przewodnik dydaktyczny -...

57
ODDZIAŁ FIZJOTERAPII II WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW FIZJOTERAPII I ROK studiów pierwszego stopnia r. ak. 2009/2010

Upload: vukhuong

Post on 27-Feb-2019

228 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

ODDZIAŁ FIZJOTERAPII

II WYDZIAŁU LEKARSKIEGO

Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY

DLA STUDENTÓW FIZJOTERAPII

I ROK studiów pierwszego stopnia

r. ak. 2009/2010

2

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE ............................................................................................... 5

1. ANATOMIA PRAWIDŁOWA........................................................................................... 5

2. ANATOMIA OBRAZOWA ............................................................................................. 11

3. BIOFIZYKA ..................................................................................................................... 12

4. BIOLOGIA MEDYCZNA Z MORFOLOGIĄ KOMÓRKI ............................................. 14

5. BIOCHEMIA .................................................................................................................... 16

6. KINEZJOLOGIA .............................................................................................................. 19

7. PEDAGOGIKA OGÓLNA ............................................................................................... 23

8. ERGONOMIA .................................................................................................................. 26

9. KWALIFIKOWANA PIERWSZA POMOC MEDYCZNA ............................................ 27

PRZEDMIOTY KIERUNKOWE .............................................................................................. 28

10. FIZJOTERAPIA OGÓLNA .............................................................................................. 28

11. METODYKA NAUCZANIA RUCHU ............................................................................ 30

12. KINEZYTERAPIA - propedeutyka oraz Praktyka w pracowni kinezyterapii ................. 35

13. FIZYKOTERAPIA - propedeutyka oraz Praktyka w pracowni fizykoterapii .................. 38

14. ZAJĘCIA RUCHOWE NA PŁYWALNI ........................................................................ 42

15. ĆWICZENIA W UKŁADZIE RUCHU ........................................................................... 43

16. MASAŻ LECZNICZY ...................................................................................................... 45

POZOSTAŁE PRZEDMIOTY .................................................................................................. 48

17. JĘZYK OBCY ................................................................................................................... 48

18. ANTROPOLOGIA ............................................................................................................ 51

19. TRENING INTERPERSONALNY dla potrzeb fizjoterapii ............................................. 53

20. SZKOLENIE BIBLIOTECZNE ....................................................................................... 55

21. Szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy ...................................................... 56

22. PRAKTYKA WAKACYJNA ........................................................................................... 56

3

WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO

Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Prof. dr hab. n. med. MAREK KRAWCZYK

Sekretariat Rektora: tel. 5720-101, 5720-151

Prorektor ds. Dydaktyczno-Wychowawczych

Prof. ndzw. dr hab. n. med. MAREK KULUS

Prorektor ds. Kadr

Prof. ndzw. dr hab. n. med. ANNA KAMIŃSKA

Sekretariat Prorektorów: tel. 5720-109

Prorektor ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą

Prof. dr hab. n. med. SŁAWOMIR MAJEWSKI

Prorektor ds. Klinicznych, Inwestycji i Współpracy z Regionem

dr hab. n. med. SŁAWOMIR NAZAREWSKI

Sekretariat Prorektorów: tel. 5720-106

WŁADZE II WYDZIAŁU LEKARSKIEGO

DZIEKAN

Prof. dr hab. n. med. JERZY A. POLAŃSKI

Prodziekan ds. I-III r. – prof. ndzw. dr hab. n. med. JAN KOCHANOWSKI

Prodziekan ds. IV-VI r. – prof. dr hab. n. med. WŁODZIMIERZ SAWICKI

Sekretariat Dziekanatu: tel. 5720-214, fax 5720-228

Prodziekan ds. Oddziału Nauczania w Języku Angielskim

dr hab. n. med. KAZIMIERZ SZOPIŃSKI

Sekretariat Dziekanatu: tel. 5720-502

Prodziekan ds. Oddziału Fizjoterapii

dr hab. n. med. DARIUSZ SZUKIEWICZ

Sekretariat Dziekanatu: tel. 5720-604, fax 5720-555

Pełnomocnik Rektora ds. Studiów Zaocznych w Oddziału Fizjoterapii II WL

Prof. ndzw. dr. hab. JERZY JURKIEWICZ

Sekretariat Dziekanatu: tel. 5720-604, fax 5720-555

4

Dziekanat Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego

Sekretariat pokój 604

tel.: (0-22) 57 20 604; faks: (0-22) 57 20 555

Kierownik Dziekanatu

mgr Monika Leszczyńska [email protected]

[email protected]

Tok studiów

pokój 613

tel.: (0-22) 57 20 512; 57-20-514

faks: (0-22) 57 20 555

Studia pierwszego stopnia , lata I – III

mgr Monika Jezierska [email protected]

Studia drugiego stopnia , lata I – II

mgr Ewa Janiak [email protected]

Przewodniczący Rady Pedagogicznej I roku - opiekun roku

dr n. med. Dariusz Białoszewski tel. 622-80-05

DZIAŁ SPRAW BYTOWYCH STUDENTÓW

Centrum Dydaktyczne WUM

Osoba zajmująca się sprawami socjalnymi studentów Oddziału Fizjoterapii

Pani mgr Elżbieta Kostecka tel. 5720-818, pok. 243

SAMORZĄD STUDENCKI

Dom Medyków

ul. Oczki 5 pok. 307, 02-007 Warszawa

tel./fax. 628-83-06

5

PRZEDMIOTY PODSTAWOWE

1. ANATOMIA PRAWIDŁOWA

ZAKŁAD ANATOMII PRAWIDŁOWEJ CENTRUM BIOSTRUKTURY

Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel.628-10-41, bezp. tel. i fax 629-52-83

e-mail: [email protected]

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Bogdan Ciszek.

Odpowiedzialny za dydaktykę: adiunkt dr n med. Elżbieta Makomaska-Szaroszyk

Wykład - 60 godzin

Ćwiczenia - 60 godzin

CELE NAUCZANIA

Celem nauczania anatomii prawidłowej na Oddziale Fizjoterapii jest;

zapoznanie studentów z ogólną budową ciała ludzkiego

umożliwienie posługiwania się prawidłową i jednoznaczną nomenklaturą medyczną

przy opisie części ciała człowieka

przygotowanie podstaw morfologicznych do nauki o czynności poszczególnych

narządów, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki związanej z układem kostno-

stawowym, mieśniowym oraz nerwowym

zwrócenie uwagi na niektóre aspekty przydatne w udzielaniu pierwszej pomocy przed

lekarskiej.

TEMATYKA ZAJĘĆ: przedstawiony poniżej program może ulegać niewielkiej modyfikacji

w zależności od układu kalendarza

WYKŁADY

OSTEOLOGIA I ANATOMIA JAM CIAŁA

Wykład Inauguracyjny. Anatomia – budowa ciała ludzkiego. Reguły opisu

anatomicznego. Budowa jamy klatki piersiowej. Pojęcie śródpiersia. Tchawica,

oskrzela. Płuca. Mechanika oddychania. Budowa i rozwój serca. Unaczynienie i

unerwienie.

Układ pokarmowy i jama brzuszna. Układ żyły wrotnej. Układ moczowo-płciowy

Ogólna budowa kości. Biomechanika kręgosłupa. Koncepcja kolumnowa budowy

kręgosłupa. Kości i połączenia w obrębie klatki piersiowej

Anatomiczne podstawy biomechaniki stawów kończyny górnej.

Anatomiczne podstawy biomechaniki stawów kończyny dolnej.

Anatomia kliniczna stawów. Podstawy anatomii radiologicznej układu kostnego.

OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY I NARZĄDY ZMYSŁÓW

Podział układu nerwowego. Znaczenie czynnościowe podziału. Rdzeń kręgowy – nerw

rdzeniowy.

Budowa czaszki. Podział czaszki. Doły i jamy czaszki

Budowa i czynności kory mózgowej. Jądra podstawy. Wzgórze. Podwzgórze.

Drogi czuciowe. Drogi wstępujące rdzenia kręgowego, droga wzrokowa, słuchowa,

smakowa, węchowa.

Układ piramidowy, pozapiramidowy. Zespoły uszkodzenia.

6

Oko – anatomia czynnościowa narządu wzroku. Oczodół mięśnie gałkoworuchowe.

Narząd słuchu i równowagi.

Anatomiczne podstawy powstawania objawów neurologicznych. Podstawy anatomii

radiologicznej ośrodkowego układu nerwowego.

TUŁOWIE

Topografia ogólna głowy i szyi. Przestrzenie topograficzne. Główne pęczki

naczyniowo-nerwowe.

Grzbiet: grupy mięśni, przyczepy, czynność, unerwienie i unaczynienie.

Ściany klatki piersiowej. Mięśnie międzyżebrowe Unerwienie i unaczynienie.

Mechanika oddychania.

Ściany jamy brzusznej. Dno miednicy. Miejsca zmniejszonej oporności. Pojęcie

przepukliny. Miejsca powstawania przepuklin. Kanał pachwinowy i kanał udowy.

Wybrane zagadnienia anatomii klinicznej grzbietu. Anatomia czynnościowa tułowia.

Podstawy anatomii radiologicznej grzbietu i ścian klatki piersiowej i jamy brzusznej.

KOŃCZYNA GÓRNA

Topografia i czynność obręczy kończyny górnej, splot ramienny. Mięśnie obręczy.

Tętnica i żyła pachowa.

Topografia i czynność ramienia i przedramienia. Mięśnie ramienia i przedramienia.

Powrózki naczyniowo-nerwowe. Podziały powięziowe

Topografia i czynność ręki. Zespoły uszkodzenia nerwów kończyny górnej.

Wybrane zagadnienia anatomii klinicznej. Podstawy anatomii radiologicznej kończyny

górnej.

KOŃCZYNA DOLNA

Topografia i czynność obręczy kończyny dolnej i uda. Splot lędźwiowo krzyżowy.

Topografia i czynność goleni i stopy. Podziały powięziowe

Biomechanika stawu kolanowego. Układ naczyniowy kończyn. Topografia,

wyczuwalność tętna. Krążenie żylne. Zespoły uszkodzenia nerwów kończyny dolnej

Wybrane zagadnienia anatomii klinicznej. Podstawy anatomii radiologicznej kończyny

dolnej.

ĆWICZENIA

OSTEOLOGIA I ANATOMIA JAM CIAŁA

Ogólna budowa ciała ludzkiego. Klatka piersiowa. Śródpiersie, podział i zawartość.

Narządy śródpiersia. Tchawica, oskrzela. Opłucna, jama opłucnej. Płuca budowa

płatowa i segmentowa Osierdzie. Budowa serca. Naczynia wieńcowe. Żyły serca. Splot

sercowy Rzuty oraz miejsca osłuchiwania zastawek serca. Jama ustna, gardło. Jama

nosowa, zatoki przynosowe.

Układ pokarmowy – żołądek, jelito cienkie i grube. Wątroba. Śledziona. Trzustka. Żyła

wrotna. Aorta brzuszna. Układ moczowy. Nerki: kora i rdzeń. Położenie nerek

Nadnercza. Narządy płciowe żeńskie i męskie.

Kręgosłup: budowa typowego kręgu. Budowa kręgów w poszczególnych odcinkach

kręgosłupa, krzywizny kręgosłupa. Klatka piersiowa: budowa typowego żebra,

zmienność budowy żeber, budowa mostka, otwór górny i dolny klatki piersiowej.

7

Kości obręczy: obojczyk i łopatka. Kości kończyny górnej: kość ramienna promieniowa

i łokciowa, kości nadgarstka, śródręcza i palców. Połączenia kości.

Kości obręczy: kość miedniczna. Kości kończyny dolnej: kość udowa, rzepka, piszczel,

strzałka, kości stępu śródstopia i palców. Połączenia kości.

Kollokwium

OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY I NARZĄDY ZMYSŁÓW

Czaszka – nerwy czaszkowe. Mózgowie i podział. Opony mózgowia – budowa ogólna.

Rdzeń kręgowy – budowa ogólna. Pień mózgu.

Kresomózgowie – komora boczna. Międzymózgowie. Komora III. Podział czynności

kory mózgowej. Płyn mózgowo-rdzeniowy. Śródmózgowie.

Most. Drogi czuciowe. Drogi wstępujące rdzenia kręgowego, droga wzrokowa,

słuchowa, smakowa, węchowa.

Rdzeń przedłużony. Drogi zstępujące. Układ piramidowy, pozapiramidowy,

przedsionkowy, czynność móżdżku.

Oko – budowa oka: rogówka, twardówka, naczyniówka, siatkówka. Oczodół mięśnie

gałkoworuchowe. Narząd słuchu i równowagi: ucho zewnętrzne, ucho środkowe-jama

bębenkowa, ucho wewnętrzne – błędnik kostny i błoniasty.

Kollokwium

TUŁOWIE

Budowa szyi. Przestrzenie międzypowięziowe. Główne pęczki naczyniowo-nerwowe.

Tętnica szyjna wspólna i jej podział. Żyła szyjna wewnętrzna.

Grzbiet. Okolice grzbietu. Kark. Powięź piersiowo-grzbietowa. Grupy mięśni grzbietu i

karku, przyczepy, czynność.

REPETYTORIUM SEMESTRALNE I (sprawdzian semestralny)

Warstwowa budowa ściany klatki piersiowej. Mięśnie klatki piersiowej Przestrzeń

między żebrowa. Nerwy i naczynia międzyżebrowe. Przepona: przyczepy, budowa,

unerwienie

Mięśnie brzucha: mięsień prosty, mięśnie skośne, mięsień poprzeczny. Mięsień

czworoboczny lędźwi. Mięsień biodrowo-lędźwiowy. Dno miednicy. Miejsca

zmniejszonej oporności. Kanał pachwinowy. Kanał udowy.

Kollokwium

KOŃCZYNA GÓRNA

Mięśnie obręczy kończyny górnej: Mięsień podgrzebieniowy, nadgrzebieniowy,

podłopatkowy, stożek rotatorów. Mięsień naramienny. Jama pachowa. Splot ramienny.

Tętnica i żyła pachowa.

Mięśnie ramienia i przedramienia. Mięsień dwugłowy i trójgłowy ramienia. Mięsień

kruchoramienny i ramienny. Dół łokciowy. Powrózek naczyniowo-nerwowy ramienia.

Powrózki naczyniowo-nerwowe przedramienia.

Budowa ręki. Mięśnie kłębu i kłębiku. Mięśnie glistowate i międzykostne. Topografia

ścięgien zginaczy. Kanał nadgarstka. Unerwienie i unaczynienie ręki.

Kollokwium

KOŃCZYNA DOLNA

Mięśnie obręczy kończyny dolnej. Mięśnie pośladkowe, mięśnie rotatory stawu

bidrowego. Splot lędźwiowo-krzyżowy. Nerw kulszowy. Nerwy pośladkowe. Nerw

8

udowy. Nerw zasłonowy. Nerwy czuciowe. Otwory kulszowe większy i mniejszy.

Mięsień biodrowo-lędźwiowy.

Mięśnie uda. Grupa przednia. Grupa tylna. Grupa przywodzicieli. Naczynia udowe.

Kanał przywodzicieli. Dół podkolanowy. Naczynia podkolanowe. Gałęzie nerwu

kulszowego. Mięśnie goleni. Mięśnie strzałkowe. Grupa przednia. Grupa tylna.

Budowa stopy. Luki podłużne i poprzeczne. Mięśnie stopy. Naczynia stopy.

Kollokwium

ĆW POWTÓRZENIOWE

REPETYTORIUM SEMESTRALNE II (sprawdzian semestralny)

ZALICZENIA KOMISYJNE ZALEGŁYCH KOLLOKWIÓW

Regulamin zajęć dla studentów fizjoterapii w Zakładzie Anatomii Prawidłowej.

1.Warunkiem zaliczenia semestru, roku i dopuszczenia do egzaminu z Anatomii jest czynny

udział w wykładach i ćwiczeniach oraz uzyskanie zaliczenia z każdego tematu ćwiczeń

oraz kolokwiów.

UWAGA ! - na każdym ćwiczeniu obowiązuje znajomość materiału ze wszystkich

poprzednio odbytych ćwiczeń.

2.Materiał podzielony jest na 5 cykli tematycznych:

Osteologia i Anatomia Jam Ciała

Ośrodkowy Układ Nerwowy i Narządy Zmysłów

Tułowie

Kończyna górna

Kończyna dolna

Cykl tematyczny kończy się kolokwium. Ewentualny drugi termin – poprawkowy – może

mieć miejsce na następnych ćwiczeniach (zdaje się go u asystenta). Termin trzeci (w

przypadku nie zaliczenia dwóch poprzednich terminów) może mieć miejsce przed sesją

egzaminacyjną. (zdaje się go przed dwuosobową komisją bez udziału asystenta

prowadzącego).

3.Dopuszczalna jest usprawiedliwiona nieobecność na nie więcej niż 1 ćwiczeniu z jednego

cyklu tematycznego. Większa liczba nieobecności uniemożliwia przystąpienie do

kolokwium. Osoby te zdają kolokwium w trybie komisyjnym. Łączna liczba

nieobecności w semestrze nie może przekroczyć 3 po rygorem niezaliczenia semestru.

4.Usprawiedliwiona nieobecność na kolokwium pozwala na przesunięcie terminu zaliczenia

na najbliższe ćwiczenia po ustaniu powodu nieobecności.

5.Egzamin z Anatomii odbywa się w sesji letniej i składa się z części praktycznej i

teoretycznej. Warunkiem zdania egzaminu jest pozytywne zaliczenie obu części.

6.Termin poprawkowy jest wyznaczony w sesji jesiennej.

Osoby, które w I terminie zaliczyły część praktyczną zdają jedynie część teoretyczną.

7.Studenci winni pamiętać, że znajdują się na salach gdzie mają do czynienia ze szczątkami

ludzkimi, wobec których obowiązuje zachowanie nacechowane powagą, szacunkiem i

spokojem.

9

8.Wstęp do sal prosektoryjnych mają tylko studenci WUM, legitymujący się książeczką

prosektoryjną (lub legitymacją studencką), ubrani w stroje ochronne: biały fartuch

chirurgiczny (zapinany z tyłu), biała chusteczka lub czepek chirurgiczny, rękawy

zawinięte do łokci. Strój ochronny wkładamy i zdejmujemy poza salą prosektoryjną.

Obowiązuje noszenie identyfikatora.

Wstęp do sal prosektoryjnych możliwy jest jedynie w godzinach ćwiczeń własnych lub w

innych określonych oddzielnymi ogłoszeniami.

9.Wprowadzanie osób postronnych oraz wykonywanie zdjęć lub filmów jest

niedozwolone.

10.We wszystkich pomieszczeniach Zakładu obowiązuje bezwzględne

przestrzeganie zasad higieny (czystość !!) oraz zasad BHP.

11.W szczególności :

a) ręce czyste o krótkich, nielakierowanych paznokciach, bez biżuterii.

b)przed przystąpieniem do badania preparatów należy ręce umyć i nasmarować wazeliną

lub kremem ( zalecane są rękawiczki ).

c)o każdym przypadku skaleczenia lub wprowadzenia formaliny do spojówki należy

bezwzględnie poinformować asystenta.

12.W czasie korzystania z preparatów należy wykazać maksymalną troskę o to, aby nie

uległy one zniszczeniu lub zaginięciu.

13. Za zniszczenie lub zaginięcie preparatu odpowiedzialny jest starosta grupy.

14.Przypomina się, że na terenie Zakładu i całego gmachu obowiązuje zakaz palenia

tytoniu.

15.W salach ćwiczeń panuje bezwzględny zakaz spożywania pokarmów.

16.Można, a nawet należy przynosić ze sobą pensety (anatomiczne), książki i atlasy

anatomiczne.

17.Aby w pełni wykorzystać czas ćwiczeń student obowiązany jest przychodzić na zajęcia

przygotowany teoretycznie z aktualnego materiału.

18.Po zakończeniu ćwiczeń (korzystania z preparatów) studenci zobowiązani są

zabezpieczyć je osobiście (aby nie uległy zniszczeniu) wg wskazówek asystenta.

10

LITERATURA

Podręczniki podstawowe do wyboru

1. „Podstawy Anatomii Człowieka” W.Woźniak Wyd. Med. Wrocław 2001

2. „Anatomia Człowieka” W.Sylwanowicz (ostatnio wydany pod red. Sokołowskiej-

Pituchowej)

3. „Zarys Anatomii Człowieka” A. Krechowiecki, F.Czerwiński

Podręczniki neuroanatomii

1. „Anatomia Ośrodkowego Układu Nerwowego dla Studentów” H. Dobaczewska

2. „Anatomia Czynnościowa Ośrodkowego Układu Nerwowego” B. Gołąb

3. „Neuroanatomia Czynnościowa i Kliniczna” O. Narkiewicz, J. Moryś, PZWL

Literatura uzupełniająca

1. „Anatomia Człowieka” A. Bochenek, M. Reicher tom I-V

2. „Anatomia Prawidłowa Człowieka” T. Marciniak

3. „Anatomia Kliniczna Głowy i Szyi” R. Aleksandrowicz, B. Ciszek Wyd. Lek. PZWL 2008

ATLASY KLASYCZNE

1/ Bertollini Atlas Anatomii PZWL dowolne wydanie

2/ Frank H. Netter Atlas Anatomii Człowieka Urban &Partner 2003

3/ Grant Atlas Anatomii Wyd. Med. Górnicki 2003

4/ Kiss Atlas Anatomii PZWL dowolne wydanie

5/ Petra Kopf-Maier Atlas Anatomii Człowieka PZWL 2003

6/ Sinielnikow Atlas Anatomii dowolne wydanie

7/Sobotta Atlas Anatomii Człowieka T I-II Urban&Partner lub inne dowolne

wydanie

ATLASY FOTOGRAFICZNE

1/ Kolorowy Atlas Anatomii Człowieka Mc.Minn i wsp. Vydavatelstvo Slovart- Solis 1994

2/ Anatomia Człowieka Rohen,Yokochi Kalliope 1995

3/ Atlas Anatomii Vajda PZWL

4/ Atlas Anatomii Grant Wyd. Med. Górnicki

11

2. ANATOMIA OBRAZOWA

Zakład Radiologii i Radioterapii Pediatrycznej II Wydziału Lekarskiego WUM

Warszawa, Ul. Marszałkowska 24, tel./fax. 628-52-19, 621-32-41 w 315, 316

p.o. Kierownik Zakładu : dr n. med. Michał Brzewski

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady - 15 godzin

Treści programowe :

1. Metody obrazowania: zdjęcia rentgenowskie, tomografia komputerowa, rezonans

magnetyczny, ultrasonografia – zalety i wady poszczególnych metod w obrazowaniu

układu kostno-mięśniowego, układu oddechowego i układu nerwowego.

2. Wybrane zagadnienia z anatomii rentgenowskiej i innych metod obrazowania:

- anatomia rentgenowska (rtg i TK) układu kostnego: zdjęcia rentgenowskie czaszki,

kręgosłupa, obręczy barkowej, obręczy biodrowej, kończyn, klatki piersiowej, kośćca

dziecięcego

- anatomia obrazowa stawów i tkanek miękkich w badaniach RTG, MR, TK, USG

- anatomia obrazowa narządów klatki piersiowej

- anatomia obrazowa centralnego układu nerwowego.

Ogólna ocena wyników nauczania: ZALICZENIE - II semestr

12

3. BIOFIZYKA

Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka Wydziału Nauki o Zdrowiu WUM

Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, IV p. tel. 628-78-46, 628-63-34

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Jacek Przybylski

Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Tomasz Siedlecki

Godziny przyjęć w sprawach studenckich : środa 9:00-11:00.

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykład - 6 godzin

Ćwiczenia - 30 godzin

Forma zakończenia przedmiotu:

Egzamin testowy z biofizyki obejmuje materiał z ćwiczeń i wykładów

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu z biofizyki jest zaliczenie wszystkich ćwiczeń

laboratoryjnych .

Cel nauczania i program nauczania , treści programowe.

W ramach programu nauczania biofizyki wyjaśniamy podstawy fizyczne bioelektryczności

oraz różne sposoby oddziaływania między falami ultradźwiękowymi a tkanką oraz falami

elektromagnetycznymi, a organizmem żywym . Podczas ćwiczeń studenci zapoznają się

również z prawami mechaniki płynów , optyką , ultrasonografią i audiometrią. Ćwiczenia z

biofizyki dostarczają podstaw do zrozumienia zasad działania aparatury fizycznej i medycznej.

Wykłady

Odkształcenia i fale mechaniczne, ultradźwięki, oddziaływanie fal z tkanką

Podstawy fizyczne bioelektryczności , oddziaływanie prądu z tkanką.

Promieniowanie elektromagnetyczne , lasery. Oddziaływanie światła z tkanką.

Ćwiczenia laboratoryjne

Pomiary akustyczne. Audiometria

Zjawiska błonowe - dyfuzja.

Zjawiska błonowe. Potencjał dyfuzyjny.

Badanie przepływów krwi metodą Dopplera.

Badanie absorpcji promieniowania rentgenowskiego.

Nieinwazyjne metody badań. Ultrasonografia.

Badanie układów soczewek

Badanie własności sprężystych ciał

Promieniowanie laserowe

13

Organizacja zajęć:

Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. Na każdych ćwiczeniach sprawdzana jest wiedza

odnośnie tematu ćwiczenia. Na ćwiczeniach studenci sporządzają sprawozdanie, które podlega

ocenie. Warunkiem dopuszczenia do testu końcowego jest zaliczenie wszystkich ćwiczeń. Test

końcowy obejmuje materiał z wykładów i ćwiczeń.

Ogólna ocena wyników nauczania:

W trakcie ćwiczeń dokonujemy sprawdzenia stanu wiedzy studentów.

EGZAMIN testowy odbędzie się po II semestrze.

Literatura :

- Jaroszyk M.: Biofizyka , PZWL

- Pilawski A.: Podstawy biofizyki , PZWL

- Miękisz St. : Wybrane zagadnienia z biofizyki

- „Skrypt do ćwiczeń z biofizyki” A.M. w Warszawie

- Traczyk W., Trzebski A.: Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i

klinicznej , PZWL.

14

4. BIOLOGIA MEDYCZNA Z MORFOLOGIĄ KOMÓRKI

Zakład Biologii Ogólnej i Parazytologii I Wydziału Lekarskiego WUM

Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. 621-26-07 lub 628-10-41 wew. 44, 54; fax. 628-53-50

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Barbara Grytner-Zięcina

Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr hab. Leszek Szablewski

Więcej informacji na stronie http://www.biologia.wum.edu.pl/dyda.html

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady - 12 godzin

Ćwiczenia - 20 godzin

Wykłady

Mechanizmy powstawania mutacji chromosomowych: mutacje liczbowe i strukturalne.

Cytogenetyka. Analiza kariotypu człowieka.

Genetyka molekularna. Poradnictwo genetyczne i analiza rodowodów.

Budowa komórki. Cykl i podziały komórkowe.

Fizjologia komórki. Reakcje endo- i egzoergiczne. Oddychanie komórkowe.

Fagocytoza, pinocytoza, transport przez błony.

Struktura i funkcja genu; replikacja DNA, biosynteza białek.

Podstawy embriologii: gametogeneza, zapłodnienie, rozwój zarodkowy.

Ćwiczenia

Podstawy genetyki klasycznej, podstawowe pojęcia i definicje genetyczne.

Dziedziczenie mendlowskie i niemendlowskie. Układy grupowe krwi.

Dziedziczenie autosomalne cech monogenowych u człowieka.

Przykłady chorób: dystrofia miotoniczna, pląsawica Huntingtona, achondroplazja.

Przykłady hemoglobinopatii i bloków metabolicznych związanych z syntezą białek,

tłuszczy i kolagenu.

Mutageny i mutacje genowe człowieka.

Dziedziczenie wielogenowe, wieloczynnikowe autosomalnych cech człowieka.

Determinacja płci i dziedziczenie cech sprzężonych i związanych z płcią u człowieka

(np. dystrofie mięśniowe Duchenne’a i Beckera).

Pasożyty człowieka. Przykłady gatunków łatwo rozprzestrzeniających się, drogi i

źródła inwazji.

Pasożyty jelitowe i tkankowe.

Pasożytnicze owady i pajęczaki.

15

Skóra i jej wytwory – budowa i funkcja.

Morfologia tkanek: nabłonkowej, mięśniowej, łącznej i nerwowej.

Anatomia mikroskopowa i funkcja tkanek: tkanki mięśniowe, tkanki chrzęstne i kostna,

tkanka nerwowa i krew.

Ogólna ocena wyników nauczania: EGZAMIN testowy- po I semestrze – sesja zimowa

Literatura obowiązkowa

Biologia Medyczna – skrypt dla studentów Oddziału Fizjoterapii, red. B. Grytner –

Zięcina, skrypt AM 2005

Literatura zalecana

Jorde L.B., Carey J.C., Bamshad M.J., White R.L. Genetyka Medyczna. Czelej 2000

Korf B.R. Genetyka człowieka. Rozwiązywanie problemów medycznych. PWN 2003

Winter P.C., Hickey G.J., Fletcher H.L. Genetyka. PWN 2000

Sawicki W. Histologia. PZWL 2003

Histologia pod redakcją K. Ostrowskiego. PZWL

Ostrowski K. i Krassowski T. Embriologia ogólna. PZWL

Parazytologia i akaroentomologia medyczna pod redakcją A. Deryło. PWN 2002

Zarys parazytologii lekarskiej pod redakcją R. Kadłubowskiego i A. Kurnatowskiej.

PZWL 1999

16

5. BIOCHEMIA

Zakład Biochemii II Wydziału Lekarskiego WUM

Siedziba: Radiochemia, Wydział Chemii UW ul. Żwirki i Wigury 101

02-091 Warszawa, tel./fax: 0 22 822 02 11 w. 530

e-mail: e-mail: [email protected]

Kierownik Zakładu - profesor dr.hab. Marinna Kańska

Godziny przyjęć po uzgodnieniu telefonicznym (nie ma sekretariatu)

pod numerem: 0 22 822 02 11 w.530 lub 0 606 054 040

Prowadzący zajęcia

Prof.dr hab. Marianna Kańska

Dr Ewa Mirkiewicz

Dr Bożena Stefaniak-Stiasna

Dr Aleksandra Wesołowska

Dr Ewa Wieniawska-Szewczyk

Zajęcia odbywają się w centrum Dydaktycznym Uniwersytetu Medycznego w Warszawie, ul.

Trojdena 2a i w siedzibie Zakładu Biochemii, ul.Żwirki i Wigury 101

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady - 15 godzin

Ćwiczenia - 30 godzin

Celem nauczania biochemii jest przygotowanie studentów do umiejętności opisania

biochemicznych mechanizmów funkcjonowania organizmu ludzkiego, a także do interpretacji

wskaźników biochemicznych oraz ich zmian w efekcie niektórych schorzeń i wysiłku

fizycznego.

Tematy wykładów :

1. Białka i ich funkcje w organizmie człowieka

2. Biochemia węglowodanów o znaczeniu fizjologicznym

3. Lipidy i ich pochodne – rola w organizmie człowieka

4. Podstawowe mechanizmy regulujące metabolizm ustrojowy

5. Homeostaza tkanki kostnej

6. Biochemia układu mięśniowego.

7. Równowaga wodno-mineralna ustroju

8. Równowaga kwasowo-zasadowa ustroju, bufory krwi

9. Biochemia wysiłku fizycznego

10. Bilans energetyczny organizmu. Gospodarka substratami energetycznymi.

17

Ćwiczenia

Celem ćwiczeń jest utrwalenie i uzupełnienie zagadnień będących przedmiotem wykładów,

sukcesywne wdrożenie studentów do samodzielnego uzupełniania swojej wiedzy z zakresu

biochemii, sprawdzenie poziomu tej wiedzy przez prowadzącego zajęcia oraz nabycie przez

studentów umiejętności zastosowania wiedzy biochemicznej w kolejnych etapach kształcenia.

Tematy ćwiczeń:

1. Wstęp: organizm ludzki jako układ otwarty, określenie metabolizmu, skład organizmu.

2. Białka: funkcje; budowa; trawienie; białka pełno- i niepełnowartościowe; biosynteza

białka; pojęcie wady metabolicznej

3. Enzymy: budowa; klasyfikacja; funkcje

4. Węglowodany: budowa; funkcje; trawienie; wchłanianie; przemiany – glikoliza

(fosforylacja substratowa), cykl pentozowy, glukoneogeneza.

5. Węglowodany c.d.: gospodarka węglowodanowa; centralna rola glukozo-6-fosforanu;

metabolizm glikogenu (regulacja); rola insuliny w ustroju.

6. Lipidy: budowa; funkcje; trawienie; kwasy tłuszczowe, izomery cis i trans; nienasycone

kwasy tłuszczowe; eikozanoidy (rola w ustroju); triacyloglicerole (metabolizm).

7. Lipidy c.d.: gospodarka lipidowa; lipoproteiny; rola tkanki tłuszczowej (otyłość);

cholesterol i jego pochodne (kwasy żółciowe, hormony steroidowe); miażdżyca.

8. Utlenianie biologiczne: cykl Krebsa, „łańcuch oddechowy”; bilans energetyczny ustroju.

9. Sprawdzian wiadomości

10. Biochemia wysiłku fizycznego; powtórzenie energetyki; pojęcie hipoksji; biochemia

mięśni.

11. Biochemia krwi; metabolizm erytrocytu; antyoksydanty; biochemia wątroby .Biochemia

nerki; równowaga wodno-elektrolitowa; równowaga kwasowo-zasadowa.

12. Odżywianie; witaminy; składniki mineralne; rola niezbędnych składników żywności;

biochemia zmysłów (percepcja i przetwarzanie sygnału).

13. Sprawdzian wiadomości

14. Repetytorium i zaliczenie (dopuszczenie do egzaminu).

UWAGA !

Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. Zaliczenie ćwiczeń wymaga uzyskania pozytywnej

oceny z sprawdzianów (dwa w ciągu semestru). Zaliczenie ćwiczeń jest warunkiem

dopuszczenia do egzaminu. Egzamin jest pisemny i odbywa się po pierwszym semestrze..

18

Zalecane podręczniki:

Bańkowski E. „Biochemia. Podręcznik dla studentów studiów licencjackich i magisterskich”.

MedPharm Polska, Wrocław 2006.

Podręczniki uzupełniające:

Murray R.K., Granner D. K., Rowell V.W., „Biochemia Harpera”, Wydawnictwo lekarskie

PZWL, Warszawa 2008

Gertig H., Przysławski J., „Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu”, Wydawnictwo

Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.

Górski J. „Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa 2006.

Tomaszewski J.J., „Diagnostyka laboratoryjna. Podręcznik dla studentów medycyny”,

Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2001.

Ogólna ocena wyników nauczania: EGZAMIN - po I semestrze – sesja zimowa

19

6. KINEZJOLOGIA

ZAKŁAD REHABILITACJI Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego WUM

Warszawa, ul Solec 57, 00-424 Warszawa, tel. 629 46 65, 822 80 05

www.wum.edu.pl/zakladrehabilitacji

p.o. Kierownika Zakładu: dr n med. Dariusz Białoszewski

Kierownik zespołu nauczającego : dr n med. Dariusz Białoszewski

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady - 15 godzin w semestrze zimowym

Ćwiczenia - 60 godzin (po 30 godzin w semestrach letnim i zimowym)

CELE NAUCZANIA

Cele nauczania kinezjologii w programach ośrodków kształcących w UE fizjoterapeutów są

całkowicie zbieżne z tymi, które stawia przed sobą zespół nauczający tego przedmiotu

w ramach Zakładu Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego

Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Zasadnicze cele nauczania kinezjologii to zatem:

- szczegółowe zapoznanie studentów z zasadami i prawami opisującymi czynność

narządu ruchu człowieka,

- nauka posługiwania się syntetycznie wiedzą uzyskaną podczas zajęć z anatomii

prawidłowej i stały trening tych umiejętności,

- przygotowanie słuchaczy do zajęć klinicznych na dalszych latach studiów poprzez

sukcesywne wprowadzanie pojęć klinicznych obejmujących różne aspekty

funkcjonowania narządu ruchu w zdrowiu i chorobie.

Wszystkie wymienione wyżej aspekty nauczania tej, bazowej dla zrozumienia zjawisk

zachodzących w narządzie ruchu człowieka, dziedziny nauk anatomicznych są równie ważne.

Wydaje się jednak, że najważniejszym i jak uczy doświadczenie najtrudniejszym do

osiągnięcia celem jest satysfakcjonujące nauczenie studentów umiejętności syntetycznego

myślenia i swobodnego poruszania się w prawach i zależnościach dotyczących anatomii

czynnościowej.

RAMOWA TEMATYKA ZAJĘĆ

Zajęcia z Kinezjologii zawierają zgodnie założeniami większości programów unijnych:

1. Materiał podający syntezę wiadomości stanowiących podstawę do ich szczegółowego

rozwijania podczas ćwiczeń oraz elementy wiedzy ogólnej ułatwiającej zrozumienie

praw i zjawisk rządzących organizmem człowieka w ruchu. Ta część zajęć jest

realizowana poprzez cykl dwugodzinnych wykładów odbywających się w I semestrze.

Nabyta na nich wiedza jest sprawdzana podczas końcowego egzaminu testowego

w sesji letniej i podczas ćwiczeń ze studentami. Poniżej przedstawiono ramową

tematykę wykładów.

RAMOWA TEMATYKA WYKŁADÓW

I. Wykład inauguracyjny: Specyfika narządów ruchu człowieka

- elementy budowy narządów ruchu;

- ogólne zależności pomiędzy poszczególnymi składowymi narządów ruchu;

- podstawowe prawa i zasady opisujące funkcje narządów ruchu.

20

II. Rozwój filogenetyczny układu ruchu w aspekcie jego adaptacji do postawy

pionowej

III. Rozwój ontogenetyczny układu ruchu człowieka

IV. Szkielet osiowy

- charakterystyka budowy w aspekcie czynnościowym;

- analiza funkcji i powiązań z pozostałymi częściami układu ruchu.

V. Kończyna górna

- charakterystyka budowy w aspekcie czynnościowym;

- analiza funkcji i powiązań z pozostałymi częściami układu ruchu ze szczególnym

uwzględnieniem funkcji ręki.

VI. Kończyna dolna

- charakterystyka budowy w aspekcie czynnościowym;

- analiza funkcji i powiązań z pozostałymi częściami układu ruchu ze szczególnym

uwzględnieniem funkcji stopy.

VII. Układ ruchu jako całość czynnościowa

- utrzymanie postawy;

- biomechanika lokomocji człowieka;

- aspekty kliniczne bólu;

- rodzaje odruchów i ich znaczenie kliniczne;

2. Ćwiczenia szczegółowo omawiające zagadnienia związane z czynnościowymi

funkcjami narządu ruchu realizowane w systemie ćwiczeń bazujących na czynnym

udziale studentów w analizowaniu przedstawianej tematyki. W trakcie dwugodzinnych

zajęć wykorzystywane są modele i plansze anatomiczne oraz współczesne techniki

audiowizualne. Niżej podana tematyka bloków ćwiczeniowych jest dostosowana do

programu nauczania anatomii prawidłowej i pozwala na optymalną realizację zagadnień

kinezjologicznych.

ĆWICZENIOWE BLOKI TEMATYCZNE

SEMESTR I

I . Zasady i prawa opisujące funkcjonowanie poszczególnych składowych układu

ruchu

- topografia ciała ludzkiego w aspekcie czynnościowym: okolice ciała; główne osie

i płaszczyzny ruchów

- charakterystyka ogólna układu ruchu;

- podział odcinkowy układu ruchu;

- wybrane aspekty budowy i fizjologii kości;

- wybrane aspekty budowy i fizjologii mięśni;

- wybrane aspekty budowy i fizjologii tkanki chrzęstnej, więzadeł i ścięgien;

- wybrane aspekty biomechaniki narządów ruchu.

II. Osteologia, artrologia, syndesmologia, myologia

- charakterystyka morfologiczna i funkcjonalna szkieletu osiowego;

- charakterystyka morfologiczna i funkcjonalna szkieletu kończyn;

- morfologia i czynność układu mięśniowego;

- charakterystyka ,budowa i funkcja połączeń czynnościowych w obrębie układu ruchu.

21

SEMESTR II

III. Głowa, szyja, tułów ( kręgosłup, brzuch, klatka piersiowa) i miednica

- analiza połączeń czynnościowych czaszki;

- analiza czynnościowa połączeń ruchowych kręgosłupa w aspekcie ich budowy

anatomicznej;

- systemy więzadłowe kręgosłupa;

- systemy mięśniowe głowy, szyi i tułowia;

- wybrane aspekty biomechaniki kręgosłupa i klatki piersiowej;

- biomechanika oddychania;

- analiza czynnościowa mięśni ściany jamy brzusznej;

- rola tłoczni brzusznej;

- czynnościowe aspekty połączeń miednicy;

- relacje czynnościowe pomiędzy tułowiem a kończynami;

- analiza funkcji w aspekcie unerwienia i unaczynienia;

- analiza czynnościowa wybranych dysfunkcji szkieletu osiowego.

IV. Kończyna górna

- cechy morfologiczne i czynnościowe ze szczególnym uwzględnieniem jej

przystosowania do funkcji chwytno- manipulacyjnych;

- analiza czynnościowa połączeń ruchowych;

- analiza zespołów mięśniowych i ich zdolności kompensacyjnych;

- analiza funkcji kończyny w aspekcie jej unerwienia i unaczynienia;

- szczegółowa analiza funkcji ręki;

- analiza czynnościowa wybranych dysfunkcji kończyny górnej.

V. Kończyna dolna

- cechy morfologiczne i czynnościowe ze szczególnym uwzględnieniem jej

przystosowania do funkcji podporowo- lokomocyjnych;

- analiza czynnościowa połączeń ruchowych;

- analiza zespołów mięśniowych i ich zdolności kompensacyjnych;

- analiza funkcji kończyny w aspekcie jej unerwienia i unaczynienia

- szczegółowa analiza funkcji stopy;

- analiza czynnościowa wybranych dysfunkcji kończyny dolnej;

- fizjologia i patofizjologia chodu.

OCENA WYNIKÓW NAUCZANIA

Monitorowanie wyników nauczania odbywa się w kilku niżej wymienionych obszarach:

1. Stała ocena wiadomości i aktywności studentów podczas ćwiczeń;

2. Ocena wiedzy studentów na podstawie przeprowadzanych zaliczeń

/ kolokwiów/, które odbywają się po zakończeniu każdego z w/w bloków

tematycznych;

3. Ugruntowywanie wiadomości z anatomii prawidłowej dzięki systemowi

zaliczeń pisemnych dotyczących nabytej wiedzy anatomicznej

uwzględniających obowiązujące mianownictwo łacińskie;

4. Końcowa ocena wiadomości uzyskanych przez studentów w trakcie wykładów

i ćwiczeń podczas testowego egzaminu końcowego.

Końcowa ocena wyników nauczania: egzamin testowy- po II semestrze w sesji letniej

22

PODRĘCZNIKI

Podręczniki dostępne w Polsce stanowią wystarczającą bazę do nauczania kinezjologii.

Uzupełnione wiedzą podawaną podczas wykładów oraz ćwiczeń, wsparte wiadomościami

możliwymi do uzyskania z lektury czasopism naukowych i zasobów internetu pozwalają

studentom na dobre przygotowywanie się do zajęć i dalsze pogłębianie nabytych na nich

wiadomości.

Podstawowe

1. Pamela Mac Kinnon, John Morris. Oksfordzki podręcznik anatomii

czynnościowej, T. 1- 3, Wyd. 1, PZWL, Warszawa 1997

2. Janusz Wiesław Błaszczyk. Biomechanika kliniczna. PZWL, Warszawa, 2004

3. Krzysztof Spodaryk . Patologia narządu ruchu. PZWL, Warszawa, 2002

4. Wim Jorritsma. Anatomia na żywym człowieku. Wstęp do terapii

manualnej, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, 2004

Uzupełniające

1. Artur Dziak. Bóle krzyża. PZWL, Warszawa, 1994: wyd IV.

2. Artur Dziak. Bóle szyi, głowy i barków. Medicina Sportiva, Kraków, 2001..

3. Artur Dziak (red). Zamknięte uszkodzenia tkanek miękkich narządu ruchu. PZWL,

Warszawa, 1985 .

4. Jürgen Krämer. Ortopedia. Springer PWN, Warszawa, 1997.

5. Jerzy Kuch (red): Rehabilitacja. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL,

Warszawa, 1989.

6. Kazimiera Milanowska. Kinezyterapia. PZWL, Warszawa, 2002: wyd VI.

7. Robert H. Whitaker, Neil R. Borley: Anatomia błyskawicznie. PZWL, Warszawa,

2002.

8. Janusz Nowotny. Podstawy kliniczne fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu,

Medi Page, Warszawa 2006.

Zalecane czasopisma naukowe

1. „ Fizjoterapia Polska”

2. „Postępy Rehabilitacji”

3. „ Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja”

4. „Medycyna Sportowa”

23

7. PEDAGOGIKA OGÓLNA

ZAKŁAD REHABILITACJI Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego WUM

Warszawa, ul Solec 57, 00-424 Warszawa, tel. 629 46 65, 822 80 05

www.wum.edu.pl/zakladrehabilitacji

p.o. Kierownika: dr n med. Dariusz Białoszewski

Kierownik zespołu nauczającego: mgr Anna Ostaszewska

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady - 6 godzin

Seminaria - 15 godzin

CELE NAUCZANIA:

Pedagogika winna:

pomóc studentom w przygotowaniu się do pełnienia roli zawodowej fizjoterapeuty, a

więc zaznajomić ich z najnowszymi teoriami pedagogicznymi, dostarczyć wiedzy o

istocie, celach i prawidłowościach procesu dydaktycznego - wychowawczego,

opiekuńczego, realizowanego w szpitalu i innych placówkach medycznych;

kształtować u przyszłych fizjoterapeutów refleksyjny stosunek do poznawanych teorii,

twórczą postawę w realizacji procesu usprawniającego pacjenta przewlekle chorego;

kształtować innowacyjną postawę kandydatów na fizjoterapeutów, wdrażając ich do

samokształcenia;

dostarczyć studentom podstawowych pojęć i teorii, które umożliwiają im zrozumienie

procesów kształcenia i wychowania oraz rolę edukacji w procesach przebudowy

społecznej;

ukierunkować percepcję sytuacji mających miejsce w trakcie procesu usprawnia tak, by

przyszli fizjoterapeuci potrafili interpretować je w sposób twórczy, by wpływali na ich

przebieg;

zapoznać z podstawowymi zasadami, metodami aktywizującymi, z takimi sposobami

pracy przyszłych fizjoterapeutów, by byli oni zdolni do dialogu z pacjentami, by

umiał pomóc sobie i wychowankom w poznawaniu siebie i kierowaniu sobą,

zapoznać studentów z najnowszymi osiągnięciami teoretycznymi i praktycznymi w

modernizowaniu procesu dydaktyczno-wychowawczego, aby przyszli fizjoterapeuci

mogli sprostać nowym wyzwaniom, a także oczekiwaniom społecznym i potrzebom

pacjentów

ukazywać związek teorii z praktyką, wskazać na przydatność wiedzy pedagogicznej dla

przyszłych fizjoterapeutów

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23. IX 2003 –

pedagogiczne przygotowanie do zawodu powinno prowadzić do nabycia kompetencji w

następujących zakresach:

wychowawczym i społecznym - związanym z umiejętnością rozpoznawania potrzeb

pacjenta oraz zdolnością do współpracy w różnorodnych relacjach międzyludzkich,

kreatywnym - wyrażającym się zdolnością do samokształcenia, twórczymi i

innowacyjnymi postawami i działaniami, by w przyszłości kandydaci na

fizjoterapeutów mogli sprostać realizacji wielorakich funkcji i zadań w zmieniającej

się służbie zdrowia.

24

RAMOWA TEMATYKA WYKŁADÓW

Wykład 1 Andragogika – przedmiot, struktura i zadania. Jej działy i subdyscypliny. Kształtowanie

indywidualności jako kluczowy paradygmat edukacji dorosłych (refleksje, hipotezy i problemy

badawcze). Wybrane dziedziny wychowania dorosłych - andragogika: zdrowia, rehabilitacyjna,

sportu i rekreacji, turystyki, resocjalizacyjna, wieku emerytalnego i schyłku życia.

Wykład 2

Organizacje rządowe i pozarządowe wspomagające życie i leczenie osób

niepełnosprawnych ruchowo oraz przewlekle chorych. Samotność i osamotnienie jako

wyzwanie dla współczesnej edukacji.

Wykład 3

Etyka zawodowa współczesne standardy. Kształtowanie umiejętności zawodowych. .

Humanistyczne, pedagogiczne i społeczne wartości zawodu fizjoterapeuty.

RAMOWA TEMATYKA SEMINARIÓW

Seminarium 1

Pedagogika jako nauka o wychowaniu. Pedagogika a inne nauki zajmujące się wychowaniem.

Historyczny rys pedagogiki. Wychowanie dla przyszłości. Naukowa struktura pedagogiki –

fakty, wartości, teoria i praktyka. Podstawy pedagogiki opiekuńczej – pojecie opieki

międzyludzkiej – teorie i kryteria doboru. Postawy opiekuńcze jako typ postaw

interpersonalnych.

Seminarium 2

Medycyna i pedagogika – wspólne cele i ideały. Wartości humanistyczne w pedagogice a

efekty udanego procesu edukacyjnego w interakcji pacjent – fizjoterapeuta. Proces rehabilitacji

a proces wychowania. Medycyna i pedagogika – Janusz Korczak – lekarz i pedagog –

pedagogika w kolejnych okresach rozwoju dziecka.

Seminarium 3 Cele wychowania – dziedziny działalności wychowawczej a cele wychowania; zbieżność

interesów społecznych i jednostkowych – „człowiek zaangażowany”. Wychowanie umysłowe,

moralne i estetyczne – wybór metody nauczania i wychowania. Technologia kształcenia:

klasyfikacja i charakterystyka środków dydaktycznych. Metody nauczania ogólna

charakterystyka metod (metody oglądowe, słowne, praktyczne, nauczanie programowe) –

kształtowanie umiejętności i nawyków łączenia teorii z praktyka

.

Seminarium 4 Wychowanie prozdrowotne w procesie rewalidacji. Koncepcja wielostronnego rozwoju

osobowości pacjenta warunkiem adaptacji osoby przewlekle chorej do życia w społeczeństwie.

Człowiek chory lub niepełnosprawny – metody i środki zaradcze. Cele kształcenia kadry

specjalistów fizjoterapii w Polsce i na świecie.

Seminarium 5 Promocja zdrowia w różnych środowiskach społecznych. Rola instytucji, organizacji

pozarządowych i stowarzyszeń pracujących na rzecz osób chorych i niepełnosprawnych

w aspekcie współczesnej pedagogiki. Formy zajęć sportowych i rekreacyjnych we wszystkich

grupach środowiskowych z uwzględnieniem parametrów zdrowotnych i wieku pacjenta w

oparciu o treści kształcenia pedagogicznego

.

25

Seminarium 6 Formy i metody oddziaływania terapeutycznego i wychowawczego na pacjenta w aspekcie

istniejących standardów leczniczych i terapeutycznych. Czynniki psychopedagogiczne jako

wyznacznik subiektywnego obrazu choroby. Wartości rewalidacyjne jako droga do

poznawczego schematu choroby.

Seminarium 7

Chory człowiek a nie tylko „niesprawny narząd” – skuteczność procesów fizjoterapeutycznych.

Poznanie uwarunkowań psychospołecznych pacjenta – techniki współpracy pacjent –

fizjoterapeuta (osobisty wpływ fizjoterapeuty, jego wiedzy, kultury

i intuicji na obniżenie poziomu leku i złagodzenie skutków zaistniałej choroby). Fizjoterapeuta

nośnikiem nadziei, łącznikiem miedzy światem ludzi chorych i zdrowych.

OCENA WYNIKÓW NAUCZANIA:

Forma zaliczenia przedmiotu:

obecność na wszystkich zajęciach seminaryjnych

stałej ocenie wiadomości i aktywności studentów podczas zajęć oraz pracy pisemnej

semestralnej.

Ocena z zaliczenia przedmiotu jest wykładnikiem:

obecności na wszystkich zajęciach seminaryjnych

aktywności w ramach zajęć seminaryjnych

zaliczenie pisemne w formie pracy semestralnej.

Ocena wyników nauczania: ZALICZENIE po zakończeniu bloku zajęć.

Do zaliczenia końcowego obowiązuje znajomość wiadomości przekazanych podczas

wykładów!

ZALECANE PODRECZNIKI:

1. Suchodolski B. „Pedagogika” wyd. PWN Warszawa 2002

2. Stochmiałek J.„Pedagogika wobec kryzysów życiowych” wyd. APS Warszawa 2004

3. Osowska M.„Normy moralne” wyd. PWN Warszawa 1998

4. Szewczyk K.„Wychowac człowieka madrego” wyd.PWN Warszawa 1999

5. Rodniański J.„Miedzy dobrem a złem” wyd. Nasza Księgarnia Warszawa 1999

6. Nalaskowski A.„Metody nauczania” wyd. Adam Marszałek Toruń 2000

7. Wienefield R. Helen, Peay Y. Marilyn ,,Nauka o zachowaniu w medycynie” wyd. PZWL

Warszawa 2000r.

26

8. ERGONOMIA

Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny Instytutu Medycyny Społecznej WUM

02-007 Warszawa, ul. Oczki 3, Sekretariat tel. 022 6215197

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Longina Kłosiewicz-Latoszek

Odpowiedzialna za organizację procesu dydaktycznego: dr n. med. D. Szostak-Węgierek

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady - 10 godzin

CEL I PROGRAM NAUCZANIA

Zapoznanie studentów z czynnikami determinującymi obciążenie organizmu człowieka

pracą zawodową oraz ergonomicznym kształtowaniem stanowiska pracy.

TEMATY WYKŁADÓW

1. Zagrożenia zdrowotne na współczesnym stanowisku pracy.

2. Ergonomia jako nauka interdyscyplinarna. Działy ergonomii: koncepcyjna, korekcyjna,

ergonomia systemów. Ergonomia pracy, mieszkania, wyrobów.

3. Pojęcie ryzyka zawodowego i metody oceny. Ergonomia wybranych stanowisk pracy.

4. Ocena obciążenia człowieka pracą zawodową:

a/ obciążenie wysiłkiem fizycznym-metody oceny oraz sposoby zapobiegania, pozycja przy

pracy i jej wpływ na dysfunkcje, urazy i wypadki.

b/ obciążenia neuropsychiczne

c/ czynniki materialne środowiska pracy – szkodliwości fizyczne i chemiczne

d/ wpływ oświetlenia na warunki pracy

e/ czynniki związane z organizacją pracy – praca zmianowa

5. Ergonomia pracy fizjoterapeuty

6. System ochrony zdrowia osób pracujących. Profilaktyka.

7. Choroby zawodowe i parazawodowe.

8. Rola ergonomii w konstrukcji przestrzennej stanowiska pracy, w tym organizowanie

stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych.

Zaliczenie przedmiotu na podstawie obecności na wykładach.

PIŚMIENNICTWO

1. Augustyńska D., Pośniak M.: Czynniki szkodliwe w środowisku pracy. Wydawnictwa

CIOP, Warszawa 2007

2. Jankowska A., Pośniak M.: Zespół chorego budynku. Ocena parametrów środowiska

pracy. Wydawnictwa CIOP. Warszawa 2007

3. Zawieska M.: Ryzyko zawodowe. Metodyczne podstawy oceny. Wydawnictwa CIOP.

Wydawnictwa CIOP, Warszawa 2007

4. Bilski B.: Higiena pracy dla fizjoterapeutów. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo

Naukowe AM im. K. Marcinkowskiego, Poznań 2005.

27

9. KWALIFIKOWANA PIERWSZA POMOC MEDYCZNA

Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii I Wydziału Lekarskiego WUM

ul. Lindleya 4, 02-005 Warszawa

tel.: (0-22) 502 17 79 faks: (0-22) 502 21 03

www.anest.pl e-mail: [email protected]

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Ewa Mayzner-Zawadzka

Kontakt w sprawach studenckich:

I Zakład Anestezjologii i Intensywnej Terapii: dr med. Dariusz Kosson

e-mail: [email protected]

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady - 6 godzin

Ćwiczenia - 10 godzin

28

PRZEDMIOTY KIERUNKOWE

10. FIZJOTERAPIA OGÓLNA

ZAKŁAD REHABILITACJI Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego WUM

Warszawa, ul Solec 57, 00-424 Warszawa, tel. 629 46 65, 822 80 05

www.wum.edu.pl/zakladrehabilitacji

p.o. Kierownika Zakładu : dr n med. Dariusz Białoszewski

Kierownik zespołu nauczającego : prof. dr hab. n. med. Jerzy Kiwerski

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady - 10 godz.

Seminaria - 30 godz.

CELE NAUCZANIA

Celem nauczania jest zapoznanie studentów z ogólną teorią fizjoterapii oraz

podstawami fizjologicznego oddziaływania zabiegów leczniczych na organizm ludzki.

Konstruowanie optymalnych programów rehabilitacji jest uwarunkowane znajomością

reakcji poszczególnych układów ciała ludzkiego na ćwiczenia lecznicze, wymuszone

ograniczenia naturalnej aktywności fizycznej oraz określone bodźce fizyczne.

RAMOWA TEMATYKA WYKŁADÓW 1. Problematyka niepełnosprawności oraz podstawowe pojęcia i definicje. Rehabilitacja

medyczna i jej składowe, miejsce fizjoterapii w rehabilitacji medycznej.

Interdyscyplinarność rehabilitacji. Związek rehabilitacji z naukami medycznymi,

humanistycznymi i o kulturze fizycznej.

2. Ogólna metodyka rehabilitacji i taktyka postępowania fizjoterapeutycznego- hierarchia

i racjonalizacja celów, ogólne zasady doboru środków, form i metod fizjoterapii,

fizjoterapia jako element rehabilitacji kompleksowej.

3. Organizacja rehabilitacja i fizjoterapii, zespół rehabilitacyjny. Rehabilitacja szpitalna,

ambulatoryjna i domowa oraz w uzdrowisku i ośrodku rehabilitacyjnym. Obozy

i turnusy rehabilitacyjne.

4. Efektywność rehabilitacji, plastyczność ośrodkowego układu nerwowego, potencjał

rehabilitacyjny. Osoba rehabilitowana jako podmiot – podejście fizjoterapeuty do osoby

rehabilitowanej.

5. Etyka zawodowa fizjoterapeuty, kompetencje oraz odpowiedzialność moralna

i prawna.

RAMOWA TEMATYKA SEMINARIÓW

1. Ocena stanu funkcjonalnego, dokumentacja tego stanu i zabiegów fizjoterapeutycznych.

2. Wyrównywanie ubytków funkcjonalnych- regeneracja, kompensacja, adaptacja.

3. Badania diagnostyczne i funkcjonalne w weryfikacji i modyfikacji programów

rehabilitacji oraz kontroli ich wyników.

4. Wykorzystanie aparatury diagnostyczno-pomiarowej w diagnostyce funkcjonalnej-

prezentacja i interpretacja wyników, przydatność i znaczenie różnych badań

aparaturowych dla doboru środków fizjoterapii oraz kontroli wyników rehabilitacji.

5. Testy funkcjonalne stosowane w fizjoterapii – dobór odpowiedniego testu, trafność

oceny, przydatność i znaczenie dla doboru środków fizjoterapii oraz kontroli wyników

rehabilitacji.

6. Testy specyficzne dla różnych metod fizjoterapii.

7. Testy specyficzne dla różnych schorzeń i dysfunkcji.

29

ORGANIZACJA ZAJĘĆ

Seminaria prowadzone są zwykle w systemie, w którym nauczyciel dokonuje

wprowadzenia do poszczególnych tematów, a następnie dwu- trzy osobowe zespoły studentów

referują opracowane wcześniej, zadane treści. Po wygłoszonym referacie rozpoczyna się

dyskusja prowadzona przez nauczyciela, w której biorą udział wszyscy studenci. Seminarium

kończy się podsumowaniem oraz przyjęciem wspólnie wypracowanych wniosków.

OCENA WYNIKÓW NAUCZANIA

Monitorowanie wyników nauczania odbywa się w kilku obszarach.

1. Ocena zespołu studentów przygotowującego referat,

2. Ocena aktywności studentów podczas seminariów,

3. Kolokwia semestralne (ustne lub pisemne) z tematyki poruszanej na seminariach.

4. Zaliczenie końcowe na koniec II semestru w formie ustnej, na podstawie odpowiedzi na

trzy losowo wybrane pytania, o różnym stopniu trudności. Zaliczenie odbywa się na

jednym z ostatnich zajęć seminaryjnych. Do zaliczenia końcowego obowiązuje

znajomość wiadomości przekazanych podczas wykładów.

ZALECANE PODRĘCZNIKI

Podręczniki dostępne w Polsce stanowią wystarczającą bazę do nauczania „Ogólnej teorii

fizjoterapii”.

Podstawowe

1. Anna Straburzyńska-Lupa , Gerard Straburzyński , Fizjoterapia, PZWL Warszawa 2007

2. Jerzy Kiwerski (red). Rehabilitacja medyczna, PZWL, Warszawa 2007

3. Janusz Nowotny. Podstawy fizjoterapii. Cz. I, Podstawy teoretyczne i wybrane aspekty

praktyczne, Wyd. Kasper, Kraków 2007

Uzupełniające

1. Andrzej Kwolek (red). Rehabilitacja medyczna, T.1, Elsevier Urban & Partner,

Wrocław 2003

2. Artur Jaskulski. Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego z zarysem fizjologii człowieka,

Wyd. AWF Wrocław 2002

3. Jan Górski. Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego, PZWL Warszawa 2001

Zalecane czasopisma naukowe

1. „ Fizjoterapia Polska”

2. „Postępy Rehabilitacji”

3. „ Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja”

30

11. METODYKA NAUCZANIA RUCHU

ZAKŁAD REHABILITACJI Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego WUM

Warszawa, ul Solec 57, 00-424 Warszawa, tel. 629 46 65, 822 80 05

www.wum.edu.pl/zakladrehabilitacji

p.o. Kierownika Zakładu: dr n med. Dariusz Białoszewski

Kierownik zespołu nauczającego: mgr Krystyna Kasperska

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady - 30 godzin

Ćwiczenia - 60 godzin

CELE NAUCZANIA

Celem metodyki nauczania ruchu jest przygotowanie studenta do profesjonalnej organizacji

i prowadzenia ćwiczeń ruchowych w zakresie kinezyterapii zespołowej, zarówno dla osób

zdrowych w ramach profilaktyki zdrowotnej, jak i dla niepełnosprawnych pacjentów

w zakresie rehabilitacji ruchowej.

Kompleksowe poznanie problematyki kultury fizycznej, cech motorycznych człowieka,

terminologii gimnastycznej, metod prowadzenia zajęć ruchowych i zasobu ćwiczeń ma

zapewnić studentowi właściwe wykonywanie zawodu, odpowiadające potrzebom pacjentów

i zapewniające im bezpieczeństwo i zdrowie.

W myśl założeń UE zmierzających do wypracowania nowoczesnych programów

(uwzględniających nowe osiągnięcia naukowo-badawcze) dotyczących wielu dziedzin życia

osób niepełnosprawnych, wdrażamy studentów do pracy metodami proaktywnymi –

usamodzielniającymi jak również kreatywnymi, związanymi z twórczym myśleniem

i działaniem.

Cele ogólne – kierunek dążeń pedagogicznych

Przekazanie studentom określonego zasobu wiedzy i umiejętności niezbędnej do

realizowania zadań fizjoterapeuty.

Przygotowanie studenta do pracy pedagogiczno – dydaktycznej z grupami osób

niepełnosprawnych.

Kształtowanie właściwego stosunku przyszłych fizjoterapeutów do zagadnień rozwoju

i sprawności osób z różnorodnymi zaburzeniami.

Cele operacyjne –zamierzone osiągnięcia, w zakresie:

sprawności studenta, przyszłego fizjoterapeuty

wszechstronny rozwój sprawności fizycznej studenta

rozwój wydolności funkcjonalnej organizmu

doskonalenie cech motorycznych studenta

nabycie umiejętności posługiwania się nowoczesnymi przyborami gimnastycznymi -

GIMSTICK i Systemu NORDICK WALKING

w zakresie wiedzy z tematów:

bezpieczeństwa i higieny pracy

metodyki i systematyki ćwiczeń ogólnego usprawnienia pacjentów

ćwiczeń ruchowych jako środka leczniczego dla osób niepełnosprawnych.

motoryczności człowieka oraz warunków i sposobów jej rozwijania.

kształtowania sprawności i wydolności fizycznej pacjentów

31

profilaktyki i korekcji wad postawy

asekuracji ćwiczącego

odpowiedniego doboru ćwiczeń i możliwości sterowania grupami dyspanseryjnymi

metod nauczania ruchu /reproduktywnych, proaktywnych i kreatywnych/

terminologii gimnastycznej

umiejętności:

samodzielnego praktycznego wprowadzania w życie zdobytej wiedzy / opracowanie

toków i prowadzenie lekcji /

twórczego rozwijania form działania /wprowadzanie nowych ćwiczeń i sposobów

aktywności ruchowej/

dostosowywania ruchu do określonych schorzeń i grup wiekowych

analizowania i interpretowania opisów ćwiczeń fizycznych

myślenia kategoriami „diagnozowania” ćwiczeń fizycznych w zależności od potrzeb

ćwiczących.

zwiększania atrakcyjności zajęć

nawyków

opanowanie podstawowych technik działań ruchowych, użytecznych dla osiągnięcia

celów głównych

rozpowszechnianie w dostępnym sobie środowisku wiedzy o wartości ruchu, jako

czynnika profilaktycznego, terapeutycznego i rehabilitacyjnego

mobilizowanie do aktywności fizycznej pacjentów, rodzinę i współpracowników

inteligencji i uzdolnień

dążenie do samokształcenia, poszerzania wiedzy o nowe zagadnienia z zakresu leczenia

ruchem

dostosowywanie zajęć z pacjentami do różnych warunków lokalowych /sala gimn.,

teren itp./

operatywne myślenie, czyli umiejętność szybkiego rozwiązywania sytuacji

problemowych związanych z pracą z niepełnosprawnymi.

TEMATYKA ZAJĘĆ

Na zajęciach Metodyki Nauczania Ruchu wdrażamy studentów do pracy z grupami pacjentów,

których może cechować duża różnorodność emocjonalna, jak również sprawności

i wydolności organizmu.

Prowadzenie tego typu zajęć jest trudne i odpowiedzialne, toteż wymaga od fizjoterapeuty

dużej wiedzy teoretycznej i praktycznej. Nauczanie czynności ruchowych jest procesem

dydaktycznym i opiera się na zasadach pedagogicznych. Dlatego program Metodyki nauczania

ruchu zawiera zasady dydaktyczno wychowawcze, które wskazują jak powinno się uczyć i

nauczać. oraz metody którymi te zasady będą wdrażane w życie, zarówno dorosłego jak i

małego pacjenta.

Program zajęć jest realizowany w trzech semestrach, poprzez cykl dwugodzinnych

wykładów odbywających się w I i II semestrze i podczas ćwiczeń ze studentami, na których

wykonywane są określone zadania.

Aby realizowanie przedmiotu przebiegało sprawnie i efektywnie, zajęcia teoretyczne -

wykłady, są organizowane dla wszystkich słuchaczy jednocześnie i odbywają się w salach

wykładowych.

Ćwiczenia, na których studenci praktycznie wdrażają na swoich kolegach opracowane

konspekty lekcyjne, przebiegają w podgrupach 10-cio osobowych w salach gimnastycznych.

32

1. Poniżej przedstawiono ramową tematykę wykładów.

WYKŁADY:

1. Kultura fizyczna – jej miejsce w Kulturze Ogólnej i środki, które ją tworzą. Podział

ćwiczeń gimnastycznych, ich cele i zadania. Ćwiczenia kształtujące. Zasady opisu

ćwiczeń.

2. Ćwiczenia stosowane.

Zasady procesu nauczania. Cele, zadania, środki i metody nauczania i uczenia się

ruchu. Metody /formy/ prowadzenia zajęć. Budowa lekcji, tok lekcyjny, konspekty.

Natężenie zajęć. Rozpisanie graficzne. Samokontrola i samoocena.

3. Ćwiczenia uzupełniające.

Okresy rozwojowe. Postawa i lokomocja w ujęciu rozwojowym. Ogólne zagadnienia

dotyczące prowadzenia zajęć. Zasady prowadzenia zajęć w różnych grupach

wiekowych. Metody prowadzenia zajęć z małymi dziećmi. Gry i zabawy ruchowe w

zależności od kategorii wiekowej.

4. Możliwości nauczania czynności ruchowych u niepełnosprawnych. Ogólne zasady prowadzenia zajęć z osobami niepełnosprawnymi

Zasady prowadzenia zajęć dla osób upośledzonych umysłowo, osób niedowidzących

i niedosłyszących

Rola muzyki w zajęciach – zabawowe i muzyczno – ruchowe formy kształcenia

umiejętności ruchowych. Zasady doboru muzyki do ćwiczeń. Możliwości zwiększania

zaangażowania ćwiczących w zajęciach.

5. Zasady prowadzenia zajęć z osobami starszymi

Zasady prowadzenia zajęć dla osób: z niewydolnością układu krążenia i oddychania.

Zastosowane metody nauczania i uczenia się ruchu.

Ćwiczenia statyczne, dynamiczne i izometryczne.

6. Zasady prowadzenia zajęć dla osób: po amputacji RR i NN i niedowładach kończyn

dolnych osób z zespołami bólowymi kręgosłupa w odcinku szyjnym i odcinku

lędźwiowym. Gry sportowe dla osób po amputacjach RR i NN. Zastosowane metody

nauczania i uczenia się ruchu.

7. Metody stosowane w zajęciach ruchowych z akcentem na ich przydatność w procesie

usprawniania. Prakseologia – diagnoza i prognoza pedagogiczna w procesie nauczania

czynności ruchowych. Kontrola i ocena w nauczaniu czynności ruchowych.

Przydatność Systemu NORDICK WALKING i ćwiczeń z GIMSTICK w Metodyce

nauczania ruchu w aspekcie pracy z pacjentami.

8. Zasady prowadzenia zajęć dla osób z wadami postawy: plecy płaskie, okrągłe, wklęsłe.

9. Zasady prowadzenia zajęć dla osób z wadami postawy: plecy okrągło-wklęsłe,

skoliozy.

10. Zasady prowadzenia zajęć dla osób z wadami postawy - z wadami kolan oraz

płaskostopiem. Edukacja i reedukacja posturalna. Ćwiczenia specjalne /stretching,

ćw. antygrawitacyjne, ćw. w poz. Klappa/. Współczesne spojrzenie na metodykę

nauczania ruchu – nowości.

33

Zadania w I semestrze

1. Wiedza praktyczna:

a/ płaszczyzny ćwiczeń i pozycje wyjściowe do ćwiczeń

b/ wybrane ćwiczenia kształtujące - metoda naśladowcza ścisła

c/ wybrane ćwiczenia stosowane – metoda syntetyczna, analityczna, kompleksowa

d/ umiejętność prowadzenia prostych układów ćwiczeń fizycznych z zastosowaniem

znanych metod reproduktywnych /odtwórczych/

e/ umiejętność posługiwania się muzyką w ćwiczeniach

f/ umiejętność opisywania ćwiczeń

2. Sprawdzanie i ocena osiągnięć słuchaczy - ZALICZENIE

Zadania w II semestrze

1. Wiedza praktyczna

a/ wybrane ćwiczenia uzupełniające – metoda zabawowa naśladowcza, metoda

zabawowa klasyczna

b/ układanie konspektów i toków lekcyjnych

c/ umiejętność zastosowania metod proaktywnych /usamodzielniających/

oraz kreatywnych /twórczych/

d/ umiejętność prowadzenia 15’ pokazów lekcji dobranych do kategorii wiekowych wg

przygotowanych konspektów – metoda bezpośredniej celowości ruchu, metoda

zadaniowa ścisła

e/ umiejętność prowadzenia 30’ pokazów lekcji dla grup o określonych jednostkach

chorobowych wg przygotowanych toków lekcyjnych– metoda problemowa

f/ umiejętność przeprowadzenia zajęć metodą stacyjną

g/ umiejętność prowadzenia zajęć z muzyką

h/ umiejętność prowadzenia zajęć nowoczesnymi metodami i formami aktywności

ruchowej

2. Sprawdzanie i ocena osiągnięć słuchaczy - ZALICZENIE

Ogólna ocena wyników nauczania:

ZALICZENIE po I i II semestrze

Studenci podlegają:

Samokontroli i samoocenie prowadzonych przez siebie zajęć

Stałej ocenie wiadomości i aktywności podczas ćwiczeń;

Ocenie wiedzy na podstawie opracowywanych konspektów lekcyjnych,

przeprowadzanych zaliczeń /kolokwiów/, które odbywają się po zakończeniu każdego

bloku tematycznego oraz zaliczenia na koniec każdego semestru.

Ocenie umiejętności praktycznych podczas ćwiczeń

Ocenie wiadomości uzyskanej na testowym egzaminie końcowym.

W wyniku procesu kształcenia, student powinien poznać cele do których będzie dążył

w swojej edukacji oraz w przyszłej pracy z pacjentami, zasady, którymi będzie się posługiwał

oraz metody, którymi te zasady będzie wdrażał w życie pacjentów.

Powinien również umieć:

przeprowadzać zgodnie z celem ćwiczenia fizyczne, ich układy oraz lekcje ćwiczeń

w różnych formach.

34

prowadzić dokumentację ćwiczeń, przygotowywać konspekty lekcyjne ćwiczeń

zbiorowych w salach gimnastycznych

dobierać i proponować właściwe zestawy ćwiczeń dla pacjentów,

w zależności od ich indywidualnych potrzeb i problemów zdrowotnych

Powinien wykazywać odpowiednie postawy:

samokontroli i krytycznego stosunku do własnej wiedzy, umiejętności i zachowań

konsekwencji, stanowczości, ale też szacunku i zrozumienia dla pacjentów,

taktu i życzliwości w rozwiązywaniu problemów

odpowiedzialności za zdrowie pacjentów.

Studenci muszą nauczyć się takiego postępowania pedagogicznego, aby w swej pracy nieść

pomoc pacjentom w przezwyciężaniu cierpienia fizycznego i psychicznego.

Obecni studenci, wkrótce absolwenci, będą pracować nie tylko w Polsce, ale poza jej

granicami. Aby móc nieść pomoc innym, muszą najpierw zadbać o siebie, zarówno o stronę

fizyczną jak i umysłową. Muszą prezentować wizerunek zdrowego, sprawnego fizycznie

o wysokich kwalifikacjach fachowca. Współczesna dydaktyka silnie przecież akcentuje tezę, że

każdy proces nauczania powinien być procesem nauczania i uczenia się.

Nowością w stosowaniu metod nauczania jest położenie nacisku na te, które wdrażają

studentów do samodzielnej pracy /metody kreatywne – twórcze, zwłaszcza problemowe

i usamodzielniające, gdzie studenci samodzielnie po przeanalizowaniu sytuacji tworzą

pomysły rozwiązania problemu i weryfikują jego poprawność w praktycznym działaniu/.

Istotną rzeczą jest również korelacja programu Metodyki nauczania ruchu zarówno

z programem Kinezjologii, Kinezyterapii jak i z programem Ćwiczeń w Układzie Ruchu

w poszczególnych semestrach.

ZALECANE PODRĘCZNIKI

Podstawowe:

1. Bahrynowska-Fic J. Właściwości i metody ćwiczeń fizycznych oraz sport inwalidzki

PZWL Warszawa 1999

2. Jezierski R., Rybicka A. Gimnastyka teoria i metodyka AWF Wrocław 2002.

3. Bondarowicz M. Zabawy w grach sportowych WSiP W-wa 1998

Uzupełniające:

1. Gawlik K., Zwierzchowska A. Wychowanie fizyczne niewidomych i słabowidzących, AWF

Katowice 2004.

2. Gawlik K., Zwierzchowska A. Wychowanie fizyczne dzieci i młodzieży z niepełnospraw-

nością intelektualną, AWF Katowice 2004.

3. Gawlik K. Walaszczyk E. Gry i zabawy ruchowe w szkołach specjalnych, AWF Katowice

2002

4.Skrypt dla studentów pod red. J. Juskowej Fizjoterapia w wybranych chorobach układu

oddechowego i chorobach układu krążenia, Ofic. Wyd. AM, Warszawa 2005

5. Owczarek S. Atlas ćwiczeń korekcyjnych, PZWL Warszawa 2002

6. Malina H. Wady kończyn dolnych. Postępowanie korekcyjne, Kraków 1996.

35

12. KINEZYTERAPIA - propedeutyka oraz Praktyka w pracowni kinezyterapii

ZAKŁAD REHABILITACJI Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego WUM

Warszawa, ul Solec 57, 00-424 Warszawa, tel. 629 46 65, 822 80 05

www.wum.edu.pl/zakladrehabilitacji

p.o. Kierownika Zakładu: dr n med. Dariusz Białoszewski

Kierownik zespołu nauczającego : dr n. o k.f. Edyta Smolis -Bąk

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady: 15 godzin

Seminaria: 15 godzin

Ćwiczenia: 30 godzin

Praktyka zawodowa - 30 godzin ćwiczeń

CELE NAUCZANIA

Cele nauczania kinezyterapii w programach ośrodków kształcących w UE fizjoterapeutów są

całkowicie zbieżne z tymi, które stawia przed sobą zespół nauczający tego przedmiotu

w ramach Zakładu Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego

Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Zasadnicze cele to:

1. Wyjaśnienie podstaw kinezyterapii jako działu lecznictwa, w którym wykorzystuje

się właściwości ruchu w celach profilaktycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych.

2. Stosowanie wiedzy z zakresu nauk medycznych, a w szczególności: anatomii,

fizjologii, patologii do sprawnego wykonywania zadań zawodowych, w tym do

organizacji i prowadzenia terapii ruchem.

3. Dobieranie właściwych technik badania i oceny narządu ruchu, układu krążenia

i układu oddechowego w zależności od sytuacji, interpretowanie uzyskanych

wyników badań.

4. Przedstawienie wskazań i przeciwwskazań do wykonywania poszczególnych ćwiczeń

fizycznych.

5. Dobieranie pomocy i sprzętu ortopedycznego w zależności od rodzaju choroby

i potrzeb pacjentów.

6. Interpretowanie przepisów bhp w odniesieniu do zdrowia własnego i pacjenta,

instrukcji obsługi, użytkowania i konserwacji sprzętu rehabilitacyjnego stosowanego

w kinezyterapii.

7. Wykorzystanie w sposób prawidłowy wiedzy teoretycznej i umiejętności

praktycznych dla właściwego i sprawnego przeprowadzania poszczególnych ćwiczeń

leczniczych.

8. Prawidłowe wykonywanie podstawowych badań poszczególnych układów i narządów

na potrzeby kinezyterapii, ich interpretacja i dokumentowanie.

9. Zastosowanie odpowiednich technik wykonywania ćwiczeń leczniczych i stosowanie

ich adekwatnie do możliwości pacjenta.

10. Organizacja swojego stanowiska pracy zgodna z przepisami i zasadami bhp.

11. Przygotowanie studentów do zajęć klinicznych w następnych semestrach nauki.

36

RAMOWA TEMATYKA ZAJĘĆ

Zajęcia z Kinezyterapii zawierają zgodnie założeniami większości programów unijnych

materiał podający syntezę wiadomości dotyczących oceny stanu pacjenta dla potrzeb

kinezyterapii – wywiady, podstawowe pomiary i sposoby oceny funkcjonalnej, testy, plany

postępowania kinezyterapeutycznego, dokumentację.

RAMOWA TEMATYKA WYKŁADÓW

I Podstawy teoretyczne fizjoterapii

- rodowód fizjoterapii

- miejsce kinezyterapii w procesie kompleksowej rehabilitacji

- cele, zadania i zasady kinezyterapeutyczne

II Ruch jako czynnik terapeutyczny

- skutki hipokinezy i akinezy

III Podstawowy sprzęt i urządzenia stosowane w ćwiczeniach leczniczych na różnych

stanowiskach pracy kinezyterapeuty

- przy łóżku chorego

- w sali ćwiczeń zespołowych

- w sali ćwiczeń indywidualnych

- podczas ćwiczeń w wodzie

- w terenie.

IV Diagnostyka dla potrzeb kinezyterapii:

- wywiad i interpretacja danych

V Badanie przedmiotowe

- pomiary linijne (obwody i długości kończyn oraz kręgosłupa)

VI Badanie przedmiotowe

- pomiary zakresów ruchomości stawów

- badanie przykurczów

- ogólne zasady zapisywania wyników pomiaru

VII Pomiary i ocena sprawności mięśni

- zarys historii rozwoju oceny siły mięśniowej

- zmodyfikowana wersja testu mięśniowego Lovetta

RAMOWA TEMATYKA SEMINARIÓW

1. Pozycja anatomiczna. Osie i płaszczyzny ciała, określenie kierunku i położenia ciała.

2. Badanie pacjenta, ocena wizualna.

3. Wywiad z chorym dla potrzeb kinezyterapii. Klasyfikowanie i analizowanie

informacji.

4. Ergonomia pracy z pacjentem. Stanowisko pracy – planowanie i organizacja pracy

własnej, kontrola sprzętu i aparatów.

5. Ćwiczenia bierne, prowadzone, samowspomagane, czynne w odciążeniu i czynne

w odciążeniu z oporem, półpodwieszenia i podwieszenia całkowite.

6. Wprowadzenie do ćwiczeń prowadzonych wg koncepcji S-E-T ( Sling Exercises

Therapy).

ĆWICZENIOWE BLOKI TEMATYCZNE

1. Sprzęt w pracowni – jego nazwy i zastosowanie.

2. Badanie pacjenta.

3. Wywiad z chorym dla potrzeb kinezyterapii. Klasyfikowanie i analizowanie

informacji.

37

4. Pomiary orientacyjne kończyn. Testy funkcjonalne - badanie przykurczy. Pomiary

ruchomości kręgosłupa, klatki piersiowej.

5. Technika i metodyka pomiarów długości i obwodów kończyn.

6. Technika i metodyka pomiarów zakresu ruchów w stawach. Zapis metodą SFTR.

Dokumentacja i interpretacja badań.

7. Test Lovetta.

OCENA WYNIKÓW NAUCZANIA

- ocena wiadomości i aktywności studentów podczas ćwiczeń i praktyk zawodowych.

- ocena wiedzy i umiejętności z przeprowadzanych zaliczeń po zakończeniu bloków

tematycznych.

- ETAPOWE ZALICZENIE wiadomości po II semestrze. Obowiązuje tematyka

wykładów!

Ogólna ocena wyników nauczania: ZALICZENIE wiadomości po II semestrze

ZALECANE PODRĘCZNIKI

- Dega W.: Ortopedia i rehabilitacja, Wyd. PZWL, Warszawa 2003

- Kilar J., Lizis P., Leczenie ruchem, część I, Wyd. Kasper, Kraków 1998

- Milanowska K., Kinezyterapia, Wyd. PZWL, Warszawa 2003

- Rosławski A., Skolimowski T.: Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych, Wyd. PZWL,

Warszawa 2002

- Zembaty A.: Kinezyterapia tom I, Wyd. Kasper, Kraków 2002

- Zembaty A.: Kinezyterapia tom II, Wyd. Kasper, Kraków 2003

ZALECANE CZASOPISMA

- Fizjoterapia Polska

- Fizjoterapia

- Postępy rehabilitacji

- Rehabilitacja medyczna

38

13. FIZYKOTERAPIA - propedeutyka oraz Praktyka w pracowni fizykoterapii

ZAKŁAD REHABILITACJI Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego WUM

Warszawa, ul Solec 57, 00-424 Warszawa, tel. 629 46 65, 822 80 05

www.wum.edu.pl/zakladrehabilitacji

p.o. Kierownika Zakładu : dr n med. Dariusz Białoszewski

Kierownik Zespołu Nauczającego : mgr Magdalena Czajkowska

Wymiar godzin przedmiotu:

Fizykoterapia – propedeutyka I rok

Wykłady - 30 godz.

Ćwiczenia - 60 godz.

Praktyka w pracowni fizykoterapii

Ćwiczenia - 30 godz.

CELE NAUCZANIA

Zgodnie z założeniami UE celem nauczania fizykoterapii jest:

- szczegółowe zapoznanie studentów z prawami fizyki wykorzystywanymi w procesie

leczenia fizykalnego

- nauka i metodyka wykonywania zabiegów leczniczych

- bhp pracy fizjoterapeuty i obsługa aparatury medycznej z zakresu fizykoterapii

- nauka właściwego doboru zabiegów ,dawkowania , układania prawidłowych

programów usprawniania w oparciu o fizykoterapię

TEMATYKA ZAJĘĆ

Program zajęć z fizykoterapii zawiera szczegółową analizę zabiegów fizykalnych w oparciu

o założenia zgodne z programem UE.

RAMOWY PROGRAM WYKŁADÓW

1. Informacje ogólne: rys historyczny medycyny fizykalnej, rola medycyny fizykalnej

w leczeniu, diagnostyce i rehabilitacji, podział i charakterystyka zabiegów fizykalnych.

2. Termoterapia – właściwości fizyczne energii cieplnej, wpływ ciepła na organizm.

3. Zabiegi termoterapii stosowane w fizykoterapii.

4. Fototerapia – działanie fizyczne i biologiczne promieniowania podczerwonego,

widzialnego i nadfioletowego.

5. Profilaktyczne i terapeutyczne zastosowanie światłolecznictwa w medycynie.

39

6. Elektroterapia – wpływ prądu stałego na organizm.

7. Zabiegi elektrolecznicze przy użyciu prądu stałego – galwanizacja,

8. Zabiegi elektrolecznicze przy użyciu prądu stałego – jonoforeza.

9. Kąpiele elektryczno – wodne. Rodzaje, działanie, wskazania i przeciwwskazania

do wykonywania kąpieli.

10. Elektrodiagnostyka– zastosowanie w medycynie fizykalnej.

11. Metody jakościowe i ilościowe stosowane w elektrodiagnostyce.

12. Elektrostymulacja prądami Kotza, TENS, HV.

13. Elektrostymulacja – zastosowanie w medycynie fizykalnej.

14. Właściwości i zastosowanie prądów niskiej częstotliwości (wg Bernarda)

i (wg Traberta).

15. Prądy interferencyjne i stereointerferencyjne – charakterystyka i działanie prądów

na organizm człowieka.

RAMOWY PROGRAM ĆWICZEŃ

Wyposażenie gabinetów fizykoterapeutycznych. Przepisy BHP obowiązujące

w zakładach, pracowniach i gabinetach fizykoterapeutycznych.

Leczenie ciepłem. Okłady i kąpiele parafinowe – metodyka, wskazania

i przeciwwskazania do zabiegów .

Zastosowanie naświetlań promieniami widzialnymi i podczerwonymi – rodzaje aparatów,

metodyka, wskazania i przeciwwskazania do zabiegów światłoleczniczych.

Zastosowanie promieniowania nadfioletowego - rodzaje aparatów, metodyka, wskazania i

przeciwwskazania do zabiegów światłoleczniczych.

Laseroterapia – wykonywanie zabiegów przy użyciu różnej długości wiązki laserowej.

Rodzaje aparatów, metodyka, wskazania i przeciwwskazania do terapii laserowej.

Techniki i zastosowanie biostymulacji laserowej w wybranych jednostkach chorobowych.

Galwanizacja - rodzaje aparatów, metodyka, dawki, wskazania i przeciwwskazania do

zabiegów.

Jonoforeza – podział leków stosowanych w elektroterapii, przygotowanie roztworów

lekowych, metodyka, dawki, wskazania i przeciwwskazania do zabiegów.

Kąpiele wodno – elektryczne; metodyka, dawki, wskazania i przeciwwskazania do

zabiegu.

Elektrodiagnostyka – metody ilościowe i jakościowe.

40

Elektrostymulacja – podstawy biofizyczne i rodzaje stymulacji ( czynnościowa, TENS,

HV, prądy Kotza ).

Tonoliza – stymulacja porażeń spastycznych i wiotkich.

Prądy diadynamiczne – rodzaje, zastosowanie, metodyka, dawki, wskazania

i przeciwwskazania do zabiegu.

PRAKTYKA W PRACOWNI FIZYKOTERAPII- podstawy

Celem praktyki zawodowej jest zdobywanie doświadczenia niezbędnego do wykonywania

pracy w zakresie fizykoterapii. Praktyka zawodowa daje możliwość ugruntowania nabytej

na zajęciach wiedzy dotyczącej wykonywania poszczególnych zabiegów fizykalnych

i szczegółowszego poznania organizacji pracy gabinetu fizykoterapii.

MONITOROWANIE WYNIKÓW NAUCZANIA

Odbywa się w kilku niżej wymienionych obszarach:

- stała ocena wiadomości i aktywności studentów podczas ćwiczeń;

- umiejętność swobodnego poruszania się w zakresie poznanego materiału- obsługa

aparatury ,metodyka zabiegów.

- ocena wiedzy studentów na podstawie przeprowadzanych zaliczeń / kolokwiów/, które

odbywają się po zakończeniu każdego z w/w bloków tematycznych;

- ugruntowywanie wiadomości z fizykoterapii dzięki systemowi zaliczeń pisemnych

dotyczących nabytej wiedzy z fizyki ,anatomii fizjologii.

Ogólna ocena wyników nauczania: ZALICZENIE z oceną wiadomości po II semestrze.

Do zaliczenia konieczna jest znajomość tematyki wykładów!

41

ZALECANE PODRĘCZNIKI

Podstawowe:

- Mika T., Kasprzak W.: „Fizykoterapia”. Wyd. IV uzup., Warszawa PZWL, 2003

- Straburzyński G., Straburzyńska-Lupa A.: „Medycyna fizykalna”. Warszawa, Wyd. II

PZWL, 2000

- Straburzyńska –Lupa A., Straburzyński G.: „Fizjoterapia”. PZWL, 2004

Uzupełniające:

- Gieremek K., Nowotny J.: „Biostymulacja laserowa jako nowa metoda terapii fizykalnej”

Zeszyty Metodyczno – Naukowe AWF nr 3/1993,

- Gieremek K.: „Kriostymulacja w fizykoterapii” Zeszyty Metodyczno – Naukowe AWF

nr 3/1993.

- Glinkowski W., Pokora L.:„Lasery w terapii”, Centrum Techniki Laserowej, W-wa,

1993.

- Jankowiak J. „Balneologia kliniczna”. Warszawa, PZWL, 1971.

- Kinalski R.: „Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii”. Wrocław, Urban & Partner 2002.

- Kahn J. „Elektroterapia” Warszawa , PZWL, 1996

- Knoch H.G., Kneuth K.: „Leczenie ultradźwiękami“. Warszawa, PZWL 1984.

- Kolster B. Ebelt-Paprotny G. „Poradnik fizjoterapeuty”. Wrocław – Warszawa - Kraków,

Ossolineum, 2001

- Konarska I.: „Medycyna fizykalna” we „wskazania i przeciwwskazania do leczenia

sanatoryjnego i ambulatoryjnego w uzdrowiskach polskich”. Warszawa, PZWL, 1972.

- Sieroń A., Cieślar G., Adamek M.: „Magnetoterapia i laseroterapia”, Śląska Akademia

Medyczna, Katowice, 1994.

- Straburzyński J. : „Księga przyrodolecznictwa”. Warszawa, PZWL, 1997.

- Winklerowa J. „Praktyczny poradnik fizjoterapii”. Warszawa, 1980.

Zalecane czasopisma:

- „Balneologia Polska”

- „Fizjoterapia”

- „Fizjoterapia Polska”

- „Postępy Rehabilitacji”

- „Rehabilitacja Medyczna”

42

14. ZAJĘCIA RUCHOWE NA PŁYWALNI

Studium Wychowania Fizycznego i Sportu WUM

02-109 Warszawa ul. Księcia Trojdena 2 tel. 57 20 528, 529

Kierownik Studium: mgr Jerzy Chrzanowski

Zastępca kierownika ds. dydaktycznych: dr Halina Tomaszewska

Sekretariat Studium czynny codziennie w godz. 8.00 - 15.00

Godziny przyjęć studentów oraz dyżury nauczycieli wychowania fizycznego podane są

do wiadomości na tablicy informacyjnej Studium.

Czas realizacji: 60 godzin

Zajęcia odbywają się:

Pływalnia „Nowa Fala ”

ul. Garbińskiego 1, Warszawa

Treści kształcenia: Wymagania oraz warunki niezbędne do zachowania bezpieczeństwa

i higieny na basenie. Metodyka nauczana i systematyka ćwiczeń pływackich: kraul na

grzbiecie, kraul na piersiach, styl klasyczny, delfin - doskonalenie poznanych technik

pływackich. Cechy środowiska wodnego i ich wpływ na organizm człowieka. Wady postawy

ciała, rodzaje i sposoby ich korekcji w wodzie. Budowa jednostki lekcyjnej pływania

korekcyjnego, podział na grupy ćwiczeniowe pod względem rodzaju wady. Przykładowe

osnowy lekcyjne pływania korekcyjnego. Podstawowe umiejętności z zakresu ratownictwa

wodnego: pływanie sposobami ratowniczymi, pływanie pod wodą – penetracja dna, skok

ratowniczy, holowanie, wynoszenie tonącego z wody, posługiwanie się sprzętem ratowniczym

-akcja ratownicza.

Efekty kształcenia-umiejętności i kompetencje: postrzegania poszczególnych technik

pływackich, zrozumienia wpływu właściwości fizycznych środowiska wodnego na organizm

ludzki w leczeniu usprawniającym; rozpoznawania nieprawidłowości narządu ruch i ich

korygowania w warunkach odciążenia w środowisku wodnym; wykonywania indywidualnie i

zespołowo-symulacji akcji ratowniczej w wodzie.

Ocena wyników nauczania: ZALICZENIE po II semestrze

43

15. ĆWICZENIA W UKŁADZIE RUCHU

ZAKŁAD REHABILITACJI Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego WUM

Warszawa, ul Solec 57, 00-424 Warszawa, tel. 629 46 65, 822 80 05

www.wum.edu.pl/zakladrehabilitacji

p.o. Kierownika Zakładu: dr n med. Dariusz Białoszewski

Kierownik zespołu nauczającego : mgr Andrzej Ochal

Wymiar godzin przedmiotu:

Ćwiczenia - 60 godzin

CELE NAUCZANIA

Celem zajęć jest kształtowanie ogólnej sprawności fizycznej oraz uczenie się,

doskonalenie oraz nauczanie czynności sportowych– w zakresie niezbędnym przyszłym

fizjoterapeutom.

Do treści programowych należą podstawowe ćwiczenia gimnastyczne, zespołowe gry

sportowe, mini gry, gry i zabawy, ćwiczenia lekkoatletyczne.

Ćwiczenia semestr I

1. Zajęcia organizacyjne. Wyposażenie i sprzęt sali gimnastycznej.

2. Ćwiczenia porządkowo-dyscyplinujące. Musztra.

3. Ocena ogólnej sprawności fizycznej.

4. Akrobatyka – przewroty, stanie na rękach, stanie na głowie, przerzuty.

5. Ćwiczenia kształtujące szybkość.

6. Ćwiczenia kształtujące siłę.

7. Ćwiczenia kształtujące wytrzymałość.

8. Ćwiczenia kształtujące koordynacje ruchową

9. Ćwiczenia kształtujące gibkość

10. Ćwiczenia kształtujące skoczność

11. Samodzielne prowadzenie zajęć przez studentów – ćwiczenia kształtujące szybkość

i koordynacje ruchową

12. Samodzielne prowadzenie zajęć przez studentów – ćwiczenia kształtujące siłę

i wytrzymałość

13. Samodzielne prowadzenie zajęć przez studentów – ćwiczenia kształtujące gibkość

i skoczność

14. Ćwiczenia ogólnorozwojowe z Gymstick

15. Zaliczenie semestralne. Wprowadzenie do Nordic Walking (historia, wskazania, sprzęt)

44

Ćwiczenia semestr II

1. Zajęcia organizacyjne. Mini gry zespołowe.

2. Ocena ogólnej sprawności fizycznej.

3. Gry i zabawy.

4. Gry i zabawy z elementami tenisa stołowego

5. Trening stacyjno-obwodowy z Gymstick.

6. Gry, zabawy i ćwiczenia techniczne w unihockeju.

7. Ćwiczenia muzyczno – ruchowe – aerobic.

8. Ocena ogólnej sprawności fizycznej – wytrzymałość i szybkość.

9. Nauczanie techniki NW - ćwiczenia przygotowawcze

10. Nauczanie techniki NW - ćwiczenia specjalistyczne

11. Gry, zabawy i ćwiczenia techniczne w siatkówce.

12. Gry, zabawy i ćwiczenia techniczne w koszykówce.

13. Gry, zabawy i ćwiczenia techniczne w piłce nożnej.

14. Gry, zabawy i ćwiczenia techniczne w piłce ręcznej.

15. Zaliczenie semestralne. Gry rekreacyjne.

OCENA WYNIKÓW NAUCZANIA

Aktywny udział studentów podczas zajęć fizycznych,

Samodzielne prowadzenie zajęć przez studentów

Końcowa ocena wyników nauczania: zaliczenie po każdym semestrze

ZALECANE PODRĘCZNIKI

Podstawowe

1. Sozański H. (red.) – „Podstawy teorii treningu sportowego”, AWF Warszawa 1999;

2. Trześniowski R. – „Gry i zabawy ruchowe”; Wydawnictwo Sport i Turystyka,

Warszawa 2001

3. Mazurek L. – „Gimnastyka podstawowa”; Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa

1980

4. Stawczyk Z. – „Ćwiczenia ogólnorozwojowe”; AWF Poznań 2001

Uzupełniające

1. Bondarowicz M. – „Zabawy w grach sportowych” – WSiP Warszawa 1998;

2. Gablankowski A. – Stretching w szkole” – WSiP Warszawa 1994;

3. Brańska Ż. – „Aerobik sportowy” – AWF Warszawa 2002

4. Pilicz S. – „Pomiar ogólnej sprawności fizycznej” – AWF Warszawa 1997

5. Stawczyk Z. – „Gry i zabawy lekkoatletyczne” – AWF Poznań 1998

45

16. MASAŻ LECZNICZY

ZAKŁAD REHABILITACJI Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego WUM

Warszawa, ul Solec 57, 00-424 Warszawa, tel. 629 46 65, 822 80 05

www.wum.edu.pl/zakladrehabilitacji

p.o. Kierownika Zakładu : dr n med. Dariusz Białoszewski

Kierownik zespołu nauczającego : dr n. med. Izabela Korabiewska

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady - 16 godzin

Ćwiczenia - 60 godzin

CELE NAUCZANIA

Celem zajęć z masażu jest nauczenie studentów technik klasycznego masażu

leczniczego, uwzględniając teoretyczne podstawy wykonywania masażu, doskonaląc praktykę

jego wykonania poprzez wielokrotne ćwiczenia. Studenci podczas ćwiczeń poznają fizjologię

reakcji tkanek i ustroju człowieka na mechaniczny bodziec zewnętrzny w postaci masażu

z uwzględnieniem wskazań i przeciwwskazań do jego wykonywania.

ORGANIZACJA ZAJĘĆ

Zajęcia z masażu odbywają się w pracowni masażu Zakładu Rehabilitacji Oddziału

Fizjoterapii II WL AM. Studenci podzieleni są na małe grupy umożliwiające efektywne

prowadzenie ćwiczeń. W trakcie zajęć studenci otrzymują wszystkie niezbędne informacje

teoretyczne z zakresu masażu. Oglądają pokaz masażu wykonany przez nauczyciela,

a następnie, pod kontrolą nauczyciela, studenci wykonują zademonstrowany masaż wzajemnie

na sobie, powtarzając go wielokrotnie. Taki sposób nauczania umożliwia nie tylko nauczenie

się prawidłowego wykonywania masażu, ale również zapoznanie się z odczuciami, jakich

doznaje pacjent podczas zabiegu.

RAMOWA TEMATYKA WYKŁADÓW

I sem

Teoretyczne wprowadzenie do masażu leczniczego - definicja, podział, zasady,

metodyka i skutki masażu.

Wyposażenie gabinetu i wymagania stawiane masażyście. Wymagania programowe,

organizacja i bezpieczeństwo zajęć.

Techniki masażu klasycznego i ich działanie na tkanki ustroju ludzkiego.

46

Przeciwwskazania do wykonania masażu, diagnostyka pacjenta dla potrzeb masażu,

dokumentacja zabiegów masażu, środki poślizgowe i pozycje ułożeniowe.

II sem

Teoretyczne wprowadzenie do masaży specjalistycznych: drenaż limfatyczny, masaż

segmentarny, masaż izometryczny, masaże przyrządowe i w środowisku wodnym.

Podstawy stosowania masażu w sporcie i kosmetyce.

Akupresura i refleksoterapia.

RAMOWA TEMATYKA ĆWICZEŃ

I sem

Poszczególne techniki masażu klasycznego.

Masaż klasyczny grzbietu i karku.

Masaż klasyczny kończyn górnych.

Masaż klasyczny klatki piersiowej i powłok brzusznych.

II sem

Masaż klasyczny twarzy i szyi.

Masaż klasyczny kończyn dolnych.

Masaż klasyczny całego ciała

OCENA WYNIKÓW NAUCZANIA

Monitorowanie wyników nauczania odbywa się w kilku obszarach.

Ocena aktywności studentów podczas seminariów i ćwiczeń.

Ocena umiejętności praktycznych studentów w zakresie czynności technicznych

i higienicznych związanych z masażem dokonywana na każdych ćwiczeniach.

Kolokwia semestralne (ustne lub pisemne) z tematyki poruszanej na seminariach.

Zaliczenia praktyczne z ćwiczeń po każdym semestrze.

Do każdego zaliczenia obowiązuje znajomość wiadomości przekazanych podczas

wykładów.

47

ZALECANE PODRĘCZNIKI

Podstawowe

1. Zborowski A.: Masaż klasyczny. AZ, Kraków 2004

2. Zborowski A.: Masaż segmentarny. AZ, Kraków 2000

3. Zborowski A. - „Masaż w wybranych jednostkach chorobowych” (część I). AZ,

Kraków 1997

4. Zborowski A. - „Masaż w wybranych jednostkach chorobowych” (część II). AZ,

Karków 1997

5. Zborowski A.: Masaż limfatyczny. AZ, Kraków 2005

6. Walaszek R. (red).: Masaż z elementami rehabilitacji. Mehmed, Kraków 2001

Uzupełniające

1. Prochowicz Z. – „Podstawy masażu klasycznego”. PZWL Warszawa 1990

2. Magiera L, Walaszek R.: Masaż sportowy z elementami odnowy biologicznej. Biosport,

Kraków 2004

3. Hoffa, Gocht, Storck, i in.: Masaż leczniczy. PZWL Warszawa 1996

4. Magiera L., Kasperczyk T. – „Segmentarny masaż leczniczy”. Bio- Styl Krakóa. 1995

5. Jankowiak J.- „Masaż leczniczy”. PZWL Warszawa 1974

6. Kuan Hin – Chiński masaż i akupresura. PZWL Warszawa 1992

Zalecane czasopisma naukowe

1. „ Fizjoterapia Polska”

2. „Postępy Rehabilitacji”

3. „ Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja”

4. „Medycyna Sportowa”

48

POZOSTAŁE PRZEDMIOTY

17. JĘZYK OBCY

STUDIUM JĘZYKÓW OBCYCH

Centrum Dydaktyczne WUM

ul. Trojdena 1a Warszawa, tel. 5720865,5720863

E-mail: [email protected]

Kierownik: mgr Joanna Ciecierska

Wymiar godzin przedmiotu (ćwiczenia):

Łącznie 120 godzin na I i II roku studiów (po 30 godzin w semestrach I, II, III i IV)

Forma zakończenia przedmiotu:

Lektorat języka obcego kończy się egzaminem w sesji letniej II roku studiów.

Cel nauczania:

Lektorat wybranego przez studentów języka obcego (angielskiego, francuskiego, niemieckiego

lub rosyjskiego) prowadzony jest na poziomie średnio zaawansowanym i zaawansowanym oraz

opiera się na umiejętnościach językowych wyniesionych ze szkoły średniej.

Celem lektoratu jest nauka języka specjalistycznego czyli kształcenie sprawności językowych

pozwalających na:

rozumienie różnego rodzaju tekstów o tematyce zawodowej

rozumienie ze słuchu nagrań i wykładów

własne wypowiedzi o tematyce zawodowej

komunikację w środowisku zawodowym (z lekarzami, personelem pomocniczym,

pacjentami)

prowadzenie dokumentacji i redagowanie krótkich tekstów.

Program nauczania:

1. Wprowadzanie i ćwiczenie podstawowej terminologii anatomicznej

rozróżnianie terminów specjalistycznych i potocznych

położenie narządów

budowa narządów

układy narządów

2. Wybrane procesy fizjologiczne: mechanizm i przebieg

układ krążenia

układ oddechowy

układ nerwowy

układ narządu ruchu

patofizjologia

3. Podstawowa terminologia kliniczna.

Objawy podmiotowe i przedmiotowe wybranych chorób

układu krążenia

układu oddechowego

układu nerwowego

układu narządu ruchu

Rozróżnianie terminów specjalistycznych i potocznych.

49

4. Ból

charakterystyka

zbieranie wywiadu

5. Fizykoterapia (rodzaje zabiegów leczniczych)

6. Aparaty ortopedyczne, sprzęt do samoobsługi chorych i pomoce techniczne

7. Ćwiczenia fizyczne

rodzaje

ruchy

polecenia dla pacjenta

8. Urazy (zranienie, zwichnięcia, złamania, urazy związane z uprawianiem sportu)

mechanizm

objawy podmiotowe i przedmiotowe

pierwsza pomoc

leczenie

rehabilitacja

9.Fizjoterapia w

kardiologii

chorobach układu oddechowego

neurologii

10. Uzyskiwanie podstawowych informacji o stanie zdrowia pacjenta, jego leczeniu i

rehabilitacji

rozmowa z lekarzem

interpretacja i wypełnianie formularzy oraz korzystanie z dokumentacji szpitalnej

rozmowa z pacjentem nt. jego problemów zdrowotnych

11. Wyjaśnianie pacjentowi charakteru i przebiegu rehabilitacji.

12. Przedstawianie w formie ustnej i pisemnej informacji nt. stanu zdrowia pacjenta, łącznie z

omawianiem i opisywaniem przypadków.

Zasady i formy oceny wyników nauczania

Podstawą zaliczenia semestralnego jest systematyczny i aktywny udział w zajęciach,

pozytywne oceny ze sprawdzianów cząstkowych i sprawdzianu końcowego oraz prezentacji

samodzielnej pracy (np. omówienie artykułu z czasopisma specjalistycznego, mini-wykład,

plakat).

Lektorat kończy się egzaminem w sesji letniej II roku studiów.

Podręczniki

Zajęcia prowadzone są w systemie autorskim, z wykorzystaniem podręczników oraz

materiałów własnych opracowanych na podstawie artykułów z czasopism specjalistycznych i

bieżącej prasy oraz źródeł internetowych.

Język angielski:

1. Ciecierska J, Jenike B, Tudruj K.: English in Medicine. Podręcznik dla studentów akademii

medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004

50

2. Ciecierska J, Jenike B, Tudruj K.: English for Medical Purposes. Self-Assessment Tests,

Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999

Język francuski:

1. Jakimczyk B.: Materiały do nauki języka francuskiego, Gdańsk 1999

2. Anselme B.: Le corps humain, Nathan 2002

3. Gateau B.: Les premiers secours, Nathan 2002

4. Mourlhon-Dallies F., Tolas J.: Santé – médecine.com, CLE 2004

Język niemiecki:

1. Kolster, B, Ebelt-Paprotny G.: Physiotherapie. Leitfaden, Gustav Fischer Verlag 1998

2. Weiss-Wilk I., Drebenstedt M.: Język niemiecki dla studentów medycyny, Collegium

Medicum UJ, Kraków 1997

3. Birkenfeld H., Roschek M.: Medizin 1/2, Max Hueber Verlag

51

18. ANTROPOLOGIA

Zakład Historii Medycyny i Filozofii AM

Ul Złota 7, tel. 827 – 03 – 07

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Marek Wichrowski

Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Maria J. Turos

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady - 6 godzin

Seminaria - 16 godzin

Wykłady

1. Czym jest antropologia i jej podział wewnątrzdyscyplinarny

- stosunek antropologii do innych nauk o człowieku

- pojęcie normy w biologii człowieka

- antropologia w fizjoterapii

2. Antropologia filogenetyczna

- miejsce człowieka w królestwie zwierząt

- mechanizmy ewolucji i antropogeneza

3. Rozwój osobniczy człowieka i jego czynniki

- ontogeneza [podział na okresy]

- osobnicze czynniki rozwojowe

- tendencje przemian [akceleracja, inwolucja]

4. Zmienność morfologiczna człowieka

- konstytucja i metody typologiczne

- dymorfizm płciowy

- symetria i asymetria

5. Związki między strukturą i funkcją ustroju

6. Techniki badawcze używane w antropologii

- wstępne zagadnienia antropometrii

- normy rozwojowe i metody oceny wieku rozwojowego

7. Ekologia człowieka

- człowiek a środowisko [geograficzne, klimatyczne]

- ekologia środowiska pracy

8. Związki systemu społeczno – kulturowego z postrzeganiem siebie . Elementy antropologii

kulturowej

9. Ciało ludzkie w ujęciu antropologiczno – społecznym: „...ja doskonałe...”, „...ja w

chorobie...”

52

Seminaria

- podstawowe wskaźniki i wyróżniki antropometryczne

- pomiary antropometryczne

- składniki tkankowe ciała, pomiary tkanki tłuszczowej i beztłuszczowej, BMI

- ocena rozwoju fizycznego dzieci i młodzieży

- wiek biologiczny i metody jego oceny [wiek szkieletowy, zębowy]

- kulturowe wyznaczniki postrzegania ciała

- antropometria ergonomiczna

Zalecana literatura

1. Malinowski A. - Wstęp do antropologii i ekologii człowieka [1999]

2. Malinowski A. Bożiłow W. - Podstawy antropometrii

3. Malinowski A. Wolański N. - Metody badań w biologii człowieka. Wybór metod

antropologicznych [1988]

4. Malinowski A. – Antropologia fizyczna [1980]

5. Jaczewski A. Biologiczne i medyczne podstawy rozwoju i wychowania [2001]

6. Wolański N. Pariżkova J. – Sprawność fizyczna a rozwój człowieka [1976]

7. Wolański N. – Rozwój biologiczny człowieka [1975]

8. Dzierżykray – Rogalski T. – Rytmy i antyrytmy biologiczne [1980]

9. Dzierżykray – Rogalski T. – Modrzewska K. – Zarys antropologii dla medyków [1955]

10. Young J. – Zarys wiedzy o człowieku [1978]

11. Levin R. – Wprowadzenie do ewolucji człowieka „Prószyński i S – ka” 2002

Do ćwiczeń z antropometrii:

K. Kucharczyk, M. Nowak – Wskazówki do ćwiczeń anatomicznych na osobniku żywym

T. Sokołowski – Elementy dynamiczne kończyn człowieka

Ogólna ocena wyników nauczania: ZALICZENIE po II semestrze

53

19. TRENING INTERPERSONALNY dla potrzeb fizjoterapii

ZAKŁAD REHABILITACJI Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego WUM

Warszawa, ul Solec 57, 00-424 Warszawa, tel. 629 46 65, 822 80 05

www.wum.edu.pl/zakladrehabilitacji

p.o. Kierownika Zakładu : dr n med. Dariusz Białoszewski

Kierownik zespołu nauczającego : dr n. med. Monika Lewandowska

Wymiar godzin przedmiotu:

Wykłady – 10 godzin

Seminaria - 30 godzin

CELE NAUCZANIA

Celem nauczania jest teoretyczne zapoznanie studentów z podstawowymi teoriami

komunikacji interpersonalnej. Zdobycie przydatnych podczas dalszych studiów i w przyszłej

pracy praktycznych i podstawowych umiejętności dotyczących takich zagadnień jak:

nawiązywanie dobrego kontaktu i skuteczne porozumiewanie się; asertywne komunikowanie

się, udzielanie informacji zwrotnej, zadawanie pytań, umiejętności radzenia sobie

z sytuacjami trudnym.

RAMOWA TEMATYKA WYKŁADÓW

Wprowadzenie do podstawowych zagadnień komunikacji interpersonalnej

Komunikacja werbalna

Komunikacja niewerbalna

Bariery w komunikacji interpersonalnej

Tworzenie optymalnych warunków współpracy

Radzenie sobie w sytuacjach konfliktowych

Negocjacje

Wizerunek fizjoterapeuty.

RAMOWA TEMATYKA SEMINARIÓW

Kim jestem? - mocne i słabe strony – (rozpoznawanie i wyrażanie)

Otwarte wyrażanie uczuć - pozytywnych i negatywnych

Trening przyjmowania ocen od innych ludzi

Trening skutecznej komunikacji poprzez słowa - (komunikacja werbalna)

Trening skutecznej komunikacji poprzez język ciała - (komunikacja niewerbalna)

Wartości osobiste jednostki

Sposoby eliminowania zakłóceń w komunikacji

54

Sposoby zwiększania efektywności komunikacji interpersonalnej

Wypracowanie swojego indywidualnego sposobu autoprezentacji - (ekspresja głosu

i ciała).

Ocena własnych kompetencji interpersonalnych w zakresie asertywności

ORGANIZACJA ZAJĘĆ

Seminaria prowadzone są metodami aktywnymi w grupach 4-5 osobowych. W części

wstępnej zajęć studenci wprowadzani są w teoretyczne i praktyczne zagadnienia dotyczące

określonego seminarium przez nauczyciela prowadzącego zajęcia. W trakcie zajęć

seminaryjnych studenci doskonalą umiejętności komunikacji werbalnej i niewerbalnej oraz

wypracowują własny indywidualny sposób prezentacji i autoprezentacji. Zajęcia seminaryjne

kończą się dyskusją moderowaną przez nauczyciela oraz wspólnym wyciągnięciem wniosków

końcowych.

OCENA WYNIKÓW NAUCZANIA

Monitorowanie wyników nauczania odbywa się na podstawie:

Oceny aktywności studentów podczas seminariów.

Kolokwium semestralnego (ustnego lub pisemnego) z tematyki poruszanej

na seminariach.

Przygotowaniu i realizacji prezentacji i wystąpienia publicznego.

Zaliczenie końcowe odbywa się na jednym z ostatnich zajęć seminaryjnych. Obowiązuje

znajomość wiadomości przekazanych podczas wykładów!

ZALECANE PODRĘCZNIKI

Podstawowe

1. Castanyer O. Jak docenić samego siebie. Asertywność jako wyraz zdrowej

samooceny. Kraków 2002

2. Filipiak M. Homo Communicans. Wprowadzenie do teorii masowego

komunikowania. Lublin 2004

3. Kępiński A. Poznanie chorego. Kraków 2002

4. Myerscough P. Ford M. Jak rozmawiać z pacjentem. Gdańsk 2002

5. Nęcki Z. Komunikacja niewerbalna. Kraków 2005

6. Thompson P. Sposoby komunikacji interpersonalnej. Poznań 1998

55

Uzupełniające

1. Aronson E., Człowiek istota społeczna. Warszawa 2001

2. Eicher J., Sztuka komunikowania się. Łódź 1995

3. Nęcki Z. Komunikacja międzyludzka. Kraków, 2006

4. Schulz F. von Thun. Sztuka rozmawiania 1. Analiza zaburzeń. Kraków 2007

5. Sikorski W. Gesty zamiast słów. Psychologia i trening komunikacji niewerbalnej.

Kraków 2007

Zalecane czasopisma naukowe

„Charaktery”, „Edukacja i Dialog”, „Edukacja Ustawiczna Dorosłych”, „Studia

Psychologiczne”, „Personel”.

20. SZKOLENIE BIBLIOTECZNE

BIBLIOTEKA GŁÓWNA WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO

02-007 Warszawa, ul. Oczki 1, tel/fax (0 22) 628 22 37, (022) 621 95 45

http://www.bibl.amwaw.edu.pl

Dyrektor Biblioteki: mgr Irmina Utrata

e-mail: [email protected]

Odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Irmina Utrata

godziny przyjęć: 9.00-12.00

Jednorazowe zajęcia z przysposobienia bibliotecznego (2 godz.) odbywają się w Czytelni

Ogólnej Biblioteki Głównej (parter), przy ul. Oczki 1, dla grup dziekańskich.

Celem zajęć jest: przygotowanie do samodzielnego korzystania z systemu informacyjno-

bibliotecznego uczelni, zapoznanie się z możliwościami oferowanymi przez Bibliotekę w

zakresie dostępu do literatury medycznej.

Wykład poświęcony jest omówieniu struktury i zasad korzystania z systemu biblioteczno-

informacyjnego WUM oraz najważniejszych bibliotek w Warszawie ze szczególnym

uwzględnieniem bibliotek medycznych. Prezentowane są bazy danych, serwisy informacyjne i

edukacyjne dostępne ze strony www.bibl.amwaw.edu.pl

Ćwiczenia polegają na wyszukiwaniu w katalogach wybranych pozycji z literatury i

wypełnieniu rewersu.

56

21. Szkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny

Ul. Oczki 3, 02-007 Warszawa [email protected]

tel (+48 22) 621 51 97, fax (+48 22) 621 52 56

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Longina Kłosiewicz-Latoszek

Wymiar godzin przedmiotu:

Seminaria - 4 godzin

22. PRAKTYKA WAKACYJNA

Student po pierwszym roku studiów pierwszego stopnia Fizjoterapii jest zobowiązany do

praktyki wakacyjnej w wymiarze 160 godzin dydaktycznych PUBLICZNYM/

NIEPUBLICZNYM ZAKŁADZIE OPIEKI ZDROWOTNEJ, w zakresie: FIZYKOTERAPII

Zaleca się, aby student:

- uczestniczył we wszystkich zabiegach fizjoterapii.

- brał udział w konsultacjach i poradach dla potrzeb rehabilitacji.

- był aktywnym uczestnikiem w działalności Kliniki Oddziału/ Zakładu Rehabilitacji.

PROGRAM PRAKTYK WAKACYJNYCH DLA KIERUNKU: FIZJOTERAPIA

1. CELE KSZTAŁCENIA :

Utrwalenie posiadanej wiedzy z BHP oraz nabycie nowych, praktycznych

doświadczeń z tego zakresu,

Zapoznanie się i przyswojenie zasad organizacji pracy w pracowni fizykoterapii,

Nabycie poczucia odpowiedzialności, sumienności i zdyscyplinowania na

stanowisku fizjoterapeuty,

Poszerzenie wiedzy teoretycznej i praktycznej z fizykoterapii ,

Prawidłowe odczytywanie zaordynowanych pacjentowi zabiegów

fizjoterapeutycznych

57

2. TRESCI PROGRAMOWE – FIZYKOTERAPIA :

Współuczestniczenie w wykonywaniu zabiegów z zakresu :

Światłolecznictwa (promieniowanie podczerwone, ultrafioletowe, laserowe,

światło spolaryzowane),

Elektrolecznictwa (jonoforeza, prądy diadynamiczne, prądy interferencyjne,

elektrostymulacja, prądy wielkiej częstotliwości)

Magnetoterapii,

Terapii ultradźwiękowej (UD),

Analiza reakcji chorego na zabiegi fizykoterapeutyczne.