Kriteret e vlerësimit

• PërshtatshmëriaPërshtatshmëria• LeverdisshmëriaLeverdisshmëria• PranueshmëriaPranueshmëria PërshtatshmëriaPërshtatshmëria është një kriter për vlerësimin e përputhjes së është një kriter për vlerësimin e përputhjes së

strategjisë me situatën që rezulton. strategjisë me situatën që rezulton. • A shfrytëzon strategjia fuqitë e kompanisë, ose shanset e mjedisit ?A shfrytëzon strategjia fuqitë e kompanisë, ose shanset e mjedisit ?• A është në gjendje strategjia të kapërcejë vështirësitë e identifikuar ?A është në gjendje strategjia të kapërcejë vështirësitë e identifikuar ?• A përputhet ajo me qëllimet e organizatës? p.sh. a mund strategjia të A përputhet ajo me qëllimet e organizatës? p.sh. a mund strategjia të

arrijë objektivat lidhur me fitimin, rritjen, etj. ?arrijë objektivat lidhur me fitimin, rritjen, etj. ?

Leverdishmëria Leverdishmëria Ka lidhje me zbatueshmërinë e saj. p.sh:Ka lidhje me zbatueshmërinë e saj. p.sh: A është në gjendje të realizojë detyrat në nivelin e kërkuar?A është në gjendje të realizojë detyrat në nivelin e kërkuar? A mund të arrihet pozicioni i nevojshëm i tregut?A mund të arrihet pozicioni i nevojshëm i tregut? A mund të përballohen reagimet konkurruese?A mund të përballohen reagimet konkurruese? A është teknologjia e duhur për të konkurruar me efektivitet?A është teknologjia e duhur për të konkurruar me efektivitet? A mundet organizata të sigurojë personelin e nevojshëm?A mundet organizata të sigurojë personelin e nevojshëm?Pranueshmëria Pranueshmëria Cili do të jetë rezultati financiar i kompanisë?Cili do të jetë rezultati financiar i kompanisë? A do të jetë e pranueshme strategjia në mjedisin e firmës?A do të jetë e pranueshme strategjia në mjedisin e firmës?

Disa pyetje që shtrohen për vlerësimin e alternativës strategjike:Disa pyetje që shtrohen për vlerësimin e alternativës strategjike:2.2. A përputhet strategjia me misionin e organizatës?A përputhet strategjia me misionin e organizatës?3.3. A përputhet strategjia me ambjentin e jashtëm të organizatës?A përputhet strategjia me ambjentin e jashtëm të organizatës?4.4. A është strategjia e lidhur me fuqitë e brendshme, objektivat A është strategjia e lidhur me fuqitë e brendshme, objektivat

burimet dhe vlerat personale të manaxherëve dhe punonjësve?burimet dhe vlerat personale të manaxherëve dhe punonjësve?5.5. A plotëson strategjia një pjesë të tregut të organizatës të A plotëson strategjia një pjesë të tregut të organizatës të

pambushur deri më sot nga të tjerët?pambushur deri më sot nga të tjerët?6.6. A bie në kundërshtim kjo strategji me strategjitë e tjera?A bie në kundërshtim kjo strategji me strategjitë e tjera?7.7. A i përshtatet strategjia ciklit të jetës së produkteve të korporatës?A i përshtatet strategjia ciklit të jetës së produkteve të korporatës?8.8. A përfshin strate. prodhimin e një produkti të ri për një treg të ri?A përfshin strate. prodhimin e një produkti të ri për një treg të ri?9.9. A po i jep organizata tregut një produkt të ri ? A po i jep organizata tregut një produkt të ri ? 10.10. A është bërë një vlerësim i kujdesshëm i konkurrencës?A është bërë një vlerësim i kujdesshëm i konkurrencës?11.11. A është organizata duke shitur jashtë vendit produkte që nuk i A është organizata duke shitur jashtë vendit produkte që nuk i

shet dot brenda vendit? shet dot brenda vendit?

Zgjedhja e alternativës strategjikeZgjedhja e alternativës strategjike

Matrica e zgjedhjes së strategjive të mëdhaMatrica e zgjedhjes së strategjive të mëdha

Kuandranti III

Integrimi horizontalIntegrimi horizontal

Diversifikimi Diversifikimi koncentrikkoncentrik

Ndërmarrje e përbashkëtNdërmarrje e përbashkët

Kuandranti IV Rritja e përqendruarRritja e përqendruar

Zhvillimi I tregutZhvillimi I tregut Zhvillimi I produktitZhvillimi I produktit

NovacioniNovacioni

Kuadranti I

Integrimi vertikalIntegrimi vertikal

Diversifikimi konglomeratDiversifikimi konglomerat

Kuadrati II

ShkurtimiShkurtimi

ZhveshjaZhveshja

LikuidimiLikuidimi

Kapërcimi i dobësive

Maksimizimi i fuqive

I jashtëm (Blerja për rritjen eburimeve)

I brendshëm (shpërnd. e burimeve)

Në kuadratin e parëNë kuadratin e parë integrimi vertikal(integrimi vertikal( zgjerimin e bizneseve në dy drejtime) zgjerimin e bizneseve në dy drejtime) diversifikimi konglomeratdiversifikimi konglomerat (është një strategji që përfshin (është një strategji që përfshin

angazhimin në produkte apo shërbime të reja) angazhimin në produkte apo shërbime të reja) NëNë kuadratin e dytëkuadratin e dytë.. shkurtimishkurtimi(është të kapërcehet “shtrëngata” dhe pastaj të (është të kapërcehet “shtrëngata” dhe pastaj të

merren strategji të tjera)merren strategji të tjera) strategjia e zhveshjes (përfshin shitjen e një firme ose të strategjia e zhveshjes (përfshin shitjen e një firme ose të

pjesëve kryesore të një firme)pjesëve kryesore të një firme) likuidimi i biznesitlikuidimi i biznesit..

• Në kuadratin e tretëNë kuadratin e tretë, , • rritja e përqendruarrritja e përqendruar • zhvillimi tregut (hapja e tregjeve të reja, në segmente të zhvillimi tregut (hapja e tregjeve të reja, në segmente të

reja)reja)• zhvillimi i produktitzhvillimi i produktit(përfshin modifikimin e produkteve (përfshin modifikimin e produkteve

egzistuese ose krijimin e produkteve të reja) egzistuese ose krijimin e produkteve të reja) • rinovimi –novacioni(zgjatjen e ciklit të jetës së produktit)rinovimi –novacioni(zgjatjen e ciklit të jetës së produktit)

• Në kuadrantin IVNë kuadrantin IV • IIntegrimi horizontalntegrimi horizontal(përfshin blerjen e një konkurenti ose (përfshin blerjen e një konkurenti ose

shkrirjen e dy bizneseve)shkrirjen e dy bizneseve)• Diversifikimi koncentrik(blerjes së bizneseve që kanë Diversifikimi koncentrik(blerjes së bizneseve që kanë

karakteristika të përbashkëta, përsai i përket teknologjisë, karakteristika të përbashkëta, përsai i përket teknologjisë, tregjeve dhe produkteve)tregjeve dhe produkteve)

• NNdërmarrje e përbashkët( me një partner për hyrje në tregje dërmarrje e përbashkët( me një partner për hyrje në tregje të reja)të reja)

Modeli i tufëzimit strategjive të mëdhaModeli i tufëzimit strategjive të mëdha

Ky model paraqitet me Ky model paraqitet me ritmin e rritjes në treg dhe pozicionit ritmin e rritjes në treg dhe pozicionit konkurrues të firmëskonkurrues të firmës. .

Kuadrati IKuadrati I: Pozicion i fuqishëm konkurrues në një treg me : Pozicion i fuqishëm konkurrues në një treg me rritje të shpejtë.rritje të shpejtë.

Kuadrati IIKuadrati II: Pozicion i dobët konkurrues në një treg me rritje : Pozicion i dobët konkurrues në një treg me rritje të shpejtë.të shpejtë.

Kuadrati IIIKuadrati III: Pozicion i dobët konkurrues në një treg me rritje : Pozicion i dobët konkurrues në një treg me rritje të ngadalshme. të ngadalshme.

Kuadrati IVKuadrati IV: Pozicion i fuqishëm konkurrues në një treg me : Pozicion i fuqishëm konkurrues në një treg me rritje të ngadalshme.rritje të ngadalshme.

99

Kuandranti III2.2. Rrethxhirimi / shkurtimiRrethxhirimi / shkurtimi

3.3. DiversifikimDiversifikimii koncentrik koncentrik

4.4. DiversifikimDiversifikimii konglomerat konglomerat

5.5. ZhveshjaZhveshja

6.6. LikuidimiLikuidimi

Kuandranti IV

2.2. DiversifikimDiversifikimii koncentrik koncentrik

3.3. DiversifikimDiversifikimii kkonglomeratonglomerat

4.4. Ndërmarrje e përbashkëtNdërmarrje e përbashkët

Kuandranti II

2.2. Riformulimi i rritjes së Riformulimi i rritjes së përqendruarpërqendruar

3.3. Integrimi horizontalIntegrimi horizontal

4.4. Zhveshja Zhveshja

5.5. LikuidimiLikuidimi

Kuandranti I

2.2. Rritja e përqendruarRritja e përqendruar

3.3. IntegrimiIntegrimi vertikal vertikal

4.4. Diversifikimi koncentrikDiversifikimi koncentrik

Rritje e shpejtë tregu

Rritje e ngadalshme tregu

Pozicion i fuqishëmkonkurrues

Pozicion i dobëtkonkurruese

MatricaMatrica BCG BCG është e përbërë nga 4 kutiza dhe mbështetet mbi dy është e përbërë nga 4 kutiza dhe mbështetet mbi dy tregues, rritjen e biznesit dhe pjesën e tregut. tregues, rritjen e biznesit dhe pjesën e tregut.

Rrathët përfaqësojnë secilin biznes dhe sipërfaqja e çdo rrethi është Rrathët përfaqësojnë secilin biznes dhe sipërfaqja e çdo rrethi është proporcionale me shitjet totale. proporcionale me shitjet totale.

• Së pari, ofron një pikturë të fuqive të secilit biznes.Së pari, ofron një pikturë të fuqive të secilit biznes.• Së dyti, ajo identifikon kapacitetin e secilit biznes për të prodhuar Së dyti, ajo identifikon kapacitetin e secilit biznes për të prodhuar

para.para.• Së treti, ajo tregon karakteristikat dalluese të secilit biznes duke Së treti, ajo tregon karakteristikat dalluese të secilit biznes duke

sugjeruar edhe drejtimet strategjike. sugjeruar edhe drejtimet strategjike. • Karakteristike e BCG është thjeshtësiaKarakteristike e BCG është thjeshtësia• Qëllimi i matricës është të pasqyrojë transferimin e parave nga një Qëllimi i matricës është të pasqyrojë transferimin e parave nga një

biznes në tjetrinbiznes në tjetrin

1111

Yjet - IIPikëpyetjet - I

Qentë - IVLopët mjelëse - III

Pjesë e lartë e tregutRritje e madhe e tregutGjenerues i madh parashStrategjia që duhet ndjekur:Investo profitin për rritje

Pjesë e vogël e tregutMargjina të vogla të profititRreziku i madh që të kalohet në “Qen”Strategjia që duhet ndjekur:Ose investo që të e përfitosh një pjesë më të madhe të tregut, ose konsidero likuidimin si menyre

Pjesë e lartë e tregutRritje e vogël e tregutGjeneron profit dhe sasi të mëdha parashStrategjia që duhet ndjekur:Shfrytëzo profitin për të investuar në produkte të reja ose fillo ngritjen diku tjetër

Pjesë e ulët e tregutRritje e vogël e tregutGjeneron profit të ulëtStrategjia që duhet ndjekur:Fokusim në vetëm nje segmentEliminimi i produktit Likuidim i mjeteveAnashkalo projektet me risk të madh

Matrica BCG

Cila është ndihma që jep kjo matricë në drejtim të Cila është ndihma që jep kjo matricë në drejtim të strategjisëstrategjisë? ?

3.3. Së pari, propozuesit e kësaj matrice argumentojnë që Së pari, propozuesit e kësaj matrice argumentojnë që qarkullimi i parave të organizatës duhet të ballancohet. qarkullimi i parave të organizatës duhet të ballancohet.

4.4. Së dyti. për “qentë” rekomandohet likuidimi ose Së dyti. për “qentë” rekomandohet likuidimi ose rrethxhirimi. rrethxhirimi.

5.5. Rritja është strategjia më e përshtatshme për “yjet” Rritja është strategjia më e përshtatshme për “yjet” 6.6. Në qoftëse një “lopë me para” nevojitet për korporatën Në qoftëse një “lopë me para” nevojitet për korporatën

mëmë për financimin e një “pikëpyetje”, korporata do të mëmë për financimin e një “pikëpyetje”, korporata do të përpiqet ta mbajë atë. përpiqet ta mbajë atë.

7.7. Në qoftëse një biznes i caktuar është një “pikëpyetje”, Në qoftëse një biznes i caktuar është një “pikëpyetje”, strategjisti fillimisht propozon rritjen e tij në “yll” ose strategjisti fillimisht propozon rritjen e tij në “yll” ose shitjen. shitjen.

Matrica me 9 kutiza (GE)Matrica me 9 kutiza (GE)

• GE atraktiviteti i industrisë dhe fuqia e brendshme e biznesitGE atraktiviteti i industrisë dhe fuqia e brendshme e biznesit• Matrica kërkon identifikimin dhe vlerësimin e faktorëve të Matrica kërkon identifikimin dhe vlerësimin e faktorëve të

brendshëm dhe të jashtëm. brendshëm dhe të jashtëm. • faktorë të jashtëm janë madhësia e tregut, ritmi i rritjes së tregut, faktorë të jashtëm janë madhësia e tregut, ritmi i rritjes së tregut,

cikli i produktit, barrierat e hyrjes, teknologjia, inflacioni, cikli i produktit, barrierat e hyrjes, teknologjia, inflacioni, problemet sociale, problemet ambientale, politike etj.problemet sociale, problemet ambientale, politike etj.

Hapat që ndërrmeren për zbatimin e matricë GE janë:Hapat që ndërrmeren për zbatimin e matricë GE janë: Përcaktimi i faktorëve kritikë të brendshëm dhe të jashtëm.Përcaktimi i faktorëve kritikë të brendshëm dhe të jashtëm. Vlerësimi i faktorëve të jashtëm.Vlerësimi i faktorëve të jashtëm. Vlerësimi i faktorëve të brendshëm.Vlerësimi i faktorëve të brendshëm. Pozicionimi i biznesit në matricën GE.Pozicionimi i biznesit në matricën GE. Parashikimi i tendencave të çdo faktori të jashtëm.Parashikimi i tendencave të çdo faktori të jashtëm. Hartimi (përcaktimi) i pozicionit të dëshiruar Hartimi (përcaktimi) i pozicionit të dëshiruar Pozicionimi i dëshiruar i secilit biznes në matricën GEPozicionimi i dëshiruar i secilit biznes në matricën GE

Vlerësimi i faktorëve të brendshëmVlerësimi i faktorëve të brendshëm – faktorët e brendshëm – faktorët e brendshëm vlerësohen duke i krahasuar me konkurrentin udhëheqës të vlerësohen duke i krahasuar me konkurrentin udhëheqës të biznesit biznesit

Pozicionimi i biznesit në matricën GEPozicionimi i biznesit në matricën GE – pasi bëjmë një – pasi bëjmë një vlerësim të përgjithshëm të atraktivitetit të industrisë dhe vlerësim të përgjithshëm të atraktivitetit të industrisë dhe fuqisë së biznesit, bëhet pozicionimi i biznesit.fuqisë së biznesit, bëhet pozicionimi i biznesit.

Parashikimi i tendencave të faktorëve të jashtëmParashikimi i tendencave të faktorëve të jashtëm – qëllimi – qëllimi kryesor është parashikimi nëse industria ku biznesi po kryesor është parashikimi nëse industria ku biznesi po konkurron është duke e ruajtur, rritur apo ulur atraktivitetin e konkurron është duke e ruajtur, rritur apo ulur atraktivitetin e saj saj

Përcaktimi i pozicionit të dëshiruar për secilin faktor të Përcaktimi i pozicionit të dëshiruar për secilin faktor të brendshëmbrendshëm – Kjo nënkupton të përcaktohen se çfarë lëvizjesh – Kjo nënkupton të përcaktohen se çfarë lëvizjesh nevojiten të bëhen në faktorët e brendshëm, nevojiten të bëhen në faktorët e brendshëm,

Pozicionimi i dëshiruar i secilit biznes në matricën GE. Pozicionimi i dëshiruar i secilit biznes në matricën GE. Formulimi i strategjisë për secilin biznes. Formulimi i strategjisë për secilin biznes.

Kritika e matricës GEKritika e matricës GE

Matrica GE lindi si një përgjigje e kritikave të bëra në adresë Matrica GE lindi si një përgjigje e kritikave të bëra në adresë të matricës BCG. të matricës BCG.

Matrica GE kërkon studimin e një shumëllojshmërie faktorësh Matrica GE kërkon studimin e një shumëllojshmërie faktorësh që kontribojnë në pozicionimin strategjik të një biznesi. që kontribojnë në pozicionimin strategjik të një biznesi.

Së fundi, është shumë e vështirë t’u imponosh të gjithë Së fundi, është shumë e vështirë t’u imponosh të gjithë manaxherëve të bizneseve që të përdorin një vlerësim uniform manaxherëve të bizneseve që të përdorin një vlerësim uniform të faktorëve të suksesit.të faktorëve të suksesit.

Ne rekomandojmë matricën BCG si më të përdorëshmen për Ne rekomandojmë matricën BCG si më të përdorëshmen për analizat konkurruese dhe analizat konkurruese dhe

matricën GE si mjet më të fuqishëm për diagnozën dhe matricën GE si mjet më të fuqishëm për diagnozën dhe udhëheqjen strategjike të një firme. udhëheqjen strategjike të një firme.

Mjedisi i industrisë dhe zgjedhja strategjikeMjedisi i industrisë dhe zgjedhja strategjike

Strategjitë në industritë e fragmentuara Strategjitë në industritë e fragmentuara Një industri e fragmentuar është ajo në të cilën asnjë firmë nuk Një industri e fragmentuar është ajo në të cilën asnjë firmë nuk

ka pjesë tregu të rëndësishm dhe si rezultat nuk mund të ketë ka pjesë tregu të rëndësishm dhe si rezultat nuk mund të ketë influencë të dukshme. influencë të dukshme.

Firmat “fast-food” e kanë zbatuar me sukses këtë strategji. Firmat “fast-food” e kanë zbatuar me sukses këtë strategji. Strategjia e fokusimit i krijon mundësi firmës që të përballojë Strategjia e fokusimit i krijon mundësi firmës që të përballojë

vështirësitë që lindin nga fragmentimi. vështirësitë që lindin nga fragmentimi. Produkte tipe:Produkte tipe: Firma fokuson një nomeklaturë të ngushtë Firma fokuson një nomeklaturë të ngushtë

produktesh apo shërbimesh. produktesh apo shërbimesh. Klientë tipKlientë tip: Firma i shërben një grupi të kufizuar klientësh. : Firma i shërben një grupi të kufizuar klientësh. Porosi tipPorosi tip: Firma pranon vetëm disa lloje porosish. : Firma pranon vetëm disa lloje porosish.

Strategjitë në industritë e rejaStrategjitë në industritë e reja Industritë e reja krijohen zakonisht mbi bazën e teknologjisë Industritë e reja krijohen zakonisht mbi bazën e teknologjisë

së përparuar, nevojave të reja të klientëve, në dy dekadat e së përparuar, nevojave të reja të klientëve, në dy dekadat e fundit, janë industritë e kompjuterave, telefonave celularë etj.fundit, janë industritë e kompjuterave, telefonave celularë etj.

Përdor teorinë e lojës për të zgjedhur strategjinëPërdor teorinë e lojës për të zgjedhur strategjinë

Biznesi është në fund të fundit një lojë, ai mund të ketë një Biznesi është në fund të fundit një lojë, ai mund të ketë një fund dramatik nëse nuk luan lojën e duhur, pra luan një lojë të fund dramatik nëse nuk luan lojën e duhur, pra luan një lojë të gabuar. gabuar.

Esenca e suksesit te biznesit qëndron në aftësinë për të Esenca e suksesit te biznesit qëndron në aftësinë për të luajtur lojën e tregut.luajtur lojën e tregut.

Si mund ta kuptoni ju se loja që po luani është loja e duhur? Si mund ta kuptoni ju se loja që po luani është loja e duhur? Çfarë duhet bërë nëse kjo lojë është e gabuar?Çfarë duhet bërë nëse kjo lojë është e gabuar?

• Në tipin e parë lojtarët veprojnë në përputhje me disa “rregulla Në tipin e parë lojtarët veprojnë në përputhje me disa “rregulla specifike”, këto rregulla e kanë zanafillën në kontratat, specifike”, këto rregulla e kanë zanafillën në kontratat, marrëveshjet e tregut, etj. marrëveshjet e tregut, etj.

• Në tipin e dytë lojtarët veprojnë në mënyrë të lirë, pa ndojnë Në tipin e dytë lojtarët veprojnë në mënyrë të lirë, pa ndojnë detyrim të jashtëm. p.sh. blerësit dhe shitësit mund të detyrim të jashtëm. p.sh. blerësit dhe shitësit mund të bashkëveprojnë edhe pa qenë nevoja e ndojnë marrëveshje bashkëveprojnë edhe pa qenë nevoja e ndojnë marrëveshje paraprake. paraprake.

• Për lojrat e mbështetura në rregulla, teoria e lojës ofron Për lojrat e mbështetura në rregulla, teoria e lojës ofron parimin: për çdo veprim ka një reagim. parimin: për çdo veprim ka një reagim.

• kur luani një lojë, ju nuk mund të llogaritni reagimet e kur luani një lojë, ju nuk mund të llogaritni reagimet e lojtarëve të tjerë, por vetëm mënyrën si do të veproni ju mbi të lojtarëve të tjerë, por vetëm mënyrën si do të veproni ju mbi të tjerët. tjerët.

• Strategjia e biznesit është e suksesshme kur ju i jepni formë Strategjia e biznesit është e suksesshme kur ju i jepni formë aktivisht lojës që ju luani, dhe jo duke luajtur lojën që ju aktivisht lojës që ju luani, dhe jo duke luajtur lojën që ju gjetëtgjetët. .

Prej Humbje –Humbje në Fitime –FitimePrej Humbje –Humbje në Fitime –Fitime

Ndryshimi i lojësNdryshimi i lojës Këto elemente janë:Këto elemente janë:• LojtarëtLojtarët – janë furnitorët, klientët, zëvendësuesit dhe – janë furnitorët, klientët, zëvendësuesit dhe

plotësuesit. Asnjëplotësuesit. Asnjë nga lojtarët nuk është i pandryshueshëm.nga lojtarët nuk është i pandryshueshëm.• Vlerat e shtuaraVlerat e shtuara, janë ato çka një lojtar sjell në lojë. , janë ato çka një lojtar sjell në lojë. • RregullatRregullat krijojnë strukturën e lojës. krijojnë strukturën e lojës.• TraktikatTraktikat janë lëvizje që përdoren për të kuptuar mënyrën sesi janë lëvizje që përdoren për të kuptuar mënyrën sesi

lojtarët perceptojnë lojën.lojtarët perceptojnë lojën.• FushaFusha përshkruan kufijtë e lojës. Lojtarët mund të zgjerojnë përshkruan kufijtë e lojës. Lojtarët mund të zgjerojnë

apo ngushtojnë këto kufij. apo ngushtojnë këto kufij.

Ndryshimi i lojtarëveNdryshimi i lojtarëve Ndryshimi i vlerës së shtuar Ndryshimi i vlerës së shtuar • Ju mund të ndryshoni vlerën e shtuar që çdo lojtar sjell një lojë. Ju mund të ndryshoni vlerën e shtuar që çdo lojtar sjell një lojë. Ndryshimi i rregullaveNdryshimi i rregullave • Rregullat përcaktojnë mënyrën sesi luhet loja. Rregulli më i thjeshtë Rregullat përcaktojnë mënyrën sesi luhet loja. Rregulli më i thjeshtë

është një çmim për të gjithë. është një çmim për të gjithë. • Në rast se një lojtar i ri hyn me një çmim më të ulët, pra duhet Në rast se një lojtar i ri hyn me një çmim më të ulët, pra duhet

zvogluar cmimin, ose të lejojë që lojtari i ri ta gllabërojë edhe atë zvogluar cmimin, ose të lejojë që lojtari i ri ta gllabërojë edhe atë pjesë tregu. pjesë tregu.

Ndryshimi i perceptimeve Ndryshimi i perceptimeve • Biznesi, në fund të fundit, operon në një mjedis të pasigurt. Biznesi, në fund të fundit, operon në një mjedis të pasigurt. Ndryshimi i fushësNdryshimi i fushës• Lojrat kanë dy dimensione, hapësirën dhe kohën. Një lojë në një Lojrat kanë dy dimensione, hapësirën dhe kohën. Një lojë në një

vend ndikon në një lojë në një vend tjetër, dhe një lojë sot mund të vend ndikon në një lojë në një vend tjetër, dhe një lojë sot mund të ndikojë në një lojë që do të bëhet në një kohë të ardhme. ndikojë në një lojë që do të bëhet në një kohë të ardhme.

Grackat e lojës Grackat e lojës

Të ndryshosh lojën është e vështirë. Ekzistojnë shumë kurthe Të ndryshosh lojën është e vështirë. Ekzistojnë shumë kurthe të mundshme. të mundshme.

I pari kurth I pari kurth i mundshëm është supozimi se ju do të pranoni i mundshëm është supozimi se ju do të pranoni lojën që luajnë të tjerët. lojën që luajnë të tjerët.

Kurthi i dytë Kurthi i dytë është të mendosh se ndryshimi i lojës duhet bërë është të mendosh se ndryshimi i lojës duhet bërë në kuriz të të tjerëve. Kjo do të çonte në mos shfrytëzimin e në kuriz të të tjerëve. Kjo do të çonte në mos shfrytëzimin e strategjive fitim - fitim.strategjive fitim - fitim.

Kurthi i trete Kurthi i trete është të besoni se ju do të gjeni diçka që të tjerët është të besoni se ju do të gjeni diçka që të tjerët nuk mund të gjejnë. Imitimi mund të jetë edhe fitimprurës. nuk mund të gjejnë. Imitimi mund të jetë edhe fitimprurës.

Kurthi i katërt Kurthi i katërt është dështimi në njohjen e të gjithë lojës. është dështimi në njohjen e të gjithë lojës.