denizde güvenlik - kaptan yusuf sertkaya

8/12/2019 Denizde Gvenlik - Kaptan Yusuf Sertkaya

1/215


2/215

Page 2 of 270 PDF By MKP

NDEKLER

Genel Gvenlik Bilgileri

DENZDE GVENLK LKELER 2

A- Eitim ve Talimlerin nemi, Acil Durumlara Hazr Olma 2

B- Role Cetveli 3

C- Alarm Verildiinde Yaplacaklar 4

D- Gemideki Bakm Tutum Talimatlar 4

A- Acil Durumlar 5

a- atma 5

b- Yangn 5

c- Oturma 5

d- Su alma 6

e- Denize adam dmesi 6

B- Acil Durum iaretleri 6

C- Genel Acil Durum Alarm Sistemi 7

IMO MODEL KURS 1.23

Can Kurtarma Aralarnn Kifayetli Kullanlmas

KSEL CAN KURTARMA ARALARI VE KULLANILMALARI 10

A- Can Simidi 10

B- Can Yelei 10

C- Dalma Giysisi 11

D- Is Koruyucu Tulum 12

UMUMI CAN KURTARMA ARALARINI DENZE INDIRME DONANIMLARI 12

A- Kzakl Matafora 13

B- Palangal Matafora 14

C- Tek Kollu Matafora 14

D- Serbest Dmeli Donanm 16

1- Vin Motoru 16


3/215


4/215


IMO MODEL KURS 1.19

Denizde Canl Kalabilme

DENZDE CANLI KALABILME 42

A- Geminin Terk Edilmesi stendiinde Yaplacaklar 42

B- Suda nasl hareket edilir ? 43

C- Ters Dnm Can Saln Dzeltme 44

D- Denize Adam Dmesi 45

1- Williamson Dn 45

2- Eliptik Dn 46

3- Scharnow Dn 46

DENZDE CAN KURTARMA ARALARININ KULLANILMALARI 46

A- Can Kurtarma Aralarna Binme Yntemeri 46

1- Can Filikas 47

a- Can filikasna gemide binme 47

b- Gemiden inerek bilme 47

c- Sudan Filikaya kma 47

2- Can Sal 47

a- Can salna gemide binme 48

b- Gemiden inerek Binme 48

c- Sudan Can Salna kma 49

B- Gemiden Uzaklama 50

C- Gemiden Uzaklatktan Sonra Yaplacaklar 50

1- ilk Olarak Yaplacaklar 50

2- kinci Olarak Yaplacaklar 52

3- nc Olarak Yaplacaklar 53

D- Can Kurtarma Aracnda Yaplacaklar 54

Souktan korunma 55

Scaktan korunma 55

Gzclk 55

Su ve yiyecein kullanlmas 55

Su 55

Yiyecek 56

mit 56

Canl kalma almasn dzenlemek 56


5/215


Kurtarma yardm gelmesi halinde dikkat edilecekler 56


6/215


E- Gemiyi Terkten Sonra Yarallarla ilgilenme 57

a- uur Kayb 57

b- Boulma 57

c- Kanama 57

d- Yanma 58

e- Susuzluk ve Scakln Etkisi 58

t- Donma (Hipotermi) 58

g- Scak apmas (Hipertermi) 59

CAN KURTARMA ARACINDA BULUNAN TEHZATIN KULLANILMASI 59

A- Koruyucu rtler 59

B- lk yardm kutusu 60

C- Deniz demiri 60

D- Yangn sndrcler 61

E- Filika telsizi 61

Filika telsizi ile tehlike muhaberesi 62

F- EPIRB - Acil Mevki Verme Telsiz arnandras 63

G- SART - Arama Kurtarma Yanstcs 64

H- Radar Reflektr 65

CAN KURTARMA ARACININ DARES 65

A- Denizli havalarda can kurtarma aracn kullanma 65

B- Motorlu Can Filikas le Can Sallarn ekmek, Kazazedeleri Denizden Kurtarma 66

1- Can saln ekme 66

2- Denizdeki Kazazedeleri kurtarma 66

C- Karaya kma 67

E- Kazazedeyi Bekleyen Tehlikeler 68

F- Helikopterle Kurtarma Harekat 69

Helikopterle iaretleme 69

n hazrlk 70

Helikoptere alnma 71

Helikopterin vinciyle yukar doru ekilme; 72


7/215


I.M.O. Model Kurs 1.20

Gemide Yangnla Mcadele

Giri .74

BLM 1- GVENLK LKELER 74

A- Yangn Kaynaklar 74

1- Yaam yerlerinde 74

2- Makine dairesinde 75

3- Kuzinelerde 75

4- Gvertede 75

5- Telsiz daireleri 75

6- Ak dairesi 75

7- Statik elektrik 75

8- Tamir ileri 76

B- Eitim ve Talimler 76

BLM 2 YANGIN TEORS 77

A- Yangn geni 77

B- Yangnn Yaylmas 78

C- Yangnn Gelimesi 78

D- Yangnlarn Snflandrlmas ve Uygun Sndrme Tehizatlar 78

BLM 3 YANGINLA MCADELE 79

A- Yangn nleme lkeleri 79

B- Geminin Tantlmas 80

C- Gvenlik almalar 80

BLM 4- Yangnn Saptanmas 80

A- Alev ve Duman ihbar cihazlar 80

B- Otomatik Yangn Alarm 81

BLM 5 Sabit Yangn Sndrme Sistemleri 81

A- Genel Bilgiler 81

B- Ate Boma Sistemleri 82

1- Karbondioksitli Yangn Sndrc 82


8/215


2- Kpkl Yangn Sndrc 83

C- Yangn nleme Sistemleri 85

1- Hidrokarbon, Toz ve Halon Gaz 85

2- l Gaz Sistemi (nert gaz) 85

D- Yangn Soutma Sistemleri 85

1- Deniz Suyu Devresi 85

2- Su Pskrtme Sistemleri 85

E- Acil Yangn Pompas 86

F- Kimyasal Toz Uygulamas 86

BLM 6 YANGIN SNDRME DONANIMLARI 86

A Yangn Hortumlar ve Tehizatlar 86

B- Seyyar Yangn Sndrcler 87

Seyyar Sndrclerin Yaplar 87

C tfaiyeci Donanmlar 90

tfaiyeci Elbisesi 90

D- Solunum Cihaz 91

1- Hava Tp 91

2- Basn Drc VaIf 92

3- Maske 92

4- Alak Basn Uyar Dd 92

E- Uluslararas Sahil Balants 93

BLM 7 GEMIDE YANGIN SNDRME ORGANIZASYONU 93

Kumanda 94

Kumanda lkeleri 94

Haberleme 94

Gemi Dengesinin Korunmas 95

Sndrme bittikten Sonra Gzlem 95

Limanlarda Gemi Yangn 95


9/215


IMO MODEL KURS 1.14

Gemide Ilk Yardm 97

ncelikler 98

Gemide ilk yardmnn genel ilkeleri 98

Bilinci kapal kazazedeler 100

Solunum 100

Kalp 100

Solumuyor ve kalp durmu 101

Solumuyor ancak kalp durmam 101

Temel Yaam Destei: Yapay solunum ve kapal kalp masaj 103

Havayolu (Basamak A) 103

Solunum (BASAMAK B) 105

Azdan-aza solunum 105

Azdan Buruna Yapay Solunum 106

Yapay solunuma alternatif yntem (Silver Yntemi) 106

Kalp masaj (Basamak C) 107

Kalp masal teknii 108

Kalp masajnn etkisini anlama: gzbebekleri ve nabz 109

Yapay solunum ve kalp masaj uygularken hatrda tutulmas gereken hususlar 110

Kalp masajn sona erdirme 110

iddetli kanama 111

Kontrol 111

Dorudan basn 111

Ykseltme 112

Bask noktalar 113

Turnike (Tourniguet) (Boucu Sarg) 113

ok 114

Tedavi 115

Tutumu giysiler 115

Elektrik yanklar ve elektrik arpmas 116

Kimyasal yanklar 116

Krklar 116

Genel Tedavi 117

Kanama 117

Ar 118


10/215


Hareketsiz hale getirme 118

Kan dolam 119

Vucudun belli blgelerinde oluan krklar 120

Kafatas 120

st ene 120

Alt ene 120

Kprck kemii, krek kemii ve omuz 123

Kol kemii (humerus) ve dirsek 123

Dirsek kemii (radius ve ulna ve nkol) 124

El bilei ve el 126

Parmak 126

Omurga 127

Boyun 129

Gs 130

Leen kemikleri (Pelvis) 131

Kaladan Dize 132

Diz 133

Alt bacak (kaval ve kalm kemii) 133

ki bacak 135

Ayak bilei ve ayak 136

kklar 136

lk yardm 137

Ba travmas 137

Patlama sonucu yaralanmalar 138

Akcierler 139

Ba 139

Karn 139

kanama 139

Dudak yanak ve dil kanamalar 141

Kulak geidinden gelen kan 142

Tkanma 142

Asfeksi (Asphyxia) 143

lk yardm 143

Aslar 143


11/215


lk yardm . 143

Standart sarg 144

Kazazedenin nakli 144

Tama 145

Neil-Robertson sedyesi (ek. 56) 149

lk yardm antalar veya kutular 154

Acil Tb iin gerekli giysiler 154

Oksijen terapi 154

Kaza yerinden kurtarlrken 154

Gemi Eczanesi 155

A. Gemi eczanelerinin tertibi, yeterlilii ve gncellii iin dikkat edilecek hususlar 155

B. lk yardm dolabnda bulunmas gereken ilk yardm malzemesi 156

C. la verimesi ve ilk yardm hususlarnn kaytlar 157

IMO Model Kurs 1.21

Personel Emniyeti ve Sosyal Sorumluluk

Blm 1 162

nsan likilerinin Genel Grnm 162

Blm 2 164

Gemi Topluluunda nsan likileri 164

Blm 3 166

letiim 166

Blm 4 169

Sosyal ve evresi 169

Blm 5 172

Eitim 172


12/215


NSZ

amzda yaplan en nemli yatrm, insana yaplan yatrmdr. nsanlar deiik

meslek gruplarnda yaam mcadelesi verirken eitli tehlikeler ile karlarlar. Denizde

aan insanlarn tehlike oran daha yksek olarak kabl edilnektedir.

Denizlerde meydana gelen kazalar incelendiinde, birok denizcinin yeterli bilgi ve

eitim eksikliinden dolay hayatlarn kaybettikleri ya da kazalara sebebiyet verdikleri

ortaya kmaktadr.

Denizin kendine zg deiik tehlikelerinin varl bilgisizlik ve eitimsizlik asla

kabul etmez.

Kitabmzda Denizcilerimize acil durumlarda neler yapmas gerektii, kullanlmas

gereken alet ve ekipmanlarn kullanlmas ile ilgili bilgiler ve IMO Model Kurslarn kurs

mfredat ayr:ca Solas Blm III - kural .51de belirtilen gemilerde bulunmas zorunlu

TRAINING MANUALin ierii kitabmzda mevcuttur.

Kitabmzn hazrlanncla emei geen herkese ayrca yaync kuruluumuz olan

AKADEM DENZCLKe teekkr ederim. Dnya denizlerinde sefer yapan gemilerde

alan tm denizcilerimizin acil durumlarda hayatta kalabilmelerine katkmz olursa

kendimizi mutlu sayacaz.

15 Mart 2001

Kavack, STANBUL

Kapt. Yusuf SERTKAYA


13/215


Genel Gvenlik

Bilgileri


14/215


DENZDE GVENLK LKELER

A- Eitim ve Talimlerin nemi, Acil Durumlara Hazr Olma

Denizde beklenmedik kayplar nlemek ve acil durumlarn zor artlarna kar hazr

bulunmak iin daha nce de bahsedildii gibi belirli aralklarla role talimleri yaplr. Bu

taimler geree uygun ve acil duruma en yakn ekilde gerekletirilmelidir. Acil

durumlarda personelin grevlendirilmesi, tehizat ve donanmlarn paylatrlp, ekiplerin

ve amirerin belirlenmesi baar iin en nemi aamadr. Role talimeri de bu planlamann

sahneye konulduu uygulamal denemelerdir.

Gemilerde yaplan eitim ve talimlerde esas sz konusudur;A - Organizasyon

B - Tehizatlarn kullanlmas

C- Bakm Tutum

Yaplan talimlerle, acil bir durumda hangi tehizatlarn kullanma hazr olduu ve

bunlarn nasl kullanlaca renilir. Can kurtarma almasnn esas, beraber hareket

etmek ve iblm yapmaktr. Bu sayede herkesin ncelikle ne zaman, nereye gideceini

ve ne yapacan renmesi salanr. Ayrca, talimler srasnda almayp, boalm

veya bozulmu ya da hi olma-yan cihaz ve donanmlarn tespit edilerek gerekli bakm-

tutum ve almn yaplmas salanr.

Her gemiadam ayda en az bir defa gemiyi terk ve yangnla mcadele talimine

katlmaldr. Bir nceki talimde gemi mrettebatnn %25inden fazlas bulunmamsa gemi

limandan ayrldktan sonraki 24 saat iinde gemiyi terk talimi yaplmaldr. Yolcu

gemilerinde ise yolcular bindikten sonraki 24 saat iinde yaplmal ve bu talimler her hafta

tekrar edilmelidir.

Role talimleri yaplrken;

-Talime ait alarm verilir ve umumi anons yaplr.

-Toplanma yerinde tm mrettebat ve varsa yolcular can yeleklerini giymi bir ekildetoplanr.

-Role talimlerinde fark edilen her trl yanllk, eksiklik ve bozukluk vakit geirilmeden

amire bildirilmeli veya dzeltilmelidir.

- Bir role taliminde yer alamayan kimse dier role taliminde mutlaka grev almaldr.

- Role talimleri srasnda olaylar ok iyi izlenmeli ve verilen talimatlar dikkatle

dinlenmelidir.

Amir olan kiinin acil durumda eitli nedenlerden dolay bulunamayaca ve grevini

baka bir kiinin devralmas gerektii gz nne alnarak komuta edecek kadar bilgili

olunmaya gayret gsterilmelidir.


15/215


B- Role Cetveli

Gemilerin salon, kprst, makine dairesi ve koridorlarnda her gemiadamnn hangi

acil durumda, nerede grevli olduunun yazl olduu role cetvelleri ad verilen bir eit

planlama ve organizasyon listeleri asldr. Bu role cetvellerinde acil durumlara ait alarm

iaretleri, bu alarmlarn duyulmasyla gemideki personelin hangi durumda nerede

toplanaca ve ne ekilde hareket edecei yazldr.

Ayrca her gemiadamna gemiye katlr katlmaz role cetvelindeki yerini belirten adna

dzenlenmi role kart verilir. Gemiye katldktan sonraki ilk frsatta gemiadam role

kartndaki grevini, alarm iaretlerini, can filikalarnn ve can sallarnn yerleri ile, yangn

sndrme donanmlarnn yerlerini ok iyi renmelidir. Role kartlar kamaralarda hemengrlebilecek ve acil durumda hemen alnabilecek bir yere konulmaldr.

- Her ekibin bir amiri bulunur. Amirler, kendi ekiplerindeki gemiadamlarn ve acil

durumdaki grevlerini bilmelidirler. Kendilerinden sonra gelen sorumluda da mrettebatn

bir listesi bulunur. Ekip amirinin kim Olduu veya onun yokluunda kimin emir olaca role

cetvellerinde

yazlmtr.

Ayrca her

ekipte bir

gverte zabiti

grevlendirilmitir.


16/215


C- Alarm Verildiinde Yaplacaklar

Gemide oluabilecek eitli acil durumlar haber vermek iin deiik alarm iaretleri

verilir. Bir tehlike durumunda alarm verildiinde ncelikle hangi tehlikeye ait olduunu

anlamak ilk hareketin nasl yaplaca hakknda fikir verecei iin nemlidir. Acil durum

alarm duyulduunda telaa kaplmadan fakat en hzl ekilde aadakiler yaplmaldr.

- Alarm aldnda ynl giysiler ve varsa zerine yamurluk giyerek, hemen can

yeleinizi ve role kartnz aln. Can yeleinizi yolda da giyebilirsiniz, vakit kaybetmemeye

aln.

- Tekrar geri dnme ihtimaline kar kap ak kalacak ekilde engelini takn,

karanlksa klar ak brakn.

- Kamaradan kp yaam mahallinden veya kapal blgelerden en ksa yolu

kullanarak ak gverteye kn. Kamaradan yannza eya almak iin kesinlikle vakitkaybetmeyin.

- Eer tehlikeyi ifade eden birisini duyuyorsanz, sizde ayn ekilde bararak

etrafnzdakileri uyarn.

- Doruca role talimlerinin yapld toplanma mahalline gidin.

- Toplanma mevkiine panie kaplmadan en hzl ve gvenli ekilde vermeye aln.

Panik sonucu oluabilecek yaralanmalarn daha sonra byk sorunlar oluturacan

unutmayn.

Toplanma mahalline ulatktan sonra soukkanl /e disiplini bozmadan verilen

komutlar ve grevleri dinleyin.stnze deni ekip almasn bozmadan ve dierlerinin de moralini dzeltecek

ekilde evk ve soukkanllkla yerine getirin.

D- Gemideki Bakm Tutum Talimatlar

Can kurtarma aralarnn periyodik bakm-tutumlarn kapsar talimatlardr, mmkn

Olduu kadar resimler ile kolay anlalr ekildedir ve her tehizat iin aadaki hususlar

gerektiince kapsamna alr;

- Gemilerde SOLAS kurallarn ierecek ekilde bulunan Check-of list, bakm tutum veonarm talimatlar,

- periyodik bakm-tutum plan,

- tavsiye edilen yalama yalar ve yalama yerleri emalar,

- deitirilebilen paralarn listeleri,

- yedek paralarn kaynak listesi,

- bakm-tutum ve kontrol kayt jurnali.


17/215

A- Acil Durumlar

a- atma

Teknelerin tipleri, boyutlar ve sratleri atma olay neticesinde belirecek hasarn

byklne ve tehlike derecesine etki eder.

Gemilerde role talimleri srasnda eitimi yaplan acil durumlardan birisi de

atmadr. atma olaynda geminin hemen bataca dnlmemelidir. Yarann

durumu, yeri , yk durumu, hava koullar ve derinlik gibi artlar geminin su alma hzn

deitirir. Ayrca gemiler bir blmeleri su dolsa bile batmayacak ekilde yaplmlardr. Bu

nedenle kesinlikle panie kaplmamal, soukkanl bir ekilde can yelei giyilerek

atmadaki role yerine gidilmelidir. Daha sonra da kaptann verecei talimatlara gre

hareket edilmelidir.

b- Yangn

Bir yerde yangnn kabilmesi iin ana artn olumas gerekir. Bunlar; Yanacak bir

madde, yeterli s ve yeterli miktarda oksijendir. Bahsedilen bu unsurlar hemen hemen her

ortamda bulunurlar. Bunlar bir araya geldiinde yanma oluur. Gemilerde yangnn

kmasn ve yaylmasn kolaylatran faktrler olduka fazladr. Gemilerde oluabilecek

yangnlar genelde makine dairesi, kuzine, yaam mahalleri ve ambar blmlerinde oluur

ve yaylr. Bu yangnlarn ounun insan hatas , dikkatsizlii ve tecrbesizlii sonucu

kt tespit edilmitir. Yangna kar en iyi mcadele onun olumasn engellemek, janiher zaman tedbirli ve dikkatli olmaktr. Tm tedbir ve dikkate ramen yinede istenmeyen

artlarda yangn oluabilir. ite bu durumda da bilgi, talim ve beceri iin iine girer.

Gemideki role talimlerinden birisi de yangn talimidir. Geminin eitli yerlerinde

oluabilecek yangnlar gz nne alnarak yangn timleri ve mcadele eitleri

dzenlenmitir. Bu talimerde tm donanm ve tehizatn denenmesi, personelin

tecrbelendirip gurup halinde mcadele etmesini renmesi amalanmtr. Yangnla

mcadelede baar, bilgili, talimli ve birlikte hareket edip ekip halinde alabilen bi~

gurupla salanablir. Yangnla tek bana mcadele etmekten kanlmaldr. Personelin

yangn alarm duyulur duyulmaz ilk yapmas gereken ey role yerine gitmektir. Yangnndurum ve byklne gre can kurtarma aralarnn denize indirilerek hazr tutulmas da

iyi bir tedbirdir.

c- Oturma

zellikle dar kanal ve boaz geilerinde, s sularda veya kt hava artlarnda

srklenme sonucu oluabilecek acil durumlardan bir tanesi de oturma dr. Byle bir

durum iin alarm verildiinde personel, kapal yerden kp derhal role yerine gitmelidir.

Oturma halinde geminin en kt artlarda yan yataca akldan karlmamal ve bu durum

dnlerek soukkanl olunmaldr.


18/215

d- Su alma

Gemi atma, oturma veya baka bir sebeple su alabilir. Bu durum iin, alarm verilir

verilmez can yelei ile role talim yerine gidilir, kaptann verecei emirlere gre hareket

edilir.

e- Denize adam dmesi

Denize adam dmesi halinde en nemli davran abuk hareket etmektir. zellikle

can simitlerinin yerlerinin bilinmesi ve hazr olmalar ilk mdahalenin yaplabilmesi iin

nemlidir. Denize den kiiyi gren, eer can simitlerine yaknsa hemen bir can simidi

atacak ve kprstne bildirecektir, ayet can simitlerine uzaksa yksek sesle denize

adam dtn ve dt taraf dierlerinin de duyaca ekilde baracaktr. Bundaki

ama olayn kprstnden duyulup gerekli manevrann yaplmas ve manoverboard

amandras ve can simidinin den kiiye atlmasn salamaktr.

Acil durumlarda gerek can gerekse mal gvenliini salayabilmek amacyla bilgi,

tecrbe ve ekip halinde disiplin ierisinde almaya ihtiya vardr. Gemilerde yukarda

belirtilen acil durumlar esas alnarak yaplan grev blmleri ve bunlarn uygulanmas olan

role talimleri son derece nem arz etmektedir. Yukarda balklar altnda sralanan acil

durumlar gemide srekli yaplan role talimlerinin konulardr. Tm bu durumlar ierisinde

esas tekil eden iki konu vardr ki, bunlardan ilki, bir tehlike halinin grlmesinde olaylara

(mahiyetine bal olarak) yalnz mdahale etmekten mmkn olduunca kanarak,

durumu dier mrettebata bidirmek, dieri ise, hi bir acil durumda kaptan emri olmadangemiyi terk etmemektir.

B- Acil Durum aretleri

Can kurtarma aracnda veya teknede nemli grevlerden biri de iyi bir gzclk

yaparak yar-dima gelen veya blgeden geen tekne veya uaa iaret vererek dikkati

ekmek ve yardm istemektir.

Aadaki iaretler birlikte veya ayr ayr kullanld veya gsterildii zaman, tehlikeyi

veya yardm istendiini belirtir.- Yaklak birer dakika ara ile patlatlan bir top veya patlayc sesi,

- Ksa aralklarla krmz k saan fiek veya mermi atlmas,

- Mors kodu ile SOS (... - - - ) iaretinin telsiz, telgraf veya baka bir iaret yntemi

ile verilmesi,

- MAYDAY kelimesinin telsiz telefona kez sylenmesi,

- N.C. harfleriyle uluslararas tehlike iaret kod flamalarnn gsterilmesi,

- zerinde veya altnda bir kre veya kreye benzer herhangi bir ey bulunan drt

ke bir bayraktan ibaret iaret,

- Yanan bir katran veya benzerinden kan alevlerin tekne zerinde gsterilmesi,


19/215

- Portakal rengi duman veren duman iaretinin gsterilmesi,

- Her iki yana doru alan kollarn ar ar ve tekrarl olarak indirilip kaldrlmas

Bu arada ok nemli belirtmek gerekir. Bir tekne veya uak grmek veya bunlar

tarafndan grlmek kurtulmak anlamna gelmez. Kurtarma ok uzun srebilir. Bu sebeple

grldkten sonra da nceki gibi tedbirli olunmaya devam edilmelidir.

C- Genel Acil Durum Alarm Sistemi

Gemilerde oluacak olaanst durumlardan personeli ivedi olarak haberdar etmek

hayati nem tar. te bu sebeple gemilerde bu durumlar personele bildirir alarm

sistemleri vardr. Oluacak genel acil durumlardan personeli haberdar edebilmek iin,gemidd ve sirenine ilave olarak, btn yaam mahallerinden ve alma mevkilerinden

duyulacak ekilde dizayn edilmi alarm sistemleri mevcuttur. Bu sistem gemi ana

devresinden veya istenen acil durum elektrik g kaynandan beslenir. Alarmlar yedi

veya daha fazla sesi izleyen bir uzun sesi verebilecek ekilde deiik tiplerde olabilir.

Sistem kprstnden ve gemi dd dnda dier belirlenmi baz stratejik noktalarda

da altrlabilir.


20/215

IMO Model Kurs1.23

Can Kurtarma

Aralarnn KifayetliKullanlmas


21/215

KSEL CAN KURTARMA ARALARI VE KULLANILMALARI

A- Can Simidi

Yzebilir kat maddelerden d ap 80 cm den byk, i ap 40 cm den kk olmaya-

cak ekilde 2,5 kg ve zeri arlkta dizayn edilmi can kurtarma aralardr. Denize den

kiiye atlarak, o kiinin kurtarlmasna kadar geecek sre ierisinde hem su zerinde

kalabilmesini hem de yerinin belli olmasn Salar. Her gemide en az 8 adet bulunur, bu

say geminin yolcu ve mrettebatnn saysna

gre deiir.

Gemide bulunan can simitlerinin yarsndanfazlas kendiliinden yanan k ile donatlmtr.

Bu can simitlerinden en az iki tanesi kl ve

dumanl olup, abuk drme tertibat ile kr-

langlarn borda tarafna yerletirilmilerdir.

Kullanlmalar;

- Can simitleri denize den kiiye atlr. Can

simidi atarken el incesi masnn mmknse

gemide kalmas salanmaldr, fakat ama

sadece kiiye can simidini ulatrmaksa hi

vakit kaybetmeden atlmaldr.-Can simidine bal kl-dumanl can

simitlerinde ise yerletirme sistemi sadece can simidinin drlmesi eklinde

hazrlanmtr. Can simidinin elle veya dzenekteki kilitleme piminin ekilerek drlmesi

ile bir ucu can simidine dier ucu kl-dumanl amandraya bal ince-nin ekmesi

sonucu man overboard ad verilen amandra yerinden syrlp atelenerek denize

gidecek, yanmakla beraber duman kartmaya balayacaktr.

B- Can Yelei

Can yelekleri vcudu geriye kayklm bitkin ve baygn bir insann azn sudan 12 cm

yukarda tutabilecek ve baygn olan bu kiinin herhangi bir durumdaki vcudunu aznn

sudan kurtulaca pozisyona 5 saniye iinde dndrebilecek dizayndadr.


22/215

Can yelekleri onu giyen kiilerin yzmesineve can kurtarma aralarna kmasna engel

olmayacak ekilde yzer maddeler kullanlarak

yaplm aralardr. Tarif edilerek gsterildikten sonra

yardmsz olarak 1 dakika ierisinde giyilebilir.

Can yeleklerinin zerinde baz tehizatlarn

bulunmas ve bu tehizatn i grr durumda olmas

gerekir. Standartlara uygun bir can yelei , bir insann en

az 4,5 m ykseklikten atlamas sonucu, zerindenkmadan ve hasarlanmadan, atlayan kiinin

yaralanmakszn suya girmesine msaade eder.

Gemilerde her bir kiiye bir can yelei dmekte

ve herkesin kamarasnda kolay ulalabilir ekilde

muhafaza edilmektedir.

Kullanlmalar;

Deiik tip ve boyutlarda can yelekleri vardr. Giyilmeleri boyun ksmnn geirilmesi

veyaeidine gre ceket gibi giyilirler. (Boyuna taklp kemeri balananlar ,srta ceket

eklinde giyihp balarianlar, belde tanp istenildiinde gerek tpyle ,gerek azla

iirilebilenler gibi.)

C- Dalma Giysisi

Suya girecek kiilerin maruz kalaca ncelikli ve hayati tehlike souktur. Deniz suyu

scaklnn dk olmas ile, insan vcudu s kaybna balayacak ve hipotermi sonucu

yaamn yitirecekti r.

Suya girecek bir kii can yeleini giyse bile belirli bir sre sonra donarak lebilir. Tm

bunlar hesaba katlarak belirlenmi kurallar sonucu yaltkan malzemelerden dizayn edilendama giysileri, paketlenmi durumundan 2 dakikada kartlp yardmcsz olarak ok

kolaylkla giyilebilecek ekillerde imal edilmitir.

Yz hari tm vcudu kapatacak ekilde olan dalma giysilerinin zerine can yelei de

giyilebihir. En az 5 m. uzunluundaki dey bir armhtan inilip klabilecek ve en az 4,5

m.den hasara uramadan atlanabilecek ayrca suda ksa bir mesafe yzmeye uygun

zehhiklere sahiptirler.

Dalma giysileri 5C deki suda 1 saat boyunca kalan bir kiiyi kaleme yaz yazabilecei

kadar vcut ssn koruyabilir. Dama giysileri su ortamnda 0C ierisinde bulunan bir

kiinin vcut scakln 6 saat sreyle 35C nin altna drmeden tutabilir.


23/215

11

Dalma giysileri usulnce giyildiinde sou-un etkilerini en aza indirerek hayati tehlikeyi

uzun sre bertaraf edebilmektedir.

Kuhlanlmalar;

- Dalma giysileri gemilerde zel paketleri

ierisinde muhafaza edilir. Ve bu paketler en

fazla 2 dakikada alacak ekilde dizayn edil-

m ilerdi r.

- Kullanlaca zaman bu paket alr ve

katlanm olan dalma giysisi karthr,

- ok rahatlkla bir tulum gibi giyilir.

- zerinde pratik olarak dizayn edilmi su

szdrmaz fermuarlarn tm kapatlr, balk

iyice yerletirilir,

- Dalma giysisinin iine scak tutucu

giysiler, zerine de can yelei giyilmehidir.

D- Is Koruyucu Tulum

Su iinde veya ortamn souk olup hayat tehdit ettii anlarda tehlikeyi en aza indirmek

iin tasarlanm can kurtarma aralardr. Esas

kullanlma gayesi filika iinde oturanlar rzgar

ve deniz tesirinden korumaktr. Can yelei

giymi bir insann yz dnda btn vcudunu

kapatr. Eldiven giyilebilecek yapda deilse ,

elleri de kapatacak ekilde dizayn edilmitir.Giyen insann suda yzmesni engellemesi

halinde en ok 2 dakika iinde karlabilir.Is korumal tulumlar -30C ye kadar olanhava scakhklarnda, vcut ssnn korunmas-

n salar.Kullanlmalar

- Is korumal tulumlar gemilerde paketler

iinde muhafaza edilir.

- Bir tulum giyiyor gibi yardmsz olarak ok

kolaylkla giyilebilir.


24/215

UMUM CAN KURTARMA ARALARINI DENIZE NDRME DONANIMLARI

Son yllarda can kurtarma aralarn en hzl ve en kolay ekilde denize indirmekamacyla eitli yntem ve donanmlar gelitirilmitir. Bunlar u ekilde sralanabilir.

A- Kzakl matafora

B- Palangal matafora

C- Tek kollu mata fare

D- Serbest dmeli yntem

A- Kzakl Matafora

Bu donanmda can filikas ba ve k tarafndaki kancalardan matafora ad verilen iki

kollu donanma, elik tellerle

balanmtr.

Can filikas vincin bir paras olan fren tertibat el ile boaltlarak mayna edilir.Kullanlmas olduka kolaydr. Freni tutan arlk kaldrldnda filika kendi arl ilemataforann kollarn dar doru eker, kendisi de da doru alr. Matafora kollarnnuzunluu kadar da aldktan sonra fihika aa doru inmeye balar.

Filika yerine alnrken elektrikle alan vin kullanlr, ayrca motorun yannda elledndr-

len bir dili kutusu yardmyla da fihika yerine alnabilir.


25/215


26/215

altrma parimas ekilerek san sal gverte zerinde iken alr.

Can Sal aldktan sonra elektrik motorunun hemen yannda bulunan bir manivela ile

matafora kolu bordaya doru dirisa edilir.

Sel giri ksmndaki iki parima ile gverte zerindeki mapalara balanarak rampas

kurulur. Bir kii selin giriinde durarak gelenlere yardm ederek herkesi sala bindirir. Daha

sonra elektrikli motor yardmyla sal mayna edilir.

Herkes bindikten sonra matafora suya kadar mayna edilir.

Mataforayi mayna eden de armhla su seviyesine kadar iner ve slanmadan oradan

saln iine atlar.Son olarak matafora kancasndan gelen parima hzla ekilerek kanca serbest braklr

ve gemiden uzaa gidilir.

Virada da durum bunun tersidir. nce elektrikli motorla vira edilir. Sal gverte hizasna

kadar vira edildikten sonra elle kumanda kolu taklarak matafora kolu gverte zerine

doru evilir.


27/215

D- Serbest Dmeli Donann

Bu sistem tam kapal can filikalannda kullanlr. En nemli para filikay tutan

kancalardr. Mrettebat filikaya bindikten sonra serdmen dmenin zerindeki delikten

gelen fren telini ekerek filikay mayna eder. Filika su seviyesine geldikten sonra ba ve

k taraftaki kancalann rahat alabilmeleri iin teli ekmeye devam eder. Bu sistemin

ksmlar aada aklanmtr.

1- Vin Motoru

Tam kapal filikay mayna etmek iin kullanlan motorun nce emniyet pimi karlr ve

ahtrlr. Bundan sonra yaplacak olan filika hazr olduktan sonra freni tutan kola bal

arlk kaldnlarak filika gverteden mayna edilir. Dier bir yol ise filikann iine giden fren

telinin ekilmesi ile mayna edilmesidir.


28/215

2- Kancalar

a- Matafora Kancas

Mataforah can sahn havada asl tutan ve istendiinde alarak sal serbest brakan

bir kancadr.

Kancay selin halkasna tekme ve ama yntemi.

- Ama kapama kolu aaya doru ekilerek kanca az alr.

- Can sahnn halkas kancann azna taklr ve brakma kolu hzlca yukar itilerek

kancann az kapathr.

- Kancay otomatik brakacak ekilde kurmak iin birinci savlo (Savlo A) ksa ve

hzlca ekip braklr. Bylece can sal suya indiinde yk kalkacak ve kanca alacaktr.

Can sal suya indiinde kanca almazsa ikinci savlo (Savlo B) aa doru ekilerek

kancann almas salanr.


29/215

b- Kapal Can Filikasnn Brakma Kancalar

Bu abuk brakma kancalar zerlerinde yk varken bile istendiinde alacak ekilde

yaplmlardr. Bylece fihikann kancaya takl kalma ihtimali azaltlmtr. Bunun yan sra

yeterli dikkat gsterilmedii takdirde kancann zamansz bir hareketle erken alma

tehlikesi vardr. Aslnda kanca filika suya indiinde kendiliinden alacak ekilde

yaplmtr.

Filika suya indiinde karinasndaki

hidrostatik mekanizmann diyaf nemi oluan su

basnc ile itihir. Bu basnla kancann

gzlem carnndan da grlen kilit gstergesi

yukar doru kalkar.Gstergenin bu ekilde kalkt grldkten

sonra filikann iindeki kanca ama kolunun

zerindeki emniyet pimi karlr. Kol ekilde

grld gibi yukar doru kuvvetlice ekihir

ve 90 derece evrilir. Bu hareket yaplnca

kanca alm olacaktr.

ok acil durumda gzlem camndan gr-

lebilen kilit gstergesi elle yukar kaldrlarak kilit alr. Bu ilem sadece filika suya

tamamen indiinde yaplmaldr.


30/215

YRTME ARALARI

A- Krek

Gemilerdeki filikalann her ikisinde krek ekme yenineden bir fazla olacak sayda

krekler bulunur. nce gemiden uzaklamak iin daha sonra bulunulan blgeye gre

sahile ulama imkan varsa krek ekilerek fihika ile seyir yaplr.


31/215


32/215

2- Mekanik evirmeli Pervane Donanm

Bu tip donanmda pervane fihikada bulunanlar tarafndan evnilir. Filikada oturan her

kiinin nne gelmek zere eitli mekanik dzeneklerle, hareketi pervaneye iletilen bir

kol bulunur. Bu kol ileri geri itildiinde hareket salanr. Krek kullanmaktan daha kolaydr.

Mrettebatn hareket ynn evirmeden pervanenin dn ynn kolayca tersine

evirerek filikaya ileri ve geri yol veren bir dii kutusu bulunur.

Byle bir donanm yaklak 100 kiilik byk filikalarda bulunur. Bu ekildeki bir filika

sakin bir havada yaklak 3-4 mil srat yapabilir.

CAN KURTARMA ARALARININ DENZE NDRILMELER

Tm can kurtarma aralar en kt havalara dayanacak ekilde yerlerine balanmsolmalarnn yannda kullar.lmalar ok basittir. Fakat bunu baarabilmek iin daha

nceden eitim alm olmak ve an az bir kez kullanmak veya kullanln grmek lazmdr.

Aksi takdirde bu ok nemli aralar basit baz hatalar veya bilgisizhik yznden

kullanlamaz hale gelebilir hatta tehlikeli olabilirler.

Gemiyi terk amacyla kullanlan bir ok ara vardr. Bunlarn kullanlmalarna ait yntem

ve hazrlklar aadaki gibidir.

A- Can Kurtarma Aralarn Hazrlama

Burada anlatlacak olanlar bir can kurtarma arac indirilmeden nce yaplmas gereken

hazrlklar ierir. Kaptan tarafndan henz gemiyi terk emri verilmemitir.

1- nce role kentlerine gre yoklama yaplarak herkesin gelip gelmedii kontrol edilir

ve kpr stne rapor edilir.

2- Can yelekleri ve ba;hklarn doru giyilip giyilmedii tek tek kontrol edilir.

3- Bordada usturmaalar hazrlanr.

4- Can halatna bal bir can simidi hazrlanr.

5- Rle kartlanna gre grev dalm yaplarak grev yerlerine geilir.


33/215

A- Can Sallarn Denize ndirme

1- Otomatik imdi Can Sal

Gemideki muhafazah haliyle duran can sahn gemiye bal tutan iki para vardr,

bunlar; balama kay ve altrma parimasdr. Can salnn kullanlmas ok kolay

olmasna ramen kurallara titizlikle uyulmahdr nk hatalar telafi edecek zaman ve

ara elde olmayabilir.

Denize atlacak tarafta can sal yoksa dier can filikalar tanarak geminin terk

edilecek tarafna getirilir. Daha sonra aada sralanan talimatlara gre can sal denize

atlr.

Can salnn denize atlmasnda izlenecek yntem u ekildedir.1- altrma parimasnn gemiye bal olduunu gr, deilse bala2- Balama kayn z3- Atlacak yere bakarak uygun olduunu gr.4- ahtrma parimasnn bal olduuna bir daha bak5- Can saln denize et6- altrma parimasn ekerek, tp patlat.

Burada en nemli nokta ahtrma parimasnn gemiye bal olmasdr. Paslanma,

kaza,


34/215


35/215


36/215

2- Mataforal Can Sal

Bu tip can sallar saln tam tepesindeki metal bir halkadan aslarak, tek kollu matafora

ile bordadan birka metre akta ya havada alarak kullanlan can sallardr.

Mataforal donanm, gemi boken 10 derece kadar trimli ve 20 dereceye kadar meyilli

halde iken mayna edecek yeterliliktedir. Mataforal can sal, hazrlama emri verildikten

sonra 3 dakika iinde binmeye hazr hale getirilebilmelidir.

Can sal mataforadan gelen bir tel halata baldr. Donanmn en nemli ksm saln

stndeki halkaya balanan zel tertibatl brakma kancasdr. Bu kanca saln iinde

bulunan biri tarafndan kancadan gelen bir savlonun ekilmesi ile alrzel brakma kancas zerine arlk varsa kendiliinden almayacak ekilde

yaplmtr. Can sal denize indiinde arlk kalkar ve kanca alr. Suya demeden

amak istediimizde can salnn iinde bulunan kancadan gelen tel ekilir. Eer almazsa

hzl ve sert bir ekilde bir ka defa daha ekilmelidir.

Bir arza dnda, can sal deniz seviyesine 2 metreye kadar alaltlmadan

almamaldr. Can sal aldktan sonra bilindii gibi mrettebat binerken ve bindikten

sonra denize indirilene kadar havada asl durmaktadr. Bu arada yaplacak herhangi bir

yanl mdahale eitli tehlikeere neden olacaktr. Rle talimleri srasnda, kurtarmaaralarnn denize indirilmesinde kullanlan brakma kancasna ait ciddi kazalar meydana

gelmitir. bunlara aada anlatlan yanl kullanm veya aksaklklar sebep olmutur.

a- Yeteri kadar alalmadan filikadakiler tarafndan kan cann almas nedeniyle olmu,

lm ve yaralanmalar meydana gelmitir.

b- Can filikas su seviyesine indii halde kanca almam tilikadakiler arasnda baz

yaralanmalar olmu, kanca alana kadar byk zorluklarla karlamlardr.

c- Mataforal can sallarnda can saln~n erken indirilmesi nedeniyle can salnda

hasarlar olumutur. Yukarda saylan kazalar role talimleri srasnda olmutur. Gerek birolay da ise daha tehlikeli olabilir.

Can kurtarma aralarnn imalatlarnn farkl olmas nedeniyle, Can sal tiplerinde ok

az da olsa baz deiiklikler olabilir. Fakat bunlar bir tip kurtarma aracnn kullanlmas

bilen birini, dierlerinin kullanlmasn engellemeyecek ekilde kk deiikliklerdir.

Ayrca bunlara ait basit, kolay anlalr resimli aklamalar can sallarnn zerinde ve

yaknnda bulunur.


37/215


38/215


39/215

1- Mataforal Can Filikasnm Denize ndirilmesi

Tm olaanst durumlarda nelerin kimler tarafndan ve nasl yaplacan gsteren

role kartlannda can filikasnn indirilmesine ait grev dalm da yaplmtr. Mrettebatfihika gvertesine toplandktan sonra aadaki iler srayla yaplr.

- Tm mrettebatn veya o fihikaya ait mrettebatn listesine gre yoklama yaplr.

- Can yeleklerinin doru giyilip giyilmedikleri kontrol edilir.

- Kprstne rapor edilerek izin istenir.

- ki kii filikaya, iki kii filikay mataforaye balayan liftinlere, bir kii vince ve iki kii

de panmaya olmak zere grevlendinihirler.

- nce, iki kii metaforann kollarndaki merdivenden veya filikaya bitiik gverteden

fihikaya karlar. Bu iki kii fihikada aadaki ileri yapar.

- Filikann dibinde bulunan havra dehiklenini, orada bulunan havra tapalan ilekapatrlar. Filikann be tarafnda bulunan ba parima ve k panima halatn tm matafore

donanmnn dndan gelmesine dikkat ederek aada panimay bekleyen panimaclara

verirler.

- Filikann be ve k tarafndaki kancalara matafora kollarnn ortasndan gelen tel

sapanlar takarlar.

- Matafora kollar arasndaki karanfil halatna bal olarak asl duran can halatlarnn

rtlenini ap filika mayna edilirken halatlar dolanmadan alacak ekilde filikann far

tahtala zerine selya ederler.

Filikay mataforaya bal tutan tel halattan yaplm kuak ve sapanler aada

hiftinleri tona edildikten sonra ekip filikann dndan aa atanan.

Filikann mataforaya yasland kalastralar devnilerek aa alnr.

- Gvertedeki 2 kii filikay mataforaya bal tutan lif tinleri zer, filikadekiler ekip

fihikenn br yanndan atarlar ve can halatna tutunup otururlar.

- Vinteki kii filikay tutan liftinlenin rahat mola edilebilmeleri iin biraz vira ederek

vince bin-dinin bu srada metafore kollarn tutan pimler karlr ve liftin halatlan boelnca

liftinler fare edilir.

- Parimay almakla grevlendirilen kiiler panimalar alarak fihikay batan ve ktan

geminin uzak ve alak bir yerine, fihika denize ndiinde geri srklenmeyecek veya ok

gergin olup filikay havada tutmeyacak ekilde gemiye balarlar.

- Bir kii bordadaki vardavelalar kardktan sonra armh bordaya salar.

- Yukarda anlatlanlar yapldktan sonra herkes metaforenn alma alannn dna

kendini emniyete alacak ekilde kar, filikadakiler de can halatlann skca tutarak

filikann iine otururlar.

- Vincin banda bulunan kii filikay ar ar gverte seviyesine indirim.

- Filika gverte seviyesine geldikten sonra filikann iindekiler fihikann ba ve k

tarafndaki palangal donanmn kancasn matafora kolunun dibindeki mapalara takarak

filikay bordaya


40/215


41/215


42/215


43/215

- Daha sonra ieridekiler emniyet kemerlenini dikketlice balarlar.

- Btn mrettebat hazr olduktan sonra dmen dolabnn zerindeki delikten gelen

mayna teli yavaa ekilerek fihika suya indinilir.

- Filika suya indiinde ba ve k taraftakiler sendrnenin komutuna gre kanca

brakma tentibet ile kancalar aarlar.Makineye yol verilerek gemiden uzaklalr.

3- Tam Kapal Can Filikasnm YerineAlnmas

Filika talimleri veya baka bir nedenledenize indinildikten sonra tekrar yerine

alnacanda aadaki ilemler yaplr.

- Mataforann kollar altna

yaklamadan nce fihikann kanca tertibat

hazrlanr. Burada kilitleme kolunun kapal

halde bulundurulmasna dikkat edilecektir.

- Filikann ba ve k taraflarndaki kaportalan alarak birer kii matafonann tellenini

tutmak iin hazr bekler.

- Serdmen fihikay ok ar yolla asl duran matafora telleninin altna getirin.

- Filikadaki iki kii be ve k kaportadan uzanarak kancalan tutarlar ve fihika

zerindeki yerlerine

kuvvethice vurduranak tak

anlar. Burada dikkat

edilecek ok nemli nokta D

ekildeki elik penaya

kanca dibinin ekildeki gibi

tam oturmasdm.

- Halkalar kancalaratakl-

dktan sonra sendmen mataforann vincindeki kiiye iaret ederek viray balatr.

- nce hafife yine edilip kancalarn tutup tutmad

kontrol edilir.

- Kancalar tutmusa ba ve ktaki iki kii yerlerine geri dnenler.

- Filika dalgalara dokunmeyacak kadar vina edildikten sonra makine durdumulur.

- Filika sudan ykseldiinde kancalar kendiliinden kilitlenecektir.

- Filika matafora kollarna 15 cm kahana kadar vira edilerek yksehtilir, burada zaten

otoma tik olarak vin duracaktn.

- Bundan sonra elle viraya devam edilerek fihika yerine alnr.

- Filikadakiher emniyet kemerlenini ap filikann dna karlar.


44/215

- Mataforann tren teli filikann tepesindeki delikten ieri sahnr.

4- Filikalarn tekrar Kullanma Hazr Tutma

Fihika terk edilmeden nce yeniden kullanlmaya hazr hale getirilmelidir. Bunun filika

zellikle rhe talimleminden sonra hemen aadaki iler yaplarak acil durumlara hazr

tutulmaldr.

- Makine start-up veya run durumuna alnr.

- yakt, ya ve su seviyeleri kontrol edilir, eksilenler dohduruhur.

- akler kontrol edilir, hidrohikle ilk hareket veriliyorsa hidrohik basnc arttrlanak

ehtnecak seviyeye getirilir.- Lavra tapelan karlr.

- Btn gevek donanmlar gvenli ekilde skhn, krekler yerlerine konur.

- Mayna teli fihikann iine alnr.

- Btn keportahan kapatlr.

C- Serbest Dmeli Filikanm Denize ndirilmesi

Gnmzde ok kullanlan serbest dmehi donanm ile tam kapal can filikas gemiyi

en abuk terk etme yntemidir. Kimyasal tanker ve tankerlerde dumanl veya zehirli gazhortamdan kaabihmek iin fihika iine hava salayan hava tplenine sahip filikalar

mevcuttur.

Serbest dmeli can filikalar kullanhmalan olduka kohaydn.

Filikann havra tapalar kapatl

Mrettebat

ve yolcular

filikaya bindirilir,

emniyet

kemerleri taklr.


45/215

Motor altrlr.

Btn kaportalar kapathr, gerektii takdirde hava tpleni alarak havalandrmabalathr.

Fihikay tutan kanca fora edilerek filika dmeye braklr.

Fihika denize dp dzehince rzgarstne doru uzaklalr.

Havalandrma kapaklan alr, hava tpheri kapatlr.

D- Kurtarma Botlar

Kurtarma botlan tehlikede bulunan birini alarak gemiye getirmek amacyla

yaplmlardr. 500 grt ve zerindeki yolcu gemilerinde iki, daha kk yolcu gemilerinde

en az bin adet ve tm yk gemilerinde bir adet bulundurulur.

Kurtarma botlar acil bir durumda en fazla be dakika iinde denize indinilmeye hazr

hale getinilebihmelidir. Yk gemisinde kurtarma botunun mrettebet dakika iinde bota

binebilmelidir.

Gemi be mil hzla yol alrken kurtarma botlan denize indirihebilir ve panima helat

bunu tutacak salamlktedn.

Tamamen ime, yar kat yar ime ve tam kat olmak zere eitli mahzemelenden

yaplma kurtarma bothan vardr.

zellikleri- Bir kurtarma botu 3.8 metreden ksa ve 8.5 metreden uzun deildir.

- 5 oturur ve bir kiide yatabilecek halde 6 kiiyi ahabilin.

- Tam dolu byk bir can filikasn en az 2 mil hzla yedeinde ekebihin.

- En az 4 saat 6 mil hzla seyir yapabilir.

- Alabora olduu takdirde en fazla iki kiiyle dzehtihebilir.

- Sabit yedekleme donanmna ve yzer yedek hahetna sahiptir.

- Sabit veya dtan tekme motoru olabilir, yakt deposu yangna dayankl olmaldr.

- Sabit oturaklan bulunur.

Yukarda anlatlanlar bir kurtarma botunun yapsal zelliklenidir, botun iinde ayrca


46/215

kurtarma yandm iin gerekli malzemeler

de bulunur.

Kurtarma Botunun Tekrar Gemiye Aln

Kurtarma botu mataforann altna

gelmeden nce metafora kancas yukar

alnarak botun iindekilere arpmas

nlenir. Matefora kolundan gelen bir lastik

halat ve bir tel hahat vardr. Dalgah

havalarda botun birden bire tele

aslmamas iin bot gemiye alnrken tel

halat kullanhmaz. nce hafif esnemepay bulunan lastik hahat botun kaldrma

halkasna taklarak yine edilir. Bot, ma-

tafora kolunun ucundaki tel halatn

kancasna taklacak kadar yksehtilir.

Kanca takldktan sonra yavaa mayna

edilerek arlk tel halata bindinilir. Daha

sonra bot vira edilerek gvertedeki eski

yerine alnr.

Denizde kullanlan can kurtarma

aralarndan biniside hahat atardn. Halat

atar aada belirtilen zelliklene sahiptir:

a-Klavuz halatn mmkn olduu

kadaryla, isabetli bir ekilde atabihecek biimdedir.

b-Her biri sakin havada halat en az 230 m. tayacak fiei bulunur,

c-Halat atma aletinin zerinde kullanlmasn aka gsteren ksa talimat ve resimler

vardr,

d-Hahat atma aletleri bir btn olanak ,tehizatyla bir arada olacak ekilde, su

geirmez muhafazah idi r.e-Ateleme dzenlen hava artlarna uygun dayankllkta imal edilmitir.

Halet atma aletleri, acil bir durumda gnderilmek istenen, kopma kuvveti 2 kihonewton

olan khavuz hahatn en az 230 metre gnderecek ekilde tasarlanmtr. zellikle

kurtarma-yardm ilemleri srasnda ekme hahathannn gemiler aras gndenilmesinde,

kt hava artlarnn ve baz gerekli durumlarn olduu yanamalarda sahile hahat

gndenihmesinde ve denize adam dmesi durumlarnda den kimseye acilen bir ince

gnderebilmek amalaryla kuhlanhrlar.

Kullanllar gayet kohaydn,dikkat edilmesi gereken eyler klavuz halatnn gemide


47/215

kalan ucunun bir yere voltalanmas ve roketin atlaca ynde insan olmamasdr.

Halat atma ahetheninin deiik tipleri bulunabilir, kullanrken yaplmas gerekenler

unlardr;

-ncelikle halat atma aletinin st plastik kapa alr,

-Klavuz halatn mas gemide kalacak ekilde ya bir hahata yada durumuna gre bin

mapaye balanr.


48/215

-Roket halatna bal dier ucu muhafazadan dar sarkthr.

-Cihazn tetiindeki emniyet pimi kartlr, alet atebenmeye hazrdr.

-Hahat atma aleti atlmak istenen yne evrilip,45lik bir dikey a yapacak ekilde

tutulur (diz ile destek yaplabilir) ve tetie baslarak ateleme yaplr.

Roket atlrken o andaki rzgar durumu ve roket athacak yer ile aradaki mesafeye de

ayrca dikkat edilir.

evrede bulunan gemi veya karada-ki bin istasyonun dikkatini ekmek ve yardm

istemek amacyla kullanlan grnr iaretler iaret fieklenidir.

Amalarna ve ortama gre kullanlmak zere 3 deiik eitte iaret fiei vardr.

Bunlar; El maytaplan, paratl iaret

fiekleni ve yzer duman kandiblenidin.

El Maytab

El maytaplan suya dayankl zel

muhafazalan iinde bulunur. Maytabn

muhafazasnn zerinde kullanlmasn

aka gsteren tahimat ve ekiller

mevcuttur. 15000 mumdan az

olmayacak k iddeti ile,

deimeyecek ekilde parlak krmz

renkte yanan. Yanma sreleri en az 1

dakikadr.

Kullanlmas

-El maytaplarn filika veya can sal-

nn rzgar alt sahas kullanlmaldr.

-Kullanlacak yer iirilebihir can salise hem darda tutulmal hem de el-

den drmemeye dikkat edilmelidir,

-Deiik eitleri vardr. Fakat genel-

de kullanlan tipi u ekihdedir; st ka-

pa alp, alt ksmdaki daha ince olan


49/215


50/215

atelenir.

-45lik bin ayla gndenildiinde 200 m.,

tam dikey tutuhduunda 300

m. ykseklie eniebihin.

Yzer Duman Kandili

Gndz iareti olarak kullanlan bu iaret

tununcu renkte duman karan ve denizde

yzebilen bir ierettir. Ateleme ile

ahmamas sebebiyle su yzeyi-nin petrol

veya ya ile kapl olduu ontemharda emniyet

iinde kullanlabilir. Havadan grhebilme iin

uygun bin iarettir. Turuncu renkli duman

deniz zerinde yayln, sert rzgarda abuk

dahaca iin byle durumda ok kullanl

olmaz.

Kullanlmas;

-Deiik p ve eitte olanlar mevcuttur.

Fakat vasfhan ayndr. Kutunun zerinde

kendihin kullanhn gsteren ksa bir

tahimat bulunur. suda yzerken 3 dakikadan

az olmayacak sre ile deimeyen oranda ve

turuncu renkte duman kartr.

Kutunun st taraf dikey yukar gelecek

ekilde tek elle tutulunken dier el ile st

taraf kapatan plastik kapak alr. p ile bal

olan plastik halka ekilerek tertibat atelenir,

Hemen rzgar alt olan blgeye doru denize atlr birka saniye sonra duman kmaya

balar. Suyun 10 cm. altna 10 sn. sure ile batsa dahi, duman kartmaya devam

edecektir.

Gne aynas

Gne aynas parlak bir metal hevha ve ksa bin iple bal hahkadan oluur. Gne


51/215

n istenilen bir yere yanstmakta kullanlr. aret verilecek gemi veya uak, halka ve

metal arasnda zerindeki kk deliklerden baklarak ayn hizaya getirilir. Byleceistenilen hedefe gne I yanstlm olur.


52/215

IMO MODEL KURS1.19

Denizde Canl

Kalabilme


53/215

DENZDE CANLI KALABLME

A- Geminin Terk Edilmesi stendiinde Yaplacaklar

yi organizasyon kstl olan zaman en verimli bir ekilde kullanmay ve panie kaplmadan

gemiyi terk etmeyi salar. Unutulmamaldr ki, gemi terk edilecei ana kadar en iyi canfilikasdr, bu nedenle gemi suyun zerinde yzd srece gemiyi terk etmek

dnlmemelidir. Tabii bu durum geminin iinde bulunduu tehlikenin biimine ve

geminin yapsna baldr. Eer gemiyi terk etmek zorunda kalrsanz yaamnz eitli

tehlikeler tarafndan tehdit edilecektir. te tm bu tehlikelere kar alnmas gereken ilk

ahsi tedbirler unlardr;

1-Alarm duyunca telaa kaplma,

2-Hemen scak tutucu eyler gyin,

3-Can yeleini giy,

4-Grev yerine git.

- Her durumda bir can kurtarma arac bordada geminin aniden batmasna karlk bir tedbir

olarak hazr tutulmaldr ve kaptan ;emiyi terk emri vermeden kesinlikle gemi terk

eciilmenelidir.

- Alarmlarn ve/veya gemi ddnn alnmas ile telaa dimeden panik yapmadan fa-kat vakit kaybetrneyecek ekilde bir abukluk gsterilmelidir.

- Gemiyi terk etmeden nce herkes yeteri kadar scak tutucu eyler giymelidir. En iyisi yn-

llerdir, giyilen ynllerin veya dier giysilerin zerine stlk olarak bir yamurluk veya

muamba tipi giysi giyilmeli varsa bere ,eldiv9n ihmal edilmemelidir. Bunlarn zerine can

yelei giyHerek vakit geirmeden grev kartnda belirtilen yerde topianlmaldr.

Toplanma yerine geldikten sonra kaptan tarafndan msaade verildiinde can sal ve filika-

ya koymak zere ilavesu ve yiyecekler de getirilmelidir. ncelik s tutuculara ve suya

verilmelidir.

Gemiyi terk etmeden nce frsat varsa bol bol su iilmelidir. Bu vcuttaki suyu arttrr vecan salnn kalabal ve heyecann neden olabilecei ani zihin durmasnda olabilecek idrar

tutulmasn da nler.

-eker, biskvi gibi karbonhidrati yiyecekler vcut svsnn tutulmasna yardmc olacak,

bylece yalar ve proteinler daha sonra kullanlacaktr.

-Gereksiz panik yaparak hayati nem tayan, filika telsizi ve acil durumlar iin kilit altnda

tutulan morfin gibi uyuturucular unutulmamaldr.


54/215

- Gemiyi terkte yararl olabilecek dier malzemeler unladr:

-Fazla bir can yelei

-Plastik torbalar,( malzemeleri kuru tutar ve deniz tutmasnda kullanlr.)-Tbbi malzemeler, ilalar

- lave olarak mevki bildiren iaretler

-Seyir malzemeleri

- Kk filika tehizatlar, el incesi, usturmaa, aletler vs.

- Kalem ve kat, (jurnal tutmak iin)

Su ve yiyecek

B- Suda nasl hareket edilir?

Gemi mmkn olduunca suya girilmeden terk edilmeye allmaldr. Bunun iin borda is-keleleri, eytan armhlar, halatlar veya yangn hortumlar kullanlabilir. Fakat bunlar

mmkn olamyorsa suya atlamaktan baka are yoktur. Ancak suya atlarken de dikkat

edilmesi gereken hususlar vardr.

1-artlar msait olduu srece rzgarst nden ve denize en yakn yerden atlanmaldr.

2-Can yelei usulnce balanm olmaldr,

3-Bir elle burun ve az kapatlrken, dier elle stten apraz atlp can yelei omuz stn-

den bastrlr.

4-Denize atlanacak yere baklarak denizde bir cismin veya insann olup olmadna baklr.

4- Ayaklar birletirilir, ileriye doru bakarak ayak st (ivileme) atlanr.

Su ierisinde vcut ss daha sratli bir ekilde kaybolacak ve bu durum baygnla ve

mteakiben lme sebep olacaktr. stnze giyeceiniz giysiler hem atlay esnasnda

souun sebep olaca oktan hem de vcut ssnn hzl kaybndan sizleri koruyacaktr.

Su ierisindeki hareketin ana esaslar unlardr

- Atladktan sonra gemiden hemen uzaklamak gerekir. nk gemi hatarsa yakn evresini

etkileyen kuvvetli bir emme oluturacaktr. Buna kaplmamak ve gemiden yzeye hzla

kan enkazn arpmasndan korunmak iin gemiden birka yz metre almak gerekir.

- ilk ama hemen bir can aracna binme olmaldr, bunun iin yzlebilir, aksi takdirde mm-

kn olduunca hareketsiz bir ekilde vcut ssn harcamayacak pozisyonda yardm

beklenmelidir. Bu arada yardm istemek iin can yeleindeki ddk ve k takullanlmaldr(ortama gre) Gelii gzel yzmenin hibir faydas olmad gibi vcut

ssnn lzumsuz harcanmasna sebep olur.

- Eer mmkn olursa sudaki dier kazazedelerin yanna gidilip onlarla bir gurup oluturul-

maldr. Vcut ssn korumak iin gruptakiler birbirlerine sarlarak beklemelidir. Grup

halinde beklemek hem psikolojik rahatlama Salar hem de uzaktan daha iyi grlebilme

imkann arttrm olur.


55/215

-Eer denizde ya yangn varsa can yelei karlarak suyun altndan mmkn olduunca

uzaa yzlr. Nefes almak iin kmadan nce eller yukar karlp dairesel olarak

evrilerek yasz bir alan oluturulur. Srt rzgara dndrlp kollar apraz sallanrken

derin bir nefes alnp tekrar hzla dalnr. Dalarken eller yz etrafnda tutularak ba suya

daldrlr. Sonra rzgar stndeki ak tarafa

doru yzlr.

C~ Ters Dnm Can Salnn Dzeltme

Denize atlan can Sal bazen ters ekilde alrveya rzgar ve dalgalar nedeniyle ters dnebilir,

bu durum zellikle can sal boken daha fazla

olur. Eer can salnn adr su ile dolmadysa

ters dnm can saln bir kii kolaylkla dzelti-

lebilir. Can salnn ters dnmesinden sonra he-

men dzeltilmesinde yarar vardr.

Dzeltme ilemi u ekilde yaplr:

- Can yeleini giymi bir kii can salnn Right

Here yazsnn olduu yeri bu yaz yoksa tpleri-

nin Olduu ksm rzgar altna brakacak ekilde

can saln evirir.

- Daha sonra bu ksmdan, yani tplerin olduu taraftan saln zerine kar varsa right here

yazsnn olduu yere yoksa tplerin zerine basar ve saln altndaki dzeltme kaylarn

iki eliyle tutar.

- Kaylar ekip kendi arln arkaya verir ve sal kendi zerine gelecek ekilde eker. Bu

ekil bir hareketle sal rzgarnda yardmyla kolaylkla evrilebilir.

- Bu evrili sonucunda sal eviren kiinin stne kapanr, telaa kaplmadan dzeltme

kay-lar elde tutulur, ve kaylar iki elle ekilerek ba ynne doru hamle yaplarak saln

altndan klr. Eer dzeltme kaylar tutulamaz ise yzst yzmekten kanarak canyeleinin yzdrc etkisiyle alttan kayarak saln altndan kolaylkla klr.

- Eer can salnn adr ksm su ile dolmu ve bir kiiyle dzeltilemiyorsa, dorultma

kaylar birden fazla kiiyle ekilebilir. Doru dzeltme yaplrken saln az aaya gelir

ve saln iindeki su kolayca boalr.

Az bir ihtimalle olsa da can sal dolu iken ters dnebilir. Byle bir durumda can sallarnn

en kuvvetli frtna ve havalara dayanacak ekilde yapld ve gvenli olduu unutulmamal

ve panie kaplmamaldr. Can sal ters dnse bile suyun zerinde yzecek ve iindeki

hava yeterli olacaktr. Can saln dzeltmek iin herkes srtn can salnn bir yanna


56/215

yaslayp can halatlarna


57/215

skca tutunarak arlklarn vermelidir. Bu hareketin sonucunda sal dzelecektir. Dikkat

edilmesi gereken ey panik yapmamak,sal amirinin emirlerini dinlemek ve dnmelersonucu oluabilecek yaralanmalar engellemek iin tedbir almaktr.

- Can sal kayalk bir blgeye doru srklenirse kesinlikle terk edilmemelidir. Saln

yzdrc blmleri kayalklara kar usturmaa grevi yapacaktr. Byle bir durumda

saln taban iirilmeli ve bir yerde skp kalmamak iin saln giri rts yarm ap

balanmaldr. Sahile yarlrsa, can sal st ksmndan tutularak sahile ekilip, koruyucu

tente olarak kullanlabilir.

D- Denize Adam Dmesi

Hareket halindeki bir tekneden denize adam dmesi halinde dnlecek ilk i,

den kiiyi teknenin pervanesinden korumaktr. kinci olarak denin yerini tesbit etmek

ve son olarak ta denizden tekneye almaktr.

Gemiyi kullanan denize den birisi olduunu grdnde hemen dmeni adamn

dt tarafa doru basar. Bu ekilde teknenin pruvas denin tarafna dnerken

teknenin k taraf adamdan uzaklar.

Denize adam dtn teknede bulunan dier insanlar grrse denize adam dt

diye bararak kprstne haber verirler ve ardndan bir can simidi adama doru atlr.

Denize adam dtn gren veya haber alan vardiya zabiti:

Dmen adamn dt tarafa alabanda basar.

Deniz adam dt amand~ asn denize atar, Alarm alar, Kaptana haber verir.

Makineye hazr ol vurur, ve telefonla bilgi verir.

Uygun bir dn ekli ile dne geer

Etraftaki qemileri VHF ile uyarr.

Geminin etrafna gzcler koyar. Gece ie aydnlatmalar

hazrlanr.

Dmen adamn dt tarafa basldktan ~damn dt

yeri kaybetmemek iin veya dnerek balang noktasna

gelebilmek iin yaplabilecek birka manevra ekli vardr.

1- Williamson D

Bu manevra ile balang noktasna daha abuk dnlr.

Dmen adamn dt tarafa alabanda baslr. ~3e-mi

balang rotasndan 70 dndnde dmen bu sefer ters

tarafa alabanda baslr. Pruva balang rotasnn 180~

tersine kadar geldiinde dmen ortalanr, bu rotada denize den kii pruvada olacaktr.


58/215

2- Eliptik Dn

Bu dn eklinde ise nce adamn denize

dt tarafa dmen alabanda baslr. Pruva

nceki rotann 180 tersine gelince dmen or-

talanr, Dn srasnda tekne hzn kaybede-

cektir, Son rotada tekne ilk hzn alncaya kadar

bu rotada gidilir. Balangtaki hzn kazanncc

tekrar ayn ynde alabanda baslr. Yine 180~

tersine veya denize adam dt sradaki rotaya

gelindiinde dmen ortalanr, bu rotada denize

den kii pruvada olacaktr.

3- Scharnow Dn

Bu dn gemiden adam dtnn ge fark

edilmesi halinde uygulanr. nce dmen alabanda

baslr, ilk rotadan 240 derece saptktan sonra aksi

tarafa alabanda baslr.lk rotann 180 derece aksine 20 derece kala

dmen ortalanr ve viya edilir.

Her iki dn eklinde de denize dlentarafa dmen alabanda baslr.

Denize den birini dalgalarn arasnda grmek

ve duymak ok zordur. Bu nedenle denize den

birisi grldnde veya duyulduunda daha

sonra faydas grleceinden hemen bir can

simidinin denize atlmas gerekir.

DENZDE CAN KURTARMA ARALARININ KULLANILMALARI

A- Can Kurtarma Aralarna Binme Yntemleri

Can kurtarma aralar olarak kullanlan filika ve can sallarna ortamn artlarna gre

deiik yerlerden binilebilir. Can kurtarma aralarna ekilde binilir.a-Gemiden Binmeb-Gemiden nerek Binme


59/215

c-Sudan can kurtarma aracna k

1- Can Filikas

a- Gemide Binme

Can Filikas gverte seviyesine indirilip hazr hale getirildikten sonra kaptan emri ile

aralara binilmeye balanr.

Eer gemide yolcu varsa, filikada bulunan iki kii binenlere, ncelik kadn ve ocuklarda

olmak zere yardm edecektir. Gemideki mrettebat ta yolcular filikaya binene kadar

binenleri tutarak son anda bir kaza olmamasna zen gsterecektirler.

Gerek yolcu gerekse ticaret gemisinde gemi mrettebat filikaya en son binecektir.

Mrettebat srayla filikaya biner ve her binen dierinin karsna gelmek zere hemen otu-

rurlar.ki can halat elden ele uzatlarak herkesin halat tutmas salanr.

En son filika mrettebat da bindikten sonra filika mayna edilir.

b- Gemiden inerek bilme

Can filikalarna gverte seviyesinde iken binilememesi durumunda gemiden inilerek

binilir. Bunun iin borda iskeleleri, armhlar, halatlar veya yangn hortumlar kullanlabilir.

Bunlar gvertedeki bir yere Salam ekilde balanmal ve kuvvetlice ekilip denenmelidir.

nerken rahat hareket etmek amacyla can yelekleri karlmamaldr.

Gemiden inen kiinin debilecei gz nne alnarak filika ba parirla halat

kullanlarak inen kii su seviyesine iyice yaklaana kadar altnda durmamaya gayret

gstermelidirler.

Ayrca dme tehlikesini ortadan kaldrmak iin inen kii can kemerine balanarak

yava yava indirilebilir.

c- Sudan Filikaya kma

Sudan herhangi bir can kurtarma aracna kmak olduka zor bir itir. Bunun iir

filikann kpetelerinde tutamalar ve su seviyesinin altnda bir basamak bulunur.

ok deerli enerjiyi bo yere harcamamak iin filikaya karken basamaklarn olmadyerlerden kmaya allmamaldr.

Tutamalardan tutulduktan sonra ayaklar basamaa konup yavaa yaylanlr ve

filikadakilerin de yardmyla filikaya klr. Filikaya ilk denemede klmaya allmaldr.

2- Can Sala-Gemide Binme

Can sallarnn gemiden binilen tipi mataforal can saldr. Bu can sal mataforaya asl

olarak bordann dnda aldktan sonra gverte seviyesine kadar indirilir. Daha sonra

saln giriinde bulunan parimalar skca gvertedeki mapalara balanr.Can salna tek tek girilir. eri giren kii saln iindeki can halatlarna tutunarak oturur.


60/215

Bylece mataforann banda duran biri hari herkes bindikten bir parima hari, saln

gverteye bal dier tm halatlar mola edilir.

Saln giriinde duran son adam sal tutan kancadan gelen kurtarma halatn elinde tutarve hazr olduunu belirttikten sonra yava yava sal mayna edilir.

b- Gemiden nerek Binme

Can sal suda aldktan sonra parimas ekilerek bordaya yanatrlr. Bu ekildeki can

sal-na, en doru hareket olarak armh kullanlarak binmektir fakat bu mmkn olmad

takdirde halat, yangn hortumu ve borda iskeleleri kullanlarak binilebilir. Bunlar en zor

artlarda dahi bunlar kullanmann amac daha nce de belirttiimiz gibi can kurtarma

aracna slanmadan bin m ekti r.

Bordadan can salna inen kiinin derek sala ve iindekilere zarar vermesini nlemek

iin altnda durulmamaldr. Su seviyesine 1-2 metre kalana kadar indikten sonra can salyanna veya altna getirilir.

Can salna sadece 1 metre kada1 ykseklikten dier insanlara zarar vermeyecek ekilde

gs zeri olarak atlanabilir. Can salna hasar verebilecei iin kesinlikle ok yksekten

atlanmamaldr.

Suya girmek zorunda kalnrsa can salna en yakn yere atlayarak en hzl ekilde can

salna binilmelidir.

Herhangi bir can kurtarma aracna binmek iin suya atlamak mecburiyetinde kalnrsa

suya atlama aadaki ekilde olmaldr.


61/215

- Can yeleini giy,

-

Bir elinle azn ve burnunu kapat.- Dier elinle stten apraz yapp omuzdan can yeleini skc tut

- bacaklar birletir.

- aasn kontrol et.

- ileri bak

- ivileme atla.

Gemi rzgar altna doru srklendii iin ve yangn veya patlama halinde ncelikle rzgar

alt taraf etki altnda kalacandan denize rzgarst tarafndan atlanlmaldr.

c- Sudan Can Salna kma

Sudan can salna kmak filikaya kmaktan daha zordur. Sakin ve souk olmayan bir

denizde dahi zor olan bu iin dalgalarn olduu souk bir havada daha da gleecei

unutulmamaldr. Bu konuda eitimli olmak ve kurallara uygun davranmak ok nemlidir.

Can yelei ile denize atladktan sonra bir can kurtarma aracna yaklarken yz yukar

gelecek ekilde dnlr, ayaklar bitiik tutulur ve sadece kollar sallanarak yzlr.

Kurtarma aracna yaklatktan sonra srasyla u ekilde hareket edilir.

Birinci kii;

- can salna binecek ilk kii can salna yaklatktan sonra saln giriinde bulunan armhn

st halat!rn iki eliyle tutar.

- iki ayayla armhn diz hizasndaki basamana basar.

- vcudunu can yelei ile suya birka defa daldrarak hz kazanr.

- sonuncuda tm gcyle kendini ieri yuvarlayarak atar ve kenara ekilir.

kinci Kii;

Can salna ikinci olarak binecek kii birincisi gibi ayn ekilde kar, yalnz birinci binen son

hamlede ikinci kinin omuz ve srtndan tutup ekerek ieri gi~mesinde yardmc olur.

nc Kii

lk iki kii can salnn giriinin iki tarafna yerleirler ve nc kiiyi nce koltuk altiarndan

hafife tutarlar. Sudaki kii hzlanmak iin kendini hafife birka defa suya batrdktansonra ve tam ieri atlarken srtndan da destekleyip ieri alrlar. Hzlanmak iin suya batp

kma saysnda yanlla neden olmamak iin saldakilerin sesli olarak saymalar yararl

olacaktr. Ayrca iki defa suya batp ncden sonra sala atlamak yeterlidir.

Yukardski yntemde denizde yardm eden kimse olmad dnlerek anlatlmtr.

Bu halde de denizde bir veya iki kii varsa bunlar giriin iki yannda suda beklerler ve

gelenler sala karken bacaklarndan iterek yardmc olurlar. Sudaki yardmclarn hep ayn

kiiler olmamas soua ve yorgunlua dayanabilmek iin gereklidir. Suda yardmc olan

kii, birini ieri aldktan sonra kendisi biner, dier gelen onun yerine geerek srayla yardm


62/215

edilmi olur.

B- Gemiden Uzaklama

Herkes kurtarma aracna bindikten sonra gemiye bal olan parima kesilir. Kreklerle

veya kanca ile bordadan almaya allr. Gemi srklendii iin hafif bir girdap arac

bordaya doru eker veya gemi rzgar altndan indirilen can filikasnn zerine doru gelir.

Bu nedenle burada mahsur kalp vakit kaybetmemek iin abuk davranmak gerekir.

Can sallar rzgar stnden denize atlmaldr. Bu ekilde rzgar sal bordaya yanak

tutaca sala binmek daha kolay olacaktr. Ayrca duman veya alevden sal korunacaktr.

Bordadan uzaklamak biraz daha zor olabilir, bunun iin saln iindeki kk kreklerkullanlr. Bu arada bordaya doru srklenmeyi azaltmak iin hemen deniz demiri

atlmaldr.

Can kurtarma arac geminin hareketine gre ba veya k tarafna doru kaydrlarak

vakit kazanlm olur.

C- Gemiden Uzaklatktaa Sonra Yaplacaklar

1- lk Olarak Yaplacaklar

Bir kurtarma aracna binmek demek kurtulmu olmak demek deildir, bu zellikle souk


63/215

ve denizli havalarda daha geerlidir.

Kurtarma aracna biner binmez hayati birka nlem hemen alnmaldr. Bunlar

dierlerinden nde gelir, ksaca drt balk altnda toplanr.

a-Parimay kes

Dier kazazedelerde araca alndktan sonra can salnda, giriin yannda bulunan emniyetli

ak ile, filikada ise baltayla kurtarma aracn gemiye bal tutan parima kesilir.

b-Gemiden uzak/a

Geminin batmas halinde oluacak girdaba kaplmamak, suyun zerine hzla kacak

malzemelere arpp yaralanmamak iin veya bir patlama durumunda olabilecek yangnda

alev ve dumanlardan korunmak iin gemiden rzgarst tarafna doru en az 200-300 metre

kadar uzaklamak gerekir.

c-Deniz demirini at

Gemi bordasndan 200-300 metre avara ettikten sonra avara ettikten hemen sonra deniz

demiri atlr Bylece rzgarn kurtarma aracn srklenme hz azalacaktr. Ayrca kurtarma

yardm iin kazazedelerin yapmas gereken en nemli hareket olan kaza mahallinden

uzaklamamak bylece yerine getirilecektir.

Deniz demirinin parimas can salnn giriinin yan tarafndadr. Bylece deniz demiriatldktan sonra saln girii rzgar ve denizlere yan duracak, iindekileri koruyacaktr. Ayrca

saln dalgalarla ve rzgarla alabora olmasn nleyecektir.

d-Saln giriini kapat

Souk havalarda saln giriini kapatlr. Filikalarda ise filikann tipine bal olarak iindeki

malzemeler deiecektir bunlarn kullanlmas dier blmlerde anlatlmtr.

Saln taban ierideki lastik pompa ile iirilir. Eer can salnn iinde basn brakma valf

alyor ve Sal aldndan beri saln yzdrc haznelerindeki fazla basnc karyorsa

giri rts ses kesilene kadar kapatlmamal~dr. rt k.apatlrken istendiinde alabilecekekilde rrezevolta yaparak balanmas unutulmamaldr, aksi halde sal ters dndnde

iinde mahsur kalnabilir.

Scak blgelerde rty kapatmaya ve taban iirmeye souk geceler dnda gerek olma-

yacaktr.

e-Tamir

Yukarda anlatlanlar yapldktan sonra aracn durumu incelenir, iinde su varsa boaltlr.

zellikle can salnda otomatik basn brakma valfinin sesi kesildikten sonra dinleme


64/215

yaplarak hava kaa olup olmadna baklr eer varsa tamir setindeki malzemeler

kullanlarak tamiri yaplr.

2-kinci Olarak Yaplacaklar

a-Deniz tutma hapn al

Can kurtarma aracnda en iyi denizcileri dahi deniz tutar.

Deniz tutan kiinin direnci azalr. Denizde canl kalabilme yntemlerinin uygulanabilmesi

iin kiinin fiziki olarak yeteri kadar gl ve uurunun ak olmas gerekir.

Bunu salamak iin kurtarma aracnn amiri hemen herkese bir deniz tutma hap verir.

Ayrca gemi terk edilmeden nce frsat varsa, revirden deniz tutma hap alnarak kullanlmas

daha akllcadr.Deniz tutmas sadece fiziki olarak insan etkilemez ayrca ok deerli vcut svsnn da

atlmasna neden olur. Haplar alan kii susuzluk ve az kuruluundan ikayet edebilir,

bunun su imesine izin verilmemelidir.

b-Yaral kazazedelere yardm et

Her can kurtarma aracnda bulunan ilk yardm kutusu ile kitapna bakarak yarallar

tedavi edilmeye allmaldr. Bu konuya ait bilgiler ilk yardm blmndedir.

c-Sularn boaltlmas

Aracn iindeki amakla, ieri giren su boaltlr, ve sngerle kurutulur. Sngerin biriniihtiya olaca gibi can salnn iinde younlaan suyu toplamak iin saklarnak gerekir.

d-Isnma

Can kurtarma aracnda kazazedeleri rzgar, serpti, yamur ve souktan korumak iin

herkese birer tane olmak zere s koruyucu tulum bulunur.

Kurtarma aracnda bulunanlar slarn korumak iin elbiseleriyle birlikte s koruyucu

tulum-larn iine girmelidirler ve birlerine sarlarak oturmaldrlar. Bu arada aracn dengesini

korumaya dikkat edilmelidir. Kazazedeleri rtmek iin ilave bulunan tm battaniye ve

elbiseler kullanlr.Souk havalarda bir can salnda en fazla sayda kiinin bulunmasna, ierinin scak

tutulmas bakmndan dikkat edilmelidir. Scak havalarda ise dier kurtarma aralar da varsa

gruplar kltlr.

e-Toplanma

Bir kaza olduunda gemide bulunan elektronik cihazlar yardmyla kolaylkla kara

istasyonlarna ve gemilere haber verilebilir. Bylece ksa bir sre sonra geminin yeri tam

olarak tespit edilecektir ve kurtarma yardm iin harekat balayacaktr. Burada nemli olan


65/215

geminin bulunduu veya batt yerden uzaklamamaktr.

Kurtarma aralarnda bulunan can halatlar ile dier kurtarma aralar hemen birbirlerine

balanmaldr. Ayrca can yelei ile denizde duruluyorsa yelee bal can halat iledenizdekiler bir arada bulunmaya almaldrlar. Bylece radarla ve gzle daha kolay

grlme imkan oluur ve baz malzemeler ortaklaa kullanlr.Kurtarma aralar birbirlerine balanrken 10-15 metre halat kullanlmaldr ki dalgalarda

iki ara dalga tepesinde bulunarak halat kesmesin.

3-nc Olarak Yaplacaklar

Can kurtarma aracnda nc olarak yaplacak ilerle arataki hayat belli bir dzen

altna alnr.a-Liderlik

Role cetvellerinde her arata kimin amir olduu yazlmtr. Bunun yokluunda en

yetenekli kii lider olur. Unutulmamas gereken bir husus, farkl durumlar bunlar daha iyi

bilen farkl liderleri gerektirebilir.

b-Kesici aletleri toplama

Tehlikeli olabilecek ve silah olarak kullanlabilecek btn aletler amir tarafndan toplanr.

c-Yoklama

Dzenli aralklarla yoklama yapmak kazazedeler arasndaki havay yumuatr,yoklamada gzcler hastalar salamlar ayr ayr saylarak vakit harcanr.

d-Dzen

Kazazedelere gzclk, tamircilik, kumanyaclk gibi srekli iler vererek megul etmek

mitsizlie kaplrrlarn nlemek iin iyi bir yoldur.

e-Gzclk

Genel olarak her saat iki kii vardiyac olmak zere gzclk vardiyalar dzenlenir.

Gzcerden biri darya bakarken dieri ieriye bakar.

Dar bakan gzc en iyi ekilde giyinmeli ve ani sallantlarda dmemesi iin can halatile araca balanmaldr. Bu kii etrafta uak, gemi, kazazede, sahil ve muhtemel tehlikelere

kar gzclk yapar.

Gzc amir tarafndan grevi hakknda ve zellikle eitli iaret aralarnn kullanlmas

konusunda iyice bilgilendirilmelidir.

ieri bakan gzc ise dierleri dinlenirken saln bakmndan, kurutma, havalandrma,

tplerin kontrolu, gibi ilerden sorumludur. Ayrca hastalarla ilgilenme, yamur suyu toplama

ilerini yapar. eriden sorumlu gzc her saat birka dakikalna ierde olabilecek C02


66/215


67/215

-Ayrca tehlike iaretleri kullanma hazr hale getirilmeli ve telsiz en ksa zamanda

kurularak altrlmaldr.

-Gndz vakti can salnn kapatlarak piller korunmaldr.

Souktan korunma

-Can salnn her yan kapatlarak yeterli olan en az havalandrmaya izin verilmeli ve

salr taban yaltm arttrmak iin iirilmelidir.

-Mmkn olduu kadar kuru kalnmaya gayret edilmeli slak elbiseler varsa sklp suyu

karldktan sonra tekrar giyilmelidir.

-Isy muhafaza iin kazazedeler birbirlerine sarlarak oturmaldr.

-Uzuvlardaki donma tehlikesini azaltmak iin kollar ve bacaklar uzatlmal, eller alpkapatlp, kk snma hareketleri yaplr. Bu hareketlcr~e enerji kaybedilmeden kan

dolam arttrlr.

-Soua fazla maruz kalmamas iir gzclk nbeti tutan kiiler sk sk deitirilir.

Scaktan Korunma

-Scaklarda saln giri rts ak tutulmal ve ieriye serin havann girmesi

salanmaldr. Taban ksm iirilmemelidir.

-Saln rts slatlarak sal serin tutulmal, ayrca giysiler slatldktan sonra sklarak

giyilmelidir.-Serinlemek iin kesinlikle yzmeyu kalkmayn. Sala tekrar kmak iin gerekli kuvveti

bu~amayabilirsiniz. Ayrca saln glgesi altnda kpekbal da olabilir.

-Genel olarak gereksiz tm hareketlerden kanlarak ok deerli vcut svs

korunmaldr.

Gzclk

-Kurtulabilme iin gzclk ok nemlidir. traftan geebilecek her trl vastaya haber

verebilmek iin ncelikle onun grlmesi gerekir, bu da iyi bir gzclkle olacaktr.

-Dzenli ve ksa aralklarla gzclk yaplmaldr.Su ve yiyecein kullanlmas

Yiyecek ve su gn ortasnda ve gnein dou ve bat vakitlerinde verilmelidir.

Kumanyanr aralkl olarak verilmesini grmek moral as~ndan ok yararldr.

Su

Can salnda adam bana 1 .5 litre, can filikasnda ise adam bana 3 litre tatl su

vardr. Suyun bir disiplinle paylam ve kullanlmas son derece nem arzeder.

Suyun byle kstl olmas halinde gnde 50 cl, yani yaklak 2 bardak su iilmelidir, Su


68/215

gnde defa ve azda dolatrlarak yudum yudum iilir.

Can sallarnda ve filikalarnda mevcut suyun yanda, aralarn su toplama

haznelerinden ve dier yntemlerden de yararlanarak yamur suyunu toplamayaallmaldr. ayet yamur suyuyla biriktirilmi kafi miktarda su varsa gnde 75 cl, ( 3

bardak) su iilebilir,

Kullanlan su kaplarn atlmamal ve saln iinde younlaan su bir snger ile bu

kaplara toplanmaldr.

Deniz suyundan tatl su yapmak iin hazrlanm kimyasal maddeler ile tatl su

yaplabilir. ilk 24 saat vcut svsn ar kaybeden hasta ve yarallar haricinde kimse su

imemelidir. ki gnde bir su kullanlmal ve son su kab hari bundan daha az

kullanlmamaldr. Yaklak 35-50 clsu kalmas durumunda yalnzca az slatmak ve okaz bir miktarn kuruluu giderecek ekilde imek gerekir,

Her gn iin bir litre kullanacak ekilde fazla su bulunursa, balk veya ku gibi

canllar yakalanp yenebilir. Fazla miktarda su olmamas halinde bunlar yemekten

kanlmaldr nk bunlardaki ya ve protein mide suyunu kullanr ve susuzluu arttrr.

te yandan karbonhidratlar vcut svsn kullanan protein ve yalarn

kullanlmasn geciktirecei iin nemlidirler ve mmknse gemiden karken biskvi,

eker, ekmek gibi yiyecekler alnmaldr.

Asla idrar ve deniz suyu, tatl suyla kartrlsa bile iilmemelidir. Bu mesele zerine

anlatlan dier hikayeleri itibar edilmemelidir.Yiyecek

Kazazedelerin hayatlarn srdrmesi iin lazm olan suyun varl halinde, alktan

lmek en uzak ihtimaldir. Fakat yinede yiyecek disiplininin de salanmas gerekir.

Vcut bnyesi ortamn artlarna gre (hareket, scaklk, moral vs.) enerji

harcamaktadr. Alk baladnda vcut, iinde bulunan ya tketmeye balar. Zaten can

aralarna konulmu olan yiyeceklerde dk protein ve yksek karbonhidrat oran

salanmtr. eker orannn arttrlmas:yla vcudun su kayp hznn azaltlmas

amalanmtr.

Can kurtarma vastalarnda hazr paketlenmi yiyecek bulunur. Gnlk adam ba

bir tablet yenilecek yeterlikte hazrlanmlardr

Yiyecekleri kullanma klavuzu dikkatle okunmaldr.mit

Olaylar gstermitir ki mitlerini yitirmeyenler olaanst zoruklar yenmilerdir. Bu

nedenle filika veya sal amirinin kazazedelerin mitlerini canl tutmaya almas ok

nemlidir. Anlalr bir disiplin oluturulmaldr ve anormal davranlara dikkat edilmelidir.Canl kalma almasn dzenlemek

Gzclk ve yiyeceklerin dzenle datlmas kazazedelerin davranlarnn daha

dzenli olmasna yardmc olur. Bu dzen kurtarma yardm gelene kadar devam

ettirilmelidir. Kurtarma aracnn ilk grnmesinden kurtarlmaya kadar geen sre ok


69/215

zaman alabilir. Bu sre zarfnda disiplin aynen korunmal ve nceki dzene devam

edilmelidir.

Kurtarma Yardm gelmesi halinde dikkat edilecekler.zellikle denizli havalarda kurtarma harekat ok tehlikeli olabilir. Kurtarma aracn


70/215

grdkten sonra kazazedeler ar sevinten dolay kendilerini tehlikelere atabilirler.Vcutlarnn ne kadar zayf dtnn farknda olamadklarndan yapacaklar bilinsiz

hareketler yaamlarna mal olabilir. rnein sevinle denize atladktan sonra tekrar can

kurtarma aracna dnemeyebilir. Can kurtarma aracnn amiri bu durumu gz nnde

tutarak hazrlkl olmaldr.

E- Gemiyi Terkten Sonra Yaralilarla lgilenme

Bu blmde geminin terk ediliinden sonra karlalabilecek ve ilk yardm gerektiren acil

durumlara ve ksaca tedavilerine deinilecektir.

a- uur Kayb

uuru kapal olan hastaya nefes alp vermesi durmu ise suni solunum yaplr. Kanama

varsa durdurulur, nabz srekli kontrol edilir. Aznda varsa yabanc maddeler karlr.

zerindeki elbiseler gevetilir ve rahat nefes almas iin korna pozisyonunda yatrlr. (saa

yatrlr, sol ayak yarya kadar karnna doru ekilir, sa kol alttan saa doru tamamen

dar uzatlr, sol kolun eli yzn yanna getirilir.

uuru kapal olan hastaya iecek ve rnorfin verilmez.

b- Bolma

Boulmaktan kurtarlan kazazede eer suda ok kalmam ve vcut scakl da ok

dmemise kendiliinde iyileir.

Boulmaya balayan biri kurtarma aracna alndnda eer nefesi zayflamsa hemen

suni solunum yaplmaldr. Hastann uuru ak ve nefes al zayflam olabilir. Bunun

sebebi dierlerde su bulunmasdr. ncelikle akcierlerden su kartma ilemleri yaplr.

Oksijen yetersizliinden dolay yznde mavi noktalar ve uyumalar oluur. uuru ak ise

hastaya derin derin nefes almas ve ksrmesi sylenir, bu sayede sularn kmas

salanabilir.

Cierlerinde deniz suy bulunan uuru ak bir hasta tuzlu suyun dierleri tahrip ederekvdut svsnn ciere dolmasndan dolay olaydan 72 saat sonra ikinci boulma ile

karlaabilir. Bu durumdaki kazazedelere hastanede tedavi gerekir.

c- Kanama

Kanama olmas halinde kanayan yere 5-15 dakika bask uygulayarak kanama

durdurulur. Kanayan uzuv vcuttan daha yukarya kaldrlr. Yara zerine steril bezle bask

yaplr. Bez deitirilmeden gerekirse zerine bir bez daha konu. Emme sesi gelen

toplardamar yar alanmalarnda hemen avula yara kapatlr daha sonra hava geirmez


71/215

bandajla kapatlr.

kanamalarda hastann ayaklar hafif yukarda olmak zere srt st yatrlr, zerindeki

giysiler gevetilir.

d-Yanma

Yanan ksmn scakln almak iin zerine souk su dklr. Yanan ksma yapan

elbiselere karlmaz, dier yerlerdekiler kesilerek dikkatlice karlabilir. Yanan ksma ve

kabarcklara dokunulmaz. Az miktarda azdan su verilir. Yanan ksm temiz tutulur.

e- Susuzluk ve Scakln Etkisi

nsan susuzlua en fazla 7-10 gn ala ise en fazla 30 gn dayanabilir. Kurtarma

aracn-da ncelikle vcut svsnn korunmasna ;cllmaldr. Vcut svs en okaadaki hallerde kaybedilir.

Kusma

Denizde oluan hareket sonucu meydana gelen rahatszlklardandr ncelikle

engellenebilmesi iin gemiyi terk etmeden nce veya kurtarma aracnda deniz tutma hap

alnmaldr.

Kusan kii ban scak tutmal, bunun iin ba dizlerin arasna alnp tutulur. Hastann

temiz hava almas salanr. Dier kazazedeleri etkilememek iin bulant torbalar

kullanlmaldr.Terleme

Su kaybna sebep olan dier bir hal terlemedir. Bunun engellenmesi iin scak

havalarda sal havalandrlmal ve rts kapatlmamal, saln taban iirilmemelidir.

Elbiseler slatlp skldktan sonra hemli bir ekilde giyilebilir. Mmkn olduunca

glgede kalnmal fakat kesinlikle denize girilmemelidir.

Aada can kurtarma aracnda karlalabilecek acil dururrlarda kazazedelere

yaplacak ilk mdahale yntemleri anlatlmtr.f-Donma (Hpotermi)Donma veya Hipotermi vcut ssnn ar derecede dmesi demektir. Souk suda

vcut aniden sousa da kalbin ve beynin soumas 10-15 dakika sonra balar. Hipotermi

insan ya dorudan etkiler yada boulmaya sebep olur.Hipotermiye maruz kalm bir kazazede de u belirtiler grlr;

- Su iinde kalan ve vcut ss den bir kiini rengi solmaya balar,

- Kii engel olamayaca ekilde titremeye balar.

- Adale sertlii ve kramplar.oluur,

- Hipoterminin derecelerine gre bilin kayb ve ok geliir.

Hiportermi insan aada akland gibi drt basamakta etkiler

1. Balang hiportermisi: ilk 2-3 dakikadr, ani souun etkisidir.

2. Ksa dnem hiportermisi: 3-15 dakikadr, yorulmaya sebep olur. (birinci boulma).

3. Uzun dnem hiportermisi: 30 dakika ve yukars, srekli souma etkisi.


72/215

4. lleri hipotermi: kinci boulma ve ar kme.

Is kayb denizdeki tehlikenin en nemlisidir. Vcut ss 37 nin altna dmeyebaladnda hiportermi balam olur. Vcut titreyerek s retir. Is kayb devam ettii

srece vcut toplam defa s retecektir. nc defa s retildikten sonra kazazede

kurtarlrsa da en ufak yanl mdahalede her an lebilir.

Kurtarlan kazazede hangi durumda olursa olsun ani stlmamal, solunum ve kalp hemen

kontrol edilerek gerekiyorsa derhal suni solunum ve kalp masaj yaplmaldr.

lk yardma en az 30 dakika devam edilmelidir,

oka girmise hemen ba gvdeden hafif aaya gelecek pozisyonda yatrlmaldr.

Battaniye sarlarak yavaa stlmaldr

Tm bu yardmlar esnasnda kazazedeye scak iecekler verilmemeli, ani olarak

stlmamal, rzg~ra maruz kalmaktan korunmaldr

g- Scak arpmas (Hipertermi)

Scak blgelerde ve gne altnda uzun sre kalndnda gerekleebilir. lk belirtiler ba

ars, bulant, ar terleme, kas kramplar gszlk olarak kendini gsterir. Durum

arlatka terleme kesilir, cilt krmz, scak ve kuru bir hal alr.

Tedavi olarak hasta glge altna alnmal, fazla elbiseleri karlmaldr. Hasta srtst

yatrlr, ayaklar hafife kaldrlr, Islak bir bezle vcut silinerek serinletilir. Bulant yoksa

iecek veri lebilir, bilinci ak deilse azdan hibir ey verilmez.

CAN KURTARMA ARACINDA BULUNAN TEHZATIN KULLANILMASI

A) Koruyucu rtler

Ksmen kapal can filikalarnda, iindeki personeli scak, souk, yamur ve deniz

serpintisi gibi d etkilerden koruyabilecek, d taraf dikkat ekici renkte olan katlanabilir

koruyucu rtler bulunmaktadr. Koruyucu rtler iinde bulunanlar scak ve soua kar

korumak iin arasnda hava boluu veya eit etkili dzenler ile ayrlm iki kattan az

olmayan materyal ile yaltlmtr. Filika iinde katlanm rtyle birlikte bulunan kat

paralar ve tirizler ile kurulan bu dzenekte bata, kta ve her iki tarafta giriler

bulunmaktadr. Bu giriler deniz suyunu ve yamuru ieriye almayacak, kolay ve hzl

alp kapanabilecek ekilde yaplmtr. zerlerinde ieriye yeterli gn n verecek yar

saydam pencereler, yamur suyunu toplamak iin kullanlacak cepler bulunur.

Filikaya binilmesi ile birlikte en ok 2 kii yerleri belli ve tespitli blgelere , tertibat kolayca

kurarak, turuncu rengi d tarafa gelecek ekilde rt monte edilir.


73/215

B) lk yardm kutusu

Can filikalar ve can sallar ierisinde bulunan ilk yardm kutular su geirmeyecek

ve iindeki malzemelerin kullanlmasndan sonra tekrar kapanabilecek yapda dizayn

edilmilerdir. ilk tbbi mdahalenin yaplabilmesi iin gerekli say ve eitteki tm

malzemeler ilk yardm kutusunun iinde bulunur.

a- Makas ve cmbz,

b- Gazl kompres,

c- eitli bandajlar,

d- Yaptrd flaster(bant),e- Gazl bez,f- Pamuk,g- Yara temizleme suyu ve bezi,h- Deniz tutmasna kar haplar,- Ar kesici (aspirin),

j- Amonyak,k- Gz antiseptii,l- Yank merherri,m- inko oksit merhem.

indeki malzemelerin bilinsizce bo yere kullanlmamasna ve ilk yardm

kutusunun ak braklmamasna dikkat edilmelidir.

C) Deniz demiri

Deniz zerindeki arama ve kurtarma alma-

lar kazazedeler tarafndan verilen veya geminin

bilinen en son mevkii zerinden hareketle balar.

Rzgar ve aknt etkisiyle verilen son mevkiinden

hzl bir uzaklama, kazazedelerin bulunmas iin

geecek zamann artmasna yol aar,oysakazazedelere bir an nce ulalmas hayati nem

tar. Can kurtarma aracndan atlacak bir deniz

demiri gerek bahsedilen hzl srklenmeyi,

gerekse vastalarn sallanmasn nlemede nemli bir rol oynar.

Gemi terk edildikten ve belirli bir mesafe

uzaklatktan sonra, can filika ve sallarnda 2 er adet bulunan deniz demirlerinden bir

tanesi hemen atlarak

denizde güvenlik - kaptan yusuf sertkaya

Documents