รปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาล :การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ

โดย นางสาวขวญชนก เจนวระนนท

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรเภสชศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการคมครองผบรโภคดานสาธารณสข แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2560

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

รปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาล :การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ

โดย นางสาวขวญชนก เจนวระนนท

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรเภสชศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการคมครองผบรโภคดานสาธารณสข แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2560

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

NUTRITION SCREENING AND ASSESSMENT PATTERNS FOR HOSPITALIZED PATIENTS:A SYSTEMATIC REVIEW

By

MISS Kwanchanok JANWEERANON

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for Master of Pharmacy (CONSUMER PROTECTION IN PUBLIC HEALTH)

Graduate School, Silpakorn University Academic Year 2017

Copyright of Graduate School, Silpakorn University

หวขอ รปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาล :การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ

โดย ขวญชนก เจนวระนนท สาขาวชา การคมครองผบรโภคดานสาธารณสข แผน ก แบบ ก 2 ระดบ

ปรญญามหาบณฑต อาจารยทปรกษาหลก อาจารย ดร. วารณ บญชวยเหลอ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ไดรบพจารณาอนมตใหเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรเภสชศาสตรมหาบณฑต

คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.จไรรตน นนทานช)

พจารณาเหนชอบโดย

ประธานกรรมการ (อาจารย ดร. ภานพฒน พมพฤกษ )

อาจารยทปรกษาหลก (อาจารย ดร. วารณ บญชวยเหลอ )

ผทรงคณวฒภายใน (ผชวยศาสตราจารย ดร. ณฏฐญา คาผล )

ผทรงคณวฒภายนอก (อาจารย ดร. ศตาพร ยงคง )

ง

บทค ดยอ ภาษาไทย

56352304 : การคมครองผบรโภคดานสาธารณสข แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต ค าส าคญ : ทพโภชนาการ, ผปวยทรกษาในโรงพยาบาล, การคดกรองภาวะโภชนาการ, การประเมนภาวะโภชนาการ

นางสาว ขวญชนก เจนวระนนท: รปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาล :การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : อาจารย ดร. วารณ บญชวยเหลอ

ภาวะทพโภชนาการเปนปญหาสาธารณสขทส าคญ ซงสงผลตอการเจบปวยและการ

เสยชวตรวมไปถงคาใชจายในการรกษาทเพมขน การศกษานมวตถประสงคเพอทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบของรปแบบการคดกรองความเสยงและประเมนระดบความรนแรงของภาวะทพโภชนาการทมการใชในผปวยทรกษาในโรงพยาบาล โดยสบคนรายงานวจยทตพมพจากฐานขอมลอเลกทรอนกส ไดแก Medline, The Cochrane Library และฐานขอมลภาษาไทยตงแตเรมมฐานขอมล จนถงตลาคม พ.ศ.2559 ผวจยคดเลอกงานวจยรปแบบตางๆ ไดแก การศกษาเชงทดลองทงแบบสมและไมมการสมและการศกษาเชงวเคราะห ทท าการศกษาโดยใชรปแบบตางๆ ในการคดกรองความเสยงและประเมนระดบความรนแรงของภาวะทพโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาลในการการใชเครองมอคดกรองภาวะโภชนาการและวดผลลพธเปนความชกของภาวะทพโภชนาการ ระยะเวลานอนโรงพยาบาล อตราตาย ผลการศกษาพบงานวจยจ านวน 86 เรองทผานเกณฑการคดเขา โดยเปนการศกษาทมการใชรปแบบการคดกรองและประเมนภาวะทพโภชนาการในผปวยหลายกลม เชน ผปวยเดก ผปวยทมภาวะวกฤต ผปวยทรบการผาตดทางเดนอาหาร ผปวยสงอาย ส าหรบรปแบบทใชสามารถแบงไดเปน 3 ประเภท คอ 1) การใชขอมลจากตวบคคล ไดแก การซกประวต การประเมนอาหารทบรโภค การตรวจรางกายทางคลนก 2) การใชขอมลจากการวด ไดแก การวดสดสวนของรางกาย การตรวจทางชวเคม การประเมนจากหนาท 3) เครองมอทเปนแบบวดซงประกอบดวยการใชขอมลจากตวบคคลและขอมลจากการวด จ านวน 30 แบบวด เชน Subjective Global assessment, Nutritional Risk Screening, STRONGkids สวนผลลพธของการศกษาพบวา ความชกของภาวะทพโภชนาการอยในชวง 0-92.1% ขนกบรปแบบทใชและลกษณะของผปวย ผลการศกษาทไดแสดงใหเหนวาผปวยทรกษาในโรงพยาบาลทมภาวะทพโภชนาการจะมอตราตายและระยะเวลานอนโรงพยาบาลยาวมากกกวาผปวยทมภาวะโภชนาการปกตหรอภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวา นอกจากนภาวะทพโภชนาการยงท าใหผปวยมการตดเชอและการกลบเปนซ าทเพมขน ดงนน การคดกรองความเสยงและประเมนภาวะทพโภชนานาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาลจงมความจ าเปนอยางยง โดยจะชวยลดผลกระทบตอผปวยในดานการเสยชวต การนอนโรงโรงพยาบาล การตดเชอและการกลบเปนซ าได ทงนรปแบบในการคดกรองและประเมนภาวะทพ

จ

โภชนาการมความหลากหลาย อยางไรกตามการเลอกใชควรพจารณาใหเหมาะสมกบผปวยดวย

ฉ

บทค ดยอ ภาษาองกฤษ

56352304 : Major (CONSUMER PROTECTION IN PUBLIC HEALTH) Keyword : Malnutrition, Hospitalized patient, Nutrition screening, Nutrition assessment

MISS KWANCHANOK JANWEERANON : NUTRITION SCREENING AND ASSESSMENT PATTERNS FOR HOSPITALIZED PATIENTS:A SYSTEMATIC REVIEW THESIS ADVISOR : DR. WARANEE BUNCHUAILUA

Malnutrition is an important public health problem which can affect ailment, mortality and increased cost of illness. This study aimed to systematically review on patterns of screening risk of malnutrition and evaluation of malnutrition status for hospitalized patients. Published reports were searched through the electronic databases including Medline, The Cochrane Library and Thai databases from inception to October 2016. The researchers selected experimental studies both with randomized or non-randomized or analytical studies including case-control, cohort, cross-sectional studies which studied on the screening of risk of malnutrition and evaluation of malnutrition status in hospitalized patients and reported the following outcomes: prevalence of malnutrition, hospitalization period, mortality rate. Results found that 86 studies were identified according to inclusion criteria. The studies screened risk of malnutrition and/or evaluated malnutrition status in several types of hospitalized patients including pediatric patient, critically ill patient, digestive surgery patient, geriatric patient. Patterns of screening and evaluation of malnutrition used in the studies could be categorized into 3 types which were 1) subjective nutritional assessment (e.g., patient history, dietary assessment, physical assessment); 2) objective nutritional assessment (e.g., anthropometric measurement, biochemical assessment , functional assessment) and 3) Screening and assessment tools (e.g., Subjective Global assessment, Nutritional Risk Screening, STRONGkids). Results of the outcomes of the studies indicated that malnutrition prevalence was 0-92.1% depends on types of tools used and types of patients. Patients with malnutrition had higher mortality rate and hospitalized period than those with normal nutrition status or mild malnutrition status. Moreover, malnutrition patients were more affected from infection and recurrence of the disease than those with normal nutrition status or mild malnutrition status. Screening and evaluation for malnutrition in hospitalized patients are essential and could decrease negative impacts on mortality,

ช

hospitalization period, infection and disease recurrence. A number of patterns of screening and evaluation for malnutrition are available; however, appropriate selection for use of the patterns should be based on individual patients.

ซ

กตตกรรมประกาศ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจสมบรณตามเปาหมายเพราะไดรบความชวยเหลอ ค าแนะน าทเปนประโยชนตอการศกษาคนควาอยางยง จากผมพระคณหลายทาน ขอบคณอาจารยทปรกษาวทยานพนธ อาจารย ดร.วารณ บญชวยเหลอ ทใหค าปรกษา แนะน า เคยวเขญตลอดการศกษาจนส าเรจ ขอบคณอาจารยคณะกรรมการตรวจวทยานพนธทกทานส าหรบค าตชม ความรทใหมาซงไดน าไปปรบแกใหวทยานพนธสมบรณยงขน ขอบคณเพอนเภสชกรโรงพยาบาลนครปฐมทคอยเปนก าลงใจ และสนบสนนการท าวทยานพนธในครงน ทงไปรบ-สงมหาวทยาลย ชวยตรวจสอบแกไขค าผด อยเวรใหและซออาหารมาใหรบประทานระหวางการเขยนเลมวทยานพนธ และขอบคณก าลงใจทส าคญทสดในการท าวทยานพนธในครงนคอ ครอบครว ทผลกดนใหท างานนจนส าเรจดวยด

ขวญชนก เจนวระนนท

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................. ง

บทคดยอภาษาองกฤษ ....................................................................................................................... ฉ

กตตกรรมประกาศ............................................................................................................................. ซ

สารบญ ............................................................................................................................................. ฌ

สารบญตาราง .................................................................................................................................... 1

สารบญรปภาพ .................................................................................................................................. 2

บทท 1 บทน า ................................................................................................................................... 3

ทมาและความส าคญของปญหา .................................................................................................... 3

ค าถามของงานวจย ....................................................................................................................... 6

วตถประสงคของการศกษา ........................................................................................................... 7

นยามศพท .................................................................................................................................... 7

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ............................................................................................................ 7

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ ............................................................................................ 8

2.1 ภาวะทพโภชนาการของผปวย ............................................................................................... 8

2.2 การคดกรองและการประเมนภาวะโภชนาการในผปวย ........................................................ 15

2.3 งานวจยรปแบบการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ ...................................................... 30

2.4 งานวจยทเกยวของ............................................................................................................... 32

บทท 3 วธด าเนนงานวจย ................................................................................................................ 36

รปแบบการศกษา ....................................................................................................................... 36

ขอบเขตของการศกษา ................................................................................................................ 36

วธการศกษา ............................................................................................................................... 36

ญ

บทท 4 ผลการศกษา ....................................................................................................................... 39

4.1 ผลของการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ ..................................................................... 39

4.2 คณลกษณะของงานวจยทถกคดเลอก .................................................................................. 41

4.3 รปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ ............................................................... 55

4.4 ประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ ................................................... 67

4.5 ผลการศกษาเพมเตม ............................................................................................................ 72

บทท 5 สรป อภปรายผลการศกษาและขอเสนอแนะ ...................................................................... 92

สรปผลการศกษา ........................................................................................................................ 92

อภปรายผลการศกษา ................................................................................................................. 93

ขอจ ากดของการศกษา ............................................................................................................... 96

ขอเสนอแนะในการน าผลการศกษาไปใช .................................................................................... 96

รายการอางอง ................................................................................................................................. 97

ประวตผเขยน ................................................................................................................................ 112

สารบญตาราง หนา

ตาราง 1 เปรยบเทยบการเปลยนแปลงของเมตาบอลสมในภาวะอดอาหารกบภาวะเจบปวย .......... 11

ตาราง 2 ความแตกตางของการคดกรองและการประเมน ............................................................... 16

ตาราง 3 ความสมพนธระหวางอาหารทแสดงกบภาวะทพโภชนาการและสารอาหารทขาด ............. 19

ตาราง 4 การเปลยนแปลงน าหนกตวทถอวาส าคญและมผลกระทบตอระบบการท างานตางๆของรางกาย ........................................................................................................................................... 21

ตาราง 5 เกณฑในการพจารณาคาดชนมวลกายของคนเอเชย ......................................................... 22

ตาราง 6 เกณฑการพจารณาระดบมาตรฐานของฮโมโกลบนและ ฮมาโตครท.................................. 24

ตาราง 7 เกณฑการพจารณาระดบอลบมนทบงบอกระดบโภชนาการ ............................................. 24

ตาราง 8 เกณฑการพจารณาระดบทรานสเฟอรนทบงบอกระดบโภชนาการ ................................... 25

ตาราง 9 เกณฑการพจารณาระดบพรอลบมนทบงบอกระดบโภชนาการ ......................................... 25

ตาราง 10 จ านวนและรอยละของงานวจย จ าแนกตามลกษณะทวไปของงานวจย (n= 86) ............ 42

ตาราง 11 คณลกษณะของงานวจยทถกคดเลอก ( งานวจยตางประเทศ ) ....................................... 45

ตาราง 12 คณลกษณะของงานวจยทถกคดเลอก ( งานวจยประเทศไทย ) ....................................... 53

ตาราง 13 องคประกอบของดชนชวดในแตเครองมอทเปนแบบวด .................................................. 57

ตาราง 14 รายละเอยดของแบบวดทแสดงถงดชนชวด และเกณฑการคดกรองหรอประเมน ........... 59

ตาราง 15 การใชเครองมอทเปนแบบวดในการคดกรองและประเมนผปวยประเภทตางๆ ............... 66

ตาราง 16 ประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการในผปวยทวไป ....................... 74

ตาราง 17 ประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการในผปวยสงอาย ..................... 80

ตาราง 18 ประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการในผปวยเดก .......................... 84

ตาราง 19 ประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการในผปวยเฉพาะโรค ................ 87

2

สารบญรปภาพ หนา

รปภาพ 1 ต าแหนงทวดและวธการวด triceps skinfold ................................................................ 23

รปภาพ 2 ภาพท 2 การวดเสนรอบวงแขน (mid arm circumference หรอ MAC ....................... 23

รปภาพ 3 เกณฑในการคดกรองภาวะโภชนาการของ ESPEN ......................................................... 28

รปภาพ 4 แนวคดใหมในการประเมนความเสยงตอภาวะทพโภชนาการ .......................................... 29

รปภาพ 5 ขนตอนของการจดการภาวะโภชนาการ .......................................................................... 30

รปภาพ 6 ขนตอนการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ............................................................... 40

3

บทท 1 บทน า ทมาและความส าคญของปญหา ภาวะทพโภชนาการ (Malnutrition) เปนปญหาสาธารณสขทส าคญ ซงสงผลตอการเจบปวยและการเสยชวตรวมไปถงคาใชจายในการรกษาทเพมขน การเกดภาวะทพโภชนาการอาจเปนผล มาจากการไดรบอาหารทไมเพยงพอ ความตองการอาหารท เ พมขนจากโรคท เปนหรอจากภาวะแทรกซอนของโรค ท าใหดดซมสารอาหารไดไมด การสญเสยสารอาหารในปรมาณมาก ยงถาภาวะทพโภชนาการเกดในผปวยจะสงผลเสยตอผปวยอยางมาก โดยจะท าใหเกดการตดเชอและเกดภาวะแทรกซอนทรนแรงขน มการสญเสยกลามเนอเพมขน แผลหายชา ตองนอนโรงพยาบาลนานขน และเพมอตราการเสยชวต (1-3) ผปวยทรกษาในโรงพยาบาลมโอกาสเสยงทจะเกดภาวะ ทพโภชนาการไดสงกวาคนปกต เนองจากภาวะของโรคทเปน มการเปลยนแปลงของระบบ เมตาบอรซมจากโรคทเปน และการไดรบสารอาหารทไมเพยงพอ (1) มการศกษาความชกของภาวะทพโภชนาการในตางประเทศ พบประมาณรอยละ 20-50 (3-5) โดยเมอพจารณาเฉพาะกลมผปวย ในโรงพยาบาลพบวา มคาเฉลยของความชกทรอยละ 41.7 (3) ทงนพบวาผปวยทรกษาในโรงพยาบาลจะยงมความเสยงของภาวะทพโภชนาการเพมขน ซงพบไดในผปวยหลายกลมโรค เชน กลมผสงอาย(6-8)ผปวยมะเรง ผปวยโรคทางระบบทางเดนอาหาร(9)มการศกษาความชกของการเกดภาวะ ทพโภชนาการในผปวยโรคพากนสน (Parkinson’s disease) ซงมภาวะทเคลอนไหวล าบาก ชา อาการสน และมอาการทางจตเวช พบวา ความชกของภาวะทพโภชนาการอาจสงไดถงรอยละ 24 (10) ในผปวยโรคมะเรง พบความชกรอยละ 30.9 โดยต าแหนงของมะเรงทพบความชกสง คอ หวและคอ (head and neck cancers) และระบบทางเดนอาหารสวนบน (upper digestive cancers) ผปวยโรคเอดสหรอผตดเชอเอชไอว ซงมความผดปกตทระบบภมคมกนของรางกาย ความอยากอาหารลดลงเนองจากอาการขางเคยงของยา หรอการตดเชอฉวยโอกาสท าใหมอาการผดปกตของระบบ ทางเดนอาหาร เชน คลนไสอาเจยน ทองเสย การดดซมอาหารลดลง พบวามภาวะทพโภชนาการ รอยละ 30-50(11)ส าหรบในประเทศไทยมการส ารวจผปวยทมความเสยงตอภาวะทพโภชนาการ พบวา ในผปวยทไดรบการผาตดรอยละ 30-50 มความเสยงตอภาวะทพโภชนาการ นอกจากนยงพบผปวยทมภาวะทพโภชนาการในกลมพระสงฆทอาพาธและผปวยสงอาย คดเปนรอยละ 41.3 (12) และในผปวยสงอายเมอแรกรบในโรงพยาบาลมความเสยงทางโภชนาการรอยละ 76.2 (6)

การเกดภาวะทพโภชนาการในผปวย จะสงผลกระทบท าใหภาวะความเจบปวยทวความรนแรงเพมขน โดยท าใหคาเฉลยระยะเวลานอนโรงพยาบาลยาวนานกวาผปวยทไมมภาวะ

4

ทพโภชนาการ (3, 13, 14) รวมทงการเกดภาวะแทรกซอนทเพมขน (14, 15) และเพมอตราเสยชวต (4, 8, 16-20) ในผปวยมะเรง ระยะของการดแลแบบประคบประคอง (Palliative care) มโอกาสเกดการเสยชวตคดเปน 3.96 เทาเมอเทยบกบระยะอน ทงนมการศกษาพบวาภาวะทพโภชนาการขนรนแรง (severe malnutrition) มความสมพนธกบอตราการตายและระยะเวลานอนโรงพยาบาล โดยท าใหอตราการตายเพมมากขน รวมทงระยะเวลานอนโรงพยาบาลทยาวนานขน (13, 17, 21) ผปวยทไดรบการผาตดชองทองทมภาวะทพโภชนาการมโอกาสเกดการตดเชอหลงการผาตดไดมากกวากลมทภาวะโภชนาการปกตอยางมนยส าคญทางสถต (19) ผปวยในระยะวกฤต เชน ผปวยทไดรบอบตเหต (Trauma) หรอผปวยเสนเลอดในสมอง (Stroke) ทตองไดรบการผาตด พบวามภาวะทพโภชนาการตงแตกอนเขารบการรกษาในโรงพยาบาล และมระยะวนนอนโรงพยาบาลทยาวนานสมพนธกบการมภาวะทพโภชนาการ (15) จากทกลาวมาจะเหนไดวา ภาวะทพโภชนาการเปนปญหาทส าคญในผปวยทรกษาตวในโรงพยาบาล สงผลกระทบทงตอตวผปวยเองถงขนเสยชวตและท าใหเกดผลกระทบอนๆ ตามมา ซงผลกระทบดงกลาวสามารถลดความรนแรงลงไดดวยการคดกรองภาวะทพโภชนาการ ซงเปนวธการทส าคญและจ าเปนอยางยง ในการคนหาผทมภาวะทพโภชนาการหรอผทมความเสยงตอภาวะ ทพโภชนาการ ท าใหผปวยไดรบการดแลภาวะทพโภชนาการอยางทนทวงท ลดภาวะแทรกซอน ลดอตราการตดเชอ ลดความเจบปวยทรนแรง ลดระยะเวลานอนโรงพยาบาล ลดอตราการเสยชวต รวมทงลดคาใชจายในโรงพยาบาลดวย โดย สมาคมผใหอาหารทางหลอดเลอดด าและทางเดนอาหารแหงยโรป (European Society for Clinical Nutrition and Metabolism; ESPEN) ไดก าหนดเกณฑในการวนจฉยภาวะทพโภชนาการ (criteria for diagnosis of malnutrition) โดยแบงการวนจฉยเปน 2 ขนตอน คอ ขนตอนกอนการวนจฉยจะตองมการประเมนความเสยงตอภาวะ ทพโภชนาการ โดยใชเครองมอคดกรองความเสยงทมความเทยงตรง (validated screening tools) เมอพบวาผปวยมความเสยงตอภาวะทพโภชนาการจงจะท าการวนจฉยโดยจะพจารณาได 2 ทางเลอก คอ พจารณาจากคาดชนมวลกาย (body mass index: BMI; kg/m2) ถานอยกวา 18.5 จะถอวา ทพโภชนาการ หรอ พจารณาจากการมน าหนกตวลดลงอยางไมตงใจ (unintentional weight loss) ซงตองมากกวา 10% ของน าหนกตวปกตโดยไมก าหนดชวงเวลาหรอมากกวา 5% ในระยะเวลา 3 เดอนทผานมา โดยตองพบรวมกบคา BMI ทต า (BMI < 20 kg/m2 ในผทอายนอยกวา 70 ป หรอ < 22 kg/m2 ในผทอายมากกวา 70 ป) หรอคา fat free mass index (FFMI) ทต า (FFMI < 15 kg/m2 ในผหญงและ < 17 kg/m2 ในผชาย) อยางใดอยางหนง (22) จะเหนไดวา การคดกรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการเปนขนตอนทมความส าคญในการวนจฉย เพราะการท สามารถคดกรอง ผทมความเสยงไดอยางแมนย าและรวดเรวจะท าใหการประเมนผปวยและใหการรกษาทเหมาะสามารถด าเนนการไดทนทวงท

5

การคดกรองภาวะโภชนาการ (Nutrition screening) เปนกระบวนการเพอคนหาผท ขาดแคลนสารอาหารหรอมความเสยงตอภาวะทพโภชนาการและพจารณาเพอท าการประเมนภาวะโภชนาการหากมความจ าเปน โดยสมาคมผใหอาหารทางหลอดเลอดด าและทางเดนอาหารแหงสหภาพสหรฐอเมรกา (American Society for Clinical Nutrition and Metabolism (ASPEN)) ในสหรฐอเมรกาก าหนดใหตองมการคดกรองภาวะโภชนาการในผปวยทเขารบการรกษาในหนวยบรการฉกเฉนภายใน 24 ชวโมง เปาหมายของการประเมนภาวะโภชนาการ คอ การคนหาความเสยงตอการเกดภาวะทพโภชนาการวามอยหรอไมโดยจะน าไปสค าแนะน า (recommendation) ในการท าใหมภาวะโภชนาการทดขน เชน การเปลยนแปลงประเภทของสารอาหาร การใหสารอาหารทางหลอดเลอด หรออาจตองมการคดกรองซ าอกครง ทงนการประเมนภาวะโภชนาการ หมายถง การตรวจวนจฉยปญหาภาวะโภชนาการทเปนการด าเนนการผสมผสานในดานทเกยวกบการรกษาโภชนาการ ประวตการใชยา การตรวจรางกาย (physical examination) และการวดสวนตางๆของรางกาย (anthropometric) (23) ในปจจบน ไดมการพฒนารปแบบการคดกรองภาวะทพโภชนาการอยางหลากหลายโดยมรปแบบของวธการคดกรองภาวะทพโภชนาการเปน 3 รปแบบไดแก 1) การใชขอมลจากตวบคคล (subjective nutritional assessment) ซงประกอบไปดวย การซกประวต การประเมนอาหารทบรโภคและการตรวจรางกายทางคลนก 2) การใชขอมลจากการวด (objective nutritional assessment) ประกอบดวย การวดสดสวนรางกาย การตรวจวดทางชวเคม และการประเมนจากหนาท เปนตน 3) การใชเครองมอทเปนแบบวดเพอคดกรองหรอประเมน เชน Subjective Global Assessment (SGA), Mini-Nutritional Assessment (MNA), Nutritional risk Screening (NRS-2002), Malnutrition Universal Screening Tool (MUST), Short Nutritional Assessment Questionnaire (SNAQ), Malnutrition Screening Tool (MST) (7, 24) เนองจากยงไมมวธการหรอรปแบบใดทเปนวธมาตรฐาน (gold standard) ดงนนในการใชรปแบบการคดกรองหรอประเมนจะตองพจารณาจากคาตางๆ ทบงบอกความสามารถในการคดกรองหรอประเมนผปวยไดอยางแมนย าถกตอง เชน คาท านายผลบวกและลบ (positive/negative predictive value), ความเทยงตรง (validity), ความเชอมน (reliability), ความจ าเพาะ (specificity), ความไว(sensitivity), ความงายในการใชและความคมคา (25) ทงนในการคดกรองภาวะโภชนาการควรกระท าใหเรวทสด โดย ASPEN สหรฐอเมรกาก าหนดใหตองมการคดกรองภาวะโภชนาการในผปวยทเขารบการรกษาในหนวยบรการฉกเฉนภายใน 24 ชวโมง (23) เพอใหสามารถด าเนนการดแลและดแลกบปญหาทเกยวกบภาวะโภชนาการไดอยางทนทวงท การคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการจะสงผลดตอผปวยทรกษาในโรงพยาบาลไดหากเมอผลการคดกรองหรอประเมนนนน าไปสการดแลเพอแกไขปญหาโภชนาการของผปวยอยาง

6

เหมาะสม ESPEN ไดใหค าแนะน าในการดแลโภชนาการ (nutritional care) ซงครอบคลม การดแลจดหาอาหาร (care catering) ไดแก การจดหาเมนอาหารใหมความเหมาะสม การควบคมอาหาร (dietetics) ไดแก การใหค าแนะน าดานโภชนาการ การประเมนการบรโภคอาหารการสนบสนนทางโภชนาการ (nutritional supports) ไดแก การใหอาหารหรอสารอาหารทดแทนโดยอาจใหผานทางปาก ทางเดนอาหาร หรอหลอดเลอดด า (26) รปแบบการดแลภาวะโภชนาการเปนไปตามระดบความรนแรงของภาวะทพโภชนาการ เชน ระดบความเสยงภาวะทพโภชนาการต า อาจไดรบค าแนะน าใหการปองกนและดแลไมใหเกดภาวะทพโภชนาการ (preventative advice) ระดบความเสยงภาวะ ทพโภชนาการปานกลาง อาจไดรบอาหารผานทางปาก (oral nutrition support) ระดบความเสยงภาวะทพโภชนาการสง ไดรบสารอาหารผานทางเดนอาหาร (enteral nutrition) (27-30) ดงนน การเลอกใชวธการหรอรปแบบการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการจงเปนขนตอนทส าคญ เพราะผลจากการคดกรองหรอประเมนทไดจะเปนตวก าหนดรปแบบการดแลโภชนาการใหเหมาะสมกบระดบภาวะทพโภชนาการทไดรบการคดกรองหรอประเมนจากรปแบบชนดตางๆ

จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ พบวามงานวจยทศกษาเกยวกบรปแบบการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการในผปวยทรกษาตวในโรงพยาบาลดวยรปแบบตางๆ ซงมความหลากหลายทงในกลมผปวยทแตกตางกน รวมถงการใชรปแบบทแตกตางกน ซงรปแบบทใชกนอยในปจจบนนนแตละชนดมเกณฑทใชในการประเมนแตกตางกน รวมถงมขอด-ขอจ ากดทแตกตางกนดวย รปแบบแตละชนดอาจใหผลลพธทแสดงประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการในผปวยไดแตกตางกน ผปวยกลมแตละกลมอาจไดรบประโยชนจากการคดกรองหรอประเมนดวยรปแบบตางๆ ทแตกตางกนได ดงนนการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบเกยวกบการคดกรองภาวะทพโภชนาการจะท าใหสามารถสงเคราะหขอมลเพอหาขอสรปเกยวกบรปแบบการคดกรองและประเมนภาวะทพโภชนาการในผปวยอนจะเปนประโยชนตอบคลาการทางการแพทยและยงผลลพธ ทดใหเกดแกผปวยตอไป ค าถามของงานวจย

1.1 ผปวยทรกษาในโรงพยาบาลกลมใดบางทไดรบการคดกรองภาวะทพโภชนาการ 1.2 รปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาลม

รปแบบใดบาง มวธการคดกรองหรอประเมนอยางไร 1.3 ประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการผปวยทรกษาใน

โรงพยาบาลเปนอยางไร

7

วตถประสงคของการศกษา เพอทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบเกยวกบรปแบบการคดกรองภาวะทพโภชนาการใน

ผปวยทรกษาในโรงพยาบาล โดยมประเดนในการทบทวน ดงน 1.1 กลมผปวยทรกษาในโรงพยาบาลทไดรบการคดกรองภาวะทพโภชนาการ 1.2 รปแบบของเครองมอคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ รายละเอยดของรปแบบแต

ละชนด เชน องคประกอบทใชคดกรองหรอประเมน เกณฑการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ 1.3 ประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการโดยใชรปแบบการคดกรอง

หรอประเมนแตละรปแบบ

นยามศพท ภาวะทพโภชนาการ (Malnutrition) หมายถง ภาวะทรางกายไมสมดลระหวางพลงงานท

ต องการและพล ง งานท ไ ด ร บ ซ ง ไม รวมถ งการผ ดปกตของธาตอาหาร ( micronutrient abnormalities) หรอภาวะโภชนาการเกน (Over-nutrition)

รปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ หมายถง สงทชวยในการประเมนความเสยงตอภาวะทพโภชนาการและระดบความรนแรงของภาวะทพโภชนาการของบคคล ซง มหลากหลายวธ เชน แบบวด แบบสอบถาม คาทางหองปฏบตการทใชในการคดกรองผทมความเสยงตอภาวะทพโภชนาการ

ผปวยทรกษาในโรงพยาบาล หมายถง ผปวยทเขารบการรกษาและพกอยในโรงพยาบาลทอาจมความเสยงตอภาวะทพโภชนาการ เชน ผปวยมะเรงทไดรบยาเคมบ าบด ผปวยทไดรบการผาตด ผปวยโรคหลอดเลอดสมอง ผปวยไตวายระยะสดทาย

ประสทธผลของการคดกรองหรอประเมน หมายถง ผลทไดจากการใชรปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการหรอผลลพธของการศกษาทมการหาความสมพนธกบรปแบบการ คดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ ไดแก ความชกของภาวะทพโภชนาการ ผลกระทบของภาวะ ทพโภชนาการทวดดวยอตราการตาย ระยะเวลานอนโรงพยาบาล การเกดภาวะแทรกซอนตางๆในผปวย ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

ผลการศกษาทไดสามารถน าไปใชเปนแนวทางในการพฒนารปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ รวมถงการเลอกใชรปแบบการคดกรองและประเมนเพอคนหาผปวยในโรงพยาบาลทมความเสยงตอภาวะทพโภชนาการอยางเหมาะสม

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

งานวจยเรองการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบของรปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาล ผวจยไดศกษาเอกสาร ต ารา บทความ และงานวจยทเกยวของในประเดน ดงตอไปน

2.1 ภาวะทพโภชนาการของผปวย 2.2 การคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการในผปวย

2.3 งานวจยรปแบบการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ 2.4 งานวจยทเกยวของ

2.1 ภาวะทพโภชนาการของผปวย

2.1.1 ความหมาย ภาวะทพโภชนาการ (Malnutrition) หมายถง ภาวะทรางกายไดรบอาหารไม

เพยงพอหรอมากเกนความตองการของรางกาย ไมอยในสมดล (31) โดยมการใชค านอยางหลากหลายความหมาย ไดแก ภาวะโภชนาการขาด (under nutrition) ภาวะโภชนาการเกน (over nutrition) ความไมสมดลของธาตอาหารหลกหรอธาตอาหารเสรม ( imbalance in macronutrients or micronutrients) แตสวนใหญทมการใชค าวาภาวะทพโภชนาการ (Malnutrition) จะมหมายความถงภาวะโภชนาการขาด (32)

นอกจากนความหมายตามสมาคมผใหอาหารทางหลอดเลอดด าและทางเดนอาหาร คอ The British Association for Parenteral and Enteral Nutrition (BAPEN);

“Malnutrition is a state of nutrition in which a deficiency or excess (or imbalance) of energy, protein, and other nutrients causes measurable adverse effects on tissue/body form (body shape, size and composition) and function, and clinical outcome.”

The American Dietetic Association defines malnutrition (ASPEN) ; “Inadequate intake of protein and/or energy over prolonged periods

of time resulting in loss of fat stores and/or muscle wasting including starvation-related malnutrition, chronic disease-related malnutrition and acute disease or injury related malnutrition.”

9

ภาวะโภชนาการขาด (under nutrition ) ซงแบงเปนการขาดโปรตนและพลงงาน (protein-energy malnutrition หรอ PEM) และการขาดสารอาหารจ าเพาะ (specific nutrient deficiency) การขาดโปรตนและพลงงานแบงเปน 3 ประเภท ไดแก

1. Marasmus มสาเหตมาจากการขาดสารอาหารประเภททใหพลงงาน ผปวยเหลานจะมการใชพลงงานขณะพกลดลง ตอบสนองตอการขาดพลงงานเรอรงซงมกกนเวลาหลายสปดาหหรอเปนเดอนๆ ขนกบวาการขาดพลงงานนนรนแรงเทาใด marasmus อาจเปน primary disorder เองจากการกนอาหารลดลงหรออาจเปนผลจากโรคตางๆ เชน เนองอกทท าใหกลนอาหารล าบาก เปนตน ลกษณะทส าคญทพบในผปวย marasmus คอ จะมลกษณะผอมหนงหมกระดก (skin and bone appearance) มการสญเสย lean tissue mass และ far mass อยางมาก แตระดบโปรตนในเลอด เชน อลบมน ภมคมกน การหายของแผลไมไดถกรบกวนมากยกเวนมโรคอนแทรกซอน

2. Kwashiorkor หรออาจเรยกเปน hypoalbuminemic malnutrition มกเกดในกรณ acute condition มกเปนการตอบสนองตอภาวะ metabolic stress เชน inflammation หรอ injuryมกเกดเรวกวา marasmus กลาวคอเปนสปดาห และมกไดรบโภชนาการทไมเพยงพอ มสาเหตหลกจากการขาดสารอาหารประเภทโปรตน ผปวยเหลานมกมลกษณะทดเหมอนไมขาดอาหาร อาจมน าหนกตวปกต มากกวาปกต หรอนอยกวาปกตไมมาก แตจะบวมน า ผมรวงหลดงาย มแผลหายชา มระดบโปรตน เชน อลบมน พรอลบมน ทรานสเฟอรนในเลอดต า มกมการพยากรณโรคแยกวากลม marasmus

3. Protein-Calories Malnutrition กลมทขาดทงพลงงานและโปรตน มกพบในผปวยในโรงพยาบาล เกดขนในผปวยทมภาวะ stress และมโภชนาการทไมเพยงพอ รางกายไมสามารถปรบตวไดเหมอน marasmus ผปวยในกลมนมพยากรณโรคแยทสด

การขาดสารอาหารเฉพาะ (specific nutrient deficiency) เปนอกกลมหนงของภาวะโภชนาการขาด ไดแก micronutrient deficiency ซงวนจฉยไดจาก specific clinic sign และการตรวจทางหองปฏบตการ และผทมการขาดโปรตนและพลงงานมกมความเสยงสงตออาการขาด micronutrient เหลาน

2.1.2 พยาธสภาพของภาวะทพโภชนาการ

การเกดภาวะทพโภชนาการอาจแบงเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ ภาวะอดอาหาร (starvation) และภาวะความตองการใชพลงงานมากขนกวาปกต (Hyper metabolism) หรอการสลายโปรตนจากกลามเนอ (catabolism) จากการเจบปวย (illness) ในภาวะตางๆ

10

เชน ภาวะเครยด การบาดเจบการตดเชอการผาตดแผลไฟไหมมะเรงและอวยวะลมเหลว เปนตน

ภาวะอดอาหาร (Starvation) ภาวะอดอาหาร (Starvation) เกดเนองจากผปวยกนไมไดหรอไมเพยงพอ เชน เปน

โรคหรอเกดปญหาแทรกซอนหลงผาตดในระบบทางเดนอาหาร การใหน าเกลอนานๆ โดยไมมแคลอร ไนโตรเจน และสารอาหารอนๆเพยงพอ (33) เมอรางกายไดรบอาหารไมเพยงพอจะเกดการสลายไกลโคเจนทสะสมในตบเปนกลโคส หลงจากนนรางกายจะสลายโปรตนและไขมนทสะสมไวเพอสรางกลโคส (gluconeogenesis) เมอภาวะอดอาหารคงอยนานกวา 3 สปดาห รางกายจงตองลดการสรางกลโคสจากโปรตน ปรบไปใช ketone bodies และการสลายโปรตนจะเกดขนกบอวยวะทกสวน ท าใหเกดภาวะทพโภชนาการอยางรนแรงจนเสยชวต

เมตาบอลซม (Metabolism) เมตาบอลซม (Metabolism) หมายถ งกระบวนการสร า ง และการสลาย

สารประกอบอนทรยตางๆ ซงเกดขนภายในเซลล และเนอเยอตางๆของรางกาย กระบวนการเหลาน เรมตงแต เมอสารอาหารทเลกทสดมการดดซม มการเปลยนแปลงน าไปสราง เนอเยอใหม ซอมแซมเนอเยอทช ารด น าไปเปลยนใหเกดพลงงาน น าพลงงานทไดไปใชในการควบคมอณหภม ควบคมการท างานของอวยวะทใชในการท างานตางๆ รวมถงก าจดสารทรางกายใชประโยชนไมไดออกไปจากรางกายดวย ปฏกรยาตางๆทเกดขนนตองอาศยน ายอยเปนตวเรง และอาจมแรธาตและวตามนรวมดวย

กระบวนการเมตาบอลซมนนแบง ไดเปน 2 อยาง คอ กระบวนการสราง (Anabolism) คอ กระบวนการทรางกายน าเอาสารอาหารทยอย

แลว เชน น าตาลชนเดยว กรดอะมโน กรดไขมน มารวมกนโดยวธการทางเคม หรอเรยกวาการสงเคราะหใหกลายเปนสารชนดใหมทมขนาดใหญขน และรางกายน าไปใชประโยชนได กระบวนการสงเคราะหนตองใชพลงงานดวย สวนทได เชน โปรตน รางกายน าไปสรางความเจรญเตบโตซอมแซมเนอเยอทสกหรอ ไกลโคเจน รางกายเกบสะสมไวใชเปนแหลงพลงงานเมอถงคราวจ าเปน

กระบวนการสลาย (Catabolism) คอ กระบวนการเผาผลาญสารอาหารตลอดจนสารประกอบทซบซอนทเกบสะสมไวในเซลล เชน น าตาล กลโคส กรดอะมโน มาสลายใหเปนสารใหมทมขนาดเลกลงพรอมกนนนกไดพลงงานเกดขนดวย กระบวนการนบางครงเรยกวา การออกซเดชน (oxidation) เชน การสลายตวของกลโคสไดคารบอนไดออกไซด น า และพลงงาน (ATP) การสลายตวของกรดอะมโนไดคารบอนไดออกไซด น า ยเรย หรอ

11

แอมโมเนย สารเคมทรางกายใชประโยชนไมไดจะถกขบออกจากรางกายในรปเหงอ ปสสาวะ อจจาระ หรอลมหายใจออก สวนพลงงานท เกดขนนน บางสวนรางกายน าไปใชในกระบวนการสราง (anabolism) อกสวนหนงน าไปใชในการท างานของอวยวะตางๆ ของรางกายในชวตประจ าวน เชน การหายใจ การยอยอาหาร การเคลอนไหว และการท าใหรางกายอบอน

ในภาวะเจบปวยจากโรคตดเชอ บาดเจบ หรอผาตด รางกายจะม metabolic rate เพมขน มการหลง stress hormones (ไดแก catecholamine, cortisone เปนตน) เพมขน ท าใหเกดการสลายโปรตนและไขมนอยางตอเนอง รางกายใชไขมนเปนพลงงานหลก ความรนแรงของกระบวนการ catabolism แปรตามความรนแรงของการเจบปวย หากไมไดรบการรกษาการเจบปวยและไมไดรบอาหารทดแทนใหเพยงพอกจะเกดภาวะทพโภชนาการอยางรนแรงจนถงแกเสยชวตได ตารางท 1 เปรยบเทยบการเปลยนแปลงของเมตาบอลสมในภาวะอดอาหารกบภาวะเจบปวย (34)

ตาราง 1 เปรยบเทยบการเปลยนแปลงของเมตาบอลสมในภาวะอดอาหารกบภาวะเจบปวย

ภาวะอดอาหาร ภาวะเจบปวย ฮอรโมน ระยะแรก-มการเพมขนของ

catecholamine, glucagon, growth hormone, cortisone ระยะหลง-ลดลง อยางชาๆ ระดบอนซลน-ต า

มการเพมขนของ catecholamine, glucagon, growth hormone, cortisol ระดบอนซลนสงขนแตม insulin resistance

Metabolic rate ลดลง เพมขน น าหนกตว ลดลงชาๆ ลดลงอยางรวดเรว

ตนตอพลงงาน สวนใหญมาจากการสลายไขมน รอยละ 80 มาจากไขมน ทเหลอมาจากโปรตน

การสญเสยไนโตรเจน ลดลง เพมขน

ภาวะสมดลน าและโซเดยม

ระยะแรก-มการสญเสย ระยะทาย-ม retention

retention

12

สรปสาเหตของภาวะทพโภชนาการในผปวยทนอนรกษาในโรงพยาบาล มดงน 1. ผปวยมตนทนพลงงานสะสมไวนอนไมเพยงพอตอการใชในภาวะเจบปวยและ

stress ไดแก ทารกคลอดกอนก าหนด เดกทมปญหาทพโภชนาการอยกอนแลว เปนตน 2. มภาวะยอยและดดซมอาหารบกพรอง เปนความผดปกตของระบบทางเดนอาหาร

และอวยวะทเกยวของ ไดแก ตบ ตบออน และถงน าด โดยเกดผดปกตตงแตก าเนด เชน congenital lactase deficiency, cystic fibrosis เปนตน ความผดปกตทเกดขนภายหลง เชน chronic diarrhea, pancreatitis เปนตน

3. มการสญเสยสารอาหารทนอกเหนอจากขอ 2 โดยสญเสยทางล าไสหรอทางไต เชน ภาวะ protein losing enteropathy, proteinuria, chyleutia, ม intestinal fistula เปนตน

4. มภาวะ hyper metabolism อาหารทไดรบไมสมดลกบการเผาผลาญในรางกายทสงเพมขนจากภาวะเจบปวยวกฤต เชน ภาวะ burn หรอตดเชอรนแรง เปนตน

5. มโรคเรอรงทท าใหเบออาหาร เชน โรคไตวายเรอรง หวใจลมเหลว เปนตน โรคเหลานมกมการเพมของ metabolism รวมดวย

6. การผาตดเกยวกบระบบทางเดนอาหาร ท าใหเกด ileus ตองอดอาหารนาน ตดกระเพาะอาหาร ท าใหกนอาหารไดนอยลง หรอตดล าไสออกท าใหเกด short bowel syndrome

7. ท าการทดสอบมากและนานโดยไมไดค านงถงการใหอาหารแกผปวย เชน การอดอาหารเพอท าการทดสอบ เปนตน

8. การรกษาหรอใหยาทมผลตอการดดซมอาหารและ metabolism เชน การใหยาเคมบ าบดรกษามะเรง การให steroids การฉายแสงแลวเกด radiation เปนตน

2.1.3 ผลกระทบของภาวะทพโภชนาการตออวยวะระบบตาง ๆ ของรางกาย (32, 35) ผลกระทบตอระบบภมคมกน

พบวาผจะเสยงกบการตดเชอแทรกซอนและเกด nosocomial infection ไดงาย พบวาสารอาหารโปรตน ไขมนและคารโบไฮเดรตจะมผลตอระบบภมคมกน cell-mediated system, phagocytic system และ B-cell system สวนสารอาหารอนๆทพบวามผลตอระบบภมคมกนไดแก สงกะส เหลก แมกนเซยม วตามนบ 6 กรดโฟลก วตามนเอและ วตามนอ เปนตน

13

ผลกระทบตอน าหนก น าหนกลดลงจากการขาดอาหาร พบไดบอยและเหนไดชดเจน ความรนแรงขนกบ

ปรมาณ และระยะเวลาของการขาดอาหาร ผปวยทมน าหนกตวลดลงมากกวารอยละ 5 ใน 1 เดอน หรอมากกวารอยละ 10 ใน 6 เดอน จะมผลกระทบจากการผาตดอยางมนยส าคญและถามากกวารอยละ 35-40 มกจะเสยชวต

ผลกระทบตอระบบไหลเวยนโลหต เมอรางกายมน าหนกลดลงมากกวา 25% จะท าใหหวใจเตนชาลง (bradycardia)

ความดนโลหตต า (hypotension) ม stroke volume และ cardiac output ลดลง มการเปลยนแปลงของคลนหวใจ (sinus bradycardia, increased Q-T interval, decreased voltage) ม cardiac index ลดลง ยงภาวะทพโภชนาการรนแรงขน cardiac index และ stroke volume จะลดลงมากตามไปดวย นอกจากน cardiac index ยงแปลผนโดยตรงกบ serum albumin การท างานของหวใจยงเกยวของกบการขาดวตามนและแรธาตบางตว เชน วตามนบ1 แคลเซยม แมกนเซยม ฟอสฟอรส โปแตสเซยมและเซเลเนยม เปนตน

ผลกระทบตอหลอดเลอดและหวใจ ผลของภาวะทพโภชนาการท าใหทงกายวภาคและหนาทของหวใจเปลยนแปลงในทางเลวลง โดยกลามเนอของหวใจจะบางลงและโปงโตขน ม Cardiac Output, Heart Rate และ Stroke Volume ลดลง การตอบสนองตอภาวะตอการใหสารน าอยางรวดเรว เสยไป ความดนเลอดต า Oxygen Consumption ลดลง พยาธสภาพพบวาม Atrophic Degeneration with Necrosis, Fibrosis และ Mononuclear Cell Infiltration และ Edema คลนหวใจไฟฟาพบวา EKG voltage ลดลง, prolong QT interval และ right axis

ผลกระทบตอปอดและระบบหายใจ กลามเนอของการหายใจจะฝอลง การขาดอาหารอยางรนแรงจงอาจท าใหผปวย

ไมมแรงหายใจ และม reduce Vital Capacity, Minute Ventilation, Respiratory Efficiencyมการกด Hypoxic Drive และลดการตอบสนองตอคารบอนไดออกไซค จนอาจท าใหตองใชเครองชวยหายใจ นอกจากน ภาวะทพโภชนาการท าใหเกดภาวะแทรกซอน

14

เชน ปอดบวม (Pneumonia) ไดงาย ซงภาวะปอดบวมเปนสาเหตการตายทพบไดบอยในผปวยทมภาวะทพโภชนาการ

ผลกระทบตอทางเดนอาหาร

ภาวะทพโภชนาการท าใหผนงล าไสฝอบางลง Atrophy, Hypoplasia และ Villae Height เตยลง การท างานของน ายอยและการบบตวลดลง ท าใหการดดซมอาหารเสยไปและเกดทองรวง

ผลกระทบตอตบ

ผ ป ว ยท มภ าวะทพโภชนาการจะม การสะสมของ ไขมนตาม Periportal Hepatocyte การสรางสารโปรตนลดลง เกดความผดปกตของหนาทตบ ตบท างานลดลง

ผลกระทบตอไต

ภาวะทพโภชนาการท าให Glomerular Filtration ลดลง ม Metabolic Acidosis มปสสาวะออกมาก (Polyuria) จาก Concentrating Function เสยไป Swelling และ Hyalinization ของ Glomeruli และ Cortical Calcification

ผลกระทบท าใหเกดการตดเชอไดงาย

การลดลงของภมตานทานของรางกายตอการตดเชอจากภาวะทพโภชนาการมหลายปจจย เชน การลดลงทง T-cells และ B-cells การลดลงของ PMN Chemo taxis และหนาทในการเปนผนงกนทางกายภาพของหนงผวหนงและล าไสเสยไป มการลดลงของโปรตนในเลอด เชน Interferon, Lysozyme, Proper din Acute Phase Reactant และ Carrier Protein ลดลง

ผลกระทบตอการหายของแผล ภาวะทพโภชนาการมผลท าใหการหายของบาดแผลชาลงเกอบทกขนตอน เชน

Neovascularization, Fibroblast Proliferation, Collagen Synthesis และ Wound Remodeling นอกจากนระดบ อลบมนทต าและภาวะบวมน าจะสงเสรมใหแผลหายชาลงไปอก

15

2.2 การคดกรองและการประเมนภาวะโภชนาการในผปวย 2.2.1 ความหมาย

การคดกรองและการประเมนภาวะทพโภชนาการมหลายระดบ ตงแตระดบโมเลกล ระดบเซลล ระดบเนอเยอ ระดบอวยวะ และระดบรางกาย ตวชวดทใชคดกรองหรอประเมนมหลายชนด แบงตามความยากงาย ความแมนย า ในการวจยอาจประเมนภาวะโภชนาการลกถงระดบโมเลกล หรอเซลลจงอาจตองใชเครองมอทซบซอน ราคาแพง แตในทาง เวชปฏบต จะใชวธประเมนภาวะโภชนาการระดบรางกาย และระดบหนาท และค านงถง การเลอกใชตวชวดทงาย คมคา เหมาะสมกบอายและความสมพนธทางคลนก การคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการเปนสวนหนงในกระบวนการดแลโภชนาการ (Nutrition Care Process) ASPEN ไดใหค านยามไว ดงตอไปน

การคดกรองภาวะโภชนาการ (nutrition screening) เปนกระบวนการคนหาผทขาดแคลนสารอาหารหรอมความเสยงตอภาวะทพโภชนาการ และพจารณาเพอท าการประเมนภาวะทพโภชนาการหากมความจ าเปน ก าหนดใหมการคดกรองภายใน 24 ชวโมง ภายหลงทเขารบการรกษาในหนวยบรการฉกเฉน (23) โดยวตถประสงคของการคดกรองกเพอท านายผลลพธของปจจยเสยงภาวะโภชนาการหรอผลของการใหการรกษาภาวะโภชนาการ (36)

การประเมนภาวะโภชนาการ (nutrition assessment) เปนกระบวนการของการคนหาความเสยงตอการเกดภาวะทพโภชนาการวามอยหรอไม เปนการด าเนนงานทผสมผสานในดานทเกยวกบการรกษา โภชนาการ ประวตการใชยา การตรวจรางกาย การวดสดสวนตางๆของรางกาย และขอมลทางหองปฏบตการ โดยจะน าไปสค าแนะน า (recommendations) ในการท าใหมภาวะโภชนาการทดขน เชน การเปลยนแปลงประเภทของอาหาร การใหสารอาหารทางหลอดเลอด หรออาจน าไปสการคดกรองซ าอกครง (23)

นอกจากนยงมการใหค านยามของขนตอนการคดกรองและการประเมน โดย ESPEN ไวดงน (36) การคดกรองเปนขนตอนทท าอยางรวดเรวและงายโดยบคลากรทรบผปวยไวหรอทมทดแลผปวยในชมชน ผปวยทงหมดควรไดการคดกรอง รปแบบการคดกรองและประเมนควรมความถกตองและความนาเชอถอสง มการประเมนเปนการตรวจสอบรายละเอยดของตวแปรในดานการเผาพลาญอาหาร โภชนาการหรอการท างานของรางกายโดยแพทยผเชยวชาญ นกโภชนากรหรอ พยาบาลดานโภชนาการ ในขนตอนนใชเวลามากกวาการคดกรอง เพอทจะน าไปสการวางแผนการดแลดานโภชนาการทเหมาะสม

16

2.2.2 ความแตกตางระหวางการคดกรองและการประเมนภาวะโภชนาการ ในกระบวนการดแลภาวะโภชนาการในผปวย มขนตอนเรมตน คอการคดกรองและ

การประเมน อาจจะมความสบสนระหวางการคดกรองและการประเมน และหลายครงมการใชค าดงกลาวปะปนกน การคดกรองเปนรปแบบปฏบตในผปวยจ านวนมากเพอคดผปวยทมความเสยงเขารบการประเมนอยางละเอยดตอไป ตวแปรและรายละเอยดของการคดกรองจงงายและสน ใชเวลาไมนานและไมควรตองมการค านวณ สวนการประเมนนนจะมการตรวจรางกายและการตรวจทางหองปฏบตการเพมขน (25, 36) แสดงความแตกตางในตารางท 2

ตาราง 2 ความแตกตางของการคดกรองและการประเมน

ตวแปร การคดกรอง การประเมน

การกนอาหาร การเปลยนแปลงทเกดขน การเปลยนแปลงของอาหารจ าเพาะ

การวดสดสวนตางๆของรางกาย

น าหนกตว/น าหนกตวทเปลยนแปลง

คาดชนมวลกายการวดเสนรอบกงกลางตนแขน การวดความหนาของผวหนง

การตรวจหองปฏบตการ ไมม การวนจฉยโรค ผลของโรคตอผลของขอมลหองปฏบตการ

ประวตผปวย ไมม ประวตผปวยทงปจจบน อดต และแผนการรกษา

การตรวจรางกาย ดลกษณะทวไป การตรวจรางกายอยางเปนระบบทงหมด

2.2.3 ความส าคญของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ มหลกฐานชดเจนวาผปวยทรกษาในโรงพยาบาลและไดรบพลงงานไมเพยงพออยางตอเนองจะสงผลใหการรกษาไมด เพมระยะเวลานอนโรงพยาบาล เพมอตราการตาย เพมอตราการกลบมาเปนซ า และเพมภาวะแทรกซอนตางๆ เชน การตดเชอ รายละเอยด ดงน

ในผปวยมะเรง ระยะของการดแลแบบประคบประคอง (Palliative care) มโอกาสเกดการเสยชวตคดเปน 3.96 เทาเมอเทยบกบระยะอน ทงนมการศกษาพบวาภาวะ ทพโภชนาการขนรนแรง (severe malnutrition) มความสมพนธกบอตราการตายและระยะเวลานอนโรงพยาบาล โดยท าใหอตราการตายเพมมากขน รวมทงระยะเวลานอนโรงพยาบาลทยาวนานขน (13, 17, 21) ผปวยทไดรบการผาตดชองทองทมภาวะทพโภชนาการมโอกาสเกดการตดเชอหลงการผาตดไดมากกวากลมทภาวะโภชนาการปกตอยางมนยส าคญทางสถต(19) ผปวยในระยะวกฤต เชน ผปวยทไดรบอบตเหต (Trauma) หรอ

17

ผปวยเสนเลอดในสมอง (Stroke) ทตองไดรบการผาตด พบวามภาวะทพโภชนาการตงแตกอนเขารบการรกษาในโรงพยาบาล และมระยะวนนอนโรงพยาบาลทยาวนานสมพนธกบการมภาวะทพโภชนาการ (15)

ดงนนหากมการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการในโรงพยาบาลจะกอใหเกดผลดหลายดาน (37) ไดแก

1. ผปวยทมปญหาทพโภชนาการและไดรบโภชนบ าบดอยางรวดเรวและเหมาะสม จะลดโอกาสเกดภาวะแทรกซอน การตดเชอ และมระยะเวลานอนในโรงพยาบาลลดลง รวมถงเพมคณภาพชวตของผปวยภายหลงออกจากโรงพยาบาล

2. ลดภาระของญาตผปวย เนองจากผปวยแขงแรงเรวขน สามารถชวยเหลอตวเองไดมากขน ลดภาระคาใชจายในโรงพยาบาล และลดภาระการดแลผปวยทบานของญาต

3. ระบบบรการสขภาพดขน โรงพยาบาลทมการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ มการสรางทมการดแลผปวยแบบสหสาขาซงประกอบดวยแพทย พยาบาล เภสชกร และนกโภชนาการหรอนกก าหนดอาหาร และมการก าหนดแนวทางปฏบตเมอพบผปวยทมภาวะเสยงหรอมทพโภชนาการ สงผลใหการสอสารระหวางวชาชพทเกยวของยอม ดขน ในขณะทโรงพยาบาลทไมมการคดกรองและการประเมนภาวะโภชนาการจะมแนวทางปฏบตนอยกวามาก

4. ลดภาระคาใชจายในการดแลผปวยดานโภชนาการใหกบสถานพยาบาลภายใตระบบสขภาพของประเทศไทย จากผลการส ารวจเปรยบเทยบระหวางกลมโรงพยาบาลทมการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการกบกลมโรงพยาบาลทไมมการด าเนนการ พบวาโรงพยาบาลกลมแรกมแนวโนมในการจดเตรยมและใชอาหารสายยางในสตรของโรงพยาบาล หรอ อาหารสายยางแบบส าเรจรปมากขนกวากลมโรงพยาบาลทไมไดด าเนนการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ แตในทางกลบกน พบวามการลดลงของการใหอาหารผานหลอดเลอดด า ซงมราคาแพงกวา ดงนน จงคาดวาเมอมการประเมนดงกลาวในทกสถานพยาบาลทเกยวของจะท าใหสามารถลดภาระคาใชจายไดจากการลดลงของการใหสารอาหารทางหลอดเลอดด ากบผปวยทอาจไมมขอบงใชทชดเจน 2.2.4 องคประกอบทใชในการคดกรองและการประเมนภาวะโภชนาการ

การคดกรองและการประเมนภาวะโภชนาการในผปวย มประโยชนอยางยงในการตดสนใจใหโภชนาการบ าบด และเพอปองกนภาวะทพโภชนาการและภาวะแทรกซอนทรนแรงของผปวย รปแบบการคดกรองและการประเมนภาวะโภชนาการมหลายวธ โดยรปแบบของวธการแบงเปน 3 รปแบบ ไดแก 1.การใชขอมลจากตวบคคล (subjective

18

nutritional assessment) 2.การใชขอมลจากการวด (objective nutritional assessment) 3. การใชเครองมอทเปนแบบวด ควรเลอกใชตามความเหมาะสม ยงไมพบวธใดวธหนงทดทสดหรอทเปนมาตรฐาน โดยทวไปรปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ ประกอบดวย (38, 39)

1. การใชขอมลจากตวบคคล (subjective nutritional assessment) 1.1 การซกประวต (History assessment) 1.2 การประเมนอาหารทบรโภค (Dietary assessment) 1.3 การตรวจรางกายทางคลนก (Physical assessment)

2. การใชขอมลจากการวด (objective nutritional assessment) 2.1 การวดสดสวนของรางกาย (Anthropometric measurement)

2.2 การตรวจทางชวเคม (Biochemical assessment) 2.3 การประเมนจากหนาท (Functional assessment)

3. การใชเครองมอคดกรองหรอประเมนทเปนแบบวด

1.การใชขอมลจากตวบคคล (subjective nutritional assessment) 1.1 การซกประวต (History assessment) เปนการประเมนโดยใชการซกประวตผปวย เ พอใหทราบถงโรคท เปนอย

ความรนแรงของโรค ประวตการรกษาพยาบาล ยาทไดรบ ประวตการรบประทานอาหาร อาการทางระบบทางเดนอาหารทมผลตอการรบประทานอาหาร รวมถงอาย เพศของผปวยอยางไรกตามวธนอาจมปจจยอนๆรบกวน เชน การใหสารน าหรอการใชยาขบปสสาวะมผลตอน าหนกตวผปวย โดยพบวาวธนเปนสวนหนงรวมกบวธอนๆในการคดกรองหรอประเมนภาวะทพโภชนาการ

1.2 การประเมนจากอาหาร (Dietary assessment)(40) ประวตอาหาร (Dietary History) ขอมลจากประวตอาหารและปจจยเสยงตอการ

เกดปญหาโภชนาการสามารถน ามาก าหนดความเพยงพอดานโภชนาการทเคยไดรบรวมกบอาหารทไดรบจรง เชน ความอยากอาหาร

อาหารทบรโภค (Dietary Intake)วธการประเมน มดงน การซกประวตหรอจดบนทกอาหารใน 24 ชม.ทผานมา (24-hour Recall or

Record) ชงน าหนกอาหารทรบประทาน (Weight Food Record) บนทกชนดและปรมาณ

19

อาหารทรบประทานเขาไปจรงๆ น ามาค านวณหาปรมาณของโปรตน ไขมน คารโบไฮเดรตและสารอาหารอนๆได เพอดวาไดรบสารอาหารเพยงพอหรอไม

ความบอยของการรบประทานอาหาร (Food Frequency questionnaires) โดยตอบแบบสอบถาม ซงจะมรายการอาหารใหเลอก 40-120 รายการและความถในการรบประทานแตละชนด เชน จ านวนครงตอสปดาหหรอตอเดอนหรอไมเคยรบประทานเลย

1.3 การตรวจรางกายทางคลนก (Physical examination) คอการตรวจรางกายเพอประเมนภาวะโภชนาการ ท าไดงาย ใชเวลาสนและไม

สนเปลอง แตผประเมนตองมความรและประสบการณทจะทราบวาอะไรคอความผดปกตแสดงขอมลความสมพนธระหวางอาการทแสดงทางคลนกกบภาวะทพโภชนาการและสารอาหารทขาดในตารางท 3

ตาราง 3 ความสมพนธระหวางอาหารทแสดงกบภาวะทพโภชนาการและสารอาหารทขาด

อวยวะ อาการแสดงทมความสมพนธ กบภาวะทพโภชนาการ

สารอาหารทขาด

ผม ดาน กรอบ แหง ไมเปนเงา รวง หลดงาย มสเปลยนแปลงไป

การขาดโปรตนและแคลอร

ใบหนา 1.มรอยด าคล าบรเวณโหนกแกมและใตตา 2.ผวหนงบรเวณจมกลอกเปนเกรด 3.บวม 4.หนากลมแบบพระจนทร(Moon face) 5.ซด

1.ไดรบแคลอรไมเพยงพอ ขาดวตามน(เกดจากการรวมตวของเซลลส) โดยเฉพาะการขาดสารไนอะซน (Niacin) 2.การขาดไนอะซน ไรโบฟลาวนและวตามนบ 6 3.ขาดโปรตน 4.ไมพบในพวกขาดอาหารแตจะพบในบคคลท ใชยาสเตรยรอยด (Steroids) 5.การขาดธาตเหลกหรอในบคคลทไดรบ โภชนาการ ไมเพยงพอ

ตา 1. เยอบตาซด 2. ปนขรขระสเทาทเยอบตาบรเวณตาขาว 3. มรอยแดงอกเสบของเปลอกตาบรเวณหวตา

1.ไดรบธาตเหลกไมเพยงพอ 2.ไดรบวตามนเอไมเพยงพอเยอบตาแหง กระจกตาออน กระจกตาแหง

20

อวยวะ อาการแสดงทมความสมพนธ กบภาวะทพโภชนาการ

สารอาหารทขาด

3.ไดรบไนอะซนไรโบฟลาวนและวตามนบ 6 ไมเพยงพอ

รมฝปาก รมฝปากบวมแดง มมปากอกเสบหรอ รอยแยกทมมปาก

ไนอะซน ไรโบฟลาวน ธาตเหลกและวตามนบ6 ไมเพยงพอ

เหงอก แดงมากกวาปกตมเลอดออกซม ไดรบวตามนซไมเพยงพอ

ลน 1. สแดงเขม มรอยแผลแตกเปนรองลนบวม 2.ซดฝอลบกวาปกตลนเปลยนเปนมน 3. สมวงแดงเขม

1. กรดโฟลกไนอะซน ไรโบฟลาวน วตามนบ12 บ 6 หรอธาตเหลก 2. ธาตเหลก ไนอะซน วตามนบ 12 3. ไรโบฟลาวน

เลบ แอนขนเปนรปชอน (Spoon shaped) ธาตเหลก

ผวหนง 1. ผวหนงแหง เปนขย ลอก หยาบสากเมอสมผสจะมลกษณะคลายกระดาษทาย 2. ผวด าคล ากวาปกต 3.มรอยบวมบรเวณผวหนงนอกรมผา 4. มจดเลอดออก (Petechiae) 5. มจ าเลอดตามตว (Excessive) 6. มแผลกดทบ (Decubiti ulcers) 7. ความตงตวของผวหนงไมด

1. กรดไขมนจ าเปนและวตามนเอ 2. วตามนบ 12 กรดโฟลก หรอไนอะซน 3. ไนอะซนหรอทรปโตแฟน 4. วตามนซไมเพยงพอ 5. วตามนเค 6. วตามนซ โปรตนและธาตสงกะส 7. ขาดน า

ขา บวม โปรตนไมเพยงพอหรอไดรบไนอะซนมากเกนไป เขา ปฏกรยาการตอบสนองตอการเคาะ Jerk

ออนมาก วตามนบ1 และกลมวตามนบ

ขอเทา ปฏกรยาการตอบสนองตอการเคาะ Jerk ออนมาก

วตามนบ1 และกลมวตามนบ

21

2. การใชขอมลจากการวด (objective nutritional assessment) 2.1 การวดสดสวนของรางกาย (Anthropometric measurement)

น าหนกตว (Body weight, BW) น าหนกตวทตรวจพบ (Actual body weight ; ABW) คอ น าหนกของผปวยในขณะนน (วนทตรวจ)

น าหนกตวทเคยเปนมากอน (Usual body weight ;UBW) คอ น าหนกทผปวยเคยเปนมากอนเจบปวย ไดจากการสอบถามและการซกประวต

น าหนกตวในอดมคต (Idea body weight ;IBW) คอ น าหนกตวทควรจะเปนโดยเฉลยของผชายและผหญงทวไป ทมเชอชาตเดยวกน ขนาดโครงสราง สวนสงและอายเทากน

เพศชาย IBW = 48 + 2.7 [(สวนสง (cm) – 150 )/2.5)] เพศหญง IBW = 45 + 2.3 [(สวนสง (cm) – 150 )/2.5)]

น าหนกทเปลยนแปลง (Percentage weight loss) เพอน ามาประเมนระดบของการเกดภาวะทพโภชนาการ

% การเปลยนแปลงของน าหนก = (น าหนกทเคยเปน–น าหนกปจจบน) น าหนกทเคยเปน x 100

ตาราง 4 การเปลยนแปลงน าหนกตวทถอวาส าคญและมผลกระทบตอระบบการท างานตางๆของรางกาย

สวนสง (Height) ผปวยทมาโรงพยาบาลอาจวดสวนสงไมได เนองจากผปวยหมดสต ยนไมไหว ไม

พรอมทจะใหขอมล ดงนนตองหาวธทจะไดมาของขอมล เชน สอบถามจากญาต ดสวนสงจากบตรประชาชน หรออาจใชวธวดตามความเหมาะสม ดงน

ระยะเวลาทมการเปลยนแปลง

ของน าหนกตว

รอยละการเปลยนแปลง ของน าหนก

อยางมนยส าคญ

รอยละของ น าหนกตวทลดลง

อยางรนแรง

1 สปดาห รอยละ 1-2 มากกวารอยละ 2

1 เดอน รอยละ 5 มากกวารอยละ 5 3 เดอน รอยละ 7.5 มากกวารอยละ 7.5

6 เดอน รอยละ 10 มากกวารอยละ 10

22

Arm span คอ ความยาวชวงแขน วดโดย กางแขนเหยยดตรง วดจากปลายนวชขางหนงไปยงอกกงกลางกระดกหนาอก ไดตวเลขแลวคณดวย 2

Knee height คอ ความยาวชวงเขา วดโดยในทานอน จดวางใหหวเขาและเทาอยในทาตงฉาก ปลายเทาอยในแนวราบ วดความยาวถงสนเทา คณดวย 4

Recumbent height คอ วดตวผปวยนอนยาวบนเตยง โดยผปวยตองนอนเหยยดตรงได และใชสายวด วดตงแตศรษะสวนบนสด ไลลงมาตามแนวกลางตวจนถงเทา ปกตจะไดคามากกวาทายนประมาณ 4 เซนตเมตร

ดชนมวลกาย ( Body mass index, BMI) ดชนมวลกาย = น าหนก (กโลกรม) สวนสง (เมตร)2

ตาราง 5 เกณฑในการพจารณาคาดชนมวลกายของคนเอเชย

การวดความหนาของไขมนใตชนผวหนง (Skinfold thickness) ท าไดหลายแหงในรางกาย เชน Triceps, Biceps, Subscapular และ Super-iliac

เปนดชนส าหรบบอกถงปรมาณไขมนสะสมในรางกาย คาทไดน าไปเปรยบเทยบกบคามาตรฐานนยมวด Triceps skinfold เนองจากวดงาย สะดวก และขอจ ากดนอยกวาวธอน

ดชนมวลกาย (กก./ม2) เกณฑในการพจารณา

นอยกวา 18.5 ผอม 18.5-22.9 น าหนกเหมาะสม

23.0-24.9 น าหนกเกน

25.0-29.9 อวน ตงแต 30.0 โรคอวน

23

เสนรอบวงแขน (Mid Arm circumference ) มกวดทแขนซายและจดกงกลางของแขน คอ จดกงกลางทลากจาก acromion

process และ olecranon process หากคาทวดไดนอยกวาคาเปอรเซนไทลท 5 คอ ผปวยมภาวะทพโภชนาการ มกนยมไปใชรวมกบความหนาของไขมนใตผวหนงเพอค านวณหาเสนรอบวงของกลามเนอ (arm muscle circumference)

การวดพนทกลามเนอตนแขน (Arm muscle circumference, AMC) เพอเปนดชนบอกมวลกลามเนอ

AMC = Mid Arm circumference – ( π x triceps skinfold ) S เปนความหนาของไขมนใตผวหนง (skinfold thickness) MAC เปนเสนรอบวงแขน

ผปวยทเกดภาวะทพโภชนาการ AMC นอยกวา 230 มลลเมตร ในผชายและ นอยกวา 230 มลลเมตร ในผหญง

รปภาพ 1 ต าแหนงทวดและวธการวด triceps skinfold

รปภาพ 2 ภาพท 2 การวดเสนรอบวงแขน (mid arm circumference หรอ MAC)

24

2.2 การตรวจทางชวเคม (Biochemical assessment)

สวนใหญเปนการวดระดบโปรตนในเลอด คาทนยมใช ไดแก

ฮโมโกลบน (Hemoglobin) และ ฮมาโตครท (Hematocrit) ซงบงบอกถง

สภาวะโลหตจาง

ตาราง 6 เกณฑการพจารณาระดบมาตรฐานของฮโมโกลบนและ ฮมาโตครท

อลบมน (albumin) ม Half life 14 – 20 วน ซงคอนขางยาว จงเปนตวชวด

สภาวะโภชนาการไดไมดนก โดยเฉพาะในผปวยวกฤต แตจะใชไดดในผปวยพกฟน หรอผปวยทไดรบการประเมนเปนระยะๆ

ตาราง 7 เกณฑการพจารณาระดบอลบมนทบงบอกระดบโภชนาการ

ขอจ ากดของอลบมน คอ 1. มคา Half-life นานประมาณ 14-20 วน 2. ปรมาณน าในรางกายมผลกระทบตอระดบของอลบมน เนองจากอลบมน มการ

กระจายตวอยทงในและนอกเซลล ในชวงทอดอาหารระยะแรกๆ ระดบอลบมนอาจเพมขนไดจากภาวะน าในรางกายมปรมาณลดลง

เพศ hemoglobin (g/dL) hematocrit (g/dL)

ผชาย ผหญง

13 – 16 12 - 15

42 – 45 40 - 48

albumin (g/dL) ภาวะโภชนาการ >3.5

2.1 – 2.7 <2.7

ปกต ขาดโปรตนปานกลาง ขาดโปรตนรนแรง

25

3. อลบมนเปนโปรตนทสรางมาจากตบ ในเวลาทมปฏกรยาการอกเสบเกดขน รางกายจะลดการสรางอลบมน ลงและไปสราง positive acute phase protein เชน CRP แทน

4. อาจมการสญเสยอลบมน เนองจากความผดปกตอนๆ เชน โรคตบ โรคไตทมภาวะบวมน า การตดเชอ การผาตด การบาดเจบ แผลไฟไหมน ารอนลวก

จากขอจ ากดดงกลาว อลบมนจงเปนตวทบอกถงภาวะความสมบรณของรางกายทวๆไปมากกวาจะเปนตวทบอกภาวะขาดสารอาหารในระยะแรกๆ หรอขณะเจบปวยหนก จงจ าเปนตองใชการตรวจโดยวธอนรวมดวย

ทรานสเฟอรน (Transferrin) ใชเปนขอบงชภาวะ visceral protein status ทด

เพราะไวตอการเปลยนแปลงสภาวะโภชนาการ ม Half life 8-10 วนแตในเลอดอาจจะถกรบกวนจากการอกเสบไดเชนเดยวกบอลบมน

ตาราง 8 เกณฑการพจารณาระดบทรานสเฟอรนทบงบอกระดบโภชนาการ

Transferrin (mg/dL) ภาวะโภชนาการ 150 – 200 100 – 150

<100

โปรตนต าขนาดออน โปรตนต าขนาดปานกลาง

โปรตนต ามาก

พรอลบมน (Prealbumin) เปนตวชวดสภาวะโภชนาการทดกวาคา Albumin เพราะม Half life สน 2-3 วน

ตาราง 9 เกณฑการพจารณาระดบพรอลบมนทบงบอกระดบโภชนาการ

Prealbumin (mg/dL) ภาวะโภชนาการ 15.7 – 29.6

10 – 15 5 – 10

<5

ปกต Mild depletion

Moderate depletion Severe depletion

26

การหาสมดลของไนโตรเจน 24 ชวโมง Urine urea nitrogen (UUN) สมดลไนโตรเจนเปนผลของความแตกตางระหวาง

ไนโตรเจนเขาและออกจากรางกาย ซงบงชผลรวมของการสรางและสลายโปรตน จงมความหมายถงการหมนเวยนของโปรตน หรอเมตาบอลซมของโปรตนโดยรวมในรางกาย โปรตนทถกท าลายจะไดยเรย (urea) ซงถกขบทางปสสาวะ

ปรมาณไนโตรเจนทออกจากรางกายหาไดโดยการเกบปสสาวะใน 24 ชวโมง แลวน าไปหา Urine Urea Nitrogen และบวกเขาไปอก 3 กรม จาก Non-Urea Containing Nitrogen ในปสสาวะ ดงสมการ(32)

Nitrogen balance = N2 intake - ( UUN + 3 )

2.3 การประเมนจากหนาท (Functional assessment)(41) การประเมนโภชนาการโดยประเมนจากหนาท (functional assessment) เมอ

รางกายไดรบผลกระทบจากภาวะทพโภชนาการ การวดสดสวนของรางกาย ( body structure) หรอสวนประกอบของรางกาย (body composition) ยงไมสามารถบงชถงการท างานของระบบตางๆ ของรางกายได จากการศกษาพบวาภาวะทพโภชนาการท าใหเกดผลกระทบตอหนาทของระบบตางๆ ดงน

1. Cognitive function 2. การตอบสนองของรางกายตอโรคตางๆ (disease response) 3. ความสามารถในการสบพนธ (reproductive competence) 4. ความสามารถในการท ากจวตร (physical activity) 5. ก า ร แ ส ด ง อ อ ก ท า ง ด า น ส ง ค ม แ ล ะ พ ฤ ต ก ร ร ม ( social/behavioral

performance) อยางไรกตามการประเมนหนาทตางๆ เหลานอยางเปนระบบหรอการน าไปใชเพอ

บงชผลลพธทางคลนก ยงไมแพรหลาย แตการประเมนหนาทบางอยางเหลานไดถกน ามาประเมนภาวะโภชนาการทางคลนกดวย อยางไรกตามการน าไปใชจะตองค านงถงขอจ ากดและภาวะอนๆ ทมผลตอการวดดวย การทดสอบหนาท (functional assessment) ทใชบอยทางคลนก ไดแก 1. Skeletal muscle function เปนการประเมนภาวะโภชนาการทางออมทงโปรตนและ

พลงงานสะสม สามารถท าไดโดย - Maximum voluntary muscle strength อาจท าการวดไดทกลามเนอ และ

กลามเนอทใชในการหายใจ

27

- Hand grip strength โดย hand dynamometry คาทวดไดจะมความสมพนธกบมวลกลามเนอและในบางการศกษาพบวาบงชถงผลลพธทางคลนกดวย คาปกตของ hand dynamometryมคากวาง จงควรใชตดตามการเฝาระวงหรอการตอบสนองตอการรกษามากกวาจะใชประเมนเพยงครงเดยว

2. Muscle stimulation test การทดสอบท าโดยการกระตนกลามเนอ adductor

pollicis วดแรงหดตวของกลามเนอกบความถตางๆทใชกระตน ( force frequency curve) และอตราสงสดของการคลายตว (maximum relaxation rate) ซงในผปวยทขาดอาหารคาทงสองจะต ากวาปกตและเมอใหโภชนาการบ าบดจะมการตอบสนองในทางทดขน การทดสอบนมขอดทไมตองอาศยความรวมมอของผปวย สมพนธกบการเปลยนแปลงไนโตรเจน ในบางการศกษาพบวาผลการทดสอบมความสมพนธกบผลลพธทางคลนกในผปวยทเขารบการผาตดในโรงพยาบาลไดด

3. การใชเครองมอคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการทแบบวด

เครองมอคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการท เปนแบบวด (Nutrition

screening and assessment tool) ทสรางขนเพอชวยในการคนหาผทมความเสยงหรอม

ภาวะทพโภชนาการ โดยแตละเครองมอมองคประกอบในการพจารณาภาวะโภชนาการ

รวมกนของการซกประวต การประเมนอาหารทบรโภค การตรวจรางกายทางคลนก การวด

สดสวนของรางกาย การตรวจทางชวเคม และการประเมนหนาทของรางกายมการพฒนาขน

มามากมายโดยนกวชาการหรอนกวจย น ามาใชคดกรองและประเมนผปวยในโรงพยาบาล

ยกตวอยางเชน Subjective global assessment (SGA), Nutrition Risk Screening

2002 (NRS-2002), Malnutrition Screening Tool(MST), Nutrition Risk Index (NRI),

Malnutrition Universal Screening Tool (MUST), Mini Nutrition Assessment-Short

form (MNA-SF) เปนตน ส าหรบประเทศไทยตามค าแนะน าการดแลทางโภชนาการในผปวย

ผใหญทนอนโรงพยาบาล พ.ศ.2560 โดยสามาคมผใหอาหารทางหลอดเลอดด าและทางเดน

อาหารแหงประเทศไทย (SPENT) ไดแนะน าเครองมอ คอ Nutrition triage 2013 (NT2013

(ซงเดมเรยก BNT )) Nutrition Alert Form ( NAF)

28

2.2.5 แนวคดใหมในการคดกรองความเสยงของภาวะโภชนาการในผปวย (42) การคดกรองโดยเกณฑของ ESPEN ทน าเสนอโดยชมรมผใหอาหารทางหลอดเลอดด าและ

ทางเดนอาหารแหงยโรป (European Society of Parenteral and Enteral Nutrition) ไดเสนอวา ถาผปวยมภาวะทตรงกบปจจยเสยงขอใดขอหนงในเกณฑดานลางน แมเพยงขอเดยวใน 4 ขอ กถอวาผปวยมปจจยเสยงของภาวะโภชนาการอยางรนแรง

ในป ค.ศ.2009 ไดมการประสานความรวมมอทางวชาการระหวางสหรฐอเมรกา โดย A.S.P.E.N. (American Society for Parenteral and Enteral Nutrition) และยโรป โดย ESPEN และคณะไดเสนแนวคดใหมในการตรวจวนจฉยภาวะทพโภชนาการในผใหญผปวย โดยเนนความสมพนธกบสาเหตทเกยวของ (etiology – based malnutrition ) ซงสถาบนโภชนาการและนกก าหนดอาหาร ( Academy of Nutrition and Dietetics ) ใหความเหนชอบ

ในป ค.ศ. 2012 ไดน าเสนอรปแบบฟอรมของแนวความคดใหมน โดยใหความส าคญวาผปวย จะมสภาวการณอกเสบ ( inflammation) รวมดวยหรอไม มความรนแรงมาก – นอยอยางไร ซงสอดคลองกบขอเทจจรงและวทยาการดานโภชนศาสตรปจจบน ซงมกพบวาผปวยมภาวการณอกเสบรวมดวย โดยคณะไดจ าแนกผปวยเปน 3 กลม คอ กลมภาวะทพโภชนาการจากการขาดอาหารเรอรง ( starvation-related malnutrition ) กลมทมโรคเรอรง (chronic disease-relate malnutrition ) กลมของโรคภยไขเจบฉบพลนหรออบตเหต (acute disease or injury-related malnutrition) และไดน าเสนอเกณฑการประเมน (Consensus Statement) ประกอบดวย 6 ดชน โดยก าหนดวาจะตองไดผลบงชอยางนอย ≥2 ใน 6 ดชน คอ 1) การไดรบอาหารหรอสารอาหารไมเพยงพอ 2) น าหนกตวลดลง 3) การสญเสยมวลไขมนใตผวหนง 4) การสญเสยมวลกลามเนอ 5) มการคงของสารน าเปนบรเวณหรอทวตว 6) สมรรถภาพรางกายลดนอยถอยลง โดยการตรวจวด ดวยเครองมอ hand-grip strength

ESPEN criteria Severe nutritional risk is defined as the presence of at least one of the following criteria

• weight loss >10-15% within 6 months, • BMI<18.5 kg/m2, • SGA Grade C or NRS ≥ 3, • serum albumin <30 g/l (with no evidence of hepatic

or renal dysfunction).

รปภาพ 3 เกณฑในการคดกรองภาวะโภชนาการของ ESPEN

29

2.2.6 ขนตอนของการจดการภาวะโภชนาการ ขนตอนของการจดการภาวะโภชนาการภาวะโภชนาการ เรมตนตงแตเมอผเขารบการรกษา

ในโรงพยาบาล จะไดรบการคดกรองภาวะโภชนาการ ถาไมพบความเสยงภาวะทพโภชนาการใหมการตดตามตอไปตลอดการรกษาในโรงพยาบาล และมการคดกรองซ าอยเสมอ หากพบวามความเสยง และจดใหมการดแลภาวะทพโภชนาการนนอยางเหมาะสม คอ การใหโภชนคลนก หมายถง การดแลผปวยดานโภชนบ าบดผปวยในและผปวยนอก ไดแก การประเมนภาวะโภชนาการ ประเมนความร/ประเมนพฤตกรรมการบรโภคอาหาร วางแผนและ ใหโภชนบ าบด ใหความร ใหค าปรกษาดาน โภชนบ าบดแกผปวย/ญาต/ผดแล ตดตามประเมนผล การใหโภชนบ าบด วางแผนดแลรกษาผปวยรวมกบทมสหสาขาวชาชพ วางแผนจ าหนาย สงตอขอมล ผปวยดานโภชนบ าบดใหกบทมเยยมบานและโรงพยาบาลเครอขาย ภายหลงทมการดแลภาวะทพโภชนาการแลวจะมการตดตามโดยการประเมนภาวะโภชนาการซ า รปภาพ 5 แสดงขนตอนการจดการภาวะโภชนาการ (43)

รปภาพ 4 แนวคดใหมในการประเมนความเสยงตอภาวะทพโภชนาการ

30

2.3 งานวจยรปแบบการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ หลกการ (44)

การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ คอ กระบวนการท างานวจยทเกดจากการรวบรวมผลลพธของงานวจยชนดปฐมภม โดยมจดมงหมายเพอตอบปญหาทจ าเพาะ ซงการรวบรวม ผลลพธนนตองท าอยางเปนระบบ (systematic) และมหลกเกณฑในการเลอกการศกษาชนดปฐมภมอยางชดเจน เรมตงแตการคนหาการศกษาทตองครอบคลมผลงานวจยทงหมดทมขณะนน จากนนจงคดเลอกเฉพาะผลการศกษาทมคณภาพตามเกณฑทก าหนดไวมาศกษา ขนตอนของการท าการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ

ขนตอนของการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ ไดพฒนามาจากแนวคดของ Joanna Briggs Institute เนองจากเปนสถาบนทมการผลตและตพมพผลงานเกยวกบการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบทมความครอบคลมผลงานวจยหลากหลายประเภท โดยไมไดเนนเพยงแคผลงานวจยประเภทการทดลองแบบสมทมกลมควบคม (Randomized Controlled Trials; RCT) เชน งานวจยกงทดลอง งานวจยเชงพรรณนา งานวจยเชงคณภาพ เปนตน การศกษาแบบทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบควรมการท างานแบบทมวจย เนองจากตองมกระบวนการในการคดเลอกผลงานวจยทมคณภาพ ขนตอนการศกษามรายละเอยด ดงตอไปน

1. สรรหาทมวจย 2. เขยนโครงรางการศกษา ตามประเดนดงตอไปน หลกการและเหตผลในการทบทวน

วรรณกรรม วตถประสงค ก าหนดกรอบ PICO

รปภาพ 5 ขนตอนของการจดการภาวะโภชนาการ

31

3. การทบทวนวรรณกรรมทไดจากงานวจยเชงทดลอง เชน RCT, Quasi Experimental Research มกรอบของ PICO ดงน

P หมายถง Participant ใหเขยนกลมตวอยางทเราตองการคนควา I หมายถง Intervention โปรแกรมทตองการศกษาคนควา

กรณการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบทไดจากงานวจยเชงพรรณนา เชนDescriptive Cross Section Design ทเปนการศกษาเชงส ารวจทวไป I จะหมายถง Phenomenal of Interest ใหเขยนปรากฏการณทเราตองการคนควา เชน การเลยงลกดวยนมแม ภาวะโรครวมของผปวยจตเวช

C หมายถง Comparison ใหเขยนกลมเปรยบเทยบทเราตองการเปรยบเทยบประสทธผลกบ Intervention ทเราก าลงคนควา

O หมายถง Outcome ใหเขยนการวดผลทเราตองการทราบ เพอเอาผลลพธตางๆมาเปรยบเทยบกน กรณการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบทไดจากงานวจยเชงพรรณนา เชน Descriptive

Cross Section Design ทเปนการศกษาเชงส ารวจทวไป Co หมายถง Context .ใหเขยนบรบททเราศกษา เชน บรบทของประเทศไทย หรอ บรบทของโรงพยาบาลรฐบาล เปนตน

4. ก าหนดค าสบคน โดยอาจใชค า Synonyms เชน ผสงอาย วยชรา Elderly, Old Truncation Symbol ใส * หรอ “….” แลวแตฐานขอมล Boolean operators สบคนโดยเชอมค าส าคญดวย AND, OR, NOT

5. ก าหนดเกณฑการคดเขา (Inclusion Criteria) และเกณฑการคดออก (Exclusion Criteria )โดยตองสอดคลองกบ PICO ทก าหนด

6. ก าหนดฐานขอมลในการสบคน (Database) เชน Medline, PubMed, ThaiLIS 7. การตรวจสอบคณภาพงานวจย

เขยนกระบวนการในการตรวจสอบคณภาพงานวจยทจะรวบรวมขอมล เชน มทมในการทบทวนวรรณกรรมกคน กรณทอานผลงานวจยแลว พบวาการประเมนคางานวจย ไมตรงกน จะใชวธการใดในการหาขอสรป 8. ออกแบบตารางรวบรวมขอมล เพอใหสามารถรวบรวมการทบทวนวรรณกรรมทเปน

ระบบ และเขาใจไดงาย ผวจยสามารถก าหนดประเดนตางๆไดเอง เชน ชอผแตง ปทแตง กลมตวอยาง สถานทเกบขอมล เครองมอทใชวดผลการศกษา ผลการศกษาทพบ

9. คดกรองงานวจย

32

ภายหลงจากการคนควา และไดขอมลส าหรบการทบทวนวรรณกรรม ทมผวจยจะรวมกนคดรกองผลงานวจยตามเกณฑการคดเขา และเกณฑการคดออกจนไดงานวจยทตองการ และน ามาหาขอสรป 10. วเคราะหและสรปผลองคความร 11. สรปผลการคนควาเปนหมวดหม เปรยบเทยบผลการศกษา เพอใหไดขอสรปขององค

ความรทมคณภาพ ขอดของการศกษารปแบบทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ

การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ เปนงานวจยทมสวนส าคญในการสรปองคความรทไดมาจากผลงานวจยทมความหลากหลายในประเดนตางๆ กลาวคอ การศกษาวจยในเรองใดเรองหนงอาจมผศกษาวจยในเรองเดยวกน แตแตกตางกนทกลมเปาหมาย สถานทด า เนนงานวจย ระยะเวลาศกษาวจย เครองมอวดผล ท าใหมการสรปผลงานวจยทอาจะเหมอนกนหรอแตกตางกน จงตองมการศกษาวจยแบบทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ เพอวเคราะหและสงเคราะหงานวจยทผานมา เพอคนหาองคความรทเปนปจจบนและใชเปนหลกฐานเชงประจกษในการอางองการท างาน ประโยชนของการศกษาทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบจงสามารถสรปได ดงน

1. มความนาเชอถอมากกวางานวจยในระดบ Primary Studies 2. เกดองคความรจากหลกฐานเชงประจกษ (สามารถนบเปนงานวจยระดบ Secondary

Research ตพมพเผยแพรผลงาน และน าเสนอผลงานในระดบชาต และนานาชาต 3. น าองคความรทไดไปพฒนาใชเปนแนวปฏบต Clinical Practice Guideline 4. น าผลของการใชองคความรทไดจากการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบไปใชในการ

ผลกดนแนวปฏบต สนโยบายขององคกร 2.4 งานวจยทเกยวของ

Hamirudin A.H. และคณะ (2015) (45) ไดท าการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ เพอศกษาการหาภาวะทพโภชนาการในผปวยสงอายในชมชน โดยใชเครองมอการคดกรองและเพอหารปแบบการใหสงแทรกแซง เพอการดแลภาวะโภชนาการ รวมถงศกษาผลลพธทได โดยสบคนงานวจยตงแต ค.ศ.1994 – 2013 ไดงานวจยทงหมด 293 งานวจย และไดคดเลอก 54 งานวจยทเกยวของเพอศกษาตามวตถประสงค ไดผลสรปดงน ภาวะทพโภชนาการทพบในผปวยสงอายในชมชนมคา 0-83% มชวงทกวางเนองจากความแตกตางของเครองมอทใช และความแตกตางของกลมตวอยาง งานวจยสวนใหญเปนรปแบบภาคตดขวาง และไมมการใหสงแทรกแซง โดยสงแทรกแซง ท

33

พบในงานวจยแบงออกไดเปน dietary care, nutrition education, referral to Meals on Wheels services-community services ซงสงผลใหภาวะทางโภชนาการของผปวยดขน

Marian A.E. และคณะ (2014) (46) ท าการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ เรองการใช

แบบประเมนคดกรองภาวะทพโภชนาการแบบตางๆ โดยคดเลอกจากงานวจย 7,357 งานวจย จากในอดตถงเดอนกมภาพนธ 2012 และมงานวจยทผานการคดเลอก 83 งานวจย เพอจะศกษาวเคราะหดวาจะสามารถตอบค าถามงานวจย 3 ขอไดหรอไม คอ 1) แบบฟอรมการประเมนคดกรองนนมขอดอยางไร 2) แบบฟอรมการประเมนคดกรองนนจะสามารถคาดการณผลลพธทางคลนกไดดอยางไร 3) แบบฟอรมการประเมนคดกรองใดดกวากนเมอใชประเมนผปวยกลมเดยวกน Marian A.E. และคณะ ไดสรปขอคดเหนขอคดเหนจากผลการศกษาไวดงน 1) ม 32 แบบฟอรมซงไมสะทอนแสดงผลการประเมนคดกรอง (screening & assessment) ไดอยางชดเจนในประเดนของภาวะทพโภชนาการและผลลพธทางคลนก 2) แบบวด MUST ซงใชในผปวยผใหญทรกษาตวอยในโรงพยาบาล แสดงผลวารปแบบและเกณฑการประเมนอยในระดบพอใชถงด เมอเปรยบเทยบกบแบบอางองตางๆ สวนแบบคดกรองอนๆ จะใหผลทดอยกวา 3) แบบฟอรม MNA ซงนยมใชมากกบผปวยสงอาย 4) ในผปวยผใหญ แบบฟอรม SGA, NRS-2002, MUST แสดงผลในระดบพอใชถงระดบด เมอใชคาดการณในประเดนของ : ระยะเวลาการรกษาตวอยในโรงพยาบาล อตราการเสยชวตและภาวะแทรกซอน

Barker L.A. (2011) (1) ไดศกษาภาวะทพโภชนาการในโรงพยาบาล ในดานความชก การระบภาวะทพโภชนาการ และผลกระทบตอระบบสขภาพ พบวา ความชกของภาวะทพโภชนาการในประเทศออสเตรเลยประมาณรอยละ 40 ภาวะทพโภชนาการมความสมพนธกบผลลพธในทางทไมด ไดแก ระบบภมคมกนแยลง การหายของแผลชาลง กลามเนอออนแรง ระยะเวลานอนโรงพยาบาลยาวนานขน คาใชจายในโรงพยาบาลเพมสงขน และเพมอตราการตาย ดงนนการคดกรองภาวะโภชนาการจงมความจ าเปน โดยเครองมอทใชนนควรมความงายในการใชและรวดเรวในการคดกรองผปวยทมความเสยง พบวาเครองมอทใชในการคดกรองและประเมนโดย The dietitians Assessment of Australia มเครองมอทใชเพอคดกรอง 5 ชนด ไดแก The Malnutrition Screening tool (MST), Malnutrition Universal Screening Tool (MUST), Nutritional Risk Screening (NRS-2002), The short-form MNA (MNA-SF) และเครองมอทใชเพอประเมน 3 ชนด ไดแก The Mini Nutrition Assessment (MNA), The four item Short Nutrition Assessment Questionnaire (SNAQ), Subjective Global Assessment (SGA) ในประเทศออสเตรยเลยยงไมมขอบงคบใหมการคดกรองภาวะโภชนาการ ดงนนภาวะทพโภชนาการทพบจงมคาต ากวาความเปนจรง

34

Donini L. และคณะ (2007) (47) ท าการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบเพอศกษาเครองมอคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการในผสงอาย โดยสบคนขอมลตงแต 1 มกราคม ค.ศ. 1990 ถง 31 กรกฎาคม ค.ศ. 2003 พบงานวจยจ านวน 115 งานวจย และไดคดเลอก 9 งานวจยทเกยวของเพอท าการศกษาภาวะโภชนาการ (Bedogni’s definition) ผลการศกษา พบวา ภาวะโภชนาการประเมนไดจาก 1. การบรโภคอาหาร (Food intake) 2. การวดสดสวนรางกาย (Body composition) 3. การวดการท าหนาทของอวยวะ (Organ functionality) โดยวดไดจากคาชวเคม ไดแก อลบมน พรอลบมน คอเลสเตอรอล หรอ การท าหนาท (Functional parameters) ประเมนไดจากสาเหตของการเกดภาวะทพโภชนาการ (cause of malnutrition) ไดแก cognitive status, mood, autonomy in daily activities (feeding, ability to shop), chewing function, number and type of drugs, intestinal functionality (nausea, vomiting, diarrhea) ผลของภาวะทพโภชนาการ (consequence of malnutrition) ไดแก lymphocytes, skin-test, anemia, glossitis, pressure, typology and severity of acute or sub-acute pathologies โดยพบเครองมอทใชในการประเมนภาวะโภชนาการในผสงอายทงหมด 7 เครองมอ ไดแก NST (Nutritional Screening Tool), NSI C (“Determine Your Nutritional Health” Checklist), RAI (Resident Assessment Instrument), MDS (Minimum Data Set), SGA (Subjective Global Assessment), MNA (Mini Nutritional Assessment), IPST (Initial Protein Energy Malnutrition Screening Tool), NRI (Nutritional Risk Index)

Kubruk C และ Jensen L. (2007) (48) ไดท าการทบทวนวรรณกรรม เรองภาวะทพ

โภชนาการในผปวยเจบปวยเฉยบพลน (acute care patients) โดยมวตถประสงค คอ เพอหาความชกของภาวะทพโภชนาการ วธการระบภาวะทพโภชนาการ และปจจยทมผลตอภาวะโภชนาการ จากการสบคนงานวจยตงแต ป ค.ศ.1996-2005 ไดงานวจยจ านวน 857 งานวจย และไดคดเลอก 149 งานวจยทเกยวของ ผวจยไดขอสรป ดงน 1.ภาวะทพโภชนาการอยในชวง 13-78% ซงแบงประเภทผปวยออกเปน 3 กลม คอ ผปวยผใหญ (adult patients) ผปวยสงอาย (elderly patients) และผปวยเฉพาะ (specialized patient populations) โดยวธการระบภาวะทพโภชนาการทแตกตางกนท าใหยากตอการประมาณคาความชกภาวะทพโภชนาการในผปวยเฉยบพลน 2. พบวามหลายเครองมอทน ามาใชคดกรองภาวะโภชนาการไมมการทดสอบความตรง ความเทยง ความไว และความจ าเพาะของเครองมอ 3. ปจจยทมความสมพนธทสงผลตอภาวะโภชนาการแบงเปน 2 ประเภท คอ ปจจยสวนบคคลไดแก อาย ภาวะซมเศรา โรคประจ าตว ยาทใชในการรกษา ความสามารถในการบรโภค การเคยว การกลน ขอจ ากดในการเคลอนไหวรางกาย การรบรรส กลน ระยะการรกษาโรค และปจจยเกยวกบองคกร ไดแก ความไมรเกยวกบภาวะ ทพโภชนาการ ไมมการคดกรองหรอ

35

ประเมนภาวะโภชนาการ ไมมการอบรมหรอใหความรดาน โภชนบ าบด ไมมการจดบนทกน าหนกสวนสง การบรโภคอาหาร ไมมทปรกษาหรอนกโภชนากร การไมเหนความส าคญของโภชนาการ นอกจากนยงพบวาเครองมอมการถกน ามาใชมากทสด SGA

Elia M และคณะ (2005)(49) ไดทบทวนวรรณกรรมเกยวกบภาวะทพโภชนาการ ในดานการตระหนกถงการไดรบการรกษา และการใหสงแทรกแซง (intervention) แกผปวยทมภาวะทพโภชนาการ การคดกรองภาวะโภชนาการ ผลการศกษาพบวา ความชกของภาวะทพโภชนาการมความแปรปรวนไปตามการใหค าจ ากดความของแตละการศกษา โดยประมาณคา ความชกอยในชวง 10-60% พบในผปวยทอยในโรงพยาบาลและดแลทบาน และไมมขนตอนการคดกรองภาวะโภชนาการอยางเปนทางการ นอกจากนในกลมทพบภาวะ ทพโภชนาการมากกวาครงหนงไมไดรบการตระหนกถงและไมไดรบการรกษา มการศกษาทเปนรปแบบการทดลองแบบสมทมกลมควบคม (Randomized controlled trial; RCT) มการใหสงแทรกแซง (intervention) ในรปแบบของการใหสารอาหาร (enteral or parenteral nutrition) การใหสารอาหารทางปาก (Oral nutritional supplement) การใหค าปรกษา (Counseling advice) การให routine diet พบวามการเปลยนแปลงคอ ระยะเวลานอนโรงพยาบาลลดลง อตราการตายลดลง การตดเชอของแผลลดลง น าหนกตวเพมขน การท ากจกรรมตางๆ ดขน ลดลงของคาใชจายโรงพยาบาล

36

บทท 3 วธด าเนนงานวจย รปแบบการศกษา

การศกษานเปนการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ (systematic review) ขอบเขตของการศกษา การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบครอบคลมงานวจยทท าการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาลซงทตพมพเปนภาษาองกฤษหรอภาษาไทย โดยเปนงานวจยรปแบบตางๆ และท าการศกษาในมนษย วธการศกษา

ฐานขอมลทใช ในการศกษานท าการสบคนขอมลงานวจยจากฐานขอมลอเลคทรอนกสต างๆ ไดแก

ฐานขอมลภาษาองกฤษ ประกอบดวย MEDLINE และ Cochrane Library และฐานขอมลภาษาไทย ประกอบดวย Thai Library Integrated System (ThaiLIS), Thai Journal Citation Index centre (TCI) ฐานขอมลวทยานพนธของมหาวทยาลยตางๆ ไดแก มหาวทยาลยมหดล จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยขอนแกน มหาวทยาลยสงขลานครนทร มหาวทยาลยศลปากร โดยสบคนตงแตเรมมฐานขอมล จนถงเดอนตลาคม 2559

การสบคนขอมล (Search strategy) ท าการสบคนขอมลงานวจยทเปนภาษาองกฤษและภาษาไทยจากฐานขอมลทก าหนดไว ดวย

ค าส าคญตาง ๆ และสบคนเพมเตมโดยพจารณาจากเอกสารอางองและบรรณานกรมของงานวจยทเกยวของ

ค าส าคญทใชในการสบคนจากฐานขอมลภาษาองกฤษ ประกอบดวย MeSH terms และค าส าคญอนๆ ไดแก (Nutrition Disorders [MeSH] OR Nutritional Status [MeSH] OR Malnutrition [MeSH] OR Protein-Energy Malnutrition [MeSH]) AND (Nutrition Surveys [MeSH] OR Nutrition Assessment [MeSH] OR Screening [MeSH] OR evaluation OR screening OR screen) AND (Inpatients [MeSH] OR Patients [MeSH] OR Hospitals [MeSH] OR hospitalized patient OR illness OR ill)

ค าส าคญทใชในการสบคนจากฐานขอมลภาษาไทยประกอบดวย ภาวะโภชนาการ ภาวะทพโภชนาการ การคดกรองภาวะโภชนาการ การประเมนภาวะโภชนาการ ผปวยทรกษาในโรงพยาบาล

37

การคดเลอกงานวจย (Study selection) ในการคดเลอกงานวจย ผวจย 2 คน ท าการคดเลอกงานวจยทเกยวของโดยจะพจารณาจากชอเรอง (title) และบทคดยอ (abstract) เปนอนดบแรก หลงจากนนไดสบคนบทความฉบบเตม (full-text article) ของงานวจยทเกยวของในเบองตน และท าการคดเลอกงานวจยตามเกณฑการคดเลอกงานวจยทก าหนดไวโดยพจารณาจากบทความฉบบเตม (full-text article) ซงผวจยทง 2 คนจะท าการคดเลอกงานวจยแบบเปนอสระตอกนและหากความเหนของผวจยทงสองคนไมตรงกนจะขอขอสรปจากผวจยคนท 3 เกณฑการคดเขา (Inclusion criteria): เปนงานวจยท

- มวตถประสงคเพอคดกรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการหรอประเมนภาวะทพโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาล

- วดผลลพธการศกษาเปนประสทธผลของการคดกรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการหรอประเมนภาวะทพโภชนาการอยางใดอยางหนง ไดแก ความชกของภาวะทพโภชนาการ อตราตาย ระยะเวลานอนในโรงพยาบาล การเกดภาวะแทรกซอนตางๆ ในผปวยตพมพเปนภาษาองกฤษหรอภาษาไทย

เกณฑการคดออก (Exclusion criteria) - วดผลลพธเปนความสามารถหรอคณภาพของวธการ/รปแบบในการคดกรองและ

ประเมนภาวะโภชนาการ - วดผลลพธเปนความพงพอใจหรอความรหรอความคดเหนตอวธการ/รปแบบการคด

กรองและประเมนภาวะโภชนาการ - ไมสามารถเขาถงขอมลทน ามาใชในงานวจยได

การสกดขอมล เมอไดงานวจยทผานการคดเลอกงานวจยมาแลวผวจยจะรวบรวมขอมลและสกดขอมลท

ส าคญของแตละงานวจย (data extraction) โดยใชแบบสกดขอมลงานวจยทผานการคดเลอก (data extraction form) ซงประกอบดวย

- ขอมลทวไปของงานวจย ไดแก ชอเรอง ชอผวจย ปทตพมพ รปแบบงานวจย ประเทศทท างานวจย

- ขอมลเกยวกบประชากรทท าการศกษาวจย ไดแก จ านวน อายเฉลย โรคทเปน ระดบความรนแรงของโรค

38

- ขอมลเกยวกบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ ไดแก วธการ/รปแบบของการคดกรองและประเมน องคประกอบทใชในการคดกรอง เกณฑในการคดกรองหรอประเมน

- ขอมลเกยวกบผลลพธของการศกษาทแสดงประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ ไดแก ความชกของภาวะทพโภชนาการ อตราการตาย ระยะเวลานอนในโรงพยาบาล การเกดภาวะแทรกซอนตางๆ ในผป วย

บทท 4 ผลการศกษา การศกษานเปนการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบของรปแบบการคดกรองความเสยง

ตอภาวะทพโภชนาการและประเมนภาวะทพโภชนาการในผปวยทรกษาตวในโรงพยาบาล โดยสบคนงานวจย จากฐานขอมลอเลกทรอนกสทงภาษาองกฤษและภาษาไทยตามเกณฑการคดเลอกทก าหนดไว น าเสนอผลการศกษาโดยแบงเปนสวนตางๆ ดงน 4.1 ผลของการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ 4.2 คณลกษณะของงานวจยทถกคดเลอก 4.3 รปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ 4.4 ประสทธผลของการคดกรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการและการประเมน ภาวะทพโภชนาการ 4.5 ผลการศกษาเพมเตม 4.1 ผลของการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ

จากการสบคนงานวจยจากฐานขอมลตางๆ ดวยค าส าคญทก าหนดไว พบบทความงานวจยจากฐานขอมล MEDLINE จ านวน 2,113 เรอง จากฐานขอมล Cochrane Library จ านวน 979 เรอง สวนงานวจยในประเทศไทย พบบทความงานวจยจากฐานขอมล ThaiLIS, TCI และฐานขอมลวทยานพนธของมหาวทยาลยตางๆ จ านวน 49 เรอง นอกจากนยงพบงานวจยทเกยวของจากการสบคนเอกสารอางองของงานวจยทมการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบทเคยศกษากอนหนาและเอกสารอางองทอยในรายงานตนฉบบอก 23 เรอง รวมเปนบทความทงสน 3,164 เรอง โดยคดเลอกงานวจยทซ าซอนกนออกจ านวน 510 เรอง เหลองานวจยจ านวน 2,654 เรองทน ามาพจารณาชอเรองและบทคดยอแลวคดออกจ านวน 2,476 เรอง ดงนน มงานวจยทเขาถงบทความวจยฉบบเตม (full-text article) จ านวน 178 เรองและเมอพจารณาตามเกณฑการคดเลอกทก าหนดไวมงานวจยทผานการคดเลอกจ านวน 86 เรอง ขนตอนการทบทวนวรรณกรรมแสดงดงภาพท 6

40

979 งานวจยทไดจาก Cochrane Library

2113 งานวจยทไดจาก MEDLINE

49 งานวจยทไดจาก ThaiLIS, TCI,

ฐานขอมลวทยานพนธของมหาวทยาลย

23 งานวจยทสบคนไดจากแหลงขอมลอนๆ

510งานวจยทซ าซอน

2654 งานวจยทสบคนไดทงหมดทไมซ ากน

178 งานวจยทถกคดเลอก เมอพจารณาจากชอเรองและบทคดยอ

2476 งานวจยถกคดออก

เนองจากไมเกยวของ

86 งานวจยทถกคดเลอกตามเกณฑทก าหนด (eligibility criteria)

เมอพจารณาจากบทความฉบบเตม (full-text article)

82 งานวจยถกคดออกเนองจาก ไมมผลลพธการศกษาทสนใจ = 41 ไมใชกลมประชากรทสนใจ = 18 ไมมเครองมอการคดกรอง = 16 หางานวจยฉบบเตมไมได = 2

86 งานวจยทน ามาใชในการศกษา

รปภาพ 6 ขนตอนการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ

41

4.2 คณลกษณะของงานวจยทถกคดเลอก จากการทบทวนวรรณกรรม พบงานวจยจ านวน 86 เรองทศกษาเกยวกบรปแบบการคด

กรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการและ/หรอประเมนภาวะทพโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาล โดยคณลกษณะของงานวจยทถกคดเลอกตามเกณฑทก าหนดไว ซงประกอบดวย ปทตพมพ ประเทศทศกษา รปแบบงานวจย ชอผวจย จ านวนกลมตวอยาง ลกษณะของกลมตวอยาง รปแบบการคดกรองหรอประเมน ไดแสดงรายละเอยดในตารางท 10-12

42

ตาราง 10 จ านวนและรอยละของงานวจย จ าแนกตามลกษณะทวไปของงานวจย (n= 86) ลกษณะทวไปของงานวจย จ านวน %

รปแบบวธการวจย งานวจยแบบไปขางหนา (Prospective study) งานวจยแบบภาคตดขวาง (Cross sectional study ) งานวจยแบบสมและมกลมควบคม (randomized controlled trial) งานวจยยอนหลง (retrospectively study)

43 28 8 7

50.0 32.6 9.3 8.1

สถานทท างานวจย ทวปยโรป ทวปเอเชย ทวปอเมรกาเหนอ ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกาใต ทวปแอฟรกา

34 26 12 6 7 1

39.5 30.2 13.9 6.9 8.1 1.2

กลมตวอยาง ผปวยทวไป/ ผปวยเฉพาะโรค ผปวยสงอายทวไป/ ผปวยสงอายเฉพาะโรค ผปวยเดกทวไป/ ผปวยเดกเฉพาะโรค

30/16 18/4 17/1

34.9/18.6 20.9/4.7 19.8/1.2

จ านวนกลมตวอยาง (คน) ≤30 31-500 501-1000 >1001

3 74 5 4

3.5 86.0 5.8 4.7

รปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ ขอมลจากตวบคคล ขอมลจากการวด เครองมอทเปนแบบวด

14 51 65

10.8 39.2 50.0

จากตารางท 10 ซงแสดงขอมลทวไปของงานวจยทถกคดเลอกจ าแนกตามปทตพมพ

ประเทศทท าการศกษา รปแบบงานวจย ลกษณะของกลมตวอยาง ขนาดกลมตวอยาง รปแบบเครองมอคดกรองหรอประเมน พบวา

43

ปทตพมพ งานวจยตางประเทศพบงานวจยทตพมพเผยแพรระหวาง พ.ศ.2530-2559 (ค.ศ. 1987-

2016) และพบงานวจยประเทศไทยเผยแพรระหวาง พ.ศ.2541-2557 ประเทศทท าการศกษา งานวจยไดด าเนนการในประเทศตางๆ ไดแก ประเทศในทวปยโรป เชน อตาล สเปน สหราช

อาณาจกร และนอรเวย พบงานวจย 34 เรอง (39.5%) รองลงมาคอประเทศในทวปเอเชย เชน จน ไทย อนเดย และเกาหลใต จ านวน 26 เรอง (30.2%) ประเทศในทวปอเมรกา เชน บราซล สหรฐอเมรกา และแคนาดา

รปแบบงานวจย พบวารปแบบของงานวจยสวนใหญเปนงานวจยแบบไปขางหนา (Prospective study)

จ านวน 43 เรอง (50.0%) รองลงมาเปนงานวจยแบบภาคตดขวาง (Cross-sectional study) จ านวน 28 เรอง (32.6%) งานวจยแบบสมและมกลมควบคม (Randomized controlled trial) จ านวน 8 เรอง (9.3%) งานวจยแบบยอนหลง (retrospectively study) จ านวน 7 เรอง (8.1%)

ลกษณะกลมตวอยาง กลมตวอยางทน ามาศกษาคอผปวยทรกษาในโรงพยาบาลแบงออกเปน 4 ประเภท ไดแก

กลมผปวยทวไป คอ ผปวยผใหญทไมไดระบโรคทเปน จ านวน 30 เรอง (34.9%) กลมผปวยเฉพาะโรค คอ ผปวยทระบโรคในงานวจย เชน มะเรง โรคตบ โรคระบบทางเดนอาหาร โรคหวใจ จ านวน 22 เรอง (18.6%) กลมผปวยสงอาย คอ ผปวยทมอายมากกวาหรอเทากบ 60 ปขนไป ทไมไดระบโรคจ านวน 18 เรอง (20.9%) และผปวยสงอายระบโรค จ านวน 4 เรอง (4.7%) กลมผปวยเดก คอ ผปวยทมอายนอยกวาหรอเทากบ 18 ป ทไมไดระบโรค จ านวน 17 เรอง (19.8%) และผปวยเดกระบโรค จ านวน 1 เรอง (1.2%)

ขนาดของกลมตวอยาง งานวจยสวนใหญศกษาในกลมตวอยางขนาดใหญ (มากกวา 30 คน) จ านวน 83 เรอง

(96..5%) มเพยง 3 เรอง ( 3.5% ) ทเปนงานวจยขนาดเลก (≤30 คน)

44

รปแบบเครองมอคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ ส าหรบรปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการสามารถแบงออกเปน 3 ประเภท

คอ การใชขอมลจากตวบคคล (Subjective nutritional assessment) การใชขอมลจากการวด(Objective nutritional assessment) และเครองมอทเปนแบบวด

ตารา

ง 11

คณลก

ษณะข

องงา

นวจย

ทถกค

ดเลอ

ก ( ง

านวจ

ยตาง

ประเ

ทศ )

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ปร

ะเทศ

รป

แบบง

านวจ

ย กล

มตวอ

ยาง

จ านว

น(ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

1 Ro

ller R

E แล

ะคณะ

(201

6) (5

0)

2559

ออ

สเตร

ย งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(C

ross

-sect

ional

study

) ผป

วยทว

ไป (h

ospit

alise

d pa

tient

s)

404

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

2 Ad

ejum

o OL

และ

คณะ

(2015

) (51

) 25

58

สหรฐ

อเมร

กาแล

ะแคน

าดา

งานว

จยไป

ขางห

นา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (h

eart

failu

re

patie

nts)

16

0 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

3 Ba

ccar

o F

และ

Sanc

hez A

(201

5)

(52)

25

58

ไนจเ

รย

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

ทวไป

15

2 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

4 Ce

rri A

P แล

ะคณะ

(201

5) (5

3)

2558

อต

าล

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

สงอา

ย (h

ospit

alize

d el

derly

) 10

3 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

5 Co

ltman

A แ

ละคณ

ะ (20

15) (

54)

2558

สห

รฐอเ

มรกา

งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(C

ross

-sect

ional

study

) ผป

วยทว

ไป (in

tens

ive c

are

unit)

29

4 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

6 Gr

elle

ty E

และ

คณะ

(2015

) (55

) 25

58

ฝรงเศ

ส งา

นวจย

แบบย

อนหล

ง (R

etro

spec

tive

study

) ผป

วยเด

ก (ch

ildre

n at

high

risk

of

mor

talit

y)

2205

กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

7 Hu

ysen

truyt

K แ

ละคณ

ะ (2

015)

(5

6)

2558

เบ

ลเยย

ม งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยเด

ก (h

ospit

alize

d ch

ildre

n)

368

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

8 M

ogen

sen

KM แ

ละคณ

ะ (2

015)

(5

7)

2558

สห

รฐอเ

มรกา

งา

นวจย

แบบย

อนหล

ง (R

etro

spec

tive

study

) ผป

วยทว

ไป (C

ritica

lly il

l)

6518

กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

9 Sh

arm

a D

และค

ณะ (2

015)

(58)

25

58

อนเด

ย งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (C

ance

r Pat

ients

) 57

กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

46

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ปร

ะเทศ

รป

แบบง

านวจ

ย กล

มตวอ

ยาง

จ านว

น(ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

10

Zhou

J แล

ะคณะ

(201

5) (5

9)

2558

จน

งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยสง

อาย

(surgi

cal e

lder

ly)

142

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ดและ

การใ

ชเค

รองม

อทเป

นแบบ

วด

11

Shaw

C แ

ละคณ

ะ (2

015)

(60

) 25

58

องกฤ

ษ งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (

Adul

t on

colo

gy in

patie

nts)

12

8 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

12

Ahm

ed S

. และ

คณะ

(201

4) (6

1)

2557

อน

เดย

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง

(Cro

ss-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

เดก

(Ped

iatric

) 13

1 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

13

Badia

-Tah

ull M

B แล

ะคณะ

(201

4)

(62)

25

57

สเปน

งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยทว

ไป (n

on-c

ritica

lly il

l dig

estiv

e su

rgery

) 20

5 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

14

Bass

im C

W แ

ละคณ

ะ (20

14) (

63)

2557

สห

รฐอเ

มรกา

งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(C

ross

-sect

ional

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (c

hron

ic Gr

aft

versu

s hos

t dise

ase

) 21

0 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวดแ

ละกา

รใช

เครอ

งมอท

เปนแ

บบวด

15

Drev

et S

และ

คณะ

(2014

) (64

) 25

57

สเปน

งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยสง

อาย

(hip

fract

ure)

50

กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

16

Mor

iana

M แ

ละคณ

ะ (20

14) (

65)

2557

สเ

ปน

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

ทวไป

19

7 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวดแ

ละกา

รใช

เครอ

งมอท

เปนแ

บบวด

17

Mun

k T แ

ละคณ

ะ (20

14) (

66)

2557

เด

นมาร

ก งา

นวจย

แบบส

มและ

มกลม

ควบค

ม (ra

ndom

ized

cont

rolle

d tri

al)

ผปวย

ทวไป

(hos

pitali

zed)

81

กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

18

Sökü

lmez

P แ

ละคณ

ะ (2

014)

(67)

25

57

ตรก

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

เฉพา

ะโรค

(infla

mm

ator

y bo

wel d

iseas

e)

38

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

19

Tang

vik R

J และ

คณะ

(201

4) (6

8)

2557

นอ

รเวย

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

ทวไป

32

79

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

47

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ปร

ะเทศ

รป

แบบง

านวจ

ย กล

มตวอ

ยาง

จ านว

น(ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

20

Rodr

igues

CS

และ

Chav

es G

V (2

014)

(69)

25

57

บราซ

ล งา

นวจย

แบบย

อนหล

ง (R

etro

spec

tive

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (

gyne

colo

gical

tum

ors )

14

6 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

21

Agar

wal E

และ

คณะ

(2013

) (70

) 25

56

ออสเ

ตรเล

ย งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยทว

ไป

31

22

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

22

Lee

JS แ

ละคณ

ะ (20

13) (

71)

2556

เก

าหลใ

ต งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยสง

อาย(

olde

r adu

lt pa

tient

s with

seps

is)

401

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

23

Leite

HP

และค

ณะ (2

013)

(72)

25

56

บราซ

ล งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(pro

spec

tive

study

) ผป

วยเด

ก (cr

iticall

y ill

child

ren)

22

1 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

24

Mau

ricio

SF แ

ละคณ

ะ (20

13) (

73)

2556

บร

าซล

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

เฉพา

ะโรค

(colo

rect

al ca

ncer

) 70

กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

25

Moe

eni V

และ

คณะ

(2013

) (74

) 25

56

นวซแ

ลนด

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง

(Cro

ss-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

เดก

(hos

pitali

zed

child

ren)

16

2 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวดแ

ละกา

รใช

เครอ

งมอท

เปนแ

บบวด

26

Rash

eed

S แล

ะคณะ

(201

3) (7

5)

2556

สห

ราช

อาณา

จกร

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

สงอา

ย (H

ospit

alize

d Pa

tient

s Age

d 60

and

Old

er)

152

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ดและ

การใ

ชเค

รองม

อทเป

นแบบ

วด

27

Shee

an P

M แ

ละคณ

ะ (2

013)

(76)

25

56

ชคาโ

ก งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(pro

spec

tive

study

) ผป

วยสง

อาย

(eld

erly

patie

nts)

26

0 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

28

Thor

esen

L แ

ละคณ

ะ (20

13) (

77)

2556

นอ

รเวยแ

ละแค

นาดา

งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(Cro

ss-

sect

ional

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (a

dvan

ced

colo

rect

al ca

rcino

ma)

77

กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

29

Yata

be M

S แล

ะคณะ

(201

3) (7

8)

2556

ญป

น งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยสง

อาย

(eld

erly

inpat

ients)

42

กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

48

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ปร

ะเทศ

รป

แบบง

านวจ

ย กล

มตวอ

ยาง

จ านว

น(ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

30

Spag

nuol

o M

I และ

คณะ

(2013

) (7

9)

2556

อต

าล

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

เดก

14

4 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

31

Olve

ira G

และ

คณะ

(201

3) (8

0)

2556

สเ

ปน

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

ทวไป

(non

-crit

ically

ill

patie

nts)

60

5 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวดแ

ละกา

รใช

เครอ

งมอท

เปนแ

บบวด

32

Holyd

ayM

และ

คณะ

(201

2) (8

1)

2555

ออ

สเตร

เลย

งานว

จยแบ

บสมแ

ละมก

ลมคว

บคม

(rand

omize

d co

ntro

lled

trial)

ผปวย

สงอา

ย (h

ospit

alize

d pa

tient

s in

acut

e ag

ed c

are)

14

3 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

33

Moe

eni V

และ

คณะ

(2012

) (82

) 25

55

นวซแ

ลนด

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง

(Cro

ss-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

เดก

(hos

pitali

zed

child

ren)

15

0 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวดแ

ละกา

รใช

เครอ

งมอท

เปนแ

บบวด

34

Pasq

uini T

A แล

ะคณะ

(201

2) (8

3)

2555

บร

าซล

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง

(Cro

ss-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

ทวไป

(hos

pitali

zed

patie

nts )

10

9 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

35

Klek

S แ

ละคณ

ะ (20

11) (

84)

2554

โป

แลนด

งา

นวจย

แบบส

มและ

มกลม

ควบค

ม (ra

ndom

ized

cont

rolle

d tri

al)

ผปวย

ทวไป

(sur

gical

patie

nts)

30

5 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

36

Shen

HC

และค

ณะ (2

011)

(85)

25

54

ไตหว

น งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (p

ost-a

cute

str

oke

patie

nts)

48

3 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

37

Sode

rham

n U

และค

ณะ (2

011)

(8

6)

2554

นอ

รเวย

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง

(Cro

ss-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

สงอา

ย (o

lder

hos

pital

patie

nts)

15

8 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

38

Som

anch

i M

และ

คณะ

(2011

) (87

) 25

54

สหรฐ

อเมร

กา

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง

(Cro

ss-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

ทวไป

(hos

pitali

zed

patie

nts)

40

0 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

49

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ปร

ะเทศ

รป

แบบง

านวจ

ย กล

มตวอ

ยาง

จ านว

น(ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

39

Star

ke J

และค

ณะ (

2011

) (88

) 25

54

สวตเ

ซอแล

นด

งานว

จยแบ

บสมแ

ละมก

ลมคว

บคม

(rand

omize

d co

ntro

lled

trial)

ผปวย

ทวไป

(med

ical p

atien

ts)

132

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

40

Ling R

E แล

ะคณะ

(201

1) (8

9)

2554

สห

ราช

อาณา

จกร

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง

(Cro

ss-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

เดก

(hos

pitali

zed

child

ren)

56

กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

41

Zam

berla

n P

และค

ณะ (2

011)

(90)

25

54

บราซ

ล งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยเด

ก (cr

iticall

y ill

child

ren)

90

กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

42

Dres

cher

T แ

ละคณ

ะ (20

10) (

91)

2553

สว

ตเซอ

แลนด

งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(C

ross

-sect

ional

study

) ผป

วยสง

อาย

(geria

tric

hosp

italiz

ed p

atien

ts)

104

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

43

Ha L

และ

คณะ

(2010

) (92

) 25

53

นอรเว

ย งา

นวจย

แบบส

มและ

มกลม

ควบค

ม (ra

ndom

ized

cont

rolle

d tri

al)

ผปวย

สงอา

ย (ac

ute

strok

e ag

ed

>65

year

s)

170

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ดและ

การใ

ชเค

รองม

อทเป

นแบบ

วด

44

Wu

B แล

ะคณะ

(201

0) (9

3)

2553

จน

งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (g

astro

intes

tinal

canc

er)

505

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

45

Gera

simidi

s K แ

ละคณ

ะ (2

010)

(94)

25

53

สหรา

ชอา

ณาจก

ร งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(Cro

ss-

sect

ional

study

) ผป

วยเด

ก (p

ediat

ric h

ospit

al)

247

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

46

Hulst

JM แ

ละคณ

ะ (20

10) (

95)

2553

เน

เธอรแ

ลนด

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า ภ

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยเด

ก (h

ospit

alize

d ch

ildre

n)

424

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

47

Benja

min

J และ

คณะ

(200

8) (9

6)

2551

อน

เดย

ภคงา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(C

ross

-sect

ional

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (C

rohn

's dis

ease

) 11

2 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

50

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ปร

ะเทศ

รป

แบบง

านวจ

ย กล

มตวอ

ยาง

จ านว

น(ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

48

Garib

alla

S แล

ะ Fo

rster

S (2

007)

(9

7)

2550

สห

ราช

อาณา

จกร

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

สงอา

ย (ac

ute

illnes

s in

olde

r peo

ple)

44

5 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

49

Hass

en T

A แล

ะคณะ

(200

7) (9

8)

2550

ออ

สเตร

ยเลย

งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (a

bdom

inal

aorti

c an

eury

sm r

epair

, EVA

R or

lowe

r lim

b re

vasc

ular

izatio

n)

31

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ดและ

การใ

ชเค

รองม

อทเป

นแบบ

วด

50

Devo

to G

และ

คณะ

(2006

) (99

) 25

49

อตาล

งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(C

ross

-sect

ional

study

) ผป

วยทว

ไป (h

ospit

alize

d pa

tient

s )

108

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ดและ

การใ

ชเค

รองม

อทเป

นแบบ

วด

51

Mar

ino L

V แล

ะคณะ

(200

6) (1

00)

2549

อเ

มรกา

ใต

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง

(Cro

ss-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

เดก

(hos

pitali

zed

pedi

atric

pa

tient

s an

d so

me

spec

ialist

ou

tpat

ient c

linics

)

227

การใ

ชขอม

ลจาก

ตวบค

คลแล

ะการ

ใช

ขอมล

จากก

ารวด

52

Amad

i B แ

ละคณ

ะ (20

05) (

101)

25

48

องกฤ

ษ งา

นวจย

แบบส

มและ

มกลม

ควบค

ม (ra

ndom

ized

cont

rolle

d tri

al)

ผปวย

เดก

(child

ren

with

pe

rsiste

nt d

iarrh

ea )

15

5 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

53

Dzien

iszew

ski J

และ

คณะ

(2005

)

(102

) 25

48

โปแล

นด

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง

(Cro

ss-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

ทวไป

21

0 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

54

Ener

oth

M แ

ละคณ

ะ (2

005)

(103

) 25

48

สวเด

น งา

นวจย

แบบส

มและ

มกลม

ควบค

ม ( r

ando

mize

d co

ntro

lled

study

)

ผปวย

สงอา

ย (h

ip fra

ctur

e)

80

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ดและ

การใ

ชเค

รองม

อทเป

นแบบ

วด

55

Guo

Y แล

ะคณะ

(200

5) (1

04)

2548

สห

รฐอเ

มรกา

งา

นวจย

แบบย

อนหล

ง (re

trosp

ectiv

ely

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (c

ance

r pa

tient

s)

30

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ด

51

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ปร

ะเทศ

รป

แบบง

านวจ

ย กล

มตวอ

ยาง

จ านว

น(ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

56

Ignac

io de

Ulib

arri

J และ

คณะ

(200

5) (1

05)

2548

สเ

ปน

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง

(Cro

ss-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

ทวไป

53

กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

57

Schn

elld

orfe

r T แ

ละ A

dam

s DB

(200

5) (1

06)

2548

แค

รฟอเ

นย

งานว

จยแบ

บยอน

หลง

(retro

spec

tivel

y stu

dy)

ผปวย

เฉพา

ะโรค

(Chr

onic

Panc

reat

itis)

313

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

58

Galva

n O

และค

ณะ (2

004)

(107

) 25

47

ออสเ

ตรย

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

ทวไป

64

0 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวดแ

ละกา

รใช

เครอ

งมอท

เปนแ

บบวด

59

Joha

nsen

N แ

ละคณ

ะ (2

004)

(108

) 25

47

เดนม

ารก

งานว

จยแบ

บสมแ

ละมก

ลมคว

บคม

(rand

omize

d co

ntro

lled

trial)

ผปวย

ทวไป

21

2 กา

รใชข

อมลจ

ากตว

บคคล

และก

ารใช

ขอ

มลจา

กการ

วด

60

Rypk

ema

G แล

ะคณะ

(200

4) (1

09)

2547

เน

เธอรแ

ลนด

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

สงอา

ย (ge

riatri

c inp

atien

ts)

298

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

61

Acun

a K

และค

ณะ (2

003)

(110

) 25

46

บราซ

ล งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(C

ross

-sect

ional

study

) ผป

วยทว

ไป

155

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ด, ก

ารใช

เค

รองม

อทเป

นแบบ

วด

62

Baue

r J แ

ละ C

apra

S (2

003)

(1

11)

2546

ออ

สเตร

เลย

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง

(Cro

ss-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

เฉพา

ะโรค

(can

cer)

65

กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

63

Step

hens

one

GR (2

001)

(112

) 25

44

สหรฐ

อเมร

กา

งานว

จยแบ

บยอน

หลง

(retro

spec

tivel

y stu

dy)

ผปวย

เฉพา

ะโรค

(live

r tra

nspl

ant

patie

nts)

10

9 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

64

Brias

soul

is G

และค

ณะ (2

000)

(113

) 25

43

สหรฐ

อเมร

กา

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

เดก

(critic

ally

ill ch

ildre

n)

37

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ด

52

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ปร

ะเทศ

รป

แบบง

านวจ

ย กล

มตวอ

ยาง

จ านว

น(ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

65

Coris

h CA

(200

0) (1

14)

2543

ไอ

รแลน

ด งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยทว

ไป

594

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ด

66

Serm

et-G

aude

lus I

และ

คณะ

(200

0) (1

15)

2543

ฝร

งเศส

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

เดก

29

6 กา

รใชข

อมลจ

ากตว

บคคล

และก

ารใช

ขอ

มลจา

กการ

วด

67

Gine

r M แ

ละคณ

ะ (1

996)

(116

) 25

39

สหรฐ

อเมร

กา

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

ทวไป

(crit

ically

ill p

atien

ts)

129

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ด

68

Volke

rt D

และ

คณะ

(199

2) (1

17)

2535

เย

อรมน

งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยสง

อาย

(geria

tric

patie

nts)

30

0 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวด

69

Sand

man

PO

และค

ณะ (1

987)

(1

18)

2530

สว

เดน

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

สงอา

ย (A

lzheim

er’s

disea

se แ

ละ m

ulti-

infar

ct

dem

entia

)

18

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ด

ตารา

ง 12

คณลก

ษณะข

องงา

นวจย

ทถกค

ดเลอ

ก ( ง

านวจ

ยประ

เทศไ

ทย )

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ปร

ะเทศ

รป

แบบง

านวจ

ย กล

มตวอ

ยาง/

จ านว

น จ า

นวน

(คน)

รป

แบบก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น

1 โส

ภศ เก

ตพร (

119)

25

57

ไทย

งานว

จยยอ

นหลง

(Ret

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

ทวไป

(ผปว

ยวกฤ

ตทใช

เค

รองช

วยหา

ยใจ)

11

0 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

2 อา

ทตย

กระภ

ฤทธ

(120

) 25

57

ไทย

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

เฉพา

ะโรค

(ผปว

ยมะเ

รงศร

ษะแล

ะล าค

อ)

140

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

3 เฉ

ลมพร

โรจน

รตนศ

รกล

(121

) 25

57

ไทย

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง (C

ross

-se

ction

al stu

dy )

ผปวย

เดก

(ผปว

ยกมา

รศลย

กรรม

)

78

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ดและ

การใ

ชเคร

องมอ

ทเป

นแบบ

วด

4 บร

ยา ด

แท (1

22)

2556

ไท

ย งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(Cro

ss-

sect

ional

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (ผ

ปวยม

ะเรง

ปาก

มดลก

หรอผ

ปวยม

ะเรง

เตาน

มทรบ

การร

กษาใ

นหอผ

ปวยเ

คมบ า

บด )

76

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ด

5 ณน

ตรธภ

รณ อ

นถาแ

ละคณ

ะ(1

23)

2556

ไท

ย งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยทว

ไป (ผ

ปวยว

กฤตท

ใช

เครอ

งชวย

หายใ

จ)

90

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

6 สด

ใจ ป

ลดขว

า (12

4)

2556

ไท

ย งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (ผ

ปวยบ

าดเจ

บท

ศรษะ

)

22

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ด

7 กา

นตรช

ต โร

จนพน

ธ แล

ะคณะ

(1

25)

2556

ไท

ย งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(Cro

ss-

sect

ional

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (ผ

ปวยม

ะเรง

ศรษะ

และค

อ)

80

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

8 เอ

กวทย

เอยม

ทองอ

นทร (

126)

25

56

ไทย

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง (C

ross

-se

ction

al stu

dy)

ผปวย

ทวไป

(ผปว

ยนอน

โรงพ

ยาบา

ล )

642

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ดและ

การใ

ชเคร

องมอ

ทเป

นแบบ

วด

54

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ปร

ะเทศ

รป

แบบง

านวจ

ย กล

มตวอ

ยาง/

จ านว

น จ า

นวน

(คน)

รป

แบบก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น

9 สร

พร อ

ยแกว

(127

) 25

55

ไทย

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง (C

ross

-se

ction

al stu

dy)

ผปวย

ทวไป

(ผปว

ยไอซ

ยศลย

กรรม

) 28

7 กา

รใชเ

ครอง

มอทเ

ปนแบ

บวด

10

มณรต

น ศร

สวสด

และค

ณะ (6

) 25

55

ไทย

งานว

จยแบ

บภาค

ตดขว

าง (C

ross

-se

ction

al stu

dy)

ผปวย

สงอา

ย 26

5 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวดแ

ละกา

รใชเ

ครอง

มอท

เปนแ

บบวด

11

อไร ม

ตรปร

าสาท

(128

) 25

54

ไทย

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

สงอา

ย (ผ

ปวยส

งอาย

ในแผ

นกอา

ยรกร

รม)

209

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

12

บญยง

สรบ

ารงว

งษ (1

29)

2554

ไท

ย งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(Cro

ss-

sect

ional

study

) ผป

วยทว

ไป (ผ

ปวยศ

ลยกร

รมทเ

ขารบ

การผ

าตดช

องทอ

ง)

106

การใ

ชเคร

องมอ

ทเปน

แบบว

ด

13

ประภ

าพร ส

นธงศ

ร (13

0)

2553

ไท

ย งา

นวจย

แบบภ

าคตด

ขวาง

(Cro

ss-

sect

ional

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (ผ

ปวยม

ะเรง

ทได

รบเค

มบ าบ

ด)

162

การใ

ชขอม

ลจาก

ตวบค

คลแล

ะการ

ใชขอ

มลจา

กการ

วด

14

สฐดา

แพร

ด า (1

31)

2547

ไท

ย งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยเฉ

พาะโ

รค (ผ

ปวยบ

าดเจ

บไข

สนหล

ง)

42

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ด

15

ปนมณ

เรยว

เดชะ

(132

) 25

46

ไทย

งานว

จยแบ

บไปข

างหน

า (P

rosp

ectiv

e stu

dy)

ผปวย

ทวไป

(ผปว

ยทได

รบกา

รผา

ตดทา

งชอง

ทอง)

36

0 กา

รใชข

อมลจ

ากกา

รวดแ

ละกา

รใชเ

ครอง

มอท

เปนแ

บบวด

16

ชฎาภ

รณ เป

รมปร

ามอม

ร (1

33)

2542

ไท

ย งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยทว

ไป (ผ

ปวยอ

ายรก

รรมท

ใส

เครอ

งชวย

) 91

กา

รใชข

อมลจ

ากตว

บคคล

และก

ารใช

ขอมล

จากก

ารวด

17

สมาล

โพธศ

ร (13

4)

2541

ไท

ย งา

นวจย

แบบไ

ปขาง

หนา

(Pro

spec

tive

study

) ผป

วยทว

ไป (

ผปวย

ศลยก

รรม

ทวไป

)

57

การใ

ชขอม

ลจาก

การว

ด

4.3 รปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการ จากการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบพบวา รปแบบของการคดกรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการและการประเมนภาวะทพโภชนาการ สามารถแบงไดเปน 3 รปแบบ ดงน

4.3.1 การใชขอมลจากตวบคคล (subjective nutritional assessment) คอ การอาศยขอมลจาก การซกประวต สมภาษณขอมลจากผปวย

4.3.1.1 การซกประวต พบในการทบทวนวรรณกรรมครงน ไดแก อาย ประวตโรค ระดบความรนแรง ประวตการรกษาพยาบาล ประวตการใชยา ปญหาระบบทางเดนอาหาร

4.3.1.2 การประเมนจากอาหาร จากการทบทวนวรรณกรรมครงนพบการประเมนจากการบรโภคอาหาร มการใชองคประกอบ ดงน การบรโภคอาหาร (food intake, dietary intake) ความสามารถในการรบประทานอาหาร(recent ability to eat) การบรโภคอาหารลดลง (reduced food intake) การบรโภคอาหารในชวงสปดาหสดทายกอนเขารบการรกษา(dietary intake during the last week before admission) ความไมอยากอาหาร (loss of appetite) จ านวนมออาหารประจ าวนและองคประกอบของอาหาร(number of daily meals and composition of food) ประวตการไดรบสารอาหาร บนทกการบรโภคอาหารยอนหลง 24 ชวโมง ความถในการบรโภคอาหารชนดตางๆ

4.3.1.3 การตรวจรางกายทางคลนก (Physical examination) ทพบในการทบทวนวรรณกรรมครงน ไดแก การตรวจผวหนง Skin test reactivity, Delayed cutaneous hypersensitivity

4.3.2 การใชขอมลจากการวด (objective nutritional assessment) คอ การทดสอบ

ทางโภชนาการโดยอาศยวธทางวทยาศาสตร 4.3.2.1 การวดสดสวนของรางกาย (Anthropometric measurement) ทพบ

ในการทบทวนวรรณกรรมครงน ไดแก น าหนก (Weight), Weight loss, Arm muscle circumference (AMC), Triceps skin ford (TSF), Ideal body weight (IBW), Body mass index (BMI), Weight/age (W/A), Height/age (H/A), Weight/Height (W/H), dual energy X-ray absorptiometry (DEXA)

4.3.2.2 การตรวจทางชวเคม (Biochemical assessment) คอ การวดระดบสารในรางกายทบงชภาวะโภชนาการ ทพบในการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบในครงน ไดแก albumin, Prealbumin, transferrin ,retinol-binding protein, total

56

lymphocyte count, creatinine index, hemoglobin, hematocrit, Thyroxin binding prealbumin (transthyretin), serum total cholesterol, calcium

4.3.2.3 การประเมนการท าหนาทของรางกาย (Functional assessment) ทพบในการทบทวนวรรณกรรมครงน ไดแก Hand grip strength

4.3.3 การใชเครองมอทเปนแบบวด คอ การน าขอมลจากตวบคคลและขอมลจากการวดมา

สรางเปนเครองมอคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ และมการจ าแนกระดบของภาวะทพโภชนาการทเกดขน จากการทบทวนวรรณกรรมในครงนพบแบบวดทงหมด 30 แบบวด ไดแก

- Bhumibol Adulyadej Hospital Nutrition Triage (BNT) - Controlling Nutritional Status (CONUT) - The Detailed Nutritional Assessment (DNA) - Full Nutritional Assessment (FNA) - The Graz Malnutrition Screening (GMS ) - Geriatric Nutritional Risk Index (GNRI) - Instant Nutritional Assessment (INA) - Index Suggestive of Malnutrition (IMS) - Innsbruck nutrition score (INS) - Malnutrition Advisory Group (MAG) - Mini-nutritional assessment (MNA) - Mini Nutritional Assessment Short Form (MNA-SF) - Malnutrition Screening Tool (MST) - Malnutrition Universal Screening Tool (MUST) - Nutrition risk classification (NRC) - Nutritional Risk Index (NRI) - nutrition risk score (NRS) - Nutritional Risk Screening 2002 (NRS2002) - Nutritional Form for the Elderly (NUFEE) - NUTrition Risk in Critically ill (NUTRIC) - Patient-Generated Subjective Global Assessment (PG-SGA) - Prognostic Inflammatory and Nutritional Index score (PINI) - Prideaux nutritional risk assessment (PNRA)

57

- Pediatric York hill Malnutrition Score (PYMS) - Royal Marsden Nutrition Screening Tool (RMNST) - Subjective Global Assessment (SGA) - The Screening Tool for the Assessment of Malnutrition in Pediatrics (STAMP) - the Screening Tool for Risk On Nutritional status and Growth (STRONGKIDS) - World Health Organization (WHO) - แบบตดตามภาวะทพโภชนาการโรงพยาบาลอดร (อดร)

ในแตละแบบวดมการใชขอมลจากบคคลและขอมลจากการวดรวมกนเพอคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ องคประกอบของเครองมอทเปนแบบวดพบวา ดชนชวดทถกน ามาใชเปนองคประกอบของแบบวดมากทสดคอ น าหนกทเปลยนแปลง โดยพบใน 19 แบบวด รองลงมาคอ การบรโภคอาหาร พบใน 18 แบบวด ล าดบถดไปคอ น าหนกตว ประวตโรค และดชนมวลกาย รายละเอยดแสดงในตารางท 13

ตาราง 13 องคประกอบของดชนชวดในแตเครองมอทเปนแบบวด

ท

เครองมอ

ขอมลจากตวบคคล (subjective nutritional assessment)

ขอมลจากการวด (objective nutritional assessment)

อาย

ประว

ตโรค

ประว

ตการ

ใชยา

ประว

ตการ

รกษา

พยาบ

าล

ประเ

มนกา

รบรโ

ภคอา

หาร

ปญหา

ทางร

ะบบท

างเด

นอาห

าร

การต

รวจร

างกา

ยทาง

คลนก

ความ

เครย

ด/ระ

บบปร

ะสาท

น าหน

ก

สวนส

ง

น าหน

กทเป

ลยนแ

ปลง

ดชนม

วลกา

ย

เสนร

อบวง

กงกล

างตน

แขน

หรอค

วามห

นาขอ

งผวห

นง

การต

รวจท

างชว

เคม

การท

าหนา

ทของ

รางก

าย

1 BNT

/

/

/ / 2 CONUT

/

3 DNA

/

/ / / /

/ 4 FNA

/

/

/ /

/

/

5 GMS / /

/

/ / 6 GNRI

/

/

7 IMS

/

/

/ / 8 INA

/

9 INS

/ /

/ 10 MAG

/ /

11 MNA

/ /

/

/

/ / /

/

58

ท

เครองมอ

ขอมลจากตวบคคล (subjective nutritional assessment)

ขอมลจากการวด (objective nutritional assessment)

อาย

ประว

ตโรค

ประว

ตการ

ใชยา

ประว

ตการ

รกษา

พยาบ

าล

ประเ

มนกา

รบรโ

ภคอา

หาร

ปญหา

ทางร

ะบบท

างเด

นอาห

าร

การต

รวจร

างกา

ยทาง

คลนก

ความ

เครย

ด/ระ

บบปร

ะสาท

น าหน

ก

สวนส

ง

น าหน

กทเป

ลยนแ

ปลง

ดชนม

วลกา

ย

เสนร

อบวง

กงกล

างตน

แขน

หรอค

วามห

นาขอ

งผวห

นง

การต

รวจท

างชว

เคม

การท

าหนา

ทของ

รางก

าย

12 MNA-SF

/

/

/ /

/ 13 MST

/

/

14 MUST

/

/ / 15 NRC

/

/

/

/

16 NRI

/

/ 17 NRS

/

/

/ /

18 NRS2002

/

/

/

/ 19 NUFEE

/

/ /

/

20 NUTRIC / /

/ 21 PG-SGA

/

/ / /

/

/

/

22 PINI

/ 23 PNRA /

/ / / /

/

24 PYMS

/ /

/ 25 RMNST

/ /

/

/

26 SGA

/

/ /

/

/

/ 27 STAMP

/

/

/ /

28 STRONGKIDS

/

/ /

/ 29 WHO /

/ /

30 อดร

/

/

/ / รวม 4 13 2 2 17 6 2 3 13 5 19 12 3 9 4

(หมายเหต: Bhumibol Adulyadej Hospital Nutrition Triage (BNT), Controlling Nutritional Status (CONUT), The Detailed Nutritional Assessment (DNA), Full Nutritional Assessment (FNA), The Graz Malnutrition Screening (GMS), Geriatric Nutritional Risk Index (GNRI), Instant Nutritional Assessment (INA), Index Suggestive of Malnutrition (IMS), Innsbruck nutrition score (INS), Malnutrition Advisory Group (MAG), Mini-nutritional assessment (MNA), Mini Nutritional Assessment Short Form (MNA-SF), Malnutrition Screening Tool (MST), Malnutrition Universal Screening Tool (MUST), Nutrition risk classification (NRC), Nutritional Risk Index (NRI), nutrition risk score (NRS), Nutritional Risk Screening 2002 (NRS2002), Nutritional Form For the Elderly (NUFEE), NUTrition Risk in Critically ill (NUTRIC), Patient-Generated Subjective Global Assessment (PG-SGA), Prognostic Inflammatory and Nutritional Index score (PINI), Prideaux nutritional risk assessment (PNRA), Pediatric York hill Malnutrition Score (PYMS), Royal Marsden Nutrition Screening Tool (RMNST), Subjective Global Assessment (SGA), The Screening Tool for the Assessment of Malnutrition in Pediatrics (STAMP), the Screening Tool for Risk On Nutritional status and Growth (STRONGKIDS), World Health Organization (WHO), แบบตดตามภาวะทพโภชนาการโรงพยาบาลอดร (อดร))

59

จากผลการศกษารปแบบการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการทพบสามารถบอกไดวา รปแบบท 1 คอ การใชขอมลจากบคคล ประกอบดวย การซกประวต การประเมนจากอาหาร การตรวจรางกายทางคลนก เปนการคดกรองภาวะโภชนาการ เพราะเปนวธการทไมยงยาก ใชเวลาสนๆ และไมตองมการค านวณ รปแบบท 2 การใชขอมลจากการวด ประกอบดวย การวดสดสวนรางกาย การตรวจทางชวเคม การประเมนการท าหนาทของรางกาย เปนการประเมน เพราะมการค านวณ ใชเครองมอทยงยาก มความซบซอน ตองใชบคลากรทางการแพทย และ รปแบบท 3 การใชเครองมอทเปนแบบวด พบวาแตละแบบวดประกอบดวยดชนชวดทมาจากขอมลจากบคคล และขอมลจากการวด ดงนนแบบวดใดทมองคประกอบเปนขอมลจากบคคลเทานน จะกลาวไดวาแบบวดนนเปนการคดกรอง และแบบวดใดทมองคประกอบเปนขอมลจากการวดดวย แบบวดนนจะเปนการประเมน แตกไมสามารถบอกไดชดเจนทกแบบวด ขนอยกบความละเอยดของดชนชวดทใช รายละเอยดตารางท 14

การแบงระดบภาวะทพโภชนาการในแตละแบบวดอาจมความแตกตางกน ในภาพรวมนนสามารถแบงออกได 4 ระดบ คอ ภาวะโภชนาการปกต ภาวะทพโภชนาการเลกนอย ภาวะทพโภชนาการปานกลาง และภาวะทพโภชนาการรนแรง รายละเอยดแสดงในตารางท 14

ตาราง 14 รายละเอยดของแบบวดทแสดงถงดชนชวดและเกณฑการคดกรองหรอประเมน

ท เครองมอ ดชนชวด เกณฑการคดกรองหรอประเมน 1 BNT ดชนมวลกาย

การเปลยนแปลงน าหนก ประวตการไดรบสารอาหาร ความรนแรงของโรค/โรครวมทเปนอยทมผลตอโภชนาการ

คะแนน 0 - 4 โภชนาการปกต คะแนน 5 - 7 ทพโภชนาการเลกนอย คะแนน 8 - 10 ทพโภชนาการปานกลาง คะแนน > 10 ทพโภชนาการรนแรง

2 CONUT อลบมน ลมโฟไซต คอเลสเตอรอล

คะแนน 0 – 1 โภชนาการปกต คะแนน 2 - 4 ทพโภชนาการเลกนอย คะแนน 5 - 8 ทพโภชนาการปานกลาง คะแนน 9 – 12 ทพโภชนาการรนแรง

3 DNA น าหนก น าหนกทลดลงใน 3 เดอนทผานมา ลมโฟไซต อลบมน คอเลสเตอรอล ดชนมวลกาย พลงงานทตองการและไดรบใน 24 ชวโมง

คะแนน 7–11 โภชนาการปกต คะแนน 12–15 ทพโภชนาการเลกนอย คะแนน > 15 ทพโภชนาการรนแรง

60

ท เครองมอ ดชนชวด เกณฑการคดกรองหรอประเมน

ปจจยความเสยงตอภาวะทพโภชนาการ 4 FNA ประวตผปวยและการวนจฉยโรค

ขนตอนการรกษา การตรวจรางกาย (น าหนก สวนสง ดชนมวลกาย plicometry for tricipital, bicipital, subscapular and suprailiac skinfold36, และ bioimpedance) คาชวเคม (อลบมน คอเลสเตอรอล ลมโฟไซต พรอลบมน ทรานเฟอรรน เหลก ระดบไขมน ไอออนในเลอดและปสสาวะ ไดแก Na, K, Cl), ตบ, ไต การท างานของตอมไรทอ 24 hour-clearance of creatinine and nitrogen.

โภชนาการปกต ทพโภชนาการปานกลาง ทพโภชนาการรนแรง

5 GMS น าหนกทลดลงใน 3 เดอนทผานมา ดชนมวลกาย การบรโภคอาหาร ความรนแรงของโรค อาย

คะแนน ≥ 3 ภาวะทพโภชนาการ ถาอายมากกวาหรอเทากบ 65 ป บวกเพม 1 คะแนน

6 GNRI อลบมน น าหนก การค านวณคะแนน GNRI = [1.489 x อลบมน (g/L)] + [41.7x (น าหนก/IBW)]

คะแนน > 98 ภาวะทพโภชนาการนอยมาก คะแนน 92-98 ภาวะทพโภชนาการเลกนอย คะแนน 87 -91 ภาวะทพโภชนาการปานกลาง คะแนน 82 – 86 ภาวะทพโภชนาการรนแรง คะแนน < 82 ภาวะทพโภชนาการรนแรงมาก

7 IMS น าหนกทลดลง น าหนกตวในอดมคต triceps skinfold, arm muscle circumference, อลบมน ลมโฟไซต ฮมาโตครท

คะแนน ≥ 3 ภาวะทพโภชนาการ

8 INA อลบมน ลมโฟไซต

โภชนาการปกต

(อลบมน ≥ 3.5 g/dL, ลมโฟไซต ≥ 1500 cells/mm3) ภาวะทพโภชนาการเลกนอย

(อลบมน ≥3.5 g/dL, ลมโฟไซต <1500 cells/mm3), ภาวะทพโภชนาการปานกลาง (อลบมน <3.5 g/dL, blood

ลมโฟไซต≥1500 cells/mm3),

61

ท เครองมอ ดชนชวด เกณฑการคดกรองหรอประเมน

ภาวะทพโภชนาการรนแรง (อลบมน < 3.54 g/dL, ลมโฟไซต < 1500 cells/mm3)

9 INS ดชนมวลกาย น าหนกทลดลงใน 3 เดอนทผานมา อลบมน total serum protein (g/dl); Catabolism serum urea/serum creatinine (mg/mg)

คะแนน ≤ 2 ไมตองรบโภชนบ าบด คะแนน 3-4 อาจจะตองไดรบโภชนบ าบด คะแนน ≥ 5 ไดรบโภชนบ าบด

10 MAG ดชนมวลกาย น าหนกทลดลงโดยไมไดตงใจใน 6 เดอนทผานมา

ความเสยงตอทพโภชนาการต า ดชนมวลกาย >20 kg/m2 และน าหนกทลดลง<5% ความเสยงตอทพโภชนาการปานกลาง ดชนมวลกาย 18.5-20 kg/m2 และน าหนกทลดลง <5% (หรอน าหนกเพมขน) หรอดชนมวลกาย >20 kg/m2 และน าหนกทลดลง of 5-10%. ความเสยงตอทพโภชนาการสง ดชนมวลกาย < 18.5 kg/m2 หรอดชนมวลกาย 18.5-20 kg/m2 และ น าหนกทลดลง 5-10%.

11 MNA คดกรองดวยค าถาม 6 ขอ - ใน 3 เดอนทผานมาความอยากอาหารลดลง - ใน 3 เดอนทผานมาน าหนกทลดลง - ปญหาดานการเคลอนไหว - ความเครยด - มปญหาทางจตประสาท - ดชนมวลกาย ประเมนดวยค าถาม 12 ขอ - การชวยเหลอตวเอง - การรบประทานยามากกวา 3 ชนดหรอไม - มแผลกดทบหรอแผลทผวหนงหรอไม - รบประทานอาหารไดเตมมอ กมอตอวน - รบประทานอาหารจ าพวกโปรตนหรอไม - รบประทานผกหรอผลไมอยางนอย 2 หนวยบรโภคตอวน - ดมเครองดม ปรมาณเทาไรตอวน

คะแนน < 17 ภาวะทพโภชนาการ คะแนน 17-23.5 มความเสยงทพโภชนาการ คะแนน 24-30 โภชนาการปกต

62

ท เครองมอ ดชนชวด เกณฑการคดกรองหรอประเมน

- ความสามารถในการชวยเหลอตวเองในการรบประทานอาหาร - ผปวยคดวาตนเองมภาวะโภชนาการเปนอยางไร - เมอเทยบในวยเดยวกน ผปวยคดสขภาพตนเปนอยางไร - เสนรอบวงแขน - เสนรอบวงนอง

12 MNA-SF แบงเปน 6 ดาน คอ - ใน 3 เดอนทผานมาความอยากอาหารลดลง - ใน 3 เดอนทผานมาน าหนกทลดลง - ปญหาดานการเคลอนไหว - ความเครยด - มปญหาทางจตประสาท - ดชนมวลกาย

คะแนน 0-7 ภาวะทพโภชนาการ, คะแนน 8-11 เสยงตอภาวะทพโภชนาการ คะแนน 12-14 ภาวะโภชนาการปกต

13 MST Appetite, recent unintentional weight loss

คะแนน > 2 ภาวะทพโภชนาการ

14 MUST น าหนกทลดลงใน 3-6 เดอนทผานมา ดชนมวลกาย โรค

คะแนน 0 ความเสยงทพโภชนาการ คะแนน 1 ภาวะทพโภชนาการปานกลาง คะแนน ≥ 2 ภาวะทพโภชนาการสง

15 NRC การวนจฉย ประวตการบรโภคอาหาร น าหนกตวในอดมคต ประวตน าหนก

Yes only ≥ 1 = มความเสยงทพโภชนาการ No all = มความเสยงทพโภชนาการต า

16 NRI อลบมน น าหนก NRI = (1.519 × alb in g/L) + (41.7 x wt/usual wt)

คะแนน > 100 ภาวะทพโภชนาการปกต คะแนน 97.5-100 ภาวะทพโภชนาการเลกนอย คะแนน 83.5-97.4 ภาวะทพโภชนาการปานกลาง คะแนน< 83.5 ภาวะทพโภชนาการรนแรง

17 NRS น าหนกทลดลง ดชนมวลกาย การบรโภคอาหาร ความเครยด

คะแนน 0-3 ความเสยงทพโภชนการต า คะแนน 4-5 ตองไดรบการตดตาม คะแนน 6-15 ความเสยงทพโภชนาการสง

18 NRS2002 ดชนมวลกาย น าหนกทลดลงใน 3 เดอนทผานมา การบรโภคอาหารทลดลงในอาทตยทผานมา

คะแนน≤ 2 ภาวะทพโภชนาการปกต คะแนน 3 - 4 ภาวะทพโภชนาการปานกลาง คะแนน 5 - 7 ภาวะทพโภชนาการรนแรง

63

ท เครองมอ ดชนชวด เกณฑการคดกรองหรอประเมน

ความรนแรงของโรค ถาอายมากกวาหรอเทากบ 70 ป บวกเพม 1 คะแนน

19 NUFEE น าหนกทลดลง การบรโภคอาหาร ปญหาระบบทางเดนอาหาร จ านวนยาหรอปญหาในการรบประทานอาหาร

คะแนน < 6 ความเสยงทพโภชนการต า คะแนน 6-10 ความเสยงทพโภชนาการปานกลางคะแนน ≥ 11 ความเสยงทพโภชนาการสง

20 NUTRIC อาย จ านวนโรครวม จ านวนวนทรกษาในโรงพยาบาล Acute Physiology and Chronic Health Evaluation II (APACHE II) and Sequential Organ Failure Assessment (SOFA) scores from admission.

คะแนน ≥ 5 มความเสยงทพโภชนาการสง

21 PG-SGA ตอบโดยผปวย น าหนก การบรโภคอาหาร อาการทางระบบอาหาร ตอบโดยบคลากรทางการแพทย น าหนกทลดลง โรคทมความสมพนธกบภาวะโภชนาการ การตรวจรางกาย

คะแนน 0 -1 : ไมตองการการสนบสนนทางโภชนาการ คะแนน 2 - 3 : ไดรบการปรกษาทางโภชนาการคะแนน 4 - 8 : ตองการการสนบสนนทางโภชนาการ คะแนน ≥9 :ความจ าเปนเรงดวนส าหรบการจดการอาการทดขนและ / หรอการสนบสนนทางโภชนาการ A—ภาวะทพโภชนาการปกต B—ภาวะทพโภชนาการปานกลาง C—ภาวะทพโภชนาการรนแรง

22 PINI อลบมน, 1-acid glycoprotein, C-reactive protein (CRP)

คะแนน < 1 ภาวะโภชนาการปกต คะแนน 1–20 ภาวะทพโภชนาการปานกลาง คะแนน > 20 ภาวะทพโภชนาการรนแรง

23 PNRA น าหนก ความอยากอาหาร ผวหนง ความสามารถในการกน การท างานของล าไส อาย สถานการณรกษาพยาบาล

คะแนน 8-11 เฝาระวง คะแนน 12-14 มความเสยงภาวะโภชนาการ คะแนน 15-17 มความเสยงสงตอภาวะโภชนาการ ควรไดรบการแนะน าจากนกโภชนาการ คะแนน ≥ 18 ความเสยงสงมากตอภาวะโภชนาการ ควรไดรบการแนะน าจากนกโภชนาการ

64

ท เครองมอ ดชนชวด เกณฑการคดกรองหรอประเมน

24 PYMS ดชนมวลกาย น าหนกทลดลง การเปลยนแปลงการบรโภคอาหาร ผลของการรกษาพยาบาลทมตอภาวะโภชนาการ

คะแนน ≥ 2 มความเสยงสงตอภาวะทพโภชนาการ

25 RMNST น าหนกทลดลงอยางไมตงใจภายใน 3 เดอน น าหนกต ากวามาตรฐาน การบรโภคอาหารลดลง ปญหาระบบทางเดนอาหาร

คะแนน 0-4 ภาวะโภชนาการปกต

คะแนน 5-9 ภาวะทพโภชนาการปานกลาง

คะแนน >10 ภาวะทพโภชนาการรนแรง

26 SGA ประวตการรกษา น าหนกทเปลยนแปลง การบรโภคอาหาร ปญหาระบบทางเดนอาหาร การตรวจรางกาย

A: ภาวะโภชนาการปกต B: ภาวะโภชนาการปานกลาง C: ภาวะโภชนาการรนแรง

28 STAMP

การวนจฉย การบรโภคอาหาร น าหนกและสวนสง

คะแนน 0 - 1 ภาวะทพโภชนาการต า คะแนน 2 – 3 ภาวะทพโภชนาการปานกลาง คะแนน > 4 ภาวะทพโภชนาการสง

29 STRONGKIDS ตอบโดยบคลากรทางการแพทย โรคทมความเสยงตอภาวะทพโภชนาการ ภาวะโภชนาการ ภาวะทพโภชนาการ ตอบโดยผดแลเดก อาการทองเสย อาเจยน การบรโภคอาหารลดลง การไดรบการดแลดานโภชนาการ น าหนกทลดลง หรอเพมขน

คะแนน 0 ภาวะทพโภชนาการต า คะแนน 1–3 ภาวะทพโภชนาการปานกลาง คะแนน 4–5 ภาวะทพโภชนาการสง

30 WHO น าหนกตอสวนสง (weight-for-height (W/H)) สวนสงตออาย (height-for-age (H/A)) หรอ ดชนมวลกาย (BMI)

W/H หรอ H/A < "3 z-score ทพโภชนาการรนแรง "3 and "2 ทพโภชนาการปานกลาง BMI z-score <"3 ทพโภชนาการรนแรง ≤ "2 ทพโภชนาการปานกลาง

31 อดร ดชนมวลกาย น าหนกตวทลดลง การไดรบอาหาร ความรนแรงของโรครวมทเปนอยและผลกระทบตอภาวะโภชนาการ

คะแนน 0 - 4 มความเสยงตอภาวะทพโภชนาการ คะแนน 5 - 7 ภาวะทพโภชนาการเลกนอย คะแนน 8 - 10 ภาวะทพโภชนาการปานกลาง คะแนน > 10 ภาวะทพโภชนาการรนแรง

65

กลมผปวยทพบในการศกษาสามารถแบงออกเปน 4 ประเภท คอ ผปวยทวไป ผปวยสงอาย ผปวยเดกและผปวยเฉพาะโรค โดยอธบายลกษณะของผปวยทวไป คอ ผปวยทวไปทรกษาในโรงพยาบาลโดยไมไดระบโรค หมายถง ผปวยทกคนทเขารกษาไวในโรงพยาบาลจะไดรบการคดกรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการหรอประเมนภาวะทพโภชนาการ ไมมการแบงแยกวาผปวยมโรคและมอาย 18-65 ป ผปวยสงอาย คอ ผปวยทอายมากกวาหรอเทากบ 65 ป ผปวยเดก คอ ผปวยทอายนอยกวาหรอเทากบ 18 ป และผปวยเฉพาะโรค คอ ผปวยทมการระบโรคทชดเจนและมอายอยในชวง 18-65 ป ทงนในกลมของผปวยสงอายและผปวยเดกอาจมการระบโรคในบางการศกษา

การน าเครองมอทเปนแบบวดไปใชในผปวยทรกษาในโรงพยาบาลพบวา แบบวด SGA ถกน ามาใชมาทสด 22 ครง รองลงมาคอ NRS2002, MNA ตามล าดบ และเมอแบงการน าแบบวดมาใชแยกเปนกลมผปวยพบวา กลมผปวยทวไปใชแบบวด SGA มากทสด กลมผปวยสงอาย ใชแบบวด MNA มากทสด กลมผปวยเดกใชแบบวด STROGkids มากทสด และกลมผปวยเฉพาะโรคใชแบบวด SGA มากทสดรายละเอยดแสดงในตารางท 15

แบบวด SGA พฒนาชวงปลาย ค.ศ.1980 มองคประกอบในการประเมน 5 ประการ ไดแก การเปลยนแปลงของน าหนก อาหารทรบประทาน อาการทางระบบทางเดนอาหาร ความสามารถในการท างานและโรคทสมพนธกบผปวย รวมถงขอมลจากการตรวจรางกาย ไดแก ไขมนใตผวหนงทลดลง กลามเนอตนขาและตนแขน การบวมของขอเทาหรอกนกบ รวมถงภาวะทองมาน ผประเมนสามารถจ าแนกภาวะความเสยงดานโภชนาการเปน 3 ระดบ (A, B, C ) และเนองจากเปนแบบประเมนชนดบกเบกตงแตระยะแรก ปจจบนมกใชเปนแบบมาตรฐานเพอเทยบกบการประเมนชนดใหมๆ

แบบวด NRS-2002 ไดรบการพฒนาขนจากสมาคมผใหอาหารทางหลอดเลอดด าและทางเดนอาหารแหงสหภาพยโรป (ESPEN) ในป ค.ศ.2002 แบบวดดงกลาวพฒนาขนจากสมมตฐานวาเมอผปวยมอาการหนกขนจะท าใหมภาวะทพโภชนาการเพมขน เครองมอนแบงการพจารณาเปน 2 กลม คอ ภาวะความเสยงดานโภชนาการของผปวยในปจจบนและความรนแรงของโรคทผปวยประสบขณะนน โดยการประเมนดงกลาวใหความส าคญกบผสงอาย โดยมการเพมคะแนนเมอผปวยอายมากกวา 70 ป สมาคม ESPEN ไดแนะน าวา NRS-2002 ควรใชกบผปวยในโรงพยาบาล ขอดคอไมตองใช BMI

แบบวด MNA พฒนาขนในป ค.ศ. 1990 จากฝรงเศส สหรฐอเมรกาและศนยวจยของบรษทเนสเล สวตเซอรแลนด เพอประเมนผสงอายทมารกษาในคลนก บานพกคนชราและโรงพยาบาล MNA ประกอบดวย 2 สวน คอ Short form MNA และ Full MNA

แบบวด STRONGkids พฒนาและทดสอบในประเทศเนเธอแลนดอยางกวางขวาง เครองมอนม 4 ค าถาม โดยท 2 ค าถามตอบโดยผดแลเดก คอ สอบถามเกยวกบอาการทางระบบทางเดน

66

อาหาร การบรโภคอาหารลดลงหรอไม และการไดรบสารอาหาร และอก 2 ค าถามเปนบคลากรทางการแพทย คอ โรคทมผลตอภาวะโภชนาการ และ เดกมภาวะโภชนาการแยหรอไม ตาราง 15 การใชเครองมอทเปนแบบวดในการคดกรองและประเมนผปวยประเภทตางๆ

เครองมอ ผปวย รวมจ านวนงานวจย ผปวยทวไป ผปวยสงอาย ผปวยเดก ผปวยเฉพาะโรค

BNT 2 - - - 2 CONUT 1 - - - 1 DNA 1 - - - 1 FNA 1 - - - 1 GMS 1 - - - 1 GNRI 1 1 - - 2 IMS 1 - - - 1 INA - - - 1 1 INS 1 - - - 1 MAG - - - 1 1 MNA - 6 - - 6 MNA-SF 2 4 - 1 6 MST 2 - - 1 3 MUST - 2 - - 2 NRC 1 1 - - 2 NRI 2 - - 2 4 NRS 1 - - - 1 NRS2002 5 3 - - 8 NUFEE - 1 - - 1 NUTRIC 1 - - - 1 PG-SGA 2 - - 5 7 PINI 1 - - - 1 PNRA 1 - - - 1 PYMS - - 3 - 3 RMNST - - - 1 1 SGA 12 2 1 7 22 STAMP - - 3 - 3 STRONGKIDS - - 6 - 6 WHO - - 1 - 1 อดร 1 - - - 1

67

4.4 ประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ ประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ จากผลการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ สามารถจ าแนกประสทธผลออกเปนดานตางๆ ไดแก ความชกของภาวะทพโภชนาการ ระยะเวลานอนโรงพยาบาล อตราตาย และดานอนๆ เชน การกลบมาโรงพยาบาลซ า ภาวะแทรกซอน โดยไดน าเสนอประสทธผลแยกตามผลลพธตางๆ ในผปวยแตละประเภท ไดแก ผปวยทวไป ผปวยสงอาย ผปวยเดก และผปวยเฉพาะโรค รายละเอยดแสดงในตารางท 16-19

4.4.1 ความชกของภาวะทพโภชนาการ จากผลการศกษาพบวา ความชกของภาวะทพโภชนาการในผปวยทงหมดรวมทง

กลมผปวย ซงเปนผลจากงานวจย 86 เรอง แบงเปนผลจากงานวจยผปวยทวไป 30 เรอง ผปวยสงอาย 18 เรอง ผปวยเดก 16 เรอง และผปวยเฉพาะโรค 22 เรอง ภาวะทพโภชนาการอยในชวง 0 – 93.7% เปนผลมาจากการใชเครองมอคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการแบบตางๆ

ผปวยทวไป คอ ผปวยทวไปทรกษาในโรงพยาบาล โดยไมไดระบโรค หมายถง ผปวยทกคนทเขารกษาไวในโรงพยาบาลจะไดรบการคดกรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการหรอประเมนภาวะทพโภชนาการ ซงผลการศกษาพบ 30 งานวจยทศกษาในผปวยทรกษาในโรงพยาบาลแบงเปนงานวจยตางประเทศ 22 งานวจย และงานวจยในประเทศไทย 8 งานวจย ซงในกลมผปวยทวไปนสามารถแบงยอยได 2 กลม คอ ผปวยทวไปทไมไดมภาวะวกฤต (non critically ill) และ ผปวยทมภาวะวกฤต (critically ill) หมายถง ผปวยมความซบซอนของโรครวม เ ป น ก ล มผปวยทตองไดรบการดแลตอเนองดวยเครองมอตดตามสญญาณชพทละเอยดตลอดเวลา พบความชกของภาวะทพโภชนาการอยในชวง 0 - 93.7% รายละเอยดตารางท 16

ผปวยสงอาย จากผลการศกษาพบวา ความชกของภาวะทพโภชนาการในผปวยทอายมากกวาหรอเทากบ 65 ป อยในชวง 9-86 % ซงเปนผลจาก 18 งานวจย โดยเปนงานวจยตางประเทศ 16 งานวจยและงานวจยในประเทศไทย 2 งานวจย โดยจากงานวจยทงหมดพบ 2 งานวจยทระบวาศกษาในผปวยสงอายในโรคกระดกหก (hip fracture) พบ 1 งานวจยทศกษาในผปวยความจ าเสอม (Alzheimer’s และ

68

dementia) พบ 1 งานวจยทศกษาในผปวย acute stroke พบ 1 งานวจยทศกษาในผปวยตดเชอ และอก 13 งานวจยไมไดระบโรค รายละเอยดตารางท 17

ผปวยเดก

จากผลการศกษาพบวา ความชกของภาวะทพโภชนาการในผปวยทอายนอยกวาหรอเทากบ 18 ป อยในชวง 8.1- 88 % โดยเปนผลทมาจาก 16 งานวจย รายละเอยดในตารางท 18

ผปวยเฉพาะโรค จากผลการศกษาพบวา ความชกของภาวะทพโภชนาการในผปวยทมการระบโรคทชดเจนพบวา อยในชวง 1.9-92.1% โดยเปนผลทมาจาก 22 งานวจย ซงเปนงานวจยตางประเทศ 16 งานวจย และงานวจยในประเทศไทย 6 งานวจย กลมโรคทมการศกษา ไดแก โรคระบบทางเดนอาหาร โรคหวใจและหลอดเลอดและกลมโรคมะเรง แสดงรายละเอยดในตารางท 19

4.4.2 ระยะเวลานอนโรงพยาบาล ผปวยทวไป

จากผลการศกษาพบวา ระยะเวลานอนโรงพยาบาลใน 8 งานวจย โดยม 4 งานวจยทสรปผลการศกษาไดวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมระยะเวลานอนโรงพยาบาลทยาวนานกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกต โดยมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (68, 70, 80, 127) และม 4 งานวจยทไมพบความความแตกตางของระยะเวลานอนโรงพยาบาลอยางมนยส าคญทางสถต แตพบวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการมระยะเวลานอนยาวนานกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกต (54, 65, 80, 107, 116) งานวจยของ Olveira G และ Tapia MJ (2013) ใหผลการศกษาทงแตกตางและไมแตกตางเนองจากงานวจยนมการใชเครองมอคดกรองหรอประเมนหลายแบบจงใหผลลพธทแตกตางกน รายละเอยดตารางท 16

69

ผปวยสงอาย จากผลการศกษาพบวา มการรายงานระยะเวลานอนโรงพยาบาลใน 2

งานวจยซงสรปผลการศกษาวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมระยะเวลานอนโรงพยาบาลยาวนานกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (64, 75) รายละเอยดตารางท 17

ผปวยเดก

จากผลการศกษาพบวา มการรายงานระยะเวลานอนโรงพยาบาลใน 4 งานวจย ซงสรปผลการศกษาไดวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมระยะเวลานอนโรงพยาบาลยาวนานกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (72, 74, 95, 121) รายละเอยดตารางท 18

ผปวยเฉพาะโรค จากผลการศกษาพบวา มการรายงานระยะเวลานอนโรงพยาบาลใน 4

งานวจย ซงสรปผลการศกษาไดวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมระยะเวลานอนโรงพยาบาลยาวนานกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (69, 85, 93, 112) รายละเอยดตารางท 19

4.4.3 อตราตาย

ผปวยทวไป จากผลการศกษาพบวา มการรายงานอตราตายใน 7 งานวจย โดยม 6

งานวจยทสรปผลการศกษาไดวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการมอตราตายทสงกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (57, 68, 70, 80, 83, 132) อก 3 งานวจยพบวาอตราการตายไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต แตมแนวโนมทวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการมอตราตายทสงกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกต (80, 114, 132) ส าหรบงานวจยทใหผลการศกษาทง

70

แตกตางและไมแตกตางคอ Olveira G และ Tapia MJ (2013) และปนมณ เรยวเดชะ (2546) เนองจากงานวจยนมการใชเครองมอคดกรองหรอประเมนหลายแบบจงใหผลทตางกน รายละเอยดตารางท 16

ผปวยสงอาย

จากผลการศกษาพบวา มงานวจยทรายงานอตราตาย 4 งานวจย โดย 2 งานวจยสรปผลการศกษาไดวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมอตราตายสงกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (71, 75) อก 2 งานวจยพบวาอตราการตายไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต แตมแนวโนมทวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการมอตราตายทสงกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกต (53, 117) รายละเอยดตารางท 17

ผปวยเดก

จากผลการศกษาพบวา มงานวจยทรายงานอตราตาย 2 งานวจย ซงสรปผลการศกษาไดวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมอตราตายทสงกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต (56, 72) รายละเอยดตารางท 18

ผปวยเฉพาะโรค

จากผลการศกษาพบวา งานวจยทรายงานอตราตาย 5 งานวจย โดยม 2 งานวจยทสรปผลการศกษาไดวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมอตราตายสงกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (93, 135) สวนงานวจยอก 2 งานวจยไมพบไมความแตกตางของอตราตายอยางมนยส าคญทางสถต แตมแนวโนมทวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการมอตราตายสงกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกต (51, 69) และม 1 งานวจยทรายงานผลเปนอตราการอยรอด พบวามความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (63) รายละเอยดตารางท 19

71

4.4.4 ผลลพธดานอนๆ ผปวยทวไป

จากผลการศกษาพบวา มการรายงานผลลพธเปนอตราการปวยใน 1 งานวจย ซงพบวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมอตราปวยมากกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (68)

จากผลการศกษาพบวา มการรายงานผลลพธเปนการกลบมารกษาในโรงพยาบาลซ า (readmission) พบงานวจย 1 เรอง ซงแสดงใหเหนวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมอตราการกลบมานอนโรงพยาบาลซ ามากกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (70)

จากผลการศกษาพบวา มการรายงานผลลพธเปนการตดเชอแทรกซอน มการรายงานผลลพธนใน 5 งานวจย โดยผลการศกษาสรปไดวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมการตดเชอแทรกซอนมากกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (80, 83, 119, 129, 132) และ 1 งานวจยทไมมนยส าคญทางสถต(132) คองานวจยของปนมณ เรยวเดชะ (2546) เนองจากงานวจยนมการใชเครองมอคดกรองหรอประเมนหลายแบบจงใหผลทแตกตางกน

จากผลการศกษาพบวา มการรายงานผลลพธเปนการหยาเครองชวยหายใจ พบงานวจย 1 เรองทแสดงใหเหนวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมอตราการหยาเครองชวยหายใจนอยกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต(133) รายละเอยดตารางท 16

ผปวยสงอาย

จากผลการศกษาพบวา มการรายงานผลลพธเปนปจจยทเกยวของกบภาวะทพโภชนาการใน 1 งานวจย พบวาปจจยม ดงน ผสงอายอาศยอยล าพง สญเสยประสาทการรบรสมความสามารถในการปฏบตกจวตรประจ าวนขนพนฐานอยในระดบพงพาทงหมดมการรบประทานอาหารไมครบ 3 มอตอวน มโรคมะเรง มอาการคลนไส/อาเจยนมอาการเบออาหาร และมภาวะซมเศรา (128) รายละเอยดตารางท 17

72

ผปวยเดก จากผลการศกษาพบวา มการรายงานผลลพธเปนการหยาเครองชวยหายใจ

ใน 1 งานวจย สรปผลงานวจยไดวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมอตราการหยาเครองชวยหายใจนอยกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต (72)

จากผลการศกษาพบวา มการรายงานผลลพธเปนการตดเชอแทรกซอนใน 1 งานวจย สรปผลงานวจยไดวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมการตดเชอแทรกซอนมากกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต (121) รายละเอยดตารางท 18

ผปวยเฉพาะโรค

จากผลการศกษาพบวา มการรายงานผลลพธเปนภาวะแทรกซอนใน 2 งานวจย สรปผลงานวจยไดวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะมภาวะแทรกซอนมากกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต (93, 106) และ 1 งานวจยไมพบความส าคญทางสถต (73)

จากผลการศกษาพบวา มการรายงานผลลพธเปนระยะของโรคใน 2 งานวจย สรปผลงานวจยไดวาผปวยทมทมระยะของโรคมความรนแรงขน ท าใหภาวะโภชนากรรนแรงมากขน (125, 136) รายละเอยดตารางท 19

4.5 ผลการศกษาเพมเตม

จากการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ นอกจากรปแบบการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการแลว ยงพบวางานวจย 12 เรองทมการด าเนนการเพอจดการและดแลภาวะโภชนาการในผปวยทมภาวะทพโภชนาการ (66, 67, 75, 81, 84, 87, 88, 92, 103, 108, 109, 133)

การดแลภาวะโภชนาการ หมายถง การกระท าของบคลากรทมตอผปวยทมภาวะทพโภชนาการ อาจจะเปน แพทย พยาบาล เภสชกร และนกโภชนากร โดยการดแลนนจากการทบทวนวรรณกรรมในครงน สามารถแบงออกได 2 ประเภท คอ การใหสารอาหาร และการดแลดานอนๆ

4.5.1 การใหสารอาหาร เปนการใหอาหารหรอสารแกผปวยทมภาวะทพโภชนาการ เพอท าใหผปวยมภาวะ

โภชนาการทดขน โดยรปแบบทใหนนมทงการใหทางปาก (oral supplement) ทางสายใหอาหาร (enteral or parenteral supplement) ส าหรบอาหารหรอสารอาหารทใหแกผปวยนนมหลาย

73

ประเภท ไดแก อาหารทมพลงงานและโปรตนสง (energy and protein rich) หรอเปนการเตมสารตางๆเพมเตมในอาหาร เชน Immunomodulating enteral diet การใหอาหารทเปนเครองดม ของวาง (snack) เปนตน

4.5.2 การดแลดานอนๆ เปนการดแลผปวยทมภาวะทพโภชนาการทไมเกยวของกบการใหอาหารหรอสารอาหาร เพอ

ท าใหผปวยมภาวะโภชนาการทดขน ไดแก การรวมมอกนของสหวชาชพในการดแลผปวยทมภาวะทพโภชนาการ ทงแพทย พยาบาล เภสชกร และนกโภชนากร มเครองมอหรอการประเมน และตดตามภาวะโภชนาการในผปวย การใหค าปรกษา ใหความรแกผปวยและผดแลผปวยเรองโภชนศกษา การปรบเปลยนมออาหาร การก าหนดโภชนาการของอาหารเสรม เชน อาหารวางทมคณคาทางโภชนาการ หรอการดแลแบบ Malnutrition care plan (MCP) คอ การวางแผนการดแลผปวยทมภาวะทพโภชนาการให เหมาะกบความตองการของผปวยแตละรายตามลกษณะทางคลนก การประเมนอาหารและตามใบสงแพทย

ตารา

งท 1

6 ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมนภ

าวะโ

ภชนา

การใ

นผปว

ยทวไ

ป ท

ผวจย

ปท

ตพ

มพ

จ านว

น(ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ประส

ทธผล

ของก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น

ความ

ชก

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

1 Ro

ller R

E แล

ะคณ

ะ (2

016)

(50

) 25

59

404

GMS,

NRS-

2002

, MNA

-SF

28·5

- 56.8

%

ขนอย

กบรป

แบบท

ใช

-

2 Ba

ccar

o F

และ

Sanc

hez A

(2

015)

(52)

2558

15

2 SG

A, B

MI

48.70

%

-

3 Co

ltman

A แ

ละคณ

ะ (2

015)

(54)

25

58

294

SGA,

NUT

RIC

26- 8

0%,

ขนอย

กบรป

แบบท

ใช

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล*

* ผ

ปวยท

มภาว

ะทพโ

ภชนา

การท

คดกร

องหร

อประ

เมนโ

ดยเค

รองม

อ NU

TRIC

แล

ะ SG

A ยา

วนาน

(hos

pital

LOS

12.7

วน แ

ละ IC

U LO

S 9.6

วน)

4 M

ogen

sen

KM

และค

ณะ (2

015)

(5

7)

2558

6,5

18

การ

วดสด

สวนร

างกา

ย (B

MI)

การต

รวจท

างชว

เคม

(albu

min,

tra

nsfe

rrin,

tota

l lym

phoc

yte

coun

t)

11.6-

55.9

%

ขนอย

กบรป

แบบท

ใช

อตรา

ตาย*

**

ควา

มเสย

งของ

การต

ายใน

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

(Non

spec

ific

maln

utrit

ion) ส

งกวา

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

รนแร

งนอย

กวาห

รอ

ภาว

ะโภช

นากา

รปกต

(OR

= 1.1

4; (9

5% C

I: 1.21

–1.61

) )*;

ค

วามเ

สยงข

องกา

รตาย

ในผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร (p

rote

in-en

ergy

m

alnut

rition

) สงก

วาผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารรน

แรงน

อยกว

าหรอ

ภ

าวะโ

ภชนา

การป

กต (O

R =

2.39;

(95%

CI: 1

.96–2

.91)*

5 Ba

dia-T

ahul

l MB

และค

ณะ (2

014)

(6

2)

2557

20

5

SGA,

PG-

SGA,

NRS

-200

2 51

.2-57

.7%

ขนอย

กบรป

แบบท

ใช

-

75

ท ผว

จย

ปท

ตพมพ

จ า

นวน

(คน)

รป

แบบก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ความ

ชก

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

6 M

orian

a M

และ

คณะ

(201

4) (6

5)

2557

19

7 SG

A

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(per

cent

we

ight l

oss,

BMI, a

rm

circu

mfe

renc

e, tri

cipita

l fol

d) ก

ารตร

วจทา

งชวเค

ม (al

bum

in,

trans

ferri

n, ch

oles

tero

l, lym

phoc

yte

coun

t)

7.1- 4

2.6%

ข

นอยก

บระด

บภาว

ะทพ

โภชน

าการ

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล

13.5

vs 1

2.1 v

s 6.97

**

7 M

unk T

และ

คณะ

(201

4) (6

6)

2557

81

NR

S-20

02

24.7%

-

8 Ta

ngvik

RJ แ

ละคณ

ะ (2

014)

(68)

25

57

3279

NR

S-20

02

29%

ระ

ยะเวล

านอน

โรงพ

ยาบา

ล 8.3

vs 5

.0 วน

(p <

0.00

1)*

อต

ราตา

ย on

e-ye

ar m

orta

lity

(OR

4.07,

95%

CI 2

.90-5

.70)*

อต

ราปว

ย m

orbid

ity (O

R 1.5

9, 95

% C

I 1.18

-2.13

)*

9 Ag

arwa

l E แ

ละคณ

ะ (2

013)

(70)

25

56

3122

SG

A, M

ST

32%

,

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล

med

ian L

OS (1

5 da

ys v

s. 10

day

s, p

< 0.0

001)

*

อต

ราตา

ย 9

0-da

y in-

hosp

ital m

orta

lity

Haz

ard

Ratio

(HR)

= 2

.29

(95%

CI: 1

.39-3

.76 (P

=0.00

1*))

, if ≤

25%

Foo

d int

ake

อต

รากา

รกลบ

มารก

ษาซ า

read

miss

ions r

ates

(36%

vs.

30%

, p =

0.0

01)*

10

Olve

ira G

และ

Ta

pia M

J (20

13)

(80)

2556

60

5 SG

A, N

RI, G

NRI,

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(BM

I),

การต

รวจท

างชว

เคม

(Alb

umin,

Pr

ealb

umin)

18.4

- 85.5

%

ขนอย

กบรป

แบบท

ใชแล

ะระด

บภา

วะทพ

โภชน

าการ

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล

**

SGA

35.6

vs 3

0.9 (p

>0.05

),

NRI

36.5

vs 3

0.8 (p

<0.05

)* ,

GNR

I 36.9

vs 3

1.1(p

<0.05

)* ,

P

realb

umin

35.5

vs 3

4.2 (p

>0.05

),

76

ท ผว

จย

ปท

ตพมพ

จ า

นวน

(คน)

รป

แบบก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ความ

ชก

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

Alb

umin

38.5

vs 3

0.1 (p

<0.01

)*

อต

ราตา

ย***

SGA

OR

2.88

(95%

CI1.

2-6.8

9)*

N

RI OR

=1.42

(95%

CI

0.641

-3.15

) (p=

0.387

) Cut

poin

t 83.5

G

NRI O

R=1.5

1(95

% C

I 0.7

3-3.0

9) (p

=0.26

4),

BM

I OR=

2.3 (9

5% C

I 1.04

-5.06

) (p=

0.038

)*,

Pre

album

in OR

=0.90

(95%

CI 0

.84-0

.97) (

p=0.0

05),

Al

bum

in O

R=0.5

4 (9

5% C

I 0.30

-0.99

) (p=

0.046

)

กา

รตดเ

ชอแท

รกซอ

น **

**

SGA

Inf

ectio

us co

mpl

icatio

n 18

.7% v

s 16.8

% (p

>0.05

) ,

NRI

19.7

% v

s 16.9

% (p

>0.05

), GN

RI 19

.9% v

s 17.3

% (p

>0.05

),

Pre

album

in 22

.9% v

s 14.6

% (p

<0.05

)* ,

Alb

umin

19.6%

vs 1

0.6%

(p>0

.05)

11

Pasq

uini T

A แล

ะคณ

ะ (2

012)

(83)

25

55

109

SGA

33.20

%

อตรา

การต

าย**

***

12

/36

vs 3

/73

(P =

0.00

1)*

การต

ดเชอ

แทรก

ซอน*

***

77

.8% v

s 12.3

%; P

= 0.0

00)*

12

Klek

S แ

ละคณ

ะ(2

011)

(84)

25

54

305

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(unin

tent

ional

we

ight l

oss ห

รอ B

MI)

89.40

%

-

13

Som

anch

i U แ

ละคณ

ะ (2

011)

(87)

25

54

400

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(BM

I, weig

ht

loss

) กา

รตรว

จทาง

ชวเค

ม (al

bum

in )

53%

-

77

ท ผว

จย

ปท

ตพมพ

จ า

นวน

(คน)

รป

แบบก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ความ

ชก

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

14

Star

ke J

และค

ณะ(2

011)

(88)

25

54

132

NRS-

2002

35

.50%

-

15

Devo

to G

และ

คณะ

(200

6) (9

9)

2549

10

8 กา

รตรว

จทาง

ชวเค

ม (P

realb

umin)

DN

A, S

GA, P

INI

13 -

44%

ข

นอยก

บรปแ

บบทใ

ชและ

ระดบ

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร

-

16

Dzien

iszew

ski J

แล

ะคณะ

(200

5)

(102

)

2548

21

0 กา

รวดส

ดสวน

รางก

าย (h

eight

, we

ight,

BMI, w

aist-t

o-hip

ratio

(W

HR),

arm

circ

umfe

renc

e)

การต

รวจท

างชว

เคม

(ery

thro

cyte

, he

mog

lobin

, WBC

, lym

phoc

yte

coun

t และ

alb

umin)

10.43

- 21

.02 %

ขน

อยกบ

รปแบ

บทใช

-

17

Ignac

io de

Ul

ibarri

J แล

ะคณ

ะ (2

005)

(1

05)

2548

53

CU

NUT,S

GA,FN

A 3

- 52.8

%

ขนอย

กบรป

แบบท

ใชแล

ะระด

บภา

วะทพ

โภชน

าการ

-

18

Galva

n O

และ

คณะ

(200

4)

(107

)

2547

64

0 กา

รวดส

ดสวน

รางก

าย (B

MI )

, IN

S, PN

RA, N

RI,

0.5 -

54.8

%

ขนอย

กบรป

แบบท

ใชแล

ะระด

บภา

วะทพ

โภชน

าการ

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล

ผปว

ยทมภ

าวะท

พโภช

นากา

รรนแ

รงเม

อประ

เมนด

วย N

RI มร

ะยะเ

วลาน

อนโร

งพยา

บาลย

าวนา

นทสด

19

Joha

nsen

N แ

ละคณ

ะ (2

004)

(1

08)

2547

21

2 กา

รวดส

ดสวน

รางก

าย (B

MI, r

ecen

t we

ight l

oss)

และ

การป

ระเม

นอาห

ารทบ

รโภค

(diet

ary

intak

e du

ring t

he

last w

eek b

efor

e ad

miss

ion)

28.8%

-

78

ท ผว

จย

ปท

ตพมพ

จ า

นวน

(คน)

รป

แบบก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ความ

ชก

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

20

Acun

a A

และ

คณะ

(200

3)

(110

)

2546

15

5 SG

A,IM

S,BM

I 0

- 2.1

%,

ขนอย

กบรป

แบบท

ใช

-

21

Coris

h C.

A. แ

ละคณ

ะ (2

000)

(1

14)

2543

59

4 กา

รวดส

ดสวน

รางก

าย (T

ST, M

MC)

11

%

อตรา

ตาย

****

* 6

.5% v

s 2 %

22

Gine

r M แ

ละคณ

ะ(1

996)

(116

) 25

39

129

การต

รวจท

างชว

เคม

(albu

min

) และ

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(w

eight

/heig

ht)

43%

ระ

ยะเวล

านอน

โรงพ

ยาบา

ล IC

U sta

y 6.9

± 1

.3 vs

4.6

± 0.7

w

ard

stay

was 1

4.7 ±

2.1

vs 1

2.3 +

1.4

23

โสภศ

เกตพ

ร (2

557)

(119

) 25

57

110

SGA

47.27

%

ผปวย

ทน าห

นกนอ

ยกวา

51

กก.แล

ะผปว

ยทไม

มการ

ตดเช

อทปอ

ด มผ

ลลพธ

ทางโภ

ชนาก

ารดข

นอยา

งมนย

ส าคญ

ทระด

บ λ

2 = 9

.74 (p

<0.05

) และλ

2 = 7.3

7 (p

= 0.0

3)

24

ณนตร

ธภรณ

อน

ถา แ

ละคณ

ะ (2

013)

(123

)

2556

90

BN

T 46

.7 - 5

3.3%

ขนอ

ยกบร

ะดบภ

าวะท

พโภ

ชนาก

าร

-

25

เอกว

ทย

เอยม

ทองอ

นทร

(255

6) (1

26)

2556

64

2 BN

T,การ

วดสด

สวนร

างกา

ย (B

MI)

14.3

- 23.8

%

ขนอ

ยกบร

ปแบบ

ทใช

-

26

สรพร

อยแ

กว(2

555)

(127

) 25

55

287

แบบต

ดตาม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารรพ

.อดร

ทพ

โภชน

าการ

รนแร

ง 51.2

%

กอนจ

าหนา

ยลดล

งเหลอ

38.8

%

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล

ไมม

การใ

ชแบบ

ตดตา

มระย

ะเวล

านอน

เฉลย

เทาก

บ 9.8

วน

มกา

รใชแ

บบตด

ตามร

ะยะเ

วลาน

อนเฉ

ลยเท

ากบ

6.7 ว

น (p

>0.0

5)

79

ท ผว

จย

ปท

ตพมพ

จ า

นวน

(คน)

รป

แบบก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ความ

ชก

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

27

บญยง

สรบ

ารงว

งษ

(255

4) (1

29)

2554

10

6 PG

-SGA

27

%

การต

ดเชอ

แทรก

ซอน

OR

=3.0

(95%

CI 1

.1- 8

.4)

p =

0.036

*

28

ปนมณ

เรยว

เดชะ

(2

546)

(132

) 25

46

360

MST

, MNA

-SF,

NRC,

NRS

, การ

ตรวจ

ทางช

วเคม

(seru

m a

lbum

in)

17.8

- 47

.2%

ขนอ

ยกบร

ปแบบ

ทใช

อตรา

ตาย

M

ST R

R=5.0

6 (9

5% C

I: 0.94

-27.2

0)

N

RC R

R =

7.68

(95%

CI: 0

.91-6

5.02)

N

RS R

R =

2.24

(95%

CI: 0

.41-1

2.05)

A

lbum

in RR

= 9.2

4 ( 9

5% C

I: 1.73

- 49.3

4)*

กา

รตดเ

ชอแท

รกซอ

น

MST

RR=

1.59

(95%

CI: 0

.98-2

.57)

M

NA-S

F R

R= 2

.36 (9

5% C

I: 1.42

-3.93

)*

N

RC R

R= 2

.27, (

95%

CI: 1

.40-3

.69)*

NRS

RR=

2.63

, (95

%CI

: 1.55

-4.46

)*

A

lbum

in RR

=1.89

, (95

%CI

: 1.13

-3.17

)*

29

ชฎาภ

รณ

เปรม

ปราม

อมร

(254

2) (1

33)

2542

19

8 กา

รบนท

กอาห

าร 2

4 ชว

โมง ก

ารวด

สดสว

นราง

กาย

(MAM

C, T

SF)ก

ารตร

วจทา

งชวเค

ม(alb

umin,

TLC

)

44.5-

79.6%

ดา

นอนๆ

ก

ารหย

าเครอ

งชวย

หายใ

จแตก

ตางอ

ยางม

นยส า

คญทา

งสถต

ใน

อลบ

มน λ

2= 4

.24 (p

= 0

.039)

* ระ

ยะเวล

าการ

หยาเค

รองช

วยหา

ยใจไ

มแตก

ตางก

นทกว

ธการ

ป

ระเม

นภาว

ะโภช

นากา

ร (p>

0.05)

30

สมาล

โพธศ

ร (2

541)

(134

) 25

41

57

สดสว

นของ

รางก

าย (B

MI,M

AMC,

TSF)

การต

รวจท

างชว

เคม

(Alb

umin,

TLC

) กอ

นผาต

ด 89

.4%

หลงผ

าตด

93.7

%

-

* หม

ายถง

มนย

ส าคญ

ทางส

ถต

80

** ระ

ยะเวล

านอน

โรงพ

ยาบา

ล แส

ดงเป

นวน

โดยเ

ปรยบ

เทยบ

ในผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารกบ

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

รนแร

งนอย

กวาห

รอภา

วะโภ

ชนาก

ารปก

ต **

* อตร

าตาย

แสด

งคาค

วามเ

สยงใน

การต

าย (O

R) โด

ยเปร

ยบเท

ยบใน

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

กบผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารรน

แรงน

อยกว

าหรอ

ภาวะ

โภชน

าการ

ปกต

****

การ

ตดเช

อแทร

กซอน

แสด

งเปนร

อยละ

การต

ดเชอ

โดยเ

ปรยบ

เทยบ

ในผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารกบ

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

รนแร

งนอย

กวาห

รอภา

วะโภ

ชนาก

ารปก

ต **

***อ

ตราต

าย แ

สดงเป

นรอย

ละกา

รตาย

โดยเ

ปรยบ

เทยบ

ในผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารกบ

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

รนแร

งนอย

กวาห

รอภา

วะโภ

ชนาก

ารปก

ต

ตา

รางท

17

ประส

ทธผล

ของก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

นภาว

ะโภช

นากา

รในผ

ปวยส

งอาย

ท

ผแตง

ปท

ตพ

มพ

ผปวย

จ า

นวน

(คน)

รป

แบบก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ความ

ชกภา

วะทพ

โภชน

าการ

ผล

ลพธด

านอน

ๆ

1 Ce

rri A

P แล

ะคณะ

(201

5) (5

3)

2558

ผป

วยสง

อาย

(hos

pitali

zed

elde

rly)

103

MNA

-SF

36.4%

อต

ราตา

ย 1

0.7%

****

*

2 Zh

ou J

และค

ณะ(2

015)

(59)

25

58

ผปวย

สงอา

ย (su

rgica

l eld

erly)

14

2 M

NA-S

F, NR

S200

2,การ

วดสด

สวน

รางก

าย (B

MI, c

alf c

ircum

fere

nce

and

mid-

arm

circ

umfe

renc

eser

um) ก

ารตร

วจทา

งชวเค

ม (al

bum

in,

hem

oglo

bin, l

ymph

ocyt

e), h

andg

rip

stren

gth,

12 -

71 %

ขน

อยกบ

รปแบ

บทใช

-

3 Dr

evet

S แ

ละคณ

ะ(2

014)

(64)

25

57

ผปวย

สงอา

ย (h

ip fra

ctur

e)

50

MNA

28

% ท

พโภช

นากา

ร

58

% ม

ความ

เสยง

ทพโภ

ชนาก

าร

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล*

* 2

1.9 v

s 13.4

(P =

0.01

2)*

4 Le

e JS

และ

คณะ

(201

3) (7

1)

2556

ผป

วยสง

อาย

(old

er a

dult

patie

nts w

ith

seps

is)

401

GNRI

- อต

ราตา

ย

ความ

เสยง

ทพโภ

ชนาก

ารสง

OR=

5.787

(95%

CI: 1

.969-

17.00

5)*

ความ

เสยง

ทพโภ

ชนาก

ารสง

มาก

OR=1

1.642

(95%

CI:

81

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ผป

วย

จ านว

น (ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ประส

ทธผล

ของก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น

ความ

ชกภา

วะทพ

โภชน

าการ

ผล

ลพธด

านอน

ๆ

4.313

-31.4

27)*

5 Ra

shee

d S

(201

3)

(75)

25

56

ผปวย

สงอา

ย (H

ospit

alize

d Pa

tient

s)

152

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(BM

I) M

UST

44%

ระ

ยะเวล

านอน

โรงพ

ยาบา

ล**

24

vs 1

5 (P

=0.02

6)*

อต

ราตา

ย **

***

22%

vs 7

% (P

=0.01

9)*

6 Sh

eean

PM

และ

คณะ

(201

3) (7

6)

2556

ผป

วยสง

อาย

(eld

erly

patie

nts)

26

0 M

NA, S

GA, N

RS-2

002,

MNA

-SF

23 –

34%

ขน

อยกบ

รปแบ

บทใช

-

7 Ya

tabe

MS

และ

คณะ

(201

3) (7

8)

2556

ผป

วยสง

อาย

(eld

erly

inpat

ients)

422

MNA

, SGA

24

.6 - 3

9.1%

ขน

อยกบ

รปแบ

บทใช

-

8 Ho

lyday

M แ

ละคณ

ะ (2

012)

(81)

25

55

ผปวย

สงอา

ย(h

ospit

alize

d pa

tient

s in

acut

e ag

ed c

are)

143

MNA

22

- 61

%

ขนอ

ยกบร

ะดบภ

าวะท

พโภ

ชนาก

าร

-

9 So

derh

amn

Uแล

ะคณะ

(201

1)

(86)

2554

ผป

วยสง

อาย

(old

er

hosp

ital p

atien

ts)

158

MNA

, NUF

FE-N

O, N

RS-2

002,

MNA

-SF

44.4

- 64.9

%

ขนอย

กบรป

แบบท

ใช

-

10

Dres

cher

T แ

ละคณ

ะ (2

010)

(91)

25

53

ผปวย

สงอา

ย(ge

riatri

c ho

spita

lized

pa

tient

s)

104

MNA

, NRS

-200

2 22

– 6

6%

ขนอ

ยกบร

ปแบบ

ทใชแ

ละระ

ดบภา

วะทพ

โภชน

าการ

-

82

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ผป

วย

จ านว

น (ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ประส

ทธผล

ของก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น

ความ

ชกภา

วะทพ

โภชน

าการ

ผล

ลพธด

านอน

ๆ

11

Ha L

และค

ณะ(2

010)

(92)

25

53

ผปวย

สงอา

ย (ac

ute

strok

e)

170

MUS

T 54

.1%

-

12

Garib

alla

S แล

ะ

Forst

er S

(200

7)

(97)

2550

ผป

วยสง

อาย

(acut

e illn

ess i

n ol

der

peop

le)

445

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(BM

I, MUM

C,

TSF)

การต

รวจท

างชว

เคม

(Hem

oglo

bin,

alb

umin)

9 - 2

5%

ข

นอยก

บรปแ

บบทใ

ช

-

13

Ener

oth

M แ

ละคณ

ะ (2

005)

(103

) 25

48

ผปวย

สงอา

ย (h

ip fra

ctur

e)

80

SGA,

การ

วดสด

สวนร

างกา

ย (T

SF, A

MC,

BM

I), กา

รตรว

จทาง

ชวเค

ม (al

bum

in,

trans

thyr

etin,

TLC

)

9 –

78%

ขน

อยกบ

รปแบ

บทใช

-

14

Rypk

ema

G แล

ะคณ

ะ (2

004)

(109

) 25

47

ผปวย

สงอา

ย (ge

riatri

c inp

atien

ts)

298

MNA

-SF

61%

-

15

Volke

rt D

และ

คณะ

(199

2) (1

17)

2535

ผป

วยสง

อาย

(geria

tric

patie

nts)

30

0 กา

รตรว

จราง

กายท

างคล

นค (c

linica

l ju

dgem

ent,d

elay

ed cu

tane

ous

hype

rsens

itivity

) กา

รวดส

ดสวน

รางก

าย (B

MI, T

SF, M

AC)

การต

รวจท

างชว

เคม

(albu

min,

Pr

ealb

umin,

tran

sferri

n ,re

tinol

-bin

ding p

rote

in แล

ะ lym

phoc

yte)

22.30

%

อตรา

ตาย

****

* 3

เดอน

หลงจ

ากออ

กจาก

โรงพ

ยาบา

ล 40

.3% v

s 14.5

%

18 เด

อนหล

งจาก

ออกจ

ากโร

งพยา

บาล

71.6%

vs 4

4.1%

16

Sand

man

PO

และค

ณะ (1

987)

(1

18)

2530

ผป

วยสง

อาย

(Alzh

eimer

’s dis

ease

และ

m

ultiin

farc

t de

men

tia )

18

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(Weig

ht, T

SF,

AMC

Tran

sferri

n, P

realb

umin)

50

%

-

83

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ผป

วย

จ านว

น (ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ประส

ทธผล

ของก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น

ความ

ชกภา

วะทพ

โภชน

าการ

ผล

ลพธด

านอน

ๆ

17

มณรต

น ศร

สวสด

แล

ะคณะ

(201

2)

(6)

2555

ผป

วยสง

อาย

265

Thai

NRC

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(ดชน

ความ

หนา

ของร

างกา

ย เส

นรอบ

เอวส

ดสวน

เสนร

อบเอ

วตอร

อบสะ

โพก)

การ

ตรวจ

ทางช

วเคม

(ฮโม

โกลบ

น ฮม

าโตค

รท อ

ลบมน

และล

มโฟ

ไซท)

8.75

- 33.6

%

ขนอ

ยกบร

ปแบบ

ทใช

-

18

อไร ม

ตรปร

าสาท

(2

554)

(128

) 25

54

ผปวย

สงอา

ย (ผ

ปวย

สงอา

ยในแ

ผนก

อา

ยรกร

รม)

209

MNA

ฉบบ

ภาษา

ไทย

21%

ดา

นอนๆ

ผ

สงอา

ยทมภ

าวะท

พโภช

นากา

รมปจ

จยทเ

กยวข

องดง

ตอไป

น อ

าศยอ

ยล าพ

ง สญเ

สยปร

ะสาท

การร

บรสม

ความ

สามา

รถใน

ก

ารปฏ

บตกจ

วตรป

ระจ า

วนขน

พนฐา

นอยใ

นระด

บพงพ

า ท

งหมด

มการ

รบปร

ะทาน

อาหา

รไมค

รบ 3

มอต

อวน

ม

โรคม

ะเรง

มอา

การค

ลนไส

/อาเจ

ยนมอ

าการ

เบออ

าหาร

และ

ม

ภาวะ

ซมเศ

รา

* หมา

ยถงม

นยส า

คญทา

งสถต

**

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล

แสดง

เปนว

น โด

ยเปร

ยบเท

ยบใน

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

กบผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารรน

แรงน

อยกว

าหรอ

ภาวะ

โภชน

าการ

ปกต

*** อ

ตราต

าย แ

สดงค

าควา

มเสย

งในกา

รตาย

(OR)

โดยเ

ปรยบ

เทยบ

ในผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารกบ

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

รนแร

งนอย

กวาห

รอภา

วะโภ

ชนาก

ารปก

ต **

** ก

ารตด

เชอแ

ทรกซ

อน แ

สดงเป

นรอย

ละกา

รตดเ

ชอโด

ยเปร

ยบเท

ยบใน

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

กบผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารรน

แรงน

อยกว

าหรอ

ภาวะ

โภชน

าการ

ปกต

****

*อตร

าตาย

แสด

งเปนร

อยละ

การต

าย โด

ยเปร

ยบเท

ยบใน

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

กบผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารรน

แรงน

อยกว

าหรอ

ภาวะ

โภชน

าการ

ปกต

84

ตารา

งท 1

8 ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมนภ

าวะโ

ภชนา

การใ

นผปว

ยเดก

ท

ผแตง

ปท

ตพ

มพ

ผปวย

จ า

นวน

(คน)

รป

แบบก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

1 Gr

elle

ty E

และ

คณะ

(201

5) (5

5)

2558

ch

ildre

n at

high

ris

k of m

orta

lity

2205

กา

รวดส

ดสวน

รางก

าย (W

/H )

และ

MUA

C 32

·6 - 6

7·4 %

ขน

อยกบ

รปแบ

บทใช

-

2 Hu

ysen

truyt

Kแล

ะคณะ

(201

5)

(56)

2558

ho

spita

lized

ch

ildre

n 36

8 ST

RONG

kids

19.5

- 43.9

%

ขนอ

ยกบร

ะดบภ

าวะท

พโภ

ชนาก

าร

อตรา

ตาย*

**

OR

= 1.9

6 (9

5% C

I:1.25

–3.07

) (P

< 0

.01)*

3 Ah

med

S แ

ละคณ

ะ (2

014)

(61)

25

57

Pedia

tric

131

WHO

guide

lines

M

aras

mus

78%

Kw

ashio

rkor 4

.6%

Mar

asm

ic-Kw

ashio

kor

17.6%

-

4 Le

ite H

P แล

ะคณะ

(201

3) (7

2)

2556

cr

iticall

y ill

child

ren

221

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(W/A

, BM

I)

47.1%

ระ

ยะเวล

านอน

โรงพ

ยาบา

ล

OR

= 6.5

(95%

CI:1

.30–3

2.57;

P <

.01)*

with

h

ypog

lycem

ia

อตรา

ตาย

OR

= 3.9

8 (9

5% C

I:1.14

–13.9

4; P

= .03

)* wi

th

hyp

ergly

cem

ia

กา

รหยา

เครอ

งชวย

หายใ

จ

OR

= 4.1

1(95

% C

I:1.26

– 13

.40; P

< .0

1)* w

ith

hypo

glyce

mia

5 M

oeen

i V แ

ละคณ

ะ (2

013)

(74)

25

56

hosp

italiz

ed

child

ren

16

2 กา

รวดส

ดสวน

รางก

าย (W

eight

, W

/H, H

/A, M

UAC)

,

STRO

NGkid

s ,ST

AMP,

PYM

S

9.9 -

63%

ข

นอยก

บรปแ

บบทใ

ชและ

ระดบ

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล*

* 2.8

7 vs

2.12

( p

< 0.0

001)

*

85

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ผป

วย

จ านว

น (ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ประส

ทธผล

ของก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

6 Sp

agnu

olo

MI

และค

ณะ (2

013)

(7

9)

2556

m

ultip

le h

ospit

al se

tting

14

4 ST

RONG

kids

68%

-

7 M

oeen

i V แ

ละคณ

ะ (2

012)

(82)

25

55

hosp

italiz

ed

child

ren

150

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(Weig

ht,

W/H

, H/A

, MUA

C),

STRO

NGkid

s, ST

AMP,

PYM

S

3.4 -

55.4%

ขน

อยกบ

รปแบ

บทใช

และร

ะดบ

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร

-

8 Lin

g RE

และค

ณะ(2

011)

(89)

25

54

hosp

italiz

ed

child

ren

56

STAM

P, ST

RONG

kids

74 -

77%

ขน

อยกบ

รปแบ

บทใช

-

9 Za

mbe

rlan

P แล

ะคณ

ะ (2

011)

(90)

25

54

critic

ally

ill

90

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(W/A

, H/A

or

L/A

, W/H

or W

/L, B

MI/A

, AC

/A, a

nd A

C/H.

)

8- 4

6.6%

ขน

อยกบ

รปแบ

บทใช

-

10

Gera

simidi

s K

และค

ณะ (2

010)

(9

4)

2553

pe

diatri

c ho

spita

l 24

7 PY

MS

88%

-

11

Hulst

JM แ

ละคณ

ะ(2

010)

(95)

25

53

hosp

italiz

ed

child

ren

424

STRO

NGkid

s 62

%

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล*

* 2

vs.

3 (p

< 0

.001)

*

12

Mar

ino L

V แล

ะคณ

ะ (2

006)

(100

) 25

49

hosp

italiz

ed

pedia

trics

pat

ients

an

d so

me

spec

ialist

ou

tpat

ient c

linics

)

227

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(W/A

, W

/H, H

/A) ก

ารตร

วจทา

งชวเค

ม

(al

bum

in, h

emog

lobin

) และ

die

tary

info

rmat

ion

35%

-

86

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ผป

วย

จ านว

น (ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ประส

ทธผล

ของก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

13

Amad

i B แ

ละคณ

ะ(2

005)

(101

) 25

48

persi

stent

dia

rrhoe

a 15

5 กา

รวดส

ดสวน

รางก

าย (w

eight

, he

ight,

MUM

C,W

/A,H

/A),

การ

ตรวจ

ทางช

วเคม

(Hem

oglo

bin,

Albu

min)

unde

rweig

ht 9

%

Mar

asm

us 2

3%

Kw

ashio

kor 4

7%

Mar

asm

ic-Kw

ashio

kor 2

1 %

-

14

Brias

soul

is G

และ

คณะ

(200

0) (1

13)

2544

Cr

iticall

y Ill

71

W

ater

low'

s sta

ges

21.0%

chr

onic

prot

ein–

ener

gy m

alnut

rition

แล

ะ8.1%

acu

te p

rote

in–

ener

gy m

alnut

rition

-

15

Serm

et-G

aude

lus

I และ

คณะ

(200

0)

(115

)

2554

Ch

ildre

n

296

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(%IBW

), fo

od in

take

, diff

iculty

re

taini

ng fo

od (d

iarrh

ea a

nd

vom

iting),

pain

, และ

abil

ity to

ea

t

26%

-

16

เฉลม

พร

โร

จนรต

นสรก

ล (2

557)

(121

)

2557

ผป

วยกม

ารศล

ยกรร

ม 78

SG

A, ก

ารวด

สดสว

นราง

กาย

(BM

I, W

/A)

14.1

- 29

.5%

ขนอย

กบรป

แบบท

ใชแล

ะระด

บภา

วะทพ

โภชน

าการ

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล*

* 1

2.0 v

s 4.5

(p <

0.01

)*

การต

ดเชอ

แทรก

ซอน*

***

2

8.6%

p <

0.00

1*.

87

ตารา

งท 1

9 ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมนภ

าวะโ

ภชนา

การใ

นผปว

ยเฉพ

าะโร

ค ท

ผแตง

ปท

ตพ

มพ

ผปวย

จ า

นวน

(คน)

รป

แบบก

ารคด

กรอง

หร

อประ

เมน

ประส

ทธผล

ของก

ารคด

กรอง

หรอป

ระเม

น

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

1 Ad

ejum

o OL

และ

คณะ

(201

5) (5

1)

2558

he

art f

ailur

e

160

NRI

- อต

รากา

รตาย

H

R =

0.60

(95%

CI:0

.39-0

.93, p

=.02

)

2 Sh

arm

a D

และ

คณะ

(201

5) (5

8)

2558

Ca

ncer

57

PG

-SGA

84

.20%

-

3 Sh

aw C

และ

คณะ

(201

5) (6

0)

2558

Ad

ult o

ncol

ogy

inpat

ients

128

MST

, PG-

SGA,

RM

NST

52 -

80%

ขน

อยกบ

รปแบ

บทใช

-

4 Ba

ssim

CW

และ

คณะ

(201

4) (6

3)

2557

ch

ronic

GVH

D

210

PG-S

GA, ก

ารวด

สดสว

นรา

งกาย

(BM

I) 11

- 29

%

ขนอย

กบรป

แบบท

ใช

อตรา

การอ

ยรอด

****

* 6

9% v

s 82%

(P =

0.00

5)*

5 Sö

külm

ez P

และ

คณะ

(201

4) (6

7)

2557

inf

lamm

ator

y bo

wel d

iseas

e 38

SG

A 92

.1%

-

6 Ro

drigu

es C

S แล

ะ Ch

aves

GV

(2

014)

(69)

2557

gy

neco

logic

al tu

mor

s 14

6 PG

-SGA

62

.4%

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล*

* 1

2 vs

8.5

vs.7

p<0.0

01)*

อตรา

ตาย

****

* 8

2.6%

vs 7

3.5%

vs 1

2.7%

(p<0

.001)

*

7 M

auric

io SF

และ

คณะ

(201

3) (7

3)

2556

co

lore

ctal

canc

er

70

SGA

45

.7 -

70%

ข

นอยก

บระด

บภาว

ะทพ

โภชน

ากร

ภาวะ

แทรก

ซอน

SGA

A 50

.0%, B

62.5

% แ

ละ C

66.7

5 %

p>0

.05

88

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ผป

วย

จ านว

น (ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

อง

หรอป

ระเม

น ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

8 Th

ores

en L

และ

คณะ

(201

3) (7

7)

2556

ad

vanc

ed

colo

rect

al ca

rcino

ma

77

SGA

33.70

%

อตรา

ตาย

HR

= 1.8

3 CI

:1.06

-3.13

, P

= 0.0

29 *.

9 Sh

en H

C แล

ะคณะ

(201

1) (8

5)

2554

po

st-ac

ute

strok

e pa

tient

s 48

3 กา

รวดส

ดสวน

รางก

าย (B

MI)

,กา

รตรว

จทาง

ชวเค

ม (ch

oles

tero

l, a

lbum

in)

19.7%

ระ

ยะเวล

านอน

โรงพ

ยาบา

ล **

2

1.6 -

23.2

vs 1

5.8 -

15.6

p =

0.01

9*

O

R =

2.57

(95%

CI:1

.29–5

.13, p

< 0

.001)

*

10

Wu

B แล

ะคณะ

(201

0) (9

3)

2553

ga

stroin

testi

nal

canc

er

505

Chine

se -S

GA

35.6%

ระ

ยะเวล

านอน

โรงพ

ยาบา

ล**

SGA

A 2

0.8 ±

8.6,

B 2

1.1 ±

7.8,

C 2

9.1 ±

15.1

p ≤

0.00

1*

adv

ance

d ca

ncer

stag

e lo

nger

LOS

(F=

1.433

, p =

0.23

2)

ภาวะ

แทรก

ซอน

X2 =

4.16

, p =

0.12

5

11

Benja

min

J และ

คณะ

(200

8) (9

6)

2551

Cr

ohn's

dise

ase

11

2 กา

รวดส

ดสวน

รางก

าย (I

BW,

TSF,

MUA

C, B

MI),

dieta

ry

การต

รวจท

างชว

เคม

(albu

min,

calc

ium a

nd

hem

oglo

bin)

52.6%

,

-

12

Hass

en T

A แล

ะคณ

ะ (2

007)

(98)

25

50

abdo

mina

l ao

rtic a

neur

ysm

re

pair,

EVAR

or

lowe

r lim

b re

vasc

ular

izatio

n

31

MNA

กา

รวดส

ดสวน

รางก

าย (b

ody

com

posit

ion ,

DEXA

)

open

repa

ir 3.2

- 1

9.4%

.

EVAR

6.25

%

Lowe

r lim

b 88

.9%

-

13

Guo

Y แล

ะคณะ

(200

5) (1

04)

2548

ca

ncer

pat

ients

30

การต

รวจท

างชว

เคม

(pre

album

in)

50 %

-

89

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ผป

วย

จ านว

น (ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

อง

หรอป

ระเม

น ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

14

Schn

elld

orfe

r T

และ

Adam

s DB

(200

5) (1

06)

2548

ผป

วยเฉ

พาะโ

รค

(Chr

onic

Panc

reat

itis)

313

SGA,

NRI,

INA

8.63

- 32.2

7%

ขน

อยกบ

รปแบ

บทใช

และ

ระดบ

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร

ภาวะ

แทรก

ซอน

po

stope

rativ

e co

mpl

icatio

n ra

te (L

PJ: w

ell n

ouris

hed

14%

, mild

25%

, mod

erat

e 31

%*,

seve

re 5

0%*;

PD: w

ell

nour

ished

44%

, mild

44%

, mod

erat

e 60

%, s

ever

e 88

%*;

DP: w

ell n

ouris

hed

17%

, mild

13%

, mod

erat

e 30

%,

seve

re 5

5%*;

*P <

0.04

5 vs

wel

l nou

rishe

d).

15

Baue

r Jแล

ะ Ca

pra

S (2

003)

(111

) 25

46

Canc

er

65

SGA,

MAG

4

5 - 7

5%

ขนอย

กบรป

แบบท

ใช

-

16

Step

hens

on G

Rแล

ะคณะ

(200

1)

(112

)

2544

liv

er tr

ansp

lant

patie

nts)

10

9 SG

A 61

.50%

ระ

ยะเวล

านอน

โรงพ

ยาบา

ล

16±

9 vs

. 10±

5 P

=0.00

27*;

vs 9

±8 P

=0.00

06*.

อต

ราตา

ย

15.6

% v

s. 3.0

% p

= 0

.10

17

อาทต

ย กร

ะภฤท

ธ (2

014)

(120

) 25

57

ผปวย

มะเรง

ศรษะ

และล

าคอ

140

PG-S

GA

21.43

- 70

%

ขนอย

กบระ

ดบภา

วะทพ

โภชน

าการ

-

18

บรยา

ดแท

(255

6)

(122

) 25

56

ผปวย

มะเรง

ปาก

มดลก

หรอผ

ปวย

มะเรง

เตาน

มทรบ

การร

กษาใ

นหอ

ผปวย

เคมบ

าบด

76

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(ดชน

มว

ลกาย

) 13

.10%

-

90

ท ผแ

ตง

ปท

ตพมพ

ผป

วย

จ านว

น (ค

น)

รปแบ

บการ

คดกร

อง

หรอป

ระเม

น ปร

ะสทธ

ผลขอ

งการ

คดกร

องหร

อประ

เมน

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

าร

ผลลพ

ธดาน

อนๆ

19

สดใจ

ปลด

ขวา

(255

6) (1

24)

2556

ผป

วยบา

ดเจบ

ทศร

ษะ

22

การว

ดสดส

วนรา

งกาย

(BM

I, TS

F, M

AMC,

รอยล

ะของ

น าหน

กตวท

ลดลง

), กา

รตรว

จทา

งชวเค

ม (อ

ลบมน

TLC

)

- รอ

ยละค

วามผ

ดปกต

ของภ

าวะโ

ภชนา

การแ

ละคว

ามรน

แรงม

แน

วโนม

เพมส

งขนต

ามระ

ยะเวล

าทรบ

การร

กษาใ

นโรง

พยาบ

าล

20

กานต

รชต

โร

จนพน

ธ (25

56)

(125

)

2556

ผป

วยมะ

เรงศร

ษะแล

ะคอ

80

MNA

-SF

- ระ

ยะขอ

งโรคม

อทธพ

ลตอภ

าวะโ

ภชนา

การ โ

ดยอธ

บายค

วาม

แปรป

รวนไ

ดรอย

ละ 1

3.8 (R

2 =0.1

38,p

< .0

1)*

21

ประภ

าพร ส

นธงศ

ร (2

553)

(130

) 25

53

ผปวย

มะเรง

ทไดร

บเค

มบ าบ

ด 16

2 กา

รประ

เมนอ

าหาร

ทบรโ

ภค

(การ

บรโภ

คอาห

ารยอ

นหลง

24

ชวโ

มง ค

วามถ

ในกา

รบร

โภคอ

าหาร

ชนดต

างๆ)

การ

วดสด

สวนร

างกา

ย (ค

าดชน

มว

ลกาย

และ

น าหน

กตวท

เป

ลยนแ

ปลงไป

ในระ

ยะ 3

เด

อน) ก

ารตร

วจทา

งชวเค

ม (อ

ลบมน

)

11.7

- 43.2

% ข

นอยก

บรป

แบบท

ใช

-

22

สฐดา

แพร

ด า

(200

4) (1

31)

2547

ผป

วยไข

สนหล

ง 42

สด

สวนข

องรา

งกาย

(ดชน

มวล

กาย

TSF

, MAC

) แล

ะการ

ตรวจ

ทางช

วเคม

(albu

min,

cr

eatin

ine in

dex,

hem

oglo

bin, h

emat

ocrit

, TL

C, M

CH, M

CHC,

MCV

)

1.9 -

61.9

% ข

นอยก

บรป

แบบท

ใช

-

91

* หมา

ยถงม

นยส า

คญทา

งสถต

**

ระยะ

เวลาน

อนโร

งพยา

บาล

แสดง

เปนว

น โด

ยเปร

ยบเท

ยบใน

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

กบผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารรน

แรงน

อยกว

าหรอ

ภาวะ

โภชน

าการ

ปกต

*** อ

ตราต

าย แ

สดงค

าควา

มเสย

งในกา

รตาย

(OR)

โดยเ

ปรยบ

เทยบ

ในผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารกบ

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

รนแร

งนอย

กวาห

รอภา

วะโภ

ชนาก

ารปก

ต **

** ก

ารตด

เชอแ

ทรกซ

อน แ

สดงเป

นรอย

ละกา

รตดเ

ชอโด

ยเปร

ยบเท

ยบใน

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

กบผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารรน

แรงน

อยกว

าหรอ

ภาวะ

โภชน

าการ

ปกต

****

*อตร

าตาย

อตร

าการ

อยรอ

ด แส

ดงเป

นรอย

ละ โด

ยเปร

ยบเท

ยบใน

ผปวย

ทมภา

วะทพ

โภชน

าการ

กบผป

วยทม

ภาวะ

ทพโภ

ชนาก

ารรน

แรงน

อยกว

าหรอ

ภาวะ

โภชน

าการ

ปกต

บทท 5 สรป อภปรายผลการศกษาและขอเสนอแนะ สรปผลการศกษา กลมผปวยทรกษาในโรงพยาบาลทไดรบการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการทไดจากผลการศกษาครงน พบวาแบงออกเปน 4 ประเภท คอ ผปวยทวไป ผปวยสงอาย ผปวยเดกและผปวยเฉพาะโรค โดยรปแบบการคดกรองทใชเพอประเมนความเสยงตอภาวะทพโภชนาการหรอประเมนภาวะทพโภชนาการ แบงได 3 รปแบบ คอ 1) การใชขอมลจากตวบคคล ไดแก การซกประวต การประเมนจากอาหาร การตรวจรางกายทางคลนก 2) การใชขอมลจากการวด ไดแก การวดสดสวนของรางกาย การตรวจทางชวเคม การประเมนการท าหนาทของรางกาย 3) การใชเครองมอทเปนแบบวด พบทงสน 30 แบบวด โดยแบบวดเหลานมองคประกอบคอขอมลจากตวบคคลและขอมลจากการวดแตกตางกนออกไป และเกณฑในการแบงระดบภาวะโภชนาการสวนใหญแบงเปน 4 ระดบ ไดแก ภาวะโภชนาการปกต ทพโภชนาการเลกนอย ทพโภชนาการปานกลาง และทพโภชนาการรนแรง จากผลการศกษาพบวาประสทธผลของการใชรปแบบตางๆ ในการคดกรองและประเมนภาวะโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาล ไดแก ความชกของภาวะทพโภชนาการ ระยะเวลานอนโรงพยาบาล อตราตาย และดานอนๆ แสดงใหเหนวา การคดกรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการและการประเมนภาวะทพโภชนาการสามารถลดผลกระทบของการเกดภาวะทพโภชนาการในผปวยได โดยมผลลพธ ดงน ความชกของภาวะทพโภชนาการมชวงกวางอยในชวง 0-93.7 % ซงแตกตางกนตามรปแบบการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการและภาวะโรคของผปวย ระยะเวลานอนโรงพยาบาล จากงานวจยจ านวน 18 เรอง มจ านวน 14 เรองทสรปไดวา ระยะเวลานอนโรงพยาบาลของผปวยทมภาวะทพโภชนาการยาวนานกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการทรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ทงนม 4 งานวจยทใหผลลพธทเปนระยะเวลานอนโรงพยาบาลไมแตกตางกนของสองกลม แตพบวาภาวะทพโภชนาการท าใหระยะเวลานอนโรงพยาบาลมแนวโนมทยาวนานขน อตราตาย จากงานวจยจ านวน 18 เรอง มจ านวน 12 เรองทสรปไดวา อตราตายของผปวยทมภาวะทพโภชนาการจะสงกวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการทรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตโดยแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ประสทธผลดานอนๆ ไดแก ภาวะแทรกซอนการตดเชอ อตราการปวย การกลบมารกษาในโรงพยาบาลซ า การหยาเครองชวยหายใจ พบวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการมผลลพธเหลานในทาง

93

ทแยกวากลมทมภาวะทพโภชนาการทรนแรงนอยกวาหรอภาวะโภชนาการปกตอยางมนยส าคญส าคญทางสถต โดยพบในงานวจยจ านวน 11 งานวจย แตม 2 งานวจยทไมพบความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต อภปรายผลการศกษา

คณลกษณะของการศกษาทถกคดเลอก ลกษณะทวไปของงานวจยทศกษาเกยวกบการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการในผปวย

ทรกษาในโรงพยาบาลทผานการคดเลอกจ านวน 86 เรอง พบวาเปนงานวจยทท าในตางประเทศจ านวน 69 เรอง งานวจยทท าในประเทศไทย 17 เรองสะทอนใหเหนวาการใหความส าคญในเรองภาวะโภชนาการในประเทศไทยยงนอย ในตางประเทศพบงานวจยตงแต พ.ศ. 2530 ส าหรบประเทศไทยพบงานวจยเมอ พ.ศ. 2541

รปแบบของงานวจยทท าในตางประเทศมความหลากหลายกวางานวจยทท าในประเทศไทย เชน รปแบบการทดลองแบบสมและมกลมควบคมเปนรปแบบทท าในตางประเทศ แตในประเทศไทยไมพบงานวจยรปแบบน พบเพยงงานวจยแบบภาคตดขวาง และงานวจยแบบไปขางหนา ขนาดของกลมตวอยางทศกษาในตางประเทศพบการศกษาขนาดใหญมากกวา 1000 คน แตในประเทศไทยพบกลมตวอยางนอยกวา 1000 คน กลมผปวยทสนใจในงานวจยพบวา ในประเทศไทยท าการศกษาวจยในผสงอาย และเดกจ านวนนอย พบเพยง 2 งานวจย แตงานวจยในตางประเทศพบงานวจยจ านวนทมากกวา ส าหรบรปแบบของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการทน ามาใชและผลลพธทวด ไมตางกนในงานวจยทศกษาในตางประเทศและในประเทศไทย

ลกษณะผปวยในงานวจยทน ามาศกษาแบง ออกเปน 4 ประเภท คอ ผปวยทวไป ผปวยสงอาย ผปวยเดกและผปวยเฉพาะโรค ซงสอดคลองกบงานวจยของ C. Kubrak and L. Jensen (48) งานวจยตางประเทศมจ านวนงานวจยทศกษาในผปวยทวไป 22 เรอง ผปวยสงอาย 16 เรอง ผปวยเดก 15 เรอง และผปวยเฉพาะโรค 16 เรอง ส าหรบประเทศไทยพบ 8, 2, 1, 6 เรอง ตามล าดบ แสดงใหเหนถงประเทศไทยใหความสนใจผปวยกลมผปวยทวไปและผปวยเฉพาะโรคมากกวาผปวยสงอายและผปวยเดก

รปแบบการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ จากการทบทวนวรรณกรรมในครงน แบงได 3 รปแบบ คอ 1) การใชขอมลจากตวบคคล 2) การใชขอมลจาการวด 3) การใชเครองมอทเปนแบบวด พบวา ไมมงานวจยใดทใชขอมลจากตวบคคลเพยงอยางเดยว เนองมาจากขอมลจากตวบคคลนน ไมสามารถแบงระดบภาวะทพโภชนาการได แตจะพบการใชรวมกบรปแบบอน คอ ใชรวมกบขอมลทไดจากการวด หรอเปนสวนหนงในเครองมอทเปนแบบวด ส าหรบรปแบบการใชขอมลจากการวดหรอเครองมอทเปนแบบวด จากการศกษาครงน พบทงหมด 30 แบบวด สามารถแบงระดบภาวะ

94

โภชนาการได มเกณฑทบงบอกชดเจนวาผปวยมภาวะทพโภชนาการระดบใด รปแบบการใชเครองมอทเปนแบบวด มองคประกอบ คอ เปนขอมลจากตวบคคลและขอมลจากการวด โดยดชนชวดทถกใชมากทสด คอ น าหนกทเปลยนแปลง 19 แบบวด รองลงมาคอ การบรโภคอาหาร 18 แบบวด ล าดบถดไปคอ น าหนกตว ประวตโรค และดชนมวลกาย ซงดชนเหลานสอดคลองกบแนวทางการคดกรองของ ESPEN ทแนะน าใหใชเพยงดชนมวลกาย น าหนกตวทลดลง คา SGA ระดบ C หรอ NRS ทมากกวา 3 เพยงขอใดขอหนง กจะประเมนความเสยงตอภาวะทพโภชนาการได(137) รปแบบทพบนอาจแบงเปนการคดกรองหรอการประเมนไดจากตวแปรและรายละเอยดของขอมล หากเปนการคดกรองภาวะโภชนาการจะท าไดอยางงายและสน ใชเวลาไมนาน และไมควรตองมการค านวณ สวนการประเมนภาวะโภชนาการนนจะมการตรวจรางกายและการตรวจทางหองปฏบตการเพมขน (25, 36) ดงนน อาจกลาวไดวาการใชขอมลจากตวบคคลเปนการคดกรอง เนองจากท าไดงายและไมมการค านวณ การใชขอมลจากการวดเปนการประเมน ส าหรบรปแบบการคดกรองหรอประเมนทเปนแบบวดนนมองคประกอบทงขอมลจากตวบคคลและขอมลจากการวด จงอาจกลาวไดวาแบบวดนนเปนการคดกรองหรอการประเมนไดทงสองอยาง ขนอยกบองคประกอบทน ามาใช

การศกษาทด าเนนการภายหลงป พ.ศ.2543 (ค.ศ.2000) พบวาเรมมการใชเครองมอทเปนแบบวด โดยเรมมการใชเครองมอ SGA เปนเครองมอแรก สอดคลองกบผลการศกษาของ Barker L. และคณะและ NcLaughlin D และคณะ (1, 138) ทพบวาเครองมอ SGA คดคนน ามาใชเปนเครองมอทเปนแบบวดชนดแรก และถกน ามาใชเปนเครองมอตนแบบในการเปรยบเทยบเมอมการพฒนาเครองมอทเปนแบบวดใหมๆ และ SGA ถกน ามาใชในผปวยกลมตางๆ ทงผปวยทวไปและผปวยเฉพาะโรค นอกจากนพบวาเครองมอ MNA ถกน ามาใชในผปวยสงอายมากทสด เนองจาก MNA ถกสรางขนมาเพอใหมความเฉพาะกบผปวยสงอาย โดยพจารณาไดจากดชนชวดทน ามาเปนองคประกอบของเครองมอละเอยด สามารถประเมนไดหลายองคประกอบทมสวนท าใหเกดภาวะทพโภชนาการในผปวยสงอาย แตพบวา MNA-SF ทพฒนามาจาก MNA ใหกระชบและรวดเรวในการใชถกน ามาใชเพยง 1 งานวจย ซงไมสอดคลองกบงานวจยของ Hamirudin AH และคณะ (2016) (45) ทพบวาเครองมอคดกรองหรอประเมนทน ามาใชในผปวยสงอายมากทสด คอ MNA-SF อยางไรกตาม Bauer และคณะ พบวาในคนชราทเขารบการรกษาในโรงพยาบาล MNA สามารถใชประเมนผปวยไดเพยงรอยละ 66.1 ดวยเหตน ESPEN จงแนะน าใหใช MNA เพอคดกรองเฉพาะในผสงอายทมความเสยงตอภาวะโภชนาการเทานน นอกจากนยงพบแบบวดทใชคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการในผปวยเดก ไดแก PYMS, RMNST, SGA, STAMP, STRONGkids และ WHO แบบวดทใชมากทสด คอ STRONGkids และยงพบวา SGA เปนแบบวดทถกน ามาใชกบผปวยทกกลม

95

ประสทธผลของการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ การศกษาครงนไดขอสรปวา ความชกของภาวะทพโภชนาการมชวงกวางอยในชวง 0-93.7%

อนเนองจากความแตกตางของรปแบบการคดกรองหรอประเมนภาวะโภชนาการ ภาวะโรคของผปวย ซงสอดคลองกบงานวจยทผานมาทพบวา ความชกของภาวะทพโภชนาการมชวงทกวางมาก (3, 48, 49, 139, 140) ผปวยทวไปมความชกภาวะทพโภชนาการอยในชวง 0 – 93.7% พบการใชเครองมอ SGA มากทสด ผปวยสงอาย 9 – 86% พบการใชเครองมอ MNA มากทสด ผปวยเดก 8.1 – 88% พบการใชเครองมอ STRONGkids มากทสด และผปวยเฉพาะโรค 1.9 – 92.1 % พบการใชเครองมอ SGA มากทสด จะเหนไดวากลมทใชแบบวด SGA มแนวโนมทภาวะทพโภชนาการมากกวา 90% เนองจากองคประกอบทน ามาใชในแบบวดนครอบคลมทกดานท าใหคนหาผทมความเสยงหรอมภาวะทพโภชนาการไดมาก การทใชแบบวดตางกนท าใหมชวงของภาวะทพโภชนาการทกวางมากขน ยงรปแบบทใชในการคดกรองหรอประเมนใดมองคประกอบทใชมาก ยงท าใหมความชกของภาวะทพโภชนาการสงมากยงขน

ระยะเวลานอนโรงพยาบาล พบในรายงานวจยจ านวน 18 เรอง สรปไดวา งานวจยทมความแตกตางและมนยส าคญทางสถต จ านวน 14 งานวจย และอก 4 งานวจยไมมนยส าคญทางสถตแตกมแนวโนมทภาวะทพโภชนาการท าใหระยะเวลานอนยาวนานขนสอดคลองกบการศกษาทผานมาทวาการเกดภาวะทพโภชนาการในผปวย จะสงผลกระทบท าใหภาวะความเจบปวยทวความรนแรงเพมขน โดยท าใหคาเฉลยระยะเวลานอนโรงพยาบาลยาวนานกวาผปวยทไมมภาวะทพโภชนาการ (3, 13, 14)

อตราตาย พบในรายงานวจยจ านวน 18 เรอง สรปไดวา งานวจยทมความแตกตางและมนยส าคญทางสถต จ านวน 12 งานวจย และ พบ 1 งานวจยรายงานผลเปนอตราการอยรอด สอดคลองกบการศกษาทผานมา (4, 8, 16-20) คอ การทผปวยมภาวะทพโภชนาการจะท าใหอตราการตายเพมมากขน ในผปวยมะเรง ระยะของการดแลแบบประคบประคอง (Palliative care) มโอกาสเกดการเสยชวตคดเปน 3.96 เทาเมอเทยบกบระยะอน ทงนมการศกษาพบวาภาวะทพโภชนาการขนรนแรง (severe malnutrition) มความสมพนธกบอตราการตายและระยะเวลานอนโรงพยาบาล โดยท าใหอตราการตายเพมมากขน รวมทงระยะเวลานอนโรงพยาบาลทยาวนานขน (13, 17, 21)

ประสทธผลดานอนๆ ไดแก ภาวะแทรกซอนการตดเชอ อตราการปวย การกลบมารกษาในโรงพยาบาลซ า การหยาเครองชวยหายใจ พบวาผปวยทมภาวะทพโภชนาการมผลลพธเหลานในทางทแยกวาอยางมนยส าคญส าคญทางสถต จ านวน 11 งานวจย และม 2 งานวจยทไมพบนยส าคญทางสถต สอดคลองกบการศกษาทผานมา (14, 15) ผปวยทไดรบการผาตดชองทองทมภาวะทพโภชนาการมโอกาสเกดการตดเชอหลงการผาตดไดมากกวากลมทภาวะโภชนาการปกตอยางมนยส าคญทางสถต(19)

96

ขอจ ากดของการศกษา การทบทวนวรรณกรรมครงน มการด าเนนการอยางเปนระบบ แตอาจไมครอบคลมงานวจยไดทงหมด เนองมาจากขอจ ากดในการเขาถงบางฐานขอมลอเลกทรอนกสทใชสบคน รวมไปถงขอจ ากดดานภาษาทก าหนดเปนภาษาไทยและภาษาองกฤษเทานน อาจท าใหการเขาถงขอมลไมครอบคลมงานวจยทงหมด นอกจากนงานวจยทไดจากการสบคนอาจไมครอบคลมงานวจยทไมไดตพมพ เชน รายงานการวจย รายงานสบเนองจากการประชม ขอเสนอแนะในการน าผลการศกษาไปใช

1. บคลากรทางการแพทยสามารถใชผลทไดจากการศกษาเปนแนวทางในการเลอกใชเครองมอเพอคดกรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการและประเมนภาวะทพโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาลใหมความเหมาะสมได

2. หนวยงานดานสาธารณสข เชน โรงพยาบาล สามารถน าผลการศกษาทไดไปใชในการก าหนดแนวทางหรอนโยบายของหนวยงานในดานโภชนาการเพอใหมการคดกรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการและประเมนภาวะทพโภชนาการในผปวยทรกษาในโรงพยาบาลตอไป

3. นกวจยสามารถน าผลการศกษาทไดไปใชเปนแนวทางในการพฒนารปแบบการคดกรองความเสยงตอภาวะทพโภชนาการและประเมนภาวะทพโภชนาการในผปวยทเหมาะสมตอไป

ขอเสนอแนะส าหรบการศกษาในอนาคต

1. ควรท าการศกษาโดยเพมฐานขอมลทใชในการสบคนเพอใหครอบคลมงานวจยมากขน และวเคราะหขอมลในรปแบบการวเคราะหอภมาน (Meta-analysis)

2. ควรท าการศกษาในดานการดแลโภชนาการของผปวยกลมตางๆ ทมภาวะทพโภชนาการในระดบทแตกตางกนเพอใชเปนแนวทางในการจดการดานโภชนาการในผปวยตอไป

รายการอางอง

รายการอางอง

1. Barker LA, Gout BS, Crowe TC. Hospital malnutrition: prevalence, identification and impact on patients and the healthcare system. International journal of environmental research and public health. 2011;8(2):514-27. 2. Holmes S. The effects of undernutrition in hospitalised patients. Nursing Standard. 2007;22(12):35. 3. Norman K, Pichard C, Lochs H, Pirlich M. Prognostic impact of disease-related malnutrition. Clinical nutrition. 2008;27(1):5-15. 4. Pirlich M, Schutz T, Norman K, Gastell S, Lubke HJ, Bischoff SC, et al. The German hospital malnutrition study. Clinical nutrition. 2006;25(4):563-72. 5. Russell CA, Elia M. Nutrition Screening Survey in the UK and Republic of Ireland in 2010. A report by BAPEN. 6. มณรตน ศรสวสด, พรรณวด พธวฒนะ, มณ อาภานนทกล. ภาวะโภชนาการของผปวยสงอายทเขารบการ

รกษาในโรงพยาบาลทวไป. Rama Nurse J. 2555;18(3):327. 7. Poulia K-A, Yannakoulia M, Karageorgou D, Gamaletsou M, Panagiotakos DB, Sipsas NV, et al. Evaluation of the efficacy of six nutritional screening tools to predict malnutrition in the elderly. Clinical nutrition. 2012;31(3):378-85. 8. Frew E, Cant R, Sequeira J. Capturing the data: nutrition risk screening of adults in hospital. Nutrients. 2010;2(4):438-48. 9. Konturek PC, Herrmann HJ, Schink K, Neurath MF, Zopf Y. Malnutrition in Hospitals: It Was, Is Now, and Must Not Remain a Problem! Medical science monitor: international medical journal of experimental and clinical research. 2015;21:2969. 10. Sheard JM, Ash S, Silburn PA, Kerr GK. Prevalence of malnutrition in Parkinson's disease: a systematic review. Nutrition reviews. 2011;69(9):520-32. 11. Duggal S, Chugh TD, Duggal AK. HIV and malnutrition: effects on immune system. Clinical and Developmental Immunology. 2012;2012. 12. Thasanaphong P, Kwanjaroensub V. The nutritional status of patients admitted to Priest Hospital. J Med Assoc Thai. 2008;91(1):S45-8. 13. J Bauer, S Capra, Ferguson M. Use of the scored Patients-Generated Subjective

98

Global Assessment (PG-SGA) as a nutrition assessment tool in patients with cancer. European Journal of Clinical Nutrition. 2002;56:779-85. 14. Velasco C, Garcia E, Rodriguez V, Frias L, Garriga R, A•lvarez J, et al. Comparison of four nutritional screening tools to detect nutritional risk in hospitalized patients: a multicentre study. European journal of clinical nutrition. 2011;65(2):269-74. 15. Sureeporn Aiyakaew BM. Nutritional Status of Patients In Surgical Intensive Care Unit by using Udonthanihospital Nutrition Triage Srinagarind Medical Journal.27(4). 16. Aquino RdCd, Philippi ST. Identification of malnutrition risk factors in hospitalized patients. Revista da Associao Medica Brasileira. 2011;57(6):637-43. 17. Amaral TF, Antunes A, Cabral S, Alves P, Kentโ€•Smith L. An evaluation of three nutritional screening tools in a Portuguese oncology centre. Journal of human nutrition and dietetics. 2008;21(6):575-83. 18. Cansado P, Ravasco P, Camilo M. A longitudinal study of hospital undernutrition in the elderly: comparison of four validated methods. JNHA-The Journal of Nutrition, Health and Aging. 2009;13(2):159-64. 19. Putwatana P, Reodecha P, Sirapo-ngam Y, Lertsithichai P, Sumboonnanonda K. Nutrition screening tools and the prediction of postoperative infectious and wound complications: comparison of methods in presence of risk adjustment. Nutrition. 2005;21(6):691-7. 20. Raslan M, Gonzalez MC, Torrinhas RSMM, Ravacci GR, Pereira JCR, Waitzberg DL. Complementarity of Subjective Global Assessment (SGA) and Nutritional Risk Screening 2002 (NRS 2002) for predicting poor clinical outcomes in hospitalized patients. Clinical nutrition. 2011;30(1):49-53. 21. Pressoir M, Desnรe S, Berchery D, Rossignol G, Poiree B, Meslier M, et al. Prevalence, risk factors and clinical implications of malnutrition in French Comprehensive Cancer Centres. British journal of cancer. 2010;102(6):966-71. 22. Cederholm T, Bosaeus I, Barazzoni R, Bauer J, Van Gossum A, Klek S, et al. Diagnostic criteria for malnutrition- An ESPEN Consensus Statement. Clinical nutrition. 2015;34(3):335-40. 23. Mueller C, Compher C, Ellen DM. American Society for Parenteral and Enteral Nutrition (ASPEN) Board of Directors. ASPEN clinical guidelines: Nutrition screening,

99

assessment, and intervention in adults. JPEN J Parenter Enteral Nutr. 2011;35(1,January 2011):16-24. 24. Anthony PS. Nutrition screening tools for hospitalized patients. Nutrition in Clinical Practice. 2008;23(4):373-82. 25. Charney P. Nutrition screening vs nutrition assessment: how do they differ? Nutrition in Clinical Practice. 2008;23(4):366-72. 26. Valentini L, Volkert D, Schutz T, Ockenga J, Pirlich M, Druml W, et al. Suggestions for terminology in clinical nutrition. e-SPEN Journal. 2014;9(2):e97-e108. 27. Odelli C, Burgess D, Bateman L, Hughes A, Ackland S, Gillies J, et al. Nutrition support improves patient outcomes, treatment tolerance and admission characteristics in oesophageal cancer. Clinical oncology. 2005;17(8):639-45. 28. Persson M, Hytter-Landahl รs, Brismar K, Cederholm T. Nutritional supplementation and dietary advice in geriatric patients at risk of malnutrition. Clinical nutrition. 2007;26(2):216-24. 29. Babineau J, Villalon L, Laporte M, Payette H. Outcomes of screening and nutritional intervention among older adults in healthcare facilities. Canadian Journal of Dietetic Practice and Research. 2008;69(2):91-6. 30. Norman K, Kirchner H, Freudenreich M, Ockenga J, Lochs H, Pirlich M. Three month intervention with protein and energy rich supplements improve muscle function and quality of life in malnourished patients with non-neoplastic gastrointestinal diseaseโ€”a randomized controlled trial. Clinical nutrition. 2008;27(1):48-56. 31. สรพนธ จลกรงคะ. โภชนศาสตรเบองตน. กรงเทพ: ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร; 2553. 32. อนน ศรพนสกล. บาดเจบทศรษะเบองตน

ขอนแกน: ภาควชาศลยศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, 2541. 33. รฐพล ภาคอรรถ. ต าราศลยศาสตร กรงเทพ: ปรชาฑร อนเตอรพรน; 2550. 34. ลดดา เหมาะสวรรณ. Children at risk for malnutrition. In: ประสงค เ, editor. การตอสกบโรค

ขาดสารอาหารในโรงพยาบาล. เชยงใหม: บรษทโซตนาพรนท จ ากด; 2544

35. ประสงค เทยนบญ. โภชนบ าบดผปวยวกฤตในเดก. In: ประสงค เทยนบญ, editor. การตอสกบโรคขาด

100

สารอาหารในโรงพยาบาล. เชยงใหม: บรษท โซตนาพรนท จ ากด

2544. p. 48. 36. Kondrup J, Allison SP, Elia M, Vellas B, Plauth M. ESPEN guidelines for nutrition screening 2002. Clinical nutrition. 2003;22(4):415-21. 37. กวศกด จตตวฒนรตน, คดนาง โตสงวน, อษา ฉายเกรดแกว. ชองวางของการวนจฉยและการรกษาภาวะ

โภชนาการในโรงพยาบาล. โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายสขภาพ 2556;1(5). 38. ธญวรนทร ตงเสรมวงศ. บทบาทของทมโภชนบ าบดในการดแลผปวย: บทบาทของนกก าหนดอาหาร. In: สง

ศร แกวถนอมม, นชชา พราหมณสทธ, สรนต ศลธรรม, editors. พยาบาลบ าบด. กรงเทพ: กรงเทพเวชสาร; 2557. p. 15. 39. รงสรรค ภรยานนทชย. การใหโภชนบ าบดในผปวยวกฤต. สงขลานครนทรเวชสาร. 2006;24(5):425-33. 40. ศภกร หวานกระโทก. การประเมนภาวะโภชนาการ (Nutrition Assessment). 41. ประณธ หงสประภาส. Who prone to be malnourished In: ประสงค เทยนบญ, editor. การ

ตอสกบโรคขาดสารอาหารในโรงพยาบาล. เชยงใหม: บรษทโซตนาพรนท จ ากด; 2544. p. 124. 42. วบลย ตระกลฮน, บชชา พราหมณสทธ. แนวคดใหมในการประเมนคดกรองภาวะโภชนาการผปวย. In: สง

ศร แกวถนอมม, นชชา พราหมณสทธ, สรนต ศลธรรม, editors. พยาบาลโภชนบ าบด. กรงเทพ: กรงเทพเวชสาร; 2557. p. 31. 43. Guenter P, Jensen G, Patel V, Miller S, Mogensen KM, Malone A, et al. Addressing disease-related malnutrition in hospitalized patients: a call for a national goal. Joint Commission journal on quality and patient safety. 2015;41(10):469-73. 44. อจฉรา ค ามะนตย, มากรตน ม. การทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ: วธการปฏบตทละขนตอน. วารสาร

เครอขายวทยาลยพยาบาลและการสาธารณสขภาคใต. 2014;3(3):246. 45. Hamirudin AH, Charlton K, Walton K. Outcomes related to nutrition screening in community living older adults: A systematic literature review. Archives of Gerontology and Geriatrics. 2016;62(Supplement C):9-25. 46. van Bokhorst-de van der Schueren MAE, Guaitoli PR, Jansma EP, de Vet HCW. Nutrition screening tools: Does one size fit all? A systematic review of screening tools for the hospital setting. Clinical Nutrition. 2014;33(1):39-58. 47. Donini L, Savina C, Rosano A, Cannella C. Systematic review of nutritional status evaluation and screening tools in the elderly. The journal of nutrition, health & aging. 2007;11(5):421.

101

48. Kubrak C, Jensen L. Malnutrition in acute care patients: a narrative review. International journal of nursing studies. 2007;44(6):1036-54. 49. Elia M, Zellipour L, Stratton RJ. To screen or not to screen for adult malnutrition? Clinical Nutrition. 2005;24(6):867-84. 50. Roller RE, Eglseer D, Eisenberger A, Wirnsberger GH. The Graz Malnutrition Screening (GMS): a new hospital screening tool for malnutrition. The British journal of nutrition [Internet]. 2016; 115(4):[650-7 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/718/CN-01168718/frame.html. 51. Adejumo OL, Koelling TM, Hummel SL. Nutritional Risk Index predicts mortality in hospitalized advanced heart failure patients. The Journal of heart and lung transplantation : the official publication of the International Society for Heart Transplantation [Internet]. 2015; 34(11):[1385-9 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/436/CN-01170436/frame.html. 52. Baccaro F, Sanchez A. BODY MASS INDEX IS A POOR PREDICTOR OF MALNUTRITION IN HOSPITALIZED PATIENTS. Nigerian journal of medicine : journal of the National Association of Resident Doctors of Nigeria. 2015;24(4):310-4. 53. Cerri AP, Bellelli G, Mazzone A, Pittella F, Landi F, Zambon A, et al. Sarcopenia and malnutrition in acutely ill hospitalized elderly: Prevalence and outcomes. Clin Nutr. 2015;34(4):745-51. 54. Coltman A, Peterson S, Roehl K, Roosevelt H, Sowa D. Use of 3 tools to assess nutrition risk in the intensive care unit. JPEN J Parenter Enteral Nutr. 2015;39(1):28-33. 55. Grellety E, Krause LK, Shams Eldin M, Porten K, Isanaka S. Comparison of weight-for-height and mid-upper arm circumference (MUAC) in a therapeutic feeding programme in South Sudan: is MUAC alone a sufficient criterion for admission of children at high risk of mortality? Public Health Nutr. 2015;18(14):2575-81. 56. Huysentruyt K, Devreker T, Dejonckheere J, De Schepper J, Vandenplas Y, Cools F. Accuracy of Nutritional Screening Tools in Assessing the Risk of Undernutrition in Hospitalized Children. Journal of pediatric gastroenterology and nutrition. 2015;61(2):159-66.

102

57. Mogensen KM, Robinson MK, Casey JD, Gunasekera NS, Moromizato T, Rawn JD, et al. Nutritional Status and Mortality in the Critically Ill. Crit Care Med. 2015;43(12):2605-15. 58. Sharma D, Kannan R, Tapkire R, Nath S. Evaluation of Nutritional Status of Cancer Patients during Treatment by Patient-Generated Subjective Global Assessment: a Hospital-Based Study. Asian Pacific journal of cancer prevention : APJCP. 2015;16(18):8173-6. 59. Zhou J, Wang M, Wang H, Chi Q. Comparison of two nutrition assessment tools in surgical elderly inpatients in Northern China. Nutr J. 2015;14:68. 60. Shaw C, Fleuret C, Pickard JM, Mohammed K, Black G, Wedlake L. Comparison of a novel, simple nutrition screening tool for adult oncology inpatients and the Malnutrition Screening Tool (MST) against the Patient-Generated Subjective Global Assessment (PG-SGA). Support Care Cancer. 2015;23(1):47-54. 61. Ahmed S, Ejaz K, Mehnaz A, Adil F. Implementing WHO feeding guidelines for inpatient management of malnourished children. Journal of the College of Physicians and Surgeons--Pakistan : JCPSP. 2014;24(7):493-7. 62. Badia-Tahull MB, Cobo-Sacristan S, Leiva-Badosa E, Miquel-Zurita ME, Mendez-Cabalerio N, Jodar-Masanes R, et al. Use of Subjective Global Assessment, Patient-Generated Subjective Global Assessment and Nutritional Risk Screening 2002 to evaluate the nutritional status of non-critically ill patients on parenteral nutrition. Nutr Hosp. 2014;29(2):411-9. 63. Bassim CW, Fassil H, Dobbin M, Steinberg SM, Baird K, Cole K, et al. Malnutrition in patients with chronic GVHD. Bone Marrow Transplant. 2014;49(10):1300-6. 64. Drevet S, Bioteau C, Maziere S, Couturier P, Merloz P, Tonetti J, et al. Prevalence of protein-energy malnutrition in hospital patients over 75 years of age admitted for hip fracture. Orthop Traumatol Surg Res. 2014;100(6):669-74. 65. Moriana M, Civera M, Artero A, Real JT, Caro J, Ascaso JF, et al. Validity of subjective global assessment as a screening method for hospital malnutrition. Prevalence of malnutrition in a tertiary hospital. Endocrinología y nutrición : órgano de la Sociedad Española de Endocrinología y Nutrición [Internet]. 2014; 61(4):[184-9 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/689/CN-

103

01119689/frame.html. 66. Munk T, Beck AM, Holst M, Rosenbom E, Rasmussen HH, Nielsen MA, et al. Positive effect of protein-supplemented hospital food on protein intake in patients at nutritional risk: a randomised controlled trial. Journal of human nutrition and dietetics : the official journal of the British Dietetic Association [Internet]. 2014; 27(2):[122-32 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/282/CN-01022282/frame.html. 67. Sökülmez P, Demirba AE, Arslan P, Di?ibeyaz S. Effects of enteral nutritional support on malnourished patients with inflammatory bowel disease by subjective global assessment. The Turkish journal of gastroenterology : the official journal of Turkish Society of Gastroenterology [Internet]. 2014; 25(5):[493-507 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/300/CN-01112300/frame.html. 68. Tangvik RJ, Tell GS, Eisman JA, Guttormsen AB, Henriksen A, Nilsen RM, et al. The nutritional strategy: four questions predict morbidity, mortality and health care costs. Clin Nutr. 2014;33(4):634-41. 69. Rodrigues CS, Chaves GV. Patient-Generated Subjective Global Assessment in relation to site, stage of the illness, reason for hospital admission, and mortality in patients with gynecological tumors. Support Care Cancer. 2014;23(3):871-9. 70. Agarwal E, Ferguson M, Banks M, Batterham M, Bauer J, Capra S, et al. Malnutrition and poor food intake are associated with prolonged hospital stay, frequent readmissions, and greater in-hospital mortality: results from the Nutrition Care Day Survey 2010. Clin Nutr. 2013;32(5):737-45. 71. Lee JS, Choi HS, Ko YG, Yun DH. Performance of the Geriatric Nutritional Risk Index in predicting 28-day hospital mortality in older adult patients with sepsis. Clin Nutr. 2013;32(5):843-8. 72. Leite HP, de Lima LF, de Oliveira Iglesias SB, Pacheco JC, de Carvalho WB. Malnutrition may worsen the prognosis of critically ill children with hyperglycemia and hypoglycemia. JPEN J Parenter Enteral Nutr. 2013;37(3):335-41. 73. Mauricio SF, da Silva JB, Bering T, Correia MI. Relationship between nutritional status and the Glasgow Prognostic Score in patients with colorectal cancer. Nutrition.

104

2013;29(4):625-9. 74. Moeeni V, Walls T, Day AS. Nutritional status and nutrition risk screening in hospitalized children in New Zealand. Acta Paediatr. 2013;102(9):e419-23. 75. Rasheed S, Woods RT. Malnutrition and associated clinical outcomes in hospitalized patients aged 60 and older: an observational study in rural Wales. J Nutr Gerontol Geriatr. 2013;32(1):71-80. 76. Sheean PM, Peterson SJ, Chen Y, Liu D, Lateef O, Braunschweig CA. Utilizing multiple methods to classify malnutrition among elderly patients admitted to the medical and surgical intensive care units (ICU). Clin Nutr. 2013;32(5):752-7. 77. Thoresen L, Frykholm G, Lydersen S, Ulveland H, Baracos V, Prado CM, et al. Nutritional status, cachexia and survival in patients with advanced colorectal carcinoma. Different assessment criteria for nutritional status provide unequal results. Clinical nutrition (Edinburgh, Scotland) [Internet]. 2013; 32(1):[65-72 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/456/CN-00872456/frame.html. 78. Yatabe MS, Taguchi F, Ishida I, Sato A, Kameda T, Ueno S, et al. Mini nutritional assessment as a useful method of predicting the development of pressure ulcers in elderly inpatients. J Am Geriatr Soc. 2013;61(10):1698-704. 79. Spagnuolo MI, Liguoro I, Chiatto F, Mambretti D, Guarino A. Application of a score system to evaluate the risk of malnutrition in a multiple hospital setting. Ital J Pediatr. 2013;39:81. 80. Olveira G, Tapia MJ, Ocón J, Cabrejas-Gómez C, Ballesteros-Pomar MD, Vidal-Casariego A, et al. The subjective global assessment predicts in-hospital mortality better than other nutrition-related risk indexes in noncritically ill inpatients who receive total parenteral nutrition in Spain (prospective multicenter study). Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics. 2013;113(9):1209-18. 81. Holyday M, Daniells S, Bare M, Caplan GA, Petocz P, Bolin T. Malnutrition screening and early nutrition intervention in hospitalised patients in acute aged care: a randomised controlled trial. The journal of nutrition, health & aging [Internet]. 2012; 16(6):[562-8 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/183/CN-

105

00969183/frame.html. 82. Moeeni V, Walls T, Day AS. Assessment of nutritional status and nutritional risk in hospitalized Iranian children. Acta Paediatr. 2012;101(10):e446-51. 83. Pasquini TA, Neder HD, Araujo-Junqueira L, De-Souza DA. Clinical outcome of protein-energy malnourished patients in a Brazilian university hospital. Brazilian journal of medical and biological research = Revista brasileira de pesquisas medicas e biologicas. 2012;45(12):1301-7. 84. Klek S, Sierzega M, Szybinski P, Szczepanek K, Scislo L, Walewska E, et al. The immunomodulating enteral nutrition in malnourished surgical patients - a prospective, randomized, double-blind clinical trial. Clinical nutrition (Edinburgh, Scotland) [Internet]. 2011; 30(3):[282-8 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/374/CN-00802374/frame.html. 85. Shen HC, Chen HF, Peng LN, Lin MH, Chen LK, Liang CK, et al. Impact of nutritional status on long-term functional outcomes of post-acute stroke patients in Taiwan. Archives of gerontology and geriatrics. 2011;53(2):e149-52. 86. Soderhamn U, Flateland S, Jessen L, Soderhamn O. Perceived health and risk of undernutrition: a comparison of different nutritional screening results in older patients. J Clin Nurs. 2011;20(15-16):2162-71. 87. Somanchi M, Tao X, Mullin GE. The facilitated early enteral and dietary management effectiveness trial in hospitalized patients with malnutrition. JPEN Journal of parenteral and enteral nutrition [Internet]. 2011; 35(2):[209-16 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/385/CN-00801385/frame.html. 88. Starke J, Schneider H, Alteheld B, Stehle P, Meier R. Short-term individual nutritional care as part of routine clinical setting improves outcome and quality of life in malnourished medical patients. Clinical nutrition (Edinburgh, Scotland) [Internet]. 2011; 30(2):[194-201 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/914/CN-00788914/frame.html. 89. Ling RE, Hedges V, Sullivan PB. Nutritional risk in hospitalised children: an

106

assessment of two instruments. European e-journal of clinical nutrition and metabolism. 2011;6(3):e153-e7. 90. Zamberlan P, Delgado AF, Leone C, Feferbaum R, Okay TS. Nutrition therapy in a pediatric intensive care unit: indications, monitoring, and complications. Journal of Parenteral and Enteral Nutrition. 2011;35(4):523-9. 91. Drescher T, Singler K, Ulrich A, Koller M, Keller U, Christ-Crain M, et al. Comparison of two malnutrition risk screening methods (MNA and NRS 2002) and their association with markers of protein malnutrition in geriatric hospitalized patients. Eur J Clin Nutr. 2010;64(8):887-93. 92. Ha L, Hauge T, Spenning AB, Iversen PO. Individual, nutritional support prevents undernutrition, increases muscle strength and improves QoL among elderly at nutritional risk hospitalized for acute stroke: a randomized, controlled trial. Clin Nutr. 2010;29(5):567-73. 93. Wu B, Yin TT, Cao W, Gu ZD, Wang X, Yan M, et al. Validation of the Chinese version of the Subjective Global Assessment scale of nutritional status in a sample of patients with gastrointestinal cancer. International journal of nursing studies. 2010;47(3):323-31. 94. Gerasimidis K, Keane O, Macleod I, Flynn DM, Wright CM. A four-stage evaluation of the Paediatric Yorkhill Malnutrition Score in a tertiary paediatric hospital and a district general hospital. British journal of nutrition. 2010;104(5):751-6. 95. Hulst JM, Zwart H, Hop WC, Joosten KF. Dutch national survey to test the STRONGkids nutritional risk screening tool in hospitalized children. Clinical Nutrition. 2010;29(1):106-11. 96. Benjamin J, Makharia GK, Kalaivani M, Joshi YK. Nutritional status of patients with Crohn's disease. Indian journal of gastroenterology : official journal of the Indian Society of Gastroenterology. 2008;27(5):195-200. 97. Gariballa S, Forster S. Associations between underlying disease and nutritional status following acute illness in older people. Clin Nutr. 2007;26(4):466-73. 98. Hassen TA, Pearson S, Cowled PA, Fitridge RA. Preoperative nutritional status predicts the severity of the systemic inflammatory response syndrome (SIRS) following major vascular surgery. European journal of vascular and endovascular surgery : the

107

official journal of the European Society for Vascular Surgery. 2007;33(6):696-702. 99. Devoto G, Gallo F, Marchello C, Racchi O, Garbarini R, Bonassi S, et al. Prealbumin serum concentrations as a useful tool in the assessment of malnutrition in hospitalized patients. Clinical chemistry. 2006;52(12):2281-5. 100. Marino LV, Goddard E, Workman L. Determining the prevalence of malnutrition in hospitalized paediatric patients. S Afr Med J. 2006;96(9 Pt 2):993-5. 101. Amadi B, Mwiya M, Chomba E, Thomson M, Chintu C, Kelly P, et al. Improved nutritional recovery on an elemental diet in Zambian children with persistent diarrhoea and malnutrition. Journal of tropical pediatrics [Internet]. 2005; 51(1):[5-10 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/066/CN-00514066/frame.html. 102. Dzieniszewski J, Jarosz M, Szczygiel B, Dlugosz J, Marlicz K, Linke K, et al. Nutritional status of patients hospitalised in Poland. Eur J Clin Nutr. 2005;59(4):552-60. 103. Eneroth M, Olsson UB, Thorngren KG. Insufficient fluid and energy intake in hospitalised patients with hip fracture. A prospective randomised study of 80 patients. Clinical nutrition (Edinburgh, Scotland) [Internet]. 2005; 24(2):[297-303 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/968/CN-00519968/frame.html. 104. Guo Y, Palmer JL, Kaur G, Hainley S, Young B, Bruera E. Nutritional status of cancer patients and its relationship to function in an inpatient rehabilitation setting. Support Care Cancer. 2005;13(3):169-75. 105. Ignacio de Ulibarri J, Gonzalez-Madrono A, de Villar NG, Gonzalez P, Gonzalez B, Mancha A, et al. CONUT: a tool for controlling nutritional status. First validation in a hospital population. Nutr Hosp. 2005;20(1):38-45. 106. Schnelldorfer T, Adams DB. The effect of malnutrition on morbidity after Surgery for chronic pancreatitis. The American surgeon. 2005;71(6):466-72; discussion 72-3. 107. Galvan O, Joannidis M, Widschwendter A, Bonatti H, Sprinzl GM, Rehak P, et al. Comparison of different scoring methods for assessing the nutritional status of hospitalised patients. Wiener klinische Wochenschrift. 2004;116(17-18):596-602. 108. Johansen N, Kondrup J, Plum LM, Bak L, Nørregaard P, Bunch E, et al. Effect of nutritional support on clinical outcome in patients at nutritional risk. Clinical nutrition

108

(Edinburgh, Scotland) [Internet]. 2004; 23(4):[539-50 pp.]. Available from: http://onlinelibrary.wiley.com/o/cochrane/clcentral/articles/053/CN-00502053/frame.html. 109. Rypkema G, Adang E, Dicke H, Naber T, de Swart B, Disselhorst L, et al. Cost-effectiveness of an interdisciplinary intervention in geriatric inpatients to prevent malnutrition. J Nutr Health Aging. 2004;8(2):122-7. 110. Acuna K, Portela M, Costa-Matos A, Bora L, Teles MR, Waitzberg DL, et al. Nutritional assessment of adult patients admitted to a hospital of the Amazon region. Nutr Hosp. 2003;18(3):138-46. 111. Bauer J, Capra S. Comparison of a malnutrition screening tool with subjective global assessment in hospitalised patients with cancer—sensitivity and specificity. Asia Pacific journal of clinical nutrition. 2003;12(3). 112. Stephenson GR, Moretti EW, El-Moalem H, Clavien PA, Tuttle-Newhall JE. Malnutrition in liver transplant patients: preoperative subjective global assessment is predictive of outcome after liver transplantation. Transplantation. 2001;72(4):666-70. 113. Briassoulis G, Venkataraman S, Thompson AE. Energy expenditure in critically ill children. Crit Care Med. 2000;28(4):1166-72. 114. Corish CA, Flood P, Mulligan S, Kennedy NP. Apparent low frequency of undernutrition in Dublin hospital in-patients: should we review the anthropometric thresholds for clinical practice? Br J Nutr. 2000;84(3):325-35. 115. Sermet-Gaudelus I, Poisson-Salomon A-S, Colomb V, Brusset M-C, Mosser F, Berrier F, et al. Simple pediatric nutritional risk score to identify children at risk of malnutrition. The American journal of clinical nutrition. 2000;72(1):64-70. 116. Giner M, Laviano A, Meguid MM, Gleason JR. In 1995 a correlation between malnutrition and poor outcome in critically ill patients still exists. Nutrition. 1996;12(1):23-9. 117. Volkert D, Kruse W, Oster P, Schlierf G. Malnutrition in geriatric patients: diagnostic and prognostic significance of nutritional parameters. Annals of nutrition & metabolism. 1992;36(2):97-112. 118. Sandman PO, Adolfsson R, Nygren C, Hallmans G, Winblad B. Nutritional status and dietary intake in institutionalized patients with Alzheimer's disease and multiinfarct

109

dementia. J Am Geriatr Soc. 1987;35(1):31-8. 119. โสภศ เกตพร. ภาวะโภชนาการผปวยวกฤตทใชเครองชวยหายใจในโรงพยาบาลพระนครศรอยธยา. วารสาร

สมาคมเวชศาสตรปองกนแหงประเทศไทย. 2557;4(2):135. 120. อาทตย กระภฤทธ. การประเมนและการดแลทางโภชนาการในผปวยมะเรงศรษะและล าคอโดยพยาบาล.

Graduate Research Conference 2014; มหาวทยาลยขอนแกน2557. p. 1666-74. 121. เฉลมพร โรจนรตนสรกล. Application of Subjective Gloval Assessment as a Screening Tool for Malnutrition in Pediatric Surgical Patients. J Med Assoc Thai. 2557;87(8):939-46. 122. บรยา ดแท. การบรโภคอาหารและภาวะโภชนาการของผปวยมะเรงปากมดลกหรอผปวยมะเรงเตานมทรบ

การรกษาในหอผปวยในโรงพยาบาลขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน; 2556. 123. ณนตรธภรณ อนถา, วลภา คณทรงเกยรต, อาภรณ ดนาน. ปจจยทมความเกยวของกบภาวะโภชนาการใน

ผปวยวกฤตทใชเครองชวยหายใจ. The Journal of Faculry of Nursing Burapha University. 2556;21(2). 124. สดใจ ปลดขวา. ภาวะโภชนาการในผปวยบาดเจบทศรษะระดบรนแรง. Journal of Nursing and Health Care

2556;32(1):40. 125. การตรชต โรจนพนธ, ปรางทพย ฉายพทธ, สวมล กมป, นนทกานต เอยมวนานนทชย. อทธพลของระยะ

ของโรค การแพรกระจายไปตอมน าเหลองบรเวณคอ การไดรบยากลมโอพออยด และเทคนครงสรกษา ตอภาวะ

โภชนาการในผปวยมะเรงศรษะและคอ. วารสารสภาการพยาบาล. 2556;28(2):13-29. 126. เอกวทย เอยมทองอนทร. ความสอดคลองกนของผลการประเมนภาวะทพโภชนาการดวยแบบประเมน

Bhumibol Nutritional Triage และดชนมวลกาย. ล าปางเวชสาร. 2556;34(1):1. 127. สรพร อยแกว. ภาวะโภชนาการของผปวยไอซยศลยกรรมโดยใชแบบตดตามภาวะทพโภชนาการของผปวย

โรงพยาบาลอดรธาน: มหาวทยาลยขอนแกน; 2555. 128. อไร มตรปราสาท. ภาวะโภชนาการและปจจยทเกยวของของผสงอายทเขารบการรกษาในโรงพยาบาล.

ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน; 2554. 129. บญยง สรบ ารงวงษ. Prevalence of Malnutrition and Nutritional Assessment in Abdominal-Surgical Patients; A Prospective Cross-Sectional Study. J Med Assoc Thai. 2011;94(7):19-23. 130. ประภาภร สนธงศร. ภาวะโภชนาการของผปวยมะเรงทไดรบเคมบ าบด ศนยมะเรงอดรธาน: มหาวทยา

ขอนแกน; 2553. 131. สฐดา แพรด า. ภาวะโภชนาการของผปวยบาดเจบไขสนหลงในหอผปวยเวชศาสตรฟนฟโรงพยาบาลศร

110

นครนทร. เวชศาสตรฟนฟสาร. 2547;14(2):72-82. 132. ปนมณ เรยวเดชะ. การคดกรองภาวะทพโภชนาการและความเสยงตอการตดเชอและการตายหลงผาตดใน

ผปวยทไดรบการผาตดชองทอง: มหาวทยาลยมหดล; 2546. 133. ชฎาภรณ เปรมปรามอมร. ภาวะโภชนาการและความพอเพยงของการไดรบอาหารของผปวยอายรกรรมทใส

เครองชวยหายใจ: มหาวทยามหดล; 2542. 134. สมาล โพธศร. การศกษาภาวะทพโภชนาการของผปวยศลยกรรมทวไประหวางการรบการรกษาใน

โรงพยาบาลศนยของแกน. วารสารพยาบาล. 2541;21(2):28. 135. Thoresen L, Frykholm G, Lydersen S, Ulveland H, Baracos V, Prado CM, et al. Nutritional status, cachexia and survival in patients with advanced colorectal carcinoma. Different assessment criteria for nutritional status provide unequal results. Clin Nutr. 2014;32(1):65-72. 136. สดใจ ปลดขวา. ภาวะโภชนาการในผปวยบาดเจบทศรษะระดบรนแรง: มหาวทยาลยขอนแกน; 2556. 137. สงศร แกวถนอมม, บชชา พราหมณสทธ, สรนต ศลธรรม, editors. พยาบาลโภชนบ าบด. กรงเทพ:

ส านกพมพกรงเทพเวชสาร; 2557. 138. NcLaughlin Jr DA, Baker J, Johnson N, Whittaker S, Mendelson R, Jeejeebhoy K. What is subjective global assessment of nutrition status. JPEN. 1987;11:8-13. 139. Russell C, Elia M. Nutrition Screening Survey in the UK and Republic of Ireland in 2010. A report by BAPEN. 2011. 140. Pirlich M, Schütz T, Norman K, Gastell S, Lübke HJ, Bischoff SC, et al. The German hospital malnutrition study. Clinical nutrition. 2006;25(4):563-72.

ประวตผเขยน

ประวตผเขยน

ชอ-สกล ขวญชนก เจนวระนนท วน เดอน ป เกด 14 มนาคม 2531 สถานทเกด กาญจนบร วฒการศกษา ปรญญาตรเภสชศาสตรบณฑต มหาวทยาลยศลปากร ทอยปจจบน 235 ม.1 ต.พนมทวน อ.พนมทวน จ.กาญจบร