ĠÇĠndekĠler · 2020-05-06 · brezilya ile aramızdaki dıĢ ticaret hacmi 2013, 2014, 2015 ve...

2

ĠÇĠNDEKĠLER

I. GENEL BĠLGĠLER

1.1.KONUMU

1.2.NÜFUS

1.3.ELEKTRĠK ALTYAPISI

1.4.ĠKLĠM ÖZELLĠKLERĠ

II. EKONOMĠ - DIġ TĠCARET

2.1 EKONOMĠDE GELECEĞE YÖNELĠK BEKLENTĠLER

2.2 BREZĠLYA‟NIN GENEL DIġ TĠCARETĠ

2.3 BREZĠLYA‟NIN TÜRKĠYE ĠLE DIġ TĠCARETĠ

III. ĠKLĠMLENDĠRME SEKTÖRÜ ĠTHALATI

3.1.ISITMA SĠSTEM VE ELEMANLARI ĠTHALATI

3.2.SOĞUTMA SĠSTEM VE ELEMANLARI ĠTHALATI

3.3.KLĠMA SĠSTEM VE ELEMANLARI ĠTHALATI

3.4.TESĠSAT SĠSTEM VE ELEMANLARI ĠTHALATI

3.5.HAVALANDIRMA SĠSTEM VE ELEMANLARI ĠTHALATI

3.6.YALITIM MALZEMELERĠ ĠTHALATI

IV. VERGĠ ORANLARI VE ĠTHALAT UYGULAMALARI

V.TEKNĠK MÜġAVĠRLĠK SEKTÖRÜ

ÜLKENĠN T. MÜġAVĠRLĠK SEKTÖRÜNE ĠLĠġKĠN BĠLGĠLER

ÜLKENĠN BÜYÜK TEKNĠK MÜġAVĠRLĠK VE DANIġMANLIK FĠRMALARI

VI. PRATĠK BĠLGĠLER

SEKTÖREL DERNEKLER

SEKTÖREL FUARLAR

PASAPORT VE VĠZE ĠġLEMLERĠ

PAZARA GĠRĠġTE EN SIK KARġILAġILAN BAġLICA SORUNLAR

TĠCARETĠ ETKĠLEYEN KÜLTÜREL FAKTÖRLER

Ġġ GÖRÜġMELERĠNDE DĠKKAT EDĠLMESĠ GEREKEN HUSUSLAR

PARA KULLANIMI

2

3

3

3

3

4

6

7

7

9

11

14

16

18

21

23

24

26

26

27

28

28

29

29

29

30

31

33

I. GENEL BĠLGĠLER

Yönetim Biçimi Federatif Cumhuriyet

Başkent Brasilia

Yüzölçümü 8.547.400 milyon km²

Sınır Komşuları Arjantin 1.263 km, Bolivya 3.403 km, Kolombiya 1.790 km, Fransız Guanası 649 km, Guyana 1.308 km, Paraguay 1.371 km, Peru 2.659 km, Surinam 515 km, Uruguay 1.050 km, Venezuela 2.137 km

Para Birimi Brezilya Reali (1 USD=5,00 BRL) ( 17 Mart 2020)

Dil Portekizce

Doğal Kaynakları Boksit, Altın, Demir, Manganez, Nikel, Fosfat, Platin, Kalay, Uranyum, Petrol, Hidro Enerji, Kereste

Nüfus 209.962.000 (IMF, 2019 tahmini)

İklimlendirme Sektörü İthalatı 6,2 milyar $ (Trademap, 2019)

İklimlendirme Sektörü İthalatı 3,4 milyar $ (Trademap, 2019)

Satın Alma Gücü Paritesi 2,3 Trilyon $ / Dünya’da 7. Sırada (IMF, 2019)

GSYİH 1.847.020 Milyon $ (IMF, 2019 tahmini)

Kişi Başı GSYİH 8.797 $ (IMF, 2019 tahmini)

İhracat (Tüm Ürünler) 223 Milyar $ (Trademap, 2019)

İthalat (Tüm Ürünler) 177 Milyar $ (Trademap, 2019)

Denge 46 Milyar $ (2018)

3

1.1. KONUMU Brezilya, Güney Amerika kıtasının doğusunda yer almaktadır. Tam adı Brezilya Federatif

Cumhuriyeti olan devletin baĢkenti Brasilia'dır. Ülkenin yüzölçümü 8,5 milyon km2, dini

Hristiyanlık ve resmi dili Portekizcedir. Güney Amerika'nın en kalabalık ve en büyük

ülkesidir. Dünyanın yüzölçümü bakımından beĢinci, nüfus bakımından sekizinci büyük

ülkesidir. Güney Amerika'nın yarısı kadardır. Doğusunda Atlas Okyanusu olup bu

okyanusta 7250 km kadar bir kıyıya sahiptir. Ekvador ve ġili hariç Güney Amerika'daki

bütün ülkelerle komĢudur.

1.2. NÜFUS Brezilya, Güney Amerika kıtasının doğusunda yer almaktadır. Tam adı Brezilya Federatif

Cumhuriyeti olan devletin baĢkenti Brasilia'dır. Ülkenin yüzölçümü 8,5 milyon km2, dini

Hristiyanlık ve resmi dili Portekizcedir. Güney Amerika'nın en kalabalık ve en büyük

ülkesidir. Dünyanın yüzölçümü bakımından beĢinci, nüfus bakımından sekizinci büyük

ülkesidir. Güney Amerika'nın yarısı kadardır. Doğusunda Atlas Okyanusu olup bu

okyanusta 7250 km kadar bir kıyıya sahiptir. Ekvador ve ġili hariç Güney Amerika'daki

bütün ülkelerle komĢudur.

1.3. ELEKTRĠK ALTYAPISI Brezilya‟da standart voltaj 127 / 220 V‟dur. Standart frekans ise 60 Hz.‟dir.

1.4. ĠKLĠM ÖZELLĠKLERĠ Genel olarak Brezilya'nın iklimi her tarafta aynı olduğu zannedilse de, ülkede çeĢitli iklim

farklılıkları görülmektedir. Brezilya'da görülen en yüksek sıcaklık kuzeydoğu alçak

bölgelerinde kaydedilmiĢtir. Burada absorbe edilen yüksek miktardaki güneĢ ıĢınları,

sıcaklığı 38°C'ye kadar yükseltir. Kuzeyde Amazon Havzasında elde edilen sonuçlara

göre senenin çoğu nemli ve sıcak geçmektedir. Yıllık yağıĢ ortalaması 2000 mm'dir.

Kuzeydoğu sahilleri tropikal nemli bir iklime sahip olup, kıĢla beraber gelen yağıĢlı

mevsim (Mayıs- Ekim ayları arası) kuzey sahillerine soğuk hava getirmektedir.

Kuzeydoğudaki nemli bölgelerin iç kesimleri çöldür. Amazon bölgesi hariç yaz mevsimi

yağıĢlı mevsimdir. Senenin geri kalan zamanında hava normal geçer. Genelde sahilden

içeri gittikçe yağıĢlar artar. Ancak nemli yağmur getiren sert rüzgarlar, iç kısımlara gittikçe

dağ engelleriyle karĢılaĢmaktadır. Ġklim Ģartlarını kontrol eden en önemli faktör,

yüksekliktir. Çünkü ortalama 300 m yükseklik için yaklaĢık 1,8°C sıcaklık düĢer. Bu

sebeple 20° güney enleminde yer alan ve 850 m yükseklikteki Belo Norizonte Ģehrinde

yıllık sıcaklık ortalaması 20°C'dir. Güney Brezilya'daki 900 metre yükseklikteki platolarda

çoğu zaman kar yağmaktadır.

.

4

II. EKONOMĠ - DIġ TĠCARET Brezilya, Latin Amerika ve Karayipler bölgesindeki en büyük ve ürün çeĢitliliği en fazla

olan sanayi merkezidir. Brezilya, 1990‟lı yıllardaki liberalizasyon çabalarının sonucunda

özellikle otomotiv sanayi ve altyapı modernizasyonunda özelleĢtirme ve doğrudan yabancı

yatırımlar sayesinde önemli geliĢmeler sağlamıĢtır. Ürün çeĢitliliğini artıran Brezilya,

göreceli olarak kapalı ekonomi niteliğini halen korumaktadır. Brezilya geliĢmekte olan bir

ülkedir. Brezilya‟nın GSYĠH‟si 2,4 trilyon $ olup kiĢi baĢına düĢen GSYĠH ise 16.100 $

seviyesindedir.

Brezilya, BM, DTÖ-Dünya Ticaret Örgütü, IMF ve Dünya Bankası gibi pek çok uluslararası

kuruluĢun üyesidir. Ülkemizin de üyesi olduğu küresel sistem için önemli ülkelerden

oluĢan G-20 grubunun da üyesidir. Latin Amerika ve Karayip ülkelerinin oluĢturduğu

danıĢma, koordinasyon ve iĢbirliğinin yanı sıra iktisadi ve sosyal geliĢimi de hedefleyen

hükümetler arası bir kuruluĢ olan SELA ‟nın üyesi olan Brezilya, 19 Latin Amerika

ülkesinden oluĢan ve bölgesel entegrasyon ile iĢbirliğini artırmayı hedefleyen Rio

Grubu‟na bağlıdır. Brezilya‟nın çeĢitli ülkelerle imzalanmıĢ ekonomik ve teknolojik iĢbirliği

anlaĢmaları da mevcuttur.

Andean Ülkeleri ile ekonomik iĢbirliği anlaĢmaları, Hindistan‟ın yanı sıra, SACU-Güney

Afrika Gümrük Birliği kapsamında Güney Afrika Cumhuriyeti, Botswana, Namibya,

Lesotho ve Swaziland ile yakın iliĢkileri mevcuttur. Özellikle Latin Amerika ülkeleri ile

yakın ticari ve siyasi bağları olan Brezilya, ALADI-Latin Amerika Entegrasyonu Birliği

(LAIA)‟ya üyeliğinin yanı sıra Arjantin, Paraguay ve Uruguay ile birlikte 1991 yılında

MERCOSUR (Portekizcesi Mercosul) Ortak Pazarı‟nı kurmuĢtur. Bu Ticaret AnlaĢması ile

1995 yılında söz konusu ülkeler arasında Gümrük Birliği oluĢturulmuĢtur. ALADI

kapsamında, Brezilya ve Arjantin 1986‟da karĢılıklı ticari yakınlaĢma için bir protokol

imzalamıĢlardır.

Bunun akabinde, MERCOSUR‟un yasal çerçevesini hazırlayan 3 önemli anlaĢma

yapılmıĢtır: Birincisi, 26 Mart 1991‟de Brezilya ve Arjantin‟e Paraguay ve Uruguay'ın

katılımıyla AB göz önüne alınarak hazırlanan „Asuncion AnlaĢması‟ olup, söz konusu

AnlaĢma ile „Güney Ortak Pazarı‟ (MERCOSUR) Organizasyonu oluĢturulmuĢtur. Bu

anlaĢma ile, malların, insanların ve paranın serbest dolaĢımı öngörülmüĢtür. Ġkinci önemli

AnlaĢma, 17 Aralık 1994‟te imzalanan ve „Asuncion AnlaĢması‟na ek yapılmak suretiyle

MERCOSUR‟un kurumsal altyapısını düzenleyen „Ouro Preto Protokolü‟dür. Üçüncü

önemli AnlaĢma ise, 18 ġubat 2002‟de imzalanan ve ilgili ülkeler arasındaki ihtilafların

çözülebilmesine dair esasları düzenleyen „Olivos Protokolü‟dür. MERCOSUR, Avrupa

Birliği (AB) modelini izleyerek, serbest ticaret, gümrük birliği ve ortak pazar hedeflerinin

hakim olduğu bir yol haritası çizmiĢ olup, nihai olarak ise her alanda entegrasyonu

sağlamak istemektedir. Tıpkı, AB modelindeki gibi; rekabet politikalarının uyumunun

sağlanması, parasal birliğin kurulması, ortak ekonomik kurumların yaratılmasının yanı sıra

özellikle son zamanlarda vurgulanan siyasi birlik konusu MERCOSUR üyelerinin nihai

hedefi halini almıĢtır. Her ülkenin istisnai listeleri olmasına rağmen, ürünlerin %90‟ına

Ortak Gümrük Tarifesi (OGT) uygulanmaktadır. ġili ve Bolivya‟nın ardından 2004 yılında

Peru, Venezuela, Kolombiya ve Ekvador‟un ortak üye (associatemembers) olarak katıldığı

MERCOSUR Birliği‟nde, 2006 yılında Venezüella‟nın üyelik süreci baĢlamıĢ olup,

Paraguay Parlamentosunun onaylaması beklenmektedir.

5

Meksika‟nın da katılımıyla Gümrük Birliği‟ne geçiĢ planlanmaktadır. MERCOSUR Ġsrail,

Bolivya, ġili, Peru, Küba, Kolombiya, Ekvator ve en son Mısır ile STA imzalamıĢtır.

Türkiye, Avrupa Birliği, Güney Afrika Gümrük Birliği, Ürdün, Fas, Körfez ĠĢbirliği Konseyi

ile MERCOSUR arasında STA müzakereleri devam etmektedir. Avrupa Birliği ile

sürdürülen STA müzakerelerinin orta vadede sonuçlanması beklenmektedir ki bu süreç

tamamlandığında Türkiye‟nin de AB ile olan Gümrük Birliği çerçevesinde MERCOSUR

üyeleri ile STA yapması gerekmektedir. Brezilya‟nın ticaret politikasının bel kemiğini

MERCOSUR oluĢturmakla birlikte, Amerika Ülkeleri Serbest Ticaret AnlaĢmaları (FTAA-

Free Trade Agreement of Americas) ile de müzakereler yürütülmüĢ, ancak,

“ĢekerkamıĢından üretilen” etanolde dünyanın bir numaralı üreticisi Brezilya ile “mısırdan

yapılan etanolun” iki numaralı büyük üreticisi ABD‟nin rakip konumları, ABD‟de tarımsal

lobilerin gücü nedeniyle FTAA görüĢmelerinin tıkanmasında baĢlıca nedenlerden biri

olmuĢtur.

Brezilya ile aramızdaki dıĢ ticaret hacmi 2013, 2014, 2015 ve 2016 yıllarında sırasıyla 2,3

milyar $, 2,5 milyar $, 2,2 milyar $ ve 2,1 milyar $ olarak gerçekleĢmiĢtir. Ülkemiz aleyhine

olan DıĢ Ticaret Dengesindeki negatif değer her geçen yıl daha büyük artıĢ

göstermektedir.

2.1. EKONOMĠDE GELECEĞE YÖNELĠK

BEKLENTĠLER The Economist‟in 2019 yılı ülke risk raporunda da ifade edildiği üzere Brezilya

bağımsızlık, döviz kuru, bankacılık, ekonomik yapı ve ülke riski açısından “BB” risk notu ile

2019 yılında da istikrar arayıĢını sürdürmektedir.

BRIC (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin) ülkeleri arasında büyüme performansı açısından

geride kalan Brezilya‟nın sosyal ve ekonomik reformlarının devamlılığı büyük önem

taĢımaktadır.

Ekonomik Performans

Brezilya küresel aktör olma yönünde önemli aĢamalar kaydetmiĢtir. Yapılan bazı

araĢtırmalara göre 2020 yılında Brezilya tüketici pazarının 3,5 trilyon ABD Dolar‟la

dünyanın 5. büyük pazarı haline geleceği tahmin edilmektedir.

Havaalanlarında yolcu sayısının geçtiğimiz beĢ yılda yaklaĢık iki kat artması

havaalanlarına yatırım ihtiyacını beraberinde getirmektedir. DıĢ ticaret hacminin son

yıllarda hızlı bir Ģekilde artması limanların iĢ yükünü artırmıĢ ve liman yatırımları ihtiyacını

doğurmuĢtur. Trafiğe yeni giren araç sayısının ciddi artıĢ göstermesi trafik yoğunluğunu

artırmıĢ ve özellikle otoyollara yatırım yapılmasını gerektirmiĢtir.

Lojistik Yatırım Programı açıklanmıĢ ve bu kapsamda karayolları, demir yolları, limanlar,

havaalanları ve enerji alanında özel firmalarca yatırım yapılmasına yönelik ihaleler serisi

baĢlatılmıĢtır. Söz konusu programlar çerçevesinde özel sektörün yatırım yapması,

devletin ise uygun koĢullarda finansman sağlaması ve genel ekonomik istikrarı sürdürerek

ekonomik büyümenin artırılması hedeflenmektedir.

.

6

2.2. BREZĠLYA‟NIN GENEL DIġ TĠCARETĠ

YILLAR ĠHRACAT ĠTHALAT HACĠM DENGE

2016 185 235 399 137 552 002 322 787 401 47 683 397

2017 217 739 177 150 749 452 368 488 629 66 989 725

2018 239 889 210 181 230 569 421 119 779 58 658 641

2019 223 998 669 177 341 225 401 339 894 46 657 444

Tablo 1: Brezilya’nın DıĢ Ticareti (Bin USD)

Kaynak: ITC TradeMap (www.trademap.org)

Brezilya, geleneksel pazarı olan Amerika kıtası ve Avrupa Birliği‟nin yanında son

dönemde Afrika, Orta Doğu ve Körfez, Doğu Avrupa ve Asya pazarlarına ihracatını önemli

ölçüde artırmıĢtır. Güney-Güney ticareti olarak tanımlanan ve dünya ticaretinde giderek

daha ağırlık kazanan eğilimde Brezilya‟nın payı büyüktür.

Brezilya ihracatta sergilediği baĢarısını ihraç mallarını çeĢitlendirerek ve geleneksel

pazarlarının dıĢında kalan pazarlara açılarak elde etmiĢtir. Tarım ürünlerinin yanı sıra

uçak, otomotiv, demir, kimyasallar, makine, ayakkabı, kağıt, elektrik ve elektronik gibi

endüstri ürünleri de önemli ihraç kalemleri arasına girmiĢtir.

2.3. BREZĠLYA‟NIN TÜRKĠYE ĠLE DIġ TĠCARETĠ

Brezilya Pazarında bazı geleneksel ihraç ürünlerimizin pazarda iyi bilindiği, çoğu

ürünümüzün de Avrupalı firmalar tarafından toptan alınıp, perakende olarak pazara girdiği

Sao Paolo Ticaret MüĢavirliğince gözlemlenmiĢtir. Ürünlerimizin kalitesinin yanı sıra AB

ülkelerine göre fiyat avantajının olduğu, Brezilya‟lı ithalatçı firmalara anlatılması

gerekmektedir. Bu nedenle ihracatçılarımızın Brezilya pazarında aktif olmaları ve ürünlerini

potansiyel müĢterilere bire bir her açıdan tanıtmaları gerekmektedir. Türkiye ve Brezilya

firmaları çeĢitli konularda deneyimlerini paylaĢarak güçlü bir ortaklık kurabilecek

kapasiteye sahiptirler. Firmalarımızın Brezilya‟yı gelecek 50 yıl içindeki BRICs ekonomileri

içinde yer alacağını göz önüne alarak değerlendirmelerinde fayda görülmektedir.

Brezilya'da uluslararası alanda rekabet gücüne sahip olan birçok büyük mimarlık, inĢaat ve

mühendislik Ģirketi bulunmaktadır. Yabancı müteahhitlik firmalarının Brezilya‟daki

projelerden iĢ alabilmeleri için Brezilyalı bir firma ile ortaklık yapmasının yararlı olacağı

değerlendirilmektedir. Brezilya piyasasının koĢullarını bilen ve tecrübe sahibi bir firma ile

ortaklık yapılması, yapılan iĢlerin kolaylaĢmasını sağlayabileceği gibi diğer iĢ fırsatlarının

takibini de kolaylaĢtıracaktır.

Kaynak: https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/guney-amerika/brezilya/ulke-profili/turkiye-ile-

ticaret

7

https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/guney-amerika/brezilya/ulke-profili/turkiye-ile-ticaret











Tablo 2: Türkiye-Brezilya DıĢ Ticaret Değerleri (Bin USD)

YIL ĠHRACAT ĠTHALAT HACĠM DENGE

2014 794.186 1.728.745 2.522.932 -934.559

2015 458.367 1.792.241 2.250.608 -1.333.875

2016 333.741 1.788.012 2.121.754 -1.454.271

2017 384.904 2.544.928 2.929.832 -2.160.024

2018 489.885 3.257.706 3.747.591 -2.767.821

2019 478.450 2,459,206 2.937.656 -1.980.756

2019 yılında ticaret hacmimiz yaklaĢık 2,9 milyar Dolar düzeyinde gerçekleĢmiĢ olup, bir

önceki yıla göre Brezilya‟ya olan ihracatımızın % 2.3 arttığı, buna karĢın Brezilya‟dan

ithalatımızın da %24 oranında azaldığı görülmektedir. 2018 yılında ihracatımız 489 milyon

Dolar, aynı dönemde ithalatımız ise 3,2 milyar Dolar olarak gerçekleĢmiĢtir.

Brezilya ile ülkemiz arasındaki ticaret dengesine bakıldığında ise, 2019 yılında ticaret

açığımızın devam ettiği ancak bir önceki yıla göre bir miktar azaldığı ve 2 milyar Dolar

olarak gerçekleĢtiği görülmektedir.

8

III. ĠKLĠMLENDĠRME SEKTÖRÜ ĠTHALATI Brezilya‟nın iklimlendirme sektörü ithalatı incelendiğinde, re-import rakamlarının oldukça

yüksek bir düzeyde olduğu görülmüĢtür. Brezilya‟nın ihracat ettiği ürünleri tekrar ithal

etmesi anlamına gelen bu durum, bu rapordaki analizleri yanlıĢ yönlendirmemesi adına

tüm istatistiklerden tarafımızca temizlenmiĢtir. Dolayısı ile reimport rakamları gerek ülke

bazında gerekse ürün bazındaki değerlendirmelerimizde kapsam dıĢı bırakılmıĢtır.

Re-import hariç Brezilya‟nın iklimlendirme sektörü ithalatı 2019 yılında bir önceki yıla göre

%20‟lik bir artıĢla 6,2 milyar $ seviyesinde gerçekleĢtirdiği görülmektedir. 2015 yılı sektör

ithalatı 2016 ve 2017 yıllarında ciddi düzeyde azalmıĢ, ardından 2018 yılında

toparlanmaya geçmiĢ, 2019 yılında ise en yüksek seviyesine ulaĢmıĢtır.

Brezilya‟nın ülkeler bazında iklimlendirme sektörü ithalatı incelendiğinde; A.B.D ve Çin‟in

sektör ithalatında aslan payını aldığı, toplam sektör ithalatının yarıya yakınının bu iki ülke

tarafımdan gerçekleĢtirildiği görülmektedir. Dikkati çeken bir diğer husus ise bu iki ülkenin

ardından Avrupa birliği ülkelerinin Brezilya sektör pazarında bir yere sahip olduğudur.

Sırasıyla Almanya, Ġngiltere, Ġtalya, Ġsviçre, Danimarka ve Fransa Brezilya sektör

ithalatında üst sıralarda yer almaktadır.

Türkiye ise Brezilya‟nın iklimlendirme sektörü ithalatında binde 23‟lük bir pay ile ancak 25.

Sırada yer almaktadır. AB standartlarında üretim yapan ve AB ülkelerine göre daha kabul

edilebilir fiyatlarla çalıĢan Türk Ġklimlendirme Sektörü‟nün, AB ülkelerinden ciddi ithalatı

bulunan Brezilya pazarında mutlaka yer bulabileceği ve bu ülkeye ihracatının

artırılmasının gerekli ve mümkün olduğu görülmektedir.

Tablo 3: Brezilya'nın Ülkeler Bazında Ġklimlendirme Sektörü Ġthalatı (Bin USD)

ÜLKE

ĠTHALAT ( BĠN USD)

2019

PAY (%) 2015 2016 2017 2018 2019

Çin 1.566.018 1.109.737 1.294.450 1.407.096 1.576.619 27,58

ABD 1.090.169 815.670 700.554 740.195 956.295 16,73

Almanya 514.900 483.789 492.813 534.537 507.289 8,87

Ġngiltere 196.712 135.300 111.858 201.931 436.591 7,64

Ġtalya 295.213 235.106 236.290 269.849 266.173 4,66

Ġsviçre 61.283 34.869 36.931 44.067 228.396 3,99

Danimarka 45.370 40.778 41.975 72.495 202.195 3,54

Fransa 188.931 153.236 135.847 134.525 165.021 2,89

Japonya 189.318 132.800 147.963 149.840 157.543 2,76

Meksika 139.510 130.562 126.221 139.020 132.938 2,33

G. Kore 140.717 540.382 114.025 125.472 118.205 2,07

Tayland 80.013 66.908 88.793 102.033 98.255 1,72

Arjantin 99.662 78.990 72.488 74.218 71.852 1,26

9

ÜLKE

ĠTHALAT ( BĠN USD)

2019

PAY (%) 2015 2016 2017 2018 2019

Belçika 39.619 33.060 29.635 35.495 68.361 1,20

Hindistan 55.899 36.710 47.397 54.187 60.432 1,06

Ġsveç 73.732 76.512 109.818 68.492 57.181 1,00

Hollanda 44.415 34.905 37.694 52.297 53.978 0,94

Ġspanya 73.276 49.523 42.431 53.275 48.460 0,85

Avusturya 36.251 21.883 25.892 63.125 47.916 0,84

Çekya 42.555 35.757 28.647 41.526 41.772 0,73

Polonya 31.033 27.091 34.803 38.068 36.334 0,64

Taipei, Çin 40.007 34.755 33.659 27.821 29.244 0,51

Viet Nam 19.076 13.765 16.861 23.133 29.070 0,51

Norveç 38.768 32.588 16.190 16.301 28.074 0,49

Malezya 29.888 17.599 10.685 18.600 26.504 0,46

Macaristan 14.992 27.407 24.868 29.538 26.184 0,46

Endonezya 23.505 20.962 28.059 25.781 24.616 0,43

Kanada 18.554 29.220 16.396 19.641 22.711 0,40

Finlandiya 32.280 37.119 47.170 21.645 22.264 0,39

Ġrlanda 6.401 7.889 15.031 22.800 21.780 0,38

Singapur 39.787 14.744 10.249 11.490 18.410 0,32

Slovakya 11.917 8.180 10.056 13.033 14.586 0,26

Ġsrail 13.539 10.287 13.327 12.325 13.697 0,24

Romanya 22.060 21.643 9.025 7.613 13.439 0,24

TÜRKĠYE 13.892 9.812 9.604 13.355 13.029 0,23

TOPLAM 5.434.264 4.648.216 4.381.437 4.985.979 6.262.618 100,00


Ülkenin ürünler grupları bazında iklimlendirme sektörü ithalatı incelendiğinde ise; tesisat

sistem ve elemanlarının 2,9 milyar dolar ile en çok ithalat yapılan ürün grubu olduğu; bunu

sırasıyla havalandırma, klima, soğutma sistem ve elemanlarının izlediği görülmektedir. Isıtma

sistem ve elemanlarının son yıldaki %70‟lik artıĢ olmakla birlikte toplam 321 milyon dolarlık bir

ithalatı ancak gerçekleĢtirdiği görülmektedir. Her bir ürün grubu için detaylı analize ise

raporun bundan sonraki bölümlerde yer verilecektir.

10

Tablo 4: Brezilya'nın Ürün Grupları Bazında Ġklimlendirme Sektörü Ġthalatı (Bin USD)

ÜRÜN GRUBU DÜNYADAN ĠTHALATI 2018

2019

DEĞĠġ.

(%)

TÜRKĠYEDEN ĠTHALATI

2018

2019

DEĞĠġ.

(%)

2017 2018 2019 2017 2018 2019

ISITMA SĠST.

& ELEMANLARI

239.299 188.004 320.953 70,72 582 850 216 -74,59

SOĞUTMA SĠST.

& ELEMANLARI

494.219 566.308 606.186 7,04 967 1.943 1.378 -29,08

KLĠMA SĠST.

& ELEMANLARI

907.309 984.302 1.040.328 5,69 961 1.569 1.401 -10,71

TESĠSAT SĠST.

& ELEMANLARI

1.936.844 2.296.062 2.963.776 70,72 5.330 6.531 6.801 4,13

HAVALANDIRMA

SĠST.&ELEMANLARI

658.317 788.478 1.130.525 43,38 1.869 2.622 2.499 -4,69

YALITIM MALZ. 44.251 53.983 43.247 -19.88 241 533 560 5,07


3.1.ISITMA SĠSTEM VE ELEMANLARI ĠTHALATI Isıtma sistem ve elemanlarında Brezilya kondansörler, sanayiye mahsus fırınlar, diğer

kurutucular, sobalar ile gazlı su ısıtıcılar en çok ithalatı yapılan ürünler arasında yer

almaktadır.

Ülkelere göre Brezilya‟nın Isıtma Sistem ve Elemanları ithalatı incelendiğinde, 2019 yılında

sürpriz bir bicimde Brezilya‟ya ihracatını artıran Ġsviçre‟nin ilk sırayı aldığı görülmektedir. Bu

artıĢ, 840420 Buhar Güç Üniteleri Ġçin Kondansörler ürününden kaynaklanmaktadır.

Ġsviçre‟nin bu ihracatının bir defaya mahsus olabilmesi mümkündür.

Ġsviçre‟yi sırasıyla %20 lik pay ile Çin, %11 lik pay ile Belçika, %9 luk pay ile ABD ve Ġtalya

takip etmektedir. Brezilya Isıtma sistemleri ithalatının önemli bir bölümü Avrupa Birliği

ülkelerince yapılmaktadır. Bu ise sadece 216 bin dolarlık ihracat yapan ve Brezilya ithalatında

sonlara doğru bir yer alan Türkiye için ihracatını artırabilme yolunda ciddi potansiyelinin

olduğunu değerlendirilmektedir.

Tablo 5: Brezilya'nın Ürünler Bazında Isıtma Sistem ve Elemanları Ġthalatı (Bin USD)

GTIP

NO

AÇIKLAMA DÜNYADAN ĠTHALATI TÜRKĠYEDEN ĠTHALATI

2017 2018 2019 2017 2018 2019

ISITMA TOPLAMI

239.299

188.004

320.953

582

850

216

'840420 BUHAR GÜÇ ÜNĠTELERĠ ĠÇĠN

KONDANSÖRLER

2.065

137

102.689

0

0

0

'841780 SAN.& LAB. MAHSUS DĠĞER

FIRINLAR ELEKTRĠKSĠZ

39.676

30.429

61.266

0

0

0

11

GTIP

NO


2017 2018 2019 2017 2018 2019

'841939

DĠĞER KURUTUCULAR

23.454

26.845

43.643

0

0

0

'732190

DEMĠR/ÇELĠK EV ĠġLERĠ ĠÇĠN

CĠHAZ AKSAM VE PARÇALARI

14.143

20.631

22.258

452

690

109

'841911

GAZLA ÇALIġAN ELEKTRĠKSĠZ

ANINDA SU ISITICILAR

18.052

21.090

20.582

7

18

4

'841690

BRÜLÖRLERĠN-MEK. KÖMÜR

TAġIYICI AKSAM&PARÇALARI

5.220

9.644

9.922

0

0

0

'851610

ELEKT. SU ISITICILAR, DALDIRMA

SURETĠYLE ISITICI CĠHAZLAR

7.333

8.318

9.680

0

0

0

'841620

DĠĞER YAKIT BRÜLÖRLERĠ-

KARMA BRÜLÖRLER DAHĠL

9.443

13.761

8.532

0

0

0

'840290

BUHAR KAZANI AKSAM,

PARÇALARI

32.305

9.210

7.362

0

0

0

'841932

AĞAÇ, KAĞIT HAMURU,

KAĞIT/KARTON KURUTUCULAR

32.425

13.242

6.500

0

0

0

'851629

HERHANGĠ BĠR MAHALLĠ ISITAN

DĠĞER ELEKTRĠKLĠ CĠHAZLAR

5.096

5.474

5.505

48

60

53

'841919

DĠĞER ELEKTRĠKSĠZ

ANINDA/DEPOLU SU ISITICILARI

4.117

5.275

5.210

0

0

0

'840490

BUHAR VE ISITMA KAZAN. ĠÇĠN

YARD. CĠHAZ AKSAM& PARÇA

4.534

7.934

3.882

0

0

0

'841931

TARIM ÜRÜNLERĠ ĠÇĠN

KURUTUCULAR

5.865

4.112

2.564

0

0

0

'841610

AKARYAKIT BRÜLÖRLERĠ

1.435

1.177

1.427

0

0

0

'732189

DEMĠR/ÇELĠK DĠĞERLERĠ

(KATI YAKITLI CĠHAZLAR DAHĠL)

814

881

1.086

0

0

0

12

GTIP

NO


2017 2018 2019 2017 2018 2019

'840212

SU BUHARI ÜRETEN SU BORULU

KAZANLAR <45 TON/SAAT

1.844

1.166

1.021

0

0

0

'840310

MERKEZĠ ISITMA KAZANLARI

1.384

707

751

0

34

8

'732181

DEMĠR / ÇELĠKTEN CĠHAZLAR

(GAZ / GAZ + DĠĞER YAKITLI)

618

689

554

0

0

0

'851621

DEPOLU ISITICI RADYATÖRLER

483

586

543

0

0

0

'840219

BUHAR ÜRETEN KAZANLAR

(KARMA KAZANLAR DAHĠL)

735

1.242

440

52

40

40

'732219

DEMĠR/ÇELĠKTEN RADYATÖR,

AKSAM VE PARÇALARI

1.177

1.526

413

21

1

2

'840390

MERKEZĠ ISITMA KAZANLARININ

AKSAM-PARÇALARI

106

56

238

0

0

0

'732290

DEMĠR

/ÇELĠK SICAKHAVA JENERATÖR,

DĠSTRĠBÜTÖRLERĠ AKSAM-

PARÇA.

982

662

169

0

0

0

'732211

DÖKME DEMĠRDEN RADYATÖR,

AKSAM VE PARÇALARI

21

57

21

0

0

0

'840220

KIZGIN SU KAZANLARI

20.999

115

1

0

0

0


Tablo 6: Brezilya'nın Ülkeler Bazında Isıtma Sistem ve Elemanları Ġthalatı (Bin USD)

ÜLKELER ĠTHALAT

2018-2019 DEĞĠġĠM

(%)

2019

PAY (%)

2017 2018 2019

DÜNYA 239.311 188.124 320.979 71 100

ĠSVĠÇRE 978 1.258 104.101 8.175 32

ÇĠN 82.549 62.963 65.694 4 20

BELÇĠKA 1.586 2.174 36.564 1.582 11

ABD 8.854 28.569 28.103 -2 9

ĠTALYA 22.100 20.905 28.052 34 9

ALMANYA 40.343 26.648 18.070 -32 6

JAPONYA 4.047 3.204 7.891 146 2

ĠSVEÇ 35.559 1.725 4.518 162 1

FĠNLANDĠYA 22.338 840 3.030 261 1

13

ÜLKELER ĠTHALAT

DEĞĠġĠM (%) 2019

PAY (%)

2017 2018 2019

ġĠLĠ 2.111 3.692 3.007 -19 1

AVUSTURYA 462 254 2.967 1.068 1

ĠNGĠLTERE 1.282 2.887 2.074 -28 1

POLONYA 1.248 1.311 1.964 50 1

VĠETNAM 48 2.391 1.833 -23 1

ARJANTĠN 1.695 2.133 1.739 -18 1

DĠĞER

ÜLKELER

14111 27170 11372 -58 4


3.2.SOĞUTMA SĠSTEM VE ELEMANLARI

ĠTHALATI 2019 yılında 606 milyon dolar olarak gerçekleĢen Brezilya‟nın Soğutma sistemleri ve

elemanları ithalatı her yıl kararlı bir Ģekilde artmaktadır. En çok pastörize ve kondanse etme

iĢleri için cihaz ve tertibatlar, ısı pompaları ile bunlara ait aksam ve parçalar ile eĢanjörler bu

ürün grubundan en çok ithalat yapılan ürünlerdir.

Brezilya‟nın soğutma ürünleri ithalat pazarında Çin 220 milyon dolar ile ilk sırada yer

almaktadır. Çin soğutma ithalatının üçte birini elinde tutmaktadır. Çin‟i sırasıyla %16‟lık pay ile

ABD, %9 pay ile Ġsviçre, %7lik pay ile Almanya takip etmektedir. Türkiye ise 1,3 milyon dolar

ihracat ile %1‟in altında kalmaktadır. Ülkemizin halihazırda Soğutucu/Dondurucu-Isı

Pompalarına Ait Aksam-Parçalar ürününden bir 1 milyon 250 bin dolarlık bir ihracatı

bulunmakta, diğer ürünlerde ise kayda değer bir ihracatı bulunmamaktadır.

Tablo 7: Brezilya'nın Ürünler Bazında Soğutma Sistem ve Elemanları Ġthalatı (Bin USD)

GTIP

NO


2017 2018 2019 2017 2018 2019

SOGUTMA TOPLAM

494.219

566.308

606.186

967

1.943

1.378

'841989

PASTÖRĠZE, KONDANSE ETME

VB. ĠġLER ĠÇĠN CĠHAZ, TERTĠBAT

81.225

81.297

121.237

170

8

30

'841899

SOĞUTUCU/DONDURUCU-ISI

POMPALARI AKSAM&PARÇALARI

106.670

110.022

104.187

771

1.851

1.244

'841869

KONDENSERLERĠ ISI

DEĞĠġTĠRĠCĠSĠ FONKSĠYONU

GÖREN KOMPRESÖRLÜ ÜNĠTE

70.068

96.235

99.172

4

0

19

14

GTIP

NO


2017 2018 2019 2017 2018 2019

'841950

ISI DEĞĠġTĠRĠCĠ (EġANJÖRLER)

76.481

81.935

87.915

16

31

28

'290339

ASĠKLĠK H. KARBONLAR FLOR,

BROM, ĠYODLANMIġ TÜREVLERĠ

43.741

53.984

64.678

0

0

0

'841990 ISI DEĞ. ĠLE MADDE ĠġLEYEN

CĠHAZ AKSAM&PARÇALARI

42.070

52.054

51.936

0

0

0

'382478

(PFCS) / (HFCS) ĠÇEREN, FAKAT

KLOROFLOROKARBON/HĠDROKL

OROFLOROKARBON (

26.676

30.253

29.944

0

0

0

'290371

KLORODĠFLOROMETAN

16.906

27.384

19.657

0

0

0

'841850

DON. VEYA SOĞ. EKĠPMANLAR

ĠLE MÜCEHHEZ DEPOLAMA VE

TEġHĠR AMAÇLI DĠĞER MOBĠLYA

16.709

19.460

13.906

0

0

3

'290373

DĠKLOROFLOROETANLAR

7.494

7.591

5.631

0

0

0

'290379

SADECE BROMĠN VE KLORĠNLE,

FLORĠN VE KLORĠNLE VEYA

FLORĠN VE BROMĠNLE

HALOJENLENMĠġ OLANLAR

2.760

2.711

3.506

0

0

0

'841861

ISI POMPALARI; DĠĞER

SOĞUTUCU-DONDURUCU

TERTĠBAT OLANLAR

1.962

2.539

2.200

0

0

0

'841960

HAVA&DĠĞER GAZ SIVILAġTIRMA

MAKĠNELERĠ

1.193

481

1.939

0

0

0

'841891

SOĞUT.&/DOND. CĠHAZLARA

MAHSUS MOBĠLYALAR

187

301

192

0

0

0

'290372

DĠKLOROTRĠFLOROETANLAR

77

61

86

0

0

0


15

Tablo 8: Brezilya'nın Ülkeler Bazında Soğutma Sistem ve Elemanları Ġthalatı (Bin USD)

ÜLKELER ĠTHALAT

2018- 2019

DEĞĠġĠM (%)

2019

PAY (%)

2017 2018 2019

TOPLAM 494.219 566.308 606.186 7 100

ÇĠN 172.282 201.021 219.409 9 36

ABD 90.495 99.118 94.957 -4 16

ĠSVĠÇRE 2.041 2.388 54.164 2.168 9

ALMANYA 44.424 48.969 44.594 -9 7

ĠTALYA 30.453 40.881 32.914 -19 5

ĠRANDA 5.944 16.945 17.592 4 3

MEKSĠKA 14.588 12.305 13.199 7 2

ARJANTĠN 21.898 18.960 12.990 -31 2

ĠSVEÇ 20.618 12.516 12.210 -2 2

G. KORE 4.382 17.423 11.345 -35 2

HĠNDĠSTAN 6.762 8.778 10.360 18 2

FRANSA 12.431 13.774 8.642 -37 1

AVUSTURYA 8.779 6.579 8.324 27 1

PORTEKĠZ 4.072 4.712 7.213 53 1

JAPONYA 8.221 8.830 7.146 -19 1

TÜRKĠYE 967 1.943 1.378 -29 0

DĠĞER

ÜLKELER

45901 51280 50574 -1 8


3.3.KLĠMA SĠSTEM VE ELEMANLARI ĠTHALATI Ülkenin girdiği yapılanma sürecinin ve sıcak iklim kuĢağında yer almasının bir sonucu olarak

insan konforuna yönelik olarak klima sistem ve elemanları ürünlerine olan ihtiyaç ve talep

artıĢ göstermektedir.

2019 yılında Brezilya‟nın Klima Sistem ve Elemanları ithalatı 1 milyar $ olarak

gerçekleĢmiĢtir. Bu önceki yıla kıyasla % 5,7 oranında artıĢ anlamına gelmektedir. Bu ürün

grubunda Çin toplam ithalatın üçte ikisini tek baĢına gerçekleĢtirmektedir. Çin‟i %5 lik payla

ABD ve %4 lük payla Japonya, G. Kore, Tayland ve Almanya takip etmektedir.

Türkiye ise 2019 yılında ancak 1.400 ABD doları tutarında ihracat gerçekleĢtirebilmektedir. Bu

ihracatın ise çok önemli bir kısmı Hava, Gaz Pompası, Kompresörü, Vantilatör Vb. Aksamı,

Parçaları ürününden gerçekleĢtirilmektedir.

16

Tablo 9: Brezilya'nın Ürünler Bazında Klima Sistem ve Elemanları Ġthalatı (Bin USD)

GTIP

NO


2017 2018 2019 2017 2018 2019

KLĠMA TOPLAMI

907.309

984.302

1.040.328

961

1.569

1.401

'841590

KLĠMA CĠHAZLARININ AKSAM-

PARÇALARI

377.498

413.398

465.742

18

41

78

'841430

SOĞUTMA CĠHAZLARINDA

KULLANILAN KOMPRESÖRLER

319.302

335.211

325.267

0

0

0

'841490

HAVA&GAZ POMPASI, KOMP.,

VANTĠLATÖR VB. AKSAMI,

PARÇALARI

128.298

153.998

157.287

929

1.369

1.069

'841582

SOĞUTMA TERTĠBATI BULUNAN

DĠĞER KLĠMA CĠHAZLARI

28.375

25.841

26.152

14

125

105

'847960

HAVAYI NEMLENDĠREN

SOĞUTUCULAR

7.809

12.355

20.548

0

0

0

'841520

MOTORLU TAġITLARDA

ġAHISLAR ĠÇĠN KULLANILAN

TÜRDEN KLĠMALAR

18.759

18.310

19.501

0

1

3

'841510

KLĠMA CĠHAZLARI (SELF-

CONTAĠNED & SPLĠT SĠSTEM];

15.919

17.648

17.576

0

33

146

'841581

BĠR SOĞUTUCU ÜNĠTE VE

SOĞUTMA&ISITMA ÇEVRĠMLĠ

KLĠMALAR

11.349

7.541

8.255

0

0

0


Tablo 10: Brezilya'nın Ülkeler Bazında Klima Sistem ve Elemanları Ġthalatı (Bin USD)

ÜLKELER ĠTHALAT

2018- 2019

DEĞĠġĠM (%)

2019

PAY (%)

2017 2018 2019

DÜNYA 907.394 984.495 1.040.455 6 100

ÇĠN 499.247 569.614 664.538 17 64

ABD 105.089 96.176 51.059 -47 5

G.KORE 49.436 40.781 45.687 12 4

TAYLAND 39.938 39.009 41.391 6 4

JAPONYA 32.857 35.819 38.315 7 4

ALMANYA 32.160 40.133 38.280 -5 4

MEKSĠKA 27.413 29.675 27.630 -7 3

FRANSA 24.349 20.964 23.120 10 2

ĠTALYA 11.605 17.819 17.725 -1 2

HĠNDĠSTAN 7.389 8.769 11.612 32 1

ENDONEZYA 11.385 11.861 11.012 -7 1

MACARĠSTAN 8.026 8.443 7.695 -9 1

SLOVAKYA 4.597 6.711 6.630 -1 1

ĠNGĠLTERE 5.136 7.102 6.532 -8 1

TÜRKĠYE 961 1.569 1.401 -11 0 17

3.4.TESĠSAT SĠSTEM VE ELEMANLARI

ĠTHALATI Güney Amerika'nın en büyük ülkesi olan Brezilya nüfus olarak da en kalabalık olan ülke

konumundadır. Ülkede özellikle güney kesiminde yer alan eyaletler kuzeydekilere göre çok

daha geliĢmiĢ bir konumda yer almaktadır. Ülkede gerçekleĢtirilen inĢaat yatırımları

sayesinde tesisat sistem ve elemanları ithalatı son 3 yılda %53 oranında artarak 2,96 milyar

dolar düzeyine çıkmıĢtır.

Bu ürün grubunda Brezilya en çok Diğer Muslukçu EĢyası, Demir/Çelikten Eğilip Bükülebilen

Borular Ġle Diğer Santrifüjlü Pompalar ilk 3 sırada yer almıĢtır.

Bu ürün grubunda dikkati çeken bir diğer husus ise yüksek düzeydeki re-import (ihraç edilen

ürünün yeniden ithal edilmesi) rakamlarıdır. Doğru analiz yapılabilmesi açısından Brezilya‟nın

bu ürün grubundaki re-import rakamlarını, (diğer bir ifade ile Brezilya‟nın tekrar ithal etmek

üzere ihracat yaptığı tutarı) değerlendirme dıĢı bırakılmıĢtır.

Bu ürün grubunda en fazla ihracat yapan ilk beĢ ülke sırasıyla ABD, Çin, Ġngiltere, Almanya

Ve Danimarka‟dır. Ġlk üç ülke ithalatının %50‟sini gerçekleĢtirmektedir. Türkiye ise 2019

yılında yalnızca 6,8 milyon dolar ihracat gerçekleĢtirmiĢ ve ithalatında %1‟in altında bir pay

alabilmiĢtir.

Tablo 11: Brezilya'nın Ürünler Bazında Tesisat Sistem ve Elemanları Ġthalatı (Bin USD)

GTIP

NO

AÇIKLAMA DÜNYADAN ĠTHALATI TÜRKĠYEDEN

ĠTHALATI

2017 2018 2019 2017 2018 201

9

TESISAT TOPLAM

1.936.844

2.296.062

2.963.776

5.330

6.531

6.801

'848180

DĠĞER MUSLUKÇU EġYASI

458.190

520.297

586.160

1.367

1.271

1.669

'830710

DEMĠR/ÇELĠK EĞĠLĠP BÜKÜLEN

BORULAR

27.848

142.022

460.218

6

11

27

'841370

DĠĞER SANTRĠFÜJLÜ POMPALAR

92.898

103.364

218.076

89

192

271

'401693

VULKANĠZE KAUÇUKTAN CONTA,

RONDELA VE DĠĞER EġYA

182.517

201.146

195.560

661

874

1.049

'842129

DĠĞER SIVI FĠLTRE/ARITMA

CĠHAZLARI

129.544

140.431

158.946

323

263

226

'848120

YAĞLI HĠDROLĠK/PNÖMATĠK

TRANSMĠSYON VALFLARI

113.144

124.978

135.354

204

250

414

'841391

POMPALARIN AKSAM-PARÇALARI

108.979

117.376

126.804

1.082

1.612

1.238 18

GTIP

NO


2017 2018 2019 2017 2018 2019

'391739

DĠĞER TÜP, BORU VE

HORTUMLAR-PLASTĠKTEN

19.664

21.650

117.320

238

298

250

'842121

SUYUN FĠLTRE & ARITILMASINA

MAHSUS CĠHAZLAR

57.386

55.963

83.771

138

89

178

'730799

DEMĠR/ÇELĠKTEN DĠĞER BORU

BAĞLANTI PARÇALARI

48.369

56.393

83.492

13

56

15

'902620

BASINÇ ÖLÇEN/KONTROL EDEN

CĠHAZLAR

73.870

83.156

81.217

2

11

3

'902610

SIVILARIN AKIġ VE SEVĠYESĠNĠ

ÖLÇEN, KONTROL ALETLERĠ

53.198

62.450

74.635

9

17

10

'848140

EMNĠYET/BIRAKMA VALFLARI

52.560

58.654

58.732

75

115

108

'391740

PLASTĠK TÜP, BORU VE

HORTUM BAĞLANTILARI

53.103

56.748

54.521

389

465

262

'392113

POLĠÜRETAN GÖZENEKLĠ LEV.

YAPRAK, PELĠKÜL, LAMLAR

54.050

61.179

54.439

16

7

7

'848110

BASINÇ DÜġÜRÜCÜ VALFLAR

48.991

53.355

52.519

181

169

264

'841990

ISI DEĞĠġ. ĠLE MADDE ĠġLEME

CĠHAZ AKSAM&PARÇALARI

42.070

52.054

51.936

6

53

54

'741110

RAFĠNE EDĠLMĠġ BAKIRDAN ĠNCE

VE KALIN BORU

37.092

41.247

44.885

0

0

0

'848130

ÇEK VALFLAR (KLAPELER,

SUBAPLAR)

35.719

43.209

44.227

26

16

26

'841381

DĠĞER POMPALAR

27.406

47.314

40.696

0

7

1

'841410

VAKUM POMPALARI

25.898

35.424

33.144

17

61

97

'760820

ALUMĠNYUM ALAġIMLARINDAN

ĠNCE VE KALIN BORULAR

26.832

33.165

29.933

52

47

18

'902690

SIVI-GAZLARIN DEĞĠġKEN

ÖZELLĠKLERĠNĠ ÖLÇEN ALET

PARÇALARI

28.274

31.698

29.109

23

45

66

'741220

BAKIR ALAġIM ĠNCE, KALIN

BORU BAĞLANTI PARÇALARI

24.426

29.950

27.607

48

192

187

'903210

TERMOSTATLAR

24.029

24.882

24.294

128

152

97

19

GTIP

NO


2017 2018 2019 2017 2018 2019

'902519

TERMOMETRE VE PĠROMETRE

(DĠĞ. ALET. KOMBĠNE OLMAYAN)

20.847

24.686

23.440

6

10

1

'730650

DĠĞ. ALAġIM ÇELĠK KESĠTĠ DAĠRE

ġEKĠLLĠ KAYNAKLI BORULAR

18.723

19.061

18.233

15

0

0

'903220

MANOSTATLAR (BASINÇ

KONTROL CĠHAZLARI)

14.073

13.624

13.656

0

0

0

'760900

ALUMĠNYUM BORU BAĞLANTI

PARÇALARI

13.969

12.636

11.329

2

0

1

'400911

BORU VE HORTUM; VULKANĠZE

KAUÇUK, DONANIMSIZ

9.444

11.045

8.690

191

218

135

'391731

TÜP, BORU VE HORTUMLAR

(ESNEK) KIRILMA BAS: 27,6 MPA

4.739

5.793

8.627

11

5

21

'391721

TÜP, BORU VE HORTUMLAR

(SERT) ETĠLEN POLĠMER.

4.015

5.205

6.675

12

14

103

'741210

RAFĠNE BAKIRDAN ĠNCE & KALIN

BORU BAĞ. PARÇALARI

1.654

1.920

2.449

0

0

3

'902511

TERMOMETRE &

PĠROMETRELER (SIVI)

1.336

1.743

1.439

0

0

0

'741129

DĠĞER BAKIR ALAġIMLARINDAN

ĠNCE VE KALIN BORULAR

1.071

1.575

908

0

0

0

'392111

STĠREN POLĠMERDEN LEVHA,

YAPRAK, FĠLM, FOLYE VE ġERĠT

(GÖZENEKLĠ)

916

669

735

0

0

0

Tablo 12: Brezilya'nın Ülkeler Bazında Tesisat Sistem ve Elemanları Ġthalatı (Bin USD)

ÜLKELER ĠTHALAT

2018-2019

DEĞĠġĠM (%)

2019

PAY (%)

2017 2018 2019

DÜNYA 1.936.844 2.296.062 2.963.776 29 100

ABD 366.246 408.251 651.162 60 22

ÇĠN 362.665 415.090 442.376 7 15

ĠNGĠLTERE 68.885 150.994 385.848 156 13

ALMANYA 267.977 311.052 298.615 -4 10

DANĠMARKA 27.575 56.199 188.308 235 6

ĠTALYA 136.736 152.905 152.772 0 5

FRANSA 78.213 78.410 110.910 41 4

JAPONYA 75.181 85.381 81.658 -4 3

MEKSĠKA 69.292 80.224 69.332 -14 2


20

ÜLKELER ĠTHALAT

2018-2019

DEĞĠġĠM (%)

2019

PAY (%)

2017 2018 2019

G. KORE 48.328 56.983 53.520 -6 2

ARJANTĠN 37.363 42.359 43.733 3 1

ĠSVEÇ 48.855 48.468 36.912 -24 1

HOLLANDA 22.047 28.757 35.742 24 1

TÜRKĠYE 5.330 6.531 6.801 4 0


3.5.HAVALANDIRMA SĠSTEM VE ELEMANLARI

ĠTHALATI Brezilya sürekli geliĢen ve ilerleyen bir ülke konumundadır. Bu kapsamda özellikle yeni

binalar, yenileme çalıĢmaları havalandırma ürünleri için önemli bir fırsat olarak

değerlendirilebilir. Bu ürün grubunda son 3 yılda ithalatta %71 oranında bir artıĢ yaĢanmıĢ ve

ithalat 1,13 milyar $ olarak gerçekleĢmiĢtir.

Tıpkı tesisat sistem ve elemanlarında olduğu gibi havalandırma ürün grubunda da yüksek

düzeydeki re-import (ihraç edilen ürünün yeniden ithal edilmesi) rakamları dikkat çekmektedir.

2019 yılında 3 milyar dolar tutarında re-import yapılmıĢtır. Doğru analiz yapılabilmesi

açısından Brezilya‟nın bu ürün grubundaki re-import rakamlarını, (diğer bir ifade ile

Brezilya‟nın tekrar ithal etmek üzere ihracat yaptığı tutarı) değerlendirme dıĢı bırakılmıĢtır.

Bu ürün grubunda en fazla ithalat yapılan ilk beĢ ülke sırasıyla Ġngiltere, Çin, Danimarka,

Almanya ve Danimarka gelmektedir. Ġlk beĢ ülke ithalatının %72‟sini gerçekleĢtirmektedir.

Türkiye 2019 yılında 2,5 milyon dolar ihracat gerçekleĢtirebilmiĢtir. Bu tutar, %1‟in altında bir

pay anlamına gelmektedir. Ülkemizin kayda değer tek ihracat kalemi 1.7 milyon dolar ile

Filtre, Arıtma Cihazlarının Aksam, Parçalarıdır.

Tablo 13: Brezilya'nın Ürünler Bazında Havalandırma Sistem ve Elemanları Ġthalatı (Bin

USD)

GTIP

NO


2017 2018 2019 2017 2018 2019

HAVALANDIRMA

658.317

788.478

1.130.525

1.869

2.622

2.499

'830710

DEMĠR/ÇELĠKTEN EĞĠLĠP

BÜKÜLEBĠLEN BORULAR

27.848

142.022

460.218

6

11

27

'842199

FĠLTRE, ARITMA CĠHAZLARININ

AKSAM, PARÇALARI

167.275

181.307

194.664

879

1.282

1.705

'841480

DĠĞER AMAÇLAR ĠÇĠN

KOMRESÖR, VANTĠLATÖR,

ASPĠRATÖR

145.267

163.551

167.171

115

167

98

21

GTIP

NO


2017 2018 2019 2017 2018 2019

'842139

DĠĞER MOTORLAR ĠÇĠN HAVA

FĠLTRELERĠ

132.631

128.844

127.045

776

927

519

'841459

DĠĞER FANLAR

101.754

106.797

118.928

29

34

15

'841582

SOĞUTMA TERTĠBATI BULUNAN

DĠĞER KLĠMA CĠHAZLARI

28.375

25.841

26.152

14

125

105

'841460

ASPĠRATÖRLÜ DAVLUMBAZ; EN

BÜYÜK YATAY KENARI 120 CM.

26.314

22.096

20.408

50

76

23

'841581

SOĞUT. ÜNĠTE VE SOĞUTMA

ISITMA ÇEVRĠM. KLĠMALAR

11.349

7.541

8.255

0

0

0

'841451

FANLAR;ELEKT. MOTOR. MASA,

YER, DUVAR, PENCERE, TAVAN

VEYA ÇATI ĠÇĠN /125 W

5.124

5.099

5.311

0

0

0

'830790

DĠĞER ADĠ METALLERDEN

EĞĠLĠP BÜKÜLEBĠLEN BORULAR

1.691

1.597

1.368

0

0

7

'841583

SOĞUT. TERTĠBATI

BULUNMAYAN DĠĞ. KLĠMA

CĠHAZLARI

10.689

3.783

1.005

0

0

0


Tablo 14: Brezilya'nın Ülkeler Bazında Havalandırma Sistem ve Elemanları Ġthalatı (Bin USD)

ÜLKELER ĠTHALAT

2018-2019

DEĞĠġĠM (%)

2019

PAY (%)

2017 2018 2019

DÜNYA 658.317 788.478 1.130.525 43 100

ĠNGĠLTERE 33.621 111.882 249.017 123 22

ÇĠN 183.875 172.373 192.680 12 17

DANĠMARKA 932 27.894 161.724 480 14

ABD 119.090 94.193 117.538 25 10

ALMANA 91.764 95.744 91.922 -4 8

FRANSA 13.798 22.376 54.958 146 5

ĠTALYA 35.965 39.066 39.477 1 3

TAYLAND 31.317 39.778 34.254 -14 3

MEKSĠKA 12.679 16.919 23.975 42 2

AVUSTURYA 4.692 30.234 22.212 -27 2

JAPONYA 23.955 13.526 20.995 55 2

BELÇĠKA 12.720 15.858 15.670 -1 1

HOLLANDA 8.229 12.306 13.262 8 1

TÜRKĠYE 1.869 2.622 2.499 -5 0


22

Brezilya‟nın 2019 yılında yalıtım malzemeleri ithalatında % 20 oranında azalıĢ görülmüĢtür ve

toplamda 43 milyon dolar ithalat gerçekleĢtirilmiĢtir. Bu ithalatın yarıya yakını Cam yününden

lifler ürününden gerçekleĢtirilmiĢtir. Ülkemizin ise Brezilya‟ya 2019 yılında 560 bin Dolar

ihracatı bulunmakta, toplam ithalattan ise %1 oranında pay almaktadır. Bu ihracatının

tamamına yakını Cam yününden lifler ürününden kaynaklanmaktadır. Ülkeler bazında ilk beĢ

ülke arasında sırasıyla Çin, A.B.D., Hindistan‟, Almanya ve Güney Kore yer almaktadır.

3.6.YALITIM MALZEMELERĠ ĠTHALATI

Tablo 15: Brezilya'nın Ürünler Bazında Yalıtım Malzemeleri Ġthalatı (Bin USD)

GTIP

NO


2017 2018 2019 2017 2018 2019

YALITIM TOPLAM

44.251

53.983

43.247

241

533

560

'701990

DĠĞER CAM LĠFĠ, CAM

YÜNÜNDEN MAMULLER

22.336

31.776

21.971

52

342

511

'400811

GÖZENEKLĠ KAUÇUKTAN;

LEVHA, TABAKA VE ġERĠTLER

6.709

7.975

7.922

63

71

45

'701939

CAMDAN ÖRTÜ, ġĠLTE, PANO;

DOKUNMAMIġ MENSUCATTAN

EġYA

7.972

8.214

7.340

126

119

4

'680790

ASFALTTAN/BENZERĠ

MADDEDEN EġYA (DĠĞER)

2.689

2.619

2.687

0

0

0

'680610

CÜRUF, KAYA VB MĠNERAL

YÜNLER (BĠRBĠRLERĠYLE

KARIġ. DAHĠL)

3.422

2.012

1.929

0

0

0

'400819

GÖZENEKLĠ KAUÇUKTAN

ÇUBUK VE PROFĠLLER

1.123

1.387

1.398

0

0

0


Tablo 16: Brezilya'nın Ülkeler Bazında Yalıtım Malzemeleri Ġthalatı (Bin USD)

ÜLKELER ĠTHALAT

2018-2019

DEĞĠġĠM (%)

2019

PAY (%)

2017 2018 2019

DÜNYA 44.251 53.983 43.247 -20 100

ÇĠN 11.508 12.116 12.305 2 28

ABD 8.481 9.192 6.991 -24 16

HĠNDĠSTAN 3.310 4.189 3.315 -21 8

ALMANYA 2.842 3.412 2.809 -18 6

G. KORE 3.427 3.288 2.508 -24 6

BELÇĠKA 1.211 2.544 2.027 -20 5

ĠSPANYA 514 1.264 1.959 55 5

FRANSA 2.132 1.450 1.505 4 3

ĠTALYA 1.556 2.790 1.423 -49 3

23

ÜLKELER ĠTHALAT

2018-2019

DEĞĠġĠM (%)

2019

PAY (%)

2017 2018 2019

TAYLAND 721 914 1.043 14 2

KANADA 203 1.020 936 -8 2

TAĠPEĠ ÇĠN 641 792 865 9 2

ĠNGĠLTERE 682 749 727 -3 2

AVUSTURYA 603 506 608 20 1

TÜRKĠYE 241 533 560 5 1

IV. VERGĠ ORANLARI VE ĠTHALAT

UYGULAMALARI Brezilya Ġklimlendirme Sektörü ürünlerine %0 - %18 arasında değiĢen oranlarda gümrük

vergisi uygulamaktadır. Gümrük vergi oranları 8‟li GTĠP bazında değiĢiklik göstermektedir.

Brezilya‟ya gönderilecek olan ürünün NCM- Mercosur Ortak Nomenklatürü/Sınıflandırmasına

uygun Ģekilde tanımlanması ve beyan edilmesi gerekmektedir. Mercosur Ortak Nomenklatürü,

temelde Harmonize Sisteme dayanmakta olup 8 haneli kod sisteminin 6 hanesi HS kod

sistemi ile aynıdır. Ancak iki kod sistemi birebir örtüĢmemektedir. Bu nedenle Brezilyalı

ithalatçı ile bu konunun mutlaka konuĢulması ve hangi sınıflandırmaya göre malların

tanımlanacağı hususunda ortak karar alınması gerekmektedir. Aksi takdirde gümrükten para

cezası yaptırımı uygulanmaktadır. Ortak Gümrük Tarifeleri nedeniyle Mercosur ülkelerinden

yapılan ithalat, Türkiye‟den yapılacak ithalata göre daha avantajlı olmaktadır. Mercosur

ülkeleri arasındaki ticarette, yalnızca gümrük vergilerindeki indirim değil, aynı zamanda malın

değerinin %1‟i civarında daha az vergi ödenmesi gibi bir kolaylık söz konusudur. Ġthalatta

gümrük vergisine ilave olarak alınan vergiler aĢağıda yer almaktadır.

Sanayi Ürünleri Vergisi- Tax on Industrialized Products- (IPI)

Mal ve Hizmet Dağıtım Vergisi- Tax on the Distribution of Goods and Services- (ICMS)

Sosyal Entegrasyon Vergisi (PIS)

Sosyal Güvenlik Finansmanına Katkı Vergisi (COFINS)

Bu vergiler yerli firmalara da uygulanmakta ve haksız rekabetin önlenmesi amacıyla ithalattan

da alınan vergilerdir.

Bu vergilere Ticari Limaların Yenilenmesi Amacıyla Deniz Nakliye Masrafları Üzerinden

Alınan Ek Vergi-Additional Tax on Freight Charges for the Renovation of the Merchant Marine

(AFRMM)‟ de eklenmektedir.

Brezilya‟nın vergi sistemi, vergilendirilebilir her türlü gelire uygulanan vergilerden meydana

gelmektedir. Ülkede satıĢ ve hizmet vergisinin yanı sıra katma değer vergisi ve kentlerdeki

gayrimenkullere yönelik mülkiyet vergisi gibi çeĢitli vergiler uygulanmaktadır. Ödenmesi

gereken vergi çeĢidi eyaletlere göre değiĢmekte olup vergi sayısı 12-23 arasında

değiĢmektedir.

.


24

Tablo 17: GTĠP bazında gümrük vergileri (%)

GTĠP ÜRÜN TANIMI VERGĠ NO

842199 Filtre, arıtma cihazlarının aksam, parçaları 14%

848180 Musluklar, vanalar ve benzeri diğer cihazlar 18%

392690 Plastikten diğer materyaller 0%-2%-18%

841590 Klima cihazlarının aksam-parçaları 14%-18%

841430 Soğutma cihazlarında kullanılan kompresörler 0%-14%-18%

841480 Diğer hava ve gaz kompresörleri 0%-14%

730890 Demir/çelikten diğer inĢaat aksamı 14%

848190 Musluklar, valfler vb. cihazların aksam ve parçaları 14%-16%

401693 Vulkanize kauçuktan conta, rondela ve diğerleri 16%

842199 Filtre, arıtma cihazlarının aksam, parçaları 0%-14%

848120 El Pompaları 0%-14%

841391 Pompalara ait aksam ve parçalar 14%

841370 Diğer santrifüj pompalar 14%

842139 Diğer hava filtreleri 0%

842129 Sıvıları filtrelemeye yarayan makineler 0%-14%

841391 Pompalara ait aksam ve parçalar 14%

841490 Hava-gaz pompası, kompresörü, vantilatör aksam ve parçaları 14%

841989 Isı DeğiĢimi ile maddeleri iĢlemeye yarayan makineler 0%-14%-16%

841950 Isı DeğiĢtiriciler 14%

841459 Diğer Fanlar 14%

730799 Demir veya çelikten boru bağlantı elemanları 14%

Kaynak: www.madb.europa.eu

Gümrükten geçiĢte, gümrük denetimi sonucu mallar yeĢil, sarı, kırmızı ve gri olarak

sınıflandırılmaktadır. “YeĢil” olan mallar, diğer mallar gibi dokümanların teslimi, dağıtımı,

gümrük denetimi olmaksızın gümrükten çekilebilmektedir. Sarı olarak sınıflandırılan mallarda

çeĢitli açıklama dokümanları beklenmektedir. Malların fiziki kontrolü gerekiyorsa kırmızı

olarak sınıflandırılır. Özel gümrük kontrolü gerektiren mallar ise gri sınıfında yer alır.

Brezilya‟ya ithalatta üç farklı yöntem uygulanmaktadır:

Lisansız ithalatı yapılan ürünler

Otomatik lisansa tabi ürünler

Otomatik olmayan lisansa tabi ürünler

Lisanssız ithalatı yapılan ürünler: Otomatik ve otomatik olmayan lisans kapsamında

bulunmayan ürünler ile antrepo rejimi veya geçici ithalat yöntemiyle ithal edilen ürünler,

fuarlara getirilen ürünler, garanti kapsamında ithal edilen ürünler, hibe edilen ürünler,

örnekler, yatırım malları gibi bazı ürünlerin lisansız olarak doğrudan ithalat beyannamesi ile

ithalatı yapılabilmektedir.

25

Otomatik lisansa tabi ürünler: Otomatik lisans için Entegre DıĢ Ticaret Sistemi‟ne

(SISCOMEX) baĢvurulmakta ve DıĢ Ticaret Operasyon Bölümü (DECEX) tarafından

değerlendirilerek verilmektedir. 8li bazda toplam 140 üründe uygulanmaktadır.

Otomatik olmayan lisansa tabi ürünler: Otomatik olmayan lisans için Entegre DıĢ Ticaret

Sistemi‟ne (SISCOMEX) baĢvurulmakta ve DıĢ Ticaret Operasyon Bölümü (DECEX) veya

yetkilendirdiği kurum tarafından değerlendirilerek verilmektedir. 8li bazda toplam yaklaĢık

3.700 üründe uygulanmaktadır. Ürün listesi zaman içerisinde revize edildiğinden, ithalatçıların

SISCOMEX‟ten kontrol etmesi gerekmektedir. Bunların haricinde, korunma tedbirleri gibi bazı

özel durumlarda da uygulanabilmektedir.

Her iki lisans uygulamasında da, malların kaynak ülkesinden transfer edilmesinden önce

lisansın alınması gerekmektedir. Bazı özel durumlarda nakliye sonrası da

baĢvurulabilmektedir. SISCOMEX tarafından verilen baĢvuru numarası ile süreç takip

edilebilmektedir. Otomatik lisans baĢvurudan sonra 10 iĢ günü içerisinde verilmektedir.

Otomatik olmayan lisans baĢvurudan sonra 60 gün içerisinde verilmektedir. Lisans alındıktan

sonraki 90 gün içerisinde nakliye iĢleminin baĢlatılması gerekmektedir. Aksi halde lisans

geçersiz hale gelmektedir. Takip eden 90 gün içerisinde gümrüklemesinin yapılması

gerekmektedir. Nakliye için geç kalınmıĢ ise ilk 90 gün bitmeden önce süre uzatımı talep

edilebilmektedir.

Kaynak: Sao Paolo Ticaret MüĢavirliği

https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/guney-amerika/brezilya/pazar-bilgileri/dis-ticaret-

politikasi-ve-tarifeler

V. TEKNĠK MÜġAVĠRLĠK SEKTÖRÜ

ÜLKENĠN TEKNĠK MÜġAVĠRLĠK SEKTÖRÜNE ĠLĠġKĠN 2016-2017 YILI BĠLGĠLERĠ VE

2018 YILI BEKLENTĠLERĠ

2017 yılında Brezilya‟nın en büyük 100 mühendislik hizmetleri firmasının geliri %15,4

oranında artmıĢ; ancak en büyük 40 tasarım ve danıĢmanlık firmasının geliri %12,5 oranında,

en büyük 20 sınai montaj Ģirketinin geliri ise %29,4 oranında düĢmüĢtür. Söz konusu düĢüĢte

ülkedeki durgunluğun ağır sanayi üzerindeki olumsuz etkisinin payı olduğu

değerlendirilmektedir.

Brezilya‟nın 2014 yılından bu yana içerisinde olduğu politik kriz ve durgunluk, ülkenin

alternatif kalkınma modelleri araĢtırması sonucunu doğurmuĢtur. Bu çerçevede, teknik

müĢavirlik sektörünün önümüzdeki dönemde ülke kalkınmasına katkı yapacak sektörlerden

biri olduğu düĢünülmektedir. Ülkedeki deniz açıklarında bulunan yeni presal tabakasından

petrol çıkarılması ve iĢlenmesi projeleri, lojistik ve altyapı projeleri, hidroelektrik enerji

santralleri baĢta olmak üzere termik, rüzgar ve fotovoltaik enerji kaynaklarının araĢtırılması

alanlarında önümüzdeki dönemde fırsatların artması beklenmektedir.

Ülkenin Ulusal Stratejisi kapsamında, müteahhitlik ve teknik müĢavirlik sektörüne iliĢkin

önümüzdeki dönem için üç aĢama belirlenmiĢtir.

26

https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/guney-amerika/brezilya/pazar-bilgileri/dis-ticaret-politikasi-ve-tarifeler















Ocak 2021 tarihinde baĢlaması öngörülen birinci aĢamada, eski projelere iliĢkin geniĢletme ya

da yenileme çalıĢmaları ya da yeni inĢaat projeleri kapsamında mimari ve mühendislik

projelerine ağırlık verilmesi planlanmaktadır. Ocak 2024 yılında baĢlaması öngörülen ikinci

aĢamada ise yeni inĢaat projeleri ile yenileme ve iyileĢtirme projelerinin uygulanmasına

baĢlanması planlanmaktadır. Ocak 2028 tarihinde baĢlatılacak üçüncü aĢamada ise

projelerin, ihale sonu faaliyetleri de dahil olmak üzere tüm yönleriyle tamamlaması

öngörülmektedir.

https://www.marketopportunities.fi/home/2019/the-future-of-bim-in-brazilian-construction-

sector/

Brezilya'da uluslararası alanda rekabet gücüne sahip olan birçok büyük mimarlık, inĢaat ve

mühendislik Ģirketi bulunmaktadır. Bu Ģirketler ile ortak projeler yapılmasının ülkemiz

müteahhitlik firmaları için yararlı olabileceği değerlendirilmektedir. Brezilya piyasasının

koĢullarını bilen ve tecrübe sahibi bir firma ile ortaklık kurulması yapılan iĢlerin kolaylaĢmasını

sağlayabileceği gibi diğer iĢ fırsatlarının takibini de kolaylaĢtıracaktır.

Türk firmaları bu kapsamda mal ve hizmet alımı için açılan ihalelere Brezilya‟da kurdukları

firma veya Brezilya‟daki yasal temsilcileri yoluyla katılabilmektedir. Özellikle büyük ihalelerin

Brezilyalı firmalarca alınacağı değerlendirilmektedir. Brezilyalı firmalar ile konsorsiyum

halinde de ihalelere girilmesi veya ihaleyi alan firma için iĢ yapılması yönteminin

seçilebileceği düĢünülmektedir.

Kaynak: Sao Paolo Ticaret MüĢavirliği Breziya Müteahhitlik Hizmetleri Raporu

https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/guney-amerika/brezilya/ticaret-temsilciliklerimiz/musavir-

raporlari

BREZĠLYA’NIN EN BÜYÜK TEKNĠK MÜġAVĠRLĠK VE DANIġMANLIK FĠRMALARI

Brezilya‟nın en büyük teknik müĢavirlik ve danıĢmanlık firmalarına iliĢkin bilgiler, sıralaması,

firma ismi, bulunduğu eyalet, 2017 yılı geliri ve sıralamasındaki değiĢim baĢlıkları ile

aĢağıdaki tabloda sunulmaktadır.

27

https://www.marketopportunities.fi/home/2019/the-future-of-bim-in-brazilian-construction-sector/















https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/guney-amerika/brezilya/ticaret-temsilciliklerimiz/musavir-raporlari









VI. PRATĠK BĠLGĠLER

SEKTÖREL DERNEKLER

Associação Brasileira de Refrigeração, Ar Condicionado,

Ventilação e Aquecimento (ABRAVA)

Brezilya Soğutma, Klima, Havalandırma ve Isıtma Birliği (ABRAVA) 1962'de kurulmuĢtur.

Derneğin Merkezi Sao Paolo‟da yer almaktadır. Ülkede 300.000'den fazla iĢten sorumlu

sektördeki Ģirketleri ve profesyonelleri temsil etmek ve Ġklimlendirme sektöründe ulusal ve

uluslararası sınıfların, hükümet ve üçüncü parti organlarının diğer birimleriyle birlikte çalıĢmak

temel amacıdır.

Web: http://www.abrava.com.br

Associação Brasileira da Indústria de Armazenagem Frigorificada (ABIAF)

Brezilya Soğuk Depolama Derneği

Associação Brasileira de Armazenagem Frigorificada (ABIAF) Ocak 2018'de faaliyete

baĢladı. ABIAF'nin ülkede yaklaĢık 80 imalatçı üye, 9 yardımcı üyesi ile 19 depo üyesi

bulunmaktadır. Merkezi Sao Paulo'da bulunmaktadır. Temel misyonu, Soğuk hava deposu

konusunda üyelerin iĢlerini geliĢtirmeye yardımcı olacak araçlar sağlamaktır.

Web: http://www.abiaf.org.br/

Federãçao Das Industrias Do Estado de Sao Paulo (FIESP)

Sao Paulo Bölgesi Sanayiciler Federasyonu

São Paulo Eyaleti Sanayi Federasyonu (FIESP) Brezilyalı bir endüstri kuruluĢudur. FIESP,

Ulusal Sanayi Konfederasyonu'na (CNI) bağlıdır. FIESP, São Paulo eyaletinde 133 iĢveren

sendikasını ve 130.000 endüstriyi temsil eden 52 temsilci birimine sahiptir. Federasyon São

Paulo Ģehrinde bulunmaktadır.

Web: http://www.fiesp.com.br/

Sindicato da Indústria de Refrigeração, Aquecimento e Tratamento de Ar no Estado de

São Paulo – (SINDRATAR)

Sao Paulo Soğutma, Hava Arıtma ve Isıtma Sanayicileri Birliği

São Paulo Eyaletinde Aralık 1970'de kuruldu. Sektördeki sanayi, ticaret ve hizmet Ģirketlerini

bir araya getiriyor; üyelerinin kolektif veya bireysel çıkarlarını temsil eder; Toplu ĠĢ

SözleĢmelerini, AnlaĢmalarını ve SözleĢmelerinde söz sahibidir.

Web: http://www.sindratarsp.com.br/

28

http://www.abrava.com.br/

http://www.abiaf.org.br/

http://www.fiesp.com.br/

http://www.sindratarsp.com.br/

SEKTÖREL FUARLAR

FEBRAVA

Isıtma, Tesisat, Soğutma ve Havalandırma Fuarı

Inter. Refrigeration, Air-Conditioning, Ventilation, Heating and Air Treatment Trade Fair

Tarih: 14 - 17 September 2021

Yer: Sao Paulo, Brezilya

www.febrava.com.br/en/

FEICON BATIMAT SAO PAOLO

Yapı Malzemeleri Fuarı

Tarih: 15 - 18 Eylül 2020

www.feicon.com.br

PASAPORT VE VĠZE ĠġLEMLERĠ

Ülkeye giriĢte MERCOSUR üyesi ülke vatandaĢları ile Brezilya‟nın karĢılıklı anlaĢma yaptığı

ülke vatandaĢları dıĢında kalan yabancılar için vize zorunludur. Pasaportların ülkeye giriĢ

tarihinden itibaren altı ay süreyle geçerli olması gereklidir. Turist ve transit vizeler genelde iki

gün içinde hazırlanır. Vize, turistler için 90 gün, transit yolcular için 10 gün süreyle verilir.

Diplomatik, Hizmet, Hususi ve Umuma Mahsus Pasaport hamili Türk vatandaĢları Brezilya‟ya

yapacakları üç aya kadar ikamet süreli seyahatlerinde vizeden muaftır.

Söz konusu muafiyet sadece turistik amaçlı tek giriĢ vizeleri için geçerlidir. Öğrenim, çalıĢma,

çok giriĢli vize, uzun süreli ikamet vb. nedenlerle yapılacak seyahatlere iliĢkin vize

uygulamaları hakkında Ankara‟daki Brezilya Büyükelçiliği‟nden bilgi alınması, resmi göreve

atananların ise T.C. DıĢiĢleri Bakanlığı ile irtibata geçmeleri gerekmektedir.

Brezilya‟ya giren Ģahıslar giyim ve kiĢisel eĢyalardan ayrı olarak aĢağıdaki kalemlerden birer

tane getirebilir: toplam değeri 500 doları geçmeyen radyo, teyp, daktilo, video kamera.

Ziyaretçilerin varıĢlarında, yerel Duty Free Shop‟tan ayrıca 500 dolarlık mal almalarına izin

verilir.

ĠHRACATÇI VE YATIRIMCILARIMIZIN PAZARA GĠRĠġTE EN SIK KARġILAġTIĞI

BAġLICA SORUNLAR:

Firmalarımızın Brezilya pazarına giriĢte karĢılaĢtığı sorunlar arasında ilk sırada, gümrük

vergileri baĢta olmak üzere vergilerin yüksekliği gelmektedir. Ülkede gümrük vergisi haricinde

ithalat üzerinde sosyal entegrasyon programı fonu (PIS), sosyal güvenlik finansmanına katkı

fonu (COFINS), sanayileĢmiĢ ürün vergisi (IPI) ve katma değer vergisi (IMCS) gibi vergiler de

bulunmaktadır. Brezilya hükümeti, bu vergilerin çoğunun hesaplanmasında kümülatif bir

yöntem kullandığı için, vergi yükü daha fazla olmakta; gümrük vergisi ile birlikte

düĢünüldüğünde kimi ürünlerde vergi oranı %80 seviyelerine çıkabilmektedir. MERCOSUR

ülkelerinin sahip olduğu vergi avantajı ve Çin‟in fiyatlarını ülkemiz firmalarına göre çok düĢük

seviyede tutabilmesi sonucunda Türk firmaları fiyat rekabetinde geri kalmaktadır. Bu

çerçevede gümrük vergisi avantajı sağlamak adına ülkemiz ile MERCOSUR arasındaki

Serbest Ticaret AnlaĢması müzakerelerinin sonuçlandırılmasının faydalı olacağı

değerlendirilmektedir. 29

http://www.febrava.com.br/en/

http://www.feicon.com.br/

Öte yandan, ülkenin yeni Ekonomi Bakanı Paulo Guedes, 2019 yılından itibaren

MERCOSUR‟un üçüncü ülkelerle müzakere ettiği ticaret anlaĢmaları yerine ikili ticaret

anlaĢmalarına ağırlık vermeyi planladıklarını ifade etmiĢtir. Bu durum, ülkemiz ile doğrudan

Brezilya arasında STA müzakerelerine baĢlanması için zemin hazırlayabilecektir.

Öte yandan, bitmiĢ bir ürünün doğrudan Brezilya‟ya ihraç edilmesi yerine (örneğin otomobil

yeden parçası), MERCOSUR ülkelerinden birine ihraç edilmesi, montajının o ülkede

gerçekleĢtirilip menĢe kazanacak kadar iĢlenmesi (bu oran örneğin 87. Fasılda %60‟tır) ve o

ülke üzerinden Brezilya‟ya ihraç edilmesi de firmalarımız tarafından değerlendirilebilecek bir

seçenektir.

Firmalarımızın en fazla karĢılaĢtığı ikinci sorun, ülkenin bürokratik yapısının oldukça yavaĢ

olması ve ithalat yapmak için zorlaĢtırıcı koĢullar bulunmasıdır. Ülkede ithalat yapmak isteyen

yerel Ģirketlerin RADAR olarak adlandırılan bir ithalat lisansına sahip olmalarını

gerektirmektedir. Söz konusu lisansın alınması süreci 6-7 ay sürebilmekte; özellikle küçük

firmalar bu konuda zorluk çekebilmektedir. Bu nedenle çoğu Ģirket, özellikle küçük Ģirketler,

herhangi bir ithalat veya dıĢ ticaret yapmamayı; dolayısıyla ithal edilen malları yerel

distribütörler ve ithalatçı firmalardan almayı tercih etmektedirler. Brezilya ile iĢ yapan

firmalarımızın da büyük çoğunluğu aracı firmalarla çalıĢmakta; doğrudan ihracat yapmak

yerine bu yöntemin tercih edilmesi tavsiye edilmektedir.

Firmalarımızın en fazla karĢılaĢtığı üçüncü sorun ise, dil bariyeridir. Toplam Brezilya

nüfusunun yaklaĢık %3‟ünün Ġngilizce konuĢabildiği tahmin edilmektedir. Bu nedenle

firmalarımız uzaktan iletiĢim kurmakta ve müĢteri bulmakta zorlanmaktadır. Firmalarımıza

hem Brezilyalı ithalatçı iletiĢim bilgilerinin temin edilmesi hem de gerektiğinde tercüme hizmeti

sağlanması için AtaĢeliğimizce gerekli destek verilmektedir.

Kaynak: Sao Paolo Ticaret MüĢavirliği Notları

https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/guney-amerika/brezilya/ticaret-temsilciliklerimiz/musavir-

raporlari

TĠCARETĠ ETKĠLEYEN KÜLTÜREL FAKTÖRLER

Brezilyalı ithalatçılarla iĢ yapmanın baĢlıca koĢulu, E-mail veya yüz-yüze yapılan ön

görüĢmelerde; satıĢ ve ödeme koĢulları konusunda istikrarlı olunmasıdır. Teslim tarihi, miktarı

v.b. konularda değiĢiklik yapmanız karĢı tarafın güvenini sarsacaktır. Brezilyalı alıcı genellikle

detaylı araĢtırma yaptığı, dünya pazarındaki mevcut tedarikçileri ve onların satıĢ koĢullarını iyi

bildiği için yapacağınız teklifin istikrarlı olması hangi koĢullarda teklifinizin değiĢebileceğini iyi

anlatmanız büyük önem arz etmektedir. ĠĢ adamları genellikle Ġngilizce bilmektedir ancak kritik

konular müzakere edilirken tercüman kullanılması tercih edilmelidir.

30










Ġġ GÖRÜġMELERĠNDE DĠKKAT EDĠLMESĠ GEREKEN HUSUSLAR

ĠĢ randevularının önceden netleĢtirilmesi gereklidir. Normalde iĢ görüĢmeleri ofiste yapılmakla

birlikte, süre kısıtının olduğu durumlarda otel veya evde hatta bir baĢka ülkede de görüĢme

yapılabilir.

Brezilya‟ya geldikten sonra da randevunuzu tekrar konfirme etmeniz gerekmez. Normalde

firmanın sekreteri olası bir değiĢikliği ilgili taraflara önceden bildirir. Dakiklik önemli olup trafik

yoğunluğunu göz önünde bulundurmak gerekir. Randevunuz BaĢkent Brasilia‟da ise özellikle

Salı-PerĢembe günleri arasında randevu alma olasılığınızın yüksek olduğunu göz önünde

bulundurmalısınız.

Brezilyalı alıcı, ürüne iliĢkin teknik detaylar, fiyat listesi, gümrük kodları, vergiler, depolama

masrafları, liman ücretler v.b. nihai kararını etkileyecek bütün hususları açıklayan bilgiler

vermenizden memnuniyet duyacaktır.

Alıcınızın nihai kararını gümrük prosedürleri de etkileyecektir. Toplantı sonrasında Pro-forma

fatura göndermeniz gerekebilir. Pro-forma fatura sipariĢin kesinleĢtiği anlamına

gelmemektedir. YazıĢmalarda firma logosunun olduğu kağıtlar kullanılmalıdır.

Fiyatın, ödeme Ģeklinin sonradan değiĢtirilmesi hoĢ karĢılanmaz. Nakliye süresi ve detayları,

alıcının malları iç pazara satabilmesi açısından önemli bir husustur.

Brezilya‟ya gönderilecek malların teslim zamanı ve miktarında beklenmeyen değiĢiklikler iĢ

iliĢkilerini zedeleyecek bir sorundur.

ĠĢ toplantısında teklifinize iliĢkin detayları net ve istikrarlı biçimde sunmanız beklenilir. Nadiren

çalan mobil telefonlar ve sekreterin bölmesi hariç toplantılar kesintisiz sürer.

Teknik detayların Portekizce‟yi de içerecek Ģekilde birkaç yabancı dilde yazılı olması tercih

edilir. Yanıtlayamadığınız sorular alıcınızın kararını belirleyici olabilir. Veri ya da bilgi eksikliği

görüĢmenin baĢarısını etkiler.

Garanti koĢulları, satıĢ sonrası hizmetler net bir Ģekilde açıklanmalıdır.

Küçük ve orta ölçekli iĢletmeler pro-forma faturayı yeterli görmektedirler. Brezilya‟da iĢ

yapmak isteyen ihracatçılarımızın sözleĢme yapmaları tavsiye edilir. SözleĢme yapılması

durumunda sözleĢmenin iki dilde hazırlanması, anlaĢmazlık durumunda hangi mahkemenin

yetkili olacağının mutlaka belirtilmesi ve noter huzurunda kaydedilmesi gerekir.

GörüĢmelerde müzakere edilen konuların en son hali ile faks veya e-posta yolu ile

onaylanması ithalatçı tarafından istenebilir.

Brezilyalı iĢ adamları Latin orijinleri nedeniyle dakik olmadıkları sanılır. Bu çok yanlıĢ bir kanı

olup randevularınızda dakik olmanız önemlidir. Geç kalındığı durumlarda mutlaka haber

verilmesi gerekir.

Giyim konusunda, resmi giyim tavsiye edilir. Erkeklerin takım elbise, bayanların ciddi ve sade

giyinmeleri önerilir. Sıcak ve nemli havaya uygun hafif ve pamuklu kıyafetler önerilir. Özellikle

kapkaçtan korunabilmek için değerli saat, mücevherat takılmaması, bilgisayar ve fotoğraf

makinesi ve cep telefonunun dikkat çekecek Ģekilde taĢınmaması tavsiye edilir.

31

Toplantıda konuya ısınma zamanı sağlanması, güncel konular, Brezilya‟ya iliĢkin

izlenimleriniz v.b. kısa, samimi bir giriĢ yapabilirsiniz. Politika, ekonomik durum, uygun

olmayan karĢılaĢtırmalardan kaçınmalısınız.

Su ile birlikte küçük fincanlarda kahve ikramı Ģekerli veya Ģekersiz mi istediğiniz sorularak

servis edilecektir. Kahve ritueli sırasında daha samimi bir ortam oluĢacaktır. Kartviziniz ile

birlikte minik bir eĢantiyon hediye etmeniz için en uygun zamandır.

KarĢı tarafın kartvizitini alarak, muhatabınızı tanıdıktan sonra iĢ görüĢmesi resmen baĢlamıĢ

olacaktır. KonuĢmanıza firmanızı ve ürününüzü tanıtarak baĢladıktan sonra, teknik detaya

boğulmadan net ve anlaĢılır biçimde sunuĢ yapmanız uygun olacaktır. Fiyata iliĢkin bilgiler de

dahil olmak üzere gerekli açıklamaları eksiksiz yapmanız önemlidir. Toplantı sırasında dıĢarı

çıkanların olması olağandır, sunuĢunuzu kesmeden devam etmeniz beklenir. Misafir

olduğunuzu unutmadan, arada dikkati tekrar toplamak için kısa alıntılarla konuĢmanız daha

olumlu bir hava sağlayacaktır.

Kurulan iletiĢimin gücüne bağlı olarak öğle veya akĢam yemeğine davet edilmeniz

mümkündür. Sosyal aktiviteler iĢbirliğini daha da sağlamlaĢtıracaktır.

Bazı durumlarda, Brezilya‟nın geleneksel içkisi “caipirinia” ikram edilmek istenebilir, bu daveti

red etmeniz yanlıĢ anlaĢılmaz. Su veya alkolsüz içecek içebilirsiniz.

GörüĢme esnasında bazen iĢ dıĢında “karnaval”, “futbol”, “Brezilya‟nın doğal güzellikleri” gibi

konularda konuĢulsa da tekrar iĢ görüĢmesine yoğunlaĢılacaktır. Eğer konu sıkıntısı

çekiliyorsa Brezilyalı alıcınız, aile ve kiĢisel konularda konuĢabilecektir. Ancak bu konuda

hassas davranılması önerilir.

Yemek davetinde hesabı ödemek için giriĢimde bulunmanız, kredi kartınızı hazırlamıĢ

olmanız, ithalatçınınız hesabı ödeyecek olsa bile hoĢ karĢılanacak ve nezaket olarak

değerlendirilecektir.

GörüĢmenin sonunda, müĢteriniz sizi otelinize bırakmayı teklif edecektir. Sizin güvenliğinizi

düĢünerek yapılan bu teklifi kibarca kabul etmeniz beklenir.

VedalaĢma sırasında ev sahibinin kapıyı açarak uğurlaması tekrar ziyaretinizden memnuniyet

duyulacağı anlamına gelir. Misafirin kapıyı açması bir daha görüĢmek istenmediği anlamında

değerlendirilir.

Brezilyalı ithalatçıların çalıĢmayı tercih ettikleri ihracatçı profillerini ve çalıĢma Ģartlarını

aĢağıdaki Ģekilde ifade etmek mümkündür:

YerleĢik bir Ģirket olması (En az 10-15 yıllık bir geçmiĢinin olması),

Ürünlerde kalite ve standartların tutturulmuĢ olması,

Kendilerinin Brezilya pazarında tek satıcı (ithalatçı) konumunda tutulması,

Ġyi bir iletiĢim konusunda beklentilerine yanıt verilebilmesi (KarĢılıklı ziyaretler, müĢteri

tatminine dönük çalıĢmalar)

32

Sağlıklı bir iĢ bağlantısının kurulabilmesi için aĢağıdaki konularda dikkatli olmanız ve

yapmamanız tavsiye edilir:

MüĢteriden gelecek e-postalara cevap vermemek

Üretim kapasitesinin üstünde taahhütte bulunmak

Pro-forma faturada yazan fiyatı değiĢtirmek

Söz verilen numuneleri göndermemek

Üzerinde mutabakata varılan ödeme Ģeklini değiĢtirmek

MüĢterinin istediği teslim Ģeklini kabul etmemek

Söz verilenden farklı miktarda mal göndermek

Gerekli dokümanların gönderimini geciktirmek

Belgelerdeki tutarsızlıklar

MüĢterinizi ülkenize davet etmemeniz

Brezilya veya ülkenizi eleĢtirir tarzda konuĢmanız

MüĢterinizin beklediği ürün özelliklerini karĢılamamak

Sigorta garantisi konusunda iĢbirliğinden kaçınmak

Akreditif yapılamadığı durumlarda riskleri alıcınıza yüklemeniz

Güvenmediğinizi belirtecek Ģekilde peĢin ödeme talebinde ısrar etmeniz

Brezilya‟nın geleneklerini eleĢtirmek

Brezilya‟daki Ģehirlerin kaosundan bahsetmek

Brezilya mutfağını eleĢtirmek

Brezilya‟nın büyük Ģehirlerindeki Ģiddet olaylarından korktuğunuzu vurgulamak

Ülkenizi abartılı bir Ģekilde Brezilya ile karĢılaĢtırmak

PARA KULLANIMI

Ülkenin para birimi “Real” (R$)‟dir. Pek çok otel ve mağazada döviz ve uluslararası kredi

kartları kabul edilmektedir. Günlük döviz kuru gazetelerde, otellerde, bankalarda ve seyahat

acentalarında mevcuttur. Nakit ve seyahat çekleri bu yerlerde kolayca bozdurulabilir. Birçok

otel ve mağaza döviz ve uluslararası kredi kartlarını kabul eder.

33

ĠÇĠndekĠler · 2020-05-06 · brezilya ile aramızdaki dıĢ ticaret hacmi 2013, 2014, 2015 ve...

Documents