sprawozdanie z akcji pilotażowej dotyczącej...

31
Sprawozdanie z akcji pilotażowej dotyczącej AEO Program bezpieczeństwa celnego 24 sierpnia 2006 r.

Upload: doanhuong

Post on 01-Mar-2019

221 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Sprawozdanie z akcji pilotażowej dotyczącej AEO

Program bezpieczeństwa celnego

24 sierpnia 2006 r.

2

0 Preambuła Niniejsze sprawozdanie zawiera wyniki prac prowadzonych w ramach akcji pilotażowej CUSTOMS2007 obejmującej upoważnionych przedsiębiorców (Authorised Economic Operator, dalej w skrócie AEO). Akcja pilotażowa rozpoczęła się w styczniu 2006 r. a zakończyła się w lipcu tego samego roku. Na pierwszym posiedzeniu plenarnym z udziałem wszystkich uczestniczących podmiotów gospodarczych oraz ich organów celnych wyjaśniono cele akcji pilotażowej oraz przygotowano wstępny audyt podmiotów gospodarczych. Organy celne przeprowadziły wstępny audyt w okresie od stycznia do marca, a ich sprawozdania omówiono podczas drugiego posiedzenia w kwietniu. Posiedzenie to pozwoliło również przygotować organy celne do realizacji kolejnych celów akcji pilotażowej i związanych z nimi prac. W ciągu następnych miesięcy, od kwietnia do czerwca, organy celne określiły, w jaki sposób mogłoby funkcjonować zarządzanie ryzykiem dla uczestniczących podmiotów gospodarczych oraz w jaki sposób mogą one być zidentyfikowane w łańcuchu dostaw. Organy celne przedstawiły wyniki Komisji, a robocza wersja sprawozdania z akcji pilotażowej została omówiona na plenarnym posiedzeniu, które odbyło się w czerwcu. Wynik akcji pilotażowej przedstawiono podmiotom gospodarczym w lipcu, kiedy to, wspólnie z organami celnymi i Komisją, omówiono najlepszy tryb dalszego postępowania. Utworzono podgrupę w celu ustalenia, w jaki sposób wynik badania jednego podmiotu gospodarczego mógłby być wykorzystany w innym państwie członkowskim w przypadku złożenia wniosku przez porównywalny podmiot gospodarczy. Podgrupa ta obejmowała Zjednoczone Królestwo i Szwecję. Wynik przeprowadzonego w Szwecji wstępnego audytu podmiotu gospodarczego został omówiony na posiedzeniach, które odbyły się w kwietniu i maju w Zjednoczonym Królestwie, i w których uczestniczyły również podmioty gospodarcze z obu krajów. Podgrupa złożyła sprawozdanie z czerwcu, którego wynik został ujęty w sprawozdaniu z akcji pilotażowej. Rzeczywisty wkład akcji pilotażowej polega na przedstawieniu dokładniejszej koncepcji w zakresie realizacji audytu AEO i składania wniosków przez AEO oraz na pomocy komitetowi kodeksu celnego w dyskusjach nad przepisami wykonawczymi rozporządzenia (WE) 648/2005, nawet jeśli nie było to pierwotnie przewidziane.

0.1 Cele akcji pilotażowej • Grupa projektowa ds. AEO stworzyła wytyczne mające zastosowanie podczas

wstępnego audytu. Ustalić, czy pytania zawarte w wytycznych są odpowiednie. Jeżeli nie, podać propozycje, jak można zmienić te pytania, lub czy należy podzielić je na różne kategorie związane z obszarami części łańcucha dostaw, do której należy podmiot gospodarczy, uwzględniając również sytuację MŚP oraz przedsiębiorstw wielonarodowych.

• Podać przykłady sposobów wprowadzenia i utrzymania zarządzania ryzykiem wobec upoważnionych przedsiębiorców. Określić, jak w uczestniczących państwach członkowskich prowadzone jest zarządzanie ryzykiem wobec istniejących wiarygodnych podmiotów gospodarczych.

• Wykazać, jak upoważnieni przedsiębiorcy mogą być identyfikowani w łańcuchu dostaw oraz jak identyfikacja ta może być udostępniana uczestniczącym stronom.

3

• Ustalić, czy można wprowadzić dalsze uproszczenia i ułatwienia dla poprawy statusu AEO.

• Rozpoznać dalsze potrzeby w zakresie procesu wprowadzania w życie (w tym dotyczące komunikacji/konsultacji/wymiany informacji).

1 Podstawy

1.1 Podstawa prawna Status upoważnionego przedsiębiorcy (AEO) został wprowadzony mocą art. 5a rozporządzenia (WE) 648/2005. Dokument roboczy TAXUD 1250/2005 rev. 6, zwany dalej projektem przepisów wykonawczych, zawiera w art. 14a do 14x właściwe postanowienia dotyczące kryteriów, warunków oraz składania wniosku o przyznanie statusu AEO.

1.2 Uczestnicy oraz sposób, w jaki byli wybierani Wybrano 11 podmiotów gospodarczych oraz ich organy celne do wzięcia udziału w akcji pilotażowej dotyczącej AEO. Wszystkie organy celne, które wyznaczyły podmioty gospodarcze, miały możliwość przeprowadzenia wstępnego audytu i pozostania wraz z tym podmiotem gospodarczym jako stowarzyszone z akcją pilotażową. Z możliwości tej skorzystała tylko Dania. W akcji pilotażowej wybrano wnioskodawców tak, aby wspólnie reprezentowali wszystkie części łańcucha dostaw (producent, eksporter, spedytor, podmiot prowadzący skład, agent celny, przewoźnik i importer).

Producent Eksporter Spedytor Podmiot

prowadzący skład

Agent celny Przewoźnik Importer

Z uwagi na bardzo pozytywny odzew państw członkowskich i podmiotów gospodarczych oraz po to, aby utrzymać nadzwyczaj praktyczny aspekt projektu pilotażowego i mieć grupę o rozsądnej wielkości, służby Komisji musiały dokonać wyboru spośród wyznaczonych uczestników. Wybór oparty był na następujących połączonych kryteriach: 1 doświadczenie w dziedzinie programów dotyczących upoważnionego przedsiębiorcy; 2 uczestnicy z różnych części Wspólnoty; 3 uczestnicy z nowych i starych państw członkowskich; 4 uczestnicy z dużych i małych państw członkowskich; 5 reprezentowane są małe i średnie podmioty gospodarcze; 6 uczestniczy wielonarodowy podmiot gospodarczy; 7 reprezentowane są różne rodzaje transportu; 8 podmioty gospodarcze reprezentują wszystkie części łańcucha dostaw, a różne sektory

mają zrównoważoną reprezentację.

4

Po zastosowaniu tych kryteriów oraz w celu uzyskania reprezentatywnej próby wyznaczonych podmiotów gospodarczych, służby Komisji zwiększyły liczbę uczestniczących podmiotów gospodarczych do 11 oraz zgodziły się, że każdy z nich jest powiązany z innym państwem członkowskim. Do uczestniczenia w pilotażu wybrano 11 następujących państw członkowskich i podmiotów gospodarczych: Austria Magna Steyr Fahrzeugtechnik Belgia Nike Europe Holding BV Francja Renault, sas Niemcy Hapag-Lloyd Container Line GmbH Węgry MASPED Co Ltd Włochy Uno a Erre Italia Spa Litwa AB Lietuvos gelezinkeliai Niderlandy Kuper Douaneservice BV Słowenia Gorenje, gosodinjski aparati d.d. Szwecja DHL Express (Sweden) AB Zjednoczone Królestwo Cardinal Health Dzięki temu wyborowi osiągnięto równowagę pomiędzy różnymi uczestnikami łańcucha dostaw. Z punktu widzenia podmiotów gospodarczych, reprezentowani byli importerzy, producenci, eksporterzy, przewoźnicy (morscy, lotniczy, drogowi, kolejowi oraz kurierzy ekspresowi), podmioty prowadzące skład oraz agenci celni, a także reprezentowane były zarówno małe/średnie przedsiębiorstwa, jak i przedsiębiorstwa wielonarodowe. Z punktu widzenia państw członkowskich, zapewnione było uczestnictwo nowych i starych państw członkowskich; dużych i małych krajów; krajów północno-, środkowo- i południowoeuropejskich; państw członkowskich z granicą lądową, granicą morską oraz położonych centralnie.

2. Metodyka

2.1 Składanie wniosków

2.1.1 Ustalenia i rozwiązania 2.1.1.1 Gdzie składać wniosek W większości przypadków wnioskiem będzie zajmować się tylko jedno państwo członkowskie, lecz w przypadkach, gdy główne księgi rachunkowe są utrzymywane względnie rejestry są dostępne w jednym państwie członkowskim, a formalności celne prowadzone są w innym państwie członkowskim, wniosek musi zostać złożony tam, gdzie utrzymywane są główne księgi rachunkowe. W takim przypadku wstępny audyt musi być przeprowadzony jako wspólny wstępny audyt państw członkowskich. Artykuł 14d ust. 1-3 projektu przepisów wykonawczych stanowi, że: “1. Wniosek składa się do jednego z następujących organów celnych: (a) organu celnego państwa członkowskiego, w którym prowadzone są główne księgi rachunkowe wnioskodawcy dotyczące odnośnych procedur celnych, oraz w którym prowadzona jest przynajmniej część operacji, które mają być objęte świadectwem;

5

(b) organu celnego państwa członkowskiego, w którym główne księgi rachunkowe wnioskodawcy dotyczące odnośnych procedur celnych są dostępne w systemie komputerowym wnioskodawcy dla właściwego organu celnego przy użyciu technik informatycznych oraz sieci komputerowych, i w którym prowadzone są ogólne działania logistyczne wnioskodawcy oraz w którym prowadzona jest przynajmniej część operacji, które mają być objęte świadectwem. Główne księgi rachunkowe wnioskodawcy, o których mowa w pkt a) i b) powyżej, obejmują zapisy i dokumentację umożliwiającą organowi celnemu zweryfikowanie i monitorowanie warunków i kryteriów niezbędnych do uzyskania świadectwa AEO. 2. Jeżeli właściwego organu celnego nie da się ustalić na podstawie ust. 1, wniosek składa się do organu celnego państwa członkowskiego, w którym główne księgi rachunkowe dotyczące procedur celnych są prowadzone lub w którym są one dostępne, jak określono w ust. 1 lit b); w tym ostatnim przypadku ogólne działania logistyczne wnioskodawcy muszą być prowadzone w tym samym państwie członkowskim.” Grupa ustaliła, że poprzedni tekst w projekcie przepisów wykonawczych nie obejmował wszystkich potrzeb, gdyż w szczególności przedsiębiorstwa wielonarodowe mogą mieć bardzo specyficzne i różne struktury i dlatego może istnieć potrzeba elastyczności, która pozwala na upoważnianie przedsiębiorców w sposób uwzględniający szczególną sytuację, lecz bez dawania im możliwości składania wniosków w preferowanym przez nie państwie członkowskim („poszukiwania świadectwa”). W pilotażu pojawiła się również sytuacja, że jeden z podmiotów gospodarczych ma tylko oddział (bez osobowości prawnej) w państwie członkowskim, w którym postanowił uczestniczyć w pilotażu. Wszystkie formalności celne są jednak prowadzone przez ten oddział oraz wszystkie zapisy i dokumenty dotyczące tych formalności są prowadzone i dostępne w tym państwie członkowskim. Jednak główne księgi rachunkowe podmiotu gospodarczego są prowadzone w innym państwie członkowskim. Nie są tam prowadzone żadne działania związane z cłami. Z art. 14c poprzedniego projektu przepisów wykonawczych wynikało, że ten podmiot gospodarczy musiał złożyć wniosek tam, gdzie utrzymywane są główne księgi rachunkowe. Inny delegat również zaproponował odpowiednią zmianę art. 14c. Tekst został odpowiednio zmieniony w rev. 6 projektu przepisów wykonawczych, a decyzja w tej sprawie należy do Komitetu Kodeksu Celnego. Poprzedni artykuł 14c zmienił się na art. 14d. Jeden z delegatów jest zdania, że tekst nadal nie jest wystarczająco jasny z uwagi na te wielonarodowe podmioty gospodarcze, które mogą mieć zarządzanie bezpieczeństwem usytuowane na górnym szczeblu zarządzania, a zarządzanie logistyczne usytuowane na niższym szczeblu zarządzania. Niekiedy zarządzanie logistyczne i zarządzanie bezpieczeństwem znajduje się w różnych państwach członkowskich. 2.1.1.2 Metody robocze organów celnych Wszystkie lub prawie wszystkie organy celne w akcji pilotażowej skonsultowały się z innymi działami swojego organu w celu zebrania informacji o wnioskodawcy przed wstępnym audytem. Niektóre zorganizowały następnie dalsze prace związane z wstępnym audytem wspólnie z delegatami z innych działów, a niektóre konsultowały się z nimi przed, w trakcie i po wstępnym audycie.

6

2.2 Zatwierdzenie kryteriów

2.2.1 Ustalenia i rozwiązania 2.2.1.1 Potrzeba okresu przejściowego z przejściowymi zasadami Artykuł 14o ust. 2 projektu przepisów wykonawczych stanowi, że świadectwo wydaje się w ciągu 90 dni kalendarzowych od złożenia wniosku. Okres ten można wydłużyć o kolejne 30 dni kalendarzowych, gdy organ celny nie jest w stanie dotrzymać terminu. Wydaje się konieczne wprowadzenie przejściowego limitu czasu po to, aby sprostać zapotrzebowaniu, gdy wiele podmiotów gospodarczych złoży wnioski w tym samym czasie oraz biorąc pod uwagę brak doświadczenia w tej dziedzinie i liczbę audytorów dostępnych w państwie członkowskim. Nawet wydłużenie terminu o kolejne 30 dni może nie być wystarczające. Może zajść potrzeba umożliwienia podmiotom gospodarczym składania wniosków o świadectwo AEO zanim program AEO będzie obowiązywał, tak aby organy celne mogły rozpocząć rozpatrywanie wniosku; możliwość taka może oczywiście zostać wprowadzona dopiero po głosowaniu w sprawie CCIP. Rozwiązaniem odnośnie do terminów mogłoby być przyjęcie 300 dni kalendarzowych w ciągu okresu przejściowego dwóch lat, przy jednoczesnym niewprowadzaniu terminu wynoszącego 90 + 30 dni, który jest obecnie brane pod uwagę w tekście prawnym. W ciągu dwóch lat terminy mogłyby zostać ocenione w celu ustalenia możliwego do przyjęcia terminu. Terminy mogłyby również być uzgodnione z podmiotem gospodarczym po to, aby nie opóźniać upoważnienia. Możliwość ta musi następnie zostać ujęta w tekście prawnym. Niektórzy członkowie uznali, że po okresie przejściowym terminy być może będą musiały zostać ponownie zbadane, gdyż organy będą miały większe doświadczenie i będą w stanie ocenić, ile czasu zajmuje autoryzowanie jednego AEO. Jeden z członków wykazał, że przy tej ilości pracy i ograniczonych środkach będzie bardzo trudno przeprowadzać przewidywane co najmniej raz na trzy lata okresowe audyty. Jeden z organów spodziewa się w swoim państwie członkowskim mniej więcej 20 000 wniosków gdy uruchomiony zostanie program AEO, a następnie dalszych 20 000 wniosków w ciągu kilkuletniego okresu. Ze względu na oczekiwane duże ilości wniosków organom celnym będzie również trudno obsłużyć powtórne oceny. Dlatego proponuje się, aby rozpocząć liczenie trzyletniego okresu ustalonego w art. 14q ust. 4 z końcem okresu przejściowego. Na przykład, podmiot gospodarczy, który oceniono i któremu przyznano status AEO w 2007 r. będzie powtórnie oceniony w 2012 r. (2 lata okresu przejściowego + 3 lata okresu na powtórną ocenę). Organy celne będą monitorować stosowanie się do warunków i spełnienie kryteriów oraz, gdy okaże się to konieczne, przeprowadzą powtórną ocenę. Grupa ustaliła, że artykuł dotyczący powtórnej oceny musi zostać zmieniony w celu wyjaśnienia, że pełna powtórna ocena podmiotu jest niezbędna tylko wówczas, jeżeli nastąpiły zmiany w jego przedsiębiorstwie lub w prawodawstwie WE. Zamiarem prawodawcy nie było to, aby każdy AEO musiał być w pełni powtórnie oceniany na podstawie warunków określonych w przepisach oraz zgodnie z wytycznymi, lecz zapewnienie, ażeby odbywało się mniej więcej stałe lub przynajmniej regularne monitorowanie AEO. Wniosek miał na celu niedopuszczenie do tego, aby organy celne po prostu upoważniły AEO i już nigdy ponownie nie badały jego akt. Grupa złożyła wniosek do Komitetu Kodeksu Celnego (patrz również pkt 2.2.1.6).

7

Przedstawiciele sektora handlu uczestniczący w akcji pilotażowej stwierdzili, że proces audytu i upoważniania jest kłopotliwy. Branża stwierdziła, że w interesie przedsiębiorstwa leży posiadanie przygotowanych systematycznie zorganizowanych procedur i że ważne jest, aby kierownictwo uznało, że proces audytu jest normalną częścią pracy pracowników, która musi być uznawana i honorowana. Przedstawiciele sektora handlu uczestniczący w akcji pilotażowej wspomnieli o nieprzyjaznym środowisku i stałym zobowiązaniu do rentowności, co często było przeszkodą, którą należało pokonać, zanim dodatkowa praca na przygotowanie procesu audytu i upoważniania mogła być zaakceptowana przez kierownictwo. 2.2.1.2 Model zarządzania ryzykiem COMPACT Pytania zawarte w modelu COMPACT są, ogólnie biorąc, takie same, jak pytania, które mogłyby być używane we wstępnym audycie zgodnie z projektem przepisów wykonawczych i wytycznych, lecz rozdziały dotyczące procedur celnych były początkowo wyłączone z wytycznych z uwagi na to, że certyfikacja AEO oraz kryteria nie były bezpośrednio powiązane ze stosowaniem procedur celnych. Jednakże, prowadząc zarządzanie ryzykiem wobec AEO należy również wziąć pod uwagę codzienne stosowanie procedur celnych przez podmioty. Z tego względu wytyczne zostały zmienione z wykorzystaniem wziętych z modelu COMPACT rozdziałów dotyczących procedur celnych w celu prowadzenia zarządzania ryzykiem w odniesieniu do przestrzegania bezpieczeństwa zgodnie z nowym modelem AEO COMPACT. Wytyczne zawierają punkty zwracające uwagę na sposób oceny właściwego ryzyka. Dodanie informacji dotyczących tego, jak podmioty stosują procedury celne da organom celnym możliwość sporządzenia ogólnego planu kontroli podmiotu, który mógłby być wykorzystany jako podstawa do ciągłego nadzoru. W następstwie tych wniosków model AEO COMPACT oraz wytyczne dotyczące AEO zostały przeredagowane tak, aby lepiej oddawały wyniki pilotażu dotyczącego AEO. Szczegóły znajdują się w dokumentach roboczych, załączniki 2 i 3. Będą one dalej aktualizowane i uzupełnione praktycznymi przykładami po zdobyciu przez państwa członkowskie doświadczenia w ocenie kryteriów. Zaleca się wykorzystywanie modelu AEO COMPACT, lecz używanie modelu AEO COMPACT nie jest obowiązkowe, gdyż pilotaż wykazał, iż metody stosowane przez organy celne prowadzą do osiągania równorzędnych wyników. 2.2.1.3 Partnerzy handlowi Ażeby posiadać bezpieczny całościowy łańcuch dostaw, podmioty gospodarcze muszą zapewnić, aby była bezpieczna zarówno ich część łańcucha dostaw, jak również ta część, za którą odpowiedzialni są ich partnerzy handlowi. Wskazówki na temat sposobu spełnienia tego wymogu można znaleźć na przykład w ISO/PAS 28001, gdzie wskazano, iż partnerzy handlowi powinni przysłać podmiotowi (w ISO zwanemu „organizacją”) deklaracje bezpieczeństwa. Deklaracje bezpieczeństwa zawierają informacje dotyczące tego, w jaki sposób towary i związane z nimi informacje są zabezpieczane przez partnerów handlowych. Stosowanie deklaracji bezpieczeństwa może być jednym z rozwiązań, lecz powinno być również możliwe, aby AEO zawarli ze swoimi partnerami handlowymi porozumienia umowne, jak opisano w pkt. „D” poniżej. Bezpieczeństwo całościowego łańcucha dostaw oznacza, że środki bezpieczeństwa są wprowadzone od pierwszego do ostatniego punktu w łańcuchu dostaw. AEO powinien, tam

8

gdzie to możliwe, zabezpieczyć łańcuch dostaw. AEO musi mieć możliwość sprawdzenia, czy świadectwo AEO innego AEO jest ważne, czy też nie. Artykuł 14x ust. 4 projektu przepisów wykonawczych stanowi, że nazwy AEO powinny być opublikowane za ich uprzednią zgodą. Opublikowanie niektórych informacji o AEO pozwala upoważnionym przedsiębiorcom sprawdzić, czy inny podmiot gospodarczy jest AEO czy nie, oraz jakiego rodzaju świadectwa AEO jest posiadaczem. Możliwym rozwiązaniem byłoby zażądanie od wszystkich podmiotów gospodarczych, które ubiegają się o świadectwo AEO „Ochrona i bezpieczeństwo”, oświadczeń stwierdzających, że zgadzają się oni na opublikowanie informacji dotyczących ważności ich świadectwa AEO w celu zapewnienia bezpieczeństwa łańcucha dostaw. Oświadczenie to mogłoby stanowić część formularza wniosku. Podpisanie tego oświadczenia powinno być warunkiem uzyskania świadectwa AEO „Ochrona i bezpieczeństwo”. Łańcuch dostaw można zabezpieczyć następującymi sposobami: A) AEO jest odpowiedzialny za cały łańcuch dostaw Łańcuch dostaw uznaje się za w pełni zabezpieczony tylko wtedy, gdy AEO jest odpowiedzialny za cały łańcuch dostaw. Przykład: eksporter, który prowadzi również wysyłkę towarów do końcowego miejsca przeznaczenia. B) AEO współ pracuje tylko z innymi AEO lub równorzędnymi podmiotami Inna możliwość zabezpieczenia całego łańcucha dostaw jest wówczas, gdy AEO współpracuje tylko z innymi upoważnionymi przedsiębiorcami lub równorzędnymi podmiotami w łańcuchu dostaw. Przykład: importer, który jest AEO, otrzymuje towary od dostawcy znajdującego się w kraju trzecim. Dostawca jest członkiem podobnego programu AEO uznawanego przez organ celny kraju trzeciego i wszyscy pozostali uczestnicy w łańcuchu dostaw są również członkami programu AEO lub równorzędnych programów. Międzynarodowa współpraca celna oraz wzajemne uznawanie programów partnerstwa handlowego są zatem bardzo istotne. C) AEO żąda deklaracji bezpieczeństwa od swoich partnerów handlowych Inną możliwością jest działanie na podstawie deklaracji bezpieczeństwa. Przykład: importer, który jest AEO, otrzymuje towary z kraju trzeciego. Ani dostawca, ani ktokolwiek inny w łańcuchu dostaw, poza importerem, nie jest AEO. Dostawca żąda od swoich partnerów handlowych deklaracji bezpieczeństwa (opisanych w ISO PAS 28001), w tym również żądając, aby wszyscy uczestnicy w łańcuchu dostaw zapewnili bezpieczeństwo łańcucha dostaw w zakresie swoich odpowiedzialności. D) AEO zawiera porozumienia umowne ze swoimi partnerami handlowymi Dalszą możliwością jest działanie na podstawie porozumień umownych. Przykład: importer, który jest AEO, otrzymuje towary z kraju trzeciego. Ani dostawca, ani ktokolwiek inny w łańcuchu dostaw, poza importerem, nie jest AEO. Importer zawarł ze swoimi partnerami gospodarczymi porozumienia umowne, w których zawarte jest żądanie, aby wszyscy uczestnicy w łańcuchu dostaw zapewnili bezpieczeństwo łańcucha dostaw w zakresie swoich odpowiedzialności. Inne normy bezpieczeństwa przewidują, że partnerzy handlowi zapewniają zabezpieczenie łańcucha dostaw, na przykład rozporządzenie WE 2320/2002 o ochronie lotnictwa dotyczące zarejestrowanych agentów i znanych nadawców. Jednakże żadni partnerzy handlowi z krajów trzecich nie będą audytowani przez organy celne WE, gdyż nie leży to w zakresie ich kompetencji. Jak wspomniano wcześniej, światowe normy dotyczące programów partnerstwa

9

handlowego, takie jak ramy SAFE Światowej Organizacji Ceł (WCO), dostarczą dobrej podstawy do pracy poprzez międzynarodową współpracę celną we wzajemnym uznawaniu programów partnerstwa handlowego. 2.2.1.4 Wszystkie łańcuchy dostaw? Podmioty mogą mieć wielu dostawców, a stąd wiele łańcuchów dostaw. Wszystkie łańcuchy dostaw muszą być objęte środkami zabezpieczenia. AEO musi mieć przygotowane środki, które zabezpieczają łańcuchy dostaw. Podmiot gospodarczy może stwierdzić, że przydatne jest włączenie wymogów zagwarantowania bezpieczeństwa łańcuchów dostaw do porozumień umownych ze swoimi partnerami handlowymi. Niektórzy uczestnicy akcji pilotażowej z sektora handlu żądają deklaracji bezpieczeństwa od swoich partnerów gospodarczych, podczas gdy inni stosują inne środki. Sektor handlu uczestniczący w akcji pilotażowej na ogół już teraz zabezpiecza swoje łańcuchy dostaw w innych celach (niedopuszczanie do straty i kradzieży, cele związane z ubezpieczeniem oraz stosowanie się do innych programów bezpieczeństwa). W akcji pilotażowej większość podmiotów gospodarczych używała plomb na swoich wysyłkach. Plomby muszą być jednak mocowane na początku łańcucha dostaw, nadzorowane przez AEO lub dowolny podmiot, który zawarł porozumienia umowne z AEO. Dołączenie plomby na dalszym etapie procesu oznacza tylko, że od tego momentu wysyłka będzie trudniejsza do nieupoważnionej manipulacji, ale nie oznacza, że jest ona zabezpieczona, gdyż nie wiadomo, czy nie dokonano na niej nieupoważnionej manipulacji przed zaplombowaniem. Niektóre organy celne zwizytowały i skontrolowały wszystkie pomieszczenia wnioskodawcy, a niektóre sprawdziły tylko niektóre z nich. Jak wspomniano w podsekcji 2.2.1.3 „Partnerzy handlowi”, łańcuch dostaw może składać się z jednego lub kilku podmiotów gospodarczych. Jeżeli AEO sam nie ponosi odpowiedzialności za cały łańcuch dostaw, w podsekcji 2.2.1.3 opisano, jak można zagwarantować bezpieczeństwo całego łańcucha. Do państwa członkowskiego należy ocena, czy AEO spełnia kryteria oraz ustalenie, czy pozostaje jakieś ryzyko i na którym poziomie ryzyko będzie oceniane. Sam AEO jest uznany za niskie ryzyko, gdy pomyślnie spełnił kryteria wymagane, aby stać się AEO. Jednakże w ocenie ryzyka opisanej w dokumencie roboczym TAXUD 2006/1452 „Model AEO COMPACT” oraz w dokumencie roboczym TAXUD 2006/1450 „Wytyczne w sprawie AEO dotyczące norm i kryteriów” należy uwzględnić codzienne stosowanie procedur celnych oraz łańcuch dostaw. Ocena może prowadzić do wniosku, że pozostaje jeszcze ryzyko, które wówczas również należy uwzględnić. Niektóre państwa członkowskie biorące udział w akcji pilotażowej zaproponowały, aby ryzyko zostało podzielone na wysokie, średnie i niskie ryzyko, i aby po upoważnieniu AEO informacja o poziomie ryzyka była udostępniana wszystkim państwom członkowskim. Niektóre państwa członkowskie wyraziły również zainteresowanie utworzeniem grupy, która miałaby ocenić, jak można zaradzić ryzyku związanym z AEO. Jednak postanowiono, że ryzyko dotyczące upoważnionych przedsiębiorców będzie dalej rozpracowywane w istniejących grupach roboczych ds. zarządzania ryzykiem CUSTOMS2007.

10

W celu identyfikacji AEO w deklaracji skróconej zaproponowano użycie numeru świadectwa AEO. Trwają dyskusje na tym, jak można zidentyfikować podmioty gospodarcze inne niż ten, który składa deklarację skróconą. 2.2.1.5 Jak przeprowadzać audyt, w tym jak stosować wytyczne Niektóre punkty w wytycznych dotyczących AEO wymagają dalszego rozwinięcia i wyjaśnienia przy wykorzystaniu sprawdzonych rozwiązań po uruchomieniu programu AEO. Zapewni to ustalenie wspólnego poziomu dotyczącego sposobu stosowania wytycznych dotyczących AEO, w tym również w odniesieniu do pytań w poszczególnych punktach. Bez dalszego praktycznego doświadczenia oraz z uwagi na bardzo specyficzną sytuację, a w szczególności rozbieżności pomiędzy przedsiębiorstwami wielonarodowymi i MŚP, nie było możliwe na tym etapie podanie więcej wskazówek w wytycznych. Jest to obszar, który prawdopodobnie będzie musiał być monitorowany i w którym mogą być wprowadzone sprawdzone rozwiązania, gdy wytyczne będą już stosowane przez pewien czas. Jest bardzo istotne, aby te informacje i doświadczenia były wymieniane i omawiane między państwami członkowskimi po to, aby uzyskać ustaloną praktykę w całej Wspólnocie. Z uwagi na to, że ocenianie kryteriów bezpieczeństwa jest nowym zadaniem dla organów celnych, potrzebne są dalsze wyjaśnienia pytań oraz odniesienia do innych norm bezpieczeństwa. W akcji pilotażowej państwa członkowskie zastosowały wytyczne, skonsultowały się ze swoimi ekspertami i nadesłały wiele uwag dotyczących ulepszeń wytycznych. A) Odpowiedni poziom zgodności z wymogami celnymi W jednym przypadku potrzebne są pewne udoskonalenia. Sposoby ustalania, czy wnioskodawcy stosują się do wymagań, różnią się w zależności od wnioskodawcy. Organy celne sprawdzają, czy wnioskodawcy stosują się do zasad procedur celnych, czy nie stwierdzono uprzednich nieprawidłowości podatkowych lub celnych i czy nie unieważniono lub nie wycofano zezwoleń lub licencji. Jeden z organów celnych dokonywał kontroli na podstawie wszystkich deklaracji przewozowych. Niektóre żądały również informacji wywiadowczych, gdy były one dostępne. Niektóre państwa członkowskie nie mają dostępu do informacji wywiadowczych ani też nie mogą ich żądać. Dlatego z wytycznych usunięto odniesienia do Interpolu, Europolu i OLAF-u. B) Zadowalający system zarządzania rejestrami handlowymi oraz, w stosownym wypadku, transportowymi, który umożliwia odpowiednie kontrole celne W jednym przypadku potrzebne są pewne udoskonalenia. Wnioskodawcy mają systemy, które pozwalają na odpowiednie kontrole celne. W systemach wnioskodawców może być śledzony ruch towarów. W jednym przypadku wnioskodawca udzielił elektronicznego dostępu urzędnikom celnym zajmującym się przeprowadzaniem kontroli celnych wnioskodawcy. Niektórzy wnioskodawcy mają kodeks etyczny dla swoich pracowników. Niektórzy pozwalają nowym pracownikom przejść szkolenie wprowadzające, na którym omawiane są zagadnienia związane z bezpieczeństwem. Personel ochrony jest szkolony w zakresie określonych procedur bezpieczeństwa. Państwa członkowskie ustaliły, że podmioty stosują użyteczne normy i systemy handlowe do prowadzenia przez siebie rejestrów, które mogą być wykorzystywane w celu ustalenia, czy spełnione są kryteria.

C) Sprawdzona wypłacalność finansowa

11

W dwóch lub trzech przypadkach potrzebne są pewne udoskonalenia. Organy celne sprawdzały różne źródła, takie jak stowarzyszenia zabezpieczenia ryzyka kredytowego, a także dokonywały kontroli opublikowanych danych przedsiębiorstwa. Jeden z organów celnych uwzględnił również wynik badania sprawozdania finansowego. Niektóre zwracały się o informacje do instytucji kredytowych, podczas gdy inne same obliczały wskaźniki finansowe. Dowód wypłacalności finansowej mógłby również być dostarczony przez samo przedsiębiorstwo w trakcie składania wniosku. Na przykład przedsiębiorstwo mogło powołać się na sprawozdanie z audytu, na ranking ustalony przez bank lub informacje uzyskane z banku. Dokumenty te mogą następnie zostać sprawdzone podczas wstępnego audytu. Wszystkie te metody są dopuszczalne i nie planuje się dalszego definiowania wypłacalności finansowej. Nie jest czymś niezwykłym, że małe przedsiębiorstwa niekiedy ubiegają się o odroczenie płatności. Istnienie takich pojedynczych wniosków o odroczenie płatności nie powinno prowadzić następnie do uznania przedsiębiorstwa za niewypłacalne, a tym samym odmowy przyznania mu statusu AEO. Kryteria zgodności z przepisami celnymi i wypłacalności mogą być stosowane do oddziałów lub jednostek przedsiębiorstwa, jeżeli część osoby prawnej może ubiegać się o upoważnienie. D) Odpowiednie normy ochrony i bezpieczeństwa W trzech lub czterech przypadkach potrzebne są pewne udoskonalenia. Kontrolowano dostęp na teren oraz do jednostek ładunkowych wnioskodawcy. Tylko upoważniony personel i pojazdy mają dostęp na ich teren, do ich jednostek ładunkowych i towarów. W celu spełnienia wymogu fizycznego zabezpieczenia stosuje się różnorodne systemy, takie jak telewizja przemysłowa (CCTV), ogrodzenia, systemy alarmowe, kontrola na bramach, zamknięcia, oznaczenia, nadzorowanie terenu przez patrole, systemy wykrywania wybicia okien, itp. W jednym przypadku wnioskodawca nie załadowuje kontenerów, które nie są zaopatrzone w plombę wysokiego bezpieczeństwa zgodną z ISO-PAS 177121. Jeden z wnioskodawców nie mógł być audytowany. Inny podmiot korzysta tylko z usług specjalistycznych przedsiębiorstw transportowych o wysokiej reputacji pod względem bezpieczeństwa. Organy celne muszą zdobyć więcej doświadczenia w zakresie sposobu sprawdzania kryteriów bezpieczeństwa. Dlatego cennym jest wzięcie pod uwagę istniejących kryteriów bezpieczeństwa wdrożonych dla spełnienia innych wymogów prawnych lub handlowych. Byłoby bardzo wskazane, aby przeprowadzać ocenę kryteriów bezpieczeństwa wspólnie z innymi organami, gdy będą one również oceniać podmioty gospodarcze do swoich celów. Należy opracować sprawdzone rozwiązania. 2.2.1.6 Powtórna ocena kryteriów i warunków Powtórne oceny nie powinny oznaczać, że organy celne muszą ponownie sprawdzić wszystkie kryteria. Organy celne muszą natomiast zapewnić, że kryteria i warunki świadectwa AEO są nadal spełniane. Organy celne będą mieć gruntowną kontrolę nad upoważnionymi przedsiębiorcami, gdyż ustanowiły one plany kontroli każdego AEO i dlatego będzie im łatwiej upewnić się, czy kryteria i warunki są nadal spełniane.

1 Norma ISO PAS 17712 ustanawia jednolite procedury klasyfikacji, dopuszczania i wycofywania dopuszczenia mechanicznych plomb kontenerów transportowych. Stanowi ona obszerne źródło informacji o plombach mechanicznych służących do zabezpieczania kontenerów transportowych w handlu międzynarodowym. Nie stosuje się ona do plomb specjalnego zastosowania, takich jak plomby światłowodowe oraz zaawansowane technicznie plomby elektroniczne.

12

2.2.1.7 Informacje zawarte na formularzu wniosku i w wytycznych Formularz wniosku został zaktualizowany tak, aby odzwierciedlał ustalenia wstępnego audytu, zgodnie z którymi byłoby bardziej efektywne posiadanie więcej informacji z wytycznych w samym wniosku. Wnioskodawca może dołączyć do wniosku załączniki i jednym z przykładów może być dołączenie istniejących świadectw bezpieczeństwa, a także dowodu wypłacalności finansowej (np. dokumentacji ze swojego banku). 2.2.1.8 Istniejące upoważnienia (wspólnotowe celne) Należy wziąć pod uwagę istniejące upoważnienia podmiotu w takim zakresie, w jakim kryteria są identyczne lub porównywalne z kryteriami ustanowionymi w Kodeksie Celnym oraz przepisach wykonawczych. 2.2.1.9 Istniejące świadectwa (inne niż wspólnotowe celne, np. ISO, ISPS, FoS, C-TPAT) Należy wziąć pod uwagę istniejące świadectwa potwierdzające spełnianie określonych warunków przez podmiot, w takim zakresie, w jakim kryteria są identyczne lub porównywalne z kryteriami ustanowionymi w Kodeksie Celnym oraz przepisach wykonawczych. 2.2.1.10 Istniejące środki zabezpieczenia Podczas wstępnego audytu należy wziąć pod uwagę istniejące środki zabezpieczenia, którymi dysponują podmioty. 2.1.1.11 Godziny robocze zużyte na przeprowadzenie audytów kryteriów i warunków Organy celne poświęciły do 200-300 godzin roboczych na przeprowadzenie audytów podmiotów gospodarczych i ustalenie, czy kryteria zostały spełnione. Jeden z nich potrzebował w tym celu 600 godzin roboczych. Natomiast w innym przypadku audyt został przeprowadzony w ciągu kilku dni, aczkolwiek w tym przypadku organ celny jedynie zwizytował jedno miejsce i przyznał, że potrzebny jest dość długi czas (powołując się na wcześniejszy audyt dotyczący lokalnej procedury odprawy celnej, który zajął trzy miesiące). W innym przypadku czas oszacowano na 40 godzin. Z uwagi na to, że liczba urzędników celnych zaangażowanych we wstępne audyty jest różna, trudno jest oszacować dokładną całkowitą liczbę godzin roboczych. Liczby godzin roboczych poświęconych na audyt będą prawdopodobnie mniejsze z chwilą, gdy organy celne zdobędą doświadczenie w audytowaniu wnioskodawców. W akcji pilotażowej poświęcono dużo czasu na ustalanie następnego kroku w procesie, oczekiwanie na następne posiedzenie plenarne, a następnie włączenie zarządzania ryzykiem w trakcie kolejnego posiedzenia z udziałem podmiotów gospodarczych. Godziny robocze powinny zostać oszacowane w ciągu pierwszych dwóch lat w celu wprowadzenia wzorcowych rozwiązań w tej dziedzinie. W wielu przypadkach organy celne dysponują już dużą ilością informacji o podmiotach gospodarczych, które będą ubiegać się o świadectwo AEO. Na informacje te składają się dane zebrane po złożeniu przez podmioty gospodarcze wniosków o upoważnienia celne, dane z audytów celnych oraz zawarte w komputerowych systemach celnych dane o codziennym stosowaniu procedur celnych przez podmiot gospodarczy. Organy celne powinny w możliwie

13

jak największym stopniu korzystać z tych informacji w procesie upoważniania, tak aby ponownie wykorzystać informacje, które znajdują się już w posiadaniu tych organów. Zapewni to, że proces upoważniania będzie mógł być prowadzony w sposób sprawny. W celu ograniczenia do minimum ilości godzin roboczych poświęconych na przeprowadzenie audytu kryteriów i warunków, grupa pilotażowa zaproponowała zamieszczenie większej ilości informacji na formularzu wniosku o świadectwo AEO, które wcześniej znajdowały się w wytycznych. Zapewni to, że organy celne będą już posiadać dużo informacji o podmiocie gospodarczym w chwili otrzymania wniosku i będą przez to lepiej w stanie przygotować audyt. Podmioty gospodarcze powinny zastanowić się nad możliwie jak najlepszym przygotowaniem się do audytu. Grupa pilotażowa ustaliła, że komunikacja w obrębie oddziałów podmiotów gospodarczych, które są istotne podczas przeprowadzania audytu, powinna być skoordynowana, aby pozwolić na sprawny proces audytu. 2.2.1.12 Osoby prawne Czy powinno być możliwe przyznanie świadectwa AEO tylko niektórym placówkom osoby prawnej? Odpowiedź brzmi, że świadectwo musi być ważne dla całej osoby prawnej. Choć niektóre uczestniczące organy były zdania, że jeżeli możliwe jest zidentyfikowanie placówek osoby prawnej, wówczas kryteria dotyczące zgodności i wypłacalności finansowej mogłyby być sprawdzane w stosunku do całej osoby prawnej, a kryteria dotyczące odpowiednich zapisów i norm bezpieczeństwa mogłyby być sprawdzane w stosunku do właściwej części osoby prawnej. Jednakże dyskusje w Komitecie Kodeksu Celnego wykazały, że większość państw członkowskich wyraziła poważne zastrzeżenia wobec takiej możliwości (na przykład, trudności w zarządzaniu systemem gwarancji; znaczne inwestycje, jakie byłyby potrzebne na modernizację systemu itp.). Nie byłoby również możliwe wydanie świadectwa dla części przepływu towarów (na przykład handlu jednym rodzajem towarów z określonym krajem trzecim), gdyż poszczególne piony działalności zwykle nie są rozdzielone w obrębie samych przedsiębiorstw. 2.2.1.13 Spółki-matki/spółki holdingowe Odnośnie do grup przedsiębiorstw definicja stosuje się tylko wówczas, gdy spełniają one bardzo specyficzne kryteria ustanowione w prawie spółek. Spółki zależne są innymi osobami prawnymi niż spółka-matka/spółka holdingowa, zaś oddziały mają tę samą osobowość prawną, co osoba prawna, do której należą, mogą tylko znajdować się w innym miejscu. To podmiot gospodarczy zamierza używać świadectwa, które wymaga certyfikacji. Byłoby nie do przyjęcia, że spółka holdingowa lub spółka-matka składa wniosek, lecz sama nie prowadzi żadnych działań istotnych z punktu widzenia ceł. Artykuł 14d projektu przepisów wykonawczych stanowi, że wniosek należy wysłać tam, „…gdzie prowadzone są główne księgi rachunkowe wnioskodawcy związane z odnośnymi procedurami celnymi”. Należy wspomnieć, że przedsiębiorstwo wielonarodowe może ponownie wykorzystać wynik wstępnego audytu, również wspólnie ze związanymi z nim przedsiębiorstwami. Poprzedni wstępny audyt, tam gdzie jest to stosowne, będzie wówczas wzięty pod uwagę podczas przeprowadzania wstępnego audytu przedsiębiorstwa zależnego. W trakcie pilotażu ustalono, że nie będzie to odpowiadać wszystkim potrzebom, gdyż poszczególne przedsiębiorstwa wielonarodowe mają różne struktury. Może być potrzebna elastyczność pozwalająca na upoważnianie przedsiębiorców w sposób odpowiedni do poszczególnej sytuacji, lecz bez dawania im możliwości składania wniosku do preferowanego przez nie państwa członkowskiego („poszukiwania świadectwa”). (Patrz również pkt 2.1.1.1 „Gdzie składać wniosek”).

14

2.2.1.14 Oddziały Oddział jest częścią osoby prawnej, która złożyła wniosek o zostanie AEO. W chwili obecnej nie ma możliwości identyfikacji części osoby prawnej na zasadzie ogólnoeuropejskiej. Niektóre państwa członkowskie mogą jednak identyfikować część osoby prawnej. Grupa projektowa CUSTOMS 2007 ds. „EORI” (systemu rejestracji i identyfikacji podmiotów gospodarczych) zaproponuje być może dopuszczenie rejestracji części osób prawnych, dzięki czemu w przyszłości byłoby możliwe, aby część osoby prawnej ubiegała się o zostanie AEO. 2.2.1.15 Placówki W pilotażu ustalono, że niektóre podmioty gospodarcze mają placówki w wielu różnych miejscach. Zbadanie, czy warunki są spełnione we wszystkich placówkach byłoby bardzo czasochłonnym procesem. Dlatego zaproponowano następujące rozwiązanie: jeżeli w przypadku dużej liczby placówek okres ustalony na wydanie świadectwa nie pozwoliłby na zbadanie wszystkich właściwych placówek, a organ celny nie ma wątpliwości, że wnioskodawca utrzymuje korporacyjne normy bezpieczeństwa, które są powszechnie stosowane we wszystkich jego placówkach, może postanowić, aby zbadać tylko reprezentatywną część tych placówek. 2.2.1.16 Przedsiębiorstwa wielonarodowe Gdy świadectwo AEO zostało przyznane przedsiębiorstwu wielonarodowemu, wyniki ustaleń mogą być ponownie wykorzystane, jeżeli porównywalna osoba prawna składa wniosek w tym samym lub w innym państwie członkowskim. Podczas akcji pilotażowej wyniki procesu upoważniania DHL (Szwecja) zostały wykorzystane przy ocenianiu DHL (Zjednoczone Królestwo). Wstępny audyt zajął około 410 godzin roboczych podzielonych na 100 godzin dla organów celnych w Szwecji, 200 godzin dla organów celnych w Zjednoczonym Królestwie i około 110 godzin dla DHL w Zjednoczonym Królestwie. Istnieje potrzeba elastyczności pozwalającej na upoważnianie wielonarodowych podmiotów gospodarczych w sposób odpowiedni do konkretnej sytuacji, lecz bez dawania im możliwości składania wniosku w preferowanym przez nie państwie członkowskim („poszukiwania świadectwa”). (Patrz również pkt 2.1.1.1 „Gdzie składać wniosek”). 2.2.1.17 Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) Podczas wstępnego audytu powinna być wzięta pod uwagę szczególna sytuacja MŚP. Dla złożenia wniosku o zostanie AEO nie ma progu, jak na przykład ilość potrzebnych zgłoszeń celnych, lecz proces ten zajmuje dużo czasu, dlatego wszystkim podmiotom zaleca się, aby przed złożeniem wniosku przeprowadzili analizę stosunku kosztów do korzyści. Z drugiej strony, AEO uznawany będzie za kryterium jakości, co oznacza, że nawet dla bardzo małego przedsiębiorstwa prowadzącego niewiele operacji eksportu/importu może być korzystne posiadanie statusu AEO.

2.3 Informacja i komunikacja

2.3.1 Informacja i komunikacja; średni i długi okres – elektroniczny system informacyjno-komunikacyjny AEO, krótki okres – CIRCA Grupa projektowa CUSTOMS2007 pracuje nad bazą danych, która powinna zawierać informacje o wszystkich podmiotach gospodarczych, które mają kontakt z organami celnymi. Grupa ds. EORI (systemu rejestracji i identyfikacji podmiotów gospodarczych) pracuje nad rejestracją i identyfikacją podmiotów gospodarczych. Informacje te będą takie same w

15

przypadku wszystkich podmiotów gospodarczych. Szczególne informacje potrzebne do celów celnych innych niż identyfikacja i rejestracja będą musiały być przechowywane w innym miejscu. Grupa zdefiniowała te informacje jako warstwy biznesowe („business layers”) do systemu EORI. Dlatego niezbędne jest określenie potrzeb w zakresie procesu informacji i komunikacji dla upoważnionych przedsiębiorców i zbudowanie do tego celu elektronicznego systemu informacyjno-komunikacyjnego AEO. System powinien wykorzystywać podstawowe dane identyfikacyjne, które zostaną zaproponowane przez grupę projektową ds. EORI. W zależności od ram czasowych, tzn. chwili kiedy podstawowe dane identyfikacyjne z propozycji EORI będą dostępne, w okresie przejściowym może być konieczne przechowywanie podstawowych danych identyfikacyjnych w systemie AEO. W przyszłości identyfikacja AEO za pomocą numeru świadectwa AEO mogłaby zostać zastąpiona identyfikacją za pomocą klucza identyfikacyjnego, który mógłby być zaproponowany przez grupę ds. EORI. Podmioty gospodarcze będą miały ograniczony dostęp do systemu AEO, którego wprowadzenie planowane jest na rok 2009. Podmioty gospodarcze będą miały możliwość sprawdzenia w systemie AEO, czy inny podmiot jest AEO, czy nie. Podmioty gospodarcze nie będą miały dostępu do CIRCA, lecz informacje o tym, kto jest AEO będą publikowane, tak aby podmioty gospodarcze mogły sprawdzić, czy inny podmiot gospodarczy jest AEO, czy nie. W CIRCA opublikowany będzie arkusz Excela zawierający minimum danych o upoważnionych podmiotach gospodarczych (numer świadectwa, nazwa i adres AEO). Państwa członkowskie mogą pobrać arkusz Excela w celu włączenia go do swoich systemów i udostępnienia podmiotom gospodarczym. Państwa członkowskie powinny mieć kopie zapasowe danych przesłanych do CIRCA. Informacje przechowywane w CIRCA można odtworzyć, lecz dane wprowadzone w poprzednich dniach mogą zostać utracone. System jest zwykle dostępny, lecz potrzebny jest system zapasowy na wypadek jego wyłączenia, co może zdarzyć się z różnych powodów. Należy opracować koncepcję przemieszczania danych zgromadzonych w CIRCA do elektronicznego systemu AEO. Istotne jest, aby stosowanie systemu CIRCA możliwie jak najszybciej zastąpić elektronicznym systemem AEO, gdyż będzie trudno obsługiwać dużą liczbę wniosków i świadectw w systemie CIRCA. 2.3.1.1 Elektroniczny system informacyjno-komunikacyjny AEO Elektroniczny system informacyjno-komunikacyjny AEO potrzebny jest z następujących powodów: - Organy celne będą informować się nawzajem o wnioskach AEO (wymóg zawarty w art. 14l

ust. 1 przepisów wykonawczych rozporządzenia (WE) 648/2005). - Organy celne będą mieć możliwość odpowiedzi na wniosek AEO wprowadzony do systemu

przez inne państwo członkowskie (wymóg zawarty w art. 14l ust. 2 przepisów wykonawczych do rozporządzenia (WE) 648/2005).

- Właściwy organ celny będzie zasięgał informacji w innym państwie członkowskim, jeżeli jedno lub kilka kryteriów będzie musiało być sprawdzonych w innym państwie członkowskim (wymóg zawarty w art. 14m ust. 1 przepisów wykonawczych do rozporządzenia (WE) 648/2005).

16

- państwo członkowskie, od którego zasięgnięto informacji, przekaże wyniki sprawdzenia kryteriów wydającemu państwu członkowskiemu (wymóg zawarty w art. 14m ust. 2 przepisów wykonawczych do rozporządzenia (WE) 648/2005).

- Organy celne odrzucą wniosek, jeżeli nie zostało stwierdzone, że kryteria są spełnione. Wszystkie państwa członkowskie muszą być powiadomione o podmiotach, które złożyły wniosek o zostanie AEO, lecz wniosek ich został odrzucony. Uniemożliwi to podmiotowi podjęcie próby złożenia wniosku w innym państwie członkowskim.

- Organy celne wydadzą świadectwo AEO, jeśli stwierdzone zostało, że kryteria są spełnione. - Organy celne będą informować się nawzajem o uchylonych/zawieszonych świadectwach

AEO. Wszystkie państwa członkowskie muszą być powiadomione o wszystkich podmiotach, które zostały AEO. Powinny one być w stanie zasięgnąć informacji z systemu, aby podjąć odpowiednie decyzje dotyczące korzyści związanych ze statusem (takich jak niższa punktacja ryzyka, a przez to zwykle mniej fizycznych kontroli). System informacyjno-komunikacyjny AEO powinien być podłączony do bazy danych w systemie rejestracji i identyfikacji podmiotów gospodarczych, nad którym pracuje grupa projektowa CUSTOMS2007 ds. EORI. Grupa ta określi dane, które baza danych EORI powinna zawierać. W październiku 2006 r. grupa ds. EORI poda swoje zalecenia, a informacje podane w załączniku I do projektu przepisów wykonawczych, wymagane na potrzeby AEO, nie powinny znajdować się w systemie informacyjno-komunikacyjnym AEO, jeżeli zostały one już zidentyfikowane przez grupę projektową ds. EORI. Informacje te powinny natomiast być przechowywane w bazie danych EORI. Jeżeli informacje nie znajdują się w bazie danych EORI, muszą być zarejestrowane i przechowane w systemie informacyjno-komunikacyjnym AEO. Cechy systemu AEO można znaleźć w „Wymaganiach użytkownika AEO” – dokumencie roboczym TAXUD 2006/1453. Wyjaśnienie roli Komisji znaleźć można w pkt 2.2.4, a roli państw członkowskich w pkt 2.2.5 tegoż dokumentu. 2.3.1.2 Krótkookresowe rozwiązanie CIRCA Potrzeba komunikacji pojawia się w chwili, gdy podmiot gospodarczy składa wniosek o zostanie AEO. W art. 14l projektu przepisów wykonawczych do rozporządzenia 648/2005 zawarty jest obowiązkowy wymóg, aby wniosek został zgłoszony wszystkim organom celnym we Wspólnocie w ciągu 5 dni roboczych po otrzymaniu wniosku. Właściwy organ celny wprowadza wniosek w CIRCA2 do folderu wniosków dla państwa członkowskiego. Gdy wniosek jest wprowadzony w CIRCA, właściwy organ celny zaznacza również rubrykę “Start a newsgroup discussion on the document” („Rozpocząć w grupie dyskusyjnej dyskusję nad dokumentem”). Pozwala to wszystkim użytkownikom na skomentowanie wniosku. Wprowadza on również w odpowiedniej rubryce grupy dyskusyjnej tekst: „Proszę podaj ewentualne uwagi na temat wniosku. Twoje uwagi zostaną wzięte pod uwagę podczas wstępnego audytu wnioskodawcy”. Określone zostały elementy, których potrzebują pozostałe państwa członkowskie do informacji. Elementy te są ujęte na formularzu wniosku AEO, który stanowi załącznik I do projektu przepisów wykonawczych. Organy celne w pozostałych państwach członkowskich 2 CIRCA jest narzędziem ekstranetowym opracowanym w ramach programu IDA Komisji Europejskiej i dostosowanym do potrzeb administracji publicznych. Umożliwia on danej społeczności (np. komitetowi, grupie roboczej, grupie projektowej, itp.) geograficznie rozrzuconej po Europie (i poza nią) utrzymywanie prywatnego miejsca w Internecie, w którym może ona wymieniać się informacjami, dokumentami, uczestniczyć w forach dyskusyjnych oraz korzystać z innych funkcji udostępnianych przez oprogramowanie do pracy grupowej. CIRCA znajduje się na stronie internetowej: http://forum.europa.eu.int/Public/irc/infso/ecctf/home.

17

mają możliwość wysłania swoich uwag właściwemu organowi celnemu jeżeli ustalą, że podmiot gospodarczy dopuścił się czegoś, co powinno uniemożliwić mu zostanie AEO. W tym celu wchodzą one do rubryki przy wniosku i wpisują swoje uwagi. Dokument zostanie następnie automatycznie wysłany osobie, która wprowadziła wniosek. Proces informacji i komunikacji jest zilustrowany w załączniku 2, a szczegóły wyjaśnione są w załączniku 4 do dokumentu roboczego TAXUD 2006/1454. Po przyjęciu wniosku podmiotu gospodarczego przez właściwy organ celny, organ ten może rozpocząć sprawdzanie, czy podmiot gospodarczy spełnia kryteria niezbędne do tego, aby stać się AEO. Organ celny rozpoczyna wstępny audyt. Jeżeli właściwy organ celny nie może ustalić, czy podmiot gospodarczy spełnia kryteria, gdyż jedno lub kilka kryteriów może być sprawdzonych tylko w innym państwie członkowskim, właściwy organ celny musi skontaktować się z odpowiednim organem celnym. Jest to określone w art. 14m przepisów wykonawczych do rozporządzenia WE 648/2005. W takim przypadku istnieje obowiązkowy proces konsultacji i kryteria muszą być sprawdzone w innym państwie członkowskim. Właściwy, a tym samym wprowadzający organ celny powinien skontaktować się z właściwym punktem kontaktowym państwa członkowskiego i powiadomić go o wniosku oraz wskazać, które kryteria muszą być sprawdzone. Po sprawdzeniu kryteriów właściwy organ celny odpowiada wprowadzającemu organowi celnemu poprzez wejście do rubryki znajdującej się przy wniosku i przekazuje wynik badania. Wynik zostanie automatycznie wysłany do urzędnika, która wprowadził wniosek. Jeżeli wynik jest pozytywny, proces upoważniania jest kontynuowany; jeżeli wynik jest negatywny, proces upoważniania zostaje wstrzymany i wnioskodawca musi zostać poinformowany o negatywnym wyniku. Po zakończeniu wstępnego audytu organ celny ustali, czy podmiot gospodarczy spełnił kryteria, czy nie. Wynik ten powinien być przekazany wszystkim organom celnym. Informacje, które należy przekazać jeżeli wynik jest pozytywny, określone są w załączniku II do projektu przepisów wykonawczych. Jeden z członków grupy podkreślił, że należy zapewnić, aby dane umieszczone w CIRCA były objęte zasadami ochrony danych.

3 Identyfikacja AEO Jak wspomniano w pkt 2.3.1, identyfikacja AEO zależeć będzie od realizacji propozycji grupy projektowej ds. EORI. Grupa ds. EORI proponuje, aby wprowadzić klucz identyfikacyjny jako jedyny środek identyfikacji wszystkich podmiotów gospodarczych. Zanim ten klucz identyfikacyjny zostanie wprowadzony, istnieje potrzeba znalezienia przejściowego rozwiązania identyfikacji AEO. Rozwiązanie to opisano poniżej; jeśli klucz identyfikacyjny zostanie wprowadzony jak opisano powyżej, prawdopodobne jest jego stosowanie.

3.1 Uznawanie świadectwa AEO Świadectwo AEO będzie uznawane we wszystkich państwach członkowskich. W rezultacie numer świadectwa umożliwi zidentyfikowanie wysyłki AEO w chwili, gdy organy celne będą potrzebować tej informacji. Może tak być, gdy składane są deklaracje skrócone, wraz z zarządzaniem ryzykiem, w celu ustalenia, czy przesyłka powinna być skierowana do fizycznych kontroli. AEO powinien otrzymać niższą punktację ryzyka, a jeżeli przesyłka jest skierowana do kontroli, kontrola ta powinna być przeprowadzona priorytetowo i, jeśli to możliwe, w miejscu logistycznie optymalnym dla wszystkich uczestniczących.

18

3.1.1 Powody stosowania numeru świadectwa AEO: 1. Aby zidentyfikować wysyłki AEO z chwilą ich przybycia do urzędu celnego w celu przydzielenia im niższej punktacji odpowiedniej do typu świadectwa – nawet jeśli wysyłka przybywa do jednego państwa członkowskiego, a świadectwo zostało wydane w innym państwie członkowskim. 2. Aby zidentyfikować innych uczestników w tym łańcuchu dostaw (tj. odbiorcę i przewoźnika) związanych z tą konkretną wysyłką: czy w tym łańcuchu dostaw jest więcej upoważnionych przedsiębiorców, tj. gdy wysyłka przybywa do urzędu celnego przywozu, deklarujący i przewoźnik mają status AEO odnośnie do ochrony i bezpieczeństwa, a deklaracja skrócona zawiera element danych w nazwie odbiorcy. 3. Aby sprawdzić, czy osoba jest AEO oraz sprawdzić typ świadectwa EAO, co pozwala na szybką ocenę: - które państwo członkowskie wydało świadectwo; - jaki typ korzyści jest przypisany do tego świadectwa. Sytuacja taka występuje na przykład wówczas, gdy organ celny państwa członkowskiego otrzymuje od podmiotu gospodarczego wniosek o określone uproszczenie celne.

3.1.2 Struktura numeru świadectwa Struktura numery świadectwa AEO powinna odpowiadać celom opisanym powyżej. Analizując to zagadnienie, poprzednia grupa projektowa AEO zaproponowała, aby numer świadectwa zawsze zaczynał się od kodu kraju alfa-2 według ISO. Propozycja ta została już uwzględniona w załączniku do poprzednich wersji projektu przepisów wykonawczych. Aby osiągnąć cel, jakim jest szybka i wyczerpująca informacja, proponuje się następującą strukturę: - kod kraju alfa-2 ISO - następnie słowo: „AEO” - następnie litera wskazująca typ świadectwa (C = uproszczenia celne; S = ochrona i bezpieczeństwo; F = pełne) - następnie dowolny inny numer do celów krajowych (tj. krótki numer upoważnienia nadany przez wydający urząd celny).

4 Korzyści

4.1 Ustalenia i rozwiązania

4.1.1 Upoważnienia Gdy podmiot gospodarczy ubiega się o świadectwo AEO należy wziąć pod uwagę ocenę kryteriów zbadanych już do celów innych upoważnień celnych. Skróci to czas potrzebny na wstępny audyt. Jednak może być konieczne zbadanie spełnionych już kryteriów, aby upewnić się, że są nadal ważne. Niektórzy delegaci stwierdzili, że AEO mógłby uzyskać jeszcze więcej korzyści, jako iż jest on wiarygodnym i przestrzegającym przepisów celnych podmiotem. Organy celne mogłyby zastanowić się na przykład nad skróceniem terminów podjęcia decyzji lub wydania upoważnień celnych.

19

4.1.2 Certyfikacje Projekt przepisów wykonawczych wymaga już, aby uwzględniać istniejące normy międzynarodowe. Zaproponowano, aby zmienić wytyczne dodając kolumnę dla istniejących norm. Podczas wstępnego audytu można odwołać się do właściwego punktu w normie. Oznaczałoby to, że wstępny audyt zajmie mniej czasu i podmiotowi gospodarczemu, który przestrzega już przepisów celnych, łatwiej będzie spełnić kryteria. Większość właściwych norm, które zostały zidentyfikowane, to różnorodne normy ISO (na przykład 9001, 14001, 20858, 28000, 28001, 28004), SPIS, „Zarejestrowany agent” (transport lotniczy), „Bezpieczny podmiot gospodarczy” (intermodalny transport WE) oraz C-TPAT i inne porównywalne programy. Normy te nie powinny być uwzględniane bezkrytycznie, lecz również sprawdzane przez organy celne.

4.1.3 Szybsze przekraczanie granicy Upoważniony przedsiębiorca powinien mieć niższą punktację ryzyka (odpowiednią do typu świadectwa) i jeżeli mają być prowadzone kontrole przesyłek, w których bierze udział AEO, kontrola powinna być prowadzona priorytetowo. Oznacza to, że AEO będzie mógł szybciej przekraczać granicę niż podmiot niebędący AEO. Numer świadectwa AEO powinien być udostępniony wszystkim urzędom celnym we Wspólnocie, tak aby AEO mógł być łatwo rozpoznawany i miał możliwość szybszego przekraczania granicy. Jedno i drugie przewidziano w projekcie przepisów wykonawczych.

4.1.4 Niższa punktacja ryzyka Upoważniony przedsiębiorca powinien uzyskać niższą punktację ryzyka (odpowiednią do typu świadectwa) we wszystkich państwach członkowskich, gdyż status AEO jest uznawany we wszystkich państwach członkowskich. Niższa punktacja ryzyka powinna zostać włączona do systemów zarządzania ryzykiem i systemu zgłoszeń celnych, tak aby upoważnieni przedsiębiorcy przechodzili mniej kontroli dokumentów i kontroli fizycznych podczas ich codziennych operacji. Przewidziano to w projekcie przepisów wykonawczych. Zarządzanie ryzykiem jest już ujęte w audycie z uwagi na to, że wytyczne podają wskaźniki ryzyka, opis różnych rodzajów ryzyka oraz punkty wymagające uwagi. Odpowiedzi udzielone przez podmioty powinny być rozważone przez organy celne, które muszą ustalić, czy ryzyko jest pokryte, czy nie. Wytyczne zostały również zaktualizowane z dodaniem punktów dotyczących procedur celnych, aby pokryć ryzyko, które wiąże się z codziennym stosowaniem procedur przez podmiot gospodarczy. Model ryzyka wzięty z modelu COMPACT został zaktualizowany (załącznik 2) i może być wykorzystywany do ustalania, czy ryzyko jest pokryte, czy nie. Ogólnie biorąc, model ryzyka zawiera następującą metodę roboczą: wszystkie wskaźniki ryzyka w wytycznych są powiązane z opisem ryzyka i punktami wymagającymi uwagi. Opisy ryzyka podają wyjaśnienie, czy wskaźnik może mieć znaczenie. Punkty wymagające uwagi mogą służyć do ustalenia, czy ryzyko jest faktycznie istotne dla konkretnego podmiotu gospodarczego oraz do zbadania, jakie środki podmiot podjął w celu uporania się z tym ryzykiem. Inwentaryzacja potencjalnych rodzajów ryzyka nie musi powtarzana za każdym razem. Może ona być wykonana raz, po czym wykorzystana we wszystkich następnych przypadkach. Proces odwzorowania ryzyka, opisany w modelu COMPACT, składa się z pięciu podstawowych kroków: krok 1: poznanie działalności gospodarczej (podmiotu); krok 2: wyjaśnienie celów celnych; krok 3: identyfikacja ryzyka – które ryzyko mogłoby mieć wpływ na cele celne; krok 4: ocena ryzyka – które ryzyko jest najbardziej znaczące; krok 5: reakcja na ryzyko – co zrobić w sprawie ryzyka.

20

Upoważniony przedsiębiorca może otrzymać niższą punktację ryzyka (odpowiednią do typu świadectwa) i powinno być to wzięte pod uwagę gdy składane są zgłoszenia celne. Organy celne powinny również wziąć pod uwagę to, czy AEO sam zapewnia bezpieczeństwo łańcucha dostaw leżącego w zakresie jego własnej odpowiedzialności, czy korzysta z usług partnerów handlowych, jak opisano w pkt 2.2.1.3 – 4. Im bardziej bezpieczny jest łańcuch dostaw, tym niższe będzie ryzyko, które musi być odzwierciedlone w punktach ryzyka przypisanych przez organy celne. Istnieje potrzeba jednolitego traktowania upoważnionych przedsiębiorców w WE. Upoważniony przedsiębiorca mógłby mieć możliwość postanowienia o skorzystaniu ze statusu tylko dla niektórych zgłoszeń celnych objętych kryteriami bezpieczeństwa. Kwestia ta wiąże się z weryfikowaniem partnerów handlowych. Byłoby z pewnością oznaką dobrej współpracy ze strony AEO, gdyby wskazał on, że nie może w pełni zagwarantować bezpieczeństwa pewnego zgłoszenia , gdyż w mniejszym stopniu polega na konkretnym partnerze handlowym. Organy celne mogłyby wziąć to pod uwagę i przeprowadzać więcej kontroli w odniesieniu do tej konkretnej wysyłki/zgłoszenia. Identyfikacja upoważnionych przedsiębiorców jest niezbędna. Bez identyfikacji państwo członkowskie nie będzie wiedzieć, czy wysyłki są związane z AEO, czy nie, i dlatego nie będzie możliwości uwzględnienia niskiej punktacji ryzyka, którą przyznano upoważnionemu przedsiębiorcy. Dlatego niezwykle istotne jest, ażeby system informacyjno-komunikacyjny AEO został wprowadzony wcześnie, tak aby przechowywać i wymieniać informacje o upoważnionych przedsiębiorcach. Opracowywane są przejściowe rozwiązania, takie jak RIF i CIRCA. Aby uzyskać dalsze informacje, patrz dokumenty robocze TAXUD 2006/1454 „Potrzeby w zakresie informacji i komunikacji” oraz TAXUD 2006/1453 „Wymagania użytkownika AEO”. Szczegóły dotyczące ryzyka nie powinny być udostępniane podmiotom, natomiast informacje ogólne, takie jak wytyczne oraz model AEO COMPACT, powinny być udostępniane, biorąc pod uwagę, że podmiot gospodarczy musi mieć możliwość dokonywania oceny ryzyka, identyfikacji ryzyka oraz wprowadzania związanych z tym środków bezpieczeństwa.

4.1.5 Centrum obsługi lub koordynator klienta Aby wprowadzić dobrą współpracę między organami celnymi a upoważnionym przedsiębiorcą, AEO może mieć dostęp do centrum obsługi, do którego może on kierować swoje zapytania. Centrum obsługi jest to centrum założone przez organ celny, który wydał świadectwo AEO, będące centrum kontaktowym pomiędzy organami celnymi a AEO. AEO może dzwonić do centrum obsługi prosząc o pomoc w różnych sprawach. Centrum obsługi nie będzie w stanie udzielić odpowiedzi na wszystkie pytania, lecz mogłoby pełnić rolę pierwszego punktu kontaktowego z organami celnymi i służyć AEO wskazówkami na temat tego, jak najlepiej postąpić i z kim się skontaktować. Centrum obsługi mogłoby również podejmować działania następcze wobec AEO po jego upoważnieniu, w celu zapewnienia, że AEO spełnia kryteria i warunki. Centrum obsługi mogłoby również zajmować się monitorowaniem codziennego stosowania procedury celnej przez AEO, najlepiej poprzez analizowanie przepływu towarów, w celu wykrycia obszarów, które wymagają wyjaśnienia ze strony AEO. Centrum obsługi mogłoby także udzielać wewnętrznego wsparcia pracownikom organów celnych w sprawach związanych z AEO, gdy mają być przeprowadzone audyty AEO.

21

Niektóre państwa członkowskie wprowadziły już centra obsługi, a w niektórych przypadkach ustanowieni zostali „koordynatorzy klienta”. Koordynator klienta jest to osoba z ramienia organów celnych, które wydały świadectwo AEO, mająca takie same zadania, jak opisane powyżej centrum obsługi.

4.1.6 Uznanie za bezpiecznego partnera Upoważniony przedsiębiorca, który spełnia kryteria dotyczące ochrony i bezpieczeństwa, jest uznawany za bezpiecznego partnera w łańcuchu dostaw. Oznacza to, że AEO robi wszystko, co w jego mocy, aby zmniejszyć zagrożenia w łańcuchu dostaw. Bycie bezpiecznym partnerem w łańcuchu zaopatrzenia pozwala podmiotowi gospodarczemu posiadać udogodnienia dotyczące środków bezpieczeństwa, np. niższą punktację ryzyka. Identyfikuje to również podmiot gospodarczy jako bezpiecznego partnera w łańcuchu dostaw, co podnosi jego reputację i zwiększa bezpieczeństwo jego łańcucha dostaw. AEO może więc zostać wybrany jako partner handlowy, zamiast podmiotu niebędącego AEO, gdy inny podmiot gospodarczy poszukuje nowych partnerów handlowych.

4.1.7 Wzajemne uznawanie Niezbędne jest wzajemne uznawanie, nie tylko upoważnionych przedsiębiorców, lecz również norm kontroli i środków kontroli. Światowa Organizacja Ceł (WCO) aktualizuje szczegóły ram norm SAFE i włącza wspólnotowe kryteria dotyczące przestrzegania przepisów, zapisów i wypłacalności finansowej do ram/części SAFE dotyczącej upoważnionych przedsiębiorców. Fakt, iż duża liczba członków WCO zobowiązała się wdrożyć ramy SAFE spowoduje, że nastąpi wdrożenie porównywalnych środków na skalę ogólnoświatową, a także wzajemne uznawanie w niektórych obszarach świata. W ramach rozszerzonej współpracy UE-USA dokonano porównania partnerstwa handlowego z USA (C-TPAT) i AEO UE. Na swoim siedemnastym posiedzeniu Wspólny Komitet Współpracy Celnej UE-USA potwierdził, że warunki, metodyka i kryteria AEO ustanowione w projekcie przepisów prawnych UE zwiększą bezpieczeństwo łańcucha dostaw. W szczególności wymogi bezpieczeństwa obydwu programów partnerstwa handlowego powinny pozwolić osiągnąć takie same wyniki. Ostateczna decyzja w sprawie uznania AEO przez USA zależeć będzie od dalszego wprowadzania w życie tego programu. Przedstawiciele sektora handlu uczestniczący w akcji pilotażowej stwierdzili, że wzajemne uznawanie upoważnionych przedsiębiorców między 25 państwami członkowskimi stanowi również istotną korzyść. Będzie ono prowadzić do jednolitego traktowania upoważnionych przedsiębiorców we wszystkich państwach członkowskich, w szczególności w odniesieniu do niższej punktacji ryzyka, a tym samym do mniejszej liczby kontroli..

4.1.8 Uznawanie innych norm bezpieczeństwa Równie istotne jest uznawanie przez podmiot innych norm bezpieczeństwa, takich jak ISO 9001, 28001, ISPS lub „Zarejestrowani agenci”. Normy te mają nieco inne cele i dlatego właśnie jedynie uzupełniają się one nawzajem i nie mogą się zastępować. Artykuł 14k ust. 4 projektu przepisów wykonawczych stanowi zatem, że jeżeli wnioskodawca mający swą siedzibę we Wspólnocie jest posiadaczem uznawanego w skali międzynarodowej świadectwa ochrony i/lub bezpieczeństwa wydanego na podstawie międzynarodowych konwencji, europejskiego świadectwa ochrony i/lub bezpieczeństwa wydanego na podstawie przepisów WE, międzynarodowej normy Międzynarodowej Organizacji ds. Normalizacji, lub europejskiej normy Europejskich Organizacji Norm, kryteria uznaje się za spełnione w

22

zakresie, w jakim kryteria wydania tych świadectw są identyczne lub odpowiadają kryteriom przewidzianym w rozporządzeniu (WE) 648/2005.

4.1.9 Zwiększone bezpieczeństwo Bezpieczny upoważniony przedsiębiorca czyni wszystko, co jest w jego mocy, aby zwiększyć bezpieczeństwo w łańcuchu dostaw i będzie żądał, aby jego partnerzy handlowi wzięli aktywny udział w zapewnieniu bezpieczeństwa łańcucha dostaw. Podmiot gospodarczy, który spełnia kryteria bezpieczeństwa, pomyślnie przeszedł proces upoważniania, w ramach którego stosowane przez niego normy bezpieczeństwa zostały poddane szczegółowym kontrolom w celu sprawdzenia, czy podmiot gospodarczy spełnił kryteria w następujących dziedzinach: samoocena, wejście i dostęp na teren przedsiębiorstwa, fizyczne bezpieczeństwo, jednostki ładunku, wymogi niefiskalne, transport, odbiór, magazynowanie, produkcja, załadunek towarów, wymogi bezpieczeństwa w stosunku do partnerów handlowych, bezpieczeństwo personelu oraz usługi zewnętrzne.

4.1.10 Priorytetowe traktowanie wysyłek, jeśli zostały wybrane do kontroli Upoważniony przedsiębiorca powinien mieć niższą punktację ryzyka (odpowiednią do typu świadectwa), która pozwalać będzie na mniejszą ilość kontroli fizycznych i kontroli dokumentów. Jednakże jeżeli są oznaki, że istnieje zagrożenie bezpieczeństwa, wówczas wysyłki muszą być kontrolowane. Kontroli należy nadać priorytet. Oznacza to, że wysyłka powinna być wzięta skontrolowana jako pierwsza, jeżeli wybrane są również inne wysyłki od podmiotów niebędących AEO. Jest to już przewidziane w projekcie przepisów wykonawczych. Jeżeli zgłoszenie zostało złożone przez partnera handlowego, który nie jest AEO, organ celny nie może zagwarantować przyznania niższej punktacji ryzyka, gdyż łańcuch dostaw być może nie jest dostatecznie zabezpieczony. Istnieje potrzeba kontynuowania dyskusji na temat sposobu traktowania łańcuchów dostaw składających się z jednego, dwóch lub większej liczby upoważnionych podmiotów gospodarczych.

4.1.11 Możliwość przeprowadzenia badania w miejscu bardziej korzystnym z punktu widzenia działalności upoważnionego przedsiębiorcy Kontrola może być skierowane w inne miejsce, gdzie, jak się uważa, będzie można najlepiej ją przeprowadzić, biorąc pod uwagę zarówno charakter kontroli, jak również jak najmniejsze opóźnienie dla AEO. Jeżeli jest to możliwe, organ celny może skontaktować się z AEO i wspólnie z nim uzgodnić miejsce, w którym kontrola może być przeprowadzona. Jednak organ celny zawsze decyduje o tym, czy można skontaktować się z AEO i czy można przeprowadzić kontrolę w innym miejscu.

4.1.12 Ułatwienia w zakresie środków bezpieczeństwa są ważne w całej Wspólnocie. Uproszczenia przewidziane na podstawie wspólnotowych przepisów celnych tylko w wydającym państwie członkowskim. Upoważniony przedsiębiorca, który spełnił kryteria bezpieczeństwa, powinien mieć ułatwienia w zakresie środków bezpieczeństwa, jak wspomniano wcześniej w sprawozdaniu. Ułatwienia są ważne w całej Wspólnocie, jak określa art. 5a rozporządzenia (WE) 648/2005, a numer świadectwa AEO (lub w przyszłości klucz identyfikacyjny) jest sposobem ustalenia, czy podmiot gospodarczy jest AEO, czy nie. Numer świadectwa AEO powinien widnieć w deklaracjach skróconych. Planowany jest również system informacyjno-komunikacyjny AEO

23

i dopóki nie zostanie on utworzony, publikowana będzie lista upoważnionych przedsiębiorców. Dostęp do tej listy będzie umożliwiony każdemu. Upoważniony przedsiębiorca będzie jednak musiał złożyć wniosek o uproszczenia przewidziane na podstawie przepisów celnych obowiązujących w państwie członkowskim, w którym chce on z nich korzystać. Wszystkie istniejące uproszczenia będą nadal dostępne dla wszystkich podmiotów gospodarczych poza statusem AEO. Może to ulec zmianie z chwilą wejścia w życie znowelizowanego Kodeksu Celnego.

4.1.13 Ograniczony zbiór danych do deklaracji skróconych Upoważniony przedsiębiorca mógłby mieć możliwość złożenia deklaracji skróconej z ograniczonymi elementami danych. Projekt przepisów wykonawczych zawiera propozycje ograniczonych zbiorów danych dla upoważnionych przedsiębiorców. Ograniczone dane zostaną omówione we właściwym komitecie celnym. Sprawozdanie nie zawiera wniosku odnośnie do wykazu ograniczonych danych, lecz wymaganych danych powinno być możliwie jak najmniej, ale bez ograniczenia możliwości prowadzenia odpowiedniego zarządzania ryzykiem w stosunku do wysyłek. W przyszłości ograniczone dane powinny być dalej zbadane i, jeśli okaże się to stosowne, jeszcze bardziej ograniczone. Jeden z podmiotów gospodarczych uczestniczących w akcji pilotażowej podkreślił, że nie jest kłopotliwe samo zebranie danych (gdyż dane wcześniej czy później muszą być dostarczone), lecz chodzi o terminy oraz o to, kto ma dostęp do danych, kiedy można uzyskać dostęp do danych i kto dostarczy dane.

4.1.14 Skrócenie terminów W pilotażu stwierdzono, że z chwilą, gdy systemy zarządzania ryzykiem oraz składania zgłoszeń przed przybyciem i przed nadaniem wysyłek będą działać, można będzie zbadać możliwość skrócenia terminów dla upoważnionych przedsiębiorców. Na obecnym etapie taka dodatkowa korzyść byłaby przedwczesna.

4.1.15 Dodatkowe korzyści Przedstawiciele sektora handlu uczestniczący w akcji pilotażowej podkreślali, że potrzeba koordynacji z wieloma różnymi działami w obrębie przedsiębiorstwa (zasoby ludzkie, centrum dystrybucji itp.) będzie ogólnie prowadzić do lepszego poznania wewnętrznych procedur, a przez to w dłuższym okresie do usprawnienia wewnętrznych procesów. Fakt, iż niezbędna była samoocena, był na ogół pozytywnie postrzegany przez sektor handlu uczestniczący w akcji pilotażowej. Wymienione niżej dodatkowe korzyści pochodzą ze specjalnego sprawozdania IBM „Inwestowanie w bezpieczeństwo łańcucha dostaw: dodatkowe korzyści”, wydanie 2, grudzień 2005 r. Każdy wnioskodawca, który spełnia kryteria i staje się AEO, mógłby czerpać te korzyści. Głównym pożytkiem wynikającym z dodatkowych korzyści dla każdego, kto inwestuje w zwiększenie bezpieczeństwa łańcucha dostaw jest ułatwienie handlu. Dodatkowe korzyści dają pozytywne efekty w następujących dziedzinach: kontrola przepływu towarów od producenta do konsumenta („visibility and tracking”), bezpieczeństwo osób, opracowywanie norm, wybór dostawców i inwestycje, bezpieczeństwo transportu i przewozów, uwrażliwienie na infrastrukturę organizacyjną i tworzenie odpowiednich możliwości, współpraca między

24

stronami łańcucha dostaw, wybiegające w przyszłość inwestycje technologiczne oraz dobrowolne przestrzeganie wymogów bezpieczeństwa. Niektóre spośród korzyści ustalonych w sprawozdaniu to: - Zmniejszenie kradzieży i strat - Mniej opóźnionych wysyłek - Lepsze planowanie - Lojalność klientów - Zaangażowanie pracowników - Mniej wypadków związanych z bezpieczeństwem - Niższe koszty kontroli dostawców oraz zwiększona współpraca - Zapobieganie przestępstwom i wandalizmowi - Zapobieganie problemom dzięki pracownikom - Polepszone bezpieczeństwo i komunikacja pomiędzy partnerami łańcucha dostaw.

4.1.16 Zwolnienie towarów przed fizycznym przybyciem/nadaniem Kilka podmiotów gospodarczych uczestniczących w akcji pilotażowej stwierdziło, że znaczną korzyścią byłoby powiadomienie o kontroli towarów przed ich fizycznym przybyciem na terytorium WE, względnie ich nadaniem. Kilka podmiotów gospodarczych jako ważną korzyść widziałoby również zwolnienie towarów przed ich przybyciem. Uczestniczące organy celne wyraziły jednak swoje obawy, że pragnienie to – przynajmniej na razie – nie jest możliwe do zrealizowania. Organy celne podkreśliły, że projekt przepisów wykonawczych przewidywać będzie powiadomienie uczestników handlu przez organy celne w przypadku, gdy organy celne postanowią, że towary nie będą kontrolowane przez urząd celny. Byłoby to również ważną korzyścią dla branży, nawet jeśli nie spełnia to wszystkich oczekiwań sektora. Zwolnienie towarów przed fizycznym przybyciem/nadaniem byłoby możliwe tylko wtedy, gdyby towary zostały zgłoszone do procedury celnej i zgłoszenie celne zostało przyjęte. W procedurze w miejscu odbywa się to poprzez wprowadzenie informacji dotyczących towarów do rejestrów podmiotu (importera lub eksportera). Nie byłoby to możliwe, gdyby deklaracja skrócona nie była jednocześnie zgłoszeniem celnym.

4.1.17 Elektroniczna transmisja danych Przedstawiciele handlu uczestniczący w akcji pilotażowej stwierdzili, że przesyłanie danych wyłącznie za pomocą środków elektronicznych byłoby istotną korzyścią. Przewidziano to w projekcie przepisów wykonawczych.

4.1.18 Dalsze korzyści Kilka podmiotów gospodarczych uczestniczących w akcji pilotażowej stwierdziło, że chce dalszych korzyści związanych ze statusem AEO.

5 Wnioski Program AEO oznacza nowe metody pracy dla organów celnych. Jego wprowadzenie musi być dokładnie monitorowane, oceniane i aktualizowane przy użyciu sprawdzonych rozwiązań. Istnieje potrzeba wyznaczenia różnorodnych zadań zarówno dla organów celnych, jak i dla Komisji. Potrzeby szkoleniowe i wymiana urzędników celnych powinny być uznane za ważne narzędzia służące zapewnieniu wprowadzenia programu AEO w taki sam sposób w całej Wspólnocie oraz dla dalszego jego rozwoju.

25

Praca nad zaleceniami będzie kontynuowana (i była kontynuowana podczas akcji pilotażowej) nie tylko przez komitet CUSTOMS2007 i grupę e-Customs, lecz również przez Komitet Kodeksu Celnego, w celu wspierania lepszych przepisów w tej dziedzinie oraz dostarczenia porad dotyczących wprowadzania w życie AEO. Wielonarodowym podmiotom gospodarczym należy dać możliwość ubiegania się o świadectwo AEO w tym samym państwie członkowskim, w którym będą korzystać z upoważnień celnych. Niezbędne jest utrzymywanie elastycznego podejścia, nie dając wielonarodowym podmiotom gospodarczym możliwości „poszukiwania” świadectw AEO w najdogodniejszych dla nich państwach członkowskich. Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) powinny również mieć możliwość ubiegania się o świadectwa AEO. Przy ocenie kryteriów będzie brana pod uwagę specyficzna sytuacja każdego podmiotu gospodarczego. Ocena MŚP w wielu przypadkach może być szybsza niż w przypadku wielonarodowego podmiotu gospodarczego, gdyż potrzebne informacje, miejsca, które należy zwizytować i procesy, które trzeba prześledzić, bywają na ogół łatwiejsze w dostępie i audytowaniu. Istnieje potrzeba ustalenia jasnej definicji bezpieczeństwa i ochrony. Jest to niezbędne po to, aby pozwolić organom celnym w państwach członkowskich prowadzić odpowiednie zarządzanie ryzykiem i kontrole na granicach zewnętrznych. Bez jasnej definicji bezpieczeństwa i ochrony istnieje ryzyko, że organy celne w państwach członkowskich będą różnie interpretować znaczenie bezpieczeństwa i ochrony określone w rozporządzeniu (WE) 648/2005. Model COMPACT AEO oraz wytyczne podają organom celnym wskazówki odnośnie do sposobu oceny wnioskodawców. W akcji pilotażowej ustalono, że wszystkie uczestniczące państwa członkowskie pracują przy pomocy procesów podobnych do tych, które określono w tych dokumentach. Aby wspierać wykorzystanie istniejących ustalonych metod pracy w państwach członkowskich można utrzymać procesy będące obecnie w użyciu w państwach członkowskich, a model COMPACT AEO i wytyczne należy traktować jako wsparcie i wskazówki dla państw członkowskich.

5.1 Komitet ds. ceł, punkt pomocy oraz potrzeba gromadzenia doświadczeń Nowe środki bezpieczeństwa, w tym program AEO, prowadzą do nowych metod pracy i nowych obowiązków dla organów celnych. Oznacza to również, że brak jest doświadczenia odnośnie do sposobu sprawdzania, czy spełnione są kryteria, oraz odnośnie do szczegółów procesu. Istnieje duża potrzeba wymiany doświadczenia między organami celnymi oraz określenia wzorcowych rozwiązań w odniesieniu do środków bezpieczeństwa, w tym również AEO. Jedną z możliwości mogłoby być zatem utworzenie komitetu w celu przedyskutowania stosownych zagadnień dotyczących środków bezpieczeństwa i AEO. Mogłoby to zapewnić zharmonizowane podejście na poziomie WE. Podmioty gospodarcze żądają zharmonizowanego i jednolitego podejścia.

5.1.1 Komitet ds. ceł (zalecenie 1) Zalecenie: Utworzyć podsekcję Komitetu Kodeksu Celnego, która powinna zajmować się wszelkimi kwestiami związanymi z AEO oraz wszelkimi zagadnieniami dotyczącymi wprowadzania w życie programu AEO w WE. Będzie ona miała obowiązek decydowania, gdy zajdzie konieczność, w sprawach dotyczących AEO oraz w związanych z tym kwestiach. W

26

razie potrzeby zasięgano by porady innych komitetów, na przykład w kwestiach dotyczących zarządzania ryzykiem. Branża z zadowoleniem przyjęła to zalecenie, gdyż może ono przyczynić się do zapewnienia jednolitego wprowadzania w życie programu we wszystkich państwach członkowskich oraz do opracowania sprawdzonych rozwiązań w całej Unii Europejskiej.

5.1.3 Punkt pomocy (zalecenie 2) Zalecenie: Utworzyć w TAXUD punkt pomocy (Helpdesk), z którym urzędnicy organów celnych mogliby się kontaktować w celu uzyskania wyjaśnień w kwestiach związanych z AEO. Punkt pomocy mógłby również być odpowiedzialny, wspólnie z krajowym punktem kontaktowym AEO, za aktualizację wytycznych oraz opracowywanie podobnych materiałów, takich jak informatory i podręczniki, oraz za umieszczanie kwestii związanych z AEO w porządku dziennym właściwych komitetów ds. ceł.

5.1.3 Rewizja terminów w procesie upoważniania (zalecenie 3) Zalecenie: Umożliwić termin 300 dni kalendarzowych w okresie przejściowym i zrewidować termin 90 + 30 dni na upoważnienie po okresie przejściowym, gdy organy celne i podmioty gospodarcze zdobędą doświadczenie i będą lepiej w stanie ocenić czas wymagany na wydanie upoważnienia dla podmiotu gospodarczego.

5.1.4 Rewizja szczegółów powtórnych ocen (zalecenie 4) a. Zalecenie: Dać możliwość zrewidowania szczegółów powtórnych ocen dla upoważnień po okresie przejściowym, gdy organy celne i podmioty gospodarcze zdobędą doświadczenie i będą lepiej w stanie ocenić czas wymagany do powtórnej oceny podmiotu gospodarczego. b. Powtórne oceny nie powinny oznaczać, że organy celne muszą ponownie sprawdzić wszystkie kryteria. Organy celne muszą natomiast upewnić się, że kryteria i warunki świadectwa AEO są nadal spełniane przez AEO. Organy celne powinny mieć gruntowną kontrolę nad upoważnionymi podmiotami gospodarczymi, gdyż ustanowiły one plany kontroli każdego AEO i dlatego będzie im łatwiej ustalić, czy kryteria i warunki są nadal spełniane.

5.1.5 Podejście partnerskie (zalecenie 5) Upoważnienie powinno być przyznawane z zachowaniem stosunków partnerskich między podmiotem gospodarczym i organem celnym.

5.2 Wytyczne Upoważniony przedsiębiorca musi spełnić kryteria ustalone w rozporządzeniu (WE) 648/2005 i projekcie przepisów wykonawczych do tego rozporządzenia. Zestaw punktów wymagających uwagi oraz wytyczne opracowano w celu zapewnienia, że kryteria będą interpretowane w taki sam sposób w całej Wspólnocie. W akcji pilotażowej państwa członkowskie zastosowały wytyczne, skonsultowały się ze swoimi ekspertami i nadesłały wiele uwag dotyczących sposobu poprawienia wytycznych.

5.2.1 Stosowanie modelu AEO COMPACT oraz wytycznych (zalecenie 6) Zalecenie: W audycie podmiotu gospodarczego zastosować model AEO COMPACT oraz wytyczne w celu ustalenia, czy kryteria są spełnione oraz do zarządzania ryzykiem. Stosowanie modelu AEO COMPACT należy rozumieć jako pomoc i wskazówkę dla organów celnych, tak by mogły one stosować podobne metody pracy.

27

5.2.2 Dostosowanie wytycznych (zalecenie 7) Zalecenie: W celu dalszego dostosowania wytycznych należy wyznaczyć niedużą grupę złożoną z ekspertów, którzy wzięli udział w akcji pilotażowej.

5.3 Centrum obsługi Upoważniony przedsiębiorca powinien mieć dostęp do punktu kontaktowego w centrum obsługi w organach celnych.

5.3.1 Wyznaczenie centrum obsługi lub koordynatora klienta (zalecenie 8) Zalecenie: Organy celne powinny utworzyć centrum obsługi lub wyznaczyć koordynatora klienta, jak opisano w pkt 4.1.5.

5.3.2 Posiadanie przez przedsiębiorstwa systematycznie zorganizowanych struktur pozwalających na sprawny proces audytowania i upoważniania (zalecenie 9) Zalecenie: Przedsiębiorstwa powinny posiadać systematycznie zorganizowane struktury, które zapewniają sprawny proces przeprowadzania audytu i upoważniania. Kierownictwo powinno zdać sobie sprawę z tego, że proces przeprowadzania audytu i upoważniania będzie w przyszłości normalnym procesem, który będzie stanowił część codziennej pracy pracowników, którym powierza się to zadanie.

5.4 Niższa punktacja ryzyka Posiadacz świadectwa AEO podlega mniejszej ilości kontroli fizycznych i kontroli dokumentów niż inne podmioty gospodarcze. Organy celne mogą postanowić inaczej, biorąc pod uwagę potencjalne ryzyko. Z powyższego wynika, że AEO będzie czerpał korzyści z niższej punktacji ryzyka.

5.4.1 Wdrożenie zarządzania ryzykiem wobec AEO (zalecenie 10) Zalecenie: Świadectwo AEO powinno być brane pod uwagę we wspólnotowym zarządzaniu ryzykiem i dlatego organy celne powinny wdrożyć w swoich krajowych systemach zarządzania ryzykiem środki pozwalające upoważnionemu przedsiębiorcy uzyskać niższą punktację ryzyka. Państwa członkowskie powinny traktować upoważnionych przedsiębiorców w jednakowy sposób. Zagadnienie to powinno być dalej zbadane na odpowiednim forum. Istnieje potrzeba dalszego zharmonizowania zarządzania ryzykiem w państwach członkowskich, ponieważ należy zapewnić równorzędne traktowanie upoważnionych przedsiębiorców we wszystkich państwach członkowskich.

5.4.2 Całościowy łańcuch dostaw (zalecenie 11) Zalecenie: Im więcej upoważnionych przedsiębiorców uczestniczy w łańcuchu dostaw, tym będzie on bezpieczniejszy. Organy celne powinny również wziąć pod uwagę poziom bezpieczeństwa.

5.4.3 Poziom ryzyka (zalecenie 12) Zalecenie: W zależności od tego, czy AEO kontroluje cały łańcuch dostaw, czy tylko jego część, w grę wchodzić mogą różne poziomy ryzyka. Innym wskaźnikiem mogłoby być to, czy podmiot gospodarczy istnieje krócej niż trzy lata. Zagadnienia te powinny być dalej zbadane

28

na odpowiednim forum. Istnieje potrzeba dalszego zharmonizowania praktyki państw członkowskich.

5.5 Informacje i konsultacje Wszystkie organy celne powinny być poinformowane o wniosku AEO, a także powinny być poinformowane o wydanych świadectwach AEO. W stosownym wypadku wymagane są również konsultacje. Podmioty gospodarcze powinny mieć ograniczony dostęp do informacji o upoważnionych przedsiębiorcach, lecz muszą znać co najmniej numer świadectwa AEO, nazwę posiadacza świadectwa oraz jego adres.

5.5.1 Elektroniczny system informacyjno-komunikacyjny AEO oraz system CIRCA (zalecenie 13) Zalecenie: Zastosować elektroniczny system informacyjno-komunikacyjny jako rozwiązanie średnio- i długofalowe, a jako rozwiązanie krótkoterminowe zastosować system CIRCA. Uzgodnić proces opisany w dokumentach roboczych TAXUD 2006/1453 „Wymagania użytkownika AEO” i 2006/1454 „Stosowanie CIRCA”. Ważne jest, aby system CIRCA został możliwie jak najszybciej zastąpiony elektronicznym systemem informacyjno-komunikacyjnym AEO.

5.5.2 Wyznaczenie punktu kontaktowego dla spraw związanych z AEO (zalecenie 14) Zalecenie: Wszystkie organy celne powinny wyznaczyć co najmniej jeden punkt kontaktowy dla spraw związanych z AEO.

5.5.3 Publikacja nazw upoważnionych przedsiębiorców (zalecenie 15) Zalecenie: Podstawowe informacje o upoważnionych przedsiębiorcach powinny zostać opublikowane w Internecie i udostępnione podmiotom gospodarczym. Podmioty gospodarcze powinny mieć ograniczony dostęp do informacji o upoważnionych przedsiębiorcach, lecz muszą znać co najmniej numer świadectwa AEO, nazwę posiadacza świadectwa oraz jego adres. Przed publikacją upoważnieni przedsiębiorcy muszą udzielić odpowiedniego zezwolenia. Grupa pilotażowa proponuje używanie numeru VAT (NIP) do celów identyfikacji AEO.

5.6 Udzielone upoważnienia celne i inne upoważnienia organów państwowych Podczas wstępnego audytu, gdy organy celne sprawdzają, czy spełnione są kryteria, mogą być wzięte pod uwagę istniejące upoważnienia celne oraz inne upoważnienia państwowe.

5.6.1 Wzięcie pod uwagę upoważnień celnych oraz innych upoważnień organów państwowych (zalecenie 16) Zalecenie: Przy rozpatrywaniu otrzymanego wniosku o AEO mogą być brane pod uwagę wszystkie udzielone już upoważnienia celne oraz inne upoważnienia organów państwowych. W wytycznych należy wskazać świadectwa, które powinny zostać wzięte pod uwagę przez organy celne. Opracowanie takiej listy byłoby jednym z zadań dla przyszłej grupy, która będzie aktualizować wytyczne.

29

5.7 Certyfikaty bezpieczeństwa Podczas wstępnego audytu, gdy organy celne sprawdzają, czy spełnione są kryteria, powinny być wzięte pod uwagę istniejące certyfikaty bezpieczeństwa.

5.7.1 Wzięcie pod uwagę certyfikatów bezpieczeństwa (zalecenie 17) Zalecenie: Przy rozpatrywaniu otrzymanego wniosku o AEO powinny być wzięte pod uwagę wszystkie wydane wcześniej certyfikaty bezpieczeństwa. Właściwe certyfikaty bezpieczeństwa powinny być przywołane w odpowiednim rozdziale wytycznych AEO i powinna zostać ustalona lista właściwych certyfikatów bezpieczeństwa.

5.7.2 Współpraca z innymi organami (zalecenie 18) Zalecenie: Organy celne mogą przeprowadzić wstępny audyt, gdy zajdzie taka konieczność, wspólnie z innymi organami i mogą, tak dalece jak to możliwe, współpracować z innymi organami, które mają podobne programy.

5.7.2 Współpraca ze służbami Komisji (zalecenie 19) Zalecenie: Komisja powinna ściśle współpracować z innymi Dyrekcjami Generalnymi w celu dostosowania podobnych programów bezpieczeństwa oraz udostępnienia innych programów bezpieczeństwa organom celnym.

5.8 Deklaracje bezpieczeństwa i porozumienia umowne Aby uzyskać całościowe bezpieczeństwo łańcucha dostaw w programie AEO, upoważniony przedsiębiorca może żądać deklaracji bezpieczeństwa od swoich partnerów handlowych lub zawrzeć ze swoimi partnerami handlowymi porozumienia umowne, w których partnerzy handlowi gwarantują, że zapewniają bezpieczeństwo w łańcuchu dostaw w granicach swojej odpowiedzialności.

5.8.1 Stosowanie deklaracji bezpieczeństwa (zalecenie 20) Zalecenie: Upoważniony przedsiębiorca może żądać od swoich partnerów handlowych deklaracji bezpieczeństwa oraz stosowania procesu określonego w ISO PAS 28001.

5.8.2 Zawarcie porozumień umownych (zalecenie 21) Zalecenie: Upoważniony przedsiębiorca może zawrzeć ze swoimi partnerami handlowymi porozumienia umowne, w których partnerzy handlowi gwarantują, że zapewniają bezpieczeństwo w łańcuchu dostaw w granicach swojej odpowiedzialności.

5.9 Wzajemne uznawanie Niezbędne jest wzajemne uznawanie podobnych programów.

5.9.1 Osiągnięcie wzajemnego uznawania (zalecenie 22) Zalecenie: Wszystkie strony powinny dążyć do wzajemnego uznawania podobnych projektów.

5.10 Wielonarodowe podmioty gospodarcze Wynik procesu upoważniania osoby prawnej może być ponownie wykorzystany, gdy inna osoba prawna w tym samym lub innym państwie członkowskim składa wniosek o świadectwo AEO.

30

5.10.1 Ponowne wykorzystanie wyniku procesu upoważniania (zalecenie 23) Zalecenie: państwa członkowskie i podmioty gospodarcze powinny dążyć do ponownego wykorzystania wyników procesu upoważniania, zwłaszcza w przypadku wielonarodowych podmiotów gospodarczych.

5.11 Wymiana personelu i potrzeby w zakresie szkoleń Wprowadzenie programu AEO oznacza nowe metody pracy dla organów celnych. Niezbędne jest, aby w celu wprowadzenia i rozwinięcia programu w taki sam sposób, wymieniać się personelem i zaspokajać potrzeby w zakresie szkoleń. Z chwilą wprowadzenia programu należy opracować i zastosować wzorcowe rozwiązania.

5.11.1 Wymiana personelu (zalecenie 24) Zalecenie: Wykorzystać CUSTOMS2007/2013 lub inne podobne możliwości w celu dokonywania wymiany personelu między państwami członkowskimi po to, aby uczyć się od siebie nawzajem jak pracować nad zagadnieniami związanymi z AEO.

5.11.2 Potrzeby w zakresie szkoleń (zalecenie 25) Zalecenie: Wykorzystać CUSTOMS2007/2013 do szkoleń w zakresie kwestii związanych z AEO.

5.12 Definicja bezpieczeństwa i ochrony

5.12.1 Potrzeba definicji bezpieczeństwa i ochrony (zalecenie 26) Zalecenie: Ustalić jasną definicję bezpieczeństwa i ochrony.

5.13 Kwestie językowe Model AEO COMPACT oraz wytyczne dotyczące AEO powinny zostać przetłumaczone na wszystkie języki urzędowe UE. Formularz wniosku o AEO oraz formularz świadectwa AEO również zostaną przetłumaczone na wszystkie języki urzędowe, gdyż są one załącznikami do przepisów wykonawczych. Można więc wprowadzać informacje do formularza wniosku o AEO i do świadectwa AEO we wszystkich językach urzędowych. Wynika więc stąd, że elektroniczne informacje i konsultacje dotyczące AEO zawierać będą dane we wszystkich tych językach. Należy przeprowadzić formalne konsultacje między państwami członkowskimi, które stosują podobne techniki lub sposoby komunikacji do procedury zapytań w dziedzinie tranzytu. Jednakże dla dalszych konsultacji między państwami członkowskimi oraz dla wprowadzania danych w wolne pola tekstowe w elektronicznym systemie informacyjno-komunikacyjnym stosowany powinien być wyłącznie język angielski.

5.13.1 Przetłumaczenie modelu AEO COMPACT oraz wytycznych dotyczących AEO (zalecenie 27) Zalecenie: Model AEO COMPACT oraz wytyczne dotyczące AEO powinny zostać przetłumaczone na wszystkie języki urzędowe UE.

31

5.13.2 Używanie języka angielskiego w konsultacjach między państwami członkowskimi oraz w wolnych polach tekstowych w systemie informacyjno-komunikacyjnym AEO (zalecenie 28) Zalecenie: Konsultacje między państwami członkowskimi powinny być prowadzone i wolne pola tekstowe w elektronicznym systemie informacyjno-komunikacyjnym wypełniane wyłącznie w języku angielskim.

6 Załączniki 1. Rozporządzenie (WE) 648/2005 2. Przepisy wykonawcze, dokument roboczy TAXUD 1250/2005 rev. 6 3. Model AEO COMPACT, dokument roboczy TAXUD 2006/1452 4. Zaktualizowane wytyczne, dokument roboczy TAXUD 2006/1450 5. Stosowanie CIRCA, dokument roboczy TAXUD 2006/1454 6. Wymagania użytkownika AEO, dokument roboczy TAXUD 2006/1453