Normal EKG

Dr. Müge Devrim-Üçok

Dersin öğrenim hedefleri:

EKG’nin kaydedilme yöntemini, EKG’deki dalgaların ve aralıkların hangi süreçleri yansıttığını ve EKG ile kalbin elektriksel ekseni arasındaki ilişkiyi açıklayabilmeli. EKG’den kalbin hızını hesaplayabilmeli. Vücut sıvılarının iyon bileşimindeki değişikliklerin oluşturduğu EKG değişikliklerini açıklayabilmeli.

Elektrokardiyogram

Kalpte depolarizasyon dalgasının ilerlemesi ekstrasellüler sıvıda elektriksel akımlar oluşturur. Bu elektriksel potansiyel değişimlerinin vücut yüzeyine yerleştirilen elektrodlar aracılığı ile ölçülmesidir.

P dalgası : atriyum depolarizasyonu

QRS kompleksi : ventrikül depolarizasyonu

T dalgası : ventrikül repolarizasyonu

Dalgalar, kalbin elektriksel aktivitesindeki değişiklikleri yansıtır.

PS aralığı

Atriyum depolarizasyonu & repolarizasyonu

QT aralığı

Ventrikül depolarizasyonu & repolarizasyonu

Eğer;

Depolarizasyon dalgası pozitif bir elektroda doğru ilerliyorsa, pozitif; uzaklaşıyorsa, negatif bir potansiyel kaydedilir.

Repolarizasyon dalgası pozitif elektroda doğru yaklaşıyorsa, negatif; uzaklaşıyorsa, pozitif bir potansiyel oluşturur.

Herhangi bir andaki toplam elektriksel aktivite, doğrultusu ve büyüklüğü olan bir vektör gibi düşünülebilir.

+

_

Toplam elektriksel

vektör

EKG Kaydı

I. Bipolar kayıt iki aktif (different) elektrod

II. Ünipolar kayıt bir different, bir indifferent elektrod

potansiyeli sıfır

Bipolar Derivasyonlar

Kalbin sağ kol, sol kol ve sol bacaktan oluşan eşkenar bir üçgenin merkezinde bulunduğu kabul edilir = EINTHOVEN ÜÇGENİ

Bu elektrodlar ortak bir terminale bağlanırsa indifferent bir elektrod elde edilir.

Derivasyon Negatif elektrod Pozitif elektrod

I Sağ kol Sol kol

II Sağ kol Sol bacak

III Sol kol Sol bacak

Sağ bacak: toprak elektrodu

Her derivasyon kendi eksenine paralel olan elektriksel vektörlere (voltajlara) en duyarlıdır.

Her bir derivasyonun kalbe belirli bir doğrultudan baktığı kabul edilebilir.

Ünipolar Derivasyonlar

I. Şiddetlendirilmiş Ekstremite Derivasyonları

aVL : Pozitif elektrod sol kolda, referans sağ kolla sol bacağın toplamıaVF : Pozitif elektrod sol bacakta, referans sol kolla sağ kolun toplamıaVR : Pozitif elektrod sağ kolda, referans sol kolla sol bacağın toplamı

Einthoven üçgeninin köşelerindeki gerilimin toplamı sıfır olduğundan aktif elektrodun bulunduğu ekstremitedeki potansiyel, diğer iki ekstremitenin toplam potansiyeline eşit ama zıt polarite olduğundan ölçülen potansiyeller yaklaşık iki kat yükseltilmiş olur.

II. Göğüs Derivasyonları

V1 : 4. interkostal aralık sternumun sağ kenarı

V2 : 4. interkostal aralık sternumun sol kenarı

V3 : V2 ile V4 ün ara noktası

V4 : 5. İnterkostal aralıksol mid-klavikula çizgisi

V5 : 5. İnterkostal aralıksol ön koltuk (aksilla) çizgisi

V6 : 5. İnterkostal aralıksol orta koltuk (aksilla) çizgisi

Referans : Sağ kol + sol kol + sol bacak

V1-V2 sağ ventrikül

V3-V4 interventriküler septum

V5-V6 sol ventrikül

Ventriküllerin ortalama elektriksel ekseni (= Ortalama QRS ekseni)

QRS dalgasının en büyük olduğu doğrultuya (kalbin uzun ekseni) karşılık gelir.

QRS dalgası DII de büyük olduğuna göre eksen DII ye paraleldir.

I. ve III. Derivasyondan ventriküllerin ortalama elektriksel ekseninin çizdirilmesi.

Ventriküllerin ortalama elektriksel ekseni normalde 59 derecedir. Yirmi ile 100 derece arası normal sınırlar olarak kabul edilir.

Hipertansiyona bağlı oluşan sol ventrikül hipertrofisinde sol eksen sapması. Ortalama elektriksel eksen -15 derece.

Konjenital pulmoner kapak stenozuna bağlı oluşan sağ ventrikül hipertrofisinde sağ eksen sapması. Ortalama elektriksel eksen 170 derece.

Depolarizasyon/Repolarizasyon & EKG deki değişimler

Atriyum depolarizasyonu

AV ileti

Septumun soldan sağa depolarizasyonu

Ventrikül depolarizasyonu

Posterobazal kısımların depolarizasyonu

Ventrikül repolarizasyonu

0.06-0.09

EKG, kağıt üzerine 25 mm/s hızda kaydedilir.

Genlik kalibrasyonu ise 1 cm/mV olarak yapılır.

R-R arası 15 mmPeriyod= 15 x 0.04 = 0.6 sn.Dakikada atım sayısı = 60 / 0.6 = 100

Kalbin hızının hesaplanması

Normal(K+ 4-5.5 mEq/l)

Hiperkalemi (K+ 7.0 mEq/l)

Hiperkalemi(K+ 8.5 mEq/l)

Hipokalemi (K+ 3.5 mEq/l)

Hipokalemi(K+ 2.5 mEq/l)

K+ iyonu

Kanda K+ (hiperkalemi) !!! Çok tehlikeli

EKG de T dalgası sivrileşir, QRS kompleksi uzar, atriyum paralizisi ve ventriküler aritmi belirir.

Potasyum inhibisyonu. K+ membran potansiyelini hücreler uyarılamaz hale gelir kalp diyastolde durur.

Kanda K+ (hipokalemi)

EKG de P-R aralığını uzar, U dalgası belirginleşir, prekordiyal derivasyonlarda T dalgası bazen tersine döner.

Ca2+ iyonu. Klinikte kandaki kalsiyum iyon konsantrasyonunun, kalbi etkileyecek düzeye yükselmesi nadirdir.

Hipokalsemi ST segmentini uzatır sonuçta QT aralığı uzar.

Na+ iyonu. Hiponatremi EKG de amplitüdleri düşürürse de, K+ kadar etkili olmaz.