preoperatİf pulmoner deĞerlendİrme

64
PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME Prof. Dr. Metin Özkan

Upload: francesca-ross

Post on 01-Jan-2016

114 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME. Prof. Dr. Metin Özkan. POST OPERATİF PULMONER KOMPLİKASYONLAR (POPK): ÖNEMİ. Pulmoner komplikasyonlar cerrahi sonrası en önemli morbidite ve mortalite nedeni Kardiyak komplikasyonlardan daha sık ve daha ciddi Hastanede yatış süresini 1-2 hafta uzatıyor - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Prof. Dr. Metin Özkan

Page 2: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

POST OPERATİF PULMONER POST OPERATİF PULMONER KOMPLİKASYONLAR (POPK): ÖNEMİKOMPLİKASYONLAR (POPK): ÖNEMİ

• Pulmoner komplikasyonlar cerrahi sonrası en önemli morbidite

ve mortalite nedeni

•Kardiyak komplikasyonlardan daha sık ve daha ciddi

• Hastanede yatış süresini 1-2 hafta uzatıyor

• Sıklık oranı %2-70’e kadar değişiyor;

• hasta seçimi,

• girişime bağlı risk faktörleri,

• POPK tanımlaması

Page 3: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

POST OPERATİF PULMONER POST OPERATİF PULMONER KOMPLİKASYONLAR (POPK): ÖNEMİKOMPLİKASYONLAR (POPK): ÖNEMİ

Page 4: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

SORU-1SORU-1 Toraks ve üst abdominal cerrahilerde Vital

Kapasitede nasıl bir değişiklik beklenir?

A. %70 azalır

B. %50 azalır

C. %30 azalır

D. Değişiklik olmaz

Page 5: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

CERRAHİ SÜRESİNCE VE GENEL ANESTEZİ ALTINDA PULMONER PATOFİZYOLOJİ

Toraks ve Üst abdominal cerrahilerde:

◦FRK : %30 Azalır◦Vital Kapasite : %50-60 Azalır

Page 6: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

CERRAHİ SÜRESİNCE VE GENEL ANESTEZİ ALTINDA PULMONER PATOFİZYOLOJİ

Tidal volümün düşmesine bağlı solunum sayısı artar

Öksürüğün baskılanması ve mukosilier klirensde

bozulma:

◦ Hızlı yüzeysel solunum

◦ Anestetiklerin rezidüel etkileri

◦ Postoperatif narkotikler

Postoperatif pnömoni riskinde artma

Page 7: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

CERRAHİ SÜRESİNCE VE GENEL ANESTEZİ ALTINDA PULMONER PATOFİZYOLOJİ

Pulmoner komplikasyonlardaki artışın diğer

nedenleri:

◦Elektrolit dengesizliği (hipokalemi,

hipofosfatemi, hipokalsemi)

◦Genel düşkünlük

◦Altta yatan akciğer hastalığı (KOAH gibi)

Page 8: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Soru-2En sık Postoperatif pulmoner

komplikasyon hangisidir?A. Klinik olarak önemli PTEB. Gastrik aspirasyonC.AtelektaziD.ALIE. ARDS

Page 9: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

POSTOPERATİF PULMONER KOMPLİKASYONLAR

Genel KomplikasyonlarAtelektaziEnfeksiyonlar

Bronşit

Pnömoni

Solunum yetmezliği/hipoksemiPulmoner emboliGastrik aspirasyonAkut akciğer hasarı (ALI)/ARDSBronkospazmAltta yatan hastalığın alevlenmesiOSA

Toraks Cerrahisine spesifik

Sinir zedelenmeleri

Frenik

Rekürren laryngeal

Plevral effüzyon Bronkoplevral fistül Ampiyem Postpnömonektomi pulmoner

ödem Sternal yara enfeksiyonu ve

açılması Postpnömonektomi sendromu Pulmoner torsiyon

Page 10: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

POSTOPERATİF PULMONER KOMPLİKASYONLAR

Akciğer volümlerindeki azalma- akciğer alt kısımlarında kalan bölümlerde atelektazi

Sonuçta-arteryel hipoksemi-V/Q mismatch-artmış şant fraksiyonu

Page 11: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Soru 3. Postoperatif pulmoner komplikasyonlar açısından en önemli risk faktörü hangisidir?

A. Genel anesteziB. KOAHC. Yüksek riskli cerrahi bölgesiD. ObeziteE. Yaş

Page 12: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Postoperatif pulmoner komplikasyonlar açısından en önemli risk faktörü hangisidir?

Pulmoner komplikasyonların gelişiminde işlemle ilgili faktörler hastayla ilişkili faktörlerden daha belirleyicidir.

Sağlıklı kişilerde dahi yüksek riskli cerrahi bölgelerinde ( aortik, torasik ve üst abdominal) pulmoner komplikasyon riski vardır.

Smetana GW. Postoperative pulmonary complications: An update on risk assessment and reduction. Medicine November 2009vol. 76 Suppl 4 S60-S65

Page 13: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

POSTOPERATİF PULMONER KOMPLİKASYON POSTOPERATİF PULMONER KOMPLİKASYON GELİŞİMİYLE İLİŞKİLİ FAKTÖRLERGELİŞİMİYLE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER

Hasta ile ilişkili Güçlü kanıt İleri yaş ASA class ≥ 2 Konjestif kalp yetmezliği KOAH Orta kanıt Kilo azlığı Bilinç bozukluğu Sigara Alkol Anormal göğüs muayene bulgularıYetersiz veri Obstrüktif uyku apnesi Düşük egzersiz kapasitesi

İntraoperatif (girişimle ilişkili) Aortik anevrizma tamiri Toraks cerrahisi Abdominal cerrahi Üst abdominal cerrahi Beyin cerrahisi Uzamış cerrahi Baş-boyun cerrahisi Acil cerrahi Vasküler cerrahi Genel anestezi

Postoperatif İmmobilizasyon Uygunsuz ağrı kontrolü

Page 14: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Soru-4Cerrahinin (pulmoner rezeksiyon dışında) mutlak kontrendike olduğu solunum fonksiyon parametresi hangisidir?

A. FEV1<%50

B. FEV1<%30

C. DLCO<%50

D. Böyle bir parametre yok

Page 15: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Postoperatif pulmoner komplikasyon gelişimiyle ilişkili faktörler

KOAH varlığı POPK açısından önemli bir risk (2.7-6.0) Komplikasyon oranları %25-100 Preop. SFT ile POPK oranı ve ciddiyeti korelasyon gösterir

(FEV1<%65: POPK >%50)

◦ Yoğun bronkodilatör tedavi◦ Sigaranın bırakılması◦ Kısa süreli kortikosteroid tedavi◦ Eğer akut atak söz konusu ise elektif cerrahi ertelenmeli

KOAH ciddi bir risk olsa da cerrahinin mutlak kontrendike olduğu bir SFT alt sınırı yok (rezeksiyon dışında)

Page 16: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

89’u ağır KOAH’lı (FEV1<%50) 107 cerrahi girişim

SONUÇLAR:

◦ POPK %29

◦ Önemli oranda cerrahinin tipi ve süresiyle ve ASA sınıflaması ile ilişkili Koroner bypass (%60) Major abdominal cerrahi (%56) Diğer genel cerrahi uygulamaları (%27) Spinal anestezi uygulananlar (%16)

◦ Operasyon süreleri; < 1saat (%4), 1-2 saat (%23), 2-4 saat (%38) > 4saat (%73)

◦ ASA; class II (%10), Class III (%28), Class IV (%46)

◦ 6 ölüm ve 2 ölümcül olmayan solunum yetmezliği. 10 bypass’ın 5’i (%50) ve 97 non-koroner baypass operasyonunun 1’i (%1) ölmüş.

Ağır KOAH, non-kardiyak cerrahide kabul edilebilir bir risk faktörüdür.

Kroenke K, Lawrence VA, Theroux JF, Tuley MR. Operative risk in patients with severe obstructive pulmonary disease. Arch Intern Med. 1992;152(5):967-71.

Page 17: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Astım varlığıPOPK olasılığı yüksek beklenmekle birlikte bu konuda veri yok

706 astımlı hasta; çeşitli genel cerrahi girişim; pulmoner komplikasyonlar:

Bronkospazm %1.7

Solunum yetmezliği, %0.1

Laringospazm %0.3.

Ölüm yok

Warner DO, et al. Perioperative respiratory complications in patients with asthma.. Anesthesiology 1996; 85:460–467.

Kontrol altındaki hastalarda wheezing (-), PEF>%80 ek bir risk bulunmamakta

Perioperatif dönemde kısa süreli KS uygulaması

Page 18: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Soru-5 POPK’yı azaltmak için sigaranın ne zaman bırakılması gerekir?

A. 3 gün önce

B. 2 hafta önce

C. 8 hafta önce

D. 12 hafta önce

E. Sigaranın bırakılması komplikasyonları artırır

Page 19: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Sigara Koroner by pass uygulanan 200 hasta üzerinde yapılan çalışmada sigarayı 8 hafta

önce bırakanlarda POPK, sigara içmeye devam edenlere göre anlamlı düşük (%14.5

vs. %57.1).

6 ay önce bırakanlarda komplikasyon oranları ise hiç içmeyenlerle aynı seviyede

saptanmış (%11.9’a %11.1)Warner MA et al. Mayo Clin Proc. 1989 Jun;64(6):609-16.

Sigara içenlerin çoğu normal SFT’ye sahip olmalarına rağmen; Artmış sekresyon, Mukosiliyer disfonksiyon, Artmış ağrı, opiatlar, bozulmuş öksürük, atelektazi nedeniyle birikmiş sekresyon, enfeksiyon ve hipoksemi.

Page 20: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Preoperatif Risklerin “American Society of Preoperatif Risklerin “American Society of Anesthesiologists” (ASA) klasifikasyonuAnesthesiologists” (ASA) klasifikasyonu

ASA Class

Sistemik bozukluk POPK (%) Mortalite (%)

1 Cerrahi girişimin dışında sağlıklı 1.2 <0.03

2 Cerrahi gerektiren patolojinin veya diğer patolojilerin neden olduğu hafif-orta sistemik hastalık, tıbbi olarak iyi kontrol altında

5.4 0.2

3 Aktiviteyi sınırlayan ancak engellemeyen ciddi hastalık durumu 11.4 1.2

4 Hayatı tehdit eden ve ciddi kısıtlayıcı hastalık 10.9 8

5 Operasyonla veya operasyonsuz 24 saatten fazla yaşam beklentisi olmayan hasta

?? %34

6 Herhangi bir sınıfta acil cerrahi Artmış Artmış

Page 21: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

RİSK FAKTÖRLERİ PUAN

70 yaş üzeri 5

Son 6 ay içinde myokard enfarktüsü 10

S3 gallop veya juguler venöz dolgunluk 11

Anlamlı aort stenozu 3

Prematüre atriyal erken vurular veya aritmiler 7

Prematüre ventriküler kontraksiyon> 5 dk 7

İntratorasik, intraperitoneal ve aortik cerrahi 3

Acil operasyon 4

Genel sağlık durumu bozukluğu 3

GOLDMAN Kardiyak Risk İndeksi

Ebstein SK. Chest 104:694-700,1993Ebstein SK. Chest 104:694-700,1993

Page 22: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

RİSK FAKTÖRLERİ PUAN

Obezite (vücut kitle indeksi >27 kg/m2) 1

Son 8 haftada sigara içimi 1

Son 5 gündür prodüktif öksürük 1

Son 5 gündür yaygın ronküsler 1

FEV1/FVC < %70 Acil operasyon 1

PaCO2 > 45 mmHg 1

Pulmoner Risk İndeksi

Ebstein SK. Chest 104:694-700,1993Ebstein SK. Chest 104:694-700,1993

Page 23: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Goldman

1 : 0 - 5 puan

2 : 6 -12 puan

3 : 13 - 25 puan

4 : 26 - 53 puan

Pulmoner risk indeksi

0 - 6 arası

Kardiyopulmoner risk indeks skoru

( 1 - 4 ) + ( 0 - 6 )

KPRİS 4 den yüksek olanlarda komplikasyon 22 kat fazla

< 2 düşük komplikasyon

Page 24: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Komplikasyon 60-69 yaş 70 yaş p

Pnömoni %3.3 %3.38 0.977

Atelektazi %8.8 %3.38 0.320

Akut sol.yetm. %2.2 %3.38 0.650

Pnömotoraks %3.2 %3.38 0.280

Aritmi-MI %9.9 %15.2 0.320

Re-operasyon %2.2 %0 0.520

Yara enfeksiyonu %4.4 %0 0.130

Toraks tüpünde aşırı sıvı %0 %2 0.150Stolz A. Ind CardVasc 2;623-630,2003Stolz A. Ind CardVasc 2;623-630,2003

YAŞ

Prof. Dr. Ertürk Erdinç. Toraks Derneği Kış Okulu slyatlarından alınmıştır.

Page 25: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Obezite

Göğüs duvarında, diyafragmada ve karın bölgesinde yağ birikimi total respratuar kompliansı %60 azaltır.

Hasta supin pozisyonuna geçtiğinde bu değişiklik katlanır.

Azalmış komplians: solunum işinde artış;

Dakika ventilasyonunda artış,

Oksijen tüketiminde artış

CO2 üretiminde artış

Page 26: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Obezite

Prospektif çalışma; 272 non-torasik cerrahihiperkapni (45 mm Hg veya fazla ) (odds ratio,

61.0), FVC < 1.5 L/dak (odds ratio, 11.1), maksimal laringeal yükseklik: 4 cm veya az (odds

ratio, 6.9),Zorlu ekspirasyon zamanı > 9 saniye (odds ratio,

5.7),40 pack-yıl veya fazla sigara (odds ratio, 5.7), Body mass index : 30 veya üstü (odds ratio, 4.1).

McAlister FA, et al. Accuracy of the preoperative assessment in predicting pulmonary risk after nonthoracic surgery.J Respir Crit Care Med. 2003;167(5):741-4.

Page 27: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

OSAOSA semptomları olan 172 elektif cerrahi hastası

Hastalar oksimetri ile takip edilmiş ve saatlik en az % 4

desatürasyon indeksi (ODI4%) saptanmış.

ODI4% >5 olanlarda daha düşük olanlara göre POPK

(%8-%1) ve kardiyak komplikasyonlar (%4-%1)

saptanmış

Pulmoner komplikasyonlar; pnömoni, atelektazi ve

hipoksemiHwang D, Shakir N, Limann B, Sison C, Kalra S, Shulman L, Souza Ade C, Greenberg H Association of sleep-disordered breathing with postoperative complications. Chest. 2008;133(5):1128-34.

Page 28: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

OSA (Postoperatif takip)OSA (Postoperatif takip)Ağrı kontrolü: Sistemik opioidlerden kaçınılmalı; bölgesel aneljezi

veya nonsteroid antiinflamatuarlar.

O2 desteği: OSA’lı tüm hastalarda postoperatif oksijen desteği

sağlanmalı.

CPAP: PO dönemde devam edilmeli. Preoperatif dönemde tedavi

almayan OSA olasılığı yüksek hastalarda preoperatif dönemde

CPAP eğitimi

SaO2 takibi: Pulse oksimetri takibi yoğun bakımdan çıktıktan sonra

da devamlı yapılmalı, aralıklarla değil

Pozisyon: Lateral pozisyonda veya dik pozisyonda yatırılmalı

Page 29: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

PULMONER HİPERTANSİYONRetrospective database review. 145 pulmoner

hipertansiyonlu hasta. %28 solunum yetmezliği. Diğer bir çalışmada pulmoner hipertansiyonlu hastalarda

%21 komplikasyon saptanırken kontrol grubunda %3. Pulmoner hipertansiyonlu hastalarda aynı zamanda kalp

yetmezliği ve mortalitede de artış saptanmış. Tanı konmamış hastalarda preoperatif PHT taraması

yapılmalı mı? ?

Ramakrishna G, et al. Impact of pulmonary hyper-tension on the outcomes of noncardiac surgery: predictors of periopera-tive morbidity and mortality. J Am Coll Cardiol 2005; 45:1691–1699.

Lai HC, et al. Severe pulmonary hypertension complicates postoperative outcome of non-cardiac surgery. Br J Anaesth 2007; 99:184–190.

Page 30: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Metabolik bozukluk

Malnutrisyon (albumin<3.5g/dl, odds ratio=2.5)

◦ solunum işini azaltarak hipoksi ve hiperkapniye neden

olur.

◦ Solunum kas disfonksiyonuna katkıda bulunur ve akciğer

elastikiyetini azaltır.

Üre yüksekliğinin (BUN>30mg/dl) POPK için

odds ratio=2.3.

Page 31: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

İntraoperatif risk faktörleri

Operasyon bölgesi: Torasik ve üst abdominal

Acil girişimler

Uzamış anestezi (>3 h)

Genel anestezi (spinal veya lokal anesteziye karşın)

uzun etkili nöromusküler blokörler (örn. pancuronium)

Operasyon sırasında aşırı kan transfüzyonu

Aort anevrizmasıToraks CerrahisiÜst abdominal cerrahiBeyin cerrahisiUzamış cerrahiBaş-boyun cerrahisiAcil cerrahiDamar cerrahisi

Page 32: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

POSTOPERATİF RİSK FAKTÖRLERİ

Uygun olmayan Postoperatif AnaljeziPO periyodda etkili ağrı kontrolü çok önemli. ◦ Ağrı; öksürük, derin nefes ve erken mobilizasyonu önler.

İmmobilizasyonUzamış yatak istirahati ve inaktivite POPK’u artırır: ◦ FRC, supin pozisyonuna geçildiğinde 500-1000 ml azalır

Atelektazi◦ Kısa sürede kalkmak sekresyonların mobilizasyon ve

atılımını artırır◦ PO hareketsizlik derin venöz tromboz ve PTE için yüksek

risk

Page 33: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Preoperatif Değerlendirme: SFT

Bypass ve pulmoner rezeksiyon dışında SFT’nin risk değerlendirmede yeri tartışmalı

Sınırlayıcı spirometrik eşik değer bilinmiyorSFT şu durumlarda yapılmalı:

◦ Tanı konmamış KOAH◦ KOAH ve astım tanılı hastalar◦ Açıklanamayan nefes darlığı veya egzersiz

intoleransı◦ Sigara hikayesi

SFT cerrahiyi reddetmede tek başına kullanılmamalı

Page 34: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

SFT Sık kullanılan parametreler

FEV1: Post op. Komplikasyon riskini değerlendirmede en iyi parametre ppoFEV1 (predicted postoperative FEV1)

MVV: Solunum kaslarının dayanıklılığını temsil eder ve post-op morbiditeyle korelasyon gösterir

DLCO: Post op komplikasyon riskini değerlendirmede bağımsız belirteç Alveoler memran bütünlüğünü ve pulmoner kapiller kan akımını gösterir Rezeksiyon cerrahisinde yüksek oranda belirleyici ( özellikle amfizemli hastalarda )

FEV1, FVC > %80 MVV > %50 FEV1 > 1500 ml (Lobektomi)

FEV1 > 2000 ml (Pnömonektomi)

DLCO > %60

DLCO < %60 POPK %45

DLCO < %40 Mortalite

Chest 2003;123:105-114S

Page 35: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

PERFORMANS EGZERSİZ TESTLERİ

Sabit tempoda egzersiz testleri:•Merdiven çıkma•Belli bir mesafeyi yürüme (6 dakika yürüme)

3 kat (75 basamak) çıkabilen hastalarda POPK düşük saptanmış.

(Olsen GN et al., Chest 1991; 99:587–590)

Prospektif bir çalışmada 6 dakikada 300m yürüyebilen ve 44 basamak çıkabilenlerde cerrahi başarılı olmuş.

(Holden DA et al., Chest 1992; 102:1774–1779)

Page 36: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

KPET: KPET: VOVO22 max max

Eugene et al

VO2 max > 1 L/min çok az komplikasyon

Smith et al

VO2 max > 20 ml/kg/min post-op komplikasyon %10

VO2 max = 15~20 ml/kg/min post-op komplikasyon %66

VO2 max < 15 ml/kg/min post-op komplikasyon %100

Chest (2003) 123, 2096-2103Chest (2003) 123, 2096-2103

Page 37: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Akciğer grafisi

Sağlıklı kişilerde risk değerlendirmede katkısı düşükRutin preop. Akciğer grafisi çalışmalarında sadece %1-

3 olguda operasyonu etkileyecek patoloji saptanmışAnormal grafi olasılığı yaşla birlikte artarRutin uygulama:

◦ Bilinen kardiyopulmoner hastalık◦ Riskli cerrahi girişimler◦ >50 yaş

Page 38: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Kan gazları

Rutin bakılması gereksizHiperkapni veya hipoksemi POPK için bağımsız birer risk faktörü değilBuna karşın ACP (American College of Physicians):

◦ Koroner bypass

◦ Üst abdominal cerrahi

◦ Pulmoner rezeksiyon operasyonlarında rutin öneriyor.

PaO2 >60 mmHg , PaCO2 < 45 mmHg Düşük risk

PaCO2 > 45 mmHg ( agresif preoperatif

değerlendirme)

(SFT, egzersiz testleri)

Page 39: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Soru 6. Torasik epidural analjezi aşağıdaki komplikasyonlardan hangisini azaltır?

A. Abdominal aort anevrizma tamiri sonrası gelişen pnömoni

B. Koroner baypass sonrası pulmoner komplikasyonlar

C. Abdominal cerrahi sonrası solunum yetmezliği

D. Hepsi

Page 40: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Soru 6. Torasik epidural analjezi aşağıdaki komplikasyonlardan hangisini azaltır?

A. Abdominal aort anevrizma tamiri sonrası gelişen pnömoni

B. Koroner baypass sonrası pulmoner komplikasyonlar

C. Abdominal cerrahi sonrası solunum yetmezliği

D. Hepsi

Page 41: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Postoperatif Torasik epidural analjezi:

2007 yılında yapılan sistematik literatür taramasında;

aort anevrizma tamiri, koroner bypass ve abdominal cerrahi sonrasında uygulanan torasik epidural anestezi ile pnömoni, solunum yetmezliği ve pulmoner komplikasyonlar 1/3-1/2 oranında azalmakta.

Liu SS, Wu CL. Effect of postoperative analgesia on major postop-erative complications: a systematic update of the evidence. Anesth Analg 2007; 104:689–702.

Page 42: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

POPK azaltma stratejileriGüçlü kanıt • Postoperatif akciğer ekspansiyon

modaliteleriCPAP, derin nefes ve incentive spirometre egzersizleri• Postoperatif epidural aneljezi

Yeterli kanıt • Seçilmiş vakalarda postoperatif nazogastrik tüp• kısa etkili nöromusküler blokaj

Yarar/zarar dengesine bakılarak

Laparaskopik-açık cerrahi

Yetersiz veya tartışmalı • İntraoperatif neuroaxial blokaj• Sigara bırakma ?

2006 ACP guideline ve Smetana; cleveland clinic journal of medicine volume 76; 2009

Page 43: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Preoperatif akciğer ekspansiyonu (inspratuar kas egzersizleri)

Koroner bypass uygulanacak 279 hasta randomize edilerek bir kısmına;

• İncentive spirometri ve zorlu ekspirasyon manevraları cerrahi öncesinde günde 20 dakika/2 hafta uygulanıyor

•Ciddi POPK oranları %50 azalıyor

•Pnömoni %60 azalıyor

Hulzebos EH, Helders PJ, Favié NJ, et al. JAMA 2006; 296:1851–1857.

Page 44: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Toraks Cerrahisinde Toraks Cerrahisinde PreoperatiPreoperatiff Pulmon Pulmoneer r

FFoonnksksiiyyon on DeğerlendirmesiDeğerlendirmesi

Page 45: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Akciğer rezeksiyon ameliyatları• Pnömonektomi

• Lobektomi

• Wedge rezeksiyon

• Segmentektomi

Page 46: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Toraks cerrahisinden sonra görülen komplikasyonlar

Sık • Pnömoni• Atelektazi• Aritmiler (AF)• KKYDaha az• MI• Hava kaçağı• Ampiyem• Bronkoplevral fistül

Page 47: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Mortalite oranları

•Pnömonektomi : %6.8 •Bi-lobektomi : %4.4 •Lobektomi : %3.9 •Daha az Rezeksiyon : %1.4

(Damhuis et al., Eur Respir J 1996; 9:7–10)

Page 48: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Akciğer fonksiyonlarındaki azalma

Pnömonektomi Lobektomi

FEV1 %34-36 %9-17

FVC %36-40 %7-11

VO2 max %20-28%0-13

(Mazzone PJ et al., Am J Med 2005; 118:578-583)

Page 49: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Pulmoner Cerrahide Risk Değerlendirmesi

Yüksek Risk• Yaş >70• Rezeksiyonun genişliği(Pnömonektomi>lobektomi>rezeksiyon)• Düşük egzersiz performansı• Düşük PPO FEV1• Düşük PPO DLCO• Yüksek PCO2• Uzamış operasyon zamanı

Page 50: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Pulmoner Cerrahide Risk Değerlendirmesi

Düşük Risk•FEV1 >2 L (Pnömonektomi için), >1 L (Lobektomi için), >0.6 L (segmentektomi)

• PPO FEV1 > beklenenin %30-40’ı• Merdiven çıkma >5 kat (pnömonektomi), 3 kat (lobektomi)

• PPO DLco > beklenenin %40’ı• Vo2max >15-20 ml/kg/min

Page 51: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Toraks Cerrahisinde Fonksiyonel Değerlendirme

04/01/13

Page 52: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Soru 7. Aşağıdakilerden doğru olanı seçiniz.

A. FEV1 >1.5L ise pnömonektomi yapılabilir.B. PPO DLCO > %40 ise pnömonektomi

yapılabilir.C. VO2 max >10ml/kg/dak pnömonektomi için

yeterlidir.D. Hasta 3 kat merdiven çıkabiliyorsa

pnömonektomi yapılabilir.

04/01/13

Page 53: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Soru 7. Aşağıdakilerden doğru olanı seçiniz.

A. FEV1 >1.5L ise pnömonektomi yapılabilir.B. PPO DLCO > %40 ise pnömonektomi

yapılabilir.C. VO2 max >10ml/kg/dak pnömonektomi için

yeterlidir.D. Hasta 3 kat merdiven çıkabiliyorsa

pnömonektomi yapılabilir.

04/01/13

Page 54: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

1. Basamak: Spirometre: FEV1

• Preop. FEV1 <% 60, POPK’ların en güçlü belirleyicisi

ACCP & BTS Klavuzları:• FEV1 > 2 L pnömonektomi• FEV1 > 1-1.5 L lobektomi

(Mazzone PJ et al. Am J Med 2005; 118:578-583)

• FEV1 < 2L olanlarda POPK %40 iken >2L’de %19

(Stephan MK et al. Chest 2000;118:1263-1270)

Page 55: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

1. Basamak Spirometre: DLCO

• Alveoler memran bütünlüğünü ve pulmoner

kapiller kan akımını yansıtır

• En önemli mortalite belirleyicisi ve POPK

belirleyicilerinden biri

• FEV1’le POPK belirlemede eşit önemde

(Debapriya D et al., CHEST 2003;123:2096–2103)

Page 56: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

1. Basamak Spirometre: DLCO

• Cerrahi risk değerlendirmesi için FEV1 değerleri ne olursa olsun tüm akciğer rezeksiyonu yapılacak hastada ölçülmelidir.

(Brunelli A et al., Eur J Cardiothoracic Surg 2006;29;567-70)

• DLCO < %60 ↑mortalite.• DLCO ve FEV1 birbirini tamamlayan fizyolojik testlerdir.

(Beckles MA et al., CHEST 2003; 123:105S-114S)

Page 57: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

1. Basamak: Kan gazları

• POPK belirleyicisi olarak çok çalışılmamış

parametre

• PCO2 >50 mm Hg ise akciğer rezeksiyonu

kontrendike olarak değerlendirilmesine karşın son

çalışmalarda;

•PCO2 = 45 mm Hg operasyonu iyi tolere ettiği

gösterilmiş

• POPK’lar için belirleyici faktör değil

(Debapriya D et al. CHEST 2003;123:2096–2103)

Page 58: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

2. Basamak

Her bir akciğerin ayrı fonksiyon değerlendirmesi (bölgesel akciğer fonksiyonu)

• Kantitatif V/Q sintigrafisi• Bronkospirometri• Kantitatif CT scanning

Page 59: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

2. Basamak: Kantitatif V/Q sintigrafisi İnhale 133Xe veya İV 99Tc

Hesaplama: 1

PPO FEV1: Preop.FEV1 X Opere edilmeyen akciğer bölgesindeki radyoaktivite yüzdesi

(Kristersson et al., Chest 1972;62:696-698)

Hesaplama 2.

Beklenen fonksiyon kaybı: = Preop. FEV1 X etkilenen akciğerin fonksiyon yüzdesi

Rezeke edilecek segment sayısı

X ------------------------------------------------------

Tüm akciğerdeki segment sayısı(WemlyJA ., Thoracic cardi Surg 1980; 80:535-543)

Page 60: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

2. Basamak: Kantitatif V/Q sintigrafisi

Eğer PPO FEV1 > %40 ve PPO DLCO > %40% ise cerrahi

Eğer PPO FEV1< %40 ve PPO DLCO < %40 ise ileri araştırma

(Markos J et al., Am Rev Respir Dis 1989; 139:902–916)

Page 61: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Basamak- 3Kardiyo-Pulmoner Egzersiz Testleri (KPET)

• PPO FEV1< %35 - 40% ve DLCO < %40 ise

endike

• Tüm kardiyopulmoner ve oksijen dağıtım

sistemini yansıtır

• Kardiyopulmoner rezervin iyi bir göstergesidir

• VO2 max periferal dokuların aerobik

kapasitesinin ölçümüdür (Oksijen tüketimi)

(Mazzone PJ et al., Am J Med 2005; 118:578-583)

Page 62: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Basamak- 3Kardiyo-Pulmoner Egzersiz Testleri (KPET)

POPK Oranları:• VO2 Max < 15 mL/kg/min → %100• VO2 Max 15-20 mL/kg/min → %66• VO2 Max > 20 mL/kg/min → %10

(Smith TP et al., Am Rev Respir Dis 1984; 129:730–734)

Page 63: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

FEV1

FEV1>2lt veya > beklenen normalin %80’i

Pnömonektomi yapılabilir

FEV1< 2lt veya < beklenen normalin %80’i

PPO FEV1

Pnömonektomi içinPPO FEV1>%40

Pnömonektomi yapılabilir

Pnömonektomi içinPPO FEV1=%30-40

Pnömonektomi içinPPO FEV1<%30

Sınırda Pnömonektomi Yüksek riskli

Pnömonektomi içinPPO DLCO

Pnömonektomi için PPO DLCO > %40

Pnömonektomi yapılabilir

Pnömonektomi için PPO DLCO < % 40

Pnömonektomi Yüksek riskli

Lobektomi içinPPO FEV ve DLCO

Beklenen post lobektomi FEV1ve DLCO >%40

Lobektomi yapılabilir

Beklenen post lobektomi FEV1veya DLCO < %40

Lobektomi yüksek riskli

Akciğer rezeksiyonu için Preoperatif değerlendirme(KPET yapılamıyorsa)

Page 64: PREOPERATİF PULMONER DEĞERLENDİRME

Post-bronkodilatör FEV1

Lobektomi için < 1.5 LPnömonektomi için < 2L

Lobektomi için >1.5 LPnömonektomi için > 2L

DLCO’yu içeren ppo değerleri

ppo FEV1 < %40ppo DLCO < %40

ppo FEV1 > %40ppo DLCO > %40

Cerrahiye

verilebilir

Egzersiz testi VO2 max > 15ml/kg/dak

VO2 max < 15ml/kg/dakVeya Shuttle walk < 250m

Veya merdiven çıkmada desaturasyon > %4

Cerrahi dışı Alternatif tedavi

AKCİĞER REZEKSİYONUNA UYGUNLUK DEĞERLENDİRMESİ

Performans

VO2Max karşılığı

Yorum

> 5 kat merdiven

VO2 max >20ml/kg/dak

FEV1>2L ile korele, pnömonektomi

> 3 kat merdiven

1.7L FEV1 ile korele, lobektomi

< 2kat merdiven

Yüksek mortalite

< 1 kat merdiven

VO2 max < 10ml/kg/dak

6 dak yürüme < 600 m

VO2 max < 15ml/kg/dak