บทท 7

กจกรรมนนทนาการในชมชนและการเขารวมกจกรรมในชมชน

ความหมายของนนทนาการในชมชน

กจกรรมทบคคลเลอกท ำ ดวยควำมสมครใจ ในเวลำวำง โดยมควำมพอใจหรอควำมสขใจในกำร

ท ำ กจกรรมเปนจงใจในกำรเขำรวมกจกรรมนนนนทนำกำร มลกษณะส ำคญหลำยประกำร ไดแก

1. มลกษณะเปนกจกรรม คอ ตองมกำรกระท ำ ทท ำ ใหกลำมเนอ หรอ อวยวะสวนใดสวนหนงม

กำรเคลอนท หำกอยเฉย ๆ เชน กำรนอนหลบหรอพฤตกรรมทแสดงออกถงควำมเกยจครำนไมถอวำเปน

นนทนำกำร

2. เปนกจกรรมทผกระท ำ เขำรวมดวยควำมสมครใจ ไมมใครหรอเหตปจจยทมำบงคบใหท ำ

กจกรรมนน มควำมสขควำมพอใจทจะท ำและไมเกดควำมตงเครยดในกำรท ำกจกรรมนน

3. เปนกจกรรมทท ำ ในเวลำวำง วำงจำกกำรท ำงำนภำรกจประวน และไมน ำ เวลำท

ควรจะนอนหลบพกผอนมำท ำ กจกรรมนนจนเสยสขภำพ

4. กจกรรมทท ำ นนไมไดมงเนนเพอหำรำยได หรอเปนอำชพ

5. เปนกจกรรมทมคณคำตอผประกอบกจกรรม และเปนกจกรรมทพงประสงคของสงคมไมเปน

อบำยมข

กจกรรมนนทนาการในชมชน

กจกรรมนนทนำกำรเปนหวใจส ำคญอยำงยงตอบคคล ครอบครว ชมชนสงคม และประเทศชำต

ทงนเพรำะกจกรรมเปนสอทจะชวยพฒนำควำมเจรญเตบโตทำงดำนตำงๆ เชน รำงกำย อำรมณ สงคม

สตปญญำ และจตใจของคน กจกรรมนนทนำกำรจะชวยสงเสรมพฒนำชมชนและสงคมในดำนคณภำพ

ชวตในชวงทมควำมสนใจหรอควำมตองกำรรวมกน สงผลตอกำรพฒนำมนษยสมพนธ กำรเปนสวนหนง

ของทม นอกจำกนกจกรรมนนทนำกำรยงชวยสงเสรมกำรสรำงประสบกำรณชวต ประสบกำรณใหม ๆอก

มำกมำย

ประเภทของนนทนาการในชมชน

แบงเปน 11 ประเภท ดงน

1. การฝมอและศลปหตถกรรม (Arts and crafts) เปนงำนฝมอหรอสงประดษฐตำงๆ เชนกำรวำดรปงำนแกะสลกงำนปนกำรประดษฐดอกไมเยบปกถกรอยท ำตกตำ ประดษฐขำวของเครองใชและงำนศลปะอนๆ

2. เกมกฬาและกรฑา (Games, sport and track and fields) กจกรรมนนทนำกำรประเภทน เปนทนยมกนอยำงแพรหลำยแบงไดเปน 2 กลมใหญคอกฬากลางแจง (Outdoor Games) ไดแกกฬำทตองใชสนำมกลำงแจงเชนฟตบอลบำสเกตบอล และกจกรรมกลำงแจงอนๆกฬาในรม(Indoor Games) ไดแกกจกรรมในโรงยมเนเซยมหรอในหองนนทนำกำรเชนแบดมนตนเทเบลเทนนสหมำกรกฯลฯ

3. ดนตรและรองเพลง (Music) เปนกจกรรมนนทนำกำรทใหควำมบนเทงดนตรเปนภำษำสำกลททกชำตทกภำษำสำมำรถเขำใจเหมอนกนแตละชำตแตละทองถนจะมเพลงพนบำนของตนเองและเครองดนตรพนบำนเรำสำมำรถเลอกไดตำมควำมสนใจไมวำจะเปนสำกลหรอพนบำน

4. ละครและภาพยนตร (Drama) เปนนนทนำกำรประเภทใหควำมรควำมบนเทงควำมสนกสนำนเพลดเพลนและสะทอนใหเหนถงสภำพจรงของสงคมยคนนๆ

5. งานอดเรก (Hobbies) เปนกจกรรมนนทนำกำรทชวยใหกำรด ำเนนชวตประจ ำวนมควำมสขเพลดเพลนงำนอดเรกมหลำยประเภทสำมำรถเลอกไดตำมควำมสนใจ เชน 5.1 ประเภทสะสมเปนกำรใชเวลำวำงในกำรสะสมสงทชอบสงทสนใจทนยมกนมำกไดแกกำรสะสมแสตมปเหรยญเงนในสมยตำงๆอำจเปนของในประเทศและตำงประเทศกำรสะสมบตรโทรศพทฯลฯ 5.2 กำรปลกตนไมเปนงำนอดเรกทใหทงควำมเพลดเพลนและไดออกก ำลงกำยและไดผกสดปลอดจำกสำรพษไวรบประทำนหำกเปนกำรปลกพชผกสวนครว 5.3 กำรเลยงสตวอำจเปนกำรเลยงในลกษณะไวเปนอำหำรเชนเลยงเปดเลยงไกนกกระทำหรอเลยงไวดเลนเชนเลยงสนขแมวนกปลำฯกำรเลยงสตวเปนกจกรรมทชวยเสรมสรำงลกษณะนสยของเดกใหมจตใจออนโยนและฝกควำมรบผดชอบ 5.4 กำรถำยรปเปนงำนอดเรกทนำสนใจอกอยำงหนงแตคำใชจำยอำจจะคอนขำง สงเนองจำกอปกรณรำคำแพงและมคำใชจำยเกยวกบกำรเดนทำงเขำมำเกยว ของหำกไมมขอจ ำกดทำงดำนเศรษฐกจกำรถำยรปกเปนกจกรรมทใหควำม เพลนเพลดและควำมภำคภมใจตอผท ำกจกรรมมำก

6. กจกรรมทางสงคม (Social activities) เปนกจกรรมทกลมคนในสงคมรวมจดขนโดยมจดมงหมำยเดยวกนเชนกำรจดเลยงปใหมงำนเลยงวนเกดกำนฉลองในโอกำสพเศษตำงๆ

7. เตนร าฟอนร า (Dance) เปนกจกรรมทใชจงหวะตำงๆเปนกจกรรมทใหควำมสนกสนำนเชนเตนร ำพนเมองกำรร ำไทยร ำวงนำฏศลปลลำศ

8. กจกรรมนอกเมอง (Outdoor activities) เปนกจกรรมนนทนำกำรนอกสถำนททใหโอกำสมนษยไดเรยนรธรรมชำตไดพกผอนเชนกำรอยคำยพกแรมไปทองเทยวตำมแหลงธรรมชำต

9. ทศนศกษา (Field trip) เพอศกษำศลปวฒนธรรมตำมวดวำอำรำมหรอศกษำควำมกำวหนำในดำนตำงๆในนทรรศกำรหรองำนแสดงตำงๆ

10. กจกรรมพดเขยนอานฟง (Speaking Writing and Reading) กำรพดเขยนอำน ฟงทนบวำเปนกจกรรมนนทนำกำรไดแก 10.1 กำรพดไดแกกำรคยกำรโตวำทกำรปำถกถำฯ 10.2 กำรเขยนไดแกกำรเขยนบนทกเรองรำวประจ ำวนเขยนบทกวเขยนเพลงเรองสนบทควำมฯ 10.3 กำรอำนไดแกกำรอำนหนงสอพมพอำนหนงสอทวๆไปทใหทงควำมร และควำมเพลดเพลน 10.4 กำรฟงไดแกกำรฟงวทยฟงอภปรำยโตวำททอลคโชวฯ

11. กจกรรมอาสาสมคร (Voluntary Recreation) เปนกจกรรมบ ำเพญประโยชนทบคคลเขำรวมดวยควำมสมครใจเชนกจกรรมอำสำพฒนำและกจกรรมอำสำสมครตำงๆ

ลกษณะกจกรรมในชมชน

1. กำรสรำงควำมคนเคย

2. กำรท ำงำนเปนทม

3. กำรสงเกตพฤตกรรม

4. กำรสงเกตบทบำท

5. กำรเลนเกม

6. กำรฝก ฟง คด พด

7. กำรบรหำรงำนกลม

การจดกจกรรมนนทนาการในชมชน

1. พยำยำมจดกจกรรม เพอสงเสรมใหเยำวชนไดใชเวลำวำงใหเกดประโยชน

� 2. สงเสรมเยำวชนใหพกผอนหยอนใจ มโอกำสสนกสนำนอยำงมระบบระเบยบ

� 3. สงเสรมใหเยำวชนมควำมรพเศษ ตำมใจรกและมอปนสยเดนของแตละบคคล

� 4. สงเสรมฝกนสยควำมประพฤตของเยำวชน ในทำงทเหมำะสมปรบตวใหเขำกบผ อน

� 5. จดบรกำรใหเยำวชนไดมโอกำสเลน และพกผอนหยอนใจตำมควำมสนใจ ของแตละบคคล

� 6. สงเสรมควำมสำมคคของกลม และฝกกำรเสยสละเพอหมคณะ

� 7. ฝกอบรมสงเสรมใหรจกควำมเปนประชำธปไตย

ประโยชนของการจดกจกรรมนนทนาการในชมชน

1. เพอใหผ เขำรบกำรอบรมมสวนรวมในกำรเรยนรอยำงเตมท

2. กำรสรำงประสบกำรณกำรเรยนรจำกกจกรรม จะชวยใหผ เขำรบกำรอบรมรจกและสนใจ

ตวเองดยงขน

3. สรำงบรรยำกำศกำรเรยนใหผ เขำรบกำรอบรมสนกสนำนไมเกดควำมรสกวำถกสอน และ

สำมำรถเรยนรไดในระยะเวลำอนสน

4. เปนแนวทำงในกำรพฒนำบคลำกร และกำรรจกแกปญหำทงสวนตวและสวนรวม

5. ชวยใหเกดทศนคตทดตอกน มควำมเขำใจ เหนใจกน ลดกำรขดแยง

6. ชวยสงเสรมใหกำรท ำงำนรวมพลงกนเปนทมไดอยำงมประสทธภำพ

7. ชวยใหผลงำนเปนไปตำมเปำหมำย และไดมำตรฐำน เปนกำรเสรมสรำงพลงขององคกรโดย

บคลำกรทประสทธภำพ

8. ชวยสงเสรมในกำรพฒนำกำรดำนรำงกำย จตใจ อำรมณ สงคมและผอนคลำย ควำมตง

เครยด

ลกษณะกจกรรมในชมชน

1. กำรสรำงควำมคนเคย

2. กำรท ำงำนเปนทม

3. กำรสงเกตพฤตกรรม , กำรสงเกตบทบำท

4. กำรเลนเกม

5. กำรฝก ฟง คด พด

6. กำรบรหำรงำนกลม

การก าหนดกจกรรมนนทนาการในชมชน

1. ศกษำตนเอง และผ อน ตองใจกวำงส ำรวจตนเอง พบขอบกพรองแลวตองยอมรบตนเอง และ

ตงใจทจะปรบปรงพฤตกรรมทไมสมควรของตนเอง ศกษำผ อนวำนสยใจคออยำงไร ชอบอยำงไร ม

ขอบกพรองอยำงไร (ถำจำเปนตองไปสมพนธดวย จะยอมรบขอบกพรองของเขำไดไหม ถำไมไดจะทำ

อยำงไร)

2. แกไขปรบปรงตนเอง เมอพบขอบกพรองแลว ตองตงใจแกไข อำจจะศกษำจำกตำรำตำงๆ เพอ

ปรบปรงตนเอง

3. ศกษำวฒนธรรม ประเพณและสงคม คำนยมในสงคม

4. ศกษำหลกกำรสรำงมนษยสมพนธ

5. น ำหลกกำรสรำงมนษยสมพนธไปใชจรง

ขนตอนการด าเนนงานนนทนาการในชมชน

หลกการเลอกกจกรรมนนทนาการ

กจกรรมนนทนำกำรมหลำยประเภทบคคลแตละคนยอมมควำมแตกตำงกนในเรองควำม ชอบและควำมถนดนอกจำกนกำรเลอกกจกรรมนนทนำกำรยงตองค ำนงลกษณะงำนประจ ำทท ำอยและฐำนะทำงเศรษฐกจเพอใหกำรด ำเนนชวตเปนไปอยำงมควำมสขหลกกำรเลอกกจกรรมนนทนำกำรมดงน 1. ค ำนงถงวยกำรเลอกกจกรรมนนทนำกำรควรเหมำะกบวยของผท ำกจกรรมเชนเดกควรใหมกจกรรมประเภททมกำรเคลอนไหวรำงกำยเพอใหพฒนำกำรทำงรำงกำยเปนไปอยำงเหมำะสมกำรดวดทศนหรอกำรเลนเกมคอมพวเตอรตดตอกนนำนๆ ท ำใหเดกเกดควำมตงเครยดกจกรรมประเภทนควรก ำหนดชวงเวลำไมเกน 1 ชวโมงสวนในผสงอำยมกมขอจ ำกดในดำนกำรใชแรงกำยโดยเฉพำะผ ทไมไดออกก ำลงกำยมำตงแตวยหนมสำวกำรเลอกกจกรรมนนทนำกำรจงควรเลอกประเภททไมใช แรงกำยมำกนกเชนดแลตนไมดโทรทศนงำนสะสมสงทมคณคำทำงจตใจ 2. ค ำนงถงสขภำพบำงคนอำจมขอจ ำกดทำงดำนสขภำพท ำใหไมเหมำะแกกำรเขำรวมกจกรรมบำงประเภทเชนผ เปนโรคหวใจไมเหมำะกบกฬำประเภทหกโหมคนสำยตำไมดอำจไมเหมำะกบงำนเยบปกทตองใชสำยตำมำกเรำจงควรหลกเลยงนนทนำกำรทอำจเปนผลเสยตอสขภำพของตนเองแมนวำสงนนจะเปนสงทชอบหรอถนด 3. ค ำนงถงควำมถนดหรอควำมชอบของตนเองกำรเลอกสงทตนเองชอบหรอถนดจะชวยใหเกดควำมรสกเพลดเพลนในกำรท ำกจกรรมนนในกลมวยรนบำงครงพบวำอยในชวงของกำรแสวงหำยงไมพบวำแทจรงแลวตนเองชอบอะไรจงพบวำท ำกจกรรมบำงอยำงไมส ำเรจแลวละทง

4. ค ำนงถงลกษณะงำนประจ ำวนงำนแตละประเภทจะมควำมแตกตำงกนดำนกำรใชควำมคดและกำรเคลอนไหวเรำควรเลอกนนทนำกำรทสอดคลองกบลกษณะของงำนประจ ำเชนคนทท ำงำนส ำนกงำนทสวนใหญนงอยกบทควรเลอกกจกรรมประเภททไดเคลอนไหวบำงเชนกฬำปลกตนไมเลยงสตวสวนคนทตองใชแรงกำยมำกแลวนำจะเลอกกจกรรมทไดพกกลำมเนอเชนฟงเพลงดโทรทศนหรอในชนบทจะพบวำพอเสรจจำกงำนในไรนำชำวบำนจะท ำงำนจกสำนเลนดนตรหรอมกำรละเลนพนบำนหลงฤดเกบเกยว 5. ค ำนงถงฐำนะทำงเศรษฐกจดงทไดกลำวมำแลววำกจกรรมบำงประเภทมคำใชจำยคอนขำงมำกกำรเลอกกจกรรมนนทนำกำรจงควรหลกเลยงจำกกจกรรมทอำจกอใหเกดผลกระทบทำงลบตอเศรษฐกจของตนเองและครอบครว

การจดนนทนาการในชมชน

— 1. พยำยำมจดกจกรรม เพอสงเสรมใหเยำวชนไดใชเวลำวำงใหเกดประโยชน

— 2. สงเสรมเยำวชนใหพกผอนหยอนใจ มโอกำสสนกสนำนอยำงมระบบระเบยบ

— 3. สงเสรมใหเยำวชนมควำมรพเศษ ตำมใจรกและมอปนสยเดนของแตละบคคล

— 4. สงเสรมฝกนสยควำมประพฤตของเยำวชน ในทำงทเหมำะสมปรบตวใหเขำกบผ อน

— 5. จดบรกำรใหเยำวชนไดมโอกำสเลน และพกผอนหยอนใจตำมควำมสนใจ ของแตละบคคล

— 6. สงเสรมควำมสำมคคของกลม และฝกกำรเสยสละเพอหมคณะ

— 7. ฝกอบรมสงเสรมใหรจกควำมเปนประชำธปไตย

หนวยงานทเกยวของในการจดกจกรรมนนทนาการในชมชน

- องคกำรบรหำรสวนจงหวด

- องคกำรบรหำรสวนต ำบล

- คณะกรรมกำรกฬำอ ำเภอ

- ก ำนน

- ผใหญบำน

บทบาทและหนาของผจดกจกรรมนนทนาการในชมชน

1. สรำงควำมสมพนธกบชมชน/ศกษำ/ส ำรวจขอมลสภำพปญหำและควำมตองกำรของชมชน

เตรยมขอมลและเตรยมแผนด ำเนนกำรดำนกำรกฬำและนนทนำกำร

2. ฝกอบรมเยำวชนผน ำทำงกำรกฬำและนนทนำกำรในหมบำนเพอใหมควำมรควำมสำมำรถ

เกยวกบหลกกำรและปรชญำทำงดำนพลศกษำกำรกฬำและนนทนำกำร

3. เผยแพรควำมรทำงวชำกำรดำนกำรสงเสรมพฒนำสขภำพทำงกำยและจตใจรวมทงดำนกำร

กฬำนนทนำกำรและวทยำศำสตรกำรกฬำ

4. ประชำสมพนธเชญชวนใหเยำวชนและประชำชนเลนกฬำและออกก ำลงกำยมำกยงขน

5. ประสำนใหหนวยงำนทเกยวของจดเตรยมสนำมอปกรณและสงอ ำนวยควำมสะดวกในกำรออก

ก ำลงกำย เลนกฬำ และกจกรรมนนทนำกำรของเดกเยำวชน และประชำชนในทองถน

6. ประสำนงำนกบหนวยงำนทรบผดชอบทำงดำนกฬำเพอสงเสรม สนบสนนกำรจดกำรแขงขน

กฬำนกเรยน ทงระดบต ำบล อ ำเภอและจงหวด

7. จดตงและด ำเนนงำนศนยเครอขำยทำงดำนกำรกฬำนนทนำกำร และวทยำศำสตรกำรกฬำ

อยำงนอยอ ำเภอละ 1 ศนย โดยประสำนงำนกบอ ำเภอสถำนศกษำ องคกรปกครองสวนทองถน และ

หนวยงำนทเกยวของ

ประโยชนของกจกรรมนนทนาการในชมชน

กจกรรมนนทนำกำรเปนกจกรรมทมควำมส ำคญมประโยชนและคณคำตอมนษย ตงแตวยเดก

จนกระทงเตบโตเปนผใหญ กจกรรมนนทนำกำรจะชวยพฒนำคณภำพชวตท ำใหผ ทเขำรวมกจกรรมและ

ประกอบกจกรรมนนทนำกำรเหลำนนไดผลลพธทเปนรปธรรมอยำแทจรง

การเขารวมกจกรรมนนทนาการในชมชน

กจกรรมนนทนำกำรในชมชน มกจะมกำรจดงำนในเทศกำรตำงๆ เชน

- งำนสงกำรณ

- งำนลอยกระทง

อทธพลทมผลตอการเขารวมกจการในชมชน

1. ลกษณะทอยอำศยและสงแวดลอมในชมชน

2. ควำมถนดและทกษะทำงกจกรรม

3. วฒนธรรมและขนบธรรมเนยมประเพณ

4. สภำพดนฟำอำกำศ

5. กำรสงเสรมและสนบสนนของภำครฐและเอกชน

นนทนาการของภาคเหนอตอนลาง

— 1. จงหวดตำก เชน งำนประเพณลอยกระทงสำยไหลประทป ๑๐๐๐ ดวง หรอ ประเพณขนธำต

เดอนเกำ

—

— 2. จงหวดพษณโลก เชน ประเพณสรงน ำพระพทธชนรำช หรอ กำรละเลนพนบำน ประเพณกำร

แขงเรอยำว มกำรละเลนมงคละ ร ำวงฮนเลเล กำรเลนขอฝน

— 3. จงหวดสโขทย เชน ประเพณสรงน ำโอยทำน ประเพณลอยกระทง เผำเทยน เลนไฟ

— 4. จงหวดเพชรบรณ เชน ประเพณบญบงไฟเดอนหกและผตำโม งำนมะขำมหวำนและงำนกำชำด

5. จงหวดพจตร เชน ประเพณแขงขนเรอยำว งำนวนแตงโมโชวกรงนกอ ำเภอวงทรำยพน

—

— 6. จงหวดก ำแพงเพชร เชน งำนนบพระ-เลนเพลง เทศกำลกนกวยเตยว เทยวเมองก ำแพงเพชร

— 7. จงหวดนครสวรรค เชน งำนประเพณแหเจำพอเจำแมปำกน ำโพ ประเพณกำรแขงเรอ

— 8. จงหวดอทยธำน เชน กำรละเลนพนเมองทบำนทำโพ งำนไหวพระพทธมงคลศกดสทธ

ลกษณะของชมชนดานประชากร สถาบนหรอองคการในสงคมศลปะ ประเพณวฒนธรรม

1) ลกษณะของชมชนดานประชากร

นนทนำกำรเปนศำสตรหนงทวำดวย กำรน ำเอำกจกรรมตำงๆ มำชวยพฒนำ

ประสบกำรณ หรอคณภำพของบคคล หรอชมชนในชวงเวลำวำง หรอเวลำอสระ นนทนำกำรจะถอวำเปน

สวสดกำรสงคม เพอจดบรกำรชมชนในพนทๆรฐดแล เพอกอใหเกดควำมสขสงบของสงคมในชำต หรอ

นนทนำกำรมขอบขำยเปนสถำบนทำงสงคม เชน แหลงนนทนำกำรตำงๆ เชน ศนยเยำวชน สวนสำธำรณะ

อทยำนแหงชำต เปนตน นนทนำกำรเปนวชำทวำดวยกำรพฒนำคนทงดำนรำงกำรและจตใจ สงคมทด

จะตองอำศยสมำชกทกคนรวมมอรวมใจกนปฏบตหนำทของตนเองและสวนรวม และกำรทคนเรำจะเปน

สมำชกทดของสงคมไดกตองอำศยกำรพฒนำทำงบคลำกรเปนส ำคญ กจกรรมนนทนำกำรเปนกจกรรมท

ทกยคทกสมยเหนวำเปนกจกรรมทจะชวยในกำรพฒนำคนทงดำยรำงกำยและจตใจ แตเนองจำกบคคลแต

ละคนมภำวะทแตกตำงกนออกไปในควำมตองกำรทจะพฒนำตนเองดวยนนทนำกำรแบบตำงๆ จงตอง

จ ำแนกวยแตละวยใหเหมำะสมกบกจกรรมนนทนำกำร ดงน

1.1 ประชากรวยเดกเลก วยนเปนวยทคนเรำตองกำรกจกรรมกำรเคลอนไหว เพอสรำง

ควำมพรอมในกำรใชอวยวะตำงๆ ใหท ำงำนประสำนกนอยำงมประสทธภำพ ดงนนกจกรรมทเขำควรไดรบ

จะตองเปนกจกรรมทฝกใหอวยวะตำงๆ ท ำงำนประสำนกน เชน ตำ มอ แขน ขำ โดยเรมจำกกำรหยบ

สงของใหญๆ มำจนกระทงสงของเลกๆ กจกรรมตำงๆเหลำน จะตองชวยใหเดกรจกแยกแยะวำอะไร

เหมอนกน หรอตำงกน

1.2 วยกอนวยรน ในชวงนเปนวยทคนเรำมทกษะของกำรเคลอนไหว และตองกำรกำร

พฒนำในทกษะทสงขน คอมควำมอยำกรอยำกเหน ดงนนกจกรรมนนทนำกำรตองมลกษณะทตอบสนอง

ควำมอยำกรอยำกเหนและท ำใหควำมสำมำรถซงเปนกำรสรำงหรอปลกฝงทศนะคตทดตอกจกรรม

นนทนำกำร

1.3 วยรน ชวงนคนเรำเรมทจะเขำสงคม มเพอนฝงมำกมำย สมำชกสวนใหญจะอย

ในชวงกำรศกษำเลำเรยนและจะเปนวยทมเวลำวำงมำก ถำหำกปลอยใหเปนไปตำมธรรมชำตแลว อำจจะ

ท ำใหสงคมขำดสมำชกทด และเปนปญหำของสงคมตอไป กจกรรมทจดให ควรมขอบขำยกวำงขวำง เพอ

ตอบสนองควำมตองกำรของแตละบคคลทแตกตำงกนไปตำมสภำพแวดลอมและพนฐำนของครอบครว

ควรเนนใหบคคลชวงนใชเวลำวำงใหเกดประโยชนมำกทสด

1.4 วยผใหญ เปนชวงของกำรท ำงำนทกคน ตองขะมกเขมนกบกำรท ำงำนเพอสรำงเนอ

สรำงตวเปนทเชดหนำชตำ ดงนน คนวยนจะมควำมเครยดมำก นนทนำกำรจงเปนเรองของกำรผอนคลำย

ควำมตงเครยดจำกกำรท ำงำนและกำรด ำเนนชวต กจกรรมตำงๆ ควรมงใหควำมสนกสนำนเพลดเพลน ซง

จะชวยใหคนมอำรมณเบกบำนและลมปญหำอนๆ จะชวยใหมสขภำพจตดขน พรอมทจะเผชญกบปญหำ

ตอไป

1.5 วยสงอาย วยนเปนชวงทท ำงำนมำนำนและตองกำรกำรพกผอนมำกกวำกำรท ำงำน

แตอยำงไรกด คนวยน มกจะมปญหำเพรำะผสงอำยมกจะถกลมจำกสงคม ทงๆทกลมคนในวยน ยงเปน

ประโยชนตอสงคมอย ดงนน กจกรรมนนทนำกำรควรเปนกจกรรมทำงสงคม เพอสงเสรมใหเขำ ไดมโอกำส

พบปะพดคยกบคนอนๆ ทงในรนเดยวกนและตำงวยกน ซงจะเปนกำรสรำงแนวควำมคดวำเขำยงเปน

ประโยชนตอสงคม นอกจำกนควรมกำรออกก ำลงกำย เพอชวยใหรำงกำยสมบรณแขงแรง แตไมควรใช

พลงงำนอยำงมำก ควรเปนกจกรรมทเบำๆ และสรำงควำมสนกสนำนเพลดเพลน

สรป นนทนำกำรนนควรใหบรกำรกบคนทกเพศทกวยไดมโอกำสรวมกจกรรมโดย

เทำเทยมกน ดงนน โปรแกรมนนทนำกำรในสงคมใดกควรค ำนงถงคนทกระดบ และพยำยำมใหทวถง โดย

ไมเจำะจงกลมใดกลมหนง ขอบขำยของนนทนำกำรจงครอบคลมทกเพศทกวย

2) ดานสถาบน

2.1 นนทนาการส าหรบครอบครว นนทนำกำรในครอบครวมวตถประสงคเพอใหสมำชกของ

ครอบครวไดรบควำมสข สนกสนำน เพลดเพลน หรอควำมสขสงบ โดยใชกจกรรมนนทนำกำรเปนสอ

เพอใหเสรมสรำงควำมรก ควำมเขำใจอนดมมนษยสมพนธทดในครอบครว ซงจะมผลชวยใหสงคมเปนสข

เพรำะวำครอบครวเปนหนวยทเลกทสดของสงคม กจกรรมนนทนำกำร เชน งำนวนเกด วนครอบครว

แตงงำน ท ำบญ ตรษสำรท วนแม วนพอ วนเดก เปนตน

2.2 นนทนาการส าหรบสงคม กำรจดนนทนำกำรส ำหรบกลม หรอ สงคมซงอยในพนทเดยวกน

ซงกจกรรมตำงๆ ทำงดำนวฒนธรรมไมวำจะเปนกำรแสดงตำมประเพณ หรอกำรละเลนตำงๆ ในแตละ

ทองถน รวมไปถง กำรจดแหลงนนทนำกำรตำงๆ ไมวำจะเปนสวนสำธำรณะ สถำนแสดงดนตร ละครตำงๆ

ลวนจะชวยเสรมสรำงคณภำพชวตของชมชนและสงคม ชวยเสรมสรำงบรรยำกำศอบอน มมนษยสมพนธท

ดตอกน และอยรวมกนอยำงมควำมสข

2.3 นนทนาการส าหรบสถาบนการศกษา กำรจดกจกรรมนนทนำกำรในเชงศลปะ วฒนธรรม

ส ำหรบสถำบนกำรศกษำแลว ถอไดวำเปนแหลงในกำรจดกจกรรมส ำหรบกำรสงเสรมเยำวชน และผ ท

ก ำลงศกษำใหสำมำรถเรยนร ศลปะวชำกำรตำงๆ โดยผำนกจกกรมกำรละเลนตำงๆ ไมวำจะเปน กจกรรม

ดนตร ละครนนทนำกำรกลำงแจง รวมไปถงกจกรรมกำรผอนคลำยในเชงนนทนำกำรตำงๆ ซงผ รบผดชอบ

โครงกำร โดยเฉำะอยำงยงสถำบนกำรศกษำจะตองใหควำมส ำคญกบกำรเสรมสรำงบรรยำกำศ และสง

อ ำนวยควำมสะดวกตำงๆ ทเอออ ำนวยตอกำรเรยนรศลปวฒนธรรม ตวอยำงเชน พพธภณฑ สถำนแสดง

ดนตร เปนตน

2.4 นนทนาการส าหรบบรษท และอตสาหกรรม ส ำหรบกจกรรมนนทนำกำรในโรงงำน

อตสำหกรรมนน สงส ำคญส ำหรบกำรจดกจกรรมดงกลำวภำยในสถำนทนน นนคอ กำรลดบรรยำกำศ

ควำมตงเครยดในกำรท ำงำน โดยใชกจกรรมประเภทนนทนำกำร โดยอำจใชวฒนธรรมและประเพณในแต

ละทองถนสอดแทรกอยภำยในแตละกจกรรม ทงน ตวอยำงกำรจดกจกรรมทเหนไดชดเจน ไดแก กจกรรม

กลมสมพนธ กจรรมกฬำเพอกำรแขงขน ดนตร เพลงบรรเลงในกำรท ำงำน ภำยในบรษท ซงกจกรรมเหลำน

จะเปนสวนทส ำคญในกำรเสรมสรำงขวญก ำลงใจ และแรงจงใจใหสมำชกมควำมรก และผกพนกบบรษท

3) ดานของสงคม

3.1 สาระส าคญของสงคม

สงคมถอวำเปนสถำบนหนงทมควำมจ ำเปนทตองน ำกจกรรมนนทนำกำรมำใช สงคมถอวำจดเปน

สวนหนงของประเภทนนทนำกำร เนองจำกมนษยเปนสตวสงคมทอยรวมกนเปนกลม มนษยกบสงคมจง

แยกกนไมได เพรำะมนษยเกดมำตองอำศยสงคม พงพำอำศยและมควำมสมพนธตอกน มกำรจดระเบยบ

ในกำรมชวตอยรวมกนอยำงมแบบแผน เพอเปนหลกในกำรด ำเนนชวตและกำรอยรอด และสรำงควำม

เจรญกำวหนำใหแกตนเองและสงคม

เพรำะนน นนทนำกำรจงมควำมส ำคญอยำงยงทจะเปนสวนหนงในกำรชวยสงเสรมกำรพฒนำ

ของจตใจและรำงกำย เพอเปนเกำะปองกนใหผคนในชมชน มจตใจและสภำพรำงกำยทพรอมจะรบมอกบ

ปญหำในสงคม พรอมทจะรวมมอกนพฒนำสงคม และทส ำคญนนทนำกำรชวยสรำงควำมสำมคค สรำง

ควำมเปนน ำหนงจตใจเดยวกนเพอใหคนในสงคมชวยเหลอซงกนและกน อยรวมกนอยำงมควำมสขแบบ

ยงยน

3.2 ความหมายของสงคม

สงคม คอ กลมคนจ ำนวนหนงทอำศยอยในอำณำบรเวณหนงโดยมควำมสมพนธภำยใต

ระเบยบแบบแผนทสงคมก ำหนด มกำรกระท ำระหวำงกนทำงสงคม มประเพณและวฒนธรรม

ทเหมอนกนเปนแนวทำงในกำรด ำเนนชวตของคนในสงคม

3.3 ลกษณะของนนทนาการในสงคม

ในเมอมนษยเปนสตวสงคม ตองกำรควำมรก ควำมเขำใจ ควำมสมพนธ กำรเปนเจำของ ดงนน

กจกรรมนนทนำกำรทำงสงคม เปนกจกรรมทชวยสงเสรมโอกำส มนษยสมพนธ ควำมเขำใจ ควำมสำมคค

อนดตอเพอนมนษย

รปแบบกำรจดกจกรรม ควรใชกจกรรมยอย ๆ ดงน

1. เกม ซงมควำมหลำกหลำย เชน เกมกลมสมพนธ เกมสรำงสรรค เกมนนทนำกำร เกม

เบดเตลด เกมกำรแขงขน เกมจนตนำกำร เปนตน

2. ละคร เพอเปนกำรสงเสรมกจกรรมสงคม ละครชวยในกำรเสรมสรำงกำรแสดงออกทำง

จนตนำกำร และควำมสนกสนำนเพลดเพลนของชมชน

3. ดนตร เพอเปนมหรสพ เพอกำรสรำงสรรคในกลมคนและเปนกำรระบำยอำรมณ สรำงควำมรก

ควำมเขำใจ สรำงมตร วฒนธรรมประเพณในชำตและนำนำชำต

4. กำรเตนร ำและกจกรรมเขำจงหวะ กำรลลำศ กำรละเลนพนเมอง เตนร ำประกอบจงหวะ

ดนตร เปนกำรเปดโอกำสทำงสงคมใหชมชน ควำมสมพนธระหวำงเพศทำงสงคม

5. กฬำ เพอนนทนำกำรสงเสรมคณคำควำมสำมคค กำรใชเวลำวำงของสมำชกเพอกำรสงคมและ

มนษยสมพนธ สมรรถภำพทำงกำยและจต

6. ศลปหตถกรรม ซงมประโยชนตอชมชน ตวอยำงชมชนหนงอำจจะรวมใจกนจด

เทศกำล ศลปหตถกรรมของหมบำนหรอชมชน โดยใชศลปหตถกรรมเปนสอ และกจกรรมของ

ชมชน ตลอดจนเปนมหกรรม เทศกำลศลปหตถกรรมนำนำชำต

7. งำนเลยงสรำงสรรค กำรไปรบประทำนอำหำรนอกบำน ปกนก งำนปำรต เปนกจกรรมทำงสงคม

ทสรำงควำมเขำใจอนดตอกน

4) ดานศลปะ ประเพณและวฒนธรรม

4.1 ศลปะ

ศลปะ ไดจดอยในประเภทของนนทนำกำร ในประเภทกำรฝมอและศลปหตถกรรม ซงม

ควำมส ำคญอยำงยงในกจกรรมนนทนำกำร เนองจำกศลปะท ำใหเกดกำรจนตนำกำรตำงๆ เกดควำมคดซง

เปนควำมสำมำรถทจะพฒนำกำร หรอสงเสรมนนทนำกำรในดำนอนๆได ชวยใหฝกสมำธไปในตว ชวย

สรำงวตถตำงๆทเปนกำรพฒนำในโลกไดอยำงมสสน ผลแหงควำมคดสรำงสรรคในศลปะของมนษยท

แสดงออกมำในรปลกษณะตำงๆ ใหปรำกฏซงสนทรยภำพ ควำมประทบใจ หรอควำมสะเทอนอำรมณ

ตำมประสบกำรณ รสนยม และทกษะของบคคลแตละคน ยงมนกปรำชญ นกกำรศกษำ ทำนผ รไดใหนยำม

ควำมหมำยของศลปะแตกตำงกนออกไปดงน

ศลปะคอ กำรเลยนแบบธรรมชำต กำรแสดงออกของบคลกภำพทำงอำรมณของมนษย กำร

สอสำรอยำงหนงระหวำงมนษย กำรระบำยควำมปรำรถนำในใจของศลปนออกมำ กำรแสดงออกของ

ผลงำนดำนตำงๆทสรำงสรรค

จำกควำมหมำยและค ำนยำมทำงศลปะทไดน ำมำกลำวอำงไวขำงตน จะเหนไดวำผลงำนทเรยก

กนวำเปน “ ศลปะ” จะมทศนะทแตกตำงกนออกไป ยำกทจะหำขอสรปทแนนอนหรอก ำหนดลกษณะของ

งำนศลปะไดโดยในแตละยคสมยทำนผ รไดก ำหนดควำมหมำยของศลปะไปตำมบรบทของตนเอง ซง

ยอมจะมควำมแตกตำงหรอเปลยนแปลงไปตำมสภำพสงคม สงแวดลอม และควำมเจรญกำวหนำของ

เทคโนโลยอยำงไรกตำม กเปนทยอมรบกนในประกำรหนงวำ ผลงำนทถอวำเปนงำนศลปะจะตองเปนงำน

ทมกำรสรำงสรรค ไมใชเกดขนมำเองกลำวคอ จะตองมมนษยเปนผสรำงสรรคผลงำนนนๆ

4.2 ประเพณและวฒนธรรม

ประเพณและวฒนธรรม ถอวำเปนกจกรรมทสบทอดตอเนองกนมำชำนำน ซงมควำมส ำคญอยำง

ยงในกำรใชประเพณและวฒนธรรมมำมสวนรวมในนนทนำกำร หรอจะเรยกวำเปนกจกรรมของ

นนทนำกำรเลยกวำได เพรำะประเพณวฒนธรรมมกสอดแทรกควำมสนกสนำนและควำมเชอทท ำใหเกด

ควำมรสกเปนศนยรวมจตใจของสงคม ของครอบครว ท ำใหเกดควำมรสกวำตองท ำและปฏบตตำม ดงนน

นนทนำกำรทเกดจำกประเพณและวฒนธรรมมกจะมแตคนใหควำมรวมมอเปนอยำงมำกในกำรท ำ

กจกรรมนนๆ

ประเพณและวฒนธรรม เปนกจกรรมทตองท ำและปฏบตรวมกนในสงคมกจกรรมทมกำรปฏบต

สบเนองกนมำ เปนเอกลกษณและมควำมส ำคญตอสงคม เชน กำรแตงกำย ภำษำ วฒนธรรม ศำสนำ

ศลปกรรม กฎหมำย คณธรรม ควำมเชอ ฯลฯ เปนกฎระเบยบในกำรประปฏบตตนและ กำรวำงระวำง

บคคลในสงคมเชนมำรยำทในหองรบประทำนอำหำร ประเพณของ ไทยนนใหควำมส ำคญในกำรให

ควำมส ำคญกบผอำวโส ผ นอยตองรจกสมมำคำรวะใหควำมเคำรพผใหญ เชน นกเรยนตองใหควำมเคำรพ

ครบำอำจำรย

ประเพณและวฒนธรรมลวนไดรบอทธพลมำจำกสงแวดลอมภำยนอกทเขำสสงคม รบเอำ

แบบปฏบตทหลำกหลำยเขำมำผสมผสำนในกำรด ำเนนชวต ประเพณจงเรยกไดวำเปน วถแหงกำรด ำเนน

ชวตของสงคม โดยเฉพำะศำสนำซงมอทธพลตอประเพณไทยมำกทสด วดวำอำรำมตำงๆ ในประเทศไทย

สะทอนใหเหนถงอทธพลของพทธศำสนำทมตอสงคมไทย และชใหเหนวำชำวไทยใหควำมส ำคญในกำร

บ ำรงพทธศำสนำดวยศลปกรรมทงดงำมเพอใชในพธกรรมทำงศำสนำตงแตโบรำณกำล เปนตน

ประเพณไทย อนดงำมทสบทอดตอกนมำนน ลวนแตกตำงกนไปตำมควำมเชอ ควำมผกพน

ของผคนตอพทธศำสนำ และกำรด ำรงชวตทสอดประสำนกบฤดกำลและธรรมชำตอยำงชำญฉลำดของ

ชำวบำนในแตละทองถน ทวแผนดนไทย เชน

ภำคเหนอตอนลำง

พษณโลก : ประเพณแขงเรอยำว

ตำก : ประเพณกระทงสำย

เพชรบรณ : ประเพณอมพระด ำน ำ

สโขทย : ประเพณเผำเทยนเลนไฟ

อตรดตถ : อฐมบชำ

นครสวรรค : ประเพณแหมงกร

ก ำแพงเพชร : ประเพณนบพระเลนเพลง

พจตร : แขงเรอประเพณ

อทยธำน : ประเพณตกบำตรเทโว

ประเพณ และอำรำยธรรมไทยยงน ำมำซงกำรทองเทยว เปนทรจกและประทบใจแกชำตอน นบเปน

มรดกอนล ำคำทเรำคนไทยควรอนรกษและสบสำนใหยงใหญตลอดไป