MENAXHIMI MENAXHIMI STRATEGJIKËSTRATEGJIKË

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Mjedisi i jashtëmMjedisi i jashtëmMundesit,Kercnimet,konkurrenMundesit,Kercnimet,konkurren

ca, Analiza e konkurrentitca, Analiza e konkurrentitÇdo firm duhet te kuptoje bashkveprimin e

faktorve te mjedisit te mbrendeshem dhe atij te jashtem ku eshte esenciale ta dijme parashikimin e te ardhmes duke e dite edhe tanishmen.

Çdo mjedis i jashtem i nje firme eshte i ndare ne 3 zona te medha:

1.Mjedisi e pergjithshem2.Mjedisin e Industrise3.Mjedisin Konkurreues

Doc.Dr.Nevruz Zogu

1.Mjedisi i Pergjithshem1.Mjedisi i Pergjithshem Ështe e konceptuar si nje mjedis i gjere shoqeror i cili

ndikon mbi industrine dhe firmat mbrenda saj,keto dimensione perfshijne 6 faktore

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Analiza e mjedisit jashtemAnaliza e mjedisit jashtemShume firma perballen me mjedise te jashtme te

cilat jane shume te turbullta dhe komplekse,per te kuptuar me mire mjedisin e pergjithshem ata perdorin analiza per mjedisin e jashtem:

• Metoda e Skanimit• Monitorimi• Parashikimi• Vlersimi

(Nje mundesi eshte nje kushte ne mjedisin e pergjithshem e cila nese eksplorohet e ndihmon nje kompani te arrije konkurrencen strategjike)

Doc.Dr.Nevruz Zogu

SkanimiSkanimiSkanimi perfshine skanimin e gjithe elementeve te

mjedisit te pergjithshem,permes skanimit firmat identifikojne sinjalet e hershme te ndryshimeve potenciale ne mjedisin e pergjithshem dhe evidentojne ato.

Shpesh skanimi mund te deshtoj per shkak te dhenave jo te sakta,jo te plota dhe qe nuk lidhje me njera tjetren.

Kryesisht firmat perdorin sisteme te ndryshme per te identifikuar ngjarje per tju ikur alarmeve false .

Perdorimi internetit AMAZON.COM (cookies)viruset,blerja ,spiunazhi kompjuterik etj

Doc.Dr.Nevruz Zogu

MonitorimiMonitorimiKur monitorojme ,identifikojme ndryshimet mjedisore

per te pare nese skanimi eshte evidentuar prania e ndonje faktori te ri ne mjedisin e jashtem te firmes.

Psh.nese rriten numri i njerzve qe i perkasin shtreses se mesme ne vend atehere me rritjen e te ardhurave ky grup qytetaresh ka shume mundesi te investoj.

Skanimi dhe monitorimi veqanarisht te rendesishme kur nje firm konkuron me nje pasiguri teknologjike .

Skanimi dhe monitorimi pra perveq informacionit qe I ofrojne firmes por sherbejne edhe per thithjen e njohurive te reja rreth rreth tregjeve dhe mundesive qe firma ka per te zhvilluar teknologji te reja ne keto tregje.

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Parashikimi (Llogaritja)Parashikimi (Llogaritja)Skanimi dhe monitorimi bazohen mbi ngajrje qe ndodhin

ne mjedisin e pergjitshem ne nje periudhe te caktuar te kohes.

Kur parashikojne,analistet zhvillojne projekte rreth asaj çka mund te ndodh dhe sa ma shpejte.Si rrezulltat i ndikimit nga faktoret e mjedisit qe jane identifikuar nga skanimi dhe monitorimi.

Psh analistet mund te parashikojne kohen sa i duhet teknologjise se re te mbrrij ne treg.

Parashikimi eshte mjaft i rendesishem si nje menyre per te rregulluar shitjet me qellim qe te plotsohen ne kohe nevojat e konsumatorit

Korporata CUTCO CULTERY 25 % dhe 45 %(2 jave deri ne 6 jave)

Doc.Dr.Nevruz Zogu

VlersimiVlersimiQellimi i vlersimit eshte te percaktoj kohen

dhe mundesine e ndikimeve mjedisore ne menaxhimin stratexhike te firmes.

Permes Skanimit,monitorimit dhe parashikimit analistet jane ne gjendje te kuptojne mjedisin e pergjithshem,ne kete hape te katert specifikohet edhe faktoret e mjedisit te pergjithshem ndikojne mbi organizaten.

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Faktoret e mjedisit Faktoret e mjedisit pergjithshempergjithshem

Megjithese shkalla e ktyre faktorve varion te cilat ndikojne ne mjedisinin e jashtem dhe ne vet organizaten,pra çdo firm bene skanimin vlersimin monitorimin qe te identifikoje kercnimet e mjedisit te pergjitheshem.

1.Faktoret Demografik2.Faktoret Ekonomike3.Faktoret Politiko-Ligjore4.Faktoret social-Kulturor

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Faktoret DemografikeFaktoret Demografike Te keta faktore perfshihen numrin e popullsis,struktura e

moshes shperndarja gjeografike,perzierja etnike dhe shperndarja e te ardhurave.

Çdo menaxher merr parasysh fuqine puntore demografike ne formulimin e strategjise se tyre,qe do te thot rritja e popullsis bene edhe rritjen e fuqis puntore.

Edukimi dhe niveli i aftesive fuqise puntore jane nje faktore demografike,ku menaxheret merren ne konsiderat si shembull:Shume kompani konstatojne se duhet te behet investim i madh per trajnimin e punetorve te rinje,arsye se skan aftesi per disa detyra moderne komplekse.

Shpesh ne faktoret demografike analizohen ne baza globale per shkak firmat konkurrojne ne tregje globale dhe egzistences mundesive qe njerzit levizin lireshem ndermjet shteteve.

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Numri i PopullsiseNumri i PopullsiseNe fund te vitit 2007 popullsia botes shkonte 6.6

miljard banore kur dihet se ne vitin 2001 ishte 6.1 miljard,Kina dhe India perbejn 1/3 e popullsis,ku simbas disa eksperteve ne vitin 2050 bota do te kete 9.2 miljard banore.

Kuu eshte qellimi ktu se 1 miljard banore jetojne ne shtetet e zhvilluara ose te pasura,kurse 5.6 miljard jetojne ne varferi ose shteteve ne zhvillim.

Nje statistik tjeter thot qe Japonezet vitin 2006 kishte nje mesatare moshes mbi 65 vjeq ose mbi 20 % ndersa SHBA dhe Kina kete do ta arriheshin ne vitin 2036 , pra qe bene nje problem te madh per fuqin puntore,ku do te dilte problem I madh ne fondet e penzionerve.

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Struktura e moshesStruktura e moshesSiq po shifet Japonia dhe shtetet tjera po plaken me

shpejtesi,si shembull ne vitin 2500 llogaritet te jete vetem nje japonez duke llogaritur natalitetit dhe mortalitetin e popullsise.

Ne Ameriken e Jugut dhe Evrop shume njerz shkojin drejt penzionit,ku shkalla e lindjeve ka rene.Psh llogaritet ne Kine ne vitin 2040 do te kete 400 miljon penzioner.

Nje tjeter shembull eshte se rritja e kostove shendetsore ,psh ne Kanada logaritet se 2040 te konsumoj te ardhura 40% prej te ardhurave dhe taksave ,edhe qe sigurimet shendetsore mbeshteten nga qeveria.

Nataliteti po bie,numri i puntorve ne te ardhmen po pakesohet pra ata qe paguajn taksa po zhduket,ndersa rritet sigurimi social

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Edhe ne Evrop eshte i njejti problem,pra si strategji shifet qe te zgjatet mosha e penzionit ti rrisin taksat dhe te menaxhojne defiqitet e buxhetit.

Megjithese popullsia ne vendet me Ekonomi te zhvilluar ende funksionon fort ,ku psh produktet qe prodhohen ne Kine exportohen per ne SHBA dhe ndihmojne ta perballojne inflacionin

Si strategji tjeter si mbet zgjidhje as SHBA e as Kanades vetem te emigrojne punetor nga vendet e ndryshme te botes.

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Shperndarja GjeografikeShperndarja GjeografikeDekada me rradh popullsia ka levizur nga jugu ne

veri dhe anasjelltas,e njejta levizje ka qene nga zonat Metropolitane ne ato jo Metropolitane e cila vazhdon ende.

Shperndarja gjeografike e popullates ne te gjithe boten ndikohet nga kapacitetet qe vijne si rrezulat I zhvillimit te teknologjise se komunikimit.

Permes ksaj teknologjie kompjuterike njerzitt mund nga shtepia ose nga vendi ku banon ti menaxhoje punet e tyre duke komunikuar me tjeret ne zona shume te largeta

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Faktoret EkonomikeFaktoret EkonomikeMjedisi ekonomike eshte krijuar nga nderthurje

kompkese permes ekonomive te vendeve te ndryshme.

Mjedisi ekonomik vepron dramatikisht ne aftesit e menaxherve per te funksionuar me efektivitet dhe influencon zgjedhjet e tyre strategjike.

Shendeti ekonomike i nje kombi ndikon ne firmat dhe industrine e tij.Popull i shendosh ekonomi e zhvilluar dhe e qendrushme

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Faktoret Politiko-LigjoreFaktoret Politiko-LigjoreFaktoret politiko-ligjore jane arena ku organizatat dhe

grupet e interesit konkurojne dhe perfshijne nje tersi ligjesh dhe rregullash te cilat udheheqin nderveprimet midis kombeve.

Esenciale eshte se si firmat perpiqen te ndikojne tek qeveria dhe si ndikojne qeverit mbi te,duke e dite se shpesh ndrrohen rregullat.

Nje shembull konkret eshte se organizatat me perpara jane udhehequr nga shteti,kurse tash ato mund te privatizohen dhe te udhehiqen nga individet.

Shembull tjeter eshte se kontrolli mbi veprimet e biznesit jane standarde te qeverise persa i perket ryshfeteve.

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Firmat duhet te analizojn me kujdes politikat dhe filozofite e reja politike te lidhuara me administrimin e biznesit,Ligjet anti trust,ligjet e taksimit,industrit e liberalizuara,ligjet e trajnimitforces punes te cilat ndikojne direkt ne perfitushmerin e organizates ne pergjithesi.

Firmat e biznesit ne mbare boten so perballen me nje tersi interesante qeshtjes politiko/ligjore,psh sot vazhdojne debatet se nje komb duhet te vendes barriera tregtare per te mbrojtur produketet vendore.

OBT Industria tekstilit Kinez

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Faktoret social-KulturorFaktoret social-KulturorKetu perfshihen zakonet shoqrore dhe vlerat kulturore,duke

dite se zakonet e forcojne themelet e shoqerise,dhe ato shpesh na qojne ne ndryshime demografike,ekonomike,politiko-ligjore dhe teknologjike.

Shitja e mallrave ne shtete te ndryshme,psh mishi,makinat e shtrejta etj.

Shfaqje tjeter eshte se zakonet e punes qe eshte ne rritje te vazhdushme numri I puntorve qe punojne Part Time,dhe kontrat ku me se shumti e verejm ne japoni ,SHBA dhe neper fushen teknike dhe profesionale.

Periferia ose zona mikropolitane ketu zakonisht jane te banuara prej 5000-50000 banore dhe behet nje jete rurale,ku krahu i punes eshte me I lire ashtu edhe kosto e jeteses

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Kemi rastin ne Kine ku ndikojn shume vlerat kulturore kombetare ne sjellen organizative dhe ata e quajn GUANXHI,qe do te thote te besh biznes mbrenda shtetit,pra firmat e huaja e kane veshtire te bejne biznes ne Kine.

Doc.Dr.Nevruz Zogu

Faktoret teknologjikeFaktoret teknologjike

Doc.Dr.Nevruz Zogu