขอพพาทของคนในชมชนทองถน ทมบทบาทส าคญตอการพฒนาคนในทองถนเพราะผน าทองถนจะเปนแกนน า การพฒนาในดานตาง ๆ ท าใหหมบานไดรบการพฒนาและกอใหเกดความเจรญ ซงสวนใหญ คนในหมบานหรอชมชนจะใหการยอมรบนบถอและเปนบคคลทมความพรอมจะเปนผใหค าปรกษาแนะน าใหประชาชนในหมบาน รวมถงปญหาและความรนแรงในสงคมปจจบนยคโลกาภวตน เชน การทะเลาะววาท การขดแยงกนในสงคม กอใหเกดความบาดหมางใจและกอใหเกดปญหาตามมา หนาทของผน าในทองถนจะตองประนอมขอพพาทกอนเปนอนดบแรกและจะตองใชความเปนผน าหรอภาวะผน าอยางมากในการท าภารกจดงกลาว เพอพฒนาสงคมใหคนในสงคมมความประพฤตด เปนทตองการของคนในชมชนทองถน จ าเปนตองจดหารปแบบยทธวธในการฝกอบรมใหกบผน าทองถน โดยเฉพาะเกยวกบดานความรความเขาใจในการประนอมขอพพาททผน าในชมชนทองถนจ าเปนตองไดรบการพฒนาศกยภาพใหเกดความรความเขาใจมากยงขน ฉะนนผน าควรมความร ความสามารถและมความช านาญ ทหลากหลาย ค าส าคญ รปแบบการฝกอบรม ผน าทองถน การประนอมขอพพาท

Received: September 2, 2019 Revised: January 20, 2020 Accepted: January 28, 2020


262

ABSTRACT This article presents the Local leaders training model for conciliation in local community. The training has important role to people development locally as the local leader will take the lead in various development fields and therefore respected by the villages. Local leader also provide advises and settle the disputes among local people. Problems and violence in today's society globalization era as controversy conflict in society causing disaffection mind cause subsequent problems. Duties of local leaders will have to settle the conciliation and use their leadership in doing the said mission for social development to make people in the society behave well. It is needed by people in the local community need to supply tactical style in training for local leaders. Especially about knowledge and understanding in conciliation resolution as leaders in local communities need to developed their potential for understanding and various skills. Keywords Training Model, Local Leader, Conciliation บทน า ในอดตทผานมาการบรหารจดการบานเมองทงในระดบสวนกลางและระดบทองถน มการแบงแยกระหวางภาคราชการและภาคเอกชน ในลกษณะตางคนตางท าโดยสนเชงโดยยด ภาคราชการเปนศนยกลาง ลกษณะนกอใหเกดการสะสมปญหาตาง ๆ ตามมา ซงไมสนองตอบตอความตองการของชมชนและสงคมโดยทวถง ท าใหเกดแนวทางการคดใหมเกดขน คอ การกระจายอ านาจการบรหารราชการลงสทองถนมากขนใหทองถนมรายไดจากภาษเปนของตวเอง มอ านาจ ในการตดสนใจและสามารถแกปญหาของตวไดมากขน จากรปแบบของการกระจายอ านาจลงสทองถนเพอใหประชาชนรจกดแลกนเอง มการสรางเครอขายระหวางกนน าไปสสงคมทพงพาตนเองในรปแบบประชาธปไตย ทใหทกคนมสวนรวมในการปกครอง ในการสรางกฎเกณฑในทองถน รวมถงการปญหาขอพพาทในชมชน ซงแนวคดใหมทเนนการมสวนรวมของทกคนในทองถน โดยเฉพาะ ผน าทองถนหรอผน าชมชนและคณะกรรมการกลางหมบานอาสาพฒนาและปองกนตนเองไดเขามา มสวนรวมกบรฐในการสรางความสงบสขขนในหมบาน ซงเปนผทเสยสละ เสยเวลาในการท าหนาทเปนคนกลางไกลเกลยประนประนอมขอพพาททเกดขนในหมบานของตน เพอลดคดพพาทใหมาพบเพอเจรจาตกลงกนอยางฉนทมตรไมมการตดสนใจวาฝายใดแพหรอชนะท าใหลดความรสกเคยดแคนทคพพาทมตอกนและเกดความรสกทดตอกนแทน อนเปนการเสรมสรางความสงบสขและความสามคคของคนในหมบานตลอดทงความมนคงทางเศรษฐกจการเมอง และสงคมของประเทศชาต ในทสด (Komsattham, 2005) ในปจจบนเปนทยอมรบกนวาผน าทองถนเปนผมบทบาทส าคญตอการพฒนาคนในทองถน เพราะผน าทองถนจะเปนแกนน าในการพฒนาในดานตาง ๆ ท าใหหมบานไดรบการพฒนาและเกดความเจรญในดานตาง ๆ ดวยด ซงสวนใหญแลวคนในหมบานหรอชมชน


263

จะใหการยอมรบนบถอและเปนบคคลทมความพรอมจะเปนผใหค าปรกษา แนะน าใหประชาชน ในหมบาน หรอชมชนเขามามสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ฉะนนผน าควรมความร ความสามารถและ มความช านาญ ทหลากหลาย เพอปฏบตหนาทของตนโดยเฉพาะเรองปญหาความรนแรงในสงคมปจจบนยคโลกาภวตน คอ การทะเลาะววาท การขดแยงกนในสงคม กอใหเกดความบาดหมางใจและกอใหเกดปญหาตาง ๆ ตามมา ซงผน าในทองถนจะตองประนอมขอพพาทกอนเปนอนดบแรก กอนจะถงศาลจะตองใชความเปนผน าหรอภาวะผน าอยางมากในการท าภารกจดงกลาว เพอพฒนาสงคมใหคนทมความประพฤตด เปนทตองการของคนในชมชน หมบานในทองถน จ าเปนตองจดหารปแบบยทธวธในการฝกอบรมใหกบผน าทองถนโดยเฉพาะเกยวกบดานความรความเข าใจในการประนประนอมขอพพาททผน าในชมชนทองถน จ าเปนตองไดรบการพฒนาศกยภาพใหเกดความรความเขาใจมากย งขน โดยเฉพาะแหลงท ใหความชวยเหลอตาง ๆ ซ งไดรบการสนบสนน ทงในดานงบประมาณและโครงการสงเสรมใหเกดความรในการแกไขปญหายงมนอยเหมอนเทยบ กบสวนกลาง รวมถงการปฏบตหนาทในฐานะผทไดรบการยอมรบในชมชนในการประนประนอมขอพพาทในชมชนนน ปจจบนความเชอมน ความมงมนตาง ๆ ในการปฏบตหนาททไดรบมอบหมายยงไมเตมทเทาทควรอาจจะเกดจากสภาพสงคมในปจจบนทเปลยนแปลงไป ซงภาวะผน าหรอความเปนผน าเปนสงทส าคญและจ าเปนมากในการขบเคลอนพฒนาประเทศชาต โดยเฉพาะลกษณะผน า เปนสงหนงทส าคญในการพฒนาคนในทองถน ลกษณะผน า บคคลทจะเปนผน าจะตองมคณลกษณะอนจ าเปน 5 ประการ ตามท Chester Bamard (cited in Torot, 1993) ไดกลาวไว ดงน (1) ความมชวตชวาและความอดทน (Vitality and Endurance) ความมชวตชวา หมายถง ความคลองแคลว วองไว ตนตวอยเสมอ พรอมเสมอทจะรบสถานการณทกชนด ความอดทน คอ การท างานตอเนองกนไดโดยไมหยดพกเปนเวลานาน ๆ ทนความยากล าบาก เจบซ าไดโดยไมตองบนหรอแสดงความทอแทใหใครไดพบเหน (2) ความสามารถในการตดสนใจ (Decisiveness) ผน าทดตองตดสนใจไดถกตอง ตดสนใจไดรวดเรวและเตมใจเสมอทจะตดสนใจดวยตนเองเมอมปญหาเกดขน (3) ความสามารถในการจงใจ (Persuasiveness) ความสามารถนถาผน าขาดไปแมมความสามารถอยางอนมากมายเพยงใดกตามกยากทจะน าคนจ านวนมาก ๆ ไดเพราะงานขององคการจะด าเนนไปไดกโดยไดรบความรวมมอของคนหมมาก ผน าทสามารถชกจงใหคนอนรวมมอกนไดเทานนทจะไดรบความส าเรจ (4) ความรบผดชอบ (responsibility) สภาพอารมณของบคคลทมความรสกเสยใจไมพอใจ เมอไมไดท าในสงทควรท าหรอไมไดละเวนในสงทควรละเวน เปนความรสกดวยตนเอง วาสงใดถก สงใดควรในเชงศลธรรมและคณธรรม (5) ความฉลาดไหวพรบ (Intellectual Capacity) ความฉลาดไหวพรบ จ าเปนทสดส าหรบผน าทกประเภท ความฉลาดจะมไดกตอเมอผน ามความรด รงาน รนโยบายและรวตถประสงคของงานชดเจน รกระบวนการวธบรหารงาน มความสามารถในการวนจฉยสงการรอบร สนใจเรองตาง ๆ รอบดาน


264

สงหนงซงขาดไมไดและเปนสงทส าคญตอการพฒนาคนในทองถน โดยเฉพาะคนในหมบานหรอชมชนจะใหการยอมรบนบถอกคอคณสมบตของผน า คณสมบตของผน า ผน าจ าเปนตองมคณสมบตอะไรบางอยางทคนธรรมดาทวไปไมม เชน ผน านนจะตอง พดเกง ตองเปนคนใจคอกวางขวางอยางท เรยกวาใจถง ตองเปนนกฉวยโอกาสตองกลาใชอ านาจเดดขาดและผน าจะตองมโชคคอนขางด เปนตน คณสมบตของผน าตามแนวความคดของ Ordway Tead (cited in Siriphochaphirom, 1997) ซงไดพยายามรวบรวมคณสมบตส าคญทเขาคดวาผน าควรจะตองม คอ (1) มพลงกายและพลงประสาทท เขมแขง การท างานจะประสบความส าเรจและประสทธภาพในการท างานของผน าจะมมากนอยเพยงใด ตองขนอยกบความเขมแขงของรางกาย ความเขมแขงของประสาทเพราะจะท าใหเขามความกระตอรอรนทจะท างานอยางไมหยดยง ซงจะท าใหผตามมความเขมแขงและกระตอรอรนตามไปดวย ผน าทใชแตเหตผล ปญญา ความคดอยางเดยว แตมทวงทาทไมกระฉบกระเฉงดเนอย ๆ แลวผตามกอาจจะเนอย ๆ ตามไปดวย (2) รจดมงหมายและแนวทาง คอ ผน าจะตองมเปาหมายและวธการทแนนอน คนอนสามารถเขาใจหรออธบายใหคนอนเขาใจได เปนสงทคนสวนใหญเหนดเหนชอบกบเปาหมายและวธการทผน ามอยและผน าจะตองยดมนอยางจรงจง พยายามกระท าใหเปาหมายและวธการไปสเปาหมายนนไดเปนจรงเปนจงขนมา (3) ความเปนมตรและความรก ผน าควรจะท าใหผตามโดยเฉพาะอยางยงคนใกลชดมความรสกวานอกจากเขาจะเปนผน าแลว เขายงเปนเพอนทมความผกพนกบผตามใหความรกใครสนทสนม ซงกยอมอาจจะเพมความรกใครนบถออยางจรงใจของบรวารทมตอผน ามากขน (4) ความนาเชอถอ คอ ผน าตองเปนทผตามมความรสกไว ใจผน าของตนและเชอมน วาผลประโยชนของพวกเขาจะปลอดภยภายใตการด าเนนการของผน า ซงผตามจะมความรสกวาผน านนไวใจไดและเปนคนทสญญาอะไรแลวตองท าใหส าเรจ (5) ความกลาตดสนใจ ผน าจะตองเปนคนกลาตดสนใจ มฉะนนปญหาตาง ๆ กจะไมมวนไดรบการแกไข ซงจะตองรบผดชอบตอผลทตามมา มความเชอมนและไมหวาดกลวปญหาทจะเกดขนดวยประการใด ๆ ทงสนและตองเปนผมความรบผดชอบ (6) ศรทธาและความเชอมน ผน าจะตองสรางศรทธาและความเชอมนใหแกผตามของเขาจนยอมใชพลงงานทพวกเขามอยกระท าการใด ๆ โดยเชอวาสงท เขากระท านนยอมจะเปนผลประโยชนอยางยงตอตวพวกเขาเอง และยทธวธการจดการความขดแยงทง 5 แบบ โดยเปนการเสนอแนะของโธมส และ คลแมนน (cited in Khottum, 1998) ไดแก คอ การเอาชนะ การรวมมอ การประนประนอม การหลกเลยง และการยอมให เอาไววายทธวธการจดการ ความขดแยงในแตละแบบควรใช ในสถานการณ ดงตอไปน


265

(1) การเอาชนะ ควรใชวธการแบบนเมอตองรบตดสนใจอยางเรงดวน เมอเปนประเดนส าคญยงตอหนวยงาน เมอตองบงคบใหปฏบตตามระเบยบ เมอตองลงโทษทางวนยและเพอปองกนตนเองจากการเอารดเอาเปรยบอยางไรเหตผล (2) การรวมมอ ควรใชวธการแบบนเมอตองการผสมผสานความคดเหนทดของทกฝายเขาดวยกน เพอจะไดวธทดทสดในการจดการความขดแยง เพอทจะประสานความรสกทไมดตอกนระหวางบคคล และใชวธการนเมอเปนเรองทไมเรงดวนมเวลามากพอในการจดการ (3) การประนประนอม ควรใชวธการแบบนเมอคขดแยงมอ านาจหรอมพวกมากพอ ๆ กนและมเปาหมายทตางกนอยางชดเจน เพอใหไดวธแกปญหาทพอยอมรบกนไดภายในเวลาทจ ากด เพอใชเปนทางสายกลางในการแกปญหาความขดแยงเมอใชวธการรวมมอไมไดผล (4) การหลกเลยง ควรใชวธการแบบนเมอประเดนขดแยงเปนเรองไรสาระ และมปญหาอนทส าคญกวารอการแกไขอย เมอเรารวาเราไมมโอกาสทจะชนะ เมอการเผชญหนาในปญหา ความขดแยงนนจะกอใหเกดผลเสยมากกวาผลด เมอตองการขอมลเพมเตม (5) การยอมให ควรใชวธการแบบนเมอในสถานการณนนเราเหนวาเราเปนฝายผด เมอประเดนนนมความส าคญตอคนอนมากกวาตวเรา เพอแสดงไมตรจตในการทจะไดรบความรวมมอจากคนอน เมอตองการประสานสามคคและหลกเลยงความยงเหยงหรอแตกแยก เมอตองการใหผรวมงานไดมโอกาสลองท าหรอเรยนรจากความผดพลาดของตวเอง กลาวคอ การทจะเปนผน าทดไดนนจะตองเปนผทมรางกายและประสาททเขมแขงพรอมรบสถานการณตาง ๆ ทอาจเกดขนไดตลอดเวลา ผน าจะตองเปนผทมจดมงหมายและแนวทาง การปฏบตงานทชดเจนและสามารถอธบายใหคนอนเขาใจได ตองเปนผทมความเปนมตรใหความชวยเหลอสงคมและใหความรกใครสนทสนมกบทกคน เปนผทมความนานบถอปฏบตตามค าพดทเคยกลาวไวกบชมชน มความเชอมนในการตดสนใจของตนเองไมแสดงความลงเลใหผตามเหน บคคลทมคณสมบตดงกลาวมกจะเปนผน าทมความนาเชอถอและเปนทศรทธาของผตาม เปรยบเสมอนผน าชมชนกบสมาชกในชมชน ซงจะมผลตอการมบทบาททส าคญยงในการพฒนาชมชนทองถน ในปจจบนถาชมชนทองถนใดมผน าทมความสามารถในการประนประนอมขอพพาทกรณทเกดขนและสามารถขจดปญหาสามารถท าใหเรองใหญยตลงไดท าใหชมชนลดเรองของการขดแยงเปนสงทดยง ซงการจดรปแบบยทธวธในการฝกอบรมผน าเพอเปนชองทางในการพฒนาคนพฒนาความสามารถของผน าเปนการเพมศกยภาพในการพฒนาประเทศไดอกระดบหนง สามารถน าความเจรญมาสชมชนไดและสรางความเชอมนใหเกดในตวผน าสามารถแกไขปญหาทเกดขนได ฉะนนบทบาทหนาทของผน าจงมสวนส าคญมาก โดยเฉพาะเรองความขดแยงในชมชนทองถนซงตองใชความรความสามารถในการระงบเหตประนอมขอพพาท เพอใหลดความขดแยงจะตองอาศยการฝกอบรมเพอใหเกดองคความรใหม ๆ และปรบใชในสถานการณปจจบน รปแบบการฝกอบรม การฝกอบรมตองประกอบดวยบรรยากาศสงแวดลอมในการฝกอบรม ปรชญา เปาหมาย วตถประสงคการจดฝกอบรม คณลกษณะ และคณสมบตของผเขารบการฝกอบรม แตทงน ปจจยทส าคญตอความส าเรจของการฝกอบรม คอ การเลอกใชเทคนควธการฝกอบรมทมความเหมาะสมกบ


266

โครงการฝกอบรม (Rattanaburi, 1997) แบงประเภทของเทคนคการฝกอบรมออกเปน 2 ประเภท โดยยดหลกบทบาทส าคญของผใหการฝกอบรมและผเขารบการฝกอบรม ดงน 1) เทคนคการฝกอบรมทใหความส าคญตอบทบาทของผใหการฝกอบรมหรอวทยากร ไดแก การบรรยาย การอภปรายเปนคณะ การประชมแบบซมโปเซยม 2) เทคนคการฝกอบรมทใหความส าคญตอบทบาทของผเขารบการฝกอบรม ซงเปนวธการฝกอบรมทเนนผ เขารบการฝกอบรมเปนจดศนยกลาง และการจดกจกรรม เพอใหผ เขารบ การฝกอบรมเกดประสบการณการเรยนร โดยมงสรางพลงกลมเปนการพฒนากลม ภายใตหลกการของกระบวนการกลม ทงนพฤตกรรมของผเขารบการฝกอบรมมความส าคญตอการจดกจกรรมใหตอเนอง เพอเปนการแสดงออกถงคานยมและคณคาของผเขารบการฝกอบรม วธการฝกอบรมโดยเนนผเขารบการฝกอบรมเปนจดศนยกลางมหลายวธ ซงในแตละวธจะตองเลอกใหเหมาะกบประเภทและวตถประสงคทก าหนดไว ทงนอาจจะตองใชประกอบกนหลาย ๆ วธในการอบรมครงหนง ๆ ดงน (1) การสมมนา (Seminar) เปนการประชม เพอใหผเขารบการฝกอบรมไดรวมกนศกษาคนควาในหวขอประเดนปญหา ทวทยากรไดเสนอใหภายใตค าแนะน าจากวทยากรหรอผทรงคณวฒ โดยสวนใหญการสมมนาจะจดใหแกผทปฏบตงานอยางเดยวกนหรอคลายคลงกนและประสบปญหาในการปฏบตงานรวมกน จงน าปญหานนมาสมมนา เพอหาแนวทางการแกไขปญหา โดยปกตของการจดการสมมนาจะเปนการจดสมมนาในกลมยอยกอนแลวน าผลการสมมนากลมยอยมาเสนอ ตอทประชมใหญอกครง การสมมนาเปนการเปดโอกาสใหผเขารบการฝกอบรมทกคนไดมสวนรวมแสดงความคดเหนอยางเตมท และผลทไดจากการสมมนา จะสามารถน าไปเปนแนวทางในการแกปญหาทเกดขนไดจรง (2) การประชมเชงปฏบตการ (Work Shop) เปนเทคนคการฝกอบรมทสนบสนนใหผเขารบการฝกอบรมไดรวมกนลงมอท างาน เพอแกไขปญหาทเกดขนหรอเพอการเพมประสทธภาพ ในการท างานใหดขน สวนใหญการประชมเชงปฏบตการทวไป วทยากรจะบรรยายใหความร ทฤษฎ พนฐานทเกยวของกอนแลวเปดโอกาสใหผเขารบการฝกอบรมไดลงมอฝกปฏบตจรงในกลมยอย โดยอาจเปนการเสนอปญหาใหแกไขหรอฝกการใชอปกรณเครองมอใหม ๆ ทจะเพมประสทธภาพการท างานหรอรวมกนสรางเครองใหม คมอการปฏบตใหม การประชมเชงปฏบตการจงเปนเทคนคการฝกอบรมทเปดโอกาสใหผเรยนไดมสวนรวมมากและไดลงมอปฏบตจรง หากเปนกจกรรมทตองใชเวลามากและงบประมาณสง (3) การอภปรายกลม (Group Discussion) เปนการรวมกลมอภปรายเพอการแลกเปลยนความรและประสบการณ ระหวางผเขารบการฝกอบรม จ านวนประมาณ 5-20 คนในเรองใดเรองหนงทวทยากรก าหนดใหอภปรายขอสรปทไดจะเปนประโยชนตอการเพมพนความรและประสบการณ สมาชกในกลมจะเลอกใหสมาชกคนใดคนหนงในกลมเปนผน าการอภปราย และคอยกระตน ใหผเขารบการฝกอบรมทกคนไดแสดงความคดเหนเพอหาขอสรปของกลม แลวน าเสนอผลตอกลมใหญตอไป (4) การประชมแบบซนดเกต (Syndicate Method) จดแบงผเขารบการฝกอบรมออกเปนกลมยอย เพอแกไขพจารณาหาค าตอบในปญหาตามทวทยากรไดมอบหมายให หรอเพอการปฏบตงานทไดรบมอบหมายมาอยางเฉพาะเจาะจง สมาชกของการประชมแบบซนดเกตจะมาจากผท


267

มความรและประสบการณทหลายดาน เรมตนจากการใหความรหรอมกจกรรมปฏบตรวมกน โดยวทยากร หลงจากนนจงแบงกลมจ านวนประมาณ 6-12 คน เพอแกไขปญหาอยางเฉพาะเจาะจง ในเรองใดเรองหนงภายใตความชวยเหลอจากวทยากรในประเดนเกยวกบสภาพปญหา ขอบเขตของปญหา สาเหต แนวทาง แกไข และขอเสนอแนะ กลมยอยควรจะมการเลอกประธาน เลขานการ เพอด าเนนการในการประชม และเสนอผลการประชมในทประชมกลมใหญตอไป (5) การระดมสมอง (Brain Storming) เปนเทคนคการฝกอบรม ทมงใหผ เขารบการฝกอบรมทกคนไดเสนอความคดเหนของตนเองอยางเสร โดยก าหนดระยะเวลาใหในหวขอใดหวขอหนง แลวเปดโอกาสใหผเขารบการฝกอบรมทกคนไดรวมกนแสดงความคดเหน โดยไมมการค านงวาถกหรอผดอยางไร ความคดเหนทกเรองจะไดรบการยอมรบจากกลมโดยจะน าความคดเหนเหลานนมาอภปรายอกครง เพอคดสรรเลอกหาความคดเหนของกลมทเหนวาเหมาะสมทสด สามารถน าไปใชไดจรงมากทสด การระดมสมองจะมความเหมาะสมกบการฝกอบรมกลมเลก จ านวนไมเกน 15 คน มากกวากลมใหญหรออาจจะแบงสมาชกจากกลมใหญเปนกลมยอยกได แลวมการน าเสนอผลการระดมสมองใหกบกลมใหญตอไป (6) การประชมกลมยอย (Buzz, Sezz, Buzz Group, Phillip 6-6) เปนเทคนคการฝกอบรมทแบงผเขารบการอบรมออกเปนกลมยอย ๆ จากกลมใหญโดยจดแบงสมาชกในกลมยอยออกเปน 2-6 คน มวตถประสงคเพอพจารณาประเดนปญหารวมกน ซงปญหาแตละกลมยอยไดรบอาจเปนปญหาเดยวกนหรอคนละปญหากได ภาย ใตความชวยเหลอจากวทยากรประจ ากลมยอย ในแตละกลมและภายในเวลาทไดก าหนดไว ซงกลมยอยแตละกลมจ าเปนตองมประธานและเลขานการด าเนนการประชมโดยจะมการน าเสนอผลการประชมตอกลมใหญ ในการประชมแบบ ฟลลป 6-6 (Phillip 6-6) เปนการจดกลมยอยจ านวน 6 คน โดยก าหนดใหผทนงขางหนา 3 คน หนกลบไปหาผทนงแถวหลงตน 3 คนรวมกนเปน 6 คน ใหเวลาในการประชมแกไขปญหา 6 นาท จงไดเรยกกนวาเปนการประชมแบบฟลลป 6-6 ในการประชมกลมยอยจะเปนการเปดโอกาสใหสมาชกทกคนไดมโอกาสแสดงความคดเหนเปนการสรางบรรยากาศอยางเปนกนเอง แตหากมจดกลมยอยแตละกลมประชมในหองเดยวกนอาจเกดเสยงรบกวนกนได (7) การอภปรายแบบถาม-ตอบ (Colioquy) เปนการอภปรายแบบ “ปจฉาวสชนา” เนองจากมลกษณะทมกลม 2 กลม กลมทหนงเปนฝายถามค าถามหรอปญหา อกกลมหนงเปนผตอบค าถามโดยอาจจะใหแตละฝายมสมาชกไดไมนอยกวา 2 -3 คน และมผด าเนนรายการคอยประสานงานทงสองฝาย ซงกลมผตอบโดยมากจะเปนผเชยวชาญหรอมความร ในเรองนนเปนอยางด บรรยากาศของการอภปรายจะมลกษณะทเปนกนเอง เปนการพดคยถามตอบโดยในการอภปรายแบบถาม-ตอบน สวนใหญจะใชในการอภปรายเรองใดเรองหนง หรอปญหาใดปญหาหนงทผเขารบการฝกอบรมสนใจรวมกน เพอใหผเขารบการฝกอบรมไดเขาใจในเรองหรอปญหานน ๆ อยางลกซง ในประเดนทหลากหลายแงมม และไดมโอกาสซกถามในประเดนตาง ๆ ของเรองนน ๆ ไดดวยตนเอง (8) การแสดงบทบาทสมมต (Role Playing) เปนการจดการฝกอบรมทใหผเขารบการฝกอบรมไดแสดงบทบาทในสถานการณทก าหนดให โดยใหแสดงตามกจกรรมทเปนจรง และเกดขนจรง ไมมการซกซอมมากอนแตอยางใดเพอใหฝกปฏบตไดเหมอนจรง โดยวทยากรจะเปน ผก าหนดสถานการณหรอเคาโครงเรอง เพอใหผเขารบการฝกอบรมไดแสดงไปตามความคดเหนและบทบาท


268

ตามทไดรบมอบหมาย เมอแสดงบทบาทสมมตแลว จงใหผเขารบการฝกอบรมคนอน ทท าหนาทเปนผดวเคราะหบทบาททแสดงน าเสนอแนวทางการแกปญหาในสถานการณนน การแสดงบทบาทสมมตน ยงสามารถใชในการพฒนาทศนคตและฝกทกษะของผเขารบการฝกอบรมใหอกดวย (9) การแสดงละครสน (Skit) คลายคลงกบการแสดงบทบาทสมมต แตแตกตางกน ทการแสดงละครมการซกซอมการแสดงและบทบาทตาง ๆ ไวลวงหนา โดยผเขารบการฝกอบรมไดมโอกาสซกซอม บทบาททวทยากรก าหนดไวกอนการแสดงใหผเขารบการฝกอบรมคนอนทเปนคนด ไดเหนปญหาในสถานการณทก าหนดให แลวจงใหผเขารบการฝกอบรมรวมกนอภปรายกลมเพอแกไขปญหาในสถานการณนน ดงนนการแสดงละครสนจงเปนเทคนค การฝกอบรมทใช เพอกระตนใหผเขารบการฝกอบรมสนใจจะเปนการแนะน าสถานการณ เพอเปดการอภปรายตอไป (10) การปฏบตงานในเวลาจ ากด (In Basket Technique) เปนการฝกจ าลองการปฏบตจรงในการปฏบตงานแตละวนโดยเฉพาะงานทมสวนเกยวของกบงานเอกสารทไดรวบรวมไว ในตะแกรงโดยฝกใหผเขารบการฝกอบรมไดฝกการปฏบตงานและการตดสนใจตามล าดบกอนหลงตามความเหมาะสมของงานภายในระยะเวลาจ ากดทก าหนดใหโดยไมมผอนชวยและไมมขอมลอนประกอบการตดสนใจ (11) กรณศกษา (Case Study) เปนการฝกอบรมทใหผ เขารบการฝกอบรมไดศกษาเรองราวจากเหตการณทเกดขนจรง หรอสภาพการณทคลายคลงกบเหตการณจรงมากทส ดในรป ของเอกสาร โดยมรายละเอยดมากพอทจะท าใหผเขารบการฝกอบรมเหนความส าคญของปญหาและขอมลตาง ๆ ประกอบ เพอใหผเขารบการฝกอบรมไดรจกฝกการตดสนใจ การวเคราะหและ การแกปญหา ตดสนปญหา กรณศกษาเปนเทคนคการฝกอบรมทเหมาะสมกบการฝกอบรมกลมเลกหรอหากสมาชกกลมใหญสามารถแบงสมาชกเปนกลมยอยได กรณศกษาเปนกจกรรมทเสรมสรางบรรยากาศความเปนกนเองระหวางผรบการฝกอบรม เพราะทกคนมโอกาสแลกเปลยนประสบการณและความคดเหนอยางเตมท ภายใตค าแนะน าชวยเหลอจากวทยากร ทงนเมอเสรจสนการอภปรายกรณศกษาของผเขารบการฝกอบรมแลววทยากรจะท าหนาทสรปผลการวเคราะหนนอกครงหนงเพอความเขาใจทตรงกน (12) วธประสบเหตการณ ( Incident Method) เปนเทคนคของการฝกอบรมทวทยากรน าเสนอเรองราวหรอเหตการณอยางใดอยางหนงทเกดขนจรงใหแกผเขารบการฝกอบรมไดรบรรวมกนและพจารณาหาขอเทจจรงหรอค าตอบใหปญหาโดยวทยากรจะเปนผเลาเหตการณใหกบผเขารบการฝกอบรมฟง แลวใหผเขารบการฝกอบรมซกถามขอมลเพมเตม กอนใหผเขารบการฝกอบรมอภปรายเพอหาทางแกปญหานน (13) เกมการบรหาร (Management Games) เปนเทคนคการฝกอบรมทจด ใหมการแขงขนระหวางกลมตงแต 2 กลมขนไป โดยมวตถประสงคเพอด าเนนการอยางใดอยางหนง เชน เกมการยงเรอรบ เกมการตดสนใจสงการ เกมการเปนผน า เปนตน ผเขารบการฝกอบรมจะมโอกาสฝกปฏบตแกปญหาในเหตการณทเกดขนจรงจากชวตการท างาน เกมการบรหารนจะเหมาะสมกบผเขารบการฝกอบรมทจะท าหนาทเปนผบรหารในอนาคตหรอก าลงเปนอย (14) การสาธต (Demonstration) เปนการแสดงทใหผเขารบการฝกอบรม ไดเหนของจรง กระบวนการ และขนตอนการปฏบตจรง โดยใชเครองมออปกรณในการทดลอง จงมความเหมาะสม


269

กบการฝกอบรมกลมเลกทสมาชกทกคนไดมองเหนการสาธตอยางทวถง โดยเมอวทยากรสาธตเสรจเรยบรอย ควรเปดโอกาสใหผเขารบการฝกอบรมไดทดลองปฏบตจรงดวยตนเองเพอฝกปฏบตจนท าไดจรง การสาธตอาจใชตามล าพงหรอใชรวมกบเทคนคการฝกอบรมอน ๆ เชน ภายหลงการบรรยายกใหทดลองปฏบตหรอภายหลงการสาธตแลวกใหอภปรายกลม (15) ฟชโบล (Fishbow) เปนเทคนคการฝกอบรมทมวธการจดทนงใหเปนวงกลมสอง วงซอนกนโดยผทนงวงในจะมบทบาทในการอภปรายแลกเปลยนขาวสาร เสนอแนะความคดเหนในเรองใดเรองหนง ส าหรบผทนงวงนอกจะท าหนาทเปนผสงเกตการณไมมบทบาทในการประชม (16) การจดทศนศกษา (Field Trip) เปนการน าผเขารบการฝกอบรมไปศกษาดงาน ณ สถานททนาสนใจเพอศกษาสภาพการณทเกดขนจรงหรอเพอศกษาจากของจรง ซงจะชวยใหเกดความเขาใจเพราะไดเหนการปฏบตจรง ทงนควรจดทศนศกษาควบคไปกบเทคนคการฝกอบรมประเภทอน ๆ เชน การบรรยายกอนไปศกษาดงาน หรอจดใหมการอภปรายภายหลงกลบมาจาก ทศนศกษากได (17) การสอนงาน (Coaching) หรอการแนะน างาน จะเปนวธการทมงใหผเขารบการฝกอบรมไดรจกวธปฏบตงานอยางถกตอง สวนใหญจะเปนการฝกอบรมระหวางการปฏบตงาน โดยอาจสอนหรอแนะน างานเปนรายบคคลหรอกลมเลก ซงจะเกดประโยชนมากกวาการแนะน างานในกลมใหญ ดวยเหตนวทยากรจะตองมความร ประสบการณและทกษะในงานทสอนเปนอยางด และหลงจากสอนงานหรอแนะน างานแลว ควรเปดโอกาสใหผเขารบการฝกอบรมทดลองปฏบตงานนนดวยตนเอง เพอเปนการทบทวนและทดสอบความเขาใจการสอนงานหรอการแนะน านเปนเทคนคการฝกอบรมทสรางความรวมมอและประสานงานระหวางผเขารบการฝกอบรมและวทยากรซงสวนใหญแลวจะเปนการสรางความสมพนธอนดระหวางลกนองและหวหนางาน (18) การฝกอบรมใหไวตอความรสก (Sensitivity training) เปนการเนนในการฝกประสาทสมผสหรอการพฒนาบคคล โดยกระบวนการกลมจะเปนการฝกใชประสาทสมผสของบคคลใหเขาใจผอน ดวยการมปฏสมพนธทดตอกน รจกสงเกตลกษณะทาทางการแสดงออกของผอนเพอใหเขาใจพฤตกรรมทจะเกดขนของบคคลอน ผลการฝกอบรมจะน ามาสการพฒนาตนเองในการแสดงพฤตกรรมทเหมาะสมกบกลม วทยากรจะตองพยายามกระตนใหผเขารบการฝกอบรมแตละคน ไดแสดงพฤตกรรมทเปนของตนเองออกมาอยางแทจรง พรอมทงเปดโอกาสใหผเขารบการฝกอบรม ไดวเคราะหพฤตกรรมของแตละบคคลในขอบกพรอง สงทควรแกไข และใหมการทดลองฝกพฤตกรรมทเหมาะสม (19) การประชมโตะกลม (Round Table) หรอการอภปรายโตะกลม เปนการประชมหรออภปรายโดยผทรงคณวฒประมาณ 4 - 6 คน โดยจดใหผทรงคณวฒและผฟงนงเหนหนาซงกนและกนในลกษณะของโตะกลม สวนใหญการประชมโตะกลมจะเปนการแลกเปลยนแสดงความคดเหนมากกวาเปนการเสนอทฤษฎขอเทจจรง ดงนนในการจดประชมโตะกลมจงควรจดใหม ผด าเนนรายการคอยควบคมการประชม จบประเดนสรป และเสนอค าถาม (20) การประชมแบบฟอรม (Forum) หรอการชแจงปญหาขอของใจเปนเทคนคการประชมทเปดโอกาสใหผเขารบการฝกอบรมไดมสวนรวมซกถามขอสงสยขอของใจหลงจากทวทยากร


270

ไดชแจงประเดนปญหาสวนใหญการจดประชมแบบฟอรมจะเปนการชแจงพดคยประเดนปญหาหรอขอของใจ ขอขดแยง ขอสงสยระหวางวทยากรกบผฟงนนเอง (21) การจดกลมผฟงใหโตตอบ (Audience Reaction Team) หรอกลมซกถามหรอ การสนองความตองการกลม เปนการฝกอบรมทมการจดกลมผเขารบการฝกอบรม หรอตวแทน จากกลมใหท าหนาทซกถามรายละเอยดเพมเตมซกถามขอสงสย ฝกหดการจบประเดน โดยมการโตตอบกบวทยาท าใหวทยากรทราบถงความตองการปญหา แนวคดของกลมผเขารบการฝกอบรม และท าใหผเขารบการฝกอบรมไดมสวนรวมในการบรรยาย (22) การจดกลมผฟง (Listening Team) เปนเทคนคการจดทมกลมผฟงการบรรยายหรอการอภปราย โดยคดเลอกกลมผฟงจากผเขารบการฝกอบรมใหฝกการจดบนทกการบรรยายหรอ การอภปราย การสรปประเดน การสรปการประชมหรอการอภปรายการท ารายงาน เพอเสนอรายงานการบรรยายหรอการอภปรายใหทประชมไดทราบตอไป ซงจะเปนประโยชนตอผเขารบการฝกอบรมทกคนไดฟงการสรปย าจดทส าคญหรอทบทวนในตอนทายของการบรรยาย (23) การประชม (Conference) เปนการประชมเฉพาะกลมผท างานหรอหวหนากลม หวหนากอง หวหนาแผนกโดยมวตถประสงค เพอปรกษาหารอรวมกนแกไขปญหา ก าหนดนโยบาย วางหลกเกณฑ แนวทางการปฏบต รบทราบนโยบายทเปลยนแปลง เพอชแจงใหแกลกนองหรอผใตบงคบบญชาตอไป (24) การประชมพบปะ(Convention) หรอประชมระดบผบรหารหรอประชมระดบหวหนา เปนการประชมเฉพาะกลมผท างานหรอหวหนากลม หวหนากอง หวหนาแผนกซงมวตถประสงคเพอปรกษาหารอรวมกนอยางไมเปนทางการ รปแบบการฝกอบรมผน าทองถน ซงผลการวเคราะหรปแบบยทธวธการฝกอบรมผพพากษาสมทบ จากผลงานการวจยเกยวกบการจดรปแบบยทธวธในการฝกอบรมผพพากษาสมทบเกยวกบการไกลเกลยขอพพาท เพอพฒนาชมชนทองถนในเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (Hongphan, 2009) มดงตอไปน 1) ดานเวลา สถานทและคาใชจายในการจดฝกอบรมผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาท คดวาวธการทเหมาะสมและสามารถปฏบตนน จดฝกอบรมหลงทไดรบการมอบหมายหรอแตงตงใหเปนผประนอมขอพพาทปฏบตงาน จดฝกอบรมเมอ ผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาทเขาปฏบตหนาทแลวการฝกอบรมกอนผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาทจะปฏบตหนาทควรฝกอบรมกอนจะปฏบตหนาทตองจด6วน การฝกอบรมระหวางปฏบตหนาทหรอฝกอบรมทบทวนหรอฝกอบรมเพมเตมนนควรจดในการฝกอบรมระหวางปฏบตหนาทหรอฝกอบรมทบทวนเพมเตมนนมความเหนใหจดตามความเหมาะสม การฝกอบรมระหวางปฏบตหนาทหรอการฝกอบรมทบทวนหรอ ฝกอบรมเพมเตมนนควรจดชวงหลงเกบเกยวการฝกอบรมระหวางปฏบตหนาทหรอฝกอบรมทบทวนหรอการฝกอบรมเพมเตมควร จดขนตามความจ าเปนปญหาการขดแยงทเกดขน และความตองการแกไขปญหา สถานทฝกอบรมจดฝกอบรมผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาทควรจดฝกอบรมเปนจดโดยใหผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาท หลาย ๆ หมบานมาฝกอบรมรวมกน ณ ทใด


271

ทหนง หรอจดฝกอบรมตามศนยหรอสถาบนนน และเนองจากงบประมาณทางราชการมจ ากด ดงนนการฝกอบรมควรจะใหผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาท ไดมสวนออกคาใชจายเปนบางสวนในการไปดงานนอกสถานท ผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาท ควรออกคาใชจายในการไปดงานนอกสถานทเอง ผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาท ควรออกคาอาหารในระหวางฝกอบรมเอง เปนการเสยคาใชจายเพอเพมพนความร และเหนสมควร ออกคาใชจายเองในกรณทเชญผทมความช านาญพเศษมาใหความรตามทผประนอมขอพพาทตองการ 2) เนอหาสาระผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาท มความตองการและสนใจนน เกยวกบการมความรความเขาใจเกยวกบการประนอมขอพพาท ความรเกยวกบหนาทความรบผดชอบของผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาท ความรความเขาใจเกยวกบการขจดปญหาความขดแยงทเกดขนในต าบล/ชมชนและฝกปฏบตเกยวกบวธการไกลเกลยประนประนอมพรอมทงวธชวยกนแกปญหารวมกน ความรเกยวกบวธและขนตอนการไกลเกลยประนประนอมขอพพาทนอกศาลและความรเกยวกบกฎหมายทประชาชนควรทราบ รวมถงความรเกยวกบวธการแบบใหม ๆ ในการลดความขดแยงในสงคม 3) วธสอนและกจกรรมในการฝกอบรมผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอม ขอพพาท วธสอนและกจกรรมทความเหมาะสมนนเกยวกบการฟงค าบรรยายหรอค าอธบายจากผร ในดานการประนอมขอพพาท สวนใหญ การฟงค าบรรยายจากผรในการประนอมขอพพาทนน อยในระดบเปนทตองการมากทสด และในกรณเกยวกบการพาผประนอมขอพพาทไปเทยวชมสถานททมประโยชนตอการประนอมขอพพาทเปนสงทผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาทมความเหนเปนกลาง ๆ การเชญผทมความรและความช านาญเรองการไกลเกลยประนประนอมขอพพาท มาแสดงวธการหรอแสดงผลทเชญผทมความรและความช านาญเรองการประนอมเกดขนโดยลงมอเชงปฏบตการใหเหนดวยตนเองผน าสวนใหญเหนดวยเปนอยางมาก หลาย ๆ คนรวมแสดงความคดเหนใหผประนอมขอพพาท หรอ คณะกรรมการประนอมขอพพาทไดความรและแนวความคด สวนใหญกเหนดวยจะมการแสดงทศนคตแลกเปลยนซงกนและกนในแตละต าบล/ชมชน การจดแบงผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาทเหนดวยกบการเปนกลมเลก ๆ แลวแลกเปลยนความคดเหนกนหรอชวยกนปฏบตการเชงปฏบตการตามทไดรบมอบหมายจะไดหลากหลายแนวความคดการจดใหผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาทฝกปฏบตจรง ๆ สวนใหญ อยในระดบ ปานกลาง และสวนใหญใหมการจดรายการทางวทยกระจายเสยง ทเปนประโยชนแกผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอมขอพพาทการใชเครองมอททนสมย ชวยในการฝกอบรมเปน สวนใหญ ในการฝกอบรมผประนอมขอพพาทคดวาวธสอนและกจกรรมควรมการจดท าหนงสอคมอวธการประนอมขอพพาทใหผประนอมขอพพาทหรอคณะกรรมการประนอม ขอพพาท มไวประจ าตวทกคน แตไมเหนดวยกบการจดพาไปเยยมคณะท างานเกยวกบการประนอมขอพพาท ณ ต าบล/ชมชนอน ๆ เพอแลกเปลยนความคดเหนในการไกลเกลยประนประนอมขอพพาท อาจจะเปนเพราะสนเปลองคาใชจายในการด าเนนกจกรรมตาง ๆ


272

สรป การจดหารปแบบในการฝกอบรมผน าทองถนในการประนอมขอพพาทในชมชนทองถน หมายถง วธการทจะท างานอยางใดอยางหนงใหบรรลผลส าเรจ ดงนนผเขยนเหนวาการฝกอบรมผน าทองถนในการประนอมขอพพาทท าใหเพมศกยภาพใหแกผน าชมชน ผน าทองถน ก านน ผใหญบาน ในการไกลเกลยประนอมขอพพาทในทองถนไดอยางมประสทธภาพ อนเปนการกระจายความชวยเหลอทางกฎหมายสระดบชมชน หมบาน เพอใหสงคมเขมแขงและสงบสขถวนหนา ทงเปนการสนบสนนใหชมชนมบทบาทในการไกลเกลย ประนอมและระงบขอพพาทในทองถนเพอลดปรมาณคดเลก ๆ นอย ๆ ลงตงแตในระดบชมชน โดยไมจ าเปนตองน าเขาสกระบวนการยตธรรมอนเปนการประหยดเวลาและคาใชจาย โดยเฉพาะรปแบบของการฝกอบรมทใหความส าคญตอบทบาทของผเขารบการฝกอบรม เปนวธการฝกอบรมทเนนผเขารบการฝกอบรมเปนจดศนยกลาง และการจดกจกรรม เพอใหผเขารบการฝกอบรมเกดประสบการณการเรยนร โดยมงสรางพลงกลมเปนการพฒนา กลมภายใตหลกการของกระบวนการกลม ยกตวอยางเชน การสมมนา (Seminar) เปนการประชม เพอใหผเขารบการฝกอบรมไดรวมกนศกษาคนควาในหวขอประเดนปญหา ทวทยากรไดเสนอใหภายใตค าแนะน าจากวทยากรหรอผทรงคณวฒ สวนใหญการสมมนาจะจดใหแกผทปฏบตงานอยางเดยวกนหรอคลายคลงกนและประสบปญหาในการปฏบตงานรวมกน จงน าปญหานนมาสมมนา เพอหาแนวทางการแกไขปญหา การจดการสมมนาจะเปนการจดสมมนาในกลมยอยกอนแลวน า ผลการสมมนากลมยอยมาเสนอตอทประชมใหญอกครง การสมมนาเปนการเปดโอกาสใหผเขารบ การฝกอบรมทกคนไดมสวนรวมแสดงความคดเหนอยางเตมท และผลทไดจากการสมมนา จะสามารถน าไปเปนแนวทางในการแกปญหาทเกดขนไดจรง และการอภปรายกลม (Group Discussion) เปนการรวมกลมอภปรายเพอการแลกเปลยนความรและประสบการณ ระหวางผเขารบการฝกอบรม จ านวนประมาณ 5-20 คนในเรองใดเรองหนงทวทยากรก าหนดใหอภปรายขอสรปทไดจะเปนประโยชนตอการเพมพนความรและประสบการณ สมาชกในกลมจะเลอกใหสมาชกคนใดคนหนง ในกลมเปนผน าการอภปราย และคอยกระตน ใหผเขารบการฝกอบรมทกคนไดแสดงความคดเหน เพอหาขอสรปของกลม วธการทจะฝกอบรมผน าทองถนใหมคณลกษณะเปนผน าทองถนทดและเออตอการลดความขดแยงในต าบล/ชมชนในทองถน ตองควรเนนในการจดรปแบบของวธการฝกอบรมและรปแบบของกจกรรมในลกษณะการสมมนา และการอภปรายกลม เพอกอใหเกดความรทหลากหลายและแลกเปลยนเรยนรจะท าใหเกดองคความรและพฒนาความสามารถในการประนอมขอพพาททเกดขนในชมชนลดความขดแยงสงผลดตอการพฒนาประเทศ

References Hongphan, P. (2009). c hat rupbæ p yutthawithi nai kan fưk ʻoprom phu nam

thongthin kieokap kan pranom kho phiphat nai khet c hangwat Chaiyaphum [Formatting tactical in training local leaders about compounding Disputes in Chaiyaphum province]. Chaiyaphum Rajabhat University.


273

Khomsattham, K. (2005). Lakthūapainaikānpranomkhǭphiphāt [General principlesfor resolving disputes]. 469 Phra Sumethu Road District Bowonniwet County Phranakhon: Bangkok.

Khottum, S. (1998). patchai dan khwampen phu nam thi mi khwa msamphan kapkanmi suanruam nai kanborihan ngan phatthana tambon khong samachik sapha ʻongkan borihansuantambon: sưksa chapho changwat Khon Kæn [Leadership factors related to participation in Tambon development administration of subdistrict administrative organization council members: A case study of Khon Kaen province]. (Liberal arts thesis) Master of Arts, Khon Kaen University.

Rattanaburi, A. (1997). krabuankan fưk ʻoprom samrap kansưksa nok rabop rongri an [Training process for non-formal education]. Bangkok: People Company Limited.

SiriPhochaphirom, S. (1997). ʻitthiphon khong phu nam chumchon thi mi to ka nmi suanruam tha ngkan mưang khong prachachon: sưksa korani phu nam chumchon nai khet thetsaban tambon hua hin [Influence of community leaders on public participation: a case study of community leaders in Hua Hin municipality area]. Master of Political Science Thesis Department of Administration Chulalongkorn University.

Torot, S. (1993). khwampen phu nam thang kanmưang khong phon ʻek chat cha I chunhawan [Political leadership of General Chatichai Choonhawan]. Master's thesis, Department of Administration, Faculty of Political Science, Chulalongkorn University.

ภาคผนวก

แบบฟอรมขอสงบทความเพอพจารณาน าลง วารสารบณฑตศกษา

มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

ชอ-นามสกล (นาย/นาง/นางสาว)

.......................................................................................................................................

อาจารย นกศกษา

หลกสตร..............................................................................................สาขา...............................................................................................................

มหาวทยาลย..................................................................................................................................................................................................................................... ทอยทสามารถตดตอได เลขท...................หมท...............ซอย..................................ถนน.....................................ต าบล/แขวง................................... อ าเภอ/เขต.....................................................จงหวด.......................................................................รหสไปรษณย......................................................โทรศพท.........................................................................E-mail..................................................................................................................................

ชอเรองบทความภาษาไทย

.....................................................................................................................................................................................................................................

ชอเรองบทความภาษาองกฤษ (ตวพมพใหญ)

.....................................................................................................................................................................................................................................

มความประสงคขอสง

บทความวจย บทความวชาการ เพอตพมพเผยแพรลงในวารสารบณฑตศกษาของ มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ซงบทความดงกลาวน ขาพเจาขอรบรองวายงไมเคยตพมพเผยแพรลงในวารสารใดมากอน และไมอยระหวางการพจารณาของวารสารอน ในระหวางการรอตพมพ หากขาพเจาขอเพกถอนบทความ ขาพเจายนยอมรบผดชอบในคาใชจายใดๆ อนอาจเกดขน

ในการนขาพเจาไดด าเนนการจดพมพ ตามรปแบบการเขยนบทความวจยทมหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภก าหนดไวทกประการ และไดตรวจสอบความถกตองของขอมลเปนทเรยบรอยแลว จงไดจดสงเนอหาบทความว จย จ านวน 1 ฉบบ ใหแกกองบรรณาธการวารสารวจย เพอพจารณาด าเนนการตอไป

ลงชอ..............................................................................ผสงบทความวจย (.................................................................................)

วนท..............เดอน............................พ.ศ........................

เรอง เสนอขอสงบทความตพมพลงในวารสารบณฑตศกษา

278

รายการตรวจสอบบทความ

ผเขยนตองตรวจสอบตนฉบบทจดเตรยมใหครบถวนถกตองตรงตามรายการตรวจสอบบทความ และสงมาพรอมกบบทความบทความทสงมาโดยไมมใบรายการตรวจสอบบทความหรอมไมครบหรอไมถกตองตามทก าหนดไวจะถกสงกลบกอนการด าเนนการใดๆ ทงสน

ตองเปนบทความทไมเคยตพมพเผยแพรทใดมากอน ไฟลทสงจะตองท าตามรปแบบค าแนะน าในการเตรยมตนฉบบเทานน อยใน รปแบบของไฟล Word และใชแบบตวอกษร TH SarabunPSK บทความวจยมหวขอตามทก าหนด ดงน ชอเรอง/บทความ มทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ชอ/ทอยผเขยน มทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ บทคดยอ มทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ค าส าคญ ภาษาไทยและภาษาองกฤษ ความส าคญของปญหา โจทยวจย/ปญหาวจย วตถประสงควจย วธด าเนนการวจย ผลการวจย อภปรายผล ขอเสนอแนะ บรรณานกรม บทความวชาการมหวขอตามทก าหนด ดงน ชอเรอง/บทความ มทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ชอ/ทอยผเขยน มทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ บทคดยอ มทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ค าส าคญ ภาษาไทย บทน า เนอหา สรป

บรรณานกรม

ความเหนของนกวชาการบณฑตวทยาลย

ถกตองตามรปแบบของบทความ ไมถกตองตามรปแบบบทความ

...................................................................... (......................................................................)

นกวชาการศกษา วนท..........เดอน.......................พ.ศ...................

ความคดเหนของบรรณาธการวารสารบณฑตศกษา .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ........................................................................................................................................................................................................................................................................

....................................................................... (.........................................................................)

บรรณาธการวารสารบณฑตศกษา วนท..........เดอน.......................พ.ศ...................

279

การเตรยมตนฉบบ รายละเอยดในการเตรยมผลงานวจยเพอตพมพลงในวารสารบณฑตศกษา

มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ผลงานทางวชาการทไดรบการพจารณา ไดแก บทความทางวชาการ และบทความวจย ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ การพมพตนฉบบใชแบบอกษร (Font) ชนด TH SarabunPSK ขนาด 18, 16 และ 14 ตามทก าหนดในแบบฟอรม พมพหนาเดยวขนาด A4 ความยาว 10 – 12 หนา ตนฉบบประกอบไปดวยหวขอตอไปน

บทความวจย (Research Article) บทความวจย Research Article

1. ชอบทความวจย (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) 1. Title 2. ชอผเขยน สถานทท างาน (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) และ Email

2. Author, Affiliations and Email

3. บทคดยอ (ภาษาไทยและภาษาองกฤษโดยยอ) 3. ABSTRACT 4. ค าส าคญ (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) 4. Keywords 5. ความส าคญของปญหา 5. Introduction 6. โจทยวจย/ปญหาวจย 6. Research Questions 7. วตถประสงคการวจย 7. Research Objectives 8. วธด าเนนการวจย 8. Methodology 9. ผลการวจย 9. Research Results 10. อภปรายผล 10. Discussion 11. ขอเสนอแนะ 11. Suggestions 12. เอกสารอางอง 12. References

บทความวชาการ (Academic Article)

บทความวชาการ Academic Article 1. ชอเรอง/บทความ (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) 1. Title 2. ชอผเขยน สถานทท างาน (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) และ Email

2. Author, Affiliations and Email

3. บทคดยอ (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) 3. ABSTRACT 4. ค าส าคญ (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) 4. Keywords 5. บทน า 5. Introduction 6. เนอหา 6. Content 7. สรป 7. Conclusion 8. เอกสารอางอง 8. References

280

รปแบบและขนาดตวอกษร ตารางท 1 การก าหนดรปแบบและขนาดตวอกษร

สวนประกอบบทความ

บทความภาษาไทยและภาษาองกฤษ (English Articles)

Font = TH SarabunPSK ขนาด

ตวอกษร Size

ลกษณะตวอกษร Font Type

ชอเรอง (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) / Title 18 [CT] ตวหนา / Bold Font ชอผเขยน / Author 14 [CT] ตวปกต / Regular Font สถานทท างาน และ Email / Affiliations & Email 14 [CT] ตวปกต / Regular Font บทคดยอ และ ABSTRACT 16 [CT] ตวหนา / Bold Font เนอหาบทคดยอ และ ABSTRACT 16 [LRJ] ตวปกต / Regular Font ค าส าคญ และ Keywords 16 [LJ] ตวหนา / Bold Font เนอหาค าส าคญ 16 [LRJ] ตวปกต / Regular Font หวขอหลกตางๆ ไดแก ความส าคญของปญหา โจทยวจย/ปญหาวจย วตถประสงคการวจย วธด าเนนการวจย ผลการวจย อภปรายผล ขอเสนอแนะ / Item

16 [LJ] ตวหนา / Bold Font

เนอหา / Article 16 [LRJ] ตวปกต / Regular Font เอกสารอางอง/ References 16 [CT] ตวหนา / Bold Font เนอหาเอกสารอางอง 16 [LRJ] ตวปกต / Regular Font

หมายเหต : CT = Centre Text (กงกลาง), LJ = Left Justified (ชดซาย), LRJ = Left & Right Justified (กระจายแบบไทย) การก าหนดรปแบบบทความวจย ส าหรบตพมพ ใหผสงปฏบต ดงน 1. ตงระยะขอบบน 3.81 เซนตเมตร (1.5 นว) ตงระยะขอบลาง 2.54 เซนตเมตร (1 นว) 2. ตงระยะขอบดานซาย 3.81 เซนตเมตร (1.5 นว) ตงระยะขอบดานขวา 2.54 เซนตเมตร (1 นว) 3. แบบอกษร TH SarabunPSK ขนาด 18, 16 และ 14 (ตามทก าหนดในแบบฟอรม)

281

ค าแนะน าผเขยน 1. ชอเรอง ไมยาวเกนไป แตครอบคลมสาระทงเรอง ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ชอเรองภาษาไทย ขนาด 18 ตวหนา จดกงกลางหนากระดาษ ชอเรองภาษาองกฤษ ขนาด 18 ตวหนาและตวพมพใหญทงหมด จดกงกลางหนากระดาษ 2. ชอผแตง ชอ-นามสกลของผแตงทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ขนาด 14 ตวธรรมดา โดยพมพตรงกงกลางหนากระดาษใตชอเรอง (ชอผแตงไมใสต าแหนงทางวชาการ ยศ ต าแหนงทหาร สถานภาพทางการศกษา หรอค าน าหนาชอหรอทายชอ) 3. สถานทท างานและ Email หนวยงานของผแตงทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ขนาด 14 ตวธรรมดา โดยพมพตรงกงกลางหนากระดาษใตชอผแตงใหใสตวเลขยก (1) ก ากบทายนามสกลผแตงและดานหนาหนวยงานหรอตนสงกด และ Email ทสามารถตดตอได ขนาด 14 ตวธรรมดา โดยพมพตรงกงกลางหนากระดาษใตสถานทท างาน 4. บทคดยอ และ Abstract เปนการสรปสาระส าคญของเรอง กรณบทความวจยภาษาไทย ใหเขยนบทคดยอภาษาไทย แลวตามดวยบทคดยอภาษาองกฤษ (Abstract) และกรณบทความวจยภาษาองกฤษ ใหเขยนบทคดยอภาษาองกฤษแลวตามดวยบทคดยอภาษาไทย ทงน บทคดยอ ควรมความยาวไมเกน 10 บรรทดหรอความยาวระหวาง 200 ถง 250 ค า บทคดยอภาษาไทย หวขอบทคดยอขนาด 16 ตวหนา จดกงกลางหนากระดาษ เนอหาบทคดยอขนาด 16 ตวธรรมดา จดพมพเปน 1 คอลมน และพมพใหชดขอบทงสองดาน (กระจายแบบไทย) บทคดยอภาษาองกฤษ หวขอบทคดยอขนาด 16 ตวหนา จดกงกลางหนากระดาษ เนอหาบทคดยอขนาด 16 ตวธรรมดา จดพมพเปน 1 คอลมน และพมพใหชดขอบทงสองดาน (กระจายแบบไทย) 5. ค าส าคญ ค าส าคญตอทายบทคดยอ และ Keywords ตอทาย Abstract ควรมไมเกน 5 ค า ค าส าคญภาษาไทย หวขอค าส าคญขนาด 16 ตวหนา จดชดขอบกระดาษดานซาย ใตบทคดยอภาษาไทย เนอหาขนาด 16 ตวธรรมดา เวนระหวางค าดวยเคาะ 1 ครง ค าส าคญภาษาองกฤษ (Keywords) หวขอค าส าคญขนาด 16 ตวหนา จดชดขอบกระดาษดานซาย ใตบทคดยอภาษาองกฤษ เนอหาขนาด 16 ตวธรรมดา เวนระหวางค าดวย Comma (,) 6. เนอหา ใหจดพมพ 1 คอลมน เนอหาภาษาไทยและภาษาองกฤษ ขนาด 16 ตวธรรมดา บรรทดแรกเวน 1 Tab จากขอบกระดาษดานซาย และจดพมพใหชดขอบทงสองดาน (กระจายแบบไทย) หวขอเรองภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด 16 ตวหนา ต าแหนงชดขอบกระดาษดานซาย หวขอยอย ขนาด 16 ตวหนา ระบหมายเลขหนาหวขอยอยโดยเรยงตามล าดบหมายเลขต าแหนง ให Tab 0.75 เซนตเมตร จากอกษรตวแรกของหวขอเรอง 7. การจดรปภาพตองพมพรปภาพใหอยกงกลางหนากระดาษ ใตรปภาพใหบอกชอของรปภาพและบอกแหลงทมาของรปภาพดวย รปภาพควรจะมรายละเอยดเทาทจ าเปนเทานน เวนบรรทดเหนอรปภาพ 1 บรรทด และเวนใตค าบรรยายรปภาพ 1 บรรทด ชอภาพใหจดวางไวชดรมซาย โดยวางไวใตภาพ ภาษาไทยใชค าวาภาพท ภาษาองกฤษใชค าวา Figure ตามดวยหมายเลขภาพ หางจากค าวาภาพท 1 ตวอกษร ใชลกษณะตวเลขเปนตวหนา และเวน 1 ตวอกษร ตามดวยชอภาพควรระบทมาของภาพ (ถาม) โดย

282

ระบค าวา ทมา ใหตรงกบค าวาภาพท ดวยรปแบบอกษรปกต ตามดวยเครองหมาย (:) แลวเวน 1 ตวอกษรตามดวยแหลงอางอง

ภาพท 1 แสดงรปแบบการสงเสรมศกยภาพความเปนองคการแหงการเรยนรของโรงเรยน

ประถมศกษาขนาดเลก (L.O. MANO Model) ทมา: Pedler, Burguyne and Boydell (1988) 8. การจดรปแบบตาราง ตารางทกตารางจะตองมหมายเลขและค าบรรยายก ากบเหนอตารางใหเวนบรรทดเหนอชอตาราง 1 บรรทด และเวนใตตาราง/หมายเหตตาราง หรอ ทมา 1 บรรทด ชอตารางภาษาไทยใชค าวา ตารางท ภาษาองกฤษใชค าวา Table ตามดวยหมายเลขตารางหางจากค าวาตารางท 1 ตวอกษร ใชลกษณะตวเลขเปนตวหนา และเวน 1 ตวอกษร ตามดวยชอตารางโดยจดรปแบบชดขอบกระดาษดานซาย ตารางท 1 ผลความพงพอใจของนกศกษาคณะรฐประศาสนศาสตร สถาบนรชตภาคยทมตอการใชชด การเรยนรดวยการน าตนเองวชาความรเบองตนทางรฐศาสตร

ชดการเรยนรดวยการน าตนเอง S.D. ระดบความพงพอใจ ดานลกษณะทางกายภาพ 4.09 0.73 มาก ดานจดประสงค 4.06 0.64 มาก ดานเนอหา 3.92 0.77 มาก ดานสอ 4.07 0.73 มาก ดานการวดประเมนผล 4.31 0.64 มาก ดานวธการจดการเรยนร 4.60 .56 มากทสด

เฉลย 4.11 .70 มาก

ตวอยาง รปแบบภาพ

M

A

N

O

Structure

administr

ation

P

D C

A

Instructi

onal

leadersh

P

D C

A Personn

el &

teamw

P

D C

A

Knowled

ge

P

D C

A

Technol

ogy

P

D C

A

Vision

mission and

P

D C

A

L.O.

MANO

Model

ตวอยาง รปแบบตาราง

283

จากตารางท 1 พบวา นกศกษา มความพงพอใจตอการใชชดการเรยนรดวยการน าตนเองทพฒนาขน โดยรวมทกดานอยในระดบมาก ( =4.11) 9. การจดรปแบบสมการ ตองพมพใหอยกงกลางหนากระดาษ

x2+7x+10 = 0 10. เอกสารอางอง หวขอเอกสารอางองภาษาองกฤษ (References) ขนาด 16 ตวหนา จดกงกลางหนากระดาษ รายการอางองขนาด 16 ตวธรรมดา ต าแหนงชอผแตงชดขอบซาย การอางภาพหรอตารางขอใหใสทมา เพอปองกนการละเมดลขสทธ (หากมการฟองรองจะเปนความรบผดชอบของผเขยนแตเพยงผเดยว ทางวารสารจะไมรบผดชอบใดๆ ทงสน) และอางองเปนแบบแทรกปนในเนอหา (In-Text Citation) และการเขยนเอกสารอางองขอใหเขยนตามรปแบบของวารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ (รปแบบ APA) โดยเขยนเปนภาษาองกฤษ ในกรณทเปนอางองภาษาไทย ใหแปลเปนอกษรโรมนตวอานภาษาไทย แลวจงแปลเปนภาษาองกฤษ

ตวอยาง รปแบบสมการ

284

รปแบบการพมพเอกสารอางอง วารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ มความพยายามทจะพฒนาคณภาพวารสารเพอผลกดนวารสารเขาสฐานขอมล ACI ซงเปนฐานขอมลระดบอาเซยน ดงนน กองบรรณาธการวารสารฯ จงก าหนดรปแบบการพมพเอกสารอางองใหเขยนตามแบบ APA (American Psychological Association) หากรายการอางองเปนของคนไทยในเอกสารอางองจะตองแปลเปนภาษาองกฤษทกรายการ และยดหลกการถอดอกษรไทยเปนโรมน ดงน

1. รปแบบการพมพ เอกสารอางอ งให เขยนตามแบบ APA (American Psychological Association)

2. รายการอางองเปนของคนไทยในเอกสารอางองจะตองแปลเปนภาษาองกฤษทกรายการ โดยจดเรยงคกน คอ เรยงบรรณานกรมภาษาองกฤษทแปลขนกอน และตามดวยบรรณานกรมภาษาไทย และใหเรยงล าดบโดยยดตวอกษรภาษาองกฤษกอน-หลง

3. ชอเรอง (Title) จะตองท าใหเปน Thai Romanization (การถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมน) และตองเปนภาษาองกฤษในวงเลบเหลยม […]

4. การท าการ Romanization นนจะยดตามหลกสากลโดยใชเกณฑของ Library of congress สามารถศกษารายละเอยดไดท website : https://www.loc.gov/catdir/cpso/roman.html

5. ส าหรบการเขยน Thai Romanization แนะน าใหใชโปรแกรมแปลงสาสน ทพฒนาโดย NECTEC http://164.115.23.167/plangsarn/index.php

การอางองในเนอหา การอางองในเนอความทกการอางองทปรากฏในเนอหาจะตองมในสวนเอกสารอางองทาย

บทความ และหามใสเอกสารอางองโดยปราศจากการอางองในเนอบทความ และใหใชการอางองตามระบบอางองแบบนาม-ป โดยมรายละเอยดการอางองดงน

การอางองในเนอหา

การอางองแทรกในเนอหา ใหใสชอสกลผแตงและปทพมพเปน ค.ศ. (กรณผแตงเปนคนไทย ระบเฉพาะนามสกลเปนภาษาองกฤษ และปรบป พ.ศ. ทพมพเปน ค.ศ. ทงน หากไมปรากฏวาผแตงคนดงกลาวเคยเขยนชอสกลเปนภาษาองกฤษมากอน อนโลมใหใชหลกเกณฑการถอดอกษรไทยเปนอกษรโรมนแบบถายเสยงตามประกาศราชบณฑตยสถานได) เชน

ผแตงเปนคนไทย กาญจนา แกวเทพ (2547) พมพเปน Kaewthep (2004) หรอ (Kaewthep, 2004) หรอ กาญจนา แกวเทพ (Kaewthep, 2011) ผแตงชาวตางชาต A.A. Berger พมพเปน Berger (2011) หรอ (Berger, 2011)

https://www.loc.gov/catdir/cpso/roman.html

http://164.115.23.167/plangsarn/index.php

285

รายการอางองทปรากฏแทรกอยในเนอหาจะตองน าไปเรยงตามล าดบตวอกษรนามสกลของผแตง พรอมใสรายละเอยดของรายการอางองในเอกสารอางอง (References) ใหถกตองตามหลกการเขยนเอกสารอางองของวารสาร ในท านองเดยวกนรายการอางองทอยในสวนเอกสารอางองจะตองมการอางองไวในเนอหา ซงขอมลทง 2 แหงนจะตองมนามสกลของผแตง และปทพมพตองตรงกนและจ านวนรายการตองตรงกน

1. รายการอางองมผแตงคนเดยว ระบนามสกลของผแตงตามดวยป ค.ศ. ทพมพ ผแตงเปนคนไทย Kaewthep (2004) พบวา... หรอ ... (Kaewthep, 2004) ผแตงชาวตางชาต Berger (2011) กลาววา ... หรอ ... (Berger, 2011) 2. รายการอางองมผแตง 2 คน ระบนามสกลของผแตงตามดวยป ค.ศ. ทพมพ ผแตงเปนคนไทย Kaewthep & Bunchua (2004) พบวา... หรอ ... (Kaewthep & Bunchua, 2004) ผแตงชาวตางชาต Berger & Vygotsky (2011) กลาววา ... หรอ ... (Berger & Vygotsky, 2011) 3. รายการอางองมผแตง 3-5 คน ระบนามสกลของผแตงทกคนตามดวยป ค.ศ. ทพมพ

ส าหรบการกลาวถงครงตอมาใหระบนามสกลของผแตงคนแรก ตามดวยค าวา “et al.” และป ค.ศ. ทพมพ กลาวถงครงแรก Holmberg, Orbuch, & Veroff (2004) กลาววา ... … (Holmberg, Orbuch, & Veroff, 2004) กลาวถงครงตอมา Holmberg et al. (2004) กลาววา ...หรอ… (Holmberg et al., 2004) 4. รายการอางองมผแตง 6 คน ขนไป ระบนามสกลของผแตงคนแรก ตามดวยค าวา “และคณะ” เมอชออยในขอความ หรอตาม

ดวยค าวา “et al.” เมออยในวงเลบ และตามดวยป ค.ศ. ทพมพ (Paul et al., 1999) หรอ Paul et al. (1999) เสนอวา ... 5. รายการอางองมผแตงเปนสถาบนหรอหนวยงาน …. (Australian Research Council, 1996) กรณสถาบนหรอหนวยงานมอกษรยอแทนหนวยงาน ในการอางองในเนอหาครงแรกใหใส

วงเลบชอยอ หนวยงานตามดวยปทพมพ การอางองครงตอมาใหใชอกษรยอตามดวยปทพมพ กลาวถงครงแรก ชอเตมของหนวยงาน ตามดวยวงเลบชอยอ และป ค.ศ. ทพมพ … (Australian Institute of Health and Welfare [AIHW], 2005) กลาวถงครงตอมา ชอยอ และป ค.ศ. ทพมพ … (AIHW, 2005)

286

6. รายการอางองมไมปรากฏชอผแตง ใหใชค าวา นรนาม หรอ Anonymous แทนชอผแตง (Anonymous, 1999) 7. รายการอางองมไมปรากฏเมองทพมพหรอส านกพมพหรอปทพมพ การระบผแตงใหเปนไปตามขอ 1 -5 ส าหรบสวนทไมปรากฏใหแทนดวยค าดงตอไปน รายการอางองของไทยและของตางชาต ไมปรากฏเมองทพมพ (no place of publication) ใช “n.p.” ไมปรากฏส านกพมพ (no place of publisher) ใช “n.p.” ไมปทพมพ (no date) ใช “n.d.” Miller (n.d.) พบวา ... หรอ ... (Miller, n.d.) 8. การอางองรายการทตยภมหรอการอางองสองทอด (Secondary Source) ระบนามสกลของผแตง, ปทพมพเอกสารตนฉบบ (cited in นามสกล, ปทพมพของผแตง

ทตยภม) Campbell and Stanley (1969 cited in Gay, 1992) พบวา ... (Campbell and Stanley, 1969 cited in Gay, 1992) 9. การอางองเอกสารมากกวาหนงรายการในวงเลบเดยวกน ระบรายการอางองทกรายการในวงเลบ ใหเรยงล าดบตามตวอกษร โดยคนดวยเครองหมาย

อฒภาค “;” ไมตองเวนหนาเครองหมายน แตใหมหนงเวน 1 ตวอกษรวรรคหลงเครองหมาย (Kartner, 1973; Kartner & Russel, 1975) - กรณอางองผแตงมทงคนไทยและชาวตางชาต ใหเขยนผแตงทเปนคนไทยกอนและเรยงตาม

ตวอกษร ตามดวยผแตงทเปนชาวตางชาตเรยงตามตวอกษร (Bunchua, 2004; Holmberg, Orbuch, & Veroff, 2004; Sartre, 1962; Vygotsky, 1978) - กรณอางองแหลงทมามากกวา 1 ชนของผแตงคนเดยวกนในขอความเดยวกน ใหระบผแตง

โดยเรยงตามปทพมพจากอดตถงปจจบน ใหระบผแตงและปทพมพส าหรบแหลงทมาทตพมพกอน สวนแหลงทมาถดไปใหระบเพยงแคปทพมพ คนระหวางแหลงทมาดวยเครองหมาย (;) (ผแตง,/ปทพมพกอน;/ปทพมพถดมา)

(Wiratchai, 1999; 2002) 10. เอกสารอางองมากกวาหนงชอเรอง โดยผแตงคนเดยวกนและพมพปเดยวกน ระบนามสกลของผแตงและป ค.ศ. ทพมพตามดวยอกษร a,b,c ตามทเรยงไวในบรรณานกรม Jackson (2009a) ขอความตอมา Jackson (2009b) หรอ (Jackson, 2009a, 2009b)

287

รปแบบบรรณานกรม/เอกสารอางอง

หนงสอ (Book) รปแบบ General Format

นามสกล,/ตวอกษรตวแรกของชอตน./(ปทพมพ)./ชอเรอง./ครงทพมพ./สถานทพมพ:/ส านกพมพ.

Author,/A./(Year)./Title of book./ Place:/Publisher. ผแตงเปนคนไทย Thai Romanization

Author. (Year). Romanized Title [Translated Title]. Place: Publisher.

ผแตง 1 คน Vygotsky, L. (1978). Mind in society: The developmental of higher psychological process. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Srisa-ard, B. (2002). kanwichai bưangton [Basic research]. 7th ed. Bangkok: Suweeriyasan.

ผแตง 3-5 คน Holmberg, D., Orbuch, T., & Veroff, J. (2004). Thrice-told tales: Married couples tell their stories. Mahwah, NJ: Erlbaum.

Srisa-ard, B., Saleewong, D., & Kaewthep, K. (2002). ka nwichai bưangton [Basic research]. 7th ed. Bangkok: Suweeriyasan.

ผแตง 6 คนขนไป Jackson, M. H., et al. (1991). Environmental Health Rrference Book. Oeford: Butterworth-Heineman.

Srisa-ard, B. et al. (2002). kanwichai bưangton [Basic research]. 7th ed. Bangkok: Suweeriyasan.

หนงสอทผแตงเปนหนวยงาน

ชอหนวยงาน./(ปทพมพ)./ชอหนงสอ./สถานทพมพ:/ส านกพมพ.

Bank of Thailand. (1992). 50 Years of the Bank of Thailand 1942-1992. Bangkok: Amarin.

Office of the Education Council. (2009). ʻekkasan prakop ka nson chut wichakan phatthana khwampen khru wichachip sarup kandamnœn ngan kao pi khong kanpatiru ka nsưksa ( Pho .So. 2542 - 2551) [Operational summary report of 9 years by education reform (B.E. 1999-2008)]. 4th ed. Bangkok: V.T.C communication.

288

หนงสอแปล Book-Translated

นามสกล,/ตวอกษรตวแรกของชอตน./(ปทพมพ)./ชอหนงสอ./(อกษรยอของชอตน และชอสกลเตม, ผแปลหรอ Trans.)./สถานทพมพ:/ส านกพมพ.

Sartre, J.-P. (1962). Imagination: A psychological critique (F. Williams, Trans.). Ann Arbor, MI: University of Michigan Press.

Wongwanich, S. (2007). ka npramœnphon kan rianru næo mai [New assessment of learning]. (P. Sinlarat, Trans.) Bangkok: Chulalongkorn University Printing House.

หนงสอทมบรรณาธการ ผเรยบเรยง ผรวบรวม

นามสกล,/ตวอกษรตวแรกของชอตน./(Ed.)./(ปทพมพ)./ชอหนงสอ./สถานทพมพ:/ส านกพมพ.

Kasdorf, W. E. (Ed.). (2003). The Columbia guide to digital publishing. New York: Columbia University Press.

Sinlarat, P. (Ed.). (2010b). CCPR kro p khit mai tha ngkan sưksa [CCPR new educational framework for implementing]. Bangkok: Chulalongkorn University Printing House.

บทหนงในหนงสอทมบรรณาธการ Chapter in A Book

นามสกล,/ตวอกษรตวแรกของชอตน./(ปทพมพ)./ชอบทในหนงสอ./In/ชอบรรณาธการ/(Ed.),/ชอหนงสอ/(pp./เลขหนา)./สถานทพมพ:/ส านกพมพ.

Author. (Year). Romanized Title of chapter [Translated Title of chapter]. In Editor (Ed.), Romanized Title of book [Translated Title of book] (Page). Place: Publisher.

Haybron, D. M. (2008). Philosophy and the science of subjective well-being. In M. Eid & R. J. Larsen (Ed.), The science of subjective well-being (pp. 17-43). New York: Guildford Press.

Chatuthai, N. (2006). ʻOdono kap ʻutsa hakam watthanatham: Korani sưksa phleng samainiyom [Adorno and cultural industry: The case study of popular music]. In T. Senakham (Ed.), Lieo na læ lang watthanatham pop [The review of popular music] (pp. 81-126). Bangkok: OS Printing House.

289

วารสาร (Journal Article) รปแบบ General Format

นามสกล,/ตวอกษรตวแรกของชอตน./(ปทพมพ)./ชอบทความ./ชอวารสาร./ปของวารสาร(ฉบบท),/เลขหนา.

ผแตงเปนคนไทย Thai Romanization

Author. (Year). Romanized Title of article [Translated Title of article]. Title of Journal. volume(issue), page-numbers.

Apulu, I., Latham, A., & Moreton, R. (2011). Factors affecting the effective utilization and adoption of sophisticated ICT solutions: Case studies of SMEs in Lagos, Nigeria. Journal of Systems and Information Technology. 13(2), 25-143.

Siriphantana, C. & Uamcharoen, S. (2016). kanphatthana prokræm doi chai chumchon pen than nai kan ri anru khati chon witthaya radap ʻudomsưksa [The development of community - based programe on thai folklore in higher education]. Silpakorn Educational Research Journal. 8(1), 228-238.

บทความในวารสารทไดจากอนเทอรเนต รปแบบ General Format

ชอ/นามสกล./(ป)./ชอบทความ./ชอวารสาร./ปของวารสาร(ฉบบท)./เลขหนา./สบคนจาก Retrieved from /ชอเวบไซต URL.


Author. (Year). Romanized Title of article [Translated Title of article]. Title of Journal. volume(issue), page-numbers. Retrieved from URL.

Apulu, I., Latham, A., & Moreton, R. (2011). Factors affecting the effective utilization and adoption of sophisticated ICT solutions: Case studies of SMEs in Lagos, Nigeria. Journal of Systems and Information Technology. 13(2), 25-143. Retrieved from http://www.in.architextruez.net

Siriphantana, C. & Uamcharoen, S. (2016). kanphatthana prokræm doi chai chumchon pen than nai kan ri anru khati chon witthaya radap ʻudomsưksa [The development of community - based programe on thai folklore in higher education]. Silpakorn Educational Research Journal. 8(1), 228-238. Retrieved from http://www.in.architextruez.net

http://www.in.architextruez.net/


290

บทความในหนงสอพมพ รปแบบ General Format

นามสกล,/ตวอกษรตวแรกของชอตน./(ป,/เดอน/วนท)./ชอบทความ./ชอหนงสอพมพ./เลขหนา.


Author. (Year, Month Date). Romanized Title of article [Translated Title of article]. Title of Newspaper. page-numbers.

Nagourney, E. (2003, October 28). Impatience, at your own risk. The New York Times. F6.

Vanijaka, V. (2010, March 28). chai chana leknoi samrap khon sư a dæng [A small victory for the red shirts]. Bangkok Post. p. A1.

วทยานพนธ (Doctoral Dissertations and Master’s Theses) รปแบบ General Format

นามสกล,/ตวอกษรตวแรกของชอตน./(ปทพมพ)./ชอวทยานพนธหรอดษฎนพนธ./Master’s thesis หรอ Doctoral dissertation./สถาบนการศกษา.


Author. (Year). Romanized Title of dissertation [Translated Title of dissertation]. Doctoral dissertation or Master's thesis. University.

Ross, D. F. (1990). Unconscious transference and mistaken identity: When a 7 witness misidentifies a familiar but innocent person from a lineup. Doctoral dissertation. Cornell University.

Rojsangrat, P. (2016). kanphatthana rupbæ p ka nso n doi chai kan khit chœng ʻok bæp pen than phư a sa ngsan phonnga nathi pra kot ʻattalak Thai samrap nisit naksưksa radap parinya bandit [Development of an instructional model using design thinking to create thai products identity for undergraduate students]. Doctoral dissertation. Chulalongkorn University.

291

เอกสารประชมวชาการ (Conference paper as part of a book in proceedings) รปแบบ General Format

นามสกล,/ตวอกษรตวแรกของชอตน./(ป)./ชอบทความ./ใน/ชองานประชม./(หนา)./สถานทพมพ:/หนวยงานทจด.


Author. (Year). Romanized Title of paper [Translated Title of paper]. Romanized Title of conference [Translated Title of conference] (Pages). Place: publisher.

Muelbauer, J. (2007, September). Housing, credit, and consumer expenditure. In Housing and consumer behavior. (pp. 1-10). Kansas City, WY: Federal Reserve Bank of Kansas City.

Chamniandamrongkarn, S., & Sumritdejkhajon, K. (2015). Samatcha sukkhaphap hæng cha t : kha ( mai ) khlư an samkhan kwa kha khưn [National health assembly:One (not) important than moving up]. In Ngan prachum wichakan rưang padiru p rabop sukkhaphap læ chiwit padirup chitsamnưk prachathipatai nai ʻokat kao pisamnakngan Khana Kammakan sukkhaphap hæng chat [A meeting of the enlightenment and health system reforms in a nine-year of The National Health Commission office] (pp. 245-313). Nonthaburi: The National Health Commission Office.

สอโสตทศน ประเภท วดทศน เทป ซด-รอม แผนดสก รปแบบ General Format

ผแตงหรอผผลตหรอผบรรยายหรอผขบรอง (ถาม)./(ปทผลต).//ชอเรอง//[ประเภทของวสด].//สถานทผลต:/ผผลต.

ชอผจดท า./(ปทผลต)./ชอเรอง./[ระบลกษณะของสอ]./สถานทผลต:/หนวยงานทเผยแพร.


Author. (Year). Romanized Title [Translated Title]. [CD or Cassette Recording or DVD or Computer File]. Place: publisher.

Costa, P. T., Jr. (Speaker). (1988). Personality, continuity, and changes of adult life (Cassette Recording No. 207-433-88A-B). Washington, DC: American Psychological Association.

292

Lang, K. D. (2008). Shadow and the frame. On Watershed [CD]. New York, NY: Nonesuch Records.

Tourism Authority of Thailand. (2015). kanthongthieo chœng Niwet [Eco-tourism]. [CD]. Bangkok: Tourism Authority of Thailand.

อนเทอรเนต : เวบไซต (Website)

รปแบบ General Format

ผแตง./(ป)./ชอบทความ./สบคนจาก Retrieved from /URL ของเวบไซต


Author. (Year). Romanized Title [Translated Title]. Retrieved from URL

Thakur, N. (2003). The Architextrual Knowledge Systems. Retrieved from http://www.in.architextruez.net

Bluemoon. (2010). bæp mai khui kap klum phưan dainga yok wa doem [New group chat with new friends more easily than ever]. Retrieved from http://faceblog.in.th/2010/10/facebook-group-people/ การสมภาษณ (Interview)

รปแบบ General Format

นามสกล,/ตวอกษรตวแรกของชอตนของผใหสมภาษณ./(ปทใหสมภาษณ,เดอน/วนท)./Interview/by/ชอผสมภาษณ [Tape recording]./หนวยงาน:/สถานทพมพ.

Cartwright, J. (1996, November 8). Interview by P. Chotsawad [Tape recording]. Magic Lamp Company, New York: Nonesuch Records.

บทความทกเรองไดรบการตรวจความถกตองทางวชาการโดยผทรงคณวฒ ทรรศนะและขอคดเหนในบทความวารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ มใชเปนทรรศนะและความคดของผ จ ดท า จ ง ม ใ ช ค วามรบผ ดชอบของบณฑตว ทยาล ย มหาวทยาล ย ราชภฏว ไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ กองบรรณาธการไมสงวนสทธ การคดลอกแตใหอางองแหลงทมา


ชอเรอง ภาษาไทย . เวน 1 บรรทด

ชอเรอง ภาษาองกฤษ . เวน 1 บรรทด

ชอ – สกลนกศกษาภาษาไทย1 ชอ-สกลอาจารยทปรกษาหลกภาษาไทย2 และชออาจารยทปรกษารวมภาษาไทย3 ชอ – สกลนกศกษาภาษาองกฤษ1, ชอ-สกลอาจารยทปรกษาหลกภาษาองกฤษ2, and ชออาจารยทปรกษารวมภาษาองกฤษ3

เวน 1 บรรทด

1 หลกสตร.............................สาขาวชา................................ชอสถาบน........................จงหวด............................................. 2 หลกสตร.............................สาขาวชา................................ชอสถาบน........................จงหวด............................................. 3 หลกสตร.............................สาขาวชา................................ชอสถาบน........................จงหวด............................................. 1 หลกสตรภาษาองกฤษ.......สาขาวชาภาษาองกฤษ............ชอสถาบนภาษาองกฤษ..........จงหวดภาษาองกฤษ............... 2 หลกสตรภาษาองกฤษ.......สาขาวชาภาษาองกฤษ............ชอสถาบนภาษาองกฤษ..........จงหวดภาษาองกฤษ............... 3 หลกสตรภาษาองกฤษ.......สาขาวชาภาษาองกฤษ............ชอสถาบนภาษาองกฤษ..........จงหวดภาษาองกฤษ...............

Email : …………………………………………………….. เวน 1 บรรทด เวน 1 บรรทด

บทคดยอ ........................................................................................................................................................................................................................................................................... เวน 1 บรรทด

ค าส าคญ .............................................................................................................................................................................................................................................................................................. เวน 1 บรรทด

ABSTRACT ........................................................................................................................................................................................................................................................................... เวน 1 บรรทด

Keywords ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................

(ขนาด 18 TH Sarabun PSK เขม)

รปแบบการเขยนผลงานวจยตพมพในวารสารบณฑตศกษา



0.6 นว

0.6 นว

ตวอกษร ขนาด 14 (กงกลาง)

0.6 นว 0.6 นว


ตวอกษร ขนาด 14 (กงกลาง)

0.6 นว 0.6 นว


294

ความส าคญของปญหา ........................................................................................................................................................................................................................................................................... เวน 1 บรรทด โจทยวจย/ปญหาวจย ........................................................................................................................................................................................................................................................................... เวน 1 บรรทด วตถประสงคการวจย ........................................................................................................................................................................................................................................................................... เวน 1 บรรทด วธด าเนนการวจย ........................................................................................................................................................................................................................................................................... เวน 1 บรรทด ผลการวจย ........................................................................................................................................................................................................................................................................... เวน 1 บรรทด อภปรายผล .............................................................................................................................................................................................................................................................................................. เวน 1 บรรทด ขอเสนอแนะ ........................................................................................................................................................................................................................................................................... เวน 1 บรรทด

References ................(ขนาดตวอกษร 16)................................................................................................

...............................................................................................................................

(ขนาด 16 เขม TH Sarabun PSK)








0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

0.6 นว

295

จรยธรรมในการตพมพ (Publication Ethics)

บทบาทและหนาทของบรรณาธการวารสาร

1. บรรณาธการมหนาทพจารณาคณภาพของบทความ เพอตพมพเผยแพรในวารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภทตนรบผดชอบ และตองคดเลอกบทความมาตพมพหลงจากผานกระบวนการประเมนบทความแลว โดยพจารณาจากความส าคญ ความใหม ความถกตองของระเบยบวธวจย ความนาเชอถอ และความชดเจนของบทความ ตลอดจนความสอดคลองกบนโยบายของวารสารเปนส าคญ

2. บรรณาธการจะตองไมเปดเผยขอมลของผเขยนบทความ และผประเมนบทความแกบคคลอนๆ ทไมเกยวของในชวงเวลาของการประเมนบทความ

3. บรรณาธการจะตองไมตพมพบทความทเคยตพมพทอนมาแลว โดยตองมการตรวจสอบการคดลอกผลงานผอน (Plagiarism) อยางจรงจง เพอใหแนใจวา บทความทตพมพในวารสารไมมการคดลอกผลงานของผอน และหากตรวจพบการคดลอกผลงานของผอน จะตองหยดกระบวนการประเมน และตดตอผเขยนบทความหลกทนท เพอขอค าชแจง เพอประกอบการ “ตอบรบ” หรอ “ปฏเสธ” การตพมพบทความนนๆ

4. บรรณาธการตองไมมผลประโยชนทบซอนกบผเขยนบทความ และผประเมนบทความ 5. บรรณาธการตองไมน าขอมลบางสวนหรอทกสวนของบทความไปเปนผลงานของตนเอง 6. หากบรรณาธการตรวจพบวา บทความมการลอกเลยนบทความอนโดยมชอบ หรอมการปลอม

แปลงขอมล ซงสมควรถกถอดถอน แตผเขยนปฏเสธทจะถอนบทความ บรรณาธการสามารถด าเนนการถอนบทความไดโดยไมตองไดรบความยนยอมจากผเขยน ซงถอเปนสทธและความรบผดชอบตอบทความของบรรณาธการ

7. บรรณาธการไมควรเปลยนแปลงการตดสนใจในการตอบรบบทความทถกปฏเสธการตพมพไปแลว ยกเวนมปญหารายแรงเกดขนในระหวางการสงบทความเพอรบการพจารณา

8. บรรณาธการควรจดพมพค าแนะน าแกผเขยนบทความ ผประเมนบทความ และควรปรบปรงค าแนะน าใหทนสมยอยเสมอ

9. บรรณาธการควรท าใหเกดความมนใจวารายละเอยดทกสวนในบทความทมการตพมพในวารสาร ตองเปนไปตามหลกจรยธรรมทไดรบการยอมรบ

บทบาทและหนาทของผเขยนบทความ

1. ผเขยนบทความจะตองรบรองวาบทความไมเคยไดรบการตพมพเผยแพรมากอน หรออยระหวางการพจารณาจากวารสารอน

2. ผเขยนบทความจะตองไมละเมดหรอคดลอกผลงานของผอน 3. ผเขยนบทความจะตองปรบแกไขบทความใหถกตองตามรปแบบของวารสาร

296

4. ผเขยนบทความทมชอในบทความจะตองเปนผมสวนในการจดท าบทความหรอมสวนในการด าเนนการวจย

5. ผเขยนบทความจะตองอางองผลงาน ภาพ หรอตาราง หากมการน ามาใชในบทความของตนเอง โดยใหระบ “ทมา” เพอปองกนการละเมดลขสทธ (หากมการฟองรองจะเปนความรบผดชอบของผเขยนแตเพยงผเดยว ทางวารสารจะไมรบผดชอบใดๆ ทงสน)

6. ผเขยนจะตรวจสอบความถกตองของรายการเอกสารอางอง ทงในแงของรปแบบและเนอหา และไมน าเอกสารทไมไดอางองในเนอหามาใสไวในรายการเอกสารอางอง และควรอางองเอกสารเทาทจ าเปนอยางเหมาะสม

7. ผเขยนบทความจะตองปรบแกไขบทความตามผลประเมนจากผประเมนบทความและกองบรรณาธการใหแลวเสรจภายในเวลาทก าหนด

8. ผเขยนบทความจะตองระบชอแหลงทนทใหการสนบสนนในการท าวจย (ถาม ) และจะตองระบผลประโยชนทบซอน (ถาม)

9. ผเขยนบทความจะตองไมรายงานขอมลทคลาดเคลอนจากความเปนจรง ไมวาจะเปนการสรางขอมลเทจ หรอการปลอมแปลง บดเบอน รวมไปถงการตกแตง หรอ เลอกแสดงขอมลเฉพาะทสอดคลองกบขอสรป

บทบาทและหนาทของผประเมนบทความ

1. ผประเมนบทความตองรกษาความลบและไมเปดเผยขอมลของบทความทสงมาเพอพจารณาแกบคคลทไมเกยวของในชวงระยะเวลาของการประเมนบทความ

2. ผประเมนบทความตองตรวจสอบกอนวาตนเองมผลประโยชนทบซอนกบบทความทประเมนหรอไม หากพบวาตนเองอาจมผลประโยชนทบซอนกบผเขยนทท าใหไมสามารถใหขอคดเหนและขอเสนอแนะอยางอสระได ผประเมนบทความควรแจงใหบรรณาธการวารสารทราบและปฏเสธการประเมนบทความนนๆ

3. ผประเมนบทความ ควรประเมนบทความในสาขาวชาทตนมความเชยวชาญ โดยพจารณาความส าคญของเนอหาในบทความทมตอสาขาวชานนๆ คณภาพของการวเคราะห และความเขมขนของผลงาน หรอระบผลงานวจยทส าคญๆ และสอดคลองกบบทความทก าลงประเมน แตผเขยนบทความไมไดอางถง เขาไปในการประเมนบทความดวย ผประเมนไมควรใชความคดเหนสวนตวทไมมขอมลรองรบมาเปนเกณฑในการตดสนบทความ

4. ผประเมนบทความตองไมน าขอมลบางสวนหรอทกสวนของบทความไปเปนผลงานของตนเอง 5. เมอผประเมนบทความพบวา มสวนใดของบทความ ทมความเหมอนกน หรอซ าซอนกบผลงานชน

อนๆ ผประเมนบทความตองแจงใหบรรณาธการทราบ

จดรปแบบและจดสงโรงพมพ

รบเรอง

สงกองบรรณาธการตรวจเนอหาและพจารณาเสนอผทรงคณวฒ หรอสงคนผเขยนปรบแก

กองบรรณาธการสรปรวบรวมขอคดเหนจากผทรงคณวฒ เพอสงคนผเขยน

สงคนผเขยนปรบแกไข (เปนเวลา 7 วน)

ตรวจบทความทไดรบการแกไขตามผทรงคณวฒ

สงกองบรรณาธการตรวจภาพรวมขนสดทาย

เผยแพรวารสาร

ไมผาน

ไมผาน

ผาน

ผาน

ประกาศรบบทความ

ขนตอนการด าเนนงานจดท าวารสารบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

สงคนผเขยนปรบแกไขเบองตน

สงผทรงคณวฒเพอใหผทรงคณวฒพจารณาอานบทความ (ใหเวลา 15 วน)

แจงผเขยน

ผานโดยมการแกไข

ไมผาน

จบ

สงคนผเขยนปรบแกไข

กองบรรณาธการแจงยนยนรบบทความตพมพใหผเขยนบทความทราบ

ผานโดยไมมการแกไข