bełchatów i okolice

26
marze

Upload: miasto-belchatow

Post on 30-Mar-2016

249 views

Category:

Documents


5 download

DESCRIPTION

Przewodnik po Bełchatowie stworzony przez Wiktorię Marczak, uczennicę Publicznego Gimnazjum nr 1 w ramach konkursu "Jestem przewodnikiem po swoim mieście"

TRANSCRIPT

Page 1: Bełchatów i okolice

marze

Page 2: Bełchatów i okolice

Wst ę p Londyn, Rzym, Nowy Jork, Tokio, Kair, Praga,

Warszawa,... Każdy chciałby chociaż raz w życiu odwiedzić te miasta. Tylko po co, skoro wokół jest tyle różnorodnych miejsc? Każde miasto jest wyjątkowe na swój sposób, każde inne, w każdym znajduje się coś godnego naszej uwagi. Ale nie

znaczy to, że musimy zwiedzić cały świat, czy chociażby całą Polskę. Nie. Powinniśmy najpierw dobrze poznać najbliższą nam okolicę.

Bełchatów oferuje coś dla każdego. Jeśli lubisz zwiedzać lub wolisz raczej aktywnie wypoczywać, z pewnością coś Cię zainteresuje. Miasto to nie tylko korki, tłumy ludzi i szare budynki. Nasze miasto to wspaniałe zabytki (jak np. Dwór Olszewskich), przepię kne parki, kolorowe place zabaw, ścieżki rowerowe, urokliwe zakątki,... Bełchatów wciąż się rozwija. Najlepszym tego przykładem jest plac Narutowicza. Za każdym razem, gdy nas odwiedzisz, zobaczysz różnicę.

Mam nadzieję, że zaprezentowane w tym albumie fotografie zachęcą Państwa do odwiedzenia Bełchatowa, a wra żenia, jakie stą d wywieziecie, długo nie pozwol ą zapomnieć Wam o naszym mieście - małej ojczyźnie w środku Polski.

Zachęcam do obejrzenia i życzę miłego zwiedzania Wiktoria

Page 3: Bełchatów i okolice

Z fort Historii (Pierwsza, potwierdzona wzmianka historyczna o (Bełchatowie pochodzi z 1391 r. Założycielem osady i jej pierwszym właścicielem był (Bełchat h. Topór z rodu Crzymatitów. Od 1405 r. jego potomkowie używaR nazwiska (Bełchacki i stad prawdopodobnie pochodzi nazwa (Bełchatowa. W początkach XVI w. (Bełchatów przeszedł w ręce %ffwa(ewskich. W 1617 r. Mikołaj i Zofia z (Bykowskich. "Kowalewscy ufundowaR tu drewniany kościół i klasztor. Z kolei w pierwszej ćwierci XVIII w. właścicielami dóbr bełchatowskjch staR się (Rychłowscy - Stanisław Rychłowski herbu Nałęcz i jego brat Franciszek, - prowincjał klasztoru franciszkanów w (Bełchatowie. Za czasów 'Rychłowskjch ranga wsi znacznie wzrosła dzięki sprowadzeniu do (Bełchatowa kupców, rzemieślników i położeniu na skrzyżowaniu traktów z (Piotrkowa do Wielunia i z Łasku do "Kamieńska. Wystarano się także o prawo organizacji targów i jarmarków, do czego doszło w 1737 r. z inicjatywy (Franciszka (Rychłowskiego. (Prawa miejskie (Bełchatów otrzymał formalnie w 1743 r., na mocy dokumentu wydanego przez króla Augusta III. (Rychłowscy wznieśR w (Bełchatowie istniejący do dziś barokowy dwór, a także byRfundatorami zespołu kościetno-ktasztornego oo. (Franciszkanów (1720-31), pełniącego obecnie funkcję kościoła parafialnego i plebanii. W początkach XIX wieku w miasteczku doszło do rozwoju drobnego przemysłu tkackiego, później sukienniczego. W 1801 r. powstała tu pierwsza manufaktura włókiennicza - jej właścicielem był Józef Kaczkowski. Wiatach 30. XX wieku było tu już 11 niewielkich fabryk, tkackich. (Rpzwój włókiennictwa wpłynął na powiększenie liczby ludności - w fS20 r. miasteczko Rczyło 352 mieszkańców, a 40 lat później - 1499. Wówczas zamieszkiwało tu 325 (Polaków (22%), 1139 Żydów (76%) i 35Niemców (2%). Istotnym wydarzeniem wpływającym na liczbę mieszkańców była epidemia cholery z przełomu 1805 i 1806 r., w wyniku której zmarło 30% betchatowian. Jak, wspomniano wyżej - pierwszą świątynią w mieście był późnobarokpwy kościół katoRcki zbudowany w tatach 1720-31, wchodzący w skład zespołu klasztornego 00. Franciszkanów. Sto lat później (1830-32) z inicjatywy Stanisława Kaczkowskiego powstała druga murowana świątynia - kościół ewangeRckp-augsburskj (rozebrany w latach 80. XX w.) Z kolei w 1893 r. miejscowa gmina żydowska wystawiła murowaną synagogę - nic była to jednak,pierwsza świątynia wyznawców judaizmu. Opis miasta z 1821 r. pióra Leona Kaczkowskiego wymienia wśród różnych budowli (Bełchatowa również drewnianą bożnicę. JeśR chodzi o początki sieci parafialnej kościołów chrześcijańskich to pierwszeństwo w (Bełchatowie przypada ewangelikom. (Parafia ewangelicka powstała w 1837 r., wówczas też konsekrowano kościół ewangeRckj. (Parafię katolicka erygowano w (Bełchatowie dopiero w 1893 r.. a pierwszym proboszczem zostałk§. Leon Zaremba. (Początki szkolnictwa w (Bełchatowie przypadają na pierwszą połowę XIX wieku, kiedy to dzięki staraniom Stanisława Kaczkowskiego w 1843 r. powołano do życia Towarzystwo Szkpfy (Elementarnej i powstała szkoła katołieką, do której początkowo uczęszczaR uczniowie wszystkich wyznań. (Dziewięć lat później (1852 r.) otwarto szkołę ewangeRcka. do której uczęszczało 148 uczniów z miasta i najbRższych wsi zamieszkanych przez kolonistów niemieckich. Swoje szkpły mieli również Żydzi. W dniu 10 września 1870 r. (Bełchatów utracił prawa miejskje. Wówczas też przeszedł w ręce (Reinholda SpiRera, który po kilku latach sprzedał majątek, "Henrykowi JfeRvigowi, bawarczykffwi osiadłemu w Tuszynie. (Ród "HeRvigćrw (później JłeRwigów) przyczynił się - mimo utraty praw miejskich - do dalszego rozwoju gospodarczego (Bełchatowa. W początkach XX wieku podłączono dawne miasto do sieci telefonicznej, powstały: bank^ sąd, biblioteka pubłiezna, straż pożarna i pierwsza w mieście elektrownia. (Podczas I wojny światowej miasto kilkakrotnie przechodziło z rąk,do rąf^ W sierpniu 1914 roku po walkach pod (Borowskimi Córami (tuż za granicą dzisiejszego powiatu; zachowany duży cmentarz wojenny) do miasteczka wkroczyR Niemcy W grudniu tego samego roku wojską rosyjskie odzyskały na kilką tygodni (Bełchatów. Następnie przeszedł on w ręce Austriaków i do odzyskania niepodległości pozostawał pod okupacją austro-węgierska. Administracyjnie należał do obwodu piotrkowskiego.

Page 4: Bełchatów i okolice

Już na początku wielkiej wojny, w 1915 r. w (Bełchatowie powstał obwód Polskiej Organizacji Wojskowej będący częścią V Okręgu <PCfWw (Piotrkowie Trybunalskim. Warto w tym miejscu wspomnieć, że w mieście działał- jako instruktor organizacji -Stefan Starzyński, późniejszy bohaterski prezydent 'Warszawy. Jeszcze przed zakończeniem wojny, w dniu 1 września 1917 r. (Polska 'Macierz Szkolna otworzyła Miejskie gimnazjum 'Koedukacyjne. W czasach II Rzeczypospolitej, w 1925 r. (Bełchatów odzyskał prawa miejskie. Ludność miasta, według danych spisu powszechnego z 1931 r. Uczyła 8.932 mieszkańców, z czego 46,6% stanowili (Polacy, 44,5 % - Żydzi, 9% - Niemcy, a resztę -0,1% - inne narodowości W 1939 r. armia niemiecka wkroczyła do (Bełchatowa 6 dni po wybuchu wojny. W czasie działań wojennych najbardziej ucierpiało centrum miasta. Zniszczenia wojenne w zabudowie (Bełchatowa wyniosły 40%, a w infrastrukturze przemysłowej -50 %. (Początkowo (Bełchatów należał do Cenerałnego gubernatorstwa. Następnie po interwencjach lokalnych Niemców 9 listopada 1939 r. został włączony do 'Kraju Warty (powiat łaski z siedzibą w (Pabianicach, rejencja kaliska - od 1942 r. łódzka). W ten sposób miasto, które w 1943 r. przemianowano na „<BelchentaC znalazło się na zachodnich kresach III (Rzeszy. W latach 1941-42 w (Bełchatowie istniało getto żydowskie, w którym zamknięto ponad 5.5 tysiąca Żydów z miasta oraz bliższych i dalszych okolic. W czerwcu 1942 r. część z nich odesłano do getta łódzkiego, a dwa miesiące później większość Żydów wywieziono do obozu zagłady w Chełmnie nadNerem. W dniu 19 stycznia 1945 r. do miasta wkroczyły wojska radzieckie I frontu iJkrairiskiego. Wojna zdziesiątkowała ludność miasta. (Po jej zakończeniu (Bełchatów liczył niespełna 3,5 tysiąca mieszkańców. W połowie lat 70. ludność miasta sięgnęła 11.000 mieszkańców. W 1975 r. (Bełchatów stracił funkcję miasta powiatowego i został włączony do nowopowstałego województwa piotrkowskiego. (Paradoksalnie właśnie wtedy nastąpił gwałtowny rozwój tego nieco sennego miasteczka, co 'związane było z odkryciem w najbliższym sąsiedztwie bogatych złóż węgla brunatnego. (Budowa kopalni węgla brunatnego i największej w (Europie elektrowni konwencjonalnej spowodowała niespotykany w skali kraju rozwój miasta - w ciągu trzydziestu lat liczba mieszkańców wzrosła niemal 6-ciokjotnie. W 1996 r. zaakceptowano projekt budowy elektrowni '^Bełchatów II" i rozpoczęto prace w obrębie drugiej odkrywki "Szczerców", leżącej w odległości kilkunastu kilometrów od (Bełchatowa.

Page 5: Bełchatów i okolice

Stary młyn Młyn został wybudowany w latach 1908 - 1910. Poruszany był silnikiem na gaz ssany. Od 1940 roku nie funkcjonował. Pod koniec wojny prawie wszystkie urządzenia z młyna zostały wywiezione. W roku 1946 ponownie uruchomiony młyn został zelektryfikowany. Jego zdolność przemiałowa wynosiła wówczas około 30 t zboża na dobę.

W1954 r. został przejęty przez Skarb Państwa. Obecnie jest własnością prywatną.

Budynek bełchatowskiej Ochotniczej Ogniowej Straży, powstałej w 1901 roku, został wybudowany w roku 1905. W 1934 roku dobudowano do niego wieżę. Remiza strażacka w okresie dwudziestolecia międzywojennego stanowiła dla mieszkańców Bełchatowa centrum życia kulturalnego.

Page 6: Bełchatów i okolice
Page 7: Bełchatów i okolice

ważniejsze zabytki firmy i instytucje

Page 8: Bełchatów i okolice
Page 9: Bełchatów i okolice

Dworek Olszewskich - Muzeum Regionalne

Kompleks dworsko-parkowy powstał w I połowie XVIII wieku, kiedy właścicielami bełchatowskich dóbr była rodzina Rychłowskich, herbu Nałęcz. Styl barokowy. Zachowało się wiele pierwotnych elementów dworu: więź ba dachowa, elementy drzwi i okien z taflami szklanymi, kominek i wzorzysta mozaika parkietowa. Wokół dworu zachowały się resztki parku z I połowy XIX w. z mogiłą uczestnika wojny polsko - rosyjskiej 1920 roku - Stefana Hellwiga i jego małżonki Nelly. Położony przy ul. Hellwiga, dziś mieści się tu Muzeum Regionalne, w którym można zapoznać się z historią miasta i regionu oraz obejrzeć wystawy twórców kultury.

Page 10: Bełchatów i okolice

1

Murowany dwór w cDomie-chowicach wzniesiono praw­dopodobnie w 1880 roku (niektóre źródła podają, że było to później). W roku 1901 dobra te zostały odku­pione od Wilhelma Krebs'a przez Stanistawa (Pieniążka, który w latach 1921-1922 rrzebudował dwór.

Zespółparkowo dworski (Domiecfiawice (Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z XIV'wieku. W 1390 właścicielem (Domiechowic był (MiczekjDomie-chowski herbu (Prawdzie. Na początku XVI wieku należały do dóbr rodziny (Bąków, herbu Zadora, a w 1502 objął

je Jarosław Łaski, herbu Korab - były to dobra jego drugiej żony (odok^ 1486), Zuzanny, córki kasztelana rozpier-skiego Zbigniewa (Bąka. Włatach 1552-1553 z (Domiechowic od 9 osadników i 8 łanów pobór płacił Jan (Broniew­ski. Znajdowała się tu wówczas karczma. Wiatach 1783-1784 (Domiechowice należały do rodziny (Białobrzeskjch. W XIX wieku (Domiechowice były wsią i folwarkiem w powiecie piotrkowskim, gminie (Belchatówek^i parafii (Parz-no. (Posiadała ona gorzelnie. W1828 roku podatek^z wsi do Kflsy Obwodu (Piotrkowskiego opłacał Stanisław "Kacz­kowski. W 1827 mieszkało tu 13 dymów i 130 mieszkańców. W1867 dobra domiechowskie obejmowały ok^ 1230 ha (2196 mórg) ziemi folwarcznej, a wieś miała 55 osad i ok. 161 ha gruntu (288 morgów). W XIX wieku wieś należała do Wilhelma Krebsa, po którym została odziedziczona przez syna - Tryderyka. W1901 właścicielem (Domiechowic został Stanisław (Pieniążek^ On zapewne wybudował obecnie istniejący dwór. (Po nim od1929 majątkiem zarządzał jego syn Stefan wraz z macochą. W czasie II wojny światowej (Domiechowice zajęli Niemcy, wysiedlając rodzinę (Pieniążków. Ci przenieśli się do Woli Krzysztoporskiej, gdzie Stefan pełnił w tamtejszym majątku funkcję rządcy. (Po 1945 dwór z parkiem przejęło państwo, a majątek^ziemski uległ parcela­cji W tym czasie rozebrano otaczający park^parkan, a także niektóre budynki gospodarcze. W dworze mieściła się do 1962 szkoła podstawowa. (Bezpośrednio po wojnie funkcjonowała tam również 3-kfasowa wieczorowa szkoła rolnicza. (Miała tu także siedzibę Cromadzka (Rada (Narodowa. (Później znajdowały się tu mieszkania dla nauczycie­li. W1974 roku zespół parkowy przejął ośrodekjwypoczynkowy Kopalni Węgla (Brunatnego w (Bełchatowie (dwór na własność, a parków użytkowanie wieczyste), która w 1999 odsprzedała go obecnemu właścicielowi

1

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

1 1

Page 11: Bełchatów i okolice

+ Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii V Panny - zespół dawnego klasztoru oo. v Franciszkanów '-^-^ (

+ Kościół pw. Wszystkich Świętych, : *. + Pomnik Jana Pawła II + Rzymsko-katolicki cmentarz miejski + Cmentarz Żydowski + Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny

Matki Kościoła i św. Barbary w Bełchatowie + Kościół pw. Miłosierdzia Bożego

Page 12: Bełchatów i okolice

Cmentarz Żydowski

Stary cmentarz żydowski w Bełchatowie znajdował się na terenie zwanym Kempfinówka. Zajmował powierzchnię 0,15 hektara. Dziś nie ma po nim śladu - za zezwoleniem byłych władz miejskich teren cmentarza zajęto pod zabudowę. Nowy cmentarz znajdował się przy ul. Lipowej. Został założony w 1893 roku. Miał powierzchnię 1.69 hektara. Cmentarz ten został zniszczony w czasie II wojny światowej - pochodzące z niego macewy zostały użyte przez Niemców do utwardzania chodników, dróg i mostów w różnych częściach Bełchatowa.

Już po zakończeniu II wojny światowej umieszczono tu symboliczny obelisk z fragmentów dawnych nagrobków, ale obelisk ten został całkowicie zniszczono. W 1970 r. na terenie cmentarza urządzono Park Tysiąclecia.

W 1992 roku, w 50 rocznicę likwidacji bełchatowskiego getta właśnie na gruntach nowszego cmentarza, w Parku Tysiąclecia wzniesiono istniejący po dzień dzisiejszy kamienny obelisk poświęcony żydowskim mieszkańcom Bełchatowa, którzy zginęli z rąk hitlerowców w czasie wojny i okupacji, w latach 1939 - 45.

W obelisk wmurowane zostały fragmenty zachowanych macew. Pojawiła się na nim tablica informująca, że właśnie w tym miejscu istniał przed wojną żydowski cmentarz zniszczony w czasie okupacji.

Rzymskokatolicki cmentarz miejski Rzymskokatolicki cmentarz miejski znajduje się przy Alei

Włókniarzy. Jego początki sięgają 1893 r. Najstarsza jego część

znajduje się w pobliżu krzyża na tzw. Górce. Tu pochowany jest

pierwszy sędzia bełchatowskiego sądu Jan Nepomucen Kempfi.

Odnaleźć tu można również groby rodziny Pieniążków, pierwszego

lekarza w Bełchatowie- Rodziewicza oraz znanego literata

Wacława Olszewskiego.

Page 13: Bełchatów i okolice

%pściół przy uC T. %pściusz%i

^2ymsko-katoRckj, pw. Narodzenia Najświętszej Marii (Panny, 1731 r., późnobarokowy, murowany. Nawa i-prezbiterium. (Dach dwuspadowy. 'Wieża zakończona hełmem. Ołtarz z potowy XVIII w., "cudowny" obraz Matki (Boskiej w bocznym ołtarzu, późnobarokpwe rzeźby drewniane z XVIII w. (Pod ołtarzem znajduje się krypta z prochami fundatorów Zofii i Mifipłaja "Kowalewskich, Gtychlowskich i rodziny Kaczkowskich. 'W sąsiedztwie budynek^ pokjasztorny murowany z I połowy XVIII w. O.O. 'Franciszkanów - obecnie plebania.

n. • r

Page 14: Bełchatów i okolice

Kościół w Grocholicach Rzymsko - katolicki, pw. Wszystkich Świętych, XV w., przebudowany w latach 1898 - 1908, murowany,

neogotycki. Fundowany przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Wincentego z Czarnkowa. Usytuowany na Rynku Grocholickim. Park przykościelny z XIV w. Ołtarz w stylu barokowym

z rzeźbami XVII w., Chrzcielnica kamienna z XVII w., trzy figury św. Doroty, Św. Katarzyny, św. Marii Magdaleny - drewniane, gotyckie z XIV w. wmontowane w ambonę.

Najstarsza parafia w Bełchatowie - erygowana w 1230 r.

Page 15: Bełchatów i okolice
Page 16: Bełchatów i okolice
Page 17: Bełchatów i okolice
Page 18: Bełchatów i okolice
Page 19: Bełchatów i okolice

Bełchatów położony jest w

obrębie Wysoczyzny Bełchatowskiej,

w rzeźbie której dominują powierzchnie

0 charakterze płaskich lub lekko falistych

równin, łagodnie rozciętych przez płytkie i

dość szerokie doliny.

W zachodniej części miasta znajduje

się kompleks leśnych tras rowerowych. Tam

też występują pojedyncze pagórki

1 wały wydmowe, dochodzące miejscami do

kilkunastu metrów wysokości.

Formy te, porośnięte lasem, wzbogacają

i urozmaicają krajobraz Bełchatowa. Przez

miasto, z północy na południe, przepływa

rzeka Rakówka - prawy dopływ Widawki.

Page 20: Bełchatów i okolice
Page 21: Bełchatów i okolice
Page 22: Bełchatów i okolice

PROPONOWANE TRASY ROWEROWE Z BEŁCHATOWA

Trasa I (45 km): Bełchatów - Dobrzelów - Parasolka - Bukowie Górne - Bukowie Dolne - Kazimierzów - Dróżbice - Rawicz-Góra Krzemieniec - Jezioro Krzemieniec - Dziewuliny - Boryszów - Stary Krzepczów -Gadki - Wdowin Kolonia - Emilianów -Stefanów-Suchcice - Mzurki - Huta -Wielopole -Dobrzelów - Bełchatów

Trasa II: Bełchatów - Zawady-Ławy-Józefów - Mikorzyce - Anastazów-Teresin - Nowa Wieś - Rasy-Bukowie Górne - Wielopole - Wrzosy - Kolonia Kanada - Myszaki - Bełchatów

Trasa III: Bełchatów - Ławy - Mikorzyce - Apolinów - Rożniatowice - Wola Rożniatowska - Kącik - Bukowie Dolne - Suchcice - Pólko - Kolonia Kanada -Dobrzelów - Bełchatów

Trasa IV (40 km): Bełchatów - Zalesna - Wola Mikorska - Parzno - Wola Kruszyńska - Podwody-Kolonia Podwody - Adamów - Anastazówek - Anastazów - Józefów - Marianka - Kałduny - Zawady-Bełchatów

Trasa V (35 km): JjL Bełchatów - Zdzieszulice Górne - Kielchinów - Janów - Bukowa-Zawadów - Wólka Łękawska-Grocholice - Bełchatów

Trasa V, (70 km): «€SiW^ Bełchatów - Dobiecin - Postękalice -Bogdanów - Kamienna - Kamienny Most - Juliopol - Parzniewice -Parzniewiczki - Napoleonów - Danielów - Szpinalów - Góra Kamieńsk - Kąski Ług - Kalisko -Łękawa - Wólka Łękawska-Bełchatów

Mi Hu mm Trasa VII (35 km): Bełchatów - Grocholice - Wólka Łękawska - Łękawa - Słok - Rząsawa - Wawrzkowizna - Księży Młyn - Bełchatów

Trasa VIII (40 km): Bełchatów - Myszaki -Niedyszyna - Postekalice -Dobiecin - Zdzieszulice Górne - Zdzieszulice Dolne - Grocholice - Olesnik - Kurnos - Nowy Świat -Ludwików - Zamoście - Bełchatów Jir^ ^B^.

Trasa IX (35 km): I W Bełchatów - Nowy Świat - Kurnos - Nowy Janów - Kuźnica Kaszewska - Elektrownia Bełchatów -Słok-Rząsawa - Wawrzkowizna - Księży Młyn

Trasa X (40 km): 1 Bełchatów - Domiechowice -Ławy-Mikorzyce - Józefów -Apolinów -Rożniatowice - Ostoja - Grabostów - Bujny - Zelów - Mauryców -Sromutka - Strzyżewice - Parzno - Lesisko - Emilin - Domiechowice - Bełchatów

Trasa XI (45 km): Bełchatów - Domiechowice -Parzno - Kuźnica Lubiecka - Roździn - Cisza - Święte Ługi - Lubiec -Magdalenów - Osina - Kluki - Bełchatów

Trasa XII (35 km): Bełchatów - Domiechowice -Emilin - Parzno - Grobla - Kluki - Kaszewice - Kurnos - Oleśnik - Bełchatów n _ i _ i .

Trasa XIII (75 km): Bełchatów - Nowy Świat - Kurnos - Słupia - Trząs - Kamień -Ksawerów -Winek - Żłobnica - Kleszczów - Łękińsko - Czyżów - Kalisko -Łękawa - Słok - Rząsawa-Księży Młyn - Bełchatów

Trasa XIV (25 km): 11 Bełchatów - Ludwików - Nowy Świat - Kurnos - Kaszewice - Kurnos - Oleśnik Bełchatów

Vi Trasa XV (80 km): Bełchatów - Nowy Świat - Kurnos - Słupia - Zarzecze - Trząs - Osiny -Janówka - Puszcza - Lubośnia - Trakt Puszczański - Szczerców-Zagadki - Lubiec - Cisza -Parzno - Bełchatów

Trasa XVI (45 km): Bełchatów - Nowy Świat - Kluki - Sudalaki - Chmielowiec - Lubiec -Cisza - Roździn - Parzno - Bełchatów

Trasa XVII (95 km): Bełchatów - Szczerców - Borowa -Kuźnica - Rusiec - Bełchatów

Trasa XVIII (40 km): Bełchatów - „Biały Ług" -„Duży Lug" - „Smolarnia" - Wierzchy Strzyżewskie - Wierzchy Parzneńskie - Lesisko - Grobla -Kluki - Kolonia Kaszewice - Nowy Świat - Bełchatów

Trasa XIX (40 km): Bełchatów - Politanice -Dobiecin - Postękalice - Kolonia Bogdanów - Bogdanów - Borowa - Bukowa -Augustynów - Zdzieszulice Dolne -Zdzieszulice Górne - Bełchatów

Trasa XX (60 km):

Bełchatów - Księży Młyn - Rząsawa - Słok-Rogowiec - „Góra Popiołów" - Kaszewice - Ścichawa-Kurnos - Bełchatów

Trasa XXI (100 km): Bełchatów - Zamoście - Kurnos - Kaszewice - Szczerców - Lubiec - Pożdżenice - Łobudzice - Suchcice - Postękalice - Bełchatów

Page 23: Bełchatów i okolice
Page 24: Bełchatów i okolice
Page 25: Bełchatów i okolice
Page 26: Bełchatów i okolice