ภญ.นลพรรณ พมเลง

กลมงานเภสชกรรม โรงพยาบาลพระนงเกลา

โรคเบาหวาน

โรคความดนโลหตสง

โรคภมคมกนตานตนเอง (Auto immune disease)

โรคตดเชอในระบบทางเดนปสสาวะ

นวในทางเดนปสสาวะ

พษจากยา

ภาวะน าตาลในเลอดสง ควบคมไมดพอ

ภาวะความดนโลหตสง

ภาวะโปรตนรวในปสสาวะ

ภาวะอวน

การสบบหร

ชวยยดระยะเวลาทจะเขาส ESRD

ลดคาใชจายในการบ าบดทดแทนไต

เพมคณภาพชวตใหผปวย

การรกษาดวยยา

การรกษาโดยไมใชยา

การควบคมระดบน าตาลในเลอด

การควบคมระดบความดนโลหต

การควบคมระดบไขมนในเลอด

การควบคมสมดลกรด-ดางของรางกาย

การควบคมระดบน าตาลในเลอดอยางเขมงวด

ปองกนการรวของโปรตนอลบมนในปสสาวะ

ชะลอการเสอมของไตได

ควรใหความรแกผปวย เพอใหตระหนกถง

ความส าคญของการควบคมระดบน าตาลในเลอด

ใหอยในเกณฑทเหมาะสม

Glipizide, Gliclazide ไมตองปรบขนาดยา

Glimepiride

CKD stage 3-4 เรมดวยขนาดยาต า 1 mg/day

ESRD and dialysis หลกเลยงการใช

Metformin หลกเลยงการใชเมอ GFR < 30 ml/min

Pioglitazone ไมตองปรบขนาดยา ระวง fluid retention

Acarbose หลกเลยงการใชเมอ GFR < 30 ml/min

ภาวะความดนโลหตสง

ท าใหเกดโปรตนอลบมนรวในปสสาวะ

ท าใหไตเสอมมากขน

แนะน าใหใชยากลม ACEIs เชน ยา Enalapril หรอ

กลม ARBs เชน ยา Losartan เปนทางเลอกแรก

ชวยลดการรวของโปรตนในปสสาวะ

ลดโอกาสเกดโรคหลอดเลอดหวใจ

อาจสงผลใหอตราการกรองของไตลดลงได

หากคา serum creatinine เพมขนมากกวา 25%

ภายใน 1-2 สปดาห หลงเรมยา ควรหยดยาทนท

ควรตรวจตดตาม serum creatinine และ serum potassium

อยางสม าเสมอ

ยา Statins ลด albuminuria ได, ชะลอการเสอมของไต

ลดความเสยง, อตราตายจากโรคหวใจและหลอดเลอดใน

ผปวย CKD (มากกวาการชะลอการเสอมของไต)

ไมแนะน าใหเรมยา statins (+ ezetimibe) ในผปวยท

ไดรบการบ าบดทดแทนไต

ยาถกก าจดออกจากรางกายลดลง

ควรตดตาม ADRs : อาการปวดเมอยกลามเนอ

rhabdomyolysis

CKD G1-G2 : 20-40 mg/day

CKD G3-G5 : 40 mg

CKD G1-G2 : 10-80 mg/day

CKD G3-G5 : 20 mg

CKD G1-G2 : 5-40 mg/day

CKD G3-G5 : 10 mg

Simvastatin

Atorvastatin

Rosuvastatin

ภาวะเลอดเปนกรด

ลดการสรางอลบมน

กระดกผกรอน

สญเสยมวลกลามเนอเพมขน ของเสยในเลอดเพมขน

การรกษาสมดลกลโคสผดปกต

เรงใหเกดการเสอมของไต

ยา Sodamint (NaHCO3) HCO

3 > 22 mEq/L

ขนาดยาขนกบ

ระดบความเปนกรด

และการตอบสนองตอยา

ของผปวย

ยาเมดโซดามนต

ภาวะน าคงในรางกาย

ภาวะโพแทสเซยมในเลอดสง

ภาวะฟอสฟอรสในเลอดสง

ภาวะ secondary hyperparathyroidism

อาการบวม เหนอย น าทวมปอด หวใจลมเหลว

ยาขบปสสาวะ : ออกฤทธเพมการขบเกลอแรและน าทคง

ลดอาการน าคง

ลดความดนโลหต

Furosemide

หากปรมาณปสสาวะ

ลดลงมาก

แจงใหแพทยทราบ

Serum K > 5 mEq/L

ระดบรนแรงปานกลาง : serum K 6-7 mEq/L

รนแรงมาก : serum K > 7 mEq/L (EKG เปลยนแปลง)

อาการแสดง (สวนใหญ serum K > 5.5 mEq/L)

: ตะครว กลามเนอกระตก กลามเนอออนแรง

หวใจเตนผดจงหวะ หรอหยดเตนได

ยาผงคาลเมต

การออกฤทธ : exchange resin จบกบโพแทสเซยม

ในทางเดนอาหาร และขบออกทางอจจาระ

วธใชยา : ผสมผงยาในน าเปลาประมาณ 50 ซซ

แลวรบประทานทนท

ขอควรระวง : ควรรบประทานหางจากยาอน 2 ชวโมง

เพราะอาจมผลลดการดดซมยาอนได

หามผสมผงยานในน าผลไม

อาการแสดง

: อาการคน ปวดขอ ปวดกระดก กระดกผดรป

เพมการเกด calcification

เพมความเสยงการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด

ท าใหไตเสอมมากขน

: Aluminium salts (Aluminium hydroxide)

: Calcium salts (Calcium carbonate)

ยาจบฟอสเฟต (Phosphate binder)

วธใชยา : เคยวยาใหละเอยดพรอมอาหารค าแรก

เพอชวยใหยาแตกตว และสามารถจบฟอสเฟตในอาหาร

กอนทจะถกดดซมเขาสรางกาย

ระดบ phosphate

ในเลอดสงขน

ยาจบฟอสเฟต

• ความรวมมอใชยาของผปวย

• เวลาทเหมาะสม

ตรวจตดตามระดบ แคลเซยม ฟอสฟอรส PTH

Phosphorus

1,25(OH)2 D

(calcitriol) PTH

ให วตามนด

วตามนดทลดลง, Hyperphosphatemia,

Hyperparathyroidism, Ca-P product สง

Calcification : vascular, soft tissue, valvular

โรคหวใจและหลอดเลอด

ระดบ Hb < 13 g/dL ชาย, หญงวยหมดประจ าเดอน

ระดบ Hb < 12 g/dL หญงวยกอนหมดประจ าเดอน

สาเหตส าคญ : ไตสราง erythropoietin ไมเพยงพอ

สาเหตอนๆ : ขาดธาตเหลก เสยเลอด สารกระตนการอกเสบ

อาการ : เหนอยงาย ใจสน ออนเพลย หนามด (เจบหนาอก)

ค านยาม (WHO)

เปาหมาย

ระดบ Hb อยในชวง 10-11.5 g/dL

ไมควรเกน 13.0 g/dL เสยชวต

BP

เกดลมเลอดในหลอดเลอด

โรคหลอดเลอดสมอง

การรกษา : ให Erythropoiesis stimulating agent (ESA)

ทดแทน รวมกบการทดแทนธาตเหลกทเพยงพอ

วธบรหารยา : IV, SC

เมอลมฉดยา : ฉดยาทนททนกได ถานกไดในวนทจะตอง

ฉดเขมตอไป ใหฉดตามปกตเพยง 1 dose ไมตองฉดเพม

หามฉดยา : หมดอาย น ายาขน/เปลยนส ภาวะเลอดออก

ผานการแชแขง/ถกความรอน BP >160/100

การเกบรกษา : เกบในตเยนทอณหภม 2-8 OC

ไมเกบในชองแชแขง ประตตเยน ชองแชผก

** ใชกระตกน าแขงในการขนยายยา**

การให Erythropoiesis stimulating agent (ESA)

Hemax R ถาเกบรกษาถกตองยาจะมอาย 3 ป นบจากวนผลต

: เกบนอกตเยนทอณหภม 25±2 oC อายของยาอยได 2 ป

: เกบนอกตเยนทอณหภม 30-35 oC อายของยาอยได 7 วน

Eprex R เกบรกษาถกตองยาจะมอาย 18 เดอนนบจากวนผลต

: หากเกบทอณหภมหอง (ไมเกน 25oC) ยาจะมอาย 7 วน

การให Erythropoiesis stimulating agent (ESA)

ภาวะขาดเหลก : ท าใหตอบสนองตอ ESA ไดไมด

ตองไดรบ ESA ในขนาดทสงขน

การทดแทนธาตเหลก : oral, IV

ปญหา : คลนไส พะอดพะอม ไมสบายทอง

แกไข : รบประทานของวางรองทอง พรอมหรอหลงอาหาร

Drug interaction : นม ยาลดกรด Calcium Sodamint

Tetracycline Norfloxacin

การรบประทานยาตอนทองวาง ชวยใหการดดซมธาตเหลกดขน

ถายด า ทองผก

ยาเมดเสรมธาตเหลก

หางกน 2 ช วโมง

CaCO3

AlOH3

Sodamint

ควรเปนวตามนทละลายน า เชน วตามนบ โฟลก เปนตน

งดวตามนเอ วตามนอ

การใชวตามนซ และวตามนด ควรอยในการดแลของแพทย

Amoxycillin และ Amoxycillin/Clavulanic acid

Clcr 10-30 ml/min ให 250-500 mg ทก 12 ช.ม.

Clcr < 10 ml/min ให 250-500 mg ทก 24 ช.ม. (AD)

Cephalexin

Clcr 10-50 ml/min ให 500 mg ทก 8-12 ช.ม.

Clcr < 10 ml/min ให 250-500 mg ทก 12-24 ช.ม.

HD ให 250 mg ทก 12-24 ช.ม.

Dicloxacillin ไมตองปรบขนาดยา

มกมการโฆษณาสรรพคณ ดงน

รกษาโรคไต

บ ารงไต

สามารถช าระลาง ขจดของเสย หรอสารพษออกจาก

รางกาย

ไมมหลกฐานทางวชาการสนบสนนเพยงพอ

การศกษาความปลอดภยในผปวยโรคไตเร อรงมนอย

ผลตภณฑเสรมอาหาร หรอสมนไพรบางชนดไมทราบ

สวนประกอบทแทจรง

อาจมสารปนเปอน

: สารปรอท สารหน ออรกะโนฟอสเฟต NSAIDs

อาจมสวนประกอบของ K/PO4

สมนไพรจนบางชนด มสาร Aristolochic acid

ขอเทจจรง คอ

สมนไพรทมฤทธขบปสสาวะ ชวยขบสารน า แตไมขบ

electrolyte

ไมสามารถชะลอการเสอมของไต

น าขง, น าลกพรน, น าโนน, alfafa

เกดภาวะ Hyperkalemia

CKD stage 3 ระมดระวงการใช

CKD stage 4-5 หลกเลยงการใช

ผลตภณฑเสรมอาหารทมโปรตนจากพชเปนสวนประกอบ

: โปรตนจากถวเหลอง

: มกรดอะมโนจ าเปนไมครบถวน

: ฟอสเฟตสง

CKD Stage 4-5 หลกเลยงการใช

ผลตภณฑทมสวนผสมของชะเอม

ไมควรใชนานกวา 4-6 สปดาห

CKD stage 4-5 ควรหลกเลยง

: ยาแกไอแผนโบราณ ยาน าเชอมแกไอ ยาหอม

โสม (Ginseng)

: เพม BP เพม HR

: Edema

ชาเขยว (Green tea)

: เพม BP เพม HR

: ทองผก

วานหางจระเข ชะเอม

โกฐน าเตา (Rhubarb), มะขามแขก (Senna)

ระมดระวงการใชรวมกบยา furosemide

Hypokalemia

High oxalic acid (นวในไต)

ยาเมดบรรเทารดสดวงทวาร, ยาน าระดมพล

ยากษยเสน, ยาธาตน าแดง

ไมแนะน าใหผปวยโรคไตเร อรงใชผลตภณฑเสรมอาหาร สมนไพร

ไมแนะน าใหผปวยโรคไตเร อรงใชผลตภณฑเสรมอาหาร สมนไพร

ไมแนะน าใหผปวยโรคไตเร อรงใชผลตภณฑเสรมอาหาร สมนไพร

Thank You