master plan ict of moe
DESCRIPTION
Master Plan Ict of MOETRANSCRIPT
แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศ
และการสอสารเพอการศกษา
พ.ศ. 2557–2561
กระทรวงศกษาธการ
แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา ของกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2557-2561คนไทยมโอกาสไดรบการศกษาและการเรยนรไดทกท ทกเวลา รเทาทนสอ โดยการใช ICT อยางมคณภาพ ภายในป 2561วสยทศน
พนธกจ สงเสรมสนบสนนการพฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา
ยทธศาสตร
มาตรการ
สงเสรมสนบสนนใหมกระบวนการสราง และจดหานวตกรรมการเรยนร รวมทงการวดผล เพอพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของไทย
สงเสรมสนบสนนการพฒนาทรพยากรบคคล โดยเพมสมรรถนะใหมวฒนธรรมการใช ICT อยางมคณธรรม จรยธรรม วจารณญาณ และรเทาทน
สงเสรมสนบสนนการบรหารจดการดานการศกษา ทมการบรณาการอยางมประสทธภาพ และธรรมาภบาล
สงเสรมสนบสนนการระดมทรพยากรอยางมสวนรวมจากทกภาคสวน เพอการศกษา
สงเสรมการผลต ศกษาวจยและพฒนาสอ สาระการเรยนรทหลากหลายและไดมาตรฐาน โดยใหความส าคญกบ Digital Content และมหนวยงานรองรบมาตรฐานสอและสาระการเรยนร รวมทงการเผยแพรสอ
สงเสรมการผลต และพฒนาบคลากรดาน ICT เพอยกระดบคณภาพการเรยนการสอน และการบรหารจดการ โดยมมาตรการสงเสรมแรงจงใจดานมาตรฐานวชาชพ และใช ICT อยางม คณธรรม และจรยธรรม
บรณาการ ตดตาม ประเมนผล ขอมลสารสนเทศทางการศกษา เพอการเรยนการสอน การบรหารจดการ และสนบสนนการพฒนานโยบาย โดยใหความส าคญกบธรรมาภบาล
ระดมทรพยากร และระดมทน เพอสนบสนนการใช การเขาถง ICTและ แหลงเรยนร การใช รวมทงการวจยและพฒนา ตลอดจนการบ ารงรกษา ICT เพอการศกษา
เรงรด และประสานงานใหเกดการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
1. บรณาการเครอขาย UniNet, MOENetและ OBEC Gateway ใหเปนโครงขายดานการศกษาและวจย หนงเดยว (Single Network) เพอเพมประสทธภาพโครงสรางพนฐาน เพมโอกาสการเรยนรไดทกททกเวลา และเพมประสทธภาพการบรหารจดการ2. ขยายโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และจดหาอปกรณใหเพยงพอ เพอการเพมประสทธภาพการบรหารจดการศกษา และกระบวนการเรยนร ดวยเทคโนโลยทเหมาะสม เชน อนเทอรเนตความเรวสง วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน วทยโทรคมนาคม และการสอสารรปแบบอน ๆ เพอการศกษา เปนตน3. จดตงศนยเฝาตดตาม แจงเตอน บรการรบแจงเหต และแกไขปญหา ดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร4. สงเสรมการใชมาตรฐานความปลอดภยของระบบสารสนเทศ และ โครงขาย ICT ใหสอดคลองกบกฎหมายทเกยวของ
1. ผลต พฒนา และจดหาสอ เนอหาในรปแบบ ดจทล ทหลากหลาย เพอตอบสนองกระบวนการเรยนรตลอดชวต เพมศกยภาพของผเรยน โดยสามารถเลอกใชสอเทคโนโลยอยางมคณภาพ และรเทาทน2. ก าหนดมาตรฐานคณภาพสอและเนอหาการเรยนรในรปแบบดจทลโดยมระบบการรบรองจากคณะกรรมการทจดตงโดยกระทรวงศกษาธการ3. จดระบบการเผยแพร กระจายสอการเรยนรใหกวางขวาง และเขาถงกลมผใชไดอยางทวถง สามารถเขาถงสอตาง ๆ ไดทกท ทกเวลา4. รวมมอกบภาครฐและภาคเอกชน ตลอดจนภาคประชาสงคม เพอสรางและพฒนาสอการเรยนการสอน และสาระการเรยนร ใหเกดประโยชนสงสดแกผเรยน5. พฒนาระบบการวดผลทางการศกษาดวยระบบ ICT เชน ระบบทดสอบเสมอนจรง และระบบขอสอบมาตรฐานกลาง
1. พฒนาครและบคลากรทางการศกษาดาน ICT อยางเปนระบบ โดยเนนการพฒนาทงวทยากร/ครแกนน า ผสอน และผใช2. สงเสรม สถาบนการศกษาในการผลตและพฒนาบคลากรดานการสอน เทคโนโลยสารสนเทศ3. ใหโอกาสคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษา รวมทงบคลากรทางดาน ICT พฒนาศกยภาพดานเทคโนโลยทางการศกษา โดยใหทน วสดอปกรณทจ าเปน และขยายผล เพอเพมศกยภาพการเรยนการสอน4. จดท ากรอบสมรรถนะครและบคลากรทางการศกษาดาน ICT (ICT Competency) 5. จดใหมการพฒนาบคลากรและผบรหาร เพอปฏบตงานดาน ICT ประจ าสถานศกษา หรอหนวยงาน6. รณรงคการใชสออยางปลอดภย สรางสรรค (Green ICT) มคณธรรม จรยธรรม วจารณญาณ และรเทาทน
ใหศนยสารสนเทศเพอการศกษา (National Education Information System - NEIS) มหนาทบรณาการระบบจดเกบ ระบบการวเคราะหขอมลรวมทงน าเสนอขอมลเชงวเคราะห โดยประสานกบองคกรหลกและหนวยงานทเกยวของ และน าเทคโนโลยสารสนเทศภมศาสตร (GIS) มาใชงาน เพอการรายงานและการพฒนานโยบาย การศกษา เพอใหเปนไปตามหลกธรรมาภบาล
1. สนบสนนการระดมทนใหกองทนเทคโนโลยเพอการศกษา ใหสอดคลองกบ พรบ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 หมวด 9 มาตรา 682. ขอรบการสนบสนนทนงบประมาณจากองคกรทงภาครฐ และภาคเอกชน รวมทงองคกรอสระตาง ๆ เพอพฒนาทรพยากรมนษยดาน ICT 3. ประสานความรวมมอกบภาคเอกชนในการเพมประสทธภาพการใช ICT เพอการศกษา และการเรยนร4. จดสรรทรพยากร และงบประมาณใหเพยงพอกบความตองการ การพฒนาการศกษาดวย ICT อยางสอดคลองกบแผนปฏบตราชการ 4 ป ของกระทรวงศกษาธการ5. เพมประสทธภาพการบรหารจดการงบประมาณดาน ICT เพอการศกษา โดยใหมคณะกรรมการกลนกรองการใชงบประมาณ และการใชทรพยากรรวมกน
จดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา เปนองคกรในก ากบของกระทรวงศกษาธการ มหนาทตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ.2553 หมวด 9 มาตรา 69
พฒนาโครงสรางพนฐานดาน ICT ใหมประสทธภาพ ทวถง ทกพนท อยางเทาเทยม มนคง ปลอดภย เพอเพม โอกาสการใช ICT เพอการเรยนร และการบรหารจดการ
ผลกดนใหเกดการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
เปาประสงค ผเรยนไดรบการศกษาทมคณภาพ มาตรฐาน และมผลสมฤทธทางการเรยนทดเทยมนานาชาต
ผเรยน คร คณาจารย บคลากรทางการศกษา และบคลากรทางดาน ICT ไดรบการพฒนาทกษะดาน ICT ใหมวฒนธรรม การใช ICT อยางมประสทธภาพ เทยบเทาระดบสากล ควบคไปกบการมคณธรรม จรยธรรม
มการบรหารจดการทรพยากรดานการศกษา โดยใชขอมลทมความถกตอง และทนสมย รวมทงมขอมลทเกยวของกบการศกษาทครบถวน อยางมธรรมาภบาล
มทรพยากรเพยงพอกบความตองการ การพฒนาการศกษาดวย ICT โดยใหสอดคลองกบแผนปฏบตราชการ 4 ป ของกระทรวงศกษาธการ
คนไทยมโอกาสและความเสมอภาคในการไดรบการศกษา ดวย ICT เพอการเรยนรตลอดชวต อยางทวถง และเปนธรรม ดวยเทคโนโลยทเหมาะสม เพอลดความเหลอมล าในการเขาถงขอมลความรและทรพยากรทางการศกษา อยางมประสทธภาพ มนคง และปลอดภย
มการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา โดยมบทบาทหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผน สงเสรม และประสานการวจย การพฒนาและการใช รวมทงการประเมนคณภาพ และประสทธภาพของการผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา
สรปสาระสาคญ
แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศ
และการสอสารเพอการศกษา พ.ศ. 2557-2561
1. ความนา
กระทรวงศกษาธการ เปนหนวยงานหลกในการจดการศกษาของชาตรวมทงผลตและพฒนาทรพยากร
บคคล เพอสรางสงคมแหงการเรยนร สรางความมงคงทางดานเศรษฐกจและความมนคงทางสงคมใหกบ
ประเทศ ดวยฐานความร ความคดสรางสรรค แกปญหาความยากจน และสรางศกยภาพในการแขงขนของ
ประเทศ โดยมพนธกจในการพฒนา ยกระดบ และจดการศกษาเพอเพมขดความสามารถใหประชาชนไดม
อาชพทสามารถสรางรายไดทมงคงและมนคงเพอใหเปนบคลากรทมวนยเปยมไปดวยคณธรรม จรยธรรม ม
สานกความรบผดชอบตอตนเอง ผอน และสงคม
ในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 ม
สาระสาคญเกยวกบการจดการศกษาใหทกคนมสทธและโอกาสเสมอกนโดยยดหลกการศกษาตลอดชวต
ใหผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได มการจดกระบวนการเรยนรใหมเนอหาสาระตาม
ความสนใจของผเรยนใหฝกทกษะ กระบวนการคด จดการเรยนรใหเกดขนทกเวลาทกสถานท
ในสวนทเกยวของกบเทคโนโลยการศกษา (หมวด 9) รฐจะตองสงเสรมการผลตและพฒนาแบบเรยน
ตารา หนงสอทางวชาการ วสดอปกรณ และเทคโนโลยเพอการศกษา โดยเรงพฒนาขดความสามารถในการ
ผลต จดใหมเงนสนบสนนการผลต และมแรงจงใจใหแกผผลตและผพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา รวมทงให
มการพฒนาบคลากร ทงดานผผลตและผใชเทคโนโลยเพอการศกษา เพอใหมความรความสามารถ และให
ผเรยนมสทธไดรบการพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลยเพอการศกษา เพอใหมความรและทกษะ
เพยงพอทจะใชเทคโนโลยเพอการศกษาในการแสวงหาความรดวยตนเองอยางตอเนองและตลอดชวต โดยใหม
การระดมทนเพอจดตงกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา รวมทงรฐจะตองจดใหมหนวยงานกลางทา
หนาทพจารณาเสนอนโยบาย วางแผน สงเสรม ประสานการวจย การพฒนาการใช การประเมนคณภาพ และ
ประสทธภาพของการผลต และการใชเทคโนโลยเพอการศกษา
ในระยะ 3 ปทผานมากระทรวงศกษาธการ ไดมแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ทตอบ
รบกบแนวคดดงกลาว เพอการศกษากระทรวงศกษาธการ พ.ศ.2554 - 2556 ซงใหความสาคญกบเรองการ
1
พฒนาทรพยากรบคคล กระบวนการสรางนวตกรรมการเรยนร การพฒนาโครงสรางพนฐาน และสนบสนน
การบรหารจดการดานการศกษา มเปาหมายการพฒนาเครอขายการศกษาแหงชาต (National Education
Network-NEdNet) ศนยสารสนเทศเพอการศกษาแหงชาต (National Education Information System-
NEIS) และศนยการเรยนรแหงชาต (National Learning Center-NLC) สวนตวชวด ไดใหความสาคญกบเรอง
ระดบความรสารสนเทศ (Information Literacy) และลาดบของประเทศไทยในดชน NRR (Network
Readiness Rankings) ของ World Economic Forum
อยางไรกตามกระทรวงศกษาธการตองเผชญกบปญหาการจดการศกษารอบดาน ผลสมฤทธทางการ
ศกษา ของเดกและเยาวชน อยในระดบตากวามาตรฐาน แมแตผลการทดสอบผลการศกษาขนพนฐานแหงชาต
(O-NET) ยงอยในระดบทไดยงอยในระดบตากวาคะแนนเฉลย 50 คะแนนทกวชา นอกจากนผลสมฤทธ
ทางการศกษานานาชาต (PISA) ในป ค.ศ. 2012 จานวน 65 ประเทศ พบวานกเรยนไทยมผลการประเมนตา
กวาคาเฉลยนานาชาตทกวชา ทงวชาการอาน วทยาศาสตร และคณตศาสตร
จากการดาเนนการการดาเนนการตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต และแผนแมบท ICT เพอ
การศกษา พ.ศ. 2554 – 2556 กระทรวงศกษายงคงประสบปญหา ซงพอสรปไดดงน
2. สถานภาพของการใช ICT เพอการศกษาในองคกรหลก
ปจจบนองคกรหลกภายใตกระทรวงศกษาธการ ไดมการดาเนนการดานการพฒนาการศกษาดวย
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารดงน
2.1 โครงสรางพนฐานดานเครอขายความเรวสง (Infrastructure) ปจจบน
2.1.1 เครอขายคอมพวเตอรสานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (MOE Net)
การวางระบบเครอขาย MOE Net ใชวธเชาโครงขายของบรษท ทโอท จากด (มหาชน) โดยใช
สถาปตยกรรมผสมระหวาง Frame Relay, MPLS, IP VPN, Metro LAN, ATM, ADSL, DSL และดาวเทยม
IP Star, Wi-Net มสถานปจบนดงน
สงกด IPVPN/MPLS DSL VPN/ADSL Wi-Net Satellite
ศธภ. (สป.) 12 - - -
สานกงาน กศน. 299 2,319 39 488
สพฐ. 2,545 9,639 1,728 17,312
2
สอศ. 422 0 0 3
อนๆ 9 0 0 207
รวมทงสน 3,287 11,958 1,767 18,010
ตารางท 1 การใหบรการโครงขาย MOE Net
2.1.2 เครอขายเทคโนโลยสารสนเทศเพอพฒนาการศกษา (UniNet) สกอ. ปจจบน
โครงการ UniNet เรมดาเนนการตงแตป 2539 โดยมวตถประสงคเพอเปนเครอขายแกนหลก
ทางการศกษาระดบอดมศกษา มงเนนการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาชวยในการจดการเรยน
การสอน รองรบปรมาณความตองการเขาศกษาตอระดบอดมศกษาตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม ฉบบท
8 โดยมเปาหมาย เพอเปนการกระจายโอกาสทางการศกษาระดบอดมศกษาไปสภมภาคโดยจดตงเปนวทยา
เขตสารสนเทศ โดยทผานมา (ป 2539-2552) ไดดาเนนการจดหาวงจรสอสญญาณโดยวธเชาจากผใหบรการ
พรอมทงเชอมโยงสถาบนอดมศกษาจานวนกวา 200 แหง และเชอมโยงสอสญญาณอนเทอรเนตเพอการ
ศกษาวจยทงในและตางประเทศ รวมถงเชอมโยงไปยงเครอขายอนเทอรเนตทวไป บรหารจดการเครอขายจาก
สวนกลางโดย UniNet และอาศยทรพยากรทางดานสถานทและบคลากรของสถาบนอดมศกษาทวประเทศ
เพอบรหารและใหบรการเครอขายสาหรบใชประโยชนดานการศกษาวจยรวมกน
โดยโครงการ UniNet มเปาหมายในการขยายเครอขายใหครอบคลมดงน
1. จดสรางเครอขายแกนหลกสวนกลางและสวนภมภาค จานวน 23 โหนด ขนาดความเรว 50
กกะบตตอวนาท (DWDM ขนาด 5 แลมดา)
2. สรางเครอขายกระจาย (Distribution Node) จานวน 87 โหนด ครอบคลมทกจงหวด
3. ทาการเชอมโยงสอสญญาณใยแกวนาแสงไปยงสถาบนการศกษาและหนวยงานทเกยวของ
จานวน 10,745 แหง เพอการครอบคลมสถานศกษาดงตอไปน
3.1 สถาบนอดมศกษา/สถาบนการศกษาและวจยอนๆ 245 แหง (~1 Gbps)
3.2 อาชวศกษา 415 แหง (~100-1000 Mbps)
3.3 เขตพนทการศกษา 185 แหง (~10-100 Mbps)
3.4 โรงเรยนสงกด สพฐ. 9,607 แหง (~10-100 Mbps)
3.5 หองสมด กศน. 151 แหง (~10-100 Mbps)
3.6 โรงเรยนสงกด สช. 142 แหง (~10-100 Mbps)
หมายเหต
3
- ปจจบน (พฤษภาคม 2556) โครงการไดดาเนนการเสรจสมบรณแลวจานวน 3,140 แหง
ยงไมแลวเสรจอก 7,606 แหง โดยมเปาหมายจะแลวเสรจภายในป 2557
- โครงการเปนการจดสรางโครงขายใยแกวนาแสง (Fiber Optic) เชอมโยง
สถาบนการศกษาเปนของตวเอง แทนการเชาใชจากผใหบรการโครงขาย
- โครงการไดมการแยก Traffic ออกจากการใชงานอนเทอรเนตทวไป เพอใหไมม Traffic
แบบอนมาเจอปน
2.1.3 เครอขายสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (OBEC Net) ปจจบน
เครอขายคอมพวเตอรระหวางหนวยงานในสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
(สพฐ.) ม last mile ในระดบโรงเรยน สานกงานในสวนภมภาค และสานกงานสวนกลาง มการดาเนนการตาม
โครงการมาตงแตปงบประมาณ พ.ศ.2545 โดยกระทรวงศกษาธการ ไดขอความรวมมอไปยงกระทรวง
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพอขอให บรษท ทโอท จากด (มหาชน) และบรษท กสท โทรคมนาคม
จากด (มหาชน) เปนผดาเนนการเชอมตอระบบเครอขายไปยงโรงเรยน และหนวยงานในสงกด โดยใชโครงขาย
MOENet เปนหลก มคาใชจายในการเชาสอสญญาณประมาณปละ 1,000 ลานบาท ซงในปจจบนม
สถานศกษาในสงกด สพฐ. จานวน 30,302 แหง สามารถจาแนกหนวยงานตามประเภทการเชอมตอดงน
ลาดบ รปแบบการเชอมโยง สถานศกษา สพท. รวม
1 สายเชาความเรวสง (Leased Line) 1,468 85 1,653
2 คสายโทรศพทความเรวสง (ADSL) 5,710 5,710
3 ระบบจานดาวเทยม (Satellite) 22,939 22,939
รวมทงสน 30,117 185 30,302
ตารางท 2 จานวนสถานศกษาและหนวยงานทเชอมตอวงจร
แหลงทมา : ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ
2.2 การพฒนาและประยกตใชระบบสารสนเทศดานการศกษา
จากรายงานสถานภาพการพฒนาฐานขอมลสารสนเทศดานการศกษา แผนปฏบตการฐานขอมล
สารสนเทศดานการศกษาแหงชาต กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2553 – 2555 พบวาการพฒนาฐานขอมล
สารสนเทศดานการศกษาของประเทศ ปจจบนไดรบความรวมมอหนวยงานทจดการศกษา ในการพฒนาและ
4
ประยกตใชระบบสารสนเทศ เพอการบนทกและปรบปรงฐานขอมลสารสนเทศดานการศกษาอยางตอเนอง
สมาเสมอใน 2 ลกษณะ คอ
2.2.1 การพฒนาระบบสารสนเทศของสวนกลาง
ระบบสารสนเทศหลายระบบทไดรบการพฒนาจากองคกรหลก หรอสานกงานสวนกลางใน
สงกดของกระทรวงศกษาธการ เพอแจกจายใหหนวยงานทจดการศกษานาไปใชงาน หรอจดทาในลกษณะของ
เวบแอพพลเคชน ซงมการควบคมดแลจากสวนกลาง เพอใหแตละหนวยงาน เชน โรงเรยนสามารถกรอกขอมล
เขาสระบบฐานขอมลไดอยางสะดวก เปนตน โดยพจารณาจากความพรอมในการใชงานของแตละหนวยงานท
มกไมเทาเทยมกน อาทเชน โรงเรยนในเขตพนทเมองกบเขตชายแดน มกจะมความพรอมดานอปกรณ
เครองมอและครแตกตางกน เปนตน
2.2.2 การพฒนาระบบสารสนเทศเฉพาะหนวยงาน
ระบบสารสนเทศหลายระบบทไดรบการพฒนาจากองคกรหลก หรอหนวยงานทจดการศกษา
ตางๆมความตงใจพฒนาขนมาใชงานเอง เปนการเสรมสมรรถนะการจดเกบและปรบปรงฐานขอมลดาน
การศกษาของประเทศ เพอความเหมาะสมในการบรหารจดการตามภารกจของหนวยงาน รวมถงการใช
ฐานขอมลดานการศกษาในบรบทของแตละหนวยงาน โดยบางสวนอาจใชเพยงระบบงานพนฐาน เชน
โปรแกรม Microsoft Excel เปนตน
2.3 สออน ๆ
2.3.1 โทรทศนเพอการศกษา
จากรายงานการจดตงสถานบนเทคโนโลยเพอการศกษาพบวา ตามทรฐบาลใหความสาคญในการนา
สอวทยโทรทศนมาใชในการสงเสรม กระจายโอกาสและสรางความเสมอภาคทางการศกษา ใหแกเดก เยาวชน
บคลากรทางการศกษาและประชาชนท ว ไป เ พอให เ กดการ เร ยนร ตลอดช วตอย างมคณภาพ
กระทรวงศกษาธการจงไดแตงตงคณะกรรมการพฒนาสถานวทยโทรทศนเพอการศกษา กระทรวงศกษาธการ
(ETV) เพอกาหนดนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถาน ETV สงเสรม ประสานและสนบสนนการพฒนา
สถานใหสามารถขยายขอบเขตการรบชมไดอยางกวางขวางและทวถงทกกลมเปาหมาย โดยขอรบใบอนญาต
คลนความถสาหรบการใหบรการโทรทศนระบบดจตอล อกทงพจารณาสดสวนการใหบรการรายการโทรทศนท
เปนประโยชนตอสาธารณะตามหลกเกณฑทคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการ
โทรคมนาคม (กสทช.) กาหนดโดยองคกรหลกและองคกรในกากบของกระทรวงศกษาธการมสวนรวมในการ
กาหนดผงรายการ เพอใหการเสนอขอคลนความถประสบความสาเรจ ทงน กระทรวงศกษาธการจะตองแสดง
ให กสทช. เหนถงความสามารถในการสรางสรรครายการทเปนประโยชนตอสาธารณชน โดยดงความโดดเดน
5
ของแตละหนวยงานออกมาในเชงประจกษ ศกยภาพการผลตและจดรายการเพอการศกษาทตอบสนอง
เปาหมายของการจดสรรคลนความถวทยโทรทศนตามทกฎหมายกาหนด อกทงแสดงใหเหนถงศกยภาพในการ
ผลตรายการเพอการออกอากาศในชวงเวลา Prime Time ดวย
2.3.1.1 สถานวทยโทรทศนเพอการศกษา กระทรวงศกษาธการ (ETV)
สถานวทยโทรทศนเพอการศกษา กระทรวงศกษาธการ หรอสถาน ETV (Education
Television of the Ministry of Education) จดตงขนตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 29 มนาคม 2537
อนมตใหกระทรวงศกษาธการ โดยกรมการศกษานอกโรงเรยน ทดลองโครงการจดการศกษาทางไกลผาน
ดาวเทยม เพอประยกตใชเทคโนโลยการสอสารดาวเทยมในการแพรภาพสญญาณโทรทศนในฐานะ “สอ” เพอ
สงเสรมและสนบสนนการขยายโอกาสทางการศกษา พฒนาคณภาพชวตและยกระดบมาตรฐานการศกษา เรม
ทดลองแพรภาพออกอากาศตงแตวนท 12 สงหาคม 2537 ในยานความถ KU-BAND ของดาวเทยมไทยคม 5
ป ซงหลงจากสนสดโครงการการทดลองแลว กระทรวงศกษาธการไดพจารณาแลว เหนวา โครงการดงกลาวม
คณคาและมประโยชน จงไดมอบหมายใหกรมการศกษานอกโรงเรยน (สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ
และการศกษาตามอธยาศย หรอ กศน. ในปจจบน) รบผดชอบตอไป ปจจบนไดดาเนนการมาแลว 20 ป
2.3.1.2 ความพรอมในการรองรบการเปนโทรทศนระบบดจตอลภาคพนดนของกระทรวง
ศกษาธการ
ในปจจบน สถาน ETV ไดพฒนาอปกรณในระบบการผลตและออกอากาศใหมความพรอมเพอ
รองรบการเปน Free TV หรอโทรทศนระบบดจตอลภาคพนดน (Digital Television Broadcasting: DTTB)
ทสถาน 2 แหง คอ อาคารศนยเทคโนโลยทางการศกษา (ราชเทว) และศนยผลตรายการโทรทศนเพอ
การศกษา (รงสต) เรยบรอยแลว
2.3.2 สถานวทยศกษา
จากรายงานการจดตงสถานบนเทคโนโลยเพอการศกษาพบวา สถานวทยศกษาไดรบความ
รวมมอในการผลตรายการวทยเพอการศกษา จากภาคเครอขายทงภาครฐและเอกชน อาท 5 องคกรหลกใน
กระทรวงศกษาธการ กระทรวงวฒนธรรม กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงสาธารณสข
มหาวทยาลยทงภาครฐและเอกชน หนวยงานตางๆ ในสานกงาน กศน. สมาคมคนพการแหงประเทศไทย
มลนธเครอขายครอบครว สานกงานกองทนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) และสานกพมพตางๆ
3. สถานภาพของการใช ICT เพอการศกษาในสถานศกษา
3.1 การเขาถงความร
การเขาถงความรทยงคงเปนปญหาเนองจากเครอขายของสถานศกษาสวนใหญยงใชระบบจาน
ดาวเทยมซงมเสถยรภาพ และความเรวทไมสามารถใชสอการเรยนรทมประสทธภาพได จากจานวน
6
สถานศกษาทเชอมตอกบ MOENet โดยเปนสายเชาความเรวสง (Leased Line) จานวน 1,468 แหง ค
สายโทรศพทความเรวสง (ADSL) จานวน 5,710 แหง ระบบจานดาวเทยม (Satellite) จานวน 22,939
แหง ในขณะทเครอขาย UniNet มเครอขายกระจาย (Distribution Node) จานวน 87 โหนด ครอบคลมทก
จงหวด แตยงคงครอบคลมสถาบนการศกษาและหนวยงานทเกยวของเพยง 10,745 เทานน โดยทอตราสวน
ผเรยนตอเครองคอมพวเตอร สาหรบการศกษาขนพนฐาน 14 คนตอเครอง ระดบอาชวศกษา 8 คนตอเครอง
ระดบอดมศกษา 11 คนตอเครอง และ การศกษานอกโรงเรยน 109 คนตอเครอง
3.2 กระบวนการเรยนร
ผสอนในระดบการศกษาขนพนฐาน รอยละ 22.8 ระดบอาชวศกษา รอยละ 45.8 ระดบอดมศกษา
รอยละ 53.6 และการศกษานอกโรงเรยน รอยละ 27.6 มการผลตสอการสอนอเลกทรอนกสในรายวชาเพอใช
ในการสอน โดยทยงมไมครบเนอหาสาระวชา ไมนาสนใจ รวมถงผลคะแนนจากขอสอบมาตรฐานทตกตาเพราะ
เดก สวนหนงเพราะผเรยนไมคนเคยกบขอสอบ เนองจากยงขาดขอสอบใหเดกลองทา ขาดเครองมอชวยให
เขาถงขอสอบ ขาด Application software ทชวยในการเรยนร
3.3 ครและบคคลกรดานการศกษา
ครและบคคลกรดานการศกษายงขาดทกษะการประยกตใช ICT มาเปนเครองมอในการเรยนการสอน
โดยผสอนในระดบการศกษาขนพนฐาน มอเมลของตนเอง รอยละ 37.9 ผสอนสวนใหญไมมเวบไซตของตนเอง
โดยผสอนระดบอดมศกษามเวบไซตของตนเองรอยละ 34.7 ผสอนระดบอาชวศกษา รอยละ 16.9 ผสอน
การศกษานอกโรงเรยน รอยละ 15.4 และผสอนการศกษาขนพนฐาน รอยละ 6.6 มเวบไซตของตนเอง รวมถง
ขาดบคลากร และผบรหาร ICT (CIO) ประจาเขต และสถานศกษา ทาใหประยกตใช ICT เพอการศกษาเปนได
ยากมากขน
3.4 บรหารจดการศกษา
ดวยโครงสรางของกระทรวงศกษาธการแบงออกเปน 5 สานกงานหลก ทาใหขาดเอกภาพในการ
บรหารจดการ ขาดการบรณาการทรพยากรในทกๆ ดาน โดยเฉพาะสอ นวตกรรม และองคความรในรปแบบ
อเลกทรอนกส ปญหาของการบรหารจดการสารสนเทศดานการศกษา คอ ความนาเชอถอ ความเปนปจจบน
และความตอเนอง ตลอดจนการขาดระบบในการสงตอขอมลทมความเสถยรทสถานศกษาสามารถใชงานได
อยางสมาเสมอตลอดเวลา ขาดระบบทจะนาขอมลมาใชประโยชน ทงในดานการบรหารจดการและการ
ใหบรการอยางเปนรปธรรม
3.5 งบประมาณ
กลาวครงหนงของสถานศกษาขนพนฐาน (รอยละ 47.2) และการศกษานอกโรงเรยน (รอยละ 54.9 )
ไดงบประมาณดาน ICT นอยกวา 5% ของงบประมาณทงหมด สาหรบสถานศกษาระดบอาชวศกษา รอยละ
37.2 และระดบอดมศกษา รอยละ 39.2 ไดงบประมาณดาน ICT ระหวาง 5-10% ของงบประมาณทงหมด
7
รวมถงการจดตงงบประมาณแบบเบยหวแตกเพราะตางคนตางทา ขาดการบรหารกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอ
การศกษาทมประสทธภาพ ขาดการรวมมอภาคเอกชน ทาใหงบประมาณดาน ICT ยงคงเปนปญหาหลกของ
การประยกตใช ICT เพอการศกษา
ทมา : ผลสารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในสถานศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานสถตแหงชาต
8
4. เปาหมายการพฒนาการใช ICT เพอการศกษา
จากนโยบายและสถานภาพการศกษาของไทย กระทรวงศกษาธการจงกาหนดเปาหมายการ
พฒนาการใช ICT เพอการศกษา เพอยกระดบคณภาพการศกษาของไทย รวมทงการกระจายโอกาส การ
เขาถงขายสารเพอสนบสนนโอกาสการเรยนรของประชาชนชาวไทย นกเรยนนกศกษา ดงน
4.1 ดานการเขาถงความร
4.1.1 ผใหบรการ
กระทรวงศกษามเปาหมายจะใหบรการเครอขายอนเทอรเนตแกสถานศกษาทวประเทศอยาง
ทวถง เทาเทยม และมประสทธภาพ นอกจากนเพอเปนการประหยดงบประมาณ จงมการบรณาการเครอขาย
สารสนเทศเพอการศกษาของกระทรวงศกษาธการ ประกอบดวย เครอขาย MOENet เครอคาย UniNet
เครอขาย OBEC Gateway เพอความมเอกภาพ และแกปญหาการใหบรการ รวมทงการเพมความเรวของ
เครอขายอนเทอรเนต ซงในปจจบน มสถานศกษากวา 30,000 แหง ยงประสบปญหาเรองการเชอมตอ
เครอขายอนเทอรเนต และมปญหาเรองความเรวในการเขาถงเครอขายอนเตอรเนต
4.1.2 ผรบบรการ
กระทรวงศกษามเปาหมายทจะใหผรบบรการ ไดแก คร นกเรยน สถานศกษา หนวยงาน
ทางการศกษา และบคลากรทางการศกษา ไดรบบรการเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร อยางม
ประสทธภาพ เพอแกไขปญหาการเขาถงองคความร (Access) และลดความเหลอมลา (Digital Divide) โดย
ขยายโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และจดหาอปกรณใหเพยงพอ เพอการเพม
ประสทธภาพการบรหารจดการศกษา และกระบวนการเรยนร ดวยเทคโนโลยทเหมาะสม เชน อนเทอรเนต
ความเรวสง วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน วทยโทรคมนาคม และการสอสารรปแบบอน ๆ เพอการศกษา
เปนตน
4.1.3 สอสงพมพอเลกทรอนกส
กระทรวงศกษาใหความสาคญกบคณภาพการขอมลเพอการเรยนรเปนหวใจสาคญ ในการ
บรรลเปาหมายและพนธกจ ดวยการแสวงหาผเชยวชาญทมความรอบร ในธรกจสอสงพมพ ทครอบคลมในแต
ละดานของธรกจไดแกธรกจสานกพมพ ธรกจโรงพมพ ธรกจจดจาหนาย ธรกจรานคาปลกหนงสอ ซงเปนผม
ประสบการณ ในการใหคาแนะนา คาปรกษา จดทาความรวมมอในการจดเตรยมเนอหาสาระขอมลทเปนท
ตองการของทงผใหบรการ และหรอผรบบรการ เพอดาเนนการสนบสนนขอมลสอสงพมพอเลกทรอนกสให
สามารถเขาถงผรบบรการผานทางระบบโปรแกรมแอปพลเคชน เพอรวมสอสงพมพอเลกทรอนกส ใหเกดความ
9
หลากหลายในการเรยนร และการอาน เพอดงดดผรบบรการใหเกดคานยมในการอาน จนนาไปสการเรยนร
เพอพฒนาตนเอง อนเปนสรางสงคมแหงการเรยนรใหเกดในหมประชาชนคนไทย
4.1.4 ระบบโปรแกรมในการอาน
กระทรวงศกษาใหความสาคญกบเทคโนโลยทอานวยความสะดวกในการเขาถงชดขอมลความร
ในทกททกเวลา ดวยการใชระบบโปรแกรมแอปพลเคชนทเปนการอานสอสงพมพอเลกทรอนกสในรปแบบของ
e-Books และ e-Magazines ทสามารถรองรบการใชงานในหลากหลายอปกรณการอาน และหลากหลาย
แพลตฟอรมทเปนทนยมเพอครอบคลมเขาถงและความสะดวกในการอาน อาท ระบบปฏบตการ iOs,
Android, Window PC เปนตน
4.2 ดานกระบวนการเรยนร
4.2.1 สภาพแวดลอมการเรยนร
เพอสนบสนนกระบวนการการเรยนรของนกเรยน นกศกษา และบคลากรทางการศกษา ให
สามารถเรยนรไดตลอดชวต ทงในและนอกหองเรยน ในทกทและทกเวลา กระทรวงศกษาธการมเปาหมายท
จะใหการสนบสนนการเรยนรอยางกวางขวางและแลกเปลยนสาระการเรยนร เพอแกปญหาและยกระดบ
คณภาพการศกษาของไทย ดงนนเพอสนบสนนกระบวนการเรยนร ใหมประสทธภาพ จงจะพฒนา
สภาพแวดลอมการเรยนร (Learning environment) โดยจดสรรอปกรณทจาเปนในการเรยนร เชน หองเรยน
อจฉรยะ (Smart Classroom) หองเรยนคอมพวเตอร สอการเรยนการสอน รวมทงนาเทคโนโลยททนสมย
ไดแก ระบบการประมวลแบบกลมเมฆ (Cloud Computing) มาใชในการพฒนาระบบการเรยนการสอนและ
การใหบรการสาระการเรยนร ระบบการเกบขอมลการเรยนการสอน ระบบทดสอบ วดผล ตดตาม ประเมนผล
และการนเทศ
นอกจากนจะสงเสรมการแลกเปลยนและกระตนการเรยนร รวมทงเทคนคและวธสอนจะ
สนบสนนการนาวธการเรยนการสอนแนวใหม ไดแก การเรยนการสอนแบบมปฎสมพนธ ระหวางผสอนและ
ผเรยน (Interactive Learning) Flipped Classroom Cyber learning การเรยนการสอนทางไกล (Web
Conferencing) ถายทอดสดการเรยนการสอน (Live Web Casting) และ e-Learning มาใชในการ
พฒนาการเรยนการสอน เพอใหเกดความหลากหลาย ตรงตามความสนใจและความตองการของผเรยน
10
4.2.2 สอสาระการเรยนร
กระทรวงศกษามเปาหมายทจะสงเสรมการผลตสอการเรยนการสอนทหลากหลายเพอสราง
แรงจงใจในการเรยนการสอน ใหเกดกระบวนการคดวเคราะห และความสนใจของผเรยน เพอแกปญหาการ
ขาดแคลนสอการเรยนการสอนทหลากหลาย และขาดองคความรทกวางขวางของทง คร และ นกเรยนในการ
นจะสงเสรมความรวมมอกบภาครฐและเอกชนในการผลตและพฒนาสอการเรยนการสอน8 กลมสาระการ
เรยนรระดบประถมศกษา จานวนไมนอยกวา 60 เลม และมธยมศกษาตอนตนไมนอยกวา 50 เลม ท
สอดคลองกบหลกสตรแกนกลางป 2551 โดยคอนเทนส สามารถปรบเปลยนตามขนาดหนาจอ และมรปแบบ
รองรบการใชงานใชไดในหลายแพลตฟอรม บนเครองคอมพวเตอร และเครองคอมพวเตอรพกพา(แทบเลต)
โดยใชจากเทคโนโลยในระดบมาตรฐานสากล (HTML 5 และ CSS 3)ในการพฒนาใหเปนมาตรฐานกลาง
เดยวกน เพอใหเหมาะสมกบการมองเหนของผเรยน และรวมทงการพฒนาบคลากรเพอการผลตสอและการใช
เงนกองทนพฒนาเทคโนโลยในการผลตและพฒนาสอการเรยนการสอน และ Applicationรวมทงมหนวยงาน
และคณะกรรมการ ในการผลตและตรวจสอบมาตรฐาน
4.3 ดานครผสอนและบคคลกรทางการศกษา
กระทรวงศกษาธการมเปาหมายทจะพฒนาครผสอนใหมความรดานเทคโนโลยสารสนเทศและ
การสอสารทกคน โดยจดฝกอบรมเชงปฏบตการใหครผสอนมทกษะและความรดานเทคโนโลยสารสนเทศและ
การสอสารทงหมด มเครองมอทจาเปนในการสอน และการพฒนาตนเอง สงเสรมการผลตบณฑตสาขา
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร รวมทงมคณะกรรมการกาหนดมาตรฐานของวชาชพดานเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสารของครในระดบตาง ๆ มการยกยองเชดชเกยรตและเพมวทยฐานะของครทม
ศกยภาพในการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มาใชในการพฒนาการสอน อยางมประสทธภาพดวย
ความตระหนกดานคณธรรมจรยธรรม
นอกจากนจะสนบสนนใหบคลากรทางการศกษามการพฒนาสมรรถนะดานเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสารเพอการนามาประยกตใช โดยสนบสนนการปฏบตงานรวมกบผชานาญการดาน
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอ CIO ทจะตองปฏบตงานประจาเขตพนทการศกษา ประจา
ศกษาธการภาค และสถานศกษา รวมทงสนบสนนใหมการสอบใบประกอบวชาชพดานไอซทในระดบประเทศ
และนานาชาต ในหลายระดบ เพอเพมศกยภาพและความกาวหนาดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
ของบคลากรทางการศกษา
11
4.4 ดานบรหารจดการ
กระทรวงศกษาธการมเปาหมายจะเพมศกยภาพการบรหารจดการทรพยากรโดยนาเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสารมาใชในการบรหารงานเพมขน เพอแกปญหาดานประสทธภาพและประสทธผล
รวมทงการบรหารจดการดานสงแวดลอม (Green IT) การบรหารจดการ และเลอกใชเทคโนโลยทเปนมตรตอ
สงแวดลอม เพอเพมประสทธภาพในการจดการการใชพลงงาน ลดการใชพลงงาน ในการนจะพฒนาระบบการ
บรหารสงการ (e-submissions) มาใชในการเพมศกยภาพการบรหารและการพฒนาขอมลสารสนเทศดาน
การศกษาเพอการกาหนดนโยบาย วางแผน กากบตดตาม ประเมนผล จดสรรงบประมาณ ตลอดจนการ
ตดสนใจเชงรก บนขอมลสารสนเทศดานการศกษาทมความถกตองครบถวน ทนสมย และเปนปจจบน (Real
time) โดยมการจดทาและบรหารจดการระบบ Monitoring Center
4.5 ดานการระดมทรพยากร
กระทรวงศกษาธการมเปาหมายในการระดมทรพยากรและจดสรรงบประมาณ ดานเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร มาใชในการพฒนาการศกษา และเพอใหเปนไปตามพระราชบญญตการศกษา
แหงชาต พ.ศ.2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 จะมการจดตงสถาบนเทคโนโลยทางการศกษา
เพอระดมและบรหารจดการทรพยากร มการสงเสรม สนบสนน และสรางภาคเครอขายความรวมมอระหวาง
ภาครฐและภาคเอกชนในการลงทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการเรยนการสอน
5. วสยทศน
โอกาสการศกษาของการเรยนรตลอดชวตทเทาทนดวย ICT สศตวรรษท 21 ทมคณภาพได
มาตรฐานสากลภายในป 2561
6. พนธกจ
1. จดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา เปนองคกรในกากบของกระทรวงศกษาธการ มหนาทตาม
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ.2553 หมวด 9 มาตรา 69
2. สงเสรมสนบสนนการพฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอ
การศกษา
3. สงเสรมสนบสนนใหมกระบวนการสราง และจดหานวตกรรมการเรยนร รวมทงการวดผล เพอ
พฒนาขดความสามารถในการแขงขนของไทย
4. สงเสรมสนบสนนการพฒนาทรพยากรบคคล โดยเพมสมรรถนะใหมวฒนธรรมการใช ICT อยาง
มคณธรรม จรยธรรม วจารณญาณ และรเทาทน
12
5. สงเสรมสนบสนนการบรหารจดการดานการศกษา ทมการบรณาการอยางมประสทธภาพ และธรรมาภบาล
6. สงเสรมสนบสนนการระดมทรพยากรอยางมสวนรวมจากทกภาคสวน เพอการศกษา
7. วตถประสงค
1. เพอสงเสรมโอกาสการเรยนรโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร โดยเนนการเพม
ประสทธภาพโครงสรางพนฐาน พฒนาสาระและสอการเรยนการสอนดวยเทคโนโลยสมยใหมเพอการเรยนร
การผลตและพฒนาบคลากร และการระดมทรพยากรเพอการนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการจด
การศกษาใหทวถง
2. เพอแกไขปญหาการบรหารจดการ ดานงบประมาณ และดานเทคโนโลยสารสนเทศ โดยการบรณา
การโครงขายเทคโนโลยสารสนเทศทมอยในปจจบน ทง MOENet UniNet และ OBECNet ใหเปนโครงขายท
เชอมตอกนได (Single Network) เพอประหยดทรพยากรทางการศกษา
3. เพอจดตงหนวยงานกลางมหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผนงาน งบประมาณ สงเสรมและ
ประสานการวจย การพฒนาการผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา รวมทงการประเมนคณภาพ และ
ประสทธภาพของการผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา ใหสอดคลองกบ พระราชบญญตการศกษา
แหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 ทวางแผนเพอพฒนาสอและระบบรบรองคณภาพ
ของสอ รวมทงการบรหารจดการทเปนมาตรฐานเดยวกน
4. เพอจดตงหนวยงานกลางมหนาทพจารณาสอและรบรองมาตรฐานสอ ตลอดจนพจารณาคณภาพ
และเนอหาสาระของสอ ภายใตคณะกรรมการทจดตงโดยกระทรวงศกษาธการ
5. เพอสงเสรมความรวมมอกบภาครฐ เอกชน และภาคประชาคม เพอการระดมทรพยากร และ
บรณาการแผนงานโครงการการใช ICT เพอการศกษา
8. เปาหมายหลก
1. คนไทยมความเสมอภาคในการไดรบโอกาสการศกษาตลอดชวตอยางเทาเทยม และทวถง ดวย
เทคโนโลยสมยใหม
2. ผเรยนไดรบการศกษาทมคณภาพ มาตรฐาน และมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน
3. การศกษาไทยมผลการจดอนดบ และผลสมฤทธทางการศกษานานาชาตอยในอนดบทดขน
4. ผเรยนและกาลงแรงงานไดรบการเตรยมความพรอมเชอมโยงสสงคมนานาชาต
5. มการบรหารจดการทรพยากรดานการศกษาอยางเปนธรรม โดยใชขอมลสารสนเทศ และ
ฐานขอมลรายบคคลทแสดงขอมลนกเรยนนกศกษาแตละคนอยางครบถวน
6. มทรพยากรเพยงพอกบความตองการการพฒนาการศกษาดวย เทคโนโลยสารสนเทศ
13
7. มการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา และสถาบนรบรองมาตรฐานสอเปนองคกรในกากบ
ของกระทรวงศกษาธการ
9. ตวชวด
1. รอยละของสถานศกษาทสามารถเขาถงโครงขายโทรคมนาคมทเหมาะสมเพอการเรยนร อาท
บรการอนเทอรเนตความเรวสง
2. รอยละของผสอนและบคลากรทางการศกษาไดรบการพฒนาสมรรถนะและทกษะดานเทคโนโลย
การศกษา เพอคณภาพการเรยนการสอน
3. รอยละของหนวยงาน สถานศกษา มและใชสอไอซทเพอการเรยนร โดยเฉพาะการเขาถง
แหลงขอมลในรปแบบดจทลออฟไลน และออนไลน
4. รอยละของคลงขอมลสารสนเทศดานการศกษาทไดรบการบรณาการ และเชอมโยงกบหนวยงาน
ทงภายในและภายนอก โดยใหความสาคญกบความถกตองของขอมลและเปนปจจบน
5. รอยละของผสาเรจการศกษาดานไอซทในระดบอาชวศกษา และอดมศกษา ทผานการรบรอง
มาตรฐานวชาชพดานไอซท
6. รอยละของงบประมาณทเพมขนเพอการพฒนาศกษา คนควา วจย รวมทงการผลตสอและพฒนา
ไอซทเพอการศกษา ของกระทรวงศกษาธการ
7. รอยละของโครงการทมการใชทรพยากรรวมกน โดยใหความสาคญกบโครงการความรวมมอและ
การมสวนรวมของทงภาครฐ เอกชน และภาคประชาสงคม
8. มการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา โดยมบทบาทหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผน
สงเสรม และประสานการวจย การพฒนาและการใช รวมทงการประเมนคณภาพ และประสทธภาพของการ
ผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา
10. ยทธศาสตร
เ พอใหการดาเนนงานบรรล วสยทศน วตถประสงค และเปาหมายการพฒนา ท กาหนดไว
กระทรวงศกษาธการไดกาหนดยทธศาสตรการดาเนนงาน ดงน
ยทธศาสตรท 1 ผลกดนใหเกดการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
ยทธศาสตรท 2 พฒนาโครงสรางพนฐานดาน ICT ใหมประสทธภาพ ทวถง ทกพนท อยางเทาเทยม มนคง ปลอดภย
เพอเพม โอกาสการใช ICT เพอการเรยนร และการบรหารจดการ
ยทธศาสตรท 3 สงเสรมการผลต ศกษาวจยและพฒนาสอ สาระการเรยนรทหลากหลายและไดมาตรฐาน โดยให
ความสาคญกบ Digital Content และมหนวยงานรองรบมาตรฐานสอและสาระการเรยนร รวมทงการเผยแพรสอ
14
ยทธศาสตรท 4 สงเสรมการผลต และพฒนาบคลากรดาน ICT เพอยกระดบคณภาพการเรยนการสอน และการบรหาร
จดการ โดยมมาตรการสงเสรมแรงจงใจดานมาตรฐานวชาชพ และใช ICT อยางม คณธรรม และจรยธรรม
ยทธศาสตรท 5 บรณาการ ตดตาม ประเมนผล ขอมลสารสนเทศทางการศกษา เพอการเรยนการสอน การบรหาร
จดการ และสนบสนนการพฒนานโยบาย โดยใหความสาคญกบธรรมาภบาล
ยทธศาสตรท 6 ระดมทรพยากร และระดมทน เพอสนบสนนการใช การเขาถง ICT และ แหลงเรยนร การใช รวมทง
การวจยและพฒนา ตลอดจนการบารงรกษา ICT เพอการศกษา
11. นาสการปฏบต
การขบเคลอนการนาแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษาสการปฏบต ม
แนวทางและกระบวนการสาคญ ดงน
11.1 แนวคดการบรณาการดานระบบเครอขายคอมพวเตอรของ
กระทรวงศกษาธการ
ระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของกระทรวงศกษาธการในปจจบน จาเปนตองการรบการ
พฒนาโครงสรางพนฐานดานระบบเครอขายคอมพวเตอรใหมประสทธภาพเพมขนอยางเรงดวน เพอให
สามารถตอบสนองการใชงานของหนวยงานและสถานศกษา ทงสวนกลาง และสวนภมภาค ใหมประสทธภาพ
เสถยรภาพ และครอบคลม ทงนในการดาเนนงาน จาเปนตองอาศยความรวมมอจากองคกรหลก และ
หนวยงานทเกยวของ ทงภาครฐ ภาคเอกชน และผมสวนไดเสย เพอใหผใชบรการและผใหบรการไดรบ
ประโยชนสงสดจากการบรณาการดานระบบเครอขายคอมพวเตอรของกระทรวงศกษาธการ อนเปนการ
ประหยดทรพยากร ลดการลงทนซาซอน สามารถบรหารจดการระบบไดอยางรวดเรว ไมกระทบกบการใชงาน
ของผรบบรการ ดงนนตองมการเชอมโยงเครอขายขององคกรหลกและหนวยงานทเกยวของเขาดวยกน คอ
1. สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (สป.)
2. สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.)
3. สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.)
4. สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.)
5. สานกงานเลขาธการสภาการศกษา (สกศ.)
ทงนการบรณาการระบบเครอขายคอมพวเตอรของกระทรวงศกษาธการจะไมกระทบกบพนธกจ
และการดาเนนงานขององคกรหลก เนองจากการบรณาการระบบเครอขายจะเปนรปแบบ Single Cloud
Connection Platform กลาวคอ จะเปนรปแบบการบรณาการ Backbone หลกของกระทรวงศกษาธการ
เดม 2 เครอขาย คอ เครอขาย MOENet (สป./TOT/CAT) และเครอขาย UniNet (สกอ.) ใหเปนเครอขายเพอ
การศกษาแหงชาต (NEdNet) สาหรบการใหบรการในรปแบบโครงขายเดยวและพฒนาไปสการแลกเปลยน
15
การเรยนรระหวางสถานศกษากบสถานศกษา และระหวางผเรยนกบผเรยน (Any to Any) เพอใชเปนแนวทาง
ในการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหมประสทธภาพ สงผลใหเกดการใชสารสนเทศท
บรรลวตถประสงคการเรยนร และสนองภารกจดานการบรหารจดการของกระทรวงศกษาธการ
11.2 แนวคดการยกระดบเปนโครงขายเพอการศกษาทกภาคสวนความเรวสง
(MOE Smart Network) โดยการบรณาเครองขายเพอการศกษาเดมทง 3 เครอขาย
เปาหมายการนาเครอขายเดมคอ เครอขาย MOE Net และเครอขาย UniNet และเครอขาย OBEC
Net มาพฒนาและยกระดบเปนโครงขายหลกเพอการศกษาใหม โดยทงนเพอการบรณาการเครอขายและการ
ใหบรการการศกษา ดวยการสอสารความเรวสง โดยใชชอวา “MOE Smart Network” โดยนาโครงขายเดม
3 เครอขาย มาบรณาการใหอยในโครงขายหลก ทสรางขนใหม เพอเปนชองหลกในทางการคนหาและเผยแพร
ขอมล รวมถงการเขาถงแหลงขอมลความรดานการศกษาไปส นกเรยน นกศกษา ตลอดจนการศกษาภาค
ประชาชน การสรางโครงขายหลกใหมน จะดาเนนการตงแตระดบ Core Network และ Access Network
ออกแบบใหเปนเสนทางหลกในการเผยแพรขอมลดานการศกษาไปส Last Mile ดวยสอ (Media) ประเภท
ตาง เชน สายไฟเบอรออฟตก สายทองแดง การแพรกระจายคลน เปนตน เพอใหนกเรยน นกศกษา
เจาหนาทผเกยวของ ตลอดจนระบบการศกษานอกโรงเรยนและการศกษาตามอธยาศยตลอดชพ โครงขาย
หลกรองรบการดาเนนการเรยนการสอน รองรบงานวจยดานการศกษา ในลกษณะ 2 Way Communication
โดยอปกรณเชอมตอปลายทาง(CPE)ของสถานศกษาทเหมาะสม เชน ONT ONU ROUTER SWITCH STB
(Set top Box) ADSL MODEM เปนตน
11.3 แนวคดการบรณาการระบบรกษาความปลอดภยขอมลสารสนเทศและ
เครอขาย
1) ประเมนความเสยงของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Risk Assessment)
2) สารวจชองโหวและจดออนของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Vulnerability Assessment)
3) ตรวจสอบความมนคงปลอดภยของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ดวยวธการเจาะระบบโดยใชการ
จาลองเทคนคการโจมตรปแบบตางๆ จากทงภายในและภายนอกระบบเครอขาย (Penetration Testing)
4) การปดชองโหวและจดออนของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Security Hardening)
5) การบรหารจดการและการบารงรกษาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและระบบรกษาความปลอดภย
สารสนเทศขององคกรใหมประสทธภาพสอดคลองกบกฏหมายและมาตรฐานสากลตางๆ
16
6) จดทากลยทธและแผนการรกษาความปลอดภยสารสนเทศ (Information Security Strategy
Planning)
7) พฒนาแผนความตอเนองทางธรกจและการกคนระบบเทคโนโลยสารสนเทศ กรณเกดภยพบต
รปแบบตางๆ (Business Continuity and Disaster Recovery Planning)
8) เตรยมความพรอมคร นกเรยน และบคลากร ในเรองความรภยและแนวทางปองกน ดานอนเตอ
เนตและการใชเทคโนโลย อยางปลอดภย
11.4 แนวคดการบรณาการดานสอการเรยนร
สบเนองจากกระทรวงศกษาธการประกาศผลกดนเรองการปฏรปการศกษาใหเปนวาระแหงชาต และ
มนโยบายใหเรงนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชในการปฏรปการเรยนร รวมทงการประเมน
คณภาพ และประสทธภาพของการผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษานน เปาหมายหลกคอ การยกระดบ
คณภาพการศกษาของไทยสความเปน “Smart Education” ทพรอมดวยทกษะความรทจาเปนในศตวรรษท
21 และพรอมจะเปนกาลงสาคญในการพฒนาประเทศตอไป
หลกการสาคญของการปฏรปการเรยนรโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา คอ
ความมสวนรวมของทกภาคสวน โดยมกระทรวงศกษาธการเปนแกนกลางในการประสานความรวมมอจาก
สงคมทกสวน เขามารวมคด รวมทา และชวยกนผลกดนในบรรลผลโดยเรวทสด
11.5 แนวคดการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษา
กรอบแนวคดในการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษานนควรจะตองออกแบบให ผเรยน เปน
ศนยกลางของขอมลและการใหบรการดานเทคโนโลยสารสนเทศตางๆ โดยเปนการบรณาการในทกแงมมตาม
กรอบแนวคดขางลางน เชน การสงเสรมใหเกดการแลกเปลยนความร การเขาถงขอมลและสอทรวดเรวและ
สะดวกครบถวน การใหความสะดวกในการเรยนการสอน การวดผลและประเมนประสทธภาพ การเรยนร
ออนไลน การปรบขดความสามารถของผเรยนใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงานทเกยวของ การ
พฒนาศกยภาพและสมรรถนะของผสอนใหสอดคลองกบความตองการและพฤตกรรมของผเรยนใหทนสมย
เปนตน โดยระบบบรณาการดงกลาวตองสามารถนาขอมลทเกดขนในระบบมาวเคราะหเพอหาจดแขงจดออน
และนาเสนอแนวทางการปรบปรงประสทธภาพของกระบวนการศกษาไดอยางตอเนอง
17
ภาพท 7 แนวคดการบรณาการขอมลสารสนเทศเพอการศกษา
ทมา: คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษา บรษท ไอบเอม (ประเทศ
ไทย) จากด
การขบเคลอนนโยบายและยทธศาสตรในการยกระดบคณภาพการศกษา รวมทงการตดตาม
ประเมนผล จาเปนตองมการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษาทความถกตอง ทนสมย และนาเชอถอ
จากทกหนวยงานทเกยวของกบการจดการศกษาของประเทศ ซงรวมถงหนวยงานในสงกด และนอกสงกด
กระทรวงศกษาธการ เพอนามาสการวเคราะหสงเคราะหใหเปนสารสนเทศ (Information) ทสามารถนามาใช
ประกอบการกาหนดนโยบาย วางแผน บรหารจดการ กากบตดตามประเมนผล และจดสรรงบประมาณ
ตลอดจนการตดสนใจเชงรกในการดาเนนงานตางๆ ทจาเปน ซงขอมลสารสนเทศดานการศกษาทมความ
สมบรณและมคณภาพเปนเครองมอสาคญทชวยใหกระบวนการบรหารจดการดานการศกษามประสทธภาพ
11.6 แนวคดระบบบรหารสารสนเทศภมศาสตรดานกาศกษา Education GIS
(Education Geometric Information System)
ระบบ GIS ชวยทาหนาทอานวยความสะดวกสาหรบการบรการจดการตาง ๆ เพอการอางองขอมล
ดานการศกษาในระบบ Cloud Computing และ Big Data มาอางองกบระบบเทคโนโลยสารสนเทศไดเปน
อยางด สามารถเกบเปนความลบไดเนองจากระบบของทางราชการ อกทงมความแมนยาดวยมาตราสวน
1:4000 เปนการจดเกบขอมลแผนทฐานเชงรหส อางองตาแหนงสถานการศกษากบพกดจรงบนพนโลกเพอ
การบรหารจดการจาแนกตาม ภมประเทศและภมศาสตร เสนทางโทรคมนาคม หรอสาธารณปโภค
18
11.7 แนวคดในการพฒนาบคลากรดาน ICT
การพฒนาบคลากรนบวาเปนหวใจของการพฒนาประเทศของการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
และการดารงชวตในศตวรรษท 21 บคลากรทเปนผนาการเปลยนแปลงสเดกและเยาวชนอนเปนการสงผานคน
รนใหมสยคดจตอลเอจ (Digital Age) คอ ผบรหารสถานศกษา และครผสอน นอกจากนบคลากรทางการ
ศกษาอนทเกยวของ ททาหนาทใหการสนบสนนการศกษา ใหบรการหรอปฏบตงานเกยวเนองกบการจด
กระบวนการเรยนการสอน การนเทศ และบรหารการศกษาในหนวยงานการศกษาตางๆ นอกจากน บคลากร
ดาน IT ทประจาในสถานศกษาและหนวยงานการศกษา จาเปนตองมความร ความเชยวชาญ และมทกษะทาง
IT ทงระบบปฏบตการ ระบบเครอขาย และการใชสอและอปกรณ ICT เพอสนบสนนการจดการเรยนการสอน
ของครและการเรยนรของผเรยน รวมถงการดแลมาตรการดานความปลอดภย โดยมแนวคดและหลกการใน
การพฒนาบคลากร ดงน
1.การบมเพาะและพฒนาผเรยนไปสผทเรยนรไดตนเองดวย ICT (self-directed learner with ICT)
ในทกท ทกเวลา และใช ICT เปนเครองมอในการเรยนรแบบรวมมอ (Cooperative learning with ICT)
รวมถงการเปนผใช ICT อยางชาญฉลาดรเทาทนและมความรบผดชอบ (Discerning and responsible ICT
users) ซงเปนสมรรถนะสาคญสาหรบการเปนบคคลแหงเรยนรและดารงชวตอยในศตรรษท 21
2. การใช ICT เพอการศกษา เปนการขยายขอบเขตการเรยนร (Zone of Proximal
Development) เพอเพมประสทธภาพในการจดการเรยนการสอน และชวยใหผเรยนเพมศกยภาพการเรยนร
อยางสงสด ดงนนครผสอนในทกระดบตองมสมรรถนะในการใช ICT (National ICT Competency
Framework) เปนเครองมอจดการเรยนการสอน และการปรบบทบาทของครผสอนจากผถายทอดขอมล
ความร เปนผจดการเรยนรและอานวยการเรยนร (Facilitator)
3. การเรยนรแบบรวมมอ (Cooperative leaning) ในการพฒนาครสมออาชพโดยใช ICT โดยการ
สรางเวทและเครอขายในการเรยนรและพฒนางานดานนวตกรรมการเรยนการสอนดวย ICT ในระดบโรงเรยน
กลมโรงเรยน พนท และ ระดบประเทศ ซงรวมพฒนาและคดสรรผลงานทดเยยม (Best practice) ในการ
ขยายผลและการนาไปใชในการจดการเรยนการสอน
4. ผบรหารสถานศกษา วสยทศนและความตระหนกของ ตอการใช ICT เพอการเรยนร และการ
สรางบรรยากาศและเงอนไขตอการเรยนรโดยการใช ICT อยางมความหมายในสถานศกษา รวมถงการบรณา
การ ICT ในหลกสตรและการเรยนการสอนอยางเปนองครวม
5. มการบรณาการ ICT ในหลกสตรการออกแบบแผนการสอน กจกรรมการเรยนการสอน และการ
ประเมนผล ทกาหนดวางอยางสอดคลองตลอดกระบวนการเรยนรจนถงผลสมฤทธของผเรยนตามเปาหมาย
19
ของหลกสตร การประเมนผเรยนระดบชาต และการพฒนาสมรรถนะของผเรยนดาน ICT ทสอดคลองตอการ
พฒนาสศตวรรษท 21 เพอใหผเรยนสามารถใช ICT ในการสบคนขอมล การสงเคราะหจดทารายงาน การ
สะทอนและใหขอเสนอแนะผลงานและผลการเรยนรตอเพอน ทงในและนอกโรงเรยน
6. การปฏรปกระบวนการฝกอบรมคร โดยเนนครเปนผเรยนร (Teacher as learner) จดใหครม
ประสบการณตรงและลงมอปฏบตจรง เรยนรผานสอและอปกรณ ICT มกระบวนการใหขอสะทอนเชงบวก
(Constructive feedback) เพอการตอยอดการเรยนรรวมกน และการตงเปาหมายในการพฒนาตนเองอยาง
ตอเนอง อนเปนการเรยนรตลอดชวต
11.8 แนวคดในการระดมทรพยากร
สบเนองจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 หมวด9 เทคโนโลยเพอการศกษา มาตรา
68 กาหนดวา “ใหมการระดมทน เพอจดตงกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาจากเงนอดหนนของรฐ คา
สมปทานและผลกาไรทไดจากการดาเนนกจการดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ และโทรคมนาคม
จากทกฝายทเกยวของทงภาครฐ ภาคเอกชน และองคกรประชาชน...” และ มาตรา 69 กาหนดวา “รฐตองจด
ใหมหนวยงานกลางทาหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผน สงเสรมและประสานวจย การพฒนาและการใช
รวมทงการประเมนคณภาพ และประสทธภาพของการผลตและการใช เทคโนโลยเพอการศกษา”
กระทรวงศกษาธการจงใหความสาคญอยางยงตอการจดตงกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา ตามมาตรา
68 เพอเปนแหลงทนสาหรบการสงเสรมและสนบสนน การผลต การวจย การพฒนา และการใชเทคโนโลยเพอ
การศกษา และจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา เพอใหเปนหนวยงานกลางททาหนาทพจารณาเสนอ
นโยบาย แผน สงเสรมและประสานวจย การพฒนาและการใช รวมทงการประเมนคณภาพ และประสทธภาพ
ของการผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา ตามมาตรา 69 โดยทงสถาบนและกองทนควรตองดาเนนงาน
ควบคกนไปภายใตเปาหมายและยทธศาสตรทสอดคลองกน เพอใหการใชจายงบประมาณเพอการดาเนนงาน
และการพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาเกดประโยชนสงสดและสงผลตอ การพฒนาการศกษาของประเทศ
อยางแทจรง
กระทรวงศกษาธการไดจดตงกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาขน ตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท
20 กรกฎาคม 2553 โดยมระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา พ.ศ.
2553 ลงวนท 23 สงหาคม 2553 (ปรบปรงเปนระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยกองทนพฒนาเทคโนโลย
เพอการศกษา พ.ศ. 2554 ลงวนท 17 ตลาคม 2554) รองรบการดาเนนงาน แตยงไมสามารถจดตงสถาบน
เทคโนโลยเพอการศกษา ทาใหแผนการดาเนนงานและการใชจายเงนกองทนเพอสนบสนนโครงการพฒนา
เทคโนโลยเพอการศกษายงไมสามารถกาหนดเปาหมายและยทธศาสตรทจะสงผลกระทบตอ การปฏรปการ
20
เรยนรไดอยางชดเจน จงจาเปนอยางยงทจะตองเรงผลกดนใหเกดการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
โดยเรวทสด
21
คานา
กระทรวงศกษาธการมการพฒนาและประยกตใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT)
เพอรองรบการบรหารจดการภายในองคกร เผยแพรองคความร สนบสนนการจดการเรยนการสอนและการ
เรยนรททนสมยของสถานศกษาในสงกด โดยดาเนนงานตามแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
เพอการศกษา พ.ศ. 2554-2556
เนองจากแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพอการศกษา พ.ศ. 2554 – 2556 สนสด
ลง กระทรวงศกษาธการจงไดจดทาแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพอการศกษา พ.ศ. 2557
– 2561 ขนใหม โดยตระหนกถงพนธกจของกระทรวงศกษาธการ ดานการจดการศกษาตลอดชวต ดานโอกาส
การเรยนรของประชาชน และการยกระดบคณภาพการศกษาโดยนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมา
ปรบใชเพอตอบสนองความตองการการเรยนร และการบรณาการโครงขายเทคโนโลยสารสนเทศเพอการ
บรหารจดการ และเพอการเรยนรตลอดชวต สามารถเรยนไดทกททกเวลา อยางไรกตามพบวาปญหาใน
ปจจบนคอการขาดการบรณาการโครงขายเทคโนโลยสารสนเทศ การใหบรการยงไมทวถง ยงมปญหาเรอง
ความเรวของการเชอมตอ และการเขาถงเทคโนโลยสารสนเทศ นอกจากนบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ
และการสอสาร ยงมอยอยางจากด ไมทนความเปลยนแปลงดานเทคโนโลยและความตองการบคลากรสาขา
เทคโนโลยสารสนเทศ สงผลใหกระทรวงศกษาธการ องคกรหลก หนวยงานในสงกด และองคกรในกากบ ตอง
ปรบกระบวนการพฒนาวธการจดการศกษา ใหมใหทนสมย และทนตอความกาวหนาดวยเทคโนโลยการศกษา
และสารสนเทศ
กระทรวงศกษาธการไดจดทาแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา พ.ศ.
2557-2561 ขน เพอเปนกรอบการดาเนนงานสงเสรมศกยภาพการจดการศกษาของไทยดวยความมงมนทจะ
นาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มาสนบสนนโอกาสการเรยนรของประชาชน ตอบสนองการปฏรปการ
เรยนร การบรหารจดการ การเรยนการสอน การพฒนาคร การพฒนานกเรยน และการพฒนาความเขมแขง
ของสถานศกษา รวมทง การพฒนาบคลากรทงสวนกลาง และสวนภมภาค ตลอดจนพฒนานวตกรรมเพอการ
เรยนร การพฒนาสอการเรยนการสอน การจดหองเรยนอจฉรยะ การพฒนาและรกษาความปลอดภยของ
ขอมล การพฒนาโครงสรางพนฐานของโครงขายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหเปนโครงขายเดยว
และการระดมทรพยากรเพอพฒนาสอการเรยนร การศกษาและวจย โดยมหนวยงานหนวยงานรองรบการ
กากบดแลการดาเนนงานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร การกากบดแลการสงเสรมการผลตสอการ
เรยนร ใหมประสทธภาพ และการตงกองทนเทคโนโลยการศกษาเพอสนบสนนการพฒนาสอและการ
ศกษาวจยเพอการพฒนา
ก
ในนามคณะผจดทาแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ดานการศกษา พ.ศ. 2557 –
2561 ของกระทรวงศกษาธการ ขอถอโอกาสนขอบพระคณ ทานผบรหารกระทรวงศกษาธการ ทสนบสนน
การยกรางแผนแมบท ขอขอบคณผทรงคณวฒ และทกทานทมสวนเกยวของในการจดทาแผนแมบทฉบบน ให
มความสมบรณ เพอนาไปปรบใชรวมกนตอไป
ก
บ ท ท 1
บทนา
กระทรวงศกษาธการ เปนหนวยงานหลกในการจดการศกษาของชาต รวมทงผลตและพฒนาทรพยากร
บคคล เพอสรางสงคมแหงการเรยนร สรางความมงคงทางดานเศรษฐกจและความมนคงทางสงคมใหกบ
ประเทศ ดวยฐานความร ความคดสรางสรรค แกปญหาความยากจน และสรางศกยภาพในการแขงขนของ
ประเทศ โดยมพนธกจในการพฒนา ยกระดบ และจดการศกษาเพอเพมขดความสามารถใหประชาชนไดม
อาชพทสามารถสรางรายไดทมงคงและมนคงเพอใหเปนบคลากรทมวนยเปยมไปดวยคณธรรม จรยธรรม ม
สานกความรบผดชอบตอตนเอง ผอน และสงคม
ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 31 ระบวา กระทรวงศกษาธการมหนาทใน
การสงเสรม และกากบการศกษาทกระดบ ทกประเภท กาหนดนโยบาย แผน และมาตรฐานการศกษา
สนบสนนทรพยากรเพอการศกษา
ในสวนทเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในดานการศกษา กระทรวงศกษาธการมนโยบาย
(Roadmap) เรงนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชในการปฏรปการเรยนร จดทาแผนแมบท เพอ
ขบเคลอนนโยบายรฐบาลในการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มาใชเพอยกระดบคณภาพการศกษา
พฒนาการศกษาทางไกล เพอกระจายโอกาสการศกษา การพฒนา SMART CLASSROOM เพอการเรยนร
สรางมาตรฐานการเรยนร โดยใชสอเทคโนโลย พฒนาสาระการเรยนร (Content/e-Content) พฒนาสอการ
เรยนร (e-Book) พฒนาหองสมดอเลกทรอนกส (e-Libraly) พฒนาคร เพอจดการเรยนการสอนโดยใช ICT
จดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา จดตงกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา และสนบสนนการใช
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการบรหารจดการใหกวางขวาง
ในระยะ 3 ปทผานมากระทรวงศกษาธการ ไดมแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เพอ
การศกษา ฉบบ พ.ศ.2554 - 2556 ซงใหความสาคญกบเรองการพฒนาทรพยากรบคคล กระบวนการสราง
นวตกรรมการเรยนร การพฒนาโครงสรางพนฐาน และสนบสนนการบรหารจดการดานการศกษา มเปาหมาย
การพฒนาเครอขายการศกษาแหงชาต (National Education Network-NEdNet) ศนยสารสนเทศเพอ
การศกษาแหงชาต (National Education Information System-NEIS) และศนยการเรยนรแหงชาต
(National Learning Center-NLC) สวนตวชวด ไดใหความสาคญกบเรองระดบความรสารสนเทศ
(Information Literacy) และลาดบของประเทศไทยในดชน NRR (Network Readiness Rankings) ของ
World Economic Forum
1
แมวา กระทรวงศกษาธการจะมการพฒนาและประยกตใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
(ICT) เพอรองรบการบรหารจดการภายในองคกร และสนบสนนการจดการเรยนการสอนและการเรยนร อยาง
ตอเนอง แตพบวาคณภาพการศกษาของไทยยงไมทดเทยมนานาประเทศ ขาดการประยกตใชเทคโนโลย
สารสนเทศมาใชในการเรยนการสอนเพอสนบสนนการเรยนร มอยอยางจากด และไมทวถง กลาวคอ ยงม
ความเหลอมลาเรองกระบวนการเรยนการสอน คณภาพการศกษา การเขาถงขอมลขาวสาร การมเครอขาย
เทคโนโลยสารสนเทศ รวมทงการขาดแผนงานทจะแกไขปญหาอยางจรงจง อปกรณคอมพวเตอร สอการ
เรยนรและขาดแคลนบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ ทาใหการใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอ
การเรยนรเปนไปอยางไมเตมประสทธภาพ กระทรวงศกษาธการจงมนโยบายทจะจดทาแผนแมบทเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสารฉบบใหม พ.ศ. 2557 - 2561 แทนฉบบเดมทไดสนสดลงในปทผานมา เพอเพอ
ประสทธภาพการดาเนนงานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ลดความเหลอมลา สนบสนนการเรยนร
นวตกรรม และยกระดบคณภาพการจดการศกษาใหแกประชาชนอยางตลอดชวต
กระทรวงศกษาธการไดทาการวเคราะหปญหาการจดการศกษา สถานภาพการจดการเรยนการสอน
และตระหนกเรองคณภาพการศกษา การทดสอบ และการวดผลทางการศกษาในระดบนานาชาตของเดกไทย
รวมทงการเตรยมเดกและเยาวชนไทยใหเปนพลเมองของโลก (World Citizen) ตามกรอบนโยบายเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร ระยะ พ.ศ.2554 – 2563 ของประเทศไทย (ICT 2020 Conceptual
Framework) แผนปฏบตการสาหรบยทธศาสตรประเทศ (Country Strategy) แผนปฏบตการการเขาส
ประชาคมอาเซยนป 2558 แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสาหรบการศกษาของประเทศไทย
พ.ศ. 2556 - 2563 ทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 (21st Century Skills) พระราชบญญตการศกษา
แหงชาต ป พ.ศ.2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 นโยบายของรฐบาลในสวนทเกยวของกบ
การศกษา นโยบายกระทรวงศกษาธการ รวมทงไดมการจดประชมผเชยวชาญ ผทรงคณวฒ และผมสวนได
สวนเสย เพอวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค (SWOT) ในการจดทารางแผนแมบทเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสารฉบบใหม ซงเนนการบรณาการทรพยากรดานตาง ๆ ใหเกดประโยชนรวมกน สวน
รายละเอยดของแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารฉบบใหม จะกลาวถงในบทตอไป
กระทรวงศกษาธการขอถอโอกาสนขอบคณ ผบรหารกระทรวงศกษาธการ ผเชยวชาญ ผทรงคณวฒ ผ
สวนราชการ ผแทนองคกรหลก และผเกยวของทกทาน จากทงภาครฐและภาคเอกชน อกครงหนง ทมสวนใน
การยกรางแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารฉบบน จนสาเรจ
1. พระราชบญญตการศกษาแหงชาตในสวนทเกยวของกบเทคโนโลยการศกษา
ในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 ม
สาระสาคญเกยวกบการจดการศกษาใหทกคนมสทธและโอกาสเสมอกนโดยยดหลกการศกษาตลอดชวต
2
ใหผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได มการจดกระบวนการเรยนรใหมเนอหาสาระตาม
ความสนใจของผเรยนใหฝกทกษะ กระบวนการคด จดการเรยนรใหเกดขนทกเวลาทกสถานท
ในสวนทเกยวของกบเทคโนโลยการศกษา (หมวด 9) รฐจะตองสงเสรมการผลตและพฒนาแบบเรยน
ตารา หนงสอทางวชาการ วสดอปกรณ และเทคโนโลยเพอการศกษา โดยเรงพฒนาขดความสามารถในการ
ผลต จดใหมเงนสนบสนนการผลต และมแรงจงใจใหแกผผลตและผพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา รวมทงให
มการพฒนาบคลากร ทงดานผผลตและผใชเทคโนโลยเพอการศกษา เพอใหมความรความสามารถ และให
ผเรยนมสทธไดรบการพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลยเพอการศกษา เพอใหมความรและทกษะ
เพยงพอทจะใชเทคโนโลยเพอการศกษาในการแสวงหาความรดวยตนเองอยางตอเนองและตลอดชวต โดยใหม
การระดมทนเพอจดตงกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา รวมทงรฐจะตองจดใหมหนวยงานกลางทา
หนาทพจารณาเสนอนโยบาย วางแผน สงเสรม ประสานการวจย การพฒนาการใช การประเมนคณภาพ และ
ประสทธภาพของการผลต และการใชเทคโนโลยเพอการศกษา
จะเหนไดวากระทรวงศกษาธการมภารกจกวางขวางทจะตองจดการศกษา จดกระบวนการเรยนร
ตลอดชวต และพฒนาเทคโนโลย เพอสนองตอความตองการของการเรยนรและยกระดบการศกษาให
สอดคลองกบภารกจและพระราชบญญตการศกษาแหงชาต และเตรยมความพรอมดานทกษะการเรยนรใน
ศตวรรษท 21 ใหแกประชาชนอยางทวถง
อยางไรกตามกระทรวงศกษาธการตองเผชญกบปญหาการจดการศกษารอบดาน ผลสมฤทธทางการ
ศกษา ของเดกและเยาวชน อยในระดบตากวามาตรฐาน แมแตผลการทดสอบผลการศกษาขนพนฐานแหงชาต
(O-NET) ยงอยในระดบทไดยงอยในระดบตากวาคะแนนเฉลย 50 คะแนนทกวชา นอกจากนผลสมฤทธ
ทางการศกษานานาชาต (PISA) ในป ค.ศ. 2012 จานวน 65 ประเทศ พบวานกเรยนไทยมผลการประเมนตา
กวาคาเฉลยนานาชาตทกวชา ทงวชาการอาน วทยาศาสตร และคณตศาสตรซงจะกลาวถงรายละเอยดในเรอง
ปญหาการศกษาดงตอไปน
2. สภาวการณการศกษา
2.1 ผลสมฤทธทางการศกษา ทสะทอนคณภาพการศกษาของไทย
ผลการทดสอบมาตรฐานการศกษาในประเทศ และระดบนานาชาต ของนกเรยนไทย พบวา
การศกษาทกระดบตากวามาตรฐานมาก ทงผลการสอบ O-NET, GAT, PAT และ PISA
2.1.1 ผลการทดสอบทางการศกษาแหงชาตขนพนฐาน (O-NET : Ordinary National
Educational Test) ซงเปนการวดผลการจดการศกษาขนพนฐานจดทดสอบโดยสถาบนทดสอบทางการศกษา
แหงชาต (องคการมหาชน) สาหรบนกเรยน ชน ป.6 ม.3 และ ม.6 ซงมการจดสอบ 8 กลมสาระ ผลการ
3
ทดสอบของนกเรยนทงประเทศ ในปการศกษา พ.ศ.2551 – 2555 พบวาคะแนนเฉลยยงตากวารอยละ 50
ในทกวชา ในทนจะแสดงตวอยางภาพผลการสอบเพยง 5 กลมสาระการเรยนร ปรากฏใน ภาพท 1
ภาพท 1 คะแนนเฉลย O-NET ของนกเรยนไทยชน ม.6 ปการศกษา 2551-2555
ทมา : สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน)
2.1.2 ผลการทดสอบความถนดทวไป (GAT) และความถนดทางวชาการและวชาชพ (PAT) ซง
เปนการทดสอบวดความถนดทวไปในระดบอดมศกษา (GAT : General Aptitude Test) ในปการศกษา
2553 - 2556 ซงมคะแนนเตม 300 คะแนน ผลปรากฏวาในภาพรวมของรายวชาสวนใหญ ไดคะแนนเฉลยไม
ถงครง (150 คะแนน) และในทานองเดยวกนผลการสอบวดความถนดทางวชาการและวชาชพ (PAT :
Professional and Academic Aptitude Test) สวนใหญคะแนนเฉลยยงตากวาครงของคะแนนเฉลย
มาตรฐาน ซงเปนสงทแสดงวา ผลสมฤทธทางการศกษาของไทย ตกตาลงอยางเหนไดชด ดงปรากฏใน
ภาพท 2
4
ภาพท 2 คะแนนเฉลยผลการทดสอบความถนดทวไป (GAT) และความถนดทางวชาการและวชาชพ (PAT)
ปการศกษา 2553 - 2556 ทมา : สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต (องคการมหาชน)
2.1.3 ผลสมฤทธทางการศกษานานาชาต (PISA) ซงจากการทดสอบผลสมฤทธทาง
การศกษานานาชาตโครงการ PISA 2012 จานวน 65 ประเทศ ในภาพรวม พบวา นกเรยนไทยมผลการ
ประเมนตากวาคาเฉลยนานาชาต (OECD) ทกวชา ทงวชาการอาน วทยาศาสตร และคณตศาสตร นอกจากน
เมอเทยบกบการประเมนครงแรกในป 2000 ยงมมผลสมฤทธตากวาอยางเหนไดชด อยางไรกตาม เมอเทยบ
การประเมนระหวางป 2006 และ 2012 พบวา นกเรยนมผลการประเมนเพมสงขนเลกนอย กลาวคอ คะแนนดานการ
อานในป 2012 ไดคะแนนเฉลย 441 คะแนน ดานวทยาศาสตรไดคะแนนเฉลย 444 คะแนน และดานคณตศาสตร ได
คะแนนเฉลย 427 คะแนน แตทกวชา ยงตากวาคาเฉลยนานาชาต (500 คะแนน) ดงปรากฏใน ภาพท 3
ภาพท 3 ผลการประเมนจาก PISA ป 2000 -2012 ของประเทศไทย
5
แสดงใหเหนถงคะแนนเฉลยทตกตาลง แมจะมแนวโนมทดขนแตยงตากวามาตรฐาน
ทมา : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.)
2.1.4 การประเมนผลสมฤทธวชาคณตศาสตร-วทยาศาสตร (TIMSS 2011) ซงเปนการ
ประเมนเฉพาะรายวชา คณตศาสตร และวทยาศาสตรของนกเรยนชน ม.2 พบวาทง วชาคณตศาสตรและ
วทยาศาสตร มคะแนนเฉลยตากวาคาเฉลย (500 คะแนน) กลาวคอในป ค.ศ. 2011 วชาคณตศาสตรได 427
คะแนน และวชาวทยาศาสตรได 451 คะแนน
2.2 ผลการจดอนดบสถาบนอดมศกษานานาชาต
จากการจดอนดบสถาบนอดมศกษานานาชาตโดย Webometrics Ranking และ The Times
Higher Education Supplement (THES) ซงเปนการจดอนดบมหาวทยาลยชนนาของโลกโดยการสารวจ
ขอมลผานทางระบบอนเทอรเนตของมหาวทยาลยจานวนกวา 3,000 แหง พบวามเพยงสถาบนอดมศกษาของ
ไทยแหงเดยวทมรายชออยใน 200 สถาบนอดมศกษาของโลก นอกจากนมเพยง 6 สถาบนอดมศกษาของไทย
ทมรายชออยใน 500 สถาบนอดมศกษาของโลก และมเพยง 8 สถาบนอดมศกษาของไทยเทานนทมรายชออย
ใน 1,000 สถาบนอดมศกษาของโลก ซงยงเปนสดสวนทนอย ดงปรากฏใน ภาพท 4
ภาพท 4 จานวนสถาบนอดมศกษานานาชาตทไดรบการจดอนดบ 100 200 500 และ 1,000 อนดบ ป 2556
ทมา : Ranking Web of World Universities: January 2013
2.3 ปญหาการขาดแคลนครผสอนและครชานาญการ
สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) ไดสารวจความตองการครตามกลมสาระการ
เรยนร (เฉพาะสถานศกษาทมความขาดแคลนคร) ขอมล ณ ปการศกษา 2555 สพฐ. พบวามความขาดแคลน
ครในทกกลมสาระการเรยนร เรยงลาดบ ดงน ภาษาตางประเทศ จานวน 7,444 อตรา คณตศาสตร จานวน 7,248 อตรา
6
ภาษาไทย จานวน 6,324 อตรา วทยาศาสตร จานวน 6,039 อตรา สงคมศกษา จานวน 4,563 อตรา
คอมพวเตอร(การงานอาชพ) จานวน 4,273 อตรา ศลปศกษา จานวน 4,192 อตรา ปฐมวย/ ประถมศกษา
จานวน 3,496 อตรา สขศกษา/พลศกษา จานวน 3,267 อตรา กจกรรมพฒนาผเรยน จานวน 1,996 อตรา
การศกษาพเศษ ฯลฯ จานวน 1,715 อตรา และขาดแคลนผบรหารสถานศกษา จานวน 905อตรา รวมอตรา
ขาดแคลนทงหมด 51,462 อตรา ดงปรากฏใน ภาพท 5
ภาพท 5 จานวนความตองการครตามกลมสาระการเรยนรปการศกษา 2555
ทมา : สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
อนง จากขอมลของสานกงานขาราชการครและบคลากรทางการศกษาพบวา ใน 10 ปขางหนา (พ.ศ.
2557 – 2567) จะมขาราชการครในสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เกษยณอายราชการ
เปนจานวนมาก หากพจารณาตามภมภาค ภาคตะวนออกเฉยงเหนอจะขาดแคลนมากทสด กลาวคอในปจจบน
(ขอมลป พ.ศ.2556) มคร 412,352 คน และภายในป พ.ศ.2567 จะเกษยณอายเปนจานวน 218,644 คน คด
เปนรอยละ 53.02 ของจานวนครทงหมด
2.4 โอกาสดานการศกษา
ในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต ป พ.ศ.2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 หมวด 2
มาตรา 10 ซงระบวาการจดการศกษาจะตองจดใหบคคลมสทธและโอกาสเสมอกนในการรบการศกษาขน
พนฐานไมนอยกวา 12 ป ทรฐตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย
กระทรวงศกษาธการรบผดชอบการจดการศกษา โดยใหประชาชนมสทธและโอกาสเสมอกน
นอกจากนยงไดขยายโอกาสทางการศกษาใหกบประชาชนทงในระบบโรงเรยนและนอกระบบโรงเรยน เพอให
ประชาชนทกคน ทกวยมโอกาสเขาถงการศกษาและการเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต กลาวโดยทวไป
ประชาชนไดรบการศกษาเพมขนแตยงไมทวถง อยางไรกตามจากขอมลสถตของศนยเทคโนโลยสารสนเทศ
7
และการสอสาร กระทรวงศกษาธการ ในปการศกษา พ.ศ. 2551 - 2555 พบวาประชาชนไทยยงไมไดรบ
โอกาสการศกษา 12 ป ตามทพระราชบญญตการศกษา พ.ศ. 2542 ไดระบไว
ในประถมศกษาพบวา กระทรวงศกษาธการสามารถจดการศกษาไดมากกวาจานวนประชากรกลมอาย
6-11 ป เนองจากรฐบาลไดเปดโอกาสใหกบประชาชนทกคนทอาศยอยในประเทศไทยสามารถเขารบ
การศกษาได
ในระดบมธยมศกษา พบวาตงแตป พ.ศ. 2551 – 2555 มอตราของนกเรยนตอประชากรระดบ
มธยมศกษาป พ.ศ. 2551 คดเปนรอยละ 81.94 ป พ.ศ. 2552 คดเปนรอยละ 82.36 ป พ.ศ. 2553 คดเปน
รอยละ 84.78 ในป พ.ศ. 2554 คดเปนรอยละ 84.79 และในป พ.ศ. 2555 คดเปนรอยละ 84.60
2.5 การใหบรการเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศและ ระบบอนเทอรเนตความเรวสง
กระทรวงศกษาธการไดใหบรการเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศ แกทกสถานศกษา โดยผานเครอขาย
MOENet เครอขาย UniNet เครอขาย OBEC Gateway และ เครอขายดาวเทยมสอสาร (IP Star) อยางไรก
ตามการดาเนนงานทผานมา พบวา มปญหาดานความเรวในการเชอมตอ และการใหบรการยงไมทวถง สวน
ใหญใหความสนใจในการพฒนาวสดอปกรณมากกวาการนาเนอหาสาระมาใชในการเรยน การสอน รวมทงการ
ดาเนนการพฒนาผสอนและผเรยน ยงมอยอยางจากด ทาใหไมไดใชประโยชนจากเครอขายเทคโนโลย
สารสนเทศอยางเตมประสทธภาพ นอกจากนสถานศกษามจานวนคอมพวเตอรและอปกรณสาหรบการเรยน
การสอนไมเพยงพอ อปกรณพกพาและสอการเรยนการสอนมยงไมทวถง และลาสมย รวมทงครผสอนสวน
ใหญยงขาดความชานาญ ไมสามารถใชสอเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการเรยนการสอนไดอยางม
ประสทธภาพ และผเรยนไมไดรบโอกาสทจะใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการเรยนรดวยตนเองอยางเตมท
แมวารฐบาลไดลงทนงบประมาณดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา อยางตอเนองและ
กาวกระโดด (ดงปรากฏใน ภาพท 6) แตคณภาพการศกษาของประเทศไทยยงตกตา กวามาตรฐาน ดงทได
กลาวขางตน
8
ภาพท 6 งบประมาณดานไอซท ของกระทรวงศกษาธการ ป 2553-2557
ทมา : ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สป. ศธ.
หากเปรยบเทยบการใชอนเทอรเนตกบประเทศทพฒนาแลวจะเหนวามความตางอยางเหนไดชด โดย
ประเทศทพฒนาแลวสวนใหญมอตราสวนผใชอนเทอรเนตมากกวารอยละ 70 ในขณะทประเทศทกาลงพฒนา
เชน ประเทศไทย ฟลปปนส อนโดนเซย จน และเวยดนาม อตราสวนผใชอนเทอรเนตไมถงรอยละ 40 ยกเวน
มาเลเซยและ บรไน ซงใชอนเทอรเนตในปรมาณสงกวารอยละ 50 อยางไรกตาม จานวนผใชอนเทอรเนตในแต
ละประเทศมแนวโนมเพมมากขนทกป เปรยบเทยบกบ พ.ศ.2547 ประเทศไทยใชอนเทอรเนตเพยงรอยละ
10.7 ป พ.ศ.2553 เพมขนจากป พ.ศ.2547 รอยละ 10.5 ทนาสงเกตคอ ประเทศเพอนบานหลายประเทศม
อตราการใชอนเทอรเนต ในป พ.ศ.2553 เพมขนจากป พ.ศ.2547 รอยละ 20 ขนไป ไดแก ฟลปปนส
เวยดนาม จน และบรไน
ในการเปรยบเทยบการใชอนเทอรเนตความเรวสงระดบนานาชาตพบวา มความแตกตางระหวาง
ประเทศทกาลงพฒนากบประเทศทพฒนาแลวอยางเดนชดเชนกน ประเทศทพฒนาแลวสวนใหญมอตราสวน
ผใชอนเทอรเนตความเรวสงมากกวา 20 เครองตอประชากร 100 คน ในขณะทประเทศกาลงพฒนา เชน
ประเทศไทย บรไน เวยดนาม มาเลเซย และจน อตราผใชอนเทอรเนตยงคงตาไมถงรอยละ 10 ดงปรากฏใน
ภาพท 7 และ ภาพท 8
ภาพท 7 รอยละของผใชอนเทอรเนตความเรวสง
ทมา : International Telecommunication Union (ITU), 2013
9
ภาพท 8 รอยละของผใชอนเทอรเนต
ทมา : International Telecommunication Union (ITU), 2013
2.6 การใชโทรศพทเคลอนท
ในปจจบนทวโลกไดหนมาใหความสาคญกบการใชโทรศพทเคลอนทเพอการเรยนรตลอดชวต และ
เรยนรทกททกเวลา อยางไรกตามพบวาประเทศไทยยงไมไดใชโทรศพทเคลอนทเพอการศกษาอยางแพรหลาย
แมวาประเทศไทยจะมอตราสวนการครอบครองโทรศพทเคลอนทในอตราสง กลาวคอจากขอมลการ
ครอบครองโทรศพทเคลอนทของประเทศไทยในป พ.ศ.2553 มอตราสวน 104 เครอง ตอประชากร 100 คน
หรอโดยเฉลยมโทรศพทเคลอนท 1 เครองตอ 1 คน เพมขนจากป พ.ศ.2550 ซงมอตราสวนโทรศพทเคลอนท
78 เครองตอประชากร 100 คน นอกจากนประเทศในกลมอาเซยนหลายประเทศมอตราสวนการครอบครอง
โทรศพทเคลอนทมากกวาไทย อาท สงคโปร มาเลเซย บรไน และโดยเฉพาะเวยดนาม มจานวนการ
ครอบครองโทรศพทเคลอนทมากถง 175 เครองตอประชากร 100 คน อนเปนการเพมขนอยางกาวกระโดด
จากป พ.ศ.2550 ซงมผใชเพยง 53 เครองตอประชากร 100 คน และเพมจาก ป พ.ศ.2547 ทมผใชเพยง 4
เครองตอประชากร 100 คน ดงปรากฏในภาพท 9
10
ภาพท 9 รอยละของผครอบครองโทรศพทเคลอนท
ทมา : International Telecommunication Union (ITU), 2013
11
บ ท ท 2
สถานภาพของการใช ICT เพอการศกษาในปจจบน
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ไดกาหนดสาระสาคญวาบคคลมสทธและเสมอภาคกน
ในการไดรบการศกษา การจดการศกษา จะตองจดใหเปนกระบวนการททาใหเกดการเรยนรอยางตอเนอง
ตลอดชวต โดยยดหลกวา ผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาไดดวยตนเอง รฐจงจะตองจด
การศกษาใหเขาถงประชาชนอยางกวางขวาง ทวถง และหลากหลาย ซงเครองมอสาคญทกาหนดใหนามาชวย
ในการจดการศกษาน คอเทคโนโลยเพอการศกษา ดงระบไวในหมวด 9 เทคโนโลยเพอการศกษา มาตรา 63–
69 ซงเกยวกบเรองการจดสรรคลนความถ สอตวนาและโครงสรางพนฐาน (มาตรา 63) สงเสรมและสนบสนน
ใหมการผลตและพฒนาแบบเรยน ฯลฯ (มาตรา 64) พฒนาบคลากรทงดานผผลตและผใชเทคโนโลยเพอ
การศกษา (มาตรา 65) ผเรยนมสทธไดรบการพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลยเพอการศกษา
(มาตรา 66) สงเสรมใหมการวจยและพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา (มาตรา 67) ใหมการระดมทน เพอจดตง
กองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา(มาตรา 68) รฐตองจดใหมหนวยงานกลางทาหนาทพจารณาเสนอ
นโยบายแผนสงเสรมวจย รวมทงการประเมนคณภาพของการผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา(มาตรา
69)
พระราชบญญตการศกษาแหงชาตขางตน กาหนดใหกระทรวงศกษาธการจดตงกองทนพฒนา
เทคโนโลยเพอการศกษา โดยระดมทนจากเงนอดหนน ของรฐ คาสมปทานและผลกาไรทไดจากการดาเนน
กจการดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ และโทรคมนาคม จากทกฝายทเกยวของ ภาคเอกชน และ
องคกรประชาชน เพอสนบสนนการผลต การวจยและการพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาทเหมาะสม รวมทง
จดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา เพอทาหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผน สงเสรมและประสานวจย
การพฒนาและการใช รวมทงการประเมนคณภาพ และประสทธภาพของการผลตและการใชเทคโนโลยเพอ
การศกษา
การดาเนนการตามแผนแมบทฯ ทผานมา สวนใหญมการนาไปประยกตใชเพยงบางสวน เพอการ
อางองในการของบประมาณ และใหหนวยงานตาง ๆ นาไปเปนกรอบการจดทาแผนปฏบตการ (Action Plan)
ตามบรบทของแตละหนวยงานเอง
จากการดาเนนการการดาเนนการตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต และแผนแมบท ICT เพอ
การศกษา พ.ศ. 2554 – 2556 กระทรวงศกษายงคงประสบปญหา ซงพอสรปไดดงน
12
1. สถานภาพของการใช ICT เพอการศกษาในองคกรหลก
ปจจบนองคกรหลกภายใตกระทรวงศกษาธการ ไดมการดาเนนการดานการพฒนาการศกษาดวย
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มทงสน 3 ระบบดงน
1.1 โครงสรางพนฐานดานเครอขายความเรวสงในสงกดกระทรวงศกษาธการใน
ปจจบน
1.1.1 เครอขายคอมพวเตอรของสานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (MOE Net)
การวางระบบเครอขาย MOE Net ใชวธเชาโครงขายของบรษท ทโอท จากด (มหาชน) โดยใช
สถาปตยกรรมผสมระหวาง Frame Relay, MPLS, IP VPN, Metro LAN, ATM, ADSL, DSL และดาวเทยม
IP Star, Wi-Net มสถานปจบนดงน
สงกด IPVPN/MPLS DSL VPN/ADSL Wi-Net Satellite
ศธภ. (สป.) 12 - - -
สานกงาน กศน. 299 2,319 39 488
สพฐ. 2,545 9,639 1,728 17,312
สอศ. 422 0 0 3
อนๆ 9 0 0 207
รวมทงสน 3,287 11,958 1,767 18,010
ตารางท 1 เทคโนโลยทใชงานในบรการโครงขาย MOE Net ปจจบน
สถาปตยกรรมเครอขาย MOENet ในสวนโหนดของแตละภมภาค
13
ภาพท 1 โหนดบรการในสวนภมภาคของเครอขาย MOENet ปจจบน
ภาพท 2 แผนผงการเชอมตอเครอขาย MOENet ไปยงระดบ Access Network ปจจบน
1.1.2 เครอขายเทคโนโลยสารสนเทศเพอพฒนาการศกษา (UniNet) ของ สกอ.
โครงการ UniNet เรมดาเนนการใน 2539 เปนเครอขายแกนหลกทางการศกษา
ระดบอดมศกษา นาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาชวยในการจดการเรยนการสอน รองรบปรมาณ
ความตองการเขาศกษาตอระดบอดมศกษาตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม ฉบบท 8 โดยมเปาหมาย เพอ
เปนการกระจายโอกาสทางการศกษาระดบอดมศกษาไปสภมภาคโดยจดตงเปนวทยาเขตสารสนเทศ โดยท
ผานมา (ป 2539-2552) ไดดาเนนการจดหาวงจรสอสญญาณโดยวธเชาจากผใหบรการ ทาการเชอมโยง
สถาบนอดมศกษาจานวนกวา 200 แหง เชอมโยงสอสญญาณอนเทอรเนตเพอการศกษาวจยทงในและ
ตางประเทศ เชอมโยงไปยงเครอขายอนเทอรเนตทวไป ใชการบรหารจดการเครอขายจากสวนกลางโดย
UniNet โดยอาศยทรพยากรทางดานสถานทและบคลากรของสถาบนอดมศกษาทวประเทศ ทาการบรหาร
และใหบรการเครอขายในการใชประโยชนดานการศกษาวจยรวมกน
ทผานมาสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา กระทรวงศกษาธการ ไดรบอนมตแผนปฏบต
การไทยเขมแขงตามแผนกระตนเศรษฐกจ ป พ.ศ. 2553-2555 ใหดาเนนโครงการพฒนาและขยายเครอขาย
14
เทคโนโลยสารสนเทศเพอพฒนาการศกษา (UniNet) เพอรองรบการศกษาทงระบบ โดยมวตถประสงคเพอ
พฒนาโครงสรางพนฐานดานเครอขาย การบรณาการเครอขายของสถาบนการศกษาทกระดบ ไดแก
เครอขายการศกษาขนพนฐาน อาชวศกษา และอดมศกษา ใหเชอมโยงเขาดวยกนบนเครอขายเดยวโดยใชชอ
เรยกวา “เครอขายเพอการศกษาวจยแหงชาต (NEdNet : National Education Network)” ทาใหเสมอน
วาเครอขายของสมาชกทวประเทศเชอมกนในลกษณะเครอขายภายใน (Intranet) จากนนจะออกสภายนอก
ผาน Gateway ของ UniNet เดม การบรหารจดการเครอขายโดยจะบรหารจากสวนกลางและประสานงาน
รวมกบสถาบนอดมศกษาในประเทศไทย เชอมโยงไปสเครอขายเพอการศกษาวจยทวโลก สถาบนการศกษา
สามารถดาเนนกจกรรมเพอการศกษาวจย มการแยกจากการใชงานออกจากอนเทอรเนตทวไป มการแยกทา
ใหไมม Traffic แบบอนมาเจอปน ทาการสรางโครงขายเชอมโยงถงกนเปนในลกษณะเครอขายทสรางขนเอง
ดวยสอสญญาณใยแกวนาแสงโดยใชเทคโนโลย DWDM (Dense Wavelength Division Multiplexing) ได
มการยกเลกการเชาสอสญญาณจากผใหบรการ มาเปนจดสรางเสนทางสอสญญาณเอง โดยมกลมเปาหมาย
ทใหบรการมงเนนเฉพาะสถาบนการศกษาและหนวยงานวจยเทานน
โดยโครงการ UniNet มเปาหมายในการขยายเครอขายใหครอบคลมดงน
1. จดสรางเครอขายแกนหลกสวนกลางและสวนภมภาค จานวน 23 โหนด ขนาดความเรว 50
กกะบตตอวนาท (DWDM ขนาด 5 แลมดา)
2. สรางเครอขายกระจาย (Distribution Node) จานวน 87 โหนด ครอบคลมทกจงหวด
3. ทาการเชอมโยงสอสญญาณใยแกวนาแสงไปยงสถาบนการศกษาและหนวยงานทเกยวของ
จานวน 10,745 แหง เพอการครอบคลมสถานศกษาดงตอไปน
3.1 สถาบนอดมศกษา/สถาบนการศกษาและวจยอนๆ 245 แหง (~1 Gbps)
3.2 อาชวศกษา 415 แหง (~100-1000 Mbps)
3.3 เขตพนทการศกษา 185 แหง (~10-100 Mbps)
3.4 โรงเรยนสงกด สพฐ. 9,607 แหง (~10-100 Mbps)
3.5 หองสมด กศน. 151 แหง (~10-100 Mbps)
3.6 โรงเรยนสงกด สช. 142 แหง (~10-100 Mbps)
4. เชอมตอสอสญญาณอนเทอรเนตเพอการศกษาวจยกบเครอขายทวโลก ผานเครอขาย
Internet2 ของประเทศสหรฐอเมรกาเครอขาย JGN2Plus และเครอขาย TEIN4 ซงเปน
เครอขายความรวมมอของเครอขายเพอการศกษาวจยในกลมประเทศเอเชย โดยไดรบการ
สนบสนนจากกลมสหภาพยโรปตามมตทประชมอาเซม ทาใหสถาบนการศกษาทเชอมตอกบ
15
เครอขาย UniNet กสามารถใชงานไดในลกษณะเดยวกนโดยลกษณะการเชอมตอดงกลาวถอ
เปนเครอขายเฉพาะกจ และเครอขาย UniNet เปนแหงเดยวทเชอมโยงเครอขายดงกลาวน
5. เชอมตอสอสญญาณอนเทอรเนตทวไปทงภายในประเทศ (Domestic Link) ทขนาด
ความเรว 20 กกะบตตอวนาท และตอสอสญญาณอนเทอรเนตทวไปออกตางประเทศ
(International Internet Gateway) ทขนาดความเรว 30 กกะบตตอวนาท
หมายเหต
1. ปจจบนเดอนพฤษภาคม 2556 โครงการไดดาเนนการเสรจจานวน 3,140 แหง ยงไม
แลวเสรจอก 7,606 แหง ทงนโดยมเปาหมายจะแลวเสรจภายในป 2557
2. โครงการเปนการจดสรางโครงขายใยแกวนาแสง (Fiber Optic) ใชงานเองเพอการ
เชอมโยงสถาบนการศกษาเขาดวยกน โดยยกเลกการเชาใชจากผใหบรการโครงขาย
3. โครงการไดมการแยก Traffic ออกจากการใชงานอนเทอรเนตทวไป เพอใหไมม Traffic
แบบอนมาเจอปน มลกษณะเฉพาะตว
1.1.3 เครอขายสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (OBEC Net)
เครอขายคอมพวเตอรระหวางหนวยงานในสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
(สพฐ.) โดยม last mile ในระดบโรงเรยน สานกงานในสวนภมภาค และสานกงานสวนกลาง มการดาเนน
โครงการในปงบประมาณ พ.ศ.2545 โดยกระทรวงศกษาธการ ไดขอความรวมมอไปยงกระทรวงเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร เพอขอให บรษท ทโอท จากด (มหาชน) และบรษท กสท โทรคมนาคม จากด
(มหาชน) เปนผดาเนนการเชอมตอระบบเครอขายไปยงโรงเรยน และหนวยงานในสงกด โดยใชโครงขาย
MOENet เปนหลก มคาใชจายในการเชาสอสญญาณประมาณปละ 1,000 ลานบาท เพอบรการสถานศกษาใน
สงกด สพฐ. จานวน 30,302 แหง สามารถจาแนกหนวยงานตามประเภทการเชอมตอดงน
ลาดบ รปแบบการเชอมโยง สถานศกษา สพท. รวม
1 สายเชาความเรวสง (Leased Line) 1,468 85 1,653
2 คสายโทรศพทความเรวสง (ADSL) 5,710 5,710
3 ระบบจานดาวเทยม (Satellite) 22,939 22,939
รวมทงสน 30,117 185 30,302
16
ตารางท 2 จานวนสถานศกษาและหนวยงานทเชอมตอวงจร
โครงการตามกรอบแผนงบประมาณ 2557 โดยแบงงานออกเปน 2 ระดบคอ
1) ระดบ Access Layer : จดเตรยมระบบโครงขายคอมพวเตอรเพอหนวยงานในสงกด
ทงระดบสถานศกษา และสานกงานเขตพนทการศกษาในระดบ Access Layer เปนโครงขายสอสารขอมล
ระดบโหนดปลายทาง (Access Network Security Gateway) ในระดบของการใชงานมอปกรณทาหนาท
กาหนดเสนทางใหกบผใชงานภายในโรงเรยนตาง ๆ เครองคอมพวเตอร, Notebook, Tablet และ Mobile
devices ตาง ๆ ใหสามารถใชงานระบบ Application ตาง ๆ ของทางสพฐ. หรอการใชงาน Internet เปนตน
การพฒนาและปรบปรงเครอขายของสพฐ. เพอใชในการเชอมโยงแลกเปลยนขอมลระหวางสถานศกษาภายใน
จงหวด และรองรบระบบสอการเรยนการสอนในรปแบบตางๆ เชน e-Learning, Content Streaming และ
Video on Demand (VDO) เปนตน เพอปรบปรงรปแบบและวธการในการเรยนการสอน ดงนน เพอใหการ
เขาถงขอมลไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จงไดเตรยม
เสนทางของการใชงานทเปนเสนทางหลกเฉพาะของสพฐ. ผานทางโหนดหลก (Core Node) โดยกาหนดให
เสนทางสามารถรองรบใชงาน IPv6 ในลกษณะ Native IPv6 หรอการใชงานแบบรวมกนระหวาง IPv4 กบ
IPv6 ได ทงนขนอยกบความพรอมของอปกรณของสถานศกษา โดยเปาหมายของระบบเครอขายสพฐ. เมอ
เสรจสมบรณแลวจะสามารถกาหนดนโยบายของการใชงานเครอขาย Internet และใหบรการแกโรงเรยนใน
สงกดสพฐ. ไดอยางมประสทธภาพและสมบรณมากยงขน
ภาพท 3 การเชอมโยงเครอขายของ สพฐ.
17
2) ระดบ Service Layer : ปงบประมาณ พ.ศ. 2556 สพฐ. ไดจดตง OBEC Gateway
เพอใหหนวยงานในสงกด สพฐ. ทงระดบสานกงาน และสถานศกษา เชอมตอมายงศนยขอมลของ สพฐ.
เพอใหการเขาถงขอมลเปนไปไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพ โดยใชบรการดานโครงชายโทรคมนาคมจาก
บรษท ทโอท จากด (มหาชน) และบรษท กสท โทรคมนาคม จากด (มหาชน)
ภาพท 4 การเชอมโยงเครอขายของ สพฐ.
ตอมา สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) และ สพฐ. มการประสานงานเพอการ
เชอมโยงเครอขายของ สพฐ. เขากบ NEdNet มขอตกลงรวมกนภายในกระทรวงศกษาธการวา ในสวนแกน
หลกให สกอ. เปนผรบผดชอบในการบรหารจดการและการขอตงงบประมาณในการดาเนนการ และในสวน
ของการทเปนโหนดกระจายและโหนดปลายทางนนการจดตงงบประมาณดาเนนการโดยหนวยงานเจาของ จะ
เปนผรบผดชอบในการดาเนนการของบประมาณเอง
ปงบประมาณ 2557 สพฐ. ไดหารอกบ สกอ. เพอการวางแผนรวมกนในการพฒนาโครงขาย
NEdNet ใหมความมนคง สามารถใหบรการไดอยางตอเนอง มประสทธภาพ รองรบการใชงานในการจดการ
เรยนการสอนของสถานศกษา ทงในรปแบบของการศกษาทางไกล เชน การจดการเรยนการสอนแบบ
Interactive Learning ผานระบบ Telepresence การจดรายการการสอนทางไกลผาน IPTV เปนตน โดย
เครอขาย NEdNet ตองรองรบการจดหาเครองคอมพวเตอรพกพา (Tablet) โดยอนาคตอนไกล โรงเรยนใน
สงกดจะม Tablet มากกวา 7,000,000 เครอง
1.2 ผลการตดตามประเมนผลโครงการ Tablet เพอการศกษาไทย
ผลการตดตามผลการใช Tablet ในการเรยนรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 จากโครงการวจย
ดงกลาว พบขอมลในประเดนตางๆ ดงน
18
1.2.1 การจดซอ การควบคมการผลต และการสงมอบเครองแทบเลตพซ
จากขอมลการสารวจสถานศกษาทกสงกดของสานกงานสถตแหงชาต พบวา สถานศกษาท
ไดรบการสารวจรอยละ 97 ไดรบแทบเลตแลว (มนาคม 2556) มนอยกวารอยละ 1 ทระบวายงไมไดรบการ
จดสรรสาหรบโรงเรยนทไดรบการจดสรรแลว ระบวา รอยละ 76.3 ไดรบเครองตรงตามกาหนดเวลา (สงหาคม
2555) และรอยละ 21.8 ชากวากาหนด ทงนในระหวางจดสงเครอง รอยละ 8.9 คนพบความชารดบกพรอง
ของสอตวนา โดยรอยละ 44.1 ระบวาเปนการชารดของอปกรณและรอยละ 28.2 พบความชารดในซอฟตแวร
หากแตเมอใชงานไปแลว ผลการสารวจ พบวา ครผสอนทเคยใช/ทดลองใชงานเครองแทบเลต รอยละ 66.8
พบปญหา ไดแก รอยละ 60.1 ไมสามารถหาเครองสารองใหนกเรยนใชแทนเครองทเสย รอยละ 58.8 เหนวา
เดกยงเลกเกนไปทจะเรยนรดวยแทบเลตจงขาดความรอบคอบในการดแลรกษาเครอง และรอยละ 49.6
ความเรวในการเขาไปใชงานโปรแกรมตาง ๆ ยงชามาก เครองแฮงคบอย ในสวนของการสารวจขอมลของ
ผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานพบขอมลวา มสถานศกษารอยละ
3.78 ทไมไดรบแทบเลตแตไมถอวาเปนปญหามากนก (รอยละ 1.79) ซงสาเหตหนงคอมนกเรยนเขามาเพม ซง
ผบรหารสถานศกษารอยละ 13.32 เหนวา หนวยงานตนสงกดควรแกไขปญหาน
1.2.2 การพฒนาระบบโครงขายไรสาย (Wi-Fi Network) และพฒนาศนยควบคมการ
ดาเนนงานและตดตามประเมนผล
จากผลการสารวจขอมลโรงเรยนทกสงกดทเขารวมโครงการฯ ของสานกงานสถตแหงชาต
พบวาระบบเครอขายการตดตอสอสารของโรงเรยนนยมใช คอ ระบบ INTERNET มากทสด (รอยละ 89.9)
รองลงมาคอ ระบบ LAN (รอยละ 37.5) INTRANET (รอยละ 5.2) สาหรบโรงเรยนทมการใชอนเทอรเนตจะ
เชอมตอโดยใชชองทาง XDSL มากทสด (รอยละ 41.8) (ความเรวสงสดทใชงานโดยเฉลย 8.00 Mbps)
รองลงมาเชอมตอดวยระบบเชอมตอไรสาย รอยละ 32.8 (ความเรวสงสดทใชงานโดยเฉลย 6.00 Mbps)
Analogue modem รอยละ 10.7 (ความเรวสงสดทใชงานโดยเฉลย 4.00 Mbps) สายวงจรเชา รอยละ 5.6
(ความเรวสงสดทใชงานโดยเฉลย 8.00 Mbps) ISDN รอยละ 4.7 (ความเรวสงสดทใชงานโดยเฉลย 6.00
Mbps) cable modem รอยละ 2.8 (ความเรวสงสดทใชงานโดยเฉลย10.00 Mbps) หากแตโรงเรยนทอยใน
ขายของการไดรบการจดสรรแทบเลตสวนใหญ (รอยละ 92.1) มปญหา/อปสรรคการใช ในขณะทมรอยละ 7.2
ไมมปญหา/อปสรรค ทงนปญหา/อปสรรคการใช ICT ของโรงเรยน 5 อนดบแรก คอความเรวในการใช
อนเทอรเนตชา (รอยละ 73.4) รองลงมาขาดงบประมาณในการดแลรกษา (รอยละ 72.7) ในสวนการสารวจ
สถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานนนพบวาสวนใหญยงใชระบบอนเทอรเนตผาน
สายโทรศพท (44.93) ในขณะทรอยละ 4.37 มระบบอนเทอรเนตความเรวสง (ADSL dial-up)
19
1.2.3 การพฒนาและการใชสอดจทล
เนองจากกระทรวงศกษาธการไดมการบรรจสอการเรยนการสอนดจทลของชนประถมศกษาป
ท 1 ซงแปลงจากสอชวยสอน (CAI) แบบทใชกบเครอง PC มาสแทบเลต ผลการสารวจความพงพอใจตอ
โครงการฯ ของสานกงานสถตแหงชาต ระบวา ผบรหารสถานศกษาและคร รอยละ 93.1 และ 87.5 จงระบวา
โครงการฯ สามารถนาเสนอสอการเรยนการสอนททนสมยและจงใจผเรยนมากกวาเดม ซงสอดคลองกบผลการ
สารวจของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน หากแตมคร รอยละ 32.7 ทเหนสอดคลองในเรอง
ดงกลาวในสวนของการผสมผสานสอเพอกระบวนการเรยนรนน ผลการสารวจของสานกงานสถตแหงชาต
พ.ศ. 2556 ระบวา ครผสอนทเคยใช/ทดลองใชงานสอการเรยนรดจทล 5 วชาหลก เหนวาทง 5 วชาหลกใช
เวลาเปดเฉลยประมาณ 5 วนาท เทากน เมอพจารณาในแตละวชา พบวา ครไดเปดสอการเรยนการสอนเทา
เทยมกนในทกวชา (รอยละ 33) ทงน ครทอยในภาคใตมอตราการใชงานเนอหาการสอนมากทสด (รอยละ 39)
หากแตเมอพจารณาจากประโยชนการใชงานแลว ครผชนชนประถมศกษาปท 1 พจารณาเหนวา รอยละ 98.2
เดกจะไดประโยชนจากสอการสอนวชาภาษาไทยสงกวาโปรแกรมวชาอน ๆ (รอยละ 98.2) รองลงมาคอ สอ
วชาคณตศาสตร (รอยละ 98) วชาสงคมศกษา (รอยละ 97.6) วชาวทยาศาสตร (รอยละ 97.4) และวชา
ภาษาองกฤษ (รอยละ 95.5) ซงสอดคลองกบผลการสอบถามครถงโปรแกรมสอการสอนดจทลทครใช
ประกอบการเรยนการสอนเกนกวา 5 ครงตอสปดาห ไดแก รอยละ 15.57 ของครเหนวาเดกจะไดประโยชน
จากสอการสอนวชาภาษาไทยสงกวาโปรแกรมวชาอน ๆ รองลงมาคอสอวชาคณตศาสตร (รอยละ 11.26) วชา
ภาษาองกฤษ (รอยละ 2.81) วชาวทยาศาสตร (รอยละ 2.44 และวชาสงคมศกษา (รอยละ 1.13)
1.2.4 การพฒนาครผสอน
จากผลการสารวจของสานกงานสถตแหงชาต พบวา ครผสอนของโรงเรยนสวนใหญ (รอยละ
63.9) ตองการอบรมเพมเตม อาท การสราง application การแกปญหาเบองตน และการประยกตใชในการ
เรยนการสอน และรอยละ 28.7 ไมตองการอบรมเพมเตม โดยใหเหตผลตางๆ อาท สามารถดาเนนการไดดวย
ตนเอง หรอมภาระงานมาก ผานการอบรมมาแลว ฯลฯ หากแตผลการสารวจของสานกงานคณะกรรมการ
การศกษาขนพนฐานระบถงทศนคตเชงบวกของครในการผสมผสานแทบเลตในการเรยนการสอน กลาวคอ
รอยละ 57.79 มความชอบในการนาแทบเลตมาใชในระดบประถมศกษาปท 1 และรอยละ 61.73 เลงเหนถง
ประโยชนทไดแกผเรยน โดยรอยละ 12 เหนวานกเรยนสามารถคนควาดวยตนเอง และรอยละ 8 เหนวาแทบ
เลตชวยใหการเรยนการสอนมประสทธภาพมากขนในสวนของการพฒนาครนน ครสวนใหญ (รอยละ 63.79)
ระบวาตนเองยงขาดทกษะในการใชเครอง เพราะตนเองไมมแทบเลต (รอยละ 83.68) มภาระงานมาก (รอยละ
79.74) หรอมความเครยดทจะตองจดการเรยนรดวยแทบเลต (รอยละ 49.72) ทงน ครหนงในสาม (รอยละ
20
30.6) เชอวา เอกสาร เรอง แผนการจดการเรยนการสอนดวยเทบเลต 200 วน สามารถชวยใหครผสมผสาน
แทบเลตตามแผนการเรยนการสอนทไดกาหนดไว
1.3 การพฒนาและประยกตใชระบบสารสนเทศดานการศกษา
จากรายงานสถานภาพการพฒนาฐานขอมลสารสนเทศดานการศกษา แผนปฏบตการฐานขอมล
สารสนเทศดานการศกษาแหงชาต กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2553 – 2555 พบวาการพฒนาฐานขอมล
สารสนเทศดานการศกษาของประเทศ ปจจบนไดรบความรวมมอหนวยงานทจดการศกษา ในการพฒนาและ
ประยกตใชระบบสารสนเทศ เพอการบนทกและปรบปรงฐานขอมลสารสนเทศดานการศกษาอยางตอเนอง
สมาเสมอใน 2 ลกษณะ คอ
1.3.1 การพฒนาระบบสารสนเทศของสวนกลาง
ระบบสารสนเทศหลายระบบทไดรบการพฒนาจากองคกรหลก หรอสานกงานสวนกลางใน
สงกดของกระทรวงศกษาธการ เพอแจกจายใหหนวยงานทจดการศกษานาไปใชงาน หรอจดทาในลกษณะของ
เวบแอพพลเคลน ซงมการควบคมดแลจากสวนกลาง เพอใหแตละหนวยงาน เชน โรงเรยนสามารถกรอกขอมล
เขาสระบบฐานขอมลไดอยางสะดวก เปนตน โดยพจารณาจากความพรอมในการใชงานของแตละหนวยงานท
มกไมเทาเทยมกน อาทเชน โรงเรยนในเขตพนทเมองกบเขตชายแดน มกจะมความพรอมดานอปกรณ
เครองมอและครแตกตางกน เปนตน ระบบสารสนเทศในลกษณะนพอจะสรปภาพรวมไดคอ
ระบบสารสนเทศ ผพฒนา/ผดแลระบบ
1. ระบบ E-Citizen เ พอจดเ กบขอมลทะเบยนนกเรยนและคร เปน
รายบคคล ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและ
การสอสาร สานกงาน
ปลดกระทรวงศกษาธการ
2. ระบบบรหารการเรยนการสอน (LMS)
3. ระบบสารสนเทศทางการศกษา : EIS จดเกบขอมลสถานศกษา
4. ระบบสารสนเทศภมศาสตรดานการศกษา GIS
5. ระบบบรการสารสนเทศดานการศกษา (Intranet)
6. ระบบ SMIS จดเกบขอมลนกเรยนระดบประถมศกษา
สานกงานคณะกรรมการ
การศกษาขนพนฐาน
7. ระบบ Student 51 จดเกบขอมลนกเรยนระดบมธยมศกษา
8. ระบบจดเกบขอมลครภณฑ (M-OBEC)
9. ระบบจดเกบขอมลอาคารเรยนและสงกอสราง (B-OBEC)
10. Data Center 2010 สารสนเทศบนเวบไซต
11. โปรแกรมจดเกบขอมล 10 มถนายน (OBECxx)
21
ระบบสารสนเทศ ผพฒนา/ผดแลระบบ
12. ระบบตดตามและประเมนผลการจดการศกษาขนพนฐานอเลกทรอนกส
(e-ME)
13. ระบบบรหารงานบคคล (P_Obec)
14. ระบบงบประมาณ
15. ระบบสารสนเทศผประกอบวชาชพคร และบคลากรทางการศกษา สานกงานเลขาธการ
ครสภา 16. ระบบเวบไซตครสภา (Internet)
17. ระบบตรวจสอบคณวฒ สานกงานคณะกรรมการ
ขาราชการครและบคลากร
ทางการศกษา
18. ระบบฐานขอมลการรบสมครสอบผอานวยการเขตพนทการศกษา และ
ระบบเรยกตวเขาสอบสมภาษณ
19. ระบบฐานขอมลและสถตนกเรยน นกศกษา/บคลากร/สถานศกษา
สานกงานคณะกรรมการการ
อาชวศกษา
20. โปรแกรมรายงานสถตนกเรยน นกศกษา สานกงานคณะกรรมการการ
อาชวศกษา
21. ระบบฐานขอมลนกเรยนนกศกษา ท กาลงศกษา ณ ปจจบน, จบ
การศกษา และตดตามภาวะการมงานทา
22. ระบบศนยกาลงคน (V-COP)
23. ระบบควบคมผลงานเชงประจกษ ใชเกบควบคมผลงานวทยาลย
ประเมนผลสถานศกษา
24. ระบบฐานขอมลสถานประกอบการวทยาลยทลงนามความรวมมอ
(http://boc.vec.go.th)
25. ระบบผลงานส งประดษฐของคนรนใหม หนยนต และโครงการ
วทยาศาสตรเกบขอมลผลงานสงประดษฐโครงงานวทยาศาสตร
26. ระบบบรหารจดการขอมลนกเรยนนกศกษารายบคคล : BMS
27. ระบบฐานขอมลเกษตรกรรม
28. โปรแกรมรายงานจานวนนกเรยน นกศกษาเขาใหม
29. ระบบจดการเตรยมการสอบและจดการขอมลศนยสอบ สนามสอบ โรงเรยน สถาบนทดสอบทางการศกษา
แหงชาต (องคการมหาชน) 30. ระบบฐานขอมลชอโรงเรยน นกเรยน
31. ระบบฐานขอมลชอผเขาสอบ GAT/PAT
22
1.3.2 การพฒนาระบบสารสนเทศเฉพาะหนวยงาน
ระบบสารสนเทศหลายระบบทไดรบการพฒนาจากองคกรหลก หรอหนวยงานทจดการศกษา
ตางๆมความตงใจพฒนาขนมาใชงานเอง เปนการเสรมสมรรถนะการจดเกบและปรบปรงฐานขอมลดาน
การศกษาของประเทศ เพอความเหมาะสมในการบรหารจดการตามภาระกจของหนวยงาน รวมถงการใช
ฐานขอมลดานการศกษาในบรบทของแตละหนวยงาน โดยบางสวนอาจใชเพยงระบบงานพนฐาน เชน
โปรแกรม Microsoft Excel เปนตน ซงพอจะสรปภาพรวมไดดงนคอ
ระบบสารสนเทศ ผพฒนา/ผดแลระบบ
1. ระบบมาตรฐานขอมล เพอบรณาการระบบสารสนเทศทางการศกษา
ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและ
การสอสาร สานกงาน
ปลดกระทรวงศกษาธการ
2. ระบบฐานขอมลทะเบยนนกเรยน นกศกษารายบคคล
3. ระบบฐานขอมลทะเบยนขาราชการคร อาจารย บคลากรทางการ
ศกษา และบคลากร
4. ระบบฐานขอมลทะเบยนสถานศกษา
5. ระบบตรวจสอบขอมลรายบคคล
6. ระบบฐานขอมลประชากรวยเรยนในระดบการศกษาขนพนฐาน (อาย
0-18 ป)
7. ระบบฐานขอมลสถตประชากรรายอาย
8. ระบบฐานขอมลทะเบยนผจบการศกษาระดบชนมธยมศกษาท 6 หรอ
เทยบเทา
9. ระบบสารสนเทศพนฐานเพอการบรหารจดการดานการศกษาสาหรบ
ผบรหาร (ระบบประมวลผลดชนทางการศกษา)
10. ระบบครสดด สานกงานเลขาธการ
ครสภา 11. ระบบครอาวโส (Intranet)
12. ระบบแฟมสะสมผลงาน
13. ระบบขอมลนกศกษารายบคคล เพอประกอบการจดสรรงบประมาณ
คาใชจายรายหว และประมาณการงบประมาณในปถดไป สานกบรหารงานการศกษา
นอกโรงเรยน (สานกสงเสรม
การศกษานอกระบบและ
การศกษาตามอธยาศย)
14. ระบบขอมลนกศกษา เพอรวบรวมขอมลนกศกษาจากโปรแกรม
ทะเบยนจานวนนกศกษาทใชในทกสถานศกษาผานเครอขาย Internet
15. ระบบสารสนเทศทางการศกษานอกโรงเรยน เพอจดเกบขอมล
นกศกษา กศน. หลกสตรการศกษาขนพนฐานและ ปวช.
23
ระบบสารสนเทศ ผพฒนา/ผดแลระบบ
16. ระบบฐานขอมลประชากรวยแรงงาน
17. ระบบสารสนเทศทางการศกษาเอกชนเพอการบรหารจดการ (MIS)
เพอจดเกบขอมลสถตเบองตนจากโรงเรยนเอกชนทกประเภท
สานกบรหารงาน
คณะกรรมการสงเสรม
การศกษาเอกชน
18. TCU-LMS : Learning Management System Software มหาวทยาลยไทยไซเบอร
(Thai Cyber University)
19. ระบบฐานขอมลนกเรยน (รปแบบ MS SQL, Oracle)
โรงเรยนมหดล
วทยานสรณ
20. ระบบฐานขอมลสอ ICT (รปแบบ MS SQL)
21. ระบบวชาการและหลกสตร เ พอบรหารจดการขอมลวชาการ
หลกสตร การเรยนการสอน กจกรรมพฒนาผเรยน ฯลฯ
22. ระบบศนยสอ ICT เพอการเรยนการสอนของครและนกเรยน
(เผยแพรบนเวบไซต)
23. ระบบสารสนเทศการเรยนการสอนเพอการเรยนการสอน (LMS-
Moodle)
24. ระบบ Streaming ระบบใหบรการเนอหาทออกอากาศยอนหลง (On
demand Content) สถาบนสงเสรมการสอน
วทยาศาสตรและเทคโนโลย
(สสวท.) 25. ระบบ E-Learning เพออบรมพนกงานภายในสถาบน สสวท.
26. ระบบฐานขอมลการรบสมครสอบผอานวยการเขตพนทการศกษา สานกงานคณะกรรมการ
ขาราชการครและบคลากร
ทางการศกษา
27. ระบบฝกอบรมคร
28. ระบบแตงตง-ถอดถอนครเอกชน
29. ระบบประเมนผลการจดการศกษา สานกงานเลขาธการสภา
การศกษา
1.4 โทรทศนเพอการศกษา
จากรายงานการจดตงสถานบนเทคโนโลยเพอการศกษาพบวา ตามทรฐบาลใหความสาคญในการนา
สอวทยโทรทศนมาใชในการสงเสรม กระจายโอกาสและสรางความเสมอภาคทางการศกษา ใหแกเดก เยาวชน
24
บคลากรทางการศกษาและประชาชนท ว ไป เ พอให เ กดการ เร ยนร ตลอดช วตอย างมคณภาพ
กระทรวงศกษาธการจงไดแตงตงคณะกรรมการพฒนาสถานวทยโทรทศนเพอการศกษา กระทรวงศกษาธการ
(ETV) เพอกาหนดนโยบายและยทธศาสตรการพฒนาสถาน ETV สงเสรม ประสานและสนบสนนการพฒนา
สถานใหสามารถขยายขอบเขตการรบชมไดอยางกวางขวางและทวถงทกกลมเปาหมาย โดยขอรบใบอนญาต
คลนความถสาหรบการใหบรการโทรทศนระบบดจทล อกทงพจารณาสดสวนการใหบรการรายการโทรทศนท
เปนประโยชนตอสาธารณะตามหลกเกณฑทคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการ
โทรคมนาคม (กสทช.) กาหนดโดยองคกรหลกและองคกรในกากบของกระทรวงศกษาธการมสวนรวมในการ
กาหนดผงรายการ เพอใหการเสนอขอคลนความถประสบความสาเรจ ทงน กระทรวงศกษาธการจะตองแสดง
ให กสทช. เหนถงความสามารถในการสรางสรรครายการทเปนประโยชนตอสาธารณชน โดยดงความโดดเดน
ของแตละหนวยงานออกมาในเชงประจกษ ศกยภาพการผลตและจดรายการเพอการศกษาทตอบสนอง
เปาหมายของการจดสรรคลนความถวทยโทรทศนตามทกฎหมายกาหนด อกทงแสดงใหเหนถงศกยภาพในการ
ผลตรายการเพอการออกอากาศในชวงเวลา Prime Time ดวย
1.4.1 สถานวทยโทรทศนเพอการศกษา กระทรวงศกษาธการ (ETV)
สถานวทยโทรทศนเพอการศกษา กระทรวงศกษาธการ หรอสถาน ETV (Education
Television of the Ministry of Education) จดตงขนตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 29 มนาคม 2537
อนมตใหกระทรวงศกษาธการ โดยกรมการศกษานอกโรงเรยน ทดลองโครงการจดการศกษาทางไกลผาน
ดาวเทยม เพอประยกตใชเทคโนโลยการสอสารดาวเทยมในการแพรภาพสญญาณโทรทศนในฐานะ “สอ” เพอ
สงเสรมและสนบสนนการขยายโอกาสทางการศกษา พฒนาคณภาพชวตและยกระดบมาตรฐานการศกษา เรม
ทดลองแพรภาพออกอากาศตงแตวนท 12 สงหาคม 2537 ในยานความถ KU-BAND ของดาวเทยมไทยคม 5
ป ซงหลงจากสนสดโครงการการทดลองแลว กระทรวงศกษาธการไดพจารณาแลว เหนวา โครงการดงกลาวม
คณคาและมประโยชน จงไดมอบหมายใหกรมการศกษานอกโรงเรยน (สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ
และการศกษาตามอธยาศย หรอ กศน. ในปจจบน) รบผดชอบตอไป ปจจบนไดดาเนนการมาแลว 20 ป
สถาน ETV เปนสถานวทยโทรทศนเพอการศกษาของกระทรวงศกษาธการ ดาเนนการโดย
ศนยเทคโนโลยทางการศกษา สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย สานกงาน
ปลดกระทรวงศกษาธการ ดาเนนการแพรภาพและออกอากาศรายการโทรทศนเพอการศกษาตงแตวนท 12
สงหาคม 2537 ในยานความถ KU-BAND เปนตนมา ไดมการพฒนารปแบบการแพรภาพรายการโทรทศน
เพอใหตรงกบความตองการของกลมเปาหมายมากทสด โดยการนานโยบายของรฐบาลและผลจากการสารวจ
วจยความพงพอใจและความตองการของกลมเปาหมายมาใชเปนแนวทางใน การพฒนาและวางแผนการ
ดาเนนงาน ปจจบนมการแพรภาพออกอากาศรายการโทรทศนเพอการศกษาทกวน วนละ 18 ชวโมง ตงแต
เวลา 06.00-24.00 น. แพรภาพรายการโทรทศนเพอการศกษาดวยสญญาณโทรทศนผานดาวเทยมในระบบสง
25
ตรงถงบาน (Direct to Home) หรอ DTH โดยดาเนนการจดการออกอากาศจากอาคาร ศนยเทคโนโลยทาง
การศกษา ถนนศรอยธยา เขตราชเทว กรงเทพฯ ทาการเชอมโยงสญญาณการออกอากาศไปยงสถานดาวเทยม
ไทยคม ถนนรตนาธเบศร อาเภอเมอง จงหวดนนทบร และเชอมโยงสญญาณการออกอากาศ อกครงไปยง
สถานดาวเทยมไทยคม อาเภอลาดหลมแกว จงหวดปทมธาน เพอบบอดสญญาณขนสดาวเทยม และสง
สญญาณกลบลงมายงจดรบชม
ชองทางรบชมรายการในปจจบน
1) ชดอปกรณรบสญญาณดาวเทยมระบบ KU-BAND
2) สมาชก true vision ชอง 180
3) เคเบลทว เชน CTH, GMMZ และเคเบลทวทองถนทวประเทศ
4) ระบบ IPTV (Internet Protocol Television)
5) ทางเวบไซต www.etvthai.tv เพอใหผรบบรการสามารถเลอกรบชมรายการทง
รายการสด (Live TV) และรายการยอนหลง (TV on Demand) ไดอกดวย อกทงยงเปดโอกาสใหผชมรายการ
สามารถ ดาวนโหลดตารางออกอากาศและเอกสารประกอบการรบชมรายการ
6) ผานโทรศพทมอถอ Smartphone ท www.etvthai.tv/m
7) ชมผาน Application etvthai ใน Smart Phone ระบบปฏบตการ Android และ
iOS
1.4.2 ความพรอมในการรองรบการเปนโทรทศนระบบดจทลภาคพนดนของกระทรวง
ศกษาธการ
ในปจจบน สถาน ETV ไดพฒนาอปกรณในระบบการผลตและออกอากาศใหมความพรอมเพอ
รองรบการเปน Free TV หรอโทรทศนระบบดจทลภาคพนดน (Digital Television Broadcasting: DTTB) ท
สถาน 2 แหง คอ อาคารศนยเทคโนโลยทางการศกษา (ราชเทว) และศนยผลตรายการโทรทศนเพอการศกษา
(รงสต) เรยบรอยแลว ดงน
1) ดานระบบการผลตและอปกรณ ไดดาเนนการเปลยนแปลงระบบการผลตของศนยผลต
รายการฯ จากระบบอนาลอก (Analog System) เปนระบบดจทล (Digital System) ทงหมด ไดแก หองผลต
รายการ (Studio) จานวน 4 หอง หองตดตอรายการ (Editing) จานวน 20 หอง หองควบคมการออกอากาศ
(Master Control: MCR) จานวน 1 หอง รถผลตรายการนอกสถานท (Mobile Unit) และรถเชอมโยง
สญญาณผานดาวเทยม ซงจะทาใหสญญาณภาพออกอากาศในรปแบบดจทลมความสมบรณ ทงแบบความ
คมชดปกต (Standard Definition: SD) และแบบความคมชดสง (High Definition Broadcasting: DTTB)
ใน
26
จากรายงานผลการเตรยมการจดตงสถาบนเทคโนโลย เพอการศกษาการประกอบกจการ
โทรทศนทใชคลนความถดจทลทมศกยภาพและประสทธภาพในการจดการและใหบรการการศกษา ขยาย
โอกาสทางการศกษา และสรางเครอขายการจดการศกษา
2) ดานระบบแมขายบรหารจดการสอ (Media Access Management: MAM) ศนยผลต
รายการของ ETV ทง 2 ศนย เชอมโยงการทางานรวมกนดวยระบบเชอมโยงสญญาณภาพและเสยงผานสายใย
แกวนาแสง (Fiber optic) และมระบบแมขายบรหารจดการสอ MAM ในการจดการบรหารขนตอนการทางาน
ของไฟลตงแตเรมตนจนจบ โดยจดเกบลงในระบบ Archive ซงผผลตรายการทกคนสามารถดงกลบมา ใชงาน
รวมกนได
3) ดานคณภาพการผลตรายการ ศนยเทคโนโลยทางการศกษา สานกงาน กศน. ไดจดใหม การ
พฒนาและอบรมเพอสงเสรมความร ทกษะ และความเชยวชาญของบคลากรของ ETV โดยการจดอบรมการ
ผลตรายการโทรทศน ชางเทคนคผลตรายการโทรทศน และชางเทคนคการออกอากาศ พรอมทง จดการศกษา
ดงานการผลตรายการโทรทศนของหนวยงานการผลตรายการโทรทศนทงในและตางประเทศ
4) ดานเครอขาย ETV มเครอขายทชวยผลตรายการเพอการศกษา ไดแก
• สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (สป.)
• สานกงานเลขาธการสภาการศกษา (สกศ.)
• คณะกรรมการการศกษาสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.)
• สานกงานคณะกรรมการอดมศกษา (สกอ.)
• สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.)
• สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.)
• องคกรในกา กบ และหนวยงานภาครฐและเอกชนตางๆ เชน ส า นกงาน
คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต สานกงานสงเสรมเอกลกษณของชาต เปนตน
นอกจากน สานกงาน กศน. ยงมแผนจดทาบนทกความรวมมอกบบรษท อสมท จากด
(มหาชน) เพอรวมมอกนในการจดทาสถาน ETV ใหเปนสถานโทรทศนดจทล ประเภทสาธารณะและ
ประชาสมพนธ และทาบนทกความรวมมอกบ EBS ประเทศสาธารณรฐเกาหล เพอรวมมอกนดาน การพฒนา
รายการและการพฒนาบคลากร
1.5 สถานวทยศกษา
จากรายงานการจดตงสถานบนเทคโนโลยเพอการศกษาพบวา สถานวทยศกษาไดรบความ
รวมมอในการผลตรายการวทยเพอการศกษา จากภาคเครอขายทงภาครฐและเอกชน อาท 5 องคกรหลกใน
กระทรวงศกษาธการ กระทรวงวฒนธรรม กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงสาธารณสข
27
มหาวทยาลยทงภาครฐและเอกชน หนวยงานตางๆ ในสานกงาน กศน. สมาคมคนพการแหงประเทศไทย
มลนธเครอขายครอบครว สานกงานกองทนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) และสานกพมพตางๆ
1.5.1 สถานวทยศกษา
เมอวนท 21 สงหาคม พ.ศ. 2495 คณะรฐมนตรมมตใหกระทรวงศกษาธการจดดาเนน
โครงการวทยกระจายเสยงเพอการศกษา โดยจดตงสถานวทยศกษาขนทวทยาลยเทคนคทงมหาเมฆ เรม
ออกอากาศเมอวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2497 ใชเครองสงวทยทประกอบและตดตงโดยคณาจารยและนกศกษา
ของวทยาลยเทคนคทงหมาเมฆ มกาลงสงเพยง 500 วตต ใชความถคลนยาว 1160 กโลไซเคล และคลนสน
11.6 เมกะไซเคล และสองปตอมาไดจงเพมกาลงสงเปน 2 กโลวตต และทดลองใชความถตางๆ ตามท
กรมไปรษณยโทรเลขอนมต โดยใชชอวา “สถานวทยศกษา” (Educational Broadcasting Station of
Thailand) มวตถประสงคในการดาเนนการ ดงน
1) แจงขาวสารและกจการตางๆ ในราชการของกระทรวงศกษาธการและครสภา
2) เผยแพรวทยาการแกนกเรยนและประชาชนทวไป
3) จดสอนวชาเฉพาะบางอยางทจาเปนแกนกเรยนและประชาชน
4) สงเสรมการอาชวศกษา การพลศกษา การลกเสอ และกจการกาชาด
5) อบรมจตใจพลเมองและนกเรยนในดานศลธรรมและวฒนธรรม
6) ใหนกเรยน คร และบคคลทสนใจในการศกษา ไดแสดงความคดเหนในดานศลปะ
และวทยาการทางวทยกระจายเสยง
ในระยะแรก สถานวทยศกษาออกอากาศทกวน รวมสปดาหละ 16 ชวโมง ตงแตเวลา 18.00น-
20.00น. วนจนทร-วนเสาร และเวลา 16.00-20.00 น. ในวนอาทตย ตอมาป พ.ศ. 2515 สถานวทยศกษาเพม
การออกอากาศภาคเอฟเอม และยายจากวทยาเทคนคทงมหาเมฆมาออกอากาศทอาคารวทยศกษา ในบรเวณ
กระทรวงศกษาธการ
ป พ.ศ. 2525 คณะรฐมนตรอนมตโครงการพฒนาสอมวลชนเพอการศกษา ตามโครงการ
พฒนาการศกษาระยะท 5 มการกอสรางอาคารศนยเทคโนโลยทางการศกษาทถนนศรอยธยา และอาคาร
เครองสงทแสมดา พรอมเครองสงวทยเอเอม กาลงสง 20 กโลวตต และเอฟเอม กาลงสง 5 กโลวตต รวมทง
อปกรณการผลตรายการวทยใหมทงหมด โดยไดรบงบประมาณสนบสนนจากรฐบาลและเงนกจากธนาคารโลก
ในปตอมา สถานวทยศกษายายจากกระทรวงศกษาธการ มาออกอากาศทอาคารศนย
เทคโนโลยทางการศกษา ถนนศรอยธยา พรอมทงพฒนาบคลากรดานเทคนคและผลตรายการโดย ผเชยวชาญ
จาก BBC เพอรองรบงานทขยายขนใหมคณภาพ
ป พ.ศ. 2553 กระทรวงศกษาธการ โดยศนยเทคโนโลยทางการศกษา ไดรบงบประมาณตาม
แผนปฏบตการไทยเขมแขง SP2 โครงการปจจยสนบสนนทางการศกษา กจกรรมพฒนาวทยเพอการศกษา
28
เปนจานวน 78 ลานบาท เพอพฒนาประสทธภาพการผลตและสงกระจายเสยงของสถานวทยศกษา โดยม
เปาหมายเพอพฒนาและปรบปรงอปกรณการออกอากาศทางสถานวทยศกษาใหทนสมยและมประสทธภาพ
ยงขน
ในปจจบน สถานวทยศกษาออกอากาศรายการทกวน วนละ 18 ชวโมง ตงแต 06.00-24.00
น. เพอสงเสรมคณภาพชวตประชาชน และสงเสรมการเรยนรตลอดชวต ตลอดจนสงเสรมคณภาพชวต คน
พการ อกทงเปนการสรางความเขาใจอนด ใหประชาชนอยรวมกนไดอยางเปนสข
1.5.2 ศกยภาพและความพรอม
1) ดานการออกอากาศ สถานวทยศกษาออกอากาศดวยระบบเอฟเอม 92 กาลงสง 5 กโลวตต
และระบบเอเอม 1161 กโลเฮรตซ กาลงสง 20 กโลวตต ออกอากาศทกวน ตงแต ตงแต 06.00-24.00 น. รศม
การออกอากาศสามารถรบฟงไดครอบคลมพนทกรงเทพและปรมณฑล และจงหวดตางๆ ในภาคกลาง รวม
ประมาณ 26 จงหวด คอ กรงเทพมหานคร นนทบร สมทรปราการ ปทมธาน สมทรสาคร สมทรสงคราม
ราชบร สพรรณบร ประจวบครขนธ นครปฐม สระบร ลพบร อางทอง พระนครศรอยธยา สงหบร ชยนาท
ชลบร ระยอง ตราด จนทบร ปราจนบร ฉะเชงเทรา เพชรบร และนครนายก
สถานวทยศกษาเผยแพรรายการวทยผานทางอนเทอรเนตท www.moeradiothai.net ซง
สามารถรบฟงไดทงแบบสดขณะออกอากาศและฟงยอนหลงไดดวย รวมทงฟงผานสญญาณดาวเทยมทชอง R
32 จงนบวาการออกอากาศรายการของสถานวทยศกษาครอบคลมไปทวประเทศ
2) ดานอปกรณ สถานวทยศกษามหองออกอากาศหลก 1 หอง และมหองออกอากาศสารอง 2
หอง หองควบคมการออกอากาศ (MCR) 1 หอง หองบนทกเสยง 8 หอง หองตดตอรายการ 2 หอง
เครองสงออกอากาศระบบเอฟเอมตงอยทอาคารศนยเทคโนโลยทางการศกษา ถนนศรอยธยา
เขตราชเทว กรงเทพฯ สวนเครองสงออกอากาศระบบเอเอมตงอยทอาคารแขวงแสมดา เขต บางขนเทยน
กรงเทพฯ
2. สถานภาพของการใช ICT เพอการศกษาในสถานศกษา
2.1 การเขาถงความร
การเขาถงความรทยงคงเปนปญหาเนองจากเครอขายของสถานศกษาสวนใหญยงใชระบบจาน
ดาวเทยมซงมเสถยรภาพ และความเรวทไมสามารถใชสอการเรยนรทมประสทธภาพได จากจานวน
สถานศกษาทเชอมตอกบ MOENet โดยเปนสายเชาความเรวสง (Leased Line) จานวน 1,468 แหง ค
สายโทรศพทความเรวสง (ADSL) จานวน 5,710 แหง ระบบจานดาวเทยม (Satellite) จานวน 22,939
แหง ในขณะทเครอขาย UniNet มเครอขายกระจาย (Distribution Node) จานวน 87 โหนด ครอบคลมทก
จงหวด แตยงคงครอบคลมสถาบนการศกษาและหนวยงานทเกยวของเพยง 10,745 เทานน โดยทอตราสวน
29
ผเรยนตอเครองคอมพวเตอร สาหรบการศกษาขนพนฐาน 14 คนตอเครอง ระดบอาชวศกษา 8 คนตอเครอง
ระดบอดมศกษา 11 คนตอเครอง และ การศกษานอกโรงเรยน 109 คนตอเครอง
2.2 กระบวนการเรยนร
ผสอนในระดบการศกษาขนพนฐาน รอยละ 22.8 ระดบอาชวศกษา รอยละ 45.8 ระดบอดมศกษา
รอยละ 53.6 และการศกษานอกโรงเรยน รอยละ 27.6 มการผลตสอการสอนอเลกทรอนกสในรายวชาเพอใช
ในการสอน โดยทยงมไมครบเนอหาสาระวชา ไมนาสนใจ รวมถงผลคะแนนจากขอสอบมาตรฐานทตกตาเพราะ
เดก สวนหนงเพราะผเรยนไมคนเคยกบขอสอบ เนองจากยงขาดขอสอบใหเดกลองทา ขาดเครองมอชวยให
เขาถงขอสอบ ขาด Application software ทชวยในการเรยนร
2.3 ครและบคคลกรดานการศกษา
ครและบคคลกรดานการศกษายงขาดทกษะการประยกตใช ICT มาเปนเครองมอในการเรยนการสอน
โดยผสอนในระดบการศกษาขนพนฐาน มอเมลของตนเอง รอยละ 37.9 ผสอนสวนใหญไมมเวบไซตของตนเอง
โดยผสอนระดบอดมศกษามเวบไซตของตนเองรอยละ 34.7 ผสอนระดบอาชวศกษา รอยละ 16.9 ผสอน
การศกษานอกโรงเรยน รอยละ 15.4 และผสอนการศกษาขนพนฐาน รอยละ 6.6 มเวบไซตของตนเอง รวมถง
ขาดบคลากร และผบรหาร ICT (CIO) ประจาเขต และสถานศกษา ทาใหประยกตใช ICT เพอการศกษาเปนได
ยากมากขน
2.4 บรหารจดการศกษา
ดวยโครงสรางของกระทรวงศกษาธการแบงออกเปน 5 สานกงานหลก ทาใหขาดเอกภาพในการ
บรหารจดการ ขาดการบรณาการทรพยากรในทกๆ ดาน โดยเฉพาะสอ นวตกรรม และองคความรในรปแบบ
อเลกทรอนกส ปญหาของการบรหารจดการสารสนเทศดานการศกษา คอ ความนาเชอถอ ความเปนปจจบน
และความตอเนอง ตลอดจนการขาดระบบในการสงตอขอมลทมความเสถยรทสถานศกษาสามารถใชงานได
อยางสมาเสมอตลอดเวลา ขาดระบบทจะนาขอมลมาใชประโยชน ทงในดานการบรหารจดการและการ
ใหบรการอยางเปนรปธรรม
2.5 งบประมาณ
กลาวครงหนงของสถานศกษาขนพนฐาน (รอยละ 47.2) และการศกษานอกโรงเรยน (รอยละ 54.9 )
ไดงบประมาณดาน ICT นอยกวา 5% ของงบประมาณทงหมด สาหรบสถานศกษาระดบอาชวศกษา รอยละ
37.2 และระดบอดมศกษา รอยละ 39.2 ไดงบประมาณดาน ICT ระหวาง 5-10% ของงบประมาณทงหมด
รวมถงการจดตงงบประมาณแบบเบยหวแตกเพราะตางคนตางทา ขาดการบรหารกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอ
การศกษาทมประสทธภาพ ขาดการรวมมอภาคเอกชน ทาใหงบประมาณดาน ICT ยงคงเปนปญหาหลกของ
การประยกตใช ICT เพอการศกษา
30
ทมา : ผลสารวจการมการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในสถานศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานสถตแหงชาต
31
3. รายงานผลการวเคราะหขอมลตวชวดดาน ICT ของกระทรวงศกษาธการ
ตารางท 1 แสดงจานวนขอมลทไดรบจากการสารวจผานระบบออนไลน (Online)
ดานโครงสรางพนฐาน
ตารางท 2 แสดงตวชวดดานโครงสรางพนฐานทเปนสงอานวยความสะดวกขนพนฐานในการใช ICT
ดาน การศกษาของสถานศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของสถานศกษาทมการเชอมตออนเทอรเนต
ความเรวสง 81.11 78.12 97.35 92.25
2. รอยละของสถานศกษาทมการเชอมตออนเทอรเนตไร
สาย 91.41 90.81 99.12 91.76
3. รอยละของสถานศกษาทมโทรศพทเพอใชในการ
ตดตอสอสาร 85.77 84.15 92.35 92.74
4. รอยละของสถานศกษาทมไฟฟาใชงาน 99.42 99.38 100 99.38
ตารางท 3 แสดงตวชวดดานโครงสรางพนฐานการใชวทย โทรทศนและคอมพวเตอร ใชงานในสถานศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของสถานศกษาทใชวทยเพอการศกษา 11.87 8.8 35.88 20.3
ภาค/หนวยงาน เปา ไดรบ %
สพฐ. 8,210 4,890 59.56
สพป. 5,850 3,767 64.39
สพม. 2,360 1,123 47.58
สอศ 419 340 81.14
สช. 4,231 810 19.14
รวมทกหนวยงาน 12,860 6,040 46.96
32
2. รอยละของสถานศกษาทใชโทรทศนเพอการศกษา 73.32 77.9 37.65 60.89
3. รอยละของคอมพวเตอรทสถานศกษาใชเพอการ
เรยนการสอนและมการเชอมตออนเทอรเนต 78.96 80.62 73.12 79.07
ตารางท 4 แสดงตวชวดดานโครงสรางพนฐานการมเวบไซตและการมหนวยงานสนบสนนการใช ICT
ในสถานศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของสถานศกษาทมเวบไซตเปนของตนเอง 68.71 65.9 99.41 72.69
2. รอยละของสถานศกษาทมเวบไซตทเปดโอกาสให
ผเรยนผสอนแลกเปลยนความรบนเวบบอรดหรอ
บลอก
42.81 39.76 61.18 53.51
3. รอยละของสถานศกษาทมหนวยงานใหการ
สนบสนนดาน ICT ในสถานศกษาเพออานวยความ
สะดวกในการใช ICT ชวยสอนไดอยางตอเนอง
48.53 47.57 70.88 45.02
ตารางท 5 แสดงตวชวดดานโครงสรางพนฐานการมคอมพวเตอรชวยสอนและการใชอนเทอรเนต
ในการเรยนการสอนของสถานศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย 3
หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของสถานศกษาทมการใชคอมพวเตอรชวย
สอน 92.7 92.64 95 92.13
2. รอยละของสถานศกษาทมการใชอนเทอรเนตชวยใน
การเรยนการสอน 92.64 92.17 97.06 93.6
3. รอยละของคอมพวเตอรทสถานศกษามการเชอมตอ
อนเตอรเนต 96.17 97.1 91.68 97.73
4. อตราสวนของคอมพวเตอรทมการเชอมตอ
อนเทอรเนตตอผเรยน 1 : 6 1 : 6 1 : 5 1 : 7
33
ตารางท 6 แสดงตวชวดดานโครงสรางพนฐานของการใชคอมพวเตอรสนบสนนการเรยนการสอน
ของสถานศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของคอมพวเตอรทสถานศกษาใชเพอการ
เรยนการสอนอยางเดยว 73.97 74.27 70.69 76.69
2. รอยละของคอมพวเตอรทสถานศกษาใชเพอการ
บรหารอยางเดยว 14.54 15.06 12.89 14.34
3. รอยละของคอมพวเตอรทสถานศกษาใชเพอการ
เรยนการสอนและเพอการบรหาร 64.86 62.94 65.77 71.88
4. รอยละของสถานศกษาทมการใชโปรแกรมระบบ
บรหารสารสนเทศ (MIS) สนบสนนการบรหารและ
ตดสนใจของผบรหาร
35.45 31.76 65 45.26
ตารางท 7 แสดงตวชวดดานโครงสรางพนฐานดานการมแหลงเรยนร ICT ดานการศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของสถานศกษาทมการจดหาหองสมดดจทลดาน
วทยาศาสตรโดยมลขสทธ 7.44 6.97 15.29 7.01
2. รอยละของสถานศกษาทมหองปฏบตการทดลองเสมอน
จรง 12.12 10.42 25.29 16.85
3. รอยละของสถานศกษาทมการใชงานสอประเภท
หองสมดดจทลดานวทยาศาสตรผานระบบ On-line 16.51 15.99 26.47 15.5
4. รอยละสถานศกษาทมลขสทธสอประเภท Virtual Lab 6.8 5.72 18.24 8.49
34
ตารางท 8 แสดงตวชวดระดบความพงพอใจในการใชโครงสรางพนฐานของระบบ ICT ดานการศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. ระดบความพงพอใจในการใชโครงสรางพนฐานของ
ระบบ ICT เพอการศกษา
1.1 ระดบความพงพอใจในการใชโครงสรางพนฐาน
ของระบบ ICT เพอการศกษา (ผเรยน) 3.73 3.71 3.77 3.77
1.2 ระดบความพงพอใจในการใชโครงสรางพนฐาน
ของระบบ ICT เพอการศกษา (ผสอน) 3.66 3.63 3.71 3.71
1.3 ระดบความพงพอใจในการใชโครงสรางพนฐาน
ของระบบ ICT เพอการศกษา (ผบรหาร) 3.63 3.61 3.74 3.69
ดานครผสอนและบคลากรทางการศกษา
ตารางท 9 แสดงตวชวดดานคณวฒครผสอนและบคลากรทางการศกษา และการผานการทดสอบ
มาตรฐาน ICT ดานการศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของครผสอนดาน ICT ทผานการทดสอบ
มาตรฐานดาน ICT เพอการศกษา 29.82 34.61 16.30 22.44
2. รอยละของบคลากรทางการศกษาดาน ICT ทผาน
การทดสอบมาตรฐานดาน ICT เพอการศกษา 19.93 24.34 8.31 29.26
3. รอยละของครผสอนทมวฒดาน ICT 10.79 8.81 20.77 10.98
ตารางท 10 แสดงตวชวดดานครผสอนและบคลากรทางการศกษาในการผานการอบรม ICT ดานการศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของครผสอนทผานการอบรมดาน ICT เพอ
การศกษา
1.1 ดานการใชคอมพวเตอรชวยในการเรยนการสอน 47.42 50.73 47.29 36.31
35
1.2 ดานการใชวทยการศกษาชวยในการเรยนการ
สอน 2.65 2.62 2.91 2.61
1.3 ดานการใชโทรทศนเพอการศกษาชวยในการ
เรยนการสอน 15.22 17.81 5.39 12.86
1.4 ดานการใชอนเตอรเนตชวยในการเรยนการสอน 47.78 50.77 48.77 37.05
ตารางท 11 แสดงตวชวดดานครผสอนทผานการอบรมทกษะคอมพวเตอรพนฐาน
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของครผสอนทผานมาฝกอบรมดาน ICT
ผานโปรแกรมการศกษาทางไกล 11.66 14.96 5.76 4.34
2. รอยละของครผสอนทผานการอบรมการสอนวชา
ทกษะคอมพวเตอรพนฐาน 48.49 53.29 34.45 41.39
3. รอยละของครผสอนทสอนวชาทเกยวของกบ
ทกษะคอมพวเตอรพนฐาน 18.06 19 16.83 15.66
ตารางท 12 แสดงตวชวดดานครผสอนทใชสอสงคมออนไลนและการมคอมพวเตอรเปนของสวนตว
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของครผสอนทใชจดหมายอเลกทรอนกส (e-
mail) 71.91 73.70 77.86 61.99
2. รอยละของครผสอนทมคอมพวเตอรสวนตว 76.97 79.87 75.43 68.15
3. รอยละของครผสอนทใชสอสงคมออนไลน (Social
Media) เชน Facebook, Twitter, LINE 74.76 75.25 77.31 71.44
36
ตารางท 13 แสดงตวชวดดานครผสอนทใช ICT ในการเรยนการสอน
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของครผสอนทใชงานซอฟตแวรประเภทฟรแวร
(Free ware) / โอเพนซอรช (Open source) 33.41 34.66 30.29 31.20
2. รอยละของครผสอนทใช ICT ในการเรยนการสอน 61.66 67.4 56.40 45.65
3. รอยละของครผสอนทสามารถนา ICT มาใชประโยชน
ในการทางาน/การเรยน/การสอน 72.27 77.28 61.49 64.43
ดานหลกสตร
ตารางท 14 แสดงตวชวดดานหลกสตรของสถานศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. จานวนคาบเรยนเฉลยตอสปดาหทใช ICT ในชนเรยน
ตามสาระวชา
1.1 วชาคณตศาสตร 5.28 5.55 4.04 4.21
1.2 วชาวทยาศาสตร 5.66 5.9 4.89 4.53
1.3 วชาภาษาไทย 5 5.22 4.08 4.1
1.4 วชาภาษาตางประเทศ 5.38 5.48 5.27 4.86
2. จานวนคาบเรยนเฉลยตอสปดาหทใช ICT ในชนเรยน
ตามกระบวนการเรยนการสอน
2.1 ใชงานซอฟแวรคอมพวเตอร 7.17 7.01 8.96 7.4
2.2 เขาสบคนใชงานอนเทอรเนต 7.95 7.91 8.6 7.89
2.3 วทยเพอการศกษา 0.66 0.55 1.12 1.15
2.4 โทรทศนเพอการศกษา 4.5 4.97 1.61 2.9
2.5 วดทศนในการศกษา 3.95 3.93 3.31 4.38
37
ดานการบรการและทรพยากรการศกษา
ตารางท 15 แสดงตวชวดดานการบรการและทรพยากรการศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของคอมพวเตอรทสถานศกษาใชเพอการ
บรการทางการศกษาอยางเดยว เชน ใชในหองสมดเพอ
สบคนขอมล เปนตน
12.16 12.47 12.68 10.24
2. รอยละของจานวนสอการเรยนการสอนทเปนสอ
ประเภท ICT ในแตละสาระวชา 25.07 30.99 10.34 20.72
3. รอยละของแหลงเรยนรอเลกทรอนกสทสถานศกษา
นามาใชสนบสนนการเรยนการสอน 82.46 82.63 73.32 84.05
4. รอยละของสถานศกษาทมแหลงเรยนรอเลกทรอนกส 85.76 85.87 90.29 83.15
ดานการใช ICT ของสถานศกษา
ตารางท 16 แสดงตวชวดดานการใชงาน ICT ของสถานศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของผเรยนทเขาถงอนเทอรเนตในสถานศกษา 89.37 88.94 93.13 87.77
2. รอยละของผเรยนทมเครองคอมพวเตอรสวนตว 34.64 33.98 30.47 40.47
3. รอยละของผเรยนทเขาใชหองปฏบตการ
คอมพวเตอรในสถานศกษา 87.67 90.46 74.35 88.81
38
ดานการมสวนรวมและผลลพธของการใช ICT ในสถานศกษา
ตารางท 17 แสดงตวชวดดานการมสวนรวมและผลลพธของการใช ICT ในสถานศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของผเรยนทผานการเรยนการสอนวชาท
เกยวของกบทกษะคอมพวเตอรพนฐาน 88.78 90.43 79.5 90.62
2. รอยละของผเรยนทเขาเรยนในระดบชนทมการใช
ICT ชวยในการเรยนการสอน 82.59 86.2 66.73 82.93
ดานผลกระทบ/ความเสมอภาคของสถานศกษา
ตารางท 18 แสดงตวชวดดานผลกระทบ/ความเสมอภาคของการใช ICT ในสถานศกษา
ตวชวด ระดบเฉลย
3 หนวยงาน สพฐ. สอศ. สช.
1. รอยละของนกเรยนทสามารถเขาถงและนา ICT มาใช
ในการเรยนร และประยกตใชงานในชวตประจาวน 81.27 82.99 75.49 79.96
2. รอยละของนกเรยนพการทสามารถเขาถงและนา ICT
มาใชในการเรยนรและประยกตใชในชวตประจาวน 55.23 59.62 52.95 38.48
4. สรปสถานภาพของการใช ICT เพอการศกษา
จากสถานภาพของการใช ICT เพอการศกษายงพบวาดานโครงสรางพนฐานดานเครอขายความเรวสง
ดานการศกษามอยหลายเครอขายและไมมความเปนเอกภาพทงในเรองของงบประมาณ การเชอมโยงกนใน
สวนภมภาค รวมถงคณภาพของเครอขาย ทาใหการเขาถงเนอหาความรของผเรยน และสถานศกษายงคง
เปนไปอยางไรประสทธภาพ โครงสรางพนฐาน ICT ทยงคงไมมประสทธภาพเพยงพอ ทเกยวของกบการใช
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ทงดาน Hardware, Software, Network และ People ware ยงไม
เพยงพอ เชน การจดสรรครภณฑคอมพวเตอร และอปกรณดาน เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ยงไม
เพยงพอตอการใชงานของบคลากรในแตละหนวยงาน ขาดการกาหนดมาตรฐานหองเรยนแบบอเลกทรอนกส
ใหเหมาะสมกบระดบการใชงานของสถานศกษาในแตละระดบการศกษา หองปฏบตการคอมพวเตอรใน
39
สถานศกษายงไมทวถง ไมเพยงพอ เกดจากการจดสรรงบประมาณทไมเพยงพอ เทคโนโลยทเปลยนเรว ทง
Hardware Software และระบบปฏบตการ
ดานการพฒนาระบบสารสนเทศ พบวาปญหาของการบรหารจดการสารสนเทศดานการศกษา คอ
ความนาเชอถอ ความเปนปจจบน และความตอเนองกนของขอมลดานการศกษา ตลอดจนการขาดระบบ
สารสนเทศในการสงตอขอมลทมความเสถยร ทสถาบนการศกษาสามารถใชงานไดอยางสมาเสมอตลอดเวลา
และขอมลทรวบรวมไดในแตละปยงขาดการบรณาการ เนองจากมการเปลยนแปลงรปแบบและวธการอยเสมอ
ตลอดจนการขาดระบบทจะตรวจสอบและปรบปรงคณภาพของขอมล และระบบทจะนาขอมลนมาใช
ประโยชน ทงในดานการบรหารจดการและการใหบรการอยางเปนรปธรรม ระบบฐานขอมลดานเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสารของกระทรวงศกษาธการ ยงไมเปนปจจบน (Real time) ไมสามารถเชอมโยงได
อยางทวถงทกหนวยงาน ขาด Application ทใชในการเรยนรกบอปกรณตาง ๆ รวมทงโทรศพทเคลอนท
(Mobile Device) ไดทกท ทกเวลา
ดานเนอความร ยงไมมการกาหนดมาตรฐานการผลต การเลอก การใช และการประเมนคณภาพสอ
การเรยนรทเปนสากล การเรยนการสอนทผานโครงขายวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน ยงไมสามารถ
ใหบรการไดอยางทวถงทงประเทศ
ดานการพฒนาบคคลกร ซงยงคงขาดแผน และแนวทางการพฒนาบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ
และการสอสารทชดเจน ทาใหไมสามารถพฒนาบคลากรไดทนความเปลยนแปลงทางเทคโนโลยทเกดขนอยาง
รวดเรว สงผลตอบรณาการกระบวนการเรยนการสอนดวยเทคโนโลยใหมๆ สงผลใหการพฒนาเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสารของกระทรวงศกษาธการ มกไมเปนไปตามเปาหมาย รวมถงการใชอปกรณทางดาน
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ทไมเตมประสทธภาพ ผสอนขาดทกษะการนาไอซทประยกตใชในการ
เรยนการสอนในแตละวชา รวมถงขาดแรงจงใจในการพฒนาสอการเรยนการสอน อยางเปนระบบและตอเนอง
ดานโครงสรางของกระทรวงศกษาธการซงมการแบงโครงสรางออกเปน 5 องคหลก ทาใหขาด
เอกภาพในการทางาน ขาดการเชอมโยงบรณาการระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ขาดการบรณาการทรพยากร
ทางดาน และเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร รวมทงการขาดสอ นวตกรรม และองคความรในรปแบบ
อเลกทรอนกส
ดานทรพยากร ICT ขาดการระดมและการใชทรพยากรดานไอซทรวมกนทงภาครฐและภาคเอกชน
ด ง น น เ พ อ ให ผ เ ร ยน ได เ ก ดการ เ ร ยนตลอด ช วต และท กท ท ก เ วล า อย า งม คณภาพ
กระทรวงศกษาธการจะตองดาเนนการปฏรปการศกษาโดยให ICT เปนเครองมอในการพฒนากระบวนการใน
การนาความรสผเรยนใหมประสทธภาพมากทสด
40
บ ท ท 3
เปาหมายการพฒนา
จากนโยบายและสถานภาพการศกษาของไทย กระทรวงศกษาธการจงกาหนดเปาหมายการ
พฒนาการใช ICT เพอการศกษา เพอยกระดบคณภาพการศกษาของไทยในทกมต สรางองคประกอบของการ
เรยนร ใหเกดพฤตกรรมการอานทงภายในและภายนอกหองเรยนในทกระดบชน รวมทงการกระจายโอกาส
การเขาถงขาวสาร ขอมลสงพมพอเลกทรอนกสจากผผลตเนอหาชนนาของประเทศ ทเปนทยอมรบ ในการ
นาเขาเนอหาทมคณภาพ และเปนประโยชนตอประชาชนในวงกวาง เพอสามารถนาความรไปพฒนาทกษะ
และยกระดบคณภาพชวตในดานตางๆ โดยจดทาเปนระบบ อไรบราร (e-Library) เพอดาเนนการผลต คดสรร
รวบรวมสอสงพมพอเลกทรอนกส ทสอดคลองกบสาระการเรยนรในทกระดบการศกษา และระดบความสนใจ
ของประชาชนคนไทย จากสานกพมพชนนา ทวประเทศ เพอใหครอบคลมเนอหาทครบถวนทงวชาการ ความร
สาระ ความบนเทง เพอเปนการสนบสนนโอกาสการเรยนรของนกเรยนนกศกษา และประชาชนชาวไทย ดงน
1. เปาหมายการพฒนาการใช ICT เพอการศกษา
จากนโยบายและสถานภาพการศกษาของไทย กระทรวงศกษาธการจงกาหนดเปาหมายการ
พฒนาการใช ICT เพอการศกษา เพอยกระดบคณภาพการศกษาของไทย รวมทงการกระจายโอกาส การ
เขาถงขาวสารเพอสนบสนนโอกาสการเรยนรของประชาชนชาวไทย นกเรยนนกศกษา ดงน
1.1 ดานการเขาถงความร
1.1.1 ผใหบรการ
กระทรวงศกษาธการมเปาหมายจะใหบรการเครอขายอนเทอรเนตแกสถานศกษาทวประเทศ
อยางทวถง เทาเทยม และมประสทธภาพ นอกจากนเพอเปนการประหยดงบประมาณ จงมการบรณาการ
เครอขายสารสนเทศเพอการศกษาของกระทรวงศกษาธการ ประกอบดวย เครอขาย MOENet เครอขาย
UniNet เครอขาย OBEC Gateway เพอความมเอกภาพ และแกปญหาการใหบรการ รวมทงการเพมความเรว
ของเครอขายอนเทอรเนต ซงในปจจบน มสถานศกษากวา 30,000 แหง ยงประสบปญหาเรองการเชอมตอ
เครอขายอนเทอรเนต และมปญหาเรองความเรวในการเขาถงเครอขายอนเตอรเนต
41
1.1.2 ผรบบรการ
กระทรวงศกษาธการมเปาหมายทจะใหผรบบรการ ไดแก คร นกเรยน สถานศกษา หนวยงาน
ทางการศกษา และบคลากรทางการศกษา ไดรบบรการเครอขายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร อยางม
ประสทธภาพ เพอแกไขปญหาการเขาถง (Access) และความเหลอมลา (Digital Divide) โดยเพมการ
ใหบรการเครอขายอนเทอรเนตความเรวสง และเพอใหสามารถใชงานไดอยางมเสถยรภาพ
1.1.3 สอสงพมพอเลกทรอนกส
กระทรวงศกษาธการใหความสาคญกบคณภาพการขอมลเพอการเรยนรเปนหวใจสาคญ ในการ
บรรลเปาหมายและพนธกจ ดวยการแสวงหาผเชยวชาญทมความรอบร ในธรกจสอสงพมพ ทครอบคลมในแต
ละดานของธรกจไดแกธรกจสานกพมพ ธรกจโรงพมพ ธรกจจดจาหนาย ธรกจรานคาปลกหนงสอ ซงเปนผม
ประสบการณ ในการใหคาแนะนา คาปรกษา จดทาความรวมมอในการจดเตรยมเนอหาสาระขอมลทเปนท
ตองการของทงผใหบรการ และหรอผรบบรการ เพอดาเนนการสนบสนนขอมลสอสงพมพอเลกทรอนกสให
สามารถเขาถงผรบบรการผานทางระบบโปรแกรมแอปพลเคชน เพอรวมสอสงพมพอเลกทรอนกส ใหเกดความ
หลากหลายในการเรยนร และการอาน เพอดงดดผรบบรการใหเกดคานยมในการอาน จนนาไปสการเรยนร
เพอพฒนาตนเอง อนเปนการสรางสงคมแหงการเรยนรใหเกดในหมประชาชนคนไทย
1.1.4 ระบบโปรแกรมในการอาน
กระทรวงศกษาธการใหความสาคญกบเทคโนโลยทอานวยความสะดวกในการเขาถงชดขอมล
ความรในทกททกเวลา ดวยการใชระบบโปรแกรมแอปพลเคชนทเปนการอานสอสงพมพอเลกทรอนกสใน
รปแบบของ e-Books และ e-Magazines ทสามารถรองรบการใชงานในหลากหลายอปกรณการอาน และ
หลากหลายแพลตฟอรมทเปนทนยมเพอครอบคลมเขาถงและความสะดวกในการอาน อาท ระบบปฏบตการ
iOS, Android, Window PC เปนตน
1.2 ดานกระบวนการเรยนร
1.2.1 สภาพแวดลอมการเรยนร
เพอสนบสนนกระบวนการการเรยนรของนกเรยน นกศกษา และบคลากรทางการศกษา ให
สามารถเรยนรไดตลอดชวต ทงในและนอกหองเรยน ในทกทและทกเวลา กระทรวงศกษาธการมเปาหมายท
จะใหการสนบสนนการเรยนรอยางกวางขวางและแลกเปลยนสาระการเรยนร เพอแกปญหาและยกระดบ
คณภาพการศกษาของไทย ดงนนเพอสนบสนนกระบวนการเรยนร ใหมประสทธภาพ จงจะพฒนา
สภาพแวดลอมการเรยนร (Learning environment) โดยจดสรรอปกรณทจาเปนในการเรยนร เชน หองเรยน
42
อจฉรยะ (Smart Classroom) หองเรยนคอมพวเตอร สอการเรยนการสอน รวมทงนาเทคโนโลยททนสมย
ไดแก ระบบการประมวลแบบกลมเมฆ (Cloud Computing) มาใชในการพฒนาระบบการเรยนการสอนและ
การใหบรการสาระการเรยนร ระบบการเกบขอมลการเรยนการสอน ระบบทดสอบ วดผล ตดตาม ประเมนผล
และการนเทศ
นอกจากนจะสงเสรมการแลกเปลยนและกระตนการเรยนร รวมทงเทคนคและวธสอนจะ
สนบสนนการนาวธการเรยนการสอนแนวใหม ไดแก การเรยนการสอนแบบมปฎสมพนธ ระหวางผสอนและ
ผเรยน (Interactive Learning) Flipped Classroom Cyber learning การเรยนการสอนทางไกล (Web
Conferencing) ถายทอดสดการเรยนการสอน (Live Web Casting) และ e-Learning มาใชในการ
พฒนาการเรยนการสอน เพอใหเกดความหลากหลาย ตรงตามความสนใจและความตองการของผเรยน
1.2.2 สอสาระการเรยนร
กระทรวงศกษาธการมเปาหมายทจะสงเสรมการผลตสอการเรยนการสอนทหลากหลายเพอ
สรางแรงจงใจในการเรยนการสอน ใหเกดกระบวนการคดวเคราะห และความสนใจของผเรยน เพอแกปญหา
การขาดแคลนสอการเรยนการสอนทหลากหลาย และขาดองคความรทกวางขวางของทง คร และ นกเรยนใน
การนจะสงเสรมความรวมมอกบภาครฐและเอกชนในการผลตและพฒนาสอการเรยนการสอน8 กลมสาระการ
เรยนรระดบประถมศกษา จานวนไมนอยกวา 60 เลม และมธยมศกษาตอนตนไมนอยกวา 50 เลม ท
สอดคลองกบหลกสตรแกนกลางป 2551 โดยคอนเทนส สามารถปรบเปลยนตามขนาดหนาจอ และมรปแบบ
รองรบการใชงานใชไดในหลายแพลตฟอรม บนเครองคอมพวเตอร และเครองคอมพวเตอรพกพา(แทบเลต)
โดยใชจากเทคโนโลยในระดบมาตรฐานสากล (HTML 5 และ CSS 3)ในการพฒนาใหเปนมาตรฐานกลาง
เดยวกน เพอใหเหมาะสมกบการมองเหนของผเรยน และรวมทงการพฒนาบคลากรเพอการผลตสอและการใช
เงนกองทนพฒนาเทคโนโลยในการผลตและพฒนาสอการเรยนการสอน และ Applicationรวมทงมหนวยงาน
และคณะกรรมการ ในการผลตและตรวจสอบมาตรฐาน
1.3 ดานครผสอนและบคคลกรทางการศกษา
กระทรวงศกษาธการมเปาหมายทจะพฒนาครผสอนใหมความรดานเทคโนโลยสารสนเทศและ
การสอสารทกคน โดยจดฝกอบรมเชงปฏบตการใหครผสอนมทกษะและความรดานเทคโนโลยสารสนเทศและ
การสอสารทงหมด มเครองมอทจาเปนในการสอน และการพฒนาตนเอง สงเสรมการผลตบณฑตสาขา
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร รวมทงมคณะกรรมการกาหนดมาตรฐานของวชาชพดานเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสารของครในระดบตาง ๆ มการยกยองเชดชเกยรตและเพมวทยฐานะของครทม
43
ศกยภาพในการนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มาใชในการพฒนาการสอน อยางมประสทธภาพดวย
ความตระหนกดานคณธรรมจรยธรรม
นอกจากนจะสนบสนนใหบคลากรทางการศกษามการพฒนาสมรรถนะดานเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสารเพอการนามาประยกตใช โดยสนบสนนการปฏบตงานรวมกบผชานาญการดาน
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอ CIO ทจะตองปฏบตงานประจาเขตพนทการศกษา ประจา
ศกษาธการภาค และสถานศกษา รวมทงสนบสนนใหมการสอบใบประกอบวชาชพดานไอซทในระดบประเทศ
และนานาชาต ในหลายระดบ เพอเพมศกยภาพและความกาวหนาดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
ของบคลากรทางการศกษา
1.4 ดานบรหารจดการ
กระทรวงศกษาธการมเปาหมายจะเพมศกยภาพการบรหารจดการทรพยากรโดยนาเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสารมาใชในการบรหารงานเพมขน เพอแกปญหาดานประสทธภาพและประสทธผล
รวมทงการบรหารจดการดานสงแวดลอม (Green IT) การบรหารจดการ และเลอกใชเทคโนโลยทเปนมตรตอ
สงแวดลอม เพอเพมประสทธภาพในการจดการการใชพลงงาน ลดการใชพลงงาน ในการนจะพฒนาระบบการ
บรหารสงการ (e-submissions) มาใชในการเพมศกยภาพการบรหารและการพฒนาขอมลสารสนเทศดาน
การศกษาเพอการกาหนดนโยบาย วางแผน กากบตดตาม ประเมนผล จดสรรงบประมาณ ตลอดจนการ
ตดสนใจเชงรก บนขอมลสารสนเทศดานการศกษาทมความถกตองครบถวน ทนสมย และเปนปจจบน (Real
time) โดยมการจดทาและบรหารจดการระบบ Monitoring Center
1.5 ดานการระดมทรพยากร
กระทรวงศกษาธการมเปาหมายในการระดมทรพยากรและจดสรรงบประมาณ ดานเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร มาใชในการพฒนาการศกษา และเพอใหเปนไปตามพระราชบญญตการศกษา
แหงชาต พ.ศ.2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 จะมการจดตงสถาบนเทคโนโลยทางการศกษา
เพอระดมและบรหารจดการทรพยากร มการสงเสรม สนบสนน และสรางภาคเครอขายความรวมมอระหวาง
ภาครฐและภาคเอกชนในการลงทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการเรยนการสอน
2. วสยทศน
คนไทยมโอกาสไดรบการศกษาและการเรยนรไดทกท ทกเวลา รเทาทนสอ โดยการใช ICT อยางม
คณภาพ ภายในป 2561
44
3. พนธกจ
1. จดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา เปนองคกรในกากบของกระทรวงศกษาธการ มหนาทตามพระราชบญญต
การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ.2553 หมวด 9 มาตรา 69
2. สงเสรมสนบสนนการพฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา
3. สงเสรมสนบสนนใหมกระบวนการสราง และจดหานวตกรรมการเรยนร รวมทงการวดผล เพอพฒนาขด
ความสามารถในการแขงขนของไทย
4. สงเสรมสนบสนนการพฒนาทรพยากรบคคล โดยเพมสมรรถนะใหมวฒนธรรมการใช ICT อยางมคณธรรม
จรยธรรม วจารณญาณ และรเทาทน
5. สงเสรมสนบสนนการบรหารจดการดานการศกษา ทมการบรณาการอยางมประสทธภาพ และธรรมาภบาล
6. สงเสรมสนบสนนการระดมทรพยากรอยางมสวนรวมจากทกภาคสวน เพอการศกษา
4. วตถประสงค
1. เพอสงเสรมโอกาสการเรยนรโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร โดยเนนการเพม
ประสทธภาพโครงสรางพนฐาน พฒนาสาระและสอการเรยนการสอนดวยเทคโนโลยสมยใหมเพอการเรยนร
การผลตและพฒนาบคลากร และการระดมทรพยากรเพอการนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการจด
การศกษาใหทวถง
2. เพอแกไขปญหาการบรหารจดการ ดานงบประมาณ และดานเทคโนโลยสารสนเทศ โดยการบรณา
การโครงขายเทคโนโลยสารสนเทศทมอยในปจจบน ทง MOENet UniNet และ OBECNet ใหเปนโครงขายท
เชอมตอกนได (Single Network) เพอประหยดทรพยากรทางการศกษา
3. เพอจดตงหนวยงานกลางมหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผนงาน งบประมาณ สงเสรมและ
ประสานการวจย การพฒนาการผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา รวมทงการประเมนคณภาพ และ
ประสทธภาพของการผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา ใหสอดคลองกบ พระราชบญญตการศกษา
แหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 ทวางแผนเพอพฒนาสอและระบบรบรองคณภาพ
ของสอ รวมทงการบรหารจดการทเปนมาตรฐานเดยวกน
4. เพอจดตงหนวยงานกลางมหนาทพจารณาสอและรบรองมาตรฐานสอ ตลอดจนพจารณาคณภาพ
และเนอหาสาระของสอ ภายใตคณะกรรมการทจดตงโดยกระทรวงศกษาธการ
45
5. เพอสงเสรมความรวมมอกบภาครฐ เอกชน และภาคประชาคม เพอการระดมทรพยากร และ
บรณาการแผนงานโครงการการใช ICT เพอการศกษา
5. เปาประสงค
1. มการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา โดยมบทบาทหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผน
สงเสรม และประสานการวจย การพฒนาและการใช รวมทงการประเมนคณภาพ และประสทธภาพของการ
ผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา
2. คนไทยมโอกาสและความเสมอภาคในการไดรบการศกษา การเรยนรตลอดชวต อยางทวถง และ
เปนธรรม ดวยเทคโนโลยทเหมาะสม
3. ผเรยนไดรบการศกษาทมคณภาพ มาตรฐาน และมผลสมฤทธทางการเรยนเทยบเทานานาชาต
4. คร บคลากรทางการศกษา ผเรยนและกาลงแรงงานไดรบการไดรบการพฒนาดาน ICT ใหมความร
ความสามารถเทยบเทาระดบสากล ควบคไปกบการมคณธรรม จรยธรรม
5. มการบรหารจดการทรพยากรดานการศกษา โดยใชขอมลทมความถกตอง และทนสมย รวมทงม
ขอมลทเกยวของกบการศกษาทครบถวน
6. มทรพยากรเพยงพอกบความตองการ การพฒนาการศกษาดวย ICT อยางสอดคลองกบแผน
ยทธศาสตรการพฒนาของกระทรวงศกษาธการ
6. ตวชวด
1. รอยละของสถานศกษาทสามารถเขาถงโครงขายโทรคมนาคมทเหมาะสมเพอการเรยนร อาท
บรการอนเทอรเนตความเรวสง
2. รอยละของผสอนและบคลากรทางการศกษาไดรบการพฒนาสมรรถนะและทกษะดานเทคโนโลย
การศกษา เพอคณภาพการเรยนการสอน
3. รอยละของหนวยงาน สถานศกษา มและใชสอไอซทเพอการเรยนร โดยเฉพาะการเขาถง
แหลงขอมลในรปแบบดจทลออฟไลน และออนไลน
4. รอยละของคลงขอมลสารสนเทศดานการศกษาทไดรบการบรณาการ และเชอมโยงกบหนวยงาน
ทงภายในและภายนอก โดยใหความสาคญกบความถกตองของขอมลและเปนปจจบน
5. รอยละของผสาเรจการศกษาดานไอซทในระดบอาชวศกษา และอดมศกษา ทผานการรบรอง
มาตรฐานวชาชพดานไอซท
46
6. รอยละของงบประมาณทเพมขนเพอการพฒนาศกษา คนควา วจย รวมทงการผลตสอและพฒนา
ไอซทเพอการศกษา ของกระทรวงศกษาธการ
7. รอยละของโครงการทมการใชทรพยากรรวมกน โดยใหความสาคญกบโครงการความรวมมอและ
การมสวนรวมของทงภาครฐ เอกชน และภาคประชาสงคม
8. มการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา โดยมบทบาทหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผน
สงเสรม และประสานการวจย การพฒนาและการใช รวมทงการประเมนคณภาพ และประสทธภาพของการ
ผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา
7. ยทธศาสตร
เ พอใหการดาเนนงานบรรล วสยทศน วตถประสงค และเปาหมายการพฒนา ท กาหนดไว
กระทรวงศกษาธการไดกาหนดยทธศาสตรการดาเนนงาน ดงน
ยทธศาสตรท 1 ผลกดนใหเกดการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
ยทธศาสตรท 2 พฒนาโครงสรางพนฐานดาน ICT ใหมประสทธภาพ ทวถง ทกพนท อยางเทาเทยม
มนคง ปลอดภย เพอเพม โอกาสการใช ICT เพอการเรยนร และการบรหารจดการ
ยทธศาสตรท 3 สงเสรมการผลต ศกษาวจยและพฒนาสอ สาระการเรยนรทหลากหลายและไดมาตรฐาน โดยให
ความสาคญกบ Digital Content และมหนวยงานรองรบมาตรฐานสอและสาระการเรยนร รวมทงการเผยแพรสอ
ยทธศาสตรท 4 สงเสรมการผลต และพฒนาบคลากรดาน ICT เพอยกระดบคณภาพการเรยนการ
สอน และการบรหารจดการ โดยมมาตรการสงเสรมแรงจงใจดานมาตรฐานวชาชพ และใช ICT อยางม
คณธรรม และจรยธรรม
ยทธศาสตรท 5 บรณาการ ตดตาม ประเมนผล ขอมลสารสนเทศทางการศกษา เพอการเรยนการ
สอน การบรหารจดการ และสนบสนนการพฒนานโยบาย โดยใหความสาคญกบธรรมาภบาล
ยทธศาสตรท 6 ระดมทรพยากร และระดมทน เพอสนบสนนการใช การเขาถง ICT และ แหลงเรยนร
การใช รวมทงการวจยและพฒนา ตลอดจนการบารงรกษา ICT เพอการศกษา
47
บ ท ท 4
ยทธศาสตรการพฒนา
การยกระดบคณภาพการศกษา โดยเรงนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มาใชในการปฏรป
การเรยนร สรางมาตรฐานการเรยนการสอนดวยไอซท และพฒนาเนอหาสาระ พฒนาคร และการวด
ประเมนผลทไดมาตรฐาน รวมทงเพอเปนเครองมอใหเกดระบบการเรยนรตลอดชวตในสงคมไทย ไอซทเปน
เรองสาคญและเปนหนงในนโยบายการศกษาของรฐบาลทผานมามการพจารณาวาควรจดคอมพวเตอรพกพา
ใหกบเดกนกเรยนในชวงชนใด จานวนเทาไรมเนอหาอยางไร ซงกมความคบหนาในการดาเนนงานไปแลว เรอง
ทเปนเรองใหญทตองเรงพฒนาคอ เนอหาสาระ ทงเนอหาสาระทวไปทควรร แบบทดสอบแบบฝกหด เทคนค
หรอนวตกรรมใหมๆ เพอทจะทาใหการเรยนมประสทธภาพและไดผลดขน และเชอมโยงกบการเรยนรในโลก
ยคใหมทมการไหลเวยนของขอมลขาวสารอยางไรขดจากด และตองมการพฒนาครเพอใหเขาใจและสามารถ
ปรบเปลยนวธการสอนใหกาวทนโลกยคใหม ทควรเนนใหเดกรจกคนหาคด วเคราะห รจกทาความเขาใจและ
ตงคาถาม เปนตน รวมทงตองสรางมาตรฐานการเรยนการสอนดวยไอซท เพอใชเปนกรอบแนวทางการคดหรอ
ประดษฐ นาไปสยทธศาสตรการพฒนาดงน
1. ดานการเขาถงองคความร
ยทธศาสตรท 1 ผลผลกดนใหเกดการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
1. เรงรด และประสานงานใหเกดการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
ยทธศาสตรท 2 พฒนาโครงสรางพนฐานดาน ICT ใหมประสทธภาพ ทวถง ทกพนท อยางเทาเทยม
มนคง ปลอดภย เพอเพม โอกาสการใช ICT เพอการเรยนร และการบรหารจดการ
1. บรณาการเครอขาย UniNet, MOENet และ OBEC Gateway ใหเปนโครงขายดาน
การศกษาและวจย หนงเดยว (Single Network) เพอเพมประสทธภาพโครงสรางพนฐาน เพมโอกาสการ
เรยนรไดทกททกเวลา และเพมประสทธภาพการบรหารจดการ
2. ขยายโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และจดหาอปกรณใหเพยงพอ
เพอการเพมประสทธภาพการบรหารจดการศกษา และกระบวนการเรยนร ดวยเทคโนโลยทเหมาะสม เชน
อนเทอรเนตความเรวสง วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน วทยโทรคมนาคม และการสอสารรปแบบอน ๆ เพอ
การศกษา เปนตน
48
3. จดตงศนยเฝาตดตาม แจงเตอน บรการรบแจงเหต และแกไขปญหา ดานเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร
4. สงเสรมการใชมาตรฐานความปลอดภยของระบบสารสนเทศ และ โครงขาย ICT ให
สอดคลองกบกฎหมายทเกยวของ
2. ดานกระบวนการเรยนรดวยเทคโนโลยสารสนเทศ
ยทธศาสตรท 3 สงเสรมการผลต ศกษาวจยและพฒนาสอ สาระการเรยนรทหลากหลายและได
มาตรฐาน โดยใหความสาคญกบ Digital Content และมหนวยงานรองรบมาตรฐานสอและสาระการเรยนร
รวมทงการเผยแพรสอ
1. ผลต พฒนา และจดหาสอ เนอหาในรปแบบ ดจทล ทหลากหลาย เพอตอบสนอง
กระบวนการเรยนรตลอดชวต เพมศกยภาพของผเรยน โดยสามารถเลอกใชสอเทคโนโลยอยางมคณภาพ และ
รเทาทน
2. กาหนดมาตรฐานคณภาพสอและเนอหาการเรยนรในรปแบบดจทลโดยมระบบการรบรอง
จากคณะกรรมการทจดตงโดยกระทรวงศกษาธการ
3. จดระบบการเผยแพร กระจายสอการเรยนรใหกวางขวาง และเขาถงกลมผใชไดอยางทวถง
สามารถเขาถงสอตาง ๆ ไดทกท ทกเวลา
4. รวมมอกบภาครฐและภาคเอกชน ตลอดจนภาคประชาสงคม เพอสรางและพฒนาสอการ
เรยนการสอน และสาระการเรยนร ใหเกดประโยชนสงสดแกผเรยน
5. พฒนาระบบการวดผลทางการศกษาดวยระบบ ICT เชน ระบบทดสอบเสมอนจรง และ
ระบบขอสอบมาตรฐานกลาง
3. ดานครและบคลากร
ยทธศาสตรท 4 สงเสรมการผลต และพฒนาบคลากรดาน ICT เพอยกระดบคณภาพการเรยนการ
สอน และการบรหารจดการ โดยมมาตรการสงเสรมแรงจงใจดานมาตรฐานวชาชพ และใช ICT อยางม
คณธรรม และจรยธรรม
1. พฒนาครและบคลากรทางการศกษาดาน ICT อยางเปนระบบ โดยเนนการพฒนาทง
วทยากร/ครแกนนา ผสอน และผใช
49
2. สงเสรม สถาบนการศกษาในการผลตและพฒนาบคลากรดานการสอน เทคโนโลย
สารสนเทศ
3. ใหโอกาสคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษา รวมทงบคลากรทางดาน ICT พฒนา
ศกยภาพดานเทคโนโลยทางการศกษา โดยใหทน วสดอปกรณทจาเปน และขยายผล เพอเพมศกยภาพการ
เรยนการสอน
4. จดทากรอบสมรรถนะครและบคลากรทางการศกษาดาน ICT (ICT Competency)
5. จดใหมการพฒนาบคลากรและผบรหาร เพอปฏบตงานดาน ICT ประจาสถานศกษา หรอ
หนวยงาน
6. รณรงคการใชสออยางปลอดภย สรางสรรค (Green ICT) มคณธรรม จรยธรรม
วจารณญาณ และรเทาทน
4. ดานบรหารจดการศกษา
ยทธศาสตรท 5 บรณาการ ตดตาม ประเมนผล ขอมลสารสนเทศทางการศกษา เพอการเรยนการ
สอน การบรหารจดการ และสนบสนนการพฒนานโยบาย โดยใหความสาคญกบธรรมาภบาล
1. ใหศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สป. ศธ. มหนาทบรณาการระบบจดเกบ
ระบบการวเคราะหขอมลรวมทงนาเสนอขอมลเชงวเคราะห โดยประสานกบองคกรหลกและหนวยงานท
เกยวของ และนาเทคโนโลยสารสนเทศภมศาสตร (GIS) มาใชงาน เพอการรายงานและการพฒนานโยบาย
การศกษา เพอใหเปนไปตามหลกธรรมาภบาล
5. ดานการระดมทรพยากร
ยทธศาสตรท 6 ระดมทรพยากร และระดมทน เพอสนบสนนการใช การเขาถง ICT และ แหลง
เรยนร การใช รวมทงการวจยและพฒนา ตลอดจนการบารงรกษา ICT เพอการศกษา
1. สนบสนนการระดมทนใหกองทนเทคโนโลยเพอการศกษา ใหสอดคลองกบ พรบ.
การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 หมวด 9 มาตรา 68
2. ขอรบการสนบสนนทนงบประมาณจากองคกรทงภาครฐ และภาคเอกชน รวมทงองคกร
อสระตาง ๆ เพอพฒนาทรพยากรมนษยดาน ICT
3. ประสานความรวมมอกบภาคเอกชนในการเพมประสทธภาพการใช ICT เพอการศกษา และ
การเรยนร
50
4. จดสรรทรพยากร และงบประมาณใหเพยงพอกบความตองการ การพฒนาการศกษาดวย
ICT อยางสอดคลองกบแผนปฏบตราชการ 4 ป ของกระทรวงศกษาธการ
5. เพมประสทธภาพการบรหารจดการงบประมาณดาน ICT เพอการศกษา โดยใหม
คณะกรรมการกลนกรองการใชงบประมาณ และการใชทรพยากรรวมกน
51
บ ท ท 5
นาสการปฏบต
การขบเคลอนการนาแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษาสการปฏบต ม
แนวทางและกระบวนการสาคญ ดงน
1. แนวคดการบรณาการดานระบบเครอขายคอมพวเตอรของกระทรวงศกษาธการ
ปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเขามามบทบาทสาคญในการบรหารจดการทงภาคธรกจ
และการศกษา สาหรบการศกษามการนาเทคโนโลยตาง ๆ มาใชในการจดการเรยนการสอน การปฏบตงาน
ของบคลากร รวมถงการแลกเปลยน รบ-สงขอมลแบบอเลกทรอนกส ขาวสารผานระบบสนบสนน เชน ระบบ
e-Learning สอการเรยนการสอนแบบ CAI Video On-demand ระบบ Video Conference เปนตน
ซงระบบสนบสนนเหลานจะใชงานผานระบบเครอขายอนเทอรเนต
ระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของกระทรวงศกษาธการในปจจบน จาเปนตองการรบการ
พฒนาโครงสรางพนฐานดานระบบเครอขายคอมพวเตอรใหมประสทธภาพเพมขนอยางเรงดวน เพอให
สามารถตอบสนองการใชงานของหนวยงานและสถานศกษา ทงสวนกลาง และสวนภมภาค ใหมประสทธภาพ
เสถยรภาพ และครอบคลม ทงนในการดาเนนงาน จาเปนตองอาศยความรวมมอจากองคกรหลก และ
หนวยงานทเกยวของ ทงภาครฐ ภาคเอกชน และผมสวนไดเสย เพอใหผใชบรการและผใหบรการไดรบ
ประโยชนสงสดจากการบรณาการดานระบบเครอขายคอมพวเตอรของกระทรวงศกษาธการ อนเปนการ
ประหยดทรพยากร ลดการลงทนซาซอน สามารถบรหารจดการระบบไดอยางรวดเรว ไมกระทบกบการใชงาน
ของผรบบรการ ดงนนตองมการเชอมโยงเครอขายขององคกรหลกและหนวยงานทเกยวของเขาดวยกน คอ
1. สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ (สป.)
2. สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.)
3. สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.)
4. สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.)
5. สานกงานเลขาธการสภาการศกษา (สกศ.)
ทงนการบรณาการระบบเครอขายคอมพวเตอรของกระทรวงศกษาธการจะไมกระทบกบพนธกจ
และการดาเนนงานขององคกรหลก โดยการบรณาการระบบเครอขายจะเปนรปแบบ Single Cloud
Connection Platform กลาวคอ จะเปนรปแบบการบรณาการ Backbone หลกของกระทรวงศกษาธการ
เดม 3 เครอขาย คอ เครอขาย MOENet (สป./TOT/CAT) และเครอขาย UniNet (สกอ.) และ เครอขาย
52
OBEC Net สาหรบใหบรการการศกษาในรปแบบโครงขายเดยว (Single Network) โดยแบงการเชอมโยง
เครอขาย ดงน
1.1 การเชอมโยงในระดบ Physical จะเปนการรวมโครงขายทเคยมอยเดมทง 3 โครงขาย
เปนหนงเดยว ใหเรยกวา MOE Smart Network ทาหนาทเปน Single Cloud Connection Platform
ดงรปท 1 โดยการเชอมโยงเครอขาย MOENet และเครอขาย UniNet และเครอขาย OBEC Net เขา
ดวยกนเปนเครอขายเดยว ดงรป
รปท 1 การเชอมโยงโครงขาย MOE Smart Network ไปทกภาคสวนและมเชอมโยงไปตางประเทศเพอการ
ศกษาวจย
1.2 การเชอมโยงในระดบ Logical จะเปนการเชอมโยงเครอขายของหนวยงานตางๆและ
สถานศกษาตางๆทเคยมอยเดม ใหเขามาเชอมถงกนผานโครงขาย MOE Smart Network ดงนนหนวยงาน
และสถานศกษาทเคยใชงานจากเครอขาย MOENet และ UniNet และ OBEC Net ตลอดจนเชอมตอเขา
เครอขาย Intranet ของแตละองคกรหลก โดยใหมการออกอนเทอรเนตได โดยมการกาหนดแนวทางในการ
เลอกเสนทาง (Routing) และการกาหนดปรมาณการไหลเวยนของขอมล รวมถงการบรหารจดการ IP
Address ใหมใหเกดประสทธภาพสงสด ตวอยาง เชน
1) เชอมโยงโครงขายหลกในระดบ Physical แบบ Region to Region จานวน 9 โหนด เปนตน
2) เชอมโยงโครงขายหลกในระดบ Physical แบบ Province to Province จานวน 76 โหนด
เปนตน
3) เชอมโยงโครงขายหลกในระดบ Physical แบบ CE Node to CE Node จานวน 146
โหนด เปนตน
53
รปท 2 Single Cloud Connection Platform
รปท 3 การเชอมโยงระดบ Physical Inter-Connection
ในการเชอมโยงดงกลาวมผทเกยวของกบการดาเนนการ คอ สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน บรษท ทโอท จากด
(มหาชน) และบรษท กสท. โทรคมนาคม จากด (มหาชน) โดยจะมแนวทางการบรหารจดการเพอพฒนา
โครงขายแตละลาดบชนใหเปนเอกภาพแบบบรณาการ ดงรป
54
รปท 4 ลาดบชนของการบรหารจดการโครงขายแบบบรณาการ
1.2 แผนการบรณาการระบบเครอขาย
1.2.1 ดาเนนการเชอมโยงโครงขายหลกในระดบ Physical Inter-Connection แบบ Region to
Region ระดบภมภาค จานวน 9 โหนด เพอเปนการสรางเสถยรภาพใหโครงขายในระดบ Physical และเปน
จดเรมตนของการรวมโครงขายภายใตสงกดกระทรวงศกษาธการใหเปนหนงเดยวเพอใหเกดประสทธภาพอยาง
สดโดยสานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา บรษท ทโอท จากด
(มหาชน) และบรษท กสท. โทรคมนาคม จากด (มหาชน)
MOE Smart Network เพอการรองรบ Single Cloud Computing & Big Data & Smart Classroom
Node โดย MOE Net 9 Node โดย TOT โดย CAT โดย UniNet
1 กรงเกษม(KKM) กรงเกษม(KKM) กรงเกษม พญาไท
2 พษณโลก(PLK) พษณโลก(PLK) พษณโลก ม.นเรศวร
3 เชยงใหม(CMI) เชยงใหม(CMI) เชยงใหม N/A
4 นครราชสมา(NMA) นครราชสมา(NMA) นครราชสมา N/A
5 ขอนแกน(KKN) ขอนแกน(KKN) ขอนแกน ม.ขอนแกน
6 สราษฎรธาน(SNI) สราษฎรธาน(SNI) สราษฎรธาน(SNI) N/A
7 นครปฐม นครปฐม นครปฐม ม.ศลปากร
8 ชลบร ชลบร ชลบร ม.บรพา
9 สงขลา สงขลา สงขลา ม.สงขลา
หมายเหต N/A : รอขอมลจาก สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (UniNet)
1.2.2 ดาเนนการเชอมโยงโครงขายหลกในระดบ Physical แบบ Province to Province
ระหวางเครอขาย MOENet กบ เครอขาย UniNet ทระดบจงหวด จานวน 76 โหนด (8 ภมภาค)
โดยสานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา บรษท ทโอท จากด
(มหาชน) และบรษท กสท. โทรคมนาคม จากด (มหาชน) ดงนคอ
55
MOE Smart Network เพอการรองรบ Single Cloud Computing & Big Data & Smart Classroom
Node MOE Net TOT CAT UniNet ภาค
1 เชยงราย เชยงราย เชยงราย เชยงราย เหนอ
2 เชยงใหม เชยงใหม เชยงใหม เชยงใหม เหนอ
3 นาน นาน นาน นาน เหนอ
4 พะเยา พะเยา พะเยา พะเยา เหนอ
5 แพร แพร แพร แพร เหนอ
6 แมฮองสอน แมฮองสอน แมฮองสอน แมฮองสอน เหนอ
7 ลาปาง ลาปาง ลาปาง ลาปาง เหนอ
8 ลาพน ลาพน ลาพน ลาพน เหนอ
9 อตรดตถ อตรดตถ อตรดตถ อตรดตถ เหนอ
10 ตาก ตาก ตาก ตาก เหนอ
11 พษณโลก พษณโลก พษณโลก พษณโลก เหนอ
12 สโขทย สโขทย สโขทย สโขทย เหนอ
13 เพชรบรณ เพชรบรณ เพชรบรณ เพชรบรณ เหนอ
14 พจตร พจตร พจตร พจตร เหนอ
15 กาแพงเพชร กาแพงเพชร กาแพงเพชร กาแพงเพชร เหนอ
16 นครสวรรค นครสวรรค นครสวรรค นครสวรรค เหนอ
17 อทยธาน อทยธาน อทยธาน อทยธาน เหนอ
18 ชยนาท ชยนาท ชยนาท ชยนาท กลาง
19 นนทบร นนทบร นนทบร นนทบร กลาง
20 ปทมธาน ปทมธาน ปทมธาน ปทมธาน กลาง
21 พระนครศรอยธยา พระนครศรอยธยา พระนครศรอยธยา พระนครศรอยธยา กลาง
22 ลพบร ลพบร ลพบร ลพบร กลาง
23 สงหบร สงหบร สงหบร สงหบร กลาง
24 สระบร สระบร สระบร สระบร กลาง
25 อางทอง อางทอง อางทอง อางทอง กลาง
26 จนทบร จนทบร จนทบร จนทบร ตะวนออก
27 ฉะเชงเทรา ฉะเชงเทรา ฉะเชงเทรา ฉะเชงเทรา ตะวนออก
28 ชลบร ชลบร ชลบร ชลบร ตะวนออก
29 ตราด ตราด ตราด ตราด ตะวนออก
56
MOE Smart Network เพอการรองรบ Single Cloud Computing & Big Data & Smart Classroom
Node MOE Net TOT CAT UniNet ภาค
30 นครนายก นครนายก นครนายก นครนายก ตะวนออก
31 ปราจนบร ปราจนบร ปราจนบร ปราจนบร ตะวนออก
32 ระยอง ระยอง ระยอง ระยอง ตะวนออก
33 สระแกว สระแกว สระแกว สระแกว ตะวนออก
34 สมทรปราการ สมทรปราการ สมทรปราการ สมทรปราการ ตะวนออก
35 ชมพร ชมพร ชมพร ชมพร ใต
36 ระนอง ระนอง ระนอง ระนอง ใต
37 สราษฎรธาน สราษฎรธาน สราษฎรธาน สราษฎรธาน ใต
38 พงงา พงงา พงงา พงงา ใต
39 ภเกต ภเกต ภเกต ภเกต ใต
40 กระบ กระบ กระบ กระบ ใต
41 นครศรธรรมราช นครศรธรรมราช นครศรธรรมราช นครศรธรรมราช ใต
42 ตรง ตรง ตรง ตรง ใต
43 สตล สตล สตล สตล ใต
44 พทลง พทลง พทลง พทลง ใต
45 สงขลา สงขลา สงขลา สงขลา ใต
46 ยะลา ยะลา ยะลา ยะลา ใต
47 ปตตาน ปตตาน ปตตาน ปตตาน ใต
48 นราธวาส นราธวาส นราธวาส นราธวาส ใต
49 อดรธาน อดรธาน อดรธาน อดรธาน ตะวนออกเฉยงเหนอ
50 หนองบวลาภ หนองบวลาภ หนองบวลาภ หนองบวลาภ ตะวนออกเฉยงเหนอ
51 เลย เลย เลย เลย ตะวนออกเฉยงเหนอ
52 หนองคาย หนองคาย หนองคาย หนองคาย ตะวนออกเฉยงเหนอ
53 บงกาฬ บงกาฬ บงกาฬ บงกาฬ ตะวนออกเฉยงเหนอ
54 สกลนคร สกลนคร สกลนคร สกลนคร ตะวนออกเฉยงเหนอ
55 นครพนม นครพนม นครพนม นครพนม ตะวนออกเฉยงเหนอ
56 มกดาหาร มกดาหาร มกดาหาร มกดาหาร ตะวนออกเฉยงเหนอ
57 ขอนแกน ขอนแกน ขอนแกน ขอนแกน ตะวนออกเฉยงเหนอ
58 มหาสารคาม มหาสารคาม มหาสารคาม มหาสารคาม ตะวนออกเฉยงเหนอ
59 รอยเอด รอยเอด รอยเอด รอยเอด ตะวนออกเฉยงเหนอ
57
MOE Smart Network เพอการรองรบ Single Cloud Computing & Big Data & Smart Classroom
Node MOE Net TOT CAT UniNet ภาค
60 กาฬสนธ กาฬสนธ กาฬสนธ กาฬสนธ ตะวนออกเฉยงเหนอ
61 นครราชสมา นครราชสมา นครราชสมา นครราชสมา ตะวนออกเฉยงเหนอ
62 ชยภม ชยภม ชยภม ชยภม ตะวนออกเฉยงเหนอ
63 บรรมย บรรมย บรรมย บรรมย ตะวนออกเฉยงเหนอ
64 สรนทร สรนทร สรนทร สรนทร ตะวนออกเฉยงเหนอ
65 ศรสะเกษ ศรสะเกษ ศรสะเกษ ศรสะเกษ ตะวนออกเฉยงเหนอ
66 อบลราชธาน อบลราชธาน อบลราชธาน อบลราชธาน ตะวนออกเฉยงเหนอ
67 ยโสธร ยโสธร ยโสธร ยโสธร ตะวนออกเฉยงเหนอ
68 อานาจเจรญ อานาจเจรญ อานาจเจรญ อานาจเจรญ ตะวนออกเฉยงเหนอ
69 กาญจนบร กาญจนบร กาญจนบร กาญจนบร ตะวนตก
70 นครปฐม นครปฐม นครปฐม นครปฐม ตะวนตก
71 ประจวบครขนธ ประจวบครขนธ ประจวบครขนธ ประจวบครขนธ ตะวนตก
72 เพชรบร เพชรบร เพชรบร เพชรบร ตะวนตก
73 ราชบร ราชบร ราชบร ราชบร ตะวนตก
74 สพรรณบร สพรรณบร สพรรณบร สพรรณบร ตะวนตก
75 สมทรสงคราม สมทรสงคราม สมทรสงคราม สมทรสงคราม ตะวนตก
76 สมทรสาคร สมทรสาคร สมทรสาคร สมทรสาคร ตะวนตก
1.2.3 ดาเนนการเชอมโยงโครงขายหลกในระดบ Physical แบบ CE Node to CE Node ของ
เครอขาย MOENet กบ เครอขาย UniNet จานวน 146 โหนด โดยสานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา บรษท ทโอท จากด (มหาชน) และบรษท กสท. โทรคมนาคม จากด
(มหาชน)
1.2.4 การกาหนดแนวทางการบรหารจดการเพอพฒนาโครงขายใหเปนเอกภาพแบบบรณาการ
โดยสานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา บรษท ทโอท จากด (มหาชน)
และบรษท กสท. โทรคมนาคม จากด (มหาชน)
58
1.3 ระยะเวลาในการบรณาการเครอขาย
1.3.1 การเชอมโยง Physical Inter-Connection ในระดบภมภาค (Regional) จานวน 9 โหนด
ท รายการ ม.ย.
57
ก.ค.
57
ส.ค.
57
ก.ย.
57
1 จดหาอปกรณสาหรบตดตง 3 Regional Node (New)
2 จดหา Interface Card 10 G สาหรบ 9 Regional Node
3 เชอมโยง Physical Node ในระดบภมภาค 9 Node โดย
สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา N/A N/A N/A N/A
บรษท ทโอท จากด (มหาชน)
บรษท กสท. โทรคมนาคม จากด (มหาชน) N/A N/A N/A N/A
4 กาหนดแนวทางบรหารจดการดาน Traffic และ Routing
หมายเหต N/A : รอขอมลจาก สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (UniNet) และ บรษท กสท.
โทรคมนาคม จากด (มหาชน)
1.3.2 การเชอมโยง Physical Inter-Connection ในระดบจงหวด (Province) จานวน 76 โหนด
ท รายการ
ป 2557 ป 2558
ต.ค.-
ธ.ค.
ม.ค.-
ม.ค.
เม.ย.-
ม.ย.
ก.ค.-
ก.ย.
1 จดหาอปกรณ Router สาหรบตดตง 76 โหนด ( TOT &
CAT )
2 จดหา Interface Card 1 G สาหรบ 76 โหนด
3 เชอมโยง Physical Node ระดบจงหวด 76 โหนด
3.1 ภาคเหนอ จานวน 17 โหนด
3.2 ภาคกลาง จานวน 8 โหนด
3.3 ภาคตะวนออก จานวน 9 โหนด
3.4 ภาคใต จานวน 14 โหนด
3.5 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จานวน 20 โหนด
3.6 ภาคตะวนตก จานวน 8 โหนด
4 กาหนดแนวทางบรหารจดการดาน Traffic และ Routing
ของเครอขาย
59
1.3 การบรหารจดการดานอน ๆ ทเกยวของกบระบบเครอขาย
รปท 5 การเชอมโยงระบบเครอขายในระดบหนวยงาน
1.3.3 IP Address จะมแนวทางในการบรหารจดการ IP Address ของเครอขายเปน 2 รปแบบ
ดงรป
1.3.3.1 การบรหารและการใชงาน IPv4 Public และ Private IP ในภาพรวม ในการ
บรหารจดการของหนวยงานและสถานศกษาทงในระดบพนฐานและระดบ
อาชวศกษาและระดบอดมศกษา โดยทกหนวยงานและสถานศกษาและองคกร
ตางๆตองสงมอบหมายเลข IP Address ใหกบสานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ
ทเปนศนยรวมการบรหารและการจดสรร IP Address ใหกบหนวยงานและ
สถานศกษาและองคกรตอไป เพอใหเกดความคลองตวและความประหยดและไม
ซาซอนสาหรบใชบรหารจดการ IP Address โดยหนวยงานและสถานศกษาและ
องคกรสามารถออกอนเทอรเนตโดยผานเครอขาย MOE Smart Network เพอ
บรหารจดการแบนดวธและความปลอดภย
60
1.3.3.2 การใช IPv4 Public และ Private IP เพอการคนควาและวจย โดยในการบรหาร
จดการดาน IP Address ของหนวยงานและสถาบนการศกษาระดบอดมศกษา
โดยสานกงานปลดกระทรวงศกษาธการจะไดมอบ IP Address ใหกบสานกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษาเพอการจดสรรการใชงานและการบรหารจดการ IP
Address ใหกบหนวยงานและสถาบนการศกษาในสงกด โดยหนวยงานและ
สถานศกษาและองคกรสามารถออกอนเทอรเนตโดยผานเครอขาย MOE Smart
Network เพอบรหารจดการแบนดวธและความปลอดภย
1.3.3.3 การใชงาน IPv6 ตามแนวนโยบายภาครฐและมตคณะรฐมนตรทเหนชอบใหผลกดน
สงเสรม เรงรดใหหนวยงานภาครฐเตรยมความพรอมในการรองรบการใชเทคโนโลย
IPv6 ดงน
- กาหนดใหหนวยงานภาครฐระดบกรมขนไปทกหนวยงาน มการเชอมโยง
อนเทอรเนตทรองรบ IPv6 ภายในป 2558
- ผใหบรการอนเทอรเนตทกราย ครอบคลมถงผใหบรการในระบบใชสายและไร
สาย เปดใหบรการเชอมตอและใชงานระบบเครอขายทรองรบ IPv6 ภายในป
2557
- โครงขายของสถาบนการศกษาของรฐทกระดบ (MOE Smart Network) ให
สามารถใชงาน IPv6 ไดอยางนอย 10,000 สถาบน ภายในป 2558 เปนตนไป
ทงนแนวทางในการดาเนนการใช IPv6 ของกระทรวงศกษาธการควรมการกาหนดนโยบายในระดบ
กระทรวงศกษาธการ “ตองปรบเปลยนใหระบบรองรบ IPv6 ใหได 100% ของหนวยงานองคกรหลกภายในป
2558” ใหเรยบรอยโดยไมเกดผลกระทบกบการใชงานของหนวยงานและสถานศกษาในสงกด โดยมแนวทาง
ในการดาเนนการดงน
1) จดตงคณะทางาน IPv6 ของกระทรวงศกษาธการและจดตงคณะทางานยอย เพอใหการ
ดาเนนงานเปนไปอยางรวดเรว ซงคณะทางานยอยตองอยภายใตการกากบดแลของ
คณะทางาน IPv6 ของกระทรวงศกษาธการ โดยมคณะทางานยอย คอ
- คณะทางานยอยกาหนดนโยบาย IPv6 ของกระทรวงศกษาธการ
- คณะทางานยอยกาหนดแผนกลยทธและกาหนดทศทางขององคกร
- คณะทางานยอยกาหนดหนาทความรบผดชอบและขนตอนปฏบตใหแตละ
หนวยงาน
- คณะทางานยอยจดทาแผนการพฒนาบคลากรเพอรองรบการใชงานระบบ IPv6
- คณะทางานยอยในการจดทาแผนดาเนนงานและประมาณการงบประมาณทจะ
ใชในการใชงาน IPv6
61
2) ใหทกองคกรหลกสารวจและประเมนความพรอมของหนวยงานและสถานศกษาในสงกดเพอ
รองรบ IPv6 ดงน
- ความพรอมของอปกรณเพอรองรบ IPv6 ประกอบดวย อปกรณหลกท
ใหบรการทสวนกลาง (Core Network) อปกรณทใชในการเชอมโยงเครอขาย
(Access Network) และอปกรณของผใชงานปลายทาง (User Terminal)
- ความพรอมของสวน Operating Systems และ Application
- ประเมนความพรอมของบคลากรและงบประมาณทจะใชในการใชงาน IPv6
- ประเมนความพรอมของผใชงานปลายทางในการนา IPv6 มาใช
3) ชวงทมการปรบไปใชงาน IPv6 ใหมการเปดการใชงาน Dual Stack บน Core Network
รวมถงตองมการจดทาแผนรองรบการใชงานทงระยะสนและระยะยาว กรณทบางหนวยงานยง
จาเปนตองใช IPv4 ตอไป
รปท 6 IP Address Allocation
1.1.1 การบรณาการทรพยากรดานระบบเครอขายคอมพวเตอร คอการพฒนา ปรบปรง และ
เพมประสทธภาพโครงขาย MOE Smart Network เพอการรองรบการทางานของเครอขาย
ทเคยมอยเดมไดทงหมด เชน เครอขาย UniNetเดม เครอขาย MOENet เดม และ
เครอขาย OBEC Net เดม สามารถรองรบปรมาณการใชงานเดมและทจะเพมขนในอนาคต
ไปพรอมกน โดยการบรณาการโครงการเดมใหมาสอดคลองกบ MOE Smart Network
ตองบรณาการ ดงน
62
ชอโครงการ หนวยงาน
ทเกยวของ
ปท
ดาเนนการ
1) โครงการโรงเรยนตนแบบนารองดาน ICT สป. 2557-2559
2) โครงการปรบปรงประสทธภาพและขยายจดเชอมโยงเครอขายในสวน
ภมภาค
สป., สกอ. 2557-2559
3) โครงการพฒนา Cloud Education (Single Cloud Network) รองรบ
เครองคอมพวเตอรพกพา
สป., สกอ. 2557-2559
4) โครงการปรบเพมประสทธภาพของเครอขายสวนของเครอขาย MOENet
(ชอเดม)
4.1 ปรบเพมความเรวสอ
4.2 ปรบเปลยนสอ iPSTAR เปนสออนทเหมาะสมปละ 6,000 แหง
สป., สกอ.
2557-2561
5) โครงการจดทาศนยสารองขอมลดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
(DR Site)
5 องคกรหลก 2558-2559
ชอโครงการ หนวยงาน
ทเกยวของ
ปท
ดาเนนการ
6) โครงการพฒนาระบบความปลอดภยบนเครอขาย NEdNet (Security
Network) (ชอเดม)
สป., สกอ. 2558-2561
7) โครงการขยายชองทางออกตางประเทศของเครอขาย NEdNet (ชอเดม) สป., สกอ. 2557-2561
8) โครงการตดตงระบบเครอขายอนเทอรเนตของ กศน.ตาบล จานวน
6,000 แหง
สป. , กศน. 2558-2560
9) โครงการพฒนาระบบตรวจสอบ ตดตามการใชงานระบบเครอขาย 5 องคกรหลก 2558-2561
10) โครงการพฒนาระบบรบแจงปญหาการใชระบบเครอขาย 5 องคกรหลก 2558-2561
11) โครงการพฒนาบคลากรเพอรองรบการใชงานระบบ IPv6 5 องคกรหลก 2557-2561
12) โครงการจดหาอปกรณทดแทนเพอรองรบการใชงานระบบ IPv6 5 องคกรหลก 2557-2561
13) โครงการปรบเปลยนการใชงานระบบเครอขายอนเทอรเนตใหรองรบ
IPv6
5 องคกรหลก 2557-2561
14) โครงการตดตาม ประเมนผลการบรณาการเครอขาย สป., สกอ. 2559
63
2. แนวคดการยกระดบเปนโครงขายเพอการศกษาทกภาคสวนความเรวสง (MOE
Smart Network) โดยการบรณาเครอขายเพอการศกษาเดมทง 3 เครอขาย
เปาหมายการนาเครอขายเดมคอ เครอขาย MOE Net และเครอขาย UniNet และเครอขาย OBEC
Net มาพฒนาและยกระดบเปนโครงขายหลกเพอการศกษาใหม โดยทงนเพอการบรณาการเครอขายและการ
ใหบรการการศกษา ดวยการสอสารความเรวสง โดยใชชอวา “MOE Smart Network” โดยนาโครงขายเดม
3 เครอขาย มาบรณาการใหอยในโครงขายหลก ทสรางขนใหม เพอเปนชองหลกในทางการคนหาและเผยแพร
ขอมล รวมถงการเขาถงแหลงขอมลความรดานการศกษาไปส นกเรยน นกศกษา ตลอดจนการศกษาภาค
ประชาชน การสรางโครงขายหลกใหมน จะดาเนนการตงแตระดบ Core Network และ Access Network
ออกแบบใหเปนเสนทางหลกในการเผยแพรขอมลดานการศกษาไปส Last Mile ดวยสอ (Media) ประเภท
ตางๆ เชน สายไฟเบอรออฟตก สายทองแดง การแพรกระจายคลน เปนตน เพอใหนกเรยน นกศกษา
เจาหนาทผเกยวของ ตลอดจนระบบการศกษานอกโรงเรยนและการศกษาตามอธยาศยตลอดชพ โครงขาย
หลกรองรบการดาเนนการเรยนการสอน รองรบงานวจยดานการศกษา ในลกษณะ 2 Way Communication
โดยอปกรณเชอมตอปลายทาง(CPE)ของสถานศกษาทเหมาะสม เชน ONT ONU ROUTER SWITCH STB
(Set top Box) ADSL MODEM เปนตน
2.1 การบรณาการยกระดบการใหบรการดานการศกษาทกภาคสวนอยางทวถง
เพอการใหบรการไดอยางทวถงครอบคลมทกระดบภาคการศกษาอยางมประสทธภาพ เปนโครงขาย
หลกทมมาตรฐานสถาปตยกรรมและเทคโนโลยอยางเหมาะสม มระบบการบรหารจดการโครงขายและ
รองรบการขยายตวไดในอนาคต โดยมเสนทาง Last Mile Network จากโครงขายหลกไปยงสถานศกษาทก
ภาคสวน โดยใชเทคโนโลยทนสมยและเหมาะสมในการใชงาน บรการงานดานการศกษาใหกบสถานศกษาทง
ภาครฐและภาคเอกชนไดอยางครอบคลม ดงตอไปน
2.1.1 โครงขายบรการโรงเรยนระดบประถมศกษา
2.1.2 โครงขายบรการโรงเรยนระดบมธยมศกษา
2.1.3 โครงขายบรการโรงเรยนอาชวศกษา
2.1.4 โครงขายบรการโรงเรยนอดมศกษา
2.1.5 โครงขายบรการการศนยศกษานอกโรงเรยนและการศกษาตามอธยาศยตลอดชวต
64
2.2 การบรหารจดการดานทราฟฟกดานการศกษาและการจดลาดบความสาคญขอมล
ในโครงขาย
โครงขาย MOE Smart Network มการบรหารจดการทราฟฟก (Traffic) บนโครงขายแตละประเภท
ไดอยางสอดคลอง เหมาะสมกบการใชงาน โดยแบงหมวด Traffic ครอบคลม ดงตอไปน
2.2.1 การใช Traffic ดานการเรยนการสอน
2.2.2 การใช Traffic ดานอนเทอรเนต
2.2.3 การใช Traffic ดานงานสบคนงานวจย
นอกจากนน มการจดลาดบความสาคญชนดขอมลบนโครงขาย (Priority) เพอใหการใชงานโครงขาย
มประสทธภาพดานความเรว ดาน Bandwidth ดงตอไปน
2.2.4 ขอมลแบบ Voice
2.2.5 ขอมลแบบ Data
2.2.6 ขอมลแบบเคลอนไหว (Video streaming)
2.3 ระบบการ monitoring เสนทางโครงขายและการเรยนการสอนและการรกษา
ความปลอดภยโครงขาย
โครงขาย MOE Smart Network มระบบการ Monitoring โครงขายไดครอบคลมทกภาคสวนทง
สวนกลางไปจนถงสถานศกษา สามารถแจงเตอนสถานะโครงขายและสถานการณการเรยนการสอน โดย
สามารถรายงานสถานะไปยงผดแลระบบ เพอการบรหารจดการไดตลอดทงโครงขาย
โครงขาย MOE Smart Network มระบบศนยกลาง Call Center ทาหนาทบรการสอบถามและ
แกไขปญหาเบองตนได ครอบคลมงานดานโครงขาย งานดานขอมลการศกษา และความปลอดภยของระบบ
และขอมล
ในการนจะตองมการพฒนาบคลากรดานโครงขายและอน ๆ โดยการจดอบรมพฒนาและทดสอบ
ความรของเจาหนาทผดแล ในระดบสวนกลาง สวนภมภาค เขตการศกษา และสถานศกษา เพอใหการพฒนา
ทกษะและความร ใหสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ
65
2.4 การดาเนนการในการบรณาการยกระดบคณภาพ ของโครงขาย MOE Smart
Network มขนตอนดงน
ขนตอนท 1 ลกษณะการทางานเครอขายเดมทง 3 เครอขายในปจจบน ดาเนนการในลกษณะขาด
การบรณาการเครอขาย คอ เครอขาย MOENet เครอขาย UniNet และเครอขาย OBEC Net
ภาพท 5 การทางานของเครอขาย MOENet เครอขาย UniNet เครอขาย OBEC Net
ของกระทรวงศกษาธการในปจจบนซงขาดการบรณาการโครงขาย
ทมา : คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดระบบบรหารจดการดาน Network
สถาบนนวตกรรมทโอท
66
ขนตอนท 2 กระบวนการเรมตนบรณาการในระดบภมภาค โดยเชอมตอเขากบ Local Access Network ของ
ทโอท
ภาพท 6 การเชอมตอโครงขายกระทรวงศกษาธการในระดบ Local Access Network
เขากบโครงขายหลกทมมาตรฐานของ ทโอท ทระดบ ภมภาค
ทมา : คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดระบบบรหารจดการดาน Network
สถาบนนวตกรรมทโอท
67
ขนตอนท 3 กระบวนการจด Traffic เขาสมาตรฐานสากลของ ทโอท และรองรบการบรณาการเปนระบบ
Cloud Computing และรองรบการจดทา Big Data ของกระทรวงศกษาธการ
ภาพท 7 การบรณาการดาน Traffic เขาสมาตรฐานสากล และรองรบการบรณาการ
เปนระบบ Cloud Computing และรองรบการจดทา Big Data ของกระทรวงศกษาธการ
ทมา : คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดระบบบรหารจดการดาน Network
สถาบนนวตกรรมทโอท
68
ขนตอนท 4 กระบวนการจดการเสนทางสารอง Traffic ของกระทรวงศกษาธการ
ภาพท 8 กระบวนการจดการเสนทางสารอง Traffic ของกระทรวงศกษาธการ
ทมา : คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดระบบบรหารจดการดาน Network
สถาบนนวตกรรมทโอท
69
ขนตอนท 5 การจดทาระบบเฝาระวงและแจงเตอนดานโครงขาย (Network Monitoring) ดานการเรยน
การสอน (Education Monitoring) ดานความปลอดภย (Security Monitoring) และดานศนยบรการการรบ
แจงเหตและแกไขปญหา (Call Center)
ภาพท 9 การทาระบบเฝาระวงและแจงเตอนตาง ๆ ของโครงขาย MOE Smart Network
โดยกระทรวงศกษาธการ
ทมา : คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดระบบบรหารจดการดาน Network
สถาบนนวตกรรมทโอท
2.5 โครงขาย MOE Smart Network เปนชองทางการเผยแพรขอมลดาน
การศกษาไปส นกเรยน นกศกษา ตลอดจนการศกษาภาคประชาชน
2.5.1 โครงขายหลก MOE Smart Network ตงแตระดบ Core Network และ Access
Network ออกแบบใหเปนเสนทางหลกในการเผยแพรขอมลดานการศกษาไปส Last Mile มการใชสอ
(Media) ในลกษณะตาง ๆ เชน สายใยแกวนาแสง (Fiber Optic) สายทองแดง การแพรกระจายคลนดวย
อปกรณ Access Point (AP) การแพรกระจายสญญาณโดยคลนความถวทย (Radio Frequency) และ
คลนวทยโทรทศนแบบดจทล (Digital Television Broadcast) แบบ Broadcast เปนตน เพอใหนกเรยน
นกศกษา เจาหนาทผเกยวของ ตลอดจนประชาชนในระบบ กศน. ไดเขาถงขอมลสอสารการศกษาไดอยาง
70
เสมอภาค รองรบการดาเนนการการเรยนการสอน รองรบงานวจยดานการศกษา SMART CLASSROOM ใน
ลกษณะ 2 Way Communication โดยอปกรณเชอมตอปลายทาง (CPE) ทเหมาะสม เชน Optical
Network Terminal (ONT), Optical Network Unit (ONU), ROUTER, SWITCH, STB, ADSL Modem
เปนตน
2.5.2 การใช Set Top Box (STB) ในการเชอมโยงขอมลประชาชนเพอยกระดบการใหบรการ
ประชาชนและสนบสนนโครงการสาคญตาง ๆ ของรฐบาล ผานระบบโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลย
สารสนเทศกลางภาครฐ ไดแก ระบบเครอขายสอสารขอมลเชอมโยงหนวยงานภาครฐ (Government
Information Network : GIN) และระบบบรการคลาวดภาครฐ (Government Cloud Service) โดยความ
รวมมอระหวาง สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (กศน.) และ สานกงาน
รฐบาลอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) (สรอ.) ในการจดทาบรการอเลกทรอนกสภาครฐทสามารถทางาน
รวมกบบตรประชาชนแบบ Smart Card เพอใหเกดความคมคา โดยกระจายขอมลขาวสารภาครฐและภาค
การศกษาไปยง กศน. ในระดบตาบล
2.6 ระบบบรหารและดแลระบบเครอขายการศกษา (Education Network Probe
Management System) ระบบบรหารและดแลระบบเครอขายการศกษาประกอบดวย 3 สวนหลกคอ
2.6.1 อปกรณ Network probe : เปนอปกรณฮารดแวรททาหนาท Monitoring Education
Network’s traffic วเคราะหรปแบบการทางานของ protocol มการรายงานผลในรปแบบ
ตาง ๆ เชน กราฟ ตาราง และตวเลข เปนตน ซงจะแสดงชนดและปรมาณของ Education
Network’s traffic พรอมทงชวยชใหเหนถงในจดทอาจเปนตนเหตของปญหาในระบบ
เครอขาย
2.6.2 Hardware และ Software : สาหรบบรหารจดการ Probe ทใชในการเฝาระวงและแจง
เตอนอปกรณ Education Network probe ทอยในเครอขายมการแสดงในลกษณะ
แผนภาพ และรายงานสถานะอปกรณและการทางานแบบกราฟและตวเลขไดอยางม
ประสทธภาพ กาหนดการทดสอบเสนทางไดตามแผนทวางไว
2.6.3 หนาทการทางานของระบบ : สามารถดาเนนการไดดงตอไปนคอ
2.6.3.1 สามารถแสดงขอมลสาคญตางๆเกยวกบเครอขาย ททาการเฝาด เชน throughput
ทงหมดของเครอขาย, จานวนของขอมลเปน byte,จานวนของ packet, จานวนของ host,
จานวนของ conversation, protocol และ network card
71
2.6.3.2 สรปรายงานภาพรวม (Summary Report) เพอตรวจสอบสภาพการทางานของ
เครอขายทตองการตรวจสอบ
ภาพท 10 ตวอยางการรายงานผลผานระบบ Probe
ทมา : คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดระบบบรหารจดการดาน Network
สถาบนนวตกรรมทโอท
2.6.3.3 Network probe สามารถแสดงขอมลของ protocol และ Host ทใชงานมาก
ทสด และผทมการรบหรอสงขอมลมากทสดในเครอขาย ซงสามารถจดจานวนของอนดบท
ตองการไดเชน 5 อนดบ หรอ 10 อนดบและจดรปแบบการเรยงของขอมลทแสดงไดเอง
พรอมทงสามารถแสดงคา throughput ประกอบ
2.6.3.4 แสดงสถตการสนทนาของ host (Top Conversation) วาไดรบขอมลจากใคร และ
สงขอมลใหใครโดย network probe จะเกบชอ source และ ชอ destination รวมทง IP
address สาหรบ แตละ conversation ทเกดขนในเครอขาย และจดแสดง จานวนของ
packet , byte ของขอมลทสงพรอมทง bandwidth ทถกใชไปในแตละ conversation
2.6.3.5 การแจงเตอน (Alarm) Network Probe อนญาตใหผใชสามารถเพมการแจงเตอน
สาหรบสวนตางๆ ภายในเครอขายเชน host, protocol, network card และอนๆทถก
monitor ดวย network probe ซงผใชสามารถระบคณสมบตตางๆของการแจงเตอนไดเชน
เงอนไขในการแจงเตอน, ขอความทตองการแสดงเพอแจงเตอน และสามารถสง e-Mail ,
SMS ไปยงผดแลเครอขายเมอเกดเหตการณทกาหนด
72
ภาพท 11 ตวอยางการรายงานผลผานระบบ Probe
ทมา : คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดระบบบรหารจดการดาน Network
สถาบนนวตกรรมทโอท
ภาพท 12 ตวอยางการรายงานผลผานระบบ Probe
ทมา : คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดระบบบรหารจดการดาน Network
สถาบนนวตกรรมทโอท
73
สรปประโยชนทไดรบ Network probe ชวยชใหเหนถงจดทอาจเปนปญหาในการใชงานได
Network probe สามารถทจะชใหเหนตนเหตของปญหาและจดทเปนคอขวดของเครอขาย เมอใดท
network ชาลงหรอไมสามารถเหนถงสาเหตของปญหาวาใครเปนผสราง traffic และมการรบสงขอมลอยท
ใดภายในเครอขาย ซงทาใหสามารถแกปญหาไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพ
3. แนวคดการบรณาการระบบรกษาความปลอดภยขอมลสารสนเทศและเครอขาย
3.1 ประเมนความเสยงของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (IT Risk Assessment)
3.2 สารวจชองโหวและจดออนของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Vulnerability Assessment)
3) ตรวจสอบความมนคงปลอดภยของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ดวยวธการเจาะระบบโดยใชการ
จาลองเทคนคการโจมตรปแบบตางๆ จากทงภายในและภายนอกระบบเครอขาย (Penetration Testing)
3.4 การปดชองโหวและจดออนของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Security Hardening)
3.5 การบรหารจดการและการบารงรกษาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและระบบรกษาความปลอดภย
สารสนเทศขององคกรใหมประสทธภาพสอดคลองกบกฎหมายและมาตรฐานสากลตางๆ
3.6 จดทากลยทธและแผนการรกษาความปลอดภยสารสนเทศ (Information Security Strategy
Planning)
3.7 พฒนาแผนความตอเนองทางธรกจและการกคนระบบเทคโนโลยสารสนเทศ กรณเกดภยพบต
รปแบบตางๆ (Business Continuity and Disaster Recovery Planning)
3.8 เตรยมความพรอมคร นกเรยน และบคลากร ในเรองความรภยและแนวทางปองกน ดาน
อนเทอรเนตและการใชเทคโนโลยอยางปลอดภย
4. แนวคดการบรณาการดานสอการเรยนร
สบเนองจากกระทรวงศกษาธการประกาศผลกดนเรองการปฏรปการศกษาใหเปนวาระแหงชาต และ
มนโยบายใหเรงนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาใชในการปฏรปการเรยนร รวมทงการประเมน
คณภาพ และประสทธภาพของการผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษานน เปาหมายหลกคอ การยกระดบ
คณภาพการศกษาของไทยสความเปน “Smart Education” และสราง “Thai Smart Kids” ทพรอมดวย
ทกษะความรทจาเปนในศตวรรษท 21 และพรอมจะเปนกาลงสาคญในการพฒนาประเทศตอไป
74
หลกการสาคญของการปฏรปการเรยนรโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา
ครงน คอ ความมสวนรวมของทกภาคสวน โดยมกระทรวงศกษาธการเปนแกนกลางในการดงความรวมมอจาก
สงคมทกสวน เขามารวมคด รวมทา และชวยกนผลกดนในบรรลผลโดยเรวทสด
4.1 การผลตสอการเรยนร
1) กาหนดขอบขายของเทคโนโลยเพอการศกษาใหชดเจน เพอใหการกาหนดเปาหมาย
ยทธศาสตรและแนวทางการพฒนามความชดเจนและสงผลกบการปฏรปการเรยนรอยางแทจรง
2) กาหนดมาตรฐานของ Content และ Carrier โดยนากระบวนการวจยและพฒนา (R&D)
มาชวยวเคราะห เพอใหสามารถตอบสนองไดตรงกบความตองการและพฤตกรรมของกลมเปาหมายไดอยาง
แทจรง ทงน ในการผลตสอจาเปนตองวเคราะหวา กลมผรบบรการคอใคร มจานวนเทาใด โดยตองรวมกลม
นอกระบบและกลมชายขอบดวย
3) ขจดปญหาความซาซอนของการผลตและการใชสอและเทคโนโลยเพอการศกษา ทงในแง
ของเนอหา (Content) และโครงสรางพนฐานตางๆ
4) ศกษาวเคราะหสถานการณ ปญหา ความคาดหวงและความตองการของกลมเปาหมายแต
ละกลม ทงผใชและผผลต
5) ดงภาคเอกชนเขามามสวนรวมดวย ทงดานการผลตและใหบรการ เพอมงเนนการมสวนรวม
จากภาคเอกชนอยางจรงจงและตอเนอง
6) ใหความสาคญกบความถกตองของ Content ควบคไปกบการสรางโอกาสและสรางชองทาง
ใหกลมเปาหมายสามารถเขาถง Content ไดงายและสะดวกดวยวธการทหลากหลาย
7) พฒนาแพลทฟอรมอจฉรยะแหงการเรยนรกลางของประเทศ (Smart Education
Platform) เพอใหเกดการเรยนรผานทางออนไลน โดยนาเอาเทคโนโลยททนสมย เชน สงคมออนไลน (Social
Network) สมารทโฟน (Smartphone) หองเรยนอจฉรยะ (SMART CLASSROOM) เปนตน และสงเสรมให
เกดการแลกเปลยนสอการเรยนรตางๆอยางมประสทธภาพและประสทธผล โดยมงเนนไปยง ผเรยน ผสอน
และรองรบนโยบายของการศกษาในภาพรวมของกระทรวง
8) เปดโอกาสใหหนวยงานภาครฐและเอกชนมสวนรวมในการผลตสอและแอพพลเคชนตางๆท
จะเปนประโยชนแกการเรยนการสอนผานทางแพลทฟอรมอจฉรยะเพอสงเสรมใหเกดวฒนธรรมแหงการ
เรยนรในและนอกหองเรยน
75
4.2 การเผยแพรสอการเรยนร
1) สรางระบบเครอขายสารสนเทศความเรวสง เชอมโยงมหาวทยาลย/สถาบนและวทยาเขตทก
แหงทวประเทศ
2) พฒนาศนยการเรยนรดวยตนเอง โดยการพฒนาเครอขายในมหาวทยาลย (Campus
Network) ใหเชอมโยงไปสระบบหองสมดอเลกทรอนกส ระบบ Internet ระบบ Multimedia Video on
Demand และ Self-Study Center ตางๆ
3) พฒนาเอกสารชดวชาและสอประกอบการเรยนการสอน (Courseware) พฒนาฐานขอมล
แหงการเรยนรและพฒนาการเรยนการสอน โดยผานระบบ Video Conference System (VCS)
4) พฒนาบคลากรใหมความรความสามารถในการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอพฒนา
การศกษา
5) พฒนาใหเกดสงคมแหงการเรยนรและการศกษาตลอดชวต
6) พฒนาแอพพลเคชนผานทางชองทางสงคมออนไลนทสงเสรมใหเกดการเผยแพรสอการเรยน
การสอนอยางแพรหลายทงในแบบ Push และ Pull ทตอบโจทยทงการศกษาในสถานศกษาและนอกเวลา
เรยน โดยสามารถปรบใหสอดคลองกบความตองการของผเรยนแตละคนได (Personalization)
7) นาขอมลตางๆเพอมาวเคราะหพฤตกรรมของผเรยนและผสอนผานทางออนไลนเพอนาไป
พฒนาศกยภาพของหองเรยนและสอการเรยนการสอนได
8) เปดโอกาสใหหนวยงานภาครฐและเอกชนมสวนรวมในการผลตสอและแอพพลเคชนตางๆท
จะเปนประโยชนแกการเรยนการสอนผานทางแพลทฟอรมอจฉรยะเพอสงเสรมใหเกดวฒนธรรมแหงการ
เรยนรในและนอกหองเรยน
4.3 การใชสอการเรยนร
1) พฒนาบคลากรทเกยวของกบการนาเทคโนโลยเพอการศกษามาใชอยางตอเนอง ทงน ตอง
ใหความสาคญกบการสรางและประเมนมาตรฐานเทคโนโลยเพอการศกษาดานตางๆ รวมทงมาตรฐานบคลากร
ดานเทคโนโลยเพอการศกษาดวย
2) สรางทางเลอกในการเรยนรผานสอและเทคโนโลยเพอการศกษารปแบบตางๆ โดยยด
หลกการสาคญคอ ลดความเหลอมลา และสรางโอกาสใหทกกลมเปาหมายสามารถเขาถง Content ไดอยาง
76
สะดวกและเทาเทยมกน ทงน Content ตองมเนอหาสาระทถกตองและสามารถสรางความรทเปนประโยชน
ตอการดาเนนชวต/ใชสรางอาชพไดจรง
2) รณรงคการใชสอเชงสรางสรรคอยางจรงจงและตอเนอง โดยเนนใหกลมเปาหมายหนมาใช
เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการเรยนรใหมากขน ไมใชมงเพอการบนเทงเทานน
3) ขจดปญหาดานดานลขสทธในการผลตและการเผยแพรบรการ นอกจากน ควรตองรณรงค
ใหความรดานการละเมดลขสทธและการกระทาความผดทางคอมพวเตอรดวย
5. แนวคดการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษา
กรอบแนวคดในการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษานนควรจะตองออกแบบให ผเรยน เปน
ศนยกลางของขอมลและการใหบรการดานเทคโนโลยสารสนเทศตางๆ โดยเปนการบรณาการในทกแงมมตาม
กรอบแนวคดขางลางน เชน การสงเสรมใหเกดการแลกเปลยนความร การเขาถงขอมลและสอทรวดเรวและ
สะดวกครบถวน การใหความสะดวกในการเรยนการสอน การวดผลและประเมนประสทธภาพ การเรยนร
ออนไลน การปรบขดความสามารถของผเรยนใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงานทเกยวของ การ
พฒนาศกยภาพและสมรรถนะของผสอนใหสอดคลองกบความตองการและพฤตกรรมของผเรยนใหทนสมย
เปนตน โดยระบบบรณาการดงกลาวตองสามารถนาขอมลทเกดขนในระบบมาวเคราะหเพอหาจดแขงจดออน
และนาเสนอแนวทางการปรบปรงประสทธภาพของกระบวนการศกษาไดอยางตอเนอง
77
ภาพท 7 แนวคดการบรณาการขอมลสารสนเทศเพอการศกษา
ทมา: คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดการบรณาการขอมลสารสนเทศดาน
การศกษา บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จากด
โดยการขบเคลอนนโยบายและยทธศาสตรในการยกระดบคณภาพการศกษา รวมถงการตดตาม
ประเมนผล จาเปนตองมการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษาทความถกตอง ทนสมย และนาเชอถอ
จากทกหนวยงานทเกยวของกบการจดการศกษาของประเทศ ซงรวมถงหนวยงานในสงกด และนอกสงกด
กระทรวงศกษาธการ เพอนามาสการวเคราะหสงเคราะหใหเปนสารสนเทศ (Information) ทสามารถนามาใช
ประกอบการกาหนดนโยบาย วางแผน บรหารจดการ กากบตดตามประเมนผล และจดสรรงบประมาณ
ตลอดจนการตดสนใจเชงรกในการดาเนนงานตางๆ ทจาเปน ซงขอมลสารสนเทศดานการศกษาทมความ
สมบรณและมคณภาพเปนเครองมอสาคญทชวยใหกระบวนการบรหารจดการดานการศกษามประสทธภาพ
ปญหาของการบรหารจดการขอมลสารสนเทศดานการศกษา คอ ความนาเชอถอ ความเปนปจจบน
และความตอเนองกนของขอมลสารสนเทศดานการศกษา ตลอดจนการขาดระบบสารสนเทศในการสงตอ
ขอมลทมความเสถยรทสถานศกษาสามารถใชงานไดอยางสมาเสมอตลอดเวลา และขอมลสารสนเทศดาน
การศกษาทรวบรวมไดในแตละปยงขาดการบรณาการ เนองจากมการเปลยนแปลงรปแบบและวธการอยเสมอ
ตลอดจนการขาดระบบทจะตรวจสอบและปรบปรงคณภาพของขอมล และระบบทจะนาขอมลนมาใช
ประโยชน ทงในดานการบรหารจดการและการใหบรการอยางเปนรปธรรมดงนน จาเปนตองมศนยกลาง
78
รวบรวม จดเกบ และเชอมโยงระบบขอมลสารสนเทศดานการศกษา เพอใชในการบรหารจดการ การศกษา
วจย การคนควาและแลกเปลยนขอมลของกระทรวงศกษาธการและหนวยงานทเกยวของไดอยางแทจรง เปน
รปธรรม เพอพฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานการศกษากลางของประเทศ ใหสามารถจดเกบ รวบรวม
ประมวลผลขอมลสารสนเทศดานการศกษาใหมเอกภาพ มความเชอมโยงกบหนวยงานทจดการศกษาทงใน
และนอกสงกดกระทรวงศกษาธการ ทกระดบและประเภทการศกษา รวมทงใชประโยชนรวมกนในการ
ยกระดบคณภาพการศกษาตอไป
การพฒนาศนยสารสนเทศเพอการศกษาแหงชาต (National Education Information System
:NEIS)ใหเปนศนยกลางรวบรวม จดเกบ และเชอมโยงระบบขอมลสารสนเทศดานการศกษา เพอความพรอม
รองรบการบรหารจดการขอมลสารสนเทศดานการศกษาอยางสมบรณสงเสรมความนาเชอถอ ความเปน
ปจจบน และความตอเนองของขอมลดานการศกษา เปนประโยชนตอการพฒนาคลงขอมลดานการศกษา อน
จะนาไปสการใชประโยชนรวมกนของทกภาคสวน อาท การสบคนเพอการอางองขอมล การใหบรการตอ
ประชาชน และภาคเอกชน เปนตน นอกจากนยงสามารถนาคลงขอมลดานการศกษามาทาการวเคราะหและ
ใชประโยชน โดยผานการประยกตใชระบบสารสนเทศหรอเครองมอประเภท BI (Business Intelligence)
ตลอดจนการทาเหมองขอมล (Data Mining) สงเสรมการพฒนาคณภาพการศกษาไดอยางเหมาะสม
ภาพท 8 สถาปตยกรรมการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษา
79
สถาปตยกรรมการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษาในทน จะใชมตมมมองภาพรวมการจด
การศกษาทงกระบวนการ โดยมศนยสารสนเทศเพอการศกษาแหงชาต (NEIS) เปนศนยการกลางเชอม
ประสานและประมวลผลขอมล เพอการพฒนาและใชประโยชนจากคลงขอมลดานการศกษาของประเทศ ซง
ในปจจบนศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ รบผดชอบ
ดาเนนการเบองตนกอน จนกวาศนยสารสนเทศเพอการศกษาแหงชาต (NEIS) จะไดรบการจดตงและเปดใช
งานอยางเปนทางการ ซงการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษา ประกอบดวย
1) ศนยสารสนเทศเพอการศกษาแหงชาต (NEIS) จะทาหนาทเปนศนยกลางรวบรวม จดเกบ
เชอมโยง และการตรวจสอบความถกตองของขอมลดานการศกษา (Clearing House Database) จากทก
หนวยงานทจดการศกษาทงภายในและภายนอกสงกดกระทรวงศกษาธการ
2) พฒนาคลงขอมลดานการศกษา (Data Warehouse) เพอการประมวลผลในระบบ BI
(Business Intelligence) และการทาเหมองขอมล (Data Mining) การขบเคลอนนโยบายและยทธศาสตรใน
การยกระดบคณภาพการศกษา รวมถงการการตดตามประเมนผล โดยหนวยงานดานนโยบายการศกษาอยาง
นอย 2 หนวยงานหลก คอ สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ และสานกงานเลขาธการสภาการศกษา
3) พฒนาการใหบรการขอมลทางอเลกทรอนกสแบบเบดเสรจจดเดยว (One Stop e-Service)
เพอใหบรการตอหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และประชาชน
4) พฒนารปแบบการบรณาการ การเชอมโยง และการนาเสนอขอมล ของหนวยงานทจด
การศกษาทงในสงกด และนอกสงกดกระทรวงศกษาธการทเปนมาตรฐานเดยวกน (Standard Interface)
5) หนวยงานทจดการศกษาทงในสงกด และนอกสงกดกระทรวงศกษาธการ มหนาทพฒนา
ระบบฐานขอมลสารสนเทศดานการศกษาตามพนธกจของหนวยงาน โดยจะตองจดเกบ รวบรวมขอมล
สารสนเทศดานการศกษา ทเปนชดขอมลแกนหลก (Core Data Set) ทเปนมาตรฐานเดยวกน
6) จดตงคณะทางานการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษา และจดตงคณะทางานยอย
เพอใหการดาเนนงานเปนไปอยางรวดเรว ซงคณะทางานยอยตองอยภายใตการกากบดแลของคณะทางาน
การบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษา โดยมคณะทางานยอย คอ
80
• คณะทางานยอยกาหนดนโยบายการบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษา
• คณะทางานยอยกาหนดแผนกลยทธและกาหนดทศทางการบรณาการขอมล
สารสนเทศดานการศกษา
• คณะทางานยอยกาหนดมาตรฐานขอมลกลาง เพอการบรณาการขอมลสารสนเทศดาน
การศกษา
• คณะทางานยอยกาหนดหนาทความรบผดชอบและขนตอนปฏบตใหแตละหนวยงาน
• คณะทางานยอยจดทาแผนการพฒนาบคลากร เพอรองรบการบรณาการขอมล
สารสนเทศดานการศกษา
• คณะทางานยอยในการจดทาแผนดาเนนงานและประมาณการงบประมาณ ทจะใชใน
การบรณาการขอมลสารสนเทศดานการศกษา
7) ระบบคลาวดคอมพวเตอร ระบบจดการฐานขอมลซอฟตแวรของกระทรวงศกษาธการ ระบบ
จดการหองสมดซอฟตแวรระบบจดการ Android Application Store สาหรบตดตงทงในสวนของระบบ
คอมพวเตอรแมขาย และตดตงสวนของแทบเลตและเครองคอมพวเตอร และมพนทระบบคลาวด
คอมพวเตอรรองรบ Virtual Machine ทเพยงพอ เพอสนบสนนการจดการเรยนการสอน โดยใชเครอง
คอมพวเตอรพกพา (แทบเลต : Tablet) และเครองคอมพวเตอร
81
ภาพท 9 สถาปตยกรรมดานวศวกรรมคอมพวเตอรของระบบ MOE Education Cloud Computing
ทมา: คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดระบบ Education Cloud
Computing สถาบนนวตกรรมทโอท
แผนผงการบรณาการ ระบบฐานขอมลขนาดใหญ (โสรฐฎา ภมวภาชน)
8) พฒนาระบบบรหารจดการขอมลขนาดใหญดานการศกษา (Big Data for Education) เพอ
เปนการบรณาการขอมลทมอยภายในองคกร (เชนขอมลทางดานการศกษา ขอมลผเรยน เปนตน) และ
ภายนอกองคกรทเกยวของกบผเรยน (เชนขอมลในสอสงคมออนไลน เวบไซต เวบบลอก เปนตน) เขาดวยกน
เพอประโยชนในการนาขอมลเหลานนไปใชในการวเคราะห ประเมนผลไดอยางครอบคลมทกมตของการศกษา
82
ภาพท 10 แนวความคดการจดการขอมลขนาดใหญดานการจดการศกษา (Big DATA)
ทมา: คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดการจดการขอมลขนาดใหญดานการ
จดการศกษา บรษท ไอบเอม (ประเทศไทย) จากด
6. แนวคดระบบบรหารสารสนเทศภมศาสตรดานการศกษา Education GIS
(Education Geometric Information System)
ระบบ GIS ชวยทาหนาทอานวยความสะดวกสาหรบการบรการจดการตาง ๆ เพอการอางองขอมล
ดานการศกษาในระบบ Cloud Computing และ Big Data มาอางองกบระบบเทคโนโลยสารสนเทศไดเปน
อยางด สามารถเกบเปนความลบไดเนองจากระบบของทางราชการ อกทงมความแมนยาดวยมาตราสวน
1:4000 เปนการจดเกบขอมลแผนทฐานเชงรหส อางองตาแหนงสถานศกษากบพกดจรงบนพนโลกเพอการ
บรหารจดการจาแนกตาม ภมประเทศและภมศาสตร เสนทางโทรคมนาคม หรอสาธารณปโภค
83
ภาพท 13 การนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาใชดานการศกษา
ระบบฐานขอมลการศกษา
ระดบจงหวดอางองกบ GIS
จงหวด
MOE Big Data
ระบบฐานขอมลการศกษาใน
MOE ใน Big data อางองกบ
GIS กระทรวงศกษาธการ
84
ภาพท 14 การดาเนนการจดทาระบบ GIS โดยอางองกบขอมลของ กระทรวงศกษาธการ
ทมา : คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดระบบบรหารจดการดาน Network
สถาบนนวตกรรมทโอท
ภาพท 15 ตวอยางการนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาใชดานการศกษา
ทมา : คณะวจย ประมวลขอมลและประยกตมาจาก แผนผงแนวความคดระบบบรหารจดการดาน Network
สถาบนนวตกรรมทโอท
85
7. แนวคดในการพฒนาบคลากรดาน ICT
การพฒนาบคลากรนบวาเปนหวใจของการพฒนาประเทศของการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
และการดารงชวตในศตวรรษท 21 บคลากรทเปนผนาการเปลยนแปลงสเดกและเยาวชนอนเปนการสงผานคน
รนใหมสยคดจทลเอจ (Digital Age) คอ ผบรหารสถานศกษา และครผสอน นอกจากนบคลากรทางการศกษา
อนทเกยวของ ททาหนาทใหการสนบสนนการศกษา ใหบรการหรอปฏบตงานเกยวเนองกบการจด
กระบวนการเรยนการสอน การนเทศ และบรหารการศกษาในหนวยงานการศกษาตางๆ นอกจากน บคลากร
ดาน IT ทประจาในสถานศกษาและหนวยงานการศกษา จาเปนตองมความร ความเชยวชาญ และมทกษะทาง
IT ทงระบบปฏบตการ ระบบเครอขาย และการใชสอและอปกรณ ICT เพอสนบสนนการจดการเรยนการสอน
ของครและการเรยนรของผเรยน รวมถงการดแลมาตรการดานความปลอดภย โดยมแนวคดและหลกการใน
การพฒนาบคลากร ดงน
1.การบมเพาะและพฒนาผเรยนไปสผทเรยนรไดดวยตนเองดวย ICT (self-directed learner with
ICT) ในทกท ทกเวลา และใช ICT เปนเครองมอในการเรยนรแบบรวมมอ (Cooperative learning with ICT)
รวมถงการเปนผใช ICT อยางชาญฉลาดรเทาทนและมความรบผดชอบ (Discerning and responsible ICT
users) ซงเปนสมรรถนะสาคญสาหรบการเปนบคคลแหงการเรยนรและดารงชวตอยในศตรรษท 21
2. การใช ICT เพอการศกษา เปนการขยายขอบเขตการเรยนร (Zone of Proximal
Development) เพอเพมประสทธภาพในการจดการเรยนการสอน และชวยใหผเรยนเพมศกยภาพการเรยนร
อยางสงสด ดงนนครผสอนในทกระดบตองมสมรรถนะในการใช ICT (National ICT Competency
Framework) เปนเครองมอจดการเรยนการสอน และการปรบบทบาทของครผสอนจากผถายทอดขอมล
ความร เปนผจดการเรยนรและอานวยการเรยนร (Facilitator)
3. การเรยนรแบบรวมมอ (Cooperative leaning) ในการพฒนาครสมออาชพโดยใช ICT โดยการ
สรางเวทและเครอขายในการเรยนรและพฒนางานดานนวตกรรมการเรยนการสอนดวย ICT ในระดบโรงเรยน
กลมโรงเรยน พนท และ ระดบประเทศ ซงรวมพฒนาและคดสรรผลงานทดเยยม (Best practice) ในการ
ขยายผลและการนาไปใชในการจดการเรยนการสอน
4. ผบรหารสถานศกษา วสยทศนและความตระหนกตอการใช ICT เพอการเรยนร และการสราง
บรรยากาศและเงอนไขตอการเรยนรโดยการใช ICT อยางมความหมายในสถานศกษา รวมถงการบรณาการ
ICT ในหลกสตรและการเรยนการสอนอยางเปนองครวม
5. มการบรณาการ ICT ในหลกสตรการออกแบบแผนการสอน กจกรรมการเรยนการสอน และการ
ประเมนผล ทกาหนดวางไวอยางสอดคลองตลอดกระบวนการเรยนรจนถงผลสมฤทธของผเรยนตามเปาหมาย
86
ของหลกสตร การประเมนผเรยนระดบชาต และการพฒนาสมรรถนะของผเรยนดาน ICT ทสอดคลองตอการ
พฒนาสศตวรรษท 21 เพอใหผเรยนสามารถใช ICT ในการสบคนขอมล การสงเคราะหจดทารายงาน การ
สะทอนและใหขอเสนอแนะผลงานและผลการเรยนรตอเพอน ทงในและนอกโรงเรยน
6. การปฏรปกระบวนการฝกอบรมคร โดยเนนครเปนผเรยนร (Teacher as learner) จดใหครม
ประสบการณตรงและลงมอปฏบตจรง เรยนรผานสอและอปกรณ ICT มกระบวนการใหขอสะทอนเชงบวก
(Constructive feedback) เพอการตอยอดการเรยนรรวมกน และการตงเปาหมายในการพฒนาตนเองอยาง
ตอเนอง อนเปนการเรยนรตลอดชวต
8. แนวคดในการระดมทรพยากร
สบเนองจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 หมวด9 เทคโนโลยเพอการศกษา มาตรา
68 กาหนดวา “ใหมการระดมทน เพอจดตงกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาจากเงนอดหนนของรฐ คา
สมปทานและผลกาไรทไดจากการดาเนนกจการดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ และโทรคมนาคม
จากทกฝายทเกยวของทงภาครฐ ภาคเอกชน และองคกรประชาชน...” และ มาตรา 69 กาหนดวา “รฐตองจด
ใหมหนวยงานกลางทาหนาทพจารณาเสนอนโยบาย แผน สงเสรมและประสานวจย การพฒนาและการใช
รวมทงการประเมนคณภาพ และประสทธภาพของการผลตและการใช เทคโนโลยเพอการศกษา”
กระทรวงศกษาธการจงใหความสาคญอยางยงตอการจดตงกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา ตามมาตรา
68 เพอเปนแหลงทนสาหรบการสงเสรมและสนบสนน การผลต การวจย การพฒนา และการใชเทคโนโลยเพอ
การศกษา และจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา เพอใหเปนหนวยงานกลางททาหนาทพจารณาเสนอ
นโยบาย แผน สงเสรมและประสานวจย การพฒนาและการใช รวมทงการประเมนคณภาพ และประสทธภาพ
ของการผลตและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา ตามมาตรา 69 โดยทงสถาบนและกองทนควรตองดาเนนงาน
ควบคกนไปภายใตเปาหมายและยทธศาสตรทสอดคลองกน เพอใหการใชจายงบประมาณเพอการดาเนนงาน
และการพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาเกดประโยชนสงสดและสงผลตอ การพฒนาการศกษาของประเทศ
อยางแทจรง
กระทรวงศกษาธการไดจดตงกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา ตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท
20 กรกฎาคม 2553 โดยมระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา พ.ศ.
2553 ลงวนท 23 สงหาคม 2553 (ปรบปรงเปนระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยกองทนพฒนาเทคโนโลย
เพอการศกษา พ.ศ. 2554 ลงวนท 17 ตลาคม 2554) รองรบการดาเนนงาน แตยงไมสามารถจดตงสถาบน
เทคโนโลยเพอการศกษา ทาใหแผนการดาเนนงานและการใชจายเงนกองทนเพอสนบสนนโครงการพฒนา
เทคโนโลยเพอการศกษายงไมสามารถกาหนดเปาหมายและยทธศาสตรทจะสงผลกระทบตอ การปฏรปการ
87
เรยนรไดอยางชดเจน จงจาเปนอยางยงทจะตองเรงผลกดนใหเกดการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
โดยเรวทสด
8.1 การบรหารสนทรพยของกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา
8.1.1 ทมาของรายไดหรอสนทรพยของกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา
ไดมการกาหนดทมาของรายไดหรอสนทรพยของกองทนในระเบยบกฎหมายดงน
1) จากการระดมทน ตามมาตรา 68 แหง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ซง
กาหนดวา “ใหมการระดมทน เพอจดตงกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาจากเงนอดหนนของรฐ คา
สมปทานและผลกาไรทไดจากการดาเนนกจการดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ และโทรคมนาคม
จาก ทกฝายทเกยวของ ภาคเอกชน และองคกรประชาชน...”
2) จากเงนสนบสนนกองทนของสานกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการ
โทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กสทช.) ตามมาตรา 65 แหง พ.ร.บ. องคกรจดสรรคลนความถ
และกากบการประกอบกจการวทยกระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2553 ซงกาหนด
วา “รายไดของสานกงาน กสทช. ... เมอไดหกรายจายสาหรบการดาเนนงานอยางมประสทธภาพของ
สานกงาน กสทช. คาภาระตางๆ ทจาเปน เงนทจดสรรเพอสมทบกองทนตามมาตรา 52 และกองทนพฒนา
เทคโนโลยเพอการศกษาตามกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาต เหลอเทาใดใหนาสงเปนรายไดแผนดน”
3) จากเงนงบประมาณแผนดนและอนๆ ตามระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวย
กองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา พ.ศ. 2554 ทกาหนดวา กองทนประกอบดวยเงนและทรพยสน
ดงตอไปน
(1) เงนอดหนนทรฐบาลจดสรรใหเปนรายป
(2) เงนทไดรบการจดสรรดวยกฎหมายวาดวยองคการจดสรรคลนความถและ
กากบกจการวทย กระจายเสยง วทยโทรทศน และกจการโทรคมนาคม
(3) เงนคาสมปทานและผลกาไรทไดจากการดาเนนการดานสอสารมวลชน
เทคโนโลย สารสนเทศ และโทรคมนาคม ตามทไดรบการจดสรรตามกฎหมาย ระเบยบ หรอมตคณะรฐมนตร
(4) เงนหรอทรพยสนทมผบรจาคให
(5) ดอกผลและรายไดของกองทน รวมทงผลประโยชนจากคาตอบแทนการใช
ประโยชนจากการผลต การวจยและการพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา
88
(6) รายไดอน
ในปจจบน สานกงาน กสทช. เปนแหลงทนหลกของกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา โดย
ระหวางป 2553-2557 กองทนมรายไดจาก 3 แหลง คอ งบประมาณแผนดน สานกงาน กสทช. และดอกเบย
จากบญชกองทน สรปไดดงน (ไมรวมดอกเบย) ดงน
8.1.2 แนวทางการระดมทน
กองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาจาเปนตองเรงดาเนนการเพอการระดมทนอยางเปน
ระบบและตอเนอง เพอใหเพยงพอตอการจดสรรทนสาหรบการสนบสนนโครงการพฒนาเทคโนโลยเพอ
การศกษา ตามมาตรา 68 แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 โดยไดกาหนดแนวทางการระดม
ทนดงน
1) จดทาแผนแมบทกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา พ.ศ. 2558-2560 เพอ
กาหนดแนวทางและยทธศาสตรการขบเคลอนกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาใหสนองตอบนโยบาย
ดานเทคโนโลยเพอการศกษาของกระทรวงศกษาธการและประเทศ เพอนาเสนอใหแหลงทนเหนความสาคญ
ของกองทนและประโยชนของการสนบสนนกองทน
2) จดทาแผนขอรบเงนสนบสนนจากสานกงาน กสทช. และประสานงาน/เจรจาหารอให
เกดขอตกลงระยะยาว
3) จดทาแผนการระดมทนจากเงนอดหนนของรฐ คาสมปทาน และผลกาไรทไดจากการ
ดาเนนกจการดานสอสารมวลชน เทคโนโลยสารสนเทศ และโทรคมนาคมจากทกฝายทเกยวของ ทงภาครฐ
ภาคเอกชน และองคกรประชาชน และดาเนนการตอเนอง ดงน
(1) จดตงคณะกรรมการ/คณะทางานดาเนนการระดมทน
(2) ดาเนนการเรองการขอลดหยอนภาษเงนไดสาหรบเงนบรจาคใหกองทน
พฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาเปนจานวนสองเทา
(3) จดใหมการประชมนาเสนอความตองการระดมทนและจดสรรเงนกองทนตอ
หนวยงานทเกยวของกบการสนบสนนทน
(4) จดการรณรงคและประชาสมพนธเพอสรางความตระหนกถงความจาเปนและ
ประโยชนทจะไดรบจากการมสวนรวมในการพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาผานกองทน
(5) สรางภาคเครอขายในการระดมทน และรวมพฒนาและใชประโยชนจาก
เทคโนโลยเพอการศกษา
89
8.1.3 การขอลดหยอนภาษเงนไดสาหรบเงนบรจาคใหกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอ
การศกษาเปนจานวนสองเทา
1) จากการประชมหารอระหวางรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการและเลขาธการ
คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต (สานกงาน กสทช.) เมอ
วนท 8 สงหาคม 2556 ณ หองประชม MOC กระทรวงศกษาธการ สานกงาน กสทช. ไดเสนอแนะใหกองทน
เรงจดการระดมทน ตามมาตรา 68 แหง พ.ร.บ. การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 โดยเรมจาก การดาเนนการ
เพอขอลดหยอนภาษเงนไดสาหรบเงนบรจาคใหกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาเปนจานวนสองเทา
และหลงจากนน สานกงาน กสทช. จะใหความรวมมอในการประกาศแจงผประกอบการใหรวมบรจาคเงนให
กองทนตอไป หรอกองทนจะเปดรบการบรจาคจากแหลงทนอนๆ กได
2) จากการประชมปฏบตการเพอขบเคลอนการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
เมอวนท 15 พฤศจกายน 2556 ณ โรงแรมปรนซ พาเลซ กรงเทพฯ และการประชมหารอรวมกบสานกงาน
นโยบายภาษ สงกดสานกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง เกยวกบแนวทางการขอลดหยอนภาษเงน
ไดสาหรบเงนบรจาคใหกองทนพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษาและสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษาเปนจานวน
สองเทา เมอวนท 23 ธนวาคม 2556 ณ คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดผลสรปวา
กระทรวงศกษาธการสามารถดาเนนการเพอขอลดหยอนภาษเงนไดสาหรบเงนบรจาคใหกองทนพฒนา
เทคโนโลยเพอการศกษาเปนจานวนสองเทาได โดยขอใหกระทรวงศกษาธการจดทาหนงสอขอความรวมมอไป
ยงกระทรวงการคลง เพอสานกนโยบายภาษจะไดดาเนนการตามขนตอนตอไป ซงขณะน ไดมการจดทา
หนงสอ (ลงนามโดยรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ) ถงกระทรวงการคลงเรยบรอยแลว เมอวนท 4
กมภาพนธ 2557
90
บ ท ท 6
แผนงานโครงการ
แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการศกษา ของกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2557-
2561 นาไปสการปฏบตโดยมยทธศาสตร มาตรการท แผนงานท และโครงการดงน
ยทธศาสตรท 1 ผลกดนใหเกดการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
มาตรการท 1 เรงรด และประสานงานใหเกดการจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
แผนงานท 1 จดตงสถาบนเทคโนโลยสารสนเทศ เพอการประสานงานการขบเคลอนแผน
แมบท ICT การศกษา
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) กาหนดโครงสราง อตรากาลง และบทบาทหนาทตาม
พรบ.การศกษาฯ
สป. (ศทก. กศน.
กน.) และองคกร
หลก
2) จดทานโยบาย แผนงานงบประมาณ การกากบ ตดตาม
ผล
สป. (ศทก. กศน.
กน.) และองคกร
หลก
3) จดหา ปรบเปลยน สราง/ปรบปรง สานกงานสาหรบ
สถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา
สถาบน
เทคโนโลยเพอ
การศกษา
4) การวจย เรอง การม การใช และการเขาถง ICT เพอ
การศกษา
สถาบน
เทคโนโลยเพอ
การศกษา
5) รปแบบหองเรยนอจฉรยะอนพงประสงค สถาบน
เทคโนโลยเพอ
การศกษา
ยทธศาสตรท 2 พฒนาโครงสรางพนฐานดาน ICT ใหมประสทธภาพ ทวถง ทกพนท อยางเทา
เทยม มนคง ปลอดภย เพอเพม โอกาสการใช ICT เพอการเรยนร และการบรหารจดการ
83
มาตรการท 1 บรณาการเครอขาย UniNet, MOENet และ OBEC Gateway ใหเปนโครงขายดาน
การศกษาและวจย หนงเดยว (Single Network) เพอเพมประสทธภาพโครงสรางพนฐาน เพมโอกาสการ
เรยนรไดทกททกเวลา และเพมประสทธภาพการบรหารจดการ
แผนงานท 1 ขยายโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และจดหาอปกรณ
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) โครงการโรงเรยนตนแบบนารองดาน ICT สป.
2) โครงการปรบปรงประสทธภาพและขยายจดเชอมโยง
เครอขายในสวนภมภาค สป., สกอ.
3) โครงการพฒนา Cloud Education (Single Cloud
Network) รองรบ
เครองคอมพวเตอรพกพา
สป., สกอ.
4) โครงการปรบเพมประสทธภาพของเครอขายสวนของ
เครอขาย MOENet (ชอเดม)
4.1 ปรบเพมความเรวสอ
4.2 ปรบเปลยนสอ iPSTAR เปนสออนทเหมาะสมปละ
6,000 แหง
สป., สกอ.
5) โครงการจดทาศนยสารองขอมลดานเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร (DR Site)
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
6) โครงการพฒนาระบบความปลอดภยบนเครอขาย
NEdNet (Security Network) (ชอเดม) สป., สกอ.
7) โครงการขยายชองทางออกตางประเทศของเครอขาย
NEdNet (ชอเดม) สป., สกอ.
8) โครงการตดตงระบบเครอขายอนเทอรเนตของ กศน.
ตาบล จานวน 6,000 แหง สป., กศน.
9) โครงการพฒนาระบบตรวจสอบ ตดตามการใชงาน
ระบบเครอขาย
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
10) โครงการพฒนาระบบรบแจงปญหาการใชระบบ
เครอขาย
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
11) โครงการพฒนาบคลากรเพอรองรบการใชงานระบบ สป., สพฐ., สอศ.
84
IPv6 , สกอ.
12) โครงการจดหาอปกรณทดแทนเพอรองรบการใชงาน
ระบบ IPv6
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
13) โครงการปรบเปลยนการใชงานระบบเครอขาย
อนเทอรเนตใหรองรบ IPv6
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
14) โครงการตดตาม ประเมนผลการบรณาการเครอขาย สป., สกอ.
มาตรการท 2 ขยายโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และจดหาอปกรณให
เพยงพอ เพอการเพมประสทธภาพการบรหารจดการศกษา และกระบวนการเรยนร ดวยเทคโนโลยท
เหมาะสม เชน อนเทอรเนตความเรวสง วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน วทยโทรคมนาคม และการสอสาร
รปแบบอน ๆ เพอการศกษา เปนตน
แผนงานท 1 ขยายโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และจดหาอปกรณ
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) สรางหองเรยนอจฉรยะ (Smart Classroom) สป.,สพฐ., สอศ.,
สกอ.
2) จดหาเครองมอ อปกรณ ICT สาหรบศนยกบรหาร
จดการกระบวนเรยนรแบบ U-Learning แหงชาต
สป.,สพฐ., สอศ.,
สกอ.
3) ขบเคลอนแนวคด Smart Classroom & Education
เพอนาไปสการปฎบตไดจรงกลมตนแบบ
สป.,สพฐ., สอศ.,
สกอ.
มาตรการท 3 จดตงศนยเฝาตดตาม แจงเตอน บรการรบแจงเหต และแกไขปญหา ดานเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร
85
แผนงานท 1 ตดตาม แจงเตอน บรการรบแจงเหต และแกไขปญหา ดานเทคโนโลยสารสนเทศ
และการสอสาร
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) ศนยขอมลตดตามและแจงเตอนคณภาพเสนทางสอสาร
ขอมลดานการศกษา (Education Network Monitoring
and Reporting)
สป., สกอ.
2) บรหารจดการจดลาดบความสาคญชนดขอมลบน
โครงขาย (Priority)
สป., สกอ.
3) ระบบ Network Monitoring สป., สกอ.
มาตรการท 4 สงเสรมการใชมาตรฐานความปลอดภยของระบบสารสนเทศ และ โครงขาย ICT ให
สอดคลองกบกฎหมายทเกยวของ
แผนงานท 1 ความปลอดภยเครองคอมพวเตอร และโครงขาย ICT
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) บรณาการการปองกนความปลอดภยขอมลสารสนเทศ
และระบบเครอขาย
สป.,สพฐ., สอศ.,
สกอ.
2) บรณาการการปองกนความปลอดภยเครองคอมพวเตอร
และการปองกนไวรส ในอปกรณอปกรณสมารทดไวซโม
บายดไวซ รวมถงการปองกนและรกษาความปลอดภบบน
คลาวด
สป.,สพฐ., สอศ.,
สกอ.
3) บรณาการระบบการแสดงตว และ/หรอ การพสจนอต
ลกษณ เมอเขาใชงานโครงขาย
สป.,สพฐ., สอศ.,
สกอ.
4) บรณาการระบบ Log ตาม พ.ร.บ. (Traffic Log
System)
สป.,สพฐ., สอศ.,
สกอ.
5) บรณาการระบบยนยนตวบคคล ดวยระบบยนยนตว
บคคลแบบรวมศนย (Single Sign-On)
สป.,สพฐ., สอศ.,
สกอ.
86
ยทธศาสตร 3 สงเสรมการผลต ศกษาวจยและพฒนาสอ สาระการเรยนรทหลากหลายและได
มาตรฐาน โดยใหความสาคญกบ Digital Content และมหนวยงานรองรบมาตรฐานสอและ
สาระการเรยนร รวมทงการเผยแพรสอ
มาตรการท 1 ผลต พฒนา และจดหาสอ เนอหาในรปแบบ ดจทล ทหลากหลาย เพอตอบสนอง
กระบวนการเรยนรตลอดชวต เพมศกยภาพของผเรยน โดยสามารถเลอกใชสอเทคโนโลยอยางมคณภาพ และ
รเทาทน
แผนงานท 1 พฒนาสอและเนอหาในรปแบบดจทล โดยคอนเทนสจะตองสามารถปรบเปลยน
ตามขนาดหนาจอ และมรปแบบรองรบการใชงานใชไดในหลายแพลตฟอรม (บนคอมพวเตอรพซ และแทบ
เลต) โดยใชหลกการสรางจากเทคโนโลยทใชในระดบมาตรฐานสากล (HTML 5 และ CSS 3)
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) พฒนาสอและเนอหาในรปแบบดจทลสาหรบการศกษา
ขนพนฐานและประถมวย 8 กลมสาระการเรยนร
สพฐ.
2) พฒนาสอและเนอหาในรปแบบดจทลสาหรบ
อาชวศกษา (ทงในกลมวชาพนฐาน และกลมวชาเสรม
อาชพ)
สอศ.
4) พฒนาสาระการเรยนรดวยระบบบทเรยนดจทล รองรบ
ระบบหองเรยนอจฉรยะ
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
5) พฒนาสอและเนอหาในรปแบบดจทล สาหรบ
อดมศกษา
สกอ.
6) พฒนาสอและเนอหาในรปแบบดจทลสาหรบการศกษา
นอกระบบ และตามอธยาศย (ทงในกลมวชาพนฐาน และ
กลมวชาเสรมอาชพ)
กศน.
87
มาตรการท 2 กาหนดมาตรฐานคณภาพสอและเนอหาการเรยนรในรปแบบดจทลโดยมระบบการ
รบรองจากคณะกรรมการทจดตงโดยกระทรวงศกษาธการ
แผนงานท 1 จดใหมกระบวนการรบรองมาตรฐานสอการเรยนร
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) กาหนดมาตรฐานกลางสาหรบสอการเรยนการสอนและ
สอการเรยนรแหงชาต
สป.
2) ประกวดสอและเนอหาในรปแบบดจทล สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
3) พฒนาศนยบรหารจดการกระบวนเรยนรแบบ U-
Learning แหงชาต
สป.
มาตรการท 3 จดระบบการเผยแพร กระจายสอการเรยนรใหกวางขวาง และเขาถงกลมผใชไดอยาง
ทวถง สามารถเขาถงสอตาง ๆ ไดทกท ทกเวลา
แผนงานท 1 สงเสรมใหมระบบการเผยแพร กระจายสอการเรยนร เพอการศกษาและพฒนา
อาชพ
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) พฒนาศนยการเรยนรแหงชาต (National Learning
Center: NLC)
สป.
2) ขยายขอบเขตกระจายสญญาณสถานวทยโทรทศนเพอ
การศกษา (ETV) ใหเพยงพอทงในรป Broadcast และ
Digital TV
กศน.
3) จดตงสถานวทยเพอการศกษาและพฒนาอาชพ กศน., สพฐ., สอ
ศ., สกอ.
88
มาตรการท 4 รวมมอกบภาครฐและภาคเอกชน ตลอดจนภาคประชาสงคม เพอสรางและพฒนาสอ
การเรยนการสอน และสาระการเรยนร ใหเกดประโยชนสงสดแกผเรยน
แผนงานท 1 สงเสรมภาคเอกชนในการพฒนาสอและเนอหาในรปแบบดจทล
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) สงเสรมภาคเอกชนในการพฒนาสอและเนอหาใน
รปแบบดจทล
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
มาตรการท 5 พฒนาระบบการวดผลทางการศกษาดวยระบบ ICT เชน ระบบทดสอบเสมอนจรง และ
ระบบขอสอบมาตรฐานกลาง
แผนงานท 1 พฒนาระบบการวดผลทางการศกษา
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) พฒนาระบบการจดการคลงขอสอบ สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ., สสวท.
2) พฒนาระบบคลงขอสอบ PISA สสวท.
3) พฒนาระบบคลงขอสอบระดบการศกษาขนพนฐาน O-
NET, V-Net, I-Net
สทศ.
4) พฒนาระบบคลงขอสอบมาตรฐานสมรรถนะวชาชพ สอศ.
5) พฒนาระบบคลงขอสอบระดบอดมศกษา GAT, PAT สกอ.
6) พฒนาระบบทดสอบเสมอนจรง สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ., สสวท.,
สทศ.
89
ยทธศาสตร 4 สงเสรมการผลต และพฒนาบคลากรดาน ICT เพอยกระดบคณภาพการเรยน
การสอน และการบรหารจดการ โดยมมาตรการสงเสรมแรงจงใจดานมาตรฐานวชาชพ และใช
ICT อยางม คณธรรม และจรยธรรม
มาตรการท 1 พฒนาครและบคลากรทางการศกษาดาน ICT อยางเปนระบบ โดยเนนการพฒนาทง
วทยากร/ครแกนนา ผสอน และผใช
แผนงานท 1 สงเสรม สนบสนนการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาดาน ICT
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) พฒนาครและบคลากรทางการศกษาในระดบตางๆ ใหม
ทกษะดาน ICT ตามสมรรถนะ
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
มาตรการท 2 สงเสรม สถาบนการศกษาในการผลตและพฒนาบคลากรดานการสอน เทคโนโลย
สารสนเทศ
แผนงานท 1 สงเสรม สนบสนนสถาบนการศกษาในการผลตและพฒนาบคลากร
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) อบรมผสอนในการพฒนาสอและเนอหาในรปแบบดจทล สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
มาตรการท 3 ใหโอกาสคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษา รวมทงบคลากรทางดาน ICT
พฒนาศกยภาพดานเทคโนโลยทางการศกษา โดยใหทน วสดอปกรณทจาเปน และขยายผล เพอเพมศกยภาพ
การเรยนการสอน
แผนงานท 1 สงเสรม ใหครและบคลากรทางการศกษามโอกาสไดรบการพฒนาศกยภาพดาน
เทคโนโลยทางการศกษา
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
สงเสรมครและบคลากรทางการศกษาใหมโอกาสไดรบการ
พฒนาศกยภาพดานเทคโนโลยทางการศกษา
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
90
มาตรการท 4 จดทากรอบสมรรถนะครและบคลากรทางการศกษาดาน ICT (ICT Competency)
แผนงานท 1 จดทากรอบสมรรถนะครและบคลากรทางการศกษาดาน ICT (ICT
Competency)
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) จดทากรอบและมาตรฐานหลกสตรการฝกอบรมครและ
บคลากรทางการศกษาตามสมรรถนะ
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
2) จดอบรมและทดสอบวดผลเจาหนาทผดแล ในระดบ
สวนกลาง สวนภมภาค
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
มาตรการท 5 จดใหมการพฒนาบคลากรและผบรหาร เพอปฏบตงานดาน ICT ประจาสถานศกษา
หรอหนวยงาน
แผนงานท 1 สงเสรม สนบสนน ใหมการพฒนาบคลากรและผบรหารดาน ICT
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) กาหนดโครงสรางและกรอบอตรากาลงบคลากรดาน ICT
ประจาเขต และสถานศกษา
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
2) กาหนดโครงสรางและกรอบอตรากาลงผบรหารดาน ICT
ในระดบเขต และสถานศกษา
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
3) กาหนดโครงสรางและกรอบอตรากาลงนกวชาการ
คอมพวเตอร นกวชาการสารสนเทศประจาหนวยงาน
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
4) กาหนดโครงสรางและกรอบอตรากาลงนกวชาการ
คอมพวเตอรระดบเชยวชาญ
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
91
มาตรการท 6 รณรงคการใชสออยางปลอดภย สรางสรรค (Green ICT) มคณธรรม จรยธรรม
วจารณญาณ และรเทาทน
แผนงานท 1 สงเสรมการใชสออยางปลอดภย สรางสรรค มคณธรรม จรยธรรม วจารณญาณ
และรเทาทน
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) เตรยมความพรอมคร นกเรยน และบคลากร ในเรอง
ความรภยและแนวทางปองกน ดานอนเตอเนตและการใช
เทคโนโลย อยางปลอดภย
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
ยทธศาสตร 5 บรณาการ ตดตาม ประเมนผล ขอมลสารสนเทศทางการศกษา เพอการเรยน
การสอน การบรหารจดการ และสนบสนนการพฒนานโยบาย โดยใหความสาคญกบธรรมาภ
บาล
มาตรการท 1 ใหศนยสารสนเทศเพอการศกษา (National Education Information System -
NEIS) มหนาทบรณาการระบบจดเกบ ระบบการวเคราะหขอมลรวมทงนาเสนอขอมลเชงวเคราะห โดย
ประสานกบองคกรหลกและหนวยงานทเกยวของ และนาเทคโนโลยสารสนเทศภมศาสตร (GIS) มาใชงาน
เพอการรายงานและการพฒนานโยบาย การศกษา เพอใหเปนไปตามหลกธรรมาภบาล
แผนงานท 1 บรณาการขอมลสารสนเทศเพอการศกษา
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) พฒนาระบบขอมลทะเบยนนกเรยน นกศกษา คร
คณาจารย และบคคลกร
ทกหนวยจด
การศกษา
2) พฒนาระบบขอมลทะเบยนการสาเรจการศกษาและ
การตรวจสอบ รวมทงบนทกลงบนบตรประจาตว
ประชาชนแบบสมารทการด
ทกหนวยจด
การศกษา
3) พฒนาเชอมโยงระบบฐานขอมลนกเรยนนกศกษากบ
ตลาดแรงงาน
สป., กระทรวง
แรงงาน
4) พฒนาระบบวเคราะหสารสนเทศหลกดานการศกษา
แหงชาตเพอสนบสนนการตดสนใจ (Big Data/Analytics)
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
5) พฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานการศกษาเพอการ
ตดสนใจ (decision information system)
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
92
6) พฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานการศกษาเพอการ
บรหารจดการ (management information system)
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
7) พฒนาระบบการแลกเปลยนขอมลสรางมาตรฐานขอมล
เพอการเชอมโยงขอมลสารสนเทศดานการศกษาระหวาง
หนวยงาน
สป.
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) พฒนาระบบเวบไซตกลางบรการอเลกทรอนกส (E-
Office Portal)
สป.
2) พฒนาระบบสารบรรณอเลกทรอนกส (e-Submission) สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ., กศน.,
สช.
3) พฒนาระบบบรหารจดการองคกร (e-Work Flow) สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ., กศน.,
สช.
4) พฒนาระบบการบรหารจดการสานกงาน แบบ
อเลกทรอนกส
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ., กศน.,
สช.
5) พฒนาระบบสงการและการรายงานแบบอเลกทรอนกส
(e-Submission)
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ., กศน.,
สช.
6) พฒนาระบบตดตามแผนงานโครงการ สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ., กศน.,
สช.
7) พฒนาระบบขอมลงบประมาณ สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ., กศน.,
สช.
8) พฒนาระบบสารสนเทศแบบรวมศนย สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ., กศน.,
สช.
93
แผนงานท 2 สงเสรม สนบสนน และจดอบรมเพอยกระดบทกษะความรความสามารถดาน
สานกงานอเลกทรอนกส ตลอดจนเผยแพรขอมลขาวสารทเกยวของ
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) อบรมเพอยกระดบทกษะความรความสามารถดาน
สานกงานอเลกทรอนกส
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ., กศน.,
สช.
2) เผยแพรขอมลขาวสาร เกยวกบสานกงานอเลกทรอนกส สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ. กศน.,
สช.
ยทธศาสตร 6 ระดมทรพยากร และระดมทน เพอสนบสนนการใช การเขาถง ICT และ แหลง
เรยนร การใช รวมทงการวจยและพฒนา ตลอดจนการบารงรกษา ICT เพอการศกษา
มาตรการท 1 สนบสนนการระดมทนใหกองทนเทคโนโลยเพอการศกษา ใหสอดคลองกบ พรบ.
การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 หมวด 9 มาตรา 68
แผนงานท 1 ระดมทนใหกองทนเทคโนโลยเพอการศกษา
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) ระดมทนจากภาคเอกชน และองคกรประชาชน สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
2) ระดมทนจากกจการดานสอสารมวลชน เทคโนโลย
สารสนเทศ และโทรคมนาคม
สป.
94
มาตรการท 2 ขอรบการสนบสนนทนงบประมาณจากองคกรทงภาครฐ และภาคเอกชน รวมทง
องคกรอสระตาง ๆ เพอพฒนาทรพยากรมนษยดาน ICT
แผนงานท 1 ขอรบการสนบสนนทนงบประมาณดาน ICT
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) ขอรบการสนบสนนทนงบประมาณจากองคกร สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
2) ขอรบการสนบสนนทนจากภาคเอกชน และองคกร
ประชาชน
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
มาตรการท 3 ประสานความรวมมอกบภาคเอกชนในการเพมประสทธภาพการใช ICT เพอการศกษา
และการเรยนร
แผนงานท 1 สงเสรมและประสานความรวมมอกบภาคเอกชน
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) ตงคณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชน รวมทงประชา
สงคมตามความเหมาะสม
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
2) จดทาความรวมมอระหวางหนวยงานทจดการศกษา สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
3) จดทาความรวมมอกบภาคเอกชนในการพฒนา ICT
เพอการศกษา
สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
มาตรการท 4 จดสรรทรพยากร และงบประมาณใหเพยงพอกบความตองการ การพฒนาการศกษา
ดวย ICT อยางสอดคลองกบแผนปฏบตราชการ 4 ป ของกระทรวงศกษาธการ
แผนงานท 1 จดสรรทรพยากร และงบประมาณดวย ICT
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) บรณาการงบประมาณดาน ICT เพอการศกษา สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
2) จดทาแนวนโยบายดาน ICT เพอการศกษา สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
95
มาตรการท 5 เพมประสทธภาพการบรหารจดการงบประมาณดาน ICT เพอการศกษา โดยใหม
คณะกรรมการกลนกรองการใชงบประมาณ และการใชทรพยากรรวมกน
แผนงานท 1 บรหารจดงบประมาณดาน ICT
โครงการเรงดวน หนวยงานหลก ระยะเวลา
57 58 59 60 61
1) จดทาแผนปฏบตการดาน ICT เพอการศกษา สป., สพฐ., สอศ.
, สกอ.
96
คณะผจดทา
ทปรกษา
ดร.สทธศร วงษสมาน
ปลดกระทรวงศกษาธการ
นางผานตย มสนทร
รองปลดกระทรวงศกษาธการ
คณะบรรณาธการ
นางอรชาต สบสทธ
ผอานวยการศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
นายอทธกร ชางสากล
รกษาการนกวชาการคอมพวเตอรชานาญการพเศษ
ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
ผทรงคณวฒ
รศ.ดร.กตต ลมสกล ดร.เชยรชวง กลยาณมตร
ดร.ชนมชนก วรวรรณ นาวาอากาศเอกพเศษสรพล นะวะมวฒน
นายรงสรรค มณเลก นายอสรภทร คณประเสรฐ
นายประภาส คงสบาย หมอมหลวงลอศกด จกรพนธ
ดร.บรรทศน สรอยระยา นายพงศศกด อรยจตไพศาล
นางสวมล เทวะศลชยกล นายวรยทธ ศรามงคลานนท
นางโสรฐฎา ภมวภาชน นายสยาม วรกตตโชตกรณ
นายเกรยงไกร ภวณชย รศ.ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ
นายฉตรชย กางกน
ขอขอบคณ
นายอเนก รตนปยะภาภรณ นายทว ศรบศยด
นายขจรศกด จตอารเสถยร นางจรดา แชมพรรณ
94
นางบญจร ศรสนองเกยรต นายสนท แยมเกษม
นายศภชย สขมาลจนทร นายยทธนาว ขอสข
นางสาววชชลาวณย พทกษผล นายประทป ผลจนทรงาม
นายกษพฒ ภลงกา นายวระ พลอยครบร
นายประยร ทวทรพย นายสรพงษ จาจด
นายวชย ทพพมานทอง นายไพศาล วฒนาเจรญโภคา
นายจทารตน ศรนวลปาง นายคณส แวดระเว
นายปญญา บรณะนนทสร นางสาวผสด เขตสมทร
วาท ร.ต.สรชย ศกดเอยม นางสาวจฑารตน ศรนวลปาน
นางนศรา โกชากรณ นางสาวปทมพร อยคง
นางสาวดวงกมล โพธภ นายสชาต หนพรหม
นางณฎฐสตา ศรรตน นายสดใจ สารทรพย
นางพนดา กตตธารงกล นายชยชนะ หมายตดกลาง
นางสาวมนณภา เอยมอไร นางสาวอบล พมบานเชา
นายวรปรชญ อนทนล นายบลลงก หตเสถยร
คณเจดย เดชพนธ นางสาวรววรรณ เทนอสสระ
คณวรตน พงสาระ นางสาวกษตธร ภภราดย
ดร.ชฎาภรณ ศรศกดวชย นายวรปรชญ ชนทนล
นายระพภทร กลจรวฒน นายกมพล โพธระดก
นายสมศกด สรงฤทธรตน นายธรชยวฒน วชานงค
คณแทนนง ธมาชย คณดวงด เปงสรนทร
นายทวากร แตงออน คณเรยมวไล เรองธรวงศา
นายธนา บรณศร นายรกษ เทวอกษร
นางสาวชนนทรพร ภรตนเจรญชย คณจรฏฐ คชานนทญาณวฒ
นางสาววงเดอน สวรรณศร นายเอกวทย สทธกตตบตร
คณเบญจมาศ เมธาณฐกล คณอรวรรณ สามะบตร
นายโกวทย คภะเนยด นายพงษศกด อรยจตไพศาล
นายเสถยร อสาหะ นายสทธชย ชมชน
เจาหนาทศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ ทกทาน
88
หนวยงานเจาของเรอง
กระทรวงศกษาธการ สานกงานปลดกระทรวง
ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
กลมแผนเทคโนโลยสารสนเทศ
โทร. 0 2281 9809 หรอ 0 2628 5643
หรอ 0 628 5644
โทรสาร 0 2281 8218 หรอ 0 282 9241
89