tÜrk dİlİ ve edebİyati - sosyal bİlİmler-1 …...3 tÜrk dİlİ ve edebİyati - sosyal...

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1 TESTİ

AYT

1 DENEME - 3

4. • “Güzellik, güzel biçimlerle elde edilir.” düşüncesinden hareketle şiirde biçim mükemmelliği hedeflenmiştir.

• Ölçü, uyak, aliterasyon gibi biçimsel özelliklere büyük önem vermişlerdir.

• Şiirde gerçekçi doğa betimlemeleri yapmışlar, toplum-sal sorunlardan uzak durmuşlar, bireysel bir sanat anla-

yışı benimsemişlerdir.

Bazı özellikleri verilen edebiyat akımı aşağıdakilerden

hangisidir?

A) Parnasizm B) Fütürizm

C) Sürrealizm D) Romantizm

E) Sembolizm

3. (I) İnsan vücudunun sınırlarını zorlayan bir dayanıklılık spo-ru olan kürek, buz hokeyinden sonra yapılması en güç spor

olarak biliniyor. (II) Sanılanın aksine yalnızca kol gücüne da-

yanmıyor, az ya da çok vücudun tüm kaslarını çalıştırıyor;

bu da kürek sporunu diğerlerinden daha ayrıcalıklı kılıyor.

(III) Kürek, herhangi bir yetenek, fiziksel özellik gibi faktör-

ler olmadan, amatör olarak da yapılabilecek bir spor.

(IV) Günümüzde profesyonel bir spor dalı olarak yeni yeni

kabul görmeye başlayan kürek sporu aslında çok eski yıl-

lardan beri biliniyor. (V) İlk örneklerine Portekiz’de rastlan-

sa da ilk resmî kürek yarışı, 1829 yılında İngiltere’de Oxford

ve Cambridge üniversiteleri arasında yapılmış.

Kürek sporunun ele alındığı bu parçada numaralanmış

cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene-

mez?

A) I. cümlede, karşılaştırma yapılıyor.

B) II. cümlede, diğer spor dallarından üstün olan yönlerine

değiniliyor.

C) III. cümlede, belli bir yetenek olmadan hobi olarak yapı-

labileceği dile getiriliyor.

D) IV. cümlede, tahminde bulunuyor.

E) V. cümlede, tarihçesiyle ilgili nesnel bilgiler veriliyor.

2. Onun diğer romanları gibi toplumsal meseleler üzerine ku-rulu ilk romanı Mavi Karanlık’ı ilgiyle okumuştum. Bir dönem-

deki aydınların durumunu, halktan kopukluğunu, bireyciliğe

düşmelerini eleştirel bir bakış açısıyla dile getiriyordu. Dö-

neme eleştirel ve toplumsal pencereden bakan yazar, dili

sanat katmanına başarıyla çıkarıyor; kurgu, karakter yarat-

ma ve diyaloglarda ustalığını ortaya koyuyordu. Bu romanı

diğerleri izledi. Geçen uzun yıllara rağmen edebiyattan, yaz-

maktan hiç kopmadı usta yazar. Daima edebiyatın içinde

yaşadı.

I. Döneminde yaşanan sosyal gelişmelerle ilgili olduğuna

II. Estetik bir kaygı gözeterek yazdığına

III. Anlattıklarının okur tarafından ilgiyle karşılandığına

Bu parçada sözü edilen yazar ve eseriyle ilgili olarak yu-

karıda verilenlerden hangilerine değinilmiştir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) Yalnız II E) Yalnız III

1. Mitolojiler, insan davranışlarını çözmek (anlamak) için çok

zengin bir kaynak işlevi görmekte. Freud, psikanaliz çalış-

maları yaparken, Nietzsche felsefesini kurarken mitolojileri,

mitleri, tarihî kahramanları detaylı bir biçimde (ayrıntılı ola-

rak) incelemişti. Benim derdim (meselem) ise mitolojik öy-

küler aracılığıyla insan zihninin derinliklerine dalmak, olay-

ları, duygu durumlarını anlatırken eleştirel (olumsuz) bir ba-

kış geliştirmek. Doğrudan bir anlatım yerine konuyu daha

farklı açılardan değerlendirmeye olanak veren mitlerden

beslenmek (yararlanmak) bence öyküyü ilginç ve de güçlü

kılan şeyler arasında. Borges bu noktada beni gerçekten et-

kileyen yazarlar arasında olmuştur.

Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi ayraç

içinde verilen açıklamasıyla uyuşmamaktadır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

I

II

III

IV

V

1. Bu testte sırasıyla, Türk Dili ve Edebiyatı (1-24), Sosyal Bilimler-1; Tarih (25-34), Coğrafya-1 (35-40) alan-larına ait toplam 40 soru vardır.

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1 Testi için ayrılan kısmına işaret-leyiniz.

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

2


DENEME - 3

AYT

8. “Sokakta üstüne yüklenen, yüzünü yalayan havayı görür gi-bi oldu. Okulda ona havayı ‘gözle görülmez’ diye öğretmiş-

lerdi. İşte görüyordu. Bundan böyle bu tanımlamaların de-

ğişmesi gerekti. Ya da ‘195... yılı Temmuz’unun ‘ayın kaçı

acaba?’ falanca günü, akşama doğru bir kez görülmüştür’

diye eklerlerdi. Dünyada bilim adamları vardı. Tarlalarda,

fabrikalarda, yapılarda, terzi atölyelerinde çalışanlar vardı.

Ellerine kıl yapışmış berberler... Terle ıslak, boğazları sarılı

boğazları sarılı berber koltuklarında oturanlar.. Kaşıntılar..

‘Akşama konuğumuz var da!’ Doğrusu dayanıklı yaratıktı şu

insanlar. Kıyıda durup bakındı. Kayık yoktu. Uzaktan duma-

nı ardına asılı bir vapur geçiyordu. Deniz kırışıksızdı. İçine

atlasa sanki kaynak zeytinyağına düşmüş gibi olacaktı. Bir

sigara yakıp ayakta, güneşin batmasını bekledi. Batınca gi-

dip et yanığı kokan, sıkıntılı bir lokantada yemek yiyecekti.

‘Sonra? Ne bileyim!’ Günün tamamlanması için önünde da-

ha saatleri uzun bir gece vardı.”

Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle-

nebilir?

A) Diyalog ve özetleme tekniğinden yararlanılmıştır.

B) Ayrıntılı bir mekân tasviri yapılırken mekânın kahraman

üzerindeki etkileri belirtilmiştir.

C) Bilinç akışı tekniğinden faydalanılan modernist bir eser-

den alıntıdır.

D) Dün-bugün ve yarından oluşan kronolojik zaman dizini-

ne uyulmuştur.

E) Çağdaş toplumun ortaya çıkardığı sevgisizlik ve arayış,

kahramanda görülmektedir.

7. Zehirdir kötünün ekmeği yenmez Mert olanın ışığı sönmez

Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu dizelerdeki uyakla öz-

deş bir uyak kullanılmamıştır?

A) Güzelin derdinden eylemem şekva

Bana yâr gerektir, gerekmez dünya

B) Kuru kütük yanmayınca tüter mi

Ak göğsün üstünde çimen biter mi

C) Üstümüzden gelen boran kış gibi

Şahin pençesinde yavru kuş gibi

D) Sen miydin o afet ki dedim, bezm-i ezelde

Bir kanlı gül ağzında ve mey kasesi elde

E) Hüdai zamanın geçer başına

Kuşlar bile hep kavuştu eşine

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisi ayraç içinde verilen yazar-la uyuşmamaktadır?

A) Muhakemetü’l-Lügateyn adlı eserinde Türkçenin Farsça-

dan daha üstün bir dil olduğunu savunmuştur. (Ali Şir

Nevai)

B) Şem ü Pervâne adlı mesnevisi, klasik aşk mesnevileri

arasında yer almaktadır. (Zâtî)

C) Kendisine bağlanan maaşı almasında güçlük çıkaran

memurları şikâyet etmek için yazdığı Şikâyetnâme adlı

mektubu edebiyatımızdaki en ünlü yergilerden biridir.

(Bakî)

D) Harnâme adlı yapıtı, edebiyatımızda ortaya konan ilk fabl

örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. (Şeyhî)

E) Din dışı divan edebiyatının kurucusu olarak kabul edilen

sanatçının, Selçuk Şehnamesi adlı bir yapıtı da vardır.

(Hoca Dehhani)

6. Atatürk Dönemi’nde Vakit gazetesi çevresinde başlayan top-lumcu kıpırdanmaları nitelikli bir öykücülüğe dönüştüren ön-

cü bir isimdir. İlk öykü kitabı Değirmen 1927-34 arasında ya-

zılmış “masal ögeleriyle süslü” ve “romantik” öykülerle do-

ludur. Kağnı ve Ses Anadolu köy ve kasabalarını anlatır. Ki-

mi zaman asırların pişirdiği bir tevekkülle, kimi zaman da

ezilmişliğin ve sömürünün verdiği bir öfke ile isyana hazır bir

Anadolu insanı portresi çizer. Görevi gereği bulunduğu Ana-

dolu’yu yakından tanıyan yazar “aydın-köylü arasındaki ko-

pukluk, köylülerin adlî ve asayiş mekanizmalarıyla ilişkileri,

köylünün ekonomik sıkıntıları-yoksulluk, ağa-köylü ilişkile-

ri”, “devletin köy politikasının yanlışları” gibi kendinden son-

raki yazarların zengin bir verimlilikle işleyecekleri konuları

Türk öyküsünün gündemine sokmuştur.

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sabahattin Ali

B) Refik Halit Karay

C) Halide Edip Adıvar

D) Memduh Şevket Esendal

E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

3


DENEME - 3

AYT

11. Altın kafes idi benim durağım Dost elinden yaralandı yüreğim

Evvel yakın idim şimdi ırağım

Felek beni nazlı yârdan ayırdı

I. Duraklarda belli bir düzene uyulmamıştır.

II. Ulama vardır.

III. Redif vardır.

IV. Kapalı istiareye yer verilmiştir.

V. Yaşama sevinci teması işlenmiştir.

Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak verilen numaralanmış

bilgilerden hangileri yanlıştır?

A) I ve II B) I ve V C) II ve III

D) III ve V E) IV ve V

10. Yazarların gezip gördükleri yerlerden edindikleri izlenim ve bilgileri aktardıkları edebî eserlere “seyahatname” denir. Te-

mel amaç, yurt dışı ya da yurt içinde gezilen yerlerin doğal

güzelliklerini, toplumsal yaşamlarını, gelenek ve görenekle-

rini tanıtmaktır. Seyahatnameler çoğu kez tarihsel birer ya-

pıt olarak görülür. ---- ---- adlı yapıtı bu türün önemli örnek-

leri arasındadır.

Bu parçada boş bırakılan yere

I. Yirmisekiz Çelebi Mehmet’in - Paris Sefaretnamesi

II. Katip Çelebi’nin - Cihannüma

III. Pirî Reis’in - Kitab-ı Bahriye

IV. Nergisi’nin - Nihalistan

V. Seydi Ali Reis’in - Mir’atü’l-Memalik

yapıtlarından hangileri getirilebilir?

A) I ve II B) Yalnız II C) III ve IV

D) III ve V E) Yalnız V

12. Türk şiirini Divan şiiri etkisinden kurtarmaya çalışan Namık

Kemal, şiirlerinde “vatan” kavramına yaptığı vurgudan dola-

yı “Vatan Şairi” olarak adlandırılmıştır. Ondaki yurt ve vatan

sevgisinin bir yansıması olan “Vatan yahut Silistre” sahne-

lendiğinde müthiş bir ilgi uyandırmıştır. Bir gencin yaşadık-

ları üzerinden toplumsal tahlillere giriştiği ilk romanı İntibah,

aynı zamanda Türk edebiyatındaki ilk edebî romandır. Edebi-

yat eleştirisini de Türkiye’ye ilk getiren kişilerden biri olan

yazarın Harabat adlı eleştirisi, türün edebiyatımızdaki ilk ör-

neğidir.

Bu parçada numaralanmış bölümlerin hangisinde bir bil-

gi yanlışı vardır?

A) I B) Il C) III D) IV E) V

I

II

III

IV

V

9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içinde verilen sa-natın örneği yoktur?

A) Güller kızarır utancından o gonca gül gülünce

Sümbül bükülür kıskancından kakül bükülünce

(Hüsnütalil)

B) Yükseğinde büyük namlı karın var

Alçağında mor sümbüllü bağın var

(Teşbih)

C) Bu akşam ışık olduk, renk olduk, ses olduk

Yeniden kışla olduk, asker olduk, tüfek olduk

(Tenasüp)

D) Seyretti hava üzre denir taht-ı Süleyman

O saltanatın yeller eser şimdi yerinde

(Telmih)

E) Demedim mi nazlı yârim ben sana

Çok muhabbet tez ayrılık getirir

(İstifham) K

ÖŞE

BİL

Gİ

Yayı

nla

rı

4


DENEME - 3

AYT

16. 1896 yılında Tevfik Fikret’in Servetifünun dergisinin yazı iş-

leri bölümünün başına getirilmesiyle başlayan Servetifünun

Dönemi, şiirde Batılı anlamda ilk değişimlerin yapıldığı dö-

nemdir. Bu dönemde Batılı nazım biçimleri ilk kez kullanıl-

mış, şairler divan edebiyatı nazım biçimleri yerine ağırlıklı

olarak serbest müstezadı kullanmıştır. Bu dönemde ağırlık-

lı olarak klasisizm akımının etkileri görülmüştür. Ağır, sanat-

lı ve süslü bir dil kullanılmış; 1908’e kadar toplumsal sorun-

lardan uzak durulmuştur.




I

II

III

IV

V

13. Gazeller, konularına göre de adlandırılır. Aşk, işret, eğlence,

şarap gibi konuları işleyen gazellere “âşıkane gazel” denir. Ka-

dını, içkiyi ve ten zevklerini konu edinenlere, “şuhane gazel”;

öğretici, didaktik sosyal konulu gazellere, “hakîmâne gazel”

denir. Şairler, bazen mahlaslarını söyledikten sonra gazel-

lerine bir kişiyi övmek için, bir ya da birkaç beyit eklerler. Bu

gazellere “müzeyyel gazel” denir. Her mısrasında akis sa-

natı yapılmış gazellere de “musammat gazel” denmiştir.




I

II

III

IV

V

15. Yakup Kadri, 1920 ’de önce İkdam’da tefrika hâlinde yayım-lanan ---- romanında üç kuşak arasındaki görüş, yaşayış ve

anlayış farklılıklarını bütün ayrıntılarıyla ele alıp eleştirir. Esas

olarak Osmanlı Devleti’nin yıkılışı sırasında, toplumu mey-

dana getiren en küçük birim olan aileyi işleyen yazar, aynı

konakta yaşayan üç kuşak, Naim Efendi, kızı ve damadı Ser-

vet ile torunları Seniha ve Cemil’in çevresinde, toplumun bo-

zulmasını ve ahlaki bakımdan çöküşünü anlatır. Sağlam kur-

gusu, kişilerin yetkin bir biçimde işlenişi ve çözümlemeleri-

nin ölçülülüğü ile roman, yazarın ve Türk edebiyatının en ba-

şarılı yapıtlarından biri kabul edilmiştir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi

getirilmelidir?

A) Hep O Şarkı

B) Kiralık Konak

C) Nur Baba

D) Panorama

E) Hüküm Gecesi

14.

Bu tabloda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangi-

sinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?

A) Aka Gündüz - Çalıkuşu - Kız Tevfik

B) Memduh Şevket Esendal - Miskinler Tekkesi - Peregrini

C) Aka Gündüz - Akşam Güneşi - Rabia

D) Hüseyin Rahmi Gürpınar - Yeşil Gece - Vehbi Dede

E) Mustafa Necati Sepetçioğlu - Yaprak Dökümü - Handan

Yazar Yapıt Kahraman

---- Bir Şoförün Gizli Defteri Çiler

Reşat Nuri Güntekin ---- Necati

Halide Edip Adıvar Sinekli Bakkal ----

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

5


DENEME - 3

AYT

19. ---- hece vezniyle yazılmış şathiye türü şiirleriyle tanınmıştır. Fakat onun heceyle yazdıklarının bütün şiirlerinin ancak beş-

te birini teşkil ettiği, diğerlerinin aruzla yazılmış olduğu tes-

pit edilmiştir. Aruzla yazdığı şiirlerinde tasavvuf esaslarını an-

latan şairin koşma nazım türüyle kaleme aldığı şiirleri ise ila-

hi, nutuk, şathiye vb. şeklinde sınıflandırılabilecek nitelikte

şiirlerdir. Şiirlerinde hayata bağlılık ve mutluluk özlemi ön

plandadır. Zengin çağrışımlar ve hayal dünyası şairi anlamı

geri plana iten, neredeyse anlamsız, gerçeküstücü ve mo-

dern denilebilecek bir şiir dünyasına götürür.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi

getirilmelidir?

A) Seyyit Nesimi

B) Pir Sultan Abdal

C) Kaygusuz Abdal

D) Hacı Bektaş Veli

E) Yunus Emre

17. I Dadaloğlu’m hile yoktur işimde

Yiğit olan yiğit görür düşünde

At dördünde güzel on beş yaşında

Severim kır atı bir de güzeli

II

Köroğlu’yum medhim merde yeğine

Koç yiğit değişmez cengi düğüne

Sere serpe gider düşman önüne

Ölümü karşılar meydan içinde

Bu dörtlüklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-

lenemez?

A) Koçaklama örneğidir.

B) Koşma nazım biçiminde yazılmıştır.

C) Belirli bir durak düzenine uyulmuştur.

D) Redif ve uyak kullanılmıştır.

E) Bulundukları şiirin son dörtlüğüdür.

18. Mülkiye Mektebini bitirdikten sonra matbuat âlemine atılan Ahmet Cemil, bir yandan büyük bir özenle ilk şiir kitabını ha-

zırlamakta, öte yandan da gazete-matbaa patronluğu ve

Erenköylü zengin aile kızı Lamia’yla evlenme hayalleri kur-

maktadır. Ancak babasının ölümüyle Süleymaniye’deki mü-

tevazı hayatı sarsılır: Annesi Sabiha ve kız kardeşi İkbal’in

geçimini, sevmediği kitapları çevirmek, tahammül edemedi-

ği çocuklara özel dersler vermek suretiyle sağlamak zorun-

dadır. Hayallerle hakikatlerin çatışması hiç bitmez. Önce,

Ahmet Cemil’in şiirleri eski sanat anlayışını savunanlar tara-

fından acımasızca eleştirilir; sonra, eniştesi Vehbi Bey kız

kardeşini hamileyken öldürmekle kalmaz, Ahmet Cemil’in

de gazetedeki başyazarlığına son verir; nihayetinde, sevgi-

lisi Lamia ise bir subayla evlenir.

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen yapıtın

yazarına aittir?

A) Çağlayanlar

B) Aşk-ı Memnu

C) Genç Kız Kalbi

D) Salon Köşelerinde

E) Temiz Sevgiler

20. Divânü Lügati’t-Türk’le ilgili olarak

I. Araplara Türkçeyi öğretmek amacıyla kaleme alınmıştır.

II. Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılan yapıt, Karahanlı Hü-

kümdarı Tabgaç Buğra Han’a sunulmuştur.

III. İslamiyet öncesi Türk edebiyatına ait, koşuk, sagu ve

sav örneklerine yer verilmiştir.

IV. Yapıtta Türk boylarının yaşam biçimleri ve yaşadıkları

coğrafya hakkında detaylı bilgiler verilmiştir.

V. Yapıtın kimi bölümlerinde sembolik kişilerin diyalogları

vasıtasıyla hükümdarlara öğütler verilmiştir.

yargılarından hangileri söylenemez?

A) I ve II B) II ve V C) III ve IV

D) III ve V E) Yalnız V

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

6


DENEME - 3

AYT

24. Türk şiirinde kimi şairler unvanlarıyla öne çıkmıştır. Evler Şa-iri, Anadolu Şairi, Destan Şairi, Hüzün Şairi, Bayrak Şairi bu

unvanlardan bazılarıdır.

Bu cümlede unvanı anılmayan şair, aşağıdakilerden han-

gisidir?

A) Ömer Bedrettin Uşaklı

B) Behçet Necatigil

C) Arif Nihat Asya

D) Fazıl Hüsnü Dağlarca

E) Behçet Kemal Çağlar

23. “İkinci Yenicilerle ilgili bilgilerini paylaşan öğrencilerin yo-rumları aşağıda verilmiştir:

İsmet:

Türk şiirinde ilk kırılmayı bence Orhan Veli ve arkadaşları

gerçekleştirmiştir. İkinci Yeniciler ise Türk şiirine önemli bir

yenilik getirmişlerdir.

Osman:

İkinci Yeniciler arasında en çok Üvercinka şiirini yazan şair-

den etkilendim, diyebilirim. Annesini kaybetmenin verdiği

acının pek çok şiirinde olduğunu gördüm.

Zafer:

İkinci Yeniciler kendilerine özgü imgeleriyle Türk şiirinde

önemli bir atılımdır bence. Onların yazdığı kitaplar içinde be-

ni en çok etkileyen ise Devlet ve Tabiat’tır.

Ayla:

İkinci Yeniciler içinde mistik konulara yönelen de vardır top-

lumcu şiirler yazan da. İkinci Yenicilerin hepsinin anlamsız

şiire yöneldiğini söylemek doğru olmaz.

Bu konuşmalardan yola çıkıldığında aşağıdakilerden han-

gisine ulaşılamaz?

A) İsmet, Garipçilerin şiirimize yenilik getirdiğini düşünmek-

tedir.

B) Osman, Cemal Süreya’dan söz etmektedir.

C) Zafer, Ece Ayhan’ın şiirlerinden etkilenmiştir.

D) Ülkü Tamer de parçada sözü edilen İkinci Yeniciler ara-

sındadır.

E) Ayla’nın mistik şiire yöneldiğinden bahsettiği şair, İlhan

Berk’tir.

22. I. Eserlerinde denizi, deniz insanlarını, Bodrum’u, Ege De-nizi’nin efsanelerini anlatmıştır.

II. Eski Yunan ve Anadolu uygarlıkları ve mitoloji birikimini

de eserlerinde yansıtmıştır.

III. Üsluba ve tekniğe çok önem vermeyen yazarın, şiirsel,

destanımsı ve coşkulu bir anlatımı vardır.

IV. Merhaba Akdeniz, Ege Kıyılarından, Yaşasın Deniz ünlü

yapıtlarındandır.

Bazı özellikleri verilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisi-

dir?

A) Muzaffer İzgü

B) Halikarnas Balıkçısı

C) Talip Apaydın

D) Orhan Hançerlioğlu

E) Zeyyat Selimoğlu

21. 1960'lı yıllarda kasaba romanının başarılı örneklerini veren

bir yazarımız da Necati Cumalı'dır. Romanlarının konularını

kendi yerleşim yeri olan Urla çevresinden almıştır. Bir üçle-

me oluşturan Tütün Zamanı, Acı Tütün, Yağmurlar ve Toprak-

lar'da tütün ekicilerinin ve tütün işçilerinin sıkıntılarını, yaşam

koşullarını iki gencin birbirlerine duydukları güçlü sevgiyle

renklendirerek verir. Aşk da Gezer'de ise kasabadan kente

dönerek tiyatro çevresinin sorunlarını, yaşantılarını, aşklarını,

tutkularını yansıtır. Irgatların Öfkesi'nde ise ezilen tarım işçile-

rinin mücadelelerini yansıtmıştır.

Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangisinde bir

bilgi yanlışı vardır?


I

II

III

IV

V

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

7


DENEME - 3

AYT

28. Büyük Selçuklu Devleti kurulmadan önce Tuğrul Bey’in ağa-beyi Çağrı Bey, Horasan ve İran’ı aşarak Doğu Anadolu’ya

sefer düzenlemiştir.

Çağrı Bey’in bu seferinin öncelikli amacı aşağıdakiler-

den hangisidir?

A) Balkan topraklarına yerleşme

B) Oğuzların yerleşebileceği yeni yurtlar keşfetme

C) Anadolu’da Türk siyasi birliğini sağlama

D) İslamiyet’i geniş bir alana yayma

E) Gazneli Devleti’ni ortadan kaldırma

26. Osmanlı Devleti’nde 1895 yılında II. Abdülhamit Döne-mi’nde kadın, çocuk ve yaşlıların korunması ile özürlü-

lerin bakımına yönelik olarak açılan kurum aşağıdakiler-

den hangisidir?

A) Darüleytam

B) Hilaliahmer Cemiyeti

C) Darülaceze

D) Muhacirin Komisyonu

E) Memleket Sandıkları

25. “Üstte mavi gök, altta yağız yer kılındıkta, ikisi arasında in-sanoğlu kılınmış. İnsanoğlunun üzerine ecdadım Bumin Ka-

ğan, İstemi Kağan oturmuş. Oturarak Türk milletinin ilini, tö-

resini tutuvermiş, düzene sokuvermiş...”

İlk Türk devletleri ile ilgili yukarıdaki ifadeler aşağıdaki-

lerin hangisinde yer almıştır?

A) Orhun Yazıtları

B) Yenisey Yazıtları

C) Dîvânu Lugâti’t-Türk

D) Dede Korkut Hikayeleri

E) Karabalgasun Yazıtları

27. Konya, Akşehir Dursunlu fosil yatakları, Anadolu’da insan varlığına ilişkin kalıntıların ele geçirildiği en eski buluntu ye-

ridir.

Tarih biliminde bu bilgilere ulaşılmasında;

I. Antropoloji,

II. Arkeoloji,

III. Filoloji

bilim dallarından hangilerinden yararlanıldığı savunula-

bilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

8


DENEME - 3

AYT

32. Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında Doğu Karadeniz Bölgesi’nde Rumlar, Doğu Anadolu Bölgesi’nde ise Erme-

niler bağımsız devlet kurma girişiminde bulunmuşlardır.

Bu duruma Wilson İlkeleri’nin aşağıdaki maddelerinden

hangisinin ortam hazırladığı savunulabilir?

A) Barış antlaşmalarında ve diplomaside açıklık olacak

B) Ülkelerin silahsızlanmalarını sağlayacak karşılıklı güven-

celer verilecek

C) Galip devletler mağlup devletlerden toprak ya da savaş

tazminatı almayacak

D) Devletlerarası barışı sağlamak amacıyla Cemiyet-i Ak-

vam (Milletler Cemiyeti) kurulacak

E) Osmanlı Devleti’nde, Türklerin çoğunlukta olmadığı böl-

gelerde azınlıkların kendi kendini yönetme hakkı olacak

31. Kurtuluş Savaşı’nın Türk Milleti’nin zaferiyle sonuçlan-dığını gösteren ilk diplomatik ve siyasi belge olma özel-

liğini taşıyan gelişme aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşkilatıesasiye Kanunu

B) Londra Konferansı

C) Moskova Antlaşması

D) Lozan Barış Antlaşması

E) Mudanya Ateşkes Antlaşması

29. Orhan Bey Dönemi’nde görüen “Divan örgütünün kurul-ması, Yaya ve Müsellem adıyla düzenli ordu oluşturulması,

şehirlerde kadı ve subaşılar görevlendirilmesi” gelişmeleri

aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?

A) İskan siyasetinin uygulandığının

B) Yerleşik yaşamın teşvik edildiğinin

C) Türk veraset sisteminin uygulandığının

D) Beylikten devlete geçiş sürecinin yaşandığının

E) Anadolu’da siyasi birliğin sağlandğının

30. Osmanlı Devleti’nde Patrona Halil İsyanı ----, Kabakçı Mus-tafa İsyanı ---- Dönemi ıslahatlarını kesintiye uğratmıştır.

Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden

hangisi getirilmelidir?

A) Tanzimat Dönemi – II. Meşrutiyet

B) Lale Devri – III. Selim

C) Genç Osman – II. Abdülhamit

D) I. Abdülhamit – Abdülmecit

E) II. Mahmut – I. Meşrutiyet

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

9


DENEME - 3

AYT

34. 9 Eylül 1923’te kurulan Halk Fırkası’nın, ülke genelinde kısa sürede teşkilatlanmasını sağlamak amacıyla parti-

nin yöneticileri aşağıdakilerden hangisini gerçekleştir-

miştir?

A) Atatürk ilkelerinin anayasaya eklenmesini sağlama

B) Genel başkan Mustafa Kemal Paşa’nın Cumhurbaşkanı

olmasını sağlama

C) Muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırka-

sını kapatma

D) Anadolu ve Rumeli Müdafaayıhukuk Cemiyeti’nin şube-

lerini Halk Fırkası’nın il ve ilçe başkanlıklarına dönüştür-

me

E) Fırka’nın programına milli egemenliği esas alan ilkeler

koyma

33. Atatürkçü düşünce sisteminin devamlılığını ve geliştirilmesi-ni sağlayan ilkelerin ortak özellikleri vardır.

Aşağıdakilerden hangisinin bu özelliklerden biri olduğu

savunulamaz?

A) Din ve ırk birliğini amaçlama

B) Bir bütünü oluşturan ögelerden olma

C) Dinamik bir yapıya sahip olma

D) Türk toplumunun ihtiyaçlarından doğma

E) Çağdaşlaşmayı amaçlama

35.

Yukarıdaki haritada numaralandırılmış alanların hangi-

sinde;

• alçak düzlüklerin bulunması, • yaz aylarında metrekareye aşırı miktarda yağış düşme-

si,

• ormanların tahrip edilmesi

nedenleriyle ekstrem boyutta sel ve taşkınların yaşandı-

ğı söylenebilir?


IIIII

I

IV V

36. Doğal faktörler veya insanların beşerî ve ekonomik faaliyet-leri nedeniyle atmosferin gaz bileşiminin bozulması sonu-

cunda, iklimde gözlenen değişimler "küresel iklim değişimi"

olarak adlandırılır. Hızlı gerçekleşen bu değişim, atmosferin

sera etkisine ait dengesinin insanlar tarafından bozulmasıy-

la ortaya çıkmıştır.

Buna göre;

I. petrokimya tesisleri ve termik santrallerin şehirlerin dışı-

na kurulması,

II. sanayi tesislerinin bacalarına filtre takılması,

III. ısınma ihtiyacının düşük kalorili ve kükürt oranı yüksek

kömür yerine doğal gazdan karşılanması,

IV. tarımsal verimi artırabilmek için doğal gübre yerine kim-

yasal gübrelerin kullanılması

uygulamalarından hangilerinin, sera gazlarının salımını

azaltarak atmosferdeki dengeye katkı sağladığı savunu-

labilir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) II ve IV E) III ve IV

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

10


DENEME - 3

AYT

40. Aşağıdaki tabloda Türkiye'nin dış ticaretinde önemli yer tu-tan bazı ürün grupları verilmiştir.

Dış satım

(milyar dolar)

Dış alım

(milyar dolar)

Motorlu kara taşıtları ile

parça ve aksesuarları23,9 17,4

Kazanlar, makineler,

mekanik cihazlar13,8 27,1

Kıymetli veya yarı kıy-

metli taşlar10,8 21,1

Elektrikli makineler ve

elektronik cihazlar8 21,1

Fosil yakıtlar ve yağlar 4,4 37,2

Bu ürün grupları incelendiğinde, Türkiye'nin dış ticare-

tiyle ilgili;

I. Dış alım giderleri dış satım gelirlerinden fazladır.

II. Tarımsal ve madensel ham maddelerin dış satımdaki pa-

yı fazladır.

III. Dış satımın büyük bir kısmını imalât sanayisi oluşturmak-

tadır.

yorumlarından hangilerine ulaşılamaz?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

37. Geçmişten günümüze insanlar, mevcut kaynaklardan çeşit-li şekillerde yararlanarak ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmış-

lardır. İlk çağlardan itibaren bazı kaynakların kullanımı Sa-

nayi Devrimi sonrasında gelişen teknolojik imkânlar saye-

sinde günümüzde değişime uğramıştır.

Aşağıdakilerden hangisi, bu değişime verilecek örnek-

ler arasında gösterilemez?

A) Yel değirmenlerini çalıştırmada yararlanılan rüzgâr gü-

cünün elektrik üretimi için kullanılmaya başlanması

B) Eskiden beri varlığı bilinen bor madeninin günümüzde

kullanım alanlarının çeşitlenmesi

C) Termal suların enerji üretiminde ve seracılıkta kullanımı-

nın yaygınlaşması

D) Kömürün ısınma amaçlı tüketiminin artması

E) Ormanların mobilya, ilaç, kozmetik ve kâğıt üretimi gibi

geniş bir kullanım alanının olması

39. 20. yüzyılda yaşanan I. ve II. Dünya savaşlarında milyonlar-ca insan yaşamını yitirmiş, siyasi ve ekonomik alanlarda bir-

çok sorun meydana gelmiştir. Bu siyasi, askerî ve ekonomik

sorunların tekrar yaşanmaması için küresel veya bölgesel

ölçekte çeşitli örgütler kurulmuştur.

Aşağıdakilerden hangisinin bu süreçte ilk önce oluştu-

rulan küresel örgüt olduğu söylenebilir?

A) Birleşmiş Milletler (BM)

B) İslâm İşbirliği Teşkilatı (İİT)

C) Avrupa Birliği (AB)

D) Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO)

E) Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD)

38. Coğrafi işaretler herhangi bir ülke, bölge ya da yöre gibi alanlara özgü ürünlerin yerelliğini koruyabilmek adına alı-

nan yasal tedbirlerdir. Türk Patent Enstitüsü tarafından ve-

rilen coğrafi işaretleme sayesinde ürün ve üretici korunarak,

millî değerleri temsil eden sembol ürünler gelecek nesillere

aktarılır. Ayrıca kırsal kesimin kalkınması sağlanarak maddi

ve manevi katma değer artar.

Aşağıda ülkemizdeki coğrafi işaretlere bazı örnekler veril-

miştir.

Buna göre, verilen örneklerde coğrafi işaretlere konu

olan ürünlerin ortaya çıkmasında, aşağıdakilerden han-

gisinin etkisi daha belirgindir?

A) Yeryüzü şekillerinin

B) Su kaynaklarının

C) Yer altı kaynaklarının

D) Toprak özelliklerinin

E) Tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin

Afyon kaymağı

Edremit zeytinyağı

Hatay ipeği

Bünyan el halısı

Ege pamuğu

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

SOSYAL BİLİMLER-2 TESTİ

AYT

11 DENEME - 3

1. Nizamülmülk, Siyasetname adlı eserinde kadılık görevinin önemini belirtmiştir. Ona göre, “Müslümanların canları ve

malları kadıların elindedir. Memurların kadıyı desteklemele-

rini ve herhangi bir kimsenin güçlük çıkarıp mahkemeye gel-

memesi halinde ne kadar yüksek makam sahibi olursa ol-

sun zorla mahkemeye getirilmesi gerektiğini ifade etmiştir.”

Bu bilgiler Türk İslam devletlerindeki hukuk sisteminde;

I. hukukun üstünlüğü ilkesi,

II. Şer’i hukuk anlayışı,

III. kanun önünde eşitlik ilkesi

durumlarından hangilerinin olduğunun göstergesi ola-

bilir?



3. Balkan Savaşları’ndan sonra Avrupalı büyük devletler aldık-ları bir kararla; Meis adası hariç On İki Ada’yı İtalya’ya, Gök-

çeada ve Bozcaada dışındaki bütün Ege adalarını Yunanis-

tan’a vermişlerdir. Osmanlı Devleti bu karara itiraz etmişse

de olumlu bir sonuç alamamıştır.

Bu bilgilere bakılarak Osmanlı Devleti’yle ilgili aşağıda-

kilerden hangisine ulaşılabilir?

A) Avrupalı devletler arasındaki çıkar çatışmalarından ya-

rarlanıldığına

B) Balkanlardaki hakimiyetini sürdürmek istediğine

C) Boğazlara yönelik tehditleri sona erdirdiğine

D) Uluslararası alanda siyasi destekten yoksun bulunduğu-

na

E) Karadeniz’deki hakimiyet alanının daraldığına

2. Mustafa Kemal aşağıdaki başarılarının hangisinin sonu-cunda albaylığa yükseltilmiştir?

A) Derne ve Tobruk’ta İtalyanları geri çekilmek zorunda bı-

rakması

B) Muş ve Bitlis’i Ruslar’dan geri alması

C) Sakarya Savaşı’nı kazanması

D) Arıburnu ve Conkbayırı’nda düşmanı durdurması

E) Balkan Savaşı sırasında Çanakkale Boğazı’nı savunma-

sı

4. Fransız İhtilali beraberinde; ulus, milliyetçilik, millî egemen-lik, demokrasi, laiklik, adalet gibi kavramları ortaya çıkarmış

ve bu kavramlar tüm Avrupa’ya yayılmıştır.

Fransız İhtilali, sonuçları itibariyle;

I. Almanya,

II. Osmanlı,

III. Avusturya-Macaristan

devletlerinden hangilerinin siyasi birliğinin çözülmesini

hızlandırmıştır?


D) II ve III E) I, II ve III

1. Bu testte sırasıyla, Tarih-2 (1-11), Coğrafya-2 (12-22), Felsefe Grubu (Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji, Mantık)(23-34), Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (35-40), Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorun-da olmayan veya farklı müfredat ile alanlar için Felsefe Grubu (41-46) alanlarına ait toplam 46 soru vardır.

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler-2 Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

12


DENEME - 3

AYT

6. Milli Mücadele yıllarında “Millî sınırlar içinde vatan bir bü-tündür, parçalanamaz.” ifadesi aşağıdakilerin hangisinde

ilk kez dile getirilmiştir?

A) Erzurum Kongresi

B) Birinci TBMM

C) Sivas Kongresi

D) Amasya Genelgesi

E) Son Osmanlı Mebuslar Meclisi

9. Osmanlı Devleti’nin Dağılma Dönemi’nin sonlarına ka-dar sürecek olan Arap dünyası üzerindeki hakimiyeti aşa-

ğıdaki gelişmelerden hangisiyle başlamıştır?

A) İstanbul’un fethiyle

B) Mercidabık ve Ridaniye savaşlarının kazanılmasıyla

C) Çaldıran Savaşı’nın kazanılmasıyla

D) Kutsal Emanetlerin Topkapı Sarayı’na getirilmesiyle

E) Otlukbeli Savaşı’nın kazanılmasıyla

7. “Deniz Kavimleri Hareketi” olarak da ifade edilen MÖ XIII. yüzyıl sonları ile MÖ XII. yüzyıl başlarında iki aşamada

yaşanan ve Hitit Devleti’nin yıkılmasına yol açan göç dal-

gası aşağıdakilerin hangisidir?

A) Akad Göçü B) Ege Göçleri

C) Hurri Göçleri D) Frig Göçleri

E) Babil Göçleri

10. Cengiz Öğretmen tarih dersinde öğrencilerine, Safeviler üze-rine biri 1635’te, diğeri 1638’de olmak üzere iki sefer düzen-

leyerek Revan ve Bağdat’ı alan, “Bağdat Fatihi” olarak tanı-

nan Osmanlı padişahının hangisi olduğunu sormuştur.

Öğrencilerin aşağıdakilerden hangisini doğru cevap ola-

rak vermesi beklenir?

A) II. Osman B) IV. Mehmet C) IV. Murat

D) III. Selim E) II. Mustafa

8. İslam medeniyeti, yalnız Arapların değil; Bizans, İran ve Türk-lerin de etkisiyle oluşmuş, farklılıkları bünyesinde barındıran

bir medeniyettir.

Aşağıdakilerden hangisi İslam medeniyetindeki bu fark-

lılıkların nedenleri arasında yer almaz?

A) Teokratik yönetim anlayışının benimsenmesi

B) İslamiyet’in yeniliklere açık bir din olması

C) Farklı ulusların İslamiyet’i seçmesi

D) Çevre kültürlerden etkilenilmesi

E) Fetihlerle İslamiyet’in geniş alanlara yayılması

5. Atatürk bir konuşmasında “Hiç bir zaman hatırlarınızdan çık-masın ki Cumhuriyet sizden fikri hür, vicdanı hür nesiller is-

ter.” demiştir.

Atatürk bu konuşmasında aşağıdakilerden hangisine

seslenmiş olabilir?

A) Milletvekillerine

B) Devlet memurlarına

C) Öğretmenlere

D) Adalet mensuplarına

E) Mülki amirlere

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

13


DENEME - 3

AYT

11. İngiltere temsilcisi Lord Curzon, Lozan Barış Konferansı’n-da Türklerin büyük bir zafer kazanarak, Batılı devletlerle eşit

koşullar altında aynı masaya oturmalarını bir türlü içine sin-

diremiyordu. Nitekim görüşmeler boyunca Curzon sık sık

Mondros’u hatırlatmış, İsmet Paşa da “Ben buraya Mond-

ros’tan değil, Mudanya’dan geldim” yanıtını vermiştir.

Bu bilgiler aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabi-

lir?

A) Konferansta Türk tarafının iki hükümet ile temsil edildi-

ğinin

B) İtilaf devletlerinin Mudanya Ateşkes Antlaşması’nı tanı-

madığının

C) Görüşmelerin uzun süre kesintiye uğradığının

D) TBMM heyetinin Misakımilli’den taviz verdiğinin

E) İngiltere’nin görüşmeleri Millî Mücadelenin bir sonucu

olarak görmediğinin

12. “Antalya’nın Elmalı ilçesindeki Avlan Gölü ve Karagöl tarla kazanmak amacıyla kurutulmuştur. Bu göllerde konaklayan

ve ağaçlara zarar veren böcekleri yiyen kuşlar, Elmalı’yı terk

edince ormanlarda böcek istilası başlamış ve kuruma tehli-

kesi baş göstermiştir. Taban suyu seviyesinin düşmesi ile

de Elmalı’da kuraklık başlamış, verimlilik düşmüştür. Çıkan

olumsuzluklar nedeniyle 2001 yılında gölü tekrar kazanmak

için sulama kanallarına giden tahliye kapakları kapatılmış

göl yeniden canlandırılmaya çalışılmıştır.”

Bu parçaya göre yöreyle ilgili aşağıdakilerden hangisi-

ne ulaşılamaz?

A) Besin zincirinin bozulduğuna

B) Su döngüsünün kesintiye uğradığına

C) Tarımsal üretimin azaldığına

D) Nem oranının azaldığına

E) Yıllık yağış miktarının arttığına

14. Gelişmiş ülkeler elde ettiği ham maddeleri en verimli şekil-de değerlendirerek pazar alanlarına ulaştırır. Bu ülkeler, ham

maddeleri kendi ülkelerinden elde edebileceği gibi başka

ülkelerden de elde etmektedir.

Buna göre, haritada numaralandırılan alanlardan hangi-

sindeki sanayi üretiminde kullanılan ham madde, büyük

ölçüde başka ülkelerden sağlanmaktadır?


III

IIIIV

V

13.

Aşağıdakilerden hangisi, haritada koyu renkle gösteri-

len bölgenin özelliklerinden biri değildir?

A) Makineli tarıma elverişli tarım alanlarının fazla olması

B) Yaz mevsiminin sıcak ve kurak geçmesi

C) Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamında yer alması

D) Küçükbaş hayvancılığın yaygın olması

E) Kış turizmi potansiyelinin yüksek olması

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

14


DENEME - 3

AYT

16. Aşağıdaki tabloda, Türkiye’de 1970-2017 yılları arasında enerji kaynaklarının elektrik üretimindeki payları ve toplam

elektrik üretimi verilmiştir.

YılToplam

(GWh)

%

KömürSıvı

yakıtlar

Doğal

gaz

Su

gücü

Rüzgâr,

jeotermal,

güneş vb.

1970 8 623 32,8 30,2 – 35,2 1,9

1980 23 275 25,6 25,1 – 48,8 0,6

1990 57 543 35,1 6,9 17,7 40,2 0,1

2000 124 922 30,6 7,5 37,0 24,7 0,3

2017 297 278 32,8 0,4 37,2 19,6 10

Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Verilen yıllarda kömürün elektrik üretimindeki payı dal-

galanma göstermiştir.

B) Doğal gazdan elektrik üretimi 1980 yılından sonra baş-

lamıştır.

C) Elektrik üretiminde 1980 - 2017 yıllar arasında doğal ga-

zın payı artarken su gücünün payı azalmıştır.

D) Toplam elektrik üretiminde yenilenebilir kaynakların pa-

yı fosil yakıtlardan daha fazladır.

E) Rüzgâr, jeotermal, güneş vb. kaynakların payı 2017 yı-

lında, önceki dönemlere göre büyük bir artış göster-

miştir.

17. Bir ekosistemde;

• şimşek ve yıldırımların etkisiyle havada oksijenle birle-şen azotun yağışlarla toprağa geçmesi,

• topraktaki bazı bakterilerin ölü organizma ve atıkları ay-rıştırarak nitrit ve nitrat tuzlarını oluşturması

olayları aşağıdakilerden hangisini sağlamıştır?

A) Klorofilli canlıların fotosentez yapmasını

B) Topraktaki bitki kalıntılarının kömürleşmesini

C) Canlıların solunum yapmasını

D) Atmosferdeki azotun bitkiler tarafından kullanılabilecek

duruma gelmesini

E) Hava ile suyun temas ettiği yüzeylerde karbondioksidin

doğrudan suya geçmesini

18. Dünya yaklaşık 4,6 milyar yıl önceki oluşumundan beri sü-rekli değişim hâlindedir. Levhaların hareketi, kıtaların ve dağ-

ların oluşumu, yeryüzünün sürekli şekillenmesi, iklim şartla-

rının değişmesi, su ve tüm yaşamsal maddelerin bir döngü

içinde yenilenmesi doğadaki değişimin örneklerindendir. Bu

değişimler arkalarında izler bırakır. Bilim insanları zamanı-

mıza kadar gelen bu izleri araştırarak doğal sistemlerin geç-

mişteki işleyişi ve benzer değişimlerin sonuçları hakkında

öngörülerde bulunur.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde bilim insanları-

nın elde ettikleri izlerden ulaşabilecekleri sonuç yanlış

verilmiştir?

A) Yer kabuğundaki fayları inceleyerek depremselliğin şid-

detli olduğu bölgelerin belirlenmesi

B) Fosillerden ve tortul tabakalardan yola çıkarak yerin iç

yapısı hakkında bilgiler elde edilmesi

C) Geçmişte ve günümüzde buzulların kapladığı alanların

karşılaştırılarak küresel ısınmanın boyutunun belirlenme-

si

D) Eski bir selin getirdiği alüvyonların incelenmesiyle selin

etkilerinin tespit edilmesi

E) Büyük göllerin eski ve yeni yüz ölçümlerinin kıyaslana-

rak göl alanlarındaki değişimin ortaya konması

15. Aşağıdaki şehirlerden hangisinin nüfuslanması ve büyü-mesinde stratejik kaynaklara sahip olmasının etkisi be-

lirleyici olmuştur?

A) Kerkük B) Tokyo C) Roma

D) Brüksel E) Kahire

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

15


DENEME - 3

AYT

20. • İtalya'da bir firma, zehirli maddelerin yok edilmesi için kullanılan fırınlarda oluşan uçucu küllerden tekstil, çi-

mento, plastik ürünlerini güçlendirmede kullanılacak mal-

zemeler üretmiştir.

• Belçika'da ikinci el eşyalar için bir toplama, yenileme ve depolama merkezi kurulmuştur. Buradaki eşyalar ucuz

fiyata tüketicilere sunulmuş ve bu projeyle gençlere, en-

gellilere iş imkânı sağlanmıştır.

• Almanya'da tüketicilerden, ambalajları temiz ve doğru ayrılmış bir şekilde poşetlere koyup belirlenen gün ve

saatlerde dışarı çıkarmaları istenmektedir. Aksi takdirde

bu çöpler toplanmadığı gibi birkaç uyarıdan sonra ceza

uygulanmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi, yukarıda verilen uygulamalar-

la ulaşılmak istenen ortak hedeflerden biri değildir?

A) Ülke ekonomisine katkı sağlanması

B) Atık miktarını azaltarak çevre kirliliğinin önlenmesi

C) Yeni iş alanları oluşturarak işsizliğin azaltılması

D) Enerji tasarrufu sağlanması

E) Atıkların tekrar kullanılabilecek hâle getirilebilmesi

21. Turizm; insanların eğlenme, dinlenme, sağlıkla ilgili ihtiyaç-larını gidermeye, doğal ve kültürel kaynaklar konusundaki

bilgilerini arttırmaya yönelik bir faaliyettir. Günümüzde baş-

ta gelişmekte olan ülkeler turizm alanlarına yatırımlarını ar-

tırarak bütçe dengesini sağlamaya çalışmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi, bu amaçla yapılan çalışmalar

arasında yer almaz?

A) Reklam ve tanıtım faaliyetlerinin artırılması

B) Karşılıklı olarak vize uygulamasının kaldırılması

C) Ulaşım ve iletişim olanaklarının artırılması

D) Tarihi ve kültürel mekânların restore edilmesi

E) Turizm faaliyetlerinin belli bir sezonla sınırlandırılması

19. Günümüzde dünya ekonomisine yön veren ülkelerden biri olan Almanya sanayileşme sürecine 19. yüzyılın ilk çeyre-

ğiyle birlikte başlamıştır.

Aşağıdakilerden hangisi, Almanya’da sanayileşme süre-

cinin başlatılması amacıyla atılan adımlardan biri değil-

dir?

A) İş gücü açığının göçmen işçilerle kapatılması

B) Teknik okulların açılması

C) Yurt dışından sanayi transferinin sağlanması

D) Sanayinin teşvik edilmesi

E) Almanya’yı oluşturan federe devletler arasında Gümrük

Birliği’nin kurulması

22. Aşağıdaki konuşma, Coğrafya Öğretmenliği Anabilim Dalı'n-da öğrenim gören iki arkadaş arasında geçmiştir.

Esin: Çanakkale, uluslararası transit deniz ticaretinin geçiş

güzergâhı üzerinde önemli bir boğaza sahiptir. An-

cak art bölgesindeki ulaşım yollarının sapa kalması,

bu avantajını kullanmasına engel olmaktadır.

İrem: Kuş uçumu uzaklık olarak Bursa, İstanbul, Kocaeli gi-

bi ticaret ve sanayi açısından gelişmiş şehirlere yakın

olmasına rağmen Çanakkale'de ulaşım olanakları kı-

sıtlıdır. Bu nedenle ekonomik faaliyetler yetersiz ve

nüfus yoğunluğu seyrektir.

Yukarıdaki konuşmalara göre, Çanakkale'de ulaşımın ge-

lişmesini aşağıdaki faktörlerden hangisinin engellediği

söylenebilir?

A) İklim koşulları B) Yer şekilleri

C) Jeopolitik konum D) Nüfus azlığı

E) Kırıklı yer yapısı

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

16


DENEME - 3

AYT

23. “Bütün şeylerin ölçüsü insandır, var olanların var olduğu, var olmayanların var olmadıkları için... Her bir şey bana nasıl gö-

rünürse benim için öyledir, sana nasıl görünürse yine senin

için de öyle... Üşüyen için rüzgar soğuk, üşümeyen için so-

ğuk değildir.” (Protagoras)

Protagoras’ın bu sözünü destekleyen yargı aşağıdaki-

lerden hangisidir?

A) Doğru bilginin kaynağı yaşantıdır.

B) Doğru bilgi kişilere göre değişir.

C) Sezgilere dayanan bilgiler doğrudur.

D) İnsan toplumda genelin çıkarını düşünmelidir.

E) Toplumsal yaşamın devamlılığı adalet ile sağlanır.

24. I. Tümel kavramlar, birbirine benzeyen nesnelerin ortak özelliklerine adlar verilmesiyle oluşur.

II. Tümel kavramların varlığı Tanrı’nın zihnindedir. İnsan zih-

ninde bu kavramlar “Tanrısal ide” olarak yer alır.

III. Tümeller, tek tek varlıkların içinde yer alır.

Yukarıda yer alan açıklamalar sırasıyla aşağıdaki görüş-

lerden hangilerine karşılık gelir?

I II III

A) Nominalizm Konseptualizm Kavram realizmi

B) Kavram realizmi Konseptualizm Nominalizm

C) Nominalizm Kavram realizmi Konseptualizm

D) Konseptualizm Nominalizm Kavram realizmi

E) Kavram realizmi Nominalizm Konseptualizm

25. Ahlakın, ahlaklı olmanın ve ahlaklı bir eylemde bulunmanın koşulu, iyi isteme dayanmasıdır. Kant, iyi istemenin, bize ge-

tirdiği yarar ya da sonuçları bakımından değil, kendisi bakı-

mından iyi ve değerli olduğunu vurgular: “İyi isteme, etkile-

rinde ve başardıklarından değil, konan herhangi bir amaca

ulaşmaya uygunluğundan da değil, yalnızca isteme olarak,

yani kendi başına iyidir; ona, kendi başına ele alındığında,

onun herhangi bir eğilimin, hatta isterseniz bütün eğilimle-

rin topunun birden, lehine gerçekleştirebileceği her şeyden,

karşılaştırılamayacak kadar daha yüksek değer verilmelidir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi Kant’ın ahlak anlayı-

şıyla örtüşür?

A) Ahlakî eylemlerde toplumsal yararı ele alma

B) Ahlakî yasaları öznel temelde ele alma

C) Ahlak yasalarını akıl ile temellendirme

D) Ahlak yasalarını bireysel çıkarla özdeşleştirme

E) Ahlakî eylemleri sonuçlarıyla değerlendirmeme

26. Amerika’da yapılan bir klinik deneyde Covid-19 hastalığına yol açan SARS-Cov 2’yi 12 makak türü maymuna bilinçli ola-

rak bulaştıran bilim insanları, bunların yarısına Remdesivir

adlı bir ilaç verirken diğerlerine herhangi bir ilaç vermedi.

Hastalık bulaştırıldıktan 12 saat sonra virüs, hayvanların ci-

ğerlerinde tam etki göstermeden 6 maymuna damardan ilk

doz ilaç verildi. İlk doz ilacın verilmesinden 12 saat sonra bu

6 maymunun daha iyi olduğu gözlemlendi. İlaç verilen bu

gruptan sadece bir maymun hafif solunum güçlüğü çeker-

ken ilaç verilmeyen maymunların zor nefes alıp verdikleri

gözlemlendi. İlaç verilen maymunların ciğerlerinin daha az

hasar gördüğü ve ciğerlerinde virüsün de daha az olduğu

saptandı.

Bu deneydeki bağımsız değişken aşağıdakilerden han-

gisidir?

A) Remdesivir ilacı

B) SARS-CoV-2 virüsü

C) Maymunların hızlı ve zor nefes almaları

D) Remdesivir ilacı alan maymunların iyileşmesi

E) Maymunlara hastalık bulaştırılması

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

17


DENEME - 3

AYT

27. Kohlberg’in ahlaki gelişim kuramında yasa ve kurallara yö-nelim ve otoriteye uyma vardır. Kurallara toplumsal düzeni

bozmamak için uyulur. Örneğin oyunlarda hile yapmamak

gerektiği, hile yapmanın kurallara aykırı olduğu benimsenir.

Bu parçadaki açıklama Kohlberg’in kuramının;

I. gelenek öncesi düzey,

II. geleneksel düzey,

III. gelenek sonrası düzey

dönemlerinden hangileri ile ilişkilendirilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

28. Televizyon izleyen insanlardan karnı aç olanların dikkatini yiyecek reklamları çekerken, ekinleri için yağmur bekleyen

çifçilerin dikkatini meteoroloji haberleri çeker.

Bu durum algıda seçiciliği etkileyen hangi faktörle açık-

lanabilir?

A) Uyarıcının tekrarı

B) Uyarıcının şiddeti

C) Öğrenme

D) Bireysel ihtiyaçlar

E) Alışkanlıklar

29. Bir iş adamının iflas etmesi doğrudan doğruya ailesini etki-ler. Fakat toplumda iflasların artması beraberinde işsizlikle-

ri de getireceğinden tüm topluma yansır. Bir sorun toplum-

sal boyut aldığında artık sosyolojinin konusuna girer.

Bu parça, sosyolojiyle ilgili aşağıdaki yargılardan han-

gisini desteklemektedir?

A) Geneli ilgilendiren sorunları ele almaktadır.

B) Sorunlara geçerli çözümler önerir.

C) Toplumsal yapı bireylere uyum sağlar.

D) Olanı olduğu gibi ele almaktadır.

E) Olaylara nesnel yaklaşmaktadır.

30. Suriyeli göçmenler ülkemizde iş bulup çalışmakta ,Türkler-le evlenmekte ve türkçe öğrenmektedirler. Suriyeli göçmen-

lerin İnegöl’e yerleşerek buradaki kalifiye mobilya işçilerinin

oymacılık, marangozluk, ahşap kesimi ve döşemecilik alan-

larındaki eleman eksikliğini tamamladıkları, kente uyum sağ-

layıp sektörü geliştirdikleri gözlenmektedir.

Bu parçada vurgulanan kavram aşağıdakilerden hangi-

sidir?

A) Toplumsal hareketlilik B) Toplumsal ilişki

C) Toplumsal prestij D) Toplumsal çözülme

E) Toplumsal bütünleşme

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

18


DENEME - 3

AYT

31. Aile; ortak bir amacı paylaşan, kendi içinde kuralları, statü ve rol dağılımı olan toplumdaki en küçük toplumsal gruplar-

dan biridir. Aile içindeki amaç birliği, statü ve rol dağılımı bo-

zulunca ya da aile içi dayanışma azalınca aile dağılmakta ve

toplumsal grup olma özelliğini kaybetmektedir.

Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?

A) Toplumsal grupların yapı ve fonksiyonları zamanla de-

ğişir.

B) Toplumsal gruplarda resmi kurallar vardır.

C) Toplumsal grupların devamlılığı için ortak amaç ve da-

yanışmanın devamı gerekir.

D) Toplumsal gruplar diğer toplumsal gruplarla dayanışma

içinde olmalıdır.

E) Toplumsal gruplar ortak amaçlarını gerçekleştirince da-

ğılırlar.

33. Nesne tanımları, deney ve gözlem sonucunda nesneye ait özelliklerin belirlenmesiyle yapılan tanımdır. Nesne tanımla-

rında tanımlanan ile tanımlayan arasındaki uygunluk uzla-

şımla değil, ancak empirik yolla saptanabilir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi nesne tanımlarını ör-

neklendirir?

A) Meridyen; Ekvator’u dik olarak kestiği, kuzey ve güney

kutup noktalarından geçerek dünyayı çevrelediği varsa-

yılan dairedir.

B) Kuş; yumurtlayan omurgalılardan, akciğerli, sıcak kanlı,

vücudu tüylerle örtülü, gagalı, iki ayaklı, iki kanatlı uçu-

cu bir hayvandır.

C) Dev; eski çağlarda yaşamış, insan yiyen çok büyük, çok

korkunç, olağanüstü güçlü bir yaratıktır.

D) Üçgen; üç açılı, bir düzlem üzerinde birbirine doğrusal

olmayan ve üç adet noktayı birleştiren üç doğru parça-

sının birleşmesinden oluşan geometrik şekildir.

E) Ekvator, dünyayı iki eşit parçaya ayırdığı kabul edilen,

Kuzey ve Güney kutup noktalarına eşit uzaklıkta olan

noktaların birleştirilmesiyle elde edilen çizgidir.

34. Hiçbir kedi kanatlı değildir.

Her kuş kanatlıdır.

Kıyas kurallarına göre, verilen öncüllerden geçerli han-

gi sonuç çıkar?

A) Hiçbir kanatlı kedi değildir.

B) Bazı kuşlar kedi değildir.

C) Bazı kuşlar kanatlı değildir.

D) Hiçbir kuş kedi değildir.

E) Her kanatlı kuş değildir.

32. • Altında türlerin sıralandığı kavramdır. • Gerçeklikleri çeşitli olan birçok şeye “Bunlar nedir?” di-

ye sorulunca verilen cevaptır.

Verilen açıklamalar aşağıdaki kavramlardan hangisi ile

ilişkilendirilebilir?

A) Cins B) Tür C) İlinti

D) Özgülük E) Ayırım

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

35. - 40. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olanlar ve İmam Hatip Okulları öğren-cileri/mezunları cevaplayacaktır.

19


DENEME - 3

AYT

38. Hz. Muhammed (s.a.v.), son peygamber olmakla birlikte bi-zim gibi bir insandır. O da bir anne babadan dünyaya gel-

miş, büyümüş, evlenmiş ve çocuk sahibi olmuştur. Geçimi-

ni sağlamak için çalışmış, maddi sıkıntılar nedeniyle aç kal-

dığı günler olmuştur. Yorulduğu zamanlarda istirahat etmiş,

hastalandığında tedavi olmuştur. Her insan gibi o da eceli

gelince vefat etmiştir. Yüce Allah “De ki: ‘Ben de ancak si-

zin gibi bir beşerim...” (Fussilet, 41:6) ayetinde Hz. Muham-

med’in (s.a.v.) insani yönüne işaret etmiştir. Hz. Muhammed

(s.a.v.) de bir hadiste “Ben ancak bir insanım...” (Müslim,

Fedâil, 38) buyurarak insani yönünü vurgulamıştır. Bunun-

la birlikte onun peygamber oluşu sıradan bir insan olmadı-

ğının göstergesidir.

Bu düşünceleri savunan birinin aşağıdakilerden hangi-

sini söylemesi beklenmez?

A) Yüce Allah insanları uyarmak için elçiler göndermiştir.

B) Hz. Muhammed (s.a.v.) her insan gibi beşeri özellikler

taşır.

C) Allah’ın (c.c.) mesajlarının insanlara ulaştırılması Hz. Mu-

hammed’in (s.a.v.) vefatıyla son bulmuştur.

D) Vahyi insanlara ulaştırmakla görevli biri herhangi bir kim-

se gibi değildir.

E) Vahyin belirlenmesinde ve değiştirilmesinde Hz. Muham-

med’in (s.a.v.) rolü büyüktür.

39. Ey benim her taşı bir mabed-i iman yurdum

Seni er geç bana bir gün verecek Mabudum.

Mehmet Akif Ersoy

Bu dizelerdeki altı çizili kavramla aşağıdakilerden han-

gisi vurgulanmıştır?

A) İman coşkusu ile dolu halk

B) Cesaretleriyle bilinen peygamberler

C) Kahramanlıklar yazan Türk askerleri

D) İbadet edilmeye layık, tek varlık olan Allah (c.c.)

E) Yönetimi ve siyasi dehaları ile ünlü Türk siyasiler

37. Anadolu’da siyasi karışıklıkların olduğu bir ortamda, Hacı Bayram-ı Veli’nin müderrisliği bırakıp tasavvuf yolunu seçe-

rek halkı ahlaki yönden diriltmeye çalışması Osmanlı Devle-

ti’nin yeniden ihyasını sağlamıştır. Hacı Bayram-ı Veli, Orta

Asya’dan gelen Türk göçerlerin yerleşik hayata geçmesini

sağlamış, böylece Anadolu Türk birliğinin tesisinde ve Ana-

dolu’nun iktisadi bakımdan gelişip kalkınmasında önemli bir

rolün sahibi olmuştur.

Bu bilgilere göre, Hacı Bayram-ı Veli ile ilgili;

I. Fıkıh alanında yaptığı çalışmalarla tanınmıştır.

II. Anadolu’yu ekonomik alanda güçlendirmiştir.

III. Türklerin ahlaki yönden eğitimlerine katkı sunmuştur.

yargılarından hangileri söylenebilir?



40. “Muhkem ayet” kavramı aşağıdakilerden hangisinde en doğru şekilde tanımlanmıştır?

A) Bütün mezhepleri ortak bir fikirde toplama özelliği taşı-

yan ayetlere denir.

B) İnsanların durumlarını göz önünde bulundurarak onlara

öğütler veren ayetlerdir.

C) Anlamı açık, yoruma gerek olmayan, okunduğunda ma-

nası hemen anlaşılan ayet demektir.

D) İnsanlarda İslam düşüncesini oluşturmak için örnekler

veren, açıklayıcı nitelikteki ayetlerdir.

E) Manasını anlamak için araştırmaya ve düşünmeye ihti-

yaç olan ve farklı yorumlara elverişli olan ayetlerdir.

35. Allah (c.c.) ölümünden sonra insanları yeniden diriltip dün-yada iken yaptıkları işlerden hesaba çekmek üzere bir mey-

danda toplar. Ayet ve hadislerde bu zamanın zor ve dehşet-

li bir an olacağına, o zamanda bütün sırların ortaya döküle-

ceğine, kimsenin kimseye faydasının ve zararının olmaya-

cağına vurgular yapılmıştır. İnsanlar bu zaman diliminde ken-

di derdine düşecek ve yakınlarıyla bile ilgilenemeyecekler-

dir. Bu konuda Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulur: “Kişinin

kardeşinden, annesinden, babasından, eşinden ve çocuk-

larından kaçacağı gün, kulakları sağır edercesine şiddetli

ses geldiği vakit, işte o gün onlardan herkesin kendini meş-

gul edecek bir işi vardır...” (Abese, 80:33-39)

Bu parçada aşağıdaki kavramlardan hangileriyle ilgili

açıklama yapılmaktadır?

A) Ba’s - Haşir - Mahşer B) Ba’s - Haşir - Sırat

C) Kıyamet - Mizan - Sırat D) Kıyamet - Sırat - Cennet

E) Haşir - Sırat - Mizan

36. Hz. Muhammed (s.a.v.) hicretten sonra Medine’de eğitim öğretim faaliyetlerinde bulunmuştur.

Bu faaliyetlerin yapıldığı yer aşağıdakilerden hangisiyle

adlandırılmıştır?

A) Dârul’l-Erkam B) Suffe C) Sahn-ı Semân

D) Beytü’l-hikme E) Nizamiye Medresesi

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

41. - 46. soruları Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersini yasal ola-rak almak zorunda olmayan veya farklı müfredat ile alanlar cevaplayacaktır.

20


DENEME - 3

AYT

42. Marx’ın felsefi görüşü, dünyanın, doğası gereği maddi oldu-ğu; evrenin sayısız olaylarının hareket halindeki maddenin

baş ka başka görünümleri oldukları; diyalektik yöntemin or-

taya koyduğu gibi, olayların ba ğıntılarının ve birbirlerini kar-

şılıklı koşullandırmalarının, hareket halindeki maddenin ge-

lişmesinin zorunlu yasaları oldukları; dünya nın, hareket ha-

lindeki maddenin yasalarına göre geliştiği ve hiçbir evren-

sel Tin’in gereksemediği ilkesinden hareket eder.

Bu parçada açıklanan felsefi öğreti aşağıdakilerden han-

gisidir?

A) Materyalizm B) Septisizm

C) Fenomenoloji D) İdealizm

E) Yeni ontoloji

41. Aristoteles’in insanların davranışlarına kriter olması için öner-diği ve adına “altın orta” dediği bir yöntemi vardır. En fayda-

lı ve doğru tercihin ve davranışın aşırı uçlar arasındaki orta

alanda yer aldığını söyler. Örneğin, ne aşırı atılganlık ne de

aşırı korkaklık sergilemek doğrudur. Cesur olmak veya ted-

birli olmak tercih edilmelidir.

Aristoteles’in bu görüşlerinden aşağıdaki genellemeler-

den hangisine ulaşılabilir?

A) En değerli ahlaksal erdem cesarettir.

B) Ahlaki eylemlerin kaynağı akıldır.

C) İnsan ölçülü ve dengeli olmalıdır.

D) İnsan ahlaki eylemleriyle insan olur.

E) Toplumun devamlılığını ahlak yasaları sağlar.

45. Küreselleşmenin genel kabul gören bir tanımı bulunmamak-ta, bu kavram birbirinden farklı anlamlara gelebilecek şekil-

de kullanılmaktadır. Örneğin, literatürde küreselleşmenin,

uluslararasılaşma, evrenselleşme, liberalizasyon, Batılılaş-

ma, karşılıklı bağımlılık, modernizasyon gibi çeşitli terimler-

le eş anlamlı olarak kullanıldığı görülebilmektedir. Küresel-

leşmenin olumlu etkileri olduğu gibi olumsuz etkileri de var-

dır.

Aşağıdakilerden hangisi küreselleşmenin olumlu etkile-

rinden biri değildir?

A) Dünya çapında yüz binlerce çeşitli yeni iş olanakları ya-

ratılmıştır.

B) Kredi ve yatırımlarda ciddi artışlar görülmüştür.

C) Toplumsal değerlerin her birinin özerkliği ve kendine has

özellikleri kaybolmaya başlar.

D) Hukuka, insan haklarına, mülkiyete saygılı yönetim tarz-

ları yaygınlaşmıştır.

E) İletişim olanakları daha geniş kitlelere ulaşmaktadır.

43. Aşırı uyarılma uyarıcının yoğunluk ve şiddetine bağlı olarak meydana gelir. Organizmayı iç ya da dış çevresinden gelen

uyarıcıların normalin üstünde bir şiddetle ya da süreyle et-

kilemesine aşırı uyarılma denir. Yani davranışın oluşması için

organizmayı harekete geçiren yoğunluğun üzerinde ya da

uzun süre uyarıcılara maruz kalması demektir.

Aşağıdakilerden hangisi aşırı uyarılmayı örneklemez?

A) Gürültü B) Bir fısıltı

C) Gök gürlemesi D) Parlak bir ışık

E) Çok acıkma

44. Küçük gruplarda bireyler arasındaki yaklaşma (çekim) ve uzaklaşma (itim) modellerini açıklamayı sağlayan bir araş-

tırma tekniğidir. Üzerinde araştırma yapılan grup küçük ol-

malı ve bireyler birbirini tanımalıdır.

Açıklaması yapılan sosyoloji araştırma tekniği aşağıda-

kilerden hangisidir?

A) Anket B) Görüşme C) Monografi

D) Sosyometri E) Örneklem alma

46. Aşağıdakilerden hangisi klasik mantıkta “tümel olumlu” bir önermedir?

A) Bazı kuşlar yırtıcıdır.

B) Kimi öğrenciler sporcudur.

C) Hiçbir sebze çiçek değildir.

D) Bazı sporcular üniversite mezunudur.

E) Her insan vatanseverdir.

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

MATEMATİK TESTİ

AYT

21 DENEME - 3

1.

Venn şemasıyla verilen yukarıdaki şekilde mavi, kırmızı ve

sarı boyalı bölgelerin eleman sayıları sırasıyla 2, 3 ve 4 ile

ters orantılıdır.

Mavi bölgedeki eleman sayısı ile kırmızı bölgedeki ele-

man sayısı toplamı 40 olduğuna göre, sarı boyalı bölge-

deki eleman sayısı kaçtır?

A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12

2. m bir gerçel sayı olmak üzere,

x – m + 2 > 0

eşitsizliği ile ilgili aşağıdakiler bilinmektedir.

• x = 7 bu eşitsizliği sağlar.

• x = 1 bu eşitsizliği sağlamaz.

Buna göre, m sayısının alabileceği değerleri ifade eden

en geniş aralık aşağıdakilerden hangisidir?

A) (–9, 3) B) [–3, 9) C) [3, 9)

D) [3, 9] E) (3, 9)

4. Karmaşık sayılar kümesinde,

(6 + 2i) (9 – 3i)(2 + i) (2 – i)

işleminin sonucu kaçtır?

A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14

3. Kitapçıdan aynı soru bankasını alan üç arkadaş aynı gün ça-lışmaya başlıyorlar. Aşağıdaki tabloda, bu üç öğrencinin art

arda ilk üç günde soru bankasındaki soruların tamamı üze-

rinden soruların kaçta kaçını çözdükleri verilmiştir.

1. gün 2. gün 3. gün

Halil 115110

118

İbrahim 130110

112

Dilay 115115

115

Bu üç günün sonunda, en fazla soru çözen öğrenci 200

soru çözdüğüne göre, en az soru çözen öğrenci kaç

soru çözmüştür?

A) 170 B) 175 C) 180 D) 185 E) 190

1. Bu testte 40 soru vardır.

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Matematik Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

22

MATEMATİK TESTİ

DENEME - 3

AYT

7. m bir gerçel sayı olmak üzere,

P(x) = x2 + 4x – m

polinomu veriliyor.

Birbirinden farklı a ve b gerçel sayıları için

P(a) = P(b) = 0

ab = –10

eşitlikleri veriliyor.

Buna göre, m değeri kaçtır?

A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14

8. Reel sayılar kümesi üzerinde tanımlı bir f fonksiyonu her x reel sayısı için,

f(x) – f(x – 1) > 0

eşitsizliğini sağlamaktadır.

Buna göre,

I. f(5) – f(1) > 0

II. f(7) + f(5) > 2f(3)

III. f2(3) – f(2).f(1) > 0

ifadelerinden hangileri daima doğrudur?



6. Gerçel sayılar kümesi üzerinde tanımlı bir f fonksiyonu;

a pozitif tam sayı olmak üzere, a3

< x < a2

koşulunu sağla-

yan x gerçel sayıları için,

f(x) = x2 + a

biçiminde tanımlanıyor.

Buna göre, f(52

) < 15 eşitsizliğini sağlayan kaç tane a

değeri vardır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

5. x, tam sayı olmak üzere, aşağıdaki şekilde ortadaki kutuda x değişkenine bağlı harfli ifade ve çevresindeki kutuların

içinde sayılar verilmiştir.

x2 + 5x +3

12

90

–1

1–10

3

–2

x değişkenine bağlı bu ifade çevresindeki kutularda bu-

lunan sayılardan kaç tanesine eşit olabilir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 4 ten fazla

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

23

MATEMATİK TESTİ

DENEME - 3

AYT

10. y

x0

5

–3 2 5y = f(x)

Şekilde y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.

Buna göre, (fof)(x) > 0 eşitsizliğinin en geniş çözüm

aralığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) (–3, 5) B) (–3, 2) C) (5, ∞)

D) (–3, ∞) E) (2, ∞)

9. y

x0

y = f(x)

T

Şekilde verilen f(x) = x2 – (2a + 4)x + 18 parabolünün tepe

noktası T noktasıdır. T noktasının y eksenine olan uzaklığı

x eksenine olan uzaklığının 2 katıdır.

Buna göre, a kaçtır?

A) –2 B) –4 C) –6 D) –8 E) –10

12. P(x) = (m – 3)x10 + 17x7–n + 4

polinomu sabit polinomdur.

Buna göre, m ∙n çarpımının alabileceği en büyük de-ğer kaçtır?

A) 30 B) 36 C) 42 D) 48 E) 54

11.

Ali Bey tarlasını sebze alanı, çiçek alanı ve meyve alanı ol-

mak üzere üç bölüme ayırıyor.

• Ali Bey’in tarlası dikdörtgen biçimindedir.

• Her bir alan dikdörtgen biçimindedir.

• Şekilde verilen değerler metre türünden kenar uzun-

luklarıdır.

• Sebze alanı 567 m2 dir.

Buna göre, meyve alanı kaç m2 dir?

A) 640 B) 660 C) 720 D) 748 E) 760

ÇiçekAlanı

SebzeAlanı

3x + 5

2x + 15

4x + 20

5x + 12

Meyve Alanı

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

24

MATEMATİK TESTİ

DENEME - 3

AYT

13. y

x0A

B

y = f(x)

y = g(x)

Şekilde verilen y = f(x) ve y = g(x) parabolleri x ekseni üze-

rindeki A ve B noktalarında kesişmektedir.

f(x) = (a – 3)x2 – 6x – 20

g(x) = (a – 8)x2 + 9x + 5b

olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?

A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15

15. Matematik dersinde, Şule sırasıyla aşağıdaki adımları takip ederek işlemler yapmıştır.

I. adım: 24 = 2.3.4 = 10log210log310log4

II. adım: 10log210log310log4 = 10log2+log3+log4

III. adım: 10log2+log3+log4 = 10log24

IV. adım: 10log24 = 10log(16+8)

V. adım: 10log(16+8) = 10log16+log8

VI. adım: 10log16+log8 = 10log1610log8

VII. adım: 10log1610log8 = 16.8 = 128

Bu adımlar sonucunda Şule, 24 = 128 sonucunu elde et-

miştir.

Buna göre, Şule ilk olarak numaralandırılmış adımların

hangisinde hata yapmıştır?

A) II B) III C) IV D) V E) VI

14. Gerçel sayılar kümesi üzerinde tanımlı bir (an) dizisi a2 ¹ 0 olmak üzere n ³ 2 için,

n an – (n – 1) an–1 = 0

eşitliğini sağlamaktadır.

Buna göre, a5 + a6

a3 işleminin sonucu kaçtır?

A) 1110

B) 65

C) 1310

D) 75

E) 32

16. Gelişmiş bir hesap makinesi yardımıyla 1’den 1 milyona ka-dar olan tüm doğal sayıların karekökleri ve küpkökleri he-

saplanıyor.

Buna göre, bu 1 milyon sayı arasından rastgele seçilen

bir sayının hem karekökünün hem de küpkökünün bir

tam sayı olma olasılığı kaçtır?

A) 10–1 B) 10–2 C) 10–3 D) 10–4 E) 10–5

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

25

MATEMATİK TESTİ

DENEME - 3

AYT

17. Bir (a1, a2, a3, ..., an, ...) sayı dizisi verildiğinde buna ilişkin (b1, b2, b3, ..., bn, ...) dizisi,

b1 = a1

b2 = a1 + a2

2

b3 = a1 + a2 + a3

3

bn = a1 + a2 + a3 + ... + an

n

olarak üretiliyor.

Yukarıda verilen dizilerde, an ve bn terimlerine dizilerin ge-

nel terimi adı verilmektedir.

(an) dizisi (2, 4, 6, ..., 2n, ...) olarak tanımlandığına göre,

bu diziden üretilen (bn) dizisinin genel terimi aşağıdaki-

lerden hangisidir?

A) n B) n + 1 C) n + 12

D) n – 12

E) 2n

18. Gerçel sayılar kümesi üzerinde tanımlı bir f fonksiyonu (–6, 6) aralığındaki her bir sayıyı 3 katı ile 3 fazlasından kü-

çük olmayana götürmektedir.

f fonksiyonu tanım kümesindeki her x gerçel sayısı için,

f(x + 8) = f(x) + 8

eşitliğini sağladığına göre, f(53) kaçtır?

A) 60 B) 61 C) 62 D) 63 E) 64

19.

x y

Yukarıdaki şekilde verilen daireleri içerisindeki sayılar ara-

sında y = |3 – 2x| bağıntısı tanımlanmıştır.

ÖRNEK: 13 = |3 – 2 $ 8| olduğundan bu ifade aşağıda ve-

rilen şekilde gösterilebilir:

8 13

Aşağıda bu tanıma uygun iki farklı şekil veriliyor.

a a – 1

b + 1 b

Buna göre,

I. a nın alabileceği iki farklı değer vardır.

II. a + b nin alabileceği üç farklı değer vardır.

III. b nin alabileceği en büyük değer 1 dir.

ifadelerinden hangileri daima doğrudur?



20. x2 – 4y – 1 = 0

x – 2y + 1 = 0

denklem sistemini sağlayan (x, y) sıralı ikilileri için x + y

toplamının alabileceği en büyük değer kaçtır?

A) –1 B) 1 C) 3 D) 5 E) 7

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

26

MATEMATİK TESTİ

DENEME - 3

AYT

21. Aşağıda, y = f(x) fonksiyonunun işaret tablosu verilmiştir. (x = –5 ve x = 4 için f(x) = 0 ve x = –2 için f(x) tanımsız-

dır.)

x

f(x)

–∞ ∞–5

– + +

4–2

+

Buna göre,

I. f(–6) > f(–3) tür.

II. f(f(2)) > 0 dır.

III. f(1) + f(2) + f(3) + f(4) > 0 dır.

IV. f(x) < 0 eşitsizliğini sağlayan x in alabileceği iki farklı

tam sayı değeri vardır.

yargılarından kaç tanesi kesinlikle doğrudur?

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

22. M doğal sayısı için P(M), M sayısının yarısından büyük en küçük doğal sayı olarak tanımlanıyor.

Örneğin;

• 24 ün yarısı 12 ve 12 den büyük en küçük doğal sayı 13

olduğundan P(24) = 13 tür.

• 11 sayısının yarısı 5,5 ve 5,5 sayısından büyük en küçük

doğal sayı 6 olduğundan P(11) = 6 dır.

Buna göre,

I. Her A doğal sayısı için P(A) ¹ A dır.

II. P(P(B)) = 5 ise B nin alabileceği değerlerden biri 19

olabilir.

III. P(P(P(C))) < 3 ise C nin alabileceği 10 farklı değer var-

dır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II


24. y

x–3 0

2

y = P(x)

Şekilde grafiği verilen y = P(x) polinomunun baş katsayısı

1 ve derecesi 3’tür.

Buna göre, P(x) polinomun Q(x) = x – 1 polinomu ile bö-

lümünden kalan kaçtır?

A) –16 B) –18 C) –20 D) –22 E) –24

23. y

x0

f

g

h

1

Şekilde f(x) = logax, g(x) = logbx ve h(x) = logcx fonksiyon-

larının grafikleri verilmiştir.

Buna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğrudur?

A) c > 1 > b > a B) a > b > 1 > c

C) b > a > 1 > c D) a > c > 1 > b

E) b > a > c > 1 K

ÖŞE

BİL

Gİ

Yayı

nla

rı

27

MATEMATİK TESTİ

DENEME - 3

AYT

25. f, çift fonksiyondur.

f(–x) = g(–x) – f2(x)

7

olduğuna göre,

• f(5) – f(–5) = 0 dır.

• f(1) = 2a ve f(–1) = 3a + 4 ise f(1) = –8 dir.

• g(x) = f2(x) + 7f(x) olur.

• g, çift fonksiyondur.

yargılarından kaç tanesi doğrudur?

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

27.

P(x) Q(x)

B(x) k(x)

Yukarıdaki şekilde kutular içinde verilen polinomlar ara-

sında,

P(x) = Q(x) ∙ B(x) + k(x)

eşitliği tanımlanıyor.

Bu tanımdan hareketle aşağıdaki şekil veriliyor. (Yukarı-

daki tanım, yan yana olan tüm sütunların oluşturduğu sis-

temde geçerlidir.)

M(x) N(x) 3x – 1

x2 + 2x 2x + 3 6

Buna göre, M(x) polinomunun katsayıları toplamı kaç-

tır?

A) 36 B) 40 C) 44 D) 48 E) 53

28. 5, 10, 15, 20, 25 ve 30 sayılarının tamamı, aralarında top-lama veya çıkarma sembolleri bulunan şekildeki 6 kutuya,

her bir kutuda birer sayı olacak biçimde yerleştirildiğinde

elde edilen işlemin sonucu 5 olmaktadır.

x – + y – + z – = 5

Buna göre, x ∙ y + z işleminin sonucu en az kaçtır?

A) 145 B) 140 C) 135 D) 130 E) 125

26. Başlangıçta sayısı 66 000 olan bir bakteri topluluğu, bir ila-cın etkisinde tutularak her gün sürekli olarak 0,05 oranında

10 gün boyunca azaltılıyor.

e, doğal logaritma tabanı olmak üzere, t. gün sonundaki

bakteri sayısı,

B(t) = 66 000 $ e–0,05 t

şeklindedir.

Buna göre, 10. günün sonundaki bakteri sayısı aşağıda-

kilerden hangisidir? (ñe = 1,65 alınız.)

A) 40 000 B) 38 000 C) 36 000

D) 35 000 E) 34 000

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

28

MATEMATİK TESTİ

DENEME - 3

AYT

29. y

x0

K

M

L

y=logbx

y=logax

Şekilde x eksenini aynı noktada kesen y = logax ve

y = logbx fonksiyonlarının grafikleri verilmiştir.

4. |KL| = 5|ML| ve L(2, 0)

olduğuna göre, logab ifadesinin değeri kaçtır?

A) – 45

B) – 54

C) – ñ52

D) – 2ñ5

E) –1

30.

GF C

A B

E D

Şekildeki A, B, C, D, E, F noktaları bir düzgün altıgenin kö-

şeleri üzerinde verilmiştir. G noktası altıgenin ağırlık mer-

kezidir. Bu noktalar birleştirilerek çeşitkenar üçgenler çi-

zilecektir.

Buna göre, bu üçgenlerden kaç tanesinin bir köşesi A

noktasıdır?

(Bütün kenar uzunlukları birbirinden farklı olan üçgenlere

çeşitkenar üçgen denir.)

A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10

32. Şekilde dört basamaklı bir merdivene korkuluk yapılmak is-teniyor.

A1

C1B1 C1

CB

60

E F110

A

20

15D

Korkuluk, birbirine eş olan dikey üç demir çubuk ve çubuk-

ların uçlarına monte edilen kahverengi ahşap ile yapılacak-

tır.

Bunun için aşağıdaki bilgiler veriliyor:

• A, B ve C’nin dik izdüşümü sırasıyla A1, B1 ve C1• Merdivenin her basamağının yüksekliği 15 cm

• İlk üç basamağın genişliği birbirine eşit 20 cm

• |C1F|= 60 cm, |EF|= 110 cm

• |AA1| = |BB1| = |CC1|

Buna göre, korkuluk için kullanılan ahşabın toplam

uzunluğu kaç cm dir?

A) 95 B) 105 C) 115 D) 125 E) 130

31. cos2x – sin2x = 12

+ sin2x

eşitliği veriliyor.

Buna göre, cot 4x in alabileceği değer kaçtır?

A) 13

B) ñ53

C) ñ74

D) ñ73

E) ñ32

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

29

MATEMATİK TESTİ

DENEME - 3

AYT

34.

120°

D

12

6

BC

A

Bir apartmanın güvenliği için yere dik bir direğe takılan

lamba, direğin yere değdiği nokta ile apartmanın bir yüze-

yini tamamen aydınlatmaktadır.

• Lambanın aydınlatma açısı m(DéAB) = 120°,• Lambanın direğe takıldığı A noktasının; yere uzaklığı

|AB| = 6 metre, çatıya uzaklığı |AD| = 12 metredir.

Buna göre, ABCD yamuğunun alanı kaç metrekaredir?

A) 54ñ3 B) 60ñ3 C) 72 D) 72ñ3 E) 90

33. Şekildeki çocuk oyun parkındaki salıncaklar, A harfi şek-linde iki demir ayak ve bu ayakları birleştiren yere paralel

bir demir iskelete zincirlerle bağlanan mavi ve kırmızı renkli

iki oturak ile yapılmıştır.

60°

T

R

300300

P

• A harfinin tepe açısı m(TéPR) = 60°• |PT| = |PR| = 300 cm

• Salıncak oturağına bağlanan zincirlerin uzunluğu bir-

birine eşit ve oturağın zincire bağlanan noktasının yere

uzaklığı zincir uzunluğunun yarısı kadardır.

Buna göre, salıncaklar için kaç metre zincir kul-

lanılmıştır?

A) 2ñ3 B) 9 C) 4ñ3 D) 6ñ3 E) 12

35. y

Ox

Analitik düzlemin ikinci bölgesinde bulunan yeşil renkli şek-

lin y-eksenine göre yansıması alınıyor. Dördüncü bölgede

bulunan turuncu renkli şekil düşey doğrultuda 4 birim yu-

karı, yatay doğrultuda 1 birim sola öteleniyor.

Buna göre, son durumda bu iki şeklin kesiştiği bölgenin

alanı kaç birimkaredir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

36.

Çevresi 32 cm olan karenin köşelerini merkez kabul eden

birbirine teğet dört çember çiziliyor.

Çemberlerin, karenin dışında kalan kısımlarının alanları

toplamı 60ã cm2 olduğuna göre, boyalı alan kaç cm2 dir?

A) 30ã – 32 B) 20ã – 32 C) 48ã – 10

D) 64 – 20ã E) 64 – 15ã

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

30

MATEMATİK TESTİ

DENEME - 3

AYT

40. L

K

M

Yukarıdaki şekil altı adet özdeş kareden oluşmaktadır.

Buna göre, cos(KéML) nin değeri kaçtır?

A) 12

B) 1ñ3

C) ñ22

D) ñ32

E) 2ñ33

39. Aşağıdaki şekilde bir tavuk çiftliğindeki yem deposunun modeli vardır.

A

3 C

D

E

5

10

Yem deposunun; üst kısmı yüksekliği 10 metre, taban ya-

rıçapı 3 metre olan dik silindir ve alt kısmı ana doğrusu

5 metre ve tabanı silindirin tabanı ile çakışık olan bir konidir.

Buna göre, boş yem deposu kaç m3 yem alır?

A) 102 B) 108 C) 144 D) 150 E) 160

38.

ABCD bir dikdörtgen,

OC : y = – 32

x

OD : y = – 37

x

B(–2,0)

Dik koordinat sisteminde verilen ABCD dikdörtgeninin

alanı kaç birimkaredir?

A) 21 B) 18 C) 15 D) 12 E) 9

x

y

D

B OA

C

y= x37

y= x32

37. Ezgi, ayrıt uzunlukları 1 birim, 1 birim ve 3 birim olan dikdört-genler prizması şeklindeki özdeş beş tahta bloğu aşağıdaki

gibi birbirine yapıştırarak E harfi elde ediyor.

31

1

Buna göre, oluşan E harfinin yüzey alanı kaç birim-

karedir?

A) 54 B) 58 C) 60 D) 62 E) 68

KÖ

ŞEB

İLG

İ Ya

yın

ları

FEN BİLİMLERİ TESTİ

AYT

31 DENEME - 3

1. Düşey kesiti verilen çembersel yolun K noktasından bırakı-lan top kaymadan yuvarlanarak hareket edip yataydaki L

noktasından geçiyor.

Buna göre, KL yolu boyunca yüzeyin topa uyguladığı

normal kuvvetinin (tepki kuvveti) büyüklüğü için ne söy-

lenebilir?

A) Sürekli azalır.

B) Önce artar, sonra azalır.

C) Önce azalır, sonra artar.

D) Sürekli artar.

E) Sürekli sıfırdır.

K

Lyatay

4. Düşey kesiti verilen, sürtünmelerin önemiz olduğu düzenek-lerde her ikisi de 1 kg kütleli olan K ve L cisimlerinin ivmele-

rinin büyüklükleri eşittir.

K cismi yukarı doğru hızlanarak hareket ettiğine göre, X

cisminin kütlesi kaç kg'dir? (g = 10 N/kg, sin 37° = 0,6)

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

L

37°

K

Xİp

2. Çizgisel momentumun korunumu ile ilgili günlük hayatta bir-çok durumla karşılaşırız.

Buna göre,

I. Havai fişek patladığında parçacıkların her yöne yayıl-

ması

II. Bir yüzücü durgun tekneden ileri doğru atladığında tek-

nenin geriye doğru hareket etmesi

III. Viraja giren aracın dışa doğru savrulması

verilenlerden hangileri çizgisel momentumun korunu-

muna örnek olarak verilebilir?



3. KL noktaları arasında basit harmonik hareket yapan cisim M'den L'ye tek yön gidişini 2 saniyede tamamlamaktadır.

Buna göre, cismin periyodu (T) ve maksimum ivmesinin

(amax) değeri aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-

miştir? (Noktalar arası uzaklıklar eşittir. ã = 3 alınız.)

T(saniye) a

tÜrk dİlİ ve edebİyati - sosyal bİlİmler-1 …...3 tÜrk dİlİ ve edebİyati - sosyal...

Documents