โครงการส งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษา...

เสนอตอ

ศาสตราจารยพเศษ ดร.ทศพร ศรสมพนธ

เลขาธการคณะกรรมการการอดมศกษา

โครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษา

และพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต

โครงการระยะท 2 (พ.ศ. 2558-2562)

จดทาโดย

สานกบรหารโครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต

สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

สารบญ

โครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต

โครงการระยะท 2 (พ.ศ. 2558-2562) ............................................................................................................... 1-4

กลมวจยเชงบรณาการดานความหลากหลายทางชวภาพ

- คลสเตอรความเปนเลศดานเศรษฐกจและสงคมบนฐานความหลากหลายทางชวภาพ ............................... 5-15

Supra Cluster ดานสงคม

- ขอกาหนดโครงการการวจยเชงสงคมศาสตรเพอตอบโจทยของประเทศ .................................................. 16-19

Supra Cluster ดานสขภาพ

- คลสเตอรความเปนเลศดานนวตกรรมการบาบดและเภสชภณฑ .............................................................. 20-25

- คลสเตอรความเปนเลศดานโรคอบตใหม โรคอบตซา .............................................................................. 26-29

Supra Cluster ดานเกษตรและอาหาร

- คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรทไมใชอาหาร .............................................................................. 30-33

- คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรเพออาหาร ................................................................................... 34-37

- คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรเพอสขภาพ .................................................................................. 38-44

Supra Cluster ดานอตสาหกรรม

- คลสเตอรความเปนเลศดานวสดใหมสาหรบอตสาหกรรมและภาคการผลต ............................................. 45-51

Supra Cluster ดานพลงงาน

- คลสเตอรความเปนเลศดานพลงงาน ........................................................................................................ 52-53

Supra Cluster ดานสงแวดลอม

- คลสเตอรความเปนเลศดานผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพ

ภมอากาศตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตของประเทศไทย .......................................................... 54-63

หนา 1

โครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต

โครงการระยะท 2 (พ.ศ.2558-2562)

การบรหารงานวจย และการตดตามผลการดาเนนงาน โครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและ

พฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต ระยะแรก (พ.ศ.2554-2557) โครงการพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต 9

แหง ไดมการแตงตงประธาน Supra Cluster ทมความสามารถ ความเชยวชาญ และประสบการณการจดการวจย

สงในแตละดาน โดยมวตถประสงคหลกเพอตดตามผลการดาเนนงาน ความกาวหนา พรอมทงเชอมโยงบรณาการ

งานวจยอยางเปนระบบจานวน 9 ทาน ในสาขาทเกยวของทง 6 ดาน ไดแก ดานสขภาพ (แบงเปนสขภาพดาน

พนฐานและประยกต) ดานเกษตรและอาหาร ดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต ดานพลงงาน ดาน

อตสาหกรรม และดานสงคมศาสตรและมนษยศาสตร ซงประกอบดวย 54 คลสเตอร

สาหรบโครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษา 70 แหง ประกอบดวย กลมมหาวทยาลยของรฐ 20

แหง มหาวทยาลยราชภฏ 40 แหง มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล 9 แหง และสถาบนเทคโนโลยปทมวน สานก

บรหารโครงการฯ ไดแตงตงประธานกลมวจยเชงบรณาการ 3 กลม ไดแก กลมความหลากหลายทางชวภาพ กลม

บรณาการวจยจากฐานภมปญญาทองถนสนวตกรรมดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย และกลมบรณาการพฒนาคร

ของครดวยโจทยวจยทองถน เพอชวยเหลอตดตามและใหคาแนะนาการดาเนนงานวจยแกนกวจย

จากการตดตาม และประเมนผลของประธาน Supra Cluster ทง 6 ดาน และประธานของ 3 กลมวจย

เชงบรณาการตลอดระยะเวลาทผานมาพบวามผลงานวจยทมคณภาพสง มความเปนรปธรรมทชดเจน ทาใหเหน

ภาพรวมของงานวจยในระดบมหภาคทสงผลตอการสรางผลตภณฑ และนวตกรรมดานการเกษตร ดาน

อตสาหกรรม ดานพาณชยกรรม ดานวชาการ ดานสขภาพ รวมถงดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตร ซงขอมล

เหลานเปนประโยชนอยางมากในการตอยอดเพอนาองคความรและผลตภณฑตนแบบไปใชประโยชนในเชง

พาณชย เศรษฐกจ ชมชน และภาคอตสาหกรรม ดงนน องคความรและเครอขายแบบบรณาการตางๆ ทมอยเดม

จากจานวนทงหมด 79 มหาวทยาลย พรอมทจะนาไปใชประโยชนและตอยอดกบภาคอตสาหกรรม เพอตอบสนอง

ยทธศาสตรเศรษฐกจและนโยบายของรฐบาลไดอยางมประสทธภาพ โดยมหาวทยาลยเปน Growth Engine

พรอมทงกาวไปสมหาวทยาลยชนนาระดบโลก

ขณะนใกลสนสดโครงการในระยะท 1 (พ.ศ.2554-2557) ทางสานกบรหารโครงการฯ จงขอนาเสนอ

ขอมลเพอขอรบการสนบสนนเชงนโยบายในการดาเนนโครงการ “โครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและ

พฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต ระยะท 2 (พ.ศ.2558-2562)” โดยเนนจดเดนของโครงการวจยทม impact

หนา 2

สง ในรปแบบของ Clusters of Excellence ในปงบประมาณ 2558 สานกบรหารโครงการฯ จงไดพฒนากรอบ

งานวจยระยะเรมตนจานวน 10 คลสเตอร พรอมทงงบประมาณในกรอบวจยในระยะ 5 ป โดยมเหตผลและ

แนวคดในการดาเนนโครงการ ดงน

1. เหตผลสาคญทตองลงทนเพอการพฒนามหาวทยาลยวจยใหตอเนองและมนยสาคญ

1.1 รฐบาลมเปาหมายทจะเพมคาใชจายดานการวจยของประเทศจาก 0.2% ของ GDP เปน 2% ภายใน 5 ป

ซงเปนแนวทางทสาคญในการพฒนาประเทศ โดยการสรางทนทางปญญาและนวตกรรม เพอพฒนา

มหาวทยาลยใหมงสการเปนมหาวทยาลยวจยระดบโลกและสรางขดความสามารถของประเทศ

1.2 รฐบาลมเปาหมายทจะเพมจานวนบคลากรดานการวจยจาก 6-7 คน เปน 15 คน ตอประชากร 10,000

คน ภายใน 10 ป ซงหมายถงการเพมขน 50,000–60,000 คน หรอประมาณปละ 5,000–6,000 คนตอป

มหาวทยาลยวจยจงมหนาทหลกในการสรางบคลากรใหมความร ความเชยวชาญ ในสาขาตางๆ เพอ

เสรมสรางขดความสามารถดานการวจยของประเทศ ทงดานปรมาณและคณภาพ ใหเพมมากขน

1.3 รฐบาลมเปาหมายทจะเพมสดสวนการใชจายดานการวจยของภาคเอกชนเทยบกบภาครฐจาก 45:55 เปน

70:30 ภายใน 10 ป และเรมมมาตรการกระตน เชน ความพยายามทจะเพมอตราลดหยอนภาษจากการ

ลงทนเพอการวจยจาก 200% เปน 300% มหาวทยาลยวจยจงเปนสวนหนงทสาคญของกลไกทจะ

สงเสรมใหภาคเอกชนรวมลงทนวจยกบภาครฐมากขน

1.4 ในการจดอนดบมหาวทยาลยของสานกตางๆ ทวโลก สวนใหญใหนาหนกผลงานวจยสง แตมหาวทยาลย

ไทยยงมอนดบไมเปนทนาพอใจเมอเปรยบเทยบกบมหาวทยาลยใน ASEAN โดยเฉพาะประเทศสงคโปร

และ มาเลเซย ซงมนโยบายทชดเจนในการสงเสรมการวจยในสถาบนอดมศกษาและสถาบนเฉพาะทาง

พรอมทงจดสรรงบประมาณสนบสนนทมากเพยงพอเพอพฒนามหาวทยาลยวจยอยางตอเนองและเปน

รปธรรม

2. แนวคดเชงหลกการของโครงการ

2.1 เปาหมายเชงกลยทธของแผนงานควรจะมความสมดลใน 5 ดาน ไดแก

2.1.1 การพฒนาทรพยากรบคคลทมความเชยวชาญดานการวจยทสอดคลองกบยทธศาสตรการ

พฒนาประเทศใหเพยงพออยางตอเนอง

2.1.2 การพฒนาระบบบรหารจดการวจยในสถาบนอดมศกษาใหเกดประสทธภาพสง พรอมทง

เครอขาย

หนา 3

2.1.3 การวจยทสามารถสรางมลคาเพมทางเศรษฐกจและสรางคณคาทางสงคม ทตอบโจทยของ

ประเทศ ในลกษณะของคลสเตอรวจย (Research Cluster) ตามยทธศาสตรการพฒนา

ประเทศ

2.1.4 การพฒนาความเขมแขงดานการวจยเพอการเปนผนาในการสรางองคความรและนวตกรรมของ

ภมภาค ในสาขาเฉพาะทแตละมหาวทยาลยมความเขมแขง

2.1.5 การพฒนาความพรอมเพอรองรบการเปดประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) และมงส

การเปนมหาวทยาลยชนนาระดบโลก (World Class University)

2.2 ตวชวดความสาเรจทสาคญของโครงการ

2.2.1 ความเปนมหาวทยาลยระดบโลก (อาท ผลงานตพมพในฐานขอมลสากล ทรพยสนทางปญญา

บคลากรวจย บณฑตศกษาและนกวจยหลงปรญญาเอก การแลกเปลยนนกศกษาและนกวจย

ระหวางประเทศ รวมถงการทาวจยรวมกบมหาวทยาลย ทงในและตางประเทศ ตลอดจนการ

ทาวจยรวมกบภาคเอกชนและภาคอตสาหกรรม เปนตน)

2.2.2 ความเชอมโยงระหวางมหาวทยาลยกบผใชประโยชนจากงานวจย (อาท โครงการวจยทภาค

การผลต ภาคบรการและชมชน มสวนรวมหรอวาจาง รายไดจากการรบจางวจยและใหบรการ

วชาการ เปนตน)

2.2.3 การพฒนาเครอขายระหวางมหาวทยาลยวจยแหงชาต 9 แหงกบมหาวทยาลยตางๆ ไมนอย

กวา 70 แหง โดยเฉพาะ มหาวทยาลยราชภฏ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล และ

สถาบนวจยเฉพาะทาง ในภาครฐและภาคเอกชน

2.2.4 การเปนศนยกลางดานการวจย การศกษา การฝกอบรมและการพฒนาบคลากรในระดบ

ภมภาค (Research, Education and Training Hub for ASEAN)

หนา 4

2.3 งบประมาณในกรอบวจยระยะ 5 ป (พ.ศ.2558-2562)

งบประมาณป 2558 2559 2560 2561 2562 รวม

จานวนเงน (ลานบาท) 1,017 1,183 1,300 1,400 1,500 6,400

1. กลมวจยเชงบรณาการดานความหลากหลายทางชวภาพ

- คลสเตอรความเปนเลศดานเศรษฐกจและสงคมบนฐาน

ความหลากหลายทางชวภาพ 100 120 130 140 150 640

2. Supra Cluster ดานสงคม

- ขอกาหนดโครงการการวจยเชงสงคมศาสตรเพอตอบโจทยของประเทศ 100 120 140 150 160 670

3. Supra Cluster ดานสขภาพ

- คลสเตอรความเปนเลศดานนวตกรรมการบาบดและเภสชภณฑ

- คลสเตอรความเปนเลศดานโรคอบตใหม โรคอบตซา 300 340 370 400 420 1,830

4. Supra Cluster ดานเกษตรและอาหาร

- คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรทไมใชอาหาร

- คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรเพออาหาร

- คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรเพอสขภาพ 200 230 250 270 300 1,250

5. Supra Cluster ดานอตสาหกรรม

- คลสเตอรความเปนเลศดานวสดใหมสาหรบอตสาหกรรม

และภาคการผลต 150 180 200 210 220 960

6. Supra Cluster ดานพลงงาน

- คลสเตอรความเปนเลศดานพลงงาน 87 103 110 120 130 550

7. Supra Cluster ดานสงแวดลอม

- คลสเตอรความเปนเลศดานผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพ

ภมอากาศตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตของประเทศไทย 80 90 100 110 120 500

หมายเหต งบประมาณวจยทเสนอโดยประธาน Supra Cluster มกรอบวงเงนคอนขางสง ทงนสานกบรหารโครงการฯ ไดประมาณ

การแลววาในระยะเวลา 5 ป จะใชงบประมาณทงสน 6,400 ลานบาท

คลสเตอรความเปนเลศดานเศรษฐกจและสงคมบนฐานความหลากหลายทางชวภาพ หนา 5

คลสเตอรความเปนเลศดานเศรษฐกจและสงคมบนฐานความหลากหลายทางชวภาพ (Cluster of Biodiversity-Based Socio-Economy)

ศาสตราจารย ดร.วสทธ ใบไม ประธานกลมวจยเชงบรณาการดานความหลากหลายทางชวภาพ

1. ความเปนมา

ประเทศไทยมผนแผนดนเพยงประมาณรอยละ 0.34 ของโลกแตมความหลากหลายทางชวภาพสงมากโดยเฉพาะความหลากหลายของสปชสซงมประมาณรอยละ 6-10 ของโลกทแพรกระจายอยในพนทปาเขตรอนหลายประเภทรวมกนประมาณรอยละ 70 ของพนแผนดนไทยในอดต สรรพชวตเหลานมประโยชนตอการด ารงชวตของมนษยในดานอาหาร ยารกษาโรค ทอยอาศยและเครองนงหม ซงบรรพชนไทยไดพฒนาเปนเทคโนโลยพนบานหรอภมปญญาทองถนดงเดมทสงผานจากรนสรนตอเนองกนมายาวนานนบวาเปน “ทนทางสงคม” และ “ทนทางวฒนธรรม” ทล าคาของชาวไทย แตปจจบนมการท าลายปาท าใหเกดปญหาดานสงแวดลอมและการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพและระบบนเวศอยางมาก สงมชวตหลายชนดสญพนธไปแลวและบางชนดใกลสญพนธหรอมแนวโนมใกลสญพนธ ยงไปกวานน ภมปญญาทองถน วฒนธรรมและสงคมไทยกไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงของโลกทงทางกายภาพและทางชวภาพดงกลาว อยางไรกตามมแนวโนมทดเมอมกลมนกวชาการและชาวบานทองถนพรอมทจะสงเสรมการอนรกษและการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตทงดน น า ปา และความหลากหลายทางชวภาพซงถอวาเปน “ทนทางธรรมชาต” เพอการพฒนาทยงยนอยางแทจรงตามหลก “ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” ของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เพอใหเกดดลภาพกบทนนยมทรกคบเขามาในภมภาคนอยางรวดเรวและรนแรงมากขนทกขณะ

ตามทรฐไดสนบสนนการพฒนามหาวทยาลยไปสความกาวหนาทางวชาการภายใตโครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาตตงแตปงบประมาณ 2554 นน ส านกบรหารโครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาตไดแบงกลมมหาวทยาลยออกเปน 2 กลมคอ มหาวทยาลยวจยแหงชาต (NRU) 9 แหง และกลมมหาวทยาลย 70 แหงภายใตโครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษา (HERP) โดยกลมมหาวทยาลยราชภฎ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล และสถาบนเทคโนโลยปทมวนไดมชดโครงการวจยแบงออกเปน 3 ชดโครงการคอ ชดโครงการพฒนาครของครดวยโจทยวจยทองถน ชดโครงการบรณาการวจยจากฐานภมปญญาทองถนสนวตกรรมดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย และชดโครงการความหลากหลายทางชวภาพ (โครงการวจยเชงพนทเดม)


โครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษา (HERP) ไดสนบสนนทนวจยใหกบคณาจารยในมหาวทยาลยในภมภาคทง 70 แหงไดศกษาหาขอมลทางวชาการ เพอการพฒนาทองถนตามศกยภาพของแตละมหาวทยาลย โดยการมสวนรวมของชมชนในมตตางๆ ในรปแบบสหวทยาการทสอดสานเชอมโยงกบความหลากหลายทางชวภาพและวถชวตของชมชนทองถน ซงครอบคลมถงการศกษา ประวตศาสตร ภมศาสตร เศรษฐศาสตร สงคมศาสตร วฒนธรรมและภมปญญาชาวบานทสอดรบกบวทยาศาสตรและเทคโนโลยยคใหม การศกษาดงกลาวมงเนนการคนหาความรความเขาใจในชมชนทองถน ทรพยากรธรรมชาต (ดน-น า-ปา) และสงแวดลอมเพอการพฒนาทยงยนอยางแทจรง ตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ.2555-2559)

2. กจกรรมทด าเนนการไปแลว 4 ป (2554-2557)

โครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาของมหาวทยาลยในกลม HERP ไดเรมตนมาตงแตปงบประมาณ 2554 ในแบบชดโครงการสรางโจทยวจยทสอดคลองกบปญหาทองถนในพนทหรอทเรยกโดยยอวาโครงการวจยเชงพนท (กอนทจะเปลยนมาเปนกลมความหลากหลายทางชวภาพในปงบประมาณ 2555) ซงพบวาการบรหารจดการทนวจยในชดโครงการนประสบปญหาหลายอยางทงในเรองของการบรหารจดการเงนทนวจยของมหาวทยาลยท าใหการวจยขาดคณภาพ เพราะไมครบถวนตามวตถประสงคของขอเสนอโครงการวจย นกวจยขาดทกษะและองคความรในดานตางๆ ทจะท าใหการวจยประสบความส าเรจ ดงนนส านกบรหารโครงการฯ จงไดปรบการบรหารจดการทนวจยใหมในปงบประมาณ 2556 โดยผประสานงานกลมความหลากหลายทางชวภาพไดรวมกบคณะท างาน และผทรงคณวฒจากมหาวทยาล ยตางๆ ไดปรบเปลยนแนวทางการบรหารจดการโครงการวจยใหมโดยใหมการตดตามความกาวหนาและประเมนผลงานการวจยของนกวจยทไดรบทนจากกลม HERP โดยใหมการจดประชมเพอพฒนาศกยภาพนกวจยและเปดเวทวชาการเพอใหนกวจยไดแลกเปลยนเรยนรรวมกนท าใหการบรหารจดการงานวจยมประสทธภาพขนมาในระดบหนง อยางไรกตามกจกรรมดงกลาวเปนเพยงการเรมตนเพอการพฒนานกวจยและกระบวนการบรหารจดการงานวจยส าหรบมหาวทยาลยราชภฏ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล และสถาบนเทคโนโลยปทมวน ซงยงตองการพฒนาเพมเตมอยางตอเนองเพอใหเปนอาจารยและนกวจยทมคณภาพซงเปนปจจยส าคญในการเรยนการสอนเพอผลตบณฑตทมคณภาพออกไปรบใชสงคมและประเทศชาตตอไป

3. สถาบนทเกยวของ

การเกดขนของกลมวจยของมหาวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล และสถาบนเทคโนโลยปทมวนโดยผประสานงานรวมกบผทรงคณวฒของกลมความหลากหลายทางชวภาพยงพยายามหาแนวทางการแกไขปญหาการบรหารจดการงานวจย รวมทงการตดตามประเมนผลงานวจยของกลมโดยการจดตงผประสานงาน (Node) ตามภมภาคตางๆ จ านวน 9 แหงและผประสานงานระดบประเทศ 1 คน


เพอคอยเปนพเลยงชวยเหลอ ตดตาม ใหค าปรกษาและประเมนผลการวจยใหไปสเปาหมายทก าหนดไวซงเปนการสรางความเขมแขงและสรางเครอขายนกวจยตลอดจนกระบวนการบรหารจดการงานวจยโดยม ศ.ดร.สงวรณ กจทว หวหนาโครงการความหลากหลายทางชวภาพ ภาควชาชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหดลเปนผประสานงานสวนกลาง และอาจารยศรวรรณ ไชยสข ผอ านวยการสถาบนความหลากหลายทางชวภาพและสงแวดลอมเพอพฒนาทองถนและอาเซยน มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย เปนผ ประสานงานระดบประเทศ และจดระบบเปนเครอขายกบผประสานงานภมภาค 9 แหง ดงน

1. ผศ.ดร.จรรตน สวรรณ ผประสานงาน มรภ. และ มทร.ภาคเหนอตอนบน (เชยงใหม เชยงราย ล าปาง อตรดตถ มทร.ลานนา)

2. ผศ.ดร.สภาวรรณ วงคค าจนทร ผประสานงาน มรภ.ภาคเหนอตอนลาง (ก าแพงเพชร นครสวรรค พบลสงคราม เพชรบรณ) 3. รศ.ดร.วรญญา จระวพลวรรณ ผประสานงาน มรภ.ภาคอสานตอนบน (กาฬสนธ มหาสารคาม

เลย สกลนคร อดรธาน) 4. ดร.สพรรณ อะโอก ผประสานงาน มรภ. และ มทร.ภาคอสานตอนลาง (ชยภม นครราชสมา

บรรมย รอยเอด ศรสะเกษ สรนทร อบลราชธาน มทร.อสาน) 5. ดร.กาญจนา เชยงทอง ผประสานงาน มรภ.ภาคตะวนตก (กาญจนบร นครปฐม เพชรบร หมบาน

จอมบง) 6. ดร.พงศศรณย จนทรชม ผประสานงาน มรภ. และ มทร.ภาคตะวนออก: (พระนครศรอยธยา เทพสตร ราชนครนทร ร าไพพรรณ วไลยอลงกรณฯ มทร.ตะวนออก มทร.สวรรณภม) 7. ดร.วฒวฒน คงรตนประเสรฐ ผประสานงาน มทร. และ สปท. (กรงเทพ ธญบร พระนคร รตนโกสนทร สปท.) 8. รศ.ดร.สาธต โกวทวท ผประสานงาน มรภ.กรงเทพ (จนทรเกษม ธนบร บานสมเดจเจาพระยา

พระนคร สวนดสต สวนสนนทา) 9. ผศ.สรศกด แกวออน ผประสานงาน มรภ.และ มทร. ภาคใต (นครศรธรรมราช ภเกต ยะลา สงขลา มทร.ศรวชย)


ผประสานงานตามภมภาค 9 แหงยงไดประสานงานความรวมมอกบองคการบรหารสวนทองถน (อบต. อบจ.) เพอสรางบคลากรทเขาใจและประยกตใชขอมลและความรทไดจากการวจยของกลมความหลากหลายทางชวภาพส าหรบการพฒนาทองถนอยางยงยน อกทงยงสรางขดความสามารถของชมชนใหเขมแขงเพอยกระดบคณภาพชวตทดตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

4. เงนลงทนทใชไปในระยะ 4 ปแรก (พ.ศ. 2554-2557)

4.1) งบประมาณของกลมมหาวทยาลย 70 แหง (HERP) ในชวงป 2554-2557 ไดแก มหาวทยาลยใหม (20 แหง) มหาวทยาลยราชภฎ (40แหง) มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล (9 แหง) และสถาบนเทคโนโลย ปทมวน มดงน

งบประมาณป พ.ศ. 2554 2555 2556 2557 รวม จ านวนเงน (ลานบาท) 554 166 175 215* 1,110 *ยบงบประมาณส าหรบทนการศกษาปรญญาเอก/ศกษาดงานตางประเทศ

4.2) จ านวนทนปรญญาเอกในประเทศปงบประมาณ 2554-2556

ประเภททน มหาวทยาลย 50 แหง มหาวทยาลย 20 แหง รวม ทนปรญญาเอกในประเทศ (ทน) 242 72 314

4.3) จ านวนทนโครงการวจย

งบประมาณป พ.ศ. 2554 2555 2556 2557 รวม ทนโครงการวจย (ทน) 783 385 204 256 1,628

5. ผลงานส าคญทมผลกระทบทางการวจยและการใชประโยชนจากทรพยากรชวภาพ

ตลอดระยะเวลา 4 ป (2544-2557) ชดโครงการความหลากหลายทางชวภาพไดมการเปลยนแปลงและ เกดผลกระทบตอสงคมและการบรหารจดการงานวจยทสรปไดดงน

5.1 ผลกระทบและการเปลยนแปลงในเชงกระบวนการ จากการทไดมความพยายามปรบเปลยนวธการบรหารจดการงานวจยของกลมความหลากหลายทางชวภาพน ามาซงการเปลยนแปลงในเชงกระบวนการและผลงานการวจยซงพอสรปได 2 ประการ คอ


5.1.1 การเปลยนแปลงเชงกระบวนการพฒนาระบบการบรหารจดการแบบเครอขายผประสานงาน (Node) เปนรปแบบการบรหารเครอขายวจยเพอแกไขปญหาการบรหารจดการงานวจยและแกไขปญหานกวจยทตองการค าปรกษาและค าแนะน าเพอใหงานวจยส าเรจตามวตถประสงค โดยมโครงการวจยเพอพฒนาเครอขายวจยความหลากหลายทางชวภาพเปนตวสนบสนนกระบวนการขบเคลอนการ ท างานดงกลาว

5.1.2 การเปลยนแปลงเชงกระบวนการพฒนานกวจยผานกระบวนการพฒนาหวขอเรองขอเสนอโครงการวจย (Proposal) การใหความรทางวชาการ การจดเวทตดตาม ประเมนผลและการใหค าปรกษาแนะน าผานผประสานงาน การจดเวทใหน าเสนอผลงานวจยและการสงเสรมการจดท าบทความวชาการเพอตพมพในวารสารวชาการทไดมาตรฐาน ซงเปนกระบวนการพฒนานกวจยใหมศกยภาพและสรางความเขมแขงทางวชาการใหกบมหาวทยาลยตนสงกด 5.2 ผลงานวจย/ผลกระทบทน าไปสการใชประโยชน 5.2.1 การเรยนการสอน: โครงการวจยหลายเรองไดน าไปสการบรณาการกบการเรยนการสอนในระดบอดมศกษาโดยจดใหนสต นกศกษาเปนผรวมเรยนรในการฝกภาคสนาม และเปนผชวยในการลงพนทเกบขอมล ซงเปนการฝกใหนกศกษาไดเรยนรบรบทชมชนทองถน ขณะเดยวกนผลงานวจยบางเร องไดถอดบทเรยนออกมาเปนคมอเพอประกอบการเรยนการสอนและมการผลตสอสงพมพทถอดความรจากงานวจยมาเปนเอกสารวชาการเพอเผยแพรสอสารความรของชมชนและผสนใจทวไปไดเรยนรถงความส าคญของ ทรพยากรชวภาพทชมชนใชประโยชนในการด ารงชพบนพนฐานภมปญญาทองถน

5.2.2 การวจยและองคความรใหม: การวจยเปนการคนควาเพอแสวงหาค าตอบผานกระบวนการทเปนระบบ ดงนนผลผลตจากกระบวนการวจยจงเปนความรใหมซงในกลมความหลากหลายทางชวภาพมความรใหมจากโครงการวจยตางๆ เพอน าความรทไดไปใชในการพฒนาทองถน การตอยอดงานวจย และเชอมโยงวถชวตของชมชนซงเปนประเดนทส าคญของการพฒนาทยงยน

5.2.3 การบรการวชาการสชมชน: โดยภารกจหลกของคณาจารยมหาวทยาลยทองถนคอการบรการวชาการสชมชน โครงการวจยความหลากหลายทางชวภาพทไดรบทนจาก HERP มากกวาครงไดถายทอดความรทไดจากการวจยสชมชน ขณะทบางโครงการกใชการวจยแบบมสวนรวมกบชมชน และมการสรางมลคาเพมของทรพยากรในทองถนเพอสรางรายไดและการอยดกนดใหกบคนในชมชนรวมทงเสรมสรางศกยภาพชมชน (empowerment) ใหกบชมชนทองถนในการลกขนมาจดการทรพยากรเชงวฒนธรรมเพอสบสานและเพมมลคาแปรเปลยนมาเปนรายไดของคนในชมชน ขณะเดยวกนชดโครงการทมการท าวจยเชงพนทอยางเปนระบบและสามารถตอบสนองโจทยในการพฒนาทองถนบนฐานทรพยากรชวภาพและภมปญญาทองถนไดน าไปสการสรางความเขมแขงของชมชน


5.2.4 ผลงานทางวชาการทตพมพเผยแพร: ผลงานวจยทดและมคณภาพหลายโครงการเปนประโยชนทนกวจยไดรบโดยตรงเนองจากเปนผลงานทเกดจากการวจยของตนเองสามารถตพมพเผยแพรในรปแบบบทความวชาการในวารสารวชาการทไดมาตรฐาน อยางนอยอยในฐาน TCI ประมาณ 20 เรอง (อยในระหวางด าเนนการ)

6. อนาคตในระยะท 2 (ปงบประมาณ พ.ศ. 2558-2562)

การจดการความหลากหลายทางชวภาพและภมปญญาทองถน: บรณาการองคความรสการพฒนาทองถนอยางยงยน ในปงบประมาณ 2558–2562 จงไดก าหนดกรอบการวจยและก าหนดโจทยวจยซงอาจสรปได เปน 2 รปแบบ ดงน

ก) การก าหนดโจทยวจยเชงพนท: ก าหนดโจทยวจยโดยมองจากตวพนทเปนหลก เชน ระดบหมบานหรอระดบต าบล โดยการศกษาบรบทของพนทและศกยภาพในแตละดานรวมกบชมชนในพนทใหครอบคลม เชน ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานภมปญญาทองถน ดานประเพณวฒนธรรม พธกรรมและความเชอของทองถน ดานเศรษฐกจของชมชน จากนนน าเสนอขอมลทไดจากการศกษาในเวทชมชนเพอใหคนในชมชนตลอดจนองคกรปกครองสวนทองถนและหนวยงานทเกยวของไดทราบถงพนฐานของชมชนพรอมกบรวมกนวเคราะหศกยภาพของชมชนแตละดานซงจะท าใหคนพบสงทควรไดรบการพฒนาตอจากจดเดมทดอยแลวใหดยงขนหรอบางสงทเปนจดออนทตองแกไขและพฒนาใหดขน จากนนเปดโอกาสใหชมชนไดเสนอแนวทางทอยากใหเกดขนหรอสงทอยากจะท าในอนาคต เพอใหไดโจทยวจยทมาจากความตองการของชมชนอยางแทจรง รปแบบโจทยวจยเชนนอาจจะตองจดกลมเนอหาเพอใหไดโจทยวจยใหญ จากนนจงน ามาพฒนาโครงรางวจยเปนชดโครงการวจยและโครงการวจยยอยซงเปนรปแบบชดวจยทมการ บรณาการการท างานรวมกนหลากหลายศาสตร เกดเครอขายการท างานทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย เครอขายการท างานทเกดขนอาจจะเปนผทรบสานตอหรอตอยอด โดยน าเอาความตองการของชมชนหรอ โจทยวจยจากชมชนไปด าเนนการศกษาวจยซงจะยงประโยชนใหกบชมชนทองถนตอไป

ข) การก าหนดโจทยวจยเชงประเดน: โจทยวจยทนกวจย นกวชาการ หรอหนวยงานตางๆ มความสนใจ อาจเนองมาจากประเดนปญหาในพนท โจทยวจยทนกวจยคนพบศกยภาพของชมชนในมมมองของนกวจยหรอเปนประเดนทนกวจยอยากจะท า ซงอาจเปนโจทยทเกดขนจากบคคลภายนอก ทไมใชสงทชมชนตองการหรอไมใชศกยภาพทแทจรงของชมชน ดงนน นกวจยจงตองน าประเดนทนกวจยสนใจเขาสกระบวนการมสวนรวมของชมชนโดยการเปดเวทชมชนหรอเสวนากลมรวมกบชมชนและหนวยงานทเกยวของ การพดคยแลกเปลยนเรยนรรวมกบชมชนจะท าใหนกวจยไดขอมลของชมชนโดยตรง ในขณะเดยวกนจากมมมองของนกวจยกท าใหเหนความเปนไปไดในการท าวจยเกยวกบศกยภาพทแทจรงของชมชนทจะน าไป


พฒนาตอยอดไดโจทยวจยดงกลาวจะสามารถตอบสนองความตองการของชมชนซงจะสงผลใหชมชนเกดกระบวนการเรยนรและสงเสรมใหชมชนเขมแขงเพอกอใหเกดการพฒนาทยงยนตามหลกปรชญาเศรษฐกจ พอเพยงตอไป

ประเดนส าคญคอการศกษาวจยเพอการพฒนาทองถนอยางยงยนควรค านงถงชมชนเปนส าคญไมวาจะเปนพนฐานของทนทางธรรมชาต ทนทางวฒนธรรมและทนทางสงคมตลอดจนความตองการของชมชนสวนบทบาทของนกวจยควรจะเปนผกระตนและสะทอนใหมองเหนภาพรวมของชมชนรวมกนเพอมองไปถงอนาคต โดยผานกระบวนการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (PAR) ซงเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมตงแตการคนหาโจทยวจย การวางแผน การด าเนนการ การตรวจสอบ การสรปผล ตลอดจนการรบผลประโยชนรวมกน กระบวนการวจยดงกลาวจะท าใหไดฐานขอมลทสามารถบรณาการองคความรสการน าไปใชประโยชน อยางแทจรง โดยการเชอมโยงสการเรยนการสอนในสถาบนการศกษาและเกดกระบวนการเรยนรรวมกนของคนในชมชน รวมทงสามารถน าผลการวจยมาใชถอดบทเรยนและประสบการณทไดถายทอดไปใหเยาวชน ชมชนทองถนและผทสนใจในรปแบบตางๆ เชน เอกสารความร แผนพบ และวดทศน เปนตน การเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในทกขนตอนนอกจากจะท าใหไดขอมลทรอบดานและเปนจรงของชมชนแลวยงเปนการสรางโอกาสใหคนในชมชนไดเรยนรรวมกนและเรยนรรวมกบนกวจยหรอนกวชาการ ซงเปนการตดอาวธทางปญญาใหกบชมชน นอกจากนนกจกรรมดงกลาวจะกอใหเกดความรรกสามคคและความเอออาทรเกอกลซงกนและกนของคนในชมชนโดยรวมกนแกปญหาและพฒนาชมชนอยางเปนองครวมเพอกอใหเกดความสมดลทาง วฒนธรรมและสงคมยคโลกาภวฒนและการพฒนาทยงยน

มหาวทยาลยราชภฏ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล และสถาบนเทคโนโลยปทมวนมศกยภาพในการพฒนาชมชนทองถนและพฒนาชาต การศกษาวจยในแนวทางดงกลาวจะกอใหเกดการสรางจตส านกแหงความเปนธรรม สรางฐานของชาตใหมนคงแขงแรง และสงเคราะหนโยบายสาธารณะ ดงนน การศกษาวจยรวมกบชมชนทองถนจงเปนอกบทบาทหนงของมหาวทยาลยในทองถน เพอสรางฐานของชาตใหมนคงแขงแรงได เพราะฐานของชาต คอ ชมชนทองถนและทรพยากรธรรมชาตทองถน การเชอมโยงหนวยงานความรวมมอในทกระดบตงแตโจทยวจยระดบทองถนกบโจทยวจยระดบนโยบายของชาตเพอใหสามารถด าเนนไปในทศทางเดยวกน เกดการบรณาการการท างานรวมกนหลากหลายศาสตรและหลากหลายหนวยงานเปนเสมอนการรวมพลงเพอขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของชาตไปพรอมกน ซงจะกอใหเกดการ พฒนาทยงยน กรอบการวจยในแนวทางดงกลาวขางบนพอสรปไดดงน

6.1 การส ารวจความหลากหลายทางชวภาพในทองถน วตถประสงค 1) เพอสรางกระบวนการเรยนรรวมกนระหวางชมชนทองถน-สถาบนการศกษาและหนวยงานของ

รฐในการส ารวจรวบรวมขอมลและภมปญญาทองถน


2) เพอจดท าฐานขอมลและภมปญญาความหลากหลายทางชวภาพระดบทองถนรวมทง พฒนาเครอขายเชอมโยงฐานขอมลอยางเปนระบบ

3) เพอเสรมสรางศกยภาพของชมชนทองถนในการอนรกษและใชประโยชนความหลากหลายทางชวภาพใหสอดรบกบวถชวตทองถนและหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

ขอบเขตเนอหา 1) จดเวทท าความเขาใจรวมกบชมชนเจาของพนทและผทเกยวของเพอชแจงวตถประสงค

ตลอดจนวางแผนการด าเนนงานรวมกน 2) ศกษา ส ารวจและจดท าฐานขอมลความหลากหลายทางชวภาพและการใชประโยชนตามภม

ปญญาทองถนรวมกบชมชน 3) รวมกบชมชนและหนวยงานองคการบรหารทองถนทเกยวของเพอจดท าแผนการบรหารจดการ

การอนรกษและใชประโยชนจากความหลากหลายทางชวภาพและการใชประโยชน ผลทไดรบ

1) ระบบฐานขอมลความหลากหลายทางชวภาพและการใชประโยชน 2) แผนการบรหารจดการความหลากหลายทางชวภาพและการใชประโยชนตามภมปญญาทองถน

โดยชมชนมสวนรวม 3) เครอขายความรวมมอในการด าเนนงานดานอนรกษและการใชประโยชนจากความหลากหลาย

ทางชวภาพ

6.2 การสรางบทเรยนทองถนและศนยการเรยนรในทองถนจากฐานความหลากหลายทางชวภาพ ภมปญญาทองถน วฒนธรรมและวถชวตของชมชน วตถประสงค 1) เพอศกษาบรบทชมชนกบความหลากหลายทางชวภาพและภมปญญาทองถน 2) สงเคราะหองคความรความหลากหลายทางชวภาพและภมปญญาทองถนและน ามาพฒนา

บทเรยนทองถนทเหมาะสมกบผเรยนในระดบการศกษาขนพนฐาน ระดบอดมศกษาและระดบชมชนเพอใหสอดรบกบความเปนจรงของทองถน

3) เพอหารปแบบทเหมาะสมในการสรางศนยการเรยนรทองถนดานความหลากหลายทางชวภาพโดยชมชนมสวนรวม

ขอบเขตเนอหา 1) ศกษาความหลากหลายทางชวภาพและสงแวดลอมทางกายภาพ ทางชวภาพ ระบบนเวศ

สถานภาพทรพยากรธรรมชาตและส งแวดลอม ประวตศาสตรทองถน ภมปญญา และวฒนธรรมทองถน ผรในทองถนและปราชญชาวบาน

2) ใชกระบวนการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (PAR) ในรปแบบสหวทยาการ


3) จดท าฐานขอมลความหลากหลายทางชวภาพและสงแวดลอม ภมปญญาทองถนและวฒนธรรมทองถนในรปแบบตาง ๆ

4) บทเรยนทองถน ชดการเรยนรระดบชมชนหรอเยาวชน 5) แหลงเรยนร การจดการความรในทองถนและสอสารองคความรสสาธารณชนในรปแบบตางๆ ผลทไดรบ 1) ไดบทเรยนทองถนในระดบการศกษาขนพนฐาน ระดบอดมศกษาและชมชนทเหมาะสมกบ

พฒนาการของผเรยนและสอดรบกบความเปนจรงของชมชนในรปแบบบรณาการและสามารถใชไดในพนทจรง

2) ไดศนยการเรยนรในทองถนทตอบสนองตอการเรยนรตลอดชวตของเยาวชนและชมชน 3) ไดเครอขาย นกวชาการ คร ชมชน และองคกรปกครองสวนทองถน รวมกนสรางบทเรยน

ทองถนและศนยการเรยนร 4) ไดบคลากรทมความสามารถดานการจดกระบวนการเรยนรและการวจยเชงปฏบตการแบบม

สวนรวม 5) ทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม วฒนธรรมและภมปญญาทองถนไดรบการอนรกษและสบทอด

6.3 ความหลากหลายทางชวภาพกบความมนคงทางอาหาร วตถประสงค

1) เพอศกษารวบรวมชนดพนธพช สตว แมลง เหดและสาหรายทเปนอาหารของชาตพนธตางๆตามภมปญญาทองถนและวฒนธรรมของชมชน

2) เพอจดท าฐานขอมลความหลากหลายทางชวภาพทใชเปนอาหารในทองถน 3) เพอหาแนวทางการอนรกษ พฒนาชนดพนธ และพฒนาผลตภณฑบนฐานทรพยากรชวภาพ

ทองถน 4) เพอถอดบทเรยนองคความรทไดจากการวจยเพอประชาสมพนธและขยายผล

ขอบเขตเนอหา 1) ศกษา รวมรวมชนดพนธพช สตว แมลง เหดและสาหราย ทน ามาเปนอาหารของแตละชาตพนธ

ตามภมปญญาทองถนในทกภมภาคของประเทศและพนทใกลเคยงในอนภมภาคอาเซยน 2) ศกษารวบรวมวฒนธรรมชมชนทเชอมโยงกบอาหารของแตละกลมชาตพนธ 3) จดท าฐานขอมลความหลากหลายทางชวภาพทแตละทองถนน ามาเปนอาหารตามภมปญญา

และเชอมโยงกบวถชวตและวฒนธรรมของชมชน 4) ท ากจกรรมรวมกบชมชนและองคกรทเกยวของในพนทเพอจดท าแนวทางการบรหารจดการ

ทรพยากรทองถนเพอความมนคงทางอาหาร และพฒนาผลตภณฑเพอกอใหเกดเศรษฐกจของชมชนทสามารถพงตนเองได


ผลรบทได 1) ไดฐานขอมลในรปแบบเอกสาร และระบบฐานขอมลสารสนเทศทางภมศาสตรของชนดพนธท

เปนอาหารตามภมปญญาทองถน 2) ไดแนวทางหรอรปแบบในการบรหารจดการความหลากหลายทางชวภาพทเปน อาหารทองถน 3) ไดผลตภณฑชมชนบนฐานทรพยากรชวภาพทองถนทมคณคาทางโภชนาการตามมาตรฐาน

ความปลอดภยทางอาหารและยา 4) เกดการอนรกษและพฒนาชนดพนธทเปนอาหารของชาตพนธตางๆอยางเปนรปธรรมและมการ

สบทอด 5) เกดรายไดจากการบรหารจดการความมนคงทางอาหารของทองถนบนฐานความหลากหลาย

ทางชวภาพ

6.4 ขาวพนเมอง วตถประสงค 1) เพอศกษาลกษณะทางพนธกรรมและสณฐานวทยาของขาวพนเมอง 2) เพอศกษาขอมลทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและภมปญญาทองถนเกยวกบขาวพนเมอง 3) เพอศกษาการเพมผลผลตขาวพนธพนเมอง และการเพมมลคาขาวพนเมอง 4) เพอสรางฐานขอมลทรพยากรพนธกรรมขาวพนเมองและการเผยแพรคณคาทางโภชนาการของ

ขาวพนเมอง ขอบเขตเนอหา

1) การเกบรวบรวมพนธขาวพนเมองในแตละพนททวประเทศไทย 2) การศกษาดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและภมปญญาทองถนของพนธขาวพนเมองในแตละ

พนท 3) การศกษาคณลกษณะทางการเกษตรของขาวพนเมองแตละสายพนธ 4) การคดเลอกพนธขาวพนเมองทเหมาะสมกบการสงเสรมการเพมผลผลต การอนรกษและการ

ขยายพนธ 5) การศกษานวตกรรมเกยวกบการเพมมลคาขาวพนธพนเมอง 6) การสรางฐานขอมลความหลากหลายของพนธขาวพนเมองและการเผยแพรประชาสมพนธ ผลรบทได 1) ทราบลกษณะประจ าพนธขาวพนเมองของแตละพนทเพอเปนฐานขอมลในการพฒนาตอยอด 2) ทราบถงความสมพนธทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและภมปญญาทองถนเกยวกบขาว

พนเมอง 3) ไดพนธขาวพนเมองทมความเหมาะสมในการสงเสรมเพอเพมผลผลต


4) ไดนวตกรรมการเพมมลคาขาวพนเมอง 5) ฐานขอมลความหลากหลายของพนธขาวพนเมอง 6) เครอขายการอนรกษ และการใชประโยชนจากขาวพนธพนเมอง

Supra Cluster ดานสงคม (การวจยเชงสงคมศาสตรเพอตอบโจทยของประเทศ) หนา 16

ขอก าหนดโครงการ การวจยเชงสงคมศาสตรเพอตอบโจทยของประเทศ

ศาสตราจารย ดร.มงสรรพ ขาวสอาด ประธาน Supra Cluster ดานสงคม


เปนทประจกษชดแลววา ประเทศไทยก าลงอยในชวงหวเลยวหวตอส าคญของการเปลยนแปลงการเมอง สงคม และเศรษฐกจ ในดานเศรษฐกจ ความรอยหรอลงของทรพยากรธรรมชาตโดยเฉพาะอยางยงกาซธรรมชาตในอาวไทย ท าใหรฐบาลหนมาใหความส าคญกบการผลกดนประเทศไทยใหเปนศนยเชอมโยง (Connectivity hub) แหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยเชอมโยงระบบโลจสตกสทงทางถนน ทางราง และทางอากาศ ในดานสงคมและการเมอง ความขดแยงไดยกระดบความรนแรงขนไปเรอยๆ สงผลกระทบตอเศรษฐกจในวงกวาง ปญหาความขดแยงไมใชปญหาในระดบการเมองและระดบชาตเทานน แตไดสงผลในระดบครวเรอน ระดบชมชน และระหวางสถาบนการศกษา ความขดแยงทเกดขนนยงกอใหเกดความรนแรงถงชวตและทรพยสนอกดวย การเขาสประชาคมอาเซยนในป 2558 และความมงหวงของรฐทจะใหไทยเปน Connectivity hub จะท าใหเกดโอกาสใหม อตสาหกรรมใหม ธรกจใหม เกดการขยายตวของการคาการลงทนและการทองเทยว และจะกอใหเกดการเปลยนแปลงโครงสรางของประเทศทมภาคทองเทยวและบรการเปนภาคใหญ และเปนภาคบรการทพงพงความตองการจากตางประเทศ ในขณะเดยวกนการเปลยนแปลงนกอาจกอใหเกดวกฤตใหม เชน การระบาดของโรคขามพรมแดน เกดปญหาสงคม ยาเสพตด อาชญากรรมขามชาต การรอยหรอลงของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมไดเชนกน ในดานประชากร ในป 2574 หรออกเพยง 17 ปเทานน สงคมไทยจะเขาสสงคมสงวยระดบสดยอด (Complete aged society) คอผสงวยทมอาย 65 ปขนไป มสดสวนสงถงรอยละ 20 หรอหนงในหาของประชากรไทย ซงจะสงผลตอการขยายตวของ GDP และการโอนยายทรพยากรจากการเพมผลผลต (Productive use) มาเปนการดแลผสงอายแทน

การเปลยนแปลงทงหลายทก าลงจะเกดขนนจะกอใหเกดผลกระทบในวงกวาง สรางโอกาสทงในการเพมและลดความเหลอมล าในสงคมไทย ดงนน จงมความจ าเปนทมหาวทยาลยชนน าของประเทศไทยจกตองระดมสมองเพอรวมกนหาทางเลอกใหมๆ ใหแกประเทศ


โครงการมหาวทยาลยวจยแหงชาต (National Research University: NRU) ไดด าเนนงานตอเนองมา 3 ปแลว และไดใชงบประมาณไปทงสนประมาณ 200 ลานบาท ตงแตป 2553 และแตละมหาวทยาลยไดสรางสมความรทางวชาการในระดบหนงทอาจน าไปตอยอดเปนนโยบายสาธารณะทด ตลอดจนเปนองคความรในภาคเอกชน คลสเตอรสงคมศาสตรไดจดการประชมเชงวชาการโดยเชญนกวจย และนกวชาการระดบแนวหนาของไทยมารวมระดมสมองเพอตอบโจทยของประเทศ โดยไดน าเสนอประเดนวจยทนาสนใจและเผยแพรความรทางวชาการทมอยใหเปนทางเลอกกบสงคมเพอจะน าไปปรบใชใหเกดประโยชนแกประเทศตอไป

2. วตถประสงคของขอก าหนดโครงการ

(1) ก าหนดแนวทางและประเดนการวจยแกนกวจยมหาวทยาลยวจยเพอน าไปศกษาตอยอด (2) กระตนใหนกวจยมสวนรวมในการตอบโจทยของประเทศและสงคมมากขน (3) เปดโอกาสใหนกวจยในสาขาสงคมศาสตรอนๆ เขามาตอยอดประเดนวจยของมหาวทยาลยวจยท

มอยเดมหรอประเดนอนๆ ทส าคญใหเปนขอเสนอนโยบายสาธารณะหรอน าความรไปใชใหเกดประโยชนตอทองถน

(4) เปดโอกาสใหนกวจยในคลสเตอรสงคมศาสตรในมหาวทยาลยวจยไดท างานรวมกบนกวจยในคลสเตอรอนๆ เพอใหเกดผลงานทบรณาการน าไปใชไดจรงทงในระดบชาตและระดบทองถน

3. แนวทางวจย

งานวจยทจะเสนอม 3 แนวทาง คอ (1) การศกษาเกยวกบการเปลยนแปลงสงคมเมองในเชงลก เพอใหเขาใจถงวธคดทเปลยนไป และ

การวจยเพอใหเขาใจและบรรเทาความรนแรง ความขดแยง และปจจยทอาจน ามาซงความขดแยงในสงคมไทย (2) การวจยเกยวกบเศรษฐศาสตรของสงคมสงวย เชน ศกษาตนทนและงบประมาณของการเขาส

สงคมผสงวยอยางแทจรงของประเทศไทย (3) การวจยดานนโยบายสาธารณะอนๆ ส าหรบสรางโอกาสและบรรเทาวกฤตในอนาคต กลาวคอ

(3.1) ความขดแยงและความรนแรงในสงคมไทย การเปลยนแปลงทางสงคมของประเทศไทยเกดขนอยางรวดเรวตามภาวะการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ ท าใหเกดความแตกตางทางความคดของกลมคนตางกนหรอแมแตสมาชกในครวเรอนเดยวกน งานของโครงการมหาวทยาลยวจยแหงชาตของมหาวทยาลยมหดลและมหาวทยาลยสงขลานครนทรทผานมาไดเรมตนมองปญหาดงกลาวในกลมเยาวชนทงในโรงเรยน ในทณฑสถาน ตลอดจนความรนแรงทเกดกบเยาวชนจากการสอสารผานโซเชยลมเดยในไซเบอรสเปซ อกทงมหาวทยาลยสงขลานครนทรไดเรมงานวจยเชงปฏบตการเพอสนบสนนการเจรจาเพอลดความขดแยงใน 3 จงหวดภาคใต โดยการสรางเวทสนตธรรมโดยใชชมชน อกทงยงมการศกษาเกยวกบความขดแยงทางการเมองระดบชาตของจฬาลงกรณมหาวทยาลย จงนบเปนโอกาสทจะมโครงการ


เพมเตมและตอยอด เชน ผลกระทบของสอ ผลของการใช hate speech ฯลฯ เพอตอบปญหาใหครบวงจรทงในระดบครวเรอน ระดบชมชน และระดบชาต และน าไปสทางเลอกและทางออกใหแกสงคมไทย

(3.2) ตนทนและงบประมาณของการเขาสสงคมผสงวยอยางแทจรงของประเทศไทย ประเทศไทยก าลงเคลอนเขาสยคทมผสงวยจ านวนมาก ทผานมาโครงการมหาวทยาลยวจยแหงชาต

เชน จฬาลงกรณมหาวทยาลยและมหาวทยาลยมหดลไดมโครงการศกษาปรากฎการณน ในเชงสหวทยาการคอนขางรอบดาน แตขาดการศกษาในเชงเศรษฐศาสตรทจะประเมนตนทน ผลตอบแทนของการประดษฐคดคนตางๆ รวมทงตนทนการดแลสขภาพของสงคมชรา จงนบเปนชองวางการวจยทตองเตมเตม โดยใชองคความรเกยวกบทนสงคมและความสมพนธในครอบครว ในการจดการสวสดการผสงวย เพอสรางทางเลอกทางนโยบายดแลผสงวยทมประสทธภาพ และความเสมอภาคมล าดบกอนหลง และมความยงยนเชงงบประมาณโดยค านงถงสายใยในครวเรอนและสงคม

(3.3) นโยบายสาธารณะอนๆ เพอการปฏรปและส าหรบสรางโอกาสและบรรเทาวกฤตในอนาคต โครงการมหาวทยาลยวจยแหงชาตของคลสเตอรสงคมศาสตรควรสามารถสราง contribution ดาน

การเสนอและประเมนนโยบายสาธารณะอนจะเปนประโยชนตอสงคมในวงกวาง ยกตวอยาง ผลงานของนโยบาย 30 บาทรกษาทกโรค ผลของนโยบายเรยนฟร 15 ป งานวจยในหวขอนเปดโอกาสใหมการวเคราะห/ประเมนนโยบายสาธารณะและทางเลอกในดานตางๆ ซงอาจเปนนโยบายเฉพาะทางเชน ในดานการศกษาหรอนโยบายดานสขภาพทตองบรณาการดานการแพทย สงคมศาสตร และเศรษฐศาสตร หรอการบรณาการกบสาขาอนๆ เชน โครงการประเมนตนทนผลไดของการวจยและพฒนาทางวทยาศาสตร วทยาศาสตรสขภาพ และวทยาศาสตรเทคโนโลย การศกษาผลตอบแทนทางสงคม Social Rate of Return on Investment ของงานบรการสงคมจากนโยบายของรฐ และการศกษาเพอน าไปสการปฏรป

4. ลกษณะโครงการ NRU ในระยะท 2

เปนโครงการทมลกษณะใดลกษณะหนง ดงน (1) เปนโครงการตอยอดเชงลกของงาน ผลงานวจยทผานมา (ไมจ าเปนตองจ ากดแคผลงานภายใต

โครงการมหาวทยาลยวจยแหงชาต) แตตองสามารถน าเสนอทางเลอกนโยบายสาธารณะได หรอ น าเสนอผลงานตพมพระดบนานาชาตได หรอ

(2) เปนโครงการพหวทยาการทจ าเปนตองอาศยสาขาทางสงคมศาสตรและเศรษฐศาสตรเพอสามารถประเมนผลกระทบของนโยบายทมอยแลวหรอนโยบายทจะเสนอเปนทางเลอกไดอยางชดเจน เชน การประเมนมลคาเชงเศรษฐกจของผลงานวจยของมหาวทยาลย การศกษาผลตอบแทนทางสงคมจากโครงการของรฐ เปนตน หรอ


(3) เปนโครงการทสามารถเสนอนโยบายสาธารณะในทองถน และสามารถเชญชวนนกวจยในมหาวทยาลยในทองถนใหเขามารวมโครงการและมผสนใจน าผลการวจยไปใชในเชงนโยบายระดบทองถน เชน จงหวด องคการบรหารสวนจงหวด (อบจ.) เทศบาล (ทต.) และองคการบรหารสวนต าบล (อบต.) เปนตน หรอ

(4) เปนโครงการวจยทจะสามารถเสนอนโยบายทสรางรายได การจางงาน ยกระดบคณภาพชวตหรอการศกษาผลตอบแทนทางสงคมจากโครงการของรฐ หรอ

(5) เปนโครงการทรวมกนของ NRU และมหาวทยาลยเครอขาย เพอยกระดบและมาตรฐานคณภาพงานวจย และคณภาพการบรการชมชนรวมกน

5. งบประมาณ

งบประมาณปละ 50 ลานบาท รวม 250 ลานบาท

Supra Cluster ดานสขภาพ (คลสเตอรความเปนเลศดานนวตกรรมการบ าบดและเภสชภณฑ) หนา 20

คลสเตอรความเปนเลศดานนวตกรรมการบ าบดและเภสชภณฑ Cluster of Innovative Therapy and Pharmaceuticals

ศาสตราจารย ดร.วนเพญ ชยค าภา ประธาน Supra Cluster ดานสขภาพ


จากการทรฐบาลมนโยบายเพอยกระดบมาตรฐานการศกษาระดบอดมศกษาไปสความเปนเลศและส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ไดรบงบประมาณเพอด าเนนการไปตามนโยบายดงกลาว ความทราบแลวนน สกอ. ไดจดใหมหาวทยาลยเกาแหงเปนมหาวทยาลยวจยแหงชาต คอ จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มห า ว ท ย า ล ย ธ ร ร ม ศ า ส ตร ม ห า ว ท ย า ล ย พ ร ะ จ อม เ ก ล า ธ น บ ร ม ห า ว ท ย า ล ย ม ห ด ล แ ล ะ มหาวทยาลยสงขลานครนทร รวมทงไดจดสรรงบประมาณใหแกมหาวทยาลยทงเกา แหงเพอใหด าเนนการสงเสรมการวจยเพอพฒนามหาวทยาลย ในชวงป พ.ศ. 2554 ถง 2556 ซงในการนมหาวทยาลยวจยแหงชาตทงเกาแหงไดมการจดกลมวจยแบบบรณาการทเปนคลสเตอรวจย (research cluster) หรอศนยวจย (research center) และในแตละคลสเตอรวจย/ศนยวจยกไดจด subclusters หรอโครงการวจยทมความเกยวของกนและผลการวจยสามารถบรณาการกนไดเขาไวดวยกนในคลสเตอรวจย/ศนยวจยเดยวกน

ส านกบรหารโครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต สกอ. ไดจ าแนกคลสเตอรวจยหรอศนยวจย ของมหาวทยาลยของมหาวทยาลยวจยแหงชาตทงเกาแหงออกเปน supra-clusters ไดแก supra-cluster สขภาพ (แบงเปนสขภาพดานพนฐานและประยกต) supra-cluster เกษตรและอาหาร supra-cluster พลงงาน supra-cluster อตสาหกรรม supra-cluster สงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต และ supra-cluster สงคมศาสตรและมนษยศาสตร ส าหรบ supra-cluster สขภาพทงดานพนฐานและประยกต มโครงการวจยจากคลสเตอรวจย/ศนยวจยดานสขภาพของมหาวทยาลยวจยหกแหง คอ จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยธรรมศาสตร มหาวทยาลยมหดล และ มหาวทยาลยสงขลานครนทร นอกจากนส านกบรหารโครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต สกอ. ไดแตงตงผทรงคณวฒใหเปน ประธาน supra-clusters ดานสขภาพพนฐานและประยกต เพอท าหนาทตดตามผลการด าเนนการวจยของแตละคลสเตอรวจย/ศนยวจย subclusters หรอโครงการใหญของแตละมหาวทยาลย ทส านกบรหารโครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต จดไวใน supra-cluster สขภาพ พรอมทงก าหนดใหมการด าเนนการเพอประมวลและเชอมโยงองคความรจากงานวจยในระดบ supra-cluster โดยมงหวงใหเกดเครอขายนกวจย


กลมใหญทท างานดวยกนเปนเอกภาพ มผลงานจากการวจยทมคณภาพสง มความเปนรปธรรมท ชดเจน ประธาน supra-cluster ดานสขภาพ ไดไปเยยมและรบฟงนโยบายการใหการสนบสนนการวจยจากผบรหารมหาวทยาลยหรอผแทน ทมคลสเตอรวจยหรอศนยวจยดานสขภาพทงหกแหง รวมทงรบฟงรายงานความกาวหนาของการวจย ผลการวจย กจกรรมการวจยตางๆ ผลงานเดน ผลกระทบจากการไดรบทนสนบสนนการวจยจากโครงการสงเสรมการวจยในอดมศกษาและพฒนามหาวทยาลยวจยแหงชาต (ขอเรยกวายอๆ โครงการ NRU) และ อปสรรคหรอปญหาทมจากประธานคลสเตอรวจย ประธานศนยวจย หวหนา subclusters และ/หรอ หวหนาโครงการวจยขนาดใหญ เพอใหไดขอมลเชงประจกษและวเคราะหผลกระทบตอมหาวทยาลยจากการทไดรบทนจากโครงการ NRU และประมวลผลงานวจยของมหาวทยาลยตางๆ เพอบรณาการและเชอมโยงเครอขายการวจย

2. ผลงานวจยของมหาวทยาลยแหงชาตดานสขภาพทไดด าเนนการไปแลวในชวงป พ.ศ. 2554 ถง 2556

โครงการวจยดานสขภาพทมหาวทยาลยตางๆ ด าเนนการไปแลวในชวงป พ.ศ. 2554-2556 สามารถจดไดเปนการวจย 12 ดาน คอ การวจยและพฒนาดานเภสชศาสตรชวภาพ นวตกรรมการบ าบด และการพฒนาวคซน (Biopharmaceutical development, innovative therapy, and vaccine development) การวจยดานมะเรง (Cancers) การวจยดานวทยาศาสตรคลนก (Clinical science) การวจยดานเวชศาสตรชมชน (Community medicine) การวจยดานวทยาศาสตรความซบซอนของระบบวทยาศาสตรพนธกรรม โปรตโอมกส และโอมกสอนๆ (Complex system science, genetics, proteomics and other omics) การวจยดานโรคอบตใหม โรคตดเชอไวรสทส าคญ และโรคตดเชอทไมไดรบการรกษา (Emerging diseases, important viral diseases and neglected infectious diseases) การวจยดานการสงเสรมสขภาพ (Health promotion) การวจยดานการตดเชอเอชไอวและเชอฉวยโอกาส (HIV and opportunistic infections) การวจยดานเซลลตนก าเนด (Stem cell) การวจยดานโรคธาลสซเมย (Thalassemia) การวจยดานแพทยแผนไทย (Traditional medicine) และการวจยดานโรคทตดจากสตวมาสคนและโรคทมแมงเปนพาหะ (Zoonoses and vector-borne diseases) ทงนการวจยของหลาย subclusters/โครงการ อาจจดอยในสาขาการวจยไดมากกวาหนงสาขา

3. วตถประสงคของการจดตงคลสเตอรความเปนเลศดานนวตกรรมการบ าบดและเภสชภณฑ (Cluster of Innovative Therapy and Pharmaceuticals)

เพอน าผลงานวจย นวตกรรมเกยวกบการรกษา ชวภณฑ และเภสชภณฑตางๆ ทเกดจากการวจยในชวงสามปแรกของโครงการ NRU ไปพฒนาตอยอดจนถงผลตภณฑทสามารถใชไดจรง


4. ประโยชนและผลกระทบ

4.1 ลดการน าเขายา ชวภณฑ และเภสชภณฑ ตางๆ เพอท าใหประเทศเกดการประหยด

4.2 คนไทยสามารถเขาถงการตรวจวนจฉย การรกษา ชวภณฑ และเภสชภณฑ ทเคยมคาใชจายสง ดวยคาใชจายทลดลงกวาเดม (increased accessibility/reduced cost) เปนการยกระดบและ มาตรฐานการบรการทางการแพทยและสาธารณสข และเพมคณภาพชวตของประชาชน

4.3 สรางรายไดใหแกประเทศดวยการพฒนาอตสาหกรรมใหมเปนสนคาสงออกแกประเทศทงในอาเซยนและภมภาคอนของโลก โดยการน านวตกรรม ชวภณฑ และ เภสชภณฑ (innovative biopharmaceuticals และ biosimilars) ทมตนแบบอยในมหาวทยาลยวจยแหงชาตไปตอยอด

4.4 สรางความมนคงของประเทศ (improved national security) ทางดานสขภาพของประชาชน

4.5 เพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ

4.6 เกดความเชอมโยงการวจยของนกวจยระหวางมหาวทยาลย การเชอมโยงการวจยของนกวจยไทยกบนกวจยในตางประเทศ และ/หรอการเชอมโยงการวจยของมหาวทยาลยกบเอกชนในภาคอตสาหกรรม ทงในประเทศและตางประเทศ อนจะท าใหเกดผลงานและผลผลตทมคณภาพสง และเพมความรของบคลากรในการน าผลงานวจยไปใชประโยชน

4.7 มการพฒนาศกยภาพนกวจยและสรางบคลากรวจยในระดบบณฑตศกษาทางดานเทคโนโลยทา งการแพทย และการผลตชววตถ ตงแตการวจยและคนควาในหองปฏบตการ ไปสการผลตในระดบ pilot scale ใหไดมาตรฐานการผลตทด (GMP) การท า pre-clinical trial และ clinical trials ระยะตางๆ การผลตในระดบอตสาหกรรม การขนทะเบยนผลตภณฑตามขอก าหนดของ Food and Drug Agency การตลาด และการวจยภายหลงการขาย

5. งานวจยทคาดวาจะท าใน 5 ป (งบประมาณป พ.ศ. 2557-2562)

5.1 การพฒนา ยา ชวภณฑ และ biosimilars เพอการรกษาและแทรกแซงโรค 5.1.1 ยาใหมหรอ regimen ใหม ทใชรกษาโรคตดเชอและเชอดอยา เชน วณโรค เมลออยด โรค

ตดเชอแบคทเรยตางๆ เชน Pseudomonas aeruginosa, Acinitobacter baumannii เปนตน

5.1.2 ยาใหมทใชรกษาโรคไมตดเชอ เชนยาขบเหลกเพอรกษาธาลสซเมย


5.1.3 สารโมเลกลเลก (small molecular drugs) ทใชรกษาโรคตดเชอแบบมงเปาหมาย (specific targeting) เชนขดขวางกจกรรมทางชววทยาของโปรตนของเชอกอโรค เอนไซมของไวรสทมความแตกตางจากโปรตนของคน เปนตน

5.1.4 โปรตนและแอนตบอดของคนชนดโมโนโคลนาลทผลตนอกรางกาย ( in vitro) ส าหรบใชรกษาโรคตดเชอแบบเฉยบพลนและเรอรง การไดรบพษ และโรคไมตดเชอ (therapeutic proteins and human/humanized monoclonal antibodies) ทงทมขนาดปรกตและขนาดเลก แอนตบอดสายเดยว นาโนบอด และแอนตบอดทเขาเซลลได (transbody/intrabody) เชน - แอนตบอด และ transbody ทยบยงการเพมจ านวนและการแพรกระจายของไวรสตางๆ ไดแก HIV-1, influenza viruses, hepatitis C virus, hepatitis B virus, Dengue viruses, respiratory syncytial virus ไวรสกอโรค มอ เทา ปาก (EV71, CA16, CA6), rabies และ emerging infectious diseases เปนตน - แอนตบอดของคนชนดโมโนโคลนาลส าหรบใชรกษาการไดรบพษจากสตวและแบคทเรย เชน งพษกดเพอใชแทนเซรมทผลตจากสตว พษจากสตวทะเลเชน พษจากปลาปกเปา tetradotoxin และ saxitoxin พษจากแบคทเรย เชน บาดทะยก คอตบ ไอกรน toxic shock syndrome toxin พษจาก Burkholderia pseudomallei, Pseudomonas aeruginosa บาดทะยก โบทลนม แอนแทรกซ เปนตน - แอนตบอดของคนชนดโมโนโคลนาลส าหรบรกษามะเรง เชน anti-tyrosine kinase, anti-cyclin D1 เปนตน - แอนตบอดของคนชนด โมโนโคลนาลส าหรบร กษาโรคออโต อมมน เชน anti-proinflammatory cytokines - แอนตบอดของคนชนดโมโนโคลนาลส าหรบรกษาโรคภมแพ เชน anti-IgE, anti-Th2 cytokines, anti-thymic stromal lymphopoietin (TSLP)

5.1.5 โปรตนหรอ scaffolds ตางๆ เพอการรกษาหรอแทรกแซงโรค 5.1.6 Biosimilars: - Biosimilars ทอายสทธบตรหมดหรอใกลหมด เชน Herceptin, long-acting

insulin, erythropoietin (EPO), blood coagulation factor, anti-blood coagulation ยาสลายลมเลอด หรออนๆ

5.2 การรกษามะเรงแนวใหม เชน การใช chimeric antigen receptor grafting onto immune effector cells (CAR-T cells) และ adoptive cell transfer, stem cell therapy, bone

marrow transplantation เปนตน


5.3 การพฒนาวคซน - วคซนปองกนโรคตดเชอ เชน คอตบ ไอกรน บาดทะยก (เพอลดการน าเขา) วคซนวณโรคชนดใหม

ทมประสทธภาพดกวาเดม วคซนโรคมอเทาปาก เลปโตสไปโรซส ไขเลอดออก โรคอนๆ - วคซนรกษาโรคภมแพ รปแบบตางๆ เชน วคซนโรคภมแพ ทใหทาง mucosa (intranasal,

sublingual) หรอผวหนง แทนการฉด วคซนโรคภมแพทเตรยมจากแอนตเจนบรสทธแทนแอนตเจนสกดหยาบ (crude extract), recombinant vaccine หรอ DNA vaccines

5.4 การรกษาโรคภมแพและออโตอมมนแนวใหม - การ promote allergen-specific regulatory T cell generation and function - การรกษาโรคแพอาหารในทารก - การท าใหเกด immune deviation

5.5 การพฒนาระบบน าสงยาและวคซน และการพฒนาแอดจแวนท เชน ลโพโซม ไคโตซาน water-in-oil และ oil-in-water emulsions เปนตน

5.6 การพฒนาและผลตชดทดสอบททราบผลรวดเรว แมนย า ใชสะดวก และ/หรอ ผลการทดสอบใชเปนแนวทางการรกษาได เพอการวนจฉยโรคตดเชอ โรคไมตดเชอ ไขไมทราบสาเหต การตรวจหาสารพษ ยาเสพตด โลหะหนก สารกอภมแพ การปนเปอนในอาหารและในสงแวดลอม และโรคอบตใหมตางๆ ในประเทศไทย เชน ลชมาเนย เอดสเทยม โรคหดบจากการตดเชอแบคทเรย ไวรสตางๆ พยาธตางๆ ทมชกชมในประเทศไทย หรอโรคทตองเฝาระวงไมใหแพรมาจากประเทศใกลเคยงและประเทศอนๆ เชน เทาชาง/ฟลาลเอซส พยาธใบไมเลอด โรคทางเดนอาหาร เปนตน

5.7 การพฒนาและผลตสารมาตรฐานและวธทดสอบเพอประเมนสภาวะความเจบปวยของผปวย เชน น ายาส าหรบท า skin prick test เพอประเมนสภาวะภมแพทตรงกบสาเหตตางๆของการแพในคนไทย การทดสอบหาและวดปรมาณไอจอในซรมของผปวยโรคภมแพ

5.8 การคนหา biomarkers ทเหมาะสมเพอวนจฉยและพยากรณโรค

5.9 การพฒนาเทคโนโลยทางการแพทยททนสมยและกาวหนา เชน gene/protein arrays, complex systems, various omics, คอมพวเตอรอจฉรยะ telemedicine

5.10 การรกษาโรคดวยยาต าราหลวง ต ารบยาไทย แพทยแผนไทย


6. งบประมาณทตองการ (7,897.5 ลานบาท)

คาใชจาย 2558 2559 2560 2561 2562 รวม 5 ป 1. ทนสนบสนนโครงการวจย

1.1 การวจย 10 ดาน ตามขอ 5 1.2 การท าวจยรวมกบภาคเอกชน 1.3 ก า ร ท ด ส อ บ ก อ น ค ล น ก

(preclinical trial) 1.4 การทดสอบทางคลนกระยะตางๆ

(clinical trials) 1.5 การท าวจยรวมกบภาคการผลต

600 50 30

20

50

1000 100 50

200

100

1000 100 50

300

200

1000 200 100

300

200

1000 200 100

300

200

4,600

650 330

1,120

750

750 1,450 1,650 1,800 1,800 7,450 2. การสรางบคลากรดานการวจย

2.1 ทนการศกษาระดบปรญญาโท 2.2 ทนการศกษาระดบปรญญาเอก 2.3 ทนระดบหลงปรญญาเอก 2.4 ท น ไ ป ฝ ก อ บ ร ม ร ะย ะ ส น ใ น

ตางประเทศ

9.6 7.2 18 2

9.6 7.2 18 2

9.6 7.2 18 2

9.6 7.2 18 2

9.6 7.2 18 2

48 36 90 10

36.8 36.8 36.8 36.8 36.8 184 3. คาจาง

3.1 ผเชยวชาญจากตางประเทศ 3.2 ผชวยวจยระดบปรญญาตร 3.3 ผชวยวจยระดบปรญญาโท 3.4 ผชวยวจยระดบปรญญาเอก

3

5.4 7.2

10.8

3

5.4 7.2

10.8

3

5.4 7.2

10.8

3

5.4 7.2

10.8

3

5.4 7.2

10.8

15 27 36 54

26.4 26.4 26.4 26.4 26.4 132 4. ครภณฑใหมและซอมแซมของเกา 20 20 20 20 20 100 5. ปรบปรงสถานท 1 1 1 1 1 5 6. คาสาธารณปโภค 1.8 1.8 1.8 1.8 1.8 9 7. ค า บ ร ห า ร โ ค ร ง ก า ร แ ล ะ ก า ร

ด าเนนงาน 3.5 3.5 3.5 3.5 3.5 17.5

รวม 839.5 1,539.5 1,739.5 1,889.5 1,889.5 7,897.5

Supra Cluster ดานสขภาพ (คลสเตอรความเปนเลศดานโรคอบตใหม โรคอบตซา) หนา 26

คลสเตอรความเปนเลศดานโรคอบตใหม โรคอบตซ า (Cluster of Emerging and Reemerging disease)

ศาสตราจารย นพ.ยง ภวรวรรณ ประธาน Supra Cluster ดานสขภาพ

1. หลกการและเหตผล

ปจจบนววฒนาการทางการแพทย ไดเจรญกาวหนาอยางมาก ทาใหโรคตดเชอตางๆ ไดลดลงดวยวคซนหรอการควบคมทมประสทธภาพเชน ฝดาษ โปลโอ คอตบ บาดทะยก ฯลฯ โรคตดเชอตางๆ ทยงมโอกาสทจะกลบมาพบไดใหมอก (reemerging diseases) รวมทงการเปลยนแปลงทาง ecology ของมนษยและสตว ทาใหโรคตดเชอไดอบตใหมเกดขนอยางตอเนอง ดงเชน โรค AIDS เกดขนเมอประมาณป ค.ศ. 1980 ไขสมองอกเสบ Nipah ในมาเลเซย ในป ค.ศ. 1998-1999 ยงผลใหมการทาลายสกรเพอยบยงการระบาดของโรค ไขหวดนก H5N1 ไดเขาสประเทศฮองกง ในป ค.ศ. 1997 ยงผลใหฮองกงมการทาลายสตวปกหลายลานตว และยงทาใหมผเสยชวต 6 รายจากจานวนผปวย 18 ราย หลงจากนนไดมการพยายามควบคมโรคและทาใหโรคสงบไปไดระยะหนง แตกไดมการระบาดใหญในสตวปกตงแตตนป ค .ศ. 2004 ในเอเชย แพรขยายเขาสยโรป และอฟรกา ทาใหมผปวยมากกวา 400 ราย และเสยชวตมากกวา 250 ราย และยงมการทาลายสตวปกจานวนมากกวา 100 ลานชวตทวโลก SARS ไดพบวามการระบาดอยางรวดเรวในป ค.ศ. 2002-2003 และลกลามไปมากกวา 20 ประเทศ ทาใหมผเสยชวตหลายรอยคน แตสามารถควบคมไดในทสด ถงแมวาโรคจะมความรนแรงและมอตราการตายสง (โดยเฉลยรอยละ 30) การระบาดของโรคไขหวดใหญสายพนธใหม ค.ศ. 2009 เกดขนครงแรกทเมกซโก ตงแตกลางเดอนมนาคม ค.ศ. 2009 และลกลามเขาสทวปอเมรกาเหนอและแพรกระจายสประเทศตางๆ อยางรวดเรวในปจจบน และคาดวามผปวยทวโลกเสยชวตประมาณ 7 แสนคน

ปลายกนยายน พ.ศ. 2551 (ค.ศ. 2008) Chikungunya ไดเรมเขาสประเทศไทยตงแตจงหวดชายแดนภาคใตของประเทศไทย และมการแพรระบาดขยายในวงกวางขนอยางตอเนอง มผปวยกวา 30,000 ราย ถงแมโรคดงกลาวไมทาใหมการสญเสยชวตในประเทศไทย แตมความทกขทรมานจากการเจบปวดกระดกและขอ บางรายไมสามารถเดนหรอไปทางานได ไดสรางความเสยหายตอประเทศอยางใหญหลวง นอกจากนในชวง 2 ปทผานมาไดมการระบาดของโรคไขหวดนก H7N9 ในประเทศจน มผปวยถง 400 ราย เสยชวตรอยละ 30 และมการระบาดของโรคปอดบวมจากตะวนออกกลางจากไวรส MERS coronavirus มผปวยมากกวา 200 ราย และเสยชวตเกอบครงหนง โดยมสตวนาโรคคอ อฐ


ดงนนในกลมโรคอบตใหมและโรคอบตซาทอาจเกดขน จาเปนตองมมาตรการรองรบในการดแลรกษาควบคมใหมประสทธภาพ และมการพฒนาการตรวจวนจฉยใหไดอยางรวดเรว การเขาไปควบคมอยางรวดเรวจะเปนมาตรการสาคญในการลดความสญเสยจากภยพบตของโรคดงกลาวได

2. วตถประสงค

1. เพอเปนการสรางองคความรใหมตอโรคอบตใหมและอบตซาโดยสหสาขาวชาชพ เพอไปใชในมาตรการการปองกนรกษาควบคมอยางรวดเรว และมประสทธภาพ

2. พฒนาการตรวจวนจฉยใหมประสทธภาพ แมนยา ถกตอง รวดเรว และถายทอดสผใชและภาคการผลต

3. รวมกลมนกวจย คณาจารย และนกวทยาศาสตรจากสหสาขาวชาชพเพอใหเกดเปนพลงสาคญในการสรางองคความรเรองโรคอบตใหมและอบตซาทยอมรบในระดบสากล

4. พฒนาบคลากร อาจารย นสต (หลงปรญญาเอก ปรญญาเอก โท และตร ) ใหมศกยภาพสงในการศกษาวจยเกยวกบโรคอบตใหมและอบตซา

5. สรางเครอขายโรคอบตใหมและอบตซาใหมหาวทยาลยเขาส เครอขายตาง ๆ ทงในและตางประเทศ

6. ผลตผลงานทางวชาการทมคณภาพในระดบสง เพมลาดบของมหาวทยาลยไทยใหดขน

3. ความพรอมของมหาวทยาลยวจยแหงชาต (NRU)

มหาวทยาลยมกลมคณะททางานวจย มความพรอมในการศกษาวจย มความพรอมในการศกษาวจยโรคอบตใหม โรคอบตซาอยแลว และมหาวทยาลยวจยทมศกยภาพอยแลวยงตงอยในทกภมภาคของประเทศไทย ความพรอมดงกลาว บางมหาวทยาลย เชน จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยมหดล มหองปฏบตการชวนรภยระดบ 3 ทสามารถทาการวจยโรคตดตอรายแรง และพรอมจะทาใหเกดความรวมมอเปนเครอขายไดอยางด ทงในเชงวจยและพฒนาใหครอบคลมภมภาคตางๆของประเทศ ในการเผชญรบมอกบโรคอบตใหมอบตซา เพอควบคม ปองกน ลดภยพบตและความสญเสยของประเทศลงได ในการศกษาวจยพฒนาโรคอบตใหม อบตซา จะมผลกระทบสงมาก ตอทางวชาการในระดบนานาชาต


4. แผนงานวจย

งานวจยจาเปนตองมการสรางเครอขายและมกลมวจยขนาดใหญในการศกษารวมกนดงแสดงใน diagram

งานวจยจะประกอบไปดวยทมวจยขนาดใหญ ทงทางการแพทย นกระบาดวทยา นกวทยาศาสตรทก

สาขา สาขาแพทย สตวแพทย นกเคม นกฟสกส นกคณตศาสตร ตามในโครงการศกษาแลว ไมตากวา 20

กลม

5. การตอยอดงานวจยเพอสภาคการผลต

โครงการวจยดงกลาวมความพรอมในการพฒนาองคความรพนฐานตอโรคอบตใหม อบตซา ความรพนฐานทไดสามารถนาไปสการพฒนาการตรวจวนจฉย การปองกนและเพมประสทธภาพการรกษา การพฒนาการตรวจวนจฉยโรคอบตใหม โดยเฉพาะโรคทเกดขนเฉพาะทหรอประจาถน จาเปนตองมการพฒนาวนจฉยให ไดอยางรวดเรว การพฒนาดงกลาวสามารถประยกตและประสานสงตอไปยงหนวยงานทเกยวของโดยตรง เชนกระทรวงสาธารณสข ในการใชประโยชน


องคความรพนฐานสามารถนาไปพฒนาตอยอด โดยเฉพาะการพฒนาวคซนทจะใชในการปองกนโรคในอนาคต

6. ประโยชนทจะไดรบจากโครงการ NRU

1. สรางองคความรในแนวลกและกวางตอโรคอบตใหม อบตซาทจะมผลตอประเทศไทย 2. พฒนาวธการตรวจวนจฉย การปองกน รกษาโรคอบตใหม อบตซา เพอใหควบคมโรคไดอยางม

ประสทธภาพ 3. สรางบคคลากรใหมความรความสามารถในศาสตรดงกลาวรวมทงการผลตนกวจยหลงปรญญา

เอก ปรญญาเอก ปรญญาโท และบคลากรดานการวจย มากกวาปละ 100 คน 4. สรางผลผลตทางวชาการทมผลกระทบสงในระดบนานาชาตมากกวาปละ 50 เรอง 5. สรางเครอขายภายในประเทศและตางประเทศ

7. แผนงบประมาณ

แผน 5 ป โดยใชงบประมาณปละ 150 ลานบาท รวม 5 ป เปนเงนทงสน 750 ลานบาท

Supra Cluster ดานเกษตรและอาหาร (คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรทไมใชอาหาร) หนา 30

คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรทไมใชอาหาร (Cluster of Non-Food Agriculture)

ศาสตราจารย ดร.พระศกด ศรนเวศน ประธาน Supra Cluster ดานเกษตรและอาหาร

1. ความส าคญ

การด ารงชวตของประชากรทวโลกอาศยปจจยสโดยเฉพาะอาหาร รวมทงอปโภคปจจยทไมใชอาหารจากแหลงตางๆ โดยปจจยเหลานสวนใหญบรโภคในรปพลงงาน มสวนทเปนทอยอาศยและกระดาษ แตถอวาเปนปรมาณนอยเมอเทยบกบการใชในรปพลงงาน ท าใหเกดปญหาการแกงแยงผลผลตทางการเกษตรเพอใชในการบรโภคและใชเปนแหลงของพลงงาน ปจจบนมการน าวตถดบเพอการบรโภคไปใชเปนวตถดบเพอผลตพลงงานอกดวย เชน การผลตน ามนดเซลจากปาลมน ามน ท าใหทวโลกเรมศกษาหาแหลงวตถดบทไมใชพชอาหาร (non-food) เพอไมใหสงผลกระทบตอผบรโภค โดยประเทศไทยมการก าหนดแผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก เพอลดการพงพงกาซธรรมชาตในภาคการผลตไฟฟา และน ามนในภาคคมนาคมขนสง ปจจบนประเทศไทยมการใชเชอเพลงชวภาพ ไดแก เอทานอล 1.27 ลานลตร/วน และไบโอดเซล 2.76 ลานลตร/วน (ขอมล ณ สงหาคม 2555) โดยมการใชพลงงานทดแทนรวมทงสนคดเปนรอยละ 9.41 ของการใชพลงงานขนสดทายทงหมดของประเทศ (ขอมล ณ มถนายน 2555) โดยโครงสรางการพฒนาพลงงานทดแทนในอนาคต กระทรวงพลงงาน ไดพยากรณความตองการพลงงานในป พ.ศ. 2564 ไววา จะมความตองการ 99,838 พนตนเทยบเทาน ามนดบ (kiloton oil equivalent; ktoe) โดยแผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาของประเทศไทย พ.ศ. 2553-2573 และแผนพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก พ.ศ. 2555-2564 ไดก าหนดใหมสดสวนการใชพลงงานทดแทนเพมขนจาก 7,413 ktoe ในป 2555 เปน 25,000 ktoe ในป 2564 หรอคดเปนรอยละ 25 ของการใชพลงงานรวมทงหมด

การใชวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม (วทน.) มาสนบสนนการพฒนาพลงงานทดแทนของประเทศเพอปรบเปลยนโครงสรางการใชพลงงานดงกลาวใหเปนไปตามแผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอกรอยละ 25 ใน 10 ป (2555-2564) จะตองเรงพฒนาการผลตไฟฟาและความรอนจากพลงงานชวมวล กาซชวภาพ พลงงานลม พลงงานแสงอาทตยและไฟฟาพลงน าขนาดเลก เพอลดและทดแทนการใชน ามน ปจจบนมการใชน ามนส าเรจรปรอยละ 43 ของการใชพลงงานโดยรวมทงหมด สวนใหญเปนการผลตน ามนดเซลถงรอยละ 46.1 ของการผลตน ามนส าเรจรปทงหมด (ขอมล ณ สงหาคม 2554) โดย วทน. มแผนการพฒนาพลงงานทดแทนในภาคขนสง (ทดแทนน ามน) เปน 2 ระยะคอ ระยะสน (2555-2559)


มงพฒนาพลงงานทดแทนโดยเฉพาะเชอเพลงชวภาพจากเอทานอลและไบโอดเซล และศกษาพชพลงงานอน (non-food) กบระยะยาว (2560-2565) เพอพฒนาพลงงานทดแทนรปแบบใหมในภาคขนสง โดยเฉพาะเทคโนโลยเพอลดการใชน ามนดเซล เพอใหสามารถลดการน าเขาน ามนดบไดอยางเปนรปธรรม จากนโยบายพฒนาพลงงานทดแทนเพอลดการน าเขาน ามน โดยสนบสนนใหประชาชนใชเอทานอลและไบโอดเซลนน เทคโนโลยทตองการเพอการพฒนาเชอเพลงทดแทนดเซลชวภาพ (biodiesel) ในอนาคต เกยวของกบ สบด า สาหรายน าจด-น าเคม ไบโอดเซลประเภท fatty acid ethyl ester (FAEE) การผสมน ามนดเซลดวยเอทานอลในสดสวนทสง 95% (ED95) การผสมน ามนดเซลดวยเอทานอลในสดสวนทต า (ดโซฮอล) เชอเพลงทไดจากการใชไฮโดรเจนเพอเปลยน triglycerides ในน ามนพชหรอสตวไปเปนน ามนดเซล (ดเซลชวภาพสงเคราะห; BHD) และการผลตชวมวลไปเปนน ามนเชอเพลงเหลว (BTL) รวมทงพชชวมวล

นอกจากน ยงมพชเกษตรทท าเปนพลงงานชวมวล ไดแก (1) เศษวสดเหลอใชจากภาคเกษตร (2) ชวมวลจากภาคอตสาหกรรมกระดาษ เฟอรนเจอรและการท าไม และ (3) ชวมวลจากภาคชมชน ส าหรบปรมาณชวมวลคงเหลอปละ 39 ลานตน เทยบเทาก าลงการผลตไฟฟา 2,256 MW เปนชวมวลทเกดจากโรงงานอตสาหกรรมทสามารถใชในเชงพาณชยแบบครบวงจรตลาดแลว เชน แกลบ กาก/ชานออย ไมยคาลปตส ไมสบและขเลอย ใยปาลม กะลาปาลม ไมยางพารา สวนบางประเภทยงไมมการน ามาใชมากนก เชน ยอดและใบออย ฟางขาว เหงามนสาปะหลง ทะลายปาลมเปลา ทางใบ และกานปาลม เปนตน โดยป พ.ศ. 2564 กระทรวงพลงงาน มแผนสนบสนนใหเกดการผลตไฟฟาจากพลงงานชวมวล รวม 3,630 เมกะวตต และผลตความรอนจากเชอเพลงชวมวล 8,200 ktoe นอกจากกลมพชพลงงานแลว งานทางการเกษตรทไมใชเปนอาหาร พชทส าคญอกพชหนง คอ ยางพารา ซงสรางรายไดใหกบประเทศปละ ไมต ากวา 100,000 ลานบาท จงจ าเปนตองมงานวจย เพอพฒนาการผลตยางพารา และการแปรรปยางและไมยาง อนง เพอสรางรายไดทดใหกบเกษตรไทย

ขอมลเหลานถอวาเปนทศทางงานวจยในอนาคตดานการเกษตรทไมใชอาหาร ทงพชพลงงานและยางพารา เนองจากประเทศไทยมขอไดเปรยบทตงอยในเขตรอนทมฝนตกชก ท าใหพชเกอบทกชนดมการเจรญเตบโตอยางรวดเรว มศกยภาพสงทจะใชเปนวตถดบเพอการผลตพลงงานในอนาคต

2. วตถประสงคของงานวจยดานการเกษตรทไมใชอาหาร

1. เพอพฒนาและเพมศกยภาพพชเกษตรทไมใชอาหารหรอพฒนาของเหลอทางการเกษตรและอาหาร ทสามารถใชเปนแหลงวตถดบในการผลตพลงงานแทนการน าพชอาหารมาใชเปนวตถดบ

2. เพอพฒนาเครองมอและเครองจกรกลการเกษตรทใชจดการในแปลงปลกจนกระทงถงการเกบเกยวผลผลต

3. เพอพฒนากระบวนการและเทคโนโลยการผลตพลงงานทเกดขนจากพชทไมใชอาหาร หรอจากของเหลอใชทางการเกษตรและอาหาร


4. เพอพฒนาระบบเศรษฐกจเพอรองรบการลงทนดานพชทไมใชอาหาร ทงยางพาราและพชเพอใชเปนแหลงของพลงงาน

หวของานวจยสวนหนงเพอสนบสนนการใชพชทไมใชอาหารหรอของเหลอใชทางการเกษตรและอาหารเพอผลตพลงงาน

3. ตวอยางหวขอวจยทควรด าเนนการ

1. พนธกรรมและพนธพชทไมใชอาหาร รวมทง สาหราย - หาแหลงพนธของพชทไมใชอาหาร - การปรบปรงพนธและคดเลอกพนธใหเหมาะสมทจะใชเปนพชพลงงาน - การหาวธการประเมนและตรวจสอบศกยภาพของพชพลงงานใหม เชน การใชเทคนค NIR - การหาวธขยายพนธพชพลงงานทไมใชอาหารในระดบอตสาหกรรม - การประเมนศกยภาพพนททจะใชผลตพชทไมใชอาหารไดเหมาะสม - การศกษากฎหมายทเกยวของกบการปลกและรบรองพนธพชทไมใชอาหาร

2. การจดการแปลง ดแลรกษา และวทยาการหลงการเกบเกยว

- การเตรยมแปลง ดแลรกษา เกบเกยว รวมถงการเกบรกษาเมลดและสวนตางๆ ของพชทไมใชอาหาร ทงพชพลงงาน ยางพารา และพชทไมใชอาหารอนๆ

- ระบบโลจสตกสจากแปลงสโรงงาน

3. เครองจกรกลการเกษตรทเกยวของกบการผลตพชทไมใชอาหาร - เครองเตรยมรองปลก เครองตดทอนพนธ เครองปลก รวมทงเครองมอทเกยวของกบการจดการ

จนถงการเกบเกยวผลผลต - เครองมอหลงเกบเกยว เชน เครองกะเทาะเมลด เครองสบล าตนและกงใหเลกลงเพอใช

ประโยชนตอไป - เครองมอในการวดและวเคราะหตวอยางเชน วเคราะหปรมาณน ามนไดอยางรวดเรว - การท าโรงงานตนแบบเพอเปนโมเดลในการผลต

4. การพฒนาขนตอน กระบวนการ และเทคโนโลยการผลตพลงงานทเกดขนจากพชทไมใชอาหาร

- เทคโนโลยการผลตน ามนใหมประสทธภาพสง - การทดสอบในเครองยนต - เครองมอในการเพมปรมาณพชบางอยาง เชน สาหราย


- กระบวนการหมกจลนทรย เครองสกดและแยกน ามนระบบ gasifier ระบบการผลต biomass to liquid

- การพฒนาผลตภณฑจากยาง ทงน ายางและไมยาง

5. งานวจยดานเศรษฐศาสตร - การสราง model ทางเศรษฐศาสตรเพอการประเมนผลในอนาคต (ตนทน ก าไร ผลตอบแทนท

ไดรบ) รวมทงความคมทนในการลงทนปลกพชไมใชอาหารเพอพลงงาน - ระบบเชงพาณชยครบวงจรเพอการลงทนในการผลตพลงงานชวภาพจากแหลงวตถดบตางๆ

4. ผลกระทบของโครงการ

1. พนธพชและนวตกรรมการผลตพชพลงงาน ยางพารา และพชทไมใชอาหารอนๆ ไดน าไปใชผลตเปนการคา สรางรายไดใหกบเกษตรกร

2. ไดเครองทนแรงส าหรบการผลต ทดแทนแรงงานทขาดแคลน ท าใหเกษตรกรสามารถคงการผลตไดดขน วตถดบมคณภาพ

3. มผลตภณฑเกดขนใหม และถกน าไปใชประโยชนในเชงพาณชยและ ลดปญหาราคายางตกต า 4. สรางรายไดใหกบประเทศ โดยเฉพาะผลตภณฑจากยางพารา และไมยางพารา ลดการน าเขาสนคา

พลงงาน ลดการสญเสยเงนตรากบตางประเทศ

5. งบประมาณในการด าเนนงาน (ลานบาท)

ปงบประมาณ 2558 2559 2560 2561 2562 80 100 120 140 140

Supra cluster ดานเกษตรและอาหาร (คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรเพออาหาร) หนา 34

คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรเพออาหาร (Cluster of Agriculture for Foods)

ศาสตราจารย ดร.สทธวฒน เบญจกล ประธาน Supra Cluster ดานเกษตรและอาหาร


อาหารและอตสาหกรรมอาหารมความส าคญตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ และอาหารมบทบาทส าคญตอประชากร ปจจบนมการเปลยนแปลงของภมอากาศโลก (climate change) สงผลกระทบตอการผลตทางการเกษตรและความมนคงดานอาหาร (food security) โดยองคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาต ไดใหนยามของความมนคงอาหารระดบประเทศวา “การทมปรมาณอาหารบรโภคในครอบครวและชมชนอยางเพยงพอ ควบคไปกบมอาหารทมคณภาพอยางตอเนองยงยน อกทงมความมนคงทางการผลต การเขาถงแหลงทดน แหลงน า และทรพยากรเพอการผลตอนๆ รวมทงมระบบการกระจายผลผลตทด เปนธรรม เหมาะสมทงในระดบครวเรอน ชมชน และประเทศ”

ประเทศไทยเปนผสงออกสนคาเกษตรและอาหารทส าคญ น ารายไดเขาสประเทศปละหลายแสนลานบาท ประเทศไทยไดวางเปาหมายการเปนครวของโลก โดยมงเนนเปนผผลตอาหารปลอดภยและเปนทยอมรบของตลาดโลก อยางไรกตามการสรางเสรมศกยภาพการผลตทางการเกษตรและอาหารทมคณภาพมความจ าเปน โดยเฉพาะการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ทงน เกษตรกรและผประกอบการยงตองเรงปรบตวเพอรบมอกบการแขงขนททวความรนแรงขนในอนาคต โดยตองพจารณาตงแตการผลตวตถดบทมคณภาพ ผานกระบวนการจดการ supply chain โดยประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศและนวตกรรมดานการจดการโลจสตกสเพอลดตนทน รวมทงลดการพงพาเทคโนโลยจากตางประเทศ ประการส าคญคอ ผประกอบการตองเนนการสรางคณคา (value creation) โดยใชทรพยากรหรอวตถดบทางการเกษตรอยางคมคาและมประสทธภาพ ตลอดจนประยกตใชเทคโนโลยและหลกการผลต โดยพฒนาและปรบปรงกระบวนการผลตใหมความทนสมย และไดมาซงผลตภณฑทมคณภาพ มความปลอดภย และสามารถแขงขนได นอกจากน การใชประโยชนจากวสดเศษเหลอและของเสยจากการเกษตรและการแปรรปอาหารใหไดผลตภณฑมลคาเพม รวมทงลดคาใชจายในการก าจดหรอบ าบดของเสยดงกลาว เปนอกแนวทางหนงในการใชทรพยากรอยางคมคา และเพมความมนคงทางอาหาร

ปจจบน ประชาคมโลกยงใหความสนใจเรองความปลอดภยของอาหาร (food safety) โดยใหความส าคญกบคณภาพชวดและสขภาพอนามยของประชาชน ตลอดจนใชเปนเครองมอตอรองในการกดกนสนคาเกษตรและอาหารจากประเทศผสงออก โดยเฉพาะสารตกคาง นอกจากน การผลตวตถดบ ยงมการใช


สารเคมทไมปลอดภยเพมขน เชน สารเรงเนอแดง สารกนรา สารฟอกขาว บอแรกซ ฟอรมาลน และยาฆาแมลง ประการส าคญ คอ การอบตของจลนทรยกอโรคทเพมขนสงผลโดยตรงตอความปลอดภยของผบรโภค ดงนน เพอใหผบรโภคไดรบอาหารทปลอดภย จงตองมระบบการดแลควบคม และตรวจสอบคณภาพความปลอดภยตลอดหวงโซอาหาร (food chain) ตงแตขนตอนการผลตวตถดบโดยเกษตรกร การแปรรป การจดจ าหนาย จนถงผบรโภค โดยหลกการ “from farm to folk” ดงนน งานวจยดานอาหารเพอเพมประสทธภาพการผลตเพอใหไดอาหารทมคณภาพและปลอดภย จงเปนสงจ าเปนและน าไปสความมนคงทางอาหารและความปลอดภยของอาหารส าหรบผบรโภค

2. วตถประสงคของการวจยการเกษตรเพออาหาร

1. เพอยกระดบขดความสามารถในการวจยดานการเกษตรเพออาหารของประเทศ ใหมมาตรฐานในระดบนานาชาต

2. เพอปรบปรงประสทธภาพของเทคโนโลยการจดการการผลตทางการเกษตรและอาหาร เพอสรางความเขมแขงใหกบภาคอตสาหกรรมอาหารของไทยในการแขงขน

3. เพอพฒนาเทคโนโลยการจดการการผลตทางการเกษตรและอาหารทปลอดภยและเปนมตรกบสงแวดลอม เพอเพมการใชประโยชนจากวตถดบเศษเหลอจากการเกษตรและการแปรรปอาหาร เพอความมนคงทางอาหาร


1. เทคโนโลยการผลตวตถดบโดยผานมาตรฐานทตงโดยหนวยงานทเกยวของ เชน GAP ตางๆ 2. เทคโนโลยหลงการเกบเกยว

- การพฒนาระบบโลจสตกสในการจดเกบ/ขนสงวตถดบ - การลดการสญเสยหรอชะลอการเปลยนแปลงคณภาพวตถดบ - การพฒนาเทคโนโลยการยดอายการเกบรกษาวตถดบกอนการแปรรป กลมสนคาเปาหมาย: ผกและผลไม (เงาะ ล าไย มะมวง ฯลฯ) สตวน า (ปลา กง หอย หมก)

3. เทคโนโลยการแปรรปเพอเพมผลผลตและคณภาพอาหาร

- การปรบปรงคณภาพและสมบตเชงหนาทขององคประกอบอาหาร (โปรตน คารโบไฮเดรต ไขมน) - การพฒนาสารเตมแตงอาหารทปลอดภยและมประสทธภาพสง


- เทคโนโลยการหมกเพอเพมผลผลตและคณภาพอาหาร (การปรบปรงกลาเชอ การพฒนากระบวนการผลตสารอาหารมลคาสง เอนไซมอาหาร)

กลมอาหารเปาหมาย: อาหารคารโบไฮเดรต (ขาว มนส าปะหลง) อาหารโปรตน (หม ไก สตวน า) ไขมน (น ามนปาลม น ามนถวเหลอง) อาหารหมกตางๆ

4. เทคโนโลยบรรจภณฑอาหาร

- การพฒนาบรรจภณฑฉลาด (Intelligent/smart packaging) - การพฒนาบรรจภณฑใหมจากวสดเกษตรทเปนมตรกบสงแวดลอม (green packaging) กลมอาหารเปาหมาย: อาหารทวไป ผกผลไม อาหารจ าพวกเนอสตว นมและผลตภณฑนม

5. เทคโนโลยการใชประโยชนผลพลอยไดหรอของเสยจากการแปรรปอาหาร

- เทคโนโลยใหมในการเกบเกยวสารอาหาร - การพฒนาเทคโนโลยส าหรบการผลตผลตภณฑมลคาเพม/มฤทธทางชวภาพ - การใชกระบวนการทางชวภาพส าหรบเปลยนผลพลอยได/ของเสยใหเปนผลตภณฑมลคาเพม กลมอาหารเปาหมาย: แปงและธญพช พชน ามน ผกผลไม เนอสตว สตวน า

6. ความปลอดภยอาหาร

- การปองกนและลดอบตการณของการเกดอาหารเปนพษทมสาเหตจากจลนทรยกอโรค - การประยกตและพฒนาเทคโนโลยใหมในการควบคมจลนทรยกอโรคในอาหาร - การพฒนาวธการตรวจสอบจลนทรยกอโรคทรวดเรวและนาเชอถอ - การพฒนาระบบตรวจสอบสารปนเปอน/สารพษในอาหารทรวดเรว กลมอาหารเปาหมาย: แปงและธญพช เนอสตว (ไก หม) สตวน า (ปลา กง หอย หมก) นมและ

ผลตภณฑนม


1. สรางรายไดใหแกผผลตวตถดบและการแปรรปสรางมลคาเพมท าใหวตถดบทมราคาทดขน 2. สรางมลคาเพมทงในสนคาทใชภายในประเทศและการสงออก สรางรายไดใหกบประเทศ 3. สนคาอาหารจากไทยมความปลอดภยเปนทเชอถอตอผบรโภค และมศกยภาพในการแขงขนใน

ตลาดโลก 4. ลดความสญเสยทางเศรษฐกจ เนองจากลดการสญเสยจากการแปรรปอาหาร



ปงบประมาณ 2558 2559 2560 2561 2563 95 120 150 180 180

Supra cluster ดานเกษตรและอาหาร (คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรเพอสขภาพ) หนา 38

คลสเตอรความเปนเลศดานการเกษตรเพอสขภาพ (Cluster of Agriculture for Functional Food)

ศาสตราจารย ดร.อารนต พฒโนทย ประธาน Supra Cluster ดานเกษตรและอาหาร


อาหารเปนปจจยทมความส าคญอยางยงตอการด ารงชวตของมนษย จากการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคมของโลกในยคโลกาภวตน สงผลใหเกดการเปลยนแปลงวถชวตของมนษย ในทกองคประกอบของหวงโซอาหาร ตงแตรปแบบการผลตไปจนถงพฤตกรรมของผบรโภค ท าใหเกดภาวะโรคอวน ประกอบกบการขาดการออกก าลงกายและภาวะความเครยด สงผลใหเกดโรคไมตดตอเรอรง อาท โรคหลอดเลอดหวใจ โรคความดนโลหตสง โรคเบาหวาน และโรคมะเรง เปนตน ในการบ าบดรกษา ประเทศไทยมการใชยารกษาโรคเปนมลคากวา 50,000 ลานบาทตอป ในดานการเกษตรและอาหารประเทศไทยประสบความส าเรจอยางด จนไดรบการยอมรบจากนานาชาตวาเปนอขาวอน าของโลก แตสนคาเกษตรและอาหารทไทยสงออก สวนใหญยงอยในรปของผลตภณฑแปรรปเบองตนทใหผลตอบแทนต า การเกษตรของไทยยงประสบปญหาเดมๆ ทเปนมาอยางตอเนอง คอ ผลผลตต า ตนทนการผลตสง เกดภาวะสนคาลนตลาด และสนคามราคาตกต า

ตงแตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 เปนตนมา ไดก าหนดวสยทศนของการพฒนาทจะท าใหคนไทยและสงคมไทยอยเยนเปนสขอยางยงยน การทจะไปสเปาหมายดงกลาวได จ าเปนทจะตองแกทงปญหาการเกษตรและปญหาสขภาพของประชากร แนวทางส าคญทจะเปนการแกปญหาทงสองดานไปพรอมกน คอ การเพมมลคาใหสนคาเกษตร โดยแนวทางการใชอาหารเปนยา คอพฒนาสนคาอาหารใหเปนสนคาอาหารเพอสขภาพและอาหารเสรมสขภาพ ซงจะสอดคลองกบกระแสความตองการของผบรโภคของโลกทงในปจจบนและอนาคต

โครงการมหาวทยาลยวจยแหงชาต ซงประกอบดวย 9 มหาวทยาลย คอ จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยมหดล มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มหาวทยาลยธรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร และมหาวทยาลยขอนแกน มพนฐานงานวจยทเกยวของกบอาหารเพอสขภาพอยระดบหนงแลว จงมความพรอมในการด าเนนงานวจยเพอแกปญหาการเกษตรและปญหาสขภาพตามแนวทางทกลาวขางตน


2. วตถประสงคของการวจยการเกษตรเพอสขภาพ

1. เพอวจยและพฒนาผลตภณฑใหมและยกระดบคณภาพและความปลอดภย ของผลตภณฑอาหารเพอสขภาพของประเทศไทย จากฐานทรพยากรในทองถน ใหมมลคาเพม และแขงขนไดในเชงพาณชย

2. เพอศกษาองคความรพนฐานในระดบลกดานตางๆ ทจะสนบสนนการด าเนนการตามวตถประสงคขอ 1 และผลงานมคณภาพสงสามารถตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาตทมคาผลกระทบการอางองสง และ/หรอสามารถจดสทธบตรได

3. เพอเชอมโยงกบชมชนและภาคเอกชน ทงผประกอบการรายยอยและในระดบอตสาหกรรม ใหมสวนรวมในการด าเนนการ และน าผลตภณฑและกระบวนการ/วธการใหมทไดจากการวจย ไปใชประโยชนในเชงพาณชย

4. เพอผลตก าลงคนระดบสงในระดบปรญญาโท ปรญญาเอก และหลงปรญญาเอก ทจะน าไปสการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศในเวทโลก

การด าเนนงานวจยในแบบบรณาการสหสาขาวชาของมหาวทยาลยทง 9 มหาวทยาลย มหาวทยาลยเกดใหม และหนวยงานภาครฐ เอกชนทงในประเทศและตางประเทศ โดยเนนการพฒนาผลตภณฑอาหารเพอสขภาพและผลตภณฑเสรมสขภาพจากพชและสตวทผลตไดในภมภาคตางๆ ทจะสงผลตอการยกระดบรายไดของเกษตรกรในภมภาคนนๆ และจะสงผลดตอสขภาพและชวตความเปนอยของประชากร โดยรวมของประเทศ

3. กรอบแนวคดของการด าเนนงานวจย

กรอบแนวคดของการด าเนนงานวจย เปนแบบบรณาการของสหสาขาวชาตลอดหวงโซอาหาร ประกอบดวย เกษตรศาสตร วทยาศาสตร วทยาศาสตรการอาหาร เภสชศาสตร วทยาศาสตรการแพทย วศวกรรมศาสตร และวทยาการจดการ ดงการแสดงกจกรรมวจยทเกยวของในภาพท 1 และผลทจะไดจากการ ด าเนนงานวจยภาพท 2


ภาพท 1 กรอบแนวคดในการด าเนนงานวจย โดยบรณาการศาสตรตลอดหวงโซอาหาร

ภาพท 2 กรอบแนวคด องคประกอบ และความสมพนธ กจกรรมวจยและผลงานตลอดหวงโซอาหาร

* กจกรรมวจยดงระบในภาพท 1



1. การพฒนาพนธ การผลตและการจดการหลงการเกบเกยวพช–สตว - การพฒนาพนธพช และการผลตเพอใหไดวตถดบทมสารส าคญเพอสขภาพสง ลดการใช

สารเคม และเปนมตรตอสงแวดลอม - การจดการหลงการเกบเกยวเพอรกษาคณภาพของผลผลต - การน าผลงานพนธพช-สตวทด และเทคโนโลยการผลตเพอน าไปใชประโยชนในเชงพาณชย

กลมพชเปาหมาย ขาวสขาวพนเมอง ขาวโพดมวง พรก มะเขอเทศ ฟกขาว ถวลสง แกนตะวน และพชทมศกยภาพใหมอนๆ 2. การวจยเพอหาสารส าคญเพอสขภาพแหลงใหมๆ จากพชและสตวทมอยในทองถนตางๆ

- การส ารวจรวบรวมพช-สตว ในทองถนเพอศกษาสารส าคญทจะเปนประโยชนตอสขภาพ - การศกษาความหลากหลาย เพอการพฒนาสายพนธ การผลต และการน าไปใชประโยชน - การศกษาเพอหาชนดของสาร วธการสกดสาร การวดปรมาณสาร เพอจะน าไปใชพฒนา

เปนผลตภณฑอาหารเพอสขภาพ ผลตภณฑเสรมสขภาพ - การศกษาการมสวนรวมของแหลงชมชนในการอนรกษความหลากหลายทางชวภาพของ พช-

สตว ในทองถนตางๆ และการน ามาใชประโยชน กลมพช-สตวเปาหมาย จระเข ไรน านางฟา แมลงปอง และพช-สตวในทองถนตางๆ ทมศกยภาพใหม 3. การศกษาขนพนฐานและการพฒนาการแปรรปเปนผลตภณฑอาหารเพอสขภาพ

- การวจยเพอตรวจสอบหาชนดและปรมาณสาร วธการสกดสารส าคญ - การศกษาเพอหาปจจยส าคญทจะคงปรมาณสารทเปนประโยชนตอสขภาพ เพอใหได

ผลตภณฑ ทพฒนามสารส าคญทเปนประโยชนตอผบรโภค - การแปรรปและพฒนาเปนผลตภณฑอาหารเพอสขภาพ

กลมผลตภณฑเปาหมาย ขาวส ขาวโพดมวง พรก มะเขอเทศ ฟกขาว ถวลสง แกนตะวน และพชทมศกยภาพใหมอนๆ

4. การศกษาขนพนฐานและการพฒนาเปนผลตภณฑเสรมสขภาพ

- การวจยเพอเลอกชนดพชทจะใชศกษาทงพชทไดถกระบวามการใชเพอสขภาพ และพชม ศกยภาพใหม

- การวจยเพอตรวจหาชนดและปรมาณสาร และคณสมบตทางกายภาพและเคม - การวจยเพอทดสอบความเปนพษ ความเปนประโยชนทางเภสช


- การศกษาปจจยทจะมผลตอการเปลยนแปลงปรมาณสาร เพอใชเปนขอมลในการพฒนา เปนผลตภณฑเสรมสขภาพ

- การพฒนาของผลตภณฑเสรมสขภาพชนดตางๆ กลมผลตภณฑเสรมสขภาพจากพช ขาวสขาวพนเมอง ขาวโพดมวง พรก มะเขอเทศ ฟกขาว ถวลสง แกนตะวน มะรม งา กระชายด า ผกพนบานทมแคลเซยมสง (ต าลง ถวพ ขง แมงลก โหระพา และผกกาดฮน) และพช-สตวทมศกยภาพใหม 5. การศกษาวจยเพอขยายผลงานวจยทเปนนวตกรรม เทคโนโลย และผลตภณฑตนแบบ

เพอน าไปสการใชประโยชนในระดบชมชมและในระดบอตสาหกรรม

- การวจยเพอน าพนธพชทไดรบการพฒนาเพอใหเกษตรกรใชผลตวตถดบ เพอเปนการคา - การวจยเพอน าเทคโนโลยการผลตเพอใหเกษตรกรผลต เพอใหไดวตถดบทเพยงพอ มคณภาพสง และมความปลอดภย - การวจยเพอน าผลตภณฑอาหารเพอสขภาพตนแบบไปสการน าไปใชประโยชนเชงพาณชย ทงในระดบชมชนและระดบอตสาหกรรม - การวจยเพอน าผลตภณฑตนแบบผลตภณฑเสรมสขภาพไปสการน าไปใชประโยชน เชงพาณชยในระดบอตสาหกรรม - การวจยเพอสรางระบบตนแบบโลจสตกสของวตถดบจนถงผลตภณฑอาหารเพอสขภาพ และ

ผลตภณฑเสรมสขภาพเพอน าไปสผบรโภค

กลมเปาหมายนวตกรรม เทคโนโลย และผลตภณฑทจะน าไปขยายผลเชงพาณชย 5.1 นวตกรรมพนธพช ขาวโพดมวง ขาวสขาวพนเมอง พรก มะเขอเทศ ฟกขาว ถงลสง และแกน

ตะวน 5.2 เทคโนโลยการผลต ขาวโพดมวง ขาวสขาวพนเมอง พรก มะเขอเทศ ฟกขาว ถวลสง และ

แกนตะวน 5.3 ผลตภณฑตนแบบเครองดม และอาหารเพอสขภาพ

5.3.1 สารสกดจากขาวโพดมวง สธรรมชาตมแอนโธโซยานนสง 5.3.2 ขนมปงแทงจากขาวโพดมวง 5.3.3 เครองดมบ ารงสมองและความจ าจากขาวโพดมวง 5.3.4 ผลตภณฑอาหารชนดตางๆ จากขาวโพดมวง 5.3.5 ไอครมฟกขาว 5.3.6 ฟกขาวผงแหง


5.3.7 ขนมคบเคยวจากธญพชฟกขาวและมะเมา 5.3.8 เครองดมฟกขาวและมะเมา 5.3.9 ผลตภณฑอาหารชนดตางๆ จากฟกขาว 5.3.10 ผลตภณฑน านมขาวเหนยวด าพรอมดม 5.3.11 ผลตภณฑขนมอบกรอบธญพชจากขาวสขาวพนเมอง 5.3.12 ผลตภณฑเพอสขภาพซเรยลบารจากขาวเหนยวด า 5.3.13 ผลตภณฑร าออนจากขาวสอดเมด 5.3.14 ผลตภณฑจากถวลสงทมโอเลอกสง 5.3.15 ผลตภณฑอาหารจากแกนตะวน 5.3.16 ผลตภณฑแกนตะวนผง ส าหรบผสมอาหาร 5.3.17 ผลตภณฑแหนมโดยใชกลาแบคทเรยทผลตกาบา 5.3.18 ผลตภณฑจากขาวก าเพอสขภาพ 5.3.19 ผลตภณฑอาหารเสรมจากขาวและธญพช

5.4 ผลตภณฑเสรมสขภาพตนแบบ 5.4.1 ผลตภณฑอดเมดจากซงขาวโพดมวงผสมขงแก ปองกนตอกระจก เสนประสาทเสอม

จากสภาวะเบาหวาน 5.4.2 สารสกดจากซงขาวโพดมวงผสมใบเตยลดความบกพรองการเรยนร และความจ า 5.4.3 ชาไหมขาวโพดมวง มสารฟนอลลค และแอนโธไซยานนสง ตานอนมลอสระ ลด

น าตาลในเลอด 5.4.4 ยาเมดอมจากสารสกดในมะรม ลดความเจบปวดของเสนประสาทในหน

ลดความเครยด เพมความจ า ลดไขมน และเพมความตองการทางเพศ 5.4.5 ขงแคปซล ลดอาการคลนไสอาเจยนในผปวยมะเรงทไดรบเคมบ าบด 5.4.6 ผลตภณฑเสรมสขภาพเปนแหลงของแคลเซยมสง อาท คกกถวพผสมงาด า ขนมปง

ผสมผงถวพ 5.4.7 สารสกดในพชตระกลผกกาด มฤทธเหนยวน าท าใหยบยงเซลลมะเรง 5.4.8 แมงลก โหระพา และผกกาดฮน มฤทธในการตานอนมลอสระ 5.4.9 ผลตภณฑจากเลอดจระเข ไรน านางฟา และเหดเพอสขภาพ 5.4.10 ผลตภณฑสมนไพรใบมะรม เพอระบบหวใจและหลอดเลอด



1. สรางรายไดใหกบเกษตรกร โดยใชพนธและเทคโนโลยการผลต เพอผลตวตถดบ 2. สรางความเขมแขงและรายไดใหกบกลมชมชนในการผลตวตถดบและผลตภณฑอาการ เพอสขภาพ

ของชมชน โดยเฉพาะหนงต าบลหนงผลตภณฑ 3. กลมอตสาหกรรมไดน าผลตภณฑอาหารและผลตภณฑเสรมสขภาพไปผลตในเชงพาณชย สราง

รายไดใหกบผประกอบการและประเทศ 4. สงเสรมสขภาพทดแกผบรโภค


ปงบประมาณ 2558 2559 2560 2561 2563 85 100 120 150 150

Supra Cluster ดานอตสาหกรรม (คลสเตอรความเปนเลศดานวสดใหมส าหรบอตสาหกรรมและภาคการผลต) หนา 45

คลสเตอรความเปนเลศดานวสดใหมส าหรบอตสาหกรรมและภาคการผลต

ศาสตราจารย ดร.ปยะสาร ประเสรฐธรรม ประธาน Supra Cluster ดานอตสาหกรรม

1. บทน า

เพอใหการพฒนา และเพมศกยภาพของอตสาหกรรม หรอภาคการผลตของประเทศ สามารถแขงขนในระดบโลกได จ าเปนอยางยงทสถาบนอดมศกษา ตองเขาไปชวยสงเสรมภาคอตสาหกรรม หรอภาคการผลต ซงในปจจบนกไดด าเนนการอยแลวในรปการผลตก าลงคนเพอปอนเขาสภาคอตสาหกรรมและภาคการผลต แตในรปการน าผลงานวจยไปใชประโยชนอยางจรงจงในภาคอตสาหกรรมและภาคการผลตยงไมมการด าเนนการเปนรปแบบทชดเจน แมจะมผลงานวจยอยบางกเปนการวจยพนฐานเพอแสวงหาองคความรใหม และเผยแพรในรปการตพมพในบทความวชาการเปนสวนมาก ดงนนเพอเพมประสทธภาพและใชงบประมาณอยางมประสทธผลจ าเปนตองมความรวมมอกนทง 3 ฝาย คอ ภาครฐ มหาวทยาลย และผประกอบการอยางเปนรปธรรม

โดยจะแบงอตสาหกรรมออกเปน 2 แบบคอ อตสาหกรรมขนาดใหญ และอตสาหกรรมขนาดกลาง และขนาดยอม (SME) และแบงเงนลงทน ของรฐ ออกเปน 2 แบบคอ ส าหรบอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดยอม รฐจะสนบสนนคาใชจายในการวจย 100% แตปญหา (โจทย) จะตองมาจากภาคการผลต แตส าหรบอตสาหกรรมขนาดใหญ อตสาหกรรม จ าเปนตองลงทนบางสวน ทงในรป in kind และ in cash

ภาครฐ

มหาวทยาลย อตสาหกรรม ผลงานทน าไปใชจรง

โจทย (ปญหา)

เงนลงทน


นอกจากนโครงสรางงานวจยในมหาวทยาลยจ าเปนตองม 3 ระดบคอ 1. ระดบตอยอด 2. ระดบพรอมไปใชประโยชนจรง 3. ระดบพนฐาน

1. ระดบตอยอด หมายถงงานวจยทมความรวมมอกบอตสาหกรรม หรอภาคการผลตอยแลว และตองการการสนบสนนบางสวนจากภาครฐ เพอเพมประสทธภาพการวจยใหไดผลผลตทมปรมาณ และคณภาพเพมขนจากเดมเปนจ านวนมาก

2. ระดบพรอมไปใชประโยชนจรง หมายถง งานวจยทไดทนวจยบางสวนจากบรษท แตงานวจยยงไมไดน าไปใชงานจรงหรองานวจยทมแนวโนมจะสามารถน าไปใชประโยชนจรงได จากความเหนของผประกอบการ

3. ระดบพนฐาน หมายถง การวจยเชงลกเพอสนบสนนการวจยระดบตอยอด หรอระดบพรอมไปใชประโยชนจรงหรอเปนงานวจยพนฐานทคาดวาจะสามารถน าไปใชประโยชนไดในอนาคต

นอกจากน เพอเพมประสทธภาพการท าวจยของมหาวทยาลย การท างานวจยจ าเปนตองเปนแบบ Network คอมหาวทยาลยทง 9 แหง ตองมการเชอมโยงกบมหาวทยาลยอน เชนมหาวทยาลยราชภฏและมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล เปนตน การท าเชนนนอกจากจะลดการท าวจยซ าซอนแลว ยงเปนการลดงบประมาณของรฐอกดวยและยงท าใหผลการวจยน าไปใชประโยชนแลวเรวขน

ตอยอด

พรอมไปใชประโยชน

พนฐาน


2. โครงการ

ตอไปนจะเปนตวอยางของโครงการตางๆ ของคลสเตอรเชยวชาญดานวสดใหม ส าหรบอตสาหกรรมและภาคการผลต

1) ระดบตอยอด 1.1 โครงการวจยเพอพฒนาอตสาหกรรมกอสรางอยางยงยน ก. งบประมาณ ภาครฐ 25 ลานบาท (ปละ 5 ลานบาท)

ภาคเอกชน 50 ลานบาท (ภายใน 5 ป) ข. ผลผลต (ภายใน 5 ป)

1. เพมรายไดลดคาใชจาย ในอตสาหกรรมกอสราง ปละ 1 หมนลานบาท 2. ไดรางมาตรฐานและคมอในอตสาหกรรมกอสราง อยางนอย 3 ราง 3. ผลตดษฎบณฑตอยางนอย 5 คน 4. ผลตมหาบณฑต อยางนอย 15 คน 5. บทความในวารสารระดบนานาชาต 30 บทความ

1.2 โครงการผลตวสดชนดใหมเพอใชเปนตวเรงปฏกรยาส าหรบอตสาหกรรมปโตรเคม ก. งบประมาณ

ภาครฐ 25 ลานบาท (ปละ 5 ลานบาท) ภาคเอกชน 60 ลานบาท (ภายใน 5 ป)

ข. ผลผลต (ภายใน 5ป) 1. ลดการน าเขาและยดอายการใชงานตวเรงปฏกรยาในอตสาหกรรมปโตรเคมคดเปนเงน

ประมาณปละ 2,000 ลานบาท

มหาวทยาลยราชภฏ

มหาวทยาลยเอกชน

มหาวทยาลยชนน า

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล

มหาวทยาลยของรฐ


2. ไดสทธบตรทเกยวกบวสดใหมทใชเปนตวเรงปฏกรยา 1 ฉบบ 3. ผลตดษฎบณฑต อยางนอย 10 คน 4. ผลตมหาบณฑต อยางนอย 50 คน 5. บทความในวารสารระดบนานาชาต 60 บทความ รวมงบประมาณ 5 ป ของโครงการ ระดบตอยอด

ภาครฐ 100 ลานบาท (ปละ 20 ลานบาท) ภาคเอกชน 110 ลานบาท

2) ระดบพรอมใชประโยชนจรง 2.1 การพฒนาระบบเคลอบฟลมไพโรคารบอนเพอเพมมลคาผลตภณฑกราไฟต 2.2 การพฒนาเทคนคอนเวรทอมพลสแมกนตรอนสปตเตอรง ส าหรบอตสาหกรรมเคลอบแขง 2.3 การวจยและพฒนานวตกรรมบรการดวยสารสนเทศอจฉรยะ 2.4 การเพมมลคาผลตผลพลอยไดจากอ ตสาหกรรมเน อสตวและเน อปลาดวยเทคโนโลยการ

ผลตเพปไทดทางชวภาพ 2.5 การพฒนาเมมเบรนจากไบดอพอลเมอรเพอใชในการถนอมอาหาร 2.6 การพฒนาเทคโนโลยทางเลอกเพอการผลตสารตงตนส าหรบผลตพอลแลกตกแอซด 2.7 การพฒนาพอลเมอรผสมจากวสดทดแทนได 2.8 วสดจโอโพลเมอร ซเมนต และคอมโพสต 2.9 วสดหนาทพเศษเพอพลงงานสะอาด 2.10 สารจากธรรมชาตทมศกยภาพของเภสชวทยา ทางเกษตร และสยอมส าหรบเซลล

แสงอาทตย 2.11 วสดหนาทพเศษเชงโมเลกล 2.12 การประดษฐระดบนาโนและวสดโครงสรางนาโน 2.13 กลมวจยและพฒนาความเขมแขงของอตสาหกรรมเปาหมายดวยแนวทางวจยเชงผสมผสาน 2.14 กลมวจยและพฒนาการค านวณเชงควอนตมในงานวศวกรรม 2.15 โครงการการซอมแซมเสรมก าลงโครงสรางคอนกรตเพอลดภยพบตจากแรงแผนดนไหว 2.16 โครงการพฒนาเทคโนโลยเพอยกระดบอตสาหกรรมกอสรางของประเทศไทยอยางยงยน 2.17 โครงการบ าบดและจดการของเสยอนตรายส าหรบอตสาหกรรม 2.18 โครงการวจยและพฒนาวสดของวศวกรรม 2.19 โครงการพฒนาวสดนาโนเพอประยกตใชทางชวการแพทย

2.20 โครงการการผลตและพฒนาผลตภณฑเคมมลคาสงโดยการใชจลนทรยและกระบวนการเคม


2.21 ศนยวจยและพฒนาสารสนเทศอจฉรยะ 2.22 ศนยวจยระบบการจดการสมรรถภาพสงสด 2.23 ศนยวทยาการขนสงดานนาโนเทคโนโลยเพออตสาหกรรมเคม อาหาร และการเกษตร 2.24 ศนยวทยาการขนสงดานเทคโนโลยอตสาหกรรม 2.25 ระบบอ เลกโตรสปนน งประส ทธภาพสงสำหรบประดษฐวสดเสนใยนาโน/โครงสรางนาโน 2.26 ระบบผลตคอนกรตมวลเบา CLC 2.27 ผลงานไมเช งว ศวกรรมสมรรถนะส ง 2.28 บรรจ ภ ณฑ พอลเมอรช วภาพสำหรบการบรรจ รอนและแชเยอกแขง 2.29 เทคโนโลยการวเคราะหสารปรมาณนอยและเซนเซอร 2.30 เทคโนโลยเมมเบรนส าหรบพลงงาน สงแวดลอม 2.31 เทคโนโลยโลหะกงของแขง GISS 2.32 การพฒนาเทคโนโลยการคอมปาวดและขนรปผลตภณฑพลาสตกชวภาพจากอะลฟาตก พอลเอสเทอรและพอลเมอรผสมทเกยวของ 2.33 การสงเคราะหพอลเมอรจากสารเคมทมาจากชวมวลนอกกลมอาหาร 2.34 การผลตและขนรปพอลเมอรในอตสาหกรรม 2.35 การพฒนาเถาถานหนและเถาชวมวล เพอเปนวสดในงานคอนกรต 2.36 โครงการปรบปรงอะลมเนยมผสมส าหรบอตสาหกรรมหลอโลหะและการอดขนรป 2.37 การวจยและพฒนาวสดเซรามกสและอเลกทรอนกส 2.38 โครงการการศกษาและพฒนาฟลมบาง TiO2 เพอก าจดสารประกอบอนทรยระเหยงาย 2.39 การสงเคราะหอนภาคนาโนของ TiO2-HAP ดวยวธคอลลอย ดอลอมลชนแอฟรอนเพอใชใน

ปฏกรยาโฟโตคะตะลสต 2.40 การพฒนาและประยกตใชของไหลนาโนในงานอตสาหกรรมเพอการอนรกษพลงงาน 2.41 การวจยและพฒนาวสดและการเคลอบฟลมบางส าหรบประยกตใชในงานวจย และ

อตสาหกรรม 2.42 การใชประโยชนจากของเสยในงานดานวศวกรรมวสดกอสราง 2.43 การพฒนาเทคโนโลยฐานเพอการตรวจวดสารตางๆในทางการแพทย อาหาร เกษตรและ

สงแวดลอมทมความไวสงมากโดยอาศยวสดนาโน 2.44 การพฒนากระบวนการผลตเชอเพลงชวภาพจากวตถดบภายในประเทศโดยบรณาการ

กระบวนการผลตเขากบการใชประโยชนจากผลตภณฑพลอยได 2.45 การศกษาและวเคราะหพฤตกรรมทางกายภาพของอปกรณเพยโซอเลคทรกแบบซอนกน

เปนชน


2.46 การวจยและพฒนาวสดเชงทศนศาสตรส าหรบตรวจวดรงสเอกซ/แกมมาและการประยกตทางเลเซอร

2.47 การศกษาคณสมบตทางกลศาสตรของวสดในงานวศวกรรมเทคนคธรณ 2.48 วสดและอปกรณทางการแพทยเพอใชในอตสาหกรรมการแพทยและสาธารณสข 2.49 วสดทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอใชในอตสาหกรรมพลาสตกชวภาพ 2.50 วสดโครงสรางเพอใชในอตสาหกรรมกอสราง 2.51 ตวตรวจจบและอปกรณเพอใชในอตสาหกรรมอเลกทรอนกส 2.52 แบตเตอรและเซลลเชอเพลงเพอใชในอตสาหกรรมพลงงานทดแทน ก. งบประมาณ (5 ป)

ภาครฐ 200 ลานบาท (ปละ 40 ลานบาท) ภาคเอกชน 20 ลานบาท

ข. ผลผลต 1. สามารถน าไปใชจรงในภาคอตสาหกรรมอยางนอย 10 ชนงาน 2. ผลตดษฎบณฑต อยางนอย 20 คน 3. ผลตมหาบณฑต อยางนอย 100 คน 4. บทความในวารสารระดบนานาชาต 400 บทความ

3) ระดบพนฐาน 3.1 กลมโครงการวจยเกยวกบวสดใหมส าหรบอตสาหกรรมโลหะ 3.2 กลมโครงการวจยเกยวกบวสดใหมส าหรบอตสาหกรรมกอสราง 3.3 กลมโครงการวจยเกยวกบวสดใหมส าหรบอตสาหกรรมปโตรเคม 3.4 กลมโครงการวจยเกยวกบวสดใหมส าหรบอตสาหกรรมพลาสตก 3.5 กลมโครงการวจยเกยวกบวสดใหมส าหรบอตสาหกรรมอเลกทรอนคส ก. งบประมาณ

ภาครฐ 300 ลานบาท (ปละ 60 ลานบาท) ข. ผลผลต

1. ผลตดษฎบณฑต อยางนอย 30 คน 2. ผลตมหาบณฑต อยางนอย 150 คน 3. บทความในวารสารระดบนานาชาต 600 บทความ


3. บทสรป โครงการ 5 ป

ก. งบประมาณ ภาครฐ 600 ลานบาท (120 ลานบาท/ป)

ภาคเอกชน 130 ลานบาท ข. ผลผลต

1. เพมรายได ลดคาใชจายประมาณอยางนอย 13,000 ลานบาท 2. ผลตดษฎบณฑตอยางนอย 65 คน 3. ผลตมหาบณฑต อยางนอย 315 คน 4. บทความในวารสารระดบนานาชาต 1,090 บทความ

Supra Cluster ดานพลงงาน (คลสเตอรความเปนเลศดานพลงงาน) หนา 52

คลสเตอรความเปนเลศดานพลงงาน

ศาสตราจารย ดร.สมชาต โสภณรณฤทธ ประธาน Supra Cluster ดานพลงงาน

1. สถานการณดานพลงงานของประเทศไทย

ประเทศไทยมปญหาดานการพฒนาพลงงาน เชน ความมนคงของแหลงพลงงาน ดานสงแวดลอม โดยเฉพาะแกสเรอนกระจกทมดชนการปลอยแกสในประเทศสงขนมาก และยงสญเสยเงนตราตางประเทศในการน าเขาเชอเพลงกวา 1.2 ลานลานบาทตอป หกการสงออกแลว มการน าเขาสทธประมาณ 0.9 ลานลานบาท เมอเปรยบเทยบกบ GDP ซงมคาประมาณ 10 ลานลานบาท ถอวาเปนตวเลขทคอนขางสง แนวทางการแกไขปญหาควรเนนท 2 ขอบเขตใหญๆ ไดแก การขนสง และการผลตไฟฟา

ประเทศไทยมการใชเชอเพลงเพอการขนสงมากกวา 1/3 ของการใชพลงงานรวม เชอเพลงทใชใน ยานยนตสวนใหญ เชน น ามนเบนซน น ามนดเซล รวมถงน ามนชวภาพจ านวนนอย เชน ไบโอเอทานอล ไบโอดเซล กระทรวงพลงงานไดเสนอแผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก 25% ใน 10 ป (พ.ศ.2555-2564) ซงเสนอใหใชไบโอเอทานอล 9 ลานลตร/วน ไบโอดเซล 5.97 ลานลตร/วน และเชอเพลงใหมทดแทนดเซล 25 ลานลตร/วน คดเปนสดสวนทดแทนน ามนรอยละ 44 ภายในป พ.ศ.2564 เปาหมายดงกลาวเปนตวเลขทาทายทมความเปนไปไดต ามาก โดยเฉพาะเชอเพลงใหมทดแทนดเซลทคาดวาจะผลตจากสบด า สาหราย หรอการใชเทคโนโลยแปลงรปจากชวมวลเปนน ามน

ตามแผนพฒนาก าลงผลตไฟฟาในระยะ 10 ป ประเทศไทยยงพงพาแกสธรรมชาต ถานหน และลกไนต ถงประมาณรอยละ 90 การใชเชอเพลงฟอสซลท าใหเกดผลกระทบหลายๆ ดาน เชน ความมนคงของแหลงพลงงาน สงแวดลอม โดยเฉพาะแกสเรอนกระจก แผนการพฒนาการผลตไฟฟา จนถง พ.ศ. 2564 มการใชแหลงพลงงานทดแทนรวมทงพลงงานนวเคลยรดวย แหลงพลงงานหมนเวยนในประเทศทน ามาใชผลตไฟฟาเพมขนตามแผนพฒนา ไดแก พลงน าขนาดเลก ลม ชวมวล และแกสชวภาพ แตปรมาณยงต ากวาการประเมนศกยภาพของสถาบนอดมศกษาหลายแหงมาก โดยเฉพาะชวมวล ลม การประเมนศกยภาพทเปนไปไดในการผลตไฟฟาจากแหลงพลงงานหมนเวยนตามทกลาวแลว สามารถผลตไฟฟาเพมไดอกไมนอยกวา 15,000 เมกะวตต ภายใน พ.ศ. 2564 ถาสวนเพมราคารบซอไฟฟาส าหรบชวมวล และพลงน าขนาดเลก ไดรบการปรบปรงใหเปนธรรมขน ปรมาณก าลงผลตทเปนไปไดจะสงขนอกมาก หลงจากนน พลงนวเคลยร ถานหนสะอาด แสงอาทตย เปนตน นาจะเปนทางเลอกทเหมาะสมดวย อปสรรคของการพฒนาก าลงผลตไฟฟาจากแหลงพลงงานหมนเวยนทส าคญ ไดแก การประเมนศกยภาพของแหลงพลงงานหมนเวยนในแผนของรฐยงคลาดเคลอนมาก และมาตรการสนบสนนทางการเงนยงไมเหมาะสมในหลายกรณ รวมทงขาดการพจารณา

Supra Cluster ดานพลงงาน (คลสเตอรความเปนเลศดานพลงงาน) หนา 53

ผลกระทบตอสงแวดลอมทครบวงจร กรณทควรไดรบการทบทวนอยางเรงดวน คอ แผนการผลตก าลงไฟฟาควรใชแหลงพลงงานในประเทศภายในเวลา 10 ปตอไป โดยไมจ าเปนตองใชเซลลแสงอาทตย เพราะตองน าเขาและตองจายสวนเพมราคารบซอไฟฟาทมาจากเงนของประชาชนสงกวาแหลงพลงงานชวภาพ น า และลมมาก จนสอความไมโปรงใส

2. แนวทางการวจยทควรเนน

นอกจากงานวจยในภาพรวมเพอตอบสนองตอแผนพลงงาน ในสวนทเหมาะสม ของประเทศทง 3 ฉบบ การวจยทจะชวยแกไขปญหาหลกทางดานพลงงานของประเทศตามทกลาวมาขางตน ควรมจดเนนทภาคขนสง และการผลตไฟฟา ดงน

ภาคการขนสง 1. ใหความส าคญกบไบโอดเซลมากกวาไบโอเอทานอลโดยเฉพาะการวางแผนระยะยาว และเนน

การใชวตถดบทไมใชพชอาหาร 2. สงเสรมการผลตไบโอเอทานอลส าหรบอนาคตระยะสนและระยะกลางเทานน และเนนการใช

วตถดบจ าพวกเซลลโลส ในระยะยาวเอทานอลอาจไมเปนทตองการมากนก 3. สนบสนนงานวจยดานไบโอเคโรซนเพอใชในอากาศยาน 4. แกไขกฎหมายใหใชเทคนค GM ไดกบพชทไมใชอาหาร 5. เนนการผลตเชอเพลงชวภาพจากวตถดบทไมใชพชอาหารในระยะยาว เพอหลกเลยงผลกระทบ

ตอการผลตอาหารและการใชน า

6. วจยและพฒนาเพอสนบสนนการผลตยานยนตไฟฟา เนนชนสวน เชน มอเตอร อนเวอรเตอรประสทธภาพสง ระบบควบคมทซบซอน โดยภาคเอกชนไทย

7. จดเกบภาษรถยนตตามความสนเปลองเชอเพลงจ าเพาะและการปลอยแกสเรอนกระจกและมลพษ

การผลตไฟฟา 1. ผลกระทบของการพฒนาแหลงพลงงานทดแทนและการใช ทมตอเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม

ทครบวงจร 2. สวนเพมราคารบซอไฟฟาหรอคาธรรมเนยมการปอนเขาทเหมาะสม เพอเพมการใชพลงงาน

หมนเวยน โดยใหความเปนธรรมกบผใชไฟฟา 3. แหลงวตถดบชวมวล ทงจากของเหลอทงภาคการเกษตร และการเพาะปลกพชชวมวลทไม

แขงขนกบพชอาหาร 4. ขยะเพอผลตพลงงาน 5. ระบบสายสงไฟฟาประสทธภาพสง

Supra Cluster สงแวดลอม (คลสเตอรความเปนเลศดานผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศฯ) หนา 54

คลสเตอรความเปนเลศดานผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตของประเทศไทย

(Cluster of the Effects of Climate Changes on Environments and Natural Resources of Thailand)

ศาสตราจารย ดร.ประเสรฐ โศภน ประธาน Supra Cluster ดานสงแวดลอม

1. ภมหลงและทมาของโจทยวจย

จากรายงานครงลาสดของ Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) เมอวนท 31 มนาคม 2557 มหลกฐานทชดเจนวา การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลก เกดจากการสะสมของกาซเรอนกระจกท าใหอณหภมเฉลยของโลกและประเทศในแถบทวปเอเชยรวมทงประเทศไทยมแนวโนมสงขนและจะยงคงสงขนอกเรอยๆ ถาหากยงไมมการลดการปลอยกาซเรอนกระจก เปนเหตใหเกดการผนแปรอยางสดขวในสวนของอณหภมและปรมาณฝนตกระหวางปทวทงเอเชย ท าใหการคาดการณตอปรมาณน าฝนและน าผวด นคลาดเคลอนและผดพลาด มผลกระทบรนแรงตอการจดการน า ท าใหเกดน าทวมหนกจนถงแลงจด ดงทปรากฏทกปโดยเฉพาะมหาอทกภยครงใหญทเกดขนในประเทศไทยเมอปลายป 2554 การจดการน าจดแบบบรณาการจงเปนเรองทส าคญมาก เนองจากประชากรเพมขนและมการแก งแยงการใชน าในประเทศและระหวางประเทศในกลมอาเซยน เชน แมน าโขง การพฒนาแหลงเกบน าและเทคโนโลยการใชน าอยางประหยดและแบบหมนเวยน (recycle) จงตองมการวจยและพฒนา

การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตออณหภมและปรมาณน าดงกลาวแลวมผลกระทบโดยตรงและอยางรนแรงตอการการผลตอาหารและความมนคงทางอาหารของประเทศและภมภาคโดยเฉพาะการผลตขาว อณหภมทสงขนและปรมาณน าฝนทลดลงท าใหผลผลตขาวลดลง เนองจากฤดการปลกขาวจะสนลง การทนตอความรอนของขาวกใกลจะถงขดจ ากด ถงแมจะมการเพมปรมาณกาซคารบอนไดออกไซดมาชวยในการเตบโตของขาวไดบาง นอกจากนนการละลายของน าแขงขวโลกจะท าใหระดบของน าทะเลสงขน เปนผลท าใหน าเคมไหลทะลกเขาสดนแดนปากแมน าทเคยอดมสมบรณ ท าใหดนเคมเกนกวาทจะปลกขาวได จงจ าเปนตองมการวจยเพอปรบตวของเกษตรกรและการปรบชนดของพนธขาวและพชชนดอน ใหเขากบสถานการณทเปลยนไป

การเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศยงจะท าใหเกดการเปลยนแปลงของระบบนเวศบนบกและความหลากหลายทางชวภาพ โดยอณหภมทสงขนจะท าใหสตวกบพชททนความรอนไมไดตายและสญพนธ จ านวน สปชสลดลง สวนสตวและพชทยงคงทนไดกจะเกดการปรบเปลยนทอยอาศยขนไปอยเขตทมอณหภมเหมาะสมกวาและจะตองมการปรบเปลยนวงจรชวตตลอดจนพฤตกรรม จงควรมการวจยในเรองผลกระทบตอการ


เปลยนแปลงของสภาพภมอากาศตอการเปลยนแปลงของชนดและการกระจายทงพนธสตว พนธพช และจลนทรย ทงสวนทน ามาใชประโยชนโดยตรงและสวนทเปนองคประกอบของระบบนเวศบนบก

การเพมของระดบน าทะเลจะมผลกระทบรนแรงตอระบบนเวศชายฝง เกดน าทวมและการกดเซาะชายฝงโดยเฉพาะดานอาวไทย ปาไมชายเลน สาหราย และพชน าชายฝงจะลดลงหรอเคลอนทลกเขาไป ปาพร และหนองน าตามชายฝงจะถกน าเคมไหลบาเขาไปปนเปอน สงผลกระทบโดยตรงตอระบบนเวศและความเปนอยของชมชน อณหภมทสงขนกบน าทะเลทเปนกรดมากขนจากการละลายตวของกาซคารบอนไดออกไซด จะท าใหเกดปะการงฟอกขาว ท าลายแนวปะการงซงเปนทอยอาศยและทสบพนธและเลยงดตวออนของ สตวน าและปลานานาชนด ท าใหเกดการลดปรมาณ จนกระทงถงการสญพนธของปลาและสตวน าบางชนดได สวนสตวน าทยงมชวตอยกจะเคลอนยายถนไปอยบรเวณทมอณหภมเหมาะสมกวา ซงจะมผลกระทบตอกจการและผลผลตการประมงโดยตรง

การเพมของประชากรและการเพมขนของสงคมเมองจะเพมแรงกดดนตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตจากการใชประโยชนเกนควร ขาดการอนรกษใหฟนตวเพอใชประโยชนจากระบบนเวศบรการอยางยงยน เกดมลพษทงในอากาศ ดน น า และการสะสมของขยะมลฝอย จงจ าเปนตองมการวจยและพฒนาระบบและโครงสรางพนฐานของเมอง ตลอดจนการวางผงเมอง เพอใหสอดคลองสมดลกบระบบนเวศ การก าจดหรอลดมลพษใหเหลอนอยทสด เชน ลดการใชรถยนตสวนตว การพฒนารถยนตและระบบขนสงทใชเชอเพลงฟอสซลนอยทสด การเพมพนทสวนสาธารณะ ซงเปนสงทจะท าใหคณภาพชวตและสขภาพของคนเมองดขน

การเพมของอณหภมแบบเปนลกคลนทรนแรงและเปลยนแปลงบอย จะท าใหประชากรกลมเสยงทสขภาพออนแอ และไวตอการเปลยนแปลงของความรอน เชน ผ สงอายและเดก มโอกาสเสยชวตหรอมผลกระทบตอสขภาพทรนแรง การเพมของอณหภมตลอดจนการเปลยนแปลงชวงความยาวของชวงฝนตก อาจท าใหเกดการเปลยนแปลงความยาวของชวงฤดกาลและสภาพทเออตอการเกดโรค เชน การเพมปรมาณของพาหะ ความเสยงกบการเกดโรคเขตรอน และโรคอบตใหมตางๆ เชน โรคทองรวง ไขมาเลเรย ไขสมองอกเสบ ไขเลอดออก เปนตน

การเพมขนของอณหภมในแถบเสนศนยสตรซงเปนแหลงทตงของประเทศในกลมอาเซยน รวมทงประเทศไทย อาจกอใหเกดความแปรปรวนของสภาพภมอากาศทองถนอยางรนแรง โดยเฉพาะการเกดพายทมอานภาพท าลายลางสง ซงกอใหเกดภยพบตระดบประเทศและระดบภมภาค ตวอยางเชน พายนากส (Nargis) ทพดเขาสประเทศพมาเมอป 2551 พายโซนรอนหลายลกทพดเขาสประเทศไทย เมอป 2554 และลาสดคอพายไหหนาน ทพดเขาสประเทศฟลปปนส เมอปลายป 2556 ซงมแรงลมสงเปนประวตการณของโลก ถง 300-400 กม./ชวโมง ลวนแตเปนภยพบตใหญหลวงทกอใหเกดความศนยเสยอยางมากตอชวต บานเรอน และทรพยสนของประชากรจนกระทงมผลกระทบโดยตรงตอผลตภณฑมวลรวม (GDP) ของประเทศอยางรนแรง ในอนาคตอนใกล โอกาสทจะเกดเหตการณดงกลาวซ าแลวซ าเลามสงมาก ดงนนจงตองมการวจยทสามารถน าไปสการท านายสงทจะเกดและภยพบตตามมา ซงเปนเรองส าคญทประเทศไทยและประเทศเพอนบาน ตอง


รวมมอกนเพอหามาตรการลดความรนแรง การเตรยมพรอมเพอการกอบกชวตและทรพยสนของประชากรจากภยพบตดงกลาว

ดงนน จงมความเรงดวนในการศกษาวจย ผลกระทบตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศจากหลกฐานเชงประจกษทชดเจนขนจะมผลตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตของประเทศไทยกบประเทศเพอนบานโดยหลกเลยงไมได โดยเฉพาะการเกบขอมล การประเมนและท านายการเพมของอณหภมและปรมาณน าฝน ปรมาณน าจดทจะเกบกกไวไดเพอการบรโภค การชลประทาน และการอตสาหกรรม การปองกนน าทวม ผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตอระบบนเวศ และความหลากหลายทางชวภาพ ปรมาณการกกเกบและการปลดปลอยกาซคารบอนไดออกไซดโดยพชยนตนทงทปลกและทเกดตามธรรมชาตในปาไมของประเทศ ผลกระทบตอกระบวนการผลตทงทางดานเกษตรและอตสาหกรรม และความเปนอยของชมชน การทนตอความรอนและการปรบตวของพชและสตว ผลกระทบของการเพมปรมาณกาซคารบอนไดออกไซด ตอการผลตพชเศรษฐกจ ภยพบตทอาจเกดขนและวธการปองกน การแกไขและปรบตวของสงคมเมอง โดยเฉพาะเมองและนครขนาดใหญ และสงคมชนบท ตลอดจนการใหเกดความตระหนก และการมสวนรวมของทกภาคสวน โดยเฉพาะภาคการผลต ภาคประชาสงคม ทงสงคมเมองและสงคมชนบทเพอใหมการอนรกษทสามารถฟนฟสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตไวส าหรบการใชประโยชนอยางยงยน เพอความอยดกนดของประชาชน

2. ผลงานของมหาวทยาลยวจยแหงชาต ทไดด าเนนการไปแลวในชวงป 2554-2556

โครงการมหาวทยาลยวจยแหงชาตไดจดใหม ซปราคลสเตอร (Supra cluster) “สงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต” ประกอบดวยงานวจยเชงบรณาการทจดกลมเปน 4 คลสเตอร (clusters) อยในมหาวทยาลยทไดรบคดเลอกใหเปนมหาวทยาลยวจยแหงชาต 4 แหง ไดแก

คลสเตอร “การเปลยนแปลงภมอากาศ” จฬาลงกรณมหาวทยาลย มวตถประสงคคอสรางองคความรดานการเปลยนแปลงภมอากาศและเปนแหลงสนบสนนขอมลการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและผลกระทบทเกดขน เพอการก าหนดนโยบาย มาตรการลดและฟนฟผลกระทบจากภยพบตโดยเฉพาะน าทวมในประเทศ ตลอดจนการสรางเครอขายกบประเทศเพอนบานและเครอขายระดบโลก พนธกจหลกของ คลสเตอร คอ 1. เปนแหลงรวบรวม และวเคราะหขอมลเกยวกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ 2. เปนศนยกลางการพฒนามาตรการลดและฟนฟผลกระทบทเกดจากปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ 3. เปนศนยกลางการศกษาและวเคราะหนโยบาย เศรษฐกจ สงคม และสขภาพ ระดบประเทศ และระดบโลก เพอลดและฟนฟผลกระทบทเกดจากปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ โครงการวจยในคลสเตอรไดถกจดกลมออกเปน 3 คลสเตอรยอย คอ 1. กลมวจยดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศกบพบตภย 2. กลมวจยดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศกบทรพยากรธรรมชาต 3. กลมวจยดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศกบภาคประชาสงคม และนโยบาย ทงสามกลมยอยมทงงานวจยพนฐานและประยกต เพอน าไป


พฒนาองคความรและนวตกรรมใหมทเกยวของกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทงมตทางกายภาพ และมตทางสงคม โดยมงเนนศกษาประเดนปญหา สาเหต ผลกระทบ การคาดการณ และแนวทางในการแกไข

คลสเตอร “ศนยวทยาการขนสงดานทรพยากรธรรมชาตเขตรอน” มหาวทยาลยเกษตรศาสตร มหาวทยาลยไดจดตงศนยวทยาการขนสงดานทรพยากรธรรมชาตเขตรอน ซงเทยบไดกบคลสเตอร มการวจยต งแตวทยาศาสตร พนฐานวทยาศาสตรประยกต ด านทรพยากรธรรมชาต เขตรอน และการน าทรพยากรธรรมชาตในรปแบบของพชสตว และจลนทรย ไปใชอยางยงยนโดยรวมกบสงคมทองถน และน าภมปญญาของทองถนมาผสมผสาน มการแบงกลมออกเปนคลสเตอรยอย ซงฝายบรหารของศนยเรยกวา โครงการหลก 5 โครงการ คอ 1. การจดการทรพยากรชวภาพและการบรการของระบบนเวศทางบก 2. การจดการทรพยากรชวภาพและการบรการของระบบนเวศทางน า 3. กลมวจยอนรกษทรพยากรธรรมชาต ผลกระทบและการปรบตวของทรพยากรตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลก 4. เทคโนโลยการใชประโยชนจลนทรย 5. กลมวจยการจดการและการใชประโยชนพชและสตว

คลสเตอร “การวจยบรหารจดการลมน าแบบองครวม” มหาวทยาลยขอนแกน ไดเลงเหนความส าคญของงานวจยดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตวาเปนฐานและทนของการพฒนาสงคมและเศรษฐกจตลอดจนการอยดกนด และมความสขของประชาชนในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จงไดจดใหมการรวมกลมคลสเตอรการวจยการบรหารจดการลมน าแบบองครวม โดยมแนวคดวา สขภาพลมน าทดตองประกอบดวยทรพยากรธรรมชาตทสมบรณ สงแวดลอมทปราศจากมลพษ แตสภาพปจจบนของลมน าโดยเฉพาะลมน าพองทยกมาเปนกรณศกษามปญหา เนองจากมการปลอยมลพษ ทงทเปนมลพษชวภาพและมลพษเคมออกสลมน า ซงมผลกระทบคอนขางรนแรงตอคณภาพน า การเพาะเลยงสตวน า สขภาพอนามยของประชาชนทใชน าส าหรบการบรโภคและสาธารณปโภค ตลอดจนการท าการเกษตร ผลกระทบของสภาวะโลกรอนตออทกวทยาและทรพยากรธรรมชาต โดยเฉพาะปรมาณฝนทอาจมมากขนและถขนในบางชวงของฤดฝนเปนผลใหน าทวมฉบพลน และการกกเกบน าฝนกท าไดเพยง 20% ของปรมาณฝนตกจงเกดความแหงแลงตามมาในหนารอน นอกจากนนยงมปญหาในเรองดนเคม และการแพรกระจายของความเคมซงเปนผลจากน าใตดน ทสงผลกระทบตอการเพาะปลกพชอยางมาก นอกปจจยเหลานยงมผลตอความหลากหลายและกลไกการปรบตวของสงมชวตรวมทงพชและสตวกบระบบนเวศในบรเวณลมน า ดงนนคลสเตอรการวจยการบรหารจดการน าแบบองครวมจงไดจดใหมคลสเตอรยอยของการวจยทเปนการน าเทคโนโลยททนสมยมาวจยในแนวดง เพอเสาะหาขอมลตางๆ ในลมน าแลวน ามาวเคราะหและสงเคราะห เพอใหไดองคความรและแนวคดในการทจะน าเสนอการแกปญหาและแนวทางจดการลมน าแบบองครวมตอไป ซงเปาหมายหลก คอ ความอยดมสขของชมชน ตลอดจนความยงยนของสภาพแวดลอมทจะใหนเวศบรการอยางตอเนองแกชมชน นอกจากนนยงหวงวาการศกษาวจยการจดการลมน าพองแบบองครวมจะเปนตนแบบทดใหกบการจดการลมน าอนๆ ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ตลอดจนมระบบสารสนเทศ เชน composite map ของขอมลและความรในเรองสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตดานตางๆ ดงทกลาวแลว แกภาคการศกษา ภาคประชาชน ภาคสงคม ชมชน และภาคอตสาหกรรม


คลสเตอร “ทรพยากรธรรมชาตแหงคาบสมทรไทยและการจดการ” มหาวทยาลยสงขลานครนทร โดยทมหาวทยาลยตงอย ในภาคใตซ งมความอดมสมบรณและความหลากหลายทางชวภาพ และมทรพยากรธรรมชาตทชายฝงทงทางอาวไทยและอนดามน แตยงขาดขอมลพนฐานของทรพยากรธรรมชาต อกทงทรพยากรเหลานเสอมโทรมเนองจากเกดมลภาวะในสงแวดลอมและขาดการน าทรพยากรธรรมชาตมาเพมมลคาอยางยงยน จงเปนการเหมาะสมทมหาวทยาลยไดเปนผน าในเรองดงกลาว มหาวทยาลยไดสนบสนนใหมการรวมกลมวจยของอาจารยจากคณะทรพยากรธรรมชาต คณะวทยาศาสตร คณะเภสชศาสตร ท าการวจยรวมกนในคลสเตอร “ทรพยากรธรรมชาตแหงคาบสมทรไทยและการจดการ” โดยมวตถประสงคหลกๆ คอ 1.สรางองคความรเกยวกบทรพยากรชวภาพทมอยและการจดการ 2.นโยบายในการอนรกษ และจดการทรพยากรธรรมชาต 3.ใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตอยางยงยนเพมผลผลตและสรางมลคาเพมทเปนมตรตอสงแวดลอม ทงนเพอสงเสรมใหประชาชนมคณภาพชวตทดขน

จากพนฐานของมหาวทยาลยวจยทงสแหงทไดสรางความเขมแขงในการวจยดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตทไดด าเนนจนการตอเนองมาแลวในชวง 3 ปทผานมา ท าใหมขอมลและองคความรเกดขนมากมาย ตลอดจนไดน าไปใชประโยชนทงเชงผลตภณฑ เชงประจกษ และเชงสาธารณะ จงสมควรทจะใหมการสนบสนนใหมการรวมมอและสรางเครอขายความเปนเลศทกระชบ มเปาหมายทชดเจนรวมกนและครอบคลมยงขน ระหวางมหาวทยาลยวจยทงสแหงและมหาวทยาลยภาคแหงอนทมกลมวจยดานสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตซงประสงคจะเขามารวมเปนเครอขายวจยโดยมการพฒนาคลสเตอรความเปนเลศดาน “ผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตของประเทศไทย” ในลกษณะแบบพหพาคและแบบ virtual center โดยไมตองเพมงบประมาณ ในดานการกอสรางตกทเปนสวนกลาง หรองบบรหารจ านวนมาก แตเปนการใหการสนบสนนการพฒนาโครงสรางพนฐาน โดยเฉพาะเครองมอวเคราะหททนสมย บคลากรสายสนบสนนและงบวจยทเพยงพอกจะสามารถด าเนนการตอไปไดทนท ทงนเ พอใหไดองคความรทน าไปใชประโยชนไดจรง ตลอดจนเพอเผยแพรในระดบสากล ซงจะท าใหมหาวทยาลยไทยกาวสมาตรฐานมหาวทยาลยระดบโลก (World Class University) ได

3. วตถประสงคของการจดตงคลสเตอรความเปนเลศดานผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตของประเทศไทย 3.1 สงเสรมความรวมมอและสรางเครอขายวจยในเรอง “ผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

ตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตของประเทศไทย” ระหวางมหาวทยาลยแกนน าทงสแหง และมหาวทยาลยภาคทสนใจจะเขารวมท าวจยในลกษณะตอยอดจากทไดท ามาแลวในโครงการมหาวทยาลยวจยแหงชาต

3.2 ท าการวจยใหไดองคความรใหม และพฒนาขอมลทจะน าไปสการท านายผลกระทบของการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศไดอยางแมนย า ตลอดจนวธและกระบวนการทจะชวยลดความ


รนแรง (mitigation) การปรบตว (adaptation) และการจดการ (management) สงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตแบบบรณาการ

3.3 เปนแหลงขอมล เผยแพร และประชาสมพนธองคความรทไดและใหขอเสนอแนะตอระดบบรหารของประเทศลงไปจนถงระดบชมชนในการแกปญหา การปองกน การลดและหลกเลยง การชวยเหลอผประสบภยและการปรบตว

3.4 สงเสรมการท างานเปนเครอขายระหวางมหาวทยาลยกบทกภาคสวน รวมทงองคกรของรฐ องคกรของเอกชน โดยเฉพาะภาคการผลต ภาคเกษตรกรรม และภาคชมชน โดยเนนการสรางความตระหนกและการมสวนรวมในการแกปญหาจากผลกระทบและภยพบตทจะเกดจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตของประเทศไทย

3.5 สงเสรมการท างานแบบเปนเครอขายงานวจยและพฒนา เพอศกษาผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตกบตางประเทศ โดยเฉพาะประเทศทพฒนาแลวซงมการวจยเชงลกและเทคโนโลยขนสง ทสามารถน ามาปรบใชกบบรบทของประเทศไทย และท าวจย ตลอดจนการแลกเปลยนขอมลรวมกบประเทศในกลมอาเซยนทตองเผชญกบผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตรวมกน

3.6 พฒนาบคลากรโดยเฉพาะนกวจยรนใหม โดยเฉพาะนกศกษาระดบปรญญาเอกและหลงจาก ปรญญาเอกทมความช านาญและความสามารถศกษาวจยเกยวกบปญหาส งแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตได

4. งานวจยทคาดวาควรสนบสนนใน 5 ปขางหนา (งบประมาณป 2558-2562) ประกอบดวย กรอบงานวจย (research modules) หลกๆ ดงน

4.1 ระบบพยากรณการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและการบรหารจดการทรพยากรน า ระบบพยากรณ: การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ จ านวนพายไซโคลนและความรนแรง ปรมาณ

ฝน ปรมาณน าทะเลหนน ธรณสณฐาน พนทเสยงภยน าทวม พนทการปลกและรกษาปาตนน าและการกกเกบน า: พนทเหนอเขอน พนทตนน า การสรางเขอน

พนทชมน า แกมลง การระบายน า: การก าหนดทางระบายน าลงสทะเล โครงสรางพนฐานในการระบายน า และการ

บ ารงรกษา การก าหนดและการใชประโยชนพนท ผงเมอง ทตงโรงงานอตสาหกรรม การรกล าพนทระบายน า

การก าหนดพนทแกมลง และมาตรการการชดเชย ระบบการปองกน: คนกนน า อโมงคระบายน า คลองสงน าและสบน า


ระบบเตอนภย: เพอหนภยและปรบตว เพอการเพาะปลกและการเกบเกยวใหสอดคลองกบปรมาณน า

ระบบการจดการสาธารณภยและการบรรเทาทกข การศกษาและฝกอบรม กลไกการชวยเหลอตนเอง กลไกการชวยเหลอซงกนและกนในระดบชมชน กลไกการชวยเหลอจากรฐบาลและ NGO

ระบบการจดการปญหาสขภาพ การสาธารณสข และมลพษ : โรคทมากบน า ขยะและมลพษ การก าจดน าเนาเสย

การขจดการความขดแยงระหวางชมชนเนองจากผลของการใชน าและการบรหารจดการน าทวม เทคนคการใชน าอยางประหยดเพอการบรโภคและการผลตภาคเกษตรและอตสาหกรรม เทคนคการใชน าแบบหมนเวยน (water recycle and reuse)

4.2 นเวศบรการจากทรพยากรธรรมชาต การผลตอาหาร และการเสรมสรางความมนคงทางอาหาร

การใชประโยชนจากความหลากหลายทางชวภาพและพนธกรรมในการผลตอาหาร การพฒนาพนธพชใหมทมความหลากหลายชนดและทสามารถปรบตวกบการเพมอณหภมและการ

ขาดแคลนน า การปรบเปลยนพชและฤดกาลเพาะปลกใหเหมาะสมกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและ

สถานะภาพของทองถน การลดโลกรอนดวยวธเกษตรอนทรยและแบบเศรษฐกจพอเพยง การทนและการปรบตวตอความรอนของพชและสตว โดยเฉพาะพชและสตวเศรษฐกจ

4.3 ระบบนเวศทางบก และความหลากหลายทางชวภาพและสงแวดลอม

การวจยการเปลยนแปลงความหลากหลายทางชวภาพในระบบนเวศทางบก การวจยและพฒนาเทคนควธเกบรกษาสายพนธพชและจลนทรยจากระบบนเวศทางบกทม

ประสทธภาพสง ตนทนต า เปนระยะเวลานาน การสรางระบบฐานขอมลสารสนเทศเชงอนรกษและเชงเศรษฐกจของประเทศ โดยเฉพาะทเปน

เศรษฐกจฐานชวภาพ (bio-based economy) การเปลยนแปลงแหลงการกระจายและปรบเปลยนตามฤดกาล ของพชและสตว การใชประโยชนยงยนและการเพมมลคาของผลตภณฑ จากความหลากหลายทางชวภาพ เชน พช

สมนไพร ผกพนบาน อาหารเพอสขภาพ การคนหาความหลากหลายกบการใชประโยชนจากจลนทรยบนบก การอนรกษสตวปาและพชหายาก


4.4 ระบบนเวศชายฝง นเวศทางทะเล ความหลากหลายทางชวภาพและสงแวดลอม การวจยการเปลยนแปลงความหลากหลายทางชวภาพในระบบนเวศทางทะเล การวจยและพฒนาเทคนควธเกบรกษาสายพนธพชและสตวจากทะเลทมประสทธภาพสง ตนทน

ต า เปนระยะเวลานาน เพอสรางระบบฐานขอมลสารสนเทศเชงอนรกษและเชงเศรษฐกจของความหลากหลายทางชวภาพ

โดยเฉพาะทเปนฐานของเศรษฐกจชวภาพ (bio-based economy) การเปลยนแปลงแหลงการกระจายและปรบเปลยนตามฤดกาลของพชและสตวทะเล การใชประโยชนยงยนและเสาะหาและการเพมมลคาของผลตภณฑจากสตวและพชทะเล การคนหาความหลากหลายกบการใชประโยชนจากจลนทรยทางทะเล การอนรกษปะการง สตวทะเลและพชทะเลทหายาก การกดเซาะชายฝงและวธการปองกน

4.5 สงคมเมองและสงคมชนบทกบการอนรกษ และการใชประโยชนอยางยงยนจากสงแวดลอมกบ

ทรพยากรธรรมชาต การวางผงเมองและโครงสรางพนฐานกบการอนรกษสงแวดลอม การเดนทางอยางยงยน เพอลดการใชพลงงานและลดมลพษ การลดการใชพลงงานของภาคการผลต และชมชนเมอง การพฒนาและจดพนทสเขยวในชมชนเมอง การลดโลกรอนดวยวถพอเพยง การประเมนการปรบตวของเมองและชมชนทตงอยในเขตทลมตามชายฝงซงอาจไดรบผลกระทบ

จากการทระดบน าทะเลสงขนและอทธพลของพายไตฝน การประเมนความเสยงการปรบตวของขมชนในทลาดชนจากภยดนถลมจากการทฝนตกหนก

4.6 การก าจดมลพษ และการฟนฟสภาพสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต

การลดกาซเรอนกระจก รปแบบ กฎระเบยบ การจดการผลกระทบ การบรหารจดการคารบอน carbon foot print การใชความหลากหลายทางชวภาพในการบ าบดมลพษจากภาคเกษตรกรรม อตสาหกรรม ชมชน

และการบรการ เชน การใชชวบ าบด พชบ าบด ฯลฯ เปนตน การฟนฟคณภาพสงแวดลอมและการปนเปอนมลพษ ขยะ การรวไหลของน ามน เหมองแร และ

ดนเคม การวจยเพอพฒนาเทคโนโลยสะอาดและเปนมตรกบสงแวดลอม (clean and ecological-

compatible technologies)


การหมนเวยนใชประโยชนจากของเหลอใช (recycling of wastes) จากทกภาคสวน การใชหลกการทางเศรษฐศาสตรกบการก าจดมลพษ ผลกระทบของการใชและการก าจดสารเคมในภาคอตสาหกรรมและภาคเกษตรกรรม

4.7 ปญหาสขภาพอนเนองมาจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

การปรบเปลยนแหลงและความชกของพาหะน าโรคทมากบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (ยง แมลง หอย ฯลฯ)

การเพมอบตการณของโรคเขตรอน (tropical diseases) และโรคอบตใหม (re-emerging diseases) และการปองกน

ผลกระทบตอสขภาพของสารเคมทใชในภาคเกษตรกรรม อตสาหกรรม และภาคครวเรอน ผลกระทบของอณหภมตอสขภาพของประชากรกลมเสยง โดยเฉพาะผเยาวและผสงอาย

4.8 การสร า งความตระหนกและการ มส วนร วมในการบร หารจ ดการส งแวดล อมและ

ทรพยากรธรรมชาต การวจยถายทอดความรเกยวกบสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต และผลกระทบทเกดจากการ

เปลยนแปลงสภาพภมอากาศใหกบทกระดบ การวจยแนวทางการสรางจตส านก และความตระหนกเพอใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมใน

ทางบวก การวจยแบบบรณาการเพอการจดการสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต และความหลากหลาย

ทางชวภาพในระดบทองถนและชมชน การวจยพฒนาและตอยอดภมปญญาทองถนทมอยแลวในเรองสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต

และความหลากหลายทางชวภาพ การวจยการสรางฐานขอมลและระบบสารสนเทศเชงพนทของระบบนเวศ และทรพยากรธรรมชาต

ระดบทองถน ธรรมาภบาลกบการใชประโยชนจากสงแวดลอม และทรพยากรธรรมชาต

5. งบประมาณทตองการ ประมาณปละ 200 ลานบาท โดยให 5 ปตอเนองกน

6. ผลผลตทคาดวาจะไดรบ คอ ขอมลและองคความรส าหรบการพยากรณ (forecast) เกยวกบผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศของโลกทมตอสภาพภมอากาศของประเทศไทย โดยเฉพาะเรองอณหภม ปรมาณน าฝน ความแหงแลง การเกดของพาย สภาพดนเคม ดนถลม การกดเซาะชายฝง เปนตน และการเปลยนแปลงของความหลากหลายทางชวภาพ โดยเฉพาะทมสวนใหนเวศบรการ (ecoservice


system) ซงเปนฐานของเศรษฐกจชวภาพของประเทศ ตลอดจนการคนพบวธหรอกระบวนการลดความรนแรง (mitigation) และการปรบตว (adaptation) และการจดการ (management) กบผลกระทบและภยพบตทจะเกดขน จากผลกระทบของการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศโลกและสภาพภมอากาศทองถน การสรางความตระหนกและการมสวนรวมในการแกไขและบรรเทาปญหาของทกภาคสวน นอกจากนน ผลผลตทจะไดรบคอ การตพมพเผยแพรงานวจยในวารสารวชาการระดบชาตและนานาชาตทจะเปนผลท าใหการจดอนดบของมหาวทยาลยไทยและเขาสมหาวทยาลยโลก (World Class University) ไดสงขน สวนผลผลตทางตรงอกประการคอ การผลตบคลากรวจยโดยเฉพาะระดบปรญญาเอกและหลงปรญญาเอกทมความเชยวชาญและสามารถท าวจยทางดานสาขาสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

โครงการส งเสริมการวิจัยในอุดมศึกษา...

Documents