atrezitË,llojet e tyre,trajtimi dhe kujdesi infermieror«llojet-e... · llojet e atrezive të...

Atrezitë,llojet e tyre,trajtimi dhe kujdesi infermieror

Andiola Kondi 1

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

UNIVERSITETI ALEKSANDËR MOISIU DURRËS

FAKULTETI I STUDIMEVE PROFESIONALE

DEPARTAMENTI I MJEKESISË

PROGRAMI I STUDIMIT TE MASTERIT PROFESIONAL

INFERMIERI KIRURGJIKALE

TEMA

ATREZITË,LLOJET E TYRE,TRAJTIMI DHE KUJDESI INFERMIEROR

Punoi: Udhëheqës shkencor:

Andiola Kondi MPh.MSc.Indrit Bimi

DURRËS 2014


Andiola Kondi 2

Falenderime

Falenderoj udhëheqësin tim shkencor Prof.Indrit Bimin për mbështetjen që më ka dhëne për përgatitjen e temës.

Falenderime të përzemërta për të gjithë stafin akademik për punën e palodhshme që kanë bërë me ne gjatë këtyre pesë viteve studime.


Andiola Kondi 3

ABSTRAKT

Hyrje. Atrezitë janë anomali ose keqformime kongenitale qe përbejnë urgjencë kirurgjikale. Trajtimi kirurgjikal i atrezive konsiderohet si nje triumf i kirurgjisë moderne.Nje çrregullim kongenital i papajtueshem me jetën që më parë konsiderohej si i pashpresë tani korrigjohet në mënyrë të suksesshme në mbarë botën. Nga një mortalitet 100 % që pason këtë anomali është arritur në 90% mbijetesë. Qëllimi i studimit. Njohja me pacientët në kirurgji në lidhje me operacionet,shpërndarjen sipas grupmoshave,gjinisë,dhe ditëqëndrimit gjatë kësaj periudhe në lidhje me rehabilitimin dhe kujdesin infermieror. Metodologjia e studimit statistikor. Është studiuar baza e të dhënave në shërbimin e kirurgjisë infantile në vitet 2008 dhe 2009 janë përdorur rregjistarat e shtimeve të pacientëve për këto vite dhe janë marrë informacione pranë shërbimit të statistikës të spitalit të Tiranës.Numri i pacientve të marrë në studim është 220 gjatë periudhës 2008,2009. Studimi është retrospektiv dy vjecar. Rezultatet. Pas marrjes në studim të 220 pacientëve me moshë 0 deri ne 14 vjec mosha 1 deri ne 4 vjec është më e prekur nga atrezia e kolonit.Ditëqëndrimi në spital është mesatarisht 5 ditë për pacient.Diagnoza më e shpeshtë është atrezia e kolonit dhe gjinia më e prekur është gjinia femërore. Konkluzionet. Studimet e bëra tregojnë që pacientët janë më të qetë dhe komplikacionet postoperatore janë më të pakta. Protokollet infermierore janë të nevojshme dhe të domosdoshme si për fëmijet ashtu dhe për qetësimin e prindërve. Fjalët kyçe: Aparati tretës,atrezi,ezofag,trake,kolon,jejun,duoden, obstruksion, anomali,fistuli.


Andiola Kondi 4

Qëllimi i punimit

Njohja me pacientët me probleme të atrezizë në lidhje me operacionet,shpërndarjen sipas grupmoshave,gjinisë,dhe ditëqëndrimit gjatë kësaj periudhe në lidhje me rehabilitimin dhe kujdesin infermieror.

Objektivat

1.Njohja me llojet e atrezive dhe ekzaminimi i tyre

2. Trajtimi i atrezive

3. Kujdesi dhe menaxhimi infermieror ne fëmijët me atrezi

4. Protokolli i kujdesjeve infermierore ne atrezi dhe stenoza

5.Studimi i variablave ne lidhje me atrezite


Andiola Kondi 5

Lista e figurave ꞉

Fig-1;Aparati tretës

Fig-2;Incidenca e atrezive të ezofagut

Fig-3;Klasifikimi i atrezive të ezofagut

Fig-4;Atrezi me fistul trakeo-ezofageale

Fig-5;Pamje e llojeve të atrezive

Fig-6;Vendosja e tubit nazo-gastrik në një fëmijë me atrezi tëezofagut

Fig-7;Pamje e një fëmije normal

Fig-8;Fëmija me fistul trakeo-ezofageale

Fig-9;Pamje e pjesës se ezofagut qe përmban fistole

Fig-10;Reponimi i fundeve të ezofagut

Fig-11;Pamje e fëmijës përpara dhe pas trajtimit të fistole trakeo-ezofageale

Fig-12;Atrezi duodenale

Fig-13;Pamje radiologjike e atrezise duodenale

Fig-14;Klasifikimi i atrezisë jejunale

Fig-15;Tipet e atrezisë jejunale

Fig-16;Pamje radiologjike e zorrës se holle

Fig-17;X-ray e atrezise jejunoileale


Andiola Kondi 6

Fig-18;Atrezi e zorrës së hollë

Fig-19;Gastroskizis

Fig-20;Gastroskizis

Lista e grafikëve :

Grafiku 1 ; Grafiku për vitin 2008 në lidhje me diagnozat më të shpeshta të atrezive dhe raporti i tyre meshkuj femra.

Grafiku 2 ; Grafiku për vitin 2009 në lidhje me diagnozat më të shpeshta të atrezive dhe raporti i tyre meshkuj femra.

Grafiku 3 ; Grupmoshat më të prekura ne vitin 2008-2009 dhe gjinia më e prekur .


Andiola Kondi 7

Hyrje

Atrezitë janë anomali ose keqformime kongenitale qe përbejnë urgjencë kirurgjikale. Trajtimi kirurgjikal i atrezive konsiderohet si nje triumf i kirurgjisë moderne.Nje çrregullim kongenital i papajtueshem me jetën që më parë konsiderohej si i pashpresë tani korrigjohet në mënyrë të suksesshme në mbarë botën. Nga një mortalitet 100 % që pason këtë anomali është arritur në 90% mbijetesë.

Anomalia e këtyre anomalive është akoma e paqartë.Nuk ka qënë e mundur që duke u bazuar në një mekanizëm të unifikuar të shpjegohen në mënyrë të kënaqshme të gjitha llojet e atrezive të ezofagut dhe keqformimeve trakeoezofageale.

Rruga e ajrit dhe ezofagu kanë një paraardhës të përbashkët. Organogjeneza përfshin dy procese madhore,ndarjen dhe zgjatjen. Crregullimet e secilit proces potencialisht mund të japin anomali trakeoezofageale.

Embrionologjikisht ezofagu dhe trakea e marrin origjinën nga e njëjta flete embrionale që deri në javën e 19−të përfaqësohen nga një tub që lidh faringsin me stomakun. Ndarja e ezofagut nga trakea përfundon nga dita 24 deri ditën e 26 të konceptimit. Pikërisht kjo shpjegon ekzistencën e disa varianteve të atrezisësë ezofagut me fistula trakeale.

Janë një sërë teorish që përpiqen të shpjegojnë embrionogjenezën e keqformimit si teoria e insuficensës vaskulare,vazave aberrante,etj. Gjithashtu bëhet fjalë dhe për faktorin infeksioz sezonal si dhe faktorë gjenetik,por asnjëra nga këto nuk e shpjegon saktësisht këtë keqformim.


Andiola Kondi 8

Kapitulli1. Shënime historike për kirurgjin e femijëve

Fig.1.Organet e aparatit tretes

Kirurgjia e femijëve historikisht është kryer nga kirurgët e përgjithshëm.

Objektivi i kësaj dege ishin anomalitë e lindura,tumoret e femijëve dhe në përgjithësi patologjia kirurgjikale e foshnjërisë.

Ndër sëmundjet më të shpeshta që kërkojnë kirurgji përmendim:

1)Atrezia ezofageale

2)Atrezia intestinale

3)Atrezitë anorektale

4)Obstruksionet Kongenitale Intestinale

5)Herniet Diafragmale kongenitale


Andiola Kondi 9

1.1►Fiziologjia e të porsalindurit

Fëmija i porsalindur është fizikisht dhe fiziologjikisht i ndryshëm nga i rrituri.Sëmundjet e lindura në këtë moshë paraqesin një sfidë madhore kujdesi dhe trajtimi.

Përmasat e vogla,kapacitetet e kufizuara,papjekuria funksionale e organeve dhe sistemeve bëjnë që reagimi dhe perballimi i të porsalindurit ndaj sëmundjes dhe operacionit të jenë në vlera kritike.

a.*Sistemi kardiovaskular

Sistemi kardiovaskular i të sapolindurit kthehet nga qarkullimi fetal,që anashkalonte mushkrinë,në qarkullim postnatal me qarkullim sistemik dhe pulmonar.

Prurja kardiake e të porsalindurit varet nga numri i rrahjeve të zemres,kështu që në rast bradikardie,zemra ka aftesi te kufizuara te rrisi volumin sistolik,cka con në pakësim të prurjes së zemrës.

b.*Termorregullimi

I porsalinduri duhet të mbahet në mjedis termik neutral për të minimizuar konsumin e kalorive,të oksigjenit dhe kërkesat metabolike.

Temperatura e t porsalindurit duhet monitorizuar me një termometër në lëkurë.Termometri rektal nuk jep te dhëna të sakta.Temperatura e lëkurës të së porsalindurit është 36-36.5 C.

Sipërfaqja e vogel e lëkurës së bebit,mungesa e flokëve dhe indit subkutan e bëjnë atë të ndjeshëm ndaj hipotermisë.

c.*Funksioni pulmonar

Mushkëritë nuk janë plotësisht mature në lindje.Deri n[ moshën 8 vjecare mushkëritë vazhdojnë të shtojnë njësitë respiratore.

I porsalinduri rrezikon të bëjë hypertension pulmonar persistent ,në të cilën rezistenca pulmonare është e barabartë me rezistencën vaskulare sistemike.Kjo çon në hipoksemi nga shunti nga e djathta në të majtë.Volumi respirator tek i porsalinduri është 6-10 ml/kg.Diametri i trakesëështë i vogël,keshtu që mbyllet lehtë nga sekrecionet.


Andiola Kondi 10

Shenjat që flasin për Destres respirator janë:

1-frymëmarrje me zhurmë

2-takipne

3-valevitje të flegrave të hundës

4-cianoza

Bebet marrin frymë me hundë dhe me diafragmë në mënyrë obligatore.Dhënia e steroideve nënës 48 orë para lindjes së parakohshme mund të favorizojnë maturimin e mushkërive.

d.*Funksioni renal

Veshkat e fëmijës nuk e koncentrojnë urinën normalisht.Filtrimi glomerular është i pakësuar dhe funksioni tubular imatur.

Megjithatë veshkat funksionojnë mirë dhe reagojnë ndaj ngarkesës hidrike.

e.*Funksioni imunologjik

Të porsalindurit janë relativisht imunodeficent,mbasi kanë nivele të ulëta imunoglobulinash.Aftësia e leukociteve polinukleare për fagocitozëështë e ulët.Për këto arsye fëmija premarure është mëi rrezikuar nga infeksionet e rënda.

f.*Funksioni metabolik dhe endokrin

Funksioni hepatik i te porsalindurit është imatur.Shumica e bebeve kanë insuficencë të enzimave që luajnë rol në konjugimin e bilirubinës indirekte në direkte.

Një foshnje premature është më i predispozuar për hiperbilirubinemi për shkak të kalimit të bilirubinës indirekte nëpër barrierën hemato-encefalike.

Hipoglicemia është një nga shkaqet madhore të konvulsioneve.

Bebet e nënave diabetike mund të kenë hipoglicemi si rezultat i mbiprodhimit të insulinës,provokuar nga hiperglicemia e nënës.


Andiola Kondi 11

g.*Ekuilibri hidro-elektrolitik

Foshnja e lindur në kohë ka një përmbajtje uji 80% të peshës së trupit.Më shumë se 2/3 është ujë ekstracelular.Nevojat për ujë të i porsalinduri janë 100-125ml/kg/ditë dhe 140-150ml/kg në ditë për një premature.

Pesha e trupit,turgori i lekurës,osmolariteti i urinës dhe gjakut,dhe densiteti i urinës janë tregues të mirë për vleresimin e kerkesave për likide.

Diureza e paktë dhe densiteti i lartë i urinës flasin për një sekuestrim të ujit në një hapesirë të tretë,prandaj kërkojnë një sasi shtesë.

Volumi i gjakut të një i porsalindur është rreth 8% të peshës trupore dhe pakësohet në 5% në fëmijët e rritur.

Në rast se femija ka hypotension,dhënia e shpejtë e një sasie 20ml/kg peshë Ringer Laktat ngadalëson pulsin,rrit tensionin dhe vendos stabilitetin hemodinamik.


Andiola Kondi 12

Kapitulli 2.Atrezitë e ezofagut dhe keqformimet trakeo-ezofageale

*Embrionologjia

Embrionologjia e këtyre anomalive është akoma e paqartë.Rruga e ajrit dhe ezofagu kanë një paraardhës të përbashkët.

Organogjeneza përfshin dy procese ↔ndarjen

↔zgjatjen

Embrionoligjikisht,ezofagu dhe trakea e marrin origjinën nga e njëjta fletë embrionale që deri në javën e 19 perfaqesohen nga nje tub që lidh faringun me stomakun.Ndarja e ezofagut nga trakeja përfundon nga dita e 24 deri ne ditën e 26 të konceptimit.

*.Incidenca dhe etiologia

Fig.2.Incidenca e atrezive të ezofagut

Atrezia e ezofagut shfaqet në 1/3500-5000 fëmijë të lindur gjallë.Ka një predominancë të seksit mashkull.

Atrezia e ezofagut përfaqeson 90% të gjithë anomalive kongenitale të ezofagut.


Andiola Kondi 13

*Anatomia dhe klasifikimi

Fig.3.Klasifikimi i atrezive të ezofagut

Në bazë të shpeshtësisë së llojit të atrezive të ezofagut ato klasifikohen në 5 lloje ꞉

1)Atrezia e ezofagut me fistul trakeo-ezofageale distale. Tipi III

Fistula ezofago-trakeale shumicën e rasteve është në nivelin me trakenë dhe tepër rrallë në karinë.Fistula e cila është fundi proksimal i segmentit ezofageal distal më të ngushtë,futet në murin e trakesë.

Midis dy fundeve ezofageale,zakonisht ka nje boshllek i cili disa herëështë aq i gjatë sa vështirëson korrigjimin.

2)Atrezia ezofageale e izoluar pa fistul trakeo-ezofageale. Tipi I.

Pozicioni dhe karakteri i xhepit proksimal është i njëjtë me atë të atrezisë,por zakonisht xhepi distal është i shkurtër.

3)Atrezia ezofageale me fistul proksimale. Tipi II.

Zakonisht cungu është i shkurtër dhe fistula e hollë që lidhet me trakenë.

4)Atrezia ezofageale me fistul të segmentit proksimal dhe distal. Tipi IV.

5)Fistula trakeo-ezofageale pa atrezi. Tipi V.


Andiola Kondi 14

2.1.Atrezia e ezofagut me fistul trakeo-ezofageale

●Anomalite shoqëruese

Ndër anomalitë më të shpeshta janë:

1-anomalite kardiake si komunikimet interatriale,interventrikulare

2-anomalitë vaskulare siç janë harku aortal i dyfishtë,aorta nga e djathta,etj.

3-malformacionet skeletike,janë të ndryshme si anomali vertebrale,anomali të brinjëve

4-malformacione digjestive ku më të shpeshtat janë malformacionet anorektale,duodenale,atrezite e zorres,etj.

5-anomalite e aparatit urinar si ektopi,agenezi renale unilaterale.

6-anomali të sistemit nervor si hidrocefalia.

Fig.4.Atrezi me fistul trakeoezofageale distale

*Fizpatologjia

Ndryshimet fiziopatologjike në një të semure me atrezi të ezofagut janë të lidhura ngushtë me tipin e atrezisë.

Sekrecionet,si rezultat i atrezisë nuk mund të përcillen për nëstomak.Ato mbushin cungun e sipërm dhe orofaringsin dhe kalojnë në rrugët e frymëmarrjes duke shkaktuar pneumoni aspirative qëështë shkaku


Andiola Kondi 15

më i shpeshtë i vdekjeve.

Fig.5.Lloje të atrezive

Në rastin kur atrezia shoqërohet me fistula,këto te fundit bëjnë të mundur që sekrecionet të kalojnë në vijat respiratore.Gjëndja respiratore rëndohet dhe nga ngritja e diafragmës lart si rezultat i meteorizmit kur kemi të bëjmë me fistula të poshtme si dhe trakeotomi.

*Klinika

Shenjat klinike zënë fill direkt pas lindjes.

1-tek fëmija konstatohen sekrecione të shumta pështyme që shpjegohen me pamundësinë e gëlltitjes së pështymës në stomak.

2-kolla

Sekrecionet që vijnë nga cungu i sipërm ose i poshtëm,ngacmojne rrugët respiratore duke shkaktuar kollë.Kur sasia e sekrecioneve shtohet,rritet ngarkesa pulmonare duke u pasqyruar me veshtirësi në frymëmarrje.

3-cianozë

4-të gjitha këto çojnë nëbronkopneumoni aspirative që mund të jetë shkak i vdekjeve.


Andiola Kondi 16

*Diagnoza

Vendosja e diagnozës është e vështirë kështu që përpjekjet për të shpëtuar jetën e fëmijës kërkojnë njohjen e shenjave klinike dhe ndarjen e veprimtarive diagnostike pas lindjes.

-Diagnoza e hershme ka rëndësi si në mënyrën e trajtimit ashtu dhe pas operacionit.

-Në rastet kur dyshohet për vendosjen e diagnozës,perdoret kalimi i sondës nazogastrike.Normalisht sonda duhet të kalojë pa pengesa dhe të futet 17-18 cm nga brimat e hundes.Kur sonda has pengesa që në 8-10 cm e para dhe shenjat klinike tregojnë për atrezi ezofageale.

Fig.6.Vendosja e tubit nazogastrik në fëmijë me atrezi

-Egzaminimi radiologjik vlerëson nivelin e futjes së sondës.

-Në një grafi toraksi laterale mund të konstatohet niveli hidroaerik i cungut të sipërm.


Andiola Kondi 17

-Në raste të rralla mund të bëhet ekzaminimi me sasi minimale të bariumit i cili menjeherë sa të bëhet grafia,duhet të aspirohet.

-Radiografia ka vlerë për të përcaktuar ekzistencën e fistulës së poshtme të duodenit,nivele hidroaerike,etj.

*Vlerësimi preoperator dhe indikacionet operatore

Kur diagnoza konfirmohet dhe identifikohen anomalite shoqëruese,atëherë duhet të vendoset nëse pacienti është kandidat për korrigjimin primar.

Kushtet fiziologjike,maturiteti ose prania e dukshme e anomalive shoqëruese janë faktori kryesor për mënyren e trajtimit.

Prematurët që nuk kanë sindrom të rëndë të destresit respirator,mund të korrigjohen primarisht.

Për të vendosur për korrigjimin primar,duhet të merren në konsideratë disa kritere:

●Pulmonet te pastra në askultim

●Pulmonet të pastra në radiografi

●PaO2 arterial më i madh se 60mmHg në ajrin e dhomës.

Korrigjimi primar i hershëm mënjanon kërcënimin për pneumoni aspirative dhe duhet të jetë objektivi kryesor në çdo rast.

Në rastin e atrezisë ezofageale rreziku i refluksit të përmbajtjes gastrike në pemën trakeobronkiale është i lartë.Neonati e ka të vështirë të pastrojë sekrecionet sepse në atrezitë ezofageale kolla është infektive.Kjo mund të sjellë vështirësi në ventilimin e fëmijës në prani të kompleancës të ulët të pulmoneve dhe kalimin me vështirësi të gazeve në stomak.

-Atrezia ezofageale duhët të mbahet nën kontroll për të bërë të mundur ventilimin dhe mënjanimin e mëtejshëm pulmonar.

-Sot përdoret GASTROSTOMIA DEKOMPRESIVE nën anestezi të përgjithshme me intubim dhe vendosja e një kateteri tip balon gjatë gastrostomisë.

-Vendosja transgastrike ndihmohet shumë nga Fluoroskopia.

Vendosja e gastrostomisë mund të shkaktojë꞉↔ Refluks gastroezofageal

↔ Apne

↔ Bradikardi


Andiola Kondi 18

↔ Pneumoni aspirative

Komplikacioni më i rëndësishëm i mbylljes me kateter ballon është migrimi i tij në trake duke dhënë okluzion të rrugëve të ajrit.Në këtë rast duhet menjëherë të bëhet fryrja e ballonit.

Problem është dhe përcaktimi i anatomisë të harkut aortik.Një rol të rëndësishëm luan SKANERI dhe REZONANCA MAGNETIKE.

2.2►ATREZIA EZOFAGEALE E IZOLUAR

AE është një variant që dyshohet kur në grafitë normale shihet abdomen pa gazra.

Nuk është shumë e shpeshtë.Shfaqet në 10 % të rasteve me atrezi tëezofagut.

Teknika kirurgjikale e atrezisë ezofageale të izoluar është më e thjeshtë.Në qoftë se kemi të pranishëm tensione të padëshiruara,atëhere mund tëprovohet procesi i elongimit(zgjatjes).

Më mirëpranohet tension i konsiderueshëm dhe propabilitet i lartë i rrjedhjes sesa braktisja e ezofagut.

Rrjedhja mund të kontrollohet me drenim,defekti mbyllet pa ndërhyrje kirurgjikale dhe striktura është e trajtueshme me dilatacione.

●Diagnoza

Bronkoskopia në momentin e gastrostomis[ është thelbesore.Gjetja e një fistule distale të mbyllur perbën indikacion për korrigjim primar.Me bronkoskopi mund te identifikohet dhe fistula proksimale.

●Trajtimi

Trajtimi është i ndryshëm.Bëhet fillimisht gastrostomi përmes së cilës realizohet ushqyerja enterale.Per shkak se likidi amniotik nuk ka fistul distale,nuk mund te arrijë stomakun përmes trakesë,disa te semurë mund të kenë mikrogastri.Kjo gjë mund ta bejëgasrtostominë të veshtirë.

-Para korrigjimit është e rëndesishme që të bëhet një vlerësim fluoroskopik i dy segmenteve.

-Manovra më e suksesshme është bërja e nji ose më shume miotomive cirkulare.Cdo miotomi shton 1cm ne gjatesinë e xhepit proksimal.

-Manovra tjetër perfshin afrimin e suturave të fundeve të perhapura te segmenteve ezofageale distale proksimale me një suturë të trashë të vetme që futet nl lumenin e çdo segmenti.


Andiola Kondi 19

2.3●Korrigjimi i atrezisë ezofageale me fistul trakeoezofageale distale

Në qoftë se infanti i plotëson kushtet për korrigjim,operacioni duhet të kryhet menjeherë me qëllim shmangien e aspirimit dhe keqësimin e infantit.

-Gjatë anestezisë bëhet dhe bronkoskopia për lokalizimin e fistulës.

-Bëhet trakeotomi në hapesirën interkostale të tretë dhe të katërt.

-Me sukses përdoren anastomoza të ndryshme,por shpesh përdoret qepje e thjeshtë me fije mëndafshi. Bashkimi i kujdesshëm mukoze me mukoze është thelbësor.Anastomoza mund të mbulohet me pleurë ose një shirit muskular.

Tendosja minimale,vaskularizimi optimal,diseksioni minimal sigurojnë anastomozë të sigurt.

Fig.7.Pamje e një femije pa atrezi


Andiola Kondi 20

Fig.8.Fëmijë me fistul trakeoezofageale

Fig.9.Pjesa e ezofagut që përmban fistulën


Andiola Kondi 21

Fig.10.Reponimi I fundeve të ezofagut

Fig.11.pamje para dhe pas trajtimit të atrezisë


Andiola Kondi 22

●Komplikacionet

1)Disfagia:

Ne shumicën e rasteve,crregullimi i motilitetit shkakton vetëm simptoma klinike minore.

Fëmija,pas korrigjimit të atrezisë së ezofagut,bën mbytje dhe obstruksione tëezofagut dhe trupat e huaj hyjnë më shpesh se tek fëmijët normale.

Motiliteti i crregulluar është më shumë problem në fekijet me atrezi me boshllëk të gjatë dhe tek ata fëmije ku fillimi i ushqyrjes nga goja shtyhet për një kohë të gjatë.

Ushqyerja e keqe nga goja pas korrigjimit të atrezisë ezofageale mund të jetë pasojë e anmalive kardiake.

2)Refluksi gastro-ezofageal

Kur shfaqet refluksi,pastrimi i acidit gastrik nga ezofagu vonohet për shkak te dismotilitetit ezofageal. Refluksi mund të shkaktojë pasoja të rënda,ashtu si dhe trakeomalacia mund të jetë kërcenuese për jetën në muajt e parë pas korrigjimit.

Sforcimi respirator shkaktuar nga trakeomalacia mund të shkaktojë presion të rritur intraabdominal me rezultat episode refluksi.

3)Strikturat e anastomozës

Formimi i strikturës është i shpeshtë pas korrigjimit të atrezisë ezofageale.Suturat prej mendafshi dhe rrjedhja anastomike mendohet se ndikojnë në formimin e strikturës.

Iskemia dhe tensioni anastomik luajnë gjithashtu rol.

4)Dehishenca e anastomozës

Rrjedhja e anastomozës kërkon drenim adekuat.Pas mbylljes është e pritshme të ndodhi stenoza anastomike.

5)Recidiva e fistules ezogfago-trakeale

Vendi që mbyllet fistula në trake dhe anastomoza ezofageale janë aq afër sa një rrjedhje e vogël që rezulton në inflamacion mund të bashkojë trakenë me ezofagun.Diagnoza vendoset me anë të bronkoskopisë.Në raste të veshtira mund të perdoret dhe injektimi i lëndëve kontraste ne fistul.

6)Trakeomalacia,obstruksioni i rrugëve respiratore,komprimimi vaskular dhe apnea reflektore.


Andiola Kondi 23

Mund të shkaktojë infeksione të shpeshta dhe të zgjatura.Foshnjet me trakeomalaci kanë një të qarë karakteristike për shkak të vibrimeve të murit toraka,shpesh përshkruhen se kane kolle lehëse.Këto probleme shuhen me kalimin e kohës,ndërkohë kartilagot bëhen të forta dhe trakea zgjerohet më shume.Kombinimi i trakeomalacise,komprimimi vaskular japin një obstruksion të rrugëve respiratore dhe apne reflektore.

●Rezultatet e afërta

Rezultatet mund te ndikohen nga:

-anomalitë e rënda kardiake

-crregullimet kromozomale

-komplikacionet madhore pulmonare

Prematuriteti dhe madhesia e infantit nuk janë më percaktues në suksesin apo deshtimin e trajtimit.

Mbijetesa për anomaline është 70-80%.

●Rezultatet e largëta

Është pare se 2-10 vjet pas korrigjimit,mund të ndodhin ezofagiti,hernia hiatale.Janë parë dhe raste të ndryshimeve metaplazike në biopsinë e ezofagut.

Pacientet me atrezi ezofageale kanë si komplikacione afatgjata strikturën anastomike,divertikujt pas miotomisë,komplikacione që mund të bëjnë të nevojshme dhe ezofagoplastikën.

Kapitulli 3►ATREZITË DHE STENOZAT INTESTINALE

Defektet kongenitale në vazhdueshmërinë e intestinit ndahen nga ana morfologjike në:

a.Stenozë

b.Atrezi

●Atrezia e pylorit

Atrezia e pylorit është një anomali e trashegueshme dhe ka lidhje me epidermolizën buloze.Ajo është një difekt gjenetik autozomal në të cilin lumeni pylorik është totalisht i mbyllur nga nje diafrage,nga


Andiola Kondi 24

nje berthame e forte indore,ose nga mungesa e plote e pilorit.

Në atrezinë e pilorit do te kemi të vjella jo biliare dhe distendim abdominal të sipërm.

Radiografitë abdominale tregojnë një bule gastrike të vetme ose në nivel hidroaerik.

●Diagnoza diferenciale

1-Atrezitë duodenale

2-Malrrotacion të zorreve

●Komplikacionet

Perforacioni gastrik çon në: -peritonit

-toksemi

3.1►ATREZIA DHE STENOZA DUODENALE

Atrezia duodenale kongenitale ndodh afërsisht 1 në 2500 lindje të gjalla.

Shoqerohet me Sindromin DOËN dhe është e lartë në popullatat me lidhje të perafërta gjaku.

●Etiologjia

Atrezia dhe stenoza duodenale mendohet se shkaktohen nga nje dështim i procesit te kanalizimit.Gjate javes se 3-te te zhvillimit embrionologjik,pjesa e dytëe duodenit nxjerr sythat biliare dhe pankreatike të cilat janë fillesa e sistemeve hepatobiliare dhe pankreasit.Një dëmtim embrionologjik gjatë kësaj faze mund të çojë në formimin e atrezive dhe stenozave.


Andiola Kondi 25

Fig.12.Atrezi duodenale

Sipas rastit,atrezia shoqërohet me ind pankreatik qe mund të rrethojë duodenin.

Në gati gjysmën e rasteve kemi polihidroamnion shoqërues,i cili vjen si rezultat I obstruksionit të lartë intestinal,sepse çrregullohet reabsorbimi i likidit amniotic.

●Klasifikimi

1-Stenoza ose obstruksioni jo I plotë

Mund të jetë pasoje e një diafragme me një hapje të vogël

2-Atrezia ose obstruksioni I plotë

Mund të shihet si një hapesirë e mbushur me ind pankreatik.

●Anatomia patologjike

-megjithëse vendi i obstruksionit klasifikohet zakonisht si preampular dhe postampular,në pjesen më të madhe gjendet në zonën periampulare.

-sipas shkallës së obstruksionit,duodeni proksimal dhe stomaku dilatohen disa herë më shumë sesa madhesia e tyre normale.

-piloriështë i distenduar dhe hipertrofik

-zorra e hollë,poshtë obstruksionit është e kolabuar dhe në rastet kur ka atrezi të plotë,ka mure shume tëholla.

*Diagnoza


Andiola Kondi 26

Shumica e rasteve me atrezi duodenale kapen midis moshës 7 dhe 8 muajshe të jetës intrauterine.

Fig.13.pamje radiologjike e atrezisë duodenale

◊Echo normale e fetusit me polihidramnion nuk e përjashton obstruksionin duodenal

◊Stomaku i dilatuar dhe duodeni proksimal mund te shihen ne Echo sic mund te shihen dhe anomalite kardiake shoqeruese.

◊Aspirimi nepermjet nje tubi nazogastrik I më shume se 20ml te pëermbajtjesgastrikene një të porsalindur sugjeron obstruksion intestinal.

◊Diagnoza e vonuar mund te rezultoje ne:

-dehidrim

-hiponatremi

-hipokloemi

◊Ne radiografi abdominale në kembe,duke perdorur si kontrast ajër,është e mjaftueshme për të vendosur diagnozën.

◊Kur ne grafi shihet gaz pas duodenit,atëherë nuk mund te përjashtohet volvulusi i zorrës së hollë.

●Trajtimi

Sapo veendoset diagnoza fillohet dekomprimimi gastrik si dhe korrigjimi i ekuilibrit hidro-elektrolitik.

Korrigjimi operativ behet kur femija eshte stabilizuar.

Preferohet nje incizion transvesal abdominal supraumbilikal.

Operacioni me i preferuar eshte Duodeno-duodenostomia ane me ane me forme rombi.


Andiola Kondi 27

●Komplikacionet

1-rrjedhje anastomike

2-sepsis lokal

3-refluksi alkalin

4-ulcera peptike

5-dhimbje abdominale

6-diarre

3.2►ATREZIA DHE STENOZA JEJUNALE

Incidence e atrezise jejunale eshte afersisht 1me 1000 lindje te gjalla.

◊Etiologjia

Shumica e atrezive ose stenoza jejunoileale rezultojne nga iskemia intrauterine me nekroze te zorres sterile me pasoje rezorbimin e segmentit ose segmenteve te prekura.

Crregullimet kromozomale jane te shpeshta.

◊Anatomia patologjike

Atrezite mund te jene ꞉ -Jejunale

-Ileale

Më shpesh atrezia është unike.

Klasifikimi morfologjik i atrezisë jejunale në tre pika ka vlerë të madhe prognostike dhe terapeutike.

►Stenoza

Përcaktohet si ngushtim i lokalizuar i lumenit intestinal pa prishje të vazhdimesisë ose pa difekte të mezenterit.Stenoza mund të ketë gjithashtu edhe formën e një atrezie Tipi I me një membrane me dritareza të vogla.Zorra e hollë ka gjatesi normale.

Atrezitë jejunale klasifikohen në katër lloje:


Andiola Kondi 28

●Atrezia tipi I

Obstruksionet shaktohet nga një membranë e formuar nga mukoza dhe submukoza.Presioni i rritur intraluminar në zorrën proksimale mund të shkaktoje fryrje të membranës për ne intestinin distal,duke krijuar një zonë kronike tranzicioni.

Zorra nuk është e shkurtër.

●Atrezia tipi II

Zorra proksimale përfundon në një fund bulbar qorr,i cili lidhet me zorrën distale të kolabuar nëpermjet një korde të shkurtër fibroze pergjatë buzës së mezenterit të pacënuar.

Gjatesia e zorres eshte normale.

●Atrezia tipi III(a)

Atrezia perfundon pa dalje si proksimalisht ashtu dhe distalisht,por korda lidhëse fibroze këtu mungon dhe veç kësaj ka dhe një defekt mezenterik në forme V. Porcioni i dilatuar dhe qorr i zorrës proksimale shpesh është pa peristaltikë dhe shume shpesh pëson torsion,fenomen i cili jep nekrozë dhe perforacion.

Gjatësiatotale e zorrës nuk është normale.

Në këtë tip shoqërohet shume fibroza cistike.


Andiola Kondi 29

Fig.14.Klasifikimi i atrezisë jejunale

●Atrezia tipi III(b)

Kemi mungesa të mezenterit,humbje e madhe e gjatësisë intestinale dhe defekt i madh mezenterik.

Bebet me këtë anomali zakonisht janë prematurët,kanë malrrotacion dhe mund të zhvillojnë sindromin e zorrës së shkurter.

6.4e.●Atrezia tipi IV

Paraqitet me atrezi multiple segmentare me nje kombinim të tipeve I dhe II. Karakterizohet nga një shkurtim i madh i zorrës dhe vdekshëri të lartë.

Përshkruhet gjithashtu edhe dilatim i duktusit biliar.


Andiola Kondi 30

Fig.15.Llojet e atrezise jejunale

►Fizpatologjia

Insulti ishemik jo vetem qe shkakton çrregullime morfologjike por ndikon dhe në strukturën dhe funksionin e mëparshëm të zorrës së mbetur proksimale dhe distale.

Në nivelin e atrezisë,ganglionet e sistemit nervor enterik janë atrofike dhe hipocelulare me aktivitet minimal te acetilkolinesterazes. Këto ndryshime vijnë si pasojë e ishemisë lokale,por dhe obstruksioni mund të japi këtë gjë.

Çrregullimet histologjike dhe histokimike me kalimin e kohes normalizohen.

Intestini nuk është ishemik,që në lindje ai bhet i tillë vetëm pas gëlltitjes së ajrit gjëe cila jep distension dhe presion intraluminar të rritur,ose torsion sekondar.

Megjithatë insulti mund të interferojë me funksionin neural dhe mukozal. Në këtë zonë vihet re një peristaltikë e dëmtuar dhe është e sigurt që rezekimi i fundit bulbar i dilatuar kërkon rezekim gjatë korrigjimit kirurgjikal të atrezisë.

Një gjatësi e pamjaftueshme e zorrës,si rezultat i insultit primar,heqja masive e zorrës reziduale,ose insulti ishemik në zorrën e mbetur,ashtu si dhe komplikacionet postoperatore mund të çojnë në Sindromin e zorrës së shkurtër me pasoja afatgjata në rritjen dhe zhvillimin e fëmijës.


Andiola Kondi 31

►Klinika

Bebet me atrezi bëjnë:

1-të vjella biliare që ditën e parë të jetës.Sa më i madh obstruksioni,aq më të shpeshta dhe më të forta janë të vjellat.

2-dehidrim

3-temperaturë

4-hiperbilirubinemi tëpakonjuguar

5-pneumoni aspirative

6-distension abdominal kur ka obstruksion të pjesës distale të zorrës së hollë

7-rrema gjaku grit e mukusit te dale nga rektumi

8-ndjeshmëria,rigiditeti,edema dhe eritema e murit abdominal janë shenja të ishemisë ose peritonitit.

9-humbje në peshë

◊Diagnoza

Diagnoza e atrezisë jejunoileale vendosetme:

a)Ekzaminimin radiografik duke perdorur si kontrast vetëm ajrin e gelltitur.

Fig.16.Pamje radiologjike e zorrës së hollë

Pacientët me atrezi jejunale kanë ansa të zorrës së hollë të mbushura me likid dhe gaz,por pjesa tjeter e mbetur e abdomenit nuk ka gaz.


Andiola Kondi 32

Kur atrezia shoqërohet me fibrozëkistike,nivelet hidroaerike janë më të pakta dhe mekoniumi i trashur ka pamje tipike të gotës me fron.

Fig.17. X−ray e atrezisë jejunale

◊Diagnoza diferenciale

Diagnoza diferenciale bëhet me:

1-Atrezitë e kolonit

2-Aganglionoza kolonike

3-Volvus i zorrës së mesme

4-Ileusi mekonial

5-Herniet interne

6-Ileusi nga sepsi

7-Trauma gjate lindjes

8-Prematuriteti

Ekzaminimet që mund të nevojiten për të bërë diagnozën diferenciale janë:

↔kontrast të pjesës së sipërme të traktit GI


Andiola Kondi 33

↔klizma me kontrast

↔biopsi rektale

↔testi i djersës

◊Trajtimi

a-Menjeherë fillohet korrigjimi i balancës elektrolitike dhe vëllimore

b-Dekomprimimi me sondë nazogastrike mund të përmirsojë lëvizjet diafragmale dhe të parandalojë të vjellat dhe aspirimin.

c-Rezikimi i zorrës proksimale të dilatuar është i shpeshtë

d-Para së të kryhen eksplorime të mëtejshme,suturohet çdo perforacion dhe kaviteti abdominal irrigohet me sol.fiziologjik të ngrohtë.

e-Gjithë zorra mund të inspektohet me kujdes për të përcaktuar tipin e obstruksionit dhe për të përjashtuar ndonjë malrrotacion,atrezi ose stenoza të tjera,ose ileusin mekonial.

f-Është e rekomandueshme vendosja e tubit nazogastrik për një fillim gradual të ushqyerjes enterale.

3.3*ATREZIA E KOLONIT

Atrezia e kolonit është një formë e rrallë e atrezisë intestinale dhe përbën 1.5-15% të gjithë atrezive dhe stenozave.

Atrezia mund të ndodhi në cdo nivel,por lezionet e tipit III dhe lezionet e tipit I janë predominante.

Atrezia e kolonit shpesh shoqërohet me defekte madhore abdominale anteriore ose genitourinare.

Jo rralle atrezia e kolonit shoqërohet dhe me꞉

a)Atrezitë zorrës së hollë


Andiola Kondi 34

Fig.18.Atrezi e zorrës së hollë

b)Gastroskizis

Fig.19.Gastroskizis Fig.20.gastroskizis

Atrezia më shpesh ndodh nga dëmtimi mezenterik vaskular ose volvusi intrauterin.

◊Diagnoza

1-Diagnoza prenatale mund të suspektohet kur vihet re obstruksion dhe nëqoftëse diametri i kolonit është më i madh se sa pritet për moshën gestacionale.


Andiola Kondi 35

2-Grafitë abdominale konfirmojnë obstruksionin distal të zorrës,me një ansë të zmadhuar

3-Një klizmë kontrasti konfirmon atrezinë kolonike,e cila tregon një kolon me diametër të vogël që përfundon ngjitur me segmentin e obstruktuar kolonik.

◊Trajtimi

*Trajtimi kirurgjikal varet në:-gjëndjen klinike të pacientit,

-nivelin e atrezisë

-gjëndjen e zorrës së hollë

-komplikacionet.

*Duhet pasur kujdes sepse atrezia mund të jetë multiple si dhe njëkohesisht të përjashtohet sëmundja e Hirschsprung.

*Në përgjithësi preferohet një ndërhyrje kirurgjikale me faza,ku si fillim bëhet rezeksion i kolonit të dilatuar.

*Kolostomia

*Rezeksioni primar dhe anastomoza kanë incidencë të lartë të komplikacioneve,zakonisht si pasojë e patologjisë distale të padiagnostifikuar.

◊Prognoza

Prognoza zakonisht është e mirë,por ajo varet nga:

1)gjatësia e zorrës reziduale

2)patologji shoqëruese të zorrës së hollë

3)anomali shoqëruese

◊Rezultatet

Gjatësia normale e zorrës së hollë tek neonati në term është afërsisht 250cm dhe në foshnjat premature është 160-240cm.


Andiola Kondi 36

3.4►Sindromi i zorres se shkurter

Përkufizohet si gjatësi reziduale jejunoileale më e vogel se 75cm me malabsorbim permanent.Megjithëse shumë faktorë ndikojnë në mbijetesë,mbijetesa për një kohë të gjatëështë e mundshme në infantë me jejunoileum 11-15 cm dhe valvul ileocekale intakte ose gjatësi e zorrës së hollë 25-40 cm pa valvul ileocekale.Një mbijetesë prej 45-70% mund të arrihet në shumicën e foshnjave me më pak se 25 cm jejunoileum.

Matja e kujdesshme e gjatësisë së zorrës(zorrë e hollë+kolon) është imperative për të përcaktuar mundësitë e foshnjes për adaptim.

Peë përcaktimin e statusit final funksional të zorrës duhen marrë në konsideratë këta faktorë:

-Duhet të kihet parasysh se zorra e dyfishon gjatësinë në tremestrin e tretë

-Rritja postnatale e gjatësisë intestinale mund të ndihmojë më pas adaptimin intestinal.

-Zorra e hollë vazhdon të rritet dhe zgjatet më shumë gjatë periudhës infantile derisa trupi arrin një gjatësi prej 60cm.Pas kësaj,rritja e gjatësisë intestinale ngadalësohet dhe mbetet konstante kur trupi arrin gjatësi 100-140 cm.

Këto të dhëna theksojnë rëndesinë e mbajtjes së rritjes së përgjithshme somatike në këta fëmijë gjatë periudhës së adaptimit intestinal derisa të arrihet ushqyerja e plotëorale.

Gjatësia e zorrës mund të nënvlersohet në fëmijët me gastroskizis.

Një valvul ileocekale inakte ka rëndësi të madhe pasi lejon adaptimin e përshpejtuar të zorrës,me një gjatësi zorre më të vogël.

Foshnjat me sindromin e zorrës së shkurtër ndahen në 4 grupe kryesore:

1▫Insuficenca e pakorrigjueshme intestinale

2▫Funksion adekuat i zorrës për të pasur mbijetesën

3▫Funksion adekuat ushqyes për të patur rritje dhe zhvillim të mirë

4▫Funksion normal ushqyes me një farë kufizimi intestinal.

E ardhmja për shumë nga këta fëmijëështë optimiste,megjithëse komplikacionet janë të shpeshta dhe fatale.

Për të përmirsuar sindromin e zorrës së shkurtër janë përdorur disa procedura kirurgjikale.

Transplanti intestinal në kohët e sotme është i mundur,morbiditeti dhe mortaliteti mbeten akoma të lartë për shkak të imunogjenicitetit të zorrës së transplantuar dhe kërkohet imunosupresion i vazhdueshëm.


Andiola Kondi 37

Mbijetesë më e mirë mund tëarrihet me perparimet e terapisë imunosupresive.

Kapitulli.4*KUJDESI DHE MENAXHIMI INFERMIEROR NË FËMIJËT ME ANOMALI TË LINDURA (ATREZI)

4.1►Kujdesi postoperator

Pas korrigjimit të atrezisë,infanti mund të ketë nevojë për një periudhë për suport ventilator postoperator sidomos kur anastomoza është bërë me tension.

Avulli i nebulizuar ultrasonikisht,i cili krijon copëza lagështie që arrijnë pemën distale trakeobronkiale për parandalimin e retensionit të sekrecioneve dhe atelektazës.

Hiperekstensioni ose rotacioni i sforcur i kokës mund të cajë anastomozën.Antibiotikët vazhdohen derisa të sigurohemi që anastomoza është inakte dhe dreni ekstrapleural,tubi i kraharorit ose të dyja bashkë janë hequr.

Terapia suportive e infantit përmban dhe dhënien e likideve i/v dhe ushqyerjen parenterale derisa anastomoza të jetë e qëndrueshme.

Ditën e 4-te ose te 5-te bëhet ekzaminim kontrasti.Pas kësaj fillohet ushqyerja nga goja.

Fëmija kontrollohet në intervale kohe të rregullta për tu siguruar për shtimin në peshë dhe zhvillimin e tij si dhe për të bërë vleresimin për komplikacionet e mundshme.

1)Ushqyerja parenterale mund të fillohet sapo të vendoset një gjëndje e stabilizuar postoperatore dhe një ushqyerje totale enterale e vazhdueshme.

2)Sa më proksimalisht të jetë atrezia,aq me e gjat është kohëzgjatja e disfunksionit postoperator intestinal,duke bërë të nevojshëm dekomprimimin nozogastrik.

3)Ushqyerja nga goja fillohet vetëm kur bebi është alert,thith mirë,abdomeni është i bute dhe i rrafshët,dhe nxjerr gazra dhe defekon.

a-Distensioni abdominal

b-të vjellat

c-evidenca e peritonitit

d-pneumoperitoneumi të pranishme për më shumë se 24 orë pas operacionit,tregojnë për rrjedhje të anastomozës dhe për një rieksplorim urgjent.

4)Anastomoza që rrjedh mund të rezekohet dhe të rianastozomohet,ose mund të eksteriorizohet.Është


Andiola Kondi 38

shum e rëndësishme të rikonfirmohet integriteti i zorrës distale.

5)Një tub silastik transanastomik i kaluar nëpërmjet lumenit të një tubi gastrostomie,bën të mundur që të fillohet shumë herët ushqyerja enterale.

6)Ushqyerja adekuate orale konsiston në një formulë komplete për një foshnje me:

62%-karbohidrate

18%-yndyrna

12%-proteina

7)Yndyrnat intraluminare janë stimuluesi më potent për rritjen intestinale mukozale,dhe afërsisht 20% e kërkesës ditore për kalori në formën e triglicerideve,është e mjaftueshme për të mbajtur strukturën dhe funksionin e zorrës të hollë.

8)Marrjet e kalorive nuk duhet të jenë më pak se 120 kal/kg/ditë.

9)Marrjet orale shtohen gradualisht kur fillon dhe zhvillohet toleranca

10)Këto foshnja kërkojnë periudha graduale tranzicioni.

11)Intolerancë ndaj disaharideve,madje dhe ndaj monosaharideve është tregues i keqfunksionimit të vileve intestinale,duhet të vlerësohet nëpërmjet ekzaminimit biokimik të feceve. Shenjat paralajmeruese janë:

-humbje hidroelektrolitike nëpërmjet feceve të ujshme

-rritje e frekuencës së defekimit

-hematokezia

-rënie e Ph të feceve.

-rritje e vellimit gastrik rezidual

12)Sheqernat,ushqimet me osmolaritet të lartë,barnat orale,dhe infeksionet intestinale bakteriale dhe virale mund të shkaktojnë dëmtime të mukozës.

13)Loperamide hidrokloridi ul aktivitetin e peristaltikës intestinale,dhe kolestiramina është efektive në lidhjen e kriprave biliare.

14)Kolestiramina duhet të jepet vetëm nëse humbjet hidrike nëpërmjet feceve janë evidente.

15)Vitamina B12 dhe acidi folik u duhen dhënë rregullisht pacientëve që nuk kanë ileum terminal,me qëllim parandalimin e anemisë megaloblastike.


Andiola Kondi 39

4.2*PROTOKOLLI I KUJDESJEVE INFERMIERORE NË ATREZI DHE STENOZA

1)Kontrolli i dhimbjeve ↔Analgjezike por jo opiate(shtojnë spazmën e sfinkterit).

2)Kryerja e ekzaminimeve ↔Shoqërimi për Grafi,Echo,Scaner.

3)Kontrolli i likideve ↔Administrimi në rrugë venoze,orale.

4)Kontroll i gjëndjes qarkulluese ↔Monitorim i kujdesshëm i tensionit,rrahjeve të zemrës,etj.

5)Aplikimi i antibiotikeve ↔Kontroll i marrjes së antibiotikëve,doza,ora e aplikimit.

6)Ndjekja në vazhdimësi ↔Pacienti ndiqet derisa të krijohet komforti fizik,emocional normal.

►Pushimi

Fëmijet zakonisht nuk janë të aftë të kuptojnë kufizimet e aktiviteteve të tyre.Sido qëtë jetë,prindërit duhet të inkurajojnë shëtitje të shkurtra dhe pas tyre një periudhë pushimi. Infermieria i mëson prindërit për administrimin e medikamenteve.

Paracetamoli mund të jepet në temperaturë dhe në raste dhimbjesh të përgjithshme.

Prindërit duhet të njohin simptomat dhe kur ata shikojnë praninë e tyre,duhet të lajmerojnë mjekun.

►Reduktimi i ankthit

Hospitalizimi dhe terapia krijojnë ankth dhe frikë tek prindërit dhe fëmijet.Një pjesë e rëndësishme e kujdesit infermieror është:

1)Parashikimi

2)Njohja

3)Veprimi për të ulur ankthin e prindërve dhe fëmijës.


Andiola Kondi 40

►Infermieria i jep prindërve shpjegime rreth sëmundjes me anë të takimeve ditore dhe inkurajon pjesmarrjen e tyre në kujdes.

►Prezenca e prindërve dhe aftësia e tyre për të qetësuar fëmijën mund tëndihmojë në përmirsimin e fëmijës.

►Prindërit mund të jenë vetë të frikësuar nga paisjet në anë të shtratit dhe nga vështirësia e vazhdueshme e frymëmarrjes së fëmijës.

►Ata duhen të sigurohen se mbajtja në krah ose prekja e fëmijes nuk do të zhvendosi instalimet e tubave ose të aparateve.

►Nëse fëmija ka qënë i sëmurë disa ditë para hospitalizimit,prindërit duken të lodhur.Prindërit duhet të inkurajohen,të mbështeten në anë të krevatit të fëmijës,të ushqehen dhe të pushojnë.

Njohja e këtyre nevojave lehtëson dhe rrit komunikimin ndërmjet stafit dhe familjes.


Andiola Kondi 41

Kapitulli.5.Metodologjia e studimit statistikor.

Është studiuar baza e të dhënave në shërbimin e kirurgjisë infantile në vitet 2008 dhe 2009 janë përdorur rregjistarat e shtimeve të pacientëve për këto vite dhe janë marrë informacione pranë shërbimit të statistikës të spitalit të Tiranës. Numri i pacientve të marrë në studim është 220 gjatë periudhës 2008,2009. Studimi është retrospektiv dy vjecar. Ekzaminimi i rasteve është bërë në përputhje me:

1−diagnozat më të shpeshta

2−grupmoshat

3−ditëqëndrimi mesatar në spital

4−shpërndarja sipas seksit


Andiola Kondi 42

Kapitulli.6.Rezultatet dhe diskutimet

Përmbledhja e dy viteve mbi grupmoshat(2008-2009)


Andiola Kondi 43

Grafiku i vitit 2008 në lidhje me diagnozat më të shpeshta të atrezive dhe raporti i tyre meshkuj femra.

Sipas të dhënave metodike në vitin 2008 diagnoza më e shpeshtë tek fëmijët ka qenë Atrezia e kolonit.

Më të prekur nga kjo diagnozë janë femrat sesa meshkujt.

Nga grafiku vërhet se më shumë pacientë me atrezi janë meshkujt,vec ne rastin e atrezisë së kolonit janë më të prekura femrat.


Andiola Kondi 44


Andiola Kondi 45

Grafiku për vitin 2009 në lidhje me raportin meshkuj∕femra dhe atrezive më të shpeshta

Nga studimi i bërë arrita në konkluzionin se edhe në vitin 2009 diagnoza më e shpeshtëështë atrezia e kolonit.

Në krahasim me vitin 2008,në vitin 2009 vërejmë një rritje te numrit te pacientëve.


Andiola Kondi 46

Duke parë të dhënat e grafikut vërejmë se grupmosha më e prekur është nga 1 deri ne 4vjec,përvec rastit në vitin 2009 që ka një rritje të të sëmurëve të grupmoshës 0 deri një vjec të prekur më shumë meshkujt.

Tabela-4,Ditëqëndrimi mesatar gjatë viteve 2008-2009

Viti Ditëqëndrimi Nr.pacientëve DQM

2008 529 97 5.45

2009 1069 123 8.7

Totali 1098 220 4.99

Kjo tabele tregon se ditëqëndrimi mesatar i pacientëve në spital është afërsisht 5 ditë.

Pra pacientët kanë nevojë për 5 deri në 7 ditë përkujdesje infermierore në spital.


Andiola Kondi 47

Kapitulli 7- Konluzione

Ne baze te studimit arrijme ne konkluzionin se atrezite e kolonit jane llojet me te shpeshta te atrezive. Me te prekura nga kjo diagnoze jane femrat. Grupmoshat me te prekura jane kryesisht femijet e moshes 1 deri ne 4 vjec. Gjinia me e prekur nga atrezite eshte gjinia mashkullore,pervec rastit me atrezi te kolonit qe me te predispozuara jane femrat. Numri i pergjithshem i rasteve me atrezi vjen duke u rritur nga viti 2008 ne vitin 2009. Ne vitin 2008 numri i pergjithshem i pacienteve ka qene 97,kurse ne vitin 2009 numri i pacienteve ka arritur ne 123. Trajtimi i atrezive behet me ane te kirurgjise. Kirurgjia moderne ka arritur qe ne pacientet me atrezi qe kishin nje mortalitet pothuajse 100 %,eshte arritur qe te kene nje mbijetese 90%. Ne rastin e atrezive te ezofagut trajtimi arrihet me berjen e nji apo me shume miotonive cirkulatore. Manovra tjeter eshte me afrimin e suturave te fundeve te hapura te segmenteve ezofageale. Ne atrezite intestinale jejunale korrigjimi behet gjithnje e ane te kirurgjise. Pasi eshte vene diagnoza preferohet te behet nje incizion transversal abdominal supraumbilikal. Ne atrezite e kolonit korrigjimi behet me ane te kirurgjise . preferohet nje nderhyrje kirurgjikale me faza ku si fillim behet rezeksion i kolonit te dilatuar. Prognoza zakonisht eshte e mire. Ne kohet e sotme transplanti intestinal eshte i mundur,morbiditeti dhe mortaliteti mbeten akoma te larte per shkak te imunogjenicitetit te zorres se transplantuar dhe kerkohet imunosupresion i vazhdueshem. Mbijetese me e mire mund te arrihet me perparimet e terapise imunosupresive.


Andiola Kondi 48

Literatura

● www.wikipedia.com

● www.ezofagealatreziatreatmen.com

● www.atresiarepair.com

• www.atreziaintestinala.com

• www.pedriatrie,\.medica.com

http://www.wikipedia.com/

http://www.wikipedia.com/

http://www.ezofagealatreziatreatmen.com/

http://www.ezofagealatreziatreatmen.com/

http://www.atresiarepair.com/




http://www.atreziaintestinala.com/



Andiola Kondi 49

Përmbajtja ꞉

Falenderime...................................................................................................................2 Abstrakt…….................................................................................................................3

Qellimi i punimit………………………………………………………………………4

Lista e figurave..............................................................................................................5 Lista e grafikëve.............................................................................................................6

Hyrja………………………………………………………...........................................7

1.Shënime historike mbi kirurgjinë e fëmijëve………………………………................8

1.1. Fiziologjia e të porsalindurit.....................................................................................9

2.Atrezia e ezofagut dhe keqformimet trakeo-ezofageale………………..…...............12

2.1.Atrezia ezofagut me fistul trakeo−ezofageale……………………….....................14

2.2.Atrezia ezofageale e izoluar…………………………………………….................18

2.3.Korrigjimi i atrezisë ezofageale me fistul trakeoezofageale distale……................19

3.Atrezitë dhe stenozat intestinale……………………………………….....................23

3.1.Atrezitë dhe stenozat duodenale………………………………………..................24

3.2.Atrezitë dhe stenozat jejunale………………………………………..................…27

3.3.Atrezitëe kolonit…………………………………………………….....................33

3.4.Sindromi i zorrës s shkurtër…………………………………………....................36

4.Kujdesi dhe menaxhimi infermieror në fëmijët me anomali të lindura(atrezi)………………………………………………………………................37

4.2.Protokolli i kujdesjeve infermierore në atrezi dhe stenoza………….................…39

5.Metodologjia e studimit statistikor…………………………………...............……41

6.Rezultate dhe diskutimi…………………………………………………………….42

7.Konkluzione………………………………………………………………………..47

8.Literatura…………………………………………………………................….......48

Ju faleminderit!!!

atrezitË,llojet e tyre,trajtimi dhe kujdesi infermieror«llojet-e... · llojet e atrezive të...

Documents