anne-baba-Çocuk eğitimi projesinin değerlendirilmesi

İ

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı

ANNE-BABA-ÇOCUK EĞİTİMİ

PROJESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Ankara, 2004

İİ

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI YAYINLARI............................................

Yardımcı ve Kaynak Kitapları Dizisi..........................................................

Yayın Hakkı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı’na

aittir.Kaynak gösterilerek iktibas edilebilir.

ISBN : 975-11-2546-4

Yayımlar Dairesi Başkanlığı’nın ............................ tarih ve ............

sayılı oluru ile 500 adet basılmıştır.

İİİ

S U N U Ş

Günümüzde her mesleği icra eden eğitime tâbiî tutulmakta ve üretimi

kaliteyi arttırmanın yolları öğretilmektedir. Tüm dünyada eğitim için önemli

miktarda enerji, zaman ve para harcanmaktadır. Toplumumuzun ve

geleceğimizin ham maddesi olan çocuğun aile içinde nasıl gelişeceğini öğrenip

doğru bir şekilde uygulaması gereken anne - baba adaylarına da bu mesleğin

eğitimi verilmektedir. Hemen hemen hepimiz seçip seçmeme söz konusu

olmadan, yetenekli olup olmadığımız soruşturulmadan, ön hazırlıksız, kurs-test

olmaksızın ve en basit sınava dâhi katılmadan yaşamımızın büyük bir bölümünü

anne - baba mesleğinde geçirmekteyiz.

Anne – babalar günün 24 saatini hem de tatil hakkı bile kullanmadan bu

meslekte geçirmektedirler. Diğer mesleklerde deneme yanılma uygulanabilir ve

bunun kayıpları da telafisi genellikle kolaydır. Ancak anne – babalık

mesleğinde deneme yanılmaların sonucu ne yazık ki çok ciddi sorunlara sebep

olmaktadır. Bu nedenle anne - babalık ciddi bir meslektir ve eğitim gerektirir.

Ayrıca bir sanattır. Geleceğin ve toplumun temel taşları olan en değerli

varlıklarımız çocuklarımız için bu sanatın eğitiminin verilmesi ve öğrenilmesi

gerekliliğine içtenlikle inanıyorum.

Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü, Ülkemizin büyük ihtiyaç

duyduğu bu eğitime kız meslek liseleri aracılığıyla katkı sağlayarak çok önemli

bir misyonu yerine getirmektedirler.

EARGED tarafından, Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü’ne bağlı

kız meslek liselerinde ve bünyesindeki okullar tarafından yaygın eğitim

şeklinde verilen “Anne – Baba- Çocuk Eğitimi Projesi” uygulaması kapsamında

açılan kurslarda, 2001-2002 öğretim yıllarında eğitim alan bireylerin aldıkları

İV

eğitimden yaşantılarında faydalanmalarına ilişkin bilgileri ve bu kurslarda

verilen eğitimin genel bir değerlendirmesini yapmak amacıyla,

Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi’nin Değerlendirilmesi araştırması

yapılmıştır.

Bu araştırmanın yapılmasına karar veren Bakanlığımız yetkililerine,

araştırmanın gerçekleştirilmesinde belirttikleri görüş ve yaptıkları

değerlendirmeler ile katkıda bulunan kız meslek lisesi yönetici ve

öğretmenleriyle, katılımcılara, başkan yardımcısı Ayhan İPLİKCİYE, araştırma

koordinatörü Ali AYTAŞ’a, araştırmanın tasarlanması, işlenmesi ve

yorumlanmasında emeği geçen araştırmacılar Saniye YILMAZ, Ali PANAL,

Şükran İZ, Sema KONAKOĞLU ve Fikret YALIM’a, istatistik sorumlusu Ali

PANAL’a teşekkür eder, araştırmanın meslekî ve teknik eğitim sistemimize

katkı sağlamasını dilerim.

Dr. Ruhi KILIÇ Başkan

V

Ö N S Ö Z

Her aile bir okuldur. Anne – babalar ise, o okulun hem öğrencisi hem

de öğretmenidir. Öğretmen anne – babaların nasıl öğreteceklerini; öğrenci

anne – babaların da, nasıl öğreneceklerini bilmeleri gerekir.

Çocuk için, anne – baba model olma özelliği taşıdığından, çocukla

anne – baba arasındaki olumlu ilişki sağlıklı nesiller ve güvenli bir gelecek

demektir. Çocuğa model olacak anne – babanın ise çocuk tarafından beğenilen,

sevilen, saygı duyulan ve çocukla özdeşleşen tutum ve davranışlara sahip

olması gerekir.

Anne – Baba – Çocuk Eğitimi Projesi’nin amacı, bu davranışları

anne – babalara kazandırmayı amaçlamaktadır.

Anne – Baba – Çocuk eğitimine ilişkin olarak 41 yönetici, 162

öğretmen ve 713 katılımcının görüş ve değerlendirmeleri alınmış olup,

yöneticiler için Form l-A, öğretmen için Form l-B ve katılımcı için Form – ll

anketi geliştirilmiş ve örneklem gruplara uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen

verilerin analizi bilgisayarda SPSS programında hazırlanarak 6 ayrı bölüm

hâlinde tablolar ile desteklenip yorumlanmıştır.

Araştırmanın yapılmasına karar veren Millî Eğitim Bakanlığı

yetkililerine, belirttikleri görüşler ve değerlendirmeler için kız meslek lisesi

yönetici ve öğretmenleri ile bu eğitime iştirak eden katılımcılara, ayrıca emeği

geçen tüm araştırma personeline teşekkür ederiz.

Araştırmanın meslekî teknik eğitim sistemimize katkı sağlamasını

dileriz. Haziran 2004

Araştırma Grubu

Vİ

İÇİNDEKİLER

Sayfa

SUNUŞ....................................................................................................... i

ÖNSÖZ....................................................................................................... iii

İÇİNDEKİLER........................................................................................... iv

TABLOLARIN LİSTESİ........................................................................... xi

BÖLÜM – 1

GİRİŞ

1.1. PROBLEM...................................................................................... 1

1.2. AMAÇ............................................................................................. 7

1.3. ÖNEM............................................................................................. 8

1.4. SAYILTILAR................................................................................. 10

1.5. SINIRLILIKLAR............................................................................ 11

1.6. TERİMLERİN TANIMI................................................................. 12

1.7. KISALTMALAR............................................................................ 12

BÖLÜM – 2

ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ

2.1. ARAŞTIRMANIN MODELİ.......................................................... 13

2.2. EVREN VE ÖRNEKLEM.............................................................. 14

2.2.1. Yönetici ve Öğretmenlere Ait Örneklem........................... 15

2.2.2. Katılımcılara (Kursiyerlere) Ait Örneklem........................ 15

2.3. VERİ KAYNAKLARI VE VERİLERİN İŞLENMESİ.................. 18

2.4. KULLANILAN İSTATİSTİK TEKNİKLERİ................................ 19

Vİİ

BÖLÜM – 3

KİŞİSEL BİLGİLER

Sayfa

3.1. YÖNETİCİLERE AİT KİŞİSEL BİLGİLER................................. 20

3.1.1. Yöneticilerin Görev Yaptıkları Okullar........................... 20

3.1.2. Yöneticilerin Branşları................................................... 21

3.1.3. Yöneticilerin Cinsiyetleri................................................ 22

3.1.4. Yöneticilerin Öğrenim Durumu...................................... 23

3.1.5. Yöneticilerin Meslekî Kıdemi......................................... 23

3.1.6. ABÇEP Eğitimi İle İlgili Kurs Açma Durumu.................. 24

3.1.7. ABÇEP Eğitimi İle İlgili Kurs Açmama Durumu............. 25

3.1.8. ABÇEP’ni Yörenin İnsanına Duyurma Yöntemleri........... 26

3.1.9. ABÇEP Kursları İçin En Uygun Zaman Dilimi................. 27

3.1.10 ABÇEP Programlarının Uygulanmasında En Uygun

Öğretim Yöntemi................................................................

28

3.1.11 ABÇEP Kurslarında Görev Alan Öğretmenler.................. 28

3.1.12 ABÇEP’de Görevli Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim

İhtiyacı................................................................................

30

3.2.

ÖĞRETMENLERE AİT KİŞİSEL BİLGİLER..............................

30

3.2.1. Öğretmenlerin Görev Yaptıkları İller................................. 31

3.2.2. Öğretmenlerin Görev Yaptıkları Okullar........................... 32

3.2.3. Öğretmenlerin Branşları..................................................... 33

3.2.4. Öğretmenlerin Cinsiyetleri................................................. 34

3.2.5. Öğretmenlerin Eğitim Düzeyi............................................ 35

Vİİİ

Sayfa

3.2.6. Öğretmenlerin Meslekî Kıdemleri..................................... 36

3.2.7. Öğretmenlerin ABÇEP’nde Görev Alma Durumları......... 37

3.2.8. Öğretmenlerin Görevlendirildiği Kurs Konularının

Birbirinin Devamı Durumu................................................

38

3.2.9. ABÇEP’nde Görev Yapan Öğretmenlerin Hizmetiçi

Eğitim İhtiyacı....................................................................

39

3.2.10 ABÇEP Kurslarında En Uygun Zaman Dilimi.................. 40

3.3.

KATILIMCILARA AİT KİŞİSEL BİLGİLER..............................

40

3.3.1. Katılımcıların Cinsiyetleri.................................................. 41

3.3.2. Katılımcıların Eğitim Düzeyi............................................. 41

3.3.3. Katılımcıların Medeni Durumu.......................................... 42

3.3.4. Katılımcıların Sahip Oldukları Çocuk Sayısı..................... 43

3.3.5. Katılımcıların Meslekî Durumları...................................... 44

3.3.6. Katılımcıların ABÇEP Eğitim Programlarına Katılma

Nedenleri............................................................................

45

3.3.7. Katılımcıların ABÇEP Eğitim Programlarına

Katılmasında Etkisi Olanlar...............................................

46

3.3.8. Katılımcıların ABÇEP Eğitim Programlarından Haberdar

Olma Şekli..........................................................................

47

3.3.9. Katılımcıların ABÇEP Kurslarına Katılma Sayıları.......... 48

3.3.10 ABÇEP Kurslarında En Uygun Zaman Dilimi.................. 49

3.3.11 Katılımcıların ABÇEP’nin Kurs Faaliyetinin Dışında

Diğer Şeklilerde Verilen Eğitim Faaliyetlere Katılma

Durumu...............................................................................

50

İX

Sayfa

3.3.12 Kurstan Başka Yöntemlerle Verilen ABÇEP

Faaliyetlerine Katılma Durumları......................................

50

3.3.13 Katılımcıların Kurs Şeklinde Verilen ABÇEP Eğitim

Faaliyetlerinden Başka Katılmak İstedikleri Diğer Eğitim

Yöntemleri..........................................................................

51

3.3.14 Katılımcıların ABÇEP Kurslarını Başkalarına Tavsiye

Etme Durumu.....................................................................

52

BÖLÜM - 4

ANKETE KATILANLARIN ABÇEP EĞİTİMİNE İLİŞKİN

GÖRÜŞLERİ

4.1. YÖNETİCİLERİN ABÇEP EĞİTİMİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ 54

4.1.1. ABÇEP’nin Yürütülmesi İçin Branş Öğretmeni Sayısının

Yeterliği..............................................................................

54

4.1.2. ABÇEP Kurs Konularının Belirlenmesinde Yörenin

Özellikleri...........................................................................

55

4.1.3. ABÇEP Kurs Mezunlarının İzlenmesi............................... 56

4.1.4. Yöneticilerin Kurs Programlarının Uygulanmasında

Gerekli Materyalleri Kullanım Derecesine İlişkin

Düşünceleri.........................................................................

57

4.2.

ÖĞRETMENLERİN ABÇEP EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

59

4.2.1. ABÇEP Kurs Programlarının Belirlenmesinde

Öğretmenlerin Görüşlerinin Alınması................................

59

4.2.2. Kurs Programlarının İçerik Açısından Yeterliği................ 60

X

Sayfa

4.2.3. Kurs Programlarının Kursiyerlerin İlgi, İstek ve

İhtiyaçlarına Cevap Verme Durumu..................................

61

4.2.4. Öğretmenlerin Kursiyerlerin Derse Katılımını Sağlama

Durumu...............................................................................

62

4.2.5. Öğretmenlerin Dersi İlgi Çekici Hale Getirmesi................ 63

4.2.6. Öğretmenlerin Kursta Zamanı Verimli Kullanması .......... 64

4.2.7. Öğretmenlerin Katılımcılardan Gelen Soruları

Cevaplaması.......................................................................

65

4.2.8. Öğretmenlerin Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Etkin

Kullanması.........................................................................

66

4.2.9. Öğretmenlerin Derste Uygulamalara Yer Vermesi............ 67

4.2.10 Katılımcıların Karşılaştıkları Problemlere Öğretmenlerin

Çözüm Bulması..................................................................

68

4.2.11 Programların Uygulanmasında Gerekli Olan

Materyallerin Uygunluğu...................................................

69

4.2.12 Programların Uygulanmasında Gerekli Olan

Materyallerden Yararlanma................................................

70

4.2.13 Kurs Verilecek Ortamın Belirlenmesinde Öğretmen

Görüşlerinin Dikkate Alınması....................................

71

4.3.

KATILIMCILARIN ABÇEP EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

73

4.3.1. ABÇEP Kurs Konularının Katılımcıların Beklentilerine

Cevap Verme Derecesi..................................................

73

4.3.2. ABÇEP Kurs Faaliyetinin Bitiminde Verilen Belgenin

Katılımcıların Yaşantısına Etkisi.......................................

74

4.3.3. ABÇEP Kurs Programları Süresinin Yeterliği...................

75

Xİ

Sayfa

4.3.4. Katılımcıların ABÇEP Kurs Konuları İşlenirken

Duydukları İlgi ..................................................................

76

4.3.5. Kurs Faaliyetlerinin Başlangıç ve Bitiş Saatlerinin

Uygunluk Durumu..............................................................

77

4.4.

ARAŞTIRMA KAPSAMINA ALINAN GRUPLARIN ABÇEP

EĞİTİMİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ.............................................

78

4.4.1. Kurs Programlarının Teknolojik Gelişme ve Yeniliklere

Uygunluğu....................................................................

78

4.4.2. Kurs Programlarının Uygulanmasında Kullanılan Araç

Gereçlerin Yeterliği..........................................................

80

4.4.3. ABÇEP Kursu İçin Okulların Fîzîki Ortamını Uygunluğu 82

4.4.4. Kurs Konularının ABÇEP’nin Amacına Uygunluğu......... 84

4.4.5. ABÇEP Eğitiminde Kursiyer Görüş ve Önerilerinin

Dikkat Alınma Durumu......................................................

85

4.4.6. ABÇEP Kurs Eğitiminde Katılımcıların Devam-

Devamsızlık Durumu.........................................................

86

4.4.7. Eğitim Sırasında Karşılaşılan Sorunlarla Okul

Yönetiminin İlgilenmesi....................................................

88

4.4.8. ABÇEP Kurs Bitiminde Verilen Belgenin Günlük

Yaşantıdaki Etkinliği..........................................................

89

4.4.9. Kurs Ortamının Etkili Öğrenme İçin Uygunluğu............... 91

4.4.10 Kurs Süresinin Yeterliği..................................................... 92

4.4.11 ABÇEP Eğitiminde Öğretmen ve Katılımcıların İletişimi

93

Xİİ

BÖLÜM – 5

GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER

Sayfa

5.1. YÖNETİCİLERE AİT GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER............. 95

5.2. ÖĞRETMENLERE AİT GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER......... 98

5.3. KATILIMCILARA AİT GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER.......... 100

BÖLÜM – 6

ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER

6.1. ÖZET.............................................................................................. 101

6.2. SONUÇ........................................................................................... 104

6.2.1. Araştırmaya Katılan Gruplara Ait Kişisel Bilgilerin

Sonuçları.............................................................................

105

6.2.2. Araştırmaya Katılan Grupların ABÇEP Eğitimine İlişkin

Görüşlerin Sonuçları..........................................................

108

6.3. ÖNERİLER..................................................................................... 109

KAYNAKÇA............................................................................................. 111

EKLER....................................................................................................... 113

Xİİİ

TABLOLAR LİSTESİ Tablo Tablo Adı Sayfa No

2.1. ABÇEP’Nİ DEĞERLENDİRME ARAŞTIRMASININ İLLERE

GÖRE EVREN VE ÖRNEKLEM TABLOSU..................................

16

2.2. ÖRNEKLEM KAPSAMINDAKİ OKULLARA GÖNDERİLEN

VE GERİ DÖNEN ANKET SAYILARI...........................................

17

3.1. YÖNETİCİLERİN OKULLARA GÖRE DAĞILIMI....................... 20

3.2. YÖNETİCİLERİN BRANŞLARA GÖRE DAĞILIMI..................... 21

3.3. YÖNETİCİLERİN CİNSİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI............. 22

3.4. YÖNETİCİLERİN ÖĞRENİM DURUMLARINA GÖRE

DAĞILIMI..........................................................................................

23

3.5. YÖNETİCİLERİN MESLEKÎ KIDEM DURUMU.......................... 24

3.6. YÖNETİCİLERİN ABÇEP EĞİTİMİ İLE İLGİLİ KURS AÇMA

DURUMU...........................................................................................

24

3.7.

YÖNETİCİLERİN ABÇEP İLE İLGİLİ KURS AÇMAMA

NEDENLERİ......................................................................................

25

3.8.

YÖNETİCİLERİN ABÇEP FAALİYETLERİNİ YÖRENİN

İNSANLARINA DUYURMA YÖNTEMLERİ................................

26

3.9. ABÇEP KURSLARI İÇİN EN UYGUN ZAMAN DİLİMİNE

İLİŞKİN YÖNETİCİLERİN GÖRÜŞLERİ.......................................

27

3.10. ABÇEP EĞİTİMİNDE UYGULANAN EN UYGUN ÖĞRETİM

YÖNTEMİ..........................................................................................

28

3.11. ABÇEP’NDE AÇILAN KURSLARDA GÖREV ALAN

ÖĞRETMENLERİN GÖREV YERİNELERİNE GÖRE

DAĞILIMI..........................................................................................

29

3.12. ABÇEP’NDE GÖREVLİ ÖĞRETMENLERİN HİZMETİÇİ

EĞİTİM İHTİYAÇLARINA GÖRE DAĞILIMI..............................

30

3.13. ÖĞRETMENLERİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI............................ 31

XİV

Tablo No

Tablo Adı Sayfa

3.14. ÖĞRETMENLERİN OKULLARA GÖRE DAĞILIMI.................... 33

3.15. ÖĞRETMENLERİN BRANŞLARINA GÖRE DAĞILIMI... .......... 34

3.16. ÖĞRETMENLERİN CİNSİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI......... 35

3.17. ÖĞRETMENLERİN EĞİTİM DURUMLARI................................. 36

3.18. ÖĞRETMENLERİN MESLEKÎ KIDEME GÖRE DAĞILIMI........ 36

3.19. ÖĞRETMENLERİN ABÇEP KURSLARINDA

GÖREVLENDİRİLME SAYISINA GÖRE DAĞILIMI...................

37

3.20.

KURS KONULARININ BİRBİRİNİN DEVAMI OLUP

OLMADIĞINA İLİŞKİN ÖĞRETMENLERİN GÖRÜŞLERİ........

38

3.21. ÖĞRETMENLERİN HİZMET İÇİ EĞİTİM İHTİYACI......... ........ 39

3.22. KURSLAR İÇİN EN UYGUN ZAMAN DİLİMİ.................... ........ 40

3.23. KATILIMCILARIN CİNSİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI.......... 41

3.24.

KATILIMCILARIN EN SON BİTİRDİKLERİ OKULLARA

GÖRE DAĞILIMI..............................................................................

42

3.25. KATILIMCILARIN MEDENÎ DURUMLARINA GÖRE

DAĞILIMI..........................................................................................

43

3.26. KATILIMCILARIN SAHİP OLDUKLARI ÇOCUK

SAYILARINA GÖRE DAĞILIMI....................................................

43

3.27. KATILIMCILARIN MESLEKÎ DAĞILIMI..................................... 44

3.28.

KATILIMCILARIN ABÇEP EĞİTİM PROGRAMLARINA

KATILMA NEDENLERİNE GÖRE DAĞILIMI..............................

45

3.29.

KATIMCILARIN ABÇEP EĞİTİM PROGRAMLARINA

KATILMASINA ETKİSİ OLANLARA GÖRE DAĞILIMI............

46

XV

Tablo No

Tablo Adı Sayfa

3.30. KATILIMCILARIN PROGRAMLARDAN HABERDAR OLMA

ŞEKLİNE GÖRE DAĞILIMI............................................................

47

3.31. KATILIMCILARIN ABÇEP KURSLARINA KATILMA

SAYILARINA GÖRE DAĞILIMI....................................................

48

3.32. KATILIMCILARA GÖRE ABÇEP KURSLARINDA EN

UYGUN ZAMAN DİLİMİ................................................................

49

3.33. ABÇEP’NİN KURS ŞEKLİ DIŞINDA DİĞER ŞEKİLLERDE

VERİLEN EĞİTİME KATILMA DURUMU....................................

50

3.34. KATILIMCILARIN ABÇEP’DE KATILDIKLARI DİĞER

EĞİTİM YÖNTEMLERİNE GÖRE DAĞILIM................................

51

3.35. KATILIMCILARIN ABÇEP KAPSAMINDA KATILMAK

İSTEDİKLERİ DİĞER EĞİTİM YÖNTEMLERİNE GÖRE

DAĞILIM...........................................................................................

52

3.36.

KATILIMCILARIN ABÇEP KURSLARINI BAŞKALARINA

TAVSİYE ETME DURUMLARI......................................................

53

4.1 ABÇEP’NİN YÜRÜTÜLMESİNDE OKULLARDAKİ BÖLÜM

DERSİ ÖĞRETMEN SAYISININ YETERLİĞİ..............................

54

4.2. ABÇEP KURS KONULARININ BELİRLENMESİNDE

YÖRENİN ÖZELLİKLERİNİN DİKKATE ALINMA DURUMU..

56

4.3. KURSLARI BİTİRENLERİN İZLENME GEREKLİĞİ................... 57

4.4. PROGRAMLARIN UYGULANMASINDA GEREKLİ OLAN

MATERYALLERİN KULLANIMA SUNULMASI.........................

58

XVİ

Tablo No

Tablo Adı Sayfa

4.5. KURS KONULARININ BELİRLENMESİNDE

ÖĞRETMENLERİN GÖRÜŞLERİNE BAŞVURULMA

DURUMU...........................................................................................

59

4.6. PROGRAMLARDAKİ KONULARIN İÇERİK AÇISINDAN

YETERLİĞİ...................................................... ................................

60

4.7. KURS PROGRAMLARININ KURSİYERLERİN İLGİ, İSTEK

VE İHTİYAÇLARINA CEVAP VERME YETERLİĞİ...................

61

4.8.

ÖĞRETMENLERİN KURSİYERLERİN DERSE KATILIMINI

SAĞLAMA YETERLİĞİ...................................................................

62

4.9. ÖĞRETMENLERİN DERSİ İLGİ ÇEKİCİ HÂLE GETİRME

YETERLİĞİ.......................................................................................

63

4.10.

ÖĞRETMENLERİN ZAMANI VERİMLİ KULLANMA

YETERLİĞİ.......................................................................................

64

4.11.

KURSİYERLERİN SORULARINA ÖĞRETMENLERİN CEVAP

VERME YETERLİĞİ........................................................................

65

4.12. ÖĞRETMENLERİN ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİNİ

ETKİN KULLANMA YETERLİĞİ...................................................

66

4.13.

ÖĞRETMENLERİN UYGULAMALARA YER VERME

YETERLİĞİ.......................................................................................

67

4.14. ÖĞRETMENLERİN KURSİYERLERİN PROBLEMLERİNİ

ÇÖZÜMLEME YETERLİĞİ.............................................................

69

4.15. PROGRAMLARIN UYGULANMASINDA GEREKLİ OLAN

MATERYALLERİN UYGUNLUĞUNUN YETERLİĞİ.................

70

XVİİ

Tablo No

Tablo Adı Sayfa

4.16. ÖĞRETMENLERİN PROGRAMLARIN UYGULANMASINDA

GEREKLİ OLAN MATERYALLERDEN YARARLANMA

YETERLİĞİ........................................................................................

71

4.17. ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN KURS VERİLEN YERİN

SEÇİMİNDE DİKKATE ALINMASI...............................................

72

4.18. ABÇEP KURS PROGRAMLARINİN BEKLENTİLERE CEVAP

VERME YETERLİĞİ.........................................................................

73

4.19. KATILIMCILARIN KURS BİTİMİNDE ALDIKLARI

BELGENİN YAŞANTILARINA ETKİ DERECESİ.........................

74

4.20.

KATILIMCILARA GÖRE ABÇEP KURS PROGRAM

SÜRESİNİN YETERLİĞİ..................................................................

75

4.21.

KATILIMCILARIN KURS KONULARI İŞLENİRKEN

DERSLERE DUYDUKLARI İLGİ DERECESİ...............................

76

4.22. VERİMLİLİK AÇISINDAN DERSLERİN BAŞLANGIÇ VE

BİTİŞ SAATLERİNİN UYGUNLUĞU............................................

77

4.23. KURS PROGRAMLARININ TEKNOLOJİK GELİŞME VE

YENİLİKLERE UYGUNLUĞU............................................ ...........

79

4.24. PROGRAMLARIN UYGULANMASINDA KULLANILAN

ARAÇ GEREÇLERİN YETERLİĞİ..................................................

81

4.25. OKULUN FİZÎKİ ORTAMININ KURSİYERLERİN İHTİYACINI

KARŞILAMAYA UYGUNLUĞU.............................

83

4.26. KURS KONULARININ ABÇEP’NİN AMACINA UYGUNLUĞU 84

4.27. ABÇEP’NDE VERİLEN EĞİTİM İLE İLGİLİ KURSİYERLERİN

GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİNİN DİKKATE ALINMA YETERLİĞİ..

86

XVİİİ

Tablo No

Tablo Adı Sayfa

4.28. ABÇEP KURSLARINDA KURSİYERLERİN DEVAM –

DEVAMSIZLIĞA VERDİĞİ ÖNEM DERECESİ............................

87

4.29. OKUL YÖNETİMİNİN KURSİYERLERİN SORUNLARI İLE

İLGİLENME DERECESİ..................................................................

88

4.30.

KURS BİTİMİNDE VERİLEN BELGELERİN GÜNLÜK

YAŞANTIDAKİ ETKİNLİĞİ............................................................

90

4.31. KURSLARIN VERİLDİĞİ ORTAMIN ETKİLİ BİR ÖĞRENME

İÇİN UYGUNLUĞU.......................................... ...............................

91

4.32. KURS SÜRESİNİN YETERLİK DURUMU.................................... 93

4.33. ÖĞRETMENLERİN EĞİTİM SIRASINDA KATILIMCILARLA

İLETİŞİM KURMA YETERLİĞİ.....................................................

94

1

BÖLÜM – 1

GİRİŞ

Bu bölümde, Millî Eğitim Bakanlığı Kız Teknik Öğretim Genel

Müdürlüğüne bağlı Kız Meslek Liseleri ve bünyesindeki okullarda yürütülen

“Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulamasının değerlendirilmesine

yönelik araştırmanın problemi, amaçları, önemi ve sınırlılıkları açıklanmış,

kullanılan başlıca terimlerin tanımı yapılmıştır.

1.1. PROBLEM

Kalkınma, en geniş anlamda yaşama kalitesinin artırılmasını ifade eder.

Yaşam kalitesi ise daha yüksek bir gelirin yanı sıra daha nitelikli eğitim, daha

yüksek standartlarda sağlık ve beslenme, daha düşük oranda yoksulluk, daha

temiz bir çevre, daha yaygın fırsat eşitliği, daha geniş bireysel özgürlük ve daha

zengin bir yaşamı tanımlar.

Eğitimli ve kültürlü bir nüfusun yapılanması hem de verimliliğin

artırılması açısından eğitimin bir ön şart olduğu görülmüştür. Böylece

kalkınmanın bir bütün olduğu, ekonomik kalkınmanın, sosyal kalkınmadan ayrı

düşünülmeyeceği, aksine birbirini tamamlayıcı süreçler olduğu görüşü daha çok

taraftar bulmuştur. Nüfusun büyük kısmının çocuk ve gençlerden oluşması

sebebi ile nüfusun yaş yapısı, büyük yaşlardan küçük yaşlara doğru genişleyen

bir pramidi andırmaktadır.

Anne ve çocukların sağlığını gözeten eşlerin özgür tercihleri

doğrultusunda istedikleri sayıda çocuk sahibi olmalarına imkân veren aile

2

plânlaması hizmeti sunarak nüfus artış hızını düşürme gayretleri yetersiz

kalmıştır.

Çocuklarımızı yaşatmak ve sağlıklarını korumak amacıyla yapılan

özel amaçlı sağlık programları yoğun olarak sürdürülmekte ise de gerek

sistemdeki gerekse alt yapıdaki yetersizlik ve personel hareketliliğinden

kaynaklanan sorunlar, bu programlardan arzulanan sonuçların alınmasını

engellemektedir. Sağlık ve eğitimin birbirine çok yakın iki konu olduğu ve

eğitimli annelerin, çocuklarının sağlığını daha iyi koruyabileceği, onların

bakımını ve yetiştirilmesini daha iyi gerçekleştirebilecekleri herkesçe kabul

edilir. Ülkemizde kadınlarımızın eğitim seviyesinin oldukça düşük düzeyde

olması, sağlık sorunlarını çeşitlendiren ve boyutlarını büyüten nedenlerden biri

olarak yorumlanabilir.

Öğretim programlarının öğrencileri hayata ve iş alanlarına yeterince

hazırlayıcı nitelikte olmaması, öğretmenlerin yetiştirilmesi, istihdamı ve

dağılımındaki yetersizlik ve dengesizliklerin giderilmemiş olması, eğitimde

sistem devamlılığında aksamalara neden olmaktadır.

Evlilik eşlerin amaçlarını gerçekleştirmek üzere bir araya gelmeleri ile

oluşmakta ve çocukların doğumu ile birlikte onları, topluma hazırlayan küçük

bir topluluk modeli olarak varlığını sürdürmektedir. Eş seçimi, ailenin

kurulması, çocuk sahibi olma, sorumlu ebeveynlik, aile ilişkileri, ev ekonomisi,

cinsel eğitim ve cinsel sağlık gibi ailenin sağlığı ve mutluluğu için çok önemli

konuları ihtiva eden “aile yaşamı eğitimi” nin örgün ve yaygın eğitimin çeşitli

aşamalarında yer alması ve bu eğitimin başarılı olması için eğiticilerin

eğitilmesi ve ders materyallerinin seçilip geliştirilmesi sağlanmalıdır. Aynı

eğitim, okul dışındaki gençlere ve eğitim düzeyi düşük olan ailelere yaygın

eğitim sistemi içerisinde düzenlenerek sağlanmalıdır.

3

Ailedeki eğitim-öğretim yaklaşımı ile okuldaki eğitim-öğretim

yaklaşımı arasında bir paralelliğin olması gerekir. Eğer çocukların birincil

sosyalleşme yeri olan aile içindeki gelişmesi ve motivasyonu, ikinci

sosyalleşme yeri olan okuldaki ile uyum içinde ise çocuğun başarılı bir okul

hayatı olacak demektir. Eğer bu kurumlar arasında uyumsuzluk varsa o zaman

da çocuğun okul hayatında başarılı olması güçleşir. Bu sosyalleşme farklılıkları

yüzünden çocukların aileden okula geçerken, gençlerin de okuldan meslek

hayatına geçerken “okul şoku” diye adlandırılan önemli davranış sarsıntıları

yaşadıkları belirlenmiştir.

Ailenin tüm fertlerine evlilik ve aile hayatının her safhası ile ilgili

sosyal, ekonomik ve eğitim problemleri konularında rehberlik yapmak üzere

anne-baba ve çocuk eğitimi yaygınlaştırılmalıdır.

Ev ve aile çocukların gelişimlerinde olumlu ya da olumsuz etkileri olan

en önemli ortamlardır. Çocuk doğumla birlikte öğrenmeye başlar ve bu

öğrenme süreci erken çocukluk dönemi boyunca devam eder. Çocuk bu

dönemde yaşamının büyük bir bölümünü aile ortamında geçirir. Bu nedenle

çocukların eğitiminde anne ve babanın rolü çok daha büyük ve önemlidir. Anne

ve babalar çocuğun yeni şeyler öğrenmesini sağlayan, bilişsel, psiko-motor, dil,

sosyal ve duygusal özelliklerinin gelişmesi açısından çocuklarının ilk

eğitimcileridirler.

Çocuk yetiştirme konusunda, UNICEF ve Latin Amerika Episkopal

Konferansı tarafından son zamanlarda gerçekleştirilen araştırmalar, bir çok anne

babanın çocuk gelişimine ilişkin yeni bilgilerden haberdar olduklarını, ancak bu

bilgilerin genellikle uygulanmadığını göstermektedir (UNICEF, 1999). Oysa

anne - babaların çocuklarının eğitiminde deneme yanılma yöntemlerini

4

kullanmaları çocuk üzerinde çok ciddi sorunlara neden olabilmektedir. Bu

nedenle anne - babalık sanatı ciddiye alınmalıdır. Geleceğin ve toplumun temeli

olan en değerli varlıklarımız için bu sanatın öğrenilmesi gerekmektedir

(Navaro, 1987). Nitekim çocuğun içinde doğduğu aile ortamı, çocuğun

gelişimini belirlemede önemli rol oynamaktadır. Çocuğun kalıtımla getirdiği

özelliklerinin ne kadar gelişeceği, nasıl biçimleneceği ve daha sonraki yılları ne

derece etkileyeceği; ailenin sosyo ekonomik ve sosyo kültürel niteliği

çocuklarına sağladıkları uyaranlar, aile bireylerinin birbirleriyle ve çocukları ile

olan ilişkileri, çocuk yetiştirme tutumları, sözel iletişim biçimleri, nasıl bir

model oluşturdukları, sağlık, beslenme, gelişim ve eğitim konularındaki

bilgileri gibi aile ortamı ile ilgili pek çok değişkene bağlıdır. Bu durumda

çocuğun gelişim ve eğitiminde bu denli belirleyici etkileri olan aile bireylerinin,

çocuk gelişimi ve eğitimi konularında bilgilendirilmeleri, bilinçlendirilmeleri ve

öğrendiklerini davranışa dönüştürebilmeleri için belli bir program çerçevesinde

eğitilmeleri gerekmektedir (Üstünoğlu, 1991).

Günümüzde anne ve babalar, artık geleneksel çocuk yetiştirme

yöntemlerinin yetersizliğinin de bilincindedirler. Bu durum anne babaları “en

sağlıklı eğitim koşulları” konusunda bir arayışa itmektedir (Öztop ve Telsiz,

1996). Anne babalar, çocuklarını en iyi şekilde nasıl yetiştirecekleri konusunda

kararsız kalmakta ve ana baba eğitimi zorunlu hale gelmektedir (Crase ve

diğerleri, 1981).

Çocuğun çevresine destek vermeyi amaçlayan programlar, çocuğun

bakım ve eğitimini üstlenen kişilere çocuk gelişimi ve eğitimi konusunda bilgi

vermektedir. Böylece bu programlar aracılığı ile ailenin eğitici ve bakıcı rolü

pekişmekte ve bu yolla desteklenen ve değişen bir ev ortamı, çocuğun

5

gelişimindeki olumlu etkileri devamlı hale getirmektedir (Sucuka ve diğerleri,

1997).

Çocuk merkezli anne-baba eğitim programına katılmış olan ailelerin

çocuklarının zihinsel yetenekleri, bilişsel, sosyal, duygusal, dil, psiko-motor,

kişilik gelişimi açısından evde bakılan, ailesi eğitim görmemiş çocuklardan

anlamlı biçimde daha iyi performans gösterdikleri, sonraki yıllarda okul

başarıları üzerinde olumlu etkileri olduğu ve eğitim programlarından daha iyi

yararlandıkları, okula uyum ve benlik kavramı gelişimlerinin daha iyi olduğu

görülmektedir (Myers, 1996; Kağıtçıbaşı, 1989; Sucuka ve diğerleri, 1997;

Seçkin ve Koç, 1997; Kağıtçıbaşı, 1990).

Anne babaların, programları tamamlamasından sonra ailelerin, kendi

hayatlarını kontrol altına alma, çocuklarına daha esnek davranma ve onlara

sözel veya sözel olmayan davranışlar ile destek olma becerilerinde olumlu

değişiklikler görülmüştür (Yıldıran, 1983). Bu programların, annelerin

çocuklarına çok yönlü gelişimlerini destekleyici bir çevre sağlamalarında,

çocukları ile karşılıklı bir anlayış içinde olmalarında, çocuklarını daha iyi

anlamalarında, sonraki yıllarda çocuklarının ödevlerine daha fazla yardımcı

olmalarında, öğretmede teşvik, övgü, olumlu geri besleme, akıl yürütme ve

bilişsel yaklaşımları kullanmalarında olumlu etkileri olmuştur. Ayrıca

ebeveynlerin yaşam şekilleri de farklılık göstermiş ve eğitim almış annelerin

aile içindeki statüleri daha yükselmiş, aileleri ile daha olumlu ilişkiler içine

girdikleri, ailede karar verme sürecine daha fazla katılmaya başladıkları ve

çocuğun disiplini konusunda daha fazla söz sahibi oldukları gözlenmiştir

(Sucuka ve diğerleri, 1997; Kağıtçıbaşı, 1990).

Annelerin çocuğu ile nasıl bir etkileşim içine gireceği, çocuğuna

uyguladığı disiplin yöntemleri, ev ortamında eğitimsel olarak çocuğuna uygun

uyarıcı bir çevre ve materyal hazırlama konularında eğitim programlarına

6

katılmayan annelerden anlamlı farklılıklar gösterdikleri saptanmıştır (Turan ve

diğerleri, 1997).

Yine bu tip eğitim programlarına katılan babaların programlar

sonrasındaki durumlarına bakıldığında ise, çocukları ile oyun oynamak için

onlara zaman ayırdıkları, gelişimlerini destekleyici etkinlikler yaptıkları ve baba

çocuk iletişiminde olumlu farklılıklar olduğu bulunmuştur. Ayrıca eğitim

programları öncesinde babaların çocuklarının yaşlarına göre gelişim

özelliklerini bilmedikleri ve bu konuda aldıkları bilgiler doğrultusunda

çocuklarının gelişim özellikleri hakkında bilgi sahibi oldukları görülmüştür

(Şahin, 1998).

Bu amaçla Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğünün 31/10/1997 gün

ve 93 sayılı genelgesi ile 1997-1998 öğretim yılında, ülke genelindeki kız

teknik öğretim okulları tarafından “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” adı

altında geniş kapsamlı bir uygulama başlatılmış ve bu konuyla ilgili olarak 1000

kişiye ulaşılmıştır.

Bu uygulama ile özellikle kadınlarımızın eğitim düzeylerinin

yükseltilmesine yönelik olarak çocuk bakımı, aile planlaması, bilinçli eş seçimi

ve sağlıklı çocuk dünyaya getirmenin önemi ele alınarak özellikle akraba

evliliklerinin getireceği toplumsal olumsuzluklara dikkat çekilmesi, başta genç

kız ve kadınlarımız olmak üzere, tüm aile fertlerinin bu konularda

aydınlatılması amaçlanmıştır.

Kız teknik öğretim okullarında görevli yönetici ve öğretmenlerimizin

sorumluluğunda ve özverili çalışmalarıyla gerçekleşen anne-baba ve çocuk

eğitimi uygulamaları, yerel basın-yayın kuruluşlarınca da ilgiyle ele alınmış,

7

gazetelerde yer alan haberler ile TV’lerde yer verilen özel programlarla tüm

halkımız bilgilendirilmiştir.

Özellikle kırsal kesimlerde okullarımız tüm imkânlarını kullanarak

eğitimi halkımızın bulunduğu ortama götürmüş, bayan öğretmenlerimiz ev

ziyaretleri ile kadınlarımıza bulundukları ortamda bu eğitimi vermiş, erkek

öğretmenlerimiz de kahve ve kıraathanelerde erkeklere bu konularda bilgi

aktarmış, bazı yörelerimizde camilerde de vaazlarda ana-baba eğitimi ile ilgili

konulara yer verilmiştir.

Sonuç olarak, doğum öncesinden başlayarak çocuğun gelişiminde

önemli rol oynayan anne babanın; çocuğuna en iyi imkânları sunması, çocuğun

eğitimine etkin olarak katılabilmesi, onunla sağlıklı bir etkileşime girebilmesi

ve gelişimini destekleyici uyarıcı bir ortam hazırlayabilmesi gibi konularda

eğilmeleri gerekmektedir. Bu nedenle aile eğitim programları ile anne babaların

bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi önem kazanmaktadır.

Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kız meslek liselerinde

verilmekte olan “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulamasının,

katılımcı kursiyerlerin yaşamlarına katkısını ortaya çıkarmak ve varsa mevcut

sorunlarla ilgili kurs eğiticisi ve kursiyer görüşleri doğrultusunda çözüm

önerileri geliştirmek ve projenin genel bir değerlendirmesinin yapılması bu

araştırmanın problemi olarak belirlenmiştir.

1.2. AMAÇ

Bu araştırmanın temel amacı, Millî Eğitim Bakanlığı Kız Teknik

Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kız meslek liseleri ve bünyesindeki

okullarda yürütülen “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulamasının

8

kursiyerlerin yaşantısına katkısının, eğitici öğretmen ve eğitim almış bireylerin

görüşlerine başvurularak genel bir değerlendirmesinin yapılması ve projenin

uygulanmasında varsa problemlere çözüm önerileri geliştirmektedir.

Bu temel amaç doğrultusunda aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır,

1. Anne – Baba - Çocuk Eğitimi Proje uygulamasından

yararlananların aldıkları eğitimin yaşantılarındaki yeri nedir?

2. Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi uygulamasına katılanların

programa ilişkin görüşleri nedir?

3. Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi uygulamasının yapıldığı

okullardaki meslek dersleri öğretmenleri, yöneticiler ile diğer

eğiticilerin uygulanan programa ilişkin görüşleri nedir?

4. Uygulamada karşılaşılan sorunlar ve sorunların çözümüne ilişkin

katılımcı grupların ortak görüşleri nedir?

1.3. ÖNEM

Bilgi çağı yaşadığı için hızla değişen ve giderek küçülüp bütünleşen

Dünya’ya Türkiye’nin de ayak uydurması kaçınılmaz bir durumdur.

Dünya’ya uyum sağlama ve gelişmeleri yakalama sürecinde devletlerin

topluma verdiği eğitimin niteliği ve etkinliği de önem kazanmaktadır. Bireyleri

yaşam boyu başarılı ve mutlu kılmak için sunulan eğitim hizmetleri, öncelikle

bireyin gereksinimlerine daha sonra da toplumsal gelişmenin gereklerine cevap

verebilmelidir. Bu nedenle nitelikli insan yetiştirme etkinlikleri artırılmalı ve

insana yatırım yapmanın çağdaş yöntemleri kullanılmalıdır.

9

Hızlı bir gelişme ve kalkınma sürecine giren Türkiye’de istenilen

sonuca ulaşmanın tek yolu eğitimin nitelik açısından iyileştirilmesi ve

niceliğinin de yükseltilmesidir. Kalkınmanın ve gelişmenin eğitimin bir

fonksiyonu olduğu gerçeği unutulmadan, eğitim alanında yapılan yatırımların

en verimli yatırımlar olduğu bilinciyle ülkemizin sınırlı kaynaklarının rasyonel

kullanımı sağlanmalıdır. Sınırlı olan kaynakların hızlı nüfus artışı ve göçlerden

kaynaklanan sorunlardan etkilenmeyecek şekilde kullanılması gerekmektedir.

Eğitim ortamının kalitesi, eğitim görevlilerinin yeterliği kadar okul dışı

ortamın, çevrenin, ailenin de eğitimin en önemli hammaddesi ve çıktısı olan

öğrencilerin gelişmesinde büyük rolü bulunmaktadır.

Her vatandaş eğitim alma hakkına sahiptir. Eğitimin temel ilkelerinden

biri de eğitimde fırsat eşitliği ilkesidir. Öğrenim çağındaki her vatandaş

maalesef aynı koşullardan yararlanamamaktadır. Bireyin içinde bulunduğu

değişik coğrafî yapılar, sosyo-ekonomik şartlar, eğitim - öğretimini doğrudan

etkileyebilmektedir.

Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü’ne bağlı kız meslek liseleri

tarafından altı yıldır sürdürülmekte olan ve günümüze kadar yaklaşık bir milyon

kişinin eğitildiği “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulamasında verilen

eğitim, ev ziyaretleri, seminerler, sohbetler, televizyon ve radyo programları,

konferanslar, paneller ve kurslar şeklinde sürdürülmektedir. Bu çalışmada

sadece “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulaması kapsamında açılan

kurslara katılan bireylerin aldıkları eğitimin yaşantılarına katkısı ve bu

uygulamada yaşanan sorunların çözümüne etki derecesi ile bu kurslar için yeni

ihtiyaç konularının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışmanın sonucunda

oluşan raporun Türk aile sistemi içerisinde, bireylerin sağlığı ve eğitimi, aile

10

plânlaması vb. konularda yapılacak diğer araştırmalara da katkı sağlayacağı

beklendiğinden bu araştırma önemlidir.

1.4 . SAYILTILAR

Araştırma verilerinin sağlıklı bir biçimde çözümlenmesi ve

yorumlanması için aşağıdaki sayıltıların yapılması gerekmiştir:

1. Anketler örneklem grubuna uygulanmadan önce pilot uygulama

sonucunda küçük bir gruba test ettirilerek düzeltildiği için ve

anketlerin güvenirliği istatistiksel yöntemler ile de test edildiğinden

araştırmanın amaçlarına uygundur.

2. Yönetici, öğretmen ve katılımcı anketleri için uzman görüşleri

alınarak ve alanda test edilerek hazırlanan bu anketler,

cevaplandırılması amaçlanan sorularla ilgili veri toplamaya

uygundur.

3. Araştırma kapsamına alınan yönetici, öğretmen ve katılımcılar ile

ilgili örneklemler, evreni temsil ettiğinden araştırmanın güvenirliği

yüksektir.

4. Uygulanan anketlerin değerlendirmelerinin yapılmasında kullanılan

5’li ölçek, eşit aralık ölçeği olarak kabul edilmiştir.

5. Yönetici, öğretmen ve katılımcılar anket sorularını cevaplandırırken

gerçek görüşlerini ve değerlendirmelerini belirtmişlerdir.

11

1.5. SINIRLILIKLAR

Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kız meslek liseleri ve

bünyesindeki okullarda verilmekte olan “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi

Projesinin” değerlendirilmesini amaçlayan bu araştırmada, amaçlara

ulaşabilmek için bazı sınırlamalar yapılmıştır.

Araştırmada;

1. 2001-2002 öğretim yılında Kız Teknik Öğretim Genel

Müdürlüğüne bağlı olarak eğitim veren kız meslek liseleri ve

bünyesindeki okullarda “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi”

uygulamasına katılmış bireylerle ile sınırlıdır.

2. 2001-2002 yılında “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi”

uygulamasında eğitici personel olarak görev alan meslek dersleri

öğretmenleri ile diğer eğiticiler ve bu kurslardan sorumlu okul

yöneticileri ile sınırlıdır.

3. “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulaması kapsamında

açılan kurslarda ele alınan konular ile bu konulara yönelik kurs

programları ile sınırlıdır.

4. Kurs uygulamasının yapıldığı kız meslek liseleri ve bünyesindeki

okullarla sınırlıdır.

12

1.6. TERİMLERİN TANIMI

Okul : Millî Eğitim Bakanlığı Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne

bağlı meslekî ve teknik orta öğretim kurumları.

Aile : Anne, baba ve çocuktan oluşan en küçük sosyal birim.

Kurs : “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulaması.

Eğitici : “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulamasında eğitici

olarak görev alan meslek dersleri öğretmeni ve diğer görevliler.

Katılımcı : “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulamasına

katılan birey (kursiyer).

1.7. KISALTMALAR MEB : Millî Eğitim Bakanlığı ABÇEP : Anne – Baba – Çocuk Eğitimi Projesi METARGEM: Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme

Merkezi

13

BÖLÜM – 2

ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ

Araştırmanın amacına yönelik olarak bu bölümde araştırmanın modeli,

evren ve örneklemi, veri toplama teknikleri ile veri çözümleme yöntemleri

açıklanmaktadır.

2.1. ARAŞTIRMANIN MODELİ

Araştırma için, Millî Eğitim Bakanlığı Kız Teknik Öğretim Genel

Müdürlüğüne bağlı kız meslek liseleri ve bünyesindeki diğer okullarında

yürütülen “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulamasının yürütüldüğü

kursların yönetimi, fiziki kapasitesi ve öğretim faaliyeti ile ilgili yazılı

kaynaklar taranmıştır. Bu yönüyle araştırma, belgesel tarama türünden bir

çalışmadır. Diğer taraftan, araştırma ile Kız Teknik Öğretim Genel

Müdürlüğüne bağlı kız meslek liseleri ve bünyesindeki okullarda açılan “Anne -

Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” kurslarından sorumlu okul yöneticileri, kurslarda

görev alan meslek dersleri öğretmenleri ile diğer eğiticiler ve bu kurslarda

2001-2002 öğretim yılında kursiyer (katılımcı) olarak katılmış bireyler, kurslara

ilişkin yönetim, fizîki kapasite ve kurslarda aldıkları eğitim faaliyetinin günlük

yaşamlarında kullanmalarının değerlendirilmesi amacıyla üç ayrı grup için

hazırlanan anket formu ile görüş ve önerileri alınmıştır. Araştırma raporu, ilgili

grupların görüş ve önerileri doğrultusunda hazırlanmıştır. Bu yönüyle araştırma

betimsel nitelik taşımaktadır.

14

2.2. EVREN VE ÖRNEKLEM Araştırma 3 ayrı bağımsız evrenden oluşmaktadır.

Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak Türkiye

genelinde 2001-2002 öğretim yılında 40 ilde 42 kız meslek lisesi ve

bünyesindeki okullarda “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulaması

kapsamında 176 kurs faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Bu kurslarda görevli 42 okul

müdürü araştırmanın 1. evrenini, eğitici olarak görev alan 210 meslek dersi

öğretmeni veya diğer eğiticiler araştırmanın 2. evrenini oluşturmaktadır.

Araştırmanın 3. evrenini ise, 2001-2002 öğretim yılında Kız Teknik

Öğretim Genel Müdürlüğü’ne bağlı kız meslek liseleri ve bünyesindeki

okullarda açılan “Anne Baba Çocuk Eğitim Projesi” kurslarında eğitim gören

toplam 28.158 birey oluşturmaktadır.

Evrenleri temsil edecek illerin seçiminde anılan yıllarda Kız Teknik


okullarda açılan “Anne - Baba - Çocuk Eğitim Projesi” kurslarına ilişkin

kursiyer, yönetici ve öğretmenlerin sayıları, kurs konuları uzmanlarımızın

illerden edindiği istatistîki bilgiler dikkate alınarak (esas alınarak) kursiyer

(katılımcı), yönetici ve öğretmen evren ve örneklem tabloları hazırlandı.

Araştırma kapsamına alınan 40 il ve 2 ilçe olmak üzere toplam 42 il ve

ilçeden seçkisiz (random) metotla belirlenen 11 okulda katılımcı anketi, evrenin

tamamında ise yönetici ve öğretmen anketi uygulandı.

Araştırma üç ayrı evreni temsil edecek nitelikte üç bağımsız örneklem

grubundan oluşmaktadır.

15

2.2.1. Yönetici ve Öğretmenlere Ait Örneklem


bünyesindeki okullarda “Anne - Baba - Çocuk Eğitim Projesi” kurslarını açan

40 il ve 2 ilçede görev alan 210 öğretmen ve diğer eğitim görevlileri ile 42

yönetici iki örneklem grubunu oluşturdu. Örneklem kapsamına alınan her

okulda 5 öğretmen ve 1 yönetici olacak şekilde dağılım yapılmış, yönetici ve

öğretmenler ise “seçkisiz” metot ile belirlenmiştir.

2.2.2. Katılımcılara (Kursiyerlere) Ait Örneklem


bünyesindeki okullarda açılan “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi”

kurslarında 2001-2002 öğretim yılında kurs alan katılımcılara ait örneklemin

hesaplanmasında tabakalı örnekleme-orantılı paylaşım metodu kullanıldı.

Örneklemenin oluşturulmasında kurs açan 40 il ve 2 ilçeden elde edilen

katılımcı sayıları dikkate alınarak 9 il random yöntemiyle belirlenmiş ve bu il

ve ilçelerden 11 okulda 810 katılımcıya posta yolu ile ulaşılmıştır.

Örneklemlere ilişkin sayısal veriler Tablo 2.1’de verilmiştir.

Kursiyerlerin okullara göre dağılımı, Kız Teknik Öğretim Genel

Müdürlüğü’nden alınan uygulama okullarının listesi aracılığı ile yapılmıştır.

Kursiyere ait okulların seçimin de seçkisiz (Random) örnekleme tekniğinden

yararlanılmıştır (Tablo 2.2).

16

TABLO 2.1 ABÇEP’Nİ DEĞERLENDİRME ARAŞTIRMASININ İLLERE GÖRE EVREN

VE ÖRNEKLEM TABLOSU Yönetici Öğretmen Katılımcı İller

Evren Örneklem Evren Örneklem Evren Örneklem Adıyaman 1 1 5 5 145 - Afyon 1 1 5 5 129 - Amasya 1 1 5 5 580 - Bayburt 1 1 5 5 92 - Bilecik 1 1 5 5 45 - Batman 1 1 5 5 2199 - Burdur 1 1 5 5 135 - Denizli 1 1 5 5 952 - Erzincan 1 1 5 5 467 - Edirne 1 1 5 5 102 - Giresun 1 1 5 5 232 - Hakkari 1 1 5 5 285 - İzmir 1 1 5 5 40 - Kocaeli 1 1 5 5 186 - Kırklareli 1 1 5 5 92 - Karabük 1 1 5 5 90 - K.Maraş 1 1 5 5 7350 - Kilis 1 1 5 5 31 - Konya 1 1 5 5 475 - Kayseri 1 1 5 5 216 - Kütahya 1 1 5 5 39 - Kırşehir 1 1 5 5 210 - Kırıkkale 1 1 5 5 28 - Malatya 1 1 5 5 6600 - Mardin 1 1 5 5 60 - Nevşehir 1 1 5 5 50 - Osmaniye 1 1 5 5 136 - Ş.Urfa 1 1 5 5 120 - Tekirdağ 1 1 5 5 41 - Tunceli 1 1 5 5 289 - Van 1 1 5 5 636 - Kars 1 1 10 10 219 20 Hatay 1 1 10 10 57 30 Yozgat 1 1 5 5 24 15 Şırnak 1 1 5 5 30 10 Aydın 1 1 5 5 515 10 Çankırı 1 1 5 5 38 105 Siirt 1 1 5 5 4976 600 Niğde 1 1 5 5 208 10 Trabzon 1 1 5 5 39 10

TOPLAM 42 42 210 210 28.158 810

17

TABLO 2.2 ÖRNEKLEM KAPSAMINDAKİ OKULLARA GÖNDERİLEN VE GERİ

DÖNEN ANKET SAYILARI Yönetici Öğretmen Katılımcı

İller Okul Adı Giden Gelen Giden Gelen Giden Gelen

Adıyaman Merkez KML 1 1 5 5 - - Afyon Bolvadin KML 1 1 5 2 - - Amasya Merkez EML 1 1 5 5 - - Bayburt Anadolu KM ve KML 1 1 5 2 - - Bilecik Anadolu KM ve KML 1 1 5 5 - - Batman Anadolu KM ve KML 1 1 5 5 - - Burdur Bucak ML 1 1 5 5 - - Denizli Serinhisar H.Gökçetin ÇPL 1 1 5 6 - - Erzincan Merkez KML 1 1 5 4 - - Edirne Serhat KML 1 1 5 3 - - Giresun Bulancak ML 1 1 5 3 - - Hakkari Merkez KML 1 1 5 4 - - İzmir Seferihisar ML 1 1 5 5 - - Kocaeli Körfez KML 1 1 5 3 - - Kırklareli Lüleburgaz M ve AML 1 1 5 3 - - Karabük Merkez KML 1 1 5 - - - K.Maraş Merkez KML 1 1 5 5 - - Kilis Merkez KML 1 1 5 5 - - Konya Merkez KML 1 1 5 5 - - Kayseri Merkez KML 1 1 5 5 - - Kütahya Merkez And. M ve ML 1 1 5 4 - - Kırşehir Fatma M.Mermer AML ve ML 1 1 5 5 - - Kırıkkale Keskin METEM 1 1 5 2 - - Malatya Merkez AKML ve KML 1 1 5 5 - - Mardin Merkez KML 1 1 5 5 - - Nevşehir Merkez Anadolu M ve ML 1 1 5 1 - - Osmaniye Rahime Hatun AKML ve PKSO 1 1 5 5 - - Ş.Urfa Merkez KML ve AKML 1 1 5 5 - - Tekirdağ Hayrabolu İ.Korkmaz KML 1 1 5 1 - - Tunceli Merkez KML 1 1 5 5 - - Van Erciş KML 1 1 5 2 - -

Merkez Atatürk KML 1 1 5 5 10 10 Kars Sarıkamış METEM 1 1 5 1 10 10 İskenderun Nardüzü KML 1 1 5 1 10 10 Hatay Dörtyol And. M ve KML 1 1 5 5 20 20

Yozgat Sarıkaya KML 1 1 5 4 15 15 Şırnak Mer.Nazmiye Demirel KML 1 1 5 5 10 10 Aydın Kuşadası And. M ve KML 1 1 5 5 10 10 Çankırı Merkez KML 1 1 5 6 105 95 Siirt Mer.Anadolu M ve KML 1 1 5 5 600 523 Niğde Bor KML 1 1 5 5 10 10 Trabzon Sürmen Cevher Özden KML 1 - 5 - 10 -

TOPLAM 42 41 210 162 810 713

18

2.3. VERİ KAYNAKLARI VE VERİLERİN İŞLENMESİ

Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak Türkiye

genelinde 2001-2002 öğretim yılında toplam 40 ilde 42 kız meslek lisesi veya

bünyesindeki okullarda “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulamasına

ilişkin kurslar düzenlenmiştir. Bu kurslara ait verilerin oluşturulması için Kız

Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü kayıtları incelenmiştir. Bu çerçevede

meslekî eğitimin içinde yer alan “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi”

uygulamasının geçmişten günümüze kadar geçirdiği aşamalar, bu konuda

eğitim şûralarında yapılan görüşmeler ve alınan kararlar, kalkınma plânları,

hükümet programları, ilgili araştırmalar, kanunlar, yönetmelikler ve diğer

dokümanlar araştırma amaçları çerçevesinde gözden geçirilmiştir.

Araştırmanın temel veri kaynağını anketlerle toplanan veriler

oluşmuştur. Araştırmanın amacı çerçevesinde hazırlanan üç anket formu (Form-

1-A, l-B, Form ll) “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi”nin yürütüldüğü kız

meslek liseleri ve bünyesindeki okullarda 2001-2002 öğretim yılında bu

kurslardan yararlanan bireylerin almış oldukları eğitimin sosyal yaşantılarına

katkılarına ilişkin düşünce ve görüşleri ile bu kurslardan sorumlu okul

yöneticileri, görev alan eğitici personelin uygulama hakkındaki görüşlerini

yansıtacak şekilde araştırmacı ve uygulayıcılardan oluşan bir uzmanlar

grubunun incelemesine sunulmuştur. Uzmanlarca yapılan değerlendirmeler ve

öneriler dikkate alındıktan sonra anketler üzerinde gerekli düzeltmeler yapılmış

ve geliştirilen anketler pilot bir çalışmayla uygulanmıştır.

Anket uygulama esasları, “Anket Uygulama Yönergesi” ile

belirlenmiştir.

19

Geri dönen anketler geçerlilik ve doğruluk yönünden incelenmiş,

yönergeye uygun cevaplandırılmayan anketler değerlendirme kapsamı dışında

bırakılmıştır. Geçerli kabul edilen anketlere verilen cevaplar, bilgisayar

ortamında SPSS programı ile çözümlenmiştir. Formlara ait bilgisayar çıktıları

ayrı ayrı hazırlanarak araştırmanın amaçları doğrultusunda tablolaştırılıp

yorumlanarak araştırma raporuna dönüştürülmüştür.

2.4. KULLANILAN İSTATİSTİK TEKNİKLERİ

Araştırma kapsamına alınan gruplara uygulanan anketler sonucu elde

edilen veriler frekans ve yüzdeler şeklinde hesaplanarak tablolarda

gösterilmiştir. Anketlerde, gruplara ortak sorulan sorulara verilen cevaplar

arasındaki ilişkileri gösterebilmek için çapraz tablolar oluşturulmuştur.

Anketlerde (Form l-A, l-B, Form ll) bazı soruların cevaplandırılmasında ve

değerlendirilmesinde beş ile bir arasında değişen beşli likert ölçeği

kullanılmıştır. Aritmetik ortalamaya göre yorumlamalar yapılırken;

1- 1.80 Hiç

1.81- 2.60 Çok Az

2.61- 3.40 Kısmen

3.41- 4.20 Oldukça

4.21- 5.00 Çok

olarak değerlendirilmiştir.

Anketlerde boş ve geçersiz olan cevaplar dikkate alınmamıştır. Beşli

ölçeğin kullanıldığı anket sorularına verilen cevapların aritmetik ortalaması ve

standart sapması hesaplanarak çoklu gruplar arasındaki ilişkinin

belirlenmesinde Kay-kare metodu, gruplara ortak sorulan sorularda grupların

aritmetik ortalamaları arasındaki farkın test edilmesi için t-testi kullanılmıştır.

Ortalamalar arasındaki farkın belirlenmesinde 0.05 anlamlılık düzeyi esas

alınmıştır.

20

BÖLÜM – 3

KİŞİSEL BİLGİLER

Bu bölümde, Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kız meslek

liseleri ve bünyesindeki okullarda yürütülen “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi

Projesi” faaliyetine ilişkin yöneticilere ait bulgular ve yorumlar yer almaktadır.

3.1. YÖNETİCİLERE AİT KİŞİSEL BİLGİLER

3.1.1. Yöneticilerin Görev Yaptıkları Okullar

Tablo 3.1’de yöneticilerin görev yaptıkları okullara göre dağılımı yer

almaktadır.

TABLO 3.1 YÖNETİCİLERİN OKULLARA GÖRE DAĞILIMI

Yönetici Okul Adı f %

Anadolu Kız Meslek ve Kız Meslek Lisesi 9 22.0

Kız meslek lisesi 9 22.0

Anadolu meslek ve meslek lisesi 8 19.5

Meslek lisesi 5 12.2

Çok programlı lise 5 12.2

METEM 5 12.1

Toplam 41 100.0

21

Araştırma kapsamına alınan illerde Kız Teknik Öğretim Genel

Müdürlüğüne bağlı okullarda görev yapan yöneticilerden % 22’si Anadolu kız

meslek - kız meslek lisesi ve yine % 22’si kız meslek lisesinde, % 19.5’i

Anadolu meslek ve meslek lisesinde görev yaparken, meslek lisesi, çok

programlı lise ve METEM’lerde görev yapanların oranı ise %12.2’dir.

3.1.2. Yöneticilerin Branşları

Aşağıdaki tabloda yöneticilerin branşlara göre dağılımı yer almaktadır.

TABLO 3.2 YÖNETİCİLERİN BRANŞLARA GÖRE DAĞILIMI

Yönetici Branş

f %

Çocuk Gelişimi ve Eğitimi 9 22.0 Giyim 5 12.2 El Sanatları 3 7.4 Nakış 3 7.4 Beden Eğitimi 1 2.4 Fransızca 1 2.4 Ev Yönetimi ve Beslenme 3 7.4 Din Kültürü 1 2.4 Resim – Grafik 3 7.4 Aile Ekonomisi ve Beslenme 2 4.9 Coğrafya 2 4.9 Makine Ressamlığı 1 2.4 Kimya 1 2.4 Muhasebe - İşletme 1 2.4 Hazır Giyim 1 2.4 Ev Ekonomisi 1 2.4 Tarih – İktisat 1 2.4 Boş/Geçersiz 2 4.8

Toplam 41 100.0

22

Araştırma kapsamına alınan illerdeki yöneticilerin 17 değişik branşa

dağıldıkları görülmektedir.

Bunlardan, % 22’i Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, % 12.2’si Giyim ve

% 7.3 ile El Sanatları, Nakış, Ev yönetimi ve Beslenme ve Resim-Grafik olduğu

görülmektedir.

Anket sonucuna göre, adı geçen okulların çoğunluğunda branş

yöneticileri görev almakla birlikte branş dışı yöneticilerinde görev yaptığı

görülmektedir.

3.1.3.Yöneticilerin Cinsiyetleri

Tablo 3.3’de yöneticilerin cinsiyetlerine göre dağılımı yer almaktadır.

TABLO 3.3

YÖNETİCİLERİN CİNSİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI

Yönetici Cinsiyet f %

Kadın 33 80.5

Erkek 8 19.5

Toplam 41 100.0

Araştırma kapsamına alınan illerdeki yöneticilerin % 80.5’inin kadın,

% 19.5’inin ise erkek olduğu görülmektedir.

Bu bulgulara göre yöneticilerin büyük çoğunluğunun bayan olduğu

anlaşılmaktadır. Bunun nedeni olarak, Kız Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü’ne

23

bağlı okullarda görev yapan yöneticilerin mezun oldukları okulların büyük

çoğunluğunun bayan öğrenci olmasından kaynaklandığı söylenebilir.

3.1.4. Yöneticilerin Öğrenim Durumu

Tablo 3.4’de yöneticilerin öğrenim durumlarına ilişkin bulgular yer

almaktadır.

Araştırma kapsamına alınan illerdeki yöneticilerin % 85.4’ü lisans,

% 12.2’si ön lisans, % 2.4’ünün ise yüksek lisans eğitimi aldıkları tespit

edilmiştir.

TABLO 3.4 YÖNETİCİLERİN ÖĞRENİM DURUMLARINA GÖRE DAĞILIMI

Yönetici Öğrenim Durumu f %

Ön Lisans 5 12.2

Lisans 35 85.4

Yüksek Lisans 1 2.4

Toplam 41 100.0

Bu sonuca göre yöneticilerin büyük çoğunluğunun lisans eğitimi

aldıkları anlaşılmaktadır.

3.1.5. Yöneticilerin Meslekî Kıdemi

Aşağıdaki tabloda yöneticilerin meslekî kıdemlerine ilişkin bulgular yer

almaktadır.

24

TABLO 3.5 YÖNETİCİLERİN MESLEKÎ KIDEM DURUMU

Yönetici Meslekî Kıdem f %

1 yıl veya daha az 2 4.8

2-10 yıl 4 9.8

11-20 yıl 15 36.6

21 yıl veya daha fazla 20 48.8

Toplam 41 100.0

Anketi cevaplandıran yöneticilerin; % 48.8’i 21yıl veya daha fazla,

% 36.6’sı 11-20 yıl, % 9.8’i 2-10 yıl ve % 4.8’i ise 1 yıl veya daha az

yöneticilik hizmeti yaptıklarını belirtmişlerdir.

Bu sonuca göre, ankete katılan yöneticilerin çoğunluğunun 21 yıldan

daha fazla hizmeti olduğu anlaşılmaktadır. Okulların tecrübeli yöneticiler

tarafından yönetildiği anlaşılmaktadır.

3.1.6. ABÇEP Eğitimi ile İlgili Kurs Açma Durumu

TABLO 3.6 YÖNETİCİLERİN ABÇEP EĞİTİMİ İLE İLGİLİ KURS AÇMA DURUMU

Yönetici ABÇEP Kurs Açma Durumu f %

Evet 27 65.8 Hayır 12 29.3 Boş/Geçersiz 2 4.9

Toplam 41 100.0

Tablo 3.6’de yöneticilerin ABÇEP eğitimi ile ilgili kurs açma durumları

ile ilgili bulgular yer almaktadır.

25

Araştırma kapsamına alınan illerdeki yöneticilerin Anne - Baba - Çocuk

Eğitimi Projesi Kapsamında % 65.8’inin kurs açtığı, % 29.3’ünün ise kurs

açmadığı tespit edilmiştir.

Bu bulgulara göre Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi kapsamında

yöneticilerin büyük çoğunluğunun okullarında kurs açtığı söylenebilir.

3.1.7. ABÇEP Eğitimi ile İlgili Kurs Açmama Durumu

Aşağıdaki tabloda, yöneticilerin ABÇEP ile ilgili olarak kurs

açmamalarının nedenlerine ilişkin bulgular yer almaktadır.

TABLO 3.7

YÖNETİCİLERİN ABÇEP İLE İLGİLİ KURS AÇMAMA NEDENLERİ

Yönetici Kurs Açmama Nedenleri f %

Fizîki ortamın uygun olmayışı 6 35.2

Eğitici personel sıkıntısı olduğundan 7 41.2

Kurs için verilen ücretin yetersizliğinden - -

Yeterli sayıda katılımcının olmamasından 2 11.8

Diğer 2 11.8

Toplam 17 100.0

* Bu soruda birden fazla seçenek işaretleme imkânı verilmiştir.

Araştırma kapsamına alınan illerdeki yöneticilerin Anne - Baba - Çocuk

Eğitimi Projesi kapsamında % 41.2’si eğitici personel sıkıntısı çektiklerini,

% 35.2’si fizîki ortamın uygun olmadığını, % 11.8’i yeterli sayıda katılımcının

26

olmadığını ve yine % 11.8’i diğer nedenlerden dolayı kurs açamadıklarını ifade

etmişlerdir.

ABÇEP’nin amacına ulaşması için personel ihtiyacının karşılanması ve

kursların verileceği ortamların uygun hale getirilmesi gerekmektedir.

3.1.8. ABÇEP’ni Yörenin İnsanına Duyurma Yöntemleri

Tablo 3.8’da ABÇEP’nin yöre insanını haberdar etme yollarına ilişkin

veriler yer almaktadır.

TABLO 3.8

YÖNETİCİLERİN ABÇEP FAALİYETLERİNİ YÖRENİN İNSANLARINA DUYURMA YÖNTEMLERİ

Yönetici Faaliyetleri Yörenin İnsanlarına Duyurma Yöntemleri f %

İlân, afiş vb. ile 14 20.9

Medya yoluyla 9 13.5

Öğrenciler aracılığıyla 28 41.7

Diğer 16 23.9

Toplam 67 100.0


Araştırma kapsamına alınan illerdeki yöneticilerin % 41.7’sinin öğrenci

aracılığıyla, % 23.9’unun diğer, % 20.9’unun ilân, afiş vb, % 13.5’inin ise

medya aracılığıyla Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi kurs duyurusunu

yaptıkları görülmektedir.

27

Elde edilen sonuçlara göre, ABÇEP’de açılacak kursların yöre insanına

daha çok öğrenciler aracılığıyla duyurulduğu görülmektedir.

Kursların daha geniş halk kitlesine duyurulmasını sağlayacak basılı ve

görsel medya araçları ile iletişim kurma yöntemleri daha çok kullanılmalıdır.

3.1.9. ABÇEP Kursları İçin En Uygun Zaman Dilimi

Tablo 3.9’da, yöneticilerin ABÇEP kurslarına etkili katılımın

sağlanmasında en uygun zaman dilimine ilişkin görüşleri yer almaktadır.

TABLO 3.9 ABÇEP KURSLARI İÇİN EN UYGUN ZAMAN DİLİMİNE İLİŞKİN

YÖNETİCİLERİN GÖRÜŞLERİ

Yönetici En Uygun Zaman Dilimi f %

Sabah 6 14.6

Öğleden sonra 20 48.8

Mesai saati sonrası 7 17.1

Boş/Geçersiz 8 19.5

Toplam 41 100.0

Anketi cevaplandıran yöneticiler, yörelerinde açılacak kurs

faaliyetlerinin; % 48.8’i öğleden sonra, % 17.1’i mesâi saati sonrası, % 14.6’sı

sabah yapılmasının uygun olacağı düşüncesinde olduklarını belirtmişlerdir.

Elde edilen sonuçlara göre, yöneticiler ABÇEP’de açılacak kursların

öğleden sonra yapılmasının daha uygun bir zaman dilimi olduğu yönünde görüş

bildirmişlerdir.

28

3.1.10. ABÇEP Eğitim Programlarının Uygulanmasında En Uygun

Öğretim Yöntemi

ABÇEP eğitim programlarının uygulanmasında izlenecek en uygun

yönteme ilişkin bulgular Tablo 3.10’de yer almaktadır.

TABLO 3.10 ABÇEP EĞİTİMİNDE UYGULANAN EN UYGUN ÖĞRETİM YÖNTEMİ

Yönetici Uygulanan En Uygun Yöntem f %

Kurs 4 9.8

Seminer, Konferans, Panel 20 48.8

Ev ziyaretleri 3 7.3


Toplam 41 100.0

Araştırma kapsamına alınan illerdeki yöneticilerin; % 48.8’i seminer,

konferans, panel vb, % 34.1’i diğer, % 9.8’i kurs ve % 7.3’ü de ev ziyaretleri

şeklinde eğitimin verilmesi görüşündedirler.

Elde edilen verilere göre, ABÇEP eğitimi “seminer, konferans, panel

vb.” yöntemi şeklinde verilmesinin yöneticilere göre en uygun yöntem olduğu

anlaşılmaktadır. Bu yöntemle fiziki ortam ve katılımcı bulma probleminin de

ortadan kalkacağı düşünülebilir.

3.1.11. ABÇEP Kurslarında Görev Alan Öğretmenler

Tablo 3.11’de, ABÇEP’inde açılan kurslarda görev alan öğretmenlerin

görev yerlerine göre dağılımı görülmektedir.

29

Araştırma kapsamına alınan illerdeki yöneticiler, ABÇEP kapsamında

açılanan kurslarda görev yapan öğretmenlerden; % 65.3’ünün okuldaki branş

öğretmenlerinden, % 17.4’ünün M.E.B. dışındaki kurum ve kuruluşların

personellerinden, % 15.4’ünün okuldaki branş dışı öğretmenlerden ve

% 1.9’unun ise diğer okulların branş dışı öğretmenlerinden karşılandıklarını

belirtmişlerdir.

TABLO 3.11

ABÇEP’NDE AÇILAN KURSLARDA GÖREV ALAN ÖĞRETMENLERİN GÖREV YERLERİNE GÖRE DAĞILIMI

Yönetici Kurslarda Görev Alan Öğretmenler f %

Okuldaki branş öğretmenlerinden 34 65.3

Okuldaki branş dışı öğretmenlerden 8 15.4

Diğer okulların branş öğretmenlerinden - -

Diğer okulların branş dışı öğretmenlerinden 1 1.9

M.E.B. dışındaki kurum ve kuruluşların personelinden

9 17.4

Toplam 52 100.0


Tabloda da görüldüğü gibi kurslarda çoğunlukla kursların düzenlendiği

okuldaki branş öğretmenleri görev yapmaktadır.

ABÇEP kurs programlarının özelliğine göre diğer kurum personelinden

de yararlanılması kurs programlarının amacına ulaşması açısından önem arz

etmektedir.

30

3.1.12. ABÇEP’de Görevli Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim

İhtiyacı

Tablo 3.12’de, kurslarda görevli öğretmenlerin hizmetiçi eğitim

ihtiyaçlarına ilişkin olarak yöneticilerin verdiği cevaplar yer almaktadır.

TABLO 3.12

ABÇEP’NDE GÖREVLİ ÖĞRETMENLERİN HİZMETİÇİ EĞİTİM İHTİYAÇLARINA GÖRE DAĞILIMI

Yönetici Hizmetiçi Eğitim İhtiyacı f %

Evet 20 48.8

Hayır 15 36.6


Toplam 41 100.0

Araştırma kapsamına alınan illerde Anne - Baba - Çocuk Eğitimi

Projesi kapsamında açılan kurslarda görev alan eğitmenlerin, hizmetiçi eğitime

ihtiyacı olduğu görüşünde olan yöneticiler % 48.8, % 36.6’sının ise hizmetiçi

eğitime ihtiyacı olmadığı görüşünde olan yöneticiler ise % 36.6 oranıdadır.

Kurslarda görevli öğretmenlerin teknolojik gelişmeleri takip ederek

hem kendilerini geliştirmeleri hem de öğrendiklerini katılımcılara aktarmaları

açısından hizmetiçi eğitim almalarının sayısız yararları olduğu bilinen bir

gerçektir.

3.2. ÖĞRETMENLERE AİT KİŞİSEL BİLGİLER

Bu bölümde, Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi’nde görevli

öğretmen faaliyetlerine ilişkin öğretmen görüşlerin

e ait bulgular ve yorumlar yer almaktadır.

31

3.2.1. Öğretmenlerin Görev Yaptıkları İller

Örneklem kapsamına alınan illerde anketi cevaplandıran öğretmenlerin

dağılımı verilmiştir.

TABLO 3.13 ÖĞRETMENLERİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI

Öğretmen

S. No İller f %

1 Adıyaman 5 3.1 2 Afyon 1 0.6 3 Amasya 5 3.1 4 Bayburt 2 1.2 5 Bilecik 5 3.1 6 Batman 5 3.1 7 Burdur 5 3.1 8 Denizli 6 3.7 9 Erzincan 4 2.5

10 Edirne 3 1.9 11 Giresun 3 1.9 12 Hakkari 4 2.5 13 İzmir 5 3.1 14 Kocaeli 3 1.9 15 Kırklareli 4 2.5 16 Kahramanmaraş 5 3.1 17 Kilis 5 3.1 18 Konya 5 3.1 19 Kayseri 5 3.1 20 Kütahya 4 2.5 21 Kırşehir 5 3.1 22 Kırıkkale 2 1.2 23 Malatya 5 3.1 24 Mardin 5 3.1 25 Osmaniye 5 3.1

32

Öğretmen

S. No İller f %

26 Şanlıurfa 5 3.1 27 Tekirdağ 1 0.6 28 Tunceli 5 3.1 29 Van 2 1.2

Kars / merkez 5 3.1 30 Kars / sarıkamış 1 0.6 İskenderun 1 0.6 31 Hatay dörtyol 5 3.1

32 Yozgat 4 2.5 33 Şırnak 5 3.1 34 Aydın 5 3.1 35 Çankırı 5 3.1 36 Siirt 5 3.1 37 Niğde 5 3.1 38 Boş/Geçersiz 2 1.2

Toplam 162 100.0

3.2.2. Öğretmenlerin Görev Yaptıkları Okullar

Tablo 3.14’de, ankete katılan öğretmenlerin görev yaptıkları okul

türlerine göre dağılımı yer almaktadır.

Araştırma kapsamına alınan illerde Kız Teknik Öğretim Genel

Müdürlüğü’ne bağlı okullarda görev yapan öğretmenlerin % 45.1’i kız meslek

lisesinde, % 22.8’i Anadolu meslek ve meslek lisesinde, % 14.2’si meslek

lisesinde, % 10.5’i Anadolu kız meslek ve kız meslek lisesinde, % 3.7’si çok

programlı lise ve % 3.1’i de METEM’lerde görev yapmaktadır.

ABÇEP kurs faaliyetleri en çok kız meslek liselerinde uygulandığı için

bu okullardaki öğretmen sayısı fazla çıkmıştır.

33

TABLO 3.14 ÖĞRETMENLERİN OKULLARA GÖRE DAĞILIMI

Öğretmen Okul Adı

f %

Anadolu kız meslek ve kız meslek lisesi 17 10.5

Kız meslek lisesi 73 45.1

Anadolu meslek ve meslek lisesi 37 22.8

Meslek lisesi 23 14.2

Çok programlı lise 6 3.7

METEM 5 3.1


Toplam 162 100.0

3.2.3. Öğretmenlerin Branşları

Aşağıdaki tabloda ABÇEP kurs faaliyetlerinde görev alan

öğretmenlerin branşlarına göre dağılımı yer almaktadır.

Araştırma kapsamına alınan illerdeki öğretmenlerin 15 değişik branşa

dağıldıkları ve sıralamada en çok görev alan ilk dört branşın; % 72.9’unun

Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, % 4.3’ünün Anaokulu, % 3.1’inin Aile Ekonomisi

ve Beslenme ile Nakış bölümü öğretmenleri olduğu görülmektedir.

Elde edilen bilgiler, kursun amacına uygun olarak, büyük oranda branş

öğretmenleri tarafından verildiğini göstermektedir.

34

TABLO 3.15 ÖĞRETMENLERİN BRANŞLARINA GÖRE DAĞILIMI

Öğretmen

S.No Branş f %

1 Çocuk Gelişimi ve Eğitimi 118 72.9

2 Giyim 4 2.5

3 El Sanatları 4 2.5

4 Nakış 5 3.1

5 Ev Yönetimi ve Beslenme 2 1.2

6 Aile Ekonomisi ve Beslenme 5 3.1

7 Hazır Giyim 1 0.6

8 Tarih – İktisat 1 0.6

9 Okul Öncesi Eğitim 4 2.5

10 Matematik 1 0.6

11 Anaokulu 7 4.3

12 Ağırlama Gıda Teknolojisi 4 2.5

13 Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik 2 1.2

14 Felsefe 2 1.2

15 Bilgisayar 1 0.6

16 Boş/Geçersiz 1 0.6

Toplam 162 100.0

3.2.4. Öğretmenlerin Cinsiyetleri

Tablo 3.16’de ankete katılan öğretmenlerin cinsiyetlerine göre dağılımı

görülmektedir.

35

TABLO 3.16 ÖĞRETMENLERİN CİNSİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI

Öğretmen Cinsiyet

f %

Kadın 148 91.4

Erkek 13 8.0


Toplam 162 100.0

Araştırma kapsamına alınan illerdeki öğretmenlerin % 91.4’ünün kadın,

% 8’inin ise erkek olduğu görülmektedir.

ABÇEP kurs faaliyetlerinde görev yapan öğretmenlerin büyük

çoğunluğunun bayan olmasının nedeni çocuk gelişimi ve eğitimi bölümü

öğretmenlerinin genelde bayan olması ve proje kurs faaliyetlerinin de kız

meslek liselerinde yapılmasındandır.

3.2.5. Öğretmenlerin Eğitim Düzeyi

Öğretmenlerin eğitim durumlarına ait dağılım Tablo 3.17’de verilmiştir.

ABÇEP’nde görev yapan ve araştırma kapsamına alınan illerdeki

öğretmenlerin % 92.6’sının lisans, % 4.9’unun ön lisans, % 1.9’unun ise yüksek

lisans eğitimi aldıkları görülmektedir.

Elde edilen verilere göre kurslarda görevlendirilen öğretmenlerin büyük

çoğunluğunun lisans eğitimi aldıkları anlaşılmaktadır.

36

TABLO 3.17 ÖĞRETMENLERİN EĞİTİM DURUMLARI

Öğretmen Eğitim Durumu f %

Ön Lisans 8 4.9

Lisans 150 92.6

Yüksek Lisans 3 1.9


Toplam 162 100.0

3.2.6. Öğretmenlerin Meslekî Kıdemleri

Tablo 3.18’de öğretmenlerin meslekî kıdemlerine ait bulgular yer

almaktadır.

TABLO 3.18

ÖĞRETMENLERİN MESLEKÎ KIDEME GÖRE DAĞILIMI

Öğretmen Meslekî Kıdem f %

1 yıl veya daha az 7 4.3

2-10 yıl 90 55.6

11-20 yıl 54 33.3

21 yıl veya daha fazla 8 4.9


Toplam 162 100.0

37

Anketi cevaplandıran öğretmenlerin; % 55.6’sının 2-10 yıl,

% 33.3’ünün 11-20 yıl, % 4.9’unun 21yıl veya daha fazla, % 4.3’ünün de 1 yıl

veya daha az hizmet süreleri olduğu görülmektedir.

Bu bulgulara göre ankete katılan öğretmenlerin büyük çoğunluğunun

(% 88.9) 2 ile 20 yıl arasında hizmet sürelerinin bulunduğu anlaşılmaktadır.

ABÇEP kurslarında görev yapan branş öğretmenlerin kıdemleri dikkate

alınmadan görevlendirmeler yapılmıştır.

3.2.7. Öğretmenlerin ABÇEP’nde Görev Alma Durumları

Aşağıdaki tabloda öğretmenlerin Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi

kurslarında kaç kez görev aldıklarına ilişkin bulgular yer almaktadır.

TABLO 3.19

ÖĞRETMENLERİN ABÇEP KURSLARINDA GÖREVLENDİRİLME SAYISINA GÖRE DAĞILIMI

Öğretmen ABÇEP Kurslarında Görevlendirilme Sayısı f %

1kez 54 33.3

2-3 kez 35 21.7

3-4 kez 8 4.9

5 veya daha fazla 26 16.0


Toplam 162 100.0

Anketi cevaplandıran öğretmenlerin Anne - Baba - Çocuk Eğitimi

Projesi kapsamında açılan kurslarda; % 33.3’ü bir kez, % 21.7’si 2-3 kez,

% 16’sı 5 veya daha fazla ve % 4.9’u 3-4 kez görev aldıkları görülmektedir.

38

Anketlerden elde edilen verilere göre okuldaki meslek dersi

öğretmenlerinin büyük çoğunluğunun en az bir kez Anne - Baba - Çocuk

Eğitimi Projesinde görevlendirildiği anlaşılmaktadır.

3.2.8. Öğretmenlerin Görevlendirildiği Kurs Konularının

Birbirinin Devamı Durumu

Aşağıdaki tabloda öğretmenlerin görev aldığı kurslardaki kurs

programlarının birbirinin devamı olup olmadığına ilişkin bulgular yer

almaktadır.

TABLO 3.20 KURS KONULARININ BİRBİRİNİN DEVAMI OLUP OLMADIĞINA İLİŞKİN

ÖĞRETMENLERİN GÖRÜŞLERİ

Öğretmen Kurs Konularının Birbirinin Devamı Olup Olmama Durumu f %

Evet 68 42.0

Hayır 49 30.2


Toplam 162 100.0

Anketi cevaplandıran öğretmenlerin; % 42’si ABÇEP kapsamında

açılan kurs konularının birbirinin devamı olduğu konusunda görüş belirtirken

% 30.2’si ise devamı olmadığı yönünde görüş belirtmişlerdir. Verilere göre

öğretmen görüşleri arasında bir uyumun olmadığı görülmekte ise de konuların

veriliş sırasının veya içeriğinin yeniden düzenlenmesine ihtiyaç olduğu

söylenebilir.

39

3.2.9. ABÇEP’nde Görev Yapan Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitim

İhtiyacı

Tablo 3.21’de, kurslarda görevli öğretmenlerin hizmetiçi eğitim

ihtiyaçlarına ilişkin elde edilen veriler yer almaktadır.

TABLO 3.21 ÖĞRETMENLERİN HİZMET İÇİ EĞİTİM İHTİYAÇLARI

Öğretmen Hizmet içi Eğitim İhtiyacı f %

Evet 67 41.3

Hayır 73 45.1


Toplam 162 100.0

Araştırma kapsamına alınan illerde Anne - Baba - Çocuk Eğitimi

Projesi kapsamında açılan kurslarda görev alan eğitmenlerin; % 45.1’inin

hizmetiçi eğitime ihtiyaçı olmadığı, % 41.3’ünün ise hizmetiçi eğitime ihtiyacı

olduğu Tablo 3.21’nin incelenmesinden anlaşılmaktadır.

Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesinde görevli öğretmenlerin hemen

hemen yarısına yakını hizmetiçi eğitime ihtiyaç duyduklarını ifade ederken,

yine yarısına yakını ihtiyaç duymadıklarını belirtmişlerdir. Ancak öğretmenlerin

ABÇEP konuları ile ilgili gelişmelerden haberdar olmaları amacıyla hizmetiçi

eğitim almalarının faydalı olacağı da bir gerçektir.

40

3.2.10. ABÇEP Kurslarında En Uygun Zaman Dilimi

Tablo 3.22’de ABÇEP kurslarına etkili bir katılımın sağlanmasında en

uygun zaman dilimine ilişkin öğretmenlerin görüşleri yer almaktadır.

TABLO 3.22

KURSLAR İÇİN EN UYGUN ZAMAN DİLİMİ

Öğretmen Kurslar İçin En Uygun Zaman f %

Sabah 26 16.1


Mesâi saati sonrası ve hafta sonları 42 25.9


Toplam 162 100.0

Yörelerinde açılan kurs eğitim faaliyetleri için en uygun zamanı tespit

etmek amacyla anketi cevaplandıran öğretmenlerin; % 43.2’si öğleden sonra, %

25.9’u mesâi saati sonrası ve hafta sonları, % 16.1’i ise sabah yapılmasının

uygun olacağı düşüncesinde olduklarını belirtmişlerdir.

Bu bulgulara göre, öğretmenlerin ABÇEP’de açılan kurslar için en

uygun zaman dilimi olarak öğleden sonra ve ikinci olarak ta mesâi saati sonrası

ve hafta sonlarını tercih ettikleri görülmektedir.

3.3. KATILIMCILARA AİT KİŞİSEL BİLGİLER

Bu bölüm de, Anne – Baba – Çocuk Eğitimi Projesinde eğitim

faaliyetlerine katılan katılımcıların (kursiyerlerin) görüşlerine ait bulgular ve

yorumlar yer almaktadır.

41

3.3.1. Katılımcıların Cinsiyetleri

Tablo 3.23’de katılımcıların cinsiyetlerine göre dağılımı yer almaktadır.

Araştırma kapsamına alınan illerde ABÇEP kapsamında açılan kurslara

katılanların; % 97.9’unun kadın, % 1’inin ise erkek katılımcı olduğu

görülmektedir.

TABLO 3.23

KATILIMCILARIN CİNSİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI

Katılımcı Cinsiyet f %

Kadın 698 97.9

Erkek 7 1.0

Boş / Geçersiz 8 1.1

Toplam 713 100.0

Bu bulgulara göre, illerde açılan ABÇEP kurs eğitim programlarında

katılımcı kitlesinin büyük çoğunluğunu bayanlar oluşturmaktadır. Bunun nedeni

olarak eğitimi verenlerle yapılan görüşmelerden toplumda ABÇEP eğitiminin

bayanlara özgü konuları kapsadığı düşüncesinin olduğu anlaşılmıştır. Bu

düşüncenin yanlış olduğunu ve ABÇEP kurslarında erkekleri de ilgilendiren

konuların olduğu kursların uygulandığı yörelerde etkili bir tanıtım faaliyetiyle

anlatılmalıdır.

3.3.2. Katılımcıların Eğitim Düzeyi

Katılımcıların en son bitirdikleri okullara ilişkin bulgular Tablo 3.24’de

görülmektedir.

42

TABLO 3.24 KATILIMCILARIN EN SON BİTİRDİKLERİ OKULLARA GÖRE DAĞILIMI

Katılımcı En Son Bitirilen Okul f %

İlköğretim (ilkokul, orta okul) 396 55.5

Lise ve dengi okul 218 30.6

Ön lisans 33 4.6

Yüksek lisans 17 2.4

Diğer 25 3.5


Toplam 713 100.0

Elde edilen verilere göre; katılımcıların; % 55.5’inin ilköğretim,

% 30.6’sının lise ve dengi okul, % 4.6’sının ön lisans, % 3.5’inin diğer ve

% 2.4’ünün ise yüksek lisans eğitimi aldıkları anlaşılmaktadır.

Anketlerden elde edilen verilere bakıldığında ABÇEP eğitimine

katılanların büyük bir kesimi ilköğretim ile lise ve dengi okul mezunudur.

Yüksek öğrenim görmüş olanların katılımdaki düşüklüğün sebebi, eğitimleri

esnasında konularla ilgili bilgi edinmeleri, kendi kendilerini yetiştirmeleri yada

kurs için vakit ayıramamaları olarak yorumlanabilir.

3.3.3. Katılımcıların Medenî Durumu

Aşağıdaki tabloda katılımcıların medeni durumlarına ilişkin veriler yer

almaktadır.

Araştırma kapsamına alınan illerde ABÇEP kapsamında açılan kurslara

katılan katılımcıların; % 49.4’ünün evli, % 48,5’inin ise bekâr olduğu

anlaşılmaktadır.

43

TABLO 3.25 KATILIMCILARIN MEDENÎ DURUMLARINA GÖRE DAĞILIMI

Katılımcı Medenî Durum f %

Evli 352 49.4

Bekâr 346 48.5


Toplam 713 100.0

Bu bulgulara göre; evli ve bekâr her iki kitlenin de ABÇEP kurslarına

aynı oranda ilgi duydukları söylenebilir. Gençlerin evlilik öncesi bu tür

kurslarla bilgi edinmek istemesi toplumumuz için sevindirici bir gelişmedir.

3.3.4. Katılımcıların Sahip Oldukları Çocuk Sayısı

Tablo 3.26’da katılımcıların sahip oldukları çocuk sayılarına ilişkin

bulgular yer almaktadır. TABLO 3.26

KATILIMCILARIN SAHİP OLDUKLARI ÇOCUK SAYILARINA GÖRE DAĞILIMI

Katılımcı Çocuk Sayısı f %

Yok 324 45.4

1çocuk 85 11.9

2 çocuk 120 16.8



Toplam 713 100.0

44

Araştırma kapsamına alınan illerde ABÇEP kapsamında açılan

kurslarda katılımcıların; % 45.4 oranla büyük bir çoğunluğunun çocuk sahibi

olmadığı, % 16.8’inin 2, % 16.5’inin 3 veya daha fazla, %

11.9’unun ise 1 çocuğa sahip oldukları anlaşılmaktadır.

ABÇEP eğitim programlarına en çok ilgiyi çocuk sahibi olmayan

kişilerin göstermelerinin nedeni katılımcıların yarıya yakınının bekar

olmasındandır.

3.3.5. Katılımcıların Meslekî Durumları

Katılımcıların meslekî durumlarına ilişkin bulgular Tablo 3.27’de yer

almaktadır.

TABLO 3.27 KATILIMCILARIN MESLEKÎ DAĞILIMI

Katılımcı Meslekler f %

Devlet memuru 44 6.2

İşçi 7 1.0

Emekli 8 1.1

Serbest meslek 63 8.8

Ev hanımı 335 47.0

Öğrenci 230 32.3


Toplam 713 100.0

Araştırma kapsamına alınan illerde ABÇEP kapsamında açılan kurs

katılımcılarının meslek gruplarına göre dağılımına bakıldığında; %

45

47’sinin ev hanımı, % 32.3’ünün öğrenci, % 8.8’inin serbest meslek sahibi, %

6.2’sinin devlet memuru şeklinde sıralandıkları görülmektedir.

Elde edilen sonuçlara göre ABÇEP eğitim programlarına en çok ev

hanımları ile öğrencilerin iştirak ettikleri anlaşılmaktadır.

3.3.6. Kursiyerlerin ABÇEP Eğitim Programlarına Katılma

Nedenleri

Tablo 3.28’de katılımcıların ABÇEP kapsamında düzenlenen eğitim

programlarına katılma nedenlerine ait elde edilen veriler yer almaktadır.

TABLO 3.28

KURSİYERLERİN ABÇEP EĞİTİM PROGRAMLARINA KATILMA NEDENLERİNE GÖRE DAĞILIMI

Katılımcı Eğitime Katılma Nedenleri f %

İlgi duyduğumdan 245 34.4

Eğitime ihtiyaç duyduğumdan 221 31.0

Kurs belgesinin iş imkânı sağlayacağını düşündüğümden 188 26.4

Diğer 23 3.2


Toplam 713 100.0

Araştırma kapsamına alınan illerde ABÇEP kapsamında açılan

kurslarda katılımcıların; % 34.4’ü ilgi duyduğumdan, % 31’i ABÇEP eğitimine

ihtiyaç duyduğumdan, % 26.4’ü kurs belgesinin iş imkânı sağlayacağını

46

düşündüğümden şeklinde görüş belirtirken, yalnızca % 3.2’si diğer nedenlerle

katıldıklarını ifade etmişlerdir.

Anketlerden elde edilen verilere göre, kursiyerlerin kursa katılma

nedenleri arasında belirli bir konuda yığılmanın olmadığı görülmektedir.

3.3.7. Katılımcıların ABÇEP Eğitim Programlarına Katılmasında

Etkisi Olanlar

Katılımcıların, ABÇEP kapsamındaki eğitim programlarına

katılmalarına etki eden kişilere ait bulgular Tablo 3.29’da yer almaktadır.

TABLO 3.29

KATIMCILARIN ABÇEP EĞİTİM PROGRAMLARINA KATILMASINA ETKİSİ OLANLARA GÖRE DAĞILIMI

Katılımcı Programlara Katılmada Etkisi Olanlarf %

Kendim 362 50.8

Ailem 123 17.3

Arkadaşlarım 134 18.8

Okul idaresi 61 8.6


Toplam 713 100.0

Araştırma kapsamına alınan illerdeki katılımcıların; % 50.8’i kendi

tercihiyle, % 18.8’i arkadaşlarının, % 17.3’ü ailesinin, % 8.6’sıda okul

idaresinin yönlendirmesi ile bu eğitime katıldıklarını ifade etmişlerdir.

47

Bu bulgulara göre; katılımcıların yarısının ABÇEP kapsamında verilen

eğitim programlarına kendi istekleri ile katıldıkları anlaşılmaktadır. Programa

büyük oranda Anne – Baba – Çocuk Eğitiminin önemine gerçekten inananların

katıldıkları söylenebilir.

3.3.8. Katılımcıların ABÇEP Eğitim Programlarından Haberdar

Olma Şekli

Katılımcıların ABÇEP kapsamında açılan eğitim programlarından

haberdar olma şekillerine ait veriler Tablo 3.30’de yer almaktadır.

TABLO 3.30

KATILIMCILARIN PROGRAMLARDAN HABERDAR OLMA ŞEKLİNE GÖRE DAĞILIMI

Katılımcı Programlardan Haberdar Olma Şekli f %

İlânla 58 8.1

Yerel basınla 49 6.9

Öğrenciler aracılığıyla 494 69.3

Diğer 65 9.1


Toplam 713 100.0

Araştırma kapsamına alınan illerden programlara iştirak eden

katılımcıların; % 69.3’ü öğrenciler aracığıyla, , % 8.1’i ilânla, % 6.9’uda

yerel basın aracılığıyla ve % 9.1’i diğer yöntemlerle kurslardan haberdar

olduklarını ifade etmişlerdir.

48

Bu sonuçlara göre; katılımcıların büyük çoğunluğunun ABÇEP

kapsamında açılan eğitim programlarından okullardaki öğrenciler vasıtasıyla

haberdar oldukları görülmektedir. Diğer yöntemlerin fazla etkili olmadığı

söylenebilir. Bunun için yerel yönetimlerin ve sivil toplum örgütlerinin desteği

alınarak kursların halka duyurulma yöntemleri etkin hale getirilmelidir.

3.3.9. Katılımcıların ABÇEP Kurslarına Katılma Sayıları

Tablo 3.31’de katılımcıların ABÇEP kurslarına katılma sayılarına

ilişkin bulgular yer almaktadır.

TABLO 3.31 KATILIMCILARIN ABÇEP KURSLARINA KATILMA SAYILARINA GÖRE

DAĞILIMI

Katılımcı Kurslarına Katılma Sayıları f %

1 387 51.4

2-3 194 27.2



Toplam 713 100.0

Araştırma kapsamına alınan illerdeki katılımcıların yarısından biraz

fazlasının (% 51.4) ilk defa, % 27.2’sinin 2-3 kere, % 14.2’sinin 4 veya daha

fazla sayıda bu tür kurslara katıldıkları anlaşılmaktadır.

Elde edilen verilere göre katılımcıların büyük çoğunluğunun ABÇEP

kurs programlarına ilk defa katıldıkları anlaşılmaktadır.

49

3.3.10. ABÇEP Kurslarında En Uygun Zaman Dilimi

Katılımcıların ABÇEP kurslarına etkili katılımının sağlanmasında en

uygun zaman dilimine ilişkin görüşler Tablo 3.32’de verilmektedir.

TABLO 3.32 KATILIMCILARA GÖRE ABÇEP KURSLARINDA EN UYGUN ZAMAN

DİLİMİ

Katılımcı Kurslar İçin En Uygun Zaman Dilimi f %

Sabah 281 39.4


Mesaî saati sonrası 70 9.8


Toplam 713 100.0

Anketi cevaplandıran katılımcıların; % 39.4’ünün sabah, % 37.3’ünün

öğleden sonra, % 9.8’inin ise kursların mesâi saati sonrası yapılmasının uygun

olacağı düşüncesinde oldukları görülmektedir.

Bu bulgulara göre, katılımcıların büyük çoğunluğu, kursların mesâi

saatleri içerisinde yapılmasını istemektedirler. Bu sonuç tablo 3.27 ile birlikte

değerlendirildiğinde yarıya yakını ev hanımı olan katılımcıların bu zaman

dilimini seçmelerinde aile yaşantılarının etken olduğu söylenebilir.

50

3.3.11. Katılımcıların ABÇEP’nin Kurs Faaliyetinin Dışında Diğer

Şekillerde Verilen Eğitim Faaliyetlerine Katılma Durumu

Tablo 3.33’de, katılımcıların ABÇEP kapsamında kurs yöntemi dışında

diğer yöntemlerle verilen eğitimlere katılma durumlarına ilişkin veriler yer

almaktadır.

TABLO 3.33

ABÇEP’NİN DIŞINDAKİ DİĞER ŞEKİLLERDE VERİLEN EĞİTİME KATILMA DURUMU

Katılımcı Diğer Eğitim Faaliyetlerine Katılma f %

Evet 248 34.8

Hayır 421 59.1


Toplam 713 100.0

Anketi cevaplandıran katılımcıların; % 59.1’i ABÇEP’si kapsamında

açılan kurs şeklinde verilen programdan başka diğer yöntemlerle verilen

eğitimlere katılmadığını belirtirken % 34.8’lik bir grup ise diğer metotlarla

verilen eğitimlere katıldıklarını belirtmişlerdir.

Elde edilen verilere göre katılımcıların üçte ikisinin sadece ABÇEP’nde

uygulanan kurs yöntemiyle verilen eğitime katıldıkları tespit edilmiştir.

3.3.12. Kurstan Başka Yöntemlerle Verilen ABÇEP Faaliyetlerine

Katılma Durumları

Katılımcıların ABÇEP kurs faaliyetlerinden başka katıldıkları eğitim

programlarına ilişkin veriler Tablo 3.34’de verilmiştir.

51

TABLO 3.34 KATILIMCILARIN ABÇEP’NDE KATILDIKLARI DİĞER EĞİTİM

YÖNTEMLERİNE GÖRE DAĞILIM

Katılımcı Kurs Faaliyetleri Dışında Katılınan

Diğer Eğitim Yöntemleri f %

Konferans 76 26.7

Seminer 111 39.0

Panel 32 11.2


Diğer 17 5.9


Toplam 285 100.0

• Bu soruda birden fazla seçenek işaretleme imkânı verilmiştir.

Anketi cevaplandıran katılımcıların % 39’u seminer, % 26.7’si

konferans, % 13’ü ev ziyareti ve % 11.2’si panel şeklinde verilen eğitim

faaliyetlerine de katıldıklarını ifade etmişlerdir.

Halkı bilinçlendirmek amacıyla yapılmakta olan bu proje faaliyetleri

bahsedilen tüm yöntemlerle verilmektedir.

3.3.13. Katılımcıların Kurs Şeklinde Verilen ABÇEP Eğitim

Faaliyetlerinden Başka Katılmak İstedikleri Diğer Eğitim

Yöntemleri

Aşağıdaki tabloda katılımcıların ABÇEP kurs faaliyetlerinden başka

katılmak istedikleri eğitim programlarına ilişkin veriler yer almaktadır.

52

TABLO 3.35 KATILIMCILARIN ABÇEP KAPSAMINDA KATILMAK İSTEDİKLERİ

DİĞER EĞİTİM YÖNTEMLERİNEGÖRE DAĞILIM

Katılımcı Kurs Faaliyetleri Dışında Katılmak

İstenen Diğer Eğitim Yöntemleri f %

Konferans 93 18.9

Seminer 184 37.5

Panel 55 11.2


Diğer 16 3.3


Toplam 491 100.0

• Bu soruda birden fazla seçenek işaretleme imkânı verilmiştir.

Anketi cevaplandıran katılımcıların; % 37.5’i seminer, % 19.9’u ev

ziyaretleri, % 18.9’u konferans, % 11.2’si ise panel şeklinde verilen eğitim

yöntemlerine katılmak istediklerini belirtmişlerdir.

Katılımcıların büyük çoğunluğu ABÇEP kapsamında açılan eğitim

programlarının seminer şeklinde verilmesinin uygun olduğu görüşündedirler.

3.3.14. Katılımcıların ABÇEP Kurslarını Başkalarına Tavsiye

Etme Durumu

Katılımcıların ABÇEP’ndeki eğitim faaliyetlerini başkalarına tavsiye

etme durumlarına ilişkin bulgular Tablo 3.36’da yer almaktadır.

53

TABLO 3.36

KATILIMCILARIN ABÇEP KURSLARINI BAŞKALARINA TAVSİYE ETME DURUMLARI

Katılımcı ABÇEP Kurslarını Başkalarına

Tavsiye Etme f %

Evet 598 83.8

Hayır 36 5.0


Toplam 713 100.0

Anketi cevaplandıran katılımcıların; % 83.8’i adı geçen kursları

başkalarına tavsiye edeceklerini belirtirken, % 5’i ise tavsiye etmeme

görüşündedirler.

Elde edilen verilere göre; katılımcılar büyük çoğunluğu ABÇEP kurs

eğitim faaliyetlerini başkalarına tavsiye edebileceklerini ifade etmektedirler. Bu

sonuçlar halkın kursların faydasına inandıklarını ve yararlandıklarını

göstermektedir.

54

BÖLÜM – 4

ANKETE KATILANLARIN ABÇEP EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Bu bölümde, örneklem kapsamına alınan okullarda görevli yönetici ve

öğretmenler ile eğitim alan kursiyerlerin ABÇEP’nde verilen eğitime ilişkin

görüşleri yer almaktadır.

4.1. YÖNETİCİLERİN ABÇEP EĞİTİMİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

4.1.1. ABÇEP’nin Yürütülmesi İçin Branş Öğretmeni Sayısının

Yeterliği

Tablo 4.1’de okuldaki bölüm dersi öğretmen sayısının Anne - Baba -

Çocuk Eğitimi Projesi kurslarındaki yeterliğine ait veriler sunulmuştur.

TABLO 4.1 ABÇEP’NİN YÜRÜTÜLMESİNDE OKULLARDAKİ BÖLÜM DERSİ

ÖĞRETMEN SAYISININ YETERLİĞİ

Yönetici Katılım Düzeyi f %

5 Çok 7 17.0 4 Oldukça 9 22.0 3 Kısmen 4 9.8 2 Çok az 9 22.0 1 Hiç 6 14.6 Boş / Geçersiz 6 14.6

Toplam 41 100.0 Aritmetik Ortalama 3.06 Standart Sapma 1.43

55

Tablo incelendiğinde; projenin yürütüldüğü okullardaki bölüm dersi

öğretmen sayısının yeterliği ile ilgili olarak ankete katılan yöneticilerin

% 39’u çok az ve hiç seçenekleriyle bölüm dersi öğretmen sayısının yeterliği

konusunda iki zıt görüşte yoğunlaştıkları görülmektedir. Bunun nedenin

projenin uygulandığı okullarda bölüm dersi öğretmen sayısının dengeli bir

dağılımda olmadığı şeklinde yorumlanabilir.

ABÇEP kapsamında, okulunda kurs açan yöneticilerin verdiği

cevapların aritmetik ortalaması 3.06, standart sapmasının ise 1.43 olduğu

tablonun incelenmesinden anlaşılmaktadır.

Okuldaki bölüm dersi öğretmenlerinin sayısının Anne - Baba - Çocuk

Eğitimi Projesi kapsamında açılan eğitim programları için yeterliğine ilişkin

olarak yöneticilerin verdikleri cevapların aritmetik ortalaması kısmen

düzeyindedir.

ABÇEP’si kurslarının açıldığı okullardaki branş öğretmenlerinin sayısal

olarak yeterli olmadığı görülmektedir.

4.1.2. ABÇEP Kurs Konularının Belirlenmesinde Yörenin

Özellikleri

Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi kapsamında açılan kurs

konularının belirlenmesinde yörenin özellikleri ne derece dikkate alınmaktadır

sorusuna ilişkin olarak, ankete katılan yöneticilerden elde edilen veriler Tablo

4.2’de yer almaktadır.

56

TABLO 4.2 ABÇEP KURS KONULARININ BELİRLENMESİNDE YÖRENİN

ÖZELLİKLERİNİN DİKKATE ALINMA DURUMU

Yönetici Katılım Düzeyi

f %



Bu verilere göre; kurs konularının belirlenmesinde yörenin özellikleri

ne derece dikkate alınmaktadır sorusuna, yöneticilerin % 46.4’ü oldukça,

% 24.4’ü çok, % 12.2’si kısmen, % 2.4’ü de çok az ile hiç düzeyinde dikkate

alındığı seçenekleriyle görüşlerini belirtmişlerdir.

Bu konuda yöneticilerin vermiş oldukları cevapların aritmetik

ortalaması 4.00’dür. Aritmetik ortalama “oldukça” seçeneğini göstermektedir.

Bu sonuçlara göre, okullarda açılan ABÇEP kurs konularının

belirlenmesinde yörenin özelliklerinin dikkate alındığı söylenebilir.

4.1.3. ABÇEP Kurs Mezunlarının İzlenmesi

Tablo 4.3’de Anne - Baba - Çocuk Eğitim Projesi kapsamında açılan

kursları bitirenlerin izlenmesi gerekliği hususunda yönetici görüşleri yer

almaktadır.

57

TABLO 4.3 KURSLARI BİTİRENLERİN İZLENME GEREKLİĞİ


f %

5 Çok 5 12.2 4 Oldukça 12 29.3 3 Kısmen 12 29.3 2 Çok az - - 1 Hiç 3 7.2 Boş / Geçersiz 9 22.0


ABÇEP kapsamında açılan kursları bitirenlerin izlenmesinin

gerekliğine ilişkin, okul yöneticilerinin görüşlerine bakılığında; % 29.3’ünün

oldukça yine % 29.3’ünün kısmen gerekli olduğu, % 12.2’sinin çok, % 7.2’sinin

hiç gerekli olmadığı seçeneğini işaretledikleri görülmektedir. Verilen cevapların

aritmetik ortalaması 3.50 olup oldukça düzeyinde, standart sapması ise 1.07’dir.

Anket sonuçları, ABÇEP kurslarını bitirenlerin izlenmesinin fazlaca

önemli olmadığını göstermektedir. Kursları bitirenlerin izlenmesi sonucunda

elde edilecek bilgiler kurslarda uygulanan programların geliştirilmesinde ve

kursiyerlerin yaşantılarındaki olumlu etkilerinin izlemesinde fayda sağlayabilir.

4.1.4. Yöneticilerin Kurs Programlarının Uygulanmasında Gerekli

Materyallerin Kullanım Derecesine İlişkin Düşünceleri

Tablo 4.4’de programların uygulanması için gerekli olan materyalleri

katılımcıların hizmetine sunma derecesine ilişkin bulgular yer almaktadır.

58

TABLO 4.4

PROGRAMLARIN UYGULANMASINDA GEREKLİ OLAN MATERYALLERİN KULLANIMA SUNULMASI


f %

5 Çok 4 9.8 4 Oldukça 13 31.7 3 Kısmen 12 29.3 2 Çok az 3 7.3 1 Hiç 2 4.9 Boş/Geçersiz 7 17.0


Konuyla ilgili olarak, yöneticilerin % 31.7’sinin oldukça, % 29.3’ü

kısmen kullanıma sunulduğunu belirtirken, % 9.8’i çok, % 7.3’ü çok az, %

4.9’u ise hiç sunulmadığını belirtmişlerdir. Cevapların aritmetik ortalaması

3.41ile oldukça düzeyindedir. Standart sapması ise 1.02’dir.

Elde edilen verilere göre ABÇEP kapsamında verilen eğitim

programlarında gerekli olan materyallerin, okul yönetimi tarafından

katılımcıların hizmetine sunulduğu söylenebilir. Bu da kurslardan alınabilecek

en yüksek verimin alınmasını ve kursların amacına uygun olarak

gerçekleşmesini sağlayacaktır.

Ancak % 12.2’lik bir yönetici grubunun materyallerin kullanıma

sunulmadığını belirtmesi düşündürücüdür.

59

4.2. ÖĞRETMENLERİN EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

4.2.1. ABÇEP Kurs Programlarının Belirlenmesinde

Öğretmenlerin Görüşlerinin Alınması

ABÇEP kurs programlarının belirlenmesinde öğretmen görüşlerine ne

ölçüde başvurulduğuna ait bulgular Tablo 4.5’de sunulmuştur.

TABLO 4.5

KURS KONULARININ BELİRLENMESİNDE ÖĞRETMENLERİN GÖRÜŞLERİNE BAŞVURULMA DURUMU

Öğretmen Katılım Düzeyi

f %



Kurs konularının belirlenmesi aşamasında öğretmenlerin görüşlerine ne

ölçüde başvurulduğu ile ilgili soruya, % 30.9’u çok, % 19.8’i oldukça, 14.8’i

kısmen, % 10.5’i çok az, % 7.4’ü ise hiç cevabı vermiştir. Cevapların aritmetik

ortalaması 3.67, standart sapması 1.32’dir. Bu cevaplara göre aritmetik ortalama

oldukça seçeneğinde çıkmıştır.

Elde edilen görüşler göstermektedir ki kurs programlarının

belirlenmesinde öğretmenlerin görüşlerine yeterince başvurulmaktadır.

60

4.2.2. Kurs Programlarının İçerik Açısından Yeterliği

Tablo 4.6’da kurs programlarında yer alan konuların içerik açısından

yeterliğine ilişkin öğretmen görüşlerine ait bulgular sunulmuştur.

TABLO 4.6 PROGRAMLARDAKİ KONULARIN İÇERİK AÇISINDAN YETERLİĞİ


f %

5 Çok 27 16.7 4 Oldukça 75 46.3 3 Kısmen 26 16.0 2 Çok az 7 4.3 1 Hiç - - Boş/Geçersiz 27 16.7


Yukarıdaki tablo incelendiğinde, ABÇEP eğitimine katılan

öğretmenlerin kurs programlarındaki konuların içerik açısından yeterliğine

ilişkin olarak, % 46.3’ünün oldukça, % 16.7’sinin çok, % 16’sının kısmen, %

4.3’ünün çok az seçeneğini seçtikleri görülmektedir. Aynı tabloda cevapların

aritmetik ortalaması 3.90, standart sapması ise 0.77’dir. Aritmetik ortalamanın

oldukça seçeneğinde olduğu görülmektedir.

Öğretmenlere göre, ABÇEP kurs konularının içerik açısından yeterli

olduğu söylenebilir.

61

Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan kurs

programlarının içerik açısından katılımcıların ihtiyaçlarına cevap verdiği

görülmektedir.

4.2.3. Kurs Programlarının Kursiyerlerin İlgi, İstek ve İhtiyaçlarına

Cevap Verme Durumu

ABÇEP kapsamında açılan kurs programlarının katılımcıların ilgi, istek

ve ihtiyaçlarına ne derece cevap verdiğine ilişkin öğretmenlerin görüşlerinden

elde edilen veriler Tablo 4.7’de sunulmuştur.

Bu verilere göre, kurs programlarının kursiyerlerin ilgi, istek ve

ihtiyaçlarına cevap verme durumu ile ilgili olarak ABÇEP kurslarına katılan

öğretmenlerin % 38.9’u oldukça, % 26.5’i kısmen, % 11.1’i çok seçeneğini

işaretlerken yalnızca, % 5.6’sı çok az, düzeyinde görüş belirtmişlerdir.

TABLO 4.7 KURS PROGRAMLARININ KURSİYERLERİN İLGİ, İSTEK VE

İHTİYAÇLARINA CEVAP VERME YETERLİĞİ


f %



62

Tablo 4.7 incelendiğinde eğitime katılan öğretmen cevaplarının

aritmetik ortalamasının 3.66, standart sapmasının ise 0.82 olduğu

anlaşılmaktadır. ABÇEP kurs programlarına katılan öğretmenlerin verdikleri

cevaplar aritmetik ortalamasının oldukça seçeneğinde olduğu görülmektedir.

Programların içerik arasından yeterli olması, kursiyerlerin ilgi, istek ve

ihtiyaçlarına yeterli ölçüde cevap vermeyi de beraberinde getirmektedir.

4.2.4. Öğretmenlerin Kursiyerlerin Derse Katılımını Sağlaması

Durumu

Kursiyerlerin derse katılımını sağlama durumu ile ilgili öğretmenlerden

elde edilen veriler Tablo 4.8’de sunulmuştur.

TABLO 4.8

ÖĞRETMENLERİN KURSİYERLERİN DERSE KATILIMINI SAĞLAMA YETERLİĞİ


f %

5 Çok 19 11.7 4 Oldukça 83 51.2 3 Kısmen 23 14.2 2 Çok az 7 4.3 1 Hiç - - Boş / Geçersiz 30 18.6


Yukarıdaki tablo incelendiğinde kursta görevli öğretmenlerin % 51.2’si

oldukça, % 14.2’si kısmen, % 11.7’si çok, % 4.3’ü ise çok az düzeyinde

kursiyerlerin derse katılımını sağladıklarını belirtmişlerdir.

63

ABÇEP kapsamında eğitim veren öğretmenlerin bu soruya verdikleri

cevapların aritmetik ortalaması 3.86 olup oldukça seviyesindedir. Standart

sapmasının ise 0.72 olduğu yukarıdaki tablonun incelenmesinden

anlaşılmaktadır.

Bu verilere göre öğretmenlerin, ülkemizde yeni sayılabilecek Anne -

Baba - Çocuk Eğitimi Projesi kapsamında açılan kurslara katılanların derslere

iştiraklerini sağladıkları söylenebilir.

4.2.5. Öğretmenlerin Dersi İlgi Çekici Hale Getirmesi

Tablo 4.9’da, ABÇEP kapsamındaki kurslarda eğitim veren

eğitmenlerin dersleri ilgi çekici hâle getirmelerine ait bulgular sunulmuştur.

TABLO 4.9

ÖĞRETMENLERİN DERSİ İLGİ ÇEKİCİ HÂLE GETİRME YETERLİĞİ


f %



Aynı tablo incelendiğinde ABÇEP kurslarında eğitimi veren

öğretmenlerin % 59.3’ü oldukça, % 13.6’sı kısmen, % 8’i çok, % 1.2’si çok az

düzeyinde dersleri ilgi çekici hâle getirebildiklerini belirtmişlerdir.

64

Eğitim veren öğretmenlerin cevaplarının aritmetik ortalaması 3.90,

standart sapması 0.56’dır. Aritmetik ortalamaya bakıldığında oldukça

seviyesindedir.

Sonuçlara göre, Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi kapsamında

eğitim veren öğretmenlerin dersleri zevkli ve ilgi çekici hale getirerek işledikleri

anlaşılmaktadır.

4.2.6. Öğretmenlerin Kursta Zamanı Verimli Kullanması

Tablo 4.10’da, ABÇEP kapsamında açılan kurslarda zamanı verimli

kullanabilme ile ilgili öğretmen görüşlerinden elde edilen bulgular yer

almaktadır.

TABLO 4.10 ÖĞRETMENLERİN ZAMANI VERİMLİ KULLANMA YETERLİĞİ


f %



Ankete katılan öğretmenlerin, % 56.2’si oldukça, % 18.5’i çok, % 5.6’sı

kısmen, % 1.9’u ise çok az düzeyinde seçeneğini uygun görmüşlerdir.

Cevapların aritmetik ortalaması 4.11, standart sapması 0.61’dir. Bu cevaplara

65

göre aritmetik ortalama oldukça seviyesindedir. Öğretmenlerin kurslarda

zamanı iyi değerlendirdikleri ve verimli kullandıkları görülmektedir.

4.2.7. Öğretmenlerin Katılımcılardan Gelen Soruları Cevaplaması

ABÇEP kapsamında açılan kurs programlarında yer alan konularla ilgili

katılımcıların sorularına ne derece cevap verildiğine ilişkin öğretmen

görüşlerinden elde edilen veriler Tablo 4.11’de sunulmuştur.

TABLO 4.11

KURSİYERLERİN SORULARINA ÖĞRETMENLERİN CEVAP VERME YETERLİĞİ


f %



Bu verilere göre, ABÇEP kurslarına katılan öğretmenlerin % 40.7’si

oldukça, % 26.5’i çok, % 11.7’si kısmen, % 2.5’i çok az düzeyinde görüşlerini

belirtmişlerdir.

Eğitime katılan öğretmenlerin cevaplarının aritmetik ortalamasının 4.12

standart sapmasının ise 0.76 olduğu Tablo 4.11 incelendiğinde anlaşılmaktadır.

66

ABÇEP kapsamında açılan kurslarda eğitim veren öğretmenlerin

verdikleri cevaplara göre aritmetik ortalamanın oldukça seçeneğin de çıkması

öğretmenlerin katılımcılardan gelen sorulara yeterince cevap verdikleri şeklinde

yorumlanabilir. Bu da öğretmenlerin alanlarında yeterli oldukları şeklinde ifade

edilebilir.

4.2.8. Öğretmenlerin Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Etkin

Kullanması

ABÇEP kapsamında açılan kurslarda öğretim yöntemleri ve

tekniklerinin ne derece etkili kullanıldığı konusunda ankete katılan

öğretmenlerin verdiği cevaplardan elde edilen bulgular aşağıdaki tabloda yer

almaktadır.

TABLO 4.12 ÖĞRETMENLERİN ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİNİ ETKİN

KULLANMA YETERLİĞİ


f %



Aynı tabloda öğretmenlerin, % 52.5’i oldukça, % 13’ü kısmen,

% 11.7’si çok, % 3.1’i çok az, % 0.6’sı ise hiç seçeneği düzeyinde görüş ifade

67

etmişlerdir. Cevaplardan elde edilen sonuçlara göre aritmetik ortalama 3.89,

standart sapma ise 0.72’dir.

Aritmetik ortalamanın oldukça seçeneğinde çıkması öğretim yöntem ve

tekniklerinin eğitim sırasında etkin olarak kullanıldığını ifade etmektedir.

4.2.9. Öğretmenlerin Derste Uygulamalara Yer Vermesi

Tablo 4.13’de ABÇEP kapsamında açılan kurslarda görev yapan

öğretmenlerin dersleri teorik olarak verdikten sonra, aynı derslerin

uygulamasına ne kadar yer verdiğine dair sonuçlar yer almaktadır.

TABLO 4.13

ÖĞRETMENLERİN UYGULAMALARA YER VERME YETERLİĞİ


f %



68

Yukarıdaki tabloya bakıldığında öğretmenlerin; % 29’unun kısmen,

% 25.9’unun oldukça, % 11.7’sinin çok az, % 8.6’sının çok düzeyinde görüş

belirttiği, yalnızca % 3.2’sinin ise derste uygulamalara hiç yer vermediği

görülmektedir. Verilen cevapların aritmetik ortalaması 3.32, standart sapması

0.99’dur.

Öğretmenlerin vermiş olduğu cevapların aritmetik ortalamasının kısmen

düzeyinde çıkmış olması derslerin yeterince uygulamaya yönelik yapılmadığı,

daha çok teorik ağırlıklı işlendiğini göstermektedir.

Öğretmenlerin ders işlerken pratik yapılması gereken konularda

mutlaka uygulama yapmalarının, öğrenme açısından daha etkili olacağı

hatırlatılarak uygulamalara daha fazla önem verilmesi istenmelidir.

4.2.10. Öğretmenlerin Katılımcıların Karşılaştıkları Problemlere

Çözüm Bulması

Tablo 4.14’de, katılımcıların ABÇEP kapsamında açılan kurslarda

karşılaştıkları problemlerin çözümüne, öğretmenlerin ne derece yardımcı

olduklarına ait görüşler yer almaktadır.

Kursiyerlerin problemlerini çözümleme yeterliği ile ilgili olarak anketi

cevaplayan öğretmenlerin, % 35.2’si oldukça, % 28.4’ü kısmen, % 12.3’ü çok,

% 5.6’sı çok az düzeyinde uygun görüş belirtmişlerdir. Cevapların aritmetik

ortalaması 3.67, standart sapması 0.81’dir. Bu verilere göre aritmetik ortalama

oldukça düzeyinde çıkmıştır.

69

Bu bulgulardan, ABÇEP’nde görev yapan öğretmenlerin, katılımcıların

karşılaştıkları problemlerin giderilmesine yardımcı oldukları sonucu

çıkmaktadır.

TABLO 4.14

ÖĞRETMENLERİN KURSİYERLERİN PROBLEMLERİNİ ÇÖZÜMLEME YETERLİĞİ


f %



4.2.11. Programların Uygulanmasında Gerekli Olan Materyallerin

Uygunluğu

ABÇEP eğitiminde kullanılan materyallerin uygunluğu konusunda kurs

öğretmenlerinin görüşlerinden elde edilen sonuçlara Tablo 4.15’de yer

verilmiştir.

Tablo incelendiğinde öğretmenlerin % 45.7’si materyallerin oldukça

uygun olduğunu, % 18.5’i kısmen, % 8’i çok, % 6.8’i çok az düzeyinde uygun

olduğunu ifade ederken, % 3.7’si hiç uygun olmadığını belirtmiştir.

70

TABLO 4.15 PROGRAMLARIN UYGULANMASINDA GEREKLİ OLAN

MATERYALLERİN UYGUNLUĞUNUN YETERLİĞİ


f %


Toplam 162 100.0 Aritmetik Ortalama 3.87 Standart Sapma 0,99

Yukarıdaki tablo incelendiğinde eğitmenlerin verdikleri cevaplara göre

aritmetik ortalamanın 3.87, standart sapmanın ise 0.99 olduğu görülmektedir.

Aritmetik ortalamanın oldukça seçeneğinde çıkması ABÇEP’de görevli

öğretmenlere göre, programın uygulanmasında gerekli olan materyallerin eğitim

için uygun olduğu görüşünü desteklemektedir.

4.2.12. Programların Uygulanmasında Gerekli Olan

Materyallerden Yararlanma

ABÇEP eğitiminde öğretmenlerin, programın uygulanmasında gerekli

olan materyallerden ne ölçüde yararlandıklarını ifade eden görüşleri Tablo

4.16’da yer almaktadır.

71

TABLO 4.16 ÖĞRETMENLERİN PROGRAMLARIN UYGULANMASINDA GEREKLİ

OLAN MATERYALLERDEN YARARLANMA YETERLİĞİ


f %

5 Çok 14 8.6 4 Oldukça 72 44.4 3 Kısmen 28 17.3 2 Çok az 12 7.4 1 Hiç 6 3.7 Boş / Geçersiz 30 186


Tablo incelendiğinde öğretmenlerin % 44.4’ü materyallerden oldukça

yararlandığını, % 17.3’ü kısmen yararlandığını, % 8.6’sı çok düzeyinde

yararlandığını, % 7.4’ü çok az düzeyinde yararlandığını ifade ederken, % 3.7’si

hiç yararlanmadığını belirtmişlerdir.

Yukarıdaki tablo incelendiğinde eğitmenlerin verdikleri cevaplara göre

aritmetik ortalamanın 3.58, standart sapmanın ise 0.96 olduğu görülmektedir.

Aritmetik ortalamanın oldukça düzeyinde çıkması programların

uygulanmasında materyallerin yeterince kullanıldığı şeklinde yorumlanabilir.

4.2.13. Kurs Verilecek Ortamın Belirlenmesinde Öğretmen

Görüşlerinin Dikkate Alınması

ABÇEP’de kurs verilecek yerin seçiminde öğretmen görüşlerinin

dikkate alınması ile ilgili olarak ankete katılan öğretmenlerin görüşlerinden elde

edilen sonuçlar Tablo 4.17’de yer almaktadır.

72

TABLO 4.17 ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN KURS VERİLEN YERİN SEÇİMİNDE

DİKKATE ALINMASI


f %


Toplam 162 100.0 Aritmetik Ortalama 3.32 Standart Sapması 1.06

Yukarıdaki tabloya bakıldığında kurs verilecek ortamın belirlenmesinde

öğretmenlerin; % 25.9’unun kısmen, % 25.3’ünün oldukça görüşlerinin alındığı,

% 14.2’sinin çok az, % 11.1’inin çok, % 3.7’sinin ise hiç görüşlerinin

alınmadığı düzeyinde görüş belirttikleri görülmektedir. Konu ile ilgili olarak

öğretmenlerin verdikleri cevapların aritmetik ortalaması 3.32, standart sapması

1.06’dır.

Ankete katılan öğretmenlerin verdikleri cevapların aritmetik

ortalamasına bakıldığında, kurs verilecek yerlerin seçiminde öğretmen

görüşlerine kısmen düzeyinde başvurulduğu söylenebilir.

ABÇEP kursları yetişkinlere hitap eden bir eğitim şekli olduğundan

kurs verilecek ortamın belirlenmesinde hassas davranılmalı ve bu konuda dersi

veren öğretmenlerin görüşlerine de başvurulmalıdır.

73

4.3. KATILIMCILARIN ABÇEP EĞİTİMİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

4.3.1. ABÇEP Kurs Konularının Katılımcıların Beklentilerine

Cevap Verme Derecesi

Tablo 4.18’de, ABÇEP kapsamında açılan kurs programlarının

katılımcıların beklentilerine ne kadar cevap verdiği hususuna ilişkin veriler yer

almaktadır.

TABLO 4.18

ABÇEP KURS PROGRAMLARINDAKİ KONULARIN BEKLENTİLERE CEVAP VERME YETERLİĞİ

Katılımcı Katılım Düzeyi

f %



Kurs konularının beklentilerine cevap verme yeterliğine ilişkin olarak

eğitime katılanların vermiş oldukları cevaplara bakıldığında, % 41.7’si çok,

% 36.5’i oldukça, % 9.5’i kısmen, % 3.5’i de çok az seçeneğini işaretledikleri

görülmektedir. Cevapların aritmetik ortalaması 4.25’dir. Bu bulgulara göre

aritmetik ortalama çok seçeneği düzeyinde çıkmıştır.

74

Elde edilen bulgular Tablo 4.7 ile birlikte değerlendirildiğinde, ABÇEP

kurs faaliyetlerinde verilen eğitimin katılımcıların beklentilerine cevap verdiğini

ve eğitimin faydalı olduğunu ortaya koymaktadır.

4.3.2. ABÇEP Kurs Faaliyetinin Bitiminde Verilen Belgenin

Katılımcıların Yaşantısına Etkisi

Kurs bitiminde veriler belgenin katılımcıların yaşantılarına etki derecesi

ile ilgili cevaplar aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

TABLO 4.19

KATILIMCILARIN KURS BİTİMİNDE ALDIKLARI BELGENİN YAŞANTILARINA ETKİ DERECESİ


f %



Yukarıdaki tablo incelendiğinde eğitime katılanların % 23’ünün çok,

% 19.6’sının oldukça, % 16.2’sinin kısmen, % 10.4’ünün hiç, % 5.5’inin ise çok

az seçeneğini işaretledikleri görülmektedir.

Eğitime katılan katılımcıların cevaplarının aritmetik ortalamasının

3.58, standart sapmasının ise 1.86 olduğu Tablo 4.19 incelendiğinde

anlaşılmaktadır. ABÇEP kapsamında eğitime katılan katılımcıların vermiş

75

olduğu cevapların aritmetik ortalamasının oldukça seçeneğinde çıktığı

görülmektedir.

Bu verilere göre katılımcılar, ABÇEP kurs faaliyetleri bitiminde

aldıkları belgelerin yaşantılarında etkili olduğunu ifade etmektedirler. Buradan

ABÇEP kurs faaliyetlerinin amacına ulaştığını söylemek mümkündür.

4.3.3. ABÇEP Kurs Programları Süresinin Yeterliği

Tablo 4.20’de, ABÇEP kapsamında açılan kurs eğitim programları

süresinin yeterliğine ilişkin bulgular yer almaktadır.

TABLO 4.20

KATILIMCILARA GÖRE ABÇEP KURS PROGRAM SÜRESİNİN YETERLİĞİ


f %



Tablo incelendiğinde eğitime katılan katılımcıların % 32’si kurs

süresinin çok yeterli, % 28.6’sı oldukça yeterli, % 14’ü kısmen yeterli olduğu,

% 5.9’u ise çok az yeterli olduğu görüşündedirler.

76

ABÇEP kurs programına katılan katılımcıların cevaplarının aritmetik

ortalamasının 4.02, standart sapmasının ise 1.62 olduğu Tablo 4.20’nin

incelenmesinden anlaşılmaktadır.

Katılımcılar kurs eğitim programları için ayrılan sürenin oldukça

düzeyinde yeterli olduğu görüşündedirler.

4.3.4. Katılımcıların ABÇEP Kurs Konuları İşlenirken Duydukları

İlgi

Tablo 4.21’de, katılımcıların kurs konuları işlenirken derslere

gösterdikleri ilgi derecelerine ilişkin verdikleri cevaplar yer almaktadır.

TABLO 4.21

KATILIMCILARIN KURS KONULARI İŞLENİRKEN DERSLERE DUYDUKLARI İLGİ DERECESİ


f %



Verilen cevaplara göre katılımcıların, büyük çoğunluğu çok ( % 38) ve

oldukça ( 37.3) düzeyinde derslere ilgi duyduklarını belirtmişlerdir. Cevapların

aritmetik ortalaması 4.25, standart sapması 0.81’dir.

77

Bu bulgulara göre, aritmetik ortalamanın çok seçeneğinde çıkması

kursiyerlerin dersleri ilgi ve istekle takip ettiklerini göstermektedir. Bu verilere

bakıldığında ilgi alanına giren konularda gönüllü eğitim alanların daha başarılı

oldukları söylenebilir.

4.3.5. Kurs Faaliyetlerinin Başlangıç ve Bitiş Saatlerinin Uygunluk

Durumu

Kursların verimliliği açısından derslerin başlangıç ve bitiş saatlerinin

uygunluğu konusunda katılımcılardan elde edilen veriler Tablo 4.22’de yer

almaktadır.

TABLO 4.22 VERİMLİLİK AÇISINDAN DERSLERİN BAŞLANGIÇ VE BİTİŞ

SAATLERİNİN UYGUNLUĞU


f %



Aynı tablo incelendiğinde eğitime katılan katılımcıların % 26.6’sının

oldukça, % 20.3’ünün çok, % 6.3’ünün kısmen, % 2.2’sinin çok az seçeneğini

işaretledikleri görülmektedir.

78

Eğitime katılan katılımcıların cevaplarının aritmetik ortalamasının

3.94, standart sapmasının ise 1.04 olduğu Tablo 4.22’nin incelenmesinden

anlaşılmaktadır.

Katılımcıların vermiş olduğu cevaplara bakıldığında, ABÇEP

kapsamında açılan kurslarda, derslerin başlangıç ve bitiş saatlerinin ders

verimliliğine uygun bulunduğu anlaşılmaktadır.

4.4. ARAŞTIRMA KAPSAMINA ALINAN GRUPLARIN ABÇEP

EĞİTİMİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

4.4.1. Kurs Programlarının Teknolojik Gelişme ve Yeniliklere

Uygunluğu

Tablo 4.23’de ABÇEP kapsamında açılan kurs programları, teknolojik

gelişme ve yeniliklere ne derece cevap vermektir? sorusuna ilişkin yönetici,

öğretmen ve katılımcılara ait veriler yer almaktadır.

Anketi cevaplandıran yöneticilerin % 43.9’u oldukça, % 26.8’i

kısmen, % 7.3’ü çok az, % 2.4’ü çok ve yine % 2.4 hiç,

Öğretmenlerin % 33.3’ü kısmen, % 29’u oldukça, % 11.1’i çok az,

% 7.4’ü çok ve % 2.5’i hiç ,

Katılımcıların % 32.8’i çok, % 27.1’i oldukça, % 19.9’u kısmen,

% 5.9’u çok az, % 2.1’i de hiç derecesinde kurs programlarının teknolojik

gelişme ve yeniliklere cevap verdiğini belirtmişlerdir.

79

TABLO 4.23 KURS PROGRAMLARININ TEKNOLOJİK GELİŞME VE YENİLİKLERE

UYGUNLUĞU

Yönetici Öğretmen Katılımcı Katılım Düzeyi

f % f % f %

5 Çok 1 2.4 12 7.4 234 32.8 4 Oldukça 18 43.9 47 29.0 193 27.1 3 Kısmen 11 26.8 54 33.3 142 19.9 2 Çok az 3 7.3 18 11.1 42 5.9 1 Hiç 1 2.4 4 2.5 15 2.1 Boş/Geçersiz 7 17.1 27 16.7 87 12.2

Toplam 41 100.0 162 100.0 713 100.0 Aritmetik Ortalama 3.44 3.33 3.94 Standart Sapma 0.82 0.92 1.04

X2 =62.88 SD=8 p=0.00*

F= 22.39 P= 0.00*

*:p<0.05 düzeyinde manidar

Yönetici, öğretmen ve katılımcıların aritmetik ortalamasına

bakıldığında yöneticilerin 3.44 ile oldukça, öğretmenlerin 3.33 ile kısmen ve

katılımcıların 3.94 ile oldukça düzeyinde olduğu görülmektedir. Standart

sapması yöneticilerin 0.82, öğretmenlerin 0.92 ve katılımcıların 1.04’dür. Buna

göre yönetici görüşleri diğer iki gruba göre daha özdeştir.

Kurs programlarının teknolojik gelişme ve yeniliklere cevap verme

durumu ile ilgili olarak yönetici, öğretmen ve katılımcıların konumları itibarı ile

aralarında 0.05 düzeyinde bir uyumun olmadığı görülmektedir. (X2= 62.88

p=0.00)

Gruplara ait cevapların aritmetik ortalamalarının arasındaki 0.05

düzeyinde manidar bir farkın olup olmadığının tespiti için yapılan tek yönlü

80

varyans analizi sonucuna göre bu grupların ortalamaları arasında manidar bir

farkın olduğu görülmektedir. (F=22.39, P=0.00).

Manidar grupların tespiti için yapılan scheffe testi sonucuna göre bu

farkın katılımcı-yönetici (P=0.02) ve katılımcı-öğretmen arasında (P=0.00)

olduğu söylenebilir. Yönetici ve öğretmenlerin ise aynı görüşü paylaştığı

görülmektedir.

Kurs programlarının teknolojik gelişme ve yeniliklere uygunluğu

konusunda grupların tamamı kısmenin üzerinde görüş belirtmişlerdir. Bu

sonuçlara göre programların teknolojik gelişmeler dikkate alınarak yeniden

gözden geçirilmesinin gerekmektedir. Konunun uzmanı olan öğretmenlerin

görüşlerinin dikkate alınması anlamlı olacaktır.

4.4.2. Kurs Programlarının Uygulanmasında Kullanılan Araç –

Gereçlerin Yeterliği

ABÇEP kapsamında açılan kurs programlarının uygulanması için gerekli

olan materyallerin yeterliliğine ilişkin yönetici, öğretmen ve katılımcılara ait

veriler Tablo 4.24’de yer almaktadır.

Anketi cevaplandıran yöneticilerin % 36.7’si kısmen, % 24.4’ü oldukça,

% 14.6’sı çok, % 7.3’ü çok az, % 2.4’ü hiç,

Öğretmenlerin % 37’si oldukça, % 21.6’sı kısmen, % 9.9’u çok az,

% 9.3’ü çok, % 4.3’ü hiç ,

Katılımcıların % 34.4’ü oldukça, % 26.8’i çok, % 19.7’si kısmen,

% 6.6’sı çok az, % 1.8’i ise hiç düzeyinde cevap vermişlerdir.

81

TABLO 4.24

PROGRAMLARIN UYGULANMASINDA KULLANILAN ARAÇ GEREÇLERİN YETERLİĞİ


f % f % f %


Toplam 41 100.0 162 100.0 713 100.0 Aritmetik Ortalama 3.49 3.45 3.87

Standart Sapma 0.98 1.02 0.99

X2= 62.88 SD=8 p=0.00*

F=11.35 P=0.00*


Yönetici, öğretmen ve katılımcıların görüşlerinin aritmetik ortalamasına

bakıldığında yöneticiler 3.49, öğretmenler 3.45 ile ve katılımcılar ise 3.87 ile

oldukça düzeyinde görüş bildirmişlerdir. Yöneticilerin standart sapması 0.98,

öğretmenlerin 1.02 ve katılımcıların ise 0.99’dur. Buna göre yönetici görüşleri

diğer iki gruba göre daha özdeştir.

ABÇEP kapsamında açılan kurs programlarının uygulanması için

gerekli olan materyallerin yeterliği ile ilgili olarak yönetici, öğretmen ve

katılımcıların konumları itibarı ile aralarında 0.05 düzeyinde bir uyumun

olmadığı görülmektedir. (X2= 62.88 p=0.00)

Gruplara ait cevapların aritmetik ortalamalarının arasındaki 0.05


82

varyans analizi sonucuna göre manidar bir farkın olduğu görülmektedir.

(F=11.35, P=0.00).

Manidar grupların tespiti için yapılan scheffe testi sonucuna göre

öğretmen -katılımcı (P=0.00) ve katılımcı-öğretmen arasında (P=0.00) olduğu

söylenebilir. Yönetici ve öğretmenlerin ise aynı görüşü paylaştığı

görülmektedir.

Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi kurs programlarının tüm gruplar

için görüşler belirtilmeli uygulanmasında gerekli olan materyallerin yeterli

olduğu görülmektedir.

4.4.3. ABÇEP Kursu İçin Okulların Fizîki Ortamının

Uygunluğu

Okulların fizîki ortamının kursiyerlerin ihtiyaçlarını karşılamaya ne

derecede uygun olduğuna ilişkin, yönetici, öğretmen ve katılımcılara ait veriler

Tablo 4.25’de yer almaktadır.

Anketi cevaplandıran yönetici grubunun % 29.3’ü kısmen, % 22’si

oldukça, % 17.1’i çok az, % 12.2’si hiç, % 4.9’u çok,

Öğretmenlerin % 25.3’ü oldukça yine % 25.3’ü kısmen, % 17.9’u çok

az, % 8’i çok, % 5.6’sı hiç ,

Katılımcıların % 25’i çok, % 22.4’ü oldukça, % 21.6’sı kısmen,

% 12.5’i çok az, % 5.9’u ise hiç düzeyinde cevap vermişlerdir.

83

TABLO 4.25 OKULUN FİZÎKİ ORTAMININ KURSİYERLERİN İHTİYACINI

KARŞILAMAYA UYGUNLUĞU


f % f % f %


Toplam 41 100.0 162 100.0 713 100.0 Aritmetik Ortalama 2.89 3.15 3.55

Standart Sapma 1.13 1.08 1.22 X2=31.71 SD=8 p=0.00*

F=10.163 P=0.00*


Ankete katılan grup görüşlerinin aritmetik ortalamalarına bakıldığında

yöneticilerin 2.89 ve öğretmenlerin 3.15 ile kısmen, katılımcıların ise (3.55)

oldukça düzeyinde olduğu görülmektedir. Standart sapması, yöneticilerin 1.13,

öğretmenlerin 1.08, katılımcıların ise 1.22’dir.

Okulun fizîki ortamının kursiyerlerin ihtiyaçlarını karşılamaya

uygunluğu ile ilgili olarak yönetici, öğretmen ve katılımcıların konumları itibarı

ile aralarında 0.05 düzeyinde bir uyumsuzluğun bulunduğu görülmektedir.

(X2= 31.71 p=0.00)

Gruplara ait cevapların aritmetik ortalamalarının arasında 0.05


varyans analizi sonucuna göre manidar bir farkın olduğu görülmektedir.

(F=10.163, P=0.00).

84

Manidar grupların tespiti için yapılan scheffe testi sonucuna göre

katılımcı – yönetici (P=0.006) ve katılımcı-öğretmen (P=0.002) görüşleri

arasında manidar bir fark olduğu söylenebilir. Yönetici ve öğretmenlerin ise

aynı görüşü paylaştığı görülmektedir.

ABÇEP kurs eğitimi için kullanılan okulların fizîki ortamının

kursiyerlerin ihtiyaçlarını karşılamaya yeterli olduğu söylenebilir.

4.4.4. Kurs Konularının ABÇEP’nin Amacına Uygunluğu

Tablo 4.26’da, kurs konularının Anne - Baba - Çocuk Eğitimi

Projesinde hedeflenen amaca uygunluğuyla ilgili olarak ankete katılan yönetici

ve öğretmenlerden elde edilen veriler görülmektedir.

TABLO 4.26

KURS KONULARININ ABÇEP’NİN AMACINA UYGUNLUĞU

Yönetici Öğretmen Katılım Düzeyi

f % f %

5 Çok 11 26.8 50 30.9 4 Oldukça 18 43.9 58 35.8 3 Kısmen 3 7.3 22 13.6 2 Çok az - - 6 3.7 1Hiç 1 2.4 - - Boş/Geçersiz 8 19.6 26 16.0

Toplam 41 100.0 162 100.0 Aritmetik Ortalama 4.15 4.12 Standart Sapma 0.83 0.85

Xy-Xö= 0.03 t=0.20 p=0.83


Yöneticilerin ve öğretmenlerin bu konudaki değerlendirmelerine

bakıldığında, yöneticilerin % 43.9’unun oldukça, % 26.8’inin çok, % 7.3’ünün

85

kısmen, % 2.4’ünün hiç düzeyinde görüş bildirdikleri çok az düzeyinde ise

tercih yapmadıkları, aynı konuda öğretmenlerin % 35.8’inin oldukça,

% 30.9’unun çok, % 13.6’sının kısmen, % 3.7’sinin çok az düzeyinde görüş

bildirdikleri anlaşılmaktadır.

Grupların aritmetik ortalaması sırasıyla 4.15 ve 4.12’dir. Standart

sapma ise yöneticilerin 0.83, öğretmenlerin 0.85’dir. Bu sonuca göre yönetici ve

öğretmen görüşlerinin birbirine çok yakın olduğu görülmektedir.

Sonuç olarak kurs konularının ABÇEP’nin amacına uygun olduğu

söylenebilir.

4.4.5. ABÇEP Eğitiminde Kursiyer Görüş ve Önerilerinin Dikkate

Alınma Durumu

Tablo 4.27’de ABÇEP kapsamında verilen eğitimle ilgili kursiyerlerin

görüş ve önerilerinin dikkate alınıp alınmadığına ilişkin yönetici ve öğretmen


ABÇEP kapsamında verilen eğitimle ilgili kursiyerlerin görüş ve

önerilerinin dikkate alınma durumu ile ilgili olarak, anketi cevaplandıran

yöneticilerin % 43.9’unun oldukça, % 24.4’ünün çok, % 14.6’sının kısmen,

% 2.4’ünün ise hiç düzeyinde görüş bildirdiği çok az düzeyinde ise tercih

yapmadıkları görülmektedir.

Aynı konu ile ilgili olarak öğretmenlerin % 35.8’i oldukça, % 23.5’i

kısmen, % 12.3’ü çok, % 9.3’ü çok az düzeyinde görüş bildirirken sadece

% 1.2’si hiç seçeneğini işaretlemişlerdir.

86

TABLO 4.27 ABÇEP’NDE VERİLEN EĞİTİM İLE İLGİLİ KURSİYERLERİN GÖRÜŞ VE

ÖNERİLERİNİN DİKKATE ALINMA YETERLİĞİ

Yönetici Öğretmen Katılım Düzeyi

f % f %

5 Çok 10 24.4 20 12.3 4 Oldukça 18 43.9 58 35.8 3 Kısmen 6 14.6 38 23.5 2 Çok az - - 15 9.3 1 Hiç 1 2.4 2 1.2 Boş/Geçersiz 6 14.7 29 17.9


Xy-Xö=0.44 t=2.50 p=0.01*


Grup görüşlerinin aritmetik ortalaması yöneticilerin 4.03, öğretmenlerin

ise 3.59 ile oldukça seçeneğindedir. Grupların standart sapması ise yöneticilerin

0.85, öğretmenlerin 0.93’dür. Yönetici grupları öğretmenlere göre daha

özdeştir. Grupların aritmetik ortalamaları arasında 0.05 düzeyinde manidar bir

fark vardır. (p=0.01)

Bu sonuçlara göre ABÇEP kapsamında verilen eğitimle ilgili

kursiyerlerin görüş ve önerilerinin dikkate alındığı söylenebilir.

4.4.6. ABÇEP Kurs Eğitimine Katılımcıların Devam-Devamsızlık Durumu

ABÇEP kapsamında açılan kurs programlarına katılan katılımcıların

kursa devam – devamsızlıklarına özen gösterme derecesine ilişkin yönetici ve

katılımcı görüşlerine Tablo 4.28’de yer verilmiştir.

87

TABLO 4.28 ABÇEP KURSLARINDA KURSİYERLERİN DEVAM –DEVAMSIZLIĞA

VERDİĞİ ÖNEM DERECESİ

Yönetici Katılımcı Katılım Düzeyi

f % f %

5 Çok 6 14.6 277 38.8 4 Oldukça 20 48.8 259 36.3 3 Kısmen 5 12.2 77 10.8 2 Çok az - - 26 3.6 1 Hiç 1 2.4 13 1.8 Boş/Geçersiz 9 22.0 61 8.7


Xy-Xk=-0.23 t= - 1.57 p=0.12

Yukarıdaki tabloya bakıldığında araştırmaya katılan yöneticilerin,

% 48.8’inin oldukça, % 14.6’sının çok, % 12.2’sinin kısmen, % 2.4’ünün hiç

düzeyinde görüş belirttikleri görülmektedir.

Aynı konuda katılımcıların; % 38.8’i çok, % 36.3’ü oldukça, % 10.8’i

kısmen ve % 1.8’i ise hiç düzeyinde görüş ifade etmişlerdir.

Cevaplara göre grupların aritmetik ortalamaları yöneticilerin 3.94 ile

oldukça, katılımcıların ise 4.17 ile çok seçeneği düzeyinde olduğu

görülmektedir. Grupların standart sapmasına bakıldığında, yöneticilerin 0.80,

katılımcıların ki ise 0.92’dir.

Grupların aritmetik ortalamalar arasında 0.05 düzeyinde manidar bir

fark yoktur. Gruplar bu konuda aynı görüşü paylaşmaktadır.

88

ABÇEP kurs programlarına katılan katılımcıların devam - devamsızlık

konusuna büyük oranda özen gösterdiği görülmektedir. Aynı derecede

yöneticilerin de konuya önem verdiği söylenebilir.

4.4.7. Eğitim Sırasında Karşılaşılan Sorunlarla Okul Yönetiminin

İlgilenmesi

ABÇEP kurs eğitimi sırasında katılımcıların karşılaştıkları problemlerle

okul yönetiminin ilgilenme derecesine ilişkin yönetici ve katılımcı görüşleri

Tablo 4.29’da yer verilmiştir.

Araştırmaya katılan yöneticilerin, % 43.9’u oldukça, % 14.6’sı çok ve

yine % 14.6’sı kısmen, % 2.4’ü çok az yine % 2.4’ü hiç düzeyinde görüş

belirtmişlerdir.

TABLO 4.29 OKUL YÖNETİMİNİN KURSİYERLERİN SORUNLARI İLE İLGİLENME

DERECESİ


f % f %

5 Çok 6 14.6 259 36.3 4 Oldukça 18 43.9 234 32.8 3 Kısmen 6 14.6 101 14.2 2 Çok az 1 2.4 35 4.9 1 Hiç 1 2.4 10 1.4 Boş/Geçersiz 9 22.0 74 10.4


Xy-Xk=- 0.25 t= - 1.43 p=0.15

89

Aynı konuda katılımcıların; % 36.3’ü çok, % 32.8’i oldukça, % 14.2’si

kısmen, % 4.9’u çok az düzeyinde görüşlerini ifade etmişlerdir.

Cevaplara göre yöneticilerin aritmetik ortalaması 3.84 ile oldukça

düzeyindedir. Bu da yöneticilerin kursiyerlerin sorunları ile ilgilendiklerini

göstermektedir.

Katılımcıların cevaplarının göre aritmetik ortalamasının 4.09 ile

oldukça düzeyinde olması, okul idaresinin kendileri ile ilgili problemlerle

ilgilendiğini göstermektedir. Grupların standart sapmasına bakıldığında

yöneticilerin 0.88, katılımcıların ki ise 0.95’dir. Bu verilere göre yönetici

görüşleri katılımcı görüşlerine göre daha özdeştir.

Grupların aritmetik ortalaması arasında 0.05 düzeyinde manidar bir fark

yoktur. Diğer bir ifade ile gruplar aynı görüşü paylaşmaktadır.

4.4.8. ABÇEP Kurs Bitiminde Verilen Belgenin Günlük

Yaşantıdaki Etkinliği

Tablo 4.30’da, ABÇEP kapsamında açılan eğitim sonunda kursiyerlere

verilen belgelerin günlük yaşantılarındaki etkinliğine ait yönetici ve katılımcı


ABÇEP kapsamında verilen eğitim sonunda kursiyerlere verilen

belgelerin günlük yaşantılarındaki etkinliği ile ilgili olarak, anketi cevaplandıran

yöneticilerin % 29.3’ünün kısmen, % 19.5’inin oldukça, % 14.6’sının çok az,

% 12.2’sinin hiç ve % 2.4’ünün de çok düzeyinde tercih yaptıkları

görülmektedir.

90

TABLO 4.30 KURS BİTİMİNDE VERİLEN BELGELERİN GÜNLÜK YAŞANTIDAKİ

ETKİNLİĞİ


f % f %



Xy-Xk= -1.12 t= - 6.16 p=0.00*


Aynı konu ile ilgili olarak katılımcıların % 34.2’si oldukça, % 28.3’ü

çok, % 15.4’ü kısmen, % 7.2’si çok az, % 1.5’i ise hiç düzeyinde görüş

bildirmişlerdir.

Grup görüşlerinin aritmetik ortalaması yöneticilerin 2.81 ile kısmen,

katılımcıların 3.93 ile oldukça düzeyinde bulunmaktadır. Grupların standart

sapması ise yöneticilerin 1.09, katılımcıların 0.99 olduğu görülmektedir. Bu

sonuca göre katılımcı görüşleri yönetici görüşlerine göre daha özdeştir.

Grupların aritmetik ortalamaları arasında 0.05 düzeyinde manidar bir fark vardır

(p=0.01).

ABÇEP kurs eğitimi sonunda verilen belgelerin yöneticilere göre,

katılımcıların günlük yaşantılarında fazla etkili olmadığı katılımcılara göre ise

etkili olduğu görülmektedir.

91

4.4.9. Kurs Ortamının Etkili Öğrenme İçin Uygunluğu

ABÇEP kapsamında açılan kursların verildiği ortamın etkili bir

öğrenme için uygunluğu ile ilgili öğretmen ve katılımcı görüşlerine Tablo

4.31’de yer verilmiştir.

TABLO 4.31

KURSLARIN VERİLDİĞİ ORTAMIN ETKİLİ BİR ÖĞRENME İÇİN UYGUNLUĞU

Öğretmen Katılımcı Katılım Düzeyi

f % f %



Xö – Xk= - 0.44 t= - 4.35 p= 0.00*


Araştırmaya katılan öğretmenlerin, % 31.5’i kısmen, % 21’i oldukça,

% 14.8’i çok az, % 13’ü çok, % 1.9’u da hiç düzeyinde görüş belirtmişlerdir.

Aynı konuda katılımcıların; % 28.8’i oldukça, % 27.2’si çok, % 22.9’u

kısmen, % 6.7’si çok az, % 3.2’si de hiç düzeyinde görüşlerini ifade etmişlerdir.

Cevaplara göre, öğretmen görüşlerinin aritmetik ortalaması 3.35,

katılımcıların ki ise 3.79’dur. Grupların standart sapması öğretmenlerin 1.02,

katılımcıların 1.07’dir.

92

ABÇEP kapsamında açılan kursların verildiği ortamın etkili bir

öğrenme için uygun olup olmadığı konusunda ankete katılan öğretmenlerin

görüşleri kısmen, katılımcıların cevaplarına göre ortaya çıkan aritmetik

ortalama ise oldukça seçeneğinde çıkması eğitim ortamının öğretmenlere göre

yetersiz, katılımcılara göre yeterli olduğu şeklinde yorumlanabilir. Grupların

aritmetik ortalamaları arasında 0.05 düzeyinde manidar bir fark vardır (p=0.00).

Kurs ortamlarının etkili eğitimi öğretimi sağlayacak modern ortamlarda

yapılması için gerekli tedbirler alınmalıdır.

4.4.10. Kurs Süresinin Yeterliği

Aşağıdaki tabloda ABÇEP kapsamında düzenlenen kursların süresinin

yeterliği hususunda öğretmen ve katılımcı görüşleri yer almaktadır.

ABÇEP kapsamında düzenlenen kurs süresinin yeterliği hususunda

öğretmenlerin % 34’ü oldukça, % 23.5’i kısmen, % 12.3’ü çok az, % 9.9’u çok

düzeyinde tercih yapmışlardır.

Aynı konu ile ilgili olarak katılımcıların % 32’si çok, % 28.6’sı

oldukça, % 14’ü kısmen, % 5.9’u çok az düzeyinde görüş bildirmişlerdir.

Grup görüşlerinin aritmetik ortalamasına bakıldığında öğretmenlerin

3.50 ve katılımcıların ise 4.02 ile oldukça seçeneğinde yoğunlaşmış olması

kurslar için planlanan sürenin yeterli olduğu şeklinde yorumlanabilir.

93

TABLO 4.32 KURS SÜRESİNİN YETERLİK DURUMU

Öğretmen Katılımcı Katılma Düzeyi

f % f %



Xö – Xk = - 0.52 t= - 5.17 p= 0.00* *:p<0.05 düzeyinde manidar

Grupların standart sapmasının ise öğretmenlerin 0.92, katılımcıların

1.06 olduğu görülmektedir. Bu sonuca göre öğretmen görüşleri katılımcı

görüşlerine göre daha özdeştir. Grupların aritmetik ortalamaları arasında 0.05

düzeyinde manidar bir fark vardır (p=0.00).

4.4.11. ABÇEP Eğitiminde Öğretmen ve Katılımcıların İletişimi

ABÇEP kapsamında açılan kurslarda öğretmenlerin kursiyerlerle ne

derecede etkili iletişim kurulabildiği hususunda öğretmen ve katılımcı

görüşlerine ait verilere Tablo 4.33’de yer verilmiştir.

94

TABLO 4.33 ÖĞRETMENLERİN EĞİTİM SIRASINDA KATILIMCILARLA İLETİŞİM

KURMA YETERLİĞİ

Öğretmen Katılımcı Katılım Düzeyi

f % f %



Xö –Xk = 0.06 t= 0.35 p= 0.72

Araştırmaya katılan öğretmenlerin, % 45.1’i oldukça, % 22.8’i çok,

% 9.3’ü kısmen düzeyinde görüş belirtmişlerdir.

Aynı konuda katılımcıların; % 40.7’si oldukça, % 25’i çok, % 11.9’u

kısmen, % 6.6’sı çok az düzeyinde görüşlerini ifade etmişlerdir.

Cevaplara göre grupların aritmetik ortalamalarına bakıldığında

öğretmenlerin 4.06, katılımcıların ise 4.00 ile oldukça seviyesinde olduğu

görülmektedir. Grupların standart sapması öğretmenlerin 0.81, katılımcıların ki

ise 1.88’dir. Grupların aritmetik ortalamaları arasında 0.05 düzeyinde manidar

bir fark yoktur. Diğer bir ifade ile gruplar aynı görüşü paylaşmaktadır.

Sonuçlara bakıldığında ABÇEP kapsamında açılan kurslarda

eğitmenlerle kursiyerler arasında iyi bir iletişim kurulduğu söylenebilir.

95

B Ö L Ü M – 5

GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER

Bölüm 5’de, 2001-2002 yılları arasında Anne-Baba-Çocuk Eğitimi

Projesi kapsamında açılan kurslarda görev yapan öğretmen, yönetici ve

katılımcılara (kursiyerlere) uygulanan anketlerde yer almayan (Form 1-A, Form

1-B, Form II) ABÇEP kurs faaliyetlerinin değerlendirilmesine ilişkin görüş ve

önerilerini açıklamaları istenmiştir. Yönetici, öğretmen ve katılımcılar bu

konuda görüş bildirmiş ve öneride bulunmuşlardır. Görüş ve önerilerin önemli

bir kısmı değişen oranlarda tekrarlanmıştır.

Ankete katılanların görüş ve önerileri, tekrarlanma sayıları (frekansları)

dikkate alınarak bu bölümde sıralanmıştır.

5.1. YÖNETİCİLERE AİT GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER

Sıra No Görüş ve Öneriler Frekans

1 ABÇEP kapsamında düzenlenen kurslara büyük

çoğunlukla anneler katılmakta, oysa bu eğitim babalar için

de önemli olduğundan babaların katılımı da sağlamalıdır....

14

2 ABÇEP kapsamında verilen kurslarda görevli öğretmen

sayıları yeterli hale getirilmelidir..........................................

14

3 ABÇEP kapsamında görev alacak Çocuk Gelişimi ve

Eğitimi Okulöncesi, Ev Ekonomisi ve Beslenme

öğretmenlerinin hizmetiçi kursu alması zorunlu olmalıdır...

10

96


4

Çocuk Gelişimi ve Eğitimi bölümünün norm kadro

öğretmen sayısı, ABÇEP kursları da dikkate alınarak

yeniden tespit edilmelidir......................................................

10

5

Çocuk Gelişimi ve Eğitimi bölümü öğretmenleri ABÇEP

kurslarını mesâi saatleri dışında ücretsiz olarak

yürütmektedirler. Bu çalışmalar ücret karşılığında

yapılmalıdır............................. .............................................

9

6

ABÇEP programları Çocuk Gelişimi ve Eğitimi bölümü

dışındaki bölümlere de seçmeli ders olarak konulmalıdır....

8

7

ABÇEP kurslarında öğretmen yetersizliği olduğundan halk

eğitim merkezlerinde olduğu gibi kurum dışından

öğretmen ve personel görevlendirilebilmelidir.....................

7

8

Kursiyerlerin her zaman okula gelmeleri mümkün

olamadığından, öğretmenlerin katılımcıların bulundukları

yerlere gitmeleri sağlanmaldır...............................................

4

9

ABÇEP kurslarının uygulandığı yörelerdeki yerel

yönetimlerce proje desteklemeli ve öğretmenlere her

konuda yardım sağlamalıdır..................................................

4

97


10

ABÇEP ile ilgili yapılan çalışmalar Kız Teknik Öğretim

Genel Müdürlüğü tarafından ülke genelinde tanıtılmalıdır...

3

11

ABÇEP kurslarına katılan kursiyerler düzenli olarak

izlenmelidir............................................................................

2

12

Öğretmenlerin derslerde kullandıkları araç – gereç,

(kaset, CD. vb.) ihtiyaçları Kız Teknik Öğretim Genel

Müdürlüğü’nce sağlanmalıdır..............................................

1

13

Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü, ABÇEP

kapsamında işlenen konu başlıklarını belirlemeli, açılımını

öğretmenlere bırakmalıdır.....................................................

1

98

5.2. ÖĞRETMENLERE AİT GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER


1

ABÇEP programlarının uygulanmasında gerekli olan

materyaller Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü

tarafından (bilgi yaprağı, kaset, CD vb) ABÇEP kurs

programlarının uygulandığı okullara gönderilmelidir...........

15

2

ABÇEP kapsamındaki çalışmalar diğer kurumlar

tarafından da yapılmaktadır. Bu nedenle programlar ve

kurumlar arasında koordinasyon sağlanmalıdır....................

15

3

ABÇEP kurslarının, okul öncesi ve zorunlu eğitime devam

eden öğrenci velilerine mecburi olması sağlanmalıdır..........

9

4

Millî Eğitim Müdürlükleri ve yerel yönetimlerin desteği ile

ABÇEP kursları yaygınlaştırılmalıdır...............................

7

5

ABÇEP kurs faaliyetleri ile ilgili olarak yapılan tüm

faaliyetler internette web sayfaları oluşturularak

yayınlanmalıdır......................................................................

5

6

ABÇEP kapsamında sağlıkla ilgili verilen konular

doktorlar ve sağlıkçılar tarafından verilmelidir.....................

2

7

ABÇEP kursları öğretmenler tarafından değil üniversite

öğretim üyeleri tarafından verilmelidir.................................

2

99


8

ABÇEP kurslarına genellikle sadece anneler katılmakta,

babaların katılımı da sağlanmalıdır.......................................

2

9

ABÇEP kursları branş öğretmenlerinin yanı sıra branş dışı

öğretmenler tarafından da verilebilmelidir............................

1

10

ABÇEP ile ilgili görevlendirilen öğretmenlere ücret

verilmelidir............................................................................

1

11

Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü öğretmenlerinin

zorunlu görmesi gereken dersler kapsamına ABÇEP

programları da alınmalıdır.....................................................

1

100

5.3. KATILIMCILARA AİT GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER


1

Katılımcılara kurs sonunda iş imkânı sağlanmalıdır...........

14

2

ABÇEP doğu illerimizde daha iyi tanıtılmalı ve

yaygınlaştırılmalıdır............................................................

12

3

ABÇEP kursları ÖSYM sınavından önce bitirilmelidir.....

8

4

ABÇEP kurs eğitim süresi artırılmalıdır.............................

5

5

ABÇEP kursları, çalışan ailelerin çalışma saatlerine

uygun olmalıdır...................................................................

3

6

ABÇEP kursları alt yapısı hazırlanmadan açılmamalıdır....

3

101

BÖLÜM- 6

ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER

Bu bölümde araştırmanın amaçları, evren ve örneklem, veri kaynakları,

verilerin işlenmesi ve kullanılan istatistik teknikleri açıklanmakta, araştırmada

ulaşılan sonuçlar özetlenmekte ve araştırma bulgularına dayalı olarak

geliştirilen önerilere yer verilmektedir.

6.1. ÖZET

Bu araştırmanın temel amacı, Millî Eğitim Bakanlığı Kız Teknik

Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kız meslek liseleri ve bünyesindeki

okullarda yürütülen “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulamasının

kursiyerlerin yaşantısına katkısının, yönetici, eğitici öğretmen ve eğitim almış

bireylerin görüşlerine başvurularak genel bir değerlendirmesinin yapılmasıdır.

Bu temel amaç doğrultusunda aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır:

1. Anne – Baba - Çocuk Eğitimi Proje uygulamasından

yararlananların aldıkları eğitimin yaşantılarındaki yeri nedir?

2. Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi uygulamasına katılanların

uygulanan programa ilişkin görüşleri nedir?

3. Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi uygulamasının yapıldığı

okullardaki meslek dersleri öğretmenleri, yöneticiler ile diğer

eğiticilerin uygulanan programa ilişkin görüşleri nedir?

102

4. Uygulamada karşılaşılan sorunlar ve sorunların çözümüne ilişkin

katılımcı grupların ortak görüşleri nedir?

Belgesel tarama ve betimsel nitelikte olan bu araştırmanın birbirinden

bağımsız üç evreni ve bu evrenlerden alınan üç örneklemi vardır.

Araştırmanın çalışma evrenini Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne

bağlı olarak Türkiye genelinde 2001-2002 öğretim yılında kız meslek lisesi

veya bünyesindeki okullarda “Anne – Baba – Çocuk Eğitimi Projesi

uygulamasında görevli yönetici, öğretmen veya diğer eğiticiler ile katılımcılar

oluşturmaktadır.

Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı olarak Türkiye

genelinde 2001-2002 öğretim yılında 40 ilde 42 kız meslek lisesi ve

bünyesindeki okullarda “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” uygulaması

kapsamında 176 kurs faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Bu kurslarda eğitici olarak

görev alan 210 meslek dersi öğretmeni veya diğer eğiticiler araştırmanın birinci

evrenini, 42 okul müdürü ikinci evrenini oluşturmaktadır.

Araştırmanın üçüncü evrenini ise, 2001-2002 öğretim yılında Kız

Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kız meslek liseleri ve bünyesindeki

okullarda açılan “Anne – Baba - Çocuk Eğitim Projesi” kurslarında eğitim

gören toplam 28.158 birey oluşturmaktadır.

Evrenleri temsil edecek illerin seçiminde anılan yıllarda Kız Teknik


okullarda açılan “Anne - Baba - Çocuk Eğitim Projesi” kurslarına ilişkin

kursiyer, yönetici ve öğretmenlerin sayıları, kurs konuları Merkezimizin

103

illerden edindiği istatistiki bilgiler dikkate alınarak kursiyer (katılımcı), yönetici

ve öğretmen evren ve örneklem tabloları hazırlandı.

Araştırma kapsamına alınan 40 il ve 2 ilçeden toplam seçkisiz (random)

metotla belirlenen 11 okulda katılımcı anketi, evrenin tamamında ise yönetici ve

öğretmen anketi uygulandı.

Araştırma üç ayrı evreni temsil edecek nitelikte üç bağımsız örneklem

grubundan oluşmaktadır.

Yönetici ve Öğretmenlere Ait Örneklemler

Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kız meslek liseleri

bünyesindeki okullarda “Anne - Baba - Çocuk Eğitim Projesi” kurslarını açan

40 il ve 2 ilçede görev alan 210 öğretmen ve diğer eğitim görevlileri bir

örneklemi, 42 yönetici diğer örneklemi oluşturdu. Örneklem kapsamına alınan

her okulda 5 öğretmen ve 1 yönetici olacak şekilde dağılım yapılarak, yönetici

ve öğretmenler “seçkisiz” metot ile belirlendi.

Katılımcılara (Kursiyerlere) Ait Örneklem

Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kız meslek liseleri

bünyesindeki okullarda açılan “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi”

kurslarında 2001-2002 öğretim yılında kurs alan katılımcılara ait örneklemin

hesaplanmasında tabakalı örnekleme-orantılı paylaşım metodu kullanıldı.

Örneklemenin oluşturulmasında kurs açan 42 il ve ilçeden elde edilen katılımcı

sayıları dikkate alınarak 9 il random yöntemiyle belirlenmiş ve bu il ve

ilçelerden 11 okulda 810 katılımcıya posta yolu ile ulaşılmıştır.

104

Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesinin değerlendirilmesi amacıyla

görevli yöneticilere uygulanan Form I-A anketlerinin yüzde 97.6’sı, öğretmen

veya diğer eğiticilere uygulanan Form I-B anketlerinin yüzde 77’si,

katılımcılar için uygulanan Form II anketlerinin yüzde 88’i geçerli sayılmıştır.

Tüm gruplara uygulanan anketlerin toplam geçerlilik oranı ise yüzde 86’dır.

Araştırma kapsamına alınan gruplara geliştirilen anketler uygulanmış,

elde edilen veriler frekans ve yüzde olarak hesaplanıp tablolaştırılmıştır.

Anketlerdeki bazı soruların cevaplanmasında ve değerlendirilmesinde beşli

likert ölçeği kullanılmıştır. Bu sorulara verilen cevapların aritmetik ortalaması

ve standart sapması hesaplanmış ve grupların aritmetik ortalamaları arasındaki

farkın test edilmesi için ikili gruplarda t-testi, üçlü gruplarda F-testinden

faydalanmıştır. Ayrıca bu ortalamalar arasında 0.05 düzeyinde anlamlı fark

bulunan grupların belirlenmesinde ise Scheffie testinden yararlanılmıştır.

6.2. SONUÇ

Araştırmanın bu kısmında, Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi eğitimi

hakkında örneklem kapsamına alınan okulların yöneticileri, öğretmenleri veya

diğer eğiticileri ile katılımcılara uygulanan anketlerden elde edilen bulguların

sonuçları verilmiştir.

Sonuçlar, gruplara ait kişisel bilgiler ile eğitime ilişkin görüşleri içeren

başlıklar altında özetlenmektedir.

105

6.2.1. Araştırmaya Katılan Gruplara Ait Kişisel Bilgilerin Sonuçları

1. Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesine de görev alan yönetici

(% 80.5) ve öğretmenler (% 91.4) ile programa katılan katılımcıların

(% 97.9) büyük çoğunluğu bayandır.

2. Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi en çok (% 67.9) kız meslek

lisesi ve Anadolu Meslek ve Meslek Lisesinde uygulanmıştır.

3. Proje eğitiminin büyük çoğunluğu (% 72.9) Çocuk Gelişimi ve

Eğitimi bölümü öğretmenleri tarafından verilmektedir.

4. Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi kurslarının uygulandığı okul

yöneticilerinin büyük çoğunluğu Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü

mezunudur.

5. Programda görev yapan yönetici (%87.8) ve öğretmenlerin ( % 92.6)

büyük çoğunluğu lisans düzeyinde eğitim almışlardır.

6. Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesine katılan katılımcıların

yarısından çoğu ( % 55.5) ilköğretim mezunudur.

7. ABÇEP kurslarında görev yapan yöneticilerin yarısına yakın (% 48.8)

kısmının meslekî kıdemlerinin 21 yıl veya daha fazla, yine projede

eğitim veren öğretmenlerin yarısından fazlasının (% 55.6) meslekî

kıdemi ise 2-10 yıl arasındadır.

8. ABÇEP’de görev yapan öğretmenlerin (% 33.3) üçte biri en az bir

kez bu projede görev yapmışlardır.

106

9. Yönetici (% 48.8) ve öğretmenlerin (% 41.3) yarısına yakın kısmı

Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi ile ilgili hizmetiçi eğitime

gereksinim duyduklarını ifade etmişlerdir.

10. ABÇEP kurslarının verilmesinde en uygun zaman olarak yönetici

(% 48.8) ve öğretmenlerin (% 43.2) yarısına yakını öğleden sonra,

katılımcıların (% 39.4) yarısına yakın kısmı ise sabah yapılmasını

uygun görmüşlerdir.

11. ABÇEP kurslarına katılan katılımcıların medenî durumlarına

bakıldığında evli (% 49.4) ve bekârların (% 48.5) birbirine yakın

oranlarda katıldıkları görülmektedir.

12. ABÇEP kurslarına katılan evlilerin büyük çoğunluğu (% 45.4) çocuk

sahibi değildir.

13. ABÇEP kurslarına katılan bayanların yarısına yakını ( % 47 ) ev

hanımıdır.

14. Katılımcıların çoğunluğu (% 34.4) ABÇEP eğitimi programlarına ilgi

duyduklarından dolayı katıldıklarını belirtmişlerdir.

15. Katılımcıların büyük çoğunluğu (% 69.3) ABÇEP kurslarını

öğrenciler aracılığı ile duyduklarını belirtmişlerdir.

16. ABÇEP’nin uygulanmasında yöneticilerin büyük çoğunluğu eğitimin,

seminer, konferans, panel şeklinde verilmesini uygun bulmuşlardır.

107

17. Örneklem kapsamına alınan yöneticilerin büyük çoğunluğu (% 65.8)

okullarında ABÇEP kursu açmıştır.

18. Okullarında ABÇEP kursu açmayan yöneticilerin yarıya yakın kısmı

(%41.2) eğitici personel sıkıntısı olduğundan dolayı kurs

açamadıklarını belirtmişlerdir.

19. Yöneticiler, ABÇEP kurslarında görev yapan öğretmenlerin büyük

çoğunluğunu (% 65.3) okullarındaki branş öğretmenlerinden

karşılamaktadır.

20. ABÇEP’ni uygulayan yöneticilerin yarısına yakını (% 48.8) projede

görevli öğretmenlerin hizmetiçi eğitime ihtiyacı olduğunu

belirtmişlerdir.

21. ABÇEP’nde görevli öğretmenlerin yarısına yakını (% 41.3 ) hizmetiçi

eğitime ihtiyaçları olduğunu belirtirken, diğer yarısına yakın kısmı da

(% 45.1) ihtiyaç olmadığını ifade etmişlerdir.

22. ABÇEP’inde görev yapan öğretmenlerin yarısına yakını ( % 42) kurs

konularının birbirinin devamı niteliğinde olduğu görüşündedirler.

23. ABÇEP’ne katılan katımcıların büyük çoğunluğu (% 83.8) bu kursları

başkalarına da tavsiye edebileceklerini belirtmişlerdir.

108

6.2.2. Araştırmaya Katılan Grupların ABÇEP’si Eğitimine İlişkin

Görüşlerinin Sonuçları:

1. Yöneticilerin verdiği cevaplara göre ABÇEP’nin yürütülmesinde

görevlendirilen öğretmen sayısının yeterli olmadığı tespit edilmiştir.

2. Yönetici görüşlerine göre kurs konularının belirlenmesinde yöre

özellikleri dikkate alınmaktadır.

3. Yöneticilere, ABÇEP kurs programlarının uygulanmasında gerekli

olan materyallerin öğretmenler tarafından yeterince kullanıma

sunulmadığını ifade etmişlerdir.

4. Öğretmenlerin verdiği cevaplardan, okulda verilecek ABÇEP kurs

programlarının belirlenmesinde öğretmen görüşlerinin dikkate

alındığı anlaşılmaktadır.

5. Öğretmenler ve katılımcılar ABÇEP kurs programlarının içerik

açısından yeterli olduğun, kursiyerlerin ilgi, istek ve ihtiyaçlarına

cevap verdiği ve kurs konularının beklentilerine cevap verdiği

yönünde aynı görüştedirler.

6. Öğretmenler, kurs verilecek ortamın belirlenmesinde kendi

görüşlerinin dikkate alınmadığını belirtmiştir.

7. Katılımcılar, ABÇEP kurs faaliyeti sonunda aldıkları belgenin

yaşantılarında katkı sağladığını ifade etmişlerdir.

8. Yönetici ve öğretmenler kurs programlarının verildiği fizikî ortamın

uygun olmadığını, katılımcılar ise uygun olduğunu ifade

etmişlerdir.

109

6.3. ÖNERİLER

1. Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi programlarına babaların da

katılımını sağlamak için yöre halkı yapılacak tanıtımlarla teşvik

edilmeli ve bilinçlendirilmelidirler.

2. Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi eğitimini veren öğretmenlerin

alanlarında daha yeterli olabilmeleri için hizmetiçi eğitim almaları

sağlanmalıdır.

3. Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi eğitiminin amacına uygun

olarak verilebilmesi için bu eğitimin yapıldığı fizikî ortamın,

teknolojinin gerektirdiği araç – gereçlerle donatılması

sağlanmalıdır.

4. Hizmetin iyi ve daha geniş kitlelere verilebilmesi için yörenin yerel

yönetimi, Milli Eğitim Müdürlüğü, Sağlık müdürlüğü gibi

kuruluşların eğitimi veren okullara destek olmaları sağlanmalıdır.

5. ABÇEP diğer eğitim kurumları tarafından da verilmektedir.

Kurumlar arasında koordinasyon sağlanarak program bütünlüğü

oluşturulmalıdır.

6. ABÇEP kurslarının büyük çoğunluğu Çocuk Gelişimi ve Eğitimi

bölümü öğretmenleri tarafından verilmektedir. Kurs programlarının

içeriğine göre uzman kişiler tarafından verilmelidir.

7. Okullarda uygulanmakta olan ABÇEP tanıtım yöntemleri gözden

geçirilerek etkinliğinin artırılması sağlanmalıdır.

110

8. Okullardaki öğretmen sayıları ABÇEP kurs programlarında

görevlendirilecek öğretmenlerde dikkate alınarak yeniden

belirlenmelidir.

9. Kurs verilecek ortamların belirlenmesinde kursu verecek

öğretmenlerin görüşleri de dikkate alınmalıdır.

111

KAYNAKÇA

Anon, 1999. “Ana Baba Eğitimi: Çocukların İlk Öğretmenlerinin

Desteklenmesi” Dünya Çocuklarının Durumu 1999, UNICEF.

Crase, S. J., Colleen, C., Kontos, S. 1981. “Parent Education Needs And

Sources As Perceived by Parents”, Home Economics Research

Journal. 9 (3): 221-231.

Kağıtçıbaşı, Ç. 1989. “Okulöncesi Eğitimi ve Bir Erken Destek Modeli Olarak

Anne Eğitimi” YA-PA 6. Okulöncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması

Semineri, İstanbul, s.23-28.

Kağıtçıbaşı, Ç. 1990. “Çocuk Gelişiminde Erken Destek Projesi: Türkiye

Örneği” Erken Çocukluk Eğitiminde Farklı Modeller Semineri.

Editör: Sevda Berkman. Eylül 10-14, İstanbul, s.41-59.

Myers, R. 1996. “Hayatta Kalan Oniki. Varol Matbaası, Ankara.

Navaro, L. 1987. “Çağdaş Anne Baba Eğitimi Neleri Kapsayabilir?”. YA-PA

5. Okulöncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri, 7-12 Eylül,

s.43-47.

Öztop, H. ve Telsiz, M. 1996. “Ana-Baba Eğitimi” Yaşadıkça Eğitim. 46, s.4-7.

Seçkin, N. ve Koç, G. 1997. “Okulöncesi Eğitimde Okul-Aile İşbirliği”.

Yaşadıkça Eğitim. 51, s.5-10.

Sucuka, N., Özkök, S.Ü. ve Vardar, B. 1997. “Anne Çocuk Eğitim Programı:

Uygulama ve Değerlendirme” Okulöncesi Eğitim Sempozyumu

“Okulöncesi Eğitimde Yeni Yaklaşımlar” 30-31 Mayıs 1996, Ankara,

s.51-83.

Meslekî Eğitim Dergisi 1999

112

Şahin, F.T. 1998. “Destekleyici Eğitim Programlarının 5-6 Yaş Grubunda

Çocuğu Olan Babalar Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi’’. H.Ü.

Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.

Turan, E.Ö., Şahin, F.T., Turla, A. ve Can, M. 1997. “Çocukluk Döneminde Ev

Ortamının Çocuğun Eğitimine Etkisi”. I. Ulusal Çocuk Gelişimi ve

Eğitimi Kongresi. 28-30 Mayıs, Ankara, s.316-335.

Üstünoğlu, Ü. 1990. “Ailelerin Okulöncesi Dönemin Önemi Konusunda

Bilinçlendirilmesi”. Türkiye Aile Yıllığı. T.C. Başbakanlık Aile

Araştırma Kurumu Yayınları Genel Yayın No:10, Ankara, s.49-55.

Üstünoğlu, Ü. 1991. “Aile Eğitiminde Farklı Yaklaşımlar”. Aile Eğitimi. T.C.

Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları. Ankara, s.80-89.

Yıldıran, G. 1983. “Okulöncesi Eğitimde Okul, Ana Baba ve Çevre Arasındaki

İşbirliğinin Sağlanması”. Okulöncesi Eğitimi ve Sorunları. TED

Yayınları, Ankara, s.82-83.

113

EKLER

EK:1Yönetici Anketi Form l-A

EK:2 Öğretmen Anketi Form l-B

EK:3 Katılımcı Anketi Form ll

EK:4 Araştırmanın Yapılmasına Dair Bakanlık Makam Onayı

EK:5 İllere Gönderilen Anket Uygulama Klavuzu (1)

EK:6 İllere Gönderilen Anket Uygulama Klavuzu (2)

114

EK:1

T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi Başkanlığı

(METARGEM)

ANNE-BABA-ÇOCUK EĞİTİMİ PROJESİNİN

DEĞERLENDİRİLMESİ

Yönetici Anketi (Form- l-A)

ANKARA 2003

115

Sayın Yönetici,

Millî Eğitim Bakanlığına bağlı kız meslek liselerinde Anne-Baba-

Çocuk Eğitimi Projesi kapsamında düzenlenen eğitimin (kurs, seminer, panel,ev

ziyareti vb. faaliyetler) değerlendirmesini yapmak, varsa eksik yönlerini tespit

etmek ve bu eğitimin geliştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla METARGEM

tarafından “Anne-Baba-Çocuk Eğitimi Projesi (ABÇEP)’nin Değerlendirilmesi

Araştırması” başlatılmıştır.

Söz konusu araştırmayla ile ilgili görüş ve önerilerinize ihtiyaç

duyulmaktadır. Anket sorularını ve değerlendirme ölçütlerini dikkatle

okuyunuz; vereceğiniz cevaplar, belirteceğiniz görüşler, yapacağınız

değerlendirmeler çalışmalarımıza katkı sağlayacak ve bu araştırma amaçları

doğrultusunda kullanılacaktır. Katkılarınız için teşekkür eder, başarılar dileriz.

TANIMLAR

Ebeveyn : Anne, baba, büyükanne, büyükbaba.


ABÇEP : “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” kapsamında verilen

eğitim (kurs, seminer, panel, ev ziyaretleri vb.).

Eğitici : “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi”nin uygulanmasında

eğitici olarak görev alan meslek dersleri öğretmenleri ve diğer

görevliler.

Katılımcı : “Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi” kapsamındaki eğitimi

tamamlayan bireyler.

Araştırma Grubu

116

BÖLÜM-1 GENEL BİLGİLER

Açıklama: Bu bölümde size uygun olan seçeneği (X) işaretiyle belirtiniz.

1.1. Okulunuzun bulunduğu il

.................................

1.2. Okulunuzun adı

...................

1.3. Branşınız

........................

1.4. Cinsiyetiniz

a. ( ) Kadın

b. ( ) Erkek

1.5. Öğrenim durumunuz

a. ( ) Ön lisans

b. ( ) Lisans

c. ( ) Yüksek lisans

1.6. Meslekî kıdeminiz

a. ( ) 1 yıl veya daha az

b. ( ) 2-10 yıl

c. ( ) 11-20 yıl

d. ( ) 21 yıl veya daha fazla

117

1.7. Bugüne kadar Anne - Baba - Çocuk Eğitimi Projesi(ABÇEP) kapsamında

kurs açtınız mı?

a. ( ) Evet

b. ( ) Hayır

Cevabınız “Evet” ise soru 1.9’a geçiniz.

1.8. Yukarıdaki soruya cevabınız “Hayır” ise nedenini belirtiniz ve BÖLÜM

3’e geçiniz. (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz.)

a. ( ) Fizîki ortamın uygun olmayışından

b. ( ) Eğitici personel sıkıntısı olduğundan

c. ( ) Kurs için verilen ücretin yetersizliğinden

d. ( ) Yeterli sayıda katılımcının olmamasından

e. ( ) Diğer (Lütfen belirtiniz.).......................................

1.9. ABÇEP kapsamındaki eğitim faaliyetlerini (kursları) yörenin insanlarına

nasıl duyurdunuz? ( Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz.)

a. ( ) İlân, afiş vb. ile

b. ( ) Medya yoluyla

c. ( ) Öğrenciler aracılığıyla

d. ( ) Diğer ( Lütfen belirtiniz.)......................................

1.10. ABÇEP kapsamındaki eğitim faaliyetlerine etkili bir katılımın

sağlanabilmesi için en uygun zaman dilimi hangisidir?

a. ( ) Sabah

b. ( ) Öğleden sonra

c. ( ) Mesai saati sonrası

118

1.11. ABÇEP kapsamındaki eğitim programlarının uygulanmasında aşağıdaki

yöntemlerden hangisi en uygundur ?

a. ( ) Kurs

b. ( ) Seminer,konferans,panel

c. ( ) Ev ziyareti

d. ( ) Diğer ( Lütfen belirtiniz.).................................................

1.12. ABÇEP kapsamında okulunuzda en çok açılan kurs konularının ana

başlıklarını yazınız.

a. ........................................

b. ........................................

c. ........................................

d. ..........................................

e. ...........................................

1.13. ABÇEP kapsamında açtığınız kurslarda eğitmen olarak kimlerden

yararlanmaktasınız? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz.)

a. ( ) Okuldaki branş öğretmenlerinden

b. ( ) Okuldaki branş dışı öğretmenlerden

c. ( ) Diğer okulların branş öğretmenlerinden

d. ( ) Diğer okulların branş dışı öğretmenlerinden

e. ( ) Millî Eğitim Bakanlığı dışındaki kurum ve kuruluşların

personellerinden (Lütfen bu kurumları ve kuruluşları belirtiniz.)

..................................................

1.14. ABÇEP kapsamında açılan kurslarda görevlendirilecek eğiticiler için

hizmet içi eğitime ihtiyaç var mıdır ?

a. ( ) Evet

c. ( ) Hayır

Cevabınız “Hayır”ise BÖLÜM 2’ye geçiniz.

119

1.15. ABÇEP kapsamında açılan kurslarda görevlendirilen eğiticiler için hangi

alanlarda hizmet içi eğitime ihtiyaç duyulmaktadır?

a. .................................................

b. .................................................

c. .................................................

d. .................................................

e. .................................................

BÖLÜM 2’ ye GEÇİNİZ.

120

BÖLÜM-2 EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLER

Açıklama: Bu bölümde ABÇEP kapsamında verilen eğitime yönelik

görüşlerinize uygun seçeneği (X) işaretiyle belirtiniz. Lütfen her madde için bir

seçenek işaretleyiniz.

Sorularla ilgili dereceleme ölçekleri;

Çok : “Tamamen kabul edilir.”,

Oldukça : “Çoğunlukla kabul edilir.’,

Kısmen : “Kabul edilebilir.”,

Çok az : “Kabul edilebilir seviyenin altında.”,

Hiç : “Kabul edilemez” görüşlerini ifade etmektedir.

ÖLÇÜTLER

EĞİTİME İLİŞKİN GÖRÜŞLER

Çok

Old

ukça

Kıs

men

Çok

Az

Hiç

2.1. Okulunuzdaki bölüm dersi öğretmen

sayısı, ABÇEP’in yürütülmesi için ne

derecede yeterlidir? ..............................

( )

( )

( )

( )

( )

2.2. ABÇEP kapsamında açılan kursların

konularının belirlenmesinde yörenin

özellikleri ne derecede dikkate

alınmaktadır? ........................................

( )

( )

( )

( )

( )

2.3. Kursiyerlerin kursa devam -

devamsızlığına ne ölçüde özen

göstermektesiniz? ................................

( )

( )

( )

( )

( )

121

ÖLÇÜTLER


Çok

Old

ukça

Kıs

men

Çok

Az

Hiç

2.4. Kursiyerlerin sorunları ile okul

personeli ne derecede ilgilenmektedir?

..............................................................

( )

( )

( )

( )

( )

2.5. Kurs bitiminde verilen belgeler,

kursiyerlerin yaşantılarında ne

derecede etkili olmaktadır? .................

( )

( )

( )

( )

( )

2.6. Kurs mezunlarınızın izlenmesi ne

derecede gereklidir?.............................. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2.7. Kurs konuları, ABÇEP’in amacına ne

derecede uygundur?.............................. ( )

( )

( )

( )

( )

2.8. Kurs programları, teknolojik gelişme

ve yeniliklere ne derecede cevap

vermektedir?......................................... ( )

( )

( )

( )

( )

2.9. ABÇEP kapsamında verilen eğitimle

ilgili kursiyerlerin görüşleri ve

önerileri ne ölçüde dikkate

alınmaktadır? .......................................

( )

( )

( )

( )

( )

2.10. Programların uygulanması için gerekli

olan materyaller (yardımcı ders

kitapları, tepegöz vb.), okulunuzda ne

derecede mevcuttur?.............................

( )

( )

( )

( )

( )

122

ÖLÇÜTLER


Çok

Old

ukça

Kıs

men

Çok

Az

Hiç

2.11. Programların uygulanmasında gerekli

olan materyalleri (yardımcı ders

kitapları, tepegöz vb.), ne derecede

kursiyerlerin hizmetine sunmaktasınız?

( )

( )

( )

( )

( )

2.12. Okulunuzun fizîki ortamı (sınıf, atölye,

lâboratuvar, kantin vb.), kursiyerlerin

ihtiyaçlarını karşılamaya ne derecede

uygundur?.............................................

( )

( )

( )

( )

( )

123

BÖLÜM-3 KİŞİSEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER

Açıklama : Bu bölümde, ABÇEP’le ilgili ankette yer almayan görüş

ve önerileriniz varsa lütfen yazınız.

1.................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

.............................................................................................

2.................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

.............................................................................................

3.................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

.............................................................................................

124

EK:2

T.C.


(METARGEM)



Öğretmen Anketi (Form- l-B)

ANKARA 2003

125

Sayın Öğretmen,












TANIMLAR







görevliler.



Araştırma Grubu

126

BÖLÜM-1

GENEL BİLGİLER


1.1. Okulunuzun bulunduğu il

.................................

1.2. Okulunuzun adı

...................

1.3. Branşınız

........................

1.4. Cinsiyetiniz

a. ( ) Kadın

b. ( ) Erkek

1.5. Öğrenim durumunuz

a. ( ) Ön lisans

b. ( ) Lisans

c. ( ) Yüksek lisans

1.6. Meslekî kıdeminiz

a. ( ) 1 yıl veya daha az

b. ( ) 2-10 yıl

c. ( ) 11-20 yıl

d. ( ) 21 yıl veya daha fazla

1.7. ABÇEP kapsamındaki kurslarda kaç kez görevlendirildiniz ?

a. ( ) 1

b. ( ) 2-3

c. ( ) 3-4

d. ( ) 5 veya daha fazla

127

1.8. ABÇEP kapsamında görev aldığınız kurs konularının ana başlıklarını

yazınız.

a.........................................

b.........................................

c.........................................

d...........................................

e.........................................

1.9. ABÇEP kapsamında görev aldığınız kurs konuları birbirinin devamı

niteliğinde miydi?

a. ( ) Evet

b. ( ) Hayır

1.10. ABÇEP’le ilgili hizmet içi eğitime ihtiyaç duyuyor musunuz?

a. ( ) Evet

b. ( ) Hayır

Cevabınız HAYIR ise soru 1.12’ye geçiniz.

1.11. Cevabınız Evet ise hangi alanlarda hizmet içi eğitimi almak istersiniz?

a. .......................................

b. ......................................

c. ......................................

d. ........................................

e. ........................................

1.12. ABÇEP kapsamında açılan kurslara etkili bir katılımın sağlanabilmesi için

en uygun zaman dilimi hangisidir?

a. ( ) Sabah


c. ( ) Mesai saati sonrası ve hafta sonları

BÖLÜM 2’ye GEÇİNİZ.

128







Oldukça : “Çoğunlukla kabul edilir.’,




ÖLÇÜTLER


Çok

Old

ukça

Kıs

men

Çok

Az

Hiç

2.1. ABÇEP kapsamındaki kursların

programlarının belirlenmesinde

görüşlerinize ne ölçüde

başvurulmaktadır?.................................

( )

( )

( )

( )

( )

2.2. Kurs konuları, ABÇEP’in amacına ne

derecede uygundur?..............................

( )

( )

( )

( )

( )

2.3. Kurs programlarında yer alan konular,

içerik açısından ne derecede yeterlidir?

( )

( )

( )

( )

( )


ve yeniliklere ne derecede cevap

vermektedir? ........................................

( )

( )

( )

( )

( )

129

ÖLÇÜTLER


Çok

Old

ukça

Kıs

men

Çok

Az

Hiç

2.5. Kursiyerlerin ilgi, istek ve

ihtiyaçlarına kurs programları, ne

derecede cevap vermektedir?...............

( )

( )

( )

( )

( )

2.6. ABÇEP kapsamında düzenlenen

kursların süresi ne derecede yeterlidir? ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2.7. ABÇEP kapsamında verilen eğitimle

ilgili kursiyerlerin görüşleri ve

önerileri ne ölçüde dikkate

alınmaktadır?........................................ ( )

( )

( )

( )

( )

Konular işlenirken; 2.8. Kursiyerlerin derse katılımını ne

ölçüde sağlıyorsunuz?........................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2.9. Dersi ne derecede ilgi çekici hâle

getiriyorsunuz? ..................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2.10. Zamanı ne derecede verimli

kullanıyorsunuz? .................................. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2.11. Kursiyerlerle ne derecede etkili

iletişim kuruyorsunuz?......................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2.12. Kursiyerlerin sorularına ne derecede cevap veriyorsunuz? ............................ ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2.13. Öğretim yöntemlerini ve tekniklerini ne derecede etkin olarak kullanıyorsunuz?................................... ( )

( )

( )

( )

( )

2.14. Uygulamalara ne derecede yer

veriyorsunuz? ....................................... ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

130

ÖLÇÜTLER


Çok

Old

ukça

Kıs

men

Çok

Az

Hiç

2.15. Kursiyerlerin karşılaştıkları

problemlerin giderilmesine ne

derecede yardımcı oluyorsunuz?.......... ( )

( )

( )

( )

( )


olan materyaller (ders notları, yardımcı

ders kitapları, tepegöz vb.), ne

derecede yeterlidir?...............................

( )

( )

( )

( )

( )


olan materyaller (ders notları, yardımcı

ders kitapları, tepegöz vb.), ne

derecede uygundur?.............................. ( )

( )

( )

( )

( )


olan materyallerden (ders notları,

yardımcı ders kitapları, tepegöz vb.) ne

ölçüde yararlanmaktasınız?.................. ( )

( )

( )

( )

( )

2.19. Kurs verilen yerin (sınıf, lâboratuvar,

atölye vb.), seçiminde görüşleriniz ne

derecede dikkate alınmaktadır?............ ( )

( )

( )

( )

( )

2.20 ABÇEP kurslarının verildiği ortam

(sınıf, lâboratuvar, atölye vb.), etkili

bir öğrenme için ne derecede

uygundur? ............................................

( )

( )

( )

( )

( )

131

ÖLÇÜTLER


Çok

Old

ukça

Kıs

men

Çok

Az

Hiç

2.21. Okulunuzun fizîki ortamı (sınıf, atölye,

lâboratuvar, kantin vb.), kursiyerlerin

ihtiyaçlarını karşılamaya ne derecede

uygundur? ............................................

( )

( )

( )

( )

( )

132




1.................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

......................................................................

...............................................................................................................................

2.................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

.............................................................................................

3.................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

.............................................................................................

133

EK:3

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi Başkanlığı (METARGEM)



Katılımcı Anketi

(Form-ll)

ANKARA 2003

134

Sayın Katılımcı,












TANIMLAR







görevliler.



Araştırma Grubu

135

BÖLÜM-1 GENEL BİLGİLER


1.1. Cinsiyetiniz

a. ( ) Kadın

b. ( ) Erkek

1.2. En son bitirdiğiniz okul

a. ( ) İlköğretim (İlkokul, orta okul)

b. ( ) Lise veya dengi okul

c. ( ) Ön lisans

d. ( ) Yüksek lisans

e. ( ) Diğer (Lütfen belirtiniz.).................................

1.3. Medenî durumunuz

a. ( ) Evli

b. ( ) Bekâr

1.4. Çocuğunuz varsa sayısını belirtiniz.

a. ( ) Yok

b. ( ) 1

c. ( ) 2

d. ( ) 3 veya daha fazla

1.5. Mesleğiniz

a. ( ) Devlet memuru

b. ( ) İşçi

c. ( ) Emekli

d. ( ) Serbest Meslek

e. ( ) Ev hanımı

f. ( ) Öğrenci

136

1.6. ABÇEP kapsamında düzenlenen eğitim programlarına katılmaya niçin

gerek duydunuz?

a. ( ) İlgi duyduğumdan

b. ( ) Eğitime ihtiyaç duyduğumdan

c. ( ) Kurs belgesinin iş imkânı sağlayacağını düşündüğümden

d. ( ) Diğer (Lütfen belirtiniz)....................................................

1.7. ABÇEP kapsamındaki eğitim programlarına katılmanızda kimler etkili

oldu?

a. ( ) Kendim

b. ( ) Ailem

c. ( ) Arkadaşlarım

d. ( ) Okul idaresi

1.8. ABÇEP kapsamında açılan eğitim programlarından nasıl haberdar oldunuz?

a. ( ) İlânla

b. ( ) Yerel Basınla

c. ( ) Öğrenciler aracılığıyla

d. ( ) Diğer (Lütfen belirtiniz).................................

1.9. ABÇEP kapsamındaki kurslara kaç kez katıldınız?

a. ( ) 1

b. ( ) 2-3

c. ( ) 4 veya daha fazla

1.10. 2001-2002 öğretim yılında ABÇEP kapsamında açılan kurslarda hangi

konularda eğitim aldınız?

a. .......................................

b. .......................................

c. .....................................

d. .........................................

e. .......................................

137

1.11. ABÇEP kapsamındaki kurs saatleri için en uygun zaman dilimi

hangisidir?

a. ( ) Sabah


c. ( ) Mesai saati sonrası

1.12. ABÇEP kapsamındaki kurslarda en çok hangi konularda eğitim almak

istediğinizi belirtiniz.

a. ......................

b. ......................

c. ......................

d. ......................

e. ......................

1.13. ABÇEP’nin kurs faaliyeti şeklinden başka diğer şekillerde verilen

faaliyetlerine katıldınız mı?

a. ( ) Evet

b. ( ) Hayır

1.14. Cevabınız EVET ise aşağıdaki faaliyetlerden hangisine katıldınız?

(Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz.)

a. ( ) Konferans

b. ( ) Seminer

c. ( ) Panel

d. ( )Ev ziyaretleri

e. ( ) Diğer (Lütfen belirtiniz.) ............................................

Soru 1.16’ya geçiniz.

138

1.15. Cevabınız Hayır ise hangi faaliyetlere katılmak istersiniz?

a. ( ) Konferans

b. ( ) Seminer

c. ( ) Panel

d. ( ) Ev ziyaretleri

e. ( ) Diğer (Lütfen belirtiniz.) ............................................

1.16. ABÇEP kurslarını başkalarına tavsiye eder misiniz?

a. ( ) Evet

b. ( ) Hayır

1.17. Yukarıdaki soruya cevabınız HAYIR ise nedenini belirtiniz.

..................................................

BÖLÜM 2’YE GEÇİNİZ.

139







Oldukça : “Çoğunlukla kabul edilir.”,




ÖLÇÜTLER


Çok

Old

ukça

Kıs

men

Çok

Az

Hiç


programlarındaki konular

beklentilerinize ne derecede cevap

verdi?........................................................ ( )

( )

( )

( )

( )

2.2. Kursa devam-devamsızlık konusuna ne

ölçüde özen gösterdiniz? ........................

( )

( )

( )

( )

( )

2.3. Kurs sırasında karşılaştığınız sorunlarla

okul yönetimi ne derecede ilgiliydi? .......

( )

( )

( )

( )

( )

2.4. Kurs süresince aldığınız bilgileri günlük

hayatınızda ne derecede kullanabildiniz?

( )

( )

( )

( )

( )

140

ÖLÇÜTLER


Çok

Old

ukça

Kıs

men

Çok

Az

Hiç

2.5. Kurs bitiminde aldığınız belge,

yaşantınızda ne derecede etkili oldu?

( )

( )

( )

( )

( )

2.6. Kurs süresi ne derecede

yeterliydi?............................................. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

2.7. Konular işlenirken derslere ne

derecede ilgi gösterdiniz?..................... ( )

( )

( )

( )

( )

2.8. Konular işlenirken eğitimcilerle ne

derecede etkili iletişim

kurabiliyordunuz? ................................ ( )

( )

( )

( )

( )

2.9. Verimlilik açısından derslerin

başlangıç ve bitiş saatleri ne derecede

uygundu?..............................................

( )

( )

( )

( )

( )


ve yeniliklere ne derecede

uygundu?...............................................

( )

( )

( )

( )

( )

2.11. Programların uygulanmasında

kullanılan araç-gereçler (ders notları,

yardımcı ders kitapları vb.), ne

derecede yeterliydi?..............................

( )

( )

( )

( )

( )


verildiği ortam (sınıf, atölye,

lâboratuvar vb.), konuları öğrenmeniz

için ne derecede uygundu?....................

( )

( )

( )

( )

( )

141

ÖLÇÜTLER


Çok

Old

ukça

Kıs

men

Çok

Az

Hiç

2.13. Okulunuzun fizîki ortamı (atölye,

lâboratuvar, kantin vb.), ihtiyaçlarınızı

karşılamaya ne derecede uygundu?

( )

( )

( )

( )

( )

142




1.................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

.............................................................................................

2.................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

.............................................................................................

3.................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................

.............................................................................................

143

EK:4 T.C.


(METARGEM) SAYI : B.08.0.MTB.0.39.00.01./ 402 24 NİSAN 2003 KONU : Anne - Baba ve Çocuk Eğitiminin Değerlendirilmesi Araştırması

BAKANLIK MAKAMINA

Bireylerin ilgi ve yeteneklerine göre eğitim almaları ve bu eğitimden yaşam boyu yararlanmaları ülkemizin her yönden gelişmesi için çok önemlidir. Ülkemizde bu eğitim Millî Eğitim Bakanlığı tarafından örgün ve yaygın eğitim şeklinde, bireylerin ve çevrenin ihtiyaçları doğrultusunda verilmektedir. Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı kız meslek liselerinde ve bünyesindeki okullar tarafından yaygın eğitim biçiminde verilen Anne - Baba Çocuk Eğitimi uygulaması kapsamında açılan kurslarda, 2001 - 2002 öğretim yıllarında eğitim alan bireylerin aldıkları eğitimden yaşantılarında faydalanmalarına ilişkin bilgileri ile bu kurslarda verilen eğitimin genel bir değerlendirmesini yapmak için Anne - Baba ve Çocuk Eğitiminin Değerlendirilmesi araştırmasının Merkezimiz tarafından yapılması düşünülmektedir. Makamlarınızca da uygun görüldüğü takdirde kız meslek liselerinde verilen Anne - Baba ve Çocuk Eğitiminin Değerlendirilmesi araştırmasının hazırlanan Araştırma Önerisi (EK-1) çerçevesinde Merkezimiz tarafından yürütülmesi ve anket formlarının uygulama giderlerinin Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü tarafından karşılanması hususlarını olurlarınıza arz ve teklif ederim.

Uzman : S. YILMAZ

Şb. Md. : A. PANAL

Bşk Yrd. : A. İPLİKÇİ

Dr. Şaban YILDIRIM

METARGEM Başkan V.

Koordinasyon

Kız Tek. Öğr. Gen. Md. V. : N.DEMİR

O L U R

24/4/2003

Mehmet TEMEL

Bakan a.

Müsteşar V.

EKLER :

EK-1 Araştırma Önerisi

144

EK:5

KIZ MESLEK LİSELERİNDE EĞİTİMİ VERİLEN ANNE-BABA-

ÇOCUK EĞİTİMİ PROJESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

ARAŞTIRMASI

ANKET UYGULAMA KILAVUZU (1)

Sayın Yönetici,

Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi

(METARGEM) Başkanlığınca Kız Meslek Liselerinde eğitimi verilen Anne-

Baba-Çocuk Eğitimi Projesinin Değerlendirilmesi Araştırması

yapılmaktadır.

Araştırmanın temel amacı, Kız Teknik Öğretimi Genel Müdürlüğüne

bağlı kız meslek liseleri ve bünyesindeki okullarda yürütülen Anne-Baba-Çocuk

Eğitimi uygulanmasının katılımcıların yaşantısına katkısının eğitici öğretmen ve

eğitim almış bireylerin görüşlerine başvurularak genel bir değerlendirilmesini

yapmaktır.

Bu amaç doğrultusunda yapılan çalışmaya okulunuz da dâhil edilmiştir.

Okulunuzun açtığı Anne-Baba-Çocuk Eğitimi Projesinde görev yapan meslek

dersleri öğretmenlerinin, 2001-2002 öğretim yıllarında bu eğitimi almış

katılımcıların görüş ve değerlendirmelerine ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu doğrultuda;

• Yönetici Form-I-A anketleri,

• Meslek dersleri öğretmenlerine Form-I-B anketleri,

• Katımcılara Form-II anketleri uygulanacaktır.

Uygulamada Dikkat Edilecek Hususlar:

1. Anketlerin belirtilen esaslar çerçevesinde tam ve eksiksiz

olarak doldurulmasından Okul Müdürü sorumludur.

145

2. Anketlerin doldurulmasında okulunuzun koordinatör müdür

yardımcısı ile koordinatör öğretmenleri ortaklaşa çalışarak, bu

konuda anket uygulama klavuzu ile anketlerde yer alan

açıklamalara dikkat edilecektir.

3. Form II Katılımcı anketleri okulunuzda Anne-Baba-Çocuk

Eğitimi Projesi kapsamında öncelikle 2001-2002 öğretim

yılında bu eğitimi almış katılımcılara ulaşılarak tutanakta

belirtilen sayıda uygulanacaktır.

4. Form I-B Öğretmen anketleri, bahsedilen projede eğitim veren

meslek dersleri öğretmenleri tarafından tutanakta belirtilen

sayıda uygulanacaktır.

5. Form I-A Yönetici anketleri ise okul yöneticileri tarafından

doldurulacaktır.

6. Uygulanması tamamlanan Form I-A, Form I-B, Form II

anketlerinin tamamı ile anket uygulama tutanağını doldurup

onaylanarak en geç 28 Kasım 2003 tarihine kadar

METARGEM Başkanlığına posta ile gönderilecektir.

146

EK-6

KIZ MESLEK LİSELERİNDE EĞİTİMİ VERİLEN ANNE-BABA-

ÇOCUK EĞİTİMİ PROJESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

ARAŞTIRMASI

ANKET UYGULAMA KILAVUZU (2)

Sayın Yönetici,

Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi

(METARGEM) Başkanlığınca Kız Meslek Liselerinde eğitimi verilen Anne-

Baba-Çocuk Eğitimi Projesinin Değerlendirilmesi Araştırması

yapılmaktadır.

Araştırmanın temel amacı, Kız Teknik Öğretimi Genel Müdürlüğüne

bağlı kız meslek liseleri ve bünyesindeki okullarda yürütülen Anne-Baba-Çocuk

Eğitimi uygulanmasının katılımcıların yaşantısına katkısının eğitici öğretmen ve

eğitim almış bireylerin görüşlerine başvurularak genel bir değerlendirilmesini

yapmaktır.

Bu amaç doğrultusunda yapılan çalışmaya okulunuz da dâhil edilmiştir.

Okulunuzun açtığı Anne-Baba-Çocuk Eğitimi Projesinde görev yapan meslek

dersleri öğretmenlerinin görüş ve değerlendirmelerine ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu doğrultuda;

• Yönetici Form-I-A anketleri,

• Meslek dersleri öğretmenlerine Form-I-B anketleri uygulanacaktır.

Uygulamada Dikkat Edilecek Hususlar:

1. Anketlerin belirtilen esaslar çerçevesinde tam ve eksiksiz

olarak doldurulmasından Okul Müdürü sorumludur.

147

2. Anketlerin doldurulmasında okulunuzun koordinatör müdür

yardımcısı ile koordinatör öğretmenleri ortaklaşa çalışarak, bu

konuda anket uygulama klavuzu ile anketlerde yer alan

açıklamalara dikkat edilecektir.

3. Form I-B Öğretmen anketleri, bahsedilen projede eğitim veren

meslek dersleri öğretmenleri tarafından tutanakta belirtilen

sayıda uygulanacaktır.

4. Form I-A Yönetici anketleri ise okul yöneticileri tarafından

doldurulacaktır.

5. Uygulanması tamamlanan Form I-A, Form I-B anketlerinin tamamı

ile anket uygulama tutanağını doldurup onaylanarak en geç 28 Kasım 2003

tarihine kadar METARGEM Başkanlığına posta ile gönderilecektir.

anne-baba-Çocuk eğitimi projesinin değerlendirilmesi

Documents