10.sinif kimya - test okulkİtabimizi taniyalim bİlgİ kÖŞesİ testlere başlamadan yani...
TRANSCRIPT
“Sana özel, senin yanında”
Sorulardan önce Bilgi Köşesi
Seçenekli sorular (seviye 1)Seçenekli sorular (seviye 2)Seçenekli sorular (genel)
Farklı farklı sorular
Yazılı için sorular
Çözümlü sorular
sorular kitabi
10.SINIF
KIMYA
Merhaba Dostum,
İzin verirsen önce kendimi tanıtayım: Ben ArKi. Kirpigillerdenim. Sana, bu kitabı çalışmayı istediğin süre boyunca arkadaşlık etme niyetindeyim. Elbette sen de istersen.
Niye böyle bir yola çıktığımı merak ediyorsundur belki. Dur, anlatayım. Gerçi, başlamadan bir parantez açmam gerekiyor. Aslında ben bu yola geçen yıl çıkmıştım yani sen 9. sınıftayken. Belki seninle arkadaşlığımız da geçen yıl başlamıştır, kim bilir? Ama geçen sene tanış-a-mamış olsak da bu yıl seninle iyi bir ikili olacağımıza eminim.
Sebebe geri dönelim çok dağılmadan. Benim senin gibi 10. sınıfa giden bir kuzenim var ve bu yıl artık liseli olmanın tadını çıkarmak istiyor. Geçen sene, hem ortaokulu geride bırakıp yeni bir okula başlamış olmasından hem bir anda ona yakın dersle muhatap olmasından bir bocalama dönemi oldu ve çok anlayamadı bu liseli olmayı. İşte bundan sebep biraz uzak durmak istiyor derslerden ve çalışmaktan. Ama çevresindeki herkes özellikle annesi (saygılar teyzecimm) kuzenimle farklı düşünceye sahipler. Bense iki düşünceye de tamam diyemiyorum. Bana kalırsa ne hepten bırakma ne de tamamen “ders çalışma”ya gömülme doğru. Bu yüzden de “Evet, haklısın.” dedim kuzenime, “Liselisin ve bunu bir kere yaşayacaksın. Tadını çıkarmak en doğal hakkın ama eğer iyi bir kariyer hedefin varsa boşa geçireceğin bir yılın olmamalı. Üstelik, hem çok güzel bir sene geçi-rip hayatın boyunca hatırlayacağın güzel anılar biriktirebilir hem de hedeflerine yatırım yapabilirsin.” Kuzenim beni dikkate alır çünkü ona sadece “çalışmazsan şöyle olur, test çözmezsen yanarsın” bıdı bıdısı yapmam. Birlikte çok güzel vakit geçirip çok baba muhabbetler de yaparız. İşte bundan dolayı söylediklerime önem verir. Ona; ders çalışmayı eğlenceli hale getire-bileceğinden, derslerdeki konuların yanı sıra değişik bilgi ve beceriler de öğrenmesinin hayatına katkısı olacağından (mesela ben lisede öğrendiğim masa tenisini çok severek oynarım hala) ve en önemlisi ara ara nefes alacak vakitler oluşturmasının öneminden bahsettim. Tabi ki bu önerilerimi lafta bırakmadım.
Kuzenim ve senin gibi arkadaşlarıma ders çalışmayı nasıl eğlenceli hâle getirebileceğini ve diğer söylediklerimi nasıl gerçek-leştirebileceğini bu kitapla göstermeyi ve elimden geldiğince ders çalışırken yanlarında hissedeceği bir arkadaş olmayı kafama koydum. Sen de bu kitabı aldığına göre sana arkadaşlık yapmama izin veriyor ve “Arki’nin kankileri” tayfasına katılıyorsun demektir. Eyvallah :) Bu güveni boşa çıkarmamak ve 10. sınıf olarak güzel bir yıl geçirmen için elimden geleni yapacağım.
Sevgilerimle,
Not: Beni instagram hesabımdan takip etmeyi unutma :)
İmza: ArKi
ürün adı 10. Sınıf Kimya Sorular Kitabı
ürün no OK00-10.02SKT07
isbn 978-605-2000-54-0
yazar Yasemin Salman
katkıda bulunan Nalan Kural
dizgi-mizanpaj ve grafik Test Okul Dizgi ve Grafik Servisi
yayın editörü Özge Burhan
yayın yönetmeni Nilgün Aydoğan
baskı Aykut MatbaasıFiruzköy Mah. Mezarlık Üstü Cad. No. 24/26 A Blok Avcılar/İstanbul
tlf: 0 212 428 52 74 - 428 54 26
iletişim www.testokul.com - [email protected]ülbahar Mah. Cemal Sururi Sk. No: 15/E Halim Meriç İş Merkezi
Kat: 9 Mecidiyeköy/İST. tlf: 0 212 275 00 35
Copyright © Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre her hakkı Eksen Yayıncılık ve Eğitim Malz. San. Tic. AŞ’ye aittir. Eksen Yayıncılık’ın
yazılı izni olmaksızın, kitabın herhangi bir şekilde kısmen veya tamamen çoğaltılması, basım ve yayımı hâlinde
gerekli yasal mevzuat uygulanır.
KİTABIMIZ HAKKINDA
ArKi Der ki, #arkiderki
KİTABIMIZI TANIYALIM
BİLGİ KÖŞESİTestlere başlamadan
yani sorulardan önce,
kısa bir konu özetiyle hatırlama yapalım.
Üni
teni
n ka
zanı
mla
rı
ÇÖZÜMLERLE ÖĞRENELİMKonuların anlaşılması için çözümlü sorular burada..
Ünitenin kavramları
FARKLI FARKLI SORULARKonuları tam kavramak
için farklı farklı sorular da çözmelisin.
Ünitenin numarası
ve adı
Fen lisesi için hazırladığımız testler
dikkatini çekecek.
Sana bir de yazılı sınavlar için sorular
hazırladık. Bu bölüm-deki sorularla yazılı sınavlarına hazırlık
yapmış olacaksın.
SEÇENEKLİ SORULARKolaydan zora dizilmiş
seçenekli sorular (seviye 1)ile konuyu kavramaya
hazırsın.
Bir de bunun seçenekli sorular (seviye 2)
olanı var. Mor renkli bu sayfalarda biraz
zorlanabilirsin, haberin olsun.
ArKi’nin tavsiyelerine bir göz at derim.
Bir de burada cevaplarını işaretleyebileceğin optik alan var. Bunu süs diye koymadık merak etme. Yaptığın işaretlemeler “Bulut Okuma”
uygulamasında cevaplarını takip edebilmen, çözemediklerinin videosunu izleyebilmen için veri sağlıyor.
KİTABIMIZIN İÇİNDEKİLER
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KİMYASAL HESAPLAMALARBİLGİ KÖŞESİ-1 KİMYANIN TEMEL KANUNLARI ............................................................................................................ 10
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 10
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 12
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 14
BİLGİ KÖŞESİ-2 MOL KAVRAMI ..................................................................................................................................... 28
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 28
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 30
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 32
BİLGİ KÖŞESİ-3 KİMYASAL TEPKİMELER VE DENKLEMLER ........................................................................................... 52
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 53
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 54
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 56
BİLGİ KÖŞESİ-4 KİMYASAL TEPKİMELERDE HESAPLAMALAR ..................................................................................... 62
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 62
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 64
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 66
YAZILI SORULARI .......................................................................................................................................................... 98
1.ÜNİTE
KARIŞIMLARBİLGİ KÖŞESİ-1 KARIŞIMLARIN SINIFLANDIRILMASI ................................................................................................... 102
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 102
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 104
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 106
BİLGİ KÖŞESİ-2 ÇÖZÜNME OLGUSU ............................................................................................................................. 110
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 110
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 112
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 114
BİLGİ KÖŞESİ-3 ÇÖZELTİ DERİŞİMLERİ .......................................................................................................................... 118
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 118
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 120
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 122
2.ÜNİTE
ASİTLER, BAZLAR VE TUZLARBİLGİ KÖŞESİ-1 ASİTLERİ VE BAZLARI TANIYALIM ........................................................................................................ 162
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 162
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 164
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 166
BİLGİ KÖŞESİ-2 ASİTLİK VE BAZLIK ÖZELLİKLERİNİN MOLEKÜLER DÜZEYDE AÇIKLANMASI ................................... 170
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 170
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 172
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 174
BİLGİ KÖŞESİ-3 ASİTLER VE BAZLAR ARASINDAKİ TEPKİMELER ................................................................................. 178
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 178
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 180
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 182
BİLGİ KÖŞESİ-4 ASİTLERİN VE BAZLARIN GÜNLÜK HAYAT AÇISINDAN ÖNEMLİ TEPKİMELERİ ................................ 188
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 188
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 190
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 192
BİLGİ KÖŞESİ-5 HAYATIMIZDA ASİTLER VE BAZLAR .................................................................................................... 198
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 198
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 200
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 202
BİLGİ KÖŞESİ-6 TUZLAR ................................................................................................................................................. 206
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 206
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 208
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 210
YAZILI SORULARI .......................................................................................................................................................... 222
3.ÜNİTE
BİLGİ KÖŞESİ-4 ÇÖZELTİLERİN DERİŞİME BAĞLI ÖZELLİKLERİ .................................................................................... 130
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 130
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 132
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 134
BİLGİ KÖŞESİ-5 AYIRMA VE SAFLAŞTIRMA TEKNİKLERİ .............................................................................................. 138
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 139
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 140
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 142
YAZILI SORULARI .......................................................................................................................................................... 158
KİMYA HER YERDEBİLGİ KÖŞESİ-1 TEMİZLİK MADDELERİ .......................................................................................................................... 226
ÇÖZÜMLÜ SORULAR .................................................................................................................................................... 227
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 228
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 230
BİLGİ KÖŞESİ-2 POLİMERLER ......................................................................................................................................... 234
ÇÖZÜMLÜ SORULAR .................................................................................................................................................... 234
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 236
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 238
BİLGİ KÖŞESİ-3 KOZMETİK MALZEMELER VE İLAÇLAR ................................................................................................ 242
ÇÖZÜMLÜ SORULAR .................................................................................................................................................... 242
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 244
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 246
BİLGİ KÖŞESİ-4 HAZIR GIDALAR ................................................................................................................................... 250
ÇÖZÜMLÜ SORULAR .................................................................................................................................................... 250
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 252
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 254
BİLGİ KÖŞESİ-5 YENİLEBİLİR YAĞLAR ............................................................................................................................ 258
ÇÖZÜMLÜ SORULAR ..................................................................................................................................................... 259
FARKLI FARKLI SORULAR ............................................................................................................................................ 260
SEÇENEKLİ SORULAR ................................................................................................................................................... 262
YAZILI SORULARI .......................................................................................................................................................... 270
4.ÜNİTE
CEVAP ANAHTARI
CEVAP ANAHTARLARI ........................................................................................................................................... 273
8
KİMYANIN TEMELKANUNLARI VE
KİMYASALHESAPLAMALAR
1.ÜNİTE
Merhaba Sevgili dostum.
Kimya denince akla ilk gelen yanmalı, patlamalı tepkimelerdir. 10. sınıfın ilk ünitesi "Kimyanın Temel Kanunları ve Kimyasal Hesaplamalar" konusuysa eğer hemen ilginç birkaç tepkime örneğiyle başlayabiliriz biz de.
Hava yastıkları yani airbagler nasıl oluyor da o kadar süre içinde o hacme ulaşabiliyor dersin? Tabi ki kimyasal tep-kimeler sayesinde. Şimdi neler olduğuna bir bakalım. Araba çarptığında sensör devrenin çalışması için bir elektrik sinyali gönderiyor. Bu sinyal şişirme sisteminin içinde bulunan NaN3 maddesinin ayrışmasını sağlıyor. Tepkime sonucu oluşan N2 gazı hava yastığının içini dolduruyor ve hava yastığı hayat kurtarıyor, işte bir analiz tepkimesi örneği.
Gelelim ikinci örnek tepkimemize. Laf aramızda gösteri deneylerinde ilk üç sıraya girer. Her zaman gideri olan bu tepkime için bir parça sodyum ve biraz da su yeterli dostum. Hatırla o sodyum parçasını suya attığında oluşan kü-çük çaptaki patlamayı. Nasıl mı? Patlamanın nedeni Na metalinin (ki en aktif metallerden biridir. Söylemeye gerek yok, 1A grubu). suyla tepkimesi sonunda oluşan H2 gazının şiddetle yanması. Bu da bir yanma tepkimesi örneği.
Daha çok tepkime var dostum. İlerleyen sayfalarda karşına çıkacak.
Başlaman için geri sayımı başlatıyorum.
10, 9, 8,.....
İmza: ArKi
9
Ünitenin Kavramları
Ünitenin Kazanımları
analiz (ayrışma) tepkimesi
asit-baz tepkimesi
çözünme-çökelme tepkimesi
kanun
kimyasal tepkime
mol
sentez (oluşum) tepkimesi
sınırlayıcı bileşen
tepkime denklemleri
yanma tepkimesi
yüzde verim
10.1.1. Kimyanın Temel Kanunları
10.1.1.1. Kimyanın temel kanunlarını açıklar.
a. Kütlenin korunumu, sabit oranlar, katlı oranlar ve sabit hacim oranları kanunları (*) ile ilgili hesaplamalar yapılır.
b. Demir(II) sülfür bileşiğinin elde edilmesi deneyi yaptırılır.
10.1.2. Mol Kavramı
10.1.2.1. Mol kavramını açıklar.
a. Mol kavramının tarihsel süreç içerisindeki değişimi üzerinde durulur. b. Bağıl atom kütlesi tanımlanır. c. İzotop kavramı ve bazı elementlerin mol kütlelerinin tam sayı çıkmayışının nedeni örneklerle
açıklanır. ç. Mol hesaplamaları yapılır.
10.1.3. Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler
10.1.3.1. Kimyasal tepkimeleri açıklar.
a. Kimyasal tepkime denklemlerinin denkleştirilmesi sağlanır. Redoks tepkimelerine girilmez. b. Yanma, sentez (oluşum), analiz (ayrışma), asit-baz, çözünme-çökelme tepkimeleri örneklerle
açıklanır. c. Kurşun(II) iyodürün çökmesi deneyi yaptırılır. d. Magnezyum şeridinin yanması deneyi yaptırılır.(*) e. Kimyasal tepkimelerin açıklanmasında bilişim teknolojilerinden (animasyon, simülasyon, vi-
deo vb.) yararlanılır.(*)10.1.4. Kimyasal Tepkimede Hesaplamalar
10.1.4.1. Kütle, mol sayısı, molekül sayısı, atom sayısı ve gazlar için normal şartlarda hacim kavramlarını birbirleriyle ilişkilendirerek hesaplamalar yapar.
a. Sınırlayıcı bileşen hesapları üzerinde durulur. b. Tepkime denklemleri temelinde % verim hesapları yapılır. c. Gümüş nitrat ile sodyum klorürün çözünme çökelme tepkimesi deneyi üzerinden verim hesap-
laması yapılır.(*)
(*) Bu kazanım, sadece fen lisesi programı uygulayan okullarda okutulacaktır. Diğer kazanımlar tüm liselerde ortaktır.
10
Soru
lard
an ö
nce
BİLGİ KÖŞESİ-1 KİMYANIN TEMEL KANUNLARI
Soru 1
Aşağıdaki tepkimede harcanan ve oluşan maddele-rin kütleleri verilmiştir.
2Fe + 32
O2 Fe
2O
3
160 g48 gX g
Buna göre, tepkimede harcanan demirin (Fe) kütlesi kaç gramdır?
A) 14 B) 28 C) 56 D) 84 E) 112
Çözüm 1
Kütlelerin Korunumu Kanunu'na göre tepkimede harcanan maddelerin kütleleri toplamı, tepkimede oluşan maddelerin kütleleri toplamına eşittir.
2Fe + 32
O2 Fe
2O
3
160 g48 gX g
X + 48 = 160
X = 112g
Harcanan Fe kütlesi = 112 g
Cevap E
Çözü
mlü
Sor
ular
ÇÖZÜMLERLE ÖĞRENELİM
KÜTLENİN KORUNUMU KANUNU
Kütlenin Korunumu Kanunu, Antoine
Lavoisier(1743 - 1794)
Laurent de Lavoisier tarafından ortaya koyulmuştur.
Bu kanuna göre, kimyasal tepkimeler-de, tepkimeye giren maddelerin kütle-leri toplamı, tepkime sonunda oluşan maddelerin kütleleri toplamına eşittir.
• Kimyasal tepkimelerde toplam madde miktarı korunur.
C(k) + O2(g) CO2(g)
12 g + 32 g = 44 g
SABİT ORANLAR KANUNU
Fransız kimyacı Joseph Proust tara-
Joseph Proust(1754 - 1826)
fından ortaya koyulan bu kanuna göre, bir bileşiği oluşturan elementle-rin kütleleri arasında sabit bir oran vardır.
• Bileşiği oluşturan elementlerin küt-lece yüzdeleri sabittir.
CH4 bileşiğinde elementlerin kütlece
birleşme oranı, m
C
mH
= 3
1 'dir.
Bileşik kütlece %75 C, %25 H elementi içerir.
KATLI ORANLAR KANUNU
İki element arasında birden çok bileşik
John Dalton(1766 - 1844)
oluşabilir. NO2 ve N2O5 gibi. oluşan
farklı bileşiklerdeki elementlerden bi-rinin sabit miktarına karşılık diğer ele-mentin kütleleri arasındaki orandır.
N2O ve N2O5 bileşiklerinde N miktarla-
rı eşit olduğundan O atomları arasında
katlı oran 15
bulunur.
Basit formülleri aynı olan bileşikler arasında katlı oran bu-lunmaz. C2H4 ve C4H8 bileşikleri Katlı Oranlar Yasası'na uy-maz.
SABİT HACİM ORANLARI KANUNU
Sadece gaz fazda yürüyen tepkimeler
Gay Lussac(1778 - 1850)
için geçerli olan bu kanun Gay- Lussac tarafından ortaya koyulmuştur. Bu ka-nuna göre, aynı sıcaklık ve basınçta gazların birleşen hacimlerinin oranı ta-necik sayılarının oranına eşittir.
2CO(g) + O2(g) 2CO2(g)
2 hacim 1 hacim 2 hacim
VCO
VO2
= 21
V
O2
VCO2
= 12
V
CO
VCO2
= 11
Fen Lisesi için
11
Evee
et d
ört i
şlem
le d
olu
bir m
acer
aya
hazı
rsan
çev
irelim
say
fayı
. Çöz
eceğ
imiz
her
sor
uyu
bir b
ulm
aca
gibi
düş
ünel
im e
n iy
isi.
Göz
lerin
den
zekâ
fış
kırıy
or d
ostu
m. K
im tu
tar s
eni..
.
Soru 2
AI2O
3 bileşiğinde elementlerin kütlece birleşme
oranı m
AIm
O = 9
8 'dir.
Buna göre 68 g AI2O
3 bileşiğinde kaç gram AI
bulunur?
A) 9 B) 18 C) 27 D) 36 E) 45
Soru 3
MgO bileşiğinde elementlerin kütlece birleşme oranı m
Mgm
O = 3
2 'dir.
Eşit kütlede magnezyum ve oksijen elementinin tepkimesinden 100 gram MgO bileşiği oluştuğu-na göre, hangi maddeden kaç gram artmıştır?
Artan madde Artan kütle (g)
A) Oksijen 60
B) Oksijen 40
C) Oksijen 20
D) Magnezyum 40
E) Magnezyum 20
Soru 4
X ve Y elementlerinden oluşan iki farklı bileşikteki X ve Y kütlelerini gösteren grafik aşağıda verilmiştir.
X kütlesi (g) Y kütlesi (g)
2 1
3 2Y kütlesi (g) Bileşik kütlesi (g)
I. bileşik II. bileşik
I. bileşiğin formülü XY3 olduğuna göre, II. bileşi-
ğin formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A) XY B) X2Y C) XY
2
D) X2Y
3 E) X
2Y
5
Çözüm 2
AI2O
3 bileşiğindeki elementlerin kütlece sabit birleş-
me oran m
AIm
O = 9
8 'dir.
Buna göre, 9 gram AI ve 8 gram oksijenden 17 gram AI
2O
3 bileşiği oluşur.
mAI
mO
= 98
36 g AI
32 g O
68 g bileşikBileşik = 17 g
4 katına çıkmış
x4
+x4
36 gram AI bulunur.
Cevap D
Çözüm 3
MgO bileşiğindeki sabit oran 32
'dir.
Buna göre, 3 gram Mg ile 2 gram O artansız tepki-meye girer. Harcanan Mg miktarı harcanan O mik-tarından daha fazla olduğuna göre, elementlerden eşit miktarda alındığında Mg biter.
5 g MgO = 3g Mg + 2g O
x20 x20 x20
100 g MgO ? = 60 g ? = 40 g
Başlangıçta eşit kütlelerde magnezyum ve oksijen alındığına göre;
60 - 40 = 20 g oksijen gazı artar.
Cevap C
Çözüm 4
Grafikte verilen değerleri aşağıdaki tabloya yerleş-tirelim.
Bileşik mX(g) m
Y(g) Formül
I 2 3 XY3
II 1 1 XaY
b
X için; 21
= 1a
Y için; 31
= 3b
a = 0,5 b = 1
X0,5
Y1 formülü 2 ile genişletilirse XY
2 bulunur.
Cevap C
12
Fark
lı fa
rklı
soru
lar
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI
BOŞLUK DOLDURMA SORULARI
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uy-gun ifadelerle tamamlayınız.
1. XY bileşiğinde kütlece birleşme oranı m
X
mY
= 41
dir. Buna göre bileşik kütlece %......................... Y elementi içerir.
2. X3Y
4 bileşiğinde kütlece %10 Y elementi oldu-
ğuna göre, bileşikteki kütlece birleşme oranı m
Xm
Y
= ...........................'dir.
3. FeO bileşiğindeki elementlerin kütlece birleş-
me oranı m
Fem
O
= 72
olduğuna göre Fe2O
3 bi-
leşiğindeki elementlerin kütlece birleşme oranı m
Fem
O
= ...........................'tür.
4. Mg3N
2 bileşiğinin kütlece %72'si magnezyum
olduğuna göre 20 gram bileşikte ........................ gram azot bulunur.
5. C3H
8 ve CH
4 bileşiklerindeki karbon elementle-
ri arasındaki katlı oran I. bileşikII. bileşik
................... 'dir.
AÇIK UÇLU SORULAR
1. Karbon (C) ve hidrojen (H) elementlerinden olu-şan iki bileşikteki karbon ve hidrojen kütleleri gra-fikte verilmiştir.
I. bileşik
Karbonun kütlesi (g)
Hidrojeninkütlesi (g)1
3
12
II. bileşik
I. bileşiğin formülü C2H
2 olduğuna göre, II. bile-
şiğin formülü nedir?
2. X ve Y elementlerinden oluşan farklı iki bileşiğe ait X ve Y kütle değerleri tabloda verilmiştir.
Bileşik mX(g) mY(g) Formül
I 7 16 XY2
II 14 8 XaY
b
a. I. bileşiğin formülü XY2 olduğuna göre, 2. bileşi-
ğin formülü nedir?
b. Bileşiklerdeki Y elementleri arasındaki katlı oran
I. bileşikII. bileşik
kaçtır?
c. XY2 bileşiğinde elementlerin kütlece birleşme
oranı m
Xm
Y
kaçtır?
d. X2Y
5 bileşiğindeki sabit oran
mX
mY
kaçtır?
e. 92 gram XY2 bileşiğinde kaç gram Y elementi
bulunur?
13
Burd
a he
r tür
den
soru
var
, kla
sik
test
sor
usu
hariç
. Bu
da n
e de
mek
, kon
uyu
tüm
yön
leriy
le s
orgu
laya
n bi
r böl
ümle
kar
şı k
arşı
yası
n. H
er b
irine
em
ek
ver ç
ünkü
sev
gi e
mek
iste
r :))
3. XY2 bileşiğindeki elementlerin kütlece birleş-
me oranı 1 olduğuna göre XY3 bileşiğinde ele-
mentler arasındaki sabit oran m
Xm
Y
kaçtır?
4. C ve H'den oluşan iki bileşikten birincinin formülü C
3H
8 diğerinin formülü C
XH
6'dır.
Aynı miktar C ile bileşen birinci bileşikteki H
kütlesinin ikinci bileşikteki H kütlesine oranı 16 9
olduğuna göre, X kaçtır?
DOĞRU-YANLIŞ SORULARI
Aşağıdaki ifadeleri doğru (D) veya yanlış (Y) olarak belirtiniz.
1. ( ) Yanma olayında yanan maddeyle oksijen tepkimeye girer.
2. ( ) Kimyasal tepkimelerde harcanan maddele-rin kütleleri toplamı oluşan maddelerin küt-leleri toplamına eşittir.
3. ( ) Sabit oran, bir bileşiğin tüm örneklerinde aynıdır.
4. ( ) Bileşikte bulunan elementlerin kütlece yüz-deleri sabittir.
5. ( ) Farklı iki element arasında birden fazla tür-de bileşik oluşamaz.
6. ( ) Basit formülleri aynı olan bileşikler arasında katlı oran aranmaz.
7. ( ) KMnO4 ve K
2MnO
4 bileşikleri arasında katlı
oran aranmaz.
8. ( ) Tüm kimyasal tepkimelerde kütle korunur.
EŞLEŞTİRME SORULARI
1. Aşağıda kimyanın temel kanunları ve bilim adam-larının isimleri verilmiştir.
Kimyanın temel kanunlarını ve bilim adamlarını doğru bir şekilde eşleştiriniz.
Kimyanın Temel Kanunları
a - Kütlenin Korunumu Kanunu
b - Sabit Oranlar Kanunu
c - Katlı Oranlar Kanunu
Bilim Adamları
1. Jon Dalton
2. Antoine Laurent de Lavoisier
3. Joseph Proust
2. Aşağıda azot (N) ve oksijen (O) atomları arasın-da oluşan bileşik çiftleri ve bu çiftlerdeki N ele-mentleri arasındaki katlı oranlar verilmiştir.
Bileşik çiflerini ve N elementleri arasındaki katlı
oranları I. bileşik
II. bileşik doğru bir şekilde eşleştiri-
niz.
Katlı Oran
a - 34
b - 45
c - 21
d - 13
Bileşik Çiftleri
1. N2O - NO
2. NO2 - N
2O
3
3. N2O
3 - N
2O
4. N2O
5 - NO
2
14
Seçe
nekl
i sor
ular
(sev
iye
1)01
1. CaS bileşiğindeki elementlerin kütlece birleşme
oranı d m
Cam
S n
54 'tür.
Buna göre, 18 gram CaS bileşiği elde etmek için en az kaçar gram Ca gerekir?
A) 5 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
2. Fe ve S elementlerinden oluşan FeS bileşiğinin 11 gramı 4 gram S içermektedir.
Buna göre, bileşikteki elementlerin kütlece bir-
leşme oranı m
Fe
mS
kaçtır?
A) 114 B)
117 C)
47 D)
74 E)
711
3. Kütlece birleşme oranı m
X
mY
= 23
olan XY3 bileşiğini
oluşturmak üzere m gram X ve 18 gram Y ile tam verimli tepkime başlatılıyor.
Tepkime sonunda 25 gram XY3 elde edildiğine
göre, m değeri kaçtır?
A) 18 B) 12 C) 10 D) 8 E) 6
4. XY2 bileşiği kütlece %50 X içermektedir.
Buna göre, XY3 bileşiğindeki kütlece birleşme
oranı m
Xm
Y
kaçtır?
A) 13 B)
23 C)
32 D) 3 E) 1
5. XY4 bileşiğindeki kütlece birleşme oranı
mX
mY
= 31
'dir.
Buna göre, elementler arasındaki kütlece birleş-
me oranı m
Xm
Y
= 41
olan bileşiğin molekül formülü
aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) X2Y
6 B) X
2Y
4 C) X
3Y
8
D) X4Y
10 E) X
6Y
6
6. Fe2O
3 bileşiğindeki elementlerin kütlece birleşme
oranı m
Fe
mO
= 73
'tür.
Buna göre, 28 gram Fe ile en fazla kaç gram FeO bileşiği elde edilir?
A) 40 B) 36 C) 34 D) 32 E) 30
7. X ve Y2 elementlerinden XY
2 bileşiğinin oluşumun-
da maddelerin kütlelerinin zamanla değişimini gös-teren grafik aşağıda verilmiştir.
8,0
6,4
4,8
3,2
1,6
zaman
Kütle (g)
XY2
X
Y2
Buna göre,
I. XY2 bileşiğindeki kütlece birleşme oranı
m
Xm
Y2
= 12
'dir.
II. 6,4 gram XY2 bileşiği 3,2 gram X elementi içerir.
III. XY2 bileşiğinin kütlece %50'si Y
elementidir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
KÜTLENİN KORUNUMU VE SABİT ORANLAR KANUNU - 1
Soru Soru Soru
C E
V A
P L
A R
Num
ara AD SOYAD
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1
2
3
4
5
A B C D E
6
7
8
9
10
A B C D E
11
12
13
14
15
A B C D E
108442
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
15
Ne
kada
r çok
ora
n or
antı
kulla
nıyo
ruz
bu k
onud
a. K
imya
test
i mi m
atem
atik
test
i mi k
arış
tı ka
fam
. Ora
n or
antı
konu
sund
a iy
iyim
de
sıkı
ntı
yaşa
mad
ım A
llah'
dan.
Sen
de d
urum
nas
ıl ka
nka?
8. X ve Y elementlerinden X2Y bileşiğinin oluşumu sı-
rasında maddelerin kütlelerinin zamanla değişimi aşağıdaki grafikte verilmiştir.
12
9,6
zaman
Kütle (g)
X2Y
X
Y
Buna göre,
I. Bileşik kütlece %20 Y içerir.
II. XY bileşiğindeki kütlece birleşme oranı
m
Xm
Y
= 21 'dir.
III. Tepkimede Y elementinden 12 gram kullanıl-mıştır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
9. Cu2S bileşiğinin kütlece %80'i Cu elementidir.
Buna göre, CuS bileşiğindeki elementlerin kütle-
ce birleşme oranı m
Cum
S
kaçtır?
A) 41 B)
21 C)
12 D)
14 E)
18
10. Aşağıdaki grafikte X ve Y elementlerinden oluşan iki bileşikteki X kütleleri bileşik kütlelerine bağlı olarak verilmiştir.
8,0 9,6
6,4
Bileşik kütlesi (g)
X kütlesi (g)
I II
Buna göre, I ve II bileşikleriyle ilgili aşağıdaki ifa-delerden hangisi yanlıştır?
A) I. bileşikte kütlece birleşme oranı m
Xm
Y
= 45
'tir.
B) I. bileşik %80 X içerir.
C) I. bileşikteki sabit oran fm
Xm
Yp II. bileşiğin sabit
oranından büyüktür.
D) Eşit miktarda X içeren bileşiklerin kütleleri ara-sındaki ilişki II > I'dir.
E) 32 gram X içeren I. bileşik 40 gramdır.
11. C2H
6 bileşiğindeki kütlece birleşme oranı
m
Cm
H
= 41
'dir.
Buna göre, CH4 bileşiğindeki sabit oran f
mC
mH
p
kaçtır?
A) 43
B) 34
C) 32
D) 31
E) 23
Seçe
nekl
i sor
ular
(sev
iye
2)
16
02 KÜTLENİN KORUNUMU VE SABİT ORANLAR KANUNU - 21. Kapalı bir kapta bir miktar kireç taşı ısıtıldığında,
Kireç taşı → Sönmemiş kireç + Karbondioksit
tepkimesi gerçekleşiyor.
Buna göre,
I. Fiziksel bir değişim olmuştur.
II. Toplam kütle değişmez.
III. Bir bileşikten iki farklı bileşik elde edilmiştir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
2. Bir miktar X katısı, içinde hava bulunan izole cam bir kavanoza koyularak ağzı kapatılıyor.
t1°C t
2°C
X(k)
Şekil 1 Şekil 2
Zamanla termometrede sıcaklığın yükseldiği ve X katısının yerine beyaz bir toz kaldığı gözleniyor.
Bu durumla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) t2 > t
1'dir.
B) İçerde kimyasal bir değişim olmuştur.
C) Meydana gelen değişim endotermiktir.
D) Kavanozun toplam kütlesi değişmez.
E) İçerdeki havanın kütlesi değişir.
3. XY bileşiğindeki elementlerin kütlece birleşme oranı
dm
Xm
Yn 7
2 'dir.
Buna göre, X2Y
3 bileşiğindeki elementlerin küt-
lece birleşme oranı dm
Xm
Yn kaçtır?
A) 78 B)
74 C)
73 D)
76 E)
72
4. X ve Y elementlerinden oluşan bir bileşikte element-
lerin kütlece birleşme oranı 78
'dir.
Bu bileşiği oluşturmak üzere eşit kütlelerde alınan X ve Y elementlerinin tepkimesinden 5 gram artan madde olduğu tespit ediliyor.
Buna göre, tepkimede oluşan bileşik kaç gram-dır?
A) 100 B) 80 C) 75 D) 60 E) 50
5. X2Y
3 bileşiğindeki elementlerin kütlece birleşme
oranı dm
Xm
Yn 7
12'dir.
Buna göre, aşağıdaki bileşiklerden hangisinde
kütlece birleşme oranı dm
Xm
Yn 7
8'dir?
A) XY B) X2Y C) XY
2
D) X2Y
3 E) X
2Y
4
6. X2Y
3 bileşiğinin 32 gramında 22,4 gram X elementi
bulunmaktadır.
Buna göre,
I. Bu bileşik örneğinde 9,6 g Y vardır.
II. X2Y
3 bileşiğinde sabit oran d
mX
mYn
73
'tür.
III. XY bileşiğinde sabit oran fm
Xm
Yp
72
'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
Soru Soru Soru
C E
V A
P L
A R
Num
ara AD SOYAD
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1
2
3
4
5
A B C D E
6
7
8
9
10
A B C D E
11
12
13
14
15
A B C D E
108443
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
17
Çarp
ma
– bö
lme
yapm
akta
n gö
züm
ün ö
nünd
e sa
yıla
r uçu
şuyo
r. Bu
ara
da 6
. sor
uya
dikk
at e
t. X 2Y 3 b
ileşi
ğiyl
e ilg
ili b
ilgi v
erip
XY
bile
şiği
yle
ilgili
iş
lem
yap
tırıy
or. S
ağ g
öste
rip s
ol v
uruy
or. A
ma
yem
ezle
r...
7. XY2 bileşiğindeki sabit oran d
mX
mYn
716
'dır.
Aşağıda miktarları verilen X ve Y elementlerinin hangisinin tepkimesinden 92 g XY
2 bileşiği elde
edilir?
X kütlesi (g) Y kütlesi (g)
A) 14 78
B) 21 80
C) 28 70
D) 40 60
E) 40 32
8. CXH
Y genel formülüne sahip bir bileşiğin 13 gramı
1 gram H içermektedir.
Buna göre 52 gram CXH
Y bileşiğindeki C elemen-
ti kaç gramdır?
A) 12 B) 24 C) 36 D) 42 E) 48
9. NO2 bileşiğinin oluşumunda kullanılan azot (N) ve
oksijen (O) elementlerinin kütleleri aşağıdaki grafik-te verilmiştir.
b
14
16 a 64Oksijen kütlesi (g)
Azot kütlesi (g)
7
Buna göre b gram N ve a gram O kullanılarak oluşacak NO
2 bileşiğinin toplam kütlesi en fazla
kaç gramdır?
A) 28 B) 32 C) 46 D) 92 E) 138
10. X2Y
2 bileşiğindeki sabit oran d
mX
mYn
121
'dir.
Buna göre X3Y
8 bileşiğindeki sabit oran d
mX
mYn
kaçtır?
A) 91
B) 92
C) 93
D) 43
E) 32
11. A2B
3 bileşiğindeki sabit oran
mA
mB
= 73
'tür.
Buna göre, A2B
3 bileşiğiyle ilgili,
I. Kütlece %70 A elementi içerir.
II. 100 gram bileşik 30 gram B bulunur.
III. 50 gram bileşik oluşturmak için en az 35 gram B elementi gerekir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
12. CO2, C
2H
2, C
2S bileşiklerindeki elementler arasın-
daki sabit oran aşağıda verilmiştir.
I. CO2 bileşiğinde C
O = 3
8
II. C2H
2 bileşiğinde C
H = 12
1
III. C2S bileşiğinde C
S = 3
4
Eşit kütlede karbon içeren bu bileşiklerin kütle-leri arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) II > III > I B) I > III > II C) II > I = III
D) I = III > II E) I = II = III
18
Seçe
nekl
i sor
ular
(sev
iye
1) 1. C2H
4 ve C
3H
6 bileşikleri ile ilgili,
I. Aralarında katı oran yoktur.
II. Bileşiklerin içerdiği karbon (C) ve hidrojen (H) yüzdeleri eşittir.
III. Bileşiklerdeki sabit oran (C/H) aynıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2. Azot (N) ve oksijen (O) atomlarının oluşturduğu;
I. NO,
II. N2O,
III. N2O
3
bileşiklerinin oksijen yüzdeleri arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) I > II = III B) I = II > III C) III > I = II
D) III > II > I E) III > I > II
3. Karbon (C) ve hidrojen (H) elementlerinden oluşan iki farklı bileşikteki elementlerin kütleleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Bileşik C kütlesi (g) H kütlesi (g)
I 12 1
II 6 2
Buna göre bu bileşiklerde karbon atomları ara-
sındaki katı oran dI. bileşikII. bileşik
n kaçtır?
A) 4 B) 2 C) 1 D) 12
E) 14
4. X ve Y elementleri arasında oluşan iki farklı bileşik örneklerinin içerdiği X ve Y kütleleri aşağıdaki tablo-da verilmiştir.
Bileşik X (g) Y (g)
I 2,8 1,6
II 1,4 3,2
I. bileşiğin formülü X2Y olduğuna göre II. bileşi-
ğin formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A) XY B) XY2 C) X
2Y
3
D) X2Y
4 E) X
2Y
5
5. Aşağıdaki bileşik çiftlerinden hangisinde katlı oran aranmaz?
I. bileşik II. bileşik
A) C6H
6 CH
4
B) C2H
2 C
3H
6
C) C3H
4 C
2H
2
D) CO CO2
E) C2H
4 C
4H
8
6. C2H
4 ve C
3H
8 bileşikleri ile ilgili,
I. Eşit miktarda karbon atomu içeren bileşikler-den C
3H
8'in kütlesi daha fazladır.
II. Eşit kütlede hidrojen içeren bileşiklerde karbon miktarı fazla olan C
3H
8'dir.
III. Aynı miktarda karbonla birleşen C2H
4 bileşiğin-
deki hidrojen kütlesinin C3H
8 bileşiğindeki hid-
rojen kütlesine oranı 34
'tür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
03 KATLI ORANLAR KANUNU - 1
Soru Soru Soru
C E
V A
P L
A R
Num
ara AD SOYAD
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1
2
3
4
5
A B C D E
6
7
8
9
10
A B C D E
11
12
13
14
15
A B C D E
108444
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
19
Katl
ı ora
nlar
ı sev
dim
ben
dos
tum
. Yal
nız
10. s
oru
gibi
art
an m
adde
si o
lan
soru
lar o
lmas
a da
ha iy
i. Pr
atik
yön
tem
i öğr
ense
n ka
lem
bile
oyn
atm
adan
ya
pars
ın a
slın
da. Ş
imdi
hem
en ç
özüm
ünü
izle
yere
k, p
ratik
yön
tem
i bir
hatır
laya
lım.
7. Aşağıdaki bileşik çiftlerinden hangisinde aynı miktar X ile birleşen Y atomları arasındaki oran
dI. bileşikII. bileşik
n en yüksektir?
I. bileşik II. bileşik
A) XY X2Y
B) X2Y XY
2
C) X2Y
3 X
2Y
5
D) X2Y
5 XY
2
E) X2Y
4 X
2Y
3
8. X ve Y elementlerinden oluşan bir bileşik kütlece %60 Y içermektedir.
Buna göre bu bileşikle ilgili,
I. Elementler arasındaki sabit oran m
Xm
Y = 3
2'dir.
II. 12 gram bileşikte 4,8 gram X bulunur.
III. 12 gram Y içeren bileşik 20 gramdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
9. X2Y
3 bileşiğinde elementlerin kütlece birleşme oranı
mX
mY = 9
8'dir.
Buna göre,
I. 3,4 gram X2Y
3 bileşiğinde 1,6 gram Y bulunur.
II. 18'er gram X ve Y'den en çok 36 gram X2Y
3
bileşiği elde edilir.
III. 27 gram X elementinin yeterince Y ile tepkime-sinden en çok 51 gram X
2Y
3 bileşiği oluşur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
10. X ve Y elementlerinden oluşan bir bileşikteki ele-
mentlerin kütlece birleşme oranı fm
Xm
Y
p 23
'tür. Eşit
kütlelerde X ve Y maddeleri 40 gram bileşik oluştur-
mak üzere tepkimeye giriyor.
Buna göre hangi elementten kaç gram artar?
A) 4 g Y B) 8 g X C) 8 g Y
D) 16 g X E) 16 g Y
11. Aşağıdaki grafikte karbon ve hidrojenden oluşan
farklı iki bileşikteki hidrojen kütleleri bileşiklerin küt-
lelerine bağlı olarak verilmiştir.
6
4
1
2. bileşik
1. bileşik
Hidrojen kütlesi (g)
Bileşikkütlesi (g)
Buna göre,
I. Eşit kütledeki bileşik örneklerinde eşit sayıda
hidrojen atomu bulunur.
II. 1. bileşiğin karbon yüzdesi 2. bileşikteki karbon
yüzdesinden yüksektir.
III. 2. bileşiğin elementleri arasındaki kütlece bir-
leşme oranı dm
Cm
Hn 4
1'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
Seçe
nekl
i sor
ular
(sev
iye
2)
20
1. X ve Y elementlerinden oluşan iki bileşikteki birle-şenlerin kütleleri grafikte verilmiştir.
a
2,8
6,4
III
Y kütlesi (g)
X kütlesi (g)
I. bileşiğin formülü XY, II. bileşiğin formülü XY2
olduğuna göre a değeri kaçtır?
A) 0,8 B) 1,6 C) 2,4 D) 3,2 E) 5,6
2. X ve Y'nin oluşturduğu iki farklı bileşiğe ait veriler grafikte verilmiştir.
1,2
0,9
1,61,1
II
I
Bileşikkütlesi (g)
X kütlesi (g)
Buna göre I. bileşiğin formülü XY4 ise II. bileşiğin
formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A) X2Y
2 B) X
2Y
4 C) X
2Y
6
D) X3Y
4 E) X
3Y
8
3. XaY
2 ve X
3Y
4 bileşiklerinde eşit miktarda X ile birle-
şen, XaY
2 bileşiğindeki Y kütlesinin X
3Y
4 bileşiğin-
deki Y kütlesine oranı 32
'dir.
Buna göre a sayısı kaçtır?
A) 1 b) 2 C) 3 D) 4 E) 5
4. Aşağıdaki bileşik çiftlerinin hangisinde Y'nin küt-
leleri arasındaki katlı oran dI. bileşikII. bileşik
n 32
'dir?
I. bileşik II. bileşik
A) XY X3Y
4
B) XY2 XY
3
C) XY2
X3Y
4
D) X2Y
3 XY
2
E) X2Y
4 X
3Y
8
5. X2Y
5 bileşiğinde elementlerin kütlece birleşme oranı
mX
mY
= 720
'dir.
Eşit kütlede X ve Y elementleri X2Y oluşturmak üze-
re tepkimeye girdiğinde 6 gram Y'nin arttığı tespit ediliyor.
Buna göre,
I. Oluşan X2Y bileşiği 22 gramdır.
II. Başlangıçta 14'er gram X ve Y vardır.
III. X2Y bileşiğindeki sabit oran
mX
mY
= 78
'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
6. 2,1 gram X kullanılarak en fazla 2,9 gram X3Y
4 bile-
şiği elde ediliyor.
Buna göre, XY bileşiğindeki kütlece birleşme
oranı m
X
mY
kaçtır?
A) 218
B) 72
C) 7 D) 27
E) 37
04 KATLI ORANLAR KANUNU - 2
Soru Soru Soru
C E
V A
P L
A R
Num
ara AD SOYAD
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1
2
3
4
5
A B C D E
6
7
8
9
10
A B C D E
11
12
13
14
15
A B C D E
108445
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
21
Off
f ne
çok
grafi
k so
rusu
var
bu
test
te. S
ana
prat
ik b
ir yo
l söy
leye
yim
kan
ka. G
rafik
teki
değ
erle
ri so
ru 11
'dek
i gib
i bir
tabl
oya
yerle
ştiri
rsen
dah
a ko
lay
çöze
rsin
sor
uyu.
Ben
den
söyl
emes
i...
7. Azot (N) ve oksijen (O) elementlerinden oluşan fark-
lı iki bileşikteki azot ve oksijen kütleleri aşağıdaki
grafikte gösterilmektedir.
1,4
0,7
2,2 4,61,1
I. bileşikII. bileşik
Bileşikkütlesi (g)
N kütlesi (g)
Buna göre I ve II bileşiklerinin formülleri aşağı-dakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
I. bileşik II. bileşik
A) N2O NO
2
B) NO2 N
2O
C) NO
NO2
D) N2O N
2O
3
E) N2O
3 NO
2
8. X ve Y elementleri arasında oluşan farklı iki bileşiğe
ait kütle grafikleri aşağıda verilmiştir.
5,6
8,8
Bileşikkütlesi (g)
X kütlesi (g)
I. bileşik II. bileşik
2,4
5,2
Bileşikkütlesi (g)
Y kütlesi (g)
Bu grafiklere göre, aynı miktar X ile bileşen Y
kütleleri arasındaki dI. bileşikII. bileşik
n katlı oran kaç-
tır?
A) 13
B) 23
C) 32
D) 34
E) 43
9. • FeObileşiğindekütlecebirleşmeoranı
m
Fe
mO
= 72
'dir.
• SO3 bileşiğinde kütlece birleşme oranı
m
Sm
O
= 23
'tür.
Yukarıda verilen bilgilere göre, Fe2S
3 bileşiğin-
deki kütlece birleşme oranı dm
Fe
mS
n kaçtır?
A) 214
B) 212
C) 76
D) 74
E) 72
10. 20 gram X2Y
3 bileşiğinde 14 gram X ile 6 gram Y
elementi bulunmaktadır.
Buna göre 21 gram X ve 8 gram Y'den oluşan bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A) X3Y
4 B) XY
3 C) X
2Y
D) XY E) XY2
11. X ve Y'den oluşan iki ayrı bileşiğe ait bazı bilgiler aşağıdaki tabloda verilmiştir.
FormülX kütlesi
(g)Bileşik
kütlesi (g)
I. bileşik X2Y 7 11
II. bileşik XaY
b14 54
Buna göre, XaY
b bileşiğinin formülü aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) X2Y
5 B) X
2Y
3 C) X
2Y
D) XY2 E) XY
22
Bu bölüm
Fen Lisesi m
üfredatın
a
göre hazırlanmışt
ır.
Seçe
nekl
i sor
ular
(sev
iye
2) 1. Gaz fazda yürüyen aşağıdaki tepkimelerin han-gisinde tepkimeye giren maddelerin hacim oran-
ları sırasıyla 13
'tür?
A) 2H2 + O
2 → 2H
2O
B) CO + 1/2O2 → CO
2
C) C2H
4 + 3O
2 → 2CO
2 + 2H
2O
D) CH4 + 2O
2 → CO
2 + 2H
2O
E) 3H2 + N
2 → 2NH
3
2. 2 hacim X2 gazı ile 5 hacim Y
2 gazlarından aynı ko-
şullarda 2 hacim Z gazı oluşuyor.
Buna göre,
I. Z gazının formülü X2Y
5'tir.
II. X2 ve Y
2 gazlarının sabit hacim oranı
f
VX2
VY2
p 25
'tir.
III. 4 hacim X2 gazının yeterli Y
2 gazıyla etkileşi-
minden en çok 4 hacim Z gazı elde edilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
3. Sabit Hacim Oranları Kanunu aşağıdaki tepkime-lerden hangisinde kullanılabilir?
A) CaCO3(k) → CO(k) + CO
2(g)
B) CH4(g) + 2O
2(g) → CO
2(g) + 2H
2O(g)
C) CaO(k) + H2O(s) → Ca(OH)
2(suda)
D) CaO(k) + CO2(g) → CaCO
3(k)
E) KI(suda) + Pb(NO3)2(suda) →
KNO3(suda) + PbI
2(k)
4. SO2(g) + 1/2O
2(g) → SO
3(g)
tepkimesindeki sabit hacim oranları,
I. V
SO2
VO2
= 12
II. V
SO2
VSO3
= 1
III. V
O2
VSO2
= 2
eşitliklerinin hangileriyle ifade edilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
5. 0,5 litre CXH
Y gazı ile 1 litre H
2 gazı birleşerek aynı
şartlarda 0,5 litre C6H
14 gazını oluşturuyor.
Buna göre X ve Y sayıları kaçtır?
X Y
A) 3 6
B) 3 12
C) 6
12
D) 6 10
E) 6 8
6. Aynı koşullarda 6'şar litre X ve O2 gazının tepkime-
sinden 4'er litre H2O ve CO
2 gazı oluşurken 5 litre X
gazı kullanılmadan kalıyor.
Buna göre,
I. X ve O2 gazları arasındaki sabit hacim oranı
VX
VO2
= 1'dir.
II. X'in formülü C4H
8'dir.
III. Artan X gazının tamamının tepkimeye girmesi için aynı şartlarda 36 litre daha O
2 gazı gerekir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
05 SABİT HACİM ORANLARI KANUNU
Soru Soru Soru
C E
V A
P L
A R
Num
ara AD SOYAD
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1
2
3
4
5
A B C D E
6
7
8
9
10
A B C D E
11
12
13
14
15
A B C D E
108446
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
23
Hee
eey
6. s
oruy
a di
kkat
et,
kim
yasa
l tep
time
denk
lem
ini d
oğru
yaz
dığı
ndan
em
in o
lmal
ısın
. X v
e O
2 ara
sınd
aki s
abit
haci
m o
ranı
nı b
ulur
ken
sade
ce
harc
anan
mik
tarla
rı al
may
ı unu
tma
sakı
n ka
nka
7. Aynı şartlarda bulunan 1 litre NXO
Y gazı ile 2 litre O
2
gazının tepkimesinden 1 litre N2O
5 gazı elde edili-
yor.
Buna göre, NXO
Y ile N
2O
4 bileşiklerindeki ok-
sijen elementleri arasındaki katlı oran fN
XO
Y
N2O
4
p
kaçtır?
A) 54
B) 12
C) 14
D) 2 E) 4
8. Aynı koşullarda bulunan N2 ve O
2 gazlarının tep-
kimesinden NXO
Y gazı elde ediliyor. Tepkimedeki
gazların birleşen hacim oranları aşağıda verilmiştir.
•V
N2
VO2
= 23
•V
N2
VNXOY
= 1
Buna göre,
I. Tepkime denklemi
2N2 + 3O
2 → N
XO
Y şeklindedir.
II. x = 2, y = 3'tür.
III. 10 hacim N2 ve O
2 gaz karışımının artansız
tepkimesinden aynı şartlarda en çok 4 hacim ürün oluşur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
9. Aynı koşullarda 2 hacim NH3 gazının ayrışmasın-
dan 1 hacim Y2 ve 3 hacim Z
2 gazları oluşmaktadır.
Buna göre,
I. Y2, hidrojen gazıdır.
II. Z2, azot gazıdır.
III. Tepkimede oluşan Y2 ve Z
2 gazları arasındaki
sabit hacim oranı V
Y2
VZ2
= 13
'tür.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III
10. • Aynıkoşullarda2hacimX2 ve 1 hacim Y
2 gazı,
2 hacim Z gazını oluşturmaktadır.
• Aynıkoşullarda1hacimZgazıve2hacimY2
gazı 1 hacim N2O
5 gazını oluşturmaktadır.
Buna göre, X2 ve Y
2 gazları aşağıdakilerin hangi-
sinde doğru olarak verilmiştir?
X2 Y
2
A) NO2
N2
B) N2O N
2
C) N2O
3 N
2
D) N2
O2
E) N2O O
2
11. Aynı koşullarda 9'ar litre X2 ve Y
2 gazlarının tepki-
mesinden 6 litre XaY
b gazı oluşurken 6 litre X
2 gazı-
nın arttığı tespit ediliyor.
Buna göre, XaY
b bileşiğindeki a + b değeri kaç-
tır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 7
24
Seçe
nekl
i sor
ular
(sev
iye
1) 1. X ve Y elementlerinden oluşan XY2 bileşiğinin kütle-
ce %50'si X elementidir.
Buna göre, XY2 bileşiğiyle ilgili,
II
mX
X yüzdesi (%)
III
mY
mXY2
I
1
mX
m
X
mY
grafiklerinden hangileri doğrudur?
(m: kütle)
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2. • XY bileşiğindeki elementlerin kütlece birleşme
oranı m
Xm
Y
= 71
'dir.
• XaY
b bileşiğindeki elementlerin kütlece birleş-
me oranı 214
'tür.
Buna göre, XaY
b bileşiği aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) XY2 B) XY
3 C) X
3Y
4
D) XY4 E) X
3Y
5
3. CXH
Y bileşiğindeki elementlerin kütlece birleşme
oranı m
Cm
H
= 121
'dir.
48 gram C ile 5 gram H tepkimeye girerse hangi elementten kaç gram artar?
A) 1 gram H B) 2 gram H C) 1 gram C
D) 2 gram C E) 12 gram C
4. X ve Y elementlerinden oluşan farklı iki bileşiğe ait
grafikler aşağıda verilmiştir.
7
16 Y'nin kütlesi (g)
X'in kütlesi (g)
1. bileşik
X'in kütlesi (g)
2. bileşik14
38
Bileşiğin kütlesi
(g)
Buna göre,
I. Aynı miktar X ile birleşen Y miktarları arasındaki
oran dI. bileşikII. bileşik
n 8
19'dur.
II. 1. bileşiğin formülü XY2 ise 2. bileşiğin formülü
X2Y
3'tür.
III. 2. bileşikte elementler arasındaki sabit oran
dm
X
mY
n 712
'dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
5. H2SO
4 bileşiğinde H, S ve O atomlarının kütlece bir-
leşme oranı sırasıyla (H : S : O) 1 : 16 : 32'dir.
Buna göre,
I. 8 gram S içeren bileşik 49 gramdır.
II. 64 gram O içeren bileşik 98 gramdır.
III. 2 gram H ile yeterli miktarda S ve O'nun tepki-mesinden en çok 98 gram H
2SO
4 elde edilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
06 KİMYANIN TEMEL KANUNLARI - 1
Soru Soru Soru
C E
V A
P L
A R
Num
ara AD SOYAD
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1
2
3
4
5
A B C D E
6
7
8
9
10
A B C D E
11
12
13
14
15
A B C D E
108447
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
25
Kaç
doğr
u ya
pmış
sın,
bak
tın m
ı? E
min
im fu
llem
işsi
ndir.
Yan
i son
uçta
kol
ay-o
rta
sevi
ye s
orul
ar y
er a
lıyor
bu
test
te. A
ma
olur
ya
bir s
oruy
u bi
le
çöze
med
iyse
n, v
azge
çmek
yok
. N’a
pıyo
ruz?
Hem
en ç
özüm
ünü
izliy
oruz
, eks
iğim
izi g
ider
iyor
uz.
6. Bir miktar X ve 48 gram Y'nin tepkimesinden
84 gram X2Y
3 bileşiği oluşurken yalnız 12 gram X
elementi artmaktadır.
Buna göre, başlangıçtaki X elementinin toplam kütlesi kaç gramdır?
A) 12 B) 18 C) 24 D) 36 E) 48
7. X katısı bulunan bir kaba Y elementi ilavesiyle XY bileşiği elde ediliyor. Tepkimeye ait grafik aşağıda verilmiştir.
22
16 22İlave edilenY kütlesi (g)
Oluşan XY kütlesi (g)
Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlış-tır?
A) Tepkimeye giren X katısı 6 gramdır.
B) 6 gram Y artmıştır.
C) Tepkime sonunda kaptaki madde kütlesi toplam 44 gramdır.
D) XY bileşiğinde elementler arasındaki sabit oran m
Xm
Y
= 38
'dir.
E) 22 gram XY bileşiği oluşmuştur.
8. Fe2O
3 bileşiğinin oluşumuna ait grafik aşağıda ve-
rilmiştir.
28
40Fe
2O
3kütlesi (g)
Harcanan Fe kütlesi (g)
Buna göre Fe2O
3 bileşiğiyle ilgili,
I. Kütlece %70 demir içerir.
II. Bileşikteki sabit oran em
Fem
O
o = 710
'dur.
III. 160 gram Fe2O
3 bileşiği 48 gram oksijen içerir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
9. X ve Y elementlerinden oluşan iki ayrı bileşikteki X
ve Y kütleleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Bileşik X kütlesi (g) Y kütlesi (g)
I 2,8 a
II 0,7 0,1
Aynı miktar X ile birleşen bileşiklerdeki Y ele-
mentlerinin kütleleri arasındaki oran dI. bileşikII. bileşik
n
32
olduğuna göre, tablodaki a değeri kaçtır?
A) 0,2 B) 0,3 C) 0,4 D) 0,6 E) 0,8
Seçe
nekl
i sor
ular
(sev
iye
2)
26
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI - 207
1. H ve O elementlerinden oluşan H2O bileşiğinde küt-
lece birleşme oranı em
Hm
Oo = 1
8'dir.
Buna göre,
I. 36 gram H2O bileşiğinde 4 gram hidrojen ve
32 gram oksijen bulunur.
II. 16 gram oksijen ile 2 gram hidrojen artansız tepkimeye girer.
III. Eşit kütlede hidrojen ve oksijenin tepkimesinde hidrojenin tamamı kullanılır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
2. Kapalı bir kapta bulunan bir miktar X2 gazının üze-
rine Y2 gazı ilavesiyle XY
3 gazı elde edilmektedir.
Aşağıdaki grafikte oluşan XY3 gazının kütlesinin ila-
ve edilen Y2 gazının kütlesine bağlı değişimi göste-
rilmektedir.
6,8
1,2 2,0Y
2 kütlesi (g)
XY3 kütlesi (g)
Buna göre,
I. XY3 bileşiğinde kütlece birleşme oranı d
mX
mY
n
173
'tür.
II. 0,8 gram Y2 tepkimeye girmemiştir.
III. Tepkime sonunda kaptaki gaz kütlesi toplam 6,8 gramdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
3. X ve Y element atomları birleşerek farklı iki bileşik oluşturmaktadır. Aynı miktar Y ile birleşen birinci bi-
leşikteki X'in ikinci bileşikteki X'e oranı 34
'tür.
Buna göre, bu iki bileşiğin formülü aşağıdakile-rin hangisinde verilenler olabilir?
Birinci bileşik İkinci bileşik
A) X3Y
4 X
2Y
2
B) X2Y
2 X
3Y
4
C) X3Y
4 XY
4
D) XY4 X
2Y
2
E) X3Y
4 X
2Y
4
4. C ve H element atomları birleşerek farklı iki bileşik oluşturmaktadır. Bu bileşiklerle ilgili grafikler aşağı-da verilmiştir.
3
4 Bileşik kütlesi (g)
C kütlesi (g)
1. Bileşik 2. Bileşik
H kütlesi (g)
1
4 C kütlesi (g)
Buna göre,
I. Aynı miktar C ile birleşen 1. bileşikteki H mikta-
rının 2. bileşikteki Y miktarına oranı 43
'tür.
II. 1. bileşik kütlece %25 H atomu içerir.
III. 2. bileşik kütlece %20 C atomu içerir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
Soru Soru Soru
C E
V A
P L
A R
Num
ara AD SOYAD
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1
2
3
4
5
A B C D E
6
7
8
9
10
A B C D E
11
12
13
14
15
A B C D E
108448
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
27
Yaşa
sın
1. bö
lüm
ü bi
tirdi
k. B
u. te
stte
yan
lış y
apm
adıy
san
Kim
yanı
n Te
mel
Kan
unla
rını a
nlam
ışsı
n de
mek
tir. E
ğer,
yanl
ışın
var
sa h
emen
çöz
ümün
ü iz
leye
rek
nere
de y
anlış
yap
tığın
ı gör
mel
i, ha
tanı
düz
eltm
elis
in.
5. Aşağıda N, S, H, Fe ve Cu elementlerinin oksijenle yapmış oldukları bazı bileşikler ve bu bileşiklerdeki kütlece birleşme oranları verilmiştir.
Buna göre eşit miktarda oksijen atomu içeren bu bileşikler oluşturulduğunda, hangisinin toplam kütlesi en fazla olur?
Kütlece birleşme oranı Bileşik Element / Oksijen
A) NO 7 / 8
B) SO2 1 / 1
C) H2O 1 / 8
D) Fe2O
3 7 / 3
E) CuO 4 / 1
6. X ve Y elementlerinden bileşik oluşumuna ilişkin kütle-zaman grafiği aşağıda verilmiştir.
17
9
1
t
YX Zaman (dk)
BileşikKütle (g)
Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlış-tır?
A) Son durumda kaptaki maddelerin kütleleri topla-mı 18 gramdır.
B) Bileşikteki kütle oranı m
Xm
Y
= 98
'dir.
C) Karışımın başlangıç kütlesi 18 gramdır.
D) Ortama Y ilave edilerek ürün miktarı artırılabilir.
E) Tepkime t dakika sürmüştür.
7. 104 gram Fe2S
3 bileşiği 56 gram Fe elementi içer-
mektedir.
Buna göre, 7'şer gram Fe ve S elementlerinin tepkimesinden en çok kaç gram Fe
2S
3 elde edi-
lir?
A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10
8. X2Y
3 bileşiği kütlece %30 Y elementi içermektedir.
Buna göre,
I. X2Y
3 bileşiğinde elementlerin kütlece birleşme
oranı m
Xm
Y
= 37
'dir.
II. Eşit kütlede X ve Y elementlerinden X2Y
3 elde
edilirken Y elementi artar.
III. 8 gram bileşikte 2,4 gram Y elementi bulunur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
9. X ve Y elementlerinden eşit kütlelerde alındığında artansız XY
2 bileşiği elde ediliyor.
Buna göre, 16 gram XY3 bileşiğindeki X ve Y ele-
mentleri kaçar gramdır?
X kütlesi (g) Y kütlesi (g)
A) 9,6 6,4
B) 8,0 8,0
C) 6,4
9,6
D) 4,8 11,2
E) 3,2 12,8