onursal baŞkancdn.hitit.edu.tr/kromatografi-17/files/61093... · 2018. 12. 7. · onursal baŞkan...

ONURSAL BAŞKAN

Prof. Dr. Reha Metin ALKAN

Kongre Başkanları

Doç. Dr. Dursun Ali KÖSE

Prof. Dr. Adil DENİZLİ

Bilim Kurulu Üyeleri:

Prof. Dr. Adil DENİZLİ (Hacettepe Üniversitesi)

Prof. Dr. Arzu ERSÖZ (Anadolu Üniversitesi)

Prof. Dr. Bengi USLU (Ankara Üniversitesi)

Prof. Dr. Bezhan CHANKVETADZE (Tbilisi State University, Faculty of Exact and Natural Sciences)

Prof. Dr. Durişehvar ÜNAL (İstanbul Üniversitesi)

Prof. Dr. Faruk GÖKMEŞE (Hitit Üniversitesi)

Prof. Dr. Güleren ALSANCAK (Süleyman Demirel Üniversitesi)

Prof. Dr. Handan YAVUZ ALAGÖZ (Hacettepe Üniversitesi)

Prof. Dr. Igor Yu GALAEV (Professor of Biotechnology, Senior Scientist at DSM Food Specialties)

Prof. Dr. Jeffrey YOUNGBLOOD (Materials Engineering, Purdue University)

Prof. Dr. Lia A STANCIU (Materials Engineering, Purdue University)

Prof. Dr. M. Emrah KILINÇ (Ege Üniversitesi)

Prof. Dr. Nalan TÜZMEN (Dokuz Eylül Üniversitesi)

Prof. Dr. Ö. İrfan KÜFREVİOĞLU (Atatürk Üniversitesi)

Prof. Dr. Nilgün GÜNDEN GÖĞER (Gazi Üniversitesi)

Prof. Dr. Özen Özensoy GÜLER (Yıldırım Bayezit Üniversitesi)

Prof. Dr. Salvatore FANALI (Italian National Research Council (C.N.R))

Prof. Dr. Sedef KIR (Hacettepe Üniversitesi)

Prof. Dr. Sibel Ayşıl ÖZKAN (Ankara Üniversitesi)

Prof. Dr. Sinan AKGÖL (Ege Üniversitesi)

Prof. Dr. Sinan SÜZEN (Ankara Üniversitesi)

Prof. Dr. Şükrü BEYDEMİR Atatürk Üniversitesi

Prof. Dr. Ülkü Dilek UYSAL (Anadolu Üniversitesi)

Prof. Dr. Zübeyde BAYSAL (Dicle Üniversitesi)

Doç. Dr. Bilgen OSMAN (Uludağ Üniversitesi)

Doç. Dr. Deniz TÜRKMEN (Hacettepe Üniversitesi)

Doç. Dr. Dursun Ali KÖSE (Hitit Üniversitesi)

Doç. Dr. Ebru Çubuk DEMİRALAY (Süleyman Demirel Üniversitesi)

Doç. Dr. Ebru GÖKMEŞE (Hitit Üniversitesi)

Doç. Dr. Emirhan Nemutlu (Hacettepe Üniversitesi)

Doç. Dr. Gözde BAYDEMİR PEŞİNT (Aksaray Üniversitesi)

Doç. Dr. Lokman UZUN (Hacettepe Üniversitesi)

Doç. Dr. Mehmet ODABAŞI (Aksaray Üniversitesi)

Doç. Dr. Müge ANDAÇ ÖZDİL (Hacettepe Üniversitesi)

Doç. Dr. Nafiz Öncü Can (Anadolu Üniversitesi)

Doç. Dr. Nilay BERELİ (Hacettepe Üniversitesi)

Yrd. Doç. Dr. Demet TATAR (Hitit Üniversitesi)

Yrd. Doç. Dr. Emre AVCI (Hitit Üniversitesi)

Yrd. Doç. Dr. Fatma YILMAZ (Abant İzzet Baysal Üniversitesi)

Yrd. Doç. Dr. Gülçin ALP AVCI (Hitit Üniversitesi)

Yrd. Doç. Dr. Kadir EROL (Hitit Üniversitesi)

Yrd. Doç. Dr. Mustafa Oğuzhan KAYA (Siirt Üniversitesi)

Dr. Huma Ishaque (Doctor of Biochemistry, University of Sindh)

Öğr. Gör. Dr. Aytekin UZUNOĞLU (Hitit Üniversitesi)

Uzm. Dr. Kazım KÖSE (Hitit Üniversitesi)

Ar. Gör. Dr. Mehmet GÜMÜŞTAŞ (Hitit Üniversitesi)

Ar. Gör. Dr. Işık PERÇİN (Hacettepe Üniversitesi)

Düzenleme Kurulu Üyeleri:1. Doç. Dr. Dursun Ali KÖSE (Kongre Başkanı)2. Yrd. Doç. Dr. Kadir EROL (İletişim, Ödemeler)3. Yrd. Doç. Dr. Sevil ÖZKINALI (Teknik İşler)4. Yrd. Doç. Dr. Demet TATAR (Teknik İşler)5. Uzman. Dr. Kazım KÖSE (İletişim, Poster-Sunum-Teknik İşler)6. Öğ. Gör.Dr. Aytekin UZUNOĞLU (İletişim, Ödemeler)7. Ar. Gör. Dr. Mehmet GÜMÜŞTAŞ (İletişim, Konaklama)8. Ar. Gör. Ömer YURDAKUL (İletişim, Konaklama)

Organizasyon Komitesi:1. Ar. Gör. Dr. Bediha AKMEŞE (Hitit Üniversitesi)2. Ar. Gör. Dr. Tuğçe GÖVER (Hitit Üniversitesi)3. Ar. Gör. Gamze ÇAĞATAY (Hitit Üniversitesi)4. Ar. Gör. Burçin ÖZÇELİK (Hitit Üniversitesi)5. Ar. Gör. Aslı KARA (Hitit Üniversitesi)6. Uzman Güner SAKA (Hitit Üniversitesi)7. Beray EROL (YL. Öğrencisi)8. Emrah BAYRAMOĞLU (YL. Öğrencisi)9. Tuğrul YILDIRIM (YL. Öğrencisi)

17th Ulusal Kromatografi Kongresi – KROMATOGRAFİˈ17

KROMATOGRAFİˈ17, Eylül 20th – 11th 2017, ÇORUM

RECENT DEVELOPMENT IN SEPARATION OF ENANTIOMERS

BEZHAN CHANKVETADZE Institute of Physical and Analytical Chemistry, School of Exact and Natural Science, Tbilisi State University,

Chavchavadze Ave 1, 0179Tbilisi, Georgia email : [email protected]

This presentation shortly summarizes recent developments in liquid phase enantioseparation techniques such as high-performance liquid chromatography (HPLC), supercritical fluid chromatography (SFC), nano-liquid chromatography (nano-LC), capillary electrochromatography (CEC) and capillary electrophoresis (CE). In HPLC, novel chiral selectors, mobile phases, mobile phase additives and inert carriers [1, 2], as well as some unusual effects and approaches for a better understanding of the chiral recognition mechanisms will be discussed. In the SFC part of the presentation the emphasis will be made on separation of chiral sulfoxides and structural characteristics of analytes contributing to enantioselectivity [3]. The nano-LC and CEC parts of the presentation will discuss the application of novel materials (core-shell silica) for obtaining highly efficient separation of enantiomers in shortest possible time [4], while the CE part focuses on chiral recognition mechanisms with cyclodextrin-type chiral selectors in CE [5]. Keywords Chirality, Separation of Enantiomers, Chiral Drugs References 1. Kharaishvili, Q., Jibuti, G., Farkas, T., Chankvetadze, B., J. Chromatogr. A, 1467, 2016, 163-168. 2. Bezhitashvili, L., Bardavelidze, A., Ordjonikidze, T., Chankvetadze, L., Chity, M., Farkas, T., Chankvetadze, B., J. Chromatogr. A, 1482, 2017, 32-38. 3. West, C., Konjaria, M.-L., Shashviashvili, N., Lemasson, E., Bonnet, P., Kakava, R., Volonterio, A., Chankvetadze, B., J. Chromatogr. A, 1499, 2017, 174-182. 4. D'Orazio, G., Kakava, R., Volonterio, A., Fanali, S., Chankvetadze, B., Electrophoresis, 38, 2017, 1932-1938. 5. Gogolashvili, A., Tatunashvili, E., Chankvetadze, L., Sohajda, T., Szeman, J., Salgado, A., Chankvetadze, B., Electrophoresis, 38, 2017, 1851-1858.



VALİDASYON: İLAÇ ANALİZLERİNDEKİ ÖNEMİ VE İLGİLİ PARAMETRELERİ

Sibel A. ÖZKAN Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Analitik Kimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye

email : [email protected]

Ülkemizde ve dünyada ilaç endüstrisinin yeri ve önemi iyi bilinmektedir. İlaç endüstrisi, sağlıklı bir toplum yaratılmasında, sağlıklı bir yaşam sürdürülebilmesinde çok yüksek araştırma-geliştirme potansiyeline sahiptir. Bir yandan artan özellikli ve ölümcül hastalıklarla mücadelede yeni ilaçların keşfi, diğer yandan uzayan yaşam süresinin kaliteli bir yaşama döndürülebilmesi, küresel ekonomide sınırları aşan yoğun rekabet koşulları ilaç endüstrisinin diğer endüstrilerden farklılaşmasına neden olmaktadır. Bütün bu çalışmalarında içerisinde yer alan duyarlı ilaç analizlerinin ayrılmaz bir parçası da analitik validasyon ve bu basamakların doğru bir şekilde uygulanabilmesidir. Analitik validasyon bir ürünün geçtiği her aşamada doğruluk, kesinlik, dayanıklılık, saflık ve spesifikasyonlarının tehlikeye atılmadığından emin olmak için ürünün kalite ve niteliklerine testler ile değer biçilmesidir. Rutin bir analizi etkileyecek, analizi yapan kişi, yapılanların zamanlaması, kullanılan ekipman, çözücüler gibi pek çok faktör vardır. Bu faktörlerin belirlenmesi, tanımlanması ve tam anlamıyla doğru gerçekleştirilemediği zaman da sürecin tamamı üzerindeki etkilerinin belirlenmesi gerekir. Sonuçlarda anlamlı bir değişiklik meydana getiren her faktörün araştırma ve kontrolden geçmesi gerekir. Yöntemler stabilitenin sağlanması için geliştirilmeli ve validasyon işleminin tamamı yeni faktörü içerecek şekilde değiştirilmelidir. Analitik yöntemlerde validasyonun amacı, bilimsel bütünlük ve uygunluğun sağlanması, gereken amaç için yeterli güvenilir ve tekrarlanabilir sonuçların alınmasıdır. Güvenilir standart çalışma yöntemlerinin hazırlanmasında ve uygulanması sırasındaki analitik validasyon parametreleri; seçicilik, spesifiklik (özgünlük), kesinlik, tekrarlanabilirlik, tekrar üretilebilirlik, doğruluk, doğrusallık, doğrusal çalışma aralığı, teşhis limiti, tayin limiti, sağlamlık vb. parametreleri içerir. Bütün bu parametrelerin standartlarda belirtilen değerleri sağlaması gereklidir. Kalite kontrol ve akreditasyon çalışmalarında kullanılan tekniklerin, belirtilen parametreler içerisinde ölçülebilir olması gerekir. Yeni bir imalat formülü veya yeni bir çalışma yöntemi kullanıldığı zaman, bunun rutin işlemlerdeki uygunluğunun gösterilmesi zorunludur. Anahtar Kelimeler Validasyon, ilaç analizleri, ayırma teknikleri Kaynaklar 1. E. Hajicostas, Validation of Analytical Methods, Springer-Verlag, Berlin, 2003. 3. C.C. Chan, H. Lam, Y.C. Lee, X.M. Zhang, Analytical Method Validation and Instrument Performance Verification, Wiley-Interscience, 2004. 4. S.A. Ozkan, Electroanalytical Methods in Pharmaceutical Analysis and Their Validation, HNB Publishing, 2011. 5. S.A. Ozkan, Jean-Michel Kauffmann, Petr Zuman, Electroanalysis in Biomedical and Pharmaceutical Sciences; (Voltammetry, Amperometry, Biosensors, Applications) ISBN 978-3-662-47137-1, Springer-Verlag Berlin Heidelberg, 2015.

17. Kromatografi Kongresi (Kromatografi 2017) 20-22 Eylül 2017, Çorum/Türkiye

http://kromatografi-17.hitit.edu.tr/

20-22 Eylül 2017 , Çorum, Türkiye

Gida Analizlerinde Kapiler Elektroforez F. Bedia Erim

İstanbul Teknik Üniversitesi, Kimya Bölümü, Istanbul, Turkiye


Gıda analizlerinde, gıda içeriğindeki besin değeri olan bileşenlerin veya insan vücuduna zararlı gıda içeriklerinin ve gıda katkı maddelerinin miktarlarının ortaya konması en temel hedeftir. Son yıllarda gıda bileşenlerinin kromatografik tekniklerle aydınlatılması yanında, bir veya birden fazla analiz tekniği ile elde edilen çok sayıda analiz verisinin birleştirilerek kemometrik yöntemlerle incelenmesi ile gıda gruplarının kökeni, benzerliği veya farklılıklarının belirlenmesi çalışmalarına çokça rastlanmaktadır. Bu şekilde gıda hilelerinin önlenmesi de hedeflenmektedir.

Bal besin ve tıbbi değeri olan doğal bir gıda maddesidir. Çalışmamızda Anadolu ballarının vitamin B2 içeriği kapiler elektroforez yöntemiyle aydınlatıldı. Vitamin B2 vücudun üretemediği ancak gıdalardan alınması gerekli vücut için gerekli bir vitamindir. Ancak gıda içeriklerindeki düşük vitamin B2 miktarları birçok analiz tekniğinin tayin sınırları altındadır. Bu çalışmada CE ayırma tekniği lazer indüklenmiş floresan detektörle birleştirilerek vitamin B2 için çok düşük tayin limitlerine inilebilmiştir. 20 adet Anadolu balının vitamin B2 verileri, balların ICP-MS ile elde edilen mineral içerikleri ve spektroskopik yöntemler ile elde edilen antioksidan ve total fenolik verileri ile birleştirilerek uygulanan kemometrik teknik ile tüm balların botanik kaynağına göre gruplandırılması mümkün olmuştur [1].

Ballar gibi son yıllarda önemli bir ihraç ürünü olan Anadolu arı polenleri üzerindeki analitik çalışmalar az sayıdadır. Çalışmamızda 10 adet Anadolu arı poleninin şeker ve organik asit analizleri CE tekniği ile yapılarak elde edilen kantitatif veriler, polenlerin mineral içerikleri ve antioksidan aktivite verileri ile birlikte yorumlandı [2].

Adaçayı çok sayıda türü ile gıda ve tıbbi değeri olan bitki grubudur. Anadolu zengin Adaçayı türlerine sahiptir. Toplanan adaçaylarının vitamin B2, organik asit, şeker, rosmarinik ve karnosik asit içerikleri CE ile, olenolik ve ursolik asit içerikleri HPLC tekniği ile aydınlatıldı. Elde edilen kromatografik veriler mineral bileşimleri ve antioksidan içerikleri ile birlikte değerlendirildi.

mailto:[email protected]




Nitrit ve nitrat gıdaların doğal içeriklerdir. Bu iki iyon aynı zamanda özellikle et ürünlerinde kullanılan yasal katkı maddeleridir. Ancak nitratın zamanla nitrite, nitritin de kanserojen nitrosaminlere dönüşmesi her iki iyonon gıda ürünlerindeki limitlerinin sıkı

kontrolünü gerektirmektedir. Nitrit ve nitrat iyonları CE tekniği ile son derece hızlı bir şekilde analiz edilebilmektedir [3]. Çalışmamızda işlenmiş balık ürünlerinde nitrat ve nitrit tayini için CE de analiz esnasında zenginleştirme anlamında örnek sıkıştırma yöntemi geliştirilerek bu iki iyonun analizleri gerçekleştirilmiştir [4].

Kaynaklar

[1] H.Kaygusuz, F.Tezcan, F.B.Erim, O.Yıldız, H.Şahin, Z.Can, S.Kolaylı, LWT - Food

Science and Technology 68 (2016) 273-279

[2] Kalaycıoğlu, H.Kaygusuz, S.Döker, S.Kolaylı , F.B.Erim, LWT - Food Science and

Technology 84 (2017) 402-408

[3]N.Oztekin, M.S.Nutku, F.B.Erim Food Chemistry 76 (2002) 103–106

[4] Kalaycıoğlu, F.B.Erim, Food Anal. Methods (2016) 9:706–711


KROMATOGRAFİˈ17, Eylül 20 – 22, 2017, ÇORUM

MONOLİTİK MALZEMELERİN HAZIRLANMASI VE

KROMATOGRAFİDE KULLANIMI

Lokman UZUN

Hacettepe Üniversitesi, Kimya Bölümü, Biyokimya Anabilim Dalı, Beytepe, Ankara

ÖZET Birçok endüstriyel işlemde kullanılan geleneksel dolgulu kolonların yaygınlığına rağmen, yavaş kütle aktarımı, partiküller arası boşlukların fazla olması ve yüksek basınç düşmesi, bu sistemlerin hızını ve etkinliğini olumsuz yönde etkiler. Molekül ağırlığı 105’i geçen makromoleküllerin ayrılmasında kolon verimini etkileyen koşulların teorik analizi, kolona doldurulan gözenekli partikül boyutunun ortalama 1 µm olması gerektiğini açığa çıkarmıştır. Bu boyutta partiküller elde edilse bile, kolon doldurulmasındaki sıkıntılar, kolon geri basıncı, tayin cihazı ve bağlantılardaki ölü hacim gibi sorunları da beraberinde getirmektedir. Monolitlerin geleneksel dolgulu kolonlardan farkı tek parçalı gözenekli yapısından kaynaklanmaktadır. Monolitin yapısındaki birbiriyle bağlantılı gözenekler, kanallar arası bir ağ oluşturmaktadır. Kanal çapı, % 60–80 gözenek oranıyla, 13 nm’den 4 µm’ye kadar değişebilmektedir. Kanal içi kütle aktarımı akışla gerçekleştiğinden, hareketli faz ile sabit faz arasındaki aktarım çok hızlı gelişmektedir. Sonuç olarak, proteinler gibi oldukça büyük moleküller bile çok kısa sürede ayrılabilirler. Buna ek olarak, gözeneklilikteki artış kolon geçirgenliğini artırarak, beklenenden daha yüksek verim sağlamaktadır. Monolitler, bal peteği gibi düzenlenmiş kanallardan oluşmaktadırlar. Çevre kontrol uygulamalarında ve diğer birçok ayırma işlemlerinde istenen düşük basınç düşmesi, monolitin düzgün akış kanallarına sahip olmasıyla sağlanır. Kanal oluşumu ve şekli, hücre yoğunluğu, yüzey alanı; en az uzunluğu ve çapı kadar önemli parametrelerdir ve monolit üretimi sırasında değiştirilebilmektedirler. Bu sunum çerçevesinde; son dönemlerde literatüre kazanıdrdığımız monolitik malzemeler ve farklı kromatografik uygulama örnekleri özetlenecektir.



METABOLOMİK ANALİZLERDE GC-MS VE LC-MS

UYGULAMALARIN KARŞILAŞTIRILMASI

Emirhan Nemutlu

Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Analitik Kimya Anabilim Dalı,

Sıhhiye Ankara, 06100 email : [email protected]

ÖZET (Arial,12) Metabolomik; analitik olarak, bir doku veya vücut sıvısında çok sayıdaki ve farklı fiziksel özellikteki küçük moleküllerin (metabolitlerin) (<1000 Da) tanımlanması ve derişimlerinin belirlenmesi olarak açıklanabilir. Hastalıkların metabolomik profillerinin çıkarılabilmesi için çok sayıdaki metabolitin eş zamanlı ve kapsamlı olarak parmak izi analizlerinin yapılması gerekmektedir. Metabolitlerin derişimlerinde oluşan değişiklikler genetik veya çevresel faktörlerin yanı sıra hastalıklardan, ilaçlardan, toksinlerden ve yaşam tarzından kaynaklanan hücresel ve sistemik varyasyonlardan kaynaklanmaktadır. Bu varyasyonların izlenmesi için geliştirilmiş analitik platformlar, biyolojik örneklerden (serum, idrar, tükürük gibi) yüzlerce metabolitin aynı anda kapsamlı analizini içeren metabolomiks analizlerin kullanılabilmesi ile sağlanabilmektedir. Böylece metabolomiks, hastalıkların teşhisinde, tedaviye yanıtın takibinde ve yeni biyobelirteçlerin keşfinde gittikçe artan uygulama olmuştur [2-6]. Metabolik ağların ve fonksiyonlarının, kapsamlı bir karakterizasyonu için metabolitlerin derişimlerinin belirlenmesi gerekir. Fiziksel ve kimyasal olarak büyük farklılıklar gösteren metabolitlerin (polar/apolar, asit/baz gibi) tek bir analitik yöntemler ile analizlerinin gerçekleştirilememekte ve farklı analitik yöntemlerin kullanılması gerekmektedir. Metabolomiks analizler için en çok kullanılan yöntemler kütle spektroskopisinin sıvı ve gaz kromatografisi ile kombine edildiği GC-MS ve LC-MS sistemleridir. Her iki yöntem metabolomik analizlerde birbirlerine göre farklı üstünlükler göstermektedir. Genelde GC-MS ile özellikle şeker türevleri gibi polar metabolitlerin; LC-MS ile lipid gibi apolar metabolitlerin analizinde daha iyi sonuçlar elde edilmektedir. GC-MS ile tanımlanabilen metabolit sayısı 100 civarında iken LC-MS ile bu rakam 300’e ulaşılabilmektedir [2-6]. Cihazların dinamik aralıkları ve ayırım mekanizmaları farklı olmasına rağmen genelde otuz civarında metabolitin her iki sistemde analizleri gerçekleştirilebilmektedir. Bu çalışmada GC-MS ve LC-MS yöntemleri için numune hazırlanmasından başlayarak metabolitlerin analizi, gruplanması ve elde edilen verilerin değerlendirilmesinde karşılaşılan problemler ve dikkat edilmesi gerekenler noktalar tartışılacaktır.



Anahtar Kelimeler Metabolomik analizler, kromatografi, GC-MS, LC-MS



Afinite Kromatografisinde Moleküler Bağlanma Etkileşimleri

Dr. Müge Andaç

Hacettepe Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Beytepe, Ankara

ÖZET Afinite kromatografisi, belli bir moleküler yapıya ve yönlenmeye sahip immobilize

ligand ve hedef molekül arasındaki seçici ve spesifik, tersinir etkileşimlere dayanan

özel bir ayırma yöntemidir. Afinite kromatografisi, immobilize metal şelat afinite

yöntemlerinden moleküler baskılamaya, afinite kapiler elektroforezden afinite

çöktürme, afinite membranlara kadar birçok ayırma ve saflaştırma alanında kullanılan

yöntemlerin başında gelmektedir.

Afinite kromatografisi, küçük ölçekli laboratuvar araştırmalarında geniş bir alanda

kullanılmasına rağmen, afinite ligandlarının biyolojik ve kimyasal kararsızlıkları

nedeniyle maliyetleri yükseltmesi, büyük ölçekte endüstriyel kullanım alanlarını

kısıtlamaktadır. Son zamanlarda, kararlı yapay ligandların seçimi, tasarımı ve

görüntülenmesinde yeni yöntemlerin geliştirilmesi, endüstriyel boyutta bu tür

malzemelerin keşfedilmesine de fırsat tanımıştır.

Bu sunumda, afinite kromatografi ligandlarının etkin ve hızlı bir şekilde geliştirilmesine

olanak sağlayan moleküler yaklaşım yöntemleri incelenecektir. Buna ek olarak,

literatürde yer alan afinite ligandları ile hedef moleküller arasındaki etkileşimlere de yer

verilecektir.

Anahtar Kelimeler Afinite ligandları, moleküler yaklaşım yöntemleri, moleküler bağlanma etkileşimleri

17thUlusalKromatografiKongresi –KROMATOGRAFİˈ17

KROMATOGRAFİˈ17, Eylül20th – 23th 2017, ÇORUM

Ters Faz Sıvı Kromatografi Yöntemiyle İlaçların İyonlaşma

Sabitlerinin Tayini İçin Kullanılan Yaklaşımlar

Ebru ÇUBUK DEMİRALAY

Süleyman Demirel Üniversitesi, Kimya Bölümü, Isparta, Türkiye email :[email protected]

ÖZET Bir bileşiğin iyonlaşma davranışını belirlenmesini sağlayan parametre, iyonlaşma sabiti (pKa) olarak tanımlanır. Bu fizikokimyasal parametrenin tayini, ilaçların absorpsiyon, dağılım, metabolizma, eliminasyon ve toksitite (ADMET) özelliklerinin belirlenmesinin yanısıra ters faz sıvı kromatografi (RPLC) yönteminde ayırmanın yapılacağı kromatografik şartların optimizasyonuna da katkı sağlamaktadır. İlaçların iyonlaşma sabitlerinin tayininde sıvı kromatografik çalışmalar içinde ters faz sıvı kromatografik yöntem, alıkonma mekanizmasının anlaşılması nedeniyle günümüzde daha yaygın kullanılır hale gelmiştir. Suda çözünmesi yeterli olmayan, bu nedenle su ortamında pKa değeri tayin edilemeyen bileşiklerin sabitleri, su-organik çözücü ikili karışımlarında bu yöntemle kolaylıkla tayin edilebilmektedir. Bu yöntemde hareketli faz olarak kullanılan hidroorganik karışımlarda ilaçların pKa değerlerinin bilinmemesi nedeniyle yöntem optimizasyonunda pH seçiminde büyük yanlışlıklar yapılmaktadır. Bu teknikte, hidroorganik hareketli fazlar olarak hidroorganik karışımlar (asetonitril-su, metanol-su ve tetrahidrofuran-su ikili karışımları) kullanılır. Bu su-organik çözücü ikili karışımlarında pH ölçümlerinde dikkat edilmesi gereken kurallar önemlidir. Üç farklı pH skalası vardır ve kullanımlarındaki farklılıklar dikkatle yorumlanmalıdır. RPLC' de herhangi bir metodun geliştirilmesinde en önemli kısım ayırmanın optimizasyonudur. Bu optimizasyon aşamasında iyonlaşma sabitleri kapasite faktörleri ve mobil fazın pH’sı arasındaki bağıntılar kullanılarak hesaplanır. Ters faz sıvı kromatografik çalışmada ikincil etkileşimlerin değerlendirildiği bu aşama, araştırıcıya yöntem optimizasyonunda nelere dikkat etmesi gerektiği hakkında bilgi verir.

Bu sunum kapsamında asidik, bazik ve amfolit özellik taşıyan ilaçlar için tayini oldukça önemli olan iyonlaşma sabiti değerlerinin hidroorganik çözücü karışımlarında ters faz sıvı kromatografi (RPLC) yöntemiyle tayininde yapılan çalışmalar hakkında bilgi verilecektir. Ayrıca bu ikili karışımlarda organik çözücünün farklı derişimlerinde tayin edilen pKa değerlerinin kullanılmasıyla su ortamındaki pKa değerlerinin farklı yaklaşımlarla hesaplanmasına da değinilecektir. Günümüzde bu sabitlerin, çözünene özgü parametreler ile tahmini için geliştirilen eşitlikler yaygın şekilde kullanılmaktadır. Abraham çözünen parametreler ile farklı sıcaklıklardaki değerler birbirine dönüştürülebilmektedir. Bu konuda açıklayıcı bilgi verilecektir.

Anahtar Kelimeler İyonlaşma Sabiti, Hidroorganik Karışım, pH Standardizasyonu, Optimizasyon


KROMATOGRAFİˈ17, Eylül20 – 22, 2017, ÇORUM

Proteom analizinde kromatografik teknikler

Bilgen Osman

Uludağ Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü, Bursa, Turkiye, email :[email protected]

ÖZET Proteom, bir organizma ya da dokunun genomu tarafından ifade edilen proteinlerin

tamamı olarak tanımlanır. Proteomik olarak adlandırılan proteom analizi ise,

proteinlerin yapısal özelliklerinin belirlenmesini ve işlevlerinin aydınlatılmasını kapsar.

Dinamik bir kavram olan proteomik, farklı koşullarda hücre, doku veya vücut

sıvılarındaki proteinlerin kantitatif analiz teknolojisi olarak da tanımlanabilir. Proteomik

çalışmaların geleneksel biyokimyasal yöntemlerden farklılığı, tek seferde çok fazla

sayıda proteinin (proteom) çalışılabilmesine olanak sağlamasıdır. Proteomik tıp,

biyoloji, ziraat, çevre vb farklı alanlarda araştırmalar yapmak için uygun bir disiplindir.

Proteomik çalışmalarda iki boyutlu (2D) jel elektroforezi, sıvı kromatografisi, MALDI-

TOF-MS gibi kütle spektrometrik teknikler ve mikroarray teknikler kullanılmaktadır.

Proteom analizi ile hücre, doku ya da vücut sıvılarında proteinlerin ekspresyonlarında

meydana gelen değişimler eş zamanlı olarak takip edilebilmekte ve biyomarker

proteinler tanımlanabilmektedir. Proteom analizindeki en önemli problem örnek

içerisindeki protein derişiminin yüksek dinamik aralığıdır. Bu nedenle proteom

analizindeki analitik tekniklerdeki sürekli gelişime karşın halen toplam proteomun

sadece küçük bir bölümü analiz edilebilmektedir. Proteom analizinde kullanılan

örneklerde dinamik aralık 1012 kata kadar ulaşabilmektedir. Kromatografik tekniklerin

kullanılması ile örneklerin fraksiyonlara ayrılması protein havuzlarının karmaşıklığını

azaltır. Bu nedenle kromatografi proteom analizinde en önemli analiz tekniği olarak

önemini korumaktadır. Proteom analizi sırasında proteinler peptidlerine ayrılarak ya

da ayrılamadan fraksiyonlanır ve MALDI ve ESI gibi kütle spektrometrik teknikler ile

analiz edilir. Afinite kromatografisi ise jel temelli ve jel temelli olmayan tüm

yaklaşımlarda istenen bir protein grubunun (örn fosfoproteinler) spesifik olarak



zenginleştirilmesinde ya da yüksek derişimi nedeniyle analizlerde maskelemeye

neden olan proteinlerin uzaklaştırılmasında etkin şekilde kullanılan kromatografik bir

tekniktir.

Anahtar Kelimeler Proteomik, dinamik aralık, afinite kromatografisi



Development of Novel Nanoparticle-Based Electrochemical Lactate

Biosensors Aytekin Uzunoglu1,2, Lia A. Stanciu1

1Purdue University, School of Materials Engineering, West Lafayette, IN, 47907, USA 2Hitit University, Alaca Avni Celik Vocational School, Corum, 19600, TURKEY

email: [email protected] [email protected]

ABSTRACT The use of metal and metal oxide-based nanoparticles in electrochemical sensors and

biosensors has attracted great deal of interest due to their unique physicochemical

properties. Large surface area, enhanced physical, chemical, and catalytic properties

of the nanoparticles have enabled the construction of electrochemical sensors with

high sensitivity and selectivity, and low cost. In the present study, we describe the

construction of nanoparticle-based electrochemical biosensors for the determination of

lactate level with high sensitivity and selectivity, and low limit of detection. In the first

part of the work, we show the synthesis and the characterization of CeO2 and CeO2-

MOx (M: Cu, Zr, Ti)-based nanoparticles. The nanoparticles were characterized using

X-Ray diffraction (XRD), transmission electron microscopy (TEM), Raman

spectroscopy, X-Ray photoelectron spectroscopy (XPS), and thermogravimetric

analysis (TGA) methods. Then, we show the development of novel electrochemical

lactate biosensors by exploiting the large physical surface area, and high oxygen

release and uptake properties of the nanoparticles. The biosensors were constructed

using a layer by layer enzyme immobilization method by taking advantage of the

electrostatic interaction between positively charged polymer (polyethylenimine) and

negatively charged enzyme (lactate oxidase). The performance of the biosensors was





evaluated in terms of sensitivity, selectivity, stability, and limit of detection in both

oxygen-rich and -lean electrolytes. The results indicated that the introduction of CeO2-

based nanomaterials into the enzyme layer had a profound effect on the performance

of the biosensors especially in O2-depleted environments.

Key Words Biosensor, Electrochemical Sensor, Lactate, Lactate Oxidase, Ceria, Oxygen Storage

Capacity



Trace Determination of Endosulfan by HPLC-DAD after Ultrasonic Assisted Cloud Point Extraction

Songül Ulusoy

Cumhuriyet University, Faculty of Science, Department of Chemistry, SIVAS, TURKEY email : [email protected]

ABSTRACT Insecticides play an important role in increasing agricultural productivity which have different chemical families include a large group of organic compounds [1]. As known, they are environmental hazards due to their stability, persistence and toxicity and pose a tremendous danger to human life and wildlife [2]. Analysis laboratory have focused mainly on their analysis in the aqueous medium. As one of the most used insecticides, Endosulfan (Fig.1) is a broad-spectrum insecticide frequently applied for pest or insect control on fruits and vegetables [3]. Its trace determination has great interest by scientist due to toxicological effects on human body. An analytical method for sensitive determination of endosulfan in real samples was developed using high performance liquid chromatography and diode array detector (HPLC-DAD) after a pre-concentration step.

Figure 1. Molecular Structure of Endosulfan

The developed method based on ultrasound-assisted cloud point extraction (CPE) was developed for the determination of endosulfan. A nonionic surfactant, Tergitol was chosen as the surfactant owing to not having a peak in UV region. The parameters affecting the CPE efficiency, such as Tergitol concentration, salt concentration, extraction temperature, incubation time, centrifugation time, ultrasonic time, sample pH, and dilution solvent were systematically evaluated and optimized. Under the optimum experimental conditions, the linear regression coefficients of the standard curves were greater than 0.9924 and the limits of detection were 5.97 ng/mL in the range of 20–500 ng/mL. The recoveries for the addition of different concentrations of endosulfan compounds to model solutions were in the range of 90.6–92.4%. Keywords Endosulfan, ultrasonic assisted cloud point extraction, HPLC-DAD




References 1) Masia A, Campo J, Pico Y. Assessment of two extraction methods to determine

pesticides in soils, sediments and sludges. Application to the Túria River Basin. Journal of Chromatography A. 2015; 1378:19–31.

2) Blasco C, Font G, Pico Y. Comparison of microextraction procedures to deter-mine pesticides in oranges by liquid chromatography–mass spectrometry. J.Chromatogr. A 2002; 970:201–212.

3) Albero B, Sanchez-Brunete C, Tadeo JL. D etermination of endosulfan isomers and endosulfan sulfate in tomato juice by matrix solid-phase dispersion and gas chromatography. Journal of Chromatography A. 2003; 1007: 137–143.



Pesticide Effect on Kinetic Properties of Catalase Enzyme

Kadir Erol1, Büşra Cebeci2, Kazım Köse2, Dursun Ali Köse3

1Hitit Üniversitesi, Osmancık Ömer Derindere MYO, Mülkiyet Koruma ve Güvenlik Bölümü, Çorum, TÜRKİYE 2Hitit Üniversitesi, Alaca Avni Çelik MYO, Gıda İşleme Bölümü, Çorum, TÜRKİYE

3Hitit Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Çorum, TÜRKİYE email : [email protected]

ABSTRACT Catalase is a metalloenzyme. Contains Cu(II) as the metal ion. It is a detoxification

agent for the H2O2 compound and protects tissues and cells from oxidative damage

[1].

Cryogels are synthetic materials generally used in adsorption and immobilization

studies of late years. In this study, it is aimed to investigate how the activity of free and

immobilized catalase enzyme will be changed by pesticides (DDE and DDT). This is

very important to determine how enzyme activity is affected by environmental pollution.

For the characterization of cryogels; swelling test, Fourier transform infrared

spectroscopy (FT-IR) analysis, scanning electron microscopy (SEM) analysis.

Keywords Activity, Catalase, Cryogel, Pesticides.

References [1] Aktaş Uygun, D.; Uygun, M.; Akgöl, S.; Denizli, A.; (2015) Materials Science and Engineering C, 50 379–385.



Alcohophbic interaction in seperation

Kazım Köse1, Dursun Ali Köse2

Hitit University, Food Processing, Çorum, TURKEY Hitit Univrsity, Department of Chemistry, Çorum, TURKEY


ABSTRACT As is known, each chemical is not soluble in each solvent. Chemicals, especially

pesticides, are soluble in organic solvents. Their solubility in water is negligible. It is a

mistake that we use water when we are cleaning fruit. If it has been exposed to

pesticides before, pesticides will not dissolve in washing water and thus the residues

of pesticides will remain on them. Organic solvents such as alcohol compounds will be

more effective for this process. In this study, we have tried to dissolve DDE ((1,1-bis-

(4-chlorophenyl) -2,2-dichloroethene), which is an endocrine disrupter and

carcinogenic chemical, in alcohol and to remove with the cryogelic structures we have

synthesized. Pesticide adsorption behaviour was examined by mathematical

calculations.

Keywords Alcoho-phobic removal, DDE, pesticide.



Tüberküloz Tedavisi Alan Çocuk Hastalarda Yüksek Basınçlı Sıvı

Kromatografi Yöntemi ile Terapötik İlaç İzlemi

Sevgi Karakuş1*, Mesut Sancar2, Nazan Dalgıç3, Betül Okuyan2, Erkan Çakır4,

Levent Midyat5, Ufuk Eren Berk4, Fikret Vehbi İzzettin2, Sevim Rollas1, Bedia

Kaymakçıoğlu1

1Marmara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Kimya Anabilim Dalı 2Marmara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Klinik Eczacılık Anabilim Dalı

3Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk İnfeksiyon Hastalıkları Bölümü 4Bezmialem Vakıf Üniversitesi, Çocuk Göğüs Hastalıkları Bölümü

5Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bölümü, İstanbul, Türkiye.

*E-mail: [email protected] ÖZET Tüberküloz hastalığı dünyanın bazı bölgelerinde ve ülkemizde yeniden önemli bir

sorun haline gelmiştir. Uzun tedavi süresi gerektiren tüberküloz yetişkinlerin yanı sıra

çocuklarda da görülmekte ve dünya genelinde çocuk ölüm nedenleri içerisinde ilk

10’da yer almaktadır. Bunun sebeplerinden biri de günümüzde önerilen birinci

basamak anti-tüberküloz ilaçların özellikle küçük çocuklarda yeterli olmamasıdır. Bu

amaçla gerçekleştirdiğimiz çalışmada standart primer antitüberküloz tedavi alan

çocuklarda rifampisin, izoniyazid ve pirazinamid kan konsantrasyonları Yüksek

Basınçlı Sıvı Kromatografisi (HPLC) ile ölçülerek terapötik ilaç izlemi yapılmıştır.

Serum örnekleri ilk tedaviden önce (0. saat) ve ilk ilaç dozundan 1.5, 3, 4.5 ve 6 saat

sonra toplanmış, tedavinin dördüncü gününde ve en son olarak dördüncü ayında son

ilaç dozundan 3 saat sonra tekrar alınmıştır. Bu üç antitüberküloz ilacının serum

konsantrasyonları fakültemizde daha önce yetişkin tüberküloz hastaları için valide

edilmiş olan HPLC yöntemi kullanılarak ölçülmüştür. Çalışma sonunda, geliştirilen

HPLC yönteminin primer tüberküloz tedavisi alan çocuklarda ilaç düzeyi izlemi için

uygun bir yöntem olduğu görülmüştür (1,2).



Anahtar Kelimeler Tüberküloz, Anti-tüberküloz ilaçlar, HPLC, Terapötik ilaç izlemi

Teşekkür Bu çalışma Marmara Üniversitesi BAPKO SAG-A-130511-0128 nolu bağımsız araştırma

projesi kapsamında yürütülmüştür.

Kaynaklar 1) Unsalan S, Sancar M, Bekce B, Clarck PM, Karagoz T, Izzettin FV, Rollas S. Therapeutic

Isoniazid, Pyrazinamide and Rifampicin Monitoring Using High Performance Liquid

Chromatography in Tuberculosis Patients. Chromotographia, 2005: 61; 595-598.

2) Okuyan B, Izzettin FV, Sancar M, Ertaş US, Cevikbas A. Effect of antituberculosis drugs on

human polymorphonuclear leulocyte functions in vitro. Int Immunopharmacol, 2005: 5;

1337-1342.



Enginarın Atık Kısımlarından Elde Edilen Ekstrelerin GC ve UHPLC-

MS/MS ile İçerik Analizleri

Murat Yavuz1, Suna Timur2

Dicle Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Diyarbakır, Türkiye Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyokimya Bölümü, Bornova/İzmir, Türkiye

e-mail: [email protected]

ÖZET

Dünya üzerindeki üretiminin % 65’i Akdeniz ülkelerinde yapılmakta olan enginar

(Cynara scolymus L.), yaprak ve baş kısımlarından faydalanılan, sağlık üzerine

yararlı etkileri olduğu bilinen bir bitkidir. Çeşitli çalışmalarda, enginarın

hepatoprotektif, antikarsinojenik, antioksidatif ve hipokolesterolemik aktiviteler gibi

sağlık üzerine koruyucu potansiyelinin olduğu gösterilmiştir (1,2).

Dondurulmuş gıda üretimi yapan Özgörkey Gıda Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.’den Nisan

2015 tarihinde enginarın atık kısımları temin edildi. Örnekler oda şartlarında

kurutulduktan sonra hegzan, diklorometan, etilasetat, metanol ve su kullanılarak direk

ve çözücü fraksiyonlandırması tekniği ile 9 farklı ekstre elde edildi. Gaz

kromatografisi (GC) tekniği ile enginarın yağ asidi kompozisyonu ve yüksek

performanslı sıvı kromatografisi (UHPLC) takılı Elektron Sprey İyonlaştırıcı (ESI)

kaynak probu olan Üçlü Quadrupole Kütle Spektometresi (LC-MS/MS tekniği) ile de 9

ekstrenin fenolik içerikleri belirlendi. LC-MS/MS analizleri Dicle Üniversitesi Bilim ve

Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (DÜBTAM)’nde yapılmıştır.

Hasat yılı 2015 ve 2016 olan enginarın atık kısımlarının toplam yağ asidi içeriğinde

11 farklı yağ asidi tanımlandı. Her iki hasat yılına ait örneklerde major yağ asidi

olarak palmitik asit (C16:0), linoleik asit (C18:2 n−6) ve linolenik asit (C18:3 n−3)

tespit edildi. Toplam doymuş yağ asidi (SFA) içeriği ise 2015 yılı için % 51,42 ve

2016 yılı için % 55,06 olarak belirlendi.

UHPLC-ESI-MS/MS sonuçlarına göre, ekstrelerde değişik miktarlarda sinarin,

klorojenik asit, kafeik asit, siringik asit, p-kumarik asit ve ferulik asit saptanırken, o-

kumarik asit ve vanilik asit içermedikleri belirlendi. Diklorometan ekstresi (DME) ve

fraksiyon ekstresi (DME-F) ile hegzan ekstresi (HE)’nin fenolik asit içeriklerinin



oldukça düşük olduğu belirlendi. Enginarın başlıca bileşenlerinden olan sinarinin

metanol kullanılarak elde edilen ME ve fraksiyon ekstresi olan ME-F sırasıyla 247,61

ve 242,35 µg/g ekstre seviyesiyle en yüksek değerde olduğu saptandı. Klorojenik asit

içeriğinin ise ME için 3575,29 ve ME-F için 3576,12 µg/g ekstre olduğu belirlendi

(Şekil 1).

Şekil 1. Enginarın atık kısımlarından elde edilen methanol fraksiyon ekstresinin (ME-

F) UHPLC-ESI-MS/MS kromatogramı (1: Sinarin; 2: Kafeik asit; 4: p-Kumarik

asit; 8: Klorojenik asit). Anahtar Kelimeler Enginar, yağ asitleri, fenolik bileşikler, gaz kromatografisi, LC-MS/MS

Teşekkür Bu çalışma 214Z139 Nolu 3001-Başlangıç AR-GE Projeleri kapsamında TÜBİTAK

tarafından desteklenmiştir. Aynı zamanda Dicle Üniversitesi Bilimsel Araştırma

Projeleri Koordinatörlüğü (DÜBAP) tarafından kısmen maddi destek sağlanmıştır. Kaynaklar 1) Schütz K, Kammerer D, Carle R, Schieber A. Identification and quantification of

caffeoylquinic acids and flavonoids from artichoke (Cynara scolymus L.) heads,

juice, and pomace by HPLC-DAD-ESI/MSn. J. Agric. Food Chem. 2004;52(13):

4090–6. DOI: 10.1021/jf049625x.

2) Lombardo S, Pandino G, Mauromicale G, Knödler M, Carle R, Schieber A.

Influence of genotype, harvest time and plant part on polyphenolic composition

of globe artichoke [Cynara cardunculus L. var. scolymus (L.) Fiori]. Food Chem.

2010;119(3):1175–81. DOI: 10.1016/j.foodchem.2009.08.033.



Polar HPLC Sabit Fazlarında Son Gelişmeler: Mixed-Mode

Kromatografi

Hayriye Aral1*, Ramazan ALTINDAĞ1, Kadir Serdar Çelik1, Tarık Aral1

1Batman Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü, Batman, Türkiye


ÖZET

Sabit faz kromatografinin ana unsurudur. Özellikle HPLC’de sabit fazın önemi çok

büyüktür. Ayırma mekanizması, ayırma selektivitesi ve kolon etkinliği dolgu maddesinin yapısına bağlıdır. Geleneksel sabit fazlar (NP ve RP)da ayırma mekanizması tek bir etkileşime dayanırken mixed model sabit fazlarda bir çok ayırma mekanizması geçerlidir. Polar dolgu fazları yapılarına göre üç gruba ayrılır: Polar gömülü, polar HILIC ve polar mixed-mode1. Bir dolgu maddesinin mixed-mode olarak nitelendirilmesi için analitlerle en az iki farklı etkileşim göstermelidir. Geleneksel dolgu maddeleri ile kıyaslandığında, bu farklı etkileşim türleri büyük avantaj sağlar: yüksek ayırma selektivitesi, yüksek bağlanma kapasitesi ve yüksek kolon etkinliği (teorik tabaka sayısı) v.b. 2. Son birkaç yılda mixed-mode sabit fazlar üzerine çalışmalar ve bu alana olan ilgi hızla artmaktadır. Çok sayıda mixed-mode sabit faz hazırlanmış olup polardan apolara pek çok analit grubunun ayrılmasında tek bir kolon başarı ile kullanılmıştır 3.

Geleneksel ters faz kolonlar düşük ve orta polarlıktaki bileşiklerin ayrılmasında

başarı ile kullanılırken mixed-mode kolonlar düşük polariteden çok yüksek polariteye sahip çok farklı analit gruplarının ayrılmasında da kullanılabilmektedir. Böylece bir mixed-mode kolon hem ters faz hem HILIC hem normal faz kolon görevi görmüş olur1.

Grubumuz 2012 yılından beri mixed-mode sabit fazlar üzerine çalışmakta, bu

alanın gelişimine önemli katkılar sağlamaktadır [4-5]. Genellikle doğal amino asit bileşiklerinden yola çıkılarak geliştirdiğimiz farklı yapıdaki mixed-mode sabit fazlar ile pek çok polar-apolar bileşik sınıfı başarı ile ayrılmış olup, hazırlanan kolonlar ticari kolonlar ile yarışacak, ticari kolonlara alternatif olabilecek niteliktedir. Bu sunum kapsamında, öncelikli olarak kendi çalışmalarımızdan oluşan son yıllarda mixed-mode kromatografi alanındaki gelişmelerin kısa bir özeti sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler Mixed-Mode Kromatografi, HILIC, Polar Dolgu Fazları



Teşekkür:Batman Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü (BTÜBAP)’ne BTÜBAP-2012-FED-03 proje numaralı finansal desteğinden dolayı teşekkür ederiz. Kaynaklar 1) L. Zhang, Q. Dai, X. Qiao, C. Yu, X. Qin, H. Yan. Trends Analyt Chem 2016, 82,

143-163 2) H. Aral, K.S. Çelik, R. Altındağ, T. Aral, Talanta 174 2017 703-714 3) A. E. Karatapanis, Y.C. Fiamegos, C. D. Stalikas. Chromatographia 2010, 71, 751-

759 4) H. Aral, D. Haşimi, T. Aral, A. Levent, B. Ziyadanoğulları, J. Liquid. Chromatogr.

Rel. Teq. DOI: 10.1080/10826076.2017.1333005 5) H. Aral, T. Aral, B. Ziyadanoğulları, R. Ziyadanoğulları Talanta131(2015) 64–73



Sporcularda Yasaklı Düşük Molekül Ağırlıklı Peptitlerin HILIC-MS/MS ile Analizi

Ebru Ucakturk1, Tuba Kacar1, Sinan Onol1, Arif Ahmet Basaran1,2

1Hacettepe University Turkish Doping Control Center, Ankara, Turkey 2Hacettepe University, Faculty of Pharmacy, Department of Pharmacognosy, Ankara, Turkey


ÖZET

Sporcularda çoğu yasaklı maddelerin analizinde kromatografik ayırımdan

sonra, yüksek hassasiyeti ve seçiciliği dolayısıyla kütle spektrometresi ile tanımlama

Doping analizlerinde çoğunlukla kullanılmaktadır. Büyüme hormonu ve büyüme

hormonu salgılanmasını arttırıcı ajanlar Dünya Anti-doping Ajansı tarafından

yasaklılar listesinde yer almaktadır. Düşük molekül ağırlıklı büyüme hormonu

salgılatıcı peptitler (GHRPs) bu gruptadır. Bu peptitler en fazla 7 aminoasit biriminden

oluşmuştur ve peptitlerin molekül ağırlıkları < 2kDa’dan küçüktür.

Bu peptitlerin analizi ters faz sıvı kromatografisi kütle spektrometresi (LC-MS-

MS) ile yapılmaktadır [1,2]. Hidrofilik etkileşim kromatografisi (HILIC) polar

maddelerin analizinde yüksek hassasiyeti, seçiciliği ve ayırma hızı gibi

avantajlarından dolayı son yıllarda kullanılan güçlü bir ayırma tekniğidir [3]

Bu çalışmada peptit yapısındaki bazı GHRPs (GHRP-1, GHRP-2, GHRP-4,

GHRP-5, GHRP-6, alexamorelin, ipamorelin, hexarelin) ve bu peptitlerin

metabolitlerinin analizi için HILIC-MS/MS yönteminin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu

çalışmada araştırılan peptitlerin öncelikle kütle spektrometresi koşulları (ana ve

parçalanma iyonları, fragmentör voltajı, collision enerjileri) optimize edilmiştir.

HILIC-MS/MS analizinde amide ve silika olmak üzere iki farklı kolon

denenmiştir. GHRPs ve metabolitlerinin bu kolonlar kullanılarak yapılan analizlerinde,

hareketli faz bileşiminin (organik çözücü cinsi, amonyum asetat derişimi, formik asit

miktarı) ve kolon sıcaklığının (30, 35, 40 oC) bu peptitlerin pik şekline, alıkonma

zamanına ve ayrıcılığa etkisi incelenmiştir.

GHRPs ve metabolitlerinin, organik çözücü olarak asetonitril kullanıldığında



daha fazla alıkonulduğu ve hareketli fazda artan miktarda amonyum asetatın

alıkonma zamanını azalttığı bulunmuştur. Hareketli faza eklenen amonyum asetatın

peptitlerin pik şeklini düzelttiği gözlenmiştir. Kolon sıcaklığının artmasının, piklerin

bölünmesine ve genişlenmesine neden olduğu bulunmuştur.

İncelenen kromatografik koşullarda silika kolon’un (3 x 100 mm, 3.5 µm) daha

iyi ayırıcılık ve pik şekli sağladığı bulumuştur. Optimum kromatografik koşullar, 0.4

ml/dk akış hızında, hareketli faz olarak su (20 mM amonyum asetat, %0.2 FA) ve

asetonitril (20 mM amonyum asetat, %0.2 FA) kullanılarak yapılan gradiyent elüsyon

ile gerçekleştirilmiştir. İleride, geliştirilen yöntemin önce valide edilmesi daha sonra

Türkiye Doping Kontrol merkezinde bu peptitlerin rutin analizide kullanılan LC-MS-MS

ile karşılaştırılması planlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler Büyüme hormone arttırıcı faktörler, Hidrofilik etkileşim kromatografisi (HILIC), tandem kütle

spektrometresi (MS/MS), Doping kontrol, idrar Kaynaklar 1) Thomas A., Höppner S., Geyer H., Schänzer W., Petrou M., Kwiatkowska D.,

Pokrywka A., Thevis M., Anal Bioanal Chem (2011) 401:507–516

2) Mazzarino M., Calvaresi V., Torre X., Parrotta G., Sebastianelli C., Botrè F.,

Forensic Toxicol (2015) 33:321–337.

3) Jian W., Edom R.W., Xu Y., Weng N., J Sep Sci (2010) 33:1–17.



Yüzey Baskılanmış Bakteriyel Selüloz Nanofiberler ile Lizozim Saflaştırılması

Yeşeren Saylan1, Emel TAMAHKAR2, Adil Denizli1

1Hacettepe Üniversitesi, Kimya Bölümü, Ankara, Türkiye 2Hitit Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, Çorum, Türkiye

e-posta: [email protected]

ÖZET Bu çalışmada, bakteriyel selüloz (BC) nanofiberler ile moleküler baskılamanın avantajları biraraya getirilerek lizozim saflaştırılmıştır. Bu amaçla BC nanofiberler, hidrofilik monomer N-metaakriloil-L-histidin metil ester varlığında lizozim kalıp molekülü metal şelasyonuyla 3-(trimetoksisilil) propil metakrilat ile silanlanmışlardır. Kalıp molekül yüzey baskılanmış BC nanofiberlerden uzaklaştırıldıktan sonra, Fourier transfer infrared spektroskopisi, yüzey elektron mikroskopisi ve temas açısı ölçümleri ile karakterize edilmiştir. Daha sonra, BC nanofiberlerin lizozim saflaştırılması için sulu çözeltiden adsorpsiyon çalışmaları kapsamında pH, lizozim derişimi, iyonik şiddet, sıcaklık ve tekrar kullanılabilirlik gibi parametreler incelenmiştir. Çalışmanın son aşamasında da, belirlenen optimum koşullarda BC nanofiberlerin lizozime olan seçiciliğini ortaya koymak amacıyla ribonükleaz A ve sitokrom C ile seçicilik deneyleri yapılmıştır [1].

.



Anahtar Kelimeler Bakteriyel selüloz, lizozim, nanofiber, yüzey baskılama.

Kaynaklar 1) Y. Saylan, E. Tamahkar, A. Denizli, Recognition of Lysozyme Using Surface

Imprinted Bacterial Cellulose Nanofibers, Journal of Biomaterials Science, Polymer Edition, 2017, DOI: 10.1080/09205063.2017.1364099



Bakteriyel Selüloz Nanofiberlerle Protein Uzaklaştırılması

Ilgım Göktürk1, Emel Tamahkar2, Fatma Yılmaz3, Adil Denizli4

1,4Hacettepe Üniversitesi, Kimya Bölümü, Ankara, Türkiye 2Hitit Üniversitesi, Kimya Müh, Çorum, Türkiye

3Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Kimya Teknolojisi, Bolu, Türkiye


ÖZET Bakteriyel selüloz, yüksek su tutma kapasitesi, daha saf olması, üretim sırasında meydana gelen değişimlere uygunluğu gibi özellikleri sayesinde tıbbi ve biyolojik uygulamalar için son zamanlarda tercih edilen bir malzeme olmuştur [1,2]. Moleküler baskılama ise ilgilenilen analit için seçici tanıma bölgelerine sahip polimerlerin hazırlanmasında kullanılan bir yöntemdir [3]. Bu çalışmada, bakteriyel selüloz ile moleküler baskılama yöntemi birleştirilerek insan serum albumin (HSA) baskılanmış bakteriyel seluloz (MIP-BS) bazlı kompozit nanofiberler sentezlenmiş ve proteomik çalışmalarda albumin gibi yüksek yoğunlukta bulunan proteinlerin plazmadan uzaklaştırılması amacıyla kullanılmıştır. N-metakriloil L-histidin metil ester (MAH) monomeri ile Cu+2 iyonu arasında metal iyon koordinasyon etkileşimleri kullanılarak MAH-Cu+2 monomeri hazırlanmış ve HSA hedef molekulleri ile önkompleks oluşturulmuştur. MIP BS kompozit nanofiberler farklı toplam % monomer oranlarında ve farklı monomer/hedef molekul mol oranlarında hazırlanmıştır. Karakterizasyon çalışmaları için FTIR-ATR, SEM, BET ve temas açısı ölçumleri yapılmıştır. Adsorpsiyon çalışmaları farklı pH, sıcaklık ve iyonik şiddette gerçekleştirilmiş ve adsorpsiyon kapasitesi spektrofotometrik olarak analiz edilmiştir. MIP-BS kompozit nanofiberlerin seçiciliğinin değerlendirilmesi için hedef molekule benzer yapıda olan insan miyoglobin (Myo) ve insan transferrin (HTr) proteinleri kullanılmıştır. MIP-BS kompozit nanofiberlerin bağıl seçicilik katsayısı HSA/HTr ve HSA/Myo molekül çifti için sırasıyla 4.73 ve 3.02 olarak hesaplanmıştır. Plazmadan albumin uzaklaştırılması amacıyla MIP-BS kompozit nanofiberlerin kullanılabilirliğini göstermek için yapay insan plazmasından SDS-PAGE analizi yapılmıştır. Anahtar Kelimeler Bakteriyel seluloz nanofiberler, metal-iyon koordinasyonu, molekuler baskılanmış polimerler, protein tanıma, proteomiks. Kaynaklar 1) Rajwade, J. M.; Paknikar, K. M.; Kumbhar, J. V., Applications of bacterial cellulose

and its composites in biomedicine. Applied Microbiology and Biotechnology, 99(6): 2491-2511. 2015.

2) Tamahkar, E.; Denizli, A., Metal ion coordination interactions for biomolecule recognition: a review. Hittite Journal of Science & Engineering, 1(1): 21-26. 2014.

3) Denizli, A.; Kührevioğlu, İ., Protein Kromatografisi ve Yeni Nesil Kromatografik Sistemler. 215-265. 2014.




İnsülinin Klinik Teşhisi İçin Moleküler Baskılama Yöntemi Temelli

Kuartz Kristal Mikrobalans Biyosensörler

Fatma Kartal, Duygu Çimen, Nilay Bereli, Adil Denizli

Hacettepe Üniversitesi, Kimya Bölümü , Ankara, Türkiye email : [email protected]

ÖZET İnsülin hormonu pankreas beta hücrelerinden salgılanan ve kandaki glikoz düzeyini kontrol eden çok önemli bir polipeptit hormondur. Plazmada dolaşımdaki insulinin belirlenmesi, özellikle diyabet ve ilgili hastalıkların çeşitli tiplerini sınıflandırmada/klinik teşhisinde, atletlerin doping kontrolünde ve potansiyel bir meme kanseri belirteci olarak önemli değere sahiptir. Günümüzde diyabet ve ilgili hastalıkların yaygınlaşması ve insan sağlığı açısından çok ciddi riskler taşıması hassas, ucuz, basit ve otomatik teşhis testlerinin gelişimini önemli hale getirmektedir. Bu çalışmada, sulu çözelti ve yapay plazmadan insülinin eş zamanlı tayini için moleküler baskılama yöntemine dayanan kuvars kristal mikrobalans (QCM) biyosensörler geliştirildi. Kontrol deneyleri için baskılanmamış poli(hidroksietil metakrilat-N-metakrilo-L-histidin metil ester), poli(HEMAH), kalıp molekül insulin olmadan sentezlendi. Poli(HEMAH), filmin hazırlanmasında kullanılan modifiye altın ve cam yüzeyleri ile insulin baskılanmış film; ATR-FTIR, temas açısı ve atomik kuvvet mikroskobu teknikleri kullanılarak karakterize edildi. Ayrıca hazırlanan filmin kalınlığı elipsometri yöntemiyle ölçüldü. Hazırlanan sensörün etkinliği QCM sistemi kullanılarak araştırıldı. Optimum polimerizasyon koşullarının belirlenmesinden sonra insulin baskılanmış ve baskılanmamış poli(HEMAH) biyosensörün insülin tayin duyarlılığı, insülin çözeltileri ve yapay plazma kullanılarak araştırıldı. Yapay plazma örneklerindeki insülin derişimi ELISA yöntemi ile kıyaslandı. Farklı derişimdeki insülin çözeltileri ile elde edilen veriler adsorpsiyon kinetiğinin belirlenmesinde kullanıldı. Langmuir adsorpsiyon modeli bu afinite sistemi için en uygun model olarak bulundu. İnsülin baskılanmış poli(HEMAH) sensörün seçiciliğini göstermek için glukagon ve aprotinin yarışmalı adsorpsiyonu araştırıldı ve baskılanmış biyosensörün insülin için yüksek seçiciliğe ve duyarlılığa sahip olduğunu gösterdi. Anahtar Kelimeler İnsülin, QCM, Moleküler Baskılama, Biyosensör

Teşekkür FHD-2015-5583 proje no’lu bu çalışma Hacettepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir. Kaynaklar 1) Xu M., Luo X., Davis J., The label free picomolar detection of insulin in blood

serum, Biosensors and Bioelectronics (2013) 39, 21–25.



Nörotransmitterlerin Kapiler Elektrokromatografi (CEC) Sisteminde Ayırımı

Ali Derazshamshira, Süleyman Aşırb, Ilgım Göktürka, Duygu Sarıa, Fatma Yılmazc, Adil Denizlia

aHacettepe University, Department of Chemistry, Beytepe, Ankara, Turkey bNear East University,Department ofMaterials Science and Nanotechnology Engineering, 99138, Nicosia, North

Cyprus, Mersin 10, Turkey cAbant Izzet Baysal University, Chemistry Technology Division, Bolu, Turkey


ÖZET Nöronlar arasında veya bir nöron ile başka bir hücre türü arasında iletişimi

sağlayan kimyasallara nörotransmitter denir. Sinir sistemi boyunca sinirsel sinyaller

bu kimyasal taşıyıcılar yardımıyla iletilir. Sinir hücrelerinin taşıdığı sinyaller nöronlar

üzerinde son derece hızlı ilerler. Sinir hücreleri arasındaki bağlantı ve sinyal

aktarımını ise sinaps denilen ve iki sinir hücresi arasında bulunan bölgelerce sağlar.

Bu bağlantı bölgelerinde sinyalin geldiği nörondan salgılanan nörotransmitterler,

karşıdaki nöronun hücre yüzeyinde bulunan protein reseptörlerce algılanarak sinyalin

bu hücreye aktarılmasını sağlarlar [1].

Hidrofobik Etkileşim Kromatografisi (HIC ) biyomoleküllerin yüzeylerindeki farklı

hidrofobikliğe dayanarak yapılan bir ayırma ve saflaştırma yöntemidir [2]. Hidrofobik

etkileşim kromatografisi (HIC) ve yüksek basınçlı sıvı kromatografisi (HPLC) teknikleri

birbiriyle yakından ilgili olan sıvı kromatografisi (LC) uygulamalarıdır. Kapiler

elektrokromatografi (CEC), Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC) ve

Kapiler Elektroforez (CE) tekniklerinin bileşkesi olan hibrit bir ayırma teknolojisi olup,

yüksek ayırım ve seçicilik gücünün yanı sıra analit ve çözücü açısından düşük

sarfiyat gereksinimi ile tanınan bir yöntemdir [3].

Bu çalışmada, fonksiyonel monomer olarak amino asit bazlı N-Metakriloil-L-Fenil

alanin (MAPA) kullanılarak monolitik kapiler kolon hazırlanmış ve nörotransmitter

olarak görev yapan Dopamin ve Norepinefrin moleküllerinin HIC yöntemi kullanılarak


https://tr.wikipedia.org/wiki/Sinir_h%C3%BCcresi

https://tr.wikipedia.org/wiki/Kimyasal

https://tr.wikipedia.org/wiki/Sinir_sistemi



CEC sisteminde ayırımı elektrokromatografik olarak gerçekleştirildi. Kolonun

karakterizasyon çalışmaları SEM ve IR görüntüleri alınarak yapılırken, performans

kontrolü alkil benzen türevli moleküller kullanılarak incelendi. Monolitik kolonların

ayırma etkinliği farklı parametreler ile (basınç etkisi, organik faz etkisi) optimize

edilerek nörotransmitterlerin birbirinden ayırımı gerçekleştirildi.

Anahtar Kelimeler Nörotransmitter, CEC, kromatografi, hidrofobik etkileşim.

Kaynaklar 1) Aşir, S., Sarı, D., Derazshamshir, A., Yılmaz, F., Şarkaya, K., Denizli A.,

Electrophoresis, 2017, Accepted.

2) Saylan, Y., Yılmaz, F., Derazshamshir, A., Yılmaz, E., Denizli, A., Journal of

Molecular Recognition, 2017, DOI: 10.1002/jmr.2631.

3) Schweitz, L., Andersson, L. I., Nilsson, S., Anal. Chim. Acta 2001, 435, 43–47.



Biyojen Aminlerden Histamin, Kadeverin ve Tiraminin Yüksek

Performanslı Sıvı Kromatografisinde Eş Zamanlı Tayinleri için Metot Optimizasyonu

Bediha Akmeşe1, Adem Asan2

1Hitit Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Çorum, Türkiye 2Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Samsun, Türkiye


ÖZET Biyojen aminler biyolojik aktiviteye sahip olan, düşük molekül ağırlıklı, organik azotlu

bileşiklerdir. Aminoasitlerin dekarboksilasyonu ile oluşan biyojen aminler; büyümenin

düzenlenmesi, kan basıncı ve sinir iletiminin kontrolü gibi önemli fizyolojik ve metabolik

rollere sahiptir [1]. Biyojen aminler, bitki, hayvan ve mikroorganizmaların çeşitli

metabolik aktiviteleri sonucu üretilen, alifatik (putresin, kadaverin, spermin, spermidin),

aromatik (tiramin, feniletilamin) ve özellikle de heterosiklik (histamin, triptamin) yapılar

içeren ve gıdalarda da bulunabilen küçük moleküllü toksik bileşikler olarak

tanımlanmaktadır [2].

Potansiyel toksisitelerinden dolayı çeşitli gıdalarda bulunan biyojen aminlerin analiz

edilerek belirlenmesi oldukça önemlidir. Gıdaların matriksli kompleks olduğundan

biyojen aminlerin analizi oldukça zordur. Kromatografik analizden önce gıdalardaki

biyojen aminlerin ekstraksiyonu ve saflaştırılması gerekir. Geliştirilen tayin yöntemi genel olarak, bu maddelerin asetilaseton reaktifi ile kolon

öncesi türevlerine dönüştürülmesi, Termo Hypersil Gold ters-faz ayırım kolonu ile

türevlerin bu kolonda ayırımlarının sağlanması, daha sonra sisteme bağlı UV-Görünür

spektrofotometre ile gerçek numunede analizlerinin yapılması aşamalarını

içermektedir. HPLC sisteminde akış hızı 0,9 mL/dk ve hareketli faz olarak % 35

asetonitril-su (h/h) karışımı kullanılarak 315 nm dalga boyuna ayarlanan UV-Görünür

spektrofotmetre ile 11 dakika içinde biyojen amin türevlerin ayırımları

gerçekleştirilmiştir. Biyojen aminlerin gözlenebilme sınırı histamine için 0,23 μg L-1, kadaverin için 0,03 μg

L-1 ve tiramin için ise 0,04 μg L-1 olarak bulunmuştur. Geliştirilen yöntem piyasada



satılan altı farklı elma suyu numunesine uygulanmıştır. Biyojen amin türevlerinin 20 mL

elma suyundan geri alınabilirlik % 0,13-0,82 bağıl standart sapma ile % 99,73-100,28

düzeylerinde olduğu belirlendi.

Anahtar Kelimeler Biyojen amin, Histamin, Kadaverin, Tiramin, HPLC Kaynaklar 1) Lee S., Yoo M., Shin D., 2015. The identification and quantification of biogenic

amines in Korean turbid rice wine, Makgeolli by HPLC with mass spectrometry

detection, LWT - Food Science and Technology, 62, 350-356.

2) Özoğul F., Küley E., Özoğul Y., 2004. Balık ve balık ürünlerinde oluşan biyojenik

aminler. E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences, 21, 375-381.



Organofosforlu Pestisitlerin Katı Faz Ekstraksiyon (SPE) Yöntemiyle

Zenginleştirilmesi ve Kromatografik Tekniklerle Tayini

Elif Tümay Özer1, Bilgen Osman1

1Uludağ Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü, Bursa, Turkiye, email :[email protected]

ÖZET Günümüzde, tarımsal verimi arttırmak amacıyla kullanılan pestisitler çeşitli yollarla

yer altı ve yüzey sularına taşınarak su kaynaklarını kirletmektedir. Toksik özellikler

gösteren bu organik kirlilikler su kaynakları, ekolojik çevre ve insan sağlığı için

oldukça büyük tehlikeler oluşturmaktadır. Bileşimindeki etkin madde içeriğine göre

sınıflandırıldığında organik fosfor içeren organofosforlu pestisitler, en çok kullanılan

pestisitler grubunda yer almaktadır. İnsektisit (böcek öldürücü) grubunda da yer alan

bu türler asetilkolin esteraz inhibitörü olarak davranırlar. Organofosforlu pestisitlerin

sudaki çözünürlüklerinin nispeten yüksek, kullanım alanlarının geniş, yüzeysel ya da

yeraltı sularında eser miktarda (µg/L) bulunmaları nedeniyle, sudaki tayinleri için hızlı,

seçici, kesinliği ve doğruluğu yüksek analitik tekniklerin geliştirilmesi gerekmektedir.

Pestisitlerin tayininde kullanılan örnek hazırlama metotları matriks ve analite göre

farklılıklar gösterse de; genel olarak sıvı-sıvı ekstraksiyon, süper kritik akışkan

ekstraksiyonu, mikrodalga destekli ekstraksiyon, tek damla sıvı ekstraksiyonu, katı

faz ekstraksiyonu (C8, C18, florisil, amino propil silika kolonlar), katı faz

mikroekstraksiyonu ve diğer özel sentezlenen katı faz destek materyalleri ile

ekstraksiyon olarak özetlenebilir (1, 2, 3).

Bu çalışma kapsamında tarımsal mücadelede ülkemizde yoğun olarak kullanılan

organofosforlu pestisit grubunda yer alan bazı pestisitlerin örnek hazırlama

basamağında kullanılacak yeni bir katı faz ekstraksiyon materyali sentezlenmiştir.

Katı faz ekstraksiyon materyalinin kolona doldurulması sonrası, hazırlanan SPE

kolonun ayırma şartlarının optimizasyonu yapılmış ve sonuçlar ticari C18 kolon ile

karşılaştırılmıştır. Katı faz ekstraksiyon şartlarının optimize edilmesi ve organofosforlu



pestisitlerin izlenmesinde gaz kromatografi-kütle spektrometresi (GC-MS)

kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler Pesitisit, GC-MS, katı faz ekstraksiyon

Kaynaklar 1) Ma J, Xiao R, Li J, Zhao X, Shi B, Li S. Determination of Organophosphorus

Pesticides in Underground Water by SPE-GC–MS. Journal of Chromatographic

Science. 2009; 47: 110-15.

2) Ahmadi F, Assadi Y, Milani Hosseini SMR, Rezaee M. Determination of

organophosphorus pesticides in water samples by single drop microextraction and

gas chromatography-flame photometric detector. J. Chromatogr. A. 2006; 1101: 307-

12.

3) Meseguer-Lloret S, Torres-Cartas S, Catalá-Icardo M, Simó-Alfonso EF, Herrero-

Martínez JM. Extraction and preconcentration of organophosphorus pesticides in

water by using a polymethacrylate-based sorbent modified with magnetic

nanoparticles. Anal Bioanal Chem. 2017; 409: 3561-71.



Chemometrically Assisted Optimization and Validation of a New

HPLC Method for the Determination of Paliperidone in Pharmaceuticals

Duygu Yeniceli Uğur, Sakine Atila Karaca

Anadolu University, Analytical Chemistry Dept., Eskişehir, Turkey email : [email protected]

ABSTRACT Paliperidone is an antipsychotic drug, which is used for the acute and maintenance

treatment of schizophrenia. In this study, a new method was developed for the

determination of Paliperidone in its extended-release tablets. Face-centered central

composite design was applied for optimization of the method. Factors were decided

as acetonitrile content, pH of the mobile phase and buffer concentration through

preliminary studies. Optimal flow rate (1 mL/min), column temperature (35°C) and

internal standard (Bupropion) were also determined during preliminary studies.

Retention factors and tailing factors of Paliperidone and Bupropion were selected as

responses. Derringer’s desirability function was applied for simultaneously

optimization of these four responses. Optimal conditions were predicted as

phosphate buffer (pH:3, 23 mM): acetonitrile (76:24, v:v). Developed method was

validated in terms of linearity, detection and quantification limits, accuracy, precision,

specificity and robustness. Method was found linear in the concentration range of

0.125-100 µg/mL. Mean equation of the calibration curve was y = 0.0807 x - 0.0102

(R2=0.9999). Accuracy and precision of the method was evaluated with recovery

values (98-102%) and relative standard deviation values (<2%), respectively. All

other parameters were found acceptable. The method was successfully applied for

the determination of Paliperidone in its extended-release tablets.

Keywords Paliperidone, High-performance liquid chromatography (HPLC), Experimental design, Tablet

analysis




Acknowledgment and Funding This work was supported by Research Council of Anadolu University (Project No: 1605S287).



Protein A Kromatografisi

Sevgi Aslıyüce

Hacettepe Üniversitesi, Kimya Bölümü, Ankara, Türkiye email : [email protected]

ÖZET Staphylococcal protein A (SpA) Gram (+) bakteri olan Staphylococcus aureus’un

hücre duvarında yoğun olarak bulunan yüzey proteinidir. İlk olarak

İmmunoglobulinleri çöktüren bakteriyel özelliği keşfedilmiştir. Sonraki çalışmalarda

ise SpA’nın IgG’nin Fc kısmına sıkıca bağlandığı, B lenfosit proliferasyonunu

uyardığı, kendi klonal gelişimlerini uyararak hücre ölümünü tetiklediği gösterilmiştir.

Monoklonal antikorların ilaç olarak kullanımı gün geçtikçe artmaktadır. 2008 yılında

monoklonal antikorların 15 milyar doları aşan gelirleri, onları biyoterapötik ajanlar

içinde en yüksek kazanç getiren ajan yapmıştır. İlaç antikorlar en çok kanser,

otoimmün hastalıklar ve enfeksiyonların tedavisinde kullanılmaktadır. Fakat tedavi

gereksinimini karşılamak için kullanılan antikorlar, saflaştırılmaları ve

karakterizasyonları zor olan karmaşık proteinlerdir. Protein A seçici olarak IgG’ler ile

etkileşebilen, yaklaşık 42 kDa’luk Staphylococcus aureus hücre duvarı proteinidir.

IgG3 hariç insan IgG’lerinin tamamına kuvvetli bir şekilde bağlanır [1].

40 yılı aşkın süre önce antikor saflaştırmak için sabit faz olarak Protein A’nın

kullanımını gösteren ilk raporların yayınlanmasından bu yana Protein A, klinik

kullanım için monoklonal antikor saflaştırılmasında endüstriyel standart haline

gelmiştir. Protein A, protein sıvı kromatografisi için uygun tüm destek malzemelerine

immobilize edilmiştir.

Anahtar Kelimeler Protein A, IgG, Kromatografi

Kaynaklar 1) J. Sjöquist, B. Meloun, and H. Hjelm, Protein A isolated from Staphylococcus

aureus after digestion with lysostaphin, European Journal of Biochemistry, 29, 572-

578, 1972.



ROMANOV IRKI KOYUNLARIN AMNİYOTİK SIVISIYLA

HYALÜRONİDAZ AKTİVİTESİNİN ARAŞTIRILMASI

Mustafa Oğuzhan KAYA1*, Kıvanç İRAK1, Emrah YERLİKAYA2, Hasan

KARAGEÇİLİ3, Seyrani MERSİN4

1Siirt Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Temel Bilimler Bölümü, Biyokimya Anabilim Dalı, Siirt 2Siirt Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Siirt

3Siirt Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Siirt 4Siirt Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Klinik Bilimler Bölümü, Dölerme ve Suni Tohumlama Anabilim Dalı, Siirt


ÖZET Bu çalışma, soğuk iklim koşullarına uyum sağlayabilen, koyun ırkları içerisinde en

erken cinsi olgunluğa ulaşan, yılın her mevsiminde kızgınlık gösterebilen, bir

doğumda çoğuz yavru verebilen ve döl verim özellikleri üstün prolifik bir koyun ırkı

olan [1] romanov ırkı koyunlardan doğum esnasında amniyotik sıvı alınarak

yapılmıştır. Hyalüronik asit (HA) erişkin bireylere oranla fetusta daha yüksektir.

Embriyo gelişiminde ve büyüme hormonu destekleyicisi olarak canlı organizmada

oldukça önemlidir. HA’nın en yüksek derişimi göbek bağı, sinoviyal sıvı, deri ve

vitreus cisimciği gibi bağ dokularda bulunmaktadır [2].

Yapılan çalışmada, enzim kaynağı olarak kullanılan sığır testisleri, mezbahaneden

kesim sonrası taze alınarak küçük parçalara ayrılıp ekstraksiyon tamponunda

homojenize edilmiş ve +4 °C,15000 rpm’de 60 dak. santrifüje tabi tutulmuştur.

Santrifüj sonrası sıvı kısım alınarak aynı gün deneysel çalışmalarda kullanılmıştır.

BTH (Sığır testis hyalüronidazı) aktivitesi, Romanov ırkı koyunlara ait 10 farklı

amniyotik keseden alınan sıvılar ve ticari olarak temin edilen HA’den yararlanarak

tespit edilmeye çalışılmıştır. 12,3 mM konsantrasyona sahip ticari HA kullanıldığında

BTH aktivitesi 9,187 U/mL olarak bulunmuşken, amniyotik sıvılar substrat olarak

kullanıldığında ise BTH aktivitesi 1,604–18,659 U/mL aralığında bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler Hyalüronidaz, Romanov Koyunu, Amniyotik Sıvı, Hyalüronik Asit



Teşekkür Bu çalışmayı 2017-SİÜVET-41 kodlu projeyle destekleyen Siirt Üniversitesi Bilimsel

Araştırmalar Koordinasyon Birimine teşekkür ederiz.

Kaynaklar 1) Cemal, İ., Karaca, O., 1999. Prolifik koyunlarda üreme davranışı. Uluslar arası

Hayvancılık Kongresi, İzmir.

2) Şimşek, G., “Kemik Defektlerinin İyileşmesinde Hyaluronik Asit Ve Heterojen

Kemik Greftinin Etkilerinin Histopatolojik İncelenmesi” , Doktora Tezi, Atatürk

Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ağız-Diş-Çene Hastalıkları Ve Cerrahisi

Anabilim Dalı, Atatürk, (2004).



Kapiler Elektrokromatografi Sisteminde Enantiomerik Ayırımda Kullanılmak Üzere Amino Asit Baskılanmış Monolitik

Kolonların Hazırlanması ve Uygulamaları

Koray Şarkaya1,4, Süleyman Aşır3, Ali Derazhamshir1, Duygu Sarıaydın1, Fatma Yılmaz2, Handan Yavuz1,Adil Denizli1

1Faculty of Science, Department of Chemistry, Hacettepe University, Ankara, Turkey 2Chemistry and Chemical Processing Technology, Abant Izzet Baysal University, Bolu, Turkey

3Middle East Technical University Northern Cyprus Campus, Republic of Northern Cyprus 4Faculty of Science, Department of Chemistry, Düzce University, Düzce ,Turkey


ÖZET Kapiler elektrokromatografi (CEC), Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC)

ve Kapiler Elektroforez (CE) tekniklerinin bileşkesi olarak düşünülerek, yüksek ayırım

ve seçicilik gücünün yanı sıra analit ve çözücü açısından düşük sarfiyat gereksinimi

ile tanınan bir yöntemdir [1] Farklı biyolojik aktiviteler göstermeleri sebebiyle

enantiomerlerin ayrılmaları çok önemli olmak ile birlikte yüksek ayırım ve seçicilik

yönüyle CEC sisteminin, kiral ayırımlar amaçlı kullanılması büyük önem kazanmıştır.

Enantiomerik amino asit çiftleri, birçok biyolojik bileşiklerin sentezinde

kullanılabilmektedir [2]. CEC sisteminde enantiomerik ayırımlar sıklıkla monolitik

kolonlar kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Monolitik kolonların hazırlanmasında

kullanılan tekniklerden bir tanesi ‘’Moleküler Baskılama Yöntemi’’ (MIP) ile

gerçekleştirilmektedir. MIP yöntemi ile hazırlanan kolonların polimerleşme sürecinde

meydana gelen kavite yardımıyla moleküler benzerlik uyumu göstermesi avantaj

olarak kabule dilmektedir [3-4]

Bu çalışmada, fonksiyonel monomer olarak amino asit tabanlı N-Metakriloil-L-Fenil

alanin (MAPA) kullanılmış ve MIP yöntemi ile monolitik kolon sentezi

gerçekleştirilmiştir. Kolonun karakterizasyon çalışmaları SEM ve IR görüntüleri

alınarak yapılmıştır. Kolonun performans kontrolü alkil benzen türevli moleküller



kullanılarak gerçekleştirilmiş, uygulama olarak hidrofobik karakterli amino asitlerin

enantiomerik karışımının CEC sisteminde ayırımı tercih edilmiştir. Kaynaklar 1) Schweitz, L., Andersson, L. I., Nilsson, S., Anal. Chim. Acta 2001, 435, 43–47.

2) Berthod, A. In: Berthod A (Ed.) Chiral recognition in separation methods—

mechanisms and applications. Springer: Heidelberg; 2010. p 1–32.

3) Say, R., Birlik, E., Ersoz, A., Yılmaz, F., Gedikbey, T., Deni- ¨ zli, A., Anal. Chim.

Acta 2003, 480, 251– 258

4) Ersoz, A., Denizli, A., Sener, ˙I., Atılır, A., Diltemiz, S., Say, R., Sep. Purif. Technol.

2004, 38, 173–179.




Temozolomid’in Biyolojik Aktif Ürünü AIC ve DNA Etkileşiminin

Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografi Yöntemi ile Belirlenmesi

Evin Kapçak1, Hayriye Eda Şatana Kara1

1Gazi Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Analitik Kimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye


Temozolomid imidazotetrazin türevi alkilleyici bir ajandır. Başta glioblastoma multiform

olmak üzere birçok beyin kanserinin ve bunun yanında melanoma ve lösemi gibi diğer

kanser türlerinin tedavisinde de oral yolla kullanılmaktadır. Temozolomid fizyolojik

pH’da hem in-vivo hem de in-vitro şartlarda kolaylıkla bozunarak son ürün olarak AIC’e

dönüşür. Bu çalışmada bozunma ürünü olan AIC ve DNA’nın etkileşimi kromatografik

metot kullanılarak belirlenmiştir. Kromatografik çalışma şartları olarak, C18 (1504.6

mm, 5µm) kolon, 0.02 M pH 4.5 asetat tampon-asetonitril (90/10, h/h) mobil faz, 0.8

ml/dak akış hızı, 30 µL enjeksiyon hacmi ve 30C kolon sıcaklığı kullanılarak 260 nm’de

DAD dedektörle tayin gerçekleştirilmiştir. Çalışmada Temozolomid çözeltisi suda

hazırlanarak ilacın bozunması sağlandıktan sonra DNA çözeltisi ile belli sürelerde

inkübasyona bırakılmış ve süre sonunda HPLC sistemine enjekte edilmiştir. Elde

edilen kromatogramlarda bozunma ürünü olan AIC’in pik alan değerlerinde artma

olduğu gözlenmiştir. Bu durum AIC ve DNA’nın etkileşime girdiğini göstermektedir.

Bağlanma katsayısının hesaplanması için Benesi-Hildebrand eşitliği kullanılarak

oluşturulan grafikten hareketle bağlanma katsayısı 5.04104 M-1 olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler AIC, DNA etkileşim, Kromatografi




Polietilen Ambalajlardan Bakliyatlara Geçen Kimyasal

Maddelerin Belirlenmesi

Şana Sungur1, Çetin Tunur1

1Mustafa Kemal Üniversitesi, Kimya Bölümü, Hatay, Türkiye email : [email protected]

ÖZET Gıda maddesi ile ambalaj içerisindeki materyaller arasında gerçekleşen etkileşim

sonrasında bir kütle transferi meydana gelebilmekte ve monomerler, plastik katkı

maddeleri, stabilizatörler, oligomerler ve antioksidanlar ambalaj maddesinden gıda

içerisine geçebilmektedir [1]. Bu maddelerin migrasyonu, gıdanın rengi, tadı, kokusu,

saklama süresi ve sağlıklı olması gibi özellikleri üzerine etkide bulunmaktadır [2].

Polietilen ambalajlar, ekmek, bakliyat, et ürünleri, bisküvi, şekerleme gibi birçok gıda

malzemesinde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır [3].

Bu çalışmada, ambalajlarda antioksidan ve kaydırıcı olarak kullanılan başlıca katkı

maddelerinden Irganox 1010 ticari adıyla bilinen pentaerythritol tetrakis(3-(3,5-di-tert-

butyl-4-hydroxyphenyl)propionate), Irganox 1076 ticari adıyla bilinen octadecyl-3-

(3,5-di-tert-butyl-4-hydroxyphenyl)-propionate ve slip genel adıyla kullanılan

erucamide’in polietilen ambalajlardan baklagillere (pirinç, bulgur, yeşil mercimek,

mısır, kırmızı mercimek, barbunya, fasulye, nohut ve karışımları) migrasyonları GC-

MS aracılığıyla incelenmiştir.

Elde edilen sonuçlar, her üç katkı maddesinin de konsantrasyonu arttıkça,

baklagillere geçen miktarların da arttığını göstermiştir. En fazla geçişin baklagillerden

pirinç, bulgur, mısır ve fasulyeye olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler Polietilen ambalaj, Irganox 1010, Irganox 1076, erucamide, baklagil, GC-MS

Kaynaklar 1) Ormancı, F.S.B., 2007. Süt ürünlerinin ambalajlanmasında PVC malzemenin kullanımı ve

migrasyon. Gıda, 32(4): 187-193.

2) Er, B., Sarımehmetoğlu, B., 2011. Gıdalarda bisfenol A varlığının değerlendirilmesi.

Veteriner Hekim Derneği Dergisi, 82(1): 69-74.

3) Tural, S., 2013. Gıda ambalajları ve migrasyon. Samsun Gıda, Tarım ve Hayvancılık



Müdürlüğü.



Enzim Saflaştırılması için İmmobilize Metal Afinite Kromatografisi Temelli Kriyojellerin Hazırlanması

Yeşeren Saylan1, Yıldız Yılmaz1, Nevra Pelin Cesur2, Adil Denizli1

1Hacettepe Üniversitesi, Kimya Bölümü, Ankara, Türkiye 2Onsekiz Mart Üniversitesi, Moleküler Biyoloji ve Bölümü, Çanakkale, Türkiye

email: [email protected]

ÖZET Kriyojeller, donmuş ortamda hazırlanan ve birçok biyoayırma yöntemlerindeki uygulamaları ile ayırma matriksleri olarak görülen polimerlerdir. Kriyojeller, süpermakrogözenekliliği, kısa difüzyon yolları, düşük basınçları ve hem adsorpsiyona hem de elüsyona karşı gösterdiği az direnç gibi önemli avantajlara sahiptir [1,2].

İmmobilize metal afinite kromotografisi (IMAC), biyomoleküllerin saflaştırılması için yaygın olarak kullanılan bir analitik ayırma yöntemidir. Birçok geçiş iyonu elektronca zengin bileşiklerle kararlı kompleksler oluştururlar [3].

Lizozim, dalak, süt, gözyaşı ve yumurta akı gibi çeşitli omurgalı hücreleri ve salgılarında bulunan bir enzimdir. Yaygın uygulamaları arasında hücre parçalayıcı, anti-bakteriyel, gıda katkı maddesi, kanser kemoterapisinde, ülser ve enfeksiyonların tedavisi için bir ilaç olarak kullanılmaları sayılabilir [4].

Bu çalışmada, hidroksietil metakrilat/glisidil metakrilat monomer çifti ile serbest radikal polimerizasyonu yöntemi ile hazırlanan kriyojeller iminodiasetik asit metal şelatlayıcı ajanı ile muamele edilmiş ve Ni(II) iyonları ile etkileştirilerek lizozime afinite gösteren bölgeler oluşturulmuştur. Hazırlanan kriyojeller önce birçok yöntem ile karakterize edilmiş ve sonrasında lizozim adsorplama kapasitesine pH, lizozim derişimi, sıcaklık, iyonik şiddet ve tekrar kullanılabilirlik etkileri araştırılarak optimum koşullar bulunmuştur. Son olarak sadece hidroksietil metakrilat ile sentezlenen kriyojel ile yapılan kontrol deneylerinde aynı parametreler incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler Enzim, immobilize metal afinite kromatografisi, kriyojel, saflaştırma. Kaynaklar [1] M. Uygun, B. Akduman, S. Akgöl, A. Denizli, Appl Biochem Biotechnol 170 (2013) 1815-

1826. [2] N. Bereli, Y. Saylan, L. Uzun, R. Say, A. Denizli, Sep. Purif. Technol 82 (2011) 28-35. [3] D. Aktaş Uygun, M. Uygun, S. Akgöl, A. Denizli, Mater. Sci. Engineer C 50 (2015) 379-

385. [4] R. Ghosh, S.S. Silva, Z.F. Cui, Biochem. Eng.J. 6 (2000) 19-24.



An automated on-line two-dimensional heart-cutting liquid chromatography for the direct analysis of PAHs in tea and

coffee

Mehmet Emin Çorman1, Canan Armutcu2, Engin Bayram3, Lokman Uzun2

1Sinop University, Faculty of Science and Arts, Department of Chemistry, Sinop, Turkey 2Hacettepe University, Faculty of Science, Department of Chemistry, Ankara, Turkey

3Ant Teknik Ltd. Şti. Istanbul, Turkey email: [email protected]

ABSTRACT

The Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) has been recognized as hazardous compounds due to it's mutagenic, toxic and carcinogenic effects to human health [1]. Heart-cutting 2D-HPLC typically transfers interested a certain number of effluent fractions certain regions from the first column to the second column that is popular for trace level analysis. The two-dimensional separation is formed by the combination of the preparative and analytical column which could not only be used for preparative purification or analysis of complex samples but also offers better orthogonality with enhanced peak capacity and high-resolution separation efficiency in case of minor compounds in more complex mixtures [2, 3]. In this study, on-line heart-cutting p(HEMA-MAPA)/Pinnacle II PAH-2D-HPLC system was developed in order to separation and determination of PAHs from extract of tea and coffee. For this purpose, in the orthogonal separation system p(HEMA-MAPA) column employed as a first separation of the target compounds according to their hydrophobicity and then Pinnacle II PAH was employed in the second dimension for further determination. The method requires only 20 μL of sample volume and the linear range from 0.01 to 1.0 ng/mL. The recovery of the compounds from the crude extract was above 97.0%, and their structures were analyzed through fluorescence detector. The results indicated that the on-line heart-cutting 2D-HPLC is an accurate, sensitive and suitable technique for PAHs determination with good separation efficiency.

Keywords

Two-dimensional HPLC, heart-cutting, monolithic column, Polycyclic aromatic hydrocarbons

Acknowledgement

I acknowledge The Scientific and Technological Research Council of Turkey with a grant number as TUBITAK-KBAG- 214Z236 for funding this work



References

[1] Çorman, M.E., Armutcu, C., Uzun, L., Denizli, A., Rapid, efficient and selective preconcentration of benzo [a] pyrene (BaP) by molecularly imprinted composite cartridge and HPLC, Mater Sci Eng C, 70 (2017) 41-53. [2] Dugo, P., Cacciola, F., Kumm, T., Dugo, G., Mondello, L., Comprehensive multidimensional liquid chromatography: theory and applications, J Chromatogr A, 1184 (2008) 353-368. [3] Mondello, L., Tranchida, P., Stanek, V., Jandera, P., Dugo, G., Dugo, P., Silver-ion reversed-phase comprehensive two-dimensional liquid chromatography combined with mass spectrometric detection in lipidic food analysis, J Chromatogr A, 1086 (2005) 91-98.



Amoksisilin Tayinine Yönelik Moleküler Baskılanmış Nanosensörler

Sona FAALNOURİ1, Duygu ÇİMEN1, Nilay BERELİ1, Adil DENİZLİ1

Hacettepe Üniversitesi, Kimya Bölümü, Ankara, Türkiye

Email: [email protected] ÖZET Amoksisilinin (AMOX) klinik uygulamalarda sık kullanımı, süt ve birçok hayvan kökenli çeşitli gıda ürünlerinde antibiyotik kalıntılarına neden olmaktadır. İnsanların bu besinleri tüketmesi sonucunda antibiyotiğe maruz kalarak bakteriyel direnç gelişimi gerçekleşmektedir. Sütteki antibiyotik kirliliğinin en önemli nedeni antibiyotiklerin mastit (%92), meme içi infüzyon (%6) ve çeşitli enfeksiyonların (%2) tedavisinde kullanılmasından kaynaklanmaktadır [1]. Tam olarak bilinmemesine rağmen, genel olarak düşük seviyede antibiyotik içeren sütün günlük tüketimi uzun vadede kanserojen, estrojenik ve nörotoksik etkilere neden olabilir [2]. Ayrıca hayvansal gıdalarda antibiyotik kalıntılarının olması insanda potansiyel zehirlenme riski (kanser, alerji vs) oluşturmaktadır. Düşük seviyede antibiyotik kalıntısı ise mikroflora değişimine ve antibiyotiklerin klinikte kullanımını etkisiz hale getiren muhtemel direnç gelişimine yol açmaktadır [3,4]. Bu çalışma kapsamında; Amoksisilin (AMOX) Baskılanmış PHEMAGA ve Baskılanmamış PHEMAGA nanopartiküller iki fazlı miniemülsiyon polimerizasyon yöntemiyle hazırlanmıştır. Sentezlenen AMOX baskılanmıs PHEMAGA nanopartikullerin ortalama boyutu 69.83 nm, baskılanmamıs partikuller icinse 66.46 nm olarak bulunmustur. ile belirlenmistir. Hazırlanan SPR sensörlerin karakterizasyonu icin FTIR-ATR spektrofotometresi, kalınlık olcumleri için Elipsometre (Gottingen, Almanya) cihazı, temas acısı olcumleri icin KRUSS DSA100 (Hamburg, Almanya) cihazı kullanılmıstır. SPR sinyali ile AMOX derişimi arasındaki ilişkinin değerlendirilebilmesi için farklı derişimlerde (0,25-150 ng/mL) AMOX çözeltiler hazırlanarak kinetik analizler gerçekleştirilmiştir. AMOX baskılanmış sensörün AMOX’e karşı seçiciliğinin belirlenmesi için yarışmalı adsorpsiyon çalışmaları Ampisillin (AMP), Sefaleksin (CEP) ve kolesterol biyomoleküllerinin kullanılmasıyla gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler SPR, nanopartikül amoksisilin Kaynaklar [1] Booth, N.H. (1998) Toxicology of drug and chemical residues. Veterinary Pharmacology and Therapeutics. Iowa State University Press, Ames Iowa. p1149-1205. [2] H. A. Martins-Junior, T. A. Kussumi, A. Y. Wang, D. T. Lebre. J. Braz. Chem. Soc. [3] Ahaduzzaman, M., Hassan, M., Alam, M., Islam, S.K.M. Uddin, I. (2014). Res. J. Vet. Pract., 2(1): 13-16. [4] Hassan, M.M., Amin, K.B., Ahaduzzaman, M., Alam, M., Faruk, M.S.A. Uddin, I. (2014). Res. J. Vet. Pract., 2(2): 30‑35.



İMMOBİLİZE METAL AFİNİTE KROMATOGRAFİSİNDE ŞELATLAYICI

KARAKTERİNİN ADSORPSİYONA ETKİSİ

Beray Erol1, Kadir Erol2, Ebru Gökmeşe3

1Hitit Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Anabilim Dalı, Çorum, TÜRKİYE 2Hitit Üniversitesi, Osmancık Ömer Derindere MYO, Mülkiyet Koruma ve Güvenlik Bölümü, Çorum, TÜRKİYE

3Hitit Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Çorum, TÜRKİYE email : [email protected]

ÖZET Afinite kromatografisinin bir çeşidi olan immobilize metal afinite kromatografisi

(IMAC), seçiciliğini ve adsorpsiyon kapasitesini Cu2+, Ni2+, Fe2+ gibi geçiş metallerini

ligand olarak kullanarak arttıran ve ilk defa Porath ve arkadaşları tarafından formüle

edilip tanıtılan bir tekniktir [1].

Bu çalışma kapsamında poli(2-Hidroksietil metakrilat-Glisidil metakrilat), poli(HEMA-

GMA), kriyojeli sentezlenerek bu kriyojele farklı karakterlerde şelatlayıcı ligandlar (p-

amino benzoik asit ve p-amino piridin) bağlanmıştır. Bu ligandlara bağlanan metal

iyonu (Cu2+, Ag+ ve Zn2+) ile insülin proteininin sulu sistemlerden adsorpsiyon

yöntemi ile ayrılması amaçlanmıştır.

Kriyojellerin karakterizasyonu için Şişme Testi, Fourier Transform Infrared

Spektroskopisi (FT-IR) analizi, Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) analizi, Yüzey

Alanı analizi (BET) ve Elementel Analiz yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler Adsorpsiyon, IMAC, İnsülin, Kriyojel, Şelatlayıcı.

Kaynaklar [1] D. Aktaş Uygun, M. Uygun, S. Akgöl, A. Denizli, Reversible adsorption of catalase onto Fe3+ chelated poly(AAm-GMA)-IDA cryogels, Materials Science and Engineering C 50 (2015) 379–385.



Development of New Methodology for Simultaneously Determination of

Methyl Paraben and Sodium Benzoate at Trace Levels

Halil İbrahim Ulusoy, Özge Demir, Koray Saridal

Cumhuriyet University, Faculty of Pharmacy, Department of Analytical Chemistry, SIVAS, TURKEY email : [email protected]

Chemical preservation of foods, drugs is one of popular interests in modern food

technology owing to increasing production of processed and convenience foods. A lot of kinds of natural or synthetically material is used as preservative in order to extent lifespan of these products [1,2]. They are deliberately added to stop or delay nutritional losses due to microbiological, enzymatic or chemical changes and thus increasing its shelf life. The most known additives are methyl paraben (MP) and sodium benzoate (NaB). The analytical determination of these preservatives is not only important for quality assurance purposes but also for consumer interest and protection. The most common analytical method for the determination of MP and NaB are based on chromatically approaches [3].

In this study, a HPLC determination method was developed for MP and NaB after a pre-concentration step. The separation and determinations were carried out by using an initial mobile phase of methanol–acetate buffer (pH 4.0) (50:50). The wavelength of DAD detector was set at 262 nm. Experimental variables were investigated in detail such as the amount of surfactants, pH and salt concentration of sample solution, extraction time, and the volume and type of dilution solvent. Under the optimum conditions, the developed method showed satisfactory reproducibility with intra-day and inter-day relative standard deviations less than 3.2 % and low limits of detection of 2.50 and 3.02 ng mL-1, respectively. The developed method was successively applied to some real samples. Keywords: Methyl Paraben, Sodium benzoate, Food Samples, HPLC

References: 1. Saad B, Bari MF, Saleh MI, Ahmad K, Talip KM. Simultaneous determination of

preservatives (benzoic acid, sorbic acid, methylparaben and propylparaben) in

foodstuffs using high-performance liquid chromatography. Journal of Chromatography

A. 2005; 1073:393–397.

2. Mota, FJM, Ferreira IMP, Cunha SC, Beatrix M, Oliveira PP. Food Chem. 2003; 82:469-

476.

3. Garcia I, Ortiz MC, Sarabia L, Vilches C, Gredilla E. J. Chromatogr. A. 2003; 992:11-

22.



Sensitive Determination of Tetracycline by HPLC-DAD After Micelle

Mediated Extraction

Halil İbrahim Ulusoy, Sümeyra Gülle, Rukiye Çaylak

Cumhuriyet University, Faculty of Pharmacy, Department of Analytic Chemistry, SIVAS, TURKEY email : [email protected]

ABSTRACT

Tetracycline drugs (TCs) are a class of broad-spectrum antibacterial drugs that have been widely used to treat various bacterial-inducing diseases in animals [1]. As a result of this common use, TCs residues in food products of animal origin is one of the most important problems for human health. As the other drug residues, TCs may also pose many health threats to the consumers, e.g. allergic reactions, antimicrobial resistance and gastrointestinal disturbance, especially for children [2,3]. The new methods for sensitive and selective determinations of tetracycline type drugs have been studying by a lot of scientists. Among the reported methods, high performance liquid chromatography (HPLC) based ones have important advantages such as separation of matrix components and sensitive analysis.

A pre-concentration and determination method was developed for Tetracycline at trace amounts based on cloud point extraction (CPE) and HPLC analysis. In the presented method, a stable complex was formed between folic acid and Cu (II) ions. Then, the formed complexes were extracted to nonionic surfactant phase consisting of PONPE 7.5. Surfactant rich phase (SRP) was separated by decantation after centrifugation and then surfactant-rich phase was diluted with 300 µL of ethanol. Absorbance signals were monitored by using a diode array detector (DAD) at 282 nm. Under the optimized conditions, linear range were obtained in the range of 10-800 ng mL-1 and detection-quantification limits of method were calculated as 3.18 ng mL-1 and 9.28 ng mL-1, respectively. The relative standard deviations was 3.55 % for 5 replicate measurements at 100 ng mL-1 concentration level. The method was validated by the analysis of model solutions including spiked samples and recovery test.

Keywords: Tetracyline, HPLC, Drugs, Animal products References: 1. Feng MX, Wang GN, Yang K, Liu HZ, Wang JP. Molecularly imprinted polymer-high

performance liquid chromatography for the determination of tetracycline drugs in animal derived foods. Food Control; 2016; 69:171-176.

2. Jeon M, Kim J, Paeng KJ, Park SW, Paeng IR. Biotin-avidin mediated competitive enzyme-linked immunosorbent assay to detect residues of tetracyclines in milk. Microchemical Journal. 2007; 88:26-31.

3. Jing T, Wang Y, Dai Q, Xia H, Niu J, Hao Q. Preparation of mixedtemplates molecularly

imprinted polymers and investigation of the recognition ability for tetracycline antibiotics.

Biosensors and Bioelectronics. 2010; 25:2218-2224.



A Method Development for Sensitive Aspartame Determination

Sümeyra Gülle, Özge Demir, Koray Sarıdal, Rukiye Çaylak, Halil İbrahim Ulusoy

Cumhuriyet University, Faculty of Pharmacy, Department of Analytic Chemistry, SIVAS, TURKEY email : [email protected]

Nowadays, alternative synthetically sweeteners have been using in a lot of kind of food products instead of natural sugars. There are a lot of food products containing non-caloric high-intense sweeteners that constitute an attractive alternative to sugar consumption. The main applications of these type of foods are aromatic water-based beverages and tabletop sweeteners [1]. Aspartame is one of the most used sweeteners in the all worlds. Both preservatives and sweeteners as critical food additives must be checked and be identified on the food products’ label [2,3]. The use of this type additives is regulated in most countries; therefore, analytical methods that sensitively determine these substances are necessary for maintaining food quality and promoting food safety. The most popular choice for the determination of additives is high-performance liquid chromatography (HPLC).

In this study, a polymeric material was developed including polyacrylamide and a chelating ligand as solid-phase extraction adsorbent. The prepared material was characterized by Fourier transform infrared (FT-IR) spectra, X-ray diffraction (XRD) spectrometry and scanning electron microscopy (SEM). The new material was applied to solid phase extraction (SPE) of aspartame from model solutions followed by high performance liquid chromatographic analysis. Experimental variables were investigated in detail such as the amount of solid phase, pH and salt concentration of sample solution, extraction and desorption time, and the volume of desorption solvent. Under the optimum SPE conditions, the developed method showed satisfactory reproducibility with intra-day and inter-day relative standard deviations less than 3.5 % and low limits of detection of 8. 54 ng mL-1. The proposed material possessed good water compatibility and demonstrated excellent applicability for real samples. Keywords: Aspartam, HPLC, Food Samples, Modified Cloud Point Extraction.

References: 1. Grembeck M, Baran P, Błazewicz A, Fijałek Z, Szefer P. Simultaneous determination of

aspartame, acesulfame‑K, saccharin, citric acid and sodium benzoate in various food

products using HPLC–CAD–UV/DAD, Eur Food Res Technol. 2014; 238:357–365.

2. Mortensen A. Sweeteners permitted in the European Union: safety aspects. Scand J Food

Nutr. 2006; 50:104–116.

3. Ferrer I, Thurman M. Analysis of sucralose and other sweeteners in water and other

beverage samples by liquid chromatography/time-of-flight mass spectrometry. J

Chromatogr A. 2010; 1217:4127–4134.



Farklı Polimerik Materyaller İle Sulu Sistemlerden Mn(II) Uzaklaştırılması

1Kübra Aksoy, 2Kadir Erol, 3Kazım Köse, 4Dursun Ali Köse

1Hitit Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya Anabilim Dalı, Çorum, TÜRKİYE 2Hitit Üniversitesi, Osmancık Ömer Derindere MYO, Mülkiyet Koruma ve Güvenlik Bölümü, Çorum, TÜRKİYE

3Hitit Üniversitesi, Alaca Avni Çelik MYO, Gıda İşleme Bölümü, Çorum, TÜRKİYE 4Hitit Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Çorum, TÜRKİYE


ÖZET Mangan, yeryüzü kabuğunda bol bulunan elementlerden biri olup, su kaynaklarında

istenmeyen bir maddedir [1]. İstenmeyen türlerin sulu sistemlerden uzaklaştırılması

için günümüzde oldukça popüler olan adsorpsiyon çalışmalarında polimerik

materyaller önemli ölçüde tercih edilmektedir. En çok kullanılan materyaller arasında

manyetik partiküller ve kriyojeller gelmektedir.

Bu çalışmada poli(2-Hidroksietil metakrilat-N-metakriloil-L-Aspartik asit), poli(HEMA-

MAsp), manyetik-partikül ve kriyojel ile Mn(II) iyonunun sulu sistemlerden adsorpsiyon

yolu ile uzaklaştırılması çalışılmıştır. Her iki polimerik materyalin adsorpsiyon

performansları karşılaştırılmıştır.

Polimerlerin karakterizasyonu için şişme testi, Fourier transform infrared

spektroskopisi (FT-IR) analizi, taramalı elektron mikroskobu (SEM) analizi, yüzey alanı

analizi (BET) ve elementel analiz yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler Adsorpsiyon, Kriyojel, Mangan, Partikül, Uzaklaştırma.

Kaynaklar [1] Dönderici, Z.S., Dönderici, A., Başar, F., 2010. Kaynak sularının fiziksel ve kimyasal kaliteleri üzerine bir araştırma. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 67, 167-172.



Antibiyotik Baskılanmış Monolitik Kolonlar

Mustafa Deniz Ağlamaz1, Aykut Arif Topçu2, Deniz Türkmen1, Adil Denizli1

1Hacetteepe Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Beytepe, Ankara.

2Aksaray Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Beytepe, Ankara.


Yapılan çalışmasında antibiyotik çeşitlerinden amoksisilin ayırımını, hidrofobik

etkileşim temeline dayandırarak etkin bir şekilde gerçekleştiren monolitik kolon

sentezlenmiştir. Fonksiyonel ligand olan N-metakriloil-L-triptofan (MATrp), metakrioil

klorür ve L-triptofan molekülleri kullanılarak sentezlenmiştir. Monomer olan MATrp ile

yapı iskeletini oluşturacak 2-hidroksietil metakrilat (HEMA)’nın yığın polimerizasyon

tekniği ile cam kolon içerisinde monolitik kolon olarak hazırlanmıştır. Hazırlanan

poli(HEMA-MATrp) monolitik kolonun yüzey alanı 14.2 m2/g’dır. Karakterizasyon için

Fourier Transform Infrared Spektroskopisi (FTIR) ile Nükleer Manyetik Rezonans

(NMR) yöntemleri kullanılmış ve fonksiyonel monomer MATrp’ın yapısı incelenmiştir.

Sentezlenen poli(HEMA-MATrp) monoliti elemental analiz ile incelenmiş ve yapıya

giren MATrp miktarı bulunmuştur. Ayrıca; Taramalı Elektron Mikroskopisi (SEM) ve

FTIR ile karakterize edilmiştir. Sulu çözeltide amoksisilin adsorpsiyonu ve

desorpsiyonu poli(HEMA-MATrp) monolitik kolonu ile gerçekleştirilmiştir. Kullanılan

tampon sisteminin adsorpsiyonu etkilediği görülmüş ve maksimum amoksisilin

adsropsiyonu 64 mg/g olarak fosfat tamponu varlığında, pH 7 de gerçekleştirilmiştir.

Adsorpsiyon-desorpsiyon döngüleri sonucunda poli(HEMA-MATrp) monolitik kolonun

adsorpsiyon kapasitesinde önemli bir azalma gözlenmemiştir. Monolitik kolonun tekrar

kullanılabilirliği de ayrıca incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: amoksisilin, antibiyotik, hidrofobik etkileşim.




HEMOGLOBİN A1c AYRILMASI İÇİN MONOLİTİK HPLC KOLONLAR

Engin Bayram1, Canan Armutcu1, Mehmet Emin Çorman1,2, Ahmet Tabak2,

Lokman Uzun1, Adil Denizli1

1Hacettepe Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Ankara, Türkiye

2Sinop Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Sinop, Türkiye


Hemoglobin A1c (HbA1c), diğer ismiyle glikozillenmiş hemoglobin, şeker hastalığında tedavinin etkinliğini ölçmek, kimi zaman da şeker hastalığı tanısı koymak için kullanılan bir kan tahlilidir. Şeker hastalığı tedavisinde geçmiş iki-üç ay ait kan şekeri profili hakkında bilgi verdiği için geçtiğimiz yıllarda artan sıklıkla kullanılmaya başlamıştır [1]. HbA1c tayininde kromatografi temelli HPLC sisteminin üstünlükleri dolayısıyla, teşhis konulmada hala “Altın Standart” olarak kabul edilmesine sebep olmuştur. Kromatografik sabit faz olarak monolitler, geleneksel dolgulu kolonlarla karşılaştırıldığında kromatografik performans üstünlükleri dolayısıyla çok sayıda avantajlara sahiptir [2]. Monolitler, mezo ve makrogözenekli yapıları ile dolgulu kolonların partiküller arası boşluklarını içermeyen tek sürekli yatak olarak tanımlanabilir. Bu özellikler sayesinde yüksek ve kontrollü gözeneklilik sağlanır; dolayısıyla da daha iyi geçirgenlik ve ideal difüzyon dinamikleri elde edilir. Bu da doğrusal akış hızını artırır ve daha düşük geri basınçta daha hızlı ayırmayı sağlar [3]. Sunulan calısmada; monolitik kolonlar yuksek performans sıvı kromatografisi celik kolonlar (20 cm × 5 mm) icerisinde hazırlanmıstır. Monolitlere fonksiyonel ozellik kazandırmak amacıyla aspartik asit (zayıf katyon degistirici ligand) iceren monomerler kullanılmıstır. Monolitler, FTIR, sisme testi ve yuzey alanı olcumleri ile karakterize edilmistir. Monolitlerin Hb1Ac ayırma performansına, akıs hızı, pH, derisim, tuz derisiminin etkileri incelenmistir. Çalışmanın son son kısmında ise geliştirilen monolitik kolonlar ile sağlıklı insan plazmasından HbA1c’nin tayini gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hemoglobin A1c, HPLC, monolitik kolon

Kaynaklar

[1] Hoshino, J., Larkina, M., Karaboyas, A., Bieber, B., Unique hemoglobin A1c level distribution and its relationship with mortality in diabetic hemodialysis patients, Kidney Int, 92 (2017) 497-503.



[2] Kaiser, P., Akerboom, T., Ohlendorf, R., Reinauer, H., Liquid Chromatography–Isotope Dilution–Mass Spectrometry as a New Basis for the Reference Measurement Procedure for Hemoglobin A1c Determination, Clin Chem, 56 (2010) 750-754. [3] Armutcu, C., Bereli, N., Bayram, E., Uzun, L., Say, R. Denizli A., S Aspartic acid incorporated monolithic columns for affinity glycoprotein purification, Colloids Surf, B 114 (2014) 67-74.



Moleküler Baskılanmış Kriyojellerle Amino Asit Enantiyomerlerinin Ayrılması

Semra Akgönüllü, Seda Koyun, Handan Yavuz, Adil Denizli

Hacettepe Üniversitesi, Kimya Bölümü, Ankara, Türkiye email : [email protected]

Amino asitler ve türevleri biyolojik ve kimyasal sistemlerin önemli bileşenleridir. Amino

asitlerin farklı konfigürasyonları canlı sistemde farklı rollere sahiptir. Triptofan (Trp)

nörotransmiter serotoninin öncül ve proteinin temel bir bileşenidir. İnsan ve

hayvanlarda önemli bir metabolit olan L-Triptofan’nın (L-Trp) eksikliği pek çok kronik

hastalıklara sebep olabilir. Bu nedenle triptofan enantiyomerlerinin enantiyo-seçici

tanınması büyük önem kazanmıştır [1]. Bu çalışmada, moleküler baskılama tekniği

kullanılarak L-Trp tanınması için L-Trp baskılanmış membran formunda kriyojeller

hazırlanmıştır. D-Trp ile seçicilik deneyi ve kriyojellerin tekrar kullanılabilirlik

çalışmaları yapılmıştır. Maksimum L-Trp adsorpsiyonu pH 6.0’da gerçekleştiği

gözlenmiştir. Seçicilik deneyi D-Trp amino asidi ile incelenmiş, L-Trp baskılanmış

kriyojellerin D-Trp molekülüne karşı 4.29 kat daha seçici olduğunu gözlenmiştir.

Şekil 1. Moleküler baskılanmış kriyojellerin şişmiş ve kurutulmuş membran formları

ve baskılanmış ve baskılanmamış kriyojellerin taramalı elektron mikroskopu

görüntüleri.

Anahtar Kelimeler Amino asit, Triptofan, Moleküler baskılama, Kriyojel.

Kaynaklar 1) Q. Chen, J. Zhou, Q. Han, Y. Wang, Y. Fu, Colloids and Surfaces B: Biointerfaces

92 (2012) 130-135.

MIP NIP



İnsülinin Klinik Teşhisi İçin Moleküler Baskılama Yöntemi Temelli Kuartz Kristal Mikrobalans Biyosensörler

Fatma Kartal, Duygu Çimen, Nilay Bereli, Adil Denizli

Hacettepe Üniversitesi, Kimya Bölümü , Ankara, Türkiye


ÖZET İnsülin hormonu pankreas beta hücrelerinden salgılanan ve kandaki glikoz düzeyini kontrol eden çok önemli bir polipeptit hormondur. Plazmada dolaşımdaki insulinin belirlenmesi, özellikle diyabet ve ilgili hastalıkların çeşitli tiplerini sınıflandırmada/klinik teşhisinde, atletlerin doping kontrolünde ve potansiyel bir meme kanseri belirteci olarak önemli değere sahiptir. Günümüzde diyabet ve ilgili hastalıkların yaygınlaşması ve insan sağlığı açısından çok ciddi riskler taşıması hassas, ucuz, basit ve otomatik teşhis testlerinin gelişimini önemli hale getirmektedir. Bu çalışmada, sulu çözelti ve yapay plazmadan insülinin eş zamanlı tayini için moleküler baskılama yöntemine dayanan kuvars kristal mikrobalans (QCM) biyosensörler geliştirildi. Kontrol deneyleri için baskılanmamış poli(hidroksietil metakrilat-N-metakrilo-L-histidin metil ester), poli(HEMAH), kalıp molekül insulin olmadan sentezlendi. Poli(HEMAH), filmin hazırlanmasında kullanılan modifiye altın ve cam yüzeyleri ile insulin baskılanmış film; ATR-FTIR, temas açısı ve atomik kuvvet mikroskobu teknikleri kullanılarak karakterize edildi. Ayrıca hazırlanan filmin kalınlığı elipsometri yöntemiyle ölçüldü. Hazırlanan sensörün etkinliği QCM sistemi kullanılarak araştırıldı. Optimum polimerizasyon koşullarının belirlenmesinden sonra insulin baskılanmış ve baskılanmamış poli(HEMAH) biyosensörün insülin tayin duyarlılığı, insülin çözeltileri ve yapay plazma kullanılarak araştırıldı. Yapay plazma örneklerindeki insülin derişimi ELISA yöntemi ile kıyaslandı. Farklı derişimdeki insülin çözeltileri ile elde edilen veriler adsorpsiyon kinetiğinin belirlenmesinde kullanıldı. Langmuir adsorpsiyon modeli bu afinite sistemi için en uygun model olarak bulundu. İnsülin baskılanmış poli(HEMAH) sensörün seçiciliğini göstermek için glukagon ve aprotinin yarışmalı adsorpsiyonu araştırıldı ve baskılanmış biyosensörün insülin için yüksek seçiciliğe ve duyarlılığa sahip olduğunu gösterdi. Anahtar Kelimeler

İnsülin, QCM, Moleküler Baskılama, Biyosensör

Teşekkür

FHD-2015-5583 proje no’lu bu çalışma Hacettepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir. Kaynaklar

1) Xu M., Luo X., Davis J., The label free picomolar detection of insulin in blood

serum, Biosensors and Bioelectronics (2013) 39, 21–25.



HİSTİDİN AŞILI-p(HEMA) NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ, KARAKTERİZASYONU VE İNHALERLERDE KULLANILMAK

ÜZERE BUDESONİD ADSORPSİYON VE SALIM KOŞULLARININ BELİRLENMESİ

Ceren Türkcan Kayhan1, Süleyman Gülcemal2, Tuncay Göksel3, Özlem Göksel3, Sinan Akgöl4

1Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, Tıbbi Laboratuvar Teknikleri Programı, İzmir Ekonomi Üniversitesi, İzmir 2Kimya Bölümü, Fen Fakültesi, Ege Üniversitesi, İzmir

3Göğüs Hastalıkları ABD, Tıp Fakültesi, Ege Üniversitesi, İzmir 4Biyokimya Bölümü, Fen Fakültesi Ege Üniversitesi, İzmir

email : [email protected] ÖZET Budesonid, güçlü glukokortikoid etki ve zayıf mineralokortikoid etki gösteren

antiinflamatuar bir kortikosteroiddir. Budesonidin etkinliğinin artırılması amacıyla

gerçekleştirilen bu çalışmanın ön hazırlık aşamasında, laboratuvar koşullarında

tasarlanan polimerik nanopartiküller ile budesonid arasında adsorpsiyona bağlı

etkileşimlerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçtan yola çıkarak; p(HEMA)(2-

Hidroksietil metakrilat) nanopartikülleri sürfaktansız emülsiyon polimerizasyon

yöntemiyle sentezlendikten sonra L-Histidin amino aside aşılama prosedürü ile

kovalent olarak polimerik nanopartiküle bağlanmıştır [1]. L-Histidin aşılanmış His-

graft-p(HEMA) nanopartiküller SEM, FTIR, Zeta Boyut analizleri kullanılarak

karakterize edilmiştir. Karakterize edilen His-graft-p(HEMA) nanopartiküllere

Budesonidin adsorpsiyon koşullarını optimize etmek amacıyla pH, sıcaklık, başlangıç

konsantrasyon çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Optimum koşullarda Budesonid

adsorpsiyon parametreleri elde edilmiştir. Parametrelerin optimizasyonu sonunda

Budesonidin farklı ortam koşullarında salım çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Sonuç

olarak Budesonid ve His-graft-p(HEMA) nanopartiküller arasında bulunan etkileşimler

göz önünde bulundurulduğunda gelecekte yüksek performansa sahip, etkili ilaç

formülasyonunun geliştirileceği mümkün görülmektedir. Bu amaçla çalışmalar devam

etmektedir. Elde edilen ilaç taşıyıcı His-graft-p(HEMA) nanopartiküllerin vücut içinde

kullanımına ilişkin biyouyumluluk kapasitesi belirlenme aşamasındadır.

Anahtar Kelimeler: İnhaler, Nanopartikül, Budesonid, Kontrollü Salım



Kaynaklar

1) Akgöl, S., Kaçar, Y., Özkara, S., Yavuz, H., Denizli, A., & Arica, M. Y. (2001).

Immobilization of catalase via adsorption onto l-histidine grafted functional pHEMA

based membrane. Journal of Molecular Catalysis B: Enzymatic, 15(4), 197-206.



Enterococcus faecalis Yüzey Proteini Özütleme Yöntemlerinin

Karşılaştırılması

Özgecan Erdem1,Yeşeren Saylan2, Nilüfer Cihangir1, Adil Denizli2

1Hacettepe Üniversitesi, Biyoloji Bölümü, Ankara, Türkiye. 2Hacettepe Üniversitesi, Kimya Bölümü, Ankara, Türkiye.


ÖZET Enterococcus faecalis (E. faecalis) türleri sularda fekal kirliliğe belirteç olarak

gösterilen mikroorganizmalar arasındadır. Patojen olmayan ancak içme sularında

veya sulak alanlarda bulunması insan kaynaklı atıkların bulaştığının göstergesi olan

bu mikroorganizmaların tespiti çevre ve insan sağlığı için önemli bir konudur [1]. E.

faecalis’e ait olan Enterokokal yüzey proteini, agregasyon faktörü gibi proteinler

mikroorganizmanın hücrelere ya da belirli bölgelere yapışmasından sorumludurlar [2].

Bu çalışmada, sensör araştırmalarında kullanılmak amacıyla E. faecalis

mikroorganizmasının yüzey proteininin özütlemesi için farklı yöntemler denenmiştir.

Gecelik kültürü hazırlanan bakteriden Tris tamponu içerisinde hazırlanan üre çözeltisi

ve LiCl çözeltisi kullanılarak protein özütlemesi gerçekleştirilmiş ve SDS-PAGE

analizleri yapılmıştır [3]. Elde edilen özütün kullanılarak moleküler baskılanmış

polimerler hazırlanmış ve sensör araştırmalarında kullanılması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Enterococcus faecalis, yüzey proteini, protein özütlemesi. Kaynaklar 1) Scott TM, Jenkins TM, Lukasik J, et al. Potential use of a host associated molecular marker in Enterococcus faecium as an index of human fecal pollution. Environ. Sci. Technol. 2005;39:283–287. 2) Waar K, Mei HC Van Der, Harmsen HJM, et al. Enterococcus faecalis surface proteins determine its adhesion mechanism to bile drain materials. 2002;1863–1870. 3) King H, Hartson S, Muriana PM. Comparison of five methods for direct extraction of surface proteins from Listeria monocytogenes for proteomic analysis by orbitrap mass spectrometry. J. Microbiol. Methods. 2015;110:54–60.



Crataegus monogyna Jack. Ekstrelerinde Bir Grup Flavanoid

Bileşiğinin Tayini İçin HPLC-ECD ve HPLC-DAD Yöntemlerinin Geliştirilmesi

Selin AKTAR1, Gözde ELGİN CEBE1,*, Kemal ATMACA2, İlayda ALÇIN2,

Gülay DER3, Emrah KILINÇ3,*

Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi 1Farmasötik Botanik AbD, 2Lisans Öğrencileri, 3Analitik Kimya AbD

35100 Bornova, İZMİR

*Sorumlu yazarlar: [email protected] – [email protected]

Özet Crataegus türleri, çok sayıda hastalığın tedavisinde kullanılan tentürler, tabletler ve

çaylar gibi doğal sağlık ürünlerinde kullanılmaktadır. Crataegus (Hawthorn) türlerinin

yaprakları ve meyvelerinin de in vitro antioksidan aktivite sergilediği gösterilmiştir. Bununla

birlikte, bu özellikler bitki türünün türü, hasat mevsimi, türleri ve coğrafi kökenden

etkilenmektedir.

Crataegus monogyna Jack., Türkiye genelinde geniş bir coğrafyada yaygınlaşmıştır.

Crataegus cinsi dünyada yaklaşık 200 tür ve 27 tür tarafından temsil edilmektedir (Browicz,

1972; Christansen, 1992; Davis, 1965-2000; Dönmez, 2004; Dönmez, 2005; Dönmez, 2007;

Güner, 2012) .

Crataegus türlerinde; meyveler % 0.1-1 flavonoid, % 0.5-1.4 triterpen asitleri, % 1-2

oligomerik proantosiyanidinler (OPC) ve % 2-6 organik asit içerir. Yaprak ve çiçek karışımı,

% 1-2 flavonoid ve % 1-3 OPC içermektedir. Crataegus türlerinde bulunan flavonoidlerin,

esas olarak flavonol-O-glikozitler ve flavon-C-glikozitler olmak üzere çok çeşitli türevleri

bulunmaktadır. Flavonlar (apigenin, luteinin, orientin, viteksin, viteksin ramnozit, isoviteksin,

hiperozit), flavonoller (kamferol, kersetin, rutin, pinnatifidin), flavanonlar ve flavanol polimerler

gibi birçok bileşik bulunmuştur (Horvat, 1991; Chang, 2002 DSÖ, 2002; Nojima, 2003;

Svedström, 2006; Holubarsch, 2008; Kovaleva, 2009; Liu, 2010; Liu, 2011; Edwards, 2012;

İdris-Khodja, 2012; Li, 2013; Wu, 2014).

Çalışmamızda çözgen olarak metanol, etanol, etil asetat, aseton, su karışımları

kullanılarak Soxhlet ekstraksiyonu, ultrasonik ekstraksiyonu ve mikrodalga destekli

ekstraksiyon yöntemleri kullanılarak hazırlanan ekstrelerde (1/5, 1/10 ve 1/20 katı sıvı oranı

%70 metanol, %45 ve 100 etanol ve su karışımları) gallik asit, kateşin, epikateşin, rutin,

hiperozit ve kersetin tayinine yönelik, DAD ve ECD dedektörlerinin kullanıldığı çeşitli gradient

HPLC yöntemleri geliştirilmiştir. Mobil faz A (0,01M H3PO4), mobil faz B (MeOH) kullanılarak,





0,5mL/dakikalık akış hızında, 20µL enjeksiyon hacmiyle, ECD için +1000mV’da (Ag/AgCl’e

karşı) ve DAD için 200-400nm 3D spektrum toplanarak çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Crataegus, HPLC-ECD, HPLC-DAD, flavonoid

Kaynaklar: 1) Browicz K (). Crataegus L. In: Davis PH, ed. Flora of Turkey and the East Aegean

Islands, Edinburgh: Edinburgh University Press, 1972, pp. 4: 133–147.

2) Chang Q, et al. Hawthorn. J Clin Pharmacol 2002; 2: 605–612.

3) Christensen KI. Revision of Crataegus sect. Crataegus and nothosect. Crataeguineae

(Rosaceae-Maloideae) in the Old World. Syst Bot Monogr 1992; 35.

4) Davis PH. Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburg University Press,

Edinburg, 1965-2000, pp. 145.

5) Dönmez AA. The genus Crataegus L. (Rosaceae) with special reference to

hybridisation and biodiversity in Turkey. Turk J Bot 2004; 28: 29–37.

6) Dönmez AA. A new species of Crataegus (Rosaceae) from Turkey. J Linn Soc Bot

2005; 148: 245–249.

7) Dönmez AA. Taxonomic notes on the genus Crataegus (Rosaceae) in Turkey. J Linn

Soc Bot 2007; 155: 231–240.

8) Edwards JE, et al. A review of the chemistry of the genus Crataegus. Phytochem.

2012; 79: 5-26.

9) Güner A, et al: Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler) - The List of Turkish Plants

(vascular Plants). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını,

İstanbul, 2012.

10) Holubarsch CJ, et al. Survival and prognosis: Investigation of Crataegus extract WS

1442 in CHF (SPICE) trial study group. The efficacy and safety of Crataegus extract WS

1442 in patients with heart failure: the SPICE trial. Eur J Heart Fail 2008; 10(12): 1255-63.

11) Horvat RJ, et al. Payne identification of volatile compounds from Ripe Mayhaw fruit

(Crataegus opaca, C. aestivalis, and C. rufula). J Food Qual 1991; 14(4): 307-312.

12) Idris-Khodja N, et al. Crataegus special extract WS(®)1442 prevents aging-related

endothelial dysfunction. Phytomed 2012; 15;19(8-9): 699-706.

13) Kovaleva AM, et al. GC/MS study of essential oil components from flowers of

Crataegus jackii, C. robesoniana and C. flabellate. Chem Nat Compd 2009; 45: 582-584.

14) Liu JL, et al. Microwave-assisted extraction optimised with response surface

methodology and antioxidant activity of polyphenols from hawthorn (Crataegus pinnatifida

Bge.) fruit. Int J Food Sci Tech 2010; 45(11): 2400-2406.



15) Liu P, et al. Phenolic compounds in Hawthorn (Crataegus grayana) fruits and leaves

and changes during fruit ripening. J Agric Food Chem 2011; 59(20): 11141-11149.

16) Nojima S, et al. Identification of host fruit volatiles from hawthorn (Crataegus spp.)

attractive to hawthorn-origin Rhagoletis pomonella flies. Roelofs Chem Ecol 2003; 29(2):

321-36.

17) Svedstrom U, et al. Fractionation of polyphenols in hawthorn into polymeric

procyanidins, phenolic acids and flavonoids prior to high-performance liquid chromatographic

analysis. J Chromatogr 2006; 1112: 103-111.

18) WHO Monographs on Selected Medicinal Plants. Vol.2, Geneva, 2002 pp. 66-82.

19) Wu J, et al. Crataegus pinnatifida: Chemical constituents, pharmacology, and

potential applications. Molecules 2014; 19: 1685-1712.



İmmunoglobulin M Saflaştırılması için poli(Hidroksietil metakrilat) İmmunoafinite Kolonların Tasarımı

Monireh Bakhshpour1, Hüseyin Alkan2, Aykut Topçu3, Nilay Bereli1, Adil Denizli1

1Hacettepe Üniversitesi Kimya Bölümü, Ankara, Türkiye.

2Dicle Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya ABD, Diyarbakır, Türkiye.

Aksaray Üniversitesi Kimya Bölümü, Aksaray, Türkiye.

[email protected]

Özet: İmmunoglobulin M (IgM), İmmunoglobulinler ailesinde yer almaktadır.

Enfeksiyonlarda vücut tarafından üretilen ilk antibadi olmasının yanında kök hücre

çalışmaları, hastalık teşhisinde ve terapötik ajan olarak etkin şekilde kullanılmaktadır.

IgM’lerin saflaştırılmasında çöktürme, iyon-değişim, hidroksiapatit ve hidrofobik

etkileşim kromatografi tekniklerinden yararlanılmasına rağmen, terapötik ve teşhis

amaçlı IgM’nin saflaştırılmasında bu yöntemler birtakım dezavantajlara sahiptir. Bu

bakımdan afinite kromatografisi hem seçicilik hem de uygulama açısından bazı

avantajları da beraberinde getirir. Yapılan çalışmada afinite kromatografisi içerisinde

yer alan immunoafinite kromatografi tekniğinden yararlanılmış ve anti-IgM antikoru

poli hidroksietil metakrilat p(HEMA) kriyojellere karbodiimit aktivasyonu ile immobilize

edilmiştir. Hazırlanmış olan immuafinite kolonların karakterizasyon çalışmaları

yapılmış ve pH, iyonik şiddet, sıcaklık, IgM derişimi ile tekrar kullanılabilirlik

çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Son aşamada; sodyum dodesil sülfat poliakrilamid jel

elektroforezi kullanılarak, IgM’nin saflığı kontrol edilmiştir.

Anahtar kelimeler: İmmunoglobulin M (IgM), anti-IgM, adsorpsiyon, immunoafinite,

kriyojel.

Teşekkür: DÜBAP 14-EZF-110 proje numarası ile desteklenmektedir.



Chromatography as a Method to Reveal The Tick-Borne Pathogens

in Hyalomma aegyptium Which Infest Tortoises Testudo graeca

Gönül Arslan

Hitit University, Alaca Avni Celik Junior Technical College, Çorum, Turkey email :[email protected]

ABSTRACT Aim: Testudonine tortoises have a wide geographic distribution that includes the Palearctic, Oriental and Ethiopian biogeographic realms. A large portion of this area is inhabited by the Mediterranean spur-thighed tortoise Testudo graeca Linnaeus 1758. Hyalomma aegyptium feeds in its adult stage predominantly on tortoise host of the genus testudo. The geographic distribution of Hyalomma aegyptium matches the distribution of its tortoise hosts. Hyalommaa egyptium is responsible for lots of tick-borne diseases such as Theileria annulata, Rickettsia aeschlimanni, Rickettsia africae, Anaplasma phagocytophilum, Coxella burnetti, Borrelia burgdorferi, Borrelia turcica, Ehrlichia canis and Crimean-Congo haemorrhagic fever virus in some region including Turkey. Turkey is a suitable area for the circulation of tick- borne pathogens since its location, a Eurasian country close to Africa. Expected results: It is important to decide the appropriate method to determine the vectorial capacity of this ticks. In this preliminary study I try to argue the applicability of chromatography as a method to reveal the tick-borne pathogens in Hyalomma aegyptium which infest Testudo graeca according to the literatures. Methods: In this study, I examined 17 Testudo graeca for the presence of ticks in Çorum Province, Middle Black Sea Region, Anatolia during 2017 autumn activity seasons of tortoises. I collected 48 ticks in labelled flasks containing 70% ethanol to identify according to taxonomic keys in laboratory. Results: All the ticks belonged to a single species: Hyalomma aegyptium. The infestation prevalence was 100%, overall infestation intensity was 4 ticks/per tortoise. The chromatographic purification method is reported as powerful for preparation of pathogen particles with ultrapure quality and purified particles were used pathogenic analyses in certain surveys. As a result chromatography can be used to investigate tick-borne pathogens in Hyalomma aegyptium which infest Testudo graeca according to the literatures. Acknowledgements: This study was supported by Scientific Research Unit, Hitit University. Key words: Testugo graeca, Hyalomma aegyptium, tick-borne pathogens, Çorum.

References 1) Paştiu et al., Zoonotic pathogens associated with Hyalomma aegyptium in

endangered tortoises: evidence for host-switching behaviour in ticks? Parasit Vectors, 2012.



2) Oksanen et al., Monolithic ion exchange chromatographic methods for virus purification, Virology, 2012.

3) Guo et al., Crimean–Congo hemorrhagic fever virus nucleoprotein reveals endonuclease activity in bunyaviruses, PNAS, 2012.

4) Maguire et al., A novel chromatography system to isolate active ribosomes from pathogenic bacteria, RNA, 2008.



BAZI ANTİFUNGALLERİN ENANTİYOMERLERİNİN KOVALENT OLARAK İMMOBİLİZE EDİLMİŞ POLİSAKKARİT TEMELLİ KİRAL

SEÇİCİLER VE POLAR ORGANİK HAREKETLİ FAZ KULLANARAK HPLC İLE AYRILMASI

MEHMET GUMUSTAS1,2, NADIA BOUNOUA3, KHALED SEKKOUM3, NASSER

BELBOUKHARI3, SIBEL A. OZKAN2, BEZHAN CHANKVETADZE4

1 Hitit Üniversitesi Fen&Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü, Çorum, Turkiye

2 Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Analitik Kimya Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye 3 Bioactive Molecules and Chiral Separation Laboratory, Faculty of Science and Technology, University of Bechar,

Algeria 4 Institute of Physical and Analytical Chemistry, School of Exact and Natural Sciences, Tbilisi State University,

Chavchavadze Ave 1, 0179 Tbilisi, Georgia email : [email protected]

Kiral antifungal ilaç etken maddeler, zirai ilaçlar, veteriner ilaçları ve beşeri ilaçlarda

yaygın olarak kullanılmaktadır. Beşeri ilaç olarak kullanıldığında genellikle cilt, tırnak

ve/veya saçlarda görülen mantar kaynaklı enfeksiyonların tedavisine endikedir.

Bununla birlikte antifungaller sınıfındaki kiral imidazol ve triazol türevlerinin biyolojik

etkileri, metabolizmaları ve farmakokinetik özellikleri uzun zamandır bilinmektedir.

Bu çalışma kapsamında bazı kiral antifungallerin ayrım özellikleri, silika yüzeyine

kovalent olarak immobilize edilmiş polisakkarit temelli iki farklı kiral kolon ve polar

organik hareketli fazlar (metanol, etanol, izopropanol, asetonitril vs.) kullanılarak

yüksek performanslı sıvı kromatografi sisteminde incelenmiştir.

Ayrım profilleri incelenen 9 bileşik, Ketokonazol, Sertakonazol, Mikonazol, Terkonazol,

Tiyokonazol, İzokonazol, Flukonazol, Lulikonazol ve İtrakonazol şeklinde sıralanmıştır.

Bu ilaç aktif maddelerin ayrımları piyasada bulunan Lux i-Cellulose 5 (Selüloz (3,5-

diklorofenilkarbamat) (Phenomenex, USA) kolonun yanı sıra grubumuz tarafından

geliştirilen amiloz temelli (amiloz 3,5-dimetilfenilkarbamat) bir deneysel kiral seçici

içeren kolon kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Her iki kolon da 4.6x250 mm ebatlarına

sahip olmakla birlikte hareketli faz akış hızı 1 mL/dak sabit tutularak sıcaklık 25 oC ye

ayarlanmıştır.

Her ne kadar normal faz kullanılarak analizler yapılabilse de polar organik hareketli faz

kullanımı bir dizi avantajlar sağlamaktadır. Bunlardan başlıcaları: Daha kısa sürede

analizi tamamlamak, yüksek etkin tabaka sayısına sahip pikler elde etmek, daha

yüksek sinyal/gürültü oranlarına ulaşmak olarak sıralayabiliriz. Bunun yanı sıra



kullanılan kolonlar gerek saf organik çözücüler gerekse çok geniş çerçevedeki

hareketli faz çözücülerine karşı kararlılık göstermektedir [1, 2].

Sonuç olarak, bu çalışma ile, silika yüzeyine kovalent olarak bağlanmış kiral seçicilerin

sabit faz, polar organik çözücülerin de hareketli faz olarak tercih edildiği koşullarda kiral

imidazol ve triazol türevlerinin etkin olarak ayrılabildiğini gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Enantiyomer, Kromatografi, HPLC, Kiral, polar organik

Kaynaklar: 1. Fanali, C., Fanali, S., Chankvetadze, B. (2016) HPLC Separation of Enantiomers of Some

Flavanone Derivatives Using Polysaccharide-Based Chiral Selectors Covalently Immobilized

on Silica, Chromatographia, 79: 119-124.

2. Lahmar, N., Belboukhari, N., Cheriti, A., (2013), Int J Chem Stud, 1:1-5



İZMİR YÖRESİ KURU ÜZÜM ÇEŞİTLERİNİN KEMOMETRİK SINIFLANDIRILMASI İÇİN ELEKTRONİK BURUN TASARIMI

Merve SAATÇİ1, İlayda ALÇIN1, Kemal ATMACA1, Ceren AKDAĞ1, Kübra ŞAHİN1, Mehmet Can SEZGİN2, Gülay DER2, Çiğdem YENGİN3, Mübeccel

TOPUZOĞLU4,*, İpek TOKER4, Emrah KILINÇ 2,*

Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi 1Lisans Öğrencileri, 2Analitik Kimya AbD, 3Farmasötik Kimya AbD, 4Tariş Ar-Ge Müdürlüğü, 35100 Bornova, İZMİR

email : [email protected] – [email protected] Elektronik burunlar iletken polimerlerin sahip oldukları iletkenlik, direnç, akım, gerilim gibi elektriksel özelliklerinin uçucu organik bileşiklerle karşılaştıklarında büyük oranda değişmesi prensibi sayesinde biyomedikal, çevre, askeri ve analitik uygulamaları olan cihazlardır.

Çalışmamızda İzmir yöresi kuru üzüm çeşitlerinin sınıflandırılması için polianilin, polipirol ve polikarbazol polimerleri kaplanmış 8 kanallı elektrotlarla amperometrik (CA), diferansiyel puls voltametrik (DPV), döngüsel voltametrik (CV), doğrusal taramalı voltametrik (LVS) elektronik burun tasarımları gerçekleştirilmiştir.

Tariş Ar-Ge Müdürlüğü Üzüm Birliğince sağlanan ve görsel ekspertiz süreci sonucu 7 – 7,5 – 8 – 8,5 – 9 – 9,5 – 10 değerleri ile derecelendirilen kuru üzüm örnekleri, elektronik burun ölçümlerinde kaydı yapılan amperogram ve voltamogramların ham verilerinin txt uzantılı dosyalar halinde kaydedilmesi ve kemometrik olarak dağılımlarının incelenmesiyle sınıflandırılmıştır. Kemometrik analizler öncesi ham veri matriksleri veri indirgenmesi (data reduction) işleminden geçirilerek varyansın sıfırlanması sağlanmıştır. Veri indirgenmesi amacıyla, çeşitli ön matematiksel işlemler yapılmakla birlikte en sık uygulanan yönteme göre, eldeki veri kümesine ait aritmatik ortalama tespit edilerek veri kolonu veya matriksinde yer alan tüm değerlerden tek tek çıkartılmakta ve elde edilen değerler ayrıca standart sapma değerine bölünmektedir. Bu sayede tamamıyla yeni ve standardize edilmiş bir veri matriksine veya kümesine ulaşılmıştır.

ŞEKİL 1. Polianilin kaplı e-burun ile yapılmış CV ölçümlerinin 2. kanalı kullanılarak elde edilen kurum üzüm örneklerine ait PCA sonuç grafiği.

20100-10-20

30

20

10

0

-10

-20

First Component

Seco

nd C

ompo

nent

S10

S9.5S9

S8.5

S8

S7.5

S7

Score Plot CV (Ch2) - Polyaniline



Elde edilen standardize edilmiş verilere, Minitab for Windows Ver. 14.13 (Minitab Inc.) yazılımı kullanılarak ana bileşenler çözümlemesi (principle component analysis – PCA) analizi uygulanarak verilerin dağılımı verilerin korelasyonları dikkate alınarak incelenir. Bu amaçla yeni veri matriksi kullanılarak yazılımın ‘Stat’ menüsü altında yer alan ‘multivariate’ menüsünün altında yer alan ‘Principle components’ komutu kullanılır. Bu sayede önce veri matriksine ait yamaç-eğim grafiği (scree plot) elde edilir. Yamaç-eğim grafiğinden kullanılması gereken minimum komponent sayısına karar verilerek en son olarak PCA sonuç grafiği (score plot) elde edilir (ŞEKİL 1).

Sonuç olarak 7-10 skalasında görsel ekspertiz işlemi sonucu 7 – 7,5 – 8 – 8,5 – 9 – 9,5 – 10 olarak derecelendirilen kuru üzüm örnekleri e-burun kullanılarak kemometrik olarak aynı şekilde başarıyla sınıflandırılmıştır. Kemometrik e-burun sınıflandırması organoleptik bir sınıflandırma yöntemi olan görsel ekspertiz yöntemine göre çok daha hızlı, tekrarlanabilir ve ekonomik bir yöntemdir. Ön tasarımı yapılan e-burun için Tariş Ar-Ge ile birlikte projelendirme süreci devam etmektedir.



HÜCRE AYIRMA YÖNTEMLERI Işık Perçin

Hacettepe Üniversitesi, Biyoloji Bölümü, Moleküler Biyoloji ABD., Beytepe, ÖZET Hücrelerin izolasyonu veya saflaştırılması hem klinik tanıda hem de temel bilimlerde

çok önemlidir. Hücre ayırma yöntemleri, basit ve hızlı olmalıdır. Yüksek saflık önem

taşırken, yüksek verim ikinci plandadır. Hücre ayırma yöntemleri büyüklük ve yoğunluk

gibi fiziksel parametrelere dayalı yöntemler ve afiniteye dayalı yöntemler olmak üzere

temelde ikiye ayrılabilir. Büyüklük, yoğunluk, membran potansiyeli, pH ve elektrik yükü

gibi fizikokimyasal özelikler genellikle ön saflaştırma için kullanılabilir ve özgüllüğü

daha düşüktür. Afinite etkileşimleri ise daha özgüldür, hücre yüzeyindeki moleküller ile

immobilize ligandlar arasında olan etkileşimleri kapsar [1]. Farklı moleküllere hidrofobik

etkileşimlerle afinite gösteren nükleik asit polimerleri olan aptamerler, hücre yüzey

glikokonjugatlarına bağlanabilen glikoprotein yapısındaki lektinler ve hücre yüzeyinde

bulunan antijenlere özgül antikorlar hücre ayırmada en çok kullanılan afinite

ligandlarıdır. Bakteri, maya, kök hücreleri ve kanser hücrelerinin ayrılmasında farklı

yöntemlerin kullanıldığı pek çok çalışma mevcuttur [2]. Geleneksel ayırma

yöntemlerinde kullanılan biyolojik ligandların dayanıklılıklarının düşük olması sebebi ile

alternatif yaklaşımlar literatürde her geçen gün artmaktadır. Bunlardan biri olan

moleküler baskılama biyolojik ligandlara iyi bir alternatiftir ve özellikle hücrelerin

tayinine yönelik sensör sistemlerinde kullanılmaktadır. Sonuç olarak tıp, su ve gıda

güvenliği, biyoteknoloji gibi alanlarda hızlı ve verimli hücre ayırma yöntemlerine ihtiyaç

artmakta, bu alanda yenilikçi gelişmelere ihtiyaç duyulmaktadır

Anahtar Kelimeler: Hücre ayırma, afinite kromatografisi, lektin, aptamer

Kaynaklar

1) Pappas D, Wang K. Cellular separations: A review of new challenges in analytical

chemistry. Analytica Chimica Acta 601 (2007) 26-35.

2) Warkiani ME, Wu L, Tay AK, Han J. Large volume microfluidic cell sorting for biomedical

applications. Annu Rev Biomed Eng. 17 (2015) 1-34.

onursal baŞkancdn.hitit.edu.tr/kromatografi-17/files/61093... · 2018. 12. 7. · onursal baŞkan...

Documents