okolice skwierzynne - listopad

Okolice Skwierzynne

listopad 2011

ISSN 1234-1592

miesięcznik informacyjny Nr 9 (187)/2011

Jak wydawały pieniądze poprzednie władze? – raport z audytu wewnętrznego. str. 4

Budowa drogi S3 rozpoczęta

Nr 9(187)/2011Okolice Skwierzynne2

w yd a r z e n i a

Skwierzyński szpital po raz kolejny może pochwalić się sukcesem. Konsekwentne działania poprawiające działania naszej lecznicy uho-norowano tym razem pierwszym miejscem i tytułem „Doktora Roku”.Z tej okazji w poniedziałek odbyło się spotkanie, podczas którego bur-mistrz Tomasz Watros pogratulował dyrektor szpitala p. Marzenie Kuchar-skiej uzyskanego sukcesu.Skwierzyński szpital rywalizował w kategorii placówek medycznych, poko-nując 12 innych placówek z terenu całego województwa. To duży sukces szpitala, który w ubiegłym roku znalazł się w tej rywalizacji dopiero na siód-mej pozycji.

Szpital w Skwierzynie zwycięża w plebiscycie „Nasz Doktor”Wygrana nie byłaby możliwa bez zaangażowania całego personelu. Skwie-rzyńska lecznica cieszy się niesłabnącą sławą i uznaniem szczególnie w za-kresie położnictwa, choć od kilku lat znacząca poprawa warunków leczenia nastąpiła również na innych oddziałach. Od lat znane są opinie o profesjo-nalnej i miłej obsłudze chorych w Skwierzynie, dzięki czemu nasz szpital konsekwentnie pnie się w rankingach jakości świadczonych usług nie tylko w Województwie Lubuskim ale również poza nim.Wszystkim zaangażowanym w sukces szpitala serdecznie gratulujemy!

(mf)

Skwierzyński policjant, mł. asp. Marcin Marcinkowski znalazl się wśród laureatów plebiscytu Gazety Lubuskiej na “Dzielnicowego 2011”. Gra-tulujemy!Podczas uroczystości rozdania nagród w redakcji "Gazety Lubuskiej"

Skwierzyński dzielnicowy wśród najlepszych

W dniu 28 października 2011r. odbyło się Święto 35 Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej na Rynku Miejskim w Skwierzynie.

(mp)

Święto 35 Dywizjonu Rakietowego

Już po raz kolejny Skwierzyński Ośrodek Sportu i Rekreacji zorganizował zawody sportowe z okazji Święta Niepodległości, roz-grywane cyklicznie „ O Puchar Przewodniczą-cego Rady Miasta”. 11. listopada, na sali skwierzyńskiego ZST o godz. 9.00 rozpoczęły się rozgrywki XVII edycji turnieju piłki siatkowej mężczyzn. Do bezpo-średniej rywalizacji stanęły 4 zespoły: „JW – Mię-dzyrzecz”, „Bogusz/Lisek”,” Victoria Kaława”,” LO Skwierzyna”. Sędzią głównym zawodów był mgr Zenon Ochwat.I miejsce zajęli reprezentanci JW. – Międzyrzecz zdobywając największą ilość punktówII miejsce Victoria KaławaIII miejsce Bogusz/LisekIV miejsce LO SkwierzynaNastępnego dnia – 12 listopada 2011 na sali skwierzyńskiego gimnazjum odbył się I turniej koszykówki mężczyzn organizowany również „ O

Turnieje z okazji Święta Niepodległości.Puchar Przewodniczącego Rady Miasta”. Mimo, iż turniej ten rozgrywany był po raz pierwszy przyciągnął wielu uczestników i zainteresowa-nych koszykówka. W rywalizacji wzięło 6 drużyn: „Franpol”, „Stawex Team”, „Jest Moc”, „Goście z Niemiec”, „Gimnazjum Skwierzyna”, „Niezdecy-dowani”. Sędzią głównym zawodów był mgr Krzysztof Myszczyński.I miejsce zajęli zawodnicy FranpolII miejsce Goście z NiemiecIII NiezdecydowaniIV Jest MocV Stawex TeamVI Gimnazjum SkwierzynaCałość imprez podsumowało wręczenie dla naj-lepszych zespołów pamiątkowych pucharów o które rywalizowali zawodnicy w obu turniejach. Uroczystej dekoracji dokona Przewodniczący Rady Miasta Skwierzyna Pan Stanisław Rucki.

OSiR

skwierzyński dzielnicowy otrzymał nagrodę - aparat fotograficzny. Wśród wyróżnionych znaleźli się również Maciej Matuszewski i Aldona Krawczyk. Wyróżnienia wręczył komendant wojewódzki policji nad-insp. Leszek Marzec.

(mf]

fot. Archiwum OSiR

fot. Archiwum UM

Nr 9(187)/2011 Okolice Skwierzynne3

w yd a r z e n i a

W poniedziałek 21 listopada w Skwierzynie obchodziliśmy „Dzień Pra-cownika Socjalnego”. Z tej okazji w Ośrodku Pomocy Społecznej zor-ganizowano specjalną uroczystość.

Świętowaliśmy Dzień Pracownika Socjalnego

W dniu 9 listopada w Skwierzynie odbyły się uroczystości związane z obchodami Święta Niepodległości. Wydarzenie rozpoczęło uroczyste nabożeństwo w kościele p.w. Świętego Zbawiciela z udziałem władz miasta oraz 35.Dywizjonu OP.Po mszy nastąpił przemarsz na cmentarz wojskowy gdzie odbył się apel wojskowy, salwa honorowa, złożenie kwiatów pod pomnikiem.Okolicznościowe przemówienie wygłosił Dowódca 35. Dywizjonu Rakieto-wego OP ppłk Dariusz Stróżewski.Później przemawiał Burmistrz Skwierzyny Tomasz Watros, który korzysta-jąc z okazji uroczystości wręczył ppor. Grzegorzowi Rudnikowi list gratu-lacyjny oraz prezent za uratowanie dziecka z nurtów Warty, chwaląc Jego bohaterską postawę i odwagę godną prawdziwego żołnierza.Oficjalnym uroczystościom towarzyszyły również wydarzenia sportowe. W dniu 10 listopada w hali sportowej Jednostki Wojskowej odbył się Tur-niej Niepodległościowy Piłki Siatkowej o Puchar Burmistrza Skwierzyny. W Turnieju wzięły udział 3 drużyny: Dywizjonu, Policji i Straży Pożarnej oraz drużyna Urzędu Miejskiego.Oto wyniki:Wojsko – Policja/Straż wynik 2:0Wojsko – Urząd wynik 2:0Urząd – Policja/Straż wynik 0:2

Obchodziliśmy Święto Niepodległości

I miejsce zajęła drużyna WojskaII miejsce Policja razem ze Strażą PożarnąIII miejsce drużyna Urzędu Miejskiego

Gratulujemy gospodarzom Turnieju drużynie Wojska za doskonałą organi-zację imprezy i liczymy na kolejne imprezy sportowe.

(kż)

25.10.2011 w budynku Ośrodka Sportu i Rekreacji w Skwierzynie zorganizowany został drużynowy turniej szachowy rozgrywany w ra-mach XVII Skwierzyńskiej Olimpiady Młodzieży. W turnieju wzięły udział 3 szkoły ze Skwierzyny, które w sumie wystawiły do bezpośredniej rywalizacji jedenastu zawodników: Gimnazjum: Alicja Cheł-stowska, Jędraszkowiak Marek, Wanuszka Bartek, Januszkiewicz GawełZespół Szkół Ogólnokształcących: Góral Roksana, Marek Adamski, Belter Szymon, Suchomski Bartek, Wojda MarcinZespół Szkół Technicznych: Darul Kamil, Szafran ZbigniewRozgrywki w skwierzyńskim turnieju były kwalifikacją do turnieju na szczeblu powiatowym. Pierwsze miejsce zajęli uczniowie Zespołu Szkół Ogólnokształcących, miejsce drugie – Gimnazjum w Skwierzynie, na trze-cim miejscu Zespół Szkół Technicznych.Organizatorem XVII Skwierzyńskiej Olimpiady jest Skwierzyński Ośrodek Sportu i Rekreacji.

OSiR

Drużynowy turniej szachowy

Witając zaproszonych gości kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej p. Agnieszka Czaczkowska podkreśliła znaczenie jakie dla lokalnej społeczności mają pracow-nicy socjalni. Wskazała najważniejsze sukcesy nie stroniąc jednak od wskazania istotnych problemów w codziennych zadaniach pracowników socjalnych.Zaproszony na uroczystość burmistrz Tomasz Watros pogratulował zespo-łowi Ośrodka Pomocy Społecznej, zaangażowania i wytrwałości w pracy na rzecz osób społecznie wykluczonych. Burmistrz podkreślił znaczenie profe-sjonalizmu pracowników socjalnych bez których pracy nie byłaby możliwa poprawa jakości życia całej lokalnej społeczności. Urząd Miejski obok burmistrza reprezentowała kierownik Referatu Spraw Społecznych p. Anna Wasiluk. Pracownikom socjalnym z okazji ich święta jeszcze raz gratulujemy!

(kż)

fot. Archiwum UM

fot. Archiwum OSiR


S a M O r z Ą d

Brak kontroli zarządczej w zakresie realizacji inwestycji, bezzasad-ne odrzucanie najkorzystniejszych dla Skwierzyny ofert, a nawet podejrzenie działania niezgodnego z prawem – taki obraz inwe-stycji gminnych do 2010 roku wyłania się z - przeprowadzonego w urzędzie -wewnętrznego audytu.

Sprawozdanie końcowe z zadania audytowego na temat realizacji wy-branych inwestycji na terenie gminy Skwierzyna (w okresie od stycznia 2008 do czerwca 2011) zostało przekazane burmistrzowi w październi-ku br. Już w jednym z pierwszych zdań można przeczytać, że „wykaza-ne [w urzędzie gminy - przyp. red] nieprawidłowości wskazują na brak funkcjonowania kontroli zarządczej w obszarze działalności inwesty-cyjnej”, a z uwagi na wystąpienie „znacznych uchybień”, ocena funkcjo-nowania Referatu Inwestycji skwierzyńskiego Ratusza musi być w tym zakresie negatywna.

Nadzór, którego nie było?Skali problemu nie ukrywa obecny burmistrz Tomasz Watros.- Brak kontroli zarządczej paraliżował prace urzędu. Ludzie nie wiedzieli, co wolno im robić i w jaki sposób powinni monitorować swoje prace. Od chwili, kiedy sprawuję funkcję burmistrza, staram się to konsekwentnie zmieniać, ale zaległości, jakie powstawały w tej dziedzinie przez kolej-ne kadencje, są naprawdę olbrzymie - przyznaje Tomasz Watros.I rzeczywiście - audytor wewnętrzny wskazał w dokumencie na ko-nieczność wykonania przynajmniej kilku rekomendacji - związanych choćby z tym, że w referacie odpowiedzialnym za inwestycje nie pro-wadzono teczek, w których znajdowałyby się wszystkie dokumenty dotyczące konkretnych inwestycji. W ocenie audytora, ich brak unie-możliwia weryfikację wydatków ponoszonych na poszczególne zada-nia inwestycyjne.

„Pod lupą” audytora znalazło się m.in. zamówienie na opracowanie do-kumentacji projektowej remontu skwierzyńskiego Domu Kultury przy ulicy Teatralnej. Wartość tego zamówienia oszacowano w 2008 r. na 512,4 tys. zł. Z protokołu postępowania komisji przetargowej wynika, że w terminie wpłynęła tylko jedna oferta, złożona przez poznańską firmę ENVIROTECH sp. z o.o. Według audytora, nadesłana oferta nie spełniała jednak warunków udziału w postępowaniu. Ponadto, zdaniem audytora, popełniono szereg uchybień przy rozliczaniu zadania (błędne podano kwoty faktury częściowej za uzyskanie pozwolenia za budowę), a - co ważniejsze - firma niesłusznie otrzymała wynagrodzenie - w wysokości ponad 73 tys. zł - za nadzór inwestorski nad remontem. Wszystko dlate-go, że zadanie inwestycyjne wyceniono na kwotę ponad 16 mln zł, ale wartość faktycznie wykonanych prac wynosiła wówczas… niespełna 240 tys. zł, a więc zaledwie ułamek kwoty ustalonej w kosztorysie.Siłą rzeczy, wynagrodzenie za nadzór inwestorski nad tymi pracami powinno być w tej sytuacji odpowiednio pomniejszone. W raporcie z audytu można też przeczytać, że potwierdzono merytorycznie wyko-nanie zamówienia w całości - pomimo iż nadzór autorski nie był reali-zowany przed wystawieniem faktury, a w związku z tym „wskazane jest uzyskanie opinii prawnej, czy wystąpiły tu okoliczności poświadczenia nieprawdy, określone przepisami Kodeks karny”.

O tym, że sprawa jest poważna, wie burmistrz. – Uchybienie było pod-stawą do tego, by zakończyć stosunek pracy z osobą odpowiedzialną za prowadzenie sprawy. Nasz radca prawny sprawdza też możliwości wy-stąpienia do wykonawcy dokumentacji o zwrot wynagrodzenia, co do którego istnieje podejrzenie, że zostało niesłusznie wypłacone – komen-tuje Tomasz Watros.

Jak wydawały pieniądze poprzednie władze?

(nie)gospodarność wzorcowa?

Po co komu „schetynówki”?To, w jaki sposób realizowano inwestycje gminy, pokazuje choćby plano-wanie ich finansowania. W maju 2008 r., uchwałą Rady Miejskiej przyjęto do realizacji 23 zadania inwestycyjne za łączną kwotę ponad 106,8 mln zł. Wykonanie tych inwestycji zaplanowano na lata 2008 - 2013, a udział w nakładach środków z Unii Europejskiej miał wynieść około 48 mln. Szyb-ko okazało się jednak, że uchwalony plan inwestycyjny okazał się „zbyt optymistyczny”, więc został uchylony w lipcu 2009 r. W nowej uchwale, inwestycje zaplanowane wcześniej na 5 lat, rozłożono na 19. Ich suma wyniosła już jedynie niespełna 83 mln zł, natomiast udział w tej kwocie funduszy z UE zmalał do zaledwie 4,7 mln zł… Niestety, nawet w okrojo-nym planie, wiele inwestycji funkcjonuje ciągle tylko „na papierze”.

Choć niełatwo w to uwierzyć, do września 2010 r. nie było w urzędzie kontroli zarządczej także w zakresie wykorzystywania rządowych dotacji czy realizacji projektów współfinansowanych z funduszy UE. W okresie od sierpnia do września 2010 r., gmina zaciągnęła 3 nowe kredyty na łączną sumę blisko 13 mln zł. Wszystkie zaciągnięte zobowiązania będą w ciągu najbliższych 15 lat kosztować Ratusz przynajmniej 31 mln zł (dochody gminy za 2010 rok wyniosły nieco ponad 38 mln zł).- Polityka kredytowa poprzednich władz doprowadziła w prostej linii do tego, że wszelkie nowe inwestycje gminy są bardzo utrudnione. Gdyby to zależa-ło ode mnie - choćby w obszarze inwestycji drogowych - szukałbym bez-zwrotnych źródeł finansowania. To, że można, pokazuje ostatni sukces Skwierzyny w tej dziedzinie - przekonuje burmistrz Tomasz Watros.

Mowa o dotacji uzyskanej w ramach Narodowego Programu Przebu-dowy Dróg Lokalnych (tzw. schetynówek) na lata 2012-2015. W 2011 r. urząd miejski otrzymał już dofinansowanie na przebudowę ulicy Leśnej, która łączy ulicę Międzyrzecką z Poznańską. Warto zaznaczyć, że jest to już drugi etap tego programu - pierwszy obejmował lata 2008 - 2011. Niestety, mimo realizowania przynajmniej kilku projektów kwalifikujących się do wsparcia w ramach „schetynó-wek”, w 2010 r. urząd miejski w Skwierzynie zrezygnował - mimo posia-dania dokumentacji - z tegodofinansowania, tłumacząc się zbyt krótkim terminem zakończenia inwestycji.

Zdaniem burmistrza Skwierzyny Tomasza Watrosa, ówczesne władze miasta „poszły po najmniejszej linii oporu”. - Gorzów, który korzystał z do-finansowania na takich samych warunkach, dziś ma już drogę wybudo-waną za pieniądze z programu. Wystarczyło, że miasto wystąpiło z wnio-skiem o przedłużenie terminu realizacji umowy - przypomina burmistrz.

Lepiej, czyli drożej?Sposób przeprowadzenia zamówień publicznych na inwestycje dro-gowe w 2010 r. również powinien wywoływać uzasadniony niepokój mieszkańców. Jako sposób ich finansowania wybrano tzw. factoring - wykup wierzytelności przez bank finansujący wykonawcę. Powód? Tego rodzaju zobowiązań nie uwzględnia się we wskaźnikach zadłużenia gmi-ny. Oznacza to, że faktycznie zadłużenie Skwierzyny jest jeszcze wyższe niż to pokazywane w oficjalnych dokumentach.

Co gorsze w sprawie zawarcia umów na remont dróg gminnych (ul. Jaskółczej, Sportowej, Słonecznej, Piaskowej, Źródlanej, Działkowców i Nowowiejskiego) postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzono z naruszeniem zasady uczciwej konkurencji - na przykład z uwagi na ograniczenie potencjalnej grupy wykonawców. Niestety inwestycje zo-stały przygotowane nierzetelnie w następstwie czego doszło m.in. do


S a M O r z Ą d

przedłużenia terminów ich realizacji, a podpisanie umów z wykonawca-mi przez Ryszarda Szymańskiego i Arkadiusza Piotrowskiego (na łączną kwotę blisko 13 mln zł!) nastąpiło z przekroczeniem zakresu upoważnie-nia do zaciągania zobowiązań w imieniu gminy. Najdziwniejsze jednak, że wybierając ofertę na remont ul. Działkowców, odrzucono najkorzystniejszą dla gminy ofertę (cena brutto około 2,4 mln zł), nie odrzucając zarazem oferty znacznie droższej z ceną brutto w wy-sokości ponad 4,5 mln zł. Ponadto droższa o ponad 2 mln zł oferta nie spełniała wymogów formalnych oraz zawierała dwa sprzeczne ze sobą kosztorysy (w jednym roboty przygotowawcze wyceniono na 1 mln zł, w drugim - na około 313 tys. zł).

Dziwne rzeczy działy również przy innych zamówieniach publicznych. W maju 2010 r. były burmistrz Arkadiusz Piotrowski unieważnił na przy-kład postępowanie w sprawie wykonania i dostawy materiałów promo-cyjno - informacyjnych. Najniższa (zarazem najkorzystniejsza) oferta - mieszcząca się w środkach przeznaczonych na realizację zamówienia - została przez zamawiającego bezzasadnie wykluczona. Po unieważnie-niu tego postępowania, unikając stosowania przepisów ustawy prawo zamówień publicznych, podzielono zamówienie na części, a urząd wy-

brał nową - wyraźnie droższą ofertę innego wykonawcy (100 tys. zł brut-to wobec wcześniejszych ponad 88 tys. zł).

Zobowiązania pozostały…Całościowy obraz tego, co działo się do niedawna w urzędzie miasta w obszarze inwestycji i zamówień publicznych rysuje się więc dla Skwierzy-ny wyjątkowo ponuro: niekompetencja osób decyzyjnych, brak kontroli zarządczej w wielu obszarach, a nawet podejmowanie decyzji, co do któ-rych istnieje podejrzenie naruszenia przepisów prawa. Niestety - choć większości z osób odpowiedzialnych za ówczesną politykę gminy już w Ratuszu nie ma, to konsekwencje ich decyzji - zwłaszcza milionowe za-dłużenie - lokalna społeczność będzie odczuwać jeszcze bardzo długo. Od września do listopada inwestycje i zamówienia publiczne były kon-trolowane również przez Najwyższą Izbę Kontroli. „Pozostaje tyko czekać na wystąpienie tej instytucji. Wyniki przeprowadzonej kontroli podamy do publicznej wiadomości i podejmiemy stosowne działanie - podsumo-wuje burmistrz Tomasz Watros.

Henryk Wojciechowski

W związku z ogromnym zainteresowaniem mieszkańców informu-jemy, iż złożenie wniosku o datację UE dot. budowy przydomo-wych oczyszczalni ścieków ze środków PROW w ramach konkursu ogłoszonego 2011 roku nie było możliwe ze względu na krótki okres na przygotowanie zarówno dokumentów programowych, formalno-prawnych jak i technicznych, które stanowiły podstawę do aplikowania, wdrażania i rozliczania projektu oraz określiłyby podstawę prawną i wartość zabezpieczenia finansowego tej inwe-stycji. Patrząc jednak przez pryzmat interesu Gminy i potrzebę społeczności lokalnej władze miasta podjęły już pierwsze kroki dot. rzetelnego przy-gotowania w/w dokumentów niezbędnych do aplikowania w 2012 r.Pod konsultację przedłożono dwa źródła dofinansowania w/w inwe-stycji:W pierwszym modelu gmina bierze na siebie odpowiedzialność za re-alizację całego projektu – przeprowadza przetarg na dostawę oczysz-czalni, jest wtedy ich właścicielem i montuje je na prywatnych pose-sjach. Mieszkańcy wnoszą swój wkład w postaci użyczenia terenu i zobowiązania się do utrzymywania oczyszczalni w odpowiednim stan-dardzie. Gmina nadzoruje także stopień oczyszczania ścieków.W drugim modelu gmina przygotowuje program budowy oczyszczalni, określa warunki technologiczne, jakie powinny spełniać oczyszczalnie. Oczyszczalnie są własnością poszczególnych mieszkańców, a gmina je dofinansowuje z pożyczki WFOŚiGW. W podobnym trybie są realizowa-ne programy ograniczenia niskiej emisji w postaci dotacji do zakupu nowoczesnego kotła.Jedno jest pewne, koszty eksploatacji przydomowych oczyszczalni będą znacznie niższe niż opłaty za zrzut ścieków do kanalizacji dlate-go też na etapie poprzedzającym tego typu inwestycje należy rzetel-

Dotacje na przydomowe oczyszczalnie ścieków w 2012 rokunie przygotować wszystkie dokumenty niezbędne przy aplikowaniu, wdrożeniu i realizacji zarówno w wariancie pierwszym jak i drugim kie-rując się przy tym ustawodawstwem krajowym jak i unijnym.Poniżej przedstawiamy Państwu harmonogram prac:1. Diagnoza potrzeb – wytypowanie obszarów, gdzie najkorzystniej

będzie instalować przydomowe oczyszczalnie, i innych, gdzie efek-tywniejszym rozwiązaniem będzie kanalizacja zbiorcza

2. Przygotowanie programu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy

3. Wybór źródła dofinansowania4. Nabór wniosków5. Ogłoszenie listy rankingowej wniosków rekomendowanych do do-

finansowania 6. Podpisanie deklaracji przystąpienia do programu7. Wniesienie wkładu własnego 8. Podpisanie umowy z gminą na mocy której, właściciel nierucho-

mości przyzna inwestorowi tj. gminie prawo do dysponowania terenem niezbędnym do zrealizowania inwestycji polegającej na budowie indywidualnych oczyszczalni ścieków

9. Koordynowanie przez gminę całości inwestycji i złożenie wniosku o dotację UE

10. Po zakończeniu inwestycji podpisanie umowy użyczenia między gminą a ostatecznymi użytkownikami na bezpłatne użytkowanie przydomowych oczyszczalni

Wszystkie osoby zainteresowane w/w projektem mogą uzyskać więcej informacji pod następującymi numerami:Referat Inwestycji i Ochrony Środowiska – tel. 95 7216 547Referat Rozwoju, Promocji i Współpracy Zagranicznej – tel. 95 7216 546

(jd)

Wniosek Gminy Skwierzyna o dofinansowanie drogi zniszczonej podczas powodzi w latach 2010/2011 został rozpatrzony podczas posiedzenia Za-rządu Województwa Lubuskiego w dniu 18 października 2011r. Umowę na dotację celową w wysokości 80.000 zł podpisano 4 listopada 2011 r. Termin wykonania zadania to 15.12.2011 r. Inwestycja musi zostać roz-

Gmina otrzymała dofinansowanie na remont „betonki”liczona do 19.12.2011r. Wyłoniony w drodze przetargowej wykonawca to Przedsiębiorstwo Sprzętowo – Transportowe „Inter – Trans sp. z o.o. z Międzyrzecza

(mp)


S a M O r z Ą d

Mija nam nieubłaganie rok od wyborów samorządowych i nadcho-dzi czas na mały „rachunek sumienia”. Nie był to rok łatwy i przyjem-ny nie tylko ze względu na panującą atmosferę, ale przede wszystkim ze względu na ciężar podejmowanych w tym czasie decyzji. Pierwsza ważna decyzja i mnie osobiście najbardziej ciążąca (ze względu na nie-pełną realizację), czyli likwidacja szkół podstawowych w Świniarach i Trzebiszewie. Wszystkie rozmowy toczone przed podjęciem uchwał dotyczących w/w szkół były bardzo emocjonujące, nerwowe i nigdy do końca nie wyjaśniały wszystkich wątpliwości. Patrząc z perspekty-wy czasu żałuję, że zbyt mało rozmawiałem z rodzicami dzieci uczęsz-czających do tych szkół i odbyło się to na spotkaniach oficjalnych przy obecności grona pedagogicznego tych placówek i dziś wiem, że taka forma rozmowy i pozyskiwania rzetelnych informacji to jak rozmowa z podwładnym o jego szefie, gdy ten stoi obok. Muszę o tym pamiętać by nie popełnić tego błędu drugi raz. Druga sprawa bardzo poważna, która odbiła się szerokim echem to kolejny już w karierze Naszej gminy kredyt. Nie ma na obecną chwilę złotego lekarstwa na problemy finan-sowe samorządów, bo dotyczy on większości gmin, ale też powiatów i województw. Musimy jednak uświadomić sobie, że sektor finansów publicznych ma problemy nie tylko u nas w Skwierzynie nie tylko w Polsce, ale też w Europie i na świecie. Cały wizjonerski plan Europy sil-nej i stabilnej coraz bardziej staje się mniej prawdopodobny. Osobiście nie daję wiary zapewnieniom polityków, że mamy na to receptę, jeste-śmy przygotowani itd. Pamiętam zagrożenie powodziowe z 2010 roku, kiedy to przez długi okres wielu specjalistów przedstawiało szereg wy-kresów prognoz i ekspertyz, które mówiły, że możemy spać spokojnie oni nad wszystkim czuwają aż pewnego słonecznego dnia jeden z tych specjalistów mówi „ zbieraj Pan ludzi do pracy, bo może być źle…” Py-tam jak to się stało, że nagle jest inaczej niż przewidywali? W odpowie-dzi usłyszałem mniej więcej, że oni po to są żeby dawać optymistyczne prognozy by nie wprowadzić paniki zbyt wcześnie, bo to nakręci spira-le kosztów i tzw. owczy pęd. Kiedy patrzę na sytuację finansową naszej gminy myślę, jako zwykły obywatel, że jest już źle i trzeba podjąć kroki żeby się ratować. Przyrównując to do finansów domowych, kiedy nasze zakładane dochody ulegają znacznemu zmniejszeniu z różnych powo-dów to robię wszystko żeby znaleźć środki na pokrycie zobowiązań, które muszę spłacić a następnie siadam z żoną i robimy weryfikację planowanych przyszłych wydatków, wstrzymujemy wszystkie plano-wane inwestycje i zakupy dopóty, dopóki nie odzyskam takiej stabil-ności, jaką miałem przed wystąpieniem problemów łącznie ze spłatą ewentualnego kredytu. Nie chcę czekać z wprowadzeniem planu ra-tunkowego aż do przyjścia komisarza. Najprostszy sposób to redukcja etatów, podwyżka podatków lokalnych i wprowadzenie nowych opłat lecz według mnie obciążanie zwykłego obywatela to zaciskanie pętli na szyi samorządu. Jeżeli chodzi o likwidację podległych placówek to już chyba wykonaliśmy plan tym bardziej, że zaczęliśmy od placówek, których prowadzenie jest naszym obowiązkiem (szkoły podstawowe) a

Działać popularnie czy realnie?nie od tego, czego prowadzić nie musimy (szkoły ponadgimnazjalne) Zmian kadrowych w urzędzie miejskim komentować nie będę, bo te zmiany to wyłączna kompetencja Burmistrza, więc cała odpowiedzial-ność za wykonane tam zmiany spoczywa właśnie na Nim. Zastanawiam się tylko czy przyniosą one oszczędności (bo wszędzie ich szukamy) i czy rzeczywiście usprawnią pracę urzędu. Czy rok 2012 powinien być rokiem obligacji i pozyskiwania środków zewnętrznych na inwestycje ponad wszystko?!. Jest kilka Gmin w Pol-sce, które poszły na tzw. całość w tym pozyskiwaniu i robieniu ile się da za środki unijne i…. Niestety sposób i termin rozliczania tych dotacji jest tak skomplikowany, czasochłonny i problematyczny, że zwrot pie-niędzy bardzo często jest po zakończeniu roku budżetowego a nieraz dwóch i więcej. Zadłużając się na maxa podejmujemy wielkie (moim zdaniem) ryzyko przeinwestowania i przekredytowania. Obligacje to nic innego jak zawieszony dług, który jest droższy od zwyczajnego, ale daje możliwość samo regulowania terminu spłat. To tzw. złapanie od-dechu, ale na krótko a my musimy myśleć patrząc trochę dalej niż do następnych wyborów, bo władza może się zmieniać, ale dług zostaje i jest to dług spłacany przez wszystkich mieszkańców Gminy, ale nie przez wszystkich chciany do uzyskania celów takich jak hala sportowa, nabrzeże warty, nowe targowisko czy boisko. Myślę, że jedyny cel, nad którym powinniśmy się skupić w 100% to nowi inwestorzy, ale… czy to się uda, kiedy kryzys zagląda w oczy bogatszym od nas a Nasz niby park przemysłowy to skrawek zabagnionego nieuzbrojonego terenu!! Wiem, że Burmistrz i pracownicy urzędu robią, co mogą, aby kogoś tu ściągnąć, lecz tu chyba cudu trzeba. Może by tak turystykę i tereny wiej-skie ożywić? Wkład finansowy gminy niewielki a miejsc pracy na pewno przybędzie, agroturystyka się rozwinie, ruch w działkach budowlanych się zwiększy. Myślę, że zanim wpiszemy jakieś inwestycje do budżetu na 2012 rok, które obciążą nas milionami powinniśmy rozpocząć szero-ko zakrojoną debatę budżetową i spróbować od mieszkańców uzyskać odpowiedź na pytanie „CZY ZADŁUŻAMY SIĘ NA POCZET INWESTYCJI Z UDZIAŁEM ŚRODKÓW UE DO DOZWOLONEGO POZIOMU CZY BIE-RZEMY SIĘ ZA SPŁATĘ ZOBOWIĄZAŃ?” Nie chcę mieć problemu gminy Słubice, które mimo super położenia i potencjału dzisiaj realizują plan naprawczy, bo już nie mają wyjścia. Zapraszam do dyskusji lub spot-kań, razem może się uda….

Radny Rady Miejskiej w SkwierzynieKamil Różycki

email - [email protected]. 723-436-853

“PS”Przedstawiony pogląd nie jest stanowiskiem Rady Miejskiej a tylko subiektywnym, osobistym spostrzeżeniem.

We wtorek 15 listopada nasze miasto odwiedziła delegacja mieszkań-ców zaprzyjaźnionego miasta Bernau bei Berlin.Witając zaproszonych gości burmistrz Tomasz Watros wyraził nadzieję, że współpraca pomiędzy Bernau i Skwierzyną będzie się intensywnie rozwi-jać w wielu obszarach: gospodarki, turystki i promocji. Zaproszeni na spot-kanie przedstawiciele cechu ze Skwierzyny mówili o dotychczasowych do-świadczeniach współpracy oraz wskazali możliwości jej rozwoju.Podczas spotkania omawiano możliwości współpracy w zakresie wspólnej promocji, wymiany gospodarczej oraz organizacji wspólnych wydarzeń sportowych i rekreacyjnych.Delegacja Bernau była szczególnie zainteresowana w możliwościach współpracy ze skwierzyńskimi przedsiębiorcami m.in. w zakresie organi-zacji oferty turystycznej.

(mf)

Wizyta gości z Niemiec

fot. Archiwum UM


S a M O r z Ą d

Dnia 28 października 2011 r. Kierownik Ośrodka Pomocy Spo-łecznej w Skwierzynie- Pani Agnieszka Czaczkowska została po-proszona o przedstawienie w Lubuskim Urzędzie Wojewódzkim prezentacji na temat „Efektywna profilaktyka - praca z rodziną, czyli działania nastawione na zapobieganie dezintegracji rodzin z dziećmi w Gminie Skwierzyna.” Konferencja zorganizowana została ze względu na wchodzącą w ży-cie ustawę o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej. Podejmowana w Skwierzynie praca z rodziną jest przykładem efektywnego funkcjono-wania placówki wsparcia dziennego, skutecznego pozyskiwania środ-ków unijnych oraz pracy asystenta rodziny- kwestii tak ważnych z punk-tu widzenia wspomnianej ustawy. Funkcjonująca od 13-stu lat świetlica środowiskowa „U Kubusia Puchatka” jest miejscem skupiającym dzieci z rodzin niewydolnych wychowawczo, a także rodzin zastępczych. Pla-cówka stwarza dzieciom możliwości rozwoju, daje poczucie bezpie-czeństwa i akceptacji. Jest także ogromnym wsparciem dla rodziców w ich problemach wychowawczych. Dzięki otrzymywanym dotacjom

„Efektywna profilaktyka - praca z rodziną, czyli działania nastawione na zapobieganie dezintegracji rodzin z dziećmi w Gminie Skwierzyna.”

świetlica oferuje bogatą tematykę kół zainteresowań oraz liczne wy-jazdy integracyjne, poznawcze i kulturalne. Ponadto pracę z rodzinami w skwierzyńskim Ośrodku Pomocy Społecznej uatrakcyjniają i usku-teczniają realizowane od kilku lat projekty systemowe w ramach PO KL. Od 2009 roku z rodzinami biorącymi udział w projektach pracuje indy-widualnie asystent rodziny, który służy wsparciem i pomocą w rozwią-zywaniu bieżących problemów. Dobra praktyka Ośrodka Pomocy Spo-łecznej w Skwierzynie przedstawiona reprezentantom innych OPS-ów i PCPR-ów jest tym bardziej istotna w świetle nowej ustawy, zgodnie z którą od stycznia 2012 roku we wszystkich gminach będą musiały po-wstać placówki wsparcia oraz zatrudnieni zostaną asystenci rodziny.

Agata Smoleń Asystent rodziny

Ośrodek Pomocy Społecznej w Skwierzynie

W okresie 20 sierpnia -21 listopada 2011r. na terenie gminy Skwierzy-na wykonano zabiegi konserwacyjne i remontowe na urządzeniach przeciwpowodziowych.

Wyremontowano i usprawniono 8 przepustów wałowych – koszt łącznie 60 000 zł – prace zakończono.Przeprowadzono usuwanie skutków powodzi i działania zwierząt, kon-serwację korony wału na długości 7,85km wału (odcinek Vb między Warci-nem a Gościnowem) i naprawę kompleksową 30m odcinka wału w okolicy Warcina – 191 290 złWykoszono trawę i wycięto część zakrzewienia (na wałach na terenie całej gminy od Osetnicy do Wiejc) – 101097 zł .Razem wartość robót wykonanych na urządzeniach przeciwpowodzio-wych - 352387 zł (wartość na dzień 21.11.2011z protokołów częścio-wych).Roboty melioracyjne odkrzewianie i pogłębianie usuwanie zatorów na ka-nałach – 214 021 zł

Odbiór prac jeszcze nie został zakończony Inspektorat Melioracji doko-nywał dodatkowych zleceń (szczególnie wycinanie zakrzewień i wzmac-nianie skarpy wału w okolicy Warcina – usuwanie ponownych szkód wy-konanych przez rodzinę borsuków). Na 28 listopada 2011 r. planowane jest zakończenie odbiorów i sporządzenie ostatecznego sprawozdania z wykonanych prac na urządzenia przeciwpowodziowych.Wykaz prac wykonanych na urządzeniach przeciwpowodziowych:

Raport z prac konserwacyjnych na urządzeniach przeciwpowodziowych i melioracyjnych

Naprawa przepustów wałowych.• Przepust (88.4 km) (Kijewice) – 6000 zł• Przepust (92,25 km) Kanał Skwierzynka – 4000 zł• Przepust (96,0) Kanał Świniarski – 5000 zł• Przepust (103 km) Świniary- Nowy Dwór – 14 000 zł• Przepust (104.6 km) Świniary - Nowy Dwór – 9000 zł• Przepust (107.4 km) Skrzynica – 8000 zł• Przepust (110,1 km) Krobielewko – 11000 zł• Przepust (114,5km) Wiejce – 7000 zło RAZEM 60 000 zł

Wykaz prac konserwacyjnych na wałach• wykaszanie traw – (46, 09 ha) -36,1km – wartość 101 097 zł• naprawa wału , równanie korony wału odcinek Vb (Warcin -Osetnica)

– 167906 zł (usuwanie skutków powodzi 2010r -budżet roku 2010 pra-ce rozpoczeto w listopadzie 2010r)

• zabezpieczanie skarp przed borsukami odcinek Vb (Warcin -Osetni-ca)– 23384 zł

o RAZEM 292 387 zł

Wykaz prac na rowach odwadniających i kanałach melioracyjnych• Kanał Trzebiszewski - usuwanie zatorów – 4034 zł • Kanał Dobrojewo- usuwanie zatorów - 3557 zł • Kanał Świnairski - prace kompleksowe – 7,44 km – 29165 zł• Kanał Trzebiszewski - prace kompleksowe - 10,67 km – 50323 zł• Kanał Polichno Stare - prace kompleksowe - 6,54 km – 62651 zł• Kanał Gościnowo - prace kompleksowe - 6,7 km – 64291 zło RAZEM 214 021 zł

Janusz Siewicz


k u lt u r a / e d u k ac j a

W skwierzyńskim Przedszkolu Integracyjnym w piątek, 28 paździer-nika, odbyło się podsumowanie trwajacego od kilku dni „Tygodnia e-twinning”.

Europejski tydzień w przedszkoluW ramach tygodnia dzieci poznawały kraje Zjednoczonej Europy. Szcze-gólnym zainteresowaniem małych Skwierzynian cieszyły się potrawy z róż-nych krajów europejskich przygotowane przez ich rodziców.

Święto Niepodległości w Społecznej Szkole Podstawowej w TrzebiszewieW dniu 10 listopada 2011r. w Społecznej Szkole Podstawowej w Trze-biszewie odbył się uroczysty apel z okazji Święta Niepodległości. Uczniowie klas IV -VI w widowisku słowno - muzycznym zaprezentowa-li najważniejsze wydarzenia z dziejów Polski na przestrzeni 123 lat nie-

Przedszkole Integracyjne w Skwierzynie uzyskało w roku 2010/2011 tytuł „Szkoły odkrywców talentów”.Tytuł ten przyznano za odkrywanie i rozwijanie uzdolnień dzieci po-przez: - Europejską współpracę: program eTwinning - zrealizowano 6 projek-

tów w programie eTwinning, otrzymano Krajową Odznakę Jakości - 15.12.2008r., 27.05.2009r., Europejską Odznakę Jakości - 01.03.2009r., II Miejsce w Wojewódzkim Konkursie Program eTwinning w mojej szkole - 20.04.2010r.,

- Rozwijanie talentów tanecznych: taniec współczesny, „Przebudzenie wiosny” przedstawienie podczas Wojewódzkiej Konferencji eTwin-

Szkoła odkrywców talentówning w Gorzowie Wlkp,- 2010r., między przedszkolny Turniej Sporto-wy - taniec Poleczka, występy dla rodziców i mieszkańców miasta,

- Rozwijanie zainteresowań przyrodniczych: „Z przyrodą - za pan brat”; III miejsce w województwie - najlepiej działające Przedszkolne koło LOP, certyfikat - Kubusiowi Przyjaciele Natury, podziękowania za udziały w konkursach regionalnych, krajowych i międzynarodowych, udział w akcjach charytatywnych, zbiórka makulatury, baterii - ochro-na środowiska.

Ewa SzmańdaZespół Edukacyjny w Skwierzynie

woli, wykorzystane zostały wiersze i pieśni, które nawiązywały do walki narodowowyzwoleńczej Polaków. Piękna sceneria, nastrojowe piosen-ki oraz odświętny strój aktorów sprawiły, iż zaproszeni goście oraz ucz-niowie szkoły w skupieniu i jesiennej zadumie wysłuchali skierowanych do nich słów. Uczniowie oglądający przedstawienie aktywnie włączali się śpiewając pieśni patriotyczne. Dorośli i dzieci zgodnie stwierdzi-li, że słowa mówione i pieśni: „chwytały za serce”. Trzeba przyznać, że uczniowie Społecznej Szkoły Podstawowej w Trzebiszewie potrafią pięknie śpiewać pieśni i znają je. Punktem kulminacyjnym programu artystycznego były życzenia dla Ojczyzny, każda z klas przedstawiła swoje laurki z życzeniami dla Polski, prezentując je w bardzo ory-ginalny sposób. Kończąc przedstawienie młodzi artyści uświadomili zebranym, że losy naszej Ojczyzny zależą od każdego z nas. Była to przede wszystkim niezapomniana lekcja historii. Trud włożony w przygotowanie widowiska słowno-muzycznego został wynagro-dzony gromkimi brawami.

Justyna Brzezińska Społeczna Szkoła Podstawowa w Trzebiszewie

fot. Archiwum ZE

fot. Archiwum SSPw Trzebiszewie


Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych ogłosiło rok 2011 Między-narodowym Rokiem Lasów, z tego to powodu Przedszkole Integracyjne „Gromadka Misia Uszatka” w Skwierzynie organizowało wiele działań pro-mocyjnych i edukacyjnych, których celem było: - kształtowanie całościowe-go obrazu współzależności między człowiekiem a przyrodą; - zapoznanie z budową i funkcjonowaniem ekosystemów leśnych oraz z organizmami leśnymi; - uświadomienie znaczenia lasów dla funkcjonowania przyrody i człowieka; - rozbudzenie zainteresowań przyrodniczych i bezpośredniego z nią kontaktu; - kształtowanie postaw i świadomości ekologicznej dzieci ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień dotyczących ekosystemów leśnych; - wypracowanie odpowiedzialnych, aktywnych postaw dzieci w celu ochrony środowiska leśnego; - uświadomienie konieczności przestrze-gania norm i zakazów obowiązujących w lesie. Przedszkolaki już na począt-ku roku szkolnego odbyły wycieczkę do pobliskiego lasu. Celem wycieczki było zebranie materiałów przyrodniczych do kącika z przeznaczeniem na wystawę i jako materiał do prac plastycznych. Podczas pobytu w lesie dzie-ci bawiły się w „Wilka i zajączki”, ćwiczyły celność rzucając szyszkami w sos-ny oraz układały kompozycje ze ściółki leśnej. Podczas zabaw zauważyły, że w lesie jest pełno śmieci. Dlatego też postanowiły wziąć udział w akcji sprzątania świata. Zaproszony do przedszkola pan Leśnik - Rafał Brudziń-ski opowiedział dzieciom jakie znaczenie ma las dla człowieka i zwierząt. Dzieci otrzymały od pana Leśnika piękne bajeczki o zwyczajach dzika oraz słodycze. Pan Leśnik otrzymał laurkę z życzeniami dla wszystkich leśników. Dzieci z grupy Wiewiórek i Tygrysków wraz z ze specjalistą ds. ochrony lasu z Nadleśnictwa Skwierzyna panem - Rafałem Brudzińskim wzięli udział w tegorocznej, osiemnastej edycji akcji sprzątania świata, której hasłem przewodnim było: „Lasy to życie - chrońmy je”. Celem akcji było budzenie i wzmacnianie świadomości ekologicznej dzieci oraz ich odpowiedzialno-ści za środowisko naturalne. Teren, który został posprzątany przez dzieci to las o powierzchni 6,5 ha. Jak miło się zrobiło w lesie. Wiedzę na temat bogactw leśnych zdobywały też dzieci w Nadleśnictwie, gdzie mogły podziwiać rośliny leśne na ścieżce edukacyjnej oraz poznawać zwyczaje zwierząt leśnych poprzez bajki edukacyjne i opowieści pana Rafała. Dzieci z Grupy Wiewiórek i grupy Pszczółek wybrały się do lasu w okolice Świniar na grzyby. Jak przystało na gospodarzy przywitała ich tam grupa dzieci z Przedszkola w Świniarach, która wspólnie z dziećmi z naszego Przedszkola zbierała grzyby, a następnie zaprosiła nas do przedszkola na słodki poczę-stunek. Przedszkolaki skorzystały też z zaproszenia Rodziców Kajtusia z grupy Pszczółek na pieczone kiełbaski. Dzieci ze smakiem spożywały po-siłek i świetnie bawiły się na wiejskim podwórku. Wyprawa się udała. Za zarobione pieniążki ze sprzedaży grzybów zostały zakupione słodycze dla wszystkich uczestników grzybobrania. Grupa Wiewiórek i grupa Pszczółek wzięła udział w 9 edycji Święta Drzewa. Święto Drzewa jest programem edukacji ekologicznej Klubu Gaja realizowanym od 2003 roku, którego in-auguracją jest ogólnopolska i międzynarodowa akcja sadzenia drzew co roku – w dniu 10 października. Celem programu jest edukacja dla rozwoju zrównoważonego i podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeń-stwa w zakresie ochrony środowiska oraz zainspirowanie uczestników do podjęcia lokalnych działań dotyczących sadzenia i ochrony drzew w celu zmniejszenia skutków zmian klimatu na Ziemi. W tym roku program Święta Drzewa objęty jest Patronatem Ministra Środowiska, Ministra Edukacji Narodowej, Prezydenta m. st. Warszawy, Marszałka Województwa Ślą-skiego. Program włączony jest w Kampanię Miliarda Drzew dla Planety pod patronatem UNEP (ONZ) oraz Międzynarodowy Rok Lasów. Dzieci ze swoi-mi Rodzicami oraz z paniami wychowawczyniami w sobotę 15 październi-

Gromadka Misia Uszatka dba o laska br. wspólnie z leśnikami - panem Rafałem Brudzińskim i panem Pawłem Bębasem, pracownikami Nadleśnictwa Skwierzyna sadzili dąbki. Zostało posadzone 500 drzew. Po ciężkiej pracy Leśnicy przygotowali ognisko z pieczonymi kiełbaskami sponsorowanymi przez Nadleśnictwo Skwierzyna. Wszyscy uczestnicy akcji zostali też obdarowani słodkim batonikiem. Mimo zmęczenia wszyscy byli zadowoleni mając satysfakcję z dobrze spełnione-go „obowiązku”. Podsumowaniem wszystkich działań na temat znaczenia lasu był konkurs plastyczny zorganizowany przez Przedszkole Integracyjne „Gromadka Misia Uszatka” w Skwierzynie oraz Nadleśnictwo Skwierzyna dla przedszkolaków. Tematem prac były bogactwa leśne pod hasłem „Dary lasu”. Wpłynęły 122 prace dzieci z różnych grup wiekowych. Następujące przedszkola przysłały swoje prace: SP Murzynowo - filia w Świniarach, Od-dział Przedszkolny w Murzynowie, Przedszkole Miejskie nr 17 w Gorzowie Wlkp., Przedszkole Wojskowe nr 84 w Skwierzynie, Przedszkole Integracyj-ne „Gromadka Misia Uszatka” w Skwierzynie, Punkt Przedszkolny w Starym Dworku, Przedszkole Gminne w Przytocznej, Przedszkole Gminne w Ble-dzewie, Społeczna Szkoła Podstawowa w Trzebiszewie. Dzięki Sponsorom; Nadleśnictwu Skwierzyna, Nadleśnictwu Między-chód, Nadleśnictwu Karwin, panu Józefowi Sidorowiczowi, panu Hen-rykowi Szulcowi, panu Andrzejowi Kapłonowi i Przedszkolu Integra-cyjnemu w Skwierzynie, wszyscy uczestnicy konkursu otrzymali dyplo-my, słodycze i drobne upominki. Trzeciego listopada Komisja sędziowska wyróżniła 19 prac dzieci. Wymienione dzieci otrzymały główne nagrody: 1. Oskar Moczyński, Aleksandra Konopska - Przedszkole w Świniarach na-

uczyciel pani Renata Ralcewicz;2. Alicja Mądry, Wojciech Śnieguła – Przedszkole nr 17 Gorzów Wlkp. na-

uczycielki: pani Joanna Tomicka, Malwina Łysek, Katarzyna Adamajtis, Agnieszka Tańczuk;

3. Maciej Puk, Eryk Kortyla - Przedszkole w Przytocznej, nauczyciel Iwona Estrich;

4. Praca grupowa Bledzew – nauczyciel Janina Uciekałek, Anna Kukier;5. Robert Kuczera, Martyna Marianowska - Przedszkole w Starym Dwor-

ku, nauczyciel Romana Sidorowicz – Ptak;6. Oskar Pleszko, Kamil Lechwar, Michał Kowalski, Dominik Mielcarek,

grupa Maki - Przedszkole Wojskowe, nauczycielki pani Wioletta Maksy-miuk - Werkowska, Małgorzata Guzek, Ewa Adamiec;

7. Jakub Bartnik, Iga Kaczmarek - Przedszkole Integracyjne nauczycielki: Krystyna Zukier, Małgorzata Bensch, Jolanta Gorzkowska, Ewa Cie-ćwierz, Marta Januszkiewicz, Elżbieta Skrzypek;

8. Dawid Kownacki, Bartosz Kucharski - oddział Przedszkolny w Murzyno-wie, nauczycielka Katarzyna Maculewicz;

9. Praca grupowa – Weronika, Alan, Dawid, Agnieszka, Julia, Rafał, Patryk, Kacper - Społeczna Szkoła Podstawowa w Trzebiszewie, nauczycielka Gabriela Dysierowicz.

Uroczyste wręczenie nagród miało miejsce w dniu 8 listopada w Przed-szkolu Integracyjnym „Gromadka Misia Uszatka”. Na uroczystość tę przybyli przedstawiciele Nadleśnictwa Skwierzyna, Nadleśnictwa Karwin, Nadleś-nictwa Międzychód, Sponsorzy oraz delegacje przedszkoli. Dzieci z grupy Wiewiórek i Biedronek wystąpiły z programem artystycznym. Nagrody otrzymały dzieci i nauczyciele. Wszystkie prace można podziwiać w Skwie-rzyńskim Ośrodku Kultury, na którą wszystkich uczestników zaprosił pan dyrektor SOK pan Maciej Zawidzki.

Ewa Ciećwierz

Dnia 7.11.2011 r. klasa I a i część klasy I d, a więc laureaci tegorocznej „Kociamby”, zgodnie z decyzją p. dyr Iwony Wysockiej otrzymali swoją nagrodę, czyli odbyli wycieczkę na basen i do Muzeum w Międzyrze-czu. Pod opieką wychowawcy p. M. M. Pupkowskiej i p. Anny Stasz Młodzież korzystała z atrakcji basenu „Kasztelanka” oraz zwiedziła dwie ekspozycje muzealne: kolekcję portretów trumiennych i wykopaliska ar-cheologiczne.

Zwycięska klasa „Kociamby” na wycieczcePobyt na basenie i zwiedzanie muzeum było możliwe dzięki sponsoro-wi, jakim jest Firma Instalko z Międzyrzecza. Wspomniany wyjazd, dzięki Firmie Instalko, jest jednym z wielu planowanych w tym roku szkolnym. Zgodnie z decyzją Pani Dyrektor w następnych wyjazdach wezmą udział te klasy, które będą miały najwyższą frekwencję w danym miesiącu, co po-winno działać na uczniów motywacyjnie.

A. Stasz


k u lt u r a / e d u k ac j a

Rocznica odzyskania niepodległości, którą obchodzimy każdego roku 11 listopada, jest w naszej szkole nie tylko okazją do upamięt-nienia wydarzeń związanych z walką Polaków o niepodległość, ale stwarza także doskonałą okazję do włączenia uczniów w przygotowa-nie uroczystości , a więc do podjęcia przez nich inicjatywy, wykazania się kreatywnością oraz do podkreślenia wartości ważnych dla naszego narodu. Tegoroczna uroczystość, przygotowana przez p. Katarzynę Winiarską, Romę Stróżew-ską, Agnieszkę Waśkowicz i Monikę Ignacik-Pacek, miała bardzo urozmaiconą formę, na którą złożyły się nie tylko recytacja wierszy, ale także wykonanie pieśni patriotycznych i pokaz fragmentów kronik filmowych upamiętniają-cych wydarzenia prowadzące do odzyskania

Święto niepodległości w gimnazjumwolności. W podniosły charakter uroczystości w zgrabny sposób wkomponowano elementy humorystyczne, nadające nieco lekkości poważ-nemu nastrojowi spotkania. Na uwagę zasługuje również ciekawa scenografia nawiązująca tema-tycznie do prezentowanych treści, a znajdujący się na pierwszym planie krzyż, na którym zawie-szono tabliczki z datami najważniejszych wyda-rzeń, obrazujących walkę Polaków, ich odwagę, poświęcenie i niejednokrotnie męczeństwo, wywarł na widzach duże wrażenie. Scenariusz akademii skupił się nie tylko na faktach, które znamy, ale również na wartościach ważnych za-równo w czasach zagrożenia, jak i w czasie poko-ju, o jakich nie możemy zapomnieć.

Danuta Malińska, fot. Ewa Litkowiec

Już po raz drugi opiekun Samorządu Szkolnego p. Marcin Kieżuń i zaan-gażowani w pracę Samorządu uczniowie zorganizowali w naszej szkole otrzęsiny pierwszoklasistów, czyli tzw. Kociambę. Tegoroczne pierwszaki wraz ze swoimi wychowawcami wytypowali przedstawicieli klas, którzy je reprezentowali w czasie imprezy, wykonując przeróżne, często skom-plikowane zadania, oceniane następnie przez bacznie przyglądające się przebiegowi poszczególnych konkurencji jury. Drugo i trzecioklasiści przy-glądający się zmaganiom swoich młodszych kolegów gromkimi brawami nagradzali rywalizację pierwszaków, a w szczególności zabawny, czasami wręcz brawurowy pokaz tańca, poszukiwanie cukierków w miseczkach z mąką, mniej lub bardziej udolne próby namalowania portretu wychowaw-

Otrzęsiny w gimnazjum- Kociambacy, czy też pokonywanie toru przeszkód. W trakcie imprezy wybrano KOTA ROKU, został nim Michał Kafka z klasy 1 a, którego wychowawczynią jest pani Maria Magdalena Pupkowska. W klasyfikacji drużynowej pierwsze miejsce zajęła klasa 1 a, następnie klasy: 1d, 1b, 1c. Wszyscy pierwszo-klasiści po zakończonej zabawie otrzymali upominki w postaci słodyczy, a pani dyrektor Iwona Wysocka poinformowała, że dzięki sponsorowi - Firmie Instalko z Międzyrzecza - zwycięska klasa w nagrodę pojedzie 07 listopada b.r. na basen w Międzyrzeczu, po którym uczniowie zwiedzą również tamtejsze muzeum.

Danuta Malińska, fot. Anna Stasz


n a S z e S P r aw y

29.października odbył się VII Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego w Międzyzdrojach, na którym para Hubert Grzesiuk i Katarzyna Pietrowska zajęli 3 miejsce w katego-rii pow. 15.lat klasa E.

Justyna Kownacka

VII OGÓLNOPOLSKI TURNIEJ TAŃCA TOWARZYSKIEGO W MIĘDZYZDROJACH

fot. KS Fantazja

W dniui 23.października 2011r. Julita Lemke i Kacper Czaczkowski uczestniczyli w Ogólnopol-skim Turnieju Tańca w Prochowicach. Zajęli tam II miejsce w kat. 12-13 lat, klasa „E”.Ponieważ już trzeci raz w tym sezonie uzyskali miejsce na “pudle” oraz 153 punkty (153 pokona-ne pary), umożliwiło im to, zgodnie z przepisami Polskiego Towarzystwa Tanecznego, uzyskać wyższą klasę taneczną „D”.Gratulujemy!!!

Justyna Kownacka

SUKCES NASZEJ PARY W OGÓLNOPOLSKIM TURNIEJU TAŃCA W PROCHOWICACH

fot. KS Fantazja



W dniach 11-13.11.2011r. w Oleśnicy odbywały się XVIII Otwarte Mi-strzostwa Polski Freestyle 2011. W Mistrzostwach udział wzięło po-nad 1500 tancerzy z 52 klubów w Polsce. Skwierzyński Zespół Tanecz-ny „Nowinka” reprezentował swoje miasto i województwo Lubuskie. TANCERZE WYTAŃCZYLI AŻ 9 MEDALOWYCH MIEJSC. Po raz pierwszy tancerki i tancerze skwierzyńskiej „Nowinki” zostali podzie-leni na klasy taneczne obowiązujące w Polskim Związku Tańca Freestyle , do którego zespół przystąpił w tym roku.W mistrzostwach wzięły udział najlepsze polskie klubu taneczne w kate-goriach DISCO, HIP HOP, MODERN, JAZZ, INNE FORMY TAŃCA. Tancerze rywalizowali przez trzy dni walcząc od rana do wieczora w różnych stylach tańca.Tancerze Zespołu „Nowinka’ wzięli udział w kategoriach Disco, Modern oraz Inne formy tańca w każdej z nich znalazł się na podium. Drugi dzień mi-strzostw przyniósł nam dużo szczęścia kiedy do siedmioosobowego finału Disco Dance Rising Stars 12-15 lat weszło aż sześciu tancerzy reprezentu-jący „Nowinke” w tej kategorii. Niestety po dużym szczęściu zaczął prze-śladować nas pech, kiedy to musieliśmy wycofać z turnieju Mini Formację i 2 duety Disco Dance z powodu odwiezienia trzech naszych tancerek do szpitala z powodu zasłabnięcia i omdleń oraz urazów.W trzecim dniu zespół musiał zmienić ustawienia i choreografię z powodu pobytu w szpitalu naszych tancerek. Trenerzy bardzo szybko zmobilizowali młodych tancerzy, którzy zatańczyli formacje w mniejszym o 4 osoby skła-dzie i po dużych zmianach.

Tancerze wytańczyli aż 9 medalowych miejsc

MIEJSCA WYWALCZONE NA OTWARTYCH MISTRZOSTWACH POLSKI FRE-ESTYLE::1 miejsce- JULIA BRYLSKA – solo modern do lat 11 open1 miejsce- AURELIA MIERZEJEWSKA – disco solo 12-15 lat Rising Stars2 miejsce- KAROLINA ZABROCKA – disco solo 12 -15 lat Rising Stars3 miejsce- PAULA SOROKULSKA – disco solo 12-15 lat Rising Stars3 miejsce- ELWIRA MIERZEJEWSKA – disco solo pow. 16 lat klasa B3 miejsce- JOANNA MAMYS – disco solo pow. 16 lat - open3 miejsce- JOANNA MAMYS , MAŁGORZATA MUSIAŁ – duet disco pow. 16

lat open3 miejsce- JOANNA MAMYS, MAŁGORZATA MUSIAŁ – duet modern pow.

16 lat open3 miejsce- „ STUPID IN LOVE” – mini formacja modern pow 16 lat. Open4 miejsce – PAULA KRZESZOWSKA - disco solo 12 -15 lat Rising Stars5 miejsce – WIOLETA GORDZIEWICZ - disco solo 12 -15 lat Rising Stars5 miejsce – JULIA BRYLSKA – disco solo do 11 lat klasa C7 miejsce – HUBERTY OLEJNICZAK - disco solo 12 -15 lat Rising StarsFORMACJA „W ZAWIESZENIU” – wyróżnienieJESTEŚMY BARDZO ZADOWLENI Z WYNIKÓW JAKIE OSIĄGNELIŚ NA TAK PRESTIŻOWEJ IMPREZIE. Już po powrocie tancerze będą przygotowywali się do kolejnych Mi-strzostw Polski tym razem w Rock’n’Rollu Akrobatycznym, które odbędą się 3 grudnia 2011r. w Przylepie oraz do Mikołajkowego koncertu z Majką Jeżowska który odbędzie się 12 grudnia w Poznaniu.

Manuela Mamys



Stowarzyszenie Osób Chorych na Celiakię i Inne Zespoły Złego Wchłaniania Oddział Terenowy w Międzyrzeczu nawiązał w bieżącym roku współpracę z gminami powiatu międzyrzeckiego. Dzięki tej współpracy i pomocy fi-nansowej zorganizowaliśmy w czasie imprez gminnych stoliki bezglute-nowe. I tak:* 08.05.2011 na PIKNIKU WOJCIECHOWYM w Międzyrzeczu* 17.07.2011 na JARMARKU MAGDALEŃSKIM w Pszczewie* 27.08.2011 na DOŻYNKACH GMINNYCH w Bledzewie* 24.09.2011 na DOŻYNKACH GMINNYCH w Krobielewku

Promocyjny stolik bezglutenowyNa stolikach pokazaliśmy materiały informacyjne o zespołach złego wchła-niania, produkty dietetyczne bezglutenowe Firm BEZGLUTEN, BALVITEN, GLUTENEX. Były to mąki i koncentraty bezglutenowe, makarony z serii AL DENTE polecane również diabetykom, chlebki bezglutenowe, ciastka i słodycze (w tym dla diabetyków). W materiałach zawarte były również no-wości kulinarne m.in. suszone owoce i warzywa nie zawierające glutenu. Na stoliku nie zabrakło własnych wypieków wykonanych przez naszych członków wolontariuszy. Chlebek bezglutenowy z automatu oraz placek że śliwakami smakował wszystkim degustującym. W czasie trwania imprez przekazywaliśmy wszystkim zainteresowanym osobom informacje, nasze doświadczenie i wiedzę na tematy związane ze schorzeniami, koniecznoś-cią stosowania diety bezglutenowej oraz zagrożeniami wynikającymi z jej zaniechania. Informowaliśmy również o możliwości wykonania prostych testów na wykrywanie celiakii. Wiedzę którą uzyskujemy m.in. poprzez uczestnictwo w konferencjach i warsztatach tematycznych w różnych miejscowościach, często odległych od Międzyrzecza. Wszystkich chętnych zapraszaliśmy do skromnej degustacji produktów dietetycznych bezglute-nowych . Ponadto w dniu 28.08.2011r zorganizowaliśmy dla członków stowarzysze-nia w Międzyrzeczu „Pożegnanie Lata” a w dniu Mikołaja - 06.12.2011r. planujemy bezglutenowy poczęstunek w Przytocznej.Dziękujemy władzom poszczególnych gmin, Burmistrzowi Międzyrzecza i Skwierzyny, Wójtowi Bledzewa, Pszczewa i Przytocznej za pomoc i umożli-wienie przedstawienia mieszkańcom trudnych problemów związanych z zespołami złego wchłaniania. Dziękujemy również Firmom za nieodpłatne przekazanie próbek do degustacji. Nasze działania zamierzamy kontynuo-wać również w przyszłym roku.Zapraszamy na naszą stronę internetową www.celiakia.nom.pl ; e-mail: [email protected]

Zarząd Oddziału

„MOŻESZ POMÓC- TOWARZYSZĄC MI ”- pod takim hasłem w Gminie Skwierzyna jest kampania promująca ideę rodzicielstwa zastępczego. Głównym celem tej ini-cjatywy jest zapoznanie środowiska lokalnego z tematyką pieczy zastępczej, otwo-rzenie na tę formę pracy z dzieckiem oraz dostarczenie niezbędnego wsparcia już funkcjonującym rodzinom zastępczym.Kampania przebiegać będzie w trzech etapach:I. Promocja celów i założeń, m .in. za pomocą plakatów, ulotek informacyjnych,

biuletynów i informacji w lokalnej prasie, na skwierzyńskiej stronie interneto-wej itp.

II. Debata ( 28.XI.) Kandydaci na rodziców zastępczych zapoznają się z prawami i obowiązkami takich rodzin, zasadami finansowania rodzin zastępczych oraz z organizacją opieki zastępczej w mieście, a także zasadami uzyskiwania wsparcia i współpracy z Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Świetlicą Środowiskową, Stowarzyszeniem „Nasz Dom” i innymi pla-cówkami.

III. Impreza integracyjna rodzin, których dzieci biorą czynny udział w Świetlicy Środowiskowej z rodzinami zastępczymi oraz potencjalnymi kandydatami do rodziny zastępczej

W związku z trwającą kampanią zapraszamy

rodziny zastępcze oraz osoby zainteresowane tematyką rodzicielstwa zastępczego na debatę dotyczącą pieczy zastępczej.

Spotkanie odbędzie się 28 listopada 2011 r. o godz. 18:00 w auli Liceum Ogólnokształcącego w Skwierzynie.

Marta Bobińska

W Gminie Skwierzyna brakuje rodzin zastępczych!!!



Informujemy, że w ramach realizowanego polsko – niemieckiego pro-jektu zastał uruchomiony ośrodek doradztwa dla organizacji pozarzą-dowych Powiatu Międzyrzeckiego.Mieści się on w budynku Starostwa Powiatowego w Międzyrzeczu - ul. Przemysłowa 2, pokój 313, piętro III.Biuro jest czynne:• we wtorki i piątki od godz. 10.00 do godz. 14.00 W pozostałe dni tygodnia kontakt z lokalnym koordynatorem projektu

– tel. 503041808 lub e-mail: [email protected].

Zakres poradnictwa obejmuje:• aspekty prawne działalności organizacji pozarządowych,• porady prawne,• konsultacje psychologiczne.

Zainteresowani mogą zgłaszać zapotrzebowanie na usługę. Po zebraniu co najmniej pięciu chętnych zostanie określony termin dyżuru wybranego specjalisty. Zainteresowani zostaną powiadomieni telefonicznie lub pocztą elektroniczną.Ponadto oczekujemy od Państwa sugestii dotyczących ewentualnego po-szerzenia usług doradczych Ośrodka.

Wiceprezes Zarządu Związku Lubuskich Organizacji Pozarządowych Włodzimierz Szopinski

Szanowni Państwo, po raz kolejny w Skwierzynie zagra Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. W związku z tym, skwierzyński Sztab WOŚP chciałby zaprosić Państwa na koncert finałowy w dniu 8 stycznia 2012 r.W naszym mieście Sztab tworzą młodzi, kreatywni ludzie, konsekwentnie dążący do celu, dlatego przygotowania do Finału trwają już od pewnego czasu. Czuwamy, by wszystko odbyło się prawidłowo.Podczas koncertu zaprezentują się artyści z terenu miasta i gminy Skwie-rzyna. W trakcie Finału przewidujemy różne atrakcje takie jak licytacje cie-kawych fantów! Każdy będzie mógł kupić kiełbaskę z grilla, ciepłą kawę, herbatę oraz wiele, wiele innych ciekawych rzeczy.Dzięki wsparciu wielu osób, instytucji i pracy wolontariuszy Sztab w Skwie-rzynie istnieje i gra bardzo głośno. Większość datków pochodziła z licyta-cji. Mamy nadzieję, że i w tym roku otrzymamy je od naszych wspaniałych darczyńców.I właśnie z tą prośbą zwracamy się do Państwa. Chcielibyśmy zachęcić do przekazywania fantów, które zostaną przeznaczone na licytację w dniu Fi-nału. Dzięki temu będziemy mogli pomóc wielu potrzebującym ludziom.Mamy nadzieję że w naszym mieście nie zabraknie ludzi o wielkim sercu.Bardzo liczymy na Państwa pomoc i dobre chęci, bo przecież „gramy do końca świata i o jeden dzień dłużej”.

W razie pytań, bądź chęci pomocy nam prosimy o kontakt do Szefa Szta-bu Pawła Gruszy :667-381-758 bądź Damiana Gorzkowskiego 667-511-002 lub pod adresem e-mail: [email protected]

Paweł Grusza

Uwaga organizacje pozarządowe

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy gra w Skwierzynie



Miesięcznik Informacyjny „Okolice Skwierzynie”, NR 9 (187) listopad 2011 Redakcja w składzie: Marta Piekarska (redaktor naczelny), Kamil Różycki, Mariusz Florczak, Kamil ŻakWydawca: Urząd Miejski w SkwierzynieKontakt z redakcją: ul. Rynek 1, 66-440 Skwierzyna, tel.: 957216525, fax: 957216539, e-mail: [email protected] Wykonanie i druk: SONAR sp. z o.o., ul. Kostrzyńska 89, 66-400 Gorzów Wlkp. Nakład: 2000 egzemplarzy

W ramach udzielonej dotacji z projektu Ministerstwa Pra-cy i Polityki Społecznej „Mam wsparcie- osiągnę więcej”, Ośrodek Pomocy Społecznej zorganizował w dniach 04-06.11.2011r. wyjazd integracyjny do Międzyzdrojów dla rodzin zastępczych z naszej Gminy.

W wyjeździe uczestniczyły dzieci i rodzice, wychowawcy ze świetlicy i pracownicy socjalni, których uczestnicy mogli po-znać od mniej formalnej strony i nawiązać relacje sprzyjające współpracy. Ponadto w czasie wyjazdu rodziny mogły skorzy-stać ze specjalistycznego wsparcia pedagoga, psychologa, rad-cy prawnego, a także przedstawicieli Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. W sprawnej organizacji czasu wolnego swo-ją pomocą i pomysłowością służyli współpracujący ze świetlicą wolontariusze. Trzydniowy program pobytu nad morzem był tak ułożony, aby rodziny mogły poznać się lepiej, wymienić doświadczenia i tro-ski, a przy tym miło spędzić czas.

W piątek( 4.XI.) po przyjeździe do Międzyzdrojów, mieliśmy czas na rozpakowanie swoich bagaży w pięknych pokojach. Następnie spotkaliśmy się na posiłku, po którym Pani Kierownik OPS-u, ofi-cjalnie przywitała wszystkich i przedstawiła cel tego wyjazdu.Po wstępnym zapoznaniu się rodzice mogli odpocząć, a nasi doświadcze-ni wolontariusze i wychowawcy zorganizowali pogodny wieczorek dla wszystkich dzieci i chętnych dorosłych.Bawiliśmy się przy dźwiękach gitary- śpiewaliśmy, tańczyliśmy...było na-prawdę wesoło!

W sobotę (5.XI.) po śniadaniu zwiedzaliśmy miasto i okolice.Byliśmy w Zagrodzie Żubrów, Muzeum Figur Woskowych, Molo, Punk-cie widokowym- podziwialiśmy klify i spacerowaliśmy po Promenadzie Gwiazd.Był to cenny czas spędzony razem podczas którego podziwialiśmy także piękne okolice. Tego samego dnia wieczorem dzieci miały gry i zabawy z wolontariuszami.Malowały, lepiły smoki z plasteliny, a w tle dwóch naszych wolontariuszy czytało książkę.

Integracja w Międzyzdrojach

Rodzice w tym czasie mieli możliwość rozmowy ze specjalistami lub spot-kania z innymi rodzicami.Następnego dnia czyli w niedzielę( 6.XI.) po śniadaniu uczestnicy mieli czas dla siebie. Większość zdecydowała się na spacer brzegiem morza.Około godz. 12 00 pojechaliśmy zobaczyć piękne Turkusowe Jezioro, po czym nadszedł czas powrotu.

Myślę, że wyjazd spełnił swój cel. Rodziny zintegrowały się, dzieci były szczęśliwe a terapeuci, wychowawcy i wolontariusze zadowoleni, że mogli wziąć udział w takim wyjeździe i pomóc na tyle, ile inni tego potrzebo-wali.Rodzice okazywali swoją wdzięczność i dziękowali organizatorom za umożliwienie takiego wyjazdu. Mam nadzieję, na kolejne spotkania w tym lub poszerzonym gronie.

Pracownik Ośrodka Pomocy SpołecznejWychowawca Świetlicy Środowiskowej

Marta Bobińska

W Kopenhadze nie milkną echa wrześniowego „Rowerowego Poselstwa”. Październikowy numer czasopisma „Polonia.dk” informuje o skwierzyń-skim pomyśle na promocję gminy i regionu.Miesięcznik szczegółowo relacjonuje cele oraz przebieg tegorocznego „Po-selstwa”.

Duńskie relacje o rowerowym poselstwieInformację o relacji duńskiej gazety oraz załączone skany otrzymaliśmy od p. Elżbiety Nalepy - Skwierzynianki mieszkającej w Danii.

(mf)

fot. OPS

Budowa drogi S3 rozpoczęta

Budowa trasy S3 na odcinku Gorzów Wielkopolski – Międzyrzecz ruszyła pełna parą.Wykonawcą tego odcinaka są firmy Mota-Engil i Strabag. Zgodnie z podpisaną 16 czerwca umową wykonawca rozpoczął roboty 14 lipca. Planowany termin zakończenia inwestycji to drugi kwartał 2014 r.

W Skwierzynie zakres prac obejmuje:•budowę dwujezdniowej obwodnicy m. Skwierzyna w klasie drogi

ekspresowej S3 dł. 7,460 km,•budowę nowego odcinka drogi klasy GP (droga główna ruchu przy-

spieszonego) łączącej nowoprojektowaną trasę S-3, z istniejącą dro-gą krajową nr 24 na Poznań w rejonie m. Chełmsko k/Skwierzyny o dł. ok. 4,180 km,

•budowę i przebudowę istniejących dróg zapewniających obsługę ko-munikacyjną przyległych terenów,

•budowę obiektu mostowego przez rz. Obrę oraz wiaduktów drogo-wych i przepustów,

•budowę węzłów drogowych Skwierzyna Zachód i Skwierzyna Po-łudnie.

•budowę urządzeń bezpieczeństwa ruchu,•zastosowanie rozwiązań chroniących ludzi oraz florę i faunę przed

niekorzystnym oddziaływaniem ruchu na przyległych do trasy obsza-rach terenu,

•budowę urządzeń ochrony ekologicznej,•budowę nowej infrastruktury pod i nadziemnej,•przebudowę istniejącej infrastruktury pod i nadziemnej.

Informacje zaczerpnięte ze strony GDDKiA

fot. Kamil Żak

okolice skwierzynne - listopad

Documents