AN / İNORGANİK KİMYA Kim351 / Kim207 An / İnorg. Kim. PROGRAMI1. Hf - 07 / 08.02.08 - Atomik yopı……...........................20 2. “ - 14 / 15.02.08 - Periodik Özellikler………...….…..40 3. “ - 21 / 22.02.08 - Molekül Yapısı.............……….….604. ” - 28 / 29.02.08 - Kovalent Bağ ve DBT……………90 5. “ - 06 / 07.03.08 - Molekül Orbital Teori….…….…1256. ” - 13 / 14.03.08 - İyon Bağı...……….......................1357. “ - 20 / 21. MART.2008- VİZE-1 8. ” - 27 / 28.03.08 - İyonik Kristaller…......................1459. “ – 03 / 04.04.08 - Metal Bağı……………......…….....16010.“ - 10 / 11.04.08- Taneciklerarası Etkileşimler……18011.” - 17 / 18.04.08- Asit-Baz-Çözeltiler......................21512.” - 24 / 25.NİSAN.2008- VİZE-2 13.” - 01 / 02.05.08 -Koordinasyon Bileşikleri…….…240

14.” - 08 / 09.05.08 -Koordinasyon Bağı yapısı..…….285

TANECİKLERARARASI ETKİLEŞİMLER Kimyasal Bağlar : 1)İyonik Bağ (Z+Z-e2/α.r) 400kj/mol (NaCl,CsF)

2) Kovalent Bağ --- 400kj/mol (H2,O2,CH4 ) 3)Koordinasyon Bağı --- 400-600 kj/mol [Ag(NH3)2]Cl 4)Metalik Bağ 100 kj/mol --- (Fe, Cu, Al, Ni, Co…)

Van Der Waals Kuvvetleri : 1) İyon-dipol Kuv.(-Zμ/r2) 40kj/mol (NaCl-H2O)2)Dipol-dipol Kuv. (-2μ2/r3) 10kj/mol (EtOH-H2O) 3)İyon-İnd.Dipol (n.mlkl) Kuv. (-α.Z2/2r4) 1kj/mol (NaCl-CCl4) 4)Dipol-İnd.Dipol (n.mlkl) Kuv. (-α. μ2/r6) 0,01kj/mol (H2O-CCl4) 5)LONDON KUV. (İnd.Dipol-İnd.Dipol (ani dipol-apolar mlkl) Kuv.) (-3IEα2/4r6) 1,75kj/mol (He.I2-CCl4)

PAULİ İTMESİ k / r n Tüm maddelerde belirli mesafe yaklaşımdan sonra görülür aniden çok büyür.

H-KÖPRÜ KUVVETLERİ H’nin elektronegatif elementlerle yaptığı H2O, EtOH, HF.HA gibi bileşiklerde görülür k. μ.ΔI/R bağıntısıyla bulunabilir 7,5-30 kj/mol enerjilidir.

Van der Waals KuvvetleriANLIK ve İNDÜKLENMİŞ DİPOLLER. e yük yoğunluklarının farklı bölgelerde

farklı şekillerde dağılması apolar karekterli bileşiklerde zaman zaman oluşan polar karekterli ANLIK DİPOL nedeniyle molekülün DİPOL MOMENTi de oluşur. Bu da komşu atom ve moleküllerdeki e’ların yer değiştirip dipolleşmesine neden olur. Bu bir İNDÜKLENME Olayı olup böylece İNDÜKLENMİŞ DİPOL ve moleküllerarası çekim (Anlık Dipol-İndüklenmiş Dipol Çekimi = Dağılma Kuvvetleri = LONDON KUVVETLERİ ) meydana gelir. İndüklenme = kutuplaşma = polarlaşma e sayısı ve ısı ile artar. Bu nedenle maddelerin EN ve KN’ları e sayısı (dolayısıyla Mol kütleleri) artışıyla artar. Örneğin 4He KN= 4 K

222Rn KN = =221 K dir. Benzer özellik Halojenler de de görülür.

• DİPOL DİPOL ETKİLEŞİM Dipoller kendiliğinden bir dipolün + ucu ötekinin – ucuna gelecek şekilde düzenlenir ve buda maddenin EN ve KN değerlerini etkiler.

• Anlık Dipol-İndüklenmiş Dipol Çekimi = Dağılma Kuvvetleri = LONDON KUVVETLERİ Bütün Moleküllerde görülür Mw ve molekülün şekliyle ilgili olarak artar.

• KALICI DİPOL Moment Polar karekterli Dipol Momenti olan bileşiklerde görülür.• Mw ları yakın moleküllerin EN,KN, HBB farklılıkları dipol mometlerinde ileri gelir.• Mw ları çok farklı olan bileşiklerde London Kuvvetleri dipol Momentten daha etkindir.

İndüklenme

Bir balonun bir yüzey tarafından çekilmesi indüklenmenin en bilinen örneğidir.Balon sürtünmeyle yüklenir ve yüklü balon yüzeyin zıt yükle yüklenmesine (İNDÜKLENMEYE) neden olur

ANLIK ve İNDÜKLENMİŞ DİPOLLER

a) Apolar karekterli maddede homojen, simetrik bir yük dağılımı vardır.

b) e’ların hareketliliği molekülde kutuplaşma (polarlık) ve ANLIK DİPOL oluşturur

c) Bir moleküldeki kutuplaşma diğer molekülleride İNDÜKLENME ile polarlaştırır..

Neopentan yuvarlak homojen (simetrik) yapısı nedeniyle zincir yapılı pentan’dan daha zor polarlaşır. Kolay Polarlaşma nedeniyle pentanın KN daha yüksektir.

2-Dipol-Dipol Etkileşim

a)Kovalent Molekül b)Dipol Yapı c) Dipol-Dipol Etkileşim

Hidrürlerin Kaynama Nok./Erime Nok./Buharlaşma EntalpileriDipoller çekim nedeniyle kendiliğinden bir dipolün pozitif ucu ötekinin negatif ucuna gelecek şekilde düzenlenirler. Normalde ısıl hareketler bu düzeni bozar.Maddenin şeklinden de kaynaklanan böyle bir düzenlenme eğilimi EN, KN, BB gibi fiziksel özelliklerin artmasına neden olur.

H-KÖPRÜ KUVVETLERİ

HF ‘de H-Köprüleri a)Su da H-Köprüleriyle b) Buz da H-Köprüleri c) Suda H-Köp.HalkalıYapı Bir Molekülün Çevrilmesi

HF ‘de H-Köprülerinin uzun zincir hali

H-Bağlı diğer Bileşikler

332266

HALOJENLERİN EN ve KN

??

3.Periyot Elementlerinin EN=ERİME NOKTALARI

C’lu ve H’li Halojenürlerin EN

1A v 2A grubu elementlerinin İNDİRGEME Yetenekleri

2 K(s) + 2 H2O(l) → 2 K+ + 2 OH- + H2(g)

Ca(s) + 2 H2O(l) → Ca2+ + 2 OH- + H2(g)

K içinI1 = 419 kJ

Ca için I1 = 590 kJ

Ca için I2 = 1145 kJ

Halogenlerin YÜKSELTGEME yetenekleri

2 Na + Cl2 → 2 NaClCl2 + 2 I- → 2 Cl- + I2

Element Oksitlerin Asit Baz Özellikleri• Alkali ve toprakalkali metal oksitler baz anhidritleridir.

Li2O(s) + H2O(l) → 2 Li+(aq) + 2 OH-(aq)

• Ametal oksitler asit anhidritleridir: SO2 (g) + H2O(l) → H2SO3(aq)

• Na2O ve MgO suda bazik çözelti oluştururlar.• Cl2O, SO2 ve P4O10 ‘in çözeltileri asidik çözeltidir.

• SiO2 suda çözünmez ancak asidik özellikte olması dolayısıyla kuvvetli bazlarda bir miktar çözününerek silikatları oluşturur. SiO2 + Na2O → Na2SiO3

• Al2O3 hem asit hem baz özellikte AMFOTER bir oksittir.• Al2O3(k) + 6 HClaq → 2AlCl3(aq) + 3 H2O• Al2O3(k) + 6 NaOHaq → 2Na [Al(OH)4](aq)