yenİlenebİlİr enerjİ genel mÜdÜrlÜĞÜ · 2-etkb 2015-2019 stratejik planı kapsamında...
TRANSCRIPT
T.C. ENERJİ VE TABİİ
KAYNAKLAR BAKANLIĞI
OCAK 2017
YENİLENEBİLİR ENERJİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
2016 YILI FAALİYET RAPORU
1
İÇİNDEKİLER SAYFA NO
SUNUŞ 2
YÖNETİCİ ÖZETİ 3-7
I-GENEL BİLGİLER 8-22
A- Misyon ve Vizyon 8
B- Yetki, Görev ve Sorumluluklar 9-10
C- İdareye İlişkin Bilgiler 11-22
1- Fiziksel Yapı 11-12
2- Örgüt Yapısı 12
3- Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar 13
4- İnsan Kaynakları 14-17
5- Sunulan Hizmetler 17-22
II-AMAÇ ve HEDEFLER 23-25
A- İdarenin Amaç ve Hedefleri 23
B- Temel Politikalar ve Öncelikler 24-25
III- FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ ve DEĞERLENDİRMELER 26-55
A- Mali Bilgiler 26-28
B- Performans Bilgileri 29-55
1- Faaliyet ve Proje Bilgileri 29-46
2-ETKB 2015-2019 Stratejik Planı Kapsamında Yürütülen Ancak 2016 Yılı Performans Programında Yer Almayan
Faaliyet ve Proje Bilgileri
46-51
3-Kurumsal Yapıyı Geliştirmek ve Güçlendirmek,
Çalışanların Gelişimini Sağlamak, Sosyal ve Ekonomik
Koşulları İyileştirmek Amaçlı Faaliyet ve Proje Bilgileri
52-55
Harcama Yetkilisi İç Kontrol Güvence Beyanı 56
2
SUNUŞ
Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü, ülkemizin hidrolik, rüzgâr, jeotermal, güneş, biyokütle, deniz ve diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının değerlendirilmesine ve
enerjinin etkin ve verimli tüketilmesine yönelik çalışmalar yapmakta; rüzgâr, güneş, biyokütle ve deniz enerjisi potansiyellerini belirlemekte, yenilenebilir enerji
kaynaklarından daha fazla yararlanılması için gereken politikaların geliştirilmesi, mevzuat ve altlıkların oluşturulması doğrultusunda çalışmakta, Dünyada ve Türkiye'de yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanılması bağlamında gelişmeleri, yeni trend ve teknolojileri
izlemekte, örnek uygulama projelerini değerlendirmekte, tanıtım amaçlı pilot sistemler geliştirilmesine yönelik faaliyetlerde yer almakta, enerji verimliliği alanında da ulusal düzeyde politika ve stratejiler geliştirmekte, eylem planların uygulama ve koordinasyon faaliyetlerini yürütmekte, etüt, eğitim ve yetkilendirme, destekleme, bilinçlendirme ile
izleme ve denetim gibi konularda çalışmalar yapmaktadır. Ayrıca Enerji Verimliliği
Koordinasyon Kurulu sekreteryası görevini yürütmektedir.
Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği; enerjide arz güvenliği ve dışa bağımlılığın azaltılması, sürdürülebilir ve düşük karbonlu gelişme, yenilikçi prosesler ile yerli ve yeni
teknolojilere geçişin sağlanması, istihdamın artırılması, enerji yoğunluğunun azaltılması
ve rekabetçilik açılarından önemli bir fırsat sunmaktadır.
İklim değişikliği ile mücadelede en güçlü politika tedbirlerinin başında yenilenebilir enerjinin yaygınlaştırılması, enerji verimliliğinin arttırılması ve uygun teknolojilerin
kullanılması gelmektedir. Diğer taraftan bu alanlarda AR-GE faaliyetlerinin ve yerli üretim
yetkinliklerinin de arttırılması gerekmektedir.
Yenilenebilir enerji maliyetleri artan kapasite ve verimlilik sayesinde geçtiğimiz yıllarda hızla düşmüş ve düşüş trendi devam etmektedir. Yapılan analizler bu eğilimde 2020 yılı
itibariyle yenilenebilir enerji maliyetlerin şebeke elektrik maliyetleri ile rekabet edebilir hale geleceğini öngörmektedir. Yerli ve yenilenebilir enerji payının artırılmasına yönelik
çabalar yoğunlaştırılmaktadır.
Çalışmalarını, yenilenebilir enerji kaynaklarına, enerji verimliliğine ve teknolojilerine
odaklayan Genel Müdürlüğümüzün 2016 Yılı Birim Faaliyet Raporu 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu doğrultusunda düzenlenmiştir.
Dr. OĞUZ CAN Genel Müdür
3
YÖNETİCİ ÖZETİ
2016 Yılı faaliyetleri kapsamında başlıca faaliyetlerimiz şunlardır:
Mevzuat ve Politika Geliştirme:
Ülkemizin asgari yenilenebilir enerji potansiyeli çerçevesinde, ekonomik hidrolik kapasitesi 160.000 GWh/yıl, rüzgâr kapasitesi 48.000 MW, ortalama küresel
güneş radyasyonu 1.520 kWh/m2. yıl, biyokütle potansiyeli 8.6 MTEP, biyogaz potansiyeli 1,5-2 MTEP, jeotermal kapasitesi 31.500 MWt’tır. Yenilenebilir enerji
potansiyeli belirleme çalışmaları kapsamında; “Rüzgâr Enerjisi Potansiyeli Atlası (REPA), Güneş Enerjisi Potansiyel Atlası (GEPA) ve Biyokütle Enerjisi Potansiyeli Atlası (BEPA) hazırlanarak kullanıcıların hizmetine sunulmuş olup 2016 yılında bu
atlasların güncellenmesi çalışmaları yürütülmüştür. Deniz Enerjisi Potansiyel Atlası (DEPA) çalışmaları sürdürülmektedir.
09/10/2016 tarihli Resmi Gazete’de “Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları Yönetmeliği” YEKA yayımlanarak Karapınar YEKA- GES yarışması hazırlanmıştır,
Enerji talebinin karşılanmasında önemli katkılarının olacağı bilimsel veya teknik
çalışmalarla ortaya konulan, geliştirilebilir yenilenebilir enerji kaynaklarından en az birinin yüksek yoğunlukta bulunduğu sahalar olan Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanlarının (YEKA) belirlenmesinde bu potansiyel atlaslarından yararlanılmaktadır. Bu çerçevede 16 Temmuz 2012 tarihinde Bakanlar Kurulu Kararı ile Karapınar
Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi olarak ilan edilen bölge, 09/09/2015 tarih ve 29470 sayılı Resmi Gazete'de Karapınar Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) olarak ilan edilmiştir. 09/10/2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış olan “Yenilenebilir
Enerji Kaynak Alanları Yönetmeliği” ile yeni bir yatırım modeli hayata geçirilmiş
durumdadır.
5 Ekim 2016 Tarihli ve 29848 Sayılı Resmî Gazetede 2016/9139 sayılı Bakanlar Kurulu Kararlarında “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik
Yapılmasına Dair Karar” ile Enerji Verimliliğine yönelik yatırımlarda 5. Bölge teşviklerin uygulanabilirliğinin artırılmasına yönelik değişiklik yapılmıştır.
Enerji Verimliliği Ulusal Eylem Planı hazırlanma süreci ilgili kurum ve kuruluşlar ile birlikte son derece katılımcı bir şekilde yürütülmüştür. Gelen görüşler çerçevesinde revize edilen taslak plan ikinci defa 2016 yılı Ağustos ayında yeniden görüşe
açılmış ve nihai hale getirilmek üzere İstanbul’da 28 - 29 Kasım 2016 tarihlerinde
Danışma Kurulu toplantısı düzenlenmiştir. Danışma Kurulu toplantısına kamu kurum ve kuruluşlarından 58 kişi, özel sektör ve STK’lardan 161 kişi ve şahıs
olarak ise 34 kişi davet edilmiş olup 150 kurum/kuruluştan toplam 260 kişi ile katılım sağlamıştır.
23.03.2016 tarihinde Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.
23.03.2016 tarihinde Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair Tebliğde değişiklik yapılmıştır.
29.04.2016 tarihinde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.
04.06.2016 tarihinde 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi
Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunda değişiklik yapılmıştır.
17.06.2016 tarihinde 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda değişiklik yapılmıştır.
24.06.2016 tarihinde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Yerli Aksamın Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik
yayımlanmıştır. Yönetmelik maddeleri ve ekler üzerinde imalat ve yerinde üretim denetimlerine dair geliştirmeye ihtiyaç duyulmuş olup Sanayi Bakanlığı, TOBB, TSE ve sektör katılımcıları ile toplantılar gerçekleştirilmektedir.
4
Eğitim, Sertifikasyon ve Yetkilendirme:
2016 yılında sertifikalandırılmış Enerji Yöneticileri sayıları toplamda; Sanayi
Enerji Yöneticisi 2946, Bina Enerji Yöneticisi 2215, Sanayi Etüt Proje Sertifikası
sahibi 273 ve Bina Etüt Proje Sertifikası sahibi 254 kişidir. Bununla birlikte
sanayi ve bina olmak üzere her iki sektörde de faaliyet göstermek üzere
sertifikalandırılan Enerji Yöneticisi sayısı 2267’dir. Bina, sanayi ve hizmet
sektörüne yönelik yürütülen enerji yöneticisi eğitimleri yetkilendirmiş
olduğumuz kurumların yanı sıra Genel Müdürlüğümüz tarafından da
sürdürülmektedir. Enerji Yönetimi ülkemizde 1995 - 2007 yılları arasında
sanayi sektöründe gönüllü olarak yürütülmekte iken Enerji Verimliliği
Kanununun yürürlüğe girdiği 2007 yılından itibaren de hem sanayi hem de bina
ve hizmet sektörlerinde belirli büyüklüğün üzerindeki bina ve işletmeler için
zorunlu olan bir uygulama olmuştur. Enerji Yönetimi, TS EN ISO 50001 Enerji
Yönetim Sistemi-Kullanım Kılavuzu ve Şartlar Standardına uygun şekilde
oluşturulmakta ve gerçekleştirilmektedir. Sanayi ve bina sektöründe enerji
yönetimi uygulamaları kapsamında ülkemizde toplam sertifikalı enerji yöneticisi
sayısı hâlihazırda 8000’e yaklaşmıştır. Ayrıca enerji verimliliği danışmanlık
(EVD) şirketlerinin personel altyapısında yer alacak teknik elemanlara yönelik
2009 yılında başlatılan eğitim ve sertifikalandırma programları da Genel
Müdürlüğümüz tarafından sürdürülmektedir. 2016 yılında sekiz adet Enerji
Verimliliği Danışmanlık Şirketi yetkilendirilmiş olup bir şirketin yetki belgesi
süresinin bitmesi, bir şirketin de sözleşmesini fesih etmesi sebebiyle iki şirketin
yetkileri sona ermiştir. Hâlihazırda yetkilendirilmiş Enerji Verimliliği
Danışmanlık Şirketi sayısı 43’tür.
Enerji Yöneticisi, Bina Etüt Proje ve Sanayi Etüt Proje Sertifikalandırmalarına
yönelik olarak Genel Müdürlüğümüz tarafından Merkezi Sınavlar
düzenlenmektedir. Bu çerçevede 2016 yılında Ocak ve Temmuz aylarında
yapılan Merkezi Sınavlara 781 kişi katılmıştır. 2016 yılı içerisinde 542 adet
Enerji Yöneticisi Sertifikası, 39 adet Sanayi Etüt Proje Sertifikası ve 27 adet
Bina Etüt Proje Sertifikası olmak üzere toplam 608 adet sertifika verilmiştir.
Enerji verimliliği konusunda bölgesel bir eğitim merkezi haline gelen Genel
Müdürlüğümüz, ülkemizdeki bilgi ve birikimin bölge ülkeleri ile paylaşılmasına
yönelik olarak 2002 yılında Mülga EİE tarafından başlatılan ve o yıldan bu yana
her yıl Asya, Karadeniz, Ortadoğu ve Doğu Avrupa ülkelerine yönelik
düzenlenmiş olan uluslararası enerji yöneticisi eğitimlerini düzenlemeye devam
etmektedir. 26 Eylül - 7 Ekim 2016 tarihleri arasında düzenlenen Uluslararası
Enerji Yöneticisi Kursuna 12 ülkeden 23 kursiyer katılım sağlamıştır.
2016 Yılı içerisinde beş adet Sertifikalı Enerji Yöneticisi Eğitimi
gerçekleştirilmiştir. Bu eğitimlerden bir tanesi tüm katılımcılara açık ve ücretli
olarak 30 kursiyere, dört adedi ise Milli Savunma Bakanlığı ile yapılan protokol
çerçevesinde Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetleri personelinden
oluşan 106 kursiyere ücretsiz olarak verilmiştir.
Genel Müdürlüğümüz “Enerji Verimliliği Kanunu”, “Enerji Kaynaklarının ve
Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik” ve “5627
sayılı Enerji Verimliliği Kanunu Kapsamında Yapılacak Yetkilendirmeler,
Sertifikalandırmalar, Raporlamalar ve Projeler Konusunda Uygulanacak Usul ve
Esaslar Hakkında Tebliğ” kapsamında üniversiteler ve meslek odaları ile EVD
şirketlerinin yetkilendirilmesi çalışmalarını da yürütmektedir.
5
2016 yılı Aralık sonu itibariyle yerinde üretim kapsamında 2014, 2015 ve 2016 yılı içindeki toplam 47 adet başvurunun 45 adedi incelenerek değerlendirilmiş, 11 adet başvuruya eksik bildirim yazısı yazılmış, bir başvuru dosyası firma tarafından
geri çekilmiştir. Değerlendirilen 45 adet başvuru neticesinde ilgili firmalara toplamda 33 adet Kojenerasyon Verim Belgesi verilmiştir. Başvurusu yapılan
tesislerin toplam azami çıkış gücü 136,59 MWe’dir.
Süreç Geliştirme:
Yenilenebilir Enerji Projeleri Değerlendirme İzleme Sistemi –YEPDİS ile teknik değerlendirme süreçleri hızlandırılmıştır.
Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu- YOİKK’e “Düzenli Atık Depolama Tesislerinde Elektrik Üretimini Artırılması”na dair rapor hazırlanarak sunulmuştur.
Son yıllarda yenilenebilir enerjiye olan yatırımlar önemli ölçüde artmıştır. 2016 yılında RES ve GES’lere dayalı lisans başvuruları ile lisans tadilleri hakkında teknik değerlendirme yapılarak görüşlerimiz EPDK’ya, lisanssız elektrik üretimine yönelik başvurular için hazırlanan teknik değerlendirme raporları ise ilgili dağıtım
şirketlerine gönderilmiştir.
İzleme ve Denetim:
Yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin kullanımına yönelik TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü işbirliği ile yürütülmekte olan “Türkiye’de Rüzgârdan Üretilen Elektriksel
Güç İçin İzleme ve Tahmin Sistemi Geliştirilmesi (RİTM)” Projesi kapsamında
ülkemiz elektrik sistemine bağlanan rüzgâr enerjisi santrallerinin anlık üretimlerini izlemek ve geleceğe yönelik üretim tahminlerini üretmek üzere “Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi” kurulmuştur. Genel Müdürlüğümüz tarafından
hazırlanan, 25.02.2015 tarih ve 29278 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Rüzgâr Enerjisi Santrallerinin Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin
Merkezine Bağlanması Hakkında Yönetmelik” ile işletmeye giren bütün rüzgâr enerjisi santrallerine merkeze bağlanma şartı getirilmiştir. 2016 yılı sonu itibariyle
132 adet rüzgâr enerjisi santrali Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezine bağlanmıştır. Merkeze bağlı rüzgâr enerjisi santrallerinin toplam kurulu gücü 5359 MW'a ulaşmış olup bu kurulu güç değeri işletmedeki kurulu gücün yaklaşık
%99’una karşılık gelmektedir.
2016 yılında da 3096 sayılı Kanun kapsamında özel sektör tarafından gerçekleştirilen tesislerin, gerek inşaat gerekse işletme dönemi boyunca onaylanmış projelerine, bu konuda yayımlanmış standartlarına ve Bakanlığımız ile
özel şirketler arasında imzalanan sözleşme hükümlerine uygunluğu denetlenmiştir.
Bu kapsamda, elektromekanik teçhizatın aylık ve yıllık bakımlarının kontrolleri ile tesislerin performans testlerinin yapılması sağlanmış, üretim raporları ile uygunluğu kontrol edilmiş olup bu kapsamda işletilmekte olan toplam yedi adet
HES ve iki adet RES tesisi Genel Müdürlüğümüz tarafından denetlenmiştir.
Enerji verimliliği izleme çalışmaları kapsamında Enerji Verimliliği portalında bilgileri izlenen kapsam içi bina sayısı toplam 1294, işletme sayısı ise toplam 1421’dir.
Etüt yaptırması zorunlu olan Ticari ve Hizmet Binalarından Enerji Verimliliği Portalına kayıtlı olan 413 adedine 2015 yılı sonuna kadar enerji verimliliği etüt
raporlarını ve uygulama raporlarını Genel Müdürlüğümüze göndermelerine yönelik yazı gönderilmiştir. Bunlardan 230 adedi etütlerini yaparak raporlarını Genel Müdürlüğümüze göndermiş olup 2016 Aralık sonu itibarı ile 200 adedi incelenmiş olup değerlendirmelerine devam edilmektedir. Ayrıca söz konusu Ticari ve Hizmet
Binalarından etüt raporları gelmeye devam etmektedir.
2016 yılında toplamda enerji yöneticisi görevlendiren işletme sayısı 1035, bina sayısı 634, Enerji Üretim Tesisi 53 ve Organize Sanayi Bölgesi 55’e ulaşmıştır. Denetim çalışmaları kapsamında Maliye Bakanlığı ile görüşülerek, uygulamaya
ilişkin idari düzenlemelerin tamamlanmasını müteakip denetimler başlatılacaktır.
6
Destekler, Etüt ve Potansiyel Belirleme Çalışmaları:
Yenilenebilir enerji sektörünün yanı sıra üretim sektörünün de büyümesine yardımcı olacak olan katma değeri yüksek yerli aksam ve bütünleştirici parçaların
kullanımının teşvik edilmesine yönelik 24/06/2016 tarihli ve 29752 sayılı “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Yerli Aksamın Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik” kapsamında, 2016 yılında 2017 yılı Yerli İlave Katkı Fiyatından yararlanmak üzere; 56 firma yeni başvuru,
57 firma beyanname, altı firma da beyan+ başvuru olmak üzere toplam 119
başvuruda bulunulmuştur. Söz konusu başvurular 2016 yılında değerlendirilmiş, tedarikçi firmaların ve enerji üretim tesislerinin yerinde denetlenmesi gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda, toplam 119 adet tesisten 99 adet tesis
teşvikten yararlanmaya hak kazanmış olup tesislere ait bilgiler Enerji Piyasası
Düzenleme Kurumuna bildirilmiştir.
Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında, 2009 yılında başlatılan endüstriyel işletmelerin verimlilik artırıcı projelerinin desteklenmesi ve gönüllü anlaşmalar
yoluyla endüstriyel işletmelerde enerji yoğunluğunun azaltılmasının teşvik edi lmesi ile ilgili çalışmalara da devam edilmektedir. Bu kapsamda, desteklenmesine karar
verilen ve uygulamalarını projesinde belirtildiği şekilde tamamlayan 30 adet
Verimlilik Artırıcı Projeye 2016 yılında yaklaşık olarak 3,36 milyon TL hibe destek ödemesi yapılmıştır. Bu projelerin toplam yatırım tutarı yaklaşık 13 milyon TL olarak gerçekleşirken yıllık 12.737 TEP enerji, 17,5 milyon TL parasal tasarruf sağlanmaktadır.
2016 yılında üç işletme tarafından “Gönüllü Anlaşma” başvurusu alınmış ve EVKK onayına sunulmuştur. Endüstriyel işletmelerin taahhütlerini yerine getirmesi durumunda yaklaşık 1.473 TEP/yıl tasarruf sağlanacak olup bu tasarrufun parasal karşılığı yaklaşık 6,2 Milyon TL/yıl olacaktır. Üç yıllık izleme dönemi içerisinde
endüstriyel işletmelerin referans enerji yoğunluklarını taahhüt ettikleri oranda azaltmaları durumunda endüstriyel işletmelere yaklaşık 600.000 TL destek ödemesi yapılacaktır.
Laboratuvar ve Uygulamalar:
Genel Müdürlüğümüz kampüs alanında bulunan YEGM GES Projesi ile elektrik enerjisi üretilerek, Genel Müdürlüğümüzün elektrik tüketimine katkı sağlanması, enerji tasarrufu konusunda diğer kurum/kuruluşlara örnek ve öncü olunması amaçlanmaktadır. 12,5 kWp’lık Şebeke Bağlantılı Fotovoltaik Güneş Elektriği
Sistemi projesi; Genel Müdürlüğümüz kampüsünde daha önce kurulmuş olan 4,56
kWp’lık Güneşi Takip Eden Fotovoltaik Sistem ile birlikte devreye alınması, projelendirilmesi, şebekeye bağlanması, işletimi ve kurulumunu kapsayan bir pilot projedir. Tesis 2016 yılı Nisan ayı itibariyle üretime geçmiş olup, 2016 Aralık ayı
dahil olmak üzere toplam 16,698 MW elektrik üretimi gerçekleştirerek YEGM
Binasının elektrik tüketiminin azaltılmasına katkı sağlamaya başlamıştır.
LED ile sokak aydınlatması konusunda beş adet pilot proje gerçekleştirilmiştir. Söz
konusu projeler kapsamında toplam 218 adet konvansiyonel armatür LED ile
değiştirilmiş olup projelerin izlenmesi çalışmasının yanı sıra yeni pilot projeler
gerçekleştirilmiştir. Sokak ve açık alanlar aydınlatmasında, LED ile aydınlatmaya
geçiş projesi çerçevesinde usul ve esaslar hazırlanarak, Bakan Oluru alınmış
Bakanlığımız ve Genel Müdürlüğümüzün resmi web sayfasında yayınlanmıştır.
Ancak uygulama yılı yine 22.11.2015 tarih ve 14429907-020-E/963 sayılı Bakan
oluru ile 01.01.2018 yılına ertelenmiştir.
Genel Müdürlüğümüz kampüs alanı içinde Hidrojen Teknolojileri Laboratuvarı
binasının inşaatı tamamlanmış olup cihazların taşınması, eğitimlerinin alınması ve
laboratuvarın faaliyete geçmesi için öngörülen tarih Haziran 2017’dir. Laboratuvar
7
ekipmanlarının bir kısmı İstanbul’dan Ankara’ya taşınıp geriye kalan cihazların
taşıma işlemleri için cihazların Türkiye temsilcileri ile görüşmeler devam
etmektedir. YEGM bünyesinde mevcut hidrojen ve yakıt pili altyapısını birlikte
kullanarak hidrojen teknolojilerinin yaygınlaştırması, geliştirmesi, geliştirilen
teknolojilerin uygulanabilmesi için gerekli bilgi, deneyim ve sistemi geliştirmeye
odaklı projeler TÜBİTAK ve BOREN ile yapılacaktır.
2016 yılında Enerji Verimliliği Uygulama Tesisinin Enerji Verimliliği Danışmanlık
Şirketlerine ücretli kullandırılması kapsamında düzenlenen eğitimlerde 30 kursiyer
uygulama eğitimine katılmıştır.
Tanıtım ve Bilinçlendirme:
Genel Müdürlüğümüz enerji verimliliği çalışmaları kapsamında ulusal ve uluslararası ve bölgesel işbirliklerine de önem vermekte ve bu doğrultuda
faaliyetlerde bulunmaktadır. Uluslararası işbirlikleri ve projeler bağlamında dünyanın bilgi ve tecrübeleri ülkemize transfer edilmekte, ülkemizdeki bilgi ve tecrübeler de eğitim vb. programlarla bölge ülkeleri ile paylaşılmaktadır.
Toplumun enerji verimliliği bilincini arttırmak, enerjinin üretiminde ve
kullanımında verimliliğini arttırmak, ulusal enerji verimliliği hareketinin yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla her yıl Ocak ayının ikinci haftasında “Enerji Verimliliği Haftası” etkinlikleri düzenlenmektedir. Bu etkinlik kapsamında yıl
içerisinde düzenlenmekte olan enerji verimliliği ile ilgili olarak; ilkokul, ortaokul ve
lise öğrencileri arasında sırasıyla resim, öykü ve proje yarışması ile endüstriyel işletmeler arasında enerji verimli projeler ve enerji verimli tesis yarışmalarında dereceye girenlerin ödülleri Enerji Verimliliği Forum ve Fuarında verilmektedir. Yine bilinçlendirme çalışmaları kapsamında 2016 yılında kamu, özel sektör ve
okullarda Enerji Verimliliği bilincini artırmak ve yaygınlaştırmak amacıyla toplam 1.950 adet afiş, 2.700 adet kitapçık vb. materyaller Genel Müdürlüğümüzce dağıtılmıştır. Isı yalıtım tekniklerinin, güneş enerjisi uygulamalarının, jeotermal ısı pompasının, enerji verimliliği yöntemlerinin uygulandığı “Örnek Bina”, eğitim
faaliyetlerinde kullanıldığı gibi yıl boyunca ziyaret edilebilmektedir. 2016 yılında
toplam 476 kişi “Örnek Bina”yı ziyaret etmiş ve bu kişilere uygulamalar hakkında seminer verilmiştir. Enerji Verimliliği Eğitim Tesisi -Örnek Evin tadilat ve
restorasyon çalışmaları ile yeni ekipman montajı çalışmaları 2016 yılında tamamlanmıştır.
KAMAG ve Yeni Projeler:
Genel Müdürlüğümüz ile TÜBİTAK arasında yürütülen Ar-Ge projeleri kapsamında, “Milli Rüzgâr Enerji Sistemleri Geliştirilmesi ve Prototip Türbin Üretimi Projesi
(MİLRES)”, “Biyokütle ve Kömür Karışımlarından Sıvı Yakıt Projesi (TRİJEN)”,
“Yüksek Gerilim Yüksek Güç Çevirgeçlerinin Geliştirilmesi Projesi”, “Gaz Türbini Kanatlarının Yerli İmalatı Projesi”, “Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Yerli Güneş Enerjisi Santral Teknolojilerinin Geliştirilmesi Projesi (MİLGES)”, “LED ve OLED
Üretim Teknolojilerinin Geliştirilmesi Projesi” ve “Milli Hidroelektrik Santral Sistemi Geliştirilmesi Projesi (MİLHES)” projelerinin çalışmalarına devam edilmektedir.
8
AA-- MMİİSSYYOONN VVEE VVİİZZYYOONN
MİSYONUMUZ
Ülkemizin, sahip olduğu yenilenebilir enerji kaynak potansiyellerinin bilinmesini sağlamak ve bu potansiyellerden mümkün olduğu kadar kısa bir dönemde ve mümkün olabilecek en yüksek oranda ve etkinlikte yararlanır hale gelmeyi sağlamak, enerjinin
üretiminden nihai tüketimine her safhada etkin ve verimli kullanılmasına ve yeni enerji
teknolojilerinden yararlanılmasına yönelik çalışmalar yapmak.
Şekil 1: Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Sorumluluklar
VİZYONUMUZ
Genel Müdürlüğümüzün vizyonu, yenilenebilir enerji kaynaklarımızın
değerlendirilmesinde, enerjinin üretiminden nihai tüketimine her safhada ve sektörde etkin ve verimli kullanılmasında ve yeni enerji teknolojilerinden yararlanılmasında; yönlendirici, katkı yapıcı ve öncü olmak, dolayısıyla ülkemizin enerjide dışa bağımlılığının ve sera gazı emisyon miktarının azaltılmasına yönelik çalışmalara katkı yapmaktır.
I-GENEL BİLGİLER
9
BB-- YYEETTKKİİ,, GGÖÖRREEVV vvee SSOORRUUMMLLUULLUUKKLLAARR
Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilecek görev ve
hizmetler şunlardır:
(1) Ülkenin hidrolik, rüzgâr, jeotermal, güneş, biyokütle ve diğer yenilenebilir
enerji kaynakları öncelikli olmak üzere tüm enerji kaynaklarının tespiti ve değerlendirilmesine yönelik ölçümler yapmak, fizibilite ve örnek uygulama projeleri
hazırlamak; araştırma kurumları, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yaparak pilot sistemler geliştirmek, tanıtım ve danışmanlık faaliyetleri yürütmek,
(2) Sanayide ve binalarda enerjinin verimli kullanımı ile ilgili olarak farkındalık oluşturmak ve bu amaçla çalışmalar yürütmek,
(3) Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu tarafından onaylanan enerji verimliliği uygulama projelerini ve araştırma ve geliştirme projelerini izlemek ve denetlemek,
(4) Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği alanlarındaki çalışmaları ve gelişmeleri izlemek ve değerlendirmek, ülkenin ihtiyaç ve şartlarına uygun olarak araştırma ve geliştirme hedef ve önceliklerini belirlemek, bu doğrultuda araştırma ve geliştirme
çalışmaları yapmak, yaptırmak, çalışma sonuçlarını ekonomik analizleri ile birlikte kamuoyuna sunmak,
(5) Yenilenebilir enerji kaynaklarının değerlendirilmesine ve enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik projeksiyonlar ve öneriler geliştirmek,
(6) 19.02.1985 tarihli ve 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi, 18/04/2007 tarihli ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve alt düzenlemelerinde ve diğer ilgili mevzuatta enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji konuları ile ilgili olarak Bakanlığa
atfedilen görev ve hizmetler ile 19.02.1985 tarihli ve 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 10/B maddesinde Yenilenebil ir
Enerji Genel Müdürlüğüne atfedilen görevlerin açıklanması bağlamında, Bakanlıkça verilen aşağıdaki görevleri yapmak;
a) Ülkemizin yenilenebilir enerji kaynaklarının değerlendirilmesine yönelik olarak; enerji kaynakları ile ilgili ekonomik olabilecek potansiyelleri belirlemek, yenilenebilir
enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesislerindeki yenilenebilir enerji kullanımına ilişkin gelecek tahminleri üretmek, master plan, fizibilite ve örnek uygulama projeleri
hazırlamak, pilot sistemler geliştirmek ve bunları kamu yararına işletmek, tanıtım faaliyetleri yürütmek, ülkemizin yenilenebilir enerji kullanımı ile ilgili durumunu değerlendirmek, mevzuat taslakları hazırlamak, kamu kuruluşlarına ve yerel yönetimlere
danışmanlık hizmetleri sunmak,
b) Enerji kaynaklarının ve enerjinin üretiminden tüketimine her safhasında ülke yararına, etkin ve verimli kullanımı ile ilgili çalışmalar yapmak, ulusal ve sektörel bazda enerji tasarruf potansiyellerini belirlemek, verimlilik artırıcı projeleri desteklemek ve gönüllü anlaşmalar yapmak; enerji yönetimi ile birlikte enerji etüdü ve verimlilik artırıcı
proje hazırlama konularında eğitim ve sertifikalandırma hizmeti vermek; üniversiteleri, meslek odalarını ve tüzel kişileri aynı hizmetleri verebilmeleri için yetkilendirmek; kamu kuruluşlarında, yerel yönetimlerde, sanayi ve hizmet sektörlerinde enerji etütleri yapmak
veya yaptırmak; enerji verimliliğini artırıcı örnek projeler tasarlamak ve pilot uygulamalar
yapmak; ülkemizin enerji verimliliği ile ilgili durumunu değerlendirmek, mevzuat taslakları hazırlamak, kamu kuruluşlarına ve yerel yönetimlere danışmanlık hizmetleri sunmak,
c) Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynakları alanlarında; performans göstergeleri, gelecek öngörüleri, entegre kaynak planlamaları, standartlar ve ürün
performans testleri ile ilgili çalışmalar yapmak; ülkedeki ve dünyadaki teknolojik gelişmeleri izlemek ve değerlendirmek, ülkenin ihtiyaç ve şartlarına uygun olarak
araştırma ve geliştirme hedef ve önceliklerini belirlemek, bu doğrultuda araştırma ve geliştirme çalışmaları yapmak, yaptırmak, çalışma sonuçlarını ekonomik analizleri ile birlikte kamuoyuna sunmak; Bakanlık tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelik ile
10
belirlenen usûl ve esaslar çerçevesinde araştırma ve geliştirme projelerini desteklemek;
ulusal enerji envanterini oluşturmak ve güncel tutmak; enerji sektöründeki nitelikli insan gücü istihdamına kısa süreli kurslar ile katkıda bulunmak; bu çalışmaları yürütmek üzere
enerji bilgi ve teknolojileri merkezi kurmak ve işletmek,
ç) Toplum genelinde enerjinin ve enerji kaynaklarının kullanımı ile ilgili bilgi ve
bilincin geliştirilmesi, yeni enerji teknolojilerinden yararlanılması, bunların yaygınlaştırılması ve faydalarının topluma gösterilmesi amacıyla faaliyetlerde bulunmak;
kamuoyunu bilgilendirmek ve bilinçlendirmek,
d) Enerji verimliliği ile ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, özel
sektör ve sivil toplum örgütleri arasında etkili ve verimli işbirliğinin geliştirilmesi yönünde koordinasyonu sağlamak,
e) Diğer ülkelerdeki benzer ulusal ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapmak, gerektiğinde bunlara üye olmak ve çalışmalarına katılmak, bilgi alışverişinde bulunmak,
f) 20.02.2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve bu Kanuna istinaden çıkarılmış olan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğine göre rüzgâr ve güneş
enerjisine dayalı lisans almak maksadı ile yapılan başvurulara ilişkin Bakanlık tarafından yürürlüğe konulan yönetmelik çerçevesinde görüş oluşturmak,
g) Enerji verimliliği ile ilgili politika ve stratejiler geliştirmek, geliştirilen strateji ve politikaların uygulanması ve koordinasyonu için gerekli her türlü çalışmaları yürütmek veya koordine etmek,
ğ) Enerji tüketim noktalarında çevreyi ilgilendiren zararlı atık ve emisyonların geli-şimini izlemek, değerlendirmek, projeksiyonlar üretmek, önlem önerileri hazırlamak ve
karbon yakalama, depolama ve ticareti ile ilgili dünyadaki çalışmaları, izlemek ve ülkemizde bu konuda çalışmalar yapmak,
h) Mülga EİE’nin Eskişehir Yolu 7. km Ankara adresindeki kampüs alanında yer alan arazi ile idare ve hizmet binaların, Kırım Caddesi No: 58 Emek, Ankara adresindeki
lojmanların ve Didim Rüzgâr ve Güneş Enerjisi Araştırma Merkezi’nin işletilmesi, bakımı, onarımı, idamesi ve geliştirilmesi konularında çalışmalar yapmak,
ı) 18.04.2007 tarihli ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ile 10/05/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı
Kullanımına İlişkin Kanun kapsamında kontrol faaliyetleri yürütmek, denetimler yapmak, faaliyet alanları ile ilgili konularda Bakanlık tarafından uygulanması gerekli idari yaptırımları uygulamak,
(7) Kanunlarla ve Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmaktır.
11
C- İİDDAARREEYYEE İİLLİİŞŞKKİİNN BBİİLLGGİİLLEERR
1- Fiziksel Yapı
Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü, kampüs içinde yer alan hizmet binalarından
oluşmaktadır.
Tablo 1: YEGM Yerleşkesinde Bulunan Hizmet Binaları
Binanın Adı Adet
Genel Müdürlük Binası A Blok (1) 1
Genel Müdürlük Binası B Blok (2) 1
Genel Müdürlük Binası C Blok (3) 1
Su Deposu 1
Trafo Binası 1
Müracaat Binası 2
Atölye ve Ambar Tesislerindeki Muhtelif Binalar 20
a- İdare Binası 1
b- ETKB Eğitim Salonu+ÖDES+Kütüphane 1
c- Büyük Atölye( UETM +BOREN Laboratuvarı) 1
ç- İmalat Atölyesi(Matbaa +Hid.Tek.Lab.) 1
d- Küçük Atölye(Kaynak +Döşeme +BOREN Lab.) 1
e- Marangoz Atölyesi 1
f- Isı Merkezi 1
g- Yıkama Yağlama ve II. Kademe Tamir Atölyesi 1
ğ- Şoförler Odası 1
h- Muhtelif Ambar (4) 5
ı- Trafo Binası 1
i- Örnek Bina 1
j- Nöbetçi Memurluğu 2
k- Sera Binası 1
l- Güneş Evi 1
Toplam 27
(1) A Blok 6,7,8,9 katlar TETAŞ Genel Müdürlüğünce, 10 kat BOREN tarafından kullanılmaktadır.
(2) A Blok B2, B Blok 1 ve 2 nci katlar PİGM tarafından kullanılmaktadır.
(3) C Blok Zemin ve 1 inci katlar TETAŞ Genel Müdürlüğünce kullanılmakta olup diğer bölümlerde ise
konferans ve toplantı salonu, kreş, doktorluk, mutfak ve yemekhane hizmet vermektedir.
(4) 2 no’lu ambar TETAŞ Genel Müdürlüğünce kullanılmaktadır.
12
31 Aralık 2016 itibariyle Genel Müdürlüğümüzce kullanılmakta olan 18 adet aracın altı adedi hizmet alımı yoluyla kiralanmıştır.
2- Örgüt Yapısı
Genel Müdürlüğümüzde görevlerin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ile aşağıda
belirtilen birimler bulunmaktadır.
Şekil 2: Organizasyon Şeması
Tablo 2 : Taşıtların Sayı ve Türlerine Göre Dağılım
Taşıtların Türleri YEGM
Mevcut
Hizmet
Alımı Adet
T02 Binek Otomobil 2 6 8
T03 Station- Vagon 1 - 1
T05 Minibüs (Sürücü dâhil en fazla
15 kişilik) 3 - 3
T07 Pikap (Kamyonet sürücü dâhil 3 veya 6 kişilik)
5 - 5
T09 Panel 2 - 2
T13 Kamyon (Tam yüklü ağırlığı 12.000 Kg.)
1 - 1
Toplam 14 6 18
GENEL
MÜDÜR
Genel Müdür Yardımcısı
Genel Müdür Yardımcısı
Genel Müdür Yardımcısı
Yenilenebilir Enerji
Kaynakları
Dai.Bşk.
Destek Hizmetleri
Dairesi
Başkanlığı
Enerji
Verimliliği
Dairesi Başkanlığı
İnsan Kaynakları, Mali İşler ve
Strateji Şube Müdürlüğü
Proje Dairesi Başkanlığı
Yeni
Teknolojiler ve
Destek Dairesi Başkanlığı
13
3- Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar
Genel Müdürlüğümüz çalışmalarının yürütülmesi sırasında karar ve işlem süreçlerinin
hızlandırılması ile etkinlik ve verimliliğin artırılması amacıyla bilgi ve teknolojik
kaynaklardan mümkün olan en yüksek ölçüde yararlanılması hedeflenmektedir. Bu
kapsamda:
60 Mb/s hızında metro ethernet teknolojili internet bağlantısı kullanılmaktadır. Bu hız her yıl taleple orantılı olarak yükseltilmektedir,
İnternet bağlantısı üzerinden rüzgâr (REPA), güneş (GEPA) ve biyokütle (BEPA) potansiyel atlas bilgilerini de içeren Genel Müdürlüğümüz web sitesi ve enerji
verimliliği portalı (EnVer) yayını, Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi (RİTM)
sistemi YEPDİS ile e-posta sunucularının hizmetleri internetten gelebilecek tehlikelere karşı kullanılan güvenlik sunucuları ile Kurumumuz bünyesinde sürdürülmektedir,
Genel Müdürlüğümüz bünyesinde hazırlanmış olan personel sorgulama, maaş
kesintileri, izin, giriş-çıkış takibi, merkezi telefon rehberi, kan grupları, bilişim destek
vb. bileşenlerden oluşan intranet (yerel web) sayfası ve veri tabanı yazılımı personelin yetki seviyelerine göre kullanılır durumda bulunmakla birlikte Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı merkezli EBAYS (EnVision) da kullanılmaya devam etmektedir.
Tablo 3: Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğünün Teknolojik Kaynaklar Tablosu
Donanım ve Yazılımın Cinsi 2015 Sayıları 2016 Sayıları
Güvenlik Yazılımları
Firewall 2 2
Anti Spam 1 1
Anti Virüs (Internet) 1 1
IPS 1 1
TE 0 1
NAC 1 1
TMG 1 1
Veri İletişimi Router 1 1
Switch 40 44
Sunucular
Web 1 1
Etki Alanı Yönetimi 2 2
Veri Tabanı 3 1
Anti Virüs (Ağ) 1 1
E-posta 2 2
Güncelleştirme 1 1
NAC 1 1
Log 1 1
DNS 1 1
Firewall 2 2
Enerji Kesintisiz Güç Kaynağı 3 3
Jeneratör 1 1
Son Kullanıcı
Masaüstü Bilgisayar 389 425
Dizüstü Bilgisayar 90 91
Tablet Bilgisayar 6 5
Yazıcı 154 157
Tarayıcı 51 52
Faks 13 14
Projeksiyon 16 14
14
4- İnsan Kaynakları
31 Aralık 2016 itibariyle Genel Müdürlüğümüzde toplam 321 personel görev yapmaktadır. Genel Müdürlüğümüz personelinin hizmet sınıfına göre dağılımı aşağıda
verilmiştir.
Tablo 4: YEGM Personelinin Hizmet Sınıflarına Göre Dağılımı
Hizmet Sınıfı Adet
Teknik Hizmetler 133
Genel İdari Hizmetler 117
Sağlık Hizmetleri 2
Yardımcı Hizmetler 1
Daimi İşçi 64
Geçici Personel 4
Toplam 321
Şekil 3: YEGM Personelinin Hizmet Sınıflarına Göre Dağılımı Grafiği
15
Genel Müdürlüğümüzde görev yapan 657 sayılı Kanuna ve 4857 sayılı Kanuna tabi personel ile 4/C geçici personelin 31.12.2016 tarihi itibariyle hizmet yılına göre dağılımı aşağıda verilmiştir.
Tablo 5: YEGM Personelinin Hizmet Yılı Durumu
Hizmet Yılı 657 S.K.
Tabi Personel
4857 S.K.
Tabi Personel 4/C Toplam
0–4 36 - - 36
5–9 48 6 4 58
10–14 17 11 - 28
15–19 19 8 - 27
20-24 31 15 - 46
25+ 102 24 - 126
Toplam 253 64 4 321
Şekil 4: YEGM Personelinin Hizmet Yılı Durumu Grafiği
16
Genel Müdürlüğümüzde görev yapan 657 sayılı Kanuna ve 4857 sayılı Kanuna tabi personel ile 4/C geçici personelin 31.12.2016 tarihi itibariyle yaşlarına göre durumuna ait bilgiler aşağıda verilmiştir.
Tablo 6: YEGM Personelinin Yaş Durumu
Yaş Durumu 657 S.K. Tabi
Personel
4857 S.K.
Tabi Personel 4/C Toplam
20-25 1 - - 1
26-30 28 - 2 30
31-35 41 7 2 50
36-40 37 10 - 47
41-45 38 15 - 53
46-50 36 14 - 50
51-65 72 18 - 90
Toplam 253 64 4 321
Şekil 5: YEGM Personelinin Yaş Durumu Grafiği
17
Genel Müdürlüğümüzde görev yapan 657 sayılı Kanuna ve 4857 sayılı Kanuna
tabi personel ile 4/C geçici personelin 31.12.2016 tarihi itibariyle eğitim durumuna göre sayısal dağılımına ilişkin bilgiler aşağıda verilmiştir.
Tablo 7: YEGM Personelinin Eğitim Durumu
Eğitim Durumu 657 S.K. Tabi
Personel 4857 S.K. Tabi
Personel 4/C Toplam
Doktora 5 - - 5
Yük. Lisans 34 - - 34
Lisans 147 5 2 154
Ön Lisans 37 3 - 40
Ortaöğretim 26 26 2 54
İlköğretim 4 30 - 34
Toplam 253 64 4 321
Şekil 6: YEGM Personelinin Eğitim Durumu Grafiği
5- Sunulan Hizmetler
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(1) Ülkemizin yenilenebilir enerji kaynaklarının değerlendirilmesine yönelik olarak: a) Enerji kaynakları ile ilgili ekonomik olabilecek potansiyelleri belirlemek,
b) Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesislerindeki
yenilenebilir enerji kullanımına ilişkin gelecek tahminleri üretmek, c) Master plan, fizibilite ve örnek uygulama projeleri hazırlamak, ç) Pilot sistemler geliştirmek ve bunları kamu yararına işletmek, d) Tanıtım faaliyetleri yürütmek,
e) Ülkemizin yenilenebilir enerji kullanımı ile ilgili durumunu değerlendirmek, f) Mevzuat taslakları hazırlamak, g) Kamu kuruluşlarına ve yerel yönetimlere danışmanlık hizmetleri sunmak,
ğ) Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ile ilgili bilgi ve bilincin geliştirilme-
si, yeni enerji teknolojilerinden yararlanılması, bunların yaygınlaştırılması ve faydalarının
18
topluma gösterilmesi amacıyla faaliyetlerde bulunmak,
(2) Diğer ülkelerdeki ulusal ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapmak ve bilgi alışverişinde bulunmak,
(3) 20.02.2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa göre rüzgâr ve güneş enerjisine dayalı lisans almak maksadı ile yapılan başvurulara ilişkin olarak
Bakanlık tarafından yürürlüğe konulan yönetmelik çerçevesinde görüş oluşturmak, (4) 10.05.2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik
Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun ile verilen diğer görevleri yapmak,
(5) 19.02.1985 tarihli ve 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında ve diğer ilgili mevzuatta yenilenebilir enerji konuları ile ilgili olarak Bakanlığa atfedilen görev ve hizmetleri yerine getirmek,
(6) Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmaktır.
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına dair sunulan hizmetler aşağıda verilen mevzuat çerçevesinde yürütülmektedir:
10.05.2005 tarih ve 5346 Sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi
Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun,
14.03.2013 tarih ve 6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu,
28809 sayılı Elektrik Piyasası yönetmeliği, 28782 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve
Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik, 27969 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten
Tesislerde Kullanılan Aksamın Yurt İçinde İmalatı Hakkında Yönetmelik 28783 sayılı Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin
Yönetmelik,
29508 sayılı Rüzgâr Kaynağına Dayalı Elektrik Üretimi Başvurularının Teknik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik,
28664 sayılı Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretimi Başvurularının Teknik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik,
29278 sayılı Rüzgâr Enerjisi Santrallerinin Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezine Bağlanması Hakkında Yönetmelik,
27024 sayılı Elektrik Enerjisi Üretimine Yönelik Jeotermal Kaynak Alanlarının Kullanımına dair Yönetmelik,
27605 sayılı Enerji Sektörü Araştırma-Geliştirme Projeleri Destekleme
Programına (ENAR) dair Yönetmelik,
29852 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları Yönetmeliği,
Enerji Tabi Kaynaklar Bakanlığı Stratejik Planı.
ENERJİ VERİMLİLİĞİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(1) Enerji kaynaklarının ve enerjinin üretiminden tüketimine her safhasında ülke
yararına, etkin ve verimli kullanımı ile ilgili çalışmalar yapmak, (2) Ulusal ve sektörel bazda enerji tasarruf potansiyellerini belirlemek,
(3) Verimlilik artırıcı projelerin desteklenmesi çalışmalarını yapmak (4) Gönüllü anlaşma destekleri ile ilgili çalışmaları yapmak,
(5) Enerji yönetimi ve etüt-proje konularında eğitim ve sertifikalandırma hizmeti vermek,
(6) İşletmelerde enerji yönetimi sistemlerinin kurulması ve yaygınlaşması
doğrultusunda çalışmalar yapmak, (7) Enerji verimliliği hizmetlerini verebilmeleri için üniversitelerin, meslek odaları-
nın ve tüzel kişilerin yetkilendirilmesi ile ilgili çalışmaları yürütmek, (8) Enerji etütleri yapmak veya yaptırmak,
(9) Enerji verimliliğini artırıcı örnek projeler tasarlamak ve pilot uygulamalar yapmak,
(10) Ülkemizin enerji verimliliği ile ilgili durumunu değerlendirmek, (11) Mevzuat taslakları hazırlamak,
(12) Kamu kuruluşlarına ve yerel yönetimlere danışmanlık hizmetleri sunmak,
19
(13) Toplum genelinde enerjinin ve enerji kaynaklarının verimli kullanımı ile ilgili
bilgi ve bilincin geliştirilmesi, yeni enerji teknolojilerinden yararlanılması, bunların yaygınlaştırılması ve faydalarının topluma gösterilmesi amacıyla faaliyetlerde bulunmak,
kamuoyunu bilgilendirmek ve bilinçlendirmek, (14) Enerji verimliliği ile ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler,
özel sektör ve sivil toplum örgütleri arasında etkili ve verimli işbirliğinin geliştirilmesi yö-nünde koordinasyonu sağlamak,
(15) Diğer ülkelerdeki ulusal ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapmak ve bilgi
alışverişinde bulunmak,
(16) 19.02.1985 tarihli ve 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde, 18/4/2007 tarihli ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve alt düzenlemelerinde ve
diğer ilgili mevzuatta enerji verimliliği konuları ile ilgili olarak Bakanlığa atfedilen görev ve
hizmetleri yerine getirmek, (17) 18.04.2007 tarihli ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu uyarınca Enerji
Verimliliği Koordinasyon Kurulu çalışmaları kapsamında:
a) Kurul kararı gerektiren konularda, müzekkere, karar taslağı, rapor hazırlanması
ve benzeri çalışmaları yapmak, b) Kurul tarafından alınan kararların takibini ve sekreterlik hizmetlerini yürütmek,
toplantı tarihlerini planlamak, gündem önerilerini derlemek, taslak gündemi oluşturmak,
toplantı salonunda yapılması gerekli hazırlıkları yapmak, Genel Müdürlük adına yapılacak sunumları hazırlamak Kurul üyelerine sunulacak dokümantasyonu hazırlamak, toplantı
tutanağı düzenlemek, karar metni ve katılımcı listelerinin imzalanması ve benzeri işlemleri tamamlamak, Enerji Verimliliği Kanunu uyarınca Kurul çalışmaları kapsamında
gerekli harcamaları veya ödemeleri gerçekleştirmek, alınan kararların Genel Müdürlüğü ilgilendiren kısımlarının gerçekleştirilmesi çalışmalarını yürütmek, Kurul toplantıları ile ilgili tutanak, müzekkere, karar ve benzeri her türlü dokümantasyonu arşivlemek,
(18) 18.04.2007 tarihli ve 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu uyarınca mevzuat uygulamalarına yönelik yapılacak izleme denetimler kapsamında;
a) Yetkilendirilen üniversitelerin, meslek odalarının ve enerji verimliliği danışmanlık şirketlerinin faaliyetlerinde yol gösterecek plan ve programlar oluşturmak ve
rehberlik etmek,
b) İzleme, kontrol ve denetimler yapmak, süreç ve sonuçlarını mevzuata, önceden belirlenmiş amaç ve hedeflere, performans ölçütlerine ve kalite standartlarına göre analiz etmek, karşılaştırmak ve ölçmek, kanıtlara dayalı olarak değerlendirmek, elde edilen
sonuçları rapor hâline getirerek ilgili birimlere ve kişilere iletmek, c) Genel Müdürlük faaliyetleri kapsamında Genel Müdürlüğün denetimi ve
kontrolu altındaki her türlü kuruluşun faaliyet ve işlemlerine ilişkin olarak, usulsüzlükleri önleyici, eğitici ve rehberlik yaklaşımını ön plana çıkaran bir anlayışla, Genel Müdürlüğün
görev ve yetkileri çerçevesinde izleme, inceleme ve denetimler yapmak, ç) Gerektiğinde, idari yaptırımlar uygulamak, (19) Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmaktır.
Enerji Verimliliğine dair sunulan hizmetler aşağıda verilen mevzuat çerçevesinde yürütülmektedir:
02.05.2007 tarih ve 5627 Sayılı Enerji verimliliği Kanunu,
27035 sayılı Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin
Artırılmasına dair yönetmelik, 26901 sayılı Ulaşımda Enerji Verimliliğin Artırılmasına İlişkin Usul ve
Esaslar hakkında yönetmelik,
27075 sayılı Binalarda Enerji Performansı yönetmeliği,
28720 Genel Aydınlatma Yönetmeliği, 26897 sayılı Sıvı ve gaz yakıtlı yeni sıcak su kazanlarının verimlilik
gereklerine dair yönetmelik
26847 sayılı Merkezi ısıtma ve sıhhi sıcak su sistemlerinde ısınma ve sıhhi
sıcak su giderlerinin paylaştırılmasına ilişkin yönetmelik 29199 sayılı Sürdürülebilir Yeşil Binalar İle Sürdürülebilir Yerleşmelerin
Belgelendirilmesine Dair Yönetmelik
27722 sayılı Enerji İle İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmelik
20
2012 yılında yayımlanan Enerji Verimliliği Strateji Belgesi,
2010 Yılında yayımlanan Ulusal İklim Değişikliği Stratejisi Belgesi,
2014-2018 yılları 10. Kalkınma Planı
YENİ TEKNOLOJİLER VE DESTEK DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(1) Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynakları alanlarında:
a) Performans göstergeleri, gelecek öngörüleri, entegre kaynak planlamaları, standartlar ve ürün performans testleri ile ilgili çalışmalar yapmak,
b) Ülkedeki ve dünyadaki teknolojik gelişmeleri izlemek ve değerlendirmek, ülkenin ihtiyaç ve şartlarına uygun olarak araştırma ve geliştirme hedef ve önceliklerini
belirlemek, bu doğrultuda araştırma ve geliştirme çalışmaları yapmak, yaptırmak, çalışma sonuçlarını ekonomik analizleri ile birlikte kamuoyuna sunmak,
c) Bakanlık tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelik ile belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde araştırma ve geliştirme projelerini desteklemek,
ç) Ulusal enerji envanterini oluşturmak ve güncel tutmak,
d) Enerji sektöründeki nitelikli insan gücü istihdamına kısa süreli kurslar ile katkıda bulunmak,
e) Enerji bilgi ve teknolojileri merkezi kurmak ve işletmek,
(2) Seminer, çalıştay, sempozyum gibi etkinlikler düzenlemek yoluyla bilgi ve deneyim paylaşımını artırmak,
(3) Diğer ülkelerdeki benzer ulusal ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapmak ve
bilgi alışverişinde bulunmak, (4) Enerji tüketim noktalarında çevreyi ilgilendiren zararlı atık ve emisyonların ge-
lişimini izlemek, değerlendirmek, projeksiyonlar üretmek ve önlem önerileri hazırlamak, (5) Bilişim konusunda, Genel Müdürlüğün:
a) Hizmet birimlerinin etkin faaliyette bulunulabilmesi için yönetim bilişim sistemlerinin kurulması konusunda gerekli çalışmaları yapmak,
b) Diğer kurum ve kuruluşlarla bilişim teknolojileri konusundaki iletişiminin sağlanabilmesi için gerekli yazılım, donanım ve standartlar hazırlamak ve uygulanmasını
sağlamak, (6) Genel Müdür tarafından verilen diğer görev ve hizmetleri yerine getirmektir.
PROJE DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(1) 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı
Kullanıma İlişkin Kanun’a göre yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı ve 31/12/2020 tarihinden önce işletmeye giren üretim tesislerinde kullanılan mekanik, elektro-mekanik aksamın ve/veya aksamı oluşturan bütünleştirici parçaların yurt içinde imal edilmiş olması
halinde 24/ 06/ 2016 tarihli ve 29752 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik
Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Yerli Aksamın Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında: a)Özel sektör tarafından yapılan yerli katkı ilave fiyatı başvuruların alınması ve
değerlendirilmesi,
b) Tedarikçi firmaların ve enerji üretim tesislerinin yerinde denetlenmesi, c) EPDK ve firmalara görüşlerin bildirilmesi, d) Uygulamada karşılaşılan aksaklıkların belirlenerek, mevzuat değişikliğine ilişkin
çalışmaların yapılması, (2) Yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin kullanımına yönelik olarak Türkiye
Elektrik Sistemine bağlanan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesislerinin anlık üretimlerini izlemek ve geleceğe yönelik üretim tahminlerine katkıda
bulunmak, (3) Yenilenebilir enerji kaynakları potansiyelinden azami ölçüde yararlanarak bu
kaynakların elektrik sistemine sorunsuz olarak entegrasyonunun sağlanması, mevcut ve
planlanan enerji tesislerinden elde edilecek enerjinin artırılması amacıyla hibrid sistemlere dayalı pilot proje alanları tespit etmek, uygun alanlarda hibrid pilot projeler geliştirmek ve demonstrasyon uygulamaları yapmak/yaptırmak,
(4) Yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin kullanımına yönelik olarak pilot projeler
üretmek, bu konuda kamu kurumları, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları ile
21
işbirliği yapmak, geliştirilen pilot sistemlerin muhtelif ölçeklerde demonstrasyon
uygulamalarını yapmak ve kamu yararına işletmek, tanıtımını yapmak, (5) 3096 sayılı Kanun kapsamında Yap İşlet Devret Modeli (YİD) ile işletilen
hidroelektrik enerji santrallarının ve rüzgâr enerjisi santrallarının üretim tesislerinin denetimini yapmak, elektromekanik teçhizatın aylık ve yıllık bakımlarının kontrollerini
yapmak, tesislerin performans testlerini yapmak, üretimlerin raporları ile uygunluğunu kontrol etmek ve üretim olmadığında nedenlerini araştırmak,
(6) Harita çalışmaları kapsamında:
a) Genel Müdürlüğün çeşitli projelerinde ihtiyaç duyulan 1/5000, 1/1000 ve daha
büyük ölçekli topografik haritaların üretimini yapmak veya yaptırmak, b) Projelerin çeşitli aşamalarında ihtiyaç duyulacak enkesit, boykesit, aplikasyon gibi
harita mühendislik hizmetlerini yapmak, yaptırmak.
c) RGİ (rüzgâr gözlem istasyonu), RES (rüzgâr enerjisi santralı) gibi proje tesislerinin
nokta kontrollerini sağlamak, d) Projelerde altlık olarak kullanılabilecek sayısal olmayan basılı haritaların
sayısallaştırılması işlerini yapmak,
e) Projelerin sabit yapılarında zaman içerisinde ortaya çıkabilecek deformasyonların
tespiti için gerekli ölçü ve hesapları yapmak, yaptırmak ve yaptırılan ölçümlerin kontrol işlemlerini gerçekleştirmek,
f) Genel Müdürlüğümüz projelerinin çeşitli aşamalarında ihtiyaç duyulabilecek ifraz
(parsel bölünmesi), imar değişikliği vb. işlerin yapılmasını veya yaptırılmasını sağlamak, yaptırılan işlerin kontrol işlemlerini gerçekleştirmek,
g) “Harita ve Proje Arşiv“ işlerinin yürütülmesini sağlayarak projeler için ihtiyaç duyulacak haritaların ilgili kurumlardan teminini sağlamak ve bu haritaları
muhafaza etmek, ğ) Haritacılık işleri ile ilgili olarak yetkili kuruluşlarla (HGK, TKGM vb.) gerekli işbirliği
faaliyetlerini yürütmek,
(7) Görevlerine ilişkin mevzuat taslakları hazırlamak, (8) Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmaktır.
DESTEK HİZMETLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(1) İdari ve sosyal işler konusunda, Genel Müdürlüğün:
a) Temizlik, tabldot, aydınlatma, ısıtma, soğutma, taşıma, tahsis, güvenlik ve sağlık hizmetlerini yürütmek,
b) Eskişehir Yolu 7. km Ankara adresindeki kampüs alanında yer alan arazinin,
idari ve hizmet binalarının, aynı adresteki kreş ve gündüz bakımevinin, Kırım Caddesi No:
58 Emek, Ankara adresindeki lojmanların ve dinlenme amaçlı kullanıldığı dönemlerde Didim Rüzgâr ve Güneş Enerjisi Araştırma Merkezi’nin işletilmesi ile ilgili işleri yürütmek,
c) Tanıtım amaçlı sergi, fuar işlerini düzenlemek, foto, film çalışmaları ile basım ve dağıtım ve kütüphane hizmetlerini yürütmek,
ç) Kreş ve gündüz bakımevi, tabldot ve çay ocağı hesaplarının talimatları gereği kontrollerini yapmak ve gerekli raporları hazırlamak,
d) Özel kanunlarda veya diğer kanunlarda gösterilen savunma ve güvenlik ile
ilgili görevleri yapmak, e) Haberleşme işlerini yürütmek,
f) Genel evrak ve arşiv işlerini yürütmek, g) Hizmet birimlerinin etkin faaliyette bulunulabilmesi için yönetim bilişim
sistemlerinin kurulması konusunda katkıda bulunmaktır. (2) Makina ve ikmal konusunda, Genel Müdürlüğün: a) Araç, gereç ve malzemenin temini ile ilgili hizmetleri yürütmek,
b) Makina, teçhizat ve araçların periyodik bakım ve onarımı ile araçların fenni
muayene işlemlerini yürütmek, c) İnşaat ve kontrollük işlerini yürütmek, ç) Genel Müdürlüğe tahsis edilen mal varlıklarını muhafaza etmek,
d) Her türlü sigorta işlemlerini yürütmektir.
(3) Yukarıda sayılan görev ve hizmetlerin yerine getirilmesinde, Bakanlığın ve Genel Müdürlüğün ilgili birimlerinin uygulamalarını ve önerilerini dikkate almak, gerekli işbirliği ve koordinasyonu sağlamak,
(4) Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmaktır.
22
İNSAN KAYNAKLARI, MALİ İŞLER VE STRATEJİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ
(1) Bütçe ve mali işler konusunda, Genel Müdürlüğün: a) Stratejik planın, iç kontrol sisteminin ve iç kontrol standartları eylem planının
hazırlanması çalışmalarına katkıda bulunmak ve uygulanmasında görevleri yerine
getirmek, b) Muhasebe ve mali işlerini mevzuatın tespit ettiği esaslar dahilinde yürütmek,
c) Bütçe hazırlık çalışmalarını yürütmek, ç) Yapılan sarfiyatın bütçe ödenekleri içerisinde gerçekleşmesini takip etmek,
ödenek gönderme belgelerini düzenlemek, d) Genel Müdürlüğün, Taşınır Mal Yönetmenliği kapsamında iş ve işlemlerini
yapmak, tabloları düzenlemek ve yasal olarak bildirilmesi gereken yerlere göndermek,
e) Genel Müdürlüğün Kefalet Kanununa tabii çalışan personellerin iş ve işlemleri
yürütmek, f) Her türlü ödeme ve tahsil işlerini yürütmek, g) Yıllık ve uzun dönem plânlarını ve yatırım programlarını hazırlamak,
ğ) Bütçe tekliflerinin hazırlanması ve izlenmesi işlerini yürütmek,
h) Muhasebe kayıtlarını iç ve dış denetim için hazır bulundurmak, ı) Genel Müdürlüğün bütçe ile ilgili diğer iş ve işlemleri yürütmek, (2) Personel işleri konusunda; Genel Müdürlükte görev yapan 657 sayılı Kanun ve
4857 sayılı İş Kanununa ve diğer kanunlara tabi personelle ilgili iş ve işlemleri yürütmek.
(3) Yukarıda sayılan görev ve hizmetlerin yerine getirilmesinde, Bakanlığın ve Genel Müdürlüğün ilgili birimlerinin uygulamalarını ve önerilerini dikkate almak, gerekli işbirliği ve koordinasyonu sağlamak,
(4) Genel Müdür tarafından verilen diğer görevleri yapmaktır. ARİ V
23
AA-- İİDDAARREENNİİNN AAMMAAÇÇ VVEE HHEEDDEEFFLLEERRİİ
Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğünün amaç ve hedefleri:
1. Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliğinin ülkemizde sürdürülebilir gelişimine katkı vermek, gerekli politika ve mevzuat gelişim süreçlerini oluşturmak,
2. Ülkemizin sahip olduğu yenilenebilir enerji kaynak potansiyellerinin belirlenmesine yönelik çalışmalar yapmak, bu çalışmaların sonuçlarını kamuoyuyla paylaşmak ve bu potansiyel belirleme çalışmalarından da yararlanarak Bakanlığımızca yapılan gelecek
projeksiyonları çalışmalarına katkı yapmak,
3. Ülkemizin sahip olduğu yenilenebilir enerji kaynaklarından en kapsamlı biçimde ve mümkün olan en kısa süre içinde faydalanır hale gelmesi yönünde çalışmalar yapmak, piyasa ve yatırım gelişmelerini izlemek, ilgili mevzuatlarda gerekli iyileştirmeler için
çalışmalar yapmak,
4. Yenilenebilir enerji teknolojilerinin ülkemizde tanınması, kullanılması ve yerli imalat sanayinin bu teknolojilere vukufunun artması yönünde çaba göstermek, çalışmalar yapmak,
5. Ülkemizde enerji verimliliğini artırıcı çalışmaları koordine etmek, çalıştay ve konferanslar düzenlemek, bu çerçevede bilgilendirme, yetkilendirme, bilinçlendirme, izleme, eğitim ve ölçme çalışmaları yapmak, enerji verimliliği etütleri yapmak ve yaptırmak, enerji verimliliğini artırıcı projeleri desteklemek.
Şekil 7: Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Faaliyet Haritası
II-AMAÇ VE HEDEFLER
24
BB-- TTEEMMEELL PPOOLLİİTTİİKKAALLAARR VVEE ÖÖNNCCEELLİİKKLLEERR
2015 yılında Ülkemizin birincil enerji arzının % 12’si yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanmıştır. Ülkemiz yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı kurulu 2015 yılında bir
önceki yıla göre %12,7 oranı ile Dünya ortalaması olan % 9,3 artış oranının üzerinde artmıştır. 2016 yılı sonu itibariyle ülkemizin yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı kurulu gücü 34.553 MW’ tır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulu güç içerisindeki dağılımına bakıldığında 26.681 MW hidrolik, 5.751 MW rüzgâr, 821 MW jeotermal ve 832,5 MW
güneş enerjisi oluşturmaktadır. 2016 yılında yapılan 5.350 MW’ lık kurulu güç ilavesinin
%55’ini yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri oluşturmaktadır. Bakanlığımız 2019 yılına kadar:
32.000 MW Hidrolik,
10.000 MW Rüzgâr,
3.000 MW Güneş,
1.000 MW Jeotermal,
700 MW Biyokütle
kurulu gücüne ulaşmayı ve elektrik enerjisi arzı içinde yenilenebilir enerji payını arttırmayı hedeflemektedir.
Özellikle yerli ve yenilenebilir enerji hedefi doğrultusunda Türkiye hem yerli kaynaklarını
azami derecede kullanmak, hem de yerli üretim ve teknoloji geliştirme yetkinliğine sahip olmak noktasında çalışmalarını yoğunlaştırmaktadır. Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları- YEKA yarışmaları bu anlamda geliştirilen metotlar arasında yer almaktadır.
Ülkemiz Rüzgâr, Güneş, Hidroelektrik, Jeotermal, Biyokütle ve Deniz yenilenebilir enerji kaynaklarını sürdürülebilir ve sistematik olarak kullanmak ve geliştirmek istemektedir.
Yenilenebilir Enerji arz güvenliği ve kaynak çeşitliliği sağlamasının yanı sıra düşük karbonlu ekonomiye geçiş, yenilikçi yaklaşımlar ve yeni teknolojileri ile sürdürülebilir
kalkınmaya olan katkısı bakımından önem arz etmektedir.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının sürdürülebilir gelişimini teminen; enerji depolama, iletim
ve dağıtım hatlarının gelişimi, şebeke yönetimi yetkinliğinin geliştirilmesi, puant ısıtma ve soğutma yüklerinin yönetimi ve öz tüketimin özendirilmesi öncelendirilmektedir.
Türkiye’nin enerji yoğunluğu OECD ortalama enerji yoğunluğunun yaklaşık % 201
oranında üzerindedir. Enerji verimliliği ve tasarrufunun ilave bir arz kaynağı olduğu
düşünüldüğünde ve Ülkemiz elektrik enerjisi piyasasında arz güvenliği konusunda
yapılması gerekenler de göz önüne alındığında bu konuda önemli adımların atılması
elzemdir. 2012 tarihli Enerji Verimliliği Strateji Belgesinde birincil enerji yoğunluğumuzu
2011 yılı referans değerine göre %20 azaltılması hedeflenmiştir. Bu kapsamda
önümüzdeki yıllarda, enerji girdisinin toplam üretim maliyetlerindeki payının azaltılmasına
yönelik ilave tedbirlerin hayata geçirilmesi yolu ile Ülkemizin rekabet gücünün
yükseltilebilmesi için enerji verimliliği ve tasarrufunun ön plana çıkarılması amacıyla
gerekli çalışmalar Enerji, Binalar ve Hizmet, Ulaşım, Sanayi ve Teknoloji ve Tarım sektörü
odaklı yürütülecektir. Bu husus da yapılması planlanan çalışmalarda:
Enerji verimliliği ve tasarrufuna yönelik olarak Bakanlığımızın politika oluşturma ve
izleme kapasitesinin geliştirilmesi, kamuoyu farkındalığının oluşturulması, meslek
standartlarının belirlenerek sektörel bazda bir yol haritası hazırlanması ve iyi
işleyen bir enerji sektörü oluşturulması,
1 Türkiye’nin 2014 yılı birincil enerji yoğunluğu (2005 yılı $ fiyatları ile 2009 yılı serisine göre iklim düzeltmesiz) 0,158 kep/$’dir. OECD’nin
2014 yılı birincil enerji yoğunluğu ortalaması (2005 yılı $ fiyatları ile) 0,13 kep/$’dır.
25
Mevcut politikaların gözden geçirilerek, ulusal politikaların geliştirilmesine ve AB ile
uyumuna yönelik yol haritası hazırlanması, sektörel bazda enerji tasarruf
potansiyellerinin ve hedeflerinin belirlenmesi,
Enerji Verimliliği Ulusal Eylem Planı’ nın 2017-2023 yıllarını kapsayacak şekilde
tamamlanarak uygulamaya alınması ve bu plan doğrultusunda:
Dağıtım ve tedarik şirketlerinin daha fazla sorumluluk üstleneceği yeni teşvik
sistemleri geliştirilmesi, uygulama sonuçlarının izlenebilmesi amacı ile izleme
sistemlerinin kurulması ve teşviklerden faydalanma oranını artırmak üzere
gereken tedbirlerin alınması,
Dağıtım ve görevli tedarik şirketlerine enerji verimliliği ile ilgili sitemin puant
kapasite ihtiyacını azaltıcı şekilde ve şebekenin verimliliğini arttırıcı tarife
mekanizmalarının kurulması,
Farkındalık, Eğitim ve Bilinçlendirme faaliyetlerinin yürütülmesi,
Enerji verimliliği faaliyetlerinin yürütülmesine yönelik, enerji yönetim
sistemlerinin kurulumunun yaygınlaştırılması, etüt, veri toplama, performans
standartları ve potansiyel analizi altlıklarının tamamlanması,
Yerinde üretim ve tüketimin yaygınlaştırılması, üretim, iletim, dağıtım
verimliliğinin artırılması doğrultusunda:
Ulusal ve uluslararası finansman imkânlarının artırılması,
Ulaştırma, Tarım, Binalar ve Sanayide enerji verimliliği projelerinin,
çeşitliliğinin ve proses verimliliği, faaliyetlerinin artırılması, verimli
ekipman, teknik ve teknolojilerin özendirilmesi,
En iyi uygulamaların tespiti ve paylaşılması önceliklendirilmektedir.
26
AA-- MMAALLİİ BBİİLLGGİİLLEERR
Genel Müdürlüğümüze 2016 yılında 61.521.000,00 TL başlangıç ödeneği tahsis edilmiş olup yılsonu revize ödeneği 60.191.000,00 TL’dir. 2016 yılında 35.168.885,26 TL
harcama gerçekleşmiştir.
Tablo 8: YEGM Fonksiyonel ve Ekonomik Sınıflandırmaya göre Ödenek-Gider İcmal Tablosu
EKONOMİK KODU
AÇIKLAMA 2016
ÖDENEĞİ YILSONU ÖDENEĞİ
YILSONU
GERÇEKLEŞME
FONKSİYONEL KODU
4- EKONOMİK İŞLER
VE HİZMETLER
01 PERSONEL GİDERLERİ 19.388.000,00 18.988.000,00 18.646.897,20
01.1 Memur 12.576.000,00 12.176.000,00 12.130.959,96
01.3 İşçiler 6.564.000,00 6.564.000,00 6.378.007,94
01.4 Geçici Personel 248.000,00 248.000,00 137.929,30
02 SOSYAL GÜV. KUR. DEVLET PİRİMİ GİDERLERİ
3.460.000,00 3.460.000,00 3.271.398,28
02.1 Memur 2.263.000,00 2.263.000,00 2.172.589,12
02.3 İşçiler 1.153.000,00 1.153.000,00 1.098.809,16
02.4 Geçici Personel 44.000,00 44.000,00 0
03 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 6.891.000,00 6.973.000,00 5.747.817,77
03.2 Tüketime Yön. Mal ve Malzeme Alım. 1.894.000,00 1.894.000,00 1.388.191,77
03.3 Yolluklar 453.000,00 453.000,00 298.120,96
03.4 Görev Giderleri 60.000,00 72.000,00 63.963,76
03.5 Hizmet Alımları 4.218.000,00 4.288.000,00 3.775.171,95
03.6 Temsil ve Tanıtma Giderleri 34.000,00 34.000,00 7.143,80
03.7 Men.Mal.Gayrimaddi Hak Alım, Bakım
ve Onarım Giderleri 173.000,00 173.000,00 166.019,49
03.8 Gayrimenkul Mal Bakım On. 59.000,00 59.000,00 49.206,04
05 CARİ TRANSFERLER 7.412.000,00 6.400.000,00 3.539.732,41
05.3 Kar Amacı Gütmeyen Kur. Trf. 190.000,00 190.000,00 174.408,26
05.4 Hane Halkına Yapılan Transfer 7.222.000,00 6.210.000,00 3.365.324,15
05.6 Yurtdışına Yapılan Transferler 0 0 0
06 SERMAYE GİDERLERİ 24.270.000,00 24.270.000,00 3.963.039,60
06.1 Mamul Mal Alımları 650.000,00 650.000,00 272.029,83
06.2 Menkul Sermaye Üretim Gider. 19.070.000,00 19.070.000,00 2.100.379,21
06.3 Gayri Maddi Hak Alımları 600.000,00 600.000,00 197.298,36
06.7 Gayri Menkul Büyük Onarım Giderleri 3.950.000,00 3.950.000,00 1.393.332,20
07 SERMAYE TRASFERLERİ 100.000,00 100.000,00 0
07.1 Yurtiçi Sermaye Transferleri 100.000,00 100.000,00 0
TOPLAM 61.521.000,00 60.191.000,00 35.168.885,26
III-FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VEDEĞERLENDİRMELER
27
Şekil 8: YEGM 2016 Yılı Ödenek-Gerçekleşme Durumu Grafiği
Şekil 9: YEGM 2016 Yılı Yatırımları Program-Harcama Gerçekleşme Durumu Grafiği
28
Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğünün 2016 yılı projeleri, ödenekleri ve yıl sonu gerçekleşme durumları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Tablo 9 : YEGM 2016 Yılı Yatırımları Program-Harcama Gerçekleşme Durumu (TL)
Proje Adı Karakteristik 2016 Yılı Başlangıç Ödeneği
2016 Yılı Revize
Ödeneği
2016 Yılı Gerçekleşme
Geçekleşme
%
Enerji Verimliliği
Çalışmaları
Sanayi, Bina ve Ulaşımda Enerji
Verimliliği Çalış.
10.000.000 10.000.000 734.717 7,3
Yenilenebilir Enerji
Kaynakları
Çalışmaları
Güneş, Rüzgâr ve Biyoenerji Ar-Ge,
Uygulama Pilot
Projesi
900.000 900.000 79.849 8,9
Rüzgâr İzleme ve Tahmin
Merkezi Kurulması
(RİTM)
Etüd, Bina
Tadilatı, Yazılım Makine Techizat
150.000 150.000 65.758 43,8
Enerji Bilgi
Teknoloji Yön.Mrkz.
(EBİTEM)
İnşaat, Makine-Teçhizat, Yazılım
Hizmet Alımı 4.000.000 4.000.000 0 0
HES Destekli
RES Projesi
Örnek Uygulama (Hibrit) Hizmet
Alımı
20.000 20.000 0 0
Güneş Enerjisi İzleme ve
Kontrol Sistemi Kurulum Projesi
Yazılım,Donanım Alımı, Bina
Tadilatı, Makina Techizat
2.000.000 2.000.000 55.873 2,8
Hidrojen Enerjisi
Teknolojileri Laboratuvar Çalışması
Bina Tadilatı, Makine Techizat
2.000.000 2.000.000 1.164.182 58,2
Muhtelif İşler Makine Teçhizat
Alım, Bakım-
Onarım, Düzen.
4.000.000 4.000.000 1.393.332 34,8
Bilişim Altyapı
Projesi (e-DTR)
Bilgisayar, Yazılım
Alımı Sistem Bakım Onarımı
1.200.000 1.200.000 469.328 39,1
Toplam 24.270.000 24.270.000 3.963.040 16,3
29
BB--PPEERRFFOORRMMAANNSS BBİİLLGGİİLLEERRİİ
1- Faaliyet ve Proje Bilgileri STRATEJİK AMAÇ-2: OPTİMUM KAYNAK ÇEŞİTLİLİĞİ
A2. HEDEF 3. Yenilenebilir enerji kaynaklarının birincil enerji ve elektrik enerjisi arzı içindeki payının arttırılması sağlanacaktır.
PH2.3.1. 2019 itibariyle güneşte 3 000 MW, rüzgârda 10 000 MW, jeotermalde 700 MW, biyokütlede 700 MW, dalga enerjisinde 100 MW kurulu güce ulaşılması.
F1-Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi (RİTM)Projesi
Ülkemizde rüzgâr kaynağından elektrik enerjisi üretiminin artırılması, rüzgâr enerjisi
santrallerinin Türkiye Elektrik Sistemine etkili ve verimli bir biçimde entegrasyonunun
sağlanması, bu konuda gerekli önlemlerin saptanması ve uygulamaya konulabilmesi amacıyla tasarlanmış bir projedir. Bu kapsamda elektrik sistemine bağlanan rüzgâr enerjisi santrallerinin anlık üretimlerini izlemek ve geleceğe yönelik üretim tahminlerini üretmek üzere 2010 yılında Genel Müdürlüğümüz ana binası içinde “Rüzgâr Gücü İzleme
ve Tahmin Merkezi” kurularak bir rüzgâr gücü izleme ve tahmin sistemi geliştirilmiş, elektrik sistemine bağlanan rüzgâr enerjisi santrallerinin ve sistem operatörünün kullanımına sunulmuştur.
Rüzgâr enerjisi santrallerinin merkeze bağlantılarının ne şekilde yapılacağı ve lisans sahibi
tüzel kişinin bu konuda yükümlülüklerinin açıklığa kavuşturulabilmesi için Genel Müdürlüğümüz tarafından hazırlanan “Rüzgâr Enerjisi Santrallerinin Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezine Bağlanması Hakkında Yönetmelik” 25.02.2015 tarih ve 29278 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
2016 yılı sonu itibariyle 132 adet rüzgâr enerjisi santrali Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezine bağlanmıştır. Merkeze bağlı rüzgâr enerjisi santrallerinin toplam kurulu gücü 5359 MW'a ulaşmış olup bu kurulu güç değeri işletmedeki kurulu gücün yaklaşık %99’una karşılık gelmektedir. İşletmeye giren RES'lerin RİTM'e bağlantı çalışmaları ile tahminlerin
iyileştirilmesi çalışmalarına devam edilmektedir.
F2- 3096 Sayılı Kanun Kapsamındaki HES Ve RES Tesislerinin İşletme Denetimleri Faaliyeti
3096 sayılı Kanun kapsamındaki projelerin inşaat ve işletme denetim çalışmalarında 07
Eylül 1995 tarih ve 3179 sayılı Makam Oluru ile Genel Müdürlüğümüz görevlendirilmiştir.
Görev kapsamında Yap-İşlet-Devret (YİD) modeli 10 adet hidroelektrik enerjisi santralinin ve iki adet rüzgâr enerjisi santralinin onaylanmış projelerinin kontrolü ve sözleşme hükümlerine uygunluğu her yıl denetlenmektedir.
Bu kapsamda, 2016 yılı denetim programı çerçevesinde; 1-Çal HES, 2-Aksu (Çayköy)
HES, 3-Gönen Barajı ve HES, 4-Sütçüler HES, 5-Girlevik-2 ve Mercan HES, 6-Tohma HES, 7-Yamula Barajı ve HES (hidroelektrik santralları) ile Alaçatı RES ve Bozcaada RES’in (rüzgâr elektrik santralları) işletme denetimleri gerçekleştirilmiştir. Ahiköy 1 HES,
Ahiköy 2 HES ve Gaziler HES’in işletme denetimleri ise 2017 yılı denetim programına alınmıştır. Birecik Barajı ve Hidroelektrik Santralleri 2016 Ekim ayında Elektrik Üretim
Anonim Şirketine devredilmesi sebebiyle denetimleri gerçekleştirilememiştir. 2017 yılında da Kanun kapsamındaki HES ve RES tesislerinin işletme denetimlerine devam edilecektir.
F3-Pompajlı HES Destekli RES Hibrid Enerji Projesi
Türkiye’nin rüzgâr enerjisi potansiyelinden azami ölçüde yararlanılması amaçlı rüzgâr
enerji santrali ve pompaj depolamalı hidroelektrik santralından oluşan Yahyalı Hibrid Enerji Projesi Kayseri ili Yahyalı İlçesi sınırları içinde planlanmıştır. Projede mevcut bir
hidroelektrik santralin rezervuarı alt rezervuar olarak kullanılacak ve inşa edilecek üst rezervuara pompalanan su gerektiğinde düşürülerek enerji elde edilecektir. Proje ile rüzgâr santralinden elde edilen kesikli enerjinin pompaj depolamalı HES ile belirli bir
30
aralıkta garanti edilebilir güç olarak elektrik sistemine verilmesi ve rüzgâr kaynağının
dalgalı yapısının elektrik sistemi üzerindeki etkilerinin azaltılması amaçlanmaktadır.
Projenin hayata geçirilmesi konusunda paydaş kurum/kuruluşlar arası görüşmelerde
görev paylaşımı konusunda mutabakat sağlanamadığından projede beklenen gelişme ve ilerleme sağlanamamıştır.
Proje alanında teçhiz edilen rüzgâr gözlem istasyonundan gelen gerçek zamanlı rüzgâr ölçümlerinin “Rüzgâr Gücü İzleme ve Tahmin Merkezi” sistemine kaydı devam
etmektedir.
F4-Su Havzaları Yönetim Heyetleri Toplantıları ve Çalışma Faaliyetleri
Ülkemizin su havzalarının yönetimi hususunda 18.06.2013 tarih ve 28681 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Havza Yönetim Heyetlerinin Teşekkülü,
Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ”’in 5 inci maddesinin birinci fıkrası gereğince Bakanlığımızın Havza Yönlendirme Heyeti Üyesi ve 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrası gereğince Havza Yönetim Heyeti Üyesi olacağı hükme bağlanmıştı. Tebliğ
kapsamında teşekkül edilen Yönetim Heyetlerinde ETKB'yi temsilen Genel Müdürlüğümüz
görev almaktaydı. Ancak Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından hazırlanarak 20.05.2015 tarih ve 29361 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren aynı adlı
yeni tebliğ ile ETKB Havza Yönetim Heyeti Üyesi olmaktan çıkarılmış, sadece Havza Yönetim Merkez Kurulu Üyesi olarak tanımlanmıştır. Bu nedenle 2015 yılının ikinci dönemi itibariyle Havza Yönetim Heyeti toplantılarına Bakanlığımıza çağrı yapılmamış, katılım
istenmemiştir
Öte taraftan Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü koordinasyonunda yürütülmekte olan “Su Havzaları Sektörel Tahsis Planlarının Hazırlanması” çalışmaları kapsamında ETKB adına Genel Müdürlüğümüzün katılımı devam etmektedir. Bu görev kapsamında 2016 yılı içerisinde kurumumuz Seyhan Havzası
Sektörel Su Tahsis Planı Projesinde çalışma gurubunda yer almış olup proje değerlendirme toplantılarına iştirak etmiştir.
Ayrıca Konya Kapalı Havzası ve Akarçay Havzası Sektörel Su Tahsis Planı Projelerine veri desteği sağlanması ve açılış toplantılarına katılım sağlanmıştır.
F5-Pompaj Depolamalı HES’lerin Kurulum ve İşletilmesine İlişkin İşlemlerin Yürütülmesi
Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santraller (PHES) ile ilgili olarak 2009 yılı sonlarında başlayan ve 2011 yılı başında Nihai Raporun teslimi ile tamamlanan “Türkiye’deki Pik
Talebin Karşılanması İçin Optimal Güç Üretimi Çalışması” mülga Elektrik İşleri Etüt
İdaresi Genel Müdürlüğü (EİE), Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) Genel Müdürlüğü ve Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) işbirliği ile yapılmıştır. Ülkemizdeki pompaj depolamalı HES’lerin gelecekteki puant talebi karşılaması amacı başta olmak üzere ithal
kaynaklar yerine yerli enerji kaynaklarının daha fazla kullanılmasını ve kaynak
çeşitliliğinin desteklenmesini hedefleyen bu çalışma mülga EİE Genel Müdürlüğü döneminde kurumun kendi imkanları ile yaptığı çalışmalar ve önerilen tesis yerleri ile birlikte ülke çapında bir “Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santral Master Plan Etüdü”
olma özelliği taşımaktadır. JICA teknik desteği ile 2011 yılında tamamlanan bu çalışma
kapsamında kavramsal tasarım seviyesinde üç adet proje önerilmiştir. Bu projeler arasında yer alan Gökçekaya Pompaj Depolamalı HES (Ankara İli-Nallıhan İlçesinde Gökçekaya PHES, 1400 MW.) Projesi, 2010 yılında enerjinin yoğun olarak tüketildiği,
aynı zamanda sistem stabilitesi üzerinde baskı yaratan bölgelere yakın bir lokasyonda bulunması sebepleriyle, sektördeki ilgili kurum ve kuruluşların da katıldığı Çalıştay ve
toplantılar sonucunda önerilmiştir.
Gökçekaya PHES ile ilgili Fizibilite seviyesi çalışmalar Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
(DSİ) marifetiyle Bakanlığımız adına Genel Müdürlüğümüz, TEİAŞ Genel Müdürlüğü, Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) Genel Müdürlüğü katılımı ile JICA teknik işbirliği
kapsamında devam ettirilmiş ve Mart 2016’da tamamlanarak DSİ’ye ve katılan diğer kuruluşlara sunulmuştur. Mayıs 2016’da Gökçekaya Nihai Fizibilite Raporu hakkında
görüşümüz oluşturularak DSİ’ne iletilmiştir. Aralık 2016’da Gökçekaya PHES Projesinin hayata geçirilmesi için Orman ve Su İşleri Bakanlığına yazı taslağı oluşturulmuştur.
31
PH2.3.2. Güneş enerjisi izleme ve kontrol sistemini kurmak, GES lisans başvurularının
teknik değerlendirmesini yapmak.
F1-Güneş Enerjisi İzleme ve Kontrol Sistemini Kurmak, GES Lisans
Başvurularının Teknik Değerlendirmesini Yapma Faaliyeti
19.06.2011 tarih ve 27969 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Güneş Enerjisine Dayalı
Elektrik Üretim Tesisleri Hakkında Yönetmelik kapsamında güneş enerjisine dayalı veya güneş enerjisi ile birlikte diğer enerji kaynağı kullanan hibrit tesislerde üretilen elektrik
enerjisi içerisindeki güneş enerjisine dayalı üretim miktarlarının denetimi amacıyla kurulacak olan Güneş Enerjisi İzleme ve Kontrol Sistemi ile ilgili olarak literatür ve
uygulama çalışmaları araştırılmakta olup bu araştırmaya göre teknik şartname çalışmaları GES yatırımlarının teknoloji, lokasyon, büyüklük ve uygulama çeşitliliklerinin reel olarak izlenmesi ve konu ile ilgili kurum ve kuruluşların ihtiyaç tespitleri ile etki analizleri
yapıldıktan sonra tamamlanacaktır. Konu ile ilgili olarak Avrupa Birliği Katılım Öncesi
Destek Programı kapsamında yürütülmekte olan proje sonucunda da kurulması planlanan sistemin fizibilitesi ve teknik şartnamesi oluşturulacaktır.
EPDK tarafından Genel Müdürlüğümüze gönderilen, ön lisans verilmiş başvurulara ait
projelerin santral sahası revize talepleri incelenerek hazırlanan teknik değerlendirme
raporları EPDK'ya gönderilmiştir. Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik kapsamında dağıtım şirketlerine yapılan başvuruların teknik değerlendirmesi yapılmaktadır.
PH2.3.3. RES lisanslama işlemleri için teknik görüş vermek ve lisanslı RES projelerini
kontrol etmek ve tesisleri denetlemek.
F1-RES Projelerinin Kontrolü ve Tesis Denetimi
20.10.2015 tarih ve 29508 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “Rüzgâr
Kaynağına Dayalı Elektrik Üretimi Başvurularının Teknik Değerlendirmesi Hakkında
Yönetmelik” kapsamında rüzgâr kaynağına dayalı olarak yapılan önlisans veya lisanssız elektrik üretimi başvurularının teknik değerlendirmelerinin yapılması, teknik değerlendirmeleri uygun bulunmuş olan önlisanslı, lisanslı veya lisanssız projelerin koordinat değişikliği, kapasite artışları ve türbin teknik özellikleri ile ilgili değişiklik
talepleri hakkında uygunluk yazılarının düzenlenmesi hususlarındaki çalışmalar sürdürülmüştür.
Elektrik Piyasası Kanununa göre rüzgâr enerjisine dayalı önlisans başvurularında sahasında ve/veya sahayı temsil eden noktalarda rüzgâr ölçümleri yapılmak zorundadır.
Bu nedenle Rüzgâr Kaynağına Dayalı Elektrik Üretimi Başvurularının Teknik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmeliği revize edilmekte ve aynı zamanda temsiliyet ve ölçümlerle ilgili bir yönetmelik hazırlanmaktadır.
PH2.3.4. Plan dönemi boyunca biyokütle kaynaklarının değerlendirilmesine yönelik
potansiyel belirleme çalışmaları yürütmek.
F1- Biyokütle Enerjisi Potansiyel Atlası (BEPA) Oluşturulması Faaliyeti
Ülkemizdeki yenilenebilir enerji kaynaklarının potansiyelini belirlemek amacıyla hazırlanan Biyokütle Enerjisi Potansiyel Atlası’nda (BEPA) il ve ilçe bazında bitkisel üretim, hayvan
ve orman varlığımız, bitkisel, hayvansal, orman atıkları ile kentsel organik katı atıkların
miktarı, bu atıklardan elde edilebilecek enerji değerleri yer almakta olup 2014 Şubat ayında web sitesinden kamuoyuna sunulmuştur. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, TÜİK gibi kamu kurum ve kuruluşlarından alınmakta olan veriler ile güncelleme çalışmaları devam etmektedir.
PH2.3.5. Dalga, akıntı ve deniz termal enerji potansiyeli belirleme çalışmalarını yürütmek.
F1- Deniz Enerjisi Potansiyel Atlası (DEPA) Oluşturulması Faaliyeti
Türkiye’nin deniz enerjisi potansiyelini tespit etmek amaçlı Deniz Enerjisi Potansiyel Atlası
(DEPA) kapsamında, verilere sağlıklı bir şekilde ulaşılabilmesi için ilgili kamu kurumları ile koordinasyon çalışmaları devam etmektedir.
PH2.3.6. Yenilenebilir Enerji Projeleri İzlenme ve Değerlendirme Sisteminin Kurulması.
32
F1- Yenilenebilir Enerji Projeleri İzlenme ve Değerlendirme İsteminin Kurulması
Faaliyeti
Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesislerinin başvurularının alınması,
teknik değerlendirilmelerinin yapılması, sunulması, izlenmesi ve bunlara ilişkin süreçlerin oluşturularak uygulanması için web ve coğrafi bilgi sistemi tabanlı yazılım olan
Yenilenebilir Enerjisi Projeleri Değerlendirme İzleme Sistemi (YEPDİS) hazırlanmıştır. Başvurular EDAŞ’lar tarafından 1 Mart 2016 tarihinden itibaren teknik değerlendirilmesi
yapılmak üzere Genel Müdürlüğümüze sistem üzerinden gönderilmeye başlanmıştır. Böylece önemli ölçüde zaman tasarrufu sağlanmaktadır.
STRATEJİK AMAÇ-4: ENERJİSİNİ VERİMLİ KULLANAN BİR TÜRKİYE
A4.HEDEF 4. Mevcut bölgesel ısıtma sistemlerinin yaygınlaştırılması
sağlanacaktır.
PH4.4.1. Isıtma ve soğutmada enerjinin ekonomik ve verimli kullanımının sağlanması
F1- Merkezi ve Bölgesel Isıtma ve Soğutma Sistemlerinin Desteklenmesi
Faaliyeti
Termik santrallerin atık ısılarından yararlanılmasına ilişkin usul ve esasların ikincil mevzuat ile düzenlenmesine yönelik olarak Mayıs ayı içinde eylemden sorumlu kuruluşlar ile değerlendirme toplantısı planlanmış olup söz konusu yasal düzenlemeler ile yapılacak
enerji verimliliği projelerine yön verilecektir. Ayrıca Genel Müdürlüğümüz tarafından
termik santrallerin atık ısılarından yararlanılmasına ilişkin enerji üreticilerinin ihtiyaç ve beklentilerinin, alınabilecek tedbirlerin belirlenmesi ve ortaya konulması amacıyla 64 adet santralde enerji verimliliği anket çalışması yapılmış olup anket çalışmasının
değerlendirmelerine devam edilmiştir.
F2- Isı Piyasası Mevzuat Alt Yapısının Oluşturulması Faaliyeti
Isı satışına imkân sağlayacak mevzuat çalışmalarının oluşturulmasına yönelik olarak ilgili kuruluşlar ile görüşmelere devam edilmektedir. Hazırlık çalışmalarına henüz
başlanılamamıştır.
A4. HEDEF 5. Yerinde üretimin yaygınlaştırılması ve 2019 yılı sonuna kadar toplamda tüketimin en az 1.000 MW’lık kısmının yerinde üretimden karşılanması sağlanacaktır.
PH4.5.1. Elektrik üretiminde yerinden üretimin, kojenerasyon ve mikrokojenerasyon
sistemlerinin yaygınlaştırılması.
F1- Yerinden Üretim İçin İlgili Mevzuat Altyapısının Revizyonu Faaliyeti
2016 yılında Kojenerasyon ve Mikrokojenerasyon Tesislerinin Verimliliğinin Hesaplanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair
Tebliğ Taslağı yayımlanmak üzere Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Hukuk Müşavirliğine gönderilmiştir.
Kojenerasyon Verim Belgesi Verilmesi: Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından verilmekte olan "Kojenerasyon Verim Belgesi ve Atık Isıdan Elektrik Üretim Tesisi
Değerlendirme Belgesi" kapsamında Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğüne 2016 yılı içerisinde Aralık sonu itibariyle toplam 47 adet başvuru yapılmıştır. Bu başvurulardan 45 adedi incelenerek değerlendirilmiş olup iki adet başvurunun incelenmesine devam edilmektedir. 11 adet başvuruya eksik bildirim yazısı yazılmış olup bir firmaya ait başvuru
dosyası firma tarafından geri çekilmiştir. Değerlendirilen 45 adet başvuru neticesinde ilgili
firmalara toplamda 33 adet Kojenerasyon Verim Belgesi verilmiştir. Başvurusu yapılan tesislerin toplam azami çıkış gücü 136,59 MWe dir.
A4. HEDEF 6. Bakanlığımız ile bağlı, ilgili, ilişkili kuruluşlarının merkez ve taşra
teşkilatı binalarında enerji verimliliği 2013 yılı sonu verilerine göre en az %20 arttırılacaktır. Bakanlığımız ile bağlı, ilgili, ilişkili kuruluşlarının merkez ve
taşra teşkilatı binalarının enerji kimlik belgeleri alınacak ve bunun için en az iki pilot kamu kuruluşu ile koordinasyon sağlanacaktır.
PH4.6.1. Bakanlığımız ve ilgili kuruluşların merkez ve taşra teşkilatı binalarında m² başına yıllık enerji tüketiminin azaltılması.
33
F1- Örnek Fotovoltaik Güneş Enerjisi Santralı Pilot Projesi
Genel Müdürlüğümüzün elektrik enerjisi ihtiyacının bir kısmının karşılanması için Genel Müdürlüğümüz kampüsü içinde planlanan 12,5 kWp’lık Şebeke Bağlantılı Fotovoltaik
Güneş Elektriği Sistemi ile kampüs içinde mevcut olan 4,56 kWp’lık Güneşi Takip Eden Fotovoltaik Sistemin birlikte devreye alınmasını, projelendirilmesini, kurulumunu, elektrik
sistemiyle senkronizasyonunu ve işletimini kapsayan bir pilot projedir. Proje ile yenilenebilir enerji kaynaklarından güneş kullanılarak elektrik enerji üretilerek üretilen
elektrik enerjisinin elektrik sistemine bağlanması, Genel Müdürlük binasının enerji tüketimine, dolayısıyla enerji verimliliğine katkı sağlanması; bu konuda Bakanlığımız ile
Bağlı, İlgili, İlişkili Kuruluşlara öncü ve örnek olunması hedeflenmektedir. Proje tamamlandıktan sonra yıllık toplam 30 MWh elektrik üretileceği öngörülmektedir.
2016 yılı Nisan ayında tesis elektrik üretimine geçmiştir. 2016 yılının Mayıs ayında
Elektrik Dağıtım Şirketi ile Sistem Bağlantı Anlaşması, Haziran ayında Şebeke Kullanım
anlaşması yapılmıştır. Aralık ayında tesisin kesin kabul işlemi tamamlanmış olup Nisan ayı ile Aralık ayı dâhil 16,68 MWh elektrik üreterek, Genel Müdürlük binasının elektrik tüketimi ile şebekeye verilen elektrik arasında mahsuplaşma yapılmaktadır.
PH4.6.2. ETKB ve ilgili kuruluşların diğer Bakanlıklara örnek teşkil etmek üzere enerji
verimliliği uygulamalarını hayata geçirmeleri ve binaların enerji yoğunluğunu azaltırken diğer kurumlar için de örnek uygulama sonuçlarının görülebildiği bir en iyi uygulama merkezi olabilmesinin sağlanması.
F1- Bakanlığın Enerji Verimliliği Örnek Uygulama Merkezine Dönüşmesi Faaliyeti
Kamu binalarında enerji verimliliği çalışmalarına yönelik olarak 2014 yılında Genel Müdürlüğümüz tarafından ihale edilen 166 adet kamu binasında detaylı etüt çalışmaları tamamlanarak binalara ilişkin etüt raporları ve enerji kimlik belgeleri hazırlanmış ve bina sorumlularına gönderilmiştir. Bu kapsamda Ankara’da bulunan BOTAŞ Genel Müdürlüğü
ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Binalarında detaylı etüt çalışması yapılmış, etüt raporları ve enerji kimlik belgeleri ilgili bina idarelerine gönderilmiştir. Ayrıca Alman Kfw tarafından Kamu Binalarında Enerji Verimliliği Projesi kapsamında; YEGM, PİGM, MİGM, Enerji Bakanlığı E Blok ile TEİAŞ’ın Türkiye genelinde 10’dan fazla binasında ön etüt
yapılmıştır. Bakanlığımız ile Bağlı, İlgili, İlişkili Kuruluşlarının merkez ve taşra teşkilatı binalarının envanterinin çıkarılması ve mevcut durumun ortaya konulması amacıyla kurumlardan yazı ile bilgiler talep edilmiştir. İlgili kurum ve kuruluşlardan gelen bilgiler değerlendirilmekte bilgi göndermeyen kuruluşlar ile görüşmeler yapılmaktadır. Geri
dönüşlerin tamamlanması beklenmektedir.
F2- Bakanlık Bünyesinde, Yükümlü Olan İş Yerleri ve Binalarında ISO 50001 Enerji Yönetimi Standardı Belgesi Alınması Faaliyeti
Bakanlığımız bünyesindeki enerji yönetimi konusunda yükümlü olan iş yerleri ve binaları
için ISO 50001 Enerji Yönetim Standardı belgesi alınmasına yönelik olarak Bakanlığımız
bünyesindeki kurumlarla irtibata geçilerek mevcut durum değerlendirmesi yapılacak ve
söz konusu belgeyi almakla yükümlü olan kuruluşlar belirlenerek belge almaları ile ilgili iş
birliği yapılacaktır. Konu ile ilgili yazışmalar yapılmış olup değerlendirmeler devam
etmektedir.
STRATEJİK AMAÇ-5: ENERJİ VERİMLİLİĞİNE VE TASARRUFUNA YÖNELİK GELİŞMİŞ KAPASİTE
A5. HEDEF 1. Bakanlığımızın enerji verimliliği ve tasarrufuna yönelik politika
oluşturma ve izleme kapasitesi geliştirilecektir.
PH5.1.1. Enerji verimliliğinin potansiyel ve gerçekleşmeler itibariyle izlenebildiği ve mevzuat değişikliklerinin gerçekleşmelere etkisinin takip edilebildiği bir ölçme, değerlendirme ve karar destek sisteminin hayata geçmesi ile verimlilik ve çalışmaların daha iyi yönetilebilmesi.
F1- Ölçme ve Değerlendirme Sistemi (ÖDES) Kurulumu Faaliyeti
Bu faaliyet kapsamında enerji kaynaklarının ve enerjinin üretiminden tüketimine her safhada etkin, verimli ve etkin kullanımı için güncel ve güvenilir veri tabanlarına dayanan
bilgi yönetimi sistemi oluşturulacak, gelişimin önceki yıllar ve diğer ülkeler ile
34
kıyaslamasına imkân sağlayacak performans göstergeleri üretilecek, ulaşılabilir hedeflerin
belirlenmesine ve bu hedeflere yönelik mevzuat iyileştirme ihtiyaçlarına ışık tutabilecek gelecek öngörüleri üretilecektir. Performans göstergeleri ve simülasyonlar; politika ve
mevzuat uygulamalarına, teknolojik, ekonomik, sosyal ve çevre faktörlerine dayandırılacaktır. Enerji verimliliği ile ilgili bir envanter oluşturulacak, istatistiki analizler
yapılarak periyodik raporlar üretilecektir.
Enerji verimliliği konusunda gerekli verilerin ve bilgilerin toplanmasını, depolanmasını,
değerlendirilmesini, gelişimlerin izlenmesini, envanterlerin oluşturulmasını, aktif raporlar üretilmesini ve yayınlanmasını, modellemeler yapılabilmesini sağlayacak; içerik yönetim
sistemi, yetkilendirme, forum, uzaktan elektronik eğitim ve sınav özelliklerine sahip mevcut Enerji Verimliliği Portalı da bu projeye entegre edilerek Portalın işletilmesi ve gerekli iyileştirmelerin yapılması ile ilgili çalışmalar da bu proje kapsamında yapılacaktır.
5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında sertifikalı eğitim programlarına katılan
kişilerin bilgi ve deneyimlerini Enerji Verimliliği Portalı üzerinden paylaşabileceği ortamlar geliştirilecek, Portal uygulamaları ile Enerji Yöneticisi Sertifikası sahibi kişilerin ve Etüt-Proje Sertifikası sahibi kişilerin bilgi ve deneyimlerini paylaşabileceği bir iletişim ağı
kurulacak; forum vb. tartışma platformları tesis edilecek ve işletilecektir. Böylece enerji
verimliliği konusunda toplum kesimleri ve paydaşlar için bir anlamda ömür boyu eğitim altyapısı oluşturulacaktır.
Enerji kaynaklarının ve enerjinin verimli kullanımı ile ilgili teknolojileri, uygulamaları (yatırımları) ve bunların ekonomik, sosyal ve çevre etkilerini içine alan analiz ve
projeksiyonlar ile mevzuat etkinliklerinin senaryolara dayalı olarak ve duyarlılık analizleri ile birlikte incelenebildiği, planlamaları ve mevzuat düzenlemelerini yönlendirici simülasyonlar da yapılacaktır.
Mülga Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü (EİE) döneminde, Bakanlığın bilgi ve
teknoloji merkezi olarak kurulması düşünülen “Enerji Bilgi ve Teknolojileri Merkezi (EBİTEM)” projesi kapsamında enerji verimliliği ile ilgili ölçme ve değerlendirme sisteminin de kurulması planlanmış ve 2011 yılı içinde iki kez ihale yapılmıştır. Bu ihalelerden biri tekliflerin ödenek miktarının çok üstünde olmasından, diğeri ise en
ekonomik teklif en düşük teklif olarak kabul edildiğinden en uygun teklifi veren ve ihale
üzerine bırakılması gereken isteklinin bu iş için uygun ve yeterli olmadığı değerlendirildiğinden iki ihale de iptal edilmiştir. Fiyat dışı unsurların da dikkate alınacağı
üçüncü bir ihaleye çıkılmak üzere iken EİE’nin yeniden yapılandırılma sürecine girilmiş ve yeni ihale yapılamamıştır. Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğünün (YEGM) teşekkül ettirilmesini müteakip yapılan değerlendirmelerde, projenin kapsamı sadece YEGM’nin
fonksiyonel görev ve sorumluluk alanları ile sınırlı bir sistemin kurulumu olacak şekilde
daraltılarak gerçekleştirilmesi kararlaştırılmıştır.
Bu çerçevede, yurtiçinde veya yurtdışında faaliyette bulunan kamu, özel ve sivil toplum kuruluşları, araştırmacılar, ilgili gerçek veya tüzel kişiler başta olmak üzere, enerji
verimliliği sektörünün aktörlerine, paydaşlarına ve ilgililerine güncel ve güvenilir bilgiler
ve analizler sunmak, karar vericilere ve planlamacılara ışık tutmak ve kamunun bilgi paylaşımında ve açıklamalarında yeknesaklığı sağlamak amacıyla Genel Müdürlüğümüz yukarıda belirtilen çerçevede merkezi bir bilgi yönetim sisteminin kurulmasına ihtiyaç olduğunu düşünmekte ve bu doğrultuda bir proje gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır.
Mevcut durum ihtiyacını belirlemek üzere eylem ile ilgili kuruluşlarla yapılan değerlendirme toplantısında; hâlihazırda ilgili kurum ve kuruluşlarda enerji verimliliği performans göstergelerini üretmeye yönelik mevcut veri tabanları geliştirilecek ve Genel Müdürlüğümüz bünyesinde kurulmak üzere enerji verimliliği ölçme izleme ve
değerlendirme sistemine yönelik ihtiyaç analizi çalışmaları tamamlanmıştır. Mevcut durumda gereksinim duyulan enerji yönetim bilgi sisteminde kullanılacak enerji talep tahminine yönelik model ile mevcut durum senaryosu çalışması tamamlanmış ve rapor ilgili birimler ile paylaşılmıştır. Söz konusu çalışmalar kapsamında Enerji Verimliliği
Portalının donanım ve yazılım açısından güçlendirilmesine yönelik ihale süreci devam
etmektedir.
A5.HEDEF 3. İyi işleyen bir enerji verimliliği sektörü oluşturulacaktır.
Dünya Bankası işbirliği ile mevcut durum ve ihtiyaç analizi çalışması yapılmış olup
çalışmaya ilişkin nihai rapor Dünya Bankası tarafından yayımlanmıştır. Genel
35
Müdürlüğümüzün kurumsal yapısının güçlendirilmesi çalışmalarına söz konusu rapor da
dikkate alınarak eylem ile ilgili kuruluşlar ile birlikte devam edilecektir.
AB ile uyumlu Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı taslak çalışması içinde Kurumsal
yapının güçlendirilmesi ile ilgili tedbirler yer almakta olup çalışmalar devam etmektedir. IPA 2015 AB Projeleri kapsamında kurumsal kapasitesimizin geliştirilmesi çalışmalarına
yönelik proje teklifi sunulmuştur. Söz konusu proje ihale aşamasındadır. Genel Müdürlüğümüz görüşleri de alınarak bir İş Tanım Belgesi hazırlanmıştır.
PH5.3.1. Eğitimler ve Yetkilendirmeler yapılacak, eğitim müfredatı geliştirilecek.
F1- Eğitim Faaliyeti
a) Eğitim Müfredatının ve Eğitim Dokümanlarının Geliştirilmesi:
Eğitim Müfredatı: Müfredat konuları 27 Ekim 2011 tarihinde 28097 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik kapsamında yayımlanmıştır. Buna göre eğitim müfredatı programı
oluşturulması ve geliştirilmesi çalışmalarına devam edilmektedir.
Eğitim Dokümanları: UNDP ve GEF destekli sanayide ve binalarda enerji verimliliğinin artırılması projeleri kapsamında yabancı uzmanlar desteğinde eğitim dokümanlarının geliştirilmesi çalışmalarına devam edilmektedir. 2016 yılı itibarı ile eğitim dokümanlarında
inceleme ve düzenleme çalışmaları yapılmıştır. Hazırlanan müfredat yüklenici tarafından teslim edilmiş olup basınçlı hava ve pompa çevirileri kitaplaştırılmıştır. Buhar ile fan
bölümü ise 2017 yılının ilk döneminde kitaplaştırılarak sonuçlandırılacaktır.
b) Enerji Yöneticisi ve Etüt-Proje Eğitimleri için Kurs Düzenleme Çalışmaları
Enerji Yöneticisi Eğitimi (Ulusal) ve Etüt-Proje Eğitimleri: Genel Müdürlüğümüzce 2016
Yılı içerisinde beş adet enerji yöneticisi eğitimi gerçekleştirilmiştir. Bu eğitimlerden dört
adedi Milli Savunma Bakanlığı ile yapılan protokol çerçevesinde; Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetleri personelinden oluşan 106 kursiyere ücretsiz olarak eğitim verilmiştir. Ayrıca 30 kursiyerden oluşan bir adet enerji yöneticisi eğitimi ise tüm
katılımcılara açık ve ücretli olarak verilmiştir.
Uygulama Eğitimi veya Laboratuvar Kullanım Desteği Verilmesi: 2016 yılında Enerji Verimliliği Uygulama Tesisinin Enerji Verimliği Danışmanlık şirketlerine kullanım desteği kapsamında, bir EVD Şirketine iki adet eğitim olmak üzere toplam 30 kursiyere enerji
yöneticisi eğitimi verilmiştir.
Enerji Yöneticisi Eğitimi (Uluslararası): Genel Müdürlüğümüzde bölgesel işbirliklerinin
geliştirilmesi amacıyla başta Türk Cumhuriyetleri ile Asya, Orta Doğu ve Balkan ülkelerine yönelik 2002 yılından bu yana düzenlenen uluslararası enerji yöneticisi eğitim
programlarının 26 Eylül – 7 Ekim 2016 tarihlerinde 16ıncısı düzenlenmiş olup bu eğitim; toplam 12 farklı ülkeden (Moğolistan, Bosna-Hersek, Moldova, Azerbaycan, Gürcistan,
Kazakistan, Tacikistan, Makedonya, Ukrayna, Kırgızistan, İran ve Afganistan) 23 katılımcı
ile yapılmıştır.
c) Enerji Yöneticisi, Bina Etüt Proje ve Sanayi Etüt Proje Sertifikalandırma Merkezi Sınavları
Enerji Yöneticisi, Bina Etüt Proje ve Sanayi Etüt Proje Sertifikalandırma Merkezi Sınavları kapsamında Genel Müdürlüğümüz tarafından Ocak ve Temmuz 2016 aylarında olmak
üzere toplam 781 kişinin katıldığı merkezi sınav yapılmıştır.
ç) Sertifikalandırma Faaliyetleri
Enerji Yöneticileri, Sanayi Etüt Proje ve Bina Etüt Proje eğitim programları çerçevesinde, 542 adet Enerji Yöneticisi Sertifikası, 39 adet Sanayi Etüt Proje Sertifikası ve 27 adet
Bina Etüt Proje Sertifikası olmak üzere toplam 608 adet sertifika verilmiştir.
d) Eğitim Tesislerinin Bakım ve İdame Çalışmaları
Enerji Verimliliği Uygulama Tesisi bitişiğindeki eski motor atölyesinin mevcut tesise katılarak uygulama tesisinin genişletilmesi ve seminer salonu yapılması ile ilgili proje ve
inşasına yönelik hazırlık çalışmaları tamamlanmış olup kullanıma hazır hale getirilmiştir. Uygulama tesisi ile ilgili olarak yeni ünitelerin montajlarının yapılması planlanmaktadır.
36
Örnek Evin tadilat ve restorasyon çalışmaları tamamlanmış olup yeni ekipman montajı
çalışmaları 2016 yılında tamamlanmıştır.
F2- Yetkilendirme Faaliyeti
2016 yılında sekiz Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketi yetkilendirilmiş olup bir şirketin yetki belgesi süresi bitmesi, bir şirketin de sözleşmesini fesih etmesi sebebiyle iki şirketin
yetkileri sona ermiştir. Hali hazırda yetkilendirilmiş Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketi sayısı 43’dir.
A5.HEDEF 4. Enerji verimliliğine ve tasarrufa yönelik olarak kamuoyu farkındalığı geliştirilecektir.
PH5.4.1. Enerji verimliliği ve tasarrufu ile ilgili olarak kamuoyunun bilgilendirilmesi ve
farkındalığın artırılmasına yönelik olarak kapsayıcı bir iletişim planının hazırlanması
F1- Verimlilik İletişim Planının Hazırlanması Faaliyeti
Genel Müdürlüğümüzün yürüttüğü enerji verimliliği faaliyetleri kapsamında; Küresel Çevre Fonu (GEF) ve Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD) tarafından
desteklenen KOBİ'lerde enerji verimliliğinin artırılması amacıyla enerji verimliliği politika boşluk analizi, enerji verimliliği programlarının değerlendirilmesi, enerji verimliliği danışmanlık şirketleri için enerji performans sözleşmeleri hazırlanmasına yönelik kılavuzların oluşturulması ve vaka çalışmalarının geliştirilmesi, kamu binaları odaklı
piyasa değerlendirilmesi ve KOBİ'lerde enerji verimliliği farkındalığının artırılması gibi
faaliyetler bulunan "Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Enerji Verimliliği Projesi" yürütülmektedir.
Söz konusu Projenin KOBİ'lerde enerji verimliliği farkındalığının artırılması bileşeni
faaliyetleri kapsamında örnekleme sonucu seçilen işletmelerde enerji verimliliğine yönelik mevcut farkındalığın ölçülmesi amacıyla bir saha araştırması yapılmaktadır. Devam eden
çalışmalar sonucunda enerji kullanımında verimliliği artırmaya yönelik kapsamlı bir iletişim stratejisi geliştirilecektir. Enerji verimliliği farkındalığını arttıracak stratejinin
uygulanmasını desteklemek üzere ilgili iletişim materyallerini geliştirilecektir. 2016 yılında konu ile ilgili bir gelişme olmamıştır.
F2- Enerji Tasarrufu Potansiyelini Belirleme Faaliyeti
Kıyaslama (benchmarking) çalışmaları ile ilgili olarak, Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği
işbirliğinde çimento sektöründe 2000 yılından beri (2001 yılı hariç) benchmarking çalışmaları yapılmaktadır. Çimento sektöründe yapılan benchmarking çalışmaları diğer
sektörlere de öncülük etmiş ve demir-çelik, tekstil, seramik sektörlerinde de söz konusu çalışmalar başlatılmıştır. Demir çelik sektörü ile ilgili 2002-2004 yılları ile 2005-2008
yıllarına ait raporlar hazırlanmış ve ilgili kurum ve kuruluşlara gönderilmiştir. Seramik sektörü ile ilgili kıyaslama çalışmasına ait rapor hazırlanmaktadır. Tekstil sektörü ile ilgili benchmarking formu yeniden düzenlenerek 2007, 2008 ve 2009 bilgileri alınmış olup
değerlendirme çalışmaları bitirilmiştir. Demir-çelik sektörü için 2009 sonrası için
kıyaslama çalışmalarına devam edilmektedir. Seramik ve tekstil sektörleri için enver portalı üzerinde hesaplama yapılarak raporların oluşturulması için çalışma başlatılmıştır. Bu kapsamda; Enver Portalının donanım ve yazılım açısından güçlendirilmesine dönük
ihale süreci devam etmektedir.
Sanayi sektöründe 2009 yılı için alt sektörler bazında belirlenen enerji tasarrufu potansiyellerinin güncellenmesi çalışmalarına 2014 yılında başlanmış olup bu amaçla Enerdata’dan Avrupa Birliğine üye ülkelerin enerji verimliliği göstergelerini kapsayan veri tabanının kullanım hakkı satın alınmış ve 2013 yılı için enerji tasarrufu potansiyelleri
hesaplanmıştır.
2014 yılında ihaleye çıkılan 166 adet kamu binasına enerji verimliliği yapılması ve enerji kimlik belgesi düzenlenmesi işi 2015 yılında tamamlanmış olup raporlar ve enerji kimlik belgeleri ilgili bina idarelerine gönderilmiştir. Ayrıca etüt yaptırması zorunlu olan özel
binalardan portalımıza kayıtlı olan 413 adedine 2015 yılı sonuna kadar enerji verimliliği etüt raporlarını ve uygulama raporlarını Genel Müdürlüğümüze göndermeleri yazı ile talep edilmiştir. Bunlardan 230 adedi etütlerini yaparak raporlarını Genel Müdürlüğümüze
göndermiş olup 2016 Aralık sonu itibarı ile 200 adedi incelenmiş ve değerlendirmeleri devam etmektedir. Ayrıca özel binalardan etüt raporları gelmeye devam etmektedir.
37
F3- Tanıtım ve Bilinçlendirme Faaliyeti
a) Enerji Verimliliği Forumu
Her yıl kalıcı bir platform olması hedefi ile düzenlenen ve Enerji Verimliliği Haftası etkinlikleri kapsamında yapılmakta olan Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarının yedincisi 14-17 Ocak 2016 tarihleri arasında WOW Convention Center Yeşilköy-İstanbul’da
gerçekleşmiştir. Forum bölümünde 51 ana oturum konuşmacı ile 18 çeşitli üniversite ve özel sektör bildiri sunumları yer almıştır. Fuar bölümünde ise toplam 56 kamu, özel ve
sivil toplum kuruluşları ürün ve faaliyetlerini sergilemiştir. Forum ve fuarı toplamda kayıtlı 2500 kişi ziyaret etmiştir. Söz konusu forum ve fuara konunun ilgilisi araştırmacıların,
öğrencilerin, ilgili kamu, özel ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ile sektörün önde gelenleri katılım sağlamıştır. Yine 11-12 Ocak 2017 tarihinde yapılacak olan 8. Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarı çalışmaları devam etmektedir.
b) Yarışmalar
Bakanlığımızın enerji politikaları çerçevesinde, enerji verimliliğinin artırılması amacıyla başarılı projelerin duyurulması ve teşvik edilmesi etkin bir politika aracı olarak
değerlendirilmektedir. Bu düşünceden hareketle endüstriyel işletmelerimizin uyguladığı enerji verimli ve çevreye duyarlı projelerin ve teknolojilerin ortaya çıkarılması, tanıtılması
ve yaygınlaştırılması, endüstriyel işletmeler arasında bilgi alışverişinin artırılması, enerji verimliliği konusunda yeni ve benzer çalışmaların teşvik edilmesi amacıyla her yıl Sanayide Enerji Verimliliği Proje Yarışmalarının (SENVER) düzenlenmektedir.
2016 yılında SENVER’in 17’incisi düzenlenmiştir. SENVER-17 yarışması “Sanayide Enerji
Verimliliğinin Artırılması Projeleri (SEVAP)” ve “Enerji Verimli Endüstriyel Tesis (EVET)” olmak üzere iki ana gruptan oluşmaktadır. Yarışma değerlendirmeleri 22 Aralık 2016 tarihinde yapılmış olup katılan ve dereceye giren firmalara ödülleri 11-12 Ocak 2017 tarihlerinde düzenlenecek 8. Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarında verilecektir.
Ayrıca TÜBİTAK, YEGM ve Milli Eğitim Bakanlığı işbirliği ile ilköğretim öğrencileri arasında resim ve öykü, orta öğrenim öğrencileri arasında enerji verimliliği konulu proje yarışması düzenlenmiştir. Yarışmaya katılan ve dereceye giren öğrencilere ödülleri 11-12 Ocak 2017 tarihlerinde düzenlenecek forumda verilecektir.
İlköğretim Öğrencileri Arası Enerji Verimliliği Resim Yarışmasına ülke genelinde 57 ilden 162 resim, Öykü Yarışmasına ise 43 ilden 120 öykü katılmıştır. Jüri üyelerinin yaptığı nihai değerlendirme toplantısı sonucunda birincilik, ikincilik, üçüncülük ödülünü almaya hak kazanan öğrenciler belirlenmiştir.
Enerji Verimliliği Proje Yarışması, her yıl Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız ve
TÜBİTAK işbirliği ile düzenlenmektedir. Bu yarışmanın amacı gençlerimizi özellikle, konut, sanayi, ulaşım ve tarım sektörlerinde, enerjinin verimli kullanılması konusunda bilinçlendirmektir. Ülke genelinde toplam 124 adet proje başvurusu yapılmıştır.
Birincilik ödülünü Kırşehir, ikincilik ödülünü Niğde ve üçüncülük ödülünü ise
Amasya’daki okullarımız kazanmış olup ödül almaya hak kazanan projeler belirlenmiştir.
c) Eğitim Seminerleri
Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynakları konusunda kamuoyunun bilgi ve bilinç düzeyini artırmak amacıyla kamu çalışanlarına, çoğunlukla da öğretmenler ve öğrencilere yönelik eğitim seminerleri verilmiştir.
Bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları kapsamındaki faaliyetlerin etkinliğinin arttırılması amacıyla ısı yalıtım tekniklerinin, güneş enerjisi uygulamalarının jeotermal ısı pompası ve
enerji verimliliği yöntemlerinin uygulandığı “Örnek Bina” 2006 yılında açılmış olup bina eğitim faaliyetlerinde kullanıldığı gibi yıl boyunca da öğretmen ve öğrenciler tarafından ziyaret edilmiştir.
Bu yıl öğrenci, öğretmen ve teknik eleman olmak üzere toplam 476 kişi “Örnek Bina”yı
ziyaret etmiş ve bu kişilere uygulamalar hakkında seminer verilmiştir. Ayrıca enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynakları konusunda kamuoyunun bilgi ve bilinç düzeyini artırmak amacıyla çalışanlar, hane halkı ve öğrencilere yönelik toplam iki seminer verilmiş olup bu etkinliklere 410 kişi katılmıştır.
38
ç) Tanıtım ve Bilinçlendirme Araç ve Malzemeleri
Genel Müdürlüğümüz tarafından hazırlatılıp bastırılmakta olan enerji verimliliği konulu afiş, broşür ve kitapçıklar çeşitli kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör firmalarına,
okullara ve çeşitli eğitim kurumlarına ücretsiz kargo ya da posta yolu ile dağıtılmıştır. Bu çerçevede; kamu, özel sektör ve okullara “Enerji Verimliliği” bilincini artırmak ve
yaygınlaştırmak amacıyla 1.950 adet afiş, 2.700 adet kitapçık vb. materyaller Genel Müdürlüğümüz tarafından kargo ile ücretsiz olarak gönderilmiştir.
F4- Uluslararası İşbirliği ve Proje Faaliyeti
a) Avrupa Enerji Şebekesi (European Energy Network: EnR) Üyeliği ve İşbirliği
Avrupa Enerji Şebekesi (EnR) üyeliği ve işbirliği ile enerji verimliliği, yenilenebilir enerji
ve iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılması alanlarında ulusal araştırmaların planlanması,
yönetimi ve değerlendirilmesi veya yapılan programların yaygınlaştırılması amaçlanmaktadır. Tamamen gönüllülük esasına dayalı olarak enerji verimliliği ve sürdürülebilir enerji üzerine çalışmalarda bulunan kurumların üye olduğu EnR,
işbirliklerinin güçlendirilmesi ve ortak projelerin yürütülmesi adına üye ülkelere büyük
avantajlar sağlamaktadır.
b) Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi (UNDP/GEF)
Küresel Çevre Fonu (GEF) tarafından desteklenen ve Genel Müdürlüğümüz tarafından
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma
Teşkilâtı (UNIDO) işbirliği ile yürütülen “Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması” Projesinin temel amacı; Türk sanayiinde enerji verimliliğinin iyileştirilmesine katkıda bulunmaktır. Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi ile sanayi tesislerinde enerji
verimliliğine yönelik kapasitenin yükseltilmesi, metodolojiler ve eğitim materyalleri geliştirilmesi, iyi uygulamalar oluşturarak bu sahadaki piyasanın büyütülmesi ile ilgili
faaliyetler yürütülmektedir. Projenin diğer ortakları Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi
Geliştirme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), Türk Standartları Enstitüsü (TSE)’dir. Proje kapsamında 2016 yılında aşağıdaki faaliyetler gerçekleşmiştir:
Enerji verimliliği danışmanlık şirketlerini gerçek birer ESCO’ya (enerji hizmet şirketi)
dönüştürmek için neler yapılması, temel engeller ve ileriye yönelik iyileşme adımlarının neler olduğunun tespit edilmesi için “ESCO Boşluk Analizi” çalışması
başlatılmış ve 2016-Haziran ayında tamamlanmıştır. Toplamda beş adet rapor YEGM’e teslim edilmiştir. Raporlar dünyada sanayiye yönelik ESCO’ların çalışmalarını, çeşitli ülke örneklerini, başarılı uygulamaları, Türkiye’de sanayi alanındaki enerji verimliliği
piyasasının analizini, mevcut piyasa şartlarına göre hangi alternatif modellerle ESCO’ların ortaya çıkabileceğini ve bu alanda alınması gereken tedbir önerilerini kapsamaktadır.
Finansal mekanizmalar çalışmasının ikinci fazı kapsamında Türkiye’deki çeşitli fonların
eşdügüm içinde kullanılmasını sağlamak üzere bir bütünleşik finansal mekanizma
taslağı geliştirilmiş ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınmıştır. Benzer bir mekanizmanın bulunduğu yabancı ülkeler araştırılmış, enerji piyasasının büyüklüğü ve sanayisinin yapısı dikkate alınarak bu ülkeler arasından Meksika
seçilmiş, bir heyet ile birlikte 2016-Mart ayında Meksika’ya bir çalışma ziyareti
gerçekleştirilmiştir. Ziyarete ilişkin değerlendirmeler ve edinilen bilgiler çerçevesinde Türkiye’nin bu konuda atabileceği adımlar hakkında bir misyon raporu yazılmış ve ilgili tüm taraflara iletilmiştir.
ISO 50001 ve Enerji Yönetim Sistemleri programları kapsamında başlatılan eğitimlerin ikinci seviyesi olan Uzman Seviye eğitimleri başarıyla tamamlanmıştır. Birinci seviye
eğitimini (EYS Kullanıcı Seviyesi) başarıyla tamamlamış 36 endüstriyel firma alanlarında uzman danışmanlarla eşleştirilmiştir. Firma bazlı gelişimi takip edebilmek
ve ortak dosya paylaşımı ile yerel kapasiteyi artırabilmek için tüm katılımcıların birbirlerine olan bağlantısı Basecamp programı ile sağlanmıştır. İlerlemelerin düzenli
kontrolü ve kapasitenin artırılması amacıyla her ayın üçüncü günü uluslararası danışmanların, yerel danışmanların ve firma temsilcilerinin katılımı ile gerçekleştirilen
web tabanlı iletişime (webinar) adanmıştır. Bu çerçevede, Ankara, İstanbul ve İzmir’de olmak üzere toplamda dokuz eğitim ve 24 webinar gerçekleştirilmiştir. Eğitimlerini başarıyla tamamlayan firmalar program sayesinde elde ettikleri enerji ve
39
CO2 tasarrufunu ve geliştirdikleri demo projelerini final raporu ile proje yönetimine
sunmuştur. Ayrıca katılımcılar programın sonunda bir sınava tâbi tutulmuş, ilk sınavlarda başarılı olamayanlar için de bir de telâfi sınavı düzenlenmiştir. Sınavda
başarılı olan fabrika temsilcileri ve danışmanlar sertifika almaya hak kazanmıştır. 2015-Ekim ayında başlayan program, 2016-Ağustos ayında ve her bir firmaya en az
dokuz aylık bir süre verilerek tamamlanmıştır.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Uzman Seviye eğitimlerinin ilk fazının başarılı bir
şekilde tamamlanmasından sonra, 2016-Ekim itibariyle EYS Uzman Seviye Eğitimlerinin yeni fazı başlatılmıştır. Birçok sanayi firmasından alınan başvurular proje
ekibi tarafından değerlendirilmiş, yapılan detaylı değerlendirmeler sonucunda 29 sanayi firmasının projenin ikinci fazına katılmasına karar verilmiştir. Ayrıca önceki fazı başarıyla tamamlamış olan 14 kıdemli danışmana ilâveten 16 yeni danışman projeye
dâhil edilmiştir. Son olarak, yerel eğitmen kapasitesini artırmak amacıyla, dört yerel
eğitmen uluslararası eğitmenlerle eşleştirilmiştir. Basecamp adlı web tabanlı programın ve webinar uygulamasının bu faz içinde devam etmesine karar verilmiştir. Ankara ve İstanbul’da düzenlenen eğitimlerin ilk modülleri ve ilk webinarlar başarıyla
tamamlanmıştır. Bu faz sonunda, önceki faza kıyasla daha fazla demo projesi
geliştirilmesi, daha çok enerji ve CO2 tasarrufu sağlanması hedeflenmiştir.
Çeşitli kriterler baz alınarak seçilen altı adet Organize Sanayi Bölgesi (OSB)’ne (Gebze OSB, Bursa OSB, İzmir-Kemalpaşa OSB, Gaziantep OSB, Ankara-Sincan OSB, Denizli
OSB) Enerji Yönetim Birimleri (EYB) kurulumu için başlatılan program çerçevesinde,
2016 yılında önemli faaliyetlerde bulunulmuştur. Programın ilk adımı olarak OSB’lere Ankara’da 30 Mart-1 Nisan 2016 tarihleri arasında üç gün süren uygulamalı bir eğitim verilmiştir. Eğitim sonunda temel ölçüm cihazlarından (infrared termal kamera,
infrared termometre, ultrasonik debimetre, enerji analizörü, çok fonksiyonlu nem ölçer, baca gazı analizörü, ultrasonik sızıntı dedektörü, takometre, su iletkenlik ölçer)
oluşan birer set her bir OSB’ye ayrı ayrı teslim edilmiştir. Verilen bu eğitimde OSB’lere teslim edilen cihazların uygulamalı kullanımı gösterilmiştir. Ocak-2017’de veri
toplanması, finansal değerlendirme, ölçüm ve doğrulama konuları üzerine verilecek eğitimlerle EYS kurulumunun bir sonraki aşamasına geçilmesi hedeflenmiş, bununla ilgili program hazırlıkları ve yabancı uzmanlarla kontratlama işlemleri tamamlanmıştır.
Verilen eğitimler sonrasında OSB’lerden gelen olumlu geri bildirimler doğrultusunda
aynı programın yeni altı adet OSB için tekrarlanmasına karar verilmiştir. Önceki fazda olduğu gibi seçilen OSB’lere farklı temel ölçüm cihazlarından oluşan birer set teslim edilmesi ve EYS uygulamasının yapılması öngörülmüştür. Bu kapsamda, ölçüm
cihazlarının satın alması için 2016-Ekim ayında bir ihale süreci başlatılmış olup
çalışmanın sonuna gelinmiştir. Ayrıca proje ekibi ve Genel Müdürlüğümüz uzmanlarının katılımıyla gerçekleştirilen toplantılarda seçilen OSB’lerin programa uyumlu olup olmadığını tespit etmek amacıyla saha ziyaretlerinin yapılmasına karar verilmiştir. Üç adet OSB’nin yerinde ziyareti tamamlanmış olup saha ziyaretlerinin
2017 yılının ilk ayında bitirilmesi hedeflenmiştir.
2016 yılının ilk altı ayında tercümesi tamamlanan sistem optimizasyonuna yönelik 3000 sayfalık teknik eğitim materyali çalışmasında önemli bir mesafe kat edilmiştir. 2016’nın son çeyreğinde, endüstriyel sistem optimizasyonu kapsamında hazırlanan
kitaplardan “Basınçlı Hava Sistemleri” ve “Pompa Sistemleri” kitapları nihai hale getirilmiş ve baskı işlemleri başlatılmıştır. “Fan Sistemleri” ve “Buhar Sistemleri” kitaplarının hazırlık çalışmaları sürmekte olup bu kitapların 2017’nin ilk iki ayı içinde
basılması programlanmıştır.
Uygulayıcı kurum olan Genel Müdürlüğümüzce süreç ve raporlama sistemi ile
kapasitesini güçlendirmek amacıyla bir portal çalışması başlatılmıştır. Konuyla ilgili bilgi işlem danışmanı mevcut durumu Genel Müdürlüğümüzün değişik birimleriyle çalışarak analiz etmiş, daha iyi bir portalın geliştirilmesi için değerlendirmelerde
bulunmuştur. Bu çalışmanın bir çıktısı olan güncellenmiş “İhtiyaç Analizi Raporu”
tamamlanmış ve Genel Müdürlüğümüze teslim edilmiştir. Söz konusu raporun onayından sonra, bu kez ihtiyaçlara cevap verebilecek nitelikte bir sistemi geliştirmek
üzere bir yazılım ihalesine çıkılmasına karar verilmiştir. Yazılım ihalesinin çalışmaları uzun süren çalışmalardan sonra tamamlanmış, 2016’nın Kasım ayında ilana çıkılmıştır. Son başvuru tarihi 30 Aralık olan ihalenin değerlendirmesinin 2017-Ocak
40
ayında yapılması, çalışmalara 2017 yılının ikinci ayından itibaren başlanması
programlanmıştır.
Genel Müdürlüğümüz eğitim tesisinde kullanılmak üzere kurutma fırını eğitim ünitesi
ihalesine çıkılmıştır. İhaleyi kazanan firma Genel Müdürlüğümüze davet edilip teknik özellikler ve tasarım hakkında ayrıntılı bir toplantı yapılmıştır. Bahse konu firma
çalışmalarına 2016-Kasım ayında başlamıştır. Hâlâ devam eden imalat sürecini takip etmek için proje yönetimi ve Genel Müdürlüğümüz uzmanlarından oluşan bir heyet
kazanan firmanın tesisini yerinde ziyaret etmiştir. İhtiyaca göre özel olarak tasarlanan ünitenin 2017’nin ilk çeyreğinde bitirilmesi planlanmaktadır.
Seçilmiş sanayi alt sektörlerinde enerji etüt kılavuzları geliştirmek üzere düzenlenen uluslararası ihale 2016 Kasım ayında sonuçlandırılmıştır. İhaleyi kazanan firmalardan seramik, gıda ve içecek, tekstil, cam, kâğıt hamuru ve kâğıt, demir, çelik ve çimento
sektörlerinde detaylı etüt metodolojisi geliştirmeleri beklenmektedir. İhalenin
kazananı olan Almanya, İspanya, Hindistan ve Türkiye menşeili dört firmaya davet mektupları gönderilmiş olup söz konusu firmalar ile 2017-Ocak ayında başlangıç toplantısı yapılması öngörülmektedir.
Çeşitli sanayi alt kollarına yönelik “benchmarking” metodolojileri geliştirmek üzere çeşitli uluslararası kuruluşlarla görüşmeler yapılmış, bu konudaki başarılı uygulamaları dikkate alınarak Avusturya Enerji Ajansı ile bir program yürütülmesine karar
verilmiştir. 2017 yılının ikinci çeyreğinde bir eğitim yapılması için görüşmeler
sürdürülmektedir.
Sanayi kuruluşlarına ISO 50001 sertifikası veren kuruluşların etüt ve değerlendirme
kapasitelerinin geliştirilmesine yönelik bir çalışma başlatılmış, bu konuda “baş denetçi” eğitimi verilmesi için bir hazırlık çalışmasını yürütmek üzere bir uzmanla
anlaşılmıştır. 2017-Kasım ayında raporunu sunan uzmanın çalışması halen
değerlendirilmektedir.
c) Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi (UNDP/GEF)
Mart 2011 tarihinde başlayan bu projenin amacı ülkemiz bina sektöründe enerji
verimliliğinin arttırılmasıdır. GEF tarafından desteklenen ve YEGM koordinatörlüğünde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB) ve Milli Eğitim Bakanlığı işbirliği ile yürütülmekte olan
proje çerçevesinde dört adet çıktı altında çeşitli aktiviteler gerçekleştirilmiştir.
Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi kapsamında 2016 yılında aşağıdaki
faaliyetler gerçekleşmiştir:
Beş adet bina (MEB’e ait bir okul binası, bir atölye binası, bir pansiyon binası ve bir
spor salonundan oluşan bir okul yerleşkesi ile ÇŞB Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne ait bir hizmet binası) enerji verimli ve sürdürülebilir bina olarak tasarlanmış ve ihale dosyaları hazırlanmıştır. İlgili Bakanlıklar ihaleye çıkmış ve Ocak
2015 tarihinden itibaren inşaat süreçleri devam etmektedir.
MEB okul yerleşkesi ve ÇŞB Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Hizmet Binası inşaatı sırasında danışmanlık ve izleme faaliyetleri sürdürülmüş ve sürdürülmeye devam edilmektedir. Bu hizmet kapsamında, düzenlenen saha gezilerindeki bulgular aylık
raporlarda işlenmiştir.
MEB okul yerleşkesinin inşaatı %95 oranında tamamlanmıştır. Farkındalığın artırılması adına kısa film çekme çalışmaları da tamamlanmaktadır.
Bütünleşik Bina Tasarımı Yaklaşımının (BBTY) Türkiye’ye uyarlanması ve uygulanması
işleri kapsamında oluşturulan 15 kişilik uzman ekibi çalışmalarını tamamlamış ve
BBTY Uyarlama Raporu, BBTY Uygulama Kılavuzu ve BBTY Performans ve Öncelikleri Kitapları olmak üzere üç adet kitap üretilmiştir. Bu kitapların tanıtım toplantısı gerçekleştirilmiştir.
Proje kapsamında yürütülmekte olan “Yenilenebilir Enerji Teknolojileri-Ekonomik Analiz Aracı” kapsamında yenilenebilir enerji teknolojilerin binalarda kullanımını analiz
etmek amacıyla geliştirilmesi planlanan yazılımın algoritma geliştirme süreci tamamlanmıştır. Yazılım ihalesi için ilana çıkılmıştır. Yazılım kısmının neredeyse %95’i tamamlanmıştır.
41
Binalarda enerji verimliliği ile ilgili yürürlükteki mevzuatın geliştirilmesi faaliyeti
altında; Binalarda Enerji Performansı (BEP) Yönetmeliğinin incelenmesi ve benzer uluslararası düzenlemelerle karşılaştırılması, yeni binalar için Minimum Enerji
Performans Standartları (MEPS) geliştirilmesi ve sunulması ve Türkiye'deki yeni binalar için Yaklaşık Sıfır Enerjili Bina (nZEB) stratejisi, yol haritası ve uygulama
planının geliştirilmesi ile ilgili İtalyan bir firma ile çalışmalara devam edilmektedir.
Binalarda Enerji Tüketiminin İzlenmesine yönelik çalışmalar başlamıştır. İlgili
ekipmanlar tedarik edilmiş, hanelerin belirlenmesine yönelik anket yapılmış, haneler belirlenmiştir. Temmuz ayı içerisinde hanelere cihazların montajı yapılmıştır. Aralık
ayında ise cihazları sökme işlemlerine başlanmıştır.
Binalarda Enerji Yönetim Bilgi Sisteminin geliştirilmesine yönelik EMIS adlı yazılımın Genel Müdürlüğümüze transferi için ön çalışmalar tamamlanmıştır. Donanım ve
yazılım alımı için ilana çıkılmış ve süreç tamamlanmıştır. Şu anda intranette çalışan ve
uyumlaştırılmış bir yazılım YEGM ağında çalışabilmektedir. Bununla ilgili olarak bir iç eğitim düzenlenmiştir.
ç) EBRD Destekli Enerji Verimliliği Ulusal Eylem Planı Hazırlanması Projesi
Enerji Verimliliği Ulusal Eylem Planı (EVUEP); enerji verimliliği alanındaki ulusal hedeflere
ulaşmak üzere uygulanabilecek adımları ve bu adımların muhtemel etkilerini içeren Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) destekli bir çalışmadır. 2012/27/EU sayılı AB Enerji Verimliliği Direktifi, üye ülkelerin ulusal enerji verimliliği eylem planlarını
hazırlamalarını ve periyodik olarak üç yılda bir gözden geçirip yenilemelerini
düzenlemekte, bu doğrultuda; eylem planının nasıl yapılandırılması, hangi kritik unsurları içermesi gerektiğini bir şablon ile ortaya koymaktadır. Diğer Avrupa ülkeleri ile kıyaslamaların da rahat izlenebilmesini teminen Türkiye de AB Direktifindeki şablon ile uyumlu bir şekilde kendi ulusal enerji verimliliği aksiyon planını hazırlamıştır. Hali hazırda
aksiyon planı son kontrolleri yapılarak yayınlanmaya hazır hale getirilmektedir.
Ulusal Enerji Verimliliği Aksiyon Planı öncelikle ulusal politika ve stratejilerimiz göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır. Başta 2023 hedeflerimiz, 2012’de yayınlanmış olan Enerji Verimliliği Strateji Belgemiz, Bakanlığımızın 2015-2019 Stratejik Planı 10.
Kalkınma Planı ve Orta Vadeli Plan olmak üzere cari politika dokümanlarımızdaki ilkelerle uyumlu şekilde; ancak güncel ihtiyaçlarımız ve dünyadaki iyi uygulamalar yansıtılmak suretiyle hazırlanan Eylem Planı, tüm bu dokümanlardaki hedefleri bir adım ileri götürmekte, nasıl uygulanacağını ortaya koymaktadır.
Eylem planının hazırlanma süreci, son derece katılımcı bir şekilde yürütülmüştür. Planın
taslağının oluşturulması aşamasında pek ilgili kurum ve kuruluşla, STKlarla bir araya gelinmiş ve görüşleri alınmış, taslağın hazırlanmasının akabinde de öncelikle 2015 Mayıs ayında Ankara’da 120’den fazla katılımcı ile tam günlük bir çalıştayda taslak tartışılmıştır.
İlk revizyonun ardından 2015 Temmuz ayı sonunda Bakanlığımız web sitesinde genel görüşlere açılan taslak için yazılı olarak yine kurum, kuruluş ve STK’ların görüşleri
derlenmiştir. Bu süreçte; Bursa, Gaziantep, İzmir ve İstanbul’da da çalıştaylar düzenlenmiş, taslak üzerinde karşılıklı olarak görüş alışverişi yapılması sağlanmıştır.
İlaveten demir çelik, çimento ve enerji sektörü temsilcileriyle sektöre odaklanmış çalıştaylar da gerçekleştirilmiştir. Gelen görüşler çerçevesinde revize edilen taslak plan
ikinci defa 2016 yılı Ağustos ayında yeniden görüşe açılmış ve nihai hale getirilmek üzere
İstanbul’da 28 - 29 Kasım 2016 tarihlerinde Danışma Kurulu toplantısı düzenlenmiştir.
Danışma Kurulu toplantısına kamu kurum ve kuruluşlarından 58 kişi, özel sektör ve STK’lardan 161 kişi ve şahıs olarak ise 34 kişi davet edilmiş olup 150 kurum/kuruluştan toplam 260 kişi katılım sağlamıştır. Danışma Kurulu toplantısının çıktıları 30/12/2016
tarihinde düzenlenen Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulunda tartışılmış olup taslak Planın uygulamaya geçişinin kararlaştırılması amacıyla ilgili Bakanlıkların üst düzey katılımlarıyla Ocak 2017 başında toplantı tertip edilmiştir.
Eylem planı kapsamında ulusal hedeflerimizin mihenk taşı olan 2023 yılı, Dünya Enerji
Ajansı’nın da kullandığı bir mihenk taşı olarak 2030 ve biraz daha uzun bir ufku temsil etmesi açısından da 2050 yılları esas alınmış, bu yıllar için konan rakamsal verimlilik hedefleri ara yıllara yansıtılmış, bu doğrultuda bir verimlilik gelişimi yol haritası oluşturulmuştur. Hedefler, sanayi, konut ve ulaşım olarak ana sektörler kırılımıyla ortaya
konmuş, ayrıca yıllık hedeflere ulaşmaya yönelik olarak atılması gereken adımlar da
42
detaylı bir şekilde tanımlanmıştır. Planın ön plana çıkan bir diğer özelliği, tanımlanan
eylemlerin etkilerinin de enerji ve para cinsinden etkilerinin de ortaya konmuş olmasıdır.
Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’nın hedeflerine baktığımızda enerji yoğunluğunun
2023 için 42,8 ktep/milyar USD, yani %20, 2030 için 57,5 ktep/milyar USD, yani %27,
2050 için 105,8 ktep/milyar USD, yani %50
azaltılması hedeflenmektedir. Bu azaltımlarla 2023 için 198 milyon 840 bin ton CO2 emisyonu engellenmiş olacaktır.
Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planında yer alan enerji verimlilik önlemleri AB Enerji Verimliliği ile de uyumlu bir şekilde şu şekilde kategorize edilmektedir:
Yatay enerji verimliliği önlemleri, (Tüm sektörleri ilgilendiren ülkenin başlıca enerji verimliliği politikalarını içeren önlemlerdir.)
Binalardaki enerji verimliliği önlemleri, Kamu kurumlarındaki enerji verimliliği önlemleri,
Sanayideki enerji verimliliği önlemleri,
Taşımacılıktaki enerji verimliliği önlemleri, Isıtma ve soğutmada verimlilik, Enerjinin dönüştürülmesi, iletilmesi, dağıtımı ve talebe karşılık verilmesinde
(elektrik ve doğal gaz) enerji verimliliği, Tarımdaki enerji verimliliği önlemleri,
Enerji verimliliği, en iyi uygulamalar.
Eylem planının belki de en önemli eksenini, “finansman” oluşturmaktadır. Ülkemizde, başta Bakanlığımız olmak üzere enerji verimliliğini destekleyen pek çok fon ve yapı mevcut olmakla beraber, enerji verimliliği projelerinin sürdürülebilir bir şekilde, kendi
içinde işleyebilen bir fonlama mekanizmasına ihtiyaç duyduğundan hareketle bir fonlama
mekanizması tasarlanmıştır. Alman Enerji Ajansı DENA, Deloitte İspanya ve Türkiye ekiplerinin katkılarıyla başta Avrupa Birliği olmak üzere dünyadan iyi uygulama örnekleri incelenerek ve Türkiye’ye uygunluğu titizlikle analiz edilerek kurgulanmış olan Planın getirdiği en önemli yenilikler:
Ulusal enerji verimliliği fon mekanizmasını tanımlaması, VAP’lar ve gönüllü anlaşmalar gibi hâlihazırda hedeflendiği kadar efektif
işlemeyen bazı teşviklerin iyileştirilmesi, yeni teşvik yapılarının tasarlanması, Enerji etütlerinin, ölçüm sistemlerinin efektif kullanımıyla tasarruf imkânlarının
artırılması, Enerji verimliliğini destekleyecek kurumsal yapının güçlendirilmesi
olarak sayılabilir. Enerji yoğunluğu ve ekonomimiz içinde ağırlığı en fazla olan demir-çelik, çimento, gıda, tekstil gibi sektörler için dünyadan en iyi uygulamaların da öneri
mahiyetinde sunulduğu plan, iyi uygulamalardan feyz almak üzere bir referans dokuman
olarak fayda sağlamaktadır.
Eylem planı ilaveten, kaynak verimliliği konusuna da vurgu yapmaktadır. Atıkların geri kazanımı, sanayide simbiyoz uygulamalarının geliştirilmesi gibi önlemlerin nihayetinde
enerji verimliliği için de kritik olduğundan hareketle plan kaynak verimliliğine dair iyi
uygulama örneklerine yer vermektedir.
d) JICA ve TİKA İşbirliğinde Üçüncü Ülke Eğitim Programı
Bölgesel işbirliklerinin geliştirilmesi amacıyla başta Türk Cumhuriyetleri olmak üzere Asya, Orta Doğu ve Balkan ülkelerine yönelik olarak 2002 yılında Genel Müdürlüğümüz
tarafından başlatılan 2003 yılında Japon Uluslararası İşbirliği Teşkilatı (JICA), 2011 yılında da Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansının (TİKA) katılımlarıyla üçlü işbirliği halinde yürütülen Uluslararası Sanayide Enerji Verimliliği ve Yönetimi Eğitimlerinin 2016 yılında 16 ıncısı düzenlenmiştir. 2004, 2007, 2010 ve 2013 yıllarında üçer eğitimi içeren “Üçüncü
Ülke Eğitim Programları”nda 2002 ve 2003 yıllarındaki eğitimler de dâhil olmak üzere şimdiye kadar toplam 308 kursiyer eğitilmiştir.
25 katılımcıyı aşmayacak şekilde düzenlenen eğitimlere katılanların enerji verimliliği etüt tekniklerini ve uygulanabilir enerji maliyeti azaltma fırsatlarını belirlemeleri ve
gerçekleştirmeleri, enerji kullanan cihaz ve ekipmanlar, ölçüm cihazları ve ölçüm
43
metotları hakkında bilgi edinmeleri, kendi ülkelerinde enerji verimliliği sektörünün teşvik
edilmesi ve Türkiye, Japonya ve katılımcı ülkeler arasında işbirliği kurma imkânlarının geliştirilmesi hedeflenmektedir.
e) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Enerji Verimliliğinin Arttırılması Projesi
Küresel Çevre Fonu ve Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası tarafından desteklenen
Bakanlığımız ile birlikte yürütülecek olan proje faaliyetleri 2015 yılı içinde başlamıştır. Proje kapsamında enerji verimliliği politika boşluk analizi, enerji verimliliği programlarının
değerlendirilmesi, enerji verimliliği danışmanlık şirketleri için enerji performans sözleşmeleri hazırlanmasına yönelik kılavuzların oluşturulması ve vaka çalışmalarının
geliştirilmesi, kamu binaları odaklı piyasa değerlendirilmesi ve KOBİ'lerde enerji verimliliği farkındalığının artırılması gibi faaliyetler yürütülmektedir.
Enerji verimliliği politika boşluk analizi, enerji verimliliği programlarının değerlendirilmesi bileşeni faaliyetleri kapsamında proje başlangıç toplantısına müteakip Bilim, Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı, KOSGEB, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, OSB Üst Kuruluşu ve Türk Standartları Enstitüsü ilgili paydaşlarla görüşmeler yapılarak politika boşluk analizi ve tavsiyeler raporu hazırlanmıştır. Söz konusu
tavsiyelerin ilgili paydaşlar ile tartışılması amacıyla 2016 Ocak ayının son haftası bir
yuvarlak masa toplantısı yapılmıştır.
Enerji verimliliği danışmanlık şirketleri için enerji performans sözleşmeleri hazırlanmasına yönelik kılavuzların oluşturulması ve vaka çalışmalarının geliştirilmesi, kamu binaları
odaklı piyasa değerlendirilmesi bileşeni kapsamında enerji verimliliği danışmanlık
hizmetleri sağlayan piyasa katılımcıları tarafından kullanılabilecek enerji performans sözleşmelerine ilişkin kılavuz ve örnek sözleşmelerin oluşturulması, Türkiye’deki enerji verimliliği piyasasına yönelik bir inceleme yapılması, bu piyasadaki başarılı uygulamalar ve bunların önündeki engelleri tespit etmesi, başarılı uygulama örneklerinin vaka
çalışması olarak hazırlanması, Türkiye’deki kamu binaları piyasasının büyüklüğü, bina tipolojileri ve genel bina karakteristiklerinin belirlenmesi, binaların tasarruf potansiyelleri ile yatırım ihtiyaçlarının belirlenmesine yönelik çalışmalar yürütülecektir.
2016 yılında Proje faaliyetleri kapsamında:
Bakanlığımızda ilgili paydaşların da katıldığı proje çıktılarının anlatıldığı bir toplantı yapılmıştır.
Bakanlığımız ve Dünya Bankası yetkilileri görüşleri doğrultusunda güncellenen enerji verimliliği program değerlendirme raporu ile beraber politika boşluk analizinin ve
tavsiyelerin yer aldığı Final Raporu yüklenici firma tarafından nihai hale getirilmiştir.
25-26 Mayıs 2016 tarihlerinde Genel Müdürlüğümüz temsilcilerinin de katıldığı uluslararası performans ölçümü ve doğrulama protokolü eğitimi, kamu binalarında enerji verimliliği potansiyeline ve ESCO piyasasına yönelik nihai bulguların paylaşıldığı
ve paydaşların görüşünün alındığı iki çalıştay düzenlenmiştir.
Firma tarafından EVD piyasası inceleme raporu ve vaka çalışması, enerji performans sözleşmelerine yönelik rehber (özel sektör), kontrat şablonları (Guaranteed Savings, Verified Savings ve Lease), yürürlükteki mevzuatın incelenmesi ve tavsiyeler ile
kamu binalarında enerji verimliliği piyasası değerlendirme raporu hazırlanmıştır.
Firma tarafından hazırlanan Final Raporuna ilişkin Genel Müdürlüğümüz tarafından görüş oluşturulmaktadır. Bu kapsamda firma tarafından hazırlanan:
Enerji verimliliği danışmanlık şirketlerinin yetkilendirme sürecinin gözden geçirilmesi,
Uluslararası Performans Ölçme ve Doğrulama Protokolü Plan Şablonu, Ölçme ve Doğrulama Metodolojisi, Uluslararası Performans Ölçme ve Doğrulama Protokolü Çevirisi
raporlarına ilişkin Genel Müdürlüğümüz tarafından görüş oluşturulmaktadır.
f) IPA 2012 Enerji Sektörü Teknik Yardım Projesi Enerji Verimliliğinin Artırılması Bileşeni
Bakanlığımız ile birlikte yürütülecek olan projede, Enerji Verimliliği Strateji Belgesinin etkili uygulanmasını sağlamak için mevzuat desteği, enerji verimliliği piyasa araştırması,
44
pazarlama stratejileri ve farkındalık aktiviteleri, ESCO’lar için eğitim programlarının
geliştirilmesi, ESCO model kontaklarının geliştirilmesi, enerji etütleri, ESCO’lar için ulusal kredi ürünlerinin geliştirilmesi, ticari bankalar için enerji verimliliği konusunda eğitim ve
kapasite geliştirme ve paydaşlar için kılavuz hazırlanması gibi faaliyetler bulunmaktadır. 27 Kasım 2015 tarihinde proje başlangıç toplantısı yapılmıştır.
Proje faaliyetleri kapsamında:
Genel Müdürlüğümüz tarafından görüş oluşturulan enerji verimliliği piyasa araştırma
raporu yüklenici firma tarafından nihai hale getirilmektedir.
Genel Müdürlüğümüz personeline yönelik 2017 Yılı Ocak ayının son haftasında Enerji
Verimliliği Finansmanı konulu iki günlük bir eğitim düzenlenmesi planlanmıştır.
A5.HEDEF 5. Enerji Verimliliği ve Tasarrufuna yönelik olarak kurumlar ile ortak
iş adımı ve etkileşim planlarının oluşturulması sağlanacaktır.
Küresel Çevre Fonu tarafından desteklenen ve UNDP ve UNIDO işbirliği ile yürütülen
Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi kapsamında 12 OSB'de (her coğrafi
bölgede en az bir OSB'de) mükemmeliyet merkezi şeklinde bir yapının hibe yardımlarla
tesis edilmesine çalışılmakta olup bu kapsamda ilk etapta desteklenecek yedi adet OSB
belirlenmiş, hibe edilecek cihaz ve ekipmanların tedarik süreci başlatılmıştır.
Altı adet OSB (Gebze, Bursa, İzmir Kemalpaşa, Ankara Sincan, Gaziantep ve Denizli OSB)
için cihaz ve ekipmanların alımı tamamlanmış olup 2016 yılı Nisan ayında teslimatları
yapılmıştır. Ayrıca cihazların kullanımına yönelik ilgililere eğitimler verilmiştir.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi eğitimlerinde ikinci faz olan uzman seviye (iş başında
eğitim) aşamasına geçilmiş olup 43 firmada eğitimlere başlanmıştır. Toplam dokuz ay
sürecek olan eğitimlerde yerel danışmanlar da eğitilerek firmalara destek vermeleri
sağlanmış olacaktır.
PH5.5.1. Enerji verimliliği hedeflerini üst seviyede ortaya koymuş olan Enerji Verimliliği Strateji Belgesinin detaylı bir uygulama planının yapılması, rol ve sorumlulukların,
aksiyonların zaman planının netleşmesi.
F1- Enerji Verimliliği Stratejileri, Plan ve Programları Faaliyeti
a) Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu Faaliyeti
2016 Yılı içerisinde toplam üç adet EVKK toplantısı yapılmış olup alınan kararların
bazıları aşağıda yer almaktadır:
2017 yılında yürütülecek yetkilendirme, eğitim ve sertifikalandırma çalışmaları ile ilgili bedellerin ve ücretlerin belirlenmesi,
15 endüstriyel işletmeye ait 25 adet verimlilik artırıcı projelerin (VAP)
desteklenmesi kararının alınması,
2016 yılı Kasım ayında düzenlenecek olan Danışma Kurulu Toplantısı gündeminin “Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planının Uygulanmasına İlişkin Yol Haritasının Çıkartılması” olarak belirlenmesi ve katılımcılarının belirlenmesi konusunda
Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğünün yetkili kılınması,
25 endüstriyel işletmeye ait 43 adet verimlilik artırıcı projelerin (VAP) desteklenmesi kararının alınması,
Üç endüstriyel işletme arasında 2017 yılından itibaren yürürlüğe konulmak üzere
gönüllü anlaşma yapılması.
b) Enerji Verimliliği Stratejisi
Enerji verimliliği konusunda alınması gerekli önlemlere ilişkin olarak strateji, plan, program ve tebliğlerin hazırlanması çalışmaları Genel Müdürlüğümüzce yürütülmektedir.
Kanun Değişikliği Taslağı: Enerji Verimliliği Çalışmalarının ve Projelerinin Finansmanı İçin Sürdürülebilir Mali Mekanizmalar geliştirilmesi çalışmaları kapsamında, proje sonrasında
sağlanan tasarruflarla geri ödemeye imkân veren Enerji Performans Sözleşmesi (EPS) dâhil olmak üzere, çeşitli finansman yöntemleriyle kamu binalarındaki enerji verimliliği
45
yatırımlarının yaygınlaştırılması amacıyla mevcut kanunlarda değişiklik yapılmasına
yönelik kanun değişikliği taslağı hazırlanarak Bakanlığımıza gönderilmiştir.
Yönetmelik Değişikliği: Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin
Artırılmasına Dair Yönetmelikte değişiklik yapılması hakkında Yönetmelik 25.04.2014 tarih ve 28952 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Tebliğler:
Yetki Belgesi ve Sertifika Bedelleri ile Sertifika Bedellerinin Yetkilendirilmiş
Kurumlara Ödenecek Bölümü Hakkında Tebliğ (Sıra No: 2016/1) 24.02.2016 tarih
ve 29634 Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu'nun 10 uncu maddesine göre 2015 Yılında
Uygulanacak Olan İdarî Para Cezalarına İlişkin Tebliğ (Sıra No: 2016/2)
24.02.2016 tarih ve 29634 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
F2- İzleme ve Denetim Faaliyeti
İzleme çalışmaları kapsamında 2016 yılında sertifikalandırılmış enerji yöneticileri sayıları
toplamda Sanayide Enerji Yöneticisi (SEY) 2946, Binalarda Enerji Yöneticisi (BEY) 2215, Sanayide Etüt Proje Sertifikası (SEP) 273 ve Binalarda Etüt Proje Sertifikası (BEP) 254 kişiye ulaşmıştır. Bu arada sanayi ve bina olmak üzere her iki sektörde de geçerli olan
Enerji Yöneticisi Sertifikası sahiplerinin sayısı 2267 olmuştur. Enerji verimliliği izleme çalışmaları kapsamında ENVER portalında bilgileri izlenen kapsam içi bina/işletme sayıları
binalarda toplam 1294, işletmelerde ise toplam 1421’dir.
2016 yılında toplamda enerji yöneticisi görevlendiren işletme sayısı 1035, bina sayısı 634,
enerji üretim tesisi (EÜT) 53 ve organize sanayi bölgesi (OSB) 55’e ulaşmıştır. Denetim çalışmaları kapsamında Maliye Bakanlığı ile görüşülerek, uygulamaya ilişkin idari
düzenlemelerin tamamlanmasını müteakip denetimler başlatılacaktır.
STRATEJİK AMAÇ-11: YERLİ ENERJİ VE DOĞAL KAYNAKLAR TEKNOLOJİSİ
A11.HEDEF 1. Yerlileştirilecek ekipmanlara yönelik olarak envanter ve ihtiyaç
analizi yapılacak ve yerlileştirmeye ilişkin yol haritası belirlenecektir.
PH11.1.1. Yol haritasını tamamlayarak yerli ürün envanteri oluşturmak.
F1- Anket Çalışması Yapılarak Yerli Üretim İmkânları Araştırılması Faaliyeti
Nükleer Enerji Santralleri ile ilgili olarak NEPUD tarafından yapılan firma
araştırmaları, özel sektör, ilgili kamu kurumları, üniversiteler ve sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ile yapılan çalışmalar sonucunda nükleer alanda yerli tedarik ve insan kaynakları gelişimine yönelik yol haritası raporu hazırlanmıştır.
Petrol ve Doğalgaz Arama - Üretim Sektöründe yerli ekipman kullanım oranını
artırmaya yönelik olarak 22 projeden oluşan yol haritası hazırlanmıştır. Projelerden yedi tanesi tamamlanmış olup, dört adet proje için çağrıya çıkılıp sözleşme imzalanmış ve projeler halen devam etmektedir. Dört proje teknik doküman hazırlama aşamasında, iki tanesi ekonomik-teknik uygunsuzluk
nedeniyle iptal edilmiş, üç tanesi de tasarruf tedbirleri dolayısı ile durdurulmuştur.
Bir proje TÜBİTAK KAMAG ulusal destek programı kapsamında devam etmekte, bir diğer proje için de aynı kapsamda TÜBİTAK'a başvuru yapılmıştır.
Termik ve yenilenebilir enerji santralları ile enerji iletim ve dağıtım sektöründe
yerlileştirme yol haritası çalışmaları devem etmektedir.
Yerli ürün envanteri ile ilgili olarak termik santrallere yönelik yerli ürün envanteri oluşturulmuş olup nükleer santrallere yönelik evanter çalışmaları devam etmektedir.
F2- Yerli Üretim İçin Gerekli Mevzuat Altyapısının İyileştirilmesine Yönelik
Çalışmaların Yapılması Faaliyeti
Katma değeri yüksek aksam ve bütünleştirici parçalara yönelik envanter çalışması sonucunda yerli imalat kullanım oranının yükseltilmesine yönelik mevzuat çalışmaları yürütülmektedir.
46
STRATEJİK AMAÇ-12: SONUÇ ODAKLI BİR AR-GE YAKLAŞIMI
A12.HEDEF 1. Plan Dönemi Sonuna Kadar Enerji ve doğal kaynaklar sektöründe yapılan ve stratejik bir önem arz eden Ar-Ge projelerinin sayısının artması
sağlanacaktır.
PH12.1.1. Bakanlığımız Bağlı, İlgili ve İlişkili Kurumlarının yakın, orta ve uzun vadede
ihtiyaç duyduğu ve duyacağı sistem ve alt sistemlerin tasarımı, geliştirilmesi, uygulaması, işletmeye alınması ile birlikte mevcut sistemlerin güncel teknolojilere uyarlanması ve yurt
dışına bağımlılığı en aza indirici çalışmaların yapılması ve ihtiyaç duyulabilecek danışmanlık hizmetlerinin karşılanması.
F1-Kamu Araştırmaları Destek Grubu ( KAMAG 1007 Programı)
Genel Müdürlüğümüz; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile TÜBİTAK arasında imzalanan
protokol uyarınca TÜBİTAK tarafından desteklenen ve desteklenecek olan enerji projelerinin koordinasyonu çalışmalarını yürütmektedir. Bakanlığımızın müşteri kuruluş olarak yer aldığı ve TÜBİTAK 1007 Programı kapsamında; “Milli Rüzgâr Enerji Sistemleri
Geliştirilmesi ve Prototip Türbin Üretimi Projesi” (MİLRES), “Biyokütle ve Kömür
Karışımlarından Sıvı Yakıt Projesi” (TRİJEN), “Yüksek Gerilim Yüksek Güç Çevirgeçlerinin Geliştirilmesi Projesi”, “Milli Hidroelektrik Santral Sistemi Geliştirilmesi Projesi” (MİLHES),
“Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Yerli Güneş Enerjisi Santral Teknolojilerinin Geliştirilmesi Projesi” (MİLGES), “E Sınıfı 130MW Bir Gaz Türbininde 1 Set Rotor ve 1 Set Stator 3. Kademe Türbin Kanadının Hassas Döküm Yöntemi ile Geliştirilmesi ve Üretimi Projesi”
(MİLKANAT), “320*240 Piksel RGB AMOLED Aviyonik Ekran Geliştirilmesi Projesi” ve
“Prototip LED Çip Geliştirilmesi Projesi” olmak üzere toplam sekiz adet Ar-Ge projesinin çalışmaları devam etmektedir.
2- 2016 Yılı Performans Programı Dışında Olup ETKB 2015-2019
Stratejik Planı Kapsamında Yürütülen Faaliyet ve Proje Bilgileri
STRATEJİK AMAÇ-2: OPTİMUM KAYNAK ÇEŞİTLİLİĞİ
A2. HEDEF 3. Yenilenebilir enerji kaynaklarının birincil enerji ve elektrik enerjisi
arzı içindeki payının arttırılması sağlanacaktır.
A2.PG.3.4. Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı planlanan kurulu güç değerleri(MW): Güneş- 2015-2017-2019
F1-YEKA Olması Düşünülen Alanların Teknik Çalışma Kapsamında Belirlenerek
Derecelendirilmesi Faaliyeti
16 Temmuz 2012 tarihinde Bakanlar Kurulu Kararı ile Karapınar Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi olarak ilan edilen bölge, 09.09.2015 tarih ve 29470 sayılı Resmi Gazete'de Karapınar Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) olarak ilan edilmiştir. Ayrıca
09.10.2016 tarihli Resmi Gazete’de Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları Yönetmeliği yayımlanmıştır. Bu Yönetmelik ile birlikte yenilenebilir enerji kaynaklarımızın değerlendirilmesine yönelik yeni bir yatırım modeli hayata geçirilmiş durumdadır. Bu yeni model sayesinde:
Kamu ve hazine taşınmazları ile özel mülkiyete konu taşınmazlarda büyük ölçekli
yenilenebilir enerji kaynak alanları (YEKA) oluşturularak yenilenebilir enerji kaynaklarımızın daha etkin ve verimli bir şekilde kullanılması sağlanmış olacaktır,
Yenilenebilir enerji kaynaklarımız yerli katkı oranı yüksek ve ileri teknoloji içeren
aksam veya tesis bileşenleri kullanılarak kurulmuş olacaktır,
Teknoloji transferinin teminine katkılar sağlanacak ve ülkemizde yenilenebilir enerji konularında Araştırma-Geliştirme/Ürün Geliştirme faaliyetleri geliştirilecektir,
Elektrik iletim ve dağıtım sistemimiz daha güvenli işletilecektir, YEKA’larda üretilecek elektrik enerjisinin piyasa fiyatlarına göre daha ekonomik şartlarda satın
alınması sağlanacaktır, Yerli Üretim Karşılığı Tahsis modeli kapsamında kurulacak fabrikalar sayesinde
ciddi anlamda istihdam sağlanacaktır, Yılda en az 1,7 milyar kWh elektrik üretilecektir. 600.000 evin yıllık elektrik
enerjisi Karapınar YEKA’dan sağlanacaktır.
47
YEKA Yönetmeliği kapsamında ilk uygulama Konya ili, Karapınar ilçesinde
gerçekleştirilmektedir. 09.09.2015 tarih ve 29470 sayılı Resmi Gazete'de Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı olarak belirlenen toplam 27,19 km² büyüklüğündeki alanın 19,19
km²’lik kısmına 1000 MWe kapasiteli güneş kaynağına dayalı elektrik enerjisi üretim tesisi kurulacaktır. Kurulacak olan çevre dostu üretim tesisinin işletmeye girmesiyle
birlikte her yıl yaklaşık 1,7 milyar kWh elektrik enerjisi üretilecek ve her yıl yaklaşık 600.000 adet evin yıllık elektrik ihtiyacı karşılanıyor olacaktır.
30 yıl boyunca işletilecek olan elektrik enerjisi üretim tesisinde, ülkemizde entegre bir şekilde imal edilecek fotovoltaik (FV) güneş modülleri ve yurtiçinde faaliyet gösteren
üreticilerden temin edilecek yerli malı belgesine sahip yardımcı aksamlar/tesis bileşenleri kullanılacaktır.
Karapınar YEKA alanının kullandırılması ve 1000 MWe gücündeki bağlantı kapasitesinin
tahsisi için yapılacak yarışmayı kazanan tüzel kişiden ciddi iş deneyimi ve mali yeterlilik
istenecektir.
Ayrıca:
Modern teknik ve teknolojiler ile en iyi uygulama örneklerine sahip ve asgari 500 MWp/Yıl üretim kapasiteli entegre FV güneş modülü üretim fabrikasının kurulması,
Araştırma-Geliştirme Merkezi’nin kurulmasını ve AR-GE planları çerçevesinde belirlenecek en az beş farklı konuda 15 yıl süreyle AR-GE faaliyetlerinin yürütülmesi,
Fabrikada üretilen FV güneş modülleri ile yerli malı belgesine haiz tesis bileşenlerinin Karapınar YEKA sahasında uygulanması,
hususları gerçekleştirilmiş olacaktır.
Entegre fabrikanın yardımcı tesisleriyle birlikte ilgili çevre, iş sağlığı ve güvenliği ve diğer işletme standartlarını sağlayacak şekilde kurularak 18-24 ay sürede faaliyete geçirilmesini hedeflenmiştir. Fabrikada entegre bir şekilde üretilecek FV güneş
modüllerinin toplam yerli katkı oranı %75 seviyelerine ulaşmış olacaktır. Yerli katkı oranının yüksek olması ülkemiz ekonomisine doğrudan ve dolaylı olarak çok büyük
katkılar sağlayacaktır. Ayrıca çok önemsediğimiz AR-GE Merkezinin de 18 ay içinde kurulmasını ve katma değeri yüksek çıktılar elde edilmesini beklenmektedir.
Karapınar’da kurulacak elektrik enerjisi üretim tesisinin entegre fabrikanın üretime geçtiği tarihten itibaren 36 ay içinde tamamlanmasını istenmektedir. Tesisten üretilecek elektrik
enerjisini, yarışmada belirlenecek en düşük satış fiyatı üzerinden YEKA Kullanım Hakkı Sözleşmesinin onaylandığı tarihinden itibaren 15 yıl süreyle satın alınması garanti
edilmektedir. Karapınar YEKA alanının kullandırılması ve 1000 MWe gücündeki bağlantı kapasitesinin tahsisi karşılığında; elektrik enerjisi üretim tesisinin kurulum ve işletilmesinde ve fabrikanın işletilmesinde mavi ve beyaz yaka ayrı ayrı olmak üzere en az
% 90 oranında ve AR-GE faaliyetlerinde ise en az % 80 oranında yerli istihdam
zorunluluğu getirilmiştir.
STRATEJİK AMAÇ-4: ENERJİSİNİ VERİMLİ KULLANAN BİR TÜRKİYE
A4.HEDEF 7. Bakanlığımız sorumluluğundaki KİT’lerin işletme ve müesseselerinde 2013 yılı değerlerine göre birincil enerji yoğunluğunda
iyileşme sağlanması desteklenecektir.
A4.PG.7.1. Bakanlığa bağlı KİT’lerin işletme ve müesseselerinde belirlenen enerji verimliliği performans göstergelerine göre (TEP cinsinden tüketim/birim
çıktı*) azalma oranı (%) - 2019 sonuna kadar yıllık.
F1-Bakanlık KİT'lerinin Enerji Verimliliğini Artırma Faaliyeti
Bakanlık KİT’leri ile bir araya gelinerek hedefe yönelik çalışmalar değerlendirilecek ve KİT faaliyet alanına göre enerji performans göstergeleri konularında kriterler netleştirilecektir.
Bakanlığa bağlı KİT’lerin işletme ve müesseselere ait 2013, 2014 ve 2015 yılı enerji yoğunluğunun hesaplanabilmesi ve değerlendirilebilmesi için kurumlara resmi yazı
gönderilmiş olup gerekli belgeleri gönderen işletme ve müesseselerin enerji yoğunluğu
48
hesaplamaları yapılmaktadır. Belgeleri göndermeyen işletme ve müesseselerden de geri
dönüşler beklenmektedir.
STRATEJİK AMAÇ-5: ENERJİ VERİMLİLİĞİNE VE TASARRUFUNA YÖNELİK GELİŞMİŞ KAPASİTE
A5. HEDEF 2. Enerji Verimliliği ile ilgili düzenleyici çerçeve geliştirilecek ve teşviklerin etkinliği artırılacaktır.
İlgili kurum ve kuruluşlarla mevcut finansman mekanizmalarının geliştirilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir. Ayrıca mevcut finansman mekanizmalarına ilişkin bilinçlendirme ve farkındalık oluşturma faaliyetleri sürdürülmektedir.
Sanayi sektörüne yönelik mevcut teşviklerinin iyileştirilmesi ve yeni finansman modelleri
geliştirilmesi çalışmalarına uluslararası proje ve işbirlikleri kapsamında devam edilmiştir. Bu bağlamda; Türkiye’deki enerji verimliliği finansal mekanizmalarına ilişkin politikaların boşluk analizi ve önündeki engellerin belirlenmesi, VAP ve Gönüllü Anlaşmalar ile ilgili teşvik programlarının etkilerinin değerlendirilmesi ile söz konusu teşvik programlarının
iyileştirilmesi ve daha sürdürülebilir finansman mekanizmalarının geliştirilmesi
doğrultusunda çalışmalara başlanılmıştır.
Enerji Verimliliği desteklerinin yaygınlaştırılması çerçevesinde, enerji verimliliği yatırımlarının beşinci bölge teşvikleri kapsamında değerlendirilmesi yönündeki mevzuatın
yeniden düzenlenmesine yönelik çalışmalar sürdürülmektedir.
F1-Destekleme faaliyeti
a) Verimlilik Artırıcı Projelerin (VAP) Desteklenmesi Çalışmaları
27.10.2011 tarihli ve 28097 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik uyarınca, endüstriyel
işletmelerin mevcut sistemlerinde enerji verimliliğini artırmaya yönelik projelerden KDV hariç proje bedeli 1.000.000 TL’yi aşmayan projeler, bedellerinin en fazla %30'u oranında desteklenmektedir.
2012, 2013, 2014 ve 2015 yıllarında destekleme kararı verilen projelerden, projesine
uygun olarak tamamlanan otuz adet VAP için 3.362.385,54 TL destek ödemesi yapılmıştır. Bu projelerin toplam yatırım tutarı 12.827.892,62 TL olup projelerin uygulanması ile yıllık 12.737,66 TEP enerji, 17.480.204,40 TL parasal tasarruf
sağlanmıştır. 2014, 2015 ve 2016 yılları başvurularından uygulamalarının tamamlandığı Genel Müdürlüğümüze bildirilen 25 adet projenin uygulama sonrası yerinde incelenmesi
tamamlanmıştır. Bunlardan bir adet proje, uygulaması yapılan bölümün başka bir yere taşınması nedeniyle destek kapsamından çıkarılmıştır.
2015 yılı Nisan başvurulardan 21 adet ve 2016 yılı Ocak ayı başvurularından 23 adet projeye ait uygulama sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşme imzalan bu VAP’ların
desteklenmesi ile yaklaşık 21.014.756,73 TL yatırım yapılması ve bunun 6.058.974,20 TL’lik kısmının desteklenmesi öngörülmektedir. Ayrıca yılda yaklaşık 3.416,97 Ton
Eşdeğer Petrol (TEP) civarında enerji tasarrufu ile 8.020.851,76 TL civarında da parasal tasarruf sağlanması beklenmektedir.
2016 Yılı Mayıs döneminde 47 adet VAP başvurusu alınmıştır. Bunlardan 43 adet VAP için Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu kararı ile Aralık ayında destekleme kararı
verilmiştir. EVKK tarafından destekleme kararı verilen bu VAP’ların desteklenmesi ile yaklaşık 23.972.155,60 TL yatırım yapılması ve bunun 6.659.469,91 TL’lik kısmının desteklenmesi öngörülmektedir. Ayrıca yılda yaklaşık 7.038 Ton Eşdeğer Petrol (TEP)
enerji tasarrufu ve 10.890.714,22 TL parasal tasarruf sağlanması beklenmektedir. 2016
Yılında Ocak ve Mayıs döneminde başvurusu alınan 84 adet proje için yerinde ön inceleme yapılmıştır.
b) Gönüllü Anlaşmalar Yapılması Çalışmaları
27.10.2011 tarihli ve 28097 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik uyarınca, endüstriyel
işletmelerin geçmiş beş yıllık referans enerji yoğunluğuna göre, anlaşma yapıldıktan sonraki üç yılda enerji yoğunluğunu ortalama olarak en az % 10 oranında azaltmayı taahhüt etmeleri ve bu taahhütlerini yerine getirmeleri halinde anlaşma yapılan yıla ait
49
enerji giderinin %20'si oranında her durumda 200.000 TL’yi aşmamak üzere destek
olarak verilmektedir. 2009-2015 yılları arasında 25 endüstriyel işletme ile Gönüllü Anlaşma imzalanmıştır.
2016 yılında:
2012 yılında Gönüllü Anlaşma yapılan iki endüstriyel işletmenin izleme dönemi sona
ermiş olup endüstriyel işletmelere referans enerji yoğunluklarını taahhüt edilen oranda azaltamadığından dolayı herhangi bir destek ödemesi yapılamayacağı
bildirilmiştir.
2013 yılında Gönüllü Anlaşma yapılan bir endüstriyel işletmenin enerji yoğunluğunun
izlemesine yönelik çalışmalara devam edilmiştir. Bir endüstriyel işletmenin taahhütlerini yerine getirmesi durumunda yaklaşık 278 TEP/yıl tasarruf sağlanacak
olup bu tasarrufun parasal karşılığı yaklaşık 900.000 TL/yıl olacaktır. Üç yıllık izleme dönemi içerisinde endüstriyel işletme referans enerji yoğunluğunu taahhüt ettiği
oranda azaltması durumunda endüstriyel işletmeye yaklaşık 200.000 TL destek ödemesi yapılacaktır.
2016 yılı başvuru döneminde üç endüstriyel işletme ile Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu kararına istinaden Gönüllü Anlaşma yapılması aşamasına gelinmiştir.
Endüstriyel işletmelerin taahhütlerini yerine getirmesi durumunda yaklaşık 1.473 TEP/yıl tasarruf sağlanacak olup bu tasarrufun parasal karşılığı yaklaşık 6,2 Milyon TL/yıl olacaktır. Üç yıllık izleme dönemi içerisinde endüstriyel işletmelerin referans
enerji yoğunluklarını taahhüt ettikleri oranda azaltmaları durumunda endüstriyel
işletmelere yaklaşık 600.000 TL destek ödemesi yapılacaktır.
c) 5. Bölge Teşvikleri
Yıllık asgari 500 TEP (ton eşdeğeri petrol) enerji tüketimi olan mevcut imalat sanayi
tesislerinde gerçekleştirilecek, birim ürün başına en az % 20 oranında enerji tasarrufu
sağlayan ve yatırım geri dönüş süresi azami beş yıl olan enerji verimliliğine yönelik yatırımlar 5. Bölgede yapılacak olan yatırımlara sağlanan teşviklerden yararlandırılmaktadır. 5. Bölge teşvikleri, KDV ve gümrük vergisi muafiyetlerini, vergi indirimi, sosyal güvenlik prim destekleri, faiz desteği ve yer tahsisatı gibi destekleri ihtiva
etmektedir.
Söz konusu teşvik kapsamında başvuruda bulunan iki adet endüstriyel işletmenin projeleri birim ürün başına en az %20 oranını sağlayamadığından kabul edilmemiştir. Enerji Verimliliği ile ilgili 5. Bölge teşviklerin etkinliğinin artırılmasına yönelik olarak
Ekonomi Bakanlığına gönderilen değişiklik önerisi 5 Ekim 2016 Tarihli ve 29848 Sayılı Resmî Gazetede 2016/9139 sayılı Bakanlar Kurulu Kararlarında “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” yayımlanmış olup söz konusu karar kapsamında yeniden düzenlenecek olan Tebliğ taslağı ile ilgili çalışmalarımız
devam etmektedir. Tebliğ taslağı çalışması tamamlandıktan sonra Ekonomi Bakanlığına
gönderilecektir.
F2-Yaz Saati Uygulaması (YSU)
Yaz saati uygulamasının enerji tasarrufuna etkisinin analiz edilmesi amacıyla İstanbul
Teknik Üniversitesi (İTÜ) ve Genel Müdürlüğümüz tarafından 20.11.2015 tarihinde bir
çerçeve protokol imzalanmış ve etki analizi çalışmasının imza tarihinden itibaren 24 ay içerisinde tamamlanması öngörülmüştür.
Yaz saati uygulamasının ülkemizde enerji tasarrufuna etkisinin somut verilere dayalı şekilde bilimsel yöntemlerle incelenmesi, mevcut ve alternatif uygulama örnekleri ile ilgili
sayısal verilere dayalı analiz ve değerlendirmelerin yapılarak başlangıç ve bitiş tarihleri konusunda optimum önerinin ortaya konulması, YSU dolayısıyla yapılan tasarrufun; bölgesel değişimi, güneşlenme süresi hesaplama ve atmosferik değişkenlerin etkileri,
ekonomik, sanayi ve endüstrinin gelişimi ile gün ışığından faydalanmanın sosyo-psikolojik ve sosyo-ekonomik etkileri de dikkate alınarak kazanç ve kayıplar değerlendirilmiştir.
Ülkemizde saatlerin düzenlenmesi ve yaz saati uygulamasının uygulanıp, uygulanmayacağı konusundaki yetki 26.12.1925 tarih ve 697 Sayılı "Günün 24 Saate
Taksimine Dair Kanunun" 2. maddesi ile Bakanlar Kuruluna verilmiştir. 08.09.2016 tarih
50
ve 29825 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararınca yaz saati
uygulamasının yıl boyunca aynı kalması kararlaştırılmıştır.
STRATEJİK AMAÇ-7: BİLGİ TEKNOLOJİLERİNİ ETKİN KULLANAN BİR BAKANLIK
A7.HEDEF 1. Bakanlık bilgi teknolojileri alanında fiziki altyapı, güvenlik ve insan kaynağı altyapısı geliştirilecektir.
F1-Teknolojik Donanım ve Yazılım Temin Faaliyeti
a) Bilgisayar/Sunucu Donanımları Alımı
Genel Müdürlüğümüzün sunucu altyapısının geliştirilmesine yönelik olarak yeni sunucu alımı ile halen kullanılmakta olan mevcut sunucunun teknik özelliklerinin revize edilmesine yönelik OEM malzeme alımı yapılmıştır. 2016 yılı içerisinde faaliyete geçen
YEPDİS sistemi ve CCTV kamera sistemleri için sunucu ve altyapı malzemeleri alımı ve Genel Müdürlüğümüz bünyesinde kullanılmak üzere bilgisayar, monitör, yazıcı ve tarayıcı ve benzeri donanımların satın alınması gerçekleştirilmiştir. Ayrı ayrı bölümlerde bulunan disklerin kapasite ve verimlilik konusunda sıkıntı yaratması sonucu yeni bir disk sistemi
alınmıştır.
b) Bilgisayar Yazılım Alımı
Yazılım ve donanımları ile birlikte tümleşik olarak çalışan sunucu ve son kullanıcı yazılımlarının teknolojik gelişmeler ışığında güncellenmesi ve/veya geliştirilmesi
çalışmaları sürdürülmüştür.
Bu kapsamda:
5651 Sayılı Kanun gereği zorunlu olan log kayıt yazılımının güncelleme ve yerinde destek hizmeti alınmıştır,
Kurumsal Internet kullanımı sırasında karşılaşılabilecek tehditlere karşı kullanılan
güvenlik yazılımları(antivirüs, güvenlik duvarı, vb.) için güncelleme ve yerinde destek hizmeti alınmıştır,
Mevcut sunucu ve masaüstü yazılımlarının güncellenmesi ile teknolojik gelişim,
güvenlik tehditleri ve yeni oluşacak ihtiyaçlar çerçevesinde yeni yazılım ve ilave
lisansların alımı yapılmıştır,
Sunucu yazılımlarının güncelleme ve yerinde destek hizmeti alınarak mevcut sistemlerin kontrol edilmesi, sanal ortam platformunun geliştirilmesi ve
güçlendirilmesi sağlanmıştır,
Kamera güvenlik yazılımı alınmıştır.
STRATEJİK AMAÇ-11: YERLİ ENERJİ VE DOĞAL KAYNAKLAR TEKNOLOJİSİ
A11.HEDEF 2. Ülkemizdeki imalat sanayii göz önünde bulundurularak yerli katkı kullanım oranlarının artırılması sağlanacaktır
A11.PG.2.1. Dönem sonu itibarıyla yerli imalat kullanım oranı (ortalama %30)
F1- Yerli Katkı İlave Fiyatından Faydalanacak Tesislerin Belirlenmesi Faaliyeti
5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun II sayılı cetvelinde yer alan yerli katkı ilavesinden de faydalanabilmeleri için 24 Haziran 2016 tarih ve 29752 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Aksamın
Yurt İçinde İmalatı Hakkında Yönetmelik” kapsamında 2016 yılında 2017 yılı Yerli İlave Katkı Fiyatından yararlanmak üzere 56 firma yeni başvuru, 57 firma beyanname, altı firma da beyan+başvuruda bulunmuştur. Bu kapsamda, toplam 119 adet tesisten 99 adet tesis teşvikten yararlanmaya hak kazanmış olup tesislere ait bilgiler Enerji Piyasası
Düzenleme Kurumuna bildirilmiştir.
F2- Yerli katkı ilave fiyatına ilişkin mevzuat düzenlenmesi
Uygulamada karşılaşılan aksaklıkların giderilmesi amacıyla 24 Haziran 2016 tarih ve 29752 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yenilenebilir Enerji
51
Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Aksamın Yurt İçinde İmalatı
Hakkında Yönetmelik” değişikliğine ilişkin çalışmalar devam etmektedir.
STRATEJİK AMAÇ-12: SONUÇ ODAKLI BİR AR-GE YAKLAŞIMI
A12.HEDEF 1. Plan Dönemi Sonuna Kadar Enerji ve doğal kaynaklar sektöründe yapılan ve stratejik bir önem arz eden Ar-Ge projelerinin sayısının artması sağlanacaktır
A12.PG.1.2. Plan dönemi sonuna kadar enerji ve doğal kaynaklar sektöründe kamu tarafından gerçekleştirilen Ar-Ge proje sayısı
Hidrojen Teknolojileri Laboratuvarının Genel Müdürlüğümüz kampüs alanına taşınarak; laboratuvarın amacına uygun işletilmesi, tesise maksimum işlerlik kazandırılması,
halihazırda kurulu bulunan laboratuvarın ülkemizde görünürlüğünün artırılması, Üniversiteler ile yapılan işbirliği protokolleri kapsamında; laboratuvarda ileri teknoloji uygulamaları ile AR-GE çalışmalarının yürütülmesinin sağlanması, temiz bir yakıt olarak hidrojenin üretilmesi ve sistemden elde edilecek enerji fazlasının hidrojene
dönüştürülerek depolanması çalışmalarına devam edilmesi amaçlanmıştır. Ülkemizde
hidrojen teknolojileri konusunda yeni teknolojilerin gelişmesine katkı sağlamak en temel hedefimizdir.
F1- Hidrojen Teknolojileri Laboratuvar Çalışmaları Faaliyeti
Genel Müdürlüğümüz bünyesinde hidrojen teknolojileri alanında İstanbul ’da bulunan
Uluslararası Hidrojen Araştırma Merkezinin Ankara’daki Kurumumuz kampüs alanına taşınmıştır. Gaz Tesisatı tamamlanmıştır. Gerekli gazlar satın alınarak kullanıma hazır hale getirilmiştir. Cihazların bir kısmının taşınma işlemleri gerçekleştirilip diğerleri için de
tüm hazırlıklar tamamlanmıştır. Beklenen yedek parça geldikten sonra kalan cihazların da taşınma işlemi gerçekleştirilecektir. Kurulumu yapılan cihazların eğitimlerinin alınmasına
başlanmış olup yıl içinde bir cihazın eğitimi alınmıştır.
F2-Enerji Teknolojileri ve AR-GE Çalışmaları
Bakanlığımız Bağlı, İlgili ve İlişkili Kurumlarının yakın, orta ve uzun vadede ihtiyaç
duyduğu ve duyacağı sistem ve alt sistemlerin tasarımı, geliştirilmesi, uygulaması, işletmeye alınması ile birlikte mevcut sistemlerin güncel teknolojilere uyarlanması ve yurt dışına bağımlılığı en aza indirici çalışmaların yapılması ve ihtiyaç duyulabilecek
danışmanlık hizmetlerinin karşılanması amacıyla Bakanlığımız ile TÜBİTAK arasında 13.08.2012 tarihinde “İşbirliği Protokolü” imzalanmıştır. Bu protokolün koordinasyonu
Genel Müdürlüğümüz tarafından yürütülmektedir. Bu kapsamda; Bakanlığımız merkez teşkilatından yer alan ilgili birimlerin yanı sıra Bakanlığımıza Bağlı, İlgili ve İlişkili
Kurumların Ar – Ge ihtiyaçlarının tespitine yönelik olarak çalışmalar devam etmektedir.
a) Yeşil Sertifikalar
Genel Müdürlüğümüz tarafından yeşil sertifikalar ile ilgili mevzuat hazırlanmasına yönelik AB ve dünyanın diğer ülkelerinde bu alandaki çalışmalar incelenmiştir. Buradaki amaç
sertifikasyon sisteminin hem elektrik enerjisi üreticisi hem de tüketicisi üzerinde farkındalık yaratmayı hedefleyerek fosil kaynaklı elektrik enerjisi üretimi yerine yenilenebilir kaynaklardan elektrik enerjisi üretiminin tercih edilmesi, yenilenebilir enerji
kaynaklarının elektrik üretiminde yaygınlaştırılmasıdır.
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Üretilen Elektriğe Yenilenebilir Kaynaktan Elektrik Üretim Belgesi Verilmesine İlişkin Yönetmelik Taslağının güncellenmesi ile ilgili olarak EPİAŞ ile ortak çalışılmaktadır. Ayrıca Türkiye'de yeşil sertifikaya olan talebi ortaya
koymak ve bu alanda farkındalık yaratmak için elektrik tüketicilerine, yenilenebilir enerji
kaynaklarından elektrik üretimi gerçekleştiren üreticilere ve elektrik tedarik şirketlerine yönelik üç ayrı anket hazırlanarak yaklaşık 750 şirkete gönderilmiştir. 03.02.2017 tarihine kadar anketlerin sonuçları alınacaktır.
52
3- Kurumsal Yapıyı Geliştirmek ve Güçlendirmek, Çalışanların Gelişimini Sağlamak, Sosyal ve Ekonomik Koşulları İyileştirmek Amaçlı Faaliyet ve
Proje Bilgileri
A-MUHTELİF İŞLER PROJESİ
a) Genel Müdürlük Binası Onarım- Tadilat İşleri
Genel Müdürlük Binası Bakım ve Onarımı: Genel Müdürlüğümüz yerleşkesindeki C blok
ana kalorifer tesisatının, buhar kazanının kondens tankının, Genel Müdürlük ısı merkezindeki kazanların genleşme tanklarının, Genel Müdürlük ve atölye trafolarının,
dizel elektrojen gruplarının, galeri içindeki buhar tesisatının, yangın alarm ve söndürme sistemi ile tesisatının, mutfak sıcak su boylerin ve tesisatının, umumi banyoların kızgın su eşanjörünün, su deposundaki hidrofor, kompresör, pompa ve motorlarının, havalandırma
santrallarının (aspiratör ve vantilatör), duvar tipi split klimalarının, ana kanalizasyon
hatlarının ve rögarlarının, fotoselli kapı sisteminin, kollu bariyer sisteminin, çevre aydınlatma tesisatının, enerji verimliliği binasındaki fan coil sisteminin ve sirkülasyon pompalarının, şoförler binasının, bulaşıkhanenin, asansörlerin, kompanzasyon tesisatının, Hidrojen Teknolojileri Laboratuvarı gaz tesisatının, istinat duvar üstüne galvanizli helezon
jiletli tel çekimi, merdivenlere kaydırmaz bant ve fotoselli armatür, PİGM önündeki ana kanalizasyon hatları tamir, bakımı, onarımı, tadilatı ve yenilenmesi işleri gerçekleştirilmiştir.
CCTV Güvenlik Kamera Sisteminin Kurulması: Genel Müdürlüğümüz yerleşkesine
sonradan üç Genel Müdürlüğün (BOREN, TETAŞ ve PİGM) dâhil olması sebebiyle tesislerin güvenliğinde zafiyet oluşmuştur. Bu sistemin kurulması ile savunma ve güvenlik konularında zafiyet oluşması önlenmiş ve kurumsal yapının güçlendirilmesi gerçekleştirilmiştir.
Hidrojen Enerjisi Teknolojileri Laboratuvar Binasının Tadilatı: İstanbul’da bulunan Hidrojen Teknolojileri Laboratuvarının taşınması için Genel Müdürlüğümüz yerleşkesindeki İmalat Atölyesinin bir kısmının laboratuvara dönüştürülmesi tadilatı yapım işine 2015 yılında başlanmış olup 2016 yılı içinde bitirilmiştir.
Kuzey Nizamiye Giriş Kapısı ve Müracaat Binası Yapımı: Genel Müdürlüğümüz kuzeyine
açılacak servis yolları, iç ve dış yol bağlantılarının yapılması, güvenlik ve müracaat binası, kuzey ve güney nizamiyelere TAK yapılması, çevre düzenlemesi yapılması yapım işi 2015 yılında başlanmış olup 2016’da bitirilmiştir. Bu yapım işi ile kurumsal yapının
güçlendirilmesi gerçekleştirilmiştir.
Turnike Sisteminin Kurulması: Genel Müdürlüğümüz yerleşkesine sonradan üç Genel Müdürlüğün (BOREN, TETAŞ ve PİGM) dâhil olmasıyla sistemin ihtiyacı karşılayamaması, mevcut sistemin arızalı olması ve tamiratı mümkün olmaması nedeniyle turnike
sisteminin yenilenmesi; kapı ve nizamiyelerde araç giriş-çıkış takip sistemi yapılarak tesislerin güvenliğinin sağlanması ve kurumsal yapının güçlendirilmesi amacıyla “Turnike
Sisteminin Kurulması” yapım işi 2016 yılında ihale edilmiştir. Ancak KİK’e itiraz edilmesi sebebiyle söz konusu yapım işi 2017 yılı Şubat ayı içinde bitirilecektir.
b) İşyeri Makine Teçhizat Alımı
İşyeri Mamul Mal Alımı: Genel Müdürlüğümüz ihtiyacı olan klima, faks, mobilya, tefrişat
ve mefruşat mal alımı ile sağlığa uygun çalışma ortamı sağlanmıştır.
B-DESTEK HİZMETLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞININ 2016 YILINDA GERÇEKLEŞTİRMİŞ OLDUĞU FAALİYETLER:
Genel Müdürlüğümüz personelinin servis hizmetleri hizmet satın almak suretiyle 39 güzergâhta 39 araç ile sürdürülmüştür. Servis hizmetinden Genel Müdürlüğümüz (YEGM), Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (PİGM), Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü (TETAŞ) ve Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN)
dâhil olmak üzere yaklaşık 635 personel yararlanmıştır.
Genel Müdürlüğümüz A, B, C blokları ile idari binalarının genel temizlik işleri hizmet satın almak suretiyle yapılmıştır. Genel Müdürlüğümüz personeli ile toplantı vb. organizasyonlarda misafirlerin çay, kahve, meşrubat vb. ihtiyaçları yerine getirilmiş
53
ve servis hizmeti verilmiştir. Ayrıca lojmanlar ve Didim Rüzgâr ve Güneş Enerjisi
Araştırma Merkezi ile ilgili işlemler yürütülmüştür.
Genel Müdürlüğümüz yemekhanesinde verilen tabldot hizmetlerinden, TETAŞ, PİGM
ve BOREN personeli dâhil günlük ortalama 427 kişi yararlanmıştır.
Kreş ve Gündüz Bakımevinde çalışan personelin 2-5 yaş grubundaki çocuklarının
sosyal duygusal motor gelişim alanlarında saptanan hedeflere uygun olarak gerekli faaliyetler bir program dâhilinde uygulanmıştır. 2-5 yaş grubunda toplam 29 çocuk
yararlanmış, sekiz çocuk mezun olmuştur. Halen Kreş ve Gündüz Bakımevi faaliyetlerine devam edilmektedir.
Genel Müdürlüğümüz yerleşke alanının bakım çalışmalarının yapılması (sulama, budama, mevsimlik çiçek üretimi ve dikimi vb.) gerçekleştirilmiş ancak kampüs
alanının geniş olması ve personel yetersizliği nedeniyle bakım işleri yeterli düzeyde yapılamamıştır.
Genel Müdürlüğümüz yerleşkesinin güvenliği beş tane yönlendirme memuru, 17 özel güvenlik görevlisi olmak üzere toplam 22 personel ile sağlanmıştır.
4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamında yapılan 223 adet başvuru ile 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun kapsamında yapılan 445 adet başvuru cevaplandırılmıştır. Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER) aracılığıyla
gelen 1400 adet ve Cumhurbaşkanlığı tarafından iletilen 241 vatandaş başvurusu cevaplandırılmıştır. Ayrıca Genel Müdürlüğümüze e-posta yoluyla gelen diğer
başvurular değerlendirilerek en kısa zamanda cevapları ilgililere iletilmiştir.
Genel Müdürlüğümüz, TETAŞ, PİGM ve BOREN personeli ile bakmakla yükümlü olduğu kimselerin muayene ve sevk hizmetleri yürütülmüş olup 2016 yılında tabipliğimizde 2258 hasta muayene edilmiştir.
Genel Müdürlüğümüzde; 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında Genel Müdürlüğümüz ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü işyerlerini kapsayacak şekilde
işyeri hekimi ve iş sağlığı ve güvenliği uzmanı görevlendirmiştir. İş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturulmuş, ilgili mevzuat çerçevesinde iş sağlığı ve güvenliği
çalışmaları sürdürülmektedir.
Araçların muayeneleri ve sigorta işlemleri yapılmıştır. Araçların verimli
kullanılmasına yönelik taşıt ve yakıt takip sistemi kullanılmasına devam edilmiştir. Genel Müdürlüğümüze altı adet dizel motorlu sedan tip araç kiralanmıştır. Kiralık araçlar ve Genel Müdürlüğümüzde bulunan jeneratör ve çim biçme makinaları için
akaryakıt ihalesi yapılmıştır.
Genel Müdürlüğümüzce, Taşıt Tanıma Sistemi İle Akaryakıt Alımı, Taşıt Kiralama Hizmet Alımı, Personel Taşıma Hizmet Alımı, Elektrik Enerjisi alımı, CCTV Güvenlik Kamera Sistemi Kurulması, Turnike Sisteminin Kurulması vb. işler ihale yolu ile
gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Kamu İhale Kanununun Doğrudan Temin başlıklı 22 nci
maddesi (d) bendine istinaden 140 adet alım yapılarak yılsonu itibariyle sonuçlandırılmıştır.
Genel Müdürlüğümüze gelen her türlü evrak, koli, faks ve mektupları usulüne uygun
olarak kayıt altına alarak teslim alınmış, zaman kaybetmeden yerine ulaştırılmış,
birimler arası evrak akışı zamanında ve usulüne uygun olarak yerine getirilmiştir. Ayrıca kütüphane hizmetleri, fotokopi hizmetleri, matbaa, stant açma, fotoğraf çekim işleri yürütülmüştür. Genel Müdürlüğümüz kütüphanesinden Sanayide Enerji Yönetimi Esasları yayını dört ciltlik 77 takım, Binada Enerji Yönetimi Esasları üç ciltlik
sekiz takım, bir adet Rüzgâr Enerjisi Potansiyel Atlası (REPA Albümü), toplam 2.400TL değerinde rüzgâr verileri olmak üzere yayın satışı yapılmıştır. Genel Müdürlüğümüz matbaasında yapılan 65.000 adet ofset baskı, 1165 (Karton kapak
cilt), 30 (Bez mukavva cilt) adet cilt, 110 adet pres kaplama yapılmıştır. Ayrıca 84.800 adet siyah beyaz 58.500 adet renkli fotokopi çekimi, 200 adet tel spiral cilt
yapımı ve 209 adet plastik spiral cilt yapım işi gerçekleştirilmiştir.
Kurumsal yapıyı geliştirmek ve güçlendirmek, çalışanların gelişimini sağlamak,
sosyal ve ekonomik koşulları iyileştirmek amaçlı proje ve faaliyetlerin yanı sıra ayrıca aşağıdaki faaliyetler gerçekleştirilmiştir:
54
Genel Müdürlüğümüz elektrik, kalorifer, sıhhi, bahçe sulama, çevre
aydınlatma, kanalizasyon, telefon, havalandırma ve klima vb. tesisatlarını, ısı merkezi, trafo merkezi, telefon santral, asansör, jeneratör, su deposu,
marangoz atölyesi, vb. tesislerin düzenli bir şekilde bakımları yaptırılarak çalışmaları sağlanmıştır. Genel Müdürlüğümüze ait ihtiyaç duyulan masa,
dolap, vb. marangoz işlerin imalatı ve boyası ile Genel Müdürlüğümüz çalışma bürolarının, koridorların ve merdiven tamir, bakım ve boya işleri yapılmıştır.
ISDN telefon santralinde kaydedilmiş olan ücretlendirme datalarına göre
telefon konuşma ücretleri resmi ve özel konuşmalar şeklinde listele yapılarak
ilgililerce onaylanması ile özel konuşmaların maaşlarından kesilmesi sağlanmıştır.
Isı merkezi, su deposu ve atölyelerde; basınçlı kapların testleri, kazanların
baca gazı analizleri, elektrik tesisatlarının ve paratoner tesisatlarının
topraklama testleri yapılmıştır.
C- İNSAN KAYNAKLARI, MALİ İŞLER VE STRATEJİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜNÜN 2016 YILINDA GERÇEKLEŞTİRMİŞ OLDUĞU FAALİYETLER
Genel Müdürlüğümüzün aylık harcama tahminleri doğrultusunda “Ayrıntılı Harcama
Programı” hazırlanmıştır. Yıl için ihtiyaç duyulan tertiplere ilgili mevzuat çerçevesinde ödenek aktarma ve tenkis işlemleri yapılmıştır. Ödeneklerimizin kullanıma açılması için ödenek gönderme belgesi düzenlenerek Strateji Geliştirme Başkanlığına gönderilmiştir. Bütçe ödeneklerinin mali yıl içinde takibi yapılmıştır.
Genel Müdürlüğümüz 2017-2019 Yılları Bütçesi, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan mevzuata göre hazırlanmıştır. Kalkınma Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı vize işleminden geçtikten sonra 6767 sayılı 2017 Yılı Merkezi Yönetim Geçici Bütçe Kanunu’nun 16.12.2016 tarihinde TBMM tarafından onaylanması
akabinde 24.12.2016 tarih 29928 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Performans Programı ile Kurumsal Mali Beklentiler Raporu hazırlanması çalışmaları ile üçer aylık dönemler halinde mevcut yılın Performans Programı Göstergeleri incelemeleri ve değerlendirmeleri yapılmıştır. Yıl içinde aylık
olarak nakit talep tablosu düzenlenmiş ve Strateji Geliştirme Başkanlığına
gönderilmiştir.
Genel Müdürlüğümüzün Aylık ve Haftalık Faaliyetleri düzenlenerek Bakanlığımıza gönderilmektedir.
Genel Müdürlüğümüze ait mali işlemlerin kontrolü günlük, aylık ve yılık olarak KBS
siteminden gerekli dökümler alınarak yapılmıştır. Muhasebat Genel Müdürlüğünün duyurular takip edilerek bu esaslara göre mali iş ve işlemlerin kayıtların yapılması, mahsup dönemi işlemleri ve yönetim dönemine ait belge ve cetveller hazırlanarak
gönderilmiştir.
Dayanıklı Taşınırlar ve Tüketim Malzemelerine ait Sayım Tutanağı, Dayanıklı Taşınırlar ve Tüketim Malzemelerine ait Taşınır Sayım ve Döküm Cetveli ile Dayanıklı Taşınırlar ve Tüketim Malzemelerine ait Harcama Birimi Taşınır Yönetim Hesabı Cetveli
düzenlenmiştir. Taşınır yönetim hesabı yetkili mercilerce istenildiğinde ibraz edilmek veya gönderilmek üzere harcama biriminde muhafaza edilmiştir. Genel
Müdürlüğümüzün kesin hesabı çıkarılması için açıklama SGB’ye gönderilmiştir. 2016 yılında 1362 harcama belgesi düzenlenmiş ve bir suretinin Genel Müdürlüğümüzde
arşivlenmesi sağlanmıştır.
Proje maliyet hesapları aylık kontrolleri, 2016 yıl sonunda hesap kayıtlarının kontrolü
ile Genel Müdürlüğün gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerine ilişkin malî karar ve işlemlerinin, idarenin bütçesi, bütçe tertibi, kullanılabilir ödenek tutarı, harcama
programı, merkezi yönetim bütçe kanunu ve diğer malî mevzuat hükümlerine uygunluğu ve kaynakların etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılması yönlerinden kontrolleri yapılmıştır.
Genel Müdürlüğümüzün 2015 yılı Faaliyet Raporu hazırlanması kapsamında birimlerin
hazırladığı raporlar dikkate alınarak 2015 Yılı Birim Faaliyet Raporu hazırlanmış Makam Onayına sunularak SGB’ye gönderilmiştir. Genel Müdürlüğümüzün 2015 yılı Yatırım Değerlendirme Raporu koordinasyon yapılarak hazırlanmış ve SGB’ye
55
gönderilmiştir. Ayrıca Bakanlığımızca yayımlanan Mavi Kitapta yer alan Genel
Müdürlüğümüz ile ilgili bölümü revize edilmiştir.
Kalkınma Bakanlığının yayımladığı ‘Yatırım Genelgesi ve Eki Yatırım Programı
Hazırlama Rehberi (2017-2019) doğrultusunda Genel Müdürlüğümüzün 2017-2019 yıllarını kapsayan Yatırım Programı çalışmaları yapılmıştır. Bu kapsamda Yatırım
Programında yer alması gereken projeler ve açıklamaları hazırlanarak SGB’ye gönderilmiştir. Ayrıca 2017 Yılı Programında yer alması gereken Genel
Müdürlüğümüzün tedbir teklifleri de hazırlanarak SGB’ye gönderilmiştir.
2016 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Bakanlar
Kurulu Kararı gereği, 2016 Yılı Yatırım Programında tespit edilen tedbirlerin gelişmeleri üçer aylık periyotlarla BİK Dairesi Başkanlığına gönderilmiştir. Ayrıca Bakanlığımızca gönderilen yazılı/sözlü soru önergeleri bilgi notu hazırlanarak
cevaplandırılmıştır.
Bakanlığımız 2015-2019 Stratejik Planı revize çalışmalarına katılım sağlanmıştır.2016 Yılı için Stratejik Planın ve Eylem Planlarının izlemesi birimler arası koordinasyon sağlanarak yapılmıştır.
Genel Müdürlüğümüzde görev yapan personelin özlük işleriyle ilgili tüm iş ve işlemler,
birimlerimizin talepleri çerçevesinde belirlenen kadro ihtiyaçları ve personelin sendika üyeliği ile ilgili işlemler yapılmış, memur, işçi ve 657 sayılı Kanunun 4/C maddesine tabii geçici personel hakkındaki gerekli kayıt ve belgeler tutulmuştur.
Genel Müdürlüğümüzden emeklilik nedeniyle bir mühendis, iki VHKİ, bir memur, bir
araştırmacı, bir şef ve on işçi; vefat nedeniyle bir mühendis; istifa nedeniyle 657 sayılı Kanunun 4/C maddesine göre görev yapan bir geçici personel; Kurum dışı nakil nedeniyle bir araştırmacı, bir VHKİ, bir memur ve üç Mühendis, Bakanlık içi nakil
nedeniyle bir Genel Müdür ve bir Daire Başkanı; İhraç nedeniyle 657 S.K. tabi 13,
4857 S.K. tabi bir olmak üzere toplam 40 personelin ayrılış işlemleri yapılmıştır.
Genel Müdürlüğümüze bir Daire Başkanı, dört Mühendis, bir VHKİ kurum dışı naklen;
bir Genel Müdür, bir ETK Uzmanı ve bir VHKİ Bakanlık içi nakil nedeniyle olmak üzere toplam dokuz personelin göreve başlayış işlemleri yapılmıştır. Bakanlığımızın
01.02.2012 tarih ve PER.0.05-907.02/78 sayılı olurları ile yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar sürekli işçi kadrosunda görev yapan personelin iş ve işlemleri Genel
Müdürlüğümüz tarafından yürütülmektedir.
Kamu kurum ve kuruluşları, meslek kuruluşları, dernekler ve vakıflar tarafından
düzenlenen kurs ve toplantılara katılımlar, personelin yurtdışı geçici görevlendirilmesi ve Bakanlığımızın hizmet içi eğitimi ile yıllık eğitim plan ve programları doğrultusunda
ilgili işlemler yürütülmüştür.
657, 4857 ve 657 sayılı Kanunun 4/C maddesine göre görev yapan personelin maaş işlemleri, geçici görev yolluğu, emekli ikramiyesi ve diğer muhtelif ödemelerinin
yapılması ile personele ait icra kesintilerinin yapılması ve icranın takip edilmesi
sağlanmıştır.
Bakanlığımızın 01.02.2012 tarih ve PER.0.05-907.02/78 sayılı olurları gereğince yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar Bakanlığımızın sürekli işçi kadrosunda görev yapan
tüm personelin iş ve işlemleri Genel Müdürlüğümüz tarafından yürütülmektedir.
Bakanlığımız kadrosundaki 4857 sayılı Kanuna tabii sürekli işçi personel ile birlikte
Genel Müdürlüğümüzde görevli bulunan 657 sayılı Kanunun 4/C maddesine tabii geçici personelinin özlük işleriyle ilgili tüm iş ve işlemler yapılmış gerekli kayıt ve
belgeler tutulmuştur.
Bakanlığımızın 4857 sayılı iş kanununa tabi on işçi personelin emeklilik, bir işçi
personelin ise 672 sayılı KHK gereğince işten ayrılış işlemleri gerçekleştirilmiştir.
Genel Müdürlüğümüzde 657 sayılı Kanunun 4/C maddesine tabi olarak görev yapan
bir geçici personelin istifa nedeniyle işten ayrılış işlemi gerçekleştirilmiştir.