aristo hayatı

8/8/2019 aristo hayat

1/5

PROFESR HAMD RAGIP ATADEMR

2 Mart 1976 gn Kymetli hocamz, Hamdi Ragp Atademir

aramzdan ayrlarak Allah'n gfdin ve rahmetine kavutu.

Profesr H.R. Atademir Trk Fikir ve Siyasi mahfeIlerinde byk

sayg ve aHika gren bir zat idi. Gerek hoca, gerek fikir ve ilim adam,

gerekse politikac olarak memlekete yapt hizmetler, nesiller boyu

hatrlanacak ve rahmetle anlmasna vesile olacak mahiyettedir.

Hayat Hikayesi

Profesr namdi Ragp Atademir 1909 (1326) da (Kendi ifadesine

gre asl doumu 1324 imi) Konya'da domutur. Aslen Konya'nn

Bozkr kazasndandr. tk ve orta tahsilini Konya'da yapt. 1928 de

Konya Lisesini bitirince Milli Eitim Bakanlnn at bir msabakay

kazanarak Fransa'ya Felsefe tahsiline gnderildi. Aix- en-provenee'de

Lycee Mnet'de son snf'ta 8 aylk stajdan sonra Besanon ve Nancy

niversitelerinde Felsefe Tarihi, Umumi Felsefe ve Mantk, Sosyolojive Ahlak, Psikoloji, Pedagojik psikoloji tahsil etti. Rougier ve Cuvilier

gibi tannm kimselerin talebesi oldu. 1932 yl sonunda yurda dnd.


2/5

nce Samsun Lisesine (1932) daha soma Konya Lisesine (1935)

tfyin edildi. Bu Liselerde Felsefe ve Sosyoloji hocal yapt.

Bu arada Konya'da Halkevi hakanl, Genlerbirlii Spor Kliibii

(Konya Spor) bakanlb'I yapt.

Daha sonra Ankara niversitesi D.T.C. Fakltesi Felsefe asistan

oldu (1939). 1942 de "Aristo'nun Mantk ve lim Anlay" adl 00-

entlik tezi ik "Doent" nvann ald ve limler Fclsefe~i okuttu.

1949 da ise "Profesr" nvann ald.

Rahmetli hocamz, sosyal faaliyetleri sev(~r ve kendisinin sosyal

hayattaki halarn devam ettirehilmek iin hilfiil hu faaliyetlere ka-tlrd. Bu katl ou zaman n planda olmutur. Sosyal faaliyetleri,

hir dniiI' ve ilim adam iin toplumdaki hir uzaqts onun tesirli-

liinin devam olarak grrd.

Bu hakmdan o, T. Eitim-Dernei'nin Konya uhesi Kurucula-

rndan olmu, yllarca Ankara'da ayn teekkln Genel Merkez aza-

ln yapmtr. 1943 de ky.rueular arasna katld Trkiye ret-

men Dernekleri Milli Birlii (Federasyonu)nin 1956 a kadar faslasz

gencl hakanln yapmtr.

1949 dan 1959 a kadar UNESCO Trkiye Milli Komisyonu Yne-

tim Kurulu yclii ve hakan vckillii ayn teekkln, Montevdea

ve Paris Konferansarnda Trk Delegasyonu hakanlnda hulunarak

'memleketimizi haar ilc temsil etmitir.

1954 de Konya'dan D.P. Milletvekili seilmi ve 1960 ihtilaline

kadar milletvekili olarak l~izmet grmtiir. Bu esnada Milli Eitim

~e Dileri Komisyonlarnda vazife alm, Dnya ParlamentolarBirlii Trk Gruhu Genel Sekreterlii ve bakanvekillii vazifelerini

grm, ayn teekkl n Viyana Konfera~sna delege olarak katlm;

1955 den 1960 a kadar Avrupa Konseyi'nde Trkiye'yi temsil eden

Trk heyetine bakanlk yapm, Maarif, dareler ve Daimi Komis-

yonlarda alm, Mahalli dareler Komisyonu 1. bakanvekili ve

Avrupa Konseyi II. hakan seilmitir.

:M.S. K. Moral Seferherlik Kurulu almalarnda ve M. Eitim

Bakanl Din Eitimi v(~retimi iin tekil edilen ihtisas komisyon-

larnda niversiteyi temsil greviyle almtr.

Yedek suhay olarak defa askere alnm, muhahere stemei

olarak eitli kt'alarda vazife grmtr.


3/5

Prof. H. H.agp Atademir 1968 senesinde lahiyat Fakltesi Fel-

sefe Tarihi Profesrliiiine tayin edilmi,] 969-1970 yllar arasnda

ayn fakltenin dekanln yapmtr. Vefat gnne kadar lahiyat

Fakltesi Felsefe Tarihi Krss Bakan idi.

Kendisi Franszca, ngilizce, Almanca ve Farsea bilirdi. Arapa')'

da bir hayli anlard.

slami Kltrn Konya'nn nehur illimlerinden olan hahas

Ylehmet Ragp Efendiden almtr. Mantkl da aslen labasndan

gelmektedir. Babasnn sualli-eevapl olarak hazrlayp bastrd 48

sayfalk kitah ona ilk kaynak va7.ifesi grmtr.

I-local :

Prof. Handi Ragp Atad~mir'in hocal, bilinen klasik ders ho-

ealndan ok farkl idi. Derslerjnd(~ hilgi hamall yapmazd. Kendisi

meseleler arasnda mnasebetler kurarak hilgi edindii iin, talehclerine

ayn eyi vermek isterdi. Bylece onlar belli hilgi ynlarn hafza-

larna yerletirmekten ve ezberci olmaktan kurtarnl. Talebderine

daima doru ve tenkiti bir dnce tarzn kazandrmaa ok nem

verirdi. mtihanlardaki sorular da hep bu h'defe ynelikti. Sorularn

ou bilgi sorusu olmaktan ok, kafa sorusu idi. Talebderin, e7.bercialtklar takdirde, bunlar eevaplandrmalarma imkan yoktu. Sorulara

verilen cevaplarda emleIerin muhtevalarnda ok, hiribirleri araslD-

daki olmas gereken mantki haa dikkat ederdi. Bu bakmdan bir

talebe, soruya menfi eevap vermi olsa hile, fikri~i iyi miidafaa edehil-

misc, mantki salamlk ve tutarllk varsa, ona hakkn verirdi. Ders-

lerinde ve imtihanlarda taleheleri, kendi fikirlerinin aksini dnmeye

tevik ederdi. Haddi amadan yaplan tenkitleri takdirlc karlard.

retirnde mukayese metodunu n planda tutard. htisas sahasolan Bat Felsefesi yannda slam dne(~sii de iyi hilirdi. Derslerinde

hu iki fikir dnyasm mukayeseli hir tarzda helirtir, her iki dncenin

dini kaynaklarn gsterir, yerine gre hunlar ayet ve hadisIc delillen-

dirir, varsa mterek yunani kaynaklara da mutlaka iaret ederdi.

Derslerinde hi hir fikir askda kalma7.dl. Bilhassa felsefi fikirleri

mutlaka gnlk hayata balar, onlardan rnekler v~rir ve bylece

felsefe, muallakta kalmaktan kurtulur, talebcnin kafasmda meenet,

bou bouna bir yer igal eden fikirler olmaktan kar, felsefI'yi yaa-

nlan hayatla kaynatrrd. Derslerinde ve sohbetlerinde daima akli

dncenin hilkimiyet kurmasn g:ye edinmiti.


4/5

Kafas ileyen ve alkan talebeyle mutlaka ilgilenir, onu kahi-

liyeti istikametinde tevik eder. bu husustaki noksanlarnn tamamlan-

mas iin gereken yollar gsterir, kendisi de bizat yardmc olur,

bu cmleden olarak Osmanlca ve Franszca retmek iin hususi kurslar

aar, bunlar baar ile yrtrd.

Rahmetli hocamz, bir profesrn kahiliyetli talebeleri ve asistan-

larn her bakmdan yetitirmek ve noksanlarn tamamlamak mec-

buriyetinde olduuna inanrd. Bu hususta gayret sarfetmektcn, vakit

harcamaktan da byk zevk alrd.

Talebelerini her frsatta milli ve dini kltr aratrmalarna, dini

ve milli konular erinde hassasiyetle durmaya sevk ederdi. Milletleri

felsefeler yapar, ilim ve teknik yaatr, derdi.

Yetitirdii ylerce talebe arasnda bugn akademik kari-

yerin, idari ve siyasi kademelerin st hasamaklarnda temay etmi

kimselerin says bir hayli kabarktr. Bunlarn kendi sahalarnda yk-

selmelerinde, rahmetli hocamn byk gayreti ve emei olmutur.

Rahmetli hoeamz gururlu deil, fakat vekarl ,ve ahsiyetli idi.

Bilhassa ahsiyetine ok dknd. Gururun ve ar tevazuun aleyhin-

de idi. Bu hususta derslerinde de telkinlerde bulunur, davranlar da

szlerine rnek tekil ederdi.Prof. H. Ragp Atademir'in lm memleketimiz iin byk bir

kayptr. Balad ba7.l eserlerini tamamlayamadan, tasarlad ba

konularda fikirlerini olgunlatrd halde, ele alp ileme imkan bu-

lamadan aramzdan ayrlrd. Kendisi ondan-bundan aktararak kitap

yazmann aleyhinde idi. "Ben iein n alrm" derdi. Fakat bun-

lar bal yapt halde, petek haline getiremedi. Ama elden ne gelir?

"Her nefis lm tadaeaktr". O, bu ilahi emre hazrlkl olarak yola

kt. Kendisini rahmetle andracak bir ok izler brakt, hizmetleryapt. Allah'n rahmeti zerine olsun.

ESERLER

i-Telif Eserleri:

A - Yaynlanm olanlar.

1- Aristo'nun Mantk ve lim Anlay, Ankara , 1975

2- FilozofIara gre Felsefe, Konya, 19473- ilim ve Muhit, Konya, 1958

4- Demokrasi zerine, Konya, 1959


5/5

B- Yaynlanmam olanlar.

1- Metod zerine Dcneme (Baslacak)

2- Filozoflar Ansiklopedisi (Baslacak)3- Tenkit zerine (Tamamlanmam)

4- Franszca Trke Deyimler Lugat (Baslacak)

II- Tercme Eserleri:

A- Yaynlanm olanlar.

1- Yanl zerine Denemc (V. Brochard'an), 194.1

2- Nictzsehe ve Alman Felsefesi Dncesine giri, (Groetuysen)'den3- Organon . Kategoriler (Aristo)'dan, 2. hsk. 1963

4- Organon II. Onerme (Aristo'rlan 2. hsk. 1963

;)- Organon llL. Birnci Analitikler, (Aristo)'dan 2. hsk., 1966

6- Organon IV. kinci Analitikler, (Aristo)'dan 2. hsk., 1966

7- Organon V. Topikler, (Aristo)'dan 2. hsk. 1967

8- sagoji (Porphyrios'dan) 1948

9- Phaidon (Eflatun'dan, Suut Kemal Yetkin) ilc, 3. hsk.10- ilim Ye Metod (H. Poimcare)'den 2. hsk., 1965

11- Son Dnceler, (H. Poimcare)'den 2. hsk., 1965

12- Tmevanmn Temel zcrine (J. Laehelicr)'den 2. bsk., 1966

13- htilallerin Kanunu, (A. jossain)'den., 1965

B- Yaynlanmam olanlar.

1- Organon VI, Sofist!erin rtlnesi, (Baslacak)

2- Byk Fclsefeler (Ducass)'den, (Baslacak)

3- Ynlarn syan, (.T . Ortega, Y. Gasset)'den, (Baslacak)

4- Hz. Muhammed Hayat ve Doktrini (Tor. Andrca)'dan, (Bas-

l~cak)

5- Hiristiyanla Reddiye (ScIce)'dcn, (Baslacak)

6- Modern Dnya'nn Krizi (R. Gucnon)'dan, (Baslacak)

7- Siyaset vc ilim (M. Weber)'den, (Baslacak)

8- Lojistik (F~vrier)'den, 1947 (Teksir notu olarak haslmtr.)

Derleycn: S. ll.

aristo hayatı

Documents