malulİyet)deĞerlendİrme))...

MALULİYET DEĞERLENDİRME (olgularla)

TTD 13. Göğüs Hastalıkları Mesleki Gelişim Kursu – Antalya 14 Ocak 2016 Perşembe – 12.00-‐12.45

Prof. Dr. İbrahim AKKURT

İş ve Meslek Hast. Uz/Göğüs Hast. Uz. Emekli ÖğreOm Üyesi / Ankara Özel Akay Hast.

Sunu planı •  Özet: maluliyet manHğı/gerçeğinin A-‐B-‐C’si •  Olgu(durum)lar

– MH dışı patolojilerde maluliyet – MH da maluliyet

•  Dünyada durum •  Son sözler / Hap bilgiler… •  Özet… •  SGK-‐2013 Maluliyet Sık Sorulan Sorular kitapçığı

TTD-‐MGK14ock2016 [email protected] 2


yanlış/eksik bildiklerimiz -‐ A…

Çalışma yaşamında korunma önlemleri klasik söylemin aksine 3 değil en az 4 kademelidir

Birincil – primer -‐ korunma : risk-‐tehlike yok edilmesi

İkincil – sekonder -‐ korunma: işe giriş –periyodik muayene-‐ tarama

Üçüncül – tersiyer -‐ korunma: her basamaktaki poliklinik-‐kl. muayene vs.

Dördüncül – quartener – korunma ???

Özet-‐1


yanlış/eksik bildiklerimiz -‐ B…

Dördüncül korunma: maluliyet değerlendirmesi – sosyal sürdürülebilirlik koşullarının tayini -‐ işlemleri sosyal sonuçları olduğundan yasal yükümlülüğü var…

Maluliyet değerlendirmesi işlemleri sosyal aktörlerin baskısından kurtarılarak bağımsız hekimlik (bilirkişilik) uygulaması koşullarına alınmak zorundadır

Tüm uzmanlık dernekleri UDEK – TTB kanalıyla bir araya gelip değerlendirme koşullarını da içeren genel bir rehber oluşturulmalıdır

(TTB Maluliyet Değerlendirme Rehberi)

SGK kapsamındaki sigortacılık kollarının bu konuda hekimlere yönelik aç^ğı haksız-‐suçlayıcı -‐ hakaretlerle dolu ( rüşvet alma – çete kurma – organize dolandırıcılık vb)

davalar gelecekte daha da artacak^r

Hekimler üzerinden popülist siyaset yapan genel ve yerel sosyal destek kurumları ve bunların aktörleri ile özel sigorta kurumlarının da işe dahil olmaya başlamaları

nedeniyle bu konuda ciddi bir paradigma değişikliği gerekmektedir…

Özet -‐2

yanlış/eksik bildiklerimiz -‐ C

Madalyonun 1.yüzü: Meslek Hast. maluliyet = Meslek dışı Hast. Maluliyet ; ÇÜNKÜ :

Madalyonun 2.yüzü: Meslek Hast. maluliyet ≠ Meslek dışı Hast. Maluliyet ; ÇÜNKÜ:

Madalyonun 2.yüzü / yasal :

Maluliyet ≠ Özürlülük

Madalyonun 1.yüzü/ ^bbi :

Maluliyet = Özürlülük

4a… SSK 506 SGK 4b… Bağkur.. Özürlülük 4C… Memur… Vazife-‐

malululluk

1. MALULİYET FONKSİYONEL BİR TANIMLAMADIR,

2. MESLEK HASTALIKLARI ETYOLOJİK BİR TANIMLAMADIR,

1. Meslek dışı hast. Kişi sadece sosyal destek alır-‐almaz : H-‐O-‐A /var-‐yok

2. Meslek hastalıklarında maluliyet oranına göre tazminat hakkı da kazanır… rüc’u

Engellilik Engellilik 5

Meslek Hastalıklarında maluliyeOn çok daha farklı-‐çarpık yönleri var

Özet -‐3

TTD-‐MGK14ock2016 [email protected]

Son/ilk söz: Maluliyet ABC sinin Meslek Hastalığı boyutu

Tıbbi meslek hastalıkları tanısını her hekim her sağlık basamağında koyabilmelidir : İKİNCİL-‐ÜÇÜNCÜL KORUMA

Yasal Meslek Hastalıkları tanısı aynı zamanda bir mesleksel maluliyet değerlendirmesidir -‐DÖRDÜNCÜL KORUMA

Tıbbi Meslek Hastalığı ≠ İş kazası Çünkü her ^bbi MH yasal MH değildir!!!

Sonuçlarıyla beraber YASAL MH = İŞ KAZASI (İKMH sigortası)


2012… 4 KİŞİ İÇİN EN AZ 100 BİN; 2013…3 KİŞİ İÇİN EN AZ 100 BİN

MESLEK HASTALIĞI TANISI KONULAMADI !!!

(200-‐300 TL /AYLIK)

Özet -‐ 4


2014 –SGK istaOsOk yıllığı:

221.366 İK / 494 MH

MH %10-‐39 Maluliyet : 17

Özet -‐5


Özet -‐6

Maluliyet değerlendirmesi kişinin en iyi olduğu durumda yapılmalıdır/atak-‐alevlenme-‐akOvasyonlarda

yapılmamalıdır…

Üzerinden uzun yıllar geçse de mahkemeler vb. yerlerde hesap verebilir açıklıkta /anlaşılırlıkta

yapılmalıdır…

Son karar vermek zorundaysak bir şeye (yasal /bilimsel ) dayandırmalı, refere etmeliyiz…


Üzerinden yıllar da geçse maluliyet imzası

bir şekilde karşımıza çıkabilir…

9

Olgu/durum-‐1: «USUL» sorunları

5 Temmuz 2013 – 21.09 – … yahoogroups



merhabalar, daha önceden çalış^ğım hastanede 2 tane raporum için (ben %20 vermişim hakem hastane maluliyet gerekmez demiş) hakkımda evrakta sahtecilikten soruşturma başla^ldı. bu soruşturma kapsamında 4 ü göğüs hastalıkları uzmanı 20 ye yakın doktor mahkemeye verildi. hasan kahraman isimli melektaşıma tavsiyem kriterlere göre değil kendi kariyerine göre karar vermesidir. ben bundan sonra öyle yapacağım. hele 30-‐40 yaşında as^m hastasına özür oranı verirseniz sonrasında bizim gibi olursunuz. gelen müfetş sizi direk rüşvet almakla suçluyor. o yüzden dikkatli olun harcadığınız onca emek bir anda heba oluyor. Nasreddin Hoca'nın dediği gibi eşekten düşen birisi olarak bunları yazıyorum. saygılarımla

11


4 yıl sonra


Yıllanmış sorular-sorunlardan bir kaçı:

Maluliyet değerlendirmesi rutin bir poliklinik hizmeti mi, bilirkişilik hizmeti mi?

Maluliyet değerlendirmesini kişiyi takip eden hekim mi yapmalı ?, kişiyi/hastayı hiç bilmeyen bir hekim mi ?

Maluliyet değerlendirmesinde son kararı kim vermeli ? Değerlendirmeyi yapan hekim mi, bir büro mu ?

Maluliyet değerlendirmesinde ilgili uzmanlık derneğinin kriterleri mi göz önüne alınmalı ? SGK’nın kriterleri mi?

15


Dünyada da

MALULİYET değerlendirmesi

ile ilgili sorular - sorunlar çok…

L  L L

16

Sayın Grup üyeleri NPR ve AtlanOc in bu sayılarındaki makaleler beni şaşıru Birincisi,maluliyet sigortasının durumu için ki alvaki linkte daha ayrın^lı bilgi var… İkincisi ise bu durumlardan bazı mesajlar çıkarmalıyız 1)  Malul insanların sayıları işsiz insanların sayılarını yansıtmıyor 2)  Maluliyet-‐endüstri kompleksi kavramı yaşamımıza yerleşmeye

başlıyor 3)  Maluliyet konusunda biz hekimlerin eğiwminin daha da

yaygınlaşması gerekmektedir 4)  Hem devlet hem de kişisel seviyede ciddi bir maluliyet reformu

gerekmektedir Yorumlarınızı bekliyorum



Based on U.S. Department of Health and Human Services disability data standards released in 2011 that consider only serious limitaOon, about 16% of U.S. adults, or 37.5 million, have a disability. Disability-‐associated health-‐care expenditures have been es7mated at nearly $400 billion in 2006, more than a quarter of all na7onal health expenditures for that year .

CDC -‐ MMWR / August 30, 2013 / Vol. 62 / No. 34 : 697

ABD yeOşkin nüfusun %16… 37 milyon malul

maluliyetle ilişkili harcama miktarı

400 milyar Dolar :

yıllık sağlık bütçesi harcamasının ¼’ü

18


WHO -‐2013

Dünyada değişik nedenlerle malul olanların sayısı > 1 milyar :

> dünya nüfusunun %15 110-‐190 milyon çok ağır –ileri derecede

bakıma muhtaç Dünya nüfusunun yaşlanmasıyla kronik

sağlık sorunları-‐malul ler de arHyor 19


“maluliyet değerlendirme”sinin kendisi de

bir meslek hava

bir sektör haline geldi…

20

Industry & OccupaOons -‐ NIOSH



Tarih: 19 Mart 2014 Sayın Grup üyeleri lü|en ilgilenenlerle paylaşınız Şirkewmiz Maluliyet –tazminat konularında deneyimli olan hekimler için uygun bir kadro açmış durumdadır, iş başvuru koşulları ektedir

22


hvp://www.aadep.org/en/about_aadep/


The Workers’ Compensation System:

Worker Friend or Foe?

AMERICAN JOURNAL OF INDUSTRIAL MEDICINE 2004; 45:338 –345

24

Maluliyet istemiyle karşımıza gelen kişi dostumuz mu, düşmanımız mı ?


En sık görülen 5 Sol. Sist. Hast. (Alt SYİ, KOAH, TB, akc. Ca,Astım)

Tüm ölümlerin %17

Tüm maluliyetlerin % 13’üne

WHO

25


Maluliyet kavramı

?

MALÜLÜYET

TDK: maluliyet : isim, eskimiş (ma:lu:liyet, l ince okunur) Sakatlık.

26


WHO 1980 -2001 - Dispne - İmpairment - Disability - Handicap - Subjective - Objective - Preexisting - Coexisting - Organic impairment - Functional impairment - Permanent partial disability - Permanent total disability - Temporary disability

UK Social Security 1975 -Loss of faculty - Disability - Disablement

ATS-1986 AMA-2000 -Impairment - Diasbility

27


World Health Organizawon. World report on disability, 2011. Geneva, Switzerland: World Health Organizawon; 2013. Available at h~p://www. who.int/disabiliwes/world_report/2011/en/index.html.

According to the World Health OrganizaOon, disability has three dimensions: 1)  impairment in body funcwon or structure, such

as loss of a limb or loss of vision; 2)  limitawon in acwvity, such as difficulty seeing,

hearing, walking, or problem solving; and 3)  restricwon in parwcipawng in normal daily

acwviwes, such as preparing a meal or driving a car.

Any of these impairments, limitawons, or restricwons is a disability if it is a result of a health condiOon in interacOon with one’s environment

WHO göre –disability/maluliyet-‐in 3 boyutu vardır

1) Vücudun yapı veya fonksiyonlarında –impairment/bozukluk-‐ : uzuv/görüş kaybı gibi

2) Akwvitede sınırlılık : görme-‐işitme-‐yürüme veya problem çözme gibi akOvitelerde güçlük-‐zorluk

3) Günlük yaşam akwvitelerine kaHlımda kısıtlılık: yemek hazırlama ve ya araba kullanma gibi

Bu impairment/bozukluluk, limitaOon/sınırlılık veya restricOon/kısıtlılıklardan herhangi biri kişinin çevresiyle ilişkisi sırasında bir sağlık sorunuyla sonuçlanıyorsa bu bir

disability-‐maluliyet-‐dir 28


Health – WHO -‐1948 Health is defined in the Preamble of the ConsOtuOon of the WHO as a state of complete physical, mental, and social well-‐being and not merely the absence of disease or infirmity. In 1978, WHO-‐ EURO (Copenhagen) referred to health as a dynamic process that depends largely on the individual capacity to adapt to the environment; to be healthy means to maintain an intellectual and social acOvity despite any disorders or handicaps.

Kendall N. Interna>onal Review of Methods and Systems Used to Measure and Monitor Occupa>onal Disease and Injury: NOHSAC Technical Report 3: Wellington, 2005.

SAĞLIK sadece hastalık halinin olmaması değil; kişinin ruhen-‐bedenen ve sosyal yönden tam bir iyilik hali içinde

olmasıdır

SAĞLIK kişinin çevreye adaptasyon kapasitesine bağlı

dinamik bir süreçwr; sağlıklı olmak demek hastalık ve sakatlıklarına rağmen kişinin entelektüel ve sosyal akwvitesini

sürdürebilmesi demekOr 29


Hastalık, kaza-durum

Bozukluk (Impairment ) Maluliyet

(Disability)

K.Maluliyet – Sakat- Özürlülük (Handicap)

WHO-1980-2001 - 2013

HASTA...HEKİM...HASTA YAKINLARI... SİGORTA

30


Dispne ...+/- GOLD STANDARD

HASTA SİGORTA

MALUL ÇALIŞABİLİR

Dispne + Dispne -

31


DİSPNE: - Basit spirometri (FVC-FEV1-FEV1/FVC) - MVV - DLCO - Ergospirometri

Her türlü patolojide korelasyonu çok iyi değil...

Bu nedenle hiç bir

sistemde dispne tek başına göz önüne alınmaz...

Objektif veriler aranır...

ATS – NYHA – MMRC -‐ BDS…

32


Impairment… Disability … Handicap

***Malingering***

( temaruz - hasta numarası yapmak- hile, aldatma)

33


HEKİM

HASTA/yakınları SOSYAL AKTÖRLER

SİGORTA

Malingering-‐ gerçek ayırımı % 100 yapacak bir test henüz

YOK… AKG ? ERGOSPİROMETRE?

DİSPNE SKALALARI ? GÖRÜNTÜLEME ???

SFT

Her zaman Geçerli Spirometri Sonucu Al

http://www.cdc.gov/niosh/docs/2011-135/pdfs/2011-135turk.pdf



Üzerinden yıllar da geçse maluliyet imzası

bir şekilde karşımıza çıkabilir…

36

Olgu/durum-‐1

Başımızın ağrımaması için yap^ğımız işlemleri geçerliliği olan yasal / bilimsel bir temele

açık ve anlaşılır bir şekilde oturtmak zorundayız…

DEĞERLENDİRME PROTOKOLÜ

v Değerlendirmeyi isteyen kişi ya da kurumun isteği?

v Anamnez v Fizik muayene v Laboratuvar testleri v Teşhis v Yorum


Bronşiyal astım – GHMDR-2014



Bronş AsHmı Birer haa arayla usulüne uygun yapılan 3 spirometri ölçümü ile kalıcı ağır fonksiyonel bozukluğun gösterilmesi ( FEV1/FVC

•  Tanı : …. Delilleriyle beraber tüm bulgularınızı ayrıntılı yazın… •  Karar: Çalışma gücü kayıp oranı

Sosyal Güvenlik Kurumunca belirlenecektir


Olgu/durum-‐1: «USUL» sorunlarının praOk çözümü

– başınızın gelecekte ağrımaması için-‐


PraOkte en çok karşılaş^ğımız

olgulardan biri… KOAH

43

Olgu/durum-‐ 2


• 55 yaşında, erkek, • Son 5-6 yıldır KOAH, maluliyet değerlendirmesi için başvurdu • Semptomatik ancak aktif çalışıyor, bazen ağır efor,

-3-4. kattan sonra ND • FM, PA’da KOAH(Amfizem) bulguları... • SFT: FEV1 %58, FVC: 78, FEV1/FVC: 67 • AKG: PaO2: 70 mmHg, SaO2:%90, PaCO2: 45 mmHg

SGK :

Maluliyet YOK - %0-

ÖZÜRLÜLÜK:

% 40

TTD-2005 MDR :

% 30-45

TÜSAD –TTD GHMDR-2014:

% 17

44


SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI Kronik Pulmoner Yetmezlik: Kronik obstrukOf akciğer hastalığı, kronik restrikOf akciğer hastalığı, klinik olarak belgelenmiş akciğer hastalığına bağlı olarak gaz değişiminde kronik kalıcı bozulma olan durumlar Ağır fonksiyonel etkilenme; isOrahat PO2 değeri 50 mmHg’dan az veya 60 mmHg’nın al^nda ve beraberinde pulmoner hipertansiyon, kor pulmonale, egzersizle artan ağır hipoksemi bulgularının olması veya İdame tedaviye rağmen ağır veya çok ağır dispne (Modified medical research council, MMRC 3-‐4), şiddetli fizik muayene bulguları ve spirometride hastalıkların tanısı dikkate alınarak; FEV1

Hafif Sadece düz yolda hızlı yürüdüğünde ya da hafif yokuş

çıkarken nefesi daralıyor

Orta Nefes darlığı nedeniyle düz yolda kendi yaşıtlarına göre

daha yavaş yürüyor veya dinlenmek zorunda kalıyor

Ağır Düz yolda ya da birkaç dakika yürüdükten sonra nefesi

daralıyor ve durmak zorunda kalıyor

Ç o k

ağır

Nefes darlığı yüzünden evden çıkamıyor, giyinip

soyunmakla bile nefesi daralıyor

Dispnenin derecelendirilmesi (“Modified Medical Research Council, MMRC”

dispne skalası)


-3-4. kattan sonra ND


ÖZÜRLÜLÜK:

% 40

47

FEV1: %58

Genel solunumsal etkilenmeye göre maluliyet derecesi

< 15 < 40 < 4.3

15-20 40-59 4.3-5.7

20-25 60-69 5.7-7.1

25 70 7.1

VO2max (ml/kg/dk) (%) METS*

V E Y A < 40 41-59 60-79 > 80 DLCO(%) < 40 41-59 60-74 > 75 FEV1/FVC < 40 41-59 60-79 > 80 FEV1(%) < 50 51-59 60-79 > 80 FVC(%)

Kategori-4 Ağır Fonks.

Kayıp (%50-100)

Kategori-3 Orta Fonks.

Kayıp (%30-45)

Kategori-2 Hafif Fonks.

Kayıp (%10-15)

Kategori-1 Fonksiyonel Kayıp Yok

(%0)

TD-MDR-2005 TTD-‐MGK14ock2016 [email protected]

TTD-MDR:

- % 30-4545

48

FEV1: %58


AMA-‐2008 TÜSAD-‐TTD GHMDR 2014

%17 49

FEV1: %58

YORUM : -‐ Evet doğru; ammma -‐  Hayır yanlış; fakavt

???


B. ASTIM

50

Olgu/durum-‐ 3


Ø 34 yaşında erkek, 10 yıldır boyacı Ø Son 2 yıldır özellikle iş ortamında ortaya çıkan

sık astım atakları nedeniyle bulunduğu şehirdeki üniversite hastanesinde birkaç kez hospitalize edilmiş,uzun etkili beta-2+inhale steroid kullanıyor

Ø FM....Normal, SFT....Normal Ø BPT: POZİTİF (PC20: 0.125mg/ml) Ø İş ortamı 1 aylık PEFmetre takibi pozitif....

Mesleki astım

51


Karar: Mesleki Astım maluliyet(MKGAO)....Yok ... %0(sıfır) + tozsuz-dumansız işlerde çalışması + tedavi

Sonuç: iş değişikliği yapılmıyor.... 6 AY İÇİNDE astım atağı sonucu.....EX

SGK

- Maluliyet %0 - yok-

ÖZÜRLÜLÜK:

- Maluliyet..... %0

-yok-

TTD-MDR: - Boyacılık için %100

malul - Genel Maluliyet:

%10-25 TÜSAD -TTD-GHMDR:

- Boyacılık için %100 malul

- Genel Maluliyet: % 45

52


Bronş AsHmı Birer haa arayla usulüne uygun yapılan 3 spirometri ölçümü ile kalıcı ağır fonksiyonel bozukluğun gösterilmesi ( FEV1/FVC


ÖZÜRLÜLÜK:

% 0

54


A Cetveli-‐VI Liste-‐ MESLEKİ Göğüs Hastalıkları : Pnömokonyozlar dışında kalan solunum, dolaşım hastalıkları

6 30 57

Klinik ve radyolojik bulgularla belirlenmiş, solunum ve dolaşım fonksiyonlarını etkileyen akciğer dokusunun, bronşların, plevranın, kemik kafesinin hastalıkları, kaburgaların kırılma ve rezeksiyon, akciğer fıtığı ve bunların sekelleri a- Hafif b- Orta c- Ağır

1

Arıza Ağırlık Ölçüsü

Arıza Çeşitleri Arıza sıra no.

SSK-SİT-1965…2008

SGK - Maluliyet %0 - yok-

55


Bronşiyal As^m

SKOR Bazal FEV1(%) (BD sonrası)

Reversibilite FEV1 % değ.

BPT PC20 mg/ml

0 >80 8

1 70-80 10-19 8-0.5

2 60-69 20-29 0.5-0.125

3 50-59 >30


Tedavi gereksinimi

Daimi BD + inhale ve sistemik steroid 4

Daimi BD +yüksek doz inhale steroid 3

Günlük BD ve/veya Kromolin –düşük doz inhale steroid

2

Günlük olmamak üzere nadiren BD ve/veya Kromolin

1

Yok 0

Tedavi SKOR

TD-MDR-2005

57


Etkilenme derecesine göre maluliyet

Tam (>%67) > 11 V

İleri (%51-66) 10-11 IV

Orta (%26-50) 7-9 III

Hafif (%10-25) 4-6 II

Maluliyet yok 1-3 I

Etkilenme yok 0 0

Maluliyet Toplam skor Derece

TD-MDR-2005 TTD-MDR-2005 - Boyacılık için %100 malul - Genel Maluliyet: %10-25 58


EVRE Evre 0 Evre 1 Evre 2 Evre 3 Evre 4 Maluliyet (%) 0 %2-‐10 %11-‐23 %24-‐40 %45-‐65 ŞiddeOn derecesi (%)

2 4 6 8 10 (A B C D E) Minimal

11 14 17 20 23 (A B C D E)

Hafif

24 28 32 36 40 (A B C D E)

Orta

45 50 55 60 65 (A B C D E)

Ağır Klinik parametreler (minimum tıbbi gereksinim, atak sıklığı vb.)

Tedavi gereksinimi

yok

Günlük olmamak üzere

ara sıra bronkodilatör

kullanım gereksinimi

Günlük düşük doz inhale steroid kullanımı

Günlük orta veya yüksek doz (500-‐1000 µg) inhale

steroid ve/veya kısa süreli sistemik

steroid ve uzun etkili

bronkodilatör kullanımı

Kontrol altına alınamayan

as^m

Bronkodilatör sonrası maksimum FEV1 (%)

>%80 70-‐79 60-‐69 50-‐59


Durumlar: sahadan prawğe yönelik sorular-‐sorunlar…

60

Olgu/durum-‐ 4 /6


– uzman arkadaşların soruları-‐ 1. SFT yapamayan hastada maluliyew nasıl değerlendireceğiz? 2. Saturasyon ile değerlendirme yapılabilir mi? Eğer yapılabiliyorsa sınır ne olmalıdır? 3. Akciğer kanserinde maluliyeO nasıl değerlendireceğiz?

61


– uzman arkadaşların soruları-‐ 4.  Sekel tb s normalse maluliyet alır mı ? 5. AkOf tb için durum nedir? 6. Geçirilmiş px,? px nedeni ile op. olmuşsa durum nedir? maluliyeO göğüs cerrahı mı belirler? er bunlar. saygılar

62


Meslek Hastalıklarında maluliyet de bir şekilde karşın(m)ıza çıkar…

63

Olgu/durum-‐ 5


İLLİYET BAĞI ?

Süreç ? … 2-3 YIL

Tıbbi MH = YASAL MH = İş Kazası

Maluliyet - Tazminat - İş Mhk. - YSK - ATK - Yrgt…

MH maluliyet meslek dışı hastalıklardaki maluliyetten 5 önemli fark

Mesleki nedene bağlı ölüm halinde sosyal haklar 1-2 kuşak devam eder…

64


Int J Occup Environ Health 2004;10:1-12

MH maluliyet değerlendirme: - 27 Olgu Meslek Hastanesi ve bağımsız Hekim tarafından değerlendirilmiş:

- Sadece 1 olguda(%4) maluliyet tipi ve derecesi konusunda aynı karar verilmiş,

- 8 olguda(%30) kısmi uyumluluk, - 18 olguda(%66) tam uyumsuzluk...

65


Yasal MH tanısı gereklimi ?

Yeni olgu –Ö NLEM

Tedavi...İKMH sigr.

Tazminat

Maluliyet tayini

Doğru veri-kayıt

66


SSK Sosyal SİGORTALAR Kurumu

1)  Hastalık Sigortası 2)  Analık 3)  Malüllük 4)  Yaşlılık 5)  Ölüm 6)  İş kazaları ve Meslek Hastalıkları

Sigortası

4) MKGAO’nın tespiO için bölgesinden gerekli belgelerin teminine****

67


MH maluliyet SGK’’ya yükü: min 12-‐15 bin dolar/yıl

-‐  ort. 90 yıl

Kayseri-‐ 05/05/2011 SGK İKHM Daire Başk. Dr. H

68


1/1-‐2 İlk olarak 12.01.1965’de – Zonguldak E.K.İ. Sağlık Teşkila^ Merkez Hastanesi takiben İşçi Sigortaları Kurumu Genel Müdürlüğü Sağlık İşleri Başkanlığı Kurul Kararı ile minimal akciğer tbc tanısı ve %10 maluliyet verilmişOr. Bu tanısı o dönemde Ankara Numune Hastanesi ve Verem Savaşı Genel Müdürlüğünce de teyit edilerek tedavi ve takibe alınmış^r. Mevcut tanılar SSK Ankara Hastanesi Sağlık Kurulunun 7.2.1966 tarih 152 sayılı raporuyla mesleki olarak kabul edilmiş, Pnömokonyoz P2 + Tbc olarak formüle edilip %27.2 işgöremezlik derecesi-‐maluliyet-‐ olarak hesaplanmış^r. Ulus Nüfus Müdürlüğünün 28/10/2008 tarih, 1979 sayı ile tescil edilen Ölüm Formunda Ölüm’ün 22/10/2008 tarihinde Ulus’da Hastane’de Hastalık nedeniyle gerçekleşOği; ölüme neden olan hastalığın ise “metastawk akciğer kanseri ve solunum yetmezliği” olduğu kaydedilmişOr.

69


1/1-‐4. Ancak bunların dışında daha da kesin sonuç verecek olan durum maalesef ülkemiz için büyük bir eksik olan yasal açıdan meslek hastalığı tanısı olan olgularda “patolojik otopsi” zorunluluğu mevzua^mıza konulabilir. Dosyada ciddi veri eksikliği olmasına rağmen yine de kanaaOmce bazı bulgular bir karara varmayı sağlamaktadır: 1.Kişide açıkça yoğun kömür tozu (silika-‐silikatlar-‐asbest vb. parOküler ve lifsel

maruziyetler) maruziyet öyküsünün olması, 2. İşe giriş muayenesinin normal olması, 3.)Skatrizan doku-‐sekel-‐ bırakıcı geçmişe ait tüberküloz-‐plörezi-‐pnömokonyoz

patolojileri ile ilgili açıkça ve net tanıların olması, 4.)Ölümün kanser ve buna bağlı solunum yetmezliği nedeniyle olduğunun ölüm

tutanağına kaydedilmiş olması, 5.) Asbest dışında Silikanın ve silikatların da insan için kanserojen olduğunun deneysel ve epidemiyolojik çalışmalarla gösterilmesinden sonra 1990’lı yıllardan iObaren uluslar arası kanserojen listesine alınmış olması vesair durum ve bulguların ışığında kişisel kanaaOm: “ kişinin ölümünün tutulduğu meslek hastalığı ile ilişkili olduğu” yönündedir. 12/01/2010 Prof. Dr. İbrahim AKKURT CÜTF Göğüs Hastalıkları AD – SİVAS

70


MH maluliyet SGK’’ya yükü: min 12-‐15 bin dolar/yıl

-‐  ort. 90 yıl

Kayseri-‐ 05/05/2011 SGK İKHM Daire Başk. Dr. H

73


Son sözler…

Belalı bir işOr…

Kayıt, kayıt, kayıt…

Referans…

Nihai kararı söyle (me) yin… 74

•  Tam iş göremezlik halinde; •  Günlük kazanç x 30 x %70 veya kısaca GK x 21,

•  Kısmi iş göremezlik halinde; •  Günlük kazanç x 30 x %70 x Sürekli İş Göremezlik Derecesi (SİD) veya

kısaca GK x 21 x SİD formüllerine göre hesaplanır. Sürekli kısmi iş göremezlikte sigortalıya bağlanacak gelir, tam iş göremezlik geliri gibi hesaplanarak bunun iş göremezlik derecesi oranındaki tutarı kendisine ödenir. Örneğin, günlük kazancı 30 TL olarak hesaplanan ve sürekli iş göremezlik derecesi % 45 olarak tespit edilen sigortalıya; Gelir= 30 x 21 = 630 x % 45 = 283,50 TL gelir bağlanır.



Hap bilgiler…

Parametre Maluliyet yok

Derecelendir

Tam maluliyet

FEV1 >80 80 75 25 45

istirahat PaO2 < 55 mmHg, SaO2 < %88; PaCO2 > 45 mmHg ; beraberinde pulmoner

hipertansiyon, kor pulmonale, egzersizle artan ağır hipoksemi bulgularının olması


- HAP BİLGİLER -


- HAP BİLGİLER -

İleri PHT – KORPULMONALE… SFT normal olsa da : TAM MALUL !!!

AKG : HİPERKAPNİ !!!

Maluliyet değerlendirmesi için “RUTİNDE” AKG KULLANMAYIN !

ASTIM – KANSER – OSA… EN GEÇ 2 YILDA BİR KONTROL !!!

USOT – NİMV yazdığınız hasta zaten TAM MALUL’dur… 78

Solunum hastalıklarında karar örnekleri

TALEP- İHTİYAÇ ÖRNEK KARAR

İş değişikliği “Tozsuz dumansız ve kimyasal buharlarından uzak ortamda çalışması uygundur”

Aynı işyerinde aktivite değişikliği

“Diş protez atölyesinde kumlama ve tesviye dışındaki işlerde toz kontrol tedbirleri altında çalışmasında sakınca yoktur”

İşten tamamen uzaklaştırma

“Diş protez atölyesinde çalışamaz”

İşte fonksiyonel sınırlandırma

“Beden gücüyle ağır işlerde çalışması sakıncalıdır”

Yardımcı cihazlar kullanarak aynı İşi sürdürme

“Maske kullanarak çalışmasında sakınca yoktur”

Para kazanma kapasitesinin azalması

“Çalışarak hayatını kazanamaz”



Özet…

Maluliyet Tespitine Esas Sağlık Kurulu Raporlarında DİKKAT EDİLMESİ GEREKENHUSUSLAR

•  Hastane adı •  Hasta adı, soyadı, TCKN, baba adı ve doğum tarihi •  Rapor tarih ve sayısı •  Hastaneye giriş ve çıkış tarihleri •  Son 6 aylık mühürlü fotoğraf •  Raporun düzenlenme nedeni (maluliyet, iş kazası, meslek hastalığı …) •  Muayene bulguları; her bölümün karşısına ayrıntılı olarak •  Tetkik sonuçları(rapora), tetkik raporları (aslı ya da onaylı fotokopileri) •  Devam eden tedavisi varsa tedavi protokolü •  Tıbbi terimlerin kısaltılmaksızın yazılması •  Varsa; eski epikrizler, ameliyat notları, patoloji raporları, tetkikleri •  Asıl nüshasının sevk veren SGK İl müdürlüğüne gönderilmesi, hastaya

bir nüshaya “aslı gibidir” onayı yapılması •  Karar hanesinde çalışma gücü kayıp oranı belirtilmeksizin, "Sosyal

Güvenlik Kurumunca belirlenecektir" ibaresinin yazılması

SG

K Bş

k. G

SS G

n. M

d. G

en

elg

e (

2013

/34)

Ko

nu

: M

alu

liye

t T

esb

iti İş

lem

leri


Maluliyet belalı bir iştir…

Bilinçsizce kullanıldığında en gelişmiş ülkeleri bile iflasa sürükler…

Bilinçsiz ellerde toplumsal bir bomba etkisi yapar…


Maluliyet Durum saptaması…

82


Maluliyet FONKSİYONEL bir tanımlamadır;

ETYOLOJİK bir tanımlama değildir

Take home message

83


yedekler


GENEL DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ

Maluliyet değerlendirme algoritması

Başvuru FEV1 < %40 FVC < %50

FEV1/FVC < %40

EVET

TAM MALUL

HAYIR

DLCO < %40

HAYIR

Eksersiz Testi VO2 max < 15 ml/kg/dk

< % 40 METS < 4.3

HAYIR

İş

Değişikliği ?

1. Adım

2. Adım

3. Adım 4. Adım

TD-MDR-2005 87 TTD-‐MGK14ock2016 [email protected]

88 Tüm rehberler

FVC manevrası için(1.adım): -‐ İncelemeler ATS’nin SFT kriterlerine göre olmalı... -‐ Kişi opOmal tedaviyi aldıktan sonra, en iyi durumda iken yapılmalı... -‐ Test sırasında obstruksiyon varsa, bronkodilatatörden sonraki değerler göz önüne alınmalı... DLCO(2.adım) için: -‐ Hb konsantrasyonundaki % 2.5-‐3 gm düşme, DLCO’da %10’luk azalmaya yol açar... Eksersiz Tesw(3.adım): -‐ Maluliyet için her başvurana yapılmasına gerek yok...



SFT RAPORUNDA KOOPERASYON KRİTERLERİ !!!

Birden fazla patoloji bir aradaysa

•  Solunum •  Kardiyak •  Nefroloji •  Nöroloji vs vs


Balthazard formülü a) Özür oranları ayrı ayrı tespit edilir. b) Bu oranlar en yükseğinden başlanarak sıraya konulur. c) En yüksek oran, özürlünün tüm vücut fonksiyonunun tamamını gösteren %

100'den çıkarılır. ç) Bu çıkarmada kalan miktar, sırada ikinci gelen özür oranı ile çarpılır. Çarpımın

100'e bölünmesinden çıkan rakam en yüksek özür oranına eklenir; böylece, birinci ve ikinci rahatsızlıkların özür oranı bulunmuş olur.

d) Özür ikiden fazla ise, birinci ve ikinci rahatsızlıkların özür oranı birinci sıraya ve üçüncü sıradaki özür oranı ise ikinci sıraya alınarak formül tekrarlanır.

e) 60 yaşın üzerindekilerde hesaplanan özürlülük oranına balthazard formülü ile % 10 eklenerek kişinin özür oranı bulunur.

• 


16 Aralık 2010 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 27787 (Mükerrer)

Devlet Bakanlığı (Özürlüler İdaresi Başkanlığı)’ndan:ÖZÜRLÜLÜK ÖLÇÜTÜ, SINIFLANDIRMASI VE ÖZÜRLÜLERE VERİLECEK SAĞLIK KURULU RAPORLARI HAKKINDA YÖNETMELİK ÖZÜRLÜLERE VERİLECEK

SAĞLIK KURULU RAPORLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

PraOk: 1./2./3./4. maluliyetler : BÜYÜKTEN (BM) – KÜÇÜĞE (KM) (100 – BM) x KM -‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐-‐ + BM = Yeni oran (BM) 100


Kontrol muayenesi ve değerlendirme MADDE 15 – (1) Çalışma gücünün en az %60’ını kaybetmesi nedeniyle malul sayılanlar ile Kanunun 28 inci maddesinin 5 inci krası kapsamında yaşlılık aylığı bağlanan sigortalılar; a) Kurumca yürütülen soruşturma nedeniyle, b) Maluliyete ilişkin Kurumca verilen karar gereği, c) Malullük, vazife malullüğü aylığı bağlanmış sigortalıların, malullük durumlarında artma veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç olduklarına ilişkin talepleri halinde, ç) İhbar ve şikayet halinde, kontrol muayenesine tabi tutulabilir. (2) Kontrol muayenesine isOnaden yapılan değerlendirme sonucu gerekli görülen hallerde yeniden kontrol muayenesi istenebilir. (3) Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca kontrol muayenesi kararı verilmesi halinde bu kontrol muayenesine ilişkin değerlendirme Kurum sağlık kurullarınca yapılır. Bu karara iOraz olması halinde konu, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca değerlendirilerek karara bağlanır.


E. ONKOLOJİ Anwneoplaswk tedavi: Cerrahi, radyoterapi, sistemik anOkanser tedavilerinin tümünü içerir. Akciğerler Akciğerin küçük hücreli olmayan karsinomları İnoperabl, anrezektabl, rekürens gösteren veya hiler nodlara veya daha uzağa metastazı bulunan veya Küçük hücreli karsinom: Toraksa sınırlı hastalıkta uygulanan tedavilere rağmen ilerleyen veya yaygın hastalık olması Veya Anrezektabl superior sulcus karsinomu (pancoast tümörleri dahil) Plevra veya mediasten AnOneoplasOk tedaviye rağmen ilerleyen plevranın malign mezotelyoması 1 veya 2’de tanımlandığı şekliyle, mediastenin malign tümörleri: Bölgesel lenf nodlarına veya daha uzağa metastazı bulunan (germ hücre tümörleri hariç) Başlangıç anOneoplasOk tedaviyi takiben progresif olan veya rekürrens gösteren


Behçet Hastalığı Vena cava superior ve/veya vena cava inferior sendromu gibi vasküler komplikasyonlar, görme kaybıyla sonuçlanan göz tutulumu veya pulmoner veya SSS gibi en az 2 veya daha fazla sistem/organın en az orta düzeyde tutulması.


Uykuda solunum bozuklukları Ağır fonksiyonel kayıp; uykuda solunum bozukluğunda polisomnografide belirgin noktürnal desaturasyon bulunması ve bu kronik noktürnal hipoksemiye bağlı pulmoner hipertansiyon veya kor pulmonale gelişmesi veya Apne hipopne indeksi (AHİ) >30 olup CPAP tedavisini tolere edememesi veya yeterli kompliyans sağlanamaması


Tüberküloz Çoklu ilaca dirençli tüberküloz (İki yıl sonra tekrar değerlendirilir.) Bronşektazi Yaygın hastalığa bağlı olarak pulmoner fonksiyonun bozulması, (kronik pulmoner yetmezlik bölümünde yer alan uygun kriterler al^nda değerlendirilir.) veya Hastane başvurusu gerekOren , pnömoni veya hemopOzi ataklarının veya solunum yetmezliğinin yılda en az 6 kez tekrarlaması. (Bu değerlendirmenin yapılmasına esas sağlık kurulu raporunda hastanın ardışık olarak en az 12 ay izlendiği belirOlmiş olmalıdır.)


Kiswk Fibrozis Yaygın hastalığa bağlı olarak pulmoner fonksiyonun bozulması (kronik pulmoner yetmezlik bölümünde yer alan kriterler al^nda değerlendirilir.) veya Hastane başvurusu ile intavenöz veya nebulizer anObiyoOk tedavisi gerekOren; pnömoni ve enfeksiyon atakları veya solunum yetmezliğinin yılda en az 6 kez tekrarlaması (Bu değerlendirmenin yapılmasına esas sağlık kurulu raporunda hastanın ardışık olarak en az 12 ay izlendiği belirOlmiş olmalıdır.) 7. Akciğer Transplantasyonu


Not; -‐ Arter kan gazları için kan alınırken hastanın en az 15 dakikadır isOrahat halinde olması, 30 dakikadır oksijen tedavisi almıyor olması ve hastanın opOmal tedavi al^nda bulunması gereklidir. En az bir gün arayla tekrarlanmış iki ayrı arter kan gazı(AKG) sonucu olmalıdır. -‐ Spirometrik incelemeler hastanın sağlık durumunun en iyi olduğu zamanda ve obstruksiyon bulgusu varlığında kısa etkili bronkodilatör inhalasyonundan en az 10 dakika sonra yapılmalıdır. -‐ Dispnenin değerlendirilmesi MMRC dispne skalasına göre yapılır. Klinik, spirometrik ve arteriyel kan gazı bulguları ile fonksiyonel etkilenmenin derecesinde netlik sağlanamazsa kişilerde pulmoner egsersiz tesO sonuçları dikkate alınır (kardiyo pulmoner egzersiz tesO (KPET) ve 6 dak. yürüme tesO)


Dünya’da tarihsel süreç...


- ABD’de hastalığa bağlı ilk maluliyet ve tazminat işlemi 1920 yılında Virjinya’da tünel işçilerinde görülen silikozis nedeniyle... - ABD’de 1978’de tüm eyaletlerde maluliyet/tazminata neden olan patolojilerle ilgili genel yasal düzenleme... - Çalışan kişi ile endüstri kurumu arasında

“no fault- sıfır hata” prensibine göre...

FRANSA • Maluliyet-tazminat işlemleri Meslek hast. 1919’dan beri...liste sistemi

Eur Respir J 1994; 7: 969-80


ÜLKEMİZDE

?


- Maluliyet değerlendirme işlemleri pnömokonyozların değerlendirmesi ile 1946’da... -1965’de genelge, 1972-1985 yılında tüzük... 2008’de yönetmelik - Birkaç defa kısmi düzenlemelerden geçirilmiş olmasına rağmen halen bu tüzük yürürlükte... - Yürürlükte olan bu tüzüğün kaynağı ???

pratikdeki uygulama biçimi...???


Bir Senaryo…

Mesleksel Maluliyet

naryo…

SANAL DÜNYA : Olgu – 1a •  Meryem SU., 37 y, 15 yıldır bir

hast. ameliyathanede hemşire olarak çalışıyor: –  günde en 8 saat kimyasallara-‐latekse maruziyeO var çok yoğun bir tempoda çalışıyor…

•  Son 3-‐4 aydır öksürük, nefes darlığı, hırıl^lı solunum yakınmaları nedeniyle yapılan muayene-‐ SFT-‐ BPT-‐Pefmetre izlemi ve allerjik tetkikler, tetkikler sonucu As^m tanısı konulup tedavisi planlanmış^r …

•  Ar^k çalışamıyor, evde ağır işçiliğe devam… maaş yok, sosyal güvencesi de yok, kocasının eline mahkum, boş zamanlarında Dr. Dr. dolaşıyor ar^k…

104 TTD-‐MGK14ock2016 [email protected]

SANAL DÜNYA : Olgu – 1b Maria WATER., 37 y, 15 yıldır bir hast. ameliyathanede hemşire olarak çalışıyor:

günde en 8 saat kimyasallara-‐latekse maruziyeO var çok yoğun bir tempoda çalışıyor…

Son 3-‐4 aydır öksürük, nefes darlığı, hırıl^lı solunum yakınmaları nedeniyle yapılan muayene-‐ SFT-‐ BPT-‐Pefmetre izlemi ve allerjik tetkikler, tetkikler sonucu As^m tanısı konulup tedavisi planlanmış^r … •  Bu meslek hastalığıdır,… rehabilitasyon programları, iş değişikliği,

PROAKTİF YAKLAŞIM

“İşçi ve işveren birlikte iş ve işçi güvenliğini en üst düzeyde tutmaya imkanları elverdiği ölçüde

mecburdurlar” Hollanda ISG yasası


NL

> 7 milyon çalışan;

TIBBİ MH : ort. 7 bin/yıl

YASAL MH : 0


TR

> 20 milyon çalışan;

TIBBİ MH : 0(sır)/yıl

YASAL MH : yaklaşık 500

SANAL DÜNYA : Olgu – 1a •  Maria WATER 37 y, 15 yıl bir

Hast. Ameliyathanede hemşire olarak çalışıyor: –  günde en 8 saat kimyasallara-‐

latekse maruziyeO var çok yoğun bir tempoda çalışıyor…

•  Son 3-‐4 aydır öksürük, nefes darlığı, hırıl^lı solunum yakınmaları nedeniyle yapılan muayene-‐ SFT-‐ BPT-‐Pefmetre izlemi ve allerjik tetkikler, tetkikler sonucu As^m tanısı konulup tedavisi planlanmış^r …

•  ArHk çalışamıyor, •  Evde ağır işçiliğe devam… •  Maaş yok, sosyal güvencesi de yok,

kocasının eline mahkum, •  Dr. Dr. dolaşıyor arHk…


SANAL DÜNYA : Olgu – 1b Meryem SU.,., 37 y, 15 yıl bir Hast. Ameliyathanede hemşire olarak çalışıyor:

günde en 8 saat kimyasallara-‐latekse maruziyeO var çok yoğun bir tempoda çalışıyor…

Son 3-‐4 aydır öksürük, nefes darlığı, hırıl^lı solunum yakınmaları nedeniyle yapılan muayene-‐ SFT-‐ BPT-‐Pefmetre izlemi ve allerjik tetkikler, tetkikler sonucu As^m tanısı konulup tedavisi planlanmış^r … •  Bu Tıbbi MH mı-‐ Yasal MH mı ..?

HASTALIKTIR,… •  Rehabilitasyon programları, •  İş değişikliği, •  Dünya turu planlamakla meşgul

garibim…


Bizde de durum pek farklı değil gibi…

“maluller ordusu”

TTD-‐MGK14ock2016 [email protected] 110 TÜİK -‐ 2012


İşgücü dışında olanların % 40.7'si daha önce bir işte çalışmıştır • Eylül 2008 döneminde işgücü dışında olup, daha önce bir işte çalışanların % 36.2'si “tarım", % 23.8'i "sanayi", % 5'i "inşaat", % 35'i ise "hizmetler" sektöründe çalışmıştır. • Daha önce bir işte çalışıp, sözkonusu dönemde işgücü dışında olanların (10 milyon 327 bin kişi); •  % 28.1’i emeklilik, •  % 7.4'ü mevsim gereği, •  % 18.9'u sağlık nedeniyle, •  % 11.1’i evlilik, •  % 6.3’ü işten çıkartılma/işyerinin kapanması, •  % 5.2'si işinden memnun olmama, •  % 23’ü diğer nedenlerle en son çalıştıkları işten ayrılmışlardır.

TÜİK -‐ 2012


0,01

0,09

0,14

0,18

0,21

0,16

0,10

0,05

0,03 0,02 0,01 0,01

0,00

0,05

0,10

0,15

0,20

0,25

0,30

-

29

30-3

4

35-3

9

40-4

4

45-4

9

50-5

4

55-5

9

60-6

4

65-6

9

70-7

4

75-7

9

80

+

Ora

n- P

ropo

rtion

Yaş grupları- Age groups

Yıl İçinde Malullük Aylığı Bağlanan Sigortalıların Yaş Gruplarına Göre Dağılımı, 2012 Distribution of persons awarded invalidity pension by age groups in 2012

SGK -‐ 2012

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre

•  4 a SSK’lılar •  4 b BAĞ-KUR’lular •  4 c Memurlar



T.C. SGK-‐ Yayın No: 78 -‐ Sosyal Güvenlik Bilgi Serisi: 2013/11 -‐ TÜM YÖNLERİYLE MALULİYET – I www.sgk .gov.tr

1-‐ Malul sayılma hali?

ü  Sosyal güvenlik sistemimiz içerisinde, çalışma haya^na girdikten sonra herhangi bir hastalık veya kaza sonucu çalışma gücünün en az %60’ını kaybetği tespit edilen,

ü  İş kazası/meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücü kayıp oranı % 60 ve üzerinde olan, Sigortalı malul sayılır.

ü  Kamu çalışanlarından, yukarıda belirOlen malullük hali olmasa bile vazifelerini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybetkleri tespit edilenler malul sayılır.



2-‐ Malullük aylığına hak kazanma şartları nelerdir?

Ø  Çalışma gücünü veya meslekte kazanma gücünü en az %60 yiOrmiş olmak; kamu çalışanları yönünden ise çalışma gücünü en az %60 oranında yiOrmiş veya görevini yapamayacak hale gelmiş olmak,

Ø  10 yıllık sigortalılık süresini ve 1800 gün prim gününü doldurmuş olmak. Eğer kişi, başkasının bakımına muhtaç bir şekilde malul kalmışsa bu kez 10 yıllık sigortalılık süresi aranmaz ve 1800 prim günü yeterli olur.



3-‐ Çalışma gücü kaybı oranı (malullük) ile özür oranı arasındaki fark nedir? Çalışma gücü kaybı oranı olan % 60 ile % 60 özür oranı aynı anlama gelmez. Bu oranlar farklı yönetmeliklerle tespit edilmektedir. Malul sayılan sigortalılarımız veya hak sahipleri her hangi bir işte çalışamaz. Özürlü vatandaşlarımız ise özür durumlarına uygun işlerde çalışabilir.

4.   Maluliyet tespiw için nereye başvuru yapılması gerekir? Bağlı bulunduğunuz sosyal güvenlik il ve merkez müdürlüğünün ilgili servislerine başvurabilirsiniz.



5-‐ Maluliyet tespiwnde hangi mevzuat dikkate alınır? 4/a ve 4/b sigortalıları için Maluliyet Tespi>nde; Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği, 4/c Sigortalıları için Maluliyet Tespi>nde, Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde çalışan askeri ve sivil personel ile askerlik görevi ile yükümlüler için Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde çalışan personel için Emniyet Teşkila^ Sağlık Şartları Yönetmeliği, 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine dair Kanun kapsamında çalışan ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi Koruma Güvenlik görevlileri için Özel Güvenlik Hizmetlerine dair Kanunun uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte belirOlen sağlık şartları,Esas alınır.



6-‐ Maluliyete esas teşkil edecek sağlık kurulu raporları nasıl ve nerede düzenlenir? Sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğü tarandan size verilen sevk yazısında belirOlen, Devlet üniversite hastaneleri, Sağlık Bakanlığı EğiOm ve Araş^rma Hastaneleri ile Askeri hastaneler sağlık kurulu raporu düzenleyebilir.


7. Maluliyet kararı veren birim neresidir? Maluliyet kararı, Kurum sağlık kurullarınca verilir. Sevkiniz sonucu hakkınızda düzenlenen sağlık kurulu raporları ve diğer belgelerden bağlı bulunduğunuz sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğünce oluşturulan dosya ilgili Kurum sağlık kuruluna gönderilir. Kurum sağlık kurulunda yapılan değerlendirme sonucunda; Çalışma gücünün en az % 60'ını kaybetmeniz nedeniyle malul sayılacağınıza, Çalışma gücünün en az % 60'ını kaybetmemeniz nedeniyle malul sayılamayacağınıza, Malul sayılmakla birlikte ilk işe girdiğiniz tarihte malul sayılmanızı gerekOrecek düzeyde hastalık veya arızanızın bulunması nedeniyle malullük aylığından yararlanamayacağınıza, Karar verilir. Gereği halinde, yeniden muayene veya eksik belge temini için de ara karar verilebilir. Maluliyet kararının sonucu, müracaat etğiniz sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğünce taranıza bildirilir T.C. SGK-‐ Yayın No: 78 -‐ Sosyal Güvenlik Bilgi Serisi: 2013/11 -‐ TÜM YÖNLERİYLE MALULİYET – I www.sgk .gov.tr



8-‐ Maluliyet değerlendirilmesinden sonra yeniden muayene veya bir takım belgelerin istenme nedeni nedir? Sevkiniz sonucunda düzenlenen sağlık kurulu raporunun karar vermek için yetersiz veya eksik olduğu durumlarda, sağlıklı değerlendirmeyi ve mağduriyeOnizin önlenmesini teminen, gerekli olan ^bbi bilgi ve belgelerin veya dosyanızdaki diğer eksik belgelerin tamamlanmasıdır.

TTD-‐MGK14ock2016 [email protected] 123 T.C. SGK-‐ Yayın No: 78 -‐ Sosyal Güvenlik Bilgi Serisi: 2013/11 -‐ TÜM YÖNLERİYLE MALULİYET – I www.sgk .gov.tr

9-‐ Kurum sağlık kuruluna gönderilen maluliyet dosyası içinde olması gereken belgeler nelerdir? Maluliyet talep dilekçesi, İlk işe giriş bildirgesi, Erkek sigortalılar için askerlik terhis belgesi, Eğer sigortalı askerlikten muaf tutulmuş ise buna ait askeri hastanece düzenlenmiş ayrın^lı muayene bulgularını içeren sağlık raporu (askerlik sakat raporu), İlk işe giriş sağlık raporu veya beyanı, Sevk sonucu sağlık tesisince usulüne uygun düzenlenmiş sağlık kurulu raporu aslı ve dayanağı ^bbi belgeler, Sigortalının mevcut rahatsızlığı ile ilgili daha önce almış olduğu raporlar, ^bbi belge ve epikrizlerin (çıkış özeO) birer örneği, Kurumumuzca sigortalıyla ilgili daha önce verilmiş bir maluliyet kararı mevcutsa, bunun bir örneği ile dayanağı olan rapor ve diğer belgeler,

TTD-‐MGK14ock2016 [email protected] 124 T.C. SGK-‐ Yayın No: 78 -‐ Sosyal Güvenlik Bilgi Serisi: 2013/11 -‐ TÜM YÖNLERİYLE MALULİYET – I www.sgk .gov.tr

10-‐ Özürlü sigortalılarımıza tanınan haklar nelerdir? Sosyal Güvenlik sistemimiz içerisinde sigortalı olarak işe başlamadan önce veya sonra özürlü olan sigortalılara, özür derecelerine göre kademeli olarak erken emeklilik hakkı tanınmış^r. Sigortalı, özürlü olması nedeniyle erken emeklilik talebiyle bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğüne müracaat eder. Müracaat sonucunda öncelikle sigortacılık (sigortalılık süresi ve ödenmiş prim gün sayısı) şartlarına sahip olup olmadığı değerlendirilir, sahip olduğu tespit edilenler hastaneye sevk edilir. Sigortalı olarak ilk işe girdiği tarihte malul olması nedeniyle malullük aylığından yararlanamayacağına Kurum sağlık kurullarınca karar verilen sigortalılardan, Kanunla belirlenmiş sigortacılık şartlarına sahip olanlar erken emeklilik hakkından yararlandırılır. Sigortalıların özür derecesinin tespiO Kurum sağlık kurullarınca yapılmaktadır.



11-‐ Başka birinin bakımına muhtaç malul çocuğu olanların erken emeklilik hakkı var mı? Başka birisinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunan kadın sigortalılara erken emeklilik hakkı, 5510 sayılı Kanunla geOrilen yeni bir düzenlemedir. Kadın sigortalılardan, başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, 1 Ekim 2008’den sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörve biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir. Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olduğunu iddia etğiniz çocuğunuz hakkında düzenlenmiş sağlık kurulu raporu Kurum sağlık kurulunda değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucu çocuğunuz başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul sayılır ise, erken emeklilik hakkından yararlanabilirsiniz. Nereye Başvuru Yapılması Gerekir? Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olduğunu beyan etğiniz çocuğunuz hakkında düzenlenmiş sağlık kurulu raporları ve dayanağı ^bbi belgeler ile birlikte bağlı bulunduğunuz sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğüne başvurmanız gerekmektedir.



12-‐ Malul sayılmanız halinde kontrol muayenesine tabi tutulma? Kurum sağlık kurulu kararı ile malul sayılmanız halinde ^bbi nedenlerle kontrol muayeneniz gerekip, gerekmediği kararı da verilir. Kontrol muayenesi gerekir ise tarihi tespit edilir. Kontrol muayenesinin hangi tarihte yapılacağı aylık bağlandığını bildirir tebligat yazınızda belirOlir. Kontrol muayene tarihinizden 45 gün önce bağlı bulunduğunuz sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğüne başvurarak süre dolmadan hastaneye sevkinizi alıp kontrol muayene raporunuzun kurum sağlık kuruluna gönderilmesini sağlamalısınız. Aksi takdirde malulen emekli aylığınız durdurulur, yeni karar oluşturuluncaya kadar aylık ve sağlık yardımı alamazsınız.



13-‐ Kurum sağlık kurulunca “çalışma gücünün en az %60’ını kaybetmediğinden” malul sayılamayacağı kararı verilenler nereye iwraz edebilir? Kurum sağlık kurullarınca malul sayılmayanlar, dosyalarının bir kez de Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu’nda incelenmesini talep edebilirler. İOraz dilekçelerini yine bağlı bulundukları sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerine verirler Yüksek Sağlık Kurulu iOraza konu karara esas olan ve dosyada mevcut bulunan sağlık kurulu raporları üzerinden değerlendirme yaparak, karara bağlar.



14-‐ Kamu çalışanlarının maluliyet durumları Kamu çalışanları (Devlet memurları) için çalışma gücünün en az % 60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybetği Kurum sağlık kurulunca tespit edilen sigortalı malul sayılır. Bu maluliyet sigortalıların vazifelerini yap^kları sırada doğmuş olursa bunlara vazife malulü denir. Yine söz konusu vazife malullüğü, Kanunda belirOlen şartlarda olursa harp malullüğüne dönüşür. 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 1.10.2008 tarihinden önce işe girmiş kamu çalışanları hakkında, bu Kanunla kaldırılan hükümlerde dahil 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

15-‐ Kamuda çalışanların, malulen emekli olmak için hangi mercilere başvuruda bulunması gereklidir? Çalışanlar, bağlı bulundukları kurumlara, Görevlerinden ayrılmış olanlar Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına, Başvuruda bulunur.



24-‐ Meslek hastalığı şüphesi olan sigortalı nereye başvurmalı? Bağlı bulunduğunuz sosyal güvenlik il/merkez müdürlüğüne başvurarak meslek hastalığı tespit işlemlerinizi başlatabilirsiniz.

25-‐ Meslek hastalığına bağlı sürekli iş göremezlik oranı tespit işlemleri Sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerince oluşturulan meslek hastalığı dosyası oran tespiO içinKurum sağlık kuruluna gönderilir. Kurum sağlık kurullarınca dosya üzerinde yapılan değerlendirme neOcesinde %0 ile %100 arasında “Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı” tespit edilir Bir hastalığın meslek hastalığı sayılabilmesi için Yönetmelikte belirOlen meslek hastalığı listesinde yer alması, maruziyet süresinin yeterli olması ve yükümlülük süresinin aşılmamış olması gerekmektedir. Yönetmelikte belirlenmiş hastalıklar dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıp sayılmaması, yükümlülük ve maruziyet süreleri ile ilgili, tespitler Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanır.



26-‐ Yükümlülük süresi nedir? Sigortalının meslek hastalığına sebep olan işinden fiilen ayrıldığı tarih ile meslek hastalığının meydana çık^ğı tarih arasında geçen en uzun süreyi, ifade eder. 27-‐ Maruziyet süresi nedir? Zararlı etkenin başlamasıyla hastalık belirOlerinin ortaya çıkması için gereken en az süreyi ifade eder. 28-‐ Meslek hastası olduğuna karar verilenlere hangi halde sürekli iş göremezlik geliri bağlanır? Meslek hastalığı nedeniyle Kurum sağlık kurulunca sürekli iş göremezlik oranı % 10 ve üzerindeolduğu tespit edilen sigortalı, sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanır.



29-‐ Meslek hastalığında artma olduğu iddiasında bulunan sigortalıların ne yapması gerekir? Sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış sigortalılar, tutulduğu meslek hastalığında artma veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç olduğunu ileri sürerek gelirlerinde değişiklik yapılmasını isteyebilirler. Bu durumda sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerine müracaat edebilirler.



30-‐ Meslek hastalığı dosyasında bulunması gerekli belgeler nelerdir? Sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerince oluşturulan meslek hastalığı dosyası oran tespiO için Kurum sağlık kuruluna gönderilir. Oluşturulan dosyada; Meslek hastalığına tutulduğu iş yerine ait işe giriş sağlık raporu, bulunmadığı durumlarda bu raporun olmadığına dair yazılı beyan, Sigortalının çalışma süre ve koşullarını belirleyen mesai listesi ya da listeleri, İlk tespit ise yeni açılmış dosyası ile yeni sağlık kurulu raporu aslı ve dayanağı ^bbi belgeler, İşyerinde yapılmış olan periyodik muayene raporları ya da onaylı örnekleri,



31-‐ Meslek hastalığından dolayı kurum sağlık kurullarınca tespit edilen sürekli iş göremezlik derecesine iwraz var ise iwraz nereye yapılır? Meslek hastalığına bağlı tespit edilen orana yapılan iOrazları Yüksek Sağlık Kurulu değerlendirir. Sigortalılar dosyalarının bir kez de Yüksek Sağlık Kurulunda incelenmesini bağlı bulundukları sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerine bir dilekçe ile müracaat ederek talep edebilirler.



32-‐ Sürekli iş göremez geliri alıyorum, aynı zamanda malulen de emekli olabilir miyim? Kurum sağlık kurullarınca, iş kazası veya meslek hastalığına bağlı %60 ve üzerinde sürekli iş göremezlik oranı tespit edilen sigortalılardan, Kanunda belirOlen sigortacılık (sigortalılık süresi ve ödenmiş prim gün sayısı) şartlarına haiz olanlar, ayrıca malullük aylığına hak kazanırlar. Diğer yandan iş kazası/meslek hastalığı sonucu oluşan araz/hastalıklardan olmamakla birlikte başka hastalıklardan dolayı da maluliyet tespit talebinde bulunabilirler. Malullük aylığı ile sürekli iş göremezlik gelirine aynı anda hak kazananlara, bunlardan yüksek olanın tamamı, düşük olanın ise yarısı bağlanır.



33-‐ Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu Kurum Sağlık Kurullarının verdiği her türlü karara yapılan iOrazları inceleyerek karara bağlayan Sağlık Kurulu’dur. 34-‐ Üyeleri kimlerden oluşur? 5510 sayılı Kanunda yazılı olan görevleri yerine geOrmek üzere branşları Kurum tarandan belirlenen 12 uzman hekimden oluşan Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu; Millî Savunma Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Yüksek ÖğreOm Kurulu, En fazla üyeye sahip işveren, işçi ve kamu çalışanlarını temsil eden konfederasyonlar, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu, Türk Tabipleri Birliği, Türkiye Ziraat Odaları Birliği, Kurum tarandan, Görevlendirilecek birer uzman hekimden oluşur.



35-‐ Yüksek Sağlık Kurulunun görevleri nedir? Kurul, sigortalılar hakkında vazife malûllük derecesi, iş kazası ve meslek hastalığı sonucu sürekli iş göremezlik derecesi tespiO ile çalışma gücünün malûliyeO gerekOrecek derecede kaybına ilişkin Kurumca verilen kararlardan iOraza konu olanları inceleyerek karara bağlar.

37-‐ Kurum sağlık kurulların görevleri nelerdir? Kurum sağlık kurulu, Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeO sunucularının sağlık kurullarınca düzenlenecek raporlardaki teşhis ve bu teşhise dayanak teşkil eden belgeleri incelemek sureOyle, çalışma gücü ve meslekte kazanma gücü kayıp oranlarını, erken yaşlanma halini, vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücü kaybını ve malullük derecelerini belirlemeye yetkili hekimlerden oluşan bir Kurul’dur.



Kurum sağlık kurullarının olduğu iller? İSTANBUL -‐ İstanbul, Edirne, Tekirdağ, Kırklareli İZMİR -‐ İzmir, Aydın, Manisa, Uşak, Muğla, Denizli ANTALYA -‐ Antalya, Isparta, Burdur ADANA -‐ Adana, Hatay, İçel, Osmaniye KOCAELİ -‐ Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu BURSA -‐ Bursa,Yalova, Balıkesir, Çanakkale KONYA -‐ Konya, Niğde, Aksaray, Karaman KAYSERİ -‐ Kayseri, Nevşehir, Sivas, Malatya SAMSUN -‐ Samsun, Ordu, Sinop, Amasya, Tokat,

malulİyet)deĞerlendİrme))...

Documents