MAFSALLI M ĐLLER

2

Bu eğitim modülü Avrupa Birliği Hayat Boyu Öğrenme Programı Leonardo da Vinci Yenilik Transferi Projeleri kapsamında desteklenen, Kırsal Alanda Çalı şanlar için Daha Güvenli Tarım - Safer Agriculture For Employee s in Rural - SAFER projesi için üretilmiştir. Koordinatör: Ondokuz Mayıs Üniversitesi-OMÜ Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü Türkiye Ortaklar: Federacion Agroalimentaria de Comisiones Obreras-CCOO Đspanya Asesoria Declerq SL Estudios Europeos Đspanya

Ente Nazionale per la Meccanizzazione Agricola-ENAMA Đtalya Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Uluslararası Tarımsal Eğitim Merkezi Müdürlüğü-UTEM Türkiye Ankara Üniversitesi -AÜ Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü Türkiye Türk Tarım Alet ve Makineleri Đmalatçıları Birliği-TARMAKBĐR Türkiye Türkiye Ziraat Odaları Birliği-TZOB Türkiye Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü-TÜGEM Türkiye

3

Bu çalışmada; yerleştirme, çalıştırma, ayarlama, bakım, temizleme, onarım, taşıma işlerini yapan tarım makinesi kullanıcıları ve bu işlerin yapılması sırasında etkilenen diğer şahısların iş güvenliği ile ilgili karşılaşabilecekleri durumlarda yapılması gerekenler ile makinelerin güvenli imalatı ve kullanıcılara iletilmesi açısından uyulması gereken kurallar açıklanmaya çalışılmıştır. Tarım makinelerinde iş güvenliği ve kazalarla ilgili istenmeyen durumları sergileyen görsel bilgilerden hem olumsuz örneklerin edinilmesi ve içselleştirilmesindeki rolü hem de marka imajını zedelememek adına özellikle kaçınılmıştır. Bu eğitim modülündeki bilgiler ve bunlar esas alınarak üretilen bilgi kartları, video ve animasyonlara, http://safer-omu.net/ adresinden ulaşılabilir. Bu projeye ait eğitim modül ve materyallerinin tamamı ya da bir kısmı proje yasal sahibi Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nin yazılı izni alınmadan çoğaltılamaz, başka internet sitelerinde yayınlanamaz. Proje materyallerini edinmek için; Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü 55139 Kurupelit-Samsun adresi ile temasa geçilebilir.

4

ĐÇĐNDEKĐLER

A. YAPISAL TANIMLAMALAR

1. Mafsallı Mil

2. Mafsallı Mil Muhafazası

B. GÜVENL ĐK GEREKS ĐNĐMLERĐ

1. Genel Konular

2. Mafsallı Milin Seçimi

3. Traktör-Ekipman Bağlantısı

4. Mafsallı Milin Kullanımı

5. Bozulma ve Problemler

6. Bakım

C. GÜRÜLTÜ

D. KĐŞĐSEL KORUYUCU EK ĐPMANLAR

E. GENEL TEKN ĐK AÇIKLAMALAR

1. CE Đşareti

2. Tanıtım Plakası

3. CE Uygunluk Beyanı

KAYNAKÇA

5

A. YAPISAL TANIMLAMALAR

1. Mafsallı Mil

Kardan mili olarak da adlandırılan mafsallı miller; traktör kuyruk milinden alınan hareketi, çekilir veya üç noktadan asılır makinelere aktaran, belirli sınırlar içinde traktör –makine arasındaki güç iletiminin tüm yönlerde yapılmasını, dönemeçlerde ve aşağı ya da yukarı doğru hareketler sırasında gerçekleşmesini sağlayan bir ünitedir. Kaza ve hasarları önlemek bakımından keskin dönüşlerde, ekipmanı kaldırma sırasında safta güç aktarımı kesilmelidir.

Mafsallı mil, genellikle teleskopik boru ile bağlantı yapılmış iki bağlantı noktasından oluşmaktadır. Đki bağlantı üç boyutlu dönmeye izin verirken teleskopik boru, hareketin bir bağlantı noktasından diğerine geçmesine olanak sağlar. Đki bağlantı noktasının yaptığı açıya (eklemleme açısı) bağlı olarak değişken anlık güç iletim oranı ölçülebilir: bu oran iki bağlantı noktası aynı düzlemde olduğunda ve eklemleme açısı aynı olduğunda 1’e eşittir. Belirtilen koşullar gerçekleşmediğinde ise bu oran 1’den küçük ya da büyük olacaktır. Bu oran 1’den küçük olursa, mafsallı milin iki bağlantı noktası farklı hızlarda dönecek, gürültü ve titreşime neden olacaktır.

Traktörlerde genelde 540 min-1 veya 1000 min-1 olmak üzere iki devirli kuyruk mili çıkışı bulunur. Bazı traktörlerde bu iki değerin arasında birkaç devir de bulunabilir. Traktörlerin bazılarında her iki devir de tek çıkışla mümkünken bazılarında 540 min-1 ve 1000 min-1 için ayrı kuyruk mili frezeleri, ya sabit ya da değiştirilebilir (harici olarak takılabilir) yapıda olabilir. Bunların freze sayıları standartlaştırılmış olup buna uygun frezeli şaftlarla kullanılmaları zorunluluğu vardır.

Traktörlerde yüksek hızlara çıkılması mafsallı milin kullanılmasında kısıtlamalara neden olmaktadır. Özellikle kuyruk milinin 540 min-1 devrinde 16o, 1000 min-1 devrinde ise 9o’ lik açılarda mafsallı milin kullanılması uygundur.

Özel olarak gerektiği durumlarda kullanılmak üzere üçüncü bağlantı noktasına sahip olan geniş açılı mafsallı miller de bulunmaktadır. Bunlar, traktör ile çalıştırılan tarım makinelerinin çalışması esnasında arazi içerisindeki dönüşlerinde, eğimli ve kasisli çalışma ortamlarında 80o açıya kadar, kısa süreli hareket kolaylığı sağlayan mafsallardır.

Mafsallı mil; çabuk bağlantı, aşırı yük kavraması, iç ve dış kayıcı profiller, iç ve dış muhafaza tüpleri, koruyucu koni, zincir, kuvvetlendirilmiş muhafaza yakası, kuyruk mili muhafazası ve ekipman emniyet muhafazasından oluşmaktadır (Şekil 1, 2 ve 3).

2. Mafsallı Mil Muhafazası

Mafsallı mil muhafazası özel olarak iş kazalarını önlemek için yerleştirilmiştir. Genellikle plastikten (UV ışınlar ve sıcaklığa karşı yüksek dirençli) imal edilmektedir.

6

Bunlar şu kısımlardan oluşur:

• Muhafaza (huni ve üstteki bant; Şekil 2’de görüldüğü gibi 1. ve 2. noktalar)

• Birleştirici metal halkalar (muhafaza içerinde mafsallı milin dönmesine izin verir, Şekil 2’de 3. nokta)

• Teleskopik borular (Şekil 2’de 4. nokta)

• Mafsallı milin dönmesiyle muhafazanın dönmesini önlemek için monte edilmiş şaft emniyet zincirleri,

• Kullanma kılavuzunda verilen güvenlik resim yazılar şaft muhafazası üzerinde bulunmalıdır.

Şekil 1. Mafsallı milin elemanları

(1. Traktör kuyruk mili, 2. Traktör kuyruk mili bağlantısı, 3. Kilitleme sistemi (traktörde), 4. Kilitleme

sistemi (makinede), 5. Çatal (traktörde), 6. Çatal (makinede), 7. Üniversal kardan mafsalı, 8. Üniversal

kardan mafsalının iç lastiği, 9. Üniversal kardan mafsalının dış lastiği, 10. Iç boru, 11. Dış boru, 12.

Kardan mafsalının dış kesiti, 13. Üniversal mafsal, 14. Açık ve kapalı durumda mafsallı milin uzunluğu,

15. Omokinetik şaft, 16. Omokinetik şaftın ucu, 17. Geniş açılı mafsal, 18. Geniş açılı mafsalın

bağlantı merkezi, 19. Dış bağlantı merkezi, 20. Şaft muhafazası, 21. Boru muhafaza, 22. Geniş açılı

mafsalın muhafazası, 23. Tutma sistemi, 24. Mafsallı mil muhafazası, 25. Geniş açılı mafsalın

muhafaza kovanı)

7

Şekil 2. Mafsallı mil

(1. Şaft muhafazası, 2. Geniş açılı mafsalın muhafaza kovanı, 3. Kilitleme bileziği, 4.

Teleskopik boru, 5. Şaft emniyet zincirleri.)

Şekil 3. Güvenlik resim yazı örnekleri

Mafsallı mil muhafazası, TS EN ISO 5674 standardına göre test edilmektedir. Bu standartta, mafsallı mil muhafazasının aşınmaya ve yıpranmaya karşı direnç, sağlamlık, dayanıklılık testleri için kabul edilen sınırlar ve yapılacak test yöntemleri açıklanmıştır. Üreticiler, mafsallı mil muhafazalarının standartlara uygunluğunu garanti etmek için, imal ettikleri mafsallı mil muhafazalarını rastgele seçerek test etmek zorundadır.

Testlerde kullanılacak mafsallı mil uzunluğu en az 1 m olmalıdır. Test sırasında, şaft muhafazası emniyet zincirleriyle makineye tutturularak şaftla beraber dönmesi önlenmelidir.

Aşınma ve yıpranma direnç testlerinin tamamı 4 aşamadan oluşmakta ve yaklaşık 290 saat sürmektedir. Bu testler sırasında gerçek çalışma koşullarını oluşturmak için şafta ve muhafazaya farklı sıcaklıklarda tuzlu su, inorganik ve organik tozlar uygulanır. Ayrıca, mafsallı mil oda sıcaklığı ve -35o sıcaklıkta aksiyal olarak, oda sıcaklığında radyal olarak yükleme testleri ile düşük sıcaklıklarda çarpma testlerine tabi tutulur.

Muhafazanın emniyet zincir (tutma) sistemi test edilir. Muhafazanın olası kırılma ve

8

B. GÜVENL ĐK GEREKS ĐNĐMLERĐ

çatlamasına karşı çekme direnci araştırılır. Bu testlerden şu koşullarda geçilmiş sayılır:

• Testler sırasında aşınmadan kaynaklı muhafazada delik ya da kırılma tespit edilmemesi halinde,

• Muhafazalar testten önceki pozisyonlarında kalıyorlarsa,

• Delik ya da kırılma tespit edilemediğinde,

• Emniyet zincir sistemleri (genellikle küçük zincirler şeklindedir) deformasyona uğramamış ve hasar görmemişlerse.

Bu gereksinimlerin karşılanması kullanıcıya, mafsallı mil ve muhafazasının gerekli olan minimum dayanıklılığı gösterdiğini garanti eder.

1. Genel Konular

Operatör, güvenlik için gerekli şartları yerine getirmezse mafsallı milin kullanılması sırasında son derece ciddi iş kazaları meydana gelebilir. Bu güvenlik gereksinimleri, yasalar ve teknik düzenlemeler ile belirlenmekle birlikte, operatöre tavsiye edilen doğru kullanım kurallarını da kapsar. Mafsallı millerin kullanımına ilişkin ana riskler dolanma ve çekilme ile ilgilidir. Bu risklerden sakınmak için;

1. Mafsallı milin tüm güvenlik ekipmanları uygun bir şekilde monte edilmelidir. Bu ekipmanlar hasarsız olmalıdır. Traktör kuyruk mili kullanılmadığı zamanlarda, kuyruk mili güvenlik kılıfı ile kapatılmalıdır (Şekil 4).

Şekil 4. Traktör kuyruk mili metal muhafaza ve güvenlik kılıfı örneği

2. Mafsallı milin hareketli elemanlarına dolanma riskine karşı, operatörün saçları kısa olmalı (veya başının üzerinde toplanmış ve bağlanmış olmalı) ve uygun elbiseler giyinmelidir.

3. Mafsallı mil çalışırken insanların (özellikle çocukların) yanında durmasından kaçınılmalıdır.

9

4. Operatör, traktörün kontrol paneli üzerinde anahtar varken ve elemanlar çalışırken sürücü mahallinden asla ayrılmamalıdır.

2. Mafsallı Milin Seçimi

Mafsallı mil genellikle satın alınan makine ve ekipman ile birlikte sağlanmaktadır. Dolayısıyla, makine ve ekipmanın gereksinimlerine uygun olarak mafsallı milin doğru olarak seçilmesi üretici firma tarafından yapılmaktadır.

Mafsallı milin seçilmesinde göz önünde tutulan kriterler, traktörün gücü, traktör kuyruk milinin devir sayısı (540 min-1 veya 1000 min-1) ve moment değerleridir. Bu değerler mafsallı milin kategorisi ile çatal, teleskopik boru ve mafsal boyutlarını belirlenmektedir.

Mafsallı mil kategorisi belirlendikten sonra bir diyagram yardımıyla (Şekil 5) (şaft ölçüleri, tork değeri, çalışma açısındaki dönme hızı ile ilgili ilişkilere göre) şaftın çalışma ömrünü hesaplamak mümkündür. Bu diyagram yardımıyla, çalışma açısının mafsallı milin dayanıklılığına olan etkisini kontrol etmek mümkündür.

Şekil 5. Mafsallı mil kategori diyagramı

Örneğin; traktörde kullanılan mafsallı milin normal şartlardaki performansı: 26 kW-35 kW, torku:500 Nm, kuyruk mili devir sayısı: 540 min-1, çalışma açısı 5o ise diyagram yardımıyla tahmin edilen çalışma ömrü 750 saattir. Eğer çalışma açısı 7o olursa, şaftın çalışma ömrü 400 saate düşer.

10

3. Traktör-Ekipman Ba ğlantısı

Traktör ile makinenin bağlanması aşamasında, çalışanlar aşağıda verilen önerileri uygulamalıdır. Bunlar;

• Operatör, hareketli elemanlara dolanacak kıyafetler giymemelidir.

• Operatör, güvenlik ayakkabısı ve eldiveni gibi doğru kişisel koruyucu ekipmanları (KKE) giymelidir.

• Motor durdurulmalı ve kontrol panelinden kontak anahtarı çıkartılmalıdır.

• Operatör, tüm hareketli elemanlar durana kadar makineye yaklaşmamalıdır.

• Mafsallı mili takmadan önce, traktör üzerindeki PTO ve makine üzerindeki mil temizlenmeli ve greslenmelidir.

• Mafsallı mili takmadan önce, olması gereken tüm muhafazalar ve güvenlik kılıflarının olup olmadığı kontrol edilmelidir. Herhangi eksik veya hasarlı bir parça varsa, bunlar kullanma kılavuzunda belirtilen orijinal yedek parçalarla değiştirilmelidir.

• Mafsallı milin içinde bulunan parçaların düşmesini önlemek için, şaft yatay konumda tutularak taşınmalıdır.

11

• Mafsallı milin bağlantısı yapılırken güvenlik ile ilgili resim yazılarda verilen bilgiler dikkate alınmalıdır. Mafsallı milin aşağıdaki resim yazıyı bulunduran ucu traktör PTO’suna takılmalıdır.

• Eğer bağlantı konik geçme bağlantı ise, kullanma kılavuzu kontrol edilmeli (Şekil 6).

a b

Şekil 6. Mafsallı mil kilit sistemi a. Konik geçme bağlantılı, b. Cıvatalı.

• Mafsallı mil üzerinde bulunan muhafazanın dönmemesi için, emniyet zincirleri makine ve traktör üzerinde bulunan bağlantı noktalarına takılmalıdır.

• Traktör ve makine üzerinde bulunan kuyruk mili muhafazası, şaft ile teması önlemek için en az 50 mm mafsallı mil muhafazasının üzerini örtmelidir (Şekil 7).

Şekil 7. Makine tarafındaki muhafaza örtüsü ve traktör tarafındaki muhafaza (1. PTO metal muhafaza, 2. Kilit buton aksı).

12

• Tork sınırlayıcı, kavrama ve sarhoş tekerlek gibi ilave düzenekler makine tarafına monte edilmelidir.

• Çalışma bittiği zaman, makine traktörden ayrılırken eğer mafsallı mil makine üzerinde bırakılacaksa uygun ekipmanlarla desteklenmelidir. Aksi halde, mafsallı mil uygun desteklerle desteklenmeli ya da bir rafa yerleştirilmelidir (Şekil 8).

Şekil 8. Mafsallı millerin yerleştirildiği raf örneği

4. Mafsallı Milin Kullanımı

Traktör kuyruk milinden güç transferinde mafsallı mil kullanılırken göz önüne alınacak hususlar aşağıda verilmiştir (dönme hızının doğru seçilmesi, montajında uygun aletlerin kullanılması, yön değiştirme açısı ve şaft uzunluğu).

• Uygun devir hızı: Bu değer kullanım kılavuzunda ve şaft bağlantısı yakınında etiketlerde belirtilir. Bu değer şaftın ve makinenin malzeme mukavemeti göz önüne alınarak belirlenir, belirtilen değerin üzerine çıkılırsa şafta ve makinede kırılmaya neden olur.

• Çalışma açısı ve şaft uzunluğu: Çalışma süresince makine mil ekseni ile kuyruk mili ekseni arasındaki paralelliğin korunması tavsiye edilmektedir. Eğer çalışma sırasında, kuyruk mili ekseni ile mafsallı mil arasında açı olması gerekiyorsa bu açı mafsallı mil ile makine mili arasında da aynı değerlerde olmalıdır. Bu açı imalatçı tarafından tavsiye edilen açı değerini hiçbir zaman geçmemelidir.

13

Örnek olarak standart mafsallı miller için ve geniş açılı mafsallı miller için maksimum çalışma açısı değerleri Şekil 9’da verilmiştir.

a. Standart mafsallı millerde: • Sürekli çalışma için: 25° • Kısa çalışma süresi için: 45° • Dönmüyorsa: 90°

b. Geniş açılı şaftlarda: • Sürekli çalışma için: 25° • Kısa çalışma süresi için: 70°/80° • Dönmüyorsa: 70°/80°

Şekil 9. Standart mafsallı mil ve geniş açılı şaftların maksimum çalışma açıları

• Daha geniş açılarda çalışmak için dönü hareketi durdurulmalıdır. Geniş açılarla çalışıldığında mesafeler dikkatlice kontrol edilmelidir. Darbe halinde mafsallı mil zarar görebilir.

• Çalışmaya başlamadan önce, mafsallı milin traktöre ve makineye uygun bir şekilde bağlanıp bağlanmadığı kontrol edilmelidir.

• Çalışma sırasında mafsallı mil, en uzun konumunda boyunun en az 1/3 üst üste gelecek şekilde teleskopik boruya sahip olmalıdır.

14

• Mafsallı mil üzerinde bulunan muhafazanın dönmesini önlemek için kullanılan zincirler, her çalışma koşulunda mafsallı milin açılı çalışmasına olanak sağlayacak şekilde bağlanmalıdır.

• Mafsallı milin destek ya da basamak olarak kullanılması çok katı bir şekilde yasaklanmıştır.

• Görüşün zayıf olduğu koşullarda ya da akşam saatlerinde mafsallı mille çalışırken ya da bağlama sökme çalışmalarında bir ışık bulundurulmalıdır.

5. Bozulma ve Problemler

Çok sıklıkla rastlanan problemler, bunların nedenleri ve muhtemel çözümleri aşağıdaki tabloda listelenmiştir.

Tablo 1. Mafsallı milde ortaya çıkan problemler ve çözümleri.

Problem Nedenleri Çözümler Şaft çatallarının

aşınması ve

yıpranması

Aşırı çalışma açısı

• Çalışma açısını azaltmak.

• Manevralarda kuyruk milinden

ayırma.

Şaft çatalların

deformasyonu ve

mafsal pimlerin

kırılması

Aşırı tork değerleri

• Aşırı yüklemeden kaçınmak.

• Yük altında kuyruk milini

bağlamamak.

• Tork sınırlayıcısını kontrol etmek.

15

Bağlantı mafsal

pimlerinin hızlı

aşınması ve

yıpranması

Aşırı güç, fazla

yağlama, fazla bakım

ihtiyacı

• Kullanma kılavuzunda imalatçı

tarafından belirtilen güç ve hız

limitlerini geçmemek.

• Uygun bakım ve yağlamaları

yapmak.

Teleskopik borunun

deformasyonu

Aşırı tork tepe

noktaları

• Aşırı yüklemeden kaçınmak.

• Yük altında kuyruk mili bağlantısını

yapmamak.

• Tork sınırlayıcısını kontrol etme.

• Makine manevra yaparken mafsallı

milin darbe durumunu kontrol

etmek.

Mafsallı milin

düşmesi

Mafsallı milin aşırı

uzatılması

• Aşırı uzamayı önlemek için,

uzunluğunun en az 1/3 kadar

teleskopik boruların iç içe girip

birbirlerini örtmesine sağlamak .

Koruyucu

muhafazanın ya da

destek zincirlerinin

yerinden çıkması

Hatalı bağlantı

• Mafsallı mil üzerinde bulunan

muhafazanın dönmesini önlemek

için kullanılan zincirler, her çalışma

koşulunda mafsallı milin açılı

çalışmasına olanak sağlayacak

şekilde bağlanmalıdır.

6. Bakım

Mafsallı milin bakımının imalatçı tarafından belirtilen şekilde yapılmasının sorumluluğu kullanıcıya aittir. Mafsallı milin bakım ve tamiri eksiksiz bir şekilde yapılmalıdır.

Mafsallı milin tüm tamir ve bakım işlemleri sırasında eldiven, güvenlik ayakkabısı ve önlük gibi uygun kişisel koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır.

Her işlem, tam olarak prosedürlerde belirtildiği şekilde ve uygun ekipmanlar kullanılarak ehil bir şekilde yapılmalıdır.

Bakım ve tamir yapılacak yer yeterinde geniş bir alana ve düz bir zemine sahip olmalıdır. Eğer bir garaj içerisinde yapılacaksa, ışıklandırılmış ve çok iyi bir şekilde alet ve ekipmanlarla donatılmış olmalıdır. Daha karmaşık aletlerin kullanılması gerektiği durumlarda, imalatçının belirttiği talimatlara tam olarak takip edilmelidir.

16

Doğru bir bakım aşağıda verilen talimatlara uyularak yapılmalıdır:

• Motor durdurulmalı ve kontrol panelinden kontak anahtarı çıkartılmalıdır.

• Mafsallı milin elemanları kullanma kılavuzunda verilen bilgilere göre yağlanmalıdır. Uzun bir kullanılmadığı bir dönemden sonra da yağlama yapılmalıdır.

• Mafsallı mili içinde bulunan parçaların düşmesini önlemek için, şaft yatay konumda tutularak taşınmalıdır.

• Şaftın herhangi bir parçası kaybolur veya hasar görürse, orijinal yedek parçası ile değiştirilmelidir. Hiçbir parça modifiye edilmemelidir. Kullanma kılavuzunda belirtilmeyen bir parçanın değiştirilmesi gerekirse imalatçı firma ya da bayii ile bağlantıya geçilmelidir.

• Şaftlar cıvatalı bir tork sınırlayıcıyla donatılmışsa, cıvatanın durumu kontrol edilmelidir. Eğer hasar görmüşse, aynı boyut ve mukavemet sınıfından bir cıvatayla değiştirilmelidir (Şekil 10).

Şekil 10. Tork sınırlıyı örnekleri

• Şaftlar kavramalı tork sınırlayıcıyla donatılmışsa, şaft kullanılmadan önce

17

C. GÜRÜLTÜ

D. KĐŞĐSEL KORUYUCU EK ĐPMANLAR

sürtünme diskinin durumu ve sıkıştırma yayının ayarı kullanma kılavuzunda belirtildiği şekilde kontrol edilmelidir.

• Mafsallı mil takılmadan önce traktör kuyruk mili ve makine şaft bağlantı yeri temizlenme ve greslenmelidir.

• Kullanma kılavuzunda belirtilen yağlama ve gresleme zamanlarına uyulmalıdır (Şekil 11).

Şekil 11. Mafsallı mil elemanlarının yağlama ve gresleme zaman aralığı şeması

2006/42/AT Makine Yönetmeliği’ne göre imalatçının uyması gereken gürültü emisyon değerleri bulunmaktadır. Bunlara uyulduğu yönetmelik ve standartlara göre ölçülerek beyan edilmiş olmalıdır.

Çalışmanın çeşitlerine göre ve ortaya çıkabilecek risklere göre kişisel koruyucu ekipmanları kullanılmalıdır Şekil 12). Tüm kişisel koruyucu ekipmanlarda CE işaretli bulunmalıdır. Genel olarak güvenli ayakkabı, eldiven, gözlük kullanmak ve kabinsiz traktörler ile çalışma koşullarında topraktan ve gübreden gelecek tozları filtreleyecek

18

E. GENEL TEKN ĐK AÇIKLAMALAR

bir maske kullanılması iyi önlemler olacaktır. Gürültü durumunda ayrıca kulaklık kullanılması önerilmektedir.

Şekil 12. Kişisel koruyucu ekipmanlarla ile ilgili resim yazı örnekleri

05. 06. 2002 tarih 24776 sayılı Resmi Gazete

Mecburi Uygulama Tarihi 05.12. 2003

sonra pazara giren mafsallı mil ve muhafazaları, CE işareti, tanıtım plakası, resim yazılar ve CE uygunluk beyanı bulundurmalıdır. Mafsallı mil ve muhafazası 2006/42/AT Makine Yönetmeliği EK IV’de yer alan bir ürün olduğu için Onaylanmış Kuruluş’lar ile çalışma seçeneklerinden biri takip edilmelidir.

1. CE Đşareti

CE işareti, ürünün 2006/42/AT Makine Yönetmeliği’ne uygun olarak imal edilmiştir anlamına gelir (Şekil 13).

Şekil 13. CE Đşareti: 05.12.2003’ten sonra piyasaya giren tüm mafsallı mil ve muhafazalarında, CE işareti olmalıdır.

2. Tanıtım Plakası

Mafsallı mil ve muhafazasının en az aşağıdaki bilgileri taşıması gerekir:

• Đmalatçının adı soyadı ve adresi,

• Đmalat yılı,

19

• Serisi ve tip tanımı,

• Seri numarası (varsa).

3. CE Uygunluk Beyanı

CE Uygunluk Beyanı ile makinelerin imalatçısı ya da yetkili satıcısı (bayii), ürünün

2006/42/AT Makine Yönetmeliği’nin gerektirdiği asgari sağlık ve güvenlik

gereksinimlerini karşıladığını beyan etmektedir. Bu beyan imalatçıya ilişkin bilgiler ile

mafsallı mil ve muhafazalarına uygulanan standartlar vb ile yasal zorunlulukların

neler olduğunu içermelidir (Şekil14).

AB UYGUNLUK BEYANI Biz, (imalatçının adı ve adresi) ..................................................................................................................................................... aşağıda adı, tipi veya modeli ile seri numaraları verilen ürününün /ürünlerin belirtilen standartlara (veya dokümanlara) uygun olarak 2006/42/AT Makine Yönetmeliği (ilgili yönetmeliğin/yönetmeliklerin adı) yönetmeliğin/yönetmeliklerin gereklerini karşılayacak şekilde ürettiğimizi beyan ederiz. Ürünlerin Adı, Tipi/Modeli, Seri No Đlgili standartlar TS EN ISO 5674: 2010 vb Đlgili dokümanlar TS ISO 11684: 1999 vb Tarih ve Yer Yetkili Kişinin Đmzası ve Kaşe

Şekil 14. CE Uygunluk Beyanı örneği

20

1. Anonim, 2002. The Cardan Shafts. ENAMA Guidelines, Rome, Italy.

2. TS EN ISO 5674:2010 Tarım ve Orman Makineleri – Traktör ve Makineler – Mafsallı tahrik mili mahfazası – Dayanım ve aşınım deneyleri ile kabul kriterleri (Yürürlükten kalkan TS EN 1152)

3. TS ISO 11684:1999 Tarım ve Orman Makineleri, Traktörler, Motorlu Çim Biçme Makineleri ve Bahçe Ekipmanları Đçin Güvenlik Đşaretleri ve Tehlikelerin Resimli Gösterilmesi – Genel Kurallar

4. 2006/42/AT Makine Yönetmeliği (Resmi Gazete Sayısı: 27158, Tarih: 03.03.2009)

KAYNAKÇA