Re T . C

smı Gazete Kuruluş tarihi: 7 Ekim 1336-1920

İdare ve yazi işleri için Başbakanlık Neşriyat ve Müdevvenat

Umum Müdürlüğüne müracaat olunur

27 MAYIS 1949

C U M A

K A N U N

Korunmiya muhtaç çocuklar hakkında Kanun

Kanun No: 5387 Kabul tarihi: 23/5/1949

Madde 1 — Beden, ruh, ahlâk gelişmeleri tehlikede olup ana ve ba­basız, ana ve "babası 'belli olmıyan ve Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre haklarında korunma tedbirleri alınmasında zaruret görülen çocuk­ların mahkeme karariyle ve reşit oluncaya kadar ıbu kanunla belli edilen şartlar içinde bakılma ve yetiştirilerek meslek sahibi edilmeleri köy ih­tiyar heyetleri, mahallî belediyeler, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığınca sağlanır.

Madde 2 — Her hangi bir yerde, evvelki maddede yazılı vasıflarda bir Çocuğun bulunduğu, zaıbıta, Devlet veya belediye memurları ve muh­tarlar tarafından öğrenilince, mahallin en büyük millî eğitim memuruna haber verilir. Millî eğitim memuru çocuğun durumuna göre gerekli tet-Ibirleri aldırmakla beraber keyfiyeti derhal mahkemeye bildirir. Mahke­mece; çocuğun durumu, hangi şahıs, aile veya müesseseye tevdi edile­ceği, mevcut emvali varsa kimin tarafından idare edileceği tâyin edilir.

Madde 3 — ikinci madde hükmüne göre mahkemece, bir çocuk köy­de bir şahıs, bir aile veya bir müesseseye verilirse, o çocuğun bakımına, korunmasına, iş ve güç sahilbı edilmesine, köy muhtar ve ihtiyar heyeti nezaret eder.

Bu çocukların bakımına yardım olmak üzere verilecek ücretler kö­yün bütçesi dairesinde aynî veya nakdî gelirlerinden ve bu kanunim mak­sadına uygun olarak vâki olacak ıbağış ve tesislerden verilir. Bu suretle bir yere verilen çocukların malları varsa veya ana ve babaları olupta yardim edecek kudrette iseler, çocukların bakımlarına iştirak ve katıl­ma miktarları, Türk Medeni Kanunu hükümleri dairesinde mahkemece tâyin edilir.

Madde 4 — Belediyesi bulunan yerlerde bu gilbı çocukların üçüncü maddedeki şekilde bakım ve korunması ve iş güç sahibi edinmeleri be­lediyeler tarafından yapılır Aynı il içersinde bulunan belediyeler re'sen veya birleşerek çocuk bakım ve yetiştirmesini sağlıyacak müesseseler kurabilirler.

Belediye bütçelerinin bu maksat için açılacak bölümüne bütçe ge­nel yekûnunun yüzde biri nispetinde bir ödenek konur. Bu kanunun ga­yesine uygun bağışlar buna eklenir.

Bütçede bu maksat için ayrılan ödenek yılı içinde başka bölüme aktarılamaz.

Madde 5 — Mahallen bakım ve korunmasını köylü takatinin karşı-

lıyamadığı çocuklara yardım olmak üzere her yıl özel idare bütçelerinin yüzde yarımı nispetinde bir ödenek ayrılır.

Madde 6 — Köy, belediye ve özel idarece ayrılan ödeneğin çocuk­ların masraflarını karşılıyamadığı hallerde öğretim çağma kadar olan çocuklar için Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı, daha yukarı yaşlar için de Millî Eğitim Bakanlığı bu kanunun tatbiki için konulan ödenek­ten imkân nispetande köylere ve belediyelere para yardımında bulunurlar.

iMadde 7 — Köylerde, kasaba ve şehirlerde mahallen bakılması müm­kün olamıyan çocuklardan öğretim çağına kadar olanlar Sağlık ve Sos­yal Yardım Bakanlığının kuracağı çocuk bakım yurtlarına, daha yukarı yaştakiler de Millî Eğitim Bakanlığının kuracağı müesseselere alınırlar.

Madde 8 — Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı birinci maddede ya­zılı olan çocuklardan öğretim çağına kadar olanların bakım ve korun­masını sağlamak üzere (Çocuk bakım yurtları) kurar. Burada öğretim çağma gelen çocuklar Millî Eğitim Bakanlığı müesseselerine devrbru-nurlar.

Millî Eğitim Bakanlığı ilköğretim çağma girenlerin bakım, korunma ve eğitimi ile uğraşmak üzere (Yetiştirme yurtları) kurar. Bu çocukla­rın ilköğretimi yurdun içindeki veya civandaki ilkokullarda yapılır.

Madde 9 — Yetiştirme yurtları ilköğretimi bitiren çocukların de­ğişik mesleklere girmesini sağlıyacak tedbirleri alırlar.

İlköğretim çağını aştığı halde bunu görmemiş olarak teslim edilen gocukların eğitimi, öğretimi ve meslek sahilbi olmaları için gerekli ted­birler, Millî Eğitim Bakanlığınca alınır.

Bunun için Millî Eğitim Bakanlığı, ihtiyaç görülen yerlerde döner sermayeli işyerleri ve atelyeler kurabilir. Gerekli döner sermayeler her yıl Millî Eğitim Bakanlığı bütçesine konur.

Madde 10 — Yetiştirme yurtları, mümkün olduğu kadar, çocukla­rın ilerde iş bulabilecekleri bölgelerde kurulur.

Madde 11 — Yetiştirme yurtlarında İlköğretimini bitiren çocuklardan kabiliyet gösterenler, daha ileri tahsil yapmak üzere imtihan ile parasız yatılı okullara alınabilirler. Diğerleri bilhassa ilerde bağımsız olarak ça­lışmalarını sağlıyacak meslekleri öğrenebilecekleri özel iş ve meslek sa­hipleri yanma, Devlet fabrika ve tarım kurumlarına, özel fabrika ve iş­yerlerine çırak olarak verilirler.

Madde 12 — Devlet kurumları, hizmetlerine aldıkları çocukları bes­lemek, giydirmek ve barındırmakla mükelleftirler, özel iş sahiplerinden bu hususları temin edenler tercih olunur.

Madde 13 — Çırak olarak alman çocukların işverenler tarafından barındırılması, beslenmesi, giydirilmesi mümkün olmadığı hallerde bu hususlar çocukların kendi yetiştirme yurtlarmca sağlanır.

Sahife 16198 27 MAYIS 1949 Madde 14 - Çı tak olarak işyerlerine verilen ve ye t i ş t i rme yurdun­

da bak ı l an çocuklardan ücre t mukabil i çal ış t ı r ı laniaı ın yurt masraf la r ı Millî Eğ i t im Bakan l ığ ınca tensip edilecek nispetlerde kazanç la r ından çı-kaı ı l ı r . Çocuğun harçl ığı da ayr ı ld ık tan sonra artarsa geri kalan kısım M i l l i bankalardan birisine bir ay zarf ında yatır ı l ı r

Çocuğun u c r e n ı n h a ş l a m a zamanı ve mik ta r ı yurt idaresiyle işve-ren a ras ında mahal l î örf ve rayice göre tesbit olunur Çocuğun harçl ığı d.ı yurt idaresi t a ra f ından belirtil ir .

Madde 15 — Köylerde veya çiftçiler yanında aynı ücret ler mukabil i çalıştırı lan çocuklara verilen mallardan paraya tahvi l edilebilenler ban­kaya yatır ı l ır . Sa t ı l amıyanla r köy ihtiyar heyetleri t a ra f ından kıymet len­d i r e r e k çocuk adma saklanı r .

Madde 16 — Çocuklar adma biriken para ve mallar reşit olduğu za­man çocuğa aynen verilir.

T ü r k Medeni Kanununun 398 inci maddesi h ü k m ü bu çocuklar hak­kında uygulanmaz.

Madde 17 — Kendı lenne güvenılebilen aile veya özelkışıler Bakan­l ıklarca açılan müesseselerdeki çocukları T ü r k Medeni Kanunu hüküm­lerine gore evlât edmme veya bakmak üzere isterlerse verilebilirler, i c a ­bında bu çocuklar uc ıe t mukabili bak ı lmak üzere kendilerine güvenılebilen kimseler yanma da verilebilirler.

Madde 18 — Bak ı lmak üzere aile ve özelkişilere verilen, çalışt ır ı­lan çocukların reşi t oluncaya kadar durumlar ı , bu kanunun kendilerine yükle t t iğ i görev hudu t l a r ı içinde ıSağlık ve Sosyal Yard ım ve Millî Eğ i ­t im Bakanl ık la r ınca t ak ıp ve murakabe edilir.

Madde 19 - - B u çocuklardan durumlar ı özel bir eği t im usulünü icap ettirenler için Millî Eğ i t im Bakanl ığ ınca gerekli müesseseler kuru­lur. Buraya gönderı len çocuklar müessesece kabul edilmeden evvel bir müşahede devresi geçirir ler

Madde 20 — 1593 sayılı U m u m i Hıfzıssıhha Kanununun 158, 159 ve 160 ıncı maddeleri cevresyıe giren b ü t ü n müesseseler Millî Eğ i t im B a ­kanl ığı t a ra f ından da denetlenir. Eğ i t im bak ımından görülecek kusurlar eğit im memur la r ın ın yazılı ihtariyle bir ay zarf ında düzeltilir. Bu dü­zeltmeyi yapmıyan la r ın yan la r ında çocukların bu lunduru lmas ına müsaade edilmez ve müesseseleri kapat ı l ı r

Madde 21 — Yet iş t i rme yurdunda bulunan çocuklar yurttan kaça­cak olurlarsa, zabı ta vas ı tas ıy le bulunarak geri getirilirler.

i şyer ler iy le özelkışıler yan ında barındır ı lan, çal ış t ı r ı lan çocuklar da bağl ı oldukları ye t i ş t i rme yurdunun müsaades i o lmadıkça yerlerini terk edemezler.

/Yurtlar veya iş sahipleri yanında korunmakta ve yet i ş t i r i lmekte olan çocuklara karşı , Turk Ceza Kanununun 182 nci maddesinde yazılı f i i l ­leri işlıyenler hakk ında bu maddede yazılı cezalar verilir.

Madde 22 — Her i k i Bakan l ıkça çocukların korunma ve yetişt ir i l­mesi için gerekli ödeneklerin kaynak lan şunlard ı r :

A ) Millî Eğ i t im ve Sağ l ık ve Sosyal Yard ım Bakan l ık la r ı bütçesin­den her yıl ayr ı lacak ödenek;

B) Özel ve tüzelkişiler t a ra f ından müesseselere yap ı lacak aynî veya nakdî bağış la r ve tesisler;

C) Yur t l a r t a r a f ından veya bunlar y a r a r ı n a verilecek müsamere ge­lir ler i .

B u m ü s a m e r e gelirleri ve her tür lü bağış la r vergi ve resimlerden muaft ı r .

Madde 23 — İ şyer le r inde çal ış t ı r ı lan çocuğun ücretinden, bankaya yat ı r ı lması gereken mik ta r ı zamanında Millî bankalardan birine ya t ı rmı -yanlardan bu paralar tahsil edilir ve ayr ıca elli l iradan aşağı olmamak üzere ağır para cezasına çarpt ı r ı l ı r lar .

Uc ıe t olarak aynen verilen mal lar ı korumıyan la r veya bunla r ın in­tifa h a k k ı n d a n çocuğu mahrum edenlerle bir ikmiş para veya malını re­şit olduğu zaman çocuğa teslim etnıiyenlere aynı ceza tatbik olunur.

Madde 24 — Ücret le çal ışt ır ı lan çocukların ölümü halinde kanuni mirasç ı la r ı yoksa bi r ikmiş olan pa ra l a r ı bağlı oldukları ye t i ş t i rme yur­duna int ikal eder.

Madde 25 — B u kanunun yürü tü lmes i hususunda Millî Eğ i t im ve Sağl ık ve Sosyal Yard ım Bakan l ık la r ı işbirl iği yaparlar.

Belediyelerce kurulacak müesseselerde bu kanun hükümler ine ve Millî Eği t im ve Sağl ık ve Sosyal Yard ım Bakanl ık la r ınca tanzim edilen yönetmel ik hükümlerine göre çalışırlar.

Madde 26 — Hayı r dernekleri; köy ihtiyar heyetleri ve belediye­ler, Sağl ık ve Sosyal Y a r d ı m ve Millî Eğ i t im Bakanl ık la r ı ile işbirliği ederler.

Kâfi miktarda pa ras ı bulunmıyan hayır dernekleri müesseseler ine yerleşt ir i len çocukların bakım ücretlerı, köy ihtiyar heyetleri, belediyeler veya Bakan l ık l a rca iht iyaç görü ldüğü nisbette ödenir.

Madde 27 — Bakanl ık lar , bu kanunla kendilerine verilen görevlere ihtiyacın en cok duyulduğu yerlerden bağlıyacaklardır .

Madde 28 — Bakanl ık lar ve belediyeler tarfından k u ı u l a c a k ana okullarına, istekli ana ve babalı çocuklar da ücret karş ı l ığ ında al ınabi­lirler.

Madde 29 - B u kanun ve yönetmeliğinin ta tb ika t ın ı incelemek ve dalıa i y i olmasını sağl ıyacak tedbirleri tesbit etmek üzere Millî Eğ i t im Bakanl ığ ında yılda bir defa toplanmak ve en çok bir hafta s ü r m e k üze­re bir (Çocuk Koruma Genel Danışma Kurulu) teşkil olunur.

B u kurul üyeleri şun la rd ı r 1 - Millî T a l i m ve Terbiye Dairesinden bir üye; 2 - i l köğre t im Genel Müdürü ; 3 - Sağl ık ve Sosyal Yard ım Bakanl ığı Dan ı şma Kurulundan bir

üye.

4 - Millî Eği t im, Sağl ık ve Sosyal Yardım, Adalet, İçişleri ve Ça­lışma Bakanl ık la r ı temsilcileri;

5 - Millî Eğ i t im Bakanl ığ ının tesblt edeceği dört va l i ; 6 - Millî E ğ i t i m Bakanl ığ ının tesblt edeceği dört belediye başkanı ; 7 - Millî E ğ i t i m Bakanl ığ ın ın tesbit edeceği dört köy muh ta r ı ; 8 - Esas a m a c ı çocuğa y a r d ı m olan hay ı r derneklerinin ve Kızı laym

temsilcileri; 9 - Açılmış yurtlardan bir müdür, bir öğ re tmen ve bir hekim;

10 - i k i i l millî eği t im m ü d ü r ü ; 11 - Ünivers i te veya yüksek tahsil müesseseler inden bir pedagog,

bir çocuk has ta l ık la r ı mütehass ıs ı ve bir ruh has ta l ık la r ı 'mütehassısı ; 12 - Buyuk iş müesseseleri sahiplerinden i k i kişi ;

13 - B i r hayır kurumuna bağlı olmadan önemli bir bağ ış ta bulunan veya tesis kuran ıkı va t andaş .

B u kurul Millî Eğ i t im Bakanın ın başkanl ığ ında toplanır .

Madde 30 — 29 uncu maddedeki kurula A n k a r a dışından gelen üyelerin kanuni harc ı rah la r ı Millî E ğ i t i m Bakanl ığı Bütçes inden ödenir. Uhdelerinde resmî bir vazife b u l u n m ı y a n l a n n ha rc ı rah la r ın ın hesabında beşinci derece aylık aslı esas t ı r

Madde 31 — 29 uncu maddedeki amaç la r ı s a ğ l a m a k üzeıe i l mer­kezlerinde ve ilçelerde yılda üç defa toplanacak bir (İl veya ilce çocuk koruma kurulu) teşki l olunur B u kurulun üyeleri şunlard ı r :

1 - V a l i veya kaymakam; 2 - Belediye başkanı ; 3 - B i r belediye meclisi üyesi; 4 - B i r umumi meclis üyesi; 5 - Millî eği t im ve sağl ık ve sosyal yard ım müdür ler i veya me­

mur lar ı ve hüküme t tabipleri; 6 - İk i öğ re tmen ; 7 - İk i iş sahibi, 8 - İk i muhtar; 9 - Esas amac ı çocuk ko rumas ı olan hayı r dernekleri temsilcileri;

10 - B i r hay ı r kurumuna bağlı olmadan önemli bağ ı ş t a bulunan veya tesis kuran i k i va t andaş .

B u kurul vali veya k a y m a k a m ı n başkanl ığ ında toplanır .

Geçici Madde — 1949 yılı bütçesinin Sağlık ve Sosyal Yard ım B a ­kanl ığ ı k ısmının 701 inci (Kimsesiz ve metruk çocuklar genel giderleri) bölümündeki Ödenekten Sağlık ve Sosyal Yard ım ve Millî Eğ i t im B a ­kanl ıklar ının teklifi üzerine gereken mik ta r ın ı Millî Eğ i t im Bakanl ığı Bütçesinde (Korunmaya muh taç çocuklar genel giderleri) adiyle yeniden açı lacak bir bölüme aktarmaya Maliye B a k a n ı yetkilidir.

Madde 32 — B u kan ım yayımı tarihinde yü rü r lüğe girer Madde 33 — Bu kanunu Sağlık ve Sosyal Yard ım, Millî Eği t im,

İçişleri ve Maliye Bakan la r ı y ü r ü t ü r 25/5/1949

No. Baılıi ı Dfutnr Tertip Cilt Sahile

S O B I I geçen Kanunlar 743 Turk Kanunu Medenisi

765 Turk Ceza Kanunu

1593 ¿350

Umumi HllziBiıhha Kanunu 1949 r ı l ı BStte Kanasa

4/4/1926

13/3/1926

6/5/1930 l/S/1949

7

7

İ k i l

479 237 850 519 324

fUem! Gaıett

Sarı

3';') 32Û

1489 7144

27 MAYIS 1949 *ssmmtmmmmmmwBmm (Resmî Gazete) Sahife 16199

YORUM Millî Korunma Kanununun 30 uncu maddesinin V - b bendinin 2 nci fıkrasındaki (gayrimenkulu kendisi veya çocukları

için konut olarak kullanma ihtiyacında kalırsa) cümlesinin yorumu

Yorum No: 247

Kira ile bir yerde oturmak, kendi mülkünde oturmak ihtiyacından mal sahibini vareste kılmaz,

23/5/1949

BASLıGı T.- ıup e » ü * .

H U S ı f Ut Ser

Millî Korunın.ı Kanunu ile bunun ek »e de l ik l ik ler i >e T, B. M. M . Karan : 1 — Kanunlar :

37U0 M i l l i Korunma Kamımı 26/1/] 9 10 •1417

• • • -

No.

3954

4156

4180

4648

4945

5020

5236

Bağlığı

M i l l î Korunma Kanununun bazı maddelerinin değ i ş t i r i lme­sine dair 'Kanun - 28/12/1940 M i l l i Korunma Kanununun bazı m a d d o l e ı m i n değişl iri lme&ı hakkında Kanun 23/12/1941 M i l l î Korunma Kanununun bazı maddelerinin değ iş t ir i lme­sine ve bu kanuna bazı maddeler eklenmesine dair Kanun

3/2/1942 Mi l l î Korunma Kanununun bazı maddelerinin değ i ş t i r i lme­line ve ek maddelerin ç ıkar ı lmas ına dair Kanun 11/8/1941 M i l l î Korunma Kanununun 51 inci maddesiyle bu kanunun 4648 say ı l ı 'kanunla d e e i s t i ı ı l e n 10, 31, 32, 57, 66, 67 ve 68

inci maddelerinin değ i ş t i r i lmes ine dair Kanun 20/6/1946 M i l l î Korunma Kanununun bazı maddelerinin değ i ş t i r i lmes i hakkında Kanun 27/2/1947 M i l l î Korunma Kanununa ek Kanun 8/7/1918

2 — T . B . M . M . K a r a r ı : M i l l î Korunma Kanununun 4618 say ı l ı kanunla d c ğ ' s t i ı i l c n 32 nci maddesinin (A) ve (Bj bentlerinin yorum'anmas ına mahal o lmadığ ına dair 1/12/1947

Duştur Gazete Tertip Cilt Sahile Sayı

3 22 121 4698

3 23 107 4991

3 23 232 502.1

3 25 1341 5780

3 27 1370 6333

3 28 935 6543 3 29 1112 6952

3 29 19 « 7 w ,

Bakanlar Kurulu Kararı Kuruı Sayısı: 9119

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 10/12/1918 tarihli ve 217 (111) sayılı karariyle kabul edilen ilişik «İnsan Hakları Evrensel Beyanna­me* sinin Resmî Gazete ile yayınlanması ve yayımdan sonra okullarda ve diğer eğitim müesseselerinde okutulması ve yorumlanması ve bu be­yanname hakkında radyo ve gazetelerde münasip neşriyatta buiımnîmesı, Dışişleri Bakanlığının 28/3/1949 tarihli ve 36084/122 sayılı yazısı üzerine Bakanlar "Kurulunun 6/4/1949 tarihli toplantısında kararlaştınlmıştır

6/4/1949 CUMHURBAŞKANI

İSMET İNÖNÜ

Barbakan D e v i n Bakanı De\'ıet Bakanı Adalet Bakanı

S: GÜNALTAY Başbakan Yarcımcısı

Millî Savunma Bakam İçişleri Bakanı Dışişleri Bakanı V. Maliye Bakanı II. ÇAKİR E.ERİŞİRGİL N. SÜMER 1. R. AKSAL

Millî F.i'tiın Bukdiu Bavnuhrl'k Bakanı Eko ve Ticaret Bakaif ^'a£. \e S. Y. Bskan T.B4Xr.l'OCL(, Ş.ADALAİS C.S.PARLAS Dr. K. BAY HU

G ve Tekel Bakanı Tanın Bakam Ulaştırma Bakanı Çalışma Bakaa, Dr.F.S.BÜRGE C.ORAL Dr. K, SATIR R.S.SİRER

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi

ÖNSÖZ İnsanlık ailesinin bütün üyelerinde bulunan haysiyetin ve bunla­

rın eşit ve devir kabul etmez 'haklarının tanınması hususunun, hürriye­tin, adaletin ve dünya barışının teme'i olmasına,

İnsan haklarının tanınmaması ve hor görülmesinin insanlık vic­danım isyana sevkeden vahşiliklere seibetoolmuş bulunmasına, dehşetten ve yoksulluktan kurtulmuş insanların içinde söz ve inanma hürriyetlerine sahip olacakları bir dünyanın kurulması en 3^üksek amaçları olarak ilân edilmiş bulunmasına,

İnsanın istibdat ve baskıya karş, son çare olarak ayaklanmaya mecbur kalmaması için insan haklarının bir hukuk rejimi ile korunması esaslı bir zaruret olmasına,

Birleşmiş Milletler halklarının, Andlaşmada, insanın ana haklarına, insan şahsının haysiyet ve değerine, erkek ve kadınların eşitliğine olan imanlarını bir kere daha ilân etmiş olmalaıma ve sosyal ilerlemeği ko­laylaştırmağa, daha geniş bir hürriyet içerisinde daha iyi hayat şartları kurmağa karar verdiklerini beyan etmış bulunmalarına,

Üye Devletlerin. Birleşmiş Milletler Teşkilâtı ile işbirliği ederek insan haklarına ait ana hürriyetlerine bütün dünyaca gerçekten saygı gösterilmesinin teminini taahhüt etmiş olmalarına,

Bu haklar ve hürriyetlerin herkesçe aynı şekilde anlaşılmasının yukaraki taahhüdün yerine getirilmesi için son derecede önemli bulun­masına göre;

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu,

İnsanlık topluluğunun bütün fertleriyle uzuvlarının bu beyanname­yi daima gözönünde tutarak öğretim ve eğitim yolıyle bu haklar ve. hür­riyetlere saygıyı geliştirmeye, gittikçe artan millî ve milletleıarası ted­birlerle gerek bizzat Üye Devletler ahalisi gerekse bu Devletlerin idaresi altındaki ülkeler ahalisi arasında bu hakların dünyaca fiilen tanınma­sını ve tatbik edilmesini sağlamağa gayret etmeleri için işbu İnsan Haklan Evrensel Beyannamesini ilân eder.

Madde ' 1

Bütün insanlar hür, haysiyet ve hakini bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik zihniyeti ile hareket etmelidirler.

'Madde : 2

1 - Herkes. ırk, renk, cins, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir akide, millî veya içtimai menşe, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin işbu beyannamede ilân olunan tekmil haklardan ve bütün hürriyetlerden istifade edebilir.

2 - Bundan başka, bağımsız memleket uyruğu olsun, vesayet altın­da bulunan, gayrimuhtar veya sair bir egemenlik kayıtlamasına tabi ülke uyruğu olsun, bir şahıs hakkında, uyruğu bulunduğu memleket ve­ya ülkenin siyasi, hukuki veya milletlerarası statüsü bakımından hiçbir ayrılık gözetilmeyecektir.

Madde : 3

Yaşamak, hüıriyet ve kişi emniyeti her ferdin hakkıdıı .

Madde : 4

Hiç kimse kölelik veya kulluk altında bulundurulamaz; kölelik ve köle ticareti her türlü şekliyle yasaktır.

Madde : 5

Hiç kimse işkenceye, zalimane, gayriinsani, haysiyet kıııcı cezalara veya muamelelere tabi tutulamaz.

Madcle : 6 Herkes heı neıede olursa olsun hukuk kişiliğinin tanınması hakkını

haizdir. Madde : 7

Kanun önünde herkes eşittir ve farksız olarak kanunun eşit korun­masından istifade hakkını haizdir. Herkesin işbu beyannameye aykırı her türlü ayırdedici muameleye karşı ve böyle bir ayırdedici muamele için yapılacak her türlü kışkırtmaya karşı eşit korunma hakkı vardır-

Safoife: 16200 (Resmî Gazete) 27 MAYIS 1949

Madde : 8

Her şahs ın ıkendislne Anayasa veya kanun ile t an ınan ana haklara aykırı muamelelere k a r ş ı fiilî netice verecek şekilde millî mahkemelere müracaat hakkı vardır.

Madde : 9

Hiç kimse keyfî olarak tutulamaz, a l ıkonulamaz veya sürülemez.

Madde : 10

Herkes, haklar ın ın , vecihelerinin veya kendisine karş ı cezai mahi­yette her hangi b i r i snadın tesbitinde, tam bir eşitl ikte, dâvasının b a ğ ı m ­sız ve tarafsız b i r mahkeme t a r a f ı ndan nasafetle ve açık olarak görü l ­mesi hakkına sahiptir.

Madde : 11

1 - B i r suç iş lemekten sanık herkes, s avunmas ı için kendisine ge­rekl i bü tün t e r t i ba t ı n s a ğ l a n m ı ş bulunduğu aç ık bir y a r g ı l a n m a ile ka ­nunen suçlu o lduğu tesbit edilmedikçe masum sayılır .

12 - Hiç kimse, işlendikleri s ı r ada millî veya mil le t leraras ı hukuka göre suç teşki l etmeyen fiillerden veya ihmallerden ö türü m a h k û m edile­mez. Bunun gibi , suçun işlendiği s ı r ada uygulanan cezadan daha şiddetli bir ceza verilemez.

Madde : 12

Hiç kimse özel haya t ı , ailesi, meskeni veya yazışması husus la r ında keyfî karışmalara, şeref ve şöhre t ine k a r ş ı t ecavüz le re m â r u z kalamaz. Herkesin bu k a r ı ş m a ve tecavüzlere k a r ş ı kanun ile k o r u n m a ğ a h a k k ı vardır.

Madde : 18

1 - Herkes her hangi bir Devletin arazisi dâhil inde serbes tçe seyrü­sefer ve ikamet eylemek h a k k ı n ı haizdir.

2 - Herkes, kendi memleketi de dâhil olduğu halde, her hangi bir memleketi terketmek ve memleketine tekrar dönmek hakk ın ı haizdir.

Madde : 14

1 - Herkes zulüm karş ı s ında b a ş k a memleketlere i l t ica etmek ve bu memleketler t a r a f ı ndan mül tec i muamelesi 'görmek hakk ın ı haizdir.

•2 - Bu hak, âd i bir cü rme veya Bir leşmiş Mil let ler prensip ve a m a ç ­larına aykırı faaliyetlere gerçek ten müs t en i t k o v u ş t u r m a l a r halinde i ler i sürülemez.

Madde : 15

İl - Her ferdin bir va t andaş l ı ğa h a k k ı vardır . 2 - Hiç kimse keyfî olarak va tandaş l ığ ından veya va tandaş l ığ ın ı de­

ğiştirmek hakkından mahrum edilemez.

Madde : 16

1 - Evlilik çağma varan her erkek ve kadın, ırk, va tandaş l ık veya din bakımlarından hiç bir takyidata tabi olmaksızın evlenmek ve aile kur­mak hakkını haizdir.

12 - Evlenme akdi ancak müs t akbe l eşlerin serbest ve tam rızasiyle yapılır.

3 - Aile, cemiyetin tabi i ve temel unsurudur; cemiyet ve Devlet ta­rafından korunmak hakk ın ı haizdir.

Madde : 17

1 - Her şah ıs tek basma veya başka lar iy le birlikte mal ve mülk sahibi olmak h a k k ı m haizdir.

2 - H iç kimse keyfî olarak mal ve mülkünden mahrum edilemez.

Madde : 18

Her şahs ın f ik i r , vicdan ve din hü r r iye t ine h a k k ı va rd ı r ; bu hak, din veya kanaat değiş t i rmek hürr iye t in i , dinini veya kanaat ini tek baş ına veya topluca, aç ık olarak veya özel surette, öğre t im, tatbikat, ibadet ve âyin­lerle izhar etmek hür r iye t in i gerektirir.

Madde : 19

ıHer ferdin f ik i r ve ifade hür r iye t ine hakk ı vardır . B u hak f iki r ler in­den ötürü r a h a t s ı z edilmemek, memleket s ınır lar ı mevzuubahis o lmaksız ın malûmat ve f ik i r le r i her vas ı t a ile aramak, elde etmek ve yaymak hak­kını gerektirir.

Madde : 20

1 - Her şah ıs muslihane toplanma ve dernek kurma ve derneğe ka-_ t ı lma serbestisine malikt i r .

2 - Hiç kimse bir de rneğe mensup o l m a ğ a zorlanamaz.

Madde : 21

1 - Her şahıs, doğrudan doğruya veya serbes tçe seçilmiş temsilciler vasıtasiyle, memleketinin kamu işleri yönet imine k a t ı l m a k h a k k ı n ı haizdir.

2 - Her şah ıs memleketinin kamu hizmetlerinden eşi t l ikte faydalan­mak hakk ın ı haizdir.

3 - Halk ın iradesi h ü k ü m e t otoritesinin esasıdır ; bu irade, g iz l i şe­kilde veya serbes t l iğ i s ağ l ayacak muadil bir usul ile cereyan edecek ge­nel ve eşit oy verme yoliyle yapı lacak olan devrî ve dürüs t seçimlerle ifade edilir.

Madde : 22

Her şalısın, cemiyetin bir üyesi olmak itibariyle, sosyal güvenliğe hakk ı vard ı r ; haysiyeti için ve şahsiyet inin serbestçe gel işmesi için zarur i olan ekonomik, sosyal ve kül türe l hak la r ın millî gayret ve Mil le t lerarası işbirliği yoliyle ve her Devletin teşki lâ t ı ve kaynaklariyle mütenas ip ola­rak gerçekleşt i r i lmesine hakk ı vardır .

Madde : 23

1 - Her şahs ın çal ışmaya, işini serbes tçe seçmeye, âdil ve elverişli çal ışma ş a r t l a r ı n a ve issizlikten korunmaya h a k k ı vard ı r .

2 - Herkesin, hiç bir fark gözeti lmeksizin, eşit çal ışma karş ı l ığ ın­da eşit ücre te h a k k ı vard ı r .

3 - Çal ışan her kimsenin kendisine ve ailesine insanl ık haysiyetine uygun bir yaşay ı ş s ağ l ayan ve gerekirse her t ü r lü sosyal koruma vası-talariyle de tamamlanan âdil ve elverişli bir üc re te h a k k ı vard ı r .

4 - Herkesin, menfaatlerinin ko runmas ı için sendikalar kurmaya ve bunlara k a t ı l m a y a h a k k ı vardır .

Madde : 24

Her şahsın dinlenmeye, eğlenmeye, bilhassa çalışma müddet in in mâ­kul surette tahdidine ve muayyen devrelerde ücretl i tatillere hakk ı var­dır.

Madde : 25

1 - Her şahs ın gerek kendisi gerekse ailesi için, yiyecek, giyim, mesken, tıbbi bakın ı , gerekli sosyal hizmetler dâhil olmak üzere sağl ığı ve refahını temin edecek uygun bir hayat seviyesine ve işsizlik, has ta l ık , saka t l ık , 'dulluk, iht iyar l ık veya 'geçim imkân la r ından iradesi dışında mahrum b ı r akacak diğer hallerde güvenliğe h a k k ı vardır .

2 - Anal ık ve çocukluk özel iht imam ve ya rd ım görmek hakk ın ı haizdir. B ü t ü n çocuklar, evlilik içinde veya dışında doğsunlar , ayn ı sos­yal korunmadan faydalan ı r la r .

Madde : 26

1 - Her şahsın eği t ime hakk ı vardır . Eğ i t im paras ızdır , hiç olmazsa i lk ve temel eği t im safha lar ında böyle olmalıdır, i l k eği t im mecburidir. Teknik ve meslekî öğ re t imden herkes istifade edebilmelidir. Yüksek öğ­retim liyakatlerine göre herkese tam eşi t l ikte aç ık olmalıdır .

2 - E ğ i t i m insan şahsiyet inin tam gelişmesini ye insan haklariyle ana hür r iye t le re saygın ın kuvvetlenmesini istihdaf etmelidir. Bütün m i l ­letler, ı r k ve din gu rup la r ı a r a s ında anlayış , hoşgörür lük ve dost luğu teşvik etmeli ve Birleşmiş Mil le t ler in bar ış ın idamesi yolundaki çal ışma­larını gelişt irmelidir .

13 - A n a baba, çocuklar ına verilecek eği t im nev'ini tercihan seçmek hakk ın ı haizdirler.

Madde : 27

1 - Herkes, topluluğun kül türe l faaliyetine serbes tçe ka t ı lmak, güzel sana t l a r ı tatmak, ilira sahas ındak i ilerleyişe i ş t i rak etmek ve bundan faydalanmak hakk ın ı haizdir.

2 - Herkes, sahibi bulunduğu her tür lü i l im, edebiyat veya sanat eserlerinden mütevell i t mânevi ve maddi menfaatlerin korunmas ına hak­kı vardır .

j Madde : 28

| Herkesin, işbu beyannamede derpiş edilen hak ve hürr iye t le r in tam ! tatbikini s ağ l ayacak bir sosyal ve mil le t lerarası nizama hakk ı vardır .

27 MAYIS 1949 (Resmî G—ew) Sahile: 16201

Madde : 29

1 - Her şahsın, şahs iyet in in serbest ve tam gel işmesi ancak içinde yaşamas iy le m ü m k ü n olan top lu luğa k a r ş ı vecibeleri vard ı r .

2 - Herkes, hak la r ın ı kul lanmak ve hürr iyet ler inden istifade etmek hususunda, ancak kanun ile sırf başka la r ın ın hak ve hürr iye t le r in in ta­nınmasını ve bunlara sayg ı göster i lmesini s a ğ l a m a k maksadiyle ve de­mokrat ik bir cemiyette ahlâk, nizam ve genel refahın muhik icaplar ını ka r ş ı l amak için, tesbit edilmiş k a y ı t l a m a l a r a tabidir.

3 - B u hak ve hürr iye t le r hiç bir veçhile Bir leşmiş Mil let ler in a m a ç ve prensiplerine aykı r ı olarak kul lanı lamaz.

Madde : 30

İşbu Beyannamenin hiç 'bir h ü k m ü içinde ilân olunan hak ve hür­riyetlerin bir Devlet, zümre veya fert t a ra f ından yok edilmesini güden bir faaliyete g i r i şmeye veya b i l f i i l bunu işlemeye her hangi bir hak ge­rektir i r mahiyette yorumlanamaz.

TEBLİĞ Ekonomi ve Ticaret Bakan l ığ ından :

15/4/1949 tarihinde yü rü r lüğe giren antepfıs t ığı ih raca t ın ın denet­lenmesine ait Tüzük hükümle r i gereğince, i h r aç edilecek antepf ıs t ık la-rmın çuval lar ı üzer ine vurulacak resmî marka ve i şa re t le r in yeri , şekli, rengi, ebadı ve ne su re t l e -vuru lacağ ı ; çuval la r ın ne tarzda dikilerek mü­hür leneceği ve ih raca tç ı la r ın denetleme için kont ro lör lüklere verecekleri

beyannamelerle denetleme sonucunda kontro lör lüklerden a lacak la r ı kont­rol belgelerinin şekli, 1/7/1949 tarihinden itibaren tatbik edilmek üzere, Bakanl ığ ımızca tesbit o lunmuştur . Resmî marka ve işaret ler le beyanname örnekler ini gö rmek ve bu hususta izahat almak isteyenlerin İ s tanbul ve İzmir İ h r a c a t Başkontro lör lükler ine , Mers in ve Hatay Bölge Ticaret Mü­dürlükler ine , Gaziantep Ticaret ve Sanayi OdaJsına ve Bakan l ığa müra­caat etmeleri lüzumu ilân olunur.

,1 ı — , . , « « > » — — — — ,

İ L Â N L A R

M. S. B. Satın Alma Komisyonu Başkanlığından

1 — Kapa l ı zar f usuliyle 20.000 aded k i l i m s a t ı n a l ınacakt ı r . 2 — İhales i 16/6/1949 P e r ş e m b e günü saat 11,30 da Komisyonda ya­

pı lacakt ı r .

3 — Hepsinin muhammen bedeli (236.000) l i ra olup geçici t emina t ı (13.050) l iradır .

4 —• Hepsi b i r kişiye ihale edileceği giibi beher part i 5.000 adedden aşağı olmamak üzere partiler halinde ayr ı ayr ı taliplere de veril ir .

5 — - Numune, evsaf ve şa r tnames i her gün Komisyonda ve İ s t anbu l L v . Âmirl iğiyle İ zmi r ' de Asker î Sa t ına lma Komisyonunda görülür .

6 — İs tekl i ler in 16/6/1949 Pe r şembe günü saat 10,30 a kadar teklif mektup la r ın ı Komisyona vermeleri.

7 — Evsaf ve ş a r t names i isteyenlere (1İ80) ku ruşa makbuz mu­kabilinde Komisyondan verilir.

1883 / 4-1

1 — Erzurum'da Mareşal Ç a k m a k Hastanesinin Kalorifer t es i sa t ı ve bir kazan dairesi inşası işi kapa l ı zarf usuliyle yap t ı r ı l acak t ı r . Hepsi­nin muhammen keşif bedeli (498.700,38) l i ra olup muvakkat t emina t ı (23.700) liradır.

2 — Eks i l tmes i : 15 Hazi ran 1949 Ç a r ş a m b a günü saat 15,30 da A n ­kara'da Bakan l ık Sa t ına lma Komisyonunda yapı lacakt ı r . Keşif, proje ve ş a r t names i her gün öğleden evvel İ s tanbul Harlhiye'deki L v . Amir l iğ in­de görülebilir . Ve isteyenlere ş a r t n a m e l e r (25) l i ra bedelle Ankara 'dak i Komisyondan veri l i r .

3 —• Tekl i f mek tup la r ın ın noksans ız olarak 15 Haz i ran 1949 Çar ­ş a m b a günü Saat (14,30) a kadar Komisyona verilmesi,

4 —• B u işe gireceklerin resmî veya iktisadi devlet teşekkül ler inden birine buna benzer (250.000) l iralık kalorifer sıhhi tesisat işini i y i bir şekilde bi t i rmiş bir makine mühendisi o lması veya aynı miktar işi yap­mış mütaahh id in işin sonuna kadar daimî şant iye şefliğini yapacak bir makine mühendisini inşaat ın baş ında bulunduracağın ı bir noter sene­diyle tevsik ederek bu belgeyi teklif mektubuna koyacak t ı r .

1909 / 4-1

1 — 203 kalemde 3532 aded Betford marka yedek malzeme kapa l ı zarfla sa t ın a l ınacakt ı r .

2 —, Muhammen bedeli (34,800) lira olup geçici t emina t ı 2610 l iradır .

3 - İhalesi 14 Haziran 1949 Salı günü saat 11 de Komisyonda ya­pı lacakt ı r .

4 — Liste ve idari ş a r t n a m e her g ü n öğleden evvel Komisyonda ve İ s t anbu l L v . Amir l iğ inde görülebilir. Ve 174 k u r u ş 'mukabilinde satı l ı r .

5 — Tekl i f mektup la r ın ın 14 Haziran 1949 Salı günü saat 10 a kadar Komisyona verilmesi.

1910 / 4-1

1 — Askerî Fabr ikalar için kilosu (625) k u r u ş t a n (5000) kilo fos­forlu bak ı r kapal ı zarf usuliyle s a t ın a l ınacakt ı r . Hepsinin muhammen bedeli (31.250) l i ra olup muvakkat temina t ı 12.344) liradır. (2500) kilo­dan aşağı olmamak şar t iy le i k i ayr ı istekliye ihale edilebilir.

2 —• Eksi l tmesi 16 Haz i ran 1949 Pe r şembe günü saat (15,30) da Ankara 'da Bakanl ık S a t ı n a l m a Komisyonunda yapı lacakt ı r . Şa r t l a şma­lar her g ü n öğleden evvel İ s t anbu l Harbiye'deki L v . Amir l iğ inde görüle­bil ir . Ve isteyenlere ş a r t n a m e l e r (315) k u r u ş 'bedelle Ankara 'dak i K o ­misyondan veril ir .

3 — Tekl i f mektuplar ın ın noksans ız olarak 16/6/1949 Pe r şembe gü­nü saat 14,30 a kadar Komisyona verilmesi.

1911/4-1

1 — Asker î Fabr ika la r için ki losu (230) ku ruş t an 20.000 kilo gal­vanizli oluklu saç kapa l ı zarf usuliyle s a t ın a l ınacakt ı r . Muhammen be­deli (46.000) l i r a olup muvakkat t emina t ı (3.450) liradır. (10) tondan aşağı olmamak şar t iy le i k i ayr ı istekliye ihale edilebilir.

2 — Eksi l tmesi 17 Haz i ran 1949 Cuma günü saat (15,30) da A n ­kara'da Bakan l ık S a t ı n a l m a Komisyonunda yapı lacak t ı r . Ş a r t l a ş m a l a r her gün öğleden evvel İ s t anbu l 'da Harbiye 'deki L v . Amir l iğ inde görüle­bilir. Ve isteyenlere şa r tname le r (230) k u r u ş bedelle Ankara 'daki Komis­yondan veril ir .

3 — Tekl i f mektup la r ın ın noksansız olarak 17 Haziran 1949 Cuma günü saat 14/30 a kadar Komisyona verilmesi.

1912/4-1

1 — Askerî Fabr ikalar için kilosu (450) k u r u ş t a n (5000) kilo man-ganezli bakı r kapa l ı zarf usuliyle sa t ın a l ınacakt ı r . Hepsinin muhammen bedeli (22.500) l i ra olup muvakkat t emina t ı (11.688) liradır, (2500) ki lo­dan aşağı olmamak şar t iy le i k i ayr ı istekliye ihale edilebilir.

2 - - Eksi l tmesi 15 Hazi ran 1949 Ç a r ş a m b a ıgünü saat (16) da A n ­kara 'da B a k a n l ı k Sa t ına lma Komisyonunda yapı lacakt ı r . 'Şa r t l aşmala r her gün öğleden evvel İ s t anbu l Harbiyedeki Lv . Amirl iğinde ve Komis­yonda görülebiiir.

Safâfe: 16202 (Remi G—ete) 37 MAYIS 1949

3 ^- Teklif mektuplarının noksansız olarak 15 Haziran 1949 Çar­şamba günü saat (15) e kadar Komisyona verilmesi.

1914/4-1

•X — 'Bir aded maden mikroskobu, bir aded mıknatıs akısı" (malzeme muayene cihazı ve demagnetıizörü ile bir aded iklim dolabı) kapalı zarfla ihaleye konulmuştur.

2 — Muhammen bedeli: (59.000) lira olup geçici teminatı (4.200) liradır.

3 — İhalesi: 15 Temmuz 1949 Cuma günü saat 11 de Komisyonda yapılacaktır.

4 — Fennî ve idari şartnamesi her gün öğleden evvel Komisyonda ve İstanbul Lv. Amirliğinde görülebilir. "Ve 295 kuruş mukabilinde satılır.

5 — Tamamen bir kişiye veya her kalemi ayrı ayrı şahıslara ihale edilebilir.

6 — Teklif mektuplarının 15 Temmuz 1949 Cuma günü saat 10 a kadar Komisyona verilmesi.

1915/4-1

Ankara L v . A . Sa. A l . Komisyonu Başkanlığından

1 - - Kapalı zarf usuliyle 900.000 kilo odun satın alınacaktır. Mu­hammen bedeli 58.500 lira olup ilk teminatı 4.175 liradır.

2 — ihalesi 9/6/1949 Perşembe günü saat 11 de Lv. Â. nin Akköp-rüdeki Sa. Al. Ko.nunda yapılacaktır. Evsaf ve şartnamesi her gün Ko­misyonumuzda görülebilir.

3 — İsteklilerin belli gün ve saatten bir saat evveline kadar teklif mektuplarını Komisyon Başkanlığına vermeleri.

1859 / 4-2

1 -— Kapalı zarf usuliyle aşağıda cins ve miktarları yazılı sebzeler ihaleye konmuştur.

2 — İhalesi 14/6/1949 Salı günü hizalarında yazılı saatlerde yapıla­caktır. Evsaf ve şartnameleri her gün Akköprü'deki Satınalma Komisyo­nunda görülebilir.

3 — İsteklilerin belli gün ve saatten bir saat evveline kadar teklif mektuplarını Komisyon Başkanlığına vermeleri.

Miktarı M. Bedeli İlk teminat İhale Cinsi Kilo Lira K . Lira K. saati

1 —, Ayşe kadın T. fasuliye 77316 30926 40 2319 48 İ l ­2 — Domates 68592 20577 60 1543 32 li,15 3 — Patlıcan 65176 19552 80 1466 46 11,30 4 — Sivri biber 9994 4997 00 375 00 1Ü,40 5 — Taze bamya 6049 3024 50 226 84 11,45

1917 / 4- 1

Bayındırlık Bakanlığından :

Bölge ve şube atelye tesisleri yapımı 1 - - Eksiltmeye konan iş: (299.922,21) lira keşif bedelli Kayseri

Bölge atelye ve tesisleri ile (464.244,02) lira keşif bedelli .Sivas Şube atelye ve tesisleri olup yekûn keşif bedeli (464.166,23) dört yüz altmış dört bin yüz altmış altı lira yirmi üç kuruştur.

2 — Eksiltme 15/6/1949 tarihine raslayan Çarşamba günü saat 16 da Ankara Bayındırlık Bakanlığı binasında Şose ve Köprüler Reisliği odasında toplanacak olan Eksiltme Komisyonunca kapalı zarf usuliyle yapılacaktır.

3 — Eksiltme evrakı Bakanlık Şose ve Köprüler Reisliği Muhasebe Servisinden (23,21) liralık alındı karşılığında temin edilecektir.

4 — Eksiltmeye girebilmek için isteklilerin 1949 yılma ait ticaret odası belgesi ile usuli dairesinde (22.316,65) yirmi iki bin üç yüz on altı lira altmış beş kuruşluk geçici güven akçesi vermeleri ve bu işin teknik öneminde bir işi iyi bir surette başarmış veya idare ve denetlemiş olduk­larını ispat için Bakanlıktan veya Kayseri 6 nci Bölge Müdürlüğün­den alınacak tanınma beyannamelerini doldurup eksiltme gününden en az (tatil günleri hariç) dört gün evvel yazı ile Bayındırlık Bakanlığına mü­racaat ederek bu iş için yeterlik belgeleri almaları:

15 — İnşaat giderleri 5128 sayılı kanun gereğince 1950 Şubat sonu vâ,deli bono olarak ödenecektir.

6 — İsteklilerin eksiltme şartlaşmasının 3 üncü maddesinde veri­len izahat çerçevesinde hazırlıyacakları yüklenme mektuplarının saat (16) e kadar makbuz karşılığında Komisyon Reisliğine vermeleri lâzımdır. Pos­tada olacak gecikmeler kabul edilmez.

1923/4-1

Bayındırlık Bakanlığı Yollar 4. Bölge Müdürlüğünden :

1 — Ankara - İstanbul yolu 0+400—1 + 380 ve Ankara - Kırşehir yolu 0+300—3+480 kilometreleri arasında yapılacak beton asfalt kaplama işi kapalı zarf usulü ile eksiltmeye konulmuştur.

2 — İşin muhammen bedeli 336.815 lira olup geçici güven akçası 25.262 liradır.

3 — Eksiltme 6/6/1949 Pazartesi günü saat 16 da Etlik yolu üze­rinde Bayındırlık Garajında Bölge Müdürlüğü binasında Müdiriyet oda­sında toplanacak Komisyon huzurunda yapılacaktır.

4 — Bu işe ait keşif ve şartnameler tatil günleri hariç her gün Bölge Müdürlüğünde görülebilir.

5 — İsteklilerin ihaleden ve tatil günlerinden hariç 4 gün evvel Bölge Müdürlüğüne müracaatla yeterlik belgeleri almaları lâzımdır.

6 — Teklif zarfları ihale saatinden bir saat evvel Komisyon Başkan­lığına makbuz mukabilinde verilmiş olacaktır.

7 — İsteklilerin usulüne göre müracaatları ve postada vuku bula­cak gecikmelerin nazara almamıyacağı ilân olunur.

1891 / 4-2

1 — Bölgemizin muhtelif inşaatlarında kullanılmak üzere muhtelif kuturlarda 30.436 kilo betonarme çubuk demiri kapalı zarf usulü ile ek­siltmeye konulmuştur.

2 — İşin muhammen bedeli 17.605 lira 74 kuruş olup geçici güven akçesi 1.321 liradır.

3 — Eksiltme 6/6/1949 Pazartesi günü saat 15 te Etlik yolu üzerinde Bayındırlık Garajındaki Müdürlük odasında toplanacak Komisyon huzu­runda yapılacaktır.

4 — Bu işe ait keşif ve şartnameler tatil günleri hariç her gün Bölge Müdürlüğünde görülebilir.

5 — Teklif zarfları ihale saatinden bir saat evvel Komisyon Baş­kanlığına makbuz mukabilinde verilmiş olacaktır.

6 — İsteklilerin usulüne göre müracaatları ve postada vuku bula­cak gecikmelerin kabul edilemiyeceği ilân olunur.

1892 / 4-2

Geyve Asliye Hukuk Yargıçlığından :

Esas: 949/125

Geyve'nin Pamukova Bucağının Turgutlu Köyünden İsmail kızı Sa­niye Kanat tarafından İstanbul Mahmütpaşa Galat Furununda Hamur-kar Akif Kanat aleyhine açmış olduğu boşanma dâvasının icra kılman duruşmasında:

Yukarda adı yazılı dâvâlının belli adresinde bulunamadığı semti meçhule gitmiş olduğundan adresinin bilinmediğinden ilânen davetiye üzerine duruşmaya icabet etmediğinden bu kere gıyap kararına karar verilmiş olduğundan 14/6/1949 tarihli oturuma muteber olmak üzere işbu ilân gıyap kararma kaim olmak üzere ilân olunur.

1876

Esas: 949/44 Geyve'nin Orhaniye Mahallesinden Ahmet Ateş ve oğlu Fuat Ateş

tarafından aynı mahalleden olup Geyve Çarşısında Terzi Ahmet oğlu Mu-radullah Ateş aleyhine açtıkları gayrimenkulun tescili dâvasının icra kı­lman duruşmasında:

Yukarda adı yazılı davacılar ve dâvâlı uhdesinde bulunduğu bildiri­len Geyve'nin Orhaniye Mahallesi mahalle derunu içinde tarafları Ali Er-tük, Ömer Çakın, Ahmet Ateş ve yol ile mahdut bir bap hane ve aynı mevkide tarafları Hüseyin Usta veresesi, Kalaycı Yusuf, yol ve Ömer Çak'ın hane ve avlu ile mahdut binanın tescili dâvasında 16/4/1949 günlü oturumda bulunmamış olduğundan belli adresine gıyap kararı çıkarılmış olup adresinden semti meçhule gitmiş olduğu iade edilen tebliğ ilmüha­berinden anlaşılmış olduğundan 10/6/1949 tarihli oturuma muteber olmak üzere işbu ilân gıyap kararı yerine kaim olmak üzere ilân olunur.

1877

27 Safaife, 16203 Ekonomi ve Ticaret Bakanlığından

İçel İlinin Ulaş Bucağına bağlı Musalı Köyünde kâin olup mekşu­fen Devlete ait bulunan,

Kuzeyi: Güvercinlik kayasından başlayıp Sarım kayasından geçe­rek Bubarin kayasına kırık hat,

Batısı: Buharın kayasından Deve tepesine doğru hat, Güneyi: Deve tepesinden Kömürdağı tepesine doğru hat, Doğusu: Kömürdağı tepesinden başlayıp Ortayurdu 'tepesinden ge­

çerek Güvercinlik kayasına kırık hat, sınırlariyle çevrili 328 hektardan ibaret sahadaki krom madeninin

işletilmesi için, imtiyaz ihalelerindeki mûtat şartlara ilâveten. ö z e l Madde 1 - - İmtiyaz sahibi tarafından, a) Madenin teslimi tarihinden itibaren başlayarak bir buçuk yıl için­

de sahanın ihtiva eylediği cevherin kemiyet ve keyfiyetini meydana ko­yacak şümul ve mahiyette esaslı aramalar yapılması bu arama neticele­rinin Maadin Nizamnamesinin değişik 59 uncu maddesinin a, b bentleri gereğince tevdii gereken 'tesisat ve işletme fen raporunda (plân proje) gösterilmesi,

b) Tesisat ve işletme fen raporunun tasdikini mütaakıp her yıl bu sahadan Bakanlıkça tesbit edilecek miktarda cevher istihsal ve imrar olunması, bu miktar cevher imrar edilmese bile buna tekabül eden nispî resmin her yıl sonunda Hazineye ödenmesi,

c) Madenin teslimi tarihinden itibaren bir buçuk yıl içinde imtiyaz sahasının 1/5000 mikyasında topoğrafik haritasının tersim edilmesi, bu haritaların 4 nüsha olarak hesabatiyle birlikte Bakanlığa sunulması,

d) Bu şartların yerine getirilmesini teminen (5000) beş bin liralık teminat (nakdî veya banka mektubu) verilmesi, şartlara riayet edilme­diği takdirde teminatın irad kaydolunması,

Aynı şekilde yeniden teminat istenmesi ve yeniden teminat verilme­diği takdirde imtiyazın feshi yoluna gidilmesi.

öze l Madde 2 — Madenin işletilmesi sırasında Genelkurmay Baş­kanlığınca ileri sürülecek hususların yerine getirilmesi1,

özel şartlariyle 4628 sayılı kanunun 6 nci maddesi uyarınca çıka­cak isteklisine 45 yıl süre ile imtiyaz verilecektir.

Bu şartlar ile madeni işletmek isteyenlerin 25/5/1949 tarihinden iti­baren iki ay içinde bir dilekçe ile doğrudan doğruya Bakanlığımıza baş­vurmaları ve bu dilekçelerinde ayrıca,

1 —• Şimdiye kadar her hangi bir maden işiyle meşgul olmuşlarsa bu husustaki1 başarıları,

2 —• Madencilikten gayrı yapmış oldukları işler (taahhüt, ticaret, sanat ve saire),

3 — Tahsil vaziyetleri, 4 — İmtiyazını istedikleri bu krom madeni hakkında yapmış veya

yaptırmış oldukları tetkikler ve elde ettikleri neticeler, 5 — Malî kudretleri, bu madende kullanacakları teknik elemanları

veya maden mühendislerinin bulunup bulunmadığı, hususlarını da bildirmeleri (icabında bu noktaları tevsika elverişli

belgeler de bağlanabilir) lüzumu ilân olunur. 1762/4-d

Çanakkale İlinin Lapseki İlcesine bağlı Subaşı Köyünde kâin olup mekşufen Devlete ait bulunan,

Kuzeyi: Hızır çeşmesinden Rakımlı tepesine doğru hat, Doğusu: Rakımlı tepesinden başlayıp Çiftlik deresiyle Ulu deresi­

nin telâki noktasından geçerek Bahçebayırı ve Ulu derelerinin telâki noktasına kırık hat,

Güneyi: Ulu ve Bahçebayırı derelerinin telâki noktasmdan Kara-kilise tepesine doğru hat,

Batısı: Karakilise tepesinden Hızır çeşmesine doğru hat, sınırlariyle çevrili 382 hektardan ibaret sahadaki simlikurşun made­

ninin işletilmesi için. Madde 1 — İşletme ruhsatnamesi sahibi tarafından, a) Madenin teslimi tarihinden itibaren bir buçuk yıl zarfında bu

sahada tatbik olunacak işletmeler sırasında bütün sahanın ihtiva eylediği cevherin kemiyet ve keyfiyetini meydana koyacak şümul ve mahiyette esaslı aramalar yapılması, bu aramaların neticelerini izah-eden fen ra­porunun bu müddet içinde Bakanlığımıza sunulması,

b) Fen raporunun tevdiini mütaakıp her yıl tou sahadan Bakanlığı­mızca tesbit edilecek miktarda cevher istihsal ve imrar olunması, bu miktar cevher imrar edilmese bile buna tekabül eden nispî resmîn her yıl sonunda Hazineye ödenmesi,

c) Bakanlığımızca yapılacak teftişlerde 'görülecek noksanların ik­mal edilmesi,

d) Bu şartların yerine getirilmesini teminen (2500) iki bin beş yüz liralık teminat (nakdî veya banka mektubu) verilmesi,

Madde 2 — İşletme ruhsatnamesinin müddetinin hitamında, made­nin müstakbel işletilmesi şekü hakkında Bakanlığımızca alınacak karara işletme ruhsatnamesi sahibinin itiraza hakkı olmaması,

şartlariyle 4268 sayılı kanunun 13 üncü maddesi uyarınca çıkacak isteklisine beş yıl süreli işletme ruhsatnamesi verilecektir.

Bu şartlarla madeni işletmek isteyenlerin 25/5/1949 tarihinden iti­baren iki ay içinde bir dilekçe ile doğrudan doğruya Bakanlığımıza baş­vurmaları ve bu dilekçelerinde ayrıca,

1 — Şimdiye kadar her hangi bir maden işiyle meşgul olup olma­dıkları, meşgul olmuşlar ise bu husustaki başarıları,

2 — Madencilikten gayrı yapmış oldukları işler (taahhüt, ticaret, sanat ve saire),

3 — Tahsil vaziyetleri, 4 - - İşletme ruhsatnamesini istedikleri bu simlikurşun madeni hak­

kında yapmış veya. yaptırmış oldukları tetkikler ve elde ettikleri neticeler, 5 — Malî kudretleri, sermaye vaziyetleri ve münasebette bulunduk­

ları bankalar, 6 —'- Teknik kudretleri, bu madende kullanacakları teknik elaman­

ları veya maden mühendisleri bulunup bulunmadığı hususlarını da bildir­meleri (icabında bu noktalan tevsika elverişli belgeler de dilekçeye bağ­lanabilir) lüzumu

ilân olunur. 1763/4-1

Devlet Demiryolları Ankara 2 nci İşletme Komisyonundan :

Balast alınacak 1 — Aşağıda mevki ve kilometreleri yazılı ocaklardan balast ihzarı

işleri kapalı zarf usuliyle eksiltmeye konulmuştur. 2 — Miktar, muhammen bedel ve geçici inancaları hizalarında gös­

terilmiştir. Bunlardan Kim. 52 deki balastın 1000 metremikâbı 5175 Ura olup ceviz büyüklüğünde mıcır balast cinsindendir.

3 — Şartnamesi parasız olarak İkinci İşletme Komisyon Kalemin­den verilir.

4 — Eksiltmeleri hizalarında gösterilen gün ve saatlerde Ankara'da İkinci İşletme Komisyonunda yapılacağından İsteklilerin teklif mektup­larını kanunun tarifatma uygun olarak bildirilen saatlerden bir saat evveline kadar Komisyona vermeleri veya muayyen saatten evvel Ko­misyonun eline geçecek tarzda iadeli taahhütlü olarak posta ile gön­dermeleri.

M ahi m men Balast bedel Geçici miktarı Tutarı inancası

Ocajflo yeri ve kilometresi M3 Lira Lira Kr. İh al o 0ün ve »aat.eri

Ankara - Haydarpaşa hattı Kim. 538 10000 60000 4250 00 10/6/1949 saat 10 Ankara - Kayseri hattı Kim. 52 3850 18000 1350 00 10/6/1949 saat 11 Ankara - Kayseri hattı Kim. 106 - 110 7000 31500 2362 50 11/6/1949 saat 10 Ankara - Kayseri hattı Kim. 206 15000 67500 4625 00 11/6/1949 saat 11 Irmak - Zonguldak hattı Kim. 60 Tüney 2000 12000 900 00 ' 13/6/1949 saat 10 Irmak - Zonguldak hattı Kim. 228 Tüney 2000 8000 600 00 13/6/1949 saat 11 Irmak - Zonguldak hattı Kim. 406 Tüney 2000 10000 750 00 14/6/1949 saat 10

1883 / 4-4

Ankara Ticaret ve Sanayi Odasından:

Ticaret sicillinin 1148 numarasında müseccel T. C. Ziraat Bankasının Ankara Merkez Müdürlüğü tarafından 2279 sayılı kanunun ikinci madde­si gereğince tanzim edilen ve Resmî Gazete'nin 7209 sayılı nüshasında neşredilmiş bulunan ödünç para verme beyannamesinin, vâki istek üzerine 20/5/1949 tarihinde tescil edildiği ilân olunur.

1887

SpUfet 16204 27 MAYİS

Karadeniz Ereğlisi Sulh Hukuk Yargıç l ığ ından :

Dosya n u m a r a s ı : 1949/22

Karadeniz Ereğl is i Ma lmüdür lüğü t a r a f ından aslen Rize 'nin lyidere Bucağına bağlı T a ş h a n e Köyünden 16 n u m a r a l ı hanede kay ı t l ı E reğ l i eski S ı tma Savaş Sağl ık Korucusu Mehmet oğlu Mustafa E r aleyhine fazla verilen 2135 l i ra hayvan yem bedelinin tahsil i için açı lan dâvanm yapıl­makta olan ya rg ı l amas ında dâvâl ının tebl iğe yetecek adresi bulunama­dığından davetiye Resmî Gazete'de ilân edilmek süneliyle teb l iğ edilmiş­se de 5/5/1949 günündeki y a r g ı l a m a y a da gelmediğinden yine i lânen gı­yap k a r a r ı tebl iğine karar veri lmiş o lduğundan ya rg ı l aman ın bırakıldığı 2 Haziran 1949 P e r ş e m b e "günü saat 9 da bizzat veya bir vekUle kendi­sini temsil e t t i rmediği takdirde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 402 ve 405 inci maddeleri mucibince y a r g ı l a m a y a g ıyabında devam olu­nacağı gıyaıp k a r a r ı yerine ka im olmak üzere i lânen tebl iğ olunur.

1896 11-1

Aşka le Su lh Hukuk Yargıç l ığ ından:

Davac ı Aşkale 'n in P ı r n a k a b a n Köyünden Mehmet Yalvaç veki l i

R a z i Bayraktar t a ra f ından ayn ı köyden Sü leyman oğlu T a ş t a n ve sair

mirasç ı la r aleyhine Aşka le Sulh Hukuk Mahkemesine ikame eylediği tak­

sim ve izalei şüyu dâvas ın ın icra k ı lman yarg ı lamas ı s ı r a s ında :

Daval ı olup adresleri meçhul bulunan ve mirasç ı la rdan E rzu rum

Karaz Köyünde oturan ve aslen Erzurum'un Salasor Köyünden Hasan

oğlu Tevfik, Hasan kızı Memnune ve Hasan kızı S ıd ıka 'ya davetiye ye­

rine ka im olmak üzere i lânen tebligat yap ı lmas ına karar vert lmiş oldu­

ğ u n d a n işbu karar veçhile i lg i l i ler in 13/6/1949 Pazartesi g ü n ü saat 9 da

.Aşkale Sulh Hukuk Mahkemesinde hazır bu lunmala r ı İlân olunur.

1867

T. C. Merkez Bankasından :

A K T İ F

Kasa t Altın: Safi Klg. Banknot Ufaklık

D â h i l d e k i muhabirler Altın: Safi Klg. Türk Lirası

69.736,016

H a r i ç t e k i muhabirler : Altın: Safi Klg. (7ı2.W8,8«7 Döviz borçluları :

a - 3133 sayılı kanuna göre alman: Hariçteki muhabirler Muhtelif

b - 6256 sayılı kanuna göre alınan: Hariçteki muhabirler Muhtelif

c - Kliring borçluları

Hazine tahvilleri : Deruhte edilen evrakı nakdiye karşılığı Kanunun 6-8 inci maddelerine tevfikan Hazine tarafından vâki Ödemeler

Senetler c ü z d a n ı : Ticari senetler

Tahviller cüzdanı: a - Deruhte edilen evrakı nakdiye

karşılığı esham ve tahvilat (İti­bari kıymetle)

b - Banka malı tahviller

Avanslar ; Altın ve döviz üzerine avans Tahviller üzerine avans Hazineye kısa vadeli avans

Hissedarlar : Muhtelif :

T O P L A M

Lira

219.724.606,5(2 2.9i94.5t03j50 1.704.8319,16

300.470,82

M071.856,fi6 1.2181.8*9̂ 74

81.«(9,9ıll7;12 3.700.29141,38 2.515.286ı,73

158.748.563 —

35.4312.600,—

98.445.3)67,63 İS .360.453,41

22.93.9,70 19.237.237,819

215.000,—

21 Mayıs 1949 Vaziyeti

Ura

224.484.009,18

3(00.470.32

230.002.702,9a

HSJOOA.204,78

103.3I1ÖJ9I63 —

727.0%.&79,51

83U805.82fl,04

19.475.li77,59

4.5OOJ0OQ,— /36.1lia2B9j34

1.542.109.3il7j67

P A 9 t F

Sermaye : thüyat akçesi: Âdi ve fevkalâde Hususi Hususi (Bankamız kanunu madde 19)

Tedavüldeki banknotlar t Deruhte edilen evrakı nakdiye Kanunun 6-8 İnci maddelerine tevfikan Hazine tarafından vâki ödemeler

Deruhte edilen evrakı nakdiye bakiyesi Karşılığı tamamen altın olarak emis­yona konulan: Karşılığı döviz olarak emisyona ko­nulan:

a - 3133 sayılı kanuna göre b - 5256 > > »

Reeskont mukabili emisyona konulan

Mevduat: Altın : Hazine Safi Klg. 4)6;4f60,198 Amortisman Sandığı > 2,1(10,7917 Türk Lirası

Döviz taahhütleri : a - 3133 sayılı kanuna göre alınandan:

Hariçteki muhabirler ı7j23|7^a

Mevduat 2.149^33,83

b -Muhtelif 5286 sayılı kanuna göre almandan : Hariçteki muhabirler m.1174.7187,31 Mevduat 8.240.|4212jaa

Muhtelif Kliring alacaklıları

Muhtelif :

T O P L A M

Lira

23a39.ı4|86y50 I6.O0O.OUO*—

601.212,212

15|8.74<8.963(,-

95.4Sa.6O0-

I103B'15.%3,-

2SS.232.9eDy-

1—ı,-

' ı 559.408.407,-

146.3*5.397,64 6.1650.63oj53

11117.9170.51)6,77

2.1)56.371,73'

,12.2.1/1.3112,03

W.415.210,U

38.084.325,02 13-06*769,48

1 Temmuz 1938 tarihinden İtibaren: Iskonto haddi % 4 Altın üzerine avans % 3

Lira

(15.000.000,—

Q9.9ĞI6.6l9l8,72

91/7.957.380,-

2171.009.550,94

84.934.9186,37

223.270.701,64

1.54ı2.109.317j67

1939

RftsjbsJkjMbk Devfaf Hmhsiii

27 Mayıs 1949 RESMİ GAZETE Sayı:7217

İÇİNDEKİLER

Kanun Sayfa 5387 Korunmaya Muhtaç Çocuklar Hakkında Kanun 1

Yorum

247 Millî Korunma Kanununun 30 Uncu Maddesinin V - B Bendinin 2 nci Fıkrasındaki (Gayrimenkulu Kendisi Veya Çocukları İçin Konut Olarak Kullanma İhtiyacında Kalırsa) Cümlesi Hakkında Yorum 3

Bakanlar Kurulu Kararı 119 Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 10/12/1918 Tarihli ve 217 (111) Sayılı Karariyle Kabul Edilen İlişik «İnsan Hakları Evrensel Beyanname Sinin Resmî Gazete İle Yayınlanması Hakkında Karar 3

Tebliğ

Ekonomi ve Ticaret Bakanlığınca 15/4/1949 Tarihinde Yürürlüğe Giren Antepfıstığı İhracatının Denetlenmesine Ait Tüzük Hükümleri Gereğince, İhraç Edilecek Antep Fıstıklarının Çuvalları Üzerine Vurulacak Resmî Marka ve İşaretlerin Yeri, Şekli, Rengi, Ebadı ve Ne Suretle-Vurulacağı Hakkında Tebliğ 5

İlanlar 5