1/14

ชาเขยว ภญ.ศรนภา เซยงหลว

กองการแพทยทางเลอก

บทน า

เมอนกถงเครองดมเพอสขภาพตองนกถงชาเขยว ชาเปนเครองดมยอดนยมอนดบสองของโลก ผคนดมเพอรสชาต และผลทไดจากการกระตน ชาเขยวอดมไปดวยสารตานอนมลอสระ ชวยลดความอวน ลดระดบนาตาลในเลอดและระดบอนซลนในเลอด ลดโคเลสเตอรอล มฤทธในการตานมะเรง เพมการใชพลงงานและการสลายไขมน (fat oxidation) เปนตน

พชสมนไพร ผลตภ ณฑอาหาร และผลตภณฑเสรมอาหารเปนผล ตภ ณฑสขภาพทไดรบความน ยมเปนอยางมากจากผบรโภคสาหรบการดแลและบารงรางกายทงเพอตนเองและคนในครอบครว โดยมความเชอวาสม นไพร ผลตภ ณฑอาหาร และผล ตภ ณฑ เสร มอาหารทผล ตมาจากพชธรรมชาต ม ค ณภาพและประส ทธภาพด จะชวยบารงรางกาย ใหมสขภาพแขงแรงไดอยางด

บทความนได รวบรวมข อม ลของพชท เร ยกวา ชาเขยว ซ งมการใชก นอยางแพรหลายในการแพทยแผนจน เปนยาเยน ใชแกกระหายนา ทาใหชมคอ แกงวง ทาใหตาสวาง ชวยยอยอาหาร ปจจบนมการวจยและพฒนาเปนผลตภณฑสขภาพทหลากหลาย ในรปแบบ เชน ผล ตภณฑ เสร มอาหาร และเครองดม บทความนรวบรวมขอมลเกยวกบหนวยอนกรมวธาน (Taxon) สารสาคญ คณสมบตและสรรพคณ ผลการวจย ฤทธทางเภสชวทยา ขนาดรบประทาน ผลขางเคยง (Side effects) ขอควรระวง ชาเขยวปฏกรยากบยา(Interactions) เพอเปนประโยชนขอมลความปลอดภยใหกบผบรโภค แพทย บคลากรทางการแพทยและสาธารณสข ตลอดจนสงเสรมการบรโภคพชสมนไพรจากธรรมชาตมาเปนอาหารแทนยา เพอปองกนโรคไดอยางถกตอง และปลอดภย

ค าส าคญ

ชาเขยว; โพลฟนอล; คาเทชน; สารตานอนมลอสระ; ตานมะเรง.

2/14

รปภาพ ชาเขยว

รปภาพ ชาเขยว

ชาเขยว

ชอสามญ (Common name) Green Tea

ชอวทยาศาสตร (Scientific name) Camellia sinensis L. (O.) Ktunze

3/14

สปชสยอย (Subspecies) 1 ) Camellia sinensis var. sinensis (Chinese tea) 2) Camellia sinensis var. assamica หรอ Camellia sinensis Kuntze var. assamica (Mast)

Kitam (Assam tea) วงศ (Family) Theaceae , Ternstoremiaceae

ชาเขยว (Green Tea) มชอวทยาศาสตรวา Camellia sinensis L. (O.) Ktunze สปชสยอย 1) Camellia sinensis var. sinensis (Chinese tea) 2) Camellia sinensis var. assamica หรอ Camellia sinensis Kuntze var. assamica (Mast) Kitam (Assam tea) อยในวงศ Theaceae , Ternstoremiaceae

ในการเตรยมชาเขยว โดยนาใบชาสดทเกบเกยวแลวมาพกใหสลด แลวเอาไปอบไอนา หรอ ควในกระทะทนท เพอยบยงกระบวนการหมก ทาใหเอนไซม polyphenol oxidase ถกยบยง (inactivate) จากนนนาไปผงลม ตากแดดใหแหง หรอนาไปผานการรด หรออบแหง

การเตรยมสารสกดชาเขยว ใบชาจะถกแชในนารอน (infusion) แลวทาใหแหง เพอใหไดสาร สกดเขมขน

รปภาพ ชาเขยว

4/14

หนวยอนกรมวธาน (Taxon) ของชาเขยว

รปภาพ หนวยอนกรมวธาน (Taxon) ของชาเขยว จาก

http://www.efloras.org/object_page.aspx?object_id=93797&flora_id=2

5/14

ชา มสารสาคญ ไดแก 1) คาเฟอน (Caffeine) 1% - 4% 2) สารกลมโพลฟนอล (Polyphenols) คอ

2.2) ฟลาโวนอยด (Flavonoids) เชน ไมรซตน (myricetin), เคอรซตน (quercetin), แคมปเฟอรอล (kaempferol)

2.3) คาเทชน (Catechins) เชน อพแกลโลคาเทชน-3-แกลเลต (Epigallocatechin-3-gallate (EGCG))

3) ธโอฟลลน (Theophylline) 4) ธโอโบรมน (Theobromine) 5) เธยซาโพจนอล เอ, บ, ซ, ด, อ (Theasapogenol A, B, C, D, E) 6) เธยโฟลซาโพนน (Theafolisaponin) 7) บารงโทจนอล ซ (Barringtogenol C) 8) แซนทน (Xanthine ) 9) กอลโลแทนนค แอซด (Gallotannic acid ) 10) วตามน ซ (Vitamin C) 11) นามนหอมระเหย

สารสกดจากชาเขยวมสารโพลฟนอลในระดบสงสด ใหสารสาคญปรมาณมาก คอ epigallocatechin

gallate ซงมประโยชนตอสขภาพมากทสด โพลฟนอลของชาเขยวเปนสารตานอนมลอสระทแขงแกรง การหมกและการแปรรปเพอทาใหเปนชาดาจะลดปรมาณโพลฟนอลลง โดยเปลยนแปลงไปเปน

theaflavins และ thearubigins ทงชาเขยวและชาดามคาเทชน (catechins) และแทนนน (tannins) ในปรมาณแตกตางกน

คณสมบตและสรรพคณ

ใบ และราก รสฝาดขม หวานชมเลกนอย เปนยาเยน ออกฤทธตอหวใจ ปอดและมาม

ใบ ใชแกกระหายนา ทาใหชมคอ แกงวงทาใหตาสวาง แกบด ชวยยอยอาหาร ขบปสสาวะ แกพษ แกปวดศรษะ หนามดตามว แกรอนใน

ราก ชวยกระตนใหหวใจบบตวแรงขน แกโรคหวใจบวมนา ชวยขบปสสาวะ ตานเชอ แกปากเปนแผล แกตบอกเสบ แกทองเสย แกโรคผวหนง กลากเกลอน แผลไฟไมนารอนลวก

เมลดและนามน ใชเปนยาภายนอก แกแผลไฟไหมนารอนลวก แกโรคผวหนง กลากเกลอน

6/14

ฤทธทางเภสชวทยา

มรายงานยนยนฤทธทางเภสชวทยาทหลากหลายของสารสกดชาเขยว เชน

1. ฤทธในการตานออกซเดชน (Antioxidant activity) พบวา สารกลมโพลฟนอล (Polyphenols) คอ สารคาเทชน (Catechins) เชน อพแกลโลคาเทชน-3-แกลเลต (Epigallocatechin-3-gallate (EGCG)) ออกฤทธท งยบย งและกอให เกดอนมลอสระ ฤทธท เกดขนอาจเกดจากกลไกทงสองอยางรวมกน (combination) สงผลตอฤทธในการตานออกซเดชน สารกลมคาเทชนในชาเขยวออกฤทธยบยงอนมลอสระ โดยจบกบโลหะหนกทกระตนการเกดปฏกรยารดอกซ (chelating redox active transition metal ions) ไดเปนอยางด รวมทงยบยง redox sensitive transcription factors ยงยงเอนไซม pro-oxidant กระตน การสราง phase II detoxification enzymes เชน glutathione S-transferases และกระตนการสรางเอนไซมตานการเกดออกซเดชน เชน superoxide dismutases

อนงอนมลอสระเปนโมเลกลทไมคงตว ตวโครงสรางขาดประจอเลกตรอนไป 1 ตว ทาใหมความเสถยรตา และไวตอการเกดปฏกรยากบชวโมเลกลระดบเซลลในรางกายของมนษย แหลงทมาของอนมลอสระ คอ (1) มาจากภายในรางกาย (endogenous reactive species) เกดจากกระบวนการเมแทบอลซมโดยเฉพาะในไมโตคอนเดรย (2) อนมลอสระจากภายนอกรางกาย (exogenous reactive species) เชน โลหะหนกจากควนบหร ลปสตก ยาฆาแมลง ยาปราบศตรพช ควนรถ เปนตน อนมลอสระ ไดแก (1) อนมลอสระของออกซเจนทไวตอปฏกรยา (Reactive oxygen species หรอ ROS) เชน hydrogen peroxide (H2O2) , hydroxyl radical (HO•) และsuperoxide anion radical (O2

•−) (2) อนมลอสระไนโตรเจนทไวตอปฏกรยา (Reactive nitrogen species หรอ RNS) เชน nitrogen dioxide radical (NO2

•) และnitric oxide radical (NO•) ซงสารอนมลอสระเหลานถามปรมาณทมากสามารถทาใหเกดความเปนพษจาเพาะทาใหเกดมะเรงได

การทดลองการคลนก พบวา การใหชาเขยว ครงละ 1 ถวย วนละ 2 ครง เชา-เยน ซงเทากบสารคาเทชน 250 มลลกรมตอวน ในอาสาสมครสขภาพด เปนเวลา 6 สปดาห มผลเพมระดบการตานออกซเดชน โดยวธการทดสอบ 2, 2-azobis (3-ethylbenzothialzoline-6- sulfonic acid) หรอ ABTS และลดระดบ เปอรออกไซด (peroxide) ในพลาสมาอยางมนยสาคญ

จากการวจยของ Jatuworapruk และคณะ โดยการใหสารสกดชาเขยว 6 แคปซลตอวน สารสกดชาเขยว 1 แคปซล เทากบ ใบชาแหง 1 กรม ซงมปรมาณอพแกลโลคาเทชน-แกลเลต (Epigallocatechin-gallate (EGCG)) 62.5 มลลกรม ในอาสาสมครสขภาพด เปนเวลา 2 สปดาห สงผลใหเพมความสามารถในการตานออกซเดชนในซรม (serum antioxidation capacity)

จากการวจยของ Basu และคณะ พบวา การใหสารสกดชาเขยว 2 แคปซลตอวน หรอเครองดมชาเขยว 4 ถวยตอวน ในผปวยโรคอวนทมโรค metabolic syndrome หรอโรคอวนลงพงรวมดวย เปนเวลา 8 สปดาห เพมความสามารถในการตานออกซเดชนในเลอดและระดบกลตาไธโอนในเลอดอยางมนยสาคญ

2. ฤทธในการตานมะเรง (Cancer Chemopreventive effects) จากการศกษาแนะนาวาสารกลมโพลฟนอล (Polyphenols) ในชาโดยเฉพาะอยางยงชาเขยวอาจ

ชวยลดความเสยงของมะเรงบางชนด หรออาจชะลอการเตบโตของมะเรงบางประเภท มการศกษาในมนษยแสดงใหเหนผลลพธทหลากหลาย

7/14

2.1) ฤทธในการตานมะเรง สารกลมโพลฟนอล (Polyphenols) คอ สารคาเทชน (Catechins) ออกฤทธในการตานมะเรงหลายชนด เชน มะเรงผวหนง มะเรงปอด มะเรงหลอดอาหาร มะเรงเตานม มะเรงกระเพาะอาหาร มะเรงตบ มะเรงลาไส มะเรงตบออน มะเรงตอมลกหมาก และมะเรงลาไสใหญ

สารคาเทชน (Catechins) ออกฤทธในการตานมะเรง โดยมกลไกในการออกฤทธเฉพาะเจาะจงในการทาใหเกดเซลลตาย (apoptosis) เพมการทางานของ pro-apoptotic protiens ลดการทางานของ anti- apoptotic protiens ยบยงการเจรญเตบโตของเซลลมะเรงโดยยบยงการสรางหลอดเลอด (inhibition of angiogenesis) กระตนการทางานของอนเตอรลวคน (interleukins) นอกจากนยงยบยงขบวนการออกซเดชนของไขมน รวมถงการตานการอกเสบ

2.2) ฤทธในการตานมะเรง สารกลมโพลฟนอล (Polyphenols) คอ สารฟลาโวนอยด (Flavonoids) เชน ไมรซตน (myricetin), เคอรซตน (quercetin), แคมปเฟอรอล (kaempferol) และสารคาเทชน (Catechins) เชน อพแกลโลคาเทชน-3-แกลเลต (Epigallocatechin-3-gallate (EGCG)) ออกฤทธในการตานมะเรง ดงน

(1) ไมรซตน (myricetin) ฤทธในการตานมะเรงโดยชกนาการตายแบบอะพอพโตซส (apoptotic pathways) โดยผานทางวถไมโทคอนเดรยและวถภายนอก ลดการแสดงออกของ antiapoptotic proteins เพมการแสดงออกของ proapoptotic proteins หยดวงวฏจกรของเซลลทระยะ G2/M

(2) แคมปเฟอรอล (kaempferol) ฤทธในการตานมะเรงโดยชกนาการตายแบบอะพอพโตซส (apoptotic pathways) โดยผานทางวถไมโทคอนเดรยลดการแสดงออกของ antiapoptotic proteins เพมการแสดงออกของ p53 และ proapoptotic proteins หยดวงวฏจกรของเซลลทระยะ G2/M ยบยงการทางานของ NFKB ในเซลลมะเรง ยบยงการสรางหลอดเลอดใหม ยบยงการแพรกระจายของเซลลมะเรง ยบยงการอกเสบทเกดจากเซลลมะเรง ยบยงการดอยาแบบหลายขนาน ยบยงการอกเสบโดยการยบยงการทางานของ NFKB ในเซลลมาโครเฟจทถกกระตน แคมปเฟอรอลพบในผกผลไมหลายชนด เชน ชา บรอกโคล มะเขอเทศ สตรอเบอรร องน แปะกวย มะรม มฤทธทางเภสชวทยาหลายชนด เชน ตานอนมลอสระ ตานการอกเสบ ตานเชอแบคทเรย ตานมะเรง มรายงานพบวา การรบประทานอาหารทมแคมปเฟอรอลเปนสวนประกอบสามารถลดความเสยงการเกดโรคมะเรง โรคหวใจและหลอดเลอดได (3) เคอรซตน (quercetin) พบในผกผลไมหลายชนด เชน ชาเขยว แอปเปล หอมแดง องน มฤทธตานอนมลอสระ เพมความแขงแรงของหลอดเลอดฝอย ตานการอกเสบ ตานเซลลมะเรง ตานไวรสในหลอดทดลอง

(4) สารคาเทชน (Catechins) เชน อพแกลโลคาเทชน-3-แกลเลต (Epigallocatechin-3- gallate (EGCG)) ฤทธในการตานมะเรงโดยชกนาการตายแบบอะพอพโตซส (apoptotic pathways) โดยผานทางวถภายนอก ลดการแสดงออกของ antiapoptotic proteins เพมการแสดงออกของ proapoptotic proteins หยดวงวฏจกรของเซลลทระยะ G1 ยบยงการทางานของ NFKB ในเซลลมะเรง ยบยงการสรางหลอดเลอดใหม ยบยงการแพรกระจายของเซลลมะเรง ยบยงการอกเสบทเกดจากเซลลมะเรง

3. ฤทธในการขบปสสาวะออน ๆ เนองจากในใบชาเขยว มสารคาเฟอน (Caffeine) และสารธโอฟลลน (Thephylline) สารเหลานมฤทธยบยงการทางานของทอดดซมนาในไต จงมผลในการขบปสสาวะไดมากขน

8/14

สารคาเฟอนยงมฤทธกระตนกระเพาะอาหาร ทาใหหลงสารนายอยของกระเพาะมากขน ดงนนผปวยทเปนโรคแผลในกระเพาะอาหาร หามดมนาชา

4. ฤทธในการลดระดบนาตาลในเลอดและระดบอนซลนในเลอด ลดโคเลสเตอรอล

การวจยในผปวยโรคอวนทมภาวะความดนโลหตสง โดยใหสารสกดชาเขยว 379 มลลกรมตอวน เปนเวลา 3 เดอน มผลลดความดนโลหต ทงคา systolic และ diastolic อยางมนยสาคญ เมอเทยบกบกลมควบคม ระดบนาตาลในเลอดและระดบอนซลนในเลอดลดลงอยางมนยสาคญ และลดความตานทานอนซลน (insulin resistance) ลดระดบ LDL, triglycerides และโคเลสเตอรอล เพมระดบ HDL

5. ฤทธในการลดความอวน

การวจยในอาสาสมคร มดชนมวลกายเกน 25 กก./ตรม. ไดรบชาเขยว เปนเวลา 12 สปดาห พบวา ชาเขยวสามารถลดนาหนกในคนไทยไดอยางมนยสาคญ ในสปดาหท 8 โดยเพมการใชพลงงานและการสลายไขมน (fat oxidation)

6. ฤทธของสารสกดจากกากชาเขยว ตอการเรยนรและความจา

ในสตวทดลองหนทมอายมาก และในสตวทดลองทเปนแบบจาลองของโรคอลไซเมอร ไดรบสารสกดจากกากชาเขยว ตดตอกนเปนเวลา 90 วน ขนาด 300 มก./กก. ชวยเพมความสามารถในการเรยนรและความจา โดยการทางานของชาเขยวและกากชาเขยวเกยวของกบระดบการทางานของเอนไซมตานอนมลอสระ superoxide Dismutase (SOD) และglutathione peroxidase (GPx) ในสมองสวน hippocampus มากกวาเกดจากสารคาเฟอนทมฤทธในการกระตนประสาท

7. มการนาสารสกดจากใบชาเขยว มาทดลองกบหวใจทอยนอกรางกายกบ พบวา มฤทธกระตนการบบตวของหวใจกบ และมผลตอการเตนของหวใจใหแรงขนชดเจน

8. สารคาเฟอน (Caffeine) และสารธโอฟลลน (Thephylline) มฤทธทาใหหลอดเลอดหวใจขยายตว ทาใหหวใจถกกระตนและมผลทาใหหวใจเตนเรวขน

ขนาดรบประทาน ผลตภณฑเสรมอาหาร และเครองดม สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา กาหนดสารสาคญ คอ

สารกลมฟลาโวนอยด (Flavonoids) , คาเทชน (Catechins) เชน อพแกลโลคาเทชน-3-แกลเลต (Epigallocatechin-3-gallate (EGCG)) สวนทใช คอ ยอดออน, ใบ, ใบและ ตาดอก

ชาเขยว ควรดมในปรมาณทเหมาะสม คอ การชงใบชา 1 - 2 ชอนชาในนารอน วนละ 3 ถวย

ดมระหวางมออาหาร เพอใหเกดประโยชนตอสขภาพ ทงนการดมชาเขยวในปรมาณสงอาจสงผลใหนอน ไมหลบได

9/14

ผลขางเคยง (Side effects)

1. ชาเขยวสามารถทาใหเกดผลขางเคยงเนองจากสารคาเฟอน สงเหลานอาจรวมถงความวตกกงวล ความหงดหงดและปญหาการนอนหลบ มโอกาสมากขนถาแพคาเฟอนหรอทานในปรมาณมาก ผลขางเคยงทพบไดนอยกบชาเขยวมากกวาเครองดมอน ๆ ทมคาเฟอน เนองจากใบถกแชในเวลาอนสน

2. ปรมาณฟลออไรดของชาเขยวอาจชวยปองกนฟนผ แตชายงมกรดแทนนค ซงอาจทาใหเกดคราบ ชาทฟนได

3. สารสกดจากชาเขยวอาจทาใหเกดปญหาตบ อาการอาจรวมถงสเหลองทผวหนงหรอตาขาว คลนไสและปวดทอง หากคณมอาการเหลานใหหยดใชชาเขยวและไปพบแพทยทนท

ขอควรระวง

1. ผทมอาการนอนไมหลบ ไมควรรบประทาน 2. ผปวยทเปนโรคหวใจ ไมควรรบประทานมากเกนควร 3. ผปวยทเปนโรคแผลในกระเพาะอาหาร หามดมนาชา 4. ผหญงทกาลงตงครรภหรอใหนมบตร ควรปรกษาผใหบรการทางการแพทยกอนทานยาสมนไพร

ทกครง

ชาเขยวปฏกรยากบยา (Interactions)

1. ชาเขยวอาจเปลยนผลของยา เชน nadolol, beta-blocker ทใชสาหรบความดนโลหตสงและ ปญหาหวใจ ชาเขยวอาจปองกนไมให nadolol ลดความดนโลหตไดมากเทาทควร

2. เนองจากชาเขยวทาหนาทเปนตวกระตนอยางออนโยน จงไมควรใชรวมกบสารกระตนอน ๆ เพราะชาเขยวอาจเปลยนผลกระทบของยาอน ๆ ได

3. ชาเขยวยบยงเอนไซม CYP3A4 มรายงานผปวยทมไขมนในเลอดสงไดรบยา Simvastatin รวมกบชาเขยวแลวมอาการปวดเมอยกลามเนอ เมอตรวจสอบระดบยา Simvastatin ในเลอด พบวา มระดบยา Simvastatin สงขนกวาปกต

4. ชาเขยวตานฤทธยา Sunitinib ซงเปนยารกษาโรคมะเรง (Anticancer) และการเกดการ ตกตะกอนของยา Sunitinib มรายงานผปวยมะเรงศรษะและคอ ทไดรบ Sunitinib เพอรกษาภาวะดงกลาว มผลทาใหภาวะบวมทหนาและมเลอดคงทตาจากมะเรงลดลง แตเมอรบประทานรวมกบชาเขยว พบวา มอาการดงกลาวกลบมา นอกจากนเมอวเคราะหในหลอดทดลองพบวาอาจเกดจากการตกตะกอนของยา Sunitinib

5. การรบประทานชาเขยวรวมกบ Folic acid 5 mg มรายงานการวจย RCT (cross over) ใน อาสาสมครสขภาพด ทาใหเกดผล คอ ลดชวปรมาณออกฤทธ (bioavailability) หรอปรมาณยาทปรากฏอยในเนอเยอรางกาย สงผลลดคาการดดซม (absorption) และคาการนาสงสาร (transportation) ของ Folic acid สงผล Cmax (27.4%) และAUC0-(39.9%) เมอเทยบกบการรบประทานยารวมกบนาเปลา

10/14

เอกสารอางอง 1. วทยา บญวรพฒน, สารานกรมสมนไพรไทย-จน ทใชบอยในประเทศไทย. , สมาคมศาสตรการแพทยแผน

จนในประเทศไทย , (น. 200). กรงเทพ: สมาคมศาสตรการแพทยแผนจนในประเทศไทย. 2. สายพนธชาในประเทศไทย [อนเทอรเนต]. [21 กรกฎาคม 2563]; สบคนจาก:

http://web2.mfu.ac.th/other/teainstitute/?p=297&lang=th 3. เรองนารเกยวกบชา. [อนเทอรเนต]. [21 กรกฎาคม 2563]; สบคนจาก:

https://sites.google.com/site/ggreenteaforlife/reuxng-na-ru-keiyw-kab-cha-1 4. Camellia sinensis var. sinensis. [Internet]. [2020 July 21]; Available from:

http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=242310233 5. Camellia sinensis var. sinensis (L.) Kuntze, ; Acta H. Petrop. 10: 195 (1887). [Internet]. [2020

July 21]; Available from: http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=110&taxon_id=242310233

6. Camellia sinensis var. sinensis. [Internet]. [2020 July 21]; Available from: http://www.efloras.org/object_page.aspx?object_id=93797&flora_id=2

7. Green Tea Extract. [Internet]. [2020 July 21]; Available from: https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=19&contentid=GreenTeaExtract

8. Tea The Nutrition Source. [Internet]. [2020 July 21]; Available from: https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/food-features/tea/

9. Balentine DA, Wiseman SA, Bouwens L C. The chemistry of tea flavonoids. Crit Rev Food Sci Nutr. 1997; 37(8):693-704.

10. Chen AY, Chen YC. A review of the dietary flavonoid, kaempferol on human health and cancer chemoprevention. Food Chem. 2013; 138(4):2099-107.

11. Formica JV, Regelson W. Review of the biology of Quercetin and related bioflavonoids. Food Chem Toxicol. 1995; 33(12):1061-80.

12. Hodgson JM, Croft KD. Tea flavonoids and cardiovascular health. Mol Aspects Med. 2010; 31(6):495-502.

13. Coppock RW, Dziwenka M. Green Tea Extract. Nutraceuticals. Elsevier B.V. 2016.

14. Harbowy ME, Balentine DA. Tea Chemistry. Critical Reviews ill Plant Sciences. 1997; 16(5):

415-80. 15. Botten D, Fugallo G, Fraternali F, Molteni C. Structural Properties of Green Tea Catechins.

J. Phys. Chem. 2015; 119(40):12860–7. 16. Braicu C, Ladomery MR, Chedea VS, Irimie A, Berindan-Neagoe I. The relationship

between the structure and biological actions of green tea catechins. Food Chemistry. 2013; 141:3282–9.

11/14

17. Valko M, Leibfritz D, Moncol J, Cronin MTD, Mazur M, Telser J. Free radicals and antioxidants in normal physiological functions and human disease. Int J Biochem Cell Biol. 2007; 39(1):44-84.

18. Clark J, You M. Chemoprevention of lung cancer by tea. Molecular Nutrition & Food Research. 2006; 50(2):144-51.

19. Lu G, Liao J, Yang G, Reuhl KR, Hao X, Yang CS. Inhibition of Adenoma Progression to Adenocarcinoma in a 4-(Methylnitrosamino)-1-(3-Pyridyl)-1-Butanone–Induced Lung Tumorigenesis Model in A/J Mice by Tea Polyphenols and Caffeine. Cancer Research. 2006; 66:11494-501.

20. Simons CC, Hughes LA, Arts IC, Goldbohm RA, van den Brandt PA, Weijenberg MP. Dietary flavonol, flavone and catechin intake and risk of colorectal cancer in the Netherlands Cohort Study. Int J Cancer. 2009; 125(12):2945-52.

21. Kim YS, Kim CH. Chemopreventive role of green tea in head and neck cancers. Integr Med Res. 2014; 3(1): 11–5.

22. Dorai T, Aggarwal BB. Role of chemopreventive agents in cancer therapy. Cancer Lett. 2004; 215(2):129-40.

23. Kanadzu M, Lu Y, Morimoto K. Dual function of (−)-epigallocatechin gallate (EGCG) in healthy human lymphocytes. Cancer Lett. 2006; 241(2):250-5.

24. Shimizu M, Shirakami Y, Moriwaki H. Targeting receptor tyrosine kinases for chemoprevention by green tea catechin, EGCG. Int J Mol Sci. 2008; 9(6):1034-49.

25. Tachibana H. Molecular basis for cancer chemoprevention by green tea polyphenol EGCG. Forum of Nutrition. 2009; 61:156-69.

26. Ahmed S, Marotte H, Kwan K, Ruth JH, Campbell PL, Rabquer BJ, Pakozdi A, Koch AE. Epigallocatechin-3-gallate inhibits IL-6 synthesis and suppresses transsignaling by enhancing soluble gp130 production. Proc Natl Acad Sci U S A. 2008; 105(38): 14692–7.

27. Erba D, Riso P, Bordoni A, Foti P, Biagi PL, Testolin G. Effectiveness of moderate green tea consumption on antioxidative status and plasma lipid profile in humans. J Nutr Biochem. 2005; 16(3):144-9.

28. Jatuworapruk K, Srichairatanakool S, Ounjaijean S, Kasitanon N, Wangkaew S, Louthrenoo W. Effects of green tea extract on serum uric acid and urate clearance in healthy individuals. J Clin Rheumatol. 2014; 20(6):310-3.

29. Bogdansk P, Suliburska J, Szulinska M, Stepien T, Pupek-Musialik D, Jablecka A. Green tea extract reduces blood pressure, inflammatory biomarkers, and oxidative stress and improves parameters associated with insulin resistance in obese, hypertensive patients. Nutr Res. 2012; 32(6):421-7.

12/14

30. Basu A, Betts NM, Mulugeta A, Tong C, Newman E, Lyons JT. Green tea supplementation increases glutathione and plasma antioxidant capacity in adults with the metabolic syndrome. Nutr Res. 2013; 33(3):180-7.

31. A Little About Quercetin. [Internet]. [2020 July 21]; Available from: https://www.quercetin.com/

32. Metabolic Syndrome : Dangerous signs required management. [Internet]. [2020 July 21]; Available from: http://www.smj.ejnal.com/e-journal/showdetail/?show_detail=T&art_id=2278

33. พรนรนทร เทพาวราพฤกษ. การทดสอบฤทธของสารสกดจากกากชาเขยว ตอการเรยนรและความจา. [อนเทอรเนต]. [21 กรกฎาคม 2563]; สบคนจาก: https://dric.nrct.go.th/Search/ShowFulltext/1/229672

34. มนทรา ประโภชนง. 2550. ประสทธภาพของชาเขยวในการลดนาหนกคนไทยทอวน. วทยานพนธปรญญา วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาสรรวทยาทางการแพทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. [อนเทอรเนต]. [21 กรกฎาคม 2563]; สบคนจาก: https://dric.nrct.go.th/Search/ShowFulltext/2/213786

35. Green Tea Extract. [Internet]. [2020 July 21]; Available from: https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=19&contentid=GreenTeaExtract

36. Suttana W, Mankhetkorn S, Poompimon W, Palagani A, Zhokhov S, Gerlo S, et al. Differential chemosensitization of P-glycoprotein overexpressing K562/Adr cells by withaferin A and Siamois polyphenols. Molecular cancer. 2010; 9:99.

37. Hamalainen M, Nieminen R, Vuorela P, Heinonen M, Moilanen E. Anti-inflammatory effects of flavonoids: genistein, kaempferol, quercetin, and daidzein inhibit STAT-1 and NF-kappaB activations, whereas flavone, isorhamnetin, naringenin, and pelargonidin inhibit only NF-kappaB activation along with their inhibitory effect on iNOS expression and NO production in activated macrophages. Mediators Inflamm. 2007; :45673.

38. Zhang Q, Zhao XH, Wang ZJ. Cytotoxicity of flavones and flavonols to a human esophageal squamous cell carcinoma cell line (KYSE-510) by induction of G2/M arrest and apoptosis. Toxicol In Vitro. 2009; 23:797-807.

39. Wang IK, Lin-Shiau SY, Lin JK. Induction of apoptosis by apigenin and related flavonoids through cytochrome c release and activation of caspase-9 and caspase-3 in leukaemia HL-60 cells. Eur J Cancer. 1999; 35:1517-25.

40. Luo H, Rankin GO, Li Z, Depriest L, Chen YC. Kaempferol induces apoptosis in ovarian cancer cells through activating p53 in the intrinsic pathway. Food Chem. 2011; 128:513-9.

41. Siegelin MD, Gaiser T, Habel A, Siegelin Y. Myricetin sensitizes malignant glioma cells to

13/14

TRAIL-mediated apoptosis by down-regulation of the short isoform of FLIP and bcl-2. Cancer Lett. 2009; 283(2):230-8.

42. Beltz LA, Bayer DK, Moss AL, Simet IM. Mechanisms of cancer prevention by green and black tea polyphenols. Anticancer Agents Med Chem. 2006; 6:389-406.

43. Kundu JK, Surh YJ. Epigallocatechin gallate inhibits phorbol ester-induced activation of NF-kappa B and CREB in mouse skin: role of p38 MAPK. Ann N Y Acad Sci. 2007; 1095:504-12.

44. Thangapazham RL, Singh AK, Sharma A, Warren J, Gaddipati JP, Maheshwari RK. Green tea polyphenols and its constituent epigallocatechin gallate inhibits proliferation of human breast cancer cells in vitro and in vivo. Cancer Lett. 2007; 245:232-41.

45. Basu A, Haldar S. Combinatorial effect of epigallocatechin-3-gallate and TRAIL on pancreatic cancer cell death. Int J Oncol. 2009; 34:281-6.

46. Onoda C, Kuribayashi K, Nirasawa S, Tsuji N, Tanaka M, Kobayashi D, et al. (-)- Epigallocatechin-3-gallate induces apoptosis in gastric cancer cell lines by down- regulating survivin expression. Int J Oncol. 2011; 38:1403-8.

47. Lin HY, Hou SC, Chen SC, Kao MC, Yu CC, Funayama S, et al. (-)-Epigallocatechin gallate induces Fas/CD95-mediated apoptosis through inhibiting constitutive and IL-6-induced JAK/STAT3 signaling in head and neck squamous cell carcinoma cells. J Agric Food Chem. 2012; 60:2480-9.

48. Berindan-Neagoe I, Braicu C, Tudoran O, Balacescu O, Irimie A. Early apoptosis signals induced by a low dose of epigallocatechin 3-gallate interfere with apoptotic and cell

death pathways. J Nanosci Nanotechnol. 2012; 12:2113-9. 49. Lim YC, Cha YY. Epigallocatechin-3-gallate induces growth inhibition and apoptosis of

human anaplastic thyroid carcinoma cells through suppression of EGFR/ ERK pathway and cyclin B1/CDK1 complex. J Surg Oncol. 2011; 104:776-80.

50. AA Izzo, Interactions between herbs and conventional drugs: overview of the clinical data. Medical Principles and Practice. 2012; 21(5): 404-28.

51. J Ge, B-X Tan, Y Chen, L Yang, X-C Peng, H-Z Li, H-J Lin, Y Zhao, M Wei and K Cheng, Interaction of green tea polyphenol epigallocatechin-3-gallate with sunitinib: potential risk of diminished sunitinib bioavailability. Journal of molecular medicine. 2011; 89(6): 595-602.

52. NC Alemdaroglu, U Dietz, S Wolffram, H Spahn‐Langguth and P Langguth, Influence of green and black tea on folic acid pharmacokinetics in healthy volunteers: potential

risk of diminished folic acid bioavailability. Biopharmaceutics & drug disposition. 2008; 29(6): 335-48.

14/14

53. ชาเขยว ( Green Tea )... ดมอยางไรใหไดประโยชน. [อนเทอรเนต]. [21 กรกฎาคม 2563]; สบคนจาก: https://pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/185/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A7-Green-Tea-%E0%B8%94%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%84%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B9%84%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B9%8C/