proefexamen financiële rapportering en analyse 2015-2016 · 1/1/2001 · proefexamen financiële...

Proefexamen Financiële Rapportering en Analyse 2015-2016

1

Theorie

1. De Balanced Scorecard is een raamwerk dat managers toelaat de missie, strategie en doelstellingen van een onderneming te vertalen in een samenhangend geheel van prestatiemaatstaven, geordend in vier perspectieven. Wat zijn deze vier perspectieven? (P53)

1) Aandeelhoudersperspectief: mate waarin onderneming wensen van de aandeelhouders realiseert.

2) Klantenperspectief: hoe de onderneming wordt gezien door haar klanten. 3) Interne processen: maatstaf van kritische interne processen. 4) Competentie- en leerperspectief: Leervermogen, groeipotentieel, verbetering en

verandering van de onderneming.

2. Kan u kort de overeenkomsten en verschillen overlopen tussen de presentatie van de financiële overzichten volgens de Belgische boekhoudwetgeving en volgens IFRS? (P199 e.v.) 1) Volgens IAS 1 bevat de jaarrekening: balans, winst- en verliesrekening, staat van

wijzigingen in het eigen vermogen, kasstroomoverzicht en toelichting. 2) In België: balans, winst- en verliesrekening, toelichting, sociale balans. 3) Beide: RvB is verantwoordelijk voor opstellen jaarrekening – minstens eenmaal per jaar

– op consistente manier rapporteren tenzij belangrijke wijzigingen – vergelijkbare info vorig boekjaar geven voor alle componenten.

4) In België: balans en winst- en verliesrekening veel meer gestandaardiseerd en gedetailleerd dan bij IFRS.

5) In België: toelichting minder gedetailleerd dan bij IFRS.

2


Consolidatie

Op 31/12/2004 stelt M de geconsolideerde jaarrekening voor de groep MD op.

x Op 01/01/2004 verwerft M 60% van de aandelen in D voor 650 000 EUR. Bij

verwerving blijkt dat de voorzieningen van D ondergewaardeerd zijn met 200 000

EUR en de gebouwen overgewaardeerd zijn met 150 000 EUR.

x Op 01/01/2004 heeft M tegen contante betaling een machine met een boekwaarde

van 50 000 EUR aan D voor 30 000 EUR verkocht. De machine werd op 1/1/1999

door M aangeschaft voor 100 000 EUR en lineair afgeschreven over 10 jaar. Ook D

zal de machine vanaf 1/1/2004 lineair afschrijven voor de resterende 5 jaar.

x Op 22/10/2004 verkoopt D tegen contante betaling handelsgoederen aan M voor

130 000 EUR, inclusief een winst van 15 000 EUR. Op 15/12/2004 verkoopt M

twee derde van deze goederen aan derden voor 100 000 EUR. M verkoopt de

resterende goederen aan derden op 20/01/2005 voor 40 000 EUR.

x Onderneming M realiseerde een resultaat van 1 000 000 EUR. Hiervan zal zij

100 000 EUR uitkeren als dividend en de rest reserveren. Onderneming D boekte in

2004 in totaal 400 000 EUR winst en zal deze winst volledig reserveren.

D wordt in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen zoals voorzien door de Belgische

wetgever.

3


Op 31/12/2004 zien de balansen van de ondernemingen M en D (voor resultaatbestemming)

er als volgt uit:

Balans M (voor resultaatbestemming) op 31/12/04 - in EUR

Materiële vaste activa 12 000 000 Kapitaal 9 000 000

Financiële vaste activa 2 500 000 Reserves 5 000 000

Voorraden 3 950 000 Resultaat boekjaar 1 000 000

Vorderingen 50 000 Voorzieningen 2 500 000

Liquide middelen 3 500 000 Schulden 4 500 000

22 000 000 22 000 000

Balans D (voor resultaatbestemming) op 31/12/04 - in EUR

Materiële vaste activa 4 000 000 Kapitaal 1 000 000

Financiële vaste activa 1 200 000 Reserves 500 000 Resultaat boekjaar 400 000

Voorraden 2 700 000 Voorzieningen 970 000

Vorderingen 300 000 Schulden 6 200 000

Liquide middelen 1 100 000 Overlopende rekeningen 230 000

9 300 000 9 300 000

Gevraagd:

1. Geef alle nodige consolidatieboekingen voor het boekjaar 2004. Geef hierbij tevens

de tabel en boekingen m.b.t. de resultaattoewijzing.

2. Geef de nodige consolidatieboekingen m.b.t. de intragroepsverkoop van de

handelsgoederen in 2005.

Opmerkingen

x In geval van positieve consolidatieverschillen: afschrijven over 5 jaar.

x Het is NIET nodig de geconsolideerde balans of resultatenrekening op te stellen.

x De gebouwen van D hebben een resterende levensduur van 10 jaar en worden

lineair afgeschreven.

4


Oplossing:

Kap Res Voorz Gebouw EV Dochter: 1.000.000 + 500.000 – 200.000 – 150.000 = 1.150.000 Aandeel Moeder: 60%•1.150.000 = 690.000 CV: 650.000 – 690.000 = –40.000 3den: 40%•1.150.000 = 460.000

Eliminatie deelneming:10 Kapitaal D 1 000 00013 Reserves D 500 000

280 Deeln. Verbonden ondern. 650 00016 Voorzieningen 200 00022 Gebouwen 150 0001y Belangen van derden 460 0001x Consolidatieverschil (Neg.) 40 000

Verkoop machine - eliminatie minderwaarde:23 Installaties, machines 20 000

14 Resultaat boekjaar 20 000693 Resultaat boekjaar 20 000

663 Minderw. Real. VA 20 000

Verkoop machine - afschrijvingsverschil:14 Resultaat boekjaar 4 000

239 Install., machines afschr. 4 00063 Afschrijvingen MVA 4 000

693 Resultaat boekjaar 4 000

Terugname afschrijvingen minderwaarde gebouwen:229 Gebouwen afschr. 15 000

14 Resultaat boekjaar 15 000693 Resultaat boekjaar 15 000

63 Afschrijvingen MVA 15 000

Eliminatie verkoop HG:704 Verkoop HG 130 000

604 Aankoop HG 130 000

Eliminatie interne winst uit eindvoorraad:14 Resultaat boekjaar 5 000

34 Voorraden HG 5 0006094 Voorraadwijz. HG 5 000

693 Resultaat boekjaar 5 000

5


M D Groep 1y BuitenWinst 1 000 000 400 000Reserves 900 000 400 000 900 000+240 000 160 000Dividend 100 000 100 000CorrectiesMachine 20 000 20 000Afschr -4 000 -4 000Terun. Afschr. 15 000 9 000 6 000HG -5 000 -3 000 -2 000TOTAAL 1 426 000 1 162 000 164 000 100 000Resultaattoewijzing:14 Resultaat boekjaar 1 426 000

13 Reserves 1 162 0001y Belangen van derden 164 00047 Schulden uit bestemming res. 100 000

69x Aandeel groep in resultaat 1 162 00069y Aandeel derden in resultaat 164 000694 Vergoeding van het kapitaal 100 000

693 Over te dragen winst 1 426 000

Correctie gerealiseerde winst HG:13 Reserves 3 0001y Belangen van derden 2 000

14 Resultaat boekjaar 5 000693 Over te dragen winst 5 000

6094 Voorraadwijz. HG 5 000

6


Financiële Analyse

De balans en de resultatenrekening van handelsonderneming Conan zien er als volgt uit:

ACTIVA 2001 2002 2003 PASSIVA 2001 2002 2003 Vaste Activa

57020

55840

49500

EV

25430

21140

18200

Materiële vaste activa

56520 55340 49000 Kapitaal 10000 10000 10000

Financiële vaste activa

500 500 500 Reserves 1400 1300 1200

Overgedragen winst

14030 9840 7000

Voorzieningen 4000 4000 4000 Voorzieningen 4000 4000 4000 Vlottende Activa 20700 29300 24700 Voorraden handelsgoederen

9150 13200 10000 Schulden 48290 60000 52000

Handelsvorderingen d 1 jaar

9250 12600 11800 Financiële schulden >1 jaar

32000 40000 33000

Overige vorderingen 1500 3000 2000 Financiële schulden ≤1 jaar

6000 10800 12200

Liquide middelen 700 300 800 Handelsschulden ≤ 1 jaar

10000 8000 6000

Overige schulden

190

900

600

d 1 jaar Overlopende rekeningen

100 200 100 Overlopende rekeningen

100 300 200

Totaal Activa 77720 85140 74200 Totaal Passiva 77720 85140 74200

7


Resultatenrekening 2002 2003 Verkopen 82160 92260 Min: Aankopen 78000 80000 Min: Voorraadwijzigingen -4050 3200

Min: Afschrijvingen op MVA 10000 10080

Bedrijfsresultaat -1790 -1020

Plus: Financiële opbrengsten uit FVA 100 0

Min: Financiële kosten van het vreemd vermogen 2600 1800

Min: Minderwaarde bij de realisatie van vaste activa

0

120

Winst voor belastingen

-4290

-2940

Netto winst van het boekjaar

-4290

-2940

Resultaatverwerking Te bestemmen winstsaldo Te bestemmen winst van het boekjaar Overgedragen winst vorig boekjaar

9740 -4290 14030

6900 -2940 9840

Onttrekking reserves 100 100

Over te dragen winst van het boekjaar 9840 7000

Volgende sectorgegevens zijn beschikbaar. De sectorgegevens zijn nagenoeg gelijk

gebleven over de jaren 2002 en 2003.

Sectorgegevens 2002 en 2003 1ste kwartiel 2de kwartiel 3de kwartiel

Current ratio 1,06 1,35 1,8

Aantal dagen voorraad 23,64 40,48 70,77

Aantal dagen klantenkrediet 22,33 34,92 50,94

Schuldgraad 28,35 58,27 74,18

Netto rendabiliteit van totale activa 3,03 10,11 17,22

Belastingen op de toegevoegde waarde worden buiten beschouwing gelaten.

8


Gevraagd

1) a. Bereken de kasstroom uit investeringsactiviteiten voor het boekjaar 2003.

Geef hierbij duidelijk de verschillende onderdelen weer. Rubrieken die niet

van toepassing zijn voor deze onderneming mogen buiten beschouwing

gelaten worden.

b. Als gegeven is dat de operationele kasstroom voor het boekjaar 2003 10 260

bedraagt, bereken dan de kasstroom uit financieringsactiviteiten voor het

boekjaar 2003 zonder de onderdelen van deze kastroom te berekenen.

c. Bespreek deze kasstromen.

2) Bereken en bespreek voor de boekjaren 2002 en 2003

- current ratio

- aantal dagen voorraad

- aantal dagen klantenkrediet

- algemene schuldgraad

- netto rendabiliteit van de totale activa

3) Wat is uw conclusie i.v.m. de liquiditeit, solvabiliteit en rendabiliteit van deze

onderneming?

Opmerking: Gelieve duidelijk de berekeningen weer te geven.

9


Oplossing:

1a) Investeringskasstroom 2003: -∆MVA = 49.000 – 55.340 = 6340 -∆FVA = 500 – 500 = 0 -Minderwaarde realisatie vast actief = -120 -Afschrijvingen = -10.080 ÆIKA = 6340 – 120 – 10.080 = -3860

1b) Financieringskasstroom 2003: -OKA = 10.260 -IKA = -3860 ÆOKA + IKA + FKA = 500 Æ(10.260 – 3860) + FKA = 500 Æ6400 + FKA = 500 ÆFKA = -5900

1c) Bespreking: Het bedrijf heeft positieve operationele activiteiten. Hiermee doen ze twee dingen: Netto investeringen in MVA en financiële schulden terugbetalen. De onderneming is dus zelf-financierend want OKA volstaan om IKA te betalen.

2) Ratioanalyse: 2002 2003 Current ratio 𝑉𝑙𝑜𝑡𝑡𝑒𝑛𝑑𝑒 𝑎𝑐𝑡𝑖𝑣𝑎 − 𝑉𝑜𝑟𝑑 ≥ 1𝑗

𝑆𝑐ℎ𝑢𝑙𝑑𝑒𝑛 ≤ 1𝑗 29.30020.000 = 1,465

24.70019.000 = 1,3

# dagen voorraad 𝑉𝑜𝑜𝑟𝑟𝑎𝑑𝑒𝑛 𝑒𝑛 𝐵𝐼𝑈𝐾𝑜𝑠𝑡𝑝𝑟𝑖𝑗𝑠 𝑣𝑒𝑟𝑘𝑜𝑝𝑒𝑛/365

13.200230 = 57,39

10.000256 = 39,13

# dagen klantenkrediet

𝐻𝑎𝑛𝑑𝑒𝑙𝑠𝑣𝑜𝑟𝑑. ≤ 1𝑗 + 𝐺𝐻𝐸𝑉𝑒𝑟𝑘𝑜𝑝𝑒𝑛 𝑖𝑛𝑐𝑙. 𝐵𝑇𝑊/365

12.600225 = 55,98

11.800253 = 46,64

Algemene schuldgraad

𝑉𝑟𝑒𝑒𝑚𝑑 𝑣𝑒𝑟𝑚𝑜𝑔𝑒𝑛𝑇𝑜𝑡𝑎𝑎𝑙 𝑣𝑒𝑟𝑚𝑜𝑔𝑒𝑛

64.00085.140 = 0.75

56.00074.200 = 0.75

Netto rendement van de totale activa

𝑊𝑖𝑛𝑠𝑡 𝑣𝑜𝑜𝑟 𝑏𝑒𝑙. +𝐹𝐾𝑉𝑉𝑇𝑜𝑡𝑎𝑙𝑒 𝑎𝑐𝑡𝑖𝑣𝑎

−169085.140 = −0.01

−114074.200 = −0.01

3) Conclusie: -Current ratio: Is dalend in absolute termen én t.o.v. de sector, maar blijft in beide jaren groter dan 1. De vlottende activa volstaan in beide jaren om aan de korte termijn schulden te voldoen. De onderneming kent dus een goede potentiële liquiditeit. De current ratio schommelt rond de mediaan van de sector. Dit kan positief genoemd worden want een te hoge current ratio is niet raadzaam. Dit kan o.a. wijzen op te hoge geldsommen die geïnvesteerd worden in niet-rendabele activa zoals voorraden, vorderingen en bankrekeningen. Dit komt de rendabiliteit en de reële rendabiliteit niet ten goede.

10


-# dagen voorraad: Daalt sterk in 2003 t.o.v. 2002. Dit betekent dat de voorraden sneller worden verkocht. Een positieve evolutie want zo komen er sneller liquiditeiten ter beschikking. Ook t.o.v. de sector evolueert de onderneming in positieve zin. In 2002 zat ze nog bij de 50% met de slechtste voorraadrotatie. In 2003 zaten ze bij de 50% beste. M.a.w. de reële liquiditeit van de voorraden verbetert, zowel in absolute termen als t.o.v. de sector, en kan goed genoemd worden.

-# dagen klantenkrediet: Daalt in 2003 t.o.v. 2002. De handelsvorderingen worden dus sneller geïnd. Dit is positief aangezien de onderneming op deze manier sneller liquiditeiten ter beschikking heeft. Ook t.o.v. de sector verbetert de positie van de onderneming. In 2002 scoorden meer dan 75% van haar sectorgenoten beter. In 2003 scoorden slechts meer dan 50% beter. De reële liquiditeit van de vorderingen is dus verbeterd zowel in absolute termen als t.o.v. de sector. Aangezien het gemiddelde in de sector 34,92 dagen is, zou de onderneming nog een strengere betalingspolitiek mogen voeren tegenover haar klanten zonder daardoor klanten te verliezen. Dit zou de reële liquiditeit ten goede komen.

-Schuldgraad: Nagenoeg stabiel over 2002 en 2003 en is zeer hoog. Meer dan 75% van het totaal vermogen van de onderneming wordt gefinancierd met vreemd vermogen. Dit houdt een groot financieel risico in. Ook t.o.v. de sector scoort de onderneming slecht. Meer dan 75% van haar sectorgenoten heeft een lagere schuldgraad. De onderneming vertoont zwakke solvabiliteit en doet er dus goed aan haar schulden af te bouwen.

11


International Financial Reporting Standards

Volgende gegevens van de actiefbestanddelen van onderneming Aitos zijn gekend:

- Vrachtwagen

Een vrachtwagen, aangekocht op 1/1/2001 voor € 20 000, wordt fiscaal lineair

afgeschreven over 4 jaar. In de bedrijfseconomische jaarrekening wordt deze vrachtwagen

echter afgeschreven volgens de som van de jaarnummers, degressief gebruikt, eveneens

over 4 jaar. De verwachte restwaarde na deze 4 jaar is te verwaarlozen.

- Financiële vaste activa - Andere aandelen

Begin 2005 koopt de onderneming Aitos 6000 aandelen voor € 35 per aandeel.

Op 31/12/2005 is de marktwaarde van het aandeel gestegen naar € 38 per aandeel.

De onderneming beschouwt de investering als een financieel actief beschikbaar voor

verkoop (‘asset available for sale’) en past de regels van IAS 39 toe bij de waardering van

dit financieel actief.

De onderneming rapporteert volgende opbrengsten en kosten (exclusief afschrijvingen,

waardeverminderingen, waardevermeerderingen en belastingen):

Opbrengsten Kosten

2004 € 610.000 € 550.000

2005 € 760.000 € 650.000

In 2004 bevatten deze geboekte kosten van € 550 000 echter een boete van € 10 000. Deze

boete wordt fiscaal niet aanvaard.

De onderneming past deferred tax accounting toe, zoals voorgeschreven door IAS 12.

Waardeverminderingen en waardestijgingen die via de resultatenrekening worden verwerkt,

worden fiscaal aanvaard. Waardeaanpassingen die verwerkt worden via het eigen vermogen

worden fiscaal niet in aanmerking genomen.

12


Het vennootschapsbelastingpercentage bedraagt 40%.

Gevraagd:

1) Bereken de boekwaarde, de fiscale waarde, de tijdelijke verschillen en de uitgestelde

belastingen op te nemen in de balans en de resultatenrekening met betrekking tot

a) de vrachtwagen voor de boekjaren 2001 t.e.m. 2004

b) het financieel instrument voor het boekjaar 2005

Geef hierbij duidelijk aan of het om een actieve belastinglatentie, een passieve

belastinglatentie, een kost, een opbrengst of een rechtstreekse verwerking in het eigen

vermogen gaat.

2) Geef de nodige boekingen in de bedrijfseconomische jaarrekening met betrekking tot

- de te betalen en uitgestelde belastingen

- de eventuele waardeaanpassingen aan het financieel instrument

op 31/12/2004 en 31/12/2005.

3) Bepaal de belastinglatentie m.b.t. het financieel instrument en de te betalen belastingen

voor 2005 indien de onderneming het financieel instrument waardeert als ‘held for

trading’.

13


Oplossing:

1a+b) Waarden vrachtwagen + financieel instrument:

2) Boekingen:

3) Held for trading:

Geen belastinglatentie BW = FW Te betalen belastingen 2005: (760.000 – 650.000 + 18.000)*0.4 = 51.200

Einde Boekjaar

Boekhoudk.Afschr.

Boek-Waarde

Fisc.Afschr.

Fisc.Waarde

Tijdelijkverschil

(BW-FW)Belasting-

latentie Mutatie2001 8000 12000 5000 15000 -3000 -1200 -12002002 6000 6000 5000 10000 -4000 -1600 -4002003 4000 2000 5000 5000 -3000 -1200 4002004 2000 0 5000 0 0 0 02005 228000 219000 18000 7200 7200

31/12/200467 Belastingen op het resultaat 26 000

45 Schulden < 1 jaar: belastingen 26 000

68 Onttrekking aan actieve belastinglatenties 1 2002y Actieve belastinglatenties 1 200

31/12/200567 Belastingen op het resultaat 44 000

45 Schulden < 1 jaar: belastingen 44 000

2848 FVA - andere aandelen - geboekte meerwaarde 18 000122 Herwaarderingsmeerwaarde op FVA 10 800168 Uitgestelde belastingen 7 200

proefexamen financiële rapportering en analyse 2015-2016 · 1/1/2001 · proefexamen financiële...

Documents