BÀI 29

1.Ｎが　Ｖ töï ñoäng töø ています

ñöôïc söû duïng ñeå mieâu taû y nguyeân tình traïng maø söï vaät loït vaøo maér mìnhれい：１．テレビが　ついています( ti vi ñang baät )２．ファックスが　こしょうしています( maùy fax bò hö )

2.Ｎは Ｖ töï ñoäng töø ています

ñöôïc söû duïng ñeå giaûi thích tình traïng cuûa söï vaät ñang laø chuû ñeà ñöôïc noùi ñeán giöõa ngöôøi nghe vaø ngöôøi noùiれい：１．この　さらが　よごれていますから、あらって　ください。 ( caùi dóa naøy bò dô roài, haõy röûa ñi )２．Ａ：この　エレベーターを　つかっても　いいですか。 ( toâi söû duïng thang maùy naøy ñöôïc chö ù? )　　Ｂ：その　エレベーターは　こしょうしていますよ。 ( thang maùy ñoù bò hö roài ñaáy )

3.Ｖてしまいます

1.　Ｖてしまいましたduøng ñeå dieãn taû ñaõ hoøan taát 1 haønh ñoäng naøo ñoù れい：１．この　ざっしは　ぜんぶ　よんでしまいました。 ( taïp chí naøy toâi ñaõ ñoïc heát toaøn boä )２．Ａ：パーティーの　のみものは　もう　じゅんびしましたか。 ( thöùc uoáng cuûa böõa tieäc ñaõ chuaån bò xong chöa? )　　Ｂ：はい、ぜんぶ　じゅんびしてしまいました。 ( vaâng, ñaõ chuaån bò xong caû roài )

2.　Ｖてしまいます: laøm cho xong~ñöôïc söû duïng khi ngöôøi noùi döï ñònh seõ keát thuùc vieäc baây giôø mình ñang laøm hay töø baây giôø seõ laøm trong 1 thôøi gian naøo ñoùれい：Ａ：いっしょに　ひるごはんを　たべに　いきませんか。 ( cuøng ñi aên tröa nheù! )Ｂ：すみません。これを　コピーしてしまいますから。 ( xin loãi. Vì toâi phaûi photo cho xong caùi naøy )

3.　Ｖてしまいましたñöôïc söû duïng ñeå dieãn taû söï tieác nuoái cuûa ngöôøi noùi khi gaëp phaûi chuyeän raéc roái hay lôõ laøm chuyeän ñaùng tieác, chuyeän xaáu hoåれい：１．さいふを　うちに　わすれてしまいました。( toâi ñaõ boû queân caùi ví ôû nhaø maát tieâu roài )２．Ａ：どうしたんですか。( anh bò sao theá ? )　　Ｂ：かぎを　なくしてしまいました。( toâi laøm maát chìa khoaù maát tieâu roài )

BÀI 301.「Nôi choán」に　Ｎが　Ｖ て　あります

caáu truùc bieåu thò caùch noùi traïng thaùi cuûa 1 vaät thì ngoaøi ～ています ôû baøi 29 thì coøn coù caáu truùc ～てあります＋～ています：ñoäng töø ñöôïc söû duïng laø Töï ñoäng töø, laø caùch noùi khi thaáy y nguyeân traïng thaùi cuûa vaät.＋～てあります：ñoäng töø ñöôïc söû duïng laø Tha ñoäng töø, bieåu thi traïng thaùi hieän taïi cuûa keát quaû haønh vi maø con ngöôøi laøm coù yù ñoà, muïc ñích. Tuy nhieân k quan troïng laø ai ñaõ laøm.れい：１．ほんに　なまえが　かいてあります ( treân quyeån saùch coù ghi teân )２．かべに　カレンダーが　かけてあります ( treân töôøng coù treo taám lòch )

2.Ｎは「Nôi choán」に　Ｖ て　あります

cuõng töông töï nhö baøi soá 10, ngoaøi caáu truùc ～に～が, coøn coù caáu truùc ～は～にれい：１．よていは　カレンダーに　かいてあります。 ( döï ñònh thì coù vieát treân taám lòch )２．Ａ：でんわは　どこですか。 (ñieän thoaïi naèm ôû ñaâu?)　　Ｂ：でんわは　つくえの　うえに　おいてあります。 ( ñieän thoaïi thì coù ñaët treân baøn )

3. Ｎは もう　Ｖ て　あります

ñöôïc söû duïng ñeå noùi ñeán 1 söï chuaån bò naøo ñoù ñaõ ñöôïc laøm xong (hieän traïng) vaø thöôøng ñöôïc duøng chung vôùi もうれい：１．ホテルは　もう　よやくしてあります。 ( khaùch saïn thì ñaõ coù ñaët tröôùc roài)２．たんじょうびの　プレゼントは　もう　かってあります。 ( quaø sinh nhaät thì ñaõ coù mua roài)　

4．～て　おきます

1.　～（まえに）、～Ｖて　おきますlaøm Ｖて ñeå chuaån bò tröôùc cho 1 vieäc naøo ñoù. Trong tröôøng hôïp naøy thöôøng söû duïng chung vôùi caáu truùc ～まえに、～まえでれい：１．かいぎのまえに、しりょうを　よく　よんで　おきます。 Tröôùc cuoäc hoïp seõ ñoïc kyõ taøi lieäu tröôùc.２．げつようびまでに、レポートを　まとめて　おいてください。 Cho ñeán thöù 2 haõy toùm taét saün baøi baùo caùo.＊Ｖて　あります vaø Ｖて　おきます ñeàu chæ söï chuaån bò

こんばん　ともだちが　きますから、ビールを　かって　おきました。こんばん　ともだちが　きますから、ビールが　かって　あります。

Vì toái nay baïn ñeán neân mua saün bia.Tuy nhieân ñieåm khaùc nhau laø:+Ｖて　おきます nhaán maïnh ñeán haønh ñoäng, caùc trôï töø söû duïng tröôùc Ｖて ñöôïc giöõ nguyeân

（ビールをかう――＞ビールをかって　おく）+Ｖて　あります nhaán maïnh traïng thaùi keát quaû maø haønh ñoäng ñaõ xaûy ra, trôï töø chæ ñoái töôïng tröïc tieáp cuûa Ｖて ñöôïc ñoåi thaønh trôï töø が.+ Ｖて　おく coù theå xong roài hoaëc chöa xong nhöng Ｖて　あります thì chaéc chaén laø xong roài.――＞Ｖて　あります＝Ｖて　おきました2.　～（たら）、～Ｖて　おきますthao taùc(xöû lyù) Ｖて ñeå saün cho laàn söû duïng tieáp theo. Trong tröôøng hôïp naøy thöôøng söû duïng chung vôùi caáu truùc ～たられい：１．つかったら、もとの　ところに　どうぐを　もどして　おいてください。 Sau khi söû duïng xong, haõy traû duïng cuï veà choã cuõ.２．Ａ：この　はこは　どうしましょうか。 Caùi hoäp naøy laøm theá naøo ñaây?

　　Ｂ：あの　すみに　おいて　おいてください。 Haõy ñaët vaøo goùc kia.＊かど vaø すみ:＋かど: goùc ngoaøi＋すみ: goùc trong＊おいて　おいてください seõ ñöôïc noùi thaønh おいといてください

3.　～（から）、～Ｖて　おいてくださいvì 1 lyù do naøo ñoù neân cöù ñeå nguyeân hieän traïng Ｖてれい：１．Ａ：ちゃわんを　あらいましょうか。 Ñeå toâi röûa cheùn nheù!　　Ｂ：すみません。あとで　わたしが　やりますから、そのままに　して　おいてください。 Xin loãi. Vì tyù nöõa toâi seõ laøm neân haõy cöù ñeå nguyeân nhö theá.２．Ａ：まどを　あけましょうか。 Ñeå toâi môû cöûa soå nheù!　　Ｂ：すみません。さむいですから、まどを　しめて　おいてください。 Xin loãi. Vì laïnh neân haõy cöù ñeå cöûa soå ñoùng.

5．まだ～Ｖています

coù nghóa laø “vaãn ñang Ｖ”れい：１．あめが　まだ　ふっています。 Trôøi vaãn coøn ñang möa.２．まだ　つかっています。 Vaãn coøn ñang söû duïng

6．それは

xuaát hieän trong baøi hoäi thoaïi ñeå thay theá cho yù ñaõ ñöôïc noùiれい：Ａ：らいげつから　おおさかの　ほんしゃに　てんきんなんです。 Töø thaùng sau toâi seõï chuyeån coâng taùc ñeán truï sôû chính ôû Osaka.Ｂ：それは　おめでとうございます。 Xin chuùc möøng anh veà ñieàu ñoù.

B ÀI 31I. Caùch thaønh laäp ñoäng töø theå yù chí（Ｖいこうけい）

Nhoùm 1 : [ i ]ます　　　 　→　[ o ]ます　＋　う　　　例：　　いきます →　　　いこう

よみます　　 　→　　　よもう　　　　あいます　　　 →　　　あおう

Nhoùm 2 : [ e ]ます　　+　caùc ñoäng töø ñaëc bieät 例：　　たべます　　　　　　 たべよう　　　　　　　しらべます　Ｖます＋よう　 しらべよう　　　　　　　みます ―――――――＞ 　みようNhoùm 3 :　　　　　　　きます　　　 　→　　こよう　　　　　　　します →　　しよう　　

II.　いっしょに～V いこうけい

ふつうけい cuûa ましょう laø Ｖいこうけいれい：１．いっしょに　かいものに　いきましょう。――＞　いっしょに　かいものに　いこう。２．もう　おそいですから、ねましょう。――＞　もう　おそいから、ねよう。

III.　Ｖいこうけい＋と思っています ñònh laø

Söû duïng maãu caâu naøy khi ngöôøi noùi muoán truyeàn ñaït ñeán ngöôøi nghe keá hoaïch hay yù ñònh maø mình ñang oâm aápれい：１．らいねん　がいこくで　はたらこうと　おもっています。 Toâi ñònh laø naêm sau seõ laøm vieäc ôû nöôùc ngoaøi２．Ａ：にちようびは　なにを　しますか。 Chuû nhaät anh laøm gì?　　Ｂ：うちで　ゆっくり　やすもうと　おもっています。 Toâi ñònh laø seõ ôû nhaø nghæ ngôi thong thaû

IV.　まだ～V ていません

いいえ、まだです（第 7 課）＝いいえ、まだＶていません（31 課）caùc ñoäng töø theå khaû naêng vì baûn thaân noù chæ traïng thaùi neân k chia Ｖていません maø laø Ｖません１．Ａ：ひるごはんは　もう　たべましたか。　　Ｂ：いいえ、まだ　たべていません。２．Ａ：かんじは　もう　よめますか。　　Ｂ：いいえ、まだ　よめません。

Ｖ.　Ｖじしょけい　　　 　　　　　　　　　　　　　　　　　　　　＋つもりです döï ñònh laø　　　　　　　　　　　　　　　　　ＶないNgöôøi noùi söû duïng maãu caâu naøy ñeå theå hieän keá hoaïch töông lai cuûa mình vaø noã löïc ñeå bieán ñieàu ñoù trôû thaønh söï thöïc. Maãu caâu naøy theå hieän yù chí cuûa ngöôøi noùi maïnh meõ hôn　と思っています neân khoâng duøng cho nhöõng vaán ñeà nhoû nhaët.　ちょっと　きゅうけいして、コーヒーを　のむ　つもりです。×１．しょうらい　じぶんの　みせを　もつ　つもりです。 Döï ñònh laø töông lai seõ coù cöûa tieäm rieâng.２．Ａ：おしょうがつは　くにへ　かえりますか。 Teát anh coù veà nöôùc khoâng?　　Ｂ：いいえ、かえらない　つもりです。 Khoâng, döï ñònh laø seõ k veà.

VI.　Ｖじしょけい

よていです theo döï ñònh laøＮの

よてい theå hieän keá hoaïch ñaõ ñöôïc laäp tröôùc 1 caùch cuï theå hay 1 nhaät trình, thôøi khoaù bieåu duøng chung cho nhieàu ngöôøi k theå thay ñoåi ñöôïc.つもり bao haøm yù chí cuûa ngöôøi noùi, coøn よてい thì hoaøn toaøn k lieân quan ñeán yù chí ngöôøi noùi, laø vieäc ñaõ ñöôïc quyeát ñònh vaø quyeát ñònh cuoái cuøng k phaûi laø ngöôøi noùi１．こんかいの　しけんは 5 がつ 13 にちの　よていです。 Kyø thi laàn naøy theo döï ñònh laø ngaøy 13 thaùng 5.２．あしたの　かいぎは　４じに　おわる　よていです。 Cuoäc hoïp ngaøy mai theo döï ñònh seõ keát thuùc luùc 4g.３．Ａ：いつ　そつぎょうしますか。 Khi naøo anh toát nghieäp?　　Ｂ：らいねんの　6 がつの　よていです。 Theo döï ñònh laø thaùng 6 naêm sau.

BÀI 32

I. 　ＶたＶない ＋ほうが　いいです

　　　　　　　　　　　　　　　Duøng ñeå cho ñoái phöông lôøi khuyeân laø Neân laøm V hay Khoâng neân laøm V. ÔÛ baøi 26

cuõng coù hoïc caáu truùc cho lôøi khuyeân laø　～たらいいです。＋～たらいいです：ngöôøi khuyeân ñöa ra phöông aùn toái öu nhaát.＋～たほうがいいです：ñöôïc duøng khi choïn 1 trong nhieàu phöông aùn.れい：１．みちが　こんで　いますから、でんしゃで　いった　ほうが　いいです。 Vì ñöôøng ñoâng neân toát hôn laø neân ñi baèng xe dieän.２．Ａ：きのうから　のどが　いたいんです。 Toâi bò ñau coå töø hoâm qua ñeán giôø.　　Ｂ：おおきい　こえで　はなさない　ほうが　いいですよ。 Toát hôn laø anh ñöøng neân noùi lôùn tieáng.

II. 　Ｖ　　　　　　　　　　　　　　Ａい　　　　　ふつうけい　＋　でしょう。　　　Chaéc laø　　　　　　　　　　　　　　Ａ（な）　　　　　　　　　　　　　　　　　Ｎ　　　　　（　だ　）

Duøng ñeå noùi veà söï suy luaän, phaùn ñoaùn, döï ñoaùn gaàn chính xaùc ( ñoä chính xaùc 80~90%). Söï döï ñoaùn naøy mang tính chaát khaùch quan coù ñöôïc döïa treân hieän traïng hieän taïi, keát quaû phaân tích hay söï tích luyõ kinh nghieäm. Thöôøng ñöôïc duøng chung vôùi たぶん、きっと.

+ So vôùi caáu truùc ～と　おもいます ôû baøi 21 thì tính chuû quan yeáu hôn+ Thöôøng ñöôïc duøng trong döï baùo thôøi tieát vaø döï ñoaùn töông lai.+でしょう coù ふつうけい laø だろう.

れい：１．こんやは　ほしが　みえるでしょう。 Toái nay chaéc laø coù theå nhìn thaáy sao.２．しごとの　ストレスでしょう。 Chaéc laø stress do coâng vieäc.３．ごごは　かいぎですから、ぶちょうは　いそがしいでしょう。 Vì buoåi chieàu coù hoïp neân chaéc laø tröôûng phoøng seõ baän roän.

III. 　　　　　　　Ｖ　　　（もうしかしたら）　Ａい　　　　ふつうけい　＋　かもしれません。　Khoâng chöøng laø　　　　　　　　　　　　　　Ａ（な）　　　　　　　　　　　　　　　　Ｎ　　　　　（　だ　）

Duøng ñeå noùi veà söï suy luaän, phaùn ñoaùn, döï ñoaùn vôùi ñoä chính xaùc thaáp ( khoaûng 50%).

+ Ñöôïc duøng trong tröôøng hôïp mình bieát k roõ laém.あめが　ふるかもしれません＝あめが　ふらないかもしれません+ Vaø tröôøng hôïp mình khoâng mong muoán ñieàu ñoù xaûy ra nhöng döï ñoaùn raèng coù khaû

naêng xaûy ra.おくれるかもしれません。だめかもしれません。

１．りょこうに　いけない　かもしれません。 Khoâng chöøng laø khoâng theå ñi du lòch.２．かれは　かいしゃを　やめる　かもしれません。 Khoâng chöøng laø anh ta seõ thoâi vieäc.

IV. Soá löôïng で　Ⅴます　　　　　laøm caùi gì ñoù trong voøng　　　　　　　　

れい：　　きょうは　みちが　すいていますから、えきまで　30 分で　いけるでしょう。 Vì hoâm nay ñöôøng vaéng neân chaéc laø coù theå ñeán nhaø ga trong voøng 30 phuùt.

BÀI 33I. Caùch thaønh laäp ñoäng töø theå meänh leänh（Ｖめいれいけい）

Nhoùm 1 : [ i ]ます　　　　→　　　[ e ]ます　　　　例：　　いきます → 　　　いけ

よみます　　　→　　　よめ　　　　あいます　　　→　　　あえ

Nhoùm 2 : 　　 [ e ]ます　　+　caùc ñoäng töø ñaëc bieät 例：　　たべます　　　　　　 たべろ　　　　　　　しらべます　Ｖます＋ろ　 しらべろ　　　　　　　　みます ――――――＞ 　　みろNhoùm 3 :　　　　　　　きます　　　　→　　こい　　　　　　　します → 　　しろ

II. TRÖÔØNG HÔÏP SÖÛ DUÏNG THEÅ MEÄNH LEÄNHsöû duïng ñeå ra leänh cho ngöôøi khaùc laøm chuyeän gì ñoù1. Giöõa nhöõng ngöôøi nam laø baïn beø cuûa nhau2. Cha con, anh trai emtrai, em gaùi3. Caáp treân caáp döôùi4. Chæ thò trong nhaø maùy, bieåu ngöõ, baûng bieåu giao thoâng5. Chæ thò vaän ñoäng trong quaân ñoäi, caûnh saùt, giaùo duïc theå thao ôû tröôøng hoïc6. Tröôøng hôïp khaån caáp (hoaû hoaïn, ñoäng ñaát…)7. Coå vuõ theå thao (tröôøng hôïp naøy nöõ cuõng söû duïng)* わかる、できる、ある vaø nhöõng ñoäng töø theå khaû naêng khoâng coù theå meänh leänh.れい：

１． もう　いちど　よく　かんがえろ！ Haõy suy nghó kyõ theâm 1 laàn nöõa!２． じぶんの　ことは　じぶんで　しろ！ Chuyeän cuûa mình haõy töï mình laøm!

III. Caùch thaønh laäp ñoäng töø theå caám ñoaùn（V きんしけい）Nhoùm 1

　　　　　　　　　　　　　　Nhoùm 2 　　じしょけい＋なNhoùm 3

söû duïng khi ra leänh cho ngöôøi khaùc ñöøng laøm chuyeän gì ñoù. Vì noù cuõng mang aûnh höôûng maïnh meõ nhö theå meänh leänh neân chæ ñöôïc söû duïng trong vaøi tình huoáng ñaëc bieät vaø thöôøng ñöôïc giôùi haïn cho nam duøng.れい：

１． ここに　ごみを　すてるな！ Ñöøng coù vöùt raùc ôû nay!２． きかいに　さわるな！ Ñöøng coù chaïm vaøo maùy moùc!

IV. 　　　　　｢ ｣と　　　かいて　あります　　　　　　　　よみます

khi höôùng daãn nhöõng ñieàu ñöôïc ghi saün hay caùch ñoïc cuûa töø naøo ñoù thì noäi dung ñoù seõ ñöôïc bieåu thò baèng trôï töø と｢ ｣れい：１．A：あそこに　なんと　かいてありますか。 ôûû ñaèng kia coù vieát gì vaäy?

　　B： おしらせ とかいてあります。｢ ｣ Coù vieát laø おしらせ｢ ｣２．A：この　かんじは　なんと　よみますか。 Chöõ kanji naøy ñoïc laø gì?　　B： きんえん と　よみます。｢ ｣ Ñoïc laø きんえん｢ ｣

Ｖ. 　　 　　命令形　　　　　　　　　　　～は　禁止形 　　　といういみです

普通形

duøng ñeå ñònh nghóa yù nghóa cuûa 1 töø naøo ñoù hay giaûi thích yù nghóa baûng bieåu, kyù hieäu, hình veõ naøo ñoù chaúng haïn. Nghi vaán töø laø どういう　れい：1.　この　マークは　みぎへ　まがれという　いみです。 Kyù hieäu naøy coù nghóa laø haõy reõ phaûi2.　A：これは　どういう　いみですか。 Caùi naøy coù nghóa laø gi?　　B：　たばこを　すうな　という　いみです。　　　　　たばこを　すってはいけないという　いみです。 Coù nghóa laø caám huùt thuoác

VI. 　 文 　　　　　　　｢ ｣ いっていましたと

　　　　　　　ふつうけい 　　　つたえ ていただけませんか

～といっていました：　duøng ñeå daãn laïi lôøi ngöôøi thöù 3 noùi cho ngöôøi thöù 2 nghe＋～といいました：ñaët troïng taâm ôû choã laø ngöôøi thöù 3 ñaõ coù noùi＋～といっていました：ñaët troïng taâm ôû choã laø ngöôøi thöù 2 phaûi nghe vì ñaây laø lôøi nhaén laïi cho anh

～とつたえていただけませんか：duøng ñeå nhôø vaû ngöôøi thöù 2 nhaén laïi cho ngöôøi thöù 3 ñieàu gì ñoù 1 caùch lòch söï

れい：１．Ａ：Ｃさんに　　 明日の会議は｢ 2 時からです 　　と　つたえていただけませんか。｣　　　　　　　　　　明日の会議は 2 時からだ coù theå nhaén laïi anh C duøm toâi laø cuoäc hoïp ngaøy mai baét ñaàu töø 2g k?　　Ｂ：はい、わかりました。　　Ｂ：Ｃさん、Ａさんは　 明日の会議は｢ 2 時からです 　　｣ と言っていました。

明日の会議は 2 時からだ anh C, anh A ñaõ noùi raèng cuoäc hoïp ngaøy mai baét ñaàu töø 2g　　Ｃ：そうですか。ありがとうございます。２．がくせい１：せんせい、こんばん　なにを　しますか。　　せんせい：こいびとと　あそびに　いきます。　　Vieäc naøy k lieân quan ñeán hoïc sinh 2 neân khi hoïc sinh 1 noùi laïi vôùi hoïc sinh 2 seõ duøng　　がくせい１：せんせいは　こんばん　こいびとと　あそびに　いくと　いいました。３．Giaû söû trong buoåi hoïc hoâm nay hoïc sinh 2 vaéng maët 　　せんせい：らいしゅう　しけんが　あります。 Vieäc naøy lieân quan ñeán taát caû hoïc sinh trong lôùp neân khi hoïc sinh 1 thoâng baùo laïi cho hoïc sinh 2 seõ duøng　　がくせい１：せんせいは　らいしゅう　しけんが　あると　いっていました。

＊ CHUÙ YÙ: tröôøng hôïp xuaát hieän こちら、そちら、いきます、きます trong noäi dung lôøi nhaénＡ：らいしゅう　そちらへ　いきます。Ｂ：わかりました。…Ｂ：（Ｃさんに）Ａさんは　らいしゅう　こちらへ　くると　いっていました。

VII.もう＋Ｖません：Khoâng … nöõa

つかれましたから、もう　あるけません。Vì meät roài neân k theå ñi tieáp nöõa.まだ＋Ⅴます：vaãn coøn …

Ａ：もう　じかんが　ない。 Khoâng coøn thôøi gian nöõa.Ｂ：まだ１ぷん　ある。あきらめるな。 Vaãn coøn 1 phuùt. Ñöøng boû cuoäc.

あと＋Soá löôïng：duøng ñeå bieåu thò soá löôïng coøn laïiあと　５ふん：coøn 5 phuùt nöõa

あと　100 メートル：coøn 100m nöõa

BÀI 34I. V1　じしょけい（いまから、これから）

　た （さっき） とおりに、～V2Ｎ＋の

Duøng trong 2 tröôøng hôïp :+ laøm haønh ñoäng V2 theo ñuùng y nhö haønh ñoäng V1 cuûa 1 ngöôøi naøo ñoù ñaõ laøm hay töø bay giôø seõ laøm.れい：１．いまから　わたしが　いう　とおりに、かいて　ください。 Haõy vieát theo nhö baây giôø toâi seõ noùi.２．さっき　おしえた　とおりに、おどって　ください。 Haõy nhaûy theo nhö luùc naõy ñaõ daïy.+ laøm haønh ñoäng V2 theo söï höôùng daãn hay theo tieâu chuaån N naøo ñoù.１．サンプルの　とおりに、ぶひんを　つくって　ください。 Haõy taïo ra linh kieän theo nhö maãu.２．メモの　とおりに、Ａさんに　いってください。 Haõy noùi vôùi anh A theo nhö ghi chuù.

II. Ｖ 1 た Ｎの 　　　　　　あとで、～Ｖ 2

Thôøi löôïng

Chæ moái quan heä tröôùc sau giöõa 2 vieäc. V2 xaûy ra sauV1/N/thôøi löôïng. Meänh ñeà ñi vôùi ～あとでlaø meänh ñeà phuï. Thì cuûa caâu ñöôïc chia ôû meänh ñeà chính.れい：１．この　くすりを　のんだ　あとで、おさけを　のまない　ほうがいいです。 Sau khi uoáng thuoác naøy thì toát hôn laø ñöøng neân uoáng röôïu.２．しょくじの　あとで、はを　みがいて　ください。 Sau khi duøng böõa haõy ñaùnh raêng. 3.　30 ぷんあとで、この　くすりを　のんで　ください。 Sau 30 phuùt haõy uoáng thuoác naøy.

III. 　　　てＶ 1 ～Ｖ 2

　ないで

traïng thaùi haønh ñoäng

Bieåu thò haønh ñoäng V2 ñöôïc laøm trong traïng thaùi cuûa V1.Coù theå dòch caáu truùc naøy laø : laøm V2 trong tình traïng coù ( hoaëc k coù ) V1.れい：１．あさごはんを　たべて　かいしゃへ　いきます。 Ñi ñeán cty trong tình traïng coù aên saùng.２．わたしは　たって　はなしています。 Toâi ñang noùi chuyeän trong traïng thaùi ñöùng.

３．シートベルトを　しないで　うんてんします。 Laùi xe trong tình traïng k thaét daây an toaøn.４．でんきを　けさないで　ねました。 Ñaõ nguû trong tình traïng k taét ñeøn.＊ So saùnh vôùi ながら＋ながら：2 haønh ñoäng ñoàng thôøi＋て（ないで）：1 traïng thaùi, 1 haønh ñoäng＊ Chuù yù : caâu traû lôøi いいえ thì phuû ñònh V1( traïng thaùi ) chöù k phuû ñònh V2 ( ñoäng taùc )れい：ごはんを　たべて　いきますか。――＞いいえ、たべないで　いきます。

IV. 　　～Ｖ 1 ないで、～Ｖ 2

Mang yù nghóa laø k laøm V1 maø laøm V2.れい：１．ケーキを　かわないで、じぶんで　つくります。 K mua baùnh maø töï mình laøm.２．しゅうまつは　どこも　いかないで、うちで　ほんを　よみます。 Cuoái tuaàn k ñi ñaâu caû maø ôû nhaø ñoïc saùch.

BÀI 35I. Caùch thaønh laäp theå Ñieàu kieän（じょうけんけい）

a) Ñoäng töø :Nhoùm 1 : [ i ]ます　　　　→　[ e ]ます　＋　ば　　　例：　　いきます →　　　いけば

よみます　　　→　　　よめばあいます　　　→　　　あえば

Nhoùm 2 : [ e ]ます　　+　caùc ñoäng töø ñaëc bieät 例：　　たべます　　　　　　 たべれば　　　　　　　しらべます　Ｖます＋れば　 しらべれば　　　　　　　みます ―――――――＞ みればNhoùm 3 :　　　　　　　きます　　　 　→　　くれば　　　　　　　します → 　　すればb) Ñoäng töø theå ない :

Ｖない＋ければ、～c) Tính töø vaø danh töø :

Ａい ければＡ（な）＋ なら 、～Ｎ なら

* Caùch söû duïng theå ñieàu kieän (e-ば) : bieåu hieän moái quan heä giöõa veá tröôùc vaø veá sau. Moái quan heä ñoù laø muoán thaønh laäp hay thöïc hieän veá sau thì caàn thieát phaûi thoaû maõn ñieàu kieän cuûa veá tröôùc ( laø meänh ñeà gaén vôùi e-ば ). Ñoàng thôøi noù cuõng mang yù ngöôïc laïi laø ñieàu kieän k thoaû maõn thì k thöïc hieän veá sau.れい：しけんに　ごかくすれば、だいがくに　はいれます。Ñeå vaøo ñöôïc ñaïi hoïc thì phaûi thoaû maõn ñieàu kieän laø ñaäu kyø thi. Neáu k ñaäu kyø thi thì cuõng coù nghóa laø khoâng vaøo ñaïi hoïc.

* ÑAËC TRÖNG CUÛA と、たら、（ｅ）ば-と：

+ Veá ñaàu thöïc hieän thì veá sau töï nhieân xaûy ra+ Veá sau k theå hieän yù chí cuûa ngöôøi noùi

- たら：+ Caàn thieát phaûi coù söï khaùc bieät roõ raøng veà thôøi gian giöõa veá tröôùc vaø veá sau.にほんへ　いったら、ひこうきで　いきます。×

K theå söû duïng trong tröôøng hôïp naøy vì vieäc ñi Nhaät phaûi ñoàng thôøi vôùi vieäc ñi baèng maùy bay.

+ Veá sau ñöôïc theå hieän yù chí cuûa ngöôøi noùi.- （ｅ）ば：

+ Caàn thieát phaûi coù söï khaùc bieät roõ raøng veà thôøi gian giöõa veá tröôùc vaø veá sau.にほんへ　いけば、ひこうきで　いきます。×+ Veá sau ñöôïc theå hieän yù chí cuûa ngöôøi noùi neáu veá ñaàu ôû daïng traïng thaùi hoaëc chuû ngöõ

ôû 2 veá khaùc nhauあつければ、エアコンを　つけてください。○ Neáu noùng thì haõy baät maùy ñieàu hoaø. ( veá ñaàu

chæ traïng thaùi )Ａさんが　くれば、わたしは　でかけます。○ Neáu anh A ñeán thì toâi seõ ñi ra ngoaøi. ( chuû ngöõ 2

veá khaùc nhau )えきに　つけば、でんわしてください。× Neáu ñeán nhaø ga thì haõy goïi ñieän cho toâi.

II.1　V じょうけんけい、～ 1．このくすりを　のめば、びょうきが　なおります。 Neáu uoáng thuoác naøy thì beänh seõ khoûi2.　きかいが　あれば、アメリカへ　いきたいです。 Neáu coù cô hoäi thì toâi muoán ñi Myõ

II.2 Ｖない＋ければ、～

1．おかねが　なければ、なにも　かえません。 Neáu k coù tieàn thì k theå mua gì caû2．カタログを　みなければ、ねだんが　わかりません。 Neáu k xem cataloge thì seõ k bieát ñöôïc giaù

＊　～んですが、Nghi vaán töø 　+　Ｖ「ｅ」ば　いいですか

Maãu caâu naøy töông töï maãu caâu 「Nghi vaán töø 　+　Ｖたら　いいですか」ñaõ hoïc ôû baøi 26 ñöôïc söû duïng ñeå hoûi khi caàn coù lôøi khuyeân, thoâng tin nhaèm giaûi quyeát 1 tình traïng naøo ñoù.あしたは　ぶちょうの　たんじょうびなんですが、どんなプレゼントを　あげれば　いいですか。　Ngaøy mai laø sinh nhaät cuûa tröôûng phoøng, toâi neân taëng quaø theá naøo ñaây?

II.3 Tính töø vaø danh töø

れい：1．きょう　いそがしければ、あした　きてください。 Neáu hoâm nay baän thì mai haõy ñeán2.　かのじょが　どくしんなら、しょうかいしてください。 Neáu coâ ta coøn ñoäc thaân thì haõy giôùi thieäu cho toâi

＊　Ｎなら、～が　いいですよ。

Ngöôøi noùi neâu ra chuû tröông ( chuû yeáu laø lôøi khuyeân ) vaø söï phaùn ñoaùn mang tính chuû quan cuûa mình veà chuû ñeà maø ñoái phöông ñaõ neâu ra.れい：Ａ：けいたいでんわを　かいたいんですが… Toâi muoán mua ñieän thoaïi di ñoängＢ：けいたいでんわなら、NOKIA が　いいですよ。 Neáu laø ñieän thoaïi di ñoäng thì NOKIA ñöôïc ñaáy.

III. Ｖ Ｖじしょけい　　　　　～は　　Ａい （ｅ）ば Ａい ほど～ Caøng~ caøng~

　　　　　　Ａ（な） Ａな

れい：1．かのじょは　みれば　みるほど　すきに　なります。 Coâ aáy caøng ngaém caøng yeâu. ( hihi coù xem quaûng caùo myõ phaåm Essance k? )2．がいこくごの　べんきょうは　わかければ　わかいほど　いいです。 Vieäc hoïc tieáng nöôùc ngoaøi thì caøng treû caøng toát3．パソコンは　そうさが　かんたんなら　かんたんなほど　いいです。 Maùy vi tính thì thao taùc caøng ñôn giaûn caøng toát

BÀI 36 ずいぶん：mang tính chuû quan, khaùc vôùi mình ñaõ nghó vaø k söû duïng cho caùc vaán ñeà lieân quan ñeán mình hay caùc vaán ñeà mình bieát, k duøng trong quaù khöù.

かなり：mang tính khaùch quan, k suy nghó gì caû, söû duïng ñöôïc trong quaù khöù.かなり　わかります＞＝だいたい　わかります

ちょきんする：ボーナスは　ちょきんしますか。／わたしは　ボーナスを　　　　　　　　ちょきんします。（○）おかねを　ちょきんします。（×）やっと：bieåu hieän taâm traïng ñaït ñöôïc nguyeän voïng hay ñieàu ñang mong ñôïi.

やっと　はるが　きた。（○）やっと　ちきゅうの　さいごの　ときが　きた。（×）

I. ～Ｖ１ voâ yù chíじしょけいように、～Ｖ２

～Ｖない

traïng thaùi　　　　　　　　　 haønh ñoäng

Bieåu thò 1 haønh vi coù yù thöùc nhaèm thöïc hieän 1 muïc tieâu hay muïc ñích naøo ñoù. Meänh ñeà gaén vôùi ように chæ traïng thaùi muïc tieâu muoán ñaït ñöôïc, coøn meänh ñeà coøn laïi chæ haønh ñoäng noã löïc hay söï nhôø vaû ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích ñoù.Ñoäng töø voâ yù chí: - Caùc ñoäng töø theå khaû naêng

- Caùc töï ñoäng töø- Caùc ñoäng töø nhö :わかります、あります、なります…

れい：1．にほんごが　はなせるように、まいにち　れんしゅうします。2．みんなが　よく　わかるように、かんたんな　ことばで　せつめいします。3．かぜを　ひかないように、ふくを　たくさん　きます。

II.　～Ｖ khaû naêng じしょけい＋ように　なりました（なります／なりたいです）Bieåu thò söï thay ñoåi veà traïng thaùi cuûa ñoäng töø, töø traïng thaùi k theå V thaønh coù theå V.* Chuù yù:

+ Vôùi caâu hoûi ～ように　なりましたか。Caâu traû lôøi seõ laø:

はい、～ように　なりました。（はい、なりました。×）いいえ、まだ　～Ｖません。（いいえ、まだ　～ように　なりません。×）+ Vôùi caùc ñoäng töø maø baûn chaát cuûa noù ñaõ bieåu thò söï bieán ñoåi nhö　:なれます、ふとり

ます、やせます… thì k söû duïng trong caáu truùc naøy.れい：1．おいしい　りょうりが　つくれるように　なりました。 Ñaõ coù theå naáu aên ngon.2．Ａ：かんじが　かけるように　なりましたか。 Anh ñaõ coù theå vieát ñöôïc chöõ kanji phaûi khoâng?

Ｂ：いいえ、まだ　かけません。かけるように　なりたいです。 Khoâng, vaãn chöa theå vieát. Toâi muoán coù theå vieát ñöôïc.

3．Ａ：にほんりょうりが　たべられるように　なりましたか。Anh ñaõ coù theå aên moùn aên Nhaät phaûi khoâng?

　Ｂ：はい、なんでも　たべられるように　なりました。 Vaâng, ñaõ coù theå aên baát kyø moùn gì.

III.～Ｖ khaû naêngない　＋　く　なります

Ngöôïc laïi vôùi caáu truùc treân, khi chuyeån ñoåi töø traïng thaùi Coù Theå sang traïng thaùi Khoâng Theå ta seõ söû duïng caáu truùc naøy.れい：

1. としを　とると、ちいさい　じが　読めなく　なります。Heã coù tuoåi thì seõ trôû neân khoâng theå ñoïc ñöôïc chöõ nhoû.

2. うちの　まえに　たかい　ビルが　できましたから、うみが　みえなく　　なりました。Vì tröôùc nhaø ñaõ xaây xong toaø nhaø cao taàng neân khoâng theå nhìn thaáy bieån.

IV～Ｖじしょけい 　ように します（しています、してください）

　～Ｖない

+ Duøng ñeå bieåu thò vieäc coá gaéng, raùng söùc ñeå laøm hoaëc khoâng laøm haønh ñoäng V mang tính lieân tuïc hoaëc thoùi quen. Trong caáu truùc ～ように　なります thì v chæ laø caùc ñoäng töø voâ yù chí vaø ñoäng töø theå ない, nhöng trong caáu truùc naøy thì ñoäng töø Coù YÙ Chí ñöôïc söû duïng.+ Thöôøng duøng vôùi caùc phoù töø : できるだけ、かならず、ぜったいに…+ ように　してください：duøng trong tröôøng hôïp nhôø hay khuyeân ai ñoù 1 caùch meàm moûng raèng haõy coá gaéng laøm V hoaëc ñöøng queân laøm V. Haønh ñoäng V mang tính chaát laø nhieàu laàn chöù khoâng phaûi chæ 1 laàn ( neáu chæ 1 laàn seõ söû duïng Ｖてください). Cuõng coù theå söû duïng trong tröôøng hôïp chæ nhôø vaû 1 laàn nhöng vieäc nhôø vaû ñoù khoâng phaûi laø baây giôø maø laø töông lai, ví duï あしたのあさ　8 じに　くるように　してください。+ Vì ように　してください mang tính chaát nhö 1 lôøi khuyeân maø ñoøi hoûi söï noã löïc neân ngöôøi noùi trôû thaønh ngöôøi ñöùng ôû goùc ñoä chæ thò neân HV k ñöôïc söû duïng vôùi GV, caáp döôùi k duøng vôùi caáp treân.れい：

1. できるだけ　まいにち　ジョギングをするように　しています。Toâi ñang coá gaéng chaïy boä moãi ngaøy trong khaû naêng coù theå.

2. かいしゃを　やすむとき、かならず　れんらくするように　してください。Khi nghæ laøm, nhaát thieát laø haõy lieân laïc.

V Ｎ　とか、～とかです。

　Ｖじしょけい

+ Ñaây laø caùch noùi ñöa ra caùc ví duï gioáng nhö や、や nhöng とか coù theå söû duïng caû cho ñoäng töø laãn danh töø.+ Caùch noùi とか thì möùc ñoä lòch söï thaáp hôn や、や vaø とか coù theå keát thuùc caâu, coøn や thì khoâng.れい：1.　Ａ：どんなスポーツを　していますか。　　Ｂ：そうですね。テニスとか　サッカーとか…2.　Ａ：やすみの　ひは　どんなことを　していますか。　　Ｂ：りょこうするとか、かいものするとかです。

BÀI 37げんりょう：khi là thành phẩm thì không còn giữ lại hình dạng ban đầu.ねます： có ý chí,　ねむります： vô ý chíさそいます：ひとを　ことに　さそいますたのみます：ひとに　ことを　たのみますI.CÁCH THÀNH LẬP ĐỘNG TỪ THỂ BỊ ĐỘNG（Ｖうけみ）Nhóm 1: [ｉ]ます ―＞ [ａ]　＋　れますれい： いきます いかれます

よみます よまれますあいます あわれます

Nhóm 2: [ｅ]ます　＋　các động từ đặt biệtれい： たべます たべられます

しらべます Ｖます＋られ しらべられますみます みられます

Nhóm 3: きます ―＞　こられますします ―＞　されます

II.1 ひと（Ａ）は　ひと（Ｂ）に～Ｖうけみ

Đây là mẫu câu thể hiện hành vi mà B đã tiến hành đối với A từ hướng đã nhận hành vi đó tức là từ hướng A. A ở đây không phải chỉ có con người.

せんせい は わたし を よびました。( giáo viện đã gọi tôi )

わたし は せんせい に よばれました。( tôi đã bị giáo viên gọi )

+ Những động từ chỉ trạng thái không có うけみ+ Những động từ đi thành cặp thể hiện ý nghĩa trái ngược nhau không sử dụng thể うけみ

あげます＜――＞もらいます かします＜――＞かります　　×あげられます 　　×かされます

1. わたしは　いぬに　かまれました。Tôi bị chó cắn.

2. どろぼうは　けいかんに　つれて　いかれました。Tên trộm bị cảnh sát dẫn đi.

II.2 ひと（Ａ）は　ひと（Ｂ）に［Ｎ］を～Ｖうけみ

せんせい は わたし に じゅうしょを ききました。

わたし は せんせい に じゅうしょを ききました。( giáo viện đã hỏi tôi địa chỉ.tôi bị giáo viên hỏi địa chỉ. )

1. わたしは　いもうとに　ともだちを　しょうかいされました。Tôi được em gái giới thiệu bạn.

2. わたしは　ははに　ときどき　かいものを　たのまれました。Tôi thỉnh thoảng bị mẹ nhờ mua sắm.

III. ひと（Ａ）は　ひと（Ｂ）に　Ａのものを～Ｖうけみ

Ở mẫu câu này B thực hiện hành vi nào đó đối với vật sở hữu của A và hầu hết trường hợp là A cảm thấy bị làm phiền bởi hành vi đó. A ở đây k phải chỉ có con người.

いもうと が わたし の とけいを こわしました。

わたし は いもうと に とけいを こわされました。( em gái tôi đã làm hỏng đồng hồ của tôitôi đã bị em gái tôi làm hỏng đồng hồ )

1.　わたしは　どろうぼに　さいふを　とられました。 Tôi bị tên trộm lấy ví.2.　わたしは　ともだちに　てがみを　よまれました。 Tôi bị bạn đọc thư.* Chú ý: Trường hợp không gây phiền phức mà là mang ơn thì không sử dụng thể うけみ mà sử dụng mẫu câu 「Ｖてもらいます」(bài 24)れい：わたしは　おとうとに　カメラを　なおして　もらいました。○わたしは　おとうとに　カメラを　なおされました。×

IV.1 もの／ことが　～Ｖうけみ

Trường hợp muốn tường thuật lại chuyện gì đó đã xảy ra mà không quan tâm đến người đã tiến hành (người thực hiện hành vi ) là ai thì sẽ sử dụng câu うけみ.れい：

1. フランスで　むかしの　にほんの　えが　はっけんされました。 Tại Pháp bức tranh cổ của Nhật đã được phát hiện.2. 1964 ねんに　とうきょうで　オリンピックが　ひらかれました。 Vào năm 1964 tại Tokyo, Olympic đã được tổ chức.

IV.2 もの／ことは　～Ｖうけみ

Khi N được đưa lên làm chủ đề thì sẽ là N は.れい：

1. あの　ビールは　30 ねんまえに　たてられました。 Toà nhà kia đã được xây dưng 30 năm trước.2. この　しょうせつは　いつ　かかれましたか。 Tiểu thuyết này được viết khi nào vậy?

IV.3 Ｎは　～Ｖうけみて　います

+ N đ ược tiến hành suốt thời gian dài chứ không chỉ ở 1 thời điểm nhất định.+ Sử dụng cho những sự việc lớn mang tính tổng quát, khách quan.れい：

1. えいごは　いろいろな　くにで　はなされています。　　Tiếng Anh được nói ở nhiều nước.2. おちゃは　ちゅうごくから　ゆにゅうされています。 Trà được nhập khẩu từ Trung Quốc.

V.Ｎは　ひとに　よって　Ｖうけみ

+ Sử dụng khi N là thành quả lao động, sáng tạo của ai đó.+ Các động từ thường được sử dụng trong trường hợp này là : はっけんします、はつめいします、かきます、せっけいします…れい：

1. この　えは　ピカソに　よって　かかれました。2. でんわは　ベルに　よって　はつめいされました。

　げんりょう＋からVI.ものは つくられます

　ざいりょう＋で

れい：1. Ａ：この　いすは　なんで　つくられますか。 Ghế này được làm bằng gì?

Ｂ：きで　つくられます。 Được làm bằng cây.

2. Ａ：ビールは　なにから　つくられますか。 Bia được làm từ gì?

Ｂ：こめから　つくられます。 Được làm từ gạo.

BÀI 38I.～Ｖじしょけい　のは　Tính từ です

Là cấu trúc để danh từ hoá và chuyển thành chủ đề của 1 mệnh đề, nói lên cảm tưởng, đánh giá về vấn đề được nêu ra trong mệnh đề đó. Tính từ thường được dùng trong cấu trúc này là: むずかしい、やさしい、おもしろい、たのしい、きもちが　いい／わるい、きけん、たいへん…+ ở bài 18 đã học để đổi thành danh từ thì Ｖじしょけい＋こと. Đối với こと thì đa số nội dung của V mang tính trừu tượng, còn の thì mang tính cụ thể. Ở bài này tuy chỉ học V の nhưng phần nhiều cũng có thể thay thế bằng Ｖこと.+ の không chỉ đứng sau V để làm danh từ mà còn đứng sau A, N

ぼくは　さむい　のが　きらいだ。Tôi ghét lạnh.どようびに　やすみな　のは　いい。Thứ 7 nghỉ thì thật là tuyệt.えきが　ちかくて、こうつうが　べんりな　のは　とても　いい。Gần nhà ga và giao thông tiện lợi thì rất tốt.

+ Cũng có những cấu trúc chỉ sử dụng Ｖこと hoặc Ｖのにほんごを　はなすことが　できます。

　かぶきを　みたことが　あります。わたしの　しゅみは　ほんを　よむことです。

れい：1. かのじょと　はなす　のは　たのしいです。 Nói chuyện với người yêu thì vui.2. たばこを　やめる　のは　むずかしいです。 Bỏ thuốc lá thì khó.3. ともだちが　ぜんぜん　いない　のは　さびしいです。 Không có bạn bè thì buồn.

II.～Ｖじしょけい　のが　Tính từ です

Ở bài 9 đã học cấu trúc N が　すき（きらい、じょうず、へた）cũng tương tự như vậy ở bài này để biểu hiện cách nói thích hay có năng lực làm 1 việc gì đó thì ta sẽ sử dụng cấu trúc này.Tính từ thường được sử dụng là: すき、きらい、じょうず、へた、はやい、とおい、…れい：

1. わたしは　ほしを　みる　のが　すきです。 Tôi thích ngắm sao.2. にほんじんは　あるく　のが　はやいです。 Người Nhật đi nhanh.3. いもうとは　たべる　のが　おそいです。 Em gái tôi ăn chậm.

III.～Ｖじしょけい　のを　Động từ

れい：1. くすりを　のむ　のを　わすれました。 Tôi đã quên uống thuốc.2. しゅくだいを　しましたが、きょう　もって　くる　のを　わすれました。Tôi đã làm bài tập nhưng hôm nay quên mang theo.3. あした　ほんしゃで　かいぎが　ある　のを　しっていますか。 Anh có biết ngày mai có cuộc họp ở trụ sở chính không?* Chú ý:+ ở bài 15 câu trả lời いいえ cho câu hỏi　しっていますか。sẽ l à　 いいえ、しりません。+ ở bài này câu trả lời いいえ cho câu hỏi　しっていますか。sẽ l à　 いいえ、しりませんでした。Vì từ trước đó cho đến khi bị hỏi thì đối tượng đã không biết thông tin này.

IV～〈　ふつうけい（だな）　〉のは　Ｎです

Cách dùng tổng quát hơn nữa là の có thể thay cho tất cả các danh từ dạng もの、ひと、ばしょ、こと、じかん…để làm chủ đề của câu.れい：

1. かのじょに　はじめて　あった　のは　どこですか。 Nơi mà lần đầu tiên anh gặp người yêu là ở đâu?2. いちねんで　いちばん　いそがしい　のは　12 がつです。

Trong 1 năm thời gian bận rộn nhất là tháng 12.3. このかばんを　かった　のは　ははです。 Người đã mua cái cặp này là mẹ tôi.

BÀI 39I.Ｖて

、～　Ｖないくて

+ Vế trước（Ｖて／Ｖなくて）chỉ nguyên nhân của vế sau.+「て」chỉ nguyên nhân khác với 「から」và「ので」đã học ở chỗ vế trước nhất thiết phải được tiến hành trước vế sau. Còn「から」và「ので」thì trật tự có thể đảo ngược.+ Ở vế sau không sử dụng động từ thể hiện ý chí.* Chú ý:+ Động từ ý chí nếu ở thể quá khứ sẽ trở thành vô ý chí nên cũng được sử dụng ở vế sau

せんしゅうは　いそがしくて、まいばん　9 じまで　はたらいた。 Vì tuần trước bận rộn nên mỗi tối đều làm việc đến 9g

+ Cách nói mang tính thường dụng thì không sử dụng「から」và 「ので」mà chỉ sử dụng 「て」おそくなって、すみません。○おそくなりましたから、すみません。× ( Xin lỗi vì đã đến muộn )おあいできて、うれしいです。○おあいできたので、うれしいです。× ( Rất vui vì được gặp anh )

れい：1. しゃしんを　みて、かぞくを　おもいだしました。 Vì xem hình nên đã nhớ đến gia đình.2. あなたに　あって、いれしいです。 Rất vui vì gặp bạn.3. しつもんに　こたえられなくて、はずかしかったです。 Vì không thể trả lời câu hỏi nên xấu hổ.

II.Ａいくて、～

　Ａなで

1. しごとが　いそがしくて、どこも　いけません。 Vì công việc bận rộn nên không thể đi đâu cả.2. せつめいしょが　ふくざつで、わかりません。 Vì sách giải thích phức tạp nên không hiểu.

III.Ｎで、～

Trường hợp muốn nói vì nguyên nhân như là tai nạn, thiên tai, hỏa hoạn,…mà đưa đến 1 tình trạng nào đó thì người ta sẽ sử dụng ［Ｎで］để chỉ nguyên nhân đó.れい：

1. かじで　ホテルが　やけました。 Vì hoả hoạn nên khách sạn bị cháy.2. こうつうじこで　ひとが　おおぜい　けがを　しました。 Vì tai nạn giao thông nên nhiều người đã bị thương.3. びょうきで　かいしゃを　やすみました。 Vì bệnh nên đã nghỉ làm.

IV ＶＡい

ふつうけい ＋ ので、～ＡなＮ だな

「～ので」cũng chỉ lý do, nguyên nhân giống như「～から」đã học ở bài 9 nhưng cũng có 1 số điểm khác nhau như sau:+「～から」nhấn mạnh lý do, nguyên nhân hơn「～ので」và nó mang tính chủ quan.+「～ので」dùng trong câu nê ra hiện tượng vật lý, hiện tượng tự nhiên mang tính khách quan.れい：じこが　あったので、バスが　おくれた。 ( lý do khách quan ) Vì tai nạn xảy ra nên xe buýt đến trễ.

すきだから、かのじょを　ころ

殺したんだ。 ( lý do chủ quan ) Vì thích nên đã giết cô ta.+ Mệnh đề sau trong câu「～ので」không thể sử dụng thể mệnh lệnh, cấm đoán và nó cũng ít được sử dụng trong câu nhờ vả.れい：すぐ　いくので、まって。×すぐ　いくから、まって。○+ Vì tạo cảm giác nhẹ nhàng, lịch sự nên thường được sử dụng để nói lý do cá nhân hay khi từ chối lời mời của người khác.れい：あたまが　いたいので、やすみます。( tạo cảm giác lịch sự như là mình đang nhờ đối phương )あたまが　いたいから、やすみます。( tạo cảm giác mạnh )

+ Có「からです／からだ」nhưng không có「のでです／のでだ」れい：どうして　はやく　かえるんですか。○おなかが　いたいから　です。　　　　　　　　　　　　だ。×おなかが　いたいので　です。　　　　　　　　　　　　だ。+「～から」được sử dụng cả 2 cách là「ふつうけい＋から」và「ていねいけい＋から」nhưng「～ので」thì hầu hết sử dụng 「ていねいけい＋ので」れい：

1. バスが　なかなか　こなかったので、かいしゃに　おくれました。Vì xe buýt mãi mà không đến nên đã trễ làm.

2. びょういんへ　いきたいので、はやく　かえっても　いいですか。Vì muốn đi đến bệnh viện nên tôi về sớm được chứ?

BÀI 40測る（はかる）：đo chiều dài, diện tích量る（はかる）：đo độ nặng, dung tích

I.Ｖ ふつうけい

ＡいＮＶＴ か、～

Ａ（な）ふつうけい

Ｎ （　だ　）

かいぎ　なんじに　おわりますか。① わかりません。② さあ、なんじに　おわりますか、わかりません。

+ cách trả lời 1 đơn giản nên có vẻ như người nói muốn trả lời nhanh cho xong để đi do đó không mang lại ấn tượng tốt.+ cách trả lời 2 nhẹ nhàng, lịch sự mang lại cảm giác tốt đẹp nên thường được sử dụng.れい：1. Ａさんは　いま　なにを　しているか、　わかりません。Tôi không biết bây giờ anh A đang lam gì?2. パーティーは　いつが　いちばん　いいか、かんがえてください。Hãy suy nghĩ xem bữa tiệc thì khi nào là tốt nhất?3. 10 さいの　たんじょうびに　なにを　もらったか、おぼえていますか。

Bạn có nhớ là đã nhận được gì vào sinh nhật 10 tuổi không?

Ｖふつうけい

II. Ａいかどうか、～

Ａ（な）ふつうけい

Ｎ （　だ　）

Khi không có Nghi vấn từ thì sẽ sử dụng かどうか.れい：

1. かれは　おさけが　すきかどうか、わかりません。Tôi không biết anh ta có thích rượu hay không.2. デパートは　あした　やすみか、きいてください。Hãy hỏi xem cửa tiệm bách hoá ngày mai có nghỉ hay không.3. Ａ：あのみせは　おいしいですか。 Tiệm kia có ngon không?

Ｂ：さあ、おいしいかどうか、わかりません。はいったことが　ありませんから。 Chà, tôi cũng không biết là có ngon hay không vì chưa từng vào.

III.Ｖて　みます　　　　　　~thử

れい：1. すみません。このくつを　はいても　いいですか。 Xin lỗi tôi mang thử đôi giày này được chứ?2. おいしいかどうか、ちょっと　たべて　みてください。 Hãy dùng thử 1 tý xem có ngon hay không.

BÀI 41　 いただきます

～に　～を　　くださいます　　やります

Trước đây ta đã học cách nói cho nhận đồ vật bằng cách sử dụng 「あげます、もらいます」(bài 7) và「くれます」(bài 24). Ở đây sẽ học thêm 「いただきます、くださいます、やります」dựa vào quan hệ trên-dưới, trong-

ngoài mà sử dụng.

Trong NgoàiGia đình của mình Người ngoài gia đìnhNgười của trường học, nhóm, công ty mà mình trực thuộc

Người không thuộc trường học, nhóm, công ty mà mình trực thuộc

Người nước mình Người nước khác

BÀI 42

I.1V じしょけい　＋　ために、～

Chủ ngữ của 2 mệnh đề giống nhau, mệnh đề đầu là mục đích cần thực hiện dựa vào động tác có ý chí, mệnh đề sau là hành vi để thực hiện mục đích đó.れい：

1. ろんぶんを　かくために、しりょうを　あつめています。 Đang thu thập tài liệu để viết luận văn.2. だいがくに　はいるために、いっしょうけんめい　べんきょうします。 Sẽ cố gắng học hết sức để vào đại học.

I.2N の　ために、～

+ Chỉ mục đíchれい：1. けんこうの　ために、たばこを　やめます。 Để khoẻ mạnh sẽ bỏ thuốc lá.2. にほんごの　べんきょうの　ために、いつも　テレビを　みています。 Để học tiếng Nhật lúc nào cũng xem tivi.+ Chỉ lợi íchれい：1. わたしの　ために、かいしゃの　ひとが　パーティーを　してくれました。

Người của công ty đã tổ chức bữa tiệc vì tôi.2. にほんごを　べんきょうしているひとの　ために、このほんを　かきました。

Đã viết quyển sách này vì những người đang học tiếng Nhật.

* TÓM TẮT CÁCH NÓI CHỈ MỤC ĐÍCH－ために：　＋ Chủ ngữ ở 2 vế giống nhau.　＋ Động từ sử dụng ở vế trước phải là động từ có ý chí. れい：じぶんの　みせを　もつために、ちょきんしています。－ように：　＋ Chủ ngữ ở 2 vế có thể giống hay khác nhau.　＋ Động từ sử dụng ở vế trước phải là động từ vô ý chí.れい：

1. じぶんの　みせが　もてるように、ちょきんしています。Đang để dành tiền để có thể có được cửa tiệm riêng.2. がくせいが　よく　わかるように、ゆっくり　はなします。Nói chậm để học sinh có thể hiểu rõ được.

－に Động từ di chuyển：chỉ mục đích của việc di chuyển nên chỉ giới hạn ở những động từ di chuyển như います、きます、かえります、もどりますれい：にほんへ　ともだちに　あいに　きました。 Đã đến Nhật để gặp bạn.

II.V じしょけいの　　に　～

　N

Được sử dụng với 「つかいます」「いいです」「かかります」「いります」để chỉ kinh phí, thời gian, sự đánh giá, công dụng.れい：

1. はさみは　かみを　きるのに　つかいます。2. でんしじしょは　にほんごを　べんきょうするのに　やくにたちます。3. A：このこうえんは　ひろくて、きが　おおいですね。

B：ええ、さんぽに　いいです。

III.Số lượng + は／も

- Trợ từ は được dùng chung với từ chỉ số lượng để chỉ số lượng ít nhất mà người nói nghĩ.- Trợ từ も được dùng chung với từ chỉ số lượng để chỉ tâm trạng bất ngờ về số lượng nhiều hơn cái mà người nói đã dự đoán.

れい：A：とうきょうで　うちを　かりるのに　いくら　かかりますか。 Để thuê nhà ở Tokyo thì mất bao nhiêu tiền?B：１かげつ　7 まんえんは　かかります。 1 tháng mất ít nhất là 7 vạn yên.

A：7 まんえんも　かかるんですか。たいへんですね。 Mất tới 7 vạn yên sao? Gay quá nhỉ!

BÀI 43I.Ｖます　A い そうです Trông có vẻ…　A な

Người nói suy đoán dựa trên thông tin có được bằng thị giác.+ Khi sử dụng với động từ thì chỉ sự suy đoán về sự việc sẽ phát sinh trong tương lai gần hoặc là trạng thái ngay trước khi sự biến đổi hay động tác đó xảy ra. Thường sử dụng chung với các trạng từ いまにも、もうすぐ、これかられい：

1. ふくろが　やぶれそうですから、あたらしいのを　ください。Vì cái bịch trông có vẻ sắp rách nên hãy đổi dùm cái mới.

2. あめが　ふりそうですから、かさを　もっていきましょう。Vì trời trông có vẻ sắp mưa nên chúng ta hãy mang theo dù.

+ Khi sử dụng với tính từ thì mang ý nghĩa là có thể nhìn thấy tình trạng của vật hay người khác bằng cách phán đoán qua vẻ bề ngoài.*いいです／よいですー＞よさそうです

1. いそがしそうですね。てつだいましょうか。 Anh trông có vẻ bận rộn nhỉ! Để tôi giúp 1 tay nhé!2. このほんは　むずかしいことばが　おおくて、つまらなそうです。Sách này nhiều từ khó nên trông có vẻ nhàm chán.3. かのじょは　あたまが　よさそうです。 Cô ta trông có vẻ thông minh.

II.V て　きます

Mang ý nghĩa là đi đến 1 nơi nào đó để làm 1 việc nhất định rồi quay lại chỗ cũ.A：どうしたんですか。 Anh làm sao thế?B：きょうしつに　とけいを　わすれたので、ちょっと　とって　きます。 Vì tôi đã bỏ quên đồng hồ ở phòng học nên đi lấy rồi quay lại.

BÀI 44I.V ます

　 　 　A い すぎます　 　 　A なDùng để chỉ trạng thái của sự vật, hành vi vượt quá mức độ. Thường sử dụng với nghĩa xấu, là những việc mình không mong muốn.Thể て của すぎます là すぎて

1. A：どうしたんですか。 Anh làm sao thế?B：きのうのばん、おさけを　のみすぎて、あたまが　いたいんです。 Tối qua uống quá nhiều rượu nên bị đau đầu.

2. このうちは　やちんが　たかすぎます。 Căn nhà này tiền thuê nhà quá cao.3. このせつめいしょは　ふくざつすぎて、わかりません。 Sách giải thích này quá phức tạp nên

không hiểu.

やすいですII.V ます

にくいです

+「やすい／にくいです」kết hợp với động từ ý chí mang ý nghĩa là làm việc nào đó thì dễ hay là làm việc nào đó thì khó.1. このじしょは　じが　おおきくて、みやすいです。 Từ điển này chữ to nên dễ xem.2. このくすりは　にがくて、のみにくいです。 Thuốc này đắng nên khó uống.

+ 「やすい／にくいです」kết hợp với động từ vô ý chí mang ý nghĩa là dễ xảy ra khuynh hướng đó hay là khó xảy ra khuynh hướng đó.れい：

1. あきは　てんきが　よく　かわりやすいです。 Mùa thu thì thời tiết dễ thay đổi.

2. この　コップは　じょうぶで、われにくいです。 Tách này chắc chắn nên khó vỡ.

III.A い　 ―＞　く　 A な 　　 します N 　 ―＞　に　

+ 「～く／～に　なります」( bài 19 ) chỉ sự vật, sự việc chuyển biến sang trạng thái nào đó.「～く／～に　します」ở bài này chỉ 1 người nào đó đã làm đối tượng chuyển biến sang 1 trạng thái nào đó chứ không phải là sự biến đổi tự nhiên.

1. うしろの　かみが　ながいですから、みじかく　してください。 Vì tóc ở phía sau dài nên hãy làm cho nó ngắn đi.

2. せつめいが　ふくざつですから、かんたんに　してください。 Vì giải thích phức tạp nên hãy làm cho nó đơn giản đi.

3. ごはんの　りょうが　おおいですから、はんぶんに　してください。 Vì lượng cơm nhiều nên hãy giảm bớt 1 nửa.+ Ngoài ra 「N に　します」 cũng được dùng để chỉ sự quyết định, sự lựa chọn.

1. ばんごはんは　カレーライスに　します。Bữa tối thì quyết định là món cơm càri.2. A：レストランは　どこに　しますか。 Nhà hang thì chọn chỗ nào?

B：SINH DOI レストランに　します。 Chọn nhà hàng SINH ĐÔI.

IVA い ―＞ くV

　A な ―＞ に

Đây là cách để chuyển tính từ thành trạng từ.1. りゆうを　くわしく　せつめいしました。Đã giải thích lý do 1 cách chi tiết.2. じを　ていねいに　かいてください。Hãy viết chữ cho ngay ngắn, đàng hoàng.

BÀI 45I.Ｖじしょけい／V た

　　　　Ｖない　　　　Ａい 　　ばあいは、～ 　　Trường hợp ~　　　　Ａな　　　　Ｎの

Ý nghĩa gần giống với 「～たら」nhưng 「～ばあいは」được sử dụng nhiều khi giả định việc không tốt, việc hiếm khi có sẽ xảy ra.れい：1. かいしゃに　おくれる　ばあいは、れんらくして　ください。Trường hợp trễ làm thì hãy liên lạc.2. かぜの　くすりを　のんだ　ばあいは、ぜったに　くるまを　うんてんしないで　ください。

Trường hợp đã uống thuốc cảm thì tuyệt đối đừng lái xe.3. でんわばんごうが　わからない　ばあいは、104に　でんわして　ください。

Trường hợp không biết số điện thoại thì hãy gọi đến số 104.4. じしんの　ばあいは、どうしたら　いいですか。 Trường hợp động đất thì nên làm thế nào.

II.Ｖ

　Ａい　　　　　　　　ふつうけい　　　　 のに、～ ~ thế mà~　Ａ（な）

だ　―＞　な

　Ｎ

「～のに」được sử dụng khi kết quả xảy ra ở vế sau trái ngược với kết quả được dự đoán từ sự thật đã được nêu ra ở vế trước. Vế sau thể hiện tâm trạng bất mãn hay bất ngờ.れい：

1. 2 じかんも　まったのに、かのじょが　きませんでした。Đã đợi tới 2 tiếng đồng hồ thế mà cô ấy không đến.

2. しごとは　いそがしいのに、きゅうりょうは　やすいです。Công việc bận rộn thế mà lương lại rẻ.

3. やすみなのに、はたらかなければなりません。Là ngày nghỉ thế mà phải làm việc.

BÀI 46I. Ｖ　じしょけい　Ｖ 　ている ところです

Ｖ た

ところ ôû ñaây k chæ nôi choán nhö ôû baøi 8 maø laø thôøi ñieåm, duøng ñeå nhaán maïnh vò trí thôøi gian.

+　Ｖじしょけい＋ところですDuøng chæ thôøi ñieåm ngay tröôùc khi 1 ñoäng taùc naøo ñoù ñöôïc baét ñaàu.Thöôøng duøng chung vôùi caùc töø chæ thôøi gian nhö : これから、（ちょうど）いまかられい：Ａ：ひるごはんは　もう　たべましたか。Ｂ：いいえ、これから　たべる　ところです。+　Ｖている＋ところですDuøng chæ thôøi ñieåm ngay khi 1 ñoäng taùc naøo ñoù ñang ñöôïc tieán haønh.Thöôøng duøng chung vôùi いまれい：Ａ：コピーは　もう　できましたか。Ｂ：いいえ、いま　やっている　ところです。+　Ｖた＋ところですDuøng chæ thôøi ñieåm ngay sau khi 1 ñoäng taùc naøo ñoù ñöôïc keát thuùc.Thöôøng duøng chung vôùi たったいまれい：Ａ：しごとは　もう　おわりましたか。Ｂ：はい、たったいま　おわった　ところです。* LÖÖ YÙ :a) Maãu caâu naøy k söû duïng khi baét ñaàu 1 caâu chuyeän maø ñöôïc söû duïng ñeå traû lôøi caâu hoûi, lôøi keâu goïi cuûa ñoái phöông nhaèm giaûi thích tình traïng ôû phía mình.れい：1．かいぎは　まだ　つづいている　ところですか。×2．Ａ：かいがは　まだ　つづいていますか。

Ｂ：いいえ、たったいま　おわった　ところです。○3．おかあさん：はやく　べんきょうして。　　こども：いまから　する　ところだよ。b) Nhöõng hieän töôïng töï nhieân nhö : möa, gioù, tuyeát… k theå laøm chuû ñeà cuûa maãu caâu naøy.れい：あめが　ふっている　ところです。×あめが　ふっています。○c) Nhöõng ñoäng töø chæ traïng thaùi keát quaû nhö :けっこんします、しまります、こわれます、しります cuõng k theå söû duïngれい：Ａさんは　けっこんしている　ところです。×Ａさんは　けっこんしています。○

II. Ｖた　ばかりです

Theå hieän taâm traïng cuûa ngöôøi noùi veà thôøi gian k laâu sau khi 1 ñoäng taùc naøo ñoù ñöôïc tieán haønh.Thöôøng duøng chung vôùi caùc traïng töø chæ thôøi gian trong quaù khöù.「たところ」vaø 「たばかり」 ñeàu chæ thôøi gian ngay sau khi 1 ñoäng taùc naøo ñoù ñöôïc tieán haønh. Tuy nhieân ôû 「たばかり」 thì caùch suy nghó veà thôøi gian döïa treân yù thöùc, taâm lyù cuûa ngöôøi noùi.れい：１．せんげつ　かいしゃに　はいった　ばかりですから、まだ　しごとに　なれていません。 Vì vöøa môùi vaøo coâng ty thaùng tröôùc neân vaãn chöa quen vôùi coâng vieäc.２．さっき　たべた　ばかりですから、まだ　おなかが　いっぱいです。 Vì vöøa môùi aên luùc naõy neân baây giôø vaãn coøn no.

＊　Ｖた　ばかりなのに、もう　Ｖて　しまいました

れい：1．せんしゅう　おかねを　もらった　ばかりなのに、もう　ぜんぶ　つかって　しまいました。 Maëc duø môùi nhaän tieàn tuaàn tröôcù nhöng ñaõ söû duïng heát roài.2．あのふたりは　きょねん　けっこんした　ばかりなのに、もう　りこんして　しまいました。 2 ngöôøi kia maëc duø môùi keát hoân naêm tröôùc nhöng ñaõ ly hoân roài.

III. Ｖじしょけい　Ｖない

　　　　　　　　　　　　　　Ａい はずです　　　　　　　　　　　　　　Ａな　　　　　　　　　　　　　　Ｎの

Duøng trong tröôøng hôïp ngöôøi noùi neâu leân 1 caùch chaéc chaén döï ñoaùn, phaùn ñoaùn cuûa mình veà 1 ñieàu naøo ñoù ñöông nhieân seõ xaûy ra döa treân caên cöù hay söï thaät khaùch quan naøo ñoù.Tuy nhieân k söû duïng ñeå noùi veà chuyeän cuûa baûn thaân mình.れい：Ａ：かのじょは　りょうりが　じょうずですか。 Coâ ta naáu aên ngon phaûi k?Ｂ：ええ、りょうりの　べんきょうを　しているから、じょうずな　はずです。 ÖØ. Vì coâ ta ñang hoïc naáu aên neân chaéc laø naáu aên ngon.

BÀI 47

ＶＡい　　　　　ふつうけい＋そうです　　　　Nghe nói là~Ａ（な）Ｎ

Người nói truyền đạt đến người nghe thông tin mà mình thu thập được.れい：Ａ：どこで　じこが　あったんですか。　　Ở đâu đã xảy ra tai nạn vậy?Ｂ：えきの　ちかくで　あったそうです。 Nghe nói là đã xảy ra ở gần nhà ga.

＊　Ｎに　よると、～そうです　　　　Theo N thì ~

Người nói chỉ rõ nguồn mang lại thông tin chẳng hạn như dự báo thời tiết, báo, tạp chí, thư, dữ liệu…れい：

1. てんきよほうに　よると、あしたは　つよいかぜが　ふくそうです。Theo dự báo thời tiết thì ngày mai sẽ có gió mạnh thổi.

2. ニュースに　よると、ほっかいどうで　ひこうきが　おちたそうです。Theo tin tức thời sự thì ở Hokkaido đã có máy bay rơi.

3. しんぶんに　よると、ことしは　こうつうじこが　おおかったそうです。Theo báo chí thì năm nay tai nạn giao thông nhiều.

4. たなかさんの　はなしに　よると、すずきさんは　えいごの　せんせいだそうです。Theo lời anh Tanaka thì co Suzuki la giáo viên tiếng Anh.

ＶＡい

ふつうけい ＋　ようです hình như là, dường như là ~Ａ（な）　　　　 だ　　なＮ だ の

Người nói đưa ra suy đoán, phán đoán mang tính chủ quan có được dựa vào điều mình nắm bắt được cảm giác, tri giác.れい：

1. かちょうは　じむしょに　いないようです。 Hình như là trưởng phòng không có ở văn phòng.2. そとは　さむいようです。 Dường như là bên ngoài đang lạnh.3. Ａ：へんな　においが　しますね。 Có mùi gì lạ nhỉ.

Ｂ：ええ、なにか　もえて　いるようです。 Ừ, hình như là có gì đó đang cháy.

BÀI 48I.CÁCH THÀNH LẬP ĐỘNG TỪ THỂ SAI KHIẾN

Nhóm 1: [i]ます ――＞ [a]＋せます

れい： かきます かかせますのみます のませますてつだいます てつだわせます

Nhóm 2: [e]ます và các động từ đặc biệt

れい： たべます たべらせますしらべます 　V ます＋らせます しらべらせますむかえます むかえらせます

Nhóm 3:きます ――＞ こさせますします ――＞ させます

+ Câu sai khiến được dùng trong trường hợp người trên cưỡng chế hành vi nào đó đối với người dưới hay chấp nhận, cho phép hành vi nào đó của người dưới.+ Động từ được chia sang thể sai khiến sẽ trở thành động từ nhóm 2.+ Đối với 2 động từ 「ねます」「おきます」thì thể sai khiến sẽ là 「ねかせます」「おこします」

II.1［A は］B を　～（さ）せます ( Cưỡng chế- Chỉ thị )

A là người có điạ vị cao hơn B. Trong câu sai khiến dạng này thì chủ thể của động tác được biểu thị bằng trợ từ を.1. しゃちょうは　ぶちょうを　アメリカへ　しゅっちょうさせました。 Giám đốc đã bắt trưởng phòng đi công tác ở

Mỹ.2. わたしは　むすめを　かいものに　いかせました。 Tôi đã bắt con gái đi mua sắm.

II.2［A は］B を　～（さ）せます ( Cho phép- Chấp nhận )

1. ぶちょうは　すずきさんを　1 しゅうかん　やすませました。Trưởng phòng đã cho cô Suzuki nghỉ 1 tuần.2. わたしは　むすこを　りょこうに　いかせました。Tôi đã cho con trai đi du lịch.

III.［A は］B に　～を　～（さ）せます

A là người có điạ vị cao hơn B. Trong câu sai khiến dạng này を chỉ túc từ trực tiếp nên chủ thể của động tác được biểu thị bằng trợ từに.

1. わたしは　こどもに　すきな　しごとを　させます。Tôi cho con làm công việc mà nó thích.2. あさは　いそがしいので、むすめに　あさごはんの　じゅんびを　てつだわせて　います。

Vì buổi sáng bận rộn nên tôi bắt con gái phụ giúp chuẩn bị bữa ăn sáng.3. A：このアパートのへやを　みたいんですが… Tôi muốn xem phòng của căn hộ này

B：じゃ、かかりの　ものに　あんないさせます。 Thế thì để tôi cho người chịu trách nhiệm hướng dẫn.* Lưu ý:+ Trường hợp chủ thể của động tác là người trên thì không dùng câu sai khiến mà sử dụng「～て　いただきます］れい：ぶちょうに　しごとを　せつめいさせます。×

ぶちょうに　しごとを　せつめいして　いただきます。○ ( Được trưởng phòng giải thích công việc. )+ Trường hợp chủ thể của động tác là người ngang hàng thì không dùng câu sai khiến mà sử dụng「～て　もらいます」

れい：ともだちに　しごとを　せつめいさせます。×ともだちに　しごとを　せつめいして　もらいます。○ ( Được bạn giải thích công việc. )

IV.Động từ thể sai khiến て＋　いただけませんか

Dùng để nhờ vả 1 cách lịch sự để được đối phương chấp nhận hành vi của mình.れい：

1. あした　やすませて　いただけませんか。Ngày mai cho tôi nghỉ được không?2. ここに　くるまを　とめさせて　いただけませんか。Cho tôi đậu xe ở chỗ này được không?

* Lưu ý: điểm khác nhau giữa trường hợp động từ không phải là động từ sai khiến và trường hợp động từ là động từ sai khiến①「かんじが　わからないので、よんで　いただけませんか。」người nghe sẽ là người đọc ( đối phương thực hiện hành động )②「よませて　いただけませんか。」người nói là người đọc ( mình là người thực hiện hành động )

BÀI 49KÍNH NGỮKính ngữ dùng để chỉ ý kính trọng của người nói đối với người nghe và người là chủ đề được nói đến. Người nói phải cân nhắc quan hệ con người mang tính xã hội như 「trên・dưới」,「thân・sơ」,「trong・ngoài」màsử dụng kính ngữ. Sử dụng kính ngữ đối với người trên ( người lớn tuổi, người có địa vị xã hội cao hơn như giáo viên ), đối với người sơ ( người không thân thiết, người mới gặp lần đầu ), đối với người ngoài ( là người không thuộc nhóm mà người nói trực thuộc trong gia đình cũng như ngoài xã hội.

CÁC LOẠI KÍNH NGỮKính ngữ được chia lớn thành 3 loại là Tôn Kính ngữ, Khiêm Nhường ngữ và Lịch Sự ngữ. Ở bài này ta sẽ học Tôn Kính ngữ.Đối với người hay là vật thuộc sở hữu của người nói và người là chủ đề được nói đến thì sẽ thêm tiếp đầu ngữ kính ngữ 「お」hay「ご」

ĐỘNG TỪ TÔN KÍNH NGỮ（そんけいどうし）

～（ら）れます

Cách thành lập giống như động từ thể bị động（Ｖうけみ）.Động từ Tôn Kính ngữ được thành lập theo dạng này đều trở thành động từ nhóm 2.Để phân biệt đó là kính ngữ hay là bị động thì phải dựa vào mạch của câu văn.れい：①しゃちょうは　すぐ　そのてがみを　よまれました。( kính ngữ )

Giám đốc đã đọc bức thư đó ngay.② わたしは　おとうとに　そのてがみを　よまれました。( bị động ) Tôi đã bị em trai đọc bức thư đó.

Hầu hết các động từ chỉ hành động đều có thể thành lập kính ngữ theo dạng này. Tuy nhiên các động từ chỉ trạng thái như（「あります」、「いります」）, động từ khả năng như（「できます」、「わかります」）thì không có kính ngữ theo dạng này.

1. しゃちょうは　もう　かえられました。2. がくせい：せんせいは　なんじに　おきられますか。

せんせい：いつも　6 じはんに　おきます。

お＋Ｖますになります

ご＋danh động từ

Tôn kính ngữ「お／ご～になります」thể hiện ý tôn kính cao hơn so với tôn kính ngữ 「～（ら）れます」. Những động từ không thể thành thành lập tôn kính ngữ bằng hình thức 「～（ら）れます」như 「できます」、「わかります」、「いります」thì cóthể chỉ ý tôn kính bằng dạng này.Động từ nhóm 3 và các động từ trước ます chỉ có 1 âm tiết như 「います」、「ねます」、「みます」thì không thể sử dụng dạng này.れい：1. せんせいは　いつも　なんじごろ　おかえりに　なりますか。

Thầy/Cô lúc nào cũng trở về nhà khoảng mấy giờ?2. しゃちょうは　らいしゅう　おおさかへ　ごしゅっちょうに　なります。Giám đốc tuần sau sẽ đi công tác.

TÔN KÍNH NGỮ ĐẶC BIỆTいきますきますいます

いらっしゃいます

たべますのみます

めしあがります

いいます おっしゃいますしっています ごぞんじですみます ごらんになりますします なさいますくれます くださいます

1. どのくらい　にほんに　いらっしゃいますか。 Bạn sẽ ở Nhật bao lâu?2. おこさんの　おなまえは　なんと　おっしゃいますか。 Tên của con anh gọi là gì?

お＋Ⅴます＋ください

Đây là cách nói kính ngữ của 「Ⅴてください」1. ここに　ごじゅうしょと　なまえを　おかき　ください。 Hãy viết tên và địa chỉ và địa chỉ vào chỗ này.2. しばらく　おまち　ください。 Hãy chờ 1 tý.

BÀI 50お／ご＋Ⅴます＋します

+ Động từ nhóm I và II bằng hình thức 「お～します」, động từ nhóm III( danh động từ) bằng hình thức 「ご～します」sẽ trở thành cách nói khiêm ngữ.

1. わたしが　えきで　ぶちょうを　おまちします。 Tôi sẽ đợi trưởng phòng ở nhà ga.2. いそがしそうですね。おてつだいしましょうか。 Trông bạn bận rộn quá nhỉ!Để tôi giúp cho nhé!3. わたしが　つかいかたを　ごせつめいします。 Tôi xin giải thích cách sử dụng.

+ Hình thức khiêm ngữ 「お／ご～します」vì là cách nói thể hiện ý tôn kính đối với người nhận hành động nên chỉ được sử dụng cho động tác có người tiếp nhận.

1. わたしは　まいにち　しんぶんを　よみます。×およみします

2. いつ　おくにへ　おかえりに　なりますか。　　　　　　　　　　　　　　…らいしゅう　かえります。×おかえりします

+ Vì khiêm ngữ sử dụng cho trường hợp đối phương là người ngoài nên không thể sử dụng để nóí với người ngoài về hành vi mà mình đã tiến hành đối với người trên trong gia đình.×ちちを　えきまで　おおくりしました。○ちちを　えきまで　おくりました。+ Đối với các động từ có khiêm ngữ đặc biệt như 「います」「みます」「します」「きます」thì không sử dụng hình thức khiêm ngữ 「お／ご～します」+ Trợ từ chỉ chủ ngữ ở đây là 「が」

KHIÊM NGỮ CỦA CÁC ĐỘNG TỪ ĐẶC BIỆT

いきますきますいます

たべますのみますもらいます

みます

いいます

しますききます（うちへ）いきます

しっていますしりません

あいます

まいりますおります

いただきます

はいけんします

もうします

いたします

うかがいます

ぞんじて　おりますぞんじませんおめに　かかります

Ở đây bao gồm trường hợp có người nhận động tác và trường hợp không có người nhận động tác.+ Trường hợp có người nhận động tác:

1. きのう　せんせいの　おくさまに　おめに　かかりました。Hôm qua tôi đã gặp vợ của thầy.2. しゃちょうが　かかれた　えを　はいけんしました。Tôi đã xem bức tranh mà giám đốc đã vẽ.

+ Trường hợp không có người nhận động tác:1. わたしは　ミラーと　もうします。Tôi gọi là Mira.chủ đề2. わたしは　にほんで　1 ねん　じっしゅういたしました。Tôi sẽ thực tập ở Nhật 1 năm.

CÁCH NÓI LỊCH SỰDùng để thể hiện ý tôn kính của người nói đối với người nghe.+ございます：là cách nói lịch sự hơn của ありますれい：ミラー：でんわは　どこですか。

うけつけの　ひと：かいだんの　よこに　ございます。+でございます：là cách nói lịch sự hơn của ですれい：ミラー：いくらですか。

みせの　ひと：1,680 えんでございます。+よろしいでしょうか：là cách nói lịch sự hơn của いいですかれい：みせの　ひと：おのみものは　なにが　よろしいでしょうか。

ミラー：コーヒーを　おねがいします。